Book Title: Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३४ स्थितिद्वारनिरूपम् वनस्पति कायिकानामपि एवमेव । तेजोवायु द्वोन्द्रियत्रीन्द्रिय चतुरिन्द्रियाणां कृष्णादयस्तिस्रः। यथा नारकाणाम् । पञ्चेन्द्रियतिरश्चां षड्लेश्याः कृष्णा यावत् शुक्ललेश्या। संज्ञिमनुष्यणां षड्लेश्या एव । संमूर्छिममनुष्याणां कृष्णादयास्तिस्रः यथा नारकाणाम् ।
नन्वेवं शुल्कलेश्याया अपि अन्तर्मुहूर्तमेव स्थितिः प्राप्तेत्याशडूक्याह-वज्जित्ता' इत्यादि । केवला-शुद्धां, लेश्यां शुक्ललेश्यामित्यर्थः, वर्जयित्वा तदितरासां पञ्चानां लेश्यानामेवस्थितिरन्तर्मुहूर्तकालमिति भावः ॥ ४५ ॥ तथा वनस्पति कायिक जीवों में भी ये ही चार लेश्याएँ होती हैं। नारकी जीवों की तरह तेजाकायिक, वायु-कायिक एवं द्वीन्द्रिय जीव, तेइन्द्रियजीव तथा चतुरिन्द्रिय जीवों के कृष्णादिक तीन लेश्याएँ होती हैं। पंचे. न्द्रिय तिर्यञ्चों के कृष्णादिक छहों लेश्याएँ होती हैं । संज्ञिमनुष्यों के छह ही लेश्याएँ होती हैं । संमूच्छिम मनुष्यों के कृष्णादिक तीन लेश्याएँ जैसी नारकों के होती हैं वैसी होती हैं। ___यहां गाथामें जो सब लेश्याओं की जघन्य एवं उत्कृष्ट स्थिति अन्तमुहूर्त की कही गई है उससे शुक्ललेश्या की भी स्थिति अन्तर्मुहूर्तकाल प्रमाण प्राप्त होती है, सो इसकी स्थिति ऐसी प्राप्त न हो इसलिये सूत्रकार कहते हैं कि ( केवलं लेसं वज्जित्ता-केवलां लेश्यां वर्जयित्वा) केवल-शुद्ध एक शुक्ललेश्याको छोड़ देना-अर्थात् शुक्ललेश्यासे अतिरिक्त अन्य पांचलेश्याओं की स्थिति ही अन्तर्मुहूर्त होती है ॥ ४५ ॥ લેશ્યાઓ હોય છે. નારકીના જીની માફક તેજસ્કાયિક, વાયુકાયિક, અને બે ઈન્દ્રિયવાળા જીવમાં, ત્રણ ઇન્દ્રિયવાળા જેમાં તથા ચાર ઈન્દ્રિયવાળા જીમાં કણાદિક ત્રણ લેશ્યાઓ હોય છે પંચેન્દ્રિય તિયાને કુણાદિક છએ વેશ્યાઓ હોય છે. સંસી મનુષ્યમાં છએ વેશ્યાઓ હોય છે. સંમૂચ્છિમ મનુષ્યને કૃણાદિક ત્રણ વેશ્યાઓ પ્રમાણે નારકીના જીને હોય છે એ રીતે જ હોય છે.
અહીં ગાથામાં જે સર્વ લશ્યાઓની જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ અન્તમુહૂર્તની કહેવામાં આવી છે એનાથી શુકલ લશ્યાની સ્થિતિ પણ અન્તર્મહત કાળ પ્રમાણ પ્રાપ્ત થાય છે તો એની સ્થિતિ એવી પ્રાપ્ત ન થાય આ માટે सूत्रा२ ४ छे , केवलं लेस्सं वज्जिता केवला लेश्यां वर्जयित्वा -शुद्ध શુકલ લશ્યાને છોડી દેવી–અર્થાત્ શુકલ વેશ્યા સિવાયની અન્ય પાંચ લેશ્યાઓની સ્થિતિ જ અન્તમુહૂર્ત થાય છે. કપા
उत्तराध्ययन सूत्र :४
Page Navigation
1 ... 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032