Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
२४०
औपपातिकपत्रे
मुच्चै स्वरेग वा, अन्यथा सावयवचनन भाषेत, तवा-पगाया भक्तपानगवेपगवेलायामनुपयुक्त सदोपमाहारानिक गृहगीयात्, तथा सहसाऽनाभोगतो वा भाण्डोपकरणस्यादान निक्षेप प्रमार्जन प्रतिलेखन च कुयात् , तथा अप्रत्युपेसिते स्थण्डिल उच्चारादीना परिष्ठापन सहसाऽनाभोगतो वा कुर्यात् । उपलक्षगमेतत्-तेन यदि चतुविधा विकथा, कोधादय कपाया , शन्दादिविपयेप्यासक्तिवा सहसाऽनाभोगतो या कृता स्यात्, तदा एतेषु सर्वेषु स्थानेषु मिथ्यादुष्कृतप्रदानलक्षण प्रायश्चित्त, तथ पूर्ववत् कारणे कार्योप चारात्प्रतिक्रमणाहमित्युच्यते ।२। 'तदुभयारिहे' तदुभयाईम्-आलोचनाप्रतिक्रमणोमय
अनतर उच्चस्वर से वचनकी प्रवृत्ति हो गई हो, या सावधवचन निकल गया हो, एषणासमिति में-भक्तपानगवेषण के काल मे अनुपयुक्त होकर यदि सदोष आहार ग्रहण करने में आगया हो, अनाभोग से अनुपयोग से अथवा सहसाकार से भाण्डोपकरण का आदान एव निक्षेपण, प्रमार्जन या प्रतिलेसन हो गया हो, तथा अप्रत्युपेक्षित स्थडिल में उच्चार आदिका परिष्ठापन सहसाकार से या अनाभोग से कर दिया गया हो, इसी तरह यदि सहसाकार से एव अनाभोग से चार विकथाओं म, चार क्रोधादिक कपायों में, एव शब्दादि पाच इन्द्रियों के विषयों मे आसक्ति हो गइ हो तो इन समस्त स्थानो में “ मेरे दुष्कृत मिथ्या हो" इस प्रकार मिथ्यादुष्कृतप्रदानस्वरूप यह प्रतिक्रमग प्रायश्चित्त है। पहिले की तरह यह प्रायश्चित्त भा कारग मे कार्य के उपचार से प्रतिक्रमणाई कहा गया है २। (तदुभयारिहे ) जो प्रायश्चित्त आलोचना एवं प्रतिक्रमग इन दोनों के અનુસાર અથવા પ્રહરરાત્રિ વીત્યા પછી ઉચા સ્વરથી વચન બેલાઈ ગયું હોય, અથવા સાવદ્ય વચન નીકળી ગયું હોય, એષણસમિતિમા–આહારપાણીના ગષણ કાલમા અનુપયુક્ત થઈને જે સદેષ આહાર ગ્રહણ કરવામાં આવી ગયો હોય, અનાગથી અથવા અચાનક ભાડેપકરણના આદાન તેમજ નિક્ષે પણ. પ્રમાર્જન અથવા પ્રતિલેખન થઈ ગયું હોય, તથા અપ્રત્યુપેક્ષિત સ્થ ડિલમા ઉચ્ચાર આદિનુ પરિષ્ઠાપન સહકારથી કે અનાગથી (અચાનક કે અના
ગથી) કરાઈ ગયું હોય, એવી જ રીતે જે સહસાકારથી કે અનાગથી ચાર વિકથાઓમા, ચાર ક્રોધાદિક કક્ષામા, તેમજ શબ્દાદિ પાચ ઇન્દ્રિઓના વિષયોમા આસક્તિ થઈ ગઈ હોય તો એ બધા સ્થાનેમા “મારૂ દુષ્કૃત મિથ્યા થાઓ” એ પ્રકારે મિથ્યાદુષ્કૃતપ્રદાનસ્વરૂપ આ પ્રતિકમણ–પ્રાય શ્ચિત છે પહેલાની પેઠે આ પ્રાયશ્ચિત્ત પણ કારણમાં કાર્યના ઉપચારથી प्रतिभ वाय छ २ (तदुभयारिहे)२ प्रायश्चित्त मावायन तभर