Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૨૨
ઉપદેશપદ-અનુવાદ દુઃખદાયક વિષયોથી સર્યું. પિતાજીએ એ સર્વ વાત અંગીકાર કરી. અમો ભાઈની પ્રીતિને લીધે પોતાનાં શરીરનાં સુખનો ત્યાગ કરીને રહેવા લાગી. તેમના માટે અમે ભોજન આદિની સાર સંભાળ કરતા હતા.
તે દરમ્યાન કોઈક દિવસે ગામ-નગરોથી ભરપૂર પૃથ્વી પર ભ્રમણ કરતા અમારા ભાઈએ તમારા મામાની પુત્રી પુષ્પવતી કન્યાને દેખી. તેનું રૂપ દેખી તેનું મન તેમાં આકર્ષાયું. તેથી તે તેને હરણ કરી લાવ્યો. પરંતુ તેની દષ્ટિને ન સહન કરી શકતો તે વિદ્યાની સાધના કરવા માટે વાંસની જાળમાં પેઠો. તે પછીની હકીકતથી તમો વાકેફ છો. તે સમયે તમારી પાસેથી આવીને અમોને પુષ્પવતીએ મીઠાં વચનોથી આ પ્રમાણે કહ્યું કે, “તમો પંચાલ દેશના રાજાના કુમારને પતિ તરીકે સ્વીકારો.” તેમણે તરવારની પરીક્ષા કરતાં અજાણપણામાં તમારા ભાઈને મૃત્યુ પમાડ્યો છે.” ત્યારે ભાઈના અસહ્ય શોકથી અટવીના ખાલી પ્રદેશો ભરાઈ જાય તેવા મોટા શબ્દોથી તેઓ રુદન કરવા લાગી.પુષ્પવતીએ અતિ ચતુર વચનોથી કોઈ પ્રકારે સમજાવી.તેમ જ નાટ્યમત્તના મુખથી તેણે અમારો વૃત્તાન્ત જાણાયો હતો કે “એમનો પતિ બ્રહ્મદત્ત થશે.” તેથી તેણે કહ્યું કે, “આ વાતમાં બીજો વિચાર કરશો નહિ અને મુનિનું વચન યાદ કરી બ્રહ્મદત્તને ભર્તાર કરો.” તે વચન સાંભળી અમે અનુરાગવાળી બનીને તે વાતનો સ્વીકાર કર્યો, પરંતુ તે વખતે ઉતાવળમાં લાલને બદલે ધોળી ધ્વજા ફરકાવી. ધ્વજાનો સંકેત ફરી જવાથી તમો ત્યાંથી બીજે સ્થળે ચાલ્યા ગયા. અમે તમોને શોધવા માટે ભૂમિમંડલમાં ફરતી રહેલી તમને ક્યાંય ન જોયા, એટલે ખેદ પામી અહીં આવ્યા. અણધારી ઉત્તમ સુવર્ણની વૃષ્ટિ થાય તેમ નહિં ધારેલું એવું સુખનિધાન સરખું આપનું દર્શન થયું, તો હવે પ્રાર્થના કરનારને કલ્પવૃક્ષ સમાન છે મહાભાગ ! પુષ્પવતીનો વૃત્તાન્ત યાદ કરીને અમારું ઈષ્ટકાર્ય આચરો.”
સ્નેહાવેગથી પરવશ બનેલા તેણે ઉદ્યાનમાં તેમની સાથે વિવાહ કરીને રાત્રે તેમની સાથે વાસ કર્યો અને પ્રભાત થતાં કહ્યું કે, જ્યાં સુધી મને રાજ્ય-પ્રાપ્તિ ન થાય, ત્યાં સુધી તમારે વિનીત બની પુષ્પવતી પાસે રહેવું,” “આપની આજ્ઞા પ્રમાણે કરીશું.' એમ કહી તેઓ ચાલી ગઈ. એટલે મહેલ તરફ નજર કરી તો ધવલગૃહ વગેરે કાંઈ દેખાયું નહિ. કુંભારે વિચાર્યું કે, “નક્કી તેઓએ આ સર્વ ઇન્દ્રજાળ સરખી માયાકરી. નહીંતર વિદ્યાધરીઓ કેમ ન દેખાય?” હવે રત્નાવતીને યાદ કરી તેને શોધવા માટે આશ્રમ તરફ ચાલ્યો, તો તે પણ ન દેખાયો. “કોને પુછું?” એમ વિચારી દિશાનું અવલોકન કરવા લાગ્યો, તો જવાબ દેનાર કોઈ ન હતો, એટલે તેને યાદ કરતો જ ઉભો રહ્યો. એવામાં કલ્યાણ આકૃતિવાળો અને પાકટ વયવાળો એક પુરુષ આવી પહોંચ્યો. તેને પુછયું કે, “હે મહાભાગ ! તમે આટલામાં આજે કે ગઈ કાલે આવા પ્રકારનાં પહેરેલાં કપડાવાળી કોઈ ભટકતી બોલા આ અટવીમાં દેખી હતી ખરી?” તેણે કહ્યું કે, “હે પુત્ર ! શું તું તેનો ભર્તાર છો ?” તોકે હા. મેં બપોર પછી રુદન કરતી બાલાને જોઈ હતી. મેં પૂછયું કે, “ક્યાંથી અને કેમ અહિં આવવાનું થયું? કઈ તરફ જવું છે?” ત્યારે ગદ સ્વરે તેણે કહ્યું, ત્યારે મેં તેને ઓળખી. મેં તેને કહ્યું કે, હે પુત્રી ! તું મારી જ દૌહિત્રી છે. ત્યારપછી મેં તેના કાકાને વાત કરી, એટલે તે આદરપૂર્વક પોતાના
