________________
१२८
उत्तराध्ययनसूत्रे एतेषामुपदेशदाने व्यग्रचित्तस्य मे=मम आत्मा अवसीदति दुःखितो । भवति अयं भावः-एतेषां पञ्चशतसंख्यकानां दुष्टशिष्याणां प्रेरणाव्यग्रतया मम स्वकल्याणहानिर्भवति । अत एषां परित्याग एव श्रेयस्करः । अत एतान् परित्यज्य उद्यतविहारिणा मया भवतिव्यमिति ॥ १५॥
अथैतेषां प्रेरणान्तराले स्वकल्याणसाधनमपि कथं न क्रियते ? इत्याह-- मूलम् --जारिसा मम सीसा डे, तारिसा गलिगदहा ।
गलिगदहे चइताणं, दृढं परिगण्हई तेवं ॥१६॥ छाया--यादृशा मम शिष्यास्तु, तादृशा गलिगर्दभाः।
गलिगर्दभान त्यक्त्वा, दृढं प्रगृह्णाति तपः ॥१६॥ टीका--'जारिसा' इत्यादि।
यादृशास्तु मम शिष्याः सन्ति, तादृशागलिगर्दभाः=वेसराः 'खच्चर' इति प्रसिद्धा भवन्ति । गलिगर्दभदृष्टान्तेन शिष्याणां प्रकर्षण निन्धता सुचिता । प्रत्युत ( मे अप्पा अवसीयई-मे आत्मा अवसीदति ) इनको उपदेश आदि के देने में व्यग्रचित्त हुए मेरी आत्मा ही दुःखित होती है । अतः जब इन पांचसों ५०० कुशिष्योंको समझातेर मेरा समय यों ही निकल जाता है तो इसमें मेरा कल्याण तो हो नहीं सकता, अतः ऐसे शिष्यों का परित्याग करके मुझे उग्र विहारी होना चाहिये ॥१५॥
इन कुशिष्यों की अपेक्षा मेरा आत्मकल्याण करना ही ठीक है सो कहते हैं-'जारिसा' इत्यादि। ____ अन्वयार्थ-(जारिसा मम सीसा उ तारिसा गलिगदहा-यादृशाः मम शिष्या तादृशाः गलिगर्दभाः) जैसे ये मेरे शिष्य हैं वैसे ही खच्चर अवसीयई-मे आत्मा अवसीदति सामने उपदेश मा मापामा अथित થયેલ મારે આત્મા જ દુઃખી થાય છે. આથી આ પાંચસે કુશિષ્યને સમજાવતાં સમજાવતાં મારો સમય નકામે જઈ રહેલ છે. આથી મારું કલ્યાણ કયાંથી થઈ શકે. આ કારણે આ શિષ્યાને પરિત્યાગ કરીને મારે ઉગ્ર વિહારી થવું જોઈએ. જે ૧૫
આવા શિષ્યોને શિક્ષા આપવાને બદલે મારા આત્માનું કલ્યાણ કરી मे ही छ. से भाट ४ छ-"जारिसा" त्याहि!
सन्या-जारिसा मम सीसा उ तारिसा गलिगदहा-यादृशाः मम शिष्याः ताशाः गलिगर्दभाः 24 मा भारी शिक्ष्य छ तेवा अयर डाय छ, सामन
उत्तराध्ययन सूत्र:४