Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
पोयूपपिणी टीका स् १ गौतमस्यामि वर्णनम् उच्छढसरीरे सखित्त-विउल-तेयलेस्से समणस्स भगवओ घारगुण -घोरा=अयेईस्वहा गुणा =मूलगुणान्यो यस्य स तथा। 'घोरतवस्सी' घोरतपस्वी दुष्करतपश्चरणगार ,पाग्णाटी नानाविधाभिग्रहधारमत्वात् , 'घोर-चमचेर-वासी' घोर-ब्रह्मचर्य-यासी-घोर गारणमन्पमहत्वाद् यद् ब्रह्मचर्य तर वसति तच्छाल । 'उन्छुडसरीरे' छूढगरीर -उच्छूढम् उझितमिव संस्कारपरित्यागात् गरार येन स उचूढारीर -दागरमस्कार प्रति निस्पृहत्वात् त्यक्तगरारसरकार । 'सखित्तविउल-तेयलेस्से' समिम-विपुल-तेजोले य–सक्षिमा-निजगरीराऽन्तर्निहिता, विपुलारिपुओं के विनाश करने में निरत थे । कठोर वन विना गनुओं का निवारण करना बडा ही मुस्लि होता है । कोइ २ ऐसा भी कहते है कि तपस्याओं के तपने म ये अपनी निज आमा का परवाह हा नहा करते थे, अत घोर थे। 'घोरगुणवाले' ये इसलिये ये कि इनके द्वारा धृत मूल्गुण आदि अयजनों के लिये दुर्धारणाय थे, 'घोरतपस्वी' ये इसलिये __ थे कि जिस दिन पारणा का असर होता या उस दिन ये अनेक प्रकार के अभिग्रहों को
धारण करते थे । 'घोर-ब्रह्मचर्य-पासी' ये इसलिये ये कि ये अल्पशक्ति वाले प्राणियों द्वारा दुवह होने से कठिनतर ऐसे ब्रह्मचर्य का आराधना मे पूर्णनिष्ठ हो चुके थे। 'उच्छूढशरीर' दहे इसलिये कहा है कि इन्हों ने अपने शरीर का संस्कार करना ही छोड दिया या। अत उनका गरीर ऐसा जात होता था कि मानो इन्होंने इसका परित्याग जैसा कर रसा है । 'सक्षिप्त-चिपल-तेजोलेश्य ये इसलिये ये कि यद्यपि विशिष्ट तपस्या की ઈદ્રિય તેમજ કષાય એ રિપુઓને વિનાશ કરવામાં નિરત હતા કઠોર બન્યા વિના શત્રુઓનું નિવારણ કરવુ બહુજ મુકેલ થાય છે કેઈ કોઈ એમ પણ કહે છે કે તપસ્યા તપવામાં તેઓ ખુદ પિતાના આત્માની પરવાહ પણ કરતા નહોતા આવી રીતે ઘોર હતા “ઘરગુણવાળા” તેઓ એ કાર
થી હતા કે તેમના દ્વારા ગ્રહણ કરાયેલા મૂલગુણ આદિ ગુણો બીજાને માટે દુર્ધારણીય (ગ્રહણ ન કરી શકાય એવા) હતા “ઘેરતપસ્વી' તેઓ એ માટે હતા કે જે દિવસે પારણાને અવસર આવતે તે દિવસે તેઓ અનેક પ્રવારના અભિગ્રહને ધારણ કરતા હતા ઘર-બ્રહ્મચર્ય—વામી તેઓ એ માટે હતા કે તેઓ અપશક્તિવાળા પ્રાણિઓ દ્વારા દુર્વહ (સહન ન થાય એવા) હોવાથી બહુ કણ એવી બ્રહ્મચર્યની આરાધનામાં પૂર્ણનિષ્ટ થઈ ચુક્યા હતા “ઉછુઢશરીર એમને એ માટે કહેતા કે તેમણે પિતાના શરી૨ના સમારે જ છેડી દીધા હતા આથી તેમનું શરીર એવું જણાતુ હતું કે જાણે તેઓએ તેને પરિત્યાગ જ કરી નાખ્યું હોય “સ ક્ષિસ
