Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
पीयूषयपिणी टीका र ३० ध्यानभेदपर्णनम्
२९९ समचादरकाययोग व सर्वथा निम्णद्धि, तदेत मूक्ष्मक्रियाऽप्रतिपाति याननुपक्रमते ॥३॥ ना श्वासोच्छ्वासस्वरूप सूममपि काययोग निरभ्य अयोगि-व प्राप्य शैलेशीमवस्था प्रतिपद्यते, म यमकालेन ' अ इ उ ल ' इयेवरूप पञ्चलप्वभरोचारणसमकालस्थितिक समुच्छिन्नकिवननिवर्ति ध्यानमनुभवति ॥४॥ नगवैकालिकसूनस्याचारमगिमञ्जूपाटीकायामस्मामि सविस्तर शुक्र यानान कृतम् , अतस्ततोऽगन्तव्यम् ।।
तथा-तत् शुक्ल यान चतुष्प्रयातार प्रजनम् । 'मुकस्स ण झागस्स चत्तारि रक्खणा पण्णत्ता' शुक्लम्य खल भ्यानस्य च वारि लक्षणानि प्रजमानि । 'त जहा' तद्यथा गुगहीनकाययोग को प्रतिसमय म निरोध करता हुआ अपरयातसमयप्रमाणकाल में बादरकाययोग ___ा सर्वथा निरोध कर देता है, तब जाकर इसे सूक्ष्मक्रिय-अप्रतिपातिनामक शुक्लध्यान की
प्राति होती है, यह मूक्ष्मक्रिय-अप्रतिपातिनामक तीसरा भेट है।३। इस अवस्थाम थासोच्छ्यासरूप सूक्ष्मकाययोगका भी निरोध कर, अयोगि-अवस्था को प्राप्त हो, शैलेशी अवस्था को प्राप्त कर लेता है, वहा 'अ इ उ म ल' इन पाच लघु अक्षरों के म यम काल से उच्चारण करने में जितना समय लगता है उतने समय तक वहा ठहर कर समुच्छिन्नक्रिय-अनिवत्तिनामक शुक्ल यानका अनुभव करता है ।४। इस शुक्लध्यान का विशेष विस्तारपूर्वक वर्णन ढगवैकालिक सूत्र के चौथे अ ययन की 'आचारमणिमजूषा' नामकी टीका में लिग्वा गया है, अत विशेषार्थी को इसका विशेष वर्णन वहा से देख लेना चाहिये । (सकस्स ण झाणस्स चत्तारि लक्खणा पण्णत्ता) इस शुक्लयान के चार रक्षण हे, (त जहा) वे इस प्रकार है-(विवेगे) विवेक-देह से आत्माको કરતા અસ ખ્યાતસમયપ્રમાણુ કાળે બાદરકાયયોગને સર્વથા નિરાધ કરી દે છે, ત્યારે તેને સૂકમક્રિય–અપ્રતિપાતિ નામક શુકલધ્યાનની પ્રાપ્તિ થાય છે આ સૂમકિય-અપ્રતિપતિ નામે ત્રીજો પ્રકાર છે (૩)
તે અવસ્થામા વાવાસરૂપ સૂફમકાયયોગને પણ નિરોધ કરી, અગિ અવસ્થાને પ્રાપ્ત થઈ ગેલેશી અવસ્થાને પ્રાપ્ત કરી લે છે ત્યા જ ૪ આ પાચ લઘુ અક્ષરનું મધ્યમકાલથી ઉચ્ચારણ કરવામાં જેટલો સમય લાગે તેટલા સમયસુધી રેડાઈને સમુચ્છિન્નક્રિય-અનિવર્તિ નામ શુક્લવ્યાનને અનુભવ કરે છે (૪) આ શુકલધ્યાનનુ વિશેષ વિસ્તારપૂર્વક વર્ણન દશવૈકાલિક સૂત્રના ચોથા અધ્યયનની આચારમણિમજાષા નામની ટીકામા લખવામાં આવ્યું છે તેથી વિશેષ જાણવાવાળાને માટે તેનું વિશેષ વર્ણન ત્યાથી જોઈ લેવું જોઈએ
(सुस्कस्स ण झाणस्स चत्तारि लक्सणा पण्णत्ता) २॥ शुभसध्यानना यार सक्षम (त जहा) ते मारे -(निवेगे) विवे४-ट्रेडथा मात्माने तgal,