Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
पीयूपवर्षिणी-टीका र ८६ फेयलिसमुद्घातयिपये भगवद्गीतमयो सयाद ६८७
मूलम् मणजोगं जुजमाणे कि सच्चमणजोग जुंजड' मोसमणजोगं मुंजइ, सच्चामोसमणजोगं जुजड', असच्चामा
टीका-गौतम पृच्छति-"मणजोग" इयानि । 'मणजोग जुनमाणे किं सच्चमणजोग जुजइ' मनोयोग युञ्जान किं सत्यमनोयोग युक्ते : 'मोसमणजोग जुजह" मृपामनोयोग युङ्क्ते : 'सचामोसमणजोग जुजई सयमृपामनोयोग युट्क्ते किम् ?, भगवाअथात् उस क्रिया से निवृत्त हो चुकते है और पूर्ववत् शरीर में स्थित हो जाते हैं तव मनोयोग को भी प्रयुक्त करते हैं, वचनयोग को भा प्रयुक्त करते है तथा काययोग को भी प्रयुक्त करते हैं । समुद्घात-अवस्था में मरण नहीं होता । अत मुक्ति की प्रामि उस समय नहीं होती ॥ सू० ८६ ॥
'मणजोग जुजमाणे' इत्यादि ।
प्रभ-हे मदत ! आपने जो अभी यह बात कहा है कि समुद्घात से निवृत्त होने पर केवली भगवान् मनोयोग को प्रयुक्त करते है सो इस विषय में यह पूछता ह कि वे भगवान् (मणजोग जुजमाणे) मनोयोग को प्रयुक्त करते हुए चार मनोयोगों में से कौन से मनोयोग को प्रयुक्त करते हैं कि सचमणजोग जुनड, मोसमणजोग जुजड, सचामोसमणजोग जुजइ, असचामोसमणजोग जुजइ) सयमनोयोग को प्रयुक्त करते हैं, या असत्यमनोयोग को प्रयुक्त करते हैं, अथवा मिश्रमनोयोग को प्रयुक्त करते हैं, असत्यमपामनोयोग को प्रयुक्त करते हैं ? अर्थात् व्यवहारमनोयोग को प्रयुक्त करते हैं । (गोयमा 1 ) हे गौतम ! (सच्चમ ગને પણ પ્રયુક્ત કરે છે, વચનગને પણ પ્રયુક્ત કરે છે તથા કાયયોગને પણ પ્રયુક્ત કરે છે સમુદઘાત અવસ્થામાં મરણ થતુ નથી તેથી મુક્તિની પ્રાપ્તિ તે સમયે થતી નથી (સૂ ૮૬)
'मणलोग जुजमाणे त्या
પ્રશ્ન–હે ભદન્ત ! આપે જે હમણા એ વાત કહી છે, કે સમુદ્રઘાતથી નિવૃત્ત થતા કેવલી ભગવાન મને યોગને પ્રયુકત કરે છે માટે એ વિષયમાં એ પૂછું છું
ते सगवान (मणजोग जुजमाणे) भनायागने प्रयुत ४२ता यार मनायाभभांयी ४या भनोयोगने प्रयुत ४२ छ? (किं सच्चमणजोग जुजइ ? मोसमणजोग जुजइ ? सथामोसमणजोग जुजइ? असच्चामोसमणजोग जुजइ १) असत्य મને યોગને પ્રયુક્ત કરે છે? અથવા અસત્યમાગને પ્રયુકત કરે છે અથવા મિશ્રમનેગને પ્રયુક્ત કરે છે? કે અસત્યમૃષામનગને પ્રયુક્ત કરે છે भात
योगन प्रयुत ४३ छ? उत्तर--(गोयमा ।) है