Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 04 Sthanakvasi

Book Title: Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 739
________________

७२१
प्रियदर्शिनी टीका. अ० ३६ गंधभङ्गनिरूपणम्
टीका-'गंधओ जे' इत्यादि-- । यस्तु-स्कन्धादिः, गन्धतः सुरभि घ्राणप्रधानता सम्पादकः, भवति, स तु वर्णतो भाज्यः वर्णमाश्रित्य भजनीयः-विकल्पनीय इत्यर्थः, अन्यतरकृष्यादिवर्णवान् भवतीति भावः, तथा-रसतः, स्पर्शतश्च भाज्यः, संस्थानतश्चापि भाज्यः। अत्र पञ्चवर्णाः, पञ्चरसाः,अष्टौ स्पर्शाः, पञ्चसंस्थानानि एभिर्मिलितैस्त्रयोविंशतिभङ्गः सुरभिगन्धस्य भवन्ति ॥ २८॥
इस तरह यहां तक वर्ण गुणसे परिणत स्कंध आदिके भंग कहे हैं। अब गंध गुणसे परिणत स्कन्धादिके भंग कहते हैं
गंधओ जे भवे सुब्भी' इत्यादि।
अन्वयार्थ (जे उ-यस्तु ) जो स्कन्धादि (गंधओ-गंधतः) गंध गुणकी अपेक्षा (सुब्भी-सुरभिः ) सुरभि होता है-घ्राण इन्द्रियकी प्रसन्नता करनेवाला होता है (सेउ वण्णओ रसओ फासओ वि य संठाणओ भइए-सतु वर्णतः रसतः स्पर्शतः अपि च संस्थानतश्च भाज्यः) वह वर्णकी अपेक्षा रसकी अपेक्षा स्पर्शकी अपेक्षा तथा संस्थानकी भी अपेक्षा भजनीय कहा गया है।
भावार्थ--जो स्कन्ध आदि गंध गुण परिणत हुआ करते हैं, वे अन्यतर कृष्ण आदि वर्णवाले होते हैं। नियमित एकवर्णवाले नहीं होते है। इसी तरह रस स्पर्श एवं संस्थानकी अपेक्षा भी जानना चाहिये। यहां पांच वर्ण, पांच रस, आठ स्पर्श तथा पांच संस्थान इन सबके मिलकर तेईस भंग हो जाते हैं। ये सुरभि गंध (सुगंध के जानना चाहिये ॥२८॥
આ પ્રમાણે અહીં સુધી વર્ણ ગુણથી પરિણત સ્કંધ આદિના ભંગ કહેલ છે હવે ગંધ ગુણથી પરિણત સ્કંધ આદિના ભંગને કહે છે– __ "गंधओ जे भवे सुब्भी” छत्याहि !
अन्वयार्थ जे उ-यस्तु २२४ माहि गंधओ-गंधतः गुशुनी अपेक्षा सुब्भी-सुरभिः सुरली डाय छ, प्राण छन्द्रियनी प्रसन्नता ४२वावा डाय छे. सेउ वण्णओ रसओ फासओ वि य संठाणओ भइए-स तु वर्णतः रसतः स्पर्शतः अपि च संस्थानतश्च भाज्यः पनी मपेक्षा; २सनी अपेक्षा, स्५शी अपेक्षा તથા સંસ્થાનની અપેક્ષા ભજનીય બતાવવામાં આવેલ છે.
ભાવાર્થ-જે સ્કંધ આદિ ગંધ ગુણ પરિણત હોય છે એ અન્યતર કૃoણ આદિ વર્ણવાળા હોય છે. નિયમિત એક વર્ણવાળા હોતા નથી. આજ પ્રમાણે રસ, સ્પર્શ અને સંસ્થાનની અપેક્ષા પણ જાણવું જોઈએ. અહીં પાંચ વર્ણ, પાંચ રસ, આઠ સ્પર્શ તથા પાંચ સંસ્થાન આ સઘળા મળીને તેવીસ ભંગ થઈ જાય છે, એ સુરભી ગંધના જાણવા જોઈએ. એ ૨૮ છે उ० ९१
उत्तराध्ययन सूत्र :४


Page Navigation
1 ... 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032