________________
૭૨૮
उत्तराध्ययनसूत्रे तथा-गन्धतः, रसतः, संस्थानतोऽपि च भाज्यः । इह वर्णतः पञ्च, गन्धतो द्वौ, रसतः पञ्च, तथा संस्थानतोऽपि पञ्च इत्येवं संकलनया कर्कशस्य सप्तदशभङ्गा भवन्तीति भावः ॥ ३५ ॥
अथ मृदुस्पर्शभङ्गानाह-- मूलम्-फासओ मउए जे उ, भइँए से वण्णओ। __गंधओ रंसओ चेवें, भैइए संठाणओ वि" ये ॥३६॥ छोया--स्पर्शतो मृदुको यस्तु, भाज्यः स तु वर्णतः।
गन्धतो रसतश्चैव, भाज्यः संस्थानतोऽपि च ॥ ३६ ॥ टीका-फासओ मउए जे उ' इत्यादि--
व्याख्या प्राग्वत् । मृदोरपि कर्कशवत्सप्तदश (१७) भङ्गा भवन्तीति भावः ॥ ३६॥ (वण्णओ-वर्णतः) वर्णकी अपेक्षा (भइए-भाज्यः) भाज्य होता है। इसी तरह (गंधओ रसओ चेव वि य संठाणओ भइए-गंधतः रसतश्चैव अपि च संस्थानतः भाज्यः) गंधगुणकी अपेक्षा रसगुणकी अपेक्षा तथा संस्थानकी अपेक्षा भी भाज्य जानना चाहिये । इस प्रकार कर्कश स्पर्शवालेमें इस कर्कश स्पर्शके पांच वर्ण, दो गंध, पांच रस, तथा पांच संस्थान इनकी संकलनासे सत्रह भंग हो जाते हैं ॥३५॥ ।
अब मृदु स्पर्शके भंगोंको कहते हैं-'फासओ मउए' इत्यादि ।
अन्वयार्थ-(जे उ-यस्तु) जो स्कंध आदि (फासओ-स्पर्शतः) स्पर्श परिणामकी अपेक्षा (मउए-मृदुकः भवति) मृदु स्पर्शवाला होता है (से-सः) वह (वण्णओ-वर्णतः) वर्णकी अपेक्षा (भइए-भाज्यः) भाज्य मपेक्षा भइए-भाज्यः alorय डोय छे. भा०४ प्रमाणे गंधओ रसओ चेव वि य संठाणओ भइए-गंधतः रसताश्चैव अपि च संस्थानतश्च भाज्यः ग गुनी अपेक्षा, રસ ગુણની અપેક્ષા તથા સંસ્થાનની અપેક્ષા પણ ભાજ્ય જાણવા જોઈએ, આ પ્રકારે કર્કશ સ્પજવાળામાં આ કકશ સપના પાંચ વર્ણ બે ગંધ, પાંચ રસ, તથા પાંચ સંસ્થાન આ સંકલનથી સત્તર ભંગ થઈ જાય છે, જે ૩૫
वे भृ २५ मनाने ४हे छ-" फासओ मउए" त्याल.
भ-पयार्थ-जे उ-यस्तु २ २४५ मा फासओ-स्पर्शतः २५ परिणामना अपेक्षा मउए-मृदुकः भवति भृड २५शा डोय छे. से-सः ते वण्णओवर्णतः १नी अपेक्षाये भइए-भाज्यः मान्य होय छे भाव प्रभारी गंधओ
उत्तराध्ययन सूत्र:४