________________
६४४
उत्तराध्ययनसूत्रे शुल्कलेश्याया अपि यावति स्थितिस्तामाहमूलम्-मुहुत्तद्धं तु जहन्ना, उक्कोसा होई पुर्वकोडीओ।
नवहि वरिसेहि ऊणा, नायवा सुकलेसाए ॥४६॥ छाया-मुहूर्ताद्धां तु जघन्या, उकृष्टा भवति पूर्वकोटीस्तु ।
नवभिर्व पैरूनाः, ज्ञातव्याः शुक्ललेश्यायाः ॥४६॥ टीका--'मुहुत्तद्धंतु' इत्यादि--
मुहूर्ताद्धां तु-अन्तर्मुहूर्तकालमेव शुक्ललेश्याया जघन्या स्थितिः, उत्कष्टा तु नवभिर्वर्षे न्यूनाः पूर्वकोटीः स्थिति ज्ञातव्या शुक्ललेश्यायाः । इह च यद्यपि कश्चित् पूर्वकोटयायुरष्ट वार्षिक एव व्रतपरिणामं प्राप्नोति, तथाप्येतावद्वयःस्थस्य वर्षपर्यायादक शुल्कलेश्याया नास्ति संभव इति नवभिन्यूनाः पूर्वकोटीः स्थितिकाल इत्युक्तम् ॥ ४६॥
शुल्कलेश्या की स्थिति कितनी होती है इस आशंका का उत्तर स्वयं सूत्रकार इसप्रकार देते हैं—'मुहुत्तद्धं तु' इत्यादि ।
अन्वयार्थ-(सुक्कलेसाए-शुक्ललेश्यायाः) शुक्ललेश्याकी (जहन्नाजघन्या ) जघन्यस्थिति तो (मुहुत्तद्धं-मुहूर्ताद्धाम् एक अन्तर्मुहूर्त की ही होती है। परन्तु (उक्कोसा-उत्कृष्टा) उत्कृष्टस्थिति (नवभिवरिसेहि ऊणा पुब्धकोडिओ-नवभिवर्षेः ऊनाःपूर्वकोटीः) नववर्षन्यून एक पूर्वकोटी की होती है । यद्यपि कोई पूर्वकोटी की आयुवाला प्राणी आठवर्ष में ही व्रत परिणाम को प्राप्त कर लेता है तो भी इतनी पर्याय में-आठवर्ष की आयु में रहे हुए उस जीव को वर्ष पर्याय के पहिले शुल्कलेश्या
શુકલ લેશ્યાઓની સ્થિતિ કેટલી હોય છે? આ શંકાને ઉત્તર સ્વય सूत्र॥२ पाये छ-" मुहुत्तधतु" त्यादि!
स-क्याथ-सुकलेसाए-शुक्ललेश्यायाः शुस देश्यानी जहन्ना-जघन्या धन्य स्थिति के मुहुत्तध्ध-मुहूर्त्ताधाम् मे मन्तभुत नी ०४ खाय छे. परंतु उक्कोसा-उत्कृष्टा उत्कृष्ट स्थिति नवभिवरिसेहिं ऊणा पूव्वकोडिओ-नवभिर्वः ऊनाः पूर्व कोटीः नव वर्ष न्यून से पूर्व अटीनी डाय छ, ने, पू टीनी આયુવાળ પ્રાણી આઠ વર્ષમાં જ વ્રત પરિણામને પ્રાપ્ત કરી લે છે તો પણ એટલી પર્યાયમાં–આઠ વર્ષની આયુમાં રહેલા એ જીવને વર્ષ પર્યાયના પહેલાં શુકલતેશ્યાની સંભાવના હોતી નથી. આ કારણે જ સૂત્રકારે આ
उत्तराध्ययन सूत्र :४
