Navpad Manjusha

Author(s): Amityashsuri
Publisher: Sohanlal Anandkumar Taleda
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022757/1

Page #1

श्रीदक्षिणाक्षारत-शासन-प्रभावकदिक्षिणाकेशरीस्व. | प.पू. आठ देवश्रीमद् विजय स्थूलभद्धसूरीश्वरजी मासाः
केपावनाचरणों पोसादरवंदना

Page #2

શ્રી વાળg8 હજુn
શ્ર નમો સિદ્ધ
$
#
# ## #
##
नमो रिहंताण
8 માં तवस्स
दसणस्स ॐा णमो
नोए सव्व साहणं
अनमो लोए सन्चा
मनमा आयरिया
णमो चारित्तस्स ॐ
الماط
Ihlo Be
#શ ા810 8 &ા
|
_.amelહેbs Ike
સંગ્રાહક : પુજ્યપાદ દક્ષિણ કેસરી સ્વ. આ. કે. શ્રીમદ વિજય સ્થૂલભદ્રસૂરીશ્વરજી મ.સા.
ના શિષ્ય રત્ન વર્ધમાન તપોનિધિ આ. કે. શ્રી વિજય અમિતયશ સૂરિ મ.સા.

Page #3


Page #4

श्री लब्धि विक्रम स्थूलभद्र पट्टालंकार
कविरल के के 19 बोली के आराधक न. पू. ग्रा. देव श्री कल्पयशसूरीजी म.सा.
स्वाध्याय मद्य व. त. 100 ओली के आराधक प. पू. आ. देव
श्री अमितयशसूरीजी म.सा.
वर्धमान तपोनिधी प्रवर्तक प्रवर 100421 बोली के आराधक
प.पू.मू. श्री कलापूर्ण विजयजी म.सा.

Page #5


Page #6

|| નમો અરિહંતાણં છે.
શ્રી સિધ્ધચકાય નમ: શ્રી આત્મ કમલ લબ્ધિ વિક્રમ સ્થૂલભદ્રસૂરીશ્વરજી સદ્ગુરુભ્યો નમઃ
શ્રીનવપદ મંજુષા
યાને સિધ્ધચક્ર નવપદ સાહિત્ય સંગ્રહ
સંગ્રાહક – સંપાદક પ.પૂ. દક્ષિણકેસરી, દક્ષિણબૃહતતીર્થ સ્થાપક પૂજ્યપદ સ્વ. આચાર્ય દેવ શ્રીમદ વિજય સ્થૂલભદ્રસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના.
શિષ્ય: પરમ વિદ્વાન સ્વાધ્યાય મગ્ન આ. ભ. શ્રી વિ. અમિતયશ સૂરીશ્વરજી મ.સા.
પ્રકાશક : - ૧
-
સોહનલાલજી આનન્દકુમારજી તાલેડા
મહેન્દ્રા જવેલર્સ ચમ્પક હાઉસ, ૨૪/૨, પિલ્લપ્પા લેન નગરપેટ કોસ, બેંગલોર-૦૨ ફોન : ૨૨૨૧૫૨૯૩

Page #7

(૨)
પ્રકાશક : સોહનલાલજી આનન્દકુમારજી તાલેડા
પ્રાપ્તિ સ્થાન : સોહનલાલજી આનન્દકુમારજી તાલેડા
મહેન્દ્રા જવેલર્સ ચમ્પક હાઉસ, ૨૪/૨, પિલ્લપ્પા લેન, નગરપેટ કોસ, બેંગલોર-પ૬૦૦૦૨
( ૨૨૨૧૫૨૯૩
પહેલી આવૃતિ વિ.સં. ૨૦૬૧ ઈ.સ.૨૦૦૫
નકલ = ૧૦૦૦
મૂલ્ય : ૯૦ ફૂટે
મુદ્રક :
કુન્દન પ્રિન્ટર્સ નં. ૧૨, ટી.એસ. લેન, નગરપેટ પ્રેસ, બેંગલોર-પ૬૦૦૦૨
( ૨૨૨૧૪૧૬૯

Page #8

(દ્રવ્ય સહયોગી છે
દક્ષિણ કેસરી સ્વ. પ.પૂ.આ.ભ. શ્રી સ્થૂલભદ્ર સૂ. મ.સા. ના શિષ્ય રત્ન પુજ્યપાદ વર્ધમાન તપની (૯૯) ઓલીના
આરાધક શ્રી વિજય કલ્પયશસૂરીશ્વરજી મહારાજ તથા વર્ધમાન તપોનિધિ પ્રવર્તક પ.પૂ.મુ. શ્રી કલાપૂર્ણ વિ. મ.સા. ની
પ્રેરણા થી
૧ શ્રી પી.એસ. ગાંધી, પૂણે ૨. શ્રી ભીમરાજજી ડાલચન્દજી કરબાવાલા, (પટેલ આંગડીયા) બેંગલોર ૩. શ્રી તારાદેવી આલમચંદજી ખાટેડ, બેંગલોર ૪. શ્રી સંભવનાથ જૈન મહિલા મંડલ, વિ.વિ.પૂરમ, દાદાવાડી, બેંગલોર ૫. શ્રી તારાચંદજી પ્રતાપચંદજી રાઠૌડ, બેંગલોર ૬. શ્રી સોહનલાલજી આનન્દકુમારજી તાલેડા, બેંગલોર ૭. શ્રી ઘેવરચન્દજી અશોકકુમારજી રમેશકુમારજી બરકોટા, બેંગલોર ૮. શ્રીમતી સોહનીદેવી લાલચન્દજી બાફણા, (તિલક ટેક્સટાઈલ્સ) બેંગલોર ૯. શેશમાલજી મિયાચદજી ખીંવસરા, વિ.વિ.પુરમ, બેંગલોર
ઉદ્ઘાટન કર્તા : શ્રી સંપતરાજજી ગૌતમચન્દજી ગુલેચ્છા
મેંટોનમેંટ, બેંગલોર

Page #9


Page #10

૩ અહિં નમ:
ઐ નમ અંતર ઝંખના મારી શ્રી સિદ્ધચક્ર કી ભક્તિ કરતે મિલે મુક્તિનારી મહા પ્રભાવક નવપદ ઓલી કર્મ સકલ હરનારી સુખ શાન્તિ ઔર સમાધિ સાથે સાધક સમભાવી, દેવ ગુરુ ધર્મ હૈ ઈસ મેં ઉજવલ કરડે ભાવી;
આ અનાદિ અનંત સંસાર સાગરમાં ચિંતામણી રત્ન પામવું દુર્લભ છે, તેમ મનુષ્ય જન્મ પામવો દુર્લભ છે, તેમાં નવપદ પામવા અતિ દુર્લભ છે, એથી પણ દુર્લભ નવપદ ની સમજ મળવી તે દુર્લભ છે એથી વળી દુર્લભ નવપદ ની આરાધના છે.
આજ સુધી અનંત કાલચક્રો ચાલી ગયા. પરંતુ સંસારચક્ર ચાલુ રહ્યું કારણ કે કર્મચક્ર ચાલુ છે, તેનું મુખ્ય કારણ ક્રોધ, માન, માયા, લોભ, અજ્ઞાન, ઈર્ષ્યા આદિ નું ચક્ર ચાલુ છે. આ ચક્ર તુટેનહિ ત્યાં સુધી રાગદ્વેષથી પૂર્ણ સંસારચક્ર ચાલુ રહેવાનું તેને કાપવા માટે ધર્મચકને શરણે જવું પડશે. ધર્મચકનો વિસ્તાર સિધ્ધચક છે, સિધ્ધચક્ર માંજ નવપદો સમાયેલા છે નવપદમાં દેવ ગુરુ અને ધર્મ એ ત્રણ તત્વો રહેલા છે જેમાં ગુણ અને ગુણી દૂધ અને પાણીની જેમ એકરુપ થઈને રહ્યા છે દૂધમાં જેમ ઘી છૂપાયેલું છે તેમ કર્મચકને તોડનાર સુદર્શનચક્રથી પણ અધિક શક્તિશાલી સિધ્ધચક્રમાં સિધ્ધિ છૂપાયેલી છે.
આ સિધ્ધિને પામ કરવા દેહ ને ભૂલવો પડશે. પરમતત્વમાં રમવું પડશે અહં નો નાશ અને સમતાનો વિકાસ સાધવો પડશે વળી શાન્ત અને પ્રસન્નચિત્તથી થતી આરાધના સાધના અને ઉપાસના સંવર અને નિર્જરાનું કારણ બને છે. જે અંતે અનંત સુખ અને અનંત આનંદના ઘર રુપ સિધ્ધિ નું ભેટવું ધરે છે એવા આ નવપદ રુપ સિધ્ધચક્રના ગુણનું વર્ણન કરવું
[ v ,

Page #11

આકાશને માપવા જેવું, તારલાને ગણવા જેવું, સાગરનો તાગ કાઢવા જેવું અને તેના બુંદ ગણવા જેવુ કઠિન છે.
નવપદની સમ્ય આરાધનાથી આત્મજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ સાથે આ લોક અને પરલોક બન્ને સુધરી જાય છે જે રીતે મયણા અને શ્રીપાલરાજા એ આરાધના કરી દેહનું આરોગ્ય, ચિત્ત ની પ્રસન્નતા અને ભાવિમાં સિધ્ધિ સુખની પ્રાપ્તિ નિશ્ચિત કરી લીધી આ નવપદમાંનું એકપણ પદ ઉપેક્ષાવાળું બની જાય તો તે વાસ્તવિક મોક્ષરુપ ફલને આપવા અસમર્થ બને છે. આજ ધનની લાલચે ધર્મ ભૂલાવ્યો છે ધર્મ પર પ્રિતિ જાગે અને ધન પર નફરત જાગે તો જ સત્વશાલી પ્રગતિના પંથે પ્રયાણ કરી શકે. આવું સત્વ ખીલવવા માટે પૂર્વ મહાપુરુષોએ સ્વાર કલ્યાણાર્થે નવપદના ગુણો દર્શાવતા ચૈત્યવંદન સ્તુતિ સ્તવનો આદિની અનુપમ રચનાઓ કરી મહા ઉપકાર કર્યો છે તેનો વિવિધ ગ્રંથાલયોનો સહારો લઈ અપ્રમત્ત સ્વાધ્યાય રસિક વર્ધમાન તપોનિધિ આચાર્ય શ્રી અમિતયશ સૂરિ એ સંગ્રહ કરી નવપદ મંજૂષા રુપે વર્ષો ની હેમતે પ્રગટ કરી પામર જીવોને પરમાત્મા બનવા માટે કલ્યાણ કેડી કંડારી છે !
સહુ કોઈ કલ્યાણાર્થી બની આ નવપદ મંજુષાનો સદુપયોગ કરી સંગ્રહ કરનારનો પરિશ્રમ સફળ કરે એજ .......
અંતર ઝંખનામારી
દક્ષિણ કેસરી સ્વ. પૂ. આ.ભ. શ્રી સ્થૂલભદ્રસૂરિ શિશુ કલ્પયશસૂરિના ધર્મલાભ
કt *
નવપદ આરાધતે, મયણા ઔર શ્રીપાલ, કુષ્ઠ રોગ સે મુક્ત બને, પાયા પદ ભૂપાલ; અહીં સિધ્ધ સૂરીસ પાઠક, સાધુપદ ગુણખાણ, દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર, તપ સેવતા કલ્યાણ;

Page #12

-
-
-
-
-
નમો અરિહંતાણં લબ્ધિ-વિક્રમ-સ્થૂલભદ્રસૂરીશ્વરજી સદગુરુભ્યો નમ:
સંપાદકીય સંપૂર્ણ ગુણમય આત્મા જડનાં સયોગથી અનેક દોષોથી વ્યાસ થયો છે. તે દોષોના નાશ કરવા માટે પૂર્ણ ગુણમય પરમાત્મા તથા મહાત્માઓની આરાધના સેવન કરવાથી આત્મા પૂર્ણ ગુણમય બને છે. તે માટે નવપદમય સિધ્ધચક્રની આરાધના બતાવી છે. તેમાં સંપૂર્ણ જિનશાસનની આરાધનાનો સમાવેશ થયો છે. એની અંદર દેવ ગુરુ ધર્મ, ધર્મ ધર્મી, ગુણગુણીનો સમાવેશ છે, અરિહંત સિધ્ધનો દેવતત્વમાં, આચાર્ય, ઉપાધ્યાય સાધુઓ ગુરુતત્વમાં અને ધર્મ તત્વમાં દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર અને તપ આવે છે. આ તસ્વીની આરાધના કરવાથી અનાદિકાળના આત્મામાં લાગેલા દોષો વિકાર વાસનાઓ, નાશ પામી જાય છે. તે આરાધના જ્ઞાની ભગવંતોએ આસો અને ચૈત્ર મહિનામાં સુદી સાતમથી પૂનમ સુધીના નવ દિવસો નક્કી કરેલા છે. વર્તમાન કાળમાં પણ અનેક આત્માઓ ગામો અને શહેરોમાં આરાધના કરી, પોતાના આત્માનું કલ્યાણ કરી રહ્યા છે. |
તે નવપદની આરાધના કરવા માટે પૂર્વના તથા વર્તમાન કાળના આચાર્ય ભગવંતોએ અનેક ભાષાઓમાં ચૈત્યવંદનો, સ્તુતિઓ, સ્તવનો, સક્ઝાયો, સ્તોત્રો આદિ રુપે વિવિધ સાહિત્યની રચના કરી છે, તે સાહિત્ય અલગ અલગ ગ્રંથો તથા પુસ્તકોમાં હોવાથી આરાધકોને અનુકૂળતા રહે તે માટે એક પુસ્તક રુપે પ્રકાશન કરવાની ભાવનાથી વિવિધ પુસ્તકો, ગ્રંથોમાંથી એકત્રિત કરવામાં આવ્યું છે, એ પણ લગભગ છાપેલ પુસ્તક વગેરેમાંથી પ્રાપ્ત થયેલ લેવામાં આપ્યું છે. આ સિવાય પણ હસ્ત લિખિતમાં તેમજ છાપેલ પુસ્તકોમાં પણ ઘણું સાહિત્ય હોવું જોઈએ જે આગળ ભવિષ્યમાં અવસરે વિચારાશે. આ સાહિત્ય આસ્થી પચ્ચીસ વર્ષ પૂર્વે એકત્રીત કરતા કરતા રાજે શ્રી સંઘ સમક્ષ મુકાય છે. આ પુસ્તકની પ્રેસ કોપી વાગડના સાઃ મ. શ્રી હેમશ્રીજીના નિશ્રાવર્તી સાધ્વીજી મ.સા. તથા સા.અ. શ્રી સુભદ્રાશ્રીજી મ.ના નિશ્રાવર્તી સાધ્વીજી મ.સા. તથા અનેક સાધુ સાધ્વી તથા શ્રાવકો એ કરી આપી શ્રુતભક્તિનો અનુમોદનીય લાભ લીધો છે. પુસ્તક પ્રકાશન માટે. ૫.પૂ. કવિરત્ન આ.ભ. શ્રી વિજયકલ્પયશ સૂરીશ્વરજી મ.સા. તથા જિનભક્તિ રસિક પ્રવર્તક કલાપૂર્ણ વિજ્યજી મ.ની. પ્રેરણાથી અનેક મહાનુભાએ શ્રુતભક્તિ નો સુંદર લાભ લીધો છે. તે બદલ તેઓ ધન્યવાદને યોગ્ય છે. પુસ્તક પ્રકાશનમાં ખાસ રુચીરસ લઈ પ્રેસ વગેરેમાં. પોતાના દુર્લભ સમયનો

Page #13

ભોગ આપી પુસ્તક પ્રકાશન શીધ્રાતિશીધ્ર થાય એના માટે તનતોડ મહેનત કરનાર સ્વાધ્યાય પ્રેમી આરાધના રસિક શ્રીમાન સોહનલાલજી તાલેડા ને કેમ ભુલાય ? આ પુસ્તક પ્રકાશન અરિહંત પરમાત્માની તથા પ્રભાવશાલી સિધ્ધચકની પરમ કૃપાથી તથા સ્વ. પૂ. પાદ દક્ષિણ કેસરી ગુરૂદેવ શ્રી સ્થૂલભદ્રસૂરીશ્વરજી મ.સા. ના દિવ્ય આશિર્વાદ તથા ૯૯ ઓળીના આરાધક પ.પૂ. આ. કે. શ્રી કલ્પયશસૂરીશ્વરજી ના મ.સા. આશીર્વાદથી પૂર્ણ થયું છે. આ પુસ્તકમાં જિનાજ્ઞા વિરુદ્ધ હોય તો તેનો વિવિધ વિવિધ મિરછામિ દુકકડે માંગુ છું
સ્વ. પ. પૂ. ગુરુદેવ શ્રી સ્થૂલભદ્રસૂરીશ્વરજી મ.સા. નો ચરણકિંકર આ. અમિતયશ સૂ. ના. ધર્મલાભ ૨૦૬૧ ના મ.સુ. ૧૫ ચિપેટ (બેંગલોર)
viii

Page #14

વિષય
અરિહંત પદ
સિધ્ધ પદ
આચાર્ય પદ
ઉપાધ્યાય પદ સાધુ પદ
વિભાગ -1
પે.નં.
વિભાગ -2
વિભાગ -3
નિત્ય આરાધના તથા પહેલો દિવસ
બીજો દિવસ
ત્રીજો દિવસ
ચોથો દિવસ
પાંચમો દિવસ
છઠ્ઠો દિવસ
વિભાગ -4
1) શ્રી સિધ્ધચક્ર આરાધતા 2) અરિહંત ઉદાર કાંતિ
1
3
4
6
7
૩) સિધ્ધચક્ર આરાધના 4) સિધ્ધચક્ર પદ સેવીયે
5) સિધ્ધચક્ર સેવી સદા
6) સિધ્ધચક્ર આરાધતા 7) વિશ્વ વિબોધન સુખકર 8) ચોત્રીશ અતિશય સોહતા
9) બાર ગુણે અરિહંતજી 10) પહેલે પદ અરિહંતનાં 11) પહલે દિન અરિહંતનુ
12 બાર ગુણ અરિહંતના
13 જો ધુરિ સિરિઅરિહંત 14. સુખદાયક શ્રી સિધ્ધચક્ર
વિષયાનુક્રમ નવપદ મહિમા પે.નં.1-18
વિષય
સિધ્ધચક્ર માહત્મ્ય
યા
શ્રીપાલ ચરિત્ર
સિધ્ધચક્ર આરાધના
61
62
63
63
64
65
65
66
67
67
68
68
69
69
ix
દર્શન પદ
જ્ઞાન પદ
ચારિત્ર પદ
તપ પદ
41
42
43
45
46
48
ચૈત્ય વંદનો પે.નં. 61-92
સાતમો દિવસ
આઠમો દિવસ
નવમો દિવસ
દસમો દિવસ
15.
16.
17.
સિધ્ધચક્રનો જાપ તથા વિધિ પંચપરમેષ્ઠિ સ્તુતિ
18.
19.
20.
21.
પે.નં.
પે,નં. 18-40
પે.નં. 41-60
9
11
13
16
આસૌ ચૈત્ર ઉદ્યોત પક્ષ
પહેલે પદ અરિહંત નમો,
માર્ગદર્શક અરિહંત પ્રભુ
બાર ગુણો અરિહંતના
જૈનેન્દ્રમિન્દ્રમહિત
સુલલિત નવપદ ધ્યાનથી શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધીએ
22.
સકલ મંગલ પરમ કમલા
23. સકલાભિષ્ટદમુત્તમં નવપદં
24.
જય જય શ્રી અરિહંતભાનુ
25.
રાકેશકાશધનસાર પિનાકિધામ વંદુ શ્રી અરિહંતને
26.
27. ઉદધિ સુતા તાસ રિપુ
51
છ છ છ છ છ
88RRIFIN2 3 3 4
69
69
70
70
70
71
71
71
72
72
73
73
74

Page #15

પેન,
84
વિષયા
વિષય. 28. પ્રણમું સિદ્ધ નિરંજનો
47. શ્રીમજૈન નભીંગણે રવિ સમા 82 29. સિદ્ધયન્તિ કાર્યાણિ
48. જિનશાસન દિપક સમા 83 30. તિર્થીયરે ગયોહે
49. શ્રી પાઠક પદ પૂવા 31. વિનય કમ્મ ચઉક્ક જિસેસરે 50. ધન ધન શ્રી ઉવજઝાય 32. વિમલેસર ચક્કેસરી
51. યતઃ સાધુસંધઃ સમીપે પ્રગત્ય 85 ૩૩. શ્રી શૈલેષી પૂર્વ પ્રાંતા
52. શ્રી પંચમે યતિજના સતત 34. સકલ અભીષ્ટને આપતાં
53. પંચમ પદને પૂજીએ 35. ષડ જીવન પાલન પરા
54. દંસણ નાણ ચરિત્ત કરી 36. અસ્ત થયે રવિચંદ્રમા
55. હૂત પુગ્ગલ પરિઅટ્ટ 37. અરિહંત સન્ત ભદન્તા
56. છત્તે દર્શન પદ નમો. 38. જ્ઞાન ચતુષ્ટય સિધ્ધિથી
57. ષષ્ઠ પદે નૌમિ સુદર્શન ૩૭. ચારિત્ર પદ ધારીએ,
58. નત્વા નવા વિમલમનસા 40. કર્મવલ્લી વિધારવા
59. જ્ઞાન નમો પદ સાતમેં 41. ધર્મ મૂલ દર્શન નમો
60. અષ્ટમપદ આરાધીયે 42. જ્ઞાન દાન કરે ધ્યાનનું
61, જસ્સ પસાથે સાહુ પાયા 43. ઉપાધી આધિ હરે
62. આરાધયન્ત ગુણિનો 44. જગત ભૂષણ વિગત દૂષણ 81. 63. શ્રી ઋષભાદિક તીર્થનાથ 45. સિદ્ધ સકલ સમરુ સદા
64. અપારે સંસારે 46. જિનરાજ કુલ મુખરસ અનિલ 82 65. મનઈચ્છિત પૂરણ
| વિભાગ -5 | સ્તવનો | પે.નં. 93–177 1. આચારજ પદ વંદીયે 93 | 14. દેશ મનોહર માળવો 101 2. સિદ્ધચક ગુણખાણ 93 | 15. શ્રી ગુરુ વયણે તપ કરે 101 3. વહે મુનિ સંજમ ગુણ દરીયા 94 | 16. રાજગૃહી ઉદ્યાન
102 4. સમ્યકદર્શન ઘરો રે પ્રાણી 17. આજે ઓચ્છવ છે રે અધિકો 103 5. વર્ધમાન જિન તુમસે વિનવું 95 18. શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધીયે રે 103 6. વીર પ્રભુને ધ્યાન ભવિ
19. સેવો રે ભવિજન ભક્તિ ભાવે 104 7. ફૂલ કમળનું હેકતુ રે ' 96 20. સિદ્ધચક્ર સેવો રે મન મોહન 104 8. નવપદની આરાધના 96 21. આસો ચૈત્ર માસે કરો ઓળી 104 ૭. સિદ્ધચકનું ધરીએ ધ્યાન 96. 22. નવપદ મહિમા સાંભળે વીર 105. 10. ઓળી કરવાને અમે આવ્યા રે 97 23. સરસ્વતીને ચરણે નમી 106 11. આરાધો આદર કરી રે લાલ 98 24. બાર ગુણે અરિહંતને ધ્યાવું 106 12. નવપદનો મહિમા સાભળજો 99. || 25. તપ જપ કરીએ શક્તિથી 13. સુરમણિ સમ સહુ મંત્રમાં 100 1 26. ઇમ સયલ સુખકર 107
*_
82.
107

Page #16

રે..
129
129
વિષય
વિષયા
પે.નં. 27. અલબેલાની જોઇ વાટડી રે 107 |60. મુનિ પંચમ પદ વાદીએ 125 28. શ્રી સિદ્ધચક્ર યંત્રને સેવો 108 61. સમ્યફત્વ નામે હો દર્શન 126 29. અરિહંત અશરીરી આચાર્યજી 109 62. જ્ઞાનપદ હિતધાર
126 ૩૦. નવપદજી એ નિર્મળા તમે 109 63. વંદો ભવિ ચારિત્ર
126 31. સેવો તેવો ભવિજન પ્યારા 109 64. નવમે પદ પ્રણમુ મુદા રે 127 32. આજ મારે આંગણે 110 65. નવપદ ધ્યાન પ્રભાવથી 127 33. વારંવાર ભવિપ્રાણી 110 66. સિદ્ધચક આરાધી
128 34. સર્વ ગુણોમાં જ્ઞાન છે મોટુ 111 67. અરિહંત પદ મન રંગ 128 35. ચારિત્ર એવું મળો
111 68. શ્રી વીર નિણંદ વખાણ્યો. 36. પ્રાપ્તિ મંગલ શિવસુખની 112 69. સિધ્ધચક્ર ને સેવો. 37. નવપદ સેવા મંગલ ભાવે 113 70. નવપદનું નિત્ય કરીએ 130 38. નવપદ સેવા અતિ સુખકાર 113 71. પ્રાણી નવપદ સેવો આજ 130 39. સિદ્ધચક્ર સેવા અમૂલ્ય 114 72. સેવો નવપદ
131 40. આદિ મંગલ સહુ મંગલમાં 115 73. શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધીયે 132 41. હીયડે ધ્યાવું રે નવપદ 115 74. હાં રે જવા ચતુર
132 42. સિદ્ધચક્ર વંદો જયકારી, 116 75. સેવો ભવિયા સિદ્ધચકનેજી 132 43. પૂજો રે સિદ્ધચક્રને
117 76. અરિહંત પદ હું ધ્યાવું 44. શ્રી સિદ્ધચક્ર સેવા કરો
77. નવપદ ઓળી તપ આરાધન 45. તત્વ તે ત્રણ છે જેહમાં 118 78. ચૈતર માસે સુદી પક્ષમાં રે 134
6. તીરથ નાયક જીનવજી 119 79. શ્રી નવપદના મંડલે 47. ભવિયા શ્રી સિધ્ધચક આરાધો 119 80. ચૌદ પૂરવનો સાર
135 48. આરાધો પ્રાણી સાચી 120 81. અરિહંત સિદ્ધ આચારજ પાઠક 135 49. ગૌતમ પૂછત શ્રી જિન ભાખત 120 82. સૌ ચાલો ભવિંજન જઇએ 136 50. નવપદ મહિમા સાંભળો. 120 83. ચાર ઢાલનું સ્તવન (આસો માસે) 137 51. સમરી સારદ માય
84. રાજા ચાલ્યો રચવાડીએ 139 52. જી હો પ્રણમું દિન પ્રત્યે
85. તાત આદેશે મયણા 139 53. માલવ ધુર ઉજેણીએ રે લોલ 122 86. મયણા સિધ્ધચક્ર આરાધે 141 54. પરણી બબ્બર પતિ સુતા રે 123 87. સેવો તેવો ભવિજન 55. એ મહિમા સિદ્ધચક્રનો 123 88. સકલ કિયાનું મુલ જે 56. અરિહંત પદ આરાધો 124 89. ભાવે કીજે રે નવપદ પૂજના 143 57. સિદ્ધ શુદ્ધ આતમા રે 124 90. નવપદ મંગલ મંત્ર નિધાન 144 58. સૂરિ સકલ વાદીએ 124 91. તારશે પાવન શુદ્ધ ભગવંત 144 59. ચૌથે પદ ઉવજઝાય જપીજે 125 .92. વિવેકી બની આત્મા 144 ,
133
117
135
121
122
142
142

Page #17

વિષય
પે.નં.
144
162
163
164
166
169
વિષયા
પે.નં. 93. સ્વસ્તિ શ્રી સુખ સંપદા 94. સકલ કુશલ કમલા નીલો 144 95. નમો નમો સિદ્ધ નિરંજના 145 96. મારુ મન મોહ્યું રે સૂરિ 146 97. દ્વાદશ અંગના ઘારકા 146 98 ઈન્દ્રિય જીપે રે મન સંયમ 146 99 શ્રી અરિહંત ભગવંત પરમાત્મા 147 100 શ્રી સિદ્ધપદ આરાધીયે રે 148 101 પંચાચાર સુધા ઘરે સુણો 148 102 શ્રી ઉવજઝાય બહુ શ્રુત 149 103 ષડૂ વ્રતધારી છ કાયનાં રક્ષક 149 104 શ્રી સિદ્ધચકની સેવા રે 150 105 કરી પટકુલે રે લુંછણા 151 106 શ્રી સિદ્ધચકની કરો
152 107 અરિહંતા અરિહંતા પ્રણમું 152. 108 સિધ્ધચક્ર જગનામી.
153 108 સેવો સિદ્ધચક્ર ભવિ 153 110 સિદ્ધચક્ર પદ સેવો ભવિજના 111 સિદ્ધચક મહિમા ભારી 112 નવપદકા ધરો ધ્યાન
156 113 નવપદ ધ્યાનો ભવિયાં 114 સબ તજકે ચિત્ત ધરો 157 115 સુરમણિ સહુ મંત્રમાં 116 શ્રી વીર પ્રભુ ભવિજનને 158 117 સેવો ભવિકા સિધ્ધચકનેy 158 118 સિદ્ધચક એવો રે પ્રાણી 159 119 નરનારી રે,
159 120 રુમઝુમ કરતી આવી ઓળી તો 160 121 નવપદ સેવો નરનારી 160 122 આવી નવપદની ઓળી 161
| 123 નવપદ જપો સુજાણ
161 [124 અવસર પામીને રે 125 તુમે પૂજો ભવિ મન રંગે 126 નિત્ય નિત્ય સિદ્ધ
163 127 સિદ્ધ જગત શીરે
164 128 પરમેષ્ઠી ખ્યાલમાં 129 નવપદ દીલસે આદર હાં 165 130 સિદ્ધચક્ર મુજ દિલમેં ભાયા. 165 131 સિદ્ધચક છે આધાર 132 સિદ્ધયક ગુણ ગેહોભવિયાં રે 166 | 133 કરો શુદ્ધ સોહં
166 134 સકલ સુરાસુર બંધ નમીને 167 135 સિદ્ધચક્ર વર સેવા કીજે 168 136 ઓ ભવિ પ્રાણી રે 137 સિદ્ધચક્રને ભજીયે રે 169 138 શ્રી સિદ્ધચક આરાધીએ 169 | 139 શ્રી ગૌતમ સ્વામી પૃચ્છા કરે 170 140 શ્રી સિદ્ધચક્રને વંદોજી 171 141 શ્રી સિદ્ધચક આરાધીએ 172 142 અરિહંત સિદ્ધ આચારજ પાઠક 172 143 નવપદ ધરજો ધ્યાન, 172 | 144 વીર નિણંદની વાણી 173
145 નવપદ ધ્યાન ધશે રે |146 સકલ કુશલ કમલાનું [147 જગતમેં નવપદ જયકારી 174 148 સેવોજી તમે નવપદ જગા
175 149 સુરતરુ કહેના રે
175 150 તપ તમે કરજો ભવિજન 176 151 સિદ્ધવિભુ શિવપદના 176 152 અરિહા પૂજો પ્રેમશું
155
156
157
173
173
177

Page #18

વિષય
9.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8. સમકિત નવી લહ્યો રે
પે.નં.
સજ્ઝાયો
વિભાગ -6
વારી જાઉં શ્રી અરિહંતની
178
નમો સિદ્ધાણં બીજે પદે રે
178
આચારી આચાર્યનોજી
179
ચોથે પદ ઉવજ્ઝાયનું
179
નિગ્રંથ મુનિવર તેહને જાણીયે 180
કીધાં કર્મ નિકંદવા રે
181
જગતમેં સદા સુખી મુનિરાજ 181
182
સુણો સુણો હે ભવિજન પ્યારા 182 આતમરામી જગ વિશ્રામી 183
10.
11. સુણો સુણો હે ભવિજન પ્યારા 183 12. આનંદકારી મંગલકારી
183
13.
નવપદ ગાન ગાનારી
184
184
14. હિરણ્યપુર નામે નગરમાં રે 15. સુણો સુણો હે ભવિજન પ્યારા 186 16. હાં રે બેની કર્મનાં ખેલો જો 186
187
17. માલવદેશ ઉજ્જૈણી નગરી 18. તે મુનિને કરું વંદન ભાવે
187
19. સમતા સુખનો જે ભોગી
188
189
20. ગોયમ નાણી હો કે વિભાગ -7
સ્તુતિ વિભાગ
વીર જિનેશ્વર અતિ અલવેસર 202 સિદ્ધચક્ર વર પૂજા કીજે
203
શ્રી સિદ્ધચક્ર જિનેસર સુંદર 203
સકલ મંગલને શિવસુખકારી
204
1.
2.
3.
4.
5. શાસન નાયક શિવસુખ દાયક 205
6.
ભાવ ભક્તિશુ ભવિજન પૂજો 205
7.
નવપદ ધ્યાન ધરો ભવિ પ્રાણી206
8.
દેવમણિ સમ શ્રી સિદ્ધચક્ર
9.
સિદ્ધચક્ર સાહિબ સેવીયે
10. શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધો ભાવે
206
207
208
21.
189
22.
190
23.
191
24.
191
25.
192
26.
પંચ મહાવ્રત દર્શવિધ યતિધર્મ 193
27.
શ્રી મુનિરાજને વંદના નિત 193
28.
ગુરુ નમતા ગુણ ઉપજે
194
29.
ચિત ધરી ભગવતી ભારતી
195
30.
195
31.
196
32.
પ્રથમ ભણુ અરિહંતનાજી અષ્ટકરમચૂરણ કરી રે લાલ હવે આચારિજના ગુણ સાંભળો 196 ૩૩. શ્રી ઉવજ્ઝાય તણા ગુણ કરિઇ197 મુનિસમરી હો ગણધરનું
34.
197
198
35. પ્રણમુ શ્રી ગૌતમ ગણધાર ભવિયણ ભાવીઈ રે
36.
198
37.
રાત્રી ભોજન વિરમણ જુત
200
38.
જોષટ દ્વારઇ પરુપણાકી જઈ 201
39.
સર્વ મંગલમાં પહેલું મંગલ
202
xiii
વિષય પે.નં. 178-202|
સેવો રે ભવિ નવકાર
શ્રી મુનિચંદ્ર મુનિશ્વર વંદીયે
નવપદ મહિમા સાર
11.
12.
13.
પે.નં.
સમરી શ્રુતદેવી શારદા
સરસ્વતી માતા મયા કરો
પે.નં. 202–243
આસો ચૈત્રી આંબિલ ઓળી
208
શ્રી જિનશાસન ભવિક
209
શ્રી સિદ્ધચક્ર તણો વર મહિમા 209
14.
શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધો પ્રાણી 210
15.
મંત્રાધિપ મહિમા
210
16.
સમરુ સુખદાયક
211
17.
શ્રી વીર જિનેસર
212
212
18. શ્રી સિદ્ધચક્ર જિનેસર સુંદર યથાખ્યાત ચારિત્ર વરીને
19.
213
20. શુદ્ધાનંદ નિજ વંદીએ
213

Page #19

૫.ન.
230
217
231
232
232
233
233
234
235
વિષય
પે.નં,
વિષય 21. સિદ્ધ બુદ્ધને વાંદુ
214 51 અંગ દેશ ચંપાપુરી વાસી 228 22. ભવિજન સુખદાયા
214 52 અરિહંત નમો વળી સિદ્ધ 228 23. ભવ ચક વિહંડણ.
215 53 ચાર વખત બોલવાની સ્તુતિયોં 229 24. વીર જિનેશ્વર ભવન દિનેશ્વર 216 54 શ્રી વીરો રાજગૃહે 230 25. જીનશાસન વંછિતા 216
| 55 સકલ ધર્મનું કેન્દ્ર એ 26. પ્રહ ઉઠી વંદુ
56 વાચક પદ પ્રણમું સદા 231 27. વીર જીનેશ્વર
217
57 સમકિત સારુ ગુણમાં પ્યારું 28. ત્રિગડે બેઠા ત્રિભુવન નાયક 218 58 આતમ ગુણ મંડન 29. જ્ઞાત્વા પ્રશ્ન તદર્થ ગણધર 218 59 ભવિ જન ગુણ ગાવો 30. જે ભત્તિજુત્તા જિણસિદ્ધસૂરિ 219 60 કર કર ભવિ હિતકર 31 શ્રી આદિશ્વર જિનવર વંદિએ 219 61 ભાવોલ્લાસે કરીએ. 32 ભવિ સિદ્ધચક્ર પૂજા કરો 220 62 જિન શાસનમાંથી 33 શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધીએ 220 63 અરિહંત પદ વંદો
235 34 સિદ્ધચક્ર વર પૂજી કીજે 220 64 નવપદની એકએક સ્તુતિ 35 અરિહંત સિદ્ધ જપીઈ આયરિય 221. 65 મુનિ નમુ ગુણકારી 236 36 આસો ચઇતર થકી ઓળી કરો221. 66 યથાખ્યાત ચારિત્ર વરીને 236 37 શ્રી સિદ્ધચકનો તપ છે સાર 221 67 અરિહંત નમો ગુણસારુ 237 38 સિધ્ધચક્ર સદા આસહિઈ 222 68 ભવિા જન સુખદાયા 39 અરિહંત નમો ગુણ સારું 222 69 શ્રી જીનશાસનનાયક 238 40 વિરાગ અરિહંત પુજીએ 222
70 શ્રી વીર જિનેસર અલસર 239 41 અરફિત્ર વિનત્તે,
71 શ્રી ઋષદેસર પ્રણમું 239 42 નિષિદ્ધરિવેક્ષાય
223
72 અરિહંતસિદ્ધ સૂરિઉવજઝાય 240 43 સિદ્ધચક્ર યંત્રેશ્વર સારો, 223
73 રિહાર્બોસિધ્ધા 44 પહેલે પદ જપીએ અરિહંત 224 74 અહદાદીનિશદ્વાનિ 45 શ્રી સિદ્ધચક્ર સેવો ભવિ 224 75 સવાલ મંગલવલી વસંતાગમ 241 46 અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ ઉવજઝાય 225 76 જણાવલિ વંછિઅપ્પસાલ 241 47 શ્રી અરિહંત જિનેશ્વર રાય 226
77 અરિહંતનવપએહિં વંદિય 242 48 મિડુિત્તામાં સત્તામાં 226 78 સિરિસુખ સોહગ સોહા 242 49 અઈમ્ મૂલ પ્રકાંડોઅતનુ 226 79 સયલ સુકખાણ લકખાણા 50 વિપુલ કુશલ માલા 227
વિભાગ -8 | સ્તોત્ર વિભાગ | પે.નં. 243-405 | 1 જીયંત સ્મારિ ગણે 243 | 3 વિશુદ્ધ વિજ્ઞાન ભરોપપન્ના: 244 2 સમસ્ત ભવ્યલોક પદ્મબોધ 244 24 અરિહંત ભગવંતે
237
223
240
241
242
245

Page #20

વિષય
पे.नं.
301
310
312
313
262
264
( વિષય
પે.નં. | 5 પરમેષ્ઠિ મહામંત્ર
246 ચન્નામ સ્તુતિમાત્રણ 246 જય શ્રી સિદ્ધચકેશ
247 8 ધ્યાતા શ્રી પાર્શ્વનાથસ્યા 248 શંખેશ્વર પુરાધીશ
249 सुरनरेन्द्रनतांधि युतं युतं 250 11 प्राभ्यामिति ध्येयं 251 12 जम्मजर मरण भवजलहि 256 13 मग्गो अविप्पणासो आयारे 256 14 कम्मे सिप्पे अ विजाय मंते 258 15 नाम ठवणा दविए 16 नामंदुवणा दविए भावम्मि 263 17 नामं ठवणासाहु दव्वसाहु 263 18 अर्हन्नमस्कारावलिका 19 सिद्ध नमस्कारावलिका
268 20 पंचपरमिट्ठि नमुकारथुतं 271 21 श्री सिद्धचक्र महिमापध्धति स्तवन 272 कुवलयमाळा संदर्भ
275 सिध्धपद
279 आचार्य पद
280 उपाध्याय पद 26 साधु पद
282 ___पण्हगम्भं पंच परमिट्ठिथवणं
पंच महा परमिट्ठि संथयं 289 ___पंच परमिट्ठि-जयमाला 289 30 प्राकृतद्धयाश्रय महाकाव्य 31 त्रिषष्टिशलाकापुरुष चरित्रान्तर्गत
श्री सिंहतिलकसूरि रचित पंचपरमेष्ठि 33 सिद्धसेनसूरि प्रणित नमस्कार 34 द्वितीय प्रकाशः
295 35 तृतीय प्रकाश
296 36 चतुर्थ प्रकाशः
297 37 पंचम प्रकाशः
298
38 षष्ट प्रकाशः सप्तम प्रकाशः
305 40 अष्टम प्रकाशः
309 41 पंचपरमेष्ठि स्तवन 42 नमस्कार स्तवन
311 43 आचार दिनकरमाथी 44 श्री तीर्थाय नमः
312 45 आ श्री पूज्यपादविरचित 46 आचार्य भक्ति
314 47 पंच गुरुभक्ति
315 48 श्री पंच परमेष्ठि स्तव
316 49 प्रकीर्ण श्लोक
317 50 हनप्रभसूरि रथित 318 51 श्री पार्श्व स्तानाधा 319 52 नवपना हा
320 53 શ્રી સિદ્ધચક સાર્ધ શતક 321 54 प्रशस्तिः
331 55 श्री सिद्धया स्तोत्र संह 331 56 श्री सिद्धपः स्तोत्र 333 57 श्री आयार्थ पE स्तोत्र 336 58 श्री उपाध्याय ५६ स्तोत्र 341 59 श्री साधुप स्तोत्र
348 60 श्री सभ्यर्शन ५६ स्तोत्रम 353 61 श्री सभ्यज्ञान ५६ स्तोत्र 362 62 श्री सभ्यगयारित्र ५६ स्तोत्र 369 63 श्री सभ्य तपE स्तोत्र 374 64 न१५८ आराधन विधि 379 65 पंच परमेष्ठी छंट, त्रिसंगी ;2381 66 सिद्धलगतनो छ 383 67 तुम्हे तर तारा
384 68 मरिहंत ५६ २भरा 386 69 सिद्ध-५६ स्मर।
386 70 आयार्य ५६ रभर।।
281
287
290
291
292
293
386

Page #21

પે.નં.
વિષયા
વિષય
પે.નં. 71 ઉપાધ્યાય પદ સ્મરણ 387 | 75 નવકાર મહામંત્રા
390 72 સાધુ પદ સ્મરણ 387 | 76 શ્રી ચારિત્રસાર કૃત
391 73 શ્રી જિનવલ્લભસૂરિ રચિત 388 77 ઉપા. યશોવિજયજીકૃત પંચ 392 74 અરિહંત બત્રીસ બિરદાવલી 389
વિભાગ -9 | આરતિયો નવપદના ખમસમણા સ્તુતિયોં ગહુલીયો [ પે.નં. 406-422 1 નવપદના ખમાસમણા
406
12 શ્રીપાલ માતને નમવા 417 2 નવપદની માંડલા સન્મુખ 406 13 શ્રીપાલને મહિસાગર કહે છે 417
સિદ્ધચકનાં ગુણોનાં શ્લોક 408 14 શુદ્ધ ચારિત્ર પાળે જીવોને 418 4 નવપદજીની આરતીયો 410 15 શ્રીપાલ રાજાનો રસ 419 5. મીઠી મધુરી વાત 412 16 વીત્યું બાળપણ
419 પ્રાણનાથ ચાલો 413 17 ચતુર કલા ચોસઠ
420 7 એક દિના 413 18 સુણી ઉત્તર નિજ
420 8 લાખ લાખ વાર
414 19 કરો લાખ ભલે ચતુરાઇ 9 શેઠ રમણી ઋદ્ધિનાં 414 20 મયણા રે મયણા રે છોડી 422 10 શ્રીપાલ સુખ લહે
415 21 ધર્મલાભનો ધ્વનિ ત્યાં 422 11 એક દિન કુંવર સ્ત્રવાડી 416 | 22 શ્રી નવપદનો મહિમા સહુ 422
| વિભાગ -10 | નવપદપૂજા સંગ્રહ | પે.નં. 465–597 1 શ્રી પંચ પરમેષ્ઠી પૂજા 465 8. બુદ્ધિસાગરસૂરિજી કૃત 549 2. પૂ. લબ્ધિસૂરીજી કૃત 476 | 9. બુદ્ધિસાગરસૂરિજી કૃત બૃહત પૂજા 554 3 પૂ.૩. યશોવિજયજી કૃત 491 | 10. શ્રી આત્મારામજી મ. કૃત 572 4. પડિત શ્રી પદ્મવિજયજી કૃત 504 11. ૫. માણેક વિજયજી કૃત 583 5. શ્રી પદ્મમસૂરિ કૃત 512 12. નવપદની પૂજાનાં ગાયનો 592 6. પં. શ્રી નિત્યાનંદ વિજયજી કૃત 529 | 13. પૂજમાં બોલ્યા યોગ્ય સિદ્ધચકનાં ગીત 595 7. જ્ઞાનવિમલસૂરિજી કૃત 541
વિભાગ -11 | સિધ્ધચક્ર પૂજન વિધિ | પે.નં. 597-631 |
421
xvi

Page #22

૧. અરિહંત પદ
પરમોપકારી શ્રી જીનેશ્વર ભગવંતના શાસનમાં આત્માને પરમાત્મ ભાવ તરફ લઈ જવા માટેના અનેક યોગો બતાવેલા છે. તે દરેક યોગો આત્મા પોતાની યોગ્યતા, ભવિતવ્યતા પ્રમાણે આરાધી પોતાનું શ્રેય: સાધી શકે છે. તે યોગોની અંદર નવપદની આરાધના પણ એક અનુપમ સાધન છે. કે જેની અંદર તત્વત્રયી અને રત્નત્રયી સ્વરુપ જીનશાસનનું હાર્દ રહેલ છે. આ નવપદમાં અરિહંત પદ
મોખરે છે. કારણ કે અરિહંત પરમાત્માના આત્માઓ પોતાનાં આત્માને સંસારમાં રીબાતા આત્માના દુ:ખોથી ઉત્પન્ન થયેલી દ્રવ્ય અને ભાવ કરુણા ભાવનાના આલંબને પૂર્વના ત્રીજા ભવ વગેરેથી લઈ અનેક ભવોની સાધના સંસારનાં પ્રત્યેક આત્માને સંસાર સાગરથી તારવા માટે કરી તે ભાવનાની પ્રખલતાનાં કારણે તે આત્માઓ પૂર્વના ત્રીજા ભવે વીસસ્થાનક તપની આરાધના દ્વારા તીર્થંકર નામકર્મની નિકાચના કરે છે ।
ત્યારબાદ કાલ કરી દેવલોક અથવા નરકગતિમાં તે આત્મા ઉત્પન્ન થાય છે. ત્યાં દેવલોકનાં સુખોમાં નિરાસક્ત રહે છે અને નરકના દુ:ખોમાં સમભાવમાં મગ્ન રહે છે. ત્યાથી ચ્યવી પંદર કર્મભૂમિમાં, આર્ય દેશોમાં, ઉચ્ચકુલોમાં, પણ ઉચ્ચકોટીનાં, રાજકુલોમાં, મહાસતીયોની કુક્ષીમાં ૧૪ દિવ્ય સ્વપ્નો પૂર્વક તીર્થંકર પણાને સૂચન કરતા અનુપમ દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાલ, ભાવ વર્તતા હોય તે સમયે ઉત્પન્ન થાય છે. પરમાત્મા જ્યારથી ગર્ભમાં આવે છે ત્યારથી તેમનો તીર્થંકર નામકર્મનો પ્રદેશોધ્ય શરુ થાય છે. ઈન્દ્ર મહારાજાનું આસન કંપાયમાન થાય છે. દેવલોકમાં રહેલા ઈન્દ્ર મહારાજા પરમાત્માની સ્તુતિ કરે છે. ગર્ભકાલ પૂર્ણ થયા પછી ૭ ગ્રહો ઉચ્ચ સ્થાને વર્તતા હોય ત્યારે પરમાત્માનો જન્મ થાય છે. તે સમયે ૫૬ દિગ્ગુમારીકાઓ કે જે ભવનપતિ નિકાયની હોય છે. તેમનાં આસન ચલાયમાન થાય છે. તેઓ પોતાનાં પરિવાર સાથે આવી પરમાત્માનું સૂતિકર્મ કરે છે. સૂતિકર્મનું કાર્ય પૂર્ણ થતાં સૌ નિજસ્થાને જાય છે. ત્યારબાદ ઈન્દ્ર મહારાજાનાં આસન કંપાયમાન થાય છે. ત્યારે પોતાનાં સેનાપતિ પાસે સુઘોષા ઘંટ વગડાવી પોતાના તાબામાં રહેલા વિમાનોમાં સર્વ દેવોને જણાવે છે. અને જન્મ મહોત્સવમાં આવવાનું આમંત્રણ આપે છે. સર્વ દેવો જાણીને

Page #23

મેરુ પર્વત ઉપર પરમાત્માનો જન્મ મહોત્સવ ઉજવે છે. ભવ્ય રીતે જન્મ મહોત્સવ ઉજવી રહ્યા પછી પરમાત્માને માતાપિતા પાસે સોંપી પોતે સર્વ નંદીશ્વર દ્વિપમાં જઈ ત્યાં અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ કરે છે. ભગવંતના માતાપિતા પરમાત્માનો ભવ્ય જન્મ મહોત્સવ કરે છે. જેમાં સૂર્યદર્શન, ચંદ્રદર્શન, નામસ્થાપના વગેરે કરે છે.
પરમાત્માને ગર્ભકાલથી જ મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન અને અવધિજ્ઞાન એમ ત્રણ જ્ઞાન હોય છે. તેઓ પરમ વૈરાગ્ય ભાવમાં રમતાં હોય છે. સંસારનાં એક પણ પદાર્થમાં લેશમાત્ર રાગ તેઓને હોતો નથી. લગ્ન, રાજ્યગ્રહણ, પુત્રપાલન, સંસારનાં ભોગો વગેરે દરેક ક્રિયાઓમાં પોતાનું ઔચિત્ય અને જે ભોગાવલી કર્મ બાકી હોવામાં કારણે કરવી પડે માટે કરે છે. જયારે દિક્ષાનો સમય થાય ત્યારે નવલોકાંતિક દેવો આવી પોતાનાં આચાર પ્રમાણે પરમાત્માને તીર્થ પ્રર્વત્તાવવા માટે વિનંતી કરે છે. તે પછી પરમાત્મા વર્ષીદાન આપી દેવદાનવ અને માનવોએ કરેલા મહોત્સવ પૂર્વક પ્રવ્રજયા ગ્રહણ કરે છે. પ્રવજયા ગ્રહણ કર્યા પછી દેવ-દાનવ, માનવ અને તિર્યંચો દ્વારા કરાયેલા અનુકૂલ-પ્રતિકૂલ ઉપસર્ગો અને પરિષહ સમતા ભાવે સહન કરતાં., આત્મ ભાવમાં રમણતા કરી, ક્ષયકશ્રેણી માંડવા દ્વારા ચારઘાતકર્મનો ક્ષય કરી ઉત્તમ એવા કેવલજ્ઞાન, કેવલદર્શન, પ્રાપ્ત કરે છે. કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયા પછી એમનો તીર્થંકર નામકર્મનો વિપાકોદય શરુ થાય છે. તે પછી તીર્થ સ્થાપના, ગણધર સ્થાપના, ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરે છે. દરરોજ બે પ્રહર બાર પર્ષદા સમક્ષ, ત્રણ ગઢમાં અષ્ટમહાપ્રાતિહાર્ય યુકત ચોવીશ અતિશયોથી અલંકૃત અરિહંત પરમાત્મા પાંત્રીશ વાણીથી અલંકૃત સ્યાદ્વાદથી શોભતી સમભંગી, નયનિક્ષેપાનાં ગુણો સહિત દેશના ફરમાવે છે. જે દેશના ફરમાવવાનાં કારણે પરમાત્મા ભવ્ય જીવોનાં મહાગોપ, મહાનિર્ધામક, મહાસાર્થવાહ, મહામાહણ વગેરે રૂપે ત્રણ ભુવનમાં પ્રસિદ્ધ થાય છે. એ પ્રમાણે જગતની અંદર પોતાનાં ધર્મતીર્થ દ્વારા અનેક આત્માઓને તારતા, ભવપાર ઉતારતાં, અંતિમ સમય આવે ત્યારે અનશનને આરાધી, શૈલેશીકરણ કરી બાકી રહેલાં ચાર અઘાતિ કર્મનો ક્ષય કરી મોક્ષ લક્ષ્મીને વરે છે. આ પરમાત્માનું નિત્ય ધ્યાન ધરતાં, આરાધતા, સાધતા જેમ ઈયલ ભમરીનાં ધ્યાનમાં રહેવાધી ભમરી બને છે. તેમ આપણો આત્મા પણ અરિહંત સ્વરૂપ પ્રાપ્ત કરી શાશ્વત સુખનો ભાગી બની શકે એ જ અભિલાષા...

Page #24

૨. સિધ્ધ પદ સિધ્ધચક્રજીમાં બીજું સિધ્ધ પદ . અરિહંત પરમાત્માએ ફરમાવેલા માર્ગની આરાધના કરતાં-કરતાં આત્માને તે આરાધનાનાં ફલ સ્વરુપે જે પદ પ્રાપ્ત થાય છે. તે સિધ્ધ પદ . જગતની અંદર સિધ્ધો અનેક પ્રકારનાં છે. યોગ સિધ્ધ, વિદ્યા સિધ્ધ, તંત્ર સિધ્ધ, શિલ્ય સિધ્ધ, વગેરે સિધ્ધોને અહીં ગ્રહણ ન કરતાં આઠ કર્મથી મુક્ત થએલા ૧૪ રાજલોક ઉપર આવેલ ઈષદ્ધાભાર નામની
ફ્ટીક રત્નમય ૪૫ લાખ યોજન વિસ્તારવાલી મધ્યમાં ૮ યોજનની જાડાઈવાલી પછી ધીમે ધીમે પાતલી થતાં થતાં અંત ભાગે માખીની પાંખની જેમ અત્યંત સૂક્ષ્મ થએલી એવી સિદ્ધશીલા ઉપર બીરાજ્યાન થએલ સિધ્ધ ભગવંતો ગ્રહણ કરવાનાં છે.
તે સિધ્ધાત્માઓને ભૂખ-તરસ-રોગ-શોક-આધિ-વ્યાધિ અને ઉપાધિનાં કારણ સ્વરપ શરીર હોતું નથી. તે આત્માઓ અનંતજ્ઞાન, અનંતદર્શન, અવ્યાબાધ્ધ સુખ, સાયીક સમિતિ, સાદિ અનંત, સ્થિતિ, અરુપી, અગુરુલઘુ અનંતવીર્યને, ભોગવનારાં છે. તે સિધ્ધ ભગવંતો જ્યારે ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે ત્યારે તેમનાં આત્મપ્રદેશો પોતાનાં શરીરની અવગાહનાના ૨/૩ ભાગ પ્રમાણ ક્ષેત્રમાં રહે છે. જઘન્યથી ૨ હાથના શરીરવાલા આત્માઓ અને ઉત્કૃષ્ટથી ૫૦૦ ધનુષ્યની શરીરની અવગાહનાવાલા આત્માઓ સિધ્ધ થઈ શકે. સિધ્ધગતિમાં ઉતકૃષ્ટથી ક્રોડપૂર્વના આયુષ્યવાલા અને જઘન્યથી ૯ વર્ષનાં આયુષ્યવાલા આત્માઓ સિધ્ધ થઈ શકે છે તે આત્માઓનું સુખ સ્વાભિાવિક છે. તે પરદ્રવ્યની અપેક્ષા વગરનું અને સ્વાધીન છે. તે સુખ કદી પણ નષ્ટ થતું નથી. ત્યાંના સુખની તોલે આ જગતનું કોઈપણ જાતનું સુખ આવી શકતું નથી. સિધ્ધના સુખોનું વર્ણન ખુદ કેવલી પરમાત્મા પોતે જાણતા હોવા છતાં પણ જંગલમાં વસતા ભીલની જેમ વર્ણન કરી શકવા. માટે સમર્થ થતાં નથી. સિધ્ધગતિમાં એક આત્માને આશ્રયી સાદિ અનતકાળની સ્થિતિ છે. અને સિધ્ધગતિની અપેક્ષાએ અનાદિ અનંતકાળની સ્થિતિ છે. તે સિધ્ધ ભગવંતોને બીજા દર્શનકારોનાં મતની જેમ પાછું સંસારમાં આવવાનું હોતું નથી. કારણ કે તે આત્માઓએ સંસારમાં ફરી આવવા માટેનાં કારણરુપ જે અષ્ટકર્મની જાળ છે તેનો નાશ કર્યો છે. તે સિધ્ધ ભગવંતો પાંચમા અનંતાની સંખ્યા જેટલા છે. સિધ્ધપણાનો વિરહકાળ જધન્યથી ૧ સમય અને ઉત્કૃષ્ટથી ૬ મહિના એનાથી
3

Page #25

4
વધારે સમયસુધી વિરહકાળ રહે જ નહીં ૬ મહિનામાં અઢી દ્વિપ અને બે સમુદ્રમાંથી કોઇને કોઈ જીવ મોક્ષમાં અવશ્ય જાય જ. ૧ સમયની અંદર જઘન્યથી ૧ આત્મા સિધ્ધ થાય અને ઉત્કૃષ્ટપણે ૧૦૮ આત્મા સિધ્ધ થઇ શકે. એક આત્મા સિધ્ધ થાય એટલે એક જીવ અવ્યવહાર રાશિમાંથી નિકલી વ્યવહાર રાશિમાં આવે છે. સિધ્ધપણું મનુષ્યગતિ, પંચેન્દ્રિય જાતિ, ત્રસકાય, ભવ્યત્વ, પંચેન્દ્રિય જાતિ) સંજ્ઞી યથાખ્યાત ચારિત્રી, ક્ષાયિક સમકિતી, કેવલજ્ઞાની, કેવલદર્શની, ૧૫ કર્મભૂમિમાં ઉત્પન્ન થએલાં અને અવસર્પિણીનાં તેમાં પણ ત્રીજા-ચોથા આરામાં જન્મેલા અને ઉત્સર્પિણીનાં ૩-૪ આરામાં જન્મેલા આત્માઓ જ સમ્યગ દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રની આરાધના દ્વારા પ્રાપ્ત કરી શકે. સિધ્ધપણું આરાધના દ્વારા પુરુષ-સ્ત્રી કે નપુંસક દરેક આત્મા પ્રાપ્ત કરી શકે છે. એમાં કોઈ બાધ નથી. સિધ્ધનાં પંદર ભેદો છે :
જીનસિઘ્ધ, અજિનસિધ્ધ, તીર્થસિધ્ધ, અતીર્થસિધ્ધ, ગૃહસ્થલિંગ, સ્વલીંગ, અન્યલીંગ, પુરુષસિધ્ધ, સ્ત્રીસિધ્ધ, નપુંસકસિધ્ધ, એકસિધ્ધ, અનેકસિધ્ધ, પ્રત્યેક બુધ્ધ, સ્વયંબુધ્ધ, બુધ્ધબોધિત આ પંદર સિધ્ધાવસ્થા પહેલાં જીવ જે અવસ્થામાં વર્તતા હોય છે તેની અપેક્ષાએ ભેદો છે. બાકી ત્યાં આગળ તીર્થંકર ભગવંતના આત્મા અને ગણધર ભગવંતના આત્મા, ગુરુનાં કે શિષ્યનાં, આત્મા, પુરુષનાં કે સ્ત્રીનાં આત્માઓ વચ્ચે કોઈ ભેદ નથી. એ સિધ્ધાત્માઓના સંક્ષેપથી જ્ઞાની ભગવંતોએ ૮ અથવા ૩૧ ગુણો બતાવ્યા છે. બાકી એ સિધ્ધાત્માઓ તો અનંતાનંત ગુણનાં માલિક છે. એ ગુણો આપણા આત્માની અંદર પ્રગટાવવા માટે દરરોજ એ સિધ્ધ ભગવંતોનું પૂજન અર્ચન-સ્મરણ-જાપ-નિદિધ્યાસન-ધ્યાન કરતાં રહેવું જોઈએ કે જેથી આપણો આત્મા પણ સિધ્ધસ્વરુપી થઈ શકે. એ જ અભિલાષા......
આચાર્ય પદ
3.
સિધ્ધચક્રજી એ એક એવું યંત્ર છે કે જેની આરાધનાથી સાધ્ય-સાધક
સાધન ત્રણેની આરાધના થાય છે.
તેમાં સાધ્ય છે :
સાધક છે :
અરિહંત અને સિધ્ધ....
આચાર્ય, ઉપાધ્યાય અને સાધુ....
4

Page #26

સાધન છે :- દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર અને તપ....
આપણે સાધ્ય વિભાગની વિચારણા કરી ગયા હવે સાધક વિભાગમાં જે આચારો ને પાળે અને પળાવે તે આચાર્ય શ્રી જૈન શાસનની આરાધના કરવા માટે જ્ઞાની પરમાત્માઓએ આચારોને પાંચ વિભાગમાં ગોઠવેલા છે. પાંચ આચારોનું પાલન કરવાથી સમસ્ત જૈન શાસનની આરાધના થઈ જાય. તે પાંચ આચાર – જ્ઞાનચાર, દર્શનાચાર, ચારિત્રાચાર, તપાચાર અને વીર્યાચાર.
જ્ઞાનાચારનું ૮ પ્રકારે પાલન કરે અને ચતુર્વિધ સંધમાં કરાવે. તે પ્રમાણે દર્શનાચાર ૮ પ્રકારે, ચારિત્રાચાર ૮ પ્રકારે, તપાચાર બાર પ્રકારે અને વીર્યાચાર ત્રણ પકાર છે.
પોતે પાલન કરે અને બીજા પાસે કરાવે. એ આચાર પાલનમાં જે કોઈ સીદાતા હોય, પ્રમાદી હોય તે તેમને સારણા – વારણા - ચોયણા અને પડિચોયણા દ્વારા પ્રેરણા કરી આચારોમાં સ્થિર કરે છે. એ આચાર્ય ભગવંતો પોતાની નિશ્રામાં વર્તતા ચતુર્વિધ સંઘનું હંમેશા ક્ષેમકુશળ ઈચ્છતા હોય છે. અને તે માટે હંમેશા પ્રયત્નશીલ હોય છે. ચતુર્વિધ સંઘમાં પણ કોઈના પર આપત્તિ આવતી હોય તો તે પોતાના જાનના જોખમે પણ તેની રક્ષા માટે કટીબધ્ધ રહે છે. તે આચાર્ય ભગવંતો ૩૬ છત્રીસી, ગુણોથી અલંકૃત હોય છે. હંમેશા શિષ્યોને અપ્રમત્તપણે દેશના આપે છે. અરિહંત પરમાત્માનાં શાસનની સ્થાપના કરે છે. પરંતુ શાસનની સમગ્ર વ્યવસ્થા પૂ. આચાર્ય ભગવંતો જ કરે છે. જે વ્યવસ્થા શાસનના અંત સમય સુધી સુચારુ રૂપે ચાલી રહે છે. પરમાત્માનાં નિર્વાણ બાદ અને કેવલી ભગવંતોના વિરહમયે શાસનદિપક બની ભવ્યાત્માઓને મોક્ષમાર્ગમાં પ્રગતિ કરાવતા રહેવાનો યશ આચાર્ય ભગવંતોને જ મળે છે. પરમાત્માનાં શાસનની પ્રભાવનાના માટે આચાર્ય ભગવંતો પોતાનામાં રહેલ અનેક ગુણો જેવાં કે વાદ શકિત, કવિત્વ શક્તિ, મંત્રબળ, તંત્રબળ, યોગબળ, સમસ્ત મૃતધારક પણું વગેરેનો ઉપયોગ કરે છે.
જે શાસન પ્રભાવનાથી અનેક આત્માઓ પરમાત્માના માર્ગમાં જોડાય છે. માર્ગાભિમુખ થાય છે. હળુકર્મી થાય છે. જૈન શાસનની અંદર એકપણ પદની આરાધના કરવાથી સમસ્ત પદોની આરાધના થાય છે. એક પદની આશાતના કરવાથી સમસ્ત પદની આશાતના થાય છે. આ પ્રમાણે એક આચાર્ય ભગવંતની ભકિત-આરાધના-ઉપાસના કરવાથી સમસ્ત પદ અને ચતુર્વિધ સંઘની ભક્તિ
5

Page #27

આરાધના – ઉપાસના થાય છે. એ જ પ્રમાણે એક આચાર્યની આશાતના કરવાથી ચતુર્વિધ સંઘની આશાતના થાય છે.
માટે આચાર્ય ભગવંતોની ઉપાસના આરાધન કરવા દ્વારા આત્માને પાંચ આચારમય બનાવી આત્મશ્રેય સાધવા ઉજમાળ બનવું જોઈએ એ જ...
૪. ઉપાધ્યાય પદ શ્રી જૈન શાસનમાં જ્ઞાન અને ક્યિા મુખ્ય છે. તેમાં જ્ઞાન પ્રથમ છે. તે જ્ઞાન જે પ્રાપ્ત કરવું હોય તો ઉપાધ્યાય પદની આરાધના કરવાથી જ પ્રાપ્ત થાય છે. તે ઉપાધ્યાયજી એટલે જ્ઞાનની ગંગા... તે જ્ઞાનગંગામાં જે કોઈ ડુબકી લગાવે તે પોતાના કર્મમળને દૂર કરી શકે. કષાયના તાપને શાંત કરી શકે, અનાદિકાળની વાસનાની અતૃમિને મીટાવે શકે છે.
ઉપાધ્યાયજી એટલે સંસાર દાવાનલથી બળેલા-ઝળેલા પ્રાણીઓ માટે સદાય પુષ્પરાવર્તના મેઘ સમાન જ્ઞાનની વૃષ્ટિ કરતા રહેનાર મેઘ જેવા છે. સંસાર રુપ વનની અંદર રખડી-રખડીને શ્રમીત થએલા જીવોને માટે શીતલ છાયા અર્પનાર વૃક્ષ સમાન ઉપાધ્યાય ભગતો છે. કે જેમની નિશ્રામાં આવી રહી પોતાના સંસારનાં શ્રમોને દૂર કરે છે. ઉપાધ્યાયજી ભગવતો પઠન-પાઠન દ્વારા પત્થર જેવા શિષ્યોને જગતની અંદર વંદનીય - પૂજનીય બને છે. જેમ શિલ્પી પત્થરમાંથી સુંદર પ્રતિમા બનાવે છે. અને તે પ્રતિમા જગતમાં દર્શનીયવંદનીય થાય છે. જેમ ઝવેરી ખાણમાંથી નીકળેલ રત્નને વાઢકાપ વિગેરે કરવા. દ્વારા અનેક પહેલ પાડે છે. અને તે રત્ન રાજા મહારાજા વગેરેનાં મુગટ વગેરે આભુષણોમાં અલંકૃત થઈ ઉચ્ચ સ્થાનને પામે છે. તેમ ઉપાધ્યાયજી મ. પણ કાચાર– જેવા શિષ્યને જ્ઞાનપ્રદાન, સારણા-વારણા વગેરે કરવા દ્વારા તેના આત્માને ઉચ્ચકોટીના ગુણો પ્રાપ્ત કરાવી તે આત્માને આચાર્ય ઉપાધ્યાય જેવા
સ્થાને અલંકૃત થવામાં જે કોઈ નિમિત્ત હોય તો તે ઉપાધ્યાયજી ભગવંતો જ હોય છે. તે ઉપાધ્યાયજી મહારાજ એટલે સાધુ-સાધ્વીજી રુપ ગચ્છની હંમેશા આત્મિક ઉપકરણ વગેરેની ભૌતિક ચિંતા કરનારાં છે. તેમના હૃદય ની અંદર હમેશા દરેક આત્માના કલ્યાણની ભાવના હોય છે જેથી તે આત્માનું કલ્યાણ

Page #28

જે રીતે થઈ શકતું હોય તે રીતે કરવા માટે તેને દરેક પ્રકારે પ્રેરણા કરે છે. અને પ્રેરણા કરવા દ્વારા તે આત્માનો આધ્યાત્મિક વિકાસ કરાવે છે. આચાર્ય ભગવંતો હંમેશા અર્થની વાંચના આપે છે. જ્યારે ઉપાધ્યાયજી સૂત્રની વાંચના આવે છે. માટે તેઓ ૧૧ અંગ અને ૧૨ ઉપાંગ વગેરે જે ૪૫ આગમો છે તેના સ્વાધ્યાયમાં હંમેશા ઉજમાળ રહે છે.
ઉપાધ્યાયજી મહારાજા ત્રણ ભુવનમાં એક અજોડ દાતા છે. કારણ કે બીજા દાતાઓ દ્વારા અપાયેલા દાન થોડા દિવસ, થોડા માસ, વધુ પહોંચે તો જંદગી પર્યંતનુ હોય છે. જ્યારે ઉપાધ્યાયજી મહારાજા દ્વારા અપાયેલું જે જ્ઞાનદાન છે તે આત્માને ભવોભવ ઉપકાર કરનારુ અને સંસારના સમસ્ત દુઃખોનો નાશ કરનારું છે. એ ઉપાધ્યાયજી જૈન શાસનની અંદર યુવરાજ સમાન છે. ભવિષ્યકાળમાં આચાર્યપદને યોગ્ય હોય છે. તો ઉપાધ્યાયજી ભગવંતો જૈન શાસનમાં મંત્રીપદને અલંકૃત કરનારા હોય છે. તે ઉપાધ્યાયજી ભગવંતોનું જે આત્મા હંમેશા નીલવર્ણથી યુક્ત સિધ્ધચક્રજીમાં તેનું ધ્યાન ધરે છે. જાપ કરે છે પૂજન, અર્ચન વગેરે કરે છે. તે આત્મા પોતે અનુપમ કોટિના જ્ઞાનદિપકને પ્રાપ્ત કરી સંસાર રૂપ જંગલને ઓળંગી જાય છે. અને શાશ્વત સુખનો ભાગી જબને છે. તે ઉપાધ્યાયજી ભગવંતોનું જે આત્મા હંમેશા નીલવર્ણથી યુક્ત સિધ્ધચક્રજીમાં તેનું ધ્યાન ધરે છે. સ્મરણ કરે છે જાપ કરે છે. પૂજન, અર્ચન, વગેરે કરે છે. તે આત્મા પોતે અનુપમ કોટિના જ્ઞાનદિપકને પ્રાપ્ત કરી સંસાર રૂપ જંગલને ઓળંગી જાય છે. અને શાશ્વત સુખનો ભાગી બને છે. એ રીતે આપણે પણ એનું ધ્યાન ધરી જાપ, પૂજન, સ્મરણ, અર્ચન વગેરે કરી શાશ્વત સુખના ભાગી બનીયે એ જ અભિલાષા....
૫. સાધુ પદ અરિહંત, સિધ્ધ, આચાર્ય, અને ઉપાધ્યાય રૂપી રત્નોની કોઈ ખાણ હોય તો તે સાધુપદ છે. એ આત્માનાં કટ્ટર શત્રુ રાગ, દ્વેષ, મોહ, અજ્ઞાન વગેરે છે. તેની સામે મોરચો માંડનાર છે. સાધુ એ જીવતા જાગતા ધર્મ સ્વરુપ છે. સાધુને જોયા એટલે ધર્મ જોયો કહેવાય સાધુથી ધર્મ જુદો નહીં અને ધર્મથી સાધુ જુદા નહીં. સાધુ સ્વયં સમ્યગ દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્રની આરાધના કરવા. દ્વારા

Page #29

પોતે સાધના કરતા હોવાના કારણે પોતે સાધુ કહેવાય છે. સાધુની સાધના દ્વારા ઈચ્છે કે ન ઈચ્છે તો પણ જગતના જીવોનું કલ્યાણ અવશ્યમેવ થતું જ રહે છે. સાધુ જગતના જીવમાત્રને પોતાના જીવ સમાન માની. ષટ્નવિનકાયની રક્ષા કરે છે. મુનિનું વચન ભાષાસમિતિ અને વચનગુપ્તિ પૂર્વકનું હોય છે. તેમનો જીવન નિર્વાહ ભ્રમરના રસ ચુસવાના સમાન હોવાથી સમાજને બીલકુલ બોજા રુપ હોતા નથી. જેમ ભ્રમર ફુલોનો રસ ચૂસે છે. પણ હાનિ પહોંયાડતો નથી તેવી રીતે સાધુ પણ પોતાનો જીવનનિર્વાહ સમાજ પાસેથી એષણા સમિતિનાં પાલનપૂર્વક કરતાં હોય છે. સાધુ પાંચે ઈન્દ્રિયોના વિષયોનો મન, વચન, કાયાનાં, કરવા, કરાવવા, અનુમોદવા રુપ ત્રિવિધે ત્રિવિધે ત્યાગ કરે છે. સાધુઓએ જગતનાં દરેક પદાર્થો પ્રત્યેથી પોતાની માયા મમતા બીલકુલ હટાવી લીધી હોય છે. જે કારણથી દુનિયાનાં કોઈપણ પદાર્થ એ મહાત્માઓનાં મનમાં રાગ-દ્વેષની પરિણતી ઉભી કરી શકતા નથી. સાધુઓ જ્યારથી વ્રત અંગીકાર કરે ત્યારથી લઈ તે તપસ્વી કહેવાય છે. મોટે ભાગે તેઓ એક જ ટાઈમ આહાર કરનારાં હોય છે. સાધુઓ પોતે દિવસ દરમ્યાન ૫ પ્રહર સ્વાધ્યાય, ૨ પ્રહર નિંદ્રા અને ૧ પ્રહરમાં પોતાના આહાર, વિહાર અને નિહાર કરે છે. પોતે હંમેશા પોતાના ૧૦ પ્રકારના યતિધર્મનાં પાલનમાં ઉજમાળ રહે છે. અનિત્યાદી ૧૨ ભાવના મૈત્રી વગેરે ૪ ભાવના અને પાંચ મહાવ્રતની ૨૫ ભાવના વડે આત્માને હંમેસા ભાવિત રાખે છે. જેથી પોતાનાં આત્મ સ્વભાવમાંથી વિભાવદશામાં આત્મા જઈ ન શકે. પોતાનાં મનમાં આર્દ્રધ્યાન, રૌદ્રધ્યાન ન પ્રવેશ ન કરે માટે તે હંમેશા ધર્મધ્યાન અને શુક્લધ્યાનની ધૂણી ધખાવી રાખે છે કે જેથી ગમે તેવા પરિહો અને ઉપસર્ગોમાં પણ પોતાનો આત્મા અસ્થિરતાને પામતો નથી. અને સ્વનું કાર્ય સાધી જાય છે. સાધુ પોતાના મન-વયન-કાયાના યોગોના રક્ષણ માટે હંમેશા ૩ ગુપ્તિનાં પાલનમાં સાવધાન રહે છે. ૩ યોગોની કોઈપણ પ્રવૃત્તિ કરવાની હોય તો તેમાં એ યોગો આત્માનાં દંડ રુપે ન થાય માટે પાંચ સમિતિની ઉપાસનામાં ઉજમાળ રહે છે. જેથી. પ્રવૃત્તિ કરતાં કરતાં નિવૃતિ રુપ ધર્મની સાધના થઈ જાય છે. માટે જ કહેવાય છે કે સાધુની દરેક પ્રવૃત્તિ કર્મ નિર્જરાનું કારણ બને છે. તે વાત આ રીતે બંધ બેસતી આવી શકે છે.
સાધુઓ બે પ્રકારનાં હોય છે :
8

Page #30

૧. સમુદાયમાં રહી આરાધના કરનારાં તે સ્થીર કલ્પી. ૨. વિશિષ્ટ કોટિનાં જ્ઞાન, તપ, બળ, નિર્ભયતા, પ્રાપ્ત કરી એકાકીપણે રહી
પોતાની સાધના કરનારાં તે જનકલ્પી કહેવાય છે. સાધુઓની દરેક પ્રવૃત્તિ આત્મલક્ષી હોય છે. સાધુ પોતાની સાધના દ્વારા પોતાનો સંસાર એકદમ મર્યાદિત કરી નાખી ધૂન્યથી તે જ ભવમાં અને વધુમાં વધુ ૭-૮ ભવમાં પોતાનું કાર્ય સાધી જાય છે. એ સાધુપદની ઉપાસના કરવા માટે દરરોજ પોતાનાં હૃદય કમળમાં સાધુપદનું ધ્યાન ધરવાથી આપણાં આત્માની અંદર પણ સુંદર સાધુતા વિકસે છે. એના દ્વારા આત્મા પોતાનો સંસાર લઘુ કરી મોક્ષલક્ષ્મીને વરે છે. એ પ્રમાણે આપણે પણ સાધુપદની સેવા ભક્તિ આરાધના ઉપાસના કરવા દ્વારા પરમાત્માના માર્ગમાં સાચા સાધુ બનીએ એ જ અભિલાષા....
૬. દર્શન પદ આત્માના આધ્યાત્મિક વિકાસ કમનું પ્રથમ પગથીયું કોઈપણ હોય તો સમ્યગદર્શન છે.
સમ્યગદર્શન એ ધર્મરૂપી મહેલનો પાયો છે. એ પાયા ઉપર જ સર્વવિરતિ અને દેશવિરતિ રુપ ઈમારત રહી શકે. સમ્યગદર્શન ધર્મનગરમાં પ્રવેશવાનું દ્વાર છે. ગુણોરૂપી રત્નોનું એ ભાજન છે, પૃથ્વી જેમ જગતની સમસ્ત વસ્તુ માટે આધાર રુપ છે તેવી રીતે સમ્યત્વ પણ સમસ્ત ધર્મ માટે આધારભૂત છે.
સંખ્યા વિનાના ગમે એટલા મીંડા હોય તેની કોઈ કિંમત હોતી નથી તેવી રીતે સમ્યત્વ વિના ગમે એટલું જ્ઞાન, દીર્ધ ચારિત્ર પર્યાય, મહાન તપ, ઉત્કૃષ્ટ ક્રિયા, ભીષ્મ ત્યાગ, જવલંત વૈરાગ્ય આ બધાં જ ગુણો નકામા થાય છે. એ સમ્યગદર્શને જીવ પોતાનાં આયુષ્ય સિવાય ૭ કર્મોની સ્થિતિ ૧ કોડાકોડી સાગરોપમ જેટલી રાખી બીજ કર્મસ્થિતિનો નાશ કરે છે. અને એ નાશ કર્યા પછી રાગ-દ્વેષની તીવ્ર ગ્રંથિ નો છેદ કર્યા પછી જીવનો સંસાર પરિમિત થાય છે. વધુમાં. વધુ રહે તો પણ અર્ધપુદગલપરાવર્તકાળથી વધુ રહી શકતો નથી. સમ્યગદર્શન પામ્યા પછી સુદેવ, સુગુરુ અને સુધર્મ પ્રત્યેની અવિહડ શ્રધ્ધા

Page #31

આત્મામાં પ્રગટ થાય છે, દર્શન મોહનીય કર્મનાં ક્ષય, ક્ષયોપશમ, ઉપશમ વગેરેનાં આધારે સમ્યકત્વનાં ભેદો પડે છે. ક્ષાયિક સમ્યકત્વ કે જે દર્શનમોહનીયની ૩ અને અનંતાનુબંધીની જ પ્રકૃતિનાં ક્ષયથી ઉત્પન્ન થાય છે. ક્ષયોપશમ સમ્યકત્વ જે દર્શન મોહનીય ઉદયમાં આવે તેનો ક્ષય અને ઉદયમાં નથી તેનો ઉપશમ કરવાથી પ્રાપ્ત થાય છે. ઉપશમ સમ્યત્વ દર્શન સમકનાં ઉપશમથી આત્માને પ્રાપ્ત થાય છે. ક્ષાયિક સમકિત જીવને પ્રાપ્ત થયા પછી કદી પણ પાછું જતું નથી. ક્ષયોપશમ જીવને અસંખ્યવાર પ્રાપ્ત થાય છે. ઉપશમ સમકિત જીવને આ સંસારચક્રમાં પાંચ વાર પ્રાપ્ત થાય છે. તેમાં પ્રથમ સમ્યત્વ પ્રાણી સમયે અને ચાર વાર ઉપશમ શ્રેણીમાં પ્રાપ્ત થાય છે. આ સમ્યગદર્શન આત્મામાં પ્રાપ્ત થયું છે કે નહીં તે જાણવા માટે જ્ઞાની ભગવંતોએ ૬૭ ભેદો બતાવ્યા છે. જે આત્મામાં જોવાથી સમ્યકત્વની ખવર પડે છે. તે સમ્યકત્વનાં પાંચ લક્ષણ બતાવ્યા છે.. ઉપશમ, સંવેગ, નિર્વેદ, અનુકંપા અને આસ્તિક્ય એ પાંચ લક્ષણ છે. ઉપશમ :- દર્શન મોહનીયનો ઉપશમ અને અનંતાનુબંધી કષાયનો ઉપશમ
અંગીકાર કરવો તે.. સંવેગ :- મોક્ષની તીવ્ર ઈચ્છા તે... નિર્વેગ :- ચારગતિ રુપ સંસારના જે કાંઈ સુખો છે તે દુઃખરૂપ લાગે અને
તે દુઃખોથી છૂટવાની તીવ્ર ઉત્કંઠા તો અનુકંપા :- સંસારનાં દુઃખી આત્માઓ ઉપર દ્રવ્ય અને ભાવ કરુણા તે... આસ્તિય :- આત્મા છે, તે નિત્ય જ છે, કર્મ નો કર્તા છે, તે કર્મનો ભોકતા
છે, મોક્ષ છે, મોક્ષનો ઉપાય છે આ વસ્તુઓ જે માનતા હોય
તે આસ્તિક્ય.... આત્મા સમ્યકત્વ અવસ્થામાં જો મૃત્યુ પામે અને પૂર્વમાં આયુષ્ય ન બાંધ્યું હોય તો તે નિયમા દેવગતિમાં જ જાય અને તેમાં પણ વૈમાનિક દેવ થાય છે. તે આત્મા દેવલોકનાં સુખોથી મુંઝાતો નથી..
નરકગતિમાં હોય તો તેનાં દુઃખોથી આકુળ-વ્યાકુલ થતો નથી. એ આત્માને સંસારમાં રહેવું પડે તો એવી રીતે રહે કે જેમ જેલમાં કેદી રહો હોય તેમ જ રહે છે.
(10)

Page #32

સંસારની દરેક પ્રવૃત્તિ તે આત્મા અંતરથી દૂર રહીને જ કરે છે. જેમ ધાવમાતા પોતાનાં બાળક કરતાં બીજાના બાળકને વધારે સાચવે પણ પોતાનો પ્રેમ તો પોતાના બાળક પર જ હોય છે. સમ્યગદષ્ટિ આત્માને વિરતિ વિરતિધર આત્માઓ પ્રત્યે અપૂર્વ કોટિનું બહુમાન હોય છે. ક્ષાયિક સમકિતની સાદિ અનંતકાળની સ્થિતિ છે. અને ઉપશમ સમકિતનો કાળ અંતર્મુહૂર્તનો હોય છે. ક્ષયોપશમ સમકિતની સાધિક સ્થિતી ૬૬ સાગરોપમ કાળની છે. અને ઉપશમ સમકિતનો કાળ અંતર્મુહૂર્તનો હોય છે આવા ઉચ્ચ કોટિનાં સમ્યકત્વની રક્ષા માટે આત્માએ શંકા, કાંક્ષા, વિચિકિત્સા, પરધર્મની પ્રશંસા, પરધર્મીનો પરિચય વગેરે દોષો ત્યાગ કરવો જોઈએ, અને એની પુષ્ટિ માટે એનાં જે આઠ આચારો નિઃશંકત, નિષ્કાંક્ષિત, નિર્વિચિકિત્સા, અમૂઢદષ્ટિ, ઉપબૃહણા, સ્થિરીકરણ, વાત્સલ્ય અને પ્રભાવના એ આઠ આચારનાં પાલનમાં ઉજમાળ રહેવાથી આત્માનું સમ્યગદર્શન સુવિશુધ્ધ રહે છે. એ સમ્યકત્વનો દિપક આપણા આત્માની અંદર પ્રગટાવી અનાદિકાળનો મિથ્યાત્વનો અંધકાર દૂર કરી શાશ્વત સુખનાં ભાગીદાર બનીએ એ જ અભિલાષા....
૭. જ્ઞાન પદ શ્રી જૈનદર્શનમાં આત્માની અંદર અનંત ગુણો માનવામાં આવ્યા છે. તેમાં પણ જ્ઞાનગુણ મુખ્ય છે. કારણ કે જ્ઞાન જે આત્મામાં હોય તો જ સમ્યકત્વ સ્થિર અને નિરતિચારપણે પળાય છે, અને ચારિત્ર વિશુધ્ધ અને ચઢતા ભાવે આરાધાય છે. જ્ઞાનથી જ આત્મા ત્યાગ વૈરાગ્યની પરિણતિ વધારી શકે છે. કારણ કે જ્ઞાનથી જ આત્માને જગતના સમસ્ત પદાર્થો એનાં મૂળરુપે જણાય છે. જ્ઞાન આત્માને સંસાર સાગરથી પાર ઉતારવા માટે સાચા માર્ગદર્શકની ગરજ સારે છે. જો આત્મામાં જ્ઞાન ન હોય તો આવેલા સમ્યકત્વને જતાં વાર લાગતી નથી અને ચારિત્ર પણ નાશ પામે છે. એ જ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરવા અને સ્થિર કરવા માટે જ્ઞાની ભગવંતોએ વાંચના, પૃચ્છના, પરાવર્તના, અનુપ્રેક્ષા અને ધર્મકથા રુપ પાંચ પ્રકારનો સ્વાધ્યાય બતાવ્યો છે. જેના દ્વારા આત્મા જ્ઞાનને પોતાની અંદર પરિણમાવી શકે છે. જ્ઞાન પરિણત થયા પછી કોઈપણ સંયોગો, પદાર્થો કે પ્રસંગો આત્માને પોતાની સમાધિમાંથી દૂર થવા દેતાં નથી. આત્મા સત્ય પણ પણ ત્યારે જ બોલી શકે જ્યારે તે જ્ઞાની હોય, આત્મા અચોર્યભાવ ત્યારે
(11)

Page #33

જ આરાધી શકે, મૈથુનભાવથી ત્યારે જ વિરત થઈ શકે, અને નિષ્પરિગ્રહ ભાવ ત્યારે જ ધારણ કરી શકે કે જ્યારે તે જ્ઞાની હોય.
ભક્ષ્યાભસ્ય, પેયાપેય, હેય, ય, ઉપાદેય, કૃત્ય, અકૃત્ય આ સર્વ વસ્તુની જાણકારી જો આત્માને પ્રાપ્ત થતી હોય તો જ્ઞાનથી જ થાય છે. જડ અને જીવ બન્નેનો ભેદ થવામાં કોઈ કારણ હોય તો જ્ઞાન છે. સંસ્કારી અને જંગલીપણાનો, પશુ અને મનુષ્યપણાનો, આર્ય અને અનાર્યપણાનો, જૈન અને જૈનેતર પણાનો, ભેદ જો કોઈ બતાવનાર હોય તો તે જ્ઞાન છે.
આત્મામાં જેમ જેમ જ્ઞાન ગુણ વિકસતો જાય તેમ તેમ તેની અંદર અપૂર્વ કોટિનાં ગુણો વિકાસ પામે છે, દોષોનો હ્રાસ થાય છે. આત્મા જે કિયા કરે છે તેનું ફળ ત્યારે જ મળે છે કે જ્યારે તેનામાં શ્રધ્ધા પ્રગટ થઈ હોય. તે શ્રધ્ધા પણ ત્યારે જ ટકે છે કે જ્યારે આત્મા જ્ઞાની હોય. આત્મામાં જ્ઞાનનું પ્રગટીકરણ પાંચ પ્રકારે થાય છે. ૧. મતિજ્ઞાનનાં રુપે
૨. શ્રુતજ્ઞાનનાં રુપે ૩. અવધિજ્ઞાનનાં રુપે
૪. મન:પર્યવજ્ઞાનનાં રૂપે ૫. કેવળજ્ઞાનનાં રુપે
મતિજ્ઞાન આત્માને પાંચ ઈન્દ્રિય અને મનનાં આલંબને થાય છે. તેનાં શાસ્ત્રમાં ૨૮ અને ૩૪૦ ભેદો બતાવ્યા છે. મતિજ્ઞાન દ્વારા આત્મા પોતાનાં અનેક કાર્યો સહજ રીતે પૂર્ણ કરી શકે છે. આત્માને શ્રુતજ્ઞાન પણ મતિજ્ઞાન પૂર્વક જ મલી શકે છે. સંસારના દરેક આત્મા જે જ્ઞાની કહેવાય છે તે મતિજ્ઞાન અને શ્રુતજ્ઞાનનાં આધારે કહેવાય છે. જગતની અંદર પોતાનાં અને બીજાનાં આત્માનાં ઉપકારનાં કારણ રુપે થઈ શકે એવું કોઈ જ્ઞાન હોય તો તે શ્રુતજ્ઞાન છે. કારણ કે મતિ, અવધિ, મન:પર્યવ, અને કેવલજ્ઞાન એ મુંગા છે. શ્રુતજ્ઞાન બોલતું છે. પરમાત્માનું શાસન જો ચાલતું હોય તો શ્રુતજ્ઞાનનાં આધારે જ ચાલે છે. જ્યારે શ્રુતજ્ઞાનનો વિનાશ થાય ત્યારે શાસનનો પણ અંત કહેવાય છે. જ્ઞાનની આરાધના કે વિરાધના જો આત્મા કરતો હોય તો તે મુખ્યતયા શ્રુતજ્ઞાનના આધારે જ કરે છે.
જે કોઈ આત્મા તોતડા, બોબડા, લંગડા, મુંગા, બહેરા વગેરે થાય
(12)

Page #34

છે તે મોટે ભાગે જ્ઞાનની વિરાધનાનું ફળ છે. તે જ્ઞાનની આરાધનાથી આત્મા પોતે સૌભાગ્યશાળી, યશસ્વી, પરમ તેજસ્વી, મહાબુદ્ધિવાન થાય છે.
અવધિજ્ઞાન આત્માની અંદર અને ઈન્દ્રિય નિરપેક્ષપણે થાય છે. તે અવધિજ્ઞાન પક્ષીને જેમ ઉડવાની શક્તિ હોય છે તેમ દેવો અને નારકોને પણ જન્મથી જ હોય છે. મનુષ્યો અને તિર્યંચો વિશિષ્ટ પ્રકારનો તપ, ત્યાગ, વૈરાગ્ય વગેરે ગુણોના કારણે પ્રગટે છે. અને તેનાં છ પ્રકાર હોય છે.
હીયમાન, વર્ધમાન, પ્રતિપાતિ, અપ્રતિપાતિ, અવસ્થિત અને અનવસ્થિત.
મન:પર્યવજ્ઞાન બે પ્રકાર છે. ઋજુમતિ અને વિપુલમતિ. એ જ્ઞાન દ્વારા અઢીદ્વિપમાં વર્તતા સંજ્ઞી પર્યામા આત્માઓનાં મનનાં ભાવો જાણવાની શક્તિ મલે છે. આ મન:પર્યવજ્ઞાન સર્વ વિરતિધર આત્માઓને જ થાય છે. કેવળજ્ઞાન જગતનાં રુપી-અરુપી ત્રણે કાળના દરેક અવસ્થાના ભાવોને એકી સમયે જણાવનાર જ્ઞાન છે.
આ જ્ઞાન આત્માને પ્રાપ્ત થયા પછી આત્માને સંસારમાં રખડવાનું રહેતું નથી. અને તે મોક્ષમાં જ જાય છે. જ્ઞાની આત્મા એક શ્વાસોચ્છવાસમાં જે કર્મ નિર્જરા કરે છે તેટલી અજ્ઞાની પૂર્વ ક્રોડવર્ષ સુધી ક્રિયાઓ કરવા છતા પણ કરી શકતાં નથી. માટે આ પાંચ જ્ઞાનની આપણો આત્મા ઉત્તમ પ્રકારની આરાધના કરી, અપૂર્વકોટિનો જ્ઞાની બની, અષ્ટકર્મનો નાશ કરી, ચિદાનંદ સ્વરુપને પ્રામ કરી મોક્ષ સુખને પ્રાપ્ત કરે એ જ અભિલાષા....
૮. ચારિત્ર પદ
આત્માને મોક્ષ પામવાનું જો કોઈ અનન્ય કારણ હોય તો તે ચારિત્ર છે. ચારિત્ર એટસે આત્માની અંદર મળેલા કર્મના જથ્થાનો નાશ કરનારી પ્રક્યિા તે ચારિત્ર છે. ચારિત્ર બે પ્રકારે છે. સર્વવિરતિ ૨૫ અને દેશવિરતિ ૩પ. સર્વવિરતિ ચારિત્ર પાંચ મહાવ્રત રુપ હોય છે. દેશ વિરતિ શ્રાવકનાં સમ્યકત્વ મૂળ બાર વ્રત રુપ હોય છે. સમ્યગદર્શન અને સમ્યગજ્ઞાન પણ ત્યારે જ આત્માને સંસારથી
13

Page #35

તારવા માટે સમર્થ બની શકે છે કે જ્યારે આત્મામાં ચારિત્ર ગુણ પ્રગટયો હોય જે આત્મામાં ચારિત્ર હોય છે તેનામાં સમ્યત્વ અને જ્ઞાન અવશ્યમેવ હોય છે. આત્મા જ્યારે અનંતાનુબંધી, અપ્રત્યાખ્યાનાવરણીય, પ્રત્યાખ્યાનાવરણીય કર્મોનાં ઉદયને રોકે છે અને સંજવલન કષાયનો ઉદય વર્તતો હોય ત્યારે આત્મામાં ચારિત્ર ગુણ પ્રગટે છે. આત્મામાં ચારિત્ર ગુણ પ્રગટે એટલે કર્મ આવવાનાં કારણરુપ જે આશ્રવદ્ગારો છે તેને રોકી દે છે. ચારિત્રવંત આત્મા જગતના સમસ્ત પાપોનો ત્રિવિધ ત્રિવિધે ત્યાગ કરે છે. ભૂતકાળમાં જે જે આત્માઓ મોક્ષ પામ્યા વર્તમાનકાળમાં પામે છે. અને ભવિષ્યકાળમાં પામશે તે દરેક આત્માઓ ચારિત્ર ગુણ પોતાના આત્મામાં પ્રગટાવીને જ પામે છે. આ ચારિત્રની આરાધના દ્વારા મહાઆરંભ અને મહાપરિગ્રહમાં રહેલાં ચક્રવર્તી પણ પોતાના સમસ્ત કર્મમળનો નાશ કરી શકે છે. જો તે ચક્રવર્તી તે ચારિત્રમાર્ગનું આલંબન ન લેતો નરકગતિ તરત જ તેમનું પ્રયાણ થાય છે જે આ ચારિત્ર જીવની આરાધનાથી ઘોર હત્યા કરનારા દ્રઢપ્રહારી જેવા આત્માઓ, પોતાની બહેનની સાથે દુરાચાર સેવનારા ચંદ્રશેખર રાજા, નીચ કુલમાં ઉત્પન્ન થએલા, હરકિશી જેવા ચંડાળ પણ સંસાર સાગર તરી ગયા છે. જે ચારિત્ર અંગીકાર કરવાથી આત્મા ત્રિજગતમાં દેવો અને દાનવોને પણ વંદનીય અને પૂજનીય થાય છે. આત્મા એક વખત ચારિત્ર જીવન અંગીકાર કરે તો તે જ ભવમાં મોક્ષે જાય છે. અને ન જાય તો ૭૮ ભવમાં અવશ્યમેવ મોક્ષમાં જાય છે. તીર્થંકર પરમાત્માને પણ તે જ ભવમાં મોક્ષે જવાનું સુનિશ્ચિત છે. છતાં પણ પોતે ચારિત્ર જીવન અંગીકાર કરે છે.
તે ચારિત્ર શાસ્ત્રમાં પાંચ પ્રકારે વર્ણવેલુ છે.
સામાયિક, છેદોપસ્થાપનીય, પરિહારવિશુદ્ધિ, સૂક્ષ્મપરાય અને યથાખ્યાત ચારિત્ર.
તેમાં સામાચિક બે પ્રકારે છે. ઈત્વરકથીક અને યાવત્કથીક.
ઈન્દર કથીક :- થોડા સમયનું સામાયિક તે - જેમ કે પૌષધ, સામાયિક વગેરે અને ભરત, ઐરાવત ક્ષેત્રમાં પહેલા, છેલ્લા તીર્થંકરના વખતમાં દિક્ષા દિવસથી વડદિક્ષાનાં દિવસ સુધી જે ચારિત્ર હોય છે તે ઈન્વરકથીક સામાયિક

Page #36

યાવન્કથીક :- બાવીસ ભગવંતના શાસનમાં ત્યા મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં દીક્ષા દિવસથી લઈને જીંદગી પર્યતનું સામાયિક તે યાવત્કથીક સામાયિક છે.
છેદોપસ્થાપનીય :- ચારિત્ર જ્યારે આત્મા પોતે પહેલાં સામાયિક ચારિત્ર અંગીકાર કર્યું અને પછી જ્યારે ઉપસ્થાપના વિધિ કરવામાં આવે ત્યારે પૂર્વ સામાયિક ચારિત્રનો પર્યાય છેદી નાખવામાં આવે છે. આ છે નિરતિચાર છેદોપસ્થાપના...
જ્યારે સ્વીકારેલા મહાવ્રતોનો ભંગ થાય ત્યારે તેના પ્રાયશ્ચિત રુપે ફરીથી મહાવ્રતો આપવામાં આવે છે અને પૂર્વનો જે સંયમપર્યાય હોય તે કાપી નાંખવામાં આવે છે. આ છે સાતિચાર છેદો પસ્થાપના... - છેદોપસ્થાપનીય ચારિત્ર ભરત, ઔરવત ક્ષેત્રમાં હોય છે. પરિહારવિશુદ્ધિ ચારિત્ર - ૯ મહામુનિઓની ટુકડી સમુદાયમાંથી નીકળી તે પણ પાછા વિશિષ્ટ શ્રતધરો હોય છે. તે ટુકડીમાંથી ૪ મુનિઓ ઉનાળામાં ૩ થી ૫ ઉપવાસ, ચોમાસામાં ૪ થી ૬ એ શિયાળામાં ૫ થી ૭ ઉપવાસ કરે અને પારણે આયંબીલ કરે. બીજા ૪ મુનિઓ વૈયાવચ્ચ કરે અને એક મુનિ વાંચનાચાર્ય અને આ પ્રમાણે છ મહિના કરે પછી બીજા છ મહિનામાં બીજા ૪ મુનિઓ તપ કરે અને તપ કરનારા વૈયાવચ્ચ કરે અને પછી ત્રિજા ૬ મહિનામાં વાંચનાચાર્ય તપકરે બીજા વૈયાવચ્ચ કરે એક વાંચનાયાર્ય બને. જ્યારે તપ સિવાયના સમયમાં વૈયાવચ્ચ કરે. વાંચનાચાર્ય અને વૈચાવચ્ચ કરનારાને આયંબીલ તો ચાલુ જ રહે છે. આ પ્રમાણે ૧૮ મહિના સુધી કરી પાછા સમુદાયમાં જાય જનકલ્પી થાય કે આગળ વધારે મુદત પણ લંબાવે આ ચારિત્ર ભરત, ઐરવત ક્ષેત્ર, પહેલા અને છેલ્લા તીર્થંકરના શાસનમાં તીર્થંકરના શિષ્ય કે તેમનાં પ્રશિષ્ય જ અંગીકાર કરે છે. તે પણ ૨૦ વર્ષનો દિક્ષા પર્યાય અને ૨૯ વર્ષની ઉમર પછી અંગીકાર કરી શકાય છે. - સૂક્ષ્મ સંપરાય ચારિત્ર આત્મા જ્યારે સપક કે ઉપશમ શ્રેણીમાં વર્તતો હોય ત્યારે ૧૦મા ગુણસ્થાનકમાં આત્મા આવે છે. ત્યારે અને ઉપશમ શ્રેણીથી પડતા પણ જીવને ૧૦ મે ગુણસ્થાનકે આ ચારિત્ર હોય છે.
યથાખ્યાત ચારિત્ર જીવને ૧૧-૧૨-૧૩-૧૪ મે ગુણ સ્થાનકે હોય છો આ ચારિત્રવાળો આત્મા વીતરાગ કહેવાય છે. આ ચારિત્ર સયોગીપણામા સ્થા
(15)

Page #37

છવમસ્થપણામાં અને ૧૪ મે ગુણસ્થાને હોય છે. તેમ જ સર્વજ્ઞ અવસ્થામાં હોય છે. ૫ સમિતી અને ૩ ગુણિના પાલનમાં જેટલો આત્મા ઉપયોગવંત બને છે તેટલી વિશુદ્ધ આરાધના કરી શકે છે. આપણા આત્માને તારવા માટે આ પાંચ પ્રકારના ચારિત્રની આરાધનામાં ઉજમાળ બની અને ૮ પ્રકારના ચારિત્રાચારમાં પ્રયત્નશીલ બની અટકર્મનો ક્ષય કરી આત્મા સ્થિરતા રુપ ચારિત્રને પ્રાપ્ત કરનારાં બનીએ એ જ અભિલાષા..
૯. તપ પદ સિદ્ધચક્રજીમાં રહેલા નવપદોની આરાધના આત્માને ત્યારે જ સાચું સુખ આપી શકે છે. જ્યારે આત્મા તપ પદની આરાધનામાં ઉજમાળ બન્યો હોય છે. એ તપ પદની આરાધના આત્મા ત્યારે જ સાચી કરી શકે જ્યારે અનાદિકાળની વિષયવાસનાઓ અને સંજ્ઞાઓ ઉપર નફરત જાગી હોય. જ્ઞાની ભગવંતો ઈચ્છાઓનો રોધ તે જ સાચો તપ છે. એ પ્રમાણે કહ્યુ છે તપ કરતાં પણ આત્માના દોષોનો હાર ન થાય તો તે તપ નથી, પણ ફક્ત લાંઘણ છે. આત્મા જેમ જેમ તપ કરતો જાય તેમ તેમ તેની અંદર અપૂર્વ કોટિના ગુણો અને શક્તિઓ વિકસતી જાય છે. આત્માની અંદર સમ્યકત્વ હોય, નિર્મલ જ્ઞાન ઔર શુદ્ધ ચારિત્ર હોય, પણ જો તપની ખામી રહી ગઈ તો તે સમતિ, જ્ઞાન કે ચારિત્ર મૂર્તિ વગરનાં મંદિરની જેમ શોભાને પામતા નથી. પરમાત્માના શાસનમાં તપની કેટલી મહત્તા કે સાધુજીવન અંગીકાર કર્યું હોય એટલે તપોવન ગ્રહણ કર્યું કહેવાય આજ કારણથી સાધુઓને તપોધન રુપે કહ્યા.
અષ્ટકર્મનો નાશ કરવાનો સાચો જો કોઈ ઉપાય હોય તો તે તપ જ છે. આથી જ ઉમાસ્વાતિ મ. તત્ત્વાર્થમાં કહ્યું છે. ‘તપસા નિર્જરાચ’ સમ્યક્તવ પરમાત્માના માર્ગ પર શ્રધ્ધા કરાવે, જ્ઞાન માર્ગદર્શક બને, ચારિત્ર કર્મના આશ્રવને રોકે છે. જ્યારે તપ તો આત્મામાં રહેલા કર્મનો નાશ કરે. આત્મામાં તપ ગુણ પ્રગટાવવો એટલે ભર દરિયામાં સામા પૂરે તરવા જેવું કઠિન કામ છે. કારણ કે આ જીવ અનાદિકાળથી આહાર વગેરે સંજ્ઞાઓથી ઘેરાયેલો છે. તેને તેમાંથી છોડાવી તે સંજ્ઞાનો નાશ કરવાનો છે. આત્માને તપ ધર્મ કઠિન ત્યાં સુધી જ લાગે છે કે જ્યાં સુધી એને પોતાનો ભવવૈરાગ્ય થયો ન હોય, થયા પછી તપધર્મ

Page #38

કઠિન લાગતો નથી જેમ દરિદ્રતાથી કંટાળેલા માણસને ધનના માટે ભૂખ-તરસટાઢ-તડકો-માન-અપમાન બધું સહન કરી શકે છે. તેવી રીતે મોક્ષાર્થી આત્મામાં પણ સહનશક્તિ આવી જાય છે. તપ, તપધર્મ રુપે ત્યારે જ થાય છે જ્યારે તે તપ કોઈપણ જાતની આશંસા અને ગ્લાનિ વગર થતો હોય ત્યારે. તપ કરતાં જો મનમાં કોઈ ઈચ્છા બેઠી હોય કે કોઈના પ્રત્યે ક્રોધ - માન-માયા-પ્રપંચ રમવા પૂર્વક થતો હોય તો તે તપ નિષ્ફળ થાય છે. જે આત્મામાં તપ ગુણ પ્રગટયો હોય તે આત્મા શાસનની અપૂર્વ પ્રભાવના કરી શકે છે તે માટે તપસ્વી અમાએ બ્રહ્મચર્યનું પાલન, જીનેશ્વર ભ. ની પૂજા અને આજ્ઞાપાલન કષાયોના ત્યાગ પૂર્વક તપ કરવો જોઈએ આ પ્રમાણે તપ કરવાથી પૂર્વ કાળમાં અનેક મહર્ષિઓને અનેક પ્રકારની લબ્ધિઓ, શક્તિઓ, પ્રાપ્ત થઈ હતી. આ તપધર્મનું સેવન કરવાથી જે નિકાચીત કર્મો છે તેનો પણ નાશ કરવા આત્મા સમર્થ થાય છે. તે જ ભવમાં મોક્ષે જવાનું જેઓને સુનિશ્ચિત છે એવા તીર્થંકર ભગવંતો પણ કેવલજ્ઞાન પ્રામ થયા પછી પણ તપધર્મનું આરાધન કરે છે. આત્મા આ તપને બાર પ્રકારે આરાધી શકે છે. તે આ પ્રમાણે - અનશન, ઉણોદરી, વૃત્તિસંક્ષેપ, રસત્યાગ, કાયકલેશ, સંલીનતા એમ છ પ્રકારે બાહ્ય અને પ્રાયશ્ચિત, વિનય, વૈયાવચ્ચ, સ્વાધ્યાય, ધ્યાન, કાયોત્સર્ગ એમ છ પ્રકારે અત્યંતર રીતે થાય છે.
અનશન :- અનશન એટલે ૪ પ્રકારનો આહાર છે. તેનો જેમાં સર્વથી અથવા દેશથી ત્યાગ કરાય છે. જેમ કે ઉપવાસ, આયંબીલ વગેરે.. ઉણોદરી - ઉણોદરી એટલે જેમાં પોતાનો જે આહાર હોય તેમાંથી ૧-૨ કોળિયાનો ત્યાગ કરાય તે.... વૃત્તિ સંક્ષેપ :- દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવ દ્વારા પોતાના આત્માની વૃત્તિનો સક્ષેપ કરવા માટે જે અભિગ્રહો ધારણ કરે તે... રસત્યાગ : ૪ પ્રકારની મહાવિગયો અને છ પ્રકારની વિગયોના હમેશ ત્યાગ માટેનો પ્રયત્ન કરવો તે... કાયકલેશ :- લોચ, વિહાર વગેરે શરીરને કષ્ટ સ્વરુપ ફિયાઓ કરવી તે.. સંલીનતા :- સલીનતા એટલે આત્મ સ્થિરતા માટે મન-વચન-કાયાના યોગોને સ્થિર કરવા પોતાનાં અંગોપાંગોને સંકોચી રાખવા તે
--17)

Page #39

પ્રાયશ્ચિત :- અનેક પ્રકારની આરાધના કરતા જે કાંઈ ખલના વગેરે થઈ હોય તો તેના શુદ્ધિકરણ માટે ગુરુ મ. વગેરે વડિલોની પાસેથી જે તપ વગેરે આપવામાં આવે તે.... વિનય :- દેવ, ગુરુ, ધર્મ વગેરેની જે ઉચિત પ્રતિપતિ કરવામાં આવે છે.... વૈયાવચ્ચ :- બાળ, વૃદ્ધ, ગ્લાન, આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, વીર, કે રત્નાધિકની ઊચિત સેવા, ભક્તિ કરવામાં આવે તે.. સ્વાધ્યાય :- વાંચના, પૃચ્છના, પરાવર્તના, અનુપ્રેક્ષા, ધર્મકથા દ્વારા જે જ્ઞાનની ભક્તિ કરાય તે.... ધ્યાન :- આત્માને શુભ ભાવમાં રાખવા માટે ચિત્તને એકાગ્ર કરવા રુપ જે ફિક્યા કરવામાં આવે તે... કાયોત્સર્ગ :- આઠ પ્રકારનાં કર્મનાં નાશ માટે જે કાયાનો ત્યાગ કરવા રૂપ ક્રિયા તે..
આ બાર પ્રકારના તપમાંથી કોઈપણ એક તપનો આરાધક આત્મા તપસ્વી તરીકે ગણાય છે. અને સંસાર સાગરને તરી જનારો બને છે. શ્રી જીનશાસનનો આરાધક આ બાર પ્રકારનાં તપમાંથી કોઈપણ તપની ઉપેક્ષા કરનારો બને જ નહીં પોતાની શક્તિ ગોપવ્યા વગર દરેક તપની આરાધનામાં ઉજમાળ બને છે. આ સિધ્ધયક્રજીની આરાધના કરવાથી તત્ત્વત્રયી અને રત્નત્રયીની આરાધના થાય છે. અને એ આરાધનાથી આત્મા સંસાર સાગર સ્ટેજે તરી જાય છે. માટે આ સિધ્ધયફજીની આરાધનામાં એના જપમાં, પૂજન, અર્ચન, સ્મરણ, ધ્યાન વગેરે કરવા દ્વારા અષ્ટકર્મનો ક્ષય કરી મોક્ષ પામીએ. એ જ અલિભાષા..
શ્રી સિદ્ધચક્ર મહાભ્ય આ જંબુદ્વીપમાં દક્ષિણાઈ ભરતક્ષેત્રમાં મગધ નામે દેશ છે. તે દેશના આભૂષણ સમાન રાજગૃહી નામે નગર છે. તે નગરમાં ભૂપાળ શ્રેણીક મહારાજા હતા. તે મહારાજાને ચેલણા વગેરે અનેક રાણીઓ તથા અભયકુમાર પ્રમુખ અનેક પુત્રરત્નો હતા. તે નગરની બહાર વૈભારગિરિ નામે પૃથ્વીના અલંકાર સમાન
18)

Page #40

મનોહરગિરિ હતો. ત્યાં પૃથ્વીતલ પર વિચરતા પરમાત્મા મહાવીરદેવ ત્યાં પધાર્યા. નગરવાસીઓનાં ઉપકાર માટે પોતાનાં પ્રથમ ગણધર ગૌતમસ્વામિ મહારાજને રાજગૃહી નગરમાં મોકલ્યા. તે સમયે વધામણી મલતા રોમાંચયુક્ત શરીરવાળા શ્રેણીક મહારાજા પરિવાર સહ ગૌતમસ્વામિજીને વંદનાર્થે ગયા. પાંચ અભિગમ પાળી, ત્રણ પ્રદક્ષિણા કરી ઊચિત સ્થાને વિનયપૂર્વક બેઠા. ત્યારે ગૌતમ સ્વામિજીએ મેઘનાદ સમાન ગંભીર વાણી વડે કરી દાન-શીલ-તપ-ભાવ સ્વરુપ ચાર પ્રકારનાં ધર્મમાં ઉજમાળ બનવું જોઈએ. તેમાં પણ ભાવ ધર્મ શ્રેષ્ઠ છે. તેનાં વિના દાન ધર્મ નિષ્ફળ જાય છે. ભાવધર્મ મનનો વિષય છે. તે સાલંબન અને નિરાલંબન એમ બે પ્રકારે છે. એમાં તે નિરાલંબન દુષ્કર છે. તેના નિયંત્રણ માટે શાસ્ત્રોમાં અનેક આલંબન બતાવ્યા છે. તેમાં સિદ્ધચક્રજી નું ધ્યાન સર્વોત્તમ છે. જેનાં દ્વારા શ્રીપાલ મહારાજા આત્મિક અને ભૌતિક સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરવા દ્વારા પોતાના આત્માને સંસાર પાર કરનારાં બન્યા છે.
ત્યારે શ્રેણીક મહારાજાએ પૂછ્યું, “હે ભગવન ! શ્રીપાલ મહારાજ કોણ? જેઓએ સિદ્ધચક્રજી કેવી આરાધના કરી કે જે દ્વારા આવું ઉત્તમ ફળ પ્રાપ્ત કર્યું ?” તે વખતે ગૌતમસ્વામિ મ. એ કહ્યું કે, “સિદ્ધયફજીનાં મહિમાને બતાવતું એવું શ્રીપાલ મહારાજાનાં ચરિત્રને તમે સાંભળો.”
આ ભરતક્ષેત્રમાં અવંતિ નામનો દેશ છે. ઉજ્જયિની નગરી છે. તે. નગરમાં સુંદર રીતે પ્રજાનું પાલન કરનારાં એવો પ્રજાપાલ નામે રાજા છે. તે રાજાને અત્યંત સ્વરુપવાન એવી બે મહારાણીઓ છે. પ્રથમ સૌભાગ્યસુંદરી જે મિથ્યાત્વવાસીત હૃદયવાળી છે. બીજી સભ્યત્વવાસીત રૂપસુંદરી નામે રાણી છે. તે બન્ને પરસ્પર શક્ય હોવા છતાં અત્યંત પ્રીતિવાળી હતી તે બન્નેને એક એક રાજકુમારી હતી તેઓનાં નામ અનુકમે સુરસુંદરી અને મયણાસુંદરી એમને ભણાવ વા માટે એમની માતાઓએ પોતાના ધર્મનાં અધ્યાપકો રાખ્યા. તેમાં સુરસુંદરી શૈવ પંડિત શિવભૂતિ પાસે અનેક કલાઓનાં અભ્યાસ કર્યો. અને તેમાં પારંગત બની. મયણાસુંદરી સુબુદ્ધિ પાસે અભ્યાસ કરતા અનેક કલાઓ ઉપરાંત સર્વજ્ઞ પરમાત્માનાં સિદ્ધાંતનો સારો અભ્યાસ કર્યો. બન્નેનો અભ્યાસ પૂર્ણ થયો ત્યારે પોતપોતાના કલાચાર્ય સાથે પિતાજીને વંદન કરવા માટે આવે છે. પ્રજાપાલ મહારાજા પણ આ બન્ને કન્યાના અભ્યાસથી સંતુષ્ટ થયા અને
(19)

Page #41

તે બન્નેની પરીક્ષા માટે એક સમસ્યા પદ આપે છે. તે આ પ્રમાણે -
પુષ્ટિ નમઃ ! તે પ્રસંગે અત્યંત અભિમાની અને ઉછાંછળા સ્વભાવવાળી સુરસુંદરીએ કહ્યું. ઘણgવા સુષ્ય પણ રઢિયનિય मणवल्लह मेलावडु पुण्णेहि लब्भइ एह । એ પ્રમાણે સાંભળી રાજા અને સકલ પ્રજા એ ચાર વિદ્યા નિધાન છે એમ સુર સુંદરીની તથાતેના ગુરુની પ્રસંશા કરી ત્યાર બાદ રાજાની આજ્ઞા થી મયણાસુંદરી એ પણ પાદપૂર્તિ કરી આપ્રમાણે
विणय, विवेक, पसन्नमण, सील सुनिम्मल देह परमप्पह मेलावडु પુહિં તમઃ . આ સાંભળી રૂપસુંદરી અને સુબુદ્ધિ ઉપાધ્યાય ખુશ થયા પરંતુ અન્ય રાજા વગેરે ખુશ થયા નહિ. | કુરુ દેશમાં આવેલ શંખપુરીના રાજા દમિતારી દરવર્ષે અવંતિપતિની સેવા માટે આવતા હતા. આ વર્ષે તેઓનાં સ્થાને તેમનો પુત્ર અરિદમન નામનો રાજકુમાર
ત્યાં આવેલ હતો. તે સમયે સુરસુંદરી તેનું સુંદર રુપ જોઈ વારંવાર કટાક્ષબાણ ફેકતી હતી. તે જોઈ રાજાયે તેનીજ અનુરાગિણી જાણી પૂછ્યું તારે કેવો વર જોઈ આ સભામાં તેને કોઈ ગમે છે ? ત્યારે તેણીએ તુર્ત જ કહ્યું કે આપ જો ખુશી હો તો અરિદમન કુમાર હો! રાજાએ પણ તેનો સ્વીકાર કર્યો.. નગરજોએ પણ તે સંબંધ વખાણ્યો. ત્યારબાદ રાજાએ મયણાસુંદરીને વર માટે પૂછ્યું, ત્યારે લજાયુક્ત અને વિવેકી એવી તેણી કાંઈ બોલતી નથી. રાજાએ વારંવાર પૂછયું ત્યારે કહ્યું, પિતાજી ! મને લજ્જાકારી એવું આપ વિવેકી હોવા છતાં શા માટે પૂછો છો ? કુલબાળા માટે આ ઉચિત નથી, પિતા જેને આપે છે તેને જ તે વરે છે. તેમાં પણ વર પ્રદાનમાં પિતા તો નિમિત્ત માત્ર છે. બાકી સહુનાં કર્મને અનુસારે યોગ્ય કે અયોગ્ય મળે છે. પુણ્યવાન ગરીબને ત્યાં પણ સુખી થાય છે. નિષ્પષ્યા સુખી કુટુંબમાં પણ દુઃખી થાય છે. માટે કોઈ એમ માનતું હોય કે હું સુખી કરું છું હું દુઃખી કરું છું તો તે મિથ્યાભિમાન છે તમો પણ પુણ્યવાન આત્મા પર તુષ્ટ થાઓ છો, અને પુણ્યહીન પર નારાજ થાઓ છો. આ પ્રમાણે મયણાસુંદરીનાં વચન સાંભળી ગુસ્સે થએલાં રાજાએ કહ્યું
20)

Page #42

કે મારી મહેરબાનીથી વસ્ત્રાભૂષણ પહેરે છે, મિષ્ટાન્ન વગેરે વાપરે છે અને આવું મિથ્યા વચન શા માટે બોલે છે ? જો એમ જ માને છે તો તારાં કર્મનું કળ ભોગવા
તે સમયે સભાજનો પણ વિચારવા લાગ્યાં કે, વિવેકહીન આ બાળા જાણતી નથી કે રાજા તુષ્ટ થએલાં કલ્પવૃક્ષ તુલ્ય છે. તેના ગુરુ પણ યમ સમાન છે. આ પ્રમાણે મયણાને કહ્યું, ત્યારે મયણાસુંદરીએ કહ્યુ થોડાં ધનના લાભ ખાતર જાણવા છતાં રાજા સમક્ષ તમો જૂઠું બોલો છો. તેને ધિકકાર થાઓ ! ઘણું કહેવાથી શું ?
હે પિતાજી ! આપને જે વર ગમે તે જ મને થાઓ જો મારું પુણ્ય હશે તો નિર્ગુણી પણ ગુણવાન થશે. તે સમયે રાજા ગુસ્સે થએલ છે એમ જાણી રાજાને મંત્રીએ કહ્યું કે સ્વામી ! રચવાડી ક્વાનો સમય થયો છે. રાજા પણ રોષયુક્ત જ રમવાડી જ્યારે નીકળ્યા. નગરની બહાર નીકળ્યા ત્યાં જ કોઢિયાઓનું એક ટોળું જોયું ત્યારે રાજાએ પૂછ્યું કે મંત્રીશ્વર ! આ ટોળુ કોનું છે. મંત્રીએ
યુ કે હે દેવ! આ નગરમાં ૭૦૦ કોઢિયાઓ છે. તે સર્વે ભેગાં થઈ ઊંબરનામનાં એક માણસને પોતાનો રાજા બનાવેલ છે. આ કોઢિયાઓથી પરીવરેલાં ઊંબર રાજા ખચ્ચર પર બેસી આખા ગામમાં ફરે છે. અને શેઠીયાઓ, મંત્રીઓ વગેરે પાસેથી ઈચ્છિત દાન ગ્રહણ કરે છે. અને તેઓ જ આપણી સન્મુખ આવી રહ્યા છે. માટે આપણે રસ્તો બદલીને આગળ જઈએ. આ પ્રમાણે કહીને રસ્તો બદલી. આગળ જાય છે ત્યાં કેટલાંક કોઢિયા આગળ આવી રાજાને કહેવા લાગ્યા, હે નાથ ! અમારાં ઉંબર રાણાને દરેક જગ્યાએ માન, પાન, ધન, સોનું વગેરે મળે છે પરંતુ તેમને માટે અમારે એક રાણીની જરૂર છે તો એક કન્યા આપો ! અમારે બીજું કાંઈ જોઈતું નથી. ત્યારે મંત્રીએ આ વાતનો નિષેધ કર્યો. કોઢિયાઓએ કહ્યું, અમે સાભળ્યું છે કે માલવપતિ કોઈની પ્રાર્થનાનો ભંગ કરતા નથી. આવી એમની નિર્મલ કીર્તિ છે. જે તમે કન્યા નહીં આપો તો તમારી કીર્તિ કલંકીત થશે. માટે આપને જે ઠીક લાગે તે કરો તે સાંભળી ને રાજા એ કહ્યું કે હું તમને કન્યાદાન આપીશ. અને રાજાએ વિચાર્યું કે, મારી કૃતઘ્ન દીકરી હું આને ચોકકસ આપી દઈશ. રવાડીથી પાછાં કરી પોતાનાં મહેલે આવી મયણાસુંદરીને બોલાવી કહે છે કે - મારાં પ્રસાદથી તું સુખ ભોગવે છે એમ
(21)

Page #43

માની જા અને ઉત્તમ વરને વર, આ પ્રમાણે ન માને તો તારાં કર્મથી આવેલા આ કુષ્ઠી વરને વર એમ કહી ઉબર રાણાને બોલાવ્યા. અને પોતાની કન્યા આપી. ત્યારે કોઠિ યાઓ કહેવા લાગ્યા કે, હે રાજન ! પૂર્વમાં પાપોયથી આ દશા પ્રાપ્ત થઈ છે અને હવે અમારા સંગથી આ કન્યારત્નનો નાશ શા માટે કરીએ ? માટે કોઈ દાસીકન્યા હોય તો અમને આપો. નહીં તો તમારું કલ્યાણ થાઓ અમે અમારાં સ્થાને જઈએ છીએ.
રાજાએ કહ્યું, ભાઈ ! એ કન્યા પોતાનાં કર્મને માને છે અને તે કર્મે જ તમને અહિં લાવેલ છે. માટે કાંઈ વિચાર કરો નહિં. તે જ વખતે ઉતમ લગ્નમુહૂર્ત જાણી મયણાસુંદરીએ ઉબર રાણા સાથે હસ્તમેળાપ કરી લીધો. આ જોઈ તેની માતા અને મામા વગેરે શોકથી હાહારવ કરવા લાગ્યા. છતાં પણ રાજા પોતાનાં ગુસ્સાથી શાંત થતા નથી. અને મયણાસુંદરી પોતાનાં સિધ્ધાંતથી ચલિત થતી નથી. હવે સુવર્ણ સમાન દેહવાળી મયણાસુંદરી ઉંબર રાણાની સાથે ખચ્ચર પર બેસી જાનીવાસ તરક જઈ રહી છે. ત્યારે પ્રજાજનોમાં કેટલાક રાજાની નિંદા કરતા હતા, કેટલાક મયણાસુંદરીની, કેટલાક એની માની, કેટલાક એનાં અધ્યાપકની, અને કેટલાક જૈન ધર્મની નિંદા કરતા હતા. તે સાંભળતા સાંભળતા મુકામે પહોંચ્યા. અને ત્યાં કોઢિયાઓએ આનંદપૂર્વક ઉંબર રાણા સાથેનો વિવાહ મહોત્સવ ઉજવ્યો.
હવે રાજાએ સુરસુંદરીના વિવાહ માટે જોષીને મુહૂર્ત પૂછ્યું, ત્યારે જોષીએ કહ્યુ, હે રાજન ! ઉત્તમ મુહૂર્ત તો મયણાસુંદરીએ જ્યારે ઉબર રાણાનો હાથ પકડચો ત્યારે ગયું. તેવું મુહૂર્ત અત્યારે નથી. ત્યારે રાજાએ કહ્યુ જાણ્યું તેનું ઉત્તમ મુહુર્ત. અત્યારે જ હું મારી પુત્રીને મહોત્સવપૂર્વક પરણાવુ છું. એમ કહી તે બન્નેનો વિવાહ મહોત્સવ કર્યો. અરિદમન કુમાર પણ સુરસુંદરીને પરણી પોતાના નગરી તરક જવા માટે નગરના મધ્યમાંથી જઈ રહ્યા છે. ત્યારે કેટલાંક લોકો બોલે છે કે વિધાતાએ બન્નેનો સુંદર મેળકર્યો છે. સુરસુંદરી સુવિનીતા અને પુણ્યવંતી છે. કેટલાક તેણીની, કેટલાંક અરિદમનની, કેટલાંક તેનાં પંડિતની, કેટલાંક તેનાં ધર્મની પ્રશંસા કરે છે.
આ તરક ઉંબર રાણાએ રાત્રે મયણાસુંદરીને કહ્યોં કે, તું રુપે કરીને રંભા સમાન છે. મારાં જેવા કોઢિયા સાથે સ્નેહ કરી તારા સુંદર દેહનો વિનાશ
22

Page #44

ન કર. પરંતુ ઉત્તમ વરને વરી તારું જીવન સફળ કર. ઉંબર રાણાનાં વયણ સાંભળી મયણાસુંદરી આંસુ પાડી કહેવા લાગી કે, હે સ્વામી ! આપ વિચારીને બોલો ! કારણ પાપોદયથી સ્ત્રી અવતાર મલ્યો તેમાં વળી શિયળ રહિત પણું ! જાણે કહોવાયેલી કાંજી ! તેથી મારે તો આપનું શરણ અથવા મરણનું શરણ ! આ પ્રમાણે વાતચીતમાં રાત્રી પસાર થઈ અને પ્રભાત થયું. હવે મયણાસુંદરી ઉબર રાણા સાથે આદીશ્વર ભગવંતના જીનાલયમાં દર્શન માટે ગયાં. ત્યાં મયણાસુંદરીએ મધુરસ્વરથી પ્રસન્નવદને પરમાત્મ સ્તુતિ કરી...
जयादिवरराजेन्द्र ! जयप्रथमनायक !
जयप्रथम योगीन्द्र ! जयप्रथमतीर्थप ! તે સમયે પરમાત્માના કંઠમાં રહેલી ફૂલની માળા અને હસ્તકમલમાં રહેલ ફળ શાસનદેવતાએ ઉબર રાણાને આપ્યા અને તેઓએ તે હાથમાં લીધા અને મયણાસુંદરીએ કહ્યુ સ્વામિ ! જિનેશ્વરની કૃપાથી તમને આ બન્ને ચીજ પ્રાપ્ત થઈ છે.
ત્યારબાદ તે બન્ને મુનિચંદ્ર નામના ગુરુ મ. પાસે વંદનાર્થે ગયા અને તેમની દેશના સાંભળવા લાગ્યા. દેશના પૂર્ણ થતાં જ ગુરુ ભ. પૂછ્યું કે આ તારી સાથે પુરુષોત્તમ કોણ છે ? ત્યારે મયણાસુંદરીએ દુઃખિત હૃદયે સર્વ હકીક્ત જણાવી. અને કહ્યું પ્રભુ ! મને બીજી કોઈ વાતનું દુઃખ નથી પરંતુ મિથ્યાદષ્ટિ આત્માઓ આ પ્રસંગથી જનધર્મની નિંદા કરે છે તેનું મને દુઃખ છે માટે કૃપા કરી આપ એવો કોઈ ઉપાય બતાવો કે જેથી લોકોપવાદ સાથે આ રોગ પણ જાય, ત્યારે તેણીનાં દુઃખથી દુઃખિત એવા ગુરુ મહારાજે દયાળુ-પણાથી નિરવા એવું નવપદ સ્વરુપમય સિદ્ધચક્રની આરાધના કહી અને તે પણ સંસાર વધારનારી નહિ પરંતુ તે આરાધનાથી ભૂતકાળમાં અનંતા આત્મા સિદ્ધિપદને પામ્યા, ભવિષ્યમાં સિદ્ધિને પામશે અને વર્તમાનમાં સિદ્ધ થાય છે. તે સિદ્ધચક્રનું હૃદયમલમાં આઠ પાંખડીવાળા કમળની કલ્પનાપૂર્વક ધ્યાન કરવું જોઈએ. અને તે પણ સાંત, દાંત, નિરારંભ, ઉપશાંત, જીતેન્દ્રિય અને અપ્રમત્ત બની આસો ચૈત્રમાં આયંબિલના તાપૂર્વક મુનિઓ અને શ્રાવકોએ આરાધના કરવી અને તપ પૂર્ણ થયે વિધિપૂર્વક ઉજમણું કરવું. આ સિદ્ધચક્રની આરાધનાથી ખાંસી, દમ, કુષ્ટ કોઢ, તાપ, ભગંદર, ક્ષય વગેરે રોગ નાશ પામે છે. અને તેનાં પ્રભાવથી દાસત્વ, અંધત્વ, બહિરત્વ,
23)

Page #45

દુર્ભાગ્યતા, વંધ્યત્વ વગેરે પ્રાપ્ત થતું નથી. આ પ્રમાણે ગુરુ ભગવતે સિદ્ધચક્રનો મહિમા વર્ણવ્યો. અને ત્યાં આવેલા શ્રાવકોને મયણાસુંદરી અને ઉંબરરાણાની સાધર્મિક ભક્તિ કરવા માટે સૂચના કરી શ્રાવકો પણ તે બન્ને આરાધક આત્માને પોતાનાં ઘેર લઈ જઈ સુંદર ભક્તિ કરવા લાગ્યા હવે મયણાસુંદરી સાથે ઉંબરાણાએ ગુરુ મ. ની આજ્ઞાથી યથાવિધ સિદ્ધચક્રની આરાધના કરી અને નવમે દિવસે સિધ્ધચક્રજીનું સ્નાત્રજળ પોતાના અંગ પર લગાવતાં જ બધાં રોગો નાશ પામ્યા, અને સુંદર, સ્વરૂપવાન, નિરોગી કાયા થઈ. આવું સુંદર રુપ જોઈ લોકે પણ અત્યંત આશ્ચર્ય પામ્યા. મયણાસુંદરી એ પણ આ રુપ જોઈ જણાવ્યું કે, હે પ્રિયા આ સર્વ પ્રતાપ ગુરુ મ. નો જ છે. આવો મહાન ઉપકાર નિંગ્રન્થ ગુરુ ભ. વિના અન્ય કોઈ ન કરી શકે. કુમાર પણ જિનધર્મના આવો મહાન પ્રભાવ જોઈ તેના પ્રત્યે દઢ શ્રધ્ધાવાળા થયા.
એક વખત જિનમંદિર દર્શન કરી બહાર નીકળતા એક સ્ત્રીને જોઈ અને જોતાની સાથે તરત જ કુમાર વાદળ વગર વૃષ્ટિ થઈ એમ બોલતા જ તેણીનાં પગમાં નમી પડ્યા. ત્યારે મયણા પણ સાસુજી છે એમ સમજીને નમી આવો ઉત્તમ પ્રકારનો વિનય જોતાં માતાએ પૂછયું, હે પુત્ર ! આ કોણ છે ? અને આ સર્વ શું છે ? કેવી રીતે બન્યું ત્યારે પુત્રે કહ્યુ ! હે માતા ! આ સર્વ તારી પુત્રવધુનો પ્રતાપ છે. અને આખો પ્રસંગ અથથી ઈતિ સંભળાવ્યો, ત્યારે માતા તે સાભળી આનંદિત થઈ છતી બોલી, હે પુત્ર ! તને કોઢવાળો મુકી હું વૈદ્ય માટે કૌશાંબી ગઈ. ત્યાં જીનાલયમાં જ્ઞાની મુનિરાજ મલ્યા. ત્યારે મારાથી સહસા પૂછાઈ ગયું કે હે ભગવન ! મારો પુત્ર નિરોગી ક્યારે થશે ? મુનિ ભ. કહ્યુ! હે ભદ્રે ! તારા પુત્રને કોઢિયાઓએ પોતાના સ્વામિ તરીકે સ્થાપન કરી ઉંબરાણા નામ રાખ્યું છે. હાલ માલવપતિની કન્યાને પરણી સિદ્ધચકની આરાધના દ્વારા સુંદર રુપવાન બન્યો છે. તે સાંભળી હર્ષિત થએલી હું અહિં આવી છું, અને વધુ સાથે તને જોઈને વિશેષ આનંદિત થઈ છું. હે હે પુત્રા વધુ સાથે તું પણ ચિરંજીવ થા અને આપણને સર્વને યાજજીવ અહત ધર્મનું શરણ હો !
હવે પુત્રીના દુઃખથી દુઃખી થએલી રૂપસુંદરી પોતાના ભાઈ પુણ્યપાલનાં ઘરે આવીને શોકપૂર્વક રહે છે. એક વખત તેણી જિનમંદિરે દર્શન કરવા ગઈ
24

Page #46

ત્યાં ચૈત્યગૃહમાં મયણાસુંદરી સાથે કોઈ સ્વરુપવાન રાજકુમાર અને વૃદ્ધા સ્ત્રીને ચૈત્યવંદન કરતાં જોયા. પોતાની પુત્રીને ઓળખી મનમાં અત્યંત દુઃખિત થએલી રુદન કરવા લાગી. ત્યારે મંદિરમાં નિશીહિ કહીને પ્રવેશ કર્યા પછી બીજા કોઈ વિચાર ન કરી શકાય માટે તુરત જ માતાને કહ્યુ હે માતા ! હર્ષનાં સ્થાને વિષાદ શા માટે ? વિશેષ બહાર જણાવીશ. ચૈત્યવંદન પૂર્ણ કરીને ત્રણે બહાર આવ્યા અને માતાને કહ્યું કે આ તે જ તારા જમાઈ છે કે જેમનો મેં સભાની મધ્યમાં હાથ પકડ હતો. નવપદની આરાધનામાં પ્રભાવે તેઓ નિરોગી બન્યા છે. મા ! તારા મનમાં જે વિકલ્પ પેદા થયો તે સૂર્ય પશ્ચિમમાં ઉગે. જલધિ મર્યાદા લોપે. પ્રાણ પરલોકે સીધાય તો પણ બને નહિ. ત્યારે રૂપસુંદરીએ પૂછયું, કુમારની નિરોગી અવસ્થા કેવી રીતે પ્રાપ્ત થઈ. ત્યારે કુમારની માતાએ કહ્યું ! બહેન ! આ સર્વ તમારી પુત્રીનો પ્રભાવ છે. અને સર્વ વૃત્તાંત જણાવ્યો ત્યારે રૂપસુંદરીએ કહ્યું. બહેન ! તમારા પુત્રનાં લોકોત્તર ગુણો છે. તો તમારાં કુળ, ગોત્ર જાણવાની મારી ઈચ્છા છે તે જણાવો.”
કુમારની માતાએ કહ્યું! અંગદેશમાં ચંપા નામની નગરી છે. ત્યાં સિંહરથ નામે રાજા અને કમલપ્રભા નામની રાણી હતી તે બન્નેને ઘણો લાંબો સમય પસાર થયા બાદ શ્રીપાલ નામે પુત્ર થયો. તે પુત્ર બે વર્ષનો થતાં જ તેનાં પિતા મૃત્યુ પામ્યા. ત્યારે મહિસાગર નામનાં બુદ્ધિશાળી મંત્રીએ તે પુત્રનો રાજ્યાભિષેક કર્યો. હવે કુમારનાં કાકા અજીતસેનની મતિ ભ્રષ્ટ થતાં કુમાર અને મંત્રીના વધ માટે નિર્ણય કર્યો. તેની જાણ મંત્રીને થતાં કુમારની રક્ષા કાજે કમલપ્રભાને નગરમાંથી નાશી જવા જણાવ્યું. તે સમયે એકાએક પતિનું મૃત્યુ, રાજ્યની ભ્રષ્ટતા, વૈરીનો ત્રાસ, અનાથતા, પુત્રની બાલ્યાવસ્થાનું ના દુઃખથી તેણી રડવા લાગી. છતાં પુત્ર ની રક્ષા માટે મધ્યરાત્રી ના નગરને છોડી તેની ચાલી નીકલી આગળ ચાલતા કોઢિયા ઓનું ટોળું મળ્યું. તેને જોઈ કમલપ્રભા ડરી ગઈ. ત્યારે કોઢિયાઓએ કહ્યુ, બહેન ! તું કોણ છે ? કેમ એકલી છે? શા માટે રડે છે ? અમારાથી ડરીશ નહિ, અમે તારાં ભાઈઓ છીએ. ત્યારે તેને પોતાની બધી વાત જણાવી. ત્યારે તે કોઢિયાઓએ તે રાણીને પુત્ર સાથે ખચ્ચર પર બેસાડી આગળ ચાલવા માંડ્યું. ત્યાં જ શત્રુસૈનિકો આવી પહોંચ્યા. અને પૂછયું કે પુત્રયુક્ત કોઈ રાજરાણીને જોઈ છે? તેઓએ કહ્યુ ! ટોળામાં

Page #47

આવીને જોઈ લ્યો અને અમારો ચેપ લેતાં જાઓ. રોગનાં ભયથી સૈનિકો નાશી ગયા. ત્યારબાદ કમલપ્રભા પુત્રયુક્ત ઉજજૈની આવી. શ્રીપાલકુમાર યૌવનવયને પામતાં પહેલાં જ પૂર્વકૃત કર્મનાં યોગે કોઢ રોગથી ઘેરાયા. તે રોગની દવા માટે કમલપ્રભા રાણી કૌશાંબી ગઈ ત્યાં મુનિરાજ પાસે પુત્ર નિરોગી થયો છે. એમ જાણી પાછી આવી.
આ મારો શ્રીપાલ નામનો પુત્ર તમારી પુત્રીનો સ્વામી થયો છે. રૂપસુંદરી પણ પોતાનો જમાઈ સિંહરથ રાજાનો પુત્ર છે. એમ જાણી હર્ષિત થઈ છતી તે વાત પુણ્યપાલ રાજાને જણાવી ત્યારબાદ પરિવાર સહ જમાઈને પોતાનાં ઘેર લઈ ગયા. એક વખત પ્રજાપાલ રાજા સવારીએ નીકળ્યા હતા ત્યાં પોતાની પુત્રીને અન્ય પુરુષ સાથે ઝરૂખામાં બેઠેલી જોઈ વિચારવા લાગ્યા કે મારી પુત્રીએ કુળ કલંકિત કર્યું અને કોધોધ એવાં મે પણ અયોગ્ય કર્યું જેથી મયણાએ બીજો પતિ કર્યો. તે સમયે પુણ્યપાલે આવી રાજાને સર્વ હકીકત જણાવી તે સાંભળી આનંદિત થએલાં રાજા પોતાની પુત્રી તથા જમાઈરાજને બહુમાન પૂર્વક મોટા મહોત્સવ સાથે પોતાનાં ઘેર લઈ ગયા આ વાત સર્વ પ્રજાજનોએ જાણી ત્યારે આશ્ચર્ય મુગ્ધ થયા અને જિનશાસનની અતીવ પ્રભાવના થઈ.
એક વખત શ્રીપાલકુમાર રાયવાડીએ જવા નીકળ્યા હતા ત્યાં કોઈ નગરજને પૂછયું, આ કોણ છે ? જવાબ મજ્યો કે રાજાનાં જમાઈ છે. આ સાંભળતાં જ નિરાશ મુખવાળા તે પોતાના મહેલે આવ્યા ત્યારે માતાએ નિરાશાનું કારણ પૂછયું ? શ્રીપાલકુમારે જણાવ્યું આજે નગરમાં મેં જે વાત સાંભળી તેનાથી હું અધમ કોટિમાં આવું છું. ઉત્તમ પુરુષોએ કહ્યુ છે કે –
उत्तमा स्वगुणैः ख्याता, मध्यमास्तु पिर्तुगुणैः ।
अधमा मातुले ख्याता, श्वसुरैख्याताधमाधमाः ॥ તે માટે પરદેશ જવાને ઈચ્છું છું તેથી તમે પુત્રવધુ સાથે આપણા મહેલમાં રહેજો. માતાએ કહ્યું, હે પુત્ર ! મનમાં ખેદ ન કર ! સસરાની મદદ લઈ તારાં પિતાનું રાજ્ય પ્રાપ્ત કર.
શ્રીપાલ કુમારે કહ્યુ - સ્વમાની માણસને માટે સસરાની સહાય પણ શરમજનક છે. માટે મારી શક્તિથી જ રાજ્ય મેળવીશ તેથી હે માતા ! સ્વેચ્છાએ મને પરદેશ જવાની રજા આપો માતા કહે - બેટા !
(26)

Page #48

પરદેશ ઘણો વિષમ છે. તું સરળ અને કોમળ છે. શ્રીપાલે કહ્યુ - હે માતા ! વિષમપણું ત્યાં સુધી જ છે જ્યાં સુધી સત્યવાન પુરુષો તે ગ્રહણ કરતાં નથી. આ સાભળી મયણા કહ્યુ - હું પણ આપની સાથે આવીશ અને તમારી છાયાની જેમ રહીશ. શ્રીપાલે ખૂબ જ શાંતિથી સમજાવીને વાત કરી કે સ્ત્રી સાથે હોય તો હું સ્વતંત્ર રીતે રહી શકુ નહિ માટે તમો અહીં જ રહો. મયણાએ કહ્યુ આપનો પ્રવાસ સુખદાયક થાઓ. નવપદને ક્ષણમાત્ર વિસરશો નહિ, તમારી માતાનું સ્મરણ કરજો અને કયારેક આ દાસીને યાદ કરજો. ત્યારબાદ માંગલિક કાર્ય કરી માતાએ પોતાનાં પુત્રને વિદાય આપી. એટલે શ્રીપાલકુમાર માત્ર તલવાર સાથે લઈ વિદાય થયા.
-
ગામ, નગર, પર્વતો, નદીઓ વટાવતાં શ્રીપાલકુમાર એક નિર્જન વનમાં આવ્યા. ત્યાં કોઈ એક માણસને ધ્યાસ્થ જોઈને પૂછ્યું ! તું કોણ છે ? અહિ એકલો શેનું ધ્યાન કરે છે ? ત્યારે તેણે કહ્યુ હું ગુરુ અર્પિત વિદ્યાની સાધના કરુ છું. પરંતુ ઉત્તરસાધક વિના તે વિદ્યા સિદ્ધ થતી નથી. માટે હે ઉત્તમ પુરુષ ! તું મારો ઉત્તર સાધક બન શ્રીપાલકુમારે તે વાતનો સ્વીકાર ક્યોં અને તરતજ વિદ્યા સિધ્ધ થઈ. આથી ખુશ થએલાં વિદ્યાસાધકે કુમારને જલતારિણી અને શસ્ત્રવારિણી બે ઔષધિ આપીને ત્રણ ધાતુવાળા માદળિયામાં બાંધી બન્ને હાથે બાંધવા જણાવ્યું. ત્યાંથી વિદ્યાસાધક સાથે આગળ ચાલતા એક પર્વતની તળેટીમાં પહોંચ્યા. ત્યાં કેટલાક ધાતુવાદીઓએ કહ્યુ - હે પ્રભુ ! તમારાં કહેવા પ્રમાણે કરવા છતાં સુવર્ણસિધ્ધિ થઈ નહિ. કુમારની હાજરીમાં કરવાથી તરત જ વિદ્યા સિધ્ધ થઈ. ત્યારે તે ધાતુવાદીઓએ આગ્રહ કરી એમને સુવર્ણ આપ્યું. ત્યાંથી ફરતાં ફરતાં તેઓ ભરુચ નગરમાં આવ્યા. કૌશાંબી નગરથી ધવલ નામનો વ્યાપારી પરદેશ જવાની ઈચ્છાથી અનેક વહાણો સાથે ત્યાં આવ્યો છે. રાજાની આજ્ઞાથી ધવલશેઠ વહાણમાં કરિયાણાં ભરી પ્રયાણ માટે વહાણ ચલાવે છે. પણ વહાણ ચાલતા નથી. ત્યારે ચિંતાતુર બનેલા ધવલશેઠને એક શાકિનીએ કહ્યુ ૩૨ લક્ષણા પુરુષનું બલિદાન આપ ત્યારે રાજાની આજ્ઞાથી વાલી અને વારસ વગરનાં પરદેશી શ્રીપાલકુમારને પકડવા પોતાનાં સૈનિકો સાથે જાય છે. પરંતુ કુમારે સૈનિકોને મારી ભગાડચા તેથી આ મહાપુરુષ છે એમ જાણી તું પરોપકારી છે માટે મારાં વહાણ ચાલુ થાય
27
-
-

Page #49

તેમ કર એ પ્રમાણે જણાવ્યું. શ્રીપાલકુમારે કહ્યુ - શું વેતન આપશો ! શેઠે ૧ લાખ સોનામહોરની કબુલાત કરી. એટલે શ્રીપાળે વહાણમાં ચડી નવપદનું ધ્યાન કરી સિંહનાદ કરતાંની સાથે વહાણ ચાલુ થઈ ગયા. અને દુષ્ટ દેવતા ભાગી ગયા. આ જોઈ આશ્ચર્યયુક્ત શેઠે શ્રીપાલકુમારને સાથે આવવા કહ્યુ - ત્યારે શ્રીપાલે કહ્યુ શું આપશો ? ત્યારે શેઠે કહ્યું મારે ૧૦,૦૦૦ સુભટો છે. તે દરેકને વર્ષ ૧૦૦૦ સોનામહોર આપુ છું. શ્રીપાલકુમારે કહ્યુ મને ૧૦,૦૦૦ સુભટો જેટલો પગાર આપો. ત્યારે શેઠે ના કહી. એટલે શ્રીપાલકુમારે કહ્યુ મારે પરદેશ તો આવવું જ છે. મને ભાડેથી લઈ જાઓ. ત્યારે શેઠે સ્વીકાર કર્યો. મુસાફરી શરુ થઈ અને આગળ બબ્બર દ્વીપમાં વહાણ લાંગર્યા. એટલે મહાકાળ રાજાનાં માણસો શેઠ પાસે જકાત માટે આવ્યા. ત્યારે શેઠે ના કહી અને યુધ્ધ કરવા તૈયાર થયા યુધ્ધમાં રાજાના માણસોએ શેઠને જીતીને બાંધી લીધા. ત્યારે કુમારે ત્યાં આવી સેઠને કહ્યુ - તમારાં સુભટો ક્યાં ગયા કે જેને તમે કરોડ દિનાર આપી હતી. તમારું બધું પાછું લાવી આપું જો અર્ધો ભાગ આપવાની કબુલાત કરો તો. શેઠે માન્ય કર્યું એટલે તરત શ્રીપાલકુમાર મહાકાળ રાજાને જીતી શેઠ પાસે લઈ આવ્યા. શેઠને છૂટા કર્યા ત્યાં રાજાને મારવા જાય છે ત્યારે કુમારે શરણાગત છે એમ કહી શેઠને રોક્યા. ગુસ્સે થએલા શેઠે બધાં સુભટોને છૂટા કર્યા તે સુભટોને શ્રીપાલકુમારે પોતાનાં ભાગમાં આવેલાં વહાણમાં રોકી લીધા મહાકાળ રાજાને બંધનમુક્ત કરીને સત્કાર્યા. રાજાએ પણ કુમારને નગરમાં લઈ જઈ વસ્ત્રાભૂષણ વડે સત્કાર કર્યો અને કહ્યુ - હે કુમાર ! આ રાજ્ય, લક્ષ્મી, મારાં પ્રાણ સર્વે તમારું જ છે છતાં આ મદનસેના નામની મારી પુત્રીનું પાણિગ્રહણ કરી મને કૃતાર્થ કરો. રાજાના આગ્રહથી કુમારે તેની સાથે લગ્ન કર્યું તે વખતે રાજાએ દાયજામાં હાથી, ઘોડા, સુવર્ણ, નવનાટક અને ૧૪ કુવાસ્થંભવાળું વહાણ પણ આપ્યું. શ્રીપાલકુમાર આ સર્વ વ્યવસ્થિત કરી આગળ ચાલ્યા. અને કર્મ કરી રત્નસ્ક્રીપમાં આવ્યા. દ્વીપ ઉપર ઉતરી પોતાની છાવણીમાં નાટક જોતા હતાં ત્યાં કોઈ પુરુષ આવ્યો. ત્યારે નાટક બંધ કરાવીને પૂછયું - તું કોણ છે ? ક્યાંથી આવેલ છે ૧ કાંઈ આશ્ચર્ય જોયું છે ? ત્યારે તેણે કહ્યુ - આ રત્નદ્વીપ છે. આ દ્વીપ પર રત્નસાનુ નામે પર્વત છે. તેનાં પર રત્નસંયયા નામે નગરી છે. તેનું પાલન કનકધ્વજ રાજ કરે છે. તેને ચાર પુત્રો ઉપર એક મદનમંજુષા નામે પુત્રી છે.

Page #50

તે જીનધર્મ વિષે સ્થિર મતિવાળી છે. એક વખત રાજ પોતાના પૂર્વજો ના જિના લયમાં આદીશ્વર ભગવંતના દર્શનાર્થે ગયા. ત્યાં મદનમંજુષા ભગવંતની મહાપૂજા કરી આનંદપૂર્વક દર્શન કરી રહી છે તે વખતે આ જોઈ આનંદિત થએલાં રાજાને વિચાર આવ્યો કે પ્રભુપૂજામાં આની કેટલી કુશળતા છે. આને અનુરુપ વર કોણ થશે ? આ પ્રમાણે ચિંતા કરે છે ત્યાં રાજપુત્રી ગભારામાંથી બહાર નિકળી અને દ્વાર બંધ થઈ ગયા. તે દ્વારને ઘણાં પ્રયત્ન છતાં ખુલતાં નથી ત્યારે કુમારી રુદન કરવા લાગી કે - હે પ્રભુ ! મારાથી શું આશાતના થઈ ગઈ કે દર્શન દુર્લભ થયાં ત્યારે રાજા વિચારે છે મેં જીનાલયમાં કુંવરીનાં વરની ચિંતા કરી પરમાત્માની આશાતના કરી તેથી આમ થયુ આથી શાસન દેવીની આરાધના માટે રાજા તથા કુંવરી અઠમ કરી ત્યાં રહયા ત્યારે ત્રીજા દિવસની રાત્રિમાં દિવ્યવાણી થઈ કે આશાતના કોઈએ કરી નથી પરંતુ કુંવરીના વરની શોધ માટે આ દ્વાર બંઘ થયા છે. જેની દષ્ટિ પડતાં આ દ્વાર ખુલશે તે કુંવરીનો પતિ થશે. અને તે એક માસમાં અહીં આવી જશે. હું આદિશ્વર ભગવાનની દેવી ચકકેશ્વરી છું. તે દ્વારા અનેક પ્રયત્ન છતાં ખુલ્યાં નથી માટે તમે જો આવીને ખોલો તો દિવ્યવાણી સત્ય થાય. આ માસનો આજે છેલ્લો દિવસ છે - આ સાંભળી પરિવાર સહ કુમાર ત્યાં ગયા અને એમની દષ્ટિ પડતાં જ દ્વાર ખુલી ગયા. ત્યારે રાજા, મંત્રી વગેરે સંતુષ્ટ થઈ કુમારને નમસ્કાર કરી તેઓનો વંશ, કુલ વગેરે પૂછવા લાગ્યા કુમાર વિચાર છે મારાં મુખે મારાં વંશ કુળ કેમ કહેવાય ! ત્યાં બે ચારણ મુનિ પધાર્યા. સર્વે તેમને વંદન કરી દેશના સાંભળવા બેઠા. ત્યારે મુનિ ભગવતે દેશના આપી. સમ્યકત્વ મૂળ ધર્મ છે. તેનાં ત્રણ પ્રકાર છે. તે દરેક ૨-૩-૪ ભેદે રહેલાં એમાં જ સમસ્ત દષ્ટિવાદનો સમાવેશ થાય છે. એની આરાધનાથી કાંતિ, કીર્તિ, સૌભાગ્ય વિ. આ લોકમાં શ્રીપાળની જેમ પ્રાપ્ત થાય છે. ત્યારે રાજાએ પૂછ્યું - શ્રીપાલ કોણ છે ? અને તેણે નવપદની આરાધના કેવી રીતે કરી ? મુનિરાજે શ્રીપાલને બતાવી તેનું વર્ણન કર્યું! કુમારનાં કુળ વગેરે જાણી ખુશ થએલાં રાજાએ પોતાની પુત્રી આપી અને સુંદર મહેલ આપ્યો. તેમાં પોતાની બે પ્રિયા સાથે કુમાર રહે છે. એક વખત સભામાં આવી. સેનાપતિએ કહ્યુ - એક વેપારી આપનો કર આપતો નથી. તેને શું દંડ કરવો ? રાજાએ ઈશારાથી વધની આજ્ઞા કરમાવી. ત્યારે કુમારે ગુનેગારને અહીં બોલાવવા રાજાને કહ્યું રાજાએ તેને બોલાવ્યો. ત્યારે કુમારે તેને ઓળખી દંડમુક્ત
(29)

Page #51

કરાવી છોડાવ્યો. કેટલાંક દિવસ ત્યાં રહી ધવલશેઠ સાથે આગળ ચાલ્યા. ધવલશેઠનું મન શ્રીપાલકુમારને કેમ મારી નાંખવો અને આ સર્વ પોતાનું કરવું તે વિચારણા પોતાનાં ચાર મિત્રો સાથે કરવા લાગ્યો. ત્યારે ત્રણ મિત્રોએ ના પાડી કે કોઈના ધન તથા સ્ત્રી આપણે ન લેવાય તો આ કુમારે તારાં વાહણ ચલાવ્યા, મહાકાળ રાજા પાસેથી છોડાવ્યા, વિદ્યાધર પાસેથી, છોડાવ્યા આવાં ઉપકારીની લક્ષ્મી અને સ્ત્રી લેવાય જ નહિ.
આ પ્રમાણે સાચી સલાહ આપી કે મિત્રો વિદાય થયા ત્યારે ચોથો મિત્ર કહે છે. આ ત્રણ તારાં દુશ્મન છે, સાચો મિત્ર હું છું. તારુ કામ હું કરી આપીશ, શેઠે કહ્યુ સાચી વાત છે તું બોલ શું ઉપાય છે ? ત્યારે તેણે કહ્યુ દોરડાથી બાંધેલા માંચડા પર શ્રીપાલને કોઈ કૌતુક્કી ચઢાવી માંચડાનાં દોરડા કાપી સમુદ્રમાં નાખી દેવી, જેથી તું ધન અને સ્ત્રીનો માલિક થઈ શકીશ.
- હવે એક દિવસ પ્રભાતે મંચ પર ચઢેલા ધવલે કુમારને કહ્યુ - કુમાર ! જલદી અહીં આવો ! જુઓ ! બે મોંઢા વાળો મચ્છ જાય છે. આ પ્રમાણે કહી, કુમારને મંચ પર ચઢાવી પોતે નીચે ઉતરી ગયો અને દોરડા કાપી નાંખ્યા. અને કુમારને સમુદ્રમાં નાંખી દીધા. શ્રીપાલકુમાર પડતાંની સાથે નવપદનું ધ્યાન કરે છે. એના પ્રભાવથી મગરની પીઠ પર બેસી કોંકણ દેશનાં કિનારે આવ્યા.
ત્યાં કિનારે રહેલા વનમાં ચંપાના ઝાડ નીચે સૂઈ ગયા. જાગૃત થતાં જ ચારે તરફ સુભટો દ્રષ્ટિ ગોચર થયાં અને વિનંતી કરવા લાગ્યા કે થાણા નગરનાં વસુપાલ રાજાએ તમને આમંત્રણ આપી નગરમાં પ્રવેશ કરાવવા માટે અમને મોકલ્યા છે, માટે તમે આ અશ્વ પર સવારી કરી અમારી સાથે ચાલો. નગરમાં જતાં રાજાએ તેમનો ખૂબ માનપૂર્વક સત્કાર કર્યો. રાજાએ સર્વ હકીકત જણાવતાં કહ્યું કે – એક વખત મારી પુત્રીનાં વર માટે મેં એક નૈમિત્તિકને પૂછયું હતું, ત્યારે તેણે વૈશાખ સુદ દશમના દિવસે દરિયા કાંઠે ચંપાના ઝાડ નીચે સૂતેલો પુરુષ તારી પુત્રીનો વર થશે એમ જણાવેલ તેથી તમોને અહિં લાવવામાં આવ્યા છે. આથી મારી પુત્રીનું પાણિગ્રહણ કરો. આમ કહી બન્નેનો વિવાહ મહોત્સવ કર્યો. અનેક વસ્તુ આપવા છતાં કુમારે ફકત સ્થગીધર પદની માંગણી કરી.. હવે વહાણમાંથી શ્રીપાલ પડતાની સાથે ધવલે નાવિકો પાસે બૂમાબૂમ કરી જાણે શોકથી રડતો હોય એમ વિશ્વાસ માટે બાહ્ય-રુદન શરુ કર્યું. આ સમાચાર સાંભળતાં જ બન્ને
(30)

Page #52

પ્રિયા મૂર્છિત થઈ ગઈ જ્યારે ભાનમાં આવી ત્યારે અતીવ રુદન કરવા લાગી. તે વખતે ધવલ ત્યાં આવી આશ્વાસન આપવા લાગ્યો. ઘણો ખેદ કરવો નહિ. ગયેલું પાછું આવતું નથી માટે તેનો શોક કરવો નહિ. તમારો સ્વામિ મને મુકી ગયો તો હું તમારો સ્વામિ થઈશ. આવાં પ્રકારનું કર્ણને અપ્રિય વચન સાંભળી દુ:ખિત થએલી બન્નેએ નિશ્ચય કર્યો કે નકકી આને જ આ કાર્ય કર્યું લાગે છે. કારણ કે અન્ન એવાં ઓડકાર એવી લોકોક્તિ છે. આ પ્રકારે બન્ને વિચારે છે એટલામાં ભયંકર પવન ફૂંકાવા લાગ્યો. કાળાં વાદળા ચડી આવ્યા, ગડગડાટ થવા લાગ્યાં, વિજળીઓનાં ચમકારા સાથે અનેક અટ્ટહાસ્ય થવા માંડયા.. આ જોઈ ધવલ ભયભીત થઈ ગયો. નાવિકો કોલાહલ કરવા લાગ્યા. એટલામાં ચકકેશ્વરી દેવી પ્રગટ થયા. એ તેનાં આદેશથી ક્ષેત્રપાળે દુર્બુધ્ધિ મિત્રને કૂવાના થાંભલા સાથે જીવતો બાંધીને મારી નાંખ્યો. અને ધવલ પાસે ગયા. ત્યારે ધવલ રક્ષણ માટે કુમારની સ્ત્રીનાં શરણે ગયો. શરણાગત હોવાથી ફરી આવું કાર્ય કરવું નહિ એમ કહી છોડી દેવાયો. અને બન્ને સ્ત્રીઓને કહ્યુ-ઘણી લક્ષ્મી યુક્ત તમારો પતિ એક માસ પછી તમને મળશે માટે ખેદ કરશો નહિ. આ કલ્પવૃક્ષનાં ફૂલની માળા તમને પહેરાવું છું જેનાં પ્રભાવથી તમને કોઈ કુદૃષ્ટિથી જોઈ શકશે નહિ, આમ કહી અદશ્ય થયાં. એટલે ત્રણે મિત્રોએ કહ્યુ ખોટી સલાહ આપવાના ફળ આ ભવમાં જ પ્રાપ્ત થયું. અને તમે પણ આ સતીઓ ના શરણથી જ બચ્યા છો. પાપ કરવાથી વિઘ્નોની પરંપરા પ્રાપ્ત થાય છે. સમુદ્રમાં વહાણો ચાલી રહ્યા છે. કેટલાંક દિવસ પસાર થયા પછી વળી ધવલશેઠ વિચારે છે કે, મારાં પુણ્યોદયે લક્ષ્મી મારે સ્વાધિન થઈ પરંતુ આ બે સ્ત્રીઓ મારે વશ થાય તો મારું જીવન સફળ થાય.
એમ વિચારી પોતાની દાસીને બે રાણી પાસે મોકલે છે. તેઓએ દાસીને તીરસ્કાર કરી કાઢી મુકી. આખરે પોતે સ્ત્રી રુપ કરી ત્યાં આવે છે ત્યારે માળાનાં પ્રભાવથી આંધળો બનેલો અહીં-તહીં ભટકાય છે. આથી રાણીઓને ખંબર પડવાથી દાસીઓએ માર મારી કાઢી મુક્યો. પ્રતિકૂળ પવન થવાનાં કારણે વહાણો પણ કોંકણ નગરે આવ્યા. એટલે ધવલ ભેટણું લઈ રાજા પાસે આવે છે. ત્યારે રાજાએ શ્રીપાલકુંવર પાસે તાંબુલ અપાવ્યુ. કુમાર શેઠને ઓળખી ગયા અને શેઠ પણ કુમારને જોતાં આશ્ચર્યમાં પડી વિચારે છે કે શું આ શ્રીપાળ છે ?
31

Page #53

આખરે બીજા પાસેથી આ શ્રીપાળ છે એમ જાણી શેઠને આઘાત થયો. છેવટે પોતાના મુકામે ગયા અને કુમાર રાજાના જમાઈ છે એમ જાણી ઈર્ષ્યા થઈ. એટલામાં એક ડુંબનું ટોળું શેઠને પ્રસન્ન કરવા માટે ત્યાં આવી ગાવા લાગ્યું. ગાઈ રહ્યા પછી શેઠે કાંઈ આપ્યું નહિ તેથી શેઠને ચિંતાતુર જોઈ ડુંબોએ પૂછ્યું, અમારાં પર ગુસ્સે થયાં છો ત્યારે શેઠે એમને બોલાવી કહ્યું, કોઈ પણ હિસાબે તમે રાજાનાં જમાઈને ડુંબ કહો તો તમને હું મોં માંગ્યું ઈનામ આપીશ. આ કાર્ય માટે અત્યારે અડધો લાખ લઈ જાઓ. ત્યારે ડુંબે આ વાતનો સ્વીકાર કર્યો. પછી તેઓ રાજા પાસે ગયા. અને ગીતો ગાવાની શરુઆત કરી એટલે રાજાએ દાન આપવાની શરુઆત કરી. ત્યારે ના કહી અને શ્રીપાલકુમારનાં હાથે તાંબુલની માંગણી કરી. રાજાની આજ્ઞા થી કુમાર પાન આપવા જાય એક આવી કહે છે દિકરા તું કયાં ગયો હતો ? કેટલાં વખતે તને મળ્યા ? તને કેટલો શોધ્યો ? આ પ્રમાણે કહી રુદન કરવા લાગી. કોઈએ આવી ભાઈ કહો, કોઈ ભત્રીજો, કોઈ કાકા, કોઈ દિયર, આ પ્રમાણો સંબંધ બતાવવા લાગ્યા. આ જોઈ રાજા વિચારમાં પડી ગયાં કે આ તો ચાંડાલ છે. મારા કુળને કલંક્તિ કર્યું માટે આનો વધ કરાવું. રાજાએ નૈમિત્તિકને કહ્યું - હે દુતિ ! તેં મને આ ચાંડાલ છે એમ ન કહ્યું તેથી તારો વધ કરાવું ત્યારે તેણે કહ્યુ હે રાજન માતંગ નથી, પણ માતંગ પતિ છે. એમાં શંકા ન કરશો. ત્યારે ખૂબ ગુસ્સે થએલા રાજાએ હાથીવધ માટે આદેશ કર્યો. તે વખતે મદનમંજરી રાજાને વિનવે છે - હે પિતાજી ! આચાર પ્રમાણે કુળ નક્કી થાય છે – એ લોકોકિત કેમ ભૂલી જાઓ છો. એમનો આચાર લોકોત્તર છે. ત્યારે રાજાએ તેમનાં કુળાદિ પૂછવાથી કુમારે કહ્યું કે - પાણી પીને ઘર પૂછો છો ? મારુ કુળ જાણવું હોય તો સૈન્ય સજ્જ થઈ રણમેદાનમાં આવી જાઓ ત્યાં મારી ભુજા તમને કુળ બતાવશે. પોતાનાં મુખે પોતાની બડાઈ શરમજનક છે. છતાં પણ તમારે જાણવું હોય તો વહાણમાં રહેલી બે સ્ત્રીઓને બોલાવી મારું કુળ પૂછી લ્યો. રાજાએ ધવલશેઠને પૂછ્યું કે તમારાં વહાણમાં બે સ્ત્રીઓ છે ? ત્યારે કરમાયેલા મુખવાળા તેણે નીચે મુખ કરી દીધું એટલે રાજાએ સુભટોને આજ્ઞા કરી સ્ત્રીઓને સભામાં બોલાવવામાં આવી. સભામાં પોતાના પતિને જોઈ આનંદિત થએલી તેઓએ રાજાના કહેવાથી કુમારનું સર્વ ચરિત્ર સંભળાવ્યું. તે સાંભળી રાજાએ કહ્યું. આ તો મારો ભાણેજ છે. કલંક આપનાર ડુંબના કુટુંબને
(32)

Page #54

માર મરાવ્યો એટલે ડુબે ધવલશેઠની આજ્ઞાથી ધનના લોભે આ પ્રમાણે કર્યું માટે અમને ક્ષમા કરો. રાજાએ ધવલશેઠનાં વધની આજ્ઞા કરી એટલે દયાલુ શ્રીપાલે તેને છોડાવ્યા રાજાએ નિમિત્તિયા ને બોલાવી કહ્યું આ માતંગ નથી ત્યારે તેણે કહ્યું કે માતંગ એટલે હાથી સમજવું. રાજાએ તેને ઈનામ આપી વિદાય કર્યો. જમાઈ અને ભાણેજ એવા કુમારને રાજાએ ખૂબ માન આપી પોતાને ત્યાં રાખ્યા. ત્યારે કુમારે એક દિવસ રાત્રે કુમાર ધવલશેઠને પણ ત્યાં જ રાખ્યા. એક દિવસ રાત્રે કુમાર સાતમે માળે સૂતા છે ત્યારે ઈર્ષ્યાથી પ્રેરાયેલો શ્રીપાલને મારવા ઉપર જાય છે. માર્ગમાં પગ લપસવાથી નીચે પડતાં પોતાની છરી મર્મ ભાગમાં વાગવાથી મૃત્યુ પામી સાતમી નરકે ગયા લોકો પણ ઘવલ શેઠની આ દશા જોઈ બોલ્યા કે - અતિ ઉગ્ર પુણ્ય અને પાપનું ફળ અહીં જ મળે છે. જે બીજાનું બૂરું ઈચ્છે છે. તેનું પોતાનું જ બૂરુ થાય છે. કુમારે તેનું ચરિત્ર વિચારી, શોકથી તેનું મૃત્યુ કાર્ય કરી તેની લક્ષ્મી તેનાં ત્રણ મિત્રોને સોંપી.
એક વખત કુમાર રચવાડી નીકળ્યા છે ત્યાં એક સાર્થવાહને જોઈ પૂછે છે તમે કોણ છો ? ક્યાંથી આવ્યા છો ? કયાં જાઓ છો ? પૃથ્વી પર ફરતાં તમે કોઈ કૌતુક જોયું છે ?
સાર્થવાહે કહ્યું કે - હું કાંચી નગરથી આવું છું અને કંબુદ્વીપ જાઉં છું વચમાં મેં કુંડલપુર નગર જોયું કે જે અહિંથી ૧૦૦ યોજન છે. ત્યાં મકરતુ નામે રાજા અને પૂરતિલકા નામે રાણી છે. તેઓને ઘણાં પુત્રો ઉપર ગુણસુંદરી નામે પુત્રી છે. તે દરેક કળામાં હોશિયાર છે. વળી વીણાવાદનમાં વિશેષ કુશળ છે. તેણે પ્રતિજ્ઞા કરી છે કે મને વીણાવાદનમાં જે જીતસે તેની સાથે મારું પાણિગ્રહણ થશે. તે સાંભળી અનેક રાજપુત્રો ત્યાં વીણાવાદન શીખે છે, પરંતુ કુંવરીને કોઈ જીતી શકતું નથી. આ પ્રમાણે સાંભળીને કુતૂહલ જોવાની ઈચ્છાવાળા શ્રીપાલકુંવર નવપદનું ધ્યાન કરી સૂતા તેટલામાં સૌધર્મ દેવલોકવાસી સિદ્ધચક્રાધિષ્ઠાયક વિમલેશ્વર દેવે ત્યાં આવીને કુમારને કહ્યુ - આ દિવ્યહાર હું તને પહેરાવું જેનાં પ્રભાવથી ઈચ્છિત રુપ, કળા, આકાશગામિની વિદ્યા, મહાન જય તથા સર્વ વિષાપહાર-પણું પ્રાપ્ત થશે. આ પ્રમાણે કહી હાર પહેરાવ્યો અને અદશ્ય થયા. શ્રીપાલકુમાર પણ હારના પ્રભાવે કુંડલપુર પહોંચી ગયા. ત્યાં વામનરુપ કરી રાજકુમારો સાથે અભ્યાસ શરૂ કર્યો. અભ્યાસ કરતા અનેકને હસાવતા. વીણાવાદન
(33)

Page #55

ભણાવનાર ઉપાધ્યાયને વશ કરી એમની વીણા લઈ તાર તોડી નાંખ્યા, તુંબડું ભાંગી નાંખ્યું દર મહિને સહુ પોતાની વીણા લઈ પોતાની કુશળતા રાજપુત્રી સમક્ષ બતાવતા હતા. સર્વની સાથે આ વામન પણ લોકોની મશ્કરી અને હાસ્યાસ્પદ બની સભામાં ગયો.. એને જોવા માત્રથી મારીને રાગ ઉત્પન્ન થયો. તેણે પોતાની કળા-કુશળતાથી રાજકુમારીને જીતી લીધી. આ જોઈ સભા આશ્ચર્યમુગ્ધ બની. રાજાને ચિંતા થઈ કે વામને કુંવરીની પ્રતિજ્ઞા પૂર્ણ કરી છે. તેથી અનેક વિચારના વમળોમાં ગૂંચવાયા. તે સમયે કુમારે પોતાનું સ્વરુપ પ્રગટ કર્યું અને વિવાહ સંબંધ જોડાયો. વિવાહાવસરે રાજાએ રત્નસુવર્ણાદિ ઘણુ ધન આપ્યું. ત્યાં રહી કુમાર સુખપૂર્વક કાળ નિર્ગમન કરે છે. ત્યાં એક પરદેશી આવી અને કહે છે સ્વર્ણપુર નગરમાં વસેન રાજાને રૈલોક્યસુંદરી નામે અપ્સરા જેવી રાજપુત્રી છે તેના માટે રાજાએ સ્વયંવર રચ્યો છે અનેક રાજાઓ ત્યાં આવ્યા છે. તેનો સમય સુદ બીજનો છે આ સાંભળી કુબડાનું રુપ કરી ત્યાં પહોંચ્યા કુબડા જોઈ રાજાઓએ પૂછયું તું શા માટે આવ્યો છે ? કુબડાએ કધુ જેના માટે તમે આવ્યા છો તેના માટે હું આવ્યો છું. આમ અનેકને હાસ્યાસ્પદ એવા શ્રીપાલકુમાર રાજસભામાં બેઠા. તે સમયે રાજકન્યા પણ ઉત્તમ શિબિકામાં બેસી ઉત્તમ વસ્ત્ર પહેરી, સુંદર આભૂષણોથી અલંકૃત થઈ હાથમાં ફૂલની માળા લઈ, સભામાં આવી પ્રતિહારિકાએ બતાવેલા રાજાઓને જોઈ, શ્રીપાલકુમારે પોતાનાં સ્વરૂપમાં જોઈ અતિ આનંદ પામી ત્યારે થાંભલા પર રહેલી પૂતળીએ પણ કહ્યું કે, તું ચતુર હોય તો આ કુબડાને વર ત્યારે તેણીએ કુલમાળા કુમારને પહેરાવી ત્યારે બીજા રાજાઓએ પોતાનું અપમાન થએલ જાણી કુબડા સાથે યુધ્ધની શરુઆત કરી કુમારે તે રાજાઓને ક્ષણવારમાં જીતી લીધા. ત્યારે રાજાએ કહ્યુ જે પ્રમાણે તમારું બળ બતાવ્યું તે પ્રમાણે તમારું રુપ બતાવી અમને આનંદિત કરો. કુમારે પોતાનું રુપ પ્રગટ કર્યું અને કન્યા સાથે વિવાહ કરી ઉત્તમ મહેલમાં રહે છે. અને આનંદમાં દિવસો પસાર કરે છે.
એક વખત કોઈ પરદેશીએ આવી કહ્યું હે દેવ! દલપત્તન નગરમાં ધરાપાલ નામે રાજા છે. તેને જીન ધર્મ રકતા શૃંગારસુંદરી નામે પુત્રી છે. તેણે પોતાની પાંચ સખીઓ સાથે પ્રતિજ્ઞા કરી છે કે - અમે પાચે જનધર્મમાં જાણકારને જ વરીશું અન્યને નહિ. અને તે પણ અમારી સમસ્યાની પૂર્તિ વડે જ જાણીશું. તે કુમારીની સખીઓ સાથેની પાંચ સમસ્યાઓ પૂર્ણ કરનાર હજી કોઈ મળ્યું
(34)

Page #56

નથી. તે સાંભળી શ્રીપાલકુમાર હારનાં પ્રભાવથી તુર્ત જ તે નગરમાં ગયા અને સમસ્યાની પૂર્તિ માટે પૂતળીનાં માથા પર હાથ મુકી તેનાં દ્વારા જ તે સમસ્યાઓની પૂર્તિ કરી તે આ પ્રમાણે.... ૧. સમસ્યા .... પંડિતોવાચ - મનવંછિયે ન હોવું . પૂત્તલિવાચ.... રિહંત નવપથ, નિષ મનુ ઘર હોવું !
निच्छइ तसु नरसेहरह, मणवंछिय फल होइ ॥ ૨. વિચક્ષણાઉવાચ - વિર મ ર લાત ! પૂત્તલિવાચ...... અરિહંત દેવ સુસાદું , ઘમ્મર વયાવિસાતું !
મંજુત્તમ નવવાહ પર, કવર મ ર માતા ૩. પ્રગુણવાચ - ૨ સો મા | પૂત્તલિવાચ...... મારા પુરિ સેવા, દિ સુપત્તિહિં તાળ |
तवसंजम उवचार करि, करि सफलु अप्पाण ॥ ૪. નિપુણોવાચ - નિત્તો નિ નિતી . પૂત્તલિવાચ..... મારે મન | વં િવરિ, ચિંતાનાનિ ન પાડી !
फल तित्तउ परि पामीइ, जित्तउ लिहिउ निलाडि ॥ ૫. દક્ષવાચ - तसु तिहुअणजणदास । પૂતલીઉવાચ - अत्थि भवंतर संचिऊ, पुण्ण सुमग्गलु जासु ।
तसु बल तसु मइ तसु सिरि, तसु तिहअणजणदास ॥
આ પ્રમાણે પાંચ સખીઓની સમસ્યા પૂર્ણ કરી શૃંગારસુંદરીના પ્રશ્નનો ઉત્તર આપવાથી રાજકુમારી અતિ આનંદિત થઈ. તેમજ રાજા વિગેરે સર્વ મનુષ્યો અતિ આશ્ચર્ય પામ્યા અને ગુણના ભંડાર સરિખા શ્રીપાલકુમારની સાથે પાંચ સખીઓ સહિત રાજકુમારીએ પાણિગ્રહણ કર્યું.
એ અવસરે અંગભટ્ટ નામનો પરદેશી શ્રીપાલકુંવરનું અદભુત ચરિત્ર જોઈ કહેવા લાગ્યો કે – હે દેવ ! કોલ્લાગ નગરમાં પુરંદર નામે રાજા છે તેને જયસુંદરી નામે પુત્રી છે. તેણીએ પ્રતિજ્ઞા કરેલ છે કે રાધાવેધ સાધનારની સાથે હું પરણીશ. રાજાએ પૂર્ણ તૈયારી કરી છે અને અનેક રાજકુમારોને બોલાવ્યા પણ કોઈ આ કાર્યમાં સફળતા પામી શક્યા નથી આ સાંભળીને શ્રીપાલ હારનાં પ્રભાવથી
_
35)

Page #57

કોલ્લાગપુરમાં પહોંચ્યા રાધાવેધ સાધી જયસુંદરી સાથે મહોત્સવ પૂર્વક લગ્ન કર્યા. કોલ્લાગપુરમાં સુખપૂર્વક કાળ નિર્ગમન કરતાં કુમારના મામાને સમાચાર મળ્યા તેથી પોતાનાં નગરમાં શ્રીપાલકુમારને બોલાવ્યા, કેટલોક વખત ત્યાં રહી. પોતાની બધી રાણીઓને બોલાવી ઉજ્જયિની નગરિ તરફ પોતાનાં મામા સાથે ચાલ્યા. માર્ગમાં સોપારક નગર આવ્યું. ત્યાં મહસેન રાજા છે, તેમને રૈલોક્યસુંદરી નામે રાજકુમારી છે. તેણીને દુર સર્પ કરડવાથી મૂચ્છિત થઈ તેને હારનાં પ્રભાવથી ઝેર ઉતારી સચેતન કરી. મૃત્યુના મુખમાંથી બચાવી એટલે રાજાએ આગ્રહપૂર્વક કુંવરીને શ્રીપાલકુમાર સાથે પરણાવી.
આ પ્રમાણે પ્રિયાઓ સાથે પરિવરેલા શ્રીપાલકુમાર પોતાની માને મળવાની આતુરતાથી માલવદેશમાં આવ્યા. ઉજ્જયિની ની બહાર છાવણી નાંખી પડાવ કર્યો. અન્ય લશ્કર આવ્યું છે એમ જાણી માલવપતિએ પોતાનું લશ્કર કિલ્લા ઉપર ગોઠવી કિલ્લાના દરવાજા બંધ કર્યા.
શ્રીપાલકુમાર પોતાની માને મળવાની ઈચ્છાથી હારનાં પ્રભાવથી પોતાની માનાં આવાસે રાત્રીનાં પ્રથમ પ્રહરે આવ્યા. ઘરના બારણાની પાસે ઉભા રહી ઘરમાં રહેલ પોતાની મા અને પત્નીની વાતો સાંભળે છે.
કમળપ્રભા પોતાની પુત્રવધુને કહે છે - હે વત્સા ! કેટલાં વખતથી મારો પુત્ર પરદેશ ગયો છે. તેના કોઈ સમાચાર નથી અને શત્રુ સૈન્ય નગરને ઘેર્યું છે. લોકોમાં ભયની લાગણી ફેલાઈ છે. કાલે શું થશે એની ખબર નથી તો પણ આ દુઃખી માતા જીવે છે પણ મરતી નથી.
ત્યારે મયણાસુંદરી કહેવા લાગી કે - હે મા કાંઈપણ ભય રાખશો નહિ. નવપદનાં ધ્યાનથી સર્વ પાપો નાશ પામે છે. આજે સાંજે પરમાત્માની પૂજા કરતાં ઉપમા ન આપી શકાય એવો અનુપમ ભાવ ઉત્પન્ન થયો હતો. તેનાથી મને ક્ષણે ક્ષણે કારણ વિના હર્ષ ઉત્પન્ન થાય છે અને તે આનંદ મારા હદયમાં સમાતો નથી. તે કારણથી મારી રોમરાજી પણ વિકસ્વર થઈ રહી છે. વળી ડાબી આંખ, વિ. આખુ ડાબું અંગ વારંવાર ફરકે છે. માટે આજે જ તમારા પુત્રનો મેળાપ થવો જોઈએ તે સાંભળી કમળપ્રભા આનંદિત થઈ કહેવા લાગી કે – હે પુત્રી ! તારી જિહવા સુલક્ષણા છે. માટે એ પ્રમાણે જ થશે.
36)

Page #58

તે જ સમય શ્રીપાલ માતા અને પ્રિયાની વાત સાંભળી તે પ્રત્યક્ષ કરવા માટે દ્વાર ખખડાવ્યું અને કહ્યુ દ્વાર ખોલો.. ત્યારે કમળપ્રભાએ કહ્યુ. આ મારાં પુત્રનો અવાજ છે. મયાણાસુંદરી પણ બોલી કે જિનેશ્વર ભગવંતનો મત અન્યથા થાય નહિ. આ પ્રમાણે કહી બારણું ખોલ્યું. શ્રીપાલકુમાર અંદર જઈ માતાના ચરણકમળમાં પ્રણામ કર્યા અને પત્નીને પ્રેમપૂર્વક બોલાવી. પોતાનાં ખભા ઉપર માતાને અને પત્નીને હાથ ઉપર બેસાડી છાવણીમાં લાવીને પોતાની સર્વ હકીકત કહી. ત્યારબાદ ૮ રાણીઓ કમળપ્રભાને નમી ત્યારબાદ મયણાસુંદરીને પ્રણામ કર્યા અને આશીર્વાદ મેળવ્યા.
ત્યારબાદ શ્રીપાલકુમારે પ્રણામ કર્યા પૂછ્યું કે તારા પિતાને અહીં કેવી રીતે બોલાવુ ? મયણાએ કહ્યુ કે - ખભે કહાડો મુકીને બોલાવો. શ્રીપાલકુમારે દૂત દ્વારા કહેવડાવ્યુ ક તમારુ અને નગરનુ ક્ષેમકુશળ ઈચ્છતા હો તો ખભે કુહાડો મુકી મારી પાસે હાજર થાઓ. દૂતના વચન સાંભળી રાજા અત્યંત કોપાયમાન થયો.. ત્યારે મંત્રીએ મધુર વચનો દ્વારા સમજાવ્યુ કે બળવાન સામે બાથ ભીડાય નહિ. તેની સાથે યુદ્ધ કરવાથી નુકશાન થાય શરણ સ્વીકારવુ હિતાવહ છે. વિચારણાને અંતે રાજા ખભે કુહાડો લઈ આવ્યા અને શ્રીપાલકુમારને નમસ્કાર કરે છે. તે સમયે શ્રીપાલ રાજા તેની પાસેથી કુહાડો લઈ સિંહાસન પર બેસાડે છે. ત્યારે મયણાએ નમસ્કાર કરી કહ્યુ - હે પિતાજી ! કર્મે જે પતિ આપ્યો હતો તે આ પુરુષોત્તમ છે. તે સમયે બન્ને રાણી તેમ જ અનેક સ્વજનો મળેલા હોવાથી મનોરંજન અર્થે રાજાએ નાટક કરવા માટે આજ્ઞા કરી તે વખતે મુખ્ય નટી ઉઠતી નથી. છતાં સૂત્રધારની પ્રેરણાથી નિસાસા નાંખતી ઉભી થઈ અને એક પદ બોલે છે...
કિહાં માલવ કિહાં શંખપર કિહાંબબ્બર કિહાં નટ્ટ સુરસુંદરી નચાવીયે દેવ દક્ષયો વિમર‰.... ૧
આ સાંભળી આ નટી કોણ છે એમ શંકા પડવાથી તેને પૂછ્યું કે તું કોણ છે ? ત્યારે તેણીએ કહ્યુ. હું માલવપતિની પુત્રી છું. પિતાએ અરિદમન કુમાર સાથે પરણાવી. પરણીને રાજકુમાર સાથે શંખપુર બહાર આવીને રહ્યા હતા, તે વખતે અન્ય સર્વ સુભટો ગામમા ગયા હતા ત્યારે રાત્રે ચોરોની ધાડ પડી. મારા પતિ મને મુકીને નાશી ગયા. ચોરોએ મને લઈ બબ્બર દ્વીપમાં
37

Page #59

વેચી દીધી. ત્યાં મહાકાળ રાજાએ મને નાટકો શીખવાડ્યા. અને પોતાની રાજકુમારીને દાયજામાં નવ નાટકો આપ્યાં, તેમાં મને મુખ્ય નદી તરીકે આપી. અહિં મારુ કુટુંબ મને મળ્યું છે અને તમારી સમક્ષ હું નૃત્ય કરી રહી છું. વળી તમે મને પરણાવી ત્યારે મારી મોટાઈથી અને મયણાની વિડંબનાથી ઘણો ગર્વ કર્યો. તે અભિમાનથી મયણાનાં પતિની દાસી થવું પડયું. મયણું જ મહાપુણ્યવાન છે કે જેને પોતાનાં ચરિત્ર વડે પોતાનું કુળ અને શીલ પવિત્ર કર્યું છે. અને હું પાપી કે જેણે કુળ અને શીલનો ત્યાગ કરી, અતિદુઃખ સહન કર્યું છે. મયણાને જૈન ધર્મ કલ્પવૃક્ષની જેમ ફળ્યો છે અને મને મિથ્યાધર્મ વિષવૃક્ષની જેમ ફળ્યો છે. ત્યારે તેનું નટીપણું દૂર કરી રાજાએ અરિદમન કુમારને બોલાવી સુરસુંદરી આપી. ઘણી ઋદ્ધિ સાથે પોતાના દેશ તરફ વિદાય કર્યો. તેણે પણ જનધર્મ અંગીકાર કર્યો. ૭૦૦ કોઢિયા પણ મયણાના કહેવાથી નવપદ આરાધીને રોગરહિત થયા હતા તેઓ પણ શ્રીપાલ રાજાએ પોતાનાં લશ્કર વડે કાકા અજીતસેન સાથે યુદ્ધ કરી કાકા અજીતસેનને જીતીને ચંપાનું રાજ્ય પોતે ગ્રહણ કર્યું તે વખતે વૈરાગ્યથી અજીતસેન રાજાએ પણ ચરિત્ર અંગીકાર કર્યું વિહાર કરતાં અનુફમે ચંપાનગરીમાં પધાર્યા. તે જાણી શ્રીપાલરાજા પોતાના પરિવાર સહ ત્યાં જઈ પ્રદક્ષિણા દઈ, વંદન કરી, દેશના સાંભળવા બેઠા. દેશના બાદ શ્રીપાલરાજાએ પૂછયું હે ભગવાન ! ક્યા કર્મથી મને બાળપણમાં વ્યાધિ થયો ? કયા કર્મથી સમુદ્રમાં ડૂબવું પડ્યું ? કયા કર્મથી ચાંડાલનું કલંક આવ્યું? કયા કર્મથી તે પાપ શાંત થયું ? ક્યા કર્મથી અનેક જગ્યાએ દ્ધિ પ્રાપ્ત થઈ ? તે સર્વ મને ! કૃપા કરી કહો !
ત્યારે મુનિરાજે કહ્યું હિરણ્યપુર નામે નગર છે. ત્યાં શ્રીકાન્ત રાજા અને સત્ય, શીલ વિગેરે ગુણથી અલંકૃત શ્રીમતિ નામે રાણી છે. તે રાજા સોબત કારણે શિકારનાં વ્યસનમાં પડી ગયો. રાણીએ રાજાને આ વ્યસન છોડાવવા ખૂબ પ્રયત્ન કર્યા પણ રાજા માનતા નથી. એક વખત રાજા પોતાનાં ૭૦૦ સુભટો સાથે શિકાર કરવા ગયા છે ત્યાં રસ્તામાં એક મહામુનિ કાઉસગ્ગ ધ્યાને ઉભેલા જોઈ આ રોગી કોઢિયો કોણ છે ? તેને મારો તે સાંભળી આ સુભટોએ મુનિને પીડા કરી. જેમ સુભટો મારે છે તેમ તેમ મુનિ શાન્તરસમાં ઝીલવા લાગ્યા. વળી એક વખત નદી કાંઠે મુનિ ઉભા રહેલા હતા ત્યારે મુનિને કાન પકડી

Page #60

પાણીમાં ઝબોળ્યા. ફરી કરુણા ઉત્પન્ન થવાથી પાણીની બહાર કાઢયા. આ સર્વ હકીક્ત પોતાની રાણી આગળ રાજાએ કહી. ત્યારે રાણીએ સમજાવ્યું કે બીજા સામાન્ય પ્રાણીને હેરાન કરવાથી દુઃખો ભોગવવા પડે છે તો પછી એક મહામુનિને હેરાન-પરેશાન કરી કષ્ટો આપવાથી તો નરકગતિનાં ભયંકર દુઃખો ભોગવ્યા વિના છૂટકો ન થાય. મુનિની વિરાધના બોધિદુર્લભ પણાને પ્રાપ્ત કરાવે છે. આ સાંભળી બોધ પામેલા રાજાએ પ્રાયશ્ચિત કરવા પૂર્વક પોતાના પાપની આલોચના કરી. કરી કોઈક વાર નિમિત્ત પામીને મુનિ જોતાની સાથે તરત જ સુભટોને કહ્યુ છે. આ ચાંડાલને નગર બહાર કાઢો. આ પ્રમાણે રાજાનાં આદેશથી મુનિને નગર બહાર કાઢતા હતા. તેટલામાં શ્રીમતિ રાણીએ જોયું અને કહ્યું. તમારા પોતાનાં વચનને પણ પાળતા નથી અને ઠપકો આપી, મુનિને પાછા બોલાવી વંદના કરવા પૂર્વક ક્ષમાપના કરી.
શ્રીમતી એ મુનિને પૂછયું. હે પ્રભુ અજ્ઞાનપણે રાજાએ જે પાપ કર્યા છે તેનું પ્રાયશ્ચિત બતાવો. જેથી રાજા પાપથી શીઘ મુક્ત થાય ત્યારે મુનિએ કહ્યું કે. મહાપાપનું શું પ્રાયશ્ચિત હોય ? તો પણ અતિ ઉલ્લાસ હોય તો નવપદની વિધિપૂર્વક આરાધનાથી પાપકર્મોથી મુક્ત થવાય છે. ત્યારે રાજાએ વિધિપૂર્વક તપની અને સિદ્ધચક્રજીની આરાધના કરી. આરાધના તેમ જ ઉદ્યાપનમાં રાણીની ૮ સખીઓએ અનુમોદના કરી અને ૭૦૦ સેવકો રાજા ના તપની અનુમોદના કરીને ૭૦૦ સુભટો એક વખત સિંહરાજા સાથે યુદ્ધ કરતા મૃત્યુ પામ્યા, અને અહિં ૭૦૦ કોઢિયા તરીકે ઉત્પન્ન થયા, તે સાધુ ને કરેલા ઉપસર્ગ ના પાપ નુ ફલ છે. શ્રીકાંત રાજા સિધ્ધ ચક્રની આરાધનાના પ્રભાવ થી તું શ્રીપાલ તરીકે ઉત્પન્ન થયો અને સાધુની આશાતના ત પાપથી કોઢિયા પણ, પાણીમાં ડુબવુ, ડુમ્બ પણ પ્રાપ્ત થયુ. આબધી રિદ્ધિ-સિદ્ધિ સિદ્ધચક્રના પ્રભાવ થી મલી છે, શ્રીમતી રાણી તે પટ્ટરાણી મયણા સુંદરી અને તેની ૮ સખીયો તે અનુમોદનાના પ્રભાવ થી તારી ૮ રાણી થઈ છે. તપની પ્રસંશા થી કોઢિયા નિરોગી થયા છે. વળી પૂર્વભવનો વૈરી સિંહરાજા તે હું અજીતસેન રાજા બાળપણમાં તારું રાજ્ય હરનારો થયો. પૂર્વભવનાં અભ્યાસથી અહીં ચારિત્ર મેળવી નિરતિચાર ચારિત્રનાં પાલનથી અવધિજ્ઞાન પામીને હું વિહાર કરતાં કરતાં અહીં આવ્યો છું. જેણે જેવા પ્રકારનું કર્મ કર્યું હોય તેને તેવા
39).

Page #61

પ્રકારનાં સુખદુઃખ ના ફળ ભોગવવાં પડે છે. આ પ્રમાણે દેશના સાંભળી આશ્ચર્ય યુક્ત શ્રીપાલ રાજા બોલ્યાં કે હમણાં ચારિત્ર ગ્રહણ કરવાની શક્તિ નથી તો મને ઉચિત ધર્મ બતાવો. ત્યારે મુનિએ કહ્યું હે રાજન ! ભોગ કર્મના ઉદયથી આ ભવમાં તને ચારિત્રનો યોગ નથી. પરંતુ હે રાજન ! નવપદજીની આરાધના કરવાથી નવમા દેવલોકમાં દેવપણે ઉત્પન્ન થઈ ઉત્તરોત્તર અધિક સુખ સંપદાવાળા દેવ-મનુષ્યોનાં નવ ભવ પછી મોક્ષ પ્રાપ્ત કરીશ. આ પ્રમાણે મુનિએ કહ્યું અને વિહાર કરી ગયા.
શ્રીપાલ રાજા પણ પોતાની નવ રાણી સાથે નવપદજીની આરાધના કરી અને મયણાસુંદરીના કહેવાથી વિશિષ્ટ આરાધના માટે ઉજમણું કર્યું.
શ્રીપાલ રાજા પણ પોતાની નવ રાણી સાથે નવપદજીની આરાધના કરી અને મયણાસુંદરીના કહેવાથી વિશિષ્ટ આરાધના માટે ઉજમણુ કર્યું.
શ્રીપાલ રાજાનેત્રિભુવનપાલ વિગેરે ૯ પુત્રો, નવ હજાર હાથી, નવ હજાર રથ, નવ લાખ જાતિવંત ઘોડા, નવક્રોડ સૈનિકો હતા. શત્રુરહિત, ન્યાયપૂર્વક, રાજ્યનું પાલન કરતાં નવસો વર્ષ વ્યતીત થયા. ત્રિભુવનપાલ કુમારને રાજ્ય સોંપી નવપદના સ્મરણ પૂર્વક સમાધિ મરણ પામી નવમા દેબવલોકમાં દેવ તરીકે ઉત્પન્ન થયા. નવ રાણીઓ તથા માતા પણ આયુષ્ય પૂર્ણ થયા પછી નવમા દેવલોકમાં દેવ રુપે ઉત્પન્ન થયા. ત્યાંથી અનુકમે ૪ મનુષ્ય ના અને ૪ દેવનાં ભવ કરી મોક્ષે જશે.
આ પ્રમાણે ગૌતમસ્વામી મહારાજે શ્રેણીક મહારાજા આગળ નવપદનો મહિમા વર્ણવ્યો એટલામાં દેશનાને અંતે કોઈએ આવી શ્રેણીક મહારાજાને વધામણી આપી હે ભગવાન મહાવીરસ્વામિ પધાર્યા છે. રાજાએ પણ તેને દાન આપી વિદાય કર્યો. પરમાત્મા મહાવીર પ્રભુ પૃથ્વીતળને પાવન કરતાં. સુરાસુરથી સેવાતાં તે જ ઉધાનમાં સમોસર્યા. સમવસરણમાં રત્નસિંહાસન પર બિરાજ્યાન થઈ પાપનાશક દેશનાનો પ્રારંભ કર્યો. અને શ્રેણીક રાજાનો ભાવ જાણી ભવ્ય પ્રાણીઓનાં હિત માટે નવપદનો મહિમા વર્ણવવા માંડયો તે સાંભળી અનેક ભવ્યાત્મા સિદ્ધચક્રની આરાધનામાં ઉજમાળ બન્યા.
(40

Page #62

(૨)
(3)
સિધ્ધચક આરાધના સિધ્ધચક નવપદજીની ઓળીના આરાધકો એ નિત્યઆરાધના આ પ્રમાણે કરવો (૧) સવારસાંજ બેટાઈમ પ્રતિક્રમણ
સવારસાંજ બેટાઈમ પડિલહેણ સવાર મધ્યાહન સાંજ ત્રિકાલ દેવ વંદન
ત્રિકાલજિનપૂજા, સિદ્ધચક્રજીની અષ્ટપ્રકારી પૂજા કરવી (૫) નવ ચૈત્યવંદનો કરવા (૬) જિનવાણી શ્રવણ મધ્યાહન રાત્રે શ્રીપાલ રાસનું શ્રવણ કરવું (૭) વિધિ સહિત પચ્ચકખાણ પાલવું (૮) આંબિલ ર્યા બાદ ચૈત્યવંદન કરવુ (૯) નવ દિવસ શક્ય આરંભ સમારંભ નો ત્યાગ કરવો (૧૦) રાત્રે સંથારા પોરિસીનું સ્મરણ કરી સંથારે શયન કરવું તથા બ્રહ્મચર્યનું
પાલન કરવું
પદ કાઉસગ્ગ વર્ણ સ્વસ્તિક
પહેલો દિવસ - શ્રી અરિહંત
નવકારવાલી - વીશ - બાર લોગસ્સ
૩ ધ નમો અરિહંતાણં - શ્વેત, એક ધાન્ય ચોખાનુ આયંબિલ કરવું - બાર
પ્રદક્ષિણા - બાર ખમાસમણાં - બાર
ખમાસમણનો દુહો :અરિહંતપદ ધ્યાતો થકો, દવ્ય ગુણ પજજાય રે :
ભેદ છેદ કરી આતમા, અરિહંત રુપી થાય રે : વિરજિનેશ્વર ઉપદિસે, તમે સાંભળજો ચિત્ત લાઈ રે : આતમ ધ્યાને આતમા, ઋદ્ધિ મળે સવિ આઈ રે... વીર. .
41)

Page #63

શ્રી અરિહંત પદના બાર ગુણ ૧. અશોક વૃક્ષ પ્રાતિહાર્ય સંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ ૨. પુષ્પવૃષ્ટિપ્રાતિહાર્ય સંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમ:
દિવ્યધ્વનિપ્રાતિહાર્યસંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ ચામરયુપ્રાતિહાર્યસંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ
સ્વર્ણસિંહાસનપ્રાતિહાર્યસંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ ૬. ભામણ્ડલપ્રાતિહાર્યસંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ
દુન્દુભિપ્રાતિહાર્યસંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ ૮. છત્રત્રયપ્રાતિહાર્યસંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ ૯. જ્ઞાનાતિશયસંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ ૧૦. પૂજાતિશયસંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ ૧૧. વચનતિશયસંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ ૧૨. અપાયાપગમાતિશય સંયુતાય શ્રી અરિહંતાય નમઃ
બીજે દિવસ પદ - શ્રી સિધ્ધપદ
નવકારવાલી - વીસ * કાઉસગ્ગ-આઠ લોગસ્સનો
જા - ૩ શ્રીં નમો સિધ્ધાણં વર્ણ-લાલ, એક ધાન્ય ઘઉનુઆયંબિલ પ્રદક્ષિણા - આઠ ખમાસમણાં - આઠ સ્વસ્તિક - આઠ
ખમાસમણનો દુહો રુપાતીત સ્વભાવ જે. કેવલ દંસણ - નાણી રે ધ્યાતા નિજ તે આતમાં, હોવે સિદ્ધ ગુણખાણી રે, વીર જિનેશ્વર ઉપદિશે, તમે સાંભળજો ચિત્ત લાઈ રે, આતમ ધ્યાને આતમા, ઋદ્ધિ મળે સવિ આઈ રે,
42)

Page #64

- જે
4 ક
સિધ્ધપદના આઠ ગુણ અનન્તજ્ઞાનસંયુતાય શ્રીસિદ્ધાય નમઃ અનન્તદર્શનસંયુતાય શ્રીસિદ્ધાય નમ: અવ્યાબાધગુણસંયુતાય શ્રીદ્ધિાય નમઃ અનન્તચારિત્રગુણસંયુતાય શ્રીસિદ્ધાય નમઃ અક્ષયસ્થિતિગુણસંયુતાય શ્રીસિધ્ધાય નમઃ અર્પીનિરંજનગુણ સંયુતાય શ્રી સિધ્ધાય નમઃ અગુરુલઘુગુણસંયુતાય શ્રી સિધ્ધાય નમ: અનન્તવીર્યગુણસંયુતાય શ્રી સિધ્ધાય નમઃ
ખ
= $
$
ત્રીજો દિવસ - શ્રી આચાર્ય, વર્ણ-પીળો, એક ધાન્ય તે ચણાનુ આયંબીલ નવકારવાસી - વીસ કાઉસગ્ગ - ૩૬
જાપ - ૩ શ્રીં નમો આયરિયાણં ખમાસમણાં - ૩૬
સ્વસ્તિક - ૩૬
ખમાસમણનો દુહો ધ્યાતા આચારજ ભલા, મહામંત્ર શુભ ધ્યાની રે, પંચ પ્રસ્થાને આતમા, આચારજ હોય પ્રાણી રે. ૧ વીર જિનેશ્વર ઉપદિશે, તમે સાંભળજો ચિત્ત લાઈ રે. આતમ ધ્યાને આતમા, અદ્ધિ મળે સવિ આઈ રે. વીર. ૨
શ્રી આચાર્યપદના ૩૬ ગુણ પ્રતિરુપકગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: સૂર્યવત્તેજસ્વિગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: યુગપ્રધાનાગમસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: મધુરવાકયગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમઃ
43 -

Page #65

૫.
૬.
૭.
૮.
૯.
૧૦.
૧૧.
૧૨.
૧૩.
૧૪.
૧૫.
૧૫.
૧૭.
૧૮.
૧૯.
૨૦.
૨૧.
૨૨.
૨૩.
૨૪.
૨૫.
૨૬.
૨૭.
૨૮.
૨૯.
ગામ્ભીર્યગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: ધૈર્યગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: ઉપદેશગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમઃ અપરિશ્રાવિગુણ સંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: સૌમ્યપ્રકૃતિગુણ સંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમઃ શીલગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ:
અવિગ્રહગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: અવિથગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમઃ અચપલગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમઃ પ્રસન્નવદનગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: ક્ષમાગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમઃ
ઋજુગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: મૂગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમઃ સર્વાંગમુક્તિગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: દ્વાદશવિધતપોગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: સમદવિધસંયમગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: સત્યવ્રતગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ:
શૌચગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: અકિંચનગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: બ્રહ્મચર્યગુણસંયુતાય શ્રી આચાર્યાય નમ: અનિત્યભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ:
અશરણભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ:
સંસારસ્વરુપભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમઃ એકત્વભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ:
અન્યત્વભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ:
44

Page #66

૩૦.
૩૧.
૩૨.
૩૩.
૩૪.
૩૫.
૩૬.
પદ
વર્ણ
♠ ° °
અશુચિભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ:
આશ્રયભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ:
સંવરભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ: નિર્જરાભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ:
લોકસ્વરુપભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ: બોધિદુર્લભભાવના ભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ: ધર્મદુર્લભભાવનાભાવકાય શ્રી આચાર્યાય નમ:
ચોથો દિવસ
૪.
૫.
૬.
-
ખમાસમણાં ૨૫
કાઉસ્સગ્ગ
પ્રદક્ષિણા
શ્રી ઉપાધ્યાય
લીલો, એકધાન્યનુંતે મગનું આયંબિલ
૨૫ લોગસ્સ
૨૫
નવકારવાલી
સ્વસ્તિક
ખમાસમણનો દુહો
તપ સજઝાયે રત સદા, દ્વાદશ અંગના ધ્યાતારે; ઉપાધ્યાય તે આતમા, જગબંધવ જગભ્રાતા રે: વીર જિનેશ્વરઉપદિશે, તુમે સાંભળજો ચિત્તલાઈ રે; આતમધ્યાને આતમા, ઋધ્ધિ મળે સવિઆઈ રે; વીર ૨
45
જાપ-૩ દર્દી નમો ઉવજ્ઝાયાણં
શ્રી ઉપાધ્યાયપદના ૨૫ ગુણ શ્રી આચારાંગસૂત્રપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ: શ્રી સૂત્રકૃતાંગસૂત્રપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ શ્રી સ્થાનાંગસૂત્રપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ: શ્રી સમવાયાંગસૂત્રપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ શ્રી ભગવતીસૂત્રપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ શ્રી જ્ઞાતાસૂત્રપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ:
વીસ
૨૫

Page #67

૭. શ્રી ઉપાસકદશાસૂત્રપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ: ૮. શ્રી અન્તકૃદંદશાસૂત્રપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ:
શ્રી અનુત્તરોપપાતિકસૂત્રપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ: શ્રી પ્રશ્રવ્યાકરણસૂત્રપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ
શ્રી વિપાકસૂત્રપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ: ૧૨. શ્રી ઉત્પાદપૂર્વપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ
શ્રી અગ્રાયણીયપૂર્વપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ: ૧૪. શ્રી વીર્યપ્રવાદપૂર્વપઠનગુણકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ ૧૫. શ્રી અસ્તિપ્રવાદ પૂર્વપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ:
શ્રી જ્ઞાનપ્રવાદપૂર્વપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ શ્રી સત્યપ્રવાદ પૂર્વપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ:
શ્રી આત્મપ્રવાદ પૂર્વપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ ૧૯. શ્રી કર્મપ્રવાદપૂર્વપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ ૨૦. શ્રી પ્રત્યાખ્યાનપ્રવાદ પૂર્વપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ
શ્રી વિદ્યાપ્રવાદ પૂર્વપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ ૨૨. કલ્યાણવાદપૂર્વપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ
પ્રાણાવાયપૂર્વપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ: ૨૪. ક્રિયાવિસાલપૂર્વપઠનગુણયુક્તાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમઃ ૨૫. લોકબિન્દુસારપૂર્વપઠનગુણયુકતાય શ્રી ઉપાધ્યાયાય નમ:
પદ વર્ણ
પાંચમો દિવસ - શ્રી સાધુ
- કાળો આયંબિલ એક ધાન્યનુંતે અડદનુ કાઉસ્સગ્ગ - ૨૭ લોગસ્સ નવકારવાલી - વીસ
- ૩ હીં નમોલોએ સવ્વસાહૂર્ણ ખમાસમણો - ૨૭ પ્રદક્ષિણા - ૨૭ સ્વસ્તિક - ૨૭

Page #68

૧.
૨.
૩.
૪.
૫.
૬.
૭.
..
૯.
૧૦.
૧૧.
૧૨.
૧૩.
૧૪.
૧૫.
૧૬.
૧૭.
૧૮.
૧૯.
૨૦.
૨૧.
૨૨.
ખમાસમણનો દુહો
અપ્રમત્ત જે નિત રહે, નવિ હરખે વિ શોધે રે; સાધુ સુધા તે આતમા, શુંમુડે શું લોચે રે: ॥૧॥ વીર જિનેશ્વર ઉપાદિશે, તુમે સાંભળજો ચિત્તલાઈર, આતમધ્યાને આતમા, ઋધ્ધિ મળે સવિ આઈ રે વી. ॥૨॥
શ્રી સાધુપદના ૨૭ ગુણ પ્રાણાતિપાતવિરમણવ્રતયુક્તાય શ્રીસાધવે નમ: મૃષાવાદવિરમણવ્રતયુક્તાય શ્રી સાધવે નમ: અદત્તાદાનવિરમણવ્રતચુકતાય શ્રી સાધવે નમઃ મૈથુનવિરમણવ્રતચુકતાય શ્રી સાધવે નમ: પરિગ્રહવિરમણવ્રતયુકતાય શ્રી સાધવે નમ: રાત્રિભોજનવિરમણવ્રતયુક્તાય શ્રી સાધવે નમઃ પૃથ્વીકાયરક્ષકાય શ્રી સાધયે નમઃ અપકાયરક્ષકાય શ્રી સાધવે નમ: તેઉકાયરક્ષકાય શ્રી સાધવે નમ: વાઉકાયરક્ષકાય શ્રી સાધવે નમ: વનસ્પતિકાયરક્ષકાય શ્રી સાધવે નમ: ત્રસકાયરક્ષકાય શ્રી સાધવે નમ: એકેન્દ્રિયજીવરક્ષકાય શ્રી સાધવે નમ: દ્વીન્દ્રિયજીવરક્ષકાય શ્રી સાધવે નમ: ત્રીન્દ્રિયજીનવરક્ષકાય શ્રી સાધયે નમ: ચતુરિન્દ્રિયજીવરક્ષકાય શ્રી સાધવે નમ: પંચેન્દ્રિયજીવરક્ષકાય શ્રી સાધવે નમ: લોભાનિગ્રહકારકાય શ્રી સાધવે નમ: ક્ષમાગુણયુકતાય શ્રી સાધવે નમ: શુભભાવનાભાવકાય શ્રી સાધવે નમ: પ્રતિલેખનાદિક્રિયાશુદ્ધકારકાય શ્રી સાધવે નમ: સંયમયોગયુકતાય શ્રી સાધવે નમ:
47

Page #69

૨૪.
૨૫.
૨૩. મનોગુમિયુક્તાય શ્રી સાધવે નમ: વચનગુષિયુકતાય શ્રી સાધવે નમ: કાયગુમિયુકતાય શ્રી સાધવે નમ: શીતાદિદ્વાવિંશતિપરિસહસહનતત્પરાય શ્રી સાધવે નમ: મરણાંતઉપસર્ગસહનતત્પરાય શ્રી સાધવે નમઃ છઠ્ઠો દિવસ
૨૬.
૨૭.
નવકારવાલી
પદ
વર્ણ
૧.
૨.
ખમાસમણાં પ્રદક્ષિણા ૬૭
છું
-
-
વાસ
- શ્રી દર્શન
જાપ ૐ હ્રીં નમો હઁસણસ્સ
- સફેદ, આયંબિલ એક ધાન્યતે ચોખાનુ કાઉસ્સગ્ગ ૬૭ લોગસ્સ
૬૭
સાથિયા
૬૭
-
-
ખમાસમણનો દુહો શમ-સંવેગાદિક ગુણા, ક્ષય ઉપશમ જે આવે રે; દર્શન તેહીજ આતમા, શું હોય નામ ધરાવે રે; ૧/ વીર જિનેશ્વર ઉપદિશે, તુમે સાંભળજો ચિત્ત લાઈ રે; આતમધ્યાને આત્મા, ઋદ્ધિ મળે સવિ આઈ રે; ॥૨॥
દર્શનપદના ૬૭ ગુણ
પરમાર્થસંસ્તવરુપ શ્રી સદ્ધર્શનાય નમઃ પરમાર્થજ્ઞાતૃસેવનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ વ્યાપન્નદર્શનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ કુદર્શનવર્જનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ શુશ્રુષાર્પ શ્રી સદર્શનાય નમ:
૬. ધર્મરાગરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૭. વૈયાવૃત્યરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૮. અર્હદ્વિનયરુપ શ્રી સદર્શનાથ નમ: ૯. સિદ્ધવિનયરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ
48

Page #70

૧૧.
શ્રત
૧૦. ચૈત્યવિનયરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ
શ્રતવિનયરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૧૨. ધર્મવિનયરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૧૩. સાધુવર્ગવિનયરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૧૪. આચાર્યવિનયરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ:
ઉપાધ્યાયવિનયરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૧૬. પ્રવચનવિનયરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૧૭. દર્શનવિનયરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૧૮. સંસારે શ્રી જિન: સાર: ઈતિચિન્તનરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૧૯. સંસારે શ્રી જિનમતસાર” ઈતિચિન્તનરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૨૦. સંસારે શ્રી જિનમતસ્થિત શ્રી સાધ્વાદિસારમ ઈતિચિન્તનરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૨૧. શંકરદૂષણરહિતાય શ્રી સદર્શનાય નમ: ૨૨. કાંક્ષાદૂષણરહિતાય શ્રી સદર્શનાય નમ: ૨૩. વિચિકિત્સાદૂષણરહિતાય શ્રી સદર્શનાય નમ: ૨૪. કુદષ્ટિપ્રશંસાદૂષણરહિતાય શ્રી સદર્શનાય નમ: ૨૫. તત્પરિચયષણરહિતાય શ્રી સદર્શનાય નમ: ૨૬. પ્રવચનપ્રભાવકરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમ:
ધર્મકથા પ્રભાવકરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૨૮. વાડિપ્રભાવકરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૨૯. નૈમિતિકપ્રભાવકરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૩૦. તપસ્વીપ્રભાવકરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૩૧. પ્રજ્ઞસ્વાદિવિદ્યાભૂતપ્રભાવકરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૩૨. ચૂર્ણાજનાદિસિદ્ધપ્રભાવકરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૩૩. કવિપ્રભાવકરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૩૪. જિનશાસને કૌશલ્યભૂષણરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૩૫. પ્રભાવનાભૂષણરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૩૬. તીર્થસેવાભૂષણરૂપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ

Page #71

૩૮. ધૈર્યભૂષણરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૩૯. ઉપશમગુણરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૪૦. સંવેગુણરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૪૧. નિર્વેદગુણરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૪૨. અનુકમ્પાગુણરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૪૩. આસ્તિકયગુણરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૪૪. પરતીર્થિકાદિવંદનવર્જનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૪૫. પરતીર્થિકાદિનમસ્કારવર્ઝનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૪૬. પરતીર્થિકાદિ આલાપવર્જનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૪૭. પરતીર્થિકાદિ સંલાપવર્જનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૪૮. પરતીર્થિકાદિઅશનાદિદાનવર્જનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૪૯. પરતીર્થિકાદિગન્ધપુષ્પાદિપ્રેષણવર્જનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૫૦. રાજાભિયોગાકારયુકત શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૫૧. ગણાભિયોગાકારયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમ: ૫૨. બલાભિયોગાકારયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૫૩. સુરાભિયોગાકારયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૫૪. કાન્તારવૃન્દાકારયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમ: ૫૫. ગુરુનિગ્રહાકારયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમ:
૫૯.
૫૬. સમ્યકત્વ ચારિત્રધર્મસ્ય મૂલમ ઈતિચિન્તનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૫૭. સમ્યકત્વ ધર્મપુરસ્ય દ્વારમ ઈતિચિન્તનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમ: ૫૮. સમ્યકત્વ ધર્મસ્ય પ્રતિષ્ઠાનમ ઈતિચિન્તનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ સમ્યકત્વ ધર્મસ્યાધાર: ઈતિચિન્તનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૬૦. સમ્યકત્વ ધર્મસ્ય ભાજનમ ઈતિચિન્તનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૬૧. સમ્યકત્વ ધર્મસ્ય નિધિસન્નિભર્યું ઈતિચિન્તનરુપ શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૬૨. અસ્તિ જીવ: ઈતિશ્રદ્ધાનસ્થાનયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમ: ૬૩. જીવો નિત્ય: ઈતિશ્રદ્ધાનસ્થાનયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમઃ
૬૪.
જીવ: કર્માણિ કરોતિ ઇતિશ્રદ્ધાનસ્થાનયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમઃ
50

Page #72

૬૫. જીવઃ સ્વકૃતકર્માણિ વેદયતિ ઈતિશ્રદ્ધાનસ્થાનયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૬૬. જીવસ્યાસ્તિ નિર્વાણમ ઈતિશ્રદ્ધાનસ્થાનયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમઃ ૬૭. અસ્તિ મોક્ષોપાય: ઈતિશ્રદ્ધાનસ્થાનયુક્ત શ્રી સદર્શનાય નમ:
સાતમો દિવસ પદ - શ્રી જ્ઞાન
નવકારવાલી - વીસ વર્ણ સફેદ, આયંબિલ એક ધાન્ય નુ તે ચોખાનુ જાપ – ૩ હ્રીં નમો નાણસ્સ
ખમાસમણાં - ૫૧ કાઉસ્સગ્ગ - પ૧ લોગસ્સ
પ્રદક્ષિણા - ૨૧
સ્વસ્તિક - ૨૧ ખમાસમાણનો દુહો જ્ઞાનાવરણીય જે કર્મ છે, ક્ષય ઉપશમ તસ થાય રે; તો હુએ અહીજ આતમા, જ્ઞાન અવબોધતા જાય રે ૧.
વીરજિનેશ્વર ઉપદિશે, તમે સાંભળજો ચિત્ત લાઈ રે; આતમ ધ્યાને આતમા, ઋદ્ધિ મળે સવિ આઈ રે. વીર. ૨ |
જ્ઞાનપદના ૫૧ ગુણ સ્પર્શનેન્દ્રિયવ્યંજનાવગ્રહ મતિજ્ઞાનાય નમઃ રસનેન્દ્રિયવ્યંજનાવગ્રહ મતિજ્ઞાનાય નમઃ ધ્રાણેન્દ્રિયવ્યંજનાવગ્રહ મતિજ્ઞાનાય નમ: શ્રોત્રેન્દ્રિયવ્યંજનાવગ્રહ મતિજ્ઞાનાય નમ: સ્પર્શનેન્દ્રિય - અર્થાવગ્રહ મતિજ્ઞાનાય નમ: રસનેન્દ્રિય - અર્થાવગ્રહ મતિજ્ઞાનાય નમ: ધ્રાણેન્દ્રિય - અર્થાવગ્રહમતિ જ્ઞાનાય નમ: ચક્ષુરિન્દ્રિય - અર્થાવગ્રહ મતિજ્ઞાનાય નમ: શ્રોવેન્દ્રિય - અર્થાવગ્રહમતિ જ્ઞાનાય નમ: માનસાર્થાવગ્રહ મતિજ્ઞાનાય નમઃ
સ્પર્શનેન્દ્રિય - ઈહામતિ જ્ઞાનાય નમ: રસનેન્દ્રિય - ઈહામતિ જ્ઞાનાય નમ:
51)
AM વાગી,
અને
- જે
છે *
છે
S 8 9
,

Page #73

૧૩.
૧૪.
૧૫.
૧૬.
૧૭.
૧૮.
૧૯.
૨૦.
૨૧.
૨૨.
૨૩.
૨૪.
૨૫.
૨૬.
૨૭.
૨૮.
૨૯.
૩૦.
૩૧.
૩૨.
૩૩.
૩૪.
૩૫.
૩૬.
૩૭.
૩૮.
૩૯.
૪૦.
ઘ્રાણેન્દ્રિય - ઈહામતિજ્ઞાનાય નમઃ ચક્ષુરિન્દ્રિય - ઈહામતિજ્ઞાનાય નમઃ શ્રોત્રેન્દ્રિય ઈહામતિજ્ઞાનાય નમ:
મન ઈહામતિજ્ઞાનાય નમ:
સ્પર્શનેન્દ્રિય અપાયમતિજ્ઞાનાય નમ: અપાયમતિજ્ઞાનાય નમ:
રસનેન્દ્રિય
ઘ્રાણેન્દ્રિય અપાયમતિજ્ઞાનાય નમ: ચક્ષુરિન્દ્રિય - અપાયમતિજ્ઞાનાય નમ: શ્રોત્રેન્દ્રિય અપાયમતિજ્ઞાનાય નમ: મન અપાયમતિજ્ઞાનાય નમ: સ્પર્શનેન્દ્રિય - ધારણામતિજ્ઞાનાય નમઃ રસનેન્દ્રિય - ધારણામતિજ્ઞાનાય નમ: ઘ્રાણેન્દ્રિય ધારણામતિજ્ઞાનાય નમ: ચક્ષુરિન્દ્રિય - ધારણામતિજ્ઞાનાય નમ: શ્રોત્રેન્દ્રિય ધારણામતિજ્ઞાનાય નમ:
મનો ધારણામતિજ્ઞાનાય નમઃ
-
-
-
અક્ષરશ્રુતજ્ઞાનાય નમઃ અનક્ષરશ્રુતજ્ઞાનાય નમઃ
સંજ્ઞિશ્રુતજ્ઞાનાય નમ: અસંજ્ઞિશ્રુતજ્ઞાનાય નમ
સભ્યશ્રુતજ્ઞાનાય નમઃ મિથ્યાશ્રુતજ્ઞાનાય નમ: સાદિશ્રુતજ્ઞાનાય નમ:
અનાદિશ્રુતજ્ઞાનાય નમઃ અપર્યવસિતશ્રુતજ્ઞાનાય નમ: સપર્યવસિતશ્રુતજ્ઞાનાય નમ:
ગમિશ્રુતજ્ઞાનાય નમઃ અગમિશ્રુતજ્ઞાનાય નમઃ
52
છ

Page #74

૪૧.
અંગપ્રવિષ્ટશ્રુતજ્ઞાનાય નમ:
૪૩.
૪૨. અનંગપ્રવિષ્ટશ્રુતજ્ઞાનાય નમ: અનુગામિઅવધિજ્ઞાનાય નમ: અનનુગામિઅવધિજ્ઞાનાય નમ: વર્ધમાનઅવધિજ્ઞાનાય નમ:
૪૪.
૪૫.
૪૬.
૪૭.
૪૮.
૪૯.
૫૦.
૫૧.
પદ
વર્ણ
-
હીયમાનઅવધિજ્ઞાનાય નમ: પ્રતિપાતિઅવધિજ્ઞાનાય નમ: અપ્રતિપાતિઅવધિજ્ઞાનાય નમ: ઋજુમતિ મન:પર્યવજ્ઞાનાય નમ: વિપુલમતિ મન: પર્યવજ્ઞાનાય નમ: લોકાલોકપ્રકાશક કેવલજ્ઞાનાય નમઃ
મય ૐ હ્રીં નમો ચરિત્તસ્સ
કાઉસ્સગ્ગ પ્રદક્ષિણા
આઠમો દિવસ
શ્રી ચારિત્ર
નવકારવાલી વીસ
સફેદ, આયંબિલ એક ધાન્ય ચોખાનુ
-
૭૦ લોગસ્સ
ખમાસમણ
७०
૭૦ ખમાસમણનો દુહો સાથિયા ૭૦ જાણ ચારિત્ર તે આતમા નિજસ્વભાવમાં રમતો રે; લેશ્યા શુધ્ધ અલંકર્યો, મોહવને નવી ભમતો રે;
-
વીર જિનેશ્વર ઉપદિશે, તુમે સાંભળજો ચિત્ત લાઈ રે; આતમધ્યાને આતમા, ઋદ્ધિ મળે સવિ આઈ રે, વીર.
ચારિત્રપદના ૭૦ ગુણ
૧. પ્રાણાતિપાતવિરમણરુપ ચારિત્રાય નમ:
૨. મૃષાવાદવિરમણરુપ ચારિત્રાય નમ: ૩. અદત્તાદાનવિરમણરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૪. મૈથુનવિરમણરુપ ચારિત્રાય નમ:
53
-

Page #75

૫. પરિગ્રહવિરમણરુપ ચારિત્રાય નમ: ૬. ક્ષમાધર્મરુપ ચારિત્રાય નમ: ૭. આર્જવધર્મરુપ ચારિત્રાય નમ: ૮. મૃદુતાધર્મરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૯. મુક્તિધર્મરુપ ચારિત્રાય નમ: ૧૦. તપોધર્મરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૧૧. સંયમધર્મરુપ ચારિત્રાય નમ: ૧૨. સત્વધર્મરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૧૩. શૌચધર્મરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૧૪. આકિંચનધર્મરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૧૫. બ્રહ્મચર્યધર્મરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૧૬. પૃથ્વીરક્ષાસંયમ ચારિત્રાય નમઃ ૧૭. ઉદકરક્ષાસંયમ ચારિત્રાય નમઃ ૧૮. તેજોરક્ષાસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૧૯. વાયુરક્ષાયાસંયમ ચારિત્રાય નમઃ ૨૦. વનસ્પતિરક્ષાસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૨૧. બ્રિન્દ્રિયરક્ષાસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૨૨. ત્રીન્દ્રિયરલાસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૨૩. ચતુરિન્દ્રિયરક્ષાસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૨૪. પંચેન્દ્રિયરક્ષાસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૨૫. અજીવરક્ષાસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૨૬. પ્રેક્ષાસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૨૭. ઉપેક્ષાસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૨૮. અતિરિકતવસ્ત્રભકતાદિ પરિસ્થાપનત્યાગરૂપ સંયમ ચારિત્રાય નમ: ૨૯. પ્રમાર્જનરુપસંયમ ચારિત્રાય નમઃ
54.

Page #76

૩૦. મનઃ સંયમ ચારિત્રાય નમ: ૩૧. વાકસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૩૨. કાયસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૩૩. આચાર્યવૈયાવૃત્યરુપસંયમ ચારિત્રાય નમ: ૩૪. ઉપાધ્યાયવૈયાવૃત્યરુપસંયમ ચારિત્રાય નમઃ ૩૫. તપસ્વિનૈયાવૃત્યરુપસંયમ ચારિત્રાય નમઃ ૩૬. લઘુશિષ્યાદિવૈયાવૃત્યરુપ ચારિત્રાય નમ: ૩૭. ગ્લાન સાધુવેયાવૃત્યરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૩૮. સાધુવૈયાવૃત્યરુપ ચારિત્રાય નમ: ૩૯. શ્રમણોપાસકવૈયાવૃત્યરુપ ચારિત્રાય નમ: ૪૦. સંઘવૈયાવૃત્યરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૪૧. કુલવૈયાવૃત્યરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૪૨. ગણવૈયાવૃત્યરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૪૩. પશુપડ઼ગારિહિતવસતિવસનબ્રહ્મગુમિ ચારિત્રાય નમઃ ૪૪. સ્ત્રીહાસ્યાદિવિકથાવર્જનબ્રહ્મગુમિ ચારિત્રાય નમઃ ૪૫. સ્ત્રી - આસનવર્જનબ્રહ્મગુમિ ચારિત્રાય નમઃ ૪૬. સ્ત્રી - અંગોપાંગનિરીક્ષણવર્જનબ્રહ્મગુમિ ચારિત્રાય નમ: ૪૭. કુષ્યન્તરસ્થિતસ્ત્રી હાવભાવશ્રવણવર્જનબ્રહ્મગુમિ ચારિત્રાય નમઃ ૪૮. પૂર્વસ્ત્રીસંભોગચિન્તનવર્જન બ્રહ્મગુમિ ચારિત્રાય નમ: ૪૯. અતિસરસઆહારવર્જિનબ્રહ્મગુમિ ચારિત્રાય નમ: ૫૦. અતિઆહારકરણવર્જનબ્રહ્મગુમિ ચારિત્રાય નમ: ૫૧. અંગવિભૂષાવર્જનબ્રહ્મગુમિ ચારિત્રાય નમઃ પ૨. અનશનતપોરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૫૩. ઔનોદર્યતપોરુપ ચારિત્રાય નમ: ૫૪. વૃત્તિસંક્ષેપતપોરુપ ચારિત્રાય નમ:
- 55-

Page #77

૫૫. રસત્યાગતપોરુપ ચારિત્રાય નમ: ૫૬. કાયકલેશતપોરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૫૭. સંલેષણાતપોરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૫૮. પ્રાયશ્ચિતતપોરુપ ચારિત્રાય નમ: ૫૯. વિનયતપોરુપ ચારિત્રાય નમ: ૬૦. વૈયાવૃત્યતપોરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૬૧. સ્વાધ્યાયતપોરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૬૨. ધ્યાનતપોરુપ ચારિત્રાય નમઃ ૬૩. કાયોત્સર્ગતપોરુપ ચારિત્રાય નમ: ૬૪. અનન્તજ્ઞાનસંયુક્ત ચારિત્રાય નમ: ૬૫. અનન્તદર્શનસંયુક્ત ચારિત્રાય નમઃ ૬૬. અનન્તચારિત્રસંયુક્ત ચારિત્રાય નમ: ૬૭. ક્રોધનિગ્રહકરણ ચારિત્રાય નમ: ૬૮. માનનિગ્રહકરણ ચારિત્રાય નમઃ ૬૯. માયનિગ્રહકરણ ચારિત્રાય નમ: ૭૦. લોભનિગ્રહકરણ ચારિત્રાય નમ:
નવમો દિવસ પદ - શ્રીપ
કાઉસ્સગ્ગ - ૫૦ વર્ણ – સફેદ, આયંબિલ એક ધાન્યનું તે ચોખાનું જાપ - ૩ શ્રી નમો તવસ્સ નવકારવાલી - ૨૦ પ્રદક્ષિણા - ૫૦
ખમાસમણા - ૫૦
સાથિયા - ૫૦ ઈચ્છારોધે સંવરી, પરિણતિ સમતા યોગે રે; તપતે એહજ આતમા, વર્તે નિજ ગુણ ભોગે રે;
વીર જિનેશ્વર ઉપદિશે, સાંભળજો ચિત્તલાઈ રે; આતમ ધ્યાને આતમા, ઋદ્ધિ મળે સવી આઈ રે, વી.
(56.

Page #78

ક
૨
૧૧.
૧૨.
9
તપપદના ૫૦ ગુણા યાવસ્કથિત તપસે નમ: ઈત્વરકથિત તપસે નમ: બાહ્ય-ઔનોદર્યતપસે નમઃ અભ્યન્તર - ઔનોદર્યતપસે નમ: દ્રવ્યતઃ વૃતિસંક્ષેપતપસે નમઃ ક્ષેત્રત વૃતિસક્ષેપતપસે નમ: કાલતઃ વૃતિસંક્ષેપતપસે નમ: ભાવતઃ વૃતિસંક્ષેપતપસે નમઃ કાયફલેશતપસે નમ: રસત્યાગતપસે નમ: ઈન્દ્રિય-કષાય-યોગવિષયકસેલીનતાત્તપસે નમ: સ્ત્રી-પશુ-પપ્પગાદિવર્જિતસ્થાનાવસ્થિત તપસે નમ: આલોચનપ્રાયશ્ચિતતપસે નમ: પ્રતિફમણપ્રાયશ્ચિતતપસે નમઃ મિશ્રપ્રાયશ્ચિતતપસે નમઃ વિવેકપ્રાયશ્ચિત તપસે નમ: કાયોત્સર્ગપ્રાયશ્ચિત તપસે નમ: તપ: પ્રાયશ્ચિત તપસે નમ છેદપ્રાયશ્ચિત્તતપસે નમઃ મૂલપ્રાયશ્ચિત્તતપસે નમ: અનવસ્થાપ્યશ્ચિત્તતપસે નમ: પારાંચિતપ્રાયશ્ચિત્તતપસે નમ: જ્ઞાનવિનયરુપ તપસે નમઃ દર્શનવિનયરુપતપસે નમઃ ચારિત્રવિનયરુપતપસે નમ: વચનવિનયરુપતપસે નમઃ કાયવિનયરુપતપસે નમ: ઉપચારવિનયરુપતપસે નમ)
૧૫.
૨ ૨ ૨ ૨ ૨ ૨
૨૦.
૨૧.
૨
૨ ૨ ૨
*
૨૮. ૨૯.

Page #79

આચાર્યવૈયાવૃત્યતપસે નમ: ઉપાધ્યાયવૈયાવૃત્યતપસે નમ સાધુવૈયાવૃત્યતપસે નમ: તપસ્વિનૈયાવૃત્યતપસે નમઃ લઘુશિષ્યાદિવૈયાવૃત્યતપસે નમઃ ગ્લાન સાધુવૈયાવૃત્યતપસે નમઃ. શ્રમણોપાસકવૈયાવૃત્યપતપસે નમ: સંઘવૈયાવૃત્યતપસે નમઃ કુલવૈયાવૃત્યતપસે નમ: ગણવૈયાવૃત્યતપસે નમ: વાચનાતપસે નમ: પૃચ્છનાતપસે નમઃ પરાવર્તનાતપસે નમ: અનુપ્રેક્ષાતપસે નમ: ધર્મકથાતપસે નમ: આર્તધ્યાનનિવૃતિતપસે નમ: રૌદ્રધ્યાનનિવૃત્તિતપસે નમઃ ધર્મધ્યાનચિન્તનતપસે નમ: શુકલધ્યાનચિન્તનતપસે નમઃ બાભકાયોત્સર્ગતપસે નમઃ અભ્યન્તરકાયોત્સર્ગતપસે નમ:
દસમો દિવસ પદ - શ્રી સિદ્ધચકાય નમ:, પ્રદક્ષિણા - ૯ જાપ - ૩ શ્રી શ્રી વિમલેશ્વર ચકેશ્વરી પૂજિતાય શ્રી સિદ્ધચકાય નમ: ખમાસમણ - ૯
સ્વસ્તિક - ૯ કાઉસ્સગ્ગ - ૯
નવકારવાલી - ૨૦ સિધ્ધચક્રના ગુણ ઘણા, કહેતા નાવે પાર,
વાંછિતપૂરે દુઃખ હરે, વંદુવાર હજાર
-58

Page #80

વીર જિનેશ્વર ઉપદિશે, તમે સાંભળજો ચિત્ત લાઈ રે,
આતમ ધ્યાને આતમા, ઋધ્ધિ મલે સવિ આઈ રે, સિધ્ધચક્રજીનો કોઈક સ્થળે ૧૩૦૦૦ નો જાપ પણ કહ્યો છે. તે આ પ્રમાણે ૧૨ ગુણો અહિંત પ્રભુના :
૮ ગુણો સિધ્ધ પ્રભુના ૩૬ ગુણો આચાર્યભગવંતના ૨૫ ગુણ ઉપાધ્યાય ભગવંતના ૨૭ ગુણો શ્રી સાધુ ભગવંતના ૫ દર્શનના ભેદ ૫ જ્ઞાનના ભેદ ૧૦ શ્રમણ ધર્મના (ચારિત્ર) ભેદ ૨ તપ ના ભેદ ૧૩૦ ભેદ થયા આ દરેક ભેદોને ૧૦૦ નો જાપ એટલે એક એક નવકારવાળી ગણતા (૧૩૦x૧૦૦ = ૧૩૦૦૦) ૧૩૦૦૦નો જાપ થાય અર્થાત ૧૨૦૦ જાપ અરિહંત પદનો ૮૦૦ જાપ સિધ્ધપદ ૩૬૦૦ જાપ આચાર્યપદ ૨૫૦૦ જાપ ઉપાધ્યાયપદ ૨૭૦૦ જાપ સાધુપદ ૫૦૦ જાપ દર્શનપદ પ૦૦ જાપ જ્ઞાનપદ ૧૦૦૦ જાપ ચારિત્રપદ ૨૦૦ જાપ તપપદ ૧૩૦૦૦ નો જાપ થાય
અન્ય સ્થળે ચારિત્રના ૬ તથા તપના ૬ ભેદ એમ ગણતા ચારિત્રના ૬૦૦ અને તપનો ૬૦૦નો જાપ બતાવ્યો છે.
'59.

Page #81

સિધ્ધચક્રજીના ૩૪૬ અથવા ૨૪૩ ભેદો પણ બતાવ્યા છે તથા ૩૦૮ ભેદોપણ થાય છે !
અરિહંતના ૧૨ ગુણો, દર્શનપદના ૬૭ સિધ્ધના ૮ ગુણો, જ્ઞાનપદના ૫૧, આચાર્યના ૩૬ ગુણો, ચારિત્રના ૭૦, ઉપાધ્યાયના ૨૫ ગુણો, તપ પદના ૫૦, સાધુના ૨૭ = ૩૪૬ ૨૪૩ ભેદો આ પ્રમાણે થાય છે. દર્શનપદના, જ્ઞાનપદ, ચારિત્રના, તપના, પંચ પરમેષ્ઠિના ૧૦૮ + ૬૦ + ૫૧ + ૫ + ૧૨ = ૨૪૩ અરિહંત ૧૨ + સાધુ ૨૭ + સિદ્ધ ૮ +
દર્શન ૬૭ + આચાર્ય ૩૬ + જ્ઞાન પ૧ + ઉપાધ્યાય ૨૫ + ચારિત્ર ૭૦ + તપ ૧૨ = ૩૦૮
પંચપરમેષ્ઠિ સ્તુતિ અહતો વિશ્વવંધ વિબુધપરિવૃઢ સેવ્યમાનાંધ્રિ પવાર, સિધ્ધા લોકાંતભાગે પરમસુખઘનાઃ સિધ્ધિ સૌધે નિષણા: પંચાચારપ્રગલ્યાઃ સુગુણગણધરા. શાસ્ત્રદા પાઠકાથ સદધર્મ ધ્યાન લીના મુનિવર શWદેતે. શ્રીય સ્યુ ૧ (સ્ત્રગધરા) I શ્રીમન્ત પરમાત્મ તાપદમિત રૈલોક્ય પૂજ્ય પરમ્ નાભેયાદિ સમસ્ત તીર્થપગણ સિદ્ધાર્થ સિદ્ધયાશ્રિતાનું આચાર્યાનું ગણિ પુંડરીકા પ્રભુતીનું પૂજ્યાનુપાધ્યાયકાન્ સાધૂનું દર્શનબોધચરિતાર્ ધાતપ: સંયુતાર્ (૨) અહંન્તો ભગવંત ઈન્દ્ર મહિતાઃ સિદ્ધા, સિદ્ધિ સ્થિતાઃ | આચાર્યો જિન શાસનોન્નતિકરાઃ પૂજ્યા ઉપાધ્યાયકા શ્રી સિદ્ધાન્ત સુપાઠકા મુનિ વરાઃ રત્નત્રયારાધકા: પંચતે પરમેષ્ઠિનમ્ પ્રતિદિનં કુર્વજુ વો મંગલ (૩) ! શ્રીઅરિહંતો સકલ હિતદા ઉચ્ચ પુણ્ય પ્રકારા / સિદ્ધો સર્વે મુક્તિ પુરીના ગામીને ધ્રુવતાર
60)

Page #82

આચાર્યો છે જિન-ધરમના દક્ષ વ્યાપારી શૂરા ઉપાધ્યાયો ગણધરતણા સૂત્રદાને ચકોરા | સાધુ અંતર અરિસમુહને વિકમી થઈ દડે દર્શન જ્ઞાન હૃદય મલને મોહ અંધાર ખડે ચારિત્ર છે અઘરહિત હો જિંદગી જીવઠારે નવપદ માટે અનુપતપ છે જે સમાધિ પ્રસારે વંદુ ભાવે નવપદ સદા પામવા આત્મશુદ્ધિ આલંબન હો મુજ હૃદયમાં હો સદા સ્વચ્છ બુદ્ધિ
શ્રી સિદ્ધચક્રાય નમઃ
શ્રી સિદ્ધચક્રજી ચૈત્યવંદનો શ્રી સિદ્ધચક આરાધતાં, સુખ સંપત્તિ લહીએ, સુરતરુને સુરમણિ, અધિક જ મહિમા કહીએ........ ૧ અષ્ટકર્મ હાણિ કરી, શિવમંદિર રહીએ, વિધિશું નવપદ ધ્યાનથી, પાતિક સવિ દમીએ .......... ૨ સિદ્ધચક્ર જે સેવશે, એક મના નર નાર; મનવાંછિત ફળ પામશે, તે સવિ ત્રિભુવન મોઝાર .............. અંગ દેશ ચંપાપુરી, તસ કેરો ભૂપાળ; મયણા વચને તપ તપે, તે કુંવર શ્રીપાળ ...... ... સિદ્ધચક્રજીનાં ન્યવણ થકી, જસ નાઠા રોગ; તત્તક્ષણ ત્યાંથી તે લહે, શિવસુખ સંજોગ ............... સાતસે કોઢી હોતા, હુવા નિરોગી જેહ, સોવન વાને ઝળહળે, જેહની નિરુપમ દેહ .................. ૬ તેણે કારણ ભવિજનો, પ્રહ ઉઠી ભકતે; આસો માસ ચૈત્ર થકી, આરાધો જુગતે .................. સિદ્ધચક્ર ત્રણ કાલના, વંદો વળી દેવ; પડિકામણું કરી ઉભય કાલ, જિનવર મુનિ સેવે ......... ૮
ન6િ1).

Page #83

.......
નવપદ ધ્યાન હૃદયે ધરો, પ્રતિપાળો ભવિા શીલ, નવપદે આંબિલ તપ તપો, જેમ હોય લીલમ લીલ............ ૯ પહેલે પદ અરિહંતનો, નિત્ય કીજે ધ્યાન; બીજે પદ વલી સિદ્ધનો, કરીએ ગુણગાન આચારજ ત્રીજે પદે, જપતાં જયજયકાર; ચોથે પદ ઉવજઝાયના, ગુણ ગાઉં ઉદાર સર્વ સાધુ વંદુ સહી, અઢીદ્વિીપમાં જેહ, પંચમ પદમાતે સહી, ધરજો ધરી સનેહે..
.............. છઠે પદ દરસણ નમું, દરસન અજવાળું જ્ઞાન પદ નમું સાતમે, તેમ પાપ પખાલુ....................૧૩ આઠમે પદ સુડે જવું, ચારિત્ર સુસંગ; નવમે પદ બહુ તપ તપો, જિમ લ લો અભંગ.............. એહિ નવપદ ધ્યાનથી, જપતાં નાસે કોઢ, પંડિત ધીરવિમલ તણો, નય વદે કરજો.............૧૫
(૨) શ્રી અરિહંત ઉદાર કાંતિ, અતિસુંદર રૂપ; સેવો સિધ્ધ અનંત શાન્ત, આતમગુણ ભૂપ .............. ૧ આચારજ ઉવઝાય સાધુ, સમતારસ ધામ જિન ભાષિત સિદ્ધાન્ત શુદ્ધ, અનુભવ અભિરામ..૨ બોધિબીજ ગુણ સંપદા એ, નાણ ચરણ તવ શુદ્ધ ધ્યાવો પરમાનંદ પદ, એ નવપદ અવિરુદ્ધ ..............૩ ઈહ પરભવ આનંદ કંદ, જગમાંહિ પ્રસિધ્ધા; ચિંતામણી સમ જાસ જ્યોત, બહુ પુણ્ય લાધો ....... ૪ તિહુઅણ સાર અપાર એહ, મહિમા મન ધારો; પરિહર પર જંજાલ જલ, નિત એહ સંભારો ........... સિદ્ધચક પદ સેવતાં, સહજાનંદ સ્વરુપ અમૃતમય કલ્યાણનિધિ, પ્રગટે ચેતન ભૂપ ..............
(62)

Page #84

(૩)
સિદ્ધચક્ર આરાધતાં, ભવ સાયર તરીયે; ભવ અટવીથી ઉતરી, શિવ વધૂને વરીયે ........૧ અરિહંત પદ આરાધતાં, તીર્થકર પદ પાવે; જગ ઉપકાર કરે ધણો, સિદ્ધ શિવપુર જાવે.........૨ સિદ્ધપદ ધ્યાતા થકાં, અખય અચલ પદ પાવે; કર્મ કટક ભેદી કરી, અકલ અર્પી પાવે ...........૩ આચારજ પદ ધ્યાવતાં, જાપ્રધાનપદ પાવે; જિનશાસન અજવાલીને, શિવપુર નયર શોભા પાવે....... ૪ પાઠક પદ ધ્યાવતાં, વાચક પદ પાવે; ભણે ભણાવે ભાવશું, સુરપુર શિવપુર જાવે ...............૫ સાધુ પદ આરાધતાં, સાધુ પદ પાવે; તપ જપ સંયમ આદર, શિવ સુંદરીને કામે ............ દરસણ નાણ પદ ધ્યાવતાં, દર્શન નાણ અજુઆલે; ચારિત્ર પદ ધ્યાવતાં, શિવ મંદિરમાં મહાલે .........૭ કેસર કસ્તુરી કેતકી, મચકુંદ માલતી માલે; સિદ્ધચક સેવું ત્રિકાળ, જિમ મયણાને શ્રીપાળે ...૮ નવ આંબિલ નવ વાર શિયલ, સમકિતશું પાલો; શ્રી રુપવિજય કવિરાયનો, માણેક કહે થઈ ઉજમાલો...... ૯
(૪) સિધ્ધચક્ર પદ સેવીયે, હોયે ક્રોડ કલ્યાણ; ભવ સંચિત પાતિક ટળે, નવપદ હૃદયે ખાણ.......... ૧ પહેલે પદ અરિહંત નમો, બીજે સિધ્ધ સુખકાર; ત્રીજે આચારજ વંદીયે, ચોથે વાચક જયકાર.............૨ પાંચમે મુનિ પ્રણમીએ, છઠે દર્શન શ્રીકાર; સાતમે જ્ઞાનને પૂછયે, મોહ તિમિર હરનાર .......
63.

Page #85

આઠમે ચારિત્ર ધારીએ, નવમે તપ સુખદાય; ભાવધરીને આરાધતાં, મનવાંછિત ઘર આય .........૪ આસો ચૈત્ર માસમાં, નવ આંબિલ નિરધાર; સુદી સાતમથી કીજીએ, પૂનમ લગે નવ વાર ..... ૫ પડિકકમણાં દોય વિધિશું, દેવવંદન ત્રિકાલ; ગણણું ગણો દોય હજારનું પડિલેહણ દોય વાર............૬ સિદ્ધચક્ર આરાધન થકી, મયણાને શ્રીપાળ; શાશ્વત સુખને પામશે, છતી કાળ વિકરાળ ............૭ આત્મ કમલે સ્થાપીએ, અગણિત લબ્ધિ હોય; નવપદ વિકમ ફોરવી, સ્થૂલ મતિ હટ જાય .. કલ્પતરુ સિદ્ધચકને, સેવે રાય કે રંક; વિમલેસર ચકકેસરી, કાપે દુઃખ નિઃશંક ..૯
સિદ્ધચક્ર સેવી સદા ભાવે ભવિ પ્રાણી, સુરતરુ સુરમણિની સમ જાણી; સિદ્ધચક્ર સેવ્યો જેણી, સવિ ગુણ મણિ ખાણી, ઋધ્ધિ વૃધ્ધિ નવનિધિ સિધ્ધિ, નિજમંદિર આણી...૧ સિદ્ધચક આરાધશે એ, ભાવ ધરી નર જેહ, સંસાર સાગરને તરી, શિવસુખ લહેશે તેમ આસોને ચૈત્રી સુદી, કરી નિર્મલ કાય, નવદિન નવ આંબિલ તપ તપી, જિમ નવનિધિ થાય .......૨ જપ જપો અરિહંત સિધ્ધ સૂરિ ઉવજઝાય, સાધુ નાણ દંસણ ચરણ તવ શિવસુખ દાય સિદ્ધચક્ર પૂજો ભાવશું, સેવો સાધુ મહત; પડિકકમણાદીક વિધિ કરો, જિમ લહો સુખ અનંત-૩ અંગદેશ ચંપાપુરી, શ્રીપાલ કુમાર, સિદ્ધચક્ર આરાધીને, પામ્યો સુખ સાર;

Page #86

રોગ શોગ તસ નવણ થી, નાશ નિરધાર, પામ્યો વાંછિત રાજ ઋધ્ધિ, પરણ્યો વરનાર....૪ ઈમ જાણી ભવિ સેવ્યો, જિમ લહ્યો સુખ અપાર, જ્ઞાનવિજય ગુરુ નામથી, નયવિજય જ્યકાર.....૫
શ્રી સિદ્ધચક આરાધતા, આનંદ અંગ ન માય; અલિય વિધન દૂર ટળે, આરાધે સુખ થાય .... અરિહંત પદ પહેલું નમો, શ્વેતવરણ સુખકાર; બાર ગુણે કરી શોભતા, પામ્યા ભવનો પાર ..૨ નવદિન આંબિલ કીજીએ, દેવવંદન ત્રણ વાર; પડિકકમણા બેઉ ટંકના, કરીએ દોષ નિવાર.... હૃદય કમલમાં સ્થાપના, કરીએ મન ઉલ્લાસ; મધ્યે અરિહંત સ્થાપીને, જાપ જપીએ ખાસ.............૪ ત્રિકરણની શુદ્ધિ કરી, ભક્તિ કરો આનદે; સેવા શ્રી સિદ્ધચક્રની, આપે સુખ અમદે; .૫ અરિહંતાદિક નવપદ જપી, નવદિન નિર્મલ ચિત્ત; ગણણું દો હજાર ગણો, સ્થિર કરી આતમ નિત્ય આસો ચૈત્રમાં વળી, સાતમથી તપ કીજે; સાડાચાર વરસ લગે, એ તપ પૂરણ કાજે ...૭ મયણાને શ્રીપાળજી, પામ્યા એથી સિદ્ધિ રોગ શોક દૂર ગયા, અનુપમ રુપ સમૃદ્ધિ એ નવપદ ધ્યાતા થકા એ, મનવાંછિત ફલ પાવે; મુક્તિ-વિમલ કવિરાયનો, રંગવિમલ સુખ પાવે .....૯
વિશ્વ વિબોધન સુખકર, સિધ્ધચક્ર મહાયંત્ર, ત્રિકરણ યોગની શુદ્ધિએ, જપીએ જાપ એકંત.........૧
(65)

Page #87

દેવ ગુરુને ધર્મનો, સુયોગ જ્યાં થાય; ત્રિવેણી સંગમ સાધતા, સુધરે મન વચ કાય .........૨ નામાદિક નિક્ષેપથી, ભાખે જિનવર દેવ; એક મને આરાધીએ, શ્રી અરિહંતની સેવ ............૩ ઠવણ જિને પડિમા કહી, ન વિરાધો જિન આણ; સિધ્ધ નિરંજન ધ્યાઈએ, ચિદાનંદ ભગવાન .............. ૪ ભાવાચાર્ય જિનવર સમા, કરે વિહરી ઉપકાર: વિઝાયને સાધુ નમું, વર્તમાન આધાર ..........૫ દર્શન જ્ઞાન ચારિત્રને, તપ આલંબન સાર: રમું નવપદ ધ્યાનમાં, ભાવ અપૂર્વ અપાર.......૬ મનનાં મનોરથ પૂરશે એ, શાસનદેવી જયકાર; લબ્ધિસૂરીશ પસાયથી, જીતેન્દ્રવિજય સુખકાર....૭
ચોવીશ અતિરાય સોહતા, વાણી ગુણ પાંત્રીશ; કેવલ નાણ દર્શન સહિત, નમો અરિહંત જગીશ......૧ અડ ઈગતીશ ગુણ જેહના, જસ પણ દશ ભેદ, અનંતર સમયાદિકા, નતિ કરો થઈ અભેદ...........૨ છત્રીસ છત્રીશી ગુણે, જે નિત્ય બિરાજે; જસ જિનરાજની ઉપમા, ગણધર મુખ છાજે...૩ ગુણ પચવીશ અલંક્ય, જે પાઠક સુત; પત્થર સમ જે શિષ્યને, કરે ધર્મ સંજીત........૪ રત્નત્રયી નિતુ સાધતા, ત્રણ કરણથી સાર; ગુણ સત્તાવીસ રાજતા, મુનિવર શ્રી કાર................૫ સમકિત પદ છઠ નમો, તેહ સહિત વળી નાણ; ચારિત્ર નમીએ આઠમે, નવમે તપ સુખ ખાણ ....૬ એ નવપદ આરાધતા, પામે સુખ અનંત; શ્રી ગુરુ ઉત્તમથી લહી, પદ્મવિજયે કહેત...........૭

Page #88

બાર ગુણે અરિહંતજી, અડગુણથી સિધ્ધ આઠ કર્મનાં નાશથી, લહયા પરમ સમૃધ્ધ .........૧ છત્રીસ ગુણ સૂરિ નમું, પાલે પંચાચાર: પચવીશ ગુણ પાઠક તણા, સકલ સંઘ આધાર............૨ સત્તાવીશ ગુણ સાધુના, શિવપંથને સાધે, જ્ઞાનક્રિયા એ જિન તણી, આણા આરાધે.............૩ સમકિત સડસઠ ભેદશું, શ્રધ્ધા રુચી નામ: ભેદ એકાવન નાણનાં, કીજે તાસ પ્રણામ ...............૪ સંવર આશ્રવ રોધથી, તેહી જ ચરણ પ્રમાણુ ચાર ક્યાય અભાવથી, તે ઉત્કૃષ્ટ વખાણું .........૫ ઈહ નહીં પરભાવની, કરે કર્મ અભાવ: અણાહારી પદ ભાવના, એહ તપ આત્મ સ્વભાવ.............. નવ અનંતા પામવા એ, ઉત્તમ નવપદ ધ્યાન પદ્રવિજય કરે ધ્યાઈએ, કરી એકાગ્ર તાન........૭
.............
(૧૦) પહેલે પદ અરિહંતનાં, ગુણ ગાઉં નિત્ય, બીજે સિદ્ધતણા ઘણા, સમરો એક ચિત્ત... આચારજ ત્રીજે પદ, પ્રણામો બહુ કરજોડી; નમીએ શ્રી ઉવઝાયને, ચોથે પદ મોડી... પંચમ પદ સર્વ સાધુનું નમતાં ન આણો લાજ; એ પરમેષ્ટિ પંચને, ધ્યાને અવિચલરાજ...... દંસણ શંકાદિ રહિત, પદ છઠે ધારો સર્વ નાણ પદ સાતમે, ક્ષણ એક ન વિસારો............... ચારિત્ર ચોખ્ખું ચિત્તથી, પદ અષ્ટમ જપીએ; સકલભેદ વિચ દાનમૂલ, તપ નવમે તપીએ ............
(67)

Page #89

એ સિધ્ધચક આરાધતાં, પૂરે વાંછિત કોડ: સુમતિ વિજય કવિરાજનો, રામ કહે કર જોડ.................
(૧૧) પહલે દિન અરિહંતનુ, નિત્ય કીજે ધ્યાનઃ બીજે પદ વળી સિદ્ધનું, કીજે ગુણગાન ...... ૧ આચારજ ત્રીજે પદે, જપતાં જય જયકાર; ચોથે પદ ઉપાધ્યાયના, ગુણ ગાઓ ઉદાર ............ સકલ સાધુ વંદો સહી, અઢીદ્વિપમાં જેહ, પંચમ પદ આદર કરી, જપજો ધરી સસહ......... ૩ છેઠે પદ દર્શન નમો, દરિસન અજુવાલો નમો નાણ પદ સાતમે, જિમ પાપ પખાલો.. આઠમે પદ આદર કરી, ચારિત્ર સુચંગ; પદ નવમે બહુ તપ તપો, ફળ લીજે અભંગ.. ઈણિપરે નવપદ ભાવશું એ, જપતાં નવનવ કોડ; પંડિત શાંતિવિજય તણો, શિષ્ય કહે કરજો................
(૧૨) બાર ગુણ અરિહંતના, તેમ સિદ્ધના આઠ: છત્રીસ ગુણ આચાર્યના, જ્ઞાનતણા ભંડાર..................૧ પચ્ચીસ ગુણ ઉપાધ્યાયના, સાધુ સત્તાવીશ; શ્યામ વર્ણ તનુ શોભતા, જિનશાસનના ઈશ .......૨ જ્ઞાન નમું એકાવને, દર્શનના સડસઠું; સીત્તેર ગુણ ચારિત્રના, તપના બાર તે જિઈ............. ૩ એમ નવપદ યુક્ત કરી, ત્રણ શત અષ્ટ ગુણ થાયઃ પૂજે જે ભવી ભાવસું, તેહના પાતક જાય.........................૪ પૂજ્યા મયણાસુંદરી, તેમ નરપતિ શ્રીપાળ; પુણ્ય મુક્તિ સુખ લહ્માં, વર્યા મંગલ માળ ............૫
(68)

Page #90

જો ધુરિ સિરિઅરિહંતમૂલદ્રઢપીઠપઈઠ્ઠિઓ, સિદ્ધ-સૂરિ-ઉવજઝાય-સાચિહુ પાસ ગરિટ્રિયો .... (૧) દંસણ નાણ ચરણા તવહિ પડિ સાહા તુંબરુ તતક ખર સર વચ્ચ લદ્ધિ ગુરુ પથદલ સુંદર .. (૨) દિસિવાલ જકખજખિણી પમુહસુરકુસુમેહિ અલંકિયો સો સિધ્ધચક ગુરુકપ્પતરુ અખ્ત મન વંછિય ફલ દિયો . (૩
સુખદાયક શ્રી સિદ્ધચક્ર, અહર્નિશ આરાધો: પ્રેમ ધરીને પ્રણમીએ, ધરી અંગ ઉમાહો............... ત્રિકરણ શુદ્ધ જાવજજીવ, શક્તિ આરાહીયેઃ ઉત્તરોત્તર સુખ શાશ્વતા, જેમ સ્ટેજે વરીયે જિનશાસનમાં એહ છે, જિમ મહામંત્ર નવકાર, જ્ઞાનવિમલથી જાણીયે, એહનો પરમ આધાર.. ૩
(૧૫) આસૌ ચૈત્ર ઉદ્યોત પક્ષ, નવ દિવસ નિરંતર: આંબિલ તપ બેઉ ટંકના, પ્રતિકમણ સુહકર ...૧ ત્રણ કાળ અતિભાવશું, ચૈત્યવંદન કીજે; ચૈત્ય પરિપાટી વીતરાગ, પૂજા ફળ લીજે...........૨
સ્વામિવત્સલ કીજીયે એ, નવ ઓળી વૃત્તાંત; ઉજમણું સિદ્ધચક્રનું, મોહન મહિમાવંત.
(૧૬). પહેલે પદ અરિહંત નમો, બીજે સિદ્ધ ભગવાન ત્રીજે આચારજ નમો, મોટો વાચક ગુણવાન .......... પાંચમે પદ સાધુ નમો, ગુણ સત્તાવીશ ધાર; દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર નમો, ક્ષમાયુક્ત તપ અવધાર........
૩
Sાર• ••••••••....
69

Page #91

એ નવપદ ધ્યાતાં થકાં, મયણાને શ્રીપાળ; નવમાં ભવમાં પામશે, અમૃત સુખની માળ
(૧૭)
માર્ગદર્શક અરિહંત પ્રભુ, અવિનાશી સિધ્ધ જાણ; પંચાચાર પાલક સૂરિ, વિનીત પાઠક સુજાણ મુક્તિમાર્ગ સહાયક મુનિ, નમીએ વારંવાર; દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર, તપ એ, નવપદ સુખકાર.........
એ નવપદ આરાધતા, વરીયે મંગલમાળ રોગ શોક દૂરે ટળે, અમૃતપદવી રસાલ
૩
૧
(૧૮)
બાર ગુણો અરિહંતના, અષ્ટગુણ સિદ્ધ સૂરિરાય;
છત્રીસ પચ્ચવીશ પાઠકના, સત્તાવીશ ગુણે મુનિરાય.............
સડસઠ બોલદર્શન તણા, જ્ઞાન એકાવન ભેદ;
ચારિત્ર તપસીત્તેર પચાસ, ભેદ કરે કર્મનો છેદ સુરનર સુખ ખૂબ પામીએ, લહીએ અમૃત સ્થાન..........૩
(૧૯) જૈનન્દ્રમિન્દ્રમહિતં ગત સર્વ દોષ, જ્ઞાના ઘનંતગુણરત્નવિશાલકોશમ કર્મક્ષય શિવમય પરિનિષ્ઠિતાથૈ, સિધ્ધબુધ્ધમવિરુધ્ધમહંચ વ.........૧ ગચ્છાધિપંગુણગણું ગણિને સૌમ્ય, વંદામિ વાચકવર શ્રુત દાન દક્ષપ્ ક્ષાન્ત્યાદિધર્મકલિત મુનિપાતિકાય, નિર્વાણ સાધન પર નરલોક મધ્ય......૨ સદર્શનં શિવમયંચ જિનોકતસત્યં, તત્વપ્રકાશકુશલ સુખĒ સુબોધ છિન્નાશ્રવણ્ સમિતિગુમિમયંચરિત્ર, કર્માષ્ટકાદહન સુતપ: યામિ પાપૌધનાશનકર વરમંગલમ્, ત્રૈલોક્યસારમુપકારપરં ગુરું ચ; ભાવાર્થાત શુધ્ધિવરકારણમુત્તમાનાં, શ્રી મોક્ષ સૌખ્ય કરણે હરણભવાનાં.....૪ ભવ્યાજબોધનરહિં ભવસિંધુના, ચિંતામણે સુરતરોરધિક સુભાવ તત્વવિચારનવકં નવકારરુપ, શ્રી સિદ્ધચક્ર સુખદં પ્રણમામિ નિત્યું........પ
70
૩

Page #92

(૨૦) સુલલિત નવપદ ધ્યાનથી, પરમાનંદ લહીયે; ધ્યાનાગ્નિથી કર્મનાં, ઇંધન પણ દહીયે..............૧ ઈતિ ભીતિને રોગ શોક, સવિ દૂર પણાસે; ભોગ સંજોગ સુબુદ્ધિના, પ્રામિ સુવિલાસે .......... સિદ્ધચક્ર તપ કીજતાં, ઉત્તમ પ્રભુતા સંગ; મોહન નાણ પ્રસિધ્ધતા, ગંગા રંગ તરંગ.............
(૨૧) શ્રી સિદ્ધચક આરાધીએ, આસો ચૈતર માસ; નવદિન નવ આંબિલ કરી, કીજે ઓળી ખાસ ...........૧ કેશર ચંદન ઘસી ઘણાં, કસ્તુરી બરાસ; જુગતે જિનવર પૂજીયા, મયણાને શ્રીપાળ..................૨ પૂજા અષ્ટપ્રકારની, દેવવંદન ત્રણ કાળ; મંત્ર જપો ત્રણ કાળને, ગણણું ગણો તેર હજાર.............૩ કટ ટળ્યું ઉબર તણું, જપતાં નવપદ ધ્યાન; શ્રી શ્રીપાલ નરિંદ થયા, વાધ્યો બમણો વાન..........૪ સાતસે કોઢી સુખ લહ્યા, પામ્યા નિજ આવાસ પુણ્ય મુક્તિ વધુ વર્યા, પામ્યા લીલ વિલાસ.. ......... ૫
(૨૨) સકલ મંગલ પરમ કમલા, કેલિ મંજુલ મંદિર; ભવ કોટિ સંચિત પાપ નાશન, નમો નવપદ જયકર........૧ અરિહંત સિધ્ધ સૂરીશ વાચક, સાધુ દર્શન સુખકરં; વરજ્ઞાન પદ ચારિત્ર તપ એ, નમો નવપદ જયકરે..........૨ શ્રીપાલ રાજા શરીર સાજા, સેવતા નવપદ વર, જગમાં હી ગાજા કીર્તિ ભાજા, નમો નવપદ જયકર.......૩ શ્રી સિદ્ધચક પસાય સંકટ, આપદા નાસે સવે; વળી વિસ્તરે સુખ મનોવાંછિત, નમો નવપદ જ્યકરં...
(71)
....૪

Page #93

આંબિલ નવદિન દેવવંદન, ત્રણ ટંક નિરંતર; બે વાર પડિકકમણાં પડિલેહણ, નમો નવપદ જયકર...૫ ત્રણ કાળ ભાવે પૂજીએ, ભવતાર તીર્થંકર તિમ ગુણણું દોય હજાર ગુણીએ, નમો નવપદ જયકર........... વિધિ સહિત મન વચન કાયા, વશ કરી આરાધીએ; તપ વર્ષ સાડાચાર નવપદ, શુધ્ધ સાધન સાધીએ.........૭ ગદ કષ્ટ ચૂરે શર્મ પૂરે, યક્ષ વિમલેશ્વર વર; શ્રી સિદ્ધચક્ર પ્રતાપ જાણી, વિજય વિલસે સુખભર...૮
(૨૩) સકલાભિમુત્તમ નવપદં, સલ્લબ્ધિદં રાજતા; સુમનોવૃક્ષ ઈવાસ્ય તીર્થપતય સિધ્ધમુનીસ્તથા..........૧ હિતકૃ૬ વાચક સાધવ સુરંપો, રત્નત્રય સુન્દર; નવશાખાચ ફલ પ્રતીતમહિમાડડનન્ટાબ્ધિ નિઃશ્રેયસમ્.. જગતીસારમય મહાગુણમય, સંવિન્મયં ભાવયં; સુમનો ધ્યેયમય દયારસમય, સિધ્ધાન્ત વિદ્યામયમ.............૩ ભવિનાં કર્મહર મનોહરનિધિ, શ્રીપાલપીડાહર મનસા ભક્તિયુતઃ સ્તવીમિ સતત, શ્રી સિદ્ધચકવરમ..........૪ અસુમત્કર્મહર સુદર્શનમિદં, ચક્રવરં ભાસતે; ગુણસંરથાનજુપાં યદર્શનબલાન્નિત્યં ગુણો વધતે.......૫ અમૃતસ્થાનપિપાસુ ભવ્ય જનતા, નિર્વાણસત્કરટ્યુન્દન; જગતીવ્યાપકમેતદેવ ભજતાં, શ્રી સિદ્ધચક્ર પરં.................
(૨૪).
શ્રી અરિહંતપદના ચૈત્યવંદન જય જય શ્રી અરિહંતભાનુ, ભવિ કમલ વિકાશી; લોકાલોક અરુપી, સમસ્ત વસ્તુ પ્રકાશી..
..............૧ સમુદધાત શુભ કેવલે, ક્ષય કૃત મલ રાશિ;
72)

Page #94

શુકૂલ ચામર શુચિ પાદસે, ભયો વર અવિનાશી..........૨ અંતરંગ રિપુગણ હણીએ, હુયે અપ્પા અરિહંત; તસુ પદ પંકજમેં રહી, હીરધરમ નિત સંત............૩
(૨૫)
વસંતતિલકા રાકેશકાશઘનસાર પિનાકિધામ, શોભાકલાપવિલસત્કમની કાન્તિમ; શાન્તગુરૈરવિસૌર્જનરાજ રાજે, વન્ડેડરિહંત જિન દેવમવિમોહં.......૧ જ્ઞાનપ્રકાશ વિમલીકૃત વિશ્વવિશ્વ, સૂર્યપ્રભાભણ ભૂપિનકામ્યકાયમ: ક્ષોધ્યામરન્તમનઘંજનતાપકૃત્યે, સદેશનું નિવર મનસાડભિવળે............૨ જઘન્યતૈકસુકોટિમોઘવાચઃ પાદબ્રચ જિનપતેઃ શ્રેયસદાડચ્ચમ સૌન્દર્યસાર જિતકામ જણબોધ, બોધાય હદહૂદયે જિનાં ભજેડહમ....... ૩ ધર્મપ્રદાનેનસુખીકૃતભાવ, દોષવ્રજૈર્ભવકરે: સતતં વિધુર, આધારભૂતમિહનાનુણસ્ય સૌમ્ય, ભકત્સા જિનેન્દ્રમહિમાત્મહિતાય સેવે....૪ પ્રાતઃ મારા બકમનીસ્મશાન્તમૂર્તિ, શ્રીમદ્ભરોર્વિમલમુક્તિ સુનામ ભાજ: સ્વાન્ત નિધાય ચરણદ્રય પદ્મ ભૃગે, રંક: કરોતિ જિનવંદનમાત્મમોહિ.........૫
(૨૬). વંદુ શ્રી અરિહંતને, શ્વેત વરણ સુખકાર, બાર ગુણે કરી શોભતા, પ્રણો ભવિ નરનાર.....૧ કેવળજ્ઞાન દિવાકર, વિચરે પુછવી મોઝાર; અભિય સમાણી દેશના, આપે ભવિ હિતકાર............ જઘન્ય થકી એક કોડ સુર, સેવે પ્રભુના પાય: મનહર મુર્તિ નિરખીને, મન આનંદ ન માય ...... ....૩ જગત સુહંકર સાહિબો, પરમ ધર્મ દાતાર: દોષ સકલ દૂર ગયા, અખિલ જંતુ આધાર.......૪ પરમ પૂજ્ય પરમાતમાં એ, પરમ જ્યોતિ પદ સાર; મુક્તિ વિમલ પદ કારણે, રંગ નમે નિરધાર............
13)

Page #95

(૨૭)
શ્રી સિદ્ધપદનાં ચૈત્યવંદનો ઉદધિ સુતા તાસ રિપુ, વાહન સંસ્થિત બાલ; બાલ જાણી નિજ દીજીએ, વચન વિલાસ રસાલ.............૧ અજ અવિનાશી અકલ જે, નિરકાર નિરાધાર; નિર્મમ નિર્ભય જે સદા, તાસ ભકિત ચિત્તધાર...........૨ જન્મ જરા જાવું નહી, નહીં શોક સંતાપ; સાદિ અનંત સ્થિતિ કરી, સ્થિતિ બંધન રુચિકાય...........૩ નિજે અંશ રહિત શુચિ, ચરમપિંડ અવગાહ; એક સમય સમ શ્રેણિએ, અવિચળ થયો શિવનાર............૪ સમ અંશ વિષમપણે કરી, ગુણ પર્યાય અનંત; એક એક પરદેશમેં, શકિત સજગ મહંત ..૫ રુપાતીત વ્યતિત મલ, પૂર્ણાનંદી ઈશ; ચિદાનંદ તાકું નમત, વિનય સહિત નિજશીષ...........૬
(૨૮). પ્રણમું સિદ્ધ નિરંજનો, સિદ્ધિ હેતુ સુખદાય; અજર અમર સુખને વર્યા, જપતા પાતક જાય ......... ૧ આતમજયોતિ અનુપમ ભલી, નિરાબાધ પદ સાધી; નિજગુણમાં રમતા સદા, વિરમી સકલ ઉપાધિ.......... ક્ષાયિક ભાવે જેહના, જ્ઞાનાદિક ગુણ સાર; પ્રેમે પૂજો ભવિ જના, કરી શુદ્ધ ચિત્ત અપાર.......... અરિહંતો પણ તેહને, નમન કરે ગુણ ખાણ; પરમેષ્ઠી બીજે પદે, પ્રણમે સિધ્ધ સુજાણ મુક્તિવિમલ સુખ સાહિબા એ, અવિચલ પદ દીજે; રંગ વિમલ પ્રભુ ધ્યાનથી, મન ઈચ્છિત લીજે ........૫

Page #96

(૨૯) ઈન્દ્રધ્વજાગૃત: સિદ્ધચન્તિ કાર્યાણિ યતોડત્રપુંસા, સધ્ધયાનાપાલ્લઘુચિહ્નિતાનિ વન્ટેડભિસેવે પદમવ્યયંત, ખાણ્યેયસે ભૂરિતમાય સિદ્ધમ.........૧ સ્વાત્મસ્વરુપે રમમાણમાાં, વાણી પરં દોષ વિતા નહીં સિદ્ધપદં તદ્ભવભાવ ભુકત, ભો છવા ભો મિત્રા સદાનુચિન્ત.........૨ ક્ષીણ: સમસ્તોભવમોહરાશિ, જ્ઞાનાદિસંચિત ન સિધ્ધિભાજામ યેષાં ચ તાન્ સિધ્ધતમાનપ્રશસ્તાનું, ચત્તોડભિશુધ્ધયા સતતં નમામિ......૩ દીક્ષાભિકાલે પરમાન્નમનિ, પૂજ્યારિહન્તા અપિ યાં સિધ્ધાન: અનન્ત ચાતુટયરાજમાનાનું, તાન્ ભાવયે ધ્યેયતમાન્ હદન્ત.........૪ સિધ્ધાથતેમે ગુરુરાજ મુક્ત, વૈચ્છતુ મુક્ત પદમવ્યયંતત્ : પંચાસરંગઃ કૃપયા પ્રભુણાં ભૂયાત્તવૈવાત્ર મનોભિલાષ........ ૫
(૩૦) પ્રાકૃત ચૈત્યવંદન તિર્થીયરે ગયોહે, સિધ્ધ લોયગ્ન ઠાણ સંપત્ત, આયરિયે ગણનાહ, મુણિવાયમ વાયગે વંદે ...... ૧ નીયગુણ લણે સમણે, સુહાય ભાસ્સર્વસમ્મતિ; તત્તત્વબોહરુવં નાણ, ગુણ પણવિહે વદે.................. ૨ સુધ્ધપવિત્તિસર્વે, ચરણ પાયે મહાભવસમુદું તવપયમિશ્કિય દાણે, કમ્પયરું ભાવ વદે...............૩ ચિત્તાલંબણમેય, ઉર્દૂિ સિદ્ધચક્કસંસેવ કય સવ્વાસિવિલયા - પવિત્તમાષ્પસકલિયા...........૪ સિરિસિરિવાલો રાયા, નવપદ સંજયસિધ્ધચક્કાઓ; જાઓવિણ, કુકો સંપત્તો તાગય લચ્છિ............ ૫ હોઈ સયા કલ્યાણ, સિગ્ધતહવિરામકક્નસંસિધ્ધિ; આણંદ બુધ્ધિ રિધ્ધિ, ખાઓ સિધ્ધચક્કસ....... ૬ સિરિ સિધ્ધ ચક્કમંતો, ભવ્વાણું સિધ્ધચકલીણાણું વંછિયમાલા હેઉ, કુણી સયા સંઘ કલ્લાણ ...............૭
-750

Page #97

(૩૧) તૃત વિલંબિત વિનય કમ્મ ચકિક જિણોસરે, વિમલ સિદ્ધપક્ષરિ નિબુએ સુહગુણાયરિએ વરવાયગે, પઈદિયું પણમામિ મુણીસરે.... ...... ૧ પરમમુત્તિનિયાણ સુદંસણું, વિમલનાણમહંત સુહમ્પય; અસમસત્તિહર ચરણ તવો, નવપયાઈ સરેમિ સયા મુયા. ... ૨ વિયડરોગ પરાભવ નાસણં, ઈહ પરત્વ તઓ થિર સંપયા; નવપયસ્મરણ ભવસાયરે, પવહણ દહણ દુરિઇંધણે....૩ સઈથુણંતિયdહરિએણજે, સવઈ મુત્તિપર્યં વિલયંતિતે ઈય વિઆરિઅ વંદણ પૂર્ણિ, સુવિહિણાપકુણંતુ સયા સયા ....૪ નરભવો સહેલો હવએ જઓ, નવપયાઈ મિલંતુ ભવભવે;
(૩૨). વિમલેસર ચકેસરી, સિરિ સિરિવાલાઈ ભવ્યપરિપુજજં: સિરિ સિધ્ધચક્કમિઠું, વંદામિ સયાખ્યમોએણં.... લૂણ ઈસકમ્મલય, ઝાણ કુઠારેણ સિધ્ધચકકસ્સઃ જો નિણિયાણ ભાવો, સત્તિય વિહિરાય સંજુdો... ૨ દિલ્લુણઈ સંપત્તિ, પરમૂણ્ય નિચ્છિયë માહખંડ વંદામિ ધમ્મસાર, નવપયમય સિધ્ધચકકમાં ............... ૩
(૩૩). શ્રી શૈલેષી પૂર્વ પ્રાંત, તનુ હીન વિભાગી; પુāપગ પસંગસે, રિધ ગત જાગી ... ૧ સમય એકમેં લોકપ્રાંત, ગયે નિગુણ નિરાગી; ચેતન ભૂપે આત્મરુપ, સુદિશા લહી સાચી ........... ૨ કેવલ દંસણ નાણથી એ, રુપાતીત સ્વભાવ સિદ્ધભયે વસુ હીરધર્મ, વંદે ઘરી શુભ ભાવ .......... ૩

Page #98

.૧
(૩૪) સકલ અભીષ્ટને આપતાં, નવપદ મહિમા સાર: કલ્પવૃક્ષ પરે શોભતા, નવ શાખા ઉદાર અરિહંત સિધ્ધ આચાર્યને, વાચક મુનિ ગુણ ગેહ: દર્શન નાણ ચારિત્ર તપ, નવ શાખા તસ એહ દ્વાદશાંગીનો સાર છે, દેવ ગુરુ વળી ધર્મ: ત્રણ તત્વ છે એહમાં, આપે જે શિવધર્મ પીડા હરી શ્રીપાળની, નવમે ભવ શિવ જાય: સુખ અનંતા પામશે, સિધ્ધચક્ર સુપસાય કર્મ શત્રુ હણવા ભણી, સિધ્ધચક્ર આધાર: ચક્ર સુદર્શન તણી પરે, શિવ લબ્ધિ ધરનાર
...........
૪
૩
77
૫
૩૫ શ્રી સાધુપદ ચૈત્યવંદન
પડ જીવન પાલન પરા, પંચ મહાવ્રત ધાર; તપ કરી ધાતુ શોષવે, કરમ કઠીણ હરનાર.. ૧ મમતા દહિ સમતા વહી, ધ્યાવે આત્મસ્વરુપ; દુવીસ પરિસહ જીતીને, તરતા ભવજલ ગ્રૂપ
તપ તપતા કર્મો દહિ, હરી કર્મનો મેલ; આત્મ, શુદ્ધ કુંદન કરી, મેળવતા સુખ વેલ........ ૩ સુમતિ ગુપ્તિ શસ્ત્ર કરી, પ્રમાદ શત્રુ માર; અજરામર પદ પામવા, જસ સંથમ છે અપાર...
સૂરિ લબ્ધિ તેહથી વરે, સ્વપર સમયને ધાર; નમો નમો તે મુનિવરા, આત્મા ગુણી અણગાર............ ૫
૩૬ શ્રી આચાર્યપદ ચૈત્યવંદન
અસ્ત થયે રવિચંદ્રમા, આચારજ ગુણ ગેહ; દીપ સમાન પ્રકાશતા, શ્રી જિનશાસન જેહ
૪
......
૧

Page #99

દ્વાદશાંગ ગુણ ગણધરા, ભાવે આત્મ સ્વરુપ પાંચે ઈન્દ્રિયો વશ કરે, તારક ભવજલ ફૂપ ........ ૨
કુમત કુવેલી હત કરી, ધર્મવેલ સુખકાર; સિંચન કરી ફલ અર્પતા, શીવસુખ રુપ મનોહાર ....... ૩
સારણ વારણ ગુણધરા, મોહપીડા હરનાર; નોદન પ્રતિનોદન કરે, ભવજલ તારણહાર...........૪
તિર્થંકર સમ શોભતા, તાસ પટ્ટ ધરનાર; અમુક ગુણે તસ સમ કહ્મા, ગુણ લબ્ધિ ભંડાર... ૫
૩૭ – શ્રી અરિહન્તપદ ચૈત્યવંદના
(રાગ-વિમલ કેવલજ્ઞાન કમલા કલિત) અરિહન્ત સન્ત ભદન્ત ગુણીયલ નરસુરાદિક સેવિત; સુખસાજ અર્પક માનમર્દક નમો નિત્ય જિનેશ્વર..............૧
વિમલભાવ વધારીને સવિ હરતા ભવિ દુઃખ ડુંગર, સૌખ્યકારક કહારક નમો નિત્ય જિનેધર .......... ૨
રાગ દ્વેશ વિદારી હારી ઘાતિ ગણ ઘનતાપને; સલ્તાન આપે દુઃખ કાપે નમો નિત્ય જિનેશ્વર............. ૩
પણતીશ અતિશય શોભતી જિનવાણીખાણી ગુણતણી; તત્વમણિ ભવિજનને-અપે, નમો નિત્ય જિનેશ્વર.............૪
ઈન્દ્રકૃત પ્રતિપૂજના પ્રતિહાર્ય આઠે શોભતા; લબ્ધિ ધારી ગુણ વિહારી નમો નિત્ય જિનેશ્વર ...૫
૩૮-શ્રી સિદ્ધપદનું ચૈત્યવંદન
જ્ઞાન ચતુષ્ટય સિદ્ધીથી, સિદ્ધિવધૂ વરનાર; અષ્ટ કર્મ હરવા થકી, પરમ જ્યોત ધરનાર....... ૧
સિદ્ધશિલાની ઉપરે, યોજન અન્તિમ ભાગ; સુખ અનંતા ભોગવે, મલતાં નિજ ગુણ લાગ......૨
લૌકિક સુખનો ગણિતથી, અનંત વર્ગ જો થાય; તોપણ સિદ્ધસુખ સારખું, સુખ નહિ કહેવાય......૩
(78)

Page #100

જનમ નહિ મરણો નહિ, આધિ વ્યાધિ નહિ લેશ; ગુણ અનંત આસ્વાદતા, પામ્યા જેહ વિશેષ ..
આત્મ કમલમાં તેમનું ધ્યાન નિત્ય ધરનાર; લબ્ધિ અનંતી પામીને, ભરે સુખ ભંડાર............ ૫
૩૯-શ્રી ચારિત્રપદ ચૈત્યવંદન ચારિત્ર પદ ધારીએ, બાળી અવિરતિ પાપ; કર્મ કક્ષ દહવા ભણી, ચરણ શકિત અમાપ.
.......૧ તીર્થપતિ પણ ધારતા, ચરણ ગુણમણિ ખાણ, તે ભવ મુક્તિ જાણવા, છતાં કરે પ્રમાણ ...... ૨
આઠ કરમના પુંજને, રિક્ત જેહ કરનાર; ચારિત્ર એ અર્થનો, નિર્યુકિતમાં વિચાર......૩
સંવર ગુણ સંજમ થકી, પ્રચારે જે મહાન; પરરુપ તજી આતમાં, લહે પોતાનું સ્થાન ....... ૪
આત્મ કમલ ચારિત્રથી, જો ભવિ રહે ખીલાય; લબ્ધિસૂરિ શિવસંપદા, જલ્દી તોજ પમાય ............ ૫
.....૧
૪૦ - શ્રી તપપદ ચૈત્યવંદન કર્મવલ્લી વિધારવા, તપ છે પરશુ સમાન; ટળે દુઃખ દુર્ગતિતણા, આપે સુખ અમાન
તપથી લબ્ધિ ઉપજે, અઠાવીશ ગુણકાર; તપ કરતાં પાતિક ટળે, હરે કર્મનો ભાર..૨
તે ભવમાં કેવલ લહી, જાણે મુક્તિ સ્થાન; તીર્થકર જે તપ કરે, તે તપ ગુણ મહાન......... ૩
તપ ઔષધિ અકસીર કહી, કર્મ રોગ હરનાર શિવગતિ વરવા ભણી, તપ કારણ સુખકાર
...... ૪ આત્મકમલ તપ લકમીથી શોભે દિવ્ય પ્રકાર લબ્ધિ સૂરિએ ગુણથકી વરે શિવ વધૂ સાર........ ૪

Page #101

૪૧ શ્રી દર્શનપદ ચૈત્યવંદન ધર્મ મૂલ દર્શન નમો, ભમો ન ભવની રાશ; આતમ ગુણ નિજ પામીને, હાંકો કર્મ હતાશ....૧
સડસઠ ભેદ જેના કહ્યા, વહ્યા તે જેણે જીવ; બાસઠ મારગણા તજી, લહે તે જલ્દી શિવ ...... ૨
છાસઠ સાગર જાસ છે, સ્થિતિ જેહની નિત્ય; અંતરમુહૂર્ત જધન્યથી, ઠાવે જે ચિહ્નરુપ............ ૩
નાના જીવ આશ્રિત કહી, સ્થિતિ જેહની નિત્ય; એ ગુણ જે આતમ વિષે, સમજે નિત્યા નિત્ય..........૪
આત્મ કમલ એ ગુણ થકી, વિકસિત ભવિનું થાય; જિનરાજ રહે તેમાં, લબ્ધિ જિનપદ પાય...........૫
૪૨- શ્રી જ્ઞાનપદ ચૈત્યવંદન જ્ઞાન દાન કરે ધ્યાનનું, આપે સંજમ સાર; જ્ઞાન વિના પશુ સારીખા, ભટકે ભવ મોઝાર.............૧
ગમ્યાગમ્યને જાણતા, પયારેય વિચાર; તે જ્ઞાને ભવિયણ લહે, જલદી ભવનો પાર. ....... ૨
એકાવન ભેદે કરી, અલંકર્યો જે ગુણ; ઉજ્જવલ સ્ફટિક મણિ સમો, જ્યોતિ એહ નહિ ન્યૂન.........૩
મોહ હરતી હર સિંહ છે, મોહ તિમિર હર ભાણ; સુખ અનંતા આપતું, જાણો જિનવર નાણ.... ૪
આત્મ કમલ વિકસાવતું, ભરે લબ્ધિ ભંડાર; સમપદ સેવા કરી, લહીએ ભવજલ પાર ......... ૫
(૪૩) શ્રી ઉપાધ્યાય ચૈત્યવંદન
ઉપાધી આધિ હરે, વ્યાધિ હરે ગુણવંત; સૂત્ર પાઠ અર્પણ કરે, વાચક ગુણીવર સંત... ૧
(80)

Page #102

હોય રાજા યુવરાજથી, વાચકથી સૂરિરાય; થાય ગુણ ગણ ધારતાં, ત્રીજે ભવે શિવ જાય....૨
અંગ ઉપાંગના જાણજે, ચરણ કરણ ગુણ ગેહ, પચ્ચીસ ગુણ ઉવક્ઝાયના, ઘરના અતિ ધરી સ્નેહ...૩
જડતા કાપે શિષ્યની, કરે પથ્થરને મોમ; આતમ ધ્યાનમાં વાપરે, સદા પોતાનું જોમ..... ૪
શાસનની સેવા કરે, મુક્તિ લેવા કાજ આત્મ કમલ લબ્ધિ મલે, સેવો વાચક રાજ... ૫
(૪૪). જગત ભૂષણ વિગત દૂષણ, પ્રણવ પ્રાણ નિરુપ, ધ્યાન અનુપમ ઉપમા, નમો સિધ્ધ નિરંજનં ... આવા
ગગન મંડલ મુકિત પંચ, સર્વ ઉર્ધ્વ નિવાસન;
જ્ઞાન જ્યોતિ અનંત રાજે, નમો સિધ્ધ નિરંજન..રા અજ્ઞાન નિદ્રા વિગત વેદન, દલિત મોહનિરાયુષ નામ ગોત્ર નિરંતરાય નમો સિધ્ધ નિરંજન...... Hall
| વિકટ કોધા માન યોધા, માયા, લોભ વિસર્જન, - રાગ દ્વેષ વિમદિત અંકુરે, નમો સિધ્ધ નિર્જન....૪ વિમલ કેવલ જ્ઞાન લોચન, ધ્યાન શુકલ સમોહિન; યોગિનંમિતિ ગમ્યરૂપ, નમો સિધ્ધ નિરંજન......પા.
સદા યોગમદ્રા સમરસદા, કરી પલ્યકાસન;
સર્વદીસતેજા નમો સિધ્ધ નિરંજન.....દી. જગત જિનકે દાસદાસીઃ તાસ આશ નિરાસન ચંદ્રપરમાનંદ રૂપ, નમો સિધ્ધ નિરંજન....ગા.
સ્વ સમકિત દષ્ટિ જિનકી, સોહે યોગી અયોગિક,
દેખિતા લિન હોવે, નમો સિધ્ધ નિરંજન......૮ સિધ્ધ તીર્થ અતીર્થ સિદ્ધા, ભેદ પંચદશાદિક; સર્વન કર્મ વિમુકિત ચેતન, નમો સિધ્ધ નિરંજન.....
ચંદ્ર સૂર્ય દ્વીપમણિકી, જયોતિ તેને ઓલંગીકનું, તે જ્યોતિથી કોઈ અપરમ જ્યોતિ, નમો સિધ્ધ નિરંજન...૧
81)

Page #103

એકમાણે અનેક રાજે, અનેકમાંહિ એકકં; એકનેક કનહિં સંખ્યા, નમો સિધ્ધ નિરંજન.....૧૧
અજર અમર અલખ અનંત, નિરાકાર નિરંજન,
બ્રહ્મજ્ઞાન અનંત દર્શન, નમો સિધ્ધ નિરંજન...૧૨ અચળ સુખની લહેરમાં પ્રભુ લીન રહે નિરંતર; ધર્મધ્યાનથી સિધ્ધદર્શન, નમો સિધ્ધ નિરંજન...૧૩
ધ્યાને ધૂપ મને પુષ્પ, પંચ ઈન્દ્ર હુતાશન; ક્ષમા જાપ સંતોષ પૂજા, પૂજ નિરંજન, નમો સિધ્ધ નિરંજન...૧૪
(૪૫) સિદ્ધ સકલ સમરુ સદા, અવિચલ અવિનાશી; થાશે વળી થયાથાય છે, અડ કર્મ વિનાશી..... ના
લોકાલોક પ્રકાશ તાસ, કહેવા કોણ શૂરો, સિધ્ધ બુધ્ધ પર પારગત, ગુણથી નહિ અધૂરો..... જરા અનંત સિધ્ધ એણીપેરે નમું એ, વાણી અનંત અરિહંત; જ્ઞાનવિમલ ગુણસંપદા, પામ્યા તે ભગવંત... શ્રા
(૪૬) શ્રી આચાર્યપદના ચંત્યવંદન જિનરાજ કુલ મુખરસ અનિલ, મિતરસ ગુણ ધારી;
પ્રબલ સબલ ઘન મોહદ્દી, જિણ તે ચમૂ હારી.... ૧ અજવાદિક જિનરાજ ગીત, નયતન વિસ્તારી; ભવભૂપે પાપે પડત, જગજન વિસ્તારી... રા
પંચાચારી જીવક, આચારજ પદ સાર; તીનકું વદે હીરધર્મ, અછોતરો વાર..... 3
(૪૭) શ્રીમન નભીંગણે રવિ સમા, આચાર્ય વર્ધા યુગે; યજ્ઞાનાર્ક ગભત્રિલોકતિમિર, ભીતિહરી પ્રેમભાક સ્વર્વેધાદિ મનોજરૂપજયિન, સેવ્યાન્ નરનિર્જરે: સૂત્રધાર સમસ્ત વૃત્તિ પ્રવચનાઆચદવાન્ ભજે ....

Page #104

ચેતઃ સૌધતલેસુ રંગવિમલો, ભવ્ય પદેથ્યાત્મકે, આચાયન્ ગુણવૃધ્ધયે પ્રતિદિન, ધ્યાયનું ભકત્સા વિધા, કીના રાસ્ય મુદાચતેહિ ગુણિના, સ્થાપ્યા દિશિપ્રેમત; સુત્વા યાન વિમલા ભવન્તિ ભવિકા, વન્દ Sહમ્ તાન્ ગચ્છવાનું.... ૨ પીતાકાર સુદેહ કાન્તિકલિના ફીતા ગુણે: સુંદર પદત્રિીજગતીય જન્તુનિવહે તારા ગણેશદ્ વત્ રાજન્તો જિનશાસનાલય મહાસ્વભાઃ સતાં પૂજિતા: શ્રીમન્સરિમુખા દિગન્તુ નિતરાં સંઘસ્ય ભદ્ર સદા .......... ૩ પંચાચાર વિચાર પાલન પરા પૂતારિજિ :, શાસ્ત્રાભ્યાસિત પવિત્ર વન્ને કમલે, મિષ્ટાચ વાણી શુભા; દૂરીભૂતમનાદિકાલકલિત, દ્વાન્ત યથા પ્રાણિના, જીયાસુ કિલ તેડવ્ય લોક વિદિતા, સચસે ભૂયસે........૪ સામાન્યરપિવા વિશેષ વચને, સદબોધબોધિ: ભવ્વાન સાધુપથે પ્રમાણ સહિતઃ સન્ધારયન્તભ્રશમ, દુધપાથ પંચ દર્ષિતુરગાન ધીરભિ સ્વાત્મતામ્ કુર્વન્તો ભુવિ સૂરય સુખકરા: સ્યુ બ્રહ્મચારિદ્રતા ...૫ રાગદ્વેષમહેભપંચવદના, નાભ્યન્તરારિબ્રજ, પ્રોન્માયાત્ બલિમાર બાબુજયિન: ફર્જત્યશો ભાસુરન, ઈર્યાગુમિ પ્રજ્ઞસુધારણ પત્ન, પંચપ્રમાદચ્છિદ વદ સાતરોપદેશકુશલાનાચાર્ય પુંગવાહ............. ૬ નાનાર્થ જિનભક્તિ ચિત્ત વિમલાતે માનવા ભાવુકા ધ્યાયનુ પ્રતિવાસર ત્રિપદ, કલ્યાણ દાને ક્ષમ, શ્રીમન મુક્તિગુરુ નિધાય હૃદયે, પંન્યાસ ચૂડામણિ, રંગ: તૌતિ મહીજસૂરિ પ્રવચન સદભાવના ભાવિતાન્......૭
(૪૮) જિનશાસન દિપક સમા, યુગમાં શ્રેષ્ઠ કહેવાય, રુપ અનુપમ જેહુનું, સુરનર સેવે પાય..... ના
-83 -

Page #105

ત્રીજાપદે આચાર્ચને, સેવો ભાવે મન રંગે; દક્ષિણ દિશે કરો સ્થાપના, આનંદ અતિ ઉમંગે... જરા પીતવરણ સોહામણું, છત્રીસ ગુણમણિ ખાણ; ગચ્છભાર ધુરંધરા, નમો આચાર્ય સુજાણ... II
પંચાચાર ને પાળતા, મુખમધુરી વાણી;
ભવ્યકમળ પડિબોહતા, અણમો હિત આણી... જા. સારણ વારણ ચોયણા, પડિચોયણા કરતા; પંચ ઈન્દ્રિય સંવર કરે, નવવિધ બ્રહ્મ ને ધરતા .. Rપા
રાગદ્વેષ અંતર અરિ, વળી મનમથ ટાલે
પંચ સમિતિ ગુમિ ધરી, પંચ પ્રમાદ નિવારે.... Irદા પદ ત્રીજુ શુધ્ધ ભાવથી એ, એવો નર નારી, મુકિતવિમલ ગુર સંપદા, રંગ વિમલ મન ધારી.... IIળા
(૪૯) શ્રી ઉપાધ્યાથ પદના ચૈત્યવંદન શ્રી પાઠક પદ પૂજ્યા, મુજ મન ઉલટ થાય, શ્રુતદાયક સુરતરુ વિભુ, નામથી દુરિત પલાય ... ITI જસ સેવાધી પામીએ, બોધિ રચણ સુખદાય; મોહ તિમિર દૂરે ટળે, ભવ ભ્રાંતિ મીટ જાય .. રા ચૌથા પદમાં શોભતા, નીલવરણ દિલધાર; આંબિલ તપ આરાધીએ, જેમ લહીએ ભવપાર.. 3 નિત્ય અપ્રમત્તપણે રહે, આગમ અર્થમાં લીન; પ્રેમ સહિત પણમે સદા, મિથ્યા મત ક્ષય કીન..... ૪ તપ ક્રિયા સંજોગથી, આપે વાંચના સાર; બાવન ચંદન વયણ જાસ, વાચક જગદાધાર... પા પુષ્કરાવર્તન મેઘ સમ, ભવ દવ તાપ નિવારે; મુક્તિવિમલ કવિરાયને, રંગવિમલ દિલધારે..... દા.
(૫૦) ધન ધન શ્રી ઉવજઝાય, રાય, શઢતા ઘન ભંજન,
(84

Page #106

જિનવર દેશિત દુવાલસંગ, કરકૃત જનરંજન... ૧. ગુણવંદન ભંજણ મયગદં, સુય શણિ કિયગંજણુ કુણાલંધ લોય લોયણે, જથ્થય સુયમંજણ... રા. મહાપ્રાણમેં જિન લડ્યો એ, આગમસે પદ તુર્ય, તીન પે અહર્નિશ હીરધર્મ, વદે પાઠક વર્ષ.... ૩
(૫૧) (ભુજંગ). યતઃ સાધુસંઘઃ સમીપે પ્રગટ્ય, સદા શાસ્ત્ર તવંધ્યધીત વરિષ્ઠમ્ ઉપાધ્યાય સંજ્ઞવદન્તીહતજજ્ઞાસ્તમેવાશ્રયન્તુશ્રુતજ્ઞાન શૈ.... ૧ જના ભોઃ શ્રુતામૌયદીહાસમેષ, ભજતુ પ્રતોષાદુપાધ્યાયદેવ; યતીય સુકલ્પ: શ્રુતાધાર પસ્તતસ્તંભજેડહમુદાવાચકાન્ય............૨ યદીયાંખ્રિસેવાપ્રભાવાજજનાનાં, કરબોધિરત્નવિભાતિપ્રકૃષ્ટમ્: થતોયાતિદૂતમો મોહજન્ય, ભવભ્રાન્તિ મુક્તિસ્તતસ્તંભજેડહમ્..... ૩ ચતુર્થેપદેરાજમાનઃ સ્વકાન્તા, મહાનલનીલોપલાકારવર્ણ તપારાધનાદીમકાયપ્રભાવ:, શ્રેયેસ્તાદુપાધ્યાય દેવો મહાર્થ:.....૪ સદાસાવધાનાઃ શ્રતોલીનકાલાઃ સદાચારનિષ્ઠા: શિવાકેલિલીલા: નિજીયોપદેશાજજનાજ્ઞાનભેદા ઉપાધ્યાય દેવાજયન્તપ્રબોધા.........૫ તપ: કર્મ ભાજે મુનીનું સૂત્ર સારં, મુદાપાઠયન્ત હૃદાપાઠકન્ત: ધરાધારભૂત વરંભવ્યજીવા, ભજä ભā યતો જ્ઞાનલબ્ધિ....૬ જનક્ષેત્રવૃધ્ધૌગુણપુષ્કરાવ્યા, ભવવ્યાધિહારાઃ સદા પાઠકાતે કવિ મુક્તિદેવ પ્રણમ્ય પ્રણમ્ય, સુરંગો વિધૉનુતિ વાચકાનામ્....૭
(૫૨) વસંતતિલકા
શ્રી સાધુપદનાં ચૈત્યવંદનો શ્રી પંચમેયતિજનાઃ સતત સુપૂજ્યા, ભકત્યા ભવાબ્ધિગુરુપૂરહતપ્રભાવા શ્વેતેતરાકૃતિવિભાવ્યશરીરસોભા શ્રી સાધવારિતસંવિલસતુ વિયે-૧ યાક્ષીદિશશિવતરાં નિક્સસવિશે સૌજિન્ય શાલિગુણકૈબહુ શોભયન્તઃ, યે યોગિનો મુનિવરા કિલ સન્તિભૂમી, વચતાજનાહિતાર્ સંધ્યાનું સુભાવા..૨ પંચાઢવાનુણહરાભવભાવકારા-નાચારપંચકમથોભવબાવભેદ ત્યકત્વપ્રપાલ્યમુનયો વિદિતાંબભૂવું - વેન્ડેય તામુનિવરાજિન દેવ ભક્તાનું..૩
(85)

Page #107

અષ્ટી ચ યા જિનમતે પ્રથિતા જનન્ય: પીયૂષ કલ્પગુણભાવ વિભાવિત તા: પાલયન્તઈહલોક હિતાય ભવ્યા, અચ્છતુ ભદ્ર મનિશ ગુરુ સાધુ પુંગા....૪ કામેષ દગ્ધ મનુજાનું પરિબોધયન્તો, દર્પ ચ તસ્ય સહસા પરિભેદયન્ત: ; શ્રી સાધુધર્મમમલ પરિપાલયન્તઃ શુધ્ધ સ્વરુપ મમ હિતા વિલસનુવિધે...૫ તસ્વા પાંસિ વિવિધાનિ મનોહરાણિ, જાતાશ્ચકર્મગતિતો લઘવઃ સદા યે; શાસ્ત્રપુદક્ષધિષણાનું લઘુરાગ મોહાન, વન્દ ૨ તાન્ યતિવરાત્ મનસાડભિરામ્ બ્રહ્મવત નવવિધ પરિપાલયન્તઃ શ્રીમત્ જિનેન્દ્રવરશાસનભૂષણાહ્યા: શ્રી સાઘવઃ શિવધિય સતતં જયન્તુ, તાત્રૌતિમુક્તિચરણાતિરંગ સાધુ....૭
(૫૩) પંચમ પદને પૂજીએ, સાધુ ભલા ગુણખાણ: શ્યામવરણ જસ શોભતુ, બોલે અમૃત વાણ.........૧ ઉત્તર દિશિ કરો સ્થાપના, સત્તાવીશ ગુણધાર: મુનિવર સકલને વંદના, લહીએ અવિચલ ઠામ.....૨ પંચામ્રવને દૂર કરે, પાળે પંચાચાર; પ્રવચન માતને ધારતાં, ટાળે વિષય વિકાર....૩ શુધ્ધ મને યતિ ધર્મને, આરાધે ઋષિરાય: પ્રણમો પદકજ તેહના, જેથી દુઃખ પલાય.......૪ વિવિધ પ્રકારે તપ કરી, આતમ અજવાળેઃ નિજ ગુણમાં રમતા રહે, પર પુદ્ગલ ન વિચારે..........૫ નવવિધ બ્રહ્મને પાળતા એ, જિનશાસન શણગાર; (મુક્તિવિમલ કવિરાયનો, રંગવિમલ ગુણ જાણ..........૬
(પ૪). દંસણ નાણ ચરિત્ત કરી, વર શિવપદ ગામી: ધર્મ શુકલ શુચિ ચક્રસે, આદિમ ખય કામી ...........૧ ગુણ પ્રમા અપ્રમત્તસે, ભયે અંતરજામી: માનસ ઇન્દ્રિય દમન ભૂત, શમ દમ અભિરામી .......૨ ચારુ તિઘન ગુણભર્યોએ, પંચમ પદ મુનિરાજ; તત્પદ પંકજ નમત હૈ, હીરધર્મ કે રાજ ............૩
= (86)

Page #108

(૫૫) હૂત પુગ્ગલ પરિઅટ્ટ, અદ્ધ પરિમિત સંસારઃ ગંઠિભેદ તબ કરી લહે, સબ ગુણના આધાર ક્ષાયક વેદક રાશિ અસંખ, ઉપશમ પણ વારઃ વિના જેણ ચારિત્ર નાણ, નહિ હુવે શિવદાતાર શ્રી સુદેવ ગુરુધર્મની એ, રુચિ લંછન અભિરામ દર્શનનું ગણિ હીરધર્મ, અહર્નિશ કરત પ્રણામ..... ૩
(૫૬) છઠે દર્શન પદ નમો, સડસઠ ભેદ સોહાય;
નૈઋત્ય ખૂણે કરો સ્થાપના, શ્વેત વરણ મન ભાય......૧ તપ જપ સંયમ શૂન્ય છે, બિન સમકિત પાવે; બિંદુ ગુણ વિણ એહથી, સંખ્યા સહુ જાવે. જ્ઞાન ચારિત્ર એહથી, હોવે શુધ્ધ પ્રધાન: અંતર્મુહૂર્ત દર્શન લહે, પામે અનુપમ ઠામ ભેદ અનેક દરશન તણા, સંવર તત્વનું મૂળ; ત્રિકરણ શુધ્ધ મન ધરે, શિવમાર્ગ અનુકૂળ દર્શન પદની સેવના, કરતા ભવિ નિત્યમેવ: પંડિત મુક્તિવિમલ તણો, રંગ નમે સસસ્નેહ
૩
૪
........પ્
૧
(૫૭) ઈન્દ્રવજ
ષ પદે નૌ મિસુ દર્શન સð, સમારિભૅદૈઃ ક્રમનીય વૃત્ત શુકલ બુધૈ: સ્થાપ્યુંમલ હિતાય, નૈઋત્યકાસે બહુ મોહનાશી........૧ ઋતે સમ્યકત્વ વિકલાનિ લોકે, ધર્માણિકાર્યાણિ જનાદતાનિ; વિનૈકસંખ્યાં વિકલ યથા વૈ, શૂન્યાલિરેય મનુજા વિદન્તુ........૨ જ્ઞાનેન શુધ્ધિજનૂષાં ચરિત્રૈ:, સમ્બોભવિતીતિ સુપથ્યમેતત્ સમ્યક્ત્વ સિધ્ધયાક રંગ:, સમોક્ષો યં પ્રાર્થયન્તે વિજને સુસન્ત....૩ શ્રી દર્શનચારુ સમ્યક્ત્વમેવ, મૂલં ચ યત્સવરતત્વકસ્યઃ
શુધ્ધત્રયાણાં શિવમાર્ગભાજામ્ સિધ્ધિ: સુલભ્યા નય તત્ર ચિન્તા.......૪
87

Page #109

સમ્યકત્વ લબ્ધૌ ધિષણા સુકાર્યા, મુક્તર્યદિતા ભવબંધ મુક્ત , પંન્યાસ મુક્તિ સંદર્ય પ્રણમ્ય, જાતોડત્રરંગઃ સકલ સુગુખે ..૫
(૫૮) મંદાક્રાંતા નત્વા નવા વિમલમનસા પ્રાણિનો બોધ બુધ્ધા, સ્થાને રમે શશિકરસમે સપ્તમેડવર્ણનીયમ: જ્ઞાન ધ્યેયાતુલમલહર, સ્થાપ્યમાગ્નેયકોણે, યસ્ય જ્ઞાનાદિહ પરભવે સદ્ગતિ સજનાના........૧ આસનભેદા સમય વિદિતા, અએક પંચાશદચ્છા શૈવં પંચપ્રમિતિ વિષયીભૂત પ્રામાણ્યમત્ર: ભાવજ્ઞાને તિમિર નિચયેબ્ધ, દીપ વધ્વસ્તુ શોધિ, મેય જ્ઞાન ચિનુત ભજત બ્રહ્મવત્ ભવ્યજીવા.........૨
નૈવૈદંશભિરમલૈબોધિતઃ પ્રાણિવર્ગો, દુર્લભોડયું નરભય ઈહ પ્રાસ એવાગપંભિ તસ્માભવ્યસ્ત્રિવિધ કરણે જ્ઞાનમારાધ્યમેવ, યસ્કુપાતો ભવતિ મનુજો ધોર સંસાર તારી..........૩ ચિત્ર, વિશ્વે વિબુધ, ગણનાયાં જનો જ્ઞાન શૂન્ય માનન્તસ્ય પ્રભવતિ નૈવ પૂચ્છહિનઃ પશુસ તત્વોત્તત્ત્વ જિન પવિહિત નૈવ જાનાતિ સમ્યક તસ્માત જ્ઞાને ભવિજન બુધેધ વિધેયા વિશુધ્ધા.........૪ ઈન્ધ જ્ઞાત્વા જગતિ મનુજાધિન્યમેવાનુઘટ્સ, જ્ઞાન રમ્ય પઠનવિધિના પુસ્તકાદિ પ્રદાનાત્ : પૃષ્ણા શાસ્ત્ર ગુરુ વિનયતોડજ્ઞાનસંદોહહારિ, ચાલ્વેતવ્ય ભવતિચયતઃ સન્મતિઃ સત્નતિષ્ઠા ...........૫ મુક્તિ પ્રામા વિવિધ ભવિના જ્ઞાનમારાધ્ય સમ્યક મોક્ષો જ્ઞાન ન ભવતિ વિના સર્વ સિધ્ધાંત સારડ, શ્રીમન્સુકતેશ્ચરણ કમલે પર્માદીભૂતરંગ, જ્ઞાના – ભો વિદિત સમય તારયારં ભવાળે ....૬

Page #110

(પ૯) જ્ઞાન નમો પદ સાતમેં, ઉજવળ વર્ણ અનુપ: અગ્નિખૂણે કરો સ્થાપના, પ્રણમે સુર નર ભૂપ .........૧ ભેદ એકાવન તેહના, અથવા પાંચ પ્રમાણ સર્વ પદાર્થ જાણવા, દિપક સમ એ જાણ ............. ૨ દશ દષ્ટાંતે દોહિલો, નરભવ પામ્યો સાર; આરાધો ભવિ જ્ઞાનને, જેમ પામો ભવ પાર .......૩ જ્ઞાન વિના પશુ સારિખા, જાણો આ સંસાર; જ્ઞાન વિના જાણે નહીં, પ્રભુ વીરનાં તત્વ ઉદાર.......૪ એમ સમજી ભવિજન તમે, આરાધો પદ એહ; ભણી ભણાવો સાચવો, શાસ્ત્ર ધરી સસનેહ ..............૫ અનેક જીવ મુક્ત ગયા, જ્ઞાન આરાધી સાર; મુક્તિવિમલ કવિરાયનો, રંગાવિમલ ભવ તાર .....
(૧૦) શ્રી ચારિત્રપદનાં ચૈત્યવંદના અષ્ટમપદ આરાધીયે, ચારિત્ર શિવસુખ દાય; શ્વેતવર્ણ સમરસ ભર્યું, જેહથી ભવ ભેદાય ..........૧ સીત્તેર ભેદ છે એહના, અથવા સત્તર જણ; શુધ્ધ ભાવે આરાધતા, પામે પદ નિર્વાણ ..૨ પખંડ રાજય છોડીને, ચક્રવર્તી સુખકાર; અક્ષયપદ લેવા ભણી, પાળે નિરતિચાર કર્મકક્ષદહન ભણી, ભાવ હુતાશન જાણ ; નિર્મળ મન વચ કાયથી, સેવો ભવિક સુજાણ .....૪ સમકિત શુધ્ધ હોય તેહનું, વળી હોય જ્ઞાન વિલાસ ચારિત્ર વિણ કોઈ નવિ લહે, ભવ અટવીનો પાર ......... કામ ક્રોધ મદ મારીને, આરાધો પદ એહ; મુક્તિવિમલ સુખ આવશે., રંગવિમલ ગુણ ગેહ . ૬
89.

Page #111

(૬૧) જસ્ટ પસાથે સાહુ પાય, જુગ જુગ સમિતેંદ: નમન કરે શુભ ભાવ લાય, કુણ નરપતિ વૃંદ ....૧ જંપે ધરી અરિહંતરાય, કરી કર્મ નિકંદ: સમિતિ પંચ તીન ગુમિ યુત કે સુખ અમંદ .....૨ ઈષ કૃતિ માન કષાયથી એ, રહિત લેશ સચિવંતઃ જીવ ચરિત્તકું હીરધર્મ, નમન કરત નિત સંત ..૩
(૬૨) વસંતતિલકા... આરાધયન્ત ગુણિનો ભવ સિધુ પાન; ચારિત્ર્યસંશમનાં પદમખમ તત્ સ્મિન્ વિભાતિ નિતરાં શમતા વરિષ્ઠા;
તથ્થવેતવર્ણમમલ ચરિત થયડમ્....૧ ભેદા વિભાન્તિ ચરિતસ્ય ચ સતીતિ,
શ્રી ષોડર્ષક સમયોક્ત મહાપ્રભાવાઃ ભાવેનતાદિ સદા ભુવિ ભાવયદિભ:
સમ્રાપ્યતેડમૃતપદં ભવભાવ શૂન્યમ્....૨ પખંડ રાજ્યમમિત નનુ ચક્રણસ્તે, ભોગૅક હેતુ સુખકારિ વિહાય સદા; ચારિત્ર્યરત્ન સુખલબ્ધિ કૃતે સ હસ્તે,
નાનાવિધામું, શિવધિયોહિ પરિસહ......૩ આજન્મ કર્મ વિપિનાનલ સામ્યધારિ,
ચારિત્ર્ય મંત્ર સુખસત્રમધૌધહરિ; કાયાદિ શુધ્ધ વિધિનાખલમાલહારિ,
સેવ્યું પવિત્રસુલપત્ર પ્રમોદકારિ . ૪ જ્ઞાન ય શુદ્ધમથવા વર દર્શન ચ,
જાયેત ચેદિહસતાં સુતેન ભવ્યા પારં ન યતિ ચતુરોડપિ વિના ચરિત્ર, ભુવારિઘેરપર કૃત્યશૌર્યતોડપિ . ... ૫
(90)

Page #112

કોધાદિવૈરિખર સૈન્યમલ વિજિત્ય,
ચારાધયન્ત ભવિકાચરિંત સુદી પ્રમ્ પંન્યાસ મુક્તિવિમલાંધ્રિ સરજરેફ:
પંન્યાસ રંગમુનિરેષતદેવનૌતિ
....૫
(૬૩) શ્રીતાપદનાં ચૈત્યવંદના શ્રી ઋષભાદિક તીર્થનાથ, તદ્ભવ શિવપદ જાણ બિહુ અલૈરપિ બામ મધ્ય, દ્વાદશ પરિમાણ .........૧ વસુકર મિત્ત આમોસહિ, આદિક લબ્ધિ નિધાનઃ ભેદે સમતા યુત ખિણે, દ્રધન કર્મ વિતાન ...૨ નવમે શ્રી ત: પદ ભલો એ, ઇચ્છારોધ સ્વરુપ વંદનસે નિત હીરધર્મ, દૂર ભવતુ ભવ૫ ...૩
(૬૪) શિખરિણી અપારે સંસારે વિવિધ ભયચારેડરતિકરે,
મનોવાંછાપૂર્તિ સુરતરુરિવહાશુકુરુતે તપસ્તાં પુસા વૃજિનચયહારિપ્રતિભવ,
તતો ભત્યાગડરાધ્ય ભવિકમનુજેરેતદહર્નિશમ્....૧ જિતાધી વ્યાધીશાઃ પ્રશમરસભાજો જિનવરા,
બ્રિાર્ભિજ્ઞાનૈયુક્તાઃ ક્ષપિતકલુષાધર્મતનવ: ભવત્યાÖદાય પ્રબલમતયસ્તંડપિ વિધિના,
તપ રમ્ય કામ્ય વિદધતિનમથારુ તપસે.....૨ જનાનન્દા હેતુ ઘવલતમરૂપ ગુણનિધિ,
યદીયા વૈ ભેદો દિનમણિ સમા શાસ્ત્ર પ્રધિતાઃ મમત્વે મિથ્યાત્વે યુવતિ વિભણ્વત્ર મનુજા,
વિહાયાત્મોધ્ધાર કુરુત તપસા લોકજયિના...૩ હિતાયોક્તા યાક સમયનિવણે મંગલતતિઃ
પ્રધાનમ્પ તસ્યાસ્તપ ઈતિ દુરા રાધ્યમબુધે.

Page #113

ગદાધાતાનું શોકાન્ હરતિ કલુષાર્ મોક્ષપદવી:
હતીહા સાધ્ય તપતભવિનોત્તમતપ: ........૪ નવાચાર્લે ભવ્ય વૃતદધિપય: સ્વાદ વિગત,
યતોવ્યાપેહનિ ર્વિદધત તપઃ પુણ્યપથદ વશી ભૂયાક્ષેભ્યો જપત મનસા નવપદ,
ગુણાનાં યગ્નેહ ભવતિ કરગામોક્ષમેલા.....૫ નિયુક્યો હું બીજું વિવિધલદાનમરતરું, પદાનાં સંખ્યાભિદ્ધિદશગુણનાભિઃ પ્રતિપદં; જપિત્વા વૈમાલાં ભવતિ જનુષામૃધ્ધિવિહા, તતોભવ્ય ભક્તયા જપત નિયમ તત્વ પદકમ્ ...૬
જિનોક્તાત પ્રમાણ્યાદ ગહન મતિભિ એંય વિષયાત્, કિયા કાલે કાર્ય કલુષ હતયે સ્વસ્તિકપદમ્ ક્ષમાથામણ્યāલભત ભવિનો મોક્ષમમલ,
મહીશ શ્રીપાલ, શુભમતિમયેણાત્વિવસદા........૭ હતોમોહચ્ચરિતાદ દામૈકકરુણે:,
સુદર્શ સુધ્યાનૈગુરુવરસુધી મુક્તિવિમલે સુભકત્યાતાન્નત્વા કરયુગ કજે મૌલિમુકુટે,
નિધાયાલું વળે નવપદમહં રંગવિમલ..........૮
. (૧૫) મનઈચ્છિત પૂરણ કરે કલ્પતરુ સમજાણ તપ પદને આરાધતા પામે અવિચલ ઠાણ ...૧
ત્રણ જ્ઞાન યુત જિનવરા ચરમ શરીરી જેહ
પણ તપ કરી આકરી કરવા ભવનો છે........૨ બાર ભેદ છે એહના શ્વેત વર્ણ ગુણ ખાણ પુદ્ગલ મોહ નિવારીને તપકરો ચતુર સુજાણ..............૩
(92)

Page #114

સ્તવન વિભાગ
શ્રી આચાર્યપદ સ્તવન
(રાગ-પ્રથમ જિનેશ્વર પ્રણમીયે) આચારજ પદ વંદીયે, જાસ જ્યોતિ અપાર; શાસન સુરતરુ શોભતા ગુણમહકે ઘણા, ભવજલ તારણહાર. ......... આચારજ. ૧ વિષય વિકારને વારતા, હરતા મોહનું જોર; પંચાચાર રુડા ગુરુ પાસે અનિશિ પે ઈન્દ્રિય ચોર. .............આચારજે. ૨ સમિતિ ગુમિ માતા ભલી, કરતી લાલન જેહ જગ બાલક પાલે માવડી વત્સલ ભાવથી, અહિં પાલન કરે એહ ........આચારજ. ૩ વાડ બ્રહ્મ તણી નવ ભલી, પાલે થઈ શૂરવીર; વાર્યા અનીઠા ચાર કષાય બલે કરી, દયા જગ ભડવીર. ........... પાંચ મહાવ્રત મહેલના, વાસી નવપદ ખ્યાત; આત્મ કમલમાં ધ્યાવતા લબ્ધિ મલે સદા, જેમાં ગુણનો જાત. ....આચારજ. ૫
આચાર૪. ૪
શ્રી ઉપાધ્યાયપદ સ્તવન (રાગ-સિદ્ધાચલના વાસી જિનને કોડો પ્રણામ)
સિદ્ધચક ગુણખાણ જપીથે સાંજ સવાર. નવપદ નવનિધાન છે જેનાં, સમરણ કિરતન કરીએ તેનાં;
ભાવ ધરી અપાર, જપીએ સાંજ સવાર. સિદ્ધચક્ર ૧ પદ ચોથું વંદો હિત આણી, પંચ સક્ઝાય કરે ગુણખાણી; આપે સુખ અપાર, જપીએ સાંજ સવાર. સિદ્ધચક ..... ૨ ચરણ કરણમાં નિત્ય રહે રમતા, ભવ ભ્રમણામાં નહિ તે ભમતા; તજતાં વિષય વિકાર, જપીએ સાંજ સવાર. સિદ્ધચક્ર ... ૩
લોકોત્તર ઉપકાર છે જેનો, બદલો વાળી શકાય ન તેનો; નય નિક્ષેપ ભંડાર, જપીએ સાંજ સવાર. સિદ્ધચક ... ૪ આત્મ કમલમાં સિદ્ધચક ધ્યાવો, મન વિંછિત સુખ સંપદા પાવો; લબ્ધિસૂરિ સુખકાર, જપી સાંજ સવાર. સિદ્ધચક ... ૫

Page #115

શ્રી સાધુપદ સ્તવન
(રાગ-અહો મુનિ સંજમમાં રમતા) વહે મુનિ સંજમ ગુણ દરીયા; જ્ઞાને ધ્યાન ચરણે ભરીયા, વહે મુનિ.
જેને આગમ ધ્યાન ગમે, જે ચોરાશીમાં ન ભમે; ત્યાગ અમૃત પાનમાં નિત્ય રમે વહે મુનિ ૧ પ્રભુ સેવા સદા કરતા, નીચ કર્મ દૂર હરતા મુક્તિપુરીને જે વરતા. વહે મુનિ. ... ૨
બ્રહ્મચર્ય વિમલ ધારે, અષ્ટાદશ સહસ ભારે; શીલાંગ રથને વહે પ્યારે, વહે મુનિ. ... ૩
અનાચાર થકી અલગા, સદાચાર રહે વલગા; દીધી અવિરતિ જેહને સલગા, વહે મુનિ .... ૪
આત્મ કમલ વિકસાવે, નિધિ લબ્ધિ નિવસાવે; કુમતિ જેને કદી ન ફસાવે. વહે મુનિ. ..... ૫
શ્રી દર્શનપદ સ્તવન (રોગ-પંચમી તપ તમે કરો રે પ્રાણી) સમ્યકદર્શન ધરે રે પ્રાણી, સવી દુઃખ થાય નાશ રે; સુખ અનંતા પ્રાણી પામે, વલી લહે મુક્તિમાં વાસ રે, સમ્યફ .... ૧
- જિનવર દેવ સુગુરુની સેવા, ધર્મ ધ્યાયા ધાર રે, તત્વાર્થની શ્રદ્ધા રુડી, એ ગુણ સમકિત કાર રે. સમ્મયફ ..... ૨
જિનવર પ્રેમ રહે જે મનમાં, એમન રત્ન સમાન રે, એ પ્રેમ જેહમાં નવિ દીસે, તે મન કાયનું માનશે. સમ્યફ .... ૩
છાસઠ સાગર સ્થિતિ ઉત્કૃષ્ટ, જધન્ય મુહૂર્ત પ્રમાણરે; દેવલોક નરનાં સુખ ભોગવી, લહે મુક્તિ સુખ સમાન રે, સમ્યફ ....૪
આત્મ કમલમાં લબ્ધિ વિકાસી, એ ગુણ અહર્નિશ ધરજો રે; દર્શન પદ સેવીને પ્યારે, મુક્તિપદ ઝટ વરજો રે, સમ્યફ ..... ૫
(94)

Page #116

શ્રી જ્ઞાનપદ સ્તવન (રાગ-સિદ્ધારથના રે નંદન વિનવું)
વર્ધમાન જિન તુમસે વિનવું, આપો મુક્તિ પ્રકાશ;
લાખ ચોરાશી દુ:ખ તમ વારીને, પામું શિવપુર વાસ, વર્ધમાન.
જ્ઞાન બરાબર ગુણ કોઉ જગ નહિ, તારણ આ સંસાર;
અણજાણ્યો જન કહો કિમ ભવ તરે, નહિ જ્યાં ધ્યેય વિચાર, વર્ધમાન...૨
જ્ઞાની કર્મ ખપે એક શ્વાસમાં, કોટાકોટી પ્રમાણ;
અજ્ઞાની જે કોડો ભવ કરી, ન કરે જેહની રે હાણ, વર્ધમાન નાણી આચારજ ઉવજ્ઝાયની પદવી લહે સુખ ખાણ; પૂજા નિજ દેશે ભૂપતિ લહે, નાણી ત્રિજગમાં રે જાણ, વર્ધમાન ...... નાણે આત્મ કમલ પ્રફુલ્લતું, પામે આનંદ સાર; લબ્ધિ સૂરિમાં એ ગુણ આવતાં, જલ્દી લે ભવપાર. વર્ધમાન શ્રી ચારિત્રપદ સ્તવન
(રાગ-થાલને કુંવર ચાલ તારી, ચાલ ગમેરે.)
....
૩
95
.......પ
વીર.....૧
વીર પ્રભુને ધ્યાન ભવિ નિત્ય ધારો રે, નિત્ય ધારો રે; ચરણ ગુણ ધારી વ્હાલા કર્મ વારો રે, કર્મ વારો રે. ચરણ લબ્ધિ સુખની અબ્ધિ, ગુણ નિહારો રે, ગુણ નિહારો રે; જયન્ત કર્મ મુકિત વાચક, પ્રવીણ તારો રે, પ્રવીણ તારો રે વીર...... મહિમા વ્યાખો જગમાં ભારી, વિકમકારી રે, વિકમકારી રે;
મોહ તિમિર કરે એ જડથી, ભાસ્કરભારી રે, ભાસ્કરભારી રે. વીર.....૩
નવા નવા એ નેમથી વધતું, દિપ્તીકારી રે, દિપ્તીકારી રે; સુશીલ વિના શોભે નાહિ, ગુણ ગણકારી રે, ગુણ ગણકારી રે. વીર...... કહે જિનભદ્ર એથી હોવે, સુખ અપારી રે, સુખ અપારી રે; ચારિત્ર એમ ધારી ધારો, કર્મ વિદારી રે, કર્મ વિદારી રે. જ્ઞાન ગુણકાર તુ સુધાકર, તિમિર હારી રે, તિમિર હારી રે; લબ્ધિસૂરિ ગુણ ચરણ ધારી, શિવ વિહારી રે, શિવ વિહારી રે. વીર.....૭
વીર.....પ

Page #117

(૧) રાગ : બાલુડો નિઃસ્નેહી થઈ ગયો રે ફૂલ કમળનું મહેતુ રે, જેની પાખડીઓ આઠ (૨) ધ્યાન ધરો સિદ્ધચક્રનું પ્રભુ ભક્તિનો ઠાઠ - (૨) નવપદની આરાધના | દેવ ગુરુને ધર્મનો રે, જેમાં છે શુભવાસ - (૨) દુઃખ દોહગ દૂર કરે, પૂરે વાંછિત આશ - (૨).. નવપદની રાત રોગનાશક દિવ્ય ઔષધી રે, હરે વિષને વિકાર - (૨) ભૂત પિશાચના દોષને, જે દૂર કરનાર - (૨).. નવપદની ૩ આગમ રહસ્યોથી ભર્યા રે, નવપદ મનોહાર - (૨) ભવિજન સેવો ભાવથી, જૈન શાસનનો સાર - (૨).. નવપદની જા રત્નચિંતામણિ સુરતરુ રે, કામઘટ સુરગાય - (૨) તોલે ન આવે તેહને, જેનો પ્રગટ પ્રભાવ - (૨).. નવપદની પા વિદ્યાઓ વિવિધ પ્રકારની રે, બધા મંત્રોનું સ્થાન - (૨) લબ્ધિ અઠ્ઠાવીશ એહમાં, કરે પદ્મ યશોગાન - (૨).. નવપદની દો.
(૨) રાગ : રાખનાં રમકડાં નવપદની આરાધના, આરાધના, ભવોભવના દુઃખડાં વારે રે, માર્ગ બતાવી શ્રી જિનવરનો, ભવજલ પાર ઉતારે રે - નવપદની વા.
શ્રી શ્રીપાલ શરીરે ઉપન્યો, કોઢ રોગ બહુ ભારે, સિદ્ધચકની સેવા કરતાં, જલ્દી જાય કિનારે રે - નવપદની રાતે
સતી શિરોમણિ શ્રીમતિ નારી, હૃદયે નવપદ ધારે, નાગ ભયંકર ફૂલની માળ, થઈને દુઃખ નિવારે રે - નવપદની... ૩
અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ પાઠકને, સાધુ પંચમ સોહે, દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર તપ એ, નવપદમાં મન મોહે રે - નવપદની....૪
મહાપર્વ શાસ્થતી અઠ્ઠાઈ, આરાધન ખૂબ કરજો, નવ આંબેલની ઓળી કરીને, કઠીન કર્મને હરજો રે - નવપદની...પા.
ભક્તિ હૃદયે ભાવ વિશુદ્ધિ, વિધિ કરજો ઉલ્લાસે, લબ્ધિસૂરિ શિશુ પદ્મ કહે છે, જન્મ સફળ નિજ થાશે રે-નવપદની દા
| (૩) રઘુપતિ રાઘવ રાજારામ... સિદ્ધચક્રનું ધરીએ ધ્યાન, જગમાં નહીં કોઈ એક સમાન,
(96),

Page #118

નવપદ એ છે નવે નિધાન, સેવો હૃદય ધરી બહુમાન ||૧||
મહાઉપકારી શ્રી અરિહંત, શુદ્ધ સ્વરુપી સિદ્ધ અનંત, આચારજ વાચક મુનિરાજ, પરમેષ્ઠી હો મુજ શિરતાજ પર ! દર્શન જ્ઞાન ચરણ સુખકાર, મોક્ષમાર્ગ કહયો સૂત્ર મોઝાર, તપ આદરજો બાર પ્રકાર, એ નવપદના ગુણ અપાર ૫૩.
દેવ ગુરુ ધર્મનો વાસ નવપદ પૂરે વાંછિત આશ, વંદન કરીએ મન ઉલ્લાસ, કઠિન કર્મનો થાએ નાશ ૪
કર્મની સત્તા સામે બંડ, મોહરાયને દેવા દંડ, હરવા ચઉગતિ દુઃખ પ્રચંડ, નવપદનો છે એક અખંડ //પા
સેવ્યા મયણાને શ્રીપાળ, કોઢનો રોગ ગયો તત્કાળ, નવપદ ધ્યાને દુઃખ વિસરાળ, પગ પગ ઋદ્ધિ સુખ વિશાળ /૬
નવપદ આરાધો શુભ ભાવ, જેનો જગમાં પ્રગટ પ્રભાવ, માનવભવનો સાચો લ્હાવ, ફરી ફરી મળશે નહિએ દાવ !
નવ આયંબીલની ઓળી એક, એમ નવ કરજો રાખી ટેક, હૃદય શુદ્ધિને વિધિ અનુસાર, સેવી સફળ કરો અવતાર છેડા
સિદ્ધચકના મહિમાનું ગીત, આરાધક બનવાની રીત, લબ્ધિસૂરિ શિશુ બે કરોડ, પદ્મ કહે હો વંદન કોડ
(૪) આશા ભર્યા અમે આવ્યા રે....... ઓળી કરવાને અમે આવ્યા રે કાંઈ, શંખેશ્વર મોઝાર રે, ઠાઠ ખૂબ જામ્યો છે
દેરાસર દેખાવડું રે કાંઈ, પારસનાથ દરબાર રે, ઠાઠ - જાદવોની જરા દૂર કરી રે કાંઈ, બળતો બચાવ્યો નાગ રે - ઠાઠ... પ્રગટ પ્રભાવી કલિયુગમાં રે કાંઇ, પરચા પૂરણ વિતરાગ રે - ઠાઠ... પૂજાઓ ઠાઠથી ભણાય રે કાંઈ, સાથે સંગીતનો સાજ રે - ઠાઠ.. દાંડીયા રાસને બેંડનો રે કાંઈ, ગગન ભેદી અવાજ રે - ઠાઠ.. દેવવંદનને સાથીયા રે કાંઈ, ગણણું કાઉસ્સગ ધાન રે - ઠાઠ... પ્રદક્ષિણાને ખમાસમણા રે કાંઈ, વિધિમાં સહુ મસ્તાન રે - ઠાઠ... સંઘ ચતુર્વિધ સાથે મળી રે કાંઈ, આરાધે ઓળી ઉદાર રે - ઠાઠ..
97)

Page #119

ભાવ ભકિતના ભેટયા રે કાંઈ, ઉતરવા ભવપાર રે - ઠાઠ... ધન્ય શાસન મહાવીરનું રે કાંઇ, ધન્ય ચતુર્વિધ સંઘ રે - ઠાઠ.. કલિયુગમાં કરડો તપ કરે રે કાંઈ, ભાવિકો ધારે ઉમંગ રે - ઠાઠ.. નવપદની આરાધના રે કાંઈ, નવ નવ સુખ દેનાર રે - ઠાઠ... સુરનર સુખને આપીને રે કાંઈ, જૈન શાસન જયકાર રે - ઠાઠ... લબ્ધિસૂરિ શિશુ પવને રે કાંઈ, નવપદનો આધાર રે - ઠાઠ...
(૫) એક દિન પુંડરિક ગણધરુ રે લાલ.. આરાધો આદર કરી રે લાલ, નવપદ નવનિધાન ભવિ પ્રાણી રે, પંચ પ્રમાદ પરિહરી રે લાલ, આણી શુભ પ્રણિધાન ભવિ પ્રાણી રે,
સિદ્ધચક્ર તપ આદરી રે લાલ... II પ્રથમ પદે નમો નેહશું રે લાલ, દ્વાદશ ગુણ અરિહંત - ભવિ, ઉપાસના વિધિશું કરો રે લાલ, જેમ હોય કર્મનો અંત - ભવિ સિદ્ધ આર .
એકત્રીશ આઠ ગુણ જેહના રે લાલ, પંદર ભેદ પ્રસિદ્ધ - ભવિ. અનંત ચતુષ્કનાં ઘણી રે લાલ, ધ્યાવો એહવા સિદ્ધ - ભવિ સિદ્ધ છેડા - છત્રીશ છત્રીશી ગુણ જે ધરે રે લાલ, ભાવાચારજ જેહ - ભવિ, તીર્થકર સમ જે કહ્યા રે લાલ, વંદુ આચારજ તેહ -- ભવિ. સિદ્ધ III
ચરણ કરણ સિત્તરી ધરે રે લાલ, અંગ ઉપાંગના જાણ – ભવિ ગુણ પચવીશ ઉવજઝાયના રે લાલ, શિષ્યને દે નિત્ય નાણ ભાવિ સિદ્ધ ૫,
સાધે મોક્ષ તે સાધુજી રે લાલ, ગુણ સત્તાવીશ જાસ - ભવિ અઢીદ્વિપમાં જે મુનિ રે લાલ, પદ પંચમ નમો ખાસ - ભવિ દો
પયડી સાતના નાશથી રે લાલ, ઉપશમ સાયિક જેહ - ભવિ. સડસઠ બોલે અલંકર્યો રે લાલ, નમો દર્શન પદ તેહ - ભવિ. સિદ્ધ Iો.
અઠ્ઠાવીસ ચૌદ છ સહી રે લાલ, દો એક સવિ એકાવન - ભવિ ભેદ જ્ઞાનના જાણીને રે લાલ, આરાધે તે ધન્ન-ભવિ સિદ્ધ I૮.
નમો ચારિત્ર પદ આઠમે રે લાલ, સીત્તેર ભેદ તે હોય - ભવિ. બાર સત્તર ભેદ જેહના રે લાલ, સેવે શિવપદ હોય -- ભવિ સિદ્ધ III
બાહ્મ અત્યંતર તજી કોધને રે લાલ, તપ કરી બાર પ્રકાર--ભવિ
(98)

Page #120

નમો તવસ્સ ગણણું ગણો રે લાલ, સમતા ધરી નિરધાર-ભવિ સિદ્ધ I૧૦ના
નવ પટ્ટરાણી જેહને રે લાલ, ગજરથ નવ હજાર - ભવિ. નવ લાખ વાજી શોભતા રે લાલ, સુભટ કોટિ નવસાર-ભવિ સિદ્ધ ૧૧
ઋદ્ધિ સંપદ બીજી ઘણી રે લાલ, કહેતા નાવે પાર - ભવિ. આરાધી નવપદ સહી રે લાલ, નવમે પદ વિસ્તાર - ભવિ સિદ્ધ II૧૨
ઈંદ્રભૂતિ ઈમ ઉપદિશે રે લાલ, નવપદ મહિમા સાર - ભવિ શ્રેણીક નરપતિ આગળ રે લાલ, શ્રી શ્રીપાલ અધિકાર -- ભવિ સિદ્ધ ૧૩ ( નવવિધ પરિગ્રહ મૂકીને રે લાલ, નવ નિયાણા નિર - ભવિ. સિદ્ધચક્ર સેવા કરો રે લાલ, જેમ તરો એ સંસાર - ભવિ સિદ્ધ ૧૪ | ઋદ્ધિ કીર્તિ ચેતન લહે રે લોલ, અમૃતપદ સુખસાર – ભવિ. એ નવપદના ધ્યાનથી રે લાલ, સવિ સંપદ શ્રીકાર -- ભવિ. સિદ્ધ ૧૫
() રાખના રમકડાં...... નવપદનો મહિમા સાભળજો, સહુને સુખડાં થાશે જી, નવપદ સ્મરણ કરતાં પ્રાણી, ભવભવના દુ:ખ જાશે જી - નવપદ ૫૧. નવપદના મહિમાથી પ્યારે, કુષ્ટ અઢારે જાવે છે, ખાંસી ક્ષયને રોગની પીડા, પાસે કદી નવી આવે છે - નવપદ ૨/ અરિકરિ સાગર જલણ જલોદર, બંધનના ભય જાણે છે, અરિકરિ સાગર અલણ ડાકણ, તુજ નામે દૂર નાશે જી - નવપદ (૩. અપુત્રીયાને પુત્ર હોયે, નિધનીયા ધન પાવે છે, નિરાશીપણે ધ્યાન ધરે છે, તે નર મુગતે જાવે છે - નવપદ III શ્રીમતિને એ મંત્ર પ્રભાવે, સર્વ થયો ફૂલમાળાજી, અમરકુમાર નવપદ મહિમાથી, સુખ પામ્યો સુરશાલાજી - નવપદ પા મયણા વયણે સેવ્યા નવપદ, શ્રી શ્રીપાલે ઉલ્લાસેજી, રોગ ગયોને સંપદા પામ્યા, નવમે ભવ શિવ જાવે છે - નવપદ ૬ | અરિહંત સિદ્ધ આચારજ પાઠક, સાધુ મહા ગુણવંતાજી, દર્શન જ્ઞાન ચરણ તપ રુડાં, એ નવપદ ગુણવંતાજી - નવપદ ૭માં સિદ્ધચકનો મહિમા અનંતો, કહેતા પાર ન આવે છે, દુ:ખ હરે ને વાંછિત પૂર, વંદન કરીએ ભાવે છે - નવપદ દા
(99)

Page #121

ભાવસાગર કહે સિદ્ધચક્રની જે નર સેવા કરશેજી, આતમ ગુણને અનુભવીને, મંગલ માલા વરશેજી - નવપદ સેલા
(૭) દિલ લૂંટાને વાલે જાદુગર... સુરમણિ સમ સહુ મંત્રમાં, નવપદ અભિરામી રે, કરુણા સાગર ગુણનિધિ, જગ અંતરજામી રે... ૧ ત્રિભુવન જન પૂજિત સદા, લોકાલોક પ્રકાશી રે, એહવા શ્રી અરિહંતજી, નમું ચિત ઉલ્લાસી રે.... ર ા અષ્ટ કરમ દલ ક્ષય કરી, થયા સિદ્ધ સ્વરુપી રે, સિદ્ધ નમો ભવિ ભાવથી, જે અગમ અરુપી રે.... ૩ ગુણ છત્રીસે શોભતા, સુંદર સુખકારી રે, આચારજ ત્રીજે પદે, વંદુ અવિકારી રે.. I૪ આગમધારી ઉપશમી, તપ દુવિધ આરાધી રે, ચોથે પદ પાઠક નમો, સંવેગ સમાધિ રે... પા. પંચાચાર પાલણ પુરા, પંચામૃવ ત્યાગી રે ગુણરાગી મુનિ પાંચમે, પ્રણમું વડભાગી રે . .દા નિજ પરગુણને ઓળખે, શ્રત શ્રદ્ધા આવે રે છઠે ગુણ દરિસણ નમો, આતમ શુભ ભાવે... IIળા જ્ઞાન નમો ગુણ સાતમે, જે પંચ પ્રકારે રે આઠમ ચારિત્ર પદ નમો, પરભાવ નિવારી રે.... ૮ ખત્યાદિક દશ ધર્મનો, જે અધિકારી રે, નવમે વળી તપપદ નમો, બાહ્મ અત્યંતર ભેદ રે.... II બાંધ્યા કાળ અનંતના, જે કર્મ ઉચ્છેદે રે, એ નવપદ બહુમાનથી, ધ્યાને શુભ ભાવે રે... ૧૦ નૃપ શ્રીપાલ તણી પરે, મનવાંછિત પાવે રે, આસો ચૈત્ર માસમાં, નવ આંબેલ કરીએ રે..... ૧૧. નવ ઓળી વિધિ યુક્ત કરી, શિવ કમળા વરીએ રે, શ્રી સિદ્ધચક્રની બહુ પરે, વર મહિમા કીજે રે.... I૧૨. શ્રી જિનલાલ કહે સદા, અનુપમ જસ લીજે રે, શ્રી સિદ્ધચક્રને જે આરાધે, તે ભવસાગર તરશે રે... I૧૩ો.
100

Page #122

(૮) ઢાળ-૧
દેશ મનોહર માળવો, નિરુપમ નગરી ઉજ્જૈન લલના,
રાજ કરે તીહાં રાયો, પ્રજાપાળ ભૂપાળ લલના, શ્રી સિધ્ધચક્રઆરાધીએ।૧।
શ્રી ॥૩॥
તસ અંગજા બે બાલિકા, મયણા જગ વિખ્યાત લલના, જિનમતિ પાસે વિદ્યા ભણી, ચોસઠ કળા વિશાળ લલના સાતસેં કોઢીનો અધિપતિ, શ્રી શ્રીપાલ નરીં લલના, પરણાવી મયણા તેહને, કોઢિશું ધરતી નેહ લલના પિયુ ચાલો દેવ જુહારીએ, ઋષભ જિણંદ ઈષ્ટદેવ લલના, પૂછ પ્રણમી આવ્યા, ગુરુ પાસે સસસ્નેહ લલના-શ્રી ॥૪॥ કહે મયણા સુણો પૂજયજી, તુમ શ્રાવકનો રોગ લલના, કવણ કર્મ સંજોગથી, કેમ જાશે એ રોગ લલના શ્રી ॥૬॥ આસો સુદ સાતમ દિને, કીજે ઓળી ઉદાર લલના, પાંચે ઈન્દ્રિય વશ કરી, કેવલ ભૂમિ સંથાર લલના પડિક્કમણ દોય ટંકના, દેવવંદન ત્રણ કાળ લલના, વિધિશું જીનવ પૂજીએ, ગણણું તેર હજાર લલના-શ્રી ॥૮॥ એમ નવ દિન આંબિલ કરે, મયણાને શ્રીપાલ લલના, પંચામૃત ન્હવણે કરી, નવરાવે ભરથાર લલના-શ્રી ૯ ।। શ્રી સિદ્ધચક્ર સેવા ફળી, પામ્યા સુખ શ્રીપાલ લલના પૂરવ પુન્ય પસાયથી, મુક્તિ લહે વરમાળ લલના-શ્રી ।।૧૦।
-
-
101
-
-
શ્રી ॥૨॥
1 11911
ઢાળ રજી
શ્રી ગુરુ વયણે તપ કરે રે લાલ, નારી ને ભરથારે રે ચતુરનર ભક્તિ યુક્તિ ઘણી સાચવે રે લાલ, રહે સ્વામી આવાસ રે ચતુરનર શ્રી સિદ્ધચક્ર સેવા કરે રે લાલ ॥૧॥
શ્રી અરિહંત પહેલે પડે રે લાલ, બીજે સિદ્ધનું ધ્યાન રે ચતુરનર ત્રીજે આચારજ ઉવજ્ઝાયને ૨ે લાલ, સકળ સાધુ પ્રણમે ચતુરનર ॥૨॥ જ્ઞાન દર્શન ચારિત્રના રે લાલ, ગુણ સ્તવે ચિત્ત ઉદાર રે ચતુરનર નવમે તપ પુરુ થયુ રે લાલ, ફ્ળીયા વાંછિત કાજ રે ચતુરનર શ્રી ૫ગા

Page #123

એમ નવ દિન આંબિલ કરે રે લાલ, મયણાં ને શ્રીપાળ રે ચતુરનર દંપત્તિ સુખ લીયે સ્વર્ગના રે લાલ, વિલસે સુખ શ્રીકાર રે ચતુરનર શ્રી
શ્રી સિદ્ધચક સેવા કરે રે લાલ જો. સુઈ જેમ દોરા પ્રત્યે રે લાલ, આણી દીયે સુખસમુદાયરે ચતુરનર મયણા એ બેઉ કુળ ઉદ્વર્યા રે લાલ, શ્રી જિન ધર્મ પસાય રે ચતુરનર શ્રી પી.
ગુરુ દિવો દેવતા રે લાલ, ગુરુ મોટા મહેબાન રે ચતુરનર, ભવોદધિ પાર ઉતારવા રે લાલ, જલધિ એ જેમ નાવ રે ચતુરનર-શ્રી દા
જે નવપદ ગુરજી દીયા રે લાલ, ધરતા તેહ શું નેહ રે ચતુરનર-શ્રી પૂરવ પુજે પામીયા રે લાલ, મુક્તિ વર્યા ગુણ ગેહ રે ચતુરનર-શ્રી ના ઢાળ-૩ જી રાગ વિચરતા ગામોગામ
રાજગ્રહી ઉદ્યાન, સમવસર્યા ભગવાન, આ છે લાલ શ્રેણીક વંદન આવીયાજી હય ગય રથ પરિવાર, મંત્રી અભયકુમાર, આ છે લાલ બહુ પરિવારે પરિવર્યા રો
વાંધા પ્રભુજીનાં પાય, બેઠી પર્ષદા બાર, આ છે લાલ જિનવાણી સુણવા ભણી જી 31/
દેશના દે જિનરાજ, સાંભળે સૌ નરનાર 'આ છે લાલ, નવપદ મહિમા વર્ણવે છે જ.
આસો ચૈત્ર માસ, કીજે ઓળી ઉલ્લાસ, આ છે લાલ સુદી સાતમથી માંડીએ છ પા
પંચ વિષય પરિહાર, કેવલ ભૂમિ સંથાર, આ છે લાલ જુગતે જિનવર પૂજીએ છ દા
જપીએ શ્રી નવકાર, દેવ દર્શન ત્રણ કાળ, આ છે લાલ તેર હજાર ગણણું ગણો છ III
એમ નવ આંબિલ સાર, કીજે ઓળી ઉદાર, આ છે લાલ દંપત્તી સુખ લમાં સ્વર્ગમાંછાટા
કરતાં નવપદ ધ્યાન, મયણા ને શ્રીપાળ, આ છે લાલ અનુક્રમે મુક્તિપદ વર્યા છે !
-102)

Page #124

ઢાળ - ૪ રાગ : મારે ઘેર આવજો રે લાલ આજે ઓચ્છવ છે રે અધિકો, જોવા દરિસણ પ્રભુ મુખ મટકે, મટકે મોહયા રે ઈંદા, જાણે પ્રભુ મુખ પૂનમ ચંદા, શ્રી સિદ્ધચકને સેવો ના કેસર ચંદન રે ઘસીયે, નવ અંગે પ્રભુજીની પૂજા રચીએ, પૂજાના ફળ છે રે મીઠા, તે તો મયણાં એ પ્રત્યક્ષ દીઠાં... શ્રી રા. પહેલે પદે અરિહંત લીજે, બીજે સિદ્ધચક્ર ધ્યાન ધરીએ, ત્રીજે આચારજ થણી, વિન્ઝાય પદને ચોથે ગુણી જે... શ્રી II પાંચમે સાધુ રે પ્રણમો, છઠે દરિસણ જ્ઞાન સાતમે, આઠમે ચારિત્ર રે સાર, નવમે તપ પદ ઉજવળ વાન...... શ્રી જા એમ નવ આંબિલ દીજે, સ્વામિ-વત્સલ પારણું કીજે, રાત્રિ જાગરણ કીજે, સ્વામિ ભાઈને શ્રીફળ દીજે...... શ્રી પી. એકાશી આંબિલ તપ પૂર, શક્તિ સાર કરો ઉજમણું સિદ્ધચક્ર મહિમા રે રુડો, અષ્ટકર્મ થાયે ચક્યૂરો..... શ્રી દો
એ નવપદને રે ધ્યાતા, મયણા શ્રીપાલ જગ વિખ્યાતા પુણ્ય સિદ્ધચક રે સેવ્યા, આપે મુક્તિ શિવવધુ મેવા..... શ્રી શા
ઢાળ – ૫ ઝુમખડાની દેશી શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધીયે રે, જેના ગુણ અનંત, જિનેશ્વર પૂજીએ, અડવિધ અડપાંખડી કરી રે, નવમાં સિદ્ધ નમંત, જિનેશ્વર પૂજીએ ચક્રવાહ ફરે ચક્રજયું રે, ફરતા વહ ઠવ્યા આઠ, જિનેશ્વર પૂજીએ મધ્યભાગ વચ્ચે ઠવ્યા રે, રાતા સિદ્ધ ભગવંત, જિનેશ્વર પૂજીએ જ્ઞાન દરિસણ ચારિત્ર ગુણે રે, લાયક સમકિત વંત, જિનેશ્વર પૂજીએ કર્મપયડી અડ ક્ષય કરી રે, પંદર ભેટે સિદ્ધ, જિનેશ્વર પૂજીએ યોગીશ્વર પણ ધ્યાવતા રે, આણી ઠવ્યા નિજ લાગ, જિનેશ્વર પૂજીએ અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ નમો રે, ઉવજઝાયને સર્વ સાધુ, જિનેશ્વર પૂજીએ જ્ઞાન દરિસણ ચારિત્ર તવો રે, એમ નવપદ સંયુત્ત, જિનેશ્વર પૂજીએ ભક્તિ કરો સિદ્ધચકની રે, જાપ જપો એકાંત, જિનેશ્વર પૂજીએ નવ દિન આંબિલ ર્યા રે, મયણાને શ્રીપાળ, જિનેશ્વર પૂજીએ
103)

Page #125

જળ,
દંપતી નવપદ સેવતા રે, પામ્યા નવમું સ્વર્ગ, જિનેશ્વર પૂજીએ આતમ અનુભવ જ્ઞાનથી રે, ભક્ત લહે અપવર્ગ, જિનેશ્વર પૂજીએ
ઢાળ – ૬ સેવો રે ભવિજન ભક્તિ ભાવે વ્યાવ રે, સિદ્ધચક્ર મન ઉમાય, ભવિ સાંભળી આસો માસે ચૈત્ર ઉમંગ કીજે, ઓળી નવ અભંગ - ભવિ સાંભળો ઉભયતંક, પડિક્કમણું જાણ, દેવવંદન પૂજા ત્રણ કાળ, ભવિ સાંભળો, કેસર ચંદન મૃગમદ સાર, પૂજા રચાવો થઈ ઉજમાળ ભવિ સાંભળો રા. મંગળ દિવો આરતિ શાલ, અક્ષત ફલાદિક નૈવેદ્ય થાય ભવિ સાંભળો, ચૌદ પૂર્વનો જે છે સાર, તેણે કારણ સમરો નવકાર ભવિ સાંભળો રૂા એ સિદ્ધચક્રની ભક્તિ નિત્ય, નવપદ જાપ જપો એકાંત ભવિ સાંભળો, જપતા નવપદ મયણા શ્રીપાલ, ઉબર રોગ ગયો તત્કાળ ભવિ સાંભળો I૪ સાતસો મહીપતિ હવણ પ્રભાવ, દેહ પામ્યા કંચનવાન ભવિ સાંભળો, બાંધી સંપદા જગ મશહૂર, પામ્યા મુક્તિ સુખ ભરપૂર ભવિ સાંભળો ૫પા
ઢાળ – ૭ સિદ્ધચક્ર સેવો રે મન મોહન મેરે, જે છે પરમ દયાળ મન મોહન મેરે - આ તપ વિઘ્ન દૂર કરે મન- ઉતારે ભવ પાર મન.. II આસો સુદી સાતમ દીને મન-કીજે ઓળી ઉદાર મન, ઉભય ટંક કાઉસ્સગ કરો મન-તજી વિષય પ્રમાદ મન... II કેસર ચંદન ઘસી ઘણા મન-પૂજા રચો શ્રીકાર મન, પાન ફલાદિક ઢોકીયે મન-લે પગર ભરાવ મન... ૩ શ્રી સિદ્ધચક્ર ભક્તિ કરે મન-મયણાને શ્રીપાલ મન, દેવવંદન કાઉસ્સગ કરો મન-પૂરવ ભવ અભ્યાસ મન... I૪
એમ નવપદ વિધિ સાચવે મન-ચાર વર્ષ પર્ટ માસ-મન દંપતી નવપદ સેવતા મન-લહે મુક્તિ સુખવાસ-મન. પા
ઢાળ – ૮ આસો ચૈત્ર માસે કરો ઓળી મન ઉલ્લાસ રે, ભવિયા શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધો, પૂર્વ દિશે અરિહંત શ્વેત, બાર ગુણે સોહંત રે.... ભવિયા |૧||
104)

Page #126

મધ્ય ભાગે સિદ્ધરાજ સોહે રક્ત વર્ણ ગુણ આઠ રે ભવિયા, દક્ષિણે આચારજ હોવે પીતવાન છત્રીસ ગુણ શોભે રે ભવિયા ॥૨॥ પશ્ચિમે જાણ ગુણ પચવીશ વાચક દ્વાદશાંગી રે ભવિયા,
ઉત્તર દિશે સોહે ઘનવાન ગુણ સત્તાવીશ તપે રે ભવિયા ॥૩॥ નાણ નમુ અગ્નિખૂણે ભેદ એકાવન ઉજ્વળ વર્ણ રે ભવિયા, નૈઋત્ય ખૂણે દર્શન રાજે, ધવલા સડસઠ ભાંજે રે ભવિયા ॥૪॥ વાયુ ખૂણે ચારિત્ર ભલુ રે, સીત્તેર ગુણ પવિત્ર રે ભવિયા
ઈશાન ખૂણે તપ તપતાં ખટ્ બાહ્ય અત્યંતર વિરાજે રે ભવિયા ॥૫॥ એમ નવપદ જે પૂજે તેનાં રોગ સકલ તીહાં જે રે ભવિયા, સાથે નવપદ સેવ્યા ચાખે, મુક્તિપદ મેવા રે ભવિયા ॥૬॥
ઢાળ-૯
નવપદ મહિમા સાંભળે વીર ભાખે હો જિન ધર્મનો મર્મ કે, પર્ષદા બાર મળી તિહાં દેવ દેવી હો નરનારીના વૃંદ કે-નવપદ..... ॥૧॥ જૈન ધર્મ જગ સુરતરુ જે સેવે હો ધરી ચિત્ત ઉદાર રે,
આ ભવ પરભવ સુખ લહે જે પામ્યા હો ઉંબર શ્રીપાળ કે-નવપદ... ॥૨ પૂછે ન્રુપ પ્રણમી પભુ કોણ નૃપતિ હો કુંવર શ્રીપાળ કે,
એણે ભવે સુખ સંપદા કેમ પરભવે હો લહયા સ્વર્ગ નિધાન કે-નવપદ. III કહે ગૌતમ શ્રેણીક સુણો તમને દાખુ હો શ્રીપાળ ચરિત્ર કે,
નિદ્રા વિકથા પરિહરો વળી સાંભળી હો કરો શ્રવણ પવિત્ર કે-નવપદ ॥૪॥ અંગ અનોપમ દેશમાં નૃપ પામે હો સિંહરથ ભૂપાળ કે, રાણી કમલપ્રભા દેવી તસ અંગજ હો કુંવર શ્રીપાળ કે-નવપદ ગુરુમુખ નવપદ ઉચ્ચર્યા નૃપ સેવે હો ધરી ચિત્ત ઉદાર કે, ભક્તિ કરે ગુરુદેવની વ્રત પાળે હો સમકિત શું બાર કે-નવપદ પૂર્વે નવપદ આચર્ચા, શ્રીકંત રાજા હો શ્રીકાંત કે,
...
॥૫॥
॥૬॥
તેણે પુણ્ય ઋદ્ધિ રમણી વળી લીધો હો સ્વર્ગ નવમો સાર કે-નવપદ..।।૭।। આઠ સખી શ્રીકાંતની તે રાખે હો નવપદ શું પ્રેમ કે,
તે પુન્યે નૃપફુલ ઉપની, થઈ મયણાની તે આઠ બેન કે-નવપદ... ॥૮॥ દેશના સુણી નૃપ રંજીયો, હર્ષિત થયા હો નગરીના લોક કે,
ભકિત કરે સિદ્ધચક્રની કહે ધન ધન હો શ્રી જૈનધર્મ પોત કે-નવપદ..।।૯।।
105

Page #127

વાધે કમલા કીર્તિને જસ પ્રસરે હો પુન્ય જોગ તેજ કે, ચરણ કમળ નિત સેવતા બોલાવે હો મુક્તિ વળી સેજ કે-નવપદ....૧૦
(ઢાળ-૧ રાગઃ સંભવ જિનવર વિનતી) સરસ્વતીને ચરણે નમી, પ્રણમી સદગુરુ પાય રે, સિદ્ધચક ગુણ ગાઈશું, મુજ મન ઉચ્છાહી રે, ધન ધન સિદ્ધચક યંત્રને ૧| તે દિવસે સુરપતિ મળી, જાય નંદીશ્વર દ્વીપ રે, ઓચ્છવ મહોચ્છવ સુર કરી, કર્મ કટકને ઝીપે રે-ધન ધન તેરા અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ કરી, જીવાભિગમે ભાખે રે, શ્રેણીક રાયે પૂછયુ, ઈન્દ્રભૂતિ એમ દાખે રે-ધન ધન કા શ્રી શ્રીપાળ મયણા પર જાપ જપો ભવ્ય પ્રાણી રે, રોગ શોકને આપદા છમ, શમે તેઉકાય પ્રાણી રે-ધન ધન જા આસો સુદ સાતમ થકી, પૂનમ ઓળી એક રે, એકાશી નવ ઓળીએ, અંબિલ તપ સુવિવેક રે-ધન ધન પા. સાડા ચાર સંવત્સરે, તપનો એક પરિમાણ રે, ગણણું પદ એકેકનું રે, સહસ દોય સુવિશાલ રે-ધન ધન II
(ઢાળ-૨ રાગ... અહો અહો સાધુજી સમતા....) બાર ગુણે અરિહંતને ધ્યાવું, સિદ્ધ ભજો ગુણ આઠ રે, છત્રીસ ગુણ આચારજ સોહે, પચવીશ ઉપાધ્યાય પાઠ રે ગણણું ગણજો એ પદ ધારી II ગુણ સત્તવીશ સાધુ વંદુ, દર્શન સડસઠ ભેદે રે, જ્ઞાન એકાવન ગુણે સંપૂર્ણ, ચારિત્ર સીત્તેર ઉમેદ રે... ગણણું જરા પચાસ ભેદે તપને જપીએ, ગણણું એ વર્તમાન રે, તેર સાહસ વળી બીજે ભેદે, વિદ્યાપ્રવાદ પૂર્વે વખાણ રે.. ગણણું ૩ અરિહંત આદે પંચ પદ કેરા, ગુણ છે એકસો આઠ રે, દર્શન જ્ઞાનના દશ વળી ધારો, ચારિત્રના ખટુ બહુ પાઠ રે.. ગણણું ૪ તપના ખટુ ગુણ સર્વ મળીને, એક્સો ત્રીસ જ થાય રે, નવકારવાળી એહ પ્રમાણે, સમર્થે ભવ દુઃખ જાય રે.. ગણણું પણ
106)

Page #128

હવે ઉજમણા વિધિશું બોલું, સાંભળજો ચિત્ત લાય રે, ઉજમણાથી બહુરૂપ વાધે, જીમ જળપંકજ ચાય રે....ગણણું દો (ઢાળ-૩ રાગ – ૨ જીવ માન ન કીજીએ...) તપ જપ કરીએ શક્તિથી, તેહ તણો છે ભેદ રે, શક્તિ પ્રમાણે ઉજવો, ભવોભવના દુઃખ છેદ રે, વીર વચનથી જાણજો...૧) ઉજમણા વિણ ફળ કહ્યું, જેમ અલુણું ધાન રે, શક્તિ ઘણી છે જેહની પણ, ઉજવે નહીં બહુમાન રે... વીર ર તેહને ફળ તેહ કહ્યો, સાંભળો શ્રેણીકરાય રે, કુકસા આપે વૃત્તિને, પુષ્ય તે જેહને થાય રે.. વીર વા આતમ જ્ઞાને ધારીએ, ધરીએ શિયળ જગીશ રે, ગુર પડિલાભીને પારીએ, સ્વામિવત્સલ ફળ લહીએ રે.. વીર જા પાલનપુરમાં પ્રેમશું, શ્રી સિધ્ધચક્ર ગુણ ગાવે રે, ચતુર ચોમાસુ સિંહ રહી, રહી ઉજમણે મન ભાય રે... વીર પાં
કળશ. ઈમ સયલ સુખકર, ગુણ પુરંદર, સ્તવ્ય શ્રી રીસફેસરો, તપગચ્છ રાજે, વડ દીવાજે, વિજય જીનેન્દ્ર સૂરીશ્વર, તાસ પસાયે સ્તવન પભણે, શિષ્ય રૂપવિજય તણો, અઢાર એકાશી આસો પૂનમ, રંગવિજય ઉલટ ઘણો.
૧૦ જ્યોત સે જ્યોત અલબેલાની જોઉ વાટડી રે, અલબેલાની જોઉ વાટડી રે, મારી ખસી ખસી જાય પાટલી રે, અલબેલાની જોઈ વાટડી રે... ૧ જાણે ઘેબર કેરી માટલી, અલબેલાની જોઉ વાટડી રે, પ્રેમ ધરીને પરખીએ રે, અંતર ભાવે હરખીએ રે, નેક નજરથી નીરખીએ રે, અલબેલાની... રા. નવપદને મનમાં ધરીએ રે, શિવસુંદરી પહેજે વરો રે, પ્રદક્ષિણાએ ફેરા ફરો રે અલબેલાની... ૩ પહેલે પદે અરિહંતના રે, ગુણ ગાવો ભગવંતના રે, કર્મચૂરો જેમ સંતના રે, અલબેલાની... II
10

Page #129

બીજે પદ સિદ્ધ શોભતા રે, ત્રણ ભુવન નહીં લોભતા રે, તમે કોઈ ઉપર નહીં કોપતા રે, અલબેલાની.. પા. ત્રીજે પદ સુખ પામીએરે આચારજ શીર્ષ નામિયેરે, અટકર્મ દુઃખ વામીએ રે, અલબેલાની.. દો. ચોથે પદે ઉવજઝાયને, સમરે સંપત્તી થાય રે, દુઃખ દોહગ સહુ જાય રે, અલબેલાની... પાંચમે પદે સુખે વસે રે, સાધુ સકલ હૈયે ધરો રે, ભવસમુદ્ર હેજે તરો રે, અલબેલાની... I૮ સમક્તિ સરખી સુંદરી રે, ખટપટને મુકી પડી રે, શિવસંદરી સ્ટેજે વરો રે, અલબેલાની... લા. જ્ઞાન ચારિત્રને તપનો રે, ચૌદ ક્ષેત્રમાં ખપતો રે, નવપદ વિના નહીં જપતો રે, અલબેલાની... ૧૦ નવપદ નિધે જાણીએ રે, શિવચંદરી મન માનીએ રે શુભવીર વિજયની વાણીએ રે, અલબેલાની.... ૧૧
(૧૧) રાગ : દેખ તેરે સંસાર કી હાલત.. શ્રી સિદ્ધચક્ર યંત્રને સેવો, ધરી દિલમાં શુભ ધ્યાન, છે શ્રી નવપદ મોક્ષ વિમાન... (૨) ભવ અટવીને પાર કરાવે, રાખીએ જો ઈમાન-હો શ્રી... II અઢાર દોષથી મુક્ત જાણો, ત્રણ ભુવનનો અરિહંત રાણો, કર્મ અટકને કરીને દૂરે, સુખ પામ્યા શ્રી સિદ્ધ ભરપૂરે, મદને મારી દેવ આરાધો, લેવા મુક્તિ વધુ માન-છે શ્રી એ. કેરા પંચાચાર જે પાળે પળાવે, શાસનદિપક સૂરિજી ભાવે, આગમ અનુપમ હોંશે ધરતા, સારણાદિક શ્રી વાચક કરતા, મોક્ષ માર્ગને સાધતા એવા, સાધુ સેવો એકતાન - છે શ્રી ... આવા જીવાજીવાદિ તત્ત્વોની શ્રદ્ધા, ન ધરીએ તો બનીએ ગદ્ધા, ભાનુ અજ્ઞાન તિમિર કાજે, શ્રી શ્રુતજ્ઞાન જગમાં રાજે, નિર્મળ હૃદયે ધારણ કરતાં, શમે ભવનાં તોફાન છે શ્રી ... ૪
_108

Page #130

વિષાદહરણી મહોદયકારી, લહીએ દીક્ષા હે નરનારી, કષાય રહિત જે આતમ જાગે, આગાઢ કર્મો તપથી ભાગે, સિદ્ધિદાયક હે સિદ્ધયંત્ર ! પ્રણમું રાખી બહુમાન છે શ્રી... Rપા નવપદ પ્રભાવે સુખ રસાળા, પામ્યા શ્રી મયણાને શ્રીપાળ, નવપદને જે મનમાં રાખે, અમૃત સુખના સ્વાદને ચાખે, જિનેન્દ્ર આજે આતમ કાજે, કરે નવપદ ધ્યાન પાન છે શ્રી.... |દો.
(૧૨) દુહા અરિહંત અશરીરી આચાર્યજી, ઉવઝાયને મુનીરાય, દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર, તપ સહ, ૩ ધ્યાવો સુખદાય..... I૧. નવપદ નિર્મળા જગમાંહી, સેવક નિર્મળ થાય. તે કારણ સિદ્ધચક્ર સેવો, દોહગ દૂર પલાય... મેર .
ઢાળ - રાગ : રાખનાં રમકડા... નવપદજી એ નિર્મળા તમે સેવો (૨) શુભ ભાવ ધારી રે, દુઃખ દોગ સૌ દૂરે પલાયે, સુખ વિકસે અપારી રે.... નવપદજીએ ૧/ અરિહંત ધ્યાન અરિહંત બનાવે, બાર ગુણે શોભનારાં ઉજ્જવલ વર્ણ કેવલ દિપક, આતમ જ્યોતિ ધરનાર રે... નવપદજીએ મેરા બે હજાર ચૌદ પૂનમે આસોની, નવપદ વિધિએ સેવા, આરાધના અતિ ઉમંગે, બહુ કર્મોને ખેવ્યા રે... નવપદજીએ પાડા વિમળેશ્વર સાન્નિધ્ય કરે વળી, ચકેશ્વરી પૂરે આશા, સૂરિ અમૃતનો જિનેન્દ્ર ધ્યાવે, નવપદજી એ ખાસા રે... નવપદજીએ II
(૧૩) રાગ : નારે નહિ માનું યા જાને મથુરા સેવો સેવો ભવિજન પ્યારા નવપદ તપ સજાણ મેવો મેવો ભવિજન પ્યારા શિવપુરનો એ જાણ આસોને ચૈતર સુદિ સાતમથી, પૂનમ લગી અવધાર સાડાચાર વરસે એ તપ પૂરો, આંબિલ એકાશી ધાર.. સેવો... નમો અરિહંતાણં આદિ પદની, નવકારવાળી વીશ વીશ, પ્રતિલેખણ પ્રતિકમણ દોય ટંકનું કરીયે વિશ્વાવીશ... સેવો... II દેવવંદન દેવપૂજા ત્રિકાળે, કરીએ કરીએ વિધિશું પચ્ચકખાણ,
109

Page #131

આયંબિલ કરી તિવિહાર કરીએ, ગુરુવંદન પૂજો નાણ.. સેવો ૩. બાર આઠ છત્રીસને પચ્ચવીશ સત્તાવીશ સડસઠ. એકાવન સીત્તેરને પચાસ, સ્વસ્તિક આદિ કરો ઝટ.... સેવો... મજા શાંત દાંત જિતેન્દ્રિય આરાધક, બીજો વિરાધક થાય, આરાધકનું બુરુ ચિંતવતાં, ધવલ જેવું અનર્થ થાય.. સેવો. પા અષ્ટપ્રકારી રોજ પૂજા કરીએ, નવપદ પૂજા શ્રીકાર, સત્તરભેદી જિન પૂજા કરીએ, પારણે બેસણું સાર.. સેવો.. દા વિમળેશ્વર ચકેશ્વરી પૂજિત, સિદ્ધચક્ર સુખદાય, અહોનિશ તેહનું ધ્યાન ધરતા, શ્રીપાળ જળ્યું હિત સદાય... સેવો... ના યથાશક્તિ ઉજમણું કરીએ, મયણા જેવુ રાખે ટેક. ગુરુ કપૂરસૂરિ અમૃત ભાખે, તે લેશે શિવસુખ છેક. સેવો ... III
(૧૪) રાગ : મીઠાં લાગ્યા તે યા રૂડો લાગે. આજ મારે આંગણે કલ્પતરુ ઉગ્યો, વાંછિત ફળ દાતાર રે-ભવિજન ભાવે એહ ભજીએરે, એહનું દઢ મૂળ અરિહંત ધ્યાઈએ, ચાર નિક્ષેપે ગુણ બાર રે - ભવિજન ભાવે એહ ભજીએ ૧ સિદ્ધ સૂરિ પાઠક સાધુ ગુણવંતા, એહની શુભ શાખા ચાર રે, ભવિજન ારા દર્શન, જ્ઞાનને ચારિત્ર તપ છે, ચાર પ્રશાખા મનોહાર રે-ભવિજન ૩. સત્ત્વ અક્ષર સ્વર વર્ગાદિ પત્રો, દિગ્યાલ આદિ ફલ સાર રે-ભવિજન ૪મા ગુરુ કપૂરસૂરિ અમૃત બોલે, ભજે એ ધન્ય નર સાર રે-ભવિજન પો
(૧૫) રાગ ૪ લાખ લાખ દિવડાની વારંવાર ભવિપ્રાણી, સિદ્ધચક્ર ધ્યાવજો, લેવાને મુક્તિનું ધામ, ભજીએ નવપદજી નામ રે અરિહંત સિદ્ધ પ્રભુ કેવલધારી, સૂરિ ઉપાધ્યાય ગુણોની ક્યારી, મુનિને હોજો પ્રણામ રે ભજીએ તેના દંસણ, નાણ શુદ્ધ ચારિત્ર સાધો, કર્મ વિદારણ તપ આરાધો, માની જીવન શું કામ રે ભજીએ તેરા આસો ચૈત્ર સુદ ધરી ખૂબ હર્ષ સાતમથી પૂનમ સાર્ધ ચઉ વર્ષ
110

Page #132

કરો આંબિલ નિષ્કામ રે ભજીરે - ૩ શાસ્થત પદ વળી શાશ્વત ઓળી, નંદીશ્વર દ્વીપ પૂરે દેવ રંગોળી શૌભાવે જિનનું ધામ રે - ભજીરે-૪ સાંજ સવાર તમે પાપ આલૌયને, સાથે સહુ પડિલેહણ કરજો, કરજો સંથારે આરામ રે - ભજીરે-૫ નવકારવાળી નિત વિવિધ ગણજો, દેવવંદન ત્રણ શિયળ પાળજો, ધારીને આતમરામ રે ... ભજીરે-૬ આરાધી સિદ્ધચક્ર હવણ લગાડી, શ્રીપાલ તણી પરે રોગ ભગાડો, લાગે ના કોઈ દામ રે....... ભજીરે-૭ દેવ વિમલેશ્વર, દેવી ચકેશ્વરી, સંભાળ રાખે સંકટ લેવે સંહરી, પૂરે આશા તમામ રે... ભજીરે-૮ સિદ્ધચક લબ્ધિ વિક્રમને આપે, સ્થૂલભદ્રકારી મુક્તિમાં સ્થાપે, ગાવે કલ્પ ગુણગ્રામ રે... ભજીરે-૯ ૧૬ રાગ ઃ સિદ્ધચક્ર વર સેવા દીજે સર્વ ગુણોમાં જ્ઞાન છે મોટુ, જ્ઞાને પરમાનંદોરે, આત્મજ્ઞાન છે સર્વમાં મોટુ, ટાળે જે ભવફંદો જ્ઞાનને ભજીએ જી, જ્ઞાન આતમરુપ, નિજ ગુણ સજીએજી...૧ જ્ઞાનોપયોગે આત્મ રમણતા, સ્વરુપ ક્રિયા છે સાચી છે, જ્ઞાનોપયોગે ધ્યાન ક્રિયાથી, રહે શો નિજગુણ રાચી છે.....૨ જ્ઞાનોપયોગે સહજ સમાધિ, નિર્લેપે સહુ કરણીજી, નય નિક્ષેપે જ્ઞાનને જાણે, જે છે ભવમાં તરણી.. જ્ઞાનને...૩ નિજ પરને ઉપકારી શ્રત છે, જાણે છે સ્થાપ્નાદજી, અનેકાંતપણે સહુ જાણો, થાસે નહીં ઉન્માદી.. જ્ઞાનને....૪ જ્ઞાને સવિ કર્મ ક્ષય ક્ષણમાં, કરે છતાં નહીં કર્તાજી, બુદ્ધિસાગર સદ્ગુરુ સેવો, જ્ઞાની ભવોદધિ તરતાં-જ્ઞાનને...૫
૧૭ રાગ - સિધ્ધિયે નમો સિધ્ધ અનંતા ચારિત્ર એવું મળો સુખકારી, જાઉં ચારિત્રની બલિહારી રે,

Page #133

સમભાવે જગ સઘળુ લાગે, રાગ-દ્વેષ નમનમાં જાગે રે... ચારિત્ર...૧ પરભાવે રસ રીઝ ન આવે, રીજ લાગે આત્મ સ્વભાવે રે, ક્રોધનાં ઉપર ક્રોધ જાગે જ્ઞાને, મન રહેતુ નહીં અભિમાને રે.. ચારિત્ર..૨ નિર્દભને નિર્લોભ ભાવે રહેવું સુખદુઃખ સમભાવે સહેવુ રે, દેશવિરતિ સર્વવિરતિ ભેદે, આઠ બાર કષાય ન વેદે રે - ચારિત્ર....૩ રાંક જીવો પણ ચારિત્રને પાળી, પામ્યા મુક્તિ વધુ લટકાળી, શુકલ શુકલ પરિણામ વધતા, એ તો અનુભવે જ્ઞાની સંતા રે - ચારિત્ર..૪ મૈત્રી, પ્રમોદને માધ્યસ્થ ભાવે, કરુણાએ હૃદય શુદ્ધ થાવે રે, નિર્મમ નિરહંકારે પરિણામે, સત્ય પ્રતિ બધ્ધતા જામે રે - ચારિત્ર...૫ અસ્તેય, બ્રહ્મચર્ય સંતોષે, તજી વ્યસનને સદ્ગણ પોષે રે, મિત્ર શત્રુ પર રાગ ન રોષ, નહીં નિન્દક દષ્ટિનો દોષ રે - ચારિત્ર..૬ તૃણ મણિપર સમભાવની વૃત્તિ, રહે મનમાં વિષયાસક્તિ રે, આપે અનુભવ સુખની ઘટમાં ખુમારી, થાય સકલ કર્મો ઉપકારી-ચારિત્ર..૭ થાય પરમાર્થ પદની યોગ પ્રવૃત્તિ, દોષ અલ્પને બહુ ધર્મનીતિ રે, બાહ્યકર્મ કરે પણ મોહ ન, એમાં, ફલ આશા રહે નહિં તેમાં રે- ચારિત્ર..૮ અતિચાર દોષ પ્રગટયા સહુ વારે, મળ્યો માનવ ભવ નહીં હારે રે, શુદ્ધ ઉપયોગથી નિજ આત્મ પ્રકારો, શુભ અશુભ ન મનમાં ભાસે રે-ચારિત્ર.૯ પૂજો ગાવોને એ મનમાં બાવો, લેવો ચારિત્રનો સત્ય લ્હાવો, સંયમી મુનિના દર્શન દુઃખ હારી, સેવો ચારિત્રીને નરનારી રે- ચારિત્ર..૧૦ સમકિતવંતાને ચારિત્રની ઇચ્છા, ફરી પુરુષાર્થ ગ્રહે દીક્ષા રે, ધર્મ શુકલ ધ્યાને આતમ ઋદ્ધિ, બુદ્ધિ સાગર મંગલ સિદ્ધિ રે-ચારિત્ર.૧૧
૧૮ રાગઃ - રખીયા બંધાવો ભૈયા પ્રામિ મંગલ શિવસુખની, નવપદનાં ધ્યાને રે, - ટેક
અરિહંત સિધ્ધ સૂરિ વાચક સાધુ પરમેષ્ઠી દર્શન શાને ચારિત્ર, તપથી જે માને રે..... પ્રામિ-૧
દેવ ગુરુ ધર્મ કેરુ, આરાધન સુખ દેનાર, જિનવર પ્રાપ્તિ કરનારું, ગાઓ ગુણગાને રે... પ્રામિ-૨
ગુણીજનનું ધ્યાન ધરતા, ક મૂળથી સૌ ટળતા,

Page #134

ફળ તેથી વાંછિત મળતા, ભવિજન તે જાણે રે - પ્રાપ્તિ-૩
ગાયા જેનાં ગુણ શકે, ઉજ્જવળ જે આગમ પત્ર, સુખકારી સિદ્ધચકે, નાચે ઉર તાને રે... પ્રામિ- કીર્તિ દશ દિશમાં વ્યાપી, હરકત ભવભવની કાપી, સ્થિરતાને ઉરમાં સ્થાપી, ભાવે જે ભાવે રે - પ્રાપ્તિ...૫
જ્યકારી નવપદ સેવા, આપે અવિચલ સુખ મેવા, ધ્યાવો એ સુખપદ લેવા, વાંછ્યું શું જાણે રે - પ્રાપ્તિ...૬
ધ્યાને કુશળતા રાખો, જ્ઞાને મધુરતા ચાખો હેમેન્દ્ર જિનને પેખો, આત્મ પીછાને રે - પ્રામિ...૭
૧૯ ભારતકા ડંકા આલમ મેં.... નવપદ સેવા મંગલ ભાવે, ભવિ ! કાર્યસિદ્ધિ સઘળી લાવે, અરિહંત સિધ્ધ આચાર્ય પ્રવર, પાઠક સાધુ સેવો ભાવે..... ટેક
દર્શન જ્ઞાને ચારિત્ર તપે, દઢ ભાવધરી એકાગ્ર બનો, જિનવરનું નિર્મળ ધ્યાન ધરી, અંતર કેરા સૌ શત્રુ હણો - નવપદ-૧
આસોને ચૈત્રે સાતમથી, પૂર્ણિમા સુધી શુભ દિનમાં, એકાશી આંબિલ આદરવાં, ધરવી શુભવૃત્તિ અંતરમાં - નવપદ...૨
વર્ષો સાડાચાર વીતે તવ તપ સંપૂર્ણ બને જનનું કર્મ વિદારક નિશદિન સહાયક, સિધ્ધચક્ર સાધન ભવનું-નવપદ...૩
બે વાર પડિકામણા કરવા, પડિલેહણ પણ બે વાર કરવાં, ત્રિકાળ દેવવંદન પૂજા, નિશદિન જિનવરની ધૂન ધરો - નવપદ..૪
બાર આઠ છત્રીસ પચીસ, સત્તાવીશ સડસઠ એકાવન, સીત્તેર પચાસ ધરી દઢતા, શુભ કાઉસ્સગ કર શે પાવન - નવપદ...૫
તપ આરાધે જે વિધિ સાધે, ભવપાર બને શિવસુખ પામે, મયણાસુંદરી શ્રીપાળ સમા, શુભ સુખ પામ્યા જિનવર નામે - નવપદ..૬
વિમળેધર ચક્રેશ્વરી બન્ને, મનવાંછિતમાં અતિ સહાય કરે, હેમેન્દ્ર આત્મા શધ્ધિ ચાહે, ઉર સિદ્ધચક્રને ધ્યાન ધરે - નવપદ..૯
(૨૦) નાગર વેલીઓ રોપાય નવપદ સેવા અતિ સુખકાર, મનવાંછિત ફળને દેનાર,
11.

Page #135

સેવો સિદ્ધચક્ર નરનાર, સઘળા પાપ તાપ હરનાર-ટેક પ્રથમે અરિહંત સ્તવીયે, બીજા સિદ્ધ પ્રતાપી ભજીએ, ત્રીજા સૂરીશ્વર મહારાજ, ચોથા વાચક ગુણ ભંડાર-નવ ॥૧॥ પંચમ સાધુ વર સુખકારી, છઠ્ઠું દર્શન ભવદુઃખહારી,
નવ ॥૫॥
સમમ જ્ઞાન દીપ પ્રકાશ, અષ્ટમ ચરણ અમુલ્ય અપાર-નવ ॥૩॥ નવમું તપ અંતર ઉજાસી, એવા નવપદ સુખરાશી, મયણાસુંદરીને શ્રીપાળ, આરાધી ઉતર્યા ભવપાર-નવ॥૪॥ મનવાણી વપુ શુદ્ધિથી, ભૂમિ શયન કરી શીલ પાળો, ઉત્તમધારી દ્રવ્ય ભાવ, કરવા જાપ તેર હજાર આત્મોન્નતિ જે અપાવે, કર્મોને જે દૂર કરાવે, એવું આચરવું તપ દિવ્ય, વીતે વર્ષો સાડાચાર-નવ ॥૬॥ નવનિધિને સુખ સિદ્ધિ, જે લાવે આત્માની ઋદ્ધિ, નિશદિન રાખે નિર્મળ બુદ્ધિ, સેવો સિદ્ધચક્ર સુખકાર-નવ ॥૭॥ વિમલેશ્વરને ચક્રેશ્વરી, મનવાંછિત સહાય આપે, હેમેન્દ્ર હૃદય ઉલ્લાસ, નવપદ સેવા કરે ભવપાર-નવ ॥૮॥
-
(૨૧) અબોલડા શાના લીઘા છે
સિદ્ધચક્ર સેવા અમૂલ્ય, પુણ્યવંત પામે સદાયે, એવો ગોતમનો ઉપદેશ, પુણ્યવંત પામે સદાયે-ટેક
હૃદય કમળમાં સિદ્ધચક્ર સ્થાપો, શ્વેત રંગી અરિહંત દેવ-પુણ્ય ॥૧॥ રક્તવર્ણ સિદ્ધને, પીત વર્ણ સૂરિ, નીલવર્ણ પાઠક સુદેહ-પુણ્ય ॥૨॥ શ્યામ રંગધારી સાધુ છે પૂજ્ય જે, નિત્ય નિત્ય શીર ત્યાં પ્રણમે-પણ્ય ॥૩॥ દર્શન જ્ઞાનને ચારિત્ર તપથી, શુદ્ધ ભાવે આત્મા પ્રકાશે1-you 11811 શ્રીપાલ રૃપે કરી આરાધના, કુષ્ટ રોગે યાતના વિરામે-પુણ્ય ॥૫॥ ચૈત્ર આસોની સાતમથી પૂર્ણિમા, તપ ઉત્તમ દિન જાણે-પુણ્ય-૬ વર્ષ સાડાચારે તપ પૂર્ણ થાયે, ભક્તિભાવથી નિત્ય મ્હાણો-પુણ્ય ॥૭॥ શિવસુખ પામ્યા અનંત ભવ્યો, સિદ્ધચક્ર સેવા પ્રભાવે-પુણ્ય ॥૮॥ નવપદ સાધન મુક્તિનું મુખ્ય છે નિશદિન ધ્યાને એ આવે-પુણ્ય ॥૯॥ અજિત ભાવે સિદ્ધચક્ર સેવો, શિવપુર પામો અનુપ એ આવે - પુણ્ય ॥૧૦॥
114

Page #136

(૨૨) ભારતના ડંકા આલમમેં. આદિ મંગલ સહુ મંગલમાં, તપ તપીએ સમતા ધારી ઘટમાં, સહુ કર્મ બળે તપ ઓજસથી, તપ દિવ્ય કરે ભવિને જગમાં-ટેક... જિનેશ્વર પ્રભુનો જાપ જપી, બાહ્યાભ્યતર તપ આદરવું તપથી વિકારો દૂર હટે, જાગે શુચિ ભાવો અંતરમાં... આદિ. ૧. ' લબ્ધિ ભંડાર મળે તપથી, શિવસુખ પ્રાપ્તિ તપથી મળતી, સંચિત પાપોને તાપ ટળે, તપ ઉત્તમ જાણો નરભવમાં... આદિ... મારા. ભવસાગરને સહેજે તરવા, નવનિધિને સિદ્ધિ વરવા, ઋદ્ધિભંડાર અખૂટ મળે, તપ આદરવું સમતા ગુણમાં... આદિ.. III કામશમન ઈન્દ્રિયદમન, તપના શસ્ત્રો શ્રેષ્ઠ બને, આજ્ઞા માને સુરલોક તદા, વિઘ્નો સઘળા ટળતા પળમાં... આદિ.. ૪ કેવળજ્ઞાની શ્રીચંદ્ર બન્યા, તપ વર્ધમાનને આચરતા, નંદનઋષિ તપના બળથી, પૂજાયા તીર્થંકર પદમાં... આદિ. પા. તપ કનકાવલી રત્નાવલીના, મશહૂર બન્યા આ જગભરમાં, શાસ્ત્રો ગાયે ગુણ સહુ તપના, એ ભાવ વસો ભવિના ઉરમાં... આદિils ધન્નો બંધક મુનિ ગુણવંતા, વળી વિષ્ણુકુમાર બળવંતા, તપપદ નમીએ અતિ ભાવે, જઈ વસીયે હોંશે શિવપુરમાં... આદિ. I૭ના તીર્થંકર પદ પામ્યા ડું, શ્રી કનકતુ મુનિવર તપથી, દ્વાદશ ભેદે તપ આચરવું, વ્રત નિર્મળ ધારો અંતરમાં... આદિ.. ૮ તપ અજિત સુખ ઉત્તમ આપો, તપ અંતરના કર્મો કાપે, હેમેન્દ્ર તણી ભક્તિ રગરગ વ્યાપ, તપ ભાવ રહો સહુ જીવનમાં આદિ..
(૨૩) રાગઃ ઘોર અંધારી રે.... હીયડે ધ્યાવું રે નવપદ કેરું નામ મજાનું આજ.... ટેક હૃદયકમળની રે મહેકે મારી પાંખડીઓ અતિ આઠ જેમાં સ્થાપુ રે વચમાં, મારા ઉપકારી જિનરાજ-હીયડે.. III મસ્તક ઉપર રે કર્મ વિનાનાં, શોભે સિદ્ધ ભગવાન, ડાબી બાજુ રે પ્રણમું ભાવે, સૂરીંદને બહુમાન-હીયડે.... III પલાંઠી નીચે દેખી હરખું, ઉપાધ્યાય ભગવંતા,
- 115.

Page #137

જમણી બાજુ રે મહાતપસ્વી, મુનિવર અતિ શોભંત-હીયડે... ૩ બીજી પાંખડીએ દર્શનપદમાં, મનડું મારું જાય, ચોથી પાંખડીએ સેવું સદાય હું જ્ઞાનને મનમાં લાય-હીયડે.. [૪] છઠ્ઠી પાંખડીએ બોલ લેજો, ચારિત્ર છે સુખકાર, આઠમી પાંખડી છે એ તો, તપથી કર્મને ટાળ-હીયડે... | નવપદ સેવી રે કંચન દેહડી, પામ્યા શ્રી શ્રીપાળ, નવપદ જપ તારે વાંછિત પામે, ભવ્ય જીવ શિવમાળ-હીયડે.. દા. આસો ચગે રે સુદ સાતમથી, પૂનમ લગે નવદિન, કરે એક્યાશી રે આંબિલને, તે બને ન ક્યારે ગમગીન-હીયો.... | વિષે ચિંતામણી રે સુરધેનુને, સુરતરુ સમ છે પ્રસિદ્ધ, કઈ ભવ્ય રે આરાધી તે, શાશ્વત સુખને લીધ-હીયડે... ૮ છે ભાવોલ્લાસે રે વિધિપૂર્વક, કરતાં જયજયકાર, સ્થૂલભદ્ર કલ્પ રે નવપદ કેરો, પામે જગમાં પ્રચાર-હીયડે... II
(૨૪) કૃપાનિધિ વિનતી અવધારી સિદ્ધચક્ર વંદો જયકારી, હું તો વારી જાઉં હજારી સિદ્ધચક વંદો જયકારી-ટેક, અરિહંત સિદ્ધ ગુણધારી, આચારજ ઉપકારી, ઉવજઝાય સકલ અણગારી સિદ્ધ III વરદર્શન નાણ છતારી, સુખ કરણ ચરણ હિતકારી, શમરસ યુત તપ ચિત્ત ધારી-સિદ્ધ ર ! એ નવપદ દુરિત વિદારી, વળી સહુ જગ જનમનહારી, તમે સેવા નિત નિરધારી-સિદ્ધ છેડા નવપદ સહુ સુરનર રાયા, વદે નિત નિત ગુણ લાયા, એ તો અશરણ શરણ કહાયા-સિદ્ધ I૪ો. નવપદ ભવ જલધિ જહાજ, એ સકલ ભુવન મહારાજા, નિત ચિત ધરીએ હિત કાજા-સિદ્ધ પા. અગણિત જગ જિઉ ઉદારા, નવપદ સ્મરણ ઉર ધારા, ભયે મુક્તિ રમા ભરતારા-સિદ્ધ દા નવપદ સેવી સુખકંદા, ભયા તે સિરિપાલ નરીંદા, નીત લહીયા પરમ આણંદા-સિદ્ધ II
-116

Page #138

નવપદ કે મહિમા ઉદારા, કોઈ પામ ન શકે પારા, કીતને કહું ગુણ વિસ્તારા-સિદ્ધ Iટ | પાર્થપ્રભુ અંતરજામી, તસુ ચરણે અનુગ્રહ પામી, શિવચંદ્ર નમે શિરનામી-સિદ્ધ i૯ો.
(૨૫) માતા રે જશોદાજી મને ચાંદલીયો આપો પૂજો રે સિદ્ધચકને ભાવે વાંછિત આપે, નરભવ પામી લાહો લીજે ભવદુઃખ કાપે.. ટેક પહેલે પદ અરિહંત જપીજે, બીજે વળી શ્રી સિદ્ધ, ત્રીજે આચારજ તીમ સમરો આપે ગુણ વૃદ્ધ-પૂજે રે. ૧/ ચોથે પદે વિજ્ઞાય જપીજે, પાંચમે સાધુ છઠે દર્શન સાતમે નાણ, ભક્ત આરાધુ... પૂજો રે.. / રમે આઠમે પદ ચારિત્ર નમીજે, નવમે તપ તીમ, એ નવપદ ભાવે આરાધ્યા, શ્રીપાળે છમ... પૂજો રે... ૩ મન વચ તનુ વિહું શુદ્ધિ કીજે, પડિક્કમણાં દોય, દેવ ત્રિકાળે વંદો તીમ વળી, પૂજા ત્રિણ હોય... પૂજો રે.. I૪ો. ગુણણું તેર સહસ ઉત્કૃષ્ટ, અથવા દોય સહસ, ભૂમિ સંથારો શીલને પાળો, જિનશાસનનું રહસ્ય.... પૂજો રે.. પણ ઈમ ઓળી નવ કીજે વિધિશ્ય, ચઢે તે ઉચ્છાય, દ્રવ્યભાવ બેઉસ્ડ, સાડાચાર વરસમાંય... પૂજો રે... તપ પૂરે ઉજમણું કીજે તુરત, યથાશક્તિ દર્શન જૈન, જિમ પર્મા દીપે તે દેખાલી વિગતે... પૂજો રે... શા લઘુકમનિ ક્રિયા ફળ દીયે, સફળો ઉવએસ, સેર હોય તીહા કૂવો ખણીએ, તે વિણ સંકલેશ.... પૂજે રે... Inલા એહથી રાજઋદ્ધિ બહુ રમણી, સવિ ગુણની વૃદ્ધિ, ન્યાયસાગર કહે એહને, સેવો જ વહાલી સિદ્ધિ.. પૂજે રે... I૧૦
(૨૬) શ્રી સિદ્ધચક્ર સેવા કરો, જસ ગાજે છે, સિદ્ધ સાધન પૃટ, ત્રિભુવન રાજે છે કારણ શિવ સાધન તણાં જસ ગાજે છે, સંખ્યાતીત કહેવાય ત્રિભુવન રાજે છે
117)

Page #139

કારણ સર્વ શિરોમણી, જસ-જીહાં લહીએ તત્ત્વવિચાર-ત્રિભુવન.... ધર્મી પાંચ સોહામણાં-જસ-તીહાં લહીએ તત્ત્વ વિચાર-ત્રિભુવન ॥૨॥ વર્જીત દોષ અઢારથી, જસ-અડ પ્રાતિહાર્ય ધાર-ત્રિભુવન.... ચોત્રીસ અતિશય રાજતો-જસ-ગુણ પાંત્રીશ વાણી ઉદાર-ત્રિભુવન ॥૩॥ ગુણઠાણે તેરમે તદા-જસ-ચૌદમે વરતે જિનરાજ-ત્રિભુવન... દેવતત્ત્વ અરિહંતજી-જસ-પ્રણમો ભવિ આતમકાજ-ત્રિભુવન ॥૪॥ આઠકર્મ ક્ષયથી થયા-જસ-ગુણ અડ એકત્રીશ વિશાળ-ત્રિભુવન.... અવ્યાબાધ સુખી ઘણા-જસ-સાદિ અનંત કાળ-ત્રિભુવન... ॥૫॥ જાણે લોકાલોકને-જસ-પણ નવિ હરખે વિ શોચ-ત્રિભુવન... તે પણ દેવ અનંત છે-જસ-એક ઠામે નવિ સંકોય-ત્રિભુવન ॥૬॥ છત્રીસ છત્રીસી ગુણે જસ ગાજે છે-જસ-ગુરુ તત્ત્વ મુખ્ય કહાય-ત્રિભુવન.... તીર્થંકર સમ તેહ છે-જસ-ગૌતમ પ્રમુખ સૂરિરાય-ત્રિભુવન ॥૬॥ સૂરિ સમ પાઠક વળી-જસ-પણવીસ ગુણવંત મહંત ત્રિભુવન.... સયલ જીવ ઉપગારીયા-જસ-પ્રણમો ગુરુ પદ વિરતંત-ત્રિભુવન ॥૮॥ શિવમારગ સાધક મુનિ-જસ-કરે અરસ વિરસ આહાર-ત્રિભુવન.. તે પણ ગુરુ તત્ત્વે નમો-જસ-ગુણ સત્તાવીશ આધાર-ત્રિભુવન ।।૯। સમકિત સડસઠ ભેદથી-જસ-આરાધો થઈ ઉજમાળ-ત્રિભુવન... ભેદ એકાવન નાણના-જસ-સમજો ગુરુ નિકટ રસાળ-ત્રિભુવન ||૧૦ના સિત્તેર ભેદ ચરણ તણા-જસ-તીમ તપના ભેદ પચાસ -ત્રિભુવન... ધર્મ તત્ત્વ એ ચારમાં-જસ-વંદો આણી ઉલ્લાસ-ત્રિભુવન ॥૧૧॥ ઈણપરે બહુવિધ અવતરે-જસ-સાધન નવપદમાં સાર-ત્રિભુવન.... ગુણ કુણ કહી શકે એહના-જસ-જો હોય મુખ જીભ હજાર-ત્રિભુવન ||૧૨॥ વિધિપૂર્વક આરાધતાં-જસ-લહે જિમ શિવ શ્રીપાળ - ત્રિભુવન.... જિન ઉત્તમ ગુણ ગાવતા-જસ-ઈમ પદ્મને મંગળમાળ-ત્રિભુવન.... ॥૧૩॥ (૨૭) રાગઃ મુજસે લ્યોને જાલીમ જાટની
તત્વ તે ત્રણ છે જેહમાં, દેવ ગુરુને ધર્મ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામણે ધર્મી ધર્મ વળી એહમાં, જે જિનશાસન મર્મ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામણે ચોત્રીસ અતિશય રાજતો, વાણી ગુણ રે પાંત્રીશ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામણે અરિહા દેવ પહેલે પદે, વિચરે છે જેહ વીશ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામણે
118

Page #140

શ્રી રુપાતીત પરમાતમા, ગુણ વરીયા એકત્રીશ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામણે ગુણ છત્રીસ સૂરિ નમો, છત્રીસ છત્રીસી જાશ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉ ભામણે પાઠક ગુણ પચવીસથી, ભણીયે સૂત્ર જઈ પાસ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામણે ગુણ સત્તાવીશ ધારજે, મુનિવર નમિયે ઉલ્લાસ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામણે સમ્યર્ગ દર્શન પદ છઠ્ઠ, ભલું સાતમે નાણ વિલાસ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામણે ચારિત્ર આઠમે જાણીયે, નવમે તપ ગુણ આણ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામણે આરાધો ભવિ એહને, જિમ લહો ક્રોડ કલ્યાણ, શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામણે શિવ લહીએ એહ સાધતા, જિમ જગ કુંવર શ્રીપાળ શ્રી સિદ્ધચક્રને જાઉં ભામ ઉત્તમવિજય કૃપાથકી પદ્મનમે મંગલમાળ સિધ્ધચક્રને જાઉ ભામણે
=
-
(૨૮)
તીરથ નાયક જીનવરુજી, અતિશ જાસ અનુપ સિધ્ધ અનંત મહાગુણી, પરમાણંદ સ્વરુપ
ભવિક મન ધારજોરે, ધારજો નવપદ ધ્યાન, ભવિક મન ધારજોરે ।।૧।। શ્રી આચારજગણધરુરે, ગુણા છત્રીસ નિવાસ પાઠક પધ્ધર મુનિવરુજી, શ્રુતદાયક સુવિલાસ
ભવિક॥૨॥
સમિતિ ગુપ્તિધર શોભતાજી, સાધુ સમતાવેંત સમ્યગ દર્શન સુંદ જી, જ્ઞાનપ્રકાશ અનંત ભવિક ॥૩॥ સંવર સાધનાચરણ છેરે, તપ ઉત્તમા વિધિ હોય
એ નવપદના ધ્યાનથીરે, નિરુપાધિક સુખ હોય ભવિક (૪) અમૃત સમ જિન ધર્મનોરે, મૂલ એનવપદ જાન અવિચલ અનુભવ કારણેજી, નિતપ્રતિ નમત કલ્યાણ
ભવિકા
(૨૯) ભવિયા શ્રી સિધ્ધચક્ર આરાધો, તમે મુક્તિ મારગને સાધો, ઈહ નરભવ દુર્લભ લાધો, હો લાલ, નવપદ જાપ જપીજે..... ॥૧॥ ત્રણ ટંક દેવ વાંદીજે, ત્રિહું કાળે જિન પૂજે, આંબિલ તપ નવદિન કીજે, હો લાલ-નવપદ..... ॥૨॥ સુદી આસો ચૈત્ર જ માસે, તપ સાતમથી અભ્યાસે, પદ સેવ્યા પાતક નાસે, હો લાલ-નવપદ....।।૩।। મયણાને નૃપ શ્રીપાળે, આરાધ્યા મંત્ર ઉજમાળે, એહ દુ:ખ દોહગને ટાળે, હો લાલ-નવપદ..... ॥૪॥
119

Page #141

એહની જે સેવા સારે, તસ મયગલ ગાજે બારે, ઈતિ ભીતિ અનીતિ નિવારે હો લાલ-નવપદ.. પી મિથ્યાત્વ વિકાર અનિટ, ઝટ જાયે દોષી દુર, ઈણ સેવ્યા સમતિ પુષ્ટ - હો લાલ-નવપદ..A૬ / જસવંત જિનેન્દ્ર શું સાખે, ભાવ સિદ્ધચકનાં ગુણ ભાખે, તે જ્ઞાન વિનોદ રસ ચાખે, હો લાલ - નવપદ... Iળા
(૩૦) સગઃ ચિંતામણી સ્વામી સચ્ચા... આરાધો પ્રાણી સાચી નવપદ સેવા... નવનિધિ આપે, નવપદ સેવે, ઈમ ભાખે શ્રી જિનદેવા.. આરાધો... ૧ શ્રી સિદ્ધચક ધરો નિત્ય દિલમેં, જૈસે ગજ મન રેવા.... આરાધો... રા. અરિહંતાદિક એક પદ જપતાં, હાં રે લહીયે સુખ સદેવા. આરાધો..... ૩. સમુદિત જપતાં કિમ કરી ન કરે, સુરસુખ દ્રમ ફળ સેવા.... આરાધો. ૪ જિનેન્દ્ર કહે ઈમ જ્ઞાન વિનોદે, હર્ષિત ઘો નિત મેવા. આરાધો..... tપા
(૩૧) રાગ સારંગી ગૌતમ પૂછત શ્રી જિન ભાખત, વચન સુધારસ પાનકી, બલિહારી નવપદ ધ્યાનકી... ૧ નવપદ સેવે નવમું સ્વર્ગે પાવત, ઋદ્ધિ વિમાનકી... બલિ... રા. યાકી મહિમા વલ્લભ હમકું, જૈસે જસૌદા કાનકી... બલિ.... કા. પાવે રુપ સરુપ મદનસો, દેહી કંચન વાનકી... બલિ... ૪ થાકી ધ્યાન હૃદય જબ આવત, ઉપજત લહેરી જ્ઞાનકી..... બલિ... પા. સમકિત જ્યોતિ દિલ ભિંતર, જૈસે લૌકનમેં ભાનકી... બલિ..... ૬ જિનેન્દ્ર જ્ઞાન વિનોદ પ્રસંગે, ભક્તિ કરો ભગવાનકી... બલિ... II
(૩૨) રાગ : પૂજ્ય પધારો મરુ દેશે નવપદ મહિમા સાંભળો, વીર ભાખે હો સુણો પર્ષદા બાર કે - એ સરીઓ જગ કો નહીં, આરાધ્યો હો શિવપદ દાતાર કે.. નવ... ૧ નવ ઓળી આંબિલ તણી, ભવિ કરીએ તો મનને ઉલ્લાસ કે, ભૂમિશયન બ્રહ્મવ્રત ધારો, નિત સૂણીએ હો શ્રીપાળનો રાસ કે - નવ. મેર . નવ વિધિપૂર્વક તપ કરી, ઉજમણું હો કીજે વિસ્તાર કે, સાતમી, સામિણી પોષીએ, જેમ લહીએ તો ભવનો વિસ્તાર કે - નવ.. II
-120

Page #142

નરસુખ સુરસુખ પામીએ, વળી પામે હો ભવ ભવ જિનધર્મ કે, અનુક્રમે શિવપદ પણ લહે, જિહાં મોટો હો અક્ષય સુખ શર્મ કે - નવ.. ૪ સાંભળી ભવિયણ દીલ ધરો, સુખદાયી હો નવપદ અધિકાર છે, વચન વિનોદ જિનેન્દ્રનો, મુજ હો જો હો ભવ ભવ આધાર કે - નવ..... પા.
(૩૩) સમરી સારદ માય, પ્રણમી નિજ ગુરુ પાય, આ છે લાલ, સિદ્ધચક ગુણ ગાયશું છે, એ સિદ્ધચક આધાર, ભવિ ઉતરે ભવપાર, આ છે લાલ, તે ભણી નવપદ ધ્યાયાં છે તેવા સિદ્ધચક ગુણગેહ, જસ ગુણ અનંત અછેહ,
આ છે લાલ, સમર્યા સંકટ ઉપશમેજી મેરા લહીએ વાંછિત ભોગ, પામી સવિ સંજોગ, આ છે લાલ, સુરનર આવી બહુ નમે છે | કષ્ટ નિવારે એહ, રોગ રહિત કરે દેહ, આ છે લાલ, મયણા સુંદરી શ્રીપાલનેજી જા એ સિદ્ધચક્ર પસાય, આપદા દૂરે જાય, આ છે લાલ, આપે મંગલ માલનેજી .પા. એ સમ અવર ન કોય, સેવે તે સુખીયો હોય. આ છે લાલ, મન વચ કાયા વશ કરીજી A૬ નવ આંબિલ તપ સાર, પડિક્કમણું દોય વાર, આ છે લાલ, દેવવંદન ત્રણ ટંકના III દેવ પૂજે ત્રણ વાર, ગણણું તે દોય હજાર, આ છે લાલ, સ્નાન કરી નિર્મલ ળેછે દા. આરાધે સિધ્ધચક્ર સાનિધ્ય કરે તેની શક આછલાલ જિન જન આગેભણેજી ૯ો. એ એવો નિશ દિશ, કહીએ વિશવાવીશ, આછેલાલ, આળ જંજાળ સવિ પરિહરોજી ૧૦ એ ચિંતામણી રત્ન, એહના કીજે જત્ન, આ છે લાલ, મંત્ર નહીં એહ ઉપરે છે |૧૧| શ્રી વિમલેસર જસ, હો જો મુજ પ્રત્યક્ષ,
-12 -

Page #143

આ છે લાલ, હું કિંકર છું તાહરો જી ૧૨ પામ્યો તું હી જ દેવ, નિરંતર કરું હવે સેવ, આ છે લાલ, દિવસ વળ્યો હવે મારો જ ૧૩ વિનંતી કરું એહ, ધરજો મુજ શું નેહ, આ છે લાલ, તમને શું કહીએ વળી વળી છ I૧૪ શ્રી લબ્ધિ વિજય ગુરાય, શિષ્ય કેસર ગુણ ગાય, આ છે લાલ, અમર નમે તુજ લળી લળી છ I/૧૫
(૩૪) ઢાળ-૧ જી હો પ્રણમું દિન પ્રત્યે જિનપતિ લાલા, શિવસુખકારી અશેષ, જી હો આસોઈ ચૈત્રી ભણી લાલા, અઠ્ઠાઈ વિશેષ, ભવિકજન જિનવર જગ જ્યકાર.... ૧ જી હો જિહાં નવપદ આધાર ભવિકજન જિનવર જગ જયકાર-ટેક.. જી હો તે દિવસ આરાધવા લાલા નંદિશ્વર સુર જાય. જી હો જીવાભિગમ માહે કહ્યું, લાલા કરે અડદિન મહિમાય-ભવિ ર | જી હો નવપદ કેરા યંત્રની લાલા, પૂજા કીજે રે જાપ, જી હો રોગ શોક સવિ આપદા, લાલા નાસે પાપનો વ્યાપ-ભવિ II જ હો અરિહંત સિદ્ધ આચારજ લાલ, ઉવઝાય સાધુ એ પંચ, જ હો દંસણ નાણ ચારિત્ર તપો લાલા, એ ચગુણનો પ્રપંચ-ભવિ II જી હો નવપદ આરાધતા લાલા, ચંપાપતિ વિખ્યાત, છ હો નૃપ શ્રીપાળ સુખીયો થયો લાલા, તે સુણજો અવદાત-ભવિ પા
ઢાળ-૨ કોઈલો પર્વત ઘૂંઘલો રે... માલવ ધુર ઉજેણીએ રે લોલ, રાજ્ય કરે પ્રજાપાલ રે સુગુણના સુરસુંદરી મયણાસુંદરી રે લોલ, બે પુત્રી તસ બાલ રે સગુણનર શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધીએ રે લોલ, જેમ હોય સુખની માળ રે સગુણનર-ટેક I૧ | પહેલી મિથ્યાશ્રુત ભણી રે લોલ, બીજી જિન સિદ્ધાંત રે સગુણનર બુદ્ધિ પરીક્ષા અવસરે રે લોલ, પૂછો સમસ્યા તુરંત રે સગુણનર - શ્રી રા તુઠો નૃપ વર આપવા રે લોલ, પહેલી કરે તે પ્રમાણ રે સગુણના બીજી કર્મ પ્રમાણથી રે લોલ, કોપ્યો તે તવ નૃપ ભાણ રે સગુણનર-શ્રી વા કુછી વર પરણાવીયો રે લોલ, મયણા વરે ધરી નેહ રે સગુણનર

Page #144

રમા હજીય વિચારીયે રે લોલ, સુંદર વિણસે તુજ દેહ રે સગુણનર-શ્રી II સિદ્ધચક્ર પ્રભાવથી રે લોલ, નિરોગી થયો જેહ રે સુગુણનર, પુણ્ય પસાથે કમલા લહી રે લોલ, વાધ્યો ઘણો સસનેહ રે સગુણનર-શ્રી પા. માઉલે વાત તે જબ લહી રે લોલ, વાંદવા આવ્યો ગુરુ પાસ રે સગુણનર નિજ ઘર તેડી આવ્યો રે લોલ, આપે નિજ આવાસ રે સગુણનર - શ્રી II શ્રીપાળ કહે કામિની સુણો રે લોલ, હું જાઉં પરદેશ રે સગુણનર માલમત્તા બહુ ભાવશું રે લોલ, પૂરશું તુમ તણી ખાંત રે - સગુણનર-શ્રી અવધિ કરી એક વર્ષની રે લોલ, ચાલ્યો નૃપ પરદેશ રે - સગુણનર શેઠ ધવલ સાથે ચાલ્યો રે લોલ, જલપંથે સુવિશેષ રે - સુગુણનર - શ્રી ૮
ઢાળ – ૩ રાગ : ઈડર આંબા આંબલી રે પરણી બબ્બર પતિ સુતા રે, ધવલ મુકાવ્યો જયાં, જિનવર બાર ઉધાડતે રે, કનકકેતુ બીજી ત્યાંહ ચતુરનર, શ્રી શ્રીપાળ ચરિત્ર ૧ પરણી વસુપાળની રે, સમુદ્ર તટે આવંત, મકરકેતુ નૃપની સુતા રે, વીણા વાદે રીઝત-ચતુરનર મેર / પાંચમી ગૈલોક્ય સુંદરી રે, પરણઈ કુન્જ ૨૫, છઠ્ઠી સમસ્યા પૂરતી રે, પંચ સખીશું અનુપ રે-ચતુરનર ૩ રાધાવેધી સાતમી રે, આઠમી વિષ ઉતાર, પરણી આવ્યો નિજ ઘરે રે, સાથે બહુ પરિવાર - ચતુરનર જા પ્રજાપાળે સાંભળી રે, પરદેસ કેરી વાત, ખંધે કુહાડો લઈ કરી રે, મયણા હુઈ વિખ્યાત રે - ચતુરનર પો. ચંપારાજ્ય લઈ કરી રે, ભોગવી કામિતભોગ, ધર્મ આરાધી અવતર્યો રે, પહોતો નવમે સુરલોક-ચતુરનર દા
ઢાળ-૪ રાગ : કંત તમાકુ પરિહરો એ મહિમા સિદ્ધચક્નો, સુણી આરાધે સુવિવેક મેરે લાલ...... શ્રી સિદ્ધચક આરાધીએ... ૧ અડદલ કમળની સ્થાપના, મધ્યે અરિહંત ઉદાર મેરે લાલ, ચિહું દિશે સિદ્ધાદિક ચલે, વક્ર દિશે ગુણધાર મેરે લાલ-શ્રી મેર / બે પડિક્કમણા જંગની પૂજા, દેવવંદન ત્રિકાળ મેરે લાલ, નવમે દિન સુવિશેષથી, પંચામૃત કીજે પખાલ મેરે લાલ-શ્રી II ભૂમિશયન બ્રહ્મવિધ ધારણા, રુંધી રાખો ત્રણ જોગ મેરે લાલ
123

Page #145

ગુર વૈયાવચ્ચ કીજીએ, ધરો સદણા ભોગ મેરે લાલ-શ્રી II ગુર પડિલાભી પારીએ, સામી વચ્છલ્લ પણ હોય મેરે લાલ ઉજમણા પણ નવનવા, ફલધાન્ય રયણાદિક ઢોય મેરે લાલ-શ્રી ૧૫૫ ઈહભવ સવિ સુખસંપદા, પરભવે સવિ સુખ થાય મેરે લાલ, પંડિત શાંતિવિજય તણો, કહે માનવિજય ઉવજઝાય મેરે લાલ-શ્રી દો
(૩૫) અરિહંત પદ સ્તવન અરિહંત પદ આરાધીએ, આણી ભાવ ભવિક જીવ, અઘહર મદ મોચન ધણી, જર્યો કંચન શુદ્ધ તાવ ભવિક જીવ-અરિહંત સેવા ત્રીજે રે ભવ ધ્યાનથી, સમકિત બીજ અંકુર રે ભવિક જીવ અરિહંત પદ શુદ્ધ અનુગ્રહે, સબલ કરમ ચકચૂર રે ભવિક જીવ-અરિહંત કેરા અલખ નિરંજન આતમાં, ઘટ ઘટ ભાવ પ્રકાશ રે ભવિક જીવ ભરમ તિમિર ઘન સંહરે, જ્ય રવિ કિરણ ઉજાસ રે ભવિક જીવ-અરિહંત કા મોર પયોધર ઋતુ સમે, હરખે ચિત્ત ઉદાર રે ભાવિક જીવ જિનવાણી હિયડે ધરી, ઉપજે અનુભવ સાર રે ભવિક જીવ-અરિહંત li૪ | જલનિધિ જળ કોણ ભર શકે, કોણ તોલ નગરાજ રે ભવિક જીવન કહે જિનપદ્ર મુનીશ્વર, ત્રિભુવન જગ શિરતાજ રે ભવિક જીવ - અરિહંત પ.
(૩૬) સિદ્ધ પદ સ્તવના સિદ્ધ શુદ્ધ આતમા રે, આણી સમતા અંગ, સિદ્ધ સમરતા રે સુગતિ પાણો વરે, લોહાપાર સસંગ-ભવિજન વંદોજી પંચદશ ભેદે સિદ્ધપણુ વરી રે, મેટી સકલ ઉપાધિ, નિજ ગુણ ધ્યાને ઉજવલ આતમા રે, અધ્યાતમ પદ સાધ-ભવિ પર છે સબલ કરમ રે સંગે વિલુધીયો રે, ચેતન ચિહુગતિ સંગ સકલ કરમ મલ મેટી જ્ઞાનથી રે, પામી મુક્તિ ઉત્તગ-ભવિ | ઈમ શુદ્ધ ભાવે રે ભવિ તુમે વાંદજો રે, સિદ્ધ સકલ શુચિ જ્ઞાન, એ પદ ધ્યાતા ચેતન જિન હુએ રે, ઈયલ ભમરી ધ્યાન-ભવિ ૪ શુચિ સંવેગી સમતા આગરુ રે, પરમાતમ સુખકંદ, અદભૂત જ્યોતિમાં-હે સદા રે, પભણે પવ સૂરીંદ-ભવિ આપો
(૩૭) આચાર્ય પદ સ્તવન સૂરિ સકલ વાદીએ, પદ ત્રીજે હો મદ મચ્છર ટાળ કે પ્રકટે આતમ પ્રબોધતા, તસ વિકસે હો જગજીવન ધાર કે-સૂરિ ૧/
-124)

Page #146

પંચાચારપણું ગ્રહી, વ્રત પાળે હો તીક્ષ્ણ ધાર કે, કુમતિ કંદર્પ કુકુર્મને, જિમ જવાલે હો વન પવન તુષાર કે-સૂરિ જરા અપ્રમત્ત ભાવે દેશના, ટાળી વિષતા હો વળી વિષય કષાય કે, ભવ્ય સુણી મોહી રહ્યા, જીમ મધુકર હો નિત્ય કમલ લોભાય છે. સૂરિ 13 સારણ વારણ ચોયણ, પડિચોયણા હો ઈમ ચાર વિચાર કે, યુગપ્રધાન પણું વરી, ભદ્ર ટાળે હો આણી ઉપકાર કે-સૂરિ I૪. ગુણ છત્રીસ શું શોભતા, પટધારી હો જગદિપક આપ કે, કહે જિનપદ્મ મુનીશ્વર, તસ સ્મરણે હો મીટે તનુ તાપ કે-સૂરિ પ
(૩૮) ઉપાધ્યાય પદ સ્તવન ચોથે પદ ઉવજઝાય જપીજે, નિત્ય સમકિત દઢ ચિત કીજે રે સમતા રસ આણી જડપણ તજી ચેતન શુદ્ધ ધારે, ભવિક આતમ કાજ સુધારે-સમતા રસ આણી ના અંગ ઉપાંગ બહુ સૂત્ર જાણે, નિજ આત્મ તત્વ પિછાણે રે-સમતા રસ આણી શુદ્ધ પચીશ ગુણે વિકસતાં, શુચિ નિરુપમ ધર્મ દીપતા રે સમતા રસ આણી રા. પાંચ સમિતિ ત્રણ ગુમિ વિરાજે, વાણી મેઘ તણી પરે ગાજે રે સમતા રસ આણી ઉલટ આણી ભવિ જન ધારો, નિજ કર્મ ઉપાધિ વિદારો રે - સમતા રસ આણી ૩ અનુભવ ધર તીર્ણ વ્રત પાળે, નિત્ય જિનશાસન અજવાળે રે-સમતા રસ આણી સિદ્ધા માન મહાતપ મોડી. વંદે પવસૂરિ કર જોડી રે-સમતા રસ આણી II
(૩૯) સાધુ પદ સ્તવન મુનિ પંચમ પદ વાદીએ, સમતા રસના ધોરી રે, શાન્ત સુધારસ વયણશું. આશા પૂરી મોરી રે - મુનિ વIL ચારિત્ર રત્ન ચૂડામણિ, સમિતિ પંચ પ્રકાશે રે દવિધ ધર્મ મુનિતણો, પાળે શુદ્ધ આચારો રે-મુનિ સર / અઢાર સહસ શીલાંગના, ગુણ ધારે નિજ અંગે રે, પઠાયક પ્રતિપાલના, વિચરે વસુધા ઉછરંગે રે-મુનિ III ફુલેજ તરુ ઋતુરાજ રે, બેઠે ભમર અપારો રે, તસુ પીડા વ્યાપે નહીં, ઈવિધ લ્ય મુનિ આહારો રે - મુનિ ૪ો ગુણનિધિ કરુણા આગરુ, સમતા રસના દરીઆ રે, વદે પદ્મ મુનીશ્વર, ઈણવિધ તરીઆ રે - મુનિ પI

Page #147

(૪૦) દર્શન પદ સ્તવન સમ્યક્ત્વ નામે હો દર્શન પદ નમું રે, આપી સુમતિ ઉદાર, સડસઠ બોલે હો જિનવર વર્ણવ્યુ રે, સૂત્ર સિદ્ધાંત મોઝાર પંચ પ્રકાર હો ઉપશમ આદિથી રે, જ્ઞાનાદિક ગુણ જોય, ઉજ્જવળ ધ્યાને હો દર્શન સેવીયે રે, રાગાદિક મલ ખોટા-સભ્ય ૨॥ દર્શન સમ્યગ હો શુદ્ધ પ્રકટયા વિના રે, ચારિત્ર જ્ઞાનનો ભંગ, જળધર ધારા હો જગ વ્યાપે નહીં રે, તો વિણસે લોક ઉમંગ-સભ્ય ॥૩॥ તત્ત્વ ત્રિભેટે હો જિનવર નિજ કહ્યા રે, તપ જપ ધ્યાન આચાર, એસા હું ફ્લે સમ્યગ દર્શન રે, વિકસે જયું વન જળ ધાર-સમ્ય ॥૪॥ સુજાતિ સંવેગી હો શુધ્ધ સ્વરુપના રે, દર્શન જ્ઞાન દિણંદ, ભવિજન ધારો હો દર્શન નેહશું રે, પભણે પદ્મ સૂરીંદ-સભ્ય ॥૫॥
-
-
સભ્ય ॥૧॥
(૪૧) જ્ઞાન પદ સ્તવન
જ્ઞાનપદ હિતધાર, ભવી એ તો જ્ઞાનપદ હિતધાર, ભરમ તિમિર વિહાર.... ભવી એ તો જ્ઞાનપદ હિતધાર...
ભવિ॥૨॥
સર્વરાત્રીમાં ઈન્દુભંજન, દિવસ રવિ નિરધાર જગતજન્તુ મોહ મદ ઘર, તાસ ભંજન કાર-ભવિ॥૧॥ વિકટ વનમેં પ્રભા સુરતરુ, વિનય શુચિ ગુણસાર, વસુધામાંહે શોભત મેરુ, શિવપંથ જ્ઞાન ઉદાર "રમપંચ પ્રકાર અનુપમ, મતિ શ્રુત અવધિ વિચાર, જનની ઉદરે ધર્યા જિનવર, સંયમે ચોથો સાર-વિ ॥૩॥ સઘનઘાતી કર્મ વન દલ, પવન તાસ તુષાર, જગત જિનવર નામધર શુચિ, ઉદ્ધર્યો આગમ અપાર સુમતિધર ભવિ જ્ઞાન, તજ મદ મેટી વિષય વિકાર, પદ્મસૂરિ મણે નિજ હેતે, જ્ઞાનથી હોય નિસ્તાર-ભવિ॥૫॥
ભવિ ॥૪॥
(૪૨) ચારિત્ર પદ સ્તવન વંદો ભવિ ચારિત્ર ગુણ ધામી, અષ્ટમપદ અભિરામી રે, સમતા રસ અંગે પૂરણપામી, વિપત વિઘ્નહરણ કામી રે... વંદો ॥૧॥ અંબ પ્રભાવે અંબુજ પ્રકટે, પરિમલ પાવન પ્રકાશે રે,
ધર્મ નિપુણતા જ્ઞાનવિકાસે, ચારિત્ર તાસ ઉજાસે રે... વંદો ॥૨॥ સામાયિક છેદોપસ્થાપનીય, વળી પરિહારવિશુદ્ધિ રે,
126

Page #148

સૂક્ષ્મ સંપરાય દશમે ગુણઠાણે, અંતર્મુહૂર્ત પ્રસિદ્ધ રે.... વંદો ॥૩॥ યથાખ્યાત ચારિત્ર પ્રને, કેવલ નિકટ વિભાસે રે,
વરતે ક્ષીણ મોહ ગુણઠાણે, કર્મ કઠોર વિનાશે રે... વંદો ॥૪॥ રંક પણ જેહ હ્રદય ધરતા, ધ્યાવે ઈન્દ્ર આણંદો રે,
વદે પદ્મસૂરિ નિજ હેતે, અષ્ટમપદ સુખકંદો રે... વંદો પ
(૪૩) તપ પદ સ્તવન
નવમે પદ પ્રણમુ મુદ્દા રે, તપ આતમ શુદ્ધિ હેતુ, અમલ અસ્થિર પદ પરિહરી રે, કર્મ ભંજન ધૂમકેતુ
ભવિક જીવ ! ધારો તપ શિવ હેત, જવાલે કર્મનું ક્ષેત્ર-ભવિક જીવ! ॥૧॥
વિક્ટ સઘન વન સંહરે ૨, દાવનલ અસરાલ,
જ્વાલે કર્મ કષાયને રે, ક્ષમા સહિત તપ પાલ દ્વાદશવિધ તપસ્યા તણા રે, આગળ અંગ મઝાર, અત્યંતર ભેદશું રે, ષટ્ ષટ્ ભેદવિચાર
બાહ્ય
અરિહંત જાણે જ્ઞાનથી રે, ઈણ ભવ મોક્ષ પહોંચત,
-
-
ભવિ જીવ.... ॥૨॥
ભવિક જીવ.. ॥૩॥
ક્ષમા સહિત તપ આદરે રે, ધારે શુચિ મન ખંત ભવિક જીવ... ॥૪॥ આમોસહી આદે કરી રે, અષ્ટ મહાસિદ્ધિ જામ,
-
સંઘના કામ-વિકજીવ... ॥૫॥
ઉપજે ગણધર વૃન્દને રે, સારે વન તરુવૃન્દ વિકસ્યા સહી રે, વાજે વાય કુવાય,
વિ ફ્લુ નવી ફ્લી શકે રે, તીમ ક્ષમા રહિત તપ જાય-ભવિકજીવ... ॥૬॥
તપ પદ શુચિ આરાધતા રે, ત્રુટે કર્મની કોડ,
પદ્મસૂરિ ભણે નેહશ્યુ રે, માન મહાતમ મોડ-ભવિકજીવ... ॥૭॥
(૪૪) કળશ
નવપદ ધ્યાન પ્રભાવથી, શિવ શુચિ પદ પાવે,
ભરમ તિમિર ઘન સંહરે, સમતા રસ આવે... નવપદ.... ॥૧॥
કરમ કલંક પર્ક કરી, ભ્રમ ચેતન પાવે,
ચિહું દિશિ ભ્રમત ફીરિ સદા, મૃગમિંદ ન પાવે... નવપદ... ॥૨॥ સદગુરુ સંગ પણો વરી, જડપદ મીટ જાવે,
ઉપલ અનલ પ્રભાવથી, કલધૌત કહાવે.... નવપદ..... ॥૩॥
શુધ્ધ સંવેગપણું વરી, મમતા તજી ધ્યાવે,
ભવોદધિ ભ્રમણપણું મટે, ચેતન જિન થાવે.... નવપદ ॥૪॥
(127
...

Page #149

શુદ્ધ સ્વરુપ પણે કરી, નિજ કર્મ ખપાવે,
કહે જિનપદ્મ મુનીશ્વર, જ્યોતિ રુપ કહાવે.... નવપદ.... ॥૫॥
(૪૫) રાગ : સિદ્ધાચલના વાસી
સિદ્ધચક્ર આરાધી, પામો ભવનો પાર ભવીયાં,
અઢાર દોષ રહિત અરિહંતા, સકલ ગુણ સહિત ભગવંતા, પ્રાતિહાર્ય અડધાર ભવિયાં ।।૧।।
સિદ્ધપ્રભુ શિવવહુ રસીયા, પણ ભક્તે મુજ મનમાં વસીયાં, અક્ષય સુખ દેનાર ભવિંયા ।।૨।
આચારજ આચારે બળીયા, જેહનાં દર્શે પાપ જ ટળીયાં, શુદ્ધ માર્ગ કથનાર ભવિયાં ।।૩।।
ઉપાધ્યાય પણવીસ ગુણધારા, ભવિષંકજ વિકસીત કરનારાં, વિમળ બુદ્ધિ ભંડાર ભવિયાં ॥૪॥
સંયમ વ્યાપારને કરનારાં, જીવને સહાય કરનારાં મુનિ શાસન શણગાર ભવિયાં ॥૫॥
દર્શન વિદ્યા છે હિતકારી, ચારિત્ર તપની છે બલિહારી,
જીવજીવન આધાર ભવિયાં ॥૬॥
સિધ્ધ થયા થાયે ને થાશે, જાણો નવપદ પ્રભાવ રાશે,
ચૌદ પૂરવનો સાર ભવિયાં ॥૭॥
જે પ્રાણી નવપદને ધ્યાવે, શ્રી શ્રીપાળ પરે સુખ પાવે, અમૃત આનંદકાર ભવિયાં ૫૮ ।।
(૪૬) અરિહંત પદ મન રંગ, ચિદાનંદ, અરિહંત પદ મન રંગ ચિદાનંદ ધન મંગળ રૂપી, મિથ્યાતિમિર દિનંદ-ચિંદા-અરિ ॥૧॥ ચૌતીશ અતિશય ઐતીશ વાણી, ગુણ વારે સુખકંદ-ચિદા-અરિ ॥૨॥ મહાગોપ મહામાહણ કહીએ, કાટે ભવભય કંદ ચિદા-અરિ ॥૩॥ નિર્યામક સત્થવાહ ભણીજે, ભવિ ચકોર મનચંદ ચિદા-અરિ ॥૪॥ ચાર નિક્ષેપે રુપ જગ રંજન, ભંજન કરમ નરીંદ – ચિદા-અરિ ॥૫॥ અવર દેશ વામા વશ કીને, તું નિકલંક મહીંદ ચિદા-આરિ॥૬॥ જ્ઞાયક નાયક શુભગતિ દાયક, તું જિન ચિધન વૃંદ – ચિદા-આરિ॥૭॥ દેવપાળ શ્રેણીક પદ સાધી, અરિહંત પદ નિપજંદ
-
ચિદા-આરિ॥૮॥
128
-

Page #150

સર્વ શિવશંકર ઈશ નિરંજન, ગત કલમલ સવાઁદ - ચિદા-આરિ II જિનકે પંચ કલ્યાણક જગમેં, કરે ઉદ્યોત અમંદ - ચિદા-અરિ ૧૦. આતમ નિર્મળ ભાવ કરીને, પૂજો ત્રિભુવન ઈંદ - ચિદા-અરિ ૧૧//
(૪૭) રાગ : સીતા તો રુપે રુડી..... શ્રી વીર નિણંદ વખાણ્યો, તિહાં ગૌતમ ગણધાર જાણ્યો હો, ભવિકા નવપદ ધ્યાઈએ, શ્રી શ્રીપાલ નરેશ મયણાએ, ગુરુ ઉપદેશે હો ભવિકા નવ..... ૧ શ્રી સિદ્ધચક આરાધ્યો, તો સયલ પદાર્થ સાધ્યો હો ભવિકા નવ. આસો માસે કીજે ઓળી, સુદી સાતમે જિન પૂજીજે હો ભવિકા નવ... ૨ // અષ્ટકમલ દલ થાપી મહિમા, જસ ત્રિભુવન વ્યાપી હો ભતિકા નવ... મધ્યદલે જિન ધ્યાને ધ્યાવો, ભવિ ધવલે વાને હો ભવિકા નવ.... Iકા પૂરવ દિશે સિદ્ધ છાજે, રાતે તનુ તેજ વિરાજે હો ભવિકા નવ... આચારજ પદ ત્રીજે, તસ સોવનવાન કરીજે હો ભવિકા નવ... ૪ પશ્ચિમ દિશિ વિઝાયા, નીલે તનુવાન સોહાયા હો ભવિકા નવ... સાધુ સકલ ધનવાનેઉત્તરદિશિ ધ્યાવો ધ્યાને હો ભવિકા નવ... પા. નાણ અગ્નિકોણે ધ્યાવો, જિમ અત્યંત સખા તુમે પાવો હો ભવિકા નવ... દંસણ આરાહી પ્રાણી, નૈઋત્ય વિદેશે મન આણી હો ભવિકા નવ... R૬ વાયવ્ય કોણે કહીજે, ચારિત્ર ધ્યાયી સુખ લીજે હો ભવિકા નવ... ઈશાને તપપદ ધ્યાવો, ઉજ્જવલ સમકિત સુખ પાવો તો ભવિકા નવ. Iો. આસોને ચૈત્ર જ માસે, જપતા ઋધ્ધિ આવે પાસે હો ભવિકા નવ... વિધિશું દેવ વાંદી, શ્રી જિનવર પૂજા સ્થાને હો ભવિકા નવ... તો નવપદ જાપ જપીજે, આંબિલ તપ નવ દિન કીજે હો ભવિકા નવ.. શ્રી સિદ્ધચક સેવીજે, પંચામૃત હવણ કરીજે હો ભવિકા નવ.... I૯ો. ચૌદ પૂરવનો સાર, એ મંત્ર વડો નવકાર હો ભવિકા નવ.... બુધ ઉત્તમ સાગર રાયા, શિષ્ય કાન્તિસાગર સુખ પાયા હો ભવિકા નવા ૧૦
(૪૮) રાગ ઃ જિનને કોડો પ્રમામ સિદ્ધચક્રને સેવો ભવિયાં હર્ષ અપાર.... ટેક.. અરિહંત પ્રભુને દિલમાં ધારો, સિદ્ધ પ્રભુ છે કામણગારા, જ્યોતિ અપરંપાર - ભવિયા હર્ષ અપાર... |૧|| આચાર્ય શાસનના ધોરી, સર્વ શાસ્ત્રની હાથમાં દોરી, કરે બહુ ઉપકાર-ભવિયા હર્ષ અપાર... મારા
-
129ી.

Page #151

ઉપાધ્યાયજી વાંચના આપે, શિષ્યોની જડતાને કાપે, સમક્તિનાં દાતાર-ભવિયા હર્ષ અપાર. ૩. મુનિવરને નિત્ય દિલમાં ધરતા, કઠિન કર્મોનો ચૂરો કરતા, હોવે જયજયકાર. ભવિયા હર્ષ અપાર... ૪ દર્શન પદ દર્શનને લાવે, જ્ઞાનપદ અજ્ઞાન હટાવે, જો નિત્ય સુખકાર-ભવિયા હર્ષ અપાર... પI ચારિત્ર શૂરવીર છે જગમાં, એના ગુણ પ્રગટો રગરગમાં, તપને દિલમાં ધાર-ભવિયાં હર્ષ અપાર... It આત્મકમલમાં લબ્ધિ આપો, જયંતને તુમ ચરણે સ્થાપો, હોવે બેડા પાર - ભવિયાં હર્ષ અપાર... ના
(૪૯) રાગ : રઘુપતિ રાઘવ રાજારામ નવપદનું નિત્ય કરીએ ધ્યાન, કરો સુધારસ અમૃત પાન, અરિહંત સિદ્ધ આચારજ જ્ઞાન, ઉપાધ્યાય કરે સૂત્રનું ધ્યાન, મુનિ દર્શન જ્ઞાન ચરણ મહાન, નવપદ જગમાં ભવથી વહાણ એ ચક્રથી થાય કર્મ નિદાન, પ્રગટે સુંદર આત્મ નિધાન નહિ કોઈ જગમાં એહ સમાન, સર્વ ગુણોની એ છે ખાણ આત્મકમલમાં લબ્ધિનું દાન આપો જયંત હોય કલ્યાણ.
(૫૦) રાગ : માતા મરુદેવીના નંદ.... પ્રાણી નવપદ સેવો આજ, સેવન જેવું લાગે પ્યારું મન થકીજી,
પ્યારુ દિલ થકી છે,. પ્યારું ચિત્ત થકી જી - સેવન - ટેક પહેલે પદ અરિહંત આરાધો, વર્ણ સ્ફટીક સમ જાસ, સિદ્ધ આરાધન બીજે કીજે, રક્તવર્ણ છે તાસ-પ્રાણી નવ... ૧ ત્રીજે આચારજ અનુસરીએ, સોવન સમ જસ વર્ણ, ઉપાધ્યાય તે ચોથે ભજીએ, મહાગુણી નીલવર્ણ - પ્રાણી નવ... મારા સાધુ પદને પાંચમે ધારો, શ્યામવરણ સુખકાર - છઠે દરિસણ જ્ઞાન સાતમે, ચારિત્ર પદ મનોહાર-પ્રાણી નવ.. ૩| નમવું નવમે પદ એ તપનું, થાયે મંગલમાળ, દર્શન આદિ ચારે પદના, ધરો શુકલ ઉજમાળ-પ્રાણી નવ... ૪.
અઠ્ઠાઈ આસો ચૈતર માસે, ધરીયે નવપદ ધ્યાન, સિદ્ધચક્રની પૂજા કરતા, કરીએ સમરસ પાન-પ્રાણી નવ.... પા.
-1300

Page #152

શ્રીપાળ મયણાસુંદરીનું જીવન, સુણતા મન ઉલસાય, સિદ્ધચકનાં પૂર્ણ પ્રભાવે, સુખ અવિચલ વિલસાય - પ્રાણી નવ દા. મહામંત્ર પરમેષ્ઠી તણો છે, મહિમા કેવલી વાણ જે જન આરાધન કરશે તે, મુક્તિ લહે સિદ્ધ જાણ-પ્રાણી નવ... ... આ ભવ પરભવ સુખ સંપત્તિ, લહીએ લીલ વિલાસ, વિજય શ્રી મોહન વયણ સુણીને, પ્રતાપ લહે શિવશ્વાસ - પ્રાણી નવ. દા
(૫૧) સેવો ભવિ ! નવપદ જગ હિતકારી, સર્વ આળજંજાળ નિવારી-સેવો કર્મન ટાળક, દુર્ગતિ વાર, શિવગતિ પ્રાપક ત્રાતા, ભવોદધિ તારક, દુઃખ નિવારક, નવપદ કરે સુખશાતા-સેવો... II દેવાધિદેવ અરિહંત કહીએ, ગુણ મણિ રત્નની ખાણ સમવસરણમાં સુરનર પૂછત, પ્રણમો, શ્રી જિન ભાણ - સેવો... મેરા અકલ અજરામર અગમ અગોચર, સ્વરુપ રમણ સુવિલાસી કેવળજ્ઞાન દર્શન ગુણ પ્રગટચાં, સિદ્ધ નમો અવિનાશી - સેવો... tia વિદ્યા સૌભાગ્ય લક્ષ્મી મંત્રરાજ, સુમેરુ પંચમ પીઠ, પંચ પ્રસ્થાને આચારજ નમીયે, છત્રીસ ગુણે કરી ઈટ્સ - સેવો... ૪ પ્રણો પદ ઉવઝાય તે કહીએ, ત્રીજે ભવ નિર્માણ અંગ, ઉપાંગ નંદી અનુયોગ, છેદ પયત્રાદિ જાણ-સેવો.... પા હાસ્યાદિ ષટ્ ત્રણ વેદ, વળી મિથ્યાત ચાર કષાય, ચૌદ વિધ અત્યંતર, નવવિધ બામથી, ગ્રંથિ તજે મુનિરાય - સેવો . ક્ષયોપશમ ઉપશમને સાયિક, દર્શન બહુ પ્રકાર, તત્ત્વાર્થ શ્રધ્ધાન સમ્યગદર્શન, નમીએ વારંવાર-સેવો.. IIો. ભક્ષ્યાભઢ્યને પયારેયને, કૃત્યાકૃત્ય જણાવે, ભેદ એકાવન જ્ઞાનના પ્રણયો, કર્મનું સૈન્ય હટાવે-સેવો.. Iટા નિવૃત્તિ પ્રવૃત્તિ વ્યવહાર સાચો, ચરણસિત્તરી ગુણ નમીએ, નિશ્ચય નયથી ચરણ તે જાણો, નિજ સ્વભાવમાં રમીએ - સેવો ... Nલા બાહ્મ અત્યંતર તપ પદ નવમે, પ્રણમો ભાવ વિશાળે, નિર્જરા હેતુ ભવોદધિ સેતુ, કર્મ નિકાચીત ટાળે... સેવો... ૧૦ એ નવપદમાં પંચ ગુણી છે, ગુણ તે ચારને ધારો, દેવ ગુરુને ધર્મ છે એહમાં, દો તીન ચાર પ્રકારો. સેવો... ૧૧

Page #153

વિમળેધર સાન્નિધ્ય કરે તેહની, જેહ નવપદ ધ્યાવે, ભાવથી નીતિ રાખીને આરાધે, ઉદયથી શિવસુખ પાવે... સેવો. ૧૨
(પર) રાગ : નિંદરડી વેરણ હુઈ.. શ્રી સિદ્ધચક આરાધી, જિમ પામો હો કોડી કલ્યાણ કે, શ્રી શ્રીપાલ તણી પરે, સુખ પામો હો હો નિર્મળ નાણ કેનવ... આવા નવપદ ધ્યાન ધરો સદા, ચોખે ચિત્તે હો આણી બહુ ભાવ કે, વિધિ આરાધન સાચવો, જિમ જગમાં હો હોવે જસનો જમાવ કે - નવ. તેરા કેસર ચંદન કુસુમશું, પૂજીને હો ઉવેખીયે ધૂપ કે કુંદરુ અગર ને અરગજા, તપ હીનતા હો કીજે ધૃત દીપ કે - નવ. ૩ આસો ચૈત્ર શુકલ પક્ષે નવ દિવસ તપ કીજે એહ કે, સહજ સોભાગ સુસંપદા, સોવન સમ હો નવલા ભોગ કે, - નવ....૪ જાવજજીવ શકતે કરો, જિમ પામો હો નવલા ભોગ કે, સાડાચાર વરસ તથા, જિન શાસન હો એ મોટો યોગ કે.. નવ . આપણે શ્રી વિમલદેવ સાન્નિધ્ય કરો, ચક્કસરી હો હો તાસ સહાય કે, શ્રી જિનશાસન સોહીએ, એહ કરતા હો અવિચલ સુખ થાય કે - નવ...૬ . મંત્ર તંત્ર મણિ ઔષધી, વશ કરવા હો શિવરમણી કાજ કે, ત્રિભુવન તિલક સમોવડી, હોય તે નર હો કહે નય કવિરાજ કે-નવ.. શા
(૫૩) હાં રે જવા ચતુર સુજાણ નવપદ કે ગુણ ગાય રે - નવપદ મહિમા હે જગ મોટો, ગણધર પાર ન પાય રે - જીવ ચતુર... ૧ જો અપને આતમ સુખ ચાહે, તો એક ધ્યાન લગાય રે જીવા ચત... રા. કરમ નિકાચીત દૂર કરણકું, સુંદર શુદ્ધ ઉપાય રે - છવા ચતુર.... ફા ઈનકો પુષ્ટ, આલંબન, કરતાં અજર અમર સુખરે - છવા ચતુર... ૫૪. જે જિન ભએ આગામિ, સો સબ નવપદ સંગ પસાય રે-જીવા ચતુર. પા.
(૫૪) રાગ : કુંવર ગભારો નજરે દેખતાજી... સેવો ભવિયા સિદ્ધચક્રનેજી, ચિત્ત ચંચળતા વિારી રે, ગુણીને સેવ્યા ગુણ સંપજે છે, એમ મન માટે વિચારી રે-સેવો...... III વિજગ પૂજ્ય અરિહંત પ્રભુજી, ચોસઠ વિભુ જેના દાસ રે નાથને પંચ કલ્યાણકે જી, સલ જીવને હોય ઉલ્લાસ રે - સેવો... જરા
132

Page #154

કર્મ ક્ષયે સિદ્ધપદ લધુ છે, વિશેષ સામાન્ય ઉપયોગી રે રુપી અરૂપી દ્રવ્યનો જી, ખોલ દેખે જે અજોગી રે - સેવો.... ૩ પંચ પ્રસ્થાને આચારજ ભલાજી, મુનિ મન વિશ્રામ કામ રે છત્રીસ છત્રીસીએ શોભતા જી, ગચ્છપતિશ્રી પૂજ્ય નામ રે-સેવો... I૪. ગુણ પચવીસ ઉવક્ઝાયના જી, સૂત્ર દાની ઉપમા સોળ રે યુવરાજ પરે ગચ્છ ચિંતા કરે છે, મીઠા ઈક્ષ સમ બોલ રે-સેવો. પા સાધ્યું મન તે સાધુ ભલાજી, ચરણ કરણ ગુણ જાગ રે નવ કલ્પી વિહાર જે આદરીજી, ભવિનુ ટાળ્યું અનામ રે .... દા. મળ ઉપશમ સયઉપશમે જ, ક્ષયથી વિવિધ હોવે જેહ રે સડસઠ બોલે સોહામણો છે, પ્રણમું દર્શન તેહ રે-સેવો. એના પાંચ ભેદ જ્ઞાનીએ જ્ઞાન કહ્યું છે, પ્રત્યક્ષ ભેદ સહિત રે અનર્પિત અર્પિત નય વળી છે, જે વિસંવાદ રહિત રે-સેવો... ૮ સંજમ સત્તરભેદે હુવે છે, જે આદરે દુઃખ જાય રે દિશા જાગરણ ઈહા કહી છ, સુરવધુ નમે વળી પાય રે-સેવો... Rા દ્વાદશ ભેદે જે તવ ભણ્યો છે, તે બાહ્ય અત્યંતરથી હોવે રે ક્ષમા સહિત આરાધતા જ, પાતક ન રહે કોઈ રે - સેવો.. ૧૦ એમ નવપદ ગુણ રત્નનો જી, પાર ન લહે મતિમંત રે ધર્મચંદ્ર કર જોડીને જી, કહે તારજે ભગવંત રે-સેવો૧૧
(૫૫) રાગ ? નામ જપીશ નિત્ય તારું, સુંદર સાવરીયાં.... અરિહંત પદ હું ધ્યાવું, બાર ગુણે ભરીયાં, ચોત્રીસ અતિશય ધારુ, શિવસુખ તે વરીયા, સિદ્ધ આઠ ગુણ ચિત્તે લાઉ, આદિ અનંત સુખ ત્યાંહી જ પાઉ... આચાર્યે છત્રીસ ધ્યાવું, શિક્ષા દીયે ભવિયાં-૧ અરહિંત... ના ઉપાધ્યાયે પચવીશ જાણું, વિનય વડે વિદ્યા વળી માનું સત્તાવીશ મુનિ ધાર, ભાવે ભવિ તરીયા-૨ અરિહંત કેરા સડસઠ ભેદ શ્રદ્ધાએ માનું, જ્ઞાનપદે એકાવન ધારુ, ચારિત્રે સીત્તેર લાવું, કર્મો આઠે ખપીયા-૩ અરિહંત... ૩ પચાસ લબ્ધિ તપથઈ પામું, સિદ્ધિ રિદ્ધિ બાર ભેદથી જાણું, મયણા શ્રીપાળે લીધુ, નવપદ ગુણ ગણીયા-૪ અરિહંત... જા. કોઢ રોગનું જમણ થી જાવું યંત્ર કરી મુનિચંદ્ર દિપાવ્યું પૂરવ પુજે થનારું, આનંદસે જપીયા-પ-અરિહંત... પા
--133)

Page #155

(પs) રાગ': એ ગુણ વીર તણો ન વિરાટ નવપદ ઓળી તપ આરાધન, કરતાં શિવસુખ થાવે રે - રોગ શોક દુર્બુદ્ધિ વિઘટે, અષ્ટસિદ્ધિ ઘર આવે રે-નવ... ૧ દ્રવ્યને ભાવથી નવનિધિ પ્રગટે, નવપદ ધ્યાનને ધરા રે, બ્રહ્મચર્ય નવ વાડે ધારી, નરનારી સુખ વરતા રે-નવ.... ૨ નવપદ રૂપી આતમ પોતે, ઉપાદાનથી જાણે રે, નિમિત્તથી પર જાણી ભાવે, આરાધતો જ્ઞાની રે-નવ.. ૩ પર્યકોમાં નવપદ ધ્યાને, આતમ સમાધિ પ્રગટે રે, એકતા સ્થિરતા લીનતા યોગે, ઘાતી કર્મો વિઘટે રે-નવ.. પ્રજા જિનવર મહાવીર દેવે ભાખી, ગુણ ગુણી ભાવે રે, બુદ્ધિસાગર આત્મસ્વરુપી, નવપદ સત્ય સુહાવે રે - નવ... IN
(૫૭) છ અઠ્ઠાઈના સ્તવનની ઢાળ-૧
રાગ : કપૂર હોચે અતિ ઉજળો ચૈતર માસે સુદી પક્ષમાં રે, પ્રથમ અઠાઈ સંજોગ, જિહાં સિદ્ધચકની સેવના રે, અધ્યાતમ ઉપયોગ ભવિકા પર્વ અઠ્ઠાઈ આરાધ, મનવાંછિત સુખધામ ભાવિકા... ૧ પંચ પરમેષ્ટિ ત્રિકાળના રે, ઉત્તર ચઉ ગુણવંત, . શાશ્વત પદ સિદ્ધાચકને રે, વંદતા પુજ્ય મહંત રે ભવિકા.. ૨ લોચન કર્ણયુગલ મુખે રે, નાસિકા અદ્મ નિલાહ, તાલ શિર નાભિ હદે રે, ભૂભુહ મધ્યે ધ્યાન પાઠ રે ભવિક. ૩ આલંબન સ્થાનક કમા રે, જ્ઞાનીએ દેહ મઝાર, તેહ વિગત વિષય પરે રે, ચિત્તમાં એક આધાર રે ભવિકા.. જા અટકમલદલ કર્ણિકા રે, નવપદ થાપો ભાવ, બાહિર યંત્ર રચી કરી રે, ધારો અનંત અનુભાવ રે ભવિકા... આસો સુદી સાતમ પકી રે, બીજી અઠ્ઠાઈ મંડાણ, બસે વેતાલીશ ગુણે કરી રે, અસિઆઉસાદિક ધ્યાન રે ભવિક... દા ઉત્તરાધ્યયન ટીકા કહે રે, એ હોય શાચતી યાત્ર કરતા દેવ નંદીશ્વરે રે, નર નિજ કામ સુપાત્ર રે ભવિકા ના

Page #156

(૫૮). શ્રી નવપદના મંડલે, આદ્ય નમો અરિહંત, સિદ્ધ ચતુષ્કાનંતવંત દગ્ધ કર્મ ભગવંત. ૧૧ ધર્મ કહ્યું વર અર્થથી, જિન ભાષિત સૂરિરાય, ચતુર બંધુ જે વિશ્વના, અધ્યાપક ઉવજઝાય... રો , કર્મ ક્રિયાનો સાચવી, સાધે મોક્ષ મુર્તીદ, નેહ જિનવર તત્વની, રુચિ દર્શન ગુણવૃદ... ૩ વંચક મોહ અજ્ઞાનનું જ્ઞાન ભજો શુભ ભાવ, દમ શમ થાનક પામવા, ચરણ નમો ભવ નાવ.... ૪ નાશક જે અઘ સૈન્યન, તપ વંદો મન ખંત, હોશે ભવિજન તેહથી, શિવરમણીના કંત.. પણ પ્રથમ અક્ષર એ કાવ્યના, ધ્યાન દરે શુભ ચિત્ત, અબાધ આનંદ સાયર, સ્નાતક થાય પવિત્ત.... III
(પ૯) ચૌદ પૂરવનો સાર, મંત્રમાણે નવકાર, જપતા જયજયકાર, ઓ સૈયરો હૃદય ધરો નવકાર..... અડસઠ અક્ષર ઘડીયો, ચૌદ રત્ન શું જડીયો, શ્રાવકને ચિત્ત ચડીયો... ઓ સૈયરો.. ૧ અક્ષર પંચ રતન, જીવદયા સુરતમ, જે પાલે તે ધન્ય-ઓ સૈયરો... II નવપદ નવસરો હાર, નવપદ જગમાં સાર, નવપદ દોહિલો આધાર-ઓ સૈયરો..... ૩ જે નરનારી જાણશે, તે સુખ સંપદ લહેશે, સેવકને સુખ થાશે.... ઓ સૈયરો.... જા. હિરવિજયની વાણી, સુણતયા અભિય સમાણી, મોક્ષ તણી નિસારણી-ઓ સૈયરો... પા
(૬૦). અરિહંત સિદ્ધ આચારજ પાઠક, સાધુ દેખા ગુણ રુપ ઉદારી, નવપદ ધ્યાન સદા જયકારી. .. . દર્શન શ ન ચારિત્ર છે ઉત્તમ, તપ દોય ભેદે હૃદય રી વિપદ...રો
(135ી.

Page #157

મંત્ર જડી ઔર તંત્ર ઘણેરા, ઉન સબકુ હમ દૂર વિસારા-નવપદ... |૩|| બહોત જીવ ભવજલસે તારે, ગુણગાવન હે બહુત નરનારી-નવપદ..... I૪. શ્રી જિનભક્ત મોહન મુનિ વંદન, દિન દિન ચડતે હરખ અપારી-નવપદ પા
(૧૧) સૌ ચાલો ભવિજન જઈએ, નમી વંદી પાવન થઈએ, સિદ્ધચક સિદ્ધિના નવસ્થાન છે... ૧ પહેલે પદ અરિહંત, તે ઉજવલ વર્ષે સંત, શ્રેણીક રાજા આરાધે ગુણનું ધામ છે... મારા બીજે પદ વળી સિદ્ધ, રાતા વર્ષે પ્રસિદ્ધ, શ્રીપાળ રાજા અનંત ગુણોનું માન છે. ત્રીજે પદ આચાર્ય, તે પીળા વર્ષે ઉદાર, ગુણ છત્રીસ પંચાચારનું કામ છે.... જો ચોથે પદ ઉવક્ઝાય, તે નીલ વર્ષે મનાય, ગુણ પચવીશ ગુણોની એ તો ખાણ છે. પો પાંચમે પદે સાધુ શ્યામ વર્ષે હું આરાધુ, ગુણનું ભાજન સત્તાવીશનું ધ્યાન છે. ૬ છઠે પદ દર્શન, દેખીને ચિત્ત પ્રસન્ન, ઉજ્જવલ વર્ષે સડસઠ વર્ણનું એ ઠામ છે.... આગા સાતમે પદ જ્ઞાન, એકાવન ભેદ જાણ, ગુણથી ધોળ સાચવવાનું એ કામ છે... ૧૮ આઠમે પદ ચારિત્ર, તે કરે આતમ પવિત્ર, શુકલ વણે સીત્તેર ભેદની એ ખાણ છે... પલા નવમે પદ વળી તપ, મોક્ષનો મારે ખપ, સફેદ વર્ષે પચાસ ભેદોનું કામ છે... II૧૦ના આરાધે શ્રીપાળ રાજા, દેવલોક ગુણ આવજા, મયણાસુંદરી સતી શિરોમણી સાર છે.... /૧૧/ શ્રી મુનિચંદ્ર ગુરુ, સિદ્ધચક બતાવે સાર, આતમ કાજે ગુણનો એ તો ભંડાર છે..... ૧૨ અરિહંતાદિક નવપદ, ૩ હીં વર્ણ સંયુક્ત, મારા મિત્રો પૂજવાનો એ અવસર છે... ૧૩
-136

Page #158

નમો હિરસૂરિરાયા, વળી વિજયસેન સૂરીરાયા, રુપવિજય ગાવે નવપદના ગુણને..... ૧૪
(૬૨) નવપદજીની ઢાળો રાગ - મીઠા મધુ ને મીઠા મેહુલો રે લોલ.... આસો માસે તે ઓળી આદરી રે લોલ, ધર્યું નવપદજીનું ધ્યાન રે, શ્રીપાલ મહારાજ મયણાસુંદરી રે લોલ.. ૧ માલવ દેશનો રાજીયો રે લોલ, નામે પ્રજાપાલ ભૂપ રે સૌભાગ્ય સુંદરી રૂપસુંદરી રે લોલ, રાણી બે રુપ ભંડાર રે... શ્રીપાલ.. કેરા એક મિથ્યાત્વી ધર્મની રે લોલ, બીજીને જૈન ધર્મ રાગ રે, પુત્રી એકેકી બેઉને રે લોલ, વધે જેમ બીજ કેરો ચંદ્ર રે... શ્રીપાલ.... ૩ સૌભાગ્ય સુંદરીની સુરસુંદરી રે લોલ, ભણે મિથ્યાત્વી પાસ રે, રૂપસુંદરીની મયણાસુંદરી રે લોલ, ભણે છે જેન ધર્મ સાર રે.. શ્રીપાલ.... આજના રુપકલા ગુણ શોભતી રે લોલ, ચોસઠ કળાની જાણ રે, બેઠો સભામાં રાજવી રે લોલ, બોલાવે બાલિકા દોય રે-શ્રીપાલ... પા સોળે શણગારે શોભતી રે લોલ, આવી ઉભી પિતાજીની પાસ રે, વિદ્યા ભણ્યાનું જોવા પારખુ રે લોલ, પૂછે રાજા તીહાં પ્રશ્ન રે-શ્રીપાલ.. દા
-સાખીજીવ લક્ષણ શું જાણવું, કોણ કામદેવ ધરનાર શું કરે પરણી કુમારીકા, ઉત્તમ કૂલ શું સાર રાજા પૂછે ચારનો, આપો ઉત્તર એક બુધ્ધિશાળી કુમારીકા, આપે ઉત્તર છેક.. શ્વાસ લક્ષણ પહેલુ જીવનુ રે લોલ, રતિ કામદેવ ધરનાર રે, જાઈનું ફૂલ ઉત્તમ જાતિમાં રે લોલ, કન્યા પરણીને સાસરે જાય રે.. શ્રીપાલ
–સાખી– પ્રથમ અક્ષર વિના, જીવાડનાર જગનો કહ્યો મધ્યમ અક્ષર વિના, સંહાર જગનો તે થયો અંતિમ અક્ષર વિના, સૌ મન મીઠું હોય આપો ઉત્તર એકમાં, જેમ સ્ત્રીને વ્હાલું હોયઆપે ઉત્તર મયણા સુંદરી રે લોલ, મારી આંખોમાં કાજળ સોહાય રે.... શ્રીપાલ
-137)

Page #159

-સાખીપહેલો અક્ષર કાઢતા, સોહે નરપતિ સોયા મધ્યાક્ષર વિના જાણવું, સ્ત્રી મન હાલું હોય ત્રીજે અક્ષર કાઢતા, પંડિત પ્યારો હોય માગું ઉત્તર એકમાં, તાતે પુત્રીને કહ્યો મયણાએ ઉત્તર આપીયો રે લોલ, અર્થ ત્રણેનો વાદળ થાય રે-શ્રીપાલ. ૧છે. રાજા પૂછે સુરસુંદરી રે લોલ, કહો પુન્યથી શું શું પમાય રે ધન યૌવન સુંદર દેહડી રે લોલ, ચોથો મન વલ્લભ ભરથાર -શ્રીપાલ . સારા કહે મયણા નિજ તાતને રે લોલ, સહુ પામીયે પુન્ય પસાય રે, શિયલ વ્રતે સોભે દેહડી રે લોલ, બીજી બુદ્ધિ ન્યાયે કરી હોય રે-શ્રીપાલ યા ગુણવંત ગુરૂની સંગતી રે લોલ, મળે વસ્તુ પુન્યને યોગ રે, બોલે રાજા અભિમાને કરી રે લોલ કરુ નિર્ધનને ધનવંત રે-શ્રીપાળ.. ૪ સર્વે લોકો સુખ ભોગવે રે લોલ, એ સઘળો છે મારો પસાય રે, સુરસુંદરી કહે તાતને રે લોલ, એ સાચામાં શાનો સંદેહ રે-શ્રીપાલ... I૬ / રાય સેવાર્થે આવીયો રે લોલ, સુરસુંદરી આપી સોય રે, રાયે મયણાને પૂછીયુ રે લોલ, મારી વાતમાં તને સંદેહ રે-શ્રીપાલ ગા મયણા કહે નિજ તાતને રે લોલ, તમે શાનો કરો અભિમાન રે, સંસારમાં સુખદુઃખ ભોગવે રે લોલ, તે તો કર્મનો જાણો પસાય રે-શ્રીપાલ..૮) રાજા ક્રોધે બહુ કળકળ્યો રે લોલ, ભાખે મયણા શું રોષ વયણ રે, રત્નહીંડોલે હિંચતી રે લોલ, પહેરી રેશમી ઉચા ચીર રે-શ્રીપાલ. ૧૯ જગત સૌ છ છ કરે રે લોલ, તારી ચાકરી કરે પગ સેવ રે, તે મારા પસાયથી જાણજો રે લોલ, સર્વ રોલી નાખું પલમાંય રે-શ્રીપાલ..૧૦ મયણાં કહે તુમ કુળમાં રે લોલ ઉપજવાનો માં જોયો જોષ રે, કર્મ સંયોગે ઉપની રે લોલ, મલ્યા ખાન પાન આરામ રે-શ્રીપાલ...૧૧ તમે મોટે મને મહલાવતા રે લોલ, મુજ કર્મ તણો છે પસાય રે, રાજા કહે કર્મ ઉપરે રે લોલ, દીસે તને ઘણો હઠવાદ રે-શ્રીપાલ.... I૧૨ કર્ભે આણેલ ભરથારને રે લોલ પરણાવી ઉતારું ગુમાન રે, રાજાના કોપને નિવારવા રે લોલ, લઈ ચાલ્યો રચવાડી પ્રધાન રે-શ્રીપાલ..૧૩ નવપદ ધ્યાન પસાથી રે લોલ, સવિ સંક્ટ રે પલાય રે, કહ્યું ન્યાય સાગરે પહેલી ઢાળમાં રે લોલ નવપદથી નવનિધિ થાય રે શ્રીપાળ મહારાજ મયણાસુંદરી રે લોલ. ૧૪
138

Page #160

ઢાળ-૨ રાજ ચાલ્યો રચવાડીએ, સાથે લીધો સૈન્યનો પરિવાર રે, સાહેલી મોરી ધ્યાન ધર અરિહંતનુ.. ઢોલ નિશાન ત્યાં ગડગડે, બરછી અને ભાલાનો મલકાર રે.... સાહેલી ધૂળ ઉડને લોકો આવતાં, રાજા પૂછે પ્રધાન એ કોણ રે... સાહેલી કહે પ્રધાન સુણો ભૂપતિ, એ છે સાતસો કોઢિઆ કેરો સૈન્ય રે-સાહેલી રાજા રાણીની પાસે યાચવા, આવે કોઢિયા કેરો દૂત રે-સાહેલી રાણી નહીં અમારા રાયને, ઉચા કુળની કન્યા મળે કોઈ રે... સાહેલી દાઢે ખટકો રે જાણે પાઉલો, રાજા હૈ. ખટકે મયણા બોલ રે... સાહેલી કોઢિયાને રાજાએ કહેવરાવ્યું, આવજો નગરી ઉજેણીની માંય રે... સાહેલી કીર્તિ અવિચલ મારી રાખવા, આપીશ મારી રાજકુમારી કન્યાય રે.. સાહેલી ઉબર રાણો હવે આવીયો, સાથે સાતસો કોઢિયા કેરું સૈન્ય રે.. સાહેલી આવ્યો વરઘોડો મધ્ય ચોકમાં, ખચ્ચર ઉપર બેઠા છે ઉંબરરાય રે.. સાહેલી કોઈ લૂલા કોઈ પાંગળા, કોઈના મોટા સુપડા જેવા કાન રે... સાહેલી કોઈ મોઢે ચાંદા ચગચગે, મુખ ઉપર માખીઓનો ભણકાર રે.. સાહેલી શોર બકોર સુણી સામટા, લાખો લોકો જોવાને ભેગા થાય રે... સાહેલી સર્વ લોકો મળી પૂછતાં, ભત, પ્રેત, રાક્ષસ કે પિસાચ રે.... સાહેલી ભૂતડા જાણીને ભસે કૂતરાં, લોકો મન થયો છે ઉત્પાત રે.. સાહેલી જાન લઈને અમે આવીયા, પરણે અમારો રાણો રાજકન્યાય રે.. સાહેલી કૌતુક જોવાને લોકો સાથમાં, ઉબર રાણો આવ્યો રાયની પાસે રે.. સાહેલી હવે રાય કહે મયણા સાંભળો, કર્મે આવ્યો કરો ભરથાર રે.. સાહેલી તમે કરો અનુભવ સુખનો, જુઓ મારા કર્મ તણો પસાય રે. સાહેલી કહ્યાં ન્યાય સાગરે બીજી ઢાળમાં, નવપદ ધ્યાને થાશે મંગલમાળ રે.. સાહેલી
ઢાળ-૩ તાત દેશે મયણા ચિંતવે રે લોલ, જે જ્ઞાનીએ દીઠું તે થાય રે, કર્મતણી ગતિ પેખજો રે લોલ અંશ માત્ર ખેદ નથી આણતી રે લોલ ન મુખડાનો રંગ પલટાય રે, કર્મતણી ગતિ પેખજો રે લોલકહે જાયો રાજાનો કે રંકનો રે લોલ, પિતા સોંપે છે પંચની સાખ રે-કર્મ.... એને દેવની ડેરે આરાધવો રે લોલ, ઉત્તમ કુળની સ્ત્રીનો આચાર રે-કર્મ
- 139

Page #161

એમ વિચારી મયણાસુંદરી રે લોલ, કર્યું તાત વચન પ્રમાણ રે-કર્મ. મુખરંગ પુનમની ચાંદની રે લોલ, શાસ્ત્ર લગ્ન વેળા જાણી શુદ્ધ રે-કર્મ... આવી ઉબર રાણાની ડાબી બાજાએ રે લોલ, જાતે કરે હસ્ત મેળાપ રે કોઢી રાણા કહે રાયને રે લોલ, કાગ કરી મોતી ન સોહાય રે-કર્મ.. હોય દાસી કન્યા તો પરણાવજો રે લોલ, કોઢી સાથે શું રાજ કન્યાય રે... માતા મયણાની ઝૂરતી રે લોલ, રોવે કુટુંબ સવિ પરિવાર રે-કર્મ... કોઈ રાજાના રોષને ધિક્કારતાં રે લોલ, કોઈ કહે કન્યા અપરાધ રે.... દેખી રાજકુમારી અતિ દિપતી રે લોલ, રોગી સર્વ થયા રળિયાત રે-કર્મ... ચાલી મયણા ઉબરની સાથમાં રે લોલ. જ્યાં કોઢી તણો જાની વાસ રે.... હવે ઉબર રાણો મન ચિંતવે રે લોલ, ધિક્ ધિક્ મારો અવતાર રે-કર્મ સુંદર રંગીલી છબી શોભતી રે લોલ, તેનું જીવન કર્યું કે ધૂળ રે કહે ઉબરરાણો મયણા સુંદરી રે લોલ, તમે ઉડો કરો આલોચ રે.... કર્મ તારી સોના સરખી ઈ દેહડી રે લોલ, મારી સંગતથી થાશે વિનાશ રે. તું તો રુપે કરી રંભા સારીખી રે લોલ, મુજ કોઢી સાથે શું સ્નેહ રે.. કર્મ પતિ ઉબર રાણાનાં વયણ સાંભળી રે લોલ, મયણા હેડે દુઃખ ન માય રે.. ઢળક ઢળક આંસુ ઢળે રે લોલ, કાગ હસે દેડક જીવ જાય રે.... કર્મ સાખી-કમલિની જલમાં વસે, ચંદ્ર વસે આકાશ, જે જિહાં રે મનમાં વસે, તે તિહાં રે પાસ, હવે મયણા કહે ઉંબર રાયને રે લોલ, તમે વહાલા છો જીવન પ્રાણ રે.... પશ્ચિમ રવિ ઉગે નહિ રે રે લોલ, નવિ મુકે જલધિ મર્યાદા રે.. કર્મ.... સતી અવર પુરુષ ઈચ્છે નહીં રે લોલ, કદી પ્રાણ જાયે પરલોક રે...... પંચની સાખે પરણાવીયો રે લાલ, અવર પુરુષ બાંધવ મુજ હોય રે. કર્મ... હવે પાયે લાગીને વિનવું રે લોલ, તમે બોલો વિચારીને બોલ રે.. રાત્રી વીતી એમ વાતમાં રે લોલ, બીજે દીને થયું પરભાત રે.. કર્મ હવે મયણા આદિશ્વર ભેટવા રે લોલ, જાય સાથે લઈ ભરથાર રે... પ્રભુ કુમકુમ ચંદને પૂછયા રે લોલ, પ્રભુ કહે ઠવી ફૂલમાળ રે. કર્મ, કરી ચૈત્યવંદન ભાવે ભાવના રે લોલ, ધરે કાઉસ્સગ મયણા ધ્યાન રે.... પ્રભુ હાથે બીજોર શોભતુ રે લોલ, પ્રભુ કઠે સોહે ફૂલ માળ રે... કર્મ લીધુ ઉબર રાણાએ તે હાથમાં રે લોલ, મયણા હૈડે હર્ષ ન માય રે... શાસનદેવ સહુ દેવતા રે લોલ, આપ્યું બીજોરુ ને ફૂલમાળ રે.... કર્મ. પૌષધશાળામાં ગુરુ વાંદવા રે લોલ, ચાલી મયણા સાથે ભરથાર રે....
140

Page #162

ગુરુ આપે ધર્મની દેશના રે લોલ, છે દોહિલો મનુષ્ય અવતાર રે.... કર્મ, પાંચ ભૂલ્યાને ચાર ચુકીયા રે લોલ, ત્રણનું જાણયું નહીં નામ રે... જગ ઢંઢેરો ફેરવ્યો રે લોલ, છે શ્રાવક અમારું નામ રે...... કર્મ. પપ્પા શું પરખ્યો નહીં રે લોલ, વહાલા દદો કીધો છે દૂર રે, લલ્લા શું લાગી રહ્યો રે લોલ, વહાલા નન્નો રહ્યો હજુર રે.. કર્મ ઉબર મયણાએ ગુરુ વદીયા રે લોલ, ગુરુએ દીધો ધર્મલાભ રે... સખી પરિવારે તું શોભતી રે લોલ, આજ સખી ન દીસે એક રે... કર્મ સર્વ વૃત્તાંત સુણાવીયો રે લોલ, એક વાતનું છે મને દુઃખ રે.. જૈન શાસનની હેલના રે, કરે મૂર્ખ મિથ્યાત્વી લોક રે.... કર્મ. મયણા ગુરુને વિનવે રે લોલ, મટે રોગ જો મુજ ભરથાર રે... કર્મ. યંત્ર જડીબુટ્ટી ઔષધી રે લોલ, ભણી યંત્ર બીજા ઉપચાર રે... ગૃહસ્થને કહેવા તણો રે લોલ, નહીં સાધુનો એ આચાર રે... કર્મ ગુર કહે મયણાસુંદરી રે લોલ, આરાધો નવપદ સાર રે.... જેથી વિધ્ધ સહુ દૂર થશે રે લોલ, ધર્મ ઉપર રાખો દઢ મન રે... કહે ન્યાયસાગર ત્રીજી ઢાળમાં રે લોલ, તમે સાંભળો નરનાર રે.... કર્મ.
ઢાળ-૪ રાગ : રાત રાતુ ગુલાબનું ફૂલ મયણા સિધ્ધચક્ર આરાધે, ગુલાબે રમતીતી, નિજપતિ ઉબરની સાથે, જાપોને જપતીતી.... ૧ પહેલે પદ અરિહંત પૂજ્યા ગુ. હણ્યા ઘાતી અઘાતી ધ્રુજે-જા ... મેર ત્રણ લોકની ઠકુરાઈ છાજે ગુ. વાણી પુર યોજનમાં ગાજે-જા... ૩ બીજે સોહે સિધ્ધ મહારાજ.ગુ. ત્રણ લોકના થઈ શિરતાજ-જા.... ૪ ત્રીજે પદે આચારજ જાણો ગુ. ભલી લાડી અંધ પ્રમાણો-જા... પા. ચોથે પદે ઉપાધ્યાય સોહે ગુ. ભણે ભણાવે જન મન મોહે-જા... | ૬ | પદ પાંચમે સાધુ મુનિરાયા ગુ. ગુણ સત્તાવીશ સોહાયા-જા.. મન વચન ગોપવી કાયા, ગુ. વંદુ તેહવા મુનિરાયા-જા.... ૮ છઠે દર્શન પદ છે મૂળ ગુ. કોઈ આવે નહીં તસ તોલ-જા....૯ સોહે સાતમું પદ વરનાણ ગુ. તેના ભેદ એકાવન જાણજા... ૧૦ જ્ઞાન પાંચમું કેવળ થાય ગુ. ત્રણ લોકનાં ભાવ જણાય-જા... ૧૧. પદ આઠમે ચારિત્ર આવે ગુ. દેવો ઈચ્છા કરે ન પાવે-જા.... ૧૨ ભવિ જીવો તે ભાવના ભાવે ગુ. કેવી રીતે ઉદયમાં આવે-જા... ૧૩ કરો નવમે તપ પદ ભાવે ગુ. આઠ કર્મો બળી રાખ થાવે-જા. ૧૪
141

Page #163

ઋદ્ધિ આત્મા અનંતી પાવે ગુ. દેવ દેવી મળી ગુણ ગાવે-જા... ॥૧૫॥ પ્રભુ પૂજો કેસર મદ ઘોળી ગુ. ભરી હરખે હેમ કચોળી-જા.... ||૧૬ ॥ ભરી શુદ્ધ જળે અંઘોળી ગુ. ગતિની આપદા ચોળી-જા.. ।।૧૭। દુર્ગતિના દુ:ખ દૂર ઢોળી ગુ. મળી સરખી સહિયરની ટોળી-જા... ।।૧૯। મયણા ધરે નવપદ ધ્યાન ગુ. પતિ કાયા થઈ કંચનવાન-જા.... ॥૨૦॥ સૌ મંત્રમાં છતે શિરદાર ગુ. તમે આરાધો નરનાર-જા... ॥૨૧॥ ન્યાય સાગરે ઢાળ કહી ચોથી ગુ. સુણો શ્રીપાલ રાજાની પોથી-જા... ॥૨૨॥ (૬૩) રાગ : નારે પ્રભુ નહિ માનું અવરની આણ
સેવો સેવો ભવિજન પ્યારા, નવપદ તપ સુજાણ,
મેવો મેવો ભવિજન પ્યારા, શિવપુરનો એ જાણ,-સેવો... ॥૧॥ આસોને ચૈતર સુદી સાતમથી, પુનમ લાગીએ અવધાર, સાડાચાર વર્ષે એ તપ પૂરો, આયંબીલ એકાશી ધાર-સેવો... ॥૨॥ નમો અરિહંતાણં આદિ પદની, નવકારવાળી વીશ વીશ,
પ્રતિલેખન પ્રતિકમણ દોય ટંકનુ, કરીએ વિશ્વાવીશ-સેવો... ।।૩। દેવવંદન દેવપૂજા ત્રિકાળે, કરીએ વિધિશું પચ્ચકખાણ, આયંબીલ કરી તિવિહાર કરીએ, ગુરુવંદન પૂજો નાણ-સેવો... ૪૫ બાર આઠ છત્રીસને પચ્ચીસ, સત્તાવીશ સડસઠ,
એકાવન સીત્તેરને પચાસ, સ્વસ્તિક આદિ કરો ઝટ-સેવો..... ॥૫॥ શાંત દાંત જીતેન્દ્રિય આરાધક, બીજો વિરાધક થાય,
આરાધકનુ બુરુ ચિંતવતા, ધવલ જેવું અનર્થ થાય-સેવો.... ॥૬॥ અષ્ટપ્રકારી રોજ પૂજા કરીએ, નવપદ પૂજા શ્રીકાર,
સત્તરભેદી જિનપૂજા કરીએ, નવપદ બેસણું સાર-સેવો.. III વિમળેશ્વર ચક્રેશ્વરી પૂજિત, સિદ્ધચક્ર સુખદાય,
અહોનિશ તેનું ધ્યાન ધરતા, શ્રીપાલ જયું હિત સદાય-સેવો.... ॥૮॥ યથાશક્તિ ઉજમણું કરીએ, મયણા જયું રાખે ટેક,
ગુરુ કર્પૂરસૂરિ અમૃત ભાખે, તે લેશે શિવસુખ છેક-સેવો.... II II
(૬૪) દુહો
સકલ કિયાનું મુલ જે, સમ્યગ દર્શન સાર: તેહનું પણ મુલ જાણીએ, સમ્યગ શ્રુત શ્રીકાર ॥૧॥ ચાર મુંગા શ્રુત જાણીએ, સ્વપર પ્રકાશક જેહ: ભાવ ધરીને વંદીએ, ચૌદ પ્રકાર તેહ ॥૨॥
142
.

Page #164

ઢાળ-૧ રાગ : રૂડો લાગે છે પ્રભુ તારો ઘજાગરો.. સોનાનો સૂરજ આજ મારે ઉગ્યો, ભવિજન પરમ આધાર રે, શ્રુતજ્ઞાન ટાળે અંધારે રે... ૧ જીવાજીવાદિ નવતત્વ સંબોધ, જેહથી હોય અપાર રે. શ્રુતજ્ઞાન પર ભસ્યાભઢ્યને પેયાયાદિનો, લહીયે જેનાથી વિચાર રે. શ્રુતજ્ઞાન /સા સમ્યગ શ્રુતજ્ઞાન પંચજ્ઞાનમાંહે, સ્વપર પ્રકાશકકાર રે... શ્રુતજ્ઞાન ૪| બાર અંગ રુપ સમ્યગ શ્રુતજ્ઞાન જે, કરે દિપ જેમ ઉપકાર રે.. શ્રુતજ્ઞાન પા. જેના બળે લોકાલોકમાં પૂજાય છે, તે શ્રુતજ્ઞાન શ્રીકાર રે. શ્રુતજ્ઞાન ૬ો. ગુરુ કર્ખરસૂરિ અમૃત બોલે, વંદો પૂજો એ નરનાર રે. શ્રુતજ્ઞાન મેળા
(૬૫) નવપદ વર્ણનાત્મક સ્તવન રાગ : સિદ્ધારથના રે નંદન વિનવું.. ભાવે કીજે રે નવપદ પૂજના, જેહમાં ધરમી ધરે પાંચ, ચાર ધરમ એ મારગ મોક્ષનો, સાચો શિવવધૂ સાંચ-ભાવે... ૧ તત્ત્વ ત્રણ છે નવપદમાં સદા, સંખ્યા દોય ત્રણ ચાર, આરાધે તે નર નિયમા લહે, ભવસાયરનો રે પાર-ભાવે . ||રા પદ પહેલે પ્રણામો અરિહંતને, નિર્મળ ગુણ જસ બાર, વિચરતા દશ દુગુણ જિનેશ્વર, ત્રિભુવન જન આધાર-ભાવે.... Hall અકરમ ક્ષય કરી શિવપદ લધુ, પ્રગટયા ગુણ એકવીશ, સિદ્ધ અનંતા રે નમતાં નીપજે, સહજ સ્વરૂપ જગીદ--ભાવે.. જા ત્રીજે પદ આચારજ ભવિ નમો, ગુણ છત્રીસ નિધાન, આગમ શુદ્ધ પ્રરુપક ગુણ થકી, જે જિનરાજ સમાન--ભાવે. પાં આચારજ પદની ધરે યોગ્યતા, કરતા નિત્ય સઝાય, ગુણ પચવીશ સહિત પાઠક નમો, સંઘ સકલ સુખદાય--ભાવે.. જો રત્નત્રયી આરાધક મુનિવર, ગુણ સત્તાવીશ ધાર, પંચમપદ સેવી બહુજન લહે, શાશ્વત શિવસુખ સાર--ભાવે-- Iળા સમ્યગદર્શન પદ છોડે નમો, સડસઠ ભેદ વખાણ, ભેદ એકાવન આરાધી લણો, પ્રગટ પંચમ નાણ-ભાવે.. ૮ સ્થિરતા રુપ ચરણપદ આઠમે, સીત્તેર ભેદ વિચાર, નિરવાંછકતા નવમે પદે, જેહ પચાશ પ્રકાર--ભાવે... ૯ ઈમ નવપદ મંડલ મધ્યે ઠવો, અરિહા દેવના દેવ સિદ્ધાદિક પદ ચઉદિશી થાપીયે, વિદિશે ધર્મને સેવ---ભાવે... ૧૦ના

Page #165

યોગ અસંખ્ય શિવપદ પ્રાપ્તિના, નવપદ તેમાં પ્રધાન, જસ આલંબે રે જિનપદ પામીયે, ઉત્તમ ગુણનું રે ઠાણ-ભાવે... ૧૧
(૬૬) રાગ : રઘુપતિ રાઘવ રાજા રામ નવપદ મંગલ મંત્ર નિધાન, પતિત પાવન યંત્રનું ધ્યાન, નવપદ ધ્યાન, નવપદ ધ્યાન, ભજ પ્યારે તું નવપદ ધ્યાન કોડો ભવોનાં પાપ તોફાન, ક્ષણ ક્ષણ વિણશે પરંતા ધ્યાન--નવ... II અરિહંત શાસન વિશ્વે પ્રમાણ, સિદ્ધ નિરંજન તાર કમાન--નવ... કેરા સૂરિ ઉવક્ઝાય સાધુ સુજાણ, જેહ બને જયવંત સુકાન--નવ.... ૩ સમકિત જ્ઞાનને ચરણ નિધાન, તપથી વિદન હરણ મંડાણ-નવ.. I૪ ગુલાબ સુગંધી લબ્ધિ લ્હાણ, દિવ્ય લહે જિતેન્દ્ર વિજ્ઞાન-નવ.. II
(૧૭) રાગ : સાહિબ મારો રાજુલનો કંતા તારશે પાવન શુદ્ધ ભગવંત, ધર્મ નૈયા નિણંદની, ડૂબતાં તારે સુકૃતથી સંત, પામે મુક્તિ અનંતની - તારશે... ડગમગતી ભાવિક નૈયા, ચલાવે, ભાન ભુલેલાને જ્ઞાન અપાવે, વારે વારે વિકટ ભવપંથ, આપે મુક્તિ અનંતની-તારશે.... ર . દ્વારે ઉઘાડે જે કલ્યાણ કેરા, ભવના મિટાવે શ્રી સિદ્ધચક્ર કેરા, નવપદ આરાધી વર મતિમત, પામે મુક્તિ અનંતની તારશે.... ૩ નવપદ ઓળી શુદ્ધ ભાવે ઉજવીએ, અંતર વીણા ભક્તિ તારે બજવીએ, નમીયે ચરણ પ્રભુ ગુણવંત, પામે મુક્તિ અનંતની-તારશે... જા.
–સાખીવિવેકી બની આત્મા, લહેશે લબ્ધિ અનંત જિતેન્દ્ર ગુણના ધામમાં, અનુપમ સુખનો કંદ તાહરો પ્રભુ અતિશય વત, પામે મુક્તિ અનંતની તારશે પાવન શુદ્ધ ભગવંત, ધર્મ નૈયા જિણંદની.
(૧૮) શ્રી નવપદજીની ઢાળો સ્વસ્તિ શ્રી સુખ સંપદા, આતમ ઋદ્ધિ વિનોદ સિદ્ધચક સુખ સિદ્ધતા, આપે પરમ પ્રમોદ
ઢાળ-૧ રાગ : અરિહંત પદ ધ્યાતો થકો.... સલ કુશલ કમલા નીલો, સમક્તિ ગુણ સંજુરો રે, જનશાસન અજવાળવા, જનપદ બંધ પ્રયુત્તો રે... જેવા
(144)

Page #166

ભવિકા જનપદ વંદીયે, જેમ તે શ્રેણીકરાય રે તન મન ધ્યાને ધ્યાવતા, અરિહંત પદવી થાય રે-ભવિકા III દુઃખીયા દેખી સંસારમાં, જગજીવન એમ ચિંતે રે, અહો ! અહો ! મોહ વિકારતા, ફરતા જેમ તેમ રીતે રે-ભવિકા ૩ એહને જિન વચને કરી, ઉતારે ભવપાર રે, દેઈ આલંબન ધર્મનું, સુખીયા કરુ નિર્ધાર રે-ભવિકા /૪ ઈમ ચિંતે પ્રાણી હિત કરે, વિશસ્થાનક આરાધે રે, ત્રીજે ભવ તન્મય થઈ, તીર્થંકર પદ બાધે રે-ભવિકા... પગ ત્રણ જ્ઞાન સહિત પ્રભુ, કલ્યાણક સુખ કરતા રે, ભોગ કરમ સુખ જાણીને, ચારિત્ર ગુણને ધરતા રે-ભવિકા.. દા. અડ પરિહાર શોભતા, સકલ અધિક ગુણ સોહે રે, અતિશય વાણી ગુણ યુતા, જગજનને પડિબોહે રે-ભવિકા.... IIળા. કર આમલક તણી પરે, કેવળ અર્થ પ્રકાશે રેભાસન રમણ પરે સહી, ગણધર સૂત્ર અભ્યાસે રે-ભવિકા... ૮ ભગવતે અર્થ પ્રકાશ્યો, સૂવે ગણધર ભાગો રે, ઉત્તમ સંશય નવિ લહે, જીમ અમૃત છણે ચાખ્યો રે-ભવિકા મેલા
ઢાળ-૨ રાગ : સંભવ જિનવર વિનંતી નમો નમો સિદ્ધ નિરંજના, અવિનાશી અરિહંત રે, નાણ દંસણ સાયિક ગુણા, ભાગે સાદિ અનંત રે-નમો.... ૧ અંતર નવિ સંકોચતા, ગેહ દિપક દ્રષ્ટાંતે રે, નિરપાધિક નિર્વિઘ્નતા, જ્યોતિ શું જ્યોત મિલંત રે-નમો... II II નિર્મલ સિદ્ધશીલા ભલી, અર્જુન હેમ સિદ્ધાંત રે અક્ષયસુખ સ્થિતિ જેહની, જોયણ એકલો ગંત રે-નમો... tia જગમાં જસ ઓપમ નહીં, રુપાતીત સ્વભાવ રે ધૃતનો સ્વાદ ન કહી શકે, પ્રાકૃત શહેર બનાવ રે-નમો... જા સેવે ચોસઠ સુરપતિ, ભ્રમર પરે જનવૃંદ રે, વિગડે બેઠા જીનપતિ, લહે સિદ્ધ આનંદ રે-નમો... પી દેશ સર્વ સંમતી થયા, ગૃહી મુનિ સાથે મુનિયોગ રે, અહોનિશ ચાહે સિદ્ધતા, વિરહી ઈદ સંયોગ રે-નમો.... દા આતમરામ રમાપતિ, સમરે યિા અસંગ રે તો લહે સિદ્ધદશા ભલી, શ્રી જિન અભિય સુરંગ રે-નમો...
-1450

Page #167

.
ઢાળ-૩ રાગ : મારું મન મોહયુ રે શ્રી સિદ્ધાચલે મારુ મન મોહ્યું રે સૂરિ ગુણ ગાવણ રે, વર છત્રીશ પ્રધાન, ભુવન પદાર્થ પ્રગટ પ્રકાશતા રે, દીપક જેમ નિધાન-મારું... મદ કોપાદિક નહીં કલુષતા રે, ન ધરે માયાનો લેશ ગુણીજન મોહન બોહન ભવ્યને રે, ભાખે શુદ્ધ ઉપદેશ-મારું.... ૨ પંચાચાર તે સુદ્ધા પાળતા રે, નહીં પરમાદ લગાર, સારણ વારણ ચોયણ સાધુને રે, આપે નિત્ય સંભાર-મારું... II આતમ સાધન પંચ પ્રસ્થાનનાં રે, ધ્યાનમાલામાં વિસ્તાર, તેહીજ રીતે પ્રીતે સાધતા રે, ધન્ય તેહનો અવતાર-મારું.. ! એહવા ગુરની સેવા તમે કરો રે, ગૌતમ વીર જીણંદ, અશન વસનાદિક ભકિત કીજીયે રે, એ વ્યવહાર અમંદ-મારું... પા જિનવર કહે વંદો તમે પ્રાણીયા રે, આચારજ ગુણવંત, આતમ ભાવે પરિણતી જો એ રે, અમૃત પદવી લહંત-મારું.... દો
ઢાળ- રાગ ? સ્વામિ સીમંધર વિનતી દ્વાદશ અંગના ધારકા, પારગ સયલ સિદ્ધાંત રે, કારક સૂત્ર સમરથ ભલા, વારક અહિતની વાત રે-દ્વાદશ.... ૧. બાવના ચંદન રસભરે, વરસતા વાણી કલ્લોલ રે, બોધિબીજે દીયે ભવ્યને, ધરમશું કરે રંગરોલ રે-દ્વાદશ.... ૧ર.. રાજપુત્ર જીમ ગણચિંતકા, આચારજ સંપત્તિ યોગ રે, ત્રીજે ભવે લહે શિવ સંપદા, નમો પાઠક શુભ યોગ રે- દ્વાદશ.. ૩ શબ્દ શાસ્ત્ર એમ સૂચવે, શબ્દ અર્થ પરિમાણ રે, ભણે ભણાવે તેહ પાઠકા, અવર તે નામ નિદાન રે દ્વાદશ જા શિષ્યને સુહીત શિક્ષા દીયે, પાવન જિમ શુભ ઘાટ રે, મૂર્ખને પણ પંડિત કરે, નમું પાઠક મહારાટ રે દ્વાદશ... પા. શાસન જેમ અજવાળતા, પાળતા આપ પરતીત રે, આતમ પરિણતી તે લહે, અમૃત એહ પદ પ્રીત રે-દ્વાદશ. દો.
ઢાળ-૫ રાગ ઃ સિદ્ધારથના રે નંદન વિનવું... ઈન્દ્રિય જીપે રે મન સંયમ ધરે, ચરણ કરણ ગુણ જ્ઞાન, બાહ્માચરણે રે દેખી ન રાચીએ, ભગવતી સૂત્ર પ્રમાણ, તે મુનિ વંદો રે શુભ સમતા ધરા... ૧
146

Page #168

વસ્ત્ર ન ધોવે રે રંગે નહીં કદા, આચારાંગ મોઝાર પ્રવચન માર્ગે રે જે મુનિ ચાલતા, તેહની જાઉં બલિહાર... ર .. જિમ તરુ ફૂલે રે ભમરો બેસતા, ન કરે કાંઈ ઉપઘાત તિમ મુનિ જાવે રે આહાર ગષવા, દશવૈકાલિક વાત રે-તે મુનિ... ૩ આહાર તે લાવી નિરસ ભોગવે, જિમ દર માહ રે સાપ, અનુત્તરો હવાઈએ ધન્નો વર્ણવ્યો, નમતા જાયે રે પાપ-તે મુનિ... I૪ો ચઉવિ ભાખ્યા રે પન્નવણાપદે, બોલે મુનિ નિર્દોષ, એહવા મુનિને રે ભાવે વાંદિયે, તો હોય સમકિત પોષ... પI કહીયે પ્રમાદીરે મુનિ ન ઉવેખિયે, જુઓ ચારણ મુનિ દોય, લબ્ધિ પ્રયુંજી રે જગ તીરથ કરે, તેહનો મહિમા રે જોય-તે મુનિ... I૬ . લવણ ન મુકે રે મર્યાદા સહી, જીવાભિગમ તરંગ, શ્રી જિન વચને રે મુનિ વાંદતા, વાઘે સંયમ રંગ-તે મુનિ.... / નિર્મલ દીસે રે સોના તણી પરે, નવવિધ બ્રહ્મ સોહાય, પુન્ય અંકુશ રે દરિશન પાલવે, અમૃત વદે રે પાય-તે મુનિ. ૮
' (૧૯) અરિહંત પદ સ્તવન શ્રી અરિહંત ભગવંત પરમાત્મા, દેવનો દેવ ગુણ રયણ ખાણી સાત શુદ્ધિ કરી મલિનતા પરિહરી, પૂજીએ ભવિજના પ્રેમ આણી-શ્રી. ૧ અરતિ રતિ મોહ નિદ્રા ન હાંસી, ભય, રાગ નહીં દ્વેષ નહીં જાસ અંગે, કામ, મિથ્યાત્વ, અજ્ઞાન જસ ક્ષય થયા, ધ્યાઈએ તે પ્રભુ અધિક રંગેશ્રી. રા
ધ્યાન પિંડસ્થ પદસ્થ રુપસ્થથી, ધ્યેય ધ્યાતા લહે એકતાને, દ્રવ્ય પર્યાય ગુણ તેહના બાઈએ, પાઈએ સિદ્ધિ બહુ તત્ત્વજ્ઞાન-શ્રી. રા. જન્મના ચાર અગ્યાર ઘાતી લયે, દેવકૃત જાસ ઓગણીસ રાજે, ચઉતીસ અતિશય અંગ ચોથે કહા, પણતીસ વયણે ગુણ જાસ છાજે-શ્રી. I૪ અડ અધિક સહસ લક્ષણ ધરે, અંગમાં ગુણ અનંતે ભર્યો નાથ સોહે, જાસ કલ્યાણક જગતનું તમ ટળે, ઈન્દ્ર ઉપેન્દ્રનાં ચિત્ત મોહે-શ્રી. Hપા નામને સ્થાપના દ્રવ્યા ભાવે કરી, જે નર ચિત્તમાં નિત્ય ધ્યાવે દેવપાલાદિ ભૂપાલ પરે તે નરા, તીર્થપતિ સંપદા હસ્તા પાવે-શ્રી.... કેદા જે મહાગોપ પકય ગોકુલ તણો, તિમ મહામાહણ જાસ કહીયે, ભવોદધિ બૂડતા ભવ્ય વિસ્તારણો, સાર્થપતિ મુગતિનો જેહ લહીયે-શ્રી...ના દ્રવ્ય ભાવે કરી પૂજના જે કરે, સ્વર્ગ અપવર્ગ તે નિયત પાવે, ત્રણ પણ અષ્ટ નવ સત્તર એગવીશ વિહ, પૂજના કરી વસે સિધ્ધિ ધામે-શ્રી મેટા

Page #169

પ્રથમ પદ પૂજતો રાય શ્રેણીક પ્રથમ, ભવિ ચોવિશી જિનરાજ થાશે, તાસ પદ પવની સેવના સુર કરે, રૂપવિજયાદિ નિત્ય સુજસ ગાજે-શ્રી... મેલા
(૭૦) સિદ્ધપદનું સ્તવન શ્રી સિદ્ધપદ આરાધીયે રે, ક્ષય કીધા આઠર્મ રે-શિવ વસ્યા અરિહતે પણ માન્યા રે, સાદિ અનંત સ્થિર શર્મ રે-શિવ વસ્યા ગુણ એકત્રીશ પરમાતમા રે, તુરિય દશા આસ્વાદ રે-શિવ વસ્યા એવંભૂત નયે સિદ્ધ થયા રે, ગુણગણો આલ્હાદ રે-શિવ વસ્યા સુરગણ સુખ વિહુ કાળના રે, અનંત ગુણ તે કીધ રે-શિવ વસ્યા અનંત વ વર્ગિત ર્યા રે, તો પણ સુખ સમીધ રે-શિવ વસ્યા બંધ ઉદય ઉદીરણા રે, સત્તા કર્મ અભાવ રે-શિવ વસ્યા ઉર્ધ્વગતિ કરે સિદ્ધ જી રે, પૂર્વ પ્રયોગ સદભાવ રે-શિવ વસ્યા ગતિ પારિણામિક ભાવથી રે, બંધન છેદન યોગ રે-શિવ વસ્યા અસંગ યિા બળે નિર્મળો રે, સિદ્ધગતિનો ઉદ્યોગ ૨-શિવ વસ્યા પએસતર અણફરસતા રે, એક સમયમાં સિદ્ધ રે-શિવ વસ્યા ચરમ વિભાગ વિશેષથી રે, અવગાહન કીધ રે-શિવ વસ્યા હસ્તિપાળ પરે સેવતારે, સૌભાગ્ય લક્ષ્મી પ્રકાશ રે-શિવ વસ્યા
(૭૧) આચાર્ય પદ સ્તવના
રાગ : નીલુડી રાયણ તરુ તળે પંચાચાર સુધા ધરે સુણો સંતાજી, છતી ઈન્દ્રિય પંચ ગુણવંતાજી, પંચ સમિતિ સમિતા રે સુણો સંતાજી, ગુમિ ત્રણ કરે સચ ગુણવંતાજી.. ૧ પંચ મહાવ્રત પાળતો રે સુણો સંતાજી, જીપે ચાર કષાય ગુણવંતાજી, નવવિધ બ્રહ્મ ગુમિ ધરે રે સુણો સંતાજી, આચારજ નિર્માય ગુણવંતાજી. મેર / અષ્ટાંગ જોગ સાધન કરે રે સુણો સંતાજી, સહે અડકર્મ સ્વરૂપ ગુણવંતાજી, જાણે અડલબ્ધિ ભલી સુણો સંતાજી, તીમ અડ દિટિક સ્વરૂપ ગુણવંતાજી...૩ ચઉ અનુયોગ વખાણતા સુણો સંતાજી, શાસનના શણગાર ગુણવંતાજી, બારસે છત્રુ ગુણે ભર્યા સુણો સંતાજી, ભાવાચારજ સારી ગુણવંતાજી.. I૪ો. પંચ પ્રસ્થાન સાધન કરે સુણો સંતાછ, મુનિ ગણિ પંડિત ભાવ ગુણવંતાજી, વાચક આચારજ પણ સુણો સંતાછ, પામે ગુણને દાવ ભાવ ગુણવંતાજી...પા ચઉદશો બાવન ગણધરા સુણો સંતાજ, લબ્ધિ તણા ભંડાર ગુણવંતાજી, તસ પદ પંકજ પૂજીએ સુણો સંતાજી, દ્રવ્ય ભાવે નિરધાર ગુણવંતાજી... દા.
148)

Page #170

જુગ પ્રધાન વીર શાસને સુણો સંતાજી, દોય હજારને ચાર ગુણવંતા, વર્તમાન યુતનાં ધણી સુણો સંતાજી, તે પૂજો ધરી પ્યાર ગુણવંતાજી.. હો અનશન વસ્ત્રાદિકે સુણો સંતાજી, પાનક ઔષધ પાત્ર ગુણવંતાજી, નમનાભિગમન વંદતા સુણો સંતાજી, કરે નિત નામી ગાત્ર ગુણવંતાજી,... Iટા આચારજ પદ સેવતા સુણો સંતાજી, શ્રી પુરુષોત્તમ ભૂપ ગુણવંતાજી, તીર્થંકર પદ બાંધ્યું સુણો સંતાજી, શ્રી લહેશે ચિદઘન રુ૫ ગુણવંતાજી.. II
(૭૨) શ્રી ઉપાધ્યાય સ્તવન
રાગ : અણમો પંચમી દિવસે જ્ઞાનની શ્રી ઉવક્ઝાય બહુ શ્રુત નમો ભાવશું, અંગ ઉપાંગના જાણ મુણાંદા ભણે ભણાવે શિષ્યને હિત કરી, કરે નવપલ્લવ પહાણ વિનિતા-શ્રી ઉવ. ૧૫ અર્થ સૂત્ર કહેવાના વિભાગથી, સૂરીશ્વર પાઠક સાર સોહંતા, ભવ ત્રીજે અવિનાશી સુખ લહે, યુવરાજ પરે અણગાર મહેતા-શ્રી ઉવ. રા. ચૌદ દોષ ભર્યા અવિનીત શિષ્યને, કરે પન્નર ગુણવંત વિદિતા ગ્રહણ આસેવન શિક્ષા દાનથી, સમય જાણે અનેકાંત સુજ્ઞાની-શ્રી ઉવ.. . આવશ્યક પચવીશ શીખવે વાંદણ, પચવીશ કિયાનો ત્યાગ વિચારી, પચ્ચીશ ભાવના ભાવે મહાવતી, શુભ પચ્ચીશી ગુણરાગ સુધારી-શ્રી ઉવ. જા પયભર્યો દક્ષિણાવર્ત શંખ શોભીયે, તેમ નય ભાવ પ્રમાણ પ્રવીણા, હય ગય વૃષભ પંચાનન સારીખા, ટાળે પરવાદી અભિમાન અદીના-શ્રી ઉવ.પા વાસુદેવ, નરદેવ, સુરપતિ, ઉપમા, રવિ, શશી ભંડારી રુપ દીપતા, જંબુ, સીતા, નદી, મેર, મહીધરો, સ્વયંભૂ ઉદધિ રયણ ભૂપ ભણતા-શ્રી ઉવ દા એ સોળ ઉપમા બહુશ્રુતને કહી, ઉત્તરાધ્યનને રસાલ આણંદા, મહીન્દ્રપાલ વાચકપદ સેવતા, સૌભાગ્ય લક્ષ્મી સુવિશાલ સૂરદા-શ્રી ઉવ. મેળા
(૭૩) શ્રી સાધુપદ સ્તવના
રાગ : ભવિકા શ્રી સિદ્ધચક પદવંદો પડ વ્રતધારી છ કાયનાં રક્ષક, પંચ ઈન્દ્રિય વશ કરતા, ભાવ વિશુદ્ધિ પડિલેહણ કરે, કરણ વિશુદ્ધિ ધરતા રે ભવિકા ! એહવા મુનીવર વંદો, જિમ લાહો પરમાનંદો રે.... ૧. લોભ નિગ્રહ કરી ખંતિ સૂર, સંજમના અધિકારી, અકુશલ મન વચ કાય નિરોહ, સહ પરિષહ અતિભારી રે ભવિકા... #ર ા. દેવ તિરિ નર આત્મ સમુદ્રભવ, ઉપસર્ગ સોળે સહતા,
-149

Page #171

સતાવીશ મુનીવર ગુણધારી, સમિતિ ગુમિ નિરવતા રે - ભવિકા.. ૩ બાહ્ય અત્યંતર તપ નિત તપતાં, કઠિન કરમ સયકારી, દોષ બિયાલીશ રહિત અશન કરે, અતિક્રમ ચાર નિવારી રે-ભવિક.. ૪ દ્રવ્યાદિક અભિગ્રહ ચઉ કરતાં, પવિધ વિનયના ત્યાગી, ચાર પ્રકારે સંલીનતા કરી, જ્ઞાન ધ્યાન મતિ જાગી રે-ભવિકા. પણ નરના દોષ અઢાર નિવારી, દીક્ષા યોગ્યને આપે, નવવિધ ભાવ સોચના કારક, કેશ લોચરિક થાપે રે-ભવિક.... અદા ચૌદ અત્યંતર ગ્રંથી ત્યજીને, જેહ થયા નિગ્રંથ, અશરણ શરણ તરણ તારણ મુનિ, ચલવે શિવપુર પંથે રે-ભવિકા.. છા બશ્રત તપસી લબ્ધિના ધારી, વ્રત દૂષણ પરિહારી, અપ્રમત ગુણઠાણંગ ધારી, મુનિ નમો ોગ સમારી રે-ભવિકા. ૮ વીરભદ્ર એ મુનિપદ સેવી, હોશે વિદેહ આણંદ, તસમુખ પદ્ધ વયણ રસ પામી, પવિજય આણંદ રે-ભવિકા.... Nલા
(૭૪) રાગ : નમો નિત્ય નાથજી રે..
શ્રી સિદ્ધચકની સેવા રે, નવપદ જેહમાં પ્રધાન પુટાલંબન એહ છે રે, કીજે નિર્મલ ધ્યાન ભાવિકજન બાઈએ રે,
ધ્યાતા ધ્યાન પ્રમાણ, અનુભવ પાઈએ રે. ૧.
તત્ત્વત્રયી એહની વિષે રે, ધર્મી જેહમાં પાંચ, ચાર ધર્મે કરી દીપતાં રે, જે આપે સુખ સંચ-ભવિકજન.. રા
દ્વાદશ ગુણથી શોભતા રે, તીર્થપતિ જિનરાજ, ભવિક કમલ પ્રતિબોધતા રે, સારે વાંછિત કાજ-ભવિકજન.... ૩
આઠ કર્મનાં નાશથી રે, પ્રગટયા ગુણ એકત્રીશ, સાધી પૂરણતા દશા રે, સિદ્ધ નમુ સુજગીશ-ભવિકજન... જા.
- જ્ઞાનાનંદ પૂરણો રે, છત્રીશ ગુણ નિધાન, આગમ શુદ્ધ પ્રરુપતા રે, જે જિનરાજ સમાન-ભવિકજન.. પા
ચોથે પાઠક ભવિ નમો રે, પણવીશ ગુણ પ્રમાણ, સૂરિપદની ધરે યોગ્યતા રે, સૂત્ર અર્થના જાણ-ભવિકજન... I૬
જ્ઞાનકિયા અભ્યાસથી રે, પકાય પ્રતિપાળ, સત્તાવીશ ગુણે સોહતા રે, સાધુજી પરમ દયાળ-ભવિકજન.. |વા
છઠે પદ દર્શન ભલુ રે, સડસઠ ભેદ વિચાર, નિર્મલ તત્ત્વરુચી થઈ રે, જેહથી ભવોદધિ પાર-ભવિકજન... તો
- 150)

Page #172

નાણ અનુપમ સાતમે રે, ભેદ એકાવન જાણ, પાંચે જ્ઞાન આરાધતા રે, પાવે પદ નિર્વાણ-ભવિકજન.... ૧૯ો.
ચારિત્ર ગુણ સ્તુતિ આઠમે રે, સિત્તેર ભેદ અનૂપ, નિજગુણ સત્તા રમણતા રે, થિરતાસે અનુરુપ-ભવિકજન. ૧૦
પ બામ પડ઼ અત્યંતર રે, ભેદ પચાસ અપેહ, કરમ તપાવે જે સહી રે, તપ નવમે ગુણ ગેહ-ભવિકજન... I૧૧.
નવપદ વિધિશું આરાધતાં રે, મયણાને શ્રીપાલ, નરસુર સંપદ ભોગવી રે, લેશે શિવ વરમાળ-ભવિકજન... I૧૨
સિદ્ધચકની સેવના રે, કરતાં પાપ પલાય, જિન ઉત્તમ સુપસાયથી રે, રત્નવિજય ગુણગાય-ભવિકજન... ૧૩
(૭૫) રાગ : પશ્ચિમ ઐરાવતે ભલું કરી પટકુલે રે લુંછણા, વંદો શ્રી જિનરાજ કે, શ્રી સિદ્ધચકને સેવતા, લહુ અમૃત પુર રાજ કે,
નવપદ ધ્યાન ધરો સદા, આત્મભાવ વિશાલ કે, ભવ ભ્રમણાદિક શ્રમ ટળે, સુણજો બાલ ગોપાલ કે. ૧.
અતિશય ચઉતીશ શોભતા, શ્રી અરિહંત ભગવંત કે, ગુણ એકત્રીશ વિરાજતા, સિદ્ધપ્રભુ જયવંત કે. નવપદ.. ૨
બારસે છત્રુ ગુણે જયા, પદ ત્રીજે સૂરિરાય કે, પર્શત પણવીશ ગુણધરા, પાઠક પાઠ પઠાય કે... નવપદ.. ૩
ગુણ સગવીશ વિરાજતા, જયવંતા મુનિરાય કે, દીપે સરસદ્ધિ ભેદથી, દર્શન નામ કહાય રે. નવપદ.. સાજા
નાણ નમો પદ સાતમે, ભવજલ તારણ નાવ કે, ત્રયશત ચાલીશ ભેદથી, સ્વપર પ્રકાશક ભાવ છે. નવપદ. પા
ભેદ સત્તર ઉપચારથી, ગુણ અનંતનું ધામ છે, સંયમ જે જગ આચરે, હોજો તાસ પ્રણામ કે.. નવપદ. દા
કર્મ તપાવે તે તપ સહી, આણે ભવતરુ છેદ કે, બાહ્ય અત્યંતર ભેદથી, બોલ્યા દ્વાદશ ભેદ કે.. નવપદ.. II
એ નવપદ તણી સેવના, ચાર વરસ ૫ માસ કે, કરતાં વંછિત પૂવે, વિમલેસર સુર તાસ કે.. નવપદ. તા. આંબિલ ઓળી આરાધીએ, વિધિપૂર્વક નિર્ધાર કે,
151)

Page #173

યોગ ધિરે ભવિયણ ગણો, ગુણણું સહસ અઢાર કે.. નવપદ. લી.
મયણાં સંપદ સુખ લહ્મા, શ્રી શ્રીપાલ વિનીત કે, નવમે ભવે શિવ પામશે, સુણીએ તાસ ચરિત કે. નવપદ... I૧૦ના
એ સિદ્ધચકનાં ધ્યાનથી, લૈ શુભ વાંછિત કામ કે, વીરવિજય કહે મુજ હોજો, શ્રી સિદ્ધચક્ર પ્રણામ કે.. નવપદ. ૧૧
(૭૬) શ્રી સિદ્ધચકની કરો ભવી સેવના રે, મન ધરી નિર્મળ ભાવ, ભાવની વૃદ્ધિ ભવ ભય સવિ ટળે રે, પ્રગટે શુદ્ધ સ્વભાવ-શ્રી... ૧
બારે ગુણ સહિત અરિહંત નમો રે, પન્નર ભેદ રે સિદ્ધ, આચાર્ય આસ્ય ત્રીજે નમો રે, ગુણ છત્રીસે પ્રસિદ્ધ-શ્રી... રા.
પાઠક પદ પ્રણો ચોથે તમે રે, ગુણ પચવીશ ધરી નેહ, મુનિપદ કેરું ધ્યાન ધરો સદા રે, સત્તાવીશ ગુણે રે જેહ-શ્રી.. tia
સડસઠ બોલ સહિત દર્શન નમો રે, નાણ એકાવન ભેદ, ચારિત્ર ધર્મ નમો તમે આઠમે રે, જે ટાલે સવિ જેહ-શ્રી... ૪
પટવિધ બાહ્ય અત્યંતર પટવિધ રે, કરીએ તપ શુભચિત્ત ત્યજી ઈચ્છા ઈહભવ પરભવતણી રે, કીજે જન્મ પવિત્ર-શ્રી. પણ
શ્રેણિક નરપતિ આંગણે ગુણનિધિરે, ભાખે શ્રી વર્ધમાન, એ નવપદ વિધિ સહિત આરાધતા રે, લહીએ અક્ષયઠાણ-શ્રી..
શ્રીશ્રીપાલ નરિદ તણી પરેરે, આરાધે નર જેહ પુણ્યવંત પ્રાણી મન ગમ્યુ રે, અમૃતપદ લહે તેહ-શ્રી.... tiા
(૭૭) શ્રી પંચ પરમેષ્ઠિ સ્તવન... અરિહંતા અરિહંતા પ્રણમું, અરિહંતા અરિહંતા
તુમ સિદ્ધ ભજો ભગવંત પ્રણમું.... ના સમવસરણમાં નાથ સોહતા ચઉમુખ ધર્મ કહેતા... પ્રણમું. મેરા અજરામર અવિનાશી હુંતા, જ્યોતશું જ્યોત મિલત. પ્રણમું.. આચારજ પ્રભુ બહુ ગુણવંતા, દ્વાદશ અંગ ભણતાં. પ્રણમું. જા પથ્થર સરિખા સિષને પાઠક આપ સમાન કરતા. પ્રણયું. પા
સાધુ સાધે પંથ મુકિતનો વ્રતનો ભાર વહેતા..પ્રણમું... II માણેકમુનિ નિત પંચ પરમેષ્ઠિ પરમેષ્ઠિ હદયે ધ્યાન ધરતા. પ્રણમું.. આશા
- 152)

Page #174

(૭૮) શ્રી સિદ્ધચક્રજી સ્તવન સિદ્ધચક્ર જગનામી શિવંકર સિ. ટેકા
અરિહંત સિદ્ધ આચારજ પાઠક, સાધુ પંચમ પદ ગામી-સિ.... ॥૧॥ દર્શન જ્ઞાન ચરણ તપ સુંદર કર્મ નિકાચિત વામી. શિ... ॥૨॥ બાર આઠ ખટત્રીસ પચીસા સમવિશ ગુણધામી. શિ. ॥૩॥ સતસઠ ઈગવન સત્તરી બારા, ભેદ કહૈં જિન સ્વામી. શિ... ॥૪॥ તાવત લોગસ્સ કાઉસ્સગ્ગ વંદન માલા વીસ જ પામી. શિ... ॥૫॥ પડિક્કમણા દોય ટંક કો કીજે, ત્રિવેળા દેવ પ્રણામી. શિ... ॥૬॥ આસો ચૈત્ર દોનોં અઠ્ઠાઈ, નવ આંબિલ ગુણઠામી. શિ... ॥૭॥ આરાધન સાઢે ચાર વરસકા, નવપદ કર્મકો દામી. શિ... ॥૮॥ શ્રીપાલ મયણા નવપદ આતમ વલ્લભ શિવપદ પામી. શિ... શા (૭૯) શ્રી સિદ્ધચક્ર સ્તવન
(રણ મલ્લિજિન નાથજી લીજે રે.દેશી) સેવો સિદ્ધચક્ર ભવિ સુખકારીરે, નવપદ મહિમા જગ ભારી, સેવો સિદ્ધચક્ર ભવિ સુખકારી રે....
કહે જોગ અસંખ પ્રકારા રે, મુખ્ય નવપદ મનમેં ધારા રે, હોવે ભવિજન ભવોદધિ પારા, સેવો સિદ્ધચક્ર..... ॥૧॥ અરિહંત પ્રથમ પદ જાનો રે, નહીં દોષ અષ્ટાદશ માનો રે, પ્રભુ ચાર અનંત વખાનો રે, સેવો સિદ્ધચક્ર......||૨|| બીજે પદ સિદ્ધ અનંતા રે, ખપી કર્મ હુએ ભગવતા રે, નિજ રુપમેં રમણ કરતા, સેવો સિદ્ધચક્ર.... ગા ત્રીજે પદ શ્રી સૂરિ રાયા રે, ત્રિંશ ગુણે કરી ઠાયા રે, પાલે પંચાચાર સવાય, સેવો સિદ્ધચક્ર.... ॥૪॥ ચોથે પદ પાઠક સોહે રે, મુનિગણ ભવિજન હૌં બોહે રે, જિનશાસનમેં નિત જોહે, સેવો સિદ્ધચક્ર... |૫||
પંચમ પદ સાધુ કહાવે રે, પાલે પંચ મહાવ્રત ભાવે રે, ગુણ ઋષિ કર માન ધરાવે, સેવો સિદ્ધચક્ર... ॥૬॥ પદ છઠે દર્શન પ્યારા રે, જ્ઞાન, ચરણ વિના જસા ખારા રે, શુભ સડસઠ ભેદવિચારા, સેવો સિદ્ધચક્ર.... શાળા પદ સાતમે જ્ઞાન વિકાસે રે, અજ્ઞાન તિમિરકો વિનાશે રે, નિજ આતમરુપ પ્રકાશે, સેવો સિદ્ધચક્ર.... ॥૮॥
153

Page #175

પદ આઠમે ચરણ સોહાવે રે, જસ શરણ પરમ સુખ પાવે રે, રંક ચરણ પસાય પૂજાવે, સેવો સિદ્ધચક્ર... ॥૯॥ નવમે પદ તપ સુખદાઈ રે, હા કઠિન કર્મ ક્ષય થાઈ રે, દેવે જ્યોતિમેં જ્યોતિ મિલાઈ, સેવો સિદ્ધચક્ર... ।।૧૦। તપગચ્છ સૂરિ મહારાયા રે, નમી વિજયાનંદ સૂરિ પાયા રે, નયા શહર વક્તમ ગુણ ગયા, સેવો સિદ્ધચક્ર.... ||૧૧||
(૮૦) રાગ : અપને પદકો તજ કરચેતન સિદ્ધચક પદ સેવો ભવિજન, પાવો શિવ સુખ સારા રે, સલ યોગયેં મુખ્ય યોગ હૈ, જયજય મંગલ કારા રે-સિદ્ધચક્ર... ॥૧॥ અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ પાઠક મુનિ, સમ્યગદર્શન ધારા રે,
જ્ઞાન ચરણ તપ નવપદ સમુદિત, જિનશાસન જયકારા રે-સિદ્ધચક્ર.. ॥૨॥ અરિગણ જીત જીનેશ્વર, અડ પાડિહેર વિચારા રે,
જ્ઞાન હરણ દેહ સકલ જગ, અરિહંત ધ્યાન ઉદારા રે-સિદ્ધચક્ર... ॥૩॥ કર્યાવરણ પ્રમુકત અનંતી, શ્રી જ્ઞાનાદિ ચારા રે,
શિષ્ય અનંત ધ્યાવો ભવિજન, અંત હોવે સંસારા રે-સિદ્ધચક્ર... ॥૪॥ માત પિતા સુખ વો નહીં દેતે, જો દેવે સૂરિ પ્યારા રે,
શ્રી સૂરિ મહારાજ કો ધ્યાવો, શિવસુખ જ્ઞાન દાતારા રે-સિદ્ધચક્ર... ॥૫॥ સંવેગી સૂત્રાર્થક ધારી, ભવિજન તૃમિ કારા રે,
ઉપાધ્યાય શ્રુતજ્ઞાન કે દાતા, માતા મોહ નિવારા રે-સિદ્ધચક્ર... ॥૬॥ ખંત દંત નિર્લોભી પસંતા, બ્રહ્મ ગુણ રચણ ભંડારા રે, અમાયી મુનિજન ભવિ ધ્યાવો, શિવ મારગ આધારા રે-સિદ્ધચક્ર... ॥૭॥ શ્રદ્ધા શુદ્ધ જિન ભાષિત તત્ત્વ, સમ્યગદર્શન દ્વારા રે,
મોક્ષપુરીકા ધ્યાવો ત્યાગો, મિથ્યા વ્યાધિ વિકારા રે-સિદ્ધચક્ર... ॥૮॥ જ્ઞાન પ્રધાન સિદ્ધ નયચક્ર, તત્ત્વબોધ હિતકારા રે,
ચિત્તવાસ ધરો મણિ દીપક, દૂર કરો અંધકારા રે-સિદ્ધચક્ર... ॥૯॥ મૂલોત્તર ગુણ સંયુત પાલો, ચારિત્ર પંચ પ્રકારા રે,
મોહ નિરોધી સંવર સાધી, ત્યાગી ભવિ અતિચારા રે-સિદ્ધચક્ર.... ||૧૦|| કર્મ વિદારક પાપ નિવારક, ભેદ બહિરંતર બારા રે, નિર્નિદાન દુ:ખ ક્ષય કારણ, કરિયે તપ મનોહારા રે-સિદ્ધચક્ર... ||૧૧||
154

Page #176

ઈને નવપદમેં હોવે ભવિયાં, જિનશાસન અવતાર રે, તિણ કારણ શુભ ભાવ આરાધો, હવે ભવજલ પારા રે-સિદ્ધચક.. આવા
તીન તત્વ આરાધન સુંદર, ધર્મ નિણંદ પુકારા રે, દેવગુરુ ઔર ધર્મ આરાધક, હોવે જીવ સુધારા રે-સિદ્ધચક્ર. ૧૩
તીન તત્ત્વકે ભેદ વિચારી, દો તીન ઔર ચારા રે, દેવ તત્ત્વકે શ્રી અરિહંત સિદ્ધ, હોય ભેદ નિરધારા રે-સિદ્ધચક... I૧૪
સૂરિ પાઠક સાધુ તીનો, ભેદ ગુરુ દિલ ધારા રે, દર્શન જ્ઞાન ચરણ તપ ચારો, ભેદ-ધર્મ સુખકારી રે-સિદ્ધચક્ર... I૧૫.
જો કોઈ આરાધે નવપદકો, વો પાવે સુખભારા રે, જિન સિદ્ધચક્ર આરાધક સુખિયા, શ્રી શ્રીપાલ કુમારા રે-સિદ્ધચક. ૧૬
તાગણ પ્રભુ વિજયાનંદ સૂરિ, લક્ષ્મી વિજય શિરદારા રે. હર્ષવિજય શિષ્ય વલ્લભ પભણે, સિદ્ધચક જયકારા રે-સિદ્ધચક્ર... I૧ળા
(૮૧) રાગ : ગજલ ગિરિરાજ દર્શ પાવે સિદ્ધચક્ર મહિમા ભારી વિભુ વીરને ઉચ્ચારી... સિદ્ધ
નવપદકા ધ્યાન ધરના, સંસાર પાર કરના, જરા જન્મ મરણ ટારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી...
ભાવારિ દૂર કરકે, અરિહંત નામ ધરકે, હુએ બારા ગુણકે ધારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી... રા
ગુણ આઠ સિદ્ધ ધર્તા, નિજ આતમરુપ કર્તા, આઠો કરમકો જારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી... ૩
આચાર્ય ગચ્છ ધોરી, હુએ આતમશક્તિ ફોરી, પસ્વિંશ ગુણ વિહારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી.....
ગુણ પંચવીશ સોહે, વિન્ઝાય મન મોહે, મુનિ પાઠનાધિકારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી... પા.
ગુણ સત્તાવીશ ધારી, મુનિરાજ બ્રહ્મચારી, ભવિછવ મદદગારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી....... .
ધર્મી એ પાંચ જાનો, ચારોંકી ધર્મ માનો, નવપદકી મહિમા ભારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી.... આવા
સડસઠ ભેદ દર્શન, સમ્યકતત્વ શુદ્ધ ફરસન, સબ ધર્મકા આધારી-વિભુ વીરને ઉચ્ચારી. ૮

Page #177

પાંચ ભેદ શાને કહીએ, પચાશ એક લહીએ, વિના જ્ઞાન કરણ બારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી. II
ગુણ સત્તરી પ્રભાવે, ચારિત્ર શુદ્ધ થાવે, સંસાર પારકારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી.... ૧ના
તપ બારા ભેદ તપતા, ભવિ જીવ કર્મ ખપતા, સમતા કે હો ભંડારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી... ૧૧
દો દેવ તત્વ સુંદર, ગુરુ તત્વ તીન અંદર હૈ ધર્મતત્ત્વ ચારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી.... ૧૨.
નવપદ સિદ્ધ જાની, શાશ્વત ચક્ર માની, જાઉં સિદ્ધચક વારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી.. ૧૩
સિદ્ધચકકો આરાધી લીયો આત્મરુપ સાધી, શ્રીપાલ મયણા નારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી... ૪
આતમ લક્ષ્મી દાતા, વલ્લમ હર્ષ પાતા, સિદ્ધચક સેવા સારી, વિભુ વીરને ઉચ્ચારી... ૧પ
(૮૨) રાગ : ચલ ચલ રે નવ જવાન
નવપદા ધરો ધ્યાન, નવપદકા ધરો ધ્યાન સબ ગુનોકી ખાનપાન, નવ પદકા ધરો ધ્યાન.. ના
નમો અરિહંત, સિધ્ધ સૂરિ સંત, વાચક મુનિ દર્શન, જ્ઞાન ચરણ તપ, નવપદ સમો હૈ નહીં ઔર કોઈ ધ્યાન-નવપદ.... રા.
શ્રીપાળ પરે જો, સિદ્ધચક્ર ભજે જો, દક્ષ વો ઈન્સાન, પાવેરા મુક્તિ સ્થાન, નવપદ સમો હૈ નહીં ઔર કોઈ ધ્યાન-નવપદ... ૩
(૮૩) રાગ : રખીચ બંધાવો ભૈયા નવપદ ધ્યાનો ભવિયાં, શિવપદ પાવો રે (૨)
અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ, વાચક સાધુ પૂરિ દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર, તપપદ સેવો રે-નવપદ. ૧
નવ મંગલ દાતા, નવપદ સેવી શાતા, પામ્યા અનંતા સંતા, છિન છિન સેવો રે-નવપદ.... #રા
સિદ્ધ થયાને થાતાં, થાશે જે રંગે રાતા, એ સર્વ નવપદ ધ્યાતા, છિન છિન સેવો રે-નવપદ.. ૩
-156

Page #178

નેમિ લાવણ્ય શિષ, દક્ષ નમાવે શિષ,
શ્રી સિદ્ધચક્ર જગીશ, છિન છિન સેવો રે-નવપદ... ।।૪।
(૮૪) રાગ : ગોકુલકે વીર જપો કૃષ્ણ નામકી માલા સબ તજકે ચિત્ત ધરો, નવપદ મંગલ માલા-ટેક
કર્મ દલો, સર્વ દલો, જન્મ-મરણ દુ:ખ વારો-સબ તજકે..... ॥૧॥ જાપ જપો, પાપ ખપો, ખૂબ ધપો, જેમ શ્રીપાલ કુમારો... ॥૨॥ દક્ષ જનો, મુક્ત બનો, ધરકે ધ્યાન રસીલા-સબ... III
(૮૫)
સુરમણી સહુ મંત્રમાં, નવપદ અભિરામી રે લોલ, અહો અભિરામી રે લોલ.... કરુણાસાગર ગુણનિધિ, જગ અંતરજામી રે લોલ-અહો.... ॥૧॥ ત્રિભુવન જન પૂછત સદા, લોકાલોક પ્રકાશી રે લોલ-અહો એવા શ્રી અરિહંતજી, નમુ ચિત્ત ઉલ્લાસી રે લોલ-અહો.... ॥૨॥ અષ્ટકર્મદલ ક્ષય કરી, થયા સિદ્ધ સ્વરુપી રે લોલ-અહો, સિદ્ધ નમો ભવિભાવથી, જે અગમ અરુપી રે લોલ-અહો... ॥૩॥ ગુણ છત્રીસે શોભતા, સુંદર સુખકારી રે લોલ, અહો. આચારજ ત્રીજે પદે, વંદુ અવિકારી રે લોલ, અહો.... I॥૪॥
આગમધારી ઉપશમી, તપ દુવિધ આરાધી રે લોલ-અહો ચોથે પદે પાઠક નમો, સંવેગ સમાધિ રે લોલ-અહો..... ॥૫॥
પંચાચાર પાલણ પરા, પંચાશ્રવ ત્યાગી રે લોલ-અહો. ગુણરાગી મુનિ પાંચમે, પ્રણમું વડભાગી રે લાલ-અહો.. ॥૬॥ નિજ પર ગુણને ઓળખે, શ્રુત શ્રદ્ધા આવે રે લોલ-અહો. છકે ગુણ દરિસણ નમો, આતમ શુભ ભાવે રે લોલ-અહો... I જ્ઞાન નમો ગુણ સાતમે, જે પંચ પ્રકારે રે લોલ-અહો.
આઠમે ચારિત્ર પદ નમો, પર ભાવ નિવારી રે લોલ-અહો.... ॥૮॥ ખંત્યાદિક દશ ધર્મનો, જેહ છે અધિકારી રે લોલ-અહો.
નવમે વલી તપ નમો, બાહ્ય અત્યંતર ભેદે રે લોલ-અહો... ||૯|| બાંધ્યાકાળ અનંતનાં, જે કર્મ ઉચ્છેદે રે લોલ-અહો.
એ નવપદ બહુ માનથી, ધ્યાવે શુભ ભાવે રે લોલ-અહો.... ||૧૦|| નૃપ શ્રીપાલ તણી પરે, મનવાંછિત પાવે રે લોલ-અહો.. આસો ચૈત્ર માસમાં, નવ આંબિલ કરીએ રે લોલ-અહો... |૧૧||
157

Page #179

નવ ઓળી વિધિ યુક્ત કરી, શિવ કમળા વરીએ રે લોલ-અહો
શ્રી સિદ્ધચકની બહુ પરે, વર મહિમા કીજે રે લોલ-અહો શ્રી જિન લાલ કહે સદા, અનુપમ જસ લીજે રે લોલ-આહો... ૧૨
(૮૬) રાગ : સાંભળ રે તું સજની મોરી શ્રી વીર પ્રભુ ભવિજનને એમ કહે, ભાવદયા દિલ આણી રે, સુરતરુ સમ સિદ્ધયક આરાધો, વરવા શિવવધુ આણીજી રે સુભવિયાં સુણજોછાપા
શિવકાર્યનું મુખ્ય કારણ નવપદ છે ગુણ પણ ચાર જી રે, અરિંહત સિદ્ધ સૂરિ ઉવક્ઝાય, સાધુ વર દર્શને ધારજી રે-સુ... મેરા
જ્ઞાન ચારિત્ર તપ એ નવપદનો, આરાધન એણી પરે કીજે રે, આસો ચૈત્ર સુદ સાતમથી, આંબિલ ઓળી માંડીજે જી રે-સુ. ૩
ચૈત્ય પૂજા ગુરુ ભક્તિ કરીએ, પડિક્રમણ દોય ધારો છે, ત્રણ કાળ દેવવંદન કરીએ, બ્રહ્મચર્ય ભૂમિ સંથારો જી-સુ.... ૪
નવકાર વાળી વીસ ગણીએ, એકપદની રંગેજીરે પડહ અમારી સદા વજડાવીએ, સુણો આગમ ગુરુ સંગેજીરે... પા.
કહે ધરમચંદ સિધ્ધચક સેવતા લહીએ મંગલ માલજી રે રાજ્ય ઋધ્ધિ રમણી સુખ પામ્યો જેમ નરપતિ શ્રીપાલજીરે.... દો
રાગ કુદરગારોનજરે દેખતાજી
સેવો ભવિકા સિધ્ધચક્રનેજી, ચિત ચંચલતા નિવારી રે ગુણી ને સેવ્યા ગુણ સંપજે છે, એમ મનમાં વિચારી રે - સેવો... આવા
વિજગ પૂજ્ય અરિહંત પ્રભુ છે, ચોષઠ ઇન્દ્ર જેના દાસરે નાથને પંચ કલ્યાણકેજી, સકલજી છવનો હોયે ઉલ્લાસ રે - સેવો..... રા.
કર્મક્ષયે સિદ્ધપદ લયો, વિશેષ સામાન્ય ઉપયોગને રુપી અરુપી પટ દ્રવ્યનોજ, ખેલ દેજે અજોગી રે - સેવો...... ia
પંચ પ્રસ્થાને આચારજભલાજી, મુનિજન વિશ્રામ કામરે છત્રીસ છત્રીસી એ શોભતાજી, ગચ્છપતિ શ્રી પૂજ્ય નામરે સેવા-સેવો...... III
ગુણ પચવીશ વિઝાયનાજી, સૂત્રધની ઉપમા સોળ રે, યુવરાજ પરે ગચ્છ ચિંતા ધરે જી, મીઠાં ઈસુ સમ બોલે રે-સેવો.. પી
સાથું મન તે સાધુ ભળ્યો છે, ચરણ કરણ ગુણ ખાણ રે, નવકલ્પી વિહાર જે આદરીજી, ભવિનો ટાળ્યો અન્ના રે-સેવો.. . .
158)

Page #180

મલ ઉપશમ ક્ષય ઉપશમેજ, ક્ષયથી વિવિધ હોયે જે રે, સડસઠ બાલે સોહામણોજી, પ્રણમું દર્શન તેહ રે-સેવો... આ પાંચ ભેદે જ્ઞાની એ જ્ઞાન કોઇ, પ્રત્યક્ષ પરોક્ષ ભેદ સહિત રે, અનર્પિત અર્પિત નય વળી, જેહ સંવાદ રહિત રે-સેવો...
સંયમ સત્તર ભેદે હુવે છે, જેહ આદરે દુઃખ જાય રે, દશા જાગરણ ઈહાં કહી છે, સુરવધુ નમે વળી પાય રે-સેવો... હા.
દ્વાદશ ભેદે જે તપ ભણ્યો છે, તે બાહ્ય-અત્યંતરથી હોય રે, ક્ષમા સહિત આરાધતાજી, પાતક ન રહે કોય ૨-સેવો... ૧ળા
એમ નવપદ ગુણરત્નનોજી, પાર ન લહે મતિવંત રે, ધર્મચંદ્ર કરજોડને છે, કહે તારજો ભગવંત રે-સેવો... ૧૧
(૮૮) સિદ્ધચક્ર સેવો રે પ્રાણી, ભવોદધિમાંહે તારક હો જાણી, વિધિપૂર્વક આરાધી જે, જિમ ભવ સંચિત પાતક છીજે-સિ.... આવા
પ્રથમ પદે અરિહંત, બીજે પદ વળી સિદ્ધ ભગવંત, ત્રીજે પદ આચાર્ય જાણું, ચોથે પદ ઉપાધ્યાય વખાણું-સિ. મેરા
પાંચમે પદ સકલ મુનીન્દ્ર, છઠે દર્શન શિવસુખકંદ, સાતમે પદ જ્ઞાન વિબુધ, આઠમે ચારિત્ર પાર વિશુદ્ધ-સિ... It
નવમે પદ તસ સાર, એક એક પદ જપો દોય હજાર, નવ અંબિલ ઓળી કીજે, વણકાળ જિનને પૂજીજે-સિ... .
દેવવંદન ત્રણ વાર, પડિઝમણું પડિલેહણ ધાર, રત્ન કહે એમ આરાધો, શ્રીપાલ મયણા જિમ સુખ સાધો-સિ... પા.
(૮૯)
નરનારી રે, ભમતાં ભવ ભાદરીએ, નવપદનું ધ્યાન સદા ધરીએ, સુખકારી રે, તો શિવસુંદરી વરીએ, નવપદનું ધ્યાન સદા ધરીએ. ૧
પહેલે પદ શ્રી અરિહંત રે, કરી અરરિપુનો અંત રે, થયા શિવરમણીના કંત રે, પદ બીજે રે, સિદ્ધ ભજી દુઃખ હરીએ રે, નવપદનું ધ્યાન સદા ધરીએ, સુખકારી રે, તો શિવસુંદરી વરીએ.. II
આચાર્ય નમું પદ ત્રીજે રે, ચોથે પદ પાઠક લીજે રે, પ્રીતેથી પાય પ્રણમી રે, પદ પાંચમે રે મુનિ મહારાજ ઉચ્ચરીયે.. ૩ છકે પદ દર્શન જાણું રે, જ્ઞાન ગુણ મુખ્ય વખાણું રે,
159)

Page #181

આ જગમાં જે ખરું નાણું રે, બહુ ખરયો રે, તોય ન ખૂટે જરીએ... III
ચારિત્ર પદ નમુ આઠમે રે, નવમે તપ કરો બહુ ઠાઠે રે, દુ:ખ દારિદ્ર જેહથી નાઠે રે, જિનવરની રે, પ્યારથી પૂજા કરીએ... INT
નવદિન શીયળ વ્રત પાળો રે, પડિક્રમણ કરી દુઃખ ટાળો રે, જેમ ચંપાપતિ શ્રીપાળો રે, મનમાંહિ રે, શંકા ન રાખો જરીએ.. II
ઓગણીશ અઠ્ઠાવન વર્ષે રે, પોષ માસ પૂનમ તિથિ ફરસે રે, ભાવે ભાવે તે ભવ નવિ ફરસે રે, નિર્ભયથી રે, ધર્મ કહે ભવતરીયે
| નવપદનું ધ્યાન સદા ધરીએ. છા (૯૦) રાગ : રુમઝુમ કરતી આવી આઝાદી રુમઝુમ કરતી આવી ઓળી તો, રુમઝુમ કરતી આવી,
આસો ચૈત્ર સુદી સાતમથી, પુનમ સુધી કરીએ,
સિધ્ધચક્રની સેવા કરીએ, ધ્યાન નવપદનું ધરીએ, મયણા શ્રીપાલ ચરિત્ર સુણીએ, વ્યાખ્યાન મધ્યે આવી-ઓળી તો... !
નવપદનું મંડળ આલેખી, લાખેણી આંગી રચાવો,
રૂડી રીતે સ્નાત્ર પૂજામાં, નરનારી મળી આવો, પૂજા ભણાવો ભાવના ભાવો, ગીત ગાઈવ બજાવીએ-ઓળી તો . જરા
વિધિ સહિત આંબિલ કરીને, રાસ શ્રીપાલ વંચાવો
યથાશક્તિ પ્રભાવના કરીને, લ્યો લક્ષ્મીનો લ્હાવો ઉલ્લાસ થકી આરાધના કરતાં, છે શીવપુરની ચાવી-ઓળી તો.... !
એવી રીતે ભક્તિ કરતાં, કઠણ કર્મને ચૂરે,
વિમલેશ્વર યક્ષ પ્રસન્ન થઈ, તેહના વાંછિત પૂરે ભાસ્કર વિજયજી કહે પ્રભુ પસાથે, શિવસુંદરી મળે આવી-એવી તો... જા (૯૧) રાગ : તું સાંભળ સૈયર મોરી મુજ વર વેશ્યાનો ચારી
નવપદ સેવો નરનારી, સિદ્ધચક્ર સદા સુખકારી,
અરિહંત સિદ્ધ આરાધો, વળી આચાર્ય પદ સાધો, ઉવઝાય પદ ગુણકારી, સિદ્ધચક સદા સુખકારી.... ૧
સાધુપદ નિત નિત વંદો, વળી દર્શનપદ આનંદો, પંચ જ્ઞાન અનંત ઉપકારી, સિદ્ધચક્ર સદા સુખકારી... રા.
ચારિત્ર સુરતરુ સરીઓ, તપ પૂછ મન હરખો, એ નવપદ મંગળકારી સિદ્ધચક સદા સુખકારી.. ૧૩
-160

Page #182

આસો ચૈત્ર માસે, કરો ઓળી અધિક ઉલ્લાસે, મહા મંગળને શુભકારી, સિદ્ધચક્ર સદા સુખકારી.... મજા .
તપ કરી ન શોષી કાયા, તો કૂટા ઢોલ બજાયા, કેમ પામે તે ભવપારી, સિદ્ધચક્ર સદા સુખકારી... પા.
વિમલેશ્વર ચકેશ્વરી દેવી, સંઘ સાર કરે નિત્યમેવી, કહે ભાસ્કર વિજય દિલધારી, સિદ્ધચક્ર સદા સુખકારી... દા.
(૯૨) રાગ : નોંધારુ કેમ રહેવાશે, જેલના દહાડાં દોહીલા જાશે આવી નવપદની ઓળી, કમને નાંખો રોળી, અરિહંત સિદ્ધ આચાર્યને ચોથા ઉપાધ્યાય, પંચમ સર્વ સાધુનું, જપતા નવનિધ થાય, ટાળો ભવ રોગની હોળી, કર્મોને. ૧|| છઠે દર્શન સાતમે જ્ઞાન આઠમે ચારિત્ર જોય નવમે તપ પણ બાહ્મતપમાં, ઉત્કૃષ્ટ આંબિલ હોય, દુષ્કર્મ કાઢો ખોળી-કર્મોને. રા
આસો ચૈત્રમાં અઠ્ઠાઈ, શાશ્વતી કહેવાય, દેવોનો પણ નંદીશ્વર દ્વીપે,
અઢાઈ ઓચ્છવ થાય. જિનવાણી પીવો ઘોળી, કર્મોને.... ૩. આંબિલ તપનો મહિમા મોટો, ઉત્તમને પવિત્ર, રોગ, ગયોને સંપદા પામ્યા,
સુણો શ્રીપાળ ચરિત્ર, નિકાચિત નાંખો રોળી, કર્મોને... I૪ માટે કરીને ઉત્તમ ભાવથી, કરજો આંબિલ તપ, એકધાનના એકાદી નવદિન,
વળી નવપદનો જાપ, ભરો તમે ભાવની ઝોળી, કર્મોને. પા આઠસો ચોવીશી અમર રહેશે, નામ રાજર્ષિ ચંદ, વર્ધમાન તપનો મહિમા એવો,
પડે કષાયો મંદ, મિથ્યાતિમિર નાખો ઢોળી, કર્મોને.. It આંગી રચાવો, ભાવના ભાવો, દીપાવો નવ દિન, ગુણણું ગણો, વ્યાખ્યાન સુણો,
પ્રભુભક્તિ માં લીન, નવપદ પૂજાની ટોળી, કર્મોને... IIળા ભક્તિ કરો કંચન જેવી, થાય ભાસ્કર પ્રકાશ, વિધિ સહિત ઓળી આરાધો, . શુદ્ધ સમકિતથી ખાસ, વરો શિવસુંદરી ભોળી-કર્મોને.... તો
(૯૩) નવપદ જપો સુજાણ, ભવિર્યા નવપદ જપો સુજાણ, વિધિ વિધાને ઓળી કીજે, પામે નવ નિધાન-ભવિયાં નવપદ.
પ્રથમ શ્વેત અરિહંત સોહે, બાર ગુણે ભગવાન, તેહનું આંબિલ શુદ્ધ તાંદુલથી ભજીયે ભવિ બહુમાન-ભવિયાં... III
-161)
વીશી અમર રહેશે. જો તમે ભાવની કોશનના એકાદી નવલિ
II૧ ||

Page #183

ઉજદ પાંચમ નારી શોભે એવા નું સ્થાન
| |
બીજે સિદ્ધપદ લાલ વરણે, ગુણ આઠ ગોધુમધાન, પીળા આચાર્ય પદ ત્રીજે, દાળ ચણાની એ ઠામ-ભવિયાં... જરા
છત્રીસ ગુણે એ પદ સોહે, પૂજીએ કરી ગુણગાન, ચોથે ઉપાધ્યાય પદ પૂજો, પચવીસ ગુણનું સ્થાન-ભવિયાં..... ૩.
• નીલવરણે શોભે એ પદ, મગથી મંગળ કામ, સાધુવદ પાંચમુ નીરખો, સત્તાવીસ ગુણ છે જામ-ભવિયાં...... ૪
વરણ શ્યામ આંબિલ અડદનું, રાખો કરી શુભ ધ્યાન, દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર તપ, એ ઉજવળ તમામ-ભવિયાં.... પાપા
ચાર આંબિલ ઓળીના કીજે, હડે રાખી હામ, નવ આંબિલની ઓળી કીજે, આસો ચૈત્ર આમ-ભવિયાં. ૬ * નવ ઓળી એકાશી આંબિલ, સાડા ચાર વરસ તામ, ત્રીજું કાળે જીનેશ્વર પૂજા, ગીત વાર તમામ-ભવિયાં.... ગા
પડિક્કમણાં દોય વિધિશું કીજે, ગુણણું દોય હજાર માન, દેવવંદન કાઉસ્સગ પ્રદક્ષિણા, સ્વસ્તિક પદ પ્રમાણ-ભવિયાં... ૮ |
શ્રીપાળ રાજાનો રાસ સુણીને, સુપાત્રે ખરચો દામ, રોગ, શોગ, દુઃખ દોહગ નાવે, પામે ઋદ્ધિ તમામ-ભવિયાં.... ૯
એકધાનધી ઓળી કરીને, વ્યાખ્યાન સુણો એક કાન, મન વચન કોય શુદ્ધ કરીને, સિદ્ધચક્રનું ધરો ધ્યાન-ભવિયાં.... II૧૦.
વિમલેશ્વર ચક્રેશ્વરી દેવી, તપસીની પૂરે હામ, તપથી કંચનનો ભાસ્કર પ્રગટે, મળે મોક્ષનું ધામ-ભવિયાં. ૧૧
(૯૪) અવસર પામીને રે, કીજે નવ આંબિલની ઓળી, ઓળી કરતાં આપદ, જયે, ઋદ્ધિ, સિદ્ધિ, લહીએ બહુલી-અવસર... ૧
આસોને ચૈત્રે આદરશું, સાતમથી સંભાળી રે, આળસ મેલી આંબિલ કરશે, તસ ઘર નિત્ય દિવાળી-અવસર.. .
પૂનમને દિન પૂરી થાતે, પ્રેમશું પખાલી રે, સિદ્ધચકને શુદ્ધ આરાધી, જાપ જપે જપમાલી-અવસર... ૩
દેહરે જઈને દેવ જુહારો, આદિશ્વર અરિહંત રે, ચોવીસે આદિને પૂજો, ભાવશું ભગવંત-અવસર.... ૪
બે ટંક પડિક્કમણું કરો, દેવવંદન ત્રણ રે,

Page #184

શ્રી શ્રીપાળ તણી પરે સમજી, ચિત્તમાં રાખો ચાલ-અવસર... પા
સમક્તિ પામી અંતરજામી, આરાધો એકાંત રે, સ્યાદ્વાદ પંથે સંચરતા, આવે ભવનો અંત-અવસર... દા.
સત્તર ચોરાણું સુદી ચૈત્રી, બારસે બનાવી રે, સિદ્ધચક્ર ગાતા સુખ સંપત્તિ, ચાલીને ઘેર આવી-અવસર. શા
ઉદયરત્ન વાચક એમ જંપે, જે નરનારી ચાલે રે, ભવની ભાવઠ તે ભાંગીને, મુકિતપુરીમાં હાલે રે-અવસર... Iટો
(૯૫) તુમે પૂજો ભવિ મન રંગે, ભલા તમે પૂજો ભવિ મન રંગે, ભવ ભયહી મિટાના, શ્રી અર્ધન સ્વામી મેરા, ક્ષણ નહિ ભૂલાના રે.... ૧
ભવ ત્રીજે તપ વરકે, સેવે નિદાના રે, જીનનામ શુભ કરમ બાંધી, હવે ત્રિભુવન રાના-શ્રી અહમ....... મેરા
જિનકે કલ્યાણક દિવસે, નરકે સુહાના રે, ઉદ્યોત હવે ત્રિભુવનમેં, અતિશય ગુણગાના-શ્રી અહમ.... ૩
પ્રભુ તીન જ્ઞાન લઈ ઉપને, જગમેં સુભાના રે, લહી દીક્ષા ભવિજન તારે, હવે કેવલજ્ઞાના-શ્રી અહમ. જો
| મહાગોપ સાર્થ નિર્ધામક, વલી મહામાહન, એ ઉપમા જનકો છાજે, તે ત્રિભુવન ભાના-શ્રી અહમ.... પા.
પ્રાતિહારજ અડજસ શોભે, ગુણ પાંત્રીશ વાના, પ્રભુ ચૌવીશ અતિશય ધારી, મહાનંદ ભરાના-શ્રી અહમ. જો
ભવિ અરિહંત પદકો પૂજ, નિજરૂપ સમાના રે, જિન આતમ ધ્યાન ધ્યાવે, તદરુપ મિલાના-શ્રી અહમ... દા.
(૯૬) નિત્ય નિત્ય સિદ્ધ ભજો ભવિ ભવિ, રુપાતીત જે સહજ સ્વભાવે,
નિત્ય નિત્ય સિદ્ધ ભજો ભવિ ભાવે જ્ઞાનને દર્શન દોય વિલાસી, સાકાર ઉપયોગે શિવ જાવે-નિત્ય.... II
કર્મ વિયોગી અયોગી કેરે, ચરમ સમયે સિધાવે... નિત્ય નિશ્ચય નયવાદી એમ બોલે, વ્યવહારે સમયાંતર લાવે-નિત્ય... ર ા
અગુરુલઘુ અવગાહના રુપે, એક અવગાહ અનંત વસાવે, નિત્ય
163

Page #185

ફસિત દેશ પ્રદેશ અસંખ્યા, સુંદર જ્યોત સે જ્યોતિ મિલાવે-નિત્ય... ૩
આધિ વ્યાધિ વિઘટવા ભવ કે, ગર્ભવાસ તણાં દુ:ખ નાવે, - નિત્ય એક પ્રદેશમાં સુખ અનંતુ, તે પણ લોકાકાશે ન માવે-નિત્ય... ૪.
પરમાત્મા રમણીનો ભોગી, યોગીશ્વર પણ જેહને ધ્યાવે-નિત્ય ફળપૂજાથી એ ફળ પાવે, શ્રી શુભવીર વચન રસ નાવે-નિત્ય.... પા.
(૧૭) રાગ ઃ સિદ્ધની શોભા રે શી કહું..
સિદ્ધ જગત શીરે, શોભતા, રમતા આતમરામ, લક્ષ્મી લીલા લહેરમાં, સુખીયા છે શીવ ઠામ-સિદ્ધ... ૧
મહાનંદ અમૃત ગૃહ નમો, સિદ્ધ કૈવલ્ય નામ અપુનર્ભવ બાહ્ય પદ વલી, અક્ષય સુખ શીવરામ... સિદ્ધ. રા
સંક્ષેપે નિઃશ્રેય અક્ષરા, દુઃખ સમસ્તની હાણ, નિવૃત્તિ અપવર્ગતા, મોક્ષ મુક્તિ નિર્વાણ... સિદ્ધ. ૩
અચલ મહોદય પદ લધુ, જોતા જગતનાં ઠાઠ, નિજ નિજ રુપે રે જાન્યુઆ, વીત્યા કર્મ તે આઠ-- સિદ્ધ... જા.
અગુરુલઘુ અવગાહના, નામે વિકસે વદન શ્રી શુભવીરને વંદતા, રહીએ સુખમાં મગન. સિદ્ધ.. પા (૯૮) રાગ ? પરદેશી બાલમા બાદલ આયા
પરમેષ્ઠી ખ્યાલમાં દલડા લાએ, આઉસકે બીન કછુ ન ભાએ, દીલડાં લાએ-પરમેષ્ઠી.... ૧
ભક્તિસે કટ જાએ આલમ ખુવારીયાં, હો ખુવારીયાં,
જાવો મિલાવો તુ જિનકી દુવાઈ, હો દુવાઈ દિન રાત મન વિચારે નાથ, હીં દિલડાં લાએ-- પરમેષ્ઠી.. રા.
દિલડાં ભર આયેગે ઓ મોરે જીવા કોલના, જીયા કોલના, ભૂલ મત આરોસે કભી મઠ બોલ બોલના, બોલ બોલના, રહ રહકે પરમેષ્ઠી ધ્યાયે, દીલડા લાયે... પરમેષ્ઠી.... ૩
આત્મ કમલમેં લબ્ધિ વિખ્યાત હૈ, વિખ્યાત હૈ, જનજીસે મિલ મિલ ધ્યાન પૂરી બાત હૈ, પૂરી બાત હૈ, જનમેં દીજીએ મીલ મીલાએ, દલડાં લાએ-પરમેષ્ઠી.... જા.
164)

Page #186

(૯) રાગ : રુમઝુમ બરસે બાદરવા નવપદ દીલસે આદર હાં, વસજા મુક્તિ મેં તું વસજા,
ભલા ઘર આજા, આજા, ભલા ઘર આજા, હેજે હેજે નાજુક શિવ શિવ આ ગયે આ ગયે,
ધ્યાને ધ્યાને ઈનકે કર્મ ગમા દીયે, ગમા દીયે,
અરિહંતજી કે ગીતે રે, મંગલ હાં, મંગલ હો, વો મોરે રાજા તાજા હો મોરે રાજા, ભલા ઘર આ જા... નવપદ. ૧
પ્રભુ મિલનકે બીન, એ મનડાં રોતે હૈ રોતે હૈ, સિદ્ધ પ્રભુજી આવો દીલમેં, જોતે હૈ, જોને હું,
આચારજ દિલમેં આવો રે, વાચક પદ પ્રીતિ મોરી, સુખ દિખલાજી આ જા, સુખ દિખલા જા... નવપદ.. રા.
હીં કરું ધ્યાનાકી, રમઝટ હો ગઈ રો ગઈ, ગુરુ કે અસરવસર નયનમેં, હો ગઈ હો ગઈ, ગુરુકે અસરવસર નયનમેં, છટ ગયે છટ ગયે,
જ્ઞાન ધ્યાન તપકા પ્યાસા, જીવન મોરા, લબ્ધિ કે દિલમેં આ જા, લબ્ધિ કે દિલમેં આ જા... નવપદ. ૩
(૧૦૦) રાગ : તુહીને મુજકો પ્રેમ શીખાયા સિદ્ધચક્ર મુજ દિલમેં ભાયા, કલ્પતરુ સુખકર સોહાયા, નવપદ શાખા જિસકી સવાયા, સુર નરવર કિન્નર ગુણ ગાયા, તુમ્હી જગ વિખ્યાત તારક, તુમહી જગ વિખ્યાત-સિદ્ધચક... ||૧|| ..
બારહ અંગમેં તુમરી છાયા, માયા નસાયા શિવ વસાયા, તેરો હી ધ્યાન પ્રધાન નવપદ, તેરા હી ધ્યાન પ્રધાન-સિદ્ધચક્ર. મારા
સાર સાર સબ તત્ત્વ મીલાયા શ્રી સિદ્ધચક્ર કે સ્થાન કરાયા, અવ્વલ હૈ જગસાર નવપદ, અવ્વલ હૈ જગસાર-સિદ્ધચક્ર...... ૩
અરિહંત સિદ્ધ આચારજ સોહે, વાચક નિપદ મનકો મોહે, દર્શન જ્ઞાન નિધાન નવપદ, દર્શન જ્ઞાન નિધાન-સિદ્ધચક્ર....
આતમ મનમેં કમલ બનાકર, નવ પાંખડીએ નવપદ ધ્યાકર તપ ચરણ અવદાત જગમેં, તપ ચરણ અવદત-સિદ્ધચક પા
આત્મ કમલમેં તત્ત્વ વસાના, લબ્ધિ મિલાના ગુણકો ખીલાના, જપી સોડહં પદ જાપ ભવિયાં, જપી સોડહં પદ જાપ-સિદ્ધચક્ર... દો
- 165)

Page #187

(૧૦૧) રાગ : ધના શ્રી. સિદ્ધચક છે આધાર જગતમાં સિદ્ધચક્ર છે આધાર, અરિહંત સિદ્ધ આચાર્ય વાચક, મુનિપદ દર્શન સાર-જગતમાં.... ૧ /
જ્ઞાન ચારિત્ર તપ સુખદાયક, લાયક સેવાકાર-જગતમાં.... રા. આરાધક આરાધ્ય એકતા, કરી આદિ પદ ધાર-જગતમાં... છેડા શ્રી શ્રીપાલ પરે કરી સેવા, મુક્તિ મેવા લ્યો સ્વીકાર-જગતમાં... II રોગ શોક દુઃખ દોહગ નાશ, કાટને કર્મ કુઠાર-જગતમાં... પા. દેવ, ગુર વળી ધર્મ તત્ત્વ છે, સિદ્ધચક મોઝાર-જગતમાં.... ૬ | ત્રણ સાધક ચોથું સાધ્ય છે, સાધ્ય સાધક પ્રકાર-જગતમાં... | ત્રણ નવકાર રહે જસ ઉદર, તસ ગુણનો નહીં પાર-જગતમાં... ૮ જ્ઞાન પાંચ જયાં વસે નિરંતર, તે મુજ હૃદયનો હાર-જગતમાં... II આત્મકમલ વિકસીત કરનારો, સર્વ લબ્ધિ દાતાર-જગતમાં... I૧૦.
(૧૨) સિદ્ધચક ગુણ ગેહોભવિયાં રે ગેહોરે ગેહોરે ગેહો ધર્મ દેહો
આત્મ સુખ ખેતી કારક એ ઉપકારક મેહો રે, મેહો રે, મેહો ધર્મ દેહી-સિદ્ધચક્ર... III
સર્વ તત્ત્વકા સાર હૈ ઉસમેં, દેવ, ગુરુ ધર્મ એહો રે, એહો ગુણ ગેહી-સિદ્ધચક્ર... રા.
ઈસકે સેવનસે કોઢી શ્રીપાલકા, કંચનમય ભયા દેહો રે, દેહો રે, દેહો ધર્મ હોસિદ્ધચક્ર... ૩
આતમ હિતકર નવપદ જગમેં, ગુણ અનંત ઘર લેહો રે, લેહો રે, લેહો ગુણ ગેહી-સિદ્ધચક્ર.. ૪
હુએ અનંત હોંગે અનંતે, સિદ્ધવર ધર સિદ્ધ નેહો રે, નેહો રે, નેહો ગુણ ગેહી-સિદ્ધચક... આપા
આત્મકમલમે નવપદ ધ્યાને, લબ્ધિસૂરિ કર્મ છેડો રે, છેઠો રે, હો, ગુણ ગેહી-સિદ્ધચક. દા
(૧૦૩) રાગ : માલકોશ કરો શુદ્ધ સોડહં, શુદ્ધ સોડહં, શુદ્ધ સોડહં જાપ રે, અભેદ ભાવે આતમા, પરમાતમ રુપ પ્રકાશ રે-ટેક શુદ્ધ કેવલજ્ઞાન, આતમ પરમ દર્શન માન રે,
166

Page #188

સૌખ્ય અવ્યાબાધ નિશદિન, ચરણ ક્ષાયિક જાણ રે... 119 11 સ્થિતિ અક્ષય શુદ્ધ આતમ, અનામિપણું ધાર રે, અગુરુલઘુ ગુણ શુદ્ધ આતમ, પૂર્ણ તીર્થ વિચાર રે-૨ આઠ ગુણ સમુહ જંગમ, શુદ્ધ આતમ રૂપ રે, કર્મે બાંધ્યા ગુણ આઠે, એ વિભાવ વિરુપ રે-૩ જે વિભાવે કરે રમણતા, તે સંસારી કામ રે, દૂર કરે પરભાવને તે, શુદ્ધ આતમરામ રે-૪ શ્રી ચારિત્રને જ્ઞાન શુદ્ધિ, અન્ય શુદ્ધિ છેક રે, એ આઠે શુદ્ધ થાતા, જીવ સિદ્ધ છે એક રે-૫
(૧૦૪) રાગ : નમો રે નમો શ્રી શેત્રુંજય ગિરિવર સકલ સુરાસુર વધ નમીજે, શ્રી સિદ્ધચક્ર પ્રધાન રે, ઈહભવ પરભવ શિવસુખ કારણ, વારણ કર્મ વિતાન રે-સ.... પ્રથમ પદે અરિહંત નમીજે, ચાર અતિશયવંત રે, પ્રાતિહારજ આઠની શોભા, બાર ગુણે ભગવંત રે-સ..... આઠ કરમનાં નાશે જિનવર, આઠ ગુણ પ્રગટાય રે, એહવા સિદ્ધ પ્રભુને નમતાં, દુરિત સકલ દૂર જાય રે-સ... આચારજ પ્રણમો પદ ત્રીજે, ગુણ છત્રીસ સોહાય રે, પાઠક પદ ચોથુ નિત પ્રણમુ, ગુણ પચવીશ કહાય રે-સ.... સત્તાવીશ ગુણે કરી સાધુ, દુષ્ટ કરમ ભવ જીપે રે, ચાર સહણા આદે સડસઠ, ભેદે દરિસણ દીપે રે-સ... સાતમે નાણ નમો વિ ભાવે, ભક્તિ કરી શુભ મન રે, પાંચ કહ્યા મૂલ ભેદ જ ચારુ, ઉત્તર એકાવન રે-સ.... સંયમ સત્તર પ્રકારે આરાધો, નવમે પદ તપ સાર રે,
તે તપ બાર ભેઠે વખાણ્યો, અવિચલ પદ દાતાર રે-સ.... એ નવપદમાં આતમા રે, નિજ આતમમાં એહ રે, મયણાને શ્રીપાળે આરાધ્યો, નવમે ભવે શિવ ગેહરે સ...
પાંચ ગુણીમાં ગુણ રહ્યા રે, ગુણી સેવે ગુણ હોય રે, ધ્યેયને ધ્યાતા ધ્યાનથી જાણો, ભેદ રહ્યો નવિ કોઈ રે-સ....
ઈમ નવપદ જે ધ્યાવે પ્રાણી, તે શુભવિજય વરંત રે, વીર કહે સુણ શ્રેણીક તે નર સિદ્ધિવધૂ વરદંત રે-સ....
167

Page #189

(૧૦૫) સિદ્ધચક વર સેવા કીજે, નરભવ લાહો લીજે, વિધિપૂર્વક આરાધન કરતાં, ભવ ભવ પાતક છીજે,
ભવિજન ભજીએજી........ અવર અનાદિની ચાલ, નિત નિત તજીએજી-૧
દેવના દેવ દયાકર ઠાકર, ચાકર સુરનર ઈંદાજી ત્રિગડે ત્રિભુવન નાયક બેઠા, પ્રણમી શ્રી જિનચંદા-ભવિ-૨
અજ અવિનાશી અકલ અજરામર, કેવલ દંસણ નાણીજી, અવ્યાબાધ અનંત વીરજ, સિદ્ધ અણમો ગુણખાણી-ભાવિ-૩
વિદ્યા સૌભાગ્ય લક્ષ્મી પીઠ, મંત્ર-રાજ યોગ પીઠ જી, સુમેરુ પીઠ એ પંચ પ્રસ્થાને, નમો આચારજ ઈઠ-ભવિ-૪
અંગ ઉપાંગ નંદી અનુયોગા, છ છેદને મૂલ ચારજી, * દશ પયગ્રા એમ પણચાલીસ, પાઠક તેહનાં ધાર-ભવિ-૫
વેદ ત્રણને હાસ્યાદિક ષટ, મિથ્યાત્વ ચાર કષાયજી, ચૌદ અત્યંતર નવવિધ બાબની, ગ્રંથી તજે મુનિરાય-ભવિ-૬
ઉપશમ ક્ષયઉપશમને ક્ષાયિક, દર્શન ત્રણ પ્રકારજી, શ્રદ્ધા પરિણતી આતમ કેરી, નમીયે વારંવાર-ભવિ-૭ અઠ્ઠાવીસ ચૌદ પટુ દુગ એક, મત્યાદિકનાં જાણજી, એમ એકાવન ભેદે, સાતમે પદ વખાણ ભવિ-૮
નિવૃતિને પ્રવૃતિ ભેદે, ચારિત્ર છે, વ્યવહારેજી નિજગુણ સ્થિરતા ચરણ તે પ્રણામો, નિશ્ચય શુદ્ધ પ્રકાર-ભવિ-૯
બાહ્ય અત્યંતર તપ તે સંવર, સમતા નિર્જરા હેતુજી, તે તપ નમીયે ભાવ ધરીને, ભવસાયરમાં સેત-ભવિ-૧૦
એ નવપદમાં પણ છે ધર્મી, ધર્મ તે વરતે ચારજી, દેવગુરુને ધર્મ તે એહમાં, દો તીન ચાર પ્રકાર-ભવિ-૧૧
મારગદેશક અવિનાશીપણું, આચાર વિનય સંકેતજી, સહાયપણું ધરતાં સાધુજી, પ્રણમો એહી જ હેતે-ભવિ-૧૨
વિમલેશ્વર સાન્નિધ્ય કરે તેહની ઉત્તમ છે એ આરાધેજ, પવવિજય કહે તે ભવિ પ્રાણી, નિજ આતમ હિત સાધે-ભવિ-૧૩
-168

Page #190

(૧૦૬)
ઓ ભવિ પ્રાંણી રે ! સેવો સિદ્ધચક્ર ધ્યાન સમો નહીં મેવો, જે સિદ્ધચક્ર આરાધે, તેહની કીર્તિ જગમાં વાધે.. ઓ વિ-૧ પહેલે પદે રે અરિહંત, બીજે શુદ્ધ બુદ્ધ ધ્યાન મહંત,
ત્રીજે પદે રે સૂરીશ્વર ચોથે ઉવજ્ઝાયને પાંચમે મુનીશ્વર.. ઓ ભવિ-૨ છઠે દરિશન કીજે, સાતમે જ્ઞાનથી શિવસુખ લીજે,
આઠમે ચારિત્ર પાળો, નવમે તપથી મુક્તિ જાવો... ઓ ભવિ-૩ ઓળી આંબિલની કીજે, નવકારવાળી વીસ ગણીજે, ત્રણે ટંકના રે દેવવંદન, પડિલેહણા પડિક્કમણાં.... ઓ ભવિ-૪ ગુરુ મુખે ક્રિયા રે કીજે, દેવગુરુ ભક્તિ ચિત્તમાં ધરીજે, એમ કહે રામનો શિષ્ય, ઓળી ઉજવો જગદીશ.... ઓ ભવિ-પ
(૧૦૭) રાગ : શીખ સાસુજી દે છે રે વહુજી રહો ઢંગે.... સિદ્ધચક્રને ભજીયે રે, કે ભવિયણ ભાવ ધરી, મદ માનને તજીયે રે, કે હું મતા દૂર કરી-ટેક પહેલે પદ રાજે રે, કે અરિહંત શ્વેત તનુ, બીજે પદ છાજે રે, કે સિદ્ધ પ્રગટ ભણું.....૧ ત્રીજે પદ પીળા રે, કે આચારજ કહીએ, ચોથે પદ પાઠક રે, કે નીલવરણ સોહે..... ૨
પાંચમે પદ સાધુ રે, કે તપ સંયમ શૂરા, શ્યામવરણ સોહે રે, કે તપ સંયમ પૂરા.....૩ દરિસણ નાણ ચારિત્ર રે, કે તપ સંયમ શુદ્ધ ખરા, આણો ભાવ ચિત્ત આણી રે, કે હૃદયમાં ધ્યાન ધરો... ૪ સિદ્ધચક્રે ધ્યાન રે, કે સંકટ ભવ ન આવે, કહે ગૌતમ વાણી રે, કે અમૃતપદ પાવે.....પ
(૧૦૮) રાગ ઃ નિંદરડી વેરણ હુઈ રહી
શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધીએ, જેમ પામો હો ભવિ કોડિ કલ્યાણ કે,
શ્રી શ્રીપાલ તણી પરે, સુખ પામો હો લહો નિર્મલ નાણ કે-શ્રી સિદ્ધ-૧ નવપદ ધ્યાને ધરો સદા, ચોખે ચિત્તે હો આણી બહુ ભાવ કે,
વિધિ આરાધન સાચવો, જિમ જગમાં હોય જસનો જમાવ કે-શ્રી સિદ્ધ-૨
169

Page #191

કેસર ચંદન કુસુમ શ્ય, પૂજીજે હો ઉખેવી ધૂપ કે, કુંદર અગરને અરગજા, તપ દીનતાં હો કીજે વૃત દિપ કે-શ્રી સિદ્ધ-૩
આસો ચૈત્ર શુક્લ પક્ષે, નવ દિવસે હો તપ કીજે એહ કે, સહજ સોભાગી સુસંપદા, સોવન સમ હો ઝલકે તન દેહ કે-શ્રી સિદ્ધ-૪
જાવજીવ શકતે કરો, જેમ પામો હો નિત નવલો ભોગ કે, ચાર વરસ સાઢા તથા જીનશાસન હો એ મોટો યોગ કે-શ્રી સિદ્ધ-૫
વિમલદેવ સાન્નિધ્ય કરે, ચક્કસરી હો હોય તાસ સહાય કે, શ્રી જિન શાસન સોહિયે, એહ કરતાં હો અવિચલ સુખ થાય કે-શ્રી સિદ્ધ-૬
મંત્ર તંત્ર મણિ ઔષધિ, વશ કરવા હો શિવરમણી કાજ કે, ત્રિભુવન તિલક સમોવડી, હોઈ, તે ન રહો નય કવિ રાજ કે-શ્રી સિદ્ધ-૭
(૧૦૯) શ્રી ગૌતમ સ્વામી પૃચ્છા કરે, વિનય કરી શીશ નમાય હો પ્રભુજી, અવિચલ સ્થાનક મેં સુણ્યો, કૃપા કરી મોય બતાય હો પ્રભુજી,
શિવપુર નગર સોહામણો છૂટ્યા સંસારના દુઃખ થકી, રહેવાનું કહાં ઠામ હો પ્રભુજી-શિ-ર વીર કહે ઉર્ધ્વલોકમાં, સિદ્ધસીલા તણો ઠામ હો ગૌતમ
સ્વર્ગપુરીની ઉપરે, તેહનાં બારે નામ હો શિ-૩
લાખ પીસ્તાલીશ યોજના, લાંબી પહોળી જાણ હો આઠ યોજન જાડી વચ્ચે છેડે, માળ પાંખ જેવું જાણ હો-શિ-૪
ઉજ્જવલ હાર મોતી તણો, ગો દુગ્ધ શંખ પ્રમાણ તે થકી ઉજળી અતિઘણી, ઉલટ છત્ર સંઠાણ હો ગૌતમ-શિ-૫
અર્જુન સુવર્ણ સમ દિપતી, ગઠારી મઠારી જાણ હો ગૌતમસ્ટીક રત્ન મણિ નિર્મળી, સુંવાળી અત્યંત વખાણ હો ગૌતમ-શિ-૬
સિદ્ધશીલા ઓળંગી ગયા, અદ્ધર રહ્યા સિદ્ધરાજ હો ગૌતમ અલોક શું જઈ અડચા, સાયં આતમ કાજ હો કૌતમ - શિ - ૭
જન્મ નહીં મરણ નહીં, નહીં જરા નહીં રોગ હો ગૌતમ વૈરી નહીં મિત્ર નહીં, નહીં સંયોગ વિયોગ હો ગૌતમ - શિ - ૮
ભૂખ નહીં તૃષા નહીં, નહીં હરખ નહીં શોક હો ગૌતમ કર્મ નહીં કાયા નહીં, નહીં વિષયા રસનો જોગ હો ગૌતમ - શિ - ૯ શબ્દ રુપ રસ ગંધ નહીં, નહીં ફરસ નહીં વેદ હો ગૌતમ
170

Page #192

I
બોલે નહીં ચાલે નહીં, મૌનપણું નહીં ખેદ હો ગૌતમ - શિ - ૧૦
ગામ નગર એકો નહીં, નહી વસ્તી ઉજડ હો ગૌતમ . કાળ-તીહાં વરતે નહીં નહીં રાત-દિવસ તિથી વાર હો ગૌતમ - શિ -૧૧
રાજા નહીં પ્રજા નહીં, નહીં ઠાકુર નહીં દાસ હો ગૌતમ - મુક્તિમાં ગુરુ ચેલો નહીં, નહીં લઘુ નહીં વડાઈ વાસ હો ગૌતમ - શિ - ૧૨
અનંતા સુખમાં ઝીલી રહ્યા, અરૂપી જ્યોતિ પ્રકાશ હો ગૌતમ સહુ કોઈને સુખ સારીખા, સઘળાને અવિચલ રાજ હો ગૌતમ-શિ-૧૩
અનંતા સિધ્ધ મુક્ત ગયા, વળી અનંતા જાય હો ગૌતમ અવર જગ્યા રુંધે નહીં, જ્યોતિમાં જ્યોતિ સમાય હો ગૌતમ - શિ - ૧૪
કેવલજ્ઞાન સહિત છે, કેવલ દર્શન ખાણ હો ગૌતમ સાયિક સમકિત દીપતા, કદી નહીં હોવે ઉદાસ હો ગૌતમ-શિ. ૧૫
સિદ્ધ સ્વરુપ જે ઓળખે, આથી મન વૈરાગ્ય હો ગૌતમ શિવરમણી વેગે વરે, નય કહે સુખ અથાગ હો ગૌતમ-શિ-૧૬
(૧૧૦) રાગ : તમે પીતાંબર પહેર્યાજી, મુખ મરકલડે. શ્રી સિદ્ધચકને વંદોજી મનોહર મનગમતા, જે અવિચલ સુખનો કંદો મનોહર મનગમતા માસ આસોએ મધુર સોહજી મનો, ભવિ આદરો તમે ભલે ભાવેજી-મનો...૧
નવ આંબિલ તપ કીજે જ મનો, તો અવિચલ સુખડાં લીજેજી-મનો. સુદી સાતમથી તમે માંડી મનો, ઘરનાં આરંભ સવિ છાંડીજી-મનો...૨
પહેલે પદ અરિહંત સેવા મનો, આપે મુકિતનાં મેવાજી-મનો. બીજે પદ સિદ્ધ સોહાવેજી મનો, મન શુદ્ધ પૂજો ભલે ભાવેજી-મનો... ૩
આચાર્ય ત્રીજે પદ નમોજી, મનો, તમે કોધ કષાયને દમોજ-મનો. વિઝાય તે ચોથે વંદોજી, મનો, સાધુ પાંચમે દેખી આણંદોજી-મનો... ૪
છઠે દરિસણ જાણોજી, મનો શ્રી જ્ઞાનને સાતમે વખાણોજી-મનો ચારિત્રપદ આઠમે સોહેજી, મનો વળી નવમે તપ મન મોહેજી-મનો...૫ રસ ત્યાગે આંબિલ કીજે, મનો, તો મુક્તિ તણાં ફળ લીજેજી, મનો સંવત્સર યુગ પહ્મસોજી, મનો, તપ કીજે મનને ઉલ્લાસોજી-મનો.....૬
એ તો મયણાને શ્રીપાળજી, મનો, તપ કીધું થઈ ઉજમાળજી, મનો તેનો કોઢ શરીરનો ટાળ્યો, મનો, જગમાં જસવાદ પ્રગટાયોજી-મનો-૭
પંચમકાળે તમે જાણોજી મનો, પ્રગટ પરચો પરમાણોજી, મનો એનું ગણણું બે હજારજી મનો, તમે ધારો હૃદય મોઝારજી-મનો...૮

Page #193

નરનારી એ પદ ધ્યાવેજ મનો, તે તો સઘળી સંપદ પાવેજી, મનો મુનિરત્ન સુંદર સુરસાયજી મનો, સેવક મોહન ગુણગાયજી – મનો.....૯
(૧૧૧) રાગ : જગજીવન જગવાલ હો શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધીએ, શિવસુખ ફલ સહકાર લાલ રે. જ્ઞાનાદિક ત્રણ રત્નનું, તેજ ચઢાવણહાર લાલ રેશ્રી સિદ્ધ
ગૌતમે પૂછતાં કહ્યો, વીર નિણંદ વિચાર લાલ રે, નવપદ મંત્ર આરાધતાં, ફળ લહે ભવિક અપાર લાલ રેશ્રી સિદ્ધ
ધર્મરથના ચાર ચક્ર છે, ઉપશમને વિવેક લાલ રે, સંવર ત્રીજું જાણીએ, ચોથું સિદ્ધચક્ર છે લાલ રે-શ્રી સિદ્ધ
ચકી ચક્ર રયણ બલે, સાથે સયલ છ ખંડ લાલ રે, તેમ સિદ્ધચક્ર પ્રભાવથી, તેજ પ્રતાપ અખંડ લાલ રેશ્રી સિદ્ધ
મયણાને શ્રીપાલજી, જપતાં બહુ ફળ લીધ લાલ રે, ગુણ જસવંત જિનેન્દ્રનો, જ્ઞાન વિનોદ પ્રસિદ્ધ લાલ રેશ્રી સિદ્ધ
(૧૧૨) રાગ : નવપદ ધ્યાન સદા જયકારી અરિહંત સિદ્ધ આચારજ પાઠક, સાધુ દેખો ગુણ રુપ ઉદારી - નવપદ -૧ દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર હે ઉત્તમ, તપ દોય ભેદે હૃદય વિચારી-નવપદ-૨ મંત્ર જડી ઓર તંત્ર ઘણેરા, ઉન સબકું હમ દૂર વિસારી-નવપદ-૩ બહોત જીવ ભવજલસે તારે, ગુણ ગાવત હે બહુ નરનારી-નવપદ-૪ શ્રી જિનભક્ત મોહન મુનિ વંદન, દિન દિન ચઢતે હર્ષ અપારી-નવપદ-૫
(૧૧૩). નવપદ ધરજો ધ્યાન, તુમ નવપદ ધરજો ધ્યાન એ નવપદનું ધ્યાન કરતા, પામે જીવ વિશ્રામ - ભવિ - ૧
અરિહંત સિદ્ધ આચારજ પાઠક, સાધુ સકલ ગુણખાણ-ભવિ-૨ દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર એ ઉત્તમ, તપ તપો કરી બહુમાન – ભવિ -૩ એ એકાશી આંબિલ કીજે, વરસ સાડાચરનું માન - ભવિ - ૪ પડિઝમણાં દોય ટંકના કીજે, પડિલેહણ બે વાર – ભવિ - ૫
દેવવંદન ત્રણ ટંકના કીજે, દેવ પૂજો ત્રિકાળ - ભવિ - ૬ બાર આઠ છત્રીસ પચવીશનો, સત્તાવીશ સડસઠ સાર - ભવિ - ૭ એકાવન સીત્તેર પચાસનો, કાઉસ્સગ કરો સાવધાન-ભવિ-૮
(172)

Page #194

એક એક પદનું ગણણું, ગણીએ દોય હજાર એણીવિધ જે એ તપ આરાધે, તે પામે ભવપાર કરજોડી સેવક ગુણ ગાવે, મોહન ગુણમણી માળ તાસ શિષ્ય મુનિ પ્રેમ કહે છે, જન્મ મરણ દુ:ખ વાર
(૧૧૪)
વીર જિણંદની વાણી, ચિત્ત ધરજો અમીઅ સમાણી નવપદ નિત્ય નિત્ય સેવો....
હો ભવિયાં
હો- ભવિયાઁ -૧
અરિહંત પદ સુખકારી, બીજે સિદ્ધ નમો હિતકારી આચારજ સુવિચારી, ઉવજઝાય તે શ્રુત ઉપકારી હો ભવિયાઁ-૨ સત્તાવીશ ગુણધારી, એસે સાધુ નમો બ્રહ્મચારી હો ભવિાઁ-૩ દંસણ નાણ નમીજે, વળી ચારિત્ર મહાતપ લીજે હો ભવિાઁ-૪ કર્મ ગહન તપ કાપે, એ તો મનવાંછિત સુખ આપે હો ભવિયાઁ-૫ સમર્યા સંકટ ભાંજે, જસ દિન દિન મંગલ છાજે હો ભવિર્યં-૬ નવપદ જે નર ધ્યાવે, તે તો સુરનર શિવસુખ પાવે હો ભવિયાઁ-૭ ભક્તિ વિલાસે જે ગાવે, તે તો સુરનર શિવસુખ પામે હો ભવિયાઁ-૮ (૧૧૫) રાગ : પ્રભાતી
નવપદ ધ્યાન ધરો રે ભવિકા નવપદ ધ્યાન ધરો
-
-
-
ભવિ
-
-
ભવિ ૧૦
ભવિ - ૧૧
ભવિ
......
૯
(૧૧૬)
સકલ કુશલ કમલાનું મંદિર, સુંદર મહિમા રે જાસ, નવપદમાં નવિનિધના દાતા, સિદ્ધ અનેકમાં વાસ રે,
-
મન વચ કાયા કર એકાંતે, વિકથા દૂર હશે રે..... ભવિંકા-૧ મંત્ર જડીઓ તંત્ર ઘણેરાં, ઈન સબકું વીસરો રે...... ભવિકા-૨ અરિહંતાદિક નવપદ જપને, પુણ્ય ભંડાર ભરો રે ભવિકા-૩ અડસિદ્ધ નવવિધ મંગલમાળા, સંપત્તિ સહજવરો રે.... ભવિકા-૪ લાલચંદ યાકી બલિહારી, શિવતરુ બીજ ખરો રે.... ભવિકા-૫
૧૨
ભવિકા ! સિદ્ધચક્ર સુખકારી, તુમે આરાધો નરનારી રે-ભવિકા !...... પ્રથમ પદે અરિહંત આરાધો, સ્ફટીક રત્ન સમવાન,
પદ્મ એક મણિની પરે રાતા, બીજે સિદ્ધ ધ્યાન રે-ભવિકા....... ત્રીજે આચારજ અનુસરીએ, કંચન કાંતી અનોપ, પદ ચોથે ઉવજ્ઝાયને પ્રણમો, ઈન્દ્ર નીલ સરુપ - ભવિકા....૩
173

Page #195

. સર્વ સાધુ પદ પાંચમે અણમો, શ્યામવરણ સુખકાર, - છઠે દરિસણ જ્ઞાન સાતમે, આઠમે ચારિત્ર સાર રે-ભવિકા....૪
તપનું આરાધન પદ નવમે, ચારએ ઉજ્જવલ વરણાં, ઈહ લોગો તમે એહિ જ. મંગળ કરવા એહનું શરણ રે-ભવિકા...૫ : આસો ચૈત્રી અઢાઈમાંહી, નવ આંબિલ નવ ઓળી, સિદ્ધચક્રજીની પૂજા કરતાં, દુઃખ સવિ નાંખો ઢોળી -ભવિકા-૬
સિદ્ધચકની પૂજાથી સઘળી, સંપદા નિજઘર આવે, - દુર કુટ પ્રમુખ જે રોગા, તે પણ દૂર જાવે રે-ભવિકા-૭
પૃથ્વી નિરુપમ નગરી ઉજેણી, દોય પુત્રી તસ સારી, સુરસુંદરી મિથ્યાત્વને પેખી, મયણાં જિનમત ધારી રે-ભવિકા....૮.
સુરસુંદરી કહે સવિ સુખ અમને, છે નિજ તાત પસાય, મયણા કહે ફોગટકુ સુણત, સુખ દુઃખ કર્મ પસાય રે-ભવિકા...૯
* તવ વચન નૃપ કોપ્યો એહ, આવ્યો ઉંબર ઈણ સમે,. સાતમેં કોઢીનો તે અધિપતી, તેણે માંગી કન્યા રે-ભવિકા-૧૮
નૃપ કહે મયણાં તુમ કર્યું, આણ્યો એ વર રસાળ, તવ મયણા મન ધીરજ ધરીને, કંઠે હવે વરમાળ રે-ભવિકા-૧૧ * શુભ વેળા પરણી હોય પહોંચ્યા, શ્રી જિનવર પ્રાસાદ, ઋષભદેવ પૂજી ગુરુ પાસે, આવ્યા ધરી ઉલ્લાસ રે-ભવિકા-૧૨
.
આ જગતમેં નવપદ જયકારી, પૂજતા રોગ ટળે ભારે, "
પ્રથમ તીર્થપતિ રાજે, દોષ અટાદેશકુ ત્યાગે, આઠ પ્રાતિહારજ છાજે, જગત પ્રભુ ગુણ બાર સાજે,
A અષ્ટ કરમદલ જીનકે, સકલ સિદ્ધ થાયા, સિદ્ધ અનંત ભજો બીજેપર, એક સમે શિવ જાયે,
પ્રગટ ભયો નિજસ્વરુપ ભારી-જગતમેં-૧ સૂરિ પદ ગૌતમ કેશી, ઉપમા ચંદ સૂરજ જેસી, ઉગારીયો રાજા પરદેશી, એક ભવનાં હે શિવલેસી,
ચોથે પદ પાઠક નમું, શુદ્ધ ધારી વિક્ઝાય, સવ્વ સાહૂ પંચમપદ માટે, ધન ધન્નો મુનિરાય, વખાણ્યો વીર પ્રભુ ભારી-જગતમેં-૨
(174)

Page #196

દ્રવ્યપર્ક શ્રદ્ધા આવે, સમ સંવંગાદિક પાવે, વિનાએ જ્ઞાન નહિ ક્રિયા, જૈન દર્શનસે સબ તરીયા,
જ્ઞાન પદાર્થ સાતમેં, પદસે આતમરામ રમતારામ અધ્યાતમમાં, નિજ પદ સાથે કામ,
દેખતા વસ્તુ જગત સારી, જગતમેં-૩ જોગીક મહિમા બહુ જાણી, ચકઘર છોડી સબ રોણી, યતિ દસ ધર્મ કરી સોહે મુનિ, શ્રાવક સબ મન મોહે,
કર્મ નિકાચીત કાપવા, તપ કઠોર કર દાર, નવમું પદ જો ધરે ક્ષમાશું, કર્મ મૂળ કટ જાય, - ભજો નવપદ જય સુખકારી-જગતમેં-૪ શ્રી સિદ્ધચક ભજો ભાઈ, આચાર્લી તપ નવથી થાઈ, પાપ વિહુ જોગ પરિહરજો, ભાવ શ્રીપાલ પરે કરજો, સંવત ઓગણીસ સતરા સોમે, જે પોષિ શ્રી પાસ, ચઈતર ધવલ પૂનમને દિવસે, સલ કરી મુજ આશ, બાલ કહે નવપદ છબી પ્યારી-જગતમેં-૫
(૧૧૮) સેવોજી તુમે નવપદ જગ હિતકારી સબ આલ જંજાલ નિવારી
દેવગુરુને ધર્મતત્વ કે ઈનમેં સવિસુખકારી દેવ તત્ત્વ અરિહંત સિદ્ધ હૈ પરમાનંદપદ - સેવો તુમે (૧)
આચારજ પાઠકને સાધુ ગુરુ તત્વ મઝીરી-સેવોજી (૨) •
રાજા શ્રીપાલ રાણી મયણા દોય, કર્મ ક્લંક નિવારી વિધિયોગે આરાધન કરકે, હવે ઈન પદ અધિકારી-સેવોજી (૩)
ઈનકા ક્શન શ્રીપાળ ચરિત્રે બોહોત ક્યા હે ભારી ઉસ વિધસે આરાધન કરશે સો લહસે ભવપારી-સેવોજી (૪).
| સર્વ મંગળમેં પ્રથમ યહીં હૈ સિદ્ધચક જયકારી, અહર્નિશ ઈનમેં રમણ કરે સો, શિવલક્ષ્મિ વરે નારી-સેવોજી (૫) (૧૧૯) રાગ : જીવન ધન થીર નહીં રહેનાર રે સુરતરુ કહેના રે, નવપદજી કો સુરતરુ કહેના રે,
અહેનપદ કે મૂલ જસકા, દઢ તર લખેલા ' સાખા સિદ્ધ આચારજ વાચક, સાધુ ગુણ સંચેલા-નવપદ (૧)
175)

Page #197

બોધિ જ્ઞાન ચરણ તપ સુંદર, ચાર પ્રશાખા જામે સ્વર અક્ષર લબ્ધિપદ આદિ, દલ ભર શોભે તામે-નવપદ (૨)
વરઋદ્ધિ કી છાયા જિસકી, ગુચ્છા ગુણગણ તાસ, પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય હે લહે, સદ્ ફળ જાસ-નવપદ (૩)
ગ્રહ દિકપાલ ચક્કસરી દેવી, વિમલેશાદિક દેવો ફૂલ પ્રકર એ સુંદર યામે, મહિમા દેખો કેવો-નવપદ (૪)
ગંધ નિકર સૌભાગ્ય પ્રિયતા, ઈત્યાદિક ગુણવાલો, કલ્પતરુ એ વાંછિત પૂર, સિદ્ધચક ભવિ ભાલો-નવપદ-(૫)
જૈનાગમનંદન વન માંહિ, એસાસુરતરુ દેખા હંસ હમારા યહ પદ પાવે, તો નવિ હવે લેખા-નવપદ-(૬)
(૧૨૦) શ્રી તપ પદ સ્તવન (રાગ : તપસ્યા કરતા કરતા હો કે ડંકા જોર બજાયા હો)
તપ તમે કરજો ભવિજન હો, પ્રભુ શ્રી વીર બતાયા હો,
કર્મ નિકાચિત જે ક્ષય કરતું, એ તપ ગુણ હે ઉદાર; તે તપ કરી નિજ આતમ તારો, કર્મ અરિ વિદાર...૧
આદિ પ્રભુ તપ વરસનું કીધું, વીરે સાડા બાર, એ તપ કરતાં આનંદ હોવે, હરે ગતિ દુ:ખ ચાર... ૨
કેવલજ્ઞાન થયા પછી પ્રભુજી, કરે ન કોઈ કાલ; તે પણ મુક્તિ જવાના પહેલા, કરતા તપ વિશાલ. ..... ૩
તપ ખપ કરજો, ખટપટ હરજો, લટપટ નહિ લગાર; ઈમ કરતાં તમે કેવલ પામી, થશો ભવ થકી પાર. ૪
આત્મકમલ મંદિર બનાકર, પધરાવો તપ દેવ; લબ્ધિસૂરિ ગુણ ગાવે અહર્નિશ, કરવા શાસન સેવ.... ૫
() શ્રી સિદ્ધ પદનું સ્તવન (રાગ : ઓધવજી સદેશી કીજો મારા શ્યામને)
સિદ્ધવિભુ શિવપદના વાસી સાંભળો, દીન અનાથ ગરીબ સેવક અરદાસ જો;
ગુણ અનંતનો સિદ્ધ ! ખજાનો તાહરે, છે દુર્ગુણનો મારે અનંતો વાસ જો, સિદ્ધવિભ. ૧ દૂર કરી તે દુર્ગુણ, સુગુણની વાસના,
179

Page #198

કરીને સરખો નિહાળો નિજ દાસ જો;
ભવ ભટકતાં ભવિને તારા ગુણ ગ્રહી, અનુમોદના પ્રગટે હૃદયે તાસ જો. સિદ્ધવિભુ... ૨ તેથી તે પણ તુજ સરીખા પાછળ બને, એ ઉપકાર છે મોટો તારો ખાસ જો;
અભયદેવસૂરિ પંચમ અંગે ઈમ ભણે, તેથી સેવા કરું છું હું ધરી આસ જો, સિદ્ધવિભુ... ૩
સામો કિનારો તારો સિદ્ધ ! મુજને ગમે, જ્યાં આગળ પ્રભુ નથી સુખનો પાર જો;
આ કિનારે દુઃખ અનંત રહ્યા, હૃદયે એહ છે મારે દાહ અપાર જો, સિદ્ધવિભુ.. ૪
તુજ અવલંબી સમતા સાયર છોળથી, દાહ બુઝાવી કરશું લીલા લ્હેર જો;
આત્મ કમલમાં લબ્ધિ અનંતી પામીને, તુજ પસાથે આવીશું શિવપુર શહેર જે, સિદ્ધવિભુ..... ૫
(૧૨૨) શ્રી અરિહંત પદનું સ્તવના
(રાગ : જગજીવન જગ વાલ હો).
અરિહા પૂજો પ્રેમશું, સેવે ચોસઠ ઈન્દ્ર લાલ રે; સેવંતા સુખ ઉપજે, વશ કરી ચિત્ત કરીન્દ્ર લાલ રે. અરિણ૦ ૧
કર્મરિપુદલ વારવા, અરિહન્ત એક આધાર લાલ રે; ભવસાગર પ્રભુ નાવ છે, ભવિજન તારણહાર લાલ રે, અરિહા. ૨
મોહ-તિમિર દલ ચૂરવા, કરે કેવલ પ્રકાશ લાલ રે, પાંત્રીશ વાણી ગુણે ભર્યા, કરતા આત્મવિકાસ લાલ રે, અરિહા. ૩
અગ્રપદે પરમેષ્ઠીમાં, હરે સકલ સંતાપ લાલ રે; મુજ મનમાં અતિ ભાવના, કરતા કરમનો કાપ લાલ રે. અરિહા૦ ૪
આત્મકમલ સ્થિર વાસથી, રહેજો જિનજી હજુર લાલ રે; લબ્ધિસૂરિ ગુણ ગણ ભરી, કરજો ઘાતિ દૂર લાલરે, અરિહા. ૫

Page #199

સજઝાય વિભાગ
(૧) અરિહંત પદની સઝાયા વારી જાઉં શ્રી અરિહંતની, જેહનાં ગુણ છે બાર મોહન, પ્રાતિહારજ આઠ છે, મૂલ અતિશય છે ચાર મોહન - વારી - ૧
વૃક્ષ અશોક સુર કુસુમની, વૃષ્ટિ દિવ્યધ્વનિ વાણ મોહન, ચામર સિંહાસન દુંદુભિ, ભામંડલ છત્ર વખાણ મોહન વારી - ૨
પૂજાતિશય છે ભલો, ત્રિભુવન જનને માન્ય મોહન, વચનાતિશય યોજન માને, સમજે ભવિ સામાન્ય મોહન -વારી - ૩
જ્ઞાનાતિશયે અનુત્તર સુરતણા, સંશય છેદનહાર મોહન, લોકાલોક પ્રકાશતા કેવલજ્ઞાન ભંડાર મોહન-વારી-૪
રાગાદિક અંતરરિપુ, તેહના કીધા અંત મોહન, જ્યાં વિચરે જગદીશ્વર, ત્યાં સાત ઈતિ સમંત મોહન-વારી...૫
એહ અપાયાપનમનો, અતિશય અતિ સદ્ભૂત મોહન, અહર્નિશ સેવા સારતા, કોડી ગમે પૂરદૂત મોહન-વારી....૬
મારગ શ્રી અરિહંતનો, આદરીયે ધરી નેહ મોહન, ચાર નિક્ષેપે વંદિયે, જ્ઞાનવિમલ ગુણગેહ મોહન-વારી-૭
(૨) સિદ્ધ પદની સઝાય નમો સિદ્ધાણં બીજે પદે રે લાલ, જેહના ગુણ છે આઠ રે હું વારી લાલ, શુકલધ્યાન અનલે કરી રે લાલ, બાળ્યા કર્મ કુઠાર રે હું વારી લાલ ...૧
જ્ઞાનાવરણ ક્ષયથી લયો રે લાલ, કેવલજ્ઞાન અનંત રે હું વારી લાલ, દર્શનાવરણ ક્ષયથી લડ્યો રે લાલ, કેવલદર્શન કંત રે હું વારી લાલ....૨ અક્ષય અનંત સુખ સહજથી રે લોલ, વેદનીય કર્મનો નાશ રે હું વારી લાલ, મોહનીય ક્ષયે નિમેલું રે લાલ, સાયિક સમકિત વાસ રે હું વારી લાલ, ... ૩ અક્ષય સ્થિતિ ગુણ ઉપન્યો રે લાલ, આયુષ્ય કર્મ અભાવ રે હું વારી લાલ, નામકર્મ ક્ષય નિપજ્યો રે લાલ, રુપાદિક ગત ભાવ રે હું વારી લાલ....૪ અગુરુલઘુ ગુણ ઉપન્યો રે લાલ, ન રહ્યો કોઈ વિભાવે રે હું વારી લાલ, ગોત્ર કર્મનાં નાશથી રે લાલ, નિજ પર્યાય સભાવ રે હું વારી લાલ....૫
અનંતવીર્ય આતમતણું રે લાલ, પ્રગટયો અંતરાય નાશ રે હું વારી લાલ, આઠ કર્મનો ક્ષય થયે રે લાલ, અનંત અક્ષયગુણ વાસ રે હું વારી લાલ....૬
179

Page #200

ભેદ પન્નર ઉપચારથી રે લાલ, અનંત પરંપર ભેટ રે હું વારી લાલ, નિશ્ચયથી વીતરાગના રે લાલ, ત્રિકરણ કર્મ ઉચ્છેદ રે હું વારી લાલ.....૭ જ્ઞાન-વિમલની જ્યોતિમાં રે લાલ, ભાસિત લોકાલોક રે હું વારી લાલ, તેહનાં ધ્યાન થકી હુવે રે લાલ, સુખીયા સઘળા લોક રે હું વારી લાલ....... (૩) આચાર્ય પદની સજઝાય
આચારી આચાર્યનોજી, ત્રીજે પદે ધરો ધ્યાન, શુભ ઉપદેશ પ્રરુપતાજી, કહ્યા અરિહંત સમાન
સૂરીશ્વર નમતા શિવસુખ થાય, ભવભવનાં પાતિક જાય-સૂરીશ્વર પંચાચાર પલાવતાંજી, આપણ પે પાલત, છત્રીસ છત્રીસી ગુણેજી, અલંકૃત તનુ વિલસંત-સૂરીશ્વર-૨ દર્શન જ્ઞાન ચારિત્રનાંજી, એકેક આઠ આચાર, બાર તપ આચારનાંજી, ઈમ છત્રીસ ઉદાર-સૂરીશ્વર-૩ પડિરુપાદિક ચઉદ અછેજી, વળી દવિધ યતિધર્મ, બાર ભાવના ભાવતાંજી, એ છત્રીસ મર્મ-સૂરીશ્વર-૪ પંચેન્દ્રિય દમે વિષયથીજી, ધારે નવવિવધ બ્રહ્મ, પંચ મહાવ્રત પોષતાજી, પંચાચાર સમર્થ-સૂરીશ્વર-૫ સમિતિ ગુપ્તિ શુદ્ધિ ધારેજી, ટાળે ચાર કષાય, એ છત્રીસે આદરેજી, ધન્ય ધન્ય તેહની માય-સૂરીશ્વર-૬ અપ્રમત્તે અર્થ ભાખતાજી, ત્રણ સંપદ જે આઠ, છત્રીસ ચઉ વિનયાદિકેજી, ઈમ છત્રીસ પાઠ-સૂરીશ્વર-૭
ગણધર ઉપમા દીજીયેજી, યુગપ્રધાન કહાય, ભાવચારિત્રી તેહવાજી, તિહાં જિનમાર્ગ કરાય-સૂરીશ્વર-૮ જ્ઞાનવિમલ ગુણ ગાવતાંજી, ગાજે શાસનમાંહે, તે વાંદી નિર્મલ કરોજી, બોધિબીજ ઉચ્છાહ-સૂરીશ્વર-૯
-
(૪) ઉપાધ્યાય પદની સજઝાય ચોથે પદ ઉવજ્ઝાયનું, ગુણવંતનું ધ્યાન ધરો રે, યુવરાજ સમ તે કહ્યા રે, પદ સૂરિને સમાન રે..... ૧ જે સૂરિ સમાન વ્યાખ્યાન કરે, પણ ન ધરે આભિમાન રે, વળી સૂત્ર અર્થનો પાઠ દીયે, ભવિ જીવને સાવધાન રે...... ૨
179
૧

Page #201

અંગ અગ્યાર ચૌદ પૂર્વજે, વળી ભણે ભણાવે જેહ રે, ગુણ પચવીશ અલંક્ય, દ્રષ્ટિવાદે અર્થનાં ગેહ રે... ૩ બહુ નેહે અર્થ અભ્યાસે સદા, મન ધરતાં ધર્મધ્યાન રે, કરે ગચ્છ નિશ્ચિત પ્રવર્તક, દીયે સ્થવીરને બહુમાન રે......૪
અથવા અંગ અગ્યાર જે વળી, તેહના બાર ઉપાંગ રે, ચરણ-કરણની સિત્તરી, જે ધારે આપણે સંગ રે........ ૫
વળી ધારે આપણે અગે, પંચાંગી જાતે શુદ્ધ વાણ રે, નય ગમભંગ પ્રમાણ વિચારને, દાખતા જિન આણ રે. ૬
સંઘ સકલ હિતકારીઆ, રત્નાધિક મુનિ હિતકાર રે, પણ વ્યવહાર પ્રરુપતા કહે દશ સમાચારી આચાર રે. ૭
ઈન્દ્રિય પંચથી વિષય વિકારને, વારતા ગુણગહ રે, શ્રી જિનશાસન ધર્મધૂરા, નિરવહતા શુચિ દેહ રે....... ૮ પચવીશ પચવીશા ગુણ તણી, જે ભાખી પ્રવચન-માણે, મુકતાફળ શુક્તિ પર દીપે, જસ અંગ ઉચ્છો હે રે...૯ જસ દીપે અતિ ઉચ્છા, અધિક ગુણે જીવથી એકતાન રે, એહવા વાચકનું ઉપમા ન કર્યું, તેથી શુભ ધ્યાન રે... ૧૦
(૫) મુનિ પદની સજઝાયા નિગ્રંથ મુનિવર તેહને જાણીયે, ગ્રંથી કાપે દુભેજી, ધનધાન્યાદિક નવવિધ વસ્તુને, દ્રવ્ય ગ્રંથીમાં ઉચ્છેદેજી-નિર્ગથ.....૧
હાસ્યાદિક પટુ વિવિધ વેદને, ચાર કષાયને ટાળે, મળ મિથ્યાતનો કચરો કાઢીને, ગ્રંથી ભાવની ગાળજી-નિગ્રંથ..૨
દ્રવ્ય ગ્રંથી તે બાહ્મને જાણીયે, જેહ કહી નવ ભેદે છે, ભાવ તે અંતરગ્રંથી પિછાણીયે, તેહ ચતુર્દશ ભેદે છ-નિગ્રંથ....૩
દ્રવ્યને ભાવની ગ્રંથી કાપીને, નિગ્રંથ નામ ધરાવે છે, ગુણસ્થાનક છે દસમું તેહનું દેવ અનુત્તર થાવે છ-નિગ્રંથ .... ૪
નિગ્રંથ પ્રકરણ પંચવિધ ભાખ્યું. ભગવતી સૂત્ર મોઝારો છે, બકુશ કુશીલને ત્રીજો પુલાક છે, નિગ્રંથ સ્નાતક ધારો છ-નિગ્રંથ....૫
ભેદ પ્રથમ તે બકુશનો જાણીયે, કષાય કુશીલ દીય ભેદે છે, ત્રીજો ભેદ પુલાક વખાણીયે, નિગ્રંથ ગ્રંથિ ઉચ્છેદે છ-નિગ્રંથ...૬ પંચમ ભેદ સ્નાતક ભાખ્યો, મેલ કરમનો પ્રક્ષાળે છે,
-180

Page #202

ઉદય કરીને કેવળજ્ઞાનનો, શિવસુંદરીને નિહાળે છ-નિગ્રંથ...૭
નિગ્રંથ સ્થાનક ભવમાં જીવને, ચાર વખત મળી આવે છે, સ્નાતક સ્થાનક એક જ વારમાં, શિવપુરમાં લઈ જાવે છ-નિગ્રંથ...૮
સ્થાન અસંખ્ય છે સંજમ ત્રણનાં, નિગ્રંથનાં સ્થાન દોય છે, સ્નાતકનું એક અંતિમ સ્થાન, ઉત્તરોત્તર શુદ્ધ હોય છે-નિગ્રંથ..૯
નિત્ય નમસ્કાર નિગ્રંથ નામને, હોજ્યો વાર હજારો છે, નિર્મળ નીતિનો ઉદય કરાવતા, પામે ભવજલ પારોજી-નિગ્રંથ -૧૦
(૬) તપની સઝાય
કીધાં કર્મ નિકંદવા રે, લેવા મુક્તિનુ દાન, હત્યા પાતક છૂટવા રે, નહિ કોઈ તપ સમાન, ભવિકજન તપ કરજો મન શુદ્ધ...૧
ઉત્તમ તપના યોગથી રે, સેવે સુરનર પાય, લબ્ધિ અછાવીશ ઉપજે રે, મનોવાંછિત ફળ થાય-ભવિકજન.... ૨
તીર્થંકર પદ પામીએ રે, નાસે સઘળાં રોગ, રુપ લીલા સુખ સાહેબી રે, લહીએ તપ સંયોગ-ભવિકજન...૩
તે શું છે સંસારમાં રે, તપથી જે નવિ હોય, જે જે મનમાં કામીએ રે, સકલ ફલે સવિ તેહ-ભવિકજન...૪
અટકર્મનાં ઓઘને રે, તપ ટાળે તત્કાળ, અવસર લહીને તેહનો રે, ખપ કરજો ઉજમાળ-ભવિકજન...૫
બાહ્ય અત્યંતર જે કહ્યા રે, તપનાં બાર પ્રકાર, હોજો તેહની ચાલમાં રે, જેમ ધન્નો અણગાર-ભવિકજન...૬
ઉદયરત્ન કહે ત૫ થકી રે, વાધે સુજસ સમૂર, સ્વર્ગ હવે ઘર આંગણે રે, દુર્ગતિ જાવે દૂર-ભવિકજન-૭
જગતમેં સદા સુખી મુનિરાજ, પરવિભાગ પરિણતત્યાગી જાગે આત્મ સમાજ, નિજગુણ અનુભવકે ઉપયોગી જોગી ધ્યાન જહાજ જગતમેં..૧
હિંસા મોસ અદત્ત નિવારી, નહીં મૈથુનકો પાસ, દ્રવ્યભાવ પરિગ્રહ ત્યાગી, લીને તત્ત્વ વિલાસ... જગતમેં...૨
નિર્ભય નિર્મલ ચિત્ત નિરાકુલ, વિલગે ધ્યાન અભ્યાસ, દેહાદિક મમતા સવિ વારી, વિચરે ધ્યાન અભ્યાસ. ૩
ગ્રહે આહાર વૃત્તિ પાત્રાદિક સંયમ સાધન કાજ, દેવચંદ્ર આણાનુ જાઈ, નિજ સંપત્તિ મહારાજ... જગતમેં....૪
--181)

Page #203

(૮) સમકિતની સઝાય. સમતિ નવી લહ્યો રે, એ તો રુલ્યો ચતુર્ગતિમાંહિ,
વસ સ્થાવરકી કરુણા કીની, જીવ ન એક વિરાધ્યો, તીનકાલ સામાયિક કરતા, શુદ્ધ ઉપયોગ ન સાધ્યો.. સમક્તિ...૧
જૂઠ બોલવા કો વ્રત લીનો, ચોરીકો પણ ત્યાગી, વ્યવહારાદિક મહા-નિપુણભયો, પણ અંતરદષ્ટિ ન જાગી... સમ... ૨
ઉર્ધ્વબાહુ કરી ઉધો લટકે, ભસ્મ લગા ધૂમ ઘટક, જટાજૂટ શિર મૂડે જૂઠો, વિણ શ્રદ્ધા ભવ ભટકે ... સમ..૩
નિજ પરનારી ત્યાગ જ કરકે, બ્રહ્મચારી વ્રત લીનો સ્વર્ગાદિક યાફલ પામી, નિજકારજ નવિ સિધ્યો..... સમ....૪
બાભક્યિા તપત્યાગ પરિગ્રહ, દ્રવ્યલિંગ ધર લીનો, દેવચંદ્ર કસ્બા વિધ તો હમ, બહુત વાર કર લીનો... સમ...૫
(૯) રાગ : આવો આવો હે વીર સ્વામિ સુણી સુણો હે ભવિજન પ્યારા, દેશના દે ગણધાર, દેશના દે ગણધાર સ્વામી, દેશના દે ગણધાર-સણો
પામી પુણ્ય નરભવ આદિ, ધર્મ સામગ્રી શ્રીકાર, કરીએ પંચવિધ પ્રમાદ ઇડી, ધર્મ એક હિતકાર-સુણો..૧
દાન શીયલ તપ ભાવના ભાવો, ધર્મપ્રકાર છે ચાર, ભાવવિના દાનાદિક ધર્મો, શિવગતિ નહિ દેનાર-સુણો...૨
ભાવ નિર્મલતા કરવા માટે, નવપદ ધ્યાન ઉદાર, દેવગુરુને ધર્મ છે એહમાં, દો તીન ચાર પ્રકાર-સુણો-૩
અરિહંત સિદ્ધ સૂરી પાઠક સાધુ, દર્શન જ્ઞાન સુખકાર, સંયમને તપ ભાવે જપતાં, જાય સઘળા વિકાર-સુણો....૪
અંતે નવપદનું ધ્યાન ધરીને, મયણા ને શ્રીપાળ, રોગ શોક દુઃખ દૂર કરીને, નવમા સ્વર્ગ મોઝાર-સણો..૫
નવમા ભવમાં કર્મ ચૂરીને, વરશે એ શિવનાર, એમ આરાધન જે કરે પ્રાણી, સલો તસ અવતાર-સુણો.... ૬
ગુર કપૂરસૂરિ અમૃત ભાખે, જગમાં છે એ સાર, એ નવપદ આરાધન વિના, જીવન છે બેકાર-સુણો.....૭
182

Page #204

(૧૦) રાગ : પ્યારા જિણાંદા આતમરામી જગ વિશ્રામી, ગાવે ગૌતમ ગણધાર, નવપદ મહિમા ઘણો... ૧
અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ વાયક સાધુ દર્શન જ્ઞાન સુખકાર નવપદ મહિમા ઘણો...૨ ચારિત્ર તપ એ નવપદ આરાધતા, શિવપુર ગયાં નરનાર નવપદ મહિમા ઘણો... ૩ તત્ત્વજ્ઞાતા શ્રી મયણાસુંદરી, સુદઢ સમકિત ધાર નવપદ મહિમા ઘણો..૪ કર્મયોગે પતિ કોઢિયો પામી, ખેદ ધરે ના લગાર નવપદ મહિમા ઘણો...૫ વિધિપૂર્વક નવપદ આરાધતા, રોગ ગયો તત્કાળ નવપદ મહિમા ઘણો...૬ રાજઋદ્ધિ રમણી સુખ પામી, સ્વર્ગે ગયાં શ્રીપાળ નવપદ મહિમા ઘણો... ૭
નવમા ભવે એ શિવસુખ પામશે, આદિ અનંત અવધાર નવપદ મહિમા ઘણો...૮ એમ જાણી ગુણીજન આરાધો, કરવા સફલ અવતાર નવપદ મહિમા ઘણો...૯ ગુરુ કપૂરસૂરિ અમૃત ભાખે, એ વિણ નહિ ઉદ્ધાર નવપદ મહિમા ઘણો... ૧૦
(૧૧) રાગ : આવો આવો હે વીર સ્વામિ સુણી સુણો હે ભવિજન પ્યારા, ધર્મ કર્મની વાત,
ઉજેની વાસી શ્રી મયણા, પ્રજાપાળ જસ તાત બેની એ છે સુરસુંદરીની, રૂપસુંદરી તસ માત-સુણો-૧
કર્મયોગે પતિ કોઢિયો વરીએ, મારી મોહ નૃપ લાત, નિરોગી થયા એ નવપદ નવશે, શ્રીપાલ સહ જમાત-સુણો...૨
- કર્મ નચાવી સુરસુંદરીને, હલકી પાડી તસ જાત, કર્મ કુહાડો લઈ નૃપ આવીયો, શ્રીપાલ ઉતારે સુજાત-સુણો......... ૩
સુરસુંદરી કહે જૈન ધર્મ કયાં, કયાં શિવધર્મ મિથ્યાત, કલ્પતરુ સમ મયણાંને ફિલ્મોએ, મુજ વિષતરુ કજાત-સુણો....૪
સુરસુંદરી શિવદાતા સ્વીકારે, જૈન ધર્મ વિખ્યાત, તત્ત્વજ્ઞતા કહે મયણાસુંદરી, જૈન ધર્મ પ્રખ્યાત-સુણો...૫
વિધિ પૂર્વક નવપદ ધ્યાવે, ભાવે દિનને રાત, ગુરુ કપૂરસૂરિ અમૃત ભાખે, તેને નહિ ઉત્પાત-સુણો...૭
આનંદકારી મંગલકારી, શ્રી સિદ્ધચક્ર સુખકાર, નવપદ ભાવે ભજોઅરિહંત સિદ્ધ સૂરિ પાઠક સાધુ, દર્શન જ્ઞાન શિવકાર. નવપદ ભજો ચારિત્ર તપએ નવપદ ધ્યાને, થયા સિદ્ધ અપરંપાર.... નવપદ ભજો તન ધન વલ્લભ સુંદર પામે, પુત્ર રતન શ્રીકાર. નવપદ ભો
(18)

Page #205

ભૂત આદિના દોષ સવિ દૂર જાવે, નાવે રોગ શોક લગાર... નવપદ ભજો
વિધવાપણુને વંધ્યાપણું નાવે, જાવે વ્યાધિ વિકાર... નવપદ ભજો એ નવપદનો મહિમા મોટો છે, સ્વર્ગ અપવર્ગ દાતાર. નવપદ ભજો આસો ચૈત્રની ઓળીમાં કરીએ, આંબિલ એકાશી નિરધાર... નવપદ ભજો
પ્રતિલેખન પ્રતિકમણ દો ટંકના, દેવવંદન ત્રિકાળ... નવપદ ભજો ચૈત્યવંદન નવ કાઉસ્સગ કરીએ, જાપ જપીએ બે હજાર... નવપદ ભો ખમાસમણને સાથિયા પ્રદક્ષિણા, નિત પૂજા અષ્ટ વિચાર... નવપદ ભો
ગુરુવંદન પચ્ચકખાણ જ્ઞાનપૂજા, પારણે સત્તર પ્રકાર.. નવપદ ભજો એ તપ પૂરો થાયે સાડાચાર વર્ષે ઉજમણું શક્તિ અનુસાર.... નવપદ ભજો એમ જાણીને સિદ્ધચક્ર આરાધે, ધન ધન તસ અવતાર. નવપદ ભજો ગુરુ પૂંરસૂરિ અમૃત ભાખે, એ નવપદ જગ સાર... નવપદ ભજો
(૧૩) રાગ : છે કોણ જગ વહાલું તારુ નવપદ ગાન ગાનારી, શ્રી મયણા સુંદરી, નવપદ ગાન ગાનારી, નિર્મળ સમકિત ધારી, શ્રી મયણાસુંદરી, નવપદ ગાન ગાનારી... જીવાજીવાદિ તત્ત્વોની જ્ઞાતા, કર્મ મર્મની જાણનારી - શ્રી મયણા.....૧ વીતરાગ દેવને ત્યાગી ગુની, આણા શિરે ધરનારી-શ્રી મયણા...૨ પ્રજાપાલનાં મિથ્યા વચનનો, આદર નહિ કરનારી - શ્રી મયણા..૩ જિનવચનમાં આદર કરીને, રોગી પતિ વરનારી - શ્રી મયણા....૪ ઉજવલ શીયલ ધારણ કરીને, જિનવર પૂજનકારી-શ્રી મયણા....૫
મુનિચંદ્રગુરુ વાણી સુણીને, સિદ્ધચક્ર સેવાકારી - શ્રી મયણા...૬ અરિહંત આદિ નવપદ પ્રભાવે, શ્રીપાલ રોગ દૂરકારી - શ્રી મયણા....૭ રાજઋદ્ધિ સુખ ખૂબ ભોગવીને, જાએ તે સ્વર્ગ મોઝારી - શ્રી મયણા..૮
શ્રી મયણાને શ્રીપાલ આદિ, વરશે સુંદર શિવનારી - શ્રી મયણા...૯ સંસારની ખટપટ છોડીને, નવપદ ધ્યાવો સુખકારી - શ્રી મયણા...૧૦ ગુરુ કપૂરસૂરિ અમૃત ભાખે, નવપદ નિધાનકારી - શ્રી મયણા.....૧૧ વિમળેશ્વરને દેવી ચઢેશ્વરી, આરાધક કામિતકારી-શ્રી મયણા.....૧૨
(૧૪) શ્રીકાંત શ્રીમતિની સજઝાય રાગ : ત્રણ લિંગ સમકિત તણાં રે હિરણ્યપુર નામે નગરમાં રે, રાય નામે શ્રીકાંત, શ્રીમતિ નામે રાણી તેહને રે, શુદ્ધ સમતિર્વત રે,
-184

Page #206

પ્રાણી ! આરાધો સિદ્ધચક્ર, જેમ લહીએ સુખ અનંત રે પ્રાણી ! આરાધો-૧
રાજા મિથ્યામતિ અતિ ઘણો રે, સુણે ન રાણીની વાત, આખેટક વ્યસની ઘણો રે, કરે હિંસા તે કુજાત રે-પ્રાણી ....૨
એકદિન મૃગયા એ જાવતા રે, સાતસે ઉધંઠ સાથ, કાઉસગ્ગ ધ્યાનમાં સ્થિર રહ્યા રે, મુનિ દેખે નરનાથ રે-પ્રાણી-૩
હાંસીથી શ્રીકાંત રાજા કહે રે, કુષ્ઠ રોગે પીડચો એહ, ઉલ્લઠ સાતસો એહ સુણી રે, પીડ મુનિવર દેહ રે-પ્રાણી-૪
તાડના કરે મુનિને ઘણી રે, જેમ જેમ ઉજંઠ લોક, તેમ તેમ રાજા રાજ હવે રે, બાંધે છે પાપનાં થોક રે-પ્રાણી-૫
એક દિન મૃગયાએ એકલો રે, ગયો રાજા ધરી પ્યાર, મૃગ ન આવ્યો હાથમાં રે, ભૂલ્યો મારગ તેણી વાર રે-પ્રાણી...૬
નહીં નજીક તે આવતા રે, દેખે મુનિવર એક, કાને ઝાલીને પાણીમાં બોળતો રે, પીડ પ્રકાર અનેક રે-પ્રાણી....૭
એક દિન ઝરુખે બેસીને રે, નગર નિહાળે રાય, ભિક્ષાર્થે ભમતાં મુનિને રે, દેખીને દિલ દુભાય રે-પ્રાણી.....૮
સેવકને કહે સાધુને રે, કાઢી નગરની બહાર, રાય હુકમ સુણી કરી રે, થયા સેવકો તૈયાર રે - પ્રાણી ...૯
વાત જાણી એહ રાણીએ રે, નૃપને ઓલભો દીધ, મુનિ તેડી ઘર આયા રે, વિનય બહુલો કીધ રે-પ્રાણી...૧૦
ખમાવી બેઉ જણ ભાવથી રે, પાપ નિવારણ કાજ, માર્ગ પૂછે મુનિરાજ રે, ભવજલધિમાહે જહાજ રે-પ્રાણી...૧૧
નવપદ આરાધન કરો રે, મુનિવર ભાખે એમ, પાપ સકલ દૂર ટળે રે, લહીએ વાંછિત ક્ષેમ રે-પ્રાણી...૧૨
રાજારાણી બેઉ તપ તપી રે, થયા મયણાને શ્રીપાળ, પૂર્વકૃત કર્મયોગથી રે, આપદ સંપત આપ રે-પ્રાણી...૧૩
નવપદ મહિમા અતિ ઘણો રે, કહેતા નાવે પાર, ગુર કપૂરસૂરિ અમૃત કહે રે, ભાવે સેવો નરને નાર રે-પ્રાણી..૧૪
પાર્થપ્રભુજીને વીરજી રે, શિવસુખને આપનાર, સુમતિપ્રભુ સાચા દેવ છે રે, વેરાવળ મનોહાર રે-પ્રાણી-૧૫
-185

Page #207

(૧૫) રાગ ? આવો આવો હે વીર સ્વામિ સુણી સુણો હે ભવિજન પ્યારા, સિદ્ધચક મહિમા અપાર,
મહાવીર સ્વામિની આજ્ઞા લઈને, ગુરુ ગૌતમ ગણધાર રાજગૃહી નગરી હિત કાજે, આવે સહુ પરિવાર-સુણો..
શ્રી શ્રેણીકરાય આદિ આગે, દે ઉપદેશ મનોહાર, માનવભવમાં પ્રમાદ તજીને, ધર્મ કરો નરનાર-સુણો..........૨
દાન શિયલ તપ ભાવના ભાવો, ધર્મનાં ચાર પ્રકાર, ભાવ વિના દાનાદિક ધર્મો, મુક્તિ નહીં દેનાર-સુણો...૩
વિશુદ્ધ ભાવ પ્રગટ કરવાને, નવપદ ધ્યાન શ્રીકાર, અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ પાઠક સાધુ દર્શન જ્ઞાન અવધાર-સુણો.....૪
ચારિત્ર સંપ એ સિદ્ધચક્ર યંત્ર, શાંત દાંત આરાધનાર, વિધિશું આરાધન કરતાં એ, દુઃખ દોહગ ટાળનાર-સુણો ...૫
વિધિપૂર્વક આરાધન કરતાં, શ્રી મયણા શ્રીપાળ, સુરનરવરનાં સુખ ભોગવીને, વરશે શિવ વરમાળ-સુણો...૬
ગુરુ કપૂર-સૂરિ અમૃત ભાખે, જગમાંહે નવપદ સાર, * મન-વચ-કાયે આરાધના કરીને, સફલ કરો અવતાર-સુણો....૭
(૧૬) રાગ ? મારે સાસરીયે જઈને હાં રે બેની કર્મનાં ખેલો જો જો એટલડો (૨) સુણો હમારો સંદેશડો... હાં રે શ્રીકાંત રાજા છે શિકારી, હાં રે તસ સમકિતી શ્રીમતિ નારી
હાં રે તાસ સન્મતિ છે દેનારી, એટલડો (૨) સુણો...૧ હાં રે જાય શિકારે સાતમેં સહ રાજા, હાં રે કહે કોઢિયો શ્રી મુનિને ઝાઝા,
હાં રે બેઉ ખુશી થાયે મહારાજા, એટલડો (૨) - સુણો....૨ હાં રે ફરી મુનિને નદીમાહે પાડે, ચંડાળ કહીને મુનિને કાઢે,
હાં રે શ્રીમતિ વારે તે દહાડે-એટલડો (૨).......૪ હાં રે શ્રી શ્રીકાંત શ્રીપાળ થાવે, શ્રી શ્રીમતિ મયણા આવે, હાં રે સખીઓ લઘુ રાણીપદ પાવે - એટલડો.. (૨).....૫ હાં રે થાએ કોઢિઆ વઠો શ્રીપાળો, હાં રે કલંક આપે ચાંડાળો,
હાં રે ધવલ નાખે સમુદ્રમાં કાળો - એટલડો (૨)....૬ હાં રે નવપદથી શ્રીપાલરાય રાણો, હાં રે કોઢિયા સાતસે રાણા જાણો, હાં રે શ્રીપાલ થાશે શિવરાણો - એટલડો (૨)....૭
-18)

Page #208

હાં રે ગુરુ પૂંરસૂરિ અમૃત એમ ભાખે, હાં રે તજી વિરાધના આરાધના ચાખે,
હાં રે તેના કર્મનો ભૂક્કો કરી નાખે - એટલજી (૨).૮ (૧૭) રાગ : સાંભળજો તમે અદભૂત વાતો....
માલવદેશ ઉજૈણી નગરી, શ્રી પ્રજાપાલ ભૂપાલ રે, સૌભાગ્યસુંદરીને રૂપસુંદરી, પટરાણી બે અસરાલ રે.... માલવ....
સુરસુંદરી મયણાસુંદરી સુતા, શિવ જૈન ધર્મ ધરનારી રે, સુરસુંદરી સુંદર વર પામી, અભિમાનમાં મરનારી રે.... માલવ...
મયણાસુંદરી કર્મ સંયોગે, કોઢિયો વર નરનારી રે, ગુયોગે નવપદ આરાધી, રુપાળો વર કરનારી રે... માલવ....
કર્મયોગ સુરસુંદરી બાળા, બબ્બર કુલમાં વેચાણી રે, શ્રીપાલ આગે એ નૃત્ય કરનારી, હવે થઈ તે ખૂબ શાણી રે... માલવ...
માતાપિતાદિ આગે તેહ બોલે, છોડી મિથ્યા અભિમાની રે, મયણાને ધર્મ સુરતરુ ફલ્યો, મારો વિતરુ માનો રે... માલવ..
શૈવ ધર્મ છોડી જૈન ધર્મ પામે, સુરસુંદરી સુખકારી, મયણાને શ્રીપાલ નવપદનું ધ્યાન ધરો મંગલકારી રે....... માલવ
સુર નરવરનાં સુખ ભોગવીને, વરશે શિવ પટરાણી રે, ગુરુ કપૂરસૂરિ અમૃત ભાખે, ગુરુ ગૌતમની એ વાણી રે માલવ...
(૧૮) મુનિપદની સજઝાય. રાગ : ધન્યા શ્રી-મગધ દેશ રાજગૃહી નગરી
તે મુનિને કરું વંદન ભાવે, જે પર્કાય વ્રત રાખે રે, ઈન્દ્રિય પણ દ” વિષય ધૃણાથી, વાણી શાંતિ સુધારસ ચાખે રે- તે મુનિ...૧
લોભ તણાં નિગ્રહ કરતાં, વળી પડિલેહણાદિક ક્રિયા રે, નિરાશસ યતનાઅએ બહુપદી, વળી કરણ શુદ્ધિ ગુણાદરિયારે - તે મુનિ...૨
અહનિશ સંજમ યોગશું યુક્તા, દુર્ધર પરિષહ સહતા રે, મન-વચ-કાય કુશળતા જેગે, વરતાવે ગુણ અનુસરતા રે-તે મુનિ...૩
છડે નિજ તનુ ધરમને કામે, ઉપસર્ગાદિક આવે રે, સત્તાવીશ ગુણે કરી સોહે, સૂત્રાચારને ભાવે રે-તે મુનિ...૪
જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર તણાં જે, વિકરણ જોગ આચાર રે, અંગે ધરે નિઃસ્પૃહતા શુદ્ધિ, એ સત્તાવીશ ગુણ સાર રે-તે મુનિ....૫ અરિહંત ભક્તિ સદા ઉપદીશે, વાચક સૂરિનાં સહાઈ રે,
187)

Page #209

મુનિ વિણ સર્વે ક્રિયા નવિ સૂઝે, તીર્થ સકલ સુખદાઈ રે-તે મુનિ...૬ - પદ પાંચમ ઈણીપરે ધ્યાવો, પંચમી ગતિને સાધો રે, સુખી કરજો શાસનનાયક, જ્ઞાનવિમલ ગુણ વાધો રે-તે મુનિ.૭
(૧૯) રાગ : સ્નેહી સંત એ ગિરિ સેવો. સમતા સુખનો જે ભોગી, અષ્ટાંગ ધરણ જે જોગી, સદાનંદ રહે જે અસોગી, શ્રદ્ધાનંત જે શુદ્ધોપયોગી, ભવિજન એહવા મુનિ વંદો, એથી ટલે દુઃખ દંદો,
જે સમકિત સુરતરુ કંદો. ભવિ.. ૧ જ્ઞાનામૃત જે રસ ચાખે, જિન આણા હિયડે રાખે, સાવધ વચન નવિ ભાખે, ભાડુ જિનજીનું ભાખે.. ભવિ.. ૨
આહાર લીયે નિર્દોષ, ન ધરે મન રાગ ને રોષ, ન કરે વલી ઈન્દ્રિય પોષ, ન ચિકિત્રે ન જુએ જોષ.. ભવિ... ૩
બાહ્માંતર પરિગ્રહ ત્યાગી, ત્રિકરણથી જિનમત રાગી, જસ શિવરમણી રઢ લાગી, વિનયી ગુણવંત વૈરાગી... ભવિ. ૪
મદ આઠ તણા મન ગાળે, એક ઠામે રહે વરસાવે, પંચાચાર તે શુદ્ધ પાળે, વલી જિનશાસન અજુઆળે.. ભવિ. ૫
પંચાશ્રવ પાપ નિરોધ, જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર શોધે, નવિ રાચે તે કોપી ક્રોધે, ઉપગાર ભણી ભવિ બોધે. ભવિ.. ૬
ભિક્ષા લે ભ્રમર પરે ભમતા, મનમાં ન ધરે કોઈ મમતા, રાગ-દ્વેષ સુભટને દમતા, રહે જ્ઞાન ઓગાનમાં રમતા.. ભવિ. ૭
સુધા પચે વ્રત વહેતા, ઉપશમ ધરી પરિષહ સહતા, વલી મોહ ગહનવન દહતા, વિચરે ગુરુ આણાએ રહેતા. ભવિ... ૮
જે જ્ઞાન-કિયા ગુણ પાત્ર, અણ દીધું ન લે તૃણ માત્ર, સદા શીલે સોહાવે ગાત્ર, જાણે જંગમ તીરથ જાત્ર.. ભવિ... ૯
દયા પાલે વીશવાવીશ, ધરે ધ્યાન ધર્મ નિશદિશ, જગજંતુ તણા જે ઈશ, જસ ઈન્દ્ર નમાવે શિષ. ભવિ. ૧૦
કોધ-લોભાભિમાન ને માયા, તજીયા જેણે ચાર કષાયા, બુધ ખીમાવિજય ગુરુરાયા, શિષ્ય જિનવિજય ગુણગાયા... ભવિ... ૧૧
-188

Page #210

(૨૦) ગોયમ નાણી હો કે, કહે સુણો પ્રાણી મારા લાલ, જિનવર વાણી હો કે, હિયડે આણી મારા લાલ,
આસો માસે હો કે, ગુરુની પાસે મારા લાલ, નવપદ ધ્યાનસે હો કે, અંગ ઉલ્લાસે મારા લાલ..૧
આંબિલ કીજે હો કે, જિન પૂછજે મારા લાલ, જાપ જપીજે હો કે, દેવ વાંદીજે મારા લાલ, ભાવના ભાવો હો કે, સિદ્ધચક્ર ધ્યાવો મારા લાલ, જિનગુણ ગાવો હો કે, શિવસુખ પાવો મારા લાલ.....૨
શ્રી શ્રીપાલે હો કે, મયણાં બાળાએ મારા લાલ,
ધ્યાન રસાલે હો કે, રોગ જ ટાળે મારા લાલ, સિદ્ધચક્ર ધ્યાવો હો કે, રોગ ગાયો મારા લાલ, મંત્ર આરાધ્યો હો કે, નવપદ પાયો મારા લાલ....૩ ભામિની ભોળે હો કે, પહેરી પટોળી મારા લાલ,
સહિયર ટોળી હો કે, કુંકુમ ઘોળી મારા લાલ, થાળ ચોળી હો કે, જિન ઘર ખોલી મારા લાલ, પૂજી પ્રણમી હો કે, કીજે ઓળી મારા લાલ.....૪ ચૈત્રે આસો હો કે, મનને ઉલ્લાસે મારા લાલ, નવપદ ધ્યાસે હો કે, પંડિતરાય મારા લાલ,
ઉત્તમ સાગર હોકે પંડિત રાય માઠાલાલ, સેવક કાંતિ હો કે, બહુ સુખ પાયા મારા લાલ...૫
(૨૧) સેવો રે ભવિ નવકાર, જપે શ્રી ગૌતમ ગણધાર, ભવિ સાંભળો હાં રે સંપદ થાય ભ.હાં રે સંકટ જાય... ભ.... આસોને ચૈત્રે હરખ અપાર, ગણણું કીજે તેર હજાર.. ભ. ૧ ચાર વર્ષને વળી પટ્ માસ, ધ્યાન ધરો ભવિ ધરી વિશ્વાસ. ભ... ધ્યાયો રે મયણા સુંદરી શ્રીપાળ, તેહનો રોગ ગયો તત્કાળ. ભ...૨
અટકમલ દલ પૂજા રસાળ, કરી હવણ છાંટ્યુ તત્કાળ... ભ. સાતસો મહીપતે તેહને રે ધ્યાન, દેહડી પામ્યા કંચનવાન. ભ... ૩
મહિમા કહેતાં નાવેપાર, સમરો તણે કારણ નવકાર. ભ... ઈહભવ પરભવ દીએ સુખવાસ, પામે લચ્છી લીલ વિલાસ.. ભ....૪
189

Page #211

જાણી પ્રાણી લાભ અનંત, સેવો સુખદાયક એ મંત્ર... ભ.. ઉત્તમસાગર પંડિત શિષ્ય, સેવે કાંતિસાગર નિશદીશ. ભ. ૫
(૨૨) શ્રી મુનિચંદ્ર મુનિશ્વર વંદી, ગુણવંતા ગણધાર સુજ્ઞાની, દેશના સરસ સુધારસ વરસતા, જેમાં પુષ્કર જલધાર સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ-૧
અતિશય જ્ઞાની પર ઉપકારીઆ, સંયમ શુદ્ધ આચાર સુજ્ઞાની શ્રી શ્રીપાલ ભણી જાપ આપીયો, કરી સિદ્ધચક ઉદ્ધાર સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ-૨
આંબિલ તપ વિધિ શીખી આરાધ્યો પડિક્રમણા હોય વાર સુજ્ઞાની અરિહંતાદિક પદ એક એકનું, ગણણું દોય હજાર સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ...૩
પડિલેહણ દોય ટંકની આદરે, જિનપૂજા ત્રણ કાળ સુજ્ઞાની બ્રહ્મચારી વળી ભોંય સંથારે, વચન ન આળપંપાળ સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ-૪
મન એકાગ્ર કરી આંબિલ કરે, આસો ચૈતર માસ સુજ્ઞાની સુદી સાતમથી નવદિન કીજીએ, પૂનમે ઓચ્છવ ખાસ સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ...૫
એમ નવ ઓળી એકાશી આંબિલે, પૂરી પૂરણ હર્ષ સુશાની ઉજમણું પણ ઉદ્યમથી કરે, સાડાચાર રે વર્ષ સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ...૬
એ આરાધનથી સુખ સંપદા, જગમાં કીર્તિ રે થાય સુજ્ઞાની રોગ ઉપદ્રવ નાસે એહથી, આપદા દૂરે પલાય સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ....૭
સંપદા વાધે અતિ સોહામણી, આણા હોય અખંડ સુજ્ઞાની મંત્ર જંત્ર તંત્ર સોહતો, મહિમા જાસ પ્રચંડ સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ..૮
ચક્રેશ્વરી જેહની સેવા કરે, વિમલેશ્વર વળી દેવ સુજ્ઞાની મન અભિલાષા પૂરે સવિ તેહના, જે કરે નવપદ સેવ સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ...૯
શ્રીપાલે તેણી પર આરાધ્યો, દૂર ગયો તસ રોગ સુજ્ઞાની રાજઋદ્ધિ દિન દિન પ્રત્યે વધતો, મન વાંછિત લો ભોગ સુશાની-શ્રી મુનિ.૧૦
અનુક્રમે નવમે ભવ સિદ્ધિ વર્યા, સિદ્ધચક સુપસાય સુજ્ઞાની એણીપરે જે નિત્ય નિત્ય આરાધશે, તસ જસ વાદ ગવાય, સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ-૧૧
સંસારિક સુખ વિલસી અનુકમે, કરીએ કર્મનો અંત સુજ્ઞાની ઘાતિ અઘાતિ ક્ષય કરી, ભોગવે, શાશ્વત સુખ અનંત સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ-૧૨ -
એમ ઉત્તમ ગુરુ વયણ સુણી કરી, પાવન હુઆ બહુ જીવ સુજ્ઞાની પદ્યવિજય કહે એ સુરતરુ સમો, આપે સુખ સદેવ સુજ્ઞાની-શ્રી મુનિ...૧૩
-190

Page #212

(૨૩) રાગ : આ છે લાલ નવપદ મહિમા સાર, સાંભળજો નરનાર, આ છે લાલ, હેત ધરી આરાધીએ છે, તો પામો ભવપાર, પુત્ર કલત્ર પરિવાર, આ છે લાલ, નવપદ મત્ર આરાધીએ જી-૧ આસો માસ સુવિચાર, નવ આંબિલ નિરધાર, આ છે લાલ, વિધિશું જિનવર પૂજીએ છે,
અરિહંત પદ સાર, ગણણું તેર હજાર, આ છે લાલ, નવપદનું એમ કીજીએ જી-૨ મયણા સુંદરી શ્રીપાળ, આરાધ્યો તત્કાળ, આ છે લાલ, ફળદાયક તેહને થયો છે,
કંચન વરણી કાય, દેહડી તેહની થાય, આ છે લાલ, શ્રી સિદ્ધચક્ર મહિમા કહ્યોજી-૩ સાંભળો સહુ નરનાર, આરાધ્યો નવકાર,
આ છે લાલ, હેત ધરી હૈડે ઘણું છે, ચૈત્ર માસે વળી એહ, નવપદ શું ધરો નેહ,
આ છે લાલ, પૂજે કે શિવસુખ ઘણું જી-૪ ઈણી પરે ગૌતમ સ્વામિ, નવ નિધિ જેહ ને નામ,
આ છે લાલ, નવપદ મહિમા વખાણ્યો છે,
ઉત્તમસાગર શિષ્ય, પ્રણમે તે નિશદિશ. આ છે લાલ, નવપદ મહિમા જાણીએ જી-૫
સમરી મૃતદેવી શારદા, સરસ વચન વર આપે તદા, આંબિલ તપનો મહિમા ઘણો, ભવિજન ભાવ થકી તે સુણો-૧ વિગઈ સકલનો જયાં પરિહાર, અશનમાં પણ ભેદ વિચાર, વિદલ સર્વ તિલ તુવર વિના, અળસી કોદ્રવ કાંગની મન-૨
ખડધાન પંહક દૂકટ ફળ, સર્વ વર્ણજે આંબિલને પર્વ, ઓસામણ સૂંઠ મરીય ને સૂઆમેથી સંચલ રામઠ કહ્યા, અજમાદિક ભેળા રંધાય, તો આંબિલમાં લેવા થાય....૪
જીરુ ભળે તેજેવડી કહી, તે સૂઝે પણ જીરુ નહિ, ગોમૂત્ર વિના અને અણાહાર, તે સવિ લેવાનો વ્યવહાર...૫
)

Page #213

સાત જાતિ તે તંદુલ તણી, તે સુઝતી આંબિલ ભણી, સેકેલ ધાન અપકવી દાળ, માંડા ખાખર લેવા ટાળ....૬
હલદ્ર લવિંગ પીંપર પીંપળી, હરડે સૈંધવ વેસણ વળી, ખાદિમ સ્વાદિમ જે કહેવાય, તે આંબિલમાં નવિ લેવાય....૭ ઉત્કૃè વિષે ઉષ્ણ જળ નીર, જધન્ય વિધે કાંજીનું નીર, ઈમ નિર્દૂષણ આંબિલ કરે, મુખ ધોવણ દાતણ નવિ કરે.....૮ જે નિર્દૂષણ લીધે આહાર, ઓદનની તેહને વ્યવહાર, આટો લિંગટ પાણી વતુ, તે પણ આંબિલમાં સૂઝતું.....૯ અશઠ ગીતાર્થ અણમચ્છરી, જે જે વિધ બોલે તે ખરી, લાભાલાભ વિચારે જેહ, વિધિ ગીતાર્થ કહયે તેહ-૧૦ આંબિલ તપ ઉત્કૃટો કહ્યો, વિઘ્ન વિદારણ કારણ લહયો, વાચક કીર્તિ વિજય સુપસાય, ભાખે વિનયવિજય ઉવજઝાય.....૧૧
(૨૫)
સરસ્વતી માતા મયા કરો, આપો વચન વિલાસો રે, મયણાસુંદરી સતી ગાઈશું. આણી હિયડે ભાવો રે....૧ નવપદ મહિમા સાંભળો, મનમાં ધરી ઉલ્લાસો રે, મયણાસુંદરી શ્રીપાળને, ફળિયો ધર્મ ઉદારો રે.... નવપદ-૨ માલવદેશમાંહિ વળી, ઉજ્જૈની નયરી જાણો રે, રાજ્ય કરે તીંહા રાજીઓ, પુહવીપાળ નરીંદો રે.... નવપદ-૩ રાયતણી મન મોહની, ઘરણી અનોપમ દોય રે, તાસ કુખે સુતા અવતરી, સુરસુંદરી મયણા જોડ રે.... નવપદ-૪ સુરસુંદરી પંડિત કને, શાસ્ત્ર ભણી મિથ્યાત રે, મયણાસુંદરી સિદ્ધાંતનો, અર્થ લ્યો સુવિચાર રે.... નવપદ-પ રાય કહે પુત્રી પ્રત્યે, હું તુઠચો તુમ જેહો રે,
વંછિત વર માંગ્યો તદ્દા, પરણાવી શુભ કામો રે... નવપદ-૬ સુરસુંદરી વર માંગ્યો, આપ્યો અનુપમ જેહો રે, મયણાસુંદરી વયણા કહે, કર્મ કરે તે હોય રે.... નવપદ-૭ કર્મે તુમારાં આવિયો, વર વરો બેટા જેહો રે,
તાત આદેશે કર ગ્રહયો, વર્ષો કુષ્ટી તેહો રે.... નવપદ-૮ આંબિલનો તપ આદરી, કોઢ અઢાર નીકાલો રે, સદ્ગુરુ આજ્ઞા શિર ધરી, હુઓ રાય શ્રીપાલો રે.... નવપદ-૯
192

Page #214

તપ પ્રસાદે સુખ સંપદા, પ્રત્યક્ષ સ્વર્ગે પહંતો રે, ઉપસર્ગ સવિ દૂરે ટળ્યાં, પામ્યો સુખ અનંતા રે.. નવપદ - ૧૦
નવ રાણી પામ્યા ભલી, રાજ્ય પામ્યો મનરંગો રે,
તપગચ્છ દિનકર ઉગીયો, શ્રી વિજયસેન સૂરીદો રે તાસ શિષ્ય વિમલ એમ વિનવે, સતીય નામે આનંદો રે. નવપદ-૧૧
(૨૬) મુનિ પદની સજઝાય પંચ મહાવ્રત દશવિધ યતિધર્મ, સત્તર સંયમ ભેદ પાળે છે, વૈયાવચ્ચ દશ નવવિધ બ્રહ્મચર્ય, વાડ ભલી અજવાળો છે.....૧
જ્ઞાનાદિ ત્રય બારે ભેદે, તપ કરે જેહ નિદાન છે, કોધાદિક ચારનો નિગ્રહ, એ ચરણસિત્તરી માન છે...... ૨
ચઉવિધ પિંડ વસતિ પાત્ર, નિર્દૂષણ એ લેવે છે, સમિતિ પાંચ વળી પડિમા બાર, ભાવના બાર સેવે છે.....૩ પચવીશ પડિલેહણ પંચ ઈન્દ્રિયો, વિષય વિકારથી વારે છે,
ત્રણ ગુમિને ચાર અભિગ્રહ, દ્રવ્યાદિક સંભારે છે, કરણસિત્તરી એવી સેવે, ગુણ અનેક વળી વાધે છે, સંયમી સાધુ તેહને કહીએ, બીજા સવિ નામ ધરાવે છે..... ૫
એ ગુણ વિણ પ્રવજ્યા બોલી, આજીવિકાને તોલે છે, તે પકાય અસંયમી જાણો, ધર્મદાસ ગણી બોલે છે...૬
જ્ઞાનવિમલ ગુરુ આણા ધરીને, સંયમ શુદ્ધ આરાધો છે, જેમ અનુપમ શિવસુખ સાધો, જગમાં કીર્તિ વધે છે. ૭
(૨૭) શ્રી મુનિરાજને વંદના નિત કરીએ, હાં રે નિત કરીએ રે નિત કરીએ હાં રે તપસી મુનિવર અનુસરીએ, હાં રે જેનો ધન્ય અવતાર-શ્રી મુનિ-૧
નિંદક પૂજક ઉપરે સમભાવે, હાં રે પૂજક પર રાગ ન આવે, હાં રે નિંદક પર દ્વેષ ન આવે, હાં રે તેહથી વીતરાગ-શ્રી મુનિ-૨
તીન ચોકડી ટાળીને વ્રત ધરીયાં, હાં રે જાણું સંયમ રસનાં દરિયા, હાં રે અજવાળ્યો છે આપણા પરીયા, હાં રે ધન્ય ધન્ય ઋષિરાજ-શ્રી મુનિ-૩
સંજમધર ઋષિરાજજી મહાભાગી, હાં રે જેની સંયમે શુભમતિ જાગી, હાં રે થયા કંચન કામિનિ ત્યાગી, હાં રે કરવા ભવ તાગ-શ્રી મુનિ.... ૪ ચરણકરણની સિત્તરી દોય પાળે, હાં રે વળી જિનશાસન અજવાળે,
193

Page #215

હાં રે મુનિ દોષ બેતાલીશ ટાળે, હાં રે લેતાં શુદ્ધ આહાર-શ્રી મુનિ...૫
ચિત્ર સંભૂત્તિને વળી હરિકેશી, હાં રે અનાથીમુનિ શુભ લેશી, હાં રે ગૌતમ ગણધર વળી કેશી, હાં રે બેઉનાં અણગાર-શ્રી મુનિ-૬ દશ ચકી પ્રત્યેકબુદ્ધને જગજાણે, હાં રે નમિ-રાજને ઈંદ્ર વખાણે, હાં રે ઉત્તરાધ્યયને તે વખાણે, હાં રે શ્રી દશાર્ણભદ્ર-શ્રી મુનિ-૭ શતવીસ કોટિ ઝાઝેરા અઢિદ્વીપે, હાં રે તપ સંયમ ગુણથી દીપે, હારે ચાર સોલ પચ્ચીસને દીપે, હાં રે કીજે ગુણગ્રામ-શ્રી મુનિ-૮ દીપવિજય કવિરાજનાં ગુણ ગાવું, હાં રે ગુણ ગાઈને ભાવના ભાવ, હાં રે ગાતાં પરમ મહોદય પાઉ, હાં રે માનવ ભવ સાર-શ્રી મુનિ-૯
-
(૨૮) રાગ : ભમર ગીતાની ગુરુ નમતા ગુણ ઉપજે, બોલે આગમ વાણ,
શ્રી શ્રીપાલને મયણાસુંદરી, સદહે ગુણ ખાણ, શ્રી મુનિચંદ્ર મુનીશ્વરા, બોલે અવસર જાણ... શ્રી-૧
આંબિલનો તપ વર્ણવ્યો, નવપદ નવ રે નિધાન, કટ ટળે આશા ફળે, વાધે વસુધા વાન... શ્રી મુનિચંદ્ર-૨
રોગ જાવે રોગી તણા, જાવે શોક સંતાપ, બહુલા વૃંદ ભેળા મળે, પુચ વધે ઘટે પાપ.. શ્રી મુનિચંદ્ર-૩
ઉજવલ આસો સાતમ, તપ માંડે તનુ હેત, પુણવિધ પૂનમ લગે, કામિનિ કંત સમેત... શ્રી મુનિચંદ્ર-૪
ચૈત્ર સુદ માહે તીમ, નવ આંબિલ નીરમાય, ઈમ એકાશી આંબિલે, એ તપ પૂરો થાય. શ્રી મુનિચંદ્ર-૫
રાજ નિષ્કટક પાળતા, નવ શત વરસ વિલીન, દેશવિરતિ પણ આદરી, દીપાવ્યો જગ જૈન... શ્રી મુનિચંદ્ર-૬
ગજરથ વરસ તેને બહુઆ, નવલખ તેજી-તો ખાર, નવકોડી હયદલ ભલું, નવનંદન વન નાટક . શ્રી મુનિચંદ્ર-૭
તપ જપ ઉદ્યાપન થકી, લીધો નવમો સમ્મ, સુરનરનાં સુખ ભોગવી, નવમે ભવ અપવષ્ણ..... શ્રી મુનિચંદ્ર-૮
હંસવિજય કવિરાયના, જીમ જલ ઉપર નાવ, આપ તરે પર તારવે, મોહન સુહ સ્વભાવ.... શ્રી મુનિચંદ્ર-૯
- 194 -

Page #216

(૨૯) શ્રી દેવ વિજયજી રચિત પંચ પરમેષ્ઠિ સઝાય | (વીર માતા પ્રીતિ કારણીક એ દેશી)
ચિત્ત ધરી ભગવતી ભારતી, જિનગુરુપય પણ એવી પંચમ પરમેષ્ઠિમંત્રનું ધરુ ધ્યાન નિત્ય સેવિ પંચપદ વર્ણના સાંભળો-(૧)
બાર અરિહંતના ગુણભલા, સિદ્ધના આઠ ગુણ ધ્યાય ગુણી છત્રીસ આચાર્યના, પણવીસ વિક્ઝાય-પંચપદ- (૨)
સાતનઈ વીસગુણ સાધુના, સર્વ મળી એકસો આઠ, સૂર સિદ્ધાંત માંહિ કમા, જોઉં ઠાણાંગનો પાઠ-પંચપદ- (૩)
સિદ્ધ અરિહંતના ગુણ ઘણા, કહુ કેટલા એક, ઈશ્વરનાગેન્દ્ર સુર નર મિલિ, લાખ રસના હુઈ છેક-પંચપદ- (૪)
શ્રી વિજય દેવગુરુપાટવી, શ્રી વિજયસિંહ ગુસયરે, તેહનો સીસ નવકારના, દેવવિજયગુણ ગાય-પંચપદ-(૫)
અરિહંત પદની ઢાળા (રાગ : પુખલવઈ વિજયજયો રે) પ્રથમ ભણુ અરિહંતનાજી, સુંદર ગુણ એ બાર,
અતિશય ચાર સોહામણાજી, અષ્ટ મહાપ્રતિહારભવિકજન ! જપીઈ જિનનું રે નામ, રાગ દ્વેષ જેણે હળ્યાજી, સીએંઈ સઘલાકામ, ભવિકજન જપિઈજિનનું રે નામ (૧)
સાતે ઈતિ ઉપશમઈજી, ગાઉ સયપંચ મઝાર, નાણ વચન પૂજા તણાજી, અતિશય અભિનવ ચાર-ભવિક (૨)
શોકરહિત તરુવરભલોજી, ફલદલ ફૂલરસાલ ફૂલપગર ઢીંચણ સમાજ, સમવસરણ સુવિશાલ-ભવિક (૩)
મધુરરાગ મનમોહતોજી, દિવ્ય ધ્વનિ ભવિ વૃંદ સિંહાસન આસન ઠવ્યાજી, ચામર ઢાલઈ ઈંદ્ર-ભવિકજન (૪)
છત્રત્રય શિરે સોહતુંજી, ગયણે દુંદુભિ નાદ, ભામંડલ તેજઈ કરીજી, માંડઈ સવિસ્ય વાદ-ભવિકજન (૫)
શ્રી વિજય દેવ પટોધરુજી, શ્રી વિજયસિંહસૂરીંદ, અરિહંતના ગુણએ કહ્માજી, દેવ વિજય આણંદ-ભવિકજન (૬)
-195

Page #217

સિદ્ધ પદની ઢાળ
(રાગ : અબલાની દેશી). અકરમચૂરણ કરી રે લાલ, આઠ ગુણે પરસિદ્ધ - મેરે પ્યારે રે ખાઈક સમકિતના ઘણી રે લાલ, વંદુ એહવા સિદ્ધ, મેરે પ્યારે રે
અષ્ટકમ ચૂરણ કરી રે - મેરો પ્યારો રે (૧). અનંતનાણદંસણધરા રે લાલ, ચોથુ વીરજ અનંત - મેરે પ્યારે રે અગુરુલઘુ સૂષિમ કમા રે લાલ, અવ્યાબાધવહત મેરે-મેરે પ્યારો રે (૨)
જેહની કાયા જેહવી રે લાલ, ઉણી ત્રીજઈ ભાગ-મેરે પ્યારો રે સિદ્ધશિલાથી જો જોજને રે, અવગાહન વીતરાગ-મેરે પ્યારો રે (૩)
સાદિ અનંત જિહાં ઘણા રે, સમયઈ સમયઈ જાય-મેરે પ્યારો રે મંદિરમાંહિ દીપાલિકા રે, સઘલી જ્યોતિ સમાય-મેરે પ્યારો રે (૪)
માનવભવથી પામિઈ રે લાલ, સિદ્ધ તણા સુખસંગ-મેરે પ્યારો રે એ અધિકાર સહ કહ્યો રે લાલ, જોઉ જોઉ ભગવતિઅંગ-મેરે પ્યારો રે (૫)
શ્રી વિજય દેવસૂરીસરુ રે લાલ, શ્રી વિજય સિંહસૂરીશ-મેરે પ્યારો સિદ્ધતાના ગુણ બોલતા રે લાલ, દેવદિઈ આશિષ-મેરે પ્યારો રે (૬)
- આચાર્ય પદની ઢાળ
(રાગ : રસીયાની દેશી) હવે ચારિજના ગુણ સાંભળો, જેહથી પામો રે નાણ - સોભાગી દરસણવરણ લહો વલી જેહથી, જગમાં જુગધ્રધાન - વૈરાગી
સેવો એહવો સૂરિ સદા.... (૧) સેવો એધા સૂરિસદા, જોજ્યો સિદ્ધાંત સાગ - સોભાગી તિર્થંકર વિણ તિર્થંકર સમો, ગુરુ ગુણ થાપના ભાષ્ય સૌભાગી - સેવો... (૨)
પંચ ઈંદ્રિય સંવરણ કઈ ભલ, નવવિધ પાલઈ રે બંભ - ચાર કપાયતણો જે જય કરઈ, જિણશાસણનો રે થંભ - - સેવો... (૩).
પંચ મહાવ્રત, પંચવિધાચાર પંચસમિતિ ધરઈ ધીર - ત્રિણ ગુપતિ પાલઈ તે, તે વીરનો પટ્ટધરવીર - -- સેવો.... (૪)
એ છત્રીસ ગુણે કરી શોભતો, તેહનઈ નામું રે શીસ - શ્રી વિજયસિંહસૂરીસર એહવા, તેહનો બોલઈ સીસ - ... સેવો . (૫)
196

Page #218

૨આઈ વીસ ઈ સંધિ લિ
ઉપાધ્યાય પદની ઢાળ શ્રી ઉવક્ઝાય તણા ગુણ કરિઈ, સમતા શિવપદ સુખ કહીઈ તેહની ગરુ આણા સિરવહિઈ, રાતિ દિવસ તેમના ગુણ ગ્રહિઈ- (૧)
જે ગુરુ અગ્યાર અંગનામ જાણ, બાર ઉપાંગ કરઈ જે વખાણ તેહના અર્થભણઈ ને ભણાવઈ, શિષ્યાદિક ને વલી સમઝાવઈ - (૨)
ગચ્છતણા જે મેઢી ભૂત, પંચ મહાવ્રત ભારઈજુર ગીતારથ ગુણ સંજમરત, પરિગ્રહ પંચ પ્રમાદઈ મુક્ત - (૩)
રયણાયરનું જેહનઈ માન, જુઆલઈ દંસણ વરનાણ ધર્મશુકલનુ ધ્યાઈ ધ્યાન, સંકલ સાધુમાં લહુઈ બહુમાન ... (૪)
મુનિવરગુણ ઉપરિ પણ વીસ, ટાલી જેણઈ માયા રીસ ભાવઈ પ્રણમુ વીસ બાવીસ, તેહગુરુ પૂરઈ સંઘ જગીસ - (૫)
શ્રી વિજય દેવસૂરીસર બાઈ, પાઈ શ્રી વિજયસિંહ વિરાજ તેહ તણુ બાલક ઈમ બોલઈ, મુનિવરના ગુણ ન તોલઈ - (૬)
સાધુપદની ઢાળ (રાગ : ભારુ આડીની દેશી) મુનિસમરી હો ગણધરનું ધ્યાનકિ, ગૌત્તમસામી ધુરી ધરી હવે બોલીશ હો ગુણ સાધુના સારકિ, જિમ પામું સંયમ સિરિ (૧) એહવાનું જિનવરહો પ્રણમું બહુ ભાવિ કિ, સંયમ કમલા જે વર્યા ભવદરિયાતો તરિયા તે સાધુ કિ, પૂરવમુનિ જિમ સાંભર્યો (૨) વ્રત પાંચઈ હો પાલઈ મન શુદ્ધિ કિ, નિશિભોજન ન કદા કરઈ
છકાયની રક્ષા કરઈ કિ, પંચેઈંદ્ધિ વશિકરઈ (૩). બાહ્ય પરિગ્રહ હો ઢાલઈ અંતરંગ કિ ખિમાખણ હાથઈ ધરઈ ભાવશુદ્ધિ હો પડિલેહણ સાર કિં, કરણ વિસોહી આહરઈ (૪) સંયમના હો ગુણ વિવિધ પ્રકાર કિ, મનવચન કાયા શોધતો શિતાદિક કોસઈ પરિગ્રહ ઝેહ કિ, ઈર્યાસમિતિ સોધતો (૫) મરણાંતિક હી ઉપસર્ગ સહતિ કિ, ગયાસુકુમાલી જિમ સિધ્ધા અવંતિહી સુકુમાલ મેજિકિ, શાસણનાયક નિરવલ્યા (૬)
જે પાલઈ હો ગુણ સત્તાવીશ કિ, શુદ્ધાચારણ મુનિવરુ ગોચરીંઈ કહો ખપે શુદ્ધ ધરંત કિ, જીવસકલ નઈ હિતકરુ - (૭) સૂરીસ હો શ્રી વિજય દેવ સૂરિ ક્તિવગચ્છ અંબર દિનકરુ
197)

Page #219

તસપાટિહો વિજય મુર્ણિદકિ, સોહમ જંબુગણધરુ - (૮) પામી પુણ્યઈ હો એ ગુરુના સેવા કિ, દેવ વિજય સેવક ભણઈ
તે પામઈ હો જયલીલ વિલાસકિ, મુનિવરના ગુણ જે થઈ એહવા મુનિવર હો પ્રણમું બહુભાવર્કિ, સંયમકમલા જેવર્યા - (૯)
ઉપા.- માનવિજયજી રચિત નમુક્કાર સઝાયા
પ્રણમુ શ્રી ગૌતમ ગણધાર, કહુ નવકાર તણો સુવિચાર જસ સમરણઈ લહીઈ ભવપાર, પંચપરમેષ્ઠી સદા જયકાર - (૧)
ધ્યાતા ધ્યેય ધ્યાન વ્યવહારી, પરમારથી એકજ નિરધારી ધ્યાતા સાતા સમતિ વત, અરિહંતાદિક ધ્યેય મહંત - (૨)
મન વચકાય તણી એકતા, શુદ્ધ ધ્યાન હુઈ એતાવતા આધિવ્યાધિ ઉપદ્રવ સવિ કલઈ, એથી મનવાંછિત સુખમ લઈ - (૩)
ધ્યાતાળેય રુપ જબ હોય, નિશ્ચયસુખ તવ પાવઈ સોય ધ્યેય રુપે વિશેષઈ સુણો, ઈકસો આઠ ગુણઈ સુત ગુણો - (૪) તિહાં પ્રથમ અરિહંત ગુણ બાર, તરુ અશોક યોજન વિસ્તાર સુરકૃત પુષ્પવૃષ્ટિ ધ્વનિ દિવ્ય, ચામર સિંહાસન અતિભવ્ય ભામંડલ દેવ દુંદુભિ નાઈ, છત્રવયી દીઠઈ આહલાદ (૬)
અષ્ટ મહપ્રતિહાર્ય એહ સૂત્ર ઉવાઈ ઉવાગઇ રેહ
મૂલાતિશય ઉદારા ચ્યાર, જ્ઞાન વચન પૂજાનો સાર તૂરિય અપાયાપરમ હુનામ, અરિહંતગુણ બારસ અભિરામ - (૭)
કેવલનાણ કેવલદર્શન, અવ્યાબાધ સમકિતભાષણ અખ્ખયથિતિ અર્પી પણું, અગુરુ બહુ વિરય અતિઘણું - (૮)
સવિ કર્મષ્મયથી અડગુણા, સિદ્ધતણા ધ્યાવો ભવિયણા આચારયનઈનામો સીસ, જેહમાં ગુણ હોય છત્રીસ (૯)
(રાગ : અવસર આજ હેરે એ દેશી)
ભવિયણ ભાવીઈ રે, શ્રી નમુક્કારનો અરથ વિણ સવિ હુઈ વ્યર્થ, એ આતમ અંતરગરથ - ભવિ. ...૧૦
છત્રીસગુણ સંજુર આચાર્ય, સેવ્યો હુઈ હિતકારી રે કર્ણ, ચખુ નાસા, જીહ, ફરસા, પંચિદ્રિય વશકારી - ભવિ ...૧૧
વસ્તિકથા, શય્યા ઈંદ્રિય, રસ ઉતર પુવ્યકિડા રે સરસ આહાર વિભૂષા, નવદંભમુક્તિ અપાડ્યા - ભવિ . ૧૨
(198

Page #220

ચારઅધિક કષાય રહિત જે, ગિરુઆ પંચમહાવ્રતધારી રે
નાણ દંસણ ચારિતર તપ, તિમ વીરયાચારઈ સમિત્તો રે પંચમ પારિઠાવણ સમિતો, મન વચ કાયઈ ગુપતો - ભવિ ....૧૪
ઉપાધ્યાય ધ્યાઓ પદ ચોથઈ, ગુણ પણવીસઈ અહીના રે અંગ ઉપાંગ આરાધક ધારક, ચરણ કમલ સિત્તરીના - ભવિ. .... ૧૫
અહવા અંગ એકાદશ પૂરવ, ચઉદશના ભણનારા રે એહ ગુણાંઈ જે જુત જે ઉવજઝાયા, તે ભગવઈ તરણારા - ભવિ.. ૧૬
આચારંગ સુયગડાંગ, ઠાણાંગ, સમવાય ભગવાઈ અંગ રે જ્ઞાતાધર્મકથાગ ઉપાસગદશા અંતગડંગ - ભવિ. ..... ૧૭
અણુત્તરોવવાઈદશા અંગ, પ્રશ્નવ્યાકરણ વિપાક રે. એહ ઉપાંગ બારસ ઉવવાઈ, રાયપરોણી સાકે - ભવિ. .... ૧૮
જીવાભિગમ પન્નવણા નામઈ, જંબુદ્ધિપપન્નત્તિરે ચંદ્ર સૂરપન્નતિ કપિયા, કમ્પવડંસિયા તત્તી રે - ભવિ . ૧૯
પુષ્કિયા પુષ્પ ચૂલિયા વિષ્ણુ દશા નામ એ બાર રે ચરણ સિત્તરી ગુણ ચઉવીસમઈ પંચમહાવ્રત ધાર કે - ભવિ .૨૦
ખંતિ મદવ અજવ મુત્તિ, તપ સંયમ સત્યનામા રે - શૌચ અકિંચન બંભ દશવિધ, યતિ ધરમ અભિરામ - ભવિ .... ૨૧
પંચાઆશ્રવ વિરમણ પંચેદ્રિય, નિગ્ર જીતઈ કષાયા રે દંડત્રયવિરમણ એ સત્તર, ભેદ સંયમ મનિ ભાયા - ભવિ. . ૨૨
આચારય ઉવઝાય થિવિરતહ, તવસી ગ્લાન નવસીસોરે સાધર્મિક કુલ ગણ સંઘ દસનુ વૈયાવચ્ચ જગીશો રે - ભવિ .. ૨૩
બંભસિનવ નાણાદિતિગ, અણસણ ઉણોદરિયા રે વિત્તિ સંખેવ રસચ્ચાઓ, કાયાકલેશ સંલિનતા બહિયા - ભવિ ... ૨૪
પાયચ્છિત વિનય વૈયાવચ્ચ, સક્ઝાય ઝાણ ઉસ્સગ્યો રે અત્યંતર તપ બે મિલિબારસ, ક્રોધાદિકથી અલગો રે - ભવિ .... ૨૫
ગુણ પણવીસમો કરણસિત્તરી પિંડ વિશુદ્ધિચારરે વસ્ત્રપાત્ર આહારવસ્તીની, તહ પદ સમિઈ ઉધર - ભવિ. ... ૨૬
ભાવના અનિત્ય અશરણ, ભવ ઈકતા, અન્ય અશુચિતા સોધિ રે આસ્રવ સંવર નિર્જરાનવમી, લોકસાવહ બોધિ રે - ભવિ .... ૨૭
દુરલભ ધરમ સાધક એ બારે, અહ ભિખુ પડિમા બાર રે એકાદિક સત્તા માસિકી સત્તમી, તિગતિગ રાત્રિ કી સાર – ભવિ ..૨૯
- 199).

Page #221

દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાલ ભાવ ભેદ ઈતિ, કરણસિત્તરીભાસી રે પંચમપદિસવિ સાધુ નઈ ધ્યાઓ, ગુણ સગવીસ ઉપાસી - ભિવ ...........
રાગ : પુખ્તલવઈ વિજયે જ્યારે
રાત્રી ભોજન વિરમણ જુત પણ વ્રત, ધારક છક્કાય રક્ષક પંચેન્દ્રિય લોભ નિગ્રહ ખંતી, ભાવ વિશુદ્ધિ પડિલેહક ભવિજન ધ્યાવો, પંચપરમેષ્ઠિ, જિમ લહો મનની ઈંષ્ટિ રે વિ. સંયમ યોગંઈ જુગતા ગિરુઆ, અકુશલ યોગ નિરોધઈ શિતાદિક પીડા સહઈ ઉવસગ્ગ, સહતા જગ પ્રતિબોધઈ રે ભવિ એ અઠ્ઠોત્તર સોગુણધારી, કીજઈ કમલ બંધ જાપ કે કરભવ અહવ જપમાલી, તજી નખ અગ્રનો વ્યાપાર રે - વિ મેરુઉલ્લંઘન પણ વિનાજપ, અંગુઠઈ મુખ્ય કહીઈ ભાષ્ય ઉપાંશુ માનસથી કમી, અણુમધ્યમોત્તમ લ લહીઈ રે ભવિ નમુકારઈ દેહવાચના લબ્ધિ, ત્રણ્યેનયોતિંગ હત
દો રિજુ સૂત્ર શબ્દ નય તીને, એક લબ્ધિક હેત રે ભવિ સો ચવિહનામાદિક ભેદઈ, નામ થાપના પ્રસિદ્ધ
-
200
1
-
-
.....૩૧
.....
......
*****
વિષ્ણુ ઉવઓગઈ અહવા નિહનવ, પમુહનો દ્રવ્યથી સિદ્ધ રે ભવિ... ૩૭ દ્રવ્ય ભાવનું જે સંકોચન, નમસ્કાર પદ વાચ્ય
(૩૮)
પાલક અનુત્તર સુર સંબાદિક, સ્વામિ તુ રિય અવાચ્ય રે ભવિ. અરિહંતાદિક ગુણસ્યુ નિજમન, સુદ્ધપણઈ જે મેલો તેહીજ ભાવકરણ મુખ્યતાઈ, દ્રવ્યકરણ પણિભેલો વિ.
......
(૩૯)
(૪૦)
ઈમ ઈક અખ્ખર જાપ ઈ નાશઈ, સમ સાયરનું પાપ પંચાશનું પદ તહ પણસયનું પૂરણ કીધઈ જાપરે વિ. છમ્માસી વરસી તપ કીધઈ, જેતી નિર્જરા હોય તેતીઅનાનુપૂર્વી ગણતા અભિંતર તપ સોય રે-વિ. (૪૧) પણ અધિકારી અરિહંતાદિક, ચાર ચરણ ચૂલિકાના આવશ્યક નિર્યુક્તિ ભાખ્યા, નહિં બુધ જનનઈ છાના વિ..... (૪૨) નવપદ સંપદ આઠેપાઠે, અડસ્ટ્રી અખ્ખરમાન, ઈકટ્ટીલહુઆ શબ્દક ગુરુઆ, ધ્યાઈ ઈમ મુનિમાન રે - વિ.
૩૨
૩૫
....
૩૩
૪૩
૩૪

Page #222

(રાગ : ધન્યાશ્રી - શાંતિજિન ભામણડે જાઉં)
જોષટ દ્વારઈ પરુપણાકી જઈ, તો હોય મતિ સુદ્ધ રે નમસ્કાર કુણ કેહનો, કેણઈ કરી, કિહાં કિહાં લગીક તિવિધરા ભવિ. ... ૪૪
નમુક્કાર નય સંયુક્ત ધારો, સકલ અશુદ્ધતા વારો રે જડતા અનુભવને અનુભાવઈ, સુદ્ધ રુપમહારો રે - આંચલી નમુ . (૪૫)
જીવનમસ્કાર ગ્યાનની લબ્ધિ, સંજૂત અહવા જોગ રે આદિમ નયયઉ સંમતિમાનો, નમુક્કાર ભવિ લોગ રે - નમુ (૪૬)
તત પરિણામઈ પરિણત જીવો, શબ્દાદિક નય લેખઈ રે ખંધ નો ભૂત ગ્રામાભિધ, સો સવિનય સવિશેષઈ રે-નમુ (૪૭)
નૈગમવ્યવહારી ઈમ બોલઈ, પૂજ્યતણો નમુક્કારે રે જીવ અજીવ એત્વ બહુન્નઈ, અડભંગી અવતાર રે- નમુ. (૪૮)
સત્તામાત્રનો સંગ્રહવાદિ, નહકો સંગ વિસેસઈ રે જ્ઞાનશબ્દ કિરિયા વત કરો, તુરિયા વદઈ નહીં સેસઈ રે - નમુ (૪૯)
ઉપયોગીનો શબ્દાદિમતિ, નમસ્કાર ઇતિ સયણા રે સંગ્રહનય વિષ્ણુપૂરવ પ્રતિપત્ર, બહુપ્રતિપતિ ભયણા રે - નમુ (૫૦)
મતિયુતનાણાવરી દંસણ, મોહનઈ ગાયોપસમઈ રે નમસ્કાર લહુઈ જવ તિવરાઈ, નપડઈ મિથ્યાભરમઈ રે - નમુ (૫૧)
| નમોકાર અડભંગી આધઈ, કહુ નૈગમ વ્યવહાર સંગ્રહ સત્તા માત્ર આધારઈ, અથ ઋજુસૂત્ર વિચાર રે - નમુ (૫૨)
નહીં અન્યગુણ અન્ય આધારઈ, ઈતિ તતકર ત્રિક આધારઈ રે શબ્દાક્રિયા તમને પણિ વંછઈ, ઈતિ દેહ ઈ પાણિધાર રે નમું (૪૩) - શબ્દાદિક મતિ તસ કરતાનો, જે ઉપયોગી છવ રે તસ આધારઈ પણિકાયાઈ, ન કહઈ સહમ અતિવરે - નમુ (૫૪)
ઉપયોગથી સ્થિતિ અંતરમુહુરત, લઘુગુરુ એકઈ જીવ છે રે લબ્ધિ લધુ અંતર્મુહુર્ત અધિકા, છાસઠી અયર સહીવઈ રે - નમુ (૫૫)
| નાનાજીવઈ ઉપયોગઈ તિમ, લબ્ધિ સર્વદા વેદ રે અરિહંતાદિક પણ અધિકારી, સંબંધઈ પણ ભેદ રે - નમુ (૫૬)
જે નમુકારનયા નવિ જાણઈ લોકપ્રવાહઈ ચાલઈને લાયક ગુરુપરતંત્ર નહીં જે, સો મિથ્યાત વિચાઈ રે નમું (૫૭)
અંતરદ્રષ્ટિ, વિલોકીલોકા, અભ્યાસો નવકાર શાંતિવિજયબુધ વિનયી બોલઈ, માન વિજય સુખકાર રે - નમુ (૫૮)
2012

Page #223

નવકાર મંત્રની રાજઝાય શ્રી નવકાર જપો મનરંગે, શ્રી જિનશાસન સાર રે; સર્વ મંગલમાં પહેલું મંગલ, જપતાં યે જયકાર રે.. થી ... ૧
પહેલે પદ ત્રિભુવન જન પૂજિત, પ્રણમું શ્રી અરિહંત રે; અષ્ટકર્મ વરજિત બીજેપદ, ધ્યાવો સિદ્ધ અનંત રે.... શ્રી ... ૨
આચારજ ત્રીજે પદ સમરું, ગુણ છત્રીસ નિધાન રે; ચોથે પદ ઉવઝાય જપીયે, સૂત્ર સિદ્ધાંત સુજાણ રે... શ્રી ... ૩ | સર્વ સાધુ પંચમપદ પ્રણમું, પંચ મહાવ્રત ધાર રે, નવપદ અષ્ટ ઈહાં છે સંપદા, અડસઠ વરણ સંભાર રે.... શ્રી .... ૪
સાત અક્ષર છે ગુરુ જેહના, એકસઠ લઘુ ઉચ્ચાર રે; સાત સાગરનાં પાતક વર્ષે. પદ પંચાલ વિચાર રે... શ્રી . ૫
સંપૂરણ પણસય સાગરનાં, જાયે પાતક દૂર રે; ઈહભવ સર્વશલ મનવાંછિત, પરભવ સુખ ભરપૂર રે. શ્રી ... ૬
યોગી સોવનપુરિસો કીધો, શિવકુમાર ઈણે ધ્યાન રે; સર્પ મિટી તિહાં ફૂલમાળા, શ્રીમતીને પરધાન રે... શ્રી . ૭
જક્ષ ઉપદ્રવ કરતો વર્યો, પરચો એ પરસિદ્ધ રે; ચોર ચંડપિંગલને હંડક, પામે સુરતણી રુદ્ધ રે..... શ્રી .... ૮
એ પંચ પરમેષ્ઠિ છે જગ ઉત્તમ, ચૌદ પૂરવનો સાર રે, ગુણ બોલે શ્રી પદ્ધરાજ ગણી, મહિમા જાસ અપાર રે.... શ્રી . ૯
સ્તુતિ વિભાગ શ્રી નવપદજીની સ્તુતિઓ
૧
.
વીર જિનેશ્વર અતિ અલવેસર, ગૌતમ ગુણે ભરીયાજી ભવિક જીવના ભાવ ધરીએ, રાજગ્રહી સમોસરીયાજી શ્રેણીક રાજા વંદન આવ્યા, ગૌતમ નયણે નીહાળ્યાજ ત્રણ પ્રદક્ષિણા દેઈ કરીને, અભિગમ પાંચે પાળ્યા છે.....
સજલ જલદ જિણી પરે ગાજે, ગોયમ મેહને સાદે જી. દસ દષ્ટાંતે લહી માનવ ભવ, કાં હારો પરમાદે છે. નવપદ ધ્યાન ધરીને હીયડે, શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધોજી.
- 202)

Page #224

III.
|૩||
|૪||
|૧||
પહેલે અરિહંત સિદ્ધ ગણો બીજે, આચારજ ગુણવંદોજી... ઉપાધ્યાય ચોથે વંદો પાંચમે, સાધુ દેખી દુઃખ ઝંડો છઠે દંસણ નાણ ગણો સાતમે, આઠમે ચારિત્ર મતિ નંદોજી. નવમે તપ કરણી આરાધો, સુણો શ્રેણીક અમ વયણા જી. રોગ ગયો ને રાજઋદ્ધિ પામી, શ્રી શ્રીપાલ ને મયણા જ...
આસો ને ઐતરે નવ આંબિલ, નવ ઓળી ઈમ કીજે છે. ગૌતમ કહે ઉજમણું શ્રેણીક, દાન સુપાત્રે દીજેજી. નરનારી એક ચિત્તે આરાધે, વિમલેસર દુઃખ ચૂરેજી. રતનવિબુધ શિષ્ય રંગવિજયની, નિત નિત આશાપૂરજી...
(૨) રાગ ઃ વીર જિનેસર અતિ અલવેસર સિદ્ધચક્ર વર પૂજા કીજે, વણ કાળ મન રંગ છે, ઓળી નવ ઓળી એકેકે, આંબિલ નવ નવ ચંગજી, શ્રી શ્રીપાળ પરે ભવ તરીકે, ધરી ધર્મ સુરંગજી, આંબિલ કરી જિહવા રસ જતો, કરો કરમનો ભંગ.....
અરિહંત સિદ્ધ આચારજ પાઠક, સાધુ સક્લ ગુણવંતજી, દર્શન નાણ ચરણ તવ એ, નવપદ આરાધો સંતજી, પદ એકની વીસે જપમાળા, ૩ હી પદ સંજુરજી,
મન વચ કાય એકાગ્ર કરીને, ચિત્ત ધરો નવપદ મંતજી. દ્વાદશાંગીના ભાષક એહમાં, સાધ્ય સિદ્ધપણે જાણોજી, સૂત્ર તણા કરતા ગણધર મૂળ, આચારજ મન આણો છે, સૂત્ર તણા પાઠક ચોથે પદે, પાઠક સાધુ ગુણખાણી છે, ચઉપદમાં કહ્યો ધર્મ તે એહમાં, આરાધો સુપ્રમાણીજી
નવગ્રહને ચઢેશ્વરી માતા, તીમ વલી દશ દિગપાલજી, વિમલેસર સુર પમુહા દેવા, સિદ્ધચક્ર રખવાલજી, શ્રી ગુરુ ઉત્તમ વિજય સોભાગી, પંડિત સુગુણ વિશાલજી, પદ્મવિજય કહે સવિસુર મુજને, કરજો મંગલ માલાજી...
(૩) રાગ : વીર જિનેસર અતિ અલવેસર. શ્રી સિદ્ધચક જિનેસર સુંદર, સુરતરુ સમજસ મહિમાજી, તસુ છાયાઈ જે નર રસીયા, વસીયા તે સમકિત ગરિમાળ,
IIRા
II3I.
I૪
203).

Page #225

II૧TI
ભવ અનાદિનો સહજ સંબંધી, કરમ ધરમ વિભમીયાજી, શુભ કુસુમ ફૂલ સુર શિવપદથી, અંતર અરિ ઉપશમીયાજી
પહેલે અરિહંત બીજે સિદ્ધપદ, ત્રીજે સૂરિપદ ગુણીયેજી, પાઠકપદ ચોથે મુનિ પંચમ, છઠે દંસણ સુણીયેજી, સાતમે નાણસ્સ આઠમે ચારિત્ર, તપપદ નવમે સોહિયેજી,
અતિતાદિ અરિહા ઈમ નવપદ, કહેતા જન મન મોહિયેજી... મેર છે શ્રી જિન આગમ સૂત્રથી વિચ્ચે, ગોયમ ગણના સ્વામિજી, તે ગણધર શ્રેણીક નૃપ આગે, મહિમા કહે હિતકામીજી, શ્રી શ્રીપાલ નરપતિ સતી મયણા, વયણે ગુણણ કહાયાજી, સિદ્ધચક આરાધન કરતાં, સવિ દુઃખ દુર પલાયાજી.....
તેવા. રવિપ્રભા નિજ કાને જતી, શ્રી વિમલેસર દેવા છે, વિધન નિવારણ, વાંછિત પૂરણ, સુરમણિ સમજળ હેવાજી, આતમ પ્રભુતા ઉલ્લસે અનંતી, જે તુમ ધ્યાવે ભાવે છે, સૌભાગ્ય લક્ષ્મિ સૂરિ સુખ અનુભવ, લહે સિદ્ધચક પ્રભાવેજી.... ૪
II૧
સકલ મંગલને શિવસુખકારી, સિદ્ધચક હિતધારીજી, મોટો મહિમા મહિયલ માંહિ, વીર વદે સુવિચારીજી, મગધ દેશ રાજગૃહી નગરી, કહે ગૌતમ ગણધારીજી, શ્રી શ્રીપાળ નરીંદ મયણા પતિ, લલ્મો સુખ જયકારીછ..
પહેલે પદ અરિહંત જ જપીએ, બીજે સિદ્ધ ઉદારાજ, ત્રીજે નમો આચારજ ધ્યાવો, ઉવક્ઝાય ભેદ વિચારાજ, પાંચમે સર્વ સાધુની સેવા, છઠે દંસણ સારાજ,
નાણ ચરણ તપપદ નવ ગણતા, શાશ્વત સુખ અપારા.. ત્રિકાલે પૂજા દેવવંદન, પડિમણા દોય કીજે, આસો ચૈત્રે આંબિલ વિધિશું શ્રીપાલ ચરિત્ર સુણીયેજી પંચ પ્રકાર વસ્ત્રાદિક ધ્યાને, સિદ્ધચક્ર પ્રકર્ષ પરીયેજી ઉજમણુ અતિ ઓચ્છવ કરતા, પુન્ય ભંડાર ભરી જે ...
સિદ્ધપદ સોવન રુપાદિક, દ્રવ્ય ભલે ભરાવો, પંચ પરમેષ્ઠિ પ્રતિષ્ઠા કરાવી, શ્રી જિનપૂજા રચાવોજી, સાન્નિધ્યકારી શાસનદેવી, સિદ્ધપુર સંઘ સવાયા,
II
II.
IN૩ો .

Page #226

પંડિત દેવવિજય ગુરુ સેવક, કપૂરવિજય સુખદાયાજી...
૪
II૧
||૨||
શાસન નાયક શિવસુખ દાયક, અતિશયવંત ઉદારજી, વીરજિન ભાખે પર્ષદા સાખે, પૂછે શ્રી ગણધારજી નવદિન તપ વિધિ શિવસંપદ, નિધિ સિદ્ધચક ગુણમાલજી, આરાધે તપ સુખ વાધે, સાધે સુખ શ્રીકારજી...
સુરગિરિ શૃંગે ઉલટ અંગે, રંગે રે જિનલાલજી, ઈન્દ્ર નવરાવ્યા ભાવના ભાવ્યા, આણી ભાવ રસાલજી, તે જિન ધ્યાવો ભાવે ગાવો, પૂજો તેહ ત્રિકાલજી,
ઈમ આરાધો શિવસુખ સાધો, સિદ્ધચક ગુણમાલ... આસો સૈવે પવિત્ર, નવદિન એ તપ ભણીએજી, પડિક્કમણું દેવવંદન કરીને, ભાવે ગણણ ગણીએજી, સાધુ સામી પુન્ય પામી, તાસ તણા ગુણ માનીએજી, ઈત્યાદિક વિધિ જિહાં છે સિદ્ધાન્ત, સૂત્ર સિદ્ધાંત સુણીએજી...
રુપે સોહે ત્રિભુવન મોહે, ભૂષણ ભૂષિત સારજી, શાસનદેવી સુરનર સેવી, સોહે અતિ મનોહારજી, સિદ્ધચક આરાધક ભવીને, હોઈ સાન્નિધ્યકારીજી, પંડિત જ્ઞાનવિજય ગુરુ સેવક, નયવિજય જયકાર જી.
III
II૪
||૧||
(૬). ભાવ ભક્તિશુ ભવિજન પૂજો, સંપત્તિ સુખદાતારજી, સવિ સુખદાયક વંછિત પૂરણ, સુરતરુ સમ અવતારજી, દાલિદ્ર દુ:ખદોહગ ભવનાસઈ, પાતિક પંક પણાસઈજી, સિદ્ધચક આરાધો અહનિશિ, જિમ હોય લીલ વિલાસજી...
ચોવીસે જિનવર શિવપુતા, સિદ્ધ થયા સુકુમાલજી, કંચનવાની રજત સમ કોઈ, કેઈક વાની પ્રવાલજી, નીલકમલ દલ સરીખા નિરખો, અંજન વાની વિશાલજી,
પંચવરણ જિનવરે તે વંદો, જિમ હોય મંગલમાલ... અરિહંત સિદ્ધ આચારજ વાચક, સાધુતણો સમુદાય, દંસણ નાણ ચરણ તપ નવપદ, ગણતા સવિ સુખ થાય,
2િ05).
||૨||

Page #227

||૩||
સિદ્ધચક તપ મહિમા દાખ્યો, આગમમાંહે જિનરાયજી, આરાધઈ ભવિજન જે ભાવઈ, તે અજરામર થાઈજી..
જિનશાસન સાન્નિધ્યકર સુરવર, ગોમુખ પ્રમુખ ઉદારાજી, ચઢેસરી પઉમાવઈ પમુહા, દેવી જય જયકાર, સંટ ચૂરઈ વંછિત પૂરઈ, જિમ પુષ્કલ જલધારાજી, સિદ્ધચક સુણતા નિતુ હોવઈ, નય સમકિત સુખકાર...
II૪
||૧||.
(૭) નવપદ ધ્યાન ધરો ભવિ પ્રાણી, સિધ્ધચક્ર ગુણખાણીજી, અષ્ટ કમલદલ હૃદય ધરીને, ધ્યાવો એકચિત પ્રાણીજી, તન મન વચન કરી અતિનિર્મલ, ભાવ સહિત જે વદે છે. . નિત પ્રતિ મંગલ માળા પાવો, જિનવર નમત આણદ જી..
પુરવ દિશિ શ્રી સિધ્ધ વીજે, દક્ષિણ સૂરિ મહંતજી, પશ્ચિમ દિસે શ્રી પાઠક નમીઈ, ઉત્તર મુનિવર જાણોજી, અગ્નિ ખૂણે વળી સમ્યગ દર્શન, નૈઋતિ નાણ વખાણોજી,
વાયવ્ય ખૂણે ચારિત્ર પદ વળી, તપ પદ ઈશાન જાણોજી. સમવસરણ વચે શ્રી તીકર, બારહ પરષદા આગેજી, ૨ 4 મઈ વાણી પરકાશે, ગણધર હૃદયે જાગે, સૂત્ર રચે આગમ પિસ્તાલીસ, જિહાં નવપદ અધિકારજી, જે ભવિ એકચિત્તે આરાધે, પામે તે ભવપાર...
શાસન નાયક દેવી ચઢેસરી, વિધન નિવારક બાવોજી, શ્રી વિમલેસર દેવ આરાધો, મનવાંછિત ફલ પાવોજી, શ્રી તપગચ્છ વિજય જિનેન્દ્ર સૂરિ પ્રતાપે દિનદિન જેહજી, તાસ તણે સાન્નિધ્યથી પભણે, ભૂપવિજય ગુણગેહજી..
રા
III
II૪ો .
(૮). દેવમણિ સમ શ્રી સિદ્ધચક, અવિચલ પદ દાતાર, અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ ઉવજ્રાય, સાધુ મહા હિઝારીજી, જ્ઞાન દર્શન ચારિત્ર તપ વંદો, શાસય સુખ વરકંદોજી, નવપદાલંકૃત શ્રી સિદ્ધચક, યંત્ર પૂજી ચિરનંદોજી....
206

Page #228

i૨ ||
આસો સુદ સાતમથી નવ દિન, નવપદ પૂજા કીજે, મૃગમદ કેસર ચંદન ઘોલી, માંહિ બરાસ ભેલીજેન્ડ, તીરથ ગંધોદકે નમણ કરીને, ધૂપ દીપ પ્રગટીજેજી,
અરિહંતાદિક જે નવપદનું, અનુકમે ધ્યાન ધરીએજી.. શ્રી સિદ્ધચક મહિમાથી, હવે શરીર નિરોગીજી, નવનિધિ ઋદ્ધિ સદા ઘર પ્રગટે, પામે વાંછિત ભોગજી, માલવપતિ તનુજા મયણાને, કોઢી મળ્યો ભરતારજી, અવિહડ આંબિલ તપ આરાધી, પામી સુખ જ્યકાર....
અસુરપતિ ગોમુખ તરસ ધરણી, તેજે ઝાકઝમાલજી, સમકિતધારી નામ ચઢેસરી, શાસનની રખવાલજી, શ્રી સિદ્ધચક્રની સેવા સારે, અહર્નિશ કરે પ્રતિપાલજી, કૃષ્ણ વિજય જિનવરને ધ્યાને, દીપ સુજસ વિશાલજી....
||૩||
II૪
II
II
III
સિદ્ધચક્ર સાહિબ સેવીયે, મન ઘરી અતિ ઉચ્છરંગ, કેસર ભરી કચોલકી, પૂજી જિનવર અંગ, વરકુશલ માલા કંઠ કવી, ભાવિ ભવિજન લોક, નરીંદ શ્રી શ્રીપાલની પેરે, લઈ તે પૂર્ણ ભોગ...
પ્રથમપદ અરિહંતનુ સિદ્ધનું બીજું ધ્યાન, આચારજ ઉવઝાય ચોથે, સકલ સાહુ પ્રમાણ દંસણ નાણ ચારિત્ર તપ એ, નવપદની ખાણ
જિનરાજ સકલ ત્રિકાલ વિધિશું, પૂજીએ સુખઠાણ.. આસો ચૈત્રી માસ ઉજવળ, પળ ભલો માલધાર, આંબિલ નવ દિન નવ ઓળી, કરીએ પાપ નિવાર તેર સહસ ગણવું એ નવપદ, ગણો ગુણની ખાણ સિદ્ધાન્ત સાખે તપ કરતાં, પામીયે બહુમાન....
રમઝુમ રુમઝુમ કરતી ગજગતિ, ચાલ ચમક્તી ચાલતી, કેસરીસંકૃત ચક્કસરી માંહે, વિઘન કોડી નિવારતી, રોગ શોગ દુઃખ જાવે, ધ્યાન સિદ્ધચક્રના ધરે, દેવકુશલ પંડિત ચરણે રણે, સેવે વિદ્યાકુશલ ક્ષમા વરે..
||૩||
I૪
207)

Page #229

II૧ ||
||૨|
(૧૦) શ્રી સિદ્ધચક આરાધો ભાવે, હરખ સહિત ભવિ પ્રાણીજી, આરજ ક્ષેત્ર નરભવ સામગ્રી, એ તો દુર્લભ જાણીજી, શાસન નાયક વીર જિનેસર, શ્રેણીક આગળ ભાખે છે, શ્રી શ્રીપાળ નરેસરની પરે, શિવસુખ ફલ તે ચાખે છે....
અરિહંત સિદ્ધ આચારજ પાઠક, સાધુ સર્વ ગુણવંતા, દરસન નાણ ચારિત્ર પાળો, તપ તપ પુણ્યવંતાજી, એ નવપદ જપો વળી પૂજો, સિદ્ધચક્ર શુભભાવેજી,
સયલ જિનેસર ધ્યાન ધરતા, આતમ લીલા પાવેજી. આસો સુદી સાતમથી ઓળી, આંબિલ નવ સુખદાયજી, પડિઝમણ પડિલેહણ બે વળી, દેવવંદન ત્રણ કાલજી, ત્રણ ટંક પૂજા યતનાઈ, ભૂમિ સંથારો ભાઈજી, ધર્મધ્યાન મનમાંહિ રાખો, જિનવાણી હિતદાઈજી.....
માતંગ યક્ષ સિદ્ધાઈ સુરી, જિનશાસન હિતકારીખ, વિમલેસર નાકિ અધિષ્ઠાયક, શાંતિ કરે નિરધાર, લોકપાલ નવગ્રહ સુરાદિક, વિઘન હરે ચકચૂરજી, ઋદ્ધિ કીર્તિ અમૃતપદ દાયક, શિવસુખ દે ભરપૂરજી.....
(૧૧) બાસો ચૈત્રી આંબિલ ઓળી, નવ નવ નિરાધાર, પડિક્કમણા પડિલેહણ બે ટંક, ત્રિકાળ પૂજા સારજી, દેરાસર દહેરા નવ જાહારો, દેવવંદન ત્રણ વારજી, ત્રિકરણ શુદ્ધ તે ગણવું ગણીએ, તેર તથા દોય હજારજી....
પ્રાસાદ પ્રતિમા પ્રતિષ્ઠા પૂજા, ઋષભાદિકની કીજેજી, સંઘ તિલકને સાહમીવચ્છલ, દાન સુપાત્રે દીજી, જ્ઞાનોપકરણ પોથી પ્રભાવના, રાત્રી જગા નવ નવ કીજેજી,
વિત્ત અનુમાને ઉજમણું કીજે, માનવભવ ફળ લીજે. શ્રી ગૌતમ કહે નિસુણો શ્રેણીક, સકલ આગમ અનુસારજી, અરિહંત સિદ્ધ આચારજ વાચક, સાધુ સદા સુખકારજી, દરસણ ના ચારિત્ર તપનો, મહિમા આગમ અપારજી, આરાધન શ્રીપાળની પેરે, જિમ પામો ભવપાર....
- 2080
|૪||
૧.
HIRા
|૩||

Page #230

૪.
||૧||
II ૨ |
શ્રી સિદ્ધચકની સેવા કરતા, સાન્નિધ્ય કરે સંભારીજી, શ્રી વિમલેસર સમિતિધારી, જિન શાસનની હિતકારી, રોગશોક દુઃખ દોહગ ચૂરે, પૂરે સંપદા સારીજી, શ્રી રુપવિજય મણિ માણેક, સંઘને નિત નિત જયકારી....
(૧૨) શ્રી જિનશાસન ભવિક વિમાસન, કુમતિ કુશાસન વારેજી, જે શુભ ભાવે ભવિયણ ધ્યાવે, નાવે કઈ કઈ વારેજી, રાજગૃહી ગુરુ ગૌતમ આવ્યા, વીર તણે આદેશે, શ્રેણીક આગળ નવપદ મહિમા, શ્રી મુખે ઉપદેશેજી....
શ્રી અરિહા પદ મધ્ય ઠવીયે, પૂરવદિશિ સિદ્ધ જાણોજી, આચારજ ઉવઝાય મુનીસર, અનુકમ એહ વખાણોજી, વિદિશે દરસણ નાણ ચરણ તપ, અષ્ટકમલ દલ યંત્રોજ
. હીં બીજાકાર ધૂરી ગણીએ, ગુરુગમથી એ મંત્રોજી... આસો ચૈત્રની સુદી સાતમથી, નવદિન આંબિલ કીજેજી, આઠ થઈ કહી દેવ વાંધીને, દેવ ત્રિકાલ પૂછજેજી, ઈક ઈક પદની નવકારવાળી, વીસ ગુણો શુભભાવોજી આવશ્યક દુઈ ટંક કરીને, શ્રી સિદ્ધચક ગુણગાવો...
નવદિન જિનવર ચૈત્વ પ્રવાડી, વાંદ્યા જેમ શ્રીપાળોજી, સાડીચારે વરસે ઓળી, નવ કરી તપ ઉજવાળજી મુનિ ભીમરાજ ચશ્કેસરી દેવી, વિમલેસર સુખકારોજી, શ્રી સંઘ સહ દિન દિન દીપે, પામીજે ભવધારો....
(૧૩) શ્રી સિદ્ધચક તણો વર મહિમા, શાસન માંહિ દીપે જેહને ધ્યાને દુર્મતિ દોહગ સઘળા જપે છે વંછિત પૂરણ સુરતરુ સરીખો, નીરખો એક નિધાન છે પાવન પુન્ય કહ્યું એ પરગટ, નવપદ કેરું ધ્યાનજી...
ઉજવલ અરિહંત ધ્યાવો રાતા, સિદ્ધ તણો સમુદાય કંચન કાંતિ આચારિજ પણમો, તિમ નીલા ઉવક્ઝાયજી કાલા મુનિવર નાણાદિક પદ, રત્નકાંતિ સમવાયજી સિદ્ધચક્ર એ સકલ મળીને, જિનશાસન કહેવાય....
- 209
III
II૪||
II૧ી .
||૨||

Page #231

II
આગમ માંહી એહનો મહિમા, મોટો શ્રી જિનવર ભાખે છે, ગણધર નરવર આગળ હિતધરી, નિસુણી ચિત્તમાં રાખે જે નર એહનું ધ્યાને જ માની, તે જાણો સમકિત પાખે એહ અનોપમ સરસ સુધારસ, ધન તે જે નર ચાખે છે..
વિમળદેવ જસ સાન્નિધ્યકારી, ચશ્કેસરી જયકારી તિમ દિશિ પાલક ગ્રહ સવિ, વિજયાદિક સુરવરની નારી છે સિદ્ધચક તપ કરતા ભવિને, વિધન ઉપદ્રવ વારીજી ધીરવિમલ કવિ શીષ કહઈ, જય શ્રી સંઘ હિતકારી છે...
૪
II૧TI
(૧૪). શ્રી સિદ્ધચક આરાધો પ્રાણી, આણી આણંદ પૂરજી વંછિતપૂરણ સુરતરુ સરીખો, વિઘન કરે સવિ દૂરજી આસો માસ ચૈત્રી દિન નવ નવ, ઓળી આંબિલ કીજેજી મયણા સુંદરી શ્રીપાલ તણી પરે, સુરનર સુખશિવ લીજે...
ઋષભાદિક જિન ચૈત્ય જુહારો, પૂજા વિવિધ પ્રકાર ઉભયતંક આવશ્યક પડિલેહણ, દેવ વંદો ત્રણવારજી નિત્ય નિત્ય પદ અકેકુ ગણીઈ, નવકારવાળી વીસજી
ઈશારે નવપદ ધ્યાન ધરતા, લહથીયે સયલ જગીશજી.. અરિહંત સિદ્ધ આચારજ વાચક, સાધુ સદા ગુણર્વતાજી દંસણ નાણ ચરણ તપ જપતાં, પ્રગટે ગુણ અનંતાજી એ નવપદ મહિમા જેવતો, વીર જિનેસર ભાખે છે ધ્યાતા ધ્યેય પદવી નઈ પામે, અક્ષય લીલા ચાખે..
સિદ્ધચક્રનો સેવક કરઈ, શ્રી વિમલેસર યક્ષ રોગ શોગ દુઃખ દોહગ પીડા, શાંતિ કરે પ્રત્યક્ષજી ભવિયણ પ્રાણી જે ગુણ ખાણી, તે નવપદ આરાધીજી રત્નવિજય કહઈ ઉત્તમ પદવી, ભોગવી સુખિયા થાઈજી....
III
તેવા
૪
(૧૫) રાગ : શત્રુંજટા મંડન ઋષભ આણંદ ધ્યાલ મંત્રાધિપ મહિમા, નવપદ પરમ પવિત્ર, સવિ દુરિત પણાસે, પરિધલ લચ્છી વિચિત્ર
210

Page #232

ઈહભવ પરભવનો, એ વિ સાધન સાધો, વૃદ્ધિ વિબુધ વદનથી, સિદ્ધચક્ર આરાધો.. પંચઐરવત પંચે, ભરહ પંચ વિદેહ, જે સમકિત દિદ્ઘિ તે પદ સેવે એહ તિમ અતીત અનાગત, વર્તમાન ચોવીશ, એ ચૌદ પૂરવનો, સાર, શાસન સુજગીશ...... ચૈત્રીને આસો નવ નવ આંબિલ કીજે,
વિધિમંત્ર આરાધન, નવ ઓળી ગણી લીજે, શ્રીપાલ તણી પરે, તેહ વરે શિવરાણી, સિદ્ધારથ નંદન, મુખની એહવી વાણી... નવપદ અધિષ્ઠાતા, શ્રી વિમલેસર યક્ષ, જિનશાસન સાનિધિકરણ, પુનિત પ્રત્યક્ષ સિદ્ધચક્ર તણો તપ, પરમ તરુ ફલ ચાખે, કવિ રુપ વિબુધનો, મોહન વિજય ઈમ ભાખે...
(૧૬)
સમરું સુખદાયક, મન શુદ્ધ વીર જિણંદ, જિણે નવપદ મહિમા, ભાખી જ્ઞાની દિણંદ આસો ચૈત્ર ઉદ્ભવલ, સાતમથી નવ દિન,
નવ આંબિલ કરીએ, મન ધરી અધિક જગીશ... ॥૧॥ અરિહંત વલી સિદ્ધ, આચારજ ઉવજ્ઝાય, મુનિ દરિસણ તીમ વલી, નાણ ચરણ તવ થાય પ્રતિપદનો ગુણણો, ગુણીયે દોય હજાર,
સહુ જનની પૂજા, કીજે અષ્ટ પ્રકાર.... બાર અડ છત્રીસ, પણવીશ સગવીશ સાર, સડસઠ ઈક્કાવન, સત્તરી પચાસ પ્રકાર ઈમ સંખ્યા કાઉસ્સગ્ગ, પ્રદક્ષિણા પરિણામ, આગમ ભાષિત વિધિ, ઈમ કીજે અભિરામ
ચક્કેસરી દેવી, વિમલેસર યક્ષ, શ્રીપાલતણી પરી, પામે વાંછિત સુખ ખાણી ઈણવિધ આરાધો, સિદ્ધચક્ર ભવિપ્રાણી, જિમ હર્ષ વધે નિત, શ્રી જિનચંદ્રની વાણી...
211
11911
11211
11311
11811
૫૨૫
11311
!!૪

Page #233

(૧૭)
શ્રી વીર જિનેસર, અલવેસર અરિહંત, તપ સિદ્ધચક્ર કેરો, ભાખે શ્રી ભગવંત આસોને ચૈત્રે, નવ નવ દિન વિકસંત, એકયાશી આંબિલ, તેહનો કીજે તંત.... પહેલે પદ અરિહંત, બીજે સિદ્ધ ભગવંત, ત્રીજે આચારજ ચોથે ઉવજ્ઝાય મહંત પાંચમે સર્વ સાધુ, છઠે દરિસણ નાણ, સાતમે ચારિત્ર તપ, આઠમે નવમે જાણ...
શ્રી જિનવર ભાખે, સિદ્ધચક્ર ગુણમાલ, નિત્ય જિનવર કેરી, પૂજા કરો ત્રિણ કાલ ઉજમણું કીજે, ભાવે થઈ ઉજમાલ, તે શિવસુખ પામે, જિમ મયણાને શ્રીપાલ.... શ્રી સિદ્ધચક્ર કેરો, શ્રી વિમલેસર દેવ, જેહ તપ કરશે, તેની કરશે સેવ પંડિત વર સુંદર, કીર્તિ વિજય બુધરાય, તસ સેવક ભાવે, જિનવિજય ગુણગાય....
•
(૧૮) શ્રી સિદ્ધચક્ર જિનેસર સુંદર, સુરતરુ સમજસ મહિમાજી તસુ છાયાઈ જે નર રસીયા, તે વસીયા સમકિત ગરિમાજી ભવ અનાદિનો સહજ સંબંધી, કરમ ધરમ વિભમીયાજી શુભ કુસુમળ સુર શિવપદની, અંતર અરિ ઉપશમીયાજી...... પહેલે અરિહંત બીજે સિદ્ધપદ, ત્રીજે સૂરિપદ ગુણીયેજી પાઠક પદ ચોથે મુનિ પંચમ, છઠે દંસણ સુણીયેજી સાતમે નાણસ્સ આઠમે ચારિત્ર, તપપદ નવમે સોહિયેજી અતિતાદિ અરિહા ઈમ નવપદ, કહેતા જન મન મોહિયેજી...
શ્રી જિન આગમ સૂત્રથી વિચ્ચે, ગોયમ ગણમાં સ્વામીજી તે ગણધર નૃપ આગે મહિમા, કહે હિતકામીજી શ્રી શ્રીપાલ નરપતિ સતિ મયણા, વયણે ગુણણ કહાયાજી સિદ્ધચક્ર આરાધન કરતાં, સવિ દુ:ખ દૂર પલાયજી....
212
11911
॥૨॥
11311
11811
11911
11211
11311

Page #234

I/૪
||૧||
III
રવિપ્રભા નિજ કાન્તિ ની, શ્રી વિમલેસર દેવાજી વિધ્ધ નિવારણ વાંછિત પૂરણ, સુરમણિ સમ જલ હેવાજી આતમ પ્રભુતા ઉલ્લસે અનંતી, જે તુમ ધ્યાવે ભાવેજી સૌભાગ્ય લક્ષ્મિસૂરી સુખ અનુભવ, લહે સિદ્ધચક પ્રભાવેજી.....
(૧૯) રાગઃ પુંડરીક મંડન પાચ પ્રણમીજે..... યથાખ્યાત ચારિત્ર વરીને, કર્મકંદ નિકંદીજી : કેવલજ્ઞાન વરદર્શન પામી, બન્યા પરમાનંદાજી એક સિદ્ધ ત્યાં સિદ્ધ અનંતા, વસતા ચિદાનંદજી એહવા સિદ્ધને નિત્ય નિત્ય વંદો, આગમ વશે....
ચોવીશ જિનવર ગુણ ગણ ગાતાં, રાતા હૈયા છાજેજી ચોવીશ જિનને ભજતા નિશદિન, સિંહ પર જીવ ગાજે બલિહારી એ નરભવ કેરી, જે વસ્તુ જિનરાજજી
પાપ સકલ નિવારી ચેતન, મંડચા આતમ કાજે જી.. સમ નય વળી સ્યાદવાદથી, પણયાલીશ છે ભરીયાજી આગમ સુંદર વીતરાગના, દયા લહેરનાં દરિયાઈ જીવે અનાદિ કર્મ કલંકો, મેલ ચીકણા હરીયાજી ભવ્ય જીવ નિજ ભાવ વધારી, તે આગમ અનસરીયાજી...
દેવી જિનશાસનને સેવી, હર્ષ હદયમાં ધરતીજી જિનશાસન ઉપાસકના તે, વિપ્ન સહેલ પરિહરતીજી નાચ કરે પ્રભુ આગળ નિશદીન, ફેર ફેર ફૂદડી કરતીજી સિદ્ધપદનાં ભક્તિ ભાવે, શાસન લબ્ધિ ભરતીજી..
(૨૦) શુદ્ધાનંદ નિજ વંદીએ, પરમદેવ પવિત્તતો મોક્ષકારણ એહ છે એ, ઉપાદાન રૂડી રીતતો નિમિત્તકારણ દેવગુરુ કબાએ, જિન વચને દ્રઢ ચિત્તનો શક્તિ ભાવ પ્રણમી કરીએ, વ્યક્ત સ્નાતક સિદ્ધાંતો...
વસ્તુ સ્વભાવ સિદ્ધ સાધનાએ, રમણ થિર ગુણ પર્યાયતો નિર્વિકલ્પ રસ પીજીયેએ, જ્ઞાન અભેદતા પાયતો ભાવ સંવર શુદ્ધ નિર્જરાએ, કર્મ અનંત ક્ષય થાયતો નિર્મળ નિરંજન બુધ થઈએ, સર્વ સંત સિદ્ધરાયતો...
- 2િ13
III
II૪ો
IIના
||૨||

Page #235

||૩||
I/૪
|૧||
કેવલનાણ દર્શ લહીએ, ધર્મ ધન દાતારતો હિત ઉપદેશ ભવિજીવને એક કરતા વારંવારતો બોધિબીજ વિરતિ ગ્રહે એ, નરનારીના વૃદતો ગણધર સૂત્ર દ્વાદશ રચે એ, જ્ઞાન ભાણ પવિત્રતો..
સર્વ દેવનો દેવ છે એ, નિજાતમ શુદ્ધ સિદ્ધ તો સૂત્ર ગ્રન્થની શાખથી એ, ગુર વચને પ્રતિતતો જ્ઞાન શીતળ જુવે તેહને એ, અગમ અનોપમ રુપતો સેવે પૂજે સમકિતીએ, દેવ દેવાંગના ભૂપતો...
(૨૧) સિદ્ધ બુદ્ધને વાંદુ, નિજ સ્વરુપ નિહાળી, ઉપયોગે ભાવું, બોધિબીજ તિહા ભાળી શુદ્ધ શ્રદ્ધા સાચી, ચિધન ભોગ સંજોગ, ઉપાધિ હણતા, પરમાતમ નિરોગ.. રોગ શોક દુઃખ કાપે, મહામોહ મજ ભાગે, જ્ઞાન સુભટ બળીયો, ધ્યાન સિંહા જાગે કર્મ કાષ્ઠને બાળે, સિંહા શીતલતા વાધે, પરમાનંદ ભોગી, સર્વ સિદ્ધતા સાદે.. અરપી અવિનાશી અવ્યાબાધ અનંત, નિર્મળ નિરંજન, અખંડિત મહંત
અચલ અનુપમ, નિરાકાર શિવસંત, ઈત્યાદિ અનંત, અનુભવ જ્ઞાન લહંત... યોગ રોધ અયોગી, શૈલેશીકરણ અકંપ, આયુ અંતે છેકે, દેવ દેવીના સંપ ઓચ્છવને કારણે, નિર્વાણ મંગલ ગાવે, જ્ઞાન શીતલ હર્ષે, જ્યોતમાં જ્યોત સમાવે
(૨૨) રાગ : આદિ જિનવર રાયા... ભવિજન સુખદાયા, મોહ માયા વરાયા, કનકવરણ કાયા, ત્યાગ હીની છે માયા મુનિવર ઈશ કહાયા, નિત્ય વંદુ હું પાયા, જિનગુણ સુહાયા, મુનિ ગણમાં સવાયા...
રા
(૩
II૪.
||૧||

Page #236

I
II.
ચોવીશ જિનકેરા, પાય નમીયે સવેરા, કરે ગુણ ગણ ડેરા, પાપ હરતા જે ઘેરા
છત્રીસ ગુણ મેરા, ચૂરતા ભાવ ફેરા, ગુણ ગણ જસ અનેરા, આપતા મુકિત શેરા. આર . આગમ ગુણ દરિયા, છત્રીસ છત્રીસી ભરીયા, ચરણ કરણ વરીયા, મોહમાયાથી સરીયા ભવ જલધિ તરીયા, કર્મથી નૈવ ફરીયા, કુમત મતિ હરીયા, ભવ્ય જીવો ઉદ્ધરીયા...
વિમલેસર દેવા, તાસ કરતાં નિત સેવા, ગુણ ગણ ભરેલા, ભવ્ય વિઘ્નો હરેવા ચઝેસરી માતા, આપતી સર્વ સાતા, સૂરિ લબ્ધિ, સેવા શિવપુર જાતયા....
||૪|| (૨૩) રાગ ઃ જિન શાસન વંછિત, પૂરણ દેવ રસાલ.... ભવ ચક વિહંડણ, સિદ્ધચક સુખકાર, જો સેવા ધારે, ભવજલ કેરો પાર દુઃખ દોહગ વારે, ટાળે તસ ગતિ ચાર, શિવ સંપદ આપે, સવિ ગુણનો આધાર.
||૧|| અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ, પાઠક મુનિવર ધાર, દર્શન સુખદાથી, જ્ઞાન ચરણ તપ સાર એ નવપદ ધ્યાને, કોટિ ભવ દુઃખ વાર, અધ્યાતમ ભરીએ, નિજ આતમ ભંડાર. આસોથી પ્રારંભ કરવા શાસ્ત્રની આણ, એકાશી આંબિલ, શુભ જીવનની લાણ ચઉ વર્ષ છ મહિના, જેહનું કામ પ્રમાણ, પડિકમણા આદિ, કરો વિધિ સુખઠાણ.
૩ ચકેસરી દેવી, વિમલેસર સુખકાર શાસન સેવામાં દત્ત ચિત્ત નિરધાર ભવ વિધ્ધ નિવારે, કરતાં શાસન સાર, સિદ્ધચક્રના સેવક, લબ્ધિ જાસ ઉદાર..
III
II૪ો .

Page #237

(૨૪)
૧ ||
રો.
વીર જિનેશ્વર ભવન દિનેશ્વર, જગદીશ્વર જયકારીજી શ્રેણીક નરપતિ આગે જપે, સિદ્ધચક તપભારીજી સમકિત દ્રષ્ટી ત્રિકરણ શુદ્ધ, જે ભવિયણ આરાધેજી શ્રી શ્રીપાલ નરિંદ પરે તસ, મંગળ કમલા વાધે...
અરિહંત વચ્ચે સિદ્ધ સૂરિ પાઠક, સાહુ ચિંહુ દિશિ સોહેજ દંસણ નાણ ચરણ તપ વિદિશે, એહ નવપદ મનમોહેજી આઠ પાંખડી હૃદયાબુજ રોપી, લોપી રાગને રીસ ૩છે હીં પદ એક એકની ગણીએ, નવકારવાળી વસજી... આસો ચૈત્ર સુદી સાતમથી, માંડી શુભ મંડાણજી નવનિધિ દાયક નવ નવ આંબિલ, એમ એકાશી પ્રમાણજી દેવવંદન, પડિક્કમણું પૂજા, સ્નાત્ર મહોત્સવ અંગજી એહ વિધિ સધળો જ્યાં ઉપદેશ્યો, પ્રણમું અંગ ઉપાંગ...
તપ પૂરે ઉજમણું કીજે, બીજે નરભવ લાહોજી જિનગૃહ પડિમા સ્વામિ વત્સલ, સાધુ ભક્તિ ઉત્સાહજી વિમલેશ્વર ચઝેસરી દેવી, સાન્નિધ્યકારી રાજેજી જી શ્રી ગુરુ સમાવિજય સુપસાયે, મુનિ જીન મહિમા છાજે જી.
||૩||
I૪
|૧||
(૨૫) જનશાસન વંછિત, પૂરણ દેવ રસાળ ભાવે ભવિ ભણીયે, સિદ્ધચક ગુણમાળ તિહું કાળે એહની, પૂજા કરે ઉજમાળ તે અજર અમર પદ, સુખ પામે સુવિશાળ.
અરિહંત સિદ્ધ વંદો, આચારજ ઉવઝાય મુનિ દરિસણ નાણ, ચરણ તપ એ સમુદાય એ નવપદ સમુદિત્ત, સિદ્ધચક સુખદાય
એ ધ્યાને ભવિના, ભવ કોટિ દુઃખ જાય. આસો ચૈતરમાં, સુદી સાતમથી સાર પૂનમ લગી કીજે, નવ આંબિલ નિરધાર દોય સહસ ગણવું, પદ સમ સાડાચાર એકાશી આંબિલ, તપ આગમ અનુસાર..
216--
II ૨ I.
||૩||

Page #238

II૪.
૨.
શ્રી સિદ્ધચક સેવક, શ્રી વિમલેસર દેવ, શ્રીપાળ તણી પરે, સુખ પૂરે સ્વયમેવ દુઃખ દોહગ નાવે, જેહ કરે એહની સેવ, શ્રી સુમતિ સુગુરુનો, રામ કહે નિત્યમેવ.
(૨૬) પ્રહ ઉઠી વંદુ, સિદ્ધચક સદાય, જપીએ નવપદનો, જાપ સદા સુખદાય વિધિપૂર્વક એ તપ, જે કરે થઈ ઉજમાળ, તે સવિ સુખ પામે, જેમ મયણા શ્રીપાળ. ૧
માલવપતિ પુત્રી, મયણા અતિ ગુણવંત, તસ કર્મ સંયોગે, કોઢી મળીયો કંત ગુરુ વયણે તેણે, આરાધ્ધ તપ એહ, સુખ સંપદ વરીયા, તરીયા ભવજલ તેહ.. આંબિલને ઉપવાસ, છઠ્ઠ વળી અટ્ટમ, દશ અઠ્ઠાઈ પંદર, માસ છ માસ વિશેષ ઈત્યાદિક તપ બહુ, સહુમાંહિ શિરદાર, જે ભવિયણ કરશે, તે તરશે સંસાર... તસ સાન્નિધ્ય કરશે, શ્રી વિમલેસર યક્ષ, સહુ સંઘના સંકટ, ચૂર થઈ પ્રત્યક્ષ પુંડરિક ગણધાર, કનકવિજય બુધ શિષ્ય, બુધ દર્શન વિજય કહે, પહોંચે સકલ જગીશ.
(૨૭) વીર જીનેશ્વર, અતિ અલસર, ગૌતમ ગુણનાં દરિયાજી એક દિન આણા વીરની લઈને, રાજગૃહી સંચરીયાજી શ્રેણીક રાજા વંદન આવ્યા, ઉલટ મનમાં આણીજી પર્ષદા આગળ બાર બિરાજે, હવે સુણો ભવિપ્રાણીજી....
માનવ ભવ તમે પુજે પામ્યા, શ્રી સિદ્ધચક આરાધોજી અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ ઉવજઝાયા, સાધુ દેખી ગુણવાધોજી દરિસણ નાણ ચારિત્ર તપ કીજે, નવપદ ધ્યાન ધરી જે જી ધુર આસોથી કરવા આયંબીલ, સુખ સંપદા પામીજે જી....
217)
Inયા .
I૧ી.
તેરા

Page #239

||૩
II૪
શ્રેણીકરાય ગૌતમને પૂછે, સ્વામી એ તપ કોણે કીધોજી નવ આયંબીલ તપ વિધિ કરતાં, વાંછિત સુખ કોણે લીધો મધુરી ધ્વનિ બોલ્યા શ્રી ગૌતમ, સાંભળો શ્રેણીક રાય વણાજી રોગ ગયોને સંપદા પામ્યા, શ્રી શ્રીપાલને મયણાજી..
રુમઝુમ કરતી પાયને-ઉર, દીસે દેવી પાલીજી નામ ચઝેસરીને સિદ્ધાઈ, આદિવીર રખવાલીજી વિઘ્નકોડ હરે સૌ સંઘના, જે સેવે એના પાયજી ભાણવિજય કવિ સેવક નય કહે, સાન્નિધ્ય કરજો માયજી...
(૨૮) ત્રિગડે બેઠા ત્રિભુવન નાયક, વીર વદે એમ વાણીજી શ્રી શ્રીપાલ તણી પરે સેવો, સિદ્ધચક ગુણખાણીજી અરિહંત આદિ સિદ્ધ આચારજ, વિઝાય ઉલટ આણીજી સાહુ દંસણ નાણ ચારિત્ર તપ, ઈતિ નવપદ જાણીજે ...
આસો ચૈતર સુદિ સાતમથી, નવ આંબિલ પચખીચેજી પડેઝમણ દોય ત્રિકાળ પૂજા, દેવવંદન ત્રણ કીજેજ પદ એકેક પ્રતિદિન મન શુદ્ધ, તેર હજાર ગુણીજેજી
ચોવીશ જિનની સેવા કરીને, નરભવ લાહો લીજે... નવદિનની નવી ઓળી કરતાં, આયંબિલ એક્યાસી પાયજી સાડાચાર વરસે ઉજમણું કીજે, સેવીને સવી સુખદાઈજી શ્રી સિદ્ધચકનાં હવણ જળથી, કુષ્ઠ અઢાર પલાયજી સકલ શાસ્ત્ર શિર મુગુટ નગીનો, આગમ સુણો ચિત્તલાયજી...
માતંગ યક્ષ પ્રભુ પદ સેવે. ઉલટ આણી અંગજી સિદ્ધચક્રની ઓળી કરતાં, વિઘન હરે મન રંગજી હંસવિજય ગુરુ પંડિત પુંગવ, ચરણ સરોરુહં ભંગજી ધીરવિજય બુધ મંગલ માળ, સુખ સંપદ લહે ચંગ.....
|૧||
||૨||
Imall
II૪ો .
જ્ઞાત્વા પ્રશં તદર્થ ગણધર મનસે પ્રાગ્વદેઢીરદેવ: અહત્સિદ્ધાર્થ સાધુ પ્રભૂતિ નવપદાન્ સિદ્ધચસ્વરૂપાન્ યે ભવ્યાઃ શ્રિત્યધિષ્ણ પ્રતિદિનમયિક સંજપને સ્વભત્યા તે સ્ય શ્રીપાલ વચ્ચક્ષિતિવર પતય સિદ્ધચક્ર પ્રસાદા...
8િ18
II૧ાા

Page #240

III
II3II
II૪
II૧ાા
દુસ્તીર્ણ નિસ્તરિતું ભવ જલનિધિ પાણિયુમે ગૃહીત્યા યાનેકાન્ કોટિકુંભાર્ કનકમણિમયાન્ ષષ્ઠિ લક્ષાભિમુકતા ગંગાસિન્ધદાનાં જલનિધિતટતસ્વીર્થ તોયેન ભુવા તત્સવંધીધરાણા સુરપતિ-નિકરા જન્મકૃત્યે પ્રચ.. કર્યું દૈવાસ્ટિવપ્ર રજત મણિમય, સ્વર્ણકાત્યાભિરામે સ્થિત્વા સ્થાને સુવાક્ય, જિનવરપતયઃ પ્રાવદન્તિ યા નિત્યમ તાં વાચાકર્ણ કુરૈ, સુનિપુણ મતય: શ્રદ્ધયા યે પિબત્તિ તે ભવ્યા: શૈવમાર્ગીગમવિધિ કુશલા મોક્ષમાશુ પ્રયાનિ... દેવી ચકેશ્વરી સૂગ દધતિ ચ હૃદયે પત્તને દેવકાપે કામે મોહાભિકી વિમલપદયુરૈઃ સિદ્ધચક્રસ્ય બીજે શ્રીમદ હર્ષાદિ યુતૈિર્વિયપ્રભવનૈવૈર્યપર્મનીન્દ્ર સ્તુત્યા નિત્યં સુલક્ષ્મી વિજયપદધૃતિ પ્રેમપૂર્ણ પ્રસન્ના....
(૩૦) જે ભત્તિજુત્તા જિણસિદ્ધસૂરિ, ઉવજ્રાય સાહૂણ કમે નમંતિ સુદંસણત્રાણ તવોચરિત્ત, પુઅંતુ પાવેહ સુહં અસંત.... નામાઈ ભેએણ જિણિદ ચંદા, નિચ્ચે નયા જેસિં સુરિદવિંદા
તે સિદ્ધચક્કસ તવે રયાણું, કરંતુ ભવ્વાણ પસત્યનાણું.... જો અત્યઓ વીર જિPણ પુસ્વિં, પચ્છા ગણિ દેહિ સુભાસિસ એઅસ્સ આરોહણ તપ્પરાણે, સો આગમો સિદ્ધિ સુહ કુણેઉ.. સવ્વત્થ સબે વિમલપહાઈ, દેવા તહ સાસણ દેવયાઓ જે સિદ્ધચદ્ધમિ સયા વિભત્તા, પૂરિંતુ ભવ્યાણ મણીરહે તે...
(૩૧) શ્રી આદિધર જિનવર વંદિએ, ભવ સંચિત પાપ નિકંદીએ દુઃખ દોહગ દૂર વિખંડીએ, એહ પૂજી નિત્ય આણંદીએ....
અડદલ કમલતે શ્રી જિન થાપીએ, ચઉ દિશિ સિદ્ધાદિ સ્થાપીએ, ગણી ગણણું દુરિત કાપીએ, આતમને ઈમ સુખ આપીએ.” સિદ્ધ સદા આરાધીએ, જેહથી શાશ્વત સુખ સાધીએ જિનવયણ થકી ગુણ લાધીએ, નિજ સહસ ઋદ્ધિએ. સિદ્ધચક્ર તણી જે ધારિકા, ચક્રેશ્વરી સુખકારિકા નેમવિજય રખાલીકા, સહિ સેવે મંગલ માલિકા...
- 219
||૨||
III
I૪
II૧II
૨
III.
II૪

Page #241

II૧ |
Imal
II૪ો .
(૩૨) રાગ : મનોહર મૂર્તિ મહાવીર તણી ભવિ સિદ્ધચક પૂજા કરો, નવ આંબિલ ઓળી આદરો; વિધિશું વ્રત ચોથું ચિત્ત ધરો, જિનપૂજા ત્રણ ટંક અનુસરો... જિન સિદ્ધસૂરિ પાઠક ભલા, મુનિ દર્શન નાણ ચરણ કલા;
તપ એ નવપદ અતિ ગુણ નીલા, આરાધક પુરુષની જય બલા... | ગૌતમ શ્રેણીક નૃપને કહે, આરાધે નવપદ તેહ લહે શિવમારગ નવિ તે દુઃખ સહે, આગમમાંહિ પ્રભુ ઈમ કહે.
શ્રીપાલ તણા જિમ દુઃખ હરે, વિમલેશ્વર સુર સાન્નિધ્ય કરે; ગુરુ ઉત્તમવિજય જે અનુસરે, કહે પદ્મવિજય સુખ તે વરે....
(૩૩) શ્રી સિદ્ધચક આરાધીએ, તમે નવિ કરો અંગ ઉપાધિએ, તવ કર્મ નવાં નવિ બાંધીએ, અનુકમે ઈમ શિવસુખ સાધીએ.. ૧.
મારગ દેશક અવિનાશી વલી, અનુયોગ કથક પાઠક મલી શિવસાધક દર્શન નાણ કલી, વ્રત તપ નવ સાધો મનરલી... ||૨|| વિધિશું આરાધન કીજીએ, ઉજમણામાં હરખીજીએ; ઈમ આગમમાંહી વંદીજીએ, ઈમ શિવસુખ ભવિકા લીજીએ... સિદ્ધચક તણી સેવા કરતો, ઉત્તમ ગુરુનાં પદકજ નમતો; તીમ પદ્મવિજયના દુઃખ હરતો, વિમલેશ્વર નીત ચિત્ત ધરતો....
II૪ો
(૩૪)
II૧ાા
સિદ્ધચક્ર વર પૂજા કીજે, અહનિશિ તેમનું ધ્યાન ધરીએ, ધ્યાન સાર સહુ ક્રિયામાંહી, તીણે આરાધો ભવિ ઉદ્ઘાંહિ... અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ પ્રણમીએ, પાઠક મુનિ દર્શન પદ નમીએ, જ્ઞાન ચારિત્ર કરો તપ ભવિયાં, જિમ કહો શાશ્વત સુખ ગહગહિયાં.... જરા આરાધી પામ્યા ભવપાર, મયણાને શ્રીપાલ ઉદાર, સુણીયે તાસ ચરિત્ર રસાલ, જિમ લહી સુખ મંગલમાલ... વિમલેસર સુર સાનિધ્યકારી, મનવાંછિત પૂરે નિરધારી, પદ્રવિજય કહે તપ શ્રીકાર, કરતાં લહીએ જયજયકાર....
I૪
IN૩ો .

Page #242

(૩૫) રાગ : મનોહર મૂર્તિ મહાવીર તણી અરિહંત સિદ્ધ જપીઈ આયરિય, ઉવજ્ઝાય સાહુ ઉત્તમ ચરિય પ્રંસગ્રહ નાણ સુચરણ ત્રાઈ, સિરિ સિદ્ધચક એ નવપયાઈ... ત્રિહુ ચવીશી બહુત્તરી જિનેશ, શાસય જિન ચારઈ હરઈ કિલેશ જયવંતા વીસ વીહરમાન, સિદ્ધચક્ર તિહુઁ કરઉ કલ્યાણ.... દશમુ પૂરવ વિજ્ઝાય પરવાય, તિહુઁ બોલઉ તણઉ ઉપાય, તે સહિતુ અવર જે સિદ્ધન્ત, તે ધ્યાય હૈડિઈ જિનમંત....
11311
ચક્કેસરી દેવી વિમલદેવ સિરિ રિસહ જિનેસર કરયઈ સેવ: ભણી નન્નસૂરિ સિરિ સિરિપાલ, જિમ સિદ્ધચક્ર તીંહાઁ કરઈ ખેમ..... ॥૪॥
(૩૬) રાગ : રઘુપતિ રાઘવ રાજા રામ
આસો ચઈતર થકી ઓળી કરો, સુદ સાતમથી હઈડ ધરો; સિદ્ધચક્રની પૂજા કરો, ભવસાયર લીલાએ તરો...
સિદ્ધચક્રજીનો તપ છે સાર, અનંત ચોવિશી એ નિરધાર નવપદ ધ્યાન ધરો નરનાર, જેમ પામો સુખ સંપત્તિ સાર... શ્રીપાળ કુમારજીનો ટાળ્યો રોગ, નમણ થકી પામ્યા સંજોગ; એ તપનો છે મહિમા ઘણો, પૂજો વંદો વિજન ભણો.... શ્રી વિમલેસર જેનો જક્ષ, પ્રત્યેક પ્રણમે તે પ્રત્યક્ષ, આપો અવિચલ હેજે દાન, દેવી ચઢેસરી જય જયકાર...
(૩૭) રાગ : રઘુપતિ રાઘવ રાજા રામ શ્રી સિદ્ધચક્રનો તપ છે સાર, અનંત ચોવિશી એ નિરધાર એ તપનો તો મહિમા ઘણો, પૂજો ને વંદો ભવિયણ જનો.... આસો ચૈત્રની ઓળી કરો, સુદી સાતમથી હિયડે ધરો નવપદની તો પૂજા કરો, જિમ ભવસાયર લીલાએ તરો.... શ્રીપાળ કુંવરનાં ટાળ્યા રોગ, પામી નમણ તણો સંયોગ શ્રી સિદ્ધચક્રનો મહિમા ઘણો, પૂજોને વંદો ભવિષણ જનો.... શ્રી વિમલેસર મોટો યક્ષ, પ્રગટ પ્રમાણે તે પ્રત્યક્ષ આપે તે અવિચલ ઋદ્ધિ અપાર, દેવી ચક્કેસરી જય જયકાર...
(221
11911
11211
11911
11211
11311
॥૪॥
119 11
11211
11311
॥૪॥

Page #243

II૧ II.
૧૨..
IIII
II૪.
(૩૮) સિદ્ધચક સદા આરાહિઈ, જિમ સુખ સઘલા અવગાહિઈ, મોટો મહિમા છે જેહનો, ભવભવ હું છું એહનો...
વિહુ કાળે જેહ છે જિનવરા, નિખેવે ચારે સુખકરા સિદ્ધચક સદા અરિહંતનો, જે શરણ અછે જગજંતુનો... સ્યાદવાદ સદા સોહામણો, નવપદ મહિમા છે અતિઘણો, તેહ ભાવે ભક્તિ કરી સુણો, એક ચિત્તે નવપદને ગણો.. વિમલ જલ સુર સાનિધિ કરે, ચક્કસરી સવિ સંકટ હરે, શિવસુંદરીને સહેજે વરે, જ્ઞાનવિમલ મહોદય વિસ્તરે...
(૩૯) રાગ : શંખેશ્વર પાસજી પૂજીએ અરિહંત નમો ગુણ સાયરું, જિન મોહ તિમિર દિવાય: અહર્નિશ તસ સેવા આદ૨, જિમ જલ્દી ભવસાયર તર.....
ચોવીશે જિનવર ધ્યાઈએ, તો પરમાનંદ ઝટ પાઈએ; • મનવાંછિત સુખ લેવા સહી, જિન ધ્યાન કદી છોડો નહિ.. કર્મોનો કંદ નિવારવા, જિમ આગમ હૃદયે ધારવા, શિક્ષણ વીર વાણી તણું, સુખ મેળવવા શિવપુર તણું...
ભીડભંજન શાસન દેવ ખરાં, નિત્ય સેવે ભાવે જિનવરા, કહે લબ્ધિ વિઘ્ન સવિ વારો, શાસન પરિતાપ નિવારજો....
I/૧
||૨
II3II
II૪
તેરા
વિરાગ અરિહંત પુજીએ, વરનાણ દર્શન લીજીએ સબ કર્મકલંક પરિહરીએ, અકલંક સિદ્ધ વધુ વરીએ....
શ્રુતજ્ઞાની અનુભવી આત્મા, નિજપર ભિન્ન મહાત્મા; ક્ષપકશ્રેણી આરોહતા, સવિ જિન થયા સિદ્ધાત્મા..... ષટદ્રવ્ય વસ્તુને ઓળખી, ગુણ પર્યાયે લક્ષણ લખી, પર પાંચ અજીવ અકારણી, આત્મજ્ઞાની ધર્મ ધારણી....
હે દેવ ! પરમાતમ કીજીએ, શિવ સુરનર ઈંદ્ર મન રીઝીએ, તિહીં જ્ઞાન શીતલ જસ લીજીએ, પરમાનંદ મય રસ પીજીએ....
||૩
I૪
-
22)

Page #244

॥1॥
||3||
॥4॥
||1||
॥2॥
(41) अनुष्टुप अराइव विराजन्ते, नवयत्र पदान्यलम् । कर्म वैरिभिदेचक्रं, सिद्धचक्रं नमाम्यहम् सिद्धचक्र समाराध्य, प्राप्ता में पदमव्ययम् । अदभूतां पदवी प्राप्य ते जिनाः सन्तु वः श्रिये
।।2।। माहात्म्य सिद्धचक्रस्य, पवित्रं यत्र वर्णितम् । चिरं नन्दतु मेदिन्या-मागमः सः सुस्वागमः
श्रीमद् सिध्धचक्र मन्त्राऽधिष्ठाता सुरपुंगवः । शान्तिं करोतु तुष्टिं च सिद्धचक्रैक चैतसाम्
(42) आर्या गीती जिणसिद्धसूरिउवज्झाय साहू सम्मत्तनाणचरणतवं । ईय नवपएहं सिद्धं, नमामि सिरिसिद्धचक्कमहं
जे सिद्धचक्कामाराहिऊण, संपन्नकेवलालोआ । संपत्ता परमपयं, तित्थचरा ते सुहं दिंतु आरुग्गतुट्ठिदिहाऊ अत्तहेउस्स सिद्धचक्कस्स । महिमाजहिं वन्निज्जइ पणमह तं वीर सिद्धंत सिरि सिद्धचकमाराहगाण, भविआण भत्तिजुत्ताणं । सम्मदिट्टि देवा सव्वेवि कुणंतु कल्लाणं
(3) સિદ્ધચક યંત્રેશ્વર સારો, મંત્ર શિરોમણી જગદાધારો, પ્રત્યક્ષચમકારો અનુપમા એ અતિશયવંતો, ગુણ સમુદ્રને કોણ લહે, ત્રિભુવન મહિમા વંતો મનની આધિ તનની વ્યાધિ, દૂર કરે ભવની ઉપાધિ, પામે વાંછિત સાધી શાંત દશાને એકાગ્ર ચિત્તે, સકલ કાર્ય કરે શુભ રીતે, પાપી કર્મને છતે આવા દેવતત્ત્વમાં ગુણ પ્રસિદ્ધા, અરિહંત પ્રભુમાં બાર વિશુદ્ધા, સિદ્ધ માહે અડ લીધાં ! ગુરુ તત્વમાં સૂરિ ગુણ છત્તિસ, પાઠકે કમાં ગુણ પચવીશ, મુનિ માંહે સમવીશ ધર્મતત્વમાં દર્શન વખાણું, ગુણ તેના સડસઠ જાણું, એકાવન જ્ઞાનના માનું ચારિત્રના ગુણ સિત્તેર સોહે, તપના વળી પચાસ મન મોહે, કર્મ સકલતે કોહે.. આરા શ્રી જૈન ધર્મનું શાસન સાર, મુનિચંદ્રસૂરિ મૃતોદધિપાર, ત્રિભુવન જન હિતકાર ચૌદ પૂરવમાં નવપદ ધાર, શ્રીપાલ મયણા માટે ઉદ્ધાર, આરાધક જયકાર
223
||3||
॥4॥

Page #245

આસો ચૈત્ર સુદી સાતમથી, પૂનમ લગે આંબિલ તપથી, રહો શુદ્ધ જાપના જપથી સ્નાત્ર પૂજાને અષ્ટ પ્રકારી, દિન દિન ભાવના ચઢતે અપારી, જસ મહિમા અપરંપારી. ૩ પ્રતિકમણ કરીશું શુદ્ધ ભાવે, દોય ટંક પડિલેહણ થાવે, ત્રિકાળ દેવ વંદાવે ગુણ પ્રમાણે ખમાસમણા દેવો, સ્વસ્તિક ફલ નૈવેદ્યા ને ઢોવો, નિત નિત પ્રભુ મુખ જોવો એકેક પદની વીસ જપમાળા, ગુરૂગમ વિધિને વિશાલા, પર્વોમાં શાશ્વત હલા, શ્રી વિમલેશ્વર સાન્નિધ્યકારી, ચક્કસરી મા વિઘ્ન વિદારી, આતમ શક્તિ જયકારી. જા
પહેલે પદ જપીએ અરિહંત, બીજે સિદ્ધ જપ જયવંત, ત્રીજે આચારજ સંત, ચોથે નમો ઉવજ્જાય તંત, નમો લોએ સવ્વ સાહુ મહત, પંચમે પદ વિલસંત દંસણ છઠે જપો મતિવંત, સાતમે પદ નમો નાણ અનંત, આઠમે ચારિત્ર કત નમો તવસ્સ નવમે સોહંત, શ્રી સિદ્ધચકનું ધ્યાન ધરંત, પાતિનો હોઈ અંત... આવા કેસર ચંદન સાથે ઘસીજે, કપૂર કસ્તૂરી માંહિ ભૂલીજે, ઘન ઘનસાર ઇવીએ, ગંગોદક શું નવણ કરીને, શ્રી સિદ્ધચક્રની પૂજા કરીને, સુરભી કુસુમ ચરચીજે, કુંદરુ અગરનો ધૂપ દહીજે, કામધેનુ વૃત દીપ ભરીજે, નિર્મળ ભાવ વસીજે, અનુપમ નવપદ ધ્યાન ધરીજે, રોગાદિક દુઃખ દૂર હરીજે, મુગતિ વધુ પરણી જે.. /રા આસોને વળી ચૈત્ર રસાળ, ઉજવલ પક્ષે ઓળી સુવિશાળ, નવ આંબિલ ચોસાળ, રોગ શોગનો એ તપ કાળ, સાડા ચાર વરસ તસ ચાલ, વળી જીવે તિહાં ભાલ, જે સેવે ભવિ થઈ ઉજમાળ, તે લહે ભોગ સદા અસરાલ, જેમ મયણા શ્રીપાલ ઠંડી અળગો આળપંપાળ, નિત નિત આરાધો ત્રણ કાળ, શ્રી સિદ્ધચક ગુણમાલ સા ગજગામિણી ચંપકદલ કાય, ચાલે પગ નેઉર ઠમકાય, હિયડે હાર સહાય હંમ ચંદન તિલક રચાય, પહેરી પીતા પટોલી બનાય, લીલાઈ લલકાય બાલી ભોલી ચકકેસરી માય, જે નર સેવે સિદ્ધચક રાય, ધો તેહને સુખ સોહાય, શ્રી વિજયપ્રભસૂરિ તપગચ્છ રાય, પ્રેમવિજય ગુરુ સેવા પાય, કાંતિવિજય ગુણ ગાય.. જા |
.
(૪૫) શ્રી સિદ્ધચક સેવો ભવિ લોકા, ધન કણ કંચન કેરા યોગા, મનવાંછિત લહો ભોગ દુર કુટ જાવે સવિ રોગા, જાવે સઘલા મનથી રોગા, સીઝે સયલ સંયોગા રાય રાણા માને દરબાર, ધન ધન સયલ જપે સંસાર, સોહે બહ પરિવાર નવપદ મહિમા મોટો કહીએ, એહને ધ્યાને અહોનિશ રહીએ, શિવસુખ સંપત્તિ સહીએ. ||૧||
-224

Page #246

મધ્યદલે જિનવર ચોવીશ, હુઆ અને હોશે જગદીશ, વાણી ગુણ પૈતીશ,
અતિશય સોહે જસ ચોત્રીશ, માયા માન નહીં સરીશ સોહે સબલ જગીશ કંચનવાને સોળ બિરાજે, દોય રાતા હોય ધવલા છાજે, શ્યામલા દોય વિરાજે દોય નીલા ઈમ સવિ જિનરાજ, ધવલે ધ્યાને ધ્યાવો આજ, શ્રી સિદ્ધચક સુખકારજ રા દોષ અઢાર રહિત ભગવંત, આઠે ભેદે સિદ્ધ મહંત, આચારજ ગુણવંત પચવીશ ગુણે ઉવઝાય, સત્તાવીશ ગુણે મુનિરાય, સમક્તિ ભેદ કહાય નાણ ચરણ તપ ભેદે ધ્યાવો, આસો ચૈત્રી શું મન લાવો, નવદિન પાવન ધ્યાવો આગમ ભાષિત જિન વાણી, સુણી આરાધો સિદ્ધચક પ્રાણી, ઓહ સાચી ગુણખાણી.. Ira| શ્રી સિદ્ધચક્કી જે રખવાલી, ચશ્કેસરી દેવી રતનાલી, પગે નેઉર વાચાલી, કટિમેખલ ઝલકે કટિદેશી, મનમંથર ચાલે શુભ વેશી, સોહે નાભિ નિવેશી, ઉદર હૃદયકર કરજ વિરાજે, મુખથી ચંદો ગયણે લાજે, સઘલી શોભા છાજે શ્રી વિજયપ્રભ સૂરીશ સહાઈ, કુશળ સાગર વાચક સુખદાઈ, ઉત્તમ શિષ્ય સવાઈ... જા
(૪૬). અરિહંત સિદ્ધ સૂરિ વિઝાય, મુનિવર સમિતિ નાણ સુહાય, ચારિત્ર તપ સુખદાય ગૌતમ કહે સુણો શ્રેણીકરાય, શ્રી શ્રીપાળ ત્રિદશ પદ પાય, નવમે ભવે શિવ જાય એ નવપદ મહિમા જિન ગાય, ભવિયણ ભાવ ઘણો મન લાય, આદરે કર્મ અપાય આસો સુદી સાતમથી કરાય, તેમ ચૈતર સુધી માંહી કહાય, ઓલી નવ નિરમાય.. ૧ બાર લોગરસ અરિહંત લહી, આઠ પન્નર એકવીસ વહીજે, લોગસ્સ સિદ્ધ કહીએ સૂરિપદે છત્રીસ કહીજે, પાઠક પચવીશ ભણીજે, મુનિ સત્તાવીશ લીજે, દર્શનપદે સડસઠી ઘરીજે, નાણ એકાવન પંચ વરીએ, આરાધી શિવ સીઝે, સત્તરને સીત્તેર દીજે, ચારિત્ર પદે મન ઉજવળ કીજે, નિર્મળ ભાવ વહીજે.... પરા બાર તથા પચાસ ધરંત, તપ પર ધ્યાન ધરો ઉદ્ધસંત, સિદ્ધચક જયવંત, દેવવંદન ત્રણ ટંક કરંત, પડિલેહણ પ્રતિકમણ કહેત, ભૂમિ શયન સુખસંત તન મન વચન એકાગ્ર કરંત, નવા વાડે બ્રહ્મચર્ય ધરંત, ગુરુ વિનાયાદિ લહંત જીવદયા સહ ઉરઠવંત, આનંદ મંગલ જય વરતંતા, ઈમ કહે ભગવંત .. ઈમ ગુરુ વિધિથું ઓળી કીજે, ગુરુ મુખ આંબિલ વ્રત ઉચ્ચરીજે, દાન સુપાત્રે દીજે, સાડા ચાર સંવત્સર કીજે, ઉજમણુ નિજ શક્ત કીજે, તો તસ ફલસુખ લીજે, ખુશાલ સુંદર વાણી, વદીજે, કુડ કુવચનને ત્યાગ કરીએ, અક્ષય સુખ વરી જે શ્રી વિમલેસર યક્ષ કહીએ, દેવી ચક્કસરી વિઘન હરીજે, શ્રી સંઘને સુખ દીજે. આજના

Page #247

(૪૭) શ્રી અરિહંત જિનેશ્વર રાય, પાદ પ્રણમે સુરવર નરરાય, પૂજે પાપ પલાય ચંપકકેતકી પાટલ જાઈ, સેવંતી માલતી સુહાઈ, પરિમલ પુથ્વી નમાઈ,
ચારુ શ્રાવક પૂજે ફૂલે, વળી વિશેષે ગ્રહી બહુ મૂલે, ઈંહાં જીવન ભૂલે
કરણી સાધુ ભલી પરે જાણે, વઈર સામિ ગુરુ ઈણિ પરે આણે, વળી વિશેષે વખાણે..।।૧।।
આંબા રાયણ રસ ખજૂરા, સદા સીતાફળ ને બીજોરા, રુડા ફુલ જંખીરા,
ખડબૂજા કોલાં વડેરાં, જાંબૂ નીંબૂ સરસ ભલેરા, અતિ મોટા નાલેરા નારંગી નવરંગા કેળા, પાકા દાડિમ કીજે ભેલા, ઢોલો મેલી સજોલા
વળી ઢોવો ખુરસાણી સેવ, મુજ મન માંગી એહી જ ટેવ, વંદુ અરિહંત દેવ... રા
નિમાં ને સાકરની જોડ, પીસ્તા દ્રાક્ષ બદામ અખરોડ, ખાતા પૂગે કોડ અતિ ઉજળા સરસ ગુંદવડા, હિયડા સાંભળ્યા વરસોડા, ખારેકને શીંગોડા । ઘણી સુખડી ઈણીપરે આવે, જીંદગીરી સેલડી સુહાવે, ચારોલી પણ ભાવે । ગુલને ગુંદ ભલી ગુલધાણી, સવિ હુંતિ મીઠી જિનવાણી, સુણો ભવિક મન આણી... ॥૩॥
ખાજા લાડુ મરકી માંડી, ભલી જલેબી તિસકુ છાંડી, ઘેબરશું રઢ માંડી
ખીર ખાંડા માંડાની ભાત, ઘણીઅ છે પકવાન્નની જાત, ઉપર દીધી પાત,
સુરહ ધીને ઉનાં ધાન, કુણ કરે કંસાર સમાન, ઉપર ફોલ પાન ઘણા સાલણા ભલી સજાઈ, હરખી પીરસી અપની માઈ, જો ગૂઠે અંબાઈ... ॥૪॥
(48) भत्तिजुत्ताण सत्ताण मणकामणा- पूरणे कप्पतरु कामधेणूवमं । दुक्खदोहग्गदारिद्दनिन्नासयं, सिद्धचक्कं सया संथुणे सासयं
तिजग जण संथुअ पायपंकेरुहं, हेमरुप्पं जणा सोगनीलप्पहं । सिद्धचकं ताण कयनिव्वुइं सव्व तित्थंकरा दितु नाणुन्नई जत्थ जिणसिद्ध तह सूरि वायगजइ, दंसणं नाणचरणं तव नवपइ । सिद्धचक्कस्स वण्णिजए तं सया, नमह सिरिवीर सिद्धंत माणंदिआ जक्खिणी जक्ख गह वीर दिसिपालया, जय विजय जंभिणी पमुह । दिंतु रुद्दाण खुद्दाण निन्नासंग, सिद्धचकं महंताण कल्लाण
11311
114 11
(૪૯) સગ્ધરા છંદ
અર્હમ્ મૂલં પ્રકાણ્ડોઽતનુ નિક?ધર: સૂરિરાજધ શાખા ગુલ્મ: સાચકશો દલતતિ પરિધિ: સાધવો મંજરીચિત
226
||1||
11211

Page #248

પુષ્પો યો દર્શન ચાડભિમત પરિમલધારુ ચારિત્ર રુપ: શસ્ત સસ્ય તપયાડમરતરુરિવ વ: સિદ્ધચકં પુનાતુ... આમા સિદ્ધા મુનિન્દ્રાઃ પ્રવર મુનિવરાઃ વાચકોઃ સાધવસ્થ શ્વેતા રતાધપીતા બુધ સમ હરિતા: કજજલાભા જિનેશ ચંચપુષ્પાગ્રપત્રચ્છવિ કનકરજ: પર્ણ રોલમ્બમાના ગીર્વાણા ગાઈવેષ્ટ સકલમતિમત્તા પાવન સંદિશનુ..
||૨||
|૩
||૪||
સા વાણી ગ્રહનેત્રાધ્વિધન પરિમિતાઃ કર્મ નિમૅલ કાના માચાર્યાણાં રસવિર્નવ નવ મુનયો વાચકાનાં મુનીનામ વિંશત્યા સસ યુક્તા મુનિવૃતિ સહિતા નેત્ર સંખ્યા ચણ પપેરાબ્ધિ સ્વશા તિર્ગગનરારામિતા સદ્ગણીઘા જયન્તિ... દેવેન્દ્રા અટવર્ષા ગ્રહણસહિતા ગોમુખાયા: પરેડપિ ચકેશ્વર્યાદિ દેવ્યોકપિ ચ કુશલકરા: સિદ્ધચક્રસ્ય ભક્તા: શ્રી શ્રીપાલાદિકાનામિવ સુષમભૂતાં પ્રાણીનાં ભક્તિ ભાજ શસ્વવૃક્ષ દિશસ્તુ પ્રશમ સુખલૂ, મુક્તિ સૌભાગ્ય બીજમ.
(૫૦) વિપુલ કુરાલ માલા, કેલિ ગેહં વિશાલા, સમવિભવ નિધાનં, શુદ્ધ મંત્ર પ્રધાનમ સુર નરપતિ સેવ્ય, દિવ્ય માહાભ્યભવ્ય, નિહત દુરિત ચક, સંતુવે, સિદ્ધચક્રમ.
દમિત કરણવાહ, ભાવતો યઃ કૃતોડતું કૃતિનિકૃતિ વિનાશ, પૂરિતાંગિ વ્રજરામ નિમિત જિનસમાજં, સિદ્ધચક્રાદિ બીજે
ભજતિ સ ગુણ રાજિ: સોનિશ સૌખ્યરાજિં. વિવિધ સુકૃત શાખા, ભંગપત્રૌધસાલિ, નયકુસુમમનોજ્ઞ પ્રૌઢ: સંતફલાહ્યઃ હરતુ વિનવતાં શ્રી, સિદ્ધચક્ર જનાનાં તરુરિવ ભવતાપાનાગમ: શ્રી જિનાનાં
|૧||
૨ ||
||૩||
2િ7)

Page #249

જિનપતિ પદસેવા, સાવધાના ધુનાનાં, દુરિત રિપુ કદમ્બ કાન્ત કાન્તિ ધાનામ દદતુ તપસિ ૫સાં, સિદ્ધચકસ્ય નવ્યું, અમદમિત રતાનાં, રોહિણી મુખ્ય દેવ્યઃ ....
| (૫૧) અંગ દેશ ચંપાપુરી વાસી, મયણાને શ્રીપાલ સુખાસી, સમકિત શું મનવાસી, આદિ જિનેશ્વરની ઉલ્લાસી, ભાવે પૂજા કીધી મન આશી, ભાવ ધરી વિશ્વાસી ગલિત કોઢ ગયો તેણે નાશી, સુવિધિશું સિદ્ધચક ઉપાસી, થયો સ્વર્ગમાં વાસી, આસો ચૈત્ર પૂરણ માસી, પ્રેમે પૂજો ભક્તિ વિકાસી, આદિ પુરુષ અવિનાશી. ૧ કેસર ચંદન મૃગમદ ઘોળી, હરખેણું ભરી હેમ કોળી શુદ્ધ જલે અંઘોલી નવ અંબિલની કીજે ઓળી, આસો સુદ સાતમથી ખોલી, પૂજે શ્રી છનની ટોળી ચઉગતિમાંહી આપદા ચોલી, દુર્ગતિનાં દુઃખ દૂર ઢોળી, કર્મ નિકાચીત રોળી, કર્મ કષાય તણા મદ રોળી, જેમ શિવરમણી ભ્રમર ભોળી, પામ્યા સુખની ઓળી. મેરા | આસો સુદ સાતમ સુવિચારી, ચૈત્રી પણ ચિત્ત શું નિરધારી, નવ આંબિલની સારી ઓળી કીજે આળસ વાળી, પ્રતિકમણ બે કીજે ધારી, સિદ્ધચક પૂજો સુખકારી, શ્રી જિનભાષિત પર ઉપકારી, નવ દિન જાપ જપે નરનારી, જેમ લહીએ મોક્ષની બારી નવપદ મહિમા અતિ મનોહારી, જિનાગમ ભાખે ચમત્કારી, જાઉ તેહની બલિહારી. ૩ શ્યામ ભમર સમ વીણા કાળી, અતિ સોહે સુંદર સુકુમાલી, જાણે રાજ મરાલી ઝળહળ ચ ધરે રૂપાળી, શ્રી જનશાસનની રખવાલી, ચપ્ટેસરી મેં ભાળી જે આ ઓળી કીજે ઉજમાળી, તેનાં વિઘ્ન હરે સૌ બાળી, સેવક જન સંભાળી ઉદયરત્ન કહે આસન વાળી, જે જીન નામ જપે જપ માળી તે ઘર નિત્ય દિવાળી. જો
(૫૨) અરિહંત નમો વળી સિદ્ધ નમો, આચારજ વાચક સાહુ નમો દર્શને જ્ઞાન ચારિત્ર નમો, તપ એ સિદ્ધચક સદા પ્રણમો..
૧૧ અરિહંત અનંત થયા થાશે, વળી ભાવ નિક્ષેપે ગુણ ગાશે,
પડિઝમણા દેવવંદન વિધિનું આંબિલ તપા ગણણ ગણો વિધિશું. રા છરી પાળી જે તપ કરશે, શ્રીપાલ તણી પરે ભવ તરશે, સિદ્ધચકને કુણ આવે તોલે, એહવા જીન આગમ ગુણ બોલે...
સાડા ચાર વરસે એ તપ પુરો, એ કર્મ વિદારણ તપ શૂરો, સિદ્ધચકને મનમંદિર થાપો, નય વિમલસર વર આપો...
28
III.
II૪

Page #250

II૧
II૩ાા
ચાર વખત બોલવાની સ્તુતિ સિદ્ધચક નમી પૂજી ધુણીએ, અરિહંતાદિક નવપદ ગણીએ, શ્રીપાલ ચરિત્ર સદા સુણીએ, વિમલેસર વીર વિઘન હણીએ સિદ્ધચક આરાધો સાધો વાંછિત કાજ, અરિહંતાદિક પદ સેવ્યાથી શિવરાજ ઈમ આગમમાંહિ સિદ્ધયંત્ર શિરતાજ, વિમલેસર પૂરો પવ વાંછિત તુમે આજ પર વીર પ્રભુએ આંબિલ તપને, ભાખ્યું ભવિ હિતકારી અહન સિદ્ધને સૂરિ વાચક, મુનિ સેવા સુખકારીજી દર્શન જ્ઞાન અને ચારિત્ર, તપ સેવો શ્રતધારીજી શાસન દેવો સહાય કરે સહુ, દ્રવ્ય ભાવ સુખકારીજી એકાદશ જશ અતિશય પ્રગટે, કર્મ કલંક ઉચ્છેદેજી તીમ ઓગણીશ કરે શુભ અતિશય, સુર સમુદાય અખેદેજી જન્માતિશય ચઉ સંયુત્તએ, અતિશય ચોત્રીસ ભેદે છે તેહશું જેહ બિરાજે જિનવર, પ્રણમું તેહ ઉમેદેજી
||૪|| સિદ્ધચકને સેવો મન વચ કાય પવિત્ત, અરિહંતાદિક પદ સેવો એકણ ચિત્ત જિનવાણી સુણીને ખરચો બહુલ વિત્ત, વિમલેસર પૂરો મનવાંછિત તમે નિત્ય સહુમંત્ર શિરોમણી, નિત્ય જપીએ નવકાર, કર્મ અનંતા ટાળે, ભાવ ઉલ્લાસ શ્રીકાર, યંત્ર શ્રી સિધ્ધચકનું, કરો આરાધન શુદ્ધ વિધિથી નવનિંધિ થાવે, મંગલ લીલ સુબુદ્ધ સિદ્ધચક આરાધી, કીજે આંબિલ એકાશી અરિહંતાદિક જપમાળા, વીસ ગણો તે ખાસી, ભૂઈ સંથારો, ઈમ જિન વાણી પ્રકાશી, કવિ પદ્યવિજયના, વાંછિત પૂરે સોહમ વાસી
તેલા સિદ્ધચક આરાધો, નિત આતમ નવ દેહરા જુહારો અરિહંતાદિકમાં, નિજ આતમ અવતારો ઈમ આગમમાંહી, જિનવાણી અવધારે કવિ પવિજય કહે, વિમલેસર સુખકારો
I૧મા.
I૬ો
III.

Page #251

II૧
૩
(૫૩) શ્રી વીરો રાજગૃહ કિલ સમવસૂતો ધર્મ વાર્તાભિધીતા તે નનું શ્રેણીકરાજ સપરિકર ઈતસ્તેન તસ્યાગ્ર ઉકતમ મહાભ્ય સિદ્ધચક્ર ત્રિભુવન વિતત ધ્વસ્ત સંસાર કૃઙ્ગ શ્રીપાલ પ્રબંધ પ્રભવત ભવિકા : સેવિતું તન્નિશમ્ય....
અહત રુપ વિચાલેડનુપમ ગુણમય, સિધ્ધ ગચ્છાધિ નાથો, પાધ્યાયાડપસ્તય બિમ્બે હૃદય સલિલ જે, પંડિતૈર્ચસ્તનીયમ સમ્યક્ત જ્ઞાન વાચં યમ ચરણ તપો દિક્ષ પશ્ચાદિ દિક્ષ
૩ હીં ભાજોડક્ષમાલા ગણયત સુધિયો વિંશતિ તન્નદાનામ.... રા. આચામ્યાનાં વિધેયં દિત્ત દુરિત તપો દગ્ધ સંસાર મૂલ માધિને માસી ચૈત્ર પ્રતિ દિવસૌ સાદર જૈન સારઃ શ્રોતવ્યયાગમાલ્વિ: સ્વહિત મુનિમુખાત સિદ્ધચદિ શિ સ્તત્ર પ્રોક્ત ક્વિાયા ભવયનિચિત્ત ધ્વસયેત સા ચ કર્મ.. સંપૂર્વેડસ્મિન્ન વિન્ને તપસિ ભવભિદા ચંદ્રહાસોપમાને દીર્ઘ સુદ્યાપન યે વિદ્ધતિ મુદિતા સિધ્ધચકાર્ચિનોહિ હંસારુઢાવિછિતે વિમલ સુરપતિ વ્યકીર્તિધતેષાં દેવી ચકેશ્વરી ગુરુ મુદય, સાધુ લક્ષ્મીસુકાનામ
(૫૪) સકલ ધર્મનું કેન્દ્ર એ કહીએ, શ્રી સિદ્ધચક ગુણ મન વહીએ, તપનાં કરને સહીએ નિજાનંદ સ્વરુપ મન ધરીએ, નાભિથી એક નાળ અનુસરીએ, કમળ હૃદયે ધરીએ પાંખડીએ પંચ પરમેષ્ઠી સ્મરીએ, એકાકાર થઈ ધ્યાન જો ધરીએ, નાસિકાએ દ્રષ્ટિ ધરીએ,
સ્વરુપ ધ્યાતા ગુણગણ ભરીએ, આસો ચૈત્રની ઓળી કરીએ, મુક્તિ રમણી વરીએ.... ૧ | પહેલે પદે અરિહંત વખાણું, ઉત્કૃષ્ટા એકસો સીત્તેર જાણું જધન્યથી વીસ પ્રમાણું ! તે મધ્યે નામ શાશ્વતા જાણું, રુષભ ચંદ્રાનન મનમાં આણું માનું આ ઉત્તમ ટાણું વરિષણને શ્રી વર્ધમાન, ચારે નામ દેવલોકે જાણ, પડિમા પ્રભુ બહુમાન જિનપડિમા જિનસારિખી માન, તે વિણ નહી કહીએ કલ્યાણ, અરિહંત આણા પ્રમાણપરા સિદ્ધ આચારજને ઉવઝાય, મહામુનિ સેવા નિર્મળ કાય, દર્શન જ્ઞાન સહાય ચારિત્ર તપથી શુદ્ધ થવાય, એ નવપદમાં સર્વ સમાય, વિધિથી નવનિધિ થાય, જિનવાણી તે અમીય સમાણી, ગુણમણિ ખાણી ભાવે તાણી, કલિયુગે કલ્પ સમાણી સેવે બહુ સુરનર વૈમાની, જ્ઞાન કવચ શ્રી મુનિ પરિધાની, આરાધો ભવિ પ્રાણી.. ૩
230
I૪

Page #252

શ્રીપાળરાયની ગઈ સહુ વ્યાધિ, મયણા જશ વ્યાપ્યો એ આરાધિ, જીવન સુખને સાધી, પૂર્ણ શ્રધ્ધાએ પૂર્ણ પ્રતાપી, પૂરે મનોરથ શક્તિ આપી, ચકેશ્વરી દેવી અમાપી, ધર્મ વૈભવથી બનો ધનવાન, અપૂર્વ ઉલ્લાસે કરો કર્મની હાણ, આરાધો બની એકતાન ગુણ બગીયો પ્રફૂલ્લ બનાવો, શાસને જયજયકાર જગાવો, જિનેન્દ્ર વિજય વરે લ્હાવો.. ૪
ઉપાધ્યાય પદ
(૫૫) રાગ : શાંતિ સુહંકર સાહિબો.... વાચક પદ પ્રણમ્ સદા, જેહ કર્મ નિવારે સારે આતમ ભાવના, શુભ કાજ સુધારે વીર પ્રભુના શાસને, વાચક ગુણ ધારે મન વચ કાયે હું સ્તવું, સંસારથી તારે..
પરમારથને પેખતા, જાણી આગમ વાણી ધર્મ ધરી હરે કર્મને, વાચક ગુણ ખાણી ચઉવીશ જિનના જે થયા, તે સર્વને વંદો વાચક પદ વંદી ભવિ, નીચ કર્મ નિકંદો.. આગમ ગુણ અરવિંદમાં, ભંગ સમ જે રાજે જિનશાસનમાં મહાલતા, હાથી સમ ગાજે ધર્મ ભાવના જોરથી, ઉજાડે વાડી કારમી ભવ ભયથી ભરી, કરી દૂર તે ઝાડી... વિમળેશ્વર ચક્રેશ્વરી, જસ સેવાકારી શાસન વિઘ્ન હરે સદા, ગુણ ગણનાકારી સિદ્ધચક અરવિંદમાં, કરે ભ્રમર વિહારી લબ્ધિ સૂરીનાં સધ્યાનથી તોય મુક્તિ ઘારી...
૨I.
In૩i
I૪
| દર્શનપદ (પs).
રાગ : પાશ્વ નિણંદા, વામાનંદા...... સમકિત સારુ ગુણમાં પ્યારું, આપે મુક્તિ વેલડી સાયિક સમકિત શિર સરદાર, રસ મીઠો શેલડી નાયુ બદ્ધા ભાવે પામે, મુક્તિ એક ભવ વિષે, આયુ બદ્ધ ત્રીજે ચોથે, મુક્ત વીર જિન દિશે.....
|ો
.

Page #253

ચોવીસ જિનનું ધ્યાન ધરીને, સ્વ શ્રદ્ધા નિર્મળ કરો, નિર્મળ સમકિત ગુણને પામી, બીજા ભંડારો ભરો, રત્નત્રયીને ઓળખી આતમ, ગુણ ભંડારો ભરો નિંદ્ય કર્મો દૂર નિવારી, ઘાતી કર્મને હર.. આગમજ્ઞાને નિત્ય રમીજે, ભમીજે ભવમાં નહીં ભવ દુઃખડાં ખૂબ વસીજે, સમજે કર્મો સહી આતમ નિર્મલ નિત્ય કરી, ધરીજે ગુણ ગ્રહી પીસ્તાલીશ સુ પ્રણમીજે, દીજે નિજ કર્મો દહી...
વિમલેસર ચડેસરી દેવી, હેવી જિનશાસને વિખે નાશો નિત્ય કરેવી, આપે સુખરાસને હદય કમલે દર્શન જાસ, વસી રહ્યું ખાસ છે આતમ લબ્ધિ ગુણ ગણ કેરો, જેમાં નિત્ય વાસ છે.
III
I૪
જ્ઞાનપદ (૫૭) રાગ : શત્રુંજટા મંડન ઋષભ આણંદ ધ્યાલ આતમ ગુણ મંડન, દુઃખ વિલંડન નાણ, મોહ હરવા કાજે, જિન ભાનુ દિલ આણ ગુણ સંપત્તિ વાધે, લાધે શિવપુર ઠાણ, સવિ દુઃખ નિવારે, ટાળે ભવ દુઃખ ખાણ. ૧ ચોવીસે જિનનાં, નાણી નમુ ધરી નેહ, ગુણ સંપત્તિકારક, ગુણ ગણનાં જે ગેહ, મેહ અમીરસ કેરાં, પાવન જેના દેહ, વિદેહ બનીને, પામ્યા મુક્તિ તેહ. ૨ આગમ ગુણ દરિયા, ભરીયા સ્પણથી જેહ, લહેરો જસ સુંદર, જાણો નય મય એક ગમ ભરેહ વર ગંભીર, જસ તોડે ભવનો નેહ, નિત્ય બનવા વિદેહી જગમાં એહની રેહ.૩ શાસન સુખદાતા, દેવી સુણો અરદાસ, અમ વિદ્ધ નિવારો, કરતાં ધર્મ વિલાસ વિકસીત ચિત્ત ચાહુ, ચાહુ લબ્ધિ પ્રકાશ, એ મેળવતા મુજ, હોંશે શિવની આશ....૪
ચારિત્ર પદ
(૫૮) રાગ : સુમતિ સુમતિ દાયી ભવિ જન ગુણ ગાવો, તેથી સંજમ પાવો સમય ન મલે આવો, ચિત્ત ચારિત્ર ધ્યાવો કર્મ થકી મુકાવો, ધારી મુક્તિનો દાવો, કરે મુક્તિ વધાવો, ભાવના ચિત્ત લાવો....
વિ જિનવર સેવો, પામવા મુક્તિ મેવો ચરણ દુઃખ હરેવો, થાર જે નિત્ય મેવો,
I૧

Page #254

III
જા
I૧
હરે જાવ તણો એવો, એમ દેવાધિદેવો, કહે ગુણ ભરવો, ઋષિ ઢંઢણ જેવો.... ગુણ ગણ ભવિ ધારી, દુઃખડા ઘો નિવારી આગમ મન ધારી, જન્મ માનવ સુધારી કુમતિ કઠીને ટારી, થાઓ મુક્તિ વિહારી, મળે મુક્તિ નારી, શોક સંતાપ વારી..
ચરણ ગુણ પ્રધાનો, શાસ્ત્રમાં બહુ વિધાનો કહે સમકિત દાનો, મોહ ના ચિત્ત આણો શાસન સુરિ માનો, ટાળો વિપ્ન વિધાનો સૂરિ લબ્ધિ મહાનો, સંજમે ગુણ ખાણો...
તપપદ (પ૯) રાગ : જય જય ભવિ હિતકર કર કર ભવિ હિતકર, તપ મહાનંદ કાર, દુ:ખ દલદર ટાળે, ખાળે પાપ વિચાર દુર્ગતિ દુઃખ વારે, મારે કર્મ વિકાર સુખ સંપત્તિ આપે, જિન આણા સુખકાર....
ચઉવીશ જિન વંદો, ભવ દુઃખ ટાલણહાર તપ તપ્યા ભાવે વારી વિષય વિકાર સુખ સંપત્તિ ધારી, વરવા શિવ વરનારી
એ કરણી સારી, હું જાઉં બલિહારી.. આગમ રત્નાકર, દીપે તાસ તરંગ નયભંગ સ્વરુપી કરવા કર્મ શું જંગ એ રંગ અપૂરવ, તંગ જીવન હરનાર જીવ નિર્મળકારી, નમું થવા ભવપાર.... ચક્કસરી કેસરી, દેવી જિનપદ સેવી તમ વિધન હરેવી, ભવિજન સહાય કરેવી સંપદ સુખસારે, જે સેવા જિનધારે સૂરિ લબ્ધિ જાવે, ભવ જલથી કિનારે..
(૧૦) ભાવોલ્લાસે કરીએ, ભવિ નવપદના જાપથી શુદ્ધી એવી આસોને ચૈત્ર માસે, સુવિધિ મન ઘરી શુકલની સમીથી
III
II૪ો .

Page #255

I૧
IIII
I૪ I
ધ્યાવે જે પૂર્ણિમાનાં નવદિવસ સુધી રોગને તે હટાવે જાશે આરાધી મોક્ષે, પરિસહ મયણા સિદ્ધચક પ્રભાવે.. પૂજે અહન સિદ્ધ, સ્વકર કજ વડે, શીર્ષને પાય નામી, વદે આચાર્યને જે, પ્રખર કરમના, તાપને દે સમાવી સર્વોપાધ્યાય સાથે, મુનિ દરિસણને, જ્ઞાન ચારિત્ર વંદો ઉચે સ્થાને જવાને, તપ શું મન ધારી, પૂર્વનાં પાપ ખંડો.. પૂજે જે સિદ્ધચક, પ્રશમરસ તણો, ભાવ હૈયે વહાવી સાથે સાંજે સવારે, પડિક્કમણ કરી, દોષને દે હટાવી એકાશી આંબિલોને, વિધિ સહ કરતા, શીલને શુદ્ધ પાળો તેઓ મોક્ષ વસે છે, ભવ જલધિ તરી, શાસ્ત્ર છે એમ બોલે.. આ સાડાચાર વર્ષે વિષહર તપ તે થાય સંપૂર્ણ માણી, આરાધો ભવ્ય નિષે, ત્રણ જગતમાંહી કોન છે ચિત્ત આણી, દેવી ચઢેશ્વરી રે, દુઃખ દુરિત હરે, ટાળવી સર્વ ખામી, સેવો હંમેશ કલ્પદ્રુમ સમ સમજી સિદ્ધચક્ર પ્રતાપી...
(૬૧) રાગ : શત્રુંજય મંડન જિન શાસનમાંહી, સિદ્ધચક છે સાર ભવિ જનને એ છે હૈયા કેરો હાર તન મન અને ધનથી સેવા કરો સુખકાર શ્રીપાલ અને મયણા, પામ્યા સુખ અપાર....
અરિહંત સિદ્ધ વંદો, આચારજ મનોહર વાચક મુનિદર્શન, જ્ઞાન ચરણ ભંડાર તપ બહુ વિધ તપજો, આતમને હિતકાર
જે ભવિજન કરશે, તે તરસે સંસાર.... આસો મહિનામાં શરૂ કરો દિલદાર બીજો નહીં જગમાં, એની હોડ કરનાર રોગ, શોક નહીં આવે, એ નિશ્ચય દિલધાર ગુર ગૌતમ ભાખે, એ છે તારણહાર... એતે નવપદ કેરું, ધ્યાન ધરો નરનાર નહિ મળશે આવો, અવસર વારંવાર વિમળેશ્વર ચકેશ્વરી વિપ્ન કોડ હરનાર લબ્ધિ મુજ આપી, કરો જયંત ભવપાર.
--234 -
II૧
||૨ા.
III
//૪

Page #256

I૧
In૨ા
III
(૧૨) અરિહંત પદ વંદો, સિદ્ધ વંદો સૂરિરાજ ગુણ છત્રીસે ભરીયા, પ્રણમો વર વિઝાય, ભવસાગર તારક , લળી લાગું મુનિરાય, લીજે પાંચનું શરણું, ઘર ઘર મંગળ થાય.. સમતિ જિન દર્શન, હોજો શુદ્ધ મનમાંય પ્રભુ જ્ઞાન પ્રતાપે, જીવન વિરતિ પાય, વર ચારિત્ર પામી, વંદો સર્વ જિન પાય, વળી ત૫ પદ સેવો, કર્મ મળ સવિ જાય. એ નવપદ માંહે, પૂર્વોનો સાર સમાય, સિદ્ધચકને જપીએ, યંત્ર અતિ સુખદાય, દેવ, ગુર, ધર્મનો, ત્રિવેણી સંગમ થાય, જિન વાણી પ્રણો, કેવળ મુક્તિ નિપાય... સિદ્ધચકનો સેવક, ગુણ વિમળેશ્વર ગાય, વળી દેવી ચક્રેશ્વરી, કરે ભકતને સહાય જે સમકિતી સુરવરો, શાસનને હિતદાય, ભક્તિ આકર્ષણ યોગે, લબ્ધિ જિતેન્દ્ર ગવાય..
(૬૩) નવ પદની એક એક સ્તુતી અરિહંત - પુષ્પ પ્રદીપાત્ત ધૂપપૂગીફલૈ, જિનેન્દ્ર પ્રતિમાં પ્રપૂજ્ય | યે શ્રી પરમેષ્ઠી મંત્ર, જપનિ તે તીર્થકૃતો ભવનિ | સિદ્ધાદ દીર્ધકાલ સુનિકાચિત બંધન બદ્ધ, મરાત્મક વિષમાચારમભેધકર્મ | નશ્ય નિહત્ય પરમપદમાપસ્ત, સિદ્ધા દિશનુ મહતમિહકાર્યસિદ્ધિ છે આચાર્યસૂરિ સદાચાર વિચાર સારા, નાવારયન્તઃ સ્વપરા યથેટ: | ઉગ્રોપસર્ગીક નિવારણાર્થ, અભ્યર્થયામ્યગતગબ્ધ ધૂપૈ: | ઉપાધ્યાયપાષાણ તુલ્યોડપિ નર સદીય-પ્રસાદ૯શાલ્લભતે તે સપર્યામ | જગત હિતઃ પાઠક સંચયઃ સઃ કલ્યાણ માલાં વિતનોતુ સંઘે ! સાધુશ્રી તીર્થકૃત્પદ વિધાય તપસ્વી વર્ગ, વાત્સલ્ય પુણ્યપદવીમધિગમ્ય સમ્યક્ ! શ્રી વીરભદ્ર મુનીવદ્ વિધિના વિધેય, સ્થાન હિ સામમિદં શિવસૌખ્યહેતુ છે. દર્શન સકલ મંગલ કેલિ નિકેતન, કુમતધ્યાત વિઘાતન ભાસ્કરમ | શુચિતરે નિજબોધિ સમુદભવ, ભવ વિધાતન કૃતે યજ દર્શનમ !
II૪
235

Page #257

IIII
જ્ઞાનવિદન્તિ ખલુ કૃત્યમકૃત્યજાત, ચારિત્ર, નિર્મલ ચ સમાચરનિ જ્ઞાનાચ્ચભવ્ય ભાવિનઃ શિવમાનુવન્તિ, જ્ઞાનું નિદાન અખિલોત્તમ શમં લખ્યા છે ચારિત્રકઠિનકર્મ ઘનાઘન ભેદક, સમદમાદિ ગુણાવલિ મંડનમ ! જિનગુણાધિપ સાધુ સુસેવિત, ચરણ પંચ વિધ યજામ્યાં તપઈતિ ચતુમાહિતભક્તિતઃ પદમનન્ત સુખોદય દાયકમ | કનકતુ નરેન્દ્ર ઈવાનિશ, સૃજતિ યઃ સ ભવેત વિજગપતિઃ |
(૧૪) શ્રી સાધુપદ સ્તુતિ.
(રાગ : રાજુલ વર નારી) મુનિ નમુ ગુણકારી, શોક સંતાપ વારી, વહે ગુણ બ્રહ્મચારી, પાપ પંકો નિવારી; નવ કલ્પ વિહારી, સાધના આત્મકારી, જિન પી સુખકારી, ભવ્ય જીવો ઉગારી
સવિ જિનવર વદે, ન પડે કર્મ દે ભવિ કમલ કદે ચિત્ત જેના સનદે. હરતા કરમ અંધે, સેવીયે મુનિ ચંદે,
ન કરે કર્મ ગદે, ભાવ રાખે અમદે ગુણી મુનિ ગુણ ગાઈ, ભવ્ય કર્મો ખપાઈ, સુઆગમ ચિત્ત ધ્યાઈ, રિદ્ધિ પામો સવાઈફ ટળે ભવની તવાઈ, ભાવના ચિત્ત લાઈ, શિવગતિ છવ જાઈ, શાશ્વતુ રુપ થાઈ. શાસનવર દેવી, નિત્ય ભક્તિ ભરેવી, ભવિ વિધન હરેવી, સારી રક્ષા કરવી; જિનચરણ સેવી, મુક્તિ મહેલે ઠરેવી, લબ્ધિ ગુણ વરેવી, નિજ કર્મ ઉખેવી
(૧૫) શ્રી સિદ્ધપદની સ્તુતિ
(રાગ : પુંડરીક ગણધર પાય પ્રણામી છે) યથાખ્યાત ચારિત્ર વરીને, કર્મકંદ, નિકંદીજી, કેવલજ્ઞાન વર દર્શન પામી, બન્યા પરમાનંદીજી; એક સિદ્ધ ત્યાં સિદ્ધ અનંતા, વસતા ચિદાનંદજી, એહવા સિદ્ધને નિત્ય નિત્ય વંદો, થઈને આગમ છંદીજી
III
Iકશા
II
III

Page #258

ISા
ચોવીશ જિનવર ગુણ ગણ ગાતાં, રાતાં હૈયાં કાજે, ચોવીશ જિનને ભજતાં નિશદિન, સિંહ પર જીવ ગાજે છે; બલિહારી એ નરભવ કેરી, જે વસતું જિનરાજેજી,
પાપ સકલ નિવારી ચેતન, મંડયા આતમ કાજે. સમ નય વળી સ્યાદ્વાદથી, પણચાલીસ છે ભરીયાજી, આગમ સુંદર વીતરાગનાં, દયા હેરના દરિયાછે; જીવે અનાદિ કર્મ કલંકો, મેલ ચીકણા હરીયાળ, ભવ્યજીવ નિજ ભાવ વધારી, તે આગમ અનુસરીયા'.
દેવી જિનશાસનને સેવી, હર્ષ હૃદયમાં ધરતી, જિનશાસન ઉપાસકનાં તે, વિધ્ધ સયલ પરિહરતી; નાચ કરે, પ્રભુ આગલ નિશદિન, ફેર ફુદરડી ફરતીજી, સિદ્ધપદના ભક્તિભાવે, શાસન લબ્ધિ ભરતીજી.
૩માં
II૪
(૬) શ્રી અરિહંતપદની સ્તુતિ
(રાગ : શંખેશ્વર પાસજી પુજીએ) અરિહંત નમો ગુણસાયર, જિનમોહ તિમિર દિવય; અહનિશ તસ સેવા સાદરૂ, જિમ જલદી ભવસાયર તરુ. ૧ યોવીશે જિનવર બાઈએ, તે પરમાનંદ ઝટ પાઈએ;
મનવાંછિત સુખ સેવા સહી, જિન ધ્યાન કદી છોડો નહિ.રા કર્મોનો કંદ નિવારવા, જિન આગમ હૃદયે ધારવા; શિક્ષણ લ્યો વીરવાણી તણું, સુખ મેળવવા શિવપુરતણું વા
ભીડભંજન શાસન દેવ ખરા; નિત્ય સેવે ભાવે જિનવરા; કહે લબ્ધિ વિપ્ન સવિ વારજો, શાસન પરિતાપ નિવારજો..૪
(૧૭) શ્રી આચારજ પદ સ્તુતિ * (રાગ : આદિ જિનવર રાય જાસ સોવત્ર કાયા) ભવિજન સુખદાયા, મોહમાયા હરાયા, કનક વરણ કાયા, ત્યાગ દીની છે માયા; મુનિસરીશ કહાયા, નિત્ય વંદુ હું પાયા, જિનગુણ સુહાયા, મુનિગણમાં સવાયા ચોવીશ જિન કેરા, નિત્ય નમીયે સવેરા,
- 237 -
I૧

Page #259

III
II૪.
કરે ગુણ ગણ ડેરા, પાપ હરતા જે ઘેર; છત્રીસ ગુણ મેરા, ચૂરતા ભવ કેરા, ગુણગણ જસ અનેરા, આપતા મુક્તિ શહેરા ! આગમ ગુણ દરીયા, છત્રીસ છત્રીસી ભરીયા, ચરણ કરણ વરીયા, મોહ માયાથી સરીયા; ભવજલધિ તરીયા, કર્મથી નૈવ ડરીયા કુમત મતિ હરીયા, ભવ્ય જીવો ઉદ્ધરીયા. વિમલેધર દેવા, તાસ કરતી નિરંતર સેવા ગુણ ગણ ભરેવા, ભવ્ય વિઘ્નો હરેવા, ચઢેશ્વરી માતા, આપતી સર્વ સાતા, સૂરિ લબ્ધિ ગાતા, સેવી શિવપુર જાતા
(૧૮) સિદ્ધચક સ્તુતિ શ્રી જનશાસનનાયક જિનવરશ્રી મહાવીર ભાખે શુભ વાણી કઠીન કર્મ જંજીર નવપદ તપ મહિમા સિદ્ધચક્ર અધિકાર આરાધો સાધો જિમ પામો ભવપાર જિનમંગ વિરાજે અતિશય શુભ ચોવીશ જિનવાણી કેરા, ગુણ પ્રગટયા પાંત્રીશ
એહવા જિન સેવા દુષણરહિત અઢાર સિદ્ધચક્ર સેવીજે આણી ભાવ ઉદાર અંગ પવિત્ર થઈ મહિને આસો ચૈત્ર દેવવંદન કરીઈ પડિકમણા સોઈ પવિત્ર ગણણુ વલી ગણાઈ આણી નિજ મન કામ ઈમ વિધિસુ ભાવે સુણો સૂત્ર અભિરામ ગયગમણી રમણી પહેરી સાલ શણગાર સિદ્ધાયિકા દેવી જિનશાસન હિતકાર સિદ્ધચક્રનો સેવક સાન્નિધ્ય કરજો એહ કવિરતનવિજય કહે લીજે ભવનો છે
IIના
III.
Hi૩ણા

Page #260

(૧૯)
૧ાા
In૨ા
શ્રી વીર જિનેસર અલવેસર અરિહંત તપ સિદ્ધચક કરો ભાખે શ્રી ભગવંત આસોને ચૈત્રે નવ નવ દિન વિકસંત . એકયાસી આંબિલ તેહનો કીજે તંત પહેલે પદ અરિહંત બીજે સિદ્ધ ભગવંત ત્રીજે આચારજ ચોથે વિક્ઝાય મહંત પંચમે સર્વ સાધુ છઠે દંસણ નાણ સાતમે ચારિત્ર આઠમે, તપ પદ નવમે જાણ શ્રી જિનવર ભાખે સિદ્ધચક્ર ગુણમાલ નિત જિનવર કેરી પૂજા કરો તિનકાલ ઉજમણું કીજે ભાવે થઈ ઉજમાલ તે શિવસુખ પામે જિમ મયણા શ્રીપાલ શ્રી સિદ્ધચક કરો શ્રી વિમલેસર દેવ જે એ તપ કરશે તેની કરશે સેવ પંડિતવર સુંદર શ્રી કીર્તિવિજય બુધરાય તસ સેવક ભાખે જિનવિજય ગુણ ગાય
III
જા
(૭૦). શ્રી ઋષહેસર પ્રણમું પાય, ત્રિદશપતિમલ્યા ચાર નિકાય, વિદ્યાધર નરરાય વિબુધા સહુ વિહુહા ત્રિગડુ રચાય પૂરવ દિશે પ્રભુ પધરાય, આસોપાલવ લહેરાય પરષદા મલી તિહાં અનુકમે બાર, જોજનવાણી જિન કહેવાય, ભવિજન પાપ પલાય દાન શિયલ તપ ભાવ સુહાય, શ્રી સિદ્ધચક્રનો મહિમા કહાય, નવપદ ધ્યાન ધરાય ચોવીસે જિનવર ધ્યાન ધરીએ, ભરત ઐરાવત વિદેહ નમીજે, પંદર ક્ષેત્રના જિન વંદી જે અતિત અનાગત વર્તમાન નમીજે, પ્રભુ દેખીને ચિત્ત રંજીજે, પાતક દૂર કરીને સ્વર્ગ મૃત્યુ પાતાલ થણી, શાશ્વત અશાશ્વતાબિંબ પૂજજે, જે દીઠ ગતિ છેદી અટકમલ મધ્ય જિન થાપીજે, સિદ્ધચક્રનો નમણ ઘલીજે ઈમ શુકલ ધ્યાન ધરીજે ||રા ભાખે અર્થ વિવિધ પ્રકાર, સૂરમાંહે મંત્ર નવકાર, પહેલે અરિહંત શ્રીકાર બીજે સિદ્ધ આચરિયસુ વિચાર, ચોથે વિઝાય મનોહાર પાંચમે સાધુ આચાર છઠે દંસણ હૃદય મોઝાર, સાતમે નાણનો અધિકાર ચારિત્ર જપો જયકાર નવમે તગણો નિરધાર, આસો ચૈત્રી તવ આંબિલસાર ગણણુ દોય હજાર વા.
--239

Page #261

ગયો રોગ શ્રીપાલ શરીરું, લલના ત્રણ દશ તેહ વરીર, મયણા મુખ્ય વજીરું । ચકેસરી સંઘનેહ ગહિર વિમલેસરનામે વડધીર, પરાકમે બાવન પીરું ।
સિદ્ધચક્ર સેવો મેલી કુટીલ, તર જાએ ભવ જલ નિધિ તીર આમી સરવર સુખીરું । બુધ ઉત્તમ સાગર ગુણ ગંભિર, સહ વિદ્યાય સાહુસં ધીરં, કહે ચતુર સાગર સૌખ્ય શરીર ।।૪
(૭૧)
અરિહંતસિદ્ધ સૂરિઉવજ્ઝાયા, સાધુ સકલવું સુખદાયા, દેસણ નાણ સુહાયા ચારિત્ર તપએ નવપદ ભણો, પ્રેમરીને ચિત્તમાં આણો, પામી નરભવ ટાણો મનતનવચન ધરી એકધ્યાન, આરાધો ભવિગુણની ખાણ, તૂટે કર્મનિદાન મંત્ર નહીં કોઈ એહ સમાન, ધ્યાતા લહીએ નિર્મલ ભાન પામે શિવપુર થાન |
ઋષભઅજિતસંભવ અભિનંદન સુમતિ પદ્મસુપાસનિણંદ, ચંદ્રપ્રભ સુખકંદ સુવિધિનાથ જિન શિતલ સ્વામી, શ્રી શ્રેયાંસ પ્રભુ અંતરજામી, વાસુપૂજ્ય ગુણધામી વિમલ અનંત ધર્મ સુખદાયા, શાંતિકુંથુઅરમલ્લિ સુહાયા, મુનિસુવ્રત નમું પાયા નમિનેમિપાર્શ્વ જિણંદા, વીરને પ્રણમે સુરનર ઈદા, ધ્યાતા હોય સુખકંદા ॥૨॥
સમવસરણ બેઠા જિનભાણ, વાણીપ્રકાશે સુગુણ નિધાન, સુણજો થઈ સાવધાન અંગ અગ્યારને બાર ઉપાંગ, દશ પયજ્ઞાસુણો મનરંગ, છ છેઃઅતિહી અભંગ મૂલસૂત્ર જિન ચાર પ્રકાશ્યા નંદી અનુયોગ મહાગુણદાખ્યા, એપીસ્તાલીશ ભાખ્યા । જિનવાણી જે શ્રવણે ધારે, કર્મરિપુ દૂર નિવારે, આત્મગુણ અજવાળે 11311
વિમલેશ્વર ચકેશ્વરી દેવી, શાસન સાર કરે નિતમેવી, સિધ્ધચકધ્યાન ધરેવી, જે પ્રાણી સિદ્ધચક્રને સેવે, મનવાંછિત ફલ તેહને દેવે, અનુપમ સુખતે લેવે । તપગચ્છમાંહે સુરતરુસરખો, શ્રીહીરવિજયમુનિશ્વર નિરખો, વંદી તેહને હરખો તસ પદપક મધુકર જે હું, સિદ્ધચકધ્યાન ધરો નિત તેહ, અંબાલાલ અતિ નેહ ॥૪॥
(72) अरिहाणंसिध्धाणं, आयरिय उवज्जाय साहुनाणानं दंसण चरित तवाणं नमोत्थु मे सिध्धचक्काणं
रिसह जिणवध्वमाणय चंदाणण वारिसेण जामिहिं सग्गे तिरिअ पायाले सासयदेवे तहा वंदे
अगारस अंगगयं पुव्वगयं तह उवंगसुअनाणं मइ सुअ मणोहि केवलं नाणं पणमामि भत्तीए
240
||1||
11211
11311

Page #262

सुरजोइवणभवण जिणाण भत्ताय जक्रिवणि उउचाराहण संघे हरंतु दुरिआई सव्वाई
(૭૩)
અર્હદાદીનિશુદ્ધાનિ, પદાનિનવસંખ્યયા, સમૃધ્ધિ વૃદ્ધિ યચ્છન્તુ, સિદ્ધચક્રતપોજુષામ ભૂતભાવિભવત્સાર્વા, સત્કવલોવલા: સિદ્ધચક્ર તપોનિષ્ઠાન્નયન્તુન્નતિમંગિનઃ ધ્વાદશાંગમય સમ્યક શ્રુતજ્ઞાનંનયાકુલમ, જ્ઞાનશ્રદ્ધાસ્તનોતુવે, સિદ્ધચક્રોદ્યતાન્નરાન્
દ્વાદશાંગ્યા અધિષ્ઠાતૃદેવી, દિવ્યાશ્રિયાશ્રિતા, અવિઘ્નાંકુરતાં પુંસાં, સિદ્ધચક્ર તપક્રિયામ
(૭૫) જણાવલિ વંછિઅપ્પસાલં, દુખાપહે ધમ્મનરિંદસાણં અપારાપાવા લિંવહ્નિચકકં, ભાવેણ વદેસિરિ સિદ્ધચક્ક મુણીંદસુચિત ચકોરચંદા સુવન્ન દેવા હયમોહ નંદા નમંત દેવા સુરવિંદરાયા કરંતુ સુકખં મહવીઅરાયા વિણિજિઆણંતપવાઈમાણા, સંસાર સંતાવ જલાયમાણા મુણિંદ વીરરસ સુહાસમાણા વાણીવરાનંદતુ રાયમાણા
11411
241
11911
||૨||
113 11
(૭૪)
સયલ મંગલવલ્લી વસંતાગમ ભુવનજન નયન આનંદ ચંદોપમં પબલમિચ્છત્ત સંમોહનિન્નાસયં સિદ્ધચક્ક સયાવંદિમો સાસયં વિમલવર કેવલનાણ લચ્છી વરા, ભુવન ભાણ સવ્વાણ સંસયહરા દિંતુસમ્માણિમાણિ ભૂરંજણા, સિદ્ધચક્રં કુર્ણતાણસવ્વ સવ્વેજિણા હિયય અન્નાણતમતિમિર નિત્રાસણો, અમલ જણકમલવણખંડ ઉલ્લાસણો સુદ્ધસિદ્ધત વિલસત પશ્નોયણો, સિદ્ધચક્ક ધરતાણ ઉજ્જોયણો વિમલસુરચારુ ચક્કેસરી દેવયા, પમુહાસન્થેવિ જિણસાસણૈસેવયા સમ્મદિઠ્ઠીસુરા સવ્વસેવાકરા, સિદ્ધચ ં ભયંતાણ ભદંકરા
11311
॥૪॥
11911
॥૪॥
11911
શા
11311

Page #263

II૪
સુસવગોવદવવારયાઓ સવાસયાસાસણદેવયાઓ કુર્ણતુલચ્છી સિરિસિદ્ધચક્ક આરાહયત્તાણ નરામિષ્ઠ
. (૭૬) અરિહંતનવપએહિ બંદિય દિવ્યલચ્છી, વરિત સુક્યલકખ દેવદેવીસપકM ભુવનજયપડાયં તિન્દરાયાણુણેય, હિયયકમલધેયં સિદ્ધચક્કમહેય સયતિસયગરિઠા સિદ્ધચકંપઈઠા, નિવસિરિપાલારાહિયા ભાવપુલ્વે દિસઉ ભવિઆણે મેરુસેલાભિસિત્તા, તિઅસવઈગPહિં તિત્યસિહાસુસોહં આરા જિણગણહરવુd સુર અત્થપવિત્થ, વિલિયગણચકાં બોહયંત સચદ્ધ હયતમતિમિરાહ સિદ્ધચપૂરોહ, પદિસ સુવિહાણં ભાણુદિખેત નાણું નયણિપયસમ્મણિો નક્કરિઠા, વિમલ પહ પહાણા લોયરખા સપાણા બલરિઉ જ્યચકે સિદ્ધચક્રેયાણ, પરમસુહનિહાળું બોડિલાહ સિદિતું જ
(૭૭) સિરિસુખ સોહગ સોહા નિહાણે, મહતારિહંતાઈ નવપયપહાણું સુભવ્યાણ નિવ્વાણ પણ સત્યવાહ, નમંસામિ સિરિસિદ્ધચક્ક સમાહે ૧ અણાબાહમા... સોહાપવન્ના, સુવન્નાડલિનીલીજ પારખેવન્ના કુતાણે તે સિદ્ધચકં મહત, સુદિતું સર્વેડરિહંતા અસંત જિણિદેહિ દેસિસધ્ધરુવ, સિવ સિદ્ધચક્કસ્ય જસ્સિ સરુવ સસવ્યાપવસ્ત્રાણ અબ્રાણનારું દિસઉઆગમોએસ નિવ્વાણ વાસ અહિઠાગા સિધ્ધચક્કસ્સજફખા, તહજખિણીસંઘરફખાસુદકખા પસીઅંતુ મેસવ્યહા સાવહાણા, ચશ્કેસરી ઓ વિમલાભિહાણા
(૭૮) સયલ સુકખાણ લખાણ વખાણયું બહુયભવપાર સંતાવિનિવારણ ભવિએમણ નયણઘણ જણિ આણંદણ નમહ સિરિસિદ્ધચક્કજણે અણુદિણ
ભમર જિમ અમર નમિયાયપંક્ય પંચવગ્નાહિં કંતાહિ સમલંક્યિ સિદ્ધચકં થુણંતાણ મણવંછિય દિત્સલ્વે જિણા વિવિહસુહ સંપકૅ
૨ -2420
III
||૩||
II૪ |
I૧ાા

Page #264

જા.
અમેિ જિણJરય રણધારગવત્રિયા સિદ્ધચક્રમ્સ નવપયહ બહુમન્નિયા સોયનિય લોકમલદલ, બોહક હોઉ જયવંત સિદ્ધત નવ દિણયરો
H૩ - વિમલવિમલાઈ સુરજકખ જકિખણીયા સિદ્ધચક્કલ્સ પયસન્સ સવિ સેવયા દુષ્ણ ઉવસગ્ન વગ્ય નિન્નાસણ દિત સોહંતુ સિરિવીરજિણસાસણ
સ્તોત્ર વિભાગ નવપદ સ્તોત્ર છંદ – (૧)
(રાગ : ઇંદ્રવજા) જયંત રંગારિ ગણે સુનાણે, સપાડિહે રાઈસપહાણે સદેહ સંદોહ યહાંતે, ઝાએહ નિર્ચાપિ જિણે રિહતે. I૧ દુઠ કમ્યાવરણપ્રમુઝે, અનંતનાણાઈ સિરીચઉકે, સમગ્ર લોગગ્ન પયપ સિદ્ધ, ઝાએહ નિર્ચાપિ મણસ્તુ સિદ્ધ... મેરા ન તં સુઈ દેઈ પીય નમાયા, જે દિંતિ છવાણીહ સૂરિપાયા તન્હા હુ તે ચેવ સયા મહેહ, જે મુખ સુખ્ખાઈ લહું લહે... ૩ સુરધ્ધ સંવેગ મયસુએણે, સખીરા નીરામય વિષ્ણુએણં, પીનંતિ જે તે વિઝાયારા, ઝાએહ નિર્ચાપિ ક્યપસાએ. ખતે પહતે ય સુગુત્તિ ગુખ્ત, મુત્તે પસંતે ગુણજોગ જીતે, ગયપ્પમાએ નય મોહમાએ, ઝાએહ નિર્ચાપિ મુણિરવિપાએ. જે ધ્વ છક્કાય સુસદહાણ, તં દંસણ સવ્ય ગુણપ્રહાણ, કુગ્ગાહિ વાહિ ઉવચંતિ જેણ, જહા વિઘણ રસાયણણ.. નાણું પહાણ નયચક્ક સિદ્ધ, તત્તાવલોહિકક મયં પસિદ્ધ, ધરેહ ચિત્તાવસએ ફૂત, માણિકક દિવોલ્વ તમોહરત.... સુસંવર મોહ નિરોહસાર, પંચપયાર વિગયાઈયાર મુલત્તરાણેગ ગુણોપવિત્ત, પાલેહ નિર્ચાપિ હુ સચ્ચરિત્ત
II૪
III.
I૬ાા
III
Iટા

Page #265

બજઝ હાર્ભિતર ભયમેય, કસાય દુભેય કુકમ્મ ભર્યા દુફખ-ખયä કયપાવ નાસ, તવ તરેહા ગમિયં નિરાસં.
III
|૧||
III
શ્રી પંચ પરમેષ્ઠિ સ્તોત્ર (પંચચામર છંદ) (૨) સમસ્ત ભવ્યલોક પદ્મબોધ દાન ભાસ્કર, વિલોક લોક રુગ્દપિ વસ્તુ ચક્ર દેશકમ્ નિહત્ય કામ મોહિની તતિ ગત જિનેન્દતાં, નમામિ તીર્થનાયકં નતૈસુરાધિપૈર્જિનમ .... વિધીત કર્મ યંકરાશિ પ્રાપ્ત મુક્તિ વેશ્યકમ્,
સ્વનંત નિત્ય વાસિ સચ્ચ-તુટયાદિ ધારકમ્, અસંખ્ય ગુણગૃત, પ્રતિષ્ઠિત જમૈભુવાં, નમામિ સિદ્ધ બુદ્ધચ્ચર્યમક્ષત સ્થિત મુદા... સંદેવ શુદ્ધ ધર્મદ, જિનેન્દ્ર તુલ્યકીર્તિત, ય ઈન્દ્રિયાથ પંચકં વશીકરોતિ સત્વમ્ મુનીન્દ્ર સર્વ સદગુબૈર્વિશુદ્ધ કોટિર્ભિયત, નમામિ સૂરિશેખર સમસ્ત ગચ્છ નાયકમ્ સદાંગ પાઠ ધારિણે મુનીન્દ્ર સાર્થદાયિન, સમસ્ત ગચ્છ સરકાર મોહરાવિનાશકર્યું, ગણેશ પટ્ટયોગ્યમૂર્તિ લોકચક સેવિત – કુબોધ દાવ વારિદ, નમામિ શુદ્ધ પાઠકમ... ત્રિક: શિવાધ્વસાધન, સુબદ્ધ માનસ સદા, ચતુર્વિધેશ ધર્મદ, દશ પ્રકાર ધર્મિણમ, વિનટ કામ મોહ માન, શાન્ત દાન્તમૂર્તિક, તુવે પ્રમાદ લોપક, મુનિ ગૌસ્સદા યુતમ.
II૪
|પો
શ્રી પંચ પરમેષ્ઠિ સ્તોત્ર (ઉપજાતિ વૃત) (૩) વિશુદ્ધ વિજ્ઞાન ભરોપપન્ના પરોપકાર પ્રવિણા નેભ્યઃ કુર્વનિ યે ધર્મ પથ પ્રદાન, જયન્ત તે તીર્થંકરા: પૃથિવ્યામ..... ૧ અનેક જન્માર્જિત પાપપક, પ્રક્ષાલ્ય ભાવેન જલોજવલેન મહોદય સ્થાનમ પૂર્વરુપ, ગતશરણ્યા મમ સિદ્ધદેવા
||૨|| 244 -

Page #266

III.
I૪
||૧
III.
(૩
જિનેન્દ્ર દેવાદિમપુત્ર કલ્પા, અનલ્પ-વીર્યાર્જિત મુક્તિકલ્પા, આચાર્યવય શુભ ધર્મચર્યા શુભાય ભયાસુરદોષ ધુર્યા.... સિધ્ધાં તવાર્થે પરિમાન્ય યત્ના ગૃહિત તત્વાર્થ મહાર્બરત્ના તદીપ દાનાર્જિત ભૂરિપુચ્ચા, જયનુપાધ્યાય વરાઃ સુપુષ્યા.... આજના તપ: કૃશાંગા કૃતધર્મ સંગા, મહાવ્રતા-રામધૂત પ્રસંગા નિષ્કારણે ભવ્ય સખા મુનીન્દ્રાઃ કલ્યાણ માર્ગાભિમુખા જયન્તિ.. પાા
* શ્રી નવપદ સ્તોત્ર (આર્ચા) (૪) અરિહંત ભગવંતે, તિર્થીયરે દલિય કમ્મ મમ્મથલે વર અઈસય કયસોહે, જણબોહે સાયર વદે... કમઠ્ય પરિણાસણ, પાઉભૂઅહિં અઠહિં ગુણહિં, સંજુતા જે પહુણો, તે સિદ્ધ ભાવ વદે .. પડિરૂવાઈ ગુણિદ્ધ, પવયણ સિદ્ધ સુવર્ણ સમણિદ્ધ પૂજપએ આયરિએ, વંદામો વિલિ ભત્તિએ..... ઈક્કારસ અંગાણ, બાર સુવંગાણ મુણિય પરમત્યે, અઝયણઝાવણ, વિહિ, કુસલે વર વાયગે વદે.... મણગુત વયગુત્તા, સરીરગુત્તા તહેવ સમિઈ જુઆ, સુવિસુદ્ધા ચરણ કરણા, સાહવરા દિત કહ્યાણું... સગઠિ ભેયકલિય, દુગઈ વિણિરુંભણે મહાબલિય, સુહાઈ પરિણઈવે, સમ્મદંસણમભિ ધુણામિ....
૬ો જીવાડછવાઈ પય, પયાસણ નાસણં ભવસયા, રાયગ ભાવ સમપિઅ, લખણમભિ વંદિમો નાણું.... ચરિત કરણજોગા, કમ્મણો ભણિય મન્નયત્ન જુએ, ચારિત્તાંતિ સુહેચર, પવિત્તિ વિશિવત્તિયં વદે.
I૮ બજઝંતર ગુણજણણ, નિયાચિયત્સાવિ કમ્મણો હણાં, જિણવર મયપ સિદ્ધ, ભયહંતવંત ઈમં સિદ્ધ. નવપય ગુણ ગણ કલિએ, યુત્તમિણે ભણઈ જો સાય ભવિઓ, કલ્લાણ વય ગઈસો, પાવેઈ ધુવં ન સદેહો...
૧૦ -245
I૪મા
II૭ના
III

Page #267

I૧.
III.
II૪
શ્રી સિદ્ધચક સ્તોત્ર (પ) પરમેષ્ઠિ મહામંત્ર, નેમિસૂરીશ્વરં તથા પ્રણમ્ય પ્રણયાખ્યા, સિદ્ધચક્ર તુર્તિ મુદા
સિદ્ધચક્રસ્ય માહાત્મય, ન ગિરાધ્યભિધીયતે, તત્વવારાધનાડત્ર, સંપૂર્ણ ધર્મ સાધના વ્રતારાધનમપ્યત્ર, કેનાપ્યુશેન ગીતે ફલભાવાનુસારેણ, ભાવ ઉલ્લાસ હેતુક ક્રિયામાં અપિ પ્રાધાન્ય, શેયમિત્ય દ્રયોરપિ
ફૂપ ખનન તુલ્યા હિ, ક્રિયા ભાવો શિરાનિભ: શિરનાવિર્ભવત્યેવ, કૂપ ખનન મન્તરા શિરામૃત વારિનૈવ, બહુ તત્રાવ તિખતે
અત: પ્રવચને પ્રોકતા, ધ્વયોરડુપયોગિતા ન ચેક તદા નૈવ, ઈષ્ટ કાર્ય પ્રસિદ્ધતિ અલ્પનિદ્રોડલ્પભોજી ચ, નિરીહો નિષ્કષાયક: અનન્ય નિંદકો ધીરો, ગુરુ ભક્તિ પરાયણ કર્મક્ષયાભિલાષી ચ, મંદરાગાદિવાન નયી
દયાલુર્વિનયી પ્રોત: સિદ્ધચાસ્ય સાધક વિજ્ઞાયેત્યે ગુર: પાર્થે સિદ્ધચક વિધેિ વર, સાધનાં એડવ કુર્વત્તિ, તે લભતેંડચલાલય
ગુરુણાં નેમિસૂરીણાં, પ્રજ્ઞાશોયં પ્રસાદતઃ પાનામાં ગણી ભકત્યા, સિદ્ધચક સ્તુર્તિ વ્યધાત
IIષા
Hળા
IIટા
III
||૧||
યબ્રામ સ્તુતિમાનેણ, ભવ્યાનાં દુરિત ક્ષય: પૂજા યસ્ય મહાનંદ દાયિની વિધ્ધવારિણી તસ્ય શ્રી સિદ્ધચક્રસ્ય, માહાલ્યું સૂક્ષ્મ ધીરપિ વર્ણયિતું ન શક્તઃ સ્માત, ચિત્રાનન્તાર્થ ભાવતઃ
- 246
III

Page #268

III
II૪
પો
I૬ ||
૭
સોપિ સાધન સમ્પન્નઃ યદિ નો સકલો ભવેત પ્રભવેયં કર્થ તત્ર, તદાહ સ્થૂલ ધીષણ:
અસ્ય પૂર્ણ પ્રભાવેન, શ્રી શ્રીપાલો નરાધીપ:
ચકે કુષ્ઠાત્યયં પ્રાપ, પ્રૌઢ રાજ્ય જયાવહ પુણ્ય લોકોત્તર લેભે, પિતવ્યમપિ સયતઃ જિગાયાલ્ય કાલેન પુષ્ય બલદેવ હિ
ધન્યાસ્ત લધુ કર્માણો, જન્મત્રિતય પાવના,
અલ્પબધા મહોત્સાહા સદોપશમ શાલિન યે ચિત્તગુમિમાધાય, મોક્ષલાભે ગનીચ્છવા અમૃતાનુષ્ઠિતિ પ્રીતા, ભીતા કર્માનુબંધત
સમેતા દ્રવ્ય સામગ્મયા, સામ્ય રંગ તરંગિણ:
વર્ય વૈરાગ્યસદભાવા, નિશાન્તા યોગ નિયલા કુવૈત તસ્ય મંત્રસ્યારાધનાં, ભાવસાધના મપૂર્વાહલાદતો ત્યકત્વા, નિદ્રાનાશ ચ સર્વતઃ
આર્કદંતિ પરાભૂર્તિ, ગદાદિલ્મો નતે નર:
લભતે વિજય નિત્ય, યશઃ કીર્તિ મહાબલ ઈત્યાલોચ્ચ અદા કુર્વે-ડહમપિ ધ્યાન સંતુતિમ્ કુરુવાસ પ્રભો ચિત્તે, તેને મે વિશદેડમદે
યજ્ઞ જાત ભવદ ભત્યા, તન કેનાપિ જાય,
ઈતિ નિશ્ચય સંપન્ન, ત્વદ ભિન્નમ્ ન સ્મરામ્યપિ ગુરણાં નેમિસૂરીણાં, પ્રજ્ઞાશોર્થ પ્રસાદ, પદ્રનામા ગણી ભકત્યા, સિદ્ધચક સ્તુતિ વ્યધાત
Iઢા
૧૦.
||૧૧ાા
||૧૨|
૧૩
૧
જય શ્રી સિદ્ધચક્રેશ, વિદ્ધ તાપ શમાબુદ: મંગલાદિમ સન્નામ, ભવાબ્ધી પોત સન્નિભ: ચિત્ર પશ્ચત્ ભો ભવ્યા, પૂજૈકાડપિ કરોતિકિમ,
અસ્ય શ્રી સિદ્ધચકસ્ય, ચતુરર્થ પ્રસાધિકા દાનશીલ તપો ભાવ-ભેદતોડ્ય જિનોદિત: ચતુર્વિધોડપિ સદ્ધર્મો, સાધ્યતેડર્ચા વિધાયિના
દાને મોહ પરિત્યાગો, ન્યાયદ્રવ્ય વ્યયાદયમ, પુષ્પાદિક પ્રભો રંગે, ઢીકતે, પૂજન ક્ષણે
- 240.
H૩
II૪

Page #269

I[પા
II૬I
શોભના ચારિતાશીલ, બ્રહ્મચર્યાત્મક તથા, સાધચેત પ્રશાન્તાત્મા, પૂજા કાલે પ્રમોદતા
ભવન્નાશ્રાતિ ભક્તોડ્યું, કુરુતે યાવદર્શનામ સાધના તપસો દશા-દેવં દાનાદિ સાધના પૂજોઘતસ્ય ભવ્યસ્ય, ભાવનાપ્યોજ્વલા સદા, હેતૂધીનો નિશભાવો, જાયતે શાસ્ત્રગીરિતિ
આયુષચંચલ–ડપિ, સદ્ભાગ્ય મેડથ હે પ્રભો ! પૂજનાવરો યેનામો, મત્યુત્તમ ભાવના તવ સ્નાત્ર વિધાનેરાહમપ્યું જ્વલતાં ગતઃ પુણ્યલભ્ય ક્ષણો:પ્રસ્ય વિશુદ્ધત્યસ્ય ભાવના
ચરિત્ર સ્મૃતિમાયાતિ તેડભ્ય સદભાવનાચૈયા, થતો ભેદ પ્રબોધેન, નરો ભવતિ સિદ્ધિભાફ
|૧
થી
||૧||
૨
૩
(૮) ધ્યાત્વા શ્રી પાર્શ્વનાથસ્ય, પદધ્વä હિપ્રદ નવા શ્રી નેમિસૂરીશ, સિદ્ધચક્રમભિરુવે
ચંગતિશય સંયુક્ત, ભ્રાજિષ્ણુ ભાસુરેગુર્ણ
રહન્ત ન નિક્ષેપે-ધ્યેયં પ્રણિદષ્મણે સિધ્ધ કર્માષ્ટકાર્પત નિષ્કલંક નિરંજન અખંડાનંદ નિમગ્રં સિદ્ધિનાથં નમામ્યહમ . પáિશત્સદગુણોપેત સારણાદિ વિધાયક,
પાયકં ભવભીતાનાં, વંદે સૂરીશ્વર મુદા વિવેકભુનુનીશાનાં, વાચનાદાયકં સદા સદભ્યાસ વિધી રક્ત, વાચક સમુપાસ્મતે મૂલોત્તરગુણોઘાને, રમન્ત ભ્રમરા ઈવ,
ભાવના વાસિતા: સન્તઃ સાધવા સલ્લુ મુક્તયે નિઃશંક તદસત્ય નો વચન જિનોદિતમ, એવમધ્યવસાયો યઃ દર્શન તત્સુખાવહ
બોધો છવાદિતત્ત્વાનાં, સમયજ્ઞાનંતદીષ્યતે, ચારિત્ર સલ્ફલ યસ્યાનેક ભેદમભિટુરે
પો
૬ાા
I૮
24

Page #270

IIII
૧ના
ત્યાગ: સાવધ યોગાનાં, ચારિત્ર પંચધા શ્રત, આરાધ્ય મુનિભિઈર્ષારૂધ્વજે ડાન્તશોડવૂહ યુક્ત દ્વાદશ ભેદન, કલ્પન હુતાશનમ
તપોડનિદાન ભાવેન, નિધેયં ભાવમંગલ નવાનાં સત્પદાનાં યે, હદિ ધ્યાન વિતત્વતે, ભાવપાશ વિનિર્મુમુક્ત, તે લભત્તે શિવાસ્પદમ ગુણાં નેમિસૂરીણાં, પૂજ્યાનાં સત્મસાત: પદ્રસૂરિમહોલ્લાસાત, સિદ્ધચક્ર સ્તવં વ્યધાત
||૧૧
I૧૨ા
I૧ાા
|૨ ..
તેવા
II૪
IIષા .
શંખેશ્વર પુરાધીશ, પાર્થોપસેવિતમ્ નેમિસૂરિ ગુરુ નત્વા, સિદ્ધચ સ્તવીમ્યહમ્ મન્ચ શ્રી સિદ્ધચકાખ્યું, વિમલેશ્વર પૂજિતમ્
ચક્રવરી સુરીધ્યાત, ધ્યાયામિ હદિ સર્વદા દ્વાદશાષ્ટ્ર ક્રમેણાથ, પáિશત પંચવિંશતિઃ સપ્તર્વિશતિરથ, ષષ્ઠિ: સસાધિકેવચ
એક પંચાશ દેવેહ, સમતિરરમે દિને પંચાશત સ્વસ્તિકાદીનાં, માને શેય યથાક્રમમ્ પ્રદક્ષિણાયેવ, ક્ષમાશ્રમણકસ્ય ચ સંખ્યા પૂર્વવદેવોક્તા કાયોત્સર્ગસ્થ સૈવ ચ
દ્વિઃ પ્રતિક્રાનિરર્ચા ચ, ત્રિકાલ શ્રીમદઈતામ્
નવચૈત્ય વંદનાનિ, ત્રિસંધ્ય દેવવંદનમ્ દ્વિ સહસ્ત્રપ્રમાણોથ, જાપોદ્ધિ: પ્રતિલેખનમ્ વર્ણાનુસારતો કાર્ય, આચામાસ્લાભિધે તપ:
શ્રીમદ ગુર્વાનને નૈવ, અહંદાદિ પદસ્ય ચ, યુવા સ્વરૂપ માનન્દાત્, ધ્યાતવ્ય નિજમાનસે ધ્યેય નવપદ ધ્યાન, સર્વ ધ્યેયેષુ સુન્દરમ્, ય–ભાવેણ નશ્યક્તિ, સવાપદ્રવ હેતવા
શ્રીપાલ મદનાલ્યાં તત, સિદ્ધચક્રશ્ય સાધનમ્ વિહિત બહુમાનેન, યેન વૃદ્ધિ સમૃદ્ધય:
24
I૬I
I૮
IIII
I૧ળા

Page #271

॥११॥
ચૈત્રત થાધિને માસે ભોભવ્યા મહદાદરા કુર્વત્તા રાધનં તસ્યભવંતુ સ્થિરતાશ્રયા:
ગુરુનામ્ નેમિસૂરીણામ્ પૂજ્યાનાં પ્રસાદતઃ પદ્રસૂરિ પ્રમોદેન સિધ્ધચક્ર સ્તુતિ વ્યધાત્
॥१२॥
||3||
151
(૧૦) શ્રી સિદ્ધચક સ્તોત્ર सुरनरेन्द्रनतांध्रि युतं युतं, त्रिवरणातिशयात्मविभूतिभिः भविकषाय निदाधनिवारकं शुचिगिरा प्रणमामि जिनेश्वरम् ॥॥
सकल विश्व विभावविवर्जितान्, परमनिर्मल तत्वमुपागतान्
अहमनन्तचतुष्टय संयुतान्, शिवकृते हृदि सिध्धविभून दधे ॥2॥ गुरुगुणर्धि गुरुत्वगरीयसे, भुवनभावविभासनभानवे श्रुतबलाजनसंशयभेदिने, जिनसमाय नमो मम सूरये जिनवरागमपारगमर्थयुक्, श्रुतसमर्पण तत्परमर्थिनाम्
ऋजुगिरं चरणादिगुणाग्चितं, नमत वाचकमादरतो जनाः ॥4॥ सकलपाप निबन्धननिवृत्ता, उपशमामृत शान्तहृदोऽमदाः समिति संयमधर्मरताः शिवं, ददतु मे मुनयः प्रतिवासरम्
सुगुरुदेवसुधर्मजिनोदितं, सकलभाव रुचित्वमयं मम
कलशमादिभवं शुचिदर्शनं, भवतु मुक्तिसुरवाय गुणालयम् ॥6॥ स्वपरबोधकरी सुखदायिनी, चरण हेतुरकृत्यनिवर्तिनी सकलभावविकाशन कारिणी, हरतु संविदगम्यतमो मम ॥7॥
निरिवलपापविरामवदेनसां, भवकलापकृतां चय रिक्तकृत्
सुरनरादिसुस्वार्पण तत्परं, भवतु सचरणं शरणं मम निचितकर्मचयेन्धन पावकं, परमलब्धि समृद्धि समर्पकं, सकलमड्गल मजुल मन्दिरं, निजसुखाय सदास्तु शुभं तपः ॥७॥ नवपद शुचिमन्त्रं सिद्धचक्रारव्य यन्त्र, भजति जपति भक्त्या यः सं हत्वारिवर्गम, इह जगति विशाले ऋद्धिकीर्तिच लब्ध्वा व्रजति कुशलतो द्राक् सिद्धिशर्माणि वीरः
-250
॥8॥
॥10॥

Page #272

|૧||
(૧૧) પ્રણમ્યાહમિતિ ધ્યેય, શ્રી ગુરુ સંપદાપદં, સિદ્ધચક્ર મહામંત્ર, ભજ્યા સ્તોતુમુપક્રમે
અહંન્નિષ્કલ સિદ્ધ સૂરિ ગણિપોપાધ્યાય સત્સાધુમિ, સમ્યગ દર્શન બોધ સંયમતપોભિઃ સિદ્ધચકોદભવઃ શ્રી શ્રીપાલનિદર્શન ભવિભિઃ પીયૂષકર્મોદ્યતૈ: સમ્પલ્લબ્ધિ સુસિદ્ધિદોડતુ વિધિના મંત્ર સમારાધિત Dરા (શાર્દૂલ) લબ્ધવા સાયિક દર્શન શિવપદ કાર્યાણિ પંચાટમે, કૃત્વાકસ્મિન્નવમ સ્થલે ચ દશમે લોભક્ષયં સર્વથા કૃત્વા ક્ષીણકષાયકેડજોયા સમયે પ્રધ્વસ્ય કર્મવયં પ્રાદુર્ભાવિત કેવલદ્ધિ જિનપોધ્યાનાન્તરીય સ્થિતઃ
na (શાર્દૂલ) પૂજ્યશ્વેત જઘન્યતોગપ્યમરકોટયાહલાદ સંપૂર્ણયા, યુક્તો દ્વાદશર્ભિગુણરતિશય ભ્રાજિષ્ણુ પંચોપમઃ ભવ્યાનાં સમવસૃતી સરલયા વાચોપવેશદદ દર્શન કેવલદોડતુ ભવ્યભવિનાં જૈનેન્દ્ર-નામોદયી
Iકા (શાર્દૂલ) તે ધન્યા કૃતપુર્ણકા અપિ નરા પ્રૌઢ પ્રભાવોન્નતા વન્દન્ત હરયોડપિ નાકિ કવિતાસ્તાન સદગુણ ગ્રાહિણઃ સદધ્યાનસ્તવનાર્ચનાદયદં હર્ષાદવસ્થાત્રિક ધ્યાત્વાહંત પદ પદ્મ ભક્તિનીરતા એડવંચકા આદરાત I/પા (શાર્દૂલ) પ્રધ્વસ્ટાન્ય ગુણાશ્રયાધ્ધિ-ચરમે ધ્વાસસતિ : ક્ષણે શુકલેન પ્રકૃતીરપાસ્ય સમયે ત્રયોદશ સ્થાનિમે
જ્વા હેતુ ચતુષ્કોર્ધ્વ ગતિના પ્રાપાપવર્ગશ્રિયં - (જાત:) સસ્વાસ્થયાર ગુણ સ્થિરત્વ ચરણાનિયંત્ર્ય સંસ્થાનક: દા શાર્દૂલ ચંદ્રાગ્નિ પ્રમિતૈિJર્ણરૂપગતઃ સચ્ચિત્ર ધર્મરપિ દીપોદામતિ ધામ શાલિવિહિત સ્વાર્થ સ્વભાવ સ્થિતિ સત્યાનન્દ નિરંતર જય નૃપતિર્મેદવ્યદાસત્યતમ - સિદ્ધિશાનમરુપ ભાવવિધિના ધ્યાયનું ભવ્યાગિન
2િ5)

Page #273

દ્રવ્યાખ્યાકૃતિ ભાવ ભંગ વિવિધાનેક પ્રકાર વ્રજૈ ર્વિજ્ઞાયાર્હ વિમર્શ ભાવ વિસરો યસ્યાસ્તયનોકાગમે આયોપાય વિચક્ષણ: સ્વપર સિદ્ધાન્તાર્થ વિજ્ઞાનભૃત સદ્ભવ્યોધૃતિ કર્મઠ: પ્રવચન પ્રોદામ યોગાશ્રય: અર્થાનાં શ્રુત ગામિનાં કરુણયા સદવાચના દાયકઃ પંચ પ્રસ્થિતિ સૂરિ મન્ત્ર બહુમાનારાધના તર કાયાગ્નિ પ્રમિતÁર્ણરુપગત: સત્યમારાણાઘુદ્યતઃ સદભાવાતિશયૈશ્ચ-તુર્ભિરસમૈઃ સ્થાનોતિ ગૈ રાજિત નિસ્તન્દ્રો જિનશાસનાવનવિધી સ્વર્ણાભદેહાકૃતિભાવારાતિનિપીડિતાંગિ નિવહોલ્લાધસવ્પિષ સધ્વાદીતરવાદિ વર્ગ હરિણ સ્તોમેષુ વકત્રોપમ: ભાવાચાર્ય વરું કરોતુ વિષયં ભકતર્મુદા દેહિનઃ નિક્ષેપૈરાધિકૈશ્ચતુર્ભિરપિય નોઆગમાન્યોક્તિભિ: શાસ્ત્રજ્ઞા: પરિચિન્તયન્તિ નિતરાં થી સમ્પદારાજિત: પંચાંગાંગ વિભિન્નવિત સમુચિતાન્તવાસિચિર્ભૂહં નિત્યં પદ્મવયન પ્રમાદ વિગત: સદવાચનામ્ભોભરે:
મોહાઘાવૃત ચેતનાર્થમનુજેભ્યશ્ચેતના દાયકો શાસ્ત્ર ગારુડિકોપમોઽપિ ગદિતો યો વર્ય ધન્વન્તરિ મત્યામય યાતના નિગડિત ભવ્યાગિનાં સત્વરમ શ્રી મચ્છાસ્ત્ર રસાયણેન પ્રમુદ્દા સત સતાપાદક: પ્રોદ્યોતાક્ષર ચંદનાધ તપન સ્વેદપ્રશાન્ત્યાકરો દીમોઽનુગ્રહ જીવનેન ત્રણ ચિન્તાધાયકો વિસ્તૃહઃ ચિત્યંતોષિત શિષ્ય સંઘ જનતા સદભાવ સંવર્ધકો માર્ગોદભાસન દીપ-મુજવલ પદં તે સ્તૌમિશ્રી વાચકમ ચ: સત્સામ્યવરાશય: શ્રુતધરઃક્ષાન્ત્યાદિ ધર્માલય: શ્રદ્ધાદિ ત્રિક સાધ્ય સાધક સદાચારાર્તરૌદ્રાપહ: શિક્ષાધારક તોષ શાલિ જિન ભાવાલીન ભંદ્રકરી નિર્મોહા પરિણામ ભૂરિ પરિણામ ગ્રન્થિ મિથ્યા મતિ:
252
મા
લા
119011
119911
૫૧૨
||૧૩||
119811

Page #274

પંચાનાં પદ ધારિણાં વિનયકૃજજ્યેષ્ઠોડપિ પર્યાયતઃ તત્સદ ભાવવંદના વિધિકર: સ્વાધ્યાય વર્ષોધમી ષટ્કાયા વન મુક્તિદ પ્રવચનામ્બારાધકોડનારત જેનાજ્ઞા પ્રણયી કષાય વિકથાશલ્ય પ્રમાદાપહ:
ચક્રીન્દ્રાનધિગમ્ય રમ્યપ્રમોદ યેનાપ્યતે ત્યાગમે ય: કર્તાઽત્પતિ વર્ધમાન પરિણામેનામૃતાનુષ્ઠિતેઃ સંવાસ વિદ્ધાતિ સદ્ગુરુ સ્કુલે ગીતાર્થ નિશ્રાનુગ પૂછ્યું કલ્પવિહારિણે તમનિશ વધેડનગારું મુનિમ નિઃશંક વિતર્થં ન તીર્થપતિભિઃ પ્રોકતં સ્વરુપ સમ નિર્પ્રન્થાગમ એવ વાહિતક: સત્ય: પરાર્થસ્તદ ન્યોઽર્થોડનર્થક ઈત્યનર્થ દલના સદ્ભાવના દર્શન નામાથૈ પરિભાવની યનિશં નોઆગમાન્યોક્તિભિ:
ભ્રામ્યન્બીમભવે મહીઘ્રતટિની તત્ત્રસ્તર ન્યાયતઃ સમાનાં હિ યથાપ્રવૃત્તિકરણાદલ્પાં સ્થિતિ કર્મણાં કૃત્વા ગ્રંથિમથોÐિનત્તિ કરણેનાન્યેન કધિનો ગસ્ત્યાજ્યં કરણં ત્રિપુંજ વિધિમાધાયાતે દર્શનમ (શાર્દૂલ)
119411
સિદ્ધાંતે તદનેક ભેદતતિગ પ્રોક્ત પ્રણીતાગમૈ: કર્મગ્રન્થમતં તૌપશમિક મિથ્યામતેરાહિત: શ્રી સિદ્ધાંતમતેન શાન્તિલય જં સદર્શન પ્રાપ્યતે વર્ષ સાધના મસ્ત દોષ વિસરું પ્રૌઢદ્ધિ દેવાયુષ: ચિંતા રત્નનિભં વરેણ્યપદર્દ સહ્યક્ષણૈક્ષિત યઘેકોડધમ ભિક્ષુકોઽવ્યધિકતામન્યેતિ સચ્ચક્રિણો ૫ હીનોઽધમ યાચકાદપિમત: શ્રી સાર્વભૌમોઽપ્યથ તત્સદર્શનમા ભજન્તુ ગુણિનસ્તત્વાર્થ સૂત્રોદિતમ ભાવનામખિલ સ્વરુપ મમલ યત્વેગિના જ્ઞાયતે જ્ઞાનં તતદ્વિવિધ પરોક્ષમપરં પ્રત્યક્ષમાદ્ય તથા
253
119811
અમિતપુણ્ય મહોદય શાલિન:, પ્રવર સાધન પંચક ભાવિન: પ્રકૃતિ સપ્તક શાંતિલયોભયાદ્, ભવતિ દર્શન લાભઈહામલ (વ્રુતિવ) ૧૮૫
119911
119611
112011
112911

Page #275

૨૨ા
૨૩
|૨૪
||૨૫
ચારિત્રક નિબંધનું નિરુપમા યત્ત વરા લબ્ધય
યદ હીનાં ન વિપાલ નિ ભવિનો ધર્મપ્રદાં સત્કૃપામ નિરિધિથતુર્ભિરપિ યન્નો આગમાન્યોતિભિઃ મીમાંસાધ્વગત ક્ષયોપશમનં નિર્દૂષણં ક્ષાયિકમ ભાવાચ્છાદક વારિવાહિકર સદૃષ્ટાન્તગમ્ય વરમ લબ્ધિ-સ્થાનમશેષ પાપદલને ભેદેરને કર્યુતમ
માતાપુત્રાબુધાર્યરક્ષિતમતથ્ય જ્ઞાનસાર્થાન્વિત ભૂપાવૈરપિ ભૂરિ સત્કૃતમપિ પ્રાનંદમાપવન મિથ્યાજ્ઞાનમપાસ્ય ભીમભવવાર્ધા વશમનૌ સન્નિભમ
સત્યજ્ઞાનમભંગ યત્ન વિનયાદ્ ગ્રાહ્મ સુધી ભિસ્તત નામાવૈરધિકેચતુર્ભિરપિ યગ્નોઆગમાન્યોતિભિઃ ચિન્હ સંચિત કર્મકલ્મષચય પ્રધ્વંસક શ્રીપદમ્ ચિત્સાળં નિરુ પાયિક સ્થિર, મહાનંદાશ્રયાપાદક વિશ્વાખંડલનાકિનામપિ, મહદ્ધનાં પર દુર્લભમ્
સલ્લોકોત્તર વાંછિતાર્થ નિવહ પ્રાદેશન પ્રત્યલ કર્મોધ ક્ષયશાંતિ યુગ્મ ભવનો પાયોદભવ નિર્ભયમ્ વ્યાવૃત્તીતર રુપમવ્યયગુણ મૈત્રી ચતુષ્કાંચિતમ્ પૂજઃ સાધિતમર્પિત કરુણયાન્વેભ્યો મુદા ભાષિતમ્ પૂર્વ યા વરદર્શમામિ સમયે શેષા બભૂવ સ્થિતિ સા ચેમ્પલ્ય પૃથકત્વકેન રહિતા તદદેશતઃ સંયમમ સંખ્યયાબ્ધિ વિહાનિ ચ લભતે સત્સંયમ સર્વતઃ સંખ્યાતીત ભવાન લભત પ્રથમ ચારિત્રમષ્ટ ભવાન
સંકલેશા ધ્રુવ બાહ્ય શર્મ કલિત: સાંસારિકાર્યવ્રજ: ઈત્યા લોથ્ય સુરકિણોકપિ સુખદ બલ્યુકુંદા સંયમમ્ પૂજ્યાસ્તદ્ ભવ મુક્તિગામી જિનપા અપ્યાદધુસ્તષ્ઠિત
માલસ્ય પરિહાય ભવ્ય ચરણ જ્ઞાત્યંતદંગીકુર દુર્ભવ્યા અપિ જાતિભવ્ય ભવિનો ભાવાલ્લભને નયત તદભવ્યા અપિ પ્રાનુવન્તિ ખલ યે પુણ્યોદયોત્કર્ષિણ
-2540
||૨૬I.
૨૭
(૨૮)

Page #276

૨૯ાા
૩મા
||૩૧
૩શા
તે ધન્યાઃ પુરુષોત્તમાય, વિધિના લગ્વાપિ પારંગતા યસ્માદામિરિ-હાસ્યવિશ્વ સુલભા સત્પાલના દુષ્કરા નામાવૈરધિકૈશ્ચતુર્ભિરપિ યન્નો આગમાન્યોક્તિભ: ધ્યેય સ્વજવલનાત્મ હાટકમલ વ્યુચ્છેદક શ્રી પ્રદમ કાંક્ષા સંવરનિર્નિદાન પરમ જ્ઞાનોત્તમાર્થાપક
ચકયાખંડલવર્ય દેવપદવી સિદ્ધિ પ્રદાનક્ષમમ્ દુષ્કર્માણિ નિકાચિતા પિલય પ્રાપ્નોતિ યજ્ઞોદ્રત સામગ્રી સહિતાદાય સમાવાયોજમસન મંગલમ વિધાથર્યકર પ્રભાવ લલિતં સ્વર્ગાપવગ યતઃ પ્રદ્યુમ્નાસ્ય વિધાનમિન્દ્રિયદમ ભદ્રાબુજર્મણિમ
શાસ્ત્રજ્ઞાન પ્રકાંડનાકકુસુમ બ્રહ્મપ્રવાલાંચિત સત્કારુણ્ય દસેન્દ્રિયોદમનસામંતોષ મૂલોદગતમ શ્રેયો ધામí પ્રભાવ જનતામય પ્રમોદાવાં તનંદારનિર્ભ તપોતિશયભૂત પુણ્યોદરાપ્યતે ચકુસ્તભાવ મોક્ષયાયિ જિનપા અચૈતદાનન્દતઃ તે ગણ્યા ન ભવાઅતોડપિ વિધિના તત્સાધનીયં ત્વયા યાત્પણી સહસ્ત્રવર્ષમતનીત્સા સુંદરી સત્તપ: એવં પાંડવચંદ ભૂપમદના શ્રીપાલ ભૂપાદય: લબ્ધીઃ શ્રી ગણધારિ ગૌતમ વિભુલૈભે વિશિષ્ટા: સ્વતઃ સ્વર્ગપ્રાપ દઢહારી ભયદસ્તનથÚઘાતક: આચામ્યાત્તપસો વિપતિ રહિતાતે યાદવાજશિરે
સ્યન્દિન્યાડથ સનસ્કુમાર નૃપતિશકે તનું નિર્મલામ તે નાગાર્જુન પાદલિપી મુનિપ શ્રી બપ્પભટ્ટાદય: સંપ્રાપુવિશદ સ્વભાવ તપસઃ સલ્લમ્બિસિદ્ધાર્વરઃ જ્ઞાવૈતદ્રસમૃદ્ધિમુન્નતિકરૂં ત્યત્વા વિધેયં તપો દેહ શોર્યત એવ રોગતતિના ચેતન નો શુષ્યતે
સદભાગ્યાધિગમસ્ય નિર્મલમ શ્રી સિદ્ધચક્રપ્રભો: પૂજ્ય શ્રી ગુરુ નેમિસૂરિચરણાભોજ પ્રસાદાદિદમ પૂર્વોકતં સ્વબલાધરીકૃત મહારત્ન પ્રભાવ વ્રજમ જ્ઞાત્વાયે બહુમાન ભક્તિ નિરતાઑભ્યો નમોડનારતમ
૩૩
||૩૪
IIઉપા
In૩૫
2િ53.

Page #277

વર્ષે બાણનિધાનનંદશશિ સંમાનેવરે કાર્તિક શ્રીમદ્ ગૌત્તમ કેવલામિદિવસે શ્રી નેમિસૂરિક્રમા મ્ભોજે ષટ્ટપદ પદ્મસૂરિ રમલ શ્રી સિદ્ધચક્રપ્રભો ચક્ર શ્રીમતિવર્ય રાજનગરે સતત્વષત્રિંશિકામ
(૧૨) પંચ પરમેષ્ઠી સ્તોત્ર
जम्मजर मरण भवजलहि उत्तारए, सिद्धिपुर गमण सुहसंपयागारए असुरसुरमणुय परिवंदिए जिणे, मंगलं पढमयंहुंतु ते बुह सयल संसार परिमुक्कसंवासए भवियलोयाण सदिन्नसुहवासए कम्मवण गणयं सोसिउं सिद्धए, मंगलं बीययं हुंतु तुह सिद्धए ॥ 2 ॥ कुमच वाई कुरंगाण पंचाणणे, ससमय परसमय सब्भावपंचाणणे पंचहायार पडिपुत्र संधारए, मंगलं तईययं हुंतु तह सुहयरे
अरिहंत पद मग्गो अविप्पणासो आयारे विणयथा सहायत्तं पंचविह नमुक्कारं करेमि एएहिं उहिं
अडवी देसितं तदेव निजामया समुद्दम्मि छक्काय रक्रवणट्ठा, महागोवा तेण बुचंति अडविं सहपच्चवायं वोलिता देसिओवरसेणं पावंति जहिट्ठपुरं, भवाडविंपी तहा जीवा पावंति निव्वुइपुरं जिणोवइठ्ठेण चेव मग्गेणं अडवी देसिअत्तं एवं नेअं जिनिंदाणं जह तमिह सत्थवाहं नमइ जणो तं पुरं तु गंतुमणो परमुवगारित्तणओ निव्विगधत्थं च भतीए
113911
अरिहो हुं नमुक्कारस्स भावओ रवीणरागमय मोहो मुक्रवत्त्थीणं पि जिनो तहेव जम्हा अओ अरिहा
सव्वसाहूण उवएस संपदायए, उभयसुत्तत्थ कयपवर सज्झायए धम्मसुक्काण झाणाण सज्झायए, मंगलं चोत्थयं हुंतुवज्झायए नाणतव चरण सम्मत गुण पुत्रए, कोहमयमाण भयलोह संचुन्नए सयल सावज्ज वावार कयसंवरे, मंगलं पंचमं हुतु तहु मुणिवरे ॥ 5 ॥
256
||11|
113 11
114 11
||1||
112 11
11311
11411
115 11
11611

Page #278

17।।
॥8॥
॥9॥
1110॥
॥11॥
||12||
||13||
संसारा अडवीए मिच्छत्तंन्नाण मोहिअ पहाए जेहिं कय(यं) देसिअत्तं ते अरिहंत पणिवयामि सम्मदंसणदिट्रो नाणेण य स तेहिं उवलध्धो
चरण करणेण पहओ निव्वाण पहो जिणिंदेहिं सिद्धिवसहिमुवगया निव्वाण सुहंच ते अणुप्पत्ता सासय मव्वाबाहं पत्ता अयरामरं ठाणं
पावंति जहा पारं सम्मं निजामया समुद्दस्स
भवजलहिस्स जिणिंदा तहेव जम्हा अओ अरिहा मिच्छत कालियावाय विरहिए सम्मत्तगजभ पवाए एगसमएण पत्ता सिद्धिवसहिंपट्टणं पोया निजामग रयणाणं अमूढनाणमइ कण्णधाराणं
वंदामि विणय पणओ तिविहेण तिदंड विरयाणं पालंति जहा गोवो अहि सावयाइ दुग्गेहिं पउरतणपाणिआणि अ वणाणि पावंत्ति तह चेव ___ जीवनिकाया गावो जं ते पालंति ते महागोवा
मरणाइ भयाउ जिणा निव्वाण वणं च पावंति तो उवगारित्तणओ नमोऽरिहा भविअजीवलोगस्स सव्वस्सेह जिणिंदा लोगुत्तम भावओ तहय
रागद्दोस कसाए इंदियाणि अ पंच वि परिसहे
उवस्सग्गो नामयंता नमोऽरिहा तेण वुच्चंति इंदिया विसय कसाए परिसहे वेयणा उवस्सग्गे एए अरिणो हंता अरिहंता तेण उच्चंति
अट्ठविहं पिय कम्मं अरिभूयं होइ सव्वजीवाणां तं कम्ममरिं हंता अरिहंता तेण वुच्चंति अरिहंति वंदण नमसणाई अरिहंति पूअसकारं सिद्धिगमणं च अरिहा अरहंता तेण वुच्चंति
देवासुर मणुएसुं अरिहा पूआ सुरुतमा जम्हा ___ अरिणो हंता रयं हंता अरिहंता तेण वुच्चंति अरिहंतनमुक्कारो जीवं मोएइ भवसहस्साओ भावेण कीरमाणो होइ पुणो बोहिलाभाए
॥14॥
॥15॥
॥16॥
॥17॥
॥18॥
॥19॥
॥20॥
||21||
-257
-257

Page #279

॥22॥
||23॥
124॥
||1||
॥2॥
॥3॥
अरिहंत नमुकारो धन्नाण भवक्खायं कुणंताणं हिअयं अणुम्मुअंतो विसुत्तियावारओ होइ अरिहंत नमुक्कारो एवं खलु वण्णिओ महत्थुति जो मरणम्मि उवग्ग अभिक्खणं कीरए बहुसो
अरिहंत नमुक्कारो सव्वपावप्पणासणो मंगलाणं च सव्वेसिं पढम हवइ मंगलं
सिद्ध पद कम्मे सिप्पे अ विजाय मंते जोगे अ आगमे अत्थजता अभिप्पाए तवे कम्मक्रवए इय
कम्मं जमणायरिओवएसयं सिप्पमन्नहाऽभिहिअं किसिवाणिज्जाईयं घडलोहाराइ भेअंच . जो सव्वकम्मकुसलो जो वा जत्थ सुपरिनिटिओ होइ सिज्झगिरि सिद्धओविव स कम्मसिद्दत्ति विनेओ
जो सव्वसिप्पकुसलो जो वा जत्थ सुपरिनिट्ठिओ होइ
कोकासवडई विव साइसओ सिप्पसिद्धो सो इत्थी विजॉभिहिया पुरिसो मंत ति तव्विसेसोयं विजा ससाहणावा साहणरहिओ मंतु त्ति विजाना चक्कवट्टी विनासिद्धो स जस्स वेगावि
सिजिज महाविना विनासिद्धऽन्न खउडुव्वं साहीण सव्वमंतो बहुमंतो पहाण मंतो वा नेओ स मंतसिद्धो खंभागरिसु व्व साइसओ
सव्वेवि दव्वजोगा परमेच्छेरय फलाऽहवेगोऽवि
जस्सेह हुन्न सिद्धो स जोगसिद्धो जहा समिओ आगम सिद्धो सव्वंग पारओ गोअमुव्व गुणरासी पउरत्थो अत्थपरो व मम्मणो अत्थसिद्ध त्ति ___ जो निच्चसिद्धजत्तो लध्धवरो जो व तुंडियाइ व्व
सो किर जत्तासिद्धोऽभिप्पाओ बुद्धिपजाओ विउला विमला सुहुमा जस्स मई जो चउविहाए वा बुद्धीए संपन्नो स बुद्धिसिद्धो इमा सा य
॥4॥
॥5॥
116॥
117॥
॥8॥
॥9॥
॥10॥
||11||
-258

Page #280

॥12॥
॥13॥
॥14॥
॥15॥
।।16।।
॥17॥
||18॥
उप्पत्तिया वेणइआ कम्मि या पारिणामिआ
बुद्धी चउन्विहा वुता पंचमा नोवल भए पुव्वमदिट्ठमस्सुअम वे इअ तक्खणविसुद्ध गहिअत्था अव्वाहय फल जोगिणि बुद्धि उप्पत्तिआ नाम
भरहसिलपणिअरुकखे खुडग पड सरड काग उच्चारे गय घयण गोल खरे खड्ग मग्गित्थि पइ पुत्ते । भरह सिल मिढ कुक्कुड तिल वालुअ हत्त्थि अगड वणसंडे पायस अइआ पत्ते खाडडिला पंचपिअरो ___ महु सित्थ मुद्दिअंके अ नाणए भिक्खु चेडगा निहाणे
सिक्खा य अत्थ सत्ये इच्छा य महं सयसहस्से भरनित्थरण समत्था तिवग्ग सुत्तत्थ गहिअ पेयाला उभओ लोग फलवई विणइय समुत्था हवइ बुध्धी । निमित्ते अत्थ सत्थे अलेहे गणिए अ कूवे अस्से अ
गदह लक्खण गंठी अगए गणिआ य रहिओ अ सीआ साडी दीहं च तणं अवसव्वयं, च कुंचस्स निव्वोदए अ गोणे घोडग पडणंच रुकरवाओ
उवओग दिट्ठसारा कम्मपसंग परिधोलण विसाला
साहक्कार फलवई कम्मसमुत्था हवइ बुद्धी हेरन्निए करिसए कोलिअ डोवे अ मक्ति घय पवए तुत्राग वड्डई पूइए अ घट चित्तकारे अ
अणुमाण होउ दिटुंत साहिया वयविवाग परिणामा हिअ निस्सेअस फलवई बुद्धी परिणामिआ नाम अभए सिट्ठि कुमारे देवी उदिओदए हवइ राया साहअ नंदिसेणे धणदत्ते सावग अमच्चे __ खवगे अमच्चपुत्ते चाणक्के चेव थूलभद्देअ
नासिक्क सुंदरी नंदे वइरे परिणामिआ बुद्धी चलणाहय आमंडे मणी अ सप्पेअ खग्गि थूभिंदे परिणामिअ बुद्धीए एवमाई उदाहरणा
न क्लिम्मइ जो तवसा सो तव सिद्धो दढप्पहारिव्व सो कम्मक्खय सिद्धो जो सव्वक्खीण कम्मंसो
॥19॥
||20॥
||21।।
1122॥
1123||
॥24॥
||25||
.
1126॥
-259

Page #281

1127॥
।।28।।
11290
॥30॥
॥31॥
।।32॥
||33॥
दीहकालरयं जंतु कम्मं सोसिअमट्टहा सिअं धंतं सिद्धस्स सिद्धत्तमुवजायइ
नाउण वेअणिलं अइबहुअं आउसं थोवागं
गंतूण समुग्धायं खवंति कम्मं निरवसेसं दंड कवाडे मंथंतरे अ साहरणया सरीरत्थे भासाजोग निरोहे सेलेसी सिनणाचेव
जह उल्ला साडीआ आसु सुक्कड विरल्लिआ संती
तह कम्मलहुअ समए वच्चंति जिणा सुमध्धायं लाउअ एरंड फले अग्गी घूमे उसू धणु विमुक्के गइ पुव्वपओगेणं एवं सिद्धाण वि गईओ
कहिं पडिहया सिद्धा लोअग्गे अ पइट्ठिआ
इहं बोंदि चइताणं तत्थ गंतूण सिज्झई ईसी पन्भाराए सीआए जोअणम्मि लोगंतो बारसहि जोअणेहिं सिद्धी सव्वट्टसिद्धाओ निम्मलदगरयवण्णा तुसार गोखीर हारसरिवत्रा
उत्ताणय छत्तय संठिआय भणिया जिणवरेहिं एगा जोअण कोडी बायालीसं च सयसहस्साई तीसं चेव सहस्सा दो चेव सया अउणवत्रा
बहुमझि देसभागे अटेव य जोअणाणि बाहलं
चरमंतेसु अ तणुई अंगुलऽ संखिज्जइभागं गंतूण जोअणं जोअणं तु परिहाइ अंगुलपुहुत्तं तीसेऽविअ पेरंता मच्छिअपत्ताउ तणुअयरा ईसीपभाराए सीआए जो अणम्मिजो कोसो
कोसस्स य छन्भाए सिद्धाणोगाहणा भणिआ तित्रसया तित्तीसा धणु तिभागो अ कोस छन्भाओ जं परमोगाहोऽयं तो ते कोसस्स छन्भाए
उत्ताणउ व्व पासिल्लउ व्व अहवा निसत्रोओ चेव - जो जइ करेइ कालं सो तह उववजए सिध्धो इहभव भिन्नागारो कम्मवसाओ भवंत्तरे होइ न य तं सिद्धस्स जओ तम्मी तो सो तयागारो
|34॥
॥35॥
136।।
137॥
||38॥
॥39॥
।।40॥
141॥
-260

Page #282

14211
143॥
144।।
145॥
146॥
||47||
॥48॥
जं संठाणं तु इहं भवं चयंतस्स चरम समयम्मि
आसीअ पणस घणं तं संठाणं तहिं तस्स दीहं वा हस्संवा जं चरमभवे हविज संठाणं ततो तिभागहीणा सिद्धाणोगाहणा भणिआ
तित्रिसया तितीसा धणु त्ति भागो अ होइ बोधव्वो
एसा खलु सिद्धाणं उक्कोसोगाहणा भणिआ चत्तारि य रयणीओ रयणितिभागणिआ य बोधव्वा एसा खलु सिध्धाणं मज्झिमओगाहणा भणिआ
एगा य होइ रयणी अट्टेव य अंगुलाइ साहीआ एसा खलु सिद्धाणं जहन्न ओगाहणा भणिआ ओगाहणाइसिद्धा भवत्तिभागेण हंत्ति परिहीणा संठाणमणित्यंत्थं जरा मरण विप्पमुक्काणं ___ जत्थ य एगो सिद्धो तत्थ अणंता भवक्खय विमुक्का
अन्नुत्र समोगाढापुठ्ठा सब्वे अ लोगंते फुसइअणंते सिद्धे सव्वपएसेहि नियमसो सिद्धो तेऽवि असंखिजगुणा देसपएसेहिं जे पुट्ठा
असरीरा जीवघणा उवउत्ता दंसणे अ नाणे अ सागारमणागारं लकखणमेअंतु सिद्धाणं केवलनाणुवउत्ता जाणंती सव्वभावगुणभावे पासंति सव्वओ खलु केवलदिट्ठीहि ऽणंताहिं
नाणम्मि दंसणम्मिअ इत्तो एगयरयम्मि उवउत्ता
सव्वस्स केवलिस्स जुगवं दो नत्थि उवओगा नवि अत्थि माणुसाणं तं सुक्खं नेव सव्व देवाणं जं सिद्धाणं सुकखं अव्वाबाहं उवगयाणं । __ सुरगण सुहं समत्तं सव्वद्धा पिंडिअं अणंतगुणं
नय पावइ मुत्तिसुहंऽणताहि वि वग्गवग्गूहिं सिद्धस्स सुहो रासी सव्वद्धा पिंडिओ जइ ट्रविज्ञा सोडणंतवग्गभइओ सव्वागासे न माइजा । जहनाम कोइ मिच्छो नगरगुणे बहु विहे विआणतो न चएइ परिकहेउं उवमाइ तहिं असंतीए
1149॥
150॥
151॥
15211
153॥
154॥
155॥
156॥
-261

Page #283

157॥
1581
1591
॥60॥
161॥
162॥
॥63||
इअ सिध्धाणं सुकखं अणोवमं नत्थि तस्स ओवम्म किंचिविसेसेणितो सारिक्खामिणं सुणह वुच्छं
जह सव्व कामगुणिअं पुरिसों भोत्तूण भोअणं कोइ
तण्हाछुआ विमुक्को अच्छिन जहा अमिअ तित्तो इअ सव्वकालतित्ता अउलं निव्वाणमुवगया सिद्धा सासयमव्वाबाहं चिदंति सही सुहं पत्ता सिद्धत्ति अ बुद्धत्ति अ पारगयत्ति अ परंपरगयत्ति
उम्मुक्त कम्म कवया अजरा अमरा असंगाय निच्छित्र सव्वदुक्खा जाइजरा मरण बंध विमुक्का अव्वाबाहं सुक्खं अणुहुंती सासयं सिद्धा सिद्धाण नमोकारो जीवं मोएइ भवसहस्साओ
भावेण कीरमाणो होइ पुणो बोहिलाभाए सिद्धाण नमुक्कारो धन्नाण भवक्खयं कुणंताणं हिअयं अणुम्मुयंतो विसुत्तियावारओ होइ सिद्धाण नमुक्कारो एवं खलु वण्णिओ महत्थु त्ति
जो मरणम्मि उवग्गे अभिक्खणं कीरए बहुसो सिद्धाण नमुक्कारो सव्व पावप्पणासणो मंगलाणं च सव्वेसि बिइ होइ मंगलं
आचार्य पद नाम ठवणा दविए भावम्मि चउव्विहो उ आयरिओ दव्वम्मि एगभविआई लोइए सिप्प सत्थाई । पंचविहं आयारं आयरमाणा तहा पभासंता
आयार दंसंता आयरिया तेण वुचंत्ति आयारोनाणाई तस्सायरणा पभासणाओ वा जे ते भावायरिया भावायारोवउत्तोय
आयरिय नमुक्कारो जीवं मोएइ भवसहस्साओ भावेण कीरमाणो होइ पुणो बोहि लाभाए आयरिय नमुक्कारो धन्नाण भवक्खयं कुणंताणं हिअयं अणुम्मयंतो विसुत्तियावारओ होइ
||64||
165॥
|॥2॥
||3||
॥4॥
॥5॥
-262

Page #284

॥6॥
171
।।2।।
||3||
॥4॥
॥5॥
आयरिय नमुक्कारो एवं खलु वण्णिओ महत्थु त्ति जो मरणम्मि उवग्गे अभिक्खणं कीरए बहुसो आयरिय नमुक्कारो सव्वपावप्पणासणो मंगलाणं च सव्वेसिं तइ होइ मंगलं
उपाध्याय पद नामंट्ठवणा दविए भावम्मि चउव्विहो उवज्झाओ दव्वे लोइअ सिप्पाइ निण्हगा वा इमे भावे
बारसंगोजिणक्खाओ सज्झाओ कहिओ बुहेहिं ___ तं उवइसंति जम्हा उवज्झाया तेण वुच्चंति उ त्तिउवओग करणे ज्झति अ झाणस्स होइ निद्देसे एएण हुँति उज्झा एसो अन्नोवि पजाओ
उक्ति उवओगकरणे व त्ति अ पावपरिवजणे होइ __ झत्ति अ झाणस्सकए उत्ति अ ओसक्कणा कम्मे उवज्झायनमुकारो धन्नाणं भवक्खयं कुणंताणं हिअयं अणुम्मुअंतो विसत्तियावारओ.होइ
उवज्झाय नमुक्कारो एवं खलु वण्णिओ महत्थुत्ति
जो मरणम्मि उवग्गे अभिक्खणं कीरए बहुसो उवज्झाय नमुकारो सव्वपावप्पणासणो मंगलाणं च सव्वेसिं चउत्थं होइ मंगलं
साधुपद नाम ठवणासाहु दव्वसाहु अ भावसाहू अ दव्वम्मि लोइआई भावम्मि अ संजओ साह
घडपडरहमाईणि उ साहंता हुंति दव्य साहु त्ति
अहवावि दव्वभूआ ते हंति दव्वसाहु त्ति निव्वाण साहए जोए जम्हा साहंति साहुणो समा य सव्व भूएसु तम्हा ते भावसाहूणो
किं पिच्छसि साहुणं तवं व निअमं व संजयगुणं वा
तो वंदसि साहूणं एअं मे पुच्छिओ साहु विसयसुहनिअत्ताणं विसुद्धचारित्तनिअम जुत्ताणं तच्चगुणसाहयाणं सदाय किच्चुञ्जयाण नमो
-263
॥6॥
॥7॥
||1||
।।2।।
||3||
॥4॥
॥5
॥

Page #285

असहाइ सहायत्तं करंति मे संजय करिंतस्स एएण कारणेणं नमामिऽहं सव्व साहूणं साहूण नमोक्कारो जीवं मोएइ भवसहस्साओ भावेण कीरमाणे होइ पुणो बोहि लाभाए साहूण नमोक्कारो धन्नाणं भवक्खयं कुणंताणं हिअयं अणुम्मुअंतो विसुत्तियावारओ होइ साहूण नमोक्कारो एवं खलु वणिओ महत्थुत्ति जो मरणम्मि उवग्गे अभिक्खणं कीरए बहुसो साहूणं नमोक्कारो सव्वपावप्पणासणो मंगलाणं च सव्वेसिं पंचमं होइ मंगलं
116 11
4. नमो गब्भट्ठिय महाजोगब्भासीणं अरिहंताणं
5. नमो तेलोक्कदिवायरजम्मोदय संपत्ताणं अरिहंताणं
117 ||
118 11
अर्हन्नमस्कारावलिका
1. नमो चउदस महासुमिण संसूइय अवयारकारगाणं अरिहंताणं 2. नमो गब्भट्ठिय तियनाण संजुताणं अरिहंताणं
3. नमो गन्भट्ठिय चउसट्ठि देविदं संथुआणं अरिहंताणं
11911
||10||
6. नमो सव्व जीव सुहदायग जम्म कल्लाणग संपत्ताणं अरिहंताणं 7. नमो छप्पन्न दिसाकुमारिकय सूइ कम्माण अरिहंताणं
8. नमो देविंदकर संप (पु) डसंट्ठिआणं अरिहंताणं
9. नमो मेरुमत्थयfor सिंहासण संनिविट्ठाणं अरिहंताणं
10. नमो सव्वसुरासुरकय कुस (सु) मंजलिए संपूइआणं अरिहंताणं 11. नमो अट्ठसहस चउसट्ठि पुण्णकलस खीरोदहि ( धि ) न्हविआणं अरिहंताणं
12. नमो वरप़डहभेरिझल्लरि देवदुंदुहि निनायपुव्व पूईआणं अरिहंताणं 13. नमो मघमघंतवरगोसीस चंदण चच्चियाणं अरिहंताणं
14. नमो जलथलय दिव्व कुसुम महामल्लालइअकंठाणं अरिहंताणं
15. नमो पवरहारद्धहार कडय कुंडल मउड मंडिआणं अरिहंताणं
16. नमो वरवेणुवीणा मुयंग ताल घुघर घुमघुमिअकय नट्टविहीए संपूहआणं अरिहंताणं
17. नमो जयजय सह समुच्चरिअ सुरसमुहेण मायाभवणसमागयाणं अरिहंताणं
264

Page #286

18. नमो सक्कसंठवियअंगुठामय आहारकारगाणं अरिहंताणं 19. नमो चम्म चक्खूणमदंसिअ कयाहारनिहाराणं अरिहंताणं 20. नमो सेअमलरोगवजिअ सुहसि (स) रीर संपत्ताणं अरिहंताणं
नमो गोक्रवीरधारा धवल मंस रुहिर धारगाणं अरिहंताणं 22. नमो मंदारपार(रि) जाय कुसुम संजणिअ सुरहिसासूसासाणं अरिहंताणं 23. नमो छत्तचामरपडाग जूवजव लंछिअ कर चरणाणं अरिहंताणं 24. नमो अट्ठहिअसहस्सेणं लक्खण गणेणं संसोहिआणं अरिहंताणं 25. नमो देविंदाइट्ठ पंच देवंगणाहिं कय धाइकम्माणं अरिहंताणं 26. नमो अवरावरसुरकुमारसमं संकीलगाणं अरिहंताणं 27. नमो बालत्तणम्मि अबालभावाणं अरिहंताणं 28. नमो सब्वकलावित्राण समूह पार संपत्ताणं अरिहंताणं 29. नमो तेलुक्कच्छरिअकारग रुवजुव्वण गुणसंपत्ताणं अरिहंताणं 30. नमो गामायार परीसह विप्पमुक्क बालबंभयारीणं अरिहंताणं 31. नमो गामायार परीसह अहिआसग विवाह कंकण मंडिआणं अरिहंताणं 32. नमो पंचविहेसु माणुसभोगेसु अमुच्छिआणं अरिहंताणं 33 नमो परमनीइए रजकरणेणं सव्वपया सुहदायगाणं अरिहंताणं 34. नमो विसुद्धसुहज्झवसाय भावणा संपत्ताणं अरिहंताणं 35. नमो सयमेव परमवेरग्ग संपप्प सयंसंबुद्धाणं अरिहंताणं 36. नमो भति भर नमिअ लोगंतिआमर वंदिआणं अरिहंताणं 37. नमो वरवरिआ घोसपुव्वं संवच्छरिअ दाण दायगाणं अरिहंताणं 38. नमो सव्वामरवईहिं कय दिक्रवाभिसेआणं अरिहंताणं 39. नमो सिबिया विमाण संनिविट्ठाणं अरिहंताणं 40. नमो असोअपुत्रागतिलय चंपयमंडिअवण संडसंपत्ताणं अरिहंताणं 41. नमो व्रजहरसंह्रिविअ सीहासणोवरिसंठिआणं अरिहंताणं 42. नमो वर कडय कुंडल हारध्धहार मउडमाला विप्पमुक्काणं अरिहंताणं 43. नमो अंजणघणसरिसाण केसाण पंचमुट्ठिए लोअकारगाणं अरिहंताणं 44. नमो लोगग्गमुवगय सव्वसिद्धाणं नमोकार कारगाणं अरिहंताणं 45. नमो सावज पाव जोग पच्चक्खाणकारगाणं अरिहंताणं 46. नमो नाणदंसण चारित्त रयणमाला मंडिआणं अरिहंताणं 47. नमो विमल विउलमइ मणपज्जव नाण समप्पत्राणं अरिहंताणं 48. नमो समा(मि) इगुत्तिगुण रयण अलंकियाणं अरिहंताणं
-265

Page #287

49. नमो दसविह समणधम्मस्स संधारगाणं अरिहंताणं 50. नमो पुक्रवरपत्तव्व निरुवलेवाणं अरिहंताणं 51. नमो जीवोव्व अप्पडिघायविहार वरकारगाणं अरिहंताणं
नमो आयासुव्व निरासय गुण संसोहिआणं अरिहंताणं. नमो अक्खलिय पवणगुण अप्पडिबद्धाणं अरिहंताणं नमो संगोविअंगोवंगकुम्मव्व गुत्तिंदिआणं अरिहंताणं
नमो विहंगमो व्व विप्पमुक्कगुण संपत्ताणं अरिहंताणं 56. नमो रवग्गिसिंग व्व एगग्गभावमुवगयाणं अरिहंताणं
नमो भारंडपक्रिवव्व अप्पमत्ताणं अरिहंताणं
नमो लक्रवण गुणोवेअवरसहुव्व जोइथामाणं अरिहंताणं 59. नमो कुंजरो व्व सोंडीरगुण संजुआणं अरिहंताणं
नमो पंचाणणु व्व निब्भयाणं अरिहंताणं
नमो सायरवरो व्व गंभीरिय गुण मंडिआणं अरिहंताणं 62. नमो संपुण्ण सिसि (सस) हरुव्व सोमसहावाणं अरिहंताणं 63. नमो गयणमंडणभाणुव्व दित्ततवतेआणं अरिहंताणं
नमो पुहवी व्व सव्वंसहगुण संजुआणं अरिहंताणं 65. नमो सारयंबु व्व सच्छमणभावाणं अरिहंताणं 66. नमो गामागरनगर पट्टण मंडिय विसयेसु विहरमाणाणं अरिहंताणं
नमो बहुपुण्णोदयसंजुअभविअ जणदार संपत्ताणं अरिहंताणं
नमो बायालीस दोसविरहियाहार गाहगाणं अरिहंताणं 69. नमो छट्ठट्ठम दसमदुवालस मासध्धमास खवणाइ तवकारगाणं अरिहंताणं
नमो वीरासणगाइअणेगासण संट्ठिआणं अरिहंताणं 71. नमो बावीस परीसह अहिआसगाणं अरिहंताणं 72. नमो बज्झभिंतर परिग्गह विष्पमुक्काणं अरिहंताणं 73. नमो महावणम्मि पडिमा पडिवत्राणं अरिहंताणं 74. नमो विसुदध सुहधम्मसुक्कज्झाण संपत्ताणं अरिहंताणं 75. नमो रववगसेढीए संपत्ताणं अरिहंताणं 76. नमो मोहमहामल्लक्खय कारगाणं अरिहंताणं 77. नमो लोआलोअपयासग केवलनाण संपत्ताणं अरिहंताणं 78. नमो रुप्पसुवत्ररयणमय साल तय संठिआणं अरिहंताणं 79. नमो नवसुवत्र कमलेसु पायसंठावगाणं अरिहंताणं
-266

Page #288

80. नमो चउमुह चउसीहासण संठिआणं अरिहंताणं 81. नमो पंचदसण्हं छत्तरयण संसोहिआणं अरिहंताणं 82. नमो बारसगुण असोगवरपायव पूईआणं अरिहंताणं 83. नमो मणिकणगविचित्तदंडमय चारुचामर वीईआणं अरिहंताणं 84. नमो जाणुप्पमाण भरियपुप्फ पयराणं अरिहंताणं 85. नमो दिणयरसमतेअधम्मचक्क संसोहिअ अग्गविभागाणं अरिहंताणं 86. नमो निम्मल भामंडल मंडिअपिढ़ विभागाणं अरिहंताणं 87. नमो देवदुंदुहिनिनाय संसूइय तिहुअण रायत्तणपत्ताणं अरिहंताणं 88. नमो सुरनरतिरिआणं संजणिय पडिबोह वाणीगुण संपत्ताणं अरिहंताणं 89. नमो भविअजण कमलपयासगाणं अरिहंताणं 90. नमो चउद्दसपुव्वाणं बीयभूय पयतियदाण दायगाणं अरिहंताणं 91. नमो चउद्दसपुव्वसुत्तकारगसीसाण गणहर पय संट्रावगाणं अरिहंताणं 92. नमो सव्वसुरासुर नमू (मं) सिअ चउम्विह समणसंघ संठावगाणं अरिहंताणं 93. नमो सव्वपाणभूअजीअसत्त सत्तकारणभावपत्ताणं अरिहंताणं
नमो अमरवइचक्कहर वासुदेवबलभद्धवंदिआणं अरिहंताणं 95. नमो अणुत्तर विमाणवासिअमर संदेह अवहार कारगाणं अरिहंताणं 96. नमो सुक्कलेसाए तेरसमगुणठाण संठिआणं अरिहंताणं 97. नमो जीवाजीवाइ पयत्थ पयासगाणं अरिहंताणं 98. नमो परोवयारकरणेणं संपूरिअ आउकम्माणं अरिहंताणं 99. नमो लोगग्ग गमण जुग्ग खित्तमुवगयाणं अरिहंताणं 100. नमो सिध्धसुह दायगंतिमतव कारगाणं अरिहंताणं 101 नमो चउद्दसमगुणठाण ठियसेलेसीकरण मुवगयाणं अरिहंताणं 102 नमो सव्वसुरासुरविरइय चरम समसरण संठिआणं अरिहंताणं 103 नमो अणाइकम्मसंजोग विप्पमुक्काणं अरिहंताणं 104 नमो उरालिय तेअकम्मणसि (स) रीरपडिमुक्काणं अरिहंताणं 105 नमो रागद्दोसजलभरिअ संसारसागर समुत्तित्राणं अरिहंताणं 106 नमो सरीर तिभागूणघण विरईय जीव पएसाणं अरिहंताणं 107 नमो पुव्वज्झाणपओगाओसुधणविमुक्कव्व गइपरिणयाणं अरिहंताणं 108 नमो सिवमयलमरुअमणंतमक्खयमव्वाबाहमपुणरावित्ति सिद्धिगइ नामधेयं
ठाणं संपत्ताणं अरिहंताणं
-267

Page #289

सिद्ध नमस्कारावलिका 1. नमो जिणवरिंदपयमउहविऊण सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 2. नमो सामनेणं केवलितपय (यं) परिपालिउण सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 3. नमो तित्थयरस्स तित्थे सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 4. नमो तित्थविणा जाईसरणाइणा सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 5. नमो सयंबुद्धभावेण सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 6. नमो पत्तेयबुध्ध भावेण सिध्धिमुवगयाणं सव्वसिध्धाणं 7. नमो बुध्धजधबोहियभावेण सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 8. नमो पुरिसलिंगेण सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 9. नमो इत्थि लिंगे सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 10. नमो नपुंसक लिंगेण सिद्धिमुवगयाणं सवसिद्धाणं 11. नमो मुणिवर लिंगेण सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 12. नमो अन्नतित्थि लिंगेण मिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 13. नमो मिहत्थ लिंगेण सिद्धिमुवगयाणं सवसिद्धाणं 14. नमो एगसमए एगजीव सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 15. नमो एगसमए अणेग जीव सिद्धिमुवगवाणं सध्वसिद्धाणं 16. नमो संप(पु)त्र सुयनाणी सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 17. नमो परमावि(व) हिनाणी सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 18, नमो मणपन्जव नाणी सिद्धिमुक्गयाण सव्वसिद्धाणं 19. नमो आयसिय पयट्रिय सिद्धिमुवगयाणं सध्वसिद्धाणं 20. नमो उवज्झाय पयट्ठिय सिद्धिमुवमायणं सच्चसिद्धाणं 21. नमो अंतगडकेवलि सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 22. नमो पडिमापडिवन्न साहु सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 23. नमो जंघाचारण मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 24. नमो बीयबुद्धिमुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सध्वसिद्धाणं 25. नमो विजाचारण मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 26. नमो आमोसहिलद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 27. नमो खेलोसहिलद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 28. नमो जलोसहिलद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 29. नमो सव्वोसहिलद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं
(268

Page #290

30. नमो पया(णु) सारी मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 31. नमो संभिन्नसोई मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 32. नमो कुट्टबुद्धि मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 33. नमो अक्खिणमहाणसीलद्धि सपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 34. नमो रवीरासवलद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 35. नमो महुआसवलद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 36. नमो आसीविस मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 37. नमो दिट्ठीविसलद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 38. नमो आगासगामीलद्धिसंपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सवसिद्धाणं 39. नमो विउलमइलद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 40. नमो प(पु) लायलद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 41. नमो चक्कवट्टि मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 42. नमो बलदेव मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 43. नमो गणहरलद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 44. नमो तेअलेसालद्धि संपन्न मुनिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 45. नमो सिअलेसालद्धि संपन्नमुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 46. नमो आहारगलद्धि संपन्नमुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 47. नमो लहसि(स) रीरकरण महसिद्धि संपन्नमुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सम्वसिद्धाणं 48. नमो तिहुयण वसिकारग महसिद्धि संपन्नमुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 49. नमो तिहुयण ईसरिय महसिद्धि संपन्नमुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 50. नमो जलव्व प(पु) ढवीमज्झे थलव्वजलोपरिचंकमण महसिद्धि संपन्न मुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 51. नमो अणुव्वसुह(हु)मसि(स)रीरकरण सिद्धिसंपन्नमुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 52. नमो महसरीरकरण महसिद्धिसंपन्न मुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 53. नमो इच्छाचारण महसिद्धिसंपन्न मुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 54. नमो भूमित्थजोइसियफासकरण महसिद्धिसंपन्न मुणिवर सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 55. नमो मेरु पव्वयट्ठिय सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 56. नमो 'निसहुनीलवंत पव्वयट्ठिय सिध्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 57. नमो महहिमवरुप्पि पव्वयट्ठिय सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं
269

Page #291

58. नमो हिमवंत सिहरी पव्वयट्ठिय सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 59. नमो वेअड्ड पव्वयट्ठिय सिध्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 60. नमो पउमवरवेइया सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 61. नमो गयदंत पन्वयट्ठिय सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 62. नमो जमग पन्वयट्ठिय सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 63. नमो दिग्गय पव्वयट्ठिय सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 64. नमो इसुआर पव्वयट्ठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं, सव्वसिद्धाणं 65. नमो वक्रवारगिरीसु संठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 66. नमो वट्टवेयह पव्वय संठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 67. नमो रिसहकूड पव्वयट्ठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 68. नमो अट्ठावय पव्वयट्ठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 69. नमो सम्मेयसिहर पन्वयट्ठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 70. नमो सेत्तुंजय पव्वयट्ठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 71. नमो उचिंतसेलसिहर ट्ठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 72. नमो माणुसोत्तर ट्ठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 73. नमो पंचसुभरहेसु संठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 74. नमो पंचसुएरवएसु संठिय मुणिवरसिद्धि मुवगायाणं सव्वसिद्धाणं 75. नमो पंचमहाविदेहेसु संठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 76. नमो समत्थधाईयसंडे संठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 77. नमो समत्थपुक्खरवरदीवे संट्ठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाण सव्वसिद्धाणं 78. नमो समत्थजंबूदीवे संट्ठिय मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 79. नमो लवणसमुद्दमज्झे मुणिवरसिद्धि मुवगायाणं सव्वसिद्धाणं 80. नमो कालोद समुद्दमज्झे मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं । 81. नमो सीआ सीउआनइमझे मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 82. नमो नारीकां(क)ता हरिकंता नईमज्झे मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 83. नमो नरकांता हरिसलिला नईमज्झे मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 84. नमो रुप्पकूला रोहिया नई मज्झे मुणिवरसिद्धि मुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 85. नमो सुवन्नकूला रोहियांशानईमझे मुणिवरसिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 86. नमो रत्ता रत्तावनईमज्झे मुणिवरसिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 87. नमो गंगा सिंधू नई मज्झे सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 88. नमो अइयकाले सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं
-270

Page #292

89. नमो संपइकाले सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं
90. नमो रव (खा) इयपारिणामियभावजुअले संठिआणं सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 91. नमो अणंतनाणधराणं सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 92. नमो अनंतदंसणधराणं सिद्धिमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 93. नमो अणंतपरमाणंद सुहसंपत्ताणं सव्वसिद्धाणं 94. नमो अनंतवीरियभावमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं 95. नमो साइअणंतट्ठिइसंपत्ताणं सव्वसिद्धाणं 96. नमो पंचविहसंठाणपरिमुक्काणं सव्वसिद्धाणं 97. नमो पंचविहवन्नविसेस रहियाणं सव्वसिद्धाणं 98. नमो दुविह गंध विमुक्काण सव्वसिद्धाणं 99. नमो पंचविहरस विसेस रहियाणं सव्वसिद्धाणं 100 नमो अट्टविहफासविसेसविष्पमुक्काणं सव्वसिद्धाणं 101 नमो जम्मजरामरणविप्पमुक्काणं सव्वसिद्धाणं 102 नमो अविचलपय संठिआणं सव्वसिद्धाणं 103 नमो अट्ठविह कम्म कलंकं विप्पमुक्काणं सव्वसिद्धाणं 104 नमो सव्वसंजोग विउ (ओ) ग विष्पमुक्काणं सव्वसिद्धाणं 105 नमो पारगयाणं सव्वसिद्धाणं
106 नमो परंपरगयाणं सव्वसिद्धाणं
107 नमो लोगग्गमुवगयाणं सव्वसिद्धाणं
108 नमो अणंताणंतगुण मणि मंडिआणं सव्वसिद्धाणं
पंचपरमिट्टि नमुक्कारथुतं
1. अरिहाण नमो पुयं, अरहंताणं रहस्स रहियाणं पयओ परमेट्ठीणं, अरुहंताणं धुयरयाणं 2. निड्ड्ड अट्ठ कम्मिंधणाण, वरनाणदंसणधराणं मुत्ताणनमो सिद्धाणं, परम परमेट्ठिभूयाणं 3. आयारधराणनमो, पंचविहायार सुट्ठियाणं च नाणीणायरियाणं, आयारएसयाण सया 4. बारसविहंगपुव्वं, दिंताणं सुयं नमो सुयहराणं सययमुवज्झायाणं, सज्झायज्झाणं जुत्ताणं
271

Page #293

5. सव्वेसिंसाहूणं नमो तिगुत्ताण सव्वलोएवि
तवनियमनाणदसण जुत्ताणं बंभयारीणं 6. एसो परमेट्रीणं पंचण्ह विभावओ नमक्कारो
सव्वस्स कीरमाणो पावस्स पणासणो होइ
श्री सिद्धचक्र महिमापध्धति स्तवन 'अन्नंच सिद्धचकं कहियं विजाणुवाय परमत्थं 'नाएण जेण सहसा सिझंति महंत सिद्धीओ ।।1।। अ क च ट त प य स वग्गा एयाणं होइ मंत संभूई माहिंद वारुणानल' मारु जुत्तेहिं वण्णेहिं ।।2।। 'वजट्ठारह भित्रं चंउरस्सं पुढविजुत्तय संजुत्तं । 'कोणं निहत्ते जाणह सत्तम तईएण 'माहिंदं ।।3।। 'चंदद्धकलसरुवं वियसियकमलेण धवलवण्णेण सत्तम "चउत्थकोणं कोणंकाउं मज्झम्मि ।।4।। जालासहस्स पउरं सत्थियरे हाहिं बिंदुमज्झम्मि ह्रीं लिहियं "तिकोण उड्ढे अग्गेय मंडलं नाम ॥5॥ किन्हंवट्टलरुवं सत्तम पढमेण वंकरेहाहिं घणबिंदु पवण जुत्तं दुलक्खं तं जिणुद्दिटुं ।।6।। चत्तारि मंडलाई सत्तम वग्गेण हुँति जुत्ताईं पुढवीसलिल हुयासण पवणं च नहगणं तत्तं ।।7।। तत्ताई मंडलाइ "माला विजाउ मंत चक्काई सिझंति हु विजाओ बहुएहिं जाव होमेहिं ॥४॥ जं पुण जिणिंद तत्तं दुल्लह "लाहं जयम्मि जीवस्स पुण्णरहिओ न पावइ बहुएहिं कालक्खेवेहिं ॥५॥ अट्ठदलकमल "मज्झे सुन्न नामेण संजुयं देहि उवरितल(लि) रेह, रुध्धं सबिंदु "कलसंजुय तत्थ ॥10॥ झाएह विमलधवलं सोस' निलीणं निरक्खरं जाव (वं) तवसंजम संजुत्तं (तो) “सुक्खं देहस्स कम्मस्स ॥11॥ अक्खयसु(सो) कलं लब्भइ किं बहुणा नेह (इत्थ) "अन्नसिद्धि(ओ)ए इयरेण अन्नसिद्धि अइदुलहा सव्वलोयम्मि ।।12।।
-272

Page #294

"परमेट्टि "पंचनव अक्खरेहिं वेढेह सरसमाउ(जु) तं । "पूरह पुव्वाईदले अट्ठहि वग्गेहि पत्ताइ ॥13।। सत्तक्खरं च मंतं परमिट्ठि पयाण होइ जं पढमं "तस्संतरेसु दिजओ, उडं कमलस्स रेहाणं ।।14।। वेढेण "तिउणपउमं मायाबीएण धवलवण्णेणं सेयं(यं) वरर भुजदले लिहिज्जा "सुहकरणे जोएण ||15।। गोरोयण चंदण कुंकुमेण कपूर सुरहिदव्वेण लिहियं चामी क(य) र लेहणीए सुइभूमि सुद्धदेसम्मि ।।16।। बहुसुरहि कुसुम अक्खय नाणाविह धूवबलि निविजेहिं" पूजहि(ह) "कलसनिहित्तं विसुद्ध भूमीइ (य) पयडं वा ।।17।। को करह सत्तदियहा गुरुपूया एस सिद्धचक्कस्स (2) गहभूय जक्खं रक्खस दुट्ठ जरा जंत्ति उवसामम् "जो पूयइ सत्तदिणे गुरु पूयाए स सिध्धचक्कस्स । जो पुणपक्खं (खे) मासं(से) पुजइ वासं पि परमभत्तिए "खयं कुटुंगंड माला नासंती भयंदरा रोया(गं) ॥18।। अन्नेवि एवमाई असज्ज उवसग्ग "दुट्टरायाणं नासंति "खणेणेए तकर रिउ दुट्ठ सत्ता(प्पा) ई (वि) ।।20।। आयरिसिऊण होइ वसे दुट्ठपुरिसरायाणो जो (जे) रत्तकुसुमजावं "दहदिवसे कुणइ भत्तीए ॥21।। अग्गेय मंडलगयं जो "चक्कं लिहइ वाउ(म) मज्झम्मि तिलतुसराई लवणं होमंतो तिन्नि संज्झाओ ॥22॥ तालय मणसिल गंधय गुलिया विस कणय दोत्रि रयणीओ अंगार वत्थ खप्पर पेयवणे (डे) "लिहिय भुजपत्तेवा ॥23॥ वायसगिद्ध कवो(पो)डय पिच्छेहिं लिहइ तं चकं उच्चाडण विद्देसण मारण "गुरुमोहथंभ च ।।24।। माहिंद "मंडलगय लिहियं असुहेण भारमकंतं सक्कस्स कुणइ थंभं का गणणा मणुय लोयस्स ।।25।। वारुणामंडलमज्झे "वसियरणं होइ सुहेहि लिहिऊणं "निच्चं जो आहास (राहु1) ई तस्सं "वसे तिहुयणं सयलं ।।26।। लिहिऊणं सेयवडे सुहेहि दव्वे हि सिद्धवरचकं जव होमेहिं रहिओ जो झायइ पंचवासाई ।।27।।
-273

Page #295

सज्झायज्झाणनिरओ अक्खंडिय बंभचेर जोएण पलमेक्क (मित्त) दिव्वखंडं कणयस्स दिणे दिणे लहइ ।।28।। तं पि वए कायव्वं "जिणपूया दाणभोय कजम्मि न धरिज्जइ तद्दियड्डे. धरिएण विनासए सिद्धिं ॥29 ।। जं जं चिंतेई कल्चं तंतं संपडइ सिद्धचक्केण सुइधीर धम्मवंते पुरिसे नत्थित्य संदेहो (संसारे) ॥30॥ को वन्निउं समत्थो "सयलविहाणमिमस्स चक्कस्स मुत्तण जिणवरिंदं को जाणइ सयल सब्भावं ।।31।। मा देह जस्स कस्स वि अभव्व जीवस्स अत्रलिंगीणं सिद्धदुल्लहलाहं एसो मंतक्कमो मग्गो ।।32।। जो जवइ बंभदत्त गुरुपडिमो वायणम्मि जो दोसो परसमयलिंग कहियं होय(इ) तयं तस्स निब्भंतं ।।33 || परमेट्ठि देवयाई इंदिय गह तारयाई भूयगणे सिक्खं काउण इमस्स दिजइ विजा सुसम्मते ॥34॥ धम्मजए समचित्ते सम्मत्त विभूसिए सहामत्ते सव्वाइं गुणसमिद्धे दायव्वं सव्व सिद्धिए 135।। गाहा पणतीसाए सिद्धिकरं सयलकज्ज मणइटुं जिणसासणस्स सारं उप्पन्नं सिद्धवरचकं ॥36।।
(1) एयं च (2) नाणेण (3) वायवजुतेहिं पत्तेहिं (4) वग्गक्रवरीहिं भिन्नं बीयं द चउरंस पुढवि संजुत्तं (5) कोणे निहित्ते (6) तइयाण (7) चंदट्ठ कलसरेहिं (8) कोणे पायारम् (9) ही अग्गिम् (10) तिकीणेदुऑ (11) मालाविहु मंततंतचक्काई (12) लंभं (13) गन्भे (14) बिंदु कला संजुयं तत्तं (15) नासा लीणं (सास लीणं) (16) मुक्खं (17) अन्नसिध्धिए (18) परमिट्टि (19) पंचनमणक्ख (पंचनामक्ख) (20) पूरहपुव्वाइदले अट्टदलेहिंच वग्गेहि (21) पत्तंतरेसु दिजह (22) रेहाहिं (23) णं पणवं (24) दव्व (25) कत्थूर (26) निवएहिं (27) कमला (28) मूमीए भत्तीए (29) जो करइ सत्तवारा (30) नासंति दुट्ठरोगा तह होइमणिच्छिया सिध्धि (31) गह रोया (32) खणेण जए (33) दस सहस्सेहिं (34) चक्कमज्झम्मि लिहइ (35) हह (36) मोहयतंच (37) गयं अउसुहेणं च नारमकंतं (38) वसियर समुहेहिं
-274

Page #296

(39) निच्चं हीइ सइ तस्स ( 40 ) तस्स नमति (41) पूया नाण दाण कजम्मि ( 42 ) णं स सिध्धचक्कस्स
कुवलयमाळा संदर्भ
अरह जाणइ सव्वं अरहा सव्वं पि पासइ समक्खं अरहा भासइ सच्चं अरहा बंधु तिहुयणस्स
अरहा भासइ धम्मे अरहा धम्मस्स जाणए भेयं अरहा जियाण सरणं अरहा बंधं पि मोएइ अरहा तिलोय पुज्जो अरहा तित्थंकरो सुधम्मस्स अरहा सयं पबुद्धो अरिहा पुरिसोत्तमो लोए अरहा लोग पदीवो अरहा चक्खू जयस्स सव्वस्स अरहा तिण्णो लोए अरहा मोक्खं परुवेइ
एस करेमि पणामं अरहंताणं विसुद्धकम्माणं सव्वातिसयसमग्गा अरहंता मंगलं मज्झ उसभाईए सव्वे चउवीसं जिणवरे नम॑सामि होहिंति जे वि संपइ ताणं पि कओ णमोक्कारो
ओसप्पिणि तह अवसप्पिणीसु सव्वासु जे समुप्पण्णा तीताणागयभूया सव्वे वंदामि अरहंते
भरहे अवरविदेहे पुव्वविदेहे य तह य एरव पणमामि पुक्खरद्धे धायइ संडे य अरहंते
अच्छंति जे वि अज्ज वि णर तिरिए देव णरय जोणीसु गाय भवेसु य भविए वंदामि तित्थयरे तित्थयर णामगोत्तं वेएंते वद्धमाण बद्धेय बंधिंसु जेवि जीवा अजं चिय तेवि वंदामि
विहरंति जे मुणिंदा छउमत्था अहव जे गिहत्थाण उप्पण्ण णाण रयणा सव्वे तिविहेण वंदामि
जे संपइ परिसत्था अहवा जे समवसरण मज्झत्था देवच्छंद गया वा जे वा विहरंति धरणियले
275
||11|
112 11
11311
11411
11511
11611
11711
118 11
11911
||10||
|| 11 ||
||12||

Page #297

||13||
॥14॥
॥15॥
॥18॥
|॥19॥
साहेति जे वि धम्मं जे व ण साहेति छिण्ण मय मोहा
वंदामि ते वि सव्वे तित्थरे मोक्खमग्गस्स तित्थयरीओ तित्थंकरे य सामे य कसिण गोरे य मुत्ताहल पउमाभे सव्वे तिविहेण वंदामि
उज्झिय रज्जे अहवा कुमारए दारसंगह सणाहे
सावच्चे णिरवच्चे सव्वे तिविहेण वंदामि भव्वाण भवसमुद्दे णिबुड्माणाण तरण कजम्मि तित्थं जेहि कयमिणं तित्थयराणं णमो ताणं
॥16॥ तित्थयराण पणाणो जीवं तारेइ दुक्खजलहीओ तम्हा पणमह सव्वायरेण ते चेय तित्थयरे
॥17॥ लोयंगुरुणं ताणं तित्थयराणं च सव्वदरिसीणं सव्वण्णूणं एयं णमो णमो सव्वभावेणं
अरहंत णमोकारो तम्हा चिंतेमि सव्वभावेण
दुक्ख सहस्स विमोक्खं अह मोक्खं जेण पावेमि जय सुरासुर किंणर मुणिवर गंधव्व णमिय चलणजुया जय सयलविमलकेवल जिण संघ णमोत्थुणं तुज्झ
जइ देवो णेरइओ मणुओ वा कहवि होज तिरिओऽहं सयल जय सोक्खमूलं सम्मत्तं मज्झ देजासु
॥21॥ जह चोराइभयाणं रक्खई राया इमं जणं भीयं तहं जिणराया रक्खइ सव्व जणं कम्मचोराण
जह रुंभइ वच्चंतो जणओ अयडेसु तरलयं बालं जिणजणओ वि तह च्चिय भव्वं रुंभे अकज्जेसु ॥23॥ अविरहियनाणदंसण चारित्तपयत्त सिद्धिवरमग्गो सासय सिवसुहमूलो जिणमग्गो पायडो जयइ
संसारगहिर सायर दुत्तारुत्तार तरणकज्जेणं
तित्थकरणेक्कसीला सव्वेवि जयंति तित्थयरा जह आउराण घेजो दुक्खविमोक्खं करेइ किरियाए तह जाण जियाय(ण) लिणो दुक्खं अवणेइ किरियाए
||2011
|122॥
||24||
||251
11261
-276

Page #298

जह बंधुयणो पुरिसं रक्खइ सत्तूहिं परिहविजंतं तह रक्खइ भगवंपि हु कम्म महासत्तु सेण्णस्स जह जणणी किरबालं थणयच्छीरेण णेइ परियडिं तह रक्खइ भगवं वयण रसायणेण सव्वं पि पोसेइ बालस्स जहा धाई णिउणं अंजेइ अच्छिव त्ताइं इय णाण सलागाए भगवं भव्वाण अंजेइ मण्णसु पियं व भायं व मायरं सामियं गुरुयणं वा णिय जीवियं व मण्णह अहवा जीवाओ अहिययरं
हिययस्स मज्झदइओ जारिसओ जिणवरो तिहुवणम्मि को अण्णो तारिसओ हूँ णायं जिणवरो चेव जयसव्व जीवबंधव संसार जलोह जाण सारिच्छ जय जम्म जरा वज्जिय मरण विमुक्का जयाहि तुमं
जय पुरिससिह जय जय तेलोक्वेक्कल्ल पत्थिय पयाव जय मोह महामूरण रण णिज्जिय कम्म सत्तु जय जय सिद्धिपुरी गामिय जय जियसत्थाह (र) जयहि सव्वण्णु जय सव्वदंसी जिणवर सरणं मह होसु सव्वत्थ
जय सव्वण्णुमहायस जय णाण दिवायरेक्क जय णाह जय मोक्खमग्ग णायग जय भव तीरेक्क बोहित्थ जय संसारमहोदहि दुक्ख सयावत्त भंगुर तरंगेहिं मोक्खसुह त्तीर गामिय णमोत्थु णिज्जामय सरिच्छ
जय सुरासुर किंणर पर णारीसंघ संथुया भगवं जय पढमधम्मदेसि (स) य सियझाणुप्पण्ण णाणवरा जय पढम पुरिस पुरिसिंदविंद णागिंद वंदिय चलण जय मंदरगिरि गुरुयायर गुरु तवचरण दिण्ण विण्णाणा गाह तुमं चियसरणं तं णाहो बंधवो वि तं चेव दंसण णाण समग्गो सिवमग्गो देसिओ जेण जे पिययम गुरुविरह जलण पज्जलिय ताव तवियंगा कत्तो ताणं ताणं मोत्तुं आणं जिनिंदाणं
277
||27||
1128 ||
||29 ||
1130 11
113111
1132 ||
1133 ||
113411
113511
1136 11
1137 ||
1138 11
113911
114011

Page #299

||44॥
जे दुसह गुरुदारिद्द विदुया दलिय सेस धण निवहा कत्तो ताणं ताणं मोत्तुं आणं जिणिंदाणं
॥410 दोगच्च पंक संका कलंक मल कलुस इमियप्पाणं कत्तो ताणं ताणं मोत्तुं आणं जिणिंदाणं
॥42॥ सव्वेजणणिंदियाणं बंधु जणो हसण दुक्ख तवियाणं कत्तो ताणं ताणं मोत्तुं आणं जिणिंदाणं
॥43॥ जे जम्म जरा मरणोह दुक्ख सय भीसणे जए जीवा ____ कत्तो ताणं ताणं मोत्तुं आणं जिणिंदाणं जे डहणंकण ताहण वाहण गुरुदुक्ख सायरोगाढा कत्तो ताणं ताणं मोत्तुं आणं जिणिंदाणं
॥45॥ संसारम्मि असारे दुहमय संबाह बाहिया जेव य
कत्तो ताणं ताणं मोत्तुं आणं जिणिंदाणं । ॥46॥ तओ एवं सव्व जय जीव संघायस्स सव्वदुक्ख दुक्खियस्स तेलोक्कक्कल पायवाणं पिव जिणाणं आणं पमोत्तूण ण अण्णं सरणं तेलोक्के वि अथिति जर मरण रोग रय मल किलेस बहुलम्मि णवर संसारे णत्थि सरणं जयम्मिवि एकं मोत्तूण जिणवयणं
॥47॥ इमम्मि णरयामर तिरिय मणुयभव भीमपायालकलसे महाकोव धगधगेंत कराल जालाउल वाडवाणले जर मरण रोग संताव करि मयर जलयर वियरमाण दुरुतारे बहुबिह कम्म परिणाम खार णीसार णीर पडहत्थे हत्थ परियत्तमाण संपत्ति विवत्ति मच्छ पुच्छच्छडा भिजमाण तुंग कुल तरंग भंगिल्ले रायरोस वेलाजल पसरमाण पवाहुम्मूलिज्ज़त वेला वण पुण्ण पायवे संसार सायर-म्मि सिद्धपुरि पावयं जाणवत्तं पिव भगवंताणं वयणं पावियंति जय दुजय मोह महा गइंद णिहारणम्मि पंचमुहा जय विसम कम्म काणण दहणेक पयाव जलणसमा
जय कोवाणल पसमिय विवेयजल जलहरिंद सारिच्छा
जय माणुद्धरपव्वय मुसुमूरण पच्चलाकुलिसा ॥49॥ जय माया रुसिय महाभुयंगि तंणागमणि सारिच्छा जयलोह महारक्खस पिण्णासण सिद्धमंत समा
-278
148॥
150॥

Page #300

॥52॥
||53||
॥54॥
||2||
जय अरह रइ णासण ज(भ) यणिजिय हास वज्जिय जयाहि
जयहि जुगुच्छामुक्का असोय जय जयसु तं देव ॥1॥ जयहि ण पुरिस ण महिला णोभय जय वेय वज्जिय जयाहि सम्मत्त मिच्छरहिया पंच विह ण्णाण भयमुक्का
अजेव अहं जाओ अज्ज य पेच्छामि अन्न णिसुणेमि
मगहा रजम्मि ट्ठिओ दटुं तुह वीर मुह चंदं तं णाहो तं सरणं तं माया बंधवो तुमं ताओ सासय सुहस्स मुणिव्वर जेण तए देसिओ मग्गो
सिध्धपद सिद्धाणं णम्मोकारो करेमु भावेण कम्म सुद्धाण भवसयसहस्स बद्धं धंतं कम्मिंधणं जेहिं सिझंति जे वि संपइ सिद्धा सिज्झिंसु कम्मखइयाए
ताणं सव्वाण णमो तिविहेण करण जोएण जे केइ तित्थसिद्धा अतित्थसिद्धा व एकसिद्धा वा अहवा अणेगसिद्धा ते सव्वे भावओ वंदे
जेवि सलिंगे सिद्धा गिहिलिंगे कह वि जे कुलिंगे वा तित्थयरसिद्ध सिद्धा सामण्ण जे वि ते वंदे
॥4॥ इत्थी लिंगे सिद्धा पुरिसेण णपुंसएण जे सिद्धा पत्तेय बुद्धसिद्धा बुद्ध सयंबुद्ध सिद्धाय
॥5॥ जे वि णिसण्ण सिद्ध अहव णिवण्णाठिया व उस्सग्गे उत्ताणयपासेल्ला सव्वे वंदामि तिविहेण
॥6॥ णिसि दियस पदोसे वा सिद्धा मज्झण्ह गोस काले वा कालऽअविवक्खा सिद्धा सव्वे वंदामि भावेण
जोव्वण सिद्धा बाल थेरा तह मज्झमा य जे सिद्धा दीवण्ण दीव सिद्धा सव्वे तिविहेण वंदामि
॥8॥ दिव्वावहार सिद्धा समुद्दसिद्धा गिरीसु जे सिद्धा जे केइ भावसिद्धा सव्वे तिविहेण वंदामि
॥9॥
||3||
॥7॥
-279

Page #301

जे जत्थ केइ सिद्धा काले खेत्ते य दव्व भावे वा ते सव्वे वंदेऽहं सिद्धे तिविहेण करणेण सिद्धाणं णमोक्कारों जइ किरइ भावओ असंगेहिं रुंभइ कुगइ मग्गं मग्गं सग्गं सिद्धिं च पावेइ
सिद्धाण णमोक्कारो जइ लब्भइ आगए मरण काले ता होइ सुगइमग्गो अण्णो सिद्धिं पि पावेइ सिद्धाण णमोक्कारं तम्हा सव्वायरेण काहामि छेत्तूण मोह जालं सिद्धिपुरिं जेण पावेमि
जलिय झाण हुयवह कम्मिंधणदाह वियलिय भवोहा अपुणागम ठाण गया सिद्धा वि जयंति भगवंता
आचार्य पद
पणमामि गणहराणं जिणवयणं जेहिं सुत्त बंधेणं बंधेऊण तहकयं पत्तं अम्हारिसा जाव
चोट्स पुव्वीण णमो आयरियाणं तहूण पुव्वीण वायग वसहाण णमो णमो य एगारसंगीण आयारधराण णमो धरिजइ जेहिं पवयणं सयलं गाधराणं ताणं आयरियाणं पणिवयामि
णाणायारधराणं दंसण चरणे विसुद्ध भावाणं तवविरियधराण णमो आयरियाणं सुधीराणं जिणवयणं दिप्पतं दीवंति पुणो पुणो ससत्तीए पवयण पभासयाणं आयरियाणं पणिवयामि
गूढं पवयणसारं अंगोवंगे समुद्द सस्सिम्मि अम्हारिसेहिं कत्तो तं णज्जइ थोय बुद्धीहिं तं पुण आयरिएहिं पारंपरएण दीविणं एत्थ जइ होंति ण आयरिया को तं जाणेज सारमिणं सूयण मेत्तं सुत्तं सुइजइ केवलं तहिं अत्थो जं पुण से वक्खाणं तं आयरिया पयासेंति
(280
|110||
|| 11 ||
||12||
||13||
||14||
||1 ||
112 11
113 11
114 11
11511
11611
117 ||
11811

Page #302

॥9
॥
॥10॥
||12||
॥13॥
॥14॥
॥15॥
बुद्धीसिणेहजुत्ता आगम जलणेण सुट्ट दिप्पंता कहपेच्छउ एस जणो सूरि पईवा जहिं णत्थि
चारित्त सीलकिरणो अण्णाण तमोह णासणो विमलो
चंद समो आयरिओ भविए कुमुएव्व बोहेइ दसण विमलपयावो दसदिस पसरंत णाण किरणिल्लो जत्थ ण रविव्व सूरि मिच्छत्त तमंधओ देसो
उज्जोयओ व्व सूरो फलओ कप्पटुमोव्व आयरिओ
चिंतामणि व्व सुहओ जंगम तित्थं च पणओ हं जे जत्थ केइ खेते काले भावे व सव्वहा अत्थि तीताणागयभूया ते आयरिए पणिवयामि
आयरिय णमोकारो जह कीरइ तिविह जोग जुत्तेहिं
ता जम्म जरा मरणे छिंदइ बहुए ण संदेहो आयरिय णमोकारो जइ लब्भइ मरण काल वेलाए भावेण कीरमाणो सो होहिइ बोहिलाभाए
आयरिय णमोकारो कीरंतो सल्लगत्तणं होइ
होइ परामर सुहओ अक्खय फल दाण दुल्ललिओ तम्हा करेमि सव्वायरेण सूरीण हो (हू ) णमोकारं कम्म कलंक विमुक्को अइरा मोक्खं पि पावेस्सं
णाणालधि समिद्धे सुयणाण महोयहिस्स पारगए
आसण्ण भव्वसत्ते सव्वे गणहारिणो वंदे णाण तव विरिय दंसण चारित्तायार पंच वावारे पजलियागम दीवे आयरिए चेव पणमामि
उपाध्याय पद उवज्झायाणं च णमो संगोवंगं सुयं धरेंताणं सिस्सगण हियट्ठाए झरमाणाणं तयं चेय
सुत्तस्स होइ अत्थो सुत्तं पाढेंति ते उवज्झाया
अज्झावयाण तम्हा पणमह परमेण भावेण सज्झाय सलिल णिवहं झरंति जे गिरियड व्व तद्दिय हं अज्झावयाण ताणं भत्तीए अहं पणिवयामि ।
॥16॥
॥17॥
॥18॥
॥19॥
||1||
||2
॥
॥3॥
281

Page #303

॥4॥
॥5॥
॥6॥
1171
॥8॥
॥9॥
॥10॥
जे कम्म खयट्ठाए सुत्तं पाढेंति सुद्ध लेसिल्ला
ण गणेति णियय दुक्खं पणओ अज्झावए ते हं अज्झावयाण तेसिं भदं जे णाण दंसण समिद्धा बहुभविय बोहजणयं झरंति सुत्तं सया कालं
अज्झावयस्स पणमह जस्स पसाएण सव्व सुत्ताणि
णजंति पढिजंति य पढम चिय सव्व साहूहिं उवज्झाय णमोकारो कीरंतो मरण देस कालम्मि कुगई रुंभइ सहसा सोग्गइ मग्गम्मि उवणेइ
उवज्झाय णमोकारो कीरंतो कणइ बोहिलाभं त
तम्हा पणमह सव्वायरेण अज्झावयं मुणिणो उवज्झाय णमोकारो सुहाण सव्वाण होइ तं मूलं दुक्खखयं च काउं जीयं ट्ठावेइ मोक्खम्मि
सुयसुत्तगुण धारण अज्झायणज्झायणेक्क - तल्लिच्छे उवयार करणसीले वदामि अहं उवज्झाए
साधु पद साहूण णमोक्कारं करेमि तिविहेण करण जोएण जेण भवलक्ख बद्धं रवणेण पावं विणासेमि
पणमह तिगुत्ति गुत्ते विलुत्त मिच्छत पत्त सम्मत्ते
कम्म करवत्त पत्ते उत्तम सत्ते पणिवयामि पंचसु समिईसु जए ति सल्ल पडिपेल्लणम्मि गुरुमल्ले चउविकहा पम्मुक्के मय मोह विवजए धीरे __पणमामि सुद्धलेसे कसाय परिवजिए जियाण हिए
छजीव काय रक्खण परे य पा(प) रंपरं पत्ते चउसण्णा विप्पजढे दढव्वण वय गुणेहिं संजुत्ते उत्तम सत्ते पणओ अपमत्ते सव्वकालं पि
परिसहबल पडिमल्ले उवसग्ग सहे पहम्मि मोक्खस्स
विकहा पमायरहिए सहिए वंदामि समणेऽहं समणे सुयगे सुमणे समणे य पावपंकस्सऽ सेवए सवए सुहए समए च सच्चए साहु अह वंदे
|॥2॥
॥3॥
॥4॥
॥5
॥
॥6
॥
॥7
॥
-282
-

Page #304

|॥8
॥
॥9
॥
।।10॥
॥11॥
||12||
॥13॥
॥14॥
साहूणं णमोकारो जइ लब्भइ मरण देस कालम्मि
चिंतामणिं पि लद्धं किं मग्गसि काय मणियाई साहूण णमोकारो कीरंतो अवहरेज जं पावं पावाण कत्थ हियए णिवसइ एसो अउण्णाण
साहूण णमोकारो कीरंतो भावमेत्त संसुद्धो
सयल सुहाणं मूलं मोक्खस्स य कारणं होइ तम्हा करेमि सव्वायरेण साहूण तं णमोकारं तरिऊण भवसमुदं मोक्ख दीवं च पावेमि
धम्म महोवहि सरिसे कम्म महासेल कठिण कुलिसत्थे
खंतिगुण सारगरुए उवसग्गसहे तरु समाणे पंचमहव्वय फलभार रेहिरे गुत्ति कुसुम चेचइए सीलंग पत्त फलिए कप्पतरु रयण सारिच्छे
जीवाजीव विहाणं कज्जाकज फल विरयण सारं
साधूणं समायारं आयारं के वि झायंति ससमय परसमयाणं सूइज्जइ जेण समय सब्भावं सूतयडं सूयगडं अण्णे रिसिणो अणुगुणेति .
अण्णेत्थ सुट्ठिया संजमम्मि णिसुणेति के वि ठाणंगं अण्णे पढंति धण्णा समवायं सव्व विजाणं
॥16॥ संसारभाव मुणिणो मुणिणो अण्णे वियाह पण्णत्ती अमयरस मीसियं पिय वयणे चिय णवर धारेंति
णायाधम्मकहाओ कहेंति अण्णे उवासग दसाओ
अंतगडदसा अवरे अणुत्तर दसा अणुगुणेति जाणय पुच्छं पुच्छइ गणहारी साहए तिलोय गुरु फुड पण्हावागरणं पढंति पण्हाइ वागरणं
॥19॥ वित्थरिय सयल तिहुयण पसत्थ सत्थत्थ अत्थसत्याहं (रं) समयसय दिट्ठिवायं के वि कयत्था अहिजंति
॥20॥ जीवाणं पण्णवणं पण्णवणं पण्णवेंति पण्णवया सूरिय पण्णत्तिं चिय गुणेति तह चंद पण्णत्तिं
-283
॥15॥
॥17॥
॥18॥
||21||

Page #305

11221
1123||
।।24॥
1125॥
|॥26॥
||27॥
॥28॥
अण्णाइ य गणहर भासियाईं सामण्ण केवलि कयाई
पत्तेय सयं बुद्धेहिं विरइयाई गुणेति महरिसिओ कत्थइ पंचावयवं दसह च्चिय साहणं परुति पच्चक्खणुमाण पमाण चउक्कयं च अण्णे वियारेंति
भवजलहि जाणवन्तं पेम्म महाराय णियल णिद्दलणं
कम्मट्ठ गठिवलं अण्णे धम्म परिकहेंति मोहंधयार रविणो परवाय (इ) कुरंग दरिय केसरिणो णय सय रवर णहरिल्ले अण्णे अह वाइणो तत्थ
लोयालोयपयासं दूरंतर सण्ह वत्थु पज्जोयं
केवलि सुत्तणिबद्धं णिमित्त मण्णे वियारंति णाणा जीउप्पत्ती सुवण्ण मणिरयणधाउ संजोयं जाणंति जणिय जोणी जोणीणं पाहडं अण्णे
अट्ठिसय पंजरा इव तव सोसिय चम्ममेत पडिबद्धा
आबद्ध किडिगिडिखा पेच्छइय तवस्सिणो अण्णे ललिय वयणत्थ सागरदं सव्वालंकार णिव्वडिय सोहं अमयप्पवाह महुरं अण्णे कव्वं विइंतंति
बहुतंत मंत विजा वियाणया सिद्ध जोय जोइसिया
अच्छंति अणुगुणेंता अवरे सिद्धंत साराई मणवयण कायगुत्ता णिरुद्ध णीसास णिच्चलच्छीया जिणवयणं झायंता अण्णे पडिमा गया मुणिणो
अविय कहिंचि पडिमा गया, कहिंचि णियमट्ठिया, कहिंचि वीरासण ट्ठिया, कहिंचि उक्कुडुयासण ट्ठिया, कहिंचि गोदोह संठिया, कहिंचि पउमासण ट्ठियत्ति । अविय इय पेच्छइ सो रायासज्झाय रए तवस्सिणो
धीरे णित्थिण्ण भव समुद्दे रुदेण जिणिंद पोएणं केइ पढंति सउण्णा अवरे पालैंति धम्म सत्थाई अवरे गुणेति अवरे पुच्छंति य संसए केइ
वक्खाणंति कयत्था अवरे वि सुणेति के वि गीयत्या अवरे रएंति कव्वं अवरे झाणम्मि वटुंति
-284
॥29॥
॥30॥
॥31॥
॥32॥
||33॥
॥34॥

Page #306

||351
॥36॥
॥37॥
॥38॥
139॥"
140॥
141॥
सुस्सूसंति य गुरुणो वेयावच्चं करेंति अण्णे वि अण्णे सामायारिं सिक्खंति य सुत्थिया बहुसो
दसणरयणं अण्णे पालेंति य केवि कहवि च संरित्तं
जिणवर गणहर रइयं अण्णे पाणं पससंति सुत्तत्थ संसयाइ य अवरे पुच्छंति केवि तत्थेव सहत्थो भयजुत्ते करेंति अब्भासं वायम्मि
धम्मा धम्म पयत्थे के वि णिरुवेंति हेउवादेहिं
जीवाण बंध मोक्खपयं च भाति अण्णे वि तेलोक्क वंदणिज्जे सुक्कज्झाणम्मि केवि वटुंति अण्णे दोग्गइ णासं धम्मज्झाणं समल्लीणा
मयमाण कोह लोहे अवरे णिदंति दिटुमाहप्पा
दुहसय पउरावत्तं अवरे जिंदंति भवजलहिं इय देसभत्त महिला रायकहाणत्यं वजिउं दूरं सज्झाय झाण णिरए अहपेच्छइ साहुणो राया
जं कणयं कणयं चिय ण होइ कालेण तं पुणो लोहं
इय णाण विसुद्ध मणा जे साहू ते पुणो साहू पंच महव्वय जुत्ते ति गुत्ति गुत्ते विलुत मिच्छत्ते वंदामि अप्पमत्ते ते साहू संजमं पत्ते
चारित णाण दंसण तव विणय महाबलेण जिणिऊण
गहियं जेहिं सिवपुरं णणो णमो ताण साधूणं कइया रवणं विबुद्धो विरत्त समयम्मि काय मण गुत्तो चरणकरणाणुयोगं धम्मज्झयणे अणुगुणेस्सं . कइया उवसंतमणो कम्ममहासेल कढिण कुलिसत्थं
वजं पिव अणवलं काहं गोसे पडिक्कमणं कइया कय कायन्वो सुमणो सुत्तत्थो पोरिसिं काउं वेरग्ग मग्ग लग्गो धम्मज्झाणम्मि वट्टिस्सं
कइया णु असंभंतो छट्ठट्ठम तव विसेस सूसंतो जुय मेत्त णिमिय दिट्ठी गोयर चरियं पवज्जिस्सं
-285
||42॥
1430
॥44॥
||45॥
146॥
॥47॥
148॥

Page #307

149॥
||500
151
||53||
कइया वि हसिजंतो जिंदिजंतोय मूढ बालेहिं सममित्त सत्तुचित्तो भमेन भिक्खं विसोतो
कइया रवणवीसंतो धम्म ज्झयणे समुट्ठिओ गुणिउं
रागदोस विमुक्को भुजे सुत्तोवएसेण कइया कयसुत्तत्थो संसारेगत भावणं काउं सुण्णहर मसाणेसुं धम्म ज्झाणम्मि ट्ठाइस्सं __कइया णु कमेण पुणो फासु पएसम्मि कंदरे गिरिणो आराहिय चउखंधो देहच्चायं करीहामि
॥52|| एय सत्तसार रहिओ चिंतेइ च्चिय मणोरहे णवरं एस जिओ महपावो पावारंभेसु उज्जमइ
धण्णा हु बालमुणिणो बालत्तणयम्मि गहिय सामण्णा
अणरसिय णिव्विसेसा जेहिं ण दिट्ठो पिय विओओ ॥54।। धण्णा हु बालमुणिणो अकयविवाहा अणाय मयणरसा अदिट्ठ दइय सोक्खा पव्वजं जे समल्लीणा '
धण्णा हु बालमुणिणो अणणिय पेम्मा अणाय विसय सुहा
अवहत्थिय जियलोया पव्वलं जे समल्लीणा धण्णा हु बालमुणिणो उजुयसीला अणाय घर सोक्खा विणयम्मि वट्टमाणा जिणवयणं जे समल्लीणा
॥57॥ धण्णा हु बालमुणिणो कुडुंब भारेण जे य णोत्थइया
जिणसासणम्मि लग्गा दुक्खसयावत्त संसारे धण्णा हु बालमुणिणो जाणं अंगम्मि णिव्वुडो कामो न वि णाओ पेम्मरसो सज्झाए वावड मणेहिं
॥59॥ धण्णा हु बालमुणिणो जाय च्चिय जे जिणे समल्लीणा
ण य (या) णंति कुमइ मग्गे पडिकूल मोक्ख मग्गस्स ॥60॥ इय ते मुणिणो धण्णा पावारंभेसु जे ण वटुंति सूडेंति कम्म गहणं तव कड्डिय तिक्ख करवाला
||61।।
155॥
156॥
॥58॥
-280

Page #308

पण्हगम्भं पंच परमिट्टिथवणं 1) रेहाहिं को ततिहिं ? को विणयरसजुओ ? सम्मओ वेइ चक्कं, किंरूवं? मंतबीअं किमिह सिवकए ? निक्खि (क्कि) वो को ? सुह किं ? पूअत्थंवा पयं किं ? भणह पडकए केरिसं ? किं निमित्तं ? किं सिद्धंतस्स आई ? सयलसुहकरं किपयंतं ? झायए ॥1॥ णमो अरिहंताणं (शृंखलाजाति स्त्रिर्गतकं स्रग्धरा वृत्तम्) वृत्ति : रेरवाभिः तिसृभिः णं इति प्राकृतत्वादलोपः । नमतीति नमो अच् इत्यनेनाच् विनितो नमो नन्ता भवति । सम्मदो हर्षो श्रूते, तस्य संबोधनं हे मोद ! अरा अस्य सन्ती-अरि चक्रम् ! मन्त्रबीजं अहँ अकारं विनाऽपि हैं इत्यपि भवति ! निष्कृतो (पो) हन्ता । सुखंत्राणं । पूजार्थं नमः पदम् पटस्य कारणमर्ह योग्यं वदन्ति । अ (आ) गमस्य आदिः णमो अरिहंताणं इति ॥1॥ (2) किं रुवं अडविंदं हवइ ? दुहयरी का ? हरो आह सत्ता सेवित्ता के च सिद्धा ? किमु भणिय जिणो संपवजेइ दिक्खं ? अत्थीणं वेइ खुद्दो किमु? भणइ ससी केरिसं कामिचित्तं अंतद्धाणं अणंतं किमिह ? विजयए मंगलं किं च बीअं ? णमो सिद्धाणं (स्त्रगधरा पंच कृत्वो गतिः) वृत्तिः : आद्य (ढय) वृन्दं न मुष्णातीत्येवंशीलं नमो सिद्धाणं च तृप्तं भवति। दुःखकरी न मा अलक्ष्मीः नञसमासार्थो न शब्दोऽस्ति, तेन समासः । उः शिवस्तस्य संबोधनं हे ओ ? प्राक् सन्धौ नमो सिद्धाणं इति । सिद्धानामासां पालयित्वा सिद्धाभवन्ति । नमो सिद्धाणं इति भणित्वा जिनो दीक्षां प्रतिपद्यते। क्षुद्रः कृपणः न इति भणति माश्चन्द्रः प्राकृते संबोधने मो इति । सह इना कामेन वर्तते यत् तत् सत् क्लीबत्वाद् हस्वः । अन्तर्धाण मिति पदमन्तं विनाध्धाणमिति द्धा । द्वितीयं मंगलं न(ण) मो सिद्धाणं इति विजयते ॥2॥ (3)पावाणं के ? जिणाणं किमुकरिअ सुही कं मुणी ? माण मोहा, कि रुवा णाई णंता ? विउल धणभरो वड्डए केरिसाणं विज्जा विन्नाणभागी हवइ सुनिरणो केरिसो ? केसिं किं वा थंभेइ नीरमाई ? पयमणहमहं झायए तं मणेणं ॥3॥ स्त्रग्धरा णमो आयरियाणं । (चतुः कृत्वो गतिः)
-287

Page #309

वृतिः
: पावाः पापाः पापवन्तस्तेषां नमोदा अहर्षाभवन्ति योगः । जिनानामाज्ञामाचर्य पालयित्वा मुनिः सुखीभवति । समानदीर्घ कारस्य पुनग्रहणम् । मान मोहाववाधन नौ आद्यन्ताक्षर वर्जितौ । किंरुपा णमो इति विपुलधनभरो वर्धते । आयऋतानां लाभ प्राप्तानां रिंपिग् गतौ इति धातौ आयरितामां वा स एवार्थः । विद्यादिभागी भवति नमो नन्ता आचार्याणामिति । स्तम्भनाति नीराद्युपसर्गान् जल जलणाई सोलस पयत्थं आयरिया इति वचनात् ||3||
(4) किं वक्कालं कि इम्मि ? किमु विहरवयं ? कं करित्ताण विन्नू ? आयाणं किं अउव्वं विवुरिअमिह को किं व पडेइ पुव्विं ? कोभावं वेइ ? को वा · हणइ ? अहभरा केरिसाणं जणाणं ? झाइजंतं पयं किं हणइ दुहभरं ? नीलवण्णं तिसंझं ॥4॥ णमो उवज्झायाणं (स्त्रग्धरा / गतागतं द्विर्गतश्च ) वृतिः किं व णं इति वाकयालंकृतौ । विधुरजनस्य भयभीत जनस्य वच ओ इति । उपाध्यायाज्ञा कृत्वा विज्ञो भवति । आयाणं अपूर्वम्, न विद्यते पूर्वः प्रथमो वर्णो यत्र तदपूर्व यणा (याण) मिति, विपरीतं च तत् 'णं' या इतिभवति । अज्झावओ अध्यापकः, ओमिति पूर्वमादौ छात्रान् पाठयति । अभाववाची न इति मोचनं मोको भावाकघ ञिति घञ्, नमोको मुक्तिरित्यर्थः । वज्झायाणं हत्यानां हत्याकरिणां जनानां पापसमूहा 'मरगयभा उवज्झायाणं' इति पदम् ॥4॥
(5) किं सुकखं ? किं गुणडुं ? किमिह रसयरं ? किं हणंतीह वाहा ? धत्रं किं विंति लोआ ? किम वि पभणए वंजणं ? सीअलं किं ? निंदत्थं वेइजीवं कमह जणत्रणो कं व देसं ? जिनिंदा भासते किं पयं जं अणवरयमहो झाणजुग्गं मुणीणं ||5|| णमो लोए सव्वसाहूणं (स्त्रग्धरा, अष्टदल कमलम् )
वृत्ति: : किं सुखं ? न ऋणम् । ऋकारस्याकारे तत् लोपे च सति न ऋणमिति ऋणाभावे सोख्यम् । मुनित्वं श्रामण्य गुणाढ्य्यं 'मौनं सर्वार्थ साधनम् इति वचनात्, मौ (नं वच) ना भावो वा लोणं लवणरसः । (ह) रिणं घ्नन्ति व्याधाः । स ए............. त्य विशेष वणं जलं काननं वा सोण श्वा (ज) न निन्दार्थं जनो ब्रूते एष श्वेति कं वा देशं देशविशेषं जनगणो ब्रूते हूणमिति । जिनेन्द्राः कं पदमुपदिशन्ति यदनवरतं निरंतरं ध्यानयोग्यं मुनीनां नमो लोए सव्वसाहूणं' इति ॥5॥
....
288

Page #310

॥1॥
||3||
(6) एवं जे पंच परमिट्ठि पंचन्नपयप्प ण्हेसु ताई जा जाणित्ता पइवासरं निअमणे धारंति झायंतिअ तेसि दुट्ठतमट्टकम्मविगमा तेलुक्क कप्पटुम्मो, एसो सो परमिट्ठिमंतपवरो विना सुहं सासयं ॥6॥ वृत्तिः एवं जे ? सुगम, नवरं परमेष्ठि (?) परमेष्ठि पञ्चक पदप्रश्नेषु तानि परमेष्ठि पदानि पञ्च ज्ञात्वा निजमनसि धारयन्ति च ध्यायन्ति च, तेषामेव श्री पंचपरमेष्ठि मंत्रः त्रैलोक्य कल्पद्रुमः शाश्वतं सुखं करोत्विति ॥6॥
पंच महा परमिट्ठि संथयं तियसिंद नरिंद नमंसियाण निदट्ट घाय (इ) कम्माण निजिय रिउनिवहाणं नमो नमो जिणवरिंदाणं
तिहुयण सिहरम्मि पय (इ) ट्ठियाण निट्ठवियमलकलंकाणं सासयसुहनिलयाणं नमो नमो सव्वसिद्धाणं
।।2।। पंचविहायार समुद्दपारपत्ताणं गुणमयंकाणं आयरियाणं च तहा नमो नमो नाण सूरीणं
सयल सुओयहि पारंगयाणं उवएस दाण दक्खाणं
निच्चमुवज्झायाणं नमो नमो खविय मोहाणं अइदुद्धराइं पंच विधारंति महव्वयाई जे मुणिणो तियलोय बंधवाणं नमो नमो सव्वसाहूणं
॥5॥ इय पंच महा परमिट्टि संथयं जे कुणंति भावेण पावंति ते अपावा अजिय सुहं निव्वुई अइरा
पंच परमिट्ठि-जयमाला मणुयणाइंद सुरधरिय छत्त तया, पंचकल्लाण सुक्खावलि पत्तया दसणं णाणज्झाणं अणंतं बलं, ते जिणा दिंतु अम्हं वर मंगलं ॥1॥
जेहिं झाणग्गिबाणेहिं अइथड्डयं, जम्म जरा मरण णयरत्तयं दद्वयं
जेहिं पत्तं सिवं सासयं द्वाणयं, ते महादिंतु सिद्धा वरं णाणयं ॥2॥ पंचहायार पंचग्गिसंसाहया, बारसंगाइ सुयजलहिं अवगाहया
-289
॥4॥
॥6॥

Page #311

मोक्ख लच्छी महंती महंते सया, सूरिणो दिंतु मोक्खं गया संगया ||3||
घोरसंसारभीमाडवी काणणे तिक्ख वीयरालणह पावपंचाणणे
मग्गाण जीवाण पहदेसया, वंदिमो ते उवज्झाय अम्हे सया ॥4॥ उग्ग तवयरण करणे हिं छीणंगया, धम्म वरझाण सुक्कझाणं गया भिरं तवसिरीए समालिंगया, साहुवा (साहू) ते महा मोक्ख पहमग्गया
115 11
एएण थोत्तेण जो पंचगुरुवंदए, गुरुय संसार घणवेल्लि सो छिंदए लहइ सो सिद्धसुक्खाइ वरमाणणं, कुणइ कम्मिंधण पुंज पालणं ||6|| अरिहा सिद्धाइरिया उवज्झाया साहू पंच परमेट्ठि एयाण णमुक्कारो भवे भवे मम सुहं दिंतु
प्राकृतद्धयाश्रय महाकाव्य
सोअवसारोतूण चिरोतुमणा विम्हरन्ति रोत्तव्वं दट्ठण जाण मुत्तिं अरहंताणं नमो ताणं
जे दट्ठव्वे दट्ठ इन्दो काहीअ लोअणसहस्सं दंसण तत्ति काउं अरहंताणं नमो ताणं काऊणं कायव्वं कम्मं काहिन्ति जे ण पुणरुत्तं जगबोह मिच्छिराणं अरहंताणं नमो ताणं
जो अणुगच्छइ जच्छइ छिन्दिउमच्छइ तणुं च सिंप अणभिन्दि अभावाणं अरहंताणं नमो ताणं
सविहे न जाण कुज्झइ जुज्झइ मुज्झइ भवे अगिज्झन्तो देही बुज्झइ सिज्झइ अरहंताणं नमो ताणं
रुन्धिअकरणं रुम्भिअ पवणं रुज्झिअ मणं अपडिएहिं झायव्वाण मुणीहिं अरहंताणं नमो ताणं
सडिअरया कढिअमला बड्डिअ तव तेअ वेढिअंगायं जाणजवि वरुमुणिणो अरहंताणं नमो ताणं
दुक्कड संवल्लिअओ भवपासोव्वेढणोज्जओ लोओ उव्वेल्लिज्जइ जेहिं अरहंताणं नमो ताणं
290
117 ||
|| 1 ||
11211
113 11
114 11
115 11
11611
117 11
118 ||

Page #312

जे झाउं संपजइ अणरिवज्जिर सिज्जिराण सा सिद्धी ते वज्रामो सरणं नच्चिरमच्चिरमणा सिद्धे
आणंद रोविराणं जेसु नवन्ताण होइ नोव्वेओ घाइ समुहं च मुत्ती ताण नमो सव्वसिद्धाणं कुपहे धावन्ति अखादिमं च खादन्ति तेहि वि समं जो धावइ खाइ अ तं पि हु बोहन्ते झामि आयरिए
कम्माई वोसिरन्ता अतुट्टिरेणं तवेण सक्कन्ता अफुडिअ अचलिअ महिमा आयरिआ दिंतु ते बोहिं फुट्टिअ मोहो लोओ चल्लइ अपमिल्लिअव्वओ मोक्खे जेहिं अपमीलिअच्छं पेच्छामो ते उवज्झाए
अणउम्मिल्लिअ नाणोम्मीलणआ हस्सिपसविरा लोए सुअ जलमोज्झाया पवरिसन्तु वित्थरिअ गुणभरिआ नो रुसइ नो तूसइ जेऊण मणं लयम्मि जो नेन्तो मोत्तं भवं विणीअं तं साहुजणं नम॑सामि
उप्पाइअ सद्दहणो असहाणे वि देइ जो बोहिं संसारनासिरो हं तं साहुं चिय विहेमि गुरुं पंच वि अरहंताई परमेट्ठि झाह झाअह किमन्नं होऊण निव्विकप्पा पसमरया होअऊण तहा
ऋषभादींस्तीर्थंकरान् नमस्याम्यखिलानपि भरतैरावत विदेहाऽर्हतोऽपि नमाम्यहम
तीर्थकृद्भ्यो नमस्कारो देहभाजां भवच्छिदे भवति क्रियमाणः सः बोधिलाभाय चोच्चकैः सिद्धेभ्यश्च नमस्कारं भगवद्धयः करोम्यहम् कर्मोधो ऽदाहि यै र्ध्यानाग्निना भवसहस्त्रजः आचार्येभ्य पंचविधाssचारेभ्यश्च नमो नमः यै र्धार्यते प्रवचनं भवच्छेदे सदोद्यतैः
119 ||
291
||10||
||11||
||12||
||13||
||14||
||15 ||
||16||
त्रिषष्टिशलाकापुरुष चरित्रान्तर्गत पंचनमस्कार स्तोत्र
||17||
||1 ||
112 11
113 11
114 11

Page #313

||5||
श्रुतं बिभ्रति ये सर्वं शिष्येभ्यो व्याहरन्ति च नमस्तेभ्यो महात्मभ्य उपाध्यायेभ्य उच्चकैः ६ शीलव्रत सनाथेभ्यः साधुभ्यश्च नमो नमः
भवलक्ष सन्निबद्धं पापं निर्णाशयन्ति ये
॥6॥
||4||
॥5॥
श्री सिंहतिलकसूरि रचित पंचपरमेष्ठि स्वरुप संदर्भः अर्हददेहाचार्योपाध्याय मुनीन्द्र पूर्ववर्णोत्थः प्रणवः सर्वत्रादौ ज्ञेयः परमेष्ठि संस्मृत्यै
॥1॥ अर्हत् सिद्धाचार्योपाध्याय मुनित्वरुपमहन्तः पूज्योपचार देशक पाठक निर्विषयचितत्वात
॥2॥ प्रणवः प्रागुक्तार्थो मायावर्णेऽहंदादिपंचकताम् अन्तश्चतुरधिविंशति जिनस्वरुपमथो वक्ष्ये
॥3॥ अर्हन्तो वर्णान्तः रेफः सिद्धाः शिरश्च सूरिरिह
शुद्धकलोपाध्यायो दीर्घकला साधुरिति पश्च अर्हन्तौ शशि सुविधि जिनौ सिद्धाः (द्धौ) पद्माभवासुपूज्यजिनौ धर्माचार्याः षोडशमल्लिःपार्थोऽप्युपाध्यायः
सुव्रत नेमिसाधुस्त (धू त) लाहम चन्द्रप्रभः रुजाँ शान्तयै सिद्धाः सिन्दूराभास्त्रैलोक्यवशीकृतिं कुर्युः
॥6॥ सिद्धाक्षर रेफाकृति गिबीजं वश्य मूर्ध्नि वदनेवा आज्ञाचक्रे वाऽरुणरोचि वश्यं तनोत्यथवा
॥7॥ आचार्याः स्वर्णनिभाः कुर्यु र्जल वहि रिपुमुखस्तम्भम् सूर्यक्षर शीर्षाकृति दण्डहता न स्युरुपसर्गाः
॥8॥ नीलाभोपाध्यायो लाभार्थ शुक्लनीलकृद् यदि वा अध्यापकार्द्धचान्द्री कलाऽऽत्मलाभाय परगलके
कृष्णरुचः साधुजनाः क्रूरदृशोच्चाट मृत्युदाः शत्रोः साध्वक्षर दीर्घकला कृत्यड्कुशमुद्रया हतारिपवः
॥10॥ अर्हन्नम्भः सिद्धस्तेजः सूरिः क्षितिः परे वायुः साधु यॊमेत्यन्तर्मण्डल तत्त्वानुगं सद्दगध्यानम्
-292
|॥9॥
॥11॥

Page #314

||13|
|॥1
॥
'नादो' ऽर्हन, 'व्योम' मुनिः 'कला' ऽथसिद्धः 'शिरो-ह-रः' सूरिः 'ई' कार उपाध्यायो मायायां प्राग्वदुत शेषम्
॥12॥ शशिसुविधिजिनौ नादो बिन्दुमुनिसुव्रतो व्रती नेमी उद्यच्चन्द्रकलान्तः सिद्धौ पद्माभ वासुपूज्यजिनौ
वर्णान्तः सशिरो रः षोडश सूरीश्वरास्तथेकारः पार्थो मल्लिर्वाचक इदमपि न विरोधि पूर्ववद भणितम् एकैकोऽर्हत् प्रभृतिः शतादि वर्णानुगोऽनिशं ध्यातः शान्त्यादि कर्मषट्कं तनोति किन्त्वत्र दिगमात्रम् परमेष्ठि पंचनिर्मित जिनमयमाचार्य मेरुमर्हन्तम् ' त्रैलोक्य श्रीबीजं सर्वं ध्यायति स सर्वज्ञः सिद्धसेनसूरि प्रणित नमस्कार माहात्म्यम्
प्रथम प्रकाशः नमोऽस्तु गुरवे कल्पतरवे जगतामपि वृषभस्वामिने मुक्ति मृगनेत्रैकामिने
तपोज्ञानधनेशाय महेन्द्र प्रणताहये
सिद्धसेनाधिनाथाय श्री शान्तिस्वामिने नमः नमोऽस्तु श्री सुव्रतायाऽनन्तायाऽरिष्ट नेमिने श्रीमात्पार्धाय वीराय सर्हिद्भ्यो नमो नमः
॥३॥ देव्योऽच्छुप्ताऽम्बिका ब्राह्मी पद्मावत्यडिंगरादयः
मातरो मे प्रयच्छन्तु पुरुषार्थ परंपराम् जीयात् पुण्यांग जननी पालनी शोधनी च मे हंस विश्राम कमलश्रीः सदेष्ट नमस्कृतिः
कटुकोऽप्येष संसारो जन्म संस्थिति दानतः
मान्यो मे यन्मया लेभे जिनाज्ञाऽस्यैव संश्रयात् भवतु नमोऽर्हत् सिद्धाचार्योपाध्याय सर्व साधुभ्यः श्री जिनशासन मनुज क्षेत्रान्तः पंश्चमेरुभ्यः
ये नमो अरिहंताणं नमो सिद्धामित्यथ । नमो आयरियाणं चोवज्झायाणं नमोऽग्रगम् ।
-293
|॥2॥
॥4
॥
||5||
॥6
॥
॥7
॥
॥8॥

Page #315

|॥9॥
॥10॥
॥11॥
॥12॥
· ||13॥
॥14॥
नमो लोए सव्व साणं भेदं पद पञ्चकम् स्मरन्ति भावतो भव्याः कुतस्तेषां भवभ्रमः
वर्णाःसन्तु श्रिये पश्च परमेष्ठि नमस्कृतेः
पश्चत्रिशंजिनवचोऽतिशया इव रुपिणः तेषामनाद्यनन्तानां श्लोकैस्त्रैलोक्य पावनैः वितनोत्यात्मनः शुद्धिं सिद्धसेन सरस्वती
नरनाथा वशे तेषां नतास्तेभ्यः सुरेश्वराः
न ते बिभ्यति नागेभ्यो येऽर्हन्तं शरणं श्रिताः मोहस्तं प्रतिन द्रोहि मोदते स निरंतरम् ' मोक्षंगमी लोऽचिरेण भव्यो योऽर्हन्तमर्हति
अर्हन्ति यं केवलिनः प्रादक्षिण्येन कर्मणा
अनन्त गुण रुपस्य माहात्म्यं तस्य वदे कः ? रिपवो रागरोषाद्याः जिनेनैकेन ते हताः लोकेश केशवेशाद्याः निबिडं यै विडम्बिताः
हंसवत् श्लिष्टयोः क्षीरनीरयो र्जीवकर्मणोः
विवेचनं यः कुरुते स एको भगवान जिनः 'स्मृ' 'ध्य' प्रभुति युग्धातु वर्णवत् सहजस्थितिः कर्मात्म श्लेषो ह्यन्येषां दुर्लक्ष्यो महतामपि
हन्तात्म कर्मणो /जांगकुरवत् कुक्कुटाण्डवत्
मिथः संहतयोः पूर्वा-पर्य नास्त्येव सर्वथा तायिनः कर्मपाशेभ्यस्तारका मन्जतां भवे तात्विकानामधीशा ये तान् जिनान् प्रणिदध्महे
णं कारोऽयं दिशत्येवं त्रिरेखः शून्य चूलिकः
तत्त्वत्रयपवित्रात्मा लाभते पदमव्ययम् सशिरस्त्रिसरलरेखं सचूलमित्यक्षरं सदा ब्रूते भवति त्रिशुद्धि सरलस्त्रिभुवनमुकुटस्त्रिकालेऽपि
294
|॥15॥
॥16॥
॥17॥
॥18॥
॥19॥
||20॥
1121॥

Page #316

|॥22॥
॥1॥
॥2
॥
॥3॥
॥4॥
सप्तक्षेत्रीव सकला सप्त क्षेत्रीव शाश्वती सप्ताक्षरीयं प्रथमा सप्त हन्तु भयानि मे
द्वितीय प्रकाशः न जातिर्न मृतिस्तत्र न भयं न पराभवः न जातु क्लेशलेशोऽपि यत्र सिद्धाः प्रतिष्ठिताः
मोचा स्तम्भ इवासारः संसारः क्वैष सर्वथा
क च लोकानगं लोकसारत्वात् सिद्धवैभवम् सितधर्माः सितलेश्याः सितध्यानाः सिताश्रयाः सितश्लोकाश्च य लोके सिद्धास्ते सन्तु सिद्धये
सतांस्वर्मोक्षयोर्दाने धाने दुर्गतिपाततः
मन्येऽहं युगपच्छक्तिं सिद्धानां द्धेतिवर्णतः ध्धा वर्णे सिद्धशब्देऽत्रसंयोगोवर्णयार्दधोः सकर्णोऽयं सकर्णानां फलं वक्तीव योगजम्
परस्परं कोऽपियोगः क्रिया ज्ञान विशेषयोः स्त्रीपुंसयोरिवानन्दं प्रसूते परमात्मजम् भाग्यं पंड्नुपमं पुंसां व्यवसायोऽन्ध-सन्निभः यथा सिद्धेस्तयोर्योगे तथा ज्ञान चरित्रयोः
खड्गखेटक वत् ज्ञान चारित्र द्वितयं वहन्
वीरो दर्शन सन्नाहः कलेः पारं प्रयाति वै नयतोऽभीप्सितं स्थानं प्राणिनं सत्तपःशमौ समंनिश्चल विस्तारौ पक्षाविव विहंगमम्
युक्तौ धुर्याविवोत्सर्गा पवादौ वृषभावुभौ
शीलांगरथमारुढं क्षुणात् प्रापयतः शिवम् निश्चय व्यवहारौ द्वौ सूर्याचन्द्रमसाविव इहामुत्रदिवारात्रौ सदोद्यौताय जाग्रतः
अन्तस्तत्त्वं मनः शुद्धि बहिस्तत्त्वं च संयमः कैवल्यं द्वय संयोगे तस्माद् द्वितयभाग् भव
-295
॥5॥
॥6॥
॥7॥
॥४॥
॥9
॥
॥10॥
॥11॥
||12||

Page #317

नैकचक्रो रथो याति नैकपक्षो विहंगमः नैवमेकान्तमार्गस्थो नरो निर्वाणमृच्छति
दशकान्तर्नवास्तित्व न्यायादेकानतमप्यहो अनेकान्त समुद्रेsस्ति, प्रलीनं सिन्धुपूरवत् एकान्ताभासो यः कवापि सोऽनेकान्त प्रसत्तिजः वर्तितैलादि सामग्रीजन्मानं पश्य दीपकम्
एकान्ते तु न लीयन्ते, तुच्छेऽनेकान्त सम्पादः न दरिद्रगृहे मान्ति सार्वभौम समृद्धयः सत्त्वासत्त्व नित्यानित्य धर्माधर्मादयो गुणाः एवं द्वये द्वये श्लिष्टाः सतां सिद्धि प्रदर्शिनः तदेकान्त ग्रहावेश मष्टधीगुणमन्त्रतः
मुक्त्वा यतध्वं तत्त्वाय सिद्धये यदि कामना णं कारोऽत्र दिशत्येवं त्रिरेखः शून्यमालितः रत्नत्रयमयो ह्यात्मा याति शून्य स्वभावताम्
शुभाशुभैः परिक्षीणैः कर्मभिः केवलस्य चा चिद्रूपात्मनः सिद्धौ सा हि शून्य स्वभावता पञ्चविग्रह संहन्त्री पञ्चमीगति दर्शिनी रक्ष्यात् पञ्चाक्षरीयं वः पञ्चत्वादिप्रपञ्चतः
तृतीय प्रकाशः
न तमो न रजस्तेषु नच सत्त्वं बहिर्मुखम् न मनो बाग वपुः कष्टं यैःराचार्यांहृयः श्रिताः मोहपाशैर्महच्चित्रं मोहितानपि जन्मिनः मोचयत्येव भगवानाचार्यः केशिदेववत्
आचारा यत्र रुचिराः आगमाः शिवसंगमाः आयोपाया गतापायाः आचार्यं तं विदुर्बुधाः
296
||13||
||14||
||15 ||
||16||
||17||
||18 ||
||19||
1120 ||
||21||
||1||
112 11
113 11

Page #318

. ||4
॥
॥5
॥
यथास्थितार्थ प्रथको यतमानो यमादिषु
यजमानः स्वात्मयज्ञं यतीन्द्रो मे सदागतिः रिपौमित्रे सुखे दुःखे रिष्टे शिष्टे शिवे भवे रिकथे नैःस्वये समः सम्यक् स्वानी संयमिनां मतः
या काचिदनधा सिद्धिर्या काचिल्लब्धिरुज्जवला वृणुते सा स्वयं सूरिं भ्रमरीव सरोरुहम् णं कारोऽत्र दिशत्येवं त्रिरेखो व्योम चूलिकः त्रिवर्ग समता युक्ताः स्युः शिरोमणयः सताम्
धर्मार्थ कामा यदि वा मित्रोदासिनः शत्रवः
यद्वा राग द्वेष मोहास्त्रिवर्गः समुदाहृतः सप्त तत्वाम्बुजवनी सप्तसप्ती विभा निभा सप्ताक्षरी तृतीयेयं सप्तावनि तमो हियात्
॥6
॥
॥7॥
॥8॥
॥9॥
॥2॥
चतुर्थ प्रकाशः न खण्ड्यते कुपाखण्डै नै त्रिदण्ड्या विडम्ब्यते न दण्डयते चण्डिमाद्यौ रुपाध्यायं श्रयम् सुधीः
मो मा श्री ही धृति ब्राम्यो मोच्चलन्तु तदंगतः
उपास्ते य उपाध्यायं सिद्धादेशो महानिति उदयो मूर्तिमान् सम्यग् दृष्टीनाम् उत्सवो धियाम् उत्तमानं य उत्साहः उपाध्यायः स उच्यते
वचो वपु वयो वक्षो वर्जितं वध वार्तया
वशगं वेद विद्यानां उपाध्याय महेशितुः ज्झाकारो वाचक श्लोक भम्भाया व्यानशे दिशः अनित्यैकान्त द्दग्नित्यैकान्त इंग्जय जन्मनः
॥3॥
॥4॥
॥5॥
-297-
-

Page #319

॥6॥
या सप्तनय वैदगधी या परागम चातुरी
या द्वादशांगी सूत्राप्तिः सोपाध्यायादृते कुतः णं कारोऽत्र दिशत्येवं त्रिरेखोऽम्बर शेखरः विनय श्रुत शीलाद्या-महामन्दाय जाग्रति
सप्त रज्जू लोकाध्वो-द्योत दीप महोज्जवला सप्ताक्षरी चतुर्थी मे हियाद् व्यसन सप्तकम्
|॥7
॥
॥8
॥
|॥2॥
||3||
||4॥
पंचम प्रकाशः न व्याधिर्न च दौर्विध्यं न वियोग प्रियैः समम् न दुर्भगत्वं नोद्वेगः साधूपास्तिकृतां नृणाम्
न चतुर्धा दुःखतमो नराणामान्ध्य हेतवे
साधुध्यानाऽमृत रसाञ्जन लिप्तमनोदशाम् मोक्तारः सर्वसंगानां मोष्या नान्तर वैरिणाम् मोदन्ते मुनयः कामं मोक्षलक्ष्मी कटाक्षिताः
लोभ द्रुमनदीवेगाः लोकोत्तर चरित्रिणः
लोकोत्तमास्तृतीयास्ते लोपं तन्वन्तु पाप्मनाम् एकान्ते रमते स्वैरं मृगेण मनसा समम् मूलोत्तरगुणग्रामा ऽऽरामेषु भगवान मुनिः
एकत्वं यदिदं साधौ संविग्ने श्रुतपारगे
तत्साक्षाद् दक्षिणावर्ते शंखे सिद्ध सरिजलम् एको न क्रोधविधुरो नैको मानं तनोति वा एको न दम्भ संरम्भी तृष्णा मुष्णाति नैककम्
एकत्व तत्त्व नियूंढ सत्त्वा राजर्षि कुञ्जराः
ययुः प्रत्येक बुद्धाः श्री नमि प्रभृतयः शिवम् सर्वथा ज्ञात तत्त्वानां सदा संविग्न चेतसाम् सत्तामेकाकिता सम्यक् समतामृतसारणिः
॥5॥
॥6॥
॥7॥
||8
॥9॥
298

Page #320

॥10॥
॥12॥
||13||
॥14॥
॥15॥
॥16॥
व्ववदैदंयुगीनौ तु द्वौ द्वौ संघाटक स्थितौ
स्वार्थ संसाधकौ स्याताम् वतिनौ वशिनौ यदि व्व संज्ञयेत्यवतयै मैतिहयं यद् द्वयोर्द्वयोः वचो वक्षो वपुर्वृत्या वशिनो तिनोः शिवम् निःशड्क मैक्यं जनयो वशित्वादुभयोरपि
एकस्यापि सहस्त्रत्वं दुरन्तामवशात्मनः नेत्रवत्सम संकोच विस्तार स्वप्नजागरौ द्वौ दर्शनाय कल्पेते नैकः संपूर्ण कृत्यकृत्
एको विडम्बना पात्रं एकः स्वार्थाय न क्षमः
एकस्य नहि विश्वासो लोकेलोकेतरेऽपि वा भावना ध्यान निर्णीत तत्व लीनान्तरात्मनः ऐक्यं न लक्ष-मध्येऽपि निर्ममस्य विनश्यति
साम्यामृतोर्मि तृप्तानां सारासार विवेचिनाम्
साधूनां भावशुद्धानां स्वार्थेऽपि काऽथवा क्षतिः मनःस्थैर्यान्निश्चलानां वृक्षादिवदकर्मणाम् वृन्दमृषीणामेकत्र भावनावल्लि मण्डपः
मनसा कर्मणा वाचा चित्रालिखित सैन्यवत्
मुर्न नां निर्विकाराणां बहुत्वेऽप्यरति कुतः निर्जीवेष्विव चैतन्यं साहसं कातरेष्विव बहुष्वपि मुनीन्द्रेषु कलहो न मनागपि
पञ्चषैरपि यो ग्लानिं मुग्धधीर्गणयिष्यति
एकत्राऽनन्तसिद्धेभ्यः स कथं स्पृहयिष्यति रागाद्यापायविषमे सन्मार्गे चरतां सताम् रत्नत्रयजुषामैक्यं कुशलाय न जायते
नैकस्य सुकृतोल्लासो नैकस्यार्थोऽपि ताद्दशः
नैकस्य कामसम्प्राप्तिनैको मोक्षाय कल्पते श्लेष्मणे शर्करा दानं सज्वरे स्निग्धभोजनम् एकाकित्वमगीतार्थे यतावश्चति नौचितीम्
-299
|॥17॥
॥18॥
||1911
॥20॥
॥21॥
॥22॥
॥23॥

Page #321

एकश्चौरायते प्रायः शंगकयते धूर्तवत् द्वयम् यो रक्षन्ति विश्वासं वृन्दं नरवरायते जिन प्रत्येक बुद्धादि दृष्टान्तान्नैकतां श्रयेत् न चर्मचक्षुषां युक्तं स्पर्द्धितुं श्रनद्रष्टिभिः चातुगतिक संसारे भ्राम्यतां सर्वजन्मिनाम् पुण्य पाप सहायत्वान्नैकत्वं घटतेऽथवा संश्राकुलेश्या विकथा श्चर्चिका इव चापलम् यस्यान्तर्धाम कुर्वन्ति स एकाकी कथं भवेत्
शाकिनी वदविरति संज्ञा नाटयप्रिया सदा ग्रासाय यतते यस्य स एकाकी कथं भवेत् पंचाग्निवदसन्तुष्टं यस्येन्द्रिय कुटुम्बकम् देहं दहत्यसन्देहं स एकाकी कथं भवेत्
दायादा इव दुर्दान्ताः कषायाः क्षणमप्यहो यद्विग्रहं न मुञ्चन्ति कथं तस्यैकता सुखम् ? स्वमनोवाक्तनूत्थानाः कुव्यापाराः कुपुत्रवत् भ्रंशाय यस्य भवन्ति कथं तस्यैकता सुखम्
यस्य प्रमाद मिथ्यात्व रागाद्याच्छलवीक्षिणः कुप्रातिवेश्मिकायन्ते कथं तस्यैकता सुखम् य एभिरुज्झितः सम्यक्, सजनेऽपि स एककः जनाss पूर्णेsपि नगरे यथा वैदेशिकः पुमान्
एभिस्तु सहितो योगी मुधैकाकित्वमश्रुते aण्टुः शठश्चरचौरः किमु भ्राम्यति नैककः क्षीरं क्षीरं मीरं मीरं दीपो दीपं सुधा सुधाम् यथा संगत्य लभते तथैकत्वं मुनिर्मुनिम् पुण्यपापक्षुयान्मुक्ते केवले परमात्मनि अनाहार तया नित्यं सत्यमैक्यं प्रतिष्ठितम् यद्वा श्रुतेऽत्र नाऽनुज्ञा निषेधो वाऽस्ति सर्वथा सम्यगाय व्ययौ ज्ञात्वा यतन्ते यति सत्तमाः
300
--···-%"
||24||
1125 ||
1126 ||
1127 ||
||28||
||29 ||
1130 ||
||31||
1132 ||
1133 ||
1134 ||
1135 ||
113611
1137 ||

Page #322

॥38॥
139॥
||40॥
॥41॥
||421
हूयते न दीयते न न तप्यते न जायते निष्क्रियैः साधुभिरहो साध्यते परमं पदम् हू हू गीतैरपि सुधारसै मन्दार सौरभैः दिव्य तल्प सुखस्पशैः सुरीरुपै न ये हताः तत् किं ते तरवो यद्वा शिशवो यदि वा मृगाः न ते न ते न ते किन्तु मुनयस्ते निरज्जनाः णं कारोऽपं भणत्येवं त्रिरेखो बिन्दुशेरवरः गुप्तित्रये लब्धरेखाः सवृत्ताः स्युर्महर्षयः नवभेद जीवरक्षा सुधाकुण्ड समाकृतिः दत्तां नवाक्षरीयं मे धर्मे भावं नवं नवम्
षष्ट प्रकाशः एष पञ्च नमस्कारः सर्व पाप प्रणाशनः मंगलानां च सर्वेषां मुख्यं भवति मंगलं
समिति प्रयतः सम्यग् गुप्तित्रय पवित्रितः
अमुं पश्च नमस्कारं यः स्मरत्युपवैणवम् शत्रुर्मित्रायते चित्रं विषमप्यमृतायते अशरण्याऽप्यरण्यानी (नि) तस्य वासगृहायते
ग्रहाःसानुग्रहास्तस्य तस्कराश्च यशस्कराः
समस्तं दुर्निमिताद्यमपि स्वस्ति फलेग्रहिः न मन्त्र तन्त्र यन्त्राद्यास्तं प्रति प्रभविष्णवः सर्वापि शाकिनी द्रोह जननी जननी इव व्यालास्तस्य मृणालन्ति गुजापुञ्जन्ति वह्मयः
मृगेन्द्रा मृगधूर्तन्ति मृगन्ति च मतगजाः तस्य रक्षोऽपि रक्षायै भूतवर्गेऽपिभूतये प्रेतोऽपि प्रीतये प्रायश्चेटत्वायैव चेटकः
-301)
॥2॥
॥3॥
॥4॥
॥5॥
॥6
॥
॥7॥

Page #323

॥8॥
॥9॥
||10||
॥11॥
॥12॥
||13||
॥14॥
धनाय तस्य प्रधनं रोगो भोगाय जायते विपत्तिरपि सम्पत्यै सर्व दुःखं सुखायते बन्धनैर्मुच्यते सर्वैः सर्पश्चन्दन वजनः श्रुत्वा धीरं ध्वनिं पश्चनमस्कार गरुत्मतः
जलस्थल श्मशानाद्रि दुर्गेष्वन्येष्वपि ध्रुवम्
नमस्कारैकचित्तानामपायाः प्रोत्सवा इव पुण्यानुबन्धि पुण्यो यः परमेष्ठि नमस्कृतिम् यथाविधि ध्यायति सः स्यान्न तिर्यड् न नारकः
चक्रि विष्णु प्रतिविष्णु बलाद्यैश्वर्य सम्पदः
नमस्कारा प्रभावाब्धेस्तट मुक्तादि सन्निभाः वश्य विद्वेषण क्षोभ स्तम्भ मोक्षादि कर्मस यथाविधि प्रयुक्तोऽयं मन्त्रः सिद्धिं प्रयच्छति
उच्छेदं परविद्यानां निमेषार्धात् करोत्यसौ
क्षुद्रात्मनां परावृत्ति-वेधं च विधिना स्मृतः भूर्भुवः स्वस्त्रयी रड्ने यः कोप्यतिशयः किल द्रव्यक्षेत्र काल भावाऽपेक्षया चित्रकारकः
कवचित् कथंचित् कस्यापि श्रूयते दृश्यतेऽग्निः
स सर्वोऽपि नमस्काराऽऽराध-माहात्म्यसम्भवः तिर्यग्लोके चन्द्रमुख्याः पाताले चमरादयः सौधर्मादिषु शक्राद्यास्तदग्रेऽपि च ये सुराः
तेषां सर्वाः श्रिय पञ्च परमेष्ठि मरुत्तरोः
अड्कुरा वा पल्लवान वा कलिका वा सुमानि वा ते गतास्ते गमिष्यन्ति ते गच्छन्ति परंपदम् आरुढा निरपायं ये नमस्कार महारथम्
यदि तावदसौ मन्त्रः शिवं दत्ते सुदुर्लभम्
ततस्तदनुषोत्थे गणना का फलान्तरे जपन्ति ये नमस्कार लक्षं पूर्ण त्रिशुद्धितः जिनसंघपूजिभिस्तैस्तीर्थकृत्कर्म बध्यते
-302
॥15॥
॥16॥
॥17॥
॥18॥
॥19॥
॥20॥
||21||

Page #324

|॥22॥
॥27॥
किं तपः श्रुत चारित्रैः चिरमाचरितैरपि
सखे ! यदि नमस्कारे मनो लेलीयते न ते ? योऽसंख्य दुःखक्षय कारणस्मृतिर्य ऐहिकामुष्मिक सौख्य कामधुक् या दुष्मायामपि कलापादपो, मन्त्राधिराजो स कथं न जप्यते ॥23॥
न यद्दीपेन सूर्येण चन्द्रेणाप्यपरेण वा तमस्तदपि निर्नाम स्यात्रमस्कार तेजसा
॥24॥ कृष्णशाम्बादिवद् भावनमस्कार परोभव मा वीर पालक न्यायात् मुधाऽऽत्मानं विडम्बय
॥25॥ यथा नक्षत्र मालायां स्वामी पीयुष दीधितिः तथा भावनमस्कारः सर्वस्यां पुण्यसंहतो
।।26॥ जीवेनाकृतकृत्यानि विना भावनमस्कृतिम् गृहितानि विमुक्तानि द्रव्यलिंगान्यनन्तशः
अष्टावष्टौ शतान्याष्ट सहस्त्राण्यष्ट कोटयः विधि ध्याता नमस्काराः सिध्धयेऽन्त र्भवत्रयम्
॥28॥ धर्मबान्धव निश्छद्म पुनरुक्तं त्वमर्थ्यसे संसारार्णव बोहित्थे मात्र मन्त्रे श्लथो भव
अवश्यं यदसौ भाव नमस्कारः परं महः स्वर्गापवर्गेसन्मागर्दै दुर्गति प्रलयानिलः
॥30॥ शिवतातिः सदासम्यक् पठितोगुणितः श्रुतः समनुप्रेक्षितो भव्यैर्विशिष्याऽऽराधना क्षणे
॥31॥ प्रदीप्ते भवने यद्वच्छेषं मुक्तवा गृही सुधीः
गृह्णात्येकं महारत्नमापन्निस्तारण क्षमम् आकालिक रणोत्पाते यथा कोऽपि महाभटः अमोघमस्त्रमादते सारं दम्भोलि दण्डवत्
एवं नाशक्षणे सर्व श्रुतस्कन्धस्य चिन्तने प्राये न क्षमो जीवस्तस्मात्तद्गत मानसः
॥34॥ द्वादशांगोपनिषदं परमेष्ठि नमस्कृतिम् धीरधीः सल्लसल्लेश्यः कोऽपि स्मरति सात्विकः
॥35॥
|॥29॥
॥32॥
॥33॥
303

Page #325

||36॥
||37॥
॥38॥
||39॥
॥40॥
॥41॥
||42॥
समुद्रादिव पीयुषं चन्दनं मलयादिव
नवनीतं यथा दध्नो, वज्रं वा रोहणादिव आगमादुध्धृतं सर्व सारं कल्याण सेवधिम् परमेष्ठिनमस्कारं धन्याः केचिदुपासते
संविग्नमानसाः स्पष्टगम्भीर मधुर स्वराः
योगमुद्राधर कराः शुचयः कमलासनाः उच्चरेयुः स्वयं सम्यक् पूर्णां पञ्चनमस्कृतिम् उत्सर्गतो विधिरयं ग्लान्याऽत्रैते न चेत्क्षमाः
'असिआउसे' ति मन्त्रं तन्नामाद्यक्षरांकितम्
स्मरन्तो जन्तवोऽनन्ताः मुच्यन्तेऽन्तक बन्धनात् अर्हदरुपाचार्योपाध्याय मुन्यादिमाक्षरैः सन्धिप्रयोग संश्लिष्टै रोंकारं वा विदु र्जिनाः
व्यक्ता मुक्तात्मनां मुक्ति र्मोहस्तम्बरमांगकुशः
प्रणीतः प्रणवः प्राज्ञौ भवार्तिच्छेद कर्तरी ओमिति ध्यायतां तत्त्वं स्वर्गार्गलक-कुंचिकाम् जीविते मरणे वापि भुक्तिर्मुक्ति महात्मनाम्
सर्वथाऽप्यक्षमो दैवाद् यद्वान्ते धर्मबान्धवात्
श्रृण्वन मन्त्रममुं चित्ते धर्मात्मा भावयेदिति अमृतैः किमहं सिक्तः सर्वांगं यदि वा कृतः सर्वानन्दमयोऽकाण्डे केनाप्यनघ बन्धुना।
परं पुण्यं परं श्रेयः परं मंगलकारणम्
यदिदानीं श्रावितोऽहं पंच नाथनमस्कृतिम् अहो ! दुर्लभ लाभो मे ममऽहो ! प्रियसंगमः अहो ! तत्त्वप्रकाशो मे, स्वरमुष्टिरहो ! मम __अद्य कष्टानि नष्टानि दुरितं दूरतो ययौ
प्राप्तं पारं भवाम्भोधेः श्रुत्वा पंच नमस्कृतिम् प्रशमो देवगुर्वाज्ञा पालनं नियमस्तपः अद्य मे सफलं जज्ञे श्रुत्वा पंच नमस्कृतेः
-304
॥43॥
॥44॥
॥45॥
||46॥
॥47॥
|48॥
||49॥

Page #326

150॥
स्वर्णस्येवाग्निसम्पातो दिष्टया मे विपदप्यभूत्
यल्लेभेऽद्य मयाऽनयं परमेष्ठिमयं महः एवं शमरसोल्लास पूर्वं श्रुत्वा नमस्कृतिम् निहत्य क्लिष्ट कर्माणि सुधी श्रयति सदतिम्
उत्पद्योतम देवेषु विपुलेषु कुलेष्वपि अन्तर्भवाष्टकं सिद्धः स्यात्रमस्कार भक्तिभाक्
151।।
152॥
||1||
॥2॥
सप्तम प्रकाशः सदा नामाकृति द्रव्य भावैस्त्रैलोक्यपावनाः क्षेत्रे काले च सर्वत्र शरणं मे जिनेश्वराः
तेऽतीताः केवलज्ञानि प्रमुखा ऋषभादयः
वर्तमानाभविष्यन्तः पद्मनाभादयो जिनाः सीमन्धराद्या अर्हन्तो विहरन्तोऽथ शाश्वताः चन्द्रानन वारिषेण वर्धमानर्षभाश्च ते
॥3॥ संख्यातास्ते वर्तमानाः अनन्तातीत भाविनः सर्वेष्वपि विदेहेषु भरतैरावतेषु च
॥4॥ ते केवलज्ञान विकाश भासुराः निराकृताष्टादशदोष विप्लवाः असंख्य वास्तोष्पति वन्दितांग्रयः सत्प्रातिहार्यातिशयैः समाश्रिताः ॥5॥
जगत्त्रयीबोधिद पंचसंचुत त्रिंशद्गुणालंकृत देशनागिरः
अनुत्तरस्वर्गीगणैः सदा स्मृताः अनन्यदेयाक्षर मार्गदायिनः ॥6॥ दुरितं दूरतो याति साधिर्व्याधि प्रणशयति दारिद्रय मुद्रा विद्राति सम्यग्दृष्टे जिनेश्वरे
॥7॥ निन्द्येन मांसखण्डेन किं तया जिहया नृणाम्
माहात्म्यं या जिनेंद्राणां, न स्तवीति क्षणे क्षणे ॥8॥ अर्हच्चरित्र माधुर्य सुधास्वादानभिज्ञयोः कर्णयोश्छिद्रयोर्वाऽपि स्वल्मप्यस्ति नान्तरम्
॥9॥
305

Page #327

|॥11॥
||12||
॥13॥
||15॥
सर्वातिशय सम्पन्नां ये जिनार्चा न पश्यतः न ते विलोचने किन्तु वदनालय जालके
॥10॥ अनार्येऽपि वसन् देशे श्रीमानार्द्रकुमारकः अर्हतः प्रतिमां दृष्ट्वा जज्ञे संसार पारगः
जिन बिम्बेक्षणात् जात तत्त्वः शय्यम्भवद्विजः
निषेव्य सुगुरोः पादानुत्तमार्थमसाधयत् अहो ! सात्त्विक मूर्धन्यो वज्रकर्णो महिपतिः सर्व नाशेऽपियोऽन्यस्मै न नमाम जिनं विना
देवतत्वे गुरुतत्त्वे धर्मतत्त्वे स्थिरात्मनः वालिनो वानरेन्द्रस्य महनीयमहो ! महः
॥14॥ सुलसाया महासत्या भूयासमवतारणम् सम्भावयति कल्याण वार्ताया त्रिजगद्गुरुः
श्रीवीरं वन्दितुं भावाचलितौ दर्दुरावपि
मृत्वा सौधर्म कल्पान्तर्जातौ शक्रसमौ सुरौ हासा प्रहासा पतिराभियोग्य दुष्कर्म निर्विण्णमनाः सुरोऽपि देवाधिदेव प्रतिमां क्षमायां प्रकाशयत स्वात्मविमोचनाय ॥17॥ जिनाहिसेवाहृतपापतापः त्रैलोक्यकुक्षिम्भरि सत्प्रतापः
श्री चेटकोनाम महाक्षमापः सुरेन्द्र चितेष्वपि वासमाप ॥18॥ अष्टाहिका पर्व सुपर्वनाथाः कुर्वन्ति सर्वे जिनमन्दिरेषु नित्येषु नन्दीश्वर मुख्यतीर्थालंकार भूतेषु भवाभिभूत्यै ॥19॥
श्रूयते चरमाम्भार्वे जिनबिंबाकृतेस्तिमेः
नमस्कृति परो मीनो जातस्मृति दिवं ययौ नृसुरासुर साम्राज्यं भुज्यते चेदशंकितम् जिनपाद प्रसादानां लीलायित लवो हि सः
|॥16॥
||2011
||21||
-306
306

Page #328

1122॥
॥23॥
|॥24॥
1125॥
॥26॥
॥27॥
नृलोक चक्रवत्त्याद्योः शक्राद्याः सुरसद्मनि
पाताले धरणेन्द्राधा जयन्ति जिनभक्तितः मुकुटीकृत जैनाज्ञा रुद्रा एकादशाप्यहो केचित्तीर्णा स्तरिष्यन्ति परे संसार सागरम् .
वहिज्वाला इव जले विषोर्मय इवामृते
जिन साम्ये विलीयन्ते हरादीनां कथाप्रथाः तानि जैनेन्द्र वृत्तानि सम्यग् विमृशतां सताम् अत्राप्यानंदमग्नानां युक्तं मोक्षेऽपि न स्पृहा
यथा तोयेन शाम्यन्ति तृषोऽनेन क्षुधो यथा
जिन दर्शन मात्रेण तथैकेन भवार्तयः अतिकोटिः समाः सम्यक् समाधीन् समुपासताम् नार्हदाज्ञां विना यान्ति तथापि शमिनः शिवम्
न दानेनाऽनिदानेन न शीलैः परिशीलितः
न शस्याभिस्तपस्याभिरजैनानां परं पदम् भास्वता वासर इव पूर्णिमेवाऽमृतांशुना सुभिक्षमिव मेघेन जिनेनैवाव्ययं महः
अक्षायतं यथा द्यूतं मेघाधिना यथा कृषिः
तथा शिवपुरे वासो जिनध्यान वशंवदः सुलभास्त्रिजगल्लक्ष्म्यः सुलभाः सिद्धयोऽष्ट ताः जिनांहि नीरज रजः कणिकास्त्वति दुर्लभाः
अहो ! कष्टमहो ! कष्टं जिनं प्राप्यापि यजनाः
केचिंन्मिथ्यादृशो बाढं दिनेशमिव कौशिकाः जिन एव महादेवः स्वयम्भूः पुरुषोत्तमः परात्मा सुगतोऽलक्ष्यो, भूर्भुवः स्वस्त्रये (यी) श्वरः
॥28॥
॥29॥
॥30॥
॥31॥
|॥32॥
॥33॥
-307

Page #329

॥34॥
1135॥
॥36॥
||37॥
॥38॥
||39॥
त्रैगुण्य गोचरा संज्ञा बुध्धेशानादिषु स्थिता
या लोकोत्तर सत्त्वोत्था सा सर्वाऽपि परंजिने रोहणानेरिवऽऽदाय जिनेन्द्रात्परमात्मनः नानाभिधानरलानि विदग्धैर्व्यवहारिभिः
सुवर्णाभूषणान्याशु कृत्वा स्वस्व मतेष्वथ
तत्तदवेष्वाहितानि कालात् तत्रामतामगुः अमृतानि यथाब्दस्य तडागादिषु पाततः तज्जन्ममानि जनाः प्राहुर्नामान्येवं तथार्हतः
लोकाग्रमधिरुढस्य निलीनानि हरादिषु
तेषां सत्कानि गीयन्ते लोकैः प्रायो वहिर्मुखैः किञ्च तान्येव नामानि विधि योगीन्द्र वल्लभम् यानि लोकोत्तरं सत्त्वं ख्यापयन्ति प्रमाणतः
संज्ञा रजस्तमः सत्वाभासोत्था अतिकोटयः
अनन्ते भववासेऽस्मिन मादृशामपि जज्ञिरे अपि नाम सहस्त्रेण मूढो स्वदैवते बदरेणापि हुं भवेत शृगालस्य महो महान
सिद्धानन्त गुणत्वेनानन्त नाम्नो जिनेशितुः
निर्गुणत्वादनाम्नो वा नामसंख्यां करोतु कः रजस्तमो बहिः सत्त्वातीतस्य परमेष्ठिनः प्रभावेण तमः पंके विश्वमेतन्न मजति
मन्येऽत्र लोकनाथेन लोकाग्रं गच्छताऽर्हता
मुक्तं पापजगत्त्रातुं पुण्यवल्लभमप्यहो ! पापं नष्टं भवारण्ये समिति प्रयतात् प्रभोः तद्ध्वंसाय ततः पुण्यं सर्वं सैन्यमिवान्वगात्
||40॥
||41॥
||42॥
॥43॥
144॥
||45॥
-30B

Page #330

पुण्य पाप विनिर्मुक्तस्तेनासौ भगवान् जिनः लोकाग्रं सौधमारुढो रमते मुक्ति कान्तया जिनोदाता जिनो भोक्ता जिनः सर्वमिदं जगत् जिनो जयति सर्वत्र यो जिनः सोऽहमेव च
इतिध्यान रसावेशात् तन्मयीभावमीयुषः परत्रेह च निर्विघ्नं वृणुते सकलाः श्रियः
अष्टम प्रकाश:
अर्हतामपि मान्यानां परिक्षीणाष्ट कर्मणाम् सन्तः पंचदशभिदां सिद्धानां न स्मरन्ति के
निरंजनाश्चिदानंदरुपा रुपादि वर्जिताः स्वभाव प्राप्त लोकाग्राः सिद्धानन्त चतुष्टयाः साद्यनन्त स्थितिजुषो गुणैकत्रिंशताऽन्विताः परमेशाः परात्मानः सिद्धा मे शरणं सदा
शरणं मे गणधराः षट्त्रिंशद् गुणभूषिताः सर्वसूत्रोपदेष्टारो वाचकाः शरणं मम
लीना दशविधे धर्मे सदा सामायिके स्थिराः रत्नत्रयधराधीराः शरणं मे सुसाधवः
भवस्थिति ध्वंसकृतां शम्भूनामिव नान्तरम् सूरि वाचक साधूनां तत्त्वतो दृष्टमागमे धर्मो मे केवलज्ञानि प्रणीतः शरणं परम् चराचरस्य जगतो य आधारः प्रकीर्तितः
ज्ञानदर्शन चारित्रत्रयी त्रिपथगोर्मिभिः भुवनत्रय पावित्र्य करो धर्मो हिमालयः
नाना द्रष्टान्त हेतूक्ति विचारभर बन्धुरे स्याद्वाद तत्त्वेलीनोऽहं भग्नैकान्त मत स्थितौ
309
1146 ||
||47 ||
||48 ||
||1 ||
112 11
113 11
114 11
115 11
116 11
117 11
118 ||
119 ||

Page #331

॥10॥
॥11॥
||12||
नवतत्त्व सुधाकुण्ड गर्भो गांभीर्य मंदिरम्
अयं सर्वज्ञ सिद्धान्तः पातालं प्रतिभाति मे सर्वज्योतिष्मतां मान्यो मध्यस्थ पदमाश्रितः रत्नाकरावृतोऽनन्तालोकः श्रीमान जिनागमः
स्थानं सुमनसामेकं स्थास्नुर्लोकद्वयोरपि
विनिद्र शाश्वत ज्योति भांतिगौः परमेष्ठिनः श्री धर्मभूमीश्वर राजधानी दुष्कर्म पाथोजवनी हिमानी संदेह संदोह लत्ता कृपाणी श्रेयांसि पुष्णातु जिनेन्द्र वाणी ॥13।।
एवं नमस्कृति ध्यान सिन्धु मग्नांतरात्मनः आममृत्कुंभवत्सर्व कर्मग्रंथि विलीयते
॥14॥ श्री ही धृतिकीर्तिबुद्धि लक्ष्मी लीला प्रकाशकः जीयात् पंच नमस्कारः स्वः साम्राज्य शिवप्रदः
॥15॥ सिद्धसेन सरस्वत्या सरस्वत्यापगातटे श्री सिद्धचक्र महात्म्यं गीतं श्रीसिद्धपत्तने
||13||
|॥16॥
पंचपरमेष्ठि स्तवन नम्रामरेश्वरकिरीट मिविष्टशोणा, रत्नप्रभापटलपाटलितांध्रिपीठाः 'तीर्थेश्वराः' शिवपुरीपयसार्थवाहा, निःशेषवस्तु परमार्थविदो जयन्ति ॥1॥ लोकाग्रभाग भुवनाभवभीतियुक्ताः, ज्ञानालोकित समस्त पदार्थसार्थाः स्वाभाविक स्थिर विशिष्ट सुखैः समृद्धाः, 'सिद्धा' विलीन घनकर्ममलाज्जयन्ति ।2।। आचार पंचक समाचरण प्रवीणाः सर्वज्ञशासन धुरैक धुरंधरा ये ते 'सूरयो' मित दुर्दम वादिवृन्दा विश्वोपकार करण प्रवणा जयन्ति ॥3॥ सूत्रं यतीनतिपटुस्फुटयुक्तियुक्तं युक्तिप्रमाणनय भंगगमै गंभीरं ये पाठयन्ति वरसूरिपदस्य योग्या-स्ते, वाचका' श्चतुर चारुगिरो जयन्ति ॥4॥ सिध्ध्यंगना सुख समागम बद्ध वांछाः, संसार सागर समुत्तरणैक चित्ताः ज्ञानादिभूषणविभूषित देहभागा, रागादि, घातरतयो 'यतयो' जयन्ति ॥5॥
-310

Page #332

॥6
॥
॥7॥
अर्हतस्त्रिजगद्वन्द्यान् त्रिलोकेश्वरपूजितान् त्रिकालभावसर्वज्ञान् त्रिविधेन नमाम्यहम् सर्वजगदर्चनीयान् सिद्धान् लोकाग्रसंस्थितान् अष्टविध कर्ममुक्तान् नित्यं वंदे शिवालयान् पंचविधाचार रतान् व्रतसंयम नायकान् आचार्यान् सततं वंदे शरणयन् भवदेहिनाम् द्वादशांगोरुपूर्वारव्य श्रुतसागर पारगान् उपदेष्टनुपाध्यायानुभयोः सन्ध्ययोः स्तुमः निर्वाण साधकान् साधून सर्व जीवदयापरान् व्रतशीलतपोयुक्तान् वन्दे सद्रति कांक्षिणः
॥8॥
॥9॥
॥10॥
नमस्कार स्तवन
||2||
॥3॥
अर्हतः सकलान् वन्दे वन्दे सिद्धाश्च शाश्वतान् आचार्यानादराद् वन्दे वन्दे श्री वाचकानपि
सर्वसाधूनहं वन्दे नास्ति वंद्यमतः परम्
परमा पात्रता मेऽभूत वंद्य सर्वस्व वंदनात् तदेषां कीर्तनादस्तु कीर्तिः कल्याण मेव च वचनातीत लाभं हि नामापि श्री महात्मनाम्
परमेष्ठिन एतेऽत्रार्हन्तः सिद्धाश्च सूरयः
उपाध्याया मुनि श्रेष्ठा इति पंच भवन्त्य हो अर्हन्तः प्रातिहार्याद्यां पूजामर्हन्ति तामिति विख्याता अरिहन्तारः कर्मारि हननात् पुनः तथा भवन्त्यरुहन्तः कर्मबीजौध दाहतः सर्व कर्म क्षयात् सिद्धाः पंचदशभिदा इति
स्त्रीस्वान्यगृहि लिंगैक तीर्थतीर्थंकरेतर पुंषण्ढानेक प्रत्येक स्वयं बुद्धान्य बोधिताः
-311
॥2॥
॥3॥
॥4॥

Page #333

॥5॥
॥6॥
ज्ञानदर्शन चारित्र तपो वीर्य स्वरुपकैः आचारैः पंचभि युक्ता आचार्या अनुयोगिनः
उपाध्यायाः सदा शिष्य स्वाध्यायाध्ययनोद्यताः क्रिया समुदयै र्मोक्षं साधयन्तश्च साधवः
. आचार दिनकरमांथी अर्हन्तः ईशाः सकलाश्च सिध्धाः, आचार्यवर्या अपि पाठकेन्द्राः मुनीश्वराः सर्वसमीहितानि, कुर्वन्तु रत्नत्रय युक्तिभाजः (उपजाति)॥1॥
विश्वान स्थितिशालिनः समुदयासंयुक्तसन्मानसानानारुपविचित्र चित्र चरिताः सन्त्रासितान्तर्द्विषः सर्वाध्व प्रतिभासनैक कुशलाः सर्वे नंताः सर्वदा
श्रीमतीर्थकरा भवन्तु भविनां व्यामोह विच्छितये (शार्दूल) ॥2॥ यद्दीर्घकाल सुनिकाचित बन्धबद्ध, मष्टात्मकं विषमचारमभेद्य कर्म तत्सत्रिहत्य परमं पदमापि यैस्ते सिद्धा दिशन्तु महतीमिह कार्यसिद्धिम् (वसंत तिलका) ॥3॥
विश्वस्मिन्नपि विष्टपे दिनकरीभूतं महातेजसा यैरहद्भिरिष्तेषु तेषु नियतं मोहांधकारं महत् जातं तत्र च दीपतामविकलां प्रापुः प्रकाशोद्रमा
दाचार्याः प्रथयन्तु ते तनुभृतामात्म प्रबोधोदयम् (शार्दूल) ॥4॥ पाषाण तुल्योऽपि नरो यदीयप्रसाद लेशाल्लभते सर्पाम् जगद्धितः पाठकसंचयः स कल्याणमालां वितनोत्वभीक्षणाम् ॥5॥ संसार नीरधिमवेत्यदुरन्तमेव, यैःसंयमाख्यवहनं प्रतिपन्नमाशु तेसाधकाः शिवपदस्य जिनाभिषेक, साधुव्रता विरचयन्तु महाप्रबोधम्॥6॥
जय तिलक सूरि रचित हरिविक्रमचरित्रानर्गत श्री तीर्थाय नमस्तस्मै पंच शाख श्रिये सदा पंचैते वितता यस्य शाखाः श्री परमेष्ठिनः
-312
||1||

Page #334

||2||
॥5
॥
अल्तस्ते जयन्त्यत्र निःस्नेहाः रत्नदीपकाः
स्पर्धा करोत्यलोकेन येषां ज्ञानमयं महः सिद्धेभ्योऽपि नमस्तेभ्यो मुक्तेभ्यो कर्मकश्मलैः मूर्ध्नि चूडामणीयन्ते लोकपुंसः सदेवहि
॥13॥ शिवंगतेषु सार्वेषु शासनं धारयन्ति ये पंचधाचार धारिभ्य आचार्येभ्यो नमः सदा
॥4॥ उपाध्याया जयन्तयत्र सूत्रार्थ जलराशयः गृहित्वा च जलं येभ्यो घना वर्षन्ति साधवः
मूलोत्तर गुणैः शुद्धं चारित्रं पालयन्ति ये सर्वेभ्योऽपि त्रिधा तेभ्यः साधुभ्यो भुवने नमः ॥6॥
आ श्री पूज्यपादविरचित सिध्धभक्ति सिद्धानुध्धूत कर्मप्रकृति समुदयान् साधिताम्म स्वभावान् वन्दे सिद्धप्रसिद्धयै तदनुपमगुण प्रग्रहाकृष्टि तुष्टः सिद्धिः स्वात्मोपलब्धिः प्रगुणगुणगणो(णा) च्छादिदोषापहारा द्योग्योपादानयुकत्या दृषद् इह हेमभावोपलब्धिः नाभाव सिद्धिरिष्टान निजगुणहतिस्तत्तपोभिर्न युक्ते ॥ रस्त्यात्मानादिबद्धः सुकृतज फलभुक् तत्क्षयान्मोक्षभागी ज्ञातादृष्टा स्वदेह प्रमितिरुपसमाहार विस्तारधर्मा धौव्योत्पत्तिव्ययात्मा स्वगुण युत इतो नान्यथा साध्य सिद्धिः ॥2॥ स त्वन्तर्बाह्यहेतु प्रभवविमल सद्दर्शन ज्ञान चर्या संपद्धति प्रघातक्षतदुरिततया व्यंजिताचिन्त्यसौरः (सूरः) कैवल्य ज्ञानदृष्टि प्रवर सुखमहावीर्यसम्यक्त्व लब्धि
|तिर्वातायनादि स्थिरपरमगुणै रदभुतै समानः ॥3॥ जानन् पश्यन् समस्तं संयमनुपरतं संप्रतृप्यन्वितन्वन् धून्वन् ध्वान्तं नितान्तं निचित मनुसभं प्रीणयन्नीशभावं कुर्खनसर्व प्रजानाम परमभिभवं ज्योतिरात्मानमात्मा आत्मन्येवात्मना सौ क्षण मुपजनयन् स स्वयम्भूः प्रवृतः ॥4॥
-313

Page #335

॥7॥
छिंदन शेषानशेषान्निगलबलकलींस्तैरनन्त स्वभावैः सूक्षमत्वा ग्रयावगाहागुरु लघु कगुणैः क्षायिकैः शोभमानः अन्यै श्चान्य व्यपोह प्रवण विषय संप्राप्ति लब्ध स्वभावै रुध्वं व्रज्या स्वभावात् समयमुपगतो धाम्नि संतिष्ठतेऽग्रयेषा ॥5॥
अन्याकारा हेप्तिर्हेतुर्न च भवति परो येन तेनाल्पहीनाः प्रागात्मोपात्तदेह प्रतिकृति रुचिराकार एवं ह्यमूर्तः क्षुत्तृष्णाश्वास कास ज्वर मरण जरानिष्ट योग प्रमोह व्यापत्याधुग्र दुःख प्रभव भवहतेः कोऽस्यसौख्यस्य माता॥6॥ आत्मोपादानसिद्धं स्वयमतिशयवद्धितबाधं विशालं वृद्धिह्रास व्यपेतं विषयविरहितं निःप्रतिद्वन्द्व भावं अन्यद्रव्यानपेक्षं निरुपममितं शाश्वतं सर्वकालं उत्कृष्टानन्तसारं परमसुखमतस्तस्य सिद्धस्य जातम्
नार्थः क्षुत्तृविनाशाद् विविधरसयुतै रन्नपानै रशुच्याः न स्पृष्टेन्धमाल्यै नहि मृदुशयनै ग्लानि निद्राद्यभावान् आतंकार्तेरभावे तदुपशमन सद्भेषजानर्थ तावद्
दीपानर्थकयवद्वा व्यपगततिमिरे दृश्यमाने समस्ते तादृक् सम्पत्समेता विविधनयतपः संयम ज्ञान दृष्टि चाः सिद्धाः समन्तात प्रविततयशसो विश्वदेवाधिदेवाः भूता भव्या भवन्तः सकलजगति येस्तूयमाना विशिष्टैः तानसर्वान् नौम्यनन्तान् निजिगमिषुरहं तत्स्वरुपं त्रिसन्ध्यम् ॥७॥
आचार्य भक्ति सिद्धगुणस्तुति निरतानुध्धूत रुषाग्नि जालबहुलविशेषान् गुप्तिभिरभिसंर्पूणान् मु(यु) क्तियुत सत्यवचनलक्षितभावान् ॥1॥
मुनिमाहात्मय विशेषान् जिनशासनसत्प्रदीपभासुरमूर्तीन्
सिद्धिं प्रपित्सुमनसो बद्धरजो विपुलमूलघातमकुशलान् ॥2॥ गुणमणि विरचित वपुषः षड्द्रव्य निश्चितस्य धातृन् सततं रहित प्रमादचर्यान् दर्शनशुद्धान् गणस्य संतुष्टिकरान् ॥3॥
॥8
॥
314

Page #336

॥7
॥
॥9॥
मोहछिदुग्रतपसः प्रशस्त परिशुद्धहृदय सुव्यवहारान्
प्रासुक्यनिलयाननघानाशाविध्वंसिचेतसो हतकुपथान् ॥4॥ धारित विलसन्मुण्डान् वर्जित बहुदण्डपिण्डमण्डल निकरान् सकलपरिषहजयिनः क्रियाभिरनिशं प्रमादतः परिरहितान् ॥5॥
अचलान् व्यपेतनिद्रान् स्थानयुतानकष्टदुष्टलेश्याहिनान्
विधिनानाश्रितवासानलिप्तदेहान् विनिर्जितेन्द्रियकरिणः ॥6॥ अतुलानुत्कुटिकासान् विविक्तचिन्तानरवण्डितस्वाध्यायान् दक्षिणभावसमग्रान् व्यपगत मदरागलोभशठमात्सर्यान्
भिन्नतरौद्रपक्षान संभावित धर्मसुनिर्मल हृदयान्
नित्यंपिनद्ध कुगतीन् पुण्यान् गण्योदयान् विलीनगारवचर्यान् ॥8॥ तरुमूलयोगयुक्तानवकाशातापयोगरागसनाथान् बहुजनहितकरचर्यानभयानघान् महानुभाव विधानान्
ईदृशगुणसंपन्नान् युष्मान् भक्तत्याविशालया स्थिर योगान्
विधिनानारतमग्रयान् मुकुलीकृत हस्तकमलशोभित शिरसा ॥10॥ अभिनौमिसकलकलुषप्रभवोदयच जन्मजरामरणबंधनमुक्तान् शिवमचलमनघमक्षयव्याहतमुक्तिसौख्यमस्त्विति सततम्
पंच गुरुभक्ति श्रीमदमरेन्द्र मुकुटप्रघटित मणिकिरणवारिधाराभिः प्रक्षालित पदयुगलान् प्रणमामि जिनेश्वरान् भक्त्या
अष्टगुणैसमपेतान् प्रणष्टदुष्टकर्मरिपुसमितीन्
सिद्धान्सततमनन्तान्नमस्करोमीष्टतुष्टिसंसिद्धयै साचारश्रुतजलधीन्प्रतीर्यशुद्धोरु चरण निरतानाम् आचार्याणाम् पदयुगकमलानि दधे शिरसि मेऽहम्
मिथ्यावादि मदोग्रध्वान्त प्रध्वंसिवचनसंदर्भान् उपदेशकान्प्रपद्ये मम दुरितारि प्रणाशाय
-315
॥11॥
॥2॥
॥3
॥
॥4॥

Page #337

॥5
॥
॥6॥
॥7
॥
सम्यग्दर्शनदीपप्रकाशका मेयबोधसंभूताः भूरिचरित्रपताकास्ते साधुगणास्तु मां पान्तु
जिनसिद्धसूरि देशक साधु वरानमलगुणगणोपेतान्
पंचनमस्कार पदैस्त्रिसन्ध्यमभिनौमि मोक्षलाभाय एष पञ्च नमस्कारः सर्व पाप प्रणाशनः मंगलानां च सर्वेषां प्रथमं मंगलं भवेत्
श्रीमदर्हत्सिद्धाचार्योपाध्यायाःसर्वसाधवः
कुर्वन्तु मंगलं सर्वे निर्वाण परमश्रियम् सर्वान् जिनेन्द्र चन्द्रान् सिद्धानाचार्य पाठकान् साधून् रत्नत्रयं च वन्दे रत्नत्रयं सिद्धये भक्त्या
पान्तु श्री पाद पद्मानि पंचानां परमेष्ठिनाम्
लालितिनि सुराधिश चूडामणि मरीचिभिः प्रातिहायैर्जिनान् सिद्धान् गुणैः सूरीन् स्वमातृभिः पाठकान् विनयैः साधून् यौगांगैरष्टभिः स्तुवे ।
|॥8॥
॥9
॥
॥10॥
॥11॥
॥1
॥
" श्री पंच परमेष्ठि स्तव भक्तिव्यक्तिपुरस्सरं प्रणिदधे विस्तिर्ण मोहोदधे निस्तीर्णान् परमेष्ठिनः कृततमस्त्रासान् प्रकाशात्मनः पंचाऽप्युच्चतरान् क्षमाधरवरान् निस्तुल्यकल्याणकान् प्रीतिस्फीतिनिबंधनं सुमनसां तन्मन्दरागोत्तमान्
अर्हन्तः स्वपरार्थ सम्पदुदय प्रादुर्भवद्वैभवाः स्तोतव्या जगतां गतान्धतमसः प्राणिप्रमाणीकृताः सन्मार्गे प्रथम प्रधान वचन व्यालुप्त मिथ्यापथाः
भूयांसु भविनां भवाधिशमना देवाधिदेवाःश्रिये आहु र्यान सुकृतस्य सर्वकृतिनामैकान्तिकात्यन्तिकं सिद्धानन्तचतुष्टयं फलमपव्याधिच्छिताधिधुवं
-310
॥2॥

Page #338

॥3॥
॥4॥
॥5॥
॥6॥
विशेषशेखरसमं व्याबाधया बाधितं सिद्धाः सिद्धिपदं सतां विदधतां तेसंगतं सन्ततम्
आचाराचरणं सतां वितरणं सत्शेमुषीसम्पदाम् दोषाणां विनिवर्तन गुणतते निर्वर्तनं निःस्पृहं तीर्थाधीशकृत पृथुप्रवचनप्रोद्भासनं प्रत्यहँ
कुर्वाणां स्मरबाणभंग निपुणास्ते सूरिसूराः श्रिये सम्यग्दर्शन बाधसंयमसमाधाम प्रधानप्रभा - भूयः शिष्यसमुहः संगतमतिव्युत्पत्ति सद्धिक्रमाः श्रीमद्वाचकपुंगवाः शुभतरोदाः कुतर्कातिगाः सूत्रार्थोभय वेदिनः प्रतिदिनं पुष्णन्तु पुण्योदयम्
ज्ञानाद्यैः शिवसाधकाः प्रतिपदं व्यापादकाविद्विषां सम्पन्नाः श्रुतसम्पदां प्रतिपदा पापापदानन्ददाः गंगातुंग तरंग संगतगुणश्रेणिमणि सिन्धवः
सान्निध्यं शुभ संयमाध्वनि सदा तन्वन्तु वः साधवः पंचाचार रमाविलासरसिकाः पंचप्रमादद्विषः पंचज्ञानमयाः प्रपंचविमुखाः पंचव्रताप्तोदयाः दृप्यत् पंचहृषीक कुंजरघटा पंचत्व पंचाननाः पंच श्री परमेष्ठिनः प्रणमतां पुष्णन्तु नः सम्पदम्
सम्यग्ध्यादे शिरोमणिं दिनमणिं विष्वक कृतमस्त्रासने सर्वाभीष्ट परंपरा वितरणे चिन्तामणिं प्राणिनाम् श्रुत्वा श्री परमेष्ठि पंचकमहं सिध्ध्यर्थमभ्यर्थये भूयोभक्तिः भवे भवे मम भवेत तद्ध्यानलीनं मनः
प्रकीर्ण श्लोक अर्हन्तो ज्ञानभाजः सुरवरमहिताः सिद्धिसिद्धाश्चसिद्धाः पंचाचार प्रवीणाः प्रवरगणधराः पाठकोश्चागमानाम् लोके लोकेश वन्द्याः प्रवरयतिवराः साधुधर्माभिलीनाः पंचाप्येते सदा नः विदधतु कुशलं विघ्ननाशं विधाय ॥
-317
|॥7॥
॥४॥

Page #339

જિનપ્રભસૂરિ રચિત નવકાર રાસમાંથી
પણમિવિ રિસહુ જિદુિ દેવ તિયલોય દિવાય ુ વીરુ નમઉ ગંભીરુ ધીરુ સાસય સુહસારું અજરઅમર વર નાણવંત તિહુયણ ચૂડામણિ સાસય સુહ સંપત્ત સિદ્ધ વૃંદઉ તે નિયમણિ અંગ ઇગારહુ ચઉદ પુવ્વ તિહું પઇ નિમ્મવિચા ગોયમ ગણહર પમુહ સયલ પણમઉ આયરિયા સુયસાયર ગુણમણિ ખાન તિહુયણ વિખાયા ઉવય(ઉ)તાં ઉવએસદણ પણ (મ) ઉ ઉવજ્ઝાયા
ભવસંસાર વિરત્તચિત્ત સિવસુહ ઉઠિય સત્તર લોય સંજમપવત્ત તવ ઉવસમ સંઠિય સાયર જિમ ગંભીર થીર મણ જિમ કંચણગિરિ અપ્રમત્ત ચારિત્ત જુત્ત જે પિયયમ ખમસિરિ
કંચણ તિક્ષ્ણમણિ લિટ્ટુ વર જે મણિ સમુ ધારહિં સમિતિ ગુત્તિ દાણ ધમ્મુ નિમ્મલુ પરિપાલસિઁ વિજય બત્તીસી જિ મુણિ વિદેહી પણ ભારહિ સિવકર પણ વ એરવઇ જિતવનિહાણ વંદુ ભતિબ્ર્હ્મરા
પઢમ પણમ પણમ સયલ અરહંત તય ખંતરુ સિદ્ધવર સૂરિ ગુણ ગુણ ગુણ વિવિહ સંઠિય અણમનિ હિ ઉવયા ય તહુ, સાહુ નમઉં તવ ધણ મહિપ્રિય સિવમંગલ કહ્યાણકર જો સુમરઇ સુવિયાણુ સોપરમિકિલિ લહઈ નિચ્છઈ વિષાણુ
318
11911
॥૨॥
113 11
॥૪॥
॥૫॥

Page #340

શ્રી પાર્થ સ્તંભનાધીશં પ્રણમ્ય સ્વગુરુ તથા સ્તુવે શ્રી સિદ્ધચકેશં સકલાભિષ્ટ દાયક
નમ: શ્રી સિદ્ધચકાય સિદ્ધ માહાત્મય શાલિને અનન્તાર્થ સ્વરુપાય પાયકાય ભવામ્બુધે:
સાધ્ય સિદ્ધિ સમીહાનાં વિઘ્નધ્વંસ વિધાયિને ચિન્તા વ્યાધિ સમેતાનાં વિશાલાનન્દદાયિને
કવિનાં કવિતા શકતે: ભવ્યાનાં ભાવ સન્તતે: સમ્પદાં સમ્મદિચ્છાનાં મુક્તે મુક્તયભિલાષિણામ
દાયકં સિદ્ધચકેશ ભવ્યા ભાવિ મહોદયાઃ ભજન્તો ભાવતો નૈવ સ્પૃશ્યન્તે રિપુ પીડયા યુગ્મમ
ધર્મિષ્ણ: પંચ ચત્વારો ધર્મ નવપદાશ્રયે
એકભકત્સા યો ભંકિત દર્દનાદીનાં તથૈવ ચ
અર્હત સિદ્ધાશ્વ સૂરીશા: પાઠકા: શ્રમણાસ્તથા દર્શન જ્ઞાન ચારિત્રં તપો નવપદાત્મકમ
સિદ્ધચક પર તત્ત્વ શાસને જિન ભાષિતે પરમાર્થો ન તદ્ ભિન્ન: કલ્પેશાખી કલાવવપ
મંગલ પર ધ્યાન કિયેયં મંગલા પ્રદા મંગલ ભાવતો ધ્યાતા મંગલં સાધના ક્ષણઃ
સિદ્ધા: સિધ્યયન્તિ સેત્સયન્તિ સિદ્ધચક પ્રભાવત: ભવ્યાનાં ક્ષીણ દોષાણાં સાધનેચ્છા પ્રજાયતે
વિદ્યા પ્રવાદ નિ:સ્વન્દે મહાસિદ્ધિ પ્રદાયકં ભવ્યા: સંસેવ્ય ભાવેન લભથ્થું સિદ્ધિ સંપદમ
ગુરુણાં નેમિસૂરીણાં પાદ સેવા પ્રભાવત: પદ્મસૂરિ પ્રમોદેન સિદ્ધચક્ર સ્તુતિ વ્યધાંત
319
119 11
॥૨॥
11311
॥૪॥
પા
॥૬॥
॥૭॥
૫૮૫
૫૯ ॥
||૧૦||
119911
119211

Page #341

૨૧ – નવપદજીનાં દુા.
(રાગ વીર જીનેશ્વર ઉપદિશે.) પહેલે પદ સિદ્ધચકમાં શ્રી અરિહંત પદ આવે રે શાસન સ્થાપી તારતાં તીર્થકર નામ સોહાવે રે શ્રી સિદ્ધચક આરાધીએ જેહ પ્રભાવે તરીએ રે આતમશુદ્ધિના કારણે તપ આંબેલનું કરીએ રે.... શ્રી સિદ્ધચક... ૧ કર્મરહિત જે આતમાં, શાશ્વત સિદ્ધ સ્વરુપી રે કરીએ તેહ ઉપાસના, નિરંજન ને અર્પી રે... શ્રી સિદ્ધચક . રા ઉપકારો કરેતે શાસને પ્રભાવક ગુણે સોહે રે તેહ આચારજ નિત નમું ભવિજનનાં મન મોહે રે... શ્રી સિદ્ધચક . tia ભણે ભણાવે શિષ્યને દર્શને સ્થિર કરાવે રે તે વિક્ઝાયને હું નમું ઉદ્ધારક એમ થાવે રે.. શ્રી સિદ્ધચક... ૪ રસીયા જ્ઞાન કિયામાં જે તપ તપે અહોનિશ ઘોર રે પંચમ પદે મુનિવર ભલા સાધતાં જેમ ઘન મોર રે..... શ્રી સિદ્ધચક... પા ભાડુ સહુ અનુષ્ઠાનમાં સમ્યગદર્શન સાચું રે ગુણ ઉજવલ તે ઉપાસીએ પરમ સંવેગે રાચું રે.... શ્રી સિદ્ધચક... દા વસ્તુ યથાસ્થિત દાખવે ચારિત્ર શુદ્ધ કરાવે રે દર્શન નિર્મળ રાખતું જ્ઞાનથી શિવસુખ પાવે રે.... શ્રી સિદ્ધચક... ૭ દેશને સર્વ આરાધીએ ચારિત્ર દોય પ્રકારે રે ચારિત્ર ત્રિભુવનમાં વડુ નમીએ ભાવ ઉદારે રે.. શ્રી સિદ્ધચક.... દા. તપ ગુણ તેહનો શોભતો જે સમતા રસે ઝીલે રે ભવ ક્રોડનાં કર્યા કર્મ જે મન નિષ્કામ તે પીલે રે.. શ્રી સિદ્ધચક. It પ્રગટે અડલબ્ધિ જેહથી સિદ્ધચક તે દિલ લાવો રે જિતેન્દ્ર વિજય તે પદ પામતાં મુક્તિ મંગલ સુખ પાવો રે... શ્રી સિદ્ધચક. ૧૦
320

Page #342

||૧||
તેરા
II3ી .
|૪|
પા
||૬|
શ્રી સિદ્ધચક સાર્ધ શતક શ્રી સેરીસક તીર્થેશ નેમિસૂરિ ગુરુ તથા વંદિત્વા સિદ્ધચક્રસ્ય શતક વિદ્ધામ્યહમ
સચ્ચિદાનંદ સામ્રાજ્ય પ્રાપ્યતે ય–ભાવતઃ સિદ્ધચક તદુલ્લાસા ભવ્યા સેવન્ત સત્વરમ અહંન્તોષપુનરાવર્તા: સૂરયો વાચકા અપિ મુનયો દર્શન જ્ઞાને ચારિત્ર નિર્મલ તપઃ સિદ્ધચકમિતિ જ્ઞેય ધ્યેય નવપદાત્મક
આલંબન પર પ્રોક્ત મનો નિગ્રહ સાધનમ ભાવ પ્રતિષ્ઠિતો ધર્મ ઉપદિરો જિનેશ્વરે: ન જાયતે શુભો ભાવ: મનો નિગ્રહ મન્તરા નિર્મમ– ભવેત ભાવાત શુભાત સામ્ય તતોડપિચ
રાગર્દવિજય: સામ્યાત ચેત: શુદ્ધિ: તતો ભવેત તયેન્દ્રિય જયસ્તન કષાયાણાં જયો ભવેત તેનૈવ ભવનાશોડ: ભાવપ્રાધાન્ય મિષ્યતે
એવં દેવાભિસંધાયાહદાદીનાં વિચારણા વિધિના ગુણિભિઃ કાર્યા, સાત્તિવકોલ્લાસ સંગર્તઃ ઉપાજ્ય તીર્થકુન્નામ વિંશતિસ્થાન સાધનાત સ્વર્ગ વા નરકે ગત્વા બદ્ધાયુરનુસારતા પુણ્યસંભાર સંયુક્ત જ્ઞાનત્રય સમન્વિતમ
માનુષ્ય યેન સંપ્રાપ્ત પૂર્વાયુ ક્ષયતઃ તતઃ યસ્ય જન્મનિ સંજાત: પ્રકાશો નરકેષ્વપિ આઘે સૂર્યપ્રકાશાભઃ કિંચિદૂસ્તતઃ પરે
તૃતીયે ચંદ્રશંકાશઃ કિંચિદૂચતુર્થક ગ્રહાભઃ પંચમે ધભે ષષ્ટ નક્ષત્ર સંનિભ: તારાભે સમયે જે જોયમેવમનુકમાત પ્રમોદથાપિ સર્વત્ર પંચ કલ્યાણકે મતમ્ ઉત્સવો દિíમારીમાં સુરેન્દ્રાણાં સુરાચલે અંગુષ્ઠામૃતપાયિત્વ સ્તન્ય પવૅ ન શૈશવે
III
૮.
I૧ના
|૧૧|
૧૨.
II૧૩
||૧૪ો.
- 021)

Page #343

||૧૫
||૧૬
૧૧ળા
A૧૮.
II૧૯ો.
૨૦ના
૨૧.
ગાટ્ય ભોગકર્માાં ભુક્વા હતા ચ વાર્ષિકમ્ જ્ઞાત્વોચિત ક્ષણં લબ્ધા ચારિત્રમ જ્ઞાન સંયુતમ્ વિહત્યાગ્ર વિહારેણ પ્રાયો મૌન વિધાય ચ
ક્ષપક શ્રેણીમારુહ્ય પરાજિત્ય પરીષહાન્ વિશુદ્ધ કેવલ પ્રાપ્ય મંસુ ધ્યાનાન્તરે ક્ષણે સયોગી ભગવાન પૂજય ભવ્યોભ્ય: દેશનાં દદી
વરેણ્યાતિશયાઃ પુણ્યા ચતુર્ભાગે પ્રકીર્તિતા
વાણી ગુણાધ તવૈવ યસ્ય તસ્મ નમો નમ: ઉપમાપંચકં યસ્ય વિશિષ્ટ ભાવ ગર્ભિતમ્ પ્રદર્શિતં સસમાંગે યસ્ય તસ્મ નમો નમ: યસ્યાંગુજિમિત રૂપં દેવા નો કર્તમીધરા:
યૌગીન્ટેરપિ ધ્યેયાય તસ્મ ભક્તયા નમો નમ: નિર્દોષા શત્રુહત્તાર: સમસ્ય વાસવૈરપિ શ્વેતા દેવાધિદેવાશ્ચ અહઃો જગદીધરાઃ ગુણા ભાનુમિતા ચેષાં શ્રી જૈનાગમ વર્ણિતા
સર્વે મન્દર સંકાશા ગાંભીર્ય સાગરોપમાં લભત્તે ધ્યેયરૂપવં મરુદેવ બાયકા અહત્ પદમિતિ ધ્યેય આગમાદિ વિચારતા શુક્લ ધ્યાનાર્ચે ભેદાભ્યામ યોગરોધ વિધાય કે
અસ્પૃશદ્ગતિના સિદ્ધાઃ તેભ્યો નિત્ય નમો નમ: અટકર્મ વિયોગેન ગુણાટક વિરાજિતા અનિત્યસ્થ સ્વરુપાપ્તા: સ્વતંત્રાનંદ સંગતા | વિભાગોના વગાહસ્થા: સિદ્ધશિલા વિરાજિતા
એરંડાદિક દષ્ટાંતાત સમયનોર્ધ્વ ગામિનઃ યસુખ વાસવાદીનાં તતોગનન્તગુણ સુખ અવ્યયપદ પ્રામાનાં સિદ્ધાનાં શાશ્વત માં કદલી સ્તંભ સંકાશ સુખ સાંસારિક સમ અધ્યેત દુઃખ સંભિન્ન તેષાં લેશોડપિ તસ્ય ન શેયમપ્યત્ર નો વકતું શકય કેવલિનાડપિચ ઉપમાભાવતો પ્લેચ્છ: યથા પુરસુખ તથા
-922)
||૨૨ા.
૨૩ાા
૨૪||
૨૬
||૨૮II
૨૯

Page #344

૩ણા
T૩૧
૩૨
Hi૩૩
II૩૪
૩૫
II૩૬ો
આત્મારામ રતા: શુદ્ધા સ્થિતા યે દીપ દીવિત
સાધનન્ત વિ ભંગસ્થા: પુનરાવૃત્તિ વર્જિતા: કૃતાર્થી સચ્ચિદાનંદાઃ નિષ્કલાત્મ મહોદયા રુપારુપ સ્વભાવસ્થાઃ નિર્બજાઃ પારમાર્થિકા:
અસંગસ્થિતિમન્તો યે અનંગ નાશકા અપિ પૂર્ણતા પૂરિતાત્માન: શૈર્ય સંયમ શાલિન અન્નાદીનાં ફલં સ્વાથ્ય તત્ત્વત્ર ક્ષણિક માં તેષાં સિદ્ધાત્મનાં શ્રદ્ધા શાશ્વતી સ્વસ્થતા મતા
કર્માભાવાત્ર સિદ્ધાનામત્રાદિ ગ્રહણ મતમ કિ લોહાકર્ષણનું કવાપિ લોહચુંબકમન્તરા ભોગિનોડપી સભોગા યે અવર્ણા અપિ સાક્ષર તેષાં ધ્યાનનુભાવન ભેદભાવ વિનશ્યતિ રક્તવર્ણ વિચારણા-સંપ્રજ્ઞાત સમાધિના સિદ્ધાભિધે પદં ધ્યેય માગમાદિ વિચારતા પáિશત્રુણ સંયુક્તા પંચાતિશય શોભિતા: પીતવર્ણા યથાસ્વર્ણ સ્મારણાદિ વિધાયકા ગચ્છાધીશઃ પ્રદીપાભાઃ પૂજયા ધર્મધુરંધરા નિધયોલબ્ધિ સિદ્ધીનાં નિઃસ્પૃહા ભવચારકે જાતિકુલાદિભિઃ શ્રેષ્ઠાઃ ભવફૂપ સ્થિતાંગિનામ વિતત્ય દેશનાર. સમ્યગુદ્ધારકારકા શિષ્યભ્યો: વાચનાદાને અર્થત પરાયણા:
પ્રસ્થાનારાધકાઃ સૂરિ-સન્મત્રારાધનોદ્યતા: કલ્યાદાવનુયોગે ચ દશવૈકાલિકે તથા સંક્ષેપાસ્તા કથિતા યેષાં પંચવિંશતિ સદ્ગુણાઃ
યાનકલ્પા ભવાન્ધી તે વૈદ્યવદ્ હિત કારકા:
એવં સૂરિપદ આગમાદિ વિચારતા ઉપસમીપમાગત્ય પેભ્યઃ શાસ્ત્રમધીયતે ગમ્મતે સર્પતે એભ્ય દ્વાદશાંગોપદેશકા
ચેષાં પાર્ષે શ્રુતસ્યાયોધ્યયનાધ્યાપનોદતા વિબુધાતે નિરુકતાળંદુપાધ્યાયાધ વાચકા
૩ળા
૩૮
Il૩૯
II૪૧
I૪૨ા.
I૪૩
I૪૪
ઉ23

Page #345

II૪૫
|૧૧||
II૪ના
I૪૮
II૪૯
HI૫૧
નિર્મલન કર્તાર: પ્રામાન્તવાસિ પાઠક ઉપાયકાઉપાયાનાં ચિન્તકા: સ્વાન્યભદ્રયો
સુવાર્થોભયવેત્તાર: સંયમાદિષ તત્પરા: વાચનાદાયકા સૂત્રાત શિષ્યmો ગુણ સંભવાત સૂત્રાર્થ સ્થિરતાપન્યોપકારો મોહજયસ્તથા આયત્યપ્રતિબદ્ધ ઋણમોક્ષો ગુણ ઈતિ
સ્વરાદિ શુદ્ધ સૂવાથં: સદાયોગોપયોગિન ગચ્છસ્યોપગ્રહે રક્તા: પંચવિંશતિ સદગુણા મોહાહિવિષવેગાનાં મહાગાડિકોપમા: ધ્યેયં તુર્યપદ નિત્યમાગમાહિ - વિચારતઃ સંયમારાધનોઘુકતા: દ્વિધા શિક્ષા પરાયણા
પદસ્થ પૂજકા માન્યા. નિર્ચન્યા સમતાન્વિતા: શમિનો વર્ણતો શ્યામા નિરારંભા ગતસ્પૃહા શાન્તા દાન્તાય સદ્ભાવા સમવિંશતિ સદ્ગણા:
ગુમાં ભ્રમર સંકાશા નવકલ્પ વિહારિણ:
મુનયો સદા ધ્યેયા આગમાદિ વિચારતા કરણત્રય સંસિદ્ધ પંચભેદં ચ દર્શનમ પંચલિંગ સદાયેત શુભ ભાવાત્મક તથા બદ્વાકર્ષ સંયોગે દેવત્વ સિદ્ધતા પ્રદ
સદ્ દર્શન સદા ધ્યેયમાગમાદિ વિચારતા તત્ત્વાવબોધરૂપ યદુ ભૂરિ ભેદ સમન્વિતમ કરુણા સાધનં સિદ્ધ કર્તવ્યાદિ વિવેચકમ
મૂલં ચ ધર્મદ્રમણ્ય સંયમોર્ષ કારકમ કિયાયા: કરણે નિત્યં સર્વત્ર પૂજ્યતા પ્રદમ સત્યક્રમમાં શાસ્ત્ર જનની હર્ષદ પરમ અધ્યાત્મ યોગ સંપન્ન સત્રિય નયનાંકુશમ મલયાસુંદરી એનૈકેનાપિ વૈર્યમાહિતા
ધ્યેયં જ્ઞાન તદેવેટ-માગમાદિ વિચારતા શકત્યાવિર્ભાવક શુદ્ધ ચિન્તાપચય કારકમ મોહરજૂ લવિયં ચ સત્યાનન્દ દાયકમ
I૫૨TI
//પ૩
I૫૪
પપા
II૫૬ો.
I૫૭I
૫૮.
I૫૯ો.
2િ4)

Page #346

૬થી
I૬ના
II૬ ૨ા
૬૩
I૬૪
I૬૫
II૬૬ાા
મુહૂર્ત પર્યાયણાગાયુ વૈમાનિકા. સુરા મુક્તોડપિ મરુદેવીવૈવ-વિધ યસ્ય વર્ણનમ ક્રમ લભ્ય ચ માંધેન કષાયાણામનેકધા બક્વાર્ષયુત પૂજ્ય યતોભિક્ષુરપિભવેત વલ્લીના મુનયો નિત્ય વર્ધીત વાસવૈરપિ
શ્રદ્ધાદિ સફલ મેન પ્રવૃત્તીતર ભાવિતમ મૈત્યાદિ ભાવના અષ્ટૌ માતરો યસ્ય સાધનમ આગમાદિ વિચારેણ ધ્યેય ચારિત્રમન્વહમ
તુષ્ટિમૂલં મૃત સ્કન્ધઃ દમા શાખા પ્રવાલકા:
શીલં ચાભયપર્ણાનિ પુષ્પ સ્વર્ગ સુખ તથા ફલં મુક્તિ સુખં યસ્ય કલ્પવૃક્ષ-નિર્ભ તપ: નિદાનાતીત બોધેન વધનીય ક્ષમાસ્મસા
શીલવૃક્ષોન્નતૌ યસ્ય સાધના મેઘ સંનિભા પિધાન તૃષ્ણા વદને યાનું સ્વર્ગાપવર્ગયો અગ્નિર્વિઘ્ન લતાબ્બેસે સદભાવાઝુજ ભાસ્કર ઈન્દ્રિયાશ્વરજ્જનિર્ભ લબ્ધિ સિદ્ધિ વિધાયકમ નિરાહાર પદાસ્વાદં સ્વૈર્ય ભાવસહાયદે
અહિંસા સાધન વયે સવૈરાગ્યોન્નતિ પ્રદમ સાધ્યતે વાસવાદિત્ય યેનર્હિરપ્પનર્મલા વિહાય વિકૃત ગુદ્ધિ કુરુ બાહુબલીવ તત
જલેનકૃતમપ્યષ્ઠ વાસ. સ્યાન્મલિન પુન: તપસા નિર્મલો જાતો ન દેહો મલિનો ભવેત સર્ષપાક્ષતદધ્યાદૌ પરમં મંગલં તપ: સ્નિગ્ધાન્યપિ હિ કર્માણિ પશ્યન્ત યેન લીલયા
તપસેત્યાદિ નિયુક્તૌ પ્રોક્તભાવશ્યકે ખલુ
શ્રુતકેવલિના શ્રીસ્વામિના ભદ્રબાહુના રસપાકો વિના નાગ્નિ ન ઘટોડપિ મૃદં વિના ન પટોડપિ વિના તખુન્ નાઘનાશસ્તપો વિના
ક્ષારો વસ્ત્રસ્ય દેહસ્ય જલં સ્વર્ણસ્ય પાવક: નયનચાર્જન હેતુ નર્મલ્ય તપ આત્મનઃ
I૬૭
II૬૮
I૬૯ાા
૭૦માં
૭૧.
I૭૨
I૭૩ી
I૭૪
25)

Page #347

I૭૫
II૭૬
II૭૭ના
||૭૮.
II૭૯ાા
૮ના
I૮૧
જિનેન્ટેરપિ યત્તમ તદભવે મુક્તિગામિભિઃ અજ્ઞાત ભવ-સંખ્યાને યૂષ્માભિસ્તુ વિશેષતઃ અજ્ઞસ્ય વૈ પ્રાધાન્ય મુત્યંગેષ પ્રવેદિતમ્ તવસા સંજમેણાંતિ ભગવત્યાદિ સંમતિઃ - .
ભેદા દ્વાદશ પંચાશત્ સંક્ષેપાચ્ચ વિશેષતા " વિધેયં તપસા ધ્યાનમાગમાદિ વિચારતઃ જ્ઞાન પ્રકાશક પ્રોકતં શોધ તપ ઈત્યપિ ગુમિકૃચરણ શેયં ત્રિયોગાત પરમ પદમ્
સ્વરુપ સિદ્ધચક્રસ્ય એવં કિંચિદ વિવર્ણિતમ વિધિપૂર્વકલ તસ્માદ્ધિવિરાધને ફર્લ તત: ચતુર્ઘટી શેષ રાત્રાનુત્યાય સ્વરમાંધત: પ્રતિકાન્તિ વા વિધાય કાયોત્સર્ગ યથા પદમ્
આસૂર્યોદયતઃ કાર્ય પ્રતિલેખન નિત્યમ્
દેવવંદનમાધાય યંત્રપૂજાડગનન્દરમ્ નવચેત્ય - વંદનાનિ તથૈવ ગુરુવંદનમ્ વ્યાખ્યાન શ્રવણ ચૈવ પ્રત્યાખ્યાન વિધિ સ્વતઃ
સમધા નિર્મલો ભૂત્વા કુર્યાત સ્નાત્ર ૨ પૂજનમ્ યથાગુણં સ્વસ્તિકાદિ કુર્યાદુલ્લાસ પૂર્વકમ્ પૂર્વવત્ વિધિના કાર્ય મધ્યાહને દેવવંદનમ્ પ્રત્યાખ્યાન પારયિત્વા ચાચારૂં ચ તતઃ પરમ્
નોચ્છિષ્ટ ભોજન ધાર્યું સ્થાલ કુચ્ચ નિર્મલમ્ પીત્વાચ્છ વાટિકાં કૃત્વા સ્થાપેય જલ ભાજને અન્યથા જીવહિંસા સ્યાત સંમૂચ્છિર્મ વિનાશતઃ ઉચ્છિષ્ટ ભોજનાદી હિ જીવોત્પત્તિ પ્રકીર્તિતા
તવૈવ વિવિધાહાર પ્રત્યાખ્યાન વિધાય ચ
ચૈત્યવંદનમàવ તતઃ કુર્યા ગુણ સ્મૃતિમ્ દેવાનાં વંદનાદર્વાક પ્રતિલેખન મિત્યપિ દ્વયં સૂર્યાસ્તકાલાદિહ પૂર્વ કાર્ય વિધિષ્ણુભિઃ
મંદિરે દર્શનારાત્રિક મંગલાદિ તતઃ પરમ્ પ્રતિકમણમિત્રેવં કૃત્યા વિંશતિ સંમિતા
-829
II૮૨ા .
RI૮૩
I૮૪ો.
H૮પા
I૮૭ળા
II૮૮
I૮૯ાા

Page #348

H૯ના
I૯૧
૯શ
a૯૩
:
૯૪
I૯૫
૯૬ો
નમસ્કારાવલિગુણ્યા ઐયંત શ્રીપાલ રાસક: શ્રોતવ્ય પ્રહરાદૂર્વે પઠિવા પોરિસી તતઃ અલ્પા નિદ્રતિ સંક્ષેપાદેવં સાધારણો વિધિ
વર્ણિતો વિસ્તરો શેય: ગીતાર્થ ગુરુ યોગતઃ સંપૂર્ણો મંડલસ્યાસ્ય ચરિત્રે પ્રાકૃત વિધિઃપ્રોક્તસ્તદનુસારેણ વિયો હર્ષદાયક્ર:
સિદ્ધચક સમં ના દુત્તમ જગતી તકે રહસ્ય જૈનધર્મસ્ય પૂર્ણમત્ર પ્રતિષ્ઠિતમ્ યે સિદ્ધા યે ચ સેન્સયક્તિ સિદ્ધય7ન્યત્ર એડપિ ચ
તે સર્વે સિદ્ધચકમ્ય સાધનારૈવ સંશય: એકસ્યાપિ પદસ્યાત્રાનેકે ધ્યાનાર્ શિવંગત ભન્નવપદ ધ્યાનાનુક્તિઃ તત્ર કિમભૂતમ્ મનેષ પરમો મંત્ર તત્વેષ તસ્વમુત્તમમ્
અર્થેષ પરમાર્થોડય પદેષ પરમ પદમ્ તામસી રાજસી હેયા સાત્વિક ભક્તિ ઉત્તમ વિધેયાડવંચત્વેન સૈવ સર્વાર્થ સિદ્ધિદા સાન્તો દાન્તો નિરારંભ: નિર્નિદાનો વિધિ પ્રિય
આરાધકોડસ્ય વિશેયઃ વિપરીતો વિરાધક: આરાધ્ય પરયા ભત્યા શાન્તા શીલાદિ ચુક્યા હનું પ્રભવતિ નૈવારાધક શત્રુરવ ચ દિનાનિ નવ પ્રત્યેક ચૈત્રાધિન માસયોઃ
એકાશીતિ દિનાન્ચેવ સાર્ધ વર્ષ ચતુષ્ટયે વિધિનોઘાપન કાર્ય તપસોડને પ્રમોદતા ચારિત્રાત્ પ્રાકૃતાત્ સોયં વિશેયો રાસકાદપિ
સ્વાધીના સમ્પોનેન વરાદિ રોગ સંક્ષય: પૂર્વોત્પન્ના વિનશ્યતિ દાસ્યત્વાદિ ભવનિ ન અધત્વ જંગીતિવં ચ દૌર્ભાગ્ય વિકલાં ગતા કાણત્વ વામનતં ચ ન સ્યાદસ્ય પ્રભાવત: શ્રેષ્યત્વ પિંગલવં ચ મૂલતોડપિ પ્રણસ્પતિ ભૂતાઘુપદ્રવા ભાવો જાયતે નાત્ર સંશય:
32.
TI૯૭ળા
૯૮
II૯૯તા.
I૧૦ળા
I૧૦૧
I૧૦૨
૧૦૩
I૧૦૪

Page #349

II૧૦૫
|૧૦૬
૧૦૭ળા
૧૦૮
૧૧૦૯ાા
૧૧ના
૧૧૧
મુનિસુવ્રતનાથસ્ય તીર્થે શ્રીપાલ ભૂપતિ જાતસ્તનેદમારાદ્ધ મદનાદિ યુનેન ચા સંક્ષેપારાધન પૂર્વ તતો વિસ્તરતો કૃતમ્
ભક્તિ શત્વનુસારેણ જિનાજ્ઞાડવેવમાસ્થિતા નવ વર્ષ શતે પૂર્ણ સ્વાયુષતસ્ય ભૂપતે તદ્ ધ્યાનાત કર્ભે સુર: જાતઃ સુરપ્રભ:
એકવિંશતિ વાધ્યયસ્તત્ર ભુકવાડત્ર માનવા પુનસ્તવૈવ ગવૈવં સંસ્થતિ નવમે ભવ: ઈત્યમેવ કમો શેય: જનની મદનાદિષ ન ભેદો નવસુ યઃ નવસંખ્યાખનુત્તરા
ગુણિતોએકનેકેનાપિ નવાંકો નૈવ ભિઘતે ગુણ્ય સંખ્યા સમાન યદ ગુણાકારાંક મેલનમ્ વીરતીર્થે નવાત્માન તીર્થકૃત્રામ બંધકા ગુસયો નવ શીલસ્ય તત્ત્વાનિ નિધયો નવ
અર્ધન પાર્શ્વનાથોડપિ નવ હસ્તોડ્યોગભવન્
નવનેમિ ભવા: પ્રોક્તાઃ શ્રી વીરસ્ય ગણા નવ પારિવારિક સાધૂનાં ગણોકપિ નવ સંખ્યકઃ ન ચકાન્તોત્ર લેશેન વિવિધા બોધ હેતવા દુર્લભા ધર્મ સામગ્રી દુર્લભ માનવો ભવ દુર્લભ સમયોગગ્રસ્ય મન્ટો યમપિ દુર્લભ અધ મે સફí જન્મ પાવના રસના કૃતા સમય: સાર્થકો જાતઃ સિદ્ધચકસ્ય સાધનાત્
સુલભા ભોગ સામગ્રી નિયમાન્ ભવ સાધિકા
ન તથારાધના ચેય વિશ્વ વિઘ્ન વિદારિણી ધન્યાનાં પૂર્વ પુષ્યાનાં સાત્ત્વિકોત્સાહ શાલિનાં જાયતે નિર્મલા ભક્તિ સિદ્ધચકસ્ય સાધને મૂલ્ય નૈવખતે સર્વ અધ્યક્ષ યમ્ નિરીક્ષ્યતે
સાધના સિદ્ધચકસ્યામૂલ્યા નિર્વાણ દાયિની ત્રિતત્ત્વારાધનાSખ્યત્ર સવ્રતારાધનાપિ ચ દાનાધારાધના શુદ્ધા મોક્ષમાર્ગાધિસેવના
II૧૧૨ા
I૧૧૩
II૧૧૪
I૧૧પ.
II૧૧૬ો.
૧૧ળા
I૧૧૮.
I૧૧૯

Page #350

I૧૨ના
I૧૨૧
૧૨૨ા.
૧૨૩
II૧૨૪
II૧૨૫
II૧૨૬
નિર્જરા સંવરી તત્ત્વ નિઃશ્રેયસ કારક
તત્રિબંધન યોગેષ સિદ્ધચક્રસ્ય મુખ્યતા શાશ્વત શર્મ મોક્ષમ્ય સાધનાડધ્યસ્ય શાશ્વતી અટાહિકા દ્વયં ચાપિ શાશ્વત નાકિનામપિ
તસ્મિન કાલે સૂરાઃ સર્વે દ્વીપે નંદીશ્વરાભિધે
વિધાયાષ્ટાહિકાનન્દ લભત્તે કર્મ લાઘવમ મિથ્યાત્વાવિરતિ યોગા કષાયા ઈતિ હેતવ: સંસારસ્ય નિરુદ્ધયન્ત સિદ્ધચક્રસ્ય સાધનાત્ સમ્યગદર્શન સંશુદ્ધિ સહારો વિરતેરપિ
ઉપશાન્તિઃ કષાયાણાં પ્રવૃત્તિઃ શુભ વર્માનિ નવાનાં કર્મણાં રોધઃ સંચિતાનાં ચ નિર્જરા ક્રમાદાત્મસ્વરુપ ચ નિર્મલ સ્ફટિકાશ્મવત
શુકલધ્યાન પ્રતાપેન ઘાતિકર્મ ચતુષ્કમ્ દધ્વાગડનુવંતિ કેવલ્ય વધેતોહતાં તતઃ શ્રેષ્ઠ ધ્યાનાગ્નિના શીઘ્ર કર્મ કાષ્ઠ વિદાહકાર સિદ્ધા રક્તોડનલો વર્ણો રક્તઃ સિદ્ધીશિતુર્મત વિષાપહં વિનીત ચ મંગલ સદુ રસાયણ
પ્રદક્ષિણાવર્તમેચમ-દાહયાનિંઘર્ક ગુરું કંચનાર ગુણા એતે ઘટને સૂરિપુ કમાત યથા સ્વર્ણ વિષે હન્તિ નત્તિ મોહ વિષે તથા
સ્વર્ણ વિનય સંપન્ન વિનીતા સૂરયસ્તથા ગીયતે મંગલ સ્વર્ણ સૂરયો મંગલાત્મકા તીવ્રરોગામહં સ્વર્ણ તત ઉક્ત રસાયણ ભાવરોમાં પ્રવ્રુત્તિ સૂરય સ્તન સંનિભા
સ્વર્ણ પ્રદક્ષિણાવર્ત સંઘભદ્રાનુગાતે ચતુર્વિધ સંઘ ભદ્રા-નુકૂલા સૂરયો મતા નાગ્નિના દદ્યતે સ્વર્ણ વિકટાપતિ વહિના દફ્ટને સૂરયો નાતોડદાહયાતેંડપિ પ્રભાષિતા નિંદાપાત્ર ન ચ સ્વર્ણ અનિંદ્યાઃ સૂરયસ્તથા સ્વર્ણ ધાતુ ગુરુ પ્રોકતં સૂરયો ગુરવસ્તથા
I૧૨ના
I૧૨૮ા.
I૧૨૯
I/૧૩ના
HI૧૩૧
I૧૩૨ા
૧૩૩મા
I૧૩૪
29

Page #351

II૧૩૫
I૧૩૬ો
૧૩ળી
I૧૩૮
૧૩૯ાા
/૧૪ના
II૧૪૧
II૧૪૨
એવમષ્ટ ગુણ પ્રામા પીતા શ્રી સૂરયો મતા ધ્યેયસ્તત્પીતવર્ણોન સૂરયો ધર્મનાયકા
મેઘવલોપમાનેન શિષ્યાનું પાષાણ સંનિભાનું દત્વા પલ્લવિતાન બોધ કુવૅતિ વાચકા અમી તદાદિકારણેભ્યન્ત પાઠકા નીલ વર્ણતઃ ધ્યયાશ્ચિત સ્થિરત્વેન સિદ્ધચકસ્ય સાધકે:
શ્યામં સ્વાદ ભાનુતાપેન યથા વસ્તુ તથા મતા તપસો શ્રમણા શ્યામા તદધ્યાન શ્યામ વર્ણતઃ જેતા ગુણસ્વરુપેણ અંતિમ દર્શનાદિયા તદધ્યાન શ્વેત વર્ણન તસ્માત કાર્ય વિવેકિભિઃ કારણાન્તર મીમાંસા વર્તતડત્રાગનેકધા
વર્ણાનાં વર્ણન પ્રોક્ત તેભ્યઃ સંગૃહય દેશતઃ આસન્ન મુક્તિ ભવ્યાનાં સદૈવ વિધિ ભાવના અભવ્યાદિક છવાનાં વિધિ ત્યાગોદવિધી રતિઃ
ઐહિકાથભિલાણાનુષ્ઠાન યદ્વિધીયતે વિષાનુષ્ઠાનમેતતુ શુભાન્તઃ કરણાપહમ્ પારલૌકિક કાંક્ષાજં ગરાનુષ્ઠાન મુચ્યતે ગરં સંયોગજં તદ્દત સમયાન્તર પુણ્યહૂત
અનનુષ્ઠાનમેતતુ શૂન્યચિત્તેન યા ક્યિા
અકામનિર્જરા ચાત્રોપયોગ વ્યતિરેક્ત અનુષ્ઠાનગતાદ્રાગાદ સુમર્ભિર્વિધીયતે શેયં તહેત્વનુષ્ઠાન પરમાર્થ પ્રદાયકમ્ જિનમાર્ગ પ્રતિપ્રીત શ્રદ્ધાલુ વિધિ રાગવાનું
સાત્વિકોલ્લાસ સંપન્ન કરોતિ યામનુઝિતિમ્ સાડમૃતાનુઝિત્તિ જોયા કર્તા તદ્ગત માનસ કિયાકાલ વિધાયી ચ ભાવવૃદ્ધિ સમન્વિતઃ
પુલકિતો વિસ્મયી ચ ભવભીતઃ પ્રમોદ ભાગૂ લક્ષણલક્ષ્યતે લક્ષ્ય સાધના બહુલાભદા ભો ભવ્યા ! એતદાકર્ણ સમ્યક્ ચિત્તે અવધાર્ય ચ કાર્યા સાધન સંપત્યા સિદ્ધચકસ્ય સાધના
330
II૧૪૩
૧૪જા
II૧૪૫
II૧૪૬
૧૪ના
I૧૪૮
II૧૪૯ાા

Page #352

પ્રશસ્તિઃ
બાણનિધાન નવેંદુ પ્રમિત્તે વર્ષેઽક્ષય તૃતીયાયામ્ શ્રી નેમિસૂરિ સુગુરો: વિનેય લઘુ પદ્મસૂરિરહમ માહાત્મ્યાન્વિત ભાવં નવપદમય સિદ્ધચક્ર સાર્ધ શતમ શ્રીમદહમદાબાદે સ્તોત્રં ચક્ર પ્રમોદેન
શ્રી સિદ્ધચક્ર સ્તોત્ર સંદોહ શ્રી અરિહંત પદ સ્તોત્ર
મંદિય સાસયણાહ, વીર કરુણાયર ચ ણેમિપયં, સિરિ સિદ્ધચક્ક થુત્ત્ત, રએમિ પુર્ણાષ્પમોએણં પરમેષ્ઠિ પણમચ્યું, સમ્મદંસણ ગુણાઈય ચક્કે, એયાંઈ નવપયાઈ, તત્તે સિરિ સિદ્ધચક્કસ તિસ્થેસર પણત્તો, ચઉવિહ ધમ્મો પરખ સુખહઓ, તત્વ પહાણો ભાવો ચિત્તાહીણો ય સો ણેઓ
ચિત્ત થિરત્ત બલેણું, ણિમ્મલ ભાવો અણગ્ધ સિદ્ધિયરો, મણથે હેઉનિવહે, ણવપય સંસાહણું પરમં સિરિ સિરિવાલુબ્વ જણા, પકુષ્ણતા સિદ્ધચક્ર પરિપૂë, અવ્યાબાહ સોખ્ખું, લહંતિ અચિરેણ સમએણં
નવપય સાહણ મૂલં, સુહ પરિણામો જિર્ણસ સંદિઠ્ઠો, તં લહઈ નિમ્મલપ્પા, ભેયાભેઓભય સરુવો તત્કરિહંતજ્ઞાણે, તણુ પયણી રુવ ભાવવત્થાઓ, ઝાએઅવ્વા જત્તો, પાસઇ અપ્પા નિઅંમિનિઅં
પઢમ પયપ્પણિહાણં, આગમણોઆગમેહિં કાયવ્યું, ઉવઓગ નાણ કલિઓ, પઢમો કિરિ અણિઓ ઇયરો અરિહંત ણાસિય, બબ્ઝભંતર રિઊણ વિણ્ણાણું, ણિચ્ચ પહાય સમએ, ણમો ણમો ઈય કહેયવ્યું
ણિખેવ ચઉકકેણં, તેર્સિ ણેઓ સમુલો ભાવો, અરિહંતિ ણામ અરિહા, ઠવણા અરિહંત પડિમાઓ સંજાય ભાવિભાવે, નિબંધણ તેં સુર્ય સુએ દવિયું, જેહિં અરિહંતનં, લદ્વં લખ્ખું ચ તે દુવ્વા
331)
1194011
1198911
11911
11211
11311
॥૪॥
પા
॥૬॥
11911
11211
men
119011
119911

Page #353

II૧૨ા
II૧૩
II૧૪
II૧૫
+૧દા
II૧૭
II૧૮
ભવ્ય સમોસરણત્યે, ખાસિય દોસઠ પાડિહેરજુએ,
અઈસય ગુણગણ કલિએ, ભાવાહિતે પશિવયામિ પુવ્રતઈય ભવગહણે, નરભવે વીસઠાણ વિહિ જોગા, સંચિય જિણનામ વરે, અરિહંત ધૃણામિ બહુમાણા
ચરમભવે નિવઈકુલે, સમાગએ સુવિણ સૂઈએ કુસલે, દિસિ કુમરિંદ સુરહિંન્દુએ, નમંસામિ અરિહંતે વિયરણ તોસિય ભવિએ, સાહિય ચરણે વિલદ્ધ મણનાણે, અમાય સમ્મનિલએ, અરિહતે સબૈયા વડે
અઈસય ચક્રિકલિએ, જમ્મખણા નાણતિતય સંજુને, સિઠયારે જુવ્રણ સમએ, પણમામિ અરિહંતે અડવણ પમુહપગઈ, જેસિં બધે વિશુદ્ધ લેસાઓ, અડતીસ સયસ્સ તહા, સત્તાણે જિણવરે વદે સુઝાણાલંબણએ, વરિય સંપત્ત અવગ સેઢીએ, વિદે તે કય પુલ્વર્કિંઈ રસધાયાઈ પણવિહી હાસિઈ વિસઈપગઈ, નવમે દસમે વિણઠલોહ બલે, ગયો છઉમળ્યે, દધ્વરિહંતે પણિવયામિ
ખીણકસાયંત ખણે, ગયઘાઈ તિગે સુનિચ્છયાયા,
તેરસમે વવહારા ઝાણંતરિએ મહાનાણી જિણનામોદયશંદી સમોસરણ સોહિએય ચરિવે, સરલોવએ સદાઈ વયણાઈ ગુણ સહિએ કમખએ રૂદમિઓ, અઈસય પરોવસોહએ, જેસિં,
સુરવિહિયા ગુણવીસાઈ સયા તે જિણવરે વદે અઇસય ગુણ વિત્યારો, સમવાયંગે વિરાયએ જેસિં, વરવયણ ગુણ વિયાસો, હા અરિહતે સરેમિ સયા
વસુહાએ વિહરતે, સુરકોડિ સેવિએ જહણાવિ, ધમ્મકહિ સત્યવાહ, વદે વીરે મહાગોને સમણોવાસંગ સુજો, વણિય ભાવે સુમાહણેપકિવે, ણિજામગ મમ્મદએ, ભાવરુહતે પક્ઝાએમિ
ણિય કમૅગરહણે ઝાણાઈએ પસન્ન મુહકમલે, કલ્લાણ વણવણે ભાવાવંદામિ અરહતે
૧૯લા
||૨શી.
II ૨૧
૨૨શી
૨૪
૨૫.
૨૬ાા

Page #354

૨૭મા
In૨૮II
૨૯ો.
In૩ણા
૩૧.
૩શા
In૩૩
૩૪
અય્યતા તિર્થીયરે, પયત્ન ભાવે મગંસિ ભાવેંતા, સચ્ચાણંદસરુવા, ખિં ભવિયા હવંતિ મુયા ઉવયારિત સહાવા, જે પય પણગે પયાસિયા પઢમા,
ણે પૂજતિત્થણાહા, સરિયલ્વા ચિત્ત થિજેણે મણુયાં પુણેણં ણવષય સંસાહણં ચ પુણેણં, લભઈ તા પઢમ દિણે અરુહંતારાહણે કુજા
ગુણલખા વિહિમાણો, અમિય વિહાણમ્પવિત્તિ પરિમુઇઓ, સિરિ સંઘો સિરિ નિલઓ, મંગલમાલા લહેઉ સયા અરિહંતસ્યણ ઝાણા, વંદણ હમણહિં રોગ વિદવર્ણ, ઉવસગ્ન વગૂ વિલઓ, ણિયમા ચિતંબુ ઉલ્લાસો ગુણગંદણિહિંદુ ૧૯૯૩ સમે સિરિ ગોયમ કેવલરિવરદિયો,
પહુધમ્મ પુણરસિએ, જઈણઉરી રાયણયરમેિ સિરિ સિદ્ધચક્કસંગ. થરં તિભેંસરાણ પઢમમિણે, સુગહિયકખાણ મહાવયારિ ગુરુગેમિ સૂરીણ
સીસેણ પોમ્મણ રઈયં સિરિ કુમુયસાહ પઢણઢ્યું, સિદ્ધાઈ–વણાઈ અઠ કરિશ્તામિ સેસાઈ
શ્રી સિદ્ધપદ સ્તોત્ર યુણિય પરમગુણનિલય, ગેમિપણું પુણ ભાવ સંપુર્ણ ણિમલ સિદ્ધત્થવણ, કરેમિ સિરિ સિદ્ધચક્કગયું
સહજાણંદ ચઉષ્ઠ થિયા સંજમપેય ભાવભર, પણદસપયારપાં, સણાયણ સિદ્ધમભિવદે ણામાઈયભેણે સિદ્ધા ચઉહાપણુઓગવાએણે સિદ્ધતિ જાણ સામે, તે સિદ્ધા હુતિ નામેણું સિદ્ધાણં પડિમાઓ ઠવણા સિદ્ધા સુયા સુણેયવ્યા
લદ્ધા ન જાણ સિદ્ધી ફુગ્ગા તે દષ્ય સિદ્ધા ય વઢ઼તરિહંત તે અંતિમ ગુણઠાણ દુ ચરિમ ખણમેિ, બિયસરિ પયડીપતે તેરસ પયડી સેલેરી
ખાસિય ણિરુદ્ધ જોગા સિદ્ધા દબૅણ પાવએ મુક્તિ,
ભાવિ સરુવર્ણ સિદ્ધાણો ભૂય ભાવેણ ણિય ગુણ રંગ તરંગે પણઠ દેહાઉ કમ્મ જોણિ ભવે, સંસાહિત્ય વિર સંતી સિદ્ધ ભાવેણ વંદામિ
- ઉ33)
-
Inલા
III
III
||૪
પા
IIળા

Page #355

I૮
૧૦
||૧૧||
II૧૨ા
II૧૩.
૧૪
સિદ્ધપયપ્પણિહાણું આગમનોઆગમેહિં ણાયબ્ધ
ઉવઓગ બોહસહિઓ પઢમો કિરિયણિઓ ઈયરો રુવાઇય દસાણંણીસંગાણ સહાય સિદ્ધીણ, અણીસં ભાનુગમણે ણમોણો ઈય કહેલ્વે બિઇયરિણે સિદ્ધાણં ઝાણાનલદઢ કમ્મકઠાણું,
ઝાણું કરંતુ ભવ્વા ભાવારણ વણેણં સુષંતિમભેઅહિં તિજોગરોહ કમેણ જે કિચ્ચા, અફસમાણ ગઈએ સિદ્ધિ ગએ તે સયા વંદે
પત્તિનિહા અઠગુણા પાણેણં તો ય કાંઈ, અઠપિહાણ સમાઈ, તબિરહ ગુણઠગ વિભૂઈ અણિવંથાગિઈએ, સાહીણાણંદિએ નિરાબાહે, અપુણરાવિત્તિગએ, સિદ્ધ વંદામિ તે ભાવે
અવગાહ તિભાગુણા વગાહણા જાણવાસ સિદ્ધસિલા,
એરંડાઈ નિદંસા લોગંત ગએ ઈગ ખણણ જે દેવાઈય સોકખ તત્તોડગંત સુહ પર જેસિં, અવ્યય પયપત્તાણં સાદૂ અણનેણ તે વડે
Wલી થંભ સમાણ ભવ ભોગ સુઈ વિસેસ પરતંત, તહ ણચંતિયણગંતિય તહાણેવ સિદ્ધાણં અણાઈ ભોગ કર્જ ખુહાણિવત્તી તઓ ચલા સંતી, જેસિં સાસયસંતી તે સિદ્ધ સબૈયા વડે Pયંપિ સિદ્ધ સમ્મ કેવલિણા ભાસિઉ નઉણ સ,
ઉવમાગેણં મિલેચ્છ પુરસોકખ દિલ્ડંતા ણિગુણસંત ગુણપ્ટે ડિએપ્પાં વપયા સગા ભાવેણ, પુણ ક્યW ભયંત વદે અકલોદએ સિદ્ધ
રુવારુવ સહારે સિબ્બીએ પારમત્યિયાણદે,
ઉવસમિય વિહાવગ્ગી સિદ્ધ ઝાએમિ હરિસેપ્યું સાહાવિય પુર્ણતં જ રયણ સંનિહ સયા જેસિં, તહડણંગ વિણાસયરે, અણંગ રુવેરવિખ્ત વડે
ભોગી વિચત્તભોએ સવણણિવણ ચંગ ભાવેય, ભેય વિયોગય સરણે સત્તિય રંગેણ તે વદે
I૧પ
૧૬
૧ળા
૧૮.
II૧૯ાા
૨
II ૨૧
II
II
--034

Page #356

||૨૩
૨૪
II ૨૫
||૨૬ો
૨૭ળા
૧૨૮
||૨૯.
૩૦ના
અણાઈણ ગહરં સિદ્ધાણં ણેવ કમ્મ વિરહાઓ, કિં લોહચુંબ વિરહ લોહગરિસો કયા હોજ્જા
કેવલણણવઓગી પરમિઢે ઇતીસ મુકખગુણે, ચિય કમાઈ ધમ્મતે નિરુત્ત સિદ્ધ સરેમિ સયા પેરગ કમ્મપહાવા, તિરિગમણે હોજ કમ્મગુરયાએ, અહગમણે જીવાણું, ન દૂણિ ણિક્કમ્મ સિદ્ધાણં ગવ્ય છઠ ભાગે વાસી જખાઈ વિલય સિદ્ધાણં, સિમ્પલ થિર જસકિત્તી વદેડકખર જુયલ સિદ્ધપત્ર ચક્કજુયેલ દિઠંતા બઝભંતર પસત્ય તત્ત બલા, મુત્તીઈ બોહેઈ સંજોગો નણહ રિસુએ
અહિલાસુસુય ભાવો દીસઈ લેસણ ણવ જત્ય સુહે, સિદ્ધા તમેિ નિલીણા મીણા જહ વારિ સંદોહે કમ્માણુય સમ્ભાવા દેસ કયત્થા અજોગિ મુશિવસહા, સંતહાપરમાણંદી ઉલ્લાસા થણેમિ તે સિદ્ધ સ્વાઈદસાએ સિદ્ધાણં ભાવણ કુહંતાણં,
ભેયાં પંક વિણાસો જોઈ સરુવં ચ પયડેજા સુકન્ઝાણગ્ગીએ દહતિ જે સયલ કમ્મઠાઈ, અણલ સમાણ સતાવે તે સિદ્ધ સયા વડે
એયમેિ દિસે ભણિઓ હામત્યવણઠગસ્સ ઉસ્સગ્ગો, અઠઠણુમાણેણં પયર્મિણા સોન્થિયાઈ વિઠ્ઠી આરાહણાઈ સમએ સીલ સુદ્ધ સકારણા વાણી, મણઠાણ વલ્થ સુદ્ધી ઉદસવિહી સમાસેણે
એયંમિ સુખસંગે ગુણિગુણ સંસાહણં ચ તિઉડીએ, દાણાઈ સાહણાવિય બહુલાકઓ સુહાવસરો સિદ્ધસરુવ પયાસો પણવણા સિદ્ધ પાહુડે ભણિઓ, લોયમ્ફયાસ ગથે અઠગ પમુહેડવિલેણ પુણોદય વિહિ સમએ પરમુલ્લાસો મણંસિ ધરિયડ્વો
વિહિરાગોડવિહિચાઓ કાયવ્યો સવ્ય જણે મોણી તહેવ કુજા ઇગધણાયંબિલ જહા સત્તિ, ઉચ્છિષ્ઠ છડિજા ણો મિયોર્જ ચ ગિહિજા પિચ્ચા જલં ચ પત્ત, જલસ્સ લૂસિજ ણેવ વિસરેજા,
ઉ35
In૩૧
૩૨ા
૩૩મા
૩૪
૩૫
૩૬ો.
૩ળા.

Page #357

H૩૮
૩૯ાા
૪ળા.
II૪૧
I૪૨ા
સંમૂચ્છિમ સમ્ભાવો હોજ વિવરીય કરણેણં સવ્યકિણેસુ સાહારણો વિહીપાલ પંક વારિણિ હો, પUદિયાણુઠાણ વોટ્ઝ, સમયપૂસંગે
સમતા સિરિ સિદ્ધ પયત્વભાવે સયા વિભાતા,
હોંતિ નિરંજણ ફુવા ભવ્યા ખિપું પમોએણે સુદ્ધ સર્વ નિયાણા જતે પય પણગે પયાસિયા બિઈયા, રેપુજ સિદ્ધિશાહ ઝાએયવ્યા વિહાણેણં
મણુયાં પુણેણં ણવષય સંસાહણં ચ પુણેણં, લભઈ તા બિય દિણે સિરિ સિદ્ધારાહણ કુજા ગુણગણ રંગ તરંગો અભિય વિહાણાયરા ઇય પમુઈઓ, સિરિ સંઘો સિરિ ગેહો મંગલમાલા લહેઉ સયા સિદ્ધપયરયણ સરણા વંદણ માણેહિ તિમિર વિદવણ,
ઉવસગ્ન વગૂ વિરહો ણિયમા હિયયપૂસણાં ગુણગંદણિહિંદુ (૧૯હ્ય) સમે રિવ્વાણ દિણે મહિહિ વીરસ, સિરિ સિદ્ધચક્કભત્તે જઈણઉરી રાયણયરશ્મિ
સિરિ સિદ્ધચક્કસગં સિદ્ધત્થવર્ણ વસં હુઈમિણે, સુગ્રહિયશ્માણ મહાવયારિ ગુરુષેમિ સૂરીણું સીસેણે પોમ્મર્ણ કર્યા મહોદય સમીસપઢણદ્ધ, અઠ કરિસ્સામિ મુયા આયરિયાઈણ યુત્તાઈ
(૪૩
II૪જા
II૪૫
|૪૬ાા
II૪૭
II૧ |
IIRા
શ્રી આચાર્ય પદ સ્તોત્ર પણમિય પરમાણંદે પત્થાણે, ણેમિસૂરિ ગુરુ ચરણે, સિરિ સિદ્ધચક્ર ગયે આયરિય પત્થવ કુણેમિ
પંચાચાર વિહાણે દકખે ભવિયાણ તે પયાસંતે દવ્વાઈય વિણાણે તે આયરિયે પરિવયામિ દિલ્લે વર સંહણે વર સંઠાણે પમાય પરિહાણે, સંધુણાઈ વિહિકુસલે સવ્વાયરિયે સરેમિ સયા | શાસિય કસાય પયરે કરણદમણ સાવહાણ થિર હિયએ; :ણવસિલ ગુત્તિકલીએ તે સૂરિગણે થુણામિ સયા પણસમિઈ તિગુત્તિ હરે, મહવ્યાયાર સાહણે સુહએ; વરભાઈ કુલાઈ ગુણે, ણિચ્ચે ઝાએમિ સૂરિજે
ઉ36)
II૪
પા

Page #358

III
લા
૧૧ાા
(૧૨ા
આગચ્છે છે જે દર્દૂ ગોયમાઈ જુગપવરાઃ
તારિસ પડિરુવગુણે ભાણુ સમાણપયાવડે સાયર સમ ગંભીરે અમિય સરિસ વયણરયણવરવયણે; ધીરે બુદ્ધિણિહાણે, સૂરીવર દેસણે વદે
જુગવરણાણ સમાણ વિણાણ જેસિ સોહએ વિલિં; તે સોમાહિત્ય સંતી અપરિસ્સા વા વિકલ્થય વિવિહાભિગ્રહણિરએ ગણઠ સંગહ વિહાયરે વીરે; અયલે પસંતભાવે, જઈ ધમ્મારાહગે વદે
ખણભંગુર દેહાઈ હોજ ણા શરણં ભવમેિ રામાઈ, દુહખાણી સંસારો એગો ગમણાગમણે કુન્ન બંધઈ એગો અપ્પા ભેજઈ કમ્બાઈ ણો પરો ભાગી, દેહો અણો જીવો એવું વર ભાવિએ વદે કાયા અસુઇણિકેય મિચ્છરાઈ તહાડડસવા ભણિયા,
સમિઈ પરિસહ પમુહો સંવર મો મુણેયવ્યો બારસ ભેઓય તવો ણિય સંચિય કમ્મણિજરા કરણે; ચૌદસ રજૂપમાણો, લોઓ છવાઇ પરિકલિઓ
સુલહું ચકિત્તાઈ સમ્મત્ત દુલ્લાહે જિણાહીઓ; સોચેવ ધમ્મદેસી એવં સુહભાવણા સૂરિ સેવિય ગુરુકુલવાસે જિયણિકે દસકાલ ભાવણે; આસણ લદ્ધપડિહે, વદે સૂરીસરે સયયં
ઉવણય ગય હેઉણે, પિગમાહરણપહાણ તત્તણે;
સુતત્વ વિહિણુ વરે થિર પરિવાડી અણાસંસી ગહણાસેવણ સિકખા પયાણ કુસલે ણવીણસીસાણં: જિય પરિસે સમયણે વદ ગીયર્થી વચ્છેલ્લે વિણય પવન્ત્રણ સીલે, અડવિત ગણિપયા સમાઈણે;
આયરણાઈ વિચિઠે વિહિણાક્યરિએ પરિવયામિ વિણાય વિવિહ ભાસે, ગચ્છ સુહસારણાઈ વિહિ દકખે સુઈ નાણ સંજમતવે ઉજુત્તે ણમામિ સૂરિંદ
બારસ પડિમાવાહિ રખિય વયે ચા પાવગ નિયાણે; . વિજિય પરિસહ સેણે, ચોદસક્રિય ભેય તણય રે
૧૩ો.
૧૪
II૧૫II
૧૬ll.
T૧ળા
૧૮.
I૧૯ી
(૨ના
- ઉ37)

Page #359

વયણાવસ્સાય લેસા, ભાસા છ દોસ હવિય સંબોહે; વિવિષેસણા પાત્ત ભયમય વિયલોવગિઇ સત્ત
અડ ગુરુ ગુણ સુદ્ધિપએ અડવિહĒસણ ચરિત્તના; જોગંગણુઓગહરે, કમ્મણે સિદ્ધિ દિદ્બિ કરે નવવિહ કપ્પ વિહારે, તત્તુવએસે નિયાણ પરિહારી; નવભેય બંભચેરે સૂરિ વંદામિ વિણએણં
ઉવવાયા સંવરણા ફિલેસહાસાઇ છક્ક પરિચાઇ; દવિહ્ સમાયારી, સમાહિ સંપત્ત વિકસાએ સોલસ સમાહિ ભેયા સણ સદ્ધિવગે અપડિસેવી; મુણિ ધમ્મ વિણય વેયાવચ્ચણેકપ્પ પરિહારી રુઇ સિમ્બંગોવંગપ્પ પરિસોહિએ મહાપર્ણો; ગિહિ પડિમન્વય કિરિયા ઠાણુ વએસપ્પયાણ પરે પાયચ્છિન્નુ વઓગો વગરણ વર દેસણા મહાફુસલે; તવ ભાવણ મુણિ પડિમા નિરુવગે ણમામિ સૂરિવરે જિય ગુણઠાણુ વએસે પડિરુવાઇપહાણ ગુણણિલએ; ગારવ સણ્ણા સહ્યચાઇ જોગસ્સરુવણે દવ્વાભિગ્ગહયારી ઉગ્ગમણુપાયણોવએસદએ; સંજમવયણપદંસી વિરાહણા દોસણીસંગી
પવાએઽટ્કારસઽજુગે જેણ પયચ્છએ દિખ્ખું; ણિપ્પાવ જોગ વિત્તી તે વર સૂરીસરે સરેમિ કાઉસ્સગ્ગ પદોસે સગ દસ મરણે જિયાણ બોહંતે; એસણમંડલિ દોસે મિચ્છત્તઽસમાહિઠિઇ વિરએ
સબલણિબંધણ વિરઇ સિક્ક્ષરકા ઠાણોવ ક્રંસગે વિષ્ણે; ચત્તëતરગંઠી પરીસહાવસર જ઼િબ્નીએ
સમણગુણાલિ વરીએ નવ કોડિ સુદ્ધિ રણુજુત્તે; પડિલેહણાપમત્તે કાયકિવે વેઇયા સુદ્ધિ
આયરણાઇય ભાવે ણિમ્મલયર જોગ સંગહાયરણે; અડવીસ લદ્ધિ લલિએ પહાવગે ણમામિ આયરિએ પાવસ્તુય પરિવજ્જી વિસોહિ ગુણદેસગે ઉયારમણે; વિજિયંતરારિ વચ્ચે મોહઠ્ઠાણા વિલિનંગે
338
૫૨૧૫
112211
112311
112811
ારા
॥૨૬॥
112911
॥૨૮॥
॥૨૯॥
113011
113911
॥૩૨॥
માણા
||૩૪॥
॥૩૫॥

Page #360

૩૬ II
(૩૭I
|૩૮II
||૪ળા
I૪૧
૪૨||
વિવિહાંઈ સિદ્ધગુણે સંસતે છવભેય સંદોહે; સંતવિસગ્ગ વિણયા ઝામિ સૂરીસે હા વંદણ દોસ પસંગ વિરએ પવીરિયાયારે; સાયણ વિજોગે આયરિયે સબૈયા વડે વય ભાવણંગ નાણી જિણસાસણ ગયણ ભાસ ભાણુણિયે ધમ્મધુરંધર વસહે પરોવયારપૂમોયહરે ગ પઇeણગ છેઠાણુઓ ગંદી સુમૂલ સુત્તહરે; રાગ દોસવિત્તી સયય વંદામિ સૂરીસે તિગરણ પચાયારે સામાયારી વિસિષ્ઠ સક્ઝાએ;
સમિઈપવિત્તિમોએ વદ સૂરીસરે વિહિણા વયણ જણણીરાએ સુદુહસેજા પર્વણાણિઉણે; મઝાણવિભગે તિસભ્ય ભાસાઉ બોહિતે વવહારતકવિણએ વાઈ ગુણાલંકિએ પઓગણે;
ચઉવિહ બુદ્ધિ નિહાણે ણવતર પયાસગે વગે વિષ્ણાય જગદિઠી પગમાંસપયાઇ પવરગુણે; તઇયંગુત્તાઇસએ અહિલાયરિએ ધૃણામિ સયા તઈય દિણે થિરહિયા આયરિય પયપહાણ પણિહાણ;
છત્તીસ ગુણ પમાણા, કાઉસ્સગાઈ કાયવ્યું ગુરુયરાસાયણડકુચ્છ મંગલડિઝપ્પયાહિણાવત્ત; વિણઈ વિસાવહ ભાવ કંચણમિણમઠ ગુણકલિયે
આયરિયા ધમ્મગુરુ ભાષામય ગણવહાર ગુવએસા; સિરિ સંઘ માણણિજા સાસણ વિગ્ધાવણોયયરા ઉવસગ્માણલ જોગે અડઝભાવા સુયામિયસાયા; ણિય પરણિયાણુકૂલા તરુદિઠણ ણસ્મયરા
વરદેસણોસહીએ મોહુગ્ગવિસાવહાર નિઉણયરા;
કંચણગુણ જોગેણ પીયાસૂરી મુર્ણયવ્યાઃ સિમ્બેવ ચઉકેહિં તાંય પયવિચારણા પકરણિજ્જા આયરિયખા જેસિં રામાયરિયાય તે ભણિયા
આયરિયાણં પડિમા ઠવણાયરિયા જિણાગમે ભણિયા; સન્માવેયર ભેયા ઠવણા સિરિ ગોયમાઈશં
ઉ39)
૪૩.
૪૪મા
II૪૫.
I૪૬ાા
૪૭.
I૪૮ાા.
૪૯ાા
૫૦

Page #361

I૫૧ી
પ૨ા.
II૫૩
II૫૪ો
Rપયા
||પદા
અણહવણીયં જેહિં આયરિયાં સ જેહિમણુણ્યં, દવ્યાયરિયા સમએ તે વત્તા ભુવણ ભાગૃહિં
બારસસય છણવઈમ્પમાણ ગુણભૂસિયાય ગીયસ્થા, આરાહિય સુય જોગ સંસાહિત્ય સૂરિમંતવિહી અહુણા જિણવઇભાણ વદ્ગતિ ણ કેવલિપ્પહાણસસી; તત્ત પયાસય દીવા આગમછંદા ગણા હીસા
ભવકૂવંમિ પડતે જણે કરાલજિયાત ભર ભરિએ;
વરસિખ્ખા રજૂઆ સમુદ્ધરતા ક્વિબુણિહી તિર્થેસર સામજે મહાહિગારી સયાસયા સરલા ભવતિયણીવાણરિહા વિહાવવિયલા અગણ ગુણા
મુણિગણ તત્તિ વિહોણા આયોવાયષ્પવીણ શિક્કામા; ફલ કિરિયા જોગાવંચમા સુયત્નપ્રયાણપરા ભાવાય વરવિન્દ્ર સરણાગય વક્તપંજર સમાણા; વરસિદ્ધિમિંગવાસા ભાવાયરિયા જલય તુલ્લા સિરિ ગુરુ ગુણ છત્તીસા છત્તીસગ્ગથ વણિય સર્વે
પયરણ વર સંબોહે પરવિએ વિત્યરા વડે પવરાગણ મુણિહિં પરં પાવિએ પયપુણા; તે ધણા લદ્ધ પાયા ધણાયરા લદ્ધતપારા
તે વીરાવર ચરણા મિલયર દંસણા મહાવિઉહા;
જે સયયં બહુમાણા વિહિણા સેવંતિ સૂરિપએ આયરિય પવિઆરો આગમણોઆગમેહિ થાયવ્યો; ઉવઓગ બોહ કલિઓ પઢમો કિરિયણિઓ અણો ઉદસ વિહિ ભણિઓ સામણ વિહી જહેવ સિદ્ધ થવે;
એન્જડત્ય વિષેઓ સો સાગભવ્ય મણુએહિં સમરતા આયરિએ પત્થ ભાવે સયા વિભાવંતા; આયરિયા મયા હોજ મજ્જત્થા ણરા વિણોએણે જિયગુણ દખ્ખણ તુલ્લા જે પય પણગે પયાસિયા તઇઆ;
આયરિયાણે પુજા ઝાએયવ્યા વિહાણેણં મણુયાં પુણેણં ણવષય સંસાહણા ય પુણેણં, લભઈ તા તઈય દિણે આયરિયારાહણે કુજા
||૫૮ાા
II૫૯ાા
||૬ના
II૬૧
|૬૩
||૬૪ો
||૬૫
ઉ40

Page #362

૬૬ાા
II૬૭ના
ગુણાઈ રંગ તરંગો અમિય વિહાણાયરા ઈય પમુઈઓ; વિવિહોવમ સિરિસંઘો નિયગુણ તુઠી લહેઉ સયા સૂરિ પયગ્રુણ સરણા વંદણ માણેહિ તિમિર વિદવર્ણ; ઉવસગ્ગવષ્ણુ વિરહો સિગ્ધ ચિત્તપસણાં
વેયકણિહિંદુ (૧૯૯૩) સમે ઉસહવરિસ તવસુ પારણા દિયહે; સિરિ સિદ્ધચક્ક લણે જઈણઉરીરાયણયરંમિ સિરિ સિદ્ધચક્ક સંગ તઈયાયરિય–વં વિસાતત્ય આએજતિહાણ પરોવયારિ ગુરુ ણેમિસૂરીણ પઉમેણે સીસેણે વિહિયં ગુણચંદ સમણ પઢણઢં; ઓક્ઝાયાઇણ મુયા થવછ% ચ પણહામિ
II૬૮ાા
૬૯ાા.
I૭૦
III
IIII
II૪
| શ્રી ઉપાધ્યાય પદ સ્તોત્ર સિરિ સંખેસર પાસ યુણિય વર સેમિસૂરિ ગુરુ ચરણે સિરિ સિદ્ધચક્ક સંગોવન્ઝાય પયત્વવં કુણેમિ
સુય ગય હલ્થ વિહિણા સત્યયણ કુણંતિ જે હરિસા; નિમ્નલ સંજમ નિરયા વદેડહં તે વોન્ઝાએ ઉવચારગ દિઠીએ વિવિહાવાએહિં જે મુણિવરાણ; ચરણમુત્તિ મગે સાહજું દિતિ પUદિયોં
પાહાણતુલ પડિહે સીસેકવિ જણેસયલસુય કુસલે;
આયાર વિણયણિઠે જે વદે તે પરોક્ઝાએ દવ્વાયરિએ જુગે ચઉવિહ સિરિ સંઘ વિહિય સાહજે; સિરિ પાટગે ચઉલ્થ ણિચ્ચે ઝાએમિ થિર ચિત્તા
વરણવ પયસેઢીએ ચઉત્થ દિયહે ચઉત્થ પયસરણં;
પણવીસ ગુણ લખા કાયā પવર બહુમાણા પણવીસઇ ભેએણે પણવીસઈ ગુણ સમુભવો ઓ; ભેય દુગપાહણં ણાયધું તત્વ વિહિણ ઇક્કારસંગ ચોદસ પુણ્વન્ત્રાવણ સરુપસક્ઝાણું;
અંગોવંગ કરણ ચરણારાહણમવર મંથમેિ અંગોવંગાઈ મુયા ઇક્બારસ બારસપ્રમાણેણં; જે પરિસમહિન્દ્રતે અક્ઝાન્ડેતેડવરેસિં ચ
ઉ40
પા
II૬ો .
૮
.

Page #363

II૧ળા
|૧૧||
૧૨ા
|૧૩
II૧૪ો.
||૧૫ll
૧૬.
અર્હષ્પવયણમાયારાહણ ણિઉણે પસણયર હિઅયા; મ્મિલ વેરગ્સ ગયા તે વદે વાયગે ણિચ્ચે આયારે આયારો સમણા સુત્તિઓગણહરેહિં; અઠારસ પય સહસ્સે દુસુયખંધણિયં પઢમં સસમય પરસમયાણં લોયાલોખ જીવ પમુહાણ
સુયગડંગે ભણિય વાઈ ચઉક્ક સરુવં ચ વિવિહોવ ગ ભાવા અદકુમારાઇ વિવાહ સમ્ભાવા તત્થવ વિત્યરેણ પયાસિયા પુજ પુરિસેહિં ઇજ્જત્થાઉ દસંતા અત્થા પરિગુંફિયા વિશેસાઓ;
તઈયંગે ઠાગે વત્તા વિવિહાણઓગાણ સમિસાવગણિયભાવા ચઉભંગી સાવગાણં તહ દુવિહા સમિUવ્યય પમુહાણ પરુવર્ણ પંચ મન્ઝયણે
આરાહિણિ વિહિણા સિદ્ધત્ય સુયસ્સસાસણ હરિસા તિસ્થયરત્ત ભવ્યા ણવ પાવિસ્તૃતિ સંતિગિયું સેણિય સખોદાઈ સુપાસ પોલિ દઢાયુ વર સયગા તહા રવઈય સુલસા ણવમઝયણે મુર્ણયવ્યા તહ પઉમણાભ ચરિયં સેણિયણિવજીવણં મહારસિય;
અસય તત્તણિહાણ દસઈ અણુણાવિ ઠાણંગે દબ્બાઇ વિરાણાણ પુરિસ સમુદાણં સિલસલિલાણ; ભાવા અન્ઝયણાઈ દસ્તઈયગે સુયાબંધો
સમવાયંગે ભાવા જીવાજીવાણ ગઈ ચક્કસ
સમવાયાણં સયાં તિસ્થયરાઈ સરુવ ચ ઠારંગાઓ દુગુણ અસંત ભાવણિએ ચઉત્કંગ સળંગ સાર કલિએ મહપહાણ સંજુd
છત્તીસ સહસ્સાઈ પસિણાઈ પંચમંગ ડિઇયાઈ; સિરિગોયમાઈએહિં સંઘસૂહિં ચ પુઠાઈ તહ વરબોદયાઈ ભવરઈવેરગ્ન ભાવ જણયાઈ; પહાઈ પુઠાણું ધમિઠાએ જયંતીએ
કેવલિ સાસણણાહો પહુત્તર દાયગો મહાવીરો; સવ્વાણુઓગમેય ચરણ કરણ ભાવ સંકુલિય
૧ળા
II૧૮
I૧૯ાા
||૨૦.
૨૧
(૨૨
||૨૩
|૨૪
ઉ42)

Page #364

૨૫
|૨૬
૨૭
૨૮
(૨૯
૩૧૫
છદવ્ય ભાવપુર્ણ અન્નણામં વિવાહપત્તી; અસ્થિ ભગવઇએ પરિવિઈયં પંચમંગમિણે એગાહિય ચાલીસ પ્રમાણ સયગાઈ જલ્થ સુથાઈ;
ઉદસગપમાણે પણસયરીણૂણ સહસ દુર્ગ વિમલોવક્રમભાવા ણિકMવણયાણુગમસરુવં ચ: દવ્યાઈ ભંગ તત્ત પમાણ સિદ્ધિ ભગવઈએ
અઈમુત્તાઈય સમણા સટ્ટા સિરિતંગિયાઉરીવાસા સિરિ સંઘમ્સ હિયä પરિકહિયા સિરિથિગવઈએ સંગામેણું ભાવા સો વણિય સેહરેણ ણિક્કાણ; છત્તીસ સહસ્સોહિં વિહિયા પૂયા ભગવઈએ ઈગુણવીસ પમાણયઝયણાઈ દવે તહા સુયકખંધા;
ણાયા ધમ્મ કોંગે દુરાણ પયાઈ ભગવઈએ પાંડવ સેલગવત્તા દુવયસુયા પૂયણ સરુવં ચ: સેણિય સુય મેહમુણી પહુણા વિડિઓ થિરો ચરણે
અંગે સગ ભયણાસે પવરોવાસદસંગ સામમિ: આણંદાય સટ્ટા કહિયા સફાણ સંયડું તેસિં વય પરિગહણા હિમ્મલ પરિપાલણા વિહાણેણં, સાવગ વય પરિયાયા ગિહવાસ નિરવણે વા વિ કિચ્યાણસર્ણ સગે ઉપwતે મહાવિદેહેય: સિદ્ધિ પાવિસંતિ ઈયવુાં સત્તમંગમેિ એગ સુયખંધો દસ અક્ઝયણાઈ તહોવસગ્ગાણું; સહર્ષ પડિમાવહણે ઓહિ સરુવં તદા દુર્ણ
ઉવસગ્નાવસરેડવિય ધમ્મિત્ત રકખણિજમિય બોહ વિયરઈ સટ્ટાણમિણે સુહધમિય.જીવણોવાય પવરંતગડદસાંગે અડવગે ચરણકરણ વત્તાઓ; અઝયણાઈ નવઈ ખેઓ એગો સુયખંધો
આયાણિઊણવાર્ષિ સિરિ સેમિ જિણસ્સ નિવમું સુર્યા; ગોયમ સમુદસાગર પમુહા સિદ્ધા ચરણ જોગા એગ સુયકખંધ જુય વચ્ચતિગાણુત્તરોવવાઇ સુમં: તેરસન્ઝયણમય નવરામિણ મુર્ણયથં
In૩૨ા
I૩૩
૩૪ો.
IN૩૫
૩૬
II૩૭]
૩૮
૩૯
ઉ43)

Page #365

II૪૦થી
૪૧
II૪૨
I૪૩
II૪૪
૪૫
૫૪૬ો.
જાલિમયાધુવયાલી અભયકુમારો ય ધારિણી તણયા;
સગદીહસેણપમુહા તેરસ પુત્તા પસમપત્તા કાકંદી વત્થવ્વો ધણો બત્તીસ ગેહિણી ચાઈ: વર નરકત્તાઇણરા સોચ્ચા સિરિવીર વયણાણું
આરાહિય વર ચરણા પત્તાણુત્તર વિભાણ સંપત્તિ તેસિં વરણવમંગે કહિયં વરજીવણ સુર્થ પહાવાગરસંગે વિઝામંતાઈ ગમ્ભપાહસયે; આસવ સંવરબાવા પૂયાણામં તહ દયાએ
એગ સુયખંધો દસક્ઝયણાઈ બોહદાણ નિઉણાઈ;
જલધારા સરિસાઈ ચિમકમ્મ મલાવણયણેલું વીસઝયણાઈ તથા સુયખંધ દુર્ગ વિવાગામસુએ; દુકય સુક્ય ફલાઈ કહાપબદેહિં વૃત્તાઈ
બત્તીસ સહસાહિય ચોરાસી લખજુર પકોડી;
વેરષ્યમય વિવાગે ગાયત્રં પુષ્ય સમયમિ કે કે છવાદુહિણો, સેવિત્તા પાવકારસાઈ ગયા; નિયાઈ ગઈ દીહં એવં પઢમે સુયખંધે
સસેવિત્તા ધમે જિણપણતેય દાણ સિલાઈ; સગઈ સુખં પત્તા કે કે બિઈએ સુયખંધે દાણાઈ સાહગાણે સુબાહુપમુહાણ ભવ્ય સાણં ચરિય કહિયં સુર્ય સુહસિખા દાયર્ગ વિલિ
અહકારણાઈ ચિચ્ચા હિમ્મલ સુહ કારણોહ સંસેવા; કાયવ્વા હિય સિખા મિલઈ વિવાગોવસવણેણ ઉમ્પાય પઢમપુલ્વે પકોડી દધ્વનિષ્ઠ ભાવતિ ઉષ્પત્તિવ્યય ધુવૅ પવીણ પુરિસેહિં પણd
અગ્રાયણીવ પુલ્વેસુ છણવઈ લકખમાણપયાઈ;
સગર્ભય બીયસખા જુગપ્પહાણહિં પણત્તા વિરીય પવાય પુવૅ વરીય જુય વીરિયાણ સભાવા; સિત્તરિ લક બપયાઈ વિસાલ ભાવસ્થ જુત્તાઈ
સગભંગ સિયાવાયા વરન્થિ નર્થીિ પવાય ડુબૂમિ; પNલખાઈ સઠી વિસિષ્ઠ તત્તત્થ કલિયાઈ
I૪૭ના
||૪૮ ||
I૪૯.
પી .
||
૧||
||પ૨ા
૫૩
I૫૪
ઉ440

Page #366

II૫૫
I૫૬
પળા
II૫૮II
II૫લા
II૬ના
૬૧ાા
શાણપવાય પુત્રે પણ7ો પંચાણ વિત્યારો; એગૂણા પયકોડિ વિસાલણાણ વિવા સચ્ચખવાય બે છટક્યા કોડિપયાણ થાયબા; વાયગવચ્ચે સરુવં કહિયા સચ્ચાઈ ભાસાઓ પયકોડિ છવ્વીસા અપ્પ પવાસ સામે કહિયં; અપ્પાણો ફિચ્ચત્ત-ચરવાવનકારગત્ત ચ કમ્મપવાય પયાઈ એગાકોડિ અસીઇ લકખાઈ
કમ્મસરુવં ભણિય બંધોદયદીરણા સત્તા પચ્ચકખાણ પવાએ ચઉરાસીઈ પયાણ લખાઈ પચ્ચખાણસરુવં ભણિય દધ્વાઈ ભેએણે વિજાપવાય પુલ્વે પયકોડિ લખ દસગ સંજુત્તા;
સગસય વિજા ભણિયા ગુરુલહુ સેણાયા દિવ્યા અંગુઠ પહ વિજ્જા અહિઠ લાહાઉ રોહિણી પમુહા વિગ્ધાવણોય દખા પણસયમાણા મહા વિજ્જા સિરિકલ્લાણ પવાએ જોઈસલાગાણ શમિયાહારી;
છવ્વીસા પકોડી પુણફલાઇ વિશેસાઓ પાણાવાએ પુલ્વે તેરસ કેડિ પયાણ નિદિઠા; વત્તા સવ્ય ચિઈચ્છા આઉબૈયાઈઆ અઠ
પાણાઇવાઉ ભાવા પાણાયામાઈ જોગણિસ્સેદ; પંચમહાભૂયાણ તત્ત પુર્ણ સમાઇટ્સ કિરિયા વિસાલ પુલ્વે ણવ પયકોડિ કલા સર્વં ય છંદો વાગરણાઈ સિપ્પસરુવં વિસેલેણે પણાસ લક્ષ્મ જુતા બારસકોડિ પમાણમુવઈઠા:
સટ્ટાઈ લખાઈ બારસઇય કમ્પગંથમએ સિરિ લોબિંદુસારે આરા છક્કાઈ સમય સમ્ભાવા વવહાર સંપયાઓ પયત્ન પરિકમ્મ તત્ત ચ
જે વજંતિ વિણોયા ચઉદસહાસાયણાઉ ભાણસ્સ;
તહય સુવર્ણ ગુણખાણપચ્ચલે વાયગે વદે કિરિયાઠાણચ્ચાર્ય કુશંતિ તહ કાયછક્ક પરિતા છદબ્ધ સગા જે તે વદે વાયગે સયય
||૬૨
T૬૩
૫૬૪.
II૬૫
II૬૬TI
૬૭
I૬૮||
I૬૯
ઉ45)

Page #367

II૭ના
I૭૧
II૭૨ા.
I૭૩
I૭૪
II૭૫
I૭૬
સાવય પડિકા ગુણઠાણગ દેસી ભાવણા ધરતેય; ચિત્તે મહØયાણ વદે સુચવાયગોન્ઝાએ અડસગ દસવિહ પૂયા પરવગા ભાવણા અસુદ્ધાઓ; પણવિસઈ ચયંતે જે વદે તે સુહોન્ઝાએ
તેવીસિંદિય વિસએ ચયંતિ ગહણ સહયરાણું ;
ન કુણંતિ સંજમાઓ ઝાએમિ તે પાઢણે ણિચ્ચે મિચ્છાભેય દેસી ચઉવિક સંઘે મહાગુણ નિહણે; જે ગણ રખણ સીલા સમરામિ સયા મહોઝાએ
ચોદસજીવ અડભંગે અંગાઇય પૂયણ પર્વે; વિણય વિવેગણિહાણે વાયગરાએ સરામિ સયા નવવિહ ણિયાણ વક્રીય પોગ્ગલ પરિદૃગંત ણિદેસી; Pવરિવત્ત તત્તદેસી પાડગ રાએ પરિવયામિ વિકહા ચક્ક વજી ધમ્મકહા કારણાણુઓગવિએ; શિષ્ણવ ધર્મોવાએ સમરંમિ ણિચ્ચે મહોલ્ઝાએ પંચપ્પમાયચાઈ વવહાર સુરાણ પયગંગાઈ; સમ્મત્તાઈ કહતે સિચ્ચે વરવાયગે મામિ
સાવગ વયે વિહિવાએ રુઇદસ ભેએ સયા નિરુતે; કાઉસ્સગ્ય પદાસે હિંસા:હિંસા સરુવણે અડભયચાઈ સધ્ધા પવયણમાયખભાવ વિણાણે; સિરિ સિદ્ધાભેય દસતિગખરુવને પાઢને વંદે
વિત્તિપવત્તણાઓ સગુણે ઉવઈસંતિ જે સયાં; વસઈ ઠાણારાહંગાયારપવીણે સયા વંદે છવાગારુએસી અરુહંત ગુણે તહેવ સિદ્ધ ગુણે; એમાં ભર્તીએ દસંતે વાયગે સરંમિ કારણતતુ એસી અતાગારવતિદંડ પરિહારી;
સલ્લા સુહ લેસા જે ચયંતિ તે ણમામિ ઓઝાએ વરણીલ મેહ મેગા હવંતિ ણીલા જહાડખિલા રુફખા તહ જિણ વયણેહિ જડે સીસે હીલે કુણંતિ બહે રુખ સમાણા સીસે વાયગ વણાઈ મેહ સરિસાઈ; ઇયણીલ ગુણો ખેઓ ઝાએઅવ્વો વિહિષ્ણહિં
II૭૭ના
I૭૮ાા
II૭૯ો.
I૮ના
I૮૧ ||
૮૨ા
II૮૩
fl૮૪

Page #368

I૮૫ા.
I૮૬ાા
I૮ળા
૫૮૮
||૮૯
૯૦માં
II૯૧
પવરવક્ઝાય પયં આગમ ણઆગમેહિ મંતવ્યું ઉવઓગ બોહ કલિઓ પઢમો કિરિઅસ્તિઓ અણો ણિર્મેવ ચઉક્કાઉ ચીત્ય પય સાહણા મુPયવ્યા
વાયગણામ જેસિં નામેણ વાયગાણેયા સિરિ વાયગ પડિમાઓ ઠવણા વર વાયગા પવયણમ્મિ; સન્માવેયર ભૈયા ઠવણાઈ પરવણા ભણિયા
અણુહ વણિઓ જેહિં વાયગ ભાવો ય જેહિમણહૂઓ; સરિયવ્યા તે દિવ્યા રંગેણ વાયગા ણિચ્ચે પણવીસઈ ગુણ સહિયા ગાયત્યા સુત્ત પાઢગપ્પવરા; આગમજોગુબ્બાહી સૂરિ દબૅણ જુવરાયા મોહનહિ વિસચ્છાઇય ભવિયાણં ણવ્ય ચેયણદેજો;
જે ગારુડી સમાણા તે વદે વાયગા ભાવા સત્ય રસાયણ જોગા વિમઈ ગયેદિય જણે મહારુગે; ધણંતરિ તુલ્લા જે કુણંતિ તે વાયગે વદે
અખર ચંદણ પાવો વયાવસામગ પરોવયાર પરે;
સુહ સક્ઝાયાણંદા કિવાલ સુયોસિયંગિ ગણે મગ્ન પયાસણ દીવે દડ્વાઇણે વિસાલ ભાવ; સરખર ઝાઠે ભાવેણ વાયગે વંદે
જે ભવ્વા ગુણરંગા ણિચ્ચલ મણવિહિય વાયગસ્મરણા; તેન જયંતિ કુતિત્થા બંભી લચ્છી ધિઈ સહાયા સિરિગુર ગુણ છત્તીસા, છત્તીસગંથ ભાસિય સરવે; તહ સંબોહમ્પયરે વિત્થારા વણિએ વદે
પુવ્વામેય મુણહિં પત્ત સંપજએ પય પુણા
તે ધણા લદ્ધપયા ઘણયરા લદ્ધતપારા તે વીરા વરચરણા ઉત્તમ સુહ દંસણા મહાપુણા જે સમય બહુમાણા વિહિણા સેવંતિઓન્ઝાએ વાયગ પય પણિહાણે ચઉથ દિયો મુયા વિહાયવ્યં; પણવિસઈ ગુણમાણા કાઉસ્સગ્નાઈ કાયવ્યું ઉદસવિહી ભણિઓ સામણ વિહી જહેવ સિદ્ધ થવે જોડત્ય વિષેઓ સો સાહગ ધીર ભલૅહિં
I૯૨
I૯૩
I૯૪
I૯૫ા
I૯૬ો
HI૯૭ના
૯૮ાા
HI૯૯
-ઉ47.

Page #369

૧૧૦૦
૧૦૧.
૧૦૨
૧૦૩ાા
ઓઝાએ સમરતા પયસ્થ ભાવે સયા વિભાવંતા;
ઓઝાય મયા હોજા મક્ઝત્ય નરા વિણોએણે પયનવગેય ચઉત્થા પરુવિયા જે પમાયભર ભરિયા, ઓક્ઝાયાણે પુજા ઝાએયવ્યા મહુલ્લાસા મણુયાં પુણેણં નવમય સંસાહણા ય પુણેણં તન્હા ચઉત્થ દિયહે સિરિ વાયગ સાહણા કુજા ગુણરઈ રંગતરંગો અભિય વિહાણાયરાઇય વિવિહોવમ સિરિ સંઘો નિય ગુણ તુઠી લહેઉ સયા
વાયગ પય પૂયાએ વંદણમાણેહિ હોજ કહ્યાણ; ઉવસગ્નતિમિર વિલઓ ખિખે હિયયપૂસણાં દાણંકણિહિંદુ (૧૯૯૪) અમે પત્રવરે નાણાંચમી દિય સિરિ સિદ્ધચક્ક ભત્તે જઈશ ણયર રાયણયરંમિ
સુહ સિદ્ધચક્ક સંગો-વક્ઝાય સયગતિહાણ થત્તમિણે સુગ્રહિયણામ ધેયો-વારિ ગુરુ ણેમિસૂરીણ પઉમેણ પરિરઈયં અહંકાસ્મમણ હિયય પઢણઢં અમુણિ પમુહાણ મુયા થવપણાં ચ પસ્તામિ
૧૦૪
૧૦૫
(૧૦૬ll
II૧૦૭ના
II૧ા
////
IIો .
શ્રી સાધુપદ સ્તોત્રા સિરિ સેરિસા પાસે થોઉણું પુજ સેમિસૂરિ પએ સિરિ સિદ્ધચક સંગે કુણામિ સાહુલ્યવં વિણયા સાહુ સમણ ણિગ્રંથા મુણિ ભિકખું સમિઅણગાર સપૂરિસા
એવમeગે ભણિયા સિદ્ધતે સાહુ પજજાયા જિણ વણાઈ જોગા ઘણાણું ચરણ સેવાવસરો સાહતિ મુફખમગું ભણિજઈ સાહુણો તેણે વિવિહ તવાઈ કુર્ણતા સમણા ગંથાવહ ય ણિગ્રંથા બન્ઝર્ભતર ભેયા ગંથો ઉવએસિઓ દુવિહો નવા બન્ઝોડભંતરો ચોદસ ભેઓ સુએ સમુઠિા તત્તણુણાણી મુણિણો મોણી સિક્કારણે સમએ ભિકપણ સીલા ભિકખુ પણ સન્થસણોવઓગહરા સમગુણ કલિયા સમિણો કસાય સંતી સમોણે કે
ઉ48)
જા.
IST

Page #370

પરિચત ગિહાવાસ અણગાર ભવ વિરાગયા સોહી સંમગ્ન સેવણાઓ સ`રિસા સાહુણો વુત્તા
પંચમહવ્વય જુત્તે પુઢવી-કાયાઈ છક્ક તાણયરે ઇંદિયણિરોહયારી ખંતે ખ઼િલ્લોહ સખ્શાવે સંજમ વિશુદ્ધ જોગી સુહ પડિલેહાઇ કારગે સરલે સીયાઇય મરણંતોવસગ્ગ સંસગણિખ્ખીએ
દુહ બંધત્તો તાસ વિલતે તત્તબોહ પરિવારું નિયયપ્પિણ કુણંતે સમણે સમસાયરે વદે કાઉં ભવ ભમણંત નિયસત્તિ વિયાસગે નિરિહમાણે થ્રિસંગે પધરતે જઇધર્મો ણમમિઽહિલ સાહૂ અઇદુલહે મુત્તિદએ રયણતઇ સાહણા મહાહેઉ ણિમ્મલ ચરણ ગુરુવરે અવલંબતે મુણિ વધે ચિચ્ચા પંચપમાએ નિયગુણ સંલક્ષ્ય ધારણા ણઉણે સંરુદ્ધાસવદારે સુહ સંજમ પાલગે વદે
જિણસાસણ પાસાય પવેસ દારે ણિસેસ ભવ્વાણું સંમગ્ગદરિસિત્તા પવિટ્ટ પરિદિણ સાહજે ભવ્યોવયાર રસિએ વિસયાયારાસએ મહાદ્ધિ અસુઝાણાણિવિત્તી હયસધ્ધતિએ સમી વધે
તિત્શયરાણા રંગી ગારવ વિકહા કસાય પરિહીણે કય પંચ પયત્થચ્ચે પણવિહ સજ્ઝાય સંલીણે ચવિહ ધમ્મુવએસી પડિમાવાહી સુહંગરે મિએ ગુત્તણિય ગુણરમણે સુયોગી તુટ્ઝ ણિમ્મોહી
અણપરિણામી વિમએડણઈ પરિણામી વિશુદ્ધ સત્તગુણે ણિયગોયરીપસંગે મહુચરનુલ્લે સમિ સાહૂ ઉપ્પલણલગિરિ સાયર ગયણોરગગભરકરબ્ન મહતુહ્યે મિયક્રમલ પવણ સરિસે વાઉવિણિસ ધણિ સંકાસે તરુકÇિયારણ ગુણે વિસર્વઠ્ઠલ સીહગય વર્નિંદ સમે ઉસહા ગુરુ મેહણિકે તુંબગ સિસંનિહે સાહૂ કંચણ હંસ સમાણે મુર્ત્તબુય પોયવંસ સંખણિહે સિરિલ ચંદણ તુહ્યે અણગારે સમિ ભાવેણ
349
11911
||દા
men
119011
119911
119211
119311
119811
119411
॥૧૬॥
||૧૭||
119611
॥૧૯॥
112011
૫૨૧૫૫

Page #371

૨૨ા
(૨૩ાા.
૨૪ો.
||૨૫
૨૬
૨૭ના
૨૮
હિયએ મહલ્વયાણું, પણવીસઈ ભાવણા વિસુદ્ધાઓ પધરતે વર્જતે અસુહાઓ સવ્વભાવેણ અડવિહ પવયણ જણણી સીલવ્યય ગુત્તિ સમણું ઘમ્મર સચ્ચવણ ચરણઠે વંદે હરિસેસ સિગ્ગથે
નવવિહ ણિયાણ વક્તિ સીલંગરહાણરાય ભત્તિયરે સિક્કામી તવારી ણિગડિયા સંજમે સમણે સુહઝાણ ભેચરંગી ખાણાય સાહગે વિમલ બુદ્ધિ મિત્તી પમુહ પભેએ સોડસ ણિચ્ચે પભાવે તે
અસુહ ઝાણાઇએ થાણાઈ વિરાણા કસાયવહે સુહલેસ ગોયરિણે દિદ્ધિ પડિલેહણા બોહે અડદસવિહ સીલહરે પરિહરિય તિસલ્લ દંડ તિગ દોસે પરિચતા સુહલેસે વરિષ્ઠ ભિખું પણિવયામિ
આવસ્મયાઈ સામાયારી સક્ઝાય સિકખાણાલીણે
સયલગુવંગા શાણી અભિગ્ગહારાહગે વંદે વવહાર વયણ ભેએ જાણંતે વિનયવરણ ભાવણે મય ગારવ પમાએ વસતિ પદોસે પરિહરતે સિમ્બઠાણ પડિયા ધારણ સીલે વિચિદ્ધિ પરિણાણે
પરિચત્તેસણદોસુ ખાયણ દોસે સમી વિદે ચતુગમાઇદોએ મંડલિ દોરાસવોહ પરિહારે સુમણે પચ્ચકખાણાવસ્મય વિગઈસ્મરુવારણે - જિણકપત્થવિકિપે આયેલકાઈ કપ ચરણાઈ
પરિચ્છતાઈ સાહુ જાણતે સબૈયા વડે દિવ્યાઈ વસગે ખંતીઈ પરીસ હેડવિપસહતે ભય દુહસજા ચાઈ સુહસજા ભાવણા સેવી પિડેસણા સુપાણેસણા પાવર સત્ત સરિયા બોહે
અસુહાઓ ભાસાઓ વજંતે સાહુણો વડે સવ્યાસંવર વજી મઈ કરણા સબલ દોસ પરિહારી અસમાહિ વિભંગઠાણ વિહિણે સાહુણો સરેમિ
જયણિક્કરયાણ નમો થિર નયણાણ પણ વયાણ ઉત્તમગુણ ચણાણે જિયમયણાણે ણમો ણિચ્ચે
(૨૯
૩૦મી
૩૧
૧૩રા
૩૩.
૩૪ો
II૩૫.
૩૬ો
- 350

Page #372

Hi૩ળા
(૩૮)
HI૪ળી.
II૪૧.
૪૨
II૪૩
II૪૪ II
મણપજ ઓહિનાણી સુયાણ વિસિષ્ઠ લદ્ધિ સિદ્ધિજુએ ઉત્તમકુલ બલ જાઈ પહાણરુવે સરંમિ સાહુ લજા લાઘવ જુત્તે જીવણ મરણાવિલાસ પરિહીણે
પગઈ વિણિએ સંતે ઝાએમિ પગઇભદ્દે મિઉ મદવ ગુણસોહે ઓયંસિ જસંસિ તેય વચ્ચસી જલયંસેવ રહિએ સંખધ્વ નિરંજણે વંદે
વાઉવ્વપૂડિબદ્ધ ગણું વનરાસિએપમુઝેય વિહગવ્ય કુત્તિયાવણ સંકાસે સરંમિ ણિગ્ગથે ગુરૂખે જહ કુમ્મા ભારંડ નિદંસણાઉ અપમત્તે સબંસહે જહરસા એગંત પરોવચારયરે
પાવતે ચરણેહિં મહીયલ તાલયંટ દિઠંતા
વિહરિત્તા સુહાદાઈ વેરગ્ગણિહી મુણિ વદે સિરિ સિદ્ધચક્ક સાહગ ભવ્યંહિ દિણેય પંચમે વિહગા સાહુપયપ્પણિહાણે કાયā પુણ રંગેહિં
જઈ વિગુણા સાહૂણં જિણ સમએ ભાસિયા અસંખિજા
સગવીસ ગુણઝાણં તહવિ વિસિષ્ઠાઉ લફખાઉ વન્યૂ દીસઈ સામે જહ ભાણુકરાઈ તાવસંત તવ તાવ સોસિયંગા તહ સામા સાહુણો ભણિયા
એયણુસારા સામે ધર્ણ ભકખંતિ પંચમે દિયો સગવિસઈ ગુણણા કાઉસગ્ગાઈ કાયવ્યું શિફએવ ચઉદ્દેહિં પંચમપય ભાવણા મુર્ણયવ્યા સાહુત્તિ જેસિં ણામ સાહૂણામેણ તે ણેયા
પડિમાઓ સાહૂણ ઠવણા સાહુષ્પહાણ ગુણહેઉ સમ્ભાવેયર ભેઆ બહુપયારણિયા ઠવણા અણહરણિયું જેહિં સાહૂ સરુવં ચ જેહિ મમુહુર્ય સાહૂ તે દāણે તહપૂયારા વિભાવસ્થા
સગવિસઈ ગુણકલિયા સુજોગ નિઓગદફખ ગીયસ્થા ગીયલ્થ શિસ્સિયા જે વિહાવવિયલા અમિwગુણા ફલકિરિયા જોગાવચગા જિણાણાપમાણ ગુણરંગી ગુરુકુલવાસી ભાવા સાહુ તે પુ ગુરુ ભત્તા
351 -
|૪૫
HI૪૬.
૪૭
II૪૮.
I૪૯ો
પ૦
I૫૧

Page #373

I૫૨I
આપ૩ો
II૫૪
પપા
II૫૬ ||
આપણા
||૫૮
||૫૯ો
,
સિરિ ગુરુ ગુણ છત્તીસા છત્તીસગંથ વૃત્ત વિવિહ ગુણે
સંબોહાઇસુ મુણિ ણિદિઠે વિત્થરા વિશે સિરિ સાહૂ પયવિયારો આગમનોઆગમેહિં થાયવ્યો ઉવઓગ બોહ કલિઓ પઢમો કિરિયણિઓ બિઈઓ
આસણ સિદ્ધિએહિં પરં પાવિજએ પયં પુણા તે ધણ લદ્ધપયા ધણયરા લદ્ધ તપ્પારા તે ઘણા સપુરિસા હિમ્મલયર દંસણા મહાપુણા જે સંયમ બહુમાણા વિહિણા સેવંતિ સાહુપએ સિરિ સાલિભદધણે તિસ્સગ મેઅ ઢંઢણકુમારે
અંદગ રોહોદાઈ હિમ્મલ ગુણ સાહત્યિં ચ ગયુસુફમાલ સુબાહુ સુકોસલ હલ્લ પુંડરીએ ય મેહ કુમારાવંતી સુકુમાલે સવ્રયા સરમિ મણગ મહાબલ સાલે પુજ વિધે દંસણભદ ચ
અદકુમારેલાઈપુખ્ત ણિચ્ચે પરિવયામિ પુર્જા વિકુમાર દઢપહારિ પસણચદે ય ભવ્ય મહાસાલ મુર્ણિ પુષ્ય મુર્ણિદે સયા વડે ઉદસવિહી ભણિઓ સામણ વિહી જહેવ સિદ્ધ થવે
એFગણત્યે વિષેઓ સો સહિષ્ણુ ભવ્ય જીવહિં સમરતા સાપર્યા પત્થ ભાવે સયા વિયારેતા સાહૂ સરવા હોજા મક્ઝFા પુણ મોએણે મણુયત્ત પુણેણં નવપય સંસાહણાય પુણેણં
એવં પંચમ દિયહે સાહૂપયારોહણ કુજા ગુણરઈ રંગતરંગો અભિય વિહાણાયરાઇય પમુઈઓ આરાહગ સિરિ સંઘો નિયગુણ તુઠ્ઠી લહેઉ સયા
સાહૂપયચ્ચણ સરણા વંદણમાણેહિં વિધુ વિદવર્ણ અણાણ મોહ વિરહો ચિત્ત પસરી વિણિયમેણું વયણિહિણિહિંદુ સમે ઉત્તમ સોહગ્ન પંચમી દિયો સિરિ સિદ્ધચક્ક ભત્તે જઈણઉરી રાયણયરમિ સિરિ સિદ્ધચક સંગ સાહુથવં પંચમ વિસાલë '
સુગહિયણામ ધો-વયારિ ગુરુ ણેમિસૂરીર્ણ પઉમેણ સીસેગું કર્યા પિયંકર મુણીસ પઢણä દંસણ પમુહાણ મહું થર ચઉષ્ઠ કરિસ્સામિ
૬oો
૧૬૧
I૬
I૬૩
I૬૪મા
||૬૫.
II૬૬II
I૬ળા.
-ઉ52)

Page #374

III.
|૪||
|પા
I૬
I૭I
શ્રી સમ્યગદર્શન પદ સ્તોત્રમ સિરિ સચ્ચદેવ સુમઈ વંદિતું સેમિસૂરિ ગુરુચરણે સમ્મદંસણ થd એમિ સિરિ સિદ્ધચક્ર ગયું
અવિતહં ણિ દેહ તં જે પડિવાઈએ જિશિંદેહિં સમ્મદંસણ મેયં સહાય પરિણામ સુવમિણે વિસમ ખઓવસમભેએહિં પઢમ કસાયાઈ સત્ત પગઇર્ણ સંવેગાઈલિંગે સે પરિણામો સમુભવએ સદ્ધા હેઉ એસો વિયારા કારસંમિ શોભે
જેસિં સદ્ધા નિયમો સમ્મત્ત તમે વિણેય સમ્મત્ત જત્થ તહિં ભયણા માણસ વિચાર સદ્ધાએ અંતિમ પતિ અપરિહંતાઈ દિલ્ડંતા
અહિંગમ સિગ્ગ જોગા કરણદ્ધમિયં તયં સમુભવએ કરણે જિય પરિણામો તાણિ સુએ તિષ્યિ વૃત્તાઈ પઢમં જહપ્પયટ્ટ બિઇયમ-પુવૅ તઇજ઼મણિયઠ્ઠી કમસો તાણ પવિત્તિ ણેય પત્તેય કજમિણે
આઈ રહિય પગઈણ પલ્લા સખસહીણ જલહીણ
એગા કોડાકોડી ઠિઈમાણે કજૂએ પઢમાં તયણતરં ચ ગંઠી કમ્મયઘણ રાગદોસ પરિણામો બિંદઈ તં બિઈએણે તઈએ લહઈ સમ્મત
આરંભે મિચ્છત્તી કમ્મગ્ગથિયમયાણસારેણં
ઉવસમિય સમ્મત્ત લહેઈ જે કુણઈ સો પુજે સિદ્ધતિય મયમેય ખઓવસમિય લહેઈ મિચ્છતી જમ્હાડપુવ્વાયારો પુંજ વિહાણ મહત્વે તે
ચઉગઈમય સંસારે કિલેસરુવે ભમંતિ સંસારી
અઠ્ઠાણા તિણિ તઓ તદ્ધિયયા પવૃત્તાઈ પઢમં વર સમ્મત નાણે બિઈયં તઇયં તઇજ સમસ્ત તિહં સમુઇય જોગા હિથ્થુઈ હમ્મપઈઠાણ
સમ્મત પાહણે તેનું સમ્મત ભાવ પરિભઠ્ઠા નિવ્વાણું ન લહતે તન્મઠો નિહિલ ભટ્ટ સમ્મત હીણ છવા ન હોજ કઈયાવિ સેસ ગુણજુગા
તેલા
|૧૦ના
II૧૧ા.
૧૨
૧૩
૧૪મા
- ઉ53

Page #375

||૧૬
(૧૭ળા
૧૮.
૧૯.
III
૨૧.
I[૨૨]
દવ્યચરિત વિહોણા લહતિ મુક્તિ ન તવિયલા
ઈહ દંસણ મોહતિગ તહેવાણંતાણુ બંધિય કસાયા
સત્તહં પયડીણ ઉદયા સમતિ સંસારે નિયવિરીય પાબદ્ધ તહ ભવ્યત્ત ઠિઈ પરિવા સત્તફખયાઈ અહિં પરેહિ વિ મણુણ હેઉહિં તિકરણ વિહાણ જોગા કેઈ લહત પમાય સમાં
ભાવ રયણમિઈ સુતે વૃત્ત ગણહારિ દેવેહિં ભાવ જિણવઈ કહીયા સચ્ચા નિયમો તહેવ નિસંકા ઇય સદા સમ્મત્તા વિવાહ પણત્તિ વયણમિણે પુગ્ગલ પરિયકૃદ્ધ જાવુદ્દિો ભવોજહગુણો
સંધારણિજ મેયં હિયએ કહિયસ્સ તપજે સમ્મદંસણ વડિયા તસ્સ હયારિપબોહ ચરણેહિં પડિયા વરાઈ તેસિં નાણચરિત્તાઇણો હોજા
એએણ કારણેણં પાવંતિ ણ નિÖઈ વયણમેય ઉઇયં જિર્ણિદવુત્ત કહથિં સમ્મત માગ્યું મુણિવેસાઈ ચરિત્ત દખ્વાહિ વિણા ભરત પમુહા સમ્ભાવ સંજમઠા ખિપું પાવી. પરમપય
ન તણા દંસણહીણા સંગમ કવિલાઈઆ વિણય રણો
અંગારમદગો વિય પાલગ જુલંતિ દિઠંતા સેણિwહાઇણે સફાં ભણએ સુસમત્તા સટ્ટાણ દુણિ ભેઆ અજા સમ્મત ગુણ સટ્ટા દેસવિરઈહર સટ્ટા બિઈઆ સિવ હેઉપયર પાહષ્ણ સમ્મત્તમિણ સિદ્ધ ભરહાઈ સરુવ બીયમિણે ભરહસ્સ જન્મભૂમિ પુરી વિણીયા પિયા જુગાસો જણણી સુમંગલખ ચોરાસી લાખ યુવ્વા પણસય ધણુ માણંગ કુમત્તેિ સરસયરિ લક્ષ્મ પુળ્યા
સહસ વરિસ મંડલિયા ઇન્દી યણે સુભદત્તિ સઠિ વરિસ સહસ્સાઈ ગયાઈ છખંડ સાહણે તસ્સ સહસ વરિસ નુણાઈ છ લખ પુથ્વાઈ ચકિતે વજાયંસગ ભુવણે ચક્કીસે પઢમ ભાવણા ભાવા સંજાઓ સવ્વણુ દીહાઉ પત્ત મુણિસો
ઉ54)
||૨૩
II ૨૪
||૨૫ા
||૨૬ાા
૨૭ળા
(૨૮)
I૨લા
|૩ળા

Page #376

૩૧
૩૨.
૩૩
i૩૪
II૩૫
In૩૬
li૩ળા
ઇંગ લક્ષ્મ પુષ્ય ચરણ પાલિતા દેસાઈ તારિત્તા બહુભવ્યણરે પત્તો મુત્તિ પયં નિરવસાણ સુહ સિરિઠાણંગન્ઝયણે નવમે સેણિય ચરિત્ત સંખેવો
ઉવએસપાસાએ અભવ્ય કવિલાઈ દિદ્ધતા કહો સોલસ વરિસે કુમાર ભાવેય મંડલિય ભાવે છપ્પણ વરિસ કાલો બિસયરિ નૂણે સહસ વરિસે કહો કરીએ રજું પુલ્વ ભવો તસ્સ સત્તમં સગ્ગ
મહુરાએ સો જાઓ જણઓ વસુદેવ ભૂમિવઇ દહ ઘણુમાણ સરીરો સહસ વરિસ પુણ છવણો ણીલો ગોયમ ગુત્તીઓ સે તહ જણણી દેવઈ તસ્સ મહુરાએ નયરીએ ગેહે કંસલ્સ કણહ જમ્મોય
વડી ગોઉલ ગામે બારવઈએ કર્યા રજું કોસંબી નયરીએ અડવીએ બાણપણા મરણ જાય તહ ગુરુ બંધૂ રામો કહસ્સ રુવમિણે ધમ્માયરિઓ પુલ્વે ભવમિ પુજ્જો દુરંત સેણ ગુરુ
મરિઉણ ગઓ નિરએ તઈએ તગઈએ બદ્ધાઉ ઇયણેગ કારણેહિ પુજો માસાઅોહ સુત્ત તત્યે પઢમે સુત્તે પઢમં તું ગાહિયં પવર સમ્મત
આવસ્યએ વિસેસે વત્તા મુત્તી સુનાણ કિરિઆહિં વાઈ પુચ્છઈ કહા છહ દિસઈ દંસણા ગહણં અણય વઈરેગેણં નાણું સહયારિ દંસણેણં સયા જત્થણાણું તહિયં હોwા નિયમેણું સમ્મત્ત
સમ્મત્ત જત્થ તહિં નાણું ખલુ દુહ મેવમિઇવરી
અણાણે નાણ જં, સમ્મત્તેણ પરિહાણ કિં કારણમિઈ કહો મિચ્છત ણિયમિણે કહ્યું નાણું વિસમીસિય જહડર્ણ પસમરઈએ તથા વૃત્ત
અજયણાસંપિ હોજ મિચ્છત્ત ભાવ સંમિસ્ય તા સમ્મદિઠી નાણંતિ પસિદ્ધમાવર્ણ અંતભાવ કિસ્સા સાથે દંસણસ્સ પણ આવસ્યએ વિસેસે મોકખો વરનાણ કિરિઆહિં
૩૮
૩૯
I૪૦ણા
II૪૧
II૪૨ા.
૪૩.
I૪૪
-ઉ55.

Page #377

II૪૬ો.
I૪૭
||૪૮ાા
૪૯
||પણા
I/પ૧
પ૨ા
પ૩
દંસણમિહ સમ્મત્ત તં પુણ તત્તત્કસ્સદણ રુવં
સંબોહ પમરણએ વૃત્ત હરિભદ સૂરિહિં સુદ્ધરુઇ સમ્માં પુણ તત્તત્કસ્સદહણ રુવં તત્થFસદહણ સમ્મદસણમિણે સુતે
સલૅસિ હિસ્સેદં તત્તત્તિથય સદહાણ સમ્માં
કારણ કજ સહાવો ભણિઓ સમ્મત સટ્ટાણું સમ્મત્તસ્સ સરુવં કિં કિ સદ્ધાર્થ દુહમવિ ભેયા એવં પુચ્છઈ વાઈ ઉત્તરમેય ગુરુદેએ
અત્થા વિશેસે ભાવા સદ્ધ વર ભાવણાઉ માણસિયા સણીર્ણ હોજેસા નષ્ણસિં ચિત્ત વઈરેગા રાગાદોસા વા અણાણા વા વિતહ ભાસણ હોજ્જા નિય પર દોસચ્છાયણ હેકઉવએજ રાગિ નરા
દેસા કહિજ વયણે અસંતદોસો વ દંસણસ્સ સજૂર્ણ વિવરીય એવમબોહા અસચ્ચત્થ છવાછવાઈર્ણ તતં જાણેઈ જો ન સે કયા ભાસિજડતચ્ચત્થ જીવમછવ વએજતિ
એયાણિ કારણાઇ નાસેઇ જિગત્તિ વયઈ સચ્ચત્યે ધમ્મો જિણ પણ7ો કહ્યાણયરો પરત્વે સે સાસય સુફખદઓ ન ધણાઈ તહાં વિગ ભાવત્તાઈ અરિહતો મે દેવો ગુરુણો ચરણાઈ ઉત્તા ધમ્મો કરુણા સંજમો તવ રુવો ભદ સાગા તિર્ણિ ઈય ભાવણણયગયા સદ્ધા ત્તેિહિ પણત્તા એઆ ભિન્ન સરુવં સમ્માં જીવ પરિણઈ વિસેસ વિસમ ખયાઈહિં હોજ સત્તહ પયડીણ
સંવેગાઇય લફખં કહએ આવસ્મય નિત્તી
ગુરુ ભદબાહુ રઇયા તત્તસ્થ રહસ્યમત્તમિણે જત્ય અહિં સુહ સદ્ધ સમ્મત તત્ય નિયમાઓ સાહિત્ય મણપજતી પાણદસગ ધારગા તત્તો તિસ્થરાય ગુણિણો ગમ્ભત્થા પુદ્ગગઈઅ સમ્મત્તા લોગુત્તર સદહણા હોજિઈ નાઓ વિભાસેએ
-ઉ56
પ૪ો.
પપા
પદા
||પના.
||૫૮
પલા
I૬૦માં

Page #378

I૬૧ાા
૬૨
I૬૩
૬૪
I૬૫
૬૬.
II૬ળા
જત્ય ધૂમો નિયમ તત્થડગણી જહ મહાણસેવત્તી ધૂમ્મસ્સ હોઈ ભયણા જત્થર લો તત્વ ધૂમરી
એયટ્સ સાહણ દિäતો લોહગોલગોતત્તો એવ સમ્મદસણ સદ્ધોવણયં વિયાણા સમ્મત્ત જત્થ તહિં સદ્ધા ભયણા જહા જિણિંદાણ ગભત્થાણું મણાજીએ પુલ્વે સમયમેિ
તયણંતરમેિ સમએ દુગ સમ્ભાવો તઓ ય પરમત્કા ભિન્ન સમ્મત્તમિણે સદ્ધ ભિન્નત્તિ પણd ગણિય લહાવુવયારા સદ્ધ કસ દંસણ વિહેએ એગત્તમ ભેયનયા ભણિએ દોસુણો ભેઓ પડિવાઈઅ ધમ્મદુગે વિત્તીએ ધમ્મસંગહગ્ગથે
એવં પદ્ધ ભણિય વુડ્ઝ પણત્ત તપૂરું માણસ વિયારરુવા સદ્ધા તહેગયાઈ જીવેલું અપજજજોસુ તા સિદ્ધાઇસુ લખણ ભણિય સમ્મત્તસ્રણઘડએ મણવઈરેગા પહૂહિ પણd
અવિતેસિં સમ્મત્ત ઈય હિન્દુત્તાઈ ગુણ ગુરુણા સમ્મત્ત સુહભાવે સવ્વગય લકખણ હું વૃત્તમિણે બોહિય નવતત્તાણું સમ્મત હોજ જીવાણું
એવસઈ ભાવેણ અયાણમાણાણ સદહંતાણં સમ્મત તિ કહમિણ ! એય પણહસ્સ પડિવયણે નો નાણસ્સાભાવ અયાણ માણત્તિ વયÍમિહ કહએ અપણાણાન્ચેમિણે વડહારો વિડત્ત સંવયએ
અખધણો બહુ ધણિયા ભાસિજઈ સિદ્ધક્ષત્તિણાવિઈએ વસ્થ વિહીણો લોએ વચ્ચઈ પરિજિણ વત્થરા એવં જઇણો હોજ તયા ન નાણું અસત સમ્મત્તે સઈ એવં ચારિત્ત ન હોઈ મુનિ કહેતઈયા જિણ પણd સચ્ચતિસદ્ધિ અંગીણ હોજ સમ્મત્ત
માસતુસાઈ જિયાણ મુત્તીઘેડએ ભણિય ભાવા વિOારકરણ તિગ સમદંસણ પઈવગંથમિ કહિયંતિ ભણિજઈ રોઈસંખિત્ત પયાસાઓ
૧૬૮
૧૬લા
૭૦માં
I૭૧
li૭૨
૭૩||
I૭૪
|૭૫

Page #379

R૭૬ll
||૭૭ી.
li૭૮||
I૭૯ો.
૮૦
૮૧
HI૮૨.
સહં પયડીણ વિસમ ભાવા સમુભવઈ સદ્ધા
વિસમિય સમત ઉદય નિરોહો ઉવસમત્તિ એયમિ પએસોદય રસોઇયા સવ્યહા સત્તહ એતો કહિયં સુતે તરત્યે ભાવ સમ્માં
અંતમહત્ત ઠિઇયં પાવિજઈ સયલ ભવય ચક્કમ્પિ પણવારા એગભવે દોવારા ભવ્ય જિએહિં ગુણઠાણા ચઉત્થા અઠગુણઠાણગેસુ તે હોજા આગમ પડણ સહાવા વૃત્ત પડિવાઈ સમ્મત તે ખાઈય સમ્મત્ત જે હોજ પડિ સત્તગ વિણાસા
અઈનિમ્મલ સહાયં તલ્લાહો ઈસો ભણિયો સાઈ અસંતઢિઠઇયં અંતમુહર્ત લહુ ઉકિઠા સાડિયૉરીસદ્ધી ઉદિસ્ટ ભવત્થ ભાવ દસ ગુણઠાણગા ચઉત્થા ઇક્કર ગુણાંતિકેથોસુ તયં,
અપડિવાઈ સાવ સિદ્ધેસુ વિત્ત મુર્ણયથં પહુસામઈયંગીણું સમ્મત્તમિણ મણુસ્સ ભવિણ તસ્મારંભો હોwા પંચ ભલા તસ્સ ઉકિકઠા
ઇક્કાઇ ભવષ્ણાણે સૂણેય કણહ પંચ ભવ ગણણા વસુદેવાઇય હિંડી પમુહગથેસુ નિદિઠા સત્તë પયડીણ ઉઇયખયડગુઇય પસમ ભાવાઓ જા સદ્ધ સમ્માં ખોવસમિય તયં તહિય
છહ મુદઓ એસા રસોદઓ સમ્મ મોહણીઅસ્સ ખાઓવસમિય ભાવ અસંખ વારા પાવિજા અંતમુહુર્ત લહુયં સાહિત્ય છાવષ્ઠિ સાયરે ગુરુય ગુણઠાણગા ચઉત્થા સત્તમ ગુણઠાણગાવહિયં
લહએ ખાઈય સદ્ધ ખાઓવસમી પવડુ ભાવેહિં
પડિઓ ઉણ મિચ્છત્ત એયં તા લુફિ પડિવાય ઉવસમિએ ઉ%િઠા આવલિયા છક્ક સેસ સમયમિ ખણ માણેય જણા પઢમ કસાઓદય પડછું અપૂતે મિચ્છરે સમ્મત્તાસાયણં જહિ હોજા સાસયણ સમ્માં જહા કાલં ચ વિણેય
II૮૩.
I૮૪
૮૫.
||૮૬
II૮૭I.
I૮૮
૮૯ાા
II૯૦]
358

Page #380

H૯૧ાા
I૯૨ા
I૯૩ાા
૯૪||
I૫TI
II૯૬ ||
II૯૭૧
પડિવાઇ દંસણું તે ભવ ચઢે પચવાર સંપત્તી દો વારા ઈક્ક ભવે બિઇજ ગુણ ઠાણે તમેિ
ખાઓવસમિયરવં ગાયબ્બે વેયગંતિ પાવયણે
એય સમષ્ઠિઇયં ઇગસો લાહો તયણ પર્જાતે ખાઓ-વસમિય જીવો લલ્લું ખાઈય વિસિષ્ઠ સમ્મત્ત નાસિજ પગઇ છ% સત્તણહ તયણ પર્જાતે સમ્મત્ત મોહ ખવર્ણ કરઈ તë તિમે ખણે સદ્ધા
જાત વેયગમિ ગુણઠાણ ચઉ સમ્ભાવ વેગ સમ્મદિઠી સમયાણંતર ખણે હવઈ નિયમો ખાઈય સમ્મદિઠી તા લુટ્ટીગયું તયં ભણિય
તત્તત્વ સદહાણે એગવિહે દુવિહ મહિગમ શિસગા નિચ્છય વવહારેહિં નાયબૅ દુવિહમેવં વા દવ્યા ભાવા ન દુહા સમ્માં કારગાઈ ભેઅહિં તિવિહં ચઉવિ મેયં હોજા સાસાયણફખે વા
સમ્મત સસવિરોહો મિચ્છાણિતિ તેણ તભેયા
અઠહે પયડીણું વિસેસ ઠિઇયંતિ તં મુખ પંચવિહં તે વૃત્ત આભિગ્રહિયા ણભિગ્રહણભાવ આભિણિવેસિયમેવ સંસઈયાવર મિચ્છત્ત મિચ્છત તત્ત બોહા પાલિઈ પુણપત્ત સમ્મત
જાવંતમુહુરૂ મવિય લદ્ધ નાસેઈ બહુ ભમણે સુલહું ચકિત્તાઈ સમ્મત્ત દુલ્લહં મહાણંદ તા ભાવરયણમેય સંપત્તિ નિહાણ નાણહયું રિવ્યુઇય બોહિમૂખ પણ નયરદાર તુલ્લ સમ્મત્ત
સિવહમ પીઠમપ્રિય ગુણરયણ પીણું સુર્ય એયપહાવ કલિયં સિલાહએ કો સુહી ન સમ્માં દુગગઈ દુહ લહેજા, લમ્બ્રણ વિ લોય સામિત્ત
સમ્મત્તગુ હવેણ અખય સોફખ લહિજા પરમપય સમ્મત્ત ધણો ધણિઓ ણિક્કાઈ ધર્ણ મહા દુહયું એએણે દાણાઈ સહેલાઈ તથ્ય રયણ સમ્મત્ત; પરમો બંધૂ મિત્ત પરમ પરલાહ રુવમિણે
૯૮
//૯૯૫
I૧૦૦ગા.
૧૦૧
૧૦૨
I૧૦૩
I૧૦૪
I૧૦૫
ઉ59

Page #381

I૧૦૬ો.
I૧૦૭
I૧૦૮
I૧૦૯ાા
I૧૧૦
II૧૧૧
II૧૧ ૨ાા
અણુવમ સુષ્મનિહાણ સમ– કલ્લાણ રુખ બીયમિણે;
ભવસાયર પોયનિ દુરિય તરુ કુઢાર સંકાસ પરમામિ તિર્થીમિણે દેવાણ વિ દુલહં ચ સમત્ત અગણિય જીવા સિદ્ધા પાવંતિ પર પયં તન્હા સમ્મદિઠી છવા સયણાઈ કુટુંબમલ્થ પાલંતે
જઈ વિ તાવિય ભાવા ભિન્ના ચિઠંતિ પUદિયોં ધરી જહ ખેલેએ રાયકુમારે જઇવિ હિયય ભાવેહિં ચિઠઈ તહવિ વિભિષ્ણા તહ ધરી સરિસ સમ્મતી
કુણઈ ન પાવાઈ સે નિદય ભાવે હિપુણ કરુણદો
નિરુવાય પરાહીણો કુવ્વતો કંપએ હિયયા ! તચ્ચાયા હિ મુહો સો ચારિત ગિહિ મહુસ્સાહી ગેહય મુણિવેસંડદુ પાવિજ વેરઞ ઘોરુવસગ્નાવસરે વિય સાવ કામદેવ પમુહાણું
સરઈ સયા દિઠતે ન ચલઈ સમ્મત્ત ભાવાઓ તિવ્રુદયા કમ્માણ કઈયા જાણઈ ન સુહુમ તરત્યે તઈયા વિ સુદ્ધ સદ્ધ રખઈ સંકાઈ ણો લેસા
સમ્મત્ત સંકાએ હોજા મલિણ પણાઈયાર ગણે
વારેઇ ધમ્મકિરિએ જિણપણાં પસાહેએ જિણ જિણમયરાગી ચિચ્ચર્ણ કવર વિભાવિજા સમ્મત્તી ભવવા મણિwા નિગડ સારિષ્ઠ
સમ્મત્ત નિયવસે હવેઈ જો મુત્તિ સમુહો તેણે
કવિઓ સઈયે વસો સયલો સમ્મત દાણાઓ સક્કાણુઠાણાઈ કરેછે તઈએ વિહિં પિ સદઈ એવં પિ સંકુરંતો સો ચારિત્તા લહઈ મુક્તિ વરરુઈ બંભવયાઈ ભવસાયર તારગાઈ તુંબાઈ
સંધારતો તાઈ નિમજએ ઈથી નઇસુ કહે નવપય સાહણ સમએ છઠે દિયહે સરિજ સમ્મત સગસટિઠ ગુણઝાણું કાયā વિચલ ચિત્તેણે દંસણ પય પણિહાણે આગમ નોઆગમેહિ કાવ્યું વિઓગ નાણ કલિઓ પઢમો કિરિયણિઓ બીઓ
||૧૧૩
૧૧૪
II૧૧૫
II૧૧૬
II૧૧ના
(૧૧૮
I/૧૧૯લા
૧૨માં

Page #382

૧૨૧ાા
I૧૨૨
I/૧૨૭
I૧૨૪
૧૨પા.
II૧૨૬ાા
I૧૨૭
નિખેવ ચક્કાઓ દંસણાય ભાવણા કુણિજ સયા દંસણમિઇજસ્સખા નામેણું દંસણો સેડત્ય દંસણ ગુણણ પડિમા ઠવણા દંસણમિઈસુએ ભણિ
ગુણ ગુણિ વિભેય ભાવા વિરુવ ઠવણા કહે હોwા ખાઓવસિય દિઠી દબૅણ દંસણં મુર્ણયથં સમ્મત્ત મોહણીઓદય પોગલિયે તયં જન્ડા
અમુણિય પરમત્તથાણે સચ્ચે જિણવત્તમેયમિય સદ્ધા દુબૅર્ણ સમ્મત્ત અણુવઓગીય અત્થણો નવતર બોહ કલિઆ રદ્ધા જા સાય ભાવ સમ્મત્ત અહવા જે દÒણું સમ્મતા હોજ વિવરીય ઉદય દુગા ભાવજય ઉવસમિય ખાઇયં ચ સમ્મત્ત સમ્ભાવ દંસણ તે અપોગ્ગલ સિદ્ધ પરિણામ દંસણ પય પણિહાણે એવ છટ્ટે દિશે કુણિજ મુયા સગઠિ ગુણકુમાણ કાઈસ્સગ્ગાઈ પણાં
ઉદસવિહી ભણિઓ સામણવિહી જહેવ સિદ્ધ વિઓ સેડFવિ સંસાહગ ભવ્યમથુએહિં દંસણમય સરતા પયસ્થ સદ્ભાવણં વિભાવેંતા દંસણરુવા હોજા મક્ઝત્થણરા વિણોએણે મણુયત્ત પુણેણં લભઈ સિરિસિદ્ધચક્ક સંસેવા
ભણિત્તિય હરિસણું તાએ સહલ ભવં કુજા ગુણરઈરંગતરંગો અભિય વિહાણાયરાઇય પમુઈઓ વિવિહોવમ સિરિ સંઘો નિયગુણ મોયં લહેઉ સયા દંસણપય સંપૂયા વંદણ માણેહિ હોજ કલ્લાણું,
ઉવસગ્ગ તિમિર વિલઓ વર પડિહા લદ્ધિ સિદ્ધિઓ દાણંકનિહિંદુ મિએ વરિસે સોહગ પંચમી દિયહે સિરિ સિદ્ધચક્ક ભત્તે જઈણ ઉરી રાયણયરશ્મિ
સમ્મદંસણ યુત્ત ગુરુવર સિરિ ણેમિસૂરિ સીસેણે પઉમેણાયરિએણે રઇયં જસભર પઢણ પઢણા આયણાસીલા ભવ્વા પાવંતિમંગલાલીઓ નાણાઈ થુર તિતય પુણાણંદા પણેસામિ
II૧૨૮
૧૧૯
(૧૩ના
I૧૩૧ાા
II૧૩૨ા
૧૩૩
I૧૩૪ો.
||૧૩૫
ઉ61)

Page #383

II૧ ||
III
I૪
III
II૬ ||
શ્રી સમ્યગજ્ઞાન પદ સ્તોત્ર વંદિય સમ્મત્તપર્ય ઉવયાગ ણેમિસૂરિ ગુરુ મંત સમ્મષ્ણાણત્યવર્ણ વિહેમિ વિવિહાણુઓગમય
મયવયણ કાયતાવ જે સામેઈ દિણભાવ સિરિ પર; સણાણ સંજમાણંદ ભરિયમહિલત્તથ તત્તદય પરપપહાવ કલિયે અબીય તિહુયણ વિલદ્ધ વિજય ધયું સવ્વવ્યાવગ વજું દરિસણ સત્યેનું પસમધ્ય
ઉઠય નાય દાઉં સાહિલ દંસણાણ જ સર્ક
તમણેગંત દરિસર્ણ જ્યાં સિવાવાયણિપકM તમિ પરમપય લાહો વત્તો જિણએહિં નાણ કિરિયા હિં સંખિત વયણમય વિત્થડવાઓય તત્તત્યે . વાઈ પુચ્છાઈ કમ્યા નાણસ્સાઈડ્ઝહણમલ્થ કિરિયાએ
ઈહ પહુરમેય વિણેયં પુજગુરુ ભણિયું નાણેણ સયા હોwા કિરિયારાહણભદોસ સાહહ્યું એ તો નાણસ્સાઇ-ગહણ વિહિયં પવયણમેિ જહતિહલાઈ કરેંતે જલ વિશુદ્ધ તહાં વર તવેણું સંપકખાલિજ્જતે પરિજિણો વ ચિય કમ્પમલા અહિણ કમ્મ નિરોહો કિજઈ સુહા સંજમેણ દુર્ણપિ સાહણ વિહિપ્પબોહો હોન્ના નાણેણ ગણેણં તન્હા આવસ્મય સિક્યુરીએ પયાસગં નાણું તહ સોહિયા તવસ્સા ગુત્તિહરો સંજમો તિહ જોગાજુની ભણિયા અત્ય વિ સણાણ પઢમ પરિગ્રહણ દસ વેયાલિય સુત્તે પઢમં નાણું તઓ કરુણા કરુણા ચારિત તવો ધમો છવાઈ તત્ત પરિબોહા
પાલિઈ સુદ્ધ દયા તખ્તા નાણસ્સ પાહણે દુગઈયં સુગઈયં કિમલ્થિ તે જાણએ ન અટ્ટાણી છજ્જવણિયન્ઝયણે સિન્ક્રભવસૂરિ વયણમિણે
સેય મક્કે કહા હૈયાઈ કાઈ પાવ કરણાઈ કિ ભખ કિમભખ કિમપેય પેયમવિ કે કિ
III
||૮||
III.
||૧૦||
II૧૧.
I/૧૨
(૧૩
||૧૪
ઉ62)

Page #384

અણુઓગ સરુવં કિં દેવ નિરય ઠાણ જીવિચપ્પાણા ભવ કાયટ્ઠિઇ સિદ્ધા સિદ્ધòિઇ સખ્દુહ હેઉ નવત્તત દુર્વ્ય છ′′ ઉવટ્ટણ વટ્ટણાઉ સેઢીઓ સત્તાઇિ રસ ઘાયા સંકમચિય કમ્મ નિરણ ઉદય નિસેયા બાહા ભેયા વિવિહા તહેવ જીવાણું લોય પયત્થસ્સગ્ગાવવાય નયમાણગમ ભંગા
વિહિ પડિસેહ કસાઇ તેર્સિ સભ્ભાવ તત્તરુવં કિં એએસિં પણ્ડાણં પડિવયણં હો નાણાઓ સણ્ણાણુવઓગિત્ત વિયારિણં વિસિટ્ન વિણેહિં બહુ સુત્તાઇસુ વુત્ત નાણું નયણે તઇ મિણું
જં જાણિઇ એ તો અઇંદિયત્થા અલોઇઓ ભાણ્ અંતરતમ તિમિરહર ચિત્તાલંકાર હું નાણું સોહઇનાણી નાણાન તહણોભૂરિભૂસણ વિભૂસો કુસલત્તેણાગિŕ નાણધણ લોય માણદયં
નાણાદુ વિણાસો મુક્કો તેણો નિવેણ વિણાણો સમ્મગĒસગંત ઉમગ્ગ નિવારગં નાણું
હેઓ વાએયત્ને નાણી ખપ્પ વિબોહએ નાણા સણ્યાણ વજ્રમેય તોઽઇ કમ્પાયલે વિસમે
નાણું મણ સુદ્ધિયરું અણન્દ્રિય સુહાસમાણયું નાણું કંચણ કુંભ સમાણા કિરિયા સÇાણ સક્કારા કિરિયા સણ્યાણ જાઅઆ રવિતિ નિહા તહા વિગય નાણા ખજ્જોય પયાસ નિહા જાણિજ્જા નાણ માહખં
ભસ્સિય દદુરતુલ્લા કિરિયા નાણણ્વિયા વિમલ નાણા હોક્ષુરીૢ ગમણ સમણા કહંતિ ય ણ્ણાણ સારાઇ નાણુક્કરિસો ચરણું નાણું પરિપક્કમેવ જસ્થિ તસ્સ ચરિત્ત નિયમા પસમરઇએ વિ તહ ભણિય નાણસ્સ ફ્લે વિરઇ હો જયા મોહ વાસણા સંતી નાણä સચ્ચમિણું લદ્વં તઇયા વિયાણિમા
અપ્પાધર્મો સૂરો નાણામોહં પરાજિણઇ સૂરો તયણંતરમ્મિ સમએ અપ્પિય સંતિ લહિ પરં
(363)
119411
119511
119911
119611
॥૧૯॥
112011
૫૨૨૫૦
112311
112811
॥૨૫॥
।।૨૬।।
112911
॥૨૮॥
॥૨૯॥

Page #385

||૩ળો
||૩૧
૩૨ા
H૩૩
//૩૪
In૩૫
H૩૬
ઇંદવ્ય નાણવો કીલઈ ગંદણવણમિ વિણ મુણી
સહયાણંદા સર્વે અગણિય સણાણ માહખે નિરવહિ નાણ નિહાણા કમ્મદએ હોજણો કયા ખેઓ અવિડીયા સંવયએ રહસ્ય સંખેવ વયણમિણે પારદ્ધાઈ સમાઈ નાણીમિયર જણાણ ણ કિલેસો
નાણીણ ધિક્કાઓ ઈયરેસિંણો તહાડધિજા રિવુઈ પણ પડિવણા હોજ કપત્યા પબોહ જરંગી એગંત દંસણત્યા કરંતિ સમયાણસારેણં ન વિણા નાણું મુત્તા જડિસિહી મુંડી વિ જલ્થ તત્થરઓ પણવિસઈ તત્તણો મુચ્ચઈ નત્થિત્ય સદેહો સવાઈ કમ્બાઈ દહએ નાણાણલો ઈયે કહએ અજાણ પાસે કહો નાણું કિરિયા નિરવઈર્ખ
મુત્તિ નિબંધણમેએ મÍતે જઈણ દંસણ વયએ
સાવિખેહિં મુત્તી હોwા સણાણ કિરિયાહિં મુત્તિપયાણ સત્તી દેસા પરેય નાણ કિરિયાણું દોસું સંમિલિએનું વિણેય પણ સામë
કિરિયા અંધ સમાણા પણત્તા જા ય વિગય વિણાણા
પગુ સમાણું નાણું કિરિયા વિહીર્ણ મુર્ણયā સવ્વાણુઓકલિએ વિવાહપણત્તિ પંચમંગમેિ સિરિદેવવાયગર્ણ રઈએ નંદીપ્પવર સુતે
આવસ્સએ વિસેસે સામાઈએ સુત્ત વિવરણ સર્વે પંચવિહ પણાં ગણહર મહેહિં પુજેહિં મઈનાણું સુયનાણું વરોહિ મણપwવં ચ કેવલિય સૂરાઈયા વિ ભણિયા પંચવિહા લોય દિતિયરા
ના પયાસં રુવં દિäતાવિભાગે ચેવ નાણ પયાસ સદા એગઠા એવ વૃત્તમિણે અણધાઉ નાણત્યો પંચિંદિય માણસુભવં નાણું વિણેય મઈ નાણું સત્ય વિચારણા ભિષ્ણ
આભિણિબોરિયમેવ નંદી સુત્તે પભાસિયં ગુરુણા તસેવ પર નામં ભિણત્ય તં ન લેસાઓ
૧૩ળા.
૩૮ |
૩૯ાા.
II૪ળા,
||૪૧
૪૩
II૪૪
ઉ64)

Page #386

II૪૫
II૪૬ો
I૪૭ના
II૪૮ાા
I૪૯ો
II૫૦
પ૧||
હોજા જુગપએસે ઠિઆણ સદાઇયાણ પરિબોહો મઈનાણે તત્તત્યે સંવવહારિજ પચ્ચખં
વૃત્તમિણે મઇનાણું સમ્મદિઠીણ હોજ સમ્મત્તે
અઠાવિસઈ ભેય નંદીસુત્તાઈ શિદેસા વંચાણવગ્રહ ભેયા કરણ ચા પભાસિયા ચકરો હોwા મણ નયણાણં અપપ્પયારિસ્સાવાઓ
અત્થગ્રહિહાવાયા પંચિંદિય માણસેહિ જાયતે તહ ધારણિય મઈએ ગણણા અડવીસ ભેએણે ઇંદિય મણસંજય સત્ય વિદારણે કુણંતર્સ જો બોહો સુયનાણું ચોદસહ વીસહા સુરે
ભાસિ% માણસદ્ધા અહવા સિરિતાડપત્ત વણાલી તં દધ્વસુયં તેણે પયત્યનાણં ચ ભાવસુય કારણકજ સહાયં દુવિહ સુયં સમ્મદિઠ જીવાણું એય સુયનાણાવરણ ખઓવસમા સમુભવએ
એચિંદિયાઈસુ તયં વિરડે ઘડઇણેવ ચઉસણા અપઠક્ઝાવસાઓ સાડડહારાઈ અણુઉલો એયાસયાઉ ભણિયે એચિંદિય પમુહ છવ સંદોહે સુયનાણંતિ કહેતે કમ્મગૂંથાઈ સાઇ
ઇદિય મણ સાહ૪ માં સુચનાણે પરોકખમિઈ વૃત્ત પચ્ચકખમવહિનાણું મણપજવ કેવલં તિષ્ણિ તમવહિનાણે ગઈયં જમપૂર્ણિદિય માણવેફિખપય રુવીણ વિણાર્ણ વણાઈ સમણિયા રુવી
જાણિજઈ મહાભાવે જરો પણ પર્વ તયં વૃત્ત દવ્વમાં ભાણું કુહા હાથ દબૂમણે આલંબણાઉ જેસિં વિયાર સેઢી પયટ્ટએ દુવિહા મણ પુષ્ણલાણિ તાઈ ભાવા િવિયાર પરિણામ ગહણ સકાય જોગા મણ પરિણમણ મણસ્સ જોગેણં મણપજવા અણેએ મણભાવા ચેવ ણો બન્ને અણુમાણેણ ઘડાઈ માણસ પુગલ ગણે તયાયારો પડએ છઉમલ્યાણ હવઈ સયા દધ્વ-ભાવ મણ
ભાવમણવ્યાંગો સવ્વષ્ણુર્ણ તિ સવ્ય ભાવાણ
|૫૨ા
II૫૩
II૫૪
II૫૫
પા
II૫૭ના
પ૮.
II૫૯
365).

Page #387

I૬ના
૬૧
|૬ ૨ા
II૬૩
I૬૪
૬૫.
I૬૬il.
I૬૭ળા
સંપુર્ણ વિણાણે કેવલનાણું મુર્ણયથં ઇઝ સુદ્ધ સાહારણ પુણાગંતમત્વ પણગમિણે અવ્યાઘાયં ચ તો કેવલ સદરસ છટઠલ્યો
છઉમFzગયાણ વિગમે નાણાણે કેવલ હોજ કેવલમિર્ઝામિત્વો ગુરુ ગમ્મા સવ્વસુતસ્થા આવરણ સ વિણાસે મહેસુય પમહાઈ વિજ માણાઇ તસ્મ સવ્ય વિરહકાલે કઈ નતાઈ વિસિષ્ઠાઈ
ઘણછાઈ ભાણુકરા કડ છિદ વિણિગયા કડાઇણ વિરહ જહેવન તહ ઇમાણિ સબ્યાવરણવિગમે અવરે જહિણગમણે સંતાવિ ગહાઇયા વિહલસત્તા મઈનાણાઇણિ તથા કેવલ લદ્ધિ વિહલાઈ
આવરણ મલે વિરહા સુદ્ધસ્થા કેવલમ્સ પુણંતિ પાઉભવએ પુર્ણ આવરણિજ પાસાઓ કેવલ સરિસં નાણું નણમસાહારણ તયં તત્તો કેવલમહંત નાણું અણંત દાઇ વિષ્ણાણા કેવલ વ્યાઘાયં કડાઈ વાઘાય સવ્ય વિરહાઓ
મઈનાણાઈ સરુવં એવં ભણિયું જહા સુત્ત સહભાવ ગયાઈ દો મઈસુય નાણા સામિકાલેહિં કારણ વિસય પરોક્નત્તણેહિ દુહં સમાણત્તા પચ્ચખ નાણ લાહો પરોકખ નાણીણ હોજ ણણસ
તાડવહિ તિગસ્સ પુવૅ મઈસુય નાણાણ પણ વણા મઈવિયલો સુયનાણે લહઈ નતા ભાસિય મUણાણું આઈએ મઈપુલ્વે સુર્ય મણત્ય સુયપુવ્વા કાલાઈ પંચગેણ સમેડવિય કારણાઇ હેઉહિં
સત્તહિં દોહે ભેઓ ન ચલિજા કમિર્ઝણ મઇસુય સંતરમવહી સામિ વિવય ઠિઈ હિ લાહણ સમ્મા તા મણનાણું અક્ઝષ્મત્તાઈ સાહમા પચ્ચકખાં ભાવો છઉમલ્થ તં ચ રુવિ વિસયાં
અવહિ મણપજવેનું સામે ચઉ ભેઅહિં અપમાઉત્તમ ભાવાડવસાણ લાદેહિ તીતિ હેઉહિં મણવજવ નાણાઓ અણંતર કેવલ કહિય
ઉ66)
I૬૮
૬૯ાા.
II૭થી
I૭૧
I૭૨ા.
I૭૩ી.
૭૪
IIઉપાય

Page #388

I૭૬II
૭ળા
I૭૮
I૭૯ાા
૧૮ના
I૮૧
I૮૨ા
સ પરોવયાર દખં સુયં સુરાહિઠિય પહાવડું વિયરણ પહાણ જુગૅ વિહાવ વિલસો સુયણાણા મિચ્છનાણા દુક્ય સમ્મણાર્ણ ભવણવતરંs પુષંહરારિય રખિયમ બાહિઠા પલોઈત્તા
લોયા લોય સરુવં નિયપરગુણ પરિયઓ સુયણાણા દીવ પઇવ સમાણે સુયનાણું કપૂરુખ નિહ તત્તણયા સુયાઓ સુય બહુમાણા સુદેવ ગુરધમ્મા ઇહ બહુમયા વિવર્મા ગુરુ પણd વિયારિજા
અહિયં કેવલ નાણા સુયનાણું ગોયરીઇ દિઠંતા
સાવિષ્ક વલણમેય ગુરુમઇ પરતંત્ત તત્તત્થો ઈન્કંપિય સુયવયણ સિગ્ધ નાસેઈ સયલ દુરિયાઈ સામાઈય પયભાવા અસંત ભવ્યા ગયા મુત્તિ
આગમ સદ્ધાર્થ પએ પએ પવર મંગલાલિ કલ્લાણ
હવઈ સુયભાસેણં અદિઠ પરમત્યુ વિણાર્ણ વિચ્છિણ પાયમિણે અહુણા દિસઈ વિહણ કાલાઓ નાગજુણાઈ સૂરી કરીએ તે પુત્યયાતિય
એય વિયારીઉણ સટ્ટા પૂએંતિ પરિલિહાર્વેને ન લહંતિ મૂયભાવ દુગઈ પીડા પણાસંતે સુયપૂયાઈ જડત્ત મઈહીણાં ણસયલ સુયબોહો તત્ત પયાસણસત્તી કેવલ સિવસંપયા હુક્કા વત્થાઈ દાણેહિં સમ્માણ પાઢગાણ હરિસાઓ
પકુર્ણતા ભવ્યણરા કેવલનાણું પસાહેજા નાયત્ત ધPહિંતો બહુમાણા કુસલલેગે સુત્તો સિરિતાપ મહેસું અંગોવંગાઈ સુરાઈ
સુદ્ધાઈ લિહાવિત્તા વખાણેલું ગુણણ સમણાણું દિજાઈ વરવિહિણા સોઅવ્વાઈ પપૂએત્તા ણિસુયા દુવાલસંગી સૂરીસર ધમ્મધૌસ પાસમેિ પહડમતીસેણે વિવાહ પણ7ી હિસ્સવણે ગોયમ પએ ઠવિજ્ઞાણિક્કે વિહિયા સમગ્ગણા ભાવા છત્તીસ સહસ માણે જાય દવિણં ભગવઈએ
I૮૩
I૮૪
૮૫.
I૮૬ાા
I૮૭
I૮૮
I૮૯ાા
II૯ળા
ઉ67)

Page #389

II૯૧||
૯રા
TI૯૩.
II૯૪
II૯૫
I૯૬
II૯ળી.
તેણ દવિણ જાણે આગમ ગ્રંથા લિહાવિયા મોયા ભરઅચ્છાઈસુ વિહિણા કારવિયા સત્ત નાણનિતી જણાગમપૂઇઓ સગસગવિ લિડાવિયા સુવણેહિં
સોવણિએહી ભવ્યા કુમારપાલેણ ભૂવUણા સકૃતિકોડિ સિલોગ પમાણ ગુરુ હેમચંદ ગંથાણું પત્તે મિક્કવીસા લિહાવીયા તેણ ચંગ પઈ
સગસય લેહગ પયરો નિઓ જિઅઓ લેહ પુત્યયવિહાણે ઇગવિસઈ નાણનિહી કારવિયા નાણ ભીએ તિણિ નિહી કારવિયા અડદસ કોડી પમાણ દવિણવયા પહુ પવયણ પણએણે મંતીસર વત્થપાલેણું
નાણ લિહવણ કજે આભૂવર સાવગણ કોડિઓ તિણિ વઈઆ પુણા પસત્ય સોવણ વણેહિં પઇસુત્તિકિપઇ લિહાવીયા ગણહરુત્તિ નેહેણું અણગંથાકવિ કહા એએસિં સચ્ચ નાણરઈ
સોવણિય સંગામો કરીઅ બહુમાણ ગભ સુય ભક્તિ
એવં ભવ્ય જિએહિ સુયભરી સવ્રયા સક્ઝા અઠાવિસઈ ભેઆ મઈનાણસ્સ સુયં ચ ચઉદસહા છભૈયાવહિનાણું મણપજવ નાણભેય દુર્ગ
કેવલમેર વિહાણ એગા વણા હવંતિ પચહે
કાઉસ્સગ્નાઈવિહી ગુણાણુમાણેણ થાયવ્યો નવપય સાહણ સમએ સત્તમ દિયહે પસત્ય નાણસ્સ આરાહણ વિહેયા એવં તત્ત વિયારિજ્જા સિરિ નાણ પયક્ઝાણું આગમ નોઆગમે હિ કાયવ્યું
ઉવઓગબોહ કલિઓ પઢમો કિરિટસ્ટિઓ બીઓ નિષ્ણવ ચક્કાઓ. નાણપયં સવ્વયા વિયારિજા નાણંતિ જસ્સામ-વિણેયં નામ નાણંતિ નાણીણ પડિકાઓ ઠપણાનાણં ચ દબૈનાણમિણે
ભાવણાણ નિયાણં મઈસ્ય પમુહાઈ ભાવાઓ નાણપયં સમરતા પયણિસ્સદે સયા વિભાવેંતા હોજજા નાણ સરવા મક્ઝર્થી નરા વિણોયાઓ
II૯૮ાા
II૯૯
I૧૦૦ના
I૧૦૧.
૫૧૦૨
I૧૦૩.
|૧૦૪
II૧૦૫||
388.

Page #390

II૧૦૬ ||
II૧૦૭ના
૧૦૮
II૧૦૯ાા.
૧૧ના
||૧|
મણુયત્ત પુણેણં નવપય સંસાહણાય પુણેણં
તત્તો સત્તમ દિયહે નાણપયારાહણે કુક્યા ગુણરાં રંગતરંગો અમિય વિહાણાયરાઇય પમુઈઓ આરાહગ સિરિ સંઘો નિયગુણ તુઠી લહેઉ સયા દાણંકનિહિંદુમિએ વરિસે સોહઞ પંચમી દિયહે
સિરિ સિદ્ધચક્ક ભત્તે જઈણઉરી રાયણયરશ્મિ સિરિ સિદ્ધચક્કસંગે સત્તમનાણત્યવં વિસાલë સુગ્રહિયકખાણ મહાવયારિ ગુરુ ણેમિસૂરીણ પઉમેણાયરિએણે કયું પિયંકરસમીસ પઢણઢં અહ દુણિ કરિસ્સામો ચારિત્ત તવાણ થરાઈ
શ્રી સમ્યગચારિત્ર પદ સ્તોત્ર ઝાકૃણ ણેમિપહુ સીલહરે ણેમિસૂરિ ગુરુ પાએ સમ ચારિત્તપર્ય ગુણામિ સપરોવયારä
નરભવ વિસિષ્ઠસક્યું ભવ્ય પમાય પદાયગ સમય
અચ્છાઈય નિયત્તિ પયાસગં નમામિ ચારિત્ત રિરી કરેઈ પાવે બહુ ભવ ભમણજ્જિએ મહઠિઈએ જે સર્ણાણ વિહેય ભયામિ તં સમ્મચારિત્ત નરભવ સુઈ સમ્મત્ત સંજમમિત પુણ વરિ ઉલ્લાસો
અહિયાતિય પુર્ણહિં કમલો પાવંતિ ભવ્ય નરા તભવ સિવ પયગામિ સાહિત્તા તિત્યયાવિ ચારિત્ત દંતે વિસિષ્ઠ સિખ કઈયા તુમ્હાણ પરમપય
Pણ જાણહ તુમ્ભ તા ચરણારાહણા વિસેસાઓ તુભેહિ કાયવા ન તં વિણા જે ભવુચ્છે કમ્માહિ સંત તુલ્વે સંવેગાસંદ વારિ કૂવનિયું નિવ્વાણ નિવત્થાણું ચારિત્ત નમામિ હરિસેપ્યું
સદ્ધમ્મ સુરહારો એઈ નરજન્મ પુર્ણ પાસાય
ચરણધયંતસુખિં ઠર્વેતિ ભવ્યા નરા ધણા નીકુલે સંજાય યુતિ સક્કાઇયા પાહિઠમણા સેવંતિ જે ણમંતે તે ચારિત્ત પહાવાઓ
In૨I
Hiડમ
પા
|૬||
Iળા.
Inલો
1
-ઉ69).

Page #391

||૧૦||
II૧૧ાા
૧/૧૨
૧૩
II૧૪
૧૫
I૧૬
પુણએ મલિણ તે ચારિત્ત દેઈ ચંગ સમ્મ જે રિકોડેવિ જહા જાઓ તિખંડઓ સંપધરાયા જલ્સમણું ચારિત્તે લીણ હિયરઈ પમાય સંપુર્ણ તં કુલ નારિવ્યુ સુહા લિચ્છતિ પસન્દ લદ્ધિઓ
ઇહ સુહસિદ્ધિ મહત્ત પસંતિ ગય જીવણં પરુવયારો મુત્તિપર્ય પાવિજા પરત્વ ચારિત્ત સેવાએ લોય વિહારાઈસુ જર્સી ફર્લો સુંદર ન તં દુખ કુસુમોદાહણાઓ સુઈ દુહ વ બન્ઝ દિઠીએ
પોલ્લાસ સાહણાઓ સિદ્ધિ કમ પણાસણ હોજ્જા ગુણબંધણ દુહસહણ ચાંતિ પુષ્કાઈ નિવાસીએ સમ્મત્ત વિષ્ણાણ દેવાઈ ગઈસુ વા વિસંભવએ સમ્મચરણસંસવા મણુયતે ચેવ ણણW
અઠગુણા ચારિત્તે સાવજારંભોગ પરિહારો
નારી તણયાણ ન દુવ્વયણ દુખ પરિસહ ન નઈ ભૂવાઇણે ન ચિંતણા ભોયાઇયત્થાણું નાણાઇય વરલાહો લોએ સમ્માણ પૂયાઓ પસમ સુહ મહાસંદો મુત્તિ પરમપયાવિ પતે
એવું ણચ્ચા ભવ્વા ચારિત્તારાહણે કુજા સચ્ચારિત્તાહારો પવયણ જણણી લદ્ધ ચારિત્ત તા સંસ%ા નેહા-જો ચારિત પુણફલ પંચાસવ પરિચાઓ પંચિંદિય નિગ્રહો કસાયાણ
પરિહારો ગુત્તિ તિગં સગદસ એહિ ચારિત્ત જયણા પુવ્ય પવિત્તી પસંસણિજજા જિષ્ણુત્ત ચારિત્તે જયણા મહષ્પભાવા વઠ્ઠઈ ધર્મ થિર કુણએ ભેયતિગ જીવાણું તત્ત્વ વિરયા પમત્ત ચારિત્તી
અપમત્તા ણિગુંથા વિણેયા પદ્ધ દિટકંતા મપલ્લે કોઈ કુંભ ખિવએ વિસોહએ નાહિં એવમ વિર બંધઈ બહુ થોવ ચેવ નિજરએ એત્તાહે વિવરીય પમર સંજય મુખીણ વિણેય બહુ નિજયંતિ થોડં બંધને તે ચરણ જોવા
- 670
૧૭.
૧૮
HI૧૯ો.
|૨૦
૨૧
૨૨.
||૨૩.
||૨૪

Page #392

II ૨૫ II
|૨૬ો
(૨
૨૮.
૨૯ાા.
૩૦
(૩૧
બહુ નિફ્ફરંતિ ભવ્વા અપમત્તા કિ વિણેવ બંધને એવં વિયારિઉણ જે ભવ્વા નિમ્પલં ચરણ સાહતે પજંતે તે સગ્ગ વાપવર્ગો પણ સુહ સુઝાણા પહસતા સમાહિ મરણાઉ પાર્વેને પત્તાવસરો વિખ્ખા વહતિ ખેવે મસાણમોયણું ચિચ્ચા જવા ભવંતા સંજમ સંસાહણે કહ્યું
સારય જલય સમાણ જીવિય મિહ ચલે ભવપયત્વે
અસી વિસ વિસસમા વિસયા કિપાગલ તુલ્લા ઉઠયા તત્થ રાંણો નિરવાહિ પમાય દાયણં ચરણે ભાવિન્નેવે ચક્કી છ ખંડ સામીવિ હરિસાઓ દઢમોહ બંધણાઈ છિંદિત્તા સાહિયાણગારગુણે જાયા સરસાણંદા એવં ચારિત્ત-માહખે માણિય દેવત્ત મુહુત પક્યાય સાહગા સમણા પાવિજ્જા કેઈ ખરા વિવુ સુહ ભાવ સેઢીએ
મરુદેવી દિલ્ડંતા સિદ્ધિ સાહતિસંતરાં કરણ સિદ્ધિએ ચારિત અપુષ્ય સુરપાયવાહમિણે દંસણ સમયઠિઇત્તો પહ્મ પુદુર પમાણ કિંઇણાસા દેસા વિરઈ તત્ત સંખિજદ્ધિ પણાસાઓ
સવ્યવિરઇગુણલાહો વિસામગ ખવગ સેઢિ સંપત્તી
એયક્કમાઉ કહિયા અસંખઓ દેસવય લાહો અઠવાહિ ચરણે સમગ્ર સંસાર ભમણ ચક્કમિ અપમાયા ચેયતા ચરંતિ ચારિત્ત સુહ કિરિય પીઉસે જલ્સમર્ણ લીણ તસ્સાવરF પીઈ ણો
એવં ચરણે લીણો નણાય રહ્યું ક્યા કુણએ સતાઈહિંતો ચારિત્ત દુલ્લાહ વિયાણિજ્જા વિસરંતિ વિહાવરયા પત્તાવસરે મહામુદ્ધ ઉજ્જલલેસો પસમો કસાયગણ નોકસાય પરિહારી
અપ્પા નિય ગુણરંગી ચારિત્તમભેદ નય નત્તા ઈહ સંયમ ઠાણાઈ અસંખ લોય ખપએસ માણાઈ ઘુત્તાઈ સુખે દેસા-પંચમ ગુણઠાણગે વિરહ્યું
૩૨
(૩૩
૩૪
૩૫
૩૬
૩ળા.
૩૮
૩૯ાા

Page #393

II૪ળા
II૪૧ાા
II૪૨TI
૪૩
(૪૪
II૪૫
I૪૬
II૪ો .
છઠે સવ્યચરિત્ત બીય(તઈય) કસાયખવ-સમભાવા દેસવિરાં પરિણામો તઇએ (બીય) કસાયખ-વસમા સવ્વવિરાં પરિણામો ચારિત્ત પંચહા પવયણમિ સામાઈયાઈ ભેયા સાહતે તિસ્થયા દંતે
છઠ ગુણઠાણાઓ અનિય િજાવ પઢમ ચારિત્ત
ધય ગુણઠાણ ચઉઠે છેઓવઠ્ઠાવણીયમિણે પરિહાર વિશુદ્ધિયું છઠે તહ સામે ગુણઠાણે દસમે ચઉલ્થ ચરણ ચઉગુણઠાણઠહખ્ખાય પુજ્જો વરચારિત્તી-વણીમગોવિ ય મણે ઠિયંતમે પણમંતિ વાસવાઈ ચારિત્તારાગ સમર્ણ આઈએ જા પત્તી સુયાઈ ભાવાણ વાવિ તે ચિચ્ચા લાહો પુણો વિ તેસિં આગરિસો સે વ ાયવ્યો
સહસ ૫હત દેસા ચરણે સવવ્યએ સયપુહુર્ત
એગ ભવાખાએ પહૂતિ પણ7માણ મિ સગ દસ ભેયા વત્તા ચરણસ્સ ખમાઈ ભેઅ દસગમ વિ પરમત્યાગંતગુણં ભવાડવીસરણ ચારિત્ત
પવયણ જણણી પણ સોલસ વરંભાવણી મહાસાહો દસવિહ ધમ્મ વરસમો મુરિફલો ચરણ કમ્પયરુ સમ્મદંસણનાણપવિત્તિ નિવૃત્તિરુવ ચારિત્તા સહલે સહયાણદેખાયાં જઈ ચારિત્ત
તે ન સુહ સુખUણો ચકિસ્સવિ જે મુણી-વર ચરિતા
અણહવએ પસમમય શિવ્યુઇયં ણો પવિત્તીએ પસ્થિત રાગ રોસો મુવિ નિસણો વિ વિગય રાયમઓ સમણો પાવઈ સુફખ અમઅિમપરિમિએ સયય યે દાસા આસાએ લહતિ તે વિદ્યણસ્સ દાસત્ત
જોગિણિવઈ સંવાઓ વિષેઓ પોહદઓ સક્કારા અસુહ સુહા ઈહ પડિયાએ પરત્થ ગચ્છતે મુણિધાઈ જહ જાયા ગોસાબે દોસ સકારા
સુહ સક્કરગુહાવા અઇમુત્તય વજસામિ યમુહાણું બાલને ચારિત્ત વદેમિ તે બાલમુણિ વસહે
-372
||૪૮
II૪૯
પગા.
||પના.
પ૨ા.
I[૫૩
II૫૪

Page #394

પપો
પદા
I૫૭ના
II૫૮
નેપલા.
I૬ો .
I૬૧
તે ધણા સુકક્યત્થા જેસિં વસા ચરિત્ત ગુણ રસિઓ જાઓ સંસાહિત્તા ભવદ્ધિપાર સમણુપત્તો
સોલસ વરિસ વર્ષ પહાસ ગણહર પસીલરઈ જંબૂ ગિહીઅ મહુલ્લાસા તે વદેમિ પમોએણે રિહવાસદા સોલસ અડછઉત્થત ભાવ મક્ઝમિ સોલસ કેવલિભાવે જીવિયગણણા પહાસસ્સ
ગેહે સોલસ ચરણે વીસા ચોઆલિઆ જુગે સત્ત સવ્યાઉ અસીઈસમાં જંબુસામિસ્સ પજાઓ પુરણ પહાવ કલિએ લલિયં સુંદર ગુણોહ રણહિં તમતિમિર વિણાસયર ચારિત્તાસણ ધમ્મો
નવપય સાહણ સમએ અઠમ વરવાસરે ચરિત્તસ્સ સંસાહણા વિહેચા સાહગ ભલૅહિ હરિસરે ચારિત્ત પવિયારો આગમ નોઆગમેહિ કાયવ્યો ઉવઓગ બોહ કલિઓ પઢમો કિરિટસ્ટિઓ બીઓ | નિકમેવ ચઉદ્ધત્તો ચારિત્તપયસ વજમીમાંસા
જરૂખા ચારિત્ત તું ભણિયું નામ ચારિત્ત ચારિત્તહરસ્ટ સુહા-પડિમા ઠવણાચરિત્તમવમિણે ભાવચારિત્ત નિયાણ ઉવઓગ વિહીણ કિરિયાઓ તં દિવ્વા ચારિત્ત ભાવેણુવઓગસુત્ત કિરિયાઓ ઇચ્છામિ સયા ભરે ! ભવે ભવે ભાવ ચારિત્ત ચારિત્ત પયક્ઝાણ અઠમ દિયહ મુયા વિહાઅવ્યું હત્તરિ ગુણ પમાણા કાઉસ્સગ્ગાઈ કાયવું
ઉદસવિહી ભણિઓ સામણ વિહી જહેવ સિદ્ધથવે મેન્થણત્ય વિષેઓ સે સાહગ ધીર ભલૅહિં ચારિત્ત પયWવણા પ્રયત્ન તત્ત સયા વિયારૅતા ચારિત્ત મયા હોજા મક્ઝર્થી નરા પમોયાઓ સિરિ સિદ્ધચક્ક જંતે ચરિત્તમક્કમપય નમંતાણે
ઝાઅંતાણં સમસુહ મંગલમય પુણ વેરગ્સ મણુયાં પુણેણે નવપય સંસાહણા મહાપુણા પાવિતિ વિયારા ચરણ પયારાહણાસક્ઝા
II૬ ૨ા
II૬૩iા.
I૬૪
I૬૫
II૬૬ો
૬૭.
II૬૮i
I૬૯ાા
-
ઉ73)

Page #395

૧૭ની
I૭૧ાા
૭
.
I૭૩ાા
I૭૪
I૭૫
ગુણાઈ રંગ તરંગો અભિય વિહાણાયરાઇય પમુઈઓ રયણાયર સિરિ સંઘો નિયગુણ તુઠ્ઠી લહેઉ સયા ચારિત્ત સાહૂણં સવ્યવિર ચરણ સંજમ પવા એએ મહવય દિખ્ખા ચરણ પગઠિયા ઉઈયા
ચારિત્તરાયણ સાહજહાણ વંદણણિમોયબહુમાણા
અપિયરિદ્ધિ વિયાસો માહબંસા ધુવં હોજા દાણંકનિદુિમિએ-વરિસે ગણિ પુંડરિય મુત્તિ વિશે સિરિ સિદ્ધચક ભત્તે ધમિજઈણઉરણયરમિ
સિરિ સિદ્ધચક સંગ-ચરિત્ત પયત્યવં વિસાતત્ય
સુગ્રહિયણામધેઓવયારિ ગુરુષેમિસૂરીણ પઉમેણાયરિએણે વિહિયં લચ્છીપ્પહસ્સ પઢણઢં અહ સિરિ તવપયથવ પર્જતે હું પણ સામિ
શ્રી સમ્યક્ તપપદ સ્તોત્ર સમરિય ચારિત્તપર્ય મહષ્પહાવં ચ ણેમિસૂરીપય વરતવ પયસ્સ થd એમિ સિરિ સિદ્ધચક્ક ગયું
સીલયરુ મેહતુદ્ધ સગ્ગપગિક સિઠાયાણ નિહ કમિંધણ દાહર્ગેિ દુય મયણ છાયણ પિહાણ કુસલ કમલ દિણયરકર વિગ્યલયા છેય તિખ કરવાલ સંણત્તિ નિણિયાણ થણામિ તવગુણ પમોએ
અણલો જ રસપાને ઘડુભવે મક્રિયા વસણભાવે ઈહ તંતુણો નિયાણ તહ દુરિય પણાસણમિ તવો સરિયદ્ધિ વિણયમુલ-વિઝા નિલયે જહા તથા લદ્ધિ તવ સાહગં મિલેતે વિજયઈ કરણા સખલિણ તવો
સોહઈ ખારો વસર્ણ-જલમંગ કંચણે જહેવગી
અંજણમકિખ જીવ ખંતિજુય તવો તહ ખેઓ કારણ કજ સહાવો એએસ વિવણિઓ સુયહરેહિં નાસઈ સિઠ તવગુણો નિકાઈયાઈપિ કમાઈ ઉત્તમ સુકન્ઝાણ સેલેસીભાવ ભાવિયં ભવ્યું અભિંતર વમિષ્ઠ તત્ત વિણેયમેયમ્સ
II૧ી
III
I૪ો.
III
દા
ગા
- ઉ74)

Page #396

II૯TI
૧૦
૧૧iા.
I૧૨
I૧૩
I૧૪.
૧પો.
I૧ દા
સંતોસ મૂલ વર વિહિ વિણાણબંધકરણ દમ સાહો સગ્ગ સુમામય પણ સિવિલ તવ પાયવો જયએ
અહિયાસણ સિવાયા તિવઈ સંતવંતિ તિવ્ય તવું
ભવ્યા ! કઈ ભવમુત્તી જાણહ તુમ્ભ ન તં તત્ત્વ હિòહિ તુમ્ભહિં પટ્ટિઅબૅ ધુવં પમોએણ કાયો સંપત્ત મgયાં પુણ પુર્ણહિં
દુવિર દયાકરણ તવો વેગ્ગ પસંતિ દાયગ તવમિણે સરિસ વરુહખએનું મંગલ પવરં દહિ ગુડેલું જા દુલ્બહાઈ દાણા બહુ વણા મંતવંતર્જતેહિં તવસા તાઉ લહતે લદ્ધી ખિખે મહુલ્લાસા
વસર્ણ જલ સુદ્ધમિણે મલિણ હોજ પુણો વિણ તવેણ
મલિ હોજ સરીરં સુએજ વિગઈણ રસ ગિદ્ધિ તવસા ચક્રિ સુરત્ત-રિદ્ધિ દત્તપવીરિઉલ્લાસો અડવસઈ લદ્ધીઓ તવ દેવલયાઈ ફલમેય નિય નિકુયવિલેવા સુવર્ણ ચંગુલી કયા તેણે
સમયાહેર સમણેણં-સર્ણ-કુમારેણ નિવરિસિણા વિકમ જસ ભૂમિવઈ કંચણઉરવાસિ નાગદત્તસ્સ વિહુસિરિ પાસિત્તા-ઉવરિ તીએ નિવો રસ્તો
એયં ણચ્ચણાહિં-સણીહિં મારિયા પદોસાહિં દુસ્સાહુ કમ્પણ કર્મો કિસ્સા સા તં મયં શિવઈ જાણઈ ણો વણપડિયે દુર્ગંધસવં સ તીઈ હૂર્ણ વેરગ્નગઓ પત્તો દિકખ પસમાઈ ગુણ લલિય
સાહિત્તા તે તઈએ સગ્ગ પત્તો મહિડિ દેવત્ત ચઈએ તઓ સંજાઓ રયણઉરે વણિય જિણધમો મરિઉણ નાગદત્તો સીહઉરે બંભણગ્નિ સમ્મફખો જાઓ દેસા તેણે વણિયસ્સ મહાદુહં દિર્ણ જિણધમો સોહમે ઇંદો વાહણકરી તહા વિખ્યો
એરાવણત્તિ જાઓ તત્તો ચઇઉણ સગ્ગાઓ નરયાસસેણરાણી સહદેવી હત્થિણાઉરમેિ હરી ઈહ તીએ કુચ્છીએ પુરતેણે સમુપ્પણો
- ઉ75 -
૧ળા
II૧૮
I૧૯ાા
(૨૦ના
(૨૧.
૨૨
૨૩iા

Page #397

II ૨૪
||૨૫
|૨૬
|૨ણા
૨૮.
II૨૯I.
૩૦.
ચઉદસ સુમિણા દિઠ રાણીએ પુત્ત જમ્મણે જાય
અભિહાણે સુયદિયહે સર્ણકુમારત્તિ સંડવિય વડુિં ગ સ કમસો કણા પરિણએસી નરવઇ તસ્સ જયા થીરયણે જણઓ જો વજગસ્ટ
સહ તેણે સંગામો સણકુમારસ્ત તત્થ સંજાઓ ચક રયણમુપૂર્ણ યુદ્ધાવસરે મહાદિવ્યં દસ સહસ હાયણહિં સર્ણકુમારો વિનિય છ ખંડરસો નરદેવ ચક્વટ્ટી જાઓ સિરિધમ નાહસ્સ હત્યાઓ જણએણ-ગહિયા દિખા પસણ ચિત્તેણે તસંગ દુકરાતિય ઇગૂણ ચાલીસ ઘણુમાણ પણાસ સહસ વરિસા-કુમતે મંડલિત્તમેવ ચ ચઝિસ ભવ્યરુવં પસંસિયે સોહર્મિદણ કિચ્ચા વિખસરુવં દો દેવા પશ્ચયપ્રકરણä
અત્યાગયા ય દઠું-રુવં હિઠ પસંસીઅ મત્તો કહીએ ચકી આગંતવ્હે પલોઇઉં રુવ અત્યારે તમેહિં સમાગયા તત્થ તેડવિ સુરા ખિણેહિ તેહિ ભણિયું દીસઈ તત્ત્વત્થરુવ બહુભેઓ
રોગા તુઝ સરીરે સોલહ જાયા હુણા ભુવે સોચ્ચા પચ્ચય કરણા ચક્કી ચિંતીઅગમનિહી દેતો તસ્થ ણ મોહો કન્ઝો તવસા સાહલ્લમેન્ટ્સ
એવં વિયારિઊર્ણ રજ્જા નવનવધ સહસ વરિસેસું વિગએનું પવ્યજં વિનયંધર સૂરિ કર કમલા ચક્કી ગિણીઆ મુયા છઠમ દસમ પમુહ ત્તવરસિઓ તુચ્છાહાર વિહાણા પારણેએ સત્તશય પીડા
સંજાયા મુણિ દેહે ખિણો તહ વિ ન મુણીસરો વિહિયાસંસા હરિણા દો દેવા વિજરુવર્ણ આરુગ્ર વિહાણä સમાગયા મુણિવર ભણિઅત્તિ જઈ તુમ્હાણે કંખા અગય હુ ણમો તયા અહે મક્યું નત્યિ સમીતા એવું ભાસીઅ લદ્ધિ સંપણો દવ્યગયા વહસતી તુમ્હાણ ભાવગય નાસા
(૩૧)
૩શા.
૩૩ો
૩૪.
II૩૫II
|૩૬
૩ળા.
|૩૮
-ઉ76

Page #398

૩૯
૪ળી.
II૪૧ી
II૪૨ા
૪૩
II૪૪
i૪૫
જઈ સતી કુણહ તયા એસા કંખા કહતિ તે દેવા અભ્યાણં ણો સરી ભાવામય નાસિણી ભૂતે
ભૂરિ પસંસ કિસ્સા જાણાવિઅ તથ્ય ભારતરત્યે
સઠાણ સંપત્તો લખ વરિત પાલિઅ સુદિખ્ખો સગે સર્ણકુમારે રાયરિસીસર સર્ણ કુમાર મુણી દિવ્ય મહિડિય દેવો તવ પહાવેણ સંજાઓ
તવસા લદ્ધિપયર એવું કહિઓ મુણિસ દિઠંતા
આવસ્મયણિજ્જત્તી પડિવાયઈ સોહગત્તિ તવો ભવ્યખમામક્કડિઓ વરધિઈહત્વો પસન્દ મણકીલો સુહ તવ ભાવ ઘરઠો ચૂરઇ દુક્કમ ધણU ધણસત્યવાહં તણઓ ધણો મહુવીર દેસણ સોચ્ચા પāઈઓ તિવ્ર તવો સાસણનાહો સમવસરણે સેણિય નિવ પમુહાણ-પુરઓ દુક્કર વિહાયગે ઘણો ધણો સંસી એવં સમયા વેરન્ગસંકરિઓ
ચ્ચિા વિઉલગિરીએ-અણસગ જોગ સમાહિ મરણાઓ સલ્વટ્યસિદ્ધ દેવો જાઓ તત્તો વિદેહમિ પાવિસ્સઈ પરમપયં દુવાલસવિહં સુએ તવ ભણિય બઝભંતર છ-ભાવારિ કિવાણ સારિષ્ઠ
જસભર સૂરિ સીસો એમરિસી પવર ભિગ્નહટ્ટ તત્વ પકર્ષતો વિસહંતો ઉવસગે દેવયં પત્તો અસુહન્ઝા જત્તો-વઈ ણો જોગ કરણ પરિહાણી તં સૂહ તવં વિહેયં વિહિણા પરિવજિય નિયાણું પરમં કારણમેય સંજમ સંસાહણે તવ
ગઇયા તેણે સુત્ત-સમાં વર સંજમ તવાઈ સિરિ ગોયમસ્મરુવે છહ તવસા સંજમેણમખ્વાણ ભાવમાણે વિહરઈ વિવાહ પણત્તિ વયમિણે નિરસણ ભાવો પઢમો-ઉણોદરિયત્તિ વિત્તિસંખેવો તણુકેસો રસચાઓ-સંલીણાં તવો બન્ઝો અભિંતર તવ ભેયા-વેયાવચ્ચે તહેવ પચ્છિત્ત સક્ઝાય ઝાણ વિણયા-કાઉસ્સગત્તિ છક્કમિણ
II૪૬
I૪૭
I૪૮
II૪૯II
II૫૦
//પ૧||
પ૨ા
પ૩
ઉ77)

Page #399

II૫૪
II૫૫
પદા
I૫૭ના
૫૮.
II૫૯ાા
I૬૦ગા.
અણસણ ભાવે ધણો-દઢપહારિ બિઈજ તઈઅશ્મિ તણુકેસ રસચ્ચાએ-દિલ્ડંતો મંગુસૂરીઓ સંલીયાઈ ખંધો-પચ્છિને વિહિસીહ સૂરિવરો અરિહણગો વિણએ-વેયાવચ્ચેનુ બાહુબલી સક્ઝાએ સુભદા-વસુભૂઈ નિસર્ણ સુહજ્જાણે
સુસ્થિય સિવ મુણિપવરા-કાઉસ્સગ્નેમ્મિ દિઠંતા નિચ્છયનય મયમેયં-સંવર પયનિરહિલાસ રમભાવી અપ્પા કર્મો-સખએ રઓ તવો ગુણિ ગુણા ભેયા સિરિ તવ પય પણિહાણ-આગમ નોઆગમેહિ કાયવ્યું
ઉવઓગ બોહ કલિઓ-પઢમો કિરિયા હિઓ બીઓ નિકખેવચઉક્કાઓ-પણ7ો પવયણે તવ વિયારો જસ તવત્તિભિહાણ-નામ તવો સે મુણેઅવ્યો તવ ગુણિ પડિમા કવણા-તવો નિયાણણિય દવ્યતવો
ભાવ તવો ણિામો-સમયા વિહિરાગરંગ ઉસહ જિસેસર તિક્લે-વરિસ તવો વદ્ધમાણ તિસ્થગ્નેિ છમ્માસ તવો મઝે-હક્કોસા અઠમાસ તવો નવપય સાહણ સમએ એવં તવ પય વિચારણા નવમે દિયહે રંગા સક્ઝા-પણાસ ગુણાણુમાણેણં કાઉસ્સગાઈ વિહી સિયધણાયંબિલાઇ કજ્જાઈ છઠ દિણા નવમણિ-જા સમ્મન્નાઈ સુક્તા
સિરિ તવ પયં સરતા-પત્ય તત્ત મહંસિ ભાતા હોજા તવસ્સ યુવા સાહગ ભવ્યાકલ્લાસા પયનવેગે પર્જતે-ભણિયં તવ પયમિક્સ સુઝાણ મણ પિજાઓ સર્જા પૂયાઈવિહી પવિત્યારા
ઉદસવિહી ભણિઓ સામણવિહી તહેવ સિદ્ધત્યવે
સોડ–ણત્યકવિ ગિન્ઝો આરાહણ તિવ્ય રસિએહિં મgયાં પુણેણં-નવય મય સિદ્ધચક્ક સંસેવા તો નવમે દિયહ-આરાજ્જા પયં નવમું ગુણઈ રંગ તરંગો-અમિય વિહાણાયારાઇય પમુઈઓ વિવિહોવમ સિરિ સંઘો-નિયગુણ રંગ લહેઉ સયા
૬૧.
I૬૨
I૬૩
I૬૪
I૬૫
II૬૭
I૬૮
- ઉ78

Page #400

II૬૯ો
I૭ળા
તવપય સંપૂયાઇય-વંદણ માણેણ હોજ કહ્યાણ ઉવસગ્ગ તિમિર વિલઓ-વિજયઈ ભુવણમ્મિ તવ ભાણ
સરનિતિનંદિદુમિએ (૧૯૯૫) વરિસે સિરિ પાસના જન્મદિરે સિરિ સિદ્ધચક્ક ભત્તે-જઇણઉરી રાયનયરમેિ સુહ સિદ્ધચક્ક સંગ-વરમંગલ તવ પયત્ન વણમેય તવ ગણ ગયણ દિવાયર ગુરુવર સિરિ નેમિ સૂરીશં પઉમેણાયરિએણે રઈયં લચ્છીપ્પહસ્સ પઢણä ય નવપયભુત્તાઈ પણેઅસી પોમ્મસૂરીહં
I૭૧૫
I૭૨ |
શ્રી સિદ્ધચક્ર સંદોહ પ્રશસ્તિ
I૧
દાણંકનિહિંદુમિએ સિરિ ણેમિજિણેસર જન્મ દિયહમેિ સિરિ સિદ્ધચક્રસિએ ધમ્પિય સિરિ રાયણયરશ્મિ
તવ ગચ્છાયરિયાણં ગુરુવર સિરિ નેમિ સૂરિ રાયાણ
પઉમેણાયરિએણે વિણિમિઓ વિગુણ સીસેણ સિરિ સિદ્ધચક્ક પહુણો-થવ સંદોહાદિ હપ્પવરગંથો તં ભણિઉણ ભવ્યા હવંતુ સિરિ સિદ્ધચક્ર રયા
|૨ા.
II2II
નવપદ આરાધન વિધિ तं सोउणं अइगुरुअ भक्ति सत्तीहिं संजुओ राया अरिहंताइ पयाणं करेझ आराहणं एवं ।
नवचेइहरपडिमा जिन्नुद्धराइ विहिविहाणेणं ___ नाणाविह पूआहिं अरिहंताराहणं कुणइ । सिद्धाणवि पडिमाणं कारावण पूअणा पणामेहिं तज्जव मणसाणेणं सिद्धपयाराहणं कुणइ ।
भत्तिबहुमाण वंदण वेआवच्चाइ कजमुजुत्तो
सुस्सूस्णाविहि निउणो आयरियाराहणं कुणइ । पाणासणवसणाई पढंत पाढंतयाण पूरंतो दुविहभत्तिं कुणंतो उवज्झायाराहणं कुणइ । अभिगमण वंदण नमसणेहिं असणाइ वसहि दाणेहिं
ઉ79)
Il3II
III
IIકI

Page #401

आवच्चाइहिं अ साहु पयाराहणं कुणइ । रहजत्ताकरणेणं सुतित्थ जत्ताहिं संघपूआहिं सासणपभावणाहिं सुदंसणाराहणं कुणइ ।
सिद्धंतसत्थ पुत्थय कारायण रक्रवणच्चणाई सज्झाय भावणाइहिं नाणपयाराहणं कुणइ । वयनिअम पालणेणं विरइक्कपराण भत्तिकरणेणं जइधम्माणुरागेणं चारित्ताराहणं कुणइ ।
आसंसार विरहिअं बाहिरब्भिंतरं तवोकम्मं जह-सत्तीइ कुणतो सुद्धतवाराहणं एमेयाई उत्तम पया सो
116 11
117 11
-
118 11
119 ||
111011
दव्वभाव भत्तिए आराहंतो सिरिसिद्धचक्कमच्चेइ निच्चंपि एवं सिरिपाल निवस्स सिध्धचक्कच्चणं कुणंतस्स अधपंचम वरिसेहिं जा पुन्नं तं तवोकम्मं तत्तो रन्ना निअरज्जलच्छि वित्थारगरुअ सत्तीए गुरुभत्तीए कारिउमारद्धं । तस्स उजमणं कत्थ वि विच्छित्रे जिणहरंमि काउं तिवेइअं पीढं विच्छिण्णं वरकुट्टिमधवलं नवरंग कयपित्तं सालि मुहेहिं धन्नेहिं पंचवन्नेहीं मंतपूएहिं रइऊण सिद्धचक्कं संपुत्रं चित्तचुकरं । तत्थ अरिहंताइसु नवसु पएसु ससप्पि खंडाई नालियर गोलयाई सामत्रेणं ठविति । तेण पुणो नरवइणा मयणा सहिएण वरविएण ताइंपि गोलयाई विसेस सहियाइं ठवियाई जहा - अरिहंतवण धवले चंदण कप्पूर लेव सिअवत्रं अडकक्वेअण चउतीस हीरयं गोलयं ठविअं । सिद्धपए पुण रत्ते इगतीस पवालमट्ठमाणिक्कं नवरंग घुसिण - विहिअप्पलेवगुरु गोलयं ठविअं । कणयाभे सूरिपए गोलं गोमेअ पंचरयण जुअं छत्तीसकणय कुसुमं चंदणघुसिणं कियं ठविअं । उवज्झायपए नीले अहिलयदल नील गोलयं ठविअं चउरिदं नीलकलिअं मरगय पणवीस पयगजुअं । साहुपए पुण सामे समयमयं पंचराय पट्टकं सगवीसइरिट्टमणिं भत्तीए गोलयं ठविअं ॥ सेसेसु सिअपएसुं चंदणसिअ गोलए ठवइ राया सगसट्टिग
I
1
वत्र सयरि पन्नास । अन्नं च नवपयाणं उद्देसेणं नरेसरो तत्थ तत्त वत्राई सुमेरुमाला चीराई मंडेइ । सोलस अणाहएसु अ गुरुआई लिंगाई मंडावेइ । नरिंदो नाणा मणिरयण चित्ताई इगसोलस पंचसु सीइ दोसु चउसट्ठि सस्स - दवाओ कणय कचोलिआई मंडावइ । अट्ठवग्गेसु मणिकणग निम्मिआई नर नांहो बीअपूराई वग्गंतर गयपढमे परमिट्टि पर्यमि ठावेइ । खारिक्क पुंजयाई ठावइ अडयाल लद्धिठाणेसु, गुरुपाउआसु अट्टसु नाणाविए दाडिम फलाणि, नारिंगाइ फलाई जयाइ ठाणेसु अट्ठसु ठावेइ । चत्तारिउ कोहलए चक्काहिट्ठायग पएसु आसत्र
(380

Page #402

सेवयाणं देवीणं, बारसय वयगयाइं विज्जसूरि जक्ख जक्खिणि चउसठि पएसु पूगाई, पीअबलीकूडाइं चउवीर पएसु ठविआई, नवनिहि पएसु कंत्रण कलसाई विचित रयण पुत्राई, गहदिसिवालपएसु अ फलफुल्लाई सवन्नाई । नरिंदो कारावर विर विहीए एसो दसविहोहुसो धम्मो कप्पदुमोवमो जीवाणं पुण्णपुण्णाणं सव्व सुक्खाण दायओ धम्मो चिंतामणीरम्मो चिंतिअत्थाण दायओ निम्मलो केवलालोअ लच्छिविच्छिड्डिकारओ कल्लाणिक्कमओ वित्तरुवो मेरुवमो इमो सुमणाणं मणोतुट्ठि देइ धम्मो महोदओ सुगुत्त सत्तरिवत्तीए सव्वस्सव य सोहिओ धम्मो जयइ | संपत्तो जंबूदीवोवमो इमो एसो अ बोहिं पन्नत्तो तेऽवि तत्तं जिणुत्तमा एअस्स फलभूआय सिद्धा तत्तं न संसओ दंसंता एयमायार तत्त मायरिआवि हु सिक्खयंता इमं सीसे तत्त मुवज्झायावि अ साहयंता इमं सम्मं तत्तरुवा सुसाहुणो एअस्स सहाणेणं सुतत्तं दंसणं पि हु एअस्सेवावबोहेणं तत्तं नाणं पि निच्छयं एअस्साराहणारुवं तत्तं चारित्तमेव य इत्तो जा निज्जरात्तीए रुवं तत्तं तवोऽविअ एवमेयाई सव्वाई पयाइ तत्तमुत्तमं । तत्तो नवपइ एसा तत्त भूआ विसेसओ सव्वेहिं भव्वसत्तेहिं नेआ झेओ निच्चं सो एवं नवपयं भव्वा । झायंता सुद्धमाणसा अप्पणो चेव अप्पंमि सक्खं पिक्खति अप्पयं अप्पंमि पिक्खि, जं च रवणे खिज्जइ कम्मयं, नतं तवेण तिव्वेण जम्मकोडीहिं खिज्जए ।
પંચ પરમેષ્ઠી છંદ, ત્રિભંગી છંદ પ્રણમુ સરસતિ, હોય વરમતિ, ચિત્ત ઉલ્લુસે ગુણ ઘુણવા શુભભાવે ધ્યાવે, સુખ પાવે, એક ચિત્ત થાવે, યશ સુણવા જય જય પરમેષ્ઠી, જગમે શ્રેષ્ઠી, કે પદ જેષ્ઠી જગધાર, त्रिनग भञारं, नाम उधार, नय सुजार, नवरं ॥१॥
प्यारे गुणवंता, श्री अरिहंता, सोउ महंता, गुए। गहेरा, घनघाति अर्भ, मिथ्या लर्म, त्याग अधर्म, विष सहेरा, शुसमन घ्याया डेवल पाया, हर खाया तिवारं... त्रिनग ॥२॥
व२ पर्षा जारे, हर्ष खपारे, सुशी अवधारे, निनवाएगी, અમૃત શું પ્યારી, જગ હિતકારી, સુર નરનારી પહેચાણી हे संयम धारे, ई व्रत जारे, अर्भ विहारे, शिव प्यारी..
त्रिनग ॥३॥
દ્વિતીય પદ ધ્યાવો, સિધ્ધા ગુણ ગાવો, ફીર નહીં આવે જિહાં જાઈ જે અલખ નિરંજન, ભવિ મનરંજન, કર્મક અંજન, શિવ સાંઈ हगल इंछा, दूर निघा, परमानंदा, अविारं..
त्रिनग.. ॥४॥
381

Page #403

અષ્ટગુણકે ધારે, જગત નિહારે, કાળ ન મારે, ઉન્નતાઈ તિહાં સુખ અનંતા, કેવલવંતા, ગુણ ઉચ્ચરતા છે નાઈ નિજવાસ બતાઈ, ઘો મુજ તાઇ, તુમસા નાઇ, દાતારંપત્રિજગોપા ગણિવર પદ ત્રીજે, નિત્ય નમીજે, સેવા કીજે હર્ષ ધરી, પંચ મહાવ્રત પાળે, દૂષણ ટાળે, ગજ જિમ મહાલે, શ્રહરી પાંચેવશ કરત, પંચ ઉતરતે, પાંચઈ હરતે, દુઃખકાર. ત્રિજગ.III શીતળ જિમ ચંદા, અચળ ગિરીંદા, ગણપતિ ઇંદા, શિરદાર સાગર જિમ ગહેરા, જ્ઞાન લહેરા, મિથ્યા અંધેરા, પરિહાર સંપદ વસુપાવે, ન્યાય બઢાવે, પાળે પળાવે, અત્યારે.... ત્રિજગ મેગા ગુરુ સેવા સાધી, વિનય આરાધિ, ચિત્ત સમાધિ, જ્ઞાન ભણે બારે અંગ વાણી, પેટી સમાણી, પૂરવ નાણી, સંશય હણે નિરવ સત્ય ભાખે, શાસ્ત્ર સાખે, ગુણ અભિલાખે, નિજસા. વિજગ તા. વિક્ઝાય સ્વામિ, અંતરજામી, શિવગતિ ગામી, હિતકારી, શીખણરે આવે, જગ શીખાવે, ન્યાય બતાવે ઉપકારી દુર્ગતિમાં પડતો, કાદવ ગડતો, ચિત્તકરે અડતો, તિનવારે.... ત્રિજગ લો કંચુક અહિ ત્યાગે, દૂર ભાગે, તિમ વૈરાગે, પાપ હરે જૂઠા પરછંદા, મોહની ફંદા, પ્રભુકા બંદા, જોગ ધરે સબ માલ ખજાના, ત્યાગ હી કીના, મહાવ્રત લીના, અણગાર. ત્રિજગ ૧ળા પાળે શુદ્ધકરણી, ભવજલ તરણી, આપદ હરણી, દષ્ટિ રાખે, બોલે સત્યવાણી, ગુમિ ઠાણી, જગકા પ્રાણી, સમ લેખે શિવ મારગ ધ્યાવે, પાપ હટાવે, ધર્મ બતાવે, સત્ય સા. વિજગ ૧૨ા એ પ્રણમે ભાવે, વિપ્ન હઠાવે, અરિ હરિ જાવે, દૂર સહી, જે તપ તે જારી, દુઃખ બિમારી, સોગ સવારી, આ તન હી, ગ્રહપીડા ભાગે, દૃષ્ટિ ન લાગે, શત્રુ ન જાગે, લીગાર. વિજગ /૧૨ એહ મંત્ર જ નીકો, તારક છકો, ત્રિજગ ટીકો, સુખદાતા એ મંત્ર કરારી, મહિમા ભારી, લહે નરનારી, સુખશાતા સરજી વનવેલી, દે ધન ઠેલી, ભવ ભવ કેલી, યહસાર... ત્રિજગ ૧૧૩
ઉ82)

Page #404

પવાસનવાળી, રંગનિહાળી, આરતિ ટાળી, ધ્યાન ધરે ત્રિલોક પયંપે, ભાવસુ જંપે, રિદ્ધિ સિદ્ધિ જંપે જેહ ધરે એહ છંદ ત્રિભંગી, ગાવે ઉમંગી, ભવ ભયસંગી, જયકાર. વિજગ II૧૪ો
(૨) સિદ્ધભગવંતનો છંદ ભુજંગપ્રયાતવૃતા જગન્નાથ જગદીશ જગબંધુ નેતા, ચિદાનંદ ચિત્કંદ ચિમૂર્તિ ચેતા મહામોહ ભેદી અમાઈ અવેદી, તથાગત તથા રુપ ભવતરુ ઉચ્છેદી ના નિરાલંક, નિકલંક, નિર્મલ, અબંધો, પ્રભો દીન બંધો કૃપાનીર સિંધો સદાતન સદાશિવ, સદાશુદ્ધ સ્વામિ, પુરાતન પુરુષ પુરુષવર વૃષભગામિ ||રા પ્રકૃતિ રહિત હિતવચન માયા અતિત મહUાન્ન મુનિયક્ષ પુરુષપ્રતિત દલિત કર્મભર કર્મલ સિદ્ધિ દાતા, હૃદયભૂત અવધૂત નૂતન વિધાતા III મહાજ્ઞાની યોગી મહાત્મા અયોગી, મહા સંન્યાસ વરલચ્છિ ભોગ, મહાધ્યાન લીન સમુદ્રો અમુદ્ર, મહાશાંત અતિદાંત માનસ અદ્રો ૪ મહેન્દ્રાદિકૃત સેવ દેવાધિદેવ, નમો તે અનાહત ચરણ નિત્યમેવ નમો દર્શનાતીત દર્શન સમૂહ, ત્રયીગીત વેદાંતકૃત અખિલહુદ પા વચનમન અગોચર મહાવાક્યવૃત્ત, કૃતાવેધ સંવેદ્ય પદ સુપ્રવૃત્તિ સમાપત્તિ આપત્તિ સંપત્તિભેદે, સકલ પાપ ગરિષ્ઠ તું દિઠ છેદે ૬ નjદૃશ્ય દગ માત્રઈતિવેદ વાદો, સમાપત્તિ તુજ દૃષ્ટિ સિદ્ધાંત વા વિગત વિના અનુભવે સકલ વાદિ, લખે એક સિદ્ધાંત પર અપ્રમાદી ૭છે. કુમારી દયિત ભોગ સુખ જિમ ન જાણે, તથા ધ્યાન વિણ તુજ મુધા લોક તાણે કરે કર તુજ કારણે બહુત ખોજે, સ્વયં તું પ્રકાશે ચિદાનંદ મોજે ૧૮ રટે અટપટી ઝટપટી વાદ વ્યાવે, ન ત્યાં તુ રમે અનુભવિ પાસ આવે મહાનટ ન હઠયોગમાંહી તુજ જાગે, વિચારે હોય આગે જુ માગે તથા બુદ્ધિ શુદ્ધ તુજ જેણી વહી એ કલૌનામ મહી એક થીરથોભ રહિયે સહસનામ માંહી દખપણિ અપૂજાયુ, અનંત ગુણે નામ અસંતાવખાણો ||૧૦ના અનેકાંત સંક્રાંત બહુ અર્થ શુદ્ધ, જિક શબ્દ તે તાહરા નામ બુદ્ધ નિરાસી જપે જે તે સર્વ સાચુ, જપે જેહ આસાએ તે સર્વ કાચું ૧૧. નકો મંત્ર, નવિ તંત્ર, નવિ યંત્ર મોટો, જિયો નામ તાહરો શમ અમૃત લોટો
-
383)

Page #405

પ્રભો ! નામ મુજ તુજ અક્ષયનિધાન, ધરું ચિત્ત સંસાર તારક પ્રધાન ૧૨. અનામિતણા નામનો યો વિશેષ, એ તો મધ્યમા વૈખરીનો ઉલ્લેખ મુનિરુપ પäતિ કાંઈ પ્રમાણે, અકલ અલખ તું ઈમ હોય ધ્યાન ટાણે ૧૩ અનવતારનો કોઈ અવતાર ભાખે, ઘટે તે નહીં દેવને કર્મ પાળે, તનુગ્રહણ નહીં ભૂત આવેશ ન્યાયે, પ્રથમ યોગ છે કર્મ તનુ મિશ્ર પાયે ૧૪ આ છે શક્તિ તો જનનિ ઉદરને પેસે, તનુ ગ્રહણવલી પર અદષ્ટન બેસે તુરંગ શૃંગ સમ અર્થ જે એહ યુક્તિ, કહે સદહે તેહ અપ્રમાણ ઉક્તિ ૧૫ યદા જિનવરે દોષ મિથ્યાત્વ ટળ્યો, ગ્રહિઉ સાર સમ્યકત્વ નિજ વાન વાળ્યો તિહથી હુઆ તેહ અવતાર લેખે, જગત લોક ઉપકાર જગગુરુ ગમે ૧૬ અહો યોગ મહિમા જગન્નાથ કેરી, ટળે પંચકલ્યાણકે જગ અંધેરો તદા નારકી જીવવળી સુખ પાવે, ચરણ સેવવા ધસમસ્યા દેવ આવે I૧૭ના તજી ભોગ લઈ યોગ ચારિત્ર પાળે, ધરી ધ્યાન અધ્યાત્મકેરું ઘનઘાતિ ટાળે, લહે કેવલજ્ઞાન સુર કોડિ આવે, સમવસરણ મંડાઈ સવિ દોષ જાવે ૧૮ ઘટે દ્રવ્ય જગદીશ અવતાર એસો, કહો ભાવ જગદીશ અવતાર કેશો રમે અંશ આરોપ ઘટી ઓઘ દષ્ટી, લહે પૂર્ણ તે તત્વ જે પૂર્ણ દષ્ટિ II૧લા ત્રિકાલજ્ઞ અરિહંત જિન પારગામિ, વિગત કર્મ પરમેષ્ઠી ભગવંત સ્વામિ, પ્રભુ બોધિદાયી ભયદ, આપી સ્વયંભૂ યોદેવ તીર્થંકરો તુજ શંભુ ૨૦ || ઈસ્યા સિદ્ધ જિન ના કહ્યા સહસ્ત્ર નામ, રહો શબ્દ ઝઘડો લહી શુદ્ધ ધામ ગુરુ શ્રી નયવિજય વિબુધ ચરણ સેવી, કહે શુદ્ધ પદમાંહિ નિજ દષ્ટિ સેવી ર૧.
(૩) તુમ્હ તરણ તારણ, દુઃખ નિવારણ, ભવિક જન આરાધન, શ્રી નાભિનંદન, જગત વંદન, નમો સિદ્ધ નિરંજન ૧
જગતભૂષણ, વિગત દૂષણ, પ્રણવ પ્રાણ નિરુપકે,
ધ્યાન રુપ, અનોપ ઉપમ-નમો સિદ્ધ નિરંજન ગગનમંડળ, મુક્તિ પદવી, સર્વ ઉર્ધ્વ નિવાસન, જ્ઞાનજ્યોતિ અનંત રાજે-નમો સિદ્ધ નિરંજના
અજ્ઞાન નિદ્રા, વિગત વેદન, દલિત મોહ નિરાયુષ નામ ગોત્ર નિરંતરાય, નમો સિદ્ધ નિરંજન III
In૨I.
- 384)

Page #406

-
HE
FE. F
R
.
વિકટ કોધ, માન યોધા, માયા લોભ વિસર્જન, રાગ-દ્વેષ વિમર્દ અંકુર-નમો સિદ્ધ નિરંજન
વિમલ કેવલ જ્ઞાન લોચન, ધ્યાન શુક્લ સમરિd,
યોગિ નાતિ ગમ્ય રૂપ-નમો સિદ્ધ નિરંજન ૬ | યોગ મુદ્રાસમરુસદા, કરી પર્ઘકાસન સર્વ દીસે તેજ રુપ-નમો સિદ્ધ નિરંજન છે
જગત જનકે દાસ દાસી, તાસ આશ નિરાસન. | ચંદ્ર પરમાનંદ પં-નમો સિદ્ધ નિરંજન it 0 સમય સમકિત દષ્ટિ જિનકી, રોહ યોગી અયોગીક, દેખતામાં લીન હોવે-નમો સિદ્ધ નિરંજનં ૯I | તીર્થ સિદ્ધા અતીર્થ સિદ્ધા, ભેદ પંચદસાધિક,
સર્વકર્મ વિમુક્ત ચેતન, નમો સિદ્ધ નિરંજન ૧૦ ચંદ્ર સૂર્ય દીપ મણિકી જ્યોતિ તેન ઉલ્લંધિત, તે જ્યોતિથી અપરમ જ્યોતિ, નમો સિદ્ધ નિરંજન ૧૧.
એમાંહી અનેક રાજે, અનેકમાં એકીક,
એક અનેકડી નાહી સાંખ્યા, નમો સિદ્ધ નિરંજન અજર, અમર, અલખ, અનંત નિરાકાર, નિરંજન, પરબ્રહ્મ-જ્ઞાન અનંતદર્શન નમો સિદ્ધ નિરંજન ૧૩
અતુલ સુખકી લહરમેં પ્રભુ, લીન રહે નિરંતર,
ધર્મધ્યાનથી સિદ્ધ દર્શન, નમો સિદ્ધ નિરંજન ધ્યાનધૂપ, મન, પુષ્પ, પંચેન્દ્રિય હુતાશન, ક્ષમા જાપ સંતોષ પૂજા, પૂજે દેવ નિરંજ નં ૧૫
તુમ્હ મુક્તિ દાતા, કર્મઘાતા, દીન જાણી દયા કરો, સિદ્ધાર્થ નંદન, જગત વંદન, મહાવીર જિનેશ્વર
૧૨
|૧૪
૧૬
385

Page #407

૨)
૩) :
આગમિક શ્રી જિનપ્રભસૂરિરચિત વિષહર મંત્ર ગર્ભિત પંચપરમેષ્ઠિ મંત્ર સ્તોત્ર
અરિહંત પદ સ્મરણ મોહ પન્નગ ગરલિ ધરિઉ, જિણહિ સમ્મતુ રસાયણ ચારિઈ અરિરિપરમિઠિ વરમંતુ મણિધરહુ, વિસય મહવિસિ જેમ નવિ મરહુ (૧)
સિદ્ધિ શ્રી સિ રિદ્ધિ પરમગુરુ કહઈ સયલવિસહરણ બહુ જસુ હિયઈ રહઈ-અરિરિપરમિઠિ થાવર જંગમ અઢાર વિશ હણએ તસ અજરુ અમરા પહુ જિણપભુ કુણએ-અરિરિ-પર-મિષ્ઠિ મિચ્છ વિસ હર ગરૂડુ દેઉ અરિહંતુ સયલ વિસ ઉપસિહં એહ મૂલમંતુ-અરિરિપરમિદ્ધિ ત્રિજગહિતુ અઠદસ દોસિર્હિ રહિતુ હરઈ વિસુ સુમરિયઉ અતિસય સહિત-અરિરિ-પરમિષ્ટિ
સિદ્ધ-પદ સ્મરણ પન્નરસિભેદિ ભવજલહિ જગુ તારઈ, નામ મતેણ જે પાવવિભુ વાર જજ(સ્સ) ચતુર્દશ ભુવનત્યિ વિ સુહંસ ૧) સસિદ્ધ મણિધરઉ તુલ્ડિ મુક્તિ અ વયંસ (૧)
અસંત દંસણવિરિય સિદ્ધ સહુ માણઈ વિમલકેવલનયણિ ભુવણિ પરિયાણંઈજ ચતુ. ધમજલિ પાવુ મલુ જેહિં પકખાલિ સુકન્ઝાણાનલેસ કમ્યવણુ જાલિ-િજw-ચતુ....
જાતું નહુ જન્મ જર મરણ ભય રોગા લોહમય મોહ નહુ સોગ વિયોગા-જજ-ચતુ....
આચાર્ય પદ સ્મરણ સુમરિ જિય તાહે આયરિયોંપાય જાહપરભવિ વિસુ નાસએ કાય વપુરિ વિસહર કુલિંગ મંતવરનાહો ૧) સુમરિઆ સૂરિવરુ સિરિભદ્ધબાહો ચઉદપૂરવ તણાશુસ્ય જે જાણઈ.
- ઉSS

Page #408

૨)
સયલ અતિસય સુત્ત મંતવખાણઈ-વપુરિ વિસ નયગઈ કૂવ નિવડતુ જાણું રકખાઈ સુયાયણિ ઉઠ્ઠઅહ લોઅઠિઈ પિમ્બઈ - વપુરિ વિસ
હોંતિ છત્તીસ ગણહર ગુણિહિં સોહઈ • ૪) ભવિય પંકજ દેસણ કિરણ પડિબોહાઈ-વપુરિ વિસ
ઉપાધ્યાય પદ સ્મરણ સૂસુ)ય જલહિ પારગય બારસ અંગ મુણિપવર જે પઢાવઈ જિયાણંગ
૩ ઉવઝાયગારુડિય અણુસર, ૧) અંતર બાહિર વિસપસરુ જિજર હું વિઝાય
ધમ્મદેસણ કરણનિણિ ગુણસ્પણ ૨) રોહણાચલ સરિસ નિમ્મલચરણ » ઉવઝાય
હીં અસમ વિસમ અમયરસસિત્ત કમ્મવિસુ હણઈ જે પાયડિય તત્ત ૩ વિક્ઝાય
શ્રી વિમલબોધ કરઈ ય ઉવક્ઝાય ૪) વિહિય વિહિપુલ્વે પંચવિહ સક્ઝાય ૩ વિક્ઝાય
સાધુ પદ સ્મરણ પંચમહબૂય મેરુગિરિસરિસ, પરંઇ જે સીલ લઇ દુદ્ધરિસ
અરિરિખરતર સંજમરહ ધુરધવલ, મુશિવસહુ નમહ આગમ વિહિકુસલ સાહુ (અહં(8) મહામંતુ નિતુ ધ્યાય દોસિ બાયાલિ સુદ્ધત્રુ જે ચાહઈ અરિરિખરતરમલમલિણગત્ત ચારિત્ત સુપવિત્ત પણસમિતિ સમિત્ત તિગુત્ત અપમત-અરિરિખરતર
કમ્મઅહિઅઠ કુલ દખુ જે નાસઈ (૪) પાસવિસહમંતુ હિયઈ અધિવાસઈ-અરિરિખરતરબીજઅકખરસહિત મત સુવિસિઠા (ઠ) સરહ સિરિ દેવભદસૂરિ ઉવઇઠા (ઠ) ચઉદપૂરવતણી અત્યુ ઈહ સારુ ૧) હિયાંકરિ પંચપરમિઠિ નવકારુ (૧) ધરહુ પરમિદ્ધિ મહામંતુ ધીરા
38)

Page #409

લહહુ જિમસયલ વિસજલહિપતીરા-ચઉદપૂરવા ભલે હર, વાહિ અહિચોર હરિ હસ્તિ સુજિનવકારુ નિત ગુણઉ મણિસત્યિ-ચઉદપૂરવ આગામિક સૂરિઇદ જિણપહવયર્ જો સુણઈ સો લહઈ સુહરયમૂ-ચઉદરપૂર
૪)
શ્રી જિનવલ્લભસૂરિ રચિત પંચપરમેષ્ઠિ નમસ્કાર માહાભ્યમાંથી નિયસિર ઉપર ઝાણ મસ્જ ચિંતવૈ કમલનર કંચનમયઅઠદલ સહિત તિણમાંહિ કનકવર તિહાં બેઠા “અરિહંત દેવ’ પઉમાસણ ફટિકમણિ સેયવસ્થપહેરેવિ પઢમાય ચિંતઉ નિયમણિ નિબ્બારિય ચઉગઈગમણપામિય સાસયસુખ અરિહંત ઝાણઈ તુમ હો જિમઅજરામર મુખ ૧/ પન્નરભેય તિહાં “સિદ્ધ બીયપદ' જે આરાઈ રાસ્તે વિદ્રુમ તણે પણ નિયસોહગ સાઈ રાતી ધોતી પહેરી જઈ સિદ્ધહિ પુલ્વદિસિ
વલ સિદ્ધિ તિહાં નરહ હોઈ તતખિણ સયવસિ મૂલમંત્ર વસીકરણ અવરસહુ જગ ધંધ મણિમૂલ ઓસહિ કરઈ બુદ્ધિહીણજાચંધ (૨) દક્ષિણદિસિ પંખડી જપૈ નમો આયરિયાણં સોવનવણહુ સસસહિત ઉવએસણ નાણું રિદ્ધિ સિદ્ધિ કારણે લાભ ઉપર જે ધ્યાવાઈ પરિવિ પીલાવત્થ તેહ મનવંછિય પાવઈ ઈણ ઝાણઈ નવનિધિ હવૈ રોગ કદિ નવિ હોઈ ગજરથ હયવર પાલખી ચામર સિરજોઈ (૩) નીલવણ ઉવજઝાય સીસપાઢતા પચ્છિમ આરાહિ અંગપુલ્વ ધાગંત મોરમ પચ્છિમ દિસિ પખડી કમલ ઉપર સુઝાણ ગુરુલઘુ જે લખે વિદુર, તિહાંના બહુફલ હોઈ ભાવવિહુણા જે જપ, તિહાં ફલ સિદ્ધ ન કોઇ (૪)
388

Page #410

સર્વસાધુ ઉત્તર વિભાગ સામલા બઈઠા જિણધર્મ લોય પયાસયંત ચારિત્તગુણ નિષ્ઠા મન વયણ કાએહિં જપૈ જે એકે ઝાણઈ પંચવણ તિહાં નાણ ઝાણગુણ એહ પ્રમાણે અનંત ચોવીસી જગહુઈ એ હોસી અવર અનંત આદિ કોઈ જાણે નહી ઈણ નવકારમંત (૫).
અરિહંત બત્રીસ બિરદાવલી જયસંસાર સાગર સકલ જંતુ તારણ (૧) જયજન્મ મરણ દુખ નિવારણ (૨) જય સોળ કલા સંપૂર્ણ શિ (શ) શિવદન (૩) જયચત્રિીસ અતિશય સદન (૪). જય સકલ કલ્યાણ વલ્લીકંદ (૫) જય સકલ સંગ્રામ પરમાનંદા (૬) જય દુકખદાવાગ્નિ શમાવન અંભોધર (૭) જય સંઘ મહામંદર શ () ખર (૮) જય શત્રુ મિત્ર સમાન માનસ (૯) જય મોહ મૂર્છા નિવારણ સુધારસ (૧૦) જય અમૃતકુંડ સમાલોચન (૧૧) જય સકલકુમત સંકોચન (૧૨) જય મુગતિ માર્ગ વાહક સાર્થવાહ (૧૩) જય મિથ્યાત્વ વૃક્ષોન્મુલન જલપ્રવાહ (૧૪) જય શરણાગત વપંજરવીર (૧૫) જય અનંતગુણપરિકલિતશિ(શ) રીરા (૧૬) જય સકલ સુરાસુરનરાધિપતિનાયક (૧૭) જય સર્વજીવ અભયદાન દાયક (૧૮). જય ચઉસઠિ દેવેંદ્રપૂજિત પાદવ (૧૯) જય અનંત જ્ઞાન દર્શન ગુણ સવ (૨૦) જય સકલ વિષય કષાય ચૂરણ (૨૧) જય ત્રિભુવનજન મનોવાંછિત પૂરણ (૨૨) જય સકલ શલાકા પુરુષ પ્રધાં(ધા)ન (૨૩)
- 389

Page #411

જય પંચાવંત લિ(લ)ક્ષ્મીનિધાન (૨૪) જય સકલ લોકાલોકપ્રકાશકર (૨૫) જય વિમલકેવલજ્ઞાન દિનકર (૨૬) જય પરમોત્તમસિદ્ધિવધૂવર (૨૭) જય મોક્ષ ફળદાયક કલ્પતરુ (૨૮). જય સિદ્ધિ સરોવર નિવાસી રાજહંસ (૨૯) જય સકલત્રિભુવનશિરોવતસ (૩૦) જય યોગીન્દ્ર ચૂડામણિ મુનીશ્વર (૩૧) જય સકલ ત્રિભુવનૈક પરમેશ્વર ! નમસ્તે નમસ્તે નમસ્તે (૩૨)
શ્રી જિનપ્રભસૂરિ શિષ્ય રચિત
નવકાર (નમસ્કાર) મહામંત્ર સુખકારણ ભવિયણ સમરો નિત નવકાર જિનશાસન આગમ ચૌદ પૂરવનો સાર ૧/૧
ઈણમંત્રની મહિમા કહેતા ન લહું પાર
સુરતર જિમ ચિંતિત વાંછિત ફલ દાતાર રા. સુર દાનવ માનવ સેવ કરે કર જોડી ભૂમંડલ વિચરે તારે ભવિયણકોડી પડા
સુખ દે વિલસે અતિશય છસ અનંત
પહેલે પદ નમીએ અરિગંજન અરિહંત | જે પન્નરભેદે સિદ્ધ થયા ભગવંત પંચમીગતિ પોહોતા અટ કરમ કરી અંત આપા
કલ અકલ સુપી પંચાતંતક દેહ
સિદ્ધપદ પણમુ બીજે પદવળી એકાદ ગચ્છભાર ધુરંધર સુંદર શશિકર સોમ કરસારણ વારણ ગુણ છત્તીસે તોમ III
શ્રુતજાણ શિરોમણિ સાયર મિગંભીર
ત્રીજે પદ નમીએ આચારજ ગુણધીર શ્રતધર આગમ સૂત્ર ભણાવે સાર તમવિધિનું જોવે ભાખે અર્થવિચાર મા
૮
.
390

Page #412

મુનિવર ગુણ જોતા તે કહીયે વિઝાય
ચોથે પદ પ્રણમું અહનિશ તેહના પાય ૧૦ પંચ આશ્રવ ટાળે પાળે પંચાચાર તપસીગુણધારી વારી વિષયવિકાર ૧૧
રસથાવર પીડહર લોકમાંહી જે સાધ
ત્રિવિધે તે પ્રણમુ પરમારથ જિણ લાધ ૧૨ અરિ કરિ હરિ ડાયણી સાયણી ભૂત વેતાલ સર્વપાપ પ્રણામે ભાસે મંગલમાળ ૧૩
ઇણ સમય સંકટ દૂર ટળે તત્કાળ ઈમ જપે જિનપ્રભસૂરિવર શિષ્યબાળ ૧૪
શ્રી ચારિત્રસાર કૃત પંચપરમેષ્ઠિ વિનંતિ પહિલઉં પ્રથમ શ્રી અરિહંત, દુખ તણા જિણિ કિધા અંત દોષ અઢાર રહિત ગુણ ભલા, જે વંદઈ તસુ ચડતી કલા ૧ ચઉમુખી બઈઠા ધરમ કણંતિ, ભાવ જિણસર તેય ભણંતી ધુરિ આદીસર અંતિમ વીર, નામ જિસેસર સાહસ ધીર રા ઠવણ જિણા જિણપડિમા કહી, જિહાં દેખઉં તિહાં વંદઉ સહી પવનાભ આદઈ જે હુસઈ, દ્રવ્ય જિણા તે મુઝ મનિ વસઈ ૩
કરજોઠી નઈ કરું પ્રણામ, આરી જિણેસર સમરીનામ
જે જંગબંધવ ત્રિભવનનાથ, અતિ હિ જાતાં મેલંઇ સાથ હિવટું પ્રણમઉં સિદ્ધ અનંત, આઠ કરમ જિણિ કિધા અંત પંચાચાર ધુરંધર ધીર, અંતિય જલનિધિ જિમ ગંભીર પી.
આચારિજ સમરુ સવાર, ભવ સાયર ઉતારઈ પર
ગુણ છત્તીસ કરી સંજુર, જિણસાસણજે ઉત્તમ પત્ત દા હિવ ઉવજઝાય પાય પણ મેસુ, મનવંછિત સુખસહેલ સુ સૂત્ર સમગ્રતણા ભંડાર, ગુણમણિ રોહણગિરિ અવતાર ના જગિ ચારિત્રિયા જે જે કઈ સાર, ન કરઈ પવિધ જીવાબાધ સત્તાવીસ ગુણે સંજુત, નિરમલસીલ સદા સુપવિત ૮ સહસ અઢાર સીલરથ ધાર, દોષ રહિત જે લિંઈ આહાર આપ સમ સવિ માણઈ જીવ ભગતિ કરી તે નમઉ સહીવાલા
-ઉ91)

Page #413

પાંચઈ પંચમ ગતિ દાતાર, જાણી સેવા કીજઇ સાર
જિમસંસાર તણા દુ:ખ જાઇ, મનવંછિત ફલ નિશ્ચય થાઇ ।।૧૦। વાર બે લેસ્યઇ જે નામ, તે લહિસ્યઇ સિવ કેરÇ કામ ઇમ બોલઇ શ્રી ચારિત સાર, પાંચઈ પદ સંસારઇ સાર ||૧૧||
ઉપા. યશોવિજયજીકૃત પંચ પરમેષ્ઠિ ગીતા પ્રણમીએ, પ્રેમસ્યુ વિશ્વત્રાતા, સમરીએ શારદા સુવિમાતા પંચ પરમેષ્ઠિગુણણણ કીજે, પુણ્ય ભંડાર સુપરિ ભરીજે ॥૧॥ અરિહંત પુણ્યના આગર, ગુણ સાગર વિખ્યાત સુરઘરથી ચવી ઉપજે, ચઉદ સુપન લહૈ માત
જ્ઞાન ત્રણેં શુ અલંર્થા, સૂર્યકિરણે જેમ જનમે તવ જનપદ હુએ, સકલ સુભિક્ષ બહુ પ્રેમ ।।૨। દશ દિશા તવહો એ પ્રગટ જ્યોતિ, નરકમાં પણ હો એ ખિણ ઉદ્યોતિ વાય વાએ સુરભિ શીતમંદ, ભૂમિ પણ માનુ પામે આનંદ
||૩||
દિશિકુમરી કરે ઓચ્છવ, આરસન કંપે ઇંદ્ર રણકઇરે ઘંટ વિમાનની, આવે મિલી સુરવૃંદ પંચરૂપ કરી કાર સુરગિરિ શિખરે લેઇ જાઈ હવરાવે પ્રભુ ભગતિ, ક્ષીર સમુદ્ર જલ લાઇ સ્નાત્ર કરતા જગત ગુરુ શરીરે, સકલ દેવે વિમલ કળશ નીરે આપણા કર્મમલ દૂરી કીધા, તેણ તે વિબુધ ગ્રન્થે પ્રસિદ્ધા ॥૫॥ હવરાવી પ્રભુ મેહલે રે, જનની પાસે દેવ અમૃત ઠવે રે અંગૂઠડે, બાલપીયે એહ ટેવ હંસ કૌંચ સારસ થઇ, કાને કરે તસનાદ બાળક થઇ ભેલા રમે, પૂરે બાહ્ય સવાદ બાલતા અતિકયે તરુણભાવે, ઉચિત ચિતિ ભોગ સંપત્તિ પાવે દષ્ટિ કાંતાઈ જો શુદ્ધ જોવે, ભોગ પિણ નિર્જરા હેતુ હોવે પરણી તરુણી મન હરણી, ધરણી તે સો ભાગ શોભા ગર્વ અભાવ, ઘર રહેતા વૈરાગ ભોગ સાધન જબ મંડે, મડે વ્રત સ્યુ પ્રીતિ
॥ ૬ ॥
૫૭ ।।
392
૫૪ !

Page #414

તવ વ્યવહાર વિરાજે, વૈરાગી પ્રભુનીત ॥૮॥ દેવલોકાંતિકા સમય આવે, લેઇ વ્રત સ્વામિ તીરથ પ્રભાવે
119011
ઉગ્ર તપ જપ કરી કર્મ ગાલે, કેવલી હોઇ નિજ ગુણ સંભાલે ।।૯ ॥ ચત્રીસ અતિશય રાજતા, ગાજતા ગુણ પાંત્રીસ વાણી ગુણ મણિ ખાણી, પ્રતિહાર્ય અડ ઇસ મૂલાતિશ્ય જે ચાર, તે સાર ભુવન ઉપગાર કારણ દુ:ખ ગણવારણ ભવતારણ અવતાર દેહ અદ્ભુત રુચિર રુપગંધ, રોગમલ સ્વેદની નહિં સંબંધ શ્વાસ અતિસુરભિ ગોખીર ધવલ, રુધીરને માંસ અણવિત્ર અમલ કરેઇ ભવથિતિ પ્રભુ તણી, લોકોત્તર ચમત્કાર ચર્મચક્ષુ ગોચર નહી, જે આહાર નિહર અતિશય એહ જે, સહજના, ચાર રે જિનરાય હવે કહીએ અગ્યાર જે, હોઈ ગએ ઘણઘાય ।।૧૨। ક્ષેત્ર એક યોજનમેં ઉચ્છાહિં, દેવનરતિરિય બહુ કોડિ માંહિ યોજન ગામિણી વાણી ભાસે, નરતિરિય સુર સુણે નિત ઉલ્લાસે યોજન થત એકમાંહિ જિહાં જિનવર વિહરત ઇતિમારિ દુર્ભિક્ષ વિરોધ વિરાધિન હુંત સ્વપરચક્ર અતિવૃષ્ટિ અવૃષ્ટિ ભયાદિક જેહ
તે સવિ દૂરિ પલાયે, જિમ દવ વરસત મેહ ॥૧૪॥ તરણ મંડલ પરે તેજ તાજે, પૂંઠિ ભામંડલ વિપુલ રાજે સુરકૃત અતિશય જેહ લહિએ, એક ઉણા હવે વીસ કહીએ ॥૧૫॥
ધર્મ યક શુચિ ચામર વપ્રત્રય વિસ્તાર છત્રત્રય સિંહાસન, દુંદુભિનાદ ઉદાર રત્નત્રય ધ્વજ ઉંચો, ચૈત્ય દ્રુમ સોહંત કનકકમલ પગલાં હવે, ચમુહ ધર્મ કહેત વાયુ અનુકૂલ સુખમલ વાયે, કંટકા ઉધ મુખ સકલ થાએ સ્વામિ જબથી વ્રત યોગ સાધ, કેશનખ રોમ તબથી ન વાધે ।।૧૭।
1198 11
કોડી ગમે સુર સેવે પંખી પ્રદક્ષણ દંતિ ઋતુ અનુકૂલ કુસુમભર ગંધોદક વરસંતી
393
||૧૧||
119311

Page #415

વિષય સર્વ શબ્દાદિક, નવિ હોવે પ્રતિકૂલ
તદુપણ સવિ સિર નાખે. જિનવરને અનુકૂલ ૧૮ હવે કહું જેહ પણતીસ વાણી, ગુણ સકલ ગુણતણી જેહ આણી પ્રથમ ગુણ જેહ સંસ્કાર વત, ઉદાત ગુણ અપર સવિ સુણે સંત ૧૯
શબ્દ ગંભીરપણુ જિહાં, વલી ઉપચારોપત - અનુનાહિત્ય સરલતા, ઉપનિીત રાગ સમેત શબ્દાતિશય એ સાત, અથતિશય હવે જોય
મહાર્થતા અવ્યાહત શિરપણુ ગુણ હોય ૨૦ ગુણ અસંદિગ્ધ વિગતોત્તરત્વ, જનહૃદયગામિ ગુણ મધુત્વ પૂર્વ અપરાઈ સાકાંક્ષભાવ, નિત્ય પ્રસ્તાવ ઉચિત સ્વભાવ મારા
તત્ત્વનિષ્ઠ અપ્રકીર્ણ, પ્રસૃત નિજલ્લાધા અન્યનિંદા રહિત, અભિજીત મધુર અને સ્નિગ્ધ તે ધન્ય મર્મત વેધઈ ઉદાર ત્રિવર્ગ પ્રતિબદ્ધ
કારકાદિ અવિપર્યય વિશ્રામ રહિત સુબદ્ધ રચા ચિત્રકર અદભુતા રતિવિલંબ, જાતિસુવિચિત્ર સવિશેષબિંબ સ–પરવર્ણ પદ વાક્ય, શુદ્ધિ, નહિવિચ્છેદ ખેદે નરુદ્ધ ૨૩
ઇમ પાંત્રીસ ગુણે કરી, વાણઈ વદે અરિહંત સર્વ આયુ જો કોઈ સુણે તો નહી ભૂખ ન જંત રોગ શોગ ન જાગે, લાગે મધુર અત્યન્ત
ઇહાં આવશ્યક ભાખ્યો, કિવિદાસી દષ્ટાંત ૨૪ દેવદુંદુભિ કુસુમવૃષ્ટિ છત્ર, દિવ્ય ધ્વનિ ચામર આસન પવિત્ર ભવ્યભામંલ દ્રુમ અશોક, પ્રતિહારય હરે આઠ શોક રપા
રાગાદિક જે અપાય તે, વિલયગયા સવિશેષ ઉગ્યો જ્ઞાન દિવાકર, જય જય હુઓ જગ ઘોષ વાણી કુમતિ કૃપાણી ત્રિભુવન જન ઉપચાર
પામે જન જે વ્યાપક મૂલાતિશય એ ચાર ર૬ મહામાયણ મહાગોપનાહ, મહાનિર્ધામક, મહાસત્યવાહ બિરુદ મહાકથિતતણું જે ધરંત, તેહના ગુણ ગણે કુણ અનંત રમા
SિS

Page #416

પુણ્ય મહાત્ ફ્લદલ, કિસલય ગુણ તે અન્ય અન્ય તે સાયિક સંપત્તિ, ઉપકારે કરી ધન્ય ક્ષીરનીર સુવિવેકએ, અનુભવ હંસ કરે ઇ અનુભવ વૃત્તિ રે રાચે, અરિહંત ધ્યાન ધરેઈ ૨૮ બુદ્ધ, અરિહંત, ભગવંત, ભ્રાતા, વિશ્વવિભુ શંભુ, શંકર વિધાતા, પરમ, પરમેષ્ઠિ, જગદીશ, નેતા જિન જગન્નાથ, ઘનમોહ જેતા મૃત્યુંજય, વિષજારણ, જગતારણ, ઇશાન મહાદેવ, મહાવ્રતધર, મહાઈશ્વર, મહાજ્ઞાન વિષબીજ, ધ્રુવધારક, પાલક, પુરુષ પુરાણ બ્રહ્મપ્રજાપતિ, શુભમતિ, ચતુરાનન, જગભાણ
ભદ્ર, ભવઅંતકર, શત આનંદ, મન કવિ સાત્વિક, પ્રીતિમંદ, જગપિતામહ, મહાનંદદાયી, સ્થવીર, પદ્માશ્રય પ્રભુ, અમાયી વિષ્ણુ, જિષ્ણુ, હરિ, અચ્યુત, પુરુષોત્તમ, શ્રીકંત વિશ્વભર, ધરણીધર, નરક તણો કરે અંત હષિકેશ, બલિસૂદન, ગોવર્ધનધર, ધીર,
વિશ્વરુપ, વનમાલિ, જલશ, પુણ્યશરીર ||૩૨ || આર્ય, શાસ્તા, સુગત, વિતરણ, અભયદાતા, તથાગત, અનાગત નામ ઇત્યાદિ અવદાત જાસ, તેહ પ્રભુ પ્રણમતા દિઓ ઉલ્લાસ ॥૩૩॥ નમસ્કાર અરિહંતને વાસિત જેહનું ધન્ય તેહ કૃતપુષ્પ તે જીવિત તાસ પવિત આર્તધ્યાન તસ નવિહુએ, નવિહુએ દુર્ગતિવાસ
ચિત્ત
ભવક્ષય કરતા રે સમરતાં, લહિએ સુસ્કૃતિ અભ્યાસ. ૧૩૪॥ અરિહંત પદ-વર્ણન સમામ
આત્મગુણસકલ સંપદ સમૃદ્ધ, કર્મક્ષય કરી હુઆ જે સિદ્ધ, તેહનું શરણ કીજે ઉદાર, પામીયે જેમ સંસારપાર
||૩૫॥
સમકિત આતમ સ્વચ્છતા, કેવલ જ્ઞાન અનંત કેવલદર્શન વીર્ય તે શક્તિ અનાહત તંત સૂક્ષ્મ અરુપ અનંતની, અવગાહન જલ્યા કાઠ અગુરુ લઘુ અવ્યાબાધએ, પ્રગટચા શુચિગુણ આઠ
395
1130 11
1139 11
॥૩૬॥
||૨||

Page #417

સર્વશત્રુક્ષ, સર્વરોગ, વિગમથી હોત સર્વાર્થ યોગ સર્વ ઈચ્છા લહે હોએ જેહ, તેથી સુખ અનંતો અUહ ૩૭
સર્વકાલ સપિંડિત, સિદ્ધતણી સુખરાશિ અનંત વર્ગને ભાગે, માવે ન સર્વ આકાશ વ્યાબાધા ક્ષય સંગત, સુખલવ કલ્પે રાશિ
તેમનો એહ ન સમુદય, એનો એકપ્રકાશ {૩૮ સર્વકાલા કલણણત વગ્ય, ભયણ આકાશ અણુમાણ સગ શુદ્ધ સૂર્ણ તણું તથ્ય દેશી, રાશિ વિષે અણને વિશેષી ૩૯૫
કાલભેદ નહિ ભેદક, શિવસુખ એક વિશાલ જિમ ધન કોડિની સત્તા, અનુભવતા વિહંકાલ કોડિ વરસના રે આજના, સિદ્ધમાં નહીં હોઈ ભ્રાંતિ
જાણે પણ ન કહે જિન, જિમ પુરગુણ ભિલ્લજાતિ ૪૦ જાણંતો પણ નગર ગુણ અનેક, ભીલની પદ્ધિમાંઇ ભીલ એક નવિ કહે વિગર ઉપમાન જેમ, કેવલી સિદ્ધ સુખ ઈન્થ તેમ ૪૧ |
અથ વાહને કાંઈ ચાલ્યો રે, નરપતિ સુરપતિ રુપ એક વિવેક વિરાજે એ, બીજે એ સાજ અનૂપ અધે અપહત સૈન્યતે, છોડી દોડી જાય
પાલિને પરિસરિ મેલ્હી તે, બેઠી ઇક તરુ છાય ૪૨ એક તે ભીલ અવિનિત તુરગે, કષ્ટ ઉપનીય છૂહ તરસ લગે પ્લાન મુખ દેખ્યો ભીલ એકે, તેહ પિણ ચમક્યો તાસ ટેકે ૧૪૩.
એક એક ને દેખે રે, ન વિશેષે નિજરૂપ એક સુવર્ણ અલંકૃત, એક તે કાજલ કૂપ ટંગમગ જોઇ રે પશુ પરિ, ભાષા નવિ સમજાય
અનુમાને જલ આણીયો, ભીલ લેઇ નૃપને પાય ||૪૪. મધુરલ આણી નૃપને ચખાવે, ચિત્તને પ્રેમ પરિપરિ સિખાવે બંધુ પિતૃ માતૃથી અધિક જાણ્યો, ભીલ તે ભૂપતિચિત આણ્યો
એતલે આવી રે સેના, પગિ જોતી મગ્ન ગર્જિત ગજ હેષિત હય, રથ પદાતિક વર્ગો વાજા રે વાગા જીતના, છાંટણા કેસર ઘોલ, ઓચ્છવ રંગ વધામણા, નવનવ હુઆ રંગરોલ
ઉ96)
૪૫.

Page #418

I૪૯
બંજિન છંદસ્ય બિરુઈબોલે, કોઇનહી તાહરે દેવ ! તોલે બેઇ થેઈ કરત નાચે તે નટુઆ, ગીતસંગીત સંધ્યાન પટુઆ ૪ળા
આગે ધરિયા રે મોદક મોદકરણ સુપ્રબંધ દિવ્ય ઉદક વલી આપ્યા, શીતલ સરસ સુગંધ નૃપકહે ભીલ આરોગે તે મુજ આવે ભોગ વેચાતો હું લીધો છણ અવસરે સંયોગ
૪૮|| વસ્ત્ર અલંકાર તેહને પહેરાવ્યા, મૂલગાં તુચ્છ અંબર છોડાવ્યા દિવ્ય તાંબૂલભૂત ભુખતે સોહે, વિજય ગજરાજ સાથિ આરોહ
કોઈ આરાધ્યા રે વારણ, ઢમકયા ઢોલ નિશાણ નાદે અંબર ગાજે, સાજે સબલ મંડાણ નગર પ્રવેશ મહોચ્છવ, અચરજ પામે રે ભીલ
જાણે હું સરગમાં આવ્યો, રાખી તેહ જ ડીલ ૫૦ દેખી પ્રાકાર આકાર હરખ્યો, નગરનો લોક સુરલોક પરખ્યો આપણ શ્રેણી બેઠા મહેલ્ય, માનિ સુગણ ગણરાજ સભ્ય ૫૧
પહેરી રે પીતા પટોલી, ઓલી કેશ પુનીત ભંભર ભોલી ટોલી, મિલિ ગાવત ગીત દામિનીપરિ ચમકતી રે, કામિની દેખે સનૂર
ભાલતિલક મિસિ વિભ્રમ, જીવિત મદન અંકુર /પરા દેખ્યા રાયરાણા સતે જેહ, સૃદ્ધિનો પાર નહિ હુઓ તેહ ભૂપ નિજસદન પુછતો ઉલ્લાસ, ભીલને દિદ્ધ સમ્મુખ આવાસ આપવા
ભોજન શયન આચ્છાદન, ગંધ વિલેપન અંગ ખબર લીયે નૃપ તેહની, નવ નવ કેલવે રંગ આ બોલે તે સવિ કરે, મનિધરે તેહજે કાજ
કચમિસ અપયશ તે ગણે, જે નવિ દિધુ રાજ ૫૪ દિવસ સુખ માનતા તાસ વીતા, કેતલા રંગમતા વિચિંતા એકદા આવ્યો જલદકાલ, પંથિજન હદયમાં દેત ફાલ ૫૫
કૃત મુનિશમ પરિહાર, હારાવલિ દિસ ભાગ પ્રકટિત મોર કિંગારા, વિરાચિત દારા રાગ વિરહણિ મન અંગારા, ધારાધર જલધાર વરષત નિરખિત ઉપનો, તસ મન માંહિ વિકાર પ૬ છે.
(397)

Page #419

સાંભર્યા દિવસગિરિ ભૂમિ ફિરતા, દેખતા કામ નીઝરણ ઝરતા સાંભલી મોર ટિંગાર કરતા, સુખલહ્મા, નીપ યુ સીંસ ધરતા ૫૭ જન્મભૂમિ તે સાંભરી, રોચો કરી પોકાર
||૫૮]
ધાઇ આવ્યો નૃપ કહે તે, તુઝને વણ પ્રકાર ? તે કહે જે ‘તુમ્હે સુખ દીઆ, મુઝ હોએ દુ:ખ પરિણામ બંધુ વિરહ જો ટાલો, ફરિ આવું તુમ્હ ઠામ' બોલ લેઈ મોકલે તેહ રાજા, બંધુ મિલિયા સુખ દિવાજા એકદા નગર વૃતાન્ત પૂછે, કહોને તે કેહવું, તિહાં કિસ્સુ છે ? ઇહાંથી તિહાં ઋદ્ધિ બિમણી, ત્રિગુણી ચોગુણી મિત્ત તે કહે ઇંદુ ને બિંદુએ, વર્ણસગાઇ મિત્ત
ઉપમા વિણ ન કહી શકે, જિમ તે પુરનો ભાવ તિમ જિન પણ ન દેખાવે, ઇહાં શિવસુખ અનુભાવ ૫૬ના તોહિ પણ અતિ નિરાબાધ સેઠ, સુખ અધિëતરાદિકતે હેઠી જાવ સવ્વટ્ઝ, શિવસુખથી જાણુ, વીતરણે કહ્યુ તે પ્રમાણ સંપૂરણ સુરનર સુખ, કાલત્રય સંબંદ્ધ અનંતગુણ શિવસુખ અંશ, અનંત વરગન વિલદ્ધ સિદ્ધ સરસુ સુખ સારિઆ, વિસ્તરી નિજગુણતા સાર શીતલભાવ અતુલ વર્યા, જ્ઞાનભર્યા ભંડાર ।।૬૨ા
સિદ્ધ, પ્રભુ, બુદ્ધ, પારગ, પુરોગ, અમલ, અકલંક, અવ્યય અરોગ અજર, અજ, અમર, અક્ષય, અમાઇ, અનઘ, સક્રિય, અસાધન અયાઈ ૫૬૩॥ અનવલંબ, અનુપાધિ, અનાધિ, અસંગ, અભંગ અવશ, અગોચર, અકરણ, અચલ અગેહ, અનંગ અશ્રિત, અજિત, અજેય, અમેય અભાર, અપાર અપરંપર, અજરંજર, અરહ, અલેખ, અચાર
પરમપુરુષ, પરમેશ્વર, પરમપ્રભાવ પ્રમાણ પરમજ્યોતિ, પરમાતમ, પરમશક્તિ, પરમાણ
॥૬॥
૫૬૪||
અભય, અવિશેષ, અવિભાગ, અમિત, અકલ, અસમાન, અવિકલ્પ, અકૃત અદર, અવિધેય, અનવર, અખંડ, અગુરુલઘુ, અચ્યુતાશય, અદંડ
115411
પરબંધુ, પરમોવલ, પરમવીર્ય, પરમેશ પરમોદય, પરમાગમ, પરમઅવ્યક્ત, અદ્દેશ ॥૬॥
||૫૯ ||
જગમુગુટ, જગતગુરુ, જગતતાત, જગતિલક, જગતમણિ, જગત ભાત જગશરણ, જગકરણ, જગતનેતા, જગભરણ, શુભવરણ, જગતે જેતા કલા
398

Page #420

॥૬॥
શાન્ત, સદાશિવ, નિવૃત, મુક્ત, મહોદય, ધીર, કેવલ, અમૃતકલા નિધિ, કર્મરહિત ભવતીર, પ્રણવ બીજ, પ્રણવોત્તર, પ્રણવ શક્તિ શૃંગાર પ્રણવ ગર્ભ, પ્રણવાંકિત, યક્ષ, પુરુષાધાર દર્શનાતિત, દર્શન પ્રવર્તી, નિત્ય દર્શન, અદર્શન નિવર્તી બહુનમન, નય, જગનત, અનામ, સિદ્ધના હુંતિ ઇત્યાદિ નામ ૫૬૯॥ નમસ્કાર તે સિદ્ધનો વાસિત જેહનું ચિત્ત ધન્ય તે કૃત પુણ્ય તે, જીવિત તાસ પવિત્ત આર્તધ્યાન તસ નવિ હુએ, નવિ હુએ દુર્ગતિવાસ ભવક્ષય કરતાં રે સમરતજ્ઞાં, લહીયે સુકૃત ઉલ્લાસ સિદ્ધપદ વર્ણન સમાપ્ત
પદ તૃતીયે તે આચાર્ય નમીએ, પૂર્વ સંચિત સકલ પાપ ગમિએ શાસનાધાર શાસન ઉલ્લાસી શ્રુત બલે તેહ સકલ પ્રકાશી
||૭૧ ||
કહિયે મુગતિ પધાર્યા રે, જિન વર દાખી પંથ ધરેરે આચાર્ય આર્યનીતિ, પ્રવચન નિગ્રંથ મૂરખ શિષ્યને શીખવી, પંડિત કરે રે પ્રધાન એ અચરિજ પાષાણે, પલ્લવ ઉદય સમાન
સુબહુશ્રુત કૃતકમાં, ધર્માધારશરીર
નિજપર સમય ધારી ગુણધારી વ્રતધીર
કૃત્તિયાવણ સમ એહવા, આચારય ગુણવંદ્ય તે આરાધ્ય આરાધ્યા, જિનવલી અનિંદ્ય
ભાવઆચાર્ય ગુણ અતિ પ્રભૂત, ચક્ષુ આલંબન મેઢિભૂત તે કહો સૂત્રે જિનરાય સરીખો, તેહની આણ મત કોઈ ધરખો।।૭૩॥
||૭૨૫
ચદ પડિરુવ પમુહા ઉદાર, ખંતિ પમુહા વિશદ દશ પ્રકાર બારગુણ ભાવનાના અનેરા, પદ છત્રીસ ગુણ સૂરિ કેરા
પ્રતિરુપ તેજે સુરુપી, તેજસ્વી બહુ તેજ યુગ પ્રધાન તતકાલઈ, વર્તના સુત્ર સ્યું હેજ મધુર વાકય મધુર ભાષી, તુચ્છ નહીં ગંભીર ધૃતિમંત તે સંતોષી, ઉપદેશક શ્રુતધીર
119011
399
||૭૪||
૧૭૫॥
૫૭૬॥

Page #421

નવી ઝરે મર્મને અપરિસ્ત્રાવી, સૌમ્ય સંગ્રહ કરે યુક્તિ ભાવી અકલ, અવિકર્ત્યને અચલ શાંત, ચૌદ ગુણએ ધરે સૂરિદાન્ત ૭૭ ધર્મભાવના વિદ્યુત, ઇમ છત્રીસ છત્રીસ ગુણધારે આચારય, તેહ નમુનિદીસ આચારય આણાવિણ, ન ફ્લુ વિદ્યામંત આચારય ઉપદેશે, સિદ્ધિ, લહીજે તંત
ગ્રહ હુએ પૂર્ણજો વિમલનીરે, તો રહે મચ્છ તિહાં સુખ શરીરે એમ આચાર્ય ગુણ માંહિ સાધ, ભાવઆચાર અંગ અગાધ આણા કુણની રે પાલીયે, વિણ આચારય એક કારણિ ત્રિકપણિ જિહા હુએ, તિહાં આચારય એક શ્રુતપડિવત્તીમાં પણિ, આચારય સમરત્વ
૫૭૯ ॥
જિનપણિ આચારય, હુએ, તવ દાખે શ્રુત-અત્ય સૂરિ ગણધર ગણી, ગચ્છધારી, સુગુરુ, ગણિપિટક ઉદ્યોતકારી, અત્યંધર, સત્યધર, સદનુયોગી, શુદ્ધ અનુયોગ કર, જ્ઞાનભોગી ।૮૧| અનુચાન, પ્રવચનધર, આણા ઇસર દેવ, ભટ્ટારક, ભગવાન, મહામુનિ, મુનિકૃતસેવ, ગચ્છભારધર, સદગુરુ, ગુરુગણ યુકત, અધીશ, ગુણી, વિદ્યાધર, શ્રુતધર, શુભ આશ્રય જગીશ નામ ઇત્યાદિ જસ દિવ્ય છાજે, દેશના હેત ધન ગુહિર ગાજે જેહથી પામીએ અચલધામ, તેહ આચાર્યને કરુ પ્રણામ આચારય નમુક્કારે, વાસિત જેહનું ચિત્ત ધન્ય તેહ કૃતપુણ્ય તેહ, જીવિત તાસ પવિત આર્તધ્યાન તસ નવિ હુએ, નવિ હુએ દુર્ગતિ વાસ ભવક્ષય કરતા રે સમરતાં, લહિએ સુકૃત ઉલ્લાસ આચાર્ય પદવર્ણન સમાપ્ત
400
||૮||
||૮૨||
||૮૩||
પદ ચઉત્શે તે ઉવજ્ઝાય નમીએ, પૂર્વ સંચિત સકલ પાપ ગર્મીએ જેહ આચાર્ય પદ ચોગ્ય ધીર, સુગુરુ ગુણ, ગાજતા આંત ગંભીર
}}૩૮ ]]
૧૮૪॥
૮૫ ||

Page #422

I૮૭
||૮૮ ||
અંગ અગ્યાર ઉદાર, અરથ શુચિ નંગ-તરંગ વાર્તિક વૃતિ અધ્યયન અધ્યાપનાબારઉપાંગ ગુણપચવીસ અલંકૃત, સુકત પરમ રમણીક
શ્રી વિઝાય નમીજે, સૂત્ર ભણાવે ઠીક ૮૬ / સૂત્ર ભણીએ સખર જેહ પાસે, ઉપાધ્યાય જે અર્થ ભાખે તેહ આચાર્ય એ ભેદ લહીએ, દોઈમાં અધિક અંતર ન કહીએ
સંગ્રહ કરત ઉપગ્રહ, નિજ વિષયે શિવ જાય ભવ ત્રીજે ઉત્કર્ષથી, આચારય ઉવઝાય, એક વચન બહાં ભાખ્યો, ભગવઇવૃત્તિ લઈ
એકજ ધર્મો નિશ્ચય, વ્યવહારે દોઈ ભેદ સૂરિ ઉવક્ઝાય મુનિ ભાવિ અખા ગુણ થકી ભિન્ન નહીં જે મહપ્પા નિશ્ચયે ઈમવદે સિદ્ધસેન, થાપના તેહ વ્યવહાર દેન ૧૮૯//
વૃત્ત સુત્ત ઉવઓગે, કરણ નઈ અર્થિંસદ
ક્ઝાયતિ ઝાણે પૂરે, આતમનાણની હદ પણિનિવૃત્તિ વિઝાય, પ્રાકૃત વાણિ પ્રસિદ્ધ આવશ્યક નિર્યુકત, ભાખ્યો, અર્થ સમૃદ્ધ
I૯૦ ભાવ અધ્યયન અક્ઝયણ એણે, ભાવ ઉવક્ઝાય તિમ તત્વ વયણે જેમ શ્રત કેવલી સયલનાણું, વ્યવહતે નિશ્ચયે અપઝાણું
સંપૂરણભૃત જાણે, ચુત કેવળી વ્યવહાર ગુણ દ્વારા એ આતમ-દ્રવ્યનો જ્ઞાન પ્રકાર શ્રતથી આતમા જાણે, કેવલ નિશ્ચયસાર
શુત કેવલી પરકાશે, તિહાં નહીં ભેણ વાર વિચારો 2૯૨૨ જોડીએ જબહી તે તે ઉપાધે, તબહી ચિન્માત્ર કેવલ સમાધે તેહ વિક્ઝાયપદને વિચારે, તેહ ઇક દીપ છે, જગમઝારે ૯૩||
ઉપાધ્યાય, વરવાચક, પાઠક, સાધક સિદ્ધ કરગ, ઝરગ, અધ્યાપક, કૃતકર્મો કૃતવૃદ્ધ શિક્ષક, દીક્ષક, સ્થવિર, ચિરંતન રત્ન વિશાલ મોહજ્યા પારિચ્છક જિત પરિશ્રમ વૃત્તમાલ ૯૪ના
II૯૧ |
401)

Page #423

સામ્યધારી, વિદિતપદ વિભાગ, કુતિયાવણ, વિગત દ્વેષરાગ અપ્રમાદી, સદા નિર્વિષાદિ, અદ્ધયાનંદ આતમ પ્રવાદી ૯૫
નામ અનેક વિવેક, વિશારદ પારદ પુણ્ય પરમેશ્વર આજ્ઞાયુત ગુણ સુવિશુદ્ધ અગણ્ય નમીએ શાસન-ભાસન પતિત પાવન ઉવાય
નામ જપતા જેહનું નવનિધિમંગલ થાય I૯૬ નિત્ય ઉવક્ઝાયનું ધ્યાન ધરતાં, પામીએ સુખ નિજચિત ગમતા હૃદય દુર્ગાન વ્યંતર ન બાધ, કોઇ વિરુઓ ન વયરી વિરાધે I૯૭૧
નમસ્કાર વિજ્રાયને, વાસિત જેહનું ચિત્ત ધન્ય તેહ કૃતપુણ્ય તે, જીવિત તાસ પવિત આર્તધ્યાન તસુ નવિ હુએ, નવિ હુએ દુર્ગતિ વાસ ભવક્ષય કરતા સમરતા, લહીએ સુકૃત ઉલ્લાસ ૯૮ા.
ઉપાધ્યાય પદવર્ણન સમાપ્ત
શિવપદાલંબ સમરત્વે બાહુ, જેહ છે લોકમાં સવ્વ સાહૂ પ્રેમથી તેહનું શરણ કીજે, ભેદન વિચિત્ર રીતે ગણીને I૯૯ો
કર્મભૂમિ પન્નરવર, ભરતૈરવત વિદેહ ક્ષેત્રમાં પંકજે નેત્ર જે, સાધુ અમાય નિરેહ એક પૂજે સવિ પૂજીઆ, નિંદિઆ નિદે એક
સમ ગુણઠાણા રે નાણી, એ પદ સર્વ વિવેક ૧૦૦ લોકસન્ના વમી ધર્મ ધારે, મુનિ અલૌકિક સદા દશ પ્રકારે લાભ અણલાભ માનાપમાન, લેખવે લોણુ કાંચન સમાન ૧૦૧||
ખંતિ અર્જવ મદવ, મુત્તીપણ તસ મર્મ તે વિયાર વાર વિવાગ, વચન વલિ ધર્મ લૌકિક વિણ્ય લોકોત્તર, બે છઈ તે તસ હોઈ
છઠ્ઠ ગુણઠાણુ ભવઅટવી લંઘન જોઈ I૧૦૨I/ તપ નિયાણે રહિત તસ અખેદ, શુદ્ધ સંયમ ધરે સત્તર ભેદ પંચ આશ્રવ કરણ ચઉ કષાય, દંડ ત્રિક વર્ષને શિવ ઉપાય I૧૦૩
ગુરુ સૂવાનુજ્ઞાએ, હિતમિત્ત ભાષણ સત્ય પાયચ્છિત જલે, મલબાલન શૌચવિચિત્ત
402).

Page #424

પંખી ઉપમાએ, ધર્મોપકરણ જેહ ધરત તેહ અકિંચન ભાવ છે, તેર્ણિ મુનિરાય મહંત બંભમણ વિત્તિતણુ, ફરિસરુવ, સદમણ ત્યજ ઉપવિયાર કૂવ બંભમણ વિત્તિ ખંભે જે ભાખી, તે ક્ષયોપશમ ગતિ સૂત્ર દાખી બ્રહ્મચારીએ બ્રહ્મ કહ્યો સઘળો આચાર
તિહાં મનવૃત્તિ પ્રતિક્ષા, ક્ષય ઉપશમ વિસ્તાર તે વિણ બંભ અણુત્તર, સુરને વિ હુએ તંત મન વિરોધ પણ શુદ્ધ તે, બંભ કહે ભગવંત
એમ દશ ધર્મ પાળે વિચિત્ર, મૂલ ઉત્તર ગુણે મુનિ પવિત્ર ભ્રમર પરિ ગોચરી કરીય ભુંજે, શુદ્ધ સજ્ઝાય અહનિશિ પ્રયુંજે કલેશનાશિની દેશના, દેત ગણેન પ્રયાસ અસંદીન જિદ્વીપ તથા ભવિજન આશ્વાસ
તરણ તારણ કરુણાપર, જંગમ તીરથ સાર ધન ધન સાધુ સુહંકર, ગુણ મહિમા ભંડાર સમઅનાબાધ સુખના ગવેષી, ધર્મમાં થિર હૃદય હિત ઉલ્લેખી એહવા મુનિનું ઉપમાન નાહિ, દૈત્ય નરસુરસહિત લોકમાંહિ પટ વ્રત કાય છરક્ષક નિગ્રહે ઈંદ્રિય લોભ ખંતિભાવ વિસોહી પહિલેહણ થિર શોભ અશુભ રોધ યોગકરણ, તપશુદ્ધિ જગીશ શિતાદિક મરણાંતિક, સહે ગુણ સત્તાવીશ મુનિ, મહાનંદ, અર્થી, સંન્યાસી, ભિક્ષુ, નિગ્રન્થ, આતમ ઉપાસી મુક્ત, માહણ, મહાત્મા, મહેશી, દાન્ત, અવધૂત નિતિ શુદ્ધ લેશી શાન્ત, વક, વર અશરણ-શરણ, મહાવ્રત ધાર પાખંડી, અર્થખંડી, દંડવિરત, અણગાર
લૂહ, અભવ, તીરાર્થી, પૂર્ણ, મોહદય, કામ અબુદ્ધ જાગરિકા, જાગર, શુદ્ધ, અધ્યાતમ ધામ જેષ્ઠ સુત જિન તણો, ઉર્ધ્વરેતા, ઉન્મનીભાવ, ભાવક, પ્રચેતા અનુભવી, તારક, જ્ઞાનવંત, જ્ઞાનયોગી, મહાશય, ભદંત તત્ત્વજ્ઞાની, વાચેંયમ, ગુસેંદ્રિય, મનગુપ્ત, મોહજયી ઋષિ, શિક્ષિત, દીક્ષિતકામ, અણુસ,
403
11908 11
1190411
૫૧૦૬॥
11909 11
11906 11
૫૧૦૯
1199011
1199911
1199211
1199311

Page #425

||૧૧૪
II૧૧૫.
I૧૧૬
ગોસા, ગોપતિ, ગોપ, અગોખ, અકિંચન, ધીર
સર્વસહ, સમતામય, નિ:પ્રતિકર્મ, શરીર શ્રમણ, કૃતિ દ્રવ્ય, પંડિત પુરોગ, અગર, અવિષાનનુષ્ઠાનરોગ, . અમૃત, તદ્ધ, કિરિયા વિલાસી, વચનધર્મ ક્ષમા શુભ અભ્યાસી
શુક્લ શુક્લ અભિજાત્ય, અનુત્તર ઉત્તર શર્મ મગ્ન, અતંત્ર, અતંદ્રિય, મુદ્રિત, કરણ, અકર્મ દીર્ણ માત સંતીર્ણ, સમાન તે સંખ્યપ્રધાન
પ્રતિ સંખ્યાન વિચક્ષણ, પ્રત્યાખ્યાન વિધાન નામ ઇત્યાદિ મહિમા સમુદ્ર, સાધુ અકલંકની છે અમુદ્ર સર્વલોકો ક્રિકે બ્રહ્મચારી, તેહને પ્રણમીએ ગુણ સંભારી
નમસ્કાર અણગારને, વાસિત જેહનું ચિત્ત ધન્ય તેહ કૃતપુણ્ય તે, જીવિત તાસ પવિત્ત આર્તધ્યાન તસ નવિ હુએ, નવિ હુએ દુર્ગતિવાસ
ભવક્ષય કરતાં રે સમરતાં, લહીએ સુકૃત અભ્યાસ પંચનવકારએ સુપ્રકાશ, એથી હોવ સવિ પાપનાશ સકલમંગલત એહમૂલ, સુજસ વિદ્યા વિવેકાનુકૂલ
સાધુ પદવર્ણન સમાસ
II૧૧૭.
||૧૧૮.
૧૧૯.
I૧૨.
II૧૨૧ ||
શ્રી નવકાર સમો જગ મંત્ર ન યંત્ર અન્ય વિદ્યા નવિ ઔષધ નહિ, એહ જપે તે ધન્ય કષ્ટ ટળ્યા બહુ એહને, જાપે તુરત કિદ્ધ
એહના બીજની વિદ્યા, નગિવિનમિતે સિદ્ધ સિદ્ધ ધર્માસ્તિકાયાદિ, દ્રવ્ય, તિમજ નવકાર એ ભણે ભવ્ય સર્વશ્રુતમાં વડો એ પ્રમાણ્યો, મહાનિશિથે ભલિ પરિ વખાણ્યો
ગિરિમાંહિ જિમ સુરગિરિ, તરુમાંહિ જેમ સુરશાલ સાર સુગન્ધમાં ચંદન, નંદન વનમાં વિસાલ મૃગમાં મૃગપતિ ખગપતિ, ખગમાં તારામાં ચંદ્ર
ગંગા નદીમાં અનંગ, સરુપમાં દેવમાં ઇંદ્ર જિમ સ્વયંભૂરમણ ઉદધિમાંહિ, શ્રીરમણ સકલ સુભટમાંહિ જિમ અધિક નાગમાંહિ નાગરાજ, શબ્દમાં જલદ ગંભીર ગાજર
404)
||૧૨૨ .
II૧૨૩

Page #426

I૧૨૪
I૧૨૫
૧૨૬.
I૧૨૭
રસમાંહિ જેમ ઈખરસ, ફલમાં જિમ અરવિંદ
ઔષધમાંહિ સુધા, વસુધા ધવમાં રઘુનંદ સત્યાદિમાં યુધિષ્ઠિર, ધીરમાં ધ્રુવ અવિકંપ
મંગલમાંહિ જિન ધર્મ, પરિચ્છદ સુખમાં સંપ ધર્મમાંહિ દયા ધર્મ મોટો, બ્રહ્મ વ્રતમાંહિ વજર કછોટો દાનમાંહિ અભયદાન રુડું, તપમાંહિ જે કહેવું નકુડ
રતન માંહિ સારો હીરો, નીરોગી નરમાંહિ શીતલ માંહિ ઉસીરો, ધીરો વ્રતધર માંહિ તિમ સવિ મંત્રમાં સારો, ભાખ્યો શ્રી નવકાર
કહ્યા ન જાયે રે એહના, જેહ છે બહુ ઉપકાર તજે એ સાર નવકારમંત્ર, જે અવરમંત્ર સેવે સ્વતંત્ર કર્મ પ્રતિકૂલ બહુલ સેવે, સુરતરુ ત્યાજ આપ ટેવે
એહને બીજે રે વાસિત હો યે ઉપાસિત મંત બીજો પણિ ફલદાયક, નાયક છે એ તંત અમૃત ઉદધિ કુસાર, સારા હરત વિકારા
વિષના તે ગુણ અમૃતનો, પવનનો નહિ રે લગાર જેહ નિર્બેજ તે મંત્ર જૂઠા, ફલે નહીં સાહમા હુઈ અપુઠા જેહ મહામંત્ર નવકાર સાધે, તેહ દોય લોક અલવે આરાધે
રતનતણી જિમપેટી, ભાર અલ્પ બહુમૂલ ચૌદ પૂરવનું સાર છે, મંત્ર એ તેહને તુલ્લ . સકલ સમય અત્યંતર, એ પદ પંચ પ્રમાણ
મહાસુઅબંધ તે જાણો, ચૂલાસહિત સુજાણ પંચ પરમેષ્ટિ ગુણગણ પ્રતિતા, જિન ચિદાનંદ મોજે ઉદીતા શ્રી યશોવિજય વાચક પ્રણીતા, તેહએ સાર પરમેષ્ઠિ ગીતા
I૧ ૨૮ |
II૧૨૯
II૧૩૦
II૧૩૧

Page #427

નવપદના ખમાસમણા અરિહંત ભગવંત પરમ પંચ પરમેષ્ઠિમાં, પરમેશ્વર ભગવાન
ચાર નિક્ષેપે ધ્યાઈએ, નમો નમો શ્રી જિન ભાણ | સિદ્ધ ભગવંતગુણ નિર્મળ થયા, સહજ સ્વરુપ ઉજાસ |
અષ્ટકમ મળ ક્ષય કરી, ભયે સિદ્ધ નમો તાસ આચાર્ય ભગવંત છત્રીસ-છત્રીસી ગુણે કરી, યુગપ્રધાન મુણદ |
જિનમત પરમત જાણતા, નમો નમો તેહ સૂરદ . ઉપાધ્યાય ભગવંતબોધ સૂક્ષ્મવિણ જીવને, ન હોય તત્ત્વ પ્રતીત
ભણે ભણાવે સૂત્રને, જય જય પાઠક ગીત | સાધુ ભગવંતઃસ્યાદ્વાદ ગુણ પરિણમ્યો, રમતા રમતાં સંગ |
સાધુ શુદ્ધાનંદતા, નમો સાધુ શુભ રંગ ! દર્શન પદક્લોકાલોકનાં ભાવ જે, કેવલી ભાષિત જેહ /
સત્ય કરી અવધારતો, નમો નમો દર્શન તેહ છે. જ્ઞાન પદ અધ્યાત્મ જ્ઞાને કરી, વિઘટે ભવ ભ્રમ ભીતિ !
સત્ય ધર્મ તે જ્ઞાન છે, નમો નમો જ્ઞાનની રીતિ | ચારિત્ર પદ-રત્નત્રયી વિણ સાધના, નિષ્ફળ કહી સહી !
ભાવરત્નનું નિધાન છે, જય જય સંજમ જીવ | તપપદષ્કર્મ ખપાવે ચીકણા, ભાવ મંગલ તપ જાણ |
પચાસ લબ્ધિ ઉપજે, જય જય તપ ગુણ ખાણ છે નવપદની માંડલા સન્મુખ બોલવાની સ્તુતિ અરિહંત પદ-સકલ દ્રવ્ય પર્યાય પ્રરુપક, લોકાલોક સરુપો છે, કેવલજ્ઞાનકી જ્યોતિ પ્રકાશક, અનંત ગુણે કરી પૂરો છે,
ત્રીજે ભવ થાનક આરાધી, ગોત્ર તીર્થંકર નૂરો છે, બાર ગુણાકર એહવા અરિહંત, આરાધો ગુણ ભૂરો છે.... ||૧ સિદ્ધપદ અષ્ટ કરમકું ધમન કરીને, ગમન કીયો શિવવાસી છે,
અવ્યાબાધ સાદિ અનાદિ, ચિદાનંદ ચિદ્રાશિ છે,
006)

Page #428

પરમાતમ પદ પૂરણ વિલાસી, સઘ ઘન દાઘ વિનાશી જી, અનંત ચતુષ્ટય શિવપદ ધ્યાવો, કેવલજ્ઞાની ભાષી જી.... 11211 આચાર્ય પદ-પંચાચારકું પાલે અજવાળે, દોષ રહિત ગુણધારીજી, ગુણ છત્તીસ આગમધારી, દ્વાદશ અંગ વિચારીજી, પ્રબલ સબલ ઘનમોહ હરણકું, અનિલ સમો ગુણવાણીજી, ક્ષમા સહિત જે સંયમ પાળે, આચારજ ગુણ ધ્યાની જી... ॥૩॥ ઉપાધ્યાય પદ-અંગ ઇગ્યારે ચૌદે પૂરવ, ગુણ પચવીશના ધારી જી, સૂત્ર અરથધર પાઠક કહીએ, જોગ સમાધિ વિચારી જી,
તપ ગુણ શૂરા આગમ પૂરા, નય નિક્ષેપે તારીજી, મુનિ ગુણધારી, બુધ વિસ્તારી, પાઠક પૂજો અવિકારીજી.... ॥૪॥ સાધુપદ+સમિતિ ગુપ્તિકર સંજમ પાલે, દોષ બયાલીશ ટાલેજી, ષટ્કાય ગોકુલ રખવાલે, નવવિધ બ્રહ્મવ્રત પાળેજી, પંચ મહાવ્રત સુધા પાલે, ધર્મ શુક્લ અજવાલે જી, ક્ષપકશ્રેણી કરી કર્મ ખપાવે, શમ પદ ગુણ ઉપજાવે જી.... ॥૫॥ દર્શન પદ-જિણ પન્નત તત્ત સુધા શ્રદ્ધે, સમકિત ગુણ ઉજવાલેજી, ભેદ છેદ કરી આતમ નિરખી, પશુ ટાલી સુર પાવે છ, પ્રત્યાખ્યાને સમતુલ ભાખ્યો, ગણધર અરિહંત સૂરાજી, એ દરશન પદ નિત નિત વંદો, ભવ સાગરકો તીરાજી.... ॥૬॥
જ્ઞાન પદમતિ શ્રુત ઇન્દ્રિય જનિત કહીએ, લહીએ ગુણ ગંભીરોજી, આતમધારી ગણધર વિચારી, દ્વાદશ અંગ વિસ્તરોજી, અવિધ મન: પર્યવ કેવલ વલી, પ્રત્યક્ષ રૂપ અવધારોછ, એ પંચજ્ઞાનકું વંદો પૂજો, ભવિજનને સુખકારોજી... II૭॥
ચારિત્ર પદકર્મ અપચય દૂર ખપાવે, આતમ ધ્યાન લગાવેજી, બાર ભાવના સુધી ભાવે, સાગર પાર ઉતારેજી, ખંડ રાજકું દૂર તજીને, ચક્રી સંજમ ધારેજી, એહવો ચારિત્રપદ નિત વંદો, આતમગુણ હિતકારેજી.... ૮
તપ પદ-ઇચ્છારોધન તપ તે ભાખ્યો, આગમ તેહનો સાખીજી, દ્રવ્યભાવસે દ્વાદશ દાખી, જોગ સમાધિ રાખીજી,
407

Page #429

ચેતન નિજગુણ પરિણતિ, પેખી, તેથી જ તપગુણ દાખીજી, લબ્ધિ સકલનો કારણ દેખી, ઈશ્વર સે મુખ ભાખીજી..... સિદ્ધચક્રનાં ગુણોનાં શ્લોકો
અહંદુ ગુણો - ૧૨ અશોકાખ્યાં વૃક્ષ, સુર વિરચિતં પુષ્પ નિક, ધ્વનિ દિવ્ય શ્રવ્ય, રુચિર ચમરાવાસનવરમ્
વપુર્ભાસં ભારે, મધુર રવં દુદુભિમથ પ્રભો પ્રેફ્યુચ્છવ, ત્રયમધિમનઃ કસ્ય ન મુદ:.. II
અપાયાપગમો જ્ઞાન, પૂજા વચનમેવય, શ્રીમત્તીર્થકૃતાં નિત્ય, સભ્યોતિશેરને... II
સિદ્ધ ગુણો – ૮ અનન્ત કેવલજ્ઞાન, જ્ઞાનાવરણ સંક્ષયાત અનન્ત દર્શન ચાપિ, દર્શનાવરણ ક્ષયાત્.... ૧
સાયિકે શુદ્ધ સમ્યકત્વ, ચારિત્રે મોહ નિગ્રહાત્ અનન્ત સુખ વીર્ય ચ, વેદ્ય વિજ્ઞ ક્ષયાત્ કમા.... રા.
આયુષ: ક્ષીણભાવવા, સિદ્ધાનામલયાસ્થિતિ નામ ગોત્ર ક્ષયા દેવામૂર્તાિનન્તાવગાહના..... ૩
આચાર્ય ગુણો – ૩૬ પ્રતિરુપાદ્યાચતુર્દશ લાન્યાદિદંશવિધ શ્રમણધર્મ: દ્વાદશ ભાવના ઇતિ સૂરિ ગુણા ભવન્તિ પઢિંશ... ૧
ઉપાધ્યાય ગુણો – ૨૫ અંગાચેકાદશાઃ વૈ પૂર્વાણિ ચતુર્દશાર્પિયોદિત અધ્યાપતિ પરેભ્યઃ પંચવિંશતિ ગુણ ઉપાધ્યાય...
સાધુ ગુણો - ૨૭ વ્રતષટક કાયરક્ષા પંચેન્દ્રિય લોભનિગ્રહઃ શાન્તિઃ ભાવવિશુદ્ધિ પ્રતિલેખનાદિકરણે વિશુદ્ધિ. ૧

Page #430

સંયમયોગો સુયોગોકુશલ મનોવચકાય સંરોધા: શીતાદ્યાધિવિષહન મરણાધુપસર્ગ સહન ચ... 1ર
સમ વિંશતિ સુઝુર્ણરચૈથયો વિભૂષિતઃ સાધુ: જિનશાસન પ્રવેશ દ્વાર સમો રમ્યગુણ નિવહ... ૩
સમ્યગદર્શન ભેદાઃ - ૬૭. શ્રદ્ધા લિંગ વિનયા:૧૦ શુદ્ધિ Èષા પ્રભાવના ભણિતા ભૂષણ લક્ષણ યતના આકારા ભાવના ધ્યેયા. તેના
સ્થાનાજેતે ભેદેરલંકૃતિ દર્શનમિતિ વિશુદ્ધમ્ જ્ઞાનક્રિયયો મૂલં શિવસાધન માત્મસૌમિદમ્ રા.
જ્ઞાન ભેદાદ – ૫૧ અષ્ટાવિંશતિભેદાહ્યા મતિઃ પૂર્વમિતે શ્રુતમ્ પોઢાચાપ્યવધિ હેંધા મન:પર્યવમીરિતમ્... !
એક કેવલમાખ્યાત મેક પંચાશદિત્યમી જ્ઞાનભેદ જિનેરુકતા ભવ્યભોજ વિકાસકા..... રા
ચારિત્ર ભેદા -૭૦ વ્રત ધર્મ સંયમાદ્ધિહ વૈયાવૃત્યાનિ ગુરાયો નવ વૈ જ્ઞાનાદિ ત્રિકમિહ “તપ: કોધાદિ નિરોધનું ચ ચારિત્રમ્... ૧
તપો ભેદાઃ – ૫૦ દ્વિવિધ સ્વાદનશન મૌનોદર્ય તથા દ્વિધા, ચતુર્ધા વૃત્તિ સંક્ષેપ રસત્યાગસ્તવૈધા..... ૧
એકધા કાયકલેશઃ સંલીનત્વે તથા દ્વિધા એવં બાહ્મતપોભેદા દ્વાદશ શ્રી જિનોદિતા. ર તે
દશધા પ્રાયશ્ચિત સ્યાત્ સમ વિનયસ્તથા વૈયાવૃત્ય દશવિધ સ્વાધ્યાયઃ પંચધામતઃ...... |
ચતુર્વિધ તથા ધ્યાનમુત્સર્ગો દ્વિવિધસ્તથા અષ્ટાત્રિશદિને ભેદાસ્તપસોડભ્યન્તર ઐવ... II
પંચાશસંખ્યયા બેયા નિર્જરાર્થિ મનીષિભિઃ અન્યથાપ્યથવા ભેદાઃ પદાનાં પરિકીર્તિતા... પા
409).

Page #431

નવપદજીની આરતી
જય...
||૧||
જય જય જગ જન વિંછિતપૂરણ, સુરતરુ અભિરામી (૨) આતમરુપ વિમલકર તારક, અનુભવ પરિણામી..
જય જય જગ સારા, ભવિજન આધાર (૨) આરતી પાર ઉતારા, સિદ્ધચક સુખકારા..
જય.. ૨ જગનાયક જગગુરુ જિણચંદા, ભજ શ્રી ભગવંતા (૨) આતમરામ રમા સુખ ભોગી, સિદ્ધ ભગવંતા..
જય... ૩ પંચાચાર દીપે આચારજ, યુગવર ગુણધારી (૨) ધારક વાચક સૂત્ર-અર્થના, પાઠક ભવતારી...
જય.. ૪ શમ દમ રુપ સકલ ગુણધારક, મોટા મુનિરાય (૨) દરિસણ નાણ સદા જયકારક, સંજમ તપ ભાય.. જય... પા
નવપદ સાર પરમગુરુ ભાખે, સિદ્ધચક્ર સુખકારી (૨)
ઈહભવ પરભવ ઋદ્ધિ સિદ્ધિદાયક, ભવસાયર વારી... જય... . કરજોડી સેવક જસ ગાવે, મનવાંછિત પાવે (૨) શ્રી જિનચંદ ચરણ પરિપૂજક, શિવ કમલા પાવે.. જય.. પગ
(૨) સિદ્ધચક પદ સેવતા એ, સહજાનંદ સ્વરુપ, અમૃતમય કલ્યાણ નિધિ, પ્રગટે ચૈતન્ય ભૂપ ભવિજન મંગલ આરતિ કરીએ, જનમ જનમકી આરતિ હરીએ... ૧. આરતી પ્રથમ જિનેશ્વરકી, દારુણ વિધ્ધ નિવારણાકી, દુપદ શ્રી સિદ્ધ મુણદા, આરતી કરત મીટત ભવ ફંદા..... ત્રીજે પદ શ્રી સૂરિ મહેતા, મારગ શુદ્ધ પ્રકાશ કરંતા, ચોથે પદ પાઠક ગુણવંતા, આરતી કરત હરત ભવચિંતા.... પાંચમી આરતી સાધુ કેરી, કુગતિ નિવારણ શુભગતિ સેરી, શિવ સુખકારણ શ્રી જિનવાણી, છઠ્ઠી આરતી તાસ વખાણી.. સાતમી આરતી આનંદકારી, સમતિ વ્રત ગ્રહ પ્રતિમાધારી, યહ વિધિ મંગલ આરતિ ગાવે, શુદ્ધ ક્ષમા કલ્યાણ તે પાવે...
IIRા
III
III.
|ષા
- 610

Page #432

(૩) શ્રી નવપદ પ્રાણી નિત્ય બાવો, પંચમ ગતિ સાસય સુખ પાવો.. શ્રી... ધુરથી અરિહંત પદ વ્હાઈજે, સ્થિરતાએ શ્રી સિદ્ધ થુણીજે... આચારજ ત્રીજે આરાધો, શુદ્ધ મને નિજ કારણ સાધો... ઉપાધ્યાય પંચમ અણગારા, પ્રણમતા પામે ભવપારા... દંસણ નાણ ચરણ ભલા દીપે, તપ તપતા કર્મ અરિને જીપે..... શ્રી.... એ નવપદ પ્રાણી નિત્ય થર્ણતા, ગિરુઆ નરભવ સકલ ગણતા. શ્રી... શ્રી સિદ્ધચક્રની કીજે સેવા, મનવાંછિત લીયે નિત્ય મેવા... અજર અમર સુખદાયક સાચો, રુડા મનથી નિત્ય નિત્ય રાચ... શ્રી.
જય....
જય જય આરતિ નવપદ તેરી, આશા ફળી સબ આજ હમેરી..... જય.... પહેલે પદ અરિહંતને ધ્યાવો, જનમ પાપ ગમાવો......
જય... બીજે સિદ્ધ બુધ ધ્યાન લગાવો, સુર નરનારી મિલી ગુણ ગાવે.... જય.. ત્રીજે સૂરિ શાસન શોભાવે, ચોથે પાઠક પાઠ ભણાવે... ધર્મ સેવનમેં સાધુ શૂરા, દર્શન જ્ઞાન સંયમ તપ પૂરા....
જય... સકલ દેવ-ગુરુ-ધર્મને સેવો, ચઉગતિ ચૂરણ અનુપમ મેવો.... જય... નવપદ ધ્યાન ધરો ભવિ ભાવે, ઋદ્ધિ સિદ્ધિ સબ રંગભર આવે... જય... ઉજ્જૈન નગરે શ્રી શ્રીપાળે, સેવ્યા સહ મયણા ત્રિકાળે...
જય... જય જય મંગલ, જય જય બોલે, નવપદ ચંદ્ર પ્રસાદ અમોલે... જય....
૩ ૩ ડેકારા નમીએ (૨) કાર સ્વરૂપ મે રમીએ (૨) તો ભવના દુ:ખ ગમીએ, જય પરમેષ્ઠી
પહેલી આરતી અરિહંતજી કી કરીએ, ભગવંતજી કી કરીએ,
દ્વાદશ ગુણ ચિત્ત ધરીએ (૨) તો અરિહંત પદ વરીએ.. જય પરમે.... મારા દૂસરી આરતી સિદ્ધજી કી કીજે, સિદ્ધજી કી કીજે, અeગુણ સમરીજે (૨) તો અe કર્મ છીએ.. જય પરમે..
તીસરી આરતી આચારજ જાણો, આચારજ જાણો,
ગુણ છત્તીસ પહાણો (૨) શિરવહુ તસ આણો.... જય પરમે.. ચોથી આરતી ઉપાધ્યાય ધ્યાવો (૨) ઉપાધ્યાય ધ્યાવો ગુણ પચવીશ કો ગાવો (૨) પ્રણમુ તસ પાવો.. જય પરમે.... પા.
411).
૩ો
૪
.

Page #433

||૧||
પાંચમી આરતી સકલ સાધુ કેરી, સકલ સાધુ કેરી
મીટાવે ભવ ફેરી (૨) તે સેવા કરું તેરી... જય પરમે... I૬ એ પાંચ પદો કી આરતી (૨) જે કોઈ ગાશી, જે કોઈ ગાશી સમકીત રત્ન અભ્યાસી સો શિવ પદ વાસી શુદ્ધ ગતિ મેં જાતી.. જય પરમે. મેગા
ગહુલી (૧) મીઠી મધુરી વાત.
(રાગ : આવો આવો દેવ મારાં...) મીઠી મધુરી વાત, સુણવા આવો સૌ સંઘાતે, સુણવા શ્રીપાલ મયણા વાત...
ગૌતમ સ્વામી દેશના આપે, સાંભળે શ્રેણીક રાય, નિર્મળ ભાવે નવપદ સેવો, જેથી પાપ પલાય... સુણવા... રા. પ્રજાપાલ રાજાની બેટી, શીખ પાઠક પાસ, મયણાને સુરસુંદરી બેઉ, નિત્ય કરે અભ્યાસ..
સુણવા... ૩ એકદિન સમસ્યા પૂછી પુત્રીને, જાણી ચતુર સુજાણ, રાજા કહે છે જે માંગે તે, આપુ વાંછિત દાન.. સુણવા.. I૪. અભિમાને કહે છે રાજા, હું સુખ દુઃખ દેનાર સુરસુંદરી કહે સાચું પિતા, તુમ વિણ કોણ આધાર.... સુણવા... પા.
મયણા મુખ દેખીને પૂછે, ગમે ન તુજને કેમ,
મયણા કહે સુખ દુઃખ પામીજે, કર્મ કર્યા હોય તેમ.. સુણવા.... રોષ કરી નૃપ ગયો રચવાડી, કોઢી મળ્યા તેણી વાર, વાત સુણી તેહની કહે રાજા, આવજો સભા મોઝાર.... સુણવા... શા
હું મુજ પુત્રી આપીશ તુજને, શંકા ન કરશો લગાર,
એમ કહી આવ્યો રાજસભામાં, કહે પુત્રીને તે વાર.. સુણવા.... Iટા, હે પુત્રી તું વર કોઢીને, કર્મો આણ્યો તુજ નાથ, મયણાં મનમાં દુઃખ ન આણે, ઝાલે ઉબર હાથ.. સુણવા... !!
ઉબર રાણો કહે મુજ સંગથી, વિણસશે તુજ કાય,
હજી વિમાસી વર કર બીજો, મયણાથી ન ખમાય.. સુણવા... I૧૦માં હેમલત્તા શ્રી સિદ્ધચક્રનાં ગાવે છે ગુણગાન સાંભળજો સહુ ચિત્ત દઈને, ધરજો નવપદ ધ્યાન... સુણવા. ૧૧
-12

Page #434

(૨) પ્રાણનાથ ચાલો
(રાગ : વ્રત સાતમે વિરતિ આદ.....) પ્રાણનાથ ચાલો જીવનમંદિરે રે લોલ, જીન દર્શને પાપ પલાય જો, પ્રિયા સાથે રાણી ગયો મંદિરે રે લોલ, ર્યા દર્શનને આનંદ થાય જો...
પુણ્ય પ્રગટથાને દુઃખ દૂરે ટળ્યા રે લોલ.. ૧ // પ્રભુ પૂજા કરી શુભ ભાવથી રે લોલ, ત્યાં થયો ત્યારે ચમત્કાર જો, ઉપાશ્રયે આવી ગુરુ વાંદિયા રે લોલ, સુણી વાણી ગુરુની મનોહાર
જો-પુણ્ય... પર છે. મુનિ પૂછે છે આજ કેમ એકલી રે લોલ, બીજો નરરત્ન કોણ સાથ જો, ત્યારે મયણા કહે નિજ વાતડી રે લોલ, આ છે કર્મ દીધો મુજનાથ
જો-પુણ્ય... ||રા. મને દુઃખ નથી કોઈ વાતનું રે લોલ, ધર્મ નિંદાનું દુઃખ મને થાય જો, તુમ શ્રાવકનો રોગ મટાડવાં રે લોલ, આપ યંત્ર મંત્ર કે ઉપાય
જો-પુણ્ય.... ૪ મુનિ યંત્ર આપી લાભ જાણીને રે લોલ, બેઉએ કર્યો તેનો સ્વીકાર જે, આસો સુદી સાતમથી આદરે રે લોલ, નવ આંબિલ દુઃખ હરનાર
જો-પુણ્ય.... /પા નવપદ આરાધી ભાવથી રે લોલ, રોગ રહિત થયો શ્રીપાલ જો, હેમલત્તાશ્રી નવપદને નમે રે લોલ, જેથી ભાગે સર્વ જંજાળ
જો-પુણ્ય.... દા. (૩) એક દિન
(રાગ : મીઠા લાગ્યા છે મને...) એક દિન શ્રીપાલ રમવા ચાલ્યો, વાટે સુણી એક વાત રે... સાંભળ જો વાત એ મીઠડી... અજ્ઞાન બાળા માતાને પૂછતી, જાયે કોણ ઇન્દ્ર કે ચંદ્ર રે... સાંભળ જો...... II જનની કહે પુત્રીને આ છે રાજજમાઇ સુણી થયુ કુંવરને દુઃખ રે.... સાંભળ જે... મેરા આવી કહે માતને આશિષ આપો મને, મારે જાવું પરદેશ રે... સાંભળ જો... હો મયણા કહે નાથને આવીશ સંઘાત, તુમ વિયોગ ન ખમાય રે... સાંભળ જો..... ૪ પ્રિયાને શીખ દઈ માત આશિષ લઈ, ચાલ્યો શુકન જોઈ પંથ રે......સાંભળ જો... #પા નિર્ભય થઈને સિંહ પર ચાલતો, નવા નવા જોતો કૌતુક રે... સાંભળ જો.... III
- 613

Page #435

વિદ્યાધર અને ધાતુવાદનું કાર્ય કરી દીધું સિદ્ધ રે. સાંભળ જો.... II વિદ્યાને સુવર્ણ આગ્રહથી લઈને, અનુક્રમે આવ્યો ભરુચ રે.. સાંભળ જો.. II હેમલત્તાશ્રી કહે મીઠી એ વાતડી, સાંભળ જે એક મિત્ત રે.. સાંભળ જે. મેલા
(૪) લાખ લાખ વાર
(રાગ : લાખ લાખ દિવડાની આરતી....) લાખ લાખ વાર કરું નવપદને વંદના, વંદનાથી પાપ પલાય... જે જો સૌ પુણ્ય પ્રભાવને. પુત્રી મહાકાલની પરણ્યો શ્રીપાલ જો ઠામ ઠામ પામે ઋદ્ધિ રસાલ જો, જાયે જલવાટે કુમાર.. જો... II રતનદ્વીપ બંદરે ઉતર્યો શ્રીપાલ જો જીનદાસ આવી કહે વાત રસાલ જો... જિન મંદિરની તે વાર. જો..રા કનકતુ રાજાની મંજુષા બાળ જો, રચી આંગી ત્યાં આવે ભૂપાલ જે... જોઈ આંગી પ્રભુની મનોહાર. જો..mall ચિંતા થઈ કન્યા વરની પ્રભુ પાસ જે, બંધ થયાં દ્વાર રાજા કરે ઉપવાસ જો... પ્રભુ વિરહનું દુઃખ અપાર. જો..૪ દિવ્યવાણી ત્યાં થઈ તેણીવાર જો, જેનાથી ખુલશે મંદિર દ્વાર જો..... તે થાશે કન્યા ભરથાર... જો...પા દર્શન કરવાને ચાલો મુજ સાથ જો, શ્રીપાલ જાયે જ્યાં આદિનાથ જો, દષ્ટિ પડતાને ખૂલી ગયાં દ્વાર જો...૬ મદન મંજૂષા પરણાવે રાય જો, હેમ નવપદનાં નિત્ય ગુણ ગાય જો, છે નવપદ તારણહાર.. જો.. .
(૫) નવપદ ધ્યાને
(રાગ : વ્રત સાતમે વિરતી આદરુ....) શેઠ રમણી ઋદ્ધિનાં લોભથી રે લોલ, નાંખ્યો સાગરમાં શ્રીપાલ જો, મચ્છ પીઠ બેઠો તે પુણ્યથી રે લોલ, ઉતર્યો કોંકણ કાઠે રસાલ જો...
નવપદ ધ્યાને સુખીયા થયો રે લોલ... આંકણી... ૫૧ રાજપુરુષો તેને તેડી ગયાં રે લોલ, થાણાપુરે ગયો શ્રીપાલ જો, રાજા જોષી વચને નિજ દિકરી રે લોલ, પરણાવે તેને તત્કાલ
જો.... નવપદ... રા. 414

Page #436

સ્થગીધર થઈ સુખે રહે રે લોલ, જ્યાં ત્યાં પામે માન જો, હવે વહાણમાં જે થઈ વાતડી રે લોલ, તે સાંભળજો દઈ ધ્યાન
જો.... નવપદ... ॥૩॥
શેઠ હૈયે હરખે મુખથી રડે રે લોલ, સુણી સુંદરીને થયો સંતાપ જો, થઈ બેભાન સખીઓ સાર કરે રે લોલ, ચેતન વધ્યુંને કરે વિલાપ જો.... નવપદ.... ॥૪॥
હે નાથ ! અમને મૂકી કયાં ગયાં રે લોલ, કોણ થાશે અમારો આધાર જો, ત્યારે શેઠ આવી કહે તેહને રે લોલ, નાથ થઈને લઈશ સંભાળ
જો.... નવપદ.... ॥૫॥ ઇંગીત વચને તેનું મન જાણીયું રે લોલ, કર્યો બેઉએ નિશ્ચય મનમાંય જો, પડી સાગરમાં શિયળ રાખીએ રે લોલ, નથી બીજો કોઈ ઉપાય
જો..... નવપદ... ॥૬॥
શિયળ પ્રભાવથી દેવો આવીયાં રે લોલ, આપ્યાં કુંવરનાં સમાચાર જો, દેવે શિક્ષા આપી ત્યાં રે લોલ, હેમ નમે નવપદ મનોહાર
(415)
જો......... નવપદ.... ॥૭॥
(૬) શ્રીપાલ સુખ લહે
(રાગ : રાખનાં રમકડાં...)
શ્રીપાલ સુખ લહે પુણ્યથી, દેખી ધવલ પીડાય રે, કુબુદ્ધિ આપી તે ડૂંબને, રાજદ્વારે જઈ ગાય રે.... રાજા કહે માંગો તે આપું, હૂંબ માંગે છે સન્માન રે, શ્રીપાલ હાથે તેહને, દેવરાવે છે પાન રે.... કુંવરને દેખી ભેટી પડયા, રાજાને શંકા થાય રે, વંશ મારો વટલાવીયો, આ તો ઠૂંબ દેખાય રે....
રોષ કરી તેને મારવા, નરપતિ તૈયાર થાય રે, પુત્રી આવી કહે તાતને, આચારે કુળ પરખાય રે.... રાજા પૂછે જમાઈને, કહો તુમ કુળ વંશ નામ રે, કુંવર કહે ત્યારે તેહને, નવિ કહું નિજ નામ રે...
યુદ્ધ કરી કુળ ઓળખો, નહિ તો આવ્યા જે વહાણ રે,. પ્રિયા છે તેહમાં માહરી, તેહને પૂછીને જાણ રે....
શ્રીપાલ..... ॥૧॥
શ્રીપાલ..... ॥૨॥
શ્રીપાલ.... ॥૩॥
શ્રીપાલ.... ॥૪॥
શ્રીપાલ.... ॥૫॥
શ્રીપાલ... ॥૬॥

Page #437

||૨||
૩ો.
નૃપ તેડાવી તેહને પૂછે, તે કહી સઘળી વાત રે, ભાણેજ છે એમ જાણીને, હરખ્યો સાતે ધાત રે...... શ્રીપાલ.... I.
બને શેઠ સાથે મારવા, નરપતિ આપે આદેશ રે, કુંવર તેહને છોડાવીને, રાખે પ્રીત વિશેષ રે... શ્રીપાલ.... નેતા નવપદ ધ્યાને સુખ લહે, જ્યાં જાય ત્યાં શ્રીપાલ રે, હેમલત્તાશ્રી સિદ્ધચકનાં, ગાવે ગુણ રસાલ રે... શ્રીપાલ... I૯ો
(૭) એક દિન રચવાડી
(રાગ : પાવા તે ગઢથી ઉતર્યા રે...) એક દિન કુંવર રચવાડી ગયો રે કુંવર સોભાગી, મલ્યો સાર્થવાહ તે વાર રે કુંવર વડભાગી...
I/૧ પૂછતાં જાણી વાતડી રે કુંવર સોભાગી, ગુણસુંદરી મનોહાર રે કુંવર વડભાગી.. ત્યાંથી આવ્યો નિજ મહેલમાં રે કુંવર સોભાગી ધ્યાવે સિદ્ધચક મનોહાર રે કુંવર વડભાગી.... દિવ્ય હારનાં પ્રભાવથી રે કુંવર સોભાગી
ગયો કુંડલપુર શ્રીપાલ રે કુંવર વડભાગી.. વીણા વાદે છતી કુંવરી રે કુંવર સોભાગી વરે વામન તત્કાલ રે કંવર વડભાગી... રાય પરણાવી નિજ બેટડી રે કુંવર સૌભાગી,
ત્યાંથી જાયે કંચનપુર ગામ રે કુંવર વડભાગી.... પરણ્યો તિલક સુંદરી રે કુંવર સૌભાગી પછી ગયો દલપતન ઠામ રે કુંવર વડભાગી.....
પરણ્યો સમસ્યા પૂરીને રે કુંવર સોભાગી
શૃંગાર સુંદરી સખી સાચા રે કુંવર વડભાગી. રાધાવેધે જયસુંદરી રે કુંવર સોભાગી, તેડનો પણ તે થયો નાથ તેહને પણ તે થયો નાથ રે કુંવર વડભાગી...
થાણાપુરે તે આવીયો રે કુંવર સોભાગી, વસુપાલ રાજા આપે રાજ રે કુંવર વડભાગી..
(૧ના હેમ નમે સિદ્ધચકને રે કુંવર સોભાગી સર્વમત્રમાં તે શિરતાજ રે કુંવર વડભાગી..
- 416
I/૪
||પો.
I૮
II૯ો
I૧૧ |

Page #438

(૮) શ્રીપાલ માતને નમવા (રાગ : દેખ તેરે સંસાર ફ્રી....)
શ્રીપાલ માતાને નમવા જાયે, મળવા મયણા નાર, પગ પગ પામે છે સત્કાર સૈન્ય સંઘાતે રસ્તે જાતાં, આવ્યો નગર સોપાર, પગ પગ પામે છે સત્કાર.. ॥૧॥ મહસેન સુતા આઠમી નાર, પરણ્યો તેને વિષ ઉતારી,
આવ્યો ઉશ્રેણી તે મનોહારી, ત્યાં થઈ શત્રુની શંકા ભારી, હાર પ્રભાવે રાત્રે જાયે, માતા પાસે કુમાર....
માતા ચરણે શિષ ઝુકાવે, નમતી પ્રિયાને પ્રેમે બોલાવે, જનની પ્રિયા સાથે લેઈ આવે, જ્યાં તંબૂ ત્યાં હાર પ્રભાવે, દેખે માતા આ સર્વે છે, નવપદનો ઉપકાર....
સસરાને સંદેશ કહાવે, કઠીયારા વેશે તેડાવે,
પગ પગ.... ॥૨॥
મંત્રી વચને તે પણ આવે, સત્કાર કરી શ્રીપાલ બોલાવે, મયણા કહે પિતાજી દેખો, કર્મે દીધો ભરથાર....
સર્વ સ્નેહી મળી આનંદ પાવે, નાટક કરવાને ફરમાવે, મુખ્ય નટી નવિ ઉભી થાયે, મહાકશે તેહને સમજાવે, મૂકી નિસાસ કહે નિજની કથની, કર્મ તણી તે વાર... ક્યાં માલવ, ક્યાં શંખપુર, ક્યાં વેચાણી બબ્બર કુળમાં, નાટક કરતી આવી ઉદ્દેણીમાં, એમ કહેતાં વહે અશ્રુ નયનમાં પુત્રી જાણી પ્રજાપાલને, થાયે દુ:ખ અપાર.... પિતા પૂછે તું કેમ વેચાણી, સુરસુંદરી કહે ત્યાં નિજ કહાણી, મયણા સુખી થઈ સત્ય પિછાણી, હું દુ:ખી થઈ મિથ્યા માની, સર્વ સ્નેહી તે વાત સુણીને, ચમક્યા ચિત્ત મોઝાર....
પગ પગ
મતિસાગર મંત્રી ત્યાં આવે, શ્રી શ્રીપાલને શિષ નમાવે, સાતસેં ઉંબર પણ ત્યાં આવે, સર્વને તે ત્યાં પ્રેમે બોલાવે, હેમલત્તાશ્રી કહે મન ભાવે, ધ્યાવો નવપદ સાર,
(૯)
(રાગ : રાખનાં રમકડાં...)
શ્રીપાલને મતિસાગર ડ઼ે છે, કહે છે તમને બેસાડચાં રે, રાજપાટે અભિષેક કરીને, ત્યારે અજીતે ઉઠાડચાં રે...
417
પગ પગ... ॥૩॥
પગ પગ.... ||૪|
પગ પગ..... ॥૫॥
પગ પગ.... ॥૬॥
11911
પગ પગ પામે છે સત્કાર.... ॥૮॥
શ્રીપાલ.... ||૧||

Page #439

તે તુજ શત્રુ રાજ કરે છે, હજી તે ગર્વિત થઈને
શક્તિ બતાવી રાજ લ્યો પાછું, તેહની સાથે લડીને રે. શ્રીપાલ... II શ્રીપાલ કહે છે યુદ્ધ ન કરશું, પ્રેમથી જો તે જીતાશે, ચતુર્મુખ દૂતને શીખ દઈને, મુક્યો અછતની પાસે રે... શ્રીપાલ.... ૩
દૂત જઈ રાજાને કહે છે, મુક્યો શ્રીપાલને ભણવા,
ભણી ગણીને તે તુજ પાસે, આવે છે રાજ કરવા રે. શ્રીપાલ..... ૪|| રાજ રાજેશ્વર સૌ કોઈ આવ્યાં, તમે કેમ નાવ્યા નમવા, અછત કહે છે હું પણ આવીશ, નમવા નહિ યુદ્ધ કરવા રે...શ્રીપાલ.... આપા
દૂત આવી કહે વચન અછતનાં, સુણી શ્રીપાલ તે કડવા,
સૈન્ય સજ કરીને તે આવે, રણભૂમિ પર લડવા રે.. શ્રીપાલ.... દા જીત થઈ શ્રીપાલની ત્યારે, અછત મનમાં વિચારે, કોઈ ન કરે તે પાપ ક્યું મેં, શરણ થશે કોણ મારે રે.... શ્રીપાલ... શા
વૈરાગ્ય રંગે ચારિત્ર લીધું, શ્રીપાલ નમે મન ભાવે, અજીતસેન મુનિનાં ગુણ ગાવે, હેમ નવપદ મન બાવે રે..
શ્રી પાલને મહિસાગર કહે છે.. 'ટા
(૧૦).
(રાગ : અબ તેરે સિવા કૌન મેરા) શુદ્ધ ચારિત્ર પાળે જીવોને તારે, વિચરતા અજીતસેન મુનિ ચંપા પધારે, ગુર આવ્યા જાણી શ્રીપાલ આનંદ પાવે, જઈ માતા પ્રિયા સાથે કરે વંદના ભાવે સુણી દેશના પૂછે નિજ કર્મ તે વારે...
વિચરતા... II૧ થયો રોગ બાલપણે ક્યાં કર્મથી મને, પડો જલમાં ચડશું કલંક કેમ ડૂબનું મને,
વળી રાજઋદ્ધિ પામ્યો હું કેમ અત્યારે... વિચરતા.. રા. મુનિ કહે છે સુણજો કથા પૂર્વભવની, શ્રીકાંત ભવે હિંસા કરી બહુ જીવની, શ્રીમતિ પ્રિયા હિંસાથી નિત્ય નિવારે...
વિચરતાકા. શ્રીકાંત ભવે સાધુને ખૂબ સતાવ્યા, બોલાવી રાણી વયણે મુનિવરને ખમાવ્યા સિદ્ધચક્રનો મહિમા મુનિ કહે છે તે વારે.... વિચરતા... I૪ તેં ગામ ભાંગ્યુ મારું શ્રીકાંત ભવમાં, તેથી રાજ લીધું તારું મેં બાળપણમાં, બાંધેલ કર્મો ઉદયમાં આવ્યા અત્યારે..
વિચરતા... પા. સુખી થયો શ્રીકાંત ભવે ધર્મ કરીને, નવપદનાં ગુણ ગાવે હેમ હર્ષ ધરીને, સિદ્ધચકની સાચી સેવા કર્મ વિદારે.... | વિચરતા... દા
-18)

Page #440

(૧૧) શ્રીપાલ રાજાનો રસ એક હતો રાજા, એને સૈનિક ઝાઝાં, ભમભમ ભમભમ ભમભમ એને મહેલે વાગે વાજાં, બબ્બે રે કુંવરી એને બબ્બે રે કુંવરી, ચટક મટક ચાલે ને લટક મટક મહાલે ચાકડીયું ચાક્ડીયું ચાક્ડીયું શું શું.... સુરબાળા મોટીને મયણાસુંદરી નાની, લાડકોડમાં ઉછરતી બેઊ જાણે તોફાની ખાતીતી નિત્ય ખાજાં.... એ..... નાની રે નાની રે નાની રે નાર... માને ના કોઈનું જરી યે લગાર, છોડી રે મોટી હાડકાની ખોટી.... રાજાજી કરતાં એને બહુ વહાલ, રાણીજી કરતાં એને બહુ વહાલ,
મારી દિકરી મારી દિકરી... એક હતો રાજા....
સાખી
વીત્યું બાળપણ રમતાં રમતાં, વીતી સોળ વસંત,
સર્વે કળામાં થઈ પારંગત, હૈયૈ નિત્ય હસંત... આવી વસંત, આવી વસંત, આવી વસંત, આવી વસંત,
મયનીયિ ની ની સાં સાં રે ની સાં.. ગ... ગ.. મ... રે... સા.. ની... સા..
રે સા... ની... ય... આવી વસંત.. આવી વસંત..... ફૂલ યૌવન નીરખ્યું રુપ રંગે, વેલ તરુવર ઝૂલે ઉમંગે, ચૌદીશે મહેંકી મસ્ત સુગંધ.... આવી વસંત.. એક દિવસની વાત છે ભાઈ, એક દિવસની વાત, નિજ પુત્રીઓ કેરુ કરવા, પારખું મન વિચાર્યું, રાજ સભામાં પ્રશ્નો પૂછવા, એને આજ નિરધાર્યું, એક દિવસની વાત છે..
419

Page #441

સાખી
ચતુર કલા ચોસઠ જાણી બેનડી બેઉએ, પ્રશ્નો કેરાં ઉત્તર દેજો પૂછું છું ઉમંગે..... કયું લક્ષણ છે જીવતર કેરું, કોણ કામની નારી, ક્યું ફૂલ, ફૂલમાંહી ઉત્તમ, પરણી શું કરે કુમારી..... ચારે ચીજનો ઉત્તર આપો એક વચનમાં વિચારી બોલો બોલો મીઠડી મારી.... (૨) બોલો રે બોલો....
સુરબાળા કહે ઉત્તર આપું, સુણો પિતાજી પ્યારાં, સાસ રે જાય એ એક વચનમાં, ઉત્તર એનાં ન્યારાં... મયણાને મહીપતિએ પૂછ્યું...શું પૂછ્યું ? અર્થ કહો અમ એક શબ્દ સહસ્ર સઘળાં, ભણ્યાનો વાધ્યો હૃદય વિવેક...
(રાગ : ભૈરવી)
પહેલો અક્ષર કાઢી નાંખતાં, જગ જીવાડણ હાર, વચલો અક્ષર કાઢી નાંખતાં, જગ સંહારણ હાર, આખરી શબ્દ કાઢી નાંખતાં, જગને લાગે મીઠું, કહે દિકરી મારી સમજી, વિચારીને ક્યાંથ દીઠું... જળ વિના દુનિયા તરફ્કતી, કાળ થકી એ મરતી,
કાજ ન કરનારાને દુનિયા ક્કદી નથી સંઘરતી નારી કેરા નયણ કમલની, એની શોભા વધતી નારી... (૨) જવાબ કાજળ
સાખી
સુણી ઉત્તર નિજ સુતાનો, રાજ્વી મન હરખાયો, માગ માગ તે આપું કહીને, કર પોતાનો લંબાવ્યો.. કરું રાયને રંક પલકમાં, રંકને રાય બનાવું,
હું ધારું તે થાય પલકમાં, કહેતો નવિ સૃષ્ટિ સર્જાવું.... ॥૧॥ સાચું સાચું તાતજી કહીને સુરબાણા બોલે, એક મહિપતી બીજો મેહુલો, બે જ જગત જીવાડે......
420

Page #442

પણ મયણા ના બોલે ચાલે, ઉભી હસતી હસતી સૌએ વિસ્મય પામ્યા, મયણા કેમ ન વેણ ઉચ્ચરતી.... II
તવ મયણા બોલી પિતાજી, મત કરો બહુ ગુમાન, હું કરું હું કરું કહે સકલન કરનારો તો કોઈ... (૨) આદર્યા (૨) સહુ રહે અધૂરાં કર્મ કરે સૌ હોય... ધૂંવાધૂંવા, ધૂંવાધૂંવા, રાજાજીને ગુસ્સો ચઢીયો... મારું થઈ સંતાન કરે શું, આજ મુજ અપમાન
ભરી સભામાં સૌની વચ્ચે, લીધી મારી સાન
હજુ સમય છે સમજી જા ને, ઓ મૂરખ નાદાન જંદગીભર પસ્તાવું પડશે, કામ ન લાગશે જ્ઞાન.. ધૃવાપૂવા... |૪||
ભજન કરો લાખ ભલે ચતુરાઈ, કર્મમાં થવાનું હોય તે થાય.... (૨)
હોય ભલે રાજા કે ભિખારી, હોય સાધુ કે સાંઇ,
એને મનતો સર્વે સરખાં, ચાલે ન કોઈનું કાંઈ, પડે ખોદે તે ખુદ ખાઈ, કર્મમાં થવાનું હોય તે થાય.. (૨) મયણા એના પિતાને કહે છે, આપ કર્મી છું હું બાળ,
શાને મારા વિદ્યાગુર પર, આપ થાઓ વિક્રાળ
કર્મ પ્રભાવે આ નગરીના, આપ થયા છો રાજા પ્રારબ્ધને મમ સોંપી ઘોને, જુઓ કર્મનું રાજ. મયણા..
એક લાવો કોઢિયોને બીજો લાવો રાજા, બેઉ કન્યાને પરણાવીને, વગડાવી દો વાજાં......
આપકર્મનિ કોઢિઓ ને બાપકર્મન રાજા એકને કાઢો ખાલી હાથને, બીજીને હો રત્ન ઝાઝાં... (૨) લગ્ન થયું રે ભાઈ લગ્ન થયું, પરણી ગયાં રે ભાઈ પરણી ગયાં...
પરણીને પસ્તાય કોઢિયો.... મયણાને સમજાવે, મુને છોડી દો સુંદરી, શીદ મુજને શરમાવો,
લગ્ન થયું રે ભાઈ લગ્ન થયું..... ભવિષ્યનાં મહારાજા શ્રીપાળને સોંપ્યો મયણા હાથ
ભાવી કર્મને સોંપી દઈને, મયણા...
4210

Page #443

(૧૨)
(રાગ : દરબારી ગીત) મયણા રે મયણા રે છોડી દો ને સાથ, તારો નાથ છે સાવ અનાથ... મયણાં.... રાજવી કેરી રાણી બેટી, કૂલમાં અનોખી થઈ છે મોટી શીદને ભોગવી રહી મુજ સંગે, દુઃખો કોટી કોટી.
મયણાં... સ્વામી રે સ્વામી રે વીસરી જાઓ એ વાત આ ભવ છૂટે નહી સંગાથ, જીવશું મરશું સાથો સાથ,
મયણાં.... રાવી કેરી છું બેટી, ફૂલમાં આળોટી થઈ હું મોટી, તો યે મારા રંક નાથની, ઘરની જલતી જ્યોતિ...
મયણાં... કાયા તુમ કંચન કરવાને, ઉપાય લાવીશ હું ગોતી, કૃપા હશે અરિહંત પ્રભુની, પાર કરીશ કસોટી...
મયણાં.... (૧૩)
(રાગ : કાઠિયાવાડી) ધર્મલાભનો ધ્વનિ ત્યાં તો, મયણાને કાને પડયો, મુનિશ્રી કેરા પગમાં પડતાં, ઉપાય એને જડીયો.. સિદ્ધચક્રનાં પૂજનની, સઘળી કીધી તૈયારી, નવપદજીનું પૂજન કરીને, પ્રસાદી પ્રભુની લીધી.. નવપદની આરાધનાયે થયાં, શ્રીપાલ મહારાજા
પટરાણી શ્રીમતિ દેવી મયણા, બતાવે કર્મ સામ્રાજ્ય.. મયણા.. મારો જૈન શાસનની જ્યોતિ ઝળકાવી, આપ્યું સમકિત સાર, નવપદજીની વીણા વગાડી, વર્તાવ્યો જય જયકાર..
મયણા... ૩ અનુપમ નવપદનાં પ્રતાપે, સંપત્તિ ઘર ઘર થાય,
એક ધ્યાને જો સેવે ભાવિકો, ભવભવનાં દુઃખ જાય... સકલ સુખનું સાધન નવપદ ધ્યાન જો ધરો હૃદયમાં રાખી ને બહુમાન જો, વિવેક વેગે તે સુખ ને અનુભવ જો...
મયણા...
૧
મયણા... II૪
| (રાગ : શ્રી સ્થૂલભદ્ર મુનિગણમાં શિરદાર મેં..) શ્રી નવપદનો મહિમા સહુ શિરદાર જો, વર્ણન જેનું આગમ માંહી અપાર જો,

Page #444

|૧||
In૨ ||
||૩||
I૪
જ્ઞાનિઓએ દર્શાવ્યું વિસ્તારથી જો
ધરીયે તેનું ધ્યાન વિધિ અનુસારે જો નિશ્ચયથી ભવસિધુના કિનારે જો
પહોંચાડે નિર્વિબે ક્ષેમકુશળ થકી જો વિપદા નાસે સંપદ આવે ઘેર જો જેહના ધ્યાને પામે લીલા લહેર જે પૂર્વે ક્યું શ્રીપાલને મયણા પામ્યા જો
શ્રી મુનિચંદ્ર શ્રોતાને ઉપદેશે જો યથા વિધિ આરાધે તે સુખ લેશે જો
વિણ શંકાએ રાખી આદર ભાવને જો કાસ શ્વાસ કોઢાદિ રોગો નાસે જો સિદ્ધચકનું સ્મરણ કરે ઉલ્લાસે જો જાતરુપ સમ કાયા થાયે નિર્મલી જો કોધાદિક સહુ આરંભનો કરી ત્યાગ જો શ્રીપાલ ચરિત્ર સુણીયે ધરી નિત રાગ જો
મન વચ કાયા સંવર માટે રાખીને જો ધ્યાન ધરી નવપદનું ઉત્તમ તરીયા જો વર્તમાનમાં પણ સિવ લક્ષ્મી વરીયા જો આગે પણ કોઈ જીવો મહોય પામશે જો વંધ્યા પુત્રવતી નિર્ધન ધનવંત જો આરાધન પ્રભાવે ભુવિ યશવાન જો
સ્વર્ગાદિકના સુખો પામે ખચિતથી જો સકલ સુખનું સાધન નવપદ ધ્યાન જો, ધરો હૃદયમાં રાખીને બહુમાન જો વિવેક વેગે તે સુખને અનુભવે જો
IST
||૬|
|૭|
III

Page #445

પંચ પરમેષ્ઠી છંદ, ત્રિભંગી છંદ પ્રણમુ સરસતિ, હોય વરમતિ, ચિત્ત ઉલ્લસે ગુણ ધુણવા શુભભાવે ધ્યાવે, સુખ પાવે, એક ચિત્ત થાવે, યશ સુણવા જય જય પરમેષ્ઠી, જગમે શ્રેષ્ઠી, દે પદ જેડી જગધાર, ત્રિજગ મઝાર, નામ ઉદાર, જયે સુખકાર, નવકાર. ૧/ બારે ગુણવંતા, શ્રી અરિહંતા, લોક મહેતા, ગુણ ગહેરા, ઘનઘાતિ કર્મ, મિથ્યા ભર્મ, ત્યાગ અધર્મ, વિષ લહેરા, શુકલમન વ્યાયા, કેવલ પાયા, ઇંદર આયા તિણવાર... ત્રિજગ. મેરા, વર પર્ષદા બારે, હર્ષ અપારે, સુણી અવધારે, જિનવાણી, અમૃત શું પ્યારી, જગ હિતકારી, સુર નરનારી પહેચાણી કેઈ સંયમ ધારે, કેઈ વ્રત બારે, કર્મ વિદારે, શિવ પ્યારી.. ત્રિજગ. ૩ દ્વિતીય પદ બાવો, સિધ્ધા ગુણ ગાવો, ફીર નહીં આવે જિહાં જાઈ જે અલખ નિરંજન, ભવિ મનરંજન, કર્મ, અંજન, શિવ સાંઈ પુદગલકા ફંદા, દૂર નિકંદા, પરમાનંદા, અવિકાર. ત્રિજગ.. જા અષ્ટગુણકે ધારે, જગત નિહારે, કાળ ન મારે, ઉન્નતાઈ તિહાં સુખ અનંતા, કેવલવંતા, ગુણ ઉચ્ચરતા છે નાઈ નિજવાસ બતાઇ, ઘો મુજ તાઇ, તુમસા નાઈ, દાતારંપત્રિજગોપા ગણિવર પદ ત્રીજે, નિત્ય નમીજે, સેવા કીજે હર્ષ ધરી, પંચ મહાવ્રત પાળે, દૂષણ ટાળે, ગજ જિમ મહાલે, શૂહરી પાંચેવશ કરત, પંચ ઉતરતે, પાંચઈ હરતે, દુઃખકાર.. ત્રિજગ.I/દા શીતળ જિમ ચંદા, અચળ ગિરીંદા, ગણપતિ ઇંદા, શિરદાર સાગર જિમ ગહેરા, જ્ઞાન લહેરા, મિથ્યા અંધેરા, પરિહાર સંપદ વસુપાવે, ન્યાય બઢાવે, પાળે પળાવે, આચાર. ત્રિજગ ના ગુરુ સેવા સાધી, વિનય આરાધિ, ચિત્ત સમાધિ, જ્ઞાન ભણે બારે અંગ વાણી, પેટી સમાણી, પૂરવ નાણી, સંશય હણે નિરવદ્ય સત્ય ભાખે, શાસ્ત્ર સાખે, ગુણ અભિલાખે, નિજસાર.. ત્રિજગ તા. વિઝાય સ્વામિ, અંતરજામી, શિવગતિ ગામી, હિતકારી,
-424

Page #446

जैनरत्न व्याख्यानवाचस्पति जैनाचार्य श्रीमद् विजयलब्धिसूरीश्वरजी कृत श्री पंच परमेष्ठी पूजा
॥दोहा।। शामक काम कषायना, दामक इंद्रिय मूल ॥ गामक शिवसुख सद्मना, वामक भवभ्रम शूल ॥१॥ __ सिद्धार्थ नृपकुल तिलक, वर्द्धमान भगवान ।। तस पदपंकज धूर नमी, भारती नमुं भूरिमान ॥२॥ मुनि शिरशेखर सूरिवरा, विजयकमल गुणखाण ॥ प्रशम सुधारसैकनिधि नमुं, संप्रति शासनभाण ॥३॥
परमेष्ठि-स्तुतिशाण पर, घर्षित आतमरुप परमेष्ठि-पदवो वरे, अनुपम एज स्वरुप ॥४॥ प्रथम पदे अरिहंत जी, करे करमनी हाण ॥ बीजा पदमां सिद्ध वर, ज्ञान चतुष्टय खाण ॥५॥ शासन दिनकर सूरिवरा, सकल सृष्टि श्रृङ्गार ॥ गुणखाणी बीजे पदे, ज्ञान तणा भंडार ॥६॥ वाचकवर चोथे पदे, ज्ञान सुधा वर दान ॥ आपे स्वपर शिष्यने, करे उपकार अमान ॥७॥ ___ मुनिजन मानो पांचमे, सारे आतम काज || पार करे भवि वर्गने, भव-जलधिमां जहाज ॥८॥
ए पंचपद परमेष्ठिनो, महिमा महीतल मांय ॥ तीर्थंकर गणधर कहे, नहीं तस पार पमाय ॥९॥
तस गुण गावा बाल हु, धरु हृदयमा आश । ते मुज धाष्टर्य उवेखीने, न करशो कोई हास ॥१०॥
यतो गेय जन कही गया, उद्यम शत्त्क्यनुसार ।। गुण गावा परमेष्टिना, थाजो सर्व तैयार ॥११॥
अथ प्रथम अरिहंत पद परमेष्ठि पूजा
(465

Page #447

॥ दोहा ॥ रोग रहित निर्मल तनु, पद्म सुगंधित श्वास । आहार निहार न देखता, चर्म चक्षु पति खास ॥१॥
मांस रुधिर गोदुग्ध सम, मूल अतिशय चार । नीचे के भवि जाणीये, कर्म क्षये अगिआर ॥२॥
कोटाकोटी सूर नर, आदि सर्व समाय ॥ जिनकी जोजन भूमिमें, वाणी सार्थ समजाय ॥३॥
भामंडल मस्तक पीछे, शोभे तेज प्रधान ॥ प्रभुमुख दर्शन कारणे, करे देव निर्माण ॥४॥
दुकाल भीति ईति रोग, मारी वैर महान ॥
अति वृष्टि अवृष्टि न, सवासो जोजन मान ॥५॥ (कानूडा तारी कामण करनारी व्रजमां वांसलडी वागी-ए चाल)
अर्हन प्रभु अद्भुत आनंद करनारा, छोड नहीं देव दूजा धारा ॥ निरागी जग में देव तुमे प्यारा, छोड नहीं देव दूजा धारा ॥ अंचली ।
अष्टादश दूषण दुःखदायी, प्रथम तुमे जारा ॥ मैं चाहूं, मैं चाहं अहोनिश दर्श प्रभु थारा ॥
छोड नहीं सरागी को धारा ॥अर्हन् ॥१॥ बारा गुणसे शोभित जगमें, महिमा तुज भारा ॥ गुण गाया, गुण गाया, उसका सार्थक जन्मारा ॥
छोड नहीं सरागी को धारा ॥अर्हन ॥२॥ जन्म समय श्री जिनके होवे, त्रिलोक उजारा ॥ सुर रचते, सुर रचते, भावे समोसरण सारा ॥
छोड नहीं सरागी को धारा ॥अर्हन ॥३॥ चार मुख से देते देशना, भविजन गुणकारा ॥ प्रभु सेवे, प्रभु सेवे हटे तस दुर्गति का द्वारा ॥ ___ छोड नहीं सरागीको धारा ॥अर्हन ॥४॥ आतम आनंदको लेवा, प्रभु चरण कमल प्यारा ॥ जो पावे, जो पावे, होय सो लब्धि-हृदय हारा ॥
छोड नहीं सरागी को धारा ॥ अर्हन ॥५॥
-466

Page #448

॥ दोहा ॥ महागोप जीवरक्षणे, सार्थवाह भवराण ॥ निर्यामक भव सागरे, माहण मत हणवाण ॥१॥ ए उपमा जस छाजती, चैत्य वृक्ष रहे लार ।। सिंहासन अंतरीक्षमा, रत्नादि गढ सार ॥२॥ धर्म चक्र ध्वज शोभते, वायु वाय सुखदाय । छत्र त्रण जिन ऊपरे चामर दोय ढलाय ॥३॥
वागे गगनमां दुंदुभि, नमे भूप वर पाय विरोधी पण चरणमां, आवी शिर झुकाय ॥४॥
अपाय अपगमसे प्रभु, दे ईत्यादि भगाय ॥ ज्ञानसे संशय हरे, जाणे वस्तु पर्याय ॥५॥
पूजासे सुरवर करे, सेवा होडा होड ॥ वचन से सुर नर तिरि, समझे भाषा फोड ॥६॥
॥ ढाल-बीजी ॥ (जो दिन जो प्रभु के ध्यान में-ए चाल) सेवो री सेवो प्रभु पदपद्म को, अति दुर्लभ जानी । सार में सार यही संसार में, आधार में, उद्धार में
__ भवि साधन मानी ॥सेवो॥ अंचली ॥ स्वर्ण कमल पद ठावे, कांटा उंधा होई जावे ॥ सुगंध जल फूल वरसावे, सेवा एक है अवलंबन, संसारमें, आधारमें, उद्धारमें ॥भवि। सेवो ॥१॥ पक्षी प्रदक्षिणा करते, केश नख नहीं तस वधते ॥
ऋतु अनुकूल अनुसरते, शब्द रुप रस गंधादि प्राकारमें, आधारमें, उद्धारमें ॥भवि। सेवो ॥२॥ नम्र तरुवर सवि होते, चउमुख वचन उचरते ॥
कोटि सुर नित्य अनुसरते, ओगणीश ए मानो ॥ देव प्राकारमें, आधारमें, उद्धारमें ॥भवि॥ सेवो ॥३॥ अशोक सुर सुम वृष्टि, ध्वनि दिव्य चामर सृष्टि । आपे नाद दुंदुभि हृष्टि, छत्र भामंडल सिंहासन ॥
-467

Page #449

प्रतिहारमें, आधारमें, उद्धारमें भवि॥ सेवो ॥४॥ त्रीजे भव वर तप करियो, प्रभु ए पुण्य अनुसरियो । जगत दुःखदल दूर करियो, बदलो नहीं तसउपकारी ॥ उपकारमें, आधारमें, उद्धारमें ॥भवि॥ सेवो ॥५॥ कर्म अरि क्षय करियो, महापद अरिहंत धरियो । धन्य धन्य ए गुण दरियो, आतम लब्धि अमृत तस गुण सारमें, आधारमें उद्धारमें ॥भवि॥ सेवो ॥६॥
काव्यम्'परमेष्ठिनमानमतां सुखदं, शिवसागतं गमिनं च मुदा ॥ भ्रमहारक मत्र महागुणदं, परितो यजते खलु भक्तजनः ॥१॥ ॥ तोटक वृत्तम् ॥
॥ मंत्रः ॥ मंत्रः ॐ ह्रीं श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरा मृत्युनिवारणाय श्रीमते अर्हत्परमेष्ठिने जलादिकं यजामहे स्वाहा
द्वितीय-सिद्धपद परमेष्टि पूजा
॥दोहा॥ वर्ण पंच संस्थान पंच, आठ स्पर्श दोय गंध ॥ वेद त्रण वली पांच रस, अडवीस टल्या प्रबंध ॥१॥ एम अठ्ठा वीश गुण थया, काया संग विहीन ॥ जन्म विहीन वखाणिये, ऊपर ए गुण तीन ॥२॥
एकत्रीश उपचार थई, वास्तविक अनंत ॥ जन्म नथी मरणो नथी, आदित्रिक कर्यो अंत ॥३॥
|ढाल-पहेली॥ (राग-माढ-मिट गई रे अनादि पीर चिदानंद जागो. ए चाल.) अनंत आनंद दायक, सिद्धपद सेवो तो सही सेवो तो ॥ अंचली ॥
अव्याबाध लोकोत्तर सुख ते, लेवो तो सही ॥ काल अनंते प्राप्त समय भवि, खोवो तो नहीं ॥अनंत॥१॥
सिद्धपद सेवा विण सिद्धपद नहीं, ठानो तो सही ॥ जन्म मरण ते विण नहीं टलशे, मानो तो सही ॥अनंत ॥२॥
468

Page #450

अरिहंत पण ए पद पूजे, जाणो तो सही ॥ पद महत्व- कारण ए दिल, आणो तो सही ॥ अनंत ॥३॥
__ वाणी अगोचर सिद्धपद सुखडां, माणो तो सही निरंतर सिद्धपदनी भक्ति, दीलडामां वही ॥अनंत ॥४॥
आत्म कमलमां लब्धि विकसित, थाए तो सही ॥ लो आनंद अनुभव रस प्यारो, शिवपुर मां रही ॥ अनंत ॥५॥
दोहा’ सर्व जगतना सुखनो, करीये वर्ग अनंत ॥ तो पण सिद्धसुख तुलना, नहीं ते वर्ग कलंत ॥१॥
मेळववा ते सुखने, करो भक्ति धरी खंत जन्ममरण दूरे करी, आणो भवनो अंत ॥२॥
॥ ढाल-बीजी ॥ (राग-भैरव-हो न दिलाराम तो क्या दिल को आराम-ए चाल.)
सिद्धपद सार, प्यारे दिलसे लो धार ॥ दिल से लो धार, करे भव से ए पार ॥ सिद्धपद सार, प्यारे दिलसे लो धार ॥
ध्यावो जो ध्यान धरी दुःखडां निवारे ॥ दुःख आवे न क्यारे, लगार ॥सिद्धपद॥ ॥अंचली।
॥ साखी ॥ सिद्धनाथ पद समरतां, टले कोटि भव पाप ॥
भाव भेद प्रकाशीने, लहे सिद्धपद आप ॥ सुख पावे ओ प्यारो, अपारे अपार ॥सिद्धपद ॥१॥
॥ साखी ॥ सिद्ध सम नहीं जगतमां, सिद्ध खरो आधार ॥
सिद्धपद सेवन थकी, तरशो तुम निरधार ॥ टली जशे बधाए आकार विकार ॥सिद्धपद ॥२॥ आत्मकमलसिद्ध सूर्यथी, जो भवि विकसित थाय ॥
मीचायुं नवि मीचशे, रवि गुण लब्धि सुहाय ॥ थशे सर्व गुणोनो आधारे आधार |सिद्धपद ॥३॥
(469)

Page #451

॥काव्यम्॥
॥तोटक वृत्तम्॥ परमेष्टिनमानमतां सुखद, शिवसद्मगतं गमिनं च मुदा ॥ भ्रमहारकमत्रं महागुणदं, परितो यजते खलु भक्तजनः ॥१॥
॥मंत्र॥ ॐ ह्रीँ श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरामृत्यु-निवारणाय श्रीमते सिद्धपरमेष्ठिने जलादिकं यजामहे स्वाहा तृतीय आचार्य परमेष्ठि पूजा
॥दोहा॥ पांच इंद्रियो वश करे, नव ब्रह्म गुप्ति धार । चार कषाय निवारता, पाले पांच आचार ॥१॥
पांच महाव्रत पालता, पांच समिति धार || त्रण गुप्ति ए शोभता, आचारज सुखकार ॥२॥
॥ढाळ-पहेली॥ (सार आ संसारमा न जोयो, में बहु रीते तपासतां-ए चाल) आचार्यपद हितकारी, रे भवि जाणो जगतमां ॥आचार्यपद।। अंचली।
जिन केवली सूर चंद्र अभावे, ए छे दीपक जगभारी परे भवि॥ चउदसो बावन सर्वे जिणंदना, नमो गणधर सुखकारी ॥रे भवि ॥२॥ बारसो छन्नु गुणथी विभूषित, छत्तीस छत्तीसी अनुसारी परे भवि ॥३॥
दोय सहस चउ वीरशासनमां, युगप्रधान मनोहारी रे भवि ॥४॥ आत्मकमल निर्लेप करीने, वरशे शिव लब्धि अति प्यारी गरे भवि ॥५॥
॥ दोहा ॥ शमी दमी प्रवचन धरा, आचारज सुखकार ॥ नमो ए आनंदकंद ने, शासन ना शृंगार ॥१॥
स्वपर मतने जाणता, स्थापे शासन सार । सम भावे संयम धरे ममता नहीं लगार ॥२॥
(रंक परे दया लावो रे, दयालु देवा-ए चाल) आचारज पद ध्यावो रे, भावि भव्यो! आचारज पद ध्यावो || ए अंचली। शासनना स्थंभ धोरी, काया कंचन सम गोरी ॥
-470

Page #452

जाति कुल उच्च गुणे दावो रे ॥ भावि भव्यो ॥१॥
सायर गंभीर एवो, नहीं आचारज जेवो ॥ परवादी इमे सिंह भावो रे ॥ भावि भव्यो ॥२॥
श्री महावीरथी प्यारो, शासनना छे आधारो ।। दुप्पसह सुधी सुप्रभावो रे ॥ भावि भव्यो ॥३॥ सारण वारण करते, चोयण पडीचोयण धरते ॥ धरे योग क्षेम स्वभावो रे भावि भव्यो ॥४॥ आचारज पद ए तीजे, गुणगान नित नित कीजे ॥ समय न मलशे फेर आवो रे ॥ भावि भव्यो ॥५॥
__ आतम निर्मलकारी, सेवो संतापवारी ॥
लब्धि निजकमल परे विकसावो रे ॥भावि भव्यो ॥६॥ तोटक वृत्तम् : परमेष्ठिनमानमतां सुखदं, शिवसागतं गमिनं च मुदा ।
भ्रमहारक मत्र महागुणदं, परितो यजते खलु भक्तजनः ॥१॥
मंत्र : ॐ ह्रीँ श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरा मृत्युनिवारणाय श्रीमते आचार्यपरमेष्ठिने जलादिकं यजामहे स्वाहा ॥
चतुर्थ-उपाध्याय परमेष्ठि पूजा
॥दोहा॥ ज्ञान क्रिया तपमां रमी, करता आतम ध्यान । सूत्र अर्थ प्रकाशता, नहीं कोई वाते अजाण ॥१॥ करे करणी निज पद समी, तीजे भव शिव थाय ।। जन्म जरा निवारी ने, अखंड आनंद पाय ॥२॥
॥ढाळ-पहेली॥ (जिनवरजी रे अर्ज करूं ते स्वीकारो-ए चाल) वाचक पद रे, पूजो सुखकर भाई ॥ जेथी जन्म जरा मिट जाई ॥ अंचली ॥
युवराज सूरिपद केरा रे, हरता भवो भवना फेरा रे ॥ पणवीश रे भावना दिलमां धारे, आतम गुणमां दिल ठारे ॥वाचक ॥१॥ गुरु अंग उपांगना जाण रे, चरणे करणे दत्त ध्यानरे ॥
-471

Page #453

पणवीश रे ए गुण वाचक धारे, रहे नित्य रत पर उपकारे ॥वाचक॥२॥
ए मूर्खने पंडित करता रे, मोह तिमिर, दिनमणि हरता रे ॥ आपे वांचणी रे निज पर शिष्यने प्यारी, जे इह परभव उपकारी ॥ वाचक ॥३॥
जे वाचकपद चित्त ध्यावे रे, ते आत्मकमल विकसावे रे॥ होय लब्धि रे अडवीस अति सुखकारी, पछी जीव वरे शिवनारी ॥वाचक॥४॥
दोहा : वाचक पाचक कर्मना, राचक निज गुण रंग । याचक पद वैराग्य ना, राजक गुणथी अभंग ॥१॥
कर्म तिमिरहर सूर्य ए, वाचक गुणी परधान ॥ पद चोथु ए सेवतां, मलशे शिव वरदान ॥२॥
॥ ढाल-बीजी॥ (म्हेमान थया तमे मारा, स्वीकरशो म्हेमानी-ए चाल) भवि वाचकपद गुणखाणी, तमे सेवजो हित जाणी ॥अंचली। __ जे धर्मध्यान नित्य धरते, अन्य जन उपदेश विचरते ॥ जाणे दुनियाने फानी, एक वरवा शिव पटराणी ॥भवि ॥१॥
आवश्यक पच्चीस धरते, पच्चीस किरिया परिहरते ॥ मीठी अमृत जेवी वाणी, वरवा एक शिवपटराणी ॥भवि ।।२॥
मोह-भुजंग झेर उतारे, शिष्य गारुडी जिम सुखकारे ॥ धरे सर्व उपर महेरबानी, वरवा एक शिवपटराणी ॥भवि ॥३॥
रहे आत्मदशा जस जागी, जाणो जगमा वड भागी ।। करे स्वपर कर्मनी हानि, वरवा एक शिवपटराणी ॥ भवि ॥४॥
शिष्य आत्मकमल विकसावे, लब्धि लक्ष्मी निवसावे । जेणे लीधां लीधां शास्त्र बहु छाणी, वरवा एक शिवपटराणी ॥भवि ॥५॥
काव्यम् : परमेष्ठिनमानमतां सुखदं, शिवसद्मगतं गमिनं च मुदा ॥ भ्रमहारक मत्र महागुणदं, परितो यजते खलु भक्तजनः ॥१॥ तोटक वृत्तम्
॥ मंत्रः ॥ मंत्रः - ॐ ह्रीँ श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरा मृत्युनिवारणाय श्रीमते उपाध्याय परमेष्ठिने जलादिकं यजामहे स्वाहा
पंचम श्री मुनिपद-परमेष्ठि पूजा
-472

Page #454

॥ दोहा ॥ पाले महाव्रत प्रीतथी, रात्रि भक्तनो त्याग ॥ षट् काया रक्षण करे, लोभ-निग्रहे राग ॥१॥ क्षमा करे, निर्मल धरे, चित्त सहित उपयोग ॥ उपकरण प्रतिलेखना, करता संयम योग ॥२॥ निज त्रिकरणने रोकता, माठा कामथी जेह ॥ बावीस परिसहने सहे, न तजे टेक पडे देह ॥३॥
पांच इंद्रियो वश करे, पाले शुद्ध आचार ।। मुनिपद सार संसारनो, त्यागामृत सुखकार ॥४॥
॥ढाळ-पहेली ॥
(राग-भीमपलाश नी कव्वाली) (जमना तणा किनारे गोपाल गो चरावे-ए चाल) संसारना किनारे, इच्छो तमे जो जावा ॥अंचली।।
महाव्रत शुद्ध पाले, आनंद सरमा म्हाले । संसारथी विराम्या, सेवो मुनि छे नावा ॥संसारना ॥१॥
दशविध धर्म पाली, बेतालीस सदोष टाली ॥ आहार शुद्ध करता, सेवो मुनिछे नावा ।संसारना ॥२॥
बावीस परिसह धारी, लोचादि कष्टकारी ॥ निज आत्मरुपे रमता, सेवो मुनिछे नावा ॥संसारना ॥३॥
आधि उपाधि व्याधि, करे दूर व्रत साधी ॥ ब्रह्मचर्य शुद्ध धरता, सेवो मुनिछे नावा ॥ संसारना ॥४॥
___मुनिपद आत्मरामी, शिवसद्म विसरामि॥ निज सर्व लब्धि धरता, सेवो मुनिछे नावा ॥ संसारना ॥५॥
॥ दोहा ॥ मुनिपदवी पाम्या विना, नथी शांतिनुं स्थान ॥ तेजकिरण स्पर्ध्या विना, नहीं तिमिरनी हाण ॥१॥
छोडी प्राज्य साम्राज्यने, मुनिपद ले जगदेव जाणी पदनी अगत्यता, सेवो भवि नित्यमेव ॥२॥

Page #455

|ढाळ-बीजी॥
(कानुडो न जाणे मारी पीड-ए चाल.) साधुपद सेवी सुखकार, शिवपुर सरररे ॥ साधुपद सेवी सुखकार ॥१॥
कारज पोता, परनु, साधे ते साधु रे ॥ महाव्रत पाले रुडां पांच, पाले वररररे ॥साधुपद ॥२॥
जन्ममरणो नी होळी, बळती शमाववा रे ॥ शमी थया ए हितकार, गुणगण भरररे ॥ ॥साधुपद॥ ३॥
राजा महाराजा चरणे, शिर जस झुकावता रे ॥ त्यागनो गुण ए अपार, नहीं जस पररं रे ॥ साधुपद ॥४॥
आतम-गुणना रामी, मनथी निष्कामी रे ॥ हार्यो जेनाथी मोहमल्ल, नहीं जस डररर रे साधुपद ॥५॥
सूरि वाचक रत्न, केरी ए खाण छे रे ॥ खरे ए माथी रत्नो सार, खरतां खररर रे ॥ साधुपद ॥६॥
वाणीअमृत पाई, मरण मिटावता रे ॥ कर्मो कापे कठीण गांठ, कापे कररर रे साधुपद ॥७॥
आत्मकमल अति, निर्मल कारी रे ॥ सेवा लब्धि मां धरी प्यार, दिल दुःख हररर रे ॥ साधुपद ॥८॥
काव्यम् : परमेष्ठिनमानमतां सुखदं, शिवसद्मगतं गमिनं च मुदा ॥ भ्रमहारक मत्र महागुणदं, परितो यजते खलु भक्तजनः ॥१॥ तोटक वृत्तम्
मंत्रः - ॐ ही श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरामृत्युनिवारणाय श्रीमते मुनिपदपरमेष्ठिने जलादिकं यजामहे स्वाहा ॥
कलश (केसरिया थासुं, प्रीत करी रे साचा भावसुं-ए चाल) परमेष्ठि पदन, ध्यान जगत सुखकारी छे ॥अंचली।
चोरी वेश्या व्यसनी वक्र, आचरणा करनारा ॥ परमेष्ठि पद ध्यान धरता, पहोंच्या स्वर्ग दुवारा रे ॥परमेष्ठि पदनुं ॥१॥
भूत पिशाचादि क्षुद्रोना, उपद्रव सवि जाय ॥ महामंत्र परमेष्ठि प्रभावे, दुःख दोहग दूर थाय रे ॥परमेष्टि पदनुं ॥२॥
वधती ध्यानधाराथी प्यारा, करो मंत्रनो पाठ ।। व्रत तप जप सवि सफलो एथी, नाशे कर्म तस आठ रे ॥ परमेष्टि पदनुं ॥३॥
(474

Page #456

काल अनंतो भूल्या रुल्या, गति निगोद मोजारी ॥ श्वासमांहि भव सत्तर कीधा, दीठी न सुखनी वारी रे ॥परमेष्ठि पद ॥४॥
___ पुण्य अनंते नरभव लाव्यो, साधो आतम काज ॥ हरदम घटमा सिमरण राखो, महामंत्र अधिराज रे ॥ परमेष्ठि पदनुं ॥५॥
धन्य जन्म हुं मारो मानु, परमेष्ठि मुज मलियो । आज कल्पतरु आंगणे फलियो, तास गुण संकलियो रे ॥ परमेष्ठि पदनुं ॥६॥
___ तपगच्छ सिंह सूरीश्वर केरा, सत्यविजय पंन्यास ॥ क्रियोद्धार करी कर्यो जगतमा, त्याग धरम विकासरे ॥ परमेष्टि पदनुं ।।७।।
तास शिष्य कर्पूर क्षमा तस, जिन उत्तम विजयान्त ॥ पद्यरुप कीर्ति कस्तुर मणि, बुद्धि विजय गुरु सन्त रे ॥ परमेष्ठि पदनुं ॥८॥
विजयानंदसूरिनो जगमा, विजय वावटो फरक्यो । जस यश हिंदुस्तान ओलंधी, चिकागो तक सरक्यो रे ॥ परमेष्ठि पदनुं ॥९॥
तास पट्टधर विजयकमलवर, सूरि ख्यात जग बंका । मिथ्या मोडी कामने तोडी, खूब बजाया डंका रे ॥ परमेष्ठि पदनुं ॥१०॥
तास पट्टधर दानसूरिवर, लब्धिसूरि दो थाय ॥ सुरत शहेरमां रही चोमासा, लब्धिसूरि गुण गाय रे ।। परमेष्ठि पदनुं ॥११॥
गोडीपार्श्व जिनेश्वर केरा, सुंदर चैत्य कहावे ॥ वडे चौटे विजयानंदसूरि, मूर्ति ज्यां सोहावे रे ॥ परमेष्ठि पदनुं ॥१२॥
विजयकमलसूरीश्वर आया, तेथी महोच्छव ठाया ॥ पूजा प्रथम भणावी भावे, आ अति आनंद पाया रे ॥ परमेष्ठि पदनुं ॥१३॥
संवत भूवसु निधि भू वर्षे, (१९८१) प्रीते रचना कीधी ॥ भाद्र बहुल पष्ठी भोमवारे, संघ हाथमां दीधी रे ॥ परमेष्ठि पदनुं ॥१४॥
इति श्री जैनरत्नव्याख्यानवाचस्पति जैनाचार्य
श्रीमद् विजयलब्धिसूरीश्वरजी कृत
14751

Page #457

जैन रत्न व्याख्यान वाचस्पति प.पू. आ.दे. श्री विजयलब्धिसूरीश्वरजी कृत नवपद पूजा
आदि अनंत जिनवरनमी नमो भारती जगमाय विजयनन्दसूरि तथा विजयकमलसूरी राय ॥१॥
निजसमीहित साधवा करवापर उपकार सिध्धचक्र स्तवनाकलं होवा भवजलपार ॥२॥
प्रथम पदे अरिहंत जी, बीजे सिद्ध भगवान आचारज बीजे पदे, चोथे वाचक मान ॥३॥
पांचमे पदे मुनिवर गुणी, छटे दर्शन जाण सातमे नाण पिछाणीए, मोहतिमिरहर भाण ॥४॥
आठमे चारित्र पद भलु, चरण करण गुणधाम तप पद् नव में सुरतरु, लब्धि सिद्धि वर ठाम ॥५॥ ___ए नवपद सम जगतमां, कोई नहीं आधार भविक कर्मतरु कापवा, ए जग जबर कुठार ॥६॥
त्रण तत्त्व छे जगतमां, देव गुर ने धर्म सिद्धचक्रमां ते त्रणे, रही आपे शिव शर्म ॥७॥ __ प्रथम बे देव तत्त्वमा, त्रण तत्त्व गुरु जाण चार तत्त्वमां धर्म छे, आराधो सुख खाण ॥८॥
ए नवपद आराधतां, थया श्रीपाल निरोग एम भवि जे सेवशे, तस घर मंगल योग ॥९॥
प्रथम अरिहंत पद पूजा
॥दोहा॥ __ श्री अरिहंत पद् सुखकरु, समेर दुःख जाय ॥ प्रगटे निर्मल भावना, ध्याय ध्याय मन ! ध्याय ॥१॥
॥ ढाळ पहेली ॥
(नाय कैसे गज को बंध छुडायो-ए देशी) प्रथम श्री अरिहंत पद् चित्त ध्यावो ॥ एथी जन्मो जनम सुख पावो | ए आंकणी चार अतिशय मूलथी जाणो, ओगणीस देव प्रमाणो ॥
-476

Page #458

कर्म खप्याथी अग्यार अतिशय, प्रगटयो महिमा भावो प्रथमा ॥ प्रथम ॥१॥
___ अरिहंत अरुहंत अर्हन एवां, नाम अनेक चित्त ठावो । चार निक्षेपे मोह निकंदे, अति प्रकटित प्रभावो ॥ प्रथम ॥२॥
इलिका भ्रमरी ध्यान घरंती, भजती भ्रमरी भावो ॥ जिनपद ध्यातां राखे जीव पण, जिन थवानो दावो ॥ प्रथम ॥ ३॥
श्री श्रेणिके श्री वीर सेव्या तेथी, लेशे वीर स्वभावो ॥ पद्मनाभ भवमां भवि प्राणी, ते जिन लब्धि सुहावो ॥ प्रथम ॥४॥
॥ दोहा ॥ शासन नायक जगघणी, वीतराग जिनराज ॥ सेवो सुरतरु कामकुंभ, चिंतामणि सुखकाज ॥१॥
जन्म समये अरिहंतना, त्रण लोक उद्योत ॥ नारक पण क्षण सुखिया, तस पुर अन्य खद्योत ॥२॥
॥ ढाल बीजी ॥ (राग बढंस-कोयल टहुक रही मधुवन में-ए देशी) मान आनंद अर्हन पूजनमां, अष्टद्रव्यशुं भक्ति करी रे ॥ए आंकणी॥
दान लाभ भोग उपभोग वीर्य, लहे अनंत पण दोष हरी रे ।। हास्य अरति रति भीति जुगुप्सा, शोक हरी स्थिति उच्च धरी रे ॥मान ।।
काम अज्ञान मिथ्यात्त्व मिटाई, निद्रा अविरति दूर करी रे ॥ राग द्वेष महादोष भयंकर, टाली निजानंद शुद्ध वरी रे ॥ मान ॥२॥
बार गुणे अरिहंत बिराजे, चार अतिशय शुद्ध सही रे ॥ अपाय अपगम ज्ञानातिशय, पूजा वचनातिशये ठरी रे ॥ मान॥३।। वृक्ष अशोक सुर कृत सुम वृष्टि, जय जय घोषे दिव्य ध्वनी रे ॥ शचीगण हर्ष चामर वींझे, सिंहासन नित्य सार्थचरी रे ॥ मान ॥४॥
भामंडल जिन भानु सोहे दुंदुभि गगन नाद भरीरे त्रण छत्र प्रभु शिर पर छाजे एगुण लीला अरिहा शरीरे ॥ मान ॥५॥
अरिहा ध्याने आत्म कमल मां, अखूट लक्ष्मी भंडार भरी रे । लब्धि-सूरि जिनपद झट पामी लहे आनंद शिवसा ठरी रे ||मान॥६॥
काव्यम् : सर्वोत्तम ध्येयपद्प्रधानं, सुरासुरेन्द्रैः परिपूजितं यत् ।। सेवस्व तदध्यानवतां हि गोचरं, गुण स्वरुपं शुभ सिद्धचक्रम् ॥१॥ उपजाति वृत्तम् ॥

Page #459

मंत्रः ॐ ह्रीं श्री परमेश्वराय जन्मजरा मृत्युनिवारणाय श्रीमते जिनेन्द्राय जलादिकं यजामहे स्वाहा द्वितीय सिद्धपद पूजा
॥दुहा॥ अलख अगोचर अज विभु, महानंद निरवाण ।। सिद्ध अर्थ पद्वी धरा, सिद्ध नमो गुणखाण ॥१॥
सहजानंदमां लीन रहे, वहे चतुष्टय चार ॥ लोकालोक विलोकते, नहीं तस सुखका पार ॥२॥
केवली केवल ज्ञान से, सिद्ध सुख लिये जान ॥ वो भी निज मुख से कभी, करी शके नहीं व्याना ॥३॥
इस सुख को लेने लिये, सेवो सिद्ध भगवान ॥ हीन अधिक गुण सेवतां, होय अधिक गुणवान ॥४॥
॥ ढाळ पेहली ॥
(चाल-पनिहारी की) आठ करम को क्षय करी, मारा वाला जी ॥ हुवा भवोदधि पार, वाला जी ॥ जन्म जरा मरणादिको, मारा वाला जी ॥ भय सघरे दिये टार, वाला जी ॥१॥ __ समय प्रदेश अस्पर्शीने, मारा वालाजी, चरम तिभाग विश्लेप, वालाजी ॥ अवगाहन शिवसद में मारा वाालाजी, नमो ए सिद्ध अशेष, वालाजी ॥२॥
ज्ञानावरणीय क्षय थकी, मारा वालाजी, लिया ज्ञान अनंत, वालाजी ॥ दर्शनावरणीय दूर करी मारा वालाजी, केवल दर्शन लहंत, वालाजी ॥३॥ वेदनीय कर्म विनाशसे, मारा वालाजी ॥ सुख अव्याबाद वालाजी के मारा
मोह कर्म मिटाय के वालाजी, क्षायिक समकित साध, वालाजी ॥४॥ आयुष्य कर्म अलगा करी, मारा बालाजी, हुए अक्षय स्थिति धार, वालाजी ॥ लोकांते सुख भोगवे मारा वालाजी, सादि पण नहीं पार, वालाजी ॥५॥ नाम कर्म नाशी गये, मारा वालाजी, हुये अरुप गुण धाम, वालाजी ॥ गोत्र कर्मको भेद के, मारा वालाजी, अगुरुलघु गुण ठाम, वालाजी ||६|| वीर्य कर्म विडारी ने, मारा वालाजी, वीर्य अनंत गुण ठाण, वालाजी ॥ समय एक उर्ध्व गति मारा वालाजी, करे सिद्ध प्रयाण, वालाजी ॥७॥
आत्मकमल निर्मल हुऐ मारा वालाजी, भजो सिध्ध भगवान वालाजी, निजगुण लब्धि विकाशिका मारा वालाजी, पदवी सिद्ध महान वालाजी ॥८॥
478

Page #460

॥दुहा।। सकल सिद्धपुर वासीने, नमो एह जगदीश ॥ सिद्ध नमे सिद्धि मले, वाणी विश्वाविश ॥१॥
॥ ढाळ बीजी ॥ (ओधवजी संदेशो कहेजी मारा श्यामने-ए चाल)
सिद्ध विभु सिद्धिपदना धारी सांभलो, सेवकनां सरे काज वडे तुज साज जो ॥
थाकी गयो हुं भटकी भव वन वासमां, बहार काढो सिरताज गरीब निवाज जो ॥ सिद्ध ॥१॥
आ अपार संसार समुद्रे डूवतो, तारक, दीधो केम मने वीसार जो ॥
तारक विरुद नाथ तमारुं प्रसिद्ध छे, विलंव न करतां निज बिरुद संभार जो ॥सिद्ध॥ २॥
शरणागत हीन उपर करुणा सागरे, करवी घटे नहीं उपेक्षा कोई काल जो ॥
भव अटवीमां भटकुं मृगवालक समो, एकाकी हुं नाथ! जरा ते निहाल जो ॥सिद्ध ॥३॥
आम तैम हुं चक्षु नांखी विलोकतो, अतिभय थी मुझ कांपी रही छे काय जो !
निरालंबी छु तुम विण प्रभु इम जाणीने, भवाटवी थी पार करो सुखदायजो ॥ सिद्ध ॥४॥ सूर्य विना कहो कोण कमल ने प्रबोधतुं ? तेम तुम थी अन्यन मुक्ति दातार जो |
दोष केम आ मानु मारा कर्मनो, अथवा मानुं काल महा हतकार जो ॥ सिद्ध ॥५॥
भव्यता नहीं अथवा तुम भक्ति नहीं, भुवन भूषण ! ते हेतु समजाय जो ॥
कर्मवीर कृपालु मुक्ति आप जो, बीजुं तुम विण शरण नहीं जगमांय जो ॥ सिद्ध ॥६॥
मात तात मुज बंधु स्वामि तुं गुरु,
-479

Page #461

तुज अवधीरित निर्जल मत्स्य समान जो ।
मरी रहो जेम जगती तलमां तडफडं, भक्ति निश्चल तुजमां मुज भगवान जो ॥ सिद्ध ॥७॥
अनादिना अभ्यासथी विषय विकारमां, मारु रखडे मन ते प्रभु निवार जो ॥
आत्मकमलमां स्थिरता गुण रत्नत्रयी, करी लब्धिने भवसायर करो पार जो ॥ सिद्ध ।।८।।
काव्यम् : सर्वोत्तम ध्येय पदप्रधानं, सुरासुरेन्द्रैः परिपूजितं यत् ॥ सेवस्व तद्ध्यानवतां हि गोचरं, गुणस्वरुपं शुभ-सिद्धचक्रम् ॥१॥ उपजाति वृत्तम् ॥
॥ मंत्र ॥ मंत्र : ॐ ही श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरा मृत्यु निवारणाय श्रीमते जिनेन्द्राय जलादिकं यजामहे स्वाहा
तृतीय आचार्यपद् पूजा
॥ दोहा ॥ आचार्य प्रवचनधरा, शासनना आधार ।। सेवो शिवसुख कारणे, हरवा भवदुःख भार ।
. ॥ ढाळ पहेली ॥ (मजा देते हैं क्या : र, तेरे बाल घुघरबाले-यह चाल) सेवो सूरीश्वर सिरताज, सचा धरम बतानेवाले ॥ अंचली ॥
रहे निज गुणमें मस्तान, साधे सूरिमंत्र प्रस्थान ॥ करे अति सुंदर व्याख्यान, भवोदधि पार लगाने चाले ॥ सेवो ॥१॥
तत्त्व बोधक आगम धार, दिया भवभय फंद निवार ॥ रहे जस मन नित्य अविकार, आनंद पद पदवी पानेवाले ॥ सेवो ॥२॥
गुरु निज पर के हितकार, हरे क्रोधादिक प्रकार ॥ करे जिनशासन जयकार, सूरिपदवी के दीपाने वाले ॥सेवो॥ ३॥
सारण वारण करे जेह, मुनि वाचक सूरि गुण गेह ।। जस शोभे सुंदर देह, जाति कुल उच्च धराने वाले सेवो॥ ४॥
नोद प्रति नोदन करे सार, धरे भाषा ज्ञान अपार ॥
(480

Page #462

गांभीर्यादिक गुण धार, मिहिरे मोहतिमिरे मिटाने वाले ॥ सेवो ॥ ५॥
आत्म कमल सुखकार, आध्यात्मिक गुण भंडार । धन्य उस नर का अवतार लब्धि, सूरि गुण गाने वाले ॥सेवो ॥६।।
दहा चरण करण में रत रहे, करे भ्रमण उपकार ।। दमन करे निज इंद्रिये, सूरि पद जगदाधार ॥१॥
॥ ढाळ बीजी ॥ (भक्ति नौकामां बेसीने अमे भव तरिये-एचाल)
भविक जन भावे भजिये, भवोदधि तरणि ॥ उदधि तरणि रे शिवपुर सरणि ॥ भविका ॥ ए अंचली ॥ आचार्य धीर नमो, अधिक प्रेमथी रे, पूजो आचारज गुणीगुण भरणि ।
__गुण भरणि रे गुणी गुण भरणि ॥ भविक ॥१॥ पांचे इंद्रियो काबू, करते गुण स्नेहथई रे ॥ नव विध ब्रह्मचर्य पाले मनहरणि ।।
मनहरणि रे पाले मनहरणि ॥ भविक ॥२॥ चार कषाय त्यागी, समिति पण पालता रे ॥ पंच महाव्रत करे शुद्ध करणी ॥
शुद्ध करणी रे करे शुद्ध करणी ॥ भविक ॥३॥ पंच आचार पाली, अन्य पलावते रे ॥ तिगुप्ति गुप्ता छत्तीस गुण धरणि ॥
गुण धरणि रे, छत्तीस गुण धरणि ॥ भविक ॥४॥ आत्म कमल सर्व लब्धि प्रकाशी रे ॥ सेवा तस जाणो सुख बीज धरणि ॥
बीज धरणि रे, सुख बीज धरणि ॥ भविक ॥५॥
॥काव्यम्॥
॥उपजाति वृत्तम्॥ काव्यम् : सर्वोत्तमध्येयपद प्रधानं, सुरासुरेन्द्रैः परिपूजितं यत् ॥ सेवस्व तद्ध्यानवतां हि गोचरं, गुण स्वरुपं शुभ सिद्धचकम् ॥१॥ उपजाति वृत्तम्
॥ मंत्रः ॥ मंत्रः ॐ ही श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरा मृत्युनिवारणाय श्रीमते जिनेंद्राय जलादिकं यजामहे स्वाहा ॥
-481

Page #463

चतुर्थ उपाध्याय पद पूजा
॥ दोहा ॥ वाचक पद नित्य नित्य नमो, अंग उपांग के जाण ॥ चरण करण चित्त धारते, करे मूर्खने जाण ॥१॥
॥ ढाळ पहेली ॥
(चाल-रसियाजी गिरधारी की.) | उवज्झाया उवज्झाया उवज्झाया, युवराज हो सूरिपद के योगी सेवा मुज दीजिए जी ॥ अंचली ॥
आवश्यक पच्चीस करते, भावना पच्चीस धरते ॥ पणवीस किरिया जिन्होंने टारी, युवराज ॥१॥ कुमति को सुमति करते, सूत्रार्थ मर्म धरते ॥
सर्व आगम के अधिकारी, युवराज ॥२॥ हरि भूप वासुदेवा, शशी रवि सुरगिरि जेवा ।।
हये वृष सिंह वली भंडारी, युवराज ॥३॥ जंबूद्वीप कुंजरे सीता, चक्री स्वयंभू लित्ता ।
उत्तरज्झयणे ए उपमा धारी, युवराज ॥४॥ चेतन निर्मलताकारी, वाचक उपकार भारी ।। आत्मकज लब्धि के भंडारी, युवराज ॥५॥
॥ दोहा ॥ सूत्र ज्ञान विस्तारते, हरते कुमति कुनेह ॥ वाचना आपे शिष्यने, वाचक गुरु गुणगेह ॥१॥
॥ढाळ बीजी ॥ (राग-सोरठ-व्हाला वीर जिनेश्वर जन्मजरा निवारजो रे.)
अरे सुखइच्छुक! वाचक सेवाथी सुख थाय छे रे । सेवाहीन जीवतर तारुं जीवडा! एळे जाय छे रे ॥अरे ॥१॥ लाख चोरासी योनि भटकी, गर्मोमां बहु ऊंघो लटकी ।
काल अनंते पुण्ये नरभव पाय छे रे ।। अरे ॥ २॥ ज्यां त्यां जोशो पत्थर मलशे, हीरो नहीं तुम नजरे चडशे ॥
अन्य देहमां नरदेह तेम जणाय छे रे ॥ अरे ॥३॥ दुर्लभ देहे सार्थक करशे, ते वेगे शिवरमणी वरशे ।
-482

Page #464

पाप खाडमां पडे नरक पहोंचाय छे रे ॥अरे ॥४॥ तन धन जोवन स्थिर नहीं जगमां, सगां भरे स्वास्थ रग रगमां ।।
ए अनुभव अनुभवथी धर्म पमाय छे रे ॥अरे ॥५॥ वाचक पासे जे नर आवे, तेने ए सघलुं समजावे ॥ खरे ए गुण थी वाचक पद पूजाय छे रे ॥अरे ॥६॥ वाचक पदनुं ध्यान जे धरशे, जन्ममरणने ते नर हरशे ।
आत्मकमलमां शिवलक्ष्मी वरतावशे रे ॥अरे ॥७॥ काव्यम् : सर्वोत्तमध्येयपद प्रधानं, सुरासुरेन्द्रैः परिपूजितं यत् ॥ सेवस्व तत्ध्यानतां हि गोचरं, गुणस्वरुपं शुभ सिद्धचक्रम् ॥१॥ उपजाति वृत्तम् ॥
॥ मंत्रः ॥ ॐ ह्रीं श्रीं परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरा मृत्यु निवारणाय श्रीमते जिनेन्द्राय जलादिकं यजामहे स्वाहा
पंचम मुनिपद पूजा
॥ दोहा ॥ क्षमा सरलता नम्रता, मुक्ति तप सुखदाय ॥ इत्यादि गुण शोभते, मुनि सेव्ये सुख थाय ॥१॥
॥ ढाळ पहेली ॥ (नहीं छेडो गाली दूंगी रे, भरने दे मुजनीर-यह चाल) नमो मुनि गुणगण के धारी, ब्रह्मचारी शूरवीर ॥अंचली। गुण सत्य अकिंचन पाया, शुचि संयम दिल में ठाया ॥
युं यतिधर्म सुहाया रे, ब्रह्मचारी शूरवीर ॥नमो ॥१॥ सत दश विध संयम पाले, सुस्थित मंदिर में म्हाले । बिन वृत्ति वासो टाले रे, ब्रह्मचारी शूरवीर ॥नमो ॥२॥
जडे चार कषाय कटाया, मूलसे मिथ्यात्त्व मिटाया । अविरति पाप हटाया रे, ब्रह्मचारी शूरवीर ॥नमो ॥३॥
करी पांच इंद्रियों काबू, मलशोधक जग जेम साबू ॥ तरे भवजल जेम अलाबू रे, ब्रह्मचारी शूरवीर ॥नमो ॥४॥
है अष्टादश हजारी, गुरु शीलांग रथना धारी ॥ करे जल्दी भवजल पारी रे, ब्रह्मा चारी शूरवीर ॥नमो ॥५॥
-483

Page #465

नहीं तात मात अरु भाई, पडते प्राणिकु बचाई ॥ है गुरु जगत में सहाई रे, ब्रह्मचारी शुरवीर निमो ॥६॥
सो आत्मकमल विकसावे, जो मुनिपद चित्तमें ध्यावे ।। घट अंतर लब्धि पावे रे, ब्रह्मचारी शूरवीर ॥नमो ॥७॥
॥ दोहा ॥ स्वपर कारज साधते, सो साधु भगवान ॥ सेवी सिद्धिवधू वरो, सत्ताइस गुणवान ॥१॥
ढाल दूसरी ध्यान धरले हो प्यारे ! जीअरवा, मुनिपद है सुख कारा रे ॥अंचली॥
__सर्व जीवको नित्य बचावे, भवोदधि पार उतारा रे ॥ पार न पाऊं मुनि गुणगणका, न करे काम मन मारा रे ॥ ध्यान ॥११॥
मुनिगुण गाने को मुनिमन मोरा, तलस रहा अति भारा रे ॥ बाल सागरका माप करे ज्यु, कलम त्युं करमें धारा रे ॥ ध्यान ॥२॥
अध्यातमरस मग्न रहे नितु, आत्म अनुभव कारारे ॥ अहोनिश ध्यान धरो मुनिपदका, विरति पद आधारा रे ॥ ध्यान ॥३॥
महामोहका जहर उतारण, गुरुगारुडी दिल धारा रे ॥ इस सम को उपकारी न जगमें, मुनिपद नैनका तारा रे || ध्यान ॥४॥
मुज मनकमलमें इनको धारा, ये मुज हृदयका हारा रे ॥ निसदिन घटमें मनाउं मुनि मुजरा, शिवपद लब्धि कारा रे ॥ध्यान ॥ ५॥
काव्यम् : सर्वोत्तमध्येय पद्प्रधानं, सुरासुरेन्द्रैः परिपूजितं यत् ॥ सेवस्व तत्ध्यानवतां हि गोचरं, गुणस्वरुपं शुभ-सिद्धचक्रम् ॥१॥ ॥उपजाति वृत्तम् ॥
॥मंत्रः॥ ॐ ह्रीं श्रीं परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरामृत्युनिवारणाय श्रीमते जिनेन्द्राय जलादिकं यजापहे स्वाहा
षष्ठ दर्शनपद पूजा
॥ दोहा ॥ सम्यग् दर्शन सुख करे, हरे सर्व संताप ॥ जड चेतन पीछान करे, काटे कर्म अमाप ॥१॥

Page #466

॥ ढाळ पहेली ॥ (चाल-तुम चिदधन चंद आनंद लाल तोरे दर्शन की बलिहारी) तुम दर्शनचंद आनंद कंद ॥ हरे मिथ्यातप दुःख कारी ॥तुम ॥१॥
मल उपशम क्षय क्षयोपशम से ।। सम्यग् दर्शन धारी ॥तुम ॥२॥ छासठ सागर अधिक स्थिति धर । मुहुत्त अंतर लघु धारी | तुम ॥३॥ क्षयोपशम समकित भवि जानो ॥ जिन वचनो अनुसारी ॥ तुम ॥४॥ सर्व जीवे सर्व कालथी मानो ॥ सम्यग् दर्शन जारी ॥ तुम ॥५॥
करण अपूरव मुद्गर द्वारा || मिथ्याग्रंथी विदारी ॥ तुम ॥ ६॥ ___ अनिवृत्ति करणे करीने ॥ दर्शन शुद्धि प्यारी ॥तुम ॥७॥
शम संवेग निवेदी चेतन ॥ ए दर्शन गुण भारी । तुम ॥८॥
अनुकंपा कर आस्तिक भारी ॥ समकितसे नर नारी ॥तुम ॥९॥ जाय नहीं कभी नरक तिचे ॥ धर नर सुर अवतारी ॥ तुम ॥ १०॥ आत्म कमलमें केवल लक्ष्मी ॥ लब्धि वरे शिवनारी ॥ तुम ॥ ११॥
॥दोहा॥ जिनवर भाषित सद्हे, शुद्ध देव गुरु धर्म ॥ माने अन्य आणे नहीं, ए छे समकित मर्म ॥१॥
॥ ढाळ बीजी ॥ (राग सारंग-शंखेश्वर परमेश्वर पार्श्व-ए चाल) दुःखखानी दुनिया भटकी रही भवरानमां ॥ अंचली।
जन्म मरणो अकारे, अनंती वार धारे ॥ हजु वी अनंत धरशो, भळी मिथ्या मानमां ॥ दुःख ॥१॥
दुःखहर सम्यग् दर्शन, जरा पण थाय स्पर्शन ॥ अप अर्ध पुदगल जाणो, भव भ्रमण मानमां ॥दुःख ॥२॥
दरिसण भट्ठ भट्ठा, जेथी निव्वाण नट्ठा ॥ सिज्झे चरण रहिआ प्यारो, नहीं दर्श हानमां ॥दुःख ॥३॥
आगम वादे रमतो, नहीं प्राणी भवमां ममतो ॥ स्वछंदी थई जे चाले, पडे दुःख खानमां ॥दुःख ॥४॥
धन्य जे समकित फरसे, जडसुख नहीं मन तरसे, आ जग जंजाळ जाणी, रहे आत्म ज्ञान मां ॥दुःख ॥५॥ निज गुण रंगमां रमतो, परगुण नहीं तस गमतो ॥
486
-

Page #467

उपरथी कर्म आचरतो, भीतर समध्यानमां ॥दुःख ॥६॥
समकित स्वाद अनुठो, मारे जिनराज तुठो ॥ लाधी आत्म कमले लब्धि समज्यो हुँ सानमां ॥दुःख ॥७॥
काव्यम् : सर्वोत्तमध्येय पद्प्रधानं, सुरासुरेन्द्रैः परिपूजितं यत् ॥ सेवस्व तदध्यानवतां हि गोचरं, गुणस्वरुपं शुभ सिद्धचक्रम् ॥१॥ उपजाति वृत्तम् ॥
॥ मंत्रः ॥ मंत्रः - ॐ ह्रीं श्रीं परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरा मृत्युनिवारणाय श्रीमते जिनेन्द्राय जलादिकं यजामहे स्वाहा ॥
सप्तम ज्ञानपद पूजा
॥ दोहा ॥ स्वपर प्रकाशी ज्ञान है, स्वपर तिमिर करे नाश ॥ व्यवहारे निर्वाह कर, निश्चय पूरे आश ॥१॥
॥ ढाळ पहेली ॥
(राग-माढ) ज्ञान पद सुखकारी, दुःख विदारी, आपे श्री शिवराज ॥ भेद पांच विचारी, एकावन धारी, साधे आतम काज ॥ अंचली ॥
___ गम्यागम्य जे विण न जाणे, भक्ष्याभक्ष्य अजाण ॥ पेयापेय विचार विनानो, भटके भवदुःखखाण रे ॥ ज्ञान ॥१॥
ज्ञानी श्वासोच्छवासमा रे, करे करम जे नास ॥ अज्ञानी कोटी भवे रे, तोडी शके न ते पास रे ॥ ज्ञान ॥२॥
अंक विनानी शून्यमां रे, गणतरी जेम न थाय ॥ ज्ञान विनानु जीवतर खालं, तेम न लेखे लखाय रे ॥ज्ञान ॥३॥
___ स्याद्वाद रसथी भर्यु रे, नय निक्षेप प्रधान ॥ तारक आ परलोकमां रे, पूजो भावे भवि! ज्ञान रे ॥ज्ञान ॥४॥
चार द्वार व्याख्या धरे रे, द्रव्यानुयोगादि चार ॥ विषय मांहि प्रवर्ततुं रे, श्रुत करे भव पार रे ॥ज्ञान ॥५॥ ___श्रुतथी माण सवि मले रे, करे स्व पर प्रकाश ॥ चार मूक श्रुत बोलतुं रे पूरे भवियण आश रे ॥ ज्ञान ॥ ६॥
आत्म कमलमां दीपतुं रे, भविघट प्रकटे नाण ॥ शिव लक्ष्मी वरवा भणी रे, लब्धि मोक्ष प्रयाण रे |ज्ञान ॥७॥
-486

Page #468

॥ दोहा ॥ भव वन मर्दन कारणे, ज्ञान है हस्ति समान || उन्मार्गी मन हस्तीको, बशकर अंकुश जान ॥१॥
॥ ढाळ बीजी ॥ (राग-दरबारी कानडो-ताल दादरो, ठुमक चलत रामचंद्र-ए चाल)
पूजन करी ज्ञान पद, काटदो कुगतियां ।।अंचली ॥
मति श्रुत अवधि जान, मनः पर्यव केवल ज्ञान ।। नंदी-सूत्रे इनका ब्यान, बडी वहां जुगतियां ॥पूजन ॥१॥
मोह-तिमिर-तरणि ज्ञान, कर्म करि सिंहसमान ॥ होवे जीवादि तत्त्व मान, इससे हरे विपत्तियां ॥पूजन ॥२॥
अष्ट द्रव्य को मिलाय, ज्ञान पूजे ज्ञानी थाय ॥ ज्ञानावरणीय दूर जाय, प्रगटे घट सुमतियां ॥पूजन ॥३॥
धार धार ज्ञान धार, चेतन सब उपाधि टार ॥ मार मारेका विकार, करी विभु विनतियां ॥पूजन ॥४॥
विपय विष पीके अपार, लाख चोराशी वारवार ॥ फिरता रहा मार मार, ज्ञान बिन विमतियां ॥पूजन ॥५॥
आत्म कमले ज्ञान धार, अब जिया प्रमाद टार ॥ पा कर पिछे लब्धि सार, पाओगे मुगातियां ॥पूजन ॥६॥
काव्यम् : सर्वोत्तमध्येयं पप्रधानं, सुरासुरेन्द्रैः परिपूजितं यत् ॥ सेवस्व तत्ध्यानवतां हि गोचरं, गुणस्वरुपं शुभ-सिद्धचक्रम् ॥१॥ उपजाति वृत्तम् ॥
मंत्रः - ॐ हीं श्रीं परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरामृत्युनिवारणाय श्रीमते जिनेन्द्राय जलादिकं यजामहे स्वाहा
चष्टम चारित्र पद पूजा
दोहा।। कर्म चयो खाली करे, सेवो तेह चरित्त ॥ तीर्थपति पण सेवता, त्यागी अथाग स्ववित्त ॥१॥
॥ ढाळ पहेली ॥ (राग सोरठ-कुबजा ने जादु डारा-ए चाल) सेवो चारित्रपद सुखदाई, विपदा सवि दूर पलाई ॥अंचली॥
-487

Page #469

रंक पण चारित्र ग्रहीने, नृपथी अधिक पूजाई ॥ ते चारित्रपद नित्य वंदू, सुर नर विभु गुण गाई ॥सेवो ॥१॥
निज गुणमें रहे नित्य रमणता, परगुणे दीध दुहाई ॥ तत्त्व-रमण- मूल एहथी, सिद्धि कृद्धि उभराई ॥सेवो ॥२॥
महा रंकने राज ज्यां नमता, त्यां ए पदनी बडाई एक वर्षनी शुभ पर्याये, अनुत्तर सुख अधिकाई ॥सेवो ॥३॥
संवर संयम तत्त्व स्थिरता, खंत्ति मद्दव आई ॥ दश यति धर्म रह्या ज्यां शोभी, ते यतिपद लो बधाई ॥सेवो ॥४॥
सर्व देश भेदे भय भंजे, ते चारित्र सुहाई ॥ जेना माटे खटे खंड त्यागी, त्यागे निज नृपताई ॥सेवो ॥५॥ ___ आत्म कमल निज निर्मल करवा, जो इच्छो तुम भाई ॥ तो ए पद नित्य नित्य पूजिजे, जिनपद लब्धि ध्याई ॥सेवो ॥६॥
॥दोहा।। चारित्र पद संपद् दिये, करे कोटि कल्याण ॥ उस पदको आराध कर, शिवपुर भवि प्रयाण ॥१॥
॥ ढाळ बीजी ॥ (राग-आशावरी-करूं मैं क्या तुम बिन बाग चहार ए चाल) चारित्र एक आधार, जगत में चारित्र एक आधार ॥अंचली। आधार को पा कर पापी ॥ दृढप्रहारी भयो पार ॥ जगत में ॥१॥ छ नर एक नारी का घातक ॥ अर्जुन को दियो तार ॥ जगत में ॥२॥ वेश्या विवशी स्थूल भद्र को ॥ दिखाया स्वर्ग दुवार ॥ जगत में ॥३॥
माता मरुदेवी इस ध्याने ॥ गए झट मोक्ष मोझार ॥ जगत में ॥४॥ भक्त अथें एक दिन पालन से ॥ रंक संप्रति अवतार ॥ जगत में ॥५॥ गुण गातां अति हर्षित होऊं ॥ बदला तस दिल धार ॥ जगत में ॥६॥ आत्म कमल लब्धि विकसावे ॥ चारित्र यह उदार ॥ जगत में ॥७॥
काव्यम् : सर्वोत्तमध्येयपद प्रधानं, सुरासुरेन्द्रैः परिपूजितं यत् ॥ सेवस्व तद्यानवतां हि गोचरं, गुणस्वरुपं शुभ सिद्धचक्रम् ॥१॥ उपजाति वृत्तम् ॥
मंत्रः - ॐ ह्रीँ श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरा मृत्यु निवारणाय श्रीमते जिनेन्द्राय जलादिकं यजामहे स्वाहा
-488

Page #470

नवम तप पद पूजा ॥ दोहा ॥
तप तपतां पातक टले, ऋद्धि सिद्धि संजोग || दृढप्रहारी तप करी, लीधो शिवसुख भोग ॥ १ ॥ ॥ ढाळ पहेली ॥
( केसरिया थासुं प्रीत करीने साचा भावसुं ए- चाल) भवि जन तप तपजो, असौम्य भाव निवारीने ॥ ए अंचली || बाल गौ ब्राह्मण भ्रूणादि, हत्या करी अपारी ॥
दृढप्रहारी तप महिमा थी, थयो शिवपदधारी रे ॥ भवि ॥ १ ॥ धन्य घन्नो काकंदी जाणो, तप करी शरीर सुकाव्युं
मोहादि तस्कार पासेथी, निज सवि द्रव्य मूकाव्युं रे ॥ भवि ॥२॥ धातु लोही शोषण करनाएं, तप करवुं दुष्कारी ॥
पण भवि एनो गुण छे मोटो, जीव थाय अविकारी रे || भवि ॥ ३ ॥ त्रणज्ञानधर श्री जिनवर पण, बहु विधे तप तपिया ||
आपणे पण एहिज आदरवुं, होइये जो शिव खपिया रे || भवि ॥४॥ साडाबार वरस लगी वीरे, घोर तपस्या की
घाती कर्मने त्यारे धोती, केवलशक्ति लीघी रे ॥ भवि ॥ ५ ॥
तप जे तपशे, कर्मने खपशे, लेशे शिवपद भारी || आत्म कमलमां लब्धि विकाशी, थशे न पुनरवतारी ॥ भवि ॥ ६ ॥ ॥ दोहा ॥
मनवंछितसब ही दिये, तपरुप सुरतरु सार ।।
घोर करमके नाश में, तप ही तप आधार ॥१॥
॥ ढाळ बीजी ॥
( सब में ज्ञानवंत बडवीर - ए चाल )
तप है दवा बडी अकसीर, काटन रोग करम गंभीर ॥ तप है | अंचली अणसण ऊणोदरी दिल धारो, रोक वृत्ति ए रस परिहारो ॥ काया क्लेश सहो बन धीर ॥ तप है ॥१॥ संलीनताका गुण है महान्, ए षट् तप है बाह्म प्रधान ॥ पापानले प्रशामन नीरा ॥ तपहै ॥२॥
489

Page #471

प्रायश्चित्त और विनय विचार, वैयावच्च स्वाध्याय श्रीकार ॥ ध्यानोत्सर्ग धरो मन धीर ॥ तपहै || ३ ||
अभ्यंतर तप ये षट जानो, सर्व दोष हरनेको निदानो ॥ तपभवक्षिति-विदारण- सीरे ॥ तप है ॥४॥ सर्व गुण गुण ये सार, इससे करमको करके ठार | शिवसुख लब्धि लियो बन वीर ॥ तप है ॥५॥
काव्यम् : सर्वोत्तमध्येय पदप्रधानं, सुरासुरेन्द्रैः परिपूजितं यत् ॥
सेवस्व तध्ध्यानवतां हि गोचरं, गुणस्वरुपं शुभ- सिद्धचक्रम् ||१|| उपजाति वृत्तम् ॥ ॐ ह्रीँ श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरा मृत्युः
मंत्र:
निवारणाय श्रीमते जिनेन्द्राय जलादिकं यजामहे स्वाहा
-
॥ कलश ॥
(राग - रेखता)
सिरि सिद्धचक्र गुण गाया, मानुं अमृतघट पाया ।। जनम-मरणो दूरे ठाया, मिलेगी शीघ्र शिवछाया ॥ सिरि ॥१॥ सेवासे सेव्येकी जानो, लहे सेवकभी तस ठानो ।
आगममें ये मिले व्यानो, धरो सिद्धचक्र वर ध्यानो ॥ सिरि ॥२॥ विजय आनंदसूरिराया, तपागच्छ को है दीपाया ॥
अपूरव ज्ञानकी माया, अति कीरति जगत छाया || सिरि ॥३॥ इन्हों के पट्टके धारी, विजय कमलसूरि भारि ।
बजाया धर्मका डंका, घरण ब्रह्मचर्य में बंका ॥ सिरि ॥४॥ पधारे सूर्यपुर मांहे, सेवा करे भक्त उच्छाहे ।
किये दो पट्टधर साथे, गुणिवर ये मुनि नाथे ॥ सिरि ॥५॥ सूरि श्री दान मुणींदा, सूरि लब्धि हरे फंदा ॥
धरम की देशना दे कर, करे पर आत्म आनंदा || सिरि ॥ ६ ॥ केसर मंगल मेरु जानो, विजयपद उत्तरे ठानो ।
नरेंद्र, चंद्र, केवलथी, विजयोत्तर लक्षण मानो ॥ सिरि ॥७॥ भुवन जयंत परिवारा, सूरतमें सूरीश्वर धारा ॥
रहे चौमास उमंगे, धरम करणी भई रंगे ॥ सिरि ॥८॥ से जहां संघ धर्मिष्ठा, रखे नित्य भक्तिमें निष्ठा ।
490

Page #472

इंदु वसु निधि भू वरषे (१९८१) पूजा रचना करी हरषे ॥सिरि ॥९॥
चाहुं सिद्धचक्र की सेवा, करी मुक्ति तणा मेवा ॥ कहे लब्धि सूरि देवा, करो अब पार मुज सेवा ॥ सिरि ॥१०॥
इति श्री नवपद पूजा समाप्ता
श्रीमद् यशोविजयजी उपाध्याय रचित श्री नवपद पूजा
प्रथम श्री अरिहंत पद पूजा काव्यम् : उप्पन्नसन्नाण-महोमयाणं, सप्पाडिहेरासण-संठियाणं सद्देसणा-णंदियसज्जणाणं, नमो नमो होउ सया जिणाणं ॥ उपजातिवृत्तम् ॥
__नमोऽनंत संत प्रमोद प्रदान - प्रधानाय भव्यात्मने भास्वताय । थया जेहना ध्यानथी सौख्यभाजा, सदा सिद्धचक्राय श्रीपाल राजा ॥१॥ ___ कर्या कर्म दुर्मर्म चकचूर जेणे, भला भव्य नवपद ध्यानेन तेणे । करी पूजना भव्य भावे त्रिकाले, सदा वासियो आतमा तेणे काले ॥२॥
जिके तीर्थकर कर्म उदये करीने, दिये देशना भव्यने हित धरीने । सदा आठ महा पाडिहारे समेता, सुरेशे नरेशे स्तव्या ब्रह्मपुत्ता ॥३॥ कर्या घातियां कर्म चारे अलग्गां, भवोपग्रही चार जे छे विलग्गा । जगत पंच कल्याणके सौख्य पामे, नमो तेह तीर्थंकरा मोक्ष कामे ॥४॥
ढाल, उलालाकोदेशी तीर्थपति अरिहा नमुं, धर्म धुरंधर धीरो जी । देशना अमृत वरसता, निज वीरज वड वीरो जी ॥१॥
उलालो वर अक्षय निर्मल ज्ञानमासन, सर्वभाव प्रकाशता । निज शुद्ध श्रद्धा आत्ममावे, चरण थिरता वासता ।। जिननाम कर्मप्रभाव अतिशय, प्रातिहारज शोभता । जगजंतु करुणावंत भगवंत, भविक जनने थोभता ॥१॥
ढाल, श्रीपाल केरास की देशी त्रीजे भव वर स्थानक तप करी, जेणे बांध्यं जिन नाम । चोसठ इन्द्रे पूजित जे जिन, कीजे तास प्रणाम रे । भविका ! सिद्धचक्र पद वंदो, वंदी ने आनंदो रे, नावे भव भय फंदो रे, टाले भवभय फंदो रे,
-491

Page #473

रे, टाले दुरित दंदोरे, सेवे चोसठ इंदोरे, उपशम रस नो कंदो रे, जेम चिरकाल नंदो रे भविका ! सिद्धचक्र. ॥१॥
जेहने होय कल्याणक दिवसे, नरके पण अजवालुं । सकल अधिक गुण अतिशय धारी, ते जिन नमी अघटालुं रे । भविका ! सिद्धचक्र ॥२॥
महागोप महामाहण कहिये, निर्यामक सत्थवाह । उपमा एहवी जेहने छाजे, ते जिन नमिये उच्छाह रे । भविका ! सिद्धचक्र. ॥३॥
आठ प्रातिहारज जस छाजे, पांत्रीशगुण युत वाणी ।। जे प्रतिबोध करे जग जनने, ते जिन नमिये प्राणी रे । भविका ! सिद्धचक्र. ॥४॥
ढाल
अरिहंत पद ध्यातो थको, दव्वह गुण पज्जाय रे । भेद छेद करी आतमा, अरिहंत रुपी थाय रे ॥१॥
वीर जिनेश्वर उपदिशे, सांभलजो चित्त लाई रे । आतम ध्याने आतमा, ऋद्धि मले सवि आई रे ॥ वीर -२ ॥
श्री अरिहंतपदकाव्यम् - इन्द्रवज्रा वृतम् जियंतरंगारि-गणे सुनाणे, सप्पाडिहेराइसयप्पहाणे ।
सह-संदोह-रयं-हरंते, झाएह निच्चंपि जिणरहते ॥१॥ नीचे काव्य तथा पाठ प्रत्येक पूजा में कहना । उसके बाद पूजा का मन्त्र बोलना।
काव्यमुक्तिविलम्बित - वृत्तम् विमलकेवल-भासन-भास्कर, जगति जन्तु-महोदयकारणम् । जिनवरं बहुमान-जलौघतः, शुचिमनाः स्नपयामि विशुद्धये ॥१॥ स्नात्र करतां जगद्गुरु शरीरे, सकल देवे विमल कलशनीरे । आपणां कर्ममल दूर कीधां, तेणे ते विबुध ग्रंथे प्रसिद्धा ॥२॥ हर्ष धरी अप्ससरा वृन्द आवे, स्नात्र करी एम आशिष पावे । जिहां लगे सुरगिरि जंबूदीवो, अमतणा नाथ देवाधिदेवो ॥३॥
ॐ ह्रीँ श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरामृत्यु - निवारणाय, श्रीमते अर्हते जलादिकं यजामहे स्वाहा ।
द्वितीय श्री सिद्धपद पूजा
काव्यम् इंद्रवज्रा वृत्तम् सिद्धाणमाणंद-रमा-लयाणं, नमो नमोऽणंत चउक्कयाणं । समग्गकम्मक्खयकारयाणं, जम्म जरा दुक्खनिवारयाणं ॥१॥
492

Page #474

भुजंगप्रयात्-वृत्तम्
करी आठ कर्म क्षये पार पाम्या, जरा जन्म मरणादि भय जेणे वाम्या । निरावरण जे आत्मरुपे प्रसिद्धा, थया पार पामी सदा सिद्ध बुद्धा ॥ १ ॥ त्रिभागोन-देहावगाहात्मदेशा, रह्या ज्ञानमय जातवर्णादि लेशा । सदानंद सौख्याश्रिता ज्योतिरुपा, अनाबाध अपुनर्भवादि स्वरुपा ||२|| ढाल, उलाला की देशी
सकल करम मल क्षय करी, पूरण शुद्ध स्वरुपो जी । अव्याबाध प्रभुतामयी, आतम संपत्ति भूपो जो ॥१॥
लालो
जे भूप आतम सहज सम्पत्ति, शक्ति व्यक्तिपणे करी । स्वद्रव्य क्षेत्र स्वकाल भावे, गुण अनंता आदरी ॥१॥ सुस्वभाव गुण पर्याय परिणति, सिद्ध साधन परमणी । मुनिराज मानस हंस समवड, नमो सिद्ध महा गुणी ॥२॥
ढाल, श्रीपाल के रासकी देशी
समय पएसंतर अणफरसी, चरम तिभाग विशेष ।
अवगाहन लही जे शिव पहोता, सिद्ध नमो ते अशेष रे । भविका ! सिद्ध ॥१॥
पूर्व प्रयोगने गति परिणामे, बन्धन छेद असंग ।
समय एक ऊर्ध्व गति जेहनी ते सिद्ध प्रणमो रंग रे ॥ भविका ! सिद्ध ॥२॥
निर्मल सिद्धशिलानी उपरे जोयण एक लोगंत ।
सादि अनन्त तिहां स्थिति जेहनी, ते सिद्ध प्रणमो संत रे । भविका ! सिद्ध ॥३॥
जाणे पणन शके कही पुरगुण, प्राकृत तेम गुण जास ।
उपमा विण नाणी भविमांहे ते सिद्ध दियो उल्लास रे । भविका ! सिद्ध ॥४॥
ज्योतिशुं ज्योति मली जस अनुपम, विरमी सकल उपाधि ।
आतमराग रमापति समरो, ते सिद्ध सहज समाधि रे । भविका ! सिद्ध ॥५॥ कम्मावरण विप्पमुक्के, अणंतनाणाइ सिरिचउक्के
समग्ग लोगग्ग पयत्थ सिध्धे, क्षाएह निच्वंपि समग्ग सिध्धे विमला केवल भासन भास्करं
ॐ ह्रीं श्रीं परम पुरुषाय परमेश्वराय जन्म जरा मृत्यु निवारणाय श्रीमते सिद्धाय जलादिकं यजामहे स्वाहा ।
493

Page #475

ढाल रुपातीत स्वभाव जे, केवल दंसण नाणी रे । ते ध्याता निज आतमा, होय सिद्ध गुण खाणी रे ॥ वीर जिनेश्वर उपदिशे ॥१॥
काव्यम् : दुट्ठ कम्मावरण विमुक्के अनन्त नाणाइ सिरीचउक्के समग्ग लोगग्ग पयत्थ सिध्धे झाण्हं निच्चंपि समग्ग सिध्धे ॥१॥
विमल केवल भासन भास्कर मंत्र : ॐ हीं श्रीं परमपुरुषाद परमेश्वराय जन्म जरामृत्यु निवारणाय
श्रीमते सिध्धाय जलादिकं यजामहे स्वाहा
तृतीय श्री आचार्यपद पूजा सूरीण दूरीकय-कुग्गहाणं, नमो नमो सूर समप्पहाणं ।
सद्देसणादाण-समायराणं, अखंड छत्तीस गुणायराणं । नमुं सूरिराजा सदा तत्त्व ताजा, जिनेन्द्रागमे प्रौढ साम्राज्य भाजा । षड्वर्ग वर्गित गुणे शोभमाना, पंचाचारने पालवे सावधाना ॥१॥
भवि प्राणीने देशना देश काले, सदा अप्रमत्ता यथासूत्र आले । जिके शासनाधारदिग्दति कल्पा, जगे ते चिरंजीव जो शुद्ध जल्पा ॥२॥
ढाल, उलाला की देशी आचारज मुनिपति गणि, गुण छत्रीशी धामोजी । चिदानन्द रस स्वादता, परभावे निष्कामो जी ॥१॥
उलालो निष्काम निर्मल शुद्ध चिद्धन, साध्य निज निरधारथी ।
वर ज्ञान दर्शन चरण, वीरज, साधना व्यापारथी ॥ भविजीव बोधक तत्त्व शोधक, सयल गुण संपत्तिधरा । संवर समाधि गत उपाधि, दुविध तपगुण आगरा ॥२॥
पूजाढाल श्रीपाल केरास की देशी
पंच आचार जे सूधा पाले, मारग भाखे साचो । ते आचारज नमिये नेहशुं, प्रेम करीने जाचो रे ॥ भविका ! सिद्ध ॥१॥
वर छत्रीश गुणे करी सोहे, युगग्रधान जन मोहे । जग बोहे न रहे खिण कोहे, सूरि नमुं ते जोहे रे । भविका ! सिद्ध ॥२॥
-494

Page #476

नित्य अप्रमत्त धर्म उवएसे, नहिं विकथा न कषाय । जेहने ते आचारज नमिये, अकलुष अमल अमाय रे । भविका ! सिद्ध ॥३॥
जे दिये सारण वारण चोयण, पडिचोयण वली जनने । पटधारी गच्छ थंभ आचारज ते मान्या मुनि मनने रे । भविका ! सिद्ध ॥४॥
ढाल ध्याता आचारज भला, महामंत्र शुभ ध्यानी रे । पंच प्रस्थाने आतमा, आचारज होय प्राणी रे ॥ वीर-१॥
श्री आचार्यपदकाव्यम् न तं सुंह देई पिया न माया, जे दिति जीवाणिह सूरीसपाया तम्हा हु ते चेव सया भजेह, जे मुक्खसुक्खाई लहुं लहेह ॥१॥
विमल केवल भासन भास्कर
मंत्र ॐ ह्रीँ श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरामृत्युनिवारणाय श्रीमते सूरये जलादिकं यजामहे स्वाहा ।
चतुर्थ श्री उपाध्यायपद पूजा
काव्यं-इन्द्रवज्रावृत्तम सुत्तत्थ-वित्थारण-तप्पराणं, नमो नमो वायग-कुंजराणं । गणस्स साधारणसारयाणं, सव्व क्खणा वज्जियमंथराणं ।१।
भुजंगप्रयातवृत्तम् नहि सूरि पण सूरिगणने सहाया, नमुं वाचका त्यक्त मद मोह माया । वली द्वादशांगादि सूत्रार्थ दाने, जिके सावधाना निरुद्धाभिमाने ॥१॥
धरे पंचने वर्ग वर्गित गुणौधा, प्रवादि द्विपोच्छेदने तुल्य सिंघा । गुणी गच्छ संधारणे स्तंभ भूता, उपाध्याय ते वंदिये चित्प्रभूता ॥२॥
ढाल, उलाला की देशी खंति जुआ मुक्ति जुआ, अज्जव मद्दव जुता जी । सच्चं सोयं अकिंचणा, तव संजम गुणरत्ता जी ॥१॥
495

Page #477

उलालो जे रम्या ब्रह्म सुगुत्ति गुत्ता, समिति समिता श्रुतधरा । स्याद्वाद वादे तत्त्व वादक, आत्म पर विभजनकरा ॥
भवभीरु साधन धीर शासन, वहन धोरी मुनिवरा । सिद्धांत वायण दान समरथ, नमो पाठक पदधरा ॥१॥
पूजाढाल, श्रीपाल केरास की देशी
द्वादश अंग सज्झाय करे जे, पारग धारग तास । सूत्र अर्थ विस्तार रसिक ते नमो उवज्झाय उल्लास रे ॥ भविका ! सिद्धचक्र पद वंदो ॥१॥
अर्थ सूत्रने दान विभागे, आचारज उवज्झाय । भव त्रीजे जे लहे शिव संपद, नमिये ते सुपसाय रे । भविका ! सिद्ध ॥२॥
___ मूरख शिष्य निपाइ जे प्रभु, पाहाणने पल्लव आणे । ते उवज्झाय सकल जन पूजित, सूत्र अर्थ सवि जाणे रे । भविका ! सिद्धं ॥३॥
राजकुमार सरिखा गणचिंतक, आचारज पद योग । जे उवज्झाय सदा ते नमतां, नावे भव भव सोग रे ॥ भविका ! सिद्ध ॥४॥
बावना चंदन रस समवयणे अहित ताप सवि टाले । ते उवज्झाय नमीजे जे वली जिनशासन अजुवाले रे ॥ भविका ! सिद्ध ॥५॥
ढाल तप सज्झाये, रत सदा, द्वादश अंगनो ध्याता रे । उपाध्याय ते आतमा, जग बन्धव जग भ्राता रे ॥ वीर-१॥
श्री उपाध्यायपद काव्यम् सुत्तत्थ संवेगमयं सुएणं, संनीरखीरामय-विस्सुएणं । पीणन्ति जे ते उवज्झाय-राए, झाए निच्चंपि कायप्पसाए ॥१॥
विमलकेवलभासनभास्करं ॐ हीं श्रीं परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरामृत्युनिवारणाय, श्रीमते पाठकाय जलादिकं यजामहे स्वाहा ।
-496

Page #478

पंचम श्री मुनिपद पूजा
काव्यम् इन्द्रवज्रावृत्तम् साण संसाहिअ-संजमाणं, नमो नमो सुद्ध-दया-दमाणं । तिगुत्ति गुत्ताण समाहियाणं, मुणींद माणंदपयट्ठियाणं ।१।
भुजंगप्रयात-वृत्तम् करे सेवना सूरि वायग गणिनी, करु वर्णना तेहनी शी मुणिनी । समेता सदा पंच समिति त्रिगुप्ता, त्रिगुप्ते नहिं काम-भोगेषु लिप्ता ॥१॥ वली बाह्य अल्दंतर ग्रंथि टाली, होये मुक्ति ने योग्य चारित्र पाली । शुभाष्टांग योगे रमे चित्त वाली, नमुं साधुने तेह निज पाप टाली ॥२॥
ढाल, उलालाकीदेशी सकल विषय विष वारिने, निःकामि निःसंगी जो । भव दव ताप शमाववा, आतम साधन रंगी जी ॥१॥
उलालो जे रम्या शुद्ध स्वरुप रमणे, देह निर्मम निर्मदा । काउस्सग्ग मुद्रा धीर आसन, ध्यान अभ्यासी सदा ॥
तप तेज दीपे कर्म झीपे, नैव छिप पर भणी । मुनिराज करुणा सिंधु त्रिभुवन, बंधु प्रणमुं हित भणी ॥२॥
पूजा ढाल, श्रीपालकेरासकीदेशी
जेम तरु फूले भमरो बेसे, पीडा तस न उपजावे । लेइ रस आतम संतोषे, तेम मुनि गोचरी जावे रे ।भविका ! सिद्धचक्र पद वंदो ॥१॥
पंच इन्द्रियने जे नित्य झीपे, षट्कायक प्रतिपाल । संयम सत्तर प्रकारे आराधे, वंदु तेह दयाल रे । भ.। सि.२। ___ अढार सहस्स शीलांगना धोरी, अचल आचार चारित्र । मुनि महंत जयणायुत वदी, कीजे जन्म पवित्र रे । भं.। सि.३।
नवविध ब्रह्मगुप्ति जे पाले, बारसविह तप शूरा । एहवा मुनि नमिये जो प्रगटे, पूरव पुण्य अंकुरा रे । भ.सि.४।
सोना तणी परे परीक्षा दीसे, दिन दिन चढते वाने । संजम रुप करता मुनि नमिये, देश काल अनुमाने रे ॥
भविका ! सिद्धचक्र पद वंदो ॥५॥
497

Page #479

ढाल अप्रमत्त जे नित्य रहे, नवि हरखे नवि शोचे रे । साधु सुधा ते आतमा, शुं मुंडे शुं लोचे रे ॥वीरं.१॥
श्री साधुपदकाव्यम् खंते य दंते य सुगुत्तिगुत्ते, मुत्ते य संते गुण जोग-जुत्ते । गयप्पमाए गय-मोहमाए झाएह निच्चं मुणिराय पाए ।१।
विमल केवलभासनभास्कर मंत्र : ॐ ह्रीं श्रीं परमपुरषाय परमेश्वराय जन्मजरा मृत्यु निवारणाय
श्रीमते साधवे जलादिक यजामहे स्वाहा ।
षष्ठ श्री सम्यग् दर्शनपद पूजा जिणुत्ततत्ते रुइलक्खणस्स, नमो नमो निम्मलदंसणस्स । मिच्छत्त नासाई समुग्गमस्स मूलस्स सुधम्म महादुमस्स ॥१॥ .
भुजंगप्रयात-वृत्तम् विपर्यास हठ वासनारुपं मिथ्या, टले जे अनादि अच्छे जेम कुपथ्या । जिनोक्ते होये सहजथी श्रद्धधानं, कहिये दर्शन तेह परमं निधानं ॥१॥
विना जेहथी ज्ञान अज्ञान रुप, चरित्रं विचित्रं भवारण्य कूपं. । प्रकृति सातने उपशमे क्षय ते होवे, तिहां आप रुपे सदा आप जोवे ॥२॥
__ ढाल, उलाला की देशी सम्यग्दर्शन गुण नमो, तत्त्व प्रतीत स्वरुपो जी । जसु निरधार स्वभाव छे, चेतन गुण जे अरुपोजी ॥१॥
उलालो जे अनुप श्रद्धा धर्म प्रगटे, सयल पर ईहा टले । निज शुद्ध सत्ता प्रगट अनुभव, करण रुचिता उछले ॥१॥
बहुमान परिणति वस्तु तत्त्वे, अहवा तसु कारणपणे । निज साध्य दृष्टि सर्व करणी, तत्त्वता संपति गणे ॥२॥
पूजा ढाल, श्रीपाल केरास की देशी शुद्ध देव गुरु धर्म परीक्षा, सद्दहणा परिणाम । जेह पामीजे तेह नमीजे, सम्यग्दर्शन नाम रे ॥ भविका ! सिद्धचक्र पद वंदो ॥१॥
498

Page #480

मलउपशम क्षयउपशम क्षयथी, जे होय त्रिविध अभंग ।। सम्यग्दर्शन तेह नमीजे, जिन धर्मे दृढ रंग रे । भविका ! सिद्ध ॥२॥ पंच वार उपशमिय लहीजे, क्षयउपशमिय असंख्य । एक बार क्षायिक ते समकित, दर्शन नमिये असंख रे । भविका ! सिद्ध ॥३॥ जे विण नाण प्रमाण न होवे, चारित्र तरु नवि फलियो । सुख निर्वाण न जे विण लहिये, समकित दर्शन बलियो रे ॥ भविका ! सिद्ध ॥४॥ सडसट्ट बोले जे अलंकरियो, ज्ञान चारित्रनुं मूल । समकित दर्शन ते नित्य प्रणमुं, शिवपंथनुं अनुकूल रे । भविका ! सिद्ध ॥५॥
ढाल शम संवेगादिक गुणा, क्षय उपशम जे आवे रे । दर्शन तेहिज आतमा, शुं होय नाम धरावे रे ॥वीर-१॥
सम्यदर्शनपदकाव्यम् । जं अत्थिकायेसु खु सद्दहाणं, तं दसणं सव्वगुण प्पहाणं । कुग्गाह वाहीउ वयतिजेणं, जहा पीएण में खु रसायणेणं ।१।
विमलकेवलभासनभास्कर मंत्रः - ॐ ह्रीँ श्री परमपुरुषाय, परमेश्वराय जन्मजरामृत्युनिवारणाय श्रीमते सम्यग्दर्शनाय जलादिकं यजामहे स्वाहा ।
सप्तम श्री सम्यग्-ज्ञानपद पूजा
काव्यम् इन्द्रवज्रा-वृत्तम् अन्नाण-संमोह-तमोहरस्स, नमो नमो नाण-दिवायरस्स पच्चप्पयारस्सुवगारगस्स, सत्ताण सव्वत्थ पयासगस्स ॥१॥
भुजंगप्रयात-वृत्तम् होये जेहथी ज्ञान शुद्ध प्रबोधे, यथावर्ण नासे विचित्रावबोधे । तेणे जाणिये वस्तु षड् द्रव्य भावा, न होवे वितत्था निजेच्छा स्वभावा ॥१॥
होय पंच मत्यादि सुज्ञान भेदे, गुरुपास्तिथी योग्यता तेह वेदे । वली ज्ञेय हेय उपादेय रुपे, लहे चित्तमां जेम ध्वांत प्रदीपे ॥२॥
-499

Page #481

ढाल-उलाला की देशी भव्य नमो गुण ज्ञानने, स्व पर प्रकाशक भावे जी । परजाय धर्म अनंतताः भेदाभेद स्वभावे जी ॥१॥
उलालो जे मुख्य परिणति सकल ज्ञायक, बोधभाव विलच्छना । मति आदि पंच प्रकार निर्मल, सिद्ध साधन लच्छना ॥१॥
स्याद्वाद संगी तत्त्व रंगी, प्रथम भेदाभेदता । सविकल्प ने अविकल्प वस्तु सकल संशय छेदता
पूजा ढाल, श्रीपाल के रासकी देशी भक्ष्याभक्ष्य न जे विण लहिये, पेय अपेय विचार । कृत्य अकृत्य न जे विण लहिये, ज्ञान ते सकल आधार रे । भविका ! सिद्धचक्र पद वंदो ॥१॥ प्रथम ज्ञान ने पछी अहिंसा, श्री सिद्धांते भाख्यु । ज्ञानने वंदो ज्ञान म निंदो, ज्ञानीए शिवसुख चाख्यु रे । भविका, सिद्ध ॥२॥ सकल क्रियानुं मूल ते श्रद्धा, तेहनुं मूल जे कहीये । तेह ज्ञान नित नित वंदीजे, ते विण कहो केम रहीये रे । भविका, सिद्ध. ॥३॥ पंच ज्ञान मांहि जेह सदागम, स्वपरप्रकाशक तेह । दीपक परे त्रिभुवन उपकारी, वली जेम रवि शशी मेह रे । भविका सिद्ध ॥४॥ लोक ऊर्ध्व अधो तिर्यग् ज्योतिष, वैमानिक ने सिद्ध । लोकालोक प्रगट सवि जेहथी, तेह ज्ञान मुज शुद्ध रे ।
भविका, सिद्ध ॥५॥ ढाल ज्ञानावरणी जे कर्म छे, क्षय उपशम तस थाय रे । तो हुए एहिज आतमा, ज्ञान अबोधता जाय रे ॥ वीर-१॥
श्री सम्यग् ज्ञानपद काव्यम् नाणं पहाणं नयचक्क सिद्धं, तत्तत्थबोहीक्कमयं पसिद्धं । धरेह चित्तावसहे फुरतं, माणिक्कदीओ व्व तमो हरंतं ।१। विमलकेवलभासनभास्कर.
ॐ ही श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरामृत्यु - निवारणाय श्रीमते सम्यग्ज्ञानाय जलादिकं यजामहे स्वाहा ।
-500

Page #482

अष्टम-श्री चारित्रपदपूजा आराहि-अखंडिअ-सक्किअस्स, नमो नमो संजम-वीरिअस्स । सब्भावणासंगविवड्डिअस्स, निव्वाण दाणाइ समुज्जयस्स ।
- भुजंगप्रयात-वृत्तम् वली ज्ञानफल चरण धरीए सुरंगे, निराशंसता द्वार रोध प्रसंगे । भवांभोधि संतारणे यानतुल्यं, धरुं तेह चारित्र अप्राप्त मूल्यं ॥१॥ होये जास महिमा थकी रंक राजा, वली द्वादशांगी भणी होय ताजा । वली पापरुपोपि निःपाप थाय, थइ सिद्ध ते कर्मने पार जाय ॥२॥
ढाल-उलालाकीदेशी चारित्र गुण वली, वली नमो, तत्त्व रमण जसु मूलोजी । पर रमणीयपणुं टले, सकल सिद्ध अनुकूलो जी ॥१॥
उलालो प्रतिकूल आश्रव त्याग संयम, तत्त्वथिरता दममयी । शुचि परम खंति मुक्ति दश पद, पंच संवर उपचयी ॥१॥
सामायिकादिक-भेद धर्मे, यथाख्याते पूर्णता । अकषाय अकलुष अमल उज्जवल, काम कश्मल चूर्णता ।२।
पूजा-ढाल, श्रीपाल के रास की देशी
देशविरति ने सर्वविरति जे, गृहि-यतिने अभिराम । ते चारित्र जगत जयवंतु, कीजे तास प्रणाम रे ॥ भविका, सिद्धचक्र पद वंदो ॥१॥
तृण परे जे षट्खंड सुख छंडी, चक्रवर्ती पण वरियो । ते चारित्र अक्षय सुख कारण, ते में मन मांहे धरियो रे । भविका, सिद्धचक्र पद वंदो ॥२॥
हुआ रांक पण जे आदरी, पूजित इन्द्र नरिदे । अशरण शरण चरण ते वंदूं, पूर्यु ज्ञान आनंदे रे । भविका, सिद्धचक्र पद वंदो ॥३॥
बार मास पर्याये जेहने, अनुत्तर सुख अतिक्रमिये । शुक्ल शुक्ल अभिजात्य ते उपरे, ते चारित्रने नमिये रे । भविका, सिद्धचक्र पद वंदो ॥४॥
चय ते आठ करमनो संचय, रिक्त करे जे तेह । चारित्र नाम निरुत्ते भाख्यु, ते वंदु गुण गेह रे । भविका, सिद्धचक्र पद वंदो ॥५॥
-501

Page #483

ढाल जाण चारित्र ते आतमा, निज स्वभावमा रमतो रे । लेश्या शुद्ध अलंकों , मोह वने नवि ममतो रे ॥वीर-१॥
श्री चारित्रपद काव्यम् सुसंवरं मोह-निरोध सारं, पंयप्पयारं विगयाइयारं । मूलोत्तराणेग-गुणं पवितं, पालेह निच्चंपि हु सच्चरित्तं ।१।
विमलकेवलभासनभास्कर ॐ ह्रीँ श्री परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरामृत्युनिवारपाय श्रीमते सम्यक्-चारित्राय जलादिकं यजामहे स्वाहा ।
नवम श्री तपपद पूजा
काव्यम्-इन्द्रवज्रा वृत्तम् कम्म-डुमोम्मूलण-कुंजरस्स, नमो नमो तिव्वतवो-भरस्स । अणेग लध्धीण निबन्धणस्स, दुसज्झाणठाणस्स पसाहणस्स ।१।
___ मालिनीवृत्तम् इय-नवपय-सिद्धं, लद्धि-विज्जा-समिद्धं । पयडिय-सरवणं, हीतिरेहा-सम्मग्गं ॥
भुजंगप्रयात-वृत्तम् त्रिकालिकपणे कर्म कषाय टाले, निकाचितपणे बांधीयां तेह बाले ।
का तेह तप बाह्म अंतर दुभेदे, क्षमायुक्त निर्हेतु दुर्ध्यान छेदे । होये जास महिमा थकी लब्धि सिद्धि, अवांछकपणे कर्म आवरण शुद्धि । तपो तेह तप जे महानंद हेते, होय सिद्धि सीमंतिनी जिम संकेते ॥२॥
इस्या नवपद ध्यानने जेह ध्यावे, सदानन्द चिद्रूपता तेह पावे । वली ज्ञान विमलादि गुणरत्न धामा, नमुं ते सदा सिद्धचक्र प्रधाना ॥३॥
मालिनी वृत्तम् इण नवपद ध्यावे, परम आनन्द पावे । नवमे भव शिव जावे, देव नर भव पावे ॥ ज्ञानविमल गुण गावे, सिद्धचक्र प्रभावे । सवि दुरित शमावे, विश्व जयकार पावे ॥४॥ ढाल, उलाल की देशी इच्छारोधन तप नमो, बाह्म अभ्यंतर भेदे जी ।
- आतम सत्ता एकता, पर परिणति उच्छेदे जी ॥१॥
-502

Page #484

उलालो उच्छेद कर्म अनादि संतति, जेह सिद्धपणुं वरे । योग संगे आहार टाली, भाव अक्रियता करे ॥
अंतर मुहूरत तत्त्व साधे, सर्व संवरता करी । निज आत्मसत्ता प्रगट भावे, करो तप गुण आदरी ॥२॥
ढाल एम नवपद गुण मंडल, चउ निक्षेप प्रमाणो जी । सात नये जे आदरे, सम्यग् ज्ञानने जाणो जी ॥३॥
उलालो निर्धार सेती गुणी गुणनो, जे करे बहुमान ए । तसु करण ईहा तत्त्वरमणे, थाय निर्मल ध्यान ए । एम शुद्ध सत्ता मल्यो चेतन, सकल सिद्धि अनुसरे । अक्षय अनन्त महंत चिद्धन, परम आनन्दता वरे ।४।
कलश इय सयल सुखकर गुण पुरंदर, सिद्धचक्र पदावली । सवि लद्धि विज्जा सिद्धि मंदिर, भविक पूजो मन रुली ।
उवज्झायवर श्री राजसागर, ज्ञान धर्मसु राजता ।। गुरु दीपचंद सुचरण सेवक, देवचन्द्र सुशोभता ॥१॥
पूजा ढाल श्रीपाल के रास की देशी
जाणता त्रिहुं, ज्ञाने संयुत, ते भव भक्ति जिणंद । जेह आदरे कर्म खपवा, ते तप शिवतरु कंद रे ॥ भविका ! सिद्धचक्र पद वंदो ॥१॥
कर्म निकाचित पण क्षय जाये क्षमा सहित जे करता । ते तप नमिये जेह दीपावे, जिनशासन उजमंता रे ॥ भविका ! सिद्ध. ॥२॥
____ आमोसही पमुहा बहु लद्धि, होवे जास प्रभावे । अष्ट महासिद्धि नव निधि प्रगटे, नमिये ते तप भावे रे । भविका ! सिद्ध. ॥३॥
फल शिवसुख महोटुं सुर नर वर, संपत्ति जेहनुं फूल । ते तप पद सुरतरु सरिखो वंदु, शम मकरंद अमूल रे ॥ भविका ! सिद्ध. ॥४॥
सर्व मंगलमां पहेलुं मंगल, वरणवीये जे ग्रन्थे । ते तप पद त्रिहं काल नमीजे, वर सहाय शिव पन्थे रे ॥ भविका ! सिद्ध. ॥५॥
503

Page #485

एम नवपद थुणतो तिहां लीनो, हुओ तन्मय श्रीपाल ।
सुजस विलासे चोथे खंडे, एह अग्यारमी ढाल रे || भविका ! सिद्ध ॥६॥
ढाल
इच्छा रोधे संवरी परिणति समता योगे रे ।
"
तप ते एहिज आतमा, वर्ते निज गुण भोगे रे | वीर जिनेश्वर उपदिशे ॥ १ ॥ आगम नोआगम तणो, भाव ते जाणो साचो रे ।
आतम भावे थिर होजो, पर भावे मत राचो रे वीर ॥२॥
अष्ट सकल समृद्धिनी, घट मांहे ऋद्धि दाखी रे |
तेम नवपद ऋद्धि जाणजो, आतमराम छे साखी रे | वीर - ३ ॥ योग असंख्य छे जिन कला, नवपद मुख्य ते जाणो रे । एह तणे अवलंबने, आत्म ध्यान प्रमाणो रे ढाल बारमी एहवी, चोथे खंडे पूरी रे वाणी वाचक जस तणी, कोई नये न अधूरी रे
॥वीर - ४॥
।
| वीर - ५ ॥
श्रीतपपदकाव्यम्
बज्झ तहाब्भिन्तर-भेयमेयं - कसाय, दुज्जेय-कुकम्म भेयं । दुक्खक्खयुत्थे कय-पावनासं, तवेह दाहागमयं निरासं ॥१॥ विमलकेवलभासनभास्करं
मंत्र
ॐ ह्रीं श्रीं परमपुरुषाय परमेश्वराय जन्मजरा-‍ - मृत्यु - निवारणाय श्रीमते सम्यक्तपसे जलादिकं यजामहे स्वाहा ।
पण्डित श्री पद्मविजयजी कृत
श्री नवपद पूजा
प्रथम श्री अरिहंत पद पूजा श्रुतदायक श्रुतदेवता, वंदु जिन चोवीश । गुण सिद्धचक्रना गावतां, जगमां होय जगीश ॥१॥ अरिहंत सिद्ध सूरि नमुं, पाठक मुनि गुणधाम । दंसण नाण चरण वली, तप गुणमांहे उद्दाम ||२|| इंम नवपद भक्ति करी, आराधो नित्यमेव । जेहथी भवदुःख उपशमे, पामे शिव स्वयमेव ॥३॥
504

Page #486

ते नवपद कांई वरणवुं, धरतो भाव उल्लास ।
गुणि गुणगण गातां थकां लहिये ज्ञान प्रकाश ॥४॥
9
प्रतिष्ठा कल्पे कही, नवपद पूजा सार । तेणे नवपद पूजा भणुं, करतो भक्ति उदार ॥५॥
ढाल पहेली - राग भैरव
प्रथम पद जिनपति, गाइए गुणतति, पाइए विपुल फल सहज आप ॥ नामगोत्र ज सुण्यां, कर्ममहा निर्जरा, जाय भव संतति बद्ध पाप ॥ १ ॥ एक वर रुपमां, वरण
पंचे होये, एक तुज वर्ण ते जग न मायो । एक तिम श्लोकमां, वरण बत्रीश होए, एक तुज वर्ण किणही न गवायो ॥२॥ वाचगुण अतिशया - पाडिहेरासया, बाह्य पण ए गुणा कुणे न गवाया ॥ केवलनाण तह, केवल दंसण पमुह अभ्यंतरा जिनप पाया तेह मुह पद्म थी केम कहाया ॥३॥
गीत का दुहा
जिन गुण अनंत छे, वाच क्रम मित दीह । बुद्धि रहितशक्ति विकल, केम कहुं एकण जीह ॥१॥
ढाल दूसरी राग-देशाख
भावधरी भवि पूजिये, तिग अड पण भेय ॥ तिम सत्तर भेदे करो, पूजो गत खेय ॥ भा. - १ ॥ इगवीश अड सय भेदथी, जिन भाव संभारी ॥ पूजो परिगल भावशुं प्रभु आणाकारी ॥ भा. -२ ॥ पूजा करता पुज्यनी, पूज्य पोते थावे ॥ तुज पद पद्म सेवन तिणे, अक्षय पद पावे ॥ भा. - ३ ॥
द्वितीय श्री सिद्धपद पूजा दोहा
सिद्ध स्वरुपी जे थया, कर्म मेल सवि धोय । जेह थशे ने थाय छे, सिद्ध नमो सह कोय ॥१॥ ढाल तीसरी पारी रे जातिनुं फूल सरगथी यह देशी नमो सिद्धाणं हवे पद बीजो, जे निज संपद वरिया रे ||
505

Page #487

ज्ञान दर्शन अनंत खजानो, अव्याबाध सुख दरिया के ॥ सिद्ध सुबद्ध के स्वामी निजरामी के, हारे वाला प्रणमो निज गुण कामी रे । गुणकामी गुणकामी गुणवंता, जे वचनातीत हुआ रे ॥१॥ यह टेक ॥
क्षायिक समकित ने अक्षय स्थिति, जेह अरुपी नाम ॥ अवगाहन अगुरुलघु जेहनी वीर्य अनंतनु धाम - सिद्ध-२॥ इम अडकर्म अभावे अडगुण, वली इगतीस कहेवाय ॥ वलीय विशेषे अनंत अनंत गुण, नाण नयण निरखाय ॥ नित्य नित्य वंदना थाय के ॥सि.३॥
दोहा जिहां निज एक अवगाहना, तिहां नमुं सिद्ध अनंत । फरसित देश प्रदेशने, असंख्यगुणा भगवंत ॥
ढाल चौथा-राग फाग सिद्ध भजो भगवंत, प्राणी पूर्णानंदी ॥ सिद्धं ॥ लोका लोक लहे एक समये, सिद्धिवधू वरकंत ॥ प्राणी अज अविनाशी अक्षय अजरामर, स्वद्रव्यादिकवंत ॥ प्राणी ॥१॥ वर्ण न गंध न रस नहीं फरस, न दीर्घ ह्रस्व न हुंत ॥ प्राणी
नहीं सूक्ष्म बादर गतवेदी, त्रस थावर न कहत । प्राणी-२ अकोही अमानी अमायो, अलोभी, गुण अनंत भदंत ॥ प्राणी पद्मविजय नित्य सिद्ध स्वामिने, लली लली लली प्रणमंत ॥प्राणी-३
तृतीय श्री आचार्यपद पूजा
दोहा पडिमा वहे वली तप करे, भावना भावे बार । नमिये ते आचार्य ने, जे पाले पंचाचार ॥१॥ ढाल पांचवीं-संभव जिनवर विनति, यह देशी
आचारज त्रीजे पदे, नमिये जे गच्छ घोरी रे ॥ इन्द्रिय तुरंगम वश करे, जे लही ज्ञाननी दोरी रे ॥ आ-१
शुद्ध प्ररुपक गुण थकी, जे जिनवर सम भाख्या रे । छत्रीश छत्रीशी गुणे, शोभित समयमां दाख्या रे ॥ आ.-२
-500

Page #488

उत्कृष्टा त्रीजे भवे, पामे अविचल ठाण रे । भावाचारय वंदना, करिये थई सावधान रे ।। आचारज.-३
दोहा नवविध ब्रह्म गुप्ति धरे, वर्जे पाप नियाण ।
विहार करे नव कल्पनो, सूरि तत्त्वना जाण ॥१॥ ढाल छट्टी । राग विहागडो । मुज धर आवजो रे नाथ, यह देशी सत्तावीश गुण साधुना, शोभित जास शरीर । नव-कोटी शुद्ध आहार ले, इम गुण छत्रीशे धीर । भविजन भावशुं नमो आज ॥१॥ जिम पामो अक्षयराज ॥ भवि ॥ यह टेक ॥ जे प्रगट करवा अति निपुण, वर लब्धि अट्ठावीश । अडविध प्रभावकपणुं धरे, ए सूरिगुण छत्रीश ॥ भवि. २ ॥ तजे चौद आन्तर ग्रंथीने, परिषह जिते बावीश । कहे पद्म आचारय नमो, बहु सूरिगुण छत्रीश || भवि.-३॥
चतुर्थ श्री उपाध्यायपद पूजा
दोहा चोथे पद पाठक नमुं, सकल संघ आधार । भणे भणावे साधुने, समता रस भंडार ॥११॥
ढाल सातवीं-रागवसंत तुं तो जिन भज विलंब न कर हो ॥ होरी के खेलइया-यह देशी
तुं तो पाठक पद मन घर हो रंगीले जीउरा । राय रंक जस निकटे आवे पण जस नहिं निज पर हो ॥ रंगीले.-१ ॥ सारणादिक गच्छ माहे करता, पण रमता निज घर हो ॥रंगीले-२
द्वादशांग सज्झाय करणकुं, जे निशदिन तत्पर हो ॥ रंगीले-३ ए उवज्झाय निर्यामक पामी. तुं तो भवसागर सुखे तर हो ॥-४
जे पर वादि मत्तंगज केरी, न धरे हरिपरे डर हो ॥ रंगीलें-५ उत्तम गुरुपद पद्म सेवनर्थे, पकडे शिववधू कर हो । रंगीले-६
दोहा आचारज मुख आगले, जे युवराज समान । निद्रा विकथा नवि करे, सर्व समय सावधान ॥१२॥
5071

Page #489

ढाल आठवीं-जिन वचन वैरागियो हो छन्ना, यह देशी नमो उवज्झायाणं जपो हो मित्ता जेहना गुण पच्चवीश रे एकागर चित्ता ।। ए पद ध्यावो बे || ए पद ध्यावो ध्यानमा हो मित्ता, मूकी राग ने रीश रे ॥ एकां-१ ॥ अंग इग्यार पूरवधरा हो मित्ता, परिसह सहे बावीश ।। त्रण्य गुप्ति गुप्ता रहे हो मित्ता, भावे भावना पच्चवीश रे ।। एकां-२॥ अंग उपांग सोहामणां हो मित्ता, धरता जेह गुणीश ।। गणता मुख पद पद्म थी हो मित्ता, नंदी अणुयोग जगीश रे, एकागर चित्ता. ॥३॥
पंचम श्री साधुपद पूजा हवे पंचम पदे मुनिवरा, जे निर्मम निःसंग । दिन दिन कंचननी परे, दीसे चढते रंग ॥१३।।
ढाल नवीं-रागवसंत मो मन भवन विशाल सांइयां, मो मन-यह देशी मुनिवर परम दयाल भवियां. ।मुनि।। तुमे प्रणमो ने भाव विशाल || भवियां । मुनिं । यह टेक ॥ कुक्षी संबल मुनिवर भाख्या, आहार दोष टाले बियाल ।। भवियां ।।मुनि ।। बाह्म अभ्यंतर परिग्रह छांडी, छांडी सवि जंजाल | भवियां. ॥मुनि. १॥ जिणे ए ऋषितुं शरणं कर्यु तिणे, पाणी पहेली बांधी पाल । भविया ! ॥ मुनि ॥ ज्ञान ध्यान किरिया साधंता, काढे पूर्वना काल ॥ भवियां ! ॥मुनि-२॥ संयम सत्तर प्रकारे आराधे, छ जीवना प्रतिपाल || भवियां ! ॥मुनिं । इम मुनिगण गावे ते पहेरे, सिद्धि-वधू वरमाल ।। भवियां ! ॥ मुनि. ॥३॥
दोहा ___पांचे इन्द्रिय वश करे, पाले पंचाचार ।
पंच समिति समिता रहे, वंदु ते अणगार ॥१४॥ ढाल दशवी-गिरिराजकुं सदा मोरी वंदना रे-यह देशी
मुनिराजकुं सदा मोरी वंदना रे ॥मुनि. ॥ भोग वम्या ते मनशुं न इच्छे, नाग ज्यु होये अगंधना रे ॥मुनि. ॥ परिसह उपसर्गे स्थिर रहेवे, मेरुपरे निःकंपना रे ॥ मुनि.-१॥ इच्छा मिच्छा आवसिया निसीहिया तहकार ने वलि छन्दना रे ॥ मुनि.॥ पृच्छा प्रति-पृच्छा उपसंपदा, सामाचारी निमंतना रे ॥मुनि.-२ ॥ ए दशविध सामाचारी पाले, कहे पद्म लेउं तस भामणा रे ।मुनि. । ए ऋषिराज वन्दनथी होवे, भवभव पाप निकंदना रे । मुनिराजकुं ॥३॥
-508

Page #490

षष्ठ श्री दर्शनपद पूजा दोहा
समकित विण नव पूरवी, अज्ञानी कहेवाय । समकित विण संसारमां, अरहो परहो अथडाय ॥१६॥
ढाल अगीयारवी - रागसारंग
प्रभु निर्मल दर्शन कीजये | यह टेक ॥ आतम ज्ञानको अनुभव दर्शन, सरस सुधारस पीजिये । प्रभुं - १ ॥ जस अनुभाव अनंत परियट्टा, भव संसार सहु छीजिये ॥ प्रभुं ॥ भिन्न मुहूर्त दर्शन फरसनसे, अर्ध परियट्टे सीझिये ॥प्रभु-२॥
जेही होवे देव गुरु फुनि, धर्म रंग अट्ठीमिंजिये ॥ प्रभु ॥ इस्यो उत्तम दर्शन पामी, पद्म कहे शिव लीजिये ॥ प्रभुं - ३ ॥
दोहा
समकिती अड पवयण धणी, पण ज्ञानी कहेवाय । अर्द्ध पुद्गल परावर्त्तमां, सकल कर्ममल जाय ॥१६॥ ढाल : बारवीं धन्य धन्य संप्रति साचो राजा यह देशी सम्यग्दर्शन पद तुमे प्रणमो, जे निज धुर गुण होय रे ॥
चारित्र विण लहे शाश्वत पदवी, समकित विण नहिं कोय रे ॥ सम्यगूं - १॥
सद्दहणा चउ लक्षण दूषण, भूषण पंच विचारो रे ॥
जयणा भावणा ठाण आगारा षट् षट् तास प्रकारो रे ॥ सम्यगूं-२ ॥ शुद्धि लिंग त्रण आठ प्रभावक, दशविध विनय उदारो रे ।।
म सड-सट्ठ भेदे अलंकरियो, समकित शुद्ध आचारो रे || सम्यग् - ३ केवली निरखित सूक्ष्म अरुपी, ते जेहने चित्त वसियो रे || जिन उत्तम पद पद्मनी सेवा, करवामां घणुं रसियो रे || सम्यग
सप्तमश्रीज्ञानपदपूजा दोहा
नाण स्वभाव जे जीवनो, स्वपर प्रकाशक जेह ।
तेह नाण दीपक समुं, प्रणमो धर्म स्नेह ॥ १७॥
509

Page #491

ढाल तेरहवीं-नारायणकी देशी
जिम मधुकर मन मालती रे-यह देशी नाण पदाराधन करो रे, जेम लहो निर्मल नाण रे ॥ भविकजन ॥ श्रद्धा पण थिर तो रहे रे, जो नवतत्त्व विन्नाण रे ॥ भविक।। नाण-१॥ अज्ञानी करशे किश्यु रे, शुं लहेशे पुण्य पाप रे ।। भविक।। नाणं-२॥ प्रथम ज्ञान पछी दया रे, दशवैकालिक वाण रे ॥ भविक ॥ नाणं-३।। भेद एकावन तेहना रे, समजो चतुर सुजाण रे । भविक ।। नाणं-४।।
दोहा बहु कोडयो वरसे खपे, कर्म अज्ञाने जेह । ज्ञानी श्वासोश्वासमां, कर्म खपावे तेह ॥१८॥ ढाल चौदहवीं-होमतवाले साजना-यह देशी नाण नमो पद सातमे, जेहथी जाणे द्रव्यभाव ॥ मेरे लाल ॥ जाणे ज्ञान क्रिया वली, तिम चेतन ने जडभाव मेरे ॥ नाणं-१
नरक सरग जाणे वली, जाणे वली मोक्ष संसार ॥ मेरे हेय ज्ञेय उपादेय लहे, लहे निश्चय ने व्यवहार ॥ मेरे नाणं-२॥
नाम ठवण द्रव्यभाव जे वल सग नय ने सप्तभंग ॥ मेरे जिन सुख पद्म द्रह थकी, लहो ज्ञान प्रवाह सुगंग ॥ मेरे ॥ नाणं-३||
अष्टम श्री चारित्रपद पूजा
दोहा चारित्रधर्म नमो हवे, जे करे कर्म निरोध । चारित्रधर्म जस मन वस्यो, सफलो तस अवबोध ॥१६॥
. ढाल पंदखी टुंक अने टोडा वचे रे, मेंदी केरो छोड, मेंदी रंग लाग्यो -यह देशी चारित्र पद नमो आठमे रे, जेहथी भव भय जाय ॥ संयम रंग लाग्यो । सत्तर भेद छे जेहना रे, सित्तेर भेद पण थाय ।। संयम ॥१॥ समिति गुप्ति महाव्रत वली रे दश खंत्यादिक धर्म ॥ संयम् ।। नाण कारय विरतिय छे रे, अनुपम समता शर्म ॥संयम्२॥ बार कषाय क्षय उपशमे रे, सर्व विरति गुणठाण ॥संयम्।। संयम् ठाण असंख्य छे रे, प्रणमो भविक सुजाण ॥ संयम्॥३॥
510

Page #492

दोहा
हरिकेशी मुनि राजियो, उपन्यो कुल चंडाल । पण नित्य सुर सेवा करे, चारित्र गुण असराल ॥२०॥
ढाल सोलहवीं साहिब कब मिले ससनेही प्यारा हो सा.यह देशी संयम कब मिले, ससनेही प्यारा हो ॥संयम्।। यह टेक ॥ युं समकित गुणठाणग वारा, आतमसें करत विचारा हो । संयम्१॥ दोष बहेंतालीश शुद्ध आहारा, नवकल्पी उग्र विहारा हो |संयम्-२॥ सहस तेवीश दोष रहित निहारा, आवश्यक दोय वारा हो ॥संयम्-३॥ परिसह सहनादिक परकारा, ए सब है व्यवहारा हो ।। संयम्-४॥ निश्चय निजगुणठरण उदारा, लहत उत्तम भवप्रा हो ।संयम्-५ ।। मोहादिक पर भावसे न्यारा, दुग नय संयुत सारा हो ।संयम्-६॥ पद्म कहे इस सुणी उजमाला, लहे शिववधू वरहारा हो संयम्-७॥
नवम श्री तपपद पूजा
दोहा दृढप्रहारी हत्या करी, कीधां कर्म अधोर ।
तो पण तपना प्रभावथी, काढयां कर्म कठोर ॥२१॥ ढाल सत्रहवीं, पुरुषोत्तम समता छ, ताहरा घटमां यह देशी तप करीए समता राखी घटमां ॥ तप.॥ तप करवाल कराल ले करमां, अडीए कर्म
अरिभटमां । तप-१॥ खावत पीवत मोक्ष जे माने, ते सिरदार बह जटमां ॥तपं ॥ एक अचरिज प्रतिश्रोते तरतां, आवे भवसायर तटमां ॥तप-३॥ काल अनादिकी कर्म संगतिर्थे, जीउ पडियो ज्यु खटपटमां ।।तपं.॥ तास वियोग करण ए करणं, जेणे नवि भमिये भवतटमां ॥ तप-४॥ होये पुराण ते कर्म निजरे, ए सम नहिं साधन घटमां तप. -६, ध्यान तपे सवि कर्म जलाई, शिववधू वरिये झटपटमा तप.-७
दोहा
विघ्न टले तप गुणथकी, तपथी जाय विकार ।
प्रशंस्यो तप गुण थकी, वीरे धन्नो अणगार ॥२॥ ढाल अठारहवीं सच्चा साईहो डंका जोर बजाया हो-यह देशी तपस्या करता करता हो डंका जोर बजाया हो ॥ यह टेक ॥ उजमणां तप केरां करतां, शासन सोहा चढाया हो । वीर्य उल्लास वधे तेणे कारण,
511

Page #493

कर्म निर्जरा पाया ॥ तपं ॥ १| अडसिद्धि अणिना लघिमादिक, तिम लद्धि अडवीसा हो । विष्णुकुमारादिक परे जगमां, पामत जयंत जगीशा ॥ तपं - २॥ गौतम अष्टापदरि चढिया, तापस आहार कराया हो । जे तपकर्म निकाचित तपवे, क्षमासहित मुनिराया ||पं - ३ || साढा बार वरस जिन उत्तम, वीरजी भूमि न ठाया हो ।। घोर तपे केवल ला तेहनां, पद्मविजय नमे पाया ॥ तपं - ४॥
कलश राग धन्याश्री
आज महारे त्रिभुवन साहेब तूठो, अनुभव अमृत वूठो । गुणी अनुयायी चेतना करतां, हिश्युं करे मोह रुठो ॥ भवि प्राणी हो । आज - १ ॥ ए नवपदनुं ध्यान धरता, नव निधि ऋद्धि घरे आवे || नव नियाणानो त्याग करीने, नव क्षायिक पद पावे ॥ भविं ॥ आज - २॥ विजयसिंहसूरि शिष्य अनुपम, गीतारथ गुणरागी । सत्य विजय तस शिष्य विबुधवर, कपूरविजय बडभागी । भवि आजं - ३ ॥ तास शिष्य श्री खिमाविजयवर, जिनविजय पन्यास || श्री गुरु उत्तमविजय सुशिष्यो, शास्त्राभ्यास विलास || भविं आजं४ ॥ गज वहि- १ मद चंद्र (१८२८) संवत्सर, महाव दबीज गुरुवारो ॥ रही चोमासुं बडी नगरे, उद्यम एम उदारो ॥ भविं ॥ आज. - ५ ॥ तपगच्छ विजयधर्मसूरिश्वर शांतिजिन पसायो । श्री गुरु उत्तम क्रम कजकलि सम, पद्मविजय गुण गायो ॥ भविं. आजं ॥ ६ ॥ इति कलश ॥
T. II
॥इति पंडित श्री पद्मविजयजीकृत श्री नवपद पूजा समाप्त ॥ શ્રી ગુરુનેમીશ પદ્મસૂરિ કૃત શ્રી સિદ્ધચક્ર પૂજા
શ્રી સ્તંભનપતિ પાસજી, જગતાધાર શણગાર વર્તમાન વિભુ શાસન, મહાવીર જયકાર વિજય નેમિસૂરીશ્વર, સદગુરુ ગુણભંડાર અવલંબન કલિકાલમાં, અતિશયના ધરનાર મતવારણ કરિકલ્પતે, અનેકાન્તશ: નિશાંત પ્રણમી થુણશું ભાવશું, સિદ્ધચક્ર ગુણજાત
113 ||
પંચ પરિમટ્ઠ રે નમો, દરિસણ નાણ ચરિત, તપ શંબલ શિવપંથનું, નવપદ પાઠ પવિત્ત ભાવ ચતુર્વિધ ધર્મમાં, મુખ્યહેતુ તસચિત્ત તસુનિગ્રહ કારણ ગણે, નવપદપૂજન વિત્ત નૃપ શ્રીપાલ તણિપરે, ચિત્તધરી બહુમાન ઋદ્ધિ સિદ્ધિ અનુકૂલતા, કરતાં
114 11
119 11
512
॥२॥
॥४॥
સ્તુતિ પ્રણિધાન ॥૬॥

Page #494

અરિહંત પદ પૂજા દુહો
નવપદ આરાધન તણું, મૂલજીવ શુભભાવ પામે નિર્મલ આતમા, ભેદાભેદ સ્વભાવ
||૧ ||
તનુપદ રુપ વિમર્શથી, ધ્યાતા જીન જિનરુપ નિર્દેખે નિજરુપમાં, રજા રુપ ભવકુપ કર આગમ નો આગમે, અરિહા પદ પણિહાણ, જ્ઞાતા ઉપયોગી ધુરે, કિરિયા સહપર જાણ
||૩||
ઢાલ-૧
(રાગ : ત્રીજેભવ વર થાનક તપ કરી)
||૨||
પ્રથમપદે અરિહા પ્રણમીજે, પદકજ ધ્યાન ધરીજે બાહ્ય અત્યંતર અરિબલહારી, ભાવસ્મરણ પદ સીજે રે
ભવિકા નવપદ પૂજનકીજે, ભાવસંપદ જિમ લીજે રે.....ભવિકા... ||૧|| નામ, ઠવણ, દુર્વ્ય નિષ્મેવ, અરિહંત ધુર અભિધાન,
બિંબ પદોચિત દેહ ચથે, સમવસરણ જગ ભાણરે... ભવિકા... ।।૨।। ભવ તિગ શેષ રહે નરભવમાં, આરાહગ વીસઠાણ
દુહો
અનંત ચતુષ્ટચ પામવા, સજ્જ દ્રવ્ય અરિહંત વીર્યબલે આરોહતા, ખવગસેઢિ નિજ તંત
ભવિકા... ॥૩॥
જીનનામ કર્મ ઉપાર્જનકારી, લહી ઉત્તમગુણ ઠાણરે... ચરમભવે નરપતિકુશલ આવે, સ્વપ્નસૂચિત ગુણવંત દિશિકુમારી હરીગણ જનુ સમયે, સ પુણ્યોત્સવ વંતરે.. ભવિકા... ॥૪॥ જન્મથકી ચ અઈસયધારી, મઈસુય ઓહિ સદાયેરે
ખીણ ભોગ કમ્મ કલી જનતોષી, ચરણનિલય સોહાયે રે.. ભવિકા 11411 અપ્રમત્ત સામ્યધરા અડવન્ના, વા ગુણસદ્ધિ ઉપાર્જે
શ્રી ગુરુ નેમીશ પદ્મ ભણેએ, પિંડસ્થ બોધવિરાજેરે... ભવિકા... ॥૬॥
11911
અપડિવાઇ મણપજ્જવા, ઉજ્જવલ લેશ્યાવંત યોગ અવસ્થા નિર્મલા, અવલંબક સહ અંત
112 11
ઢાલ-૨
ક્ષાયચિ અડતીસ સયસત્તા, ધર્મશુક્લ ધ્યાનધારી, સ્થિતિ થાતાદિક પંચ અપૂર્વે, અનિવૃત વીસનિવારીરે. ભવિકા.... ||૧||
513

Page #495

દૂર કરી દસમેં લોભ હોવે, ગત રતિ, ક્ષીણ ક્યાય,
ઘાયકસેસ ચરિક્ષણ જાયે, લોક અલોક કલાયરે ભવિકા રા. સંચિત જિનપદ ઉદયવિલાસી, સમવસરણ મનોહારા દેશના દે સમજે જનમોઝે, નિજ ભાષા અનુસારરે.... ભવિકા..... ma
કર્મક્ષયે ઈગદસ દેવકરા, નવદશ ચઉતીસ સિદ્ધ
ચઉતીસ અતિસયહર અપડિહારા, અંગ ચતુર્થ પ્રસિદ્ધ રે.. ભવિકા... ૪ સેવિત ઈંદ્રગણે વિહરંતા, મહિયલ ભવિ પડિબોહે પણતીસ ગુણવયણે પ્રભુ આગ, કોડવિબુધ પણ સોહેરે.... ભવિકા.. પગ
નિર્ધામક સથ્થવાહ જિગંદા, મહાગોપ ધર્મ કીજે
મહામાહણ, પંચમપદ-ધારી, સક્ષમઅંગ સુણી રે.. ભવિકા... દા. બીજ અંકુર જિમ દીર્ઘ સમયથી, જે જીવકર્મ એકત્વ, તે અપસારક, તારક રામી, પદરુપ ધ્યાન સતત્વરે... ભવિકા... ના
ભવ્યજનો સ્થિરતાપદ ધારી, મોહનરેશ ધ્રુજાવે શ્રી ગુરુનેમીશ પદ્મ ભણેએ, પ્રભુ પૂજા અનુભાવે રે.. ભવિકા.. Iટા
શાર્દૂલવિક્રિડીત વૃતમાં કાવ્ય : પૂજયાદ્વર સિદ્ધ સૂરિગણિ ચોપાધ્યાય સત્સાધુમિ; શ્રદ્ધા જ્ઞાન ચારિત્ર તીવ્રતપસા, ભદ્રાધ્વના મંડિતમ સદભાવાય સમર્પ ચ નિખિલેટાયક દેહિનામ ભો ભવ્યા: પરિપૂજયન્ત વિધિના, શ્રી સિદ્ધચક મુદા | 32 હીં શ્રી પરઐશ્વર્યયુતાય સકલસમીહિત સાધકાય શ્રીમતે સિદ્ધચક્રાય જલાદિકં યજામહે સ્વાહા
૨ શ્રી સિદ્ધપદ પૂજા
દુહો સહજાનંદ ચતુટથી, સ્થિરતા ચરણ અમેય; સિદ્ધ સનાતન સ્નેહશું, અણમો પણદશ ભેય ||૧|
સમુદઘાત કરતા નવા, તે કેવલિ જિનરાજ
શૈલેશ સ્થિર છાજતા, અયોગિ ગુણે શિરતાજ આગમ તિમ નોઆગમે, સિદ્ધ પદ પ્રણિધાન, જ્ઞાતા ઉપયોગી પુરે, અક્રિય જીવ પર જાણ III
બિસયરિ દ્વિચરિમ સમયમાં, અન્તિમ સમયે તેર પડી શીઘ ખપાવતા, જિમ આગઈ નવિ ફેર ૪
-614 -
||૨||

Page #496

ઢાલ-૧ લી (સેવો સેવોની રાજ, શાંતિ જિનેસર સામી... એ રાગ) ભવિજન ભાવેરે, ભજિયે પર પદ સિદ્ધા; નામઠવણ, દવ્ય ભાવ નિક્ષેપે, ચઉઠા નામે પ્રસિદ્ધ... ભવિજન... |
બિંબ પદોચિત તનુ તિમભાવે, નિત છાજે પરસિદ્ધા;
નિષ્કલ ભાવ મહોદયશાલી, અડવિરહ અડરિદ્ધા... ભવિજન... રા ઇગતીસ ગુણ વિલયે ઇગતીસા, જસ ગુણ જો પણ ભૂરિ; પર પરિણતિ અલગા થિર ભાવે, ભાવરમણતા પૂરી... ભવિજન... III
ચરમ શરીર તિભાગે હીણા, નિય અવગાહનવંતા;
તુંબ પરે સબ બંધન છેદે, ઈગ સમયે લોગતા.... ભવિજન.....૪ છે પ્રેરક કર્યતા તસુ ગુરુતા, જેથી તિરિ સહ જાવે; ઉભય ઘટે કિમ કર્મ અભાવે, ઉદ્દગમણ તિણ પાવે.... ભવિજન... પણ
અપુનર્ભવ પરમોદ નિસંગી, ચિદર્શન ઉપયોગી;
ભોજન જસ પણ પ્રગટે પણેજે, આત્મિક કમલા ભોગી.. ભવિજન.દો કરજોડી પરમાતમ પાસે, અનુરૂપ ભાવન ભાવે; શ્રી ગુરુનેમીશ પવભણેએ, અપની જ્યોતિ જમાવે... ભવિજન..... શા
દુહો
અનિત્થસ્થ સંસ્થાનના, ધારક અનુપમ ભાવ; અનન્ત વસે છે. જે સ્થળે, જહ દીવ તેય સહાય |૧||
ગુણ અનન્ત નિર્ગુણ છતાં, અનંગ રુપ નઅનંગ;
વિચલિત વર્ણ છતાં સદા, અનન્તાક્ષર ગતભંગ મેર, રુપનહિ રુપે રહે, રૂપારુપી સ્વભાવ; સંચિત કર્મ ધમાવતા, સિદ્ધ નિરુકત સુભાવ ૩
જે આરાધ્ય અશક્ય જે, ધ્યાવે જે યોગિંદ; તે શિવપદના નાથને, નમતાનન્દ અમદ III
ઢાલ-૨
(સિદ્ધચક્રવર સેવા કીજે..... એ રાગ) પરમ પદાર્થ નિદાન અદેહી, અમ જસ નામે નન્દીજી રે સત્ય પ્રણયશું પૂજનકારી, ત્યે દુરિત નિકન્દી. સિદ્ધપદ નમીએજી રે.....
-515.

Page #497

નમતાં મંગલ કોડ, નવિ ભવ ભમિયે રે. સિદ્ધપદ.... II
રહે જોયણ ચોવીસમા ભાગે, જન્મ મરણ ભય જાવેજ રે;
કદલી થંબસમા ભવભોગો, મુક્તિ વિભવ સમ નાવે.. સિદ્ધપદ.. રા નિર્મલ ભાવતા શુભધ્યાની, વરયશ કીર્તિ સુહાયાજી રે; અક્ષર ધ્વયસંયોગે સિદ્ધા, યોગજનિત ફલ પાયા.. સિદ્ધપદ... ૩
બાહ્મઅત્યંતર તત્વાનિયોગે, ચક્યુગલ દષ્ટાન્તજી રે;
પરપદ ઇમ સંયોગ બતાવે, ખેદવહે એકાતે. સિદ્ધપદ. ||૪|| સ્વતંત્ર અનુત્સુક હીન પ્રતિકારે, સ્વાભાવિક સુખ લીનાજી રે; સ્થિરતા ભાવચરણ મુણિરાયા, જીમ નીરે નિત મીના... સિદ્ધપદ.. પા.
સ્વાશ્ય લહે અન્નાદિક ખાતાં, ક્ષણિક હટે તે કાળજી રે,
અવિતથ શાંતિ કહો બુદ્ધમાને, તિણ સંસાર કરાલ.. સિદ્ધપદ.. દા. શમસુખ અનુભવ નિત્ય કરતા, અવિકલ વિમલાનંદીજી રે; પુદગલ ગ્રાહક પુદગલ હોવે, કર્મવિકલ કિમફેંદી..... સિદ્ધપદ. |
પરમાનન્દ પદે પરસમયે, તે વિશ્રુત સમ અર્થજી રે
અનુપમ જે ઉપમેય અભાવે, ભાસ્ય ન યોગી સમર્થે. સિદ્ધપદ.. મેટા પુરગુણ મત કિરાત ન પે, તિમ પ્રભુ સૌખ્ય કહાયે રે; દેશિક પુરુષ નિદર્શન રૂપે, સામાન્ય પરખાવે... સિદ્ધપદ.. Nલા
દેશકૃતાર્થ અયોગી જિગંદા, અક્ષણ કર્મ પ્રભાવેજી રે; | સર્વકૃતાર્થ ભવંતેવાસી, નિઃશેષ કર્મખપાવે.... સિદ્ધપદ.. ૧૦ રુપાતીત અવસ્થાબોધી, નિજ વિભુ રુપ નિહાલે રે, શ્રી ગુરુનેમીશ પદ્મ ભણેતે, ભેદક પંક પખાલે.. સિદ્ધપદ. ૧૧
કાવ્ય તથા મંત્ર પહેલી પૂજા પ્રમાણ જાણવા
શ્રી આચાર્યપદ પૂજા
( દુહો આગમ તિમ નોઆગમે, સૂરીશ પદ પણિહાણ; જ્ઞાતા ઉપયોગી પુરે, કિરિયા સહ પર જાણ ||૧||
નામાદિક ચઉહા ક્રમે, નામ બિંબ પદયોગ્ય;
તનુ ઉપચાર નિબન્ધને, અનુપચરિત તે ધન્યાર | પ્રજ્ઞમિ પ્રમુખ સૂત્રના, યોગેન્દ્રહન કરન્ત; આરાધક પ્રસ્થાપના, સાધક સૂરિ સુમન્ત ૩ો.
516

Page #498

શ્રી જિનશાસન ભાસને, ઉદિતોદિત દિનનાથ ભવિ ઉપકારે ઉદ્યતા, પંચાચાર સનાથ નિજ પરતંત્ર વિશારદા, ઉવએસે ઇચિત્ત; ભાવાચાર્ય સમર્થતા, કારક જન્મ પવિત્ત 11411
ઢાલ-૧ લી
(સુમતિનાથ ગુણશું મીલિજી.... એ રાગ) યુગપ્રધાન પતિ ગચ્છનાજી, જાતિઙલાદિ પ્રધાન રવિસમ દિતિ વિરાજીય દેહા, ધર્મધુરંધર માન ત્રીજેપદ પ્રણમો, સૂરિ ભુવનાંગણ દીપ.. ॥૧॥ હિત નિસ્યંદ્ર અલગ વિકથાએ, વિષય કષાય વિરત; અપ્રમાદ શમિગણ સંભાલે, સારણ પમુહ પસત્ત.... ત્રીજે... ॥૨॥ નહિ જિનવર દિનકર આકાલે, તિમ નહિ કેવલીચંદ;
॥૪॥
તત્ત પયાસય ઇહ નખિત્તે, દીપ જીમ આગમચંદ.... ત્રીજે... ||૩|| ગાઢકરાલ દુરિત ભર ભરિયા, જન પડતા ભવકૂવ; વચન રજુથી ઉદ્ધરેજી, હરત કદાગ્રહ ધ્રુવ....
ન કરે તાત પ્રમુખ હિત તેવું, સાધક જે સૂરિરાજ;
દુહો પ્રૌઢસામ્રાજ્ય સુહંકરા, ભવ તિય શિવ પય જુગ્ગ: શક ન જસુગુણ વર્ણવે, મુણિગણ તત્તિ અલગ્ન આયોપાય વિચક્ષણા, મુક્તિમાર્ગ પ્રતિપાલ; શરણાગત પિંજરસમા, આત્મયજ્ઞ ઉજમાલ અભિગ્રહ યોગ પરાયણા, ભાવસરલ વિવિભાવ; ઇષ્ટસૂરિ નૃપચરણને, થુણ મનુજનું એ દાવ નાગા
છન્નુ દુવાલસ સય ગુણ દરિયા, પૂજો તસ પદ આજ.... ત્રીજે... ॥૫॥ લબ્ધિ સર્વે પણ અઇસયહારી, જિમ ભાષે અંગસ્થાન;
શ્રી ગુરુનેમીશ પદ્મ ધરંતા, તસુ ચરણાંબુજ ધ્યાન... ત્રીજે... ।।૬।
517
ત્રીજે.... ||૪||
||૧||
112 11

Page #499

ઢાલ-૨ જી
(ગિરુઆરે ગુણ તુમ તણાશ્રી... એ રાગ) મુજમન આચારજ ગમે, જે ભવચારક ગતકામા રે; ભાવ ભિષશ્વર અનુપમા, તિમ ચવિહ સંઘ વિમાસારે
મુજ.. ||૧||
મુજ.. ॥૨॥
યોગ અવંચક નિર્મમા, વિજ્ઞ અર્ધ્ય નિયાણ ન લીનારે; દાયક અર્થ સુવાચના, પરમાનંદ અમૃત પીનારે... પુણ્યોદય પદ પાવતા, જે સેવિત પર ઋષિરાજેરે, ધન્ય પારગ તસુ પવહણા, સંસાર નીરધિ તીર કાજે રે... તે વિબુહા રુચિ નિર્મલા, વીરા અવિહડ ચરણ મહંતા રે; જે આંતર બહુમાનશું, સેવે સૂરિ મહોદય કંતા રે... મુજ... II૪ અલિ પંકજ દષ્ટાંતથી, લબ્ધિ સિદ્ધિ સકલ જ્યાં ભાસે રે; શ્રી ગુરુ નેમિસૂરીશ્વરા કહે પદ્મ તિહાં તે ભાસે રે....
yor... 11311
મુજ... ॥૫॥
કાવ્ય તથા મંત્ર પહેલી પૂજા પ્રમાણ જાણવા ૪ શ્રી ઉપાધ્યાય પદ પૂજા દુહો
આગમ તિમ નોઆગમે, વાયગ પય પણિહાણ; જ્ઞાતા ઉપયોગી ધુરે, કિરિયા સહ પર જાણ ॥૧॥ નામાદિક ચહા ક્રમે, નામ બિંબ પદ યોગ્ય; તણુ ઉવચાર નિબંધો, અનુપમ ચરિત તે ધન્ય સૂત્ર અર્થ તદુભય તણા, પાઠક જેહ કહાય; ઉવજ્ઝાય ચોથે પદે, પ્રણમો ગચ્છ સહાય 11311
ઢાલ-૧લી
(તે દિન કચારે આવશે.. એ રાગ)
નમો રે નમો ઉવજ્ઝાયને, સૂત્રાર્થોભય યુક્ત; ધારક અંગ ઉપાંગના, આગમ યોગ વહંત... નમો... ।।૧ ॥ વિસ્તારક શ્વેત અર્થના, દ્રવ્યાદિક અનુસાર; જડ જન નિત ઉપદેશશું, કરે પૂજ્ય ઉદાર...
મોહ ભુજંગ હલાહલે, આચ્છાદિત જસ જાણ.... નવ્ય દીયે તસ ચેતના, ગારુડી સમ જાણ... નમો.. ।।૩।।
518
112 11
નમો... ।।૨।।

Page #500

વિમતિ ગદાદિન ભવ્યને, જિમ ધવંતરી તેમ
શાસ્ત્ર રસાયણ યોગથી, કરે સજ સુક્ષમ.... નમો..... અક્ષર બાવના ચંદને, ઉપશામક અધતાપ: શ્રી ગુરમીશ પાને નમતાં મોદ અમાપ... નો.. પ.
જા
દુહો ગણચિંતક યુવરાજ જે, અનુગ્રહ જીવનવન્ત; પણવીસ ગુણ ધ્યાવો, મુદા, દ્રવ્ય સૂરિપદ સંત |
ઢાલ-રજી
(જગજીવન જગ વાલ હો.. એ રાગ) ધન્ય ધન્ય તે ઉવઝાયને, ગણરક્ષણ સાવધાન લાલરે અનુપમ તપ સઝાય જે, તત્પર તત્થ સુજાણ લાલરે... ધન્ય [૧]
ક્ષીરનીર પિયુષ સારિખા, ઉભય સંવેગ પ્રધાન લાલરે,
તે શ્રુતબોધે તોષતા, ભવિજન કરુણા સ્થાન લાલરે.. ધન્ય... ૨ | કૌશલ નય ગમ ભંગમાં, ઇતર સમય વૈદધ્ય લાલરે, વિજ્ઞાન દ્વાદશ અંગનું, પ્રાપક તેહ અનન્ય લાલ રે... ધન્ય... ૩
બ્રાહ્મી લક્ષ્મી ધૃતિ પાસમાં, જસ વાચક આધાર લાલરે,
તે કિમ જેય કુતીર્થિઓ, સ્યાદ્વાદમત સુવિચાર લાલરે... ધન્ય...//૪ દીપકમાર્ગ પ્રકાશને, અંગ અખ્ખર પણિહાણ લાલરે, શ્રી ગુરુનેમીશ પદ્મ ને, દાયગ નાણ નિહાણ લાલરે.. ધન્ય.. પા.
કાવ્ય તથા મંત્ર પહેલી પૂજા પ્રમાણ જાણવા
શ્રી સાધુપદ પૂજા
( દુહો આગમ તિમ નોઆગમે, અનિલય પય પણિહાણ; જ્ઞાતા ઉપયોગી પુરે, કિરિયા સહ પર જાણ વI.
નામાદિક ચઉહા ક્રમે, નામ મૂર્તિપદ યોગ્ય;
તણુ વિચાર નિબંધણે, અનુપમ ચરિત તે ધન્ય મૂલોતર ગુણનન્દને રમતા રમતાવાસ સચ્ચ સાહુ શિવસાહગા વન્દદો ભાવવિકાસ |
519)
||૨ ||

Page #501

ઢાલ-૧લી. (રમત-ગમતી હમુને સાહેલી... એ રાગ) ભાવચરણ નવ કલ્પવિહારી, નિઃસંગ વિમલાશય ધારીરે,
નમુ એ મુનિ મુજ નિત હિતકારી ટેકો માર્દવ આર્જવ શુચિ શ્રતધારી, શમ પરિણતીધર સુખકારીરે. નમુ. |૧|| | દર્શન, જ્ઞાન, ચરણ સિક્યોગે, સાધક આર્તયુગલ વારી રે.. નમ્
ગ્રહણ આસેવન દુવિહા શિક્ષા, ધારક આર્તયુગલ વારી રે. નમુ. શાંતિનિલય, શલ્યત્રિક અલગા, જિનઆણાહર મય ટાલીરે નમુ ગારવ નહિ વિકથા અકષાયી, ઈન્દ્રિય હય દમ અનુસારી રે... નમુ.. ૩
વ્રત લઘુ પણ પદધારક ધોરી, પંચ પદસ્થ પૂજનકારી રે. નમ્
વાંચન પૃચ્છન ગણન વિચારી, ધર્મકથા ભવ વિસ્તારી રે. નમુ.પાજા ચઉવિહ ધમ્મ સયા ઉવએસે, પંચપ્રમાદ સુપરિહારીરિ.. નમું ત્રણ વેદ હાસ્યાદિક પટ ટાલે, ભાલે ન મિથ્યામતી નારીરે. નમુ. પો. બ્રાહય અભ્યન્તર ગ્રંથિ નિવાર, સમ જમ નિર્ધન સધિકા પ્રાણશુ પ્યારા જવનિકાયા, લેખત નવવિહ શીલધારી રે નમુ. દા. ગુરુવ્રત વ્રત સાતમ સમ પાલે, દ્વાદશ પ્રતિમા ધર હાલીરે શ્રી ગુરુનેમીશ પદ્મ ભણેએ, સેવન ઉચિતા જયકારી રે નમુ... એના
દુહો મુક્તિ અકિંચન સંચમી, સત્ય પ્રીય વદનાર; પવયણ જણણી સેવા, મુનિતા એમ વિચાર /૧
ઢાલ-૨જી (સિધ્ધાર થનારે નન્દન વિનવું. એ રાગ) ભજ ભજ ભાવેરે શ્રમણ સુહેકરા, નિજરતિ પીયૂષપાન; દ્વાદશભેદેરે તપ તપતા ભલા, ભદ્રંકર ભગવાન, ચેતન તજીએરે મમતા જાલને../વા જે હરિ ચક્કરે નવિ પામે કદા, લહે સુખને સાધુરાજ; તદભવ ભદ્રીરે તેવા સંપજે, તીર્થંકર શિરતાજ...... ચેતન... સરો પરિષહ ભારે સુરગિરિ નિશ્રલા, આગમ યોગી અદીન: ઉપશમભાવીરે સગવીસ ગુણધરા, મધુકર સમ વૃતિલીન... ચેતન... ૩
520

Page #502

અતિપરિણામી, અપરિણામીનહિ, નિર્મોહી તોષવાસ; ભાવ ધ્યાસ્મોધિ સત્વ ગુણાલયી, ગુરફુલવાસ પ્રવાસ..... ચેતન.... ૪ પ્રવચનરંગીરે ચરણે નિર્ભયા, હોવે પ્રતિપતિ ભાગ; ધન્ય ધન્ય રસિયારે ગુરુકુલ વાસના, સફલો તસ ભાવત્યાગ... ચેતન... //પા. એકાકીનેરે તસ્કર ભાષીઓ, વંચક સમ યુગ્મસંગ; ત્રણ વિશ્વાસીરે બહુ નૃપ જેહવા, વિણય પમુહ જO ચંગ, ચેતન. ૬ કલિકાલેરે દુર્લભ તેહવા, ગુરુવ્રત સાથે અખંડ; સાધુ જઘન્યરે તસુ પય સેવીએ, ભવનીરદિ તે તરંગ, .... ચેતન.. ના જેહ ગિયથ્થારે આશ્રિત તેહના, આરાગ જે અનન્ય; તરતા પોતે રે તારે અન્યને, પવયણનું એ રહસ્ય, ચેતન.... IIટા સુમતિ લહતારે શમિપય સેવકા, દુલ્લો મુનિનો મિલાપ “શ્રી ગુરમીશ પવ” મુદા ભણે, કરે અફલા મોહમાપ, ચેતન... I૯ો.
કાવ્ય તથા મંત્ર પહેલી પૂજા પ્રમાણ જાણવા
શ્રી દર્શનપદ પૂજા
દુહો જિનભાષિત નવિ અન્યથા, તેજ સત્ય નિઃશંક; શિવદાયક દર્શન નમો, ભલે ભૂપ વા રક..... ૧. નામાદિક ચઉહા ક્રમે, દ્રવ્ય દર્શન તે; સમ્મોહ ઉદયે જિહાં, ભાવે રુચિ ગુણગેહ....... રા સાધન સામગ્રી બલે, દર્શન મોહ કષાય; લહત યદા ક્ષયઆદિને, તે ક્ષણ દર્શન આય ..... ૩
ઢાલ-૧લી (રાગ : પ્રભાતિયાની - માત પૃથ્વીસુત પ્રાત ઉઠી નમો:)
રમણ કર, રમણ કર, શુધ્ધ રુચિભાવમાં, જેહથી નામ ચારિત્ર ચરણ હીના લહે મુક્તિપદ નવિ તહા, વિશદ રુચિ ધર્મથી-સારા
જેતન્યારા..... રમણ-૧
621)

Page #503

નિત્ય ભમતાં ભવે ગિરિ ઉપલ ન્યાયથી, આયુ વિણ સાતની અભાવે અન્તઃ કોડાકોડી અયર સ્થિતિ હોય ત્યાં, નિબિડ રાગાદિ મય ભાવે ગ્રન્થિ પાવે...... રમણ-૨ ભવ્યજન ભેદતા પરકરણ યોગથી, સન્નિ પણદિ પત પાણ ભાગયુણ સ્થિતિતણા ભાવ અભિવૃધ્ધિથી, કરત અનિવૃષ્ટિ
કરણા વસાની....... રમણ-૩ મધ્ય જે અંશ અંત:કરણ તેહના, આવે શણ પ્રથમ સ્થિતિ ઉડાવી લહતદર્શન મુદ્દાશ્રય તદા સંપજે, સુભટ અરિજ્ઞાત
ઉપશાન્તિ પાવી.... રમણ-૪
અર્ધપુદ્ગલ પરાવર્ત ભવ જીવને, દેવગુરુ ધર્મ શ્રધ્ધાન પ્રકટે ભેદ સડસઠ સુણો તાસ નિશ્ચલ વસી, નેમીસૂરીશ પદ
પદ્મ નિકટે.... રમણ-૫
દુહો
વિતથ દષ્ટિ શરુઆતમાં, લહે ઉપશમ સમકીત; તેજ વિધાયક પુંજનો, કર્મ શાસ્ત્રની રીત
11911
ઉપશમી જીવ ન તે કરે, અપૂર્વ કરણી કલ્પ; ક્ષય ઉપશમ રુચિ રતિણે, સમય વિચક્ષણ જલ્પ ॥૨॥ આગમ તિમ નોઆગમે, દરિસણ પય પણિહાણ; જ્ઞાતા ઉપયોગી ધુરે, અનાભોગ પર જાણ 11311
ઢાલ-૨ જી
(સેવો ભવિયા વિમલ જિનેસર.... એ રાગ)
દર્શન ભાવ નિહાલો ચેતન, અપુનબંધક ભાવેજી;
ઇગ દુતિ ચઉ પણવિહ સિદ્ધાન્ત, રુચિ ગુણએક સ્વભાવેજી... દર્શન.. ॥૧॥ દ્વિવિધ નિસર્ગ તથા ઉપદેશે, ક્ષય શમ યુગ ત્રણ ભેદેજી;
ચઉવિહ સાસાયણ પખ્ખવે, વેયગ સહ પણ ભેટેજી.... દર્શન.. ॥૨॥
વરસુર જીવિત રુચિવર બાંધે, અન્ય ન હેતું અભાવેજી;
લક્ષણ શમ સંવેગ પ્રમુખ જે, વિકસે તસ અનુભાવેજી.... દર્શન.. ॥૩॥ પંચવાર ઉવસમય લહીજે, ક્ષાયિક રુચિ ઇગ વારાજી;
ક્ષયોપશમ સંખ્યાતીત વારા, વારો પણ અતિચારાજી.... દર્શન.... ॥૪॥
(522)

Page #504

ક્ષયોપશમ વેદક ચઉઠાણા, સાસાયણ ઇગઠાણેજી;
અડ ઉવસમઇગદસ ક્ષાયિકમાં રુચી ગુણ ઠાણ વખાણેજી..... દર્શન... ॥૫॥ સહસ પુહુત આકર્ષે ત્રણના, કિરિયામૂલ નમીરેજી;
શ્રી ગુરુનેમીશ પદ્મ સદાયે, દર્શન રંગે રીઝેજી..... દર્શન.... ॥૬॥
કાવ્ય તથા મંત્ર પહલી પૂજા પ્રમાણે
૭ શ્રી જ્ઞાનપદ પૂજા દુહો
કર આગમ નોઆગમે, જ્ઞાનપદ પ્રણિધાન; જ્ઞાતા ઉપયોગી ધુરે, કિરિયા સહપર જાણ 119 11 નામાદિક નિક્ષેપથી, ચહા નાણ વિમાસ;
દ્રવ્ય નાણ સમયાદિ જે, ભાવનાણ પણ ભાસ
આદ્યકર્મ ક્ષય ઉપશમે, આવિર્ભાવે જેહ; ઉભય પ્રકાશક સંપજે, નાણ દીવ નમ તેહ ||૩||
॥૨॥
ઢાલ-૧લી
(રાગ : ક્ષણ ક્ષણ સાંભરો શાંતિ સલૂણા..... એ રાગ)
જય જય જ્ઞાન સદા તુહિ જગમાં, અક્ષય સોહત ત્રણ પદમાં... જય
જાણત જાસ બલે દ્રવ્યભાવા, તે જ્ઞાન અન્વય અર્થ સમયમાં... જય... ||૧ || વિણયમૂલો જિનધર્મ કહાવે, તે વિણ જ્ઞાન કહો કિમ પાવે... જય
જે જીવ આદિક તત્વ પિછાણે, તે કરુણા નિત પાળે પળાવે... જયા સંયમ સાધન જ્ઞાન સહાયે, દશવૈકાલિક સૂત્ર જણાવે... જય
કરત કિયા જેહ ઉજ્જવલનાણી, તસ આરાધન ફ્લુ સમ નાવે... જય... ॥૩॥ સાકાર ઉપયોગ નિશ્ચલ ભાવી, લબ્ધિ નિકેતન હોત સુરંગે.. જય ગુણગણ ભૂરુહ મૂલ નિભાવી, આદર ભક્તિ અવિતથ ઉમંગે..જય.. II૪ ઇષ્ટ અનિષ્ટ વિવેચનવંતા, અત્રાણ તિમિર દિણેશ લહેતા.. જય નેમીસૂરીશ્વર પદ્મ ભણંતા, જ્ઞાનબલે હોય પૂજ્ય મહંતા.... જય.... ॥૫॥
523

Page #505

દુહો
જ્ઞાન રજુ મન થિર કરે, કિયા મૂલ શ્રદ્ધાન; જ્ઞાન મૂલ તસ આદરો, અભિનવ ભાનું સમાન છે
ઢાલ-રજી (એ વ્રત જગમાં દીવો મેરે પ્યારે એ વ્રત જગમાં દીવો.. એ રાગ) સમમ જ્ઞાનપદ પૂજો, જ્ઞાનરસિયા સમ જ્ઞાનપદ પૂજો ટેકો સર્વજ્ઞ ભાષિત આગમ દાખ્યા, છવાઈય નવતત્તા; તસ બોધ સત્ય તે જ્ઞાન સ્મરીજે, પણભાવે નિજસત્તા.... જ્ઞાન.... ૧
મઈ સુય ઓહિ મણપક્સવ અંતે, કેવલ ઇમ મૂલભેદે;
અડવીસ ચઉદસ, છ દુ ઇગ તેના, ભેદ ઉત્તમ બુધ વેદે. પર દ્વિવિધ પ્રત્યક્ષ પરોક્ષ સ્વભાવે, પ્રત્યક્ષ સ્વાધીન જાણે; અક્ષ નિમિત્ત પરોક્ષ કહાવે, તિગ દુગ ક્રમિક વખાણે... જ્ઞાન.. ૩
ચઉ ઉપકારી નહીં જગમાંહી, શ્રુત નિજ પરઉપકારી;
પ્રત્યક્ષ જ્ઞાની વચન શ્રુતરુપે, બોધક તસુ બલિહારી.. જ્ઞાન.. ૪ કૃત્યાકૃત્ય સમયગત ભાવા, ન નિક્ષેપ વિભાગે; વિધિ પ્રતિષેધ તદા જન જાણે, જબ જ્ઞાનદીપ દિલજાગે... જ્ઞાન.. પા.
મિથ્યાજ્ઞાન અહિતકર જાણી, જિનશ્રુત જ્ઞાનધરી;
આર્યરક્ષિત આગમધર હોવે, તો નિજ જનની રીજે... જ્ઞાન.. Kદા આચાર પાલન આત્મ ઉદશી, બોધ અધ્યાતમ સાચો; ઉધત યોગી જનો જેહ સાધે, ક્ષણ ક્ષણ એહિજ યાચો.... જ્ઞાન... IIના
ઈણ ભવિયા પઢતા નિસર્ણતા, મયગમ અંકુશ માની નેમિસૂરીશ્વર પવ ભણતા, જે વિરતા તે જ્ઞાની... જ્ઞાન... Iટા
કાવ્ય તથા મંત્ર પહલી પૂજા પ્રમાણે
૮ શ્રી ચારિત્રપદ પૂજા
( દુહો કર આગમ નોઆગમે, ચરણપદ પ્રણિધાન; જ્ઞાતા ઉપયોગી પુરે, કિરિયા સહપર જાણ
નામાદિક ચઉહા ક્રમે, કિરિયા વિણું ઉપયોગ; દ્રવ્ય ચરણ કારણ મુણો, ભાવે સહ ઉપયોગ રા.
- 24)

Page #506

આચ્છાદિત નિજ શક્તિને, દેખે જાસ પ્રતાપ; વંદો નિત તે ચરણને, રિકત કરે ચિતપાપ ||૩||
ઢાલ-૧ લી
(સોના રુપાકે સોગઠે સૈંયાં ખેલત બાજી... એ રાગ)
ચરણ નમો... ।।૧ ||
ચરણ નમો પદ આઠમે, જ્ઞાન સાધ્ય વિમાસી; ભાવ કુસુમ ઉદ્યાનમાં, રમો વિરતિ વિલાસી.... નિરુપાધિક આનંદને, લહે વિરતિ પ્રતાપે; ચક્રી નરેન્દ્ર વિચારતા, મોહ બંધન કાપે.... લક્ષ્મી મમત્વ કુટુંબને, તજી શ્રમણ હુવંતા; સસ્યા નંદિત તે સમે, સ્થિર ઉપયોગવંતા.....
દુહો
જે સ્થિતિ દર્શન કાલમાં, પદ્મ પુહુત્ત વિહીત; દેશવિરતિ તબ સંપજે, સંધ્યેય વાર્ષિ વિહીન
ચરણ નમો... ॥૨॥
શારદ જલધર આયુને, દ્રવ્ય ચંચલ જાણી;
સ્વપ્ન સમા વિષયો સદા, વહે રિત કર્યું અનાણી... ચરણ નમો.. ॥૪॥ મૂહુર્ત પર્યાય આરાધકા, વૈમાનિક દેવા;
મુક્ત અને શુભભાવશું, જેમ શ્રી મરુદેવા.... ચરણ નમો.... પ અનન્તર કારણ મોક્ષનું, સંયમ શ્રુત ભાષે; નેમિસૂરીશ્વર પદ્મને, નવ્ય સુરતરુ ભાસે...
ચરણ નમો... ॥૩॥
525
ચરણ નમો... ॥૬॥
||૧ ||
તે ક્ષણ સર્વવિરતિ લહે, શમ ક્ષય તતિક્રમ તેહ; વાર અસંખ વ્રત દેશસુ, અડભવ ગુરુવ્રત એહ ॥૨॥
ઢાલ-રજી
(ગિરિવર દરિસણ વિરલા પાવે... એ રાગ)
અબ મેરો ચેતન સંયમ લીનો, ચાહે ન અન્ય પીયૂષરસ પીનો.... દુર્લભ અમર પુરંદર ભાવે, અવસર ભૂલત મૂઢ વિભાવે..... અબ... ||૧||
અલગ કષાય તથા નોકષાયે, ઉજ્જવલ લેશ્યા સ્વભાવ ઠરાયે...
ચારિત્ર તેહજ આત્મ પિછાણો, સંયમઠાણ અસંખ્ય પ્રમાણો... અબ.. ॥૨॥

Page #507

બે ભેદ દેશ સમસ્ત પ્રકારે, શ્રી જિન આગમવન્ત વિચારે.. દેશવિરતિ પંચમ ગુણ ઠાણે પ્રમત્ત ગુણસ્થાન ચરણ વખાણે... અબ.. ૩
ક્ષય ઉપશમ યુગ અટકષાયે દેશ વિરતિ પરિણામ નિપાય..
બાર કષાય સહિત યુગ ભાવે સર્વ વિરતિ ગુણઠાણ સુહાવે..અબ મજા સામાઈય પમુહા પણ ભેદ, અધિકાધિક ફલ મુનિજન વેદે.. જિનવર લઈ આરાધે પ્રરુપે, પરજનને કરુણાએ સમર્પો.. અબ. પી.
સામાઇઅ છેય પમાઈ ચઉગે તિમ પરિહાર પ્રમતાદિક દુગમેં...
તુર્ય ચરણ દસમે ગુણઠાણે, ચઉસેસ ઠાણ અહમ્બાય મણે. અબ.. દા પૂજનિક વૈયિક હોત ભુવનમેં તે સંયમ વસિયો મેરા મન મેં.. નિત્ય નમત દેવ દાનવ ઇંદા, જસ આરાધન લીન મુણિદો... અબ.. Iળા
પ્રથમપણે મૃત આદિ લહી જે પ્રાણ અમાપ આકર્ષ કહી જે.
સહસ સયગ ૫હતા દેસ સયલે ઇગ ભવ આગરિયા વ્રત યુગલે.. અબ.. સગ દસ દસ ભેય, સિદ્ધ સમયમેં અનંતગુણી સરણા ભવરનમે.. પવયણ માય સમાદિક સેવા, મૈત્રી પ્રમુખ અવિકલ શિવમેવા. અબ.... II
પ્રવૃતિ નિવૃતિ ચરણ સહચારી, દરિશણ નાણ લહત ફલ ભારી.. નેમીસૂરીશ્વર પદ્ધ ત્રિકાલે, સહજાનંદ વિરતિ મન હાલે.. અબ. ૧ળા
કાવ્ય તથા મંત્ર પહલી પૂજા પ્રમાણે
૯ શ્રી તપપદ પૂજા
( દુહો કર આગમ નોઅગમે, સિરિ તવાય પણિહાણ; જ્ઞાતા ઉપયોગી ધુર, કિરિયા સહપર જાણ I/૧//
નામાઈય ચહા ક્રમે, દ્રવ્યસુ જેહ સકામ;
ફલ અભિલાષ વિણા તવો, ભાવ૫ક્ષ અભિરામ તેરા કર્મકર સંભારને, તપને તપોનિધિ સાર; તે તપ નમન વમે, વહે રસ મૂચ્છ અપસાર ૩/
ઢાલ-૧ લી. (રાગ : ધન્ય તે મુનિવરરે, જે ચાલે સમભાવે) તપ પદ સાધના રે, શીલ તર મેઘ સમાના, મદન વદન છાદન સુવિધાના, સ્વર્ગ માર્ગઇ ગયાના..... તપ પદ.... |૧||
526)

Page #508

કુશલ કમલ દિનકર કરમાના, પર અપવર્ગ નિદાના,
વિઘ્ન બતાવે વૈશ્વાનર સ્થાના, ઝટ આદર અનિદાના... તપ ૫૬.. ।।૨। વિણ પાવક રસપાક નિપાવે, વિણ મૃદ ઘટ ઉપજાવે,
વસન ભાવ કિમ તંતુ અભાવે, તપવિણ અધ વિણસાવે... તપ પદ.. ગા કરણ તુરંગમ વિષય વિલાસી, વસ સાધન દઢદોરી,
વાર્ષિ નહી વિનયાંચિત વિદ્યા, લબ્ધિ લહે તપ ધોરી... તપ પદ... ||૪|| વસન ક્ષાર જલ અંગ માના, ભૂ કનકાચલ ભાવા;
નેત્રાંજન તિમ આત્મ તપસ્યા, કારણ ક‰ સહાવા....
તુષ્ટિ મૂલ બંધ સુય દમશાખા, શીલભાવ પરવાલા;
અભય પર્ણ સુમ સ્વર્ગ આય તે, શિવલ તપતરુ વ્હાલા.. તપ પદ.. ॥૬॥ તે ભવ મુક્તિ ગમન અનુરાગી, તીર્થંકર તપ તપીયા; નેમિસૂરીશ્વર પદ્મ ભણેએ, છન્નાદિક ભવ તરિયા....
હુહો
નિષ્કામી સંવર પદી, સમતા શમ પરિણામ: આતમ સાધક નિર્જરા, તપો તેજ ગુણધામ ।
તપ પદ... પા
તપ ૫૬..... ૫૭૫
ઢાલ-રજી
કુમતિ એમસકલદૂકરીરે - એરાગ તપ અનાહાર પદ વાનકી, દ્વિવિધ કરુપા કરણ સાર રે;
અવદ્ય આચરણથી જેહના, પૂર્ણ વૈરાગ્ય વિસ્તાર રે, તપ તપે તેહને વંદના.. ૧ ઋદ્ધિ અડશક્તિ અનિવાર્ય રે
ઇન્દ્ર સુર ચકી પદવી લહે,
લબ્ધિ અડવીશ તે જાણીએ, શિવપદ કલ્પતરુ કાર્ય રે... તપ.. ॥૨॥ આંગળી કનક જેવી કરે, લાળથી સનતકુમાર રે;
લબ્ધિ તે ભાવ તપ સાધતા, જ્ઞાનપૂર્વક ક્ષમા સાર રે.... તપ.. ||૩|| મંત્રતંત્રાદિ અતિદાનથી, દુધ્ધહા લહત તે સિદ્ધિ રે;
બાહુબલિ પરે તપ આદરો, વહત કયું વિકૃતિરસ ગુદ્ધિ રે.. તપ.. ૪ || વાસ જલ શુદ્ધ મલયુત બને, તપ બલે તે મન શરીર રે; સર્પપાક્ષત દુર્વા દધિ, આદ્ય મંગલ મુણો ધીર રે... નિયુર્તિત વચન આવશ્યકે, તપ નિકાચિત હરે કર્મ રે; નેમિસૂરિ પદ્મ ઇમ ભાષતા, સિદ્ધચકેશનો મર્મ રે.... તપ....... ॥૬॥
તપ... ||૫||
527

Page #509

કલશ
(રાગ : ધનાશ્રી-ધરજો વિનતિ ધ્યાન જિનપતિ ઘરજો વિનતિ ધ્યાન) સિદ્ધચક્રાવલિ વંદો હો ગુણીજન સિદ્ધચક્રાવલિ વંદો;
નવપદ સદગુણ પ્રેમશું ગાયા, ચઉવિહ સંઘ આણંદો.. હો ગુણીજન.. ॥૧॥ નિર્ભય સાધત સાધ્ય નિકરને, ધ્યાન આલંબનકારી; હો ગુણી
વિણ આલંબન જે બક ધ્યાની, હોલિકા શિશુ અનુસારી.. હો ગુણીજન.. ॥૨॥ પૂજત જિનગુરુ ધર્મ ઉમંગે, નવપદ અર્ચનકારી; હો ગુણી
વિણ આસન સાધનકારી, અક્ષયપદ પદધારી... હો ગુણીજન.. ॥૩॥ ઇણવિધ ભાવ હદય સ્થિરકારી, શ્રી પાલ-મયણા રાણી; હો ગુણી અદ્ભૂત ઉન્નતિ મંગલમાલા, વરત યશોધન ખાણી.. હો ગુણીજન.. ॥૪॥ દુગદસ અડ છત્રીસ પણવીસા, સગવીસ સડસઠ ભારી; હો ગુણી એકાવન સિત્તેર પચાસે, સવિ ત્રણસો છેંતાલી... હો ગુણીજન... ॥૫॥ તિમ ભવિકા દઢરંગશું પૂજો, અવિતથ ઉદય વિચારી; હો ગુણી અશ્વિન ચૈતર માસ વિશેષે, નવદિન આદરકારી.. હો ગુણીજન.. ॥૬॥ ૐ હ્રીઁ આદિમ ઇંગ ઈગ દિનમાં, ઇગ ઈંગ પદ મનધારી; હો ગુણી ભૂષિત સીલે વર્ણ વિમાસી, ઈંગ અત્ર અંબિલકારી.... હો ગુણીજન... ॥૭॥ સદ્ગુ ચઉ વરસે તવ ઇગ એંસી, નવ ઓલી નિરધારી; હો ગુણી
ધર્મ સુરંગી અચલ વિરાગી, ચાવજજીવન અનુસારી.... હો ગુણીજન.. ॥૮॥ ભાવ પ્રતિષ્ઠાકલ્પ ભણેએ, નવપદ મહિમા અપારી; હો ગુણી
સરળ સહાવે સાધન ફલશે, તિમ હિત જિત અધિકારી... હો ગુણીજન... ૯ કલિકાલે પણ અમ સમ પ્રાણી, હીન ચારિત્ર પ્રમાદી; હો ગુણી
જસ પ્રવહણ સમ પ્રવચન રંગી, સાધત ઇષ્ટ આલ્હાદી.. હો ગુણીજન.. ॥૧૦॥ ઉજ્જવલ સંયમ શોભિત પ્રશમે, કરુણાકર હિતકારી; હો ગુણી
વંદુ સદા શ્રીવીર જિણંદા, આસન્ન પરમોપકારી.... હો ગુણીજન... ||૧૧|| તે પ્રભુ પટ્ટ વિદિત વિજ્યાદિ, શ્રી હીરસેનસૂરિ ભારી; હો ગુણી
શ્રી દેવસિંહ સૂરિક્રમ પટ્ટો, ધર્મ મહોદયકારી... હો ગુણીજન.... ||૧૨॥ સત્ય કપૂર ક્ષમાદિક વંશે, બુદ્ધિ વિજય ગુરુભારી; હો ગુણી
મુનિ તિ ક્ષોણિ તલે જસ આજે, અપ્રતિબદ્ધ વિહારી.. હો ગુણીજન.. ॥૧૩॥ સુરતરુ દર્શન પિયૂષપાણિ, સંવેગજીવનશાલી; હો ગુણી
તસ પદ કજ અલિ વૃદ્ધિવિજયજી, ગુરુ ગુરુ ભવ્ય નિસ્તારી.. હો ગુણીજન.. ૧૪ના
528

Page #510

શ્રીમત તપોગચ્છાંબર ભાન, શાસન રક્ષક ભારી; હો ગુણી પ્રૌઢ પ્રતાપી, તીર્થ પ્રભાવી, ભવિજન ઉન્નતિ-કારી... હો ગુણીજન.. પા ઈગ સમયે ગુરુ ગૌતમ જેવા, બ્રહ્મમહાવ્રત ધારી; હો ગુણી શ્રી ગુરુ નેમિસૂરીશ્વર રાયા, કારક ઉદ્ધતિ મારી.. હો ગુણીજન.. ૧૬ નિજ પટ્ટ સ્થાપિત સૂરિપૂર સાથે, સંપ્રતિતે સુવિહારી; હો ગુણી પ્રથમ વિજયદર્શનસૂરિ સોહે, અનુપમ તર્ક વિચારી... હો ગુણીજન... ૧૭. મુજ કૃત પાઠક પૂજ્ય આભારી, સત્કૃતિ સાનિધ્યકારી; હો ગુણી શ્રી વિજ્યોદય સૂરિ મૃતધારી, પૂજાદિ નિર્મલકારી.. હો ગુણીજન... |૧૮ પ્રથમ વિયાશ્રી ગુરુકેરા, લઘુગુરુ દીક્ષાદાતારી; હો ગુણી વાચક સુમતિવિજય ગણિરાયા, મમ પૂજનિક ઉપકારી... હો ગુણીજન.. ૧૯ો. બહુગુણ નવપદ વર્ણનકારી, બુદ્ધિ ન પૂરી મારી; હો ગુણી શ્રી ગુરુભક્તિ અનુગ્રહપામી, આકૃતિ પૂર્તિ નિહાલી.. હો ગુણીજન.. ll૨ના નિધિ હયનન્દ શશિ, પ્રમિત વર્ષે સ્તંભન પાર્શ્વજુહારી; હો ગુણી અક્ષયત્રીજે માધવમાસે, પપૂજા રચે હાલી.. હો ગુણીજન.. ૨૧ વિરચન લબ્ધકુશલ અનુભાવે, પામીચરણ મનોહારી; હો ગુણી પરપદવાસી બને ભવ્યજીવો, આત્મસમૃદ્ધિતિશાલી... હો ગુણીજન.. ૨૨ વિશદકર કોવિદ ગુણરાગી, મુજપર કરુણાધારી; હો ગુણી કહ્યું અનુચિત જે સાવૃતિભાવે, યાચુ ક્ષમા હિતકારી... હો ગુણીજન .. ૨૩ સિદ્ધચક પૂજા જે ભવિભણશે, અત્યન્ત ચિત્તમાં હાલી, હો ગુણી કલ્યાણકેલિ તસ ઘર વિલસે, પામે ઉન્નતિ રઢિયાલી... હો ગુણીજન... ૨૪ો.
કાવ્ય તથા મંત્ર પહલી પૂજા પ્રમાણે
પં. શ્રી નિત્યાનંદ વિજચજી ગણિકૃત | શ્રી નવપદપૂજા
સ્નાત્રીયા થાળીમાં અક્ષત કેશરની વાટકી, પંચામૃતનો કળશ અને ફૂલ લઈને ઊભા રહેવું
પ્રથમ અરિહંતપદ પૂજા (
દુહો શ્રી શંખેશ્વર પાર્થજી, ત્રેવીસમા જિનરાય ચરણકમળ નમુ ભાવથી, કરજોડી મહારાય ||
-529.

Page #511

રા/
I૪
વિજયપ્રેમ જંબુસૂરિ, ગુરુવર મહિમાવંત
અહર્નિશ કરુ વંદના, શિષ્ય વત્સલ ગુણવંત ભગવતી સરસ્વતી શારદા, સાનિધ્ય કરજો સાર, પૂજા રચુ ઉલ્લાસથી, શ્રી નવપદ સુખકાર |૩
અરિહંત સિદ્ધ સૂરિવરા, ઉપાધ્યાય ભગવંત
મુનિવર દર્શન જ્ઞાનને, ચારિત્ર તપ શોભંત શ્રી સિદ્ધચકની પૂજના, આપે સુખ અપાર; સાંભળે ભણે જે ભાવેથી, તે પામે ભવપાર પ!
નવનવ વસ્તુ મેળવી નૈવેદ્ય ફલાદિ સાર;
માંડલું રચો નવપદતણું, શોભા કરી મનોહાર ક્ષીરનીર અભિષેકથી, બરાસ વિલેપન અંગ કેશરચંદન ભાવશું, પૂજા કરો જિન અંગ ના
સુંદર પુષ્પ સોહામણા, સુગંધે મહેકાય,
રચો આંગી જિનરાજની, શોભા અદભૂત થાય ધૂપદીપ ઉવેખીને, અક્ષત સ્વસ્તિક સાર; નૈવેદ્ય ફલ મૂકી કરો, પૂજા અષ્ટપ્રકાર ૧૯I
|| |
૮
ઢાળ-૧ (રાગ : પ્રથમ એક પિઠીકા ઝગમગેદિપીકા) પ્રથમ અરિહંતની સેવા કરે સુરવરા, ભક્તિભાવે સદા વંદતાએ સર્વ કલ્યાણકર ભવિક ઉદ્ધારકર, પાપના પુંજ સવિ હરતાએ.... II
વીજેભવ જિનતણું નામ નિકાચતા, દેવસુખ ભોગવી ત્યાંથી ચડિયાએ
ત્રણ જ્ઞાને ભર્યા, માત કુક્ષી કર્યા, સુપન દશચાર નિશિ દેખ્યાએ.. II શ્રી જિનજન્મા સુરપતિ આવ્યા, મેરગિરિ જન્મઉત્સવ કીયાએ ત્રણ ભુવન ઉજાળ્યા, સુખક્ષણે પ્રગટ્ય, જીવન દુઃખ દૂર થયાએ... ૩
અતિશય ગુણભમાં, જન્મથી ચાર વર્યા, ઈગુણવીસ સુરવર કરેએ
કર્મઘાતિ ગયે પ્રગટ અગિયાર થયે, ચોવીસ અતિશય ઈમવરેએ... જા રજત સુવર્ણ તણા રત્ન સોહામણા, સમવસરણ શોભા ઘણીએ, સિંહાસને રાજતા, પ્રાતિહાર્ય શોભતા, પર્ષદા બાર સોહામણીએ.... પી
દેશના દે સદા, સુણે પર્ષદા તદા, ચૌમુખ ધર્મ સુણાવતાએ, કેઈ સંયમ ગ્રહે, કેઈ શ્રાવક ભયે, કેઈ સમકિત તિહાં પામતાએ.. I૬ /
630

Page #512

ભવોદધિ ડૂબતા, વ્યસન મુખે પડચા, ભવ્યજીવોને પ્રભુ તારતાએ
લક્ષણ અંગે વર્યા, એક સહસ આઠવર, સુર અસુર નર સેવનએ.... મા ચ્યવન જન્મ પછી દીક્ષા જ્ઞાનજ થતા, અંત્ય નિર્વાણ કલ્યાણકએ
અરિહંત જે થતા થયા વળી થાવશે, સવિતણા પાંચ કલ્યાણકએ... ॥૮॥ દ્રવ્યભાવે કરી પૂજા નિર્મલકરી, સ્વર્ગ અપવર્ગ તે પામતાએ, અરિહંત ધ્યાવતા, નિત્યાનંદ પામતા, પ્રેમજંબુ જિનસેવતાએ.... II ॥
કાવ્ય : દેવાદિવૃન્દઃ પરિસેવિતા યે, ગણીન્દ્ર ચં: પરિશોભિતાથૈ । સંસ્થાપ્ય તીર્થં શિવસદ્ય લખ્યા, સ્તીર્થંકરાસ્તે વરદા ભવન્તુ ।
(ૐ હીં નમો અરિહંતાણં કહી અક્ષતની થાળી પાટ ઉપર મૂકવી પછી મંત્ર બોલવો)
મંત્ર : ૐ હ્રીં શ્રીં પરમેશ્વરાય, પરમપુરુષાય, પરમેષ્ઠીને પરમાત્મને, સકલદોષરહિતાય, અનંતગુણધારિણે ત્રૈલોક્યમહિતાય, દેવાધિદેવાય શ્રીમદ્દ જિનેન્દ્રાય જન્મજરામૃત્યુ ભવભયાદિનિવારણાર્થં..... જલ, ચંદન પુષ્પ, ધૂપ, દીપ, અક્ષત, નૈવૈદ્ય, ફ્લુ યજામહે સ્વાહા (પછી અષ્ટપ્રકારી પૂજા કરવી)
બીજી સિદ્ધપદ પૂજા
(સ્નાત્રીયાએ થાળીમાં ઘઉં કેસરની વાટકી, કળશ અને ફૂલ લેવા) દુહો સિદ્ધ થયા બીજે પદે, એકતીસ ગુણે ગુણવંત નિરુપાધિક સુખભોગવે, સિદ્ધ ભજો ભગવંત |
ઢાળ-૧
(રાગઃ વીર જિણંદ જગત ઉપકારી) શ્રી સિદ્ધપદને સેવીયેરે, સેવતાં શિવસુખ થાયરે; પૂર્ણાનંદ સુખ ભોગવેરે, જ્યોતિયું જ્યોત મીલાયરે
જ્ઞાનાવરણીય કર્મક્ષયથી, કેવલજ્ઞાન સુખદાયરે; તિમ દર્શનાવરણીય ક્ષયથી, દર્શન અનંતુ થાય રે... ત્રીજું વેદનીય ગયે થકે રે, અનુપમ સુખ અપારરે મોહનીય નાશ થયે લહેરે, અનંત ચારિત્ર સાર રે... આયુષ્ય કર્મ વિલયે થયે, અક્ષય સ્થિતિ લાંતરે; ષષ્ટકર્મના વિલયે લહે, અરુપીભાવ ભજંતરે...
531
sil Rich.. 11911
શ્રી સિદ્ધ.. ॥૨॥
શ્રી સિદ્ધ.. ॥૩॥
શ્રી સિદ્ધ.. ॥૪॥

Page #513

ગોત્રકર્મ વિયોગથીરે, અગુરુ લઘુ હોવંતરે; અષ્ટ કર્મના નાશથીરે, અનંતવીર્ય ભગવંતરે.... શ્રી સિદ્ધ. સંપા
બંધ ઉદય ઉરિણારે, સત્તાકર્મો નીલામી રે
એક સમયે લોકાંતે જાવે, ચાર દષ્ટાંત વિરામીરે. શ્રી સિદ્ધ.. દા શિવ અચલ અરજ, અવિનાશી, અક્ષયાનંત સ્થિતિવંત રે, બાધારહિત અપુનરાવૃત્તિ, સિદ્ધિ ગતિએ શોભંતરે.... શ્રી સિદ્ધ. Iળા
સુરનર સુખ જે ત્રણકાળના, અનંતગુણાએ કીધરે,
અનંતવર્ગે વર્ગતિ કરે તોયે, શિવસુખ તોલે ન કીધરે.... શ્રી સિદ્ધ. Iટા સાદિ અનંત સુખ તે લીના, નાણીયે નવિ કહેવાયરે, પ્રેમજંબૂ શ્રી સિદ્ધપદ વંદત, નિત્યાનંદ સુખ થાયરે... શ્રી સિદ્ધ. ૯
કાવ્ય : લોકાગ્ર સંસ્થા નિજભાવ મગ્ના: પ્રામ સુસિદ્ધિ નિરુપાદ્ઘિકાવ્ય
• દોઐર્વિહીના ગુણસર્વ યુક્તા, રસમગ્ર સિદ્ધા વરદા ભવતું મંત્ર : ૩ હીં નમો સિદ્ધાણં કહી ઘઉંની થાળી પાટ પર મૂકવી)
કાવ્ય તથા મંત્ર પહલી પૂજા પ્રમાણે
૩જી આચાર્ય પૂજા (સ્નાત્રીયાએ થાળીમાં ચણાની દાલ, કેશર કૂલ અને કળશ લેવો)
( દુહો ત્રીજે પદ સૂરિવર કહ્યા, છત્રીસ ગુણે સોહંત, ગચ્છ ધૂરા જે સાચવે, નમો નમો મહિમાવંત ||
ઢાળ ૧લી (રાગ : ગિરિવર દર્શન વિરલા પાવે....) આચારજ વદે શુભભાવે, વંદન કરતાં પાવન પાવે; છત્રીસ પ્રકાર છત્રીસી જાણો, બારસો છત્રુ ગુણો સોહાવે.. આચારજ. ||૧|| ઈન્દ્રિય પાંચના વિકાર ટાળે, નવવિધ બ્રહ્મચર્યને પાળે; કોધ, લોભ, મદ માયાને હણતા, મહાવ્રત લીના આચારને પાળે.. આચારજ. રા. પંચસમિતિ, ત્રણગુમિ એ ગુમા, ઇમ છત્રીશગુણે ગુણવંતા; પંચાચારજ્ઞાતા, સર્વજીવત્રાતા, જિનશાસને દિનકર શોભતા.. આચારજ. Iકા
ઉ32

Page #514

સરસ્વતી ત્રિભુવન સ્વામિનીબીજ, ત્રીજી પીઠ ગણિપીટક સોહે ચોથી પાઠે શ્રી દેવી દીપે, પાંચમે ઇન્દ્રાદિક સોહે. આચારજ.. II પ્રસ્થાનને વિધિથી આરાધી, પાંચ પીઠોનું ધ્યાન ધરતા; પાંચ પ્રમાદને વિકથા ચાર, સર્વન સૂરિવર દૂર કરતા.. આચારજ. પાં સારણા, વારણા, ચોયણા ત્રીજી, પડિચોયણા એ ચાર પ્રકારે, ગચ્છ સંભાળે જન પ્રતિબોધે, ચઉઅનુયોગના અર્થપ્રચારે. આચારજ. I૬ | અસ્ત થયે સૂર્ય સમ અરિહંત, શશી સમ કેવલજ્ઞાની વિરહ દીપકસમ શ્રી સૂરિવર સોહે, ત્રણ ભુવનની તમ દૂર લહે. આચારજ. Iળા, ચૌદ અભ્યતર ગ્રંથીને ટાળે, બાવીશ પરિષહને પણ જીતે; તપ સંયમે અઠ્ઠાવીશ લબ્ધિ, પ્રભાવક જાણો આઠજ રીતે. આચારજ. ૮. જિનશાસનના, યુગપ્રધાન, તૃતીયપદે શ્રી સૂરિવર ધ્યાવો, પ્રેમજંબુસૂરિ ગુણધારી, નિત્યાનંદ પદ સહુ પાવો.. આચારજ. લા. કાવ્ય : જિનોકતમાર્ગે કુશલ યતીન્દ્રાઃ કષાય મુકતા, નવબ્રહ્મગુપ્તા મહાવ્રતાનાં પરિપાલકાય, સૂરીશ્વરાસ્તે વરદા ભવન્તુ મંત્ર : ૩ હીં નમો આયરિયાણં કહી થાળી પાટપર મૂકવી મંત્ર આગળ પ્રમાણે બોલવો)
૪થી ઉપાધ્યાય પદ પૂજા. (સ્નાત્રીયાએ થાળીમાં મગ કળશ કેશર, કૂલ વગેરે લેવું)
દુહો ચોથું પદ છે નિર્મલું, ઉપાધ્યાય ભગવંત ! ભણે ભણાવે શિષ્યને, પ્રણમ ગુણ મણિકત
ઢાળ-૧
(રાગ : જિગંદા પ્યારા, મુર્ણિદા પ્યારા) ચોથે પદ પાઠકવર સોહે, પાઠકવર સોહે નીલવરણ વિખ્યાતરે, પાઠકવર સોહે અંગ અનંગ સૂત્રોના ધોરી (સૂ), કાલિક ઉત્કાલિક ઉદારરે પાઠકવર.... અંગ અગ્યાર ઉપાંગતે બાર (ઉ), દશ પન્નાસારરે, પાઠકવર. ચોથે.. II૧. છ છેદને ચાર ભૂલને જાણે (ચા) નંદી અનુયોગ પ્રધાનરે પાઠકવર... સ્વાધ્યાય શાસ્ત્ર સકલનો કરતા (સ), સૂત્ર અર્થના જાણ પાઠકવર. ચોથે.. રા.
533

Page #515

ગ્રહણ આસેવન, શિક્ષા આપે (શિ), શિષ્યો ગીતાર્થ કરાયરે પાઠકવર.. હયગજ વૃષભ, સિંહ સમાન, ઇન્દ્ર ચકી મહાશયરે, પાઠકવર. ચોથે.. IIકા. વાસુદેવ રવિશશી સમદીપે (શ), કુબેર સમુદ્ર ઉદાર પાઠકવર. જંબુસિતાનદી મેરુરત્ન(મે), ઉપમા સોળ ધરનારરે, પાઠકવર. ચોથે... II૪ | મોહાદિ વિષ મૂચ્છિત જીવને (મૂ), ચેતનાવંત કરનારને પાઠકવર... અજ્ઞાન વ્યાધિએ પીડિત (પી) જીવને, શ્રુત ઔષધ દેનાર પાઠકવર. ચોથે. પા જાત્યાદિ મદ ગયવર આઠ (ગ), જ્ઞાન અંકુસે દમનાર પાઠકવર... દિનમાસ જીવિત શેષદાન (જી) મુક્તિ લગે દેનાર રે, પાઠકવર.. દા અજ્ઞાને અંધ થયેલા લોચન (થ) શાસ્ત્ર અંજને ઉઘાડેરે પાઠકવર. લોકના પાપરુપી સંતાપ (૨) ચંદન બાવને મીટાડે રે, પાઠકવર.. ચોથે.. IIળા શાસનના યુવરાજ વખાણો (યુ) શિષ્યાદિક ભણાવેરે, પાઠકવર.. ભાવ ઉપાધ્યાય ત્રીજે ભવ સિદ્ધિ (વી) મોક્ષગતિને પાવે રે પાઠકવર. ચોથે ૮ અદભૂત પચ્ચીશ ગુણો ધારે (ગુ), ગણવત્સલ ભવભીતર પાઠકવર. પ્રેમજંબુસૂરિ નિત્ય ઉપાસે (નિ) નિત્યાનંદી લહીત રે પાઠકવર... ચોથે.. ! કાવ્ય : એકાંદશાંગા પરિભાવિતા કે, નંદા સુશિષ્યાપ્રતિબોધકાથ
સિદ્ધાંતશીલા ગણચિંતકાતે, પાઠ પ્રદાતે વરદાભવંતુ મંત્ર : ૩ હી નમો ઉવક્ઝાયાણં કહી થાળી મૂકવી મંત્ર આગળ પ્રમાણે
પમી સાધુ પૂજા (સ્નાત્રીચાએ થાળીમાં અડદ કળશ કેશર કૂલ લેવા)
દુહો પંચમ પદે શ્રી મુનિવરો, નહિ રાગ ને રીસ ! મોક્ષમાર્ગને સાધતા, વંદો વસવાવીશ
ઢાળ-૧ (રાગ : મુનિવર પરમ દયાલ, ભવિયા) મુનિપદ ભજો સુખકાર ભવિયા (૨) એતો ઉતારે ભવપાર, ભવિયા... મુનિપદ ભજો સુખકાર... ટેકા, પંચમપદેથી મુનિવર સોહે, શ્યામવરણ ઉદાર ભવિયા સત્તાવીશ ગુણે દીપતારે, ધરતા સંયમભાર, ભવિયા... મુનિપર.. તેવા
-534

Page #516

દર્શન, જ્ઞાનને ચારિત્ર રત્ન, મુક્તિ મારગ સાધંત ભવિયા
આર્તરૌદ્રને દૂર નિવારે, ધર્મ શુક્લ ધ્યાવંત, ભવિયા.. મુનિપર.. જરા શિક્ષા દ્વિવિધ ગ્રહણ કરતા, ગુમિ વડે એ ગુણ ભવિયા, શલ્ય ત્રણને નિવારતારે, ત્રણ ગારવથી મુક્ત ભવિયા.... મુનિપર. ૩યા | સિત્તરી ધ્વયનું પાલન કરતા, વિકથા ચારથી દૂર ભવિયા,
ક્ષાય ચારને પરિહરતા, ધર્મ ઉપદેશે શૂર ભવિયા.. મુનિપદ.. II પ્રમાદ પંચને દૂર નિવારે, રોકે પચિન્દ્રિય વિકાર, ભવિયા પંચસમિતિને સુધી પાલે, છકાય રક્ષણહાર ભવિયા. મુનિ પદ. પાં હાસ્યાદિ દોષ પર્કને ટાળે, પાલે છ વ્રતસાર, ભવિયા
સાત ભય મદ આઠ નિવારે, નવબ્રહ્મ ગુમિસાર ભવિયા.. મુનિપદ. દા. દશવિધ ધર્મ સુધી પાળે, ભાવના પચીસ ભાવંત, ભવિયા સત્તરપ્રકારે સંયમ આરાધે, નિત્ય કરુણા વંત, ભવિયા... મુનિપદ. શા
મધુકરની જેમ ભિક્ષા લેતા, દોષ સવિ દૂર કરંત, ભવિયા
બાવીસ પરિષહ જીતતારે, ગામ નગર વિચરંત ભવિયા.. મુનિપર. ૮. સિદ્ધ થયા થતા થાશે રે, મુનિવિના નહીં કેઈ ભવિયા, પ્રેમજંબુસૂરિચરણ પસાદે નિત્યાનંદ સુખહોયભવિયા મુનિપર... II કાવ્યઃ સમાદિસદ્ભાવ ગુણાદિમુકતાઃ સદપ્રસન્ના નિજભાવમગ્નાઃ |
સામાયિકસ્થા શુચિગુણ યુકતાવ્રતીધરાતે વરદા ભવન્તુ // મંત્ર : ૐ હ્રીં નમો લોએ સવ્વસાહૂણં કહી થાળી મૂકવી મંત્ર આગળ પ્રમાણે
૬ઠ્ઠી દર્શનપદ પૂજા (સ્નાત્રીયાએ પૂજામાં ચોખા, કેશર, કલશ કૂલ લેવા)
( દુહો દર્શનપદ દીપક સમુ, દર્શન શ્રદ્ધાવંત દર્શન વિન પામે નહિ, સંસાર કેરે અંત છે.
ઢાલા (તુજ શાસન-રસ અમૃત મીઠું. રાગ). પ્રભુ તુજ શાસન અમૃતમીઠું, કોઈ ભવમાં નવિ દીઠું રે, દર્શન પદ વંદો જિનશાસનમાં એહછે મુખ્ય, તે વિના મુકિત નહિ થાયરે, દર્શનપદવંદો પ્રભુ તુજ શાસન....... ૧
ઉ35)

Page #517

અનંતાનુબંધી ચાર કષાય, સમકિત મિશ્ર મિથ્યાત્વરે, દર્શનપદ વંદો મોહનીયકર્મની એ સાત પ્રકૃતિ, બંધાદિકથી અલાયરે, દર્શન પદ વંદો
પ્રભુ તુજ શાસન.... /ર // લાયોપશમ ઉપશમ ક્ષયભાવે, જીવોને સમતિ થાયરે દર્શન પદ વંદો શેષ અર્ધ પુદગલપરાવર્તે, સમ્યગ દર્શન પમાયરે, દર્શન પદ વંદો પ્રભુ તુજ શાસન... ૩
ક્ષયોપશમતો અસંખ્યવાર, પાંચવાર ઉપશમ થાયરે, દર્શન પદ વંદો ક્ષાવિકભાવનું એકજ વાર, ભવ ભમતા પમાયરે, દર્શન પદ વંદો
પ્રભુ તુજ શાસન.. ૪ અંતર્મુહુર્ત દર્શન ફરસે, તો પણ મુક્તિજવાય, દર્શન પદ વંદો બે ત્રણ પાંચ અનેક ભેદે, સડસઠ ભેદે કહાય રે, દર્શન પદ વંદો પ્રભુ તુજ શાસન.. પો
અબદ્ધાયુને સાયિક દર્શને, તે ભવ મુક્તિ જવાય રે, દર્શન પદ વંદો બદ્ધાયુ પણ ત્રણ પાંચ ભવમાં, સકલ કર્મ અપાયરે, દર્શન પદ વંદો
પ્રભુ તુજ શાસન.. દા દર્શન વિણ ક્રિયા નવિ લેખે, દર્શને મોક્ષ સધાયો, દર્શન પદ વંદો દર્શન વિણ જીવ ચારે ગતિમાં, ભવો ભવ ભટકાયરે, દર્શન પદ વંદો પ્રભુ તુજ શાસન.... !!
દર્શન વિણ જ્ઞાન આ જ્ઞાન, નવપૂર્વ પણ હોયરે, દર્શન પદ વદો દર્શનાચારે ચારિત્ર પ્રમાણ, મુક્તિ રમણી વરાયરે, દર્શન પદ વંદો
પ્રભુ તુજ શાસન... ||૮|| સંસારના સુખ અસાર જાણો, સંસાર કારાવાસરે, દર્શન પદ વંદો પ્રેમજંબુસૂરિ દર્શન ઝંખે, નિત્યાનંદ વળી ખાસરે, દર્શન પદ વંદો પ્રભુ તુજ શાસન... ૯
કાવ્ય : આધારભૂત જિનશાસનસ્ય, પવિત્રપીઠ શિવમંદિરસ્ય !
ધ્વયાદિ ભેંક પરિકીર્તિત ચ, પ્રણોમિ સમ્યકત્વ પદં સુભકત્યા છે મંત્ર : ૩ હીં શ્રી નમો દંસણસ કહી થાળી મૂકવી મંત્ર આગળ પ્રમાણે બોલવો

Page #518

૭મી જ્ઞાનપદ પૂજા
દુહો સમમ પદ છે જ્ઞાનનું, જ્ઞાને પદાર્થ જણાય ! જ્ઞાને દર્શન નિર્મલ, વંદો જ્ઞાન સદાય તા |
ઢાળ-૧ (રાગ : જેમ જેમ એ ગિરિલેટિયે રે...) જ્ઞાન વડુ સંસારમારે, ભેદે પાંચ સુહાય સલુણા ઉત્તરભેદે ગણતાં થકા રે, એકાવન તે થાય સલુણા જિમ જિમ જ્ઞાનપદ સેવિયે રે, તિમતિમ અજ્ઞાન હટાય સલુણા.. જ્ઞાન વડુ..|૧|| જ્ઞાનતણો મહિમા ઘણોરે, ભાખ્યો શ્રી ભગવંત સલુણા મતિ શ્રુત, અવધિ વળીરે, મન:પર્યવ કેવલ શર્ભત સલુણા.. જિમ જિમ.. ર અઠ્ઠાવીશ ભેદ મતિતણારે, શ્રુતના ચૌદ કહાય સલુણા ષટ ભેદ અવધિજ્ઞાનના રે, મન: પર્યવ દો ગણાય સલુણા. જિમ જિમ.. ૩. એક પ્રકાર કેવલજ્ઞાનનો રે, જ્ઞાને સિદ્ધિ થાય, સલુણા દ્રવ્યગુણ પર્યાય તરારે, સ્વપર ભાવ કલાય સલુણા.. જિમ જિમ... I૪ો. જ્ઞાનવિના ક્રિયાતપુર, ક્રિયા રહિત જે જ્ઞાન, સલુણા અંતર રવિ ખજૂઆ પરેરે, ઇમ ભાખે ભગવાન, સલુણા.. જિમ જિમ.. પા. ભક્ષ્ય, અભણ્ય, ગમ્યા અગમ્ય, કૃત્ય અકૃત્ય જે હોય સલુણા. હેય, ક્ષેય ઉપાદેયપણું રે, જ્ઞાન બોધ સવિ સવિ જોય સલુણા.. જિમ જિમ.. દા. અંક વિનાના મીંડાં જિસીરે, ક્રિયા અજ્ઞાની જાણ સલુણા કિંમત અંકાયે જ્ઞાનથી રે, જ્ઞાને સવિ પ્રમાણ સલુણા... જિમ જિમ.. હા. જ્ઞાન પ્રથમ દયા પછી રે, જ્ઞાન વિન ઘોર અંધાર સલુણા જ્ઞાન વિના કિમ પામશો રે, મુકિત પુરીના દુવાર સલુણા. જિમ જિમ. ટ. તજી આશાતના જ્ઞાનનીરે, પામો ભવજલપાર સલુણા પ્રેમજંબુસૂરિ પામશે રે, નિત્યાનંદ પદ સાર સલુણા... જિમ જિમ.. લો કાવ્ય : સુધાસમાન, વિષદોષ હતું, કલ્યાણ કક્ષ પરિતાપ હતું !
સત્સાધુવૃદૈ: પરિભાવિતંચ, પ્રણૌમિ સજ્ઞાનપદ સુભકત્યા છે મંત્ર : ૐ હ્રીં નમો નાણસ્સ કહી થાળી મૂકવી મંત્ર (આગળ પ્રમાણે બોલવો)
87)

Page #519

૮મી ચારિત્ર પૂજા
દુહો આઠમે ચારિત્રપદ નમો, ધન ધન ચારિત્રવંત ! ચઢતા સંયમ શ્રેણીએ, કરતા ભવનો અંત
ઢાળ-૧
(રાગ : સંયમ રંગ લાગ્યો) ચારિત્રપદ છે નિર્મલું રે, જેહથી શિવસુખ થાય, સંયમ દિલ વસ્યું દિલ વસ્ય, મારે મન વસ્યુ રે, મન વસ્ય જિનરાય, સંયમ દિલ વસ્યું ભાવસ્યાણ નિધાન છે રે, કર્મ મલ દૂર પલાય, સંયમ દિલ વસ્યું.. ચારિત્ર. ||૧|| સામાયિકને ઉપસ્થાપનારે, પરિહાર ત્રીજું વિશુદ્ધ, સંયમદિલ, ચતુર્થ સૂક્ષ્મસંપરાય છે રે, પંચમ યથાખ્યાત શુદ્ધ, સંયમદિલ.. ચારિત્ર. પુરા છઠે સાતમે ગુણઠાણડેરે, પહેલું બીજુ ચારિત્ર, સંયમ દિલવસ્યું તિહાં કોઈ મુનિવર સેવતાં રે, પરિહાર ત્રીજુ ચારિત્ર, સંયમ... ચારિત્ર. ૩. દશમ ગુણઠાણે આવતા રે, હોય સૂક્ષણસંપાયરે, સંયમ દિલ મોહનીય ક્ષય ઉપશમ રે, યથાખ્યાત સોહાય, સંયમ દિલ... ચારિત્ર.. II સંયમગુણ ફરસે થકે રે, સ્વરુપ રમણતા સોહાય, સંયમ દિલ સંયમ વર્ષ પર્યાય થક, અનુત્તર સુખ કલાય રે.. ચારિત્ર... પા મુક્તિ તે ભવ જાણતારે, તીર્થંકર ભગવાન, સંયમદિલ તો પણ તે ચારિત્ર ગ્રહે રે, ચઢતે શુભ શુકલધ્યાન, સંયમદિલ.. ચારિત્ર. દા સત્તરભેદ સંયમનારે, સીતેર ભેદ પણ હોય, સંયમદિલ શુદ્ધ વિશુદ્ધ પરિણામથીરે, ક્ષણમાં કેવલ જય, સંયમદિલ.. ચારિત્ર.. રાય કે રંક સંયમ લીયે રે, સુરનરપણ પૂજંત, સંયમદિલ ચારિત્રવિણ મુક્તિ નહીરે, મુક્તિના સુખ અનંત, સંયમદિલ.. ચારિત્ર. ૮. કર્મ સંચય રિત કરે રે, તેણે ચારિત્રનામ, સંયમદિલ પ્રેમજંબુસૂરિ આરાધતા રે, નિત્યાનંદ વિસરામ, સંયમદિલ.. ચારિત્ર.. III કાવ્ય : કર્માષ્ટદાહાડડશમને સુનીર, રાગાદિદોષાડડહરણે સમીર /
સમતિભેદં જિનસેવિત ચ, પ્રૌમિ ચારિત્રપદ સુભત્યા ! મંત્ર : ૩ હીં નમો ચારિત્તસ્સ કહી થાળી મુકવી મંત્ર (આગળ પ્રમાણે બોલવો)
-539

Page #520

૯ તપપદ પૂજા
દુહો મહાપાપી પણ તપથકી, પામ્યા ભવનો પાર ! બાહ્મ અત્યંતર ભેદથી, તપના બાર પ્રકાર છે
ઢાળ-૧
(રાગ : સિદ્ધાચલ શિખરે દીવો રે) નવમું પદ છે સુખકારી રે, તપપદ વંદો શુભભાવે ભવ્ય જીવોને હિતકારી રે, તપપદ વદો શુભભાવે બાર ભેદ તેહના જાણો રે, તપપદ વંદો શુભભાવે બાહ્ય અત્યંતર પ્રમાણો રે, તપપદ વંદો શુભભાવે નવમુંપદ છે સુખકારી રે.... ||૧| અનશન તપ પહેલો ભેદ રે, તપ ઉણોદરીમાં ન કરી ખેદ રે, તપ.. વૃત્તિસંક્ષેપ રસત્યાગ રે, તપ કાયકલેશ સલીનતા રાગ રે, તપ... નવમું.. ૨ પ્રાયશ્ચિત વિનય વિચારો રે તપ વૈયાવચ્ચ સ્વાધ્યાય સારો રે, તપ.. ધ્યાન કાઉસગ્ગ અંતિમ જાણો રે તપ, ઉત્તરોતર ઊંચા પ્રમાણો રે, તપ. નવમું તે ભવમાં સિદ્ધિ જાણે રે, તપ દીક્ષા જ્ઞાનને નિર્વાણ રે, તપ.. તો પણ જિનવરે તપ કીધો રે, તપ તપથકી વાંછિત સિદ્ધો રે, તપ. નવમું જો
સ્પષ્ટ બદ્ધ નિદ્ધત નિકાચિત રે, તપ કર્મબંધનની એ ચાર રીતિ રે, તપ.... તપથી નિકાચિત જાવે રે, તપ, વળી લદ્ધિ વિશેષે પાવે રે, તપ.. નવમું. પણ જિમ અગ્નિ મલને બાળે રે, તપ તિમ તપ પણ કર્મને મલે રે, તપ... તપ કલ્પતરુ સમજુક્તિ રે, તપ નરસુર ઋદ્ધિફલ મુક્તિ રે, તપ. નવમું. ૬ સંસારમાં જે છે અસાધ્ય રે, તપ તપથી હોય સવિ સાધ્ય રે, તપ.. દધિ દુર્વાદિતો દ્રવ્યમંગલ રે, તપ પણ તપ છે ભાવમંગલ રે તપ.. નવમું.. II૭ના સર્વ મંગલમાં તપ છે ધરે રે, તપ એતો સર્વ વાંછિતને પૂરે રે, તપ.. દઢ પ્રહારી જેવા હત્યારા રે, તપ તપથી પામ્યા ભવપારારે, તપ. નવમું. તા. બાર ભેદે તપને કરતા રે, તપ એતો ગુણશ્રેણીએ ચડતા રે, તપ.... પ્રેમજંબુસૂરિ તપ તપતા રે, તપ નિત્યાનંદને મંગલ કરતા રે, તપ.. નવમું.. લો
539

Page #521

ગીત
(રાગ : ઔચ્છવ રંગ વઘામણા) આનંદ રસ છલકાવ્યો, સિદ્ધચકજી થુણતાં પહેલું વલય નવપદતણું, અણવર્ગને સુણતાં.... આનંદ.. II
ત્રીજા લબ્ધિ વલય જાણવું, પ્રણવ અનાહતયુકત,
ચોથું અષ્ટ ગુરુપાદનું, દેવી જયાદિ જુત... આનંદ... જરા ષોડશ વિદ્યા દેવીઓ, યક્ષ ચોવીશ રાજે ચોવીસ યક્ષીણી, નવગ્રહો, વીર માણિભદ્ર છાજે... આનંદ... !
દશદિશિપાલ નવનિધિઓ, દ્વારપાલ ચાર,
વિમલેસર ચશ્કેસરી, સેવા નિત્ય કરનાર.... આનંદ.... I૪|| કાવ્ય કર્યું ભૂત ભાવિ વિચરત્ જિનેન્દ્ર, તપસુ તમે વ્રત બોધકાલે |
નિર્વાણકાલે ચ તથૈવ દર્ટ, પ્રણૌમિ ભજ્યા તપસ: પદંહિ ! મંત્ર : ૩ હ નમો તવસ્સ કહી થાળી મૂકવી મંત્ર (આગળ પ્રમાણે બોલવો)
કુશળ ગાયા ગાયારે, શ્રી નવપદજી ગુણગાયા એ સમ નહીં કો મંત્ર યંત્ર, જગમાં સૌથી સવાયા, દેવ ગુરુ ધર્મ ત્રય તત્વ, સિદ્ધચકે સમાયારે શ્રી નવપદજી ગુણગાયા.. ||૧|| શ્રી વીર જિનની પાટ પરંપરે, ચાલીસમીએ સુહાયા, તપગચ્છ જગતચંદ્રસૂરિજી, સિંહસૂરિ એકસઠ ડાયારે શ્રી નવપદજી ગુણગાયા. મેરા સત્ય કપુર ક્ષમા જિન ઉત્તમ, પવ રૂપ, કીર્તિ ગવાયા કસ્તુરમણિ વિજયજી ઈકોતેરમી, તસપાટે બુટેરાયારે શ્રી નવપદજી ગુણગાયા...૩ તસ આત્મ કમલ દાનસૂરિજી, વિજય પ્રેમસૂરિ દિપાયા, ગચ્છ સૂરિવર છવ્વીસ સોહે, ચઉ શતાદિક શિષ્ય પાયારે શ્રી નવપદજી ગુણગાય...જા સીતોત્તેરમી પાટે જે બુસૂરિજી, તસ ચઉ સૂરિરાયા, વર્ધમાન ચિંદાનંદસૂરિજી જયંત શેખર સૂરિરાય શ્રી નવપદજી ગુણગાયા..........પા
જ્યોતિર્વિદ રૈવતસૂરિશ્વરજી ચોથા ગણિ નિત્યાનંદ સુહાયા, સંવત બે હજાર એકત્રીશ વરસે, ઉપધાન પ્રસંગે આયારે શ્રી નવપદજી ગુણગાયા..દા. મહારાષ્ટ્રદેશે માલેગાંવમાં, મહાસુદ પંચમી પાયા, શ્રી આદિજિનશીતલ છાયામાં, નવપદ પૂજા બનાયા રે શ્રી નવપદજી ગુણગાયા..ગા
540.

Page #522

શેઠ ભરમલજી અચલચદે, ઉપધાન સુંદર કરાયા, માલારોપણ મહોત્સવ પ્રસંગે, પ્રથમ પૂજા ભણાયા રે શ્રી નવપદજી ગુણગાયા ૮| ગુરુવરશ્રી વિજય જંબુસૂરિએ, પૂજા ક્ષતિ સુધરાયા, શિષ્ય ગણિવર નિત્યાનદે, ઘર ઘર હર્ષ વધાયા રે શ્રી નવપદજી ગુણગાયા..લા
શ્રી નવપદ પૂજા સંપૂર્ણ
જ્ઞાનવિમલસૂરિજી કૃત લઘુ નવપદ પૂજા ઉત્પન્ન સત્રાણ મહોમયાણં સપાડિહેરાસણ સંઠિઆણ સદેસણાણ દિયસણાણે નમો નમો હોઉ સયા જિણાવ્યું છે નમોડનંત સંત પ્રમોદ પ્રધાન, પ્રધાનાય ભવ્યાત્મને ભાસ્વતાય
થયા જેહના ધ્યાનથી સૌખ્ય ભાજા, સદા સિદ્ધચકાય શ્રીપાલ રાજા પર છે કર્યા કર્મ દુર્મર્મ ચકચૂર જેણે, ભલા ભવ્ય નવપદ ધ્યાનેન તેણે કરી પૂજતા ભવ્ય ભાવે ત્રિકાળે, સદા વાચો આત્મા તેણે કાલે II
જે તીર્થકર કર્મ ઉદયે કરીને, દીયે દેશના ભવ્યને હિત ધરીને
સદા આઠ મહાપાડિહેરે સમેતા, સુરેશે નરેશે સ્તવ્યા બ્રહ્મપુતા I૪ કર્યા ઘાતિયા કર્મ ચારે અલગા, ભવોપગ્રાહી ચાર છે જે વિલમ્મા જગત પાંચ કલ્યાણકે સુખ પામે, નમો તે તીર્થંકરા મોક્ષ કામે પI
અરિહંત પદ પૂજા
( દુહો પરમ મંત્ર પ્રણમી કરી, તાસ ધરી ઉર ધ્યાન ! અરિહંત પદ પૂજા કરો, નિજ નિજ શક્તિ પ્રમાણ છે
ઢાલ, ત્રીજો ભવ વિધિસે કરી, વાસ સ્થાનક તપ કરીને રે ગોત્ર તીર્થંકર બાંધ્યું. સમકિત શુદ્ધ મન ધરીને રે અરિહંત પદ નીત ચંદિયે, કરમ કઠિન જિમ ઠંડીએ... આંકણી.. ૧
જન્મકલ્યાણકને દિને, નારકી સુખીયા થાવે રે
મતિ મૃત અવધિ વિરાજતા, જસુ ઉપમા કોઈ નાવે રે.. અરિહંત.. મેરા દીક્ષા લીધી શુભ મને, મન:પર્યવ આદરીયું રે, તપ કરી કર્મ ખપાઈને, તતખિણ કેવલ વરીયું રે.. અરિહંત.. શા
541 -

Page #523

ચઉતીસ અતિશય શોભતાં, વાણી ગુણ પેટીસો રે,
અઠદસ દોષ રહિત થઈ, પૂરે સંઘ જગીસો રે... અરિહંત. જા તન મન વયણ લગાઈને, અરિહંત પદ આરાધે રે તે નર નિશ્ચયથી સહી, અરિહંત પદવી રાધે રે. અરિહંત... પા.
શ્લોક અથાણદલ મધ્યાન્ન, કર્ણિકાયામ જિનેશ્વરાનું
આવિર્ભત સદબોધનાવૃતઃ સ્થાપયામ્યહમ નિઃશેષ દોષેધન ધૂમકેતુ ન પાર સંસાર સમુદ્ર સેતુન યજે સમસ્તાતિશયૅકહેતુન શ્રીમજિનાનંબજ કર્ણિકાયામ
મંત્ર : ૩ હીં અહંભ્યો નમ: સિદ્ધપદ પૂજા
દુહો દુજી પૂજા સિદ્ધની, કીજે દીલ ખુશિયાલ ! અશુભ કર્મ દૂરે ટળે, ફલે મનોરથ માળ |
છંદ સિદ્ધાણમાણંદરમાલયાણું, નમો નમોડણંત ચઉઠ્યાણ કરી આઠ કર્મક્ષયે પાર પામ્યા, જરા જન્મ મરણાદિ ભય જેણે વામ્યા, નિરાવરણ જે આત્મરૂપે પ્રસિદ્ધા, થયા પાર પામી સદા સિદ્ધ બુદ્ધા
વિભાગોનહાવગાહાત્મદેશા, રહ્યા જ્ઞાનમય જાત વર્ણાદિ લેશા, સદાનંતિ સૌખ્યાશિતા જ્યોતિરુપા, અનાબાધા અપુર્નભવાદિ સ્વરુપા
ઢાળ સકલ કર્મનો ક્ષય કરી, સિદ્ધ અવસ્થા પાઈ રે, ગુણ ઈગતીસ વિરાજતા, ઉપમા જસ નહીં કાંઈ રે, મન શુદ્ધ સિદ્ધપદ વદીયે... III
જન્મ મરણ દુઃખ નિર્ગમ્યા, શુદ્ધતમ ચિદ્રપી રે,
અનંત ચતુષ્ટય ધારતા, અવ્યાબાધ અરપી રે... મન... ૨I. જાસ ધ્યાન જોગીસર, કરે અજપા જાપે રે, ભવ ભવ સંચ્યા જીવડે, કઠિન કામ તે કાપે રે.. મન. ૩
ધ્યાન ધરતા સિદ્ધનું, પૂજતા મન રાગે રે, અવિચલ પદવી પાઈએ, કહ્યું જિનવર વડભાગે રે. મન.... જા
542)

Page #524

બ્લોક તસ્ય પૂર્વદલે સિદ્ધાન્, સમ્યકત્વાદિ ગુણાત્મકાન્
નિઃશ્રેયસ પદં પ્રાસાનું, નિદધે, ભક્તિ નિર્ભર તપૂર્વ પત્રે પરિત પ્રણષ્ટ, દુષ્ટાક્ટ કર્માનધિગમ્ય શુદ્ધિમ પ્રામાન્નરાન્ સિદ્ધિમનંતબોધાન, સિદ્ધાન્ શાંતિકરાન્ નરાણામ્.
મંત્ર : ૩ હીં સિદ્ધભ્યો નમ:
આચાર્ય પદ પૂજા
દુહો
હવે આચારજ પદ તણી, પૂજા કરો વિશેષ | મોહ તિમિર દૂરે હરે, સુઝે ભાવ અશેષ
છંદ સૂરીણ દૂરિક્ય કુગ્ગહાણ, નમો નમો સૂરિ સમપહાણ નમો સૂરિરાજા સદા તત્ત્વ તાજા, જિનૈદ્રાગમે પ્રૌઢ સામ્રાજય ભાષા પટ વર્ગ વર્ગિત ગુણે શોભમાના, પંચાચારને પાલવે સાવધાના I. ભવિ પ્રાણિને દેશના દેશ કાળે, સદા અપ્રમત્તા યથા સૂત્ર આલે, જિકે શાસનાધાર દિગદંતિ કલ્યા, જર્ગે તે ચિરંજીવ જો શુદ્ધ જલ્પા
ઢાળ ગુણ છત્રીસેં દીપતા, પાળે પંચ આચારો રે, જિન મારગ સાચો કહે, યુગપ્રધાન જયકારો રે, આચાર્ય પદ વંદીએ. તેવા
સારણ વારણ ચોયણા, પડિચોયણા ચઉ શિક્ષા રે,
ભવ્યજીવ સમજાવવા, દેવાને તે દક્ષા રે... આચાર્ય... રા જિનવર સૂરજ આથમ્યા, પ્રત્યક્ષ દિપક જેહા રે, સકલ ભાવ પરગટ કરે, જ્ઞાનમયી જસુ દેહા રે... આચાર્ય. ૩|
વિધિશું પૂજા સાચવે, ધ્યાવે નિજ હિત જાણી રે, પાવે લઘુત્તર કાલમાં, આચારજ પદ પ્રાણી રે.... આચાર્ય. ૪
શ્લોક સ્થાપયામિ તતઃ સૂરીન, દક્ષિણ સ્મિન દલેડમલે ચરતઃ પંચધાચાર, ષટરિંશ સગુૌર્યતાનું
- 540

Page #525

સૂરીનું સદાચારારતાં સારાનાચારયંતઃ સ્વપરાન્યથેષ્ટમ્ ઉગ્રોપસર્ગક નિવારણાર્થ, અભ્યર્ચયાખ્યક્ષત ગંધ ધૂપૈ: . મંત્ર : ૩ હીં સૂરિભ્યો નમ:
ઉપાધ્યાય પદની પૂજા
દુહો ગુણ અનેક જગે જેહનાં, સુંદર શોભિત ગાત્રા વિક્ઝાય પદ અરચીયેં, અનુભવ રસનું પાત્ર છે
છંદ સુત્તન્ય વિત્યારણ પરાણે, નમો નમો વાયગ કુંજરાણું, નહિ સૂરિ પણ સૂરિગણને સહાયા, નમુ વાચક ત્યક્ત મદમોહ માયા વળી દ્વાદશાંગાદિ સ્વાર્થ દાને, જિકે સાવધાના નિરુદ્ધાભિમાને છે ઘરે પંચને વર્ગ વર્ગિત ગુણીધાઃ પ્રવાદિ દ્વિપોચ્છેદને તુલ્ય સિંધા ગુણી ગચ્છ સંધારણે સ્તંભ ભૂતા, ઉપાધ્યાય તે વંદિયે ચિત્ત પ્રભૂતા |૧||
ઢાળ દ્વાદશાંગી વાણી વદે, સૂર અર્થ વિસ્તારે રે, પંચવર્ગ ગુણ જેહનાં, સમિતિ ગુમિ નિત્ય ધારે રે, શ્રી વિઝાય વંદિએ.. તેવા દાયક આગમ ભાવના, ભેદભાવ યુત્ત સારી રે,
મૂરખ કુ પંડિત કરે, જગત જંતુ હિતકારી રે..... શ્રી... રા શીતલ ચંદ કિરણ સમી, વાણી જેહની કહિએ રે, તે ઉવન્ઝાય પૂજતાં, અવિચલ સુખડાં લહીએ રે....શ્રી.... ૩
દ્વાદશાંગ ગ્રુતાધારાનું શાસ્ત્રાધ્યયન તત્પરાનું
નિવેશયામ્યુપાધ્યાયાન, પવિત્રે પશ્ચિમે દલે ૧ શ્રી ધર્મશાસ્ત્રાસ્થનિશ પ્રશાંત્યે, પઠયત્વચાનપિ પાઠયંતિ
અધ્યાપકસ્તાનપરાજ઼ પટે, સ્થિતાપવિત્રાપરિ-પૂજ્યામિ તેરા મંત્ર - ૩૦ હીં ઉપાધ્યાયેભ્યો નમઃ |
544 -

Page #526

સાધુ પદ પૂજા દુહો
મોક્ષ મારગ સાધન ભણી, સાવધાન થયા જેહ । તે મુનિવર પદ વંદતા, નિર્મળ થાયે દેહ ॥
છંદ
સાહૂણ સંસાહિય સંજમાણં, નમો નમો શુદ્ધ યાદમાણં કરે સેવના સૂરિ વાયગ ગણિની, કરુ વર્ણના શી તેહ મુનિની સમેતા સદા પંચ સમિતિ ત્રિગુપ્તા, ત્રિગુપ્તે હિ કામભોગેષુ લિમા વળી બાહ્ય અત્યંતરે ગ્રંથી ટાળી, હુયે મુક્તિને યોગ્ય ચારિત્ર પાળી, શુભાષ્ટાંગ યોગે રમે ચિત્તવાળી, નમું સાધુને તેહ નિજ પાપ ટાળી
ઢાળ
સકલ વિષય વિષ વારીને, આતમ ધ્યાને રાતી રે,
ઉપશમ રસમાં ઝીલતાં, નિજ ગુણ જ્ઞાને માતી રે, હિત ધરી મુનિ પદ વંદીએ... ।।૧।। રત્નત્રયી આરાધતાં, ષટ્કાયા પ્રતિપાલે રે
પંચેદ્રિય જીપે સદા, જીનમારગ અજવાલે રે... ગુણ સત્તાવીશ અલંકર્યા રે, પંચ મહાવ્રત ધારી રે, દ્વાદશ વિધિ તપ આદરે, ચિદાનંદ સુખકારી રે...
નવવિધ બ્રહ્મચારિજ ધરે, કર્મ મહાભય જીત્યા રે
એહવા મુનિ ધ્યાવે સદા, તે નર જગત વિદીતા રે... હિતધરી.. ॥૪॥
હિતધરી.. ॥૨॥
હિતધરી... ॥૩॥
શ્લોક
વ્યાખ્યાદિ કર્મ કુર્વાણાન્, શુભ ધ્યાનૈક માનસાન્ ઉદકત્ર ગતાન્નિત્ય, સાધૂન્ વંદામિ સુવ્રતાન્ વૈરાગ્યમંત ધારયતિ પ્રસિદ્ધ, સત્યં તપો દ્વાદશધા શરીરે
119 11
યેષા મુદક પત્ર ગતાન્ પવિત્રાન્ સાધૂન્ સદા તાન્ પરિપૂજ્યામિ ॥૨॥ મંત્ર - ૐ હૌં સર્વસાધુભ્યો નમઃ ।
દર્શન પદ પૂજા દુહો
જિનવર શુદ્ધ નય તત્ત્વતણી પરતીત ।
તે સમ્યગ દર્શન સદા, આદરિએ શુભ રીત ॥
(545)

Page #527

છેદ જિગૃત તત્તે સુઈ લાખણમ્સ, નમો નમો નિમ્મલ દંસણસ્સ... વિપરીયા સહઠ વાસના રુપ મિથ્યા, ટળે જે અનાદિ અ છે જેમ પથ્યા જિનોકિતે હવે સહજથી સધ્યાન, કહીએ દર્શન તેહ પરમં નિધાન, વિના જેહથી જ્ઞાનમજ્ઞાન રૂપ, ચરિવં વિચિવું ભયારણ્ય ફૂપ પ્રકૃતિ સાત ઉપશમ ક્ષયે તેહ હોવે, તિહાં આપ રૂપે સદા આપ જોવે
ઢાળ. સુગુરુ સુદેવ સુધર્મની, સદહણા ચિત્ત ધરીએ રે, સાત પ્રકૃત્તિનો ક્ષય કરી, યાયિક સમકિત વરીએ રે, દરિસણ પદ નિત્ય વંએિ. /// ઇણ વિણ જ્ઞાન નિષ્ફળ કહ્યું, ચારિત્ર નિષ્ફલ જાયે રે, શિવસુખ એ વિણ ના મીલે, બહુ સંસારી થાએ રે... દરિસણ. II સડસઠ ભેદે શોભતું, અજરામર ફળ દાતા રે જે નર પૂજે ભાવશું તે પામે સુખશાતા રે.... દરિસણ.. ૩
શ્લોક જિનેન્દ્રોકત માં શ્રદ્ધા, લક્ષણં દર્શન થજે ! મિથ્યાત્વમથન શુદ્ધ, ન્યસ્તમીશાન સદલે ! મંત્ર : ૐ હીં સમન્ દર્શનાય નમઃ |
જ્ઞાનપદ પૂજા
સમમ પદ શ્રી જ્ઞાનનું, સિદ્ધચક તપમાંહિ | આરાધી જે શુભ મને, દિન દિન અધિક ઉચ્છહિ !
છંદ અન્નાહ સંમોહ તમોહરમ્સ, નમો નમો નાણ દિવાયરલ્સ હવે જેહથી જ્ઞાન શુદ્ધ પ્રબોધે, યથાવરણ નાસે વિચિત્રાવબોધ, તિણે જાણીએ વસ્તુ પડુ દ્રવ્ય ભાવા, ન હોવે વિતથ્ય નિજેચ્છા સ્વભાવાહોવે પંચ મત્યાદિ સુજ્ઞાન ભેદે, ગુરુપાસ્તિથી યોગ્યતા તેહ વેદે, વળી જોય હેય ઉપાદેય રુપે, લહે ચિત્તમાં જેમ ધ્રાંત પ્રદિપે છે
-546

Page #528

ઢાળ
ભક્ષ અભક્ષ વિચારણા, પયારેય નિર્ધારો રે, કૃત્ય અકૃત્યને જાણીએ, જ્ઞાન મહા જયકારો રે જ્ઞાન નિરંતર વંદિએ. ૧.
જ્ઞાન વિના જયણા નહિ, જયણા વિણ નહિ ધર્મો રે,
ધર્મ વિના શિવસુખ નહિ, તે વિણ ન મટે ભમો રે.. જ્ઞાન.. ર. પાંચ પ્રકાર છે જેહનાં, ભેદ એકાવન તીસો રે, જાણીને પૂજે સદા, તે લહે કેવલ ખાસો રે... જ્ઞાન.. ૩
શ્લોક અશેષ દ્રવ્ય પર્યાય, રુપમેવાવભાસકમ / જ્ઞાનમાàય પત્રસ્ય, પૂજ્યામિ હિતાવહમ | મંત્ર હીં જ્ઞાનેભ્યો નમઃ | ચારિત્ર પદ પૂજા
( દુહો અષ્ટમ પદ ચારિત્રનું, પૂજો ઘરી ઉમેદ | પૂજત અનુભવ રસ મીલે, પાતક હોય ઉચ્છેદ છે.
છંદ આરહિપાખંડિયસક્રિયમ્સ, નમો નમો સંયમ વરિયલ્સ વળી જ્ઞનફળ ચરણ ધરીયે સુરંગે, નિરાસંસત દ્વાર રોધે પ્રસંગે ભવોભોધિ સંતારણે યાન તુલ્ય, ધરું તેહ ચારિત્ર અપ્રાપ્ત મૂલ્ય હવે રૂ મહિમા થકી રંક રાજા, વળી દ્વાદશાંગી ભણી હોય તાજા, વળી પપરુપોપિ નિઃપાપ થાય, થઈ સિદ્ધ તે કર્મનો પાર જાયે જરા
ઢાળ
સર્વહિતિ, દેશવિરતિથી અણગાર સાગારી રે, જય થાવો સદા, તે ચારિત્ર ગુણધારી રે.. ચારિત્રપદ નિત વંદિએ.. ૧
ટખંડ સુખ તછ આદર, સંયમ શિવસુખ દાયી રે,
તત્તર ભેદ જિન કહો, તે આદરિયે ભાઈ રે... ચારિત્ર. મારા તત્ત્વમણ તસ મૂલ છે, સકલ આશ્રવનો ત્યાગી રે, વિીિ સેંતી પૂજન કરે, ભાવ ધરી વડભાગી રે... ચારિત્ર... ૩
-
- 547 -
-

Page #529

બ્લોક સામાયિકાદિભિ ભેદચારિત્ર ચારુ પંચધા સંસ્થાપયામિ પૂજાથે પત્રે હિ નૈઋતે કમાત ! મંત્ર : ૩ હીં સમ્યમ્ ચારિત્રાય નમઃ |
તપ પદ પૂજા ( દુહો કર્મકાઇ પ્રતિ બાળવા, પ્રત્યક્ષ અગ્નિ સમાન ! તે તપપદ પૂજે સદા, નિર્મલ ધરીએ ધ્યાનઃ |
છંદ કમ્મદુમોભૂલણ કુંજર્સી, નમો નમો તિવ્ય તવોલરસ્સા ત્રિકાલીકપણે કર્મ કષાય ટાળે, નિકાચિત પણે બાંધ્યા તેહ બાળે, કહ્યું તેહ તપ બાહ્ય આંતર દુ ભેદે, ક્ષમા યુક્ત નિર્દેતુ ધ્યાન છેદે હવે જાસ મહિમા થકી લબ્ધિ સિદ્ધિ, અવાંછિકપણે કર્મ આવરણ શુદ્ધિ તપો તેહ તપ જે મહાનંદ હેતે, હવે સિદ્ધિ સિમંત્તિની નિજ સકેતે
ઢાળ નિજ ઇચ્છા અવરોધીએ, તેહિ જ તપ જિન ભાખ્યું રે, બાહ્ય અત્યંતર ભેદથી, દ્વાદશ ભેદે દાખ્યું રે... અનુપમ તપપદ વંદીએ આવા
તદભવ મોક્ષગામીપણું, જાણે પણ જિનરાયા રે,
તપ કીધા અતિ આકરાં, કુત્સિત કર્મ ખપાયા રે. અનુપમ.. તેરા કર્મ નિકાચીત ક્ષય હવે, તે તપને પરભાવે રે, લબ્ધિ અઠાવીસ ઉપજે, અષ્ટ મહાસિદ્ધિ પાવે રે. અનુપમ. સા.
એહવું તપ પદ ધ્યાવતા, પૂજતાં ચિત્ત ચાહે રે, અક્ષય ગતિ નિર્મળ લહે, સહુ યોગિંદસ રાહે રે... અનુપમ... II
બ્લોક દ્વિધા દ્વાદશધા ભિન્ન, પૂતે પગે તપશ્ચર્યા ! સંસ્થાપયામિ ભક્તપાત્ર, વાયવ્ય દિશિ શર્મદમ |
મંત્ર : ૐ હીં સમ્યમ્ તપસે નમઃ |
548.

Page #530

કળા
ઈમ નવપદ ધ્યાવે, પરમાનંદ પાવે, નવમે ભવ શિવજાવે, દેવ નરભવ પાવે, જ્ઞાનવિમલ ગુણ ગાવે, સિદ્ધચક પ્રભાવે, સર્વ દુરિત શમાવે, વિશ્વ જયકાર પાવે. અરિહંત સિદ્ધ આચાર્ય વિન્ઝાય સાધુ દંસણ નાણ એ, ચારિત્ર તપ નવપદ થકી, ઈહાં સિદ્ધચક પ્રમાણ એ શ્રીપાલ રાજા સુખ તાજા, લહ્યા સિદ્ધચક ધ્યાન સે ભવિજન ભજો નિજ લાભ જાણી, હિયે આણી ભાવ સે ઈયે નવપય સિધ્ધિ, લદ્ધિ વિજજા સમિદ્ધિ. પડિય સરવર્ગો, તિરેહા સમગ્ગ, દિસિવઈ સુર સારં, ખોણિ પીઢાવયાર તિજય વિજયચક્ક, સિદ્ધચકં નમામિ નિઃસ્વેદત્રાદિ દિવ્યાતિશયમાયતનાન્ શ્રી જિનેંદ્રાન્સસિદ્ધાન્ સમ્યકત્વાદિ પ્રકૃણાસ્ટ ગુણગણભૂદાચાર સારાંશ્ચ સૂરીનું શાસ્ત્રાણિ પ્રાણિ રક્ષા પ્રવચન રચના સંદરાપ્યાદર્શિત સ્તત્સિદā પાઠકાનાં યતિપતિ સહિતાનર્ચયામ્યર્થ દાનૈઃ ઇથમષ્ટ દલ પર્વ પૂરયેટીંદાદિભિઃ સ્વાહાતૈ:, પ્રણવાધેશ્વ, પદૈર્વિઘ્ન નિવૃત્તયે છે હીં પંચ પરમેષ્ઠિને સમ્યગ જ્ઞાનાદિ ચતુરન્વિતેભ્યો નમઃ | ઇતિ લઘુ નવપદ પૂજા સમાસ-૧ બુદ્ધિસાગરસૂરિજી કૃત લઘુ નવપદ પૂજા
અરિહંત પદ પૂજા
( દુહો પરમ પ્રભુ પરમાતમા, પરબ્રહ્મ મહાવીર, શાસનપતિ અરિહંત જિન, સર્વધર, મહાધીર
વંદી, પૂજી, ધ્યાઈને, નવપદ પૂજા સાર, રચું સ્વપર હિતકારણે, આત્મશુદ્ધિ કરનાર ૨. તીર્થંકર સર્વે પ્રભુ, અહંતપદમાં સમાય ચાર નિક્ષેપ જાણતાં, પૂજે શિવસુખ થાય છે .
- 549--
||૧||

Page #531

ઢાળ (રાગ : સૌરઠ..) અરિહંત દ્રવ્યભાવ સુખકારી, સાચી લાગી અરિહંત યારી, શુદ્ધાતમ ઉપકારી, અરિહંત યારી.. ચોત્રીશ અતિશય ધારી જિનેશ્વર, બાર ગુણે જયકારી, પાવીશ વાણી ગુણનાં ધારક, તીર્થંકર હિતકારી... અરિહંત... II
સંઘ ચતુર્વિધ તીરથ સ્થાપક, કેવલ જ્ઞાની વિહારી, વિશ્વોદ્ધારક કર્મ સંહારક, શુદ્ધાનંદના ધારી... અરિહંત.. II તુજ પર પૂરણ પ્રીતિ પ્રગટી, કો થી ન ઉતરે ઉતારી, નિશ્ચયથી અરિહંત નિજાતમ, જાણું ઉપયોગે ધારી... અરિહંત.. tia
સત્તાવ્યક્તિ ભાવે અરિહંત, નિશ્ચય નય વ્યવહારી,
બુદ્ધિસાગર અરિહંત આતમ, શુદ્ધ બુદ્ધ અવિકારી... અરિહંત.... ૪ મંત્ર : ૐ હીં પરમ અહંત પદ પૂજાથે જલ યજામહે સ્વાહા
સિદ્ધપદ પૂજા
દુહો પૂજું પ્રભુ ભાવથી, સિદ્ધ સદા જયકાર
અષ્ટગુણી પરમાતમા, એકત્રીંશ ગુણ આધાર ૧ અનંત જ્યોત ઝળહળે, અનંત આનંદ ધામ,
નિરાકાર પરબ્રહ્મને, હો ઉપયોગ પ્રણામ
ઢાળ (રાગ : આશાવરી) નિરંજન સિદ્ધપ્રભુ સુખકારી, કર્મરહિત જયકારી.... નિરંજન.. સાયિક નવ લબ્ધિ ગુણધારી, નિરાકાર નિર્ધારી, અનંત જ્યોત ઝળહળતા વિભુ, પૂર્ણાનંદી અપારી... નિરંજન.. ||૧||
અલખ અરૂપી જન્મ મરણ નહીં, ગુણ પર્યાયા ધારી, શુદ્ધાતમ પરબ્રહ્મ અખંડિત, અવિનાશી અવિકારી... નિરંજન.. III સકલ સિધ્ધને વંદુ પૂજું, શુદ્ધોપયોગ સમારી, સત્તાએ નિજ આતમ સિદ્ધ છે, સમરતાં સુખ ભારી... નિરંજન... ૩. સમ્યગ દર્શન જ્ઞાન ચારિત્રનાં, શુદ્ધોપયોગે વિહારી,
બુદ્ધિસાગર સિદ્ધ સ્વયં હૈ, પામે શિવ નરનારી.... નિરંજન... જા. મંત્ર : ૩ હીં સિદ્ધપદ પૂજાથે જલ, યજામહે સ્વાહા
- 550

Page #532

આચાર્ય પદ પૂજા
( દુહો દ્રવ્ય ભાવ વ્યવહારથી, નિશ્ચયથી સૂરિરાજ | વંદતાં પૂજતાં ધ્યાવતાં, પ્રગટે શિવ સામ્રાજ્ય છે
ઢાળ (રાગઃ બિરુઓ અથવા પીલુ) વંદુ પૂજ સૂરિવર રાગે, જ્ઞાનાદિક ગુણ અંતર જાગે, છત્રીશ છત્રીશી ગુણગણ મંડિત, સમભાવે વર્તે વૈરાગ્ય... વંદુ. ૧
ધર્મનાં રક્ષક ધર્મ પ્રવર્તક, જેહથી મોહની દૂર ભાગે,
દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાલ ભાવને જાણે, વિષયોમાં નહિ વર્તે રાગે.. વંદુ. મેરા જિનવાણીનો અર્થ જણાવે, દ્રવ્યને ભાવથી વર્તે ત્યાગે, જ્ઞાની ધ્યાની યોગી સબૂરા હાલે આતમગુણનાં બાગે.. વંદુ.. ૩ નિશ્ચયથી સૂરિવર નિજ આતમ શુદ્ધ પરિણતિ ભાવમાં લાગે,
બુદ્ધિસાગર બ્રહ્મસૂરિ ઘટ પ્રગટતા જયડંકો વાગે.... વંદુ. ૪ મંત્ર : ૩ હીં આચાર્યપદ પૂજાથે જલં યજામહે સ્વાહા
ઉપાધ્યાય પદ પૂજા
દુહો
દ્રવ્ય ભાવ વાચક નમું, પૂજ જગ હિતકાર | જ્ઞાની પંચ મહાવ્રતી સેવંતાં સુખકાર છે
8ળ (રાગ : આજ સખી મુજ હાલમાં, મનમંદિર આયે..) વાચકપદને વંદીએ, પૂજીએ જયકારી, વાચક સેવાભક્તિથી, નિજશુદ્ધિ થનારી.... વાચક. ૧.
દ્રવ્ય ક્ષેત્રકાલભાવથી વર્તે જયકારી,
નિશ્ચય દષ્ટિ દિલ ધરી, વર્તે વ્યવહારી.. વાચક. રા ધર્મશાસ્ત્ર પાઠક પ્રભુ, વિશ્વજીવોપકારી.... આતમ ઉપયોગે રહે, બ્રહ્મ વાચકધારી.... વાચક. ૩ નિશ્ચય વાચક આતમા, પચ્ચીશ ગુણધારી,
બુદ્ધિસાગર ધર્મનાં-વાહક હિતકારી.... વાચક. ૫૪ મંત્ર : ૩ હીં પરમ વાચક૫દ પૂજાથે જલ યજામહે સ્વાહા. : -
-531

Page #533

સાધુપદ પૂજા ચઉનિક્ષેપે સાધુપદ, ક્ષેત્રકાલ અનુસાર ! વંદતાં સેવતાં પૂજતાં, ધ્યાતાં શર્મ અપાર છે
ઢાળ (રાગ : મેરુશિખર —વરાવે હો સુરપતિ...) સાધુ સદા ઉપકારી હો જગમાં સાધુ સદા ઉપકારી વ્યવહારથી જે પંચાચારી, પંચ મહાવ્રતધારી સાધુ સંગતની બલિહારી, તેથી તરે નરનારી... હો જગમાં.. ના દ્રવ્યાદિક પ્રતિબંધ નિવારી, રાગને રોષ સંહારી,
વ્યવહારથી વ્યવહારે વર્તે, નિશ્ચય ઉપયોગધારી... હો જગમાં. રા. સાધુસંતની સેવા કરીએ, દોષની દષ્ટિ નિવારી, વેષાચારથી અનંત ઉત્તમ, ગુણ લેજો નરનારી... હો જગમાં.... ૩
આતમ તે સાધુ પરમાતમ, ઉપયોગે લ્યો ધારી,
બુદ્ધિસાગર સાધુ સેવા, અનંતગુણી ગુણકારી.... હો જગમાં.. ૪ મંત્ર : ૩ હીં પરમ સાધુપદ પૂજાથે જલ યજામહે સ્વાહા
દર્શન પદ પૂજા
દુહો સમ્યગ દર્શન પદ નમું, પૂજુ ધ્યાવું સત્ય |
સમ્યગ દર્શન પામતાં, સક્લાં ધર્મનાં કૃત્ય છે ઢાળ (રાગ : નિશાની કહા બતાવું રે–એ લચ...) અનુભવ દર્શન પામો રે, ગુરુગમથી નરનાર.... અનુભવ... દેવગુરુને ધર્મની રે, શ્રદ્ધા પ્રીતિ થાય સડસઠ બોલે અલંકર્યું રે, પ્રગટે દિલમાં જણાય. અનુભવ... ૧|| દ્રવ્ય ભાવ વ્યવહારથી રે, નિશ્ચય સમકિત જાણ,
સાત નયોથી જાણતાં રે, રહે નહિં અજ્ઞાન.... અનુભવ... તેરા દર્શનશાન ચારિત્રની રે, એક પરિણતિ થાય, નિશ્ચયદર્શન આતમા રે, શુદ્ધોપયોગે સુહાય. અનુભવ.... I.
સમ્યગદર્શન પામતાં રે, નિશ્ચય મુક્તિ થાય,
બુદ્ધિસાગર આતમા રે, પરમાતમ પદ પાય. અનુભવ... II૪ મંત્ર - ૩ હીં પરમ દર્શનાર્થે જલ યજામહે સ્વાહા
-5520

Page #534

જ્ઞાનપદ પૂજા
દુહો દ્રવ્યભાવથી જ્ઞાનને, વંદુ પૂજે વેશ સમ્યગજ્ઞાનને પામતાં, નાસે સઘળાં કલેશ |
ઢાલ (રાગ : માલવી ગોડી...) સમ્યગ જ્ઞાન લહો નર નારી, નહિ કોઈ જ્ઞાન સમાન રે, જ્ઞાની થાસોચ્છવાસમાં કર્મને, ટાળી લહે નિર્વાણ રે.... સમ્યગ... II
મતિ મૃત અવધિને મન:પર્યવ, કેવલ પાંચમું જ્ઞાન રે દર્શન પામે મતિ શ્રત ભાવથી, સમ્યગજ્ઞાન પ્રમાણ રે.. સમ્યગ.... તેરા આતમ અનુભવ જ્ઞાનોપયોગે, ક્ષણમાં મુક્તિ સોહાય રે, જ્ઞાન વિના કોઈ ધ્યાન ન પાવે, જ્ઞાન આનંદ થાય રે... સમ્યગ..... ૩
સ્વપર પ્રકાશક જ્ઞાન તે આતમ, ગુણ ગુણીરુપ પ્રમાણ રે,
બુદ્ધિસાગર આતમ જ્ઞાને, પ્રગટે કેવલજ્ઞાન રે...... સમ્યગ... I૪. મંત્ર : ૩ હીં પરમ જ્ઞાનાર્થ જલં યજામહે સ્વાહા
ચારિત્ર પદ પૂજા
દુહો દ્રવ્યભાવથી ચારિત્રથી, આતમશુદ્ધિ થાય |
પ્રગટે પરમાનન્દતા, આતમ સિદ્ધિ સુહાય | ઢાળ (રાગ : કીજીએ કીજીએ કીજીએ પ્રભુ નિર્મલ દર્શન કીજીએ..) પામીએ પામીએ પામીએ, શુદ્ધ ચારિત્રપદને પામીએ, વામીએ વામીએ વામીએ, મોહભાવને દૂરે વામીએ.... પામીએ... ૧
વ્રત વેષ તપ જપ ત્યાગાચારથી, દ્રવ્યચારિત્રમાં જામીએ,
સમપરિણામે આત્મોપયોગે, ભાવચરણ વિશ્રામીએ... પામીએ.. III દ્રવ્ય તે ભાવનું કારણ જાણો, ભાખ્યું મહાવીર સ્વામીએ, જડવિષયોમાં રાગને દેશી, પરિણતિ થકી વિરામીએ.. શુદ્ધ. Iકા
આત્મસ્વભાવે રમવું ચરણ છે, ચારિત્રીને શિર નાખીએ, ચારિત્રમાં અપાઈ જાતાં, પૂર્ણાનજે આરામીએ..
આરામીએ.... શુદ્ધ.... ૪ વ્યવહાર નિશ્ચય ચારિત્ર વરવા, ગુરુ ગમ જ્ઞાનને પામીએ,
553

Page #535

બુદ્ધિસાગર આતમ આનંદ, પ્રગટ ચારિત્ર પ્રણામીએ.. શુદ્ધ... પા મંત્ર : ૐ હીં પરમ ચારિત્રપદ પૂજાથે જલ યજામહે સ્વાહા
તપપદ પૂજા દુહો : દ્રવ્યભાવથી તપ તપે, આઠે કર્મ વિનાશ ! જ્ઞાન અને નિષ્કામથી, થાવે શિવપુર વાસ છે
ઢાળ (રાગ : ધ્રુવપદ કાફી...) મહાવીર ! તપગુણની બલિહારી, તપગુણની બલિહારી... મહાવીર... તપથી લબ્ધિઓ પ્રગટે ભારી, મનડું બને અવિકારી, સુખદુઃખમાં સમભાવતાં ધારી, અહંપણું ન લગારી. મહાવીર... III
બાહ્ય અત્યંતર તપ જયકારી, પુદગલની નહિ યારી,
રાગ-દ્વેષની વૃત્તિ સંહારી, પર પરિણતિ પરિહારી. મહાવીર. આર. ધન્ય ધન્ય વીર જગજયકારી, સહ્મા પરિષહ ભારી, પ્રગટાવ્યું ઘટમાંહી કેવલ, વંદુ વાર હજારી.. મહાવીર. ૧૩
તપ તે આતમ નિશ્ચય ધારી, તપસો નરને નારી બુદ્ધિસાગર શુદ્ધાતમ રસ-સ્વાદ લલ્લો તપધારી મહાવીર૪
કળશ
ગાઈ ગાઈર નવપદની પૂજા ગાઇ, વીરપ્રભુની પટ્ટ પરંપરા, શ્વેતામ્બર સુખદાયી
તપગચ્છ હિરવિજય સૂરી, જયગુરુ પટ્ટપરંપરા આઈ રે... નવ.. !ારા નેમિસાગર રવિસાગર ગુરુ, સુખ સાગર ગુરુ ધ્યાયી નવપદ પૂજા રચતા રુદ્ધિ, વૃદ્ધિ કીર્તિ સુહાઈ રે. નવ.. આવા
ઘટ ઘટ નવપદ ઋદ્ધિ સિદ્ધિ, સત્તાએ રહી છે સુહાઈ,
બુદ્ધિસાગર પૂર્ણાનન્દની, પ્રગટી ઘટમાં વધાઇ રે. નવ.. II મંત્ર : ૩ હીં પરમ તપ પદ પૂજાથે જલ યજામહે સ્વાહા
બુદ્ધિસાગરસૂરિજી કૃત નવપદ પૂજા અરિહંત પદ પૂજા
કહી નમું સ્તવું અરિહંતને, ગેય, ધ્યેય અરિહંત પ્રાપ્ય પ્રભુપદ એહ છે, જેનાં રાગી સંત ૧
-554 -

Page #536

વિશસ્થાનકમાં કોઇ પણ, એકારાધન યોગ
તીર્થંકર પદ સંપજે, અનંત પુણ્યનો ભોગ પર ત્રીજે ભવ આરાધના, અરિહંત આદિ થાય, શુભ ઉચા પરિણામથી, અહંત પદ બંધાય તેવા
સર્વ જીવો ઉદ્ધારવા, ધર્મી કરવા કાજ ઉત્કૃષ્ટ પરિણામથી, બાંધે પદ જિનરાજ તીર્થંકર પદ પરમાત્મા, ત્રણકાલનાં જેહ અરિહંત તે સર્વ છે, ઘાતી હણ્યાથી એહ પા
ઢાળ.
શ્રી અરિહંત પદ ગાઈએ, ધ્યાઈજે સુખકાર રે, અરિહંત જેવા થાઈએ, દોષ રહે ન લગાર રે, શ્રી અરિહંત પદ ગાઈએ. તેવા નામ ઠવણ દ્રવ્ય ભાવથી, અરિહંત ગાતાં ધ્યાતાં રે,
આતમ અરિહંતપદ વરે, કર્મ સકલ દૂર જાતાં રે.... શ્રી... વિશસ્થાનકને સેવતાં, દ્રવ્યભાવથી ભાવે રે, તીર્થકર કર્મબંધ એ, પૂર્વ ત્રીજો ભવ થાવે રે. શ્રી.. ૩ વિશસ્થાનક મય આતમા, ભાવથી હર્ષોલ્લાસે રે,
ઉજવલ શુભ પરિણામથી, અહંત પદવી પ્રકાશે રે.... શ્રી... I૪ અરિહંત નામનાં જાપથી, સ્થાપનામાં પ્રભુ ધ્યાવે રે, દ્રવ્ય-ભાવ બેભેદથી, આતમ જિનવર ગાવે રે... શ્રી. પણ
તીર્થકર નામકર્મને, આતમ જ્યારથી બાંધે રે,
દ્રવ્યતીર્થંકર ત્યારથી, ક્ષીણમોહી ગુણ સાધે રે.. શ્રી.. જન્મ થકી ત્રણ જ્ઞાન છે, મતિ મૃત અવધિ પ્રમાણો રે, ચોથું દીક્ષા ગ્રહે કે, મન:પર્યવ દિલ જાણો રે. શ્રી....
ગુણસ્થાનક ચોથા થકી, બારમા પર્યત જાણો રે, દ્રવ્યથી તીર્થંકરપણું, આલંબન શુભ આણી રે. શ્રી. ૮. ઉપશમ ક્ષયોપશમ અને, ક્ષાયિક સમકિત ભાવે રે, ચરણમાં ક્ષયોપશમ પણું, દ્રવ્ય તીર્થંકર દાવે રે... શ્રી. પેલા
ભાવથી તીર્થંકર પ્રભુ, સમવસરણમાં સોહે રે,
સાયિક નવલબ્ધિ ઘણી, ભવ્યોનાં મન મોહે રે..શ્રી.. ૧૦ અંતર સાયિક ભાવ છે, ઔદદિક કર્મો પ્રવર્તે રે, આત્મપણું પરિણામથી, આરાધીએ શુભ રીતે રે... શ્રી.. ૧૧
655

Page #537

પ્રારબ્ધ કર્મ અઘાતિયાં તીર્થંકર ભોગવતાં રે,
જીવનમુક્ત જિનેશ્વરા, ધ્યાતાં કર્મો ટળતાં રે... શ્રી. ૧૨ા બાર ગુણે પ્રભુ શોભતાં, વિશ્વોદ્ધારક દેવા રે, અસંખ્ય દેવોને દેવીઓ, કરતી પ્રભુની સેવા રે... શ્રી ... ૧૩ નિશ્ચય અરિહંત આતમા, રાગદ્વેષને હણતાં રે,
ક્ષયોપશમ ઉપશમ ક્ષયે, શુદ્ધતમ પદ વરતાં રે. શ્રી . ૧૪|| વીર જિનેશ્વર ઉપધિશે, આતમ અરિહંત દેવા રે, બાહિરમાં મુંઝો નહિ, નિજ નિજની દિલસેવા રે. શ્રી.... ૧પો નિશ્ચય સમકિત ચરણથી, આપોઆપ પ્રકાશે રે,
અસંખ્ય યોગનો જે પતિ, આતમજ્યોતિ વિલાસે રે. શ્રી..... ૧૬ શુદ્ધ બ્રહ્મ નિજાતમા, અસંખ્ય પ્રદેશી પોતે રે, સેવા ભક્તિ જ્ઞાનથી, પ્રગટે અનતી જયોતે રે... શ્રી... I૧૭.
આતમ તે અરિહંત છે, પ્રેમ ગાવો બાવો રે, બુદ્ધિસાગર આતમા, અનંત આતમ પાવો રે... શ્રી... ૧૮
કાવ્ય અત્પદ નૌમિ ગુૌર્યત ચ, સ્વાભાવિક શુદ્ધ મનન્તરુપમ પૂજ્ય પરબ્રહ્મ જિનેશ્વર ચ, દ્રવ્યણ ભાવેણ ચ પૂજ્યામિ ! મંત્ર : ૩ હીં અહ પરમેશ્વરાય સર્વ દેવાધિદેવ પૂજિતાય ચ શ્રીમતે જિનેન્દ્રાય, જલ, ચંદન, પુષ્પ, ધૂપ, દીપ, અક્ષત, તસ્કુલ, નૈવેદ્ય, ફલ, યજામહે સ્વાહા !
સિદ્ધ પદ પૂજા
દુહો અરિહંત ઉપદેશથી જેહ જાણ્યા, નમું સિદ્ધ તે શુદ્ધ રુપે પ્રમાણ્યા,
અતઃ આદિમાં પૂજ્ય અરિહંત દેવા, પછીથી કરું સિદ્ધની શુદ્ધસેવા ના અનંતા થયાં સિદ્ધ થાશે અનંતા, પરબ્રહ્મ જ્યોતિ સ્વરુપી ભવંતા, પરિપૂર્ણ જ્ઞાને થયાં જેહ સિદ્ધા, અયોગી, અભોગી, અવેદી, પ્રબુદ્ધા રા
ઢાળ (રાગ : ત્રીજે ભવ વીસસ્થાનક તપ કરી...) કર્માતીત નિરંજન નિર્મલ, નિઃસંગી નિષ્કામી, સાપેક્ષાએ રુપી અરુપી, વર્તે આતમરામી રે... ભવિકા સિદ્ધ પ્રભુ આરાધો, આતમશુદ્ધિ સાધો રે... ભવિકા...
એક સમયમાં સર્વ દ્રવ્યનાં, ગુણ પર્યાયને જાણે, દેખે આનંદ ભોગે વર્તે, વર્તે આત્મિક પ્રાણે રે.... ભવિકા... નર |
556)

Page #538

દ્રવ્યથી સિદ્ધો શોભે અનંતા, સિદ્ધક્ષેત્રે પ્રસિદ્ધા, એક સિદ્ધને આશ્રયી આદિ, અનંતગુણ સમૃદ્ધા રે.... ભવિકા... ૩
અંતર રહિતને અજર જે, નહીં મન વાણી કાયા, સંસારી જીવોનાં જેઓ, અનંતભાગે સુહાયા રે... ભવિકા... ૪ સાયિક ભાવે સિદ્ધ થયાં છે, પુદગલ સંગથી ન્યારા, પરિણામિક ભાવે જીવનતા, જેહને નહિ આકારા રે. ભવિકા. પા
વર્ણ બંધ રસ સ્પર્શ રહિત છે, આપ સ્વરુપ રુપી,
પુદગલ રુપે જેહ અરુપી, વર્તે છુપારુપી રે.... ભવિકા... I૬ો આઠ કર્મનો નાશ કરીને, આઠ ગુણે જે શોભે, વ્યતિરેકી એકત્રીશ ગુણી જે, ભવિજનનાં મન શોભે રે.. ભવિકા.. પગ
અનંતગુણ પર્યાયે જેઓ, આર્વિભાવે સોહાવે, પ્રણમું ગાવું ધ્યાવું સિદ્ધો, મોહ ટળે સુખ થાવે રે. ભવિકા.. Iટા અનંત સિદ્ધની જ્યોતિમાંહિ, અનંતસિદ્ધો જ્યોતે, ત્રણ કાલમાં નિત્ય છે જેઓ, જીવે ભાવોદ્યોતે રે... ભવિકા... .! સિદ્ધસ્વરુપી આતમ ભાવી, સિદ્ધાનંદને પામે,
એક સમયમાં ઉર્ધ્વ ગતિથી સિદ્ધ સ્થાનમાં જામે રે.... ભવિકા. ૧૦ આત્મિક શુદ્ધ સમાધિ પ્રકટે, મુક્તિનું સુખ પ્રગટે, નિર્વિકલ્પ સમાધિ જ્ઞાને, સર્વાવરણો વિઘટે રે.... ભવિકા...૧૧
નામ સ્થાપના દ્રવ્યને ભાવથી, સિદ્ધો વંદો ધ્યાવો.
આપો આપ સ્વરુપ સિદ્ધો, પરમાનંદને પાવો રે. ભવિકા.. ૧૨ પ્રભુ મહાવીર ઉપદિશે, ત્રણ ભુવનનો રાણો રે, અનંતગુણ પર્યાયી છે, આતમા પ્રભુ ઘટ માનો રે... ભવિકા... ૧૩ નિજ આતમ તે સિદ્ધ છે, જીવ છે તે શિવ જાણો રે,
શુદ્ધોપયોગે આતમા, પરબ્રહ્મ પ્રમાણો રે. ભવિકા... ૧૪ આરોપિતા પુદગલ દશા, તેથી આતમ ન્યારો રે, શુદ્ધાતમ ઉપયોગથી, સિદ્ધ સ્વયં આધારો રે.. ભવિકા. ૧૫
અનંત જ્ઞાનાનન્દનો, આવિર્ભાવ સ્વભાવ રે બુદ્ધિસાગર આતમા, પરમેશ્વર નિજભાવે રે.... ભવિકા... ૧૬
G57)

Page #539

કાવ્ય વિરહિતાનપિ કર્યભિરષ્ટભિઃ સહજસિદ્ધ ગુણાટકધારિણઃ | સમયદેશપદાન્તરમપૃશ, સકલસિદ્ધિગતા૫રિપૂજયે || મંત્ર : ૩ હીં શ્રી પરમ પુરુષાય પરમેશ્વરાય, શ્રીમતે સિદ્ધાય જલાદિકં યજામહે સ્વાહા !
- આચાર્ય પદ પૂજા
* દુહો છત્રીસ છત્રીસી ગુણ વડે, સૂરિપદ સુખકાર,
ગાતાં પૂજતાં ધ્યાવતાં, સૂરિપણું નિર્ધાર III દ્રવ્ય ક્ષેત્રને કાલથી, ભાવથી સૂરિ મહંત,
તીર્થેશ્વર પાછળ પ્રભુ, રાજા શોભે સંત તેરા જિનશાસન સામ્રાજ્યમાં, સંઘ ચતુર્વિધ ભૂપ,
વર્તમાનમાં સંઘના, પ્રભુ જે ધર્મસ્વરુપ Imal
ઢાળ (રાગ : ધન્ય ધન્ય સંપ્રતિ સાચો રાજા.....) પ્રેમે પ્રણમુ શ્રી સૂરીશ્વર, જૈન ધર્મનાં ધોરી રે, ચાર પ્રકારે સંઘોન્નતિની જેનાં હાથમાં દોરી રે.... પ્રેમ.. II
સૂરીમંત્રનો જાપ કરે ને, ધર્માચાર પ્રચાર રે,
પંચાચારને પાળે પળાવે, સંઘનું શ્રેય વિચારે રે..પ્રેમ. ૨ દ્રવ્યાદિક અનુસાર વર્તે, સંઘને જે વર્તાવે રે, બત્રીશ ઉપમા જેને છાજે, ધર્મને રક્ષે ભાવે રે... પ્રેમે... ૩
ગૌણને મુખ્યપણે સહુ આશયે, સર્વ ધર્મ સમજાવે રે,
સર્વ નયોની સાપેક્ષાએ, સ્વાધિકાર જણાવે રે.. પ્રેમે.. ૪ દ્રવ્યભાવથી સર્વ સંઘની, પ્રગતિને ઉપદેશે રે, કાર્યો કરતાં નિર્લેપી થઈ, રહે ને મનમાં કલેશે રે.... પ્રેમ... II
ત્યાગી ગૃહસ્થી બન્ને સંઘને, ઉત્સર્ગને અપવાદે રે,
ધર્માચાર વિચાર જણાવે, આત્મિક સુખ આસ્વાદે રે.. પ્રેમ.. #દ ા તીર્થપતિ સમ સંપ્રતિકાલે, ધર્મ કરાવે બોધે રે, તીર્થંકર સમ આજ્ઞાકારક, સંઘને રહે અકોધે રે.. પ્રેમે.. ગા દ્રવ્યને ભાવથી સંઘજીવનને, શાસન ઉન્નતિ કાજે રે, જે કાલે જે ક્ષેત્ર કરવું, આજ્ઞા કરી જગ ગાજે રે.. પ્રેમ.. II
-558)

Page #540

પ્રતિરુપાદિક ચૌદ ગુણોનાં, ધારક યોગી જ્ઞાની રે, સમપ્રમુખ દશધર્મનાં ધારક, સમભાવીને ધ્યાની રે. પ્રેમ... છેલા
બાર ભાવના ચાર ભાવના, ભાવે વિકથા વારી રે,
ચાર અનુયોગને વર્તાવે, સર્વ પ્રમાદને વારી રે.....પ્રેમે.. ૧૦ કરવું કરાવવું ને અનુમોદવું, જે જે યોગ્ય તે કરતાં રે, ગાડરિયા પ્રવાહે ન ચાલે, સ્વતંત્રતા દિલ ધારે રે.. પ્રેમે. ૧૧
સૂત્રો શાસ્ત્રો ગ્રંથો આદિ, પરંપરા સહુ જાણે રે,
અનુભવથી એક નિશ્વયધારી, સંઘનું ઐકય જે માને રે. પ્રેમે.. I૧૨ નિશ્ચયને વ્યવહારે વર્તે, સંઘના ઐક્યને સાંધે રે, એવા આચારોને વિચારો, બોધિ ગુણોથી વાધે રે..... ૧૩
સારણ વારણ ચોયણને જે, પડિચોયણ ગુણધારી રે,
જે શ્રુતકેવલિ સ્વપર સમયના, જ્ઞાતા ગુણગણ ધારી રે.... પ્રેમ.. ૧૪ તીર્થકર સમ સૂરિ કરે તે ક્ષેત્રને કલ્પાનુસારે રે, ધર્માચારમાં જેહ સુધારો, કરતાં સ્વાધિકારો રે... પ્રેમે.. I૧૫ા
પડ્યા પડતા શુદ્ર પ્રભેદો, ટાળે ઉદાર વિચારે રે,
બાહ્ય રાજ્ય સમ ધર્મ રાજ્યનાં, ઉન્નતિ હેતુ ધારે રે... પ્રેમે. I૧૬ ચારનિક્ષેપે સૂરિવર પૂજો, વંદો ગાવો વ્યાવો રે, બુદ્ધિસાગર પરમ પ્રભુતા, પરમાનંદને પાવો રે.... પ્રેમે.. I૧૭.
આતમ તે આચાર્ય છે, ઉપાદાન સ્વભાવે રે,
લયોપશમને ઉપશમે, સાયિક ગુણગણ દાવે રે... આતમ... ૧૮ પૂજો વંદો ભાવથી, ગાવાને મન ધ્યાવો રે આત્મ સ્વભાવે સહજથી શુદ્ધોપયોગે સહાયે રે.. આતમ.. II૧૯ો
આતમનાં એકતાનથી, સર્વ શક્તિઓ ઉદ્ધસે રે, બુદ્ધિસાગર આતમા, સૂરિપદ ગુણથી વિકસે રે... આતમ.. ૨૦
કાવ્ય સ્વપરશાસ્ત્રરહસ્યનિવેદિનઃ ચરિતપંચવિધાચરણાનપિ, જિનસુધર્મધુરીણતયા સ્થિતાન, સકલ સૂરિવરાન પરિપૂલે છે મંત્ર : ૩ હીં શ્રી પરમ પુરુષાય પરમેશ્વરાય, શ્રીમતે સૂરિવરાય જલાદિકં યજામહે સ્વાહા |
559.

Page #541

ઉપાધ્યાય પદ પૂજા
દુહો પંચવિંશતિ સદ્ગણો, ઉપાધ્યાય ભગવંત,
ભણે ભણાવે શાસ્ત્રને, પૂજો વંદો અંત આવે છે. ગુણો અને આચારથી, આત્મશુદ્ધિ કરનાર ઉપાધ્યાય જગમાં થયો, યુવરાજા જયકાર
. ઉપાધ્યાયની ભકિતથી પ્રગટે દર્શન જ્ઞાન વાચંયમ પાઠક નમો, પૂજો ધરી એક્તાન ||૩||
ઢાળ (રાગ : સિદ્ધચકની સેવા કીજે...) ઉપાધ્યાયની સેવા કીજે, વિદ્યમાન સુખકારી, વિદ્યમાન પાઠકની ભક્તિ, કરતાં તરે નરનારી, ભવિજન સેવોજી, ત્યાગી સર્વ પ્રમાદ, લ્હાવો લેવો જી... ભવિ... I૧.
અંગ ઉપાંગનાં પાઠક જ્ઞાની, ભણે ભણાવે ભાવે છે,
જૈન ધર્મ ફેલાવે જગમાં, પુષ્ય દર્શન થાય... ભવિ. ર . જ્ઞાનાવરણી આદિ કર્મો, અનંત ક્ષય ઝટ થાતાં જ, પાઠક પ્રભુનાં વૈયાવચ્ચથી, આત્મ સ્વભાવે સુહાતાં. ભવિ.. II
વર્તમાનમાં તરતમ યોગે, વર્તે પાઠક દેવા છે,
ગુણની દષ્ટિ ધારી ઘટમાં, કરીએ ભાવે સેવા.... ભવિ. I૪ વિનયને બહુમાનથી સેવા, ચાર નિક્ષેપે કરીએ છી જીવંતા વાચંયમ સેવો, સમતિ ચારિત્ર વરીએ. ભવિ. પા નિશ્ચયથી નિશ્ચયમાં વર્તે, વ્યવહારે વ્યવહરતાં,
ઉત્સર્ગને અપવાદ વિચારી, ક્ષેત્રકાલ અનુસરતાં... ભવિ... .દા પાંચ સમિતિ ત્રણ ગુમિ ધારે, જૈન ધર્મ વિસ્તારે છે, નિજ નિજ અધિકારે સહુ વર્ણને, રાખે સ્થિર આચરે... ભવિ. ૭
સર્વ સંઘની દ્રવ્યભાવથી, ચઢતી હેતુ પ્રરુપે છે,
કર્મ કરે સહુ અક્રિય થઈને, નિષ્કામી નિજરૂપે... ભવિ. ૮. શાસન સેવા સંઘની સેવા, કરતાં અપાઈ જાતાં જ, વેષક્રિયા ક્ષુલ્લક મતભેદે, સંઘભેદ ન રહેતા...ભવિ... I૯ો.
ભવ્યજીવોની દ્રવ્યભાવથી, આતમશુદ્ધિ કરતાં જ, જ્ઞાનક્રિયા ભક્તિને સમાધિ, અનેક યોગને ધરતાં.. ભવિ... ૧૦
560

Page #542

સૂરિજી રાજાને મંત્રી, પાઠક સંઘના હેતે છે, પૂજ, વંદી, સ્તવીને, બાઈ, રહીએ શિવ સકેતે.. ભવિ.. ૧૧/
તરતમ યોગે દ્રવ્યભાવ યુત, ઉપાધ્યાયને ભજીએ છે,
પંચમહાલને ક્ષેત્રાનુસારે, વર્તતાને યજીએ... ભવિ... II૧૨ . નિજ આતમ નિશ્ચય પ્રભુ, પાઠક જાણી ટાવો રે ઉપાધ્યાય તે આતમા, અંતરમાં લય લાવો રે... નિજ. ૧૩
અનંતગુણી આતમ પ્રભુ, અનંત પર્યવી પોતે રે,
ધારણા ધ્યાન સમાધિથી, વર્તે આનંદ જ્યોતે રે. નિજ... ૧૪ શુદ્ધાતમ ઉપયોગથી, સહજે આતમ સ્વભાવે રે, સર્વ કરે નિબંધ જે, મોહની વૃત્તિ હઠાવે રે. નિજ.. I૧૫
અશક્ય કાંઈ ન આત્મને, અનંત શક્તિ ખુરાવો રે, બુદ્ધિસાગર આતમા, શ્રદ્ધા ભક્તિથી ભાવો રે.... નિજ... ૧૬ /
કાવ્ય જડીમધૌર્ય વિનયણેષુ યે, પ્રથિતબુદ્ધિબલા ગતસ્મયા / શ્રુતસુપાઇસુધારસવાહિના, પ્રતિદિન પ્રણમામિ સુપાઠકાનું છે મંત્ર : ૩ હીં શ્રીં પરમપુરુષાય, પરમેશ્વરાય, શ્રીમતે વાચકાય જલાદિક યજામહે સ્વાહા
સાધુ પદ પૂજા
દુહો અપ્રતિબદ્ધ જે વિશ્વમાં, કર્મયોગી નિષ્કામ,
સાધે આતમ સાધના, રમતાં આતમરામ ||૧|| મુનિ તપસી અણગારી જે, સાધુ સંયત નામ
યતિ ઋષિ ત્યાગી શ્રમણ, આર્ય ભિક્ષુક ગુણધામ ૨ | આશ્રમત્યાગી મહંત જેઅનેક જેનાં નામ, વંદો પૂજો પ્રેમથી, સંત પ્રભુ વિશ્રામ કા.
ઢાળ (રાગ : ઓધવજી સદેશો કહેજો શ્યામને...) પ્રીતલડીને સાધો સાધુ સાથમાં, સાધુ સંગતે પ્રભુનાં દર્શન થાય જો, પંચમે આરે દુર્લભ સાધુ સંગતિ મુનિ ભજંતા જન્મ જરા દુઃખ જાય જો.. પ્રીતલડી.. ૧
561)

Page #543

સાધુ સંગતથી સમકિત પ્રગટે ખરું, જ્ઞાન અને ચારિત્ર ભલું પ્રગટાય જો, સંતની સંગે રહીએ શ્રદ્ધા પ્રેમથી,
એક પલકમાં ધાર્યું નિશ્ચય થાય જો.... પ્રીતલડી...... ।। ૨ ।।
પંચમ આરે મુનિની શ્રદ્ધા પ્રીતડી,
કરતા આતમ પરમાતમ ઝટ થાય જો, સંસ્કારી ભવ્યોને ભક્તિ સાંપડે, ગુણ-રાગે સવળી બુદ્ધિ પ્રગટાય જો.... ચમ નિયમને આસન પ્રાણાયામથી પ્રત્યાહારને ધારણા ધ્યાનથી જેહ જો, આત્મસમાધિ યોગે ઘટમાં વર્તતા,
નિષ્કામીને સમ છે વનને ગેહ જો.... પ્રીતલડી.... I॥૪॥
ધીરે ધીરે મનને સાધે સાધુજી,
સાદેગુણને સાધેકરતા દુર્ગુણત્યાગજો થે,
આસકિત વિણ આચારોમાં વર્તતા,
મુનિપદ ધારો સ્વાર્પણ કરીને રાગ જો.... પ્રીતલડી... પા આત્મશુદ્ધિ હેતે સાપેક્ષે સાધના,
ગૌણને મુખ્યપણે જાણે જે યોગ જો
ઉત્સર્ગને જે અપાવાદે વર્તતા,
પ્રીતલડી... ।।૩।
નિર્લેપી થઇ ભોગવે સુખ દુ:ખ ભોગ જો...
આપત્કાલે આપદધર્મે વર્તતા,
બાસંગમાં જે દિલમાં નિ:સંગ જો, ધ્યેયપણે નિજદિલમાં પ્રભુ પ્રગટાવતાં, પ્રગટે મુનિના સંગે આતમરંગ જો.... અંતર-બાહ્મની ગ્રંથિમાં મમતા નહીં, ગુરુ આજ્ઞાએ સર્વે કર્તા કર્મ જો, નિર્ભય ખેદરહિત અબ્વેષી સાધુજી સમતાભાવે અનુભવે શિવશર્મ જો સમભાવે મુક્તિ છે. સહુદર્શન વિષે ક્રિયાપંથ મત બાહય થકી પણહોયજો
562
-
પ્રીતલડી... ॥૬॥
પ્રીતલડી... ॥૭॥
પ્રીતલડી....... ૫૮ ॥

Page #544

તોપણ મુનિભાવે નિશ્ચય સમકિતવડે સમભાવિ નડે ન બાયનું કોય જો - પ્રીતલડી.... લા.
ગચ્છની નિશ્રાએ સ્થવિરો વર્તે સદા, ગચ્છોમાં સમભાવે મુક્તિ હોય જો સાપેક્ષાએ હઠ કદાગ્રહ ત્યાગીને મુખ્યપણે આતમ ઉપયોગી જોય જો.... પ્રીતલડી... ૧૦ જે કાલે જે ક્ષેત્રે જે કરવું ઘટે, સ્વપર છવોનાં ધર્મ હિતાર્થે જેહ જો, તેહ કરાવે કરે અને અનુમોદતાં અલ્પદોષને ધર્મ ઘણો કરે તેહ જો... પ્રીતલડી... ૧૧
સૂરિ ગુરુની આજ્ઞાએ વર્તે મુનિ થતાં કષાયો રોધે સાધે ધર્મ જો. આત્મરાજ્યની સ્વતંત્રતા જે સાધતા
કરે કર્મ પણ ઉપયોગે જે અકર્મો... પ્રીતલડી... ૧૨ પૂર્ણાનંદી આતમજ્ઞાને અનુભવે સાધક બાધક કૃત્યાકૃત્ય વિવેક જો જૈનધર્મ ઉપદેશે ભકતો ભલો, રહે સમાધિ એવી ધારે ટેક જે... પ્રીતલડી.. ૧૩
પૂજો વંદો ગાવો મુનિ પદને ભલું, નિશ્ચયદષ્ટિને ધારી વ્યવહાર જો, બુદ્ધિસાગર મુનિ સેવા ભક્તિ બલે,
ક્ષણમાં પ્રભુપદ પામે નરને નાર જો... પ્રીતલડી.. I૧૪|| સાધુ તે નિજ આતમા, સુદ્ધાતમ ઉપયોગે રે, શું મુડે શું લોચથી, ત્યાગે શું બાહ્મભોગે રે.... સાધુ. ૧૪ો. શુદ્ધાતમ રમણી મુનિ, મોહની વૃત્તિ રોકે રે, હર્ષે નહિ જે બાહ્યમાં, રહે ન બાહ્મમાં શોકે રે... સાધુ ..... ૧૫
સમભાવી ભવ મુક્તિમાં, સહજાનંદનાં ભોગી રે,
રાગને ત્યાગથી ભિન્ન છે, આતમ દેખે યોગી રે. નિઃસંગી નિષ્કામી જે, ઘટમાં સિદ્ધિ પ્રકાશે રે, આનંદથી ઉભરાઈને, પ્રસન્નતાએ વિકાસે રે.. સાધુ. ૧૬.
563

Page #545

આશા તૃષ્ણા કામના, તેથી ગણે નિજ ન્યારો રે. બુદ્ધિસાગર આતમા, સિદ્ધ બુદ્ધ નિર્ધારો રે.. સાધુ.... I૧૮
કાવ્ય સ્વપર કાર્ય સુસાધન તત્પરાન્ શિવભવસ્થિતિ સામ્ય સમન્વિતાન વિદિત પંચ મહાવ્રત ધારિણઃ પ્રસિદધે પ્રતિ સાધુમતધિકાન્ મંત્ર : ૩ હ શ્રી પરમપુરુષાય પરમેશ્વરાય સાધવે જલાદિકં યજામહે સ્વાહા
દર્શન પદ પૂજા
( દુહો શુદ્ધાતમ દર્શન થવું, નિશ્ચય દર્શન તેહ, દેવ-ગુરુને ધર્મની, શ્રદ્ધા દર્શન એહ ૧
દર્શન છે વ્યવહારથી, નિશ્ચયથી સુખકાર,
સડસઠ બોલે અલંકર્યું, ધારો નરને નાર દર્શન પામ્યો આતમા, નિશ્ચય મુક્તિ જાય, જડચેતન સમ્યકપણે, જાણી નહિ મુંઝાય તો
ઢાળ (રાગ : એ ગુણ વરતણો ન વિસારું....) સમ્યગ દર્શન જ્ય જયકારી, સર્વ જીવ હિતકારી રે, પ્રભુ શ્રી મહાવીર જિન ઉપદેશે, પામો નરને નારી રે... સમ્યગ.. II
દ્રવ્યભાવ બે ભેદે દર્શન, નિશ્ચયને વ્યવહારો રે,
દેવ-ગુરુને ધર્મની શ્રદ્ધા, ભેદે ત્રણ પ્રકારો રે... સમ્યગ. રા. આતમ તે નિશ્ચયથી દેવ જ, આતમ તે ગુર જાણો રે, આતમમાંહી સત્ય ધર્મ છે, નિશ્ચય દર્શન માનો રે... સમ્યગ.. |
મુનિભાવે છે નિશ્ચય સમકિત, રત્નત્રયી અભેદે રે,
સાપેક્ષાએ જાણી પામો, રહો ન આતમ ખેદે રે... સમ્યગ.. I૪ મુનિભાવે સમકિતપણું છે, આચારાંગે ભાખ્યું રે, ઉત્કૃષ્ટ ક્ષણમાં છે મુક્તિ, એવું પ્રભુએ દાખ્યું રે... સમ્યગ.. પી
દર્શનથી જ્ઞાન ચારિત્ર પ્રગટે, તેથી મુક્તિ નક્કી રે,
માટે દર્શન પામે ભવ્યો, રાખો શ્રદ્ધા પકડી રે. સમગ.. | ૬ | ગુરુને સેવા દર્શન પ્રગટે, જિનવાણી સાંભળતાં રે, સાધુ સંત ગુર સેવા કરતાં, દર્શન કારણ ફળતાં રે.. સમ્યગ.. હા.
(564

Page #546

શ્રદ્ધા પ્રીતિથી ગુરુ સેવે, જિન પ્રતિમા અવલંબે રે
સમકિત દર્શન પામે ભક્તો, પડે ન મિથ્યા અચભે રે.. સમ્યગ.. ૮ આતમથી મિથ્યાત્વ ટળે તેમ, શ્રદ્ધા સાચી પ્રગટે રે આત્માનુભવ થાતાં પૂર્વે, મિથ્યામોહની વિઘટે રે.... સમ્યગ... ૯ો.
સર્વ સંઘની સેવા ભક્તિ, કરતાં હર્ષોલ્લાસે રે,
આતમ સમકિત પામે નિશ્ચય, આવિર્ભાવે વિકાસે રે.. સમ્યગ.. I૧૦. સમ્યગ દર્શનીનો સંગ કરશો, સમકિતીની કરો ભક્તિ રે. બુદ્ધિસાગર આતમ સમ્યગ-દર્શન પ્રગટે શક્તિ રે.. સમ્યગ.. ૧૧.
રાગ : સાંભળજો મુનિ સંયમ રાગે... નિશ્ચયથી દર્શન તે આતમ, ઉપશમને ક્ષયોપશમે રે, સાયિક દર્શનરુપી આતમ, પડો ન મિથ્યા ભર્યે રે.. નિ.. ૧૨
આત્મપ્રતીતિ અનુભવ આવે, જલપંકજવત ન્યાયો રે, - નિલંપી આતમગુણ ખેલે આનંદ અપરંપારો રે... નિ..૧૩ નિકાચીત જે કર્મનાં ભોગો, ત્યાં નહિ શોકને પ્રીતિ રે, નિર્જરતો કર્મોને ભોગવે, આતમસુખ પ્રતીતિ રે... નિ.. ૧૪
પંચવાર ઉપશમ ઘટ પ્રગટે, સાયોપશમી અસંખ્ય રે,
એકવાર ક્ષાયિક સમકિતની, પ્રાપ્તિ થતાં નિઃશંક રે... નિ.. ૧૫ા. ચાર નિક્ષેપે સાત નયોથી, સમ્યગ દર્શન સમજો રે, બુદ્ધિસાગર આત્મ સ્વભાવે, શ્રદ્ધા પ્રેમે રમજો રે... નિ.... ૧દી
કાવ્ય સકૃદપિ પ્રતિપત્તિરહો –ણાં ભવતિ યસ્ય ભવસ્થિતિમાપિકા, શિવસુખં પ્રતિકન્દલતાં દધત્ નમત્ તદ્ગર દર્શનમાદરાત્ મંત્ર : ૐ હ્રીં શ્રી પરમપુરુષાય પરમેશ્વરાય જન્મજરામૃત્યુનિવારણાય શ્રીમતે જિનેન્દ્રાય સમ્યગ દર્શન પૂજાથે જલાદિકં યજામહે સ્વાહા
જ્ઞાન પદ પૂજા
દુહો જ્ઞાન તે આત્મસ્વરૂપ છે, ચેતન છે ગુણ જ્ઞાન,
જ્ઞાન વિના નહીં મુક્તિ છે, વીર કહે ભગવાન ના
565)

Page #547

જ્ઞાન... II૪.
જ્ઞાનથી આનંદ ઉપજે, જ્ઞાનથી વિશ્વ પ્રકાશ
જ્ઞાન વિના જગ છવકા, પગ પગ દુ:ખી દાસ પર જ્ઞાનીને પૂજો ભવિ, સેવો નરને નાર, જ્ઞાનાવરણનાં નાશથી, વ્યક્ત જ્ઞાન સુખકાર
ઢાળ (રાગ : ધ્યાનક્રિયા મનમાં આણીજે...) જ્ઞાનને સેવો, જ્ઞાનીને સેવો, જ્ઞાન ભણોને ભણાવો રે, જ્ઞાનાભ્યાસીને સહાય કરો ભવી, શાસ્ત્રો લખાવો છપાવો રે... જ્ઞાન.. ૧
જૈન ધર્મ જગમાં ફેલાવો, જ્ઞાનીઓ પ્રગટાવી રે,
જ્ઞાન વિના નહિ શાસન ચાલે, જ્ઞાન છે મુક્તિની ચાવી રે.. જ્ઞાન. ૨ / શ્રત કેવલી કેવલી સમ જાણો, શાનથી ધર્મ પ્રચારો રે, જીવતા તીર્થો જ્ઞાનીઓ, જૈન ધર્મ આધારો રે...
જ્ઞાન... ૩ો. જ્ઞાન વિનાનું જીવન જડ છે, આત્મજીવન છે જ્ઞાને રે,
જ્ઞાની ધ્યાન સમાધિ પામે, વર્તે શુદ્ધાતમ તાને રે. જ્ઞાનીનો જે વિનય ન સેવે, તેને છે અતિચાર રે, જ્ઞાનીની આશાતના ટાળો, સફળ કરો અવતારો રે... જ્ઞાન.. પા.
ભાનુ આગળ તમ નહી રહેતું, જ્ઞાની આગળ અજ્ઞાન રે,
જ્ઞાનીઘટમાં દોષ રહે નહિં, જ્ઞાન સ્વતંત્ર પ્રમાણ રે. જ્ઞાન.. ૬. જ્ઞાનથી ચારિત્ર પ્રગટે સાચું જ્ઞાન છે શ્રેષ્ઠ પવિત્ર રે, સ્વપર પ્રકાશક જ્ઞાન છે સુંદર, તેથી વશમાં છે ચિત્ત રે... જ્ઞાન.. શા.
જ્ઞાનીની આજ્ઞાએ હલાહલ, પીતાં મુક્તિ થાતી રે,
અજ્ઞાની વચને અમૃતને, પીતાં ન શાંતિ સુહાતી રે. જ્ઞાન.. li૮. પિંડસ્થાદિક ધ્યાનને ધ્યાવે, ધર્મ શુકલ બે ધ્યાવે રે, જ્ઞાન ધ્યાનની સૂક્ષ્મ ક્રિયાથી, ક્ષણમાં મુક્તિ પાવે રે... જ્ઞાન.. I૯ો.
જ્ઞાનની દાસી સર્વપ્રિયા છે, જ્ઞાની પાસે કિરિયા રે.
જ્ઞાન જગમાં અનંત ભવ્યો, ભવસાગરને તરીયાં રે.... જ્ઞાન.. ૧૦ અસંખ્ય યોગ છે મુક્તિનાં હેતુ, જ્ઞાનયોગ સહુ મોટો રે, જ્ઞાનીની સેવા ભક્તિથી, રહે ન કોઈ છોટો રે...
જ્ઞાન.. ||૧૧|| જ્ઞાનીને પૂજો જ્ઞાનીને વંદો, જ્ઞાની છે અપ્રમાદી રે, શુષ્કજ્ઞાની એકાંતવાદી, ક્રિયાજડી ઉન્માદી રે...
જ્ઞાન.. |૧૨||
566)

Page #548

જ્ઞાન.. II૧૩
પરોક્ષ પ્રત્યક્ષ જ્ઞાન બે ભેદે, શ્રત સ્વ-પર ઉપકારી રે, બુદ્ધિસાગર સદગુરુ સંગે, રહેશો નરને નારી રે..
વીર જિનેશ્વર ઉપદિશે, જ્ઞાન સકલ ઉપકારી રે,
ચાર નિક્ષેપ જ્ઞાનને, સમજો નર અને નારી રે... વીર. ૫૧૪ મતિ અઠ્ઠાવીસ ભેદે છે, શ્રત છે ચઉદશ ભેદે રે, અવધિ અસંખ્ય પ્રકાર છે, રુપી વસ્તુ વૈદે રે...
વીર. ૧૫ મન:પર્યવ બે ભેદે છે, મનનાં પુદગલ જાણે રે, કેવલ રુપારુપીનાં, સહુ પર્યાય પિછાને રે..
વીર. ૧૬ અધ્યાત્મ જ્ઞાને ભવી, કેવલજ્ઞાન પામો રે, બુદ્ધિસાગર આતમા, પરમપ્રભુ થઈ જામો રે...
વીર.. I૧૭ના
કાવ્ય સકલવસ્તુ સમૂહ વિભાસન પ્રચિત કર્મ વિનાશન કર્મઠમ્, યુગલ ભાવગત મતિમુખ્યક વિરવિંદ રતિદ પ્રસિદમણે મંત્ર : ૩ હીં શ્રીં પરમપુરુષાય, પરમેશ્વરાય, જન્મજરામૃત્યુનિવારણાય, શ્રીમતે જિનેન્દ્રાય, જ્ઞાનપૂજાથે જલાદિકં યજામહે સ્વાહા
ચારિત્ર પદ પૂજા
( દુહો સદાચાર સદગુણમયી, ચારિત્ર છે સુખકાર
ગાવો ધ્યાવો આચરો, ભાવે નરને નાર ||૧|| દ્રવ્ય ભાવ ચારિત્ર છે, નિશ્ચયને વ્યવહાર સ્વર્ગને મુક્તિ મળે, તજો દુર્ગુણ આચાર મેરા
ઢાળ | (રાગ : સિદ્ધિએ નમો સિદ્ધ અનંતા...) ચારિત્ર એવું મળો સુખકારી, જાઉં ચારિત્રની બલિહારી રે, સમભાવે જગ સઘણું લાગે, રાગ-દ્વેષ ન મનમાં જાગે રે... ચારિત્ર.. I૧. પરભાવે રસ રીઝ ન આવે, રીઝ લાગે આત્મસ્વભાવે રે, કોધનાં ઉપર કોધ જાગે જ્ઞાને, મન રહેતું નહિ અભિમાને રે.. ચારિત્ર. ૨ |
-667)

Page #549

નિર્દંભને નિર્લોભ ભાવે રહેવું, સુખદુ:ખ સમભાવે સહેવું રે,
દેશવિરતિ સર્વવિરતિ ભેદે, આઠ બાર કષાય ન વેદે રે... ચારિત્ર.. ॥૩॥ રાંક જીવો પણ ચારિત્રને પાળી, પામ્યા મુક્તિવધૂ લટકાળી રે,
શુકલ શુકલ પરિણામ વધતા, એ તો અનુભવે જ્ઞાની સંતા રે... ચારિત્ર.. II૪II મૈત્રી પ્રમોને માધ્યસ્થ ભાવે, કરુણાએ હૃદય શુદ્ધ થાવે રે,
નિર્મમ નિરહંકારે પ્રણામે, સત્ય અપ્રતિબદ્ધતા જામે રે... ચારિત્ર.. ॥૫॥ અસ્તેય બ્રહ્મચર્ય સંતોષે, તજી વ્યસનને સદગુણ પોષે રે,
મિત્ર શત્રુપર રાગ ન રોષ, નહિં નિન્દક દષ્ટિનો દોષ રે.. ચારિત્ર.. ॥૬॥ તૃણમણિ પર સમભાવની વૃત્તિ, રહે મનમાં ન વિષયાસક્તિ રે,
આવે અનુભવ સુખની ઘટમાં ખુમારી, થાય કર્યો સકલ ઉપકારી રે... ચારિત્ર થાય પરમાર્થપદની યોગ પ્રવૃત્તિ, દોષ અલ્પને બહુ ધર્મનીતિ રે,
બાહ્યકર્મ કરે પણ મોહ ન એહમાં, ફ્લુ આશા રહે નહિં તેમાં રે.. ચારિત્ર. ॥૮॥ અતિચાર દોષ સહુ પ્રગટયા વારે, મળ્યો માનવભવ નહીં હારે રે,
શુદ્ધ ઉપયોગથી નિજ આત્મ પ્રકાશે, શુભ અશુભ ન મનમાં ભાસે રે.ચારિત્રIIII પૂજો ગાવોને એહ મનમાં ધ્યાવો, લેવો ચારિત્ર સત્ય લહાવો રે
સંયમી મુનિનાં દર્શન દુ:ખહારી, સેવો ચારિત્રીને નરનારી રે.. ચારિત્ર.. ॥૧૦॥ સમકિતવંતાને ચારિત્રની ઇચ્છા, કરી પુરુષાર્થ ગ્રહે દીક્ષા રે,
ધર્મ શુક્લધ્યાને આતમ ઋદ્ધિ, બુદ્ધિસાગર મંગલસિદ્ધિ રે.. ચારિત્ર.. ॥૧૧॥ (રાગ : માયા કારમી રે માયા ન કરો ચતુર સુજાણ...)
આતમગુણો વિના રે, હોળી રાજા સરખો વેષ, ભવોભવ જીવડાં રે, પામ્યા આધિ વ્યાધિ કલેશ, ગુણવિણ આડંભર શા ખપનો, બાહ્મક્રિયા વ્યવહારે, વેષ ક્રિયા છે ગુણને માટે, જાણે તે નિજ તારે... મોહ વને નહિ મનડું ભમતું, ધ્યાન સમાધિ યોગે રે, જડમાં સુખની રહે ઇચ્છા, આતમ સુખના ભોગે... આતમ.. ॥૧૩॥ દુર્ગુણ દોષે ટાળી સઘળાં, આત્મગુણો પ્રગટાવો રે,
ચિદાનંદ ઉપયોગ રમણતા, ચારિત્ર જ તે લ્હાવો.... આતમ.. ||૧૪|| મોહનો ઉપશમ ક્ષયોપશમને, ક્ષાયિકભાવ જે કરવો રે,
નિર્વિકલ્પ સમાધિયોગે, પરમાનંદને વરવો.. આતમ.. ।।૧૫। આત્મોપયોગે આત્મરમણતા, નિશ્ચયથી ચારિત્ર રે, બુદ્ધિસાગર પૂર્ણાનંદી, આતમ પૂર્ણ પવિત્ર.....
568
આતમ... ||૧૨॥
આતમ... ||૧૬॥

Page #550

કાવ્ય રમણાત્મગુણેષુ હિ યત્ર વૈ, વિગતનૂતન કર્મપથં ચ યતઃ જગતિ છવસમૂહ સુવલ્લભં, સુલલિત ચરણ હદિ ધારયે મંત્ર : ૐ હ્રીં શ્રી પરમપુરુષાય, પરમેશ્વરાય જન્મજરા મૃત્યુ નિવારણાય, શ્રીમતે જિનેન્દ્રાય, ચારિત્રપદલાભાર્થે પૂજાથે ચ જલાદિક યજામહે સ્વાહા
તપ પદ પૂજા
( દુહો દ્રવ્યભાવથી તપ તપે, સકલવિઘ્ન દૂર જાય
પચ્ચાશ લબ્ધિ ઉપજે, જય જય તપ મહિમાય તપ તપતાં કષ્ટો ટળે, દુઃખો દૂરે જાય
સર્વકર્મ દૂરે ટળે, પગ પગ મંગલ થાય છે ! તપનાં ભેદ અનેક છે, તપનાં બાર પ્રકાર, પૂજો વંદો તપસ્વીને, તપ તપશો નરનાર ૩ .
ઢાળ (રાગ : નમો રે નમો શ્રી શત્રુંજય ગિરીવર...) પૂજો વંદો તપ ગુણ ધારી, તપ તપશો જયકાર રે, તપ તપતાં અઠ્ઠાવીશ, પચ્ચાશ-લબ્ધિ પ્રગટે સાર રે... પૂ.. ૧
સર્વ શુભાશુભ ઇચ્છારોધક, તપથી શક્તિ પ્રકાશે રે, નિષ્કામી થઈ કાર્યો કરતાં, તપ છે જાણો પાસે રે.. પૂ... ૨ દેવ-ગુરુને સંઘની સેવા, ભક્તિ તપ છે વેશ રે, ધાર્મિક કર્મ કરતા સંકટ-સહવાં દુઃખો કલેશ રે.. પૂ. સેવા
આત્માર્થે પરમાર્થે પ્રવૃત્તિ, કરતાં ભય નહિ ખેદ રે,
દ્વેષ ન પ્રગટે તપ એ તપતાં, નાસે મોહનાં ભેદ રે... પૂ. ૪ | મન વાણી કાયાની શુદ્ધિ, ધરવી તપ જયકાર રે, સર્વ શુભાશુભ ફલની ઇચ્છા, ત્યાગથી તપ છે ઉદારે રે.. પૂ. પા
તીર્થંકર ત્રિજ્ઞાની પણ જે, તે ભવ મુક્તિ જાણ રે,
તપ તપતાં જાણીને ભવ્યો, તપ તપશો ગુણખાણ રે.. પૂ... દા. મરણ જીવનપર નહિં આસક્તિ, સર્વ સમર્પણ થાય રે, પરમાર્થે જીવનની કરણી, શુદ્ધોપયોગે સુહાય રે... પૂ. Iળા
569)

Page #551

સર્વ જીવોનાં હિતને માટે, કાયા મનની પ્રવૃત્તિ રે,
જૈન ધર્મની સેવા ભક્તિ, કરવાની છે રીતિ રે....પૂ.. ૮ સર્વ લોકનાં દુઃખો હણવા, સહેજે સમર્પાય જાય રે-પૂ સુખ દુઃખ આવે હર્ષે ન શોચે, સાક્ષી ભાવ સુહાય રે... પૂ. II
નામને રુપમાં મોહ રહે નહિ, કર્તવ્યો જ કરાય રે, - જ્ઞાનગ્નિમાં મોહકાષ્ઠને હોમી, મુક્તિ ક્ષણમાં પાય રે.... પૂ.. ૧૦ માનપૂજાની હોય ન વૃત્તિ, ધાર્મિક હોય પ્રવૃત્તિ રે, બાહ્યાભ્યતર તપને તપતાં, પ્રગટે અનંતી શક્તિ રે.. પૂ. ૧૧
આતમને પરમાતમ કરવાં, તપ છે સાધન સત્ય રે,
બુદ્ધિસાગર મંગલ પામો, તપથી કરી શુભકૃત્ય રે...... પૂ... ૧૨ા (રાગ : વીરકુમરની વાતડી કોને કરીએ..) વાસનારોધક તપ તપ નરનારી, મનથી ઇચ્છાઓ નિવારી કરો આત્મશુદ્ધિ જયકારી, શુભાશુભ પરિણતિ વારી રહો આતમ મગન્ન... વાસના. ૧૩
નિશ્ચયતપ ક્ષણ માત્રમાં શિવ આપે, શુદ્ધ કેવલ જ્ઞાને છાપે,
પૂર્ણ આનંદ ઘટમાં વ્યાપે, રહો તપથી પ્રસન્ન... વાસના. ૧૪ કામાદિક મોહવૃત્તિયો સહુ ટાળો, શુદ્ધ આત્મસ્વરુપ નિહાળો, ભેદભાવની વૃત્તિ બાળ, રાખો નિર્મળ મન... વાસના.... ૧૫
આત્મજ્ઞાનને ધ્યાનથી છે સમાધિ, ટળે આધિ વ્યાધિ ઉપાધિ,
લહો મુક્તિ તપ આરાધી, બનો જીવન્મુક્ત... વાસના.. ૧૬ / નિશ્ચયતા પુરુષાર્થથી ભવિ પામે, બની નિર્વિષયી મુક્તિ પામે, પરબ્રહ્મ બની કરો કામે, બુદ્ધિસાગર વેશ.... વાસના..... ૧ળા
કળશ.
(રાગ : ધન્યા થી...) ગાયાં ગાયાં રે એમ ભાવથી ગાયાં, પ્રભુ મહાવીર દેવે પ્રકાશ્યો, તે મેં ભાવથી વ્યાયા રે, એમ... ૧
ચારનિક્ષેપે સાત નયે જે, નવપદનું કરે જ્ઞાન, સિદ્ધચક આરાધી ધ્યાઈ, પોતે બને ભગવાન રે.. એમ..... મેરા આંબિલ ઓળી આદિ તપથી, નવપદને આરાધે, પદ પદ મંગલ ઋદ્ધિસિદ્ધિ, મુક્તિને તે સાથે રે... એમ. સા.
-570

Page #552

એમ...
૪
એમ.... Hપા
એમ....
૬
ગુરુગમ યંત્રને મંત્ર ગ્રહીને, જાપ જપતાં એકતાને,
જે જે ભાવે આરાધે તે તે, ભાવે ફળે છે જ્ઞાન રે.... સંવત ઓગણીશ સત્તોતરની સાથે આધિન માસે, વિજયા દશમી ચઢતા પહોરે, પૂજા રચી ઉલ્લાસ રે....
સાનંદ શહેરે આનંદ લ્હેરે, ચોમાસું કર્યું ભાવે,
સંઘની સેવા ભક્તિ સારી, નવપદ પૂજા ભણાવે રે. તપગચ્છ હીરવિજય સૂરિ પાટે, સહજ સાગર ઉવજઝાય, પટ્ટપરંપરા યોગી મહાસિદ્ધ, નેમિસાગર ગુરુરાય રે..
સાગર શાખામાં રવિ સરખાં, રવિસાગર ગુરુરાજ,
ગુર્જર દેશી સંઘ સુધાર્યો, જેનાં ઉત્તમ કાજ રે... તેમની પાટે વૈયાવચ્ચી, ધર્મક્ષિામાં ધોરી શ્રી સુખસાગરજી ગુરુ વંદુ, જ્ઞાનની હાથમાં દોરી રે... ગુરુ સુખસાગર પૂર્ણ કૃપાથી, નવપદ મહિમા ગાયો, બુદ્ધિસાગર સૂરિએ ભાવે, સિદ્ધચક્ર વધાયો રે....
એમ. I
એમ....
૮.
એમ.... ૧૯
એમ... ૧૦
કાવ્ય
દહતિ યત્કિલ કર્મ નિકાચીત, વિવિધ સિદ્ધિ વિધાયકમપ્યો
જિનવરેરપિ સેવિતમાદરાત હદિ વહામિ તપ બહુભેદકમ મંત્ર : ૩ હીં શ્રી પરમપુરષાય, પરમેશ્વરાય, જન્મજરા મૃત્યુ નિવારણાય શ્રીમતે જિનેન્દ્રાય, તપ પૂજાથે જલાદિક યજામહે સ્વાહા
571)

Page #553

પ. પૂ. શ્રી આત્મારામજી મ. કૃત નવપદ પૂજા શ્રી અરિહંત પદ પૂજા દુહો
શ્રી શંખેશ્વર પાસજી, પૂરો વાંછિત આશ, સિદ્ધચક પૂજા સ્યું, જિમ તૂટે ભવ પાસ ઉપકારી જિનરાજકી, પૂજા પ્રથમ વિધાન
જો ભવિ સાધે રંગશું, અજર અમરકી ખાન ઉત્પન્ન જ્ઞાન સત રુપ હૈ, પ્રતિહારજ શોભંત, સિંહાસન બેઠે વિભુ, દે ઉપદેસ મહંત ॥૩॥
11911
ઢાળ (રાગ : ખમાચ.....)
દુહો શાસનપતિ અરિહા નમો, ધર્મ ધુરંધર વીર,
દેશના અમૃત વર્ષિણી, નિજ વીરજ વડવીર નિર્મળ જ્ઞાન અક્ષયનિધિ, શુદ્ધ રમણ નિજ રુપ, થિરતા ચરણ સુહંકર, પૂજો અર્જુન ભૂપ ॥૨॥
112 11
જિન પૂજન આનંદ ખાની.... ટેક
સંત અનંત પ્રમોદ અનંગ, સતચિત આનંદ દાની..... જિન... ||૧|| તીર્થંકર શુભ નામ કર્મકે, ઉદય કહે જિન વાણી.... જિન... ॥૨॥ ઘાતી કર્મકા નાશ કરીને, અષ્ટાદશ મલ હાનિ જિન... ॥૩॥ કરે અઘાતી જીર્ણ વસનસેં, તીથૅશ્વર પદ છાની...
668-4.... 118 11
જિન... ॥૫॥
ઐસે અર્જુન દેવ સુહંકર, ભય ભંજન નિર્વાણી... આત્મ આનંદ પૂરણ સ્વામી, નમો દેવ મન માની... જિન... ॥૬॥
(572)
11911
ઢાળ રાગ : મહેબૂબ જાની મેરા...
શ્રી અર્જુન સ્વામી મેરા, છિન નાહી ભૂલાના રે,
તુમ પૂજો વિ મન રંગે, ભવભવ હિ મિટાના.... શ્રી.... ||૧|| ભવ ત્રીજે વર તપ કરકે, સેવી નિદાના રે,
જિન-નામકર્મ શુભ બાંધી, હુએ ત્રિભુવન રાના...શ્રી.... ||૨||

Page #554

જિનકે કલ્યાણક દિવસે, નરકે સુહાના રે, ઉદ્યોત હુએ ત્રિભુવનમેં, અતિશય ગુણ ગાના... શ્રી.... iia
પ્રભુ તીન જ્ઞાન લઇ ઉપને, જગમેં સુભાના રે,
લઈ દીક્ષા ભવિ-જન તારે, હુએ કેવલજ્ઞાન... શ્રી... III મહાગોપ સત્ય નિર્ધામક, વલી મહામહાના રે, યહ ઉપમા જિનકો છાજે, તે ત્રિભુવન ભાના.... શ્રી.... પા
પ્રતિહારજ અડ જસ શોભે, ગુણ પૈતીસ વાના રે, પ્રભુ ચૌતીસ અતિશય ધારી, મહાનંદ ભરાના.... શ્રી... દા ભવિ અહંને પદ કો પૂજો, નિજરૂપ સમાના રે, જિન આતમ ધ્યાને ધ્યાવે, તદરુપ મિલાના... શ્રી.... ગા
કાવ્ય અખિલ વસ્તુ વિકાસન ભાસ્કર, મદન મોહ તમન્નુ વિનાશકમ નવપદાવલિનામ સુભક્તિતઃ, શુચિમનઃ પ્રયજામિ વિશુદ્ધયે મંત્ર : ૩ હીં શ્રી પરમપુરુષાય પરમેશ્વરાય જન્મજરામૃત્યુ નિવારણાય શ્રીમતેડહતિ જલાદિક યજામહે સ્વાહા - શ્રી સિદ્ધ પદ પૂજા
( દુહો અલખ નિરંજન અચર વિભુ, અક્ષય અમર અમાર
મહાનંદ પદવી વરી, અવ્યય અજર ઉદાર : ૧.. અનંત ચતુષ્ટય રુપ લે, ધારી અચલ અનંગ
ચિદાનંદ ઈશ્વર પ્રભુ, અટલ મહોદય અંગ છે અષ્ટ કર્મકો ક્ષય કરી, ફીર નહિ જગ અવતાર સિદ્ધ બુદ્ધ સત રુપ હી, શિવ રમણી ભરતાર થવા
(રાગ : નિજ સ્વરુપ જાને વિનુ યેતન....) સિદ્ધ સ્વરુપ જાને વિનુ ચેતન, મિટે નહીં જગકા ફેરા, સહુ કુમત વિહંડી છાંડ દે, મમતા રંડીકા ડેરા... સિદ્ધ.... ૧
વિભાગોન હિં ચરણ દેહસે, જ્ઞાનમય આત્મ કેરા, નિરાવરણ હી જ્યોતિ નિરબાધ અવગાહન વિભુ તેરા... સિદ્ધ... II
573.

Page #555

સકલ કર્મમલ દૂર કરીને, પૂરણ અડગુણ લે સંગી, નિગણ પર્યાયે બોલતે, જિનમતમેં હી સતભંગી.. સિદ્ધ.... ૩
સ્વ દ્રવ્ય હી ક્ષેત્ર કાળ, સ્વભાવે સ્વપર સત્તાગિન જ્ઞાની, નિજગુણ હી અનંતે શક્તિ, વ્યક્તિ કર મન માની.. સિદ્ધ... I૪ો એક અનેક આદિ અનાદિ, અંતરહિત જિનવર વાણી, નિજ આતમ રુપે અજ અમલ, અખંડિત સુખ ખાની... સિદ્ધ... પો
( દુહો પ્રદેશાંતર ફરસે નહિ, એક સમય ગતિ જાસ |
સદાનંદમય આત્મા, પાવે શિવપુર વાસ છે ઢાળ (રાગ : ભૈરવી તથા કાફીયા ગજલ-મુખ બોલ જરા...) તું ખોજ જરા મન લાય ખરા, સિદ્ધ ઓર નહિ, તું ઓર નહિ-ટેક અતિ પૂજ ખરા સિદ્ધચક્ર ઘરા, નિજ કારણ માન અભંગ ધરા, જલ પૂજા કરે, સબ પાપ ઝરે. સિદ્ધ... III ઉપાદાન તુહી સિદ્ધરુપ વહી હૈ, નિમિત્ત ખરી સિદ્ધચક્ર મુહી, જબ ધ્યાતા ધ્યેય અરુ ધ્યાન મિલે.... સિદ્ધ.... બંધન છેદ અસંગ લહી, ગતિ કારણ પૂર્વ પ્રયોગ કહી, જબ ગતિ પરિણામકા રાગ હૈ. સિદ્ધ... ૩. એક સમય ગતિ ઉર્ધ્વ કરી, થિર રુપ ભયે સબ વિપ્ન જરી, જબ જ્યોતિસે જ્યોતિ મિલે સુધીરો... સિદ્ધ... ૪ નિર્મળ સિદ્ધશીલાથી સહી, એક જોયણ લોકનો અંત કહી જબ સાદિ અનંત સ્વરુપ ગહી... સિદ્ધ.... પI સુખકી ઉપમા જગમેં નહિ, તિણ કેવલ જ્ઞાની શકે ન કહી જબ સહજ સમાધિકે રંગ લગે. સિદ્ધ... #દ ા રુપાતીત સ્વભાવ ધરે, શુદ્ધ કેવલજ્ઞાન હી દર્શ વરે, જબ આત્મારામ આનંદ ભરે. સિદ્ધ... ના
કાવ્ય તથા મંત્ર પહેલી પૂજા પ્રમાણે જાણવા
574

Page #556

આચાર્ય પદ પૂજા દુહો
ત્રીજે પદ સૂરિ નમો, રવિ જેમ તેજ પ્રકાશ | કલહ કદાગ્રહ છોડીને, કરી કુમતિકા નાશ
ઢાળ
4k... 11911
રાગ : જિનવર વચનં શ્રુતિ અમત... સૂરિજન અર્ચન સુરતરુ કંદ, સૂરિજન... ટેક તત્ત્વબોધ જિન આગમ ધારી, સદા નિવારી ભવ ભય ક્રંદ ષટ્વર્ગે વર્ગિત ગુણ શોભે, પંચાચાર ધરે નિશ્ચંદ.... સૂત્રાનુસારી દીએ દેશના, ભિવ ચકોર શિશ કરતા આનંદ ચિદાનંદ રસ સ્વાદ મગનતા, પરભાવે ન ખમે મુનિચંદ... સૂરિ... ॥૨॥ નિષ્કામી નિર્મલ શુદ્ધ ચિહ્નન, દર્શન જ્ઞાન ચરણ શિવછંદ સાધે સાધ્ય ભવિકજન બોહે, ગુણ સંપત્ત નિર્મળ જિમચંદ.... સૂરિ. ॥૩॥ સહજ સમાધિ સંવર ધારી, ગત ઉપાધિ શક્તિ અમંદ
બાહ્ય-અત્યંતર તપ ગુણ ભારી, મારી મોહ કર્મ કંદ.... સૂરિ... ॥૪॥ પટ્ પંચાશત સંપત સોહે, ખોહે નહિ સુર રમણી વૃંદ, જિનશાસન આધાર સુહંકર, આત્મનિર્મળ સદાહી આનંદ... સૂરિ... ॥૫॥
દુહો
મહામંત્રકે ધ્યાનસેં, આચાર્ય પદ લીન ।
પંચ પ્રસ્થાને આતમા, અદ્ભુત નિજ ગુણ પીન ॥
ઢાળ
રાગ : કોયલ ટહુકી રહી મધુવનમેં... સૂરિપદ પૂજન કરો મન તન સેં, પાપ કલંક નાસે એક છીનમેં પાંચ આચાર જે શુદ્ધા પાળે, ભીંજ ગએ સંજમ એક રંગમેં, સત્યોપદેશ કરે ભવિજનકે, આચારજ માને મોરે મનમેં....
24... 119 11
વર છત્રીસ ગુણે કરી શોભે, યુગપ્રધાન શોભે મુનિ જનમેં,
જગ બોહે ન રહે ખિણ કોહે, કર્મ અરિકો હણે ઇક રગમેં.... સૂ... ॥૨॥ સદા અપ્રમત્ત ધર્મ ઉપદેશે, વિકથા કષાય નહિ નિજ મનમેં,
અમલ, અકલુષ, અમાય, દ્વેષી, રાગ રહિત જિમ વર્ષત ધનમેં..સ્... ॥૩॥
(575

Page #557

સારણ વારણ નોદન કરતાં, પ્રતિનોદન દેતાં મુનિજનમેં.... પટધારી ગચ્છ થંભ આચારજ, જે માન્યા સત ભવિજન મનમેં.... સૂ. I૪ અFમિએ જિન સૂરજ કેવલ, ચંદ ગએ દીપક સમ તમમેં , ભુવન પદારથ પ્રક્ટન પટુ જે, આત્મારામ આનંદ ભવનમેં.... સૂ. પા. કાવ્ય તથા મંત્ર પહેલી પૂજા પ્રમાણે જાણવા
ઉપાધ્યાય પદ પૂજા
દુહો
સૂત્ર અર્થ વિસ્તારણે, તત્પર શ્રી ઉવક્ઝાય | નહિ સૂરિ પણ સૂરિ સમ, ગણકો અતિહિ સહાય |
ઢાળ (રાગ : ખમાય...). પાઠક પદ જિન વૈન દેને મન સમરસ ભીનો રે-ટેક મોહ મમતા માયા સબ ભંગ, સૂત્ર અર્થ દીએ દ્વાદશ અંગ મદન વિલંડન ધર્મ રંગ, મદ સબ તજ દીનો રે... પાઠક..
પંચ વર્ગ વર્ગિત ગુણ ચંગ, વાદીદ્વિપ છેદન વલી સિંઘ,
ગણિ ગચ્છ ધારણ થંભ સંગ, સુર અસુર પૂજીનો રે... પાઠક... રા. દશવિધ જતિધર્મ ધરી અંગ, ચરણ કરણ ઉપદેશક રંગ, ધાર બ્રહ્મ નવગુમિ સંગ, જિન વચ રસ પીનો રે... પાઠક... 3
સ્યાદ્વાદમેં તત્ત્વ વિચારી, નિજ ગુણ તે પર ગુણ સબ છારી,
કરે નિણંદ શાસન ઉત્તગ, નરભવ ફળ લીનો રે... પાઠક... ૪ વાચન દાન કરણ અતિ સૂર, ષોડશ ઉપમા યોગ્ય સુનૂર, દૂર કરે સબ કર્મ ચૂર, આતમપદ લીનો રે...
પાઠક... પા.
( દુહો
નિકટ હોય પઢિયે સદા, જિનવર વચન અભંગ | સદાનંદ પાઠક પદે, લાગ્યો અવિચ્છ રંગ !
ઢાળ (રાગ : બિહાગ....) નિણંદ મત પાઠક પૂજ સુજ્ઞાની.... ટેક દ્વાદશ અંગ સિઝાય કરે છે, પારગ ધારક ધામી,
676)

Page #558

સૂત્ર અર્થ વિસ્તાર રસિક તે, પાઠક નમું સિરનામી... જિણંદ.. ૧
અર્થ સૂત્રકે દાન વિભાગે, આચાર્ય ઉવઝાય,
ભવ ત્રીજે લહે શિવપદ સંપત્ત, નમિયે તે હર્ષાય... જિહંદ.. ૨| મૂર્ખ શિષ્ય કરે શુદ્ધ જ્ઞાની, ધ્યાની ચિઘન સંગી, ઉપલકો પલ્લવ સદ્ગણી કરતાં, મોહ મિથ્યાત્વ વિરંગી.. જિણંદ... ૩
રાજકુમર સરિસા ગણ ચિંતક, આચારજ પર જોગી,
બાવના ચંદન સમરસ વચને, નિજ આતમ સુખ ભોગી...જિર્ણોદ..૪ જિનશાસનકો પ્રકટ કરે જગ, સ્વાધ્યાય તપ પરવીને, આત્મારામ આનંદ કે ધ્યાતા, દેઈ નહિ મન દીના.... નિણંદ.... પા કાવ્ય તથા મંત્ર પ્રથમ પૂજા પ્રમાણે જાણવાં,
સાધુ પદ પૂજા
( દુહો સાધુ સંજમ ધારતા, દયા તણા ભંડાર ! ઈન્દ્રિય દમ યુત સંજમી, નમો નમો હિતકાર છે.
ઢાળ (રાગ : મિંદ કારી...) મુનિજન અર્ચન શુદ્ધ મન કર રે, કર રે, કર રે, કર રે.... સૂરિજન વાચકની નિત્ય સેવા, સમિતિ ગુમિ શુદ્ધ ધર રે, કામભોગ જળ દૂર તજીને, ઉર્ધ્વ કમળ જિમ તર રે, તર રે, તર રે ૧.
બાહ્ય અત્યંતર ગ્રંથિ નિવારી, મુક્તિ પથ પગ ધર રે,
અંગ અષ્ટ ચિત્ત જોગ સમાધિ, પાપ પંક સબ ઝર રે (૪).. મુ. મેરા સકલ વિષય વિષ દૂર નિવારી, ભવ દવ તાપ સુ હર રે, શુદ્ધ સ્વરુપ રમણતા રંગી, નિર્મમ નિર્મદ વર રે (૪)..... મુ.. I
કાઉસ્સગ મુદ્રા ધીર ધ્યાનમેં, આસન સહજ સુથીર રે,
તપ તેજે દીપે દયા દરિયો, ત્રિભુવન બંધુ સુગીર રે (૪).. મુ. ૧૪ ઐસો મુનિપર પૂજ સુહંકાર, આત્મ આનંદ ભર રે શત્રુ મિત્ર સમ જન્મ મરણકો, જગત મોક્ષ ઇક કર રે (૪). મુ. પો.
દુહો
ક્ષમા મુક્તિ ઋજુ નમ્રતા, સત્ય અકિંચન શર્મ | તપ સંજમ લઘુ રાણતા, બ્રહ્મચર્ય મુનિ ધર્મ |
57)

Page #559

ઢાળ (રાગ : આઈ ઈંદ્ર નાર કર કર શૃંગાર....) ચિદધન આનંદ મુનિરાજ, વંદ સબ કટકુંદ ભવિ પૂજ રંગ
મનમેં ઉમંગ સમતા રસ ભીના. ચિ, ટેકા જિન તરફૂલે ચૂત ભંગ, આત્મ સંતોષ અધિક રંગ, વિન પડિ લે મકરંદ ચંગ, હો કે આનંદ ગોચર ઠર લીના... ચિદ... II કષાય ટાળ પણ ઇન્દ્રિય રોધ, ષટ કાય પાર મુનિ શુદ્ધ બોધ, સંજમ સત્તર મન શુદ્ધ, ભયે રણમેં જોધ, મનમેં નહિ દીના.. ચિદ. રા અઢાર સહસ શિલાંગ ધાર, જયણા યુત અચલ આચાર પાર નવવિધ ગુમિસે બ્રહ્મકાર, આતમ ઉજાર ભવ વન દવ દીના... ચિદ.. ૩ જે દ્વાદશ વિધ તપ કરત ચંગ, દિન દિન શુદ્ધ સંયમ ચડિત રંગ, સોનાની પેરે ધરે પરિખ ચંગ, ચિત્તમેં અભંગ સંજમ રસ લીના.. ચિદ.. I૪ દેશકાળ અનુમાન નંદ, સંયમ પાલે મુનિરાજ ચંદ, મિટે હર્ષ શોક પ્રમાદ ધંધ, આત્મ આનંદ અનુભવ રસ પીના.. ચિદ.. પા. કાવ્ય તથા મંત્ર પહેલી પૂજા પ્રમાણે જાણવા
સમ્યગ દર્શન પદ પૂજા
દુહો જિનવર ભાષિત તત્ત્વમ્, રુચિ લક્ષણ ચિત્તધાર ! સમ્યગ દર્શન પ્રણમિએ, ભવદુઃખ ભંજનહાર |
ઢાળ (રાગ : ઘારી ગઈ રે અનાદિ નિંદ-માઢ...) મિટ ગઈ રે અનાદિ પીર, ચિદાનંદ જાગો તો સહી.... ટેક વિપરીત કદાગ્રહ મિથ્યા રુપ છે, ત્યાગો તો સહી....મિટ... |
દર્શન વિના જ્ઞાન નહિ ભવિને, માનો તો સહી,
વિના જ્ઞાન કે ચરણ ન હોવે, જાનો તો સહી... મિટ.... ૨ નિશ્ચય કરણ રુપ જસ નિર્મલ, શક્તિ તો સહી અનુભવ કરત રુપ સબ ઇડી, વ્યક્તિ તો સહી... મિટ... ૩
સત્તા શુદ્ધ નિજ ધર્મ પ્રગટ કર, છાનો તો સહી,
કરણ રુચિ ઉછલે બહુમાને, છાનો તો સહી... મિટ... ૪ સાધ્ય દષ્ટ સર્વ કરણી કારણ, ધારો તો સહી તત્ત્વજ્ઞાન નિજ સંપત્ત માની, ઠારો તો સહી.. મિટ... પા.
578

Page #560

આત્મારામ આનંદ રસ લીનો, પ્યારો તો સહી, જિનવર ભાષિત સત્ય માનકર, સારો તો સહી...
દુહો
દેવ ધર્મ તત્ત્વકી, સહૃા પરિણામ । સાતો મિલકે બન ગએ, સમ્યગ દર્શન નામ ॥
ઢાળ
ટેક
(રાગ : ખરજ, નિશદિન જોઉં વાટડી...) સમ્યગ દર્શન પૂજલે, જિમ મિટે મન ઝોલા... મલ ઉપશમ ખય ઉપશમેં, ખયસે દગ ખોલા, ત્રિવિધ ભંગ સમ દર્શને, જિનવર ઇમ બોલા....
જિન ધર્મો દઢ સંગસે, અનુભવ રસ ધોલા,
નિજ પરસત્તા જ્ઞાનસે, જિમ કૃમિ રંગ ચોલા.... સમ્યગ.... ॥૨॥ પાંચ વાર ઉપશમ લહે, ક્ષય ઉપશમ ઝોલા
સંખ્યાતીત સોજાણીએ, ક્ષય ઇન્દ્ર અમોલા...સમ્યગ.... ॥૩॥
જસ વિન જ્ઞાન અજ્ઞાન હૈ, વૃત્તિ તરુ નવિ મૌલા સુખ નિર્વાણ ન ભવિ લહે, સમકિત વિન ભોલા... સડસઠ બોલે અલંકર્યો, જ્ઞાન ચરણ અંદોલા ભવ વન મિથ્યા દહનકો, દાવાનલ તોલા......
સબ કરણીકા મૂલ હૈ, શિવપંથ અમોલા દર્શન તેહીજ આતમા, આતમ રંગ રોલા.... કાવ્ય તથા મંત્ર પહેલી પૂજા પ્રમાણે જાણવાં
સમ્યગ. ॥૧॥
જ્ઞાન પદ પૂજા દુહો
મિટ... ॥૬॥
સમ્યગ... પા
સમ્યગ.. ॥૪॥
સમ્યગ... ॥૬॥
ઢાળ (રાગ : ભૈરવી, લાગી લગન કહો...)
મિથ્યા મોહ કુપંથ હિ, અજ્ઞ તિમિર કરે દૂર । નિજ પરસત્તા સહુ લહે, જ્ઞાન હી નિર્મલ સૂર ॥
જ્ઞાન સુહંકર ચિદ્ધન સંગી, સમભંગી મત સાર રે, શુદ્ધ જ્ઞાનસે મિટે, જ્ઞાનાવરણ વિકારે રે,
પદ્રવ્ય નાના બોધ સ્વરુપે, નિજ ઇચ્છા સબ વારે રે....
579
જ્ઞાન... ||૧||

Page #561

ગુરુ સેવાસે યોગ્યતા પ્રગટે, હેય ઉપાદેય કારે રે,
શેય અનંત સ્વરુપે ભાસે, દિપ તિમિર જિમ ટારે રે. જ્ઞાન. જરા નિત્યાનિત્ય નાશ અવિનાશી, ભેદા ભેદ અભં રે એક અનેક હી રુપ અરૂપી, સ્યાદ્વાદ નયસંગી રે... જ્ઞાન. ૩
અર્પિતાનર્પિત મુખ્ય ગૌણતા, સાધન સિદ્ધ વિરંગી રે
વાચ્યાવાચ્ય અંશ નિરંશી, આનંદધન દુઃખ રંગી રે.. જ્ઞાન. જો વિભાવ સ્વભાવી શુદ્ધ સ્વભાવી, વીતરાગ જડ સંગી રે સંશય સર્વ હી નિવારે, આત્મ સમરસ ચંગી રે.. જ્ઞાન.... પા
( દુહો સૂત્ર સંયુક્ત સુચીવત, કચવર પિંડ મઝાર | વિનસે નહિ તિમ શ્રુત યુત, પામે ભવનો પાર
ઢાળ (રાગ : કંકણ ખોલ દેઉ મહારાજ....) સબમેં જ્ઞાનવંત વડવીર, કાટે સકલ કર્મ જંજીર - ટેકા ભક્ષા ભક્ષ ન જે વિણ જાને, ગમ્યા ગમ્ય નહિ પિછાને કાર્યકાર્ય ન જાને કીર... સબમેં... ૧ પ્રથમે જ્ઞાન હી દયા પિછાને, અજ્ઞાની નર સો નહીં જાને,
ઐસે કહે સિદ્ધાંતે વીર... સબમેં... મેરા શ્રદ્ધા સકલ કિયાકા મૂલ, તિસકા મૂલ હી જ્ઞાન અમૂલ
સચ્ચા જ્ઞાન ધરો મન ધીર... સબમેં.... ૩ પાંચ જ્ઞાનમેં શ્રુત પ્રધાન, સ્વપર પ્રકાશે તિમિર મિટા ન
જગમેં અતિ ઉપગારી હીર.. સબમેં... I૪. લોકાલોક પ્રકાશન હારા, ત્રિભુવન સિદ્ધિ રાજ સુખ ભારા,
સતચિદ આત્મારામ ગંભીર... સબમેં... III કાવ્ય તથા મંત્ર પહેલી પૂજા પ્રમાણે જાણવા
ચારિત્ર પદ પૂજા
દુહો સકલ જન્મ પૂરણ કરે, નહીં વિરાધે લેશ | આરાધક ચારિત્રકો, એ જિનવર ઉપદેશ |
5B0

Page #562

ઢાળ (રાગ : વસંત....) બંદે કછુ કરલે કમાઇ રે, જાતે નરભવ સકલ ઠરાઇ, બંદે કછુ કર લે કમાઇ...I જ્ઞાન તણાં ફ્લુ ચરણ સુરંગા, નિરાશંસતા થાઇ આશ્રવ રોધે ભવાંબુધિ તરીએ, યાન પાત્ર સુખદાઇ....
બંદ... ॥૧॥
ધારો ચરણ નહિ મીલે મોલે, રંક રાજ્ય પદ દાઇ,
બારહ અંગ પઢે જસ મહિમા, કર્યો કર વરની જાઇ.... બંદે.... ॥૨॥ તત્ત્વરમણ જસ મૂલ સુહંકર, પર રમણા મિટ જાઇ
સકલ સિદ્ધિ અનુકૂલ હુએ જબ, સમ દમ સંયમ પાઇ.... બંદે.... ॥૩॥ સામાયિક આદિ પંચ ભેદ હૈ, દવિધ ધર્મ સુહાઇ,
સંવર સમિતિ ગુપ્તિ આદિ લે, એ જસ નામ પરજાઇ... બંદે.... ૪ ॥ અકષાય અતિ ઉજ્જવલ નિર્મળ, મદન કદન ચિત્તલાઇ, આત્મારામ આનંદકે દાતા, ચારિત્ર પદ મન ભાઇ.....બંદે... ॥૫॥
દુહો
દેશ સર્વવિરતિ ભલી, ગૃહી યતિ અભિરામ । તે ચારિત્ર સદા જપો, કીજે તાસ પ્રણામ ॥
ઢાળ (રાગ : ડુમરી-બ્રહ્મ જ્ઞાન નવિ જાના રે....) ચારિત્ર મુજ માના રે ભવિકા ચારિત્ર મુજ માના... ટેક તૃણ પરે જે સબ સુખ છડી, ખંડ કેરા રાના રે, ચક્રવતી સંયમ સિરી વરીયા, ચારિત્ર અત્રે સુખ દાના રે... ચારિત્ર.. ।।૧।। રંક હુઆ ચારિત્ર આદરે, ઇંદ નહિંદુ પૂજાના રે
અશરણ શરણ ચારિત્ર હી વંદુ, સત ચિદ આનંદ ભરાના રે..ચારિત્ર. ॥૨॥ બારહ માસ સંયમ પર્યાયે, અનુત્તર સુખ હી કમાના રે,
શુકલ શુકલ અભિજાત્ય તે ઉપર, સો ચારિત્ર મહાના રે.... ચારિત્ર. ॥૩॥ ચય તે અષ્ટ કર્મકા સંયય, રિકત કરે સબ થાના રે,
ચારિત્ર... ॥૪॥
ચારિત્ર... પ॥
ચારિત્ર નામ નિરુક્તિએ ભાષ્યો, તે વંદુ ગુણ છાના રે.. ચારિત્ર સોઇ આત્મા માનો, નિજ સ્વભાવ રમાના રે, મોહ વને નહિ ભ્રમણ કરત હૈ, તબ તું આત્મારાના રે...
581

Page #563

સમ્યકત્વ તપ પદ પૂજા દુહો
કર્મદ્રુમ ઉન્મૂલને, વર કુંજર અતિરંગ। તપ સમૂહ જયવંત હી, નમો નમો મન ચંગ ॥ ઢાળ (રાગ : રામકલી-તેરો દરસ ભલે પાયો..) શ્રી તપ મુજ મન ભાયો, આનંદકર.. ટેક
ઇચ્છા રહિત કષાય નિવારી, દુર્બાન સબ હી મિટાયો
બાહ્ય અત્યંતર ભેદ સુહંકરુ, નિર્હેતુક ચિત્ત છાયો... આનંદકર... ॥૧॥ સર્વ કર્મકા મૂલ ઉખારી, શિવરમણી ચિત્ત લાયો,
અનાદિ સંતતિ કર્મ ઉચ્છેદી, મહાનંદ પદ પાયો.... યોગ સંયોગ આહાર નિવારી, અક્રિયતા પદ આયો અંતર મુહૂરત સર્વ સંવરી, નિજ સત્તા પ્રકટાયો... આનંદકર.. ॥૩॥ કર્મ નિકાચીત છિનકમેં જા રે, ક્ષમા સહિત સુખદાયો
તિસભવ મુક્તિ જાને જિણંદજી, આદર્યો તપ નિરમાયો... આનંદકર.. ॥૪॥ આમોહિ આદિ સબ લબ્ધિ, હોવે જાસ પસાયો
અષ્ટ મહાસિદ્ધિ નવનિધિ પ્રગટે, સો તપ જિનમત ગાયો... આનંદકર.. ॥૫॥ શિવસુખલ નરવર સંપદ, પુષ્પ સમાન સુભાયો
સો તપ સુરતરુ સમ નિત્ય વંદું, મનવાંછિત ફ્લુ દાયો.. આનંદકર.. ॥૬॥ સર્વ મંગલમેં પહિલો મંગલ, જિનવર તંત્ર સુગાયો
સો તપપદ સિઁહુકાલમેં નમીએં, આતમરામ સહાયો... આનંદકર... ॥૭॥
દુહો
ઇચ્છારોધન સંવરી, પરિણતિ સમતા જોગ ।
તપ હૈ સો હીજ આતમા, વરતે નિજ ગુણ ભોગ ॥
આનંદકર.. ॥૨॥
ઢાળ (રાગ : સૌરઠ....)
જિનજીને દીની માને એક જરી, એક ભુજંગ પંચ વિષ નાગણ સૂંઘત તુરત મરી.... જિનજીને... ટેક
સમતા સંવર પર ગુણ છારી, સમરસ રંગ ભરી
અચલ સમાધિ તપ પદ રમતા, મમતા મૂરજરી... જિનજીને... ||૧||
582

Page #564

યોગ અસંખ્ય હી જિનવર ભાષિત, નવપદ મુખ્ય કરી
કર અવલંબન વિ મન શુદ્ધે, કર્મ જંજીર જરી.. જિનજીને. ॥૨॥ આગમ નોઆગમ કરી ભેઠે, આતમ રમણ કરી
સમનય સમભંગી અનઘ વર ઘટમેં હી રિદ્ધિ ધરી... જિનજીને... ।।૩। એ નવપદ શુદ્ધ અર્ચનકરકે નિજ ઘટમાંહે ધરી
ચિદાનંદઘન સહજ વિલાસી ભવવન દાહકરી... જિનજીને ॥૪॥ સિરિપાલ સિધ્ધચક્ર આરાધી મન તન રોગ હરી નવભવાંતર શિવકમલા લે આત્માનંદ ભરી...જિનજીને ॥૫॥
કળશ
(રાગ : ભવિ વંદો નિણંદ જસ વરણીને)
ભવિ વંદો જિણંદ મત કરણીને ટેક
વિ... ૨
ઇમ મંડલ નવપદ ગુણવરણી, ચાર ન્યાસ દુ:ખ હરણીને વિ... ૧ સમ્યક સાત નયે સબ જાણી, આદરી કુમતિ વિહરણીને શ્રી તપોગચ્છ નભોમણિ વર મુનિપતિ, વિજયસિંહ સૂરિ ચરણીને સત્ય કપૂર ક્ષમા જિન ઉત્તમ, પદ્મ રુપ અઘ ટરણીને ભવિ... ૪ કીર્તિ કસ્તુર સુગંધી, મણિ તિમિર જગ હરણીને વિ... ૫ શ્રી ગુરુ બુધ્ધિ વિજય મહારાજા વિજયાનંદ જિનસરણીને જીરા ગામ તિહા સંઘ જયંકર, સુખસંપત ઉદય કરણીને તિનકે કથનસે રચનાકીની, સુગમ રીત અથ હરણીને વસુ યુગઅંક ઇંદુ શુભવર્ષે, પટ્ટી નગર સુખ ધરણીને રહી ચૌમાસા યહ ગુણ ગાયા, આતમ શિવવધૂ વરણીને કાવ્ય તથા મંત્ર પહેલી પૂજા પ્રમાણે જાણવા
-
-
-
-
-
-
ભવિ... ૮
ભવિ.... ૯
-
વિ... ૬ ભવિ... ૭
વિ...૩
વિ... ૧૦
પંડિત માણેક વિજયજી કૃત નવપદપૂજા અરિહંત પદ પૂજા દુહો
પ્રણમીવિશ્વભરવિભુ શ્રી ચિંતામણિ પાસ
સિધ્ધચક્ર ગુણ ગાઇશુ ધરી માનસ ઉલ્લાસ..... ૧ અરિહા સિધ્ધ સૂરીશ્વરુ વાચક ગુણગણધામ વાચંયમ પ્રણમુ સદા તિમ દર્શન અભિરામ....૨ જ્ઞાન ચરણ તપ સુખકરુ એ નવપદ જગસાર
583

Page #565

ભાવધરી આરાધતા પામીજે ભવપાર... ૩
જેહથી સાધ્વસ ઉપશમે દુષ્કૃત દુઃખ પલાય તે નવપદ નમી એ ભવિ થિર કરી મન વચ કાય.....૪
તરવા ભવ પાયોનિધિ વરવા મંગલમાલ પૂજા નવપદની રચે ધરતો ભાવ વિશાલ...૫
વીતરાગ ત્રિભુવનધણી, પરમેષ્ઠીમાં મુખ્ય તેણે પ્રથમ જિન પૂજીએ, જિમ લહીએ શિવસૌખ્ય...૬
ઢાળ (રાગ : સંભવ જિન અવધારીએ....) ભવિયણ અરિહા વંદીએ, કરુણાકર ભગવંત... સલુણે પારંગત પરમાતમા, બોધ અનંત ભદંત સલુણે.. ભવિ.. ના જેહનાં કલ્યાણક દિને, નરકે પણ ઉદ્યોત સલુણે. ભવિ... . તરણ શરણ ભવિ જીવને, તારણ જે ભવપોત સલુણે.. ભવિ. ૩ અમૃતરસ સમ દેશના, જે દિયે જગ ઉપગાર સલુણે.. ભવિ. ૪ પ્રાતિહારજ અડ શોભતા, વર્જીત દોષ અઢાર સલુણે.. ભવિ. પા ચાર અતિશય સહજના, નિર્જર કૃત ઓગણીશ સલુણે... ભવિ.. દા અગિઆર કર્મ ખપ્યા થકી, અતિશય સહજ ચોત્રીસ સલુણે.. ભવિ... II ચિત્ર શિખંડી જ સારીખા, છહ સહસવલી થાય સલુણે. ભવિ... . તો પણ ગુણ જિનવરતણા, કણહિ યે ન ગણાય સલુણે. ભવિ... .. જિન માણેક પરમેશને, પૂજે જે ત્રણ કાળ.. ભવિ... ૧ળા તે જિન કર્મ હણી વરે, શિવરમણી વરમાળ. ભવિ.. ૧૫ કાવ્ય કલ્યાણમાલા કમલાવદાન્ય, નરેંદ્ર નાર્ગેદ્ર સુરેંદ્ર માન્ય સંસાર દાવાનલ નીર ચક્ર, નમામિ નિત્ય વર સિદ્ધચક્ર મંત્ર – ૩ હીં શ્રીં પરમ પુરુષાય પરમેશ્વરાય જન્મ જરા મૃત્યુ નિવારણાય શ્રીમતે જિનેન્દ્રાય જલ, ચંદન, પુષ્પ, ધૂપ, દીપ, અક્ષત, નૈવેધ, ફલૂ, યજામહે સ્વાહા
| સિદ્ધ પદ પૂજા
દુહા સકલ કર્મ મલ ધોઈને, પામ્યા શુદ્ધ સ્વભાવ
નિત્ય નમો તે સિદ્ધને, ભવિજન ધરી બહુભાવ . લોકશિખર ફરસી રહ્યા, મુક્તિ મહેલાત, અનંત સુખને અનુભવે, નમો સિદ્ધ ભગવંત (૨)
58)

Page #566

ઢાળ
(રાગ : અલૈયા બિલાવર, મેં નિો સહી..) પરમાનંદ પરમપદ ભોકતા, દર્શન જ્ઞાન અનંત, જિનવરને પણ માન્યપણે જે, જ્યોતિ સ્વરૂપ ભદંત મેં કિનો સહી સિદ્ધ શરણ ગુણવંત ૧ અલખ અગોચર અચલ અકામી, અવિકારી ભગવંત અવિનાશી અકલંક અમોહિ, આતમરામી સંત... મેં કીનો.... સેર છે અજર અમર વચનાતીત હુવા, ગતનિદ્રા ભય રોગ અકોહિ, અમાનિ, અમાયિ, અલોભી, અમલ અનાશી અભોગ... મેં કીનો.. II બંધ ઉદય ઉદીરણ સત્તા, કરમ ભરમ કરી અંત, એક સમયમાં સિદ્ધિ વર્યા જે, ભાંગે સાદિ અનંત અભોગ.. મેં કીનો... II પન્નર ભેદે વિચારી વદે, સિદ્ધને જે નરનાર, માણેકવિજય કહે તે પામે, ભીમ ભવોદધિ પાર અભોગ.. મેં કીનો... પા મંત્ર અને કાવ્ય પહેલી પૂજા પ્રમાણે
આચાર્ય પદ પૂજા
( દુહો દ્વાદશ અંગ ઉપાંગ, સૂત્ર અર્થમાં જાણ દશ રૂચી શિક્ષા દુર લહે, આચારજ ગુણખાણ III
બાર ભાવનાં ભાવતા, પડિમા વહતા બાર બારે તપ તપતા સૂરિ, વંદુ વારંવાર મેરા
ઢાળ (રાગ : એ ઉચોને અભઐલો રે, કામણગારો કાનુડો...) તમે આચારજ પદ વંદો રે, હો મનમાન્યા મોહનીયા જિમ પાપ કલાપ નિકંદો રે, હો મનમાન્યા મોહનીયા જે પંચ મહાવ્રત પાસે રે, હો મનમાન્યા મોહનીયા સમિતિ પાંચે સંભાલે રે, હો મનમાન્યા મોહનીયા... તુમે. એવા ત્રણ ગુમિને આદરર્તા રે હો મન, વળી પંચાચારને ધરતાં રે હો મન, પણ ઇન્દ્રિય તુરંગમ દમતાં રે હો મન, નવ બ્રહ્મગુમિ શું રમતાં રે હો મન
છે
- 585

Page #567

કોધાદિક ચઉથી ન્યારાં રે હો મન, એ છત્રીસ ગુણ ભંડારા રે હો મન, સહે બાવીસ પરિષહ ભારી રે હો મન, અંતરગ્રંથી પરિહારી રે હો મન.. I સત્તાવીશ મુનિ ગણધારી રે હો મન, નવાકોટી શુદ્ધાહારી રે હો મન, બારસે છન્ન ગુણ ભરીયાં રે હો મન, મદ મોહ રહિત ગણધરીયાં રે હો મન.. ૪ સાયર પેઠે ગંભીરા રે હો મન, મેરુ મહીધર સમ ધીરા રે હો મન, વરજ્ઞાન સમાધિ ઉદારારે હો મન, સૂરિ જિનશાસન શણગારા રે હો મન.. પા ભવ ત્રીજે ભવજલ પારા રે હો મન, લહે ભાવાયારજ સારાં રે હો મન, તસ પદ નમી ભાવ અમદે રે હો મન, મુનિ માણેક નિત આનદે રે હો મન... દા મંત્ર અને કાવ્ય પહેલી પૂજા પ્રમાણે
ઉપાધ્યાય પદ પૂજા
દુહો ચાર કષાયને પરિહરે, પાલે મહાવ્રત પંચ
દશવિધ ધર્મ ધરે સદા, નહી જસ મોહ પ્રપંચ ૧૧ અંગોપાંગ ભણાવતા, શિષ્ય વર્ગને જેહ તે પાઠકને વંદતા, થાય કલેષનો છેહ રા.
ઢાળ.
(રાગ : નિશદિન જોઉં વાટડી...) પાઠક પદ અણમો તમે, ભવિયાં ઘન ભાવે, જેહ સૂરીશ્વર આગળ, યુવરાજ કહાવે... પાઠક... III
મદ આઠે દૂર તજો, ખિણ કોહ ન લાવે,
છોડે પ્રમાદને ભાવના, ભલી પણવીસ ભાવે... પાઠક.. II સમય ઉચિત મુનિ વૃદને, સિદ્ધાંત ભણાવે, પાષાણ સમ જડ શિષ્યને, કૃતિ રત્ન બનાવે.. પાઠક... ૩
બાર ભેદે તપ જે કરી, નિજ કર્મ ખપાવે. વિહાર નવ કલ્પી કરે, દ્વાદશાંગને ધ્યાવે.... પરવાદી કરી કેસરી, જિન ધર્મ દીપાવે, વયણ સુધારસે લોકનાં, સંતાપ શમાવે.... પાઠક.. II
ઉપમા સોલે સોહતા, બહુશ્રુત ગુણ ધાવે તે વાચક પદ વંદતા, ભવ ભવ દુઃખ જાવે... પાઠક. પા
પાઠક....
||૪||
- 586–

Page #568

ગુણ પચવીશે જે ભય, સમતા રસ નહાવે ભાવ વાચક ત્રીજે ભવે, અવિચલ પદ પાવે... પાઠક.. I૬
માનવ દાનવ દેવતા, જેહના ગુણ ગાવે, માણેક હરખે તેહને, નિત નિત શીષ નમાવે... પાઠક... I
મંત્ર અને કાવ્ય પહેલી પૂજા પ્રમાણે | મુનિ પદ પૂજા
( દુહો કર્મશત્રુ હણવા ભણી, પહેર્યો મુનિવર વેશ
ભવ્ય જીવ પ્રતિબોધતાં, વિચરે દેશ વિદેશ ૧ આણા શ્રી અરિહંતની, શિર પર વહતા જેહ તેહ શ્રમણને સેવતાં, લહીએ શાશ્વત ગેહ ૨ |
ઢાળ (રાગ : ગોડી-તોરણ આઇ કયું ચલે રે....) ધન ધન મુનિરાજને રે, સાથે જે શિવપંથ સલુણા બહિરંતર ગ્રંથી તછરે, જેહ થયા નિગ્રંથ સલુણા ૫૧ જિન જિમ મુનીવર વંદીએ રે, તેમ તેમ નાસે પાપ સલુણા
પરિષહ ઉપસર્ગ સહે રે, સોહં પદ કરે જાપ સલુણા | પાપ નિયાણાથી દૂર રે, પરિહરે આઠ પ્રમાદ સલુણા સંવરમાં વર્તે સદા રે, નહિ જસ હર્ષ વિષાદ સલુણા
પંચ સમિતિ સમિત્તા રહે, પાલે પચાચાર સલુણા
ટાલી દોષ બાયાલને રે, શુદ્ધ લો આહાર સલુણા ||૪|| ઘોર અભિગ્રહને ધરે રે, વારે અતિક્રમ ચાર સલુણા વ્રત દૂષણ નવિ આચરે રે, તે મુનિ તારણહાર સલુણા
સમતા સંગ શું જે રમે રે, દમતા ઈન્દ્રિય ગ્રામ સલુણા
સ્યાદ્વાદ મત જાણતાં રે, સત્તાવીશ ગુણધામ સલુણા ખંત્તિ મુત્તિ બ્રહ્મ શૌચતા રે, અwવ મદવ સત્ય સલુણા અકિંચન તપ સંયમી રે, ધર્મ ધરે દશ નિત્ય સલુણા
આગમને અભ્યાસતા રે, ષટકાયનાં પ્રતિપાલ સલુણા યોગવહન ક્રિયા વદે રે, ઠંડી સવિ જંજાલ સલુણા
(૩ણી
પા
-i
||૮||
587)

Page #569

એવાં વ્રતી અણગારને રે, જે પ્રણામે ધરી નેહ સલુણા કેવલ માણેક તે લહે રે, આણી કર્મનો છેહ સલુણા ૯
મંત્ર અને કાવ્ય પહેલી પૂજા પ્રમાણે
દર્શન પદ પૂજા
( દુહો જૈમ ગિરિમાં સુરગિરિ વડો, જ્ઞાનમાં કેવલજ્ઞાન
તગણમાં સુરતર વડો, દાનમાં અભય પ્રધાન ૧૫. વિમલાચલ સર્વતીર્થમાં, તીર્થપ દેવ મઝાર
સઘલા ગુણમાંહે વડો, તીમ સમકિત ગુણસાર
ઢાળ
(રાગ : ત્રીજે ભવ વર થાનક તપ કરી...) જેહથી મોહની દૂરે નાસે, ભવ ગણતીએ ગણાય, તે સમ્યગ દર્શન પદ નમતાં, જન્મ મરણ દુઃખ જાય ભવિકા ! નિર્મલ દર્શન કીજે, જિમ અક્ષય સુખ લીજે રે.. ભવિકા... ૧
ચરણ રહિત સિદ્ધિ પદ પામે, સમકિત રહિત ન કોય, નાણ નહી સમકિત વિણ લેખે, કિરિયા પણ નવિ હોય રે... ભવિકા.. રા અંતર્મત પણ જે પ્રાણી, ફરસે દર્શન સોય, અડધા પુદગલ પરિયટ્ટમાં તે, નિશ્ચિત રે ભવ તોય રે. ભવિકા. ૩.
સડસઠ ભેદે અલંક્યું જે, ગુણ અનંતની ખાણ દુવિધ ધર્મનું મૂલ વલી તે, સમતિ દર્શન જાણ રે.. ભવિકા. મજા અરિહંત ભક્તિ સુગુરુની સેવા, સંઘ સયલ બહુમાન, તે સવિ સમકિત નિર્મલકારક, અવિચલ પદવી નિદાન રે. ભવિકા... પા કેવલી ભાષિત વયણની શ્રદ્ધા, કરીએ મન વચ કાય અવિરત જિન માણેકપદ પૂજી, હરીએ સર્વ સમુદાય રે. ભવિકા.. II II
મંત્ર અને કાવ્ય પહેલી પૂજા પ્રમાણે
- 588

Page #570

જ્ઞાન પદ પૂજા,
દુહો
જ્ઞાન જગતમાં દિવડો, ભાસન સવિ અવદાત,
જ્ઞાન થકી સવિ જાણીએ, સ્વર્ગ નરકની વાત પહેલું જ્ઞાન પછી દયા, દશવૈકાલિક વાણ, જ્ઞાન વિના ક્યિા કરે, તે નવિ હોય પ્રમાણ પર
ઢાળ (રાગ : નમો રે નમો શ્રી શત્રુંજય ગિરીવર....) જ્ઞાનથી આતમ નિર્મળ હોવે, જ્ઞાન પરમ આધાર રે, જ્ઞાને હેય ઉપાદેય લહીયે, તીમ નિશ્ચય વ્યવહાર રે, નમો રે નમો સુખકર નાણપદને II૧
તત્ત્વા તત્ત્વને જ્ઞાનથી લહિયે, ભક્ષાભક્ષ વિચાર રે,
પ્રગટપણે જ્ઞાને સવિ ગ્રહિયે, જ્ઞાન થકી ભવપાર રે...... નમો.. I I અન્ના ઘોર તમો ભર ટાલણ, નાણ અભિનવ ભાણ રે, જ્ઞાન તણી પરિણતી થકી જ્ઞાની, પદ પામે નિર્વાણ રે.. નમો... ૩
બહુ ક્રોડ વરસે અજ્ઞાની, કર્મ ખપાવે જે રે,
જ્ઞાની એક જ સાસો સાસે, કર્મ કરે ક્ષય તેહ રે... નમો... ૪ મતિ શ્રત અવધિ મન:પર્યવ, પંચમ કેવલ નાણ રે ભેદ એકાવન તેહ તણા તુમે, સમજે ચતુર સુજાણ રે.... નમો... પા.
જ્ઞાનતણી આશાતના વરજી, કરીએ ભક્તિ ઉદાર રે
ગુણ માણેક મંદિર પ્રભુજી, નિસ્તરીએ સંસાર રે... નમો... દા. મંત્ર અને કાવ્ય પહેલી પૂજા પ્રમાણે
ચારિત્ર પદ પૂજા
( દુહો હવે નમો પદ આઠમે, સુખદાયક ચારિત્ર |
ચારિત્ર પદ જસ મન વસ્યું, તસ નર જન્મ પવિત્ર સાર્વભૌમ પણ તૃણ પરે, ઠંડી મુખ પટું ખંડ I
ચરણ ધર્મને આદરે, હણવા કર્મ પ્રચંડ ૨/
-589

Page #571

ઢાળ. (રાગ : શ્રી સીમંધર સાહિબ આગે....) ચારિત્ર પદને વંદન કીજે, મેલી સકળ પ્રમાદ, રંકને રાય કરે છે તેમ વળી, દુર્ગતિનો અવસાદ રે ભવિયાં ! સંજમ શું ચિત્ત લાવો, જિમ પરમાનંદ પાવો રે... ભ. ૧ દેશ સર્વ ભેદ જિન ભાખે, ચારિત્ર દુગ નિર્માય,
દેશ ચરણ વ્રત બાર ગ્રહીને, પણ મહાવત મુનિરાય રે. ભ. રા/ દેશવિરતિ વૈમાનિક થાવે, ઈતર લહે શિવરાજ, અશરણ શરણ ચરણ અઘહારી, ભવસાયરમાં જહાજ રે.... ભ..... ૩ રક તણે ભવ સંપ્રતિ રાજે, ભાવ વિના વ્રત લીધ,
તો પણ અંત સમાધિ મરણથી, રાજ સુખામૃત પીધ રે.. ભ. I૪ અટકર્મ ચય રિકત કરે છે, નિરુત્તે ચારિત્ર નામ તે ચારિત્રને હું નિત્ય વંદું, મંગલા કમલા ધામ રે. ભ... પI
સત્તરભેદ છે સંજમ કેરા, સિત્તેર ભેદ પણ હોય. - જિન માણેક ભગવતે ભાખ્યા, શ્રી સિદ્ધાંતે જોય રે... ભ.... ૬ મંત્ર અને કાવ્ય પહેલી પૂજા પ્રમાણે
તપ પદ પૂજા
દુહો જિમ પાવક સંજોગથી, હાયેક નિર્મલ થાય છે
તિમ વર તપ તપવા થકી, કિલર કર્મ મલ જાય તપથી આમય ઉપશમે, તપથી ટળે પ્રત્યુત તપથી લબ્ધિ ઉપજે, તપથી મળે સુખ વ્યુહ ર..
ઢાળ. (રાગ : વસંત, ઘુમાર-વીર કુંવરની વાટડી કોને કહીએ.) ઘટમાં સમતા રાખીને તપ કરીએ, તપ કરીએ રે તપ કરીએ, માયા દૂરે પરિહરિએ, તરીએ ભવ પાથ... ઘટમાં... III
તપ ગુણથી દુઃખાવલી દૂર જાવે, સુરપતિ નરપતિ વશ થાવે,
ધન રિદ્ધિ સિદ્ધિ ઘર આવે, નિત મંગલ માળ... ઘટમાં.. ૨ સર્વમંગલમાં પહેલું મંગલ જાણો, ઈમ બોલે ત્રિભુવન રાણો તપ ગુણને રોજ વખાણ, ત્રણ જોગ સંભાર... ઘટમાં... II
- 690
||૧||

Page #572

તે ભવમાંહી જ્ઞાનથી અરિહંતા. મહોદય પદવી જાણતા
તોયે તપ ઘોર તપતા, તપ મહિમા અનંત.... ઘટમાં... III વર્ધમાન તપ પૂરવ ભવે કીધો, શ્રી ચંદ્ર બહુ સુખ લીધો, નિજ સઘળો મનોરથ સિદ્ધો, પામ્યો જયજયકાર. ઘટમાં... /પા
સાઠ સહસ સમ આંબિલ તપ કરીઓ, સુંદરીએ શિવ સુખ વર્યો, કેઈ કોટિ તરીયાતીવ દરિયો, તપથી હણી કર્મ... ઘટમાં... ૬ બંધક સમતા સેવધિ મુનિ મોટો, જાણી સંસારને ખોટો, વળી જીવિત જલ પરપોટો, તો તપ ધોર.... ઘટમાં...
ચૌદ સહસ નિગ્રંથ સાર સમાજે, શ્રી જ્ઞાત નંદન જિનરાજે,
તપ ગુણથી પ્રશસ્યો છાજે, ધન્નો અણગાર.. ઘટમાં... ૮ દુવિહા તપ સમતા ધરજે કરશે, ભવ વારિધિ તે તરશે જિન માણેક પ્રભુ પદ વરશે, તોડી કર્મનાં પાસ..... ઘટમાં... ૯ મંત્ર અને કાવ્ય પહેલી પૂજા પ્રમાણે
કળશ
(રાગ : ધન્યાશ્રી...) સેવી સેવા રે ભવિ નિત નિત નવપદ સેવો, નિરુપમ નવપદ સેવન આપે, અપુનર્ભવ સુખ મેવો
ભવિ નિત નિત નવપદ સેવો.... ૧ | નવપદ સ્મરણ કરતાં નાસે, રોગ શોગ ભય પીડા અવિરત મંગલ માલા વરીએ, ઝટ લહીએ ભવ તીરા રે... ભવિ... રા.
તપ ગણ નાયક ધીર શિરોમણી, વિજયસિંહ સૂરિ રાય,
તાસ શિષ્યશ્રી સત્ય વિજયવર, સંવેગ મારગ વ્યાયા... ભવિ... ૩ કપૂરવિજય તસ ખીમાવિજય તસ, મેધિર જિન મુનિરાયા, ગુરુ ઉત્તમ ગુણ સવ પદ્ય તસ, રૂપ કિર્તિ સોહાયા રે..... ભવિ.... ૪ પંડિતા શ્રી ઉદ્યોત વિજય તસ, અમર વિજય તસ સૌભાગી, પરમ ગુમાન વિજય વાયંયમ, જસ જિનમત મતિ જાગી રે... ભવિ... પા
સુગુરુ પ્રતાપવિજય સુપ્રતાપે, શ્રુત ચિંતામણી પાયા, જિન શાસન ચંદન રસ યોગે, મિથ્યાત તાપ મિટાયા રે... ભવિ.. દા. મુનિયુગ નંદ નિશાકર હાયન, ઉર્જ વાસ સિત્તપક્ષો એકાદશી વાસર શનિવારે, ફળ્યો ઉદ્યમ દક્ષો રે... ભવિ.. Iો.
-591)

Page #573

રહી ચોમાસું કપડવણજમાં, નવપદ ગુણ ગણ ગાયા, જિન માણિકય વિજય પ્રભુધ્યાને, આનંદ રંગ ઉપાયા રે... ભવિ.. દા. પંડિત માણેક વિજ્યજી કૃત નવપદ પૂજા સંપૂર્ણ
નવપદની પૂજાનાં ગાયનો
અરિહંત પદ
(રાગ : પDભ પ્રાણ સે પ્યાર...) મારા સમ સાંભળો સ્વામી, અવધારો વિનતી મારી મુકી ગયાં ભરતનાં વનમાં, ઉદાસી થઈ રહ્મા દિલમાં... મારાં... I૧//
ગુનો શો કીધો મેં આજે, નથી બોલતાં મુજ સાથે, દયા મુજ કીજીએ ભારી, સેવક જાણી તારીએ સ્વામિ... મારાં.... NIRI. જાણું પ્રભુ તમ નિરાગી, હું તો પ્રભુ તુમસે રાગી મળ્યા મને દુઃષમ કાળે, નહીં છોડું હું આવારે-સ્વામિ.... મારાં... 3
ભાળી મેં નેહ નજર તારી, ઉગારોને આ વિવારિ, રાખું નહિં હું હવે ખામી, ભવોભવ સેવના તારી-સ્વામિ... મારાં... જા
સિદ્ધપદ પ્રભુ તારો મુલક મારે જોવો છે, મને એકવાર મુક્તિ દેખાડ વાલા, તારો મુલક મારે જોવો છે... |૧| મને ભવજલ પાર ઉત્તાર, વાલા, તારો મુલક મારે જોવો છે કેવો છે વાલા તારો મુલક તે કેવો છે, એ તે જોવો છે.... વાલા. રા લાખ પિસ્તાલીશ જોજન લાંબી, સિદ્ધશીલા જ્યાં શોભે છે, વાલા ચોવીસમા અંશે, સિદ્ધને દેખી મન મોહે છે.... વાલા....
જ્યોતિ સ્વરૂપી પરમાનંદી, નિરંજન નિરાકારી છે, વાલા અકોહી, અમાની, અમાયી, નિરાગી, નિદ્વેષી છે... વાલા.... II રાતે વર્ણ સિદ્ધ કહ્યા છે, અનંત ચતુષ્ટય ધાર રે, વાલા, હસ્તિપાલ પરે ભવિ સેવો, જેમ પામો શિવનાર રે... વાલા.. પા.
આચાર્ય પદ તારો તારો સૂરિજી તારો તારો સૂરિજી મોહે તારો રે, હું તો આવ્યો ગુરુજી તુમ પાસે રે, તારો તારો સૂરિજી
592

Page #574

ગુર છત્રીસ છત્રીસ એ સોહતા, સૂરિ યુગ પ્રધાન પદ ધરતા, સૂરિ ભવ્ય કમળ પડિબોહતા રે.... તારો તારો.... ૧
સૂરિ પંચ પ્રસ્થાને દીપતાં, પડિરુવાદિ ચઉ ગુણ ધરતા,
બાર પણવીશ ભાવના ભાવતા રે.... તારો તારો.. ર / મન તુરંગ વશ કરી રાખ્યું, શ્રુતજ્ઞાન દોરીથી બાંધ્ય રે, પુરુષોત્તમે એ પદ સાધ્યું રે... તારો તારો.. ૩
ઉપાધ્યાય પદ જા જા રે દૂર દુર્મતિ, મને મળ્યા મહોપાધ્યાય પતિ, જા જા રે દૂર દુર્મતિ, અબ જાગી છે મુજ શુભ મતિ... જા જા રે... || દ્વાદશ અંગ સક્ઝાય કરે, સ્વાર્થનું દીએ દાન રે.... જા જા રે... ૩ મૂર્ખ શિષ્યને નિપુણ કરે, જિનશાસન અજવાળે રે.... જા જા રે... જા. સારણાદિક ગચ્છમાંહે કરતાં, પણ રમતાં નિજ ઘરમાં રે... જા જા રે.. પા. જે પરવાદિ મત રાજ કરો, ભય ધરતાં નહિ મનમાં રે.... જા જા રે... પા. પંચમકાળે પાઠક પદને, સેવો તમે ચિત્ત દઇને રે... જા જા રે.. દ ા મહેન્દ્રપાળ જેમ શિવવધુ વરીયો, તેમ ભવિ શિવસુખ લહીએ રે.. જા જા રે.. શા
સાધુ પદ (રાગ : આનંદ કંદ પૂજતા નિણંદ ચંદકુ..) મુણિંદ ચંદ ઇશ મોહ, તાર તાર તાર જ્ઞાનકે તરંગ ભંગ સાત જાણકાર... મુણીંદ... સંત કે મહંત મુનિવ્રત પંચધાર, યતિ વ્રતિ સંયમી જગત કો.. III
સમ ચાલીસ દોષ ટાળી લેન કે આહાર,
સાત વીશ ગુણધાર આત્મા ઉજાર.... મુણીંદ.... મેર ઐસા ગુર દેખતે હર્ષ હોય અપાર, સંસાર પારાવારથી ઉતારવાને નાવ... મુણીંદ ..... ૩
સોહે શ્યામ રુપસે નિર્મલ હોય વાન,
કૃપાસિંધુ તુહી ગુણકો નિધાન... મુણદ... ૪ વીરભદ્ર સાધુસં જિનપદ સાર લઈ મુક્તિ ભવપાર કુગુરુ સંગ છાર... મુણદ... પા.
593)

Page #575

દર્શન પદ
(રાગ : ઓચ્છવ રંગ વધામણા.....)
દર્શનપદ છઠે નમું, તુમે સાભળો ભવિયણ, હાં હાં રે તુમે સાંભળો ભવિયણ તત્ત્વ પદાર્થ નવ કહે શ્રી મહાવીર જીનવર... હાં હાં રે શ્રી... દેવ-ગુરુને-દર્મની જે શ્રદ્ધા કરશે... હાં હાં રે જે શ્રદ્ધા... સમ્યગ દષ્ટિ જીવને અર્ધ પુદગલ ફરશે... હાં હાં રે અર્ધ...
શ્રદ્ધા વિના નહિ જ્ઞાન છે, જ્ઞાન વિના નહિ ચરણ... હાં હાં રે જ્ઞાન... ચરણ વિણ નહિ મુક્તિ રે એમ ઉત્તર જયણા... હાં હાં રે એમ... સડસઠ ભેદ છે એહનાં, જે શિવસુખ જોડે... હાં હાં રે .... લક્ષણ પંચ છે એહનાં, તે નિશ્ચય નય બોલે... હાં હાં રે તે.... શમ સંવેગ નિર્વેદના આસ્તિકય કરુણા... હાં હાં રે આસ્તિકય... શિવળ કૈરા વૃક્ષનાં, એ બીજ ભલેરાં.... હાં હાં રે એ... હરિ વિકમ રૃપે સેવ્યા, અનુભવ્ય રંગ થોલા.... હાં હાં રે અનુભવ... એક મુહૂર્ત સમ શ્રેણીએ, લહો હર્ષ કલ્લોલા... હાં હાં રે લહો...
જ્ઞાન પદ
(રાગ : મને સંસાર શેરી વિસરી રે લોલ...)
મને જ્ઞાનીની ગોઠડી મીઠડી રે લોલ, જેથી જાય અજ્ઞાનની ભીતી જો... હાં રે ભેદ પાંચ એકાવન જ્ઞાનના રે લોલ, જાણો જ્ઞાની ગુરુની પાસ જો... હાં રે મને જ્ઞાની...
પહેલું જ્ઞાનને પછે દયા કહે રે લોલ, એમ સૂત્ર સિદ્ધાંતથી ધારજો-મને... હાં રે જેથી ભક્ષાભક્ષને જાણીએ રે લોલ, થાય પેયાપેય વિચારજો-મને... તેહ જ્ઞાનને નિત્ય નિત્ય વંદિએ રે લોલ, જેહ સ્વપર પ્રકાશક ભાણજો... મને.. હાં રે રવિજ્ઞાન ઉદયનાં તેજથી લોલ, કેવળજ્ઞાન સદા જયકારજો... મને.. મેરુ શિશ રવિને ઇંદ્રની રે લોલ, ઉપમા તે જ્ઞાનીને ધાર જો... મને.... આત્મા રુપ જાણ્યા વિના રે લોલ, ફ્રે જેમ જંગલનું રોઝ જો.... મને.. ભવ અટવી રુલે અજ્ઞાનથી રે લોલ, પાર પામે થાય જ્ઞાન ઉદ્યોત જો... મને.. જયંત નરેશ્વર પામ્યો રે લોલ, અતિ અદભૂત જીનપદ સાર જો.. મને... જ્ઞાન જ્ઞાનની તણાં બહુમાનથી રે લોલ, લહયું શાશ્વત પદ મનોહાર જો... મને..
(594)

Page #576

ચારિત્ર પદ ચારિત્ર પદ નમો આઠમે રે લોલ, જે કરે કર્મ નિરોધ સંયમ રંગ લાગ્યો, રંગ લાગ્યો રે ઓત્તમજી ! સંયમ રંગ લાગ્યો બાર કષાય ક્ષય ઉપશમે રે, સર્વ વિરતિ ગુણઠાણ રંગ લાગ્યો સમિતિ ગુમિ મહાવ્રત ધરા રે, દશ ખત્યાદિ જાણ રંગ લાગ્યો ચારિત્ર મોહનો ક્ષય કરી રે, લહયું સસમગુણ ઠાણ રંગ લાગ્યો અનુત્તર સુર સુખથી વધે રે, વર્ષ સંયમ ગુણધાર રંગ લાગ્યો ઈન્દ્રાદિક પણ સહુ નમે રે, સંયમ પદ અભિરામ રંગ લાગ્યો ચારિત્ર પદને સાધતો રે, વરુણ પામ્યો ભવપાર રંગ લાગ્યો હું પણ સંયમ સાધતા રે, પામું પદ મનોહાર રંગ લાગ્યો
તપ પદ તપ કરીએ સમતા રાખી ઘટમાં, રાખી ઘટમાં વાલા રાખી ઘટમાં, તપ કરીએ સમતા રાખી ઘટમાં... કરમાં તપ તલવાર રહીને, લડીએ કર્મ કઠિન જટમાં... તપ... કર્મરુખ ભંજન ગજવર જાણો, તીવ્ર નમો તપ એમ ઘટમાં... તપ... બાહ્ય અભ્યતર ભેદ નિહાળો, તપ ઇચ્છા રોધ કરી મનમાં...તપ.. પર પરિણતિનો ત્યાગ કરીને, આતમ સત્તા ધરી ચિત્તમાં... તપ... કનક કેતુ તપ પદ સેવીને, તીર્થંકર પદને વરિયા. તપ..
પૂજામાં બોલવા યોગ્ય સિદ્ધચકનાં ગીત
દેરાસર વાગે છે વાંસળી રે, ઉપાશ્રય પડચા નિશાન હો લાલ ઘરમાં ઘડીએ નધી ગોઠતું રે, ધરીએ સિદ્ધચક્રનું ધ્યાન હો લાલ. ઘરમાં.. આવા કાઠીયા તેર આડા પડે રે, રાગ દ્વેષ પાસ હો લાલ ચાર કષાય ચોર મોટકાં રે, લૂટે ધર્મનાં સ્થાન હો લાલ.. ધરમાં. ૧૨ મોહ માયા મત્સરે કરી રે, ભરીઓ આ અસાર હો લાલ લઘુકર્મી જીવ હોશે રે, થાશે શિવસુંદરી ભરથાર હો લાલ.... ઘરમાં... ૩ ન સુજે કામને કાજ હો લાલ, ચારિત્ર લેવાને મન ઘણું એ, ન છૂટે મોહ જંજાળ... ઘરમાં... I૪ જેમ શ્રીપાલ મયણા સુંદરી રે, ધર્યું નવપદ ધ્યાન હો લાલ નવ ભવ નરસુર સુખ લહી રે, લીધુ ત્રિભુવન રાજ હો લાલ.. ઘરમાં.. પા
- 595

Page #577

(૨)
મોરી સહિયર હો, મોરી સહિયર હો, નવપદને મનમાં ધરો રે લોલ વિધિ આરાધન સાચવો રે લોલ, શિવસુંદરી હેજે વરો રે લોલ આજનો લ્હાવો લીજીએ રે લોલ, અવસરીયુ વહી જાય... મોરી અવસર ફરી ફરી નહિ મળે રે લોલ... મોરી સહિયર હો....
આજ આનંદ થયો, આજ આનંદ થયો નવપદનો તપ કીધો, દહાડો સફળ થયો એ સમ અવસર નહીં કોઈ રે, સેવે તે સુખીયો હોય રે, જે આરાધે સિદ્ધચક્ર રે... આજ....
. (૪).
ઓળી કરવા આવોને મારી બેન રે, સાથે લાવો સલુણી સારી બેન રે સિદ્ધચક સેવોને સાચે સ્નેહ રે, સુંદર મેળો મળ્યો છે બેની આજ રે, મયણા સુંદરી શ્રીપાળ, સિદ્ધચક સુપસાય, આપદા દૂર જા.. ઓળી... એ ચિંતામણી રત્ન, એનાં કીજે રે જતન, મંત્ર નહી એહ ઉપરે રે.. ઓળી...
કરવાના અમે કરવાના, સિદ્ધચનો તપ કરવાના, જે સિદ્ધચકને આરાધે છે, તેની કીર્તિ જગમાં વાધે છે, તેના ભવોભવનાં ભય ભાંજે છે. સિદ્ધચક્રનો... નહિ ડરવાના, નહિ ડરવાના, કર્મ શત્રુથી નહિ ડરવાના, લેવાના અમે લેવાના, શિવપુરનું રાજ્ય લેવાના... સિદ્ધચક્રનો... દેવાના અમે દેવાના, કર્મને ધક્કો દેવાના, ભળવાના અમે ભળવાના, શિવપુરમાં જઈને ભરવાના... સિદ્ધચક્રનો....
હાં રે જવા ચતુર સુજાણ, નવપદકે ગુણ ગાય રે નવપદ મહિમા જગમાં મોટો, ગણધર પદ પાય રે જો અપને આતમ સુખ ચાહે, તો એક ધ્યાન લગાય રે. જીવા...
મારુ મારુ તું શું કરે રે, તેમાં તારું તથી તલભાર, ભવિ પ્રાણિયા, ભજી લે ને નવપદનાં નામને રે.
596)

Page #578

જેથી સુધરશે સંસાર... ભવિ પ્રાણિયા... એ સિદ્ધચકનાં આધારથી રે, કાંઈ ભવિ ઉત્તરે ભવપાર સમર્યા સંકટ ઉપશમે રે. ભવિ પ્રાણિયા... લહીએ વાંછિત ભોગ રે, પામી સર્વ સંજોગ રે, કષ્ટ નિવારે એહ રે, વળી રોગ રહિત કરે દેહ રે. ભવિ પ્રાણિયા...
(૮) પ્રભાતે રુડા સિદ્ધચકને નિત્ય સેવીએ, જાએ ભવોભવ રોગ.. પ્રભાતે.. મયણા શ્રીપાલ સેવ્યો, રોગ કાઢયો તત્કાળ.. પ્રભાતે.. સંપદા સઘળી પામવા, તમે સેવો થઈ સાવધાન... પ્રભાતે... વિમલ યક્ષ સાન્નિધ્ય કરે, ચક્રેશ્વરી કરે તારી સહાય... પ્રભાતે. સંભવ મંડળ સેવજો, ઉતરશો ભવપાર... પ્રભાતે...
દિવસ દીપે આજ મંગલકારી, હાં રે નવપદની બલિહારી... દિવસ.. હાં રે ભવિ પ્રાણી પાપથી ધ્રુજો હાં રે નવપદજીને વધાવો... દિવસ.. હાં રે થાળ ભરી મોતીડાં લાવો, હાં રે તુમે નવપદજીને વધાવો.. દિવસ..
/ ૩ઝ હૈ મહેં નમઃ || શ્રી સિદ્ધવચારપૂગનવિધિઃ ||
यस्य प्रभावाद्विजयो जगत्यां, सप्तांगराज्यं भुवि भूरिभाग्यम् ।
परत्र देवेन्द्रनरेन्द्रता स्यात्,
तत् सिद्धचक्रं विदधातु सिद्धिम् ॥१॥ જેના પ્રભાવથી જગતમાં વિજય પ્રાપ્ત થાય છે, સાત અંગવાળુ રાજ્ય મળે છે અને સૌભાગ્યનો લાભ થાય છે, તેમજ પરભવમાં દેવેન્દ્રપણું અને ચક્રવર્તીપણું મલે છે-તે શ્રી સિદ્ધચક્ર ભગવંત - અમને સિદ્ધિ આપો !
97)

Page #579

चोवीशी पहेली ॐ हीं अहँ नमः स्मृत्वा, मूलमन्त्रमथार्हतः । वक्ष्ये श्रीसिद्धचक्रस्य, यन्त्रोद्धारं यथाविधि ॥१॥
पद्ममष्टदलाकारं कल्पयेत् तत्र कर्णिकाम् । ॐ ह्रीं अनाहतैर्वृत्तम्, अहँ बीजं स्वरैवृत्तम् ॥२॥ सिद्धाः पूर्वदले स्थाप्या, दक्षिणे सूरयस्तथा । पाठकाः स्युः प्रतीचीने, साधवस्तूत्तरे दले ॥३॥
आग्नेये दर्शनं सम्यग्, ज्ञानंच, नैर्ऋत्ते दले । वायव्ये शुद्धचारित्र-मैशाने पल्लवे तपः ॥४॥ ___ नवपमिदं पद्म-मद्वितीयं जगत्त्रये । परीतोऽस्य दलानि स्युः षोडशान्तरिते दले ॥५॥
अष्टौ स्वरादयो वर्गा, मन्त्रः सप्ताक्षरस्तथा । वर्गाः सानाहता ज्ञेया, मन्त्रमूलं यतोऽक्षरम् ॥६॥
अष्टवनाहता स्थाप्या-स्तृतीये वलये क्रमांत् । मध्येऽनाहतमष्टाढया-श्चत्वारिंशच्च लब्धयः ॥७॥
हाँकारेण त्रिरेखेण, वेष्टयेत् परीतः समम् । क्रोंकारान्तमिदं ज्ञेयं, वेष्टनं सर्वरक्षणम् ॥८॥ परिधावस्य संस्थाप्या, अष्टौ गुर्वादिपादुकाः । आराध्योऽयं क्रमः पूर्णो, वक्ष्येऽथो यन्त्ररक्षकान् ॥९॥ स्थाप्या दिक्षु जयामुख्या, जम्भामुख्या विदिक्षु च । विमलवाहनाद्या : स्यु-देवताश्चक्ररक्षकाः ॥१०॥
ततश्च वलये विद्या-देव्यः पोडश निर्मलाः । दक्षिणेऽतो विभागे स्यु-श्चतुर्विशतियक्षपाः ॥११॥
चतुर्विशतियक्षिण्यो, वामपाचँ स्थिता वरम् । वीराश्च द्वारपालाश्च, चतुर्दिक्षु शिवंकराः ॥१२॥ इन्द्राद्या दशदिक्पाला, दशस्वपि दिशासु ते । राजन्ते यन्त्रमूले च, सूर्यादया नव ग्रहाः ॥१३॥
-598

Page #580

नवापि निघयः कण्ठे, नैसर्पिकादयः स्थिताः । सन्तु प्रत्यूहनाशाय, दिक्पालाः सपरिच्छदाः ॥१४॥
इत्थं श्रीसिद्धचक्रं ये, सबीजे क्षोणिमण्डले । आराधयन्ति तेषां स्यु-र्वशे सर्वार्थसिद्धयः ॥१५॥ ___एतदेव परं तत्वमेतदेव परं पदम् ।
एतदाराध्यमेतच्च, रहस्यं जिनशासने ॥१६॥ सुगन्धैः कुसुमैः शालि-तन्दुलै र्वाऽस्य साधकाः । शुचिशीला धुवं सिद्धिं, लभन्ते लवजापतः ॥१७॥ सिद्धे चास्मिन् महामन्त्रे, देवो विमलवाहनः । अधिष्ठातऽस्य चक्रस्य, पूरयत्येव वांछितम् ॥१८॥
शान्तिके पौष्टिके शुक्लं, वश्ये चाकर्षणेऽरुणम् । पीतं स्तम्भेऽसिंतं द्वेष्ये, ध्येय मेतच्च साधकैः ॥१९॥ ___ अर्हमात्मानमाँअग्नि-शुद्धं मायाऽमृतप्लुतम् । सुधाकुम्भस्थमाकण्ठं, ध्यायेच्छान्तिककर्मणि ॥२०॥
आहानं स्थापनं चैव, सन्निधानं च रोधनम् । अर्चनं च विधायात्र, ततः कार्य विसर्जनम् ॥२१॥
लेखनं पूजनं चैव, कुम्भकेनैव कारयेत् । आहानं पूरकेणैव, रेचकेन विसर्जनम् ॥२२॥
एक-द्वि-त्रि-चतुः पंच-शतैरष्टोत्तरैः क्रमात् । स्याच्छिवास्याक्षिभूसंख्य-वर्णजापो महाफलः ॥२३।।
दिक्कालासनमुद्रादि-विधिपीयूषसेकतः । श्री सिद्धचक्रकल्पद्रु-र्वाञ्छितं फलति ध्रुवम् ॥२४॥ ।।इति श्री सिद्धचक्रयन्त्रोद्धारे विधिचतुर्विंशतिका समाप्ता ।
ત્રગ ચોવીશી સિદ્ધચક યંત્ર શું છે તેની પૂજન વિધિ ક્યા પ્રકારે થાય-તેની પૂજાનું ફળ શું મળે તે સર્વ આ આરાધનામાં પ્રથમ ત્રણ ચોવીશીમાં વિસ્તારથી દર્શાવેલ છે.
ચોવીશી એટલે ૨૪ શ્લોક-ત્રણેય ચોવીશ-ચોવીશ શ્લોકમાં વિસ્તારથી ઉપરોક્ત માહિતી દર્શાવવામાં આવી છે.
-599

Page #581

પ્રથમ ચોવીથી પ્રથમ ચોવીશીમાં શ્રી સિદ્ધચક યંત્રની વિધિ સંબંધી વાત કરવામાં આવી છે. શ્રી સિદ્ધચક યંત્રના કેન્દ્રમાં અહમ બીજ આવેલ છે. જે ઓમ, રીમ, અનાહત ને સ્વરથી વીંટળાયેલું છે - એની અટ કર્ણિકામાં આઠ પદ આવેલા છે.
બીજાં વલયમાં સ્વર વર્ગ આવેલા છે. સપ્તાક્ષરી મંત્ર અર્થાત નમો અરિહંતાણ આવેલ છે.
ત્રીજા વલયમાં ૪૮ લબ્ધિ અને અનાહત નાદ આવેલ છે. ચોથા વલયમાં ગુરુપાદકા આવેલી છે.
ત્યારબાદ સાડાત્રણ રેખાથી યંત્રને વીંટવામાં આવ્યું છે. જેમાં રીમ (હ) થી શરૂઆત થાય છે, કોંથી અંત આવે છે.
પછીના વલયમાં જ્યાદિ દેવીઓ, સિધ્ધચકના રક્ષકો વિમલવાહનાદિ દેવો આવે છે. ૧૬ વિદ્યાદેવીઓ, ૨૪ યક્ષ-૨૪ યક્ષિણી ૪ વીર- ૪ દ્વારપાલ ૧૦ દિપાલ, નવગ્રહ, નવનિધિ વગેરે આવે છે.
આ મંડળનું જે આરાધના કરે છે તેને સર્વ સિધ્ધિઓ પ્રાપ્ત થાય છે. આ મંડળ તે જિન શાસનનું રહસ્ય છે.
આ જ દેવ તે પરમ પદ છે અને આની આરાધના જ ઉત્તમ આરાધના છે. સુગંધીત ધૂપ પુષ્પ ને અક્ષતથી પવિત્ર બનેલ આત્મા એક લાખ જાપ કરે તો તેને અવશ્ય સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે. આ મહામંત્રની સિદ્ધિથી સિધ્ધચક્રના અધિષ્ઠાયક વિમલવાહન દેવ વાંછીત પૂરણ કરે
શાન્તિ અને પુષ્ટિ માટે સફેદ વસ્ત્ર માળા અને સફેદ આહાર લેવો જોઈએ. સ્તંભણ કાર્યમાં પીળોરંગ વાપરવો. ઉચ્ચાટનમાં કાળો રંગ જોઈએ.
શાંતિ કર્મ માટે- ૩ હીં અહં નમ: થી આપણા આખા શરીરમાં અમૃતનો સ્ત્રાવ થઈ રહ્યો છે; તેવી કલ્પના સાથે જાપ કરવો જોઈએ
આહવાન: સ્થાપન, સંનિધાન, રોધન, પૂરકથી કરવું જોઈએ, લેખન અને પૂજન કુંભકથી કરવું જોઈએ. વિસર્જન રેચકથી કરવું જોઈએ.
જુદા જુદા મંત્રોના જાપ પણ યંત્રમાં દર્શાવેલા છે. દિશા-કાળ મુદ્રા ને વિધિ સહિત જો આ જાપ કરવામાં આવે તો સિદ્ધચક અવશ્ય વાંછીત ફળ આપે છે.
ઉપર પ્રમાણેનું વર્ણન પ્રથમ ચોવીશીના ચોવીશ લોકમાં કરવામાં આવ્યું છે.
600.

Page #582

चोवीशी बीजी । __ श्रीमते सिद्धचक्राद्य-बीजाय परमार्हते । नत्वा तत्पूर्वसेवाया-स्तपोविधिरथोच्यते ॥१॥
आश्विनस्य सिताष्टम्यां, निर्देषायां यथाविधि । कृत्वा श्रीसिद्धचक्रार्चा - माद्याचाम्लो विधीयते ॥२॥
ततश्चाष्टाहिकोत्सवं, कृत्वाऽऽशु नवमे दिने । कृते पञ्चामृतस्नात्रे, ह्याचाम्लो नवमो भवेत् ॥३॥ एवं चैत्रे नवाचाम्ला, भवन्त्येव निरन्तराः । ततोऽर्धपञ्चवर्षेषु, सम्पूर्णं पूर्यते तपः ॥४॥ एकाशीतिर्भवत्येव - माचाम्लानामिहाथवा । अशक्तैरेकभक्ताए - काशीतिर्विधीयते ॥५॥ इत्थं श्रीसिद्धचक्रस्य, तपः कृत्वा ह्युपासकैः । कार्यमुद्यापनं तस्य, यथाशक्तया विवेकिभिः ॥६॥
मण्डलं सिद्धचक्रस्य, चैत्यादौ शुद्धभूतले । सन्मन्त्रपूतैः पञ्चधा-धान्यैरालिख्यते स्फुटम् ॥७॥
तत्राहमिति बीजोर्ध्व-स्थापितप्रतिमाऽग्रतः । स्थाप्यं सन्नालिकेरस्य, सखण्डाज्योरुगोलकम् ॥८॥
सिद्धाद्यष्टदलश्रेणि-रपि पूज्या च गोलकैः । शर्करालिंगकैरा, षोडशानाहतावली ॥९॥
द्राक्षाश्चैकोनपञ्चाश - दष्टवर्गाक्षरोपरि । बीजपूराष्टकं सप्ता-क्षरमन्त्रेषु मण्डयेत् ॥१०॥
खारिकाख्यफलान्यष्ट-चत्वारिंशत्सु लब्धिषु । जयादिषु च जंभीरी-फलान्यष्टौ तु योजयेत् ॥११।
गुर्वादिपादुकास्वष्टौ, दाडिमानां फलानि च । चक्राधिष्ठायके चैकं, न्यसेत् कुष्माण्डमुत्तमम् ॥१२॥
यक्षादिषु चतुःषष्टि-पदेषु क्रमुकावलिम् । नवाक्षोटफलानीह, निधिस्थानेषु कल्पयेत् ॥१३॥
-601

Page #583

ग्रहेभ्यो ग्रहवर्णानि, फलानीहोपढौकयेत् । चतुर्भ्यो द्वारपालेभ्यो, बलिकूटाँश्च पीतमान् ॥१४॥ वीरेभ्यस्तिलवर्तेश्च, देयं कूटचतुष्टयम् । दिक्पालेभ्यश्च तद्वर्ण-बलिपिण्डफलादिकम् ॥१५॥ ह्रीँकारकलशाकारा, रेखा भूभण्डलस्य च । धान्येनैव विशुद्वेन, तत्तद्वर्णेन साधयेत् ॥१६॥
ततः श्रीसिद्धचक्रस्य, पटस्थप्रतिमादिषु । कृत्वा पञ्चामृतस्नात्रं, पूजां चैव सविस्तराम् ||१७|| सबृहद्वृत्तपाठं च विहिते मण्डलार्चने । गुरौ तपोविधातृणां कुर्वाणे चोपबृंहणाम् ॥१८॥ मुख्येन्द्रोऽपि समादाय, पीठान्नवसराः स्त्रजः ।
तपः कर्तृपुरो भूत्वा प्राह प्राञ्जलिरीदृशम् ||१९|
9
धन्याश्च कृतपुण्याश्च, युयं यैर्विहितं तपः । एतत्तपःप्रभावाच्च, भूयाद् वो वाञ्छितं फलम् ॥२०॥ एवमुच्चैः स्वरं जल्पन्न अनल्पाकल्पधारिणाम् । तपोविधातृबन्धूनां, करे यच्छति मालिकाः ॥ २१॥ ते चार्हन्तं नमस्कृत्य, सानन्दं स्वकरैः स्त्रजः । स्वस्वम्बन्धिनां कण्ठे, क्षिपन्ति समहोत्सवम् ॥ २२ ॥
ततश्चेन्द्रेण पीठाग्रे, कृते मंगलदीपके । शक्रस्तवादिकं कृत्वा, श्रोतव्या गुरुदेशना ॥ २३॥ गीतनृत्यादिकं कृत्वा, दत्त्वा दानं स्वशक्तितः । सोत्सवं च गृहे गत्वा, कार्यं संघार्चनादिकम् ॥२४॥ ॥ इति श्रीसिद्धचक्रतपोविधानोद्यापनचतुर्विंशतिका ॥२॥
બીજી ચોવીશી
આ ચોવીશીમાં તપ વિધિની માહિતી દર્શાવી છે.
આસો સુદ ૭ થી ૧૫ સુધી નવ આંયબીલ કરવાં જોઇએ. તેમજ ચૈત્ર માસમાં નવ આયંબીલ કરવા.
602

Page #584

ઓળીની શરુઆત આસો મહિનાથી કરાય ને જા વર્ષમાં ઓળી પૂર્ણ થાય. નવમા દિવસે પંચામૃત સ્નાત્ર કરવું જોઈએ.
ખરેખર શારીરીક અશક્તિ વાળા હોય તેઓએ એકાસણું કરીને પણ આ તપનું આરાધન અવશ્ય કરવું જોઈએ. ચૈત્યમાં પંચ ધાન્યથી શુધ્ધ ભૂમિ કરી સિદ્ધચકનું માંડલું રચવું જોઈએ. નવ-પદ ઉપર નાળીયેરના ગોળામાં ખાંડ ભરી પૂજા કરવી જોઈએ. સોળ અનાહતની સાકર અને લવીંગથી પૂજા કરવી જોઇએ. સ્વર અને વર્ગના દ્રાક્ષથી પૂજા કરવી જોઈએ. સમાક્ષરની પૂજા બીજોરાથી કરવી જોઈએ ૪૮ લબ્ધિ પદની પૂજા ખારેકથી કરવી જોઈએ. જ્યાદિ દેવીની નારંગીથી; ગુરુપાદુકાની દાડમથી; સિધ્ધચક્રના અધિષ્ઠાયક વિમલવાહન દેવની પૂજા કોળાથી કરવી જોઈએ. યક્ષ-યક્ષિણીની સોપારીથી, નવનિધિની અખરોટથી. દશ દિકપાલ અને નવગ્રહની વર્ણપ્રમાણે ફળ અને નૈવૈદ્યથી પૂજા કરવી જોઈએ. ચાર દ્વારપાળની પીળા રંગથી માણિભદ્રાદિ ચારવીરોની કોળાથી પૂજા કરવી જોઈએ.
સૌ આરાધકો આનંદમાં આવી એક બીજાના ગળામાં માળાઓ પહેરાવવી જોઇએ. આરતી-મંગળદીવો કરી શકસ્તવથી પ્રભુના ગુણ સ્તવી-ગુરુદેશના સાંભળવી જોઈએ. છેલ્લે આ ચોવીશીમાં જ્યાવ્યું છે કે ગીત અને નૃત્ય કરી ભક્તિ કરી યથાશક્તિ દાન આપવું જોઈએ. ત્યાર બાદ સંઘ પૂજા કરી પોતાના ઘેર જવું.
चोवीशी त्रीजी एवं श्रीसिद्धचक्रस्या-राधको विधिसाधकः । सिद्धाख्योऽसौ महामन्त्र-यन्त्रः प्राप्नोति वाञ्छितम् ॥१॥
धनार्थी धनमाप्नोति, पदार्थी लभते पदम् । भार्यार्थी लभते भार्यां, पुत्रार्थी लभते सुतान् ॥२॥
सौभाग्यार्थी च सौभाग्यं, गौरवार्थी च गौरवम् । राज्यार्थी च महाराज्यं, लभतेऽस्यैव तुष्टितः ॥३॥
एत्ततपोविधातारः, पुमांसः स्युर्महर्द्धयः । સુર-વેર-રાજાનો, રુપમાયશાંતિન I૪ો. अस्य प्रभावतो घोरं, विषं च विपमज्वरम् । दुष्टं कुष्टं क्षयं क्षिप्रं, प्रशाम्यति न संशयः ॥५॥
603

Page #585

तावद् विपन्नदी धोरा, दुस्तरा यावदंगिभिः । नाप्यते सिद्धचक्रस्य, प्रसादविशदा तरी ॥६॥ बद्धा रुद्धा नरास्तावत्, तिष्टन्ति क्लेशवर्तिनः । यावत् स्मरन्ति नो सिद्ध-चक्रस्य विहितादराः ॥७॥
एतत्तपोविधायिन्यो योषितोऽपि विशेषतः । वन्ध्या-निन्द्वादिदोषाणां, प्रयच्छन्ति जलाञ्जलिम् ॥८॥ __ वैकल्यं बालवैधव्यं, दुर्भगत्वं कुरुपताम् । दुर्भगत्वं च दासीत्वं, लभन्ते न कदाचन ॥९॥
यद्यदेवाभिवाञ्छन्ति, जन्तवो भक्तिशालिनः । तत्तदेवाप्नुवन्ति श्री-सिद्धचक्रार्चनोद्यताः ॥१०॥
एतदाराधनात् सम्य-गाराद्वं जिनशासनम् । यतः शासनसर्वस्व-मेतदेव निगद्यते ॥११॥ एभ्यो नवपदेभ्योऽन्य-नास्ति तत्त्वं जिनागमे । ततो नवपदी ज्ञेया, सदा ध्येया च धीधनैः ॥१२॥ ये सिद्धा ये च सेत्स्यन्ति, ये च सिध्यन्ति साम्प्रतम् ।
ते सर्वेऽपि समाराध्य, पदान्येतान्यहर्निशम् ॥१३॥ त्रिधा शुद्धया समाराध्य, मे (चै)षामेकतरं पदम् । भुयांसोऽपि भवन्ति स्म, पदं राज्यादिसम्पदाम् ॥१४॥
अस्याद्यपदमाराध्य, प्राप्ताः स्वामित्वमुत्तमम् । नरेषु देवपालाद्याः, कार्तिकाद्याः सुरेषु च ॥१५॥
द्वितीयपद्माराध्य, ध्यायन्तः पञ्चपाण्डवाः । सिद्धाचले समं कुन्त्या, संप्राप्ताः परमं पदम् ॥१६॥ नास्तिकः कृतपापोऽपि, यत् प्रदेशी सुरोऽभवत् । तदस्यैव तृतीयस्य, पदस्योपकृतं महत् ॥१७॥
चतुर्थपदमस्यैवा-राधयन्तो यथाविधि । धन्याः सूत्रमधीयन्ते, शिष्याः सिंहगिरेरिव ॥१८॥
-604

Page #586

विराध्याराध्य चैतस्य, पञ्चमं पदमेव हि । - दुःखं सुखं च संप्राप्ता, रुकिमणी चाथ रोहिणी ॥१९॥
षप्टं पदं च यैरस्य, निर्मलं कलितं सदा । M-ણિમુક્યતે, સ્ત્રીધનીયઃ સતામપિ ર૦ ||
सप्तमं पदमेतस्य, समाराध्य समाधितः । महाबुद्धिधना जाता, धन्या शीलमती सती ॥२१॥
पदमस्याष्टमं सम्यग्, यदाराद्धं पुरादरात् । तत् श्रीजम्बुकुमारेण, सुखेनाप्तं शिवं पदम् ॥२२-।। __ अस्यैव नवमं शुद्धं, पदमाराध्य सम्मदात् ।। वीरमत्या महासत्या, प्राप्तं सर्वोत्तमं फलम् ॥२३॥
किं बहुक्तेन भो भव्या, अस्यैवाराधकैनरैः । तीर्थकृन्नामकर्माऽपि, हेलया समुपायंते ॥२४॥ | તિ શ્રસિદ્ધ%RTધનનતુર્વિશતિ રા
ચોવીશી ત્રીજી શ્રી સિદ્ધચક યંત્રના આરાધકને આ મહામંત્રની સિધ્ધિથી વાંછિત પ્રાપ્ત થાય છે.
ધનની ઇચ્છાવાળાને ધન; પદની ઇચ્છાવાળાને પદ, સ્ત્રીની ઇચ્છાવાળાને સ્ત્રી, પુત્રની ઇચ્છાવાળાને પુત્ર, સૌભાગ્યની ઇચ્છાવાળાને સૌભાગ્ય, ગૌરવની ઇચ્છાવાળાને ગૌરવ, રાજ્યની ઈચ્છાવાળાને રાજ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. - રપ-સૌભાગ્ય કે ઉચ્ચપદવી આદિપણ આનાથી પ્રાપ્ત થાય છે. વિષમ જવર રોગો શમી જાય છે. વંધ્યાદિ દોષો બાળ વૈધવ્ય કુરુપપણું આ યંત્રના આરાધકને પ્રાપ્ત થતું નથી. જે સિદ્ધિને પામ્યા છે, પામે છે અને પામશે તે આ પદની નિરંતર આરાધના કરવાથી જ પામ્યા છે પામે છે અને પામશે.
પ્રથમ અરિહંત પદની આરાધનાથી મનુષ્યોમાં દેવપાલ અને દેવોમાં કાર્તિક વગેરે પામ્યા. બીજા પદની આરાધનાથી પાંચ પાંડવો કુન્તા માતા સાથે સિદ્ધિપદને પામ્યા. ત્રીજા આચાર્ય પદની આરાધનાથી નાસ્તિક ને સખ્ત પાપો કરનાર પ્રદેશ રાજા પણ દેવગતિને પામ્યા. ચોથા ઉપાધ્યાય પદની આરાધના કરી શ્રીસિંહગિરિના શિષ્યો ઉચ્ચપદને પામ્યા.
605)

Page #587

પાંચમા મુનિપદની આરાધનાથી શ્રીકૃષ્ણ અને શ્રેણક તીર્થંકર નામ કર્મ બાંધ્યું. સાતમા સમ્યક જ્ઞાન પદની આરાધના કરી શીલમતી મહાબુધ્ધિને પામી. આઠમા ચારિત્ર પદની આરાધના કરી જંબુકુમાર શિવપદ ને પામ્યા. નવમા તપ-પદની આરાધના કરી વીરમતી મહાસતી સિધ્ધિ પદને પામી. બહુ કહેવાથી શું? સિધ્ધચકનું મહાત્મા કહેતાં આયુષ્ય પણ પૂર્ણ થઈ જાય. આ આરાધના કરનાર તીર્થંકર નામકર્મ પણ ઉપાર્જે છે.
॥ अथ श्रीसिद्धचक्रपूजनविधिः ॥ अर्हन्तो भगवन्त इन्द्रमहिताः, सिद्धाश्च सिद्धिस्थिताः, आचार्या जिनशासनोन्नतिकराः पूज्या उपाध्यायकाः । __ श्रीसिद्धान्तसुपाठका मुनिवरा, रत्नत्रयाराधकाः, पञ्चैते परमेष्ठिनः प्रतिदिनं कुर्वन्तु वो मङ्गलम् ॥१॥
આ શ્લોક સર્વે જણા ઊંચે સ્વરે પ્રથમ ભણે - १) ॐ ही नमो अरिहंताणं । (२) ॐ ह्रीँ नमो सिद्धाणं । (३) ॐ हीं नमो आयरियाणं । (४) ॐ ह्रीं नमो उवज्झायाणं । (५) ॐ ही नमो लोए सव्वसाहणं । (६) ॐ ही श्रीसिद्धचक्राय नमः ।।
आ पाठ त्रण वखत बोली नमस्कार करवा । શ્રી સિદ્ધચકનો મહિમા દર્શાવતું આ સ્તોત્ર મધુર સ્વરે ગાવું.
॥ श्रीसिद्धचक्रस्तोत्रम् ॥
(उपजातिच्छन्दः) ॐ ह्रीं स्फुटानाहतमूलमन्त्रं, स्वरैः परीतं परितोऽस्ति सृष्टया ॥
यत्राहमित्युज्जवलमाद्यबीजं, श्रीसिद्धचक्रं तदहं नमामि ॥१॥ सिद्धादयो दिक्षु विदिक्षु, सम्यग्-द्दग्-ज्ञान-चारित्र-तपः पदानि । साद्यन्तबीजानि जयन्ति यत्र, श्रीसिद्धचक्रं तदहं नमामि ॥२॥
सानाहतं यत्र दलेषु वर्गा - ष्टकं निविष्टं च तदन्तरेषु ॥ सप्ताक्षरो राजति मन्त्रराजः, श्रीसिद्धचक्रं तदहं नमामि ॥३॥
अनाहतव्याप्तदिगष्टके यत्, सल्लब्धिसिद्धर्षिपदावलीनाम् ॥ त्रिपंक्तिभिः सृष्टितया परीतं, श्रीसिद्धचक्रं तदहं नमामि ॥४॥
त्रिरेखमायापरिवेष्टितं य जयाद्यधिष्ठायकंसेव्यमानम् ॥ विराजते सदगुरुपादुकाकं, श्रीसिद्धचक्रं तदहं नमामि ॥५॥
-600

Page #588

मूलग्रहं कण्ठनिधिं च पार्श्व द्वयस्थयक्षादिगणं गुणज्ञैः ॥ यद् ध्यायते श्रीकलशैकरुपं, श्रीसिद्धचक्रं तदहं नमामि ॥६॥ सद्धाःस्थबीजं स्फुटबीजवीरं, सबीजदिक्पालमलं नृणां यत् ॥ भुमण्डले ध्यातमभीष्टदायि, श्रीसिद्धचक्रं तदहं नमामि ॥७॥ यत्रार्चित यत्र नमस्कृते च यत्र स्तुते यत्र नमस्कृते ( पुरस्कृते) च ॥ जना मनोवाञ्छितमाप्नुवन्ति श्रीसिद्धचक्रं तदहं नमामि ॥८॥ इत्यतित्रिदशोमणिद्रुमो - द्यत्प्रभावपटलं शिवप्रदम् ॥
अर्हदादिसमलंकृतं पदैः, सिद्धचक्रमिदमस्तु नः श्रिये ॥ ९ ॥ ( रथोद्धता ) स्वस्ति-नमोऽर्हंत्-सिद्धाचार्योपाध्याय-सर्वसाधुभ्यः
सम्यग्ज्ञान-दर्शन- चारु- चारित्र - सत्तपोभ्यश्च ॥
જે ભૂમિ ઉપર માંડલાની રચના કરી આપણે પૂજન કરવાના છીએ તે ભૂમિ શુધ્ધિ આદિના મંત્રો
१) ॐ ह्रीँ वातकुमाराय विघ्नविनाशकाय महीं पूतां कुरु कुरु स्वाहा ॥ खा मंत्र पोली ડાભ (દર્ભ) ના ઘાસથી ભૂમિનું પ્રમાર્જન કરવું ।
२) ॐ ह्रीँ मेघकुमाराय धरां प्रक्षालय हूँ फुट् स्वाहा ॥ ॥ मंत्र जोली डाल डाल પાણીમાં બોળી ભૂમિ ઉપર છાટવું ।
३ ) ॐ भूरसि भूतधात्रि सर्वभूतहिते भूमिशुद्धिं कुरु कुरु स्वाहा । आ मंत्र बोली भूमि उपर चंदनना छांटणा करवा- -भूमिशुद्धि ।
४) ॐ नमो विमलनिर्मलाय सर्वतीर्थंजलाय पां वां ज्वीं क्ष्वीं अशुचिः शुचिर्भवामि स्वाहा || આ મંત્ર બોલી ચેષ્ટાપૂર્વક સ્નાન કરવું ।
५ ) ॐ विमलाय विमल चित्ताय स्वाहा ।
६ ) ॐ विद्युत्स्फुलिंगे महाविधे सर्वकल्मषं दह दह स्वाहा ॥ २॥ मंत्र जोसी जन्ने ભુજાઓને સ્પર્શ કરવો-કલ્મષદહન ।
७) क्षिप ॐ स्वाहा, हा स्वा ॐ पक्षि ॥ खे मंत्राक्षरो अनुभे यड उत्तर आरोहावरोह કમે આ મંત્રાક્ષરો ઢીંચણ ૧, નાભિ ૨, હૃદય ૩, મુખ ૪, અને લલાટ-મસ્તક પ એમ પાંચ સ્થળે સ્થાપી-આત્મરક્ષા કરવી ।
॥ श्रीवज्रपञ्जरस्तोत्रम् ॥
ॐ परमेष्ठिनमस्कारं, सारं नवपदात्मकम् । आत्मरक्षाकरं वज्र-पञ्जराभं स्मराम्यहम् ॥१॥
607

Page #589

-
ॐ नमो अरिहंताणं, शिरस्कं शिरसि स्थितम् । ॐ नमो सव्वसिद्धाणं, मुखे मुखपटं वरम् ॥२॥ ___ॐ नमो आयरियाणं, अंगरक्षाऽतिशायिनी । ॐ नमो उवज्झायाणं, आयुधं हस्तयोर्दृढम् ॥३॥ ॐ नमो लोए सव्वसाहूणं, मोचके पादयोः शुभे । एसो पञ्चनमुक्कारो, शिला वज्रमयी तले ॥४॥
सव्वपावप्पणासणो, वप्रो वज्रमयो बहिः । मंगलाणं च सव्वेसिं, खादिरांगार खातिका ॥५॥ स्वाहान्तं च पदं ज्ञेयं, पढमं हवइ मंगलं । वप्रोपरि वज्रमयं, पिधानं देहरक्षणे ॥६॥
महाप्रभावा रक्षेयं, क्षुद्रोपद्रवनाशिनी । परमेष्ठिपदोद्भूता, कथिता पूर्वसूरिभिः ॥७॥
यश्चैनं कुरुते रक्षा, परमेष्ठिपदैः सदा । तस्य न स्याद् भयं व्याधि-राधिश्चापि कदाचन ॥८॥ આ વનપંજર સ્તોત્ર ચેષ્ટાપૂર્વક બોલી-આત્મરક્ષા કરવી . પછી શ્રી સિદ્ધચક્રના સંપૂર્ણ મંડલનું હદયમાં ચિંતવન કરતાં સાફ કરેલા બાજોઠ ઉપર શ્રીસિદ્ધચકનો મંત્રપટ્ટ સ્થાપન કરી પૂજા શરુ કરવી છે તેમાં સૌથી પ્રથમ મંડલમાં ક્ષેત્રપાલને સ્થાનકે એક નાળિયેર સ્થાપન કરવું ને તેના ઉપર ચમેલીના તેલના છાંટણાં કરવા
॥ ॐ अवस्थक्षेत्रपालाय स्वाहा ॥ એ મંત્ર બોલી ક્ષેત્રપાલની અનુજ્ઞા કરવી . સૌ આરાધકોને રક્ષા પોટલી આપવી. નિયમ ધારણ કરી મંત્ર બોલ્યા બાદ રક્ષા પોટલી બાંધવી. સાત વાર નીચેનો મંત્ર બોલી રક્ષાપોટલી મવવી | ॐ हूँ (v) y फुट किरिटि किरिटि घातय घातय, परकृतविध्नान् स्फेटय स्फेटय, सहस्त्रखण्डान् कुरु कुरु, परमुद्रां छिन्द छिन्द, परमन्त्रान् भिन्द भिन्द हूँ क्षः फुट् स्वाहा ।।
॥ ॐ नमोऽर्हते रक्ष रक्ष हूँ फुट् स्वाहा ।। ॥ ॐ ही अहँ श्रीसिद्धचक्रा अत्र मेरुनिश्चले वेदिकापीठे तिष्ठ तिष्ठ ठः ठः स्वाहा ॥
એ મંત્ર બોલી જે પીઠ ઉપર શ્રી સિદ્ધચક યંત્ર સ્થાપન કર્યો છે તે પીઠને હસ્તસ્પર્શ કરવો
-608

Page #590

॥ ॐ ही अहँ सिद्धाधिपतये नमः ॥ એ મંત્ર બોલી શ્રી સિદ્ધચક્યત્રને હસ્તસ્પર્શ કરવો છે
॥ अथ पूजनम् ॥ પૂજન કરનારાઓએ કુસુમાંજલિ લઇને યંત્ર સન્મુખ ઊભા રહેવું
परमेश्वर परमेष्ठिन् !, परमगुरो परमनाथ परमार्हन् ।
परमानन्तचतुष्टय, परमात्मनस्तुभ्यमस्तु नमः ॥ ए श्लोक-बोली जिनसन्मुख कुसुमांजलि करवी, पछी शक्रस्तव-नमुत्थुणं स्तोत्र भणq ।
॥ ॐ हाँ हाँ हूँ हौं हँः असिआउसा सिद्धपरमेष्ठिनः अत्र अवतरत अवतरत, संवौषट्। नमः सिद्धपरमेष्ठिभ्यः स्वाहा ॥ आहान-मुद्राए आहान करवू ।
॥ ॐ हाँ ही हूँ हौँ हँ: असिआउसा सिद्धपरमेष्ठिनः अत्र तिष्ठत तिष्ठत, ठः ठः । नमः सिद्धपरमेष्ठिभ्यः स्वाहा । स्थापन-मुद्राए स्थापन करवू ।
॥ ॐ हाँ ह्रीं हूँ हौँ हँ: असिआउसा सिद्धपरमेष्ठिनः मम सन्निहिता भवत भवत, वषट् नमः सिद्धपरमेष्ठिभ्यः स्वाहा ॥ सनिरोध-मुद्राए सनिरोध करवो ।
॥ ॐ हाँ ही हूँ हौँ हँः असिआउसा सिद्धपरमेष्ठिनः परेषामदृश्या भवत भवत, फट्। नमः सिद्धपरमेष्ठिभ्यः स्वाहा । अवगुंठन करवू ।
॥ ॐ ह्रां ही हूँ हाँ हँ: असिआउसा सिद्धपरमेष्ठिनः इमां पूजां प्रतीच्छत प्रतीच्छत । नमः सिद्धपरमेष्ठिभ्यः स्वाहा ॥ पूजनमुद्रा (अंजलि) करी पूजन करवू ।
१ - मरिहंत ५६ - पूरन २३ ५४न। मंत्री मोदी, स री पूल ४२वी । नमोर्हत सिद्धाचार्योपाध्याय सर्वसाधुभ्यः मोदी पहनो मंत्र मोरवो मंत्र मोसाय . याणी Rusवी २६ पहे અષ્ટપ્રકારી પૂજા કરવી.
१) ॐ हौँ सप्रातिहार्यातिशयशालिभ्यः श्रीअर्हद्भ्यः नमः स्वाहा ॥ પૂજન બાદ આરાધકે ૩% હી નમો અરિહંતાણં પદની એક માળા ગણવી
૨- શ્રી સિદ્ધપદનું પૂજન
नमोर्हत सिद्धाचार्योपाध्याय सर्व साधुभ्य (२) ॐ ह्रीँ प्राप्तानन्तचतुष्टयेभ्यः श्री सिद्धेभ्यः नमः स्वाहा ।। પૂજન બાદ આરાધકે ૩૦ હીં નમો સિધ્ધાણં પદની એક માળા ગણવી
-609

Page #591

3 શ્રી આચાર્યપદનું પૂજન –
–
-
नमोहत :- ॐ ह्रीं पंचाचार पवित्रेभ्यः श्री सूरिभ्यः नमः स्वाहा
પૂજન બાદ આરાધકે ૐ હ્રીં નમો આયાર્યણ પદની એક માલા ગણવી
૪
શ્રી ઉપાધ્યાય
પદ नमोर्हत :- ॐ ह्रीं शुध्ध सिध्धान्ताध्यापन प्रवणेभ्यः श्री उपाध्यायेभ्यः नमः स्वाहा ॥ પૂજન બાદ આરાધકે ૐ હૌં નમો ઉવજ્યાર્ણ પદની એક માલા ગણવી
શ્રી સાધુ-પદનું પૂજન
૫ नमोर्हत :- ॐ ह्रीँ सिध्धिमार्गसाधन सावधानेभ्यः श्री सर्वसाधुभ्यः नमः स्वाहा || પૂજન બાદ આરાધકે ૐ હ્રીં નમો લોએ સવ્વ સાહુષ્ટ પદના એક માલા ગણવી
―
S શ્રી દર્શન-પદનું પૂજન
नमोर्हत :- ॐ ह्रीं तत्त्व रुचि रुपाय श्री सम्यग् दर्शनाय नमः स्वाहा !! પૂજન બાદ આરાધકે ૐ હૌં નમો હંસણસ્ય પદની એક માલા ગણવી
૭
શ્રી જ્ઞાનપદનું પૂજન
मोर्हत :- ॐ ह्रीं तत्त्वावबोधरूपाय श्री सम्यग् ज्ञानाय नमः स्वाहा ॥
પૂજન બાદ આરાધકે ૐ હ્રીં નમો નાણસ્સે પદની એક માલા ગણવી ૮ શ્રી ચારિત્રપદ પૂજન
-
――
नमोर्हत :- ॐ ह्रीं तत्त्व परिणति रुपाय श्री सम्यग् चारित्राय नमः स्वाहा ॥ પૂજન બાદ આરાધકે ૐ હૌં નમો ચારિતસ્ય પદની એક માલા ગણવી ૯ શ્રી તપપદ પૂજન
मोत :- ॐ ह्रीँ केवलनिर्जरा रुपाय श्री सम्यक् तपसे नमः स्वाहा ॥ પૂજન બાદ આરાધકે ૐ હૌં નમો તવસ્ય પદની એક માલા ગણવી
द्वितीयवलयम्
મંત્ર માત્ર અક્ષર માંથી બનેછે, એટલે ૪૯ અક્ષરોના આઠ વગેરે છે તે આઠ વર્ગો નું અત્રે પૂજન થાય છે ४१ द्राक्षोने ८ बीजोरा अथवा मोसंबी ।
૧) ૩ મૈં અવય સ્વાહા (દ્રાક્ષ-૧૬) નમો અરિહંતાળ (વિનોö) ૨) ૩ મૈં વર્શાય સ્વાહા (દ્રાક્ષ-૬) નમો અરિહંતા” (વિનોö)
610

Page #592

३) ॐ ह्रीं चवर्गाय स्वाहा (द्राक्ष-६) नमो अरिहंताणं (बिजोरु) ४) ॐ ही टवर्गाय स्वाहा (द्राक्ष-६) नमो अरिहंताणं (बिजोरु) ५) ॐ ही तवर्गाय स्वाहा (द्राक्ष-६) नमो अरिहंताणं (बिजो5) ६) ॐ ही पवर्गाय स्वाहा (द्राक्ष-६) नमो अरिहताणं (बिजोरु) ७) ॐ ही यवर्गाय स्वाहा (द्राक्ष-६) नमो अरिहंताणं (बिजोरु) ८) ॐ ही शवर्गाय स्वाहा (द्राक्ष-६) नमो अरिहंताणं (बिजोरु)
અનાહત દેવનું પૂજન ॐ ही अनाहतदेवाय स्वाहा-बोली अनाहतो, पूजन करवू (शर्करालिंग-शर्करामेरुथी)
આ મંત્ર ૧૬ વખતે બોલવો.
॥ इति द्वितीयं वलयम् ॥
લબ્ધિ-પદ પૂજન સર્વ વિરતિ ધર્મનું પાલન કરતાં મુનિઓને લબ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે. લબ્ધિ અનંત પ્રકારની છે. અહીં મુખ્ય ૪૮ લબ્ધિઓ દર્શાવી છે.
શાસનની પ્રભાવનાદિ કાર્ય માટે કે અન્ય પરમાર્થ માટે ઋષિ મુનિઓ યોગી પુરુષો આ લબ્ધિઓનો ઉપયોગ કરે પણ પોતાના કાર્ય માટે કોઈ દિવસ લબ્ધિનો ઉપયોગ ४३ नहि.
લબ્ધિઓનું આ સ્તોત્ર મધુર સ્વરે ગાઈ પછી ૪૮ લબ્ધિ મંત્ર બોલી તેનું પૂજન ४२१मां मावे छे.
॥ ४८ लब्धिपदपूजनम् ।। (४८ खारेक) ॥ श्रीलब्धिपदगर्भितमहर्षिस्तोत्रम् ॥
(उपजातिच्छन्दः) जिनास्तथा सावधयश्चतुर्धा, सत्केवलज्ञानधनास्त्रिधा च । द्विधा मनः पर्ययशुद्धबोधा, महर्षयः सन्तु सतां शिवाय ॥१॥ सुकोष्ठसद्वीजपदानुसारि-धियो द्विधा पूर्वधराधिपाश्च । एकादशांगाष्टनिमित्तविज्ञा, महर्षयः सन्तु सतां शिवाय ॥२॥ संस्पर्शनं संश्रवणं समन्ता - दास्वादन-घ्राण-विलोकनानि । संभिन्नसंश्रोततया विदन्ते, महर्षयः सन्तु सतां शिवाय ॥३॥ आमर्श-विपण-मल-खेल-जल्ल-सौंषधि-दृष्टि-वचोविषाश्च । आशीविषा घोर-पराक्रमाश्च, महषर्यः सन्तु सतां शिवाय ॥४॥
-611

Page #593

प्रश्रप्रधानाः श्रमणा मनोवाग्-वपुर्बला वैक्रियलब्धिमन्तः । श्रीचारण-व्योमविहारिणश्च, महषर्यः सन्तु सतां शिवाय ॥५॥ घृतामृत-क्षीरमधूनि धर्मो-पदेशवाणीभिरभिस्रवन्तः । अक्षीणसंवासमहानसाश्च, महर्षयः सन्तु सतां शिवाय ॥६॥ सुशीत-तेजोमय-तप्तलेश्या, दीप्रं तथोग्रं च तपश्चरन्तः । विद्याप्रसिद्धा अणिमादिसिध्धा महर्षयः सन्तु सतां शिवाय ॥७॥ अन्येऽपि ये केचन लब्धिमन्त-स्ते सिद्धचक्रे गुरुमण्डलस्थाः । ॐ ह्रीँ तथाऽहँ नम इत्युपेता, महर्षयः सन्तु सतां शिवाय ॥८॥ इत्यादिलब्धिनिधानाय श्रीगौतमस्वामिने नमः स्वाहा । गणसंपत्समृद्धाय श्रीसुधर्मस्वामिने स्वाहा ॥
પૂજન કરતાં લબ્ધિપદોનાં નામ બોલવા, તે આ પ્રમાણે १) ॐ ह्रीं अहँ णमो जिणाणं । २) ॐ ही अहँ णमो ओहिजिणाणं । ३) ॐ ही अहँ णमो परमोहिजिणाणं । ४) ॐ ह्रीं अहँ णमो सव्वोहिजिणाणं । ५) ॐ ही अहँ णमो बीयबुद्धीणं । ६) ॐ हृी अहँ णमो कुट्ठबुद्धीणं ७) ॐ ही अहँ णमो अणंतोहिजिणाणं । ८) ॐ ही अहँ णमो आसीविसाणं । ९) ॐ ही अहँ णमो पयाणुसारीणं (१०) ॐ ही अहँ णमो आसविसाणं । ११) ॐ ही अहँ णमो दिह्रिविसाणं । १२) ॐ ही अहँ णमो संभिन्नसोयाणं । १३) ॐ ह्रीँ अहँ णमो सयंसंबुद्धाणं । १४) ॐ ही अहँ णमो पत्तेयबुद्धाणं । १५) ॐ ही अहँ णणो बोहिबुद्धाणं । १६) ॐ ही अहँ णमो उज्जुमईणं । १७) ॐ ह्रीं अहँ णमो विउलमईणं १८) ॐ ह्रीं अहँ णमो दसपुवीणं । १९) ॐ ह्रीं अहँ णमो चउद्दसपुव्वीणं । २०)ॐ ही अहँणमो अटुंगनिमित्तकुसलाणं। २१) ॐ ही अहँ णमो विउव्वणइढिपत्ताणं २२) ॐ हीं अहँ णमो विज्जाहराणं । (२३) ॐ ह्रीं अहँ णमो चारणलद्धीणं । २४) ॐ ही अहँ णमो पण्हसमणाणं । (२५) ॐ ही अहँ णमो आगासगामीणं । २६) ॐ हीं अहँ णमो रवीरासवीणं । (२७) ॐ ही अहँ णमो सप्पियासवीणं । (२८) ॐ ही अहँ णमो महआसवीण। (२९) ॐ ह्रीं अहँ णमो अमियासवीणं । (३०) ॐ ही अहँ णमो सिद्धायणाणं (३१) ॐ ह्रीं अहँ णमो भगवओ महइ-महावीर-वद्धमाण-बुद्धरिसिणं । (३२) ॐ ही अहँ णमो उग्गतवाणं । (३३) ॐ ही अहँ णमो अक्खिणमहाणसियाणं । (३४) ॐ ह्रीं अहँ णमो वड्ढमाणाणं (३५) ॐ ह्रीं अहँ णमो दित्ततवाणं । (३६) ॐ ही अहँ णमो तत्ततवाणं ।
-612

Page #594

३७) ॐ ही अहँ णमो महातवाणं । (३८) ॐ ही अहँ णमो घोरगुणाणं । (३९) ॐ हृी अहँ णमो घोरपरक्कमाणं । (४०) ॐ ही अहँ णमो घोरगुणबंयारिणं । (४१) ॐ ही अहँ णमो आमोसहिपत्ताणं । (४२) ॐ हीं अहँ णमो खेलोसहिपत्ताणं (४३) ॐ हीं अहँ णमो जल्लोसहिपत्ताणं । (४४) ॐ हीं णमो विप्पोसहिपत्ताणं । (४५) ॐ ही अहँ णमो सव्वोसहिपत्ताणं । (४६) ॐ हीं णमो मणबलीणं । । (४७) ॐ ह्रीं अहँ णमो वयणबलीणं । (४८) ॐ ही अहँ णमो कायबलीणं । ॥ इति श्री लब्धिपद पूजनम् ॥ इति श्री तृतीय वलयम् ॥
ગુરુ-પાદુકા પૂજના । अथ चतुर्थ वलयम् ।
गुरुपादुकापूजन् (आठ दाडम्) (१) ॐ ही अर्हतपादुकाभ्यः स्वाहा।। (२) ॐ ह्री सिद्धपादुकाभ्यः स्वाहा ॥ (३) ॐ ही गणधरपादुकाभ्यः स्वाहा ॥ (४) ॐ ही गुरुपादुकाभ्यः स्वाहा ॥ (५) ॐ ही परमगुरुपादुकाभ्यः स्वाहा ॥ (६) ॐ ही अदृष्टगुरुपादुकाभ्यः स्वाहा ॥ (७) ॐ ह्री अनंतगुरुपादुकाभ्यः स्वाहा ॥ (८) ॐ ह्रीँ अनन्तानन्तगुरुपादुकाभ्यः स्वाहा।।
॥ इति चतुर्थ वलयम् ॥
सानाहताःस्वरा वर्गा, लब्धिमन्तो महर्षयः ।
गुरुणां पादुकाश्चैव सर्वे पूजां प्रतीच्छत ॥1॥ ચોથા વલય પછીનો વિભાગ એ સિદ્ધચક્રની આરાધના કરનાર અને આરાધકને સહાય કરનાર એવા અધિષ્ઠાયક દેવ અને દેવીઓનો આવે છે.
॥ अथ अधिष्ठायकाहानादिकम् ॥
(आहानम्) श्री अर्हदादिसमलंकृतसिद्धचक्रा धिष्ठायका विमलवाहनमुख्यदेवाः ॥ देव्यश्च निर्मलदृशो दिगिना ग्रहाश्च, सर्वे समावतरत द्रुतमुत्सवेऽत्र ॥१॥ संवौषट् ॥
आहानमुद्राए आह्वान करवू । .
(संस्थापनम्) श्रीअर्हदादिसमलंकृतसिद्धचक्रा- धिष्ठायका विमलवाहनमुख्यदेवाः ॥ देव्यश्च निर्मलदृशो दिगिना ग्रहाश्च, सर्वेऽपि तिष्ठत सुखेन निजासनेषु ॥२॥ ठःठः ॥
स्थापनमुद्राए स्थापन करवू । (संनिधानम्)
-613

Page #595

श्रीअर्हदादिसमलंकृतसिद्धचक्रा- धिष्ठायका विमलवाहनमुख्यदेवाः ॥ देव्यश्च निर्मलदृशो दिगिना ग्रहाश्च, सर्वेऽपि में भवत सन्निहिताः प्रमोदात् ॥३॥ वषट्॥
संनिधाननी मुद्राए सन्निधान करवू ।
(संनिरोधनम्) श्रीअर्हदादिसमलंकृतसिद्धचक्रा- धिष्ठायका विमलवाहनमुख्यदेवाः ।। देव्यश्च निर्मलदृशो दिगिना ग्रहाश्च, स्थातव्यमेव यजनावधिरत्र सवै : ॥४॥
संनिरोधनीमुद्राए सन्निरोध करवो ॥
(अवगुंठनम्) श्री अर्हदादिसमलंक्तसिद्धचक्रा-धिष्ठायका विमलवाहनमुख्यदेवाः । देव्यश्च निर्मलदृशो दिगिना ग्रहाश्च, सर्वे भवन्तु परदेहभृतामदृश्याः ॥५॥ फट् ॥
(अवगुंठननीमुद्राए अवगुंठन करवू ।)
(पूजनम्) श्री अर्हदादिसमलंकृतसिद्धचक्रा-धिष्ठायका विमलवाहनमुख्यदेवाः ।। देव्यश्च निर्मलदृशो दिगिना ग्रहाश्च,पूजां प्रतीच्छत मया विहितां यथावत् ॥६॥
पूनमुद्रामे (Airel sA) पूछन ४२ऍ॥
॥ अथ अधिष्ठायकादिपूजा ॥ (पांचमुं वलय) (१) ॐ ह्रीँ अहँ श्रीसिद्धचक्राधिष्ठायकाय श्रीविमलवाहनाय स्वाहा ॥ कोळु ॥ (२) ॐ ही श्रीचक्रेश्वर्यै स्वाहा ॥ कोळु ॥ (३) ॐ ह्रीं श्रीअप्रसिद्धसिद्धचक्राधिष्ठायकाय स्वाहा ॥ कोळु ॥ (४) ॐ ही अहँ जिनप्रवचनाधिष्ठायकाय श्रीगणिपिटकयक्षराजाय स्वाहा ॥ पान सोपारी हवे पछी आगळ दरेक पदोनुं पूजन पान सोपारीथी करवू । (५) ॐ ह्रीं अहँ श्रीस्फुरत्प्रभावाय श्रीधरणेन्द्राय स्वाहा ॥ (६) ॐ ह्रीँ श्री तीर्थरक्षादक्षाय श्रीकपर्दियक्षाय स्वाहा ॥ (७) ॐ ह्रीँ श्रीशारदायै स्वाहा ॥ (८) ॐ ह्रीं श्रीशान्तिदेवतायै स्वाहा ॥ (९) ॐ ह्रीं श्रीअप्रतिचक्रायै स्वाहा ॥ (१०) ॐ ही श्रीज्वालामालिन्यै स्वाहा । (११) ॐ ह्रीँ श्रीत्रिभुवनस्वामिन्यै स्वाहा ॥ (१२) ॐ ह्रीँ श्री श्रीदेवतायै स्वाहा ॥
-614

Page #596

(१३) ॐ ह्रीँ श्रीवैरोटयायै स्वाहा ॥ (१४) ॐ ह्रीं श्रीपद्मावत्यै स्वाहा ॥ (१५) ॐ ही श्रीकुरुकुल्लायै स्वाहा ॥ (१६) ॐ ह्रीं श्रीअम्बिकायै स्वाहा ।। (१७) ॐ ह्रीं श्रीकुबेरदेवतायै स्वाहा ॥ (१८) ॐ ही श्रीकुलदेवतायै स्वाहा ।। ॥ इति अधिष्ठायकदेवतापूजनम् ।। ॥ अथ श्री जयादी देवीओ- पूजन ॥ (छठं वलय) જયાદિ આઠ દેવીની પૂજા નારંગીના આઠ ફળો મૂકીને કરવી ! ॐ ह्रीँ जयायै स्वाहा ॥१॥ ॐ हीं जम्भायै स्वाहा ॥५॥ ॐ ही विजयायै स्वाहा ॥२॥ ॐ ही स्तम्भायै स्वाहा ॥६॥ ॐ ही जयन्त्यै स्वाहा ॥३॥ ॐ हीं मोहायै स्वाहा ॥७॥ ॐ हृीं अपराजितायै स्वाहा ॥४॥ ॐ ह्रीँ बन्धायै स्वाहा ॥८॥
श्लोकः .
जये च विजये चैव, जिते चाप्यपराजिते । जम्भे स्तम्भे तथा बन्धे, मोहे पूजां प्रतीच्छत ॥१॥ ॥ इति जयाद्यर्चा ॥ ॥ इति जयादिवलयम् ॥ १६. विधा हेवीमोनुं पूरीन: સાતમા વલયમાં સોળ વિદ્યા દેવીઓનું પૂજન કરવામાં આવે છે. સોળ સોપારીથી ૧છે. વિદ્યા-દેવીઓનું પૂજન કરવું ॥ अथ षोडशविद्यादेवीपूजा ॥ (सातमुं वलय) (१) ॐ ह्रीं श्रीरोहिण्यै स्वाहा । (२) ॐ ह्रीं श्रीप्रज्ञप्त्यै स्वाहा । (३) ॐ ह्रीँ श्रीवज्रशृंखलायै स्वाहा । (४) ॐ ह्रीँ श्रीवज्रांकुश्यै स्वाहा । (५) ॐ ह्रीं श्रीचक्रेश्वर्यै स्वाहा । (६) ॐ ही श्रीपुरुषदत्तायै स्वाहा । (७) ॐ ह्रीं श्रीकाल्यै स्वाहा । (८) ॐ ही श्रीमहाकाल्यै स्वाहा । (९) ॐ ह्रीं श्रीगौर्यै स्वाहा । (१०) ॐ ह्रीं श्रीगान्धायै स्वाहा । (११) ॐ ह्रीँ श्रीसर्वास्त्रामहाज्वालायै स्वाहा । (१२) ॐ ह्रीँ श्रीमानव्यै स्वाहा । (१३) ॐ ही श्रीवैरुटयायै स्वाहा । (१४) ॐ हीं श्रीअच्छुप्तायै स्वाहा । (१५) ॐ ह्रीँ श्रीमानस्यै स्वाहा । (१६) ॐ ह्रीँ श्रीमहामानस्यै स्वाहा ।
॥ इति विद्यादेवी वलयम् ।।
-615

Page #597

આ રીતે સળંગ મંત્ર બોલ ને પણ ૧૬ વિદ્યા દેવીઓનું પૂજન પણ કરી શકાય છે. ॐ ह्रीँ श्री रोहिणी - प्रज्ञप्ति-वज्र श्रृंखला - वज्रांकुशी-चक्रेश्वरी-पुरुषदत्ता - काली महाकालीगौरी-गान्धारी- सर्वास्त्रामहाज्वाला मानवी वैरुटय्या - ऽच्छुप्ता- मानसी - महामानसीषोऽशविद्यादेवीभ्यः स्वाहा ।
(इति मूलप्रतिपाठः) ।
યક્ષ યક્ષિણી પૂજન (આઠમું વલય)
આ આઠમા વલયમાં આપણે વર્તમાન ચોવીશીના શ્રી ઋષભદેવથી શ્રીવર્ધમાન સ્વામી સુધીના ચોવીસે તીર્થંકર પરમાત્માના ૨૪ યક્ષ અને ૨૪ યક્ષિણીનું પૂજન કરીશું, ચોવીશ યક્ષ-યક્ષિણીનું એકેક સોપારીથી પૂજન કરવું ।
(१)
(२)
(३)
(४)
(4)
(६)
(७)
(८)
ॐ क्रौं ह्रीँ ह्रीँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ
ॐ क्रौं ह्रीँ ह्रीँ ग्लोँ हुँ फुट् ॐ ॐ क्रोँ हाँ हाँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ
ॐ क्रौं ह्वाँ
ह्रीँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ
ॐ
क्रौं ह्रीँ
ॐ क्रोँ हाँ हाँ ग्लोँ हुँ फुट् ॐ
ॐ
क्रौं ह्रीँ ह्रीँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ
ॐ क्रौं ह्रीँ ह्रीँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ
ह्रीँ ग्लोँ हुँ फुट् ॐ
श्रीगोमुखाय स्वाहा । श्रीमहायक्षाय स्वाहा ।
श्रीत्रिमुखाय स्वाहा यक्षनायकाय स्वाहा । तुम्बरवे स्वा ।
कुसुमाय स्वाहा ।
मातंगाय स्वाहा ।
विजयाय स्वाहा ।
(९)
ॐ क्रौं ह्रीँ ह्रीँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ (१०) ॐ क्रीँ हाँ हाँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ (११) ॐ क्रौं ह्वाँ ह्रीँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ (१२) ॐ क्रोँ हाँ हाँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ (१३) ॐ क्रौं हाँ ह्रीँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ (१४) ॐ क्रौं हाँ हाँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ (१५) ॐ क्रौं हाँ हाँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ (१६) ॐ क्रौं ह्वाँ ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ (१७) ॐ क्रौं हाँ ह्रीँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ (१८) ॐ क्रौं ह्वाँ ह्रीँ ग्लौं हुँ फुट् ॐ (१९) ॐ क्रीँ हाँ हाँ ग्लोँ हुँ फुट् ॐ (२०) ॐ क्रीँ हाँ हाँ ग्लौं हँ फुट् ॐ (२१) ॐ क्रौं ह्वाँ ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ
616
अजिताय स्वाहा । ब्रह्मणे स्वाहा ।
मनुजाय स्वाहा । असुरकुमाराय स्वाहा । षण्मुखाय स्वाहा ।
पातालाय स्वाहा । किन्नराय स्वाहा ।
गरुडाय स्वाहा ।
गन्धर्वाय स्वाहा ।
यक्षराजाय स्वाहा । कुबेराय स्वाहा
वरुणाय स्वाहा । भृकुटये स्वाहा ।

Page #598

Fis
his
raisinsaalsashan Col. Gole Cole Gole Gole Gole Gole Gole
is
ॐ क्रौँ हाँ ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ गोमेधाय स्वाहा । (२३) ॐ क्रौँ हाँ ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ पार्थाय स्वाहा । ॐ क्रौँ हाँ ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ ब्रह्मशान्तये स्वाहा ।
શ્રી યક્ષિણી પૂજન. ॐ क्रौँ हाँ ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ श्रीचक्रेश्वर्यै स्वाहा ।
ह्रौं ग्लौं हूँ फुट् ॐ श्रीअजितबलायै स्वाहा । ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ दुरितायै स्वाहा ।
फुट् ॐ कालिकायै स्वाहा । ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ महाकालिकायै स्वाहा ।
फुट् ॐ श्यामायै स्वाहा । ग्लौं हुँ फुट् ॐ शान्तायै स्वाहा ।
फुट् ॐ भ्रूकुट्यै स्वाहा ।
फुट् ॐ सुतारिकायै स्वाहा । ॐ क्रौं हुँ फुट् ॐ अशोकायै स्वाहा । (११) ॐ क्रौं
फुट् ॐ मानव्यै स्वाहा । (१२) ॐ क्रौं
फुट् ॐ चण्डायै स्वाहा । (१३) ॐ क्रौँ
फुट् ॐ विदितायै स्वाहा । (१४) ॐ क्रौं
फुट् ॐ अंकुशायै स्वाहा । (१५)
फुट् ॐ कन्दर्पायै स्वाहा । फुट् ॐ निर्वाण्यै स्वाहा ।
फुट् ॐ बलायै स्वाहा । (१८)
फुट् ॐ धारिण्यै स्वाहा । (१९)
फुट् ॐ धरणप्रियायै स्वाहा । (२०)
फुट् ॐ नरदत्तायै स्वाहा । (२१)
फुट् ॐ गान्धायै स्वाहा । (२२) ॐ क्रौं हाँ ह्रौं ग्लौं हूँ फुट् ॐ अम्बिकायै स्वाहा । (२३) ॐ क्रौँ हाँ ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ पद्मावत्यै स्वाहा । (२४) ॐ क्रौँ हाँ ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ सिध्धायिकायै स्वाहा । ॥ इति यक्ष - यक्षिणीवलयम् ॥
* 388888888
8 ME ME MEM
研研话神神神神神研所研网
Gole Gole Gole Gole Gole Gole Gole Gole Gole Gole Gole
617)

Page #599

આ રીતે સંક્ષિપ્ત સળંગ મંત્ર બોલીને ૨૪ યક્ષનું પૂજન થઈ શકે. ॐ क्रौं हाँ ह्रौं ग्लौं हुँ फुट् ॐ श्रीगोमुख - महायक्ष - त्रिमुख - यक्षनायक - तुम्बरु - कुसुम - मातंग- विजय - अजित - ब्रह्म - यक्षराज - कुमार - षणमुख - पाताल - किन्नर - गरुड - गन्धर्व - यक्षराज - कुबेर - वरुण - भृकुटि - गोमेध - पार्श्व - ब्रह्मशान्ति - चतुविंशतियक्षेभ्यः स्वाहा । આ રીતે સંક્ષિપ્ત સળંગ મંત્ર બોલી ૨૪ યક્ષિણી પૂજન થઈ શકે. ॐ क्रौँ हाँ ह्रौं ग्लौँ हँ फुट् ॐ श्रीचकेश्वरी - अजितबला - दुरितारि - काली - महाकाली - श्यामा - शान्ता - भ्रुकुटि - सुतारिका - अशोका - मानवी - चण्डा - विदिता - अंकुशा - कन्दर्पा - निर्वाणी - बला - धारिणी - धरणप्रिया - नरदत्ता - गान्धारी - अम्बिका - पद्मावती - सिद्धायिका - चतुविंशतियक्षिणीभ्यः स्वाहा । (मूलप्रतिगतपाठः)
॥ अथ चतुर्द्वारपाल - चतुर्वीरपूजा (नवमुं वलय)
चणादाल लाडु - नारंगी फलो ॥ ॐ कलौं ब्लौं लाँ वाँ ह्रीं कुमुदाय स्वगणपरिवृत्ताय इदमयं पाद्यं गन्धं पुष्पं धूपं दीपं चरुं फलं स्वस्तिकं यज्ञ भागं यजामहे प्रतिगृह्यतां प्रतिगृह्यतामिति स्वाहा ॥१॥ ___ ॐ क्लॉ ब्लॉ लाँ वाँ ह्रीँ अंजनाय स्वगण परिवृत्ता य इदमयं पाद्यं गन्धं पुष्पं धूपं दीपं चरुं फलं स्वस्तिकं यज्ञ भागं यजामहो प्रतिगृह्यताम् प्रतिगृह्यता मिति स्वाहा ॥२॥ _____ॐ क्लों ब्लौं लाँ वाँ ह्री वामनाय स्वगण परिवृत्ताय इदमध्य पधिंगन्धं पुष्पं धूपं दीपं चरुं फलं स्वस्तिकं यज्ञ भागं यजामहे प्रतिगृह्यतां प्रतिगृह्यतामिति स्वाहा ॥३॥ ___ॐ क्लों ब्लॉ लाँ वाँ ह्री पुष्पदन्ताय स्वगण परिवृताय इदमध्ये पाद्यं गन्थं पुष्पं धूपं दीपं चरुं फलं स्वस्तिकं यज्ञा भागं यजामहे प्रतिगृह्यताम् प्रतिगृह्यतामिति स्वाहा ॥४॥ આ ચાર દ્વારપાલની પૂજા ચણાની દાળના ચાર લાડુઓ તથા પીલા ફૂલ અને ફલ નારંગીથી કરવી
॥ वीरपूजा ॥ ___ ॐ ह्रीं ह्यूँ माणिभद्राय स्वगण परिवृत्ताय इदमंध्य पाद्यं गन्धं पुष्पं धूपं दीपं चरुं फलं स्वस्तिकं यक्षभागं यजामहे प्रतिगृह्यताम् प्रतिगृह्यतामिति स्वाहा ।। ___ॐ ह्रीँ हम्ल्वयूँ पूर्णभद्राय स्वगण परिवृत्ताय इदमयं पाद्यं गन्धं पुष्पं धूपं दीपं चरुं फलं स्वस्तिक यज्ञभागं यजामहे प्रतिगृह्यतां प्रतिगृह्यतामिति स्वाहा ॥५॥
-618

Page #600

ॐ ह्रीं ह्यूँ कपिलाय स्वगण परिवृत्ताय इदमयं पाद्यं गन्धं पुष्पं धूपं दीपं चरुं फलं स्वस्तिकं यज्ञभागं यजामहे प्रतिगृह्यता प्रतिगृह्यतामिति स्वाहा ॥६॥
ॐ ह्रीं म्यूँ पिंगलाय स्वगण परिवृत्ताय इदमयं पाद्यं गन्धं पुष्पं धूपं दीपं चरुं फलं स्वस्तिकं यज्ञभागं यजामहे प्रतिगृह्यतां प्रतिगृह्यतामिति स्वाहा ॥७॥ ___ आ चार वीरनुं पूजन चलवटना (काला-तला) लाडवा चार अने श्याम फूल-फळथी (चीकु) करवु ।
॥ इति द्वारपाल - वीरवलयम् ॥ विमलस्तत्परिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः ।
बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये । आ श्लोक बोली विमलवाहन वगेरे देवदेवीने कुसुमांजलिकरवी
॥ अथ दिक्पालपूजनम् ॥ ॐ ह्रीं अः वज्राधिपतये स्वगणपरिवृत्ताय इदमयं पाद्यं गन्धं पुष्पं धूपं दीपं चरुं फलं स्वस्तिकं यज्ञभागं यजामहे प्रतिगृह्यतां प्रतिगृह्यतामिति स्वाहा ॥१॥
___ॐ ऊँ ऊँ रः सः अग्नये स्वगण...... ॥२॥ ॐ ह्रां ह्रीं ह्रौं क्षः फट यमाय स्वगण..... ॥३॥
ॐ ग्लैं हाँ नैर्ऋताय स्वगण..... ॥४॥ ॐ म्लौं हूँ वरुणाय स्वगण..... ॥५॥ ॐ म्लौ जौं वायवे स्वगण..... ॥६॥ ॐ ब्लौँ हाँ कुबेराय स्वगण.... ॥७॥ ॐ ह्रां ह्रौं ह्रः ईशानाय स्वगण.... ॥८॥
ॐ क्षौं ब्लौं सोमब्रह्मणे स्वगण.... ॥९॥ ॐ क्षौँ ब्लौं पद्मावतीसहिताय नागेन्द्राय स्वगण ॥१०॥
इन्द्रस्तस्य परिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः । बलिपूजा प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥१॥
अग्निस्तस्य परिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः । बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥२॥
यमस्तस्य परिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः । बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥३॥ नैऋतस्तत्परिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः ।
-619

Page #601

बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥४॥ ___वरुणस्तत्परिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः । बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥५॥
वायुस्तस्य परिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः । बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥६॥ __ कुबेरस्तत्परिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः । बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥७॥
ईशस्तस्य परिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः ।। बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥८॥
सोमब्रह्मपरिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः । बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥९॥
नागेन्द्ररात्परिवारो, देवा देव्यश्च सद्दशः । बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥१०॥ आ दस श्लोको हाथ जोडीने बोलवा ।
॥ इति दिक्पालवलयम् ॥
॥ अथ नवग्रहपूजनम् ॥ ॐ ह्रीं ह्रः फट आदित्याय स्वगणपरिवृताय इदमयं पाद्यं गन्धं पूष्पं धूपं दीपं चरुं फलं स्वस्तिकं यज्ञभागं यजामहे प्रतिगृह्यतां प्रतिगृह्यतामिति स्वाहा ॥१॥ आगळ पूर्वनी जेम ॐ ह्रीं ह्रः फट् सोमाय स्वगण.. ॥२॥ ॐ ह्रीं हः फट् मंगलाय स्वगण...॥३॥ ॐ ह्रीं ह्रः फट बुधाय स्वगण.. ॥४॥ ॐ ह्रीं ह्रः फट् बृहस्पतये स्वगण.. ॥५॥ ॐ ह्रीं ह्रः फट् शुक्राय स्वगण.. ॥६॥ ॐ ह्रीं ह्रः फट् शनैश्चराय स्वगण.. ॥७॥ ह्रः फट राहवे स्वगण.. ॥८॥ ॐ ह्रीं ह्रः फट् केतवे स्वगण.. ॥९॥
हाथ डीने या तो बोलयो - जिनेन्द्रभक्तया जिनभक्तिभाजां, जुषन्तु पूजाबलिपुष्पधूपान् । ग्रहा गता ये प्रतिकूलभावं, ते मेऽनुकूला वरदाश्च सन्तु ॥१॥ દરેક સ્થળે અક્ષત તથા રૂપાનાણું મૂકવું !
॥ इति नवग्रहपूजनम् ॥
॥ अथ नवनिधिपूजनम् ॥ ॐ ह्रीँ नवनिधिभ्यः स्वाहाः । (१) ॐ नैसर्पिकाय स्वाहा ।
-620
हो

Page #602

(२) ॐ पाण्डुकाय स्वाहा ।
( ४ )
ॐ
सर्वरत्नाय स्वाहा ।
(६) ॐ
कालाय स्वाहा ।
(८) ॐ शंखाय स्वाहा ।
नव निधिपदो उपर नव अखरोट मूकी पूजन करवुं
॥ इति नवनिधिपूजनम् ॥
ભૂતબલિ
भूता भूमिचरा, व्योमचरास्तिर्यक्चरा अपि । बलिपूजां प्रतीच्छन्तु, सन्तु संघस्य शान्तये ॥१॥ પંચવર્ણા બલિબાકળા દેવા ।
(३) ॐ पिंगलाय स्वाहा ।
(५) ॐ
महापद्माय स्वाहा ।
महाकालाय स्वाहा ।
(७) ॐ (९) ॐ माणवकाय स्वाहा ।
દુષ્ટવિત્રાસનં
ये दुष्टा बलिदानेन, न शाम्यन्ति कदाचन । तेषां मुद्राभिरेताभिः, कार्यं वित्रासनं स्फुटम् ॥१॥ भौमान् पार्ष्णि त्रिघातेन, दिव्यान् द्दष्टिनिपातनैः । दिक्चारिण स्त्रितालाभि दुष्टान् वित्रासयाम्यह ॥२॥
-
ठः ठः ठः स्वाहा ॥
॥ इति दुष्टवित्रासनम् ॥
૧) દુષ્ટ ભૂમિ દેવોનું જમીન ઉપર ત્રણ વાર પગની પાની પછાડવાપૂર્વક વિત્રાસન કરવું (૨) દુષ્ટ દેવોનું ઉંચી ક્રૂર દ્રષ્ટિ ફેંક્વા પૂર્વક વિત્રાસન કરવું. (૩) દુષ્ટ દિશાચર દેવોનું ત્રણ તાળી પાડવા પૂર્વક વિત્રાસન કરવું.
॥ अथ स्नात्रम् ॥
स्वस्ति स्वस्ति नमोऽस्तु ते भगवते, त्वं जीव जीव प्रभो !
भव्यानन्दन नन्द नन्द भगव न स्त्रिलोकीगुरो !
त्वन्मूलाक्षरमन्त्रमण्डलमयश्री सिद्धचक्रक्रम
प्राप्तस्नात्रमिदं शुभोदयकृतेऽस्माभिः समारभ्यते ॥१॥
-
621
યંત્રની સન્મુખ એક આરાધક ને જમણી બાજુ ચાર જણ તથા ડાબી બાજુ
ચાર જણ મળી કુલ નવ આરાધકો કળશ લઇ ઉભા રહે. આ પાંચ શ્લોકનું સ્તોત્ર પ્રથમ મધુર સ્વરે ભણવું.

Page #603

॥ अथ क्षीरस्नात्रम् ॥ ॐ नमोर्हत् - सिद्धाचार्योपाध्यायसर्वसाधुभ्यः ॥
पुण्याहं तदहः क्षणोऽयमनघः पूजास्पदं तत्पदं, सर्वास्तीर्थभुवोऽपि ता जलभृतस्तद्वारि हारि प्रभोः । तेऽनर्घा घुसृणादिगन्धविधयः कौम्भास्तु कुम्भाश्च ते, धन्या यान्ति कृतार्थतां जिनपतेः स्नात्रोपयोगेन ये ॥१॥ कुम्भाः काञ्चनरत्नराजतमयाः, स्त्रक्चन्दनैश्चर्चिताः,
कर्पूरागुरुगन्धबन्धुरतराः, क्षीरोदनीरोदयाः । भव्यैः स्नात्रकृते जिनस्य पुरतो, राजन्ति राजीकृताः, सर्वाः स्वीयशुभर्द्धिसंगममये मांगल्यकुम्भा इव ॥२॥
श्रेणीभूय समुत्थिताः करधृतैः, कुम्भैर्हदग्ने मुदा, भव्या भान्ति जिनस्य मज्जनकृते, पौरन्दरश्रीजुषः ।
संसारौघमिवोत्तरीतुमनसो - इहेदेवते मानस - प्रासादे कलशाधिरोपमिव वा, ते कर्तुकामा इव ॥३॥
गीतातोद्योरुनादैः सरभसमारब्धनाट्यप्रबन्धे, नानातीर्थोदकुम्भै रजतमणिमयैः शातकुम्भैर्जिनः प्राक् । मेरोः शृङ्गे यथेन्द्रैः सजयजयरवैर्मज्जितो जन्म काले, कल्याणीभक्तयस्तं विधिवदिह तथा भाविनो मज्जयन्तु ॥४॥
जैने स्नात्रविधौ विधूतकलुषे, विश्वत्रयीपावने, क्षुद्रोपद्रवविद्रवप्रणयिनां ध्यातं त्वतिप्राणिनाम् ।
श्री संघ सुजने जने जनपदे, धर्मक्रियाकर्मठे, देवाः श्रीजिनपक्षपोपटवः कुर्वन्तु शान्तिं सदा ॥५॥
॥ अथ कलशाधिवासनम् ॥ ॐ ह्रीं श्रीं धृति-कीर्ति-बुद्धि-लक्ष्मी-शान्ति-तृष्टि-पुष्टयः एतेषु नवकलशेषु कृताधिवासा भवन्तु स्वाहा ॥ आ मंत्र बोलवापूर्वक दरेक स्नात्र पूर्वे नवे कलशोनुं अधिवासनकरवु ॥ ॐ क्षाँ क्षौं क्षीरसमुद्रोद्भवानि क्षीरोदकान्येषु स्नात्रकलशेष्ववतरन्त्वतरन्तु संवौषटू ।।
___आ मंत्रथी दूध मंत्रीने कळशोमां भरवू ।
कलशाकारश्रीसिद्ध - चक्रविहितावतारमर्हन्तम् । शिवशान्तिकृते भक्त्या, स्नपयामः क्षीररसकलशैः ॥१॥
622

Page #604

॥ ॐ ह्रीं श्रीं क्षीररसकलशेन श्रीसिद्धचक्रं स्नपयामीति स्वाहा ॥
॥ २ अथ दधिस्नात्रम् ॥ ॐ हाँ ह्रीं दधिसमुद्रोद्भवानि दध्युदकान्येतेषु स्नात्रकलशेषदतरन्त्वतैरन्तु संवौषट् ॥
___ आ मंत्र बोली दहीं भरवू. कलशाकारश्रीसिद्ध - चक्रविहितावतारमर्हन्तम् । शिवशान्तिकृते भक्त्या, स्नपयामः सुदधिरसकलशैः ॥२॥ ॥ ॐ ह्रीं श्रीदधिरसकलशेन श्रीसिद्धचक्रं स्नपयामीति स्वाहा ॥
॥ इति दधिस्नात्रम् ॥
॥३ अथ घृतस्नात्रम् ॥ ॐ ह्रीँ घाँ नी घृतसमुदोद्भवानि घृतोद कान्सयेषु
स्नात्र कलशेश्ववतरन्तवत्तरन्तु संर्वोषट् ।। कलशाकारश्रीसिद्ध - चक्रविहितावतारमर्हन्तम् । शिवशान्तिकृते भक्त्या, स्नपयामः सुधृतरसकलशैः ॥३॥ ॥ ॐ ह्रीं श्रीं सुघृतरसकलशेन श्री सिद्धचक्रं स्नपथामीति स्वाहा ॥
॥ इति धृतस्नात्रम् ॥
॥ ४ अथेक्षुरसस्नात्रम् ॥ ॐ ही आँ इँ इक्षुरससमुद्रोद्भवानि इर्दकान्येतेषु
स्नात्रकलशेष्वतरन्त्ववतरन्तु संवौषट् ।। कलशाकारश्रीसिद्ध - चक्रविहितारमर्हन्तम् । शिवशान्तिकृते भक्तया, स्नपयामः इक्षुरसकलशैः ।। ॥ ॐ ह्रीं श्रीं इक्षुरसकलशेनश्रीसिद्धचक्रं स्नपयामीति स्वाहा ॥
॥ इति इक्षुरसस्नात्रम् ॥ ॥ ५ अथ गन्धोदकस्नात्रम् ॥ ॐ ह्रीँ पाँ पी पवित्रतीर्थोद्भवानि गन्धोदकान्येतेषु
स्नात्रकलशेष्ववतरन्त्ववतरन्तु संवौषट् ।। આ મંત્ર ગંધોદક મંત્રીને કલશોમાં ભરવું !
कलशाकारश्रीसिद्ध - चक्रविहितावतारमर्हन्तम् । शिवशान्तिकृते भत्क्या, स्नपयामो गन्धरसकलशैः ॥५॥
623

Page #605

॥ ॐ ह्रीँ श्री गन्धरसकलशेन श्रीसिद्धचक्रं स्नपयामीति स्वाहा ॥
॥ इति गन्धोदकस्नात्रम् ॥
॥ ६ अथ शुद्धजलस्नात्रम् ॥ કલશોમાં નવ નવાણનું શુદ્ધ જલ ભરવું ! नद्याः समुद्रा गिरिनिर्झराश्च, तीर्थानि कुण्डानि सरांसि वाप्यः ।
कूपा हृदाश्चोत्तमवारिपूरैः, स्नात्रं प्रकुर्वन्त्विह सिद्धचक्रे ॥६॥ ॥ ॐ ह्रीँ श्री तीर्थादिशुद्धजलेन श्रीसिद्धचक्रं स्नपयामिति स्वाहा ।
॥ इति शुद्धजलस्नात्रम् ॥ ॥ इति स्नात्रमहोत्सवः ॥ એ પ્રમાણે સ્નાત્ર કરીને શ્રી સિદ્ધચક્રને ચોખા અંગ લૂંછણાથી સાફ કરી
બ્રહવૃત્તપાઠપૂર્વક અટપ્રકારી પૂજન કરવું !
॥ अथाष्टप्रकारपूजनम् ॥
। पहेली जलपूजा । ॐ ह्रीँ श्रीपरमेष्ठिने नम इति कलेशापहैः शीतलैः, श्री वल्ली बहुपल्लवां बहुफलां तन्वद्भिरेभिनरैः (जलैः)
ॐ ह्रीं अर्हमनाहतारव्यममलं सारं रहस्यं श्रुते - रस्योसा नम इत्यभीष्टफलदं श्रीसिद्धचक्रं यजे ॥१॥ ॐ ह्रीं श्रीसिद्धचक्रं जलेन अर्चयामीति स्वाहा ॥
॥ कळश करवो ॥ ॥ इति जलपूजा ॥
॥ बीजी चन्दनपूजा ॥ ॐ ह्रीं श्रीपरमात्मने नम इति प्रोल्लासिभावोद्भवैः, श्रीवश्याद्भुतयोगसिद्धिजनकैर्गन्धैः सुगन्धोल्बणैः ।
ॐ ह्रीं अर्हमनाहतारव्यममलं सारं रहस्यं श्रुतेरस्योसा नम इत्यभीष्टफलदंश्रीसिद्धचक्रं यजे ॥२॥ ॐ ह्रीँ श्रीँ श्रीसिद्धचक्रं चन्दनगन्धेन अर्चयामीति स्वाहा ।
॥ इति चन्दनगन्धपूजा ॥
ॐ ह्रीं श्रीं श्रीसिद्धचक्रं चन्दनगन्धेन अर्चयामीति स्वाहा ।
। त्रीजी पुष्पपूजा । ॐ ह्रीँ श्रीपरमात्मने नमः इति श्रेयः समाकर्षणैः,
-624

Page #606

श्रीहस्तो धृतरत्नपात्रकलितैः पुष्पैः सपुष्पन्धयैः । ॐ ह्रीँ अर्हमनाहतारव्यममलं सारं रहस्यं श्रुते रस्योसा नम इत्यभीष्टफलदं श्रीसिद्धचक्रं यजे ।
ॐ ह्रीं श्रीं श्रासिद्धचक्रं पुष्पेण अर्चयामीति स्वाहा ॥३॥ ॥ इति पुष्पपूजा ॥ । चोथी धूपपूजा ।
ॐ ह्रीं तुभ्यमनन्तसौरभ्याय नम इत्युच्चाटनैः कर्मणां, श्रीखण्डागुरुधूपपिण्डविततैर्धूमैः कपोतप्रभैः ।
ॐ ह्रीं अर्हमनाहतारव्यममलं सारं रहस्यं श्रुतेरस्योसा नम इत्यभीष्टफलदं श्रीसिद्धचक्रं यजे ॥४॥ ॐ ह्रीं श्रीं श्रीसिद्धचक्रं घूपेन अर्चयामीति स्वाहा ॥ ॥ इति धूपपूजा ॥ । पांचमी दीपपूजा ।
ॐ ह्रीं तुभ्यमनन्तचिन्मय ! नमो विश्वप्रकाशात्मकैदीप्तिश्रीस्वकरप्रयत्नरचितैदींपैः प्रदीपोत्करैः । ॐ ह्रीँ अर्हमनाहतारव्यममलं सारं रहस्यं श्रुतेरस्योसा नम इत्यभीष्टफलदं श्रीसिद्धचक्रं यजे ॥५॥ ॐ ह्रीं श्रीं श्रीसिद्धचक्रं दीपेन अर्चयामीति स्वाहा ॥ ॥ इति दीपपूजा ॥
। छट्ठी अक्षतपूजा ।
ॐ ह्रीँ श्रीपरमर्द्धये नम इति ध्यानैकशुद्धाशयैः, श्रीपीठार्चनलाभमोदविशदैः शाल्यक्षतैरक्षतैः ।
ॐ ह्रीँ अर्हमनाहतारव्यममलं सारं रहस्यं श्रुतेरस्योसा नम इत्यभीष्टफलदं श्रीसिद्धचक्रं यजे | ॥ ६ ॥
ॐ ह्रीं श्रीं श्रीसिद्धचक्रं अक्षतेन अर्चयामीति स्वाहा ॥ ॥ इति अक्षतपूजा ॥
625

Page #607

। सातमी नैवेद्यपूजा । ॐ ह्रीँ तुभ्यमनन्तचिन्मय ! नमः श्रीवृष्टि - पुष्टिप्रदैः,
पुण्यश्रीत्वरितार्पितैश्चरुचयैश्चञ्चद्रसौधाञ्चितैः ॥ ॐ ह्रीं अर्हमनाहतारव्यममलं सारं रहस्यं श्रुतेरस्योसा नम इत्यभीष्टफलदं श्रीसिद्धचक्रं यजे ॥७॥ ॐ ह्रीं श्रीं सिध्धचक्रं नैवेद्येन अर्चयामीति स्वाहा ।
॥ इति नैवेद्य पूजा ॥
। आठमी फलपूजा । ॐ ह्रीं तुभ्यमनन्तवीर्य ! नम इत्त्युच्चैःपदप्रापकैः, श्री हस्तग्रहणोचितैः फलशतैः, सन्नालिकेरादिभिः ।
ॐ ह्रीं अर्हमनाहतारव्यममलं सारं रहस्यं श्रुतेरस्योसा नम इत्यभीष्टफलदं श्रीसिद्धचक्रं यजे ॥८॥ ॐ ह्रीं श्रीं श्रीसिध्धचक्रं फलेन अर्चयामीति स्वाहा ॥
॥ इति फलपूजा ॥
। अर्ध्यपूजा । ॐ ह्रीं सर्वगताय ते नम इति स्पष्टाष्टभेदार्चनारुपैमँगलिकैः कृतार्धरचनैः सर्वार्थसम्पादकैः ।
ॐ ह्रीं अर्हमनाहतारव्यममलं सारं रहस्यं श्रुतेरस्योसा नम इत्यभीष्टफलदं श्रीसिद्धचक्रं यजे ॥१॥ ॐ ह्रीँ श्रीँ श्रीसिद्धचक्र अर्येण अर्चयामीति स्वाहा ।। । कुसुमांजलि करवी । ॥ इति अर्ध्यपूजा ॥
॥ इति बृहद्वृत्तान्वितमष्टप्रकारपूजनम् ॥ नीरैर्निर्मलतां सुमैः सुभगतां गन्धैः शुभैः स्वामितां, लक्ष्मी मांगलिकाक्षतैश्च चरुभिर्भोज्यं प्रदीपैर्मंहः ।
धूपैर्व्याप्तजगधशः परिमलं, श्रेयः फलं सत्फलैभव्या निश्चलमाप्नुवन्ति सततं श्री सिद्धचक्रार्चनात् ॥१॥
। अथ मन्त्रध्यानम् ।
-626

Page #608

નીચેના મંત્રના ૧૦૮ જાપ કરવા | ॐ अ-सि-आ-उ-सा-द-ज्ञा-चा-तेभ्यो नमः ।
॥ इति मन्त्रः ॥
अथ देववन्दनम् । जो धुरि सिरिअरिहंत मूलदढपीठ पइट्ठिओ । सिद्ध - सूरि - उवज्झाय - साहु - चिहुं पासगरिट्ठिओ ॥१॥
दंसण-नाण-चरित-तव हि- पडिसाहतुम्बरु ।
तत्तक्खरसर- वग्गलद्धिगुरुपयदलसुन्दरु ॥२॥ दिसिवाल - जक्ख - जक्खिणीपमुहसुरकुसुमेहिं अलंकिओ ।
सो सिद्धचक्कगुरुकप्पतरु, अम्ह मणवंछियफल दिओ ॥३॥ जं किंचि- नमुत्थुणं- अरिहंतचेइयाणं- अन्नत्थ एक नवकारनो काउस्सग्ग
करी पारी नमोऽर्हत्-कही नीचे प्रमाणे स्तुति बोलवी ।
श्री सिद्धचक्रपीठस्थ - मर्हमित्युज्जवलं पदम् ।
ॐ ह्रीं अनाहतोपेतं, वन्दे मन्त्रस्वरावृतम् ॥१॥ लोगस्स - सव्वलोए, अन्नत्थ - एक नवकारनो काउं. पारी नमोऽर्हत्,
स्तुति बीजी __ श्री सिद्धचक्राष्टदलस्थसिद्धा - दिसत्पदाराधनतत्पराणाम् ।
विधीयते यैः स्वपदप्रसाद - स्ते तीर्थनाथा मम शं दिशन्तु ॥२॥ पुक्खखरदी - सुअस्स भगवओ- अन्नत्थ- काउं एक नवकार पारी नमोऽर्हत्
स्तुति त्रीजी । श्री सिद्धचक्रगुरुमण्डलमूलमन्त्रवर्गाक्षरस्वरपदावलिवर्णरुपम् ।
ज्ञानं जिनप्रवचनस्य रहस्यभूतं,
भूयान्मुदं मम सदा विशदावदातम् ॥३॥ सिद्धाणं बुद्धाणं, वेयावच्चगराणं-अत्रत्थ-काउ. एक नवकार पारी नमोऽर्हत्
स्तुति चोथी । श्रेयः श्रीसुविलासवासभवनश्रीसिद्धचक्रस्थिताऽहँसिद्धादिपदप्रभावविभव - प्राग्भारविस्तारकाः ।
-627

Page #609

१ )
३ )
५ )
देवाः श्रीविमलेश्वरप्रभृतयो, देव्यो जयाद्या ग्रहा, दिकपालाश्च भवन्तु निर्मलद्दशः श्रीसंघरक्षाकराः ॥४॥ नमुत्थुणं, जावंति, खमां, जावंत - नमोऽर्हत्- स्तवनશ્રી શાંતિનાથ ભગવાનનું સ્તવન પછી જય વીયરાય સંપૂર્ણ. ૧) ૧૦૮ દીવાની આરતી ઉતારવી २) मंगण हीवो ४२वो.
૩) નીચે પ્રમાણે શાન્તિદંડક બોલી શાન્તિ કળશ કરવો.
॥ अथ शान्तिदण्डक ॥
नवकार महामंत्र
ॐ ह्रीँ ब्रह्मरुचिब्रह्मवीजभूताय परमार्हते नमोनमः । ॐ पञ्चरुह्रीँकारश्च, श्री ऋषभादिजिनकदम्बाय नमोनमः । ॐ धवलनिर्मलमूलानाहतरुपाय - जिनप्रवचनाय नमोनमः । गुणपर्यायात्मकवस्तुपरिच्छेदक - जिनप्रवचनाय नमोनमः । ॐ सिद्धचक्रमूलमन्त्राराध्यपदाधाररुपाय श्रीसंघाय नमोनमः । अर्हद्भयो नमः ।
ॐ
ॐ सूरिभ्यो नमः ।
ॐ सर्वसाधुभ्यो नमः ।
७) ॐ सम्यग्ज्ञानाय नमः । ९ )
ॐ सम्यक्तपसे नमः ।
११) ॐ वर्गेभ्यो नमः । १२) ॐ सर्वलब्धिपदेभ्यो नमः ।
२ ) ॐ सिद्धेभ्यो नमः ।
४ )
-
ॐ उपाध्यायेभ्यो नमः ।
६) ॐ सभ्यग्दर्शनाय नमः ।
सभ्यक्चारित्राय नमः ।
८) ॐ
१० ) ॐ १२) ॐ
स्वरेभ्यो नमः । सर्वानाहतेभ्यो नमः । १३) ॐ अष्टविधगुरुपादुकाभ्यो नमः ।
ॐ पुण्याहं पुण्याहं प्रीयन्ताम् प्रीयन्ताम् । अर्हदादयो भगवन्तो मयि प्रसन्ना भवन्तु भवन्तु । श्री सिद्धचक्राधिष्ठायकदेवा देव्यो नाग-यक्ष-गणगन्धर्व-वीर-ग्रह-लोकपालाश्च सानुकूला भवन्तु भवतु । समस्तसाधु - साध्वी श्राविकाणां राजाऽ-मात्य - पूरोहित - सामन्तश्रेष्ठिसार्थवाहप्रभृति-समग्रलोकानां स्वस्ति - शिव-शान्ति-तुष्टि - पुष्टि - श्रेयः - समुद्धि-वृद्धयो भवन्तु भवन्तु ।
श्रावक
628

Page #610

चौरारि-मारि-रोगोत्पातानीति-दुर्भिक्ष-डमर-विग्रह-ग्रह-भूत-प्रेत-पिशाच-मुद्गलशाकिनीप्रभृतिदोषाः प्रशाम्यन्तु प्रशाम्यन्तु । राजा विजयी भवतु भवतु । प्रजास्वास्थ्यं भवतु भवतु । श्री संघो विजयी भवतु भवतु । ॐ स्वाहा ॐ स्वाहा । भूः स्वाहा । भुवः स्वाहा । ॐ भूर्भुस्व स्वः स्वाहा ।
शिवमस्तु सर्वजगतः, परहितनिरता भवन्तु भूतगणाः । दोषाः प्रयान्तु नाशं, सर्वत्र सुखी भवतु लोकः ॥१॥
सर्वमंगलमांगल्यं, सर्वकल्याणकारणम् । प्रधानं सर्वधर्माणां, जैनं जयति शासनम् ॥२॥
॥ इति शान्तिदण्डकः ॥ ॐ आज्ञाहीनं क्रियाहीनं, मन्त्रहीनञ्च यत् कृतम् । तत् सर्व कृपया देवाः क्षमन्तु परमेश्वराः ॥१॥ आह्रानं नैव जानामि, न जानामि विसर्जनम् । पूजाविधिं न जानामि, प्रसीद परमेश्वर ! ॥२॥
इत्यपराधक्षामणम् । त्रण खमासमण देवापूर्वक अपराधक्षामण करवू ।
अथ विसर्जनम् । श्री सिद्धचक्राधिष्ठायकदेवा देव्यश्च स्वस्थानाय गच्छन्तु गच्छन्तु पुनरागमनाय प्रसीदन्तु प्रसीदन्तु स्वाहा ।
(इति विसर्जनम्) ॥ इति श्रीसिद्धचक्रयन्त्रोद्धार-पूजनविधिः ॥
॥ श्री सिद्धयाय नमः ॥ શ્રી સિદ્ધચક્ર મહાપૂજનની સામગ્રી-ચાદી १. ६५ :- दी श्री३॥ १, मा ११, cli du 3 (साइ२ओ), शेरडी ટુકડા ૧૦ (છ ઇંચના) દાડમ ૧૫, નારંગી ૨૪, લીલુ કાચુ પપૈયુ નંગ ૨, ચીકુ ઝન ૧, મોસંબી ૧૨, સફરજન ૯, લીલી દ્રાક્ષ નં. ૭૦, પાન ૫૦. __२. नैवैध :- (घरे नावानु) योपान us 5, घनस २, ३९॥नी દાળના લાડુ ૮, મગના લાડુ ૪, અડદના લાડુ ૬, મમરાના લાડુ ૬, ગોળધાણીના લાડુ ૨, કાળા તલના લાડુ ૬, ચુરમાના લાડુ ૨.
629)

Page #611

૩. નૈવૈદ્ય :- (બજારમાંથી લાવવાનું) બુંદીના લાડુ ૧૦, ઘેબર ૨, પેંડા ૧૦, ગલેફા ૧૦, મૈસૂર ૧૦, મગજ ૧૦
૪. અનાજ :- ચોખા ૧૫ કિલો, ઘઉં કિ. ૩, ચણાની દાળ કિ. ૩, મગ કિ. ૩, અડદ કિ. ૪.
૫. ફુલ :- ગુલાબ ૧૨૫, જાસુદ ૧૦, સફેદ ફુલ ૨૦૦ ગ્રામ (જાઈ અગર મોગરો), ડમરો ૫૦૦ ગ્રામ, ફૂલના હાર ૧૫.
૬. અન્ય સામગ્રી :- કંકુ ૨૦ ગ્રામ, કંદરુપ ૨૦૦ ગ્રામ, શ્રીફળ ૬, સોપારી ૯૦ નંગ, કંકોડી ગ્રામ (નહાવા માટે), સાકરના કકડા ૧૬, લવીંગ ૨૦ ગ્રામ, ખારેક ૫૦ નંગ, નાળીએરના ગોળા ૯, (મોટા બેઠા ઘાટના), અખરોટ ૧૦, રાતી સોપારી ૨, કાળી સોપારી ૧, બદામ પ૦ ગ્રામ, કપુર ગોટી ૧, કાળા તલ ૧૫૦ ગ્રામ, મમરા ૧૦૦ ગ્રામ, જારની ધાણી ૧૦૦ ગ્રામ, લાલ નાડાછડી બંડલ ૧, સુતરનો દડો ૨૧ તારનો, બોયાં નં. ૧૦ (ગ્લાસમાં મૂકવાના), ભેંસનું ધી ૫૦૦ ગ્રામ (નવપદમંડળની રચના માટે), દીવાસળીની પેટી, ગોળ કિલો ૧, અગરનો ચુઓ તોલો 1, ચંબેલીનું તેલ તોલો ૧, સુખડનું તેલ તોલો 01, અત્તર કેવડો તોલો ૦1, અત્તર ગુલાબજળનો સીસો ૧.
૭. પ્રક્ષાલ માટે :- કિ.૧ ગાયનું દૂધ તથા ૫૦૦ ગ્રામ દહીં મેળવવું.
૮. પૂજનના દિવસે :- કિ. ૨ ગાયનું દૂધ,કિ.૧ ગાયનું ધી, શેરડીનો રસ લિટર ૯. વાસણ :– સિંહાસન ત્રીગડુ ૧, દીવી ૨ ફાનસ સાથે, યંત્રનો બાજોઠ ૧, પ્રક્ષાલના કળશ ૨૦, મોટા વાટકા ૬, નાની વાટકી ૨૫, મોટા થાળા ૧૦, નાની થાળી ૩૦, કાંસાની થાળી ૧, વેલણ ૧, (અભિષેકની સામગ્રી માટે વાસણ ૭), ૩ ડોલ, ૨ દેગડા, જરમનના લોટા ૨, પાટલા ૫, કટાસણા નંગ-૯.
૧૦. કાપડ :- ખાદીનો પોથો વાર ૧, ઝીણું મલમલ ૩ મીટર, નેપકીન ૬, લીલી સાટીન વાર ૦111, લાલ કસુંબો ૨ મીટર
૧૧.
વરખ વગેરે :- સોનેરી કાવેલું બાદલું ૧૦ ગ્રામ. રુપેરી કાત્રેલું બાદલું ૫ ગ્રામ, સોનાના વરખવાલ.
૧. રુપાના વરખ થોકડી ૧૨, કેસર ૩ ગ્રામ, બરાસ ૧૦ ગ્રામ, કસ્તરી વાલ 01, અંબર વાલ ૧, વાસક્ષેપ ૫૦ ગ્રામ, દશાંગ ધૂપ ૫૦ ગ્રામ, ધૂપ પેકેટ નંગ-૧. રોકડ નાણું :- દસકા ૨, રોકડા રુપીયા રુ. ૫, પૈસા રુ. ૧, નોટો રુ. ૫૧, કુલ રુ. એકાશી, બાકી પોતાની શક્તિ અનુસાર કરવું.
૧૨.
630

Page #612

દેરાસરમાંથી લાવવાની વિગત :- ઈંઢોણી મોતીની, ફાનસ ૧, ધુપધાણું ૧, માટીની કુંડી ૧ (જો ઉપાશ્રય હોય તો છોડ, ચંદરવા વિગેરે), ચામર, દર્પણ, બીંઝણો, ઘંટડી, અરીસો, ૧૦૮ દીવાની આરતી, મંગલદીવો, નોબતખાના બેસાડવા, ૧ વાસણો જરમનનાં યા ચાંદીનાં.
પૂજનમાં બેસનારની યાદી ૧. ક્ષેત્રપાલપૂજન મુખ્યતયા પુરુષ ૧૫. ૧૮. અધિષ્ઠાયક પૂજન બે સજોડે
૨. શ્રી અરિહંતપદ પૂજન પુરુષ ૩. શ્રી સિદ્ધપદ પૂજન પુરષ ૪. શ્રી આચાર્યપદ પૂજન પુરુપ ૫. શ્રી ઉપાધ્યાયપદ પૂજન પુરુષ ૬. શ્રી સાધુપદ પૂજન પુરષ ૭. શ્રી દર્શનપદ પૂજન સ્ત્રી ૮. શ્રી જ્ઞાનપદ પૂજન સ્ત્રી ૯. શ્રી ચારિત્રપદ પૂજન સ્ત્રી ૧૦. શ્રી તપપદ પૂજન સ્ત્રી ૧૧. શ્રી સ્વરવર્ગ પૂજન ચાર ૧૨. શ્રી અનાહત પૂજન ત્રણ ૧૩. ૪૮ લબ્ધિપદ પૂજન ત્રણ ૧૪. ૮ ગુરુપાદુકા પૂજન ત્રણ
૧૬. ૮ જ્યાદિદેવી પૂજન સૌ. સ્ત્રી ત્રણ ૧૭. ૧૬ વિદ્યાદેવી પૂજન કુમારીકા ત્રણ ૧૮. ૨૪ યક્ષ પૂજન પુરુષ ૩ ૧૯. ૨૪ યક્ષીણી પૂજન સ્ત્રી ૩ ૨૦. ૪ દ્વારપાલ પૂજન બે ૨૧. ૪ વીર પૂજન બે ૨૨. ૧૦ દિક્યાલ પૂજન બે ૨૩. ૯ ગ્રહ પૂજન બે ૨૪. ૯ નિધિ પૂજન ત્રણ ૨૫. ભૂતબલી ૧ પુરુષ ૨૬. અષ્ટપ્રકારી પૂજન બે ૨૭. ૧૦૮ દીવાની આરતિ ઘરનાં બધાં ૨૮. મંગલદીવો ઘરના બધાં ૨૯. શાંતિદંડક સજોડે જ
-631)

Page #613


Page #614

શ્રી સિદ્ધ ચક્ર
મા યુરીમ.
RY
તicોdition
વધા દ્વારા રેલી
જમ કરી રીમદ રામનું
કરજણ ન કરી મન જ ન ન મ
ક ક ક ક કામ ક રી શકે મક સભ્ય કા
કામ મા જ કઈ કાર પર પણ કરે છે કે .વી. સબ કા કકકકક કકકમ જમ
A