Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
__ पोषयपिणी-टीका सू ३८ भगवदर्शनार्थ जनोत्सुक्यम
यद्वा-बहुकुटुम्बपोपका , इन्या =टभो रम्ता, त प्रमाण द्रव्यमर्हन्ताति तथा, ते च जन्यम यमो पृष्टभेदात् निप्रकारास्तत्र हस्तिपरिमितमगिमुक्ताप्रवालमुवर्णरजतादिद्रव्यराशि स्वामिनो जघया , हस्तिपरिमितवज्रहारकमगिमाणिक्यगशिस्वामिनो मयमा , हस्तिपरिमितकालयबहारकगगिन्यामिन उकृष्टा , हस्तिप्रमागोच्छितधनगगिस्वामिन उभ्या इयर्थ । श्रेष्टिन = लक्ष्मीकृपाकटाक्षप्रत्यक्षलक्ष्यमाणपिणलक्षलक्षणविलक्षणहिरण्यपसमलड्कृतमूर्धानो नगरप्रधानन्याहतार , सेनापतय =चतुरङ्गसन्यनायका , सार्थवाहा गणिम-धरिम-मेयहन्ति प्रमाण दृश्यरूपन्न धनिक जन, ये जघन्य, म यम एव उकृष्ट के भेद से ३ प्रकार के होते है, इनम जिनक पास हस्तिप्रमागपरिमित मगि, मुक्ता, प्रवाल, सुवर्ग एव रजत आदि दय की रागि होता हे वे जघन्य इभ्य है, जिनके पास हस्तिप्रमाण परिमित वन हीर, मगि, माणिक्य का राशि होता है वे मध्यम इभ्य है, परन्तु जिनक पास केवल हस्तिप्रमाग-परिमित वन हीग की राशि होता हे वे उत्कृष्ट दभ्य है । श्रेष्ठा-लक्ष्मा का जिन पर पूरा २ कृपा हो, उस कृपाकोरके कारण जिनके लाग्यो के सनाने हों, तथा जिनके शिर पर उन्हीं को मचित करने वाला चान्दी का विलक्षण प शोभायमान हो रहा हो, जो नगर क प्रधान व्यापारा हा, उन्हें श्रेष्ठी कहते है, ऐसे श्रेष्ठी जन, सेनापति-चतुरङ्ग सेना क नायक, सार्थवाह-जो गणिम-गिन कर खरीदने-बेचने योग्य नारियल, सुपारा, केला __ आदि वस्तु को, धरिम तौलकर ग्वरीदने-वेचने योग्य धान, जौ, नमक, शकर आदि
वस्तुओं को, मेय-सरावा, आदि छोटे वर्तन आदि से माप कर खरीदने बेचन योग्य दूध, पण, ल्य-स्ति-प्रभाशु-द्रव्य-पन्न पनि ना, मा धन्य, मध्यम તેમજ Cબ્રુના ભેદથી ૩ પ્રકારના હોય છે તેમાં જેમની પાસે હસ્તિપ્રમાણ પરિમિત મણિ, મુક્તા, પ્રવાલ, સુવર્ણ તેમજ ચાદી આદિ દ્રવ્યના ઢગલા હોય તે જઘન્ય ઈભ્ય છે, જેની પાસે હસ્તિપ્રમાણપરિમિત વજ, હીરા, મણિ, માણેકના ઢગલા હોય તે મધ્યમ ઇભ્ય છે પરંતુ જેમની પાસે કેવલ હસ્તિ પ્રમાણપરિમિત વીજ હીરાના ઢગલા હોય તે ઉત્કૃષ્ટ ઈભ્ય જન છે શ્રેષ્ઠી-લક્ષ્મીની જેમના પર પુરેપુરી કૃપા હોય, તે કૃપાના કારણે જેના લાખના ખજાના હોય તથા જેમના માવે ઉપર તેનું સૂચન કરવાવાળા ચાદીના વિલલણ પટ્ટ (પાઘડી) ભી હી હોય, જે નગના મુખ્ય વ્યાપારી હોય તેમને શ્રેષ્ઠી કહેવાય છે એવા શ્રેષ્ઠીજન, સેનાપતિ–ચતુર ગ મેનાના નાયક, માર્થવાહ-જે ગણિમeગણતરી કરીને ખરીદાય તથા વેચાય તેને યોગ્ય નારિયલ, એપારી, કેળા આદિ વસ્તુઓ, પરિમ=ળીને ખરીદવા, વેચવા ... ધા , જવ, મીઠું, સાકર આદિ વસ્તુઓ, મેય=પાવળ કે ડેબે એવા નાના વાસણથી