Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
पीयूपवर्षिणी टीका र ३० प्रतिसलोनतातपोवर्णनम्
२३१ निरोहो वा फासिदिय-विसथ-पत्तेसु अत्थेसु रागदोसनिग्गहोवा ५, से त इदियपडिसलीणया । से कि त कसायपडिसंलीणया कसायपडिसलीणया चउव्यिहाँ पण्णत्ता, त जहा-१ कोहस्सुदयनिरोहा वा, उदयपत्तस्स वा कोहस्स विफलीकरणं । २ माणदिय-सिय-प्पयार-निरोगो वा, फासिप्रिय-रिसय-पत्तेसु अत्येमु रागदोसनिग्गहो वा ' स्पर्गेन्टिाविषयप्रचारनिरोधो या स्पर्शेदियविषयप्राप्तेष्वर्थेपु रागद्वेपनिग्रहा वास्पर्शेन्द्रिय-वा, तस्य विपय स्पर्श गीतोष्णातिक , तन प्रवृत्ते प्रतिपेध , प्राप्तेष्वपि शुभाशुभम्पर्शपु रागद्वेषयोनिपेध । ‘से त इदियपडिसलीगया' सैपा इद्रियप्रतिसलीनता । ' से किं त कमायपडिसलीणया' अथ का मा कपायप्रतिसलीनता , 'कसायपंडिसलीणया' कपायप्रतिसलीनता 'चउबिहा पण्णत्ता' चतुर्विधा प्रज्ञप्ता, ‘त जहा' तद्यथा-'कोहस्मुदयनिरोही वा, उदयपत्तस्स वा कोहस्स विफलीकरण' क्रोधस्योदयनिरोधो वा, उदयप्राप्तस्य वा क्रोधस्य विफलीकरणम्-प्रथमतस्तु क्रोधस्य उदय एव निपेको भी अपने विषय म प्रवृत्त होने से रोकना एव उस विषय मे उसके प्रवृत्त होने पर उसमे राग द्वेष होने का वर्जन करना, यह पाचवाँ प्रकार है । इन पाचौ प्रकारों का भाव यही है कि इद्रियों पर विजय प्राप्त करना, तथा प्राप्त उनके अपने २ मनोज्ञ एव अमनोन विपया के ऊपर राग एव द्वेपकी परिणति से विरक्त रहना । (से त इदियपडिसलीणया) यह सन इद्रियप्रति-लीनता है । ( से कि त कसायपडिसलीणया) कपायप्रतिस्लीनता क्या है । (फसायपडिसलीणया चउन्विहा पण्णत्ता) कपायप्रतिसलीनता चार प्रकार की है । (त जहा) वह इस प्रकार से है-(१-कोहस्सुदयनिरोहो वा, उदय'पयार-निरोहो वा फासिंत्यिविसयपत्तस अत्थेस रागदोसनिग्गहो पा) से प्रकारे સ્પર્શન-ઈદ્રિયના વિષયમાં તેની પ્રવૃત્તિ રેકવી તેમજ તે વિષયમાં તેની પ્રવૃત્તિ થઈ જાય છે તે માટે રાગ દ્વેષ ન કરવો એ પાચમે પ્રકાર છેઆ પાંચેય પ્રકારનો ભાવ એ જ છે કે ઇદ્રિએ ઉપર વિજય પ્રાપ્ત કરે, તથા તે પ્રાપ્ત થતા પિતાપિતાને મને તેમજ અમનેશ વિષયે ઉપર राग द्वेषनी परिशुतिया वि२त २३षु (से त इदियपडिसलीणया ) 0 मधु धद्रियप्रतिस सीनता (से कि त कसायपडिसलीणया) प्रश्न-उपायप्रतिस सीनता शु छ ? उत्तर-(कपायपडिसलीणया चउव्विहा पण्णत्ता ) ४पायप्रतिस सीनता यार
२नी छ ( त जहा) ते मारे छ-(कोहस्सुदयनिरोहो वा उदयपत्तस्स वा