Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
ओपपातिकसत्र तत्ततवे घोरतवे उराले घोरे घोरगुणे घोरतवस्सी घोरवभचेरवासी हुताशन इव कर्मवनदाहकत्वेन जाग्वल्यमान तपो यस्य स तथा, 'तत्ततवे' तसतपा -- तप्त सविधि सेनित तपो येन स तप्ततपा , ' महातवे ' महातपा -बृहत्तपोयुक्त , 'घोरतवे' घोरतपा =अतिकठिनतपोयुक्त , 'उराले' उदार , 'घोरे' घोर =भीम , अत्र कश्चि छपते य उदार म भीम कथम् । अस्योत्तरमाह-अतिकष्ट तप कुर्वन् अन्पशक्तिमता भयानको भवतीति निसर्ग । कश्चिद् वक्ति-उदार प्रधान , घोरस्तु परीपहेन्द्रियकपायाऽऽल्याना रिपूणा विनाशे कठोर । केचिदात्मनिरपेक्षतया तपरसु प्रवर्तमान वाद् धोर इत्याहु । 'घोरगुणे' कर्मरूपी वन को जलाने वाला होने से इनका तप अग्नि की तरह अधिक जावन्यमान था। तपस्या की आराधना ये विधिपूर्वक बड़ी सावधानी से करते थे। ये महातपस्वी थे) दूसरे मुनिजन जिन तपों को करना अति कठिन मानते थे, उन तपों को ये तपते थे। ये उदार एवं घोर अर्थात् भयानक थे । प्रश्न-उदारता और भयानकता ये दोनों धर्म परस्परविरोधा हैं, क्यों कि जो उदार होता है वह भयानक नहीं होता और जो भयानक होता है वह उदार नहीं होता, अत इन दोनों बातों का यहा निर्वाह कैसे हो सकता है ? उत्तर--ये अति कठिन तपस्याओं को करते थे, अत अल्पशक्ति वालों को ये देखने में बडे भयानक-जैसे मालम देते थे, अर्थात् अल्पशक्ति वालों को इनसे डर लगता था, इस अपेक्षा इन्हे भयानक कहा गया है। कोई २ ऐसा भी कहते है कि 'उदार' शब्द का अर्थ 'मधान' है, एवं 'पोर' शब्द का अर्थ 'कठोर' है। ये कठोर इसलिये थे कि परीपह इन्द्रिय एव कषाय इन જાજવલ્યમાન હતુ તપસ્યાની આરાધના તેઓ વિધિપૂર્વક બહુ સાવધાનીથી કરતા હતા તેઓ મહાતપસ્વી હતા બીજા મુનિજને જે તપને કરવાનું બહુ કઠણુ માનતા હતા તેવા તપને આ કરતા હતા તેઓ ઉદાર તેમજ ઘર અર્થાત ભયાનક હતા
प्रश~-GlRTI मन मयानता से मन्ने धर्म ५२२५२ विरोधी छ, કેમકે જે ઉદાર હોય છે તે ભયાનક હોતા નથી અને જે ભયાનક હોય છે તે ઉદાર હેતા નથી, તે પછી આ બન્ને વાતને અહીં મેળ કેવી રીતે २४ १
ઉત્તરઆ અતિ કઠણ તપસ્યા કરતા હતા તેથી અલ્પશક્તિવા છાઓને તે જોવામાં ભયાનક જેવા દેખાતા હતા, અર્થાત્ અલ્પશક્તિવાળાઓને તેમને ડર લાગતું હતું આ અપેક્ષાથી તેમને ભયાનક કહેલા છે કઈ કઈ એમ પણ કહે છે કે “ઉદાર” શબ્દનો અર્થ “પ્રધાન છે, તેમજ ઘર શબ્દનો અર્થ કહે છે તેઓ કઠોર એ માટે હતા કે પરિવહ,