________________
१५०
उत्तराध्ययनसूत्रे शिष्याणां संस्कारस्य दृढीकरणाय उक्तलक्षणमनूद्य लक्षणान्तरमाहमूलम्-नाणं च दंसणं चे, चरित्तं च तवो तहा।
वीरियं उवयोगो य, ऐयं जीवस्त लक्खंणम् ॥११॥ छाया-ज्ञानं च दर्शनं चैव, चारित्रं च तपस्तथा ।
वीर्यम् उपयोगः, एतज्जीवस्य लक्षणम् ॥ ११॥ टीका--' नाणं च दंसणं चेव ' इत्यादि ।
ज्ञान-सम्यग् ज्ञान, इत्यादि पञ्चविधं, च-पुनः, दर्शनं भगवदुक्ततत्वार्थाभिरुचिरूपं सम्यक्त्वम् , चैव तथा-चारित्रं सावधविरतिरूपं, सामायिकादिभेदम् , च-पुनः तपः = अनशनादिकम् , तथा वीर्यम् - वीर्यान्तरायक्षयोपशमसमुत्पन्न सामर्थ्यम् , च-पुनः, उपयोगाम्बोधरूपो व्यापारः, एतद्-ज्ञानादिकं जीवस्य लक्षणम् । अनेन हि अनन्य साधारणतया जीवो लक्ष्यते ॥ ११ ॥ ___ अब फिर शिष्यों के संस्कारको दृढ करनेके लिये पूर्वोक्त लक्षणके अनुवादके साथ फिर दूसरे लक्षण कहते हैं-'नाणं' इत्यादि । अन्वयार्थ-(नाणं च-ज्ञानं च) मत्यादिकके भेदसे पांच प्रकारका सम्यग्ज्ञान, तथा (दसणं चेव-दर्दनं चैव) तत्त्वार्थश्रद्धानरूप सम्यक्त्व (च-च) तथा (चरितं-चारित्रम् ) सावध विरतिरूप चारित्र,(तहा-तथा)तथा(तवो-तपः) अनशनादिरूप तप तथा (वीरियं-वीयम् ) वीर्यान्तरायके क्षयोपशमसे उदभूत वीयरूप सामर्थ्य, एवं (य-च ) तथा (उवयोगो-उपयोगः) बोध रूप व्यापार, (एयं जीवस्स लक्खणं-एतत् जीवस्य लक्षणम् )ये सब जीवके लक्षण हैं । इन असाधारण लक्षणोंसे जीव जाना जाता है ॥११॥
હવે પછી શિષ્યોના સંસ્કારને દઢ રાખવા માટે પૂર્વોકત લક્ષણના અનુ. पानी साथै ३री भी सक्षY ४९ छ-" नाणं" त्याहि !
स-क्याथ-नाण च-ज्ञानं च भत्या थी पांय प्रशासन सभ्य ज्ञान तथा दंसणं चेव-दर्शनं चैव तत्पार्थ श्रद्धान३५ सभ्यत्१ च-च तथा चरित्तम्-चारित्रम् सावध वि२ति३५ यारित्र, तहा-तथा तथा तवो-तपः मनशनाहि34 तप, तथा वीरिय-वीर्यम् वीर्यान्तरायना क्षयोपशमथी भूत पाय३५ सामथ्य, मन य-च तथा उवयोगो-उपयोगः मा५३५ व्यापार एवं जीवस्स लक्खणं-एतत् जीवस्य लक्षणम् मा सणां न क्षण छ. मा असाधारण લક્ષણેથી જીવને જાણી શકાય છે. જે ૧૧
उत्तराध्ययन सूत्र:४
