________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. २७ शठतास्वरूपवर्णनम्
यथा प्रतिकूलमाचरति तथाहमूलम्--न सा ममं वियाणाइ, न वि सा मज्झ दाहिई । निगया होहिई मंन्ने, साहु अन्नोत्थ वैच्च ॥१२॥ छाया - न सा मां विजानीते, नाऽपि सा मां दास्यति ।
निर्गता भविष्यति मन्ये, साधुरन्योऽत्र व्रजतु ॥ १२ ॥ टीका- 'न सा' इत्यादि ।
यदा आचार्यः प्राह - भो शिष्य ! अमुकस्याः श्राविकाया गृहान्ममार्थमाहाराद्यानीयतां तदा स कुशिष्यो वदति-सा श्राविका मां न विजानाति, अपि = पुनः सा मह्यं न दास्यति । अथवा - स एवं वदति - भो गुरो ! मन्ये सा गृहात् निर्गता भविष्यति । यद्वा-एवं ब्रवीति - अत्र कार्ये अन्यः साधुर्व्रजतु, किमहमेक एवास्मि साधुरन्यः साधुर्नास्ति : ॥ १२ ॥
१२३
क्यों नहीं करते है । अर्थात् जैसा हमसे कहते हैं वैसा आप क्यों नहीं करते हैं ॥ ११ ॥
वह कुशिष्य जैसा प्रतिकूल आचरण करता है सो कहते हैं
"
'न सा' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - कुशिष्य से जब आचार्य महाराज ऐसा कहते हैं कि हे शिष्य अमुक श्राविका के घरसे मेरे लिये तुम आहार ले आओ उस समय वह कुशिष्य जवाब देता है कि ( सामम न वियाणाइ- सा मां न विजानीते ) वह श्राविका मुझे नहीं जानती है । इसलिये ( सा-सा ) वह (मज्झं न दाहिई - मह्यं न दास्यति ) मुझे नहीं देगी । अथवा ऐसा भी उत्तर दे देता है कि ( मन्ने मन्ये) भो गुरो। मैं ऐसा समझतां हूं कि वह (निग्या होहिई - गृहात् निर्गता भविष्यति) घरसे कहीं बाहिर
માંડે છે કે, આપ અમને શા માટે આમ કહ્યા કરો છે, આપ જ એ પ્રમાણે કેમ કરતા નથી. અર્થાત્ આપ અમને જેમ કહેા છે તેવુ આપ કેમ કરતા નથી, । ૧૧ ।। ो डुशिष्य हेतुं प्रतिपूण आयरे छे ते अछे - " न सो "त्याहि! અન્નયાર્થી-કુશિષ્યને જ્યારે આચાર્ય મહારાજ એવું કહે છે કે, હું શિષ્ય ! અમુક શ્રાવિકાના ઘેરથી મારા માટે તમે આહાર લઈ આવે એ સમયે ते डुशिष्य भवाय न्याये छे है, सा मम न वियाणइ - सा मां न विजानाति શ્રાવિકા મને એળખતી નથી, આથી તે મને આપશે નહીં. અથવા એવા पशु उत्तर खायी हे छे हैं, मन्ने मन्ये हे गुरु ! हुँ मेनुं भानुं हुं है, निगाया હોર્ફેિ તે આ સમયે ઘેરથી કયાંક બહાર ગઈ હશે. અથવા એવું પણ કહી
उत्तराध्ययन सूत्र : ४
