Book Title: Adarsh Muni
Author(s): Pyarchand Maharaj, Chandulal Mohanlal Modi
Publisher: Jainoday Pustak Prakashan Samiti
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032846/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImudharmagacchIyahukmIcandrajitsUrIzvarebhyo namaH Adarza muni ! saMgraDakara sAhityapremI paMDita muni yAracaMdajI mahArAja. :: : : . : anuvAdakaH 2 lAla mAlAla mADI, Da mA - zrI ke. vI. e ratha : pALA, cApAka - muMbaI - 7: ka prakAzaka: zrI nAda punaH prakAza samiti. ratalAma, prathamavRtti ] vIra saMvata 2458. | [ prata 1000 | vikrama saMvata 1988 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIsudharmagacchIyahukmIcandrajitsUrIzvarebhyo namaH - " pAchI AvI ane pAko * Adarza mani - 2. saMgrahakartA sAhityapremI paMDita munizrI cAracaMdajI mahArAja, thAya che ka anuvAdaka: caMdulAla mehanalAla medI, heDamAstara-zrI. ka vI. o. sthA. jaina pAThazALA, cIMcapokalI-muMbaI "To see Eche. pALA prakAzakaH zrI jenedaya pustaka prakAzaka samiti. ratalAma, mU9ya rU. 1-4-0. prathamavRtti ] [ prata 1000 vIra saMvata 2458 ] | vikrama saMvata 1988. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakaH mAsTara misarImala, mastrI, zrI jainedaya pustaka prakAzaka samiti, ratalAma S mohanalAla TI. modI, dhI rIlAyansa prI. presa, 60, kemerAnDa lena, keTa, muMbaI. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muLagraMtha upara maLelI sammatio. zrImAna mAnyavara rAyabahAdura jugamandiralAlajI jainI, ema. e. ema. Ara. e. esa, bAra-eTa-le, cIpha jasTIsa enDa hai membara, hekara sTeTa-Indorano abhiprAya. mahAnubhAva, jaya jinendra sAthe jaNAvavAnuM ke Ape mokalele Adarza-muni' nAmano graMtha svIkArI upakRta thaye chuM. zArIrika asvastha hAlata, samayano abhAva ane evAMja keTalAMka kAraNavazAta "Adarza-munione huM purUM vAMcI zakya nathI, topaNa je kaMI thoDuM ghaNuM vAMcI zakyo chuM, te uparathI tenI upagitA ane jarUrIyAta spaSTa nirakhI. zakyo chuM. mahAtmA purU, sAdhu santa athavA Adarza purUnAM jIvanacaritra lakhavAne khAsa uddeza e heya che ke enA amRtatulya upadeze tathA kriyAtmaka svarUpamAM pariNamelA Adarzo prajAjIvananuM aMga banI tene saphaLa banAve. A daSTibiMdu lakSyamAM rAkhI "Adarza-muni" janatAnI samakSa dharavAmAM AvyuM che. ukta graMthamAM je jaina mahApurUSanAM jIvana AlekhavAno prayatna karavAmAM AvyuM che, teo jaina Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni ----*--------------.................innochsamAjamAM nahi, paraMtu jainetaromAM paNa "Adarza-vyaktie tarIke pUjAyA che. jene tenA darzanane lAbha tathA upadezAmRtanuM pAna karavAne suga prApta thayuM che, teo ja AkhA saMsAramAM A mULabhUta malika) graMtha keTale amUlya che, tenuM anumAna karI zake. graMthakAre pitAnA caritranAyakanAM cAstri AlekhavA uparAMta teonA siddhAMtanI prAcInatA ane upayogitA viSe bhAratanA temaja anya mulakanA vidvAna purUSanA mate paNa TAMkI batAvyA che, jene aMge pustakanuM mahatva anekazaH vadhI gayuM che. je graMthakAranA uddeze janasamAjanuM tarapha lakSya yogya rIte deravAze, te A nAnakaDA graMtha "mAnava jIvana kevI rIte saphala banAvI zakAya che tene Abehuba pATha janatA samakSa raju karaze. pustaka che ke sArI rIte lakhavAmAM AvyuM che, chatAM lekhaka kabula kare tema che, temAM keTalIka truTio rahI gaI che. AzA che ke have pachInI AvRttimAM te tarapha puratuM dhyAna ApavAmAM Avaze. tA. 29-6-25. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 241521deg yd. 290124 yuldse arzati slyn vADIlAla motIlAla zAhane . BACAU14. I am asked to give my opinion on "Adarsh Muni' which aims at drawing a life sketch of Rev. Shree Chouthamalji Muni. I have seen and heard him and have a bird's eye view of his life as published in the said book. Looking to the present condition of the sect to which he belongs, I am bound to say that the community owes much to him for the popularity he has given to the main principles of Jainism by his public lectures. He seems to understand human psychology and is able to impress his views upon the masses. It is creditable of him that he does not, like most of his colleagues, omit preaching social reform to the orthodox audience wherever he happens to go. The book contaius photographs and introduction of certain princes and wealthy merchants, both Jain as well as non-Jain who are devoted to him. I trust they have been taught that true devotion lies not in worshipping a human body or his idol or .. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ USMERIG. his photo but in being an agent for the fulfilment of the Master's Mission through self-forgetfulness and self-sacrifice. I would like to see in the second edition number of photoes of persons, however poor, who have evolved the Jain spirit by surpassing the masses, through the effective preaching of the great Muni. It will be a memorable day when the small number of efficient preachers like the hero of this book would succeed in finding a way of co-operation with each other and with the united force would succeed in removing the social evils which are the root cause of the spiritual weakness not only amongst the so-called Jains, but amongst the vast general public of India. It is only by organisation and systematic work that the great task can be achieved. I wish him every success. V. M. SHAH. Ghatkopar (Bombay.) mAnyavara pUjya muni mahArAjazrI caithamalajInuM jIvana vRttAMta AlekhatA "Adarza muni" nAmaka graMtha upara mAre abhiprAya mAgavAmAM AvyA che. meM muni mahArAjanAM darzana ane zravaNano lAbha meLavyo che, ane uparokta graMthamAM Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. AlekhelA caritra upara vihaMgAvalena karI gaye chuM, teozrI je saMpradAyanA anuyAyI che, tenI Adhunika paristhiti * jotAM mane ema kahevAnI pharaja paDe che ke temaNe pitAnA jAhera vyAkhyAnothI jainadharmanA mukhya siddhAMtane je jAherAta ApI prakAzamAM ANyA che, tene mATe te saMpradAya temane atyaMta RNI che. mAnavI mAnasa zAstrIne temaNe uDe abhyAsa karyo hoya ema lAge che ane pitAnA vicAre janatAnA aMtaramAM sAsarA utAravAne teo zakti dharAve che. jyAM jyAM teozrI padhAre che, tyAM potAnA ghaNuM kharA samakAlIna pracArakonI mAphaka junA vicAranA zrotAo samakSa sAmAjIka sudhArA upara upadeza ApavAne tilAMjali ApatA nathI, te temanuM gaurava vadhAranAra kahI zakAya. graMthamAM munizrInA keTalAka parama bhakta jena tathA jainetara rAjAo ane dhanikenI tasvIra tathA paricaya ApelAM che. mane vizvAsa che ke teone e upadeza ApavAmAM AvyuM haze ke sAcI sevA mAnavI deha agara tenI mUrti - athavA tenI tasvIranuM pUjana karavAmAM samAyelI nathI, paraMtu Atma-vilepana tathA Atmabhega mAraphate te mahAna jaganniyaMttAnA kAryane paripUrNa karavAmAM prANabhUta banavAmAM che. A mahAna muni mahArAjanA prabhAvazALI upadezathI game. tevA nirdhana hovA chatAM jemaNe janatAne mokhare AvI jaina tane prakAzamAM ANyAM che tevAonI aneka tasvIra bIjI AvRttimAM huM jevAne bhAgyazALI thAuM, evI mArI abhilASA che. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adaza mani. je divase A graMthanA caritranAyakanA jevA AMgaLIne dha gaNAya teTalA prabhAvazALI pracArake eka bIjAnI sAthe sahakAra sAdhavAmAM saphaLa nivaDaze, ane e ekatrita jemathI sAmAjIka- aniSTa ke je mAtra jainenI ja nahi paraMtu sArAye bhAratavarSanI janatAnI AdhyAtmika nirbaLatAnuM mULa kAraNa che, tene dhvaMsa karavAmAM phaLIbhUta nivaze, te divasa ItihAsamAM sonerI akSare lakhAze. A mahAna kArya mAtra vyavasthita racanAtmaka kArya dvArAja pAra pADI zakAya. temanA kAryamAM temane saMpUrNa saphaLatA maLe evI mArI abhilASA che. A vADIlAla motIlAla zAha, ghATakopara (muMbaI). Adarza---muni" mULa graMtha upara jainetara saMpradAyanAM mAsikoe samAlocanA karatAM uccArelA abhiprAya saMkSepamAM nIce TAMkIe chIe - nika "ana' dilIthI lakhe che - - jaina sAdhu caithamalajInuM atyaMta parizramapUrvaka saMgra karI taiyAra kareluM A jIvanacaritra che........eka mahAtmAnA caritrane uDe abhyAsa karavAthI je lAbha prApta thAya che, teja lAbha A caritrane abhyAsa karatAM paNa thAya tema che. maneramA" (sapTembara-1929)mAM lakhe che - graMthamAM jainadharma saMbaMdhI bAbatenuM uttama rIte varNana karavAmAM AvyuM che. pustaka upayogI che. zikSAprada ane Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Adarza muni recaka paNa che. pratyeka jaina dharmAnuyAyI A pustakanI eka eka nakala pitAnI pAse rAkhe e Avazyaka che. "dharma-dhvaja" (varSa 7, aMka 1-2, vaDodarA) mAM lakhe che - A sthAnakavAsI saMpradAyanA muni mahArAja cemilajInuM A jIvana recaka bhASAmAM lakhAyuM che....... pustakamAM ApelA phoTAo-citre jenAranA dila upara keTalI suMdara asara kare che te sahaja samajI zakAya tema che. . . . . "digaMbara jaina' (varSa 16, aMka 8, sUrata)mAM lakhe che - "Adarza-muni" graMthamAM sAdhu mahArAja dvArA janatA upara thaelA upakArane paricaya karavAmAM AvyuM che. sAdhu mahArAje potAnI apratima vakatRtva zaktidvArA jena tathA jainetara-hindu, musalamAna, khristI AdijAtiomAM ahiMsA Adi dharmone ke pracAra karyo che, tathA janatA upara kevo prabhAva pADe che, te pustaka vAMcanAraja jANI zake." mahAnubhAvoe A pustakane avazya abhyAsa karavo ghaTe che. lekhake jenadharmanA mahuva sAthe tenI prAcInatA jainetara prasiddha vidvAnonA abhiprAyo TAMkI tathA jainetara zAstronA AdhAra TAMkI sAbita karI batAvI che. "mAdhurI" (varSa pa, khaMDa 1, saMkhyA-2, lakhanau)mAM lakhe che - pustaka vAMcakane vairAgyetpAdaka tathA hitakara nivaDaze. A pustakanuM vizeSa mahattava tA e che ke temAM jainadharmanI prAcInatAnAM pramANa ghaNuM sArA pramANamAM TAMkI batAvavAmAM AvyAM che. e pramANenAM pustakonAM pRSTha, adhyAya, kayA varSamAM prasiddha thayAM vigere ApavAmAM AvyuM hatuM te bahu sarasa thAta. . . --- - - - - Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. bhUmikA. jainadharmanuM prAcInapaNuM asaMkhya cokkasa pramANethI siddha thaI cUkyuM che. have jenadharma prAcIna ke baiddhadharma? e nizcaya karavAnI AvazyaktA nathI. parvatAdhirAja himAlaya jevo acaLa ane aTala che, tevoja jainadharma paNa prAcIna ane purANe che. tenI AgaLa bAddhadharma e AvatI kAlanI utpatti che. jyAre bhagavAna buddha saMsAramAM dayA ane ahiMsAnA zAntidAyaka upadezonI relachela karatA hatA, te kALamAM jainadharmanA chellA tIrthakara mahAvIra svAmI mekSagati pAmavAnI taiyArImAM hatA. atyAre 2457nI vIra saMvata che. temanI pahelAM bIjA (ra3) trevIsa tIrtha kare thaI gayA che, jemAMnA pahelA zrI trASabhadevajI hatA. temanuM varNana zrImadbhAgavatamAM paNa Ave che. jainadharmanuM sAhitya ke, jene meTe bhAga haju paNa bhaMDAramAM gupta rIte rAkhavAmAM AvyuM che te) atyaMta vizALa ane mahattAthI bharapUra che. A sAhitya saMskRta ane prAkRta baMnemAM che. A sAhityanI eka khAsa bAbata e che ke tene kaI paNa graMtha azlila ane anicchanIya nathI. tenA saghaLA graMthane strI purUSa, bAlabAlikAo, tathA yuvAne ane vRdhdha niHsaMkeca vAMcI zake che. je vAMcatAM athavA bIjAne kahetAM zarama Ave, e bhAva athavA vicAra paNa kaI paNa pustakamAM nathI. sArI AlamamAM evuM koI sAhitya nathI ke je pitAnA vAMcana mATe uparokta dA karI zake. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza ani. < -~-~~-~~-~~~-~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 11 ~~~ ~~~~~~~-~ ~ -~ ItihAsakAro kahe che ke sAhitya jeTaluM prAcIna haze, teTaluM te azlila ane gaMdu haze. jaina sAhitya A uktinuM khaMDana kare che. duniAmAM ghaNAja cheDA ItihAsavettAo haze ke jemaNe jaina sAhityano yacita abhyAsa karyo hoya, jyAre A sAhitya pUrepUrI rIte prakAzamAM Avaze, tyAre ghaNAkharA pracalita ghara karI beThelA vicAromAM parivartana thaze. Ama te jaina sAhityamAM tattvajJAna, nitika vicAra tathA dharmasiddhAMta vigere aneka bAbato che. paraMtu cAritra saMgaThana enI sAcI saMpatti che. sAdhusaMta temaja saMsArIene mATe uttamettama keTinAM cAritre Adarza lekhAya che. cAritra saMgaThanane AdimaMtra A rahyA - sA pavittera nakSatra: ". je mahAna, ujajavala, ane nirmala chatAM bhavya Adarza jainadharme pitAnI samakSa rAkhe che, tenI parAkASThAe sAMsArIka jaina samAja pahoMcyuM che ke nahi? Ane nirNayAtmaka uttara Apo muzkela che, chatAM eTaluM to niHsaMkocapaNe kahI zakAya ke jaina sAdhuoe A Adarzane yathArtha rIte, pUrNa karyo che. saMsArI ane tyAgI jainamAM AsamAna jamInanuM aMtara che. eka uttara dhruvamAM che tyAre bIjo dakSiNa dhruvamAM che. nagaramAM ke gAmaDAMomAM jyAM najara nAkhIe tyAM jaina sAdhue eka advitIya ane vilakSaNa vyakti mAluma paDe che. enA jevA bIjA hotA nathI. tenI barAbarI karavAne kaI dAva karI zakatuM nathI. tenA e adabhuta rUpamAM palaTAI javuM e vairAgyanI parAkASThA che, Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 - > Adarza muni. AtmatyAganI chellI hada che, paramArthanI aDaga sIDI che, manuSyanA cAritranI urva Taca che, vizvapremanI jIvaMta mUrti che, dayA-dharmanI zreSTha sthiti che, ane ahiMsAnA tejasvI siddhAntanI AkharI sImA che. jaina sAdhu eTale manuSyamAMthI deva banavuM, vividha prakAranA saMsArI bhega vilAsane Thekare mArI sAcA tyAgI banavuM. vaLI Adhunika kALamAM bhAratavarSamAM jaina sAdhuo na hota, te dhananA madathI mAtelA banelA, jaDavAdI, navI saMskRtimAM otapreta thayelA lekone-temAMya mukhyatve pAzcAtya dezanA lokone ApaNe e na batAvI zakata ke hiMduo AdhyAtmikatAmAM keTalI ucca keTie pahoMcyA hatA, ane e durlabha divya sthAnamAM Aje paNa enAja sAdhuone adhikAra pravartI rahyA che. jaina samAja! tArUM jIvana tArA sAdhuonA saccAritrane AbhArI che. je tArA sAdhusaMto na hoya te tAruM sthAna vizvanI anya jAtiomAM najIvuM che. jevA bIjA manuSya che, tevAja saMsArI jaina che. laDe che, jhaghaDe che, sAcA juThThA mukaddamAo ubhA kare che, vyApAramAM bIjA lokenI mAphaka asatya ane chaLaspaTane Azare le che, bhega vilAsa, vyabhicAra ane pApAcAramAM paNa bIjAonI mAphaka racyApacyA rahe che. A kathana asatya lAge te khulI AMkhe bajAramAM jaI juo. kaI paNa grAhakane e aMtaHkaraNapUrvaka vizvAsa heteja nathI, ke A jaina gRhasthanI dukAna che eTale ahIM kaMI vAMdhAja nathI ke ThagAvAne Dara nathI. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. *** * ******************^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^: - vizvanI daze dizAomAM dAMDI pITAvI jAhera kare ke jaina sAdhunA cAritra agara vyavahAra ke vartanamAM koI paNa dehadhArIne zaMkA nathI. tenAthI kaMI DaratuM nathI, enAthI ThagAvAna keIne saMzaya paNa paDato nathI, te badhAMne vizvAsapAtra ane mAnanIya che. kyAM jaina sAdhu ane kyAM jaina saMsArI! kyAM rAjA bheja ane kyAM gAMge telI! baMnenI sarakhAmaNuM karavI eTale hIrA ane kAcanI sarakhAmaNI karavI. eTaluM ja nahi, kayAM nirmala, nirdoSa jaina siddhAnta ane kayAM jaina gRhasthanuM cAritra! mArA kahevAnuM tAtparya e nathI ke saMsArI jaina anya dharmanA saMsArIothI patita che, paraMtu jyAre jaina sAdhu anyadhamI sAdhuothI uMce pade virAje che ane Adarza jIvana jIve che, tyAre jaina saMsArI anya dharmanA saMsArIothI saheje AgaLa vadhe nathI. potAnA samAjabaddha niyamane anusarIne mAMsa, madirAne tyAga kare, upavAsAdi karavAmAM cokkasa rahe ane tahevAramAM kabUtare ke pakSIone pisA ApI jIvatadAna apAve. ATaluM karyAthI zuM jainadharmanA sAcA anuyAyI thaI gayA ? kAma, kepa, lebha, meha ane matsara vigere duzmanonI sAme jue. zuM kaI saMsArI jaina aMtaHkaraNa para hAtha mUkI ema kahI zakaze ke A duzamanI sAme laDavAmAM anya dharmanuyAyIo karatAM pote vizeSa vijayI thaye che! je na hoya to basa!mAre vicAra saMsArI jenene uttejIta karI pitAnA zreSTha, nirmala dharmanAM umadA cAritra saMgaThana para dhyAna kheMcavAne che. jyAre pitAnI sanmukha Adarza cAritrazALI sAdhuo heya te pachI potAnuM jIvana Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 > Adarza muni. umadA banAvavAmAM bedarakArI zA mATe ? emanA upadeza, satsaMga ane cAritranA prabhAvathI Adarza gRhastha banavAne amUlya avasara prApta thayo hoya te pachI e avasara gumAva kema? e avasara gayA eTale satyAnAza vaLI gayuM. bhAratavarSanI Adhunika dazAmAM ApaNe eka evA samAjanI AvazyaktA che ke je potAnA saccaritra ane sadavyavahArathI jagatamAM e vizvAsa utpanna kare ke prAcIna bhAratIya saMskRtimAM Adarza grahastho hatA, tevAja Adarza purUSe atyAre paNa labhya che. jaina samAja pitAnA Adarza sAdhuonA satsamAgamathI e samAja thaI zake. paraMtu je A kArya te na kare to saMsAranuM tenuM kartavya adhurUM rahe ane jainadharmane zreSTha ane nirmaLa siddhAMtane prakAza eLe jAya. jaina sAdhune Adarza ghaNo uMce che, ane Adhunika kALamAM paNa te sarvocca che. meM kaI divasa keIne paNa ema kahetAM nathI sAMbhaLyuM ke keI jaina sAdhue koIpaNa vakhata, keIpaNa jIvane trAsa ApyA hatAM. jaina sAdhu kAI paNa prakAranAM vyasane rAkhatA nathI, kada keInI pAse dudha ghInI mAgaNI karatA nathI. keIne ghera dharAIne peTa bharIne) khAto nathI, kadi dravyanI bhikSA mAMgato nathI, paraMtu potAnA niyama mujaba mAtra bhejana, keTaleka ThekANethI bhikSA mAgI lAve che. vaLI jyAre athavA je kaI sthAne potAnA niyamanusAra kaMI paNa maLatuM nathI te bhUkhyA rahe che. jaina sAdhu prANIo upara ke bIjA prakAranI svArI karatA nathI paraMtu seMkaDo gAunI yAtrA pagapALe kare che. ane pagamAM pagarakhAM ke Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. pAvaDIo paNa paheratuM nathI. keipaNa sthAnamAM te jhAjhA divasa nivAsa karatA nathI. comAsAmAM asaMkhya sUkSma jIve utpanna thAya che. ane tenA cAlavAthI te jInI hiMsA thAya, tethI te samaye te potAnI yAtrA baMdha rAkhe che. cAlatI vakhate nIcI dRSTie cAle che ane paga paNa dhIme dhIme upADI muke che, maDhe muMhapatti-vastra bAMdhe che, ke jethI meMnA bAphathI kaI adaSTa jIvanI hiMsA na thAya. bagalamAM eka unanI paMjaNa rAkhe che, ane kayAMya paNa bese te te paMjaNa vaDe pahelI jagyA sApha karI le che. tene badhe samaya dhArmika vicAra ane upadezamAM ja rokAyele hAya che, te kaI divasa nirthaka sAMsArika vAtomAM vakhata gumAvatuM nathI. tenI tapazcaryA ghaNI bhAre che ane tene tyAga sarva rIte prazaMsanIya che. jaina sAdhuonA niyame keTalA sapta che ane tenI dinacaryA kevA prakAranI che? tenuM purUM varNana A pustakanA pAna upara ApyuM che. sArAMza e che ke je Adi-matrane meM pahelAM jaNAvyuM che, tenuM atheti pAlana karavA jaina sAdhu saMpUrNa koziza kare che. tenuM jIvana atizaya pavitra, ucca AzayavALuM, paropakArI ane tyAgI hoya che. AvAja eka paramatyAgI, cAritrazALI, paropakArI sAdhunuM jIvanacaritra A pustakamAM raju karavAmAM AvyuM che. emanuM pavitra nAma cakamalajI che. emano janma saMvata 1933nA kArtika mAsamAM nImaca nagaramAM thaye hatA. paMdara varSanI uMmara sudhI vidyAbhyAsa karyA pachI saMvata 19mAM emanuM lagna thayuM, ane te ja varSamAM Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ :~- ~~-~~~-~~~-~~-~~~^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ~~~~ ~~~~~ >Adarza muni temanA pitAzrI devaka pAmyA. saMvata 151mAM emanAM mAtuzrInI saMmati meLavI munizrI hirAlAlajI pAse dIkSA lIdhI. atyAre emanI uMmara cepana varSanI che. eozrInAM AgrA tathA dholapuramAM darzana karavA huM bhAgyazALI thaye hatA. emanAM keTalAMka vyAkhyAne paNa meM sAMbhaLyAM che, ane huM kahI zakuM chuM ke emanI vaphtatva zakti ghaNI prabhAvazALI che, emanAM vyAkhyAmAM vicArapUrNatA, saMpUrNa satya ane nirbhayatA daSTigocara thAya che. eozrInA vicAra umadA che, ane vyAkhyAnamAM paNa koI divasa koinA paNa dharma ke mAnyatA upara AkSepa karatA nathI. bhASaNane AkarSaka banAvavA teo vacce vacce leke, deharAo tathA gajale paNa gAya che. teone ghaNokhare samaya satya saMzodhanamAM jAya che. teono saMyama prazaMsanIya che. AtmatyAganI teo sAkSAta mUrti che. temaNe aneka graMtho racyA che, je sarvoparI ane sadupadezI che. A graMthanI saMpUrNa vigata chellA pAnA para ApavAmAM AvI che. emaNe jyAM jyAM padharAmaNI karI che, tyAM tyAM potAnA sadupadezathI tyAMnA naranArIomAM dharmabhAva jAgRta karyo che. keTaleka ThekANe jIvahiMsA baMdha karAvI che. ane sarva sAmAnya manuSyane sAcA paMthe paLavAne upadeza karyo che. teozrI jevA tevA vidvAna nathI. aneka saMskRta ane prAkRta graMthane temaNe abhyAsa karyo che. ane keTalIka pracalita bhASAomAM pAraMgata che. eozrIno svabhAva eTale saraLa ane mRdu che ke je kaI vyakti temane maLe che, te temanAmAM mugdha thAya che ane temane vAraMvAra maLavAnI AkAMkSA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. rAkhe che. emanA aneka zikhe che, jeo pitAnA Adarza gurUnA jIvana jevuM jIvana jIvavA nizadina prayatnazIla che. A ziSyagaNamAMnA eka ziSyanI kRpAdraSTithI A badhI sAmagrI maLI che ke jenA AdhAre AjIvanacaritra javAmAM AvyuM che. A graMthanAM Akhara bhAgamAM keTalAka pariziSTa ApavAmAM AvyA che jemAMnA ekanuM mathALuM "vedAdi graMthAthI jainadharmanI prAcInatA" che. A viSayamAM lekhakane ane mAre matabheda che, paraMtu matabhedanAM savistara kAraNe ahIM ApavAnI AvazyakatA nathI. kemake e viSaya ekatA pariziSTa rUpe che ane bIjuM, pustakanA bIjA viSayo sAthe ene jhAjhe saMbaMdha nathI. lekhake pustakane upayegI, zikSAprada ane AkarSaka tathA rUcikara banAvavAmAM pitAthI banatuM badhuM karyuM che. pustakanI bhASA saraLa, subodha ane mukhyatve zuddha che. mArI abhilASA che ke ene pracAra jaina samAjamAM sArI rIte thaze ane teno abhyAsa karavAthI badhA manuSyane lAbha thaze. kansomala ema. e. - sezana jaja, ghelapura sTeTa. mlH Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 > Adarza muni. zrImadvIrAya nmH| nivedana Adhunika nUtanakALamAM jaina sAhityamAM je ke nATako, kAvya, gadya, padya ane bhASA vigere aneka prakAranAM asaMkhya pustaka pragaTa thaI gayAM che ane thAya che te paNa jemAM keI. Adarza purUnAM caritro hoya evAM pustako ghaNA ochA pramANamAM hAtha Ave che. keTalAka vakhatathI keTalAka vidvAnoe A uNapa TALavAne A dizAmAM padasaMcAra karyo che, chatAM AvazyaktAnI daSTIe te saMtoSakAraka na gaNAya. A uNapa tarapha lakSya rAkhIne samitie A pustakanA prakAzanane saharSa svIkAra karyo che. sAcAM jIvana vRttAntamAM, kAlpanika manoraMjaka vArtAeno rasa nathI Avate, te kAraNathI banavAjoga che ke mane. raMjaka vArtAnA rasIyAo ane pArakAnA chidra zodhanArAene A graMtha rUcikara na paNa lAge; paraMtu guNavAne te AvAM jIvanacaritrane aMtarathI vadhAvI leze. bIjAnuM anukaraNa karavuM e te manuSyane jAtisvabhAva che, tethI AdhyAtmika tathA pAramArthika ucca jIvana gALanArA, mahAna santapurUSanAM jIvanacaritra janatAne samakSa raju karavAmAM Ave te vizeSa lAbha thAya che tathA leke caritranAyakanA guNonI sAthe potAnA guNenI sarakhAmaNI karI, zuM sAruM ane zuM narasuM? e samajI laI potAnA jIvanane paNa uttama banAvavA prayatna Adare che. A niyama pramANe Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni Adarza jIvanacaritra A lekathI paraleka sudhInA sAcA sukhanA mAgane bhemiyAnI garaja sAre che. ' " daSTAMta tarike jue-zrI tIrthakara devonAM jIvanacaritre vAMcavAthI agara sAMbhaLavAthI Atmika zaktino vikAsa thaI AtmAnI ananta zaktinuM bhAna eTale naramAMthI nArAyaNa thavAno paricaya thAya che. dhanyajIvana zrI vijayakuMvara tathA zrImatI vijyAkuMvarInA jIvanavRttAntathI akhaMDa brahmacaryane bodha maLe che. pratApI satyaniSTha rAjA harizcandranA jIvanathI satyanuM mahattva samajAya che. mahArANA pratApasiMhanA jIvanathI aDaga bhairya tathA deDha pratijJA pAlana karavAnuM umadA udAharaNa maLe che. Ane lIdheja sAhitya kSetramAM jIvanacaritranuM sthAna uMcuM rAkhavAmAM AvyuM che. dhArmika, sAmAjIka, mAnasika tathA Atmika unnati karavAne mATe mahApurUSonAM jIvanacaritro AlekhavAno rivAja prAcIna kALathI utarI AvyA che. prabaLa vairAgya, apUrva tyAga, acaLa manovRtti, anupama paiya, aDaga sahanazIlatA, sAmAnuM AkarSaNa karavAnI zakita. anahada saMyama, Idriya nigraha, vigere aneka ayuttamaguNathI pitAne manuSya jIvanane divya jIvana banAvanArA mahApurUSonAMja jIvanacaritre lakhAya che, ane tevA purUSaramamAM ApaNuM caritranAyakano paNa samAveza thAya che. teozrInA uparokata guNethI prerAIne ame A pustaka racAvI prakAzita karavAnuM sAhasa kheDayuM che, ane teonAM mahattAbharyA kAryomAMthI phUlapAMkhaDI laI vAMcakanI samakSa raju Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~ ********^ ^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^***** >Adarza muni karyuM che. AzA che ke udAracitta sujJa vAcake tene apanAvI laI amArA sAhasamAM vRddhi karAvaze. pustakamAM koI paNa prakAranI truTi na rahe tene mATe ame sAvadhAna rahyA chIe, chatAM daSTidevathI, ke mudrakanI gaphalatIthI agara bIjA keI kAraNavazAta ke truTi rahI gaI hoya te sujJa vAcake te sudhArIne vAMcavA kRpA karaze tathA e truTio tarapha kRpA karI amAruM lakSa kheMcaze te bIjI AvRttimAM te sudhAravA ghaTatuM karIzuM. astu. zrIsaMghane kRpAkAMkSI, mAsTara misarImala, mandI, zrI jainadaya pustaka prakAzaka samiti, ratalAma. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. be ela. prakRtidevInI lIlA kaMI ajabaja che. pitAnA manahara sAmrAjyamAM jyAre jyAre tene kaMI uNapa ke udAsInatA daSTigocara thAya che ke tarata ja svaniyamAnusAra evI preraNuM kare che ke e uNapa ane udAsInatA alopa thaI jAya che. pratikuLa hoya che, te anukuLa thAya che. saMsAranI sarva zreNumAM A niyamanuM Abehuba pAlana thatuM mAlama paDe che. A acUka niyamanuM anumodana karatAM eka kAvyakAra kahe che ke - yadA yadA dharmahatirjagatyAM, prajAyate'narthavazAbRhatyAm / tadA tadA ko'pi paropakArI, tadurti sAmartha che ? evaM pravAdo bhuvi nirvivAdo, virAje virAchAthAnA nAbheyavIrAdi mahAnubhAvA, ninAcatra hatat matAni | 2 A niyamAnusAra kaI kaI kALe A jagatamAM evI mahAvibhUtio pragaTa thAya che ke jeo potAnI pratibhAnA prabhAvathI ane citta tathA cAritranA adbhuta camatkArothI saMsArane Azcaryagaraka karI mUkI, pApAcArane saMpUrNa nAza karI, viSayalelapa saMsArIonA kalyANa mATe ekAgracitta Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni thAya che. satyaniSThA, Adarzacaritra, dUraMdezIpaNuM, daDhatA, Indriya-nigrapaNuM tathA dharmAcaraNa vigere alaikika guNothI bharapura evI te vibhUtio je dezamAM, je kALe, je samAjamAM uddabhave che, tenI bhAvi unnatino mArga saraLa ane mekaLe karI Ape che. ApaNuM caritranAyaka paNa evAja svargIya sadguNasaMpanna che. temanA jIvanane ghaNo amUlya samaya, ahiMsA, nirvANa tathA vAsanAonA nAzamAM upasthita thatI aDacaNene saraLa karI tene madhya bhAratavarSanA lagabhaga badhAM gAmamAM pracAra karavAmAM vItyo che, ane vIte che. temanA vyAkhyAnonI bhASA bodhadAyI, vizvabaMdhutvanA bhAvathI bharapura tathA saraLa hovAne lIdhe ghaNI prabhAvazALI che. AvA eka prabhAvazALI mahAna saMtapurUSanuM jIvanacaritra janatAne maLe to dharmane nAme pracalita aneka duSTa rUDhIonuM sahelAIthI nivAraNa karI zakAya e nirvivAda che. chellA bAra mAsamAM muMbaI nagarI ane tenI AsapAsanAM parAMnI gujarAtI janatAne mahArAjazrInAM darzana ane zravaNane apUrva lAbha prApta thaze. tethI teozrIne vize vizeSa jANavAnI nisagika bhAvanAne prAdurbhAva thayo. Ane lIdhe janatAnuM "Adarza--muni" mULa graMtha tarapha lakSa kheMcavAmAM AvyuM. paraMtu te hiMdImAM levAthI samasta gujarAtI janatAne saMtoSa thAya tema na hatuM. tethI mULa graMtha uparathI "prakhara vaktA 5, muni zrI caithamalajI mahArAjazrIne saMkSipta paricaya nAmanA nAnakaDe graMtha pragaTa karAvavAmAM AvyuM. paNa tethIye saMtoSa na pAmatAM muMbaImAMnA cAtu Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. rmAsa vakhate AkhAye mULa graMthano anuvAda gujarAtImAM pragaTa karAvavA mATe dareka dizAethI khUba dabANa thavA lAgyuM. AthI janatAnA niHsvArtha premane vazavartI. A graMthanA rUpamAM gujarAtI anuvAda pragaTa karavAno nizcaya karavAmAM AvyA. DAM varSa pUrve sAmAnya rIte evI mAnyatA pracalita hatI ke graMthamAM vizeSa saMskRta zabdo ane sthaLe sthaLe aMgrejI ukitaone vaparAza thAya eTale graMthakAra prakhara vidvAna athavA sAkSaranI paMkitamAM mUkAte. paraMtu mahAtmA gAMdhIjIe 'navajIvana' dvArA gujarAtI sAhityanI sevA AraMbhyA pachI e mAnyatA visAre paDatI gaI che. mAro A dizAmAM A prathama prayAsa che. mArA jevA alpamati saraLatA ke sAkSaratAno dAvo karI zake ema nathI. chatAM paNa A graMthane sAmAnya akSarajJAna saMpAdana karelAM strI puruSe keI paNa jAtanI bAhya madada sivAya saraLatAthI vAMcI. vicArI ane samajI zake e daSTibiMdune lakSamAM rAkhI banI zake tyAM sudhI taddana saraLa, zuddha ane pracalita gujarAtI bhASAmAM lakhavAno prayAsa karavAmAM AvyA che. hiMdI bhASAne paddhatisarane abhyAsa karyo na hovA chatAM, najIkanA bhaviSyamAM samasta bhAratavarSanI rASTrabhASAnA ucca sthAne virAjanAra e garavI girA pratye zarUAtathI ja mAna hovAthI ane teno zekha hovAthI A graMtha anuvAdanuM mahAbhArata kArya mArA jevA eka alpamatie hAtha dharI kharekhara eka aghaTita sAhasa kheDyuM che. chatAM paNa banI zake teTalA badhA prayAsa AdarI A graMtha Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- >Adaza yuni. Aje A svarUpe janatA samakSa raju karavA bhAgyazALI thayA chuM, tethI parama kRpALu paramAtmAne keTa keTavAra AbhAra mAnuM chuM. mULa graMtha tathA te uparAMta bIjuM lagabhaga 150 pRSTanuM vastu A graMthamAM vizeSa pragaTa karavAmAM AvyuM che, te saghaLuM hiMdI bhASAmAM hovA chatAM, temAM keTalAka mAravADamAM pracalita zabda tathA uktione samAveza thayele, tenuM vAraMvAra egya spaSTIkaraNa ApaNA caritranAyaka munIzrInA suyogya ziSya 5. munizrI 1005 pyAracaMdajI mahArAje karI ApI A graMthanA anuvAdamAM sahAyatA karI che, tethI temano A sthaLe AbhAra mAnuM chuM. kudaratanI gati nyArI che. "manuSya dhAre che kaMI ane kudarata kare che kaMI" e ukita A graMthanA prakAzanamAM paNa saMpUrNa sAcI TharI che. vi. saM. 1987nI dIpAvalinA zubha avazare A graMtha janetA samakSa raju karavAnI hArdika abhilASA hovA chatAM aneka aNadhAryA vine upasthita thayAM. mArAM parama pUjya mAtuzrInI gaMbhIra bimArIne lIdhe mAre mArA vatana naDIAda lagabhaga ardhA bhAdrapada temanI mithyA na thAya tema Azvina mAsa besatAM navarAtrInI cethane divase to mArAM mAtuzrI A phAnI duniAne tyAga karI svargavAsI thayAM. A samaye mudraNAlayamAM mudraNanuM kAmakAja cAlu thaI gayuM hatuM, chatAM TALI na TaLe evI muzkela paristhiti ubhI thatAM mAre muMbaI choDI teja dIvase lAMbI mudatane mATe bahAra javuM paDayuM. eka tarapha chApavAnuM Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni.< kArya cAlu thaI gayuM hovAthI ane bIjI bAju anuvAdanuM kAma cAlu hovAthI, navIna vastu na maLe te mudraNAlayanuM kAma sadaMtara aTakI paDe, tethI navIna vastu mAre vatanathI mekalAvato ke jethI upara darzAvelI dhAraNA mujaba graMtha prakAzana thaI zake. paraMtu navIna vastunAM be rajIsTarDa bukapesTa geravalle gayAM, tethI kAma kharabe paDayuM. A pramANe aNaciMtavyAM vidane AvI paDatAM dIpAvali upara graMtha pragaTa karavAnI amArI abhilASA cUrNa vicUrNa thaI gaI lagabhaga cAreka varSa pUrve mahAtmA gAMdhIjIe gujarAtI bhASAnI joDaNImAM thate svecchAcAra joI "nadhaNIyAtI bhASAnA zIrSakathI "navajIvanamAM lekha lakhele. tyAra pachI temanI satata preraNAthI ane gujarAta vidyApIThanA bAhoza ane khaMtIlA adhyApakonA satata prayAsathI "gujarAtI jeDa keza ane pAchaLathI "sArtha gujarAtI joDaNI koza" bahAra paDayA. A keza pragaTa thayA bAda bhASAnI jeDaNImAM thato svecchAcAra nAbuda tha joIe, evI dareka gujarAtInI utkaMThA hoya emAM navAI nathI. A graMtha nimitte mArI paNa evI tIvra utkaMThA hatI ke vidyApIThanA keza mujabanIja joDaNI sArAye graMthamAM AvavI joIe, paraMtu upara varNavelA mArA vyakitagata kamanasIba saMjogene lIdhe muMbaImAM mArI gerahAjarIne lIdhe, je ke mULa anuvAdanI joDaNI kezane anusarI karelI hovA chatAM, mudranI kaMika gaphalatIne lIdhe tathA AkharI prapha huM joI zakyA na hovAthI, joDaNamAM keTaleka sthaLe svecchAcAra thaya lAge to te mATe huM sujJa vAcakonI kSamAyAcanA karuM chuM. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adaza muni vvvvvvvvvvvv's ' jevI rIte joDaNIne tevI ja rIte samagra pustakanI prapha jAte na joI zakavAne lIdhe, jo ke te jovAnI vyavasthA karI hovA chatAM aneka truTIo rahI javA saMbhava che, to tene mATe paNa A sthaLe kSamA yAcuM chuM. | mULa graMthamAM mAravADamAM pracalita citrI saMvatsara mujaba dareka saMvata lakhavAmAM AvI che, paraMtu te gujarAtanA pracalita saMvatsara karatAM eka varSa AgaLa hovAthI, gujarAtI janatAne anukuLa Ave tathA temAM cAturmAsane mukhyatve ullekha hovAthI eka varSa pAchaLa haThAvIne dareka saMvata lakhI che. mAtra pariziSTa prakaraNa bIjAmAMnI sanaMdenI saMvatamAM pheraphAra karyo nathI. mAnasika viLatA, apUrNa manana, tathA TALI na TaLe evI muzkelIomAM kareluM kArya kadApi sarvAga suMdara thatuM nathI e eka cekasa siddhAnta che. atyAranA Arthika saMkaDAmaNanA samayamAM cAlu nirvAhanAM sAdhano sAcavI rAkhavA pravRtta rahevA uparAMta muMbaI jevA pArAvAra vyavasAyI nagaramAM bIjI aneka pravRttio tarapha paNa lakSa ApavAnuM hovAthI samayanA atyaMta abhAvane lIdhe A anuvAdane mATe joIe teTale samaya huM kADhI zakyuM nathI. temAMya dIpAvali upara graMtha pragaTa karavAnI AturatAne lIdhe utAvaLa; ane e te siddha che ke utAvaLe AMbA na pAke, AvI paristhitine lIdhe mArI A zudra kRti aneka truTiothI bharabhUra haze e nirvivAda che. mane kheda thAya che ke, caritranAyaka jevA Adarza mahAtmAnuM jIvanacaritra eTaluM ja suMdara na thaI zakayuM, chatAM aMdara rahelI truTIo tarapha Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni vidvAna vAMcako mArUM lakSa kheMcaze evI vijJapti che ke jethI pharI avasara prApta thatAM A vakhatanI apUrNatA TALavA prayatna karI zakAya. AzA che ke sujJa vAcake te samaya sudhI mane kSamA karaze. e te siddha che ke mArI kRti kaMI visAtamAM nathI. chatAM muni mahArAjanA vizuddha cAritranI suramya srarabhathI A nIrasa kRtimAM paNa suvAsa phelAya e banavA gya che. AvI sthitimAM tenA abhyAsa, dhyAna ane ciMtavanathI vAMcakene je lAbha thaze, te munizrI pyAracaMdajI mahArAjane AbhArI che; mAtra gurUbhakitathI prerAIne temaNe je prema ane utsAhathI parizrama veThI A caritra taiyAra karavAmAM je sAtha Apyo che, te sarvathA stutya che. temanI gurUbhakitane Adarza kahevAmAM saheje atizayokita nathI. A sthaLe A graMthanA prakAzana nimitte sahAyatA karanAra zrImAna mannAlAlajI saradAramalajI IndoravALA tathA prapha jovAmAM madada ApanAra bAbu surendranAthajI jainane sahadaya AbhAra mAnavAnI taka lauM chuM. aMtamAM je je bhAIoe A graMthanA anuvAdamAM sIdhI athavA ADakatarI rIte madada karI hoya te saghaLAno AbhAra mAnI meDe meDe paNa janatAnI sevAmAM A phUlapAMkhaDI arpaNa karatAM atyaMta harSa thAya che. astu. muMbaI ). lI. sevaka, kArtika pUrNimA, caMdulAla mohanalAla modI, vi. saM. 1988. ) anuvAdaka. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - > Adeza muni. NWUWSUURUNLE ja sArI nAmAvalI je je mahAnubhAvoe A granthanA prakAzana nimitte Arthika sahAyatA ApI che, temane anekAneka dhanyavAda ApIe chIe, ane temanAM zubha nAma AbhAra sahita nIce prakAzita karIe chIe - rUpIA zubha nAma. 400) zrImAna zeDa cunIlAla bhAyacaMda mahetA--saMbaI 15) zrImAna zeTha ratanajI virapAla verAvaLa nivAsI-muMbaI 10) zrImAna zeTha caMdrakAnta hirAlAla choTAlAla jhaverI pATaNanivAsI muMbaI. pA) svargastha zeTha vAghajI muLajI ThesANuM dhArIvAlAnA smaraNArthe. pa1) zrImAna zeTha hemAjI tulasAjI-khaMpa (mAravADa.) 50) svargastha zeTha metIbhAI hAthIbhAI mahetA pAlaNapura nivAsInA smaraNArthe hA. temanA putrI zazIbAI. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni vinaMti. sujJa vAcakane vidita thAya ke samayanA abhAvane lIdhe zrImAna saMgrahakartA mahadayane samagra graMtha zravaNa karavAno tathA zrImAna anuvAdaka mahAzayane vAMcI saMbhaLAvavAne tathA prapha jovAno anukuLa samaya na maLavAthI keTaleka sthaLe akSamya truTIo rahI gaI che. jevI ke 41 ekatALIsanI tapazcaryAnI jagAe 4 (savAcAra)no AMkaDe ane cALIsa tathA cuMmAbIsanI tapazcaryAne ThekANe eMzI tathA aThayAzInA AMkaDA chapAI gayA che. vaLI zakatasiMhajIne badale zatrusiMhajI, jAlamasiMhajIne badale jAlimasiMhajI, aneka guNanI jagAe asaMkhya guNe ItyAdi keTalAka zabdamAM pheraphAra thaI gaye che, tene mATe udAracita vAMcakonI ame kSamA yAcIe chIe. prakAzaka, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 > Adarza muni. anukramaNikA. jainadharmane prAcIna itihAsa tathA gurUnAmAvali .. prakaraNa 1luM-vaMza paricaya ... .. . ke raju-garbhAvasthAmAM mAtAnA vicAra tathA tene garbhasthita bALaka upara prabhAva 3 -janma .. ... ... ... 63 4thuM-bAlyAvasthA ane zikSaNa... ... pamuM-bhAInuM khUna ane mAtAnuM dhairya daDuM-lagna * * *** .. 7ra 7muM -yuvAvasthA (saMsAra tyAga ane vairAgya). 8muM -dIkSA ane temAM vine-saM. 1~1... suM-dhArmika graMtha paricaya saM. 1lpara jhAlarApATana ... ... ... 89 10muM-jJAne pArjana-saM. 153-54-rAmapurA tathA baDI sAdaDI (mevADa) ... ... 11muM-prAraMbhika vyAkhyAna-saM. 1lpapa-pa6-17 jAvarA, rAmapurA, maMdasaira .. . 92 12muM-prasiddha vakatA-saMvata 1958-nImaca... 97 13maM-bImArI tathA vyAkhyAna pravAha-zretA enI apUrva medanI-saM. 159nAthadvArA... ... ' . *** 101 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 31 14muM-upadeza tathA dIkSA-saM. 1960-khAcareda. 109 ke, 15muM-mAtuzrIne saMthAra tathA svargavAsa saM. 1961-ratalAma .. .. 113 16muM-zAnta prakRti-saM. 1962-kAneDa . 120 17muM-dIkSA tathA kenpharansa-saM.1963-jAvarA 121 18muM-jAhera vyAkhyAna-saM. 1964-maMdasaura 123 19muM-sAmAjIka sudhAraNa-saM. 1965- udayapura ** .. * * 124 20muM-patnInI dIkSA-saM. 1966-jAvarA . 128 21muM-dIkSA ane dharmavRddhi-saM. 1967baDI sAdaDI (mevADa) ... * 134 22muM-dharmopadeza tathA dIkSA-saM. 1968 ratalAma .. *** .. *** 135 23muM-curopiyanane bhaktibhAva-saM. 1999 citaiDa .. . . . 141 , 24muM-vyAkhyAna paraMparA-saM. 1970-AgrA. 148 - 25muM-pAlaNapuranA navAba sAhebane prema saM. 1971-pAlaNapura ... . 155 26muM-jainetare ane jainadharma-saM. 1972 jodhapura ... ... ... ... 161 27muM-jIvaleNa bImArI-saM.1973-ajamera. 165 28muM-aMgrejanI zaMkAo-saM. 1974 khyAvara (nayA zahera) .... - 171 ra9muM-pUjyazrIna bheTa--saM. 1975-dilhI... 177 30muM-pUjyazrIno svargavAsa-saM. 1976 jodhapura *. * * 180 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni ^^^-------- 31muM- apUrva tapazcaryA-saM. 1977-ratalAma. 191 32muM-paradharmIone jenadharma para prema-saM. . 1978-ujana ... ... ... 204 33muM-nRpatio tathA dhanikonI zraddhA-saM. 1979-Indora ... * * * 117. 34muM-apUrva tapazcaryA ane zrAvakene utsAha saM. 1980-sAdaDI (mAravADa) ... 229 , 35muM-prabhAvazALI vyAkhyAna ane pariNAme rUA. 122800)nuM jabaruM dAna-saM. 1981-khyAvara ... ... ... ra78 , 36muM-munizrI sAthe mahArANAjInI mulAkAta saM. 1982-udayapura. ... ... ... 307 37muM -samagra rAjadhAnImAM jIvadayA pratipAlana-saM. 1983-jodhapura 402 38muM--pUjyazrInA sahavAsamAM cAturmAsa-saM. 1984 ratalAma ... .. . 424 39muM-vivAha prasaMge apUrva dAna-saM. 1985 jalagAma... * 40muM-dakSiNanA kendrasthAnamAM nirAzrIta phaMDa saM. 1986-ahamadanagara .. .. 41muM-mehamayI muMbApurImAM moTI medanI saM. 1987-muMbaI ... ... 454 42muM-mahArAjazrInA jIvana upara eka dRSTipAta ... ... ... ... 465 43muM-be zabda... * * * 44muM-ziSyagaNa paricaya.. 445 ... 499 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni 33 pariziSTa prakaraNanI anukramaNikA. prakaraNa 1luM-prazastinA leka tathA kAvya ... pa06 , rajuM-sanaMda tathA hukamanAmAM . . 514 , 3ju-paricaya ... ... ... ... papara ,, kathuM-jainadharma e prAcIna che .. .. 558 vedAMta grantha karatAM paNa jainadharmanI prAcInatA .. jainadharmanI ahiMsA sAMsArika kAryomAM vigharUpa nathI. pa74 jaina ahiMsA * * * * * ahiMsA para gAMdhIjInuM maMtavya .. ... ... 59 pa63 - 577 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 Adarza muni - Le_ . _ (maMgalAcaraNa) dhammo maMgala mukkiTaM, ahiMsA saMjamo tvo| devA vi taM namaMsanti, jassa dhammo sayAmaNI / / | bhAvArtha--ahiMsArUpI saMyama tathA tapaja saMsAramAM sarvoca, sarva zreSTha dharma che. ane te evA dharmamAM pravRtta thayelA mahApuruSane devatAo paNa namaskAra kare che. AvA Adarza purUSenA jIvanamAMthI ApaNane amUlya zikSAdha prApta thAya che. Lives of great men all remind us, We can make our lives sublime : X And, departing, leave behind us, Footprints on the sands of time. * Longfellow's Psalm of Life. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nANadaMsaNa sampanna, saMjama ya tave gyaM / evaM guNasamAuttaM, saMjayaM sAhu mAlave / / . [arfema ka jAthA 41.] bhAvArtha-jJAna, darzana, saMyama tathA ta5 ityAdi | sadaguNAthI je vibhUSita che, teja Adarza sAdhu 13 . (muni) che. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni marahuma hindrakulasUrya zrI 108 zrI hijha hAinesa mahArAjAdhirAja mahArANA sAheba zrImAna sara phatahasiMhajI sAheba bahAdura, jI. sI. esa. AI., jI. sI. Ai. i., jI. sI. vI. e. epha udayapura (mevADa). (paricaya mATe A prakaraNa 36muM.) Page #41 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vandevIram jainadharmano prAcIna ItihAsa tathA gurU nAmAvali. nadharma upara ApaNA bhAratavarSamAM tathA anya mulakamAM Adhunika samayamAM je carcA cAlI rahI 53che, te sAhitya--premIonI jANa bahAra to nahi ja hoya. A viSaya upara vakhatovakhata pragaTa thatA gra, lekho tathA vyAkhyAnothI puratA prakAza paDelo che. vaLI A sAmpradAyika praznane dhuraMdhara sAhitya vizAroe bhAre zodhakhoLa karI taTastha banAvyuM che. A viSaya upara mahAna kRtio AlekhAyI che ane AlekhAya che. AvI paristhitimAM mArA jevo eka maMdamati AvA gUDha viSayamAM caMcapAta karavA jAya te narI dhRSTatA gaNAya. paraMtu A caritramAM jainadharma upara paNAkaMI lakhAvuM ja joIe, evA prakAzaka mahAzayanA Agrahane vaza thaI jyAre meM A viSayane uDe abhyAsa karyo to te eTale badhA vizALa lAge ke te uparathI eka svataMtra graMtha lakhI zakAya. tethI te badhAne bAjue rAkhI vAMcakenI jANa mATe A sthaLe ceDA ghaNuM vicAre ekatra rUpe raju karuM chuM, je vAMcakone upayogI ane AkarSaka lAgaze evI AzA rAkhuM chuM , Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wananananananannnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn >> Adarza muni. jainadharma bhAratavarSamAM te vikhyAta che, paraMtu have te yuropa ane amerikAmAM paNa tene pracAra thavA lAge che. Adhunika kALamAM yuropamAM evA saMkhyAbaMdha vidvAna che, jeo varSo thayAM jainadharmane abhyAsa kare che. eTaluM ja nahi, paraMtu tyAM ThekaThekANe jainasAhitya sabhAo (liTarecara sAyaTIo) paNa sthapAya che. sesAyaTIone uddeza jana-tatvajJAnano pracAra karavAne che. ApaNA dezamAM jainadharmanI utpatti, zikSaNa tathA uddeza saMbaMdhI keTalAya bhrAMtikAraka mate pracalita che, chatAM eka mahAna etihAsika zodha karyA pachI baMgabhASAnA suprasiddha vidvAna lekhaka zrIyuta varadAkAMta mukhopAdhyAya, ema. e., e lakhyuM che ke "jainadharma e nirAmiSAhArI-annAhArI kSatriye dharma che. "hiM para dharma' e ene kula sArAMza tathA pAye che. jainadharmIonA mata pramANe jIva-hiMsA na karavI, jIne kaSTa na ApavuM eja zreSTha dharma che. sAmAnya manuSya A dharmane sAdhAraNu-mAmulI mAne che. keTalAka kahe che ke e vaNika, ezivAla, zrAvake tathA bIjA nAstikane dharma che. keTalAka mAne che ke e mAtra hiMdudharma athavA baddhadharmane phAMTe che, ane zrImadda zaMkarAcAryanA vakhatamAM jyAre hiMdudharmane punaratyudaya thaye, te kALamAM tenI utpatti thaI che. keTalAka to ema paNa kahe che ke e hiMdu darzanazAstranI zedhanuM AkharI pariNAma phaLa che. ghaNu leke mAne che ke mahAvIra tathA pArzvanAtha tenA mULa pracAraka hatA. paraMtu A saghaLuM dhArmika matabhedane lIdhe ja kahevAmAM Ave che. vAstavika vAta to e che ke jaina dharma e bhAratavarSane attama pUrNa pavitra tathA prAcIna dharma che. tenuM Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ tatvajJAna bIjAM badhAM darzanazAstrathI nekhuM che." inDIA oNphisa lAyabrerInA cIpha lAyabreriyanaDakaTara masa, ema. e, pI. eca. DI., kahe che ke-nyAyazAstramAM jainanyAyanuM sthAna ghaNuM ja uMcuM che. enAM keTalAMya to pAzcAtya tarkazAstranA siddhAMta sAthe ekadama sAmya dAkhave che. syAdvAdane siddhAMta ghaNeja gaMbhIra che. kahevAno Azaya e che ke bhinna bhinna sthitio upara te sAre prakAza pADe che. DokaTara TesaTerI nAmanA ITAliyana vidvAne jaNAvyuM hatuM ke jainadarzananuM mukhya tatva-vijJAna zAstranA AdhArapara avalaMbeluM che. mAro pUrNa vizvAsa che ke jyAM jyAM padArtha-vijJAnanI unnati thaze tyAM tyAM jainadharmanA siddhAMta paNa vaijJAnika tarIke pramANabhUta thatA jaze. jarmana vidvAna DokaTara harTala te tyAM sudhI kahe che ke - Now, what would Sanskrit poetry be without this large Sanskrit literature of the Jains ? The more I learn to know it, the more my admiration rises. arthAta-je jenenuM saMskRta sAhitya alaga karI nAkhavAmAM Ave te saMskRta kAvyanI zI dazA thAya? jema jema huM tene uMDo abhyAsa karato jAuM chuM, tema tema mAre bhaktibhAva tenA tarapha vadhe che. (atu, huM mArI alpamati anuMsAra kahI zakuM chuM ke jainadharmanAM to eTalAM badhAM vyApaka che ke e vizvavyApI dharma thaI zake ema che.) jainadharma keTale prAcIna che ane te kyArathI pracalita thaye ene nirNaya kare muzkela nahi paraMtu lagabhaga azakya che. ghaNI vakhata sudhI to janatAmAM evI bhAvanA tathA vizvAsa Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni hatAM ke jainadharma e mAtra baddhadharmanI zAkhA che adhyApaka vilasana (Wilson), lesana (Lassen), bArtha (Barth), vebara (Weber) ItyAdi yuropiyana prakhyAta vidvAno paNa eja mata hato. paraMtu kaye vakhate kyA kAraNathI e zAkhA rUpe palaTAI gaye te bAbatamAM e leke kazuM jaNAvatA nathI. prakhara vidvAna bArthe "bhAratavarSanA dharmo" ( Religions of India) nAmanA potAnA graMthamAM kabula karyuM che ke A viSayamAM mArUM jJAna kaMIja nathI. e ja pramANe paMDita mahAzaya vebare paNa "bhAratIya sAhityano ItihAsa" (History of Indian Literature) nAmanA pustakamAM kabula karyuM che ke "jainadharma saMbaMdhI ane je kaMI jJAna che, te brAhmaNa zAstranA AdhAre meLaveluM che." A utArAo TAMkavAthI uparokta vidvAno paNa jaina dharmanA bArAmAM pitAnI ajJAnatA jAhera kare che e siddha che. A uparathI e spaSTa thAya che ke jainadharmanI aprAcInatA saMbaMdhI je kaMI kahevAmAM Ave che, te taddana bInapAyAdAra che. eTaluM ja nahi paraMtu e saghaLAne pUrva tathA pazcimanA aneka vidvAna e chaDecoka khaMDita karyuM che, tathA pitAnI agAdha aitihAsika zedhadvArA jainadharmane vAstavika rIte te je che teja anAdi tathA prAcIna siddha karI batAvyuM che. A viSayanuM manthana karanAramAM eka DokTara bUlara (hUlara) che ane bIjA prophesara jekebI che. baMne mahAzaye jarmanInA suvikhyAta vidvAna che. zrIyuta jaikebIe te jainadharma e baddha dharma karatAM ghaNuMja prAcIna che. te pitAnI zodhadvArA siddha karI batAvyuM che. Aja pramANe udayagirI, jUnAgaDha vigere sthAnenA zilAlekhe uparathI paNa bauddhadharma karatAM Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. jainadharmanuM prAcInapaNuM mAluma paDe che. A sthaLe ame keTalAka dezI tathA videzI vidvAnonA mata TAMkIe chIe, je jaina dharmanA prAcInapaNA upara tathA dharmanA judApaNA upara sAre prakAza pADe che. banArasa saMskRta kolejanA mAjI phesara zrIyuta mahAmahopAdhyAya 5. svAmI rAmamizra zAstrIe saM. 1961ne poSa suda 1 ne divase kAzImAM vyAkhyAna kareluM temAM jaNAveluM ke jainadarzana e vedAntAdi dazanathI paNa pUrvanuM che. jyArathI sRSTino AraMbha thaye tyArathI jenAmata pracalita thayo che. eka kALa e paNa hato ke jyAre jaina"dhama nA dhuraMdhara AcAryonA hakArathI daze dizAo gAjI rahetI hatI. jenadharma e syAdvAda abhedya kaTa che, ke jenI aMdara vAdI prativAdIonA mAyAvI geLA dAkhala thaI zakatA nathI. | suprasiddha sAhityaratna tathA itihAsavettA zrImAna lokamAnya paM. bAla gaMgAdhara TiLaka mahArAje sane 1904nA navembaranI 30mI tArIkhe vaDodarA nagarImAM ApelAM vyAkhyAnamAM ema kaheluM ke - hA paHT :" A udAra siddhAnta brAhmaNa dharma upara cirasmaraNIya prabhAva pADe che. pUrve yajJayAgAdi mATe asaMkhya pazuonI hatyA karavAmAM AvatI hatI. tenuM pramANa meghadRta kAvya vigere aneka granthamAMthI maLI Ave che. paraMtu A ghera hiMsA brAhmaNa dharmamAMthI vidAya laI cAlI gaI, tenuM kharuM mAna jainadharmane ja ghaTe che. kharUM bolAve te jainadharmeja brAhmaNa dharmane ahiMsA dharma banAvyo." Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza muni. teoe marAThI "kesarI" patranA taMtrI sthAnethI sane 1904nA DisembaranI 13mI tArIkhanA aMkamAM jainadharma upara lakhANa karI potAnI A pramANe saMmati ApI hatI:- "graMtho tathA sAmAjIka vyAkhyAno uparathI ema mAlama paDe che ke jainadharma anAdi che; A vAta taddana nirvivAda tathA matabheda rahita che. A uparAMta A bAbatamAM aneka aitihAsika sudaDha pramANe che. I. sa. pUrve para6nI sAla sudhI to A dharma sArI rIte siddha thayela che. mahAvIra svAmI tene pharIthI prakAzamAM lAvyA, tene paNa Aja kAla karatAM 2430 varSa vItI gayAM che. bauddhadharmanI sthApanA pahelAM jainadharma pracalita hatuM, e vAta vizvAsanIya che. grevIsa tIrthakaramAM mahAvIra svAmI chelA tIrthakara hatA, te uparathI paNa jaina dharmanI prAcInatA jaNAI Ave che. bauddhadharma pAchaLathI thayo e cokkasa che." zrIyuta kamalajI* ema.e, dhI thI ophIsTa (The Theosophist)nA sane 1904nA DIsembaranA tathA sane 1905nA jAyuArInA aMkamAM pitAno mata uccAre che ke - jainadharma e eka e prAcIna dharma che ke jenI utpatti tathA itihAsane pattA meLavavo e eka duSkara kArya che. vigere." InTeranivAsI zrIyut vAsudeva goviMda ApTe, bI. e. ne mata e che ke -"prAcIna samayamAM jainee utkRSTa parAkrama karyA che tathA rAjya kAryabhAra calAvyA che. e kALamAM cakravartI, mahArAjAdhirAja agara mAMDalika vigere moTA moTA padavIdha paNa jainadhIo thaI gayA che. jaina dharmanA parama * ghelapura sTeTanA sezana jaja. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni - pUjya vIsa tIrthaMkare paNa sUryavaMzI ke caMdravaMzI vigere kSatriya kulemAM utpanna thayelA mahAna rAjyAdhikArIo hatA jene purA jainagraMthe tathA ajaina zAstra temaja aitihAsika granthamAMthI maLI Ave che. A dharmamAM ahiMsAnuM tava tathA yatidharma atyaMta uccasthAne che. pitAnA hAthathI hiMsA na thAya te mATe jaine jeTalA Dare che, teTalA badhe DaratA nathI. keI kALe A dezamAM jainadharma ghaNI ja unnata avasthAmAM hatuM. dharmanIti, rAjanIti, zAstranIti tathA samAjennati vigere bAbatomAM teo anya manuSya karatAM ghaNAja AgaLa vadhyA hatA" rAyabahAdura pUNenArAyaNasiMhajI, ema.e., (bAMkIpura) lakhe che ke -"jainadharmane abhyAsa karavAnI mArI aMtarAbhilASA che, kema ke mAruM mAnavuM che ke vyAvahArika yogAbhyAsane mATe tenuM sAhitya sarvathI prAcIna (oldest) che. mahAmahopAdhyAya paMDita gaMgAnAtha jhA, ema. e. DI. e. liTa. alhAbAda lakhe che ke -"jyArathI meM "zaMkarAcArya dvArA jaina siddhAntanuM khaMDana vAMcyuM che, tyArathI mane vizvAsa beThe che ke A siddhAntamAM ghaNuMya evuM che jene vedAntanA AcArya samajyA nathI. atyArasudhI huM je kaMI thoDuM ghaNuM jainadharma viSe jANI zako chuM te uparathI mAre vizvAsa daDha thayo che ke je temaNe jainadharmane tenA prAcIna grantha mAraphata "nihALe heta te temane jainadharmane virodha karavAnuM kaMI paNa kAraNa maLatuM nahi." Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --> Adarza muni. zrayuta abujAkSa ema. e. bI. ela. nA abhiprAya: e sArI rIte sAbita thaI cukayuM che ke jainadharma baiddhadhamanI zAkhA nathI. mahAvIra svAmI jainadharmanA sthApaka nathI, paraMtu temaNe te mAtra prAcIna dharmane pracAraja karyo che." rAjA zivaprasAda sitAre hiMda pitAnA pustaka "bhUgala hastAmalaka"mAM lakhyuM che ke - be aDhI hajAra varSa pahelAM dunIAne meTe bhAga jainadharmano anuyAyI hate." eka sthaLe teo lakhe che. "jaina tathA bauddha e eka nathI. sanAtana kALathI e baMne bhinna bhinna che. jarmana dezanA eka mahAna vidvAne AnA anumodanamAM eka grantha lakhe che." aneka dharmavettA sAhityaratna zrI lAlA karnomalajI ema. e. sezana jaja ghelapura sTeTanA lAlA lAjapatarAye jainadharma para karelA mithyA AkSepanA pratyutaramAM "lAlA lAjapatarAyane bhAratavarSane itihAsa tathA jainadharma " e mathALA heThaLa sane 1923nA julAInI 22mI tArIkhanA "jainapatha pradarzaka"nA aMkanA lekhamAM lakhe che - saghaLA loko jANe che ke jaina dharmanA Adi tIrthakara zrI SabhadevajI svAmI che, ke jemane samaya aitihAsika sImAthI paNa atyaMta pUrveno che. emanuM varNana sanAtana dharma hiMduonA zrImadbhAgavata purANamAM paNa Ave che. aitihAsika zedhakhoLathI ema mAlama paDe che ke jainadharmanI utpattine kaI paNa samaya nizcita nathI. atyaMta prAcIna graMthomAM paNa jainadharmanA hevAla maLe che." Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni." zrI pArzvanAthajI jenA trevIsamA tIrthakara che. emano samaya IsvI sana pUrve 200 nI sAlana che. A uparathI sujJa vAMcaka vicArI zakaze ke zrI rASabhadevajIno samaya keTale. prAcIna haze. e mahAtmAnA samayathI jainadharmanA siddhAnI ekasarakhI dhArA vahyA kare che. keIpaNa samaya e nathI ke jyAre temanuM astitva na hoya. zrI mahAvIra svAmI jainadharmanA chellA tIrthakara tathA pracAraka hatA, nahi ke Adi sthApaka tathA pravartaka " baddhadhamI AtmA athavA jIvane mAnatA nathI. jaina dhamI AtmAnA AdhAra paraja badhA dhArmika siddhAntonI imArata caNe che. jaina covIsa tIrthakarene mAne che. paraMtu baddha mahAtmA buddhane potAnA dharmanA saMsthApaka mAne che, ke je mahAvIra svAmInA samakAlIna hatA. jenA dArzanika siddhAne brAdhAnA dArzanika siddhAnta sAthe maLatA nathI jaina sAdhu tathA zrAvakanAM dhArmika karmo ddha sAdhu athavA gRhasthanA dhArmika karmo karatAM taddana nirALa che. baddha mAMsAhArI che, paraMtu jenomA eka paNa evo nahi nIkaLe, je mAMsAhArI haze. enA AcAra vicAra zuddha hoya che, ane ahiMsA dharmane sAce anuyAyI te che, baddha nahi." jainadharmanI prAcInatA siddha karavAne mATe Ato mAtra bhAratavarSanA keTalAka vidvAnonA abhiprAya ja che. je phakata vAMcakonI jANa mATe atre TAMkI batAvavAmAM AvyA che. prAcIna aitihAsika tathA zAstrasaMmata graMthamAM A viSaya upara eTaluM badhuM marthana karavAmAM AvyuM che ke A dharmanI prAcInatA bAbata kaIne kaI paNa prakArane saMdeha rahyuM nathI. A saMbaMdhI Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. -*^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^ ^^ ^**** prAcInatA upara vizeSa prakAza pADe che, teo paNa dhanyavAdane pAtra che. A sthaLe temanAmAMnA keTalAkanA abhiprAya vigere TAMkavA agya to nahi ja gaNAya. | suprasiddha yuropiyana granthakAra mekasamilara (Maxmiller) sAhebe potAnA "ArTikala na Aryana" nAmanA graMthanA ullort 24'3hi ( Article on Aryan Vol. II) Hartl prAcInatA atizaya vistArapUrvaka siddha karI batAvI che. temAM teo lakhe che - "It is now quite certain that the Jain community was really even older than the time of Buddha and was recognized by his contemporary the Mahavir named Wardhaman and it is also clear that the Jain Views of life were in the most important and essential respects the exact reverse of the Buddhist Views. The two orders Jain and Buddhist were not only and from the first independent, but directly opposed one to the other. In Philosophy the Jains are the most through going supporters of the old animistic position nearly everything according to them has a soul within its outward visible shape; not only men and animals but also all plants and even the particles of earth and of water (when it is cold) and fire and wind. The Buddhist theory as is well known is put Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~: ****************^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^ ^^^ together without the hypothesis of soul at all. The word the Jains use for soul is (jiva) which means life and there is much analogy between many of the expressions they use and the view that the ultimate substances which come into direct contact with the minute souls in everything and their be:t known position in regard to the points most discussed in Philosophy is syadvad the doctrine that they may say yes and at the same time no to everything. You can affirm the certainty of the world for instance from one point of view and at the same time deny it from another or at different times and in different connections you may one day affirm it and another day deny it." ' arthAt e vAta have pUrNapaNe nizcita thaI gaI che ke jaina samAja kharI rIte buddhanA samayathI paNa pUrvene che ane temanA samakAlIna mahAvIra svAmI ke jemanuM nAma vardhamAna hatuM, temanI mAraphate khyAtimAM AvyA che. vaLI e paNa spaSTa rIte mAluma paDe che ke jene nA mukhya ane mahatvanA viSayamAM temanI raheNI karaNa tathA vicAra baddhAnA vicAro vigerethI taddana judAM paDe che. A baMne samAja eTale ke jaina tathA auddha zarUAtathI taddana svataMtra nahi paraMtu paraspara virodhI che. jaina mAtra manuSya athavA pazuomAM ja nahi, paraMtu tamAma vanaspati, pRthvI, pANI (jyAre ThaMDuM hoya tyAre), agni tathA vAyumAM temanI che A hi paraMtu tamAma kArya Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 > Adarzamuni. paNa jIva che ema mAne che. A vAta te suprasidhdha che ke bodha mata AtmAne (Soul) bIlakula mAnato nathI, jaina loko AtmAne badale jIva zabda vApare che ke jene artha prANI thAya che. vaLI tenA keTalAya zabdanA prayogamAM tathA vicAramAM paNa ghaNuM kharuM evuM tattva samAyeluM che ke je mujaba dareka padArthamAM sUkSma jIvanI sAthe aMtima tattano saMbaMdha thavAthI niranirALAM dRSTibiMduthI astitva tathA nAstitva ekaja vakhate kahI zakAya che ke jene tatvajJAnamAM syAdvAda kahevAmAM Ave che. A sidhdhAnta anusAra ekaja vastune mATe tame "hA" agara "nA" kahI zake cho. udAharaNa tarIke eka daSTibiMduthI pRthvInuM astitva sidhdha karI zakAya che jyAre bIjA ja daSTibiMduthI tenuM astitva nathI ema sidhdha karI zakAya che. te uparAMta samayanA parivartana tathA anya saMbaMdhane aMge je vastu Aje sidhdha karI zakAya che teja kAle niSiddha karI zakAya che." A jabaradasta pramANathI Apa jAte samajI zakaze ke jaina dharma tathA baidhdhadharma zuM che? Ate eka ja pramANa che, paraMtu evAM te hajAre pramANe mejuda che, ke je uparathI sAbita thAya che ke jaina dharma prAcIna temaja audhdhadharmathI tadana nirALa che. jema ke - samrATa azeka (IsvI sana pUrve 275 varSa) nA dilhInA stambha paranI AThamI AjJA (prazasti)mAM nirga (gintha)ne ullekha che. samrATe bIjA badhA panthanI mujaba nigrantha dharmane mATe paNa dharma mahAmadatya eTale ke dharmAdhyakSanI nimaNuMka karI 1. DojaikebI "sekeDa buksa ova dhI IsTa pustaka" 22 tathA 45. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. hatI. jaina, bodha tathA brAhmaNa graMthathI e siddha thaI cukayuM che ke prAcIna samayamAM jaina sAdhu sarvathA aparigraha rahetA hevAthI nigrantha kahevaDAvatA hatA. A nAma atyAre paNa jenemAM pracalita che. mahArAja azake temane mATe dharmAdhyakSa nImyA hatA. A uparathI ema anumAna karI zakAya che ke tenA samayamAM paNa ninya dharma atizaya pracalita ane prabaLa hato, kaMI na te sthapAyela dharma nahito De0 jekobI (jarmanI) e jaina dharma tathA bauddha dharmanA atizaya prAcIna graMthonuM manthana karI ninya dharma e atizaya purANo che, e sAbita karI batAvyuM che. mahAtmA budhdhanA samakAlIna zrI mahAvIra svAmI jyAre tapazciryA karavA nIkaLyA, tyAre A dharma pracalita hate (1) samrATa azeke potAnI prazastiomAM ahiMsA, aya, satya tathA cAritra vagere guNe upara je bhAra mukyo che. e uparathI to ema lAge che ke te jAte jainadharmAvalaMbI rahyA hoya te Azcarya nahi. prophesara karnala lakhe che : "His (Asoka's) ordinances concerning the sparing of animal-life agree much more closely with the ideas of heretical Jains than those of the Budhists." arthAt "ahiMsA bAbatamAM azakanI je AjJAo che. te baiddhasidhdhAto karatAM jenasidhdhAMto sAthe vadhAre sAmya dekhADe che. jaina granthamAM te jene hovAnAM pramANa maLI Ave che ? 1. InDIyana enTIkarI pustaka 5 pRSTha 205. 2. rAjAvalI kathA (phanADI) Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni, kalpaNa kavinI rAjataraMgiNI ke je saMskRta sAhityamAM agIAramAM saikAne advitIya aitihAsika graMtha che, temAM azeka mAraphata kAzmIramAM jainadharmane pracAra thavAnuM varNana che. 1 vaLI A vAta abula phajalanI "AIne akabarI" uparathI paNa mAluma paDe che, jema AgaLa upara ulekha karavAmAM Avaze ke tenA pitAmaha mahArAja candragupta maurya jaina hatA A uparathI azeka paNa jaina rahe heya emAM Azcarya nathI. keTalAka vidvAne abhiprAya evo che ke azaka pahelAM jaina dharmano upAsaka hatA, ane pAchaLathI baddhadhamAM thaI gayera 2. purI jIllAmAM udayagiri parvata upara hAthI gumhA nAmanI guphAmAM kaliMganA rAjA khArabelane eka mahAmUlyavAna lekha che. tene pa- sTAraliMga sAhebane I sa. 1820mAM maLe hatA ane Do. bhagavAnalAla IndrajIe tene jainIo sAthe saMbaMdha puravAra karyo hato, paraMtu tene saMpUrNa ane sAce marma hAlamAM ja pro. kAzIprazAda jAyasavAla ema. e. e samajAvyA che. ane tenuM vistRta varNana bihAra ane orissAnI risarca sosAyaTInA jarnala'nA pustaka 3 jAnA pRSTha 4rapathI 467 tathA 473 thI 507 mAM pragaTa karavAmAM AvyuM che. te lekhane AraMbha A pramANe tha ya che - 1 yaH zAMtivRjino rAjA prapanno jinazAsanam / zuSkale'tra vitastAtrau tastAra stUpa maNDale // TitALa, 3thAya che 2 aralI pheItha eva azaka (masa kRta) "Early faith of Asoka" by Thomas. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. S - 15 'namAM samatA, nAsi' A uparathI e spaSTa che ke tene prAjaka koI jainadharmAnuyAyI hate. lekhamAM saM. 165 lakhavAmAM AvI che. A uparathI prazna e uddabhave che ke A kayI saMvata hovI joIe? pre. jAyasavAla mahAzaye ghaNI hoziyArIthI tene methe saMvata puravAra karI che ke je mahArAja candragutanA rAjyArohaNa (isvI sana pUrve 321) nA samayathI zarU thaI hevI joIe. keIne zaMkA thAya ke eka svataMtra nRpatie bIjA nRpatinI zarU karelI saMvatano kema upayoga karyo haze? tenA javAbamAM zrIyut jAyasavAlajI jaNAve che ke tenuM kAraNa rAjanaitika nahi, paraMtu dhAmika hovuM joIe mUryanA jaina grantha uparathI tathA candragirina zilAlekhethI caMdragupta jena have joIe te sidhdha thAya che. AthI eka jaina dharmAvalaMbI rAjAnI AraMbhelI saMvatano bIje jaina dharmAnuyAyI rAjA svIkAra kare te temAM Azcarya jevuM zuM che? A spaSTIkaraNa bahuja baMdhabesatuM lAge che. A lekha uparathI sAbIta thAya che ke I. sa. pUrve bIjI sadImAM orissA prAntamAM jainadharmano sAro pracAra hatA. jAyasavAla mahAzaya lakhe che - Jainism had already entered Orissa as early as the time of king Nanda who, as I have shown), was Nanda Vardhan of the Sesunaga dynasty. It seems that Jainism had been the National religion of Orissa for some centuries (J. B. 0. R. S, Vol. 111, Page 44s. ) Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - > Adarza ni. arthAta "jainadharmano praveza zizunAgavaMzI rAjA nandavadhananA samayamAM orissAmAM thaI gayo hato. vaLI ema mAluma paDe che ke (khArabelanA samayamAM keTalIka sadIo sudhI jainadhama orissAno rASTradharma rahyA hatA." A lekhanI upayogitAnA bArAmAM zrIyuta jAyasavAlajI jaNAve che ke - "This inscription occupies a unique position amongst the materials of Indian History for the centuries preceding the Christian Era. In point of age it is the second inscription after Asoka, the first being the Nanaghat inscription of Vedisri. But from the point of view of the chronology of the Pre-mauryan times and the History of Jainism it is the most important inscription yet discovered in the country. It confirms the puranic record and carries the dynastic chronology to C. 450 B. C. Further, it proves that Jainism entered Orissa and probably became the state religion, within 100 years of the death of its founder Mahavira. It affords the earliest historical instancy of the Unity of Behar and Orissa (450 B. C.) for the social history of this country we get the very important datum that the population of ancient Orissa was 3 1 Millions in circra 172 B. C.'' Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * * * * * Adarza muni arthAt "isvI sana pUrvanAM saikAonAM bhAratIya itihAsanAM sAdhanomAM A lekhanuM sthAna ghaNuM mahatvanuM che. prAcInatAmAM azokanI pachIno A bIja lekha che. pahele nAnA ghATana vedizrIne lekha che. paraMtu mairyakALanI pahelAMnA ItihAsa kama tathA jainadharmanA itihAsa mATe Aja sudhI jeTalA lekho maLI AvyA che, te sarvamAM A adhika mahattvano che. te purANanA lekhanuM samarthana kare che ane I. sa. pUrve 450 varSa sudhInI rAjavaMzAvaLI sudhI laI jAya che. A uparathI e paNa puravAra thAya che ke orissAmAM jainadharma ghaNuM karIne nirvANa saMvata 100nI lagabhagamAM zarU thayo, ane tyAMno rASTrIya dharma thaI gaye. e I. sa. pUrve 4pa0 mAM bihAra ane orisAnI eyatAnuM sauthI prAcIna pramANa che. tenA uparathI sAmA chaka itihAsamAM ApaNane vizeSa agatyanI vAta jANavAnI maLe che te e che ke I. sa. pUrve 172 mAM orissAnI janasaMkhyA 3pa lAkhanI hatI." (3) mathurA (saM. prAM.) nI pAse kaMkAlI TIlA" eka ghaNuM ja purANuM sthaLa che. tyAM keTalIye vAra khedakAma karatAM jaina zilAlekha tathA aneka prAcIna stUpo hAtha lAgyA che. sara vinsenTa rimatha te kALa IsvI sana pUrvene pahelA saikAthI isvI sananA bIjA saikA sudhI mAne che. 1 sauthI na lekha vi. saM. 1134 (I. sa. 1077)no che. A lekhathI mathurAmAMnA lagabhaga agIAra saikAonA jainadharmanuM aitihAsika tAratamya hAtha lAge che. A lekhamAMnA ghaNAja prAcIna 1 Jain Stupa and other antiquities of Mathura. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni *^^^^ ^^^ lekha karatAM paNa ahIMnA stUpa keTalAMya saikAM vizeSa purANA che. A bAbatamAM kuharara sAheba lakhe che - The Stupa was so ancient that at the time when the inscription was incised, its origin had been forgotten. On the evidence of the characters, the date of the inscription may be referred with certainty to the Indo-Scythian era ani is equivalent to A. D. 156. The Stupa must therefore have been built several Centuries before the beginning of the Christian era, for the name of its builders would assuredly have been known if it had been erected during the period when the Jains of Mathura carefully kept record of their donations." (Museum Report 1890-91.) "arthA-A stUpa eTalo prAcIna hato ke jyAre A lekha AlekhavAmAM Avyo tyAre svapa vigerene vRttAnta lAke vIsarI gayA hatA. lipinA pramANathI A lekhane samaya IDesithiyana (zaka) saMvata heAya ema mAluma paDe che je uparathI A lekha I. sa. 15nI lagabhagano che ema siddha thAya che. A uparathI e spaSTa thAya che ke A stUpa IsunI pahelAMnI keTalIya sadIo pUrve baMdhAye hovo joIe, kemake mathurA nagarInA jene jyAre potAnAM dAnanI saMbhALapUrvaka yAdI rAkhatA hatA te samaye je te baMdhAye hota te tenA baMdhAvanAranAM nAma avazya jANuM zakAta." Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 5 19 mathurAnA lekha tathA anya smAraka jenonA ItihAsa mATe ghaNaja upayogI che. A viSaya upara sara vinsenTa smithanAM vacano prakAza pADe che. te kahe che ke - The discoveries have, to a very large extent, supplied corroboration to the written Jain tradition and they offer tangible and incontrovertible proof of the antiquity of the Jain religion, and of its early existence very much in its present form. The series of twenty four pontiffs (Tirthankars) each with his distinctive emblem was evidently firmly believed in, at the beginning of the Christian era." Farther "The inscriptions are replete with information as to the organization of the Jain church in sections known as Gana, Kula and Sakha, and supply excellent illustrations of the Jain books. Both inscription and sculptures give intersting details proving the existence of Jain nuns and influential position in the Jain church occupied by women. " arthAta-"A ze LethI jainanA graMthanA hevAlanuM ghaNuM sArI rIte samarthana thayuM che. tathA jainadharmanI prAcInatA temaja tene ghaNuM prAcIna kALamAM paNa te AjanI mAphaka pracalita hovAnuM suMdara tathA abAdhita pramANa che. isunI sadInA prAraMbha kALamAM paNa covIsa tIrthakarone temanAM cihano 1 Jain Stupa and othea antiquities of Mathura. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. > Adarza muni. sahita sArI rIte mAnavAmAM AvatA hatA. jene saMpradAyanA gaNu, kula ane zAkhAomAM vibhakta hevAnA samAcArathI aneka lekho bharapUra che, ane te jainagraMthanA umadA samarthaka che, jaina zrAvikAonI sattA tathA jaina saMpradAyamAM strIonA prabhAvazALI sthAna viSe lekho tathA tasvIre uparathI ramujI vigate maLI Ave che" emAMnA keTalAka lekha tathA tasvIre Do. hUlare "epi. grAphika InDikA" nAmanA patranA pahelA pustakamAM chapAvyAM che. (4) sane 191ramAM zrImAna paMDita gaurIzaMkara hIrAcaMdajI ojhAe ajamera najIkanA baDalI nAmanA gAmamAMthI eka ghaNA prAcIna jenalekhane patto meLavyA che. te lekha A pramANe cha:-'vIrAya bhagavate caturAsiti vase kA ye jAlA mAliniye nivira mA#i mile, lekha uparathIja puravAra thAya che ke e vIra nirvANa saMvata 84 (I. sa. pUrve 443)mAM AlekhavAmAM AvyuM hatuM. "makSimi' e suvikhyAta purANI nagarI madhyamikA che, ke jene ullekha pAtaMjalie paNa pitAnA mahAbhASyamAM karyo che. 1 bhAratavarSamAM lekhana kalAne pracAra hato tenA purAvA rUpe A adyApi paryata sauthI prAcIna hovAnuM mAnavAmAM Ave che. I. sa. pUrvenI pAMcamI sadImAM rajapUtAnAmAM jainadharmane sAre pracAra hatA te A lekha siddha kare che. (5) jainagranthamAM mahArAja candragupta mauryanuM jainadharmAnuyAyI thavAnuM tathA bhadrabAhu svAmInI pAse dIkSA laI temanI 6 "mahAt yavana maLyavidhAma'' Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni sAthe dakSiNa dizA tarapha prasthAna karI gayAnAM varNana Ave che. paraMtu lAMbA kALa sudhI itihAsakAro A kathanamAM vizvAsa mRtA nahotA chatAM jayAre oNsura rAjyamAM "zravaNabelagalanA candragiri parvata paranA lekhanI zodhakhoLa thavA mAMDI, ane teno patta maLe tyAre ItihAsavettAone kabula karavuM paDyuM ke A viSayamAM jaina samAcAra niHzaMka satya che. tyAMne sauthI purANa lekha ke je bhadrabAhu zilAlekhanA nAmathI prasiddha che, te Isa nI zarUAtamAM lakhavAmAM Avyo hato. ema puravAra karavAmAM AvyuM che. A lekha uparathI e bAtamI maLe che ke paramaSi gatama gaNadharanI ziSya paraMparAmAM bhadrabAha svAmI thayA hatA. e zrutakevalI (mAtra zravaNa karanAra) mahAtmAe potAnA aSTAMga nimitta-jJAnathI joyuM ke uttarApatha [uttara hiMdustAnamAM bAra varSa lAMbo eka bhayaMkara dukALa paDavAno che, tethI temaNe pitAnA sAdhu saMtone sAthe laI dakSiNa bhArata tarapha prayANa karyuM. pitAnA AyuSyane apakAvI bAkI rahyA che ema rastAmAM khabara paDatAM, sAdhu saMtone AgaLa prayANa karavAnuM jaNAvI pote pitAnA eka ziSya prabhAcandranI sAthe karavapra' nAmanA DuMgara upara rokAI gayA. ane tyAMja sanyasta vidhithI dehatyAga karyo. tyAMnA bIjA aneka lekhothI e siddha thAya che ke caMdragupta mairyanuM dIkSita tarIkenuM nAma prabhAcaMdra AcArya hatuM. A lekhathI De aMtare eka guphA che; je bhadrabAhunI guphA kahevAya ( 1 ) Inscriptions at Sravana Belgula by Lews Rice Ins. No. 1. tathA jana siddhAMta bhAskara kiraNa 1, pRSTha 15. ( 2 ) 'Incription at Sravana Belgula' (by Lews Rice.) Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vvvvvvv * * * * > Adamuni. che. ema kahevAya che ke bhadrabAhu svAmIe potAnI aMtima samAdhi e sthaLe lIdhI hatI. mI. thomasa lakhe che - "That Chandragupta was a member of the Jain community, is taken by their writers as a matter of course, and treated as a known fact, which needed neither argument nor demonstration. The documentry evidence to this effect is of comparatively early date and apparently absolved from suspicion ...... The testimony of Megasthenes would likewise seem to imply that Chandragupta submitted to the devotional-teachings of the Sramanas ils opposed to the doctrines of the Brahmans" (?) ' arthAt "caMdragupta jaina samAjanI eka vyakti hatI, e vastune jainagraMthakAree svayaMsiddha ane suprasiddha bAba kaMI AvazyakyatA jaNAI nathI. A viSayamAM lekhonAM pramANa ghaNaja prAcIna ane sAmAnya rIte saMdeharahita che. megesthInIsanA lekhethI paNa mAluma paDe che ke caMdragupta brAhmaNanA sidhdhAMta karatAM zramaNa (jaina munio)nA dharmopadezano aMgIkAra karyo hato." caMdragupta jana hatuM te bAbatamAM ATalA saceTa pramANe maLatAM suprasiddha itihAsakAra sara vinsenTa smithane potAnA (1) 'Mysore Inscription' by Lews Rice, ( 2 ) 'Jainism or early faith of Asoka' Page 23. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni bhAratanA prAcIna itihAsa nAmanA amUlya graMthanA trIjA prakaraNamAM A lakhavuM paDyuM ke - "I am now disposed to believe that the tradition probably is true in its main outline and that Chandragupta realy abdicated and became a Jain ascetic." I ' arthAta "have mane vizvAsa bese che ke mukhya mukhya viSayamAM jenenuM kahevuM ghaNuM karIne vyAjabI hoya che, ane caMdragupta kharekhara rAjyapATa tyAgIne jaina muni banyo hato" zrIyuta jAyasavAla mahAzaya maLI zake teTalAM vizeSa pramANa uparathI pitAno cokkasa abhiprAya raju karatAM lakhe che - "The Jain books ( 5th cent. A. D. ) and later Jain inscription claim Chandragupta as a Jain imperial ascetic. My studies have compelled me to respect the historical date of the Jain writings, and I see no reason why we should not accept the Jain claim that Chandragupta at the end of his reign accepted Jainism and abdicated and died as a Jain ascetic. I am not the first to accept the view. Mr. Rice who has studied the Jain inscription oi Sravana Belgula thoroughly gave verdict in favour of it and Mr. V. Smith has also leaned towards it ultimately." 1 V. Smith E. H. I. Page 146. 2. J. B. 0. R. S. Vol. III Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. arthAt "IsunI pAMcamI sadI sudhInA jenagraMthe temaja pAchaLanA jaina zilAlekha caMdraguptane jaina-rAjamuni tarIke pramANita kare che. mArA A viSayanA abhyAse mane jaina graMthomAMnA etihAsika ahevAlane mAnya karavAnI pharaja pADI che. vaLI candragupta potAnA amalanA aMtima bhAgamAM jainadharmA. nuyAyI thaye ane pAchaLathI rAjya tyAgI dIkSA laI jainamuni tarIke svargastha thayo, tevA jainanA dAvAne na mAnavAnuM paNa kaMI kAraNa nathI. A pramANenuM mAruM prathamaja maMtavya nathI. mI. rAIsa ke jemaNe zravaNabelagulanA zilAlekhonuM adhyayana karyuM che, temaNe potAne mata AnI tarapheNamAM Apyo che. tathA mIvhi. smitha paNa aMtamAM A mata tarapha DhaLyA che." jenonI zodhakhoLanA saMbaMdhamAM misTara vinsenTa smitha sAhebanA vicAre dhyAnamAM levAyegya che. "The field for exploration is vast. At the present day the adherents of the Jain religion are mostly to be found in Rajputana and Western India. But it was not always so. In olden days the creed of Mahavira was far more widely diffused than it is now. In the 7th century A. D. for instance, that creed had numerous followers in Vaisali (Basenti north of Patna) and in Eastern Bengal, localities where its adherents are now extremely few. I have myself seen abundant evidences of the former prevalence of Jainism in Bundelkhand during the mediaeval period especially in the 11th and the Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni - 25 12th centuries. Further south, in the Deccan, and the Tamil countries, Jainism was for centuries a great and ruling power in regions where it is now almost unknown." ' arthAtu-adhakhoLanuM kSetra ghaNuM ja vizALa che. Adhunika samayamAM jaina dharmAnuyAyIo mukhyatve rAjapUtAnA ane pazcima hiMdamAM mAlUma paDe che, paraMtu sadAkALa ema na hatuM. prAcInakALamAM mahAvIrano A dharma atyAranA karatAM ghaNoja vadhAre pracalita hato. udAharaNa tarIke IsunI sAtamI sadImAM A dharmanA anuyAyIo vaizAlI tathA pUrva baMgALAmAM saMkhyAbaMdha hatA, ke jyAM atyAre najIvI saMkhyAmAM che. meM pite bundalakhaMDamAM agIAramI tathA bAramI sadI lagabhagamAM tyAM jainadharmano pracAra hatA, tenA puSkaLa purAvA meLavyA che. dakSiNa tarapha AgaLa dhapIe te je tAmila tathA drAviDa dezamAM saikAo sudhI jainadharmanuM zAsana hatuM, tyAM Aje te moTe bhAge ajJAta jevuM thaI gayuM che." upara keTalAka dezI tathA paradezI vidvAnonA abhiprAya tathA keTalAka agatyanA atizaya prAcIna lekhane TuMka paricaya karAvyuM che, ke jemaNe jaina ItihAsa tathA tenI prAcInatA upara vizeSa prakAza pADI tenA abhyAsa mATe eka navayuganI zarUAta karI che. tenA sivAya vividha sthaLAmAM judA judA samayanA seMkaDe nahi paraMtu hajAre evA jaina-lekha tathA bIjAM jaina-smAraka maLyAM che ke jenI mAraphate prAcIna kALamAM jainadharmanA prabhAva tathA pracAra viSe jANavAnuM maLe che. te siddha kare che ke jainadharmane Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarzamuni. bhUtakALa tejasvI hatuM ane te lAMbAkALa sudhI rAjadharma paNa hato. kSatrie enI ti jhaLahaLatI banAvI hatI, ane kSatriyedvArAja tene puSTi maLI prasiddhi thaI hatI. magadhanA zizunAgavaMzI tathA mairyavaMzI nRpatio orissAnA rAjAdhirAja, khAravela uparAMta dakSiNanA kadamba, cAlukya, rASTrakUTa, raTTa, pallava, sanAra Adi aneka prAcIna rAjavaMzI dvArA A dhamanI unnati tathA prakhyAti thaI, evuM lekhathI sAbita thaI cUkayuM che. jaina dharmanI prAcInatAnA viSayamAM uparokta vidvAnonA abhiprAya uparAMta pAzcAtya vidvAnamAM vilsana sAheba purANattA velaphAI sAheba 2, tathA DekaTara jensa jAja vahUlara tathA mitra kelabuka tathA Temasa vigerenA bhinna bhinna abhiprAya che. badhAnA abhiprAya sapramANa che, paraMtu badhAthI umadA abhiprAya janarala je Ara. phAralaMgane che. te kahe che ke IsvI sana pUrve 1500 nI sAlathI 800 nI sAla sudhI eTale ke ajJAta kALathI pazcima tathA utara hiMdamAM varAnio ke je pitAne dAviDa paNa kahevaDAvatA hatA, tathA vRkSa, sarpa ane liMganI pUjA karatA hatA temanuM zAsana sarvoparI hatuM. te kALamAM bhAratavarSamAM eka prAcIna saMskRta dArzanika tathA mukhyatve naitika, sadA 1 Wilson's:- Mackenzie collection, and "Sanskrit Dictionary', 1st Ed., Page xxxiv. 2 And Atles Indian, Page 160. 3 The Jains Page 22-23. 4 Miscellanous Essays, Vol. 1 Page 380 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. cAra ane ghera tapazcaryAvALo dharma arthAta jainadharma mejuda hato ke jemAMthI brAhmaNa tathA bauddha dharmonI zarUAtanI saMnyAsanI bhAvanA utpanna thaI. A gaMgA ke sarasvatI sudhI pahoMcyA te samayathI khUba pahelAM jenee potAnA para so athavA tIrtha kare ke jeo IsvIsana pUrva ADamI ke chaThThI sadInA etihAsika trevIsamA tIrthakara zrI pArzvanAthanI pUrve thayA hatA, temanI mAraphate upadeza meLavyo hato ane zrI pArzvanAtha potAnI pahelAMnA badhA tIrtha karo ke jeo lAMbA lAMbA samayane gALe thayA hatA, temane viSenuM jJAna dharAvatA hatA, temane aneka evA grantha yAda hatA ke je te kALamAM paNa "pUrvI athavA purANA eTale prAcIna tarIke prasiddha hatA, tathA je juga jugathI prakhyAta evA vAnaprasthA dvArA kaMThastha thaI utarI AvyA hatA. A mukhyatve eka jaina saMpradAya hato ke jene tenA samasta tIrthakare tathA khAsa karIne isvIsananI pUrvenI chaThThI zatAbdinA covIsamA tIrthaMkara zrI mahAvIra svAmI je IsvIsana pUrve 598 thI para6 nI sAlamAM thayA temaNe vyavasthita rAkhyo hato. meM HIStudy No. 1. 1911 Sacred Books of the East, Vol XIII tathA ML mAM pradarzita karyA mujaba A mata dUranA bAkiTUA (Baktria) tathA DesiyA (TDecia)mAM cAlu rahayo. 1 jeTalA pramANamAM pramANane mane Teke che, tyAM lagI huM jaina dharmane Adhunika kALano kahI zakatA nathI. viSANu purANa 1 Short studies in the Science of comparative religions, Page 24-21. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ->Adarza muni vigere keTalAMka purANomAM paNa jaina dharmano ullekha che. jenonA aneka graMtho jotAM ema mAlUma paDayuM che ke chellA tIrthakara zrI mahAvIra svAmI urphe vardhamAna zakarAja parve 605 varSa pahelAM eTale ke IsunI pUrve para7 varSa pahelAM mekSa gatine pAmyA. mArA vivecanano artha ema che, ke je samaye zAkya buddhanA janma paNa hete thayo tenA paNa ghaNuja kALa pUrve jaina dharma pracalita hatA, ghaNAja prAcIna jainazrutamAM baddha ke buddhadevanA prasaMganuM varNana sarakhuMya AvatuM nathI, jyAre lalitavistara vigere ghaNuMja prAcIna bauddha graMthamAM nircantha" nAmathI jaina viSe ullekha maLI Ave che. baiddha tathA jainadharmanuM keTalAka viSayamAM sAmya lAgatuM hevAne lIdhe jainadharmane parivartI kahI zakAtuM nathI. sAmya hovAne lIdhe je te parivartI hoya to eja rIte dvadharma paNa parivatI siddha thAya che. A pramANe uparanAM pramANothI jainadharma e bauddhadharmathI pUrvene che te sidadha thAya che. ' jainagranthomAM evuM varNana Ave che ke jainadhama anAdi che tathA utsarpiNI, avasarpiNI kALanA trIjA tathA cothA kALamAM covIsa tIrthakaronAM prAgaTaya thaIne dharmane prakAza thayA kare che. jainadharmane abhiprAya che ke suSTi anAdi che-teno keI sarajanahAra ke saMhAranAra nathI je kaMI pheraphAra temAM thAya che te potAnI meLe samayanA pharavA sAthe thayA kare che. jaina mata pramANe jammudvIpanI madhyamAM bharatakSetra tathA airAvatakSetramAM unnati Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni < tathA avanatirUpe samayanuM parivartana thayA kare che. arAvata kSetranI vAtane jatI karIe kemake tenI sAthe ApaNo khAsa saMbaMdha nathI. tyAM bharatakSetranI mAphaka ja tIrthaMkara vigere pragaTa thayA kare che. bIjI badhI bAbato paNa bharatakSetranA jevI ja che. unnatirUpI samayane utsapiNI tathA avanatiH pI samayane avasarpiNI kahevAmAM Ave che. A baMne kALanuM pramANa 10-10 kADA koDI sAgara gaNavAmAM Ave che. 20 kaDAkoDI sAgara pramANamala-eka utsapiNI tathA avasara paNa maLI-eka kAla caka thAya che. jema upara jaNAvavAmAM AvyuM che tene jena leke sRSTi utpAdaka izvarane nathI mAnatA, paraMtu jina" athavA aDatane teo Izvara mAne che, ane tenI stuti kare che. keTalAka lokonA mata pramANe zrI mahAvIra svAmIja jaina dharmanA saMsthApaka hatA. paraMtu jena vidvAnonA kahevA mujaba ema nathI. mahAvIra svAmInI pahelAM A avasarpiNI kALamAM trevIsa tIrthakara thaI gayA che. jemaNe saMsAramAM yuge yuge avatarIne saMsAranI mukti tathA sAdhu purUSonA rakSaNa mATe satyadharmano athavA to yuga dharmano pracAra karyo che. AgaLa upara ame te saghaLA tIrthakaronI cAra kesa pahoLA ane cAra kesa uDe eka ku cha divasanA avatarelA bALakanI AMkhamAM AMjatAM saheja paNa pIDA na thAya evA aMjananA jevA vALathI Toca sudhI bharavAmAM Ave. tyAra pachI se varSa vItI gayA pachI temAMthI eka aNu paramANu levAmAM Ave. A pramANe te Akhe kuvo khAlI thavAmAM je samaya lAge che, tene eka patya kahevAmAM Ave che. evA 10 keDA keDI kubA khAlI thavAmAM je samaya lAge che tene eka sAgara kahe che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 > Adarza muni. nAmAvalI ApI temane cheDe ghaNo paricaya paNa karAvavA yatna karIzuM sauthI pahelA tIrthaMkaranuM nAma RSabhadeva hatu te kyAre thaI gayA te darzAvavuM muzkela che paNa jainagrA mujaba ema kahI zakAya ke teo kareDo varSa jIvyA hatA. emanI kathA bhAgavata Adi purANamAM paNa chUTI chavAI Ave che. jainagrantha mujaba trASabhadevanI pachInA tIrthakarono AyuSya-kALa kamekame ghaTatA AvyA che ane te paNa eTale sudhI ke trevIsamA tIrtha kara pArzvanAthana AyuSyakALa mAtra se varSane gaNavAmAM Ave che. emapaNa kahevAmAM Ave che ke mahAvIra svAmI pUrve mAtra aDhIso (50) varSa pahelAM ja pArzvanAtha svAmI nirvANa padane pAmyA. mahAvIra svAmI covIsamAM tIrthakara hatA. jemanuM saMkSipta jIvanacaritra jaina granthanA AdhAre A pramANe che - IsvI sana pUrvanA pAMcamA saikAmAM prAcIna videha rAjavaMzanI rAjadhAnI vaizAlI nagarI (prAcIna vaizAlI nagarI atyAre mujapharapura jIllAmAM basADha" athavA " bakhIrA" nAme gAma che) bhAratavarSanI eka atyaMta samRddha nagarI hatI. A nagarImAM eka prakAranuM prajAsatAka rAjya hatuM. A prajAtantranA saMcAlako "lichavi" loko hatA, ke jeo pitAne "rAjA" kahevaDAvatA hatA. vaizAlInI bahAra paDezamAMja kur3agrAma (arvAcIna vasukuDu gAma) nAme gAma hatuM. temAM siddhArtha nAme eka zrImaMta tathA kuLavAna kSatriya raheto hato. te "jJAtaka" nAmanA kSatriyane nAyaka hatuM. tenI rANInuM nAma trizalA" hatuM. te vaizAlInA adhirAja ceTakanI bhaginI hatI. ceTakarAjanI kuMvarInuM lagna magadhAdhirAja biMbisAranI sAthe thayuM hatuM. A pramANe siddhArthane magadhanA rAjakuTuMba sAthe paNa Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 Adaza muni.<> gADha saMbaMdha hate. siddhArthane eka kanyAratna ane be putro hatA. nAnA kuMvaranuM nAma vardhamAna hatuM. Aja vardhamAna bhavidhyamAM "mahAvIra" nAme vikhyAta thayA. vardhamAnanA janmaprasaMge rAjA siddhArthane tyAM mATe utsava ujavavAmAM AvyA. moTe thatAM jyAre tene vidyAbhyAsa mATe zALAmAM mokalavAmAM AvyA ane gurUjIe akSaro zarU karAvatAM "ka pATI upara lakhI Aye, to teNe "ka" nI sAthe sAthe rU sudhInA badhA vyaMjane lakhI nAkhyA kadAca mAtAe ghera kakaka zIkhavyuM haze ema mAnIne gurUjIe tene 1thI10 sudhInA AMkaDA lakhI ApI mukhapATha karavA ApyA tyAre varSamAne pote sudhInA AMka uparAMta pADA-gaDIo paNa lakhI AvyA. tyArapachI sAkSAta indradeva padhAryA ane kahevA lAgyA. ene zuM zIkhavo che ? ane zuM jJAna Ape che ? e tA jAte jJAnI che. astu. yegya uMmare pahoMcatAM yazodA nAmanI eka rAjakumArI sAthe tenuM lagna kartha A lagnathI vardhamAnane eka kanyAratnanI prApti thaI. jenuM pAchaLathI jamAlinI sAthe lagna karavAmAM AvyuM. jyAre vadhamAna "jina" athavA "aha"nI padavI meLavI svadharmottejaka thayA tyAre jamAli potAnA sasarAne ziSya banyA. Ane lIdhe pAchaLathI jainadharmamAM pahelI vakhata matabheda paDayo. mAtApitAnA devaloka pAmyA pachI jayeka baMdhu nandivardhananI AjJA meLavI trIsa varasanI uMmare vardhamAna saMsAramAMthI mukti meLavavA mATe bhikSuka jIvanano aMgIkAra karyo. bhikSusaMpradAya aMgIkAra karyA pachI vadhamAne ghera tapazcaryA karavI zarU karI, te eTale sudhI ke lAgalagATa tera mahInA Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra > Adarza muni. sudhI te temaNe vastra paNa badalyuM nahi. e tapazcaryAnA prabhAvathI vimAnenA jIvanamAM mAtra ATaloja palaTo thaye ema nahi paraMtu temane vizvabaMdhutva bhAva paNa eTale badhe vRddhigata thayo ke kIDI maMkeDI vigere nAnA vidha kSudra jIvajaMtuo paNa svacchandatAthI temanA zarIra upara bhramaNa karavA lAgyAM. tyArabAda te kaIpaNa jAtanI pRhA vinA bedhaDaka vicaravA lAgyA. lAgalagATa dhyAna dharI niraMtara pavitra jIvana gALI, tathA khAnapAna saMbaMdhI kaDakamAM kaDaka niyama pALI pitAnI indrio upara saMpUrNa kAbu meLavI teo jItendriya banyA. teo gesAI thaI gayA. kaI paNa prakAranA bhaya sivAya ghera araNyamAM vasatA ane kaI kaIvAra eka sthaLethI bIje sthaLe vicaratA hatA. saMsAranA samaye samayanA mahApurUSo upara gujAravAmAM Ave che. tevA ghara atyAcAre keTalIka vakhata temanI upara gujAravAmAM AvyA, paraMtu temanA pitAnI indriya upara eTale badhe saMyama hatA ke dareka prakArane badalo levAnI bhISaNa zakita hovA chatAM temaNe pitAnA hRdayamAMthI pairya tathA zAntine saheja paNa caLavA dIdhAM nahatAM. temaja pitAnA atyAcArIo pratye kadI reSa sarakhe paNa batAvyuM nahato. eka vakhata jyAre te rAjagRhanI pAse nAlandamAM hatA. tyAre gozAla saMkhaliputranI sAthe temane meLApa thaye tyAra pachI keTalAMya varSo sudhI mahAvIra svAmIne tenI sAthe ghaNe gADha saMbaMdha rahyA. baMne jaNe cha varSa sAthe rahI ghaNuM ugra tapazcaryA karI. pachIthI gozALa garviSTha banI mahAvIra svAmInI sAthe aNabanAva karI temanAthI vikhuTo paDe. vikhuTA paDyA Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 33 pachI teNe pitAne alaga saMpradAya sthA, ane "meM te tIrthakara arthAt ahaMtanuM pada prApta karyuM che ema kahevA lAgyo. A pramANe mahAvIra svAmI tIrthaMkara thayA tenAthI be varSa pahelAM gazAlAe jagata samakSa pitAne tIrthaMkara havAne dA raju karyo. teNe je saMpradAya sthAge te "AjIvika saMpradAyanA nAmathI prasiddha che. gozAlAnA siddhAMta ane vicAro saMbaMdhI mAtra baddha tathA jaina granthadvArAja jANI zakAya che. zaizAlA tathA tenA anuyAyIo (AjIvika laka) pitAnA saMpradAyane lagato eka paNa grantha pAchaLa mUkI gayA nathI. jaina graMthomAM gozAlA saMbaMdhI ghaNuM ja kahera bhASA vAparavAmAM AvI che, e uparathI vAMcaka samajI zakaze ke jene ane AjIvikemAM bhAre matabheda hato, ane e matabhedane lIdhe ja mahAvIra svAmInA prabhAvane prAraMbhakALamAMja sajaDa cheke pahoMcyo. gozAlAnI khAsa beThaka zrAvastI nagarImAM eka prajApati kuMbhAranI dukAna hatI e dukAna hAlahalA nAmanI strInI mAlikInI hatI. ema mAluma paDe che ke zrAvatI nagarImAM gozAlAnI khyAti ghaNI sArI hatI. bAra bAra varSa ugra tapazcaryA karyA bAda teramAM varSe mahAvIra svAmIe sAMsArika saghaLAM sukhadukhanAM ba dhanamAMthI mukita apAve temaja jenAthI avarNanIya alokika AnaMda tathA "vasudeva kuTumnI bhAvanAthI mana haMmezAM taraboLa rahe evuM sarvazreSTha jJAna tathA kevalyapada prApta karyuM. astu. Aja samayathI mahAvIra svAmI pitAne "jina" athavA "ahaMta' kahevaDAvavA lAgyA. A vakhate temanI uMmara betAlIsa varSanI hatI, ane tyArathI ja temaNe potAnA dharmano pracAra karavAno Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. prAraMbha karyo. Adhunika kALamAM "nigrantha" (bandhana rahita) zabdane badale "jaina" (jinane ziSya) zabda vaparAzamAM Ave che. mahAvIra svAmI svayaM "nircatha" bhikSu tathA jJAtu" vaMzanA hatA. tethI temanA pratispadhI bauddha leka temane "nigrantha jJAtaputra' kahetA hatA. potAnA dharmane pracAra karavA tathA paradhamIone svadharmamAM lAvavA mahAvIra svAmIe trIsa varSa sudhI daze dizAomAM bhramaNa karyuM, khAsa karIne magadha tathA aMganAM rAjyamAM vartamAnakALamAM jene bihAra tathA orissA kahevAmAM Ave che) paryaTana karIne te meTAM moTAM nagaramAM gayA. te vizeSe karIne lAMbe kALa campA, mithilA, zrAvastI, vaizAlI tathA rAjagRhamAM vasavATa karatA. magadhanA rAjA biMbasAra tathA ajAtazatru (kRNika) temanA paramabhakta tathA ziSya hatA. jaina grantha uparathI ema jaNAya che ke mahAvIra svAmIe magadha rAjyanA ziSTa samAjanA saMkhyAbaMdha lekene svadharmanA anuyAyI banAvyA hatA. mahAvIra svAmInuM nirvANa - paTanA jIllAnA pAvApura nAmanA eka prAcIna nagaramAM rAjA hastIpAlanA mahelamAM mahAvIra svAmIe pitAnI kSaNabhaMgura kAyAne tyAga karyo. jaina granthonA AdhAre mahAvIra svAmIne nirvANakALe vikama saMvatanI 470 varSa pUrve (eTale ke IsvI sana pUrve para7 varSa) mAnavAmAM Ave che. DaoNkaTara harmana jaikebI mahAzayanuM ema kahevuM che ke mahAvIra svAmIne nirvANa kALa para7 varSa pUrve mAnavAthI buddha tathA mahAvIra samakAlIna thaI zaktA nathI, temaja temanAmAM pacAsa varSanuM aMtara paDI Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ada muni. jAya che. paraMtu ame e sAbita karI dekhADavA mAgIe chIe ke ATaluM aMtara paDatuM hovA chatAM paNa bhagavAna mahAvIra tathA bhagavAna buddha baMne samakAlIna thaI zake che. eTaluM cokkasa che ke temanI samakAlInatAno samaya ghaNo cheDo puravAra thaze. ame bhagavAna mahAvIrane nirvANa kALa para7 varSa pUrve mAnIe chIe, ane te uparathI e spaSTa che ke temano janma IsvI sana pUrve pa9nI sAlamAM thayo hato. have je buddhane nirvANa kALa IsvI sana pUrve 487nI sAla mAnavAmAM Ave che te e divA jevuM spaSTa che ke temano janma IsvI sana pUrve pa67mAM thaye hovo joIe. A gaNatrIthI jotAM buddha lagabhaga eka varSa jeTale kALa bhagavAna mahAvIranA samakAlIna hatA. uparokta vivecanathI e spaSTa dekhAya che ke ghaNe lAMbo vicAra ane dalIla karatAM paNa mahAvIra svAmIne samaya eja nirNata thAya che ke je temanI pracalita saMvata kahevAya che. vaLI A viSayane anya aneka granthamAM sarvAza khulAso thaI gayo che, tethI ame A sthaLe A viSaya upara laMbANa vivecana na karatAM atre viramavAnuM ucita dhArIe chIe. mahAvIra svAmInI pachI jainadharmanuM saMrakSaNa-mahAvIra svAmInI pachI vikama saMvata 213 sudhI eTale I. sa. 156 sudhI agIAra aMga tathA cauda pUrvonuM jJAna pracalita hatuM. ema kahevAya che ke mahAvIranI pachI gautama (indrabhUti) sudhama tathA janU nAmanA traNa kevaliyoe jainadharmane surakSita Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vvvv * * vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvv >Adarza muni. rAkhe. pachI I. sa. pUrve 51 varSa sudhI bhadrabAhu vigere pAMca zrata kevaliyoe A dharmanAM tattvanuM saMrakSaNa karyuM. tyAra pachI Ara aMga, cAra aMga tathA eka aMganA dhArakoe jainadharmane abAdhita rAkhe bhagavAna mahAvIra pachI 470 varSa pachI vikramAditye potAnI saMvata calAvI, jene 1987 varSa thaI gayAM. A uparathI puravAra thAya che ke AjathI 470+1987=457 varSa pUrve te bhUta-bhaviSya tathA vartamAnane vettA tathA saghaLA saMza TALanAra purUSa saMsAramAM hayAta hatuM, ane keIne paNa karmasiddhAMta, dayA bhAva tathA jainadharma para zaMkA lAvavAnuM kaMI prayejana nahotuM. ema kahevAya che ke ekavAra zakendra mahAvIra svAmIne vaMdanA karavA AvyA hatA, temaNe puchayuM, "bhagavad ! ApanA janma nakSatramAM trIjo bhasmagraha 2000 varSa sudhIne beThe che, e zuM sUcave che?" bhagavAne uttara ApyuM, 2000 varSa sudhI zramaNa- nindasAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikA vigerenI udaya pUjA thaze nahi. A bhasmagrahane lepa thayA pachI pharIthI dharma tejasvIrUpe pragaTI nIkaLaze. ane pUjya puruSane AdarasatkAra thaze." zrI mahAvIranA paTTaziSya gautama RSine kArtika suda 1 nA mane ramya prabhAta kALe kevalajJAna prApta thayuM, ane temaNe bAra varSa tapa karIne karmone devaMsa karI mokSagati meLavI. . Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 3e (1) zrI zaitamane je divase kevalajJAna prApta thayuM, teja divase zrI mahAvIranI pATa para pAMcamAM gaNadhara sudhama svAmIne besADavAmAM AvyA. A sudharma svAmI kelaka gAmanA vaizyAyana getranA hatA. temaNe 50 varSa gRhasthAzramamAM gALyAM ane 30 varSa bhagavAnanI sevAmAM gALyAM. bAda bAra varSa sudhI gupta rIte AcAryapada para rahyA. ane pachIthI kevalajJAnI thaI ATha varSa pachI mekSa pAmyA. (2) temanI pachI zrI jakhkhavAmI pATa upara virAjyA. temano janma rAjagraha nagaranA kAzyapa getrI zeTha kaSabhadattanI dharmapatnI dhAriNIne peTe thaye hato. soLa varSa gRhasthajIvana gALyA pachI, ADa strI tathA navANuM kareDanI mAlamattAne tilAMjalI ApI para7 mANasanI sAthe dIkSA lIdhI ane 80 varSanI uMmare mekSe gayA. zrI mahAvIra svAmInI mekSagati thayA bAda 12 varSa gAtamasvAmI, 8 varSa sudharmasvAmI ane 44 varSa sudhI jakhkhasvAmI kevalIpadathI zobhAyamAna hatA. temanA pachI koI kevalI utpanna thaye nathI eTale ke kevalajJAnane vicacheda thaye. jabUsvAmInA mekSa gamana vakhate ( vikrama saMvata pUrve 406 varSa) daza vacanane viccheda thaye. (1) mana: paryava jJAna (2) paramAvadhi jJAna (3) pulAka labdhi (4) AhArika zarIra (5) kaivalya (6) kSAyaka samyakatva (7) jinakalpI sAdhu (8) parihAra vizuddha cAritra 9) sukSmasaMparya cAritra ane (10) yathAkhyAta cAritra-A daza vacanane nAza thayo. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 >Adarza muni. (3) jasvAmInI pachI prabhava svAmI thayA. te vIra saMvata 76mAM devaloka pAmyA. (4) pachIthI svayaMbhava svAmI 98nI sAlamAM (5) yazabhadra svAmI 148mAM ane (6) saMbhUti vijaya vIra saMvata 156mAM svargastha thayA. temanI pachI: (7) bhadrabAhu vIra saMvata 170mAM. (8) sthUlabhadra , , 21pamAM. (9) mahAgirI svAmI che , 246mAM. (10) suhasti svAmI ,, ,, 26pamAM. (11) suprati buddha che , 316mAM. (12) Indra dIna (13) Arya dIna che 313-584 (14) vayara svAmI che. (15) vrajasena svAmI , 60mAM devaleka pAmyA. have AmAMnA cadanI saMkSipta jIvana rUparekhA atre ApIzuM. (3) prabhava svAmI vidhyAcaLa parvatanI pAse jayapura nAme nagaranA rAjA vidhyanA e putra hatA. pitAnI sAthe viredha thavAthI temaNe gRhatyAga karyo hato. temanuM netra kAtyA na hatuM. 30 varSa sudhI gRhasthAzramI rahyA bAda temaNe dIkSA lIdhI hatI. vIra saMvata 75mAM temaNe pitAnuM 105 varSanuM AyuSya samApta karyuM. vikrama saMvata pUrve 35 varSa.) (4) svayambhava svAmI-rAjagrahanA vAtsyAyana getranA A mahodaye 28 varSa grahasthAzramamAM gALyA pachI dIkSA lIdhI ane agIAra varSa pachI yuga pradhAnanI padavI meLavI. dara Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza munika varSanuM AyuSya bhogavI vIra saMvata 98mAM temane svargavAsa thaye. (visaM. pU. 372 varSa.) (5) yazobhadra svAmI-tuMgIyAyana getra; rara varSa havAsa, 14 varSa vrata paryAya, 50 varSa yuga-pradhAna padavI. saMvata 148 ane vikrama saMvata parve 322 varSa.) (6) saMbhUti vijaya svAmI-mAsTara gotra, 42 varSa grahavAsa, 40 varSa vata paryAya, 8 varSa yuga-pradhAna padavI, ane 90 varSanI uMmare devaloka pAmyA. (vIra saMvata 156 ane vi. saM. pU. 314 varSa.) (7) bhadrabAhu svAmI-prAcIna gotrI, 46 varSa grahavAsa, 17 varSa vrata paryAya, 14 varSa yuga-pradhAna padavI ane 76 varSanI vaye svargastha thayA. (vIra saMvata 170, vi. saM. pU. 300) temanA bhAInuM nAma varAhamihira hatuM temaNe jaina sAdhupaNAno tyAga karI "varAha-saMhitA" nAmano grantha racce, mane maLelAM pustakomAMnA ekamAM lakhyuM che ke A muni vaida pUrvanuM jJAna dharAvatA hatA. temanA samayamAM dukALa paDavAthI cAre prakAranA saMghanA leka upara bhAre Apatti AvI. te vakhate pATalIputra zaheramAM zrAvakane saMgha ekatra thaye; ane satranuM adhyayana vigere karavAno nizcaya karyo tethI sthitimAM sahaja phera paDe. A joIne teoe be sAdhuone bhadrabAhu svAmIne teDAvavA nepALa mokalyA. temaNe saMjogo lakSamAM laI bAra varSa pachI AvavAne jaNAvyuM. bAra varSane Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 >Adarza muni AAAAAAAAMnnnnnn dukALa pure thatAM sAdhuo ekatra thaI sUtrene meLavavA lAgyA ane jJAnane viccheda thato joIne sthUlabhadra vigere pAMca sAdhuone pharIthI bhadrabAhu svAmI pAse nepALa mekalyA. cAra sAdhuo te rastAmAMja himata hArI gayA, paraMtu skulabhadre 10 pUrva jJAnane abhyAsa karyo. 11mAM pUrvane abhyAsa karatAM karatAM temane vidyA ajamAvavAnI vRtti thaI. AthI jyAre bhadrabAhu svAmI bahAra gayA, tyAre sthUlabhadra siMhanuM rUpa dhAraNa karIne upAzrayamAM beThA. pAchA pharatAM gurUe A badhuM joyuM, ane tethI temane vicAra AvyuM ke vidyAne kAyama rAkhI zake tene pacAvI zake e samaya have nathI rahyo. AthI AgaLa zIkhavavAnuM baMdha karyuM. paraMtu tema karavA chatAM zrI saMghanA atyaMta Agrahane vazavartI bAkInA pUrvanAM mAtra mULata zikhavyAM, artha samajAvyA nahi. sthUlabhadranA avasAna pachI cAra varSa pachI prathama saMghayaNa tathA prathama saMsthAnano nAza thayo. (8) sthalabha svAmI-pATalIputranA gautama getranA sagaDAlanA putra 30 varSa gRhavAsa, 24 varSa vrata paryAya, 45 varSa yuga-pradhAna padavI, 99 varSanI umare svargavAsa thaye (vIra saMvata rarapa, vi. saM. 5. ra55.) (9) zrI AryamahAgiri svAmI-lApatya gotra, 30 varSa gRhavAsa, 40 varSa vrata paryAya, 30 varSa yuga-pradhAna padavI, 100 varSanI vaye (vIra saMvata 205 ane vi. sa. pU. rara5) svargavAsa thaye. A samayamAM Arya mahAgirinA ziSya vadIza, temanA ziSya umAsvAmI ane temanA ziSya zyAmAcAye prajJA Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni hindukulasUrya zrI 108 zrI hijha hAinesa mahArAjAdhirAja mahArANA sAheba zrImAna sara bhUpAlasiMhajI sAheba bahAdura, ke. sI. AI. i. e ku udayapura. (paricaya mATe jI e prakaraNa 36 nuM ! nA-nAnmAnanA nAnA nAnAnAnA- nAnA nAnA nAnA nAnA A 7425-Lakshmi Art. Bombay, 8, Page #83 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza munika pana (pannavaNA) sUtranI racanA karI ane vIra saMvata 376mAM devaloka pAmyA. (10) balisiMhajI (11) sevana svAmI (12) vIrasvAmI (13) spaMDila svAmI (14) jIvadhara svAmI (15) Arya sammada svAmI (16) naMdala svAmI (19) nAgati svAmI (18) revaMta svAmI, (19) siMhagaNijI, (20) ThaMDilAcArya, (21) hemabaMta svAmI, (rara) nAgajita svAmI, (ra3) govinda svAmI, (24) bhUtadIna svAmI, (pa chagagaNijI, (ra6) dusahagaNijI ane (ra7) devardhigaNijI kSamAzramaNa thayA. - vIra saMvata 982eTale vikrama saMvata 10mAM devardhigaNi mAchamaNe mahAvIra svAmI viracita tane vallabhIpura nagaramAM pustaka rUpe pragaTa karyA, arthAta temanA vakhatathI lipibaddha sUtro pragaTa thavAM zarU thayAM. A bAbatamAM e vAta prasiddha che ke eka vakhata devadhigaNi kSamAzramaNa eka suMThano gAMDI vaherIne lAvyA hatA, paraMtu tene upayogamAM levAnuM visarI gayA. thoDA samaya bAda temane yAda AvyuM tethI vicAra karavA lAgyA ke atyArathI manuSyanI smaraNazakita ghaTavA lAgI che, to samayanA vahevA sAthe vizeSa ghaTI jaze, ane zAstronuM smaraNa raheze nahi, tethI tenuM pustaka taiyAra karavAmAM Ave to badhAM zAstra lipibadhdha thaI jAya, ane temAMthI ghaTADo thavAno saMdeha hemezane mATe nAbUda thAya. basa ! Aja duraMdezIpaNAthI prerAIne temaNe zAstrane lipibaddha kya. devagiNi kSamAzamaNunI pATa upara anukrame (28) vIrabhadra (29) zaMkarabhadra (30) yazabhadra (31) vIrasena (32) vIrasaMgrAma (33) jinasena (34) harisena (35) jayasena (36) jagamAla Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. (37) devaRSi (38) bhImaRSi (39) karmabaSi (40) rAja RSi (41) devasena (kara) zaMkarasena (43) lakSmIlAbha (44) rAmatrASi (45) padmasUri (46) harisvAmI (47) kuzaladatta (48) uvanISi (49) jayasena (50) vijayaRSi (51) devasena (para) surasena (53) mahAsurasena (54) mahAsena (55) gajasenA (56) jayarAja (57) mizana (58) vijayasena (pa9) zivarAjajI (60) lAlajI Si ane (61)mAM jJAnajI trASi thayA. temanI pachI (dara) bhANajI RSi (63) rUpajI RSi (64) jIvarAjajISi (65) tejarAjajI RSi (66) kuMvarajIsvAmI (67) harSaSijI (68) gedhAjI svAmI (69) parazurAmajI svAmI (70) lepAlajI svAmI (71) mahArAjajI svAmI (2) dailatarAmajI svAmI (33) lAlacaMdajI svAmI (74) hukamIcaMdajI svAmI (5) zivalAlajI svAmI (76) udayacaMdrajI svAmI (77) cAthamalajI svAmI pharIthI: (77) cothamalajI svAmI pUjyazrI zrI lAlajI pUjyazrI mannAlAlajI mahArAja. mahArAja pUjyazrI mannAlAlajI mahArAjanA saMpradAyamAM hIrAlAlajI mahArAja thayA, jemanA ziSya ApaNA caritranAyaka che. uparokta saghaLA pUjya munivarenAM jIvanavRttAMta lakhavAmAM Ave te aneka mahAna grantho racI zakAya, tethI ati vistRta thavAnA bhayathI A sthaLe mAtra temanAM nAma nirdeza karavAnuM ucita dhAryuM che. AgaLa upara granthAraMbha thatAM pahelAM pUjya zrImannAlAlajI Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 Adaza muni, mahArAja tathA amArA caritranAyakajInA gurUvarya hIrAlAlajI mahArAjane saMkSipta paricaya Apa anucita to nahi ja gaNAya. pUjyazrI mannAlAlajI mahArAja. teono janma saMvata 1926mAM thaye hato. te ozavALa jaina hatA. temanAM mAtuzrInuM nAma nAdIbAI tathA pitAzrInuM nAma amaracaMdajI hatuM. jyAre temanA pitAzrIe temanI pAse pite dIkSA levA bAbatamAM saMmati mAgI tyAre temaNe paNa kahyuM ke tamArI sAthe huM paNa dIkSA laIza. tyAre pitAe kahyuM ke tArI uMmara nAnI che, ane sAdhu avasthA ghaNI kaThIna che. Ano tarataja pratyuttara ApatAM temaNe kahyuM ke kaThaNAI kAyarone mATe che. Akhare teoe tathA temanA pitAzrIe saMvata 1977 mAM pUjyazrI udayacandajI mahArAjanA sahavAsa ratanacaMdajI mahArAjanI pAse dIkSA lIdhI tyArathI 18 varSa sudhI teoe pUjyazrInI sevAmAM rahIne jJAnAbhyAsa karyo. thoDA ja samayamAM temaNe aneka zAsso kapta karI nAkhyAM. teo zarUAtathIja prakhara buddhizALI che, ane svabhAve paNa suzIla ane maLatAvaDA che. dveSane to temaNe dezavaTo Ape che. ekavAra darzanano lAbha meLavanAra temano bhakata banI jAya che. mAlavA, mevADa, mAravADa vigere prAMtomAM bhramaNa karIne teoe jena janatA upara anahada upakAra karyo che. anekane tyAgI banAvyA che. mAravADathI paryaTaNa karatAM eka vakhata te paMjAba padhAryA hatA tyAM temaNe ziALakeTa, amRtasara, rAvalapiDI tathA jammumAM bhramaNa karyuM hatuM. temanI sAthe tapasvI bAlacandajI mahArAja hatA te temane vAraMvAra dhAmaka viSayamAM sahAya ApatA ane pUjyazrI paNa Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. pratyeka viSayamAM temanI salAha tathA saMmati letA. teozrInA hAlamAM nIce pramANe zIkhyo che. tapasvI metIlAlajI mahArAja, devIlAlajI mahArAja, bherUlAlajI mahArAja ane IndramalajI mahArAja. tapasvIjI ekAntara karatA hatA ane pAraNuM* karavAmAM paNa temaNe sarva prakAranAM miSTAnna tathA ghI telamAM taLelA padArthone sadAne mATe tilAMjali ApI hatI. pAMca varatuo (pANI, roTalA, rAMdheluM anAja vigere, zAka, dUdha) uparAMta tyAga karyo hato. vacce vacce chaTha, AThama, cAra upavAsa, pAMca upavAsa karyA karatA hatA. tapasvIjI dayA ane popakAranA sAgara hatA. jyAre teo janma (kAzamIra mAM virAjamAna hatA, tyAre temaNe tyAM 8000 gAyone abhayadAna apAvyuM hatuM. A prasaMganI tathA tapasvIjInI tapazcaryAnI kAzamIranA mahArAjA sara pratApasiMha sAhebe paNa vAraMvAra muktakaMThe prazaMsA karI hatI. astu. tyAM tapasvIjI cAlavAne mATe azakta banI gayA, tethI ATha varSa sudhI tyAM ja rahyA. AvA saMjogone lIdhe saM. 1974nA vaizAkha suda 10ne zubhadine zrImannAlAlajI mahArAjane AcAryapadapara ArUDha karavAmAM AvyA. temaja munio taraphathI paNa temaNe zAstravizAradanI padavI enAyata karavAmAM AvI. temanuM jJAna tathA cAritra prazaMsanIya temaja anukaraNa karavA egya che jyAre teo upadeza Ape che (udAharaNa tarIke bhagavatIjI, pannavaNAjI, sthAnAMgajI, vigerenuM mULa pratipAdana kare che.) tyAre zretAone emaja bhAsa thAya che ke temane sarvazAstra kaThastha che, ane kharekhara che paNa kaMIka emaja. * tapasyAnI pratijJA karyA pachI tenI pUrNAhuti para jyAre bhajana karavAmAM Ave tene pAraNuM kahevAmAM Ave che. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza munAga 45 page thoDo ghaNe ArAma thatAM jammathI dhIme dhIme vihAra karatA, vacce vacce upadeza ApatA tathA cAturmAsa karatA karatA, teo ratalAma padhAryA ane tapAvIjI mahArAjanA devaka pAmyA sudhI tyAMja rahyA. temanI jeTalI prazaMsA karavAmAM Ave teTalI ochI che. temanI stutimAM munIzrI pyAracandrajI mahArAja tathA paMDita bAlakRSNajIe saMskRtamAM leke racyA che, je A mujaba che - atha paTTAvalirucyate (AvanItiM tama) sajjJAnaM nijatattvabodhinicayaM sArvajJamAptapradaM sadbhivedyamalaM svakIyasudhiyA sadarzanenAMkitama sAdhUnAM caritairalaMkRtamukho vijJAya vizIbhavan pUjyAMghriHzramaNottamo vijayatAM hukmIndunAmA muniH||1|| sAdhuonAM caritre gAI mukhane suzobhita karanAra, tatvabhUta kalyANane vadhAranAra, mukitadAyaka, satyadarzanathI aMti sajajanene jANavA yogya, jinezvaranA zuddha jJAnane pitAnI vizuddha buddhithI jANIne vijJa kahevaDAvanAra, pUjyapAda sAdhuziromaNI zrIhukamacandajI mahArAjane sadA vijya thAva.(1) tatpaTTe paramo'tra kIrtisahito lokeSu vikhyApayana mArga dharmamayaM dayAmayamamuM nirvANaciMtAmaNim Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza muni vandyo bhanyajanaijinAryaviditaH saMmAnanIyAgraNIH sAdhuzrAvakazaMsanIyasuyazaH zaivAkhyanAmA jayet // 2 // temanA paTTa ziSya parama kIrtivaMta tathA mokSane mATe cintAmaNarUpa dayAdhamane jagatamAM phelAvanAra, mahAna purUSe jene vaMdana kare che tevA mAnyavaramAM agraNI tathA jenAM sAdhu zrAvaka sarve yazagAna kare che, tevA jainAcArya zivalAlajI mahArAjane vijaya thAva. (2) vidyA-kairaviNI vikAsanakaro vyAkhyAnapIyUSavAn jainazrAddhacakorakAn pramadayan nityaM klNkojjhitH| kASAyAtitamisranAzanaparastanvan vacoM'zannijAn pUrNAtmodayacandracandra iha vai saMghAmbare rAjatu // 3 // vidyArUpI kamudine vikAsa karanAra, vyAkhyAnarUpI amRta vRSTi karI jaina zrAvakarUpI cakarane prasanna karanAra, kaSAyarUpI mahAtvakArane nAza karanAra, vacanarUpI kiraNone prasAranAra, sadA niSkalaMkita, saMpUrNa muni udayacandrajI mahArAjarUpI candramA jainasaMgharUpI viyatamAM virAjamAna thAva. (3) bhavyAmbhodhisamunnatau himakaraH zAstrAMgasArArthavit siddhAntaiH puruSArthasAdhanaparai naM pathaM darzayan / svAcAre nirato jitendriyatayA zrIcauthamallo muniH so'yaM sAdhuziromaNivijayatAM sadbhAratIyakSitau // 4 // Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni , bhavya athavA kalyANanA mahAsAgarane praphullita karavAmAM candrarUpa, zAstronA aMgeaMgane sAra tathA artha jANanAra purUSArtha siddha karI batAvanAra, siddhAMtothI jainadharma mArgane nirdi karanAra, jItendriya tathA AcAra pALavAmAM tatpara, sAdhu ziromaNI pajaya munizrI cemilajI mahArAjane bhAratabhUmimAM vijaya thAva. (4) deze yo vidizaM dizaM paramayannudgIta vidyAyazA vyAkhyAnena narAnnatAn hitatamAna zikSA nayana stUyate / so'yaM saMtatamuddharan bhavamahAmbhodhau nimagnA'janAn mannAlAlamunizciraM vijayatAmAcAryavoM guNI // 5 // daze dizAomAM bhramaNa karI vyAkhyAna dvArA parama hitecchuM bhakatone je upadeza ApI rahyA che, ane jemanI vidyAnAM yazogAna gavAya che. tathA saMsAra samudramAM DubelAone niraMtara uddhAra kare che evA guNavAne AcArya munizrI mannAlAlajI lAMbA kALa sudhI vijayI thAva. (5) zrIrAmagopAlasutena cAru-zArdUlavRttena vinirmitAni / zrIbAlakRSNena hi zAstriNA va padyAni sanmodakarANi sntu|| zrI rAmagopAlajInA putra zrI bAlakRSNa zAstrIe zAla vikrIDita chandamAM racelA A kaleka sajajanone AnaMdadAyaka nIvaDe. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 >mAza muni. munisadguNavarNanam (zArdUlavikrIDitaM vRttam) yogIzavatihukmacandra-vimalodyatsampradAyAmbarasaMrAjakiraNArkarUpa udayaM bibhraddhi pUjyo'nizam / arhacchAstravizArado'malamatiH siddhAntatattve paTu'munnAlAlamuniH sadA vijayate sajainabhAgyAMkuraH // 1 // tejasvI sUryanAM cazcati kiraNethI jema AkAza zobhAyamAna lAge che, tema yogIndravratadhArI hakamIcandrajI mahArAjane nirmala saMpradAya sadA tejasvI rahe. jainazAstra vizArada, nirmala buddhi, siddhAMtanAM tamAM nipuNa, jainajanatAnA bhAgyanA aMkura pUjayazrI munnAlAlajI mahArAjane sadA vijaya thAva. (1) yo jainAgamamArgamArgagamaNiH saMdehinAM dehinAM, zaMkAyAH susamAhitiM prakurute samyaGmanastoSiNIm / zuddhajJAnasuvarNavarNanakaSaM taM zAntacittaM paraM, manAlAla muni manoviSayiNaM kurve ca kurve namaH // 2 // 1 munnAlAla:-mudA harSeNa dharmadhyAnAnandeva ityarthaH tena yukta nA puruSaH iti munnA tathA dharmopadezena lAlayati pramodayatIti lAla: munnAlAlaH / arthAtaH-dharma dhyAnanA AnandamAM magna thaI janAgamopadezadvArA lokone prasanna karanAra. 2 mannAlAla:-mAdyanti mattA bhavantIti madaH kAmakrodhAdyarayaH tAn na AlAlayati pramodayati, parAstIkarotItyarthaH mnnaalaalH| arthAta -kAmadhAdi mahAripuonI vRddhi nahi thavA denAra, Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. je jenAgamonA mArganA yAtrALu banI saMdehamAM paDelA lekenuM suMdara rIte saMtoSakAraka samAdhAna kare che, tathA je zuddha jJAnarUpI suvarNanI kasoTIrUpa che evA paramazAMtacitta pUjya zrI mannAlAlajI mahArAjanuM huM samaraNa karuM chuM, tathA temane namaskAra karuM chuM. (2) taporAzijainAgamamanananirdhAraNa-mukhai:, nukArya: kAlaM vilasati nayana yoganirataH / munirmunnAlAlo lalitatarabhAlo mRduvacAH, sa tIrthazadhyAnAmRtarasarasI rAjatutarAm // 3 // je tanidhi jenasiddhAMtonA dhyAna tathA manana vigere zubhakAryamAM taMthA yoganiSTha avasthAmAM pitAno kALa vyatIta kare che. tathA je tejasvI lalATavALA, madhuravANI bolanAra, tIrthakaronA dhyAnarUpI amRta rasane rasIyA che, evA pUjya munizrI munnAlAlajI mahArAja yazasvI thAva. (3) sadA yo vyAkhyAnAmRtarasasupAnAdvinayato, natAnAM zrAddhAnAM mana upagatAnAM pramathan / svabhaktAnAM kAmyaM saliladharasAmyaM prakurute, munimunnAlAlo jayati sa samAlocana paraH // 4 // je vinayathI namelA che. ane potAnA bhakata zrAvakonAM mana haMmezAM vyAkhyAnarUpI amRta pAIne prasanna karI manavAMchita megharAjanI barAbarI kare che, tevA tattvonI parIkSA karanAra pUjya zrI munnAlAlajI mahArAjane sarvadA vijaya thAva (4) Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ->Adarza yuni. ~~~~~ deSNonidhanaM sadAjaladavalloke guNodyotakaM, vIcIrAzivizobhitena raviNA no tulyatA te mune ? / lAbho no'dhikamIkSyate'tra vibudhairdainAndhakArApahaM, lakSmajJAnakarairahanizamaho nArAndhakArApaha // 5 // he pUjya muni mahArAja ! guNakArI meghanI mAphaka jJAnarUpI dhAnyane ApanAra ApanI sarakhAmaNI teje rAzi sUryanI sAthe nathI thaI zakatI, kemake vidvAna purUSo sUryathI dainika anyakAranA nAza uparAMta adhika lAbha thato jotA nathI. paraMtu Apa te jJAnarUpI kiraNothI manuSyanA hRdayamAM ghara karI beThelA aMdhakArane nAza karI rAtadivasa prakAza karanAra che. (5) mugdhAnAM jagatIha mohadalane te vAk sadA'sIyate, niste'smAt samudo padAmbujanakhAmA tvAM gurovaMdane / vandha lokajanaiH suraizca divi taiH kIrtirmudA gIyate, deyaM mokSa sukhaM jarAdirahitaM bhUyo'pi vande svayam // 6 // he pUjya muni mahArAja ! ApanI vANI A jagatamAM mehAnA mohane vidhvaMsa karanAra samazera jevI che. enAthI prasanna thaI gurU mahArAjane vaMdana karatI vakhate temanA caraNa kamalanA nakhanI kAnti ApanA upara paDe che. A kAraNane lIdhe jagatajane tathA svarganA suraloke saharSa ApanAM yazagAna kare che. ane huM paNa Apane vAraMvAra vaMdana karI ApanI pAse eTaluM yAcuM chuM ke janma maraNa Adi du:kha rahita mekSa sukhane arpe. (6) 1 asIyate-asiH khaDga ivAcaratIti asIyatne / Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 51. prasiddhavaktR paNDita munizrIcaturthamallajinmahAyajJaHziyena sAhityapremi paNDita muninA priyacandreNa nirmitAni padyAni prasiddha vakatA munizrI cothamalajI mahArAjanA ziSya sAhityapremI paMDita munizrI yAracandrajI mahArAje uparokata pado racyAM che. munIzrI hIrAlAlajI mahArAja. teozrI ApaNA caritranAyakanA guru che. teone janma saMvata 1908mAM Indara sTeTanA rAmapura jIllAnA kaDA gAmamAM thayo hato. temanA pitAzrInuM nAma ratanacaMdajI hatuM. te osavALa vaMzanA jaina hatA. temanI mAtAnuM nAma rAjAbAI tathA vaDila baMdhunuM nAma javAharalAlajI hatuM. temano (javAhira lAlajIne) janma saMvata 1902mAM thaye hatA, ane eka nAnAbhAI hatA, temano janma saMvata 1911mAM thayo hato. keTalAka samaya bAda prAta:kamaraNIya pUjya munizrI hakamIcaMdajI mahArAjanA saMpradAyanA rAjamalajI mahArAja kaMjheDA gAmamAM padhAryA. temanA vairAgyettejaka upadeza sAMbhaLIne vi. saM. 1913mAM ratanacaMdajIe potAnI patni tathA traNa putrane tyAga karI dIkSA lIdhI. tyAra pachI keTalAka samaya bAda potAnA sAMsArika kuTuMbane upadeza ApavAne saMvata 1919mAM kaMjheDAmAM padhAryA. upadezanI atyaMta madhuravANI sAMbhaLIne mAtA tathA traNa putrone vairAgya bhAva utpanna thaye. ane A saMsArane asAra jANuM mAtA pitAnA traNa putrane sAthe laI zrI zivalAlajI mahArAja tathA zrI ratanacaMdajI mahArAja pAse jaI Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para > Adarzamuni. kahevA lAgI ke he pUjya muni mahArAja! mArA A traNe putre mane parama priya che. paraMtu Apane upadeza sAMbhaLIne parama sukhanI prApti mATe saMyama dharma grahaNa karavAnI IcchA thaI che. tethI Apa kRpA karI mane ane sAthe A traNe putrone dIkSA Ape, temAM mArI saMmati che. A pramANe saMmati maLatAM pUjya zrIe traNene dIkSA ApI. jo ke bALakonI uMmara nAnI hatI, chatAM temaNe prasannavadane AnaMdapUrvaka dIkSA grahaNa karI. pUjyazrIe jyeSTha putra javAhiralAlajIne tenA pitA ratanacaMdajI mahArAjane ziSya banAvyuM. traNe ziSyoe samaya meLavIne potAnA gurU zrI ratanacaMdajI mahArAja pAse vinayapUrvaka jJAnAbhyAsa karyo, ane thoDA ja samayamAM svazAstra tathA parazAstromAM pAraMgata thaI gayA. je kaI paNa prazna karatuM, to tene javAba saMtoSakAraka ApatA. amArA caritranAyakanA dAdA gurUnuM eTaluM zreSTha jJAna hatuM ke tavedakalpa uttarAdhyayana,) daza vikAlika vigere sUtrano artha jyAre puchavAmAM AvatuM tyAre te pitAnI jabAnathI samajAvI detA. prAcIna itihAsanA keTalAya prasaMgo temane Abehuba yAda hatA. temane AtmA rAgadveSa, durAgraha, matsara, IrSA-bhAva vigerethI vimukata hatA. te vairAgya, dhairya, vinaya vigere sadguNonI sAkSAta mUrtirUpa hatA. temanI sevAmAM rAjA, mahArAjA, divAna tathA dhaniko vigere kaI paNa Ave temane "dayA pALo" eTaluM ja kahetA ane temanA hAthamAM Izvara smaraNamALA harahaMmeza rahetI. teo mahAna AtmajJAnI tathA zAMta mudrAvALA hatA. temanA ziSya saraLa svabhAvavALA, kavivara hIrAlAlajI mahArAja je amArA caritranAyakanA gurU hatA temanA ziSya samudAyamAM caritranAyaka Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 53 sivAya nIce jaNAvelA bIjA paNa ziSya hatA. munizrI sAkaracandajI mahArAja, paMDita munizrI hajArImalajI mahArAja, munizrI gulAbacaMdajI mahArAja, tapasvI munizrI hajAramalajI mahArAja, munizrI zebhAlAlajI mahArAja, munizrI mayAcaMdajI mahArAja, munizrI mulacaMdajI mahArAja. A ziSya samudAyamAM paMDita munizrI hajArImalajI mahArAjanA suziSya tathA caritranAyakanA gurUvAranA pitra ziSya vaiyAvRttivALA munizrInAthulAlajI mahArAja che. astu. caritranAyakanA gurUvarya ghaNuM saraLa svabhAvanA tathA zIghrakavi hatA. temanAM kAvya AjaparyaMta janatAne upadeza ApI rahyAM che. temane upadeza khUba manehara, madhura tathA prabhAvazALI hato. samayanI gati nyArI che. teo saMvata 1974mAM devaloka pAmyA. temanA nAnAbhAI munizrI naMdalAlajI mahArAja hayAta che. te paNa moTA vidvAna che. temanI upadeza ApavAnI paddhati atizaya prazaMsanIya che temanA ziSya munizrI khUbacaMdajI mahArAja ghaNAja zAMta svabhAvavALA che, ane pitAne samaya svAdhyAyamAM gALe che. temanAM racelAM seMkaDe stavana tathA lAvaNIo che, temAMnA keTalAka to prakAzita paNa thayAM che. e uparAMta ziSyagaNamAM atyAre tapasvI cheTulAlajI mahArAja, tapasvI bAlAlajI mahArAja, pratApamalajI mahArAja ane hIrAlAlajI mahArAja paNa che. munizrI khUbacaMdajInA ziSyo nIce mujaba che - paM. kasturacaMdajI mahArAja, kesarImalajI mahArAja, harakhacaMdajI Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -> Adeza muni. mahArAja, paM. hajArImalajI mahArAja, kavi sukhalAlajI mahArAja, kisanalAlajI mahArAja. amArA caritranAyakajInA dAdA gurU zrI javAhiralAlajI mahArAjanA ziSya tapasvI mANikacaMdajI mahArAja hatA. temanA ziSya munizrI devIlAlajI mahArAja mahAvidvAna tathA zAstravettA hatA. temane upadeza prabhAvazALI tathA preraNAtmaka hato. temaNe keTalAka jaine pagI grantha racyA che, jemAMnA keTalAka prakAzita thayA che. ane keTalAka have pachI thaze. temanAM racelAM keTalAMka madhura Izvara stavana vigere che. temanuM jIvanacaritra (mAsTara vizvambaranAthajInI mAraphate) dilhImAMthI prakAzita thayuM che. emanA ziSyanA nAme nIce mujaba che - paMDita sesamalajI mahArAja, bhAlAlajI mahArAja juvAralAlajI mahArAja. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 Adarza muni / va zrA vinavAjU I prakaraNa paheluM. S SY) A vaMzaparicaya COLOSSOM paNA caritranAyakanA svargastha dAdAjI zrIyuta A kArajI osavALa vaMzanA ceraDiA jaina hatA. te * dArU (vAlIara sTeTa)nA ThAkora sAhebane tyAM kArache bhArI hatA. bhAgyavazAt eka vakhata ThAkora sAheba ane temanI vacce matabheda paDyo, ane mana uMcA thayAM. tethI madhyabhAratanI bI. bI. eNnDa sI. AI relavenI najIkanA nImaca gAmamAM jaI vasyA. tyAM temanA putra ratna gaMgArAmajIno janma thaye. temanuM lagna zrImatI kesarabAInI sAthe karavAmAM AvyuM. temanI gRha paristhiti te vakhate taddana sAdhAraNa hatI. zrIyuta gaMgArAmajI mukhyatve karIne ghIne vepAra karatA hatA. ane te upara temanuM samasta sAMsArika jIvana avalaMbeluM hatuM. pitAnuM rahastha jIvana sukhazAntithI vItADavA mATe uparokata sAdhana sivAya temane vArasAmAM thoDI jamIna, keTalAMka AmravRkSe tathA eka ku paNa maLyAM hatAM. te hatA te sAdhAraNa gRhastha, chatAM nagaramAM temane mAna maratabe Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - >Adarza muni sAre hate. jema gaMgArAmajI eka bhalA mANasa hatA, tema zrImatI kesarabAI paNa paramaviduSI hatAM. zrI caithamalajI mahArAja A gaMgArAmajI tathA zrImatI kesarabAInA suputra hatA. temane be bhAI tathA traNa bahena hatI. temanA vaDila baMdhunuM nAma kAlurAmajI tathA kaniSTha baMdhunuM nAma phatehacaMdajI ane bahenanAM nAma navalabAI tathA suMdarabAI hatAM. navalabAI mATI hatI, je Aje hayAta nathI. nAnI suMdarabAI hayAta che. tathA sAthI moTI eka bIjI hatI. je akAle devaka pAmI hatI. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. pas prakaraNa bIjuM. 1garbhAvasthAmAM mAtAnA vicAra , tathA tene garbhasthita bAlaka upara prabhAva. gatAmarSo marSeNa ca janita harSeNa sahitaH / samAyo nirmAyo vidhadasamAyoga racanAH svamuktyai yastRSNAM dadhadapica tRSNAM parijahacaturtha sanmAno munirayamAno vijayate // karAtre brAhmamuhUrtamAM ApaNA caritranAyakanI mAtA kI e (saibhAgyavatI kesarabAI dhamapatnI-zrIyuta gaMgA rAmajI) ardha nidrAvasthAmAM tathA ardha jAgratAvaja sthAmAM sUtAM hatAM, te vakhate temane AmravRkSanuM zubha svapna AvyuM. svapnadarzana thatAMja, mAtA jAgI. jaIne dharma-smaraNa karavA lAgyAM. priya vAcaka! garbhAvasthAmAM svapnadarzana lagabhaga badhI mAtAone thAya che, paraMtu temAM phera eTalo che ke je garbhamAMnuM bALaka sadAcArI Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza muni dharmaniSTha, satyavrata tathA jijJAsu thavAnuM hoya che, te zubha svapna darzana thAya che. ane tethI ulaTuM garbhasthita bALaka je atyanta kopA ca kuTilA ca vANI daridratA bandhujanazca vairam / nIcaH prasaMga paradArasevA narakasya cinham vasanti dehe // (vAsthati.) A uktine anurUpa thavAnuM hoya te avazya azubhasvapna darzana thAya che. AvA prasaMge jyAre zubha svapnanuM darzana thAya tyAre pratyeka mAtAe yAda rAkhavuM joIe ke zubha svapnanA darzana pachI rAtrine bAkIne bhAga uMghavAmAM na gALe, kema ke tema nahi karavAthI zubha svapnanuM phaLa naSTa thAya che. svapnanAM zubhAzubha phaLe jANanArA vidvAnenuM evuM mAnavuM che ke azubha svapnadarzana pachI nidrA levAthI tenuM azubha phaLa kaMIka ochuM thAya che. ApaNuM caritra nAyakajInI mAtAne AmravRkSanuM svapnadarzana thayuM hatuM. A vAtane temaNe svamukhe svIkAra karatAM kahyuM hatuM ke, "je divase cAthamala mArA garbhamAM AvyA te divase brAhmamuhUrtamAM mane AmranuM svapnadarzana thayuM hatuM" astu. ame upara jaNAvI gayA chIe ke AmranuM svapnadarzana thatAMja mAtA kesarabAI jAgI uThIne paramAtmAnuM ciMtavana karavA lAgI. tyArapachI zAcasnAnAdi nitya karmothI paravArI ghara kAmamAM lAgI, A pramANe keTalAka divase vahI gayA. pachI mAsa pure thatAM rajodarzana na thayuM. tyAre pote garbhavatI che, ema cesa mAlama paDyuM. te divasathI pratyeka strIe je jANavuM joIe ane jenuM pAlana karavuM joIe, tevI vAta tarapha khAsa lakSa ApavAne potAnuM dhyeya mAnavA lAgI. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 59 mAtAnuM garbhAzaya prakRti devInI eka adbhuta ane alakika prayogazALA che. A prayogazALAmAM mAtApitAnA je prakAranA AcAra, raheNIkaraNa AhAra vihAra, citta tathA caritra, sijanyatA athavA duSTatA, vidyA tathA buddhi, vIratA athavA kAyaratA, dAnazIlatA athavA kaMjusAI, parepakAra tatparatA athavA svArthaparAyaNatA vigereno rasAyanika pragathAya che. basa Aneja anurUpa saMtAnarUpI rasAyaNa utpanna thAya che. athavA ema kaho ke je pramANe rasAyaNazALAmAM bhinna bhinna prakAranA rasanA mizraNa tathA pragathI bhinna bhinna rasAyaNe utpanna thAya che, teja pramANe mAtAnA garbhAzayarUpI A prayogazALAmAM amUlya tathA meMghA mUlyanAM sastAM tathA nakAmAM hareka prakAranAM manuSyaratna ThIka ThIka pramANamAM pedA thAya che. je pramANe rasAyaNazALAmAM vijJAnazAstrInI buddhi, yaMtranI uttamatA, ane vastuonA yegya pramANamAM mizraNa upara auSadhinI vadhu echI upagitA avalaMbelI che, jevI rIte kAcanA kArakhAnAmAM kAcanA mAvAnI jAta pramANe eAchIvattI ujajavaLa, cakakhI tathA pAradarzaka kAcanI vastuo bane che, jevI rIte kArIgaranI AvaData tathA yaMtranI sughaDatA pramANe suMdara ane TakAu athavA kAmacalAu ane kamajora kapaDAM taiyAra thAya che. jevI rIte kuMbhakAra mATIne upaga karatA piMDAne cAka upara caDhAvI je prakAranA AkAra banAve che, tathA je sAvadhAnI tathA caturAIthI tene pakave che te mujaba uttama athavA nakAmAM vAsaNa bane che, ane bhaThThImAMthI kADhI lIdhA bAda marajI mujabane raMga lagADI, cAhe eTalI jhamaka ApavAmAM Ave, game eTalI citrakaLA tathA ketaraNa karavAmAM Ave, chatAM eTaluM avazya yAda rAkhavuM Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. joIe ke tema karavAthI pAtranI suMdaratAmAM avazya vadhaghaTa thAya che, paraMtu pAtronuM vAstavika mUlya zarUAtamAM mATIne cAka upara caDhAvI tenA ghaDelA ghATa upara tathA bhaThThImAM pakavavAmAM darzAvelI caturAI uparathI AMkavAmAM Ave che, tevI ja rIte bALakarUpI pUtaLuM mAtAnA garbharUpI saMcAmAM taiyAra thAya che. ane jevA jevA uttama tathA kaniSTha, madhyama tathA halakA, sAtvika, rAjasI tathA tAmasI padArthone rAsAyaNika praga garbhAdhAnanA samayathI ja A mahAna rasazALAmAM karavAmAM Ave che, tevAja uttama athavA madhyama athavA adhama santAnarUpI putaLAnI utpatti thAya che. je hoziyAra, pArekha, ane jANakAra mAtA-pitA hIre banAvavAnI sAmagrI ekaThI karI. tene yogya samayamAM, cokkasa rItathI, sAvadhAnIpUrvaka mizraNa kare te teno amUlya agara to meMghAmUlane hIre bane che. je kaMI utaratA prakAranI sAmagrI AvI jAya to tevuMja utaratuM ratna pedA thAya che. ane je sastA bhUlanA kAca banAvavAnI sAmagrI ekatra karavAmAM Ave te kAcaja utpanna thAya che. rAma ane rAvaNa, kRSNa ane kaMsa, yudhiSThira ane duryodhana, pRthvIrAja ane jyacaMda, vigere uttama ane adhama manuSyanI utpatti mAtAnA garbhAzayarUpI adabhUta prayogazALAmAMthI thaelI, thAya che ane thaze. temAM taphAvata mAtra rasAyaNonI uttamatA athavA adhamatAne ja cAlyo Ave che. basa, je prakAranuM padArthonuM saMmizraNa thayuM teja mujabanuM prAkRtika pragazALAmAM rasAyaNa thaIne bahAra paDe che. mahAvIra jevA mahApurUSa ane rAvaNa, kaMsa tathA duryodhana jevA adhama purUSa pedA karavA te haju paNa ApaNA hAthanI vAta che. jevA masAlAne praga karavAmAM Avaze tevAja dayALu ke duSTa, Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni - dAnezvarI ke kaMjusa, bhaDavIra ke kAyara, paropakArI ke svAthI saMtAna mAtAnI pragazALAmAM taiyAra thaI bahAra paDaze. prakRti devIne A acaLa ane nirvivAda niyama che. astu. hareka uttama mAtAnuM parama kartavya tathA eka khAsa pharaja che ke pitAnI IcchAnusAra uttama saMtati utpanna karavAne mATe A vAta dhyAnamAM rAkhe. 1. prAkRtika pragazALA garbhAzayanuM rahasya. 2. vaMzaparaMparAthI utarI AvatA guNo. 3. strI tathA purUSanI mAnasika zakita ane premane prabhAva. 4. saMtAnanA pAlana poSaNa tathA zikSaNanI yogya vyavasthA. AvA aneka sadvicAra ApaNA caritranAyakanI mAtA paNa haMmezAM vAraMvAra sevatI ke jethI garbhastha bALaka upara svagIya guNono purepure prabhAva paDe, jenAthI garbhastha bALaka manuSyarUpe sAcI mANasAI dAkhavI A jagatamAM pragaTe ane jenI mAraphate sadAcAra, satyaniSThA, daDhanizcaya. buddhivilakSaNatA. vyavahAra-kuzaLatA, udAratA, kata vyaparAyaNatA, nIDaratA, udyogIpaNuM, vinaya, dharma, saMteSa, papakAra kRtajJatA, niSkapaTIpaNuM, sAhityaprema, dezaprema, prakRti prema, dhArmika bhAvanA Adi devapama guNane tenA sobatIomAM. kuTuMbamAM, samAjamAM nyAtajAtamAM tathA paDozanA koI paNa saMpradAyanA anuyAyIomAM vikAsa tathA vRddhi thAya have e kahevAnI AvazyakatA nathI, ke mAtAe pitAnA uparokta pavitra vicArothI potAnA garbha caithamala) upara ke Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -novo x > Adarza muni. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~Annnnnnnnnnnnnnnna akathya tathA Adarza prabhAva pADaye, ane tenI mAraphate madhya bhAratavarSanA vartamAna jaina zvetAmbaramAM. vetAmbara samAjamAM tathA anya nirIkSakomAM jAgRtinI kevI prabaLa vidyuta jota pragaTI A vAta vAMcakane pratyakSa tathA sArI rIte vidita che, ane A pustakamAM paNa vyasthAne ane prasaMge tenuM vivecana karavAmAM Avaze. A pramANe mAtuzrI kesarabAIe AnaMdamagna banI garbhastha bALakanuM yogya pAlana karI be mAsa, traNa mAsa ane pAMca mAsa vItAvyA. pAchaLathI umadA bhAvanA eTale divya IcchAo thavA lAgI te mujaba patideve potAnI zakita anusAra tathA dharmapatninI abhirUcI anusAra te pAra pADI. ema karatAM karatAM avadha purI thaI ane ApaNuM caritranAyake A jagatamAM pahelo zvAsa lIdhe. samaya jatAM temanAmAM paNa teja saguNe ane zreSTha bhAvanAo pratyakSa rIte sArA pramANamAM pragaTI nIkaLI, ke je sadbhAvanAo tathA svargIya guNone prabhAva, mAtAe garbhAdhAnanA samayathI prasavakALa sudhI pitAnAM satkarmothI temanA upara pADayo hato. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. prakaraNa trIjuM. sssss) muni mahArAjane zubha janma vikrama saMvata - zrI 1993nA kArtika suda 13ne ravIvAre 50 ghaDI hata 13 pala samaya vItyA bAda, azvinI nakSatranA ke trIjA caraNamAM 60 ghaDI pachI vyatIta egamAM sUrya ISTa ghaDI 35-9nA zubha yegamAM daivI guNa tathA siMha rAzImAM madhya bhAratavarSanA nImaca nagaramAM thayo hato. bhagavAna zrIkRSNanA kathAnusAra daivI saMpatti sahita janma dhAraNa karanAramAM nIce lakhelA chavIsa guNa hoya che. "abhayaM sattvasaMzuddhirjJAnayogavyavasthitiH / dAnaM damazca yajJazca svAdhyAyastapa Arjakam // 1 // ahiMsA satyam krodhatyAgaH zAntipaizunam / dayA bhUtevvaloluptvaM mArdavaM hIracApalam // 2 // tejaH kSamA dhRtiH zaucama droho nAti maanitaa| bhavanti sampadaM devImabhijAtasya bhArata // 3 // zrImadbhagavadgItA a0 16 zloka 1, 2, 3 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. arthAta bhagavAna zrIkRSNa arjunane kahe che ke, "he bhArata! (1) abhaya (2) aMtaHkaraNanI zuddhi (3) jJAna ane yogane viSe niSThA, (4) dAna (5) iMdriya nigraDa (6) yajJa 7) svAdhyAya (8) tapa (9) saraLatA, (10) ahiMsA (11) satya, (12) akela (13) tyAga, (14) zAnti, (15) koInI cADI na khAvI (apazuna) (16) prANI mAtra pratye dayA 17) alolapatA-(lAlasI na thavuM) (18) namratA (19) lajjA (20) sthiratA (ra1) tejasvIpaNuM (22) kSamA (23) dhairya (ra4) pavitratA (rapa) ar3haha (koInuM buruM na IcchavuM athavA karavuM) ane (26) nirabhimAna ATalA guNe je daivI saMpata laIne ja hoya che, tenAmAM hoya che. nImaca nagara lagabhaga 25deg uttara akSAMsa tathA harSa pUrva rekhAMza upara, mahArAjA siMdhiyAnA rAjyamAM rAjaputAnA-mALavA relve saDakanI najIka AveluM che. ahIM vetAMbara sthAnakavAsI samAjanA vItarAga munionA cAlu vasavATane lIdhe temanA satsaMgane lAbha maLe che. enuM mukhya kAraNa e che ke ahIMnI vastIne mATe bhAga sthAnakavAsI jaina bhAIone che. A sivAya ahIM relve sTezana tathA AjubAjunA gAmanuM vyApArI bajAra hovAne lIdhe, keTalAka sAdhu-santa, vihAra karatA karatA ahIM AvI caDhe che. ane pitAnAM punita pagalAMthI tathA amRtamayI vANIthI ahIMnI bhUmi tathA nAgarikenA hRdaya pAvana kare che. samaya jatAM ApaNA caritranAyaka upara A sthAnamAM vakhatovakhata padhAratA sAdhu purUSone prabhAva paDavA lAge. prabhAva paDe ema nahi paraMtu temanA haMmezanA satsaMga tathA vANanA prabhAvathI temanuM saMsArI jIvana ekadama Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. 65 ~~~~~~~ -~-~-~~-~~~-~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ saMnyastha jIvanamAM palaTAI gayuM. A palaTo thatAM pitAne saMkucita kauTuMbika prema vizvabaMdhutvanA vizALa prema-sAgaramAM ekarUpa thaI gaye. AthI pitAnuM sva-sukha prANImAtranA sukhamAM mAnavA lAgyA. pitAnuM jIvana pitAne mATe jIvavA na lAgyA, paraMtu prANImAtranA jIvanane potAnuM jIvana mAnavA lAgyA. zArIrika kriyAo tathA halana calana pitAnAja udara nirvAha mATe nahi karatAM, vidharUpI virATa zarIranA bharaNapoSaNArthe karavA lAgyA. vyaktigata mAyA mamatA hatI, te vizvanI mAyA mamatAmAM pheravAI gaI. tyArathI temanAM saMpUrNa svArthamaya kAmakAja ananta ane Anandamaya virATa vizvAtmAnAM kAmakAja thaI paDayAM, ke jemAM potAnuM sAcuM ane paramasukha samAeluM hatuM. caritranAyakajInI janma kuMDalI. janma-kuMDalI calita-cakama. 0 2. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvv > Adarza muni. temane zubha janma thatAM kuTuMbIjanene atyanta AnaMda thaye. tathA samasta kuTuMbIjanoe mahAna utsava ujavyuM, ane zraddhA tathA premathI garIbagarabAne aneka prakAranAM dAna karyA, temanA pitAnA saghaLA mitramaMDaLa tathA snehIoe paNa A AnaMdamAM bhAga lIdhe. saghaLAoe AziSa ApyA ke parama kRpALunI kRpAthI bALaka dIrdhAyuSI banI bhaviSyamAM khUba yaza tathA mAna prApta kare. jo ke A AzIrvAda pracalita rUDhI mujaba vartamAna samayanA vicArane vazavartI uccAravAmAM AvyA hatA, chatAM samaya jatAM te phaLIbhUta thayA. pahele divase "jAta-karma" karavAmAM AvyuM, bIje divase jAgraNa karavAmAM AvyuM. trIje divase bALakane candra sUryanAM darzana karAvavAmAM AvyA. A pramANe eka pachI eka kriyAo karatAM karatAM daza divasa purA thayA. agIAramA divase sUtaka kADhI zuddhi kriyA karavAmAM AvI ane bArame divase saMbaMdhIone tathA brAhmaNone yathAzakita jamADavAmAM AvyA. teja divase temanA pitAzrIe vidvAna brAhmaNone AmaMtrI temanI pUjA-arcanA karI ane temanI pAse nAma pADavAnI vidhi karAvI. te mujaba bALakanAM zArIrika lakSaNe ane anya cihune tapAsI tenuM nAma "caturthamala pADayuM. ahA, jatiSa paNa kevI gahana vidyA che ke jenuM jJAna maLyA pachI, bhUta bhaviSya ane vartamAna traNe kALAne tivida pitAnI gedamAM gela karAve che! basa, jotiSavettAoe paNa ApaNuM caritranAyakanuM jyotiSane anurUpa eja nAma rAkhyuM ke jethI bhaviSyamAM bALakamAM e saghaLA guNo utarI Ave ane "nAma tathA guja: vALuM vacana saMpUrNapaNe sAcuM Thare. A pramANe avatarela bALaka dinapratidina candranI kaLAnI Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. mAphaka vadhate cAle, ane pADozIone AnaMdanuM dhAma thaI paDe. jodhapuranA paMDita zIghrakavi zrI nityAnaMdajIe temanI bAbatamAM kahyuM che ke - yugatraye pUrvamatItapUrve jAtAstu jAtA khalu dharmamallAH / ayaM caturtho bhavatAzcaturthe dhAtAti sRSTo'sti cturthmllH|| arthAta pahelAMnA traNe yugamAM dharmopadezaka tathA dharma pravartaka thaI gayA che, paraMtu cothA yugamAM paNa kaI evI prabhAvazALI vyakti joIe. tethI vidhAtAe caturthamallane ghaDI kADhayA. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza yuni. ~~~ ~~ ~~~~~~ AAAAAAAA prakaraNa cothuM bAlyAvasthA ane zikSaNa ha ka mAsa, be mAsa karatAM te cha mAsanA thayA, ane ghUMTaNIe doDavA lAgyA ane nava mAsanA thatAM te madhura tetalI belIthI potAnA cahAnArAone - AnaMda pamADavA lAgyA. pitAjIe temane cakalAMnuM eThuM pANI pAyuM, jene mATe temanI evI mAnyatA hatI ke bALaka moTo thatAM spaSTa ane catura vakatA thaze. garbhAvasthAmAM mAtAnuM saMyamIpaNuM ane have saizava kALa (bAlyAvasthA)mAM sadAcArI mAtA tathA pitA baMnenI yogyatAne lIdhe mukhya upadezonAM mULatarone AraMbha thaye. suyogya mAtA pitAnI sIdhI dekharekha nIcenAM saMtAna samaya AvatAM kevAM cAritrazALI tathA Adarza bane che tenA ApaNA caritranAyaka eka javalaMta udAharaNarUpa che. mAtA pitAnI zItaLa chAMya nIce kalela karatAM sAta varSa vItyA pachI niyamAnusAra temane vidyAbhyAsa cAlu che. zubha muhUrta joIne temane gAmanI pAThazALAmAM besADavAmAM AvyA. jyAM temaNe gaNita vigere sAthe hiMdI bhASAnuM sAdhAraNa jJAna Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. saMpAdana karyuM. ane thoDuM ghaNuM aMgrejI tathA pAMcamAM pustaka paryata urdIne abhyAsa karyo. avasthA pramANe temane saMgItane paNa zekhe lAgyuM. temane svara ghaNe madhura tathA karNapriya hate. samaya jatAM temaNe keTalAka kAvyo tathA chuTaka kAvyo paNa racyAM, jeno ullekha AgaLa upara karavAmAM Avaze. paMdara varSa sudhI temaNe prArthamika keLavaNI lIdhI. bAlyAvasthAthI ja temane pustako pratye jhajhe prema hatuM. te vakhate naMdarAmajI pasArI ( pustaka vecanAra)nI dukAna upara besI te pustaka vAMcA karatA hatA. - A pramANe temanI bAlyAvasthA khelavA-kUdavAmAM, ane tarUNAvasthAne AraMbhakALa vidyAbhyAsamAM vyatIta thaye manuSyajIvanane A samaya kharekhara advitIya ane AnaMdadAyI che. gharanI sthiti game tevI hoya chatAM, manuSya sAMsArika ciMtAethI vimukata havAne sababe jIvananA A samayane atyaMta sukhazAntithI vitADe che. mAtApitAnA sukhada zirachatranI mIThI chAMyaDI, pITha thAbaDanAra vaDIla baMdhu ane svataMtra jIvana; A badhA sukha sAdhanasaMpanna ApaNu caritranAyaka pitAnuM jIvana AnaMdamAM vyatIta karatA hatA. paraMtu temanA jIvananuM lakSyabiMdu ja sAMsArika sukha prAptija hota to A viSaya upara A pustaka racavAno avasara na Avata, ane na te temanuM cAritra Adarza gaNAta, vaLI lokapakArI thavAne badale te apakArI paNa thayA hatA. paraMtu je divya preraNAthI temanuM lakSyabiMdu palaTAI gayuM, te preraNAdAtA vidhAtAne lAkho dhanyavAda ha. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. prakaraNa pAMcamuM. 6 bhAInuM khUna ane mAtAnuM dhairya. . frnsh fwndrtwnwnwf A 5 manA vaDIla baMdhu kAlurAma e vakhate talATI hatA. mI, kusaMgatimAM paDIne te jugAra ramavA lAgyA hatA. 21 A kevI duSTa Adata che, ane te divase tenAM kevAM mAThAM phaLa cAkhavAM paDe che, te te vAMcakane vidita hazeja. tethI A viSaya upara vistRta lakhavuM e cuMthaNa cUMthyA jevuM che. kAlurAma potAnA jugArI mitra sAthe haMmezAM jugAra ramatA hatA. eka divasa kaMI bahAnuM kADhIne te loko temane jaMgalamAM jugAra khelavA laI gayA, ane tyAM temanuM dravya dAgInA luMTI laI temane yamadvAra pahoMcADI dIdhA. A banAva vikrama saMvata 1947mAM bane. khUna thayuM teja rAtre mAtAne aghAra svapna AvyuM, ane temAM potAnA putrane keIe mArI nAkhe evuM drazya joyuM. bIje divase jyAre khUna thayAnI vAta bahAra AvI tyAre mAtA pitA tathA kuTuMbIjanone atizaya duHkha thayuM. keTalAka vakhata pachI saMjogavazAt khUnIone patto maLe. paraMtu jyAre kuTuMbIoe temane adAlatamAM ghasaDI gya zikSA karAvavAno vicAra karyo, tyAre caithamalanI mAtA je paramadharmiSThA ane paraduHkhabhaMjaka hatI teNe temane vALyA ane kahyuM ke je kaMI banyuM te ApaNA nasIbanI vAta Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni.< ha1 che. gumAvelI vastu pAchI meLavI zakAtI nathI. nayamuM aMdara aMdara vaimanasya-vera vadhAravuM. athavA ApaNA A nukazAnane badalo le. ke jenI bharapAI kadI thaI zakatI nathI agara badale levAtuM nathI. te sarvathA ajugatuM che. emAM ke Ino upAya cAlato nathI. khUnIoe kAM to karmono badalo lIdhe agara anya kaMI paNa thayuM. paraMtu vAtane ahIM ja samApta kare. priya vAMcaka ! je pUrNatAne prabhAva ! ahA ! kevI divya bhAvanA che ! tyAganuM kevuM adbhuta udAharaNa che ! kharekhara, A kalikALamAM to AvAM udAharaNo viralaja gaNAya ! vaLI ApaNA caritranAyakanI mAtAnI A tyAgamAM satayuganI jhAMkhI thAya che. dhanya che e mAtRhRdayane! ke je popakAra, tyAga, ane "gAmata sarvabhUteSunI alaukika bhAvanAthI bharapUra che. AvA anupama guNonuM gAna karavAnuM mArA jevA apamatinuM gaju zuM? sAcI vAta to e che ke AvA tyAga ane dharmanI sAkSAta mUtirUpI mAtAo je dezamAM udabhave che, te deza kharekhara gAvazALI bane che. AvI mAtAonA caritra suvarNa akSare lakhAya evAM hoya che. kesarabAI ! tane dhanyavAda che! che. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Gra >>Adarza muni. : prakaraNa chachuM. - lagna Gescuca AgaLa upara ame darzAvI gayA chIe ke ApaNA = caritranAyakane traNa bhaginIo paNa hatI. P. emAMnI be je meTI hatItemane lagna baMdhanathI jeDI devAmAM AvI hatI. paraMtu eka nAnI hatI tene mATe mAtAnI evI umeda hatI ke je te hoziyAra nIvaDe te tenI sAthe pote paNa dIkSA laI baMnee sAthvI thaI javuM. paranta " "na jANyuM jAnakInAthe, savAre zuM thavAnuM che?" te mujaba mAtAnI IcchA pUrNa na thaI. thaDA samaya bAda tene dehAnta thayuM. tyAra pachI ApaNA caritranAyakanA lagna viSe vicAra karatAM, ema nakkI karavAmAM AvyuM ke pratApagaDha (rAjapUtAnA)vALA je sagAI karavA mATenuM atizya dabANa karI rahyA che, teno svIkAra kare. A pramANe vicAra thatAM ja temanI sagAI pratApagaDhamAM karavAmAM AvI ane lagnanuM zubha muhurta paNa tAtkAlika nakkI karavAmAM AvyuM. Arthika sthiti joIe tevI saddhara na hovAne kAraNe temanA pitAe khetInI jamIna tathA gAmanI aMdaranAM AmbAnAM jhADo vecI nAkhyAM. vikama saMvata 1950mAM pratApagaDha jaI cUturthamalajInuM zubhalagna karavAmAM AvyuM, ane pitAnI zakita anusAra lagnasamAraMbha AnaMdamagna banI ujavyo. tyAra pachI navavadhUne pitAnI sAthe laI teo nImaca nagara pAchA AvyA. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 93 * ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^. prakaraNa sAtamuM. ge2 252z 52 52 svu - 21-- 232-524 - - yuvAvasthA. (saMsAra tyAga ane vairAgya.) ~ -S2ss-2DI --23 -S24... --~2. ApaNA caritranAyakapamAyaza zIkhavAnI vRttithI A gAmanA paTavArI pAse gayA. paraMtu te temanI pAse rasoI karAvata ane temane rasoI karatAM AvaDatI nahotI. tethI kaMTALIne tathA ja gabharAI jaIne pitAne vatana pAchA gayA, ane tyAM AvI sAdhu saMtonI sevA karavI ane temane upadeza grahaNa kare eja emanuM dhyeya banyuM. AthI dhIre dhIre saMsAramAMthI virati thavA lAgI. Aja samaye eTale ke saMvata 1948mAM temanA upara piviyegane kArI ghA paDe. kahevAnI AvazyakatA nathI ke temanA pitA strI putrAdine tyAgI svargastha thayA. pitAnI osarakriyA vigerethI paravAryA pachI temanI mAtAe dikSA levAne potAno vicAra pragaTa karyo, ane temane pUchayuM, beTA, tAre ze vicAra che?" AnA pratyuttaramAM caithamalajIe paNa pitAne dIkSA levAno vicAra jaNA tathA kahyuM, mAtAjI, tamArAthI pahelAM meM dIkSA levAno nizcaya karI rAkhe che, tethI tame khuzIthI dIkSA le, ane sAthe sAthe huM paNa dIkSA laIza." paraMtu mAtAe kahyuM, beTA, tArI A uMmara Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni atyAre saMsAra sukha bhogavavA lAyakanI che, nahi ke vairAgya levAnI! vaLI je tArI evIja marajI hoya te yogya samaye tuM paNa tene aMgIkAra karaje. paraMtu hamaNAM te grahasthAzramI ja rahe. vaLI tArUM lagna paNa hamaNAM ja karavAmAM AvyuM che. evI sthitimAM tuM dIkSA kevI rIte laI zake? A pramANe mAtA tathA kuTuMbIonA samajAvavA chatAM temane je raMga lAgyA hatA, te koI paNa rIte oche na tha. paraMtu badhAnuM kahyuM sAMbhaLyA pachI te temane vadhAre raMga lAge. jyAre mAtAne lAgyuM ke A have mAnaze nahi, tyAre temaNe kahyuM, "ThIka, jA. tArI vahune tenA pIarathI teDI Ava. je tane te anumati Ape ane tArI sAthe te paNa sAdhvI thAya to tuM dIkSA leje" A uparathI cothamalajI patnIne teDI lAvyA, ane tenI pAse potAne vicAra pragaTa karI saMmati mAgI, to teNIe sApha nA pADI. mAtA tathA putra baMnee vahune khuba upadeza Ape, paraMtu te te ekanI be nA thaI, ane ulaTo gharamAM kaMkAsa peThe. temanI patnIe temane kahyuM ane vyAjabIja saMbhaLAvyuM ke, "je tamAre dIkSA levI hatI to pachI lagna zA mATe karyuM? have jyAre lagna thaI ja gayuM che, te sAMsArika tathA grahastha dharmanuM pAlana karo. AgaLa upara egya samaye tene vicAra karajo." A pramANe patnIe pitAnI saTa dalIla bhAre cAlAkIthI raju karI. paraMtu jema strI temanI sAthe sahamata na thaI tema te paNa potAnA dRDhanizcayathI saheja paNa calita na thayA. matabhedane lIdhe jyAre kuTuMbamAM kaMkAsa cAlu thaye, tyAre pitAnI patnIne pitAnA mAmAsasarAne tyAM mUkI AvyA. A pramANe eka rIte temane mArga niSka Taka Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni.< C4 che. ane have temane vairAgya ciMtavana mATe khUba vakhata maLavA lAgyo. A bAju jyAre temaNe pitAno vepAra rojagAra paNa sakelavA mAMDe tyAre A vAta dhIme dhIme temanA sura gahe pahoMcI gaI, tethI temanA sasarA nImaca AvyA, ane bhAre jahemata uThAvI khaTapaTa karI amaladAro pAse temane kArAgAramAM pUrAvyA, ane kahevA lAgyA, "jou chuM, have tamane koNa choDAve che ?" cha divasa ane rAta te kArAgAramAM rahyA. chachuM divase temanA sasarA kArAgamAM AvI kahevA lAgyA, jamAIjI, kema AnaMdamAM to che ne ? a! jagyA to barAbara anukuLa che ne ? je anukuLa na hoya ane pasaMda na paDatI hoya tathA sukhacenathI rahevA IcchatA ho to tamAre ekarAra karo paDaze ke huM dIkSA nahi lauM." A uparathI temaNe vicAra karyo ke kArAgAramAM beThA beThA kazuMja thaI zakaze nahi ane tenI samakSa huM dIkSA nahi lauM, e ekarAra karavAmAM nukazAna paNa zuM che? A pramANe vicAra karIne temaNe tene kahyuM, "huM dIkSA nahi lauM," AthI niyamAnusAra temanI pAsethI rUA. 200) (basonA jAmIna tathA ekarAranAmuM lakhAvI levAmAM AvyuM. A mujaba temaNe paNa rAjakArabhArIone kahI potAnA sasarAnA rUA. 200) (baso)nA jAmIna lakhAvI lIdhA ane evI zarata karAvI ke te mane kaI paNa jAtanuM kaSTa Ape naDuiM. A thaI gayA pachI sasarA emaNe tathA emanI mAtAne paNa dhamera (pratApagaDha) laI gayA. ahIMthI koI paNa ThekANe cAlyA na jAya, e dRSTithI temanA upara khUba jAte rAkhavAmAM Avato. eka divase koI kAraNavazAta ApaNA caritranAyaka pitAnAM mAtuzrI Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. ::::: ************^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ sAthe gAmamAM jatA hatA. te vakhate mArgamAM eka makAna AvyuM, je jotAM temaNe mAtAne pUchyuM ke, "A konuM ghara che?" AnA pratyuttaramAM mAtAe kahyuM. "beTA A makAna raMgUjI satInuM che. ahIMA tenuM sAsaruM che. te bAlyAvasthAmAM vidhavA thaI hatI. tyArathI pitAnA zIla tathA dharmanuM rakSaNa karIne ahIMA rahetI hatI. te rUpano bhaMDAra hatI. bAlyAvasthAmAM vaidhavyano kArI ghA paDaye, tyArathI ja pitAnuM duHkhamaya jIvana jJAna saMpAdana karavAmAM tathA dharma dhyAna karavAmAM vyatIta karatI hatI. dararoja prAta:kALe cAra vAge uThI prabhu-smaraNa karavuM, pachI svAdhyAya karI sUryodaya pachI sAdhu munione sadupadeza sAMbhaLa. tyAre pachI dAna karavuM. bapore paNa ke dhArmika graMthane abhyAsa kare ane sAyaMkALe paNa pratikamaNa vigere karI, dharma sAdhanA karavI eja tenuM dhyeya hatuM. A pramANe sAMsArika sukhethI vimukha thaIne te potAnuM jIvana vairAgyavRttimAM vItADatI hatI. jeNe te saubhAgyavatInA saubhAgyasUrya (patidevane akALe chInavI laI tenA jIvanane duHkhamaya ane azAntimaya banAvI dIdhuM, te durbhAgyanI duHkhadAyaka laharIo te kyAranIye vAI cUkI hatI. paraMtu AvI karUNAvasthAmAM tenI samakSa eka ghaNeja hRdayadrAvaka prasaMge upasthita thaye. eja gAmamAM eka samaye eka zrImaMta sattAdhArI kSatriya rahetuM hatuM, je potAnI juvAnInA jemamAM bhAre kAmAndha banI mAtelA AkhalAnI jema pharate hato. tenI AnA upara badadAnata thaI, ane tethI e duSTa prasaMgopAta tenuM sauMdarya kAmAtura AMkhethI nihALyA karato. raMgujInuM anupama sauMdarya tathA tenAM ghATIlAM aMge pAMganI nAjukatA joI e duSTanA manamAM pApavAsanA pragaTI uThI. pachI te potAnuM kALuM Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. karavAne e pApI rAtadivasa yukti prayukitamAM maMDe raheto. tenAM AvAM AcaraNa I dhamaparAyaNa raMgajInI kedhavAlA bhabhUkI uThI. tenI nIcatA joI tene pitAnA ziyaLarakSaNanI bhAre ciMtA thavA lAgI. eka divasa teNe vinayapUrvaka te kSatriyane kahevaDAvyuM ke, "tame te kSatriya che, ane mArA pitAtulya che. AvI paristhitimAM ApanI raheNIkaraNa atyAcAranA rUpamAM palaTAtI jAya che, te Apane bhAspada nathI, mATe kRpA karI ApanI kuvAsanAne tilAMjalI Apaze." paraMtu dumati kSatriyanA mana upara AnI kaMIpaNa asara thaI nahi. eto enA e bhagavAna e mujaba pitAnA praya nemAM rapa rahevA lAgyuM. teNe raMgujIne meLavavA mATe nAnAvidha prayatno karyA. tene phasAvavA mATe jAtajAtanI lAlaca ApI. paraMtu satIe potAnA dharmamAMthI cuta thavAnI kalpanA sarakhI karI nahi. potAnA saghaLA prayatna niSphaLa jatA joI teNe eka vakhata be cAra mANasane tyAM mekalyA, ane ene kaI paNa rIte uMcakI lAvavA pharamAvyuM. jyAre satIne saMdeha paDayo ke mArA zIyaLa ane dharmane bhraSTa karavAnI peravI cAlI rahI che, tyAre teNe vicAra karyo ke have zuM karavuM? A duSTa pitAnI duSTatA tyajavAne nathI, ane jyAM sudhI A dehamAM prANa che tyAM sudhI huM zIyaLabhraSTa thauM, te taddana asaMbhavita che. Akhare A narapizAcathI chuTavAno koI paNa rasto nathI ema jANI raMgujIe pitAnA makAnanI pachItathI nIce paDI prANArpaNa karavAno vicAra karyo. A vicArane amalamAM mUkavA pitAnA makAnane bIje mALethI kUdI paDavAnI taiyArI karatI hatI, teja vakhate uMTa upara beThele eka mANasa bArInI lagolaga dekhAya, Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ v ^ ^^^^^^^^^ G8 > Adaza muni. ane kahevA lAgyA, "satI. A uMTa upara besI jA, ane huM tane jyAM tArI marajI haze tyAM mUkI AvIza." A zabda sAMbhaLatAM raMgUjIne ekAeka vizvAsa beThe ke A cakakasa mArA kaI rakSaka che, ane tarataja uMTa upara ArUDha thaI gaI. nimiSa mAtramAM tene lAgyuM ke, "huM mArA pIyaramAM AvI pahoMcI chuM.' taddana banavAjoga che ke lokone A ghaTanA zaMkAbharI lAge. paraMtu vAstavika rIte vicArIe te sAcI pativratAo mATe kaI paNa vAta asaMbhavita jevI nathI. je ramaNIe pitAnA pati sivAya svane paNa para-purUSanuM cintavana na karyuM hoya, jeNe mana vacana ane karmathI jIvanaparyata patisevAmAM potAnuM jIvana vyatIta karyuM hoya ane je pitAnAM samasta dharma ane karma pati caraNe arpaNa karI pitAne kRtakRtya samajatI hoya tevI divyAMganAne mATe A kaMI bhAre bAbata nathI. kemake satItvamAM asAdhyane paNa sAdhya karavAnI zakita rahelI che. satItva eka kaThera vrata, kaThina tapazcaryA ane vikaTa sAdhanA che. A sAdhanAthI sAdhikAne siddhi prApta karavA mATe jabaradasta saMyama jALavo paDe che. satI potAnA patinI hayAtImAM, temanAmAMja IzvaranI sattAno sAkSAtkAra karI tenI sevAne ja saghaLA dharmonuM tAratamya mAne che; ane tenA mRtyu pachI pitAnA zIlavratanuM pAlana karI paramAtma cintavanane potAnuM dhyeya mAne che. te divA jevuM spaSTa che ke satItva e kaMI najIvI athavA sAdhAraNa bAbata nathI. e to ghera tapazcaryA che. e tapazcaryAnA baLathI satInA aMtaramAM je alaukika AtmazakitanI sRSTi udbhave che, teja eka IzvarI zakti che, ke jenAthI saMsAranA taddana asaMbhavita kAryo Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. paNa AMkhanA palakArAmAM saMbhavita bane che. astu. have pele mANasa tene gAmanI bhAgoLe mUkIne cAlyo gayo. tyArapachI satI gAmamAM gaI ane tyAM jaI dIkSA lIdhI. A pramANe mAtuzrInA mukhethI satI raMgUjInuM jIvanavRttAMta sAMbhaLI ApaNA caritranAyakanA hRdayamAM paNa vairAgyavRttinuM saMcAra thayuM. jyAre temanI vRtti vairAgya tarapha vizeSa DhaLelI mAluma paDI, tyAre eka divasa pUnamacaMda caritranAyakanA sasarA) temanI mAtAne kahevA lAgyA ke, "he vRddha vevANa, tuM mArA jamAIne dIkSA apAve che! huM keNa chuM te tuM nathI. jANatI? mAruM nAma pUnamacaMda che. jouM chuM ke mArI hayAtImAM tenI pAse keNa dIkSA levaDAve che?" Ane pratyuttaramAM mAtAe kahyuM, "mArA putrane dIkSA apAvanAra huM A rahI ! vaLI mArA putrane dIkSA levaDAvyA bAda tene paNa punamane amAvAsyA nA banAuM to mAruM nAma kesara nahi." AvI ghaNI TapATapI thaI A pramANe keTalAka divasa vahI gayA. sasarAne paNa te bhAgI jaze evI jhAjhI zaMkA nahatI, kemake te ahIM keTalAka vakhatathI rahetA hatA, ane vaLI kaI kaIvAra gAmamAM tathA gAmabAhara jaI pAchA AvatA hatA. eka divasa vAhana bhADe karI teo gupacupa nImaca nagara pahoMcI gayA. tyAM AvI eka divasa kaI gujarelAne agnidAha devA mazAnamAM gayA. temane mATe mRtadehane agnidAha devAto jevAne A paheleja prasaMga hatA. A uparathI temane vicAra Avyo ke eka divasa ApaNe paNa A mArganA musAphara thavuM paDaze. AvA aneka vicArene lIdhe temane saMsAra tarapha vizeSa virakita thaI, ane dhIme dhIme Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *. vvvv w w wwwww pa. > Adarza muni. pitAnI pravRtti Izvara-bhakitamAM palaTAI gaI. tyAra pachI ApaNA caritranAyaka pratApagaDha gayA. te divasamAM tyAM zrI amolaka rASijI mahArAja virAjatA hatA. temaNe temanAM darzana karyA ane vyAkhyAna sAMbhaLyuM, jene lIdhe vairAgyavRtti vizeSa dRDha thaI. tyAMthI teo eka paMjaNInI (nAnA chanuM rakSaNa karavA vaparAtI) dAMDI taiyAra karAvI lAvyA. tyAMthI teo "choTI sAdaDI' (mevADa) gayA. tyAM muni zrI lAlajI mahArAja tathA zaMkaralAlajI mahArAja virAjatA hatAM. te vakhate zrI lAlajI mahArAjane pUjya padavI nahotI maLI. temanAM darzana karyA, ane temanA Adeza mujaba cAra rAtrino AgAra rAkhI, "tevihAra (rAtribhejana)ne jIvanaparyata mATe tyAga karyo cAra rAtrine je AgAra rAkhe hate, te bInA mAtuzrI pAse pragaTa karI nahotI. eka divasa rAtre temaNe dahIMvaDAM khAdhAM. rAtribhejanane tyAga karyo hovAthI ane rAtre khAvAthI temane temAM bIlakula svAda lAge nahi. ulaTuM pitAnI pratijJA tarapha dhyAna kheMcAvAne lIdhe temane duHkha ane pazcAttApa thayA. ghera AvI cUpakIthI pitAnA hAthe dhotA hatA, te vakhate mAtAjIe kahyuM, "beTA Aje te kaMIka khAdhuM hoya ema lAge che. koI paNa bAbatanI pratijJA lIdhA pachI teno bhaMga karavo joIe nahi. atyAre tArI uMmara nAnI che, te vakhate je tuM mana ane Idriyane vaza nahi rAkhe, to teo vakhata jatAM svacchandI thaI jaze, ane tArA jIvanane kaluSita banAvaze." (1) AgA-trata letI vakhate vrata lenAra potAnI asamarthatAne lIdhe te vrata na pAlavA mATe keTalAka divasanI chuTa le che tene kahe che. cAra rAtrino AgAra rAkhe tenI matalaba e ke mahInAmAM cAra vakhata rAtribhojana karavAmAM Ave te gaNAya. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (paurAMga (sImAmI sItakaligajI. zrIrAmajI 21840 21216 strIzrIzrIpolIsajogarAjyatrIneha lana honese kamApAsalI apaIcacocAmalajInA pALavA mATenA thayelA hukamanAmAonI nakale. tathA vartamAna mahArANujI sAheba taraphathI pAkhI munizrI cAthamalajImahArAjanA upadezathI marahuma mahArANujI sAheba (paricaya mATe juo prakaraNa 36muM) sIpIsIpAlIlajAgatAnanI mahobAsalI japAyacobhamala jInahAnAnanamosanIprIpAradha nAghanagalAnanhAjanmadIbasta honasa kamASAsalI. matAlIvejagatApalAne mahAjanamAlumakarAIkacetandarako rAtoposajIvakohasenAna zrImahAvI-vAmIjIkAjannadImAhInA gattApalAjogAMvaracamIrAsarakhI hasIlagatA daratAnanambarasanATA jAvelIzajAlIghIjAyehakeceta bako hamezA ujagatAramAnIgApara kAtInudakazA pad-11 - 1 77 sAsaravI hosIjagatApAlaTokArakanapharamAyA mAhana N LILM Page #125 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ^ ^ ^^ ^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ Adarza muni. 81 A upara mAtA tathA putrane paraspara carcA thavAthI saMsAra tyAganI pratijJA draDha banI gaI. gAmamAMnAM bAkI rahelAM AMbAnAM jhADa, jamIna tathA kuvo vecI nAMkhyA. keInuM makAna gira lIdhuM hatuM tenI pAsethI rUpiyA pAchA laI makAna tene pAchuM meMpI dIdhuM. mAtAe kahyuM. "cAthamala, tArI moTI benanuM lagna karyuM tyAre rUA. 150 deDha paherAmaNImAM lIdhA hatA, te rUpIA keipaNa prakAre pAchA vALavA ja joIe. AnA upara yogya vicAra karI rUpIA pAchA ApavAmAM AvyA. eka divasa gharane hajAma vALa kApavA Avyo, ane kahevA lAgyo, "yajamAna, have Apa ahIM nahi rahe, tethI mAre eka gharAka ochuM thaze. Apane gherathI mane je kaMI maLatuM hatuM, te have maLaze nahi" A sAMbhaLI mAtAe kahyuM, "beTA, ApaNA gharanA hajAmane paNa kaMIka ApavuM joIe. A sAMbhaLIne caritranAyake pitAnA kAnamAMthI sonAnI vALIo kADhI hajAmane ApI dIdhI." Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni, prakaraNa 8muM. Mitenie Dik Dikong dIkSA ane temAM vino. ? fixerox Kamionbike mA e divasomAM nimbAheDA nivAsI khUbacaMdajI vairAgI nImaca nagaramAM padhAryA hatA. temaNe ApaNA caritranAyakane tyAMja bhejana lIdhuM ane tyAMja utAre karyo. jyAre te javAne mATe taiyAra thayA tyAre kahetA gayA ke "bhAI, tuM paNa jaldIthI Avaje." A bAju mA tathA dIkare banne nImaca nagarathI cAlIne udayapura pahoMcyAM. te vakhate tyAM naMdalAlajI mahArAja cAturmAsa karatA hatA. mA-dIkare baMne tyAM rahIne pratikramaNa Adi zIkhavA lAgyA. koI bhejanane mATe kahetuM, te tene tyAM jaI bhojana karI AvatAM hatAM, ane je keIna taraphathI nimaMtraNa na maLatuM te bajAramAMthI lAvI khAI letAM. A pramANe keTalAka samaya tyAM rahI pratikramaNa tathA dazavaikAlikanA traNa adhyAya zIkhI gayAM. pachIthI tyAMthI nayA zahera (khyAvara)mAM gayAM. tyAM cothamalajInI sagI mAsI sAvI ratnAjI hatAM. temanAM darzana karI tyAMthI bIkAnera gayAM tyAM batrIsa zAstravettA gaTTabAIne tyAM utaryA. mahAsatI naMdakuMvarajInI sAdhvIo paNa tyAM hatI. temaNe aitha Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni malajIne kahyuM ke kAcuM-ThaMDuM pANI pIvAne tyAga kare. AnA uttaramAM temaNe ema kahyuM ke vAta to sArI che, paraMtu relvemAM te nibhAvavuM kaThaNa che. AthI thoDA samaya bAda jyAre mane ema lAgaze ke have nabhavAmAM vAMdho nahi Ave tyAre huM teno tyAga karIza. tyAMthI nIkaLI bhImAsara AvyAM. tyAM hajArImalajI bAMThiyAe keTalAMka zAstra ApyAM, te laI tyAMthI teo dezanUka AvyAM. tyAM pUjya hakamIcaMdajI mahArAjanA saMpradAyavALA raghunAthajI mahArAja tathA hajArImalajI mahArAjanAM darzana karyA. pachI jyAre temanI sevAmAM upasthita thayAM, tyAre raghunAthajI mahArAje pUchyuM ke tame keNa che? kayAM rahe che? ane ahIM kevI rIte AvyAM che? uttaramAM cAthamalajIe kahyuM ke vairAgI chIe. nImaca nagaramAM rahIe chIe ane darzanArthe AvyAM chIe. tyAre raghunAthajI mahArAje kahyuM ke ThIka che, tyAre te dIkSA le. zuM pahelAM kaMI zIkhyA karyA che? tenA javAbamAM temaNe kahyuM ke pratikramaNa ane dazavaikAlika zIkhe chuM. svAmIjIe kahyuM. "vAruM, tyAre sajhA (svAdhyAya) kare." A uparathI cothamalajIe sajhA karI je svAmIjIne ghaNI priya lAgI. tethI temaNe kahyuM ke tame mArI pAse ja dIkSA le. ekAntara karavuM paDaze; ane je A anukuLa nA Ave te ekaTANuM raheze. AnA pratyuttaramAM cAthamalajIe kahyuM ke dIkSA te naMdalAlajI ane hIrAlAlajI mahArAja pAse laIza. A uparathI svAmIjIe kahyuM ke teo to bAra vAge AhArAdithI nivRtta thAya che, pachI kayAre jJAna dhyAna karaze? *ekAntara-eka divase khAvuM, bIje divase nirAhAra rahevuM ane trIje divase khAvuM te pramANe eka eka divase choDI bhejana levuM te. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. pratyuttaramAM cothamalajIe kahyuM ke hAlamAM to huM tenI sevA karIza. Ama kahI tyAMthI vidAya thayA, ane jayapura gayA. tyAM jhaverI kAzInAthajIne tyAM mukAma karyo. tyAMthI nimbAheDA (Teka) gayA. jyAM hIrAlAlajI mahArAja virAjamAna hatA. temanAM darzana karI zAstra, pAtra, ogho puMjaNI, vastra vigere laI jAvada (gvAliyara) gayA. tyAM pUjya cothamalajI mahArAja tathA zrIlAlajI mahArAja virAjatA hatA. pUjya caithamalajI mahArAje temane kahyuM. "tuM mArI pAse dIkSA laI le." A pramANe zrI lAlajI mahArAje paNa kahyuM. tyAre temaNe vicAra karyo ke caithamalajI mahArAja to vayevRddha che ane zrIlAlajI mahArAja bAbarIyA che, tethI dIkSA te temanI pAse levI joIe. ApaNu caritranAyakamAM bALapaNathI ja eka guNa vizeSarUpe tarI Avato hato, te A sthAne lakhavuM apraratuta te nahija gaNAya. te guNa e ke temanA tarapha eka vAra jotAM koI paNa mANasanuM saheje temanA tarapha AkarSaNa thatuM, AnuM kAraNa temanI vidvattA, caturAI, zAntavRtti tathA dhArmika bhAvanA hatI. je kaI temane maLatuM, te temane khUba premabhAvathI cAhatuM. temanAmAM je guNone samAveza thayo hato, te bacapaNathI ja utarI AvyA hatA. tene lIdhe to upara jaNAvyA mujaba pratyeka vyakti temane sahRdaya cAhatI hatI. uttama vastu kene apriya lAge che? dareka jaNa Icche che ke te potAnI pAse Ave, vArU. oghA pAtra vigere jAvadamAM mUkIne teo pharIthI nimbAheDe AvyA tyAMthI hIrAlAlajI mahArAjanI sAthe kerI (ka) AvyA ane nimbAheDethI pulacaMdajI tathA bhegIdAsajI, caithamalajIne dIkSA ApavAnI AjJA levA pratApagaDha gayA. tyAM Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni.< 85 zeTha gumAnamalajIne tyAM utaryA, ane caithamalajInA sasarA pUnamacaMdane teDAvI dIkSAnI AjJA mAgI, te te lAlacoLa DALI karI gussAmAM bolyA, "khabaradAra ! yAda rAkho mArI pAse A be nAnI baMduka che. temAMnI eka nALathI gurUne ane bIjI nALathI celAne svadhAma pahoMcADI daIza." thayuM. ATaluM sAMbhachIne te leke tyAMthI nIkaLI paDayA, ane kerI AvI saghaLI bInA kahI saMbhaLAvI. A sAMbhaLI sAdhuo camakyA, ane pUjya cothamalajI mahArAje dIkSA ApavAne sApha InkAra karyo. A vakhate hIrAlAlajI mahArAja tyAMthI pasAra vihAra karI gayA. ane ApaNA caritranAyakane kahayuM ke tame tyAM dayA pALaje, (eTale ke tyAM Avaje) huM tamane dIkSA ApIza. pachI cothamalajI mahArAja pitAnI mAtA sAthe mandara gayA ane tyAM rahevA lAgyA. te divasemAM teo gRhasthanI mAphaka rahetA hatA. mandasAramAM e vakhate gAtamajI bAgiyA nAme eka zAstrajJa zrAvaka rahetA hatA. te cAthamalajInI raheNI karaNI joI kahevA lAgyA, "tamArAthI sAdhupaNuM kevI rIte nibhAvAze?" mArA vicAra mujaba te tamArI A saghaLI hIlacAla vyartha che. sArI vAta to e che ke tame baMgalI (mandasaranuM eka bAra)mAM dukAna mAMDI tamArA nirvAha calAvyA kare" bIjA paNa keTalAka leke evA hatA je ThaThThA mazkarImAM temane kahetA ke "cethamalajI jAva, sAdhu thaIne tamAre sAsarethI bhIkSA laI Ave." eka divasa temanI mAtAe temane kahyuM, "beTA, ApaNI pAse je daradAgInA che, te tuM kaheto houM to tArA sasarAne ApI AvuM; ane tenI pAse dIkSA mATe AjJApatra lakhAvI lAvuM. kemake pachI tane dIkSA ApavAmAM kaIne kaI prakAranI Apatti Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Ada muni veThavI paDe nahi." cAthamalajI A vicAra sAthe sahamata thayA. mAtA A vakhate temano sasare je dharmottara hato tyAM tenI pAse gai tyAM jaIne tene kahyuM ke A amAruM saghaLuM jharajavAhara huM tamane ApuM chuM, ane amane dIkSA maLe evI tame AjJA lakhI Ape. - A vAtano punamacaMdajIe svIkAra karyo. paraMtu javerAta laI lIdhA pachI A pramANene dago dIdhe-teNe je AjJApatra lakhe temAM ema lakhyuM ke mArAM vevANa dIkSA le temAM mane kaI jAtane vAMdho nathI. paraMtu mArA jamAIne mATe huM AjJA ApatA nathI. e patramAM be jaNanI sAkSI sahIo paNa levAmAM AvI. jyAre mAtuzrIe A patra keI bIje ThekANe jaI vaMcAvyo tyAre punamacaMdanI nIcatA mATe tene bhAre aphasosa thayo. paNa thAya zuM? tyAMthI ThAkora sAheba pAse jaI badhe vRttAnta kahI saMbhaLAvyo ane tyAMthI mandasaira pAchI AvI. AvyA pachI pitAnA putrane kahyuM. "beTA, have kaMIdhAratI jevuM nathI. huM vahana nirvAha mATe badhA dAgInA tArA sasarAne soMpI AvI chuM. have te ema nahi kahI zake ke mAre kaMI prabandha ryo nahi. tyAra pachI hIrAlAlajI mahArAja jAvarA padhAryA. tyAre mAtA tathA putra bane tyAM gayAM. paraMtu tyAM paNa zvasuranI AjJA na hovAthI zrIsaMghe dIkSA ApavAmAM vAMdho uThAvyA. pachIthI hIrAlAlajI mahArAja DiliyA thaI tAla padhAryA, te vakhate rastAmAM caMbala nadI upara Azaro lIdho. tyAre sAthe cothamalajI, tathA temanI mAtA ane hajArImalajI vairAgI paNa hatA. saMyamano saghaLe sAmAna paNa sAthe hato. pAtra paNa je Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. - mandasaiAramAM raMgAyAM hatAM te sAthe hatAM. te pAtramAMthI eka pAtra laI temaNe nadImAM tarAvI joyuM tethI bhAre kutala utpanna thayuM, hIrAlAlajI mahArAja tyAMthI tAla tathA uNela thaIne baliyA (Indora sTeTa)mAM gayA, tyAM caithamalajI ane temanAM mAtuzrIe vicAra karyo ke have te saMsArano tyAga karavo joIe. A pramANe kayAM sudhI bhaTakayA karIzuM ? cothamalajIne paNa A vAta gaLe utarI, ane mAtAne kahyuM ke ApaNe utsava sAthe zuM saMbaMdha che? ApaNe to sAdhupaNAnI garaja che. utsavathI khAlI leka dekhADo karavAno che, vaLI jyAre ApaNe saMsArathI virakata ja thavAnuM che. te pachI loka dekhADo karavAne DhAMga vyartha che, vigere. tyAra pachI temaNe mAtra potAne hAthe meMdI lagADI pachI temanA bhAvi gurU hIrAlAlajI mahArAja jyAre chAvaNI (jhAlarApATana, rAjapUtAnA) tarapha vihAra karI gayA tyAre temane paNa mAtAnI sAthe sAthe levAmAM AvyA. mArgamAM baliyAthI thoDe dUra eka saritA Ave che. jenA eka kinArAnI eka bAjue vizALa vaTavRkSa che. tenI nIce jaIne saMvata 1951nA phAlgana suda pane ravivAre puSya (puSpaka) nakSatramAM temanI mAtA kesarabAIe temane sAdhuveSa dhAraNa karAvyuM. tyAra pachI temane hIrAlAlajI mahArAjanI sanamukha raju karI mAtAe vinaMti karI kahyuM "Apane A ziSyarUpa bhikSA ApuM chuM, tene kRpA karIne svIkAra karo." muni hIrAlAlajIe to ziSyanI parIkSA karI ja lIdhI hatI, tethI bhikSAne svIkAra karI dIkSA dIkSA letA pahelAM jene dIkSA ApavAmAM Ave che, tene meMdI lagADavAmAM Ave che. ane jevI rIte lagna prasaMge utsava karavAmAM Ave che tevA bIjA use paNa ujavavAmAM Ave che. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Adarza muni. ApI. tyAra pachI vihAra karatA jyAre teo paMcapahADa padhAryA, tyAre kesarabAI paNa tyAM AvI gaI. ane A pramANe caritranAyakane sAtame divase (eTale saMvata 151nA phAlgana suda 12) khUba dhAmadhUmathI meTI dIkSA ApavAmAM AvI. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^ prakaraNa 9muM. has. saMvata 1952 jhAlarApATana. kee Sche. thI dhArmika graMtha paricaya. A SIBILIB uM pachI navA ziSya ane gurU (hIrAlAlajI mahA A rAja) chAvaNImAM (jhAlarApATana) padhAryA. pelI A bAju kesarabAI paMcapahADathI vidAya thaI jAvare ja gaI, tyAM teNe paNa pudAjI AryAjI mahArAja pAse dIkSA lIdhI. te vakhate hIrAlAlajI mahArAja chAvaNImAM cAturmAsa karavAne svIkAra karI pAchA jAvare padhAryA, ane pharIthI navA ziSya cANamalajI mahArAja tathA hajArIgalajI mahArAja (jemaNe cAthamalajI mahArAjanI pachI dIkSA lIdhI hatI)nI sAthe saMvata 1lparane cAturmAsa chAvaNImAM karyo. A cAturmAsamAM caithamalajI mahArAje dazavaikAlikanA zabdArthano abhyAsa karyo. Azuttare havAI vAMcI ane thoDA thekaDA* paNa zIkhyA. pitAnA gurUnI sevAmAM te sahaja paNa kacAza khAmI AvavA detA nahi. jJAna paNa vinayapUrvaka saMpAdana karatA, ane pitAnuM adhyayana paNa niyamItapaNe karatA hatA. * tane samUha. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. prakaraNa 10muM. saMvata 1953-14. rAmapurA tathA baDI sAdaDI (mevADa). jJAnopArjana, chAvaNI (jhAlAvADa)mAMne cAturmAsa zAnti ane AnaMda pUrvaka puro thayA bAda hIrAlAlajI mahArAja tyAMthI "vihAra karI gayA. te vakhate temanI sAthe zrIcenarAmajI mahArAja tathA zrIkAlurAmajI mahArAja paNa hatA. tethI temanA be vibhAga pADayA. zrIcenarAmajI mahArAja tathA cothamalajI mahArAja nAnAM nAnAM gAmomAM vihAra karatA koTA padhAryA. te vakhate cenarAmajI mahArAja pUchavA lAgyA ke ceAthamalajI, vyAkhyAna koNa vAMcaze? Ane mane bhAre vasavase thAya che. tyAre temaNe uttara ApyuM ke vAMcIza. tyAM temaNe be vyAkhyAna karyA. pachI te hIrAlAlajI mahArAja paNa tyAM AvI pahoMcyA. keTalAka divase vahI gayA pachI jyAre hIrAlAlajI mahArAja vihAra karI javA taiyAra thayA, tyAre zrAvake kahevA lAgyA ke navA mahArAja (caithamalajI mahArAja)nA mukhethI eka vadhu vyAkhyAna sAMbhaLavAnI amArI abhilASA che. temanI vyAkhyAna paddhati Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni te vakhatathIja tIvra ane hRdayaMgama hatI. tethI te zrAvakene pharIthI vyAkhyAna sAMbhaLavAnI vRtti thaI. paraMtu gurUdevanI sevAmAMthI vimukha na rahevAne sababe teo bhAnapurA, rAmapurA, maNAsA tathA nImaca thaI jAvare padhAryA. tyAM keTalAka divase gALI temane saM. 1953no cAturmAsa pharIthI potAnA gurUjI pAse rAmapurAmAM AvI karyo. A cAturmAsa daramyAna teo temanI buddhi anusAra jJAna dhyAna zIkhyA; pachIthI cAturmAsa samApta thatAM pharIthI gurUnI sAthe jAvarA gayA. jAvare vAraMvAra AvavA javAnuM prayojana te e hatuM ke tyAM ApaNA caritranAyakanA paradAdA gurU ratanacaMdajI mahArAja) virAjatA hatA. temanAM darzana tathA sevA karI temane saMvat 1954 ne cAturmAsa gurUdevanI sAthe baDI sAdaDI (mevADa)mAM karyo, tyAM paNa temane jJAna-dhyAnamAM khuba vadhAre karyo. I che. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni ---- - ----~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~ ***** ** - prakaraNa 11muM. saMvata 155-56-57. jAvarA, rAmapurA, maMdasaura. prAraMbhika vyAkhyAna. IS DI sAdaDIne cAturmAsa samApta thatAM tyAMthI nio | ba heDA tathA cittaDa thaI pArasolI (mevADa) padhAryA. che tyAM rAva ratnasiMhajI, zrImAna mevADAdhIzanA seLa A jAgIradAramAM eka hatA. te jainadharmathI paricita hatA, ane temAM temane zraddhA hatI. te jainamunio tarapha mAna ane pUjyabhAvathI jotA, ane temane Adara satkAra karatA. te ghaNI vakhata kahetA ke jaina sAdhuo jevA tyAga ane bhAvanA bIje kayAI draSTigocara thatAM nathI. sAhebanA aMtaramAM tapasvI mahAbhAgI ratanacaMdajI mahArAja, gurU javAharalAlajI mahArAja, paMDita munizrI naMdalAlajI mahArAja tathA saraLa svabhAvI kavivara hIrAlAlajI maDArAjanI satsaMgatithI jainadharma tarapha ATalI zraddhA tathA bhaktibhAva utpanna thayAM hatAM. uparokata munione rAva upara eTale badho prabhAva paDo hato ke te jAte kahetA ke mane je kaI lAkaDI agara Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. pattharathI mAre to paNa huM tene badale levAno vicAra yA yatna sarakhe karuM nahi, agara to tene zikSA paNa karUM nahi. zikAra khelavAno vicAra to temanA aMtaramAMthI bIlakula nAbUda thaI gaye hato. tethI je temane jena-zrAvaka kahevAmAM Ave to te paNa anucita lekhAya nahi. kemake eka zrAvakanA jevAja temanA AcAra vicAra hatA. eka divasa rAva sAhebe caithamalajI mahArAjane zikSaNanI bAbatamAM kaMIka vAta karatAM kahyuM ke haju ApanI avasthA nAnI che, tethI jeTaluM jJAnopArjana thaI zake eTaluM karo. vaLI sAthe sAthe gurUnI sevAmAM tatpara rahevAnuM paNa tamArUM khAsa lakSyabiMdu hovuM joIe. tame je bapore ane sAyaMkALe vyAkhyAna AyAM te ghaNAM uttama hatAM. te sAMbhaLIne huM ghaNe prasanna thaye chuM ane bhaviSyane mATe paNa eTale vizvAsa besI gayA che ke je tamArI AvIja Dhaba ane zailI raheze to gurUdevanA AzIrvAdathI samaya AvatA jenasiddhAtinA dhArmika kSetramAM tamAruM paNa khAsa ane AdaraNIya sthAna haze. vigere. tyAMthI vihAra karIne teo nArAyaNagaDha padhAryA. tyAM nRsiMhajI mahArAjanI taMdurastI barAbara nahatI, tethI gurUdeva (hIrAlAlajI mahArAja) temane temanI sevAmAM mUkatA gayA. jyAre nRsiMhajI mahArAjanuM svAthya sAruM thaI gayuM, tyAre te tyAMthI vihAra karI maMdara gayA. eka divasa bhUrA maganIrAmajI mahArAje temane kahyuM ke, cothamalajI, Aja tame vyAkhyAna vAMce. te ja samaye AgaLa darzAvelA zAstravettA gautamajI bAgiyA ke je pahelAM cAthamalajI mahArAjane vAraMvAra kahetA ke tamArAmAM sAdhu thavAnA lakSaNa nathI. te sAdhuonA upAzrayamAM AvI pUchavA lAgyA ke Aje keNa vyAkhyAna vAMcaze! pratyuttaramAM Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. jaNAvavAmAM AvyuM ke cAthamalajI vAMcaze A sAMbhaLI "ThIka" kahIne vyAkhyAna maMDapamAM jaIne beThA. gatamajI bAgiyA bhagavatI pannavaNAdinA sUkSma tanA jANakAra hatA. temanI hAjarImAM hasva dIghanI bhUla karavAnI paNa keInI magadUra zuM! ghaNA kharA sAdhuo to temanI samakSa sutra vAMcavAnI paNa AnAkAnI karatA hatA. paraMtu, cAthamalajI mahArAje te pravAhanI mAphaka vyAkhyAna ApyuM tathA ekaeka AcAraMga satrano bhAvArtha samajAvyuM. Akhare uparokta zrAvakane kahevuM paDayuM ke "cathamalajI mahArAja, Ape ceDA ja vakhatamAM sAre parizrama laI khUba yogyatA saMpAdana karI che. mane to evI kalpanA paNa nahotI ke ApanI vyAkhyAnanI zilI ATalI badhI hRdayagrAhI tathA prabhAvazALI banaze. vairAgyAvasthAmAM meM Apane je kaMI vacana kahyAM hatAM, tene mATe huM ApanI kSamA yAcuM chuM." keTalAka divase tyAM rokAyA pachI teo pAchA jAvarA padhAryA ane gurUvara javAharalAlajI mahArAja vigerenI sevAmAM lAgI gayA. jyAre cAturmAsa najIka AvyuM tyAre gurUvara javAharalAlajI mahArAja, naMdalAlajI mahArAja Adi saghaLAee ApaNuM caritranAyakanI hAjarI tyAMja Avazyaka gaNuM tyAMja rAkhyA. A pramANe saMvata 1956ne cAturmAsa temaNe jAvarAmAM karyo. cAturmAsamAM temaNe zrAvaka-bAlakane sAmAyika pratikamaNa, thekaDA stavana vigere zIkhavyAM. Aja samayanA gALAmAM paMDita naMdalAlajI mahArAja tristutikax rAjendrasUri * A sUtrano anvaya tathA bhAvArtha kare ane sandhi tathA samAsanI vyAkhyA karavI atizaya kAThana che. * traNa thaI maMdiramAgiyonA agraNI. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. sAthe dhArmika carcAmAM utaryA. A carcA pragaTa thaI gaI che. A munizrI vyAkhyAna karatA tathA paryuSaNamAM rathamalajI mahArAja pahelA anagaDha sutrano bhAvArtha samajAvatA ane pAchaLathI naMdalAlajI mahArAja pravacana karatA. A pramANe javAharalAlajI mahArAja pAsethI cAthamalajI mahArAje tattvazikSaNa meLavyuM. jAvarAnA cAturmAsa purA thatAM caithamalajI mahArAja tyAMthI vihAra karIne nimbAheDA padhAryA, kema ke tyAM temanAM mAsI ratnAjI AryAjInI nAdurasta tabIata hatI ane te temane maLavAne atizaya Atura hatAM. tyAM keTalAka divarA rahI vihAra karatA teo kukaDezvara (holakara sTeTa) padhAryA, bIjI bAju gurUdeva hIrAlAlajI mahArAja paNa atre AvI pahoMcyA hatA, tyAM jaDAvacaMdajI chaganalAlajInI pAse pRthvIrAja nAmano eka ATha varSano bALaka hato. jaDAvacaMdajI tathA anya zrAvake e A bALakanI bAbatamAM hIrAlAlajI mahArAjane vijJati karI ke tene dIkSA ApavAnI kRpA kare. A uparathI saghaLA tenI samakSa hIrAlAlajI mahArAje kahyuM ke dIkSA te hamaNAM ApIe. paNa te haju bALaka che, tethI tenI sAravAra koNa karaze? A sAMbhaLatAM malajI mahArAja bolI uDayA ke sAra saMbhALa to huM rAkhIza je ApanI tene ziSya banAvavAnI IcchA hoya to Apa niHsaMkeca banAvo. pachI pRthvIrAjane pUchyuM ke "dIkSA leze ke ?" to teNe javAba Ape . "hA, hA." A uparathI zubha muharta joI pRthvIrAjane dIkSA ApavAmAM AvI ane tene gurUdeve cothamalajI mahArAjanoja ziSya banAvyuM. A badhuM patI gayA pachI tyAMthI vihAra karI rAmapura gayA. gurUvaranI Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza muni. sAthe rahI saMvata 1lpane cAturmAsa rAmapuramAM karyo. A prasaMge jJAna-dhyAnamAM paNa ajaba vRddhi thaI. keTalAMka bAlakane tatvajJAna zIkhavI hoziyAra banAvI dIdhAM, ane prasaMge pAta vyAkhyAne paNa ApatA. rAmapuranA cAturmAsa pUrNa thatAM, tyAMthI vihAra karI ApaNuM caritranAyaka mandara padhAryA. mAgamAM vyAkhyAna mAraphate aneka lokoe tyAga karyA tathA pacakhANa lIdhAM. saMvata 157nA temano cAturmAsa svataMtra rIte mandaseramAM thayo, tathA gurU javAharalAlajI mahArAja tathA hIrAlAlajIno jhanakupurImandasairamAM thayo. caithamalajI mahArAjanAM vyAkhyAna cAra mAsa sudhI purajozamAM zaheramAM thatAM hatAM. janatA paNa sAMbhaLIne Azcarya garaka thatI. ane kahetI ke juo. pUrva janmanA puNya prabhAvathI vyAkhyAna karavAnI kevI anupama zakita AvI che ! Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adeza muni. prakaraNa 1ramuM. e saMvata 1958 nImaca, te prasiddha vaktA , , Sche ?' sAranA cAturmAsa samApta thatAM gurUdeva tathA - ma cAthamalajI mahArAja tyAMthI vihAra karI khAca, 2, rera padhAryA. tyAM cAmalajI mahArAja gurU ) javAharalAlajI mahArAjanI sevAmAM rokAyA. naMdalAlajI mahArAja, hIrAlAlajI maDArAja vigere muni mahArAjo tyAMthI dhAra-indora tarapha vihAra karI gayA. ane tyAMthI vicaratAM vicaratAM saghaLA santo khAcarodamAM ekatra thayA. varSAvatu najIka AvI pahoMcI hatI, tethI IndorathI zrIsaMghanI vinaMti, dhArathI motIlAlajI zeDa vigere zrIsaMgha, tathA ujajenathI zrIyuta hajArImalajI Adi zrIsaMgha cAturmAsane mATe pitAnI araja gujAravA khAcarodamAM AvI pahoMcyA. AmAMya ujajaina saMghe to khAsa bhAra mUkIne cAthamalajI mahArAjane mATe vinaMti karI. paraMtu temanI amRtamayI vANIne lAbha uThAvavAnuM temanA bhAgyamAM nahotuM. gurUdeva tAla (jAvarA TeTa)ne mATe AjJA ApavAnA hatA. evAmAMja baDI sAdaDI (mevADa)no zrIsaMgha khAcada AvI pahoMcyo. te vakhate cAmalajI mahArAje vicAra karyo ke tAlamAM zrAvakenI gRhasaMkhyA Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --> Adarza muni. ochI che, ane sAdaDImAM adhika che. tethI tyAM vyAkhyAnano sArI janasaMkhyA lAbha leze, ane tethI jJAnapracArano suMdara roga prApta thaze. Ama vicArI temaNe gurUvara pAse sAdaDImAM cAturmAsa karavAnI AjJA mAgI, ane gurUdeve tene ravIkAra karyo. vaLI temanI sAthe navadIkSita hajArImalajI mahArAjane paNa mokalyA. tyAMthI teo baMnee sAdaDI mevADa) tarapha vihAra karavAno vicAra karyo, tevAmAM hajAramalajI mahArAjane pagamAM vAre nIka. tethI cAthamalajIe gurUdevane kahyuM ke temanA pagamAMthI vAre nIkaLato hoya ema lAge che, tethI mArgamAM cAlavAthI vizeSa seje AvI jaze to bhAre kaSTa thaze. A sAMbhaLI gurUjIe kahyuM ke ema che to keIpaNa ThekANe cAturmAsa karI le. kemake rastAmAM ghaNuM moTAM moTAM zahero Ave che. A pramANe vihAra karatA karatA teo mandasAra padhAryA. mandasAra zaheramAM ka95 hovAthI be rAtrithI vizeSa kAI zakAya ema nahotuM. tethI khAnapurAmAM nivAsa karyo. jyAre zaheramAM A samAcAra pahoMcyA tyAre tyAMnA nivAsIo darzanArthe AvyA. ane prasiddha zrAvaka zrIyuta pannAlAlajI kImatIe mahArAjazrIne zaheramAM padhAravAnI vinaMti karI. tyAre temaNe jaNAvyuM ke berAtrithI vizeSa zaheramAM rekAI zakato nathI. A sAMbhaLI pannAlAlajIe kahyuM ke kaMi nahi. be rAtri to be, paNa Apa zaheramAM padhAro. Akhare temane atyAgraha joIne teo zaheramAM padhAryA ane tyAM be vyAkhyAna karyA. A vyAkhyAnono evo prabhAva paDayo ke suprasiddha zrAvaka zrIyuta pannAlAlajI kImatI tathA temanAM dharmapatni baMnee vyAkhyAna maMDapamAM ubhA thaI haMmezane mATe zIla-vratane aMgIkAra karyo. A zivAya bIjA paNa aneka loke upara sAro prabhAva paDyo. tyAMthI Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. vihAra karI teo namI padhAryA, ane tyAM jena tathA jainetara janatAne upadeza karyo. A upadezane tyAM khUba prabhAva paDe, ane eka aDhAra varSanA ezavAla yuvake AgaLa AvI dIkSA levAnI vRtti jAhera karI. tethI mahArAjazrIe tene pharamAvyuM ke ame ahIMA te zekAya zakIe ema nathI, paraMtu ame baDI sAdaDImAM cAturmAsa karavAnA chIe. tethI tame paNa sAthe dayA pALa (sAthe cAle). Ama kahI tyAMthI vihAra karyo to mArgamAM eka kALA nAge ADA AvI mArgane rekI nAkhyo. te vakhate temaNe vicAryuM ke sAdaDI javAmAM kaMI lAbha thAya ema lAgatuM nathI. tethI tyAMthI nIkaLI bagANa (nImaca)mAM rAtavAso karyo. tyAM mUzaLadhAra varasAda varasyo, tathA hajArImalajI mahArAjanA pagamAM paNa vAroe jora karI vizeSa kaSTa ApavA mAMDayuM. tethI temane cAlavAmAM atizaya muzkelI paDavA lAgI. AvA saMjogomAM nImaca javAno vicAra karI rahyA hatA. eTalAmAM ja nImacathI zrIyuta pannAlAlajI caudharI tathA mannAlAlajI rATheDa Adi zrAvake tyAM AvI kahevA lAgyA ke Apa nImaca padhAro. AnA javAbamAM mahArAjazrIe kahyuM ke tame leke e zA mATe A takalIpha uThAvI? ame to tyAM ja AvatA hatA. pachI badhAne sAthe laI nImaca padhAryA, tyAM cAturmAsa karyo, ane khUba AnaMda che. keTalAya zrAvakone teozrIe jJAna-dhyAnane bedha Ape. janasamudAya vyAkhyAne sAMbhaLI cakita tathA Azcarya garaka thaI gaye. sArAye zaheramAM loko e ja carcA karatA hatA ke cothamalajI dIkSA laIne AvA hoziyAra tathA suprasiddha vyA khyAnakAra thaze, tene amane te svapneya khyAla nahato. ame to vairAgyAvasthAmAM temanI ThekaDI karI banAvatA hatA. eTaluM ja Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ~~** ^^^^^^^^^^ 100 > Adarza muni. nahi paNa ema paNa kahetA ke lekene ThagavAne upAya racI rahyA che. ItyAdi, paraMtu A te dhAryA karatAM ulaTuM ja banyuM. A pramANe saMvata 1958ne cAturmAsa nImaca zaheramAM bhAre zAnti tathA AnaMdamAM pasAra thayuM. Aja samaya daramyAna virAgI hakamIcaMdajIne paNa pratikamaNAdi zIkhavI dIdhA. tyAra pachI temane dIkSA ApavA mATe nImaca zrIsaMghe mahArAjazrIne prArthanA karI, jeno temaNe svIkAra karyo. virAgI hakamIcaMdajIne dakSA ApatA pahelAM ThAThamAThathI varaghaDe kADhayo. ane pachI dIkSA ApavAnI vidhi zarU karI, paraMtu jagatanA sAmAnya dhArA mujaba zubha-kAryamAM kaMIka aNadhAryuM vidana AvI paDe che, tevI ja rIte A zubha-kArya paNa nirvidane kema samApta thAya ? kavie ThIkaja gAyuM che ke "jAM ivavinani temanI dIkSAmAM aTakAyata karanAra koI kuTuMbI nA AvyuM, to sUbA sAhebe rAjya taraphathI pharamAna kADhI dIkSAnI manAI karI. AthI zrIsaMghamAM bhAre khaLabhaLATa thayA. zrImAna pannAlAlajIe kahyuM ke sUbA sAheba rajA nahi Ape to lazkara (gvAlIyara) jaIne AjJA meLavI AvIza. A nizcaya karI sTezana upara gayA. sUbA sAheba paNa kaMIka kAryavazAt jatA hatA. tethI temane pannAlAlajI sAthe meLApa thaye. sUbA sAhebe pannAlAla jIne pUchayuM ke Apa kayAM padhAre che? tenA pratyuttaramAM kahyuM ke "lazkara, dIkSAnI paravAnagI meLavavAne." A sAMbhaLIne sUbA sAhebe jAte ja kahI dIdhuM ke jAva, mAre hukama che ke khuzInI sAthe e vairAgIne dIkSA Ape. A pramANe paravAnagI meLavI pannAlAlajI zaheramAM pAchA pharyA. ane saMvata 158nA mArgazIrSa vada 1 ne zubha muhurta hAthI upara ArUDha thayelA hukamacaMdajIne bhAre dhAmadhumathI dIkSA ApavAmAM AvI. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 181 prakaraNa 13muM. saMvata 1959 nAthadvArA. bimArI tathA vyAkhyAna pravAha. zrotAonI arpava-medanI. nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn I macathI vihAra karI teo chAvanI tathA jAvada thaIne na kaNere padhAryA. mArgamAMnAM saghaLAM thAne e vyARs khyAna sAMbhaLavAne jena tathA jainetaronI ghaNI moTI ( saMkhyA AvatI. aneka jaNe vividha prakAranA tyAganAM paccakhANa lIdhAM. tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI traNa sAdhuonI sAthe adANe padhAryA. tyAM paNa anya sthAnanI mAphaka jaina ajaina, majura tathA kheDuto ekatra thayA tyAMnA rAva sAhebe paNa keTalIka vakhata vyAkhyAnamAM hAjara rahI lAbha meLavya, ane mahArAjazrInI muktakaMThe prasaMzA karavA lAgyA. tyAMthI vihAra karIne teo kerI, nimbAheDA, nakuma. bhadesara ane sAve thaIne cittoDa padhAryA. tyAM paNa vyAkhyAna karavAmAM bahu rasa paDayo. e divasomAM mahArAjazrI kaMIka nibala thaI gayA hatA, ane vizeSa thatA jatAM hatA, kemake temane saMvata 1lpada thI peTamAM kaMIka regane lIdhe takalIpha paDatI, ane tethI tabIata nAdurasta rahyA karatI hatI. e divasomAM Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 >> Adarza muni. keIpaNa rogane upacAra karavAne ghasaDethI eka hajAma Avato hato. tene temaNe pitAnuM peTa dekhADI davA lIdhI, ane tenuM traNa divasa sevana karyuM. AnAthI temane sAro phAyado jaNAya. A uparathI hajAme kahyuM ke be divasa vadhu cAlu rAkhe to Apane saghaLe rega mULamAMthI jaze. paraMtu teozrI atizaya azakta thaI gaelA hovAthI javAba Apyo ke have mArAthI A davA nathI laI zakAtI. A sAMbhaLI hajAme kahyuM ke, "khera, auSadha nA levA vicAra hoya to nA leze. paraMtu ATaluM to avazya karajo ke jamyA pachI DAbI bAju upara mAlIza karajo ane teja paDakhe sUI jaje. Ama karavAthI paNa Apane A roga nirmala thaze." hajAmanA kahevA mujaba temaNe keTalAka divasa sudhI karyuM, ane tethI temane udararoga taddana naSTa thayuM. tyAMthI teo kapAsaNu thaI sArela padhAryA. tyAM rUpacandajI siyAlanA dharmapatni pratApabAIne annajaLa grahaNa karyo vIsa varSa vItI gayAM hatAM. na to tene bhUkha lAgatI ke na te tarasa lAgatI chatAM saghaLAM gahakAryo sArI rIte karatI hatI. astu. ahIMthI have kayAM vihAra kare tene te vicAra karavA lAgyA. nAthadvArA ahIMthI bahu najIka che. ane tyAM dUra dUranA leko paNa Ave che. vaLI je tyAM zvetAmbara sthAnakavAsInAM ghara hoya to tyAM javuM ThIka che. ema vicAra karyo. keAI zrAvakane pUchatAM mAluma paDayuM ke tyAM zrAvakanAM gharo che. tethI mahArAjazrI vihAra karI nAthadvArA AvyA. jyAre bajAramAM pahoMcyA tyAre saghaLA zrAvakoe potapotAnI dukAno upara ubhA thaI temane vandana karyA. pachI mahArAjazrIe pUchyuM ke utAre kayAM AgaLa che? tyAre javAba maLe ke dvArakAdhIzanA khaDaga upara. tethI mahArAjazrI tyAM jaI Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to A Adarza muni. 103 utaryA ane bIje divase prAtaHkAlathI ja vyAkhyAna zarU karyA. zarUAtamAM te mAtra jaina saMpradAyavALAja AvatA. vyAkhyAna sthaLa paNa madhyastha bajAramAM nahatuM, tethI zretAonI saMkhyAmAM vadhAro thayo nahi chatAM eTaluM te cakkasa hatuM ke sAmpradAyika loke vyAkhyAna sAMbhaLI sAMbhaLIne laTTa banI gayA hatA. vyA khyAna sthaLa zaheranA eka khUNAmAM hatuM, te temane rucatuM nahotuM tethI temaNe eka divasa zretAone kahyuM ke vyAkhyAna bajAramAM thavuM joIe, ke jethI bIjA lokone lAbha maLe. A sAMbhaLI lekee kahyuM ke "mahAtmana ! bajAranuM nAma leze mA! A to viSNupurI che. pahelAM te tyAM jainetara Avazeja nahi, ane kadApi kaI kaMI prazna pUchaze to Apa zuM uttara Apazo? Apane dIkSA lIdhe thoDAja samaya thayo che, tethI A sthaLeja vyAkhyAna karavuM sAruM che, A sAMbhaLI mahArAjazrIe teone bedhaDaka javAba Apyo ke "zrAvake! ame alaga vihAra kazyA AvyA chIe, te gurUdevanI kRpA upara nahi ke keInA bharosA upara! tamAre A vAtanuM zuM prajana? ame badhe vicAra karIne vyAkhyAna ApIzuM, ane jo koI vyakita prazna athavA zaMkA karaze. te tene anurUpa uttara ApIzuM ane samAna dhAna karIzuM" paraMtu AnI zrAvako para kaMI asara na thaI udayapura nivAsI rAjamalajI tAkariyAe mahArAjazrIne vinaMti karI ke he sarasa vyAkhyAna sthaLa batAvIza. mahArAjazrIe pharamAna karyuM ke cAlo batAve, ane tyAM besIne vyAkhyAna sAMbhaLe. AthI rAjamalajIe liliyAku DanI jagyA batalAvI. mahArAjazrI paNa pitAnAM zAstra vigere vyAkhyAnanI sAmagrI laI liliyAkuMDanA jhADanA thaDa AgaLa virAjaya ane rAja khyAna kA lIdhe che teo Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 -->Adarza muni. : v wvvvvvvvvvvv vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvv malajI vyAkhyAna sAMbhaLavAne sanmukha beThA. vyAkhyAna zarU thayAnuM jyAre zrAvake e jANyuM tyAre temane A racatuM na AvyuM. temane Dara lAgavA mAMDe ke keNa jANe have zuM thaze? Akhare 10-12 zrAvaka ane 3-4 zrAvikAo vyAkhyAnamAM AvyAM. lagabhaga 20-25 jainetara paNa AvyA. te divasanuM vyAkhyAna jainetaree bahu dhyAnapUrvaka sAMbhaLyuM, ane temane te ghaNuM madhuruM lAgyuM. bIje divase 100-150 ajena AvyA. A joI zrAvakeno Dara dura che. ane teo have khuzInI sAthe sArI saMkhyAmAM jamA thaI sAtha ApavA lAgyA. kevaLa pAMcaja vyAkhyAno thayAM na thayAM, eTalAmAM te jainAjaina zretAonI saMkhyA 800 jeTalI thaI gaI; ane teramA vyAkhyAnamAM te vadhI vadhIne 1300 jeTalI thaI. have vyAkhyAna paNa zaheramAM thatuM hatuM. jaina zrAvakenI saMkhyA 125 thI vadhAre nahatI. bAkInA bIjA jainetara hatA, je haMmezAM mahArAjazrInA vyAkhyAnane lAbha uThAvatA hatA. zaheranA keTavAla, rAjya kArabhArIo vigere vyAkhyAna sAMbhaLavA AvatA hatA tathA zrInAthajIne bhaktasamudAya paNa hAjara rahetuM hatuM, eTaluM ja nahi paNa pitAne gherathI baicarI suddhAM karAvatA hatA. A pramANe sArAye nagaranA saghaLA dharmanA leke temanA tarapha prema ane zraddhAnI daSTithI jetA hatA. eka divasa keI vyaktie kaMIka prazna pUche tene mahArAjazrIe yogya javAba Ape. bIje divase te pharIthI kaMIka lAMbe ubhA rahI cAluM vyAkhyAnamAM belyA ke "he zretAo, gItAmAM kahyuM che ke AtmA chedI zakAtuM nathI, te pachI dayA dayAnI bUmo pADI lokenA kAna pheDavA joIe nahi." AnA upara mahArAzrIe gItAmAMthIja "ahiMsA popane siddhAMta Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 10pa raju karI puravAra karyuM ke, "dayA karavI e manuSyamAtrane parama dharma che." vAyuvege A vAta cAre dizAe phelAI gaI. rAjyakAryabhArIo kahevA lAgyA ke pelI vyaktie AtmA mAryo marato nathI ema kahyuM, tenA uttara to sAdhAraNa che. tene be cAra kesA lagAvavAmAM Ave, eTale tenI parIkSA hamaNAMja thaI jaze ke AtmA haNavAthI haNAya che. vaLI sAthe sAthe tene kaSTa paDe che ke nahI te paNa jaNAI jaze. ahIM vyAkhyAnone lIdhe sArA zaheramAM mahArAjanI bhAre prasaMzA thavA lAgI tathA jaya pikArAvA lAgI. A banyA pachI thoDA divasa tyAM rokAIne bIjI vyAkhyAna ApyA pachI, jyAre teoe vihAra karyo tyAre sArAye nagaranA jaina ajena, tathA hindu-musalamAna vigere temane vidAya ApavA AvyA, ane te vakhate cAturmAsa karavAnuM nimaMtraNa paNa khUba prema ane AgrahapUrvaka zrIcaraNomAM raju karyuM. tyAMthI vihAra karI koThAriye gayA, ane tyAMnI janatA upara meTo upakAra karyo. gaMgApura zrIsaMghano saMdeza Avyo ke tyAM be pratispadhI pUjya padhAryA che, tethI mahArAjazrInI padharAmaNInI atyanta AvazyakatA che. vaLI tyAMnI ajaina prajA paNa ema IcchatI hatI ke nAthadvArAvALA mahArAjanI ahIM padharAmaNI thAya to amane ghaNe AnaMda tathA lAbha thaze. A kAraNane lIdhe teo tyAMthI vihAra karI gaMgApura padhAryA ke jyAM karmacaMdajI mahArAja Adi virAjatA hatA. temanI pAse ja mahArAjazrIe paNa traNa sAdhuo sAthe paDAva nAkhyo. temanuM Agamana thatAM taja gAmamAM vijaLI vege vAta phelAI gaI ke nAthadvArAvALA cAmalajI mahArAja ahIM padhAryA che. te divase karmacaMdajI mahA Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 > Adarza muni. rAjanuM vyAkhyAna samApta thatAM ajainee keTalAka prazno pUchayA to tenA mahArAjazrIe javAba ApyA tathA zrIgItA tathA zrImadbhAgavatamAMnAM pramANe sAthe temanI zaMkAnuM samAdhAna karyuM. hAjara rahelA saghaLAone ema khAtrI thaI ke A sAdhu bhAre camatkArI che. tethI je temanuM vyAkhyAna hoya te bahu sAruM. Ama vicArI saghaLAe ekatra thaI teozrIne vinaMti karI, ane tene temaNe saharSa svIkAra karyo. vyAkhyAne cAlu thayAM. divase divase zretAonI saMkhyA vadhavA lAgI, rAtre paNa vyAkhyAna ApavAnuM cAlu karyuM. zretAothI AkhuM bajAra cikAra bharAI jatuM, ane zrotAo khUba dhyAnapUrvaka temanA upadezAmRtanuM pAna karatA hatA. teja rastethI ThAkorajIne ratha jato hato. eka divasa jyAre ratha AvyA, tyAre zretAonI bhIDane lIdhe ratha nIkaLI jAya eTalI paNa jagyA nahatI. Akho rastA rokAI gayA hatA. tethI loko ratha bIje raste pheravIne laI gayA. dhArmika aikyatA tathA maLatApaNAnuM A paNa eka pramANa che, ane tene dhanyavAda ApaNuM caritranAyakane ghaTe che. tyArabAda mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI ciDa thaI saMjIta (jAvarA) padhAryA, ane tyAM gurUzrI hIrAlAlajI mahArAjanA darzanane lAbha meLavyuM. tyAM tapasvI hajArImalajI mahArAja chAza upara rahI gurUdevanI sevA tathA tapazcaryA karI rahyA hatA. temanuM pAraNuM paNa tyAM thayuM ane gurUzrIe saMvata 15tnA vaizAkha suda 8 ne zubha dine kasturabAIne dIkSA ApI. tyArabAda caithamalajI mahArAja tyAMthI gurUdevanI sAthe vihAra karI jAvarA padhAryA. tyAM nAthadvArAne zrIsaMgha mahArAjazrInA cAturmAsa mATe pharIthI araja laI AvyuM. A joI jAvarAnA Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ Adarza muni zrIsaMghane bhAre Azcarya thayuM, tathA ratalAma nivAsI tatvajJa zrImAna zeTha amaracaMdajI pItaliyAe pUchayuM ke mahArAjazrI zuM nAthadvArAmAM paNa jainenA gharo che? AnA pratyuttaramAM nAthadvArAnA saMghe jaNAvyuM ke hAjI, che to kharAM paNa thoDAM. mahArAja cemilajIne mATe te ame Agraha karIe chIe, tenuM kAraNa e che ke tyAMnA jaina, ajaina, hiMdu, musalamAna saghaLA mahArAjazrInA padhAravAnI utsuka nayane vATa joI rahyA che, te eTale sudhI ke zrInAthajInA bhaktajane paNa mahArAjazrIne aMtaHkaraNa pUrvaka cAhe che. A sAMbhaLI amaracaMdajIe kahyuM ke "jo Amaja hoya to mahArAjazrInA cAturmAsa jarUra tyAMja thavA joIe." AthI temaNe nAthadvArA zrIsaMghanA AmaMtraNane svIkAra karyo, ane tyAMthI sAdhuo sahita vihAra karI ratalAma gayA. te vakhate tyAM keTalAka sAMpradAyika munio virAjamAna hatA. teoe temane vyAkhyAna karavA jaNAvyuM, tethI temaNe vyAkhyAna karyuM. eka kalAka zAre paNa vAMcyAM. tyAra pachI amaracaMdajI zrAvake vinaMti karI ke, "mahArAjazrI, have kaMI upadezAtmaka majhA karAve, ke jethI manoraMjana thAya." A uparathI temaNe tadana sAmAnya manuSya paNa samajI zake evo rocaka upadeza Ape. pachI tyAMthI vihAra karI jAvarA gayA. tyAMthI saMvata 1959nA cAturmAsa nAthadvArAmAM karavA mATe traNa sAdhuo sahita vihAra karI gayA. mArgamAM nAnA prakAranA upakAra karatA yaMgya samaye nAthadvArA pahoMcyA. seMkaDe strI purUSe nagara bahAra temanuM svAgata karavAne AvI pahoMcyAM. ane temanA zubhAgamananA samacAra jANI Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 >Adarza muni. saghaLAne ghaNe harSa thaye. A pramANe "vIranA jayadhvanio sAthe temaNe nagaramAM praveza karyo, ane pelA dvArikAdhIzanA khaDjha upara nivAsa karyo. A caturmAsamAM lekee vyAkhyAnane khUba lAbha lIdhe. jaina zrAvakoe jIvadayAne upakAra karyo te te ThIka, paraMtu ane e paNa jaina rIti mujaba 300 vrata upavAsAdi karyA. cAturmAsa pUrA thatAM mahArAjazrIe tyAMthI vihAra karyo, te divasanuM dazya addabhuta ane cirasmaraNIya hatuM. viyegathI vyAkuLa thaelA saghaLA saMpradAyanA lekenI AMkhomAMthI azrudhArA vahetI hatI. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 109 ' RDI--S23... prakaraNa 14 muM. - ses --S2 -2w S2s - saMvata 1961 khAcareda. upadeza tathA dIkSA. -2 DaDaTa - -522 ~-S24TabaS ~S24 ~8 - nAthadvArAthI teo hArela, delavADA (mevADa) thaIne - Dabuka (mevADa) padhAryA. tyAM temaNe pUjya zrI lAlajI - mahArAjanAM darzana karyA ane te rAtre tyAM nivAsa karyo. rAtrinA vyAkhyAna mATe pUjyazrIe mahArAjazrIne kahyuM ke vyAkhyAna Apo. eTale mahArAjazrIe vyAkhyAna karyuM. bIje divase tyAMthI vihAra karI pUjyazrI uThADe (mevADa) padhAryA, ane pharIthI darzana lAbha lIdho. tyAMthI teozrI delavADA padhAryA tyAM nAthadvArAnA zrAvake mahArAjazrIne teDavAne TAMgAmAM besIne AvyA. ahIM te cAturmAsa eka vakhata skvaja hatA, paraMtu tapasvI hajArImalajI mahArAje zrAvakene kahyuM ke mAre caithamalajI mahArAjane maLavuM che, mATe temane ahIM laI Ave; tethI zrAvakagaNa temane vihAra karAvI nAthadvArA laI gayA. mahArAjazrIe hajAramalajI mahArAjanAM darzana karyo, ane hajArImalajI mahArAja pAse je sAdhu hatA, temaNe temane vaMdanA vigere karI Adara satkAra karyo, tathA khUba prema vyakta karyo. tapasvIjIe mahArAjazrIne kahyuM ke tame mArI sAthe bikAnera cAlo. tamArA vyAkhyAna ghaNAM AkarSaka thAya che, tethI Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 =>Adarza muni AnaMda thaze. AnA javAbamAM mahArAjazrIe jaNAvyuM ke gurUdevanI AjJA levI Avazyaka che. AthI tapasvIjIe kahyuM ke huM nayA zahera (khyAvara)mAM tamArI mArga pratIkSA karIza, mATe tame AjJA meLavI tyAM AvI pahoMcajo. A goThavaNa mujaba teo vihA rekarI udayapura padhAryA. tyAM paNa vyAkhyAna thavA lAgyAM, ane tyAM paNa haMmezanA rivAja mujaba sarva saMpradAyanA leke moTI saMkhyAmAM ekatra thavA lAgyA. rAjyakAryabhArIo paNa AvatA hatA. suprasiddha jAgIradAra tathA udayapura sTeTanA mAjI divAna koThArI balavantasiMhajI paNa vyAkhyAnamAM premapUrvaka bhAga letA. tyAM khUba dharmavRddhi thaI. ratanalAlajI mahetA AdicAra zrAvakoe jIvanaparyata haMmezAM cAra sAmAyika karavAnI mahArAjazrI pAse pratijJA karI, ane Ama karavAthI paNa dharmavRddhi thaI. tyArabAda mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI baDegAMva padhAryA. tyAMnA kheDUtoe temanA upadezathI jIva hiMsAne tyAga karyo. tyAMthI pAchA pharI udayapura, bhiDara thaI kAnaDa padhAryA. kAnaDathI DuMgare padhAryA. tyAM paNa keTalAkae tyAga karyo. eka divasa mahArAja virAjyA hatA, te vakhate pratApamalajI DaganI dukAne beThelA eka chokarA tarapha temanI najara paDI. temaNe anumAna karyuM ke te bALaka svatantra ane nirAzrIta hovo joIe, ane dIkSA mATe lAga zedhe che. Ama vicArI temaNe te chokarAne belA ane pUchyuM ke tuM koNa che? AnA javAbamAM teNe jaNAvyuM ke mAruM nAma zaMkara che. rajapUta jAtino chuM. pahelAM dhariyAvada rahetA hatA. mAtA pitA na hovAthI ane rAjadvArI aNabanAvane 48 miniTa sudhI sAMsArika vicArone tyAgI ekAgra citte Izvarane vaMdanA karavI ane sAmAyika kahe che. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ^ ^^^^ ^ ^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ Adarza muni. 111 lIdhe ahIM pratApamalajIne tyAM AvI rahyo chuM. A sAMbhaLI mahArAjazrIe sUcavyuM ke tuM paNa amArA jevA sAdhu banI jA. mAtra anna tathA vastra mATe A amUlya manuSya jIvana zA mATe eLe gumAve che? A sAMbhaLI zaMkaralAle kahyuM, "vArU. mahArAja, ApanA je sAdhu thaIza." A vAtacita cAlatI hatI, teTalAmAMja tyAMnA zrAvake AvI pahoMcyA ane zaMkaralAlane dIkSA ApavA mATe vinaMti karI. tyAre mahArAjazrIe javAba Ape ke mAre gaLe te A vAta utarI gaI che. tethI je zrIsaMgha dIkSA apAve to mAre keIjAtanI muzkelI nahi dIkSA ApavAnuM lagabhaga nakakI thaI gayuM. zaMkaralAle potAnA nyAtavAlA pAse AjJA meLavavA pitAnA kAnanI sonAnI vALIo ApI dIdhI, ane teoe tene dIkSA ApavAmAM pitAnI sahAnumati darzAvI. teja divase vaDe kADhavAmAM AvyuM ane bIje divase eTale saMvata 1961nA vaizAkha vada 8ne roja dIkSA ApavAmAM AvI. tyAMthI mahArAjazrI cAra sAdhuo sAthe vihAra karI kAneDa padhAryA. tyAM annajaLa lIdhAM pachIthI vicAra Avyo ke navIna ziSya zaMkaralAlane kadi AvuM tINa pINuM pIvAno prasaMga nahi AvyuM hoya ane ahIMA te dIkSA letAM veMta ja pIvuM paDayuM, ane te paNa AnaMdita thaI pI gaye, tethI ema lAge che ke te uccabhAvanAzALI thavo joIe. pachI pAchuM parIkSA karavA temaNe zaMkaralAla mahArAjane pUchayuM ke, "kahe, dhAvaNa kevuM lAge che? AnA pratyuttaramAM temaNe jaNAvyuM drAkSa, badAma, pistAM, cokhA vigerenA bevaDAMmaNane dhAvaNa kahevAmAM Ave che, Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 ^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^ > Adarza muni. ke. "bahu sarasa che. sAdhuone svAda kevA?" pachIthI tyAMthI vihAra karI teo baDI sAdaDI, tathA nImaca, mandasara thaI jAvarA padhAryA. A saghaLAM rathAnamAM bhAre upakAra thayo. jAvarAmAM temaNe potAnAM mAtuzrI AryAjI kesarajInA AzrayamAM rahetI DuMgarAvALI bAIne dIkSA ApI. tyAMthI gurUdeve temane khAcarada javAnI AjJA karI, kemake devajI mahArAjanI tabIata nAdurasta hatI. tethI mahArAjazrI traNa sAdhuone sAthe laI khAcaroda padhAryA. saMvata 160nA cAturmAsa khAcaredamAMja thayA. ane e cAturmAsamAM prasaMsanIya dharmA-dhyAna thayuM. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * Adarza muni. 113 prakaraNa 1pamuM. XOXO @OND saMvata 1961. ratalAma. mAtuzrIne saMthAre tathA svargavAsa. Gx. 2 09 21: co :: Ga 9 e ve carodanA cAturmAsa zAntipUrvaka purA thayA, che. mA evAmAM ja ratalAmathI pratApamalajI mahArA = janI tabIata bagaDavAnA samAcAra maLyA. ra -] + tethI temaNe lakSmIcaMdajI mahArAjane be sAdhue sAthe ratalAma makalyA. paraMtu teo nava (navina) dIkSita hatA. AthI pAchaLathI teo pote paNa tyAM padhAryA. aneka prayatno karyA chatAM pratApamalajI mahArAjanA ravAthyamAM sudhAro na thaye, ane aMte te devaloka pAmyA. pachIthI tyAMthI temaNe vihAra karI javAno vicAra karyo. paraMtu te vakhate temanI mAtAnI tabIata paNa barAbara nahotI. mAtAe mahArAjazrIne kahyuM ke mAruM jIvana thoDAja divasomAM samApta thaze. tethI tame ahIM AjubAjumAM ja vihAra karaje, ke jethI aMtakALe mane tamArI mAraphate e upadeza maLe ke jethI paralekamAM mAruM hita thAya. A sAMbhaLI temaNe javAba Apyo ke, "jevI AjJA'' Ama kahI ratalAmanI nikaTanA dhAmahoda thaI selAne padhAryA, pAchaLathI mAtAnI tabIAtamAM kaMIka sudhAro thavA lAge, ane e vartAmAna temane sailAnAmAMja Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UUVVVVVVVV > Adarza muni. maLyA. tethI teo kaMIka nizcita jIve nImaca padhAryA, ke jyAM naMdalAlajI mahArAja vigere virAjatA hatA. tyAM ratalAma zrIsaMgha taraphathI zrImAna tejAjI sAheba ItyAdi cAturmAsa mATe vinaMti karavA AvyA, temane uttara maLe ke saghaLA saMte rAmapuramAM ekatra thaze, ane cAturmAsane paNa nirNaya tyAM ja thaze. pachIthI mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI rAmapura padhAryA. tyAM saghaLA munio ekatra thayA hatA. ratalAma zrIsaMgha cAtumasanI vinaMti karavA mATe rAmapura AvyuM. temaNe khUba Agraha pUrvaka tathA atizaya vinayapUrvaka vijJapti karI, ane tene svIkAra karavAmAM AvyuM. keTalAka divasa bAda amAvAsyAne divase mahArAjazrIne rAtrinA pAchalA pahere eka ravapna AvyuM. temAM temaNe evuM joyuM ke jANe mAtA pAse ubhI che, ane kahe che ke mane khUba darada thatuM hatuM, tethI meM saMthAro karyo, ane have devaloka pAmI chuM. vAta paNa emaja banI hatI ke mAtuzrIne svargavAsa caidazane roja thaye hato. mahArAjazrI svapnAvasthAmAM temane kaMI pUchI zakayA nahi, ane eTalAmAM to uMgha uDI gaI ane prAtaHkALa thaI gaye. prAtaHkALe gurUdevane svapnAnI vigata kahI. gurU javAharalAlajI mahArAja vigere Ane vicAra karI rahyA hatA. evAmAM ratalAmathI mAtuzrInA saMthArAne patra AvyA. vRddha javAharalAlajI mahArAja bolyA ke je pAse hota to huM paNa Avata, paraMtu bahu dura che. ane mArAthI jhaDapathI cAlI zakAtuM nathI. tethI mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI jAvarAnI pAse kalArA padhAryA. tyAM temane mAtuzrI-devaloka pAmyAnA samAcAra maLyA, ane te sAMbhaLI temane pazcAttApa thaye. kemake mAtAjIe najI Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. 115 kamAMja vihAra karavAnuM pharamAvyuM hatuM ane pite ghaNe dUra nIkaLI gayA hatA. "vaLI je huM tyAM hota to temanA aMtakALe kaMI jJAnacarcA paNa zravaNa karAvata, paNa khera, je thayuM te sAruM thayuM, mehathI karmabaMdhana thAya che," ema vicArI tyAMthI pAchA pharatA hatA. evAmAM jAvarA zrIsaMgha tyAM AvI temane jAvarA laI gaye. aho! mAtRprema! saMsAramAM e kevI alaukika cIja che ! tenuM yathArtharUpe varNana karavuM e manuSyazaktinI bahAra che. saMsAramAM manuSyamAtrane jeTalA saguNo che, temAM mAtRsevA eka alokika tathA asAdhAraNa guNa che. nahi to sAMsArika mAyA-mamatAthI vairAgyavRtti sevanAra nirguNa brahmanA jANanAra, ahaMkArAdi durguNethI vimukha tathA kAma, krodha, lobha ane mehanA tyAgI kharA sAdhu muni mahArAja mRtyu pachI paMcatamAM maLI janAra tathA mATInA rUpamAM palaTAI janAra mAnuSika deha mATe zeka kare te zuM saMbhavita che? paraMtu A jagatamAM janma dhAraNa karavAthI jIvanA kudaratI mAtapremanuM A eka pramANa che, tethIja jagatanI tucchamAM tuccha jAte tathA pazu pakSIo paNa te viheNuM nathI hotAM. astu. jAvarA jaI potAnA mAtuzrInA aMtima kALanA hevAla sAMbhaLyA ke eka be divasa te temaNe (mAtAe) temanuM smaraNa karyA karyuM. paraMtu pachI belavA mAMDyuM ke "putra kene? A zarIra paNa ApaNuM nathI, te pachI meha mamatA zA mATe?" A pramANe ratalAma zrIsaMghe temanI ceSTA joI kahyuM ke temanI tabIata te sArI che, to pachI saMthAre karAvavAnI zuM jarUra che? eka sAdhvIe kahyuM ke meM temane tevihAra karAvyA che, te sAMbhaLI mAtA bolyA ke "nahi. meM te vihAra karyA che. je rAjya Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza yuni. ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ma - - - - - - - - - - - - - - - - - taraphathI tamane kaMI Dara-dhAstI jevuM lAgatuM hoya te huM bIje cAlI jauM,ItyAdi." A pramANe khUba daDhatApUrvaka pitAnA kSaNabhaMgura zarIrano tyAga karyo. A sAMbhaLI mahArAjazrIe kahyuM ke mArI eTalI ja bhAvanA che ke svargasthanA AtmAne jaladI mokSa maLe. tyArabAda 196ranA cAturmAsa mATe teo ratalAma padhAryA. temanuM svAgata karavAne nagara bahAra seMkaDe nagarajano ekatra thayAM hatAM. e dazya jovA jevuM hatuM. te vakhate zrAvakamAM saMpa sAre hato. tethI dharma, dhyAna, tyAga tathA pacakhANa sArI rIte thayAM, te kSamApanAmAM yogya samaye pragaTa thaI gayAM che. Aja cAturmAsa daramyAna muMbaI nivAsI zrIvADIlAla metIlAla zAha temanAM darzanArtha ratalAma AvyA. kadIe upavAsa nahi karelA paraMtu mahArAjazrIne upadezathI temaNe vrata karyA, ane muMbaI jaI piSadha karyo. A cAturmAsa daramyAna ratalAma zrIsaMghe temanI bhAre bhaktibhAvathI tathA utsAhathI sevA karI. paraMtu jyAre tyAM plega cAlu thayo, ane dinapratidina tene upadrava vadhavA lAge, tyAre zrIsaMghe mahArAzrIne vinaMti karI ke badhA zrAvake ahIMthI cAlyA jAya che. mATe Apa paNa atrethI vihAra karI jAva. A bAbatamAM svAmI bhairava jASijIe paNa mahArAjazrIne kahyuM ke pahelA Apa ahIMthI vihAra karI jAva, tyAra pachI ame jaIzuM, kemake je ame pahelA vihAra karI jaIe to leke virodha kare. ane ema kahe ke nAnI uMmaranA cothamalajI mahArAja te haju ahIM virAje che, tyAre vRddhAvasthAvALA ahIMthI vihAra karI gayA. tethI mahArAjazrI ratalAmathI rAtre upAzrayAdi koI ekAnta dharmasthAnamAM vizrAma levo. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~~~~~~~~~~~~~~~~~ Adarza muni 117 vihAra karI paMceDa gayA. tyAM mahArAzrI be vakhata vyAkhyAna karatA tathA zAstro vAMcatA. paMceDa nivAsIone temanA subhAgye tathA puNyodayathI Avo aNamUla avasara prApta thayo hato. vyAkhyAnamAM puSkaLa leko AvatA. tyAMnA ThAkora sAheba raghunAthasiMhajI tathA temanA sugmabaMdhu cenasiMhajI jainadharma viSe A vakhate pahelI ja vAra mahArAjazrI dvArA paricita thayA. temanA upara munimahArAjanAM vyAkhyAno tathA sadupadezano e suMdara prabhAva paDe ke temaNe keTalAMka jAnavaranI hiMsA na karavAnI pratijJA lIdhI. paMceDanA ThAkora sAhebane jaina sAdhu sAthe prathama paricaya mahArAjazrInI sAthe thayA hatA, ane temanA upadezAmRtano temanA upara Avo Abehuba prabhAva paDyo. tyArathI temanI jainadharma tathA jaina sAdhuomAM khUba zraddhA beThI. A pramANe A varSe paNa ratalAmanA cAturmAsa daramyAna agaNita tyAga-pacakhANa thayAM. tyAMthI nImaca, jAvada, tathA kaNere thaI begama padhAryA. A saghaLAM sthAna upara paNa khuba dharma-pracAra tathA tyAga pacakhANa thayAM. aneka mAMsAhArIoe mAMsano tyAga karyo, madyapAna choDayuM, tathA dharmapremI banyA. pachI tyAMthI vihAra karI keTalAka zrAvakonI sAthe mAMDalagaDha jatA hatA. te vakhate rastAmAM tyAMthI AvanArA lokoe temane kahyuM naMdha:-pUjaya zrI lAlajI mahArAjanA jIvana caritramAM e ullekha che ke temaNe saMvata 1961nA cAturmAsa ratalAmamAM karyo hato." paNa ema nathI. te varSe temane cAturmAsa jodhapuramAM thayo hato. saM. 1961mAM to ApaNA caritranAyakanoja cAturmAsa ratalAmamAM tho hato. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 >Adarza muni, ke AgaLanI ghora jhADImAM keTalAka manuSya baMdukathI sajaja thaI beThA che. A sAMbhaLI zrAvakoe kahyuM ke vAta sAcI che. e jhADI evI che, ke dhoLe dahADe lekane chaDecaka luTavAmAM Ave che. tyAre mahAjazrIe kahyuM ke bhaya tamane che, ane bhaya utpanna thAya evI vastuo paNa tamArI pAse che. meM to jyArathI dIkSA lIdhI tyArathI cokIdAra (brahmacarya) mArI sAthe ja che, ATaluM kahyA chatAM paNa zrAvake te gAmamAM cokIdAra levA gayA. paraMtu A bAju mahArAjazrI niDara rIte teja rastethI mAMDalagaDha pahoMcI gayA. pAchaLathI zrAvake paNa AvyA, paraMtu tyAM bahuja zeDo nivAsa thaI zako. chatAM e alpa samayamAM paNa ghaNo sAre dharma-pracAra thayuMpachIthI tyAMthI vihAra karI pharIthI begama AvyA. tyAM evA samAcAra maLyA ke temanI sAMsArika samayanI mAsI tathA tyAga samayanI sAdhvI pravatinI ratnAjIe saMthAre karyo che. tethI teo ahIMthI vihAra karI zIghragatithI saravANiyA, nImaca, malhAragaDha tathA mandasAra thaI jAvarA padhAryA. tyAM temanAM mAsI AcyajI devaleka pAmyAnA samAcAra maLyA tethI teo ratalAma na jatAM mandasara thaI malhAragaDha padhAryA. tyAM sAdhue thoDA vakhataja rekAtA tethI tyAMnI janatAe teozrIne tyAM vadhu zekAvAne khAsa Agraha karyo. tethI mahArAjazrI tyAM keTalAka divasa rokAyA ane upadeza karyo. tyArabAda nArAyaNagaDha padhAryA, ane tyAMnA bajAramAM keTalAMka vyAkhyAna karyA. e divase mAM tyAM maMdiramArgI vetAmbara saMpradAyanA amIvijayajI sAdhu hatAM temanI sAthe vArtAlApa thayo tyAMthI mahArAjazrI jAvada padhAryA ke jyAM pUjya zrI lAlajI mahArAja virAjatA hatA, ane sAthe munivara hatA. tyAM temane samAcAra Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 110 maLyA ke kaMjheDAmAM eka bhAI dIkSA levAnA che. A jANuM saghaLA vicAra karavA lAgyA ke tenI bhAvettejanA mATe kone tyAM mekala? pUjyazrIe mahArAjazrIne AjJA karI ke tame jAva, ane kArya pAra pADe. tyAre temaNe pUjyazrIne vinaMtI karI ke mArAthI kevI rIte thaze ? ane zuM thaze ? A sAMbhaLI pUjyazrIe svamukhe pharamAvyuM ke "jAva, tamAre pagale te jaMgalamAM paNa maMgaLa thaI jAya che, ane bIjI vAta e che ke tamArA cAturmAsa kAnoDamAM karavAne huM tyAMthI svIkAra karato Avyo chuM. tyAMnA rahevAsIoe mAre tathA tamAre mATe khUba Agraha karyo che; tethI ApaNa bemAMnA eke te tyAM avazya cAturmAsa karavA ja joIe. AjJA meLavI mahArAjazrI kaMjheDA padhAryA. tyAM upadeza ApI pelA vairAgIne uttejIta karI, teo bhATakheDI padhAryA, ane tethI maNase padhAryA. e divase mAM temanI tabIata nAdurasta rahetI hatI, chatAM pitAnI madhura vANIthI saghaLAne prapulita karyA. AvA mahAtmA ke je bimAra tathA paravaza avasthAmAM paNa popakAra tathA samAjennatinAM lakSyabiMdu hRdayamAM jaDI rAkhe che, temanA prabhAva kenA upara na paDe ? temanA upadezathI tyAMnA vatanI kajoDImala betharAne vairAgya utpanna thaye. strI, putra tathA mAlamilkata tyAgI temaNe dIkSA levAnI pratijJA jAhera karI, ane tene mATe vinaMti karI to mahArAjazrIe kahyuM ke jo tamAre A nizcaya ja hoya te kSaNamAtrano paNa vilaMba ryA sivAya tamArI abhilASA jaladIthI phaLIbhUta karo. ATaluM kahI teo tyAMthI vihAra karI nIca padhAryA ane nImacathI cheTIbaDI sAdaDI thaI saMvata 196ranA cAturmAsa mATe kAnaDa padhAryA. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 > Adarza muni. prakaraNa 16muM. saMvata 196ra kAneDa - sAta prakRti. cAturmAsamAM tyAM dayApiSadha tathA skaMdha Adi - puSkaLa thayAM. rAtre anya upadeza sAthe mahArAjake zrIe rUkimaNIAkhyAna kahI saMbhaLAvyuM. eka divasa ThAkorajIne ratha e raste thaIne nIkaLyA, tyAre ke tene aTakAvavA lAgyA. tyAre mahArAjazrIe kahyuM bhAIo, jhagaDe nA kare, A jAhera rastA che. paraMtu lokone khoTuM jhanuna AvI gayuM ane pharIthI paNa rathane reyA. AthI mahArAjazrIe upadeza Apa baMdha karyo. A uparathI pratyakSa pramANa maLe che ke temanI prakRti keTalI zAnta hevI joIe. temanI zAnta prakRtine pramANabhUta aneka udAharaNe temane jIvanamAMthI maLI Ave che. kAnaDanA cAturmAsa pachI vihAra karI dharma pracAra karatAM karatAM teo jAvarA padhAryA. tyAM jatAM rastAmAM AvatAM saghaLAM sthAne upara khuba upakAra thayo. skanya cAra prakAranA thAya che jemake (1) pahele skandha rAtribhojanana karavuM. (2) bIje skandha-zAkabhAjI vigere lIlotarIne tyAga, (3) trIjo skandha-kAcA jaLane tyAga (4) cotho skandha-brahmacaryavrata pALavuM. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LALKI CLkJAK), mIaikaliMgana zrIrAmajana TEM 29767 PIREntermsURI TIPTURstimmmmmits pALavA mATenA thayelA hukamanAmAonI nakala. tathA vartamAna mahArANAjI sAheba taraphathI pAkhI munizrI cAthamalajImahArAjanA upadezathI marahuma mahArANAjI sAheba (5ricaya mATe juo prakaraNa 36muM) rajisva) jAheka ye zrApa vIdIna ko agatA pajAvogA kA samAja vIra 10 tA. 1 jolAra san 10 miga mahaka (mIyazrI zrI pradImagopAzrImahakama mindhatrI zrI purIsoga rAjazrI mahakama bAmati prc|| cotha bhAnajI mArIjaka kAmanA sirajI ATS norayA 'cAtA mAtra saena meM hone se kA yahAM mAnamAgamAhIzana pezA ke cobhamatamoja anatA pAlAye jAne bAbata ptAha mArAmaharasA sosAsaroga vAstamahAvIra maMDala jaina anaparA hoka vevApI nAvetIsaroMgaroganako agAma saMgo patitakramamAphIka, pAno kAmamA umAatAyAjAyalIrAjApAnIjAne ra yo yabhAnajIsIdhArako jIrIDA kirIkoUga tInapAmogAvisaharamAra musItApAgA varImApayant wrmyn E rrrrrsdn dr 1872bhA Amavana yamna ANNAL. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 11. prakaraNa 17 muM. * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ****** saMvata 1963. jAvarA. **** che dIkSA tathA konpharansa. * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * xxx x x * * * * * * * * * * * * * * : - , - - - -- , e hArAjazrIe saMvata 13ne cAturmAsa jAvarAmAM - karyA, ane tyAM paNa khUba upakAra karyo. cAturmA] samAjamaNasethI verAgI kaDImalajI tyAM AvI ** gayA hatA. temanA kuTuMbamAM temanAM jayeSTha bhAI, putra, tathA patinI hayAta hatAM. jyAre temaNe saghaLAM kaTabIo pAse dIkSA mATe AjJA mAgI ane te na maLI tyAre te jovA AvyA, ane sAdhu-veSa dhAraNa karyo. cAturmAsa samApta thayA pachI mahArAjazrI temane sAthe laI temanA sAsare nimbAheDe gayA, ane tyAMvALAone samajAvyA. sAthe sAthe temanI patnIne paNa upadeza ApI khUza karI, ane AjJApatra lakhAvI ApyuM. tyAra bAda tyAMthI vihAra karI teo rAmapura padhAryA. tyAM gurUdevanA darzanano lAbha meLavI temanI sAthe Daga, vaDoda, sAraMgapura, sahAranI chAvaNI, bhUpAla tathA ASTA kASTA thaI devAsa padhAryA. A saghaLAM sthAnemAM paNa khuba dharma-pracAra tathA upakAra thaye. devAsamAM ratalAmanivAsI zrImAna amaracaMdajI pItaliyA Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~~-~~~-~~~~~~~~~~~~~~~~~~~^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^? 122 > Adarza muni. taraphathI AmaMtraNa maLyuM ke tyAM (ratalAmamAM) konpharansa maLavAnI che mATe kRpA karI Apa avazya padhAraze. tethI mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI ujaina gayA ane bajAramAM jAhera vyAkhyAna ApyuM. mahArAjazrIne prathamathI ja baMdha makAnamAM vyAkhyAna ApavuM pasaMda nathI, tethI te moTe bhAge bajAramAM ja vyAkhyAna ApyA kare che, ane tethI sAmAnya rIte saghaLA lekone lAbha maLe che. astu. tyArabAda yogya samaye teozrI ratalAma padhAryA. te vakhate anya saMtapuruSe paNa padhAryA hatA, ane bahAragAmathI paNa hajAre mANaso AvyA hatA. sarakArI skulamAM vyAkhyAna karavAnuM nakakI karavAmAM AvyuM hatuM. caitra suda ekAdazI tathA dvAdazIne roja mahArAjazrInAM vyAkhyAna thayAM. lekenI bhIDa besumAra hatI. A vyAkhyAna vakhate morabI (gujarAta) nareza paNa hAjara hatA. tyAM hAjara rahelA saghaLAoe te khUba tArIpha karI paraMtu kenpharansanA janmadAtA zrImAna aMbAvidAsajI DesANae vyAkhyAna samApta thayA bAda ubhA thaI pote TuMkAmAM be zabdo kahyAM, jemAM ema jaNAvyuM ke kensaransanA udeza tathA sArAMza saghaLAno mahArAjazrInA vyAkhyAnamAM samAveza thaI gayo che. ane ApaNe sarvee teozrInA upadeza anusAra kArya karavuM joIe ItyAdi. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. , prakaraNa 18 muM. saMvata 1964: madAra. jAhera vyAkhyAna 2 ApaNA caritranAyaka ratalAmathI vihAra karI lailAnA tenI padhAryA. tyAM temane lokoe vinaMti karI ke Apa je rAtre vyAkhyAna karaze te amane saghaLAne sahaja mAMja Apane sAMbhaLavAnuM saubhAgya prApta thaze. A vinaMtino svIkAra karI temaNe teja rAtre vyAkhyAna ApyuM, ane prAtaHkALe tyAMthI vihAra karI jAvarA thaI mandasara padhAryA. saMvata 1964nA cAturmAsa paNa tyAM ja karyo ane khuba dharma vRddhi thaI. A cAturmAsamAM vIzA ozavAla naMdalAlajIne dIkSA ApavAmAM AvI. atrenA cAturmAsa zAtipUrvaka samApta thaye. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 >Adarza muni prakaraNa 1bhuM. Sosiu saMvata 196pa: udayapura. sAmAjIka sudhAraNa. rabAda teozrI tyAMthI vihAra karI gayA, ane che nImaca tathA niheDA thaI udayapura padhAryA. che A saghaLA gAmamAM khUba upakAra thayo ane ) udayapuramAM paNa temanAM vyAkhyAna cAlu thayAM. temanI amRtamayI vANIthI AkarSAI zretAonI saMkhyA dina pratidina jesabhera vadhavA lAgI. te eTale sudhI ke keTalAka jAgIradAra tathA rAjyakArabhArIo paNa upadeza sAMbhaLavA AvavA lAgyA. vaLI sUryavaMzI mahArANAzrI phatehasiMhajI sAheba bahAduranA divAna tathA khAsa salAhakAra zrImAna ke ThArI balavantasiMhajI sAhebe paNa mahArAjazrInI sArI rIte sevA suzruSA karI. pachIthI tyAMthI vihAra karI naMdalAlajI mahArAjanI sAthe nAI padhAryA. tyAM traNa cAra hajAra bhIlonA AgevAna bhalee temanuM vyAkhyAna sAMbhaLyuM. ane tethI te leke upara khUba sacoTa asara thaI ane kaMIka dayAne paNa saMcAra thaye. e lokee mahArAjazrIne vinaMti karI ke Apa je amArI pAse hiMsA na karavAnI pratijJA levaDAvatA he te ahIMnA mahAjana pAse paNa eNuM vadhAre na telavAnA segaMda levaDAve. A Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 125 mujaba mahAjanone ekatra karI temane saghaLAne segaMda levaDAvyA, ane bhIlee potAnA vacana mujaba hiMsA na karavAnI pratijJA karI. A bhIla jAtinA hRdayamAM ahiMsaka rahevAno je bhAva utpanna thaye, te mahArAjazrInA vyAkhyAnanoja prabhAvahate. bhIloe nIcenI bIjI pratijJAo paNa lIdhI 1. jaMgalamAM dAvAgni saLagAvIzuM nahi. 2. manuSyane keI paNa rIte trAsa ApIzuM nahi. 3. lagna prasaMge mAmA taraphathI je bheMsa, bakarAM ItyAdi Ave che, teno vadha karavAmAM Ave che, paraMtu AjathI ame e pramANe kadI paNa thavA daIzuM nahi, ane je pazuo Ave che, tene ame amara karIne ApIzuM. A pratijJAo je ame lekee ApanI sanmukha lIdhI che, tene ame haMmezAM nibhAvIzuM. A pramANe bhIloe pratijJA levAthI tyAM jaina tathA jainetarane khuba saMtoSa thayA, ane te leke mahArAjazrInI atyaMta prasaMzA karavA lAgyA. ane mahArajazrInI samakSa AvI jaNAvyuM ke "Aje je kaMI upakAra thaye che te ApanI amRtamayI vANI tathA kRpAne AbhArI che, ane tethI amo lokone atizaya saMtoSa thaye che, ane A anahada upakAra te anyatra nahi thayo hoya, ema kahevAmAM amane atizayokti nathI lAgatI. amArA AtmA AnAthI saMtuSTa thayA che, eTaluM ja nahi paNa balidAna thanAra bhAvi prANIo paNa cirakALa kRtakRtya thaI temanI muMgI bhASAmAM Apane guNagAna gAze." eka divase jyAre teozrI tyAMthI vihAra karI jatA hatA tyAre udayapuranA mAjI divAna Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -~~-~ =====^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^ 126 [>Adarza muni. zrI. balavantasiMhajI teozrInAM darzana karavA AvyA. temanI sAthe keTalAka samaya dhArmika carcA thaI tyAra pachI tyAMthI vihAra karI baDegAMva (gUMde) gayA. tyAM rAva sAheba zrIyuta pRthvIsiMhajI tathA temanA patra zrIyuta dalapatasiMhajI vyAkhyAnamAM hAjara rahyA tathA temanI sArI rIte sevA suzruSA karI. A vyAkhyAnanA prabhAvathI rAva sAhebe dara varSe balidAnamAM apAtA be bakarAne jIvatadAna apAvavAnI pratijJA karI. A pramANe tyAM bIjA paNa keTalAka kRSikAe jIvahiMsA tathA madirAne tyAga karyo. tyAMthI vihAra karI gheDaca (delavADA) thaI zrInAthadvArA padhAryA. tyAM jena tathA ajaina saghaLAoe vyAkhyAnane lAbha lIdho. mahArAjazrInA AgamanathI te vakhate lekamAM apUrva utsAha Avyo ane teo potAne kRtakRtya mAnavA lAgyA. tyAMthI teo vihAra karI saradAragaDha, AmeTa, tathA devagaDha thaI nayA zahera (bAvara) padhAryA ane tyAM keTalAka jAhera vyAkhyAna karyA, jene janatA para prasaMzanIya prabhAva paDe. pachIthI tyAMthI vihAra karI ajamera gayA. ajameramAM te vakhate jaina konpharansanuM adhivezana maLavAnuM hatuM. temAM hAjara rahI, keTalAMka gAmomAM upadeza ApatA ApatA bhIlavADe padhAryA. tyAM brAhmaNa ozavALa, mAhezvarI, agravAla tathA rAjapUta vigere lekeeja nahi paraMtu bhaMgI camAra Adi aMtyajavage paNa mahArAjazrInA vyAkhyAnane prema pUrvaka sAMbhaLyuM ane keTalAka jIve na mAravAnI pratijJA karI. tyAMthI cittoDa tathA nimbAheDA thaI jAvada gayA. tyAM udayapuranA zrIsaMgha taraphathI cAturmAsa mATe vijJapti AvI hatI. munizrI Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. -~~-~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~ ~~ ~~~~ devIlAlajI mahArAja tathA munizrI caithamalajI mahArAje janatAnA Agrahane vaza thaIne udayapuranAM cAturmAsanI vijJaptine svIkAra ryo. pachIthI tyAMthI nImaca thaI udayapura padhAryA, ane saMvata 1965ne cAturmAsa tyAM karyo. be muni mahArAje saMyukta lAbha maLavAthI janatAmAM khUba ullAsa tathA skRti AvyAM. pahelA zrI devIlAlajImahArAja upadeza detA, tyArabAda mahArAjazrI pravacana karatA. te vakhate zretAone temanI vakatRtva zakti tathA madhura bhASaNathI atyaMta AnaMda thatuM. A pramANe tyane cAturmAsa khUba AnaMda sAthe pUrNa thaye. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 > Adarza muni. prakaraNa 20muM. STS STS saMvata 1966-jAvarA che patnInI dIkSA. 8. che. turmAsanI pUrNAhuti pachI yogya samaye udayapurathI che vihAra karI delavADA, zrInAthadvArA, kAMkarelI tathA ja kuNajakubera thaI nANadA padhAryA. tyAMnA ThAkara enDa sAheba dara mAse bakarAnuM balidAna ApatA hatA, te baMdha karAvyuM. tathA eka vyAkhyAna karyuM. tyAMthI teozrI bagera gayA. tyAM vetAmbara sthAnakavAsInuM eka paNa ghara nathI. terApaMthionAM ghare che. te loke sthAnakvAsI sAdhuone upadeza gratuNa karatA nathI. paraMtu jyAre mahArAjazrInA AgamananI temane khabara ApavAmAM AvI tyAre teo khUba prasanna thayA, ane utsAhabhera svAgata karavA AvyA. tyAM anya jAtio sAthe mAhezvarI tathA zrAvaNI baMdhuone sevAbhAva paNa vAstavika rIte prasaMzanIya hato. te lekene aMtaHkaraNapUrvaka keTale badhe AnaMda thaye, te te te lakeja varNavI zake, paraMtu ATha divasa lAgalagATa sevAbhakti karI potAnA anahada premane suMdara paricaya karAvyA. te lake tathA temanI strIo paNa Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ^^^^^^^ ^^ ^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^ ^^^^ ^^: Adarza muni haMmezAM vyAkhyAnamAM hAjara rahetI. A uparAMta brAhmaNa, kSatriya, zUdrAdi saghaLI jAtinA mANaso paNa AvatA. A samaye te loko taraphathI bhuMjelA caNunuM sadAvrata besADavAmAM AvyuM. je Aja paryaMta cAlu che. tyAMthI teozrI vihAra karI bhIlADe, maMgarUpa, pAralI, bIgeda, mAMdalagaDha, begama, sIgalI tathA nImaca thaI gurUvaryanI sAthe malhAragaDha gayA. tyAM gurUdeve AjJA karI ke saMjoga joI tame tamArA sAMsArika sAsarAmAM (pratApagaDha) jaI upadeza karavA mAMDe. gurUdevanI AjJA sAMbhaLI prathama to mahArAjazrI muMjhavaNamAM paDI gayA. kemake tyAM javAmAM teozrIne anya aneka bAbato uparAMta be bAbatone khAsa Dara hato. eka te sasarAjI khUba AvezamAM hatA, ane vaLI je mANase buddhi ke samajaNathI kAma le te zreNInA te nahotA. bIjo bhaya e hato ke patnI ema IcchI rahI hatI ke je kaI paNa prakAre eka vakhate bheTo thaI jAya to vastrAdi dhAraNa karAvI ghera pAchA laI AvuM. paraMtu muni mahArAjanI acala pratijJA samakSa baMnenuM kaMI cAlatuM nahatuM. paraMtu eka prakArane jhaghaDe ke dhAMdhala mace te paNa temane pasaMda nahotuM, tethI ja muMjhavaNa thaI, paraMtu aMte nizcaya karI teo pratApagaDha padhAryA. bajAramAM vyAkhyAna zarU karatA karatAmAM te temanA sasarA tathA patnIne samAcAra maLyA. sasarA to AvyA nahotA, te pahelAM ja temanAM saMsArI avasthAnA ardhAganA vyAkhyAna sthaLe AvI pahoMcyAM ane ubhAM thaI belI uThayAM ke mAro khulAso karyA sivAya jAva to jogaMda che." A vakhate mahArAjazrInuM dhyAna te vyAkhyAnamAM magna hatuM. tethI te Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 > Adarza muni, ema samajyA ke koI nAvaNa (nAyana) athavA kAma karanArI haze, je pitAnA dAvA athavA hakka mATe kahetI haze. thoDA samaya bAda jyAre patnIe khUba bUmabarADA pADI bolavAnuM zarU karyuM, tyAre khUba dhAMdhala macyuM. loko vyAkhyAna sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM ghAMTA pADI vAto karavA lAgyA, tyAre mahArAjazrIne mAluma paDayuM ke A te teja strI che ke mane saMyama levAmAM vinarUpa thaI hatI, ane hamaNuM paNa te huM pharIthI gRhasthAzrama aMgIkAra karUM, eja vRttithI AvI hoya ema lAge che. Ama vicArI tene tyAM vizeSa rekAvAnuM ucita lAgyuM nahi, ane tethI mandasara cAlyA gayA. patnI tyAM paNa pahoMcI gaI. ane dhAMdhala macAvavA lAgI. paraMtu zrIsaMghe tene samajAvI tyAMthI pratApagaDha pAchI mekalI. mandasAramAM temaNe je hRdayaspa upadeza karyo tethI vIsA piravADa ratanalAlanA suputra chaganalAla tathA bhilADe nivAsI cAMdamala osavALa ke jemanI uMmara te vakhate 14-15 varSanI hatI, temanAmAM saMsAra viraktino atizaya AvirbhAva thayo. temaNe mahArAjazrI pAse dIkSA levAne vicAra paNa pradarzita karyo. chaganalAlanI mAtA to ghaNA vakhata pahelAM saMsArathI virakata thaI gaI hatI. baMne yuvAnane khUba samajAvavAmAM AvyA paraMtu te potAnA nizcayamAMthI calAyamAna thayA nahi, paraMtu muni mahArAjanI sAthe jAvarA AvyA. kemake cAturmAsa mATe mahArAjazrIe jAvarAnI vijJaptine svIkAra karyo hato. saMvata 1966ne cAturmAsa jAvarAmAM karyo. cAturmAsanAM vyAkhyAnathI janatAne sArI jJAna prApti thaI keI kAraNavazAt tyAM eka hAthIne vadha karavAnuM hatuM. paraMtu mahArAjazrInA Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ******* * * * * * * * * * * * * * * Adazamuni. - 131. sadupadezathI tene abhayadAna maLyuM. zrImAna horamasajI DokaTara ela. ema. enDa esa, phijhIzIyana enDa sarjana paNa mahArAjazrInAM vyAkhyAne sAMbhaLI jaina dharmanA tothI paricita thayA. paMDanA ThAkora sAheba zrI rUghanAthasiMhajI tathA temanA suzIla baMdhu zrI cainasiMhajI sAheba mahArAjazrInAM darzanArthe paMceDathI jAvarA AvyA; darzana karI temaNe khUba saMtoSa jAhera ahIM A jAvarAnA DAkora sAhebe paNa upadezazravaNano lAbha meLavyo. A pramANe khUba upakAra thaze. A uparAMta vairAgI chaganalAla tathA cAMdalajIne jJAnAbhyAsa paNa karAvatA hatA. mahArAjazrInAM patnI pharIthI pAchAM jAvarA AvyAM, paraMtu tAla nivAsI zrImAna hakamIcaMdajInAM bahena zrImatI eja bAInI dIkarI lIbAIe temane khUba samajAvyAM, tyAre temaNe kahyuM ke mane mArA saMsAranA ArAdhya deva (pati) sAthe eka vakhata vAtacita karI levA do. pachI teo jema kaheze tema huM karIza. Azare cAra pAMca strI purU tathA keTalAka sAdhuonI samakSa besI mahArAjazrIe temanI sAthe vAtacita karI. temaNe kahyuM ke tame to mane tyAgI vairAgya lIdhe paraMtu huM have kone Azare rahuM ? ane zuM karuM? A sAMbhaLI mahAjazrIe kahyuM ke tamAro ane mAro sAMsArika saMbaMdha to janma janmAMtaromAM keTalIya vAra thayA haze, paraMtu dhArmika saMbaMdha nathI thayo. ane e durlabhatAthIja prApta thAya che, tethI jema huM sAdhu banI gaye chuM tama tame paNa sAdhvI banI jAva. kSaNika sAMsArika sukhane sarvasva mAnI amulya ane durlabha manuSya jIvanane eLe javA devuM joIe nahiM. saMsAra asAra che. temAM keI keAInuM sadAnuM sAthI nathI, ane Atma-kalyANa ke je manuSya jIvananuM vAstavika Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 Adarza muni. rIte sArthakya gaNAya te paNa temAM nathI. keI kavie gya gAyuM che ke - "eka eva jAyate jantu eka eva pralIyate .. eka eva anubhuktaM sukRtameva dukRtaM / " parelekanI vAta to vegaLI rahI. paraMtu A lekamAMja mAtA, pitA, baMdhu, bhaginI, pati, putra keI sahAyaka thatA nathI tethI je egya lAge te mAruM kahevuM mAnI tame paNa sAthvI thaI jAva. | muni mahArAjanAM A kathanono patnI upara khUba prabhAva paDe. te belyAM, "sAcI vAta che. huM ApanA kathanane mAnapUrvaka svIkAra karuM chuM. ane e alaikika sukhanI prApti mATe sAdhvI banavAne saharSa taiyAra chuM." aDA! mahArAjazrIne dhanya che ke pitAnA upadezathI patnI upara AvI sacoTa asara thaI. tathA je strI temanI vidhinI hatI, teNe munimahArAjane ceDaja upadeza zravaNa karI saMsAramAMthI virakta thavAnI tatparatA dekhADI. tAla nivAsinI zrImatI ejAMbAIbhAre dAnezvarI hatI. tenIja mAphaka tenI putrI zrImatI dhUlIbAI paNa khUba dharmiSTha hatI. temanA taraphanI kSetra-sparzanAvinaMti tarapha sAdhu santa paNa khAsa dhyAna ApatA. temanI ja preraNAne baLe caritranAyakanA sAMsArika patnI vairAgyamAM pravRtta thayAM. Akhare dIkSA levAne vicAra makkama thaye. zrIyuta gulAbacaMdajI daphaDiAe dIkSA apAvavAnI saghaLI taiyArI karI temanA parizrama tathA sahAyatAthI 47 dIkSAo pahelAM apAI gayAM hatAM ane A 48 mI te sthaLe padhAravAnI vinaMti karavI te. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 133 dIkSA apAI. teo atizaya dayALu tathA dharmajJa che. temanI mAraphate aneka sukRtya thayAM che ane thAya che. dharmane mATe teo sadA tana, mana, dhana phanA karavA tatpara rahe che ane pratyeka sAdhu munijana temanI saMmati le che. ApaNuM caritranAyakanA paNa teo sAcA salAhakAra che. zrIyuta pannAlAlajI khArIvara paNa hamezAM dharmAthe sAre parizrama le che. teo sAcA dharmaniSTha ane tattvavettA che. pratyeka dhArmika kAryamAM teo atyaMta utsAha sAthe parizrama veThI sahAyatA kare che. jAvarA zrIsaMgha, pUjyazrI munnAlAlajI mahArAjanA saMpradAyanA sAdhuo pratye pitAno anahada prema pradarzita kare che. saMvata 1966nA vijayAdazamInA zubha dine jAvarA zrIsaMghe mahArAjazrInAM patnIne bhAre dhAmadhumathI dIkSA apAvI. zrImatI sAdhvIjI alpa samayamAM ja jaina dharmanA siddhAthI paricita thaI gayAM. temaNe temanA jIvanamAM keTalAya upavAsa, chaTha, AThama, cAra upavAsa, pAMca upavAsa Adi nirAhAra tapa karyo, ane A pramANe dharma pAlana karatAM karatAM saMvata 1972nA zrAvaNa suda dazame palekavAsI thayAM. jAvarAnA AnaMdadAyI cAturmAsanI pUrNAhutI thatAM ApaNA caritranAyaka tyAMthI vihAra karI karan padhAryA. tyAM zrImAna zeTha pannAlAlajI karajUvAlA taraphathI dIkSA mATe atyAgraha thatAM saMvata 1966nA mAgazara suda dazame banne yuvAnane dIkSA ApavAmAM AvI. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ^^^ ^^^^^ ^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^ ^^ ^ **** =>Adarza muni prakaraNa 21muM. SMS ANN News saMvata 1967, baDI sAdaDI mevADa) dIkSA ane dharmavRddhi, SEEDrajUthI vihAra karI vacce AvatAM keTalAMka gAmamAM upadeza karatA karatA mahArAjazrI yaMgya samaye baDI sAdaDI pahoMcI gayA, ane saMvata 1967 ne cAturmAsa tyAM karyo. te prasaMge dharmanI sArI rIte vRddhi thaI udayapura nivAsI kRSNalAla brAhmaNa je vairAgyabhAvamAM hatA, temane saMvata 1967nA bhAdaravA suda 5 ne zubha dine dIkSA ApI. tyArabAda cAturmAsa samApta thatAM teozrI tyAMthI vihAra karI gurUvaranAM darzana karI, bhadesara, nimbAheDA tathA nImaca thaI saMjIta padhAryA. A saghaLAM gAmamAM dharmano sAre pracAra karyo. tyAMthI sItAmau gayA, tyAM paNa jAhera upadeza karyo, ane temAM jaina tathA jainetara janatAe ThIka rasa lIdhe. tyAMthI mahArAjazrI vihAra karatA laghuNe, mAnapura, tAla Adi keTalAMka gAmamAM thaI paMceDa padhAryA ane tyAMthI viDAra karI zivagaDha padhAryA. * mahArAjazrIno evo hRdayaMgama tathA udAra upadeza che ke jene lIdhe brAhmaNa suddhAM paNa temane hAthe dIkSita thai cukyA che ane thAya che. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 135 ~~-~~-~~~-~~-~-040404:100000000^^^ ^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^ 1 prakaraNa 22muM. saMvata 1968: ratalAma, dhamapadeza tathA dIkSA. re ratalAma zrIsaMghane mahArAjazrInA zivagaDha ke padhAryAnA samAcAra maLyA, tyAre temanA taraphathI ke eka paMca (DepyuTezana) AvyuM. jeNe ratalAma 1 padhAravAno atizaya Agraha karyo. temanA Agra che. hane vaza thaI mahArAjazrI ratalAma padhAryA. AthI ratalAma nivAsionA manoratha saphaLa thayA, ane teoe pitAnI prema-bhaktino sArI rIte paricaya karAvyuM. te vakhate zrImAna zeTha amaracaMdajI tathA anya zrAvakee maLI ratalAmamAM cAturmAsa karavAnI vinaMtino svIkAra karAvyuM. tyArabAda tyAMthI teozrI dhAra gayA. tyAM keTalAMka vyAkhyAna ApyA bAda IMdara padhAryA. IndaranA bambaI bajAramAM aDhAra vyAkhyAne AvyAM. Ane lIdhe janatAne alabhya dharmopadezane lAbha maLe, ane tenA pariNAme dharmadhyAnanI apAra vRddhi thaI. tyAMthI teozrI vihAra karI devAsa thaI ujajaina padhAryA ane tyAM eka jAhera vyAkhyAna ApyuM. pachIthI ujajainathI khAcareda thaI ratalAma gayA. saMvata 1968ne cAturmAsa ratalAmamAMja karyo. zrImAna amaracaMdajI vadhamAnajI, zAsavettA rUpacaMdajI, indramalajI, Adi zrAvakee Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 - 5 >Adarza muni. premapUrvaka sevA karI. vyAkhyAna sAMbhaLatAM zretAone eTalo rasa paDato ke teo saghaLA citravata beThA rahetA temanuM vakatRtva manahara tathA cittAkarSaka hovAne lIdhe sAmAnya manuSyone paNa samajavAmAM muzkelI paDatI nahi ane tethI lokone vizeSa AnaMda thato. tyAMnI janatA, mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI jAya evuM IcchatI nahotI. paraMtu, muni apratibaddha hoya che. ane cAturmAsa saMpUrNa thatAM te sthAnamAM vizeSa rokAI zakatA nathI. tethI cAturmAsanA samaya daramyAna keTalAya zrAvakane jaina tanuM rahasya samajAvyuM ane anya zrAvaka-zrAvikAone dvAdaza vrata levaDAvyuM. AvA aneka ullekhanIya upakAre mahArAjazrIe karyA, paraMtu pustakanuM kada vadhI javAnA bhayathI te saghaLAno ullekha ahIM karI zakAya ema nathI. A cAturmAsamAM caMpAlAla tAlavALAe dIkSA levAnI IcchA pragaTa karI A sAMbhaLI mahArAjazrIe tene samajAvyuM ke e jIvanamAM to keTalAMya kaTa (pariSaho) sahana karavo paDaze. saMyama rAkhavo paDaze. daza yati dharma tarapha vizeSa lakSa ApavuM paDaze, ItyAdi, Akhare saMvata 1969nA mArgazIrSa vada cothane divase ratalAma zrIsaMgha taraphathI bhAre dhAmadhuma sAthe caMpAlAlajIne dIkSA ApavAmAM AvI, ratalAmanivAsI punamacaMdajI botharAnA suputra pyAracaMdajI paNa dIkSA levAne taiyAra thayA. paraMtu pote manamAM vicAra karyo ke pahelAM sAdhuvratanI sAdhanA karavI joIe ke jethI bhavidhyamAM koI paNa prakAranI muzkelI paDe nahiM. AvA vicArathI mAracaMdajI mahArAjazrI sAthe rastAmAM aneka viTaMbaNAo sahana karatA udayapura sudhI gayA. A joI mahArAjazrIe pyAracaMdajIne kahyuM ke bhAI, je tamArI emaja IcchA che te pachI Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~~~~~~~~~~~~~~~~~^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ Adarza muni. 137 tame tamArA kuTuMbIjana, dAdImA tathA bhAI pAsethI AjJApatra lakhAvI lAve. "jevI AjJA" ema kahI pyAracaMde pitAnA gAma taraphano rasto pakaDyo. tyAM jaI potAnI aMtarachA dAdImA pAse pragaTa karI. te vakhate te dhAnA sute, ratalAma) mAM hatI. virAgya tarapha temanI vRtti vadhatI jatI joI sagAMsaMbaMdhIo vicAra karavA lAgyA ane temane vairAgyamAMthI yuta karavAne aneka yukti prayuktio racavA lAgyAM. AmAM sagAMsaMbaMdhIo vijayI nIvaDayAM ane prAracaMdanI vRtti gRhasthAzrama tarapha DhaLI paDI. paraMtu be cAra divasa pachI pharIthI temanI vRtti vairAgya tarapha vaLI. Ama thatAM potAnI dAdI tathA sagAMsaMbaMdhIo pAse ratalAma DI kharIdI karavA javAnuM bahAnuM kADhI temaNe ApaNA caritranAyaka pAse AvavAne dRDha nizcaya karyo. paraMtu jyAre te ratalAma AvyA tyAre mahArAjazrI pAse pahoMcavAne mATe temanI pAse kaMI paNa Arthika sAdhana nahotuM. tethI tamAkuvAlA zrIyuta dhUlacaMdajI agravAlanAM mAtuzrIe temane relvebhADuM tathA anya mArga kharca vigere ApI mahArAjazrInI sevAne aMgIkAra karavAno upadeza ApI mokalyA. A pramANe hIrAbAInI mAraphate pitAnI abhilASA saphaLa thatI joI khAracaMdajIne khUba AnaMda tathA saMtoSa thayo, ane mahArAjazrInI sevAmAM upasthita thavAne tyAMthI prayANa karyuM. A pramANe eka rIte te temane mArga niSkaTaka bane. "ATale anahada upakAra kaI udAra viduSIe karyo che? mArA vairAgyapathamAM teNe mane sahAya karI che? mArA jIvananuM vairAgyanuM jharaNuM keNe vahetuM rAkhyuM che?" AvA vicAra pyAracaMdajInA aMtaramAM uddabhavavA lAgyA, ane aMtarathI pilI udAra mAtAne dhanyavAda ApavA lAgyA. priya vAMcako! Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 > Adarza muni. kevI ujajavaLa bhAvanA! kevo umadA tyAga ! viraktinuM kevuM mUrtimaMta svarUpa! mahArAjazrInA ati alpa sahavAsa mAtre yAracaMdajInA hRdayamAM kevuM parivartana karyuM ! tathA mArgamAM vipna AvatAM kaI mAtA dvArA temane sahAya maLI ! niSkAma sevAbhAvanuM A kevuM tAdaza udAharaNa che! vAstavika rIte ema che ke jene jevI laganI lAge che tene Izvara te mATe saghaLuM anukuLa karI Ape che. A sthaLe jevI rIte ame muktakaMThe pyAracaMdajInI prasaMzA karI che tevI ja rIte te mAtezvarI ke jemaNe temano paMtha nirkaMTaka karyo temane paNa dhanyavAda devAnuM ame visarI zakatA nathI. kharI vAta to e che ke pyAracaMdajInuM zreya te mAtAne ja AbhArI che. hIrAbAI jaina siddhAMtothI paricita tathA tatvajJa che. temaNe dharmakAryomAM khuba Arthika sahAya karI che. vaLI e jANavuM Avazyaka che ke garIba tathA nirAdhAronI sevAmAM eka rIte temaNe pitAnuM jIvana samarpaNa karyuM che. temanuM lakSyabiMduhamezAM dhArmika kAryo tarapha ja hoya che. caMpAlAlajI tathA pyAracaMdajIne dIkSA ApavAmAM A mAtAe saMpUrNa sAtha Apyo hato ane tethI te baMne sajajano temanAM atyaMta trANI che. pitAnA manoratha saphaLa thatA joI mAracaMda tyAMthI citeMDa gayA, te tyAM mAluma paDayuM ke mahArAjazrI to hajI udayapuramAM ja che. paraMtu pelI dayAnI devI pAsethI to temaNe cittoDa sudhI pahoMcI zakAya eTaluM ja dravya lIdhuM hatuM. have temanI pAse mahArAjazrInI sevAmAM hAjara thavA prayANa karI zake te mATe bIlakula paisA nahatA. vaLI ahIM potAnuM koI oLakhANa pichAnavALuM paNa nahotuM. tethI vicAra karyo ke have kema karI udayapura pahoMcI javuM? Ama Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 Adaza muni." vicAra karatAM potAnA kAnamAM paherelI nAnI vALIo yAda AvI ane te vecI nAkhavAno vicAra karyA. paraMtu pote nAnI avasthAnA hovAthI koI zarApha te leze nahi, ema vicAra AvatAM aneka prakAranA saMka9pavikalapa thavA lAgyA. Akhare kaMI paNa sAdhananI jogavAI na thatAM bhAre muzkelIthI te udayapura pahoMcyA ane tyAM mahArAjazrIne saghaLI ghaTanA kahI saMbhaLAvI. te sAMbhaLI mahArAjazrIe kahyuM ke saMsAramAM phasAyA. chatAM, temAMthI pAchA nIkaLI AvanAra evI tamArI bhAvanA ghaNI ucca koTInI che. pachI mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI cIntaDa gayA. cintADa AvI mahArAjazrIe pyAracaMdane pharIthI AjJA levA mokalyA. te mujaba jyAre te tyAM gayA tyAre temanA svajanoe karIthI pAchA temane saMsArajALamAM phasAvavA yatna karavA mAMDyA. paraMtu A vakhate to te potAnI lIdhelI pratijJAthI calita thayA nahi. ulaTa pitAnAM saghaLA saMbaMdhIone spaSTa zabdomAM saMbhaLAvI dIdhuM ke "have huM saMsAranI mAyAjALamAM pharIthI phasAvAno nathI, tethI kRpA karI tame badhAM mane vizeSa dabANa na karo." dAdImA tathA bhAIe ghaNuja karUNAjanaka zabdathI samajAvavA mAMDayA. paraMtu temaNe te tarapha dula kSa karyuM, tethI Akhare temane AjJApatra lakhI ApavuM paDayuM. AjJApatra tathA pitAnAM dAdImA vagerene sAthe laI te citoDa AvyAM tyAM zrIsaMghe bhAre dhAmadhuma sAthe saMvata 1968nA phAgaNa suda pAMcame dIkSA apAvI. dIkSA tathA AjJA apAvavAmAM zrI saMghe paNa prazaMsanIya parizrama uThAvyo hato. zrImAna jIvanasiMhajI hAkema sAhebe rAjya taraphathI pUrepUrI sahAyatA karI eka yuropiyana gRhastha Telara sAhebe tathA zrI jainasaMghe tathA ajenoe Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140. > Adarza muni. saMvata 1969nA cAturmAsa cittoDamAM karavAnI AgrahapUrvaka vinaMti karI. Ano kaMIpaNa nizcita pratyuttara ApyA zivAya mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI nimbAheDA padhAryA. te vakhate citaiDathI zrIsaMgha tathA mAhezvarI brAhmaNa Adi eka DepyuTezana (pratinidhimaMDaLa) laI tyAM AvyA ane cAturmAsa mATe atyaMta Agraha karyo. A pramANe mahArAjazrI pAse vijJaptino svIkAra karAvI DepyuTezana (pratinidhimaMDaLa) nA sadagRhastha prasannavadane citaiDa pAchA gayA. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 141 ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^ prakaraNa 23muM. * ** ** ** ** ** ** * * * * * saMvata 1869. * ******** * * citaiDa. je yuropiyanano bhaktibhAva ke * * * * * hArAjazrI nimbAheDethI vihAra karI kerI, aThANA thaI tArApura padhAryA. tyAM aThANanA rAvasAheba taraphathI be copadAra temanI pAse nimaMtraNa patra - laI AvyA, jemAM vinaMti karavAmAM AvI hatI ke "ApazrIne upadeza atyaMta bodhadAyaka ane vyAkhyAna ghaNuM ja saraLa ane madhura hoya che. tethI Apa atre padhArI ane ApanuM vyAkhyAna sAMbhaLavAnI taka Apaze, te atyaMta upakAra thaze." A vijJaptine mahArAjazrIe svIkAra karyo ane tadanusAra aThANuM gayA. tyAM teozrInA upadezathI rAva tathA leke upara khUba prabhAva paDe. ghaNAe vividha prakAranA tyAga karyA ane e rIte sAre dharma pracAra thayo. tyAMthI vihAra karI tArApura, jAvada, nImaca, nimbAheDA citaiDa tathA gaMgAra thaI teo hamIragaDha padhAryA. tyAM 36 varSathI hiMdu chIpAomAM AMtarika kalaha cAlatuM hatuM. keTalAya Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 >Adarza muni. dharmopadezakoe prayatna karyA chatAM te lokomAM saMpa thavo lagabhaga azakaya lAgatA hatA paraMtu mahArAjazrInA upadezano e to prabhAva paDe ke temanAmAM meLa thaI gaye. eja mujaba temane lIdhe mAhezvarI mahAjanemAM paNa taDajoDa thaI gaI ane AvA keTalAya upakAra karyA. tyAMthI vihAra karI teo bhilavADe padhAryA. jyAM 35 khATakIoe upadeza sAMbhaLI pitAnA dhaMdhAno tyAga karyo. pachI tyAMthI cAturmAsa mATe teo cittoDa padhAryA. AvatA pahelAM ja jena tathA ajaina janatA utsuktAthI temanI mArga pratIkSA karI rahI hatI. khUba dhAmadhumathI temanuM svAgata karyuM. pachI bajAramAM temanuM cittAkarSaka ane manoraMjana vyAkhyAna thavA lAgyuM. zrImAna jIvanasiMhajI sAheba hAkema tathA anya pratiSThita jAgIradAra, rAjya kArabhArIo tathA yuropiyana Telara sAheba niyamita hAjara rahetA. tyAM paNa brAhmaNomAM paraspara IrSA tathA dveSane lIdhe be taDa paDavA lAgyAM hatAM. teo paNa temanA upadezathI ekatra thayA. hAkema sAhebe A taDajoDInI khuzAlImAM saghaLAne prItibhojana karAvyuM. mahArAjazrI vyAkhyAnamAM bhagavatI sUtro kahetA hatA, tethI hAkema sAhebanI saghaLI mAnasika zaMkAonuM samAdhAna thatuM. Ama karatAM dhIme dhIme jainadharma upara temanI khuba zraddhA beThI. eka divasa yUropiyana Telara sAhebe (Atomp) paramANunuM kathana sAMbhaLI mahArAjazrIne pUchayuM ke A paramANunI carcA ApanA dharma granthomAM kayArathI che? amAre tyAM te tene patto maLeya mAtra 250 varSa thayAM che. AnA pratyuttaramAM munizrIe Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 143 ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^ ^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^ *:~- ~~\ \ ; jaNAvyuM ke amAre tyAM to tenuM spaSTIkaraNa thaye 2400 varSa thaI gayAM. eka divasa sAhebe kahyuM ke vAstavika rIte Apano dharma prazaMsanIya tathA AdaraNIya che, to pachI zA mATe AkhuM jagata te viSe potAnI zraddhA pragaTa na kare? ApanA je dhArmika to che te prazaMsanIya che eTaluM ja nahi paNa tyAga paNa anukaraNIya che, paraMtu teno svIkAra jagatane aghare lAge che. ApanA niyama AcAravicAra ItyAdinuM pAlana karavuM atyaMta kaThina che. temAM ezaArAmanI gaMdha sarakhI hotI nathI. tene lIdheja jainetara jagata tethI vimukha rahe che; ane tethI ja te ApanA dharma 36nA AMkaDAnI mAphaka eka bIjAthI virodhI mAne che. jo A dharmamAM ATalI vizeSa khUbI heta ke ezaArAma paNa karI zakAya ane dharma paNa pALI zakAya, to mejazekhanA Adhunika jamAnAmAM vizvane meTo bhAga tene anuyAyI thAta. mAre eTaluM to avazya kahevuM joIe ke ApanA dharmathI mukti to kharekhara jaladIthI maLI zake che. sAhebanI dharmapatnI paNa pitAnA nokara sAthe haMmezAM mahArAjazrIne praNAma kahevaDAvatI. eka divasa teNe mahArAjazrIne eka bheTa meklI, paraMtu je cAkara te laIne Avyo hato. tenI sAthe pAchA mokalAvatAM kahevaDAvyuM ke amAre mATe to tene svIkAra karavAnI vAta to bAjue rahI, paraMtu sparza paNa tyAjya che. thoDA divasa bAda Telara sAheba eka zIzAmAM eka evuM yuropiyana pINuM lAvyA ke jene pANImAM nAkhatAM dUdha jevuM banI jAya, Ane paNa mahArAjazrIe aMgIkAra na karyo. 36nA AkaDAmAM 3 tathA 6 eka bIjAthI pratikuLa heya che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 vvvvvvvvvvvv sAhebe ghaNuM vinaMtI tathA AgreDa karatAM kahyuM ke tadana vanaspatijanya che ane tethI Apa tene svIkAra karo. paraMtu to paNa mahArAjazrIe jyAre tene svIkAra na karyo tyAre sAhebe kahyuM ke huM Apane bheTa ApavAja A lAvyo chuM ane tethI te pAcho laI jaI zakato nathI. Ama kahI tene auSadhAlayamAM mekalAvI dIdhe. eka divasa Telara sAheba eka aMgreja gRhastha ke je eka aMgreja lazkarI TukaDIne kepTana hatuM, tene sAthe laI mahArAjazrInI pAse AvyA. pelo lazkarI kepTana tyAM potAnI TukaDI sAthe AvyuM hatuM. vArtAlApa karyA bAda mahArAjazrIe tene upadeza ApatAM kahyuM ke kaMI nahi to tame eTalI pratijJA to avazya karo ke "mera ane kabutarane kadApi mArIza nahi" kepTana sAhebe teja vakhate te pratijJA lIdhI. A pramANe cAturmAsa samApta thatAM sudhI Telara sAhebe khUba bhaktibhAvathI mahArAjazrInI sevA karI. te divasamAM tyAM zrIraMgUjI mahAsatInA saMpradAyanI zrI suMdara kuMarajI mahAsatInI ziSyA sonAjI mahAsatIe 75 dinanI tapasyA mAtra garama pANI upara rahI karI hatI vrata samAsine divase bahAragAmanA khUba loko AvyA ane AnaMdautsava mANavA lAgyA. ahIM hAkema sAheba paNa jainadharma para khUba zraddhA rAkhatA hatA. temaNe paNa samyakatva dhAraNa karyuM. tyArabAda mArgazIrSa vada 1ne divase mahArAjazrIe tyAMthI prayANa karyuM. jaina tathA jainetara janatA tathA Telara sAheba vigere nagarajano temane vidAya karavAne AvyA. saghaLAnI evI IcchA hatI ke teozrI vihAra na karI jAya. tyAMthI munIzrI gaMgAra padhAryA. tyAM paNa paraspara viravRttine lIdhe aneka nyAtamAM kusaMpa hato. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 145 te saghaLe pitAnA upadezadvArA nirmaLa karyo. tyAMthI vihAra karI hamIragaDha vigada thaI teo naMdarAya padhAryA. tyAM keTalAka osavALa jainadharmano tyAga karatA hatA. te saghaLAne bedha ApI pharIthI jena banAvyA. naMdarAyathI vihAra karI jahAjapura padhAryA ke jyAM zvetAmbara sthAnakavAsIonAM mAtra pAMcaja ghara hatAM. paraMtu mahArAjazrInA upadezAmRtanA te jaina tathA jainetara saghaLA pyAsAheAya che, tethI zrAvakenAM ATalA thoDAM ghara hovA chatAM zretAonI saMkhyA lagabhaga traNa hajAra jeTalI thatI. tyAM paNa jetaramAM vaimanasyanAM bIja ropAyAM hatAM, tene mahArAjazrIe potAnA sadupadezathI nAza karyo. keTalAka loko pAse durvyasana choDAvyAM, digambara tathA mAhezvarI lekee vezyAnRtya dArU, pheDavAne tathA kanyAvikraya Adi sAta pracalita duSTa rUDhIone tyAga karavAnI pratijJA lIdhI. eka divasa mahArAjazrI zAcakarma nimitte bahAra jatA hatA, te vakhate vezyAoe temane rastAmAM ubhA rAkhI vinaMti karI ke "munivara, Apa amArI rejI para pATu mAravAne AvyA che. Ape vezyAnRtya baMdha karAvI amAre roTale chInavI lIdho che.............ItyAdi." AnA pratyuttaramAM mahArAjazrIe eTaluM ja jaNAvyuM ke duSTa rUDhIone nAza kare e amAro dharma tathA kartavya che. eka divasa kilAmAMthI zrImAna jAgIradAra sAheba taraphathI AmaMtraNa AvyuM, tethI teo tyAM padhAryA ane saghaLAne upadeza dIdhe. AthI jAgIradAra sAheba atizaya prasanna thayA, ane 30 bakarAne jIvatadAna dIdhuM. tyAMthI vihAra karI teo Teka padhAryA. vidAya devAne nagaravAsIonAM vRMda teozrInI sAthe ghaNe dUra sudhI AvyAM, tathA lalanAoe Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 > Adarza muni. maMgalagIto gAI vidAya ApI. TAMkamAM paNa eka javI jAhera vyAkhyAna ApyuM. tenI hindu-musalamAna saghaLAoe muktakaMThe prazaMsA karI. vyAkhyAna daramyAna loka harSa pUrvaka tALIonA gaDagaDATa karatA. leke kahevA lAgyA ke "ApanA koI paNa dharmAnuyAyInuM AvuM ojasvI vyAkhyAna ame Aja paryata sAMbhaLyuM nathI, ane Apa jevA mahAtmA purUSanAM amArA nagaramAM panotAM pagalAM thayAM te amArUM mahada saubhAgya mAnIe chIe." tyAMthI vihAra karI teozrI savAI mAdhupura padhAryA. tyAM paNa upadeza ApI upakAra karyo. trIsa khATakIoe pitAno hiMsaka dhaMdhe tyajI dIdho, ane tene badale majurI agara khetI karavA lAgyA. atyAre te saghaLA sArI rIte sukhI che, ane kahe che ke "Ape amAruM jIvana palaTAvI nAkhyuM che. jyAre ame kasAIne baMdha karatA tyAre amane peTapUra khAvAnuM ke paheravAne puratAM vastra paNa maLatAM nahi, paraMtu have sukhamAM jIvana vyatIta karIe chIe." A saghaLuM mahArAjazrInA zubhAzIrvAda tathA sadupadezanuM parINAma che. A samaya AgrA zrIsaMgha paNa temanI sevAmAM upasthita thaye. darzanalAbha meLavyA pachI tyAM padhAravAne mATe saghaLAoe atyaMta AgrahapUrvaka vijJapti karI. ane tene teoe svIkAra karyo. tyAMthI vihAra karI zyAmapura thaI gaMgApura padhAryA. jyAre gaMgApura pahoMcyA tyAre saMdhyA vItI gaI hatI. gAmamAM utArAnI agavaDa tathA lokonI arUci joI temaNe gAma bahAra zmazAnanI chatrIomAM paDAva nAMkhyo. gAmamAM ekaja zrAvaka raheto hato. jyAre tene khabara paDI, tyAre te Avyo ane gAmamAM laI javA mATe atizaya Agraha karavA Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni lAge, paraMtu jyAre tene asvIkAra karavAmAM AvyuM tyAre te AsapAsa caTAI vigere bAMdhavA lAge, kemake ThaMDInA divase hatA. mahArAjazrIe tema karatAM aTakAvI kahyuM ke haraNa sasalAM Adi jAnavara pAse te bIlakula 5DAM hatAM nathI, ane te to navastrAM phare che, te zuM temanAmAM prANa nathI? Akhare atizaya kakaDatI ThaMDImAM teoe AkhI rAtri tyAM ja nivAsa karyo. prAtaHkALe paDilehaNAka karI teo gAmamAM padhAryA ane digambara bhAIonI dharmazALAmAM nivAsa karyo. pachIthI pilA zrAvakane pUchayuM ke vyAkhyAna kyAM karavAnuM che? tyAre te bicAro gabharAyA ane bolyA ke mahArAja ATalAmAM ja koI ThekANe kare, kemake huM tathA mAre putra beja vyakti zretAomAM che. A sAMbhaLI temaNe bajAramAM vyAkhyAna karavAnuM jaNAvyuM ane kahyuM ke "gabharAva cho zA mATe ? tame be-jaNa che te bahuja cho ema kahevata paNa che ke jyAM che tyAM baso. Ama kahI. mahArAjazrI pelA zrAvakanI dukAne jaI beThA. be traNa ziSya sAthe hatA, temaNe maMgalAcaraNa karyuM. je sAMbhaLI keTalAka loko AvyA ane vyAkhyAna zarU thatAM to lekenAM ToLe ToLAM AvavA lAgyAM. jyAre vyAkhyAna samApta thayuM, tyAre leke kahevA lAgyA ke, "mahArAja! amane A viSe khabara nahatI. tethI vyAkhyAnamAM meDA AvyA. kAle vakhatasara AvIzuM. mATe kRpA karI beeka divasa atre rokAI ApanA upadezAmRtanuM amane pAna karA." mahArAjazrIe Ano svIkAra karyo, tathA bIjAM be vyAkhyAna karyA. tyArabAda tyAMthI vihAra karI bharatapUra gayA. * pitAnAM kapaDAMmAM kaMi jIvajaMtu nA hoya tenuM avalokana karI. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 > Adarza muni ***** .................^^^^^ ^^11:10: prakaraNa 24muM. CRC saMvata 1970: AgrA. vyAkhyAna-paraMparA. rA) ratapUrathI mahArAjazrI AgrA padhAryA. tyAMnI jaina bha janatA temanA darzana mATe keTalAMya varSothI utsuka hatI. tyAM jaIne temaNe lehAmaMDImAM nivAsa karyo. Aja pahelAM jaina-dharmopadezakee karela kaI paNa vyAkhyAna karatAM temanA vyAkhyAnamAM zretAonI saMkhyA ghaNI moTI thatI. kemake temanuM vyAkhyAna kevaLa jaina saMpradAya uparaja nahi paraMtu sAmAnya rIte saghaLAne rasa paDe ane AcaraNamAM utArI zakAya evuM hatuM. tyAM zrI mahAvIra svAmIne utsava khUba dhAmadhumathI ujavavAmAM Avyo. tyArabAda teo mAnapADAmAM padhAryA. tyAM eka agravAla bhAI zrIyuta vrajalAle temanI AjJA meLavI eka jAhera sArvajanika vyAkhyAna gaThavyuM. 5000 jAhera khabare (hastapatrikAo) chapAvI vaheMcAvavAmAM AvI, ane tene saghaLe kharca pite upADI lIdhA. niyata samaye belanagaMjamAM teozrInuM atyaMta ojasvI tathA mane raMjaka vyAkhyAna thayuM. zretAonI saMkhyA ghaNI ja moTI hatI. ghelapura nivAsI suprasiddha sAhityaratna lAlA karnomalajI ema. e. sezana Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 149 ^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^ jaja paNa tyAM AvI pahoMcyA hatA. vyAkhyAnane prAraMbha karatAM temaNe jaNAvyuM ke, AvA mahAtmAonuM eka vyAkhyAna paNa lokone uddhAra karI zake che. temaNe zailapura padhAravAne mATe mahArAjazrIne khuba Agraha karyo, paraMtu te vakhate lazkara zrIsaMgha paNa tyAM AvI pahoMcyo hato, temane atyaMta Agraha jotAM temanA nimaMtraNane asvIkAra kare ane ema nahatuM. A joI agrAvALAoe vicAra karyo ke je ame hamaNAM AgrAnA cAturmAsa mATe svIkAra nahi karAvI laIe te A lAbha lazkaravALAe laI jaze. Ama vicAra karI tyAMvALAoe khUba prayatna karI Akhare svIkAra karAvyA. mahArAjazrIe svIkAra to karyo paraMtu eka zarata karI ke je kaI ThekANe ke mahAna upakAra agara te dIkSA thavAnI haze, to tene huM TALI zakIza nahi. A pramANe keTalAka vadhu divase AgrAmAM upadeza karI tyAMthI vihAra karI lapurane paMthe paDayA. tyAM keTalAMka vyAkhyAna ApI merenA padhAryA. tyAM syAdvAda vAridhi (sAgararUpa) gopAladAsajI baraiyA tathA digambara jaina rASabha brahmacaryAzramanA adhyApaka taraphathI tyAM jaI dharmopadeza karavAnuM nimaMtraNa AvyuM. AnA javAbamAM temaNe kahevaDAvyuM ke rAtrine samaye amArA nivAsasthAnathI vizeSa dUra javuM nahi e amAro niyama che. A sAMbhaLI te leke nirUttara banyA, paraMtu upadezanI lAlasA te rahI ja gaI. vizeSa kAvAno avakAza nahata, tethI prAtaHkALe nityakarmathI paravArI mahArAjazrIe lazkara tarapha prayANa karyuM, ane yathAsamaye lazkara pahoMcyA. tyAM zarAphabajAramAM teozrInuM vyAkhyAna thayuM. zvetAmbarenAM lagabhaga Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vvvvvvvvvvvv 150 >Adarza muni. - wwws cALIseka ghara hovA chatAM 700-800 zretAo upasthita thatA, ane temAM saghaLA dharmAnuyAyIo AvatA. rAjyakArabhArIomAM sabhya (membara) zyAmasuMdaralAlajI tathA sara sUbA bAlamukunda bhayA sAhebanAM nAmano ullekha kare Avazyaka che. teoe mahArAjazrIne cAturmAsa mATe AgrahapUrvaka vijJapti karI. tenA uttaramAM mahArAjazrIe jaNAvyuM ke vAta to vyAjabI che. paraMtu amArA be sAdhu AgrA che, temane pUchayA vinA huM kaMI kahI zakuM nahi. jo ke atre vizeSa upakara thavAne avazya saMbhava che. Ama kahI teo AgrA padhAryA. ane tyAM pelA sAdhuonI saMmati meLavI lazkara tarapha vihAra karavA upAzrayanI sIDI utaratA hatA, te vakhate zrImAna durgAprasAdajInA bhAI zrImAna kasturacaMdajI AvI pahoMcyA ane vihAra karI javAnA raMgaDhaMga joI Azcaryacakita thaI vinaMti karI ke Apa ahIMthI vihAra karI jAva, e te svapna paNa banavuM azakya che. A ane AvuM bIjuM keTaluMka kahetAM te gadagadita thaI gayA, ane mahArAjazrInAM caraNa pakaDI laI belyA ke ame Apane kadApi vihAra karavA daIzuM nahi. A joI mahArAjazrIe vicAra karyo ke lazkaramAM atizaya upakAra thaze, emAM te sarjehaja nathI, paraMtu ahIMthI vihAra karI javAmAM A zrAvakanAM dila dubhAya che. e paNa ThIka nathI. Ama vicAra karI tyAMja rekAvAnuM ThIka lAgyuM. A jANuM saghaLAonAM mana praphullita thayAM. te ja vakhate jAhera karavAmAM AvyuM ke mAnapADAnA upAzrayamAM pratidina prAtaHkAle prasiddha vyAkhyAnakAranuM vyAkhyAna thaze. te mujaba vyAkhyAna zarU thayAM. thoDAja divasamAM zretAonI saMkhyA eTalI badhI vadhI paDI ke vyAkhyAna sthaLanI vRddhi karavI paDI. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 151 ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ jenAM cihune Aje paNa mojuda che. e cAturmAsamAM khUba upakAra thayo. teno vistRta ullekha gya samaye kSamApatrikAmAM thaI gayA che. vaLI sthAnane abhAve atre teno ullekha kare azakaya che. A pramANe teono be mAsa sudhI mAnapADAmAM nivAsa rahyo. eja mujaba be mAsa lehAmaMDImAM rahetAM jyAre cAturmAsanI lagabhaga samApti thavA AvI te vakhate teone gurU javAharalAlajI mahArAjanI asvastha taMdurastInA samAcAra maLyA, jemAM jaNAvavAmAM AvyuM hatuM ke AgrAthI mandara tarapha vihAra kare. tethI cAturmAsanI pUrNAhuti thatAMja mahArAjazrI AgrAthI vihAra karI jaladIthI keTA gayA. tyAM be rAtri visAmo lIdhA. tyAMthI vihAra karatAM rastAmAM eka sUtelA khATakIne je. jenI pAse be bakarA bAMdhelA hatA. mahArAjazrIe anumAna karyuM ke A keI kasAI hovo joIe. te vakhate temanI sAthe kanaiyAlAlajI tathA juhAramalajI zrAvaka hatA. temaNe tene jagADa te anumAna satya TharyuM. tene mahArAjazrIe upadeza karyo ke, "A pApa tuM tene mATe kare che? je karma karaze, tenuM phaLa tene ja maLaze. bIjuM kaMI ochuM ja bhegavavA AvavAnuM che! tArA A zarIra upara saMya bheMkavAmAM Ave to tane keTaluM kaSTa thAya? to zuM A jAnavarone kaSTa nahi thatuM hoya? manuSya ke jeno mukhyadharma dayA karavAno che, evo manuSya thaIne tuM dayAne badale hiMsA kare che. hiMsA karanArane teM kadi sukhI thaelA joyA che? je, tArA zarIraparaja puratA vacce kyAM che? ane huM mAnuM chuM ke tAre tyAM khAvAne annanA paNa sAMsA haze. mAdhupuramAM mArA upadezathI 30-35 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15ra > Adaza muni, khATakIoe pitAne hiMsaka dhaMdhe tyajI dIdhe, ane tene badale vyApAra tathA khetI karavA lAgyA, tyArathI sukhI jIMdagI gujAre che. zuM duniyAmAM tamAre mATe bIje kaI dha ke nirvAhanuM sAdhanaja nathI ? je tamAruM bhaluM cAhatA he to mAruM mAnI A dhaMdhAne choDI parabhavane mATe prabhu bhajana kare. dayA karavI e manuSya mAtrane dharma che. juo, tulasIdAse kevuM sarasa gAyuM che "dayA dharma ke mUla hai, pApa mUla abhimAna. tulasI dayA na chAMDiye. jabalaga ghaTameM prANa" A upadeza sAMbhaLI pele khATakI kahevA lAge. hA bApajI, Apa kahe che, te badhuM barAbara che. huM paramAtmAne sarvavyApI mAnI sUrya-candranI sAkSI rAkhI pratijJA karuM ke jyAM lagI A khoLIyAmAM prANa haze, tyAM lagI A dhaMdhe kadApi nahi karuM. paraMtu ApanI sAthe je A bhaktajane che, temane mArI vinaMti che ke mArI pAse Aje be bakarA che te. tathA mAre ghera bIjA trIsa bakarA che, temane kharIdI laI, mane rUpIA ApI de, kemake te vaDe huM bIje dhaMdho karI zakuM." A sAMbhaLI dayALu zrAvakoe rUpIA ApavAnuM kabUla karyuM, ane tenuM kAma karI ApyuM. tyAMthI vihAra karI sIMgalI thaI teozrI saravANiyA padhAryA ane tyAMthI nimaca, malhAragaDha thaI mandasara pahoMcyA. A vakhate zrI javAharalAlajI mahArAjanuM ravAthya sAruM thaI gayuM hatuM. tethI temaNe cAturmAsa mATe pAlaNapura zrIsaMghanI vijJaptine svIkAra karyo. pUjya zrI lAlajI mahArAja paNa tyAMja virAjatA hatA. te samaya gaMgApura zrIsaMghe AvI prArthanA karI ke thoDA divasa bAda temane tyAM terapaMthine Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 153 pATa mahotsava thavAne che, tyAre bAvIsa saMpradAyanA vidvAna saMto tyAM virAjamAna thaze, vaLI te vakhate khUba upakAra thavAne saMbhava che. pUjya zrI lAlajI mahArAjane gaLe A vAta utarI gaI, ane temaNe kahyuM ke emaja thavuM joIe. te mujaba pUjyazrIe mahArAjazrIne AjJA karI ke tame tyAM jAo. tyAre mahArAjazrIe uttara Apyo ke A avasarane te ApanI tyAM AvazyakatA che. AnA pratyuttaramAM mahArAjazrIe jaNAvyuM ke tamArUM vyAkhyAna atyaMta prabhAvazALI hoya che. vaLI jyAM ekapaNa sthAnakavAsInuM nAma nizAna paNa hetuM nathI, eve sthaLe paNa tamArA vyAkhyAnamAM seMkaDe jainetare Ave che, eTaluM ja nahi, paraMtu tamArA kahevAnI asara paNa temanA upara thAya che, mATe tame gaMgApura jAo. A pramANenI AjJA thatAM mahArAjazrI 7-8 kesane vihAra karI nimaca tathA nimbAheDA thaI gaMgApura padhAryA. tyAM bIca bajAramAM utaryA ane prAtaHkAle tathA sAyaMkALe tyAM ja vyAkhyAna ApavA lAgyA. zretAothI cotaraphanA rastA eTalA cikAra bharAI jatA ke leke eka ThekANethI bIje ThekANe jaI zakatA nahI. eja divasamAM ujjainathI sarasubA bAlamukundajI bhaiyA sAheba rAjyakAraNa nimitte musApharImAM tyAM AvyA hatA. te eka divasa mahArAjazrIne darzane AvyA. darzana karI khUba AnaMda darzAvyA. mahArAjazrIe temane kahyuM, "tame te adhikArI che. eTale vANI dvArA paNa khUba upakAra karI puNya upArjana karI zake che. ujajananA paragaNAmAM jeTalAM deva devIonA dhAma che, temAM je hiMsA thAya, te. je baMdha karAvI de te bahu sAruM thAya." A sAMbhaLI temaNe vacana ApyuM Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 > Adarza muni. ke ujajaina jaI huM jarUra Ane mATe prayAsa karIza. A uparAMta bIjA paNa ghaNA upakAra thayA. tyAM 10-12 mecIonAM ghara che, temaNe mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLI mAMsa-madirAnuM sevana tyajI dIdhuM. ghaNA jaNa jainadharmanA tothI paricita thayA. keTalAya jaNa navakAra maMtra, sAmAyika, pratikamaNa vigere zIkhyA, ane dhama-dhyAna karavAne mATe te lekoe pitAnuM eka upAzraya paNa nakkI karyuM. sAyaMkALe te loke teja sthaLe muhapatti bAMdhI sAmAyika pratikamaNa vigere karavA lAgyA ke je haju paNa cAle che. dara varSe saMvatsarIne piSadha paNa tyAMja thAya che. A pramANe bIjI jAtanA lokoe paNa abhakSya vastuone tyAga karyo, je haju paNa nibhAvI rahyA che. tyAMthI vihAra karI mahArAjazrI sArA thaI rAkSmI padhAryA. tyAM paNa temanA upadezathI keTalIya jAtinA lekee abhakSya AhArane tyAga karyo. eka devI sanmukha jyAM dara varSe pADAno vadha thato hato te baMdha karAvyA. tyAra pachI tyAMthI vihAra karI garUDuM thaI mahArAjazrI pATalA padhAryA. tyAM paNa temanA upadezathI mAhezvarIomAM keTalAMka varSothI thaelo kusaMpa nAbuda thaye. tyAMthI vihAra karI jatI vakhate tyAMnA jaina tathA ajaina temanAM vyAkhyAnathI tRpta thayA nahi. tyArabAda mahArAjazrI variyA, kesIthala, rAyapura ane makhaNadA thaI AmeTa padhAryA. A sthAnamAM sAre upakAra thaye. araNedAnA ThAkora sAheba hiMmatasiMhajIe jIvana paryata zikAra karavAne tyAga karyo. ane kesIthalanA ThAkora sAheba zrImAna paddhasiMhajIe vaizAkha, zrAvaNa tathA bhUdavAnA traNa mAsamAM zikAra na karavAnI pratijJA karI. sAthe sAthe temanA jyeSTha putra javAnasiMhajIe vizAkha tathA bhAdaravAmAM zikAra karavAno tyAga karyo. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. 155 ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^ ^ ^^ ^^^^ prakaraNa 25muM. saMvata 1971 pAlaNapura. 3 pAlaNapuranA navAbasAhebane prema. ka vidha sthaLoe upakAra karAvatA mahArAjazrI 3 AmeTa padhAryA. tyAMnA rAva zrImAna zivanAthasiMhajI mahArAjazrInAM darzana karavA AvyA. vyAkhyAna maMDapa rAvasAhebanA mahelonI sAme javAmAM AvyuM hatuM. zrI mahAvIra svAmIne mahotsava atyaMta dhAmadhumathI ujavavAmAM AvyuM. tyAMthI vihAra karI cAra bhujAjI, ghANerAva thaI sAdaDI (mAravADa) padhAryA ane pachIthI sajata, pAlI, sADerAva thaI pAlaNapura tarapha eka gAmamAM lagabhaga agIAra vAge pahoMcyA, tyAM eka bhakate teozrIne jotAM veMta ja osavALAnA mehellAmAM jaI teozrInA AgamananA samAcAra pahoMcADayA. ane sAthe sAthe temane mATe garama pANI karavAnuM jaNAvyuM. be cAra bIjA Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 -->Ada muni sAdhuo ke je gecarI mATe tyAM AvyA hatA, temaNe A bInA sAMbhaLI ane te mahArAjazrIne saMbhaLAvI. A sAMbhaLatA ja madhyAhunanA pItA aMgArA jevA tApamAM annajaLa lIdhA zivAya teo tyAMthI vihAra karI gayA. jatAM jatAM lekenA prema pUrNa virodhane vaza thaI temaNe Daka chAza pIdhI, ane AgaLa jatAM pratyeka gAmamAM paNa mAtra chAzaja levAnI rAkhI. A pramANe dhanerI jatA hatA. te vakhate mArganI eka saritAmAM tyAMnA zrI pUjyajInI sAthe mahArAjazrIno bheTo thaye. te rathamAM virAjI tyAMthI A bAju AvI rahyA hatA, ane mahArAjazrI tyAM jaI rahyAM hatuM. mahArAjazrIne dekhatAM veMtaja zrIpUjyajIe rathamAMthI utarI vidhipUrvaka temane praNAma karyA. vArtAlApa karyA bAda temaNe mahArAjazrIne jaLa levAne Agraha karatAM kahyuM ke huM haMmezAM garama pANI pIuM chuM, ane tene kuMje mArI pAse bharela che, A sAMbhaLI mahArAjazrIe teno svIkAra karyo. zrIpUjyajIe jaNAvyuM ke keTalAka agatyanA kAmakAja nimitte mAre javuM paDe che, nahi te ApanI sAthe jarUra dhanerI pAchA pharata. kRpA karI Apa mArI havelImAM utaraje, tyAM karacAkara saghaLA hAjara che. tyAMthI baMnee eka bIjAnI vidAya lIdhI, ane dhanerImAM eka rAta nivAsa karI AbureDa padhAryA. pAlaNapura zrI saMghane samAcAra maLatAMjate loke AvI pahoMcyA, ane khUba premapUrvaka svAgata karI cAturmAsa mATe nagaramAM laI gayA. A pramANe saMvata 1971nA cAturmAsa pAlaNapuramAM karyA. pItAmbarabhAInI dharmazALAmAM teozrIe nivAsa karyo. vyAkhyAnamAM saghaLI komanA mANase AvatA. navAbasAhebane jyAre A samAcAra maLyA tyAre teo Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 1pa7 eka mailavI tathA eka paMDitane sAthe laI vyAkhyAna vakhate darzanArthe AvyA. mahArAjazrInuM sAragarbhita vyAkhyAna sAMbhaLI temane bahu AnaMda thaye, ane pitAne A suga prApta thavA mATe pitAnuM dhanabhAgya mAnavA lAgyA. vyAkhyAna samApta thayA pachI temaNe mahArAjazrI sAthe tAvika-rahasya upara khUba vArtAlApa karyo, ane tethI temane vadhAre AnaMda thayo. navAba sAheba mahArAjazrInI sevAmAM be aDhI kalAka sudhI rokAyA. pachIthI jatAM jatAM munizrI zaMkaralAlajI mahArAja tathA munizrI chaganalAlajI mahArAje tathA munizrI yAracaMdajI mahArAja jyAM siddhAnta kAmudInuM adhyayana karatA hatA, te tarapha gayA. tyAMthI daravAjA tarapha AgaLa dhapatAM jJAna khAtAnI eka peTI upara temanI daSTi paDI. te joI temaNe pUchayuM ke A zuM che? tenA javAbamAM temane jaNAvavAmAM AvyuM ke je leke tyAM Ave che, teo kaMI nahi ne kaMI dravya jJAnavRddhi mATe temAM nAkhe che. A sAMbhaLI temaNe temAM 40) cALIsa rUpIA nAkhyA. A pachI temanA taraphathI vAraMvAra mahArAjazrI pAse samAcAra AvyA karatA, ane te paNa vyAkhyAna bAbata lokomAM pUchaparacha karatA. temanI abhilASA to evI hatI ke pote haMmezAM vyAkhyAna sAMbhaLe, paraMtu vRddhAvasthA tathA azaktine lIdhe tema karI zakatA nahi. chatAM eka divasa pharIthI AvyA. te divasanA vyAkhyAnamAM khUba upakAra thaye. tyArabAda mandasArathI tAra mAraphate samAcAra maLyA ke meTA mahArAjanuM svAthya ThIka nathI, tethI mahArAjazrIne pAlaNapurathI ekadama vihAra kare paDe. AburoDathI lagabhaga traNeka gAu pahoMcatA khabara maLI ke meTA mahArAja devaloka pAmyA, tethI cAturmAsanA bAkI Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 > Adaza muni. rahelA divase samApta karavAne pAchA pAlaNapura padhAryA. ThaMDI paDavI zarU thaI gaI hatI, te paNa vizeSa nahotI paDatI. chatAM navAbasAhebe be bahu kimatI zAla maMgAvI ane pitAnA kArabhArI maghAbhAIne kahyuM ke, "kema, maghAbhAI, A zAla joTo mahArAjazrIne ApIe to kema!" enA javAbamAM maghAbhAIe jaNAvyuM ke "mahArAjazrI zAla joTAne svIkAra karatA nathI, kemake teo aparigrahI che. je te letA hota to ame zA mATe nA Apata? " A sAMbhaLI darabAre kahyuM ke "te pachI ApaNe mahArAjazrInI zuM sevA bhakti karI ?" tyAre maghAbhAIe kahyuM ke "dayA tathA paropakAramAM vizeSa lakSa ApavuM eja mahArAjazrInI kharekharI sevA che." ahIMnA cAturmAsa pUrNa karI mahArAjazrI DIsA kempa thaI dhAnere padhAryA. mArgamAM pAlaNapura navAba sAhebanA jamAI zrI jabaradastakhAnane meLApa thaye. mahArAjazrInA upadezathI temaNe keTalAka jIvo upara gaLI na choDavAnI pratijJA karI. pAlaNapuranA navAba sAhebe zarUAtathI ja pitAnA saghaLA rAjakArabhArIone pharamAvyuM hatuM ke mahArAjazrInI sevA suzruSAmAM kaIpaNa prakAranI khAmI AvavI joIe nahi. te mujaba rAjya kArabhArIoe sarva prakAre suMdara prabandha karyo. dhAnerAnA hAkema sAhebe mahArAjazrI tyAM pahoMcyA ke tarataja tyAM vyAkhyAna thavuM ja joIe, evI IcchA pragaTa karI. teno svIkAra karI teozrIe tyAM eka vyAkhyAna ApyuM, jenA pariNAme tyAM sarasa tyAga tathA upakAra thayA. eka rajapUta saradAre sajoDe (patnI sAthe) brahmacarya pALavAnI pratijJA karI. tyAMthI vihAra karI jatAM rastAmAMnA eka nagaramAMnA leke Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adazamuni. 159 mahArAjazrInA vyAkhyAna mATe ekatra thayA, ane vAjAM tAsAM vagaDAvI mahArAjazrInuM svAgata karyuM. paraMtu mahArAjazrIe vA vAgatAM baMdha karAvI zAntipUrvaka nagaramAM praveza karyo. tyAM vyAkhyAna sthaLa paNa suMdara rIte zaNagAravAmAM AvyuM hatuM, te paNa taddana sAdu karAvI nAkhyuM. A pramANe zuddha saMyamanuM pAlana karatA karatA teo jhAloragaDha padhAryA. tyAM paNa sabhA bharI lokone upadeza karyo. te vakhate bAlattarAnA zrIsaMghe AvI pitAne tyAM padhAravA Agra pUrvaka vinaMti karI tene svIkAra karI bAlattara gayAM. Aja pUrve teonAM pUnita pagalAM tyAM kadApi thayAM hatAM. jo ke janatAmAM temanI sArI khyAti hatI, tethI ja temanAM darzana karI vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe seMkaDe strI purUSo ekatra thayAM. niyata samaye vyAkhyAna karyuM ane tyAMnI janatAne eka jainamaMDaLa sthApavAnI sUcanA karI sabhA zuM hoya che te loko jANatA nahotA. tethI mahArAjazrIe vivecana karI temane te samajAvyuM. je sAMbhaLI saghaLAoe eka jainamaMDaLa sthApavAnI yojanA ghaDI. mahArAjazrI tyAM thoDA divasa vizeSa nivAsa kare evI lekonI IcchA hatI, paraMtu sAthe sAthe te jANatA hatA ke munivara apratibaddha vihArI (svataMtra vihAra karanAra) che, tethI teTalAthI saMtoSa mAnya. A pramANe mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI nagara najIkanA eka sthAnamAM rekAyAM. sUryodaya thatA pahelAM to pacabhadranA zrAvake AvI pahoMcyA ane javAnA baMne rastA rokI besI gayA. teone mahArAjazrIe jaNAvyuM ke hamaNAM samaya nathI, paraMtu te lekee mAnyuM nahi, tethI temane paMcabhadra padhAravuM paDyuM. paraMtu temaNe zaMkaralAlajI tathA pyAracaMdajI mahArAjane Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 > Adarza muni. pAliA javAnI AjJA karI. paMcabhadramAM be vyAkhyAna thayA bAda khAracaMdajI mahArAjanI tabIyata nAdurasta hovAnA pAlAthI samAcAra AvyA. tethI tyAMthI vihAra karI mahArAjazrI pAlA gayA. tyAM jaI temaNe jAte auSadha upacAra karyA. pachIthI pyAracaMdajI mahArAjanI tabIyata sudharI jatAM tyAMthI vihAra karI samadaDI thaI jodhapura padhAryA. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza manirU hijha hAinesa mahArAjA sara mahArarAva bAvAsAheba paMvAra, ke, sI. esa. AI., devAsa (naM. 2) (mAlavA). | (paricaya mATe juo prakaraNa 25muM ) A 7425--Lakshmi Axt. Bombay 8. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. prakaraNa 26muM. 09.93 saMvata 197ra-jodhapura che jenetara ane jainadharma che CLINICAL dhapuramAM koIpaNa zrAvaka sAthe paricaya nahote, - jo tethI nagaramAM praveza karatAM ja mahArAjazrIe vicAryuM ke je pahele vaMdana kare tene nivAsa . sthAna mATe pUchavuM. bajAramAM pahoMcatAM leke ubhA thaI vaMdana karavA lAgyA, tyAre temaNe pUchayuM ke bhAIo. nivAsasthAna kayAM che ? tyAre saghaLAe jaNAvyuM ke khaMTAnI paLamAM che, tyAM padhAro. A sthaLa bajAranA nAkAparaja hatuM. tyAM mahArAjazrIe utAro karyo. pachI dhIme dhIme lokone temanI padharAmaNanI jANa thavA lAgI. paraMtu moTuM zahera, ozavALanI adhika vastI ane mahArAjazrIthI leke aparicita, A traNa kAraNane lIdhe badhAne to khabara naja paDI. bIje divase zrIyuta zubhalAlajI kAyathanA makAnamAM vyAkhyAna zarU thayuM. te divase sArAye nagaramAM AgamananI khabara pahoMcI gaI ane leke ulaTabhera darzana karavA tathA upadeza grahaNa karavA vyAkhyAnamAM Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. AvavA lAgyA. have to lekanI medanI eTalI jAmavA lAgI ke vyAkhyAna sthaLa nAnuM paDavA lAgyuM. tethI zrIyuta paMcolI zubhalAlajIe bIjA makAna (pitAnI havelI)nI goThavaNa karI, paraMtu beeka divasa bAda te sthaLa paNa nAnuM paDavA lAgyuM. mahAvIra svAmIne janmatsava najIkamAM Avato hate, tethI caitra suda 13 ne divase te khUba AnaMdapUrvaka ujavavAmAM AvyuM. have te leke cAturmAsane mATe vinaMti karavA lAgyA. tethI temaNe kahyuM ke amArA gurUdeva pAlImAM virAje che, temanI AjJA meLavavI joIe. tethI zrIsaMgha tathA anya jJAtinA loke pAlI gayA ane gurUvara pAse jodhapuranA cAturmAsa mATe AjJA meLavI lIdhI. saghaLA satenA nivAsasthAna tarIke AuvAnI havelI nakkI karavAmAM AvI. mahArAjazrI paNa tyAM padhAryA. A pramANe saghaLA saMto eka sthAne ekatra thayAM. AuvAnI havelInA cekamAM vyAkhyAna thavA lAgyAM. tyAM saghaLI jAtinA mANaso upasthita thatA. sarakArI kArabhArIomAM sarasAmAna khAtAnA dAregA zrIyuta nAnurAmajI mAlIe vicAra karyo ke kucAmaNanI havelImAM vyAkhyAna javuM ane rAjyamaMDaLIne paNa nimaMtrita karavI. eja mujaba karavAmAM AvyuM. asaMkhya mANaso ekatra thayAM. mahArAjAzrI vijayasiMhajI sAheba, rAyabahAdura paM. zyAmabihArI mizra, bI, e, revanyu membara. rijansI kAunsIla, rAvasAheba lakSmaNadAsajI bAra-eTa-la, cIpha jaja ItyAdi keTalAka mahAnubhAvoe vyAkhyAnane lAbha lIdhe. keTalAka divaso bAda cAturmAsa mATe bheMsavADAnI havelImAM nivAsa karyo ane AvaranI havelImAM vyAkhyAna thavA Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 163 lAgyAM. have te jaina, ajaina, vaiSNava, musalamAna saghaLA leke khUba meTI saMkhyAmAM AvavA lAgyA. saMvatsarIne divase te jaina zrAvake zivAya aneka anya lekoe paNa nirAhAra upavAsa vrata vigere karyA. keTalAka ajainoe te lAgalAgeTa ATha ATha upavAsa karyA. A uparAMta vizeSa dharma-pracAra tathA tyAga paNa thayA. A pramANe saphaLatApUrvaka cAturmAsa pUrNa karI pAlI tarapha prayANa karyuM, kemake gurUdeve tyAM cAturmAsa karyA hatA. ane temanI tabIata asvastha hatI. keTalAka divasa bAda gurUjInI tabIata sArI thaI jatAM mahArAjazrIne AjJA maLI ke huM vihAra karuM chuM, ane tame paNa gAmamAM vihAra karatA karatA nayA zahera (khyAvara)mAM AvI pahoMcajo. te mujaba mahArAjazrI bagaDI bilADA Adi sthAnoe tyAga. dharma-pracAra tathA upakAra karAvatA khyAvara (nayA nahera) padhAryA. tyAM kAMkariyAjInA makAnamAM utAre karyo. vayevRddha munIzrI naMdalAlajI mahArAja tathA hIrAlAlajI mahArAja anya muni sAthe tyAM virAjatA hatA. tyAM ja mahArAjazrInA vyAkhyAna AraMbha thaye. ajene lokoe jAhera janatAnA lAbhArthe bajAramAM vyAkhyAna karavAnI IcchA darzAvI. dezabhakta zeTha dAmedaradAsa rADIe pitAnA taraphathI jAhera vinaMtipatro chapAvI vaheMcAvI dIdhAM. te mujaba sanAtana dharma skulamAM "prema tathA aikyatA" upara mahArAjazrIe vyAkhyAna ApyuM. vyAkhyAna purU thayA bAda rAThIjIe mahArAjazrInAM guNagAna karI prema zabdanI vyAkhyA upara thoDuM vivecana karyuM. heDamAstara sAhebanA Agrahane vaza thaI bIjuM vyAkhyAna tyAMja karavAmAM AvyuM. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza muni ajamera zrIsaMgha taraphathI vijJaptio AvatI hatI, ane zrImAna ghanazyAmadAsajIe paNa tyAM AvI ajamera padhAravAnI mahArAjazrIne vinaMti karI. tethI tyAMthI vihAra karI teo ajamera padhAryA. tyAM zrIsaMgha vyAkhyAna sAMbhaLI pitAne kRtakRtya mAnavA lAgyuM. zrImAna rAvabahAdura chaganamalajI sAheba, dIvAna bahAdura zrImAna umedamalajI sAheba loDhA, zrImAna maganalAlajI sAheba, zrImAna gADhamalajI leDhA ItyAdie samastasaMgha taraphathI AgAmI sa vata 1973nA cAturmAsa mATe vinaMti karI. tene svIkAra karI mahArAjazrI kisanagaDha tarapha vihAra karI gayA. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaze muni 165 prakaraNa 27muM. saMvata 1973. ajamera. jIvaleNa bimArI. XXX xxxxx-**** ***** * **** * * * * * * kizanagaDhanA puravAsIone mahArAjazrInAM darzanane A prathama lAbha maLavAnuM hatuM. temanuM vyAkhyAna ra sAMbhaLI saghaLA kahevA lAgyA ke munivara A saghaLA dharma tathA zAstranA jANakAra hoya ema jaNAya che. je makAnamAM temanuM vyAkhyAna thatuM, temAM sthaLa saMkecane lIdhe anya rathaLa mATe jogavAI karavI paDI. mahAvIra svAmIne janmotsava paNa samIpa hatuM ane temane mATe A pahele avasara hatuM. tethI muni mahArAja dvArA sucanAo meLavI, temaNe te mATe taiyArIo karavA mAMDI. rAjya taraphathI chAyA Adino prabaMdha karavAmAM AvyuM. caitra suda 13 ne divase ati AnaMdapUrvaka utsava ujavavAmAM AvyuM. banI zake teTalAM hiMsAnAM kAryo aTakAvavAmAM AvyAM, ane garIbone vastrAdinAM dAna ApavAmAM AvyAM. te divase vyAkhyAnamAM paNa hajAre manuSya hAjara hatAM jene janatAe Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 1 ** 5.5 > Adarza muni. AMbilanAM vrata karyA. tyArabAda keTalAka divaso dharmopadeza karyA pachI tyAMthI teoe vihAra karyo ane TAMkaDe thaI haramADe padhAryA. tyAM khUba tyAga ane pacakhANa thayAM. ghAMcIe amuka niyata karelA divasoe ghANI calAvavI baMdha rAkhavAnI tathA jaina bhAIoe pitAnI kamANInA seMkaDe pacIsa TakA dhArmika kAryomAM vAparavAnI pratijJA karI. tyAMthI vihAra karI teo rUpanagaDha padhAryA tyAM paNa sAro dharma pracAra thaye. rUpanagaDhamAM eka prAcIna zAstrono bhaMDAra hato. tenuM teozrIe nirIkSaNa karyuM. zrAvakoe temAMnA keTalAMka pustakone svIkAra karavAnI AgrahapUrvaka vinaMti karatAM kahyuM ke ApanI pAse teno sadupayega thaze. tethI mahArAjazrIe tadanusAra temAMthI cheDA zAstragrantha lIdhA. tyArabAda tyAMthI vihAra karI teo ajamera padhAryA. tyAM lAkhanakoTharImAM zrImAna rAyabahAdura zeTha umedamalajInA makAnamAM utaryA. cAturmAsa paNa tyAMja karyo. kizanagaDhamAM te vakhate mahArAjazrInA gurUdeva munizrI hIrAlAlajI mahArAjane cAturmAsa hato, paraMtu tyAM plega cAle, tethI zrAvakonI vinaMtIne vazavata gurUvara hIrAlAlajI mahArAja tathA zrI paM. naMdalAlajI mahArAja ajamera padhAryA. tethI tyAMnI janatAnA AnaMdamAM ora vadhAro thaye. tyAM temanA gurUdeve seMkaDe stavano racyAM, ane tene sAdhu sAdhvIomAM vaheMcyAM. jJAnadhyAnanI daSTithI teo bhAre saMyamazIla hatA. agIyAra varSanI kumaLI vaye temane dIkSA ApavAmAM AvI tyArathI temaNe jJAna dhyAna tarapha saghaLA rasono tyAga karI nirjava ane zAka vinA eka vakhate eka ja sthaLe besI pANImAM bhIjAvI khAI levuM tene AMbilanuM vrata kahevAmAM Ave che. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni, 167 khUba lakSa ApeluM, ane tenA prabhAvathI A avasthAe temane AtmA divyadazI thaI gayo hato. A cAturmAsamAM eTale saMvata 1973nA Azvina suda dvitIyAnA sAyaMkALe teozrI kaMIka kAvya racanA karatA hatA, te vakhate zauca javAnI IcchA thaI. zaucathI paravAratAM veMtaja ekAeka teo evA nirbala thaI gayA ke rAtri purI thatAM to temanI avasthA gaMbhIra thaI paDI. A sthitimAM paNa temaNe temanA gurU bhAInI sAme vidhi anusAra AlecanAdi kiyA karI. sUryodaya thatAM te pharIthI temaNe AlocanA, tyAga, pacakhANa karyA. tyArabAda temane svargavAsa thayo. nagaramAM A samAcAra vAyuvege phelAI gayA, ane lokonAM ToLeToLAM tyAM ulaTI paDyAM. zrIsaMghe teozrInI yathAvidhi dahana yiA karI. plegano upadrava vadhato jato hato, tethI zrIsaMghanI vinaMtIthI saghaLA munivara nagaranI bahAra loDhAjInI keDI upara padhAryA. tyAM ApaNA caritranAyakane nyumoniyA thaI gaye. evadhopacAra cAlatuM hatuM. roganuM jora vadhatuM hatuM. chatAM paNa e dizAmAM teozrIe AMbila vrata karyuM. kahyuM che ke "tAtA ya rAdhi" paraMtu bhIjAvelA caNAnuM sevana kupacca nIvaDayuM, ane tethI reganuM jera ekAeka vadhI paDyuM. zArIrika avasthA eTalI badhI bagaDI, ke jIvananI AzA paNa chuTI paDI. puNyadayathI dhIme dhIme ArAma thaI gaye, te paNa azakti khUba AvI gaI. vyAkhyAna devAnI zakti paNa nahotI. tethI cAturmAsa purA thayA pachI paNa keTalAka divaso sudhI teozrI * AlecanA -pramAda vaza thatAM lAgelAM pApane gurU samakSa pragaTa karavAM tene AlecanA kahevAmAM Ave che. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adaza muni. tyAMja rahI pahelAM DhAjInA makAnamAMja nivAsa kare, paraMtu pAchaLathI rUghanAthamalajI vakIla ke je teozrInA bhakta hatA, temane tyAM rahyA. tyArabAda kaMika ThIka thatAM vihAra karI kizanagaDha padhAryA. tyAM keTalAka divasa rahyA bAda jyAre zarIramAM DI ghaNI zakti AvI tyAre, dharmopadeza karI nayA zahera padhAryA. tyAM jAhera vyAkhyAna karyuM. cAturmAsa mATe paNa te leke e atyaMta Agraha karyo paNa haju ghaNe vakhata che, ema kahI teozrIe mevADa tarapha prayANa karyuM. mArgamAMnI janatAne nAnA prakArane upadeza ApatA teo tAla padhAryA. tyAM ghaNe tyAga thaye. ThAkora sAheba zrImAna umedasiMhajIe paNa mahArAjazrInA darzanano lAbha lIdho. temanA upadezathI AThama tathA caeNdazanA divase e bilakula zikAra na karavAnI temaNe pratijJA karI. sAthe sAthe temane baMdhuo tathA putrae paNa cheDo ghaNo tyAga karyo. tyAMthI teo lasANI padhAryA. tyAM jaI vyAkhyAna ApavAM zarU karyA. tyAMnA ThAkora sAheba zrIkhumANasiMhajI sAheba pratidina vyAkhyAna zravaNa karavA AvatA. temaNe pakSIone na mAravAnI pratijJA karI. A zivAya keTalAka mAMsAhArIoe mAMsane parityAga karyo. tyArabAda tyAMthI vihAra karI teozrI devagaDha padhAryA. tyAM sarakArI makAnamAM utAro karyo. tyAMnA rAvatajI sAheba vijayasiMhajI mahArANA udayapurAdhIzanA seLa umarAmAM traNa lAkhanA jAgIradAra che. tyAM mahArAjazrInA vyAkhyAnanI khyAti loke dvArA rAvatajIsAheba sudhI pahoMcI. te jainadharmathI taddana aparicita hatA. pahelAM eka vakhata koI eka jaina muninI pAse pitAnA keTalAka paMDitene carcA karavAne mekalyA hatA. A thayA pachI Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^* Adarza muni. eka divasa te jAte pelA jaina muninuM jyAM vyAkhyAna thatuM hatuM, tyAM AgaLathI nIkaLyA. vyAkhyAna maMDapanI samIpa AvI kahevA lAgyA ke huM A maMDapanI chAyA nIcethI pasAra thaIza nahi, mATe paDadAne khaseDI le. rAjAnI AjJA AgaLa zrAvake bIcArA zuM kare? tethI lAcAra thaI uparano paDade khaseDI nAkhe. eka divasa AvuM dazya hatuM. jyAre thoDA samaya bAda lokee joyuM ke teja ThAkora sAheba vyAkhyAna sthaLamAM janatAnI sAthe besI atyaMta premapUrvaka tathA bhaktibhAvathI vyAkhyAna sAMbhaLatA hatA, ane haMmezAM tyAM AvatA hatA. ATaluM ja nahi, paraMtu vyAkhyAna zivAyanA samaye paNa AvI mahArAjazrI pAsethI upadeza lAbha meLavatA, ane zaMkA samAdhAna karI jatA. keTalAka divasa bAda temanA rANIvAsamAMthI mahArAjazrI pAse vinaMtI AvI ke ame paNa ApanA upadezAmRtanAM pyAsI chIe. mahArAjazrIe Ane svIkAra karyo. rAvatajI sAhebe saghaLI janatAne vyAkhyAna sAMbhaLavA potAnA mahelamAM AvavAnI paravAnagI ApI. suMdara pAtharaNAM pAtharavAmAM AvyAM. mUlyavAna gAlIcA bichAvavAmAM AvyA ane mahArAjazrIne khUba mAnapUrvaka tyAM laI javAmAM AvyA. tyAMnI zobhA tathA zaNagAra joI mahArAjazrIe potAnA Asana paranAM saghaLAM bichAnAM dura karAvyAM, ane pitAnI pAsenA vastrane bichAvI tenA upara virAjyA. A joI rAvatajI sAhebe paNa potAnI nIcenA gAlIcA, bichAnAM Adi kaDhAvI nAkhyAM, ane sAdhAraNa janatAnI mAphaka beThA. tyArapachI sumadhura maMgalAcaraNa gAyA bAda teozrIe vyAkhyAnano prAraMbha karyo. jemAM OMkAra zabdanI vyAkhyA karI, tenA uparaja vyAkhyAna samApta karyuM. A sAMbhaLI rAvatajI sAhebanA Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A , , , 55111111^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ 170 > Adarza muni. aMtaramAM uMDI chApa paDI, tethI temaNe adhika-purUSottama mAsamAM bilakula zikAra na karavAnI ane haMmezAM amuka jAnavaranI hiMsA na karavAnI pratijJA karI. A uparAMta gAmamAM paNa mahArAjazrIe keTalAMka vyAkhyAna ApyAM. tyArabAda tyAMthI teozrI ekAeka vihAra karI gayA. jyAre A samAcAra rAvatajI sAhebane maLyA, tyAre teo tarataja 50-60 mANase sAthe mahArAjazrInI sevAmAM moTA bAgamAM upasthita thayA. rAvatajI sAheba bhAre pratiSThita che. ane jyAre jyAre keIpaNa ThekANe jAya che, tyAre tyAre 50-60 mANase to temanI sAthe hoya che, paraMtu vilaMba thatA mahArAjazrI keTalAya dUra nIkaLI jAya, ema vicArI sAthenA mANasane choDI daI teo ekalA ghaNI jhaDapathI mahArAjazrInI pAchaLa gayA, ane khUba vinayathI vinavI pharIthI pAchA.nagaramAM laI AvyA. nagaramAM AvatI vakhate rAvatajI sAhebanI sAthenA mANaso tathA bIjA paNa keTalAka mANaso AvI pahoMcyA hatA. thoDA divasa vadhu tyAM rokAyA bAda teozrI tyAMthI vihAra karI rAyapura thaI kosIthala padhAryA. tyAM ThAkara sAheba padmasiMhajInA putra javAnasiMhajI tathA temanA nAnAbhAI mahArAjazrInAM darzanArthe AvyA hatA. pachIthI tyAMthI vihAra karI teo citaiDa padhAryA. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 171 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ prakaraNa 28muM. saMvata 1974. khyAvara (nayA zahera.) aMgrejanI zaMkAo. vata 1974nA caitra suda 1ne divase mahArAja zrI citaiDa padhAryA. tyAM munizrI naMdalAlajI ( 5 ) mahArAja tathA caMpAlAlajI mahArAja ' virAjatA hatA. megya samaye vyAkhyAna mATe vyavasthA karavAmAM AvI. pahelAM caMpAlAlajI mahArAje vyAkhyAna ApyuM. tyAra pachI mahArAjazrIe ApyuM. cittaDa taLamAM tathA tenI samIpanAM gAmamAM plegane upadrava hate; tethI leke ahIM tahIM vikharAI gayA hatA, topaNa vyAkhyAnamAM sArI saMkhyA hAjara rahetI. rAjya kAryabhArIo, tathA yUrepiyana Telara sAheba, cIpha opiyama ophisara eka divase Telara sAhebe mahArAjazrIne pUchayuM ke ApanAmAM bhinna bhinna saMpradAya havAmAM tathA sAdhuomAM matamatAMtara havAnAM zAM kAraNa che? A sAMbhaLI mahArAjazrIe temane savistara kAraNa samajAvyAM, je sAMbhaLI Telara sAhebanI zaMkA Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 > Adarza yuni. TaLI gaI. tyAM bIjAM paNa vyAkhyAno ApyAM. pachIthI tyAMthI vihAra karI hathabaMde tathA nimbAheDA thaI nimaca padhAryA. tyAM temaNe be vyAkhyAna karyA. tyArabAda tyAMthI mandasara padhAryA. te vakhate temanI sAthe bhairavalAlajI vairAgI hatA je pratikramaNa zIkhatA hatA. mandasaramAM temanAM keTalAMka vyAkhyAna thayAM. caitra suda 13ne divase mahAvIra jayanti ujavavAmAM AvI. tyAMthI vihAra karI jAvarA padhAryA. tyAM keTalAMka vyAkhyAna ApyAM. jethI khUba dhama vRddhi thaI. te vakhate ratalAma zrIsaMghe tyAM AvI mahArAjazrIne pitAne tyAM padharAmaNI karavAnI vinaMti karI. AnA pratyuttaramAM teozrIe jaNAvyuM ke varSARtu samIpamAM che ane mAre nayA zahera pahecavuM che. jyAre ratalAma zrIsaMghe atyaMta Agraha karyo tyAre mahArAjazrIe tene vazavatI ratalAma tarapha vihAra karyo; paraMtu zrAvakoe vicAra karyo ke Ama to mahArAjazrI jhAjhe vakhata kAze nahiM, tyAre temaNe eka yukti racI. teoe jaNAvyuM ke ApanI sAthe je vairAgI che, tene dIkSA Ape. A bAbatane zrAvakano Agraha joI teo tyAM rokAI gayA. virAgI tathA khemacaMda baMne kesIthala jaI pitAnAM kuTuMbIonI AjJA laI AvyA. A pramANe ratalAma zrIsaMghe jeTha vada 10 ne divase varaghaDe kADhaye ane jeTha vada 11ne divase bhairavalAlajIne bhAre samArohathI dIkSA ApavAmAM AvI. pachIthI cadazanuM vyAkhyAna vAMcI tyAMthI vihAra karI jAvarA, mandasara tathA nImaca thaI citaioDa padhAryA. tyAM pahoMcI nagara bahAra thobhI gayA. Telara sAhebane khabara pahoMcatAM te utAvaLA temanI sevAmAM upasthita thayA, ane tyAM rokAvA mATe prArthanA karI, Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 173 **^*^^^^^^^^^^^^^^^ y paraMtu samayanA abhAve teo tyAMthI vihAra karI gayA. Telara sAheba eka doDha mAIla sudhI temane vidAya ApavA AvyA. pachIthI teozrI paThelI padhAryA. tyAMnA ThAkora sAhebe temanI sArI sevA karI, ane keTalAka prazno pUchayA. jenA zAstrAnukUla uttaro sAMbhaLI te bahu prasanna thayA. pachIthI tyAMthI vihAra karI gaMgAra tathA hamIragaDha padhAryA. tyAMnI janatAe rokAI javA mATe khUba AgrahapUrvaka vinaMti karI. paraMtu varSARtu mAthe AvI hovAne lIdhe teo rekAI zakyA nahi. tyAMthI vihAra karI bhilavADA samIpanA maMDapIA gAmamAM padhAryA. tyAM ThAkora sAhebanA makAnamAM utaryA. ThAkora sAhebe sAro bhaktibhAva darzAvyuM. tyAMthI vihAra karI bhilavADA, mAMDala, masUdA thaI aSADa suda 10ne divase cAturmAsane mATe nayA zahera padhAryA. dIvAna bahAdura zeTha umedamalajI sAhebanI havelImAM cAturmAsa karyo. ahIM paNa khUba dharmadhyAna thayAM, je kSamApatrikAmAM chapAI cUkayAM che. dUradUranA leke tyAM darzanArthe AvatA hatA. cunIlAlajI sonI nAme eka atyaMta dharmaniSTha mANasa tyAM rahe che. pote sAdhAraNa sthitinA gRhastha hovA chatAM darzanArthe AvatA saghaLA sajajanone te satkAra karatA. A pramANeno satkAra karavAmAM AkhA cAturmAsa daramyAna je kAMI dravya vyaya thaye te temaNe potAne zira uThAvI lIdho. tyAM DAkaTara milApacaMdajIne bedha ApI samyakatva dhAraNa karAvyuM. ajamerathI vakIla raghunAthasiMhajI mahArAjazrInA darzanArthe nayA zahera AvelA. tyAM rAtre rukimaNuM AkhyAna thatuM. cAturmAsa purA thatAM bhIma thaI barAra padhAryA. tyAM devagaDhanA rAvatajI sAhebe pitAnA kAryabhArIne mahArAjazrI pAse ekalI kahevaDAvyuM ke mAre jarUrI kAma mATe Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 >Adarza muni. udayapura javAnuM che mATe kRpA karI utAvaLe padhArI darzanalAbha Apaze. A saMdeze maLatAM tyAMthI vihAra karI devagaDha padhAryA, ane sarakArI makAnamAM utaryA. saghaLAM sthaLanI mA ahIM paNa vyAkhyAna samaye meTI janamedanI hAjara rahetI. rAvatajIsAheba divasamAM be traNa vAramahArAjazrInI sevAmAM upasthita thatA. temanI IcchA mahArAjazrI tyAM thoDA vadhu divasa rekAya evI hatI. paraMtu samayanA abhAve teo tyAM vizeSa rekAI zakyA nahi, tethI yegya samaye nAthadvArA tarapha vihAra karI gayA tyAM pelA lIlIyAkuMDanI peDI (parikramA) samIpa vyAkhyAna ApyuM. tyAMthI delavADA thaI udayapura padhAryA. mArgamAM udayapuranA zrAvakajane TAMgAmAM besIne AvatA maLyA. teoe vidhipUrvaka vandanA karI udayapura padhAravAnI prArthanA karI. tyAre mahArAjazrIe jaNAvyuM ke tamAre tyAM atizaya pakSapAta che. A sAMbhaLI zrAvakoe jaNAvyuM ke je hoya te kharUM; paraMtu tyAM ApanA aneka anuyAyI che, tethI Apa ni:saMkeca padhAre. tethI mahArAjazrI tyAMthI ekaliMgajI padhAryA. zrAvako tyAM sudhI temanI sAthe sAthe gayAM. tyAMthI bIje divase teo udayapura padhAryA. vIranI jaya ghoSaNAothI temanuM svAgata karavAmAM AvyuM, ane dilhI daravAjAnI nikaTa AvelI lAdhuvAsanI havelImAM utAre ApavAmAM AvyuM. pratipakSIo ema mAnatA hatA ke vyAkhyAnamAM keNa javAnuM che? paraMtu vyAkhyAnamAM 1000 manuSyo AvatAM hatAM, te joI temane Azcarya thayuM. hiMdu kuLa-sUrya mahArANAzrI phatehasiMhajI sAhebanA vaDIla baMdhu hiMmatasiMhajIe mahArAjazrInI atyaMta premapUrvaka sevA karI, temaja hAkema mAnasiMhajI girAhI hAkeme paNa sevAno lAbha Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adazamuni. 195 lIdho. dIvAna bahAdura zeTha umedamalajI sAheba ajamerathI tyAM AvyA hatA. temaNe tathA kuMvara zrI phatahalAlajI tathA mahanta gaMgAdAse paNa vyAkhyAnane lAbha meLavyuM. mahanta gaMgAdAsajI sAthe teozrIne e sneha saMbaMdha baMdhAI gaye ke jyAM sudhI teo bhejana levA na jatA tyAM sudhI te jamatA nahiM. tyAM mahArAjazrI eka mAsa ane be divasa rokAyA. zrI kajoDImalajI mahArAjanI nAdurasta tabIatane aMge be divasa vizeSa kAyA. tyAMthI jyAre vihAra karyo tyAre seMkaDe manuSya vidAya ApavAne AvyAM. jayaghoSaNAo sAthe bIca bajAramAM thaI brahmapurI padhAryA. te divase tyAMja rahyA. devagaDhanA rAvatajI sAheba paNa tyAM AvyA. te mahArAjazrInAM darzana karavAne temane utAre AvyA. pachIthI mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI nAI padhAryA. tyAM temanA upadezathI aneka lekee mAMsa madirAno tyAga karyo. tyArabAda mahArAjazrI tyAMthI udayapura mAvalI thaI sanavADa padhAryA. tyAM eka sabhA bharavAmAM AvI. temAM seMkaDe manuSyae hAjarI ApI; aneka bahAra gAmathI AvyAM hatA. aneka rAjyakArabhArIo paNa AvyA hatA. tyAM vyAkhyAna ApyA pachI kapAsaNA tathA hamIragaDha thaI mAMDalagaDha padhAryA. te sthaLoe paNa sAra tyAga tathA pacakhANa thayAM. tyAMthI teoe baMdI tarapha vihAra karyo. rastAmAM jatAM eka strI maLI, te kahevA lAgI ke Apa bhayaMkara vanamAM zA mATe jAo che? jAnavarene te bhaya che ja, paraMtu teNIe vizeSa bhaya cerene che. A sAMbhaLI tene jaNAvyuM ke bhaya jene hoya tene hAya. amArI pAse zuM dale bharI mUkyo che? ItyAdi. A pramANe teozrI baMdi padhAryA. pahelAM kadI teo Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 > Adeza muni. baMdi gayA nahatA. paraMtu tyAM paNa temanI atyaMta khyAti hatI. jyAre bajAramAMthI nIkaLyA tyAre temanI zAnta mukhamudrA joI loko prallita vadane darzana karatA hatA. tyAMthI yogya sthaLe rokAyA. tyAM eka vyaktie AvI pUchayuM ke munivara ! vyAkhyAna kyAM thaze? tyAre temaNe jaNAvyuM ke ahIMyAM. te mujaba te divase tyAMja vyAkhyAna thayuM. bIje divase mAhezvarIone neharA (vADI)mAM thavA lAgyuM, paraMtu tyAM paNa sthaLasaMkocane lIdhe eka alaga maMDapa ubhuM karavAmAM Avyo, ane tyAM vyAkhyAna thavA lAgyuM. digambara leka khUba rasa letA, ane anya jJAtijane paNa temanAM sumadhura vacanAmRtanuM pAna karavAne AvatAM. hamezAM vyAkhyAna samApta thatAM zrIyuta kuMvara gopALalAlajI kaTiyA (suprasiddha zeTha kesarIlAlajI keTiyAnA suputra) ubhA thaI mahArAjazrInI vaMdanA karI kaMIne kaMIka bolatA. tyAM khUba dharmavRddhi, vrata, upavAsAdi thayAM. pachIthI tyAMthI vihAra karI teozrI mAdhupura padhAryA. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni ^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^ ^ ^ ^ ^^ prakaraNa 2DhyuM. saMvata 197pa dilhI. 1 pUjyazrIno bheTo. 1T / mo R dhupura pahoMcyA pachI tyAMnA bajAramAM eka vyAkhyAna ApyuM. tyAM eka strI dIkSA levAnI & hatI. tene dIkSA ApI mahArAjazrIe tene pulAjI AryAne Azare mUkI. mahAvIra jayaktino utsava ujavavAmAM AvyuM, temAM saghaLA saMpradAyanA lekee sAtha Ape. mahArAjazrInA prabhAvazALI upadezanI sArI asara paDI ane tethI dharmapracAra, tyAga tathA pacakhANa thayAM. upadezanI asara to eTale sudhI thaI ke AlimahAphijha nAmane eka mANasa je IslAmane anuyAyI hato teNe jainadharmanA siddhAMtane aMgIkAra karyo. sAmAyika zIkhIne atyAre paNa te tyAM muhapatti bAMdhI niyamita sAmAyika kare che, ane dayA tathA piSadha rAkhe che. anya lekene paNa eja mujabaupadeza Ape che, ane jaina bALakone sAmAyika pratikamaNa zIkhave che. tyAMthI mahArAjazrIe vihAra karI zyAmapura, veTeDa tathA gijhagaDa thaI alavara tarapha prayANa karyuM. tyAM keTalAka vyAkhyAno ApI dilhI tarafa prasthAna karyuM. cogya samaye Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 > Adarza muni, ~~~ ~ ~~~~ ~~~ rAjyadhAnI dilhI taLamAM pahoMcyA. tyAM AhAra pAchuM laI cAMdanI cekamAM pUzrI munnAlAlajI mahArAjanI pAse gayA. pUjyazrInAM darzana karavAno mahArAjazrIne mATe A prathama avasara hatA, janatAnA Agrahane vaza thaI temaNe cAturmAsa tyAM karyo. jethI khUba AnaMda pravaryo. je dharmadhyAna thayuM te to kSamApatrikAmAM prakAzita thaI cUkayuM che. dUra dUranA lake tyAM darzanArthe AvatA. jammu narezanA divAna paNa AvyA hatA. cAturmAsa daramyAna tyAM vyAkhyAnI paraMparA cAlI. mahArAjazrInA upadezathI pavitadhArI brAhmaNa dvArakAprasAde jainadharmane svIkAra karyo. tyAM mahArAjazrInI pAcanazakti ekAeka bagaDI AvI. auSadhopacAra karyA pachI, tabIatamAM sudhAre thatAM temaNe AgrA tarapha vihAra karyo. mArgamAM vRndAvanamAM kAyA, tyAMthI bIje divase paDilehaNuM karI mathurA padhAryA. tyAM digambara jaina bhAIonA maMdiramAM eka vyAkhyAna ApyuM ane bIjuM sArvajanIka ApyuM. lekoe vadhu vyAkhyAna ApavAno Agraha karyo, paraMtu zArIrika nirbaLatAne lIdhe tema karI zakyA nahi. tyAMthI cagya samaye vihAra karI AgrA padhAryA. pAchaLathI mAdhava munijI paNa padhAryA. baMne munivarene eka bIjAnAM darzana karavAnI utkRSTa abhilASA hatI, te pAra paDI. niyamita vakhate vyAkhyAno AraMbha thaye. temAM prathama mAdhava munijI mahArAja vyAkhyAna ApatA, ane pachIthI mahArAjazrI ApatA. mAdhava munijI mahArAja prakhara vidvAna tathA sAhitya marmajJa sukavi hatA. temanI zAstrArtha zakti atyaMta prabaLa hatI. teo AgaLa jatAM pUjya paddhIthI alaMkRta thayA. saMvata 1972nAjodhapuranA cAturmAsa vakhate jyAre ratalAma Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 179 zrIsaMgha dharmadAsajI mahArAjanA saMpradAyamAM yuvarAja padathI kene vibhUSita karavA e bAbatano abhiprAya levA pUjya zrImunnAlAlajI mahArAja tathA mahArAjazrInI sevAmAM upasthita thaye, tyAre te baMne munivare e mAdhava munijI mATe potAnI anumati ApI. mAnapADA tathA lehAmaMDImAM mahArAjazrInuM manuSyanuM kartavya e viSaya upara ghaNuM ejasvI vyAkhyAna thayuM. tyArabAda teozrI tyAMthI vihAra karI jayapura padhAryA. jyAM pUjyazrI munnAlAlajI mahArAja, tathA munizrI devIlAlajI mahArAja tathA tapasvI bAlacaMdajI mahArAja tathA khUbacaMdajI mahArAja virAjatA hatA. tyAM keTalAMka vyAkhyAna ApyAM. tyArabAda caitra suda ekAdazIne reja kizanagaDha padhAryA. , Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. ***^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^ nA***. prakaraNa 30muM. saMvata 1976 jodhapura pUjyazrIno svargavAsa, to che 9 chezanagaDhanA zarApha bajAramAM vyAkhyAna mATe vyavasthA karavAmAM AvI. mahAvIra jayaMtinA - utsava vakhate chAMyA mATe rAjya taraphathI taMbUne prabaMdha karavAmAM AvyuM. teozrInAM vyAkhyAna pahelethI ja paMkAtAM hatAM, tethI keIpaNa jAtanI jAherAta zivAya jotajotAmAM traNa hajAra zretAo ekatra thaI gayA. keTalAka leke bahAragAmathI darzanArthe AvyA hatA. vyAkhyAnanA AraMbhamAMja zAstra-vizAraduM pUjyazrI munnAlAlajI mahArAje mahAvIra svAmInA janma upara pravacana karyuM. temanA pachI zrI devIlAlajI mahArAje mahAvIra svAmInI vIratAnuM digdarzana karAvyuM. tyArabAda ApaNuM caritranAyake mahAvIra svAmInA AcaraNa upara eka manaramya vyAkhyAna ApyuM, jenI zretAo upara khUba asara thaI. A thaI rahyA pachI ahIMthI teo ajamera padhAryA, kemake tyAM Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 181 AMtarika kalahe gaMbhIra rUpa pakaDayuM hatuM. mahArAjazrI, tathA pUjyazrI tathA devIlAlajI mahArAja tathA khUbacaMdajI mahArAja Adi sahita padhAryA hatA, ane mumaIyyAnI vADImAM utaryA hatA. pUjya zrI lAlajI mahArAja cekasa divase tyAM padhAravAnA che, evA samAcAra maLatAM teozrInA svAgatArthe zrIsaMghe pUjyazrI munnAlAlajI mahArAjane te divase padhAravAnI AgrahapUrvaka vinaMti karatAM jaNAvyuM ke ApanI padharAmaNIthI janatA upara suMdara prabhAva paDaze, ane ApanI hAjarI taDajoDImAM madadarUpa nIvaDaze. pUjyazrIe tene svIkAra karI, caritranAyakane svAgata samAraMbhamAM javAnI AjJA karI. tadanusAra ApaNA caritranAyaka pAMca sAdhuone sAthe laI nayA zaheranI saDaka upara pahoMcI gayA. tyAM saghaLAonuM saMmelana thayuM ane keTalIka vAtacIta thaI. tyAMthI pUjya zrI lAlajI mahArAje Dhaba havelImAM nivAsa karyo ane caritranAyakane paNa potAnI sAthe utaravAnI vinaMti karI, paraMtu ema na banI zakyuM. pachIthI saMdhyA samaye khUbacaMdajI mahArAja ane caithamalajI mahArAja nava sAdhuone sAthe laI pUjya zrI lAlajI mahArAja pAse AvyA ane vijJapti karI ke ApanuM tathA amArUM vyAkhyAna ekaja sthaLe thAya te IcchanIya ane Avazyaka che kemake lekemAMnA pArasparika vaimanasyane nirmaLa karavuM che ane ekatra upadezanI janatA upara sArI asara thaze. paraMtu pUjyazrIe tene asvIkAra karyo, tethI Akhare alaga alaga sthaLe upadeza thavA lAge. pUjya zrI lAlajI mahArAje tyAMthI nayA zahera tarapha vihAra karyo. mArgamAM tabIja nAmanA gAmamAM teoe utAre karyo. tyAM ApaNuM caritranAyaka paNa AvI pahoMcyA, ane baMneno meLApa Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * ^^^^^^^^^^^^^ ^*** 182 >Adarza muni thayo. pUjyazrIe mahArAjazrI pratye atyaMta prema pradarzita karyo. tyAM te vakhate eka gAmane mukhI beThe hato, tene pUjya zrI lAlajI mahArAje kahyuM ke amArA A aithamalajI mahArAja prakhara vyAkhyAnakAra che, ane tame paNa temane upadeza zravaNa karaje. tyArabAda cAritranAyakajI tyAMthI vihAra karI nayA zahera padhAryA, ane tyAM bajAramAM vyAkhyAna ApyuM. je rastethI pUjya zrI lAlajI mahArAja nIkaLavAnA hatA. teja rastAmAM takhta upara virAjamAna thaI ApaNA caritranAyaka vyAkhyAna ApavAnA hatA, paraMtu pUznInA dekhatAM tamrArUDha thaI vyAkhyAna ApavuM anucita lAgavAthI thoDA samaya mATe takhrano tyAga karyo. priya pAThaka! jeyuM, sAMpradAyika matabheda hovA chatAM mahArAjazrI kevA zreSTha vicAra dharAvatA hatA! keTalAka divase nayA zaheramAM vyAkhyAna ApI pUjyazrI munnAlAlajI mahArAja tathA mahArAjazrI cAturmAsa mATe jodhapUra padhAryA, kemake ajameramAM jodhapura zrIsaMghanI vijJaptine svIkAra karavAmAM Avyo hato. nayAzaherane zrIsaMgha paNa eja vicArathI ajamera AvyuM hato, paraMtu temanI vijJaptino pUjya zrI lAlajI mahArAje AgaLathI svIkAra karyo hato, tethI pUjyazrI munnAlAlajI mahArAja tathA mahArAjazrI bara thaI nimAja padhAryA. tyAM vyAkhyAna ApI vihAra karI bilADe padhAryA. A sthaLe dAphA paragaNuM (mAravADa)nA kuMvara camanasiMha tathA DokaTara javerImalajI AvyA hatA. pachIthI tyAMthI bhAvI thaI pIpADa tathA riyAM padhAryA. DAM ghaNAM vyAkhyAne ApI tyAMthI jeTha vada 0))ne divase mahAmandira padhAryA. tyAM be vyAkhyAna karI Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~ Adarza muni. 183 aSADa suda trIjane divase mahArAjazrI jodhapUra padhAryA. rAva rAjA rAmasiMhajInI havelImAM temanI paravAnagIthI utAre sAthe bIjA cha sAdhu hatA. jana. vyAkhyAna sAMbhaLavAne talapApaDa thaI rahI hatI, paraMtu durbhAgye ema na banI zakayuM. jezvara zrIsaMghane tAradvArA jaitAraNathI samAcAra maLyA ke pUjya zrI lAlajI mahArAja cAturmAsa mATe nayA zahera jatA rastAmAM atre utaryA hatA ane akasmAta trIjane divase devaloka pAmyA che. A samAcArathI jodhapura zrIsaMghamAM glAni prasarI gaI. ApaNuM caritranAyake paNa pitAne kheda darzAvatAM kahyuM ke kevA pApakArI AtmAne janatAnI sevAmAMthI uThAvI lIdhA. temanI khoTa pUrAvI kharekhara azakya nahi tepaNa muzkela to cheja. sAMpradAyika matabheda hato temAM zuM? ane te paNa pitA-putranA je hato. tyAra pachI mahArAjazrInA ziSya pyAracaMdajI mahArAje pUjyazrIne lekabaddha paricaya, saMkSipta pratyuttaramAM mahArAjazrIe jaNAvyuM ke tamArI sucanA mujaba thAya te atyaMta Avazyaka tathA prazaMsanIya che. vaLI te ApaNuM kartavya paNa che, paraMtu samAjane te rUcaze nahi. te te kaheze ke kAle te eka bIjAmAM aNabanAva hatA ane Aje prema pradarzita karavA lAgyA che! "jivita bApase daMgamadaMgA, muve bAda pahuMcAve gaMgA, yadyapi zuddhaMlokaviruddhaM nA karaNIyaM nA caraNIyaM" vaLI tethI he ziSya! zuddha bhAvanA che eja basa che kemake zuddha hovA chatAM lekavirUddha paDatA parINAma viparIta Ave che. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184. > Adaza mani. astu. caritranAyakajIe vyAkhyAna baMdha rAkhyuM. lokonAM ToLeToLAM AvavA lAgyAM kemake temane A viSe mAhitI nahatI, paraMtu jANa thatAM pAchA pharyA. pAMcamathI mahArAjazrIe vyAkhyAnane AraMbha karyo. pahelAM pUjayazrI munnAlAlajI mahArAja bhagavatI sUtra kahetA, ane temanI pachI mahArAjazrI pitAnuM ojasvI vyAkhyAna ApatA. sArAye nagaranI galIe galIovyAkhyAnanI prazaMsA thavA lAgI. rAjyakAryabhArIo tathA jAgIradAre paNa AvatA. A vakhate pUjyazrInI sevAmAM rahetA tapasvI pheMjamalajI mahArAje 67 divasanI tapazcaryA karI. AvI kaThina tapazcaryAnA hevAla sAMbhaLI lake balI uThatAM ke ahA! kevA IzvarI aMzadhArI che? A tapazcaryA tathA mahArAjazrInAM vyAkhyAnonI jainetara janatA upara paNa evI UMDI chApa paDI, ke teo sAmAyika tathA pratikramaNa zIkhavA lAgyA. kadi upavAsa nahi karelA evA eka agravAla bhAIe ATha upavAsa karyA, ane AjIvana lIletarIne tyAga karyo. sanIeAe ekatra thaI, dayA prabhAvanA karI. temanI mahilAoe ekAntara tathA chaTha ane AThama vigere ghaNuM vrata karyA, ane saghaLAM mahArAjazrInAM ananya bhakta banyAM. paryuSaNa parva AvatAM to zretAonI saMkhyAmAM ora vadhAro thaye, tethI te divasamAM vyAkhyAna paMcAyatI vADImAM thavA lAgyuM. chatAM temAM paNa lokonI khUba bhIDa thavA lAgI. tyArabAda 67nI tapazcaryAnI pUrNAhuti najIka AvavA lAgI. te divase bIlakula jIvahiMsA na thAya tevA prayatna AdaravAmAM AvyA. ezavALe ekatra thaI rAjasabhA (kAunsIla) samakSa gayA. tyAM pUchavAmAM AvatAM tapazcaryAne vRtAnta saMbhaLAvI jIvahiMsA TALavA mATe Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 185 vijJapti karI tene svIkAra karavAmAM AvyuM. His Highness Lieutenant General Maharaja ir Pratap Sinhji, pratApasiMhajI sAheba bahAdura G.C.S.I., G.C.V.0, G C.B., L.D D., C.L., A D.C. Knight of Saint John of Jerusalem Regent of Mewar State) rijanTa sAheba zaheranA koTavAla mAraphate DAMDI pITAvI jAhera karyuM ke amuka divase jIvahiMsA karavAnI manAI karavAmAM Ave che. eka be kasAIoe kahyuM ke temane mAla hAkema tathA sarakArI rasoDAmAM jAya che tyAre zrI. maMgalacaMda saMghavIe TelIphena karI pratApasiMhajI sAhebane pUchAvyuM tathA jAlimasiMhajI sAhebane A bAbata jaNAvI eTale javAba maLe ke kaMI paNa levAmAM Avaze nahi. te eTale sudhI ke vAgha siMha jevAM mAMsAhArI pazuone paNa mAMsane badale dudha ApavAmAM Avaze. A pramANe te divase kasAIoe hiMsA, tathA halavAI, bhADabhuMjA, telI, taLI tathA luhAra vigere saghaLAoe pitAno rojagAra baMdha rAkhyo. pUrNAhutine divase vyAkhyAna teja havelImAM thayuM. rAva rAjA rAmasiMhajIe pitAnA dIvAnekhAsamAM paNa lekane besavAnI paravAnagI ApI, to paNa sthaLa saMkeca mAluma paDayo. te divase lulAM laMgaDAM tathA apaMga pAMgaLAne ane nirAdhArene bhejana tathA vastranAM dAna ApavAmAM AvyAM. kasAIo pAsenA baso bakarAone jIvatadAna apAvavAmAM AvyuM. rAva rAjA rAmasiMhajIe pitAnI taraphathI trIsa bakarAone abhayadAna apAvyuM, tathA pacAsa apaMgone lADunuM dharAIne bhejana karAvyuM. sAdaDI (mevADa) nivAsI bharavalAlajI osavALa jemanI uMmara trevIsa varSanI Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 > Adarza muni. hatI teo vairAgyabhAvathI kArtika suda 1rane ja caritranAyakajI pAse dIkSA levAne AvyA hatA. temane seLa varSanI kumaLI vayamAMja vairAgya Avyo hato ane te vakhate mahArAjazrInI sAthe cAlIne kAnaDa sudhI AvyA hatA. paraMtu vairAgInA kAkA hajArImalajI tyAM AvI jabaradastIthI temane pAchA teDI gayA hatA. paraMtu temane te kharekharI laganI lAgI hatI. te te sAcA vairAgI (virAgIthaI gayA hatA. tethI gherathI nikaLI caritranAyakajInI sevAmAM upasthita thayA. zarUAtamAM te temane ghera laI jaI mArapITa karavAno tathA maracAMnI dhuNI ApavAne trAsadAyaka vartAva zarU karavAmAM Avyo, paraMtu e vairAgIne bhAva teja acaLa rahyo. keTalAMka kAraNene aMge temane sAta varSa pharIthI ghera rehavuM paDayuM ane A vakhate jodhapura zrIsaMgha te dIkSA apAvavAne utsuka hato. tethI mahA vada 2 ne divase vaDe kADhavAmAM Avyo tathA mahA vada 8nA manahara prAtaHkAle 10 vAge niyamAnusAra temane dIkSA ApavAmAM AvI. temanuM janmanuM nAma bhairavalAlajI badalIne vRddhicaMdajI rAkhavAmAM AvyuM, kemake mahArAjazrInI sevAmAM ghaNA vakhatathI bhairavalAlajI nAmanA eka ziSya hatA. tyAMthI vihAra karI teozrI jyAre nIkaLyA tyAre saMjatiyA daravAje mALIeAe temane rokyA ane khUba bhakitabhAva pradazita karyo. upakAra samajI mahArAjazrI tyAM thobhI gayA ane vyAkhyAna ApavAne AraMbha karyo. lakSAdhipati mALIonI evI IcchA hatI ke navadIkSita bharavalAlajInI moTI dIkSAne utsava bhAre dhAmadhumathI teo tyAMja kare. paraMtu zrIsaMghe tene asvIkAra karyo. mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI pAlI padhAryA. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 187 tyAM keTalAMka vyAkhyAna ApyAM. tene e to prabhAva paDe ke keTalAka vakhata pahelAM mAdhava munijI mahArAja tyAM eka pAThazALA sthApavAnI yojanA ghaDI ApI gayA hatA, te kAryarUpamAM palaTAI gaI ane Aje paNa te pAThazALA kAma karI rahI che. tyAMthI vihAra karI teozrI sejata padhAryA. tyAM paNa vyAkhyAna sAMbhaLI keTalAkae durvyasanano tyAga karyo. pachI tyAMthI nayA zahera padhArI saTTA bajhAramAM vyAkhyAna ApyuM. tyAM pUjya bhAcaMdajI mahArAje ajamerathI sadeze meka ke ahIM dikSA mumukSu be vairAgI tathA be vairAgaNo che, ane temane dIkSA ApavAnI che mATe Apa pUjayazrI munnAlAlajI mahArAja sahita atre padhAraze. ajamera zrIsaMgha zrIne vijJapti karI. pUjyazrI bhAcaMdajI mahArAja tarapha atyaMta prema bhAva hovAne lIdhe teoe vijJaptine svIkAra karyo. pachIthI khyAvarathI pUjyazrInI sAthe vihAra karI gya samaye teo ajamera pahoMcyA. temanuM svAgata karavAne hajAro loko tathA sAdhu-saMte sAmA gayA. pUjyazrInI samIpa metIkaTarAmAM mahArAjazrIe paNa pitAne nivAsa rAkhe. bahAragAmathI ghaNA loko AvyA hatA, jemanI AgatAsvAgatAno prabaMdha, riyAMvALA zeTha maganamalajI tathA zeTha pyArelAlajI taraphathI karavAmAM Avyo hate. yathAsamaye dIkSA ApavAmAM AvI. te samayanuM dRzya alokika ane anupama hatuM. virAgIomAM ekanI uMmara 9 varSa ane bIjAnI 11 varSanI hatI. sapheda pariyAM AvI gaelA vRddha purUSe ATalI nAnI vayamAM A bALakane Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 > Adarza muni sAMsArika sukhane Thekare mAratA joI Azcaryagaraka thatA hatA. tathA potAnI AkharI avasthA hovA chatAM viSaya vAsanAmAMthI meha chUTato nahoto tethI zaramAtA hatA. A badhuM samApta thayA pachI pUjyazrInI sAthe mahArAjazrI ajamerathI vihAra karI nasIrAbAda padhAryA. tyAM teozrInA upadezathI keTalAka khATakIoe jIvahiMsAne tyAga karyo, ane bIjA dhaMdhe lAgI gayA. tyAMthI kaMvariyAsa thaI bhIlavADe padhAryA. nasIrAbAdathI nITaLyA pachI rastAmAM AvatAM saghaLAM sthAne e khUba upakAra thaye. zrAvakee 40 bakarAone jIvatadAna apAvyuM tathA vrata upavAsAdi karyA. bhIlavADe upadeza ApyA bAda tyAMthI vihAra karI phAgaNa vada 10 ne roja teo cittoDa padhAryA. A vakhate teozrInA vyAkhyAna tathA upadezathI khUba sudhArA thayA. ozavALa mAhezvarIe pitAnI jJAtImAM pracalita, paherAmaNI levAnI rUDhIno te haMmezane mATe na levAnI pratijJA karI aMta ANyo. vaLI je kanyA-vikraya kare tene mATe daMDanI zikSA javAmAM AvI. vaLI keAI nabaLI hAlatamAM hovAne lIdhe pitAnI kanyAnuM lagna karavAne asamartha hoya to tevAne paMcanA phaMDamAMthI rUA. 400) cArase vagara vyAje ApavA, ane te potAnI sagavaDa pramANe te RNa adA kare ema TharAvyuM. sonIoe pratijJA karI ke ekAdazI tathA amAvAsyAnA divasee teo agnine upayogamAM levo paDe tevA kAmakAja baMdha rAkhaze. mecIoe dareka pUrNimA tathA amAvAsyAne roja mAMsa madirAnuM sevana na karavAnI pratijJA karI. sAthe sAthe te divase e pagarakhAM na sIvavAM paraMtu izvarabhajana karavAno nizcaya karyo. eja mujaba kuMbhakAroe nIMbhADA na Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 189 ********** ************ * ************ ******* * * * bharavAnI tathA gADIvALAoe hada uparAMta be na lAdavAnI pratijJA karI. tyAM ekavIsa vyAkhyAna karI teozrI kile padhAryA. tyAM cAra bhujAjInA maMdiramAM vyAkhyAna ApyuM. mahaMta lAladAsajI tathA temanA ziSya haMmeza vyAkhyAna sAMbhaLatA. eja divasamAM Telara sAheba tyAM thaI belagAma (dakSiNa) jatA hatA. mArgamAM emane samAcAra maLyA ke mahArAjazrI kilAmAM virAje che, tethI darzana karavAnI utkaMThA thaI, paraMtu agatyanuM kAma hovAne sababe rekAI zakyA nahi. tethI eka patra lakhI meka. jene sArAMza A mujaba hato: mahArAjazrI, atyaMta namratApUrvaka praNAma sAthe jaNAvavAnuM ke ApanAM darzanano lAbha na laI zakyA tethI dIlagIra chuM. je belagAmamAM koI zrAvaka hoya to tenI mAraphate Apa ApanI kuzaLatAnA samAcAra mokalavAnI kRpA karaze." lI. dAsAnudAsa - epha. cha. Telara tyAMthI jyAre vihAra karI javAno vicAra karyo tyAre mahaMta lAladAsajIe zekAI javAne mATe atyaMta Agraha karyo. temane ziSya te mahArAjazrInA caraNAraviMdamAM ADA paDI jaI karUNa svarathI vinaMti karavA lAgyuM, tethI mahArAjazrI tene samajAvI pitAne sthAne vihAra karI gayA. pAchaLathI mahattva lAladAsajIe pitAnA ziSya sAthe A mujabane eka patra pAThavyuM - zrImAna svAmI mahArAja zrIcAthamalajI mahArAjanI sevAmAM - Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --> Adarza muni. vijJapti sAthe nivedana karavAnuM ke Apa sajjana purUSa sarvaguNa saMpanna che. Apa jevA dayALu AtmAone paramAtmA dIrdhAyu bakSe. A nagaramAM naranArIonA saibhAgye ajJAnarUpI aMdhakArane nAza karavAne sUryarUpe Apa pragaTyA che. ApanA rasapUrNa upadezamAMnA jJAnAmRtanuM pAna karI leke pitAne mahaddabhAgyazALI mAne che. AjakAla saMsAranI gati kaMIka vicitra mAluma paDe che. ApanA sadupadezathI teo sumAge AvI javAne pUro saMbhava che. te lokenA atyaMta Agrahane vazavartI Apane terasa sudhI te rekAvuM ja paDaze, ane je Apa tene asvIkAra karaze te nirUpAye amAre bhagavAna mahAvIranA segana devA paDaze. AzA che ke Ane pukhta vicAra karI Apa amArI vijJaptine svIkAra karaze. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. . prakaraNa 31muM. mAtA pA- pAyA saMvata 17. ratalAma. 2 apUrva tapazcaryA. 1 DagaDhathI vihAra karI ghaTiyAvalI padhAryA. tyAM ci mahArAjazrIe keTalAMka vyAkhyAna ApyAM. che ?" mahAjane tathA kheDuto atyaMta bhAvapUrvaka temanA upadezane aMgIkAra karatA hatA. teoe vividha prakAranA tyAga karyA. tyAMnA ThAkora sAheba jasavaMtasiMhajI tathA temanA kAkA jAlimasiMhajI niyamita teozrInAM vyAkhyAna zravaNa karatA hatA. ThAkora sAhebe pakSIone na mAravAnI pratijJA lIdhI. vaLI chaganalAlajI mahArAjanA upadezathI taLAvamAMnAM mAchalAM Adi jaLacara jIvone mAravAnI manAI karatA patthare kotarAvI ubhA karyA. jAlimasiMhe vAgha, sUvara tathA pakSIone na mAravAnI pratijJA lIdhI, ane kAlasiMhajIe cAra prANIo sivAya keIpaNa prANunI hiMsA na karavAnI pratijJA lIdhI. kizana khATakIe ekama, dvitIyA, paMcamI, aSTamI, navamI, ekAdazI, caturdazI, pUNimA tathA amAvAsyAne ja potAno hiMsApUrNa rojagAra baMdha rAkhavAnI pratijJA lIdhI. tyAMthI Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 >Adarza muni. vihAra karI teozrI garUDa padhAryA. tyAM eka vyAkhyAna ApI hatakha tarapha vihAra karI gayA. mArgamAM AvatAM gAmonI janatAnI vijJaptithI kRSikArone vyAkhyAna ApyAM ane lIdhe ghaNA kRSikAre-kheDutoe tyAga karyA. dara varSe tyAM keTalAka bakarAone vadha karavAmAM Ave te na karavAnI saghaLAoe pratijJA karI. A pramANe hatakhandAmAM eka vyAkhyAna thayuM. . . tyAMthI vihAra karI nimbAheDA padhAryA. tyAMnA bajAramAM teozrIe eka atyaMta ojasvI ane manaramya vyAkhyAna ApyuM. temAM hiMdu, musalamAna, digambara jaina, tathA daherAvAsI jaina AvyA hatA. te saghaLA upara khUba prabhAva paDe ane tethI tyAga sArA pramANamAM thayA. caitra suda trayodazI samIpa AvatI hatI, tethI "ekyatA" upara eka vyAkhyAna ApI sUcanA karI ke zrI mahAvIra jayati saghaLA paMthanuyAyIoe ekatra thaI AnaMdapUrvaka ujavavI joIe. basa, A sAMbhaLyA pachI taDAmAra taiyArIo cAlavA mAMDI. digambara bhAIoe maMDapa racAvyuM. A uparAMta bIjAM kAryo paNa evI rIte ukelavAmAM AvatAM hatAM, ke je uparathI ema spaSTa mAluma paDatuM hatuM ke saghaLA paMthanA jaina ekatra thaI utsava ujave che. vAstavika rIte temaja hatuM, tyArabAda tyAMthI teozrI sAdaDI (mevADa) tarapha vihAra karI gayA, kemake sAdaDI zrIsaMgha citaiDa AvI temane tyAM padhAravAnuM nimaMtraNa ApI gayo hato. tethI vinate thaI baDI sAdaDI padhAryA. tyAM bAvIsa vyAkhyAna ApyAM. te sAMbhaLI jaina tathA jainetaree khUba tyAga karyo. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni - II che . . nA jADA marahama navAba sAheba zrImAna sara zera mahammadakhAM bahAdura, ke. jI. sI. AI. I. pAlanapura (gujarAta). (paricaya mATe juo prakaraNa 25muM) A 7425--Lakshmi Art. Bombay, 8 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. *^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^ tyAMthI vihAra karI DuMgare padhAryA ane tyAthI pAchA pharIthI sAdaDI gayA. tyAM teozrIe bIjAM be vyAkhyAna ApyAM. tene pariNAma e AvyuM ke tyAMnI strIomAM vikhavAda utpanna thaye hato, eTale ke pAMca sAta strIo upara aspRzya hevAno deSa mUkavAmAM AvyuM hatuM, ane teone bIjI strIo sparza sarakho paNa karatI nahatI. A vikhavAda mITAvavAne keTalAka sAdhu mahAtmAoe prayatna AdaryA hatA, paNa te saghaLA niSphaLa nIvaDayA hatA. paraMtu mahArAjazrInA upadezathI e nirmaLa thayo ane badhAMmAM paraspara aikyatA thaI gaI. A pramANe zAMtI sthApana karI teozrI tyAMthI cheTI sAdaDI padhAryA, ke jyAM pUjya zrI lAlajI mahArAjanA saMpradAyanA anuyAyI munimahArAje virAjatA hatA, tethI teozrIe tyAM vyAkhyAna na karyuM. , nAgarikoe tathA khAsa karIne rAjyakAryabhArIoe atyAgraha karyo tyAre teozrIe jaNAvyuM ke vyAkhyAna to dararoja thaI rahyAM che. AnA pratyuttaramAM lokee jaNAvyuM ke temanAM vyAkhyAna paMcAyatInI havelImAM thAya che, ane ApanuM to bajAramAM thaze. vaLI jAhera janatA tene mATe atyaMta utsuka che, tethI vadhu nahi to Akhare ekAda vyAkhyAna to jarUra karo. paraMtu mahArAjazrIne avakAzane abhAva hato, tethI rokAI zakayA nahi. tyAMthI prAtaHkALe vihAra karI teozrI nImaca padhAryA. tyAM keTalAMka vyAkhyAna ApyAM. tyArabAda tyAMthI malhAragaDha thaI mandasAra padhAryA, ke jyAM zrInaMdalAlajI mahArAja tathA zrIkhUbacaMdajI mahArAja Adi virAjatA hatA. temanA darzana karI, be vyAkhyAna ryA pachI tyAMthI jAvarA tarapha vihAra karyo, egya samaye khalacIpura, DhADhara thaI jAvarA Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 -> Adeza muni. -- ka * * * * padhAryA. tyAM cAra vyAkhyAna ApyAM. te samaye tyAM ratalAma zrIsaMghe AvI pitAne tyAM padhAravAnA nimaMtraNane svIkAra karAvyo. bAda tyAMthI vihAra karI mahArAjazrI nAmalI tarapha vicaryA. tyAMnA ThAkora sAheba zrImahipAlasiMhajIe tathA temanA baMdhu zrI rAjendrasiMhajIe vyAkhyAnamAM upasthita thaI khUba bhaktibhAva darzAvyo. pachIthI tyAMthI sejAvata padhAryA; ke jyAM ratalAmanA zrAvake svAgata karavAne mATe AgaLathIja hAjara thaI gayA hatA. rAtre tyAM nivAsa karI mahArAjazrI prAtaHkALe ratalAma padhAryA. vIranI jayaghoSaNAo sAthe rAjamahelane daravAje, mANeka ceka, cAmukhI pUla ane zarApha bajAramAM thaI cAMdanI cokamAM AvelA zrImAna zeTha udayacaMdajInA makAnamAM virAjyA, ane te ja sthaLe bajAramAM vyAkhyAna ApavAnuM zarU karyuM. jeTha suda 14 ne ja cAturmAsa mATe janatAe atyaMtAgraha karyo. saghaLA taraphathI ekasarakho Agraha joI teozrIe jaNAvyuM ke pUjyazrI munnAlAlajI mahArAja AjJA Ape to mane kaI jAtane vadhe nathI. A sAMbhaLI ratalAma zrIsaMghe pUjyazrI munnAlAlajI mahArAjane nayA zahera tAra karI cAturmAsa mATe prArthanA karI, ane teno svIkAra karavAmAM AvyuM. jeTha vada 1 ne re ja teozrInA ratalAmanA cAturmAsa mATe AkharI nirNaya thaye. Ama cakkasa thayA bAda teozrI tyAMthI vihAra karI dhAnAsute padhAryA. tyAM cha vyAkhyAna karI tyAMthI khAcareda padhAryA, kemake tyAne zrIsaMgha AgaLathI vijJapti karI gayo hato. keTalAka vyAkhyAna ApI ASADa suda rane divase teozrIe khAcaredathI ratalAma javA mATe prayANa karyuM, teonA svAgata mATe Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 195 puSkaLa naranArIo AvyAM hatAM. nagaramAM praveza karyA bAda uparokta zrImAna zeTha udayacaMdajInA makAnamAM utaryA. niyata samaye vyAkhyAnano prAraMbha thaye. pahelA mahArAjazrInA sugya ziSya pyAracaMdajI mahArAja jJAtAsUtra kahetA. tyArabAda mahA rAjazrI pitAnuM AkarSaka vyAkhyAna karatA. teozrInuM vakatRtva eTaluM suMdara khIlI nIkaLyuM che ke raste jato mANasa paNa temanuM vyAkhyAna sAMbhaLyA sivAya jAya nahi. sArAye nagaramAM teozrInA vyAkhyAnanI prazaMsA thavA lAgI. moTA moTA rAjyamaryabhArIo tathA ratalAmanA kAunsIlanA mAjI sabhya paMDita tribhuvananAthajI strIe paNa vyAkhyAnane lAbha meLavyA. te vakhate mahArAjazrInA suyogya ziSya pyAracaMdajI mahArAjanA nAnA baMdhu cAMdamalajI mahArAja vairAgya laI pratikramaNa zIkhatA hatA. vaLI jodhapura nivAsI visA ozavALa nAthulAlajI tathA rAmalAlajI paNa vairAgya laI pratikamaNa zIkhatA hatA. A pramANe puSkaLa AnaMda luMTAtA hatA. dUra dUranA loke darzanArthe AvatA hatA. temaja dharmadhyAna paNa sArA pramANamAM thatuM hatuM. A saghaLe vRttAMta kSamApatrikAmAM ucita samaye pragaTa thaI gayo che. tyAM caritranAyakajInI sevAmAM rahetAM tapasvI zrI mayAcaMdajI mahArAje tapazcaryA karI. sArAye nagaramAMthI makAna cikAra thatAM paNa na mAya eTalI medanI darzanAthe ekatra thatI. mahArAjazrInA upadezane je vyakti sAMbhaLe che, tenA upara A janmamAM tenI asara nirmaLa na thAya evo prabhAva paDe che. ema nahi ke vyAkhyAna sAMbhaLatI vakhate khUba talilana, ane pachIthI enae! mahantalAladAsajI ke jemaNe pahelAM mahArAjazrInAM vyAkhyAna sAMbhaLyAM che, temanA Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 > Adarza muni. nIcenA patra uparathI A bAbatane anumodana maLaze. jainetara hevAne lIdhe temaNe caritranAyakajInA nAmathI ja patra pAThavyuM che. svasti zrI ratalAma nagara mahAzubhasthAne............. sakalaguNasaMpanna, gaMgAjaLasama nirmaLa, caritranAyaka zrI cothamalajI jega kilA cittoDagaDhathI lI. mahanta lAladAsanA praNAma svIkAraze. atre saghaLAM kuzaLa che. te mujaba tyAM haze. ahIMne mATe te ApanI kRpA pUrNa che, svAmIjI! ApanAM amRtamaya vacane yAda AvatAM mAruM hRdaya gadgadita thAya che. pAMca sAdhuke bIcameM, rAjata mAno canda / amRta sama tuma bolate, miTata sakala bhrama phaMda // dRSTi suhRda muni cauthakI; saba ko kare nihAla / gati bidhi hU palaTe tabai, kAgA hota marAla / sadaguru zabda su tIra haiM, tana mana kInhoM cheda / bedardI samajhe nahIM, virahI pAve bheda // haribhaktA ala gurumukhI; tapa karane kI Asa / satsagI sAMcA yatI, vahi dekhU maiM dAsa // Ape pAMca vyAkhyAna ApavA mATe vacana ApeluM, te kyAre paripUrNa karaze? patranA pratyuttaranI abhilASA rAkhuM chuM. muni mahArAja eka vakhata mahantane vacana ApI AvyA hatA ke pharIthI avasara prApta thatAM eka te zuM paNa pAMca vyAkhyAna ApIzuM, to temAM zuM hAni che? Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. 197 AzA che ke patra vAMcIne vinA vilaMbe ApanI kuzaLatAne patra pAThavavA kRpA karaze. saM. 1977 zrAvaNa vada 10) lI. Apano zubhecchaka - tA. 28-8-1921 I mahanta lAladAsajI catura bhujAjInuM maMdira killA (cistoDagaDha) bhAdaravA suda 5 ne divase tapasyAnI pUrNAhuti hatI. te divase lulAM, laMgaDAM tathA apaMga pAMgaLAM nirAdhArene bhejana tathA vastranAM dAna ApavAmAM AvyAM. pAMcamane divase pAkhI pALavAmAM Ave che, paNa A vakhate te vAgha ItyAdi jaMgalI pazuone paNa dUdha upara rAkhavAmAM AvyAM; nahi to anya divasoe te A pazuone mATe hiMsA thatI hatI. mahArAjazrInuM vyAkhyAna zravaNa karavAnI ratalAma narezane paNa abhilASA thaI. tethI bhAdrapada vada 12 (tA. 28 sapTembara sane 1921) ne reja hijha hAyanesa karnala mahArAjA sara sajajanasiMhajI ke.sI.esa.AI, ke.sI.vI.e., e.DI. sI., Tu hijha royala hAyanesa dhI prinsa oNpha velsa, ratalAma kAunsilanA sabhyo, tathA anya saradAre ane amaladAre sahite vyAkhyAna sAMbhaLavA padhAryA. mahArAjAnI taMdurastI barAbara nahotI, auSadhanuM sevana cAlatuM hatuM, chatAM deDha kalAka sudhI nirAMte besI khUba dhyAnapUrvaka vyAkhyAna zravaNa karyuM. vacce traNa cAra vakhata mahArAjazrIe vyAkhyAna samApta karavAnI IcchA darzAvI, paraMtu mahArAjA sAhebe tema na karavA dIdhuM. Akhare vyAkhyAna samApta thayA bAda teoe mahArAjazrIne jaNAvyuM ke hAlamAM to Apa atre ja virAjaze. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 =>Adarza muni huM pharIthI darzana lAbha meLavavA AvIza. te divasamAM jodhapura sTeTanA mAjI divAna sAhebanA suputra kAnhamalajI sAheba mahArAjazrInA darzanArthe AvyA hatA. te ja vakhate ratalAma zrIsaMghanI vijJaptine vazavatI mahArAjazrInI sevAmAM vairAgyavasthAmAM rahetA visA ozavALa cAMdamalajI bahetarAne Aso vada 7 ne reja dIkSA ApI. e vakhate ratalAma zrIsaMghe nimaMtraNa patrikAo uparAMta 37 tAra karyA hatA. jene lIdhe anya nagaramAMthI lagabhaga eka hajAra zrAvake AvyA hatA. khUba dhAmadhumathI dIkSA ApavAmAM AvI. tyArabAda bIjA nava vyAkhyAna ApI teozrIe nAmalI tarapha prayANa karyuM. mArgamAM sTezananA rastA upara zvetAmbara daherAvAsI zeTha mizrImalajI mathurAlAlajIno baMgale Ave che, tyAM temanA Agrahane lIdhe kAyA ane vyAkhyAna ApyuM. zaherathI A sthaLa dUra hovA chatAM zretAo sArA pramANamAM ekatra thayA thatA. A pachI tyAMthI sejAvata tathA ghuvAsa thaI nAmalI padhAryA. nAmalImAM zrI devIlAlajI mahArAjane meLApa thaye. jeo jAvarAthI vihAra karI ratalAma tarapha jatA hatA. temanA AgrahathI mahArAjazrI pharIthI ratalAma padhAryA ane bIjA keTalAMka vyAkhyAna ApI DuMgara tarapha vihAra karI gayA. rastAmAM kizanagaDha Adi gAmamAM thaIne teozrI peTalAda padhAryA. te vakhate temanI pAse soLa varSanI vayanA jodhapura nivAsI dIkSA mumukSu nAthulAlajI hatA. te joI piTalAvada zrIsaMghe vijJapti karI ke temano dIkSA samAraMbha amAre tyAM thavo joIe. tethI mAgazara suda 15 ne roja Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 199 Adarza muni dIkSA ApavAmAM AvI. tyAMthI vihAra karI devIlAlajI mahArAja tathA ApaNA caritranAyaka sAhuraMgI padhAryA. tyAMnA ThAkora sAhebe puSkaLa bhaktibhAva pradarzita karyo. eka divasa parastrI gamana niSedha" e viSaya upara mahArAjazrIe ghaNuM ojasvI vyAkhyAna ApyuM. je sAMbhaLI ghaNA loko e parastrI gamananA tyAganI pratijJA karI. vyAkhyAna bAda te divase ThAkora sAheba taraphathI patra maLe, jemAM lakhyuM hatuM - zrImAna mahArAja cemilajI-jena vetAmbara sthAnakavAsInI sevAmAM. Ape mArA gAmamAM padhAravAnI kRpA karI vyAkhyAna ApyAM, te saghaLAM pakSapAta sahita tathA upadezathI nitaratAM hatAM. samayanA abhAve pharIne Apa vizeSa rekAI zakatA nathI, tethI mane asaMtoSa thAya che. Aja Ape "parastrI gamana" viSaya upara je vyAkhyAna ApyuM te atyaMta mahatvapUrNa hatuM. mane jaNAvatAM atyaMta AnaMda thAya che ke Apa viSayane evI uttama rIte samajAve che ke zretAonA hRdayamAM tenI asara seMsarI pesI jAya che. ahIMnI janatAne Ape dhArmika tathA zArIrika patanamAMthI bacAvI, tene mATe Apane kareDe dhanyavAda ghaTe che. vyAkhyAna samaye meM pratijJA nahI lIdhelI tethI Apane zaMkA utpanna thavAno saMbhava che, paraMtu tema nahi karavAnuM kAraNa hatuM, ane te e ke huM kSatriya chuM ane kSatriya dharmamAM parastrI gamanane niSedha karavAmAM AvyA che. A bAbatamAM eka kavinuM kAvya mane yAda che, tenuM hamezAM smaraNa karuM chuM ane te mujaba pAlana karUM chuM. Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 - --> Adarza muni. (cha ) yaha virada rajapUta prathama mukha jhUTha na bole| yaha virada rajapUta kAcha paratriya nahiM khole|| yaha virada rajapUta dAna dekara kara jore / yaha virada rajapUta mAra ariyAM dala more|| jamarAja pAMva pAchA ghare, dekhi mato avadhUta ro| karatAra hAtha dIdhI karada, yaha virada rajapUta ro|| mArA A patramAM kaMI aghaTita lakhANa lakhAI gayuM hoya to tene mATe kSamAyAcanA karuM chuM. mAgazara vada 9 ) lI. zubhecchaka:saMvata 1977. I. jorAvarasiMha sAharaMgI. eka divasa "ddhiA paramo dharma " e viSaya upara mahArAjazrIe vyAkhyAna ApyuM, jeno ThAkora sAhebanA mana upara khUba prabhAva paDe. tethI te mujaba pitAnI riyAsatamAM te vigatanAM be sucanApatre pheravyAM.* rAjamahilAo tathA anya vanitAoe paNa keTalIka pratijJA lIdhI. tyArabAda mahArAjazrIe nAgadA tarapha vihAra karavAno vicAra karyo. paraMtu te arasAmAM te thAMdalAne zrIsaMgha sAharaMgI AvI pahoMcyA, ane pitAne tyAM AvavA mATe AgrahapUrvaka vinaMti karI. tene svIkAra karI mahArAjazrIe thAMdalA tarapha vihAra karyo, ane baDeTa tathA peTalAvada thaIgya samaye thAMdalA padhAryA. mArgamAMnAM A baMne juo pariziSTha (2) Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni ra01 sthAnee vyAkhyAna ApyAM. cAMdale vyAkhyAna ApI jhAbuvA padhAryA. tyAM berInA ThAkora sAheba tathA temanA kAkA tathA kArabhArI sAheba vyAkhyAnamAM hAjara rahyA. tyAMthI mahArAjazrI pAre padhAryA. tyAMnA AMtarakalahane aMta ANuM rAjagaDha padhAryA. tyAM hiMduo uparAMta musalamAna tathA verAo paNa vyAkhyAnamAM AvatA hatA. teo kahevA lAgyA ke A upadezaka khudAe mekalelA hoya evA lAge che. tyAM trIsa sikhI leke (vaNakaroe mAMsamadirAne tyAga karyo. jyAre mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI javA tayAra thayA tyAre vidAya ApavAne muslIma birAdare hAjara hatA. tyAMthI mahArAjazrI kilAdhAra padhAryA. tyAM devIlAlajI mahArAjanI nAdurasta tabiyatane lIdhe teozrI keTalAka divasa rokAyA, ane vyAkhyAna karyA. zarUAtamAM IslAma dharmanA dharmAdhyakSa tathA khristi dharmanA pAdarI AvatA hatA, tathA tyAMnA dIvAna sAheba paNa vyAkhyAnamAM be vAra AvyA hatA. tyAMthI kensara padhAryA. tyAM AsapAsanA gAmonA camAra loke paNa vyAkhyAna sAMbhaLavAne AvatA hatA. teoe mAMsamadirAne tyAga karI A pratijJA lIdhI. paMca camAra mevADA kesUra. A ekarAranAmuM lakhanAra camAra paMcalunIvALA durgAjI codharI sakaLa paMca mALavA, tathA khAcaredavALA ghAMsIjI tathA sakaLepaMca baDalAdAvALA bAlAjI tathA baDanagaranA sarapaMca metI, A cAra gAmanA paMca kesUramAM (dhAra paragaNuM) ekatra thayA hatA. caMpAbAIne tyAM gaMgAjaLa levAmAM AvyuM hatuM, je vakhate pUjyazrI 1008 zrI munnAlAlajI Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 > Adarza muni. ~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ^ ^^^^^^^^^^^^ mahArAjanA saMpradAyanA suprasiddha vaktA zrI 1008 zrI cAthamalajI mahArAjanA sadupadezathI saghaLAoe A TharAva karyo che ke je dArU pIze agara mAMsa khAze tene vyavahAra paMca toDI nAMkhaze-khyAtathI cha mahInA alaga rahevuM paDaze tathA rUA. 11) agIAra daMDane ApavA paDaze. A ekarAranAmA mujaba mahadapura, ujjaina, khAda, sukheDA, pipaladA, jAvarA, mandasaira, citaiDa, rAmapurA, bhAnapurA, kukaDezvara, manAsA Adi 60 gAmamAM vartavAmAM Avaze. tithi mahA vada trIja saMvata 1977. tA. 13-2-22. aMguThAnA nizAna paMcalunIvALA durgAjI. khAdavALA ghAsIjI. badalAvadA-bAlAjI paTela. baDanagara-matIjI paTela. paTela bherU kesUra-rUpA pannA kensara (da) brAhmaNa harizaMkara gera ratalAmanA ke jemanI samakSa pae uparanuM ekarAranAmuM lakhyuM che. A pramANenuM ekarAranAmuM thavAthI camArae dArUne tyAga karyo, tethI dArUne IjAradAra kedhita thaI kahevA lAgyo ke mArI rU. pa00 pAMcasanI Avakane dhake pahoMce che ane e pramANenI sarakArane arajI karI. sarakAre cArene belAvI dhamakAvyA tathA sakhtAI karavA mAMDI. tyAre te lekee spaSTa rIte saMbhaLAvI dauM ke garadana upara talavAra pharI jAya te khera ! paraMtu lIdhelI pratijJAne bhaMga karIzuM nahI. chatAM jabarajastIthI eka camAranuM meM ughADI temAM dArU re, Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 Adarza muni paNa teNe pIdhe nahi. paraMtu dArUnA sparza mAtrane kAraNe paMcoe teno savA rUpI daMDa karI tenI mIThAI lAvI vaheMcI nAkhI, jethI saghaLAone khyAla Ave ke dArUnA sparza mAtrane mATe jyAre ATale daMDa karavAmAM AvyuM hatuM te pIvAmAM Ave to pachI zuM thAya? pachIthI tyAM upadeza ApI mahArAjazrI Indora padhAryA. tyAM pIpaLI bajAramAM utaryA ane zrIyuta naMdalAlajI bhaMDArInI pAThazALAmAM keTalAMka vyAkhyAna ApyAM. tyArabAda teozrIe tyAMthI vihAra karI devAsa tarapha prayANa karyuM. Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 ke Adarza muni. w w 41111/11/ 1vsv - 5 : : :::::::. - prakaraNa 3ramuM. saMvata 1978. urjana. che paradharmIono jainadharma para prema #ii vAsamAM mahArAjazrIe darabAra hAiskulamAM eka vyAkhyAna karyuM, ane bIjuM eka vyAkhyAna phaka kanyA pAThazALAmAM paNa karyuM. eka divasa devAsa . nareza (junIyara) sara malhArarAva bAbA sAheba ke. sI. esa. AI padhAryA. teoe keTalAka prakane puchyA, tenA mahArAjazrIe yogya uttara ApyA. tyAra bAda jyAre vihAra karI javAno vicAra karyo tyAre, zrIsaMghe vijJapti karI ke ApanI sevAmAM dIkSA mumukSu rAmalAlajI vairAgI che, tene atre dIkSA ApavI joIe. A vAtane mahArAjazrIe svIkAra karyo, ane te mujaba caitra suda 1 ne divase dIkSA ApavAmAM AvI. te samaye rAmalAlajInuM vaya vaida varSanuM hatuM. dIkSAnuM kAma ATopI lIdhA pachI navadIkSitane laI mahArAjazrIe ujaina zrIsaMghanA Agrahane Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 205 vazavatI te tarapha prayANa karyuM. rastAmAM luNamaDInA upAzrayamAM utaryA. te divasamAM tyAM jayAjIgaMjamAM devIlAlajI mahArAja virAjatA hatA. tethI AhArAdithI paravArI temanAM darzanArthe tyAM gayA. teja divase devIlAlajI mahArAja ratalAma tarapha vihAra karI gayA. tyAM muni saMmelana thavAnuM hatuM. tethI mahArAjazrIne paNa temAM javAnuM hatuM. chatAM, digaMbara janAnA agraNe ghAsIlAlajInA suputra . kalyANamalajI tathA anyanA Agrahane lIdhe teozrI upakAra samajI thoDA vadhAre divasa rokAyA. mahAvIra svAmIne janmotsava suMdara rIte ujavAya tethI teozrIe upadeza Ape ke bhAIo hoya, te judA rahe. chatAM pitAnI sevA vakhate saghaLAe ekatra thaI javuM joIe. keNa jANe zuM thayuM? ke ApaNI traNa zAkhAo (digaMbara, zvetAmbara sthAnakavAsI tathA daherAvAsI) thaI gaI, paraMtu muLanAyakato ekaja hatA. A upadezanI asara e thaI ke digaMbara, vetAmbara sthAnakavAsI tathA daherAvAsIoe ekatra thaI utsava ujavyo. te divase traNa hajAra mANaso ekatra thayAM hatAM. temanI samakSa siAthI pahelA pyAracaMdajI mahArAje mahAvIra svAmInA janma upara the vivecana karyuM. tyArapachI mahArAjazrIe mahAvIra svAmInA jIvana caritra upara manohara vyAkhyAna ApyuM, tenI loke upara uMDI chApa paDI. A thaI rahyA bAda paNa vyAkhyAne niyamita thatAM hatAM. zarUAtamAM pyAracaMdajI mahArAja ardhA kalAka vyAkhyAna ApatA. temanI pachI mahArAjazrInuM pravacana thatuM. jaino uparAMta vaiSNa, musalamAna tathA verAo taraphathI paNa cAturmAsane mATe Agraha karavAmAM AvyA tyAre Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 > Adeza muni. ***^^^^^^Laka 6 ke 1800 mahArAjazrIe jaNAvyuM ke amArAM gurUdeva ratalAma virAje che, eTale tyAM gayA pachI cokkasa nirNaya para AvI zakAya. te mujaba unhela, tathA khAcarada thaI vaizAkha suda 5 ne divase teozrI ratalAma padhAryA. tyAM cAMdanI cokamAM vyAkhyAna ApavAnuM zarU karyuM. A vakhate muni saMmelana nimitte tyAM pUjyazrI munnAlAlajI mahArAja, naMdalAlajI mahArAja, devIlAlajI mahArAja tathA khUbacaMdajI mahArAja Adi ra9 saMta hatA. te ja samaye ujajaina zrIsaMgha tathA digaMbara jaina kalyANamalajInA baMdhu rAjamalajI tathA paMcAyata borDanA amaladAra bAbu baMzIdharajI bhArgava, vaiSNava vigeree ratalAma AvI pUjyazrI munnAlAlajI mahArAjane AgrahapUrvaka vinaMti karI. te uparathI pUjyazrIe mahArAjazrIne cAturmAsa urjana karavAnI AjJA karI. kalpakALa (mahIne) pUrNa thatAM mahArAjazrIe urjana mATe prasthAna karyuM. ghAMcI vigere bhAIoe bIjA traNa vyAkhyAna karavAno Agraha karyo. te mujaba temanA Agrahane mAna ApI traNa sulalita vyAkhyAna ApyAM, te sAMbhaLI vyAkhyAna sthaLeja ghAMcIoe amuka pratijJAo lIdhI. tyAMthI nAmalI tathA paceDa thaI jAvarA padhAryA, ane tyAMthI tAla thaI mahadapura padhAryA. mahadapuramAM tristutika maMdiramAgI bhAIonI pAThazALAnA vidyAthIonI dhArmika viSayanI parIkSA lIdhI. tyAMnI janatAe cAturmAsa mATe puSkaLa Agraha karyo, paNa ujajainane nimaMtraNane svIkAra thaI gayuM hatuM, tethI mahArAjazrIe jaNAvyuM ke AgAmI cAturmAsa vakhate je avasara prApta thaze to ahIMne mATe vicAra karIzuM. tyAMthI yogya samaye ujajaina pahoMcyA. tyAM Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 297 sthAnAMga sutra sahita vyAkhyAna ApavAmAM AvatuM hatuM. te vakhate tyAnI janatA te ekatra thatI ja hatI, paraMtu dUradUranAM sthaLoethI paNa agaNita zretAo AvatA hatA. A vakhate mahArAjazrInI sevAmAM rahetA tapasvI mayAcaMdajI mahArAje tetrIsa upavAsanI tapazcaryA karI. A tapazcaryA zrAvaNa suda 5 tA. ra8-7-22 ne zanivArane roja AraMbhavAmAM AvI hatI, jenI pUrNAhuti bhAdaravA suda 8 tA. 30-8-22 ne budhavAre thatI hatI. pUrNAhutinA utsavanI jAherAta tyAMnA zrIsaMghe "jaina jagata" tathA "jaina patha pradarzaka' Adi vartamAnapatro dvArA tathA nimaMtraNo mekalI saghaLe ThekANe karI hatI. ratalAma, jAvarA, mandasaira, pratApagaDha, malhAragaDha, rAmapurA, nImaca, khAcareda, nAgadA, bAMgaroda, unhela, kharavA, bicharAda, bAghalI, dhAmaNagAMva, zAjApura, sujAlapura, AgrA, tarAnA, bhopAla tathA dilhI vigere bhinna bhinna sthaLoethI zrAvaka-zrAvikAonuM Agamana thayuM hatuM. tapazcaryAnI pUrNAhutine divase kApaDanI mila, presa, jIna, kasAIkhAnAM Adi baMdha rahevAM joIe, ema vicArI zrIsaMghanuM (DepyuTezana) pratinidhimaMDaLa vinoda milanA ejanTa bAbU madanamehanajInI pAse gayuM, ane A avasara nimitte mila baMdha rAkhavAnI vinaMti karI. mila baMdha rAkhavAnuM kaThina hatuM, kemake eka divasa baMdha rAkhatAM rUA. 7000 (sAta hajAra rUpIA)nI nukazAnI veThavI paDe ema hatuM. paraMtu digaMbara jaina dharmAvalaMbI bAbU madana mehanajIe tenI paravA na karatAM mila baMdha rAkhI. teja mujaba zrIsaMghanI vijJaptine mAnya rAkhI khAnasAheba zeTha najaraalI alAbakSanI milanA mAlika zeTha Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adeza muni. lukamAnabhAIe paNa mila baMdha rAkhavAno nizcaya karyo. ane A pramANe rUA. 5000 (pAMca hajAra)nI nukasAnI veThI. maheramanA divasamAM traNa divasa jJAti bhejana thatuM, temAM be divasa te thaI paNa gayuM hatuM. paraMtu trIje divase ke jyAre pUrNAhuti hatI, te divase pite ahale IslAma hovA chatAM paNa A dharmamAM niSThA hovAne lIdhe mIThe bhAta banAvyuM ane e rIte lagabhaga so bakarAone jIvatadAna maLyuM. temaNe ema paNa kahevaDAvyuM ke jo mane AgaLathI mAluma hota te AgaLanA be divasomAM paNa huM bIjuM kaMI banAvI levaDAvata. Ane mATe zrIsaMgha, digaMbara jaina agraNI sevArAmajInA suputra rakhabadAsajI pATanI tathA bAbu baMsIdharajI bhArgava vigeree ekatra thaI zaheranA kAjI sAheba janAbavAlA tathA IslAmI bhAIone araja karI A kAryamAM zaheranA kAjI sAheba janAbaAlA vajarUddIna sAheba, ustAda hasanamiyAM, mailAnA pheMjamuhammada, tathA IbrAhIma kasAve puSkaLa sAtha ApI banatA badhA prayatna, karyA. pUrNAhutine divase " para dharmaH" e viSaya upara mahArAjazrIe eka sumadhura manoramya vyAkhyAna ApyuM. jaja sAheba maulavI phAjila sAduddIna haidara, tathA saba jaja sAheba mI. be, polIsa suparinTenDenTa sAheba tathA anya aneka pratiSThita sajjane padhAryA hatA. vyAkhyAna samApta thayA bAda jaja sAhebe vyAkhyAnanI tathA mahArAjazrInI sAragarbhita zabdothI prazaMsA karI, jene sArAMza nIce pramANe che ghaNuM bhASaNa kartAone tathA bhASaNone sAMbhaLyAM che. paraMtu muni cothamalajIe Aje ApaNI samakSa je Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. ga 209 - ~ ~~-~ ~ ~ ~ ~-~bhASaNa karyuM te sAMbhaLI mane atyaMta AnaMda thayo che. te sanmAnanIya che. je je bAbato ApaNane mahArAjazrIe jaNAvI che, te yAda rAkhI tene amalamAM mUkavAnI ApaNI pharaja che. huM atrenA tathA bahAranA gRhasthane hAdika AbhAra mAnuM chuM. ApaNuM sAme je svAmIjI mahArAja beThA che, teozrIe tetrIsa upavAsa karyA che. tetrIsa upavAsa ! bolavuM keTaluM saheluM che paNa te karavAnuM kaThina keTaluM che, tene khyAla kare. amArAmAM trIsa rAjA karavAmAM Ave che temAM te savAre tathA sAMje ema be vakhata khAvAnuM maLe che, chatAM paNa rajA pALavA bhAre muzkela lAge che. svAmIjI mahArAje mAtra garama pANuM upara nirvAha calAvyo ane te paNa mAtra divase ja pIvAnuM, rAtre te te paNa nahi, kemake temanA dharmamAM tenI manAI che. huM svAmIjIne aMta:karaNapUrvaka dhanyavAda ApuM chuM. meM ahIM AvIne sAMbhaLyuM ke kasAIoe pitAnI rAjIkhuzIthI paraspara maLIne Ajano divasa pazuvadha karavAnuM tathA mAMsa vecavAnuM baMdha rAkhyuM che. jemAM sarakAra taraphathI bilakula dabANa karavAmAM AvyuM nathI. A sAMbhaLI mane AnaMda thaye. sarakAra to cera, pApI, anyAyI, durAcArI vigerene cerI, pApa. anyAya tathA durAcAra karavA mATe pakaDIne zikSA kare che. paraMtu svAmIjInA vyAkhyAnathI eTale sudhAro thAya che, teTale te zikSAthI thato nathI. teozrInA upadezathI cera corIno, pApI pApano, anyAyI anyAya, ane durAcArI durAcArano tyAga kare che. Ama hovAne lIdhe prajAvatsala gvAliyara narezane bahu phAyado thAya che. tethI huM amArA mahArAjAdhirAja siMdhIA taraphathI AbhAra pradarzita karUM chuM." Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 > Adarza muni. A pramANe vivecana karI teo besI gayA, te vakhate tALIonA gaDagaDATathI temane vadhAvI levAmAM AvyA. pUrNAhutinA utsavamAM jAvarAnA nagarazeTha zrIyuta sabhAgamalajI mahetA paNa jAvarAthI AvyA hatA. temaNe paNa vyAkhyAna maMDapamAM ubhA thaI hAjara rahelA saddagRhasthane aMtaHkaraNapUrvaka dhanyavAda ApI, mahArAjazrInI prazaMsA karatuM eka ojasvI vyAkhyAna ApyuM. zeThajI agragaNya samAja hitecchuM, zAstravettA tathA svabhAve gaMbhIra che. samAjonnati tathA vidyA pracAra saMbaMdhamAM temanA vicAra ghaNA umadA che ane te vicAro vakhatovakhata kArya rUpamAM pariName che. temanI pachI malAnA cAdaalI sAhebe bhASaNa karatAM jaNAvyuM ke svAmIjI mahArAjanA bhASaNanI tArIpha karavA mATe mane zabdo jaDatA nathI. AvA guNI janene jyAM nivAsa thatA hoya te sthaLane ghaNuM bhAgyazALI mAnavuM joIe. AvA mahAtmAo je potAnI amUlya aMdagI Atmika baLa meLavavAmAM tathA dharma pracAramAM gALe che, temane aneka dhanyavAda che. temanI jIMdagI saphaLa thaI gaI ema mAnavuM joIe. evA te jagatamAM asaMkhya jI janme che ane maraNa zaraNa thAya che. Avazyaka che ke ApaNe paNa AvA pAka dila ane pAka vicAravALA mahAtmAonA upadezAnusAra vartana karIe ane ApaNuM sAMpradAyika matabhedone visarI jaI ApaNuM kema tathA vahAlA vatananI unnati sAdhIe. eka dezamAM rahevAthI ane bIjA aneka kAraNathI jaina amArA bhAI che ane amAre tamAma kArobAra atizaya Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. 211 aikyatA tathA mehabatathI calAvavo joIe." bIje divase paNa tyAM eka vyAkhyAna ApyuM. traNaso lUlAMlaMgaDA apaMgane bhejana karAvavAmAM AvyuM. tyArabAda mahArAjazrInA vyAkhyAnanI atyaMta prazaMsA thavA lAgI. sara sUbA hayAta mahamadakhAM sAheba, sUbA sAheba vAsudeva niguDakara, prAMta jaja mAlavI phAjila sAduddIna haidarasAheba, saba jaja sAheba, nAyaba sAheba, sUbA sAheba, mejara sAheba, lazkarI amaladAra, polIsa InspekaTara sAheba, tathA ThekedAra (kaMTrAkaTara) nijAmuddIna sAheba vigeree vyAkhyAna zravaNa karyuM. vyAkhyAnanI prazaMsA karatAM karatAM sUbA sAhebe be vakhata AvI vyAkhyAna sAMbhaLavAnI IcchA pragaTa karI tathA ema paNa jaNAvyuM ke je mane pahelethI AvI khabara heta te vyAkhyAna zravaNane lAbha meM zarUAtathI ja meLavya heta. kemake mahArAjazrInuM vyAkhyAna khUba AkarSaka thAya che. tyArabAda jayAjIgaMjamAM nivAsa karatA zrAvakoe pitAne tyAM vyAkhyAna karavA mATe tathA mahArAjazrI pAse je be bhAI mumukSu hatA temane dIkSA ApavAnI AgrahapUrvaka vinaMti karI. teno svIkAra karI teozrI bhAdaravA vada rane divase jayAjIgaMja padhAryA. tyAM Aso vada 7ne divase dIkSA ApavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM. vadI 3 ne divase vaDe kADhavAmAM AvyA tathA nizcita samaye kalarabadhanA bAgamAM dIkSA ApavAmAM AvI. mumukSuomAMnA eka ratalAma nivAsI batrIsa varSanA visA ozavALa hatA. bIjA bhAI IndaranA vatanI cauda varSanI uMmaranA hatA. temanI sAthe temanI mAtA paNa hatI. dIkSA bAda ekanuM nAma saMtoSamuni rAkhavAmAM AvyuM, te ApaNA caritranAyakanI pAse rahyA, bIjA Indara nivAsInuM nAma magana Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~AA^^^^^^^^^^^^^^ ^^. muni rAkhavAmAM AvyuM, ane temane chaganalAlajI mahArAjanA AzarA heThaLa mUkavAmAM AvyA. temanAM mAtuzrIne dhApUcha AryajInI pAse rAkhavAmAM AvyAM te divase mahArAjazrIe sevArAmajInA bAgamAM rAta gALI. mahArAjazrI pharIthI jayAjIgaMja padhAryA, ane keTalAMka vyAkhyAna ApI pAchA zaheramAM padhAryA. tyAM munizrI khAracaMdrajI viracita "gurU guNa mahimA" nAmanuM pustaka vaheMcavAmAM AvyuM. vaLI mahArAjazrIe tyAM vyAkhyAna sAthe rUkamiNa AkhyAna vAMcyuM. A pramANe tyAM cAturmAsamAM puSkaLa dharmadhyAna thayAM. ajenoe paNa vrata upavAsAdi karyA, jene ullekha kSamApatrikAmAM thaI gayuM che. kArataka vada 1 ne divase vihAra karavAnA vicArathI eka vyAkhyAna ApyA pachI saghaLane khamAvyAM. mahArAjazrI vihAra karI jaze, e khabara maLatAM lekene duHkha thayuM. teozrI tyAM cheDe vadhu vakhata virAje evI saghaLAnI abhilASA hatI. paraMtu kalpa hevAthI devAsa tarapha vihAra karyo. zaheranI bahAra mArgamAM sevArAmajIne bagIco AvyuM. tyAM lokoe AgrahapUrvaka mahArAjazrIne rokyA. tyAM teozrIe stavananI sAthe sAthe be mAMgalika kahyAM. bIje divase IslAmI agraNI pheja mahamadakhAMe mahArAjazrI pAse vyAkhyAna karAvavAnuM nakakI karI lIdhuM. te mujaba niyata samaye teja bAgamAM vyAkhyAna thayuM. tyArapachI vihAra karavAno vicAra karyo te janatAnA puNya pratApathI AkAza vAdaLamAMthI ghanaghora chavAI gayuM, ane meghavRSTi thaze, ema spaSTa bhAsa thavA lAgyA. tethI janatAe Agraha karyo ke AvA vAtAvaraNamAM Apa vihAra karavAne vicAra mAMDI vALe. A sAMbhaLI teo delatagaMjamAM padhAryA. Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 213 ^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^ ^ ^^^ ^^s s* *** **** ** *** * ** pharIthI keTalAMka vyAkhyAna ApyA bAda devAsa tarapha prayANa karyuM. te vakhate ujajaina zrIsaMgha ghaNe dUra sudhI vidAya ApavAne AvyuM. tyArapachI teozrI naravala padhAryA. tyAM paNa vyAkhyAna ApI, AhArAdithI nivRtta thaI devAsa tarapha gayA. devAsa padhAravAnuM mukhya kAraNa e hatuM ke jyArathI devIlAlajI mahArAja cAturmAsa pUrNa karI IdethI atre AvyA hatA, tyArathI temanI tabiata sArI rahetI nahotI. bIjuM, devAsa zrIsaMghanI vijJapti paNa hatI. tethI teozrI devAsa padhAryA. dharmadhuraMdhara mahArAja sara malhArarAva paMvAra ke. sI. esa. AI. paNa vyAkhyAnamAM padhAryA. teo vAraMvAra caritranAyakajInA utAre paNa AvatA, ane keTalAka upayogI viSaya upara carcA karatA. eka divasa mahArAjAe ApaNuM caritranAyakane vijJapti karI ke kRpA karIne Apa thoDA vadhu divasa atre rokAI janatAnA ajJAnarUpI aMdhakArane viccheda kare. Ane upakAra samajI mahArAjazrIe svIkAra karyo. pahelAM vyAkhyAna kanyAzALAmAM thatAM hatAM, paraMtu jyAre zretAonI saMkhyA vadhI paDI, tyAre tukajIgaMjanA medAnamAM vyAkhyAna thavA lAgyuM. mahArAjA sara takojIrAva bApusAheba mahArAjA paMvAra ke. sI. esa. AI. tathA temanA laghu baMdhu tathA dIvAna rAyabahAdura nArAyaNa prasAdajI, zrIyuta bI. ena. bhAjekara bI. e. ela. ela. bI, zrIyuta jI. e. zAstrI ema. e., zrIyuta DI. Ara. laherI ema. e., tathA anya aneka vidvAne paNa vyAkhyAna zravaNa karavA AvyA hatA te vakhate musalamAna bhAIoe prabhAvanA veMcI, tyArabAda mahArAjazrIe devAsanA ghaMTAghara (Tower)mAM tathA rAjavADAmAM vyAkhyAna ApyAM. jyAM mahArAjAe Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra14 Adarza muni saghaLI janatAne dAkhala thavAnI paravAnagI ApI. je divase rajavADAmAM vyAkhyAna hatuM, te divase mahArAjA sAheba taraphathI meTA peMDAnI prabhAvanA vaheMcavAmAM AvI, vaLI darabArazrIe gecarI mATe mahArAjazrIne vijJapti karI, jene svIkAra karavAmAM AvyuM. mahArAjA sAhebe jainadharmanA rItarivAja mujaba caritranAyakajIne bhejana vahorAvyuM ane pachIthI ughADe page rajavADAnA daravAjA sudhI vaLAvavA AvyA. tyArabAda zaheranA kAjI tathA musalamAna bhAIonA AgrahathI IdagAhamAM vyAkhyAna ApyuM. vyAkhyAna samApta thayA bAda zaheranA kAjI tAjuddIna sAhebe DAkaTara gaNapatarAva sItalene jAhera karavA jaNAvyuM ke "meM AjIvana mAMsa, madirA tathA parastrIgamana Adi aneka duSTa Tevane AjathI tyAga karyo che." islAmI bhAIo taraphathI patAsAMnI prabhAvanA vaheMcavAmAM AvI. devAsa rAjya taraphathI paNa eka vyAkhyAna mATe vijJapti thaI gaI hatI. tyAM paNa rAjavADAmAM be vyAkhyAna thayAM. te vakhate nareza sara tukejIrAva bApUsAheba mahArAja paMvAra ke. sI. esa. AI. khuda padhAryA ane temanA taraphathI meTA peMDAnI prabhAvanA vaheMcavAmAM AvI. tyAMthI vihAra karI Indara padhAryA. tyAM pIpalI bajAramAM utAre karyo. khUba dhAmadhumathI teonuM svAgata karavAmAM AvyuM. zrImana zeTha naMdalAlajInI pAThazALAmAM traNa vyAkhyAna thayAM. pachIthI dakSiNa dizA tarapha prayANa karavAne mahArAjazrIne IrAde hato. paraMtu janatAnA premane vazavartI chavvIsa divasa rekAI bambaI bajAramAM vyAkhyAna karyA. mAhezvarI, agravAla, nImA, khaMDelavAla, digaMbara, vetAmbara, Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni ennnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn sthAnakavAsI tathA musalamAna saghaLAoe khUba premabhAva prakaTa karyo, te divasomAM IndoranI AsapAsa rivAja mujaba seMkaDo jIvonI katyu thavAnI hatI, tethI lokee DisTrikaTa sUbA sAhebane tene mATe vinaMti karI. temaNe teja vakhate tene mATe gya baMdobasta karyo. zeTha jaDAvacaMdajI tAteDa, bAbu rAjamalajI nAyaDA, hastImalajI bhaTevarA, maganalAlajI poravADa, bhairavalAlajI osavALa, mathurAlAlajI jAvarAvALA vigeree pitAnA dhaMdhArojagAra choDIne paMdara divasa sudhI gAmamAM aharniza pharI baMdobasta mATe athAga parizrama uThAvyo. kuMvarajI nemAe A kArya mATe rU. 500) pAMcase sahAyatAtha ApyA. A pramANe lagabhaga paMdaraso jIvone jIvatadAna maLyuM. tyArabAda IndorathI ratalAma tarapha vihAra karyo. mArgamAM kheDutonA Agrahane vaza thaI 10-12 divasa hatoda nAmanA gAmamAM rokAyA. AsapAsanAM lagabhaga doDha hajAra mANaso vyAkhyAna zravaNa karavAne ekatra thatAM. tyAM pratyeka mAsanI ekAdazI tathA amAvasyAne divase nIce darzAvelA niyamonuM pAlana karavAnI pratijJA levAmAM AvI - (1) bhADabhUjA bhaTTI tathA ghAMcI ghANI baMdha rAkhaze. (2) kuMbhakAra pitAnuM zAka baMdha rAkhaze. (3) kheDuto baLadene jotaraze nahi. (4) kaI bhaThThI baMdha rAkhaze. (5) sanI agninI jarUrIyAtavALuM kAma baMdha rAkhaze. A pramANe saM. 197nnA poSa vada 14 ne ja pratijJA thayA bAda tevuM ekarAranAmuM lakhavAmAM AvyuM. IndarathI loka meTaromAM besI besIne Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -~-~ ~-~~~-~ - ~~~-~ ~-~ >> Adarza muni. hamada gAma sudhI darzanAthe deDI AvatA hatA. tyArabAda vijajAgAmane lekenA AgrahathI temane gAma (vije) padhAryA. tyAM vyAkhyAna ApyuM ane tenI kizanalAlajI (hAda nivAsI)e patAsAnI prabhAvanA vaheMcI. pachIthI AgarA (helkara sTeTa)mAM padhAryA. tyAM baddA paTele saghaLA kheDUtone ekatra karI vyAkhyAna karAvyuM, ane sAkaranI prabhAvanA vaheMcI. tyAMthI vihAra karI depAlapura padhAryA. tyAM vetAmbara sthAnakavAsInuM ekapaNa ghara nahotuM. paraMtu daherAvAsI bhAIonA AgrahathI bajAramAM vyAkhyAna ApyuM. lokee khUba prema pradarzita karyo. tyAM haidarAbAda nivAsI rAyabahAdura zeTha javAlAprasAdajI IndorathI AvyA hatA, temane samAcAra maLyA ke mahArAjazrI depAlapuramAM virAje che, tethI te tathA rAmalAlajI tathA sukhalAlajI kImatI tyAM AvyA. vyAkhyAna sAMbhaLI, theDI ghaNI vAtacIta karI pAchA Indara cAlyA gayA. ahIM mahArAjazrIe bIjuM eka vyAkhyAna karI, gautamapura tarapha prayANa karyuM. tyAM keTalAMka vyAkhyAna ApI baDanagara tarapha vihAra karyo. tyAM paNa sthAnakavAsIonAM mAtra 1-2 ghara hovA chatAM daherAvAsI baMdhuoe mahArAjazrIne AgrahapUrvaka vinaMti karI rekI cha vyAkhyAna karAvyAM. tyAMthI vihAra karI teozrI ratalAma padhAryA, kemake zAstra vizArada pUjya muni munnAlAlajI mahArAja tyAM virAjatA hatA. teonAM darzana karI, cAMdanI ceka tathA nImaca cokamAM cha vyAkhyAna ApI dhAmaNAda thaI phAgaNa vadI 14 ne roja selAne padhAryA. tyAM jAhera vyAkhyAna ApyuM, teno sAro prabhAva paDe. Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni, 217 prakaraNa 33muM. saMvata 1879. indora. patio tathA dhanikonI zraddhA che lAnA jaI caitra suda 1ne divase mahelanI sAme vyAkhyAna ApyuM. tyAMnA nareza pahelethI 7 vyAkhyAna sAMbhaLavA atyaMta Atura hatA. paraMtu e potAnI asvastha tabiatane lIdhe na AvI na zakyA, tethI potAnA dIvAnane mokalyA. tyAMthI mahArAjazrI pipalade padhAryA. tyAM dara varSe mAtAjInA maMdiramAM bakarAnuM balidAna ApavAmAM AvatuM hatuM te mahArAjazrInA upadezathI ThAkora sAhebe baMdha karAvyuM ane temaNe pote sUvara tathA zera (vAgha) sivAya tItara, kabutara Adi pakSIone na mAravAnA sogaMda lIdhA. ThAkora sAhebe vizeSa zekAvA mATe Agraha karyo, paraMtu samayAbhAvane lIdhe tema na karI zakyA. tyAMthI vihAra karI jAvarA padhAryA, ane tyAM zrI mahAvIra jayaMti ujavavAmAM AvI, tathA keTalAMka vyAkhyAna paNa ApyAM. kajoDImalajI mahArAjanI nAdurasta Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 :::::^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ >Adarza muni. tabiatane lIdhe teozrI tyAM virAjamAna thayA. be traNa dAkatare pAse auSadhopacAra karAvyA, paNa nirarthaka. Akhare AlAyaNA, saMthAre karIne teo devaloka pAmyA. tyAra bAda mahArAjazrIe tyAMthI riganeda tarapha prayANa karyuM. kemake tyAMnA kumAsadAra sAhebe tyAM padhAravA mATe jAvarA AvI vijJapti karI hatI, tyAM be vyAkhyAna karyA. vizeSa kAI zakAya ema na hovA chatAM, tyAMnA ThAkora sAheba raNajItasiMhajI tathA temanA laghubaMdhunA AgrahathI bIjA cha vyAkhyAna ApyAM. tyAMthI vihAra karI mandara padhAryA. be vyAkhyAna khalacipuramAM ApyAM. vaLI tyAMnA digaMbara jaina agraNe bhejI zaMbhurAmajInA bhAI sAhebe Agraha karyo ke vyAkhyAna mArI havelI upara Ape, jethI gRha mahilAo paNa zravaNane lAbha meLavI zake. ApyAM. tyArabAda jhanakRpurA, bajAjakhAnAmAM vyAkhyAna thayAM. piravADa bhAIoe kanyAvikraya na karavAnI pratijJA karI evuM TharAvyuM ke je pratijJAne bhaMga karaze, tene jJAti daMDa karaze. eka bhAI ke jemaNe pitAnI dikarInI paherAmaNa tarIke be hajAra rUpIA levAnuM TharAvyuM hatuM, temaNe vyAkhyAnamAMja ubhA thaI paherAmaNa na levAnI pratijJA karatAM kahyuM ke traNaso te meM lIdhelA che, paraMtu bAkInA rU. 1700)mAMthI eka pAI paNa laIza nahi. ane traNaso ke je meM lIdhA che te paNa atyAre huM bhIDamAM hovAthI mArI sagavaDa pramANe pAchA vALIza. Aja pramANe osavALamAM paNa sudhArA thayA, ane vRddha lagnanI duSTa prathAno aMta Avyo. sarAphee cAMdImAM adhika pramANamAM bheLaseLa na karavAnI Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 219 pratijJA karI. bIje divase vihAra karI javAno vicAra hate. paraMtu zaheranA koTavAla hetasiMhajInA Agrahane vazavartI eka vadhu vyAkhyAna ApyuM, jene lIdhe khUba jIvahiMsA baMdha thaI. tyArabAda teozrI pArle padhAryA. tyAM paNa bhejI zaMbhUrAmajInA bhAI sAheba moTaramAM besI darzanArthe AvyA. pachIthI mahArAjazrI mahAragaDha tathA nArAyaNagaDha padhAryA. baMne sthaLe e vyAkhyAna thayAM ane tethI sArA pramANamAM upakAra thayo. nArAyaNagaDhamAM IralAmadharmanA agraNI tathA jAgIradAra haphI jullAkhAM sAhebanA Agrahane lIdhe vyAkhyAna ApyuM. zaheranA kAjI, mejisTreTa sAheba, DAkaTara sAheba Adi saMbhAvita sagruhasthoe vyAkhyAna zravaNane lAbha meLavyuM. ThAkora raNajItasiMhajI sAheba, tathA ThAkora raghunAthasiMhajI sAheba tathA ThAkara cinasiMhajI sAhebe madirA sevana tathA parastrIgamanano tyAga karyo. tyArapachI tyAMthI jhADA thaI mahAgaDha padhAryA. tyAM eka ja vyAkhyAna sAMbhaLI kheDUtoe amAvAsyAne divase haLa na calAvavAnI, tathA vaizyae dukAne na ughADavAnI tathA kanyAvikya na karavAnI pratijJAo lIdhI. ThAkara bhavAnIsiMhajI, ThAkora raNachoDasiMhajI, ThAkara kAsiMhajI vigeree jIvahiMsA karavAne tyAga karyo. tyAMthI maNasenI janatAne puSkaLa Agraha joI mahArAjazrI tyAM padhAryA, ane vyAkhyAna ApyAM. tyAM aheDanA kAmadArane patra AvyuM. tA.pa-6-ra3, vaizAkha vada 7 saM. 1980. rAjamAna rAjezrI munI zrI caithamalajI sahArAjane hajAra daMDavata sAthe nivedana karavAnuM ke Apane AjJAMkita Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. ^^^^^^^^^^^^^^^^ ^ , sevaka traNa varSathI ApanA darzanAbhilASI che. AzA rAkhuM chuM ke A zubha avasare ane padhAravAnI kRpA karI sevakanA mAratha pUrNa karaze. eja. apano sevaka - kAmadAra The. allaDa } zekha mahamUda banza, rAyapura, (mAravADa) maNaMze vyAkhyAna ApI kukaDezvara padhAryA. tyAM traNa vyAkhyAna ApyAM. tenA prabhAvathI ghAMcI lekee mAMsa madirAnA tyAganA segaMda lIdhA ane jJAtie TharAva karyo ke je tenuM sevana karaze teno daMDa karavAmAM Avaze. tyAMthI vihAra karI rAmapura padhAryA. e jaNAvavAnI AvazyakatA nathI ke mahArAjazrInAM vyAkhyAna zravaNa karavAne dUra dUrathI loko Ave che. te vakhate rAmapuramAM devIlAlajI mahArAja virAjatA hatA. temanAM darzana karI keTalAMka sArvajanika vyAkhyAna ApyAM. tyArabAda tyAMthI gareTha padhAryA, ane gAThathI gaMgadhAra prarathAna karyuM. tyAM be vyAkhyAna ApyA. lokoe vizeSa kAvA mATe Agraha karyo, paraMtu varSARtu samIpa hevAthI rokAI zakyA nahi, ane tethI AleTa gayA. tyAM be vyAkhyAna ApyAM ane pachI tAla padhAryA. tyAM teozrInA ziSya chaganalAlajI mahArAja cha ziSya sAthe virAjatA hatA, tyAM jaI mahArAjazrIe pitAnA ziSya pRthvIrAjajI mahArAjane traNa sAdhuo sahita cAturmAsa mATe jAvarA javAnI AjJA karI, ane zaMkaralAlajI mahArAjane traNa sAdhuo sahita cAturmAsa mATe mandasAra javAnI AjJA karI. mahArAjazrI jAte bIjAM be vyAkhyAna ApI leda thaI baDAvaze padhAryA. tyAM paNa Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 21 vyAkhyAna ApyuM, ane tene ThAkara raghunAthasiMhajI tathA DAkaTara sAhebe lAbha lIdhe. tyAra pachI mahArAjazrI khAcaroda padhAryA. tyAM bajAjakhAnAmAM vyAkhyAna ApyuM. munazI jamIra husena sAheba bI. e. mejisTreTa tathA lAlA maneharasiMhajI vakIla hAyekeTa vigeree vyAkhyAna samApta thatAM caritranAyakanA guNonI prazaMsA karI dhanyavAda Aye, ane vizeSa vyAkhyAna ApavAnI AgrahapUrvaka vinaMti karI. te mujaba mahArAjazrInAM bIjAM paNa keTalAMka vyAkhyAna thayAM. pachIthI dhAne sutemAM traNa vyAkhyAna ApI bArede thaI teo baDanagara padhAryA. sTezana upara sTezana mAstara gavaddhanalAlajI mahArAjazrIne sTezana uparaja rekayA. rUnIjAnA bAbu baladevaprasAdajIe TelIphenadvArA mahArAjazrIne praNAma kahevaDAvyA ane kahyuM ke mane paMceDamAM darzana lAbha maLI cUke che. sAyaMkALe zaheramAMthI loko AvyA ane zaheramAM vyAkhyAna ApavAnI araja karI. A arajano mahArAjazrIe saharSa svIkAra karyo. paraMtu megharAjAnI padharAmaNa thatAM teo zaheramAM jaI zakyA nahi. tethI tyArabAda tyAMthI caitamapura (helkara sTeTa) vALA baddA paTelanI vijJaptithI AgarA padhAryA. tyAM eka rAtri nivAsa karI hatada padhAryA. tyAM be vyAkhyAna ApyAM. tyArabAda tyAMthI vihAra karI Indara padhAryA, ane tyAM pIpalI bajAramAM utaryA. paraMtu vyAkhyAna mATe tyAM jagyAnI puratI sagavaDa nahatI. tethI teozrIne rAya bahAdura sara zeTha hukamIcaMdajInI dharmazALAmAM utAre ApavAmAM AvyuM, ane tyAM pravacana thavA lAgyAM. janAba Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adazamuni. munazI ajIjura rahemAna khAna sAheba berisTara, InspekaTara janarala opha polIsa tathA janarala bhavAnIsiMhajI sAheba Adi mukhya rAjya kAryabhArIe vyAkhyAnamAM upasthita thatA. te vakhate munizrI mayAcaMdajI mahArAje 35 divasanI tapazcaryA karI. pUrNAhutinAM nimaMtraNene mAna ApI dUra dUrathI hajAre loko AvyA hatA. pUrNAhutine divase vyAkhyAna Adi mATe prabaMdha karavAmAM AvyA hatA. zrIyuta lAlA jugamaMdira lAlajI jenI, ema. e, berisTara, cIpha jaja tathA hai membara holkara sTeTa, zrImAna zaMkaralAlajI DisTrikaTa mejisTreTa vigere ekatrita thayA hatA. zrIyuta bAbu baMzIdharajI bhAgave (ujajaina) sabhAmaMDapamAM ubhA thaI ujjaina tathA IndoramAM cAturmAsa karavAthI thayelA upakAranuM digdarzana karAvyuM. jenA tathA jainetara bALakee sumadhura svarathI vividha viSaya upara subodhaka gIto gAyAM, ane temane yegya puraskAra ApavAmAM AvyuM. ujjainathI digaMbara saMpradAyanA agraNI zrIyuta zeTha sevArAmajInA suputra zrIyuta rakhabadAsajI paNa utsavamAM bhAga levA AvyA hatA. te divase zaheramAM kasAIonI dukAne baMdha rAkhavAmAM AvI. sTeTa milanA kanTrAkaTara zeTha naMdalAlajI bhaMDArIe mila baMdha rakhAvI dayAbhAva pradarzita karyo. lagabhaga 2000 bhikSuka tathA nirAdhArene dUdha, miThAI, bhejana ItyAdi khavaDAvavA pIvaDAvavAmAM AvyAM, tathA sivanIvALA zeTha nemIcaMdajI, gaNezalAlajI tathA sAgaramalajI nathamaNajInA pharmanA munImazrI hastImalajI taraphathI vastradAna paNa karavAmAM AvyuM. eka divasa "jIva-dayA" viSaya upara vyAkhyAna sAMbhaLI najara mahamUda kasAIe ubhA thaI jAhera karyuM ke A bharI Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 223 sabhAmAM kurAnezarIphane sAkSI rAkhI huM pratijJA karuM chuM ke, janmabhara mATe huM mArA jIvahiMsA karavAnA dhaMdhAne tyAga karuM chuM. bIjA paNa keTalAka lokee tyAga karyA, jene ullekha gya samaye kSamApatrikAmAM karavAmAM AvyuM che. - zrIyuta naMdalAla bhaTevarAne teozrInA upadeza sAMbhaLI eTalI badhI virakti thaI ke te eka divasa dIkSA levAne taiyAra thaI mahArAjazrInI sevAmAM hAjara thayA. kuTuMbIonI AjJA meLavI A vada 7ne roja temane dIkSA ApavAmAM AvI. te divase dIkSAnA samaye khAnadeza jIllAnA pIpala gAmavALA zrIyuta sUrajamalajI haMsarAjajI jhAmaDa tyAM AvyA hatA. temaNe dIkSAmAM kula keTale kharca thayo che te viSe puchaparacha karI. pratyuttaramAM jaNAvavAmAM AvyuM ke rUA. 500) thI 10000) sudhI. jevI zraddhA tathA jevI IcchA. A sAMbhaLI temaNe jaNAvyuM ke A dIkSAmAM rU. 2000) mArA taraphathI gaNajo. Ama kahI temaNe rUA. 2400 nI huMDI tAradvArA maMgAvI. temAMnA rUA. 400) dayA khAte tathA rUA. 2000) upara jaNAvyA mujaba dIkSA mATe ApyA. - A badhuM patI gayA pachI bIjA keTalAMka vyAkhyAna ApI mahArAjazrIe tyAMthI vihAra karyo. teozrInA smaraNArthe koI kRti prakAzita karavAmAM Ave, e lekene vicAra hato. vaiSNava dharmAnuyAyI zrIyuta kuMvarajI raNachoDadAse tene kharca pitAne zira upADI lIdho. tyArabAda e nirNaya karavAmAM AvyuM ke mahArAjazrIe "sItA vanavAsa" upara je vyAkhyAna ApyuM hatuM, te hiMdI bhASAmAM pustakAkAre Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 > Adarza muni. chapAvavuM, ke jethI mahilA-samAjamAM te vizeSa upayogI nIvaDe. saghaLAoe ekatra thaI mahArAjazrInA sugya ziSya zrI pyAracaMdajI mahArAjane A bAbatamAM vinaMti karI, ane teno teozrIe saharSa svIkAra karyo. mAtra paMdara divasanI Tuka mudatamAM te saraLa hiMdI bhASAmAM temaNe taiyAra karyuM. A pramANe pustaka khUba jhaDapathI taiyAra karI chapAvIne bahAra pADayuM. te sivAya mahArAjazrI dvArA lakhela aneka pustaka ghAsIlAlajI cAMdamalajI taraphathI paNa chapAI prakAzita thayAM. pachIthI tyAMthI vihAra karI mahArAjazrI jatA hatA, te vakhate hajAre leke teozrIne vidAya karavAne AvyA. nIkaLatI vakhate polIsa kamizanara gulAma mahamadakhAna sAheba rastAmAM AvatA hatA. mahArAjazrIne dekhatAM veMta ja teo meTaramAMthI nIce utarI paDyA, ane namaskAra karyA. AthI mahArAjazrIe temane kahyuM ke dayA karavAmAM vizeSa dhyAna Apaje. tyArabAda TAunahola tarapha thaIne teozrI tuke ja padhAryA. tyAM khabara maLI ke mahArAjazrInAM darzanAbhilASI zrIyuta hIrAcaMdajI ke ThArI (revanyu membara, hekara, sTeTa) IspItAlamAM darzana karavA cAhe che, tethI teozrI temane darzana ApI, tukegaMjamAM utaryA. eTalAmAMja zeTha bIne dIrAma bAlacaMdanA suputra zrIyuta nemIcaMda tathA bhaMvaralAlajI mahArAja zrInI pAse AvyA ane potAnA nivAsasthAna mANikabhavanamAM utaravAne Agraha karyo. temane Agraha joI mahArAjazrIe mANikabhavanamAM potAnAM punita pagalAM pADayAM. prAtaHkALe rAyabahAdura zeTha kalyANamalajI sAhebanI havelImAM vyAkhyAna Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni, 25 thayuM. e sthaLa zaherathI be mAIla dUra hovA chatAM puSkaLa loke AvyA hatA. vyAkhyAna sAMbhaLI rAyabahAdura zeTha kalyANamalajIe potAne saMteSa tathA prasannatA pragaTa karyA. temanAja Agrahane lIdhe bIjA be vyAkhyAna ApyAM. zrIyuta lAlA jugamaMdaralAlajI jainI, dAnavIra sara zeTha hakumacaMdajI rAyabahAdura zeTha kasturacaMdajI, zrI nemIcaMdajI, zrI bhaMvaralAlajI tathA zrI zaMkaralAlajI ItyAdi vyAkhyAna samaye hAjara rahyA hatA. teo saghaLA kahevA lAgyA ke je ApanA jevA be cAra upadezako bhAratavarSamAM pragaTa thAya to jaina jAtine zIghratAthI udaya thAya. trIjA vyAkhyAnamAM zrImAna kalyANamalajI sAheba tathA nAnAM moTAM baMne zeThANIo AvyAM hatAM. teoe be vizeSa vyAkhyAnane mATe Agraha karyo. tene vazavatI be vadhu vyAkhyAna ApyAM. tyAra pachI nemIcaMdajI bhaMvaralAlajI zeDIe vihAra nahi karavA detAM eka vyAkhyAna karavAno svIkAra karAze. bIje divase vyAkhyAna ApyA bAda bhejanAdithI navRtta thaI teozrI nIkaLatA hatA, te vakhate zrImAna kalyANamalajI tathA baMne zeThANIo AvI pahoMcyAM, ane atyaMta Agraha karI te divase paNa vihAra karavA nA dIdhe. astu. eka bIjuM vyAkhyAna ApyuM te vakhate tyAM kuzalagaDhanA zrImAna rAva raNajItasiMha rAjA sAheba paNa upadeza zravaNa karavA AvyA hatA. temaNe vyAkhyAna sAMbhaLI atyaMta prasannavadane A suavasara prApta thavA mATe potAne dhanyabhAgI manAvyA. vyAkhyAna bAda madhyAhuna kALe teo pharIthI padhAryA ane dhArmika carcA karavA lAgyA. sAthe sAthe mahArAjazrIne pitAne vatana padhAravAnI kRpA karavA paNa vijJapti karI, ane Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. 2545554vvvvvvvvvvvvvvvvv s = vinayapUrvaka jaNAvyuM ke Apa je padhAravAnI kRpA karazo te mArI prajAne paNa A saubhAgya sAMpaDaze. A sAMbhaLI mahArAjazrIe jaNAvyuM ke je avasara haze tema thaze. tyArabAda teozrIe tyAMthI hAtara tarapha prayANa karyuM. sTeTa milsanI samIpa thaI pasAra thatA hatA, te vakhate mArgamAM kamAnDara Ina cIpha janarala zrIbhavAnIsiMhajI bagImAM besIne jatA hatA. teo bagImAMthI utarI paDayA, ane namaskAra karI ghaNe dUra sudhI page cAlatA vaLAvavA AvyA. killAnI pAsenA bagIcAmAM rAtri nivAsa karyo. tyAM zeTha rA. ba. kalyANamalajI darzanArthe AvyA. bIje divase hatAda tarapha vicaratA hatA, te vakhate devAsa zrIsaMgha tyAM AvI maLe, ane devAsa padhAravAne atyAgraha karyo. Ane svIkAra karI mahArAjazrIe devAsa tarapha prayANa karyuM. zrImAna sarakAra sara malhArarAva bAbA sAheba ke. sI. esa. AI. devAsa rAjya (2) te vakhate muMbaImAM hatA, ane ekAda be divasamAM AvI pahoMcavAnA samAcAra maLyA hatA. yathA samaye teo AvI pahoMcyA ane mahArAjazrInAM darzana karyA. pachIthI teo eka be vakhata vyAkhyAnamAM paNa padhAryA hatA. bI. ena. bhAjekara bI. e. ela. ela. bI. (kArabhArI sAheba) paNa vyAkhyAnamAM padhAryA hatA, temaNe "aurakSA" tathA "vidyAe viSaya upara vyAkhyAna ApavA vinaMti karI. lokee gerakSA tathA vidyApracAra mATe dravya ekatrita karyuM, ane sannArIoe ghareNAM gAMTha utArI sahAyatA mATe arpaNa karyA. * devAsa darabAranA vizeSa paricaya mATe juo parizika prakaraNa trIju. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazamuni. | darabAre paNa vyAkhyAnane lAbha lIdhe, tathA gocarI mATe potAnA mahelamAM laI gayA. tyArabAda ekAda be bIjAM vyAkhyAna ApI ujajaina tarapha vihAra karyo. luNamaMDI, jiyAjIgaMjamAM vyAkhyAna thayuM. te vakhate rAjamAnya khAnasAheba lukamAnabhAI tathA phaija mahamada peza ImAma sAhebe ubhA thaI mahArAjazrInI vakatRtvazakti AdinI bhAre prazaMsA karI. tyAMthI unhela padhAryA. tyAMnA jAgIradAra jeo musalamAna che, temaNe upadeza zravaNa karI janapresa baMdha rAkhyuM. te uparAMta potAnI hadamAM keIne paNa jIvahiMsA na karavA devAnI pratijJA karI. tyArabAda mahArAjazrI tyAMthI nAgadepadhAryA. tyAM bhUrasiMhajInAM patnI rukimaNI dIkSA mATe utsuka hatAM. temaNe mAtra eka ja vAra mahArAjazrInuM vyAkhyAna zravaNa karyuM hatuM. bhUrasiMhajI to zarUAtathI ja mahArAjazrInA upadezAmRtanuM pAna karavAthI saMsArane asAra mAnatA hatA. paraMtu pitAnI strI paNa dIkSA le to sAruM evI temanI icchA hatI. eTalAmAM to temane virAgya utpanna thaye. bhUrasiMhajIno AjJApatra maLatAM zrIsaMghanA AgrahathI temane dIkSA ApI, raMgUjI satInA saMpradAyanAM satI dhApUjI mahArAjane suparata karyA. tyArabAda mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI khAcareda thaI ratalAma padhAryA, ane pUjyazrI munnAlAlajI mahArAjanAM darzana karyA. tyAMthI jAvarA, pratApagaDha, jIraNa, nImaca tathA jAvada thaI gaMgAra padhAryA. tyAMnI jJAtimAM be taDa paDyAM hatAM, temAM aikyatA karAvI ane kanyAvikraya baMdha karAvyuM. pachIthI hamIragaDha padhAryA. te vakhate mahArAjazrInI sAthe Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 >Adarza muni. ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^. ^^^^^^ ^^^^^^^^ ^^^^^^^^ ^ksb sc~~~~~ ajamera prAMtanA jUniyAM gAma nivAsI visA ozavALa rAjamalajI dIkSA mumukSu hatA. vaLI tyAMnA rikhabacaMdajI bhaMDArI paNa dIkSA mumukSu hatA. temanI dIkSA mATe bhIlavADA zrIsaMghe hamIragaDha AvI vinaMti karI. tethI tyAMthI bhIlavADA padhAryA. tyAM teozrInAM keTalAMka vyAkhyAna thayAM tathA uparokata baMne vairAgIonI dIkSAnA kAryane AraMbha thayA. Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni - A che marahuma dharmapremI dAnavIra rAyabahAdura zromAna ! zeTha kundanamalajI koThArI sAheba, narerI mejIsTeTa, khyAvara. (5ricaya mATe juo prakaraNa 3jI) nA - na na na nA 1 A 7425--Lakshmi Art. Bombay, 8, Page #281 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. ^^^ ^^^^^^^^^^^^^^. prakaraNa 34muM. saMvata 1980. sAdaDI (mAravADa). 3 apUrva tapazcaryA ane zrAvakone utsAha. vakhate bhIlavADAmAM mandasaira nivAsI zrImAna che te ratnalAla vIsA piravADa AvI gayA hatA. traNe " vairAgIone varaghoDo kADhavAmAM Avyo. munizrI * naMdalAlajI mahArAja, munIzrI devIlAlajI mahA rAja tathA munizrI khUbacaMdajI mahArAja pota pitAnA ziSyo sahita padhAryA hatA. vaLI pUjyazrI ekaliMgadAsajI mahArAjanA saMpradAyanA cothamalajI mahArAja paNa padhAryA hatA, A pramANe bhIlavADamAM sAdhuo ekatra thayA. A vakhate mahAvIra svAmInA janmotsava sAthe traNa vairAgIonI dIkSA che, ema jANe AjubAjunAM lagabhaga 125 gAmenAM lagabhaga 5000 mANase AvyAM hatAM, te vakhatanuM dRzya ramaNIya hatuM. egya samaye sAMsArika vastrA- bhUSaNene tyAga karI traNe vairAgIo sAdhu veza dhAraNa karI Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 >Adarza muni. '''''^ ^^^^^^ ^^^^^ ^^^ ^^^^^^^^cs muni maMDaLa samIpa AvyA. temanA parivAranI AjJA meLavI munizrI naMdalAlajI mahArAje traNene dIkSA ApI. kezalecana karAvI (muMDana karAvI) jayanI gaganabhedI ghoSaNAo vacce dIkSAvidhi saMpanna karI. tyArabAda mahAvIra svAmInA jIvanacaritra upara ApaNA caritranAyake mane hara pravacana karyuM, ane temanA samarthanamAM munizrI devIlAlajI mahArAje paNa TuMkuM pravacana karyuM. te vakhate sAdaDI (mAravADa) zrIsaMghe cAturmAsa mATe vijJapti karI. jene mahArAje svIkAra karyo ane kahyuM ke bezaka, tyAM sArA pramANamAM upakAra thaze. anya munivaree paNa A kathananuM samarthana karyuM, tethI cAturmAsanI vijJaptine svIkAra karavAmAM Avyo. tyAM keTalAMka vyAkhyAna thayAM, jemAM Telara sAheba paNa AvatA hatA. eka divasa temanA patnIe mahArAjazrIne pitAne baMgale padhArI darzana ApavA vinaMti karI. tadanusAra teozrI tyAM padhAryA, te vakhate leDI Telare temanI sAthe keTalIka dhAmIka carcA karI. tyArabAda munizrI devIlAlajI mahArAje tathA ApaNuM cAritranAyake sagAnera tarapha vihAra karyo. temanA AgamanathI sagAneramAM mAhezvarIonA AMtarIka vaimanasyane aMta AvyA. baneDAnA bhAIe paNa tyAM AvI pahoMcyA. temanA Agrahane vazavatI teozrI baneDA padhAryA. A rAjya udayapuramAM zAhapurAthI uttara-pUrve AveluM che. tyAM kezariyAjInA maMdiramAM utAre karyo. baneDAnA zrImAna rAja amarasiMhe jyAre mahArAjazrInAM vyAkhyAnenI prazaMsA sAMbhaLI, tyAre teo paNa vyAkhyAnamAM padhAryA. vyAkhyAna sAMbhaLI mahArAjazrInA Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 231 *^^ ^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ zubhAgamanane pitAnuM saubhAgya mAnI upadezanI prazaMsA karI tathA bIje divase pite hAjara raheze evI IcchA pradazita karI. bIje divase teo pharIthI padhAryA, ane trIjA divasanuM vyAkhyAna najara bAgamAM thAya evI vijJapti karI, ke jethI rAjamahilAo paNa teno lAbha uThAvI zake. vijJapti mujaba karavAmAM AvyuM. sAmAnya janatA paNa tyAM AvI. rAjA sAheba taraphathI drAkSa tathA badAmanI prabhAvanA vaheMcavAmAM AvI. madhyAhanakALe rAjAjI pite mahArAjazrIne utAre AvyA, ane dhArmika viSaya upara vArtAlApa karavA lAgyA nareza-mahArAjazrI ! zuM jenadharma e baiddhadharmanI zAkhA che? muni-nA, jenanadha svataMtra che, nahi ke buddhadharmanI zAkhA. baiddhadharmamAM buddhane ja pahelA avatArI purUSa mAnavAmAM AvyA che, paraMtu te to amArA vIsamA tIrthaMkara mahAvIra svAmInA samakAlIna hatA. A pramANe jainadharma te anAdi che. paraMtu A avasarpiNa kAlamAM jainadharmanA mukhya prathama avatArI purUSa zrI jhASabhadeva thayA che. temane thaI gaye kareDa varSa vItI gayAM. temane vize zrImad bhAgavatamAM paNa ullekha che. A uparathI siddha thAya che ke jainadharma prAcIna temaja svataMtra che. keTalAka pazcimAtya vidvAnoe zekheLa karyA sivAya lakhI nAkhyuM che, te pramANe te buddhadharmanI zAkhA nathI, paraMtu tenAthI ghaNeja prAcIna che. A pramANe keTalAMka pramANe raju karI jainadharmanI prAcInatA siddha karI. Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. nareza -mahArAja, jIvane mAravAthI te marate nathI - "nainaM chindanti zastrANi nainaM dahati pAvakaH na cainaM kledayaMtyApo na zoSayati mArutaH // " (zrImad bhagavad gItA, a. 2, zleka 23) te pachI Apa hiMsA karatAM zA mATe aTakAvo che? muni--Apa kaho che te to ThIka che. kharekhara, jIva mAryo marato nathI. te te ajara amara ane arUpa che. paraMtu sthala zarIranA saMyogathI AtmA duHkhI thAya che. kemake sthala zarIrane pitAnuM mAnI te temAM nivAsa kare che. tethI jyAre tenA zarIrane kaSTa paDe che, tyAre sAthe sAthe AtmAne paNa kaSTa thAya che. basa, A pramANe AtmAne duHkha devuM, tenuM nAma hiMsA. dhAre ke eka makAnamAM beThelA eka manuSyane Apa dhakkA mArIne bahAra kADhavAne IrAdo rAkhe che. have ema bane ke eka te te pote pitAnI marajIthI cAlyo jAya agara tame tene balAtkArathI bahAra kADhe. have vicAra kare ke tene kaI avasthAmAM zAnti raheze? A pramANe ekendriyathI paMceMdriya sudhInAM saghaLAM prANIo AyuSyarUpI avadhi pahelAM temanAM zarIrane baLAtkAre tyAga karAvanArathI zuM duHkha nahi pAme? tethI ja dayA karavI e manuSya mAtrano dharma che. mahAtmA tulasIdAsajIe te gAyuM che ke - Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 233 * * * ** .* * * ^^^^^^ ^^ ^^ ^^^** * dayA dharmakA mUla hai, pApa mUla abhimAna, tulasI dayA na chAMDiye, jaba laga ghaTameM prAna. nareza -mahArAja! pRthvI, vanaspati, vAyu ItyAdimAM paNa jIva che, to pachI sAMsArika avasthAmAM rahetAM chatAM temanI rakSA kevI rIte karI zakAya ? muni -hA, sAMsArika avasthAmAM saMpUrNa ahiMsaka rahevuM atyaMta kaThIna che. paraMtu pitAnAthI thaI zakAya eTalA ahiMsaka manuSya thavuM ja jaIe. vinA projana e keMdriya jIvone satAvavuM e pApa che. nareza to mahArAja, Apato bilakula ahiMsakaja raho cho? muni -amArAthI bilakula jIvahiMsA na thAya, tene mATe pUratuM dhyAna rAkhIe chIe. tethI ja Ape joyuM haze tema amArA lekone balavA, cAlavA tathA pharavA haravA Adi pratyeka avasthAmAM saMpUrNa sAvacetI rAkhavI paDe che. koI vyakti amArI pAse AvavA javAnI AjJA agara saMmati mAge to ame uttaramAM "dayA pALe ema kahIe chIe. ene sArAMza e che ke amArA nimitte kaI paNa evuM kArya na thavuM joIe, jemAM hiMsAnI gaMdha sarakhI hoya. ame kAcuM (ThaMDu) pANI paNa pItA nathI; kemake pANInA ekaja TIpAmAM asaMkhya sUphama jIvo hoya che. banavAjoga che ke amArI A mAnyatAmAM zarUAtamAM lekene vizvAsa na paNa bese. paraMtu Adhunika kALamAM e saghaLI bAbatone vijJAne Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 >Adarza mAna. ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^ ^^^^^^^ ^^ spaSTa zabdomAM sAcI puravAra karI che. hAlamAM ja allAhAbAda presa taraphathI "siddhapadArtha-vijJAna" nAmano graMtha prakAzita thayA che, jemAM tenA lekhaka kepTana skArsa bI. e. sAbita karI batAvyuM che ke pANInA ekaja buMdamAM sUkSma yaMtradvArA 364para sukSmajIvo haratA pharatA dekhAya che. te yaMtranuM citra juo. ame loko chAza banAvavAmAM athavA snAna karavAmAM je garama pANI bAkI rahe che tene, athavA te drAkSa, pistAM, cAkhA ItyAdinA vaNane pIe chIe. cAhe eTalI ThaMDI paDe, chatAM je traNa vastra ame oDhI rAkhIe chIe. tenAthI vizeSa rAkhI athavA oDhI zakatA nathI. sAMsArike pAse mAgI zaktA nathI, temaja agnidvArA tApIne paNa ThaMDInuM nivAraNa karI zaktA nathI. ame hajAma pAse hajAmata karAvI zakatA nathI, paraMtu amArA hAthathI ja tene ghAsanI mArka ukhADI nAkhIe chIe. relve, moTara, ghoDAgADI, hAthI, ghoDA ItyAdi kaI paNa prakAranI svArI karI zaktA nathI. paraMtu eka zaherathI bIje zahera, ane eka gAmathI bIje gAma pagapALA ghUmI ghUmIne upadeza ApIe chIe. amAre sarasAmAna uThAvavAne sAthe majura agara ke paNa mANasane rAkhatA nathI. saMsArIo pAse hAtha paganI caMpI karAvatA nathI. neTa, huMDI, sonAmahora, rUpIA, paisA, kArDa (patta), kavara (liphAke) vigere eTale sapta dhAtuonI banelI kaI paNa vastu amArI Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 235 ~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ pAse rAkhatA nathI; athavA te amAre mATe bIjA pAse rakhAvatA nathI, te eTale sudhI ke je kadAca kapaDAM zIvavA mATe seya sarakhI joIe to te paNa gRhasthAzramI pAse laIe chIe. ane je te bhUlecUke paNa ekAda rAta pAse rahI jAya to tenA daMDa tarIke eka upavAsa karavo paDe che. amArAM pAtra saghaLAM kASTanAM banelAM hoya che. kemake trAMbA, pittaLa ke kAMsAnA vAsaNamAM ame jamatA nathI, temaja pAse paNa rAkhatA nathI. ame rAtre annajaLa paNa grahaNa karatA nathI. divasamAM ekaja sthaLethI bhejana na lAvatAM thoDuM thoDuM aneka gharethI lAvIe chIe. teTalA mATe ja te gocarI kahevAya che. amArA khAtara cAhe eTaluM svAdiSTa, miSTa bhajana banAvyuM hoya chatAM ame tene svIkAra karatA nathI. nareza:-mahArAja, tyAre Apa kevA prakAranuM bhajana kare che ? muni -saMsArIo mATe je kaMI tayAra karavAmAM rAMdhavAmAM) AvyuM hoya, temAMthI ame thoDuM thoDuM laIe chIe. amAre mATe kharIda agara vecANa karI bhejana Ape tene ame aMgIkAra karatA nathI. 4-5 mahInA pachInI garbhavatI strInA hAthanuM bhejana letA nathI, kemake tenA uThavA besavAmAM tathA haravA pharavAmAM paNa tene kaSTa paDe che. bAraNuM khAlInebhejana Ape athavA kAcu pANI, agni, vanaspati, mIThuM, bIyAM, phUla ItyAdine ekatrIta karIne bhejana Ape te tene paNa ame svIkAra karatA nathI. kAkaDI, makAI, khaDabuca, jAmaphaLa, sItAphaLa, nAraMgI tathA dADama Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 > Adarza muni :::::::~~~~~~~~~~~ vigere phaLAne ame khAtA nathI, kemake temAM jIva che. jagavikhyAta baMgAlI vijJAnavettA DokaTara jagadIzacaMdra be vanaspati AdimAM pratyakSa jIva che e puravAra ame gAMjo, bhAMga, caDU, carasa, sigAreTa) bIDI, taMbAku tathA aphINa vIgere nazAvALI vastuonuM kadApi sevana karatA nathI. keI paNa puSpanI suramya sarabha letA nathI. hAra, puSpapALA kadI paheratA nathI. suvAsika tela attarane kadApi lepa karatA nathI. hAthamAM mojAM ane pagamAM mejA, jeDA ItyAdi kazuM kadApi paheratA nathI. tApa taDakAthI bacavA mATe kadI chatrI vAparatA nathI. jAjama khurasI, gAdI vigere upara besatA nathI. A pramANe ApaNA caritranAyaka mahadayanA mukhArahiMdamAMthI sthAnakavAsI sAdhuone AcAra viSe sAMbhaLI rAjA sAheba cakita thaI bolyA ke ApanI tapasyA bhAre kaThina che. A pramANe vArtAlApa karatAM bhejana samaya thaI javAthI bIje divase AvavAnuM vacana ApI potAne mukAme padhAryA. bIje divase prAta:kALe vyAkhyAna thayuM. rAjA sAhebanA mAtuzrI (rAjamAtA) taraphathI badAma tathA khArekanI prabhAvanA vaheMcavAmAM AvI. (bIje divase) nareza-mahArAja! ApanAM jainAgama prAcIna samayamAM lakhAyAM haze. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. muniH-hAjI, lagabhaga 1000 varSa pahelAM. te samayanA graMthe javalleja kaI kaI ThekANe maLI Ave che. amArI pAse eka antakRtajI nAmanuM zAstra che, je mULa saMvata 1500nA dvitIya zrAvaNamAM lakhAyuM che te zAstrane mahArAjazrIe rAjA sAhebane batAvyuM.) nareza-mahArAja! ApanAM mAnanIya AgamamAM kyA Agama zreSTha che? munibhagavatIjI tathA pannavaNAdi sUtra. (juo) nareza -zrI mahAvIra svAmInI janmabhUmi kayAM hatI, tathA temaNe kayAre dIkSA lIdhI ane kevI tapazcaryA karI? muni -A praznanA uttaramAM mahArAjazrIe mahAvIra svAmInI janmabhUmi tathA saMkSipta jIvanakathA kahI saMbhaLAvI ane kahyuM ke mahAvIra svAmIe sarva tapamAM utkRSTa evI pAMca mAsa ane pacIsa divasanI tapazcaryA karI, jenuM pAraNuM dhanAvaha zeThane ghera rAjakanyA caMdanabAlAe karAvyuM. nareza -mahArAja! caMdanabAlA rAjakanyA chatAM zeThane ghera kayAMthI ? muni -he nRpati! sAMbhaLa, huM Apane tenuM vRtAnta saMkSepamAM saMbhaLAvuM chuM. mahArAjA dadhivAhana caMpApurInA adhirAja hatA. temanI pativratA patnI zrImatI dhAriNIne peTe eka kanyAratnane janma thaye. tenuM nAma vasumatI pADavAmAM AvyuM. Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 > Adarza muni, dharmiSTha mAtApitAnAM saMtAna moTe bhAge dharmAtmA nIvaDe che. kemake AvA dharmAtmAone tyAMja gabhraSTa AtmAo potAnA apUrNa ane saMpUrNa karavAne janma dhAraNa kare che. vasumatino AtmA pUrvajanmamAM eka padaSNuta jIva hato. A janmamAM te pitAnAM nAzakAraka karmono nAza karI mekSa prApti mATe avataryo hate. vasumatInI bAlyAvasthA zAstrAdhyayanamAM vItI hatI. dharma zAstranA jJAna uparAMta te japa, tapa, vratAdi dhArmika kriyAmAM paNa pUrNa hatI. pitAnI yuvAvasthAmAM ja te saMsAramAM vikhyAta thaI. kAraNa ke eka te te ati rUpavatI hatI, bIjuM yuvAvasthA ane trIjuM jJAnanI AMtaratie tenA saMdaryamAM era raMga pUryo hate. saMsAranI gati kevI nyArI che! suSTinA padArthonI unnati ane vikAsamAM aneka Apattio AvI paDe che. temane temanAM icchita sAdhananI prApti mATe vividha prakAranI vipattionI sAme thavuM paDe che. chatAM dhIrapurUSe gheryane na tyajatAM duHkhasAgara tarI jAya che-"dhArastArita vipaDyuM na tu diincittH|" vasumatI jeTalI lokapriya hatI tevaDeja Apattione pahADa tenA para tUTI paDe. paraMtu dhanya che e satIne ke jeNe pitAnuM dhairya choDavuM nahi ane tema karI ApaNe mATe eka javalaMta daSTAMta mukatI gaI. rAjA dadhivAhanane keI kAraNavazAta kezavI nagarInA Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 239 rAjA zatAnika sAthe vera baMdhAyuM. tethI rAjA zatAnike tenI sAthe yuddha karavAno nizcaya karI eka ghaNuM jabaradasta sainya ekatra karyuM. tyAra pachI eka divasa meko joI cupakIthI caMpAnagarI upara caDhAI karI AkhA nagarane cotaraphathI ghere ghA. pitAnI pyArI prajAnA saMrakSaNa mATe prajAvatsala dadhivAhane aneka upAya jyA, paraMtu sUtelA siMhane kaNa nathI mArI zakatuM? rAjA zatAnika vijayI thayA, ane rAjA dadhavAhanane nagara cheDI nAsI javuM paDayuM. A pramANe rAjA zatAnike tenA nagaramAM praveza karyo, rAjyanI lagAma hAthamAM lIdhI ane prajA pAse pitAnI AjJAnuM pAlana karAvavA lAgyo. A prasaMge rAjA zatAnike dadhivAhananI rANuM tathA kanyA vasumatIne eka subhaTane eNpyAM ke je te baMnene pitAnI sAthe laI cAlyA. mahArANInA anupama sauMdaryane joI pele subhaTa mehAMdha banyA ane tenI pAse duSTa mAgaNI karI. paraMtu prativratA dhAriNIe tene tiraskAra karyo kemake - varaM zRGgotsaGgAdguruziravariNaH kvApi viSame / patitvAyaM kAyaH kaThinadRSadante viglitH|| varaM nyasto hastaH phaNipatimukhe tIkSNadazane / varaM vanau pAtastadapi na kRtaH zIlavilayaH // "atizaya uMcA parvatanA zikhara parathI paDelA pASANathI zarIranA bhale cUrecUrA thaI jAya, tIrNa dAMtavALA phaNidharanA mukhamAM bhale hAtha mUkavAmAM Ave, agninI bhabhUkatI javALAemAM bhale hAthe bhasma thaI jAya, paraMtu potAnA ziyaLano Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -> Adarza muni. bhaMga kadApi thavA devo nahi, evo pativratAno acaLa nizcaya hoya che." pitAnA ziyaLanI rakSA karavA mATe dhAriNIe subhaTane bahu bahu samajAvyo. dhavaza thaI keTalAMka kaTu veNa paNa kahyAM, chatAM kAmAMdha subhaTa pIgaLe nahi; ane ayogya vyavahAra karavA mATe pitAne hAtha rANI tarapha laMbAvyo. keIpaNa rIte pitAnA zIlano bacAva thaI zake ema nathI, e joI rANI dhAriNue mRtyudeva yamarAjAne potAnI sahAye bolAvyA ane AtmahatyA karI pitAnA anupama zIlanuM saMrakSaNa karyuM. pitAnA ziyaLanA saMrakSaNa mATe potAnA prANanI paNa paravA na karavI, e te satIone mATe rAjamArga thaI paDe che. A ghaTanAthI kAmAMdha subhaTa hAtha ghasatA rahyA ane mAtA viheNI kanyA vasumatI pArAvAra duHkhI thaI mAtRsneha tathA vAtsalyane lIdhe A sthaLe vasumatI hRdayabhedaka svare vilApa karavA lAgI. AvA karUNa AkaMda tathA A zekajanaka ghaTanAthI subhaTanuM pASANa hRdaya paNa mINanI mAphaka pIgaLavA lAgyuM. ane tethI vasumatIne hiMmata ApI kahevA lAgya-"vasumatI! vyAkuLa zA mATe thAya che? A rUdana ane zokane choDI de. huM tArI sAthe mArI putrI agara sagI bahenanI mAphaka vatIza." subhaTanAM A vAkaye sAMbhaLI tathA jJAnadRSTithI zekane tyAgI vasumatIe subhaTa sAthe prayANa karyuM. subhaTe rANI dhAriNInA mRtadeha uparathI AbhUSaNe utArI lIdhAM, ane tenA zabane rathamAMthI nIce pheMkI dIdhuM. pachIthI ratha hAMkI vasumatIne pitAne ghera laI AvyuM. . eka suMdara kanyAne sAthe laI pitAnA patine AvatA Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 241 jeIsubhaTa patnI atyaMta krodhAyamAna thaI pitAnA meMmAMthI jema Ave tema bephATa bolavA lAgI. A sAMbhaLI "vasumatIne bajAramAM jaI vecI nAkhavI joIe" evA duSTa vicAre subhaTanA aMtaramAM praveza karyo. tethI te tene bajAramAM laI gayo ane pokArI pokArIne bolavA lAgyA ke, "he puravAsIo! A eka suMdarI, dAsI tarIke vecAya che. jene kharIdavI hoya te AvI jAya." A pakAre sAMbhaLI tyAM khUba loke jamA thayA. A pacaraMgI TALAmAM eka vArAMganA vezyApaNa hatI. teNe subhaTane 500 senA mehere ApI vasumatIne kharIdI lIdhI ane tene potAne ghera laI gaI have vasumatInAM duHkhene pAra na rahyo. manuSyamAtra upara dukha to paDe che paraMtu temAM je hiMmata hArato nathI, te duHkhanA dustara samudrane sahelAIthI tarI jAya che. vasumatIe paNa dhairya na choDayuM, pitAnuM rAjya gayuM. mAtA duHkha pAmatI tenI samakSa AtmahatyA karIne paraleka saMcarI, topaNa A asahya viyegane teNe sahana karyo. duSTamatI durjana subhaTanI sAthe tene caTAmAM AvavuM paDayuM, te paNa teNe jema tema karIne sahana karyuM. paraMtu eka nIca keTInI durAcArI strInuM ke je tene mATe kArAgArathI kamI na hatuM, temAM zIlA ane dharmanI rakSA kevI rIte thaze ane A mahAnarkAgAramAM jIvana kevI rIte vItAvAze, evA vicArothI tenA pairyane aMta Avyo. vArAMganA tene dAsInI mAphaka hAtha pakaDIne pitAne ghera laI jatI hatI, te vakhate vasumatI mUrjIvaza thaI dharaNuM para paTakAI paDI. ahA! rAjasukha bhogavanAra Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ on Adarza muni. ane mahAnagIo mArka zAstromAM ramaNa karanAra deha jamIna upara paDe, chatAM vArAMganAe tenI talabhAra paravAra na karI. karmanI gati gahana che. A saMsAramAM evI adazya sattAo vicAre che je nirAzrito ane nissahAne sahAya kare che. vArAMganAnA gharanI naraka yAtanAnA khyAlathI vasumatI DhaLI paDI hatI. te ja vakhate pelI vezyAnA mukhAraviMdanA bhUSaNa rUpI namaNuM nAka keI adazya sattAe kApI lIdhuM. Ama nAsikA chedana thatAM te upahAsane gya thaI. AthI vezyA pitAnuM dravya pAchuM laI vasumatIne kharIdyA sivAya pitAne raste paDI. ziyaLarakSaka devatAe vAMdarA jevuM rUpa banAvI vezyAne kheMcI nAkhI drapa banAvI. vezyAe vicAra karyo ke Ama kharIdatAM veMta ja prathama grAse makSiA nI mAphaka Ama behAla thavuM paDayuM te AgaLa upara zuM thAya? tethI vasumatIne choDIne te cAlI gaI.. tyAra pachI pele subhaTa tene vecavAne bIjA bajAramAM laI gaye, tyAM dhanAvaha nAmano eka atyaMta dhanADhaya vaNika AvI pahoMcyuM. teNe pUrA paisA ApIne vasumatIne kharIdI lIdhI. jaLathI bharapUra vAdaLAMmAM pUrNimAne caMdra chupAI gaye hatuM, paraMtu tene badale caMdramukhI vasumatIne mukhacaMdra dharma tathA zIlanA prabhAvathI jhaLahaLIta thaI rahyA, tenI zAnta mukhamuMdrA joI dhanAvahane bahuja AnaMda thaye. vasumatIne dukhI jeI dhanAvahe kahyuM, "putrI! tuM Dara nahi. amArA gharamAM dharmanuM pAlana thAya che, ane sAdhu sAdhvIonI yathAzakti sevA suzruSA paNa thAya che. tArI marajImAM Ave Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 243 te mujaba tuM dharma pALaje. mArAthI bIlakula bhayabhIta thA mA. huM tane mArI putrI mAphaka pALIza." zrImaMtanA AvAM amRtatulya vacane sAMbhaLI vasumatInA aMtaramAM saMtoSa thaye, ane te tenI sAthe gaI. dhanAvaha zeThe ghera AvI pitAnI dharmadArane kahyuM, "A keI uccakuLanI kanyA che. huM tene putrI samajI lAvyo chuM. tene tuM sArI rIte rAkhaje. AjathI huM tene caMdanabALA nAmathI bolAvIza." zeThanAM A vacano sAMbhaLI, tenI patnI ke jenuM nAma mUlA hatuM, te tenI pAse uMDInuM kAma karAvavA lAgI. strI jAti ajJAnatAne lIdhe saheja sahejemAM mehavaza bane che, tyAre bIjI bAju pitAnA patinA vasumatI taraphanA nirdoSa pyArane te joI zakatI nahotI ane tethI caMdanabAlAnA anupama sauMdaryane nirakhI tenA manamAM zaMkA thaI ke A strInA saMdaryamAM lubdha banI kadAca mAre pati tene kharIdI lAvyA haze. mUlA A vakhate te kaMI na belI, paraMtu teno ghATa ghaDavAnI peravI karavA lAgI. dhanAvaha zeTha dhArmika saMskAravALA tathA dharmazAstravettA hatA, ane caMdanabAlA eka uttama zrAvikA hatI. tethI teo paraspara prema rAkhatAM hatAM, tathA eka bIjAne mAnanI dRSTithI jetAM hatAM. candramA sama zItaLa suzrAvikA caMdanabAlA dhanAvahane pitA tulya mAnatI ane dhanAvaha paNa tenA tarapha pitAtulya vAtsalya bhAva rAkhato. caMdanabAlAne dharmArAdhanA karavA mATe puSkaLa samaya maLato, ane tene te pUrepUre sadupayoga karatI. te sarva prakAranA raMgarAgAne tyajI zAMta Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza yuni. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ tathA pavitra jIvana gALavA tathA karmone kSaya karI kevaLa jJAnaprAptinA zubha muhUtanI rAha jovA lAgI. paraMtu jenAM karma phaLane kSaya thayo hato nathI, tene potAnAM karmone anurUpa bhega bhegavavA paDe che. eka divasa zeTha bahArathI ghera AvyA, te vakhate kaMi kArya prasaMge mUlA bahAra gaI hatI, ane caMdanabAlA dharmadhyAnamAM rekAI hatI teNe potAnA dharmanA pitAne ghera AvelA jANI, uThIne yogya satkAra karyo ane besavAne Asana AvyuM. dhanAvaha zeTha potAnI putrI mAphaka tenA upara pyAra karavA lAgyo, eTalAmAMja mUlA bahArathI ghera AvI. teNe pitA putrInA A pavitra premane nirakhI lIdhe, ane tethI tenA manamAM ghara karI beThelI zaMkA daDhIbhUta thaI. te vicAravA lAgI ke, "zeTha A yuvatI upara Asakta thayA che. vaLI huM vRddhA thaI gaI chuM, tethI mane mArI nAkhI tenI sAthe lagna karavA Icche che. paNa huM keTI upAya tema na thavA dauM." Ama vicAra karI caMdanabAlAne nAza karavAno teNe niradhAra karyo. eka divasa dhanAvaha zeTha potAnI dukAnanA kAmamAM atizaya rekAyA hovAthI ghera na AvyA. pitAnuM icchita kArya pAra pADavAne mUlAne A cagya avasara lAgyo. tethI eka hajAmane belAvI caMdanabAlAno kezakalApa je tenA saMdaryamAM vRddhi karatuM hatuM, te kapAvI, muMDana karAvI nAkhyuM, ane tene bAMdhIne gharanI aMdara eka eAraDImAM nAkhI. A mahAyAtanAthI paNa caMdanabAlAnA dhIra hRdayane kaMI duHkha na thayuM kemake A zleka tene hareka vakhata AzvAsana Apate hate:- Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 Adarza muni. vipattau kiM viSAdena, sampattau vA harSeNa kim / bhavitavyaM bhavatyeva, karmaNA mIdRzI gtiH|| "saMkaTa AvI paDe tyAre kheda kevo? ane saMpatti maLatAM AnaMda ke? kemake karmonI te evI gati che ke je thavAnuM haze te thazeja tyAre aTaze." A pramANe vicAra karatI, pitAnA ekAMta samayane sadupayoga karavA jinezvara prabhunI bhaktimAM magna banI navakAra maMtra japavA lAgI. kAmakAjathI nivRtta thaI dhanAvaha zeTha pitAne ghera AvyA, ane caMdanabAlAne na dekhatAM pitAnI strIne puchavA lAge. paraMtu "ATalAmAM kaMi haze" ema kahI upAdhi aLagI karI. bIje divase paNa emaja thayuM. paraMtu trIje divase tenA A uttarathI tene zAnti na vaLI ane te AkuLavyAkuLa thavA lAgyuM. pitAnI patnIne khUba dhamakAvI tyAre te kahevA lAgI ke tene koI saMbatI AvyA haze te tene laI gaye haze. mane te kaMIja khabara nathI. ATaluM dravya kharacI meM chokarI kharIdI hatI, te dravya paNa gayuM ane chokarI paNa gaI. jenA zathI vyathita thaI huM to maravA paDI chuM. vizeSa duHkhanI vAta te e che ke tame paNa mArA upara nakAmo kedha kare che. Ama kahIne mUlA cUpa rahI. - dhanAvaha zeThe te vakhate bhejana na karyuM; ane jyAM sudhI caMdanabAlAnuM meM dekhIza nahi tyAMsudhI annajaLa laIza nahi. evI pratijJA karI anazana vrata dhAraNa karI zakAtura vadane Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 - Adarza muni. beThe. eTalAmAM eka vRddha pADezaNe AvI zeThane kahyuM, "tame gharamAM zuM zuM che? tamArI strIe jenA upara pahelethI zreSa hatuM, tene bAMdhIne chupAvI rAkhI che." pADe zaNanAM vacana sAMbhaLI dhanAvaha vyAkuLa thaye. tethI teNe gharamAMnA meTA meTA khaMDenAM tALAM khelI tapAsa karavI zarU karI. ema karatAM pelI koTaDI ke jemAM caMdanabAlA nIcuM mukha rAkhIne vicAra magnAvasthAmAM beThI hatI, tyAM AvI pahoMcyA. pitAnI prApriya putrInI AvI durdazA te joI zakyuM nahi, tethI te ja kSaNe tene bahAra lAvya. caMdanabAlA paMca parameSThI namaskAra rUpa navakAra maMtra jApa japatAM samAdhistha thaI hatI. dhanAvahe tene saceta karI, tenI A durdazAnuM kAraNa pUchayuM. caMdanabAlAne traNa divasanA upavAsa hatA, ane zarIra kSINa thaI gayuM hatuM, tethI te spaSTa belI zakI nahi. paraMtu mastaka upara hAtha mUkI saMketathI jaNAvyuM ke "bhAgyanI mAyA." duHkha ane glAninA samudramAM Dubele dhanAvaha tene bahAra lAvyuM, paraMtu duSTa mUlA badhAM bAraNAM baMdha karI. bahAra cAlI gaI hatI. dhanAvaha sIDIothI nIce utarI AMgaNAmAM AvyA ane eka vRddha dAsIne khAvAnuM lAvavAnI AjJA karI. A sAMbhaLI dAsIe kahyuM. "atyAre kaMI khAvAnuM haze nahi, paraMtu DuMka aDadanuM kaThera che, te je AjJA hoya te laI AvuM." dhanAvahe kahyuM, "laI Ava." tethI te eka vAsaNamAM cheDe rAMdhelA aDada lAvI. dhanAvahe te caMdanabAlAne khAvAne ApyA. Aje aSTamInuM pAraNuM hatuM, tethI pAraNuM karavA teNe A bhajanano svIkAra karyo. paraMtu te bhajanane upagamAM letA pahelAM teNe evI bhAvanA pradarzita karI ke "je A Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 27 samaye kaI muni mahArAja Ave te temane satkAra karI, mArA vratanuM pAlana karUM ." na vai svayaM tadanIyAdatithi yanna bhojayet / dhanyaM yazasyamAyuSyaM svaryam cAtithi bhojanam // dharmazAstrane A Adeza caMdanabAlAnA hRdayamAM ghara karI beThe hatuM, tethI tenA hRdayamAM AvI ucca bhAvanAone udaya thatuM hatuM. Aja samaye eka vicitra ghaTanA banI. zrImAna mahAvIra svAmI ahIM bhikSArthe AvI pahoMcyA. temaNe evI pratijJA karI hatI ke "Aje huM te strI pAse bhikSA grahaNa karIza ke je rAjaputrI hovA chatAM dAsIpade ArUDhI haze, mAthAnuM muMDana karAvyuM haze, pagamAM baMdhana paDayAM haze, ane AMkhamAM azrudhArA vahetI haze, vaLI bhikSAne samaya vahI jatAM aDadanuM kaThera maLaze te te bhikSA paNa grahaNa karIza." AvI bhAvanAthI vIra prabhu vaizAmbI nagarInA maMtrInI suzrAvikA dharmazAlinI patnI naMdAne AvAsa bhikSArthe AvyA. paraMtu ahIM potAnI pratijJA pUrNa thavAno saMbhava nahato. AthI AhArane svIkAra na karyo, tethI naMdA udAsa thaI, ane kauzAmbInA rAjAnI mahArANuM mRgAvatInI pAse jaI prabhunA Agamanane tathA AhArano asvIkAra karyAne vRttAnta kahyo. tethI mRgAvatIe prabhune bhikSA mATe nimaMtryA, chatAM tyAM paNa potAnI bhAvanA saphaLa thavAnAM cihano na jotAM AhArane svIkAra na karyo. mahArANI mRgAvatI tathA suzrAvikA naMdAe prabhune AhAra na svIkAravAnuM kAraNa pUchyuM, te prabhue temanI ciMtAnuM nivAraNa karyuM. Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 > Adarza muni * tyArabAda prabhu pharatA pharatA dhanAvaha zeThane tyAM AvI pahoMcyA. sAkSAta bhagavAnane atithirUpe AvyA joI caMdanabAlA atizaya prasanna thaI ane bhikSA mATe vijJapti karavA lAgI. ahIM pratijJA mujabanI bIjI saghaLI bAbate hatI, paraMtu temAMnI eka zaratanI kamI hatI. te e ke caMdanabAlAnA netramAMthI azrudhArA vahetI nahatI. tethI prabhue bhajanane svIkAra na karatAM pAchA javA mAMDyuM, pitAne ghera AvelA atithine, are nahi, nahi, bhagavAna bhikSA lIdhA sivAya pAchA pharatA joI caMdanabAlAne asahya lAgyuM. tenI AMkhamAM azru bharAI AvyAM, ane te raDavA lAgI. pachI zuM joIe? kamI te A zarata ekalIja hatI. bIjI badhI te pahelethI anukuLa hatI. bhagavAna pitAnI bhAvanA sarvAga pAra paDatI joI, pAchA pharyA, ane zikSAne svIkAra karyo. A joI caMdanabAlAnA AnaMdanI avadhi na rahI. A samaye AkAza maMDaLamAM devatAoe duMdubhI nAda karyA ane suvarNa vRSTi thaI. dhanAvaha zeThanA gharamAM Anadaitsava thavA lAgyuM. rAjA zatAnika pitAnA maMtrI tathA parivAra sahita tyAM AvyuM. saghaLAMe bhagavAnane vaMdanA karI. tyArabAda pAMca mAsa ane pacIsa divasa pachI pAraNuM karI bhagavAne tyAMthI vihAra karyo. rAjA zatAnike devatAoe vRSTi kareluM suvarNa caMdanabAlAne seMpI dIdhuM, ane pachI pitAne raheThANa gayA. tyArabAda mahAvIra svAmIne jyAre kevaLa jJAna prApta thayuM tyAre caMdanabAlAe temanI pAse dIkSA lIdhI ane sAdhvI banI pitAnA jIvanane sArthaka karyuM. he rAjana! ApanAmAM paNa pahelAM jyAre rajapUta Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni = 240 rAjAo jJAnI thatA tyAre A asAra saMsArane duHkhamaya tathA azAntinuM kendra mAnI tene tyAga karatA ane vairAgya dhAraNa karatA. amArA dharmamAM AvA keTalAya narezenAM varNana Ave che. temAMthI Apane anAthI muninuM varNana saMbhaLAvuM chuM. rAjagRhI nagarInA zreNika rAjAne maNDitakukSi nAmane eka bAga hato. navIna prakAranAM vRkSe tathA latA-maMDaponI suvyavasthAne lIdhe tenI zobhA anupama lAgatI hatI. eka vakhate zreNika rAjA potAnAM sinya sAthe maDitakukSi bagIcA tarapha gaye. temAM praveza karatAM veMtaja rAjAnI dRSTi cheDe dUra AvelAM eka vRkSa upara paDI. tenI nIce teNe eka tejasvI AkRti joI. e koNa haze ? te jANavAne mATe te te tarapha gayo. jema jema AgaLa vadhato gayo tema tema rAjAnAM manamAM saMdeha vadhato gayo, pahelAM tenAM manamAM kalpanA thaI ke A divya AkRti kaI vastunI che, paraMtu samIpa jatAM mAluma paDyuM ke e to alaikika sidaryadhArI sajIva manuSya hatuM. ahe! tenuM mukhamaMDaLa kevuM AkarSaka che! zarIranuM teja kevuM jhaLahaLIta che! ane netra kevAM manahara che! tenAM ardhacaMdrAkAra kapila jenArane vismaya pamADe evAM che. tene ghATa paNa suMdara che eTaluM ja nahi, paraMtu, "mAti kuLanuM thati" mujaba temAM guNa paNa evAja dRSTigocara thAya che. tenuM zAnta svarUpa jotAMja zreSThatAne bhAsa thAya che. paraMtu A vyakti che ke zarIra para phATa phATa thatuM yAvana jhaLakI rahyuM che, chatAM tenI pAse sAMsArika sukhepaganI kaI paNa prakAranI sAmagrI kema nathI? tenI pAse vastrAbhUSaNa, nekara, cAkara, vAhana ItyAdi kaMI paNa najare paDatuM nathI. zuM tyAre tenI sthiti Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 11^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^?' 250 >Adarza muni. AvI haze? paraMtu e saMbhavita nathI lAgatuM. tenAM mastaka uparanAM teja uparathI te te kai bhAgyazALI purUSa hoya ema lAge che. ane tethI A avasthAmAM te saMpattizALI hoya te nirvivAda che. te zuM e saMpattino teNe tyAga karyo haze? jo tema karyuM hoya to zA mATe? A pramANe eka pachI eka evA aneka prazna rAjAnA manamAM upasthita thayA. tenuM spaSTIkaraNa karanAra tenI pAse atyAre ke I mAnavI na hatuM. tethI te jAte potAnAM vADanathI nIce utarI pelA divya svarUpadhArI puruSa pAse gaye. tyAgI purUSanuM sanmAna zI rIte karavuM joIe. tenAthI rAjA vAkepha hevAthI teNe be hAtha joDI mastaka namAvyuM, ane ghaTato ziSTAcAra karI, pelA tyAgI yuvAnanuM dhyAna potAnI tarapha kheMcavA mATe tenI sAthe vArtAlApa zarU karyo. pelI bhavyAkRtidhArI vyakti bIjI keI nahatI paraMtu eka paMcavratadhArI muni hatA. te vRkSanI nIce Asana jamAvI, zAntipUrvaka, samAdhi dazAmAM lIna thaI gayA hatA. rAjAe praznAraMbha karatAMja munie paNa pitAnuM dhyAna te tarapha kheMcIne vAtacita karavI zarU karI. rAjAe pUchyuM, "ApanI A tarUNAvasthAmAM gRhasthAzramane Ape kema tyAga karyo? zuM ApanA upara kaMI vizeSa duHkha ke vipatti paDayAM ke keInI sAthe TaTaphisAda thayAM ?" munie pratyuttara Aye, "he rAjana! nathI mAre mAthe duHkha ke Apatti AvI paDayAM, ke nathI TaTaphisAda thayAM. gRhasthAzrama tyajavAnuM ekaja kAraNa che ane te mArUM nirAdhArapaNuM. eTale ke mArUM keI sahAyaka, zirachatra ke saMrakSaka nahatuM. tethI mane gRhasthAzramamAM rahevAnuM ucita lAgyuM nahi." Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ :-~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~^^^^^^^^^^^^^^^^^ Adarza muni. 251 zreNika - zuM tame anAtha hatA? tamAruM saMrakSaNa karanAra tamane kaI paNa manuSya maLyuM nahi ? muni:-hA, huM anAtha hato. - zreNika-A vAta mane sandaha paDatI lAge che. tamAruM AvuM sauMdarya ane AvuM teja hovA chatAM paNa tamane kaI Azraya ApanAra na maLe, e huM mAnI zakato nathI. topaNa saMbhava che ke kadAcit tamArUM kathana satya hoya; chatAM zuM tamAre koI AzrayadAtA ke rakSakanI AvazyakatA che? evI je koI vyakti tamane maLI Ave to tame zuM tene svIkAra karaze? muni:--zA mATe nahi? jarUra. zreNika -tyAre te bahu sAruM. cAla mArI sAthe. mane tamArA upara atyaMta dayA Ave che, ane mArA aMtaramAM tamArA tarapha premanI umio uchaLe che. huM tamane mArI sAtheja rAkhIza. tamArI rakSA karavAmAM ane tamArI abhilASAo pUrNa karavAmAM huM kaI paNa prakAranI truTi rAkhIza nahi. tamAre nivAsa karavAne eka bhavya mahela ApIza, ane dhana, dhAnya Adi je vastuonI tamAre AvazyakatA haze, te pUrI pADIza. pachI zuM joIe ! cAlo saMsAranA sukhopa bhega bhega. muni:-rAjana! mane te tuM have pachI AmaMtraNa Apaje. paraMtu te pahelAM tAre to vicAra kara. zreNika -emAM zo vicAra karavA jevo che? huM saMpUrNa sAmarthyavAna ane samRddhizALI chuM. cAhe tevA duzma Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vvvvvyyy: para -> Adarza muni. nanI sAme thavAne mArI pAse pUratuM sainya che ane huM jAte parAkramI chuM. je kaI tamAra, zatru haze te tenAthI tamAruM rakSaNa karavAne huM saMpUrNa zakti mAnuM chuM. muni -rAjana! jarA thobha. bolavAmAM tuM bahu AgaLa dhapI rahyo che, vicArenI sImAnuM tuM ullaghaMna karI rahyA che. abhimAnane vazavatI manuSya potAnA sAna tathA bhAna bhUle che. mane mArA zatruthI bacAvavAnI duzmanathI tArI jAtane bacAvavAnI zaktine paNa tArAmAM abhAva che. mArA tathA tArA baMnenA duzamane sAme tuM dIna chuM-rAMka chuM. tethI ja huM bhArapUrvaka jaNAvuM chuM ke je prakAre huM anAtha hato. te ja prakAre tuM paNa anAtha che. ane jyAre tuM jAteja anAtha che, te pachI bIjAne nAtha tuM kevI rIte thaI zakIza? zreNika -mArI pAse keTaluM sainya che? huM keTale tAkAta vAna chuM ? ane mArI kevI khyAti che? tenI tamane asatya Arepa mUke che. mahArAja! sAMbhaLe. mArI pAse tetrIsa hajAra hAthI, tetrIsa hajAra ghoDA, teTalAja ratha ane pAyadaLa che. A uparAMta mArA khajAnAmAM anaMta saMpatti che. huM cAhuM e vastu meLavI zakuM chuM. sukhopabheganI kaI paNa vastu mAre mATe alabhya nathI. cAhe e duzamana haze, chatAM mArI sAthe yuddha karavAnuM ke I sAhasa kheDI zake ema nathI. Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. ra53 * * * * * * w w w w w w w w w w w w tethI tame jarA vicAra karIne bole. vagara vicAryuM koIne anAtha kahevuM e narI ajJAnatA ane aviveka che. muni -rAjana! huM mArI ajJAnatA pragaTa karuM chuM, ke tuM tArI mUrkhatAnuM pradarzana kare che, teno nirNaya to koI trIjI taTastha vyakti ja karI zake. paraMtu huM tArI sAthe thoDI ghaNI vAta karuM, tene sAMbhaLIne tuM jAte ja svIkAra karaze ke "vAstavika rIte huM pote mUrkha chuM.?" pahelAM to anAtha zabda kaye sthaLe, kevI daSTithI vAparavAmAM AvyuM che, te tuM samajI zakatA nathI. mArAM gharamAM samRddhi na hatI, agara keI kuTuMbI na hatuM, tethI huM anAtha chuM ke bIjA keI kAraNathI te paNa tuM samajI zakyo nathI. zreNika - to "anAtha" zabdane zuM Azaya che? ane tame kevI rIte anAtha thayA te mane kahevAnI kRpA karazo ? te sAMbhaLaze, to huM khuzInI sAthe tane kahIza. - zreNikA-mane koI prakArane kSobha nathI. huM e vAtane sAMbha LavAne te atyaMta utsuka chuM. tethI Apa sukhethI saMbhALAvo.' te tenI gaNanA AtmazlAghAmAM thaze, paraMtu anAthatA tathA sanAthatAno vAratavika artha samajAvavAne mATe te sivAya bIjuM koI sAdhana paNa nathI. huM kauzAmbI nagarIne nivAsI chuM. mArA pitAnuM nAma dhanasaMcaya che. teo kaizAkhI nagarImAM eka AbarUdAra gRhastha Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 - > Adarza muni. che. rAjA tathA prajAnA te sanmAnane pAtra che, temanA khajAnAmAM eTaluM badhuM dravya che, ke tenI gaNatrI karavI muzkela che. vizeSa zuM kahuM? paraMtu temanA khajAnA AgaLa mahArAjAdhirAjane khajAne paNa kaMI visAtamAM nathI. mAruM pahelAnuM nAma guNasuMdara hatuM. eka dhanapatinA putranuM je rIte lAlanapAlana thavuM joIe, te rIte vaibhavazALI pitAne tyAM bAlyAvasthAmAM mAruM thayuM che. vidyAgrahaNa karIne pAvaradhA thayA bAda eka ucca kuLanI khubasurata kanyA sAthe mAruM lagna karavAmAM AvyuM. te samayane mAre sAreye jIvana-kALa khelavA kUdavAmAM ane bhoga vilAsa bhogavavAmAM vyatIta thato. duHkha ane saMkaTa zuM cIja che, te kadApi mArA lakSamAM paNa AvyuM hatuM. mArAM bIjAM paNa bhAI bahena hatAM. te saghaLAMno mArA upara atyaMta sneha hato. kaI paNa vAtamAM te mane saheje ochuM AvavA detAM nahi. mArI yuvAvasthAmAM mAre eka yuvAna sAthe mitrAcArI thaI. amArA baMne vacce sAce sneha hatuM, ane avakAza maLatAM vinodajanaka vAto karI maneraMjana karatA. mAro mitra mArI sAthe moTe bhAge vairAgyanI vAto karate, ane kahyA karate ke sArAye saMsAranA saMbaMdhIo svArthavRttivALA hoya che. te sAMbhaLI huM tenuM khaMDana karato, ane mAruM pitAnuM udAharaNa ApI tene samajAvato ke mArA mAtA pitA tathA patnI vigere mArA upara eTalo badho prema rAkhe che ke teo mane pitAnI AMkha AgaLathI eka paLavAra paNa dUra thavA Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 ~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~ Adarza muni. - detAM nathI. je kaI divasa DA samaya mATe paNa temanI daSTi bahAra gaye heuM to temane cahere udAsa thaI jAya, ane mArI zekheLa karI mUke. amArA kuTuMbamAM keIne svArthamaya premaja nathI, paraMtu saghaLAM mane zuddha aMtaHkaraNathI cahAya che. mAro mitra mArI A vAtane na mAnatAM kahe te, "bhAI ! jaganAM pazu pakSI tathA manuSya saghaLAM matalabIyAM che. pitAno svArtha sadhAtAM kaI kaInAM kAmamAM AvatuM nathI. eka vakhata huM kaI eka taLAva upara gaye hato. te samaye aneka ramaNIya pakSIo tyAM kIDA karI rahyAM hatAM, ane bhramaro kamaLa puSpanI AsapAsa guMjArava karI rahyA hatA. tyAra bAda bIjI vakhate jyAre gayA tyAre taLAva sUkAI gayuM hatuM ane pelA ramaNIya pakSIomAMnuM keI draSTigocara thatuM nahotuM. jeI A svArthAntatA!" svAratha ke saba hI sage, bina svAratha kaI nahi; seve pachI sarasa tarU, nirasa bhaye uDI jAMhiM. bAga bagIcAo ane vRkSe, manuSya ane pazu paMkhIo ItyAdi aneka draSTAMto ApI teNe mane samajAvavAnI kozIza karI, paraMtu meM tenI vAta tarapha lavaleza paNa lakSa ApyuM nahi. mane to mAre nirNAyAtmaka vicAraja gya lAgate, mAre mitra A bAbata mArI upara ATalA badhA bhArapUrvaka kema ThasAvavA mAge che. te huM te vakhate samajI zakyo nahato Akhare te mane samajAvI samajAvIne thAkI gaye, eTale kahevA lAgyuM ke, hamaNuM huM bahAra gAma javAne chuM eTale thoDA divasa sudhI Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 > Adarza muni. mitra mArI pAsethI gayo ke tarata ja mArA pratyeka aMgamAM acAnaka vedanA thavA lAgI; hADakAM ane zarIranA sAMdhAomAM evI kAramI pIDA thavA lAgI ke huM jaLavinAnI mAchalInI mAphaka taraphaDavA lAge, ghaDIbhara palaMga upara paDuM te bIjI ghaDIe jamIna upara ALasu, paraMtu mane bIlakula cena paDyuM nahi, jANeke aMdarathI keI soye bheMkI rahyuM hoya evuM asahya kaSTa thatuM hatuM. mArAM saghaLAM Aptajano ekaThAM thaI gayAM, ane upacAra karavA lAgyAM. keI vaidyane lAvyuM te kaI hakImane. koI jotISIne lAvyuM to keI zAstrIne. A pramANe eka pachI eke AvI cikitsA ajamAvI, paraMtu mane bilakula ArAma na thayA. samaya ghaNe vItI gayo hato ane atizaya vedanAthI huM kaMTALI gayo hato, tethI huM vicAravA lAgyo ke AnA karatAM te mata Ave te sArUM. saghaLAM kuTuMbIone ghaNuM duHkha thatuM. A pramANe keTalAka divaso vItI gayA. e arasAmAM eka paradezI vaidya AvyA. najare nihALatAM te jevA puTaDA lAgatA, tevAja anubhavI hoya ema lAgatuM hatuM. mArA pitAe temane bolAvIne kahyuM ke, mArA putrane je sAje tAje karazo te Apa mAgazo teTaluM dravya ApIza. tyAre viSe jaNAvyuM ke dravyanI zI vAta karo che ? huM to paramArtha sAdhavA davA karuM chuM. mArI pAse evAM akasIra auSadhe che ke je daradIne meM hAthamAM lIdhA che, te saghaLA Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adazamuni. 257 sAjA tAjA thayA che, chatAM paNa meM keInI pAse eka kuTI badAma paNa lIdhI nathI. cAle, tamArA ciraMjIvInI tabiata jouM. Ama karI temaNe mAre tyAM AvI, mArI nADI parIkSA karI. keTaloka samaya gaMbhIra vicAra karyA bAda temaNe kahyuM. zeThajI, A chokarAne kaI paNa prakArane rega nathI, te te kaI bhUta palitathI bhaDakyA che. A sAMbhaLI mArA pitAe kahyuM ke vidyarAja, tene upAya paNa tamArI pAse to haze ja. tyAre vaidyarAje pratyuttara Ape, ke hA, hA. jarUra! paraMtu tene mATe mArI pAse khAsa alaga upAya nathI. A uparathI mArA pitAe kahyuM ke khera! adhika upAyanI zuM jarUra che? eka upAya te che nA? je eja upAyathI te taMdurasta thaI jAya to bIjA upAyanI ApaNe AvazyakatA paNa kyAM che? vaidyarAje kahyuM "eka upAya che to akasIra paraMtu......................... mArA pitAe kahyuM ke vaLI pAchuM paraMtu" zuM? Apa kahetA kema nathI? aTake che zA mATe ? AthI vaidyarAje kahyuM ke e upAya jarA kaThina che, kaSTa sAdhya che. paraMtu eTaluM te cakkasa kahI zakuM chuM, ke e upAyathI enAM zarIra tathA manamAMnAM saghaLA bhaya tathA zaMkAne huM nirmaLa karIza, paraMtu, e regane pitAne zira vaherI levA mATe tamArAmAMnA eka jaNe tatparatA batAvavI joIe. e pizAca evuM duSTa hoya che ke jIvane badale jIva le che. tethI je huM ekane bacAvuM te bIjI eka vyaktie sAkSAt yamarAjano bheTe karavA taiyAra thavuM paDaze. Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 > Adarza muni A sAMbhaLI keTaleka vakhata tyAM smazAzAnti patharAI gaI. saghaLA gaMbhIra vadane vicAramAM paDI gayAM. keTalAka ema kahevA lAgyA ke A vaidya te gappIdAsa hoya ema lAge che. AvuM to kaMI thatuM haze ? chatAM khera. joIe te kharA. Ama vicArI kahyuM ke vaidyarAja, guNasuMdaranAM zarIra mAMthI Apa eka vakhata roga kADhI le tyAra pachI Apa kaheze te vyakti tene laI leze. ame saghaLAM ApanI sanmukha hAjara chIe. A sAMbhaLI vive kahyuM ke pAchaLathI pharI jaI zakaze nahi. mATe je bele te vicAra karIne belije. saghaLAMe A sAMbhaLI kahyuM hA, hA, ame badhAM vicAra karIne ja bolyAM chIe. A pramANe pAke pAye vAtacita karIne vaidyarAje te oraDAmAMthI saghaLAMne bahAra makalyAM, ane tenAM dvAra baMdha karyA. tyArabAda temaNe mArAM zarIra upara eka bArIka vastra oDhADayuM, ane pachI kaMIka maMtro bolavA lAgyA. thoDAja vakhatamAM huM te parasevAthI rebajheba thaI gaye, ane vastra bhIMjAI gayuM. pachIthI temaNe te vastrane eka pyAlAmAM nIcavI nAkhyuM ane pharIthI mane oDhADI dIdhuM. A pramANe te vastrane traNa vakhata nAvyuM, tethI AkhAya pyAlo pasInAthI-rogathI bharapUra thaI gayA. tyArabAda mane ekadama zAnti lAgavA mAMDI, pachIthI vaidyarAje daravAjA ughADI saghaLAMne aMdara bolAvyAM, ane rogathI bharapUra pyAle hAthamAM rAkhI kahyuM ke juo, A chokarA have tadana arAma thaI gayo che. tene badho roga meM A pyAlAmAM ekaDe karyo che. bele, tamArAmAMthI keNa have tene pIvA taiyAra che? ane pachI mArAM mAtA, pitA, baMdhuo, bahene Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. bhejAIe vigerene alaga che e bolAvIne vaidyarAje kahyuM, paraMtu pyAlAnI aMdaranuM pravAhI je tejAbanI mAphaka khadakhadatuM hatuM, tathA jemAMthI dhumADo ane agninI javALA jevI javALAo nIkaLatI hatI, te pIvAnuM sAhasa kaI paNa na karI zakayuM. pitAe kahyuM ke hamaNAM pI jAuM paraMtu dukAnane saghaLe kArebAra mAre zira che. vaLI A pyAlo pItAM veMta ja Aja rega mane vyApI jaze, ane e dazAmAM huM mArA vyApAra rojagAranI bIlakula saMbhALa rAkhI zakIza nahi. mAtAe kahyuM ke, guNasuMdaranA pitAne svabhAva eve jalada che, ke temanI marajI mArA sivAya ke sAcavI zake ema nathI- Aja pramANe bhAIo tathA bhAbhIoe InkAra karyo, ane bahenone temanA patioe rekI. mArI patnIe paNa eja mujaba bahAnAne Azaro lIdho. have rahyAM bIjAM kuTuMbIo. teo badhAM paNa eka pachI eka pezAba pANInuM bahAnuM kADhI agIArA gaNI gayAM. tethI Akhare vidyarAje pele darda bharelo pyAlo mArA upara chAMTI dIdho. Ane lIdhe mane AgaLanI mAphaka bhAre pIDA thavA lAgI. pachI vaidyarAja tyAMthI vidAya thayA. te vakhate mane mArA mitranI vAtanuM samaraNa thayuM. sAMsArika svArtha upara mane atyaMta tiraskAra chUTo vaLI vicAra AvyuM ke Aja sudhI huM kAcane hIre ne pIttaLane suvarNa mAnI mehajALamAM phasAye hatuM. A pramANe meM je mAre amUlya samaya eLe gumAvyo hato, tenuM mane bhAna thayuM. ane te ja vakhate meM nizcaya karyo ke je mAre A rega naSTa thaze te A svAthI saMsArane tyAga karI huM saMyama mArgane aMgIkAra karIza. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -~~-~~~-~-~~-~~~-~~-~-~~-~-~-~~~~ ~-~~~~ ~~-~~ > Adeza muni. Ama vicAra karatAM huM nidrAvaza thayo. eTalAmAM ja mane eka svapna AvyuM. temAM mane mArA mitrano meLApa tha teNe kahyuM, mitra. | tuM ane huM baMne deva hatA. pUrvajanmamAM jyAre tArAM AyuSyane aMta AvavA lAge tyAre te mane kahyuM, "tAruM AyuSya haju bAkI che, tethI huM ahIMA mRtyuzaraNa thaI manuSya banuM chuM. tyAM tuM mane zikSA ApavA Avaje. ane tane jevo vAjabI lAge te bodha Apaje." A mATe te mArI pAse vacana laI lIdhu. meM vacana ApyuM ke huM jarUra tane bodha ApavA AvIza. zuM e badhI vAtane tuM visarI gaye? te vakhatanAM tArAM vairAgya ane samajaNa kyAM adazya thaI gayAM ? mitra! Aja huM (vacana ApanAra deva) tArI pAse trIjI vAra Avyo chuM. eka vakhata mitra tarIke tArI sAthe saMbaMdha bAMdhyuM. tArI samakSa badhI rIte saMsAranuM citra AlekhavAno prayatna karyo. paraMtu tuM na samaje. tyAre meM A kaSTa dAyaka chatAM anubhavane ghUMTaDe pIvaDAve e bIje. akhatara karyo. bIjI vakhate vaidya tarIke AvanAra bIjuM kaI nahi paNa tuM ja hatuM. meM tane vacana ApyuM hatuM tethI ja Aja trIjI vakhata svapnAvasthAmAM tArI pAse Avyo chuM. have mane batAva, ke saMsAranA svArthamaya saMbaMdhane tane pUre khyAla Avyo ke nahi? je khyAla AvyAja hoya te tene tyAga karI AtmasAdhana karavAne kaTibaddha thA. AthI tArI vedanA ekAeka zAnta thaze." eTalAmAM ja mArI AMkha ughaDI gaI ane joyuM te pele deva aTakhya thaI gayA hatA saMsAra parityAgano vicAra te meM pahelethI ja karI rAkhe Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. hatuM, temAMya nidrAvasthAnA svane te tene khUba majabuta banAvyuM. meM saMkalpa karyo ke vedanA zAMta paDatAM veMtaja huM saMsArathI virakta thaIza. Ama vicAra karato hato, tema mArI vedanA kSINa thatI jatI hatI. thoDA ja vakhatamAM atyaMta zAntipUrvaka huM gADhanidrAmAM paDe. bIje divase prAtaHkAle jyAre huM jAgI uTha, te vakhate sagA saMbaMdhIothI mAre Akho oraDo cikAra bharAI gayo hato gaDabaDa thatAM huM jAgI nA uThuM tethI saghaLAM mArA uThavAnI rAha joI zAntipUrvaka beThAM hatAM. huM jAgyo ke tarata ja saghaLAM mArI tabiatanA samAcAra puchavA lAgyAM. jyAre meM kahyuM ke mArI tabicata pahelAM karatAM ThIka che tyAre saghaLAMne AnaMda thaye, ane kahevA lAgyAM ke paramakRpALue amArI abhilASA pUrNa karI. kaI kahevA lAgyuM ke meM phalANA yajJanI mAnatA rAkhI hatI. ane kaI kahevA lAgyuM ke meM DhAMkaNAM mAtAjIne prasAda caDhAvavAnI bAdhA rAkhI hatI, vigere. A sAMbhaLI meM te saghaLAMne kahyuM ke tamArAmAMnAM keInAM bAdhA AkhaDI saphaLa thayAM nathI. phakata mArI mAnatAja phaLIbhUta thaI che. mArAM mAtA pitAe pUchayuM ke tArI zI mAnatA che te kaha, eTale sahuthI pahelAM ame tene pUrNa karIzuM. meM kahyuM. "vato hato niro gva i"i arthAta meM evI mAnatA rAkhI che ke je A roga nAbuda thaze to kSamAno pATha zIkhIza ane Indriya damana karI AraMbhika parigrahone parityAga karI saMnyasta jIvanano aMgIkAra karIza. AvI mAnatA rAkhI ke tarataja mArI vedanA zamavA lAgI, tethI huM have AtmasAdhanA karIza. mArA A nirNayamAM kaI vinA na nAkhe Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26ra Adarza muni. eTaluMja huM prArtha chu. basa, mArA upara Apa sarve eTalI kRpAdraSTi karaze. tyArabAda mAre mAtA pitA tathA kuTuMbIo sAthe khUba vAdavivAda thaye. paraMtu Akhare meM saghaLAne samajAvI dIkSA lIdhI. te divasathI anAtha maTIne huM sanAthe thaye chuM have huM mAtra mArA AtmAnI ja nahi paraMtu bIjAM prANIonI paNa rakSA karuM chuM. tethI mAre pitAne tathA bIjAone paNa nAtha banyo chuM. A dRSTAMta uparathI ja he rAjana! tuM vicAra kara ke tuM anAtha che ke sanAtha? je bhogavilAsa ane samRddhisUcaka sAdhane mane tuM ApavAnuM kahe che tenA karatAM savAyAM sAdhane mArI pAse hatAM. sagAMsaMbaMdhIo tathA yAcita mitramaMDaLa paNa hatuM, chatAM A saghaLAMmAMthI kaI paNa mane mArA duHkhamAMthI bacAvI zakayuM nahi. A uparathI e te svayaMsiddha che ke huM anAtha hato. zuM tArAmAM keIne duHkha agara mRtyunA mukhamAMthI bacAvavAnI zakti che? manuSyanA mahAnamAM mahAna ripuo mRtyu ane karma che. temanAthI bacAvavAnI tArAmAM zakti nathI, tethI ja meM tane anAtha kahyuM hatuM. have je tane pelA mArA zabda anucita lAgatA hoya to huM te pAchA kheMcI lauM. zreNika -mahArAjaApanAM vacana tadana satya che. mAtra mArIja bhUla che. have mane khAtrI thAya che ke huM jAte paNa anAtha chuM. meM mArI saMpatti mATe vRthA abhimAna karyuM. mRtyarUpI zatru sAme cAhe eTalI saMpatti athavA sattA heya chatAM te saghaLuM tuccha che, Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni Apa eka daDhavairAgI ane sAcA tyAgI purUSa che. AvI avasthAmAM Apane sAMsArika bhegavilAsa mATe preraNA karIne meM je aparAdha karyo che, tene mATe kSamA yAcuM chuM, ane Apane, dharma viSe upadeza sAMbhaLavAne atyaMta utsuka chuM, tyArabAda munie dhArmika bAdha Ape. je zravaNa karIne zreNika rAjAe prasannavadane pitAnI anAthatAno svIkAra karyo. pachIthI munizrInI stuti sanmAna tathA vaMdanA nama:- kArAdi karI zreNika rAjA tyAMthI vidAya thayo. munivara paNa bhUmaMDaLanA aneka bhavyajIne pratibaMdhita karI, AMtarika zatruone jItI aMte ananta padane pAmyA. teo sanAtha thaI gayA hovA chatAM anya jinenA upadezArthe pitAne "anAtha kahevaDAvatA. tethI ja teo "anAthI'nA nAmathI prasiddha che. jenI pAse AvaDuM moTuM rAjya hatuM, je ATalA samRddhi vAna hatA, evA zreNika tathA guNasuMdara jevAo paNa jyAre anAtha hatA, te pachI sAmAnya manuSya sanAtha hovAne kaye mukhe dAvo karI zake ? A pramANe ApaNA caritranAyaka tathA baneDAnA rAjAsAheba vacce vArtAlApa thaye. rAjAsAhebe A vArtAlApa mATe pitAnI pArAvAra prasannatA darzAvI jaNAvyuM ke "Apa jevA mahAtmA purUSanA darzanane lAbha maLe ene huM mAruM parama saubhAgya mAnuM chuM. ApanAM vyAkhyAna keI paNa saMpradAya ke dharmanA anuyAyIone duHkhakara nIvaDatAM nathI, ane temAM pratyekane samajaNa paDe che. tethI kRpA karIne eka Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. ^^^^^^^^^ ^^ ^^^ vyAkhyAna mArA mahelamAM paNa Apaze." te mujaba mahelamAM eka vyAkhyAna ApyuM, je zravaNa karavAne rANIvAsamAMthI rAjamAtA, rANIsAheba, tathA rAjakuMvarI AvyAM hatAM. tyAra bAda rAjAsAhebe malamalanAM thAna pitAnA mahelamAM verAvavAno Agraha karyo, tyAre muni mahArAje kahyuM ke amAre mATenI sarvottama bheTa e che ke Apa taraphathI dayA tathA upakAranAM kAryo thAya. chatAM jyAre rAjAsAhebe atyaMta Agraha karyo tyAre temAMthI traNa traNa hAtha vastra lIdhuM. tyAra pachI rAjAsAhebe AvatA cAturmAsa pitAne tyAM karavAnI vijJapti karI. A cAturmAsane mATe sAdaDInA nimaMtraNano svIkAra karI cUkyA hatA, tethI jevo avasara, ema kahI teozrI mAMDala padhAryA. mArgamAM baneDA darabArane dayAne lagatA kharaDo laIne kArabhArI AvyA, mAMDalamAM mahArAjazrInA vyAkhyAnathI puSkaLa upakAra thayA. lekee mAMsa, madirA, taMbAku tathA khoTI sAkSI pUravAne tyAga karyo. A uparAMta bIjA paNa vidhavidha tyAga thayA. sUryodaya thatAM teoe tyAMthI vihAra karyo. tyAMthI bAra padhAryA ane pachI bAbarAsa gayA, tyAM rAjamahelamAM vyAkhyAna ApyuM. pachIthI kesithala padhAryA. tyAMnA ThAkora sAheba zrImAna paddhasiMhajInA suputra zrImAna javAnasiMhajIe vyAkhyAna zravaNa karyuM ane keTalAka tyAga karyo tathA eka paTo (kharaDo) paNa ApyuM. tyAra pachI mahArAjazrI rAyapura padhAryA. tyAM pUjyazrI ekaliMga kharaDAnI nakala mATe juo pariziSTa prakaraNa. 2 Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ^^ ^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^ ^ ^^. Adarza muni 265 dAsajI mahArAja virAjatA hatA. jANe ke baMne ekaja saMpradAyanA anuyAyI hoya tema temaNe teozrI tarapha atyaMta prema pradazita karyo. bIca bajAramAM teozrIe vyAkhyAna ApyuM, jenI preraNAthI tyAM eka jaina pAThazALAnI sthApanA karavAmAM AvI. vaizAkha vada 5 nA prAta:kAle mahArAjazrIe taratanAja janmelA eka bALakane kaI mUkI gaeluM paDeluM joyuM. bALaka gAma bahAra bhairavajInA cabUtarA upara paDayuM paDayuM DacakAM khAtuM hatuM. hAkema sAhebe tenI tapAsa karI. tyArabAda vALaMdaNa (trAyajaNa) mAraphate pelA bALakane mahArAjazrI jyAM vyAkhyAna ApatA hatA tyAM lAvavAmAM AvyuM. tene jotAMja vyAkhyAnamAM te bAbatanuM anusaMdhAna karavAno AraMbha karyo. jyAre ema khAtrI thaI ke e bALaka kaI vidhavAne peTe avatareluM che, tyAre lokone saMbodhIne kahevA lAgyA ke le, juo. A dezamAM kevo atyAcAra cAlI rahyA che. tyArabAda teozrIe "vidhavAnAM kartavya" e viSaya upara keTalAMka vyAkhyAna ApyAM, jemAM spaSTa rIte samajAvyuM ke patinA avasAna bAda vidhavAnuM kartavya dharmathI patita thaI pApanI vRddhi karavAnuM nathI. paraMtu pitAnA zIla tathA dharmanuM saMrakSaNa karI, jIvanane zeSakALa paramAtmaciMtavanamAM vyatita karI, sadAcArapUrvaka rahevAmAM che. tyArabAda yaMgya samaye tyAMthI vihAra karI teozrI kareDA padhAryA. tyAMnA rAjAsAhebe vyAkhyAna zravaNa karI atyaMta AnaMda pragaTa karyo. vaLI tyAM rokAvAne mATe paNa Agraha karyo, chatAM samayAbhAva hato, tethI mAtra pAMca divasa rokAI tyAMthI vihAra karI tAla padhAryA. tyAMnA ThAkora sAhebanI Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. vijJaptithI teozrIe rAjamahelamAM eka vyAkhyAna ApyuM. rAjamAtAe jaina rIti anusAra vaMdanA karI potAnI putravadhune (rANuM) samyakatva apAvyuM, tathA temaNe pote paNa rAtribhojanano tyAga karyo, ane tenuM vAvajajIvana pAlana karavAnI pratijJA karI. rANI sAhebe tathA keTalAMka dAsa dAsIoe mAMsa bhakSaNa, madirApAna Adi aneka prakArano tyAga karyo. ThAkora sAheba umedasiMhajIe mahinAmAM bAvIsa divasa zikAra na karavAnI tathA pAMca jAtanAM jAnavara sivAya bIjA kaI jAnavarane zikAra na karavAnI pratijJA karI. vaLI e hukama paNa bahAra pADI ke petAnA rAjyanAM saghaLA taLAvamAM kaI paNa vyakitae matsya saMhAra na karo. anyAnya lokoe paNa vividha prakAranA tyAga karyo. tAlanA ThAkora sAheba be kesa dUra AvelA thANa sudhI page cAlatA mahArAjazrIne vaLAvavA AvyA. thANAnA ThAkora sAhebe pakSIone zikAra karavAne tyAga karyo. ane lokee keTalAya jene abhayadAna ApyuM. tyArabAda teozrI cAvaDA tathA bhIma thaI gadAjIne gAma padhAryA. tyAM paNa sAro upakAra thaye. rAvata lekee madirA mAMsane tyAga karyo. bIjI paNa keTalIka nAtenA lekee tyAga upavAsAdi karyA. tyArabAda kekarakheDA, barAra, TATagaDha, tathA ThekaravAsa thaI lasANu padhAryA. tyAM tAlanA ThAkora sAheba zrI umedasiMhajI pratidina vyAkhyAna zravaNa karavAne AvatA hatA. eka divasa temaNe vyAkhyAnamAM evI pratijJA karI ke AkhA varSa daramyAna mAre tyAM jeTalAM bakarAM rAjyane Ave che, tene huM abhayadAna ApIza. temaja lasaNI ThAkarasAheba zrImAna khumANasiMhajI Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni.< -----------------000000000-1-::: ----------~-~~~- ~--~-~-~~-~sAheba paNa dararoja upadeza sAMbhaLavA AvatA hatA. temaNe evI pratijJA karI ke huM bhAdaravA mahinAmAM bIlakula zikAra nahiM karUM citra zuda 13 ne ja paNa jIvahiMsA karIza nahi eTaluM ja nahiM paNa keI niraparAdhI jIvane jIvanaparyata nahi mAravAnI pratijJA lIdhI hatI. tyArapachI mahArAjazrIe devagaDha tarapha vihAra karyo. lasANu ThAkora sAheba pitAnA yuvarAja kumAra sAthe potAnA hada sudhI vaLAvavA gayA hatA. mahArAjazrIe devagaDhamAM eka pachI eka cAlu sAta vyAkhyAna ApyAM hatAM. janasamudAye mahArAjazrIne vadhAre rokAvA mATe Agraha karyo paraMtu cAturmAsa najadIka AvatuM hovAnA sababe teo vadhu vakhata rokAyA nahi tyAMthI mahArAjazrI "cArabhujAjI padhAryA, tyAM temaNe be vyAkhyAna ApyAM hatAM. tyAMnA hAkema sAheba jatanasiMhajIe sArI sevAbhakti karI hatI janatAe tyAM paNa mahArAjazrIne rokavAno bhAre Agraha karyo hatuM, paraMtu vakhata nahi hovAthI savAre pratilekhaNane vidhi pUre karatAMja tyAMthI ravAnA thaIne desurI" padhAryA. ahiM je ke eka paNa ghara sthAnakavAsI bhAInuM nahi hovA chatAM leoe ghaNuM bhaktibhAvathI mahArAjazrIne rekIne be vyA khyAna apAvyAM hatAM. jeno lAbha, hAkema sAheba zrI mAnamalajI bI. e. ela. ela. bI., DokaTarasAheba surendranAtha sarakAra, polIsa amaladAra gaNezamalajI, paM. AtmaprasAdajI heDamAstara ane zrI. pArasamalajI khajAnacI vageree ghaNuM utsAhapUrvaka lAbha lIdhuM hatuM. tyAMthI mahArAjazrI ghANerAva padhAryA. tyAM keTavAlanI samakSa be bhASaNa ApyAM ke jemAM bhAre gIradI jAmI hatI. Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *^^^^^^^^^^^^^- ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^ ^^^^ >Adarza muni. ASADha suda 7 ne reja mahArAjazrI mAdAgAma thaIne sAdaDI khAte padhAryA. mahArAjazrIne satkAra karavA mATe zaheranI bahAra lagabhaga 500 jeTalI saMkhyAmAM strI purUSe ghaNI AturatA pUrvaka taiyAra thaIne ubhA hatA. samaye samaye prabhu mahAvIrane jayaghoSa uccAravAmAM Avato hato. e rIte ghaNI dhAmadhUmathI mahArAjazrIne sAdaDI zaheramAM praveza thaye hato. tyAMnA loko pitAnuM ahobhAgya mAnavA lAgyA hatA. je divase mahArAjazrI sAdaDI khAte padhAryA, te divasathI niyata samaye mahArAjazrInuM vyAkhyAna thayA karatuM hatuM, temAM zretAjanenI saMkhyA harahameza vadhatI cAlI. vyAkhyAnamAM jaina, jainetara tamAmavarga AvavA uparAMta rAjyano amaladAra varga, posTamAstara paM. haralAlajI zarmA, Do. abadula latIphakhAM P. E. H. (alahAbAda) vagere mahAzayenuM vakhatovakhata AvavuM thayA karatuM hatuM. mahArAjazrInA upadezanI janatA upara bhAre asara thaI hatI. pariNAme aneka vrata, paccakhANe, dayApAlana ane paiSadha thayA hatA. eka divase zrI. ANaMdajI kalyANajI (maMdiramAga) nI peDhInA sugya munImajI zrI bhagavAnalAla dhArasI vagere ekatra thaIne mahArAjazrI pAse AvyA ane vinati karI ke, mahArAjazrI, A gAmanI bahAranA bhAgamAM mAtAjI pAse dara varSe pADAne vadha karavAmAM Ave che, mATe te je aTakAvavAmAM Ave te bahu sArUM. mahArAjazrIne AvI rIte vinaMti karavA sAthe zrAvakavargo taraphathI paNa A kAryamAM madada maLatAM banne gacchanA lekonA prayatnanA pariNAme dara varSe thayA karatI A hiMsA sadaMtara baMdha thaI gaI. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni - A cAturmAsamAM khAsa noMdhavA yogya je bAbata che te munizrI mayAcaMdajI mahArAje karelI 36 divasanI tapasthAne lagatI che. A tapa temaNe mAtra garama pANI upara nirbhara rahIne pUruM karyuM hatuM. tapayA zrAvaNa zuda 8 thI zarU thaI hatI. vartamAnapatra dvArA temaja khAsa AmaMtra patrikAo dvArA sAdaDI zrIsaMghe tapasyAne lagatA samAcAra mekalavAno prabaMdha karyo hato. barAbara tapanI pUrNahatinA be divasa agAu cheka dUra dUrathI manuSya darzanArthe AvatA hatA. upAzrayanI bahAranA bhAgamAM eka meTe maMDapa vyAkhyAna mATe bAMdhavAmAM AvyA hatA. tapasyAnI pUrNAhutinA divase saithI pahelAM mahArAjazrInA sAhitya premI ziSya paM. munizrI pyAracaMdajI mahArAje "prema"nA viSaya upara eka vyAkhyAna ApyuM hatuM. tyAra pachI caritranAyakanuM vyAkhyAna thayuM hatuM. tethI zretRvarga ghaNe khuzI thayA hatA. leke paraspara kahevA lAgyA ke jIvanamAM A AnaMda kadi paNa anubhavyuM nahotuM A utsava prasaMge ratalAma, jAvarA, maMdara, jodhapura ane khyAvara vagere aneka zaheronA lagabhaga 600 uparAMta mANaso ekatra thayA hatA. pUranA divase ANaMdajI kalyANajInI peDhInA munImajI zrI bhagavAnalAla dhArasI vagere leke paNa AvyA hatA. te divase sthAnakavAsI bhAIonI dukAne te je ke baMdha hatI, paraMtu maMdiramAga bhAIoe paNa pitAnAM kAmakAja baMdha rAkhyAM hatAM. te divase lagabhaga rU. 1200 bArase rUpIyAnA jIvo cheDavavAmAM AvyA hatA. garIbane mIThAI tathA kapaDAM vaheMcavAmAM AvyAM hatAM. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 > Adarza muni sAdaDInA zrIsaMghe mahArAjazrInI ati suMdara bhakatI karI hatI AvelA sajjanenuM paNa tana, mana ane dhanathI ucita Atithya karyuM hatuM. ahiMne zrIsaMgha ghaNo dharmaprIya ane bhakitabhAvapUrNa che. zrIsaMghe ApaNuM caritranAyakanuM jIvanacaritra hiMdI bhASAmAM taiyAra karAvavAmAM ghaNA utsAhapUrvaka sahAyatA dIdhI hatI. paryuSaNa parvanA divase phatehapurAnA ThAkora sAhebe paNa upadeza sAMbhaLavAno lAbha lIdho hato. A prasaMge keTalAya jainettara lekee upavAsa vagere tapasyA karI hatI. uparAMta tamAku, pAna, madirA pAna ane mAMsa bhakSaNano paNa tyAga karyo hate. tA. 1pa-10-24ne reja zrImAna bUsI (mAravADa) ne ThAkarasAheba vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe padhAryA hatA, temaNe mahArAjazrInA upadezathI nIce mujaba pratijJAo karI hatI:- (1) haraNa ane pakSIne zikAra kare nahi. (2) eka mahInAmAM 10 divasa bIlakula zikAra karavA nahi. temanI sAthe eka bIjA gRhastha hatA, temaNe paNa haraNane zikAra nahi karavAnI pratijJA karI hatI. ' lagabhaga cAturmAsa pUruM thayA pachI caritranAyakajIe sAdaDInA lekane vyAkhyAnarUpa amRta rasapAnanAM tarasyAM rAkhIne neja "vAlI tarapha vihAra karyo. tyAM vetAMbara sthAnakavAsI jaina ghaNAM zeDAM ghare che; mahArAjazrInAM jAhera vyAkhyAnamAM te meTe samUha ekatra thatA hatA. zrImAna pannAlAlajI bI. e. hakimasAheba, zrImAna rAmasarUpajI bI. e. ela. ela. bI. Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. - 71 ane nAyaba hAjhima vagere paNa upadeza sAMbhaLavA mATe hAjara rahetA hatA. tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI khIla padhAryA. tyAM khAte munizrI vakatAvaramalajI virAjatA hatA, temanI sAthe premapUrvaka vArtAlApa karyo hato, tyAM khAte mahArAjazrInAM be vyAkhyAne thayAM hatAM. tyAMthI mahArAjazrI rANI sTezana padhAryA. jo ke tyAM sthiratA karavAnI nahotI. chatAM jyAre janatAe rAtre upadeza sAMbhaLavAnI daDha IcchA jaNAvI tyAre te kabula karIne mahArAjazrIe vyAkhyAna karyuM hatuM. tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI busI khAte padhAryA hatA. tyAM zrImAna ThAkorasAhebe upadeza sAMbhaLe. tyAMthI mahArAjazrIe vihAra karyo ane pAlI mukAme padhAryA. ahiM sAmiyAmAM seMkaDe strI-purUSa upasthIta thayA hatA. jayaghoSapUrvaka mahArAjazrIno nagarapraveza thayA. mahArAjazrInA prabhAvathI lekamAM e vAtanI pratIti thaI cukI ke ApaNAM je be taDa paDayAM che te mahArAjazrInA sadupadezanA pariNAme jarUra dUra thaI jaze ane zAMti sthapAze. mahArAjazrInI padharAmaNanA samAcAra AkhA zaheramAM vijaLInA vege prasarI vanyA. vyAkhyAnamAM keTalA manuSyA AvatA hatA tenI gaNatrI karavI muzkela kArya hatuM; chatAM loko kahetA hatA ke ahiM paryuSaNa jevAM moTAM parvamAM paNa ekatra na thAya teTalI moTI mAnavamedanI A vyAkhyAna prasaMge ekatra thatI hatI, jaina ane ajaina varga vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe harahameza hAjara rahetA hatA. vyAkhyAnamAM vividha viSayonI vAta mUkavAmAM AvatI hovAthI dareka vyaktinAM dilamAM saMpanA aMkurIo prakaTavA lAgyA hatA. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27ra >Adarza muni tyAM jodhapurathI kepTana ThAkara kesarIsiMhajI sAheba, devaDA, jAgIradAra galathanI (mAravADa) ane brahmacArI zrIlAlajI, ThAkara lAlasiMhajI, tuMvara kucAmaNa ane jagadIza siMha gahelota H. L. M. S. vagere mahArAjazrInAM darzana arthe AvyA hatA. darzana karIne upadeza sAMbhaLe, ane ghaNuM prasanna thayA. kepTana sAhebe kahyuM ke meM saM. 1973 mAM jodhapura kucAmaNanI havelImAM ApazrIne upadeza sAMbhaLyuM hatuM. ApanA vyAkhyAnarUpa sAgaramAMnA ahiMsArUpa mejAo laIne-meLavIne, ThekANe ThekANe bhaTaktA keTalAya jAgIradAramAM temaja bIjA lekamAM dArU temaja mAMsa tyAgano pracAra karI rahyo chuM. temAM mane ghaNuM saphaLatA maLI che, pariNAme Aje aneka jagyAe dArU ane mAMsanI vaparAza ghaTI gaI che, chatAM hajI prayatna te cAlu ja che. sAheba A phaLa ApanAM vyAkhyAnanuM che. brahmacArI paNa A kAryamAM ja masta che. pUrato prayatna chatAM ekatA karAvavAnA kAryamAM pUratI saphaLatA nahi maLelI lAgavAthI mAgazara vada 4ne roja mahArAjazrIe ahiMthI vihAra karyo ane rAtrinA samaye zaheranI bahAra rAmasnehI AzramamAM nivAsa karyo. rAtre zrImAna hAkema sAheba paNa darzanArthe AvyA, temaNe keTalAka tAvika muddAo upara carcA calAvI hatI. tyAMnA lekee savAre eka bIjuM vyAkhyAna ApavAnuM paNa mahArAjazrI pAse kabUlAvyuM hatuM. jo ke A sthAna zaherathI keTaleka cheTe hatuM te paNa upadeza sAMbhaLavA mATe janatAe meTI saMkhyAmAM hAjarI ApI hatI. ahiM mahArAjazrIe ekatA saMbaMdhI upadeza devAmAM sahaja Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 293 saMkoca dhAraNa karyo kAraNa ke jyAre ATalA ATalA vyAkhyAnonI asara thaI nahi tyAre AjanA vyAkhyAnathI zI asara thanAra che? kazI nahi. ekatA mATe baMdha karavA chatAM je ekatA na thAya te mATe saMkeca thAya e svAbhAvika che; chatAM mahArAjazrIe thaDo upadeza Ape. have mahArAjazrInA A thaDA upadeze kevuM jAdunuM kArya karyuM te batAvavA mArI kalama cAlatI nathI. vadhu zuM? basa, mahArAjazrInA A upadezathI pAlInA saMghamAM ekatA dAkhala thaI cUkI. A prasaMge pAlInA zrIsaMghane temaja A kAryamAM jemaNe yathAzakti sahAyatA ApI che temane dhanyavAda ApyA vagara rahI zakAtuM nathI. zrImAna mIzrIlAlajI muNAtanAM nAmano A prasaMge khAsa ullekha karavo joIe che; temaNe A ektA mATe bhAre parizrama uThAvyo hato. pariNAme A ektA thatAM lokonAM mana rAjI thayAM hatAM. AthI pAlInA zrIsaMghe mahArAjazrIne be vyAkhyAno vadhu apAvavA mATe punaH vinaMti karI, eTaluM ja nahi paNa pharIthI pAlI khAte padharAmaNI karAvI. prAta:kAlanuM vyAkhyAna pUruM thaI gayA pachI zrImAna zeTha mukunalAlajI bAlIA taraphathI zrIphaLanI prabhAvanA karavAmAM AvI hatI temaja motIlAlajI methA taraphathI A ekatAnI khuzAlImAM lagabhaga 350 bakarAMne choDavavAmAM AvyA hatA. uparAMta gAyane ghAsa nIravAmAM AvyuM hatuM. mahArAjazrIne upadeza dareka vyakita mATe upayogI thaI paDavAnuM khAsa kAraNa e che ke, temanAM vyAkhyAnamAM hiMdu-musalamAna koma ekasarakhI rIte bhAga laI rahI che. mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLavA mATe vezyAo paNa AvatI hatI. maganI' ane "banI vezyAoe mahArAja Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza mani. zrIne upadeza sAMbhaLIne seMkaDo manuSyo vacce jIvana paryaMta zIlavrata dhAraNa karyuM hatuM, ane "zraNagArI nAmanI vezyAe eka cekasa vyakti sivAya bIjA badhAne tyAga karyo hato. A uparathI vAMcaka varga sArI rIte samajI zakaze ke janasamAjamAM mahArAjazrIne upadezanI kevI prabaLa asara thAya che! mahArAjazrI tyAMthI vihAra karIne punAvate thaIne ceTile padhAryA. tyAM pAlInA lagabhaga 70-75 mANaso darzana mATe AvyA hatA. ahiM eka vyAkhyAna ApIne mahArAjazrIe vihAra karyA hatA. A prasaMge ThAkora abhayasiMhajI mahArAjazrIne vaLAvavA mATe AvyA hatA temaNe kahyuM ke, mahArAjazrI, ApazrI saM. 1973 mAM ahiM padhAryA hatA te vakhate meM zrAvaNa ane bhAdaravA mahInAmAM zikAra nahi karavAnI pratijJA lIdhI hatI, have ApanI A pharIthI thaelI padharAmaNI prasaMge evI pratijJA karuM chuM ke "ASADha zuda 15 thI kArataka suda 15 temaja vaizAkha mahInAmAM zikAra kare nahi." zrImAna ThAkora sAhebanA bhAI magasiMhajIe paNa pite zikAra nahi karavAno temaja bIjA pAse nahi karAvavAne tyAga karyo hato. ThAkora sAhebanI sAthe AvelA eka gRhastha haraNa upara baMdUka nahi mAravAnI pratijJA karI hatI. tyAMthI caritranAyaka vihAra karIne rohiTa thaIne lUrNi jaMkazana padhAryA. tyAMthI selAvAsa tarapha vihAra karyo. mArgamAMja zikArapura (mAravADa)nA ThAkara zrImAna nArasiMhajI taraphathI saMdeza maLe ke ThAkora sAhebane ApazrIne upadeza sAMbhaLavAnI abhilASA che. mahArAjazrIe temanI A vinatine svIkAra karI pAchA zikArapura gayA, tyAM eka vyAkhyAna Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. ^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^-~-~~~-~-~~-~~~-~~-~-~~~-~~-~ ApIne mahArAjazrIe vihAra karyo. zrImAna ThAkora sAheba ghaNe lAMbe sudhI mahArAjazrIne vaLAvavA AvyA hatA. mahArAjazrI megaDe jhAlAmaMDa thaIne jodhapura khAte padhAryA. tyAMno janasamUha mahArAjazrIthI sArI rIte paricita hato. jethI zaheramAM padhAravAnA samAcAra maLatAMveMtaja janasamUhamAM khuzAlI prakaTI nIkaLI. tyAM sauthI pahelAM sAhityapremI paMDita munizrI pyAracaMdajI mahArAje keTalAka vakhata sudhI upadeza Ave, tyAra pachI jyAre mahArAjazrIe potAnI madhura paNa ejasvI bhASAmAM vyAkhyAna zarU karyuM, tyAre te manuSya saMkhyAmAM vRddhija thatI cAlI hatI. tA. 4-1-1925ne reja AhAranI havelImAM jAhera vyAkhyAna "manuSya kartavya viSaya upara thayuM hatuM. te vakhate lagabhaga 5000 pAMca hajAra jeTalA manuSyo hAjara hatA. zrImAna ThAkarasAheba zrIugarasiMhajI sAheba suparinTenDenTa korTa opha varDajha, hema meMbara zrImAna kIsanalAlajI sAheba ane kAunsIla opha sTeTanA Trejharara zrImAna haMsarAjajI koTavAla jodhapura sITI, zrImAna udayarAjajI sAheba, nAyaba koTavAla, zrImAna motIlAlajI sAheba phasTa kalAsa mejIsTreTa dIvAnI ane phejadArI kArTa, zrImAna raNajItasihajI sAheba bI. e. ela. ela. bI. sekaMDa kalAsa mejIsTreTa, dIvAnI ane phojadArI keTe, zrImAna nava ratnamalajI sAheba, bhUtapUrva mejIsTreTa oNpha vArDajha, zrImAna kevalacaMdajI sAheba, bhUtapUrva dIvAnI keTe mejIsTreTa, zrImAna jasavaMtazeThajIsAheba bI. e. ela. ela. bI. bhUtapUrva saMpAdaka osavAla rajIsTrAra, rAvasAheba zrImAna kisanalAlajI sAheba bI. e. bhUtapUrva mejIsTreTa, zrImAna amRtalAlajI Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 > Adarza muni. ::::0000000000000-~~-.............^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^, DAkaTara esIsTanTa sarjana, zrImAna sonI nArAyaNapratApajI bI. e. ela. ela. bI. bAra-eTa-le, zrImAna kAjhI sayada alI H. L. M. s. (laMDana), zrImAn bhabhutasiMhajI rAjavakIla vagere saMkhyAbaMdha rAjya amaladAroe mahArAjazrInuM vyAkhyAna sAMbhaLavAno lAbha lIdho hato. mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLIne janatA ghaNuM prasanna thaI hatI tA. 18-1-192pa ne reja esavAla yaMgamensa sesAyaTInI kAryakAriNI sabhAnA sabhAsadenA AgrahathI "ekatA' viSaya upara mahArAjazrIe bhASaNa ApyuM hatuM, janatA upara tene suMdara prabhAva paDe hato. keTalAya sajajoe tyAga ane pratijJAo karI hatI. sabhAnA sekreTarI rAyasAheba kisanalAlajI bAphaNA bI. e. e nIce mujaba tyAga karyo hato - (1) huM mArA svArtha temaja kaI paNa prakAranI mara jIthI kyAre paNa juThuM bolIza nahi. (2) huM pitAnA temaja pArakAnAM mRtyu prasaMge 12 divasathI vadhAre divasa sudhI zeka rAkhIza nahi. (3) huM bAra mahInAmAM cAvIza divasa sivAya badhA divasamAM zIlavrata pALIza. (4) huM pitAnAM rakSaNa sivAya bIjA upara iSya dveSa ane kedha karIza nahi. ane temanA suputra zrI amRtalAla Asi. sarjana, ela. ema. esa. emaNe paNa pratijJA karI ke AjathI jodhapura zaheranA ozavAla bhAIonA upacAra kaMI paNa karI lIdhA vagaraja karIza. copATa, zetaraMja vagere ramatamAM mAre samaya Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 277 gumAvIza nahi, vRddhavivAhamAM sammata thaIza nahi. dareka mahInAmAM 20 divasa zIlatrata pALIza. svadezI cAmaDAMnA jeDA sivAya cADamAnI bIjI kaI paNa vastu vAparIza nahi. te mujaba tA. rapamIe saradAra mArakITamAM bIju bhASaNa karAvavA mATe, brahmacArI lAlajI mahArAja vaidike mahArAjazrIne ati Agraha karIne kabUlAta lIdhI hatI, tyAra pachI niyata samaye mahArAjazrI saradAra mArkeTamAM padhAryA. tyAM janatA Atura nayane temanI rAha jotI hatI. mahArAjazrIe potAnA prakhara vyAkhyAnamAM ahiMsAnA siddhAMtanI janatA sanmukha ghoSaNA karI. ahiMsAnuM ATaluM badhuM mahatva sAMbhaLI zretAo dimUDha thayA. hiMsAne aTakAvavA mATe aneka jaNe aneka prakAranA tyAga karyA. khAsa karIne svadezI jeDA sivAya cAmaDAnI bIjI kaI paNa vastu upagamAM na levAnI ghaNAkharAe pratijJA karI. bhASaNa samApta thatAM citaraphathI dhanyavAda rUpI bheTa mahArAjazrI tarapha AvavA lAgI. vaLI AgAmI cAturmAsa mATe lokoe khuba dabANa karyuM. te ja vakhate khyAvaravALA zrImAna vyAsa tanasukhajI vaidya khyAvaramAM cAturmAsa karavA mATe vinaMti karI. Arya samAjanA netA zrImAna lachamanadAsajIe sabhAmAM ubhA thaI muktakaMThe mahArAjazrInI prazaMsA karI. A bhASaNamAM dAdupatha, kabIrapaMtha, rAmasnehI Adi aneka saMpradAyanA saMta AvyA hatA, A vAtane vAMcatAMja vAcakenA aMtaramAM e alaukika dazya nihALavAnI umio uchaLaze, ane ema thaze ke ahA! e addabhUta dazya jevA ame bhAgyazALI thayA hatA te kevuM sAruM ! Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 - >Adarza muni. -------------------------- -................ :-* - 1 01 .0 11 . 1 -^^^^^ . prakaraNa 35muM. saMvata 1981H khyAvara. 1) prabhAvazALI vyAkhyAna pariNAme 12280 0)nuM jabaruM dAna ane AhArAjazrI tyAMthI vihAra karI jhAlAmaMDa thaI kAMkerA - ra ma padhAryA, tyAM ITAvA taraphathI keTalAka brAhmaNa 0 jAnamAM AvyA hatA. teja lagnasamAraMbha upara ke AsapAsanAM gAmaDAMnA brAhmaNe meTI saMkhyAmAM ekatra thayA hatA. jeTalA brAhmaNo AvyA hatA, te saghaLA mATe bhAge mahArAjazrIthI aparicita hatA. mAtra eka be vyakitaoja mahArAjazrInA nAmathI paricita hatI. mahArAjazrInA mukhamaMDaLa upara adabhUta vyAkhyAnakAra tarIkenI tejasvitA konAthI chupAI rahe che? te mujaba keTalAka brAhmaNe tathA alIgaDha sITIvALA upadezaka kavivara lAlacaMdajI zarmA Adi ekaThA thaI mahArAjazrInI pAse AvyA, ane upadeza zravaNa karavAnI IcchA darzAvI. mahArAjazrIe temanI vijJapitane svIkAra karI eka vyAkhyAna ApyuM. tene pelA brAhmaNo upara puSkaLa prabhAva paDe, ane Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 270 saghaLA mukatakaMThe mahArAjazrInI prazaMsA karavA lAgyA. tyArapachI tyAMthI vihAra karI vizalapura, bilADe thaI khyAvara padhAryA. tyAM-kesithala nivAsI svargastha zrImAna zeDa javAramalajI ke ThArInA putra dhyAnacaMdajI tathA temanA laghubaMdhu vaktAvaramalajI tathA temanAM mAtA kaMkubAI-e traNe mAtA putra dIkSA mumukSu hatAM. tethI khyAvara zrIsaMghe phALuna suda 3 nuM muhUrta nakkI karI gAmegAma AmaMtraNa patrikAo melI dIdhI. zrIsaMghe khUba dhAmadhumathI traNe jaNanI dIkSAne utsava zrImatI mahAsati dhApUjI mahArAjanA AzarAmAM rahyAM. dIkSA mahotsavamAM khUba AnaMda luMTAyo. e divasamAM tyAM khaMDelavAla jaina mahAsabhAnuM adhivezana tathA bhAratavarSIya di. jaina mahAsabhAnuM vArSika adhivezana hatuM. te vakhate bahAragAmathI digambara jaino meTI saMkhyAmAM AvyA hatA. Indara nivAsI dAnavIra rAyabahAdura zrImAna zeTha kalyANamalajI khaMDelavAla jaina mahAsabhAnA adhivezananA pramukha hatA. ujjainavALA zrImAna zeTha kalyANamalajI tathA zeTha rikhabadAsajI ane mandasaiAravALA zrImAna zeTha bhayA sAheba paNa e adhivezanamAM AvyA hatA. uparokta sabhApati mahAzaya tathA mahAnubhA ne mahArAjazrI tyAMja birAje che, evA samAcAra maLatAM teo saghaLA temanAM darzanArthe rAyalInA kaMpAunDamAM AvyA, paraMtu te vakhate mahArAjazrI tyAM na hatA. teo to nava dIkSita ziSyanI dIkSAne lIdhe dAnavIra rAyabahAdura zrImAna zeTha kuMdanamalajI koThArI (jaisalamerI)nA baMgalAmAM virAjatA hatA, tethI temane darzana lAbha na maLe. mAtra ziSyagaNanA darzana Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. karI pAchA pharyA. mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI AnaMdapura (ka) puSkara thaI ajamera padhAryA. tyAM eka jAhera vyAkhyAna ApyuM, temAM zrotAonI jabaradasta medanI jAmI hatI. sAhebajAdA abdulavAhIdakhAM sAheba DisTrIkaTa sezana jaja ajamera, rAyasAheba munazI haravilAsajI zAradA, riTAyarDa jaja ajamera ane membara lejIsleTiva eplI , munazI zivacaraNadAsajI jaja khaphIphA koTa ajamera, ItyAdi rAjya karmacArIo paNa sArI saMkhyAmAM vyAkhyAnane lAbha letA hatA. bhASaNa samApta thatAM sAhebajAdA abadulavAhidakhAM sAhebe vyAkhyAnanI pArAvAra prazaMsA karatAM jaNAvyuM ke je mane AgaLathI khabara heta te vAraMvAra jarUra Avate heta vigere. cAturmAsanA divase samIpa AvatA hatA. tethI jodhapurathI cAturmAsanI svIkRti mATe tAra tathA patre AvatA hatA. jayapuranA zrAvake AvIne tene mATe vinavI rahyA hatA. tathA khyAvara zrIsaMgha te pahelAM ja AvI gayuM hatuM. jayapura tathA jodhapurane nakArAtmaka uttara vALye, ane vyAvara zrIsaMghanI vijJaptino svIkAra karavAmAM AvyuM. . A sthaLe e jaNAvavuM anucita nahi gaNAya ke keTAnA saMpradAyanA zrImAna paMDita munizrI rAmakuMvArajI mahArAja tathA temanA ziSya samudAyanA hRdayamAM ghaNuM lAMbA kALathI e bhAvanA hatI ke zrImAna prasiddhavaktA paMDita munizrI caithamalajI mahArAja sAhebanI sevAmAM cAturmAsa karI jJAna dhyAnane adhika lAbha meLavo. jyAre IndaramAM temane mahArAjazrI ajamera padhAryAnA samAcAra maLyA tyAre, teo pitAnA ziSyasamUha sahita zIdhragatithI vihAra karI Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. ajamera padhAryA. IcchAnukula avasara je mahArAjazrIe temane jaNAvyuM ke ame cAturmAsa mATe khyAvaranA AmaMtraNane svIkAra karyo che. tethI Apa paNa ApanA cAturmAsa tyAM karavAne ravIkAra karo te jJAna dhyAnanI vizeSa vRddhi thavAno saMbhava che. A sAMbhaLI munizrI rAmakuMvArajI mahArAje saharSa pratyuttara ApyuM ke amArA hRdayamAM ghaNuja samayathI Aja abhilASA che. ane jyAre A zubha avasara prApta thayuM che tyAre amArI vRtti paNa ApanI sevAmAM rahI khyAvara cAturmAsa karavAnI che. ahIMthI munizrI rAmakuMvArajI mahArAja ApaNuM caritranAyakajInI sAtheja vihAra karavA lAgyA. tyAMthI vihAra karI mahArAjazrIe zaheranI bahAra zrImAna raghunAthaprasAdajI vakIla bI. e. ela. ela. bI.nA baMgalAmAM utAre karyo ane tyAM be vyAkhyAna ApyAM. nasIrAbAdathI digambara saMpradAyavALA zrImAna ghIsUlAlajI, mahArAjazrI ajameramAM virAje che, evA samAcAra jANe ekAeka darzanArthe AvyA, ane mahArAjazrIne nasIrAbAda padhAravAnI atyaMta AgrahapUrvaka AjIjI karI. uttaramAM "avasara" kahI mahArAjazrI kizanagaDha padhAryA. tyAM paNa lekee sArI saMkhyAmAM vyAkhyAna zravaNano lAbha lIdhe. zrImAna hijha hAyanesa, umadarAjATTI belandamakAM lephaTanenTa karnala mahArAjAdhirAja sara madanasiMhajI bahAdura ke. sI. esa. AI. ke. sI. AI. I., kizanagaDha nareze pitAnA rAjya kAryabhArIo saha vyAkhyAnano lAbha meLavavA mahArAjazrInI sevAmAM saMdeza karyo. paraMtu aNaciMtavya kAryavazAta mahArAjA sAhebane ekAeka muMbaI Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 > Adarza muni. javuM paDayuM, jethI temane mahArAjazrInuM vyAkhyAna zravaNa karavAnuM saubhAgya prApta na thayuM. kizanagaDha zrIsaMghanA atyAgrahane vazavatI mahArAjazrIe munizrI vRddhicaMdajI tathA cAMdalajIne cAturmAsa tyAM karavAnI anumati ApI. vaLI sAdaDI zrIsaMgha taraphathI paNa cAturmAsa mATe atyaMta Agraha bharI vijJapti karavAmAM AvI, tethI, zrImAna munizrI chaganalAlajI, maganalAlajI tathA saMtoSa munijI e traNa sAdhuone sAdaDImAM cAturmAsa karavAnI AjJA ApI. tyAMthI mahArAjazrI nasIrAbAda thaI masUde padhAryA. mArgamAMnA saghaLAM gAmamAM keTalAka rajapUtoe zikAra khelavAne, madirA pIvAno ItyAdi, keTalAka prakAranA tyAga karyo. masUdemAM mahArAjazrIe sAta ATha vyAkhyAna karyA. tyAMnA zrIsaMghanA atyAgrahane vazavatI mahArAjazrIe munizrI bheMlAlajI tathA caMpAlAlajI mahArAjane tyAM cAturmAsa karavAnI AjJA ApI. tyAMthI munizrI AgaLathI karelI svIkRti anusAra saMvata 1981nA cAturmAsa karavAne khyAvara padhAryA. vIranI jaya, munirAjanI jaya Adi gaganabhedI jyanAdethI ghaNA ThAThamAThapUrvaka ApaNA caritranAyakane mukhya mukhya mArge thaIne zaheramAM praveza karAvavAmAM AvyA hatA. mahArAjazrI sAthe AvelA purUdvArA temanI padharAmaNIne saMdeza zaheranA dareka strI-purUSanA hRdayamAM vijaLInA vege phelAI gaye hato. bIjA divasathI vyAkhyAnanI dhodhamAra vRSTi zarU thaI. jemAM 'viratI ane vinaya, satya ane saMsAranuM svarUpa" "AtmatatvanuM anusandhAna ane darzanika tattva "mada ane matsarabhAva vagere viSayo paranAM vyAkhyAne cAturmAsa mATe niNIta karavAmAM AvyAM hatAM. Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni mahArAjazrInI dhArApravAhI ane ojasvI vANI dvArA thatAM bhASaNa sAMbhaLavA mATe manuSyasaMkhyA uttarottara vadhatI cAlI, pariNAme zrAvaka ane zrAvikAonI dharmabhAvanAnI vRddhi thatI AvI. ApaNA caritranAyakanI pAse rahetA tapasvI mayAcaMdajI mahArAje 37 divasanA upavAsa mAtra garama pANInA AdhAre ja pUrA karyA hatA, tenI pUrNAhuti bhAdaravA suda 10 ne roja thanAra hatI. sthAnika zrIsaMgha taraphathI A bAbatanI sUcanA vartamAnapatro temaja khAsa AmaMtraNa patrikAo dvArA dareka gAma tathA zaheramAM pahoMcADavAne pUrato baMdobasta karavAmAM AvyA hatA. tapasyAnI pUrNAhutinA be divasa pUrve AsapAsanA aneka gAmenA tathA zaheranA lagabhaga 1500 thI 1700 jeTalI saMkhyAmAM zrAvaka zrAvikAo e utsavamAM sAmela thavA mATe AvI pahoMcyA hatA. tapasyAnI pUrNAhutinA divase "zrI jaina vIra maMDaLe sabhAmaMDapanA dareka bhAgane subhASitonAM vAkya vaDe suMdara rIte zaNagAravAmAM AvyuM hato. te divase savAranA sAta vAgyAthI mANasenAM TeLe ToLAM mahArAjazrInuM vyAkhyAna temaja tapasvIjInAM darzana mATe AvavA lAgyAM. kadAcit janasamUha sabhAmaMDapamAM dAkhala thatAMnI sAtheja je emane emaja-avyavasthitapaNe besI gayA hatA te, sabhAmaMDapa mATe niradhArelI jagyA karatAM cAragaNI maTI jagyA tene mATe pUratI na thaI paData, paraMtu te divase zrI jaina vIramaMDaLanA svayaMsevaka daLe zAntipUrvaka paNa bahu sundara prabaMdha agAuthI ja karyo hato. te divase ApaNu caritranAyakanuM 'tapasyAnuM mahatva viSaya para sulalita ane ojasvI bhASAmAM bhASaNa thayuM. hatuM. jene sAMbhaLate Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- Adarza muni. zretRvaga vAraMvAra jANe AnaMdanAM sarovaramAM DubakI mArate hoya te anubhava thato hate. te prasaMge aneka bhAIo temaja bahene e keTalAya skaMdha karavAnI bAdhA lIdhI hatI. uparAMta tyAga ane tapasyAo paNa te divasa ghaNI thai hatI. seMkaDo bakarAMo temaja bIjAM mUgAM tathA niraparAdhI prANIone abhayadAna ApavAnAM vacane maLyAM. mahArAjazrInuM bhASaNa pUruM thaI gayA pachI jodhapuranI zramaNopAsaka maMDaLInA sabhAsada zrIyuta kuzalarAjajI chAjeDe ghaNe cittAkarSaka svare be bhajano saMbhaLAvyAM hatAM. tyArapachI jAvarA nivAsI zrImAna zeDa sibhAgyamalajIe eka prabhAvazAlI vyAkhyAna ApyuM hatuM. tyArabAda AgrAnA jaina anAthAlayane Arthika sahAyatA ApavA viSe zrI mastarAmajIe namra paNa sacoTa apIla karI hatI. jenA pariNAme hAjara rahelA manuSyo taraphathI rU. pa00)nI madada maLI hatI. uparAMta khyAvara nivAsI onararI mejIsTreTa dAnavIra zrImA zeTha kuMdanamalajIe anAtha bAlakanAM pAlana-poSaNa mATe cAra mahInA sudhI badhe kharca pitAnI taraphathI ApavAnuM vacana ApyuM. zrImAna zeThanI A udAratA ane dAnazIlatAnI hAjara rahelA vage bhAre tArIpha karI hatI. A tapasvInAM pAraNAnA divase dAnavIra zeTha kuMdanamalajI sAhebe 101 bakarAMone abhayadAna apAvavAnuM vacana ApyuM hatuM. uparAMta zrIsaMghataraphathI lUlAM, laMgaDAM, anAtha-nirAdhArone temaja dIna, du:khIone bhojana paNa karAvavAmAM AvyuM hatuM. atyAra sudhImAM je ke mahArAjazrInAM keTalAMka vyAkhyAna thaI cUkyAM hatAM ane thanAra paNa hatAM, paraMtu jyArathI Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. -~~~-~~-~- ~~- ~~~-~ teo kammara kasIne vairAgyanA medAnamAM utaryA che tyArathI pravacane karavAM e temanuM eka jabaradasta kArya thaI paDayuM che. bhUlA paDelA ane saMsAranI bhayaMkara galI-guMcIomAM bhaTaktA musApharone kai paNa prakArane trAsa bhegavyA vagara pitAnA sIdhA ane sAcA mArga upara pahoMcavA mATe mahArAjazrInA prabhAvazAlI bhASaNe mArgadarzaka thaI paDayA che ane jeo te mAge gayA che teone AtmazAntinI kharekharI prApti thaI che. AvA prakAranAM vyAkhyAne sAMbhaLavAthI zeThazrInAM mana upara bhAre asara thaI ane potAnI milakatamAMthI rU. 122800, (eka lAkha, bAvIza hajAra ane AThaso rUpIyAnI jabaradasta dAnanI rakama kADhI ApavAnI pratijJA karI. te ja vakhate zeTha sAhebanA svanAma dhanya putraratna zrImAna lAlacaMdajI sAhebe temaja temanA munImajI sAheba zrImAna hIrAlAlajIe ubhA thaIne temanI pratijJAnuM anumaMdana ane samarthana suMdara rIte hyuM hatuM. basa, have zuM bAkI hatuM? cemerathI mahArAjazrInA jayajayArava sAthe dAnavIra zeThazrIne paNa sarvatra jaya jayakAra thavA lAge. zeTha sAhebanI A pratijJAe khyAvara zaheranA darekedareka bhAgamAM A apUrva dAnavIratA ane tyAga bhAvanAne suMdara dAkhale besADI dIdhe, eTaluM ja nahi paNa zeTha sAhebanA A suMdara kAryanI bhArobhAra prazaMsA paNa karavAmAM AvI hatI. A badhuM mahArAjazrInA prabhAvazALI vyAkhyAnanuM pariNAma che. ane khyAvara zaheranuM paNa sadbhAgya che ke te paNa pitAnAM pratispadhI zaheranI sAme udAratA ane dAnavIratAnAM medAnamAM ubhA rahevAnuM sAttvika gairava ane sAhasa dharAve Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni AAAAAAAAAAnnnnnnnnnnn che ane saithI vadhu gairavanI vAta to e che ke, teNe dAnI ane pApakArI zeThajI jevA cAritryavAna ane leka kalyANakAraka mahApurUSane dhAraNa karyA che. evI rIte mahArAjazrIe dayA temaja paropakArane pUre pracAra karatAM karatAM zAntipUrvaka cAturmAsanI pUrNAhuti karI. temanA A sahavAsanA pariNAme hajAre mUMgA ane niraparAdhI prANIone abhayadAna maLyuM hatuM. uparAMta keTalAya tyAga temaja pratyAkhyAne paNa thayAM hatAM, jene ullekha kSamApanAmAM thaI gayA che. cAturmAsa pUruM thatAM mahArAjazrIe tyAMthI vihAra karyo. AbAlavRddha seMkaDo strI-purUSe temane vaLAvavA gayA. zrImAna zeTha kuMdanamalajInI tabiyata barAbara nahi hovA chatAM te vaLAvavA AvyA hatA. sthAnakavAsI munine vaLAvavAmAM sahakAra Ape e temane A pahele prasaMgaja hatA. zeThazrInAja bagIcAmAM mahArAjazrIe rAta rahIne tyAMthI prAtaHkALe vihAra karyo ane rAjAvAsa gayA. tyAM paNa zeThazrI parivAra sahita pharIvAra darzana mATe AvyA hatA. e arasAmAM mAravADathI seMkaDe gAyo cArA pANInI taMgIthI mAlavA tarapha laI javAmAM AvatI hatI. te bhUkhI tarasI gAya mATe uparyukta dAnavIra zeThazrIe meTA pAyA upara cArA-pANIne sundara prabandha thoDA vakhata mATe karAvI Ape hato. mahArAjazrI tyAMthI vihAra karIne javAje thaIne bhImanI tarapha jatA hatA tevAmAM te baMdarane zrAvakasamUha AvI pahoMcyA, ane pitAnAM gAma tarapha padhAravA mATe vinaMti karI. paraMtu mahArAjazrIe aneka kAraNe raju karIne badanera tarapha AvavAnuM nAkabUlIne AgalA gAma tarapha vihAra karyo, tema chatAM badaranA Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 287 zraddhALu zrAvaka gaNe AgalA gAma sudhI mahArAjazrIne cheDe mUke nahi eTale Akhare mahArAjazrIne badanAra padhAravuM paDyuM. tyAM sarakArI skUlamAM utAre karyo. vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe jaina-jainetara badho varga Avato hato. mahArAjazrInA upadezathI jIvanakhAM musalamAne ane jodhA khATakIe jIvanaparyata jIvahiMsA tathA mAMsabhakSaNa nahi karavAnI pratijJA lIdhI. tyAMthI mahArAjazrI vihAra karIne AsIda padhAryA. tyAM paNa mahArAjazrInA upadezathI keTalAya musalamAnoe jIvahiMsA nahi karavAnI tathA mAMsa bhakSaNa tajavAnI pratijJAo karI hatI. tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI kesIthala padhAryA. tyAM nAthadvArAno zrAvakavarga ane gaMgApurathI jena mocIo AvyA. teoe mahArAjazrIne vinayapUrvaka kahyuM ke, "dharma mArgathI bhUlA bhaTakatA evA amane jyArathI Ape jena dharmanI dIkSA ApI tyArathI Ape batAvelA siddhAMtanuM ame barAbara pAlana karatA rahyA chIe, paraMtu amane dIkSA ApyA pachI eka vakhata paNa Apa sAhebe amArAM gaMgApura gAmane pAvana karyuM nathI. mATe ajJAnI evA amArI prArthanAno A vakhate to ApazrI jarUra svIkAra kare." evA prakArane temane daDha Agraha jaIne mahArAjazrI gaMgApura padhAryA. tyAM jaina temaja mAhezvarI bhAIoe vyAkhyAnamAM hAjara rahIne pitAno sadbhAva pradazita karyo. mAhezvarI bhAIonI bhakti te eTalI hada sudhInI hatI ke jyAM sudhI mahArAjazrIne pUrepUrI gocarI maLatI nahi tyAM sudhI barAbara mahArAjazrInI sAthe ja rahetA ane pite paNa bhajana karatA nahi! Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 > Adarza muni tyAMthI AgaLa vadhIne mahArAjazrI sahADA, parAsolI, piTalA tathA relamagarA vagerenA tadana bhadrika jIvane potAnA upadeza dvArA lAbha detA nAthadvArA pahoMcyA. parAsalImAM eka kSatriya madirA ne mAMsa hamezane mATe cheDayuM. piTalAnA regaro ane mIoe madirA tathA mAMsathI hamezane mATe moTuM maraDyuM hatuM. evI rIte relamagarAnA khemajI, kisanajI, tilaka, ghIsAjI, baradAjI vagere sATheka gharavALAoe madirApAnane tyAga karIne jainadharmanA siddhAMta tarapha pitAne pUjyabhAva pradarzita karyo hato. nAthadvArAmAM mahArAjazrInA sArvajanika upadezathI rahima baza cuDagara ke je leTanI ghaMTI lAvavAne vicAra karatA hato teNe mahArAjazrInA upadezathI pitAnA manane vicAra paDato mUkI ghaMTI na lAvavAnI pratijJA karI. Aja ThekANe udepuranA zrAvake AvyA, ane temaNe udepura padhAravAnI vinaMti karI. mahArAjazrI tyAMthI vihAra karIne delavADA padhAryA tyAM paNa udepurane zrAvakagaNa AvI pahoMcyA, ane udepura laI javAne bhAre Agraha karyo. udepura nivAsI zrAvaka varganI vinaMtine svIkAra karIne mahArAjazrIe potAnI asIma temaja avirata parepakAranI nadI vahevarAvatA tA. 31-12-2pane reja pitAnA ziSya parivAra sahita udayapura nagaramAM praveza karyo. tyAre samagra janasamUha (zuM jaina ke jainetara) lAMbA vakhatathI mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLavAne Atura thaI rahyA hate. mahArAjazrInA upadeza sAMbhaLavAne janasamUha je prabaLa AturatA dharAve che tenuM kAraNa e che ke harahameza teozrIne Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~ ~~~~ ~ ~ ~~~ ~ Adarza muni upadeza kapriyatApUrNa hovA sAthe temAM sArvajaniktAne saMdeza khAsa karIne hoya che. jyAre mahArAjazrI pitAnuM vyAkhyAna zarU karavAne upasthita thAya che, tyAre janasamUha pitAnA harSAtirekapUrvaka jayaghoSaNAo karI gaganamaMDaLane gajAvI mUke che. mahArAjazrI pitAnuM bhAvapUrNa ane arthagaMbhIra bhASaNanI zarUAta kare che tyAM to janasamUhamAM ekadama zAMti patharAI jAya che. mahArAjazrI dharmarUpI raMgabhUminA mahArathI che. teozrInI gaMbhIra gajenAthI pApIonAM dIla kaMpI uThe che. temanI vANImAM satyatAne prakAza jhaLakI rahyA che. mahArAjazrI jyAM birAje che tyAM dharmanI pavitra dhArA jorathI vahyA kare che. ane dayAno agAdha mahAsAgara kalela karate uchALA mArI rahyA hoya che. mahArAjazrInA samatA bhAvamAM akhaMDa zAntinuM sAmrAjya pravartatuM hoya che. jaina, vaiSNava, muslIma, ke krizciyana be varga mahArAjazrInAM bhASaNe ati Adara pUrvaka zravaNa kare che. pachI bhalene te vakhate game tevuM jarUranuM kAma karavA mATe manuSya taiyAra thaI gayela hoya chatAM eka vakhata to mahArAjazrInuM vyAkhyAna kAne paDatAM te kevaLa sthira thaI jAya che, te eTale sudhI ke, sthira thaI gayA pachI potAnAM hRdayamAM ramI rahelAM kAryanuM mahattva visarI jaIne vyAkhyAnanA samaya sudhI te tyAMthI khasyA vagara bIjA kAme vaLagavAnuM mAMDI vALe che. mahArAjazrInAM mahatvapUrNa bhASaNa sAMbhaLIne janasamUheze zuM lAbha uThAvyuM temaja kaI kharAba rUDhione tilAMjali ApI e hakIkta udayapUrane janasamUha sArI rIte jANato hovAthI A prasaMge tenuM varNana karavuM asthAne che. je divase daramyAna mahArAjazrI janasamUhane pitAnI Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 >Adarza yuni. rasika vANIne rasAsvAda karAvI rahyA hatA te divasemAM temanI prazaMsA badhA strI-purUnI hRdayarUpa maMdiramAM ramI rahI hatI. mahArAjazrI saMbaMdhI AvI abhuta prasiddhi dhIre dhIre hiMdukulAvartasa hijha hAyanesa mahArAjAdhirAja mahArANA sAheba zrImAna sara phatehasiMhajI sAheba bahAdUra jI. sI. esa. AI., jI. sI. AI. I., jI. sI. vI e. mahArANA oNpha udepura temaja temanA suputra svanAma dhanya zrImaMta yuvarAjamahArAja kumAra sAheba sara bhUpAlasiMhajI sAheba bahAdUra, ke. sI AI. I. nA kAna sudhI paNa pahoMcI gaI tyAre mahArAja kumArasAhebe DoDIvAlA mahetAsAheba svanAmadhanya zrImAna madanasiMhajI mahodaya ane koThArI sAheba zrImAna raMgalAlajI ane temanA putra svanAmadhanya zrImAn kAphalAlajI mahodaya vagere ucca padAdhikArIo dvArA mahArAjazrI pAse saMdezo mokalyo ke, "mahArAjazrI sameramAM padhArIne darzana Ape" e saMdeza maLatAM mahArAjazrI tA. 16-1-26 ne reja sajjana nivAsa udyAnanA 'samara nAmanA mahelamAM padhAryA. prAcIna trASi-munionI mAphaka yuvarAja mahArAja kumAra sAhebe zradhdhA ane bhaktipUrvaka mahArAjazrInuM svAgata karyuM. Asana lIdhA pachI mahArAjazrIne kumArasAhebe prazna karyo ke "mahArAjazrI, Apa! ahiM kyAre padhAryA?" tenA javAbamAM mahArAjazrIe kahyuM ke, "ApanA zaheramAM tA. 31-12-1925ne reja Agamana thayuM che. tyAra pachI mahArAjazrIe upadeza devA zarU karyo. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni, - i n 1 me - III zrImAna zeTha cunIlAla bhAIcaMda mahetA, tAravAlA. - keTana marcanTa enDa kamizana ejanTa-muMbaI. A 7450-Lakshmi Art, Bombay, 8. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni *: ~---- --------------* *--******* ne upadeza. he rAjana, A jagatamAM rAjA, prajA, zeTha, zAhukAra, dhanADhaya ane garIba e badhA pitAnA karmanA vazavarte che. te badhAM tipitAnAM pUrvakRta karmAnusAraja uMcI ke nIcI dazA pAmIne sukha agara duHkhane anubhava kare che. jo ke hAtha paga, nAka ane kAna vagere indriye te badhAne sarakhI maLelI hoya che. paraMtu badhAe rAjA banIne jagatamAM janma letA nathI tethI jANI zakAya che ke, temanuM pUrvakRta puNya jarUra utaratI paMktinuM hovuM joIe tethI tame paNa tamArA pUrva janmamAM rAjA banavAgya-kevaLa rAjAja nahi paNa eka ucca kSatriya vaMzatpanna rAjA banavAne lAyaka puNyone saMcaya karyo hate. evI rIte jeNe pUrva janmamAM jevAM jevAM karma karyA hoya te mujaba teo A janmamAM phaLa bhegavI rahyA che. ane A janmamAM jevAM karmo karAya che tadanusAraja paraloka paNa bane che agara te bagaDe che; kAraNa ke parabhavamAM sAthe rahenArI vastu mAtra karma ja che, ane bIjI badhI sAMsArika vibhutio te zarIranI sAthe ahiM ne ahiMja paDI rahe che. manuSyane uttama janma meLavIne hameza, dharmaja mAtra parabhavana sAthI che ema samajIne manuSyamAtre sArAM kAryomAM pravRtta thavuM joIe saMsAranI saMpatti te jamInamAM ne jamInamAMja paDI rahe che. Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza muni. hAthI ane ghoDAo emane ema bAMdhyA rahe che. strIo ke je hamezAM sAthe ne sAthe ja rahevAnI vAta karatI hoya che are, prANa paNa pAtharavAne taiyAra hoya che te Akhare to gharamAM ne gharamAMja raDIne besI rahe che. sajajana ane saMbaMdhI agara nekara ane cAkara smazAna sudhInAM sAthI hoya che. arthAt moTA moTA prayatnothI lAlana-pAlana thaeluM mAnavazarIra citAmAM bhasmIbhUta thaIne pitAnI hayAtI khAIne ahiMne ahiM paDayuM rahe che. e hakIkata tadana barAbara che ke karAla kAlanI pAse keIne adhikAra cAlato nathI, pachI bhale ne te rAjA hoya ke raMka hoya; cakavatI hoya ke khaMDio hoya; paNa eka divasa paraloka tarapha prayANa karavAne pAsaporTa kApo paDe che. aMtara mAtra eTaluM ja rahe che ke koI be divasa vaheluM jAya che te kaI be dIvasa moDuM jAya che. jema jaina AgamamAM kahyuM che tema jaheha sIho va miyaM gahAya maccUnaraM nei hu antakAle naM tassa mAyA va piyA va mAyA kAlambhi tammaMsaharA bhavanti / / -uttarAdhyayana a. 13me ska. 23 me. jema siMha mRgane pitAnA tAbAmAM rAkhe che ane mRganuM kazuM jera cAlatuM nathI e pramANe ja jyAre mRtyu AvIne hAjara thAya che tyAre mAtA, pitA, bhAI, baMdhu, musaddI ke gulAma keI paNa mRtyuthI bacI zakatuM nathI. jagatanI A dazA joIne ja munijane ane mahAtmAo A dunIyAnA vaibhavane nazvara gaNe Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni . che. je vakhate A zarIrane janma thAya che te vakhate tenI pAse oDhavAne nathI hotI zAla ke nathI hote besavuM nathI hotAM va ke nathI hotAM ghareNAM. te mujaba, jyAre te ahiMthI jAya che tyAre paNa te nagnadazAmAM ja hoya che. hiMdu haze te tene bALI nAMkhavAmAM Avaze ane jo te musalamAna haze to tene mATe kabara khodI dATavAmAM Avaze. tenI sAthe kharekhara AvanAra vastuo je kaI hoya to te puNya ane pApaja che. A bhavamAM puNya jema sukha Ape che tema parabhavamAM paNa te subaja Ape cheeTalA mATe jagat samakSa amAre te e upadeza che ke keIe keIne kyAre paNa pIDA karavI nahi. je A janmamAM gunhA vagaraja kaI kaIne kAMTe jo ke te te pahelekamAM cakravRddhi vyAjanA hIsAbe kuzaLa vyApArIonI mAphaka e kAMTAnuM tIra banIne badale levarAve che; paNa karmane badale keIne choDatA nathI. cAhe te te bhalene eka maMDalAdhIza heya agara to kaMgALa hAlatane manuSya kema naheAya; paraMtu kamane badale badhAMe avazya bhagavAja paDe che. eTalAja mATe keIe koIne kadipaNa satAvavuM joIe nahi. je zakita pitAnI pAse che te tene rAtti /pAM paDanAra nAM samarthana mATe nathI; paraMtu tene sadupayoga karIne te dvArA ajJAnI jIne sanmArgagAmI banAvavA udyama karavo joIe. zakti duHkhI ane dardIonI sevA karavA mATe che. e mATe eka udAharaNa che ke - eka hatuM cakakara, tenI upara ane nIce maLIne cAra (palAM) beThake hatI. te badhAmAM manuSyo goThavAI gayA hatA, eTalAmAM upalI beThakavALAe khuMkhArIne thaMkavAne vicAra Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. karyo. eTale te nIcenI beThakavALAe kahyuM ke, je bhAI, thuMkate nahi hoke? je tuM thUkIza te mArAM kapaDAM bagaDaze; paNa teNe tenI vAta upara bIlakula dhyAna ApyuM nahi. are, teNe eTale vicAra paNa na karyo ke phakata DIvAramAM mAruM palluM (beThaka) paNa nIce utaraze. chevaTe ucApaNAnI mahattAne garva lAvIne teNe thaM ane nIcenI beThakavALAonAM kapaDAM kharAba thayAM. eTalAmAM vaLI cakkara pharatAM nIcenI beThakavALAnI beThakane uMce javAno vAro Avya. basa, have zuM bAkI hatuM ? te uparavALo ke jenAM kapaDAM thaMkathI bagaDayAM hatAM teNe nIcevALAnI upara pisAba karavAno vicAra karyo. ema jANIne nIcevALAe uparanAne kahyuM ke, bhAI joje ho, mUtarIza nahi, jo tuM mUtarIza to mArAM kapaDAM bahu kharAba thaI jaze. tyAre teNe javAba dIdho ke, A bIjuM kazuMe nathI, A to mAtra tArAM thuMkano badaleja che. evI rIte je jenAM hakkamAM nukazAna karavAnuM dhAre che tethI tene badale mULa tathA vyAja sAthe pAcho vALI ApatAM ekaMdara so gaNuM sahana karavA mATe taiyAra rahevuM paDe che. mATe dareka manuSyanuM kartavya che ke teNe pApathI dUra rahevAne harahameza prayatna karavo joIe. eka kaMjusa mANasa rAta ane divasa dhana ekaThuM karavA pAchaLa macce rahe che tema manuSya paNa puNya upArjana karavAneja pitAnAM jIvanane uddeza samaja joIe. puNya pArjana e parabhava mATe eka khacI che. jema tame kyAreka bahAra jAo che ane DerA, taMbu vagerene jema agAuthI ja prabaMdha karAvI rAkhe che tema manuSyamAtre parabhavanI taiyArI paNa A bhavamAM ja karavI-karAvavI Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. : ~- ~-~~-~~~-AA %~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~-~-~~~~~- ~~- ~ e ghaNI mahatvanI bAbata che. te taiyArI e che ke, prANImAtra upara hameza dayAbhAvanA rAkhavI joIe. dayA e badhA dharmone sArarUpa mazAle che. zrImad bhagavadagItAmAM kRNacaMdra mahArAje paNa kahyuM che ke ahiMsA satyamakrodhastyAgaH zAntirapaizunam / dayA bhUtezvaloluptaM mArdavaM hIracApalam / / zrImad mAvatA adhyAya 16. vaLI ApazrIe ApanA rAjya amala daramyAna jAheramAM eka evI peTI mUkAvI devI joIe ke jemAM dareka duHkhI, dardI, garIba ane anAtha prANI potapotAnAM aMtaHkaraNanA pikAranI arajIo temAM nAMkhI zake. A peTI ApanA pitAnAMja hAthe ughADavI joIe ane tema thavAthI Apa ApanI bheLI ane bhadraka prajAnAM dIlanuM kharekharUM duHkha jANI zake. je upara mujaba karavAmAM na Ave te prajAnI arajIone ApanA kAna sudhI pahoMcatAM mArgamAM ghaNuM ghaNuM agavaDe upasthita thavI saMbhave che. tethI karIne ApazrIe eka evA sahelI paNa suMdara yojanA karavI joIe ke rAjya antargata prajAnAM dilanAM duHkhanAM svarUpanI kharekharI pichAna thaI zake. Apane prANathI paNa priya evI ApanI hAlI prajA tarapha sahAnubhUti batAvavAne A mArga eka rAjapurUSanuM kArya bajAvanAra tarIke ati uttama sevA ApanAra thaI paDe che. tema A vAtano ApazrIe kharekhara amala karavo ghaTe che. kAraNa ke rAjyane lagatAM sarva kAryo Apa Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza muni. zrIja karI rahyA che. Apa zrImAnane vadhu zuM kahuM? Apa pite ATha dikapAlonA aMzathI prakaTelA cho-avatarelA cho. ame Apane je kaMI kahIe chIe te tadana niHsvArtha bhAve-keIpaNa prakAranI svArtha bhAvanA vagaraja kahIe chIe. Apa sArI rIte jANe che ke amAre-sAdhujanone keI pAsethI bheTa tarIke jamIna levAnI IcchA hoI zake nahi, tema ame jAgIra meLavavA mATe paNa A sAdhuno veSa dhAraNa karyo nathI, tethI Apane spaSTa karI devuM joIe ke amAre kaI paNa prakAranI AkAMkSA nathI. ema chatAM kadAcit keIpaNa IchA agara te mAgaNI hoya to te e ja che ke, Apa jevA narakezarIonA AzramamAM prANImAtrane abhayadAna ApavAno saMdeza maLavo joIe che. arthAt amArA AvavAnA temaja javAnA divase ApanI rAjadhAnImAM jIvahiMsA nahi thavA devA mATe pharamAna kADhavuM joIe che. basa, eja amArI ApanI pAsethI maLelI uttama bakSIsa che eja amArI prArthanA che. zrImAna kumAra sAhebanuM dIla, A atimananIya bhASaNa sAMbhaLIne ghaNuM prasanna thaI gayuM hatuM. ethI mahArAjazrIne bakSIsa ApavAne svIkAra karIne AkhA zaheramAM jIvadayA paLAvavA mATe sanaMda naM0 ra9767 ne hukama jAhera karavAnI AjJA pharamAvIne potAnI dayALutAno paricaya karAvI Aye. tyArapachI hiMdukula sUryasamAna, hiMdu gAravanA Adarza rUpa chatrapati rAjezvara vartamAna mevADAdhipati zrImAnuM mahArANAjI sAheba taraphathI svanAmadhanya zrImAna phatehalAlajI mahAdayane sucanA maLI ke, "mahArAjazrInI ahiM padharAmaNuM karA." sucanA maLyA pachI mahArAjazrIe pitAnA Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 297 : ---- - - - :: * * * * * * * che..... ... * . * * * * . * * * * * *---- * * * * * ^ ^^^^^^^ %.. 5 cida ziSyanA parivAra sAthe "zivanivAsa nAmanA darabArI mahelamAM padharAmaNI karI hatI. zrImAna mahArANAjI sAhebe vinaya tema bhaktibhAvapUrvaka mahArAjazrInuM svAgata karyuM te uparAMta mahArANAjI sAhebe kahyuM ke, "Ape ahiM padhAravAnI meTI maherabAnI karI" javAbamAM mahArAjazrIe kahyuM ke amAre to e dharma ja che. kahI nIce lakhelo pleka saMbhaLAvyA:- OMkAra bindu sayuktaM nityaM dhyAyanti yoginaH / kAmadaM mokSadaM caiva OMkArAya namonamaH / / che e pavitra zabda paramAtmAvAcaka che, tenAM dhyAna, moTA meTA raSi-munio temaja saMsArIjane mekSaprApti mATe harahameza karatA rahe che. tenAM raTaNathI e vizvabaMdhune namaskAra thAya che. A zabdanI utpatti jainonAM moTA maMcanA pahelA akSarethI thAya che. A eka bIjAkSara che. tene vAvavAnuM kSetra te adhikArI manuSyanuM hRdayarUpa kSetra che. e sivAya tene vAvavAnI bIjI koI jagyA che ja nahi. basa, A bhUmi eja tenuM uttama sthAna che. deve paNa AvI lAyakAta saMpAdana karavAnA bhUkhyA hoya che. teo haMmezAM A dhUnamAM ne dhUnamAMja rahIne animeSa dRSTie ekITaze eja samayanI rAha joI rahyA hoya che ke, kayAre manuSyAvatAra dhAraNa karIne paramAtmAnA dhyAnamAM masta banIe ane kyAre mekSipada meLavavAnI anupama taka hAtha dharIe. manuSyono deha eja eka evuM sAdhana che ke je sAdhana vaDe manuSya nara nArAyaNa banI zake che. paheluM to A ati Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 -->Adarza muni ------------------------ addabhuta racanAvALuM zarIraja maLavuM durlabha che. ane tethI paNa vadhu durlabha bAbata te AtmaciMtanamAM parovAvuM te che. pUrvanA saMskAra ane puNyavagara evo manuSya deha meLavavAnuM bhAgyeja kayAMthI saMbhave ? jemake, zrImad bhagavadranA 11mA skandamAM kahyuM che ke - nRdehamAdyaM sulabhaM suMdurlabham plavaM sukalyaM gurukrnndhaarm| mayAnukUlena nabhasvateritam pumAna bhavAbdhi na taretsa AtmahA / / mahArAjazrIne mahArANA sAhebe kahyuM ke, "A lekano zo artha thAya che?" tyAre mahArAjazrIe tenuM rahasya samajAvyuM ke he hindu kulasurya mevADAdhipati, corAsI lAkha jIvaniomAM manuSyane janma pAma e ghaNuM kaThaNa kArya che. kadAcit pUrva janmanAM puNya karmothI manuSyadehanI prApti to thaI jAya paraMtu je AryakSetra maLe nahi te manuSya janma zA kAmane che? je manuSyajanma ane AryakSetra e bane kadAcita maLI jAya; paNa je uttama kula na maLyuM to manuSya janma dhAraNuM kareja phekaTa gaNAya. je ghaNuM puNya pratApe manuSya janma, Arya kSetra ane uttamakula paNa dhAre ke maLyAM, paraMtu dIrdhAyuSya je na maLyuM teye manuSyajanma phekaTa gaNAya. manuSyajanma, AryakSetra, uttama kula ane dIrdhAyuSya eTalAM vAnAM maLyAM paNa jo pUrepUrI indriye na maLI te A manuSya avatAra zA kAmano che? vaLI A pAMca vAnAM kadAcita maLI gayAM Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. ***:: >>^^^^\':::::1/18': paraMtu zArIrika ArogyanI ja je khAmI rahI jAya te A manuSyajanma phekaTa che. are, chae vAnAM kadAcit maLI gayAM hoya; paraMtu je nispRhI upadezakane vega na thayo hoya to sadupadeza nahi maLavAthI ajJAnadazA ja rahI jAya. kahyuM che ke, jJAnena naH pazumi namana. arthAt jJAnahIna manuSyajanma pazutulya banI jAya. daivayoge A sAte vastuo prApta thaI jAya; parantu AstitA rAkhIne zraddhA besADavI e ghaNuM kaThaNa kAma che. dhAro ke, zraddhA paNa kadAcit besI jAya; paraMtu tene anukULa AcaraNa karavuM e vizeSa kaThaNa thaI paDe. have samaje ke, kadAcita te mujaba AcaraNa karavAnI zakti paNa prApta thaI jAya; to paNa dareka manuSyane kamasara dareka vastune ekasarakhe yogya thavA pAme e atizaya kaThaNa kArya che. temAM vaLI A badhe suga ekAeka ane anAyAse thaI jAya e te vaLI ghaNuM kaThaNa kArya che. he rAjana, A badhI sAmagrIo Apane te svAbhAvika rIte maLelI che. mATe Ape parabhavamAM ghaNuM ghaNuM tIvra tapasyA karI che ema nizcaye samajavuM joIe. A teja tapasyAnuM jIvatuM jAgatuM phaLa che ke, atyAre Apa A badhA rAjavaibhavane bhegavaTe karI rahyA che. ApanA zarIre jarAtarA pasIne vaLe to ApanA dAsa dAsIo ApanA mATe potAnA lehInI nadIo vahevarAvavA taiyAra che. tyAre te e kazAe vAdavivAda vagaraje siddha thaI cUkayuM che ke Apa parabhavanI tapasyAne laIne ja nAmAMkita thayA che. jyAre ema che tyAre to bhaviSyanI khaca mATe A janmamAM Apa je puNya ekaThuM karI rahyA che ethIe vadhu puNya Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 > Adarza muni. meLavavuM joIe. kadAcita puNya saMpAdana karavAmAM jarA paNa uNapa rahe te bIjA bhavamAM cerAsIne te ubheja che. Apane A sUryavaMza, bhagavAna RSabhadevanA bharata ane sUryasaMbhava putrothI cAlyo Ave che. A vaMzanA seMkaDo rAjAe pitAnAM mahAna tapobaLathI paramapadanA adhikArI thayA che. have Apa zrImAn paNa A cothA AzramamAM AvyA che. A AzramanuM kAma prabhubhajana ane AtmaciMtana karavAnuM ja mukhya hoya che. mATe Apa paNa prabhubhajana ane AtmaciMtana karavAmAM udyakta thAo ane dIna-duHkhIjano tarapha dayAnI lAgaNI suvizeSarIte pradarzita karo. Ape pUrva janmamAM je karyuM che, tenuM phaLa ahiM te Apa bhogavI rahyA che, tapasyA karyA vagaraja rAjapada maLavAno saMbhava hoI zake nahi. nahitara, dareka manuSya ja rAjA banI bese; paraMtu te vAta cheja nahi tethI A janmamAM je manuSya puNya ekaThuM karaze tene sAMsArika sukha-vaibhava te anAyAseja AvI maLaze. dAkhalA tarIke - eka vakhate kaI gAmanI bahAra kUvA upara pANI bharatI be sakhIo jatI hatI ke rAjA pitAnI savArI laIne pharavA mATe jAya che. pahelAM te te hAthI upara beThe hato. pachI AgaLa cAlatAM cAlatAM hAthI uparathI utarI jaIne ghoDA upara beThe. vaLI De dUra gayo eTale ghoDA uparathI utarIne menAmAM beThe ane tethI paNa AgaLa gayA pachI menAmAMthI utarIne eka vaDalAnA jhADa nIce beThe ane tenA nokara-cAkara paga dabAvavA lAgyA tenI AvI hakIkata joIne te bannemAMnI eka sakhIe bIjIne pUchyuM ke Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 31 hAthI caDhI ghoDe caDhayA, ghoDe caDhI sukhapAla; thAkI beThA narapati have dabAve pAya. he sakhI, hAthI upara besIne vaLI ghoDA upara beThA ane gheDA uparathI vaLI menAmAM beThA, e rIte eka pagaluM paNa bharyuM nahiM; chatAM paga dabAvI rahyA che! te e zAthI thAkI gayA che ke jethI paga dabAvarAve che ? tenA javAbamAM bIjI sakhIe kahyuM ke he sakhI, pUrva janmamAM emaNe bhAre tapazcaryA karI hatI. jIva dayAnuM ati suMdara pAlana karyuM hatuM. jyAM tyAM jamIna upara paDayA rahetA hatA, keI vAhana upara nahi besatAM TADha ane taDake sahana karavA sAthe ughADA page cAlyA hatA. tethI e thAkelA che mATe he sakhI, te mATe have teo paga dabAvarAvI rahyA che. A badhuM pUrvabhavamAM karelAM puNyanuM pratyakSa phaLa che. eTalA mATe manuSyamAtranuM parama kartavya e che ke je te sukhI thavA Icchato hoya to prANImAtra sAthe dveSabhAva cheDI daI harahameza yAtmavata sarvabhUteSu ane vasudhaiva kuTubdhAma e mahAna maMtrane pATha karato rahI puNya ekaThuM karavAnuM ucita dhAre. ema karavAthI tene A bhavamAM temaja parabhavamAM sukha maLe che ane Akhare te mekSapadane adhikArI paNa thAya che. zrIkRSNacaMdra mahArAje gItAmAM kahyuM che ke - adveSTA sarvabhUtAnAM maitraH karuNa eva ca / nirmamo nirahaGkAraH samaduHkha sukhaH kSamI / / zrImad bhagavadgItA adhyAya 12 leka 13me. mATe he rAjana, Apa mUMgA jI upara khAsa karIne karUNa kare ane karo. garIba temaja nirAdhAranI dAda Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 > Adarza muni. pahelIja sAMbhaLe. prajA e ApanI saMtati samAna che. ane jema putra pitAnA Azraye rahe che temaja prajAe pitAnA pitAnI AjJA samAna pitAne rAjAnI AjJAnuM paNa jarUra pAlana karavuM joIe. ame khAsa karIne A bAbataneja harahameza prajAne baMdha karIe chIe ke koIne keIpaNa droha kare nahi. dhanane durvyaya karatA aTakI jAo, beTI zAkSI na pUre. je A upadeza mujabaja prajA vartana karavuM zarU kare te polIsanI jarUra paNa rahevA pAmatI nathI tyAre zrImAn mahArANA sAhebe potAnA mukhe kahyuM ke - "hA, teja vAta kharI che, pachI to kedakhAnAnI paNa jarUra ja zI che? tyAre mahArAjazrI bolyA ke, huM ApanI A vastIne lagabhaga 25 divasathI upadeza ApI rahyo chuM. Ape paNa sudhArA mATe amaladAra, musaddIo, piliso ane senApatio vagerene baMdobasta pagAra ApIne paNa karAvI rAkhyo che ane ame te niHsvArtha paNe prajAne sudhAravA mATe A kartavya bajAvIe chIe tyAre - mahArANAjI sAheba bolyA ke - "e kAma to zuM che? Apanu kAma kharekhara mahAna che?" tyArapachI mahArAjazrIe pitAne upadeza baMdha rAkhIne pitAnAM sthAnake javAno vicAra darzAvyo eTale turataja- mahArANA sAhebe pharamAvyuM ke - have Apa ahiM keTalA divasa sudhI rokAze? javAbamAM mahArAjazrIe kahyuM ke, je ame ahiM pUre Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. * 303 kalpa karIe te cArapAMca divasa rahI zakIzuM? ane je na rahIe to AjakAlamAMja vihAra karI jaIzuM. je divase vihAra karIzuM te divase zrImAn yuvarAjakumAra sAhebe jIvadayA pALavA mATe sanaMda naM. ra9767 lakhI ApI che. e vAta sAMbhaLIne zrImAna mahArANAjI sAhebe jIvadayAnI vAtane aMtaHkaraNa pUrvaka sahAnubhUti ane sammati ApI ane upadeza sAMbhaLIne ghaNA prasanna thayA. te uparAMta mahArANA sAhebe kahyuM ke - "Apa sAhebanuM darzana thavAthI mane ghaNo AnaMda thayo che. ATalA divasa sudhI, mane Apane kaze paricayaja nahote." vagere vAtacIta thaI rahyA pachI mahArAjazrI pitAnA ziSyamaMDaLa sAthe potAnAM nivAsasthAne padhAryA. e mahA mahInAmAM zrI jaina saMgha tathA janasamudAya taraphathI udayapuramAM cAturmAsa karavA mATe vinaMti karavAmAM AvI. ethI mahArAjazrIe kahyuM ke; "bhAIo, phAgaNa mAsa agAu vinatino svIkAra karI zakAtuM nathI, kAraNa ke e sAMpradAyika niyama che." - te uparathI lekee anumAna karyuM. jo ke hajI ApaNuM vinatine svIkAra thaye nathI; tema spaSTa rIte "nakArAtmaka javAba paNa maLyA nathI. tethI cAturmAsane lagate sarva ucita prabaMdha karI rAkhave ghaTe che. tyAra pachI mahArAjazrIe mahA suda 12 ne somavAre udayapurathI vihAra karI hAthIpaLanI bahAra sarakArI utArAmAM mukAma karyo. te divasanuM vihAra-dazya kharekhara jevA yogya hatuM. rAjamArga Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni upara hajAro mANasonI medanI jAmI rahI hatI. dareka jAtinA manuSya-nAnA bALakathI mAMDIne moTA manuSya sudhI sarva kaI mahArAjazrInAM darzana mATe utarI paDayA hatA. ThekaThekANe anya pUchaparacha karatA hatA ke "mahArAjazrIe kayAM vihAra karyo?" vihAranA divase hiMdukulasurya zrImAna dayALu mahArANuM sAheba ane kumAra sAheba bAvAjIrAje AkhA zaheramAM hukama naMbara 2767ne amala karavAno re jAhera karyo. "AvatI kAle mahArAjazrI cothamalajI vihAra karaze mATe jIvadayA pALavI nahitara sarakAranA gunhegAra gaNAze." evA prakArane DhaMDhare bahAra paDatAMja lekae jIvadayAnuM pAlana karavA mAMDayuM. sAMjanA samaye rAvata mAheba zrImAna enAsiMhajI sAheba mahArAjazrInAM darzana mATe padhAryA. darzana temaja vArtAlApa karavAnA prasaMgethI temanuM citta ghaNuM ja prasanna thayuM hatuM ane kahyuM ke- ' "jyAre huM ahiM Avyo chuM tyAre kaMIne kaMI jIvadayAne lagatI bakSIsa mAre karavI joIe e mArI pharaja samajuM chuM mATe "bhiMDala jAnavara mAravAnI mane ghaNI marajI rahe che. mane to zuM paNa kSatriyamAtrane te rahetI hoya che chatAM AjathI pratijJA karuM chuM ke huM tene nahi mArUM. tyAM eka vyAkhyAna ApavAmAM AvyuM hatuM. tethI te sAMbhaLavA mATe ghaNe meTo janasamudAya ekatra thayo hato. pAraselIna rAvatajI sAheba zrImAna lAlasiMhajI mahodaye paNa vyAkhyAna sAMbhaLyuM hatuM. tyAra pachI tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI AhuDa padhAryA Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni.- - 305 hatA. tyAM vaLI salaMbaranA rAvatajI sAheba ekaja divasamAM be vakhata darzana mATe padhAryA hatA. tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI Dabuka padhAryA. tyAM pharajALI mahArAja sAheba zrImAna lakSamaNasiMhajI ke jeo mahArANAjI sAhebanA bhatrIjA che, teo paNa mahArAjazrInAM darzana mATe padhAryA. tyAMthI mahArAjazrI vihAra karIne aneka gAmamAM dharmopadeza karatA ratalAma khAte jaI pahoMcyA hatA. ane tyAM pUjyazrI mannAlAlajI mahArAja AdinA darzanano lAbha lIdho. ahiM AvyA pachI tyAMnA sAMpradAyika vaimanasya dUra karavA mATe ghaNe prayatna karyo hato. jo ke A vaimanasya TALavA mATe agAu pUrato prayatna thaI gayA hatA, te paNa mahArAjazrInI ahiMnI padharAmaNIthI tene savizeSa uttejana maLyuM hatuM. teja vakhate udayapura jainasaMgha temaja tyAMnA janasamUha taraphathI mahArAjazrI cAthamalajI mahArAjane udayapuramAM cAturmAsa karavA mATe ghaNe Agraha karavAmAM AvyuM. tyAre pUjya mahArAja zrIe vizeSa upakAra thavAnI saMbhAvanA lakSamAM laIne te vinatine svIkAra karyo. tyAra pachI mahArAjazrIe tyAMthI udayapura tarapha prasthAna karI dhAmaNoda padhAryA. dhAmaNeda thaI ailAnA sTeTa padhAryA. tyAMnA prajAvatsala darabAra zrImAna dalIpasiMhajI sAhebe gaNuM vyAkhyAna zravaNa karyA. tethI prasanna thaI munizrInI prasaMzA karatAM kahevA lAgyA ke "kharekhara Apa jevA svArtha tyAgI mahipadezakanI vANImAMja ejasvitA ane AkarSaNa zakti hoya che, ane te dvArA aneka upakAra thAya che. Apa A vakhatano cAturmAsa atre kare evI mArI vinaMti che. AnA pratyuttaramAM munizrIe Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 >Adarza muni. kahyuM ke A cAturmAsa mATe te udayapuranI vijJaptine svIkAra karavAmAM AvyA che. A sAMbhaLI tyAM ekatra thaelI janatA sAme joI salAnA darabAre kahyuM ke A cAturmAsanI pachInA cAturmAsa saM. (1983) ahIM karAvavA mATe tame saghaLA khUba kozIza karaje. vaLI munizrI tarapha pharIne kahyuM ke jyAre A leko ApanI pAse cAturmAsa mATe vinaMti karavA Ave tyAre Apa tene kRpA karI jarUra svIkAra karaje. AnA pratyuttiramAM mahArAjazrIe kahyuM ke AgaLanI vAta AgaLa joI jaze. kemake sAdhuonA niyamAnusAra te bAbata atyAre nizcayapUrvaka kahI zakAya nahi. tyArapachI tyAMthI vihAra karI pipalade padhAryA. Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 30e - prakaraNa 36muM. saMvata 1982-udayapura. che munizrI sAthe mahArANujInI | mulAkAta. paNa caritranAyaka jyAre pipalade padhAryA tyAre tyAM prakhara paMDita munizrI devIlAlajI mahArAja para virAjatA hatA. teozrInA daivI upadezane che tyAMnA zrAvake khUba zraddhA tathA bhaktipUrvaka lAbha letA hatA. temAM ApaNA caritranAyakajInAM pAtAM pagalAM tyAM thayAM. eTale e zrAvakanA AnaMdamAM era vRddhi thaI. have tyAM vividha viSaya upara munionA upadeza thavA lAgyA. jenA pariNAme aneka jaNAe nAnA prakAranA tyAga karyA. A uparAMta A baMne munionA sadupadezanA smaraNane sadAkALa jIvata rAkhe evA ullekhanIya kAryo tyAMnA zrAvakasamAje karyA, te A rahyAM -(1) tyAM eka "zrI jaina mahAvIra maMDaLa" ane (2) zrI jaina pAThazALAnI sthApanA thaI. pAThazALA sthApananuM zubha muhUrta tyAMnA prajAhitiSI ane parama udAra dIvAna sAhebanA zubhahaste saMvata Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 > Adarza muni. 198ranA caitra suda 8 ne maMgaLavArane divase karavAmAM AvyuM. vaLI tenA prAraMbhika nirvAha mATe teja samaye tyAM DuM phaMDa paNa jamA thayuM. A munivarenAM AvAM AvAM leke pagI kAryonI carcA zrI pIpaledA darabAranA kAna sudhI pahoMcI. temaNe paNa munizrIonAM darzana karavAnI pitAnI abhilASA eka dIvasa pragaTa karI ane te mujaba teo jAte munizrI samIpa eka divasa padhAryA. tyAMthI saghaLI munio prayANa karI jAvarA padhAryA. tyAM vayevRddha paMDita munizrI naMdalAlajI mahArAja tathA pairyavAna paM. munizrI khUbacaMdajI mahArAja AgaLathI virAjatA hatA. tyAM ApaNA caritranAyakanAM bajAramAM keTalAMka jAhera bhASaNa thayAM, jemAM zretAonI saMkhyA uttaretta vadhatI gaI. tA2pamI eprIla sane 1926ne divase khUba dhAmadhumathI zrI mahAvIra jayaMtino utsava ujavavAmAM AvyuM. te divase munizrI naMdalAlajI mahArAje tathA munizrI devIlAlajI mahArAje tathA ApaNA caritranAyaka munizrI caithamalajI mahArAje vItarAga bhagavAna mahAvIranA jIvananuM janatA samakSa siMhAvalokana karyuM. tyAra pachI teoe bhagavAnanA divya saMdezanI zretAo samakSa ghaSaNe karI. je sAMbhaLI zuM jena, ke zuM jainetara, hiMdu, musalamAna, pArasI ItyAdi saghaLA citravat thaI gayA. te divase zrAvakee paNa yathAzakti tyAga pacchakhANa karyA. vyAkhyAna samApta thatAM zretAomAM prabhAvanA vaheMcavAmAM AvI. teja divase sAyaMkALe vIra janmotsavanA AnaMdanI helI rUpe eka jAhera sabhA bharavAmAM AvI. A pramANe nitya navIna carcAo tathA jJAnAMjana zalAkAthI saMsArI jInA mehamaya cintane Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. * * * bhagavAnanA caraNAraviMdomAM Abehuba lagAvI munirAje temanA hAthamAM kSamA ane dayAne eka daMDa Ape. ane te dvArA saMsAranAM pratyeka prANuo tarapha abhayadAnanuM pArasparika AdAna-pradAna karAvyuM. ' have mahArAjazrI jAvarAthI vihAra karI mandasara tathA nImaca thaI sAdaDI (mevADa) padhAryA. ahIM paNa janatAnA Agrahane lIdhe teozrInuM jAhera vyAkhyAna thayuM. vyAkhyAnane divase zrImAna rAjarANu dUlasiMhajI mahAdaya meTaramAM besI vyAkhyAna sthAna samIpa thaI kaMI kAryavazAta bahAra jatA hatA. te vakhate temanI dRSTi ekatra thaelA zrotAo upara paDI ane eka dhArApravAha vakatAnA bulaMda avAje temanA karNa saMpuTa sudhI pahoMcI jaI temanA hRdayane bahelAvI nAkhyuM. tethI temaNe te ja vakhate potAnA DrAIvarane puchyuM, "A bulaMda avAja atyAre ahIM kyAMthI ane kene saMbhaLAya che? ahIM ATalI badhI lekanI ThaTha Aje kema jAmI che? ane ATalI badhI bhIDa hovA chatAM loke tadana zAnta kema lAge che? ItyAdi." moTara DrAIvare te ja vakhate pratyuttara ApyuM, hujUra ! ahIM prasiddha vakatA paMDita munizrI caithamalajI mahArAja padhAryA che. mArA mAnavA pramANe te A samudAyamAM A avAja temane have joIe." ATaluM kahI DrAIvare pitAnI dRSTi ahIM tahIM deDAvI khAtrI karI lIdhI ke e avAja cAthamalajI mahArAjane che. tyArapachI pharIthI eka vakhata rAjarANuM sAhebe pUchayuM ke hindu-kulasurya zrImAna mahArANuM sAheba mevADAdhipatinA soLa umarAvomAM teozrI paNa eka che. Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 > Adarza muni. e kharekhara zuM aithamalajI mahArAja che? ke bIje kaI vaktA che? tyAre DrAIvare gaMbhIravadane nizcayAtmaka avAjathI kahyuM ke hajUra! e teja munirAja che. bIje kaI vyAkhyAnakAra nathI. jyAre A bAbatanI cokkasa khAtrI thaI, tyAre rAjarANu sAhebanA hukamathI DAIvarane meTara pAchI pheravIne teja sthaLe lAvavI paDI. jyAM zretAonI e zAnta medanImAM zera samAna nirbhayatAthI potAnI gaMbhIra garjanAthI mahArAjazrI dharmopadeza dvArA, saMsArI jInI vikaTa viTaMbaNAone sahaja bhAve saraLa banAvI rahyA hatA. DAIvare pitAnA mAlikanI AjJAne ekadama mAthe caDhAvI. niyata sthAne pahoMcyA bAda rAjarANuM sAheba ekadama moTaramAMthI utarI paDayA. ane munizrIne savinaya praNAma karI temanI samakSa AvIne virAjyA. A pramANe temanuM acAnaka Agamana thavAthI saghaLA zrotAone atyaMta kutuhala thayuM, ane teo vicArasAgaranA ramaNe caDelA taraMgomAM Ama tema jovA lAgyA. banyuM hatuM paNa kharekhara emaja. kema ke rAjarANuM sAheba tyAM padhAravAnA che evI kaI prakAranI sUcanA temane maLI na hatI. pravacana samApti thatA sudhI rAjarANA sAheba tyAM svastha citte beThA rahyA. te vakhate, temanA caherA uparanA bhAvathI spaSTa rIte mAluma paDatuM hatuM ke, munizrInA upadeza ane darzanathI temanA dilamAM AnaMdanI urmio eka prakAranI vicitra uthalapAthala macAvI rahI hatI. jyAre vyAkhyAna samApta thayuM tyAre rAjarANuM pitAnA mahelamAM pAchA pharyA. paraMtu eka be divasa pachI temanA taraphathI mAnabharyo eka saMdeza AvyuM. ke "Apa ApanAM panotA pagalAM mahelamAM karI Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 311 *****^^^^ ::--- rANIvAsamAM ApanA upadezAmRtanuM pAna karAvaze, te meTI mahera thaze." A vijJaptino svIkAra karI mahArAjazrIe rAjamahelamAM eka lAMbu sAragarbhita vyAkhyAna ApyuM. A amRtatulya upadezanuM pAna karIne rANIvAsamAM atyaMta AnaMda prasarI gayA. vyAkhyAna khalAsa thatAM rAjarANAjIe mahArAjazrIne kahyuM, munirAja! ahIMA eka kasAI mane manamAna kara ApI mAMsa vecavAnI dukAna kholavAne bhAre prayatna AdarI 2 che paraMtu eka mAmUlI kara levA jatAM aneka mUMgAM niraparAdhI pazuone mAre lIdhe haMmezAM vadha thaze, tathA anya anarthonI uMDI jaDa pAze, ema samajI, meM tenI prAstAvika prArthanAne pUrNapaNe asvIkAra karyo che." A sAMbhaLI munizrIe kahyuM ke Apa jevA udAracitte pAse ame bhikSuke harahameza evI AzA to rAkhIe chIe. ame ApanI pAse bIjA kazAnI AzA paNa kayAM * rAkhIe chIe ? A sAMbhaLI rAjarANu sAhebe mahArAjazrIne bheTa rUpe prANImAtrane abhayadAnane eka paTo samarpaNa karyo. (paTAnI vigata parIziSTa prakaraNamAM ApavAmAM AvI che.) tyAra bAda rAjarANAsAhebanA satata prayAsathI anya saradAree paNa nIce darzAvelA bhinna bhinna tyAga karyA ane karAvyA. (1) talAvadAnA zrImAna ThAkora sAheba jhAlA amarasiMhajIe mAchalAM tathA maraghAne mAravAnI pratijJA lIdhI. (2) zrImAna nArasiMhajI jhAlAe segaMda lIdhA ke AjathI huM kaI paNa jAnavarane kadApi mArIza nahi, ane pakSIonA mAMsanuM bhakSaNa karIza nahi. Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 >Adarza muni | (3) zrI camanadAnajI AziyAe haraNa tathA pakSIono zikAra kadApi nahi karavAnI pratijJA karI. (4-6) zrI caturasiMhajI sagatAvata tathA parvatasiMhajI mAjAvata tathA dalelasiMhajI sagatAvate paNa uparanA naM. 3 mujaba pratijJA karI. . (7) zrI kizanasiMhajI zakeDe kaMI paNa prakArane zikAra khelavAno tathA haraNanuM mAMsa khAvAne tyAga karyo. (8) zrI manaharasiMhajIe haraNanA zikArane bilakula tyAga karyo, tathA zikAranA mAMsa bhakSaNane saMpUrNa tyAga karyo. (9) zrI umedasiMhajI sagatAvate haraNa, mAchalI, suvara tathA pakSIo mAtrane zikAra kare niSiddha samajI tyAga karyo. . (10-11) prabhudayAla ghAbAI tathA parathAjI kAlUe mAMsa tathA madirApAnane tyAga karyo. . (12) nathurAmajI erIdAre suvara tathA haraNa tathA pakSIonI prANa-rakSA karavAnI pratijJA karI. (13) surajamalajI chaDIdAre haraNa tathA pakSInA zikArane tyAga karyo. (14) dayArAma hajUrIe madirApAna tathA haraNa ane paMkherUnA zikArane parityAga karyo. . (15) lacchIrAma hajUrIe madirApAna tathA mAMsa bhakSaNano tyAga karyo. (16) vrajalAla chaDIdAre haraNa tathA pakSIone mAravAnuM choDI dIdhuM. Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 313 Adarza muni (17) nAthu caparAsIe mAchalI, haraNa tathA pakSI mAtrane kadApi na mAravAnA zapatha lIdhA. (18) parathajI kaMpAunDare madirApAna na karavAnI tathA paMkhIonuM mAMsa bhakSaNa na karavAnI saghaLAo sanmukha pratijJA karI. . (19) gopAla hajurIe AjathI haMmezAM pAMca mALA pheravavAno nizcaya karyo. (20) jasarAja chaDIdAre haraNa, mAchalAM tathA mAsara nAmanA paMkherUnA vadhano tyAga karyo, tathA paramAtmAnA nAmanI pAMca mALA haMmezAM pheravavAne IrAde jAhera karyo. (21) kArajI hajUrIe suvara, haraNa tathA matsyanA mAMsane tathA umaraDA phaLa khAvAne sadaMtara tyAga karyo. tathA AjasudhI karelA pApanA nivAraNArthe Izvara nimitte haMmezAM pAMca mALA pheravavAno nizcaya karyo. (22) rAmakizana hajUrIe suvara, haraNa, mAchalAM tathA paMkhIonA mAMsa bhakSaNano tyAga karyo. (23) tANavALA bhAgIratha hajUrIe jaNAvyuM ke AjathI huM kadApi pakSIo tathA mAchalAMo mArIza nahi, ane gAye tarapha patthara pheMkIza nahi. | munizrI tyAMthI svaziSya maMDaLa sahita vihAra karI baheDA padhAryA. paraMtu tyAM sAdhAraNa rIte munizrInA jANavAmAM AvyuM ke ahIMnA savatajI teo udayapuranA mahArANAnA batrIsa umarAvomAMnA eka che.) ne sAdhuonAM vyAkhyAna zravaNa karavAnI khAsa IcchA nathI. vaLI temanA taraphathI mahArAjazrIne khAsa saMdezo paNa mane nahatuM. janatAnA adhipati tathA Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 Adarza muni. eka buddhimAna purUSanI sAdhuonA upadeza pratye ATalI badhI udAsInatA joI, munizrIe tyAMthI vihAra karI javAne nizcaya karyo. prAtaHkAle jyAre munizrI tathA anya ziSyagaNa zaucAdi kriyAo mATe jatA hatA. te vakhate mArgamAM rAvatajInA jyeSTha putra azvArUDha thaI bAnasI rAvatajIne pitAne tyAM AmaMtravA jatA hatA, temaNe dekhyA. munizrIne potAnI tarapha AvatA joI rAjakumAra tAkIdathI gheDAnI pITha uparathI nIce kudI paDayA ane munizrIne vijJapti karI ke ApanA amRtamaya upadezonuM pAna karavAnI ane tIvra utkaMThA che. paraMtu hamaNAM huM bAnasI rAvatane (teo udayapuranA mahArANAnA soLa umaramAM eka che) nimaMtraNa karavA jAuM chuM. A sAMbhaLI munizrIe jaNAvyuM ke vArU. ApanI IcchAnusAra ame Aja madhyAnha kALe pravacana karIzuM. A svIkRti anusAra pUrva niyojIta sthAne tathA samaye mahArAjazrIe bhASaNa karyuM. zrImAna rAvatajI sAheba neharasiMhajI tathA temanA putraratna zrImAna nArAyaNasiMhajI baMne mahArAjazrInI sevAmAM upasthita thayA. basa, temane ekaja pravacana saMbhaLAvavAnI jarUra hatI. A sAMbhaLatAM temanAmAM ekAeka jAgRti AvI ane pachI te baMne pitA putrane mahArAjazrInAM mArmika tathA dhArmika vyAkhyAna sAMbhaLavAnI evI tIvra utkaMThA thaI ke temaNe atyaMta AgrahapUrvaka AjIjI karI be bIjAM vyAkhyAna karAvyAM. mahArAjazrInA A avarya upakAranA badalAmAM rAvatajIe abhayadAnane eka paTe mahArAjazrInAM caraNe dharyo. (paTAnI vigata mATe pariziSTa prakaraNa 1luM juo.) Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 315 - baheDAthI vihAra karI mahArAjazrI lUNade padhAryA. ahIMnA rAvata javAnasiMhajI (teo udayapuranA mahArANAnA batrIsa umarAvamAM eka che.) tathA temanA kuMvarasAhebe sadbhAvanA tathA zraddhApUrvaka munizrInAM preraNAtmaka pravacana tathA amUlya upadeza zravaNa karyA. ghaNe uDe vicAra karyA pachI rAvatajIe vicAra karyo ke munizrInI satsavAnA pratyupakAra rUpe sAMsArika anya padArthanuM samarpaNa vyartha che. kemake je padArtho temane upaganA nathI, tenuM samarpaNa temane mATe atizaya tuccha che. tethI abhayadAnano eka paTa bheTa karyo. (paTAnI vigata pariziSTa prakaraNa 1lAmAM juo.) atrethI vihAra karI munizrI kAnaDa padhAryA. tyAM teozrInuM bajAramAM vyAkhyAna thayuM. tyAMnA rAvata zrImAna kezarIsiMhajIe (teo udayapuranA mahArANAnA soLa umarAmAM eka che.) paNa vyAkhyAna zravaNa karyuM. pachIthI rAvatajIe mahArAjazrInAM caraNAraviMdemAM abhayadAnane paTo bheTa karyo, je pariziSTa prakaraNamAM ApavAmAM AvyuM che. - tyAMthI vihAra karI ApaNuM caritranAyaka gare thaI bhiDara padhAryA. tyAMnA mahArAjA sAheba bhUpAlasiMhajIe (teo paNa mevADanA mahArANAnA seLa umarAmAM eka che.) mahArAjazrInAM traNe vyAkhyAne pUrepUrA sAMbhaLavAno lAbha lIdhe. A sAMbhaLI temaNe pitAne prema pradarzita karavAnI vRttithI mahArAjazrInAM caraNemAM abhayadAnano paTe samarpaNa karyo (paTAnI vigata mATe pariziSTa prakaraNa 19 juo) sAthe sAthe temanA anya saradAre tathA prajAjanee nimna likhita Adarza tyAga karyA- Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 >Adarza muni. (1) kuMvara phatehasiMhajI phojadAra tathA keTavAla bhairavasiMhajI rajapUte AjIvana jIvahiMsAne parityAga karyo. (2) giridhArI rajapUta mahArAjazrI sanmukha ekatra thaelI medanI samakSa jAhera karyuM ke AjathI huM kadApi mAMsabhakSaNa karIza nahi tathA keIpaNa jAnavaranI hatyA karIza nahi. (3) zakatAvata mohanasiMhajIe mAdA jAnavaranI tathA mAchalIonI hiMsAne tyAga karyo. (4) raghunAthe mocIe jIvahiMsA na karavAnI tathA mAMsamadirAne tyAga karavAnA sogaMda lIdhA. (5) dulahajI cAvaDA rajapUte jIvahiMsA na karavAnI tathA (6) gaDha hajurIe mAMsa bhakSaNa na karavAnI pratijJA karI. Aja arasAmAM baheDAnA rAvata sAhebano eka patra Avyo hato, jene Azaya A hato:- zrI gepAlajI in zrI rAmajI ! zrImAna pUjya mahArAjazrI cAthamalajInI sevAmAM, saprema daMDavata sAthe vijJapti ke - atra kuzala tatrAstu. jata-ApanA darzana karavA tathA upadeza zravaNa karavA cekasa AvavAnuM hatuM, paraMtu be traNa divasathI mArI tabiyata nAdurasta rahe che. tathA pagamAM vALe nIkaLavAnuM hoya evuM darda thAya che. jethI ghoDA para svArI karavAne azakata chuM. Apane sadupadeza zravaNa karavAnI tathA darzana karavAnI hareka vakhate abhilASA thAya che, paraMtu A vakhate ApanA upadeza zravaNa karavAthI huM vaMcita rahIza. e Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. 317 mAruM parama durbhAgya mAnuM chuM. te paNa je tabiyata sArI thaI jaze ane Apa tyAM thaDe vizeSa vakhata nivAsa karavAnA che, evA samAcAra maLaze, te tabiatamAM jarA paNa sudhAre thaze te banatA sudhI jarUra AvI jaIza. Apa jAte buddhizALI che. tethI kRpA karI Apane sadupadeza tyAM paNa saghaLAne zravaNa karAvaze. A vakhate tyAM Apane sadupadezathI je kaMI jJAnaprApti thaze, tene mATe huM aMtaHkaraNapUrvaka Apane dhanyavAda ApIza. ApanI kRpAdRSTi che, tethI vizeSa rAkhaze. mArA gya kAmakAja lakhaze. eja. saMvata 1982nA jeTha vada 5, budhavAra, tA. 30mI juna 1926. lI. Apane darzanAbhilASI- nArAyaNasiMha. baheDA (mevADa) ahiMthI vihAra karI mahArAjazrI "baMberApadhAryA. tyAMnA rAvata sAheba zrImAna moDasiMhajIe mahArAjazrInAM be vyAkhyAna karAvavAmAM saMpUrNa sAtha Apyo. teo paNa mevADanA mahArANAnA batrIsa umarAmAM eka che. mahArAjazrInAM vyAkhyAna sAMbhaLI temanuM mana khUba prapuliMlata thayuM, ane tethI temaNe paNa abhayadAnano eka paTo munizrInA caraNAravidemAM bheTa dharyo. jenI vigata pariziSTa prakaraNamAM yogya sthAne ApavAmAM AvI che. munizrI taraphanA temanA vizuddha premanuM avelekana karI ane saradAro tathA prajAjane e nimna likhita tyAga karyA- . Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 > Adarza yuni. (1) senagarA khumAnasiMgajIe zarAba pIvAno tyAga karyo, tathA vaizAkha mAsamAM zikAra karavAnuM tathA mAMsa bhakSaNa karavAnuM choDI dIdhuM. jIvanaparyata jaLacara prANIone zikAra karavAne tathA temanuM mAMsa bhakSaNa karavAne tyAga karyo. tathA bAjarU ane pADAne vadha karavAno parityAga karyo. (2) kesarIsiMhajI cauhANe vaizAkha mAsamAM zikAra karavAne tathA mAMsa bhakSaNa karavAne jIvanaparyata pakSIone tathA jaLajaMtuone mAravAne tathA temanuM mAMsa bhakSaNa karavAne tathA khAjarU ane pADAne vadha ItyAdi hiMsAtmaka karmono tyAga karyo. - (3) navalasiMhajI cauhANe pakSIonI tathA anya jIvajaMtuonI hiMsA karavAne tathA temanuM mAMsa bhakSaNa karavAne tathA haraNane zikAra karavAne ane tenA mAMsa bhakSaNane sarvathA parityAga karyo. (4) khumAnasiMhajI rAjAvate pakSIonA zikAra karavAnuM, mAchalAMone mAravAnuM, haraNanI hatyA karavAnuM, tathA khAjarU ane pADAnA prANa haraNa karavAnuM choDI dIdhuM. sAthe sAthe A saghaLAM prANIonA mAMsa bhakSaNane paNa parIyAga karyo. (5) caihANa mAdhesiMhajIe mAchalIone mAravA sivAya naM. (4) nI mAphaka tyAga karyo. (6) cihANa mAnasiMhajIe sarva prakAranAM jIvajaMtuonI rakSA karavAno daDha saMkalpa karI segana khAdhA, ke AjathI huM kadApi keIpaNa jaLacara prANInI hatyA karIza nahi, agara te temanuM mAMsa bhakSaNa karIza nahi. tathA vaizAkha mAsamAM haraNane zikara tathA tenuM mAMsa bhakSaNa karIza nahi. Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 319 (7) meDhasiMhajI vIlane DaraNenI hatyA karavAnuM, tathA temanuM mAMsa bhakSaNa karavAnuM tathA jaLacara prANuonI hiMsA tathA bhakSaNa karavAnuM choDI dIdhuM (8) pRthvIsiMhajI rANAvate haraNano zikAra karavAne tathA temanuM mAMsa bhakSaNa karavAne tyAga karyo. | (9) dhAbhAI caturbhujajIe keIpaNa niraparAdhI prANaene vinA vAMke na mAravAnA tathA keIpaNa prakAranA zArIrika sukha mATe hatyA na karavAnA tathA temanuM mAMsa bhakSaNa na karavAnA zapatha lIdhA. sAthe sAthe te divasathI koInI paNa jUThI sAkSI na pUravAnI pratijJA karI. (10) bArI khamajIe mRgone mAravAne tathA temane khAvAno, tathA anya jIvajaMtuo je niraparAdhI hoya temanI hatyA karavAno tathA sAbara mAravAno ane tenA mAMsa bhakSaNane parityAga karyo. eja mujaba khAjarU tathA pADAne vadha karavAnI pratijJA karI. (11) savAra dailatasiMhajIe pakSIono zikAra karavAnuM tathA temanuM mAMsa bhakSaNa karavAnuM, mAchalIone mAravAnuM tathA temane khAvAnuM, mRgene mAravAnuM tathA khAvAnuM ane khAjarU tathA pADAne vadha karavAnuM tyajI dIdhuM. . (12) bArI haranAthe paMkherU, mRge, tathA bakarAone vadha karavA tathA temanAM mAMsa bhakSaNane tyAga karyo. (13) rUkzA hajurIe mAdAone tathA haraNane na mAravAnA tathA temanuM mAMsa bhakSaNa na karavAnA segana lIdhA. Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 -~~-~~~- > Adarza muni (14) kizAra hajUrIe kaI paNa prANIne vadhana karavAnA kasama khAdhA. (15) kAlu hajUrIe mAchalIone mAravAnuM tathA temane khAvAnuM cheDI dIdhuM. A uparAMta bakarAne vadha na karavAnA sogaMda khAdhA. (16) caihANa gulAbasiMhajIe vyAkhyAna samApta thayA bAda mahArAjazrI samakSa jAhera karyuM ke AjathI huM jIvanaparyata gheTAM, bakarAM tathA haraNanI hiMsA karIza nahi, tathA temanuM mAMsa bhakSaNa karIza nahi. (17) zaMkaralAla hajUrIe mRgavadha tathA bhakSaNane tathA mAdA jAnavaronA prANa haraNa karavAne tyAga karyo. A pramANe upara jaNAvelA mahAzaye jemAM saradAra paNa che temaNe pitAnI rAjIkhuzIthI pratijJA lIdhI. tathA te saghaLAnI pratijJAonI eka lekhita yAdI mahArAjazrIne bheTa karI. je yAdIpatra upara hIrAlAle daskata karyA hatA. tathA aMtamAM temAM lakhavAmAM AvyuM ke upara darzAvelI saghaLI vigato saghaLAnI rAjIkhuzIthI tathA temanA kahevAthI meM mArA hastAkSaramAM lakhI che. miti vikrama saMvata 198ranA jeka vada 10. A pramANe mahArAjazrI pitAnA tyAga tathA tapasyAnI soLe AnA zaktithI prANIonA hita tathA rakSaNa mATe mAnaSika upacAra AdarI pracArI tathA prasArI bakherAthI vihAra karI purAvaNa padhAryA. - ahIM kurAvaNamAM rAvatajI sAheba zrImAna balavaMta Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. , 3ra4 siMhajI sAhebe mahArAjazrInAM be vyAkhyAna zravaNa karavAne suavasara prApta karyo. eTaluM ja nahi paraMtu darzanArthe AvelA bhAvika bhakto tathA samasta zrAvakane, rAvatajI sAheba taraphathI zraddhApUrvaka bhajanane paNa yaMgya eTale ke deza-kALa tathA pAtrane chAje te mujabane prabaMdha karavAmAM AvyA. mahArAjazrInA satsaMgathI tathA sadupadeza sAMbhaLI pitAne kRtakRtya mAnI rAvatajIe mahArAjazrInA caraNamAM abhayadAno eka paTe samarpaNa karyo. (paTAnI vigata pariziSTa prakaraNa 1lAmAM juo.) zrImAna rAvatajI paNa hiMdu-kula sUrya, AryavaMzanA manohara vijayadhvaja, zrImAn mahArANa mevADAdhipatinA seLa umarAmAM eka che. "manano cena na ja pazu: e ukti anusAra anya bhakata tathA saradAree paNa rAvatajInAM satkAryonuM avalokana karI nimnalikhita yAdI mujaba tyAga tathA pratijJAo karI:. jaina saMpradAyanA muni mahArAja zrIcethamalajI mahArAjanuM vyAkhyAna kurAvaNanA mahelamAM thayuM, te prasaMge nIce darzAvelA amaladAre tathA jAgIradAra tathA hajUrIAo vigeree pratijJA lIdhI tathA tyAga karyA - (1) ThAkura jasavaMtasiMhajI sAhebe AjathI saghaLAM niraparAdhI tathA mUMgA prANIone abhayadAna devAnAM segaMda khAdhA. (2) rAmasiMhajI rANAvate pratijJA karI ke AjathI huM zera ane suvara sivAya koIpaNa jaMgalI pazune kadApi vadha karIza nahi tathA sAbara haraNa ane mAchalAMonI hatyA tathA bhakSaNa karIza nahi. Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 > Adarza muni. (3) jesiMhajI bIlane sAbarane zikAra karavAnuM tathA tenuM mAMsa bhakSaNa karavAnuM cheDI dIdhuM. (4) rUpalAlajI paMcolIe (5) tathA sUrajamalajI bIlane pratijJA karI ke ame amArA pitAne mATe na te kadApi hiMsA karIzuM athavA anya pAse karAvIzuM. (6) rasiMhajI cuDAvate haraNano zikAra karavAnuM tathA temanuM mAMsa bhakSaNa karavAnuM choDI dIdhuM. (7) rUpasiMhajI cuDAvate madirApAna karavAno tyAga karyo. (8) muralIdAsajI premIe pratijJA karI ke huM daravarSe eka bakarAne jIvatadAna apAvIza. (9) dhAbAI korajIe pratijJA lIdhI ke AjathI huM zera tathA suvara sivAya anya jaMgalI pazuone vinAkAraNa agara indriya sukhapaga mATe kadApi vadha karIza nahi. tathA sAbara, haraNa ane mAchalAMnuM mAMsa bhakSaNa karIza nahi. (10) dhAbAI goviMdarAmajIe segaMda khAdhA ke AjathI huM kaI paNa jIvanI hiMsA karIza nahi. (11) ratanasiMhajI jADe mRga tathA mAchalAMne mAravAne tathA temanuM mAMsa bhakSaNa karavAno saMpUrNa tyAga karyo. (12-13) zatrusiMhajI tathA vasaMtasiMhajI sakaravAle haraNa tathA sAbarane na mAravAnI tathA temanuM mAMsa bhakSaNa na karavAnI pratijJA lIdhI. " (14) jAlimasiMhajI rANAvate cAvaja jIvana madirApAna karavAne tathA prANimAtrane vadha karavAno tyAga karavAnA kasama khAdhA. Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 3ra3 (15) gulAbasiMhajI cuDAvate jAhera karyuM ke vanavAsI hiMsaka prANIo jevAM ke suvara, rIMcha, cittA vigere tathA jherI jaMtuo jevAM ke sApa, viMchI, ItyAdi sivAyanAM kaI * paNa prANIone kadApi satAvIza nahi agara hatyA karIza nahi tathA yAvajIvana madirApAna ane mAMsa bhakSaNa karIza nahi. (16) rAvasAheba hanumaMtasiMhajIe jIvahiMsA tathA madirApAna tathA mAMsa bhakSaNane tyAga karyo. (17) gavarajI kharavaDe kadApi keI paNa niraparAdhI pazu upara zastra na calAvavAnA zapatha lIdhA. (18) takhtasiMhajI cUDAvate, tItara, lavA (eka jAtanuM pakSI) tathA haraNanI hatyA na karavAnA sogaMda khAdhA. - (1) dhAbAI pratApajIe haraNa, mAchalI tathA bakarAne saMhAra na karavAnI pratijJA karI. (20) arjunasiMhajI rANAvate pratijJA karI ke AjathI huM kaI paNa jIvanI hiMsA karIza nahi, tathA mAchalI ane IDane rAka tarIke upayoga karIza nahi. . (21) kizanasiMhajI cAvaDAe jAhera karyuM ke AjathI huM kadApi haraNa, sAbara tathA anya kaI paNa mAdA pazune zikAra karIza nahi. (22) kurajI sAkaravALe haraNa, sAbara, tathA paMkherUonI hatyA na karavAnuM praNa lIdhuM. (23) hajUrI harirAmajIe hiMsA mAtra na karavAnI pratijJA lIdhI. tathA maraghAM, haraNa tathA tItarane nA mAra Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 - > Adarza muni vAno tathA temanuM mAMsa bhakSaNa nA karavAne potAne manasube mahArAjazrI samakSa pragaTa karyo. (24) hajUrI meDAe kahyuM ke huM suvara, haraNa, tathA mAchalAMne kadApi mArIza nahi. temaja temanA mAMsanuM kadApi bhakSaNa karIza nahi. (25) chaDIdAra zrIbaze jaLacara jIvo tathA gagana vihArI paMkherUnA vadhane sadaMtara tyAga karyo. (26) chaDIdAra bhairAe kahyuM ke zera tathA suvara sivAya keI paNa niraparAdhI prANanuM kadApi prANa haraNa karIza nahi. tathA janmaparyata madirApAna tathA mAMsanuM sevana karIza nahi. (ra7) gemA masAnIe mahinAmAM mAtra ATha divasa sivAyanA keI paNa bIjA divase madirA tathA mAMsanuM grahaNa na karavAnA sogana lIdhA. (28) caturbhuja bArIe mAchalA khAvAno tyAga karyo. tathA anya kaI paNa pazupakSIne na mAravAnA sogaMda khAdhA. (ra9) harI mahAdeve suvara, bakarA tathA sasalA sivAya anya sarve jaMgalI pazuone vadha na karavAnuM nizcayAtmaka paNa lIdhuM. A pramANe uparokta prakAranA tyAga tathA cha pratye upakAranAM aneka kRtya karatAM karAvatAM munirAje ahIMthI vihAra karyo. - ahIMthI munizrIe pitAnAM pAtAM pagalAM "bAraDAmAM ryA. jyAM rAvatajI sAheba zrImAna dalIpasiMhajIne teo Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 35 zrInA be vyAkhyAna ama zravaNa karavAnuM saibhagya prApta thayuM. (rAvatajI mevADAdhiSatinA batrIsa umarAmAMnA eka che.) munirAjanAM ojasvI vyAkhyAne sAMbhaLI rAvatanA hRdayamAM dayAne eka addabhUta pravAha vahevA lAge. jenA pratyakSa pramANa rUpe temaNe mahArAjazrInA caraNamAM abhayadAnane eka paTe samarpaNa karyo. A paTAnI vigata pariziSTa prakaraNa 1lAmAM ApavAmAM AvI che. - tyArabAda tyAMthI vihAra karI mahArAjazrI dalI, Dabuka thaI jeTha vada 5 ne divase AhiDa padhAryA. teja divase udayapuramAM jAheranAmA naMbara pa43 anusAra prajAvatsala, hiMdu dharma saMrakSaka zrI mahArANajI sAheba tathA zrImanta zrI kuMvarajI bApajIrAja taraphathI jAhera karavAmAM AvyuM ke "kAle caithamalajI mahArAja padhAregA, so agato rAkhaje. nahi rAkhegA te sarakAraka kasuravAra hegA." A pramANe jAhera thatAM lekee pAkhI pALI, tathA teja jAheranAmA dvArA janatAne munizrInA zubhAgamananA samAcAra maLyA. | samAcAra maLatAMja lekonA hRdayamAM ekAeka navIna jAgratine saMcAra thaye, tathA temanAM aMtaHkaraNa avarNanIya apAra AnaMda sAgaranAM gaMbhIra taraMgathI taraMgita thavA lAgyAM. munizrInA kalyANakArI mahAna upadezanA bhAvi AnaMdane anubhava karavAnI abhilASAthI aSADa suda 6ne zubha dine temanuM svAgata karavAne saha naranArIo ekatra thayAM hatAM. virAjayanI cAlu ghoSaNAo sAthe munizrIne laI AvI, matI chabI juo. Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra6 > Adarza muni. ceka bajAramAM TAvara pAse baneDA rAjAjI sAheba zrImAna amarasiMhajI mahadaya jeo zrImaMta mahArANA sAhebanA bhAyAtemAMnA eka che, temanI havelImAM bAra sAdhuo sahita padArpaNa karAvavAmAM AvyuM. aSADa suda 7nA prAtaHkALathI munizrIe vyAkhyAnane prAraMbha karyo. zarUAtamAM sukha vipAkajI sutra zrImukhe kahevAmAM AvyuM tyArabAda temAMnA eka gahana viSayane eka gaMbhIra vyAkhyAna dvArA zretAone ati saraLa rIte samajAvavAmAM AvyuM. je te saghaLA saMbhASaNone saMgraha karavAmAM Ave te eka atyaMta upayogI mahAna grantha taiyAra thaI zake. paraMtu e saghaLAM bhASaNane sArAMza A pustakamAM na ApatAM mAtra cAturmAsamAMja je je mukhya upayogI ghaTanAo banI che, tenuM ja pAThakane digdarzana karAvavuM yatheSTa lAge che. zaheramAM jAhera khabara dvArA khabara ApavAnI kaMi. AvazyakatA paNanahatI. kemake pahelAM DAMDI pITAvI samAcAra pahoMcADavAmAM AvyA hatA, tethI dina pratidina zretAonI saMkhyAmAM vRddhi thatI cAlI. vizALa bhavana hovA chatAM paNa lekene besavAnI jagyA maLatI nahi. keTalIka vAra to atyaMta bhIDa thaI paDatAM keTalAka zretAone to upadeza zravaNa karyA sivAya hatAza thaI pAchA pharavuM paDatuM. vyAkhyAna zravaNa karavAne keTalAka rAjya kAryabhArIo paNa hAjara thatA. aSADa suda 15 ne divase pAraselIthI zrImAna rAvata sAhebane Avelo patra A mujaba che. * hindakulasurya zrImaMta zrI mahArANA sAhebanA soLa umarAvomAMnA teo eka umarAva che. Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. , 37 * . zrI ' patra naM. 4ra maLe. tenI vigata vAMcatAM ema mAluma paDayuM che ke zrImAna muni mahArAjazrI 1008 zrI caithamalajI sAheba aSADa suda 6ne divase cAturmAsa karavA udayapuramAM padhAryA che, tethI atyaMta AnaMda thayo che. jemanAM pUrva janmanAM pune udaya thayo hoya evA manuSyane AvA munionA zubhAgamana tathA temanAM darzana tathA dharmopadezono lAbha maLe che. kiM bahunA? A avasara prApta thavA mATe zaheranuM ahebhAgya mAnavuM joIe. atre padhAravAnuM na thayuM, tethI dilagIra chIe paNa upAya zo? jyAre ke pUrva puNyAne prabhAva paDe che, tyAre AvA munionA darzana tathA saMbhASaNane lAbha maLe che ane ame e lAbha nathI meLavI zakyA, e amArA nagaranuM durbhAgya che. muni mahArAja amane yAda kare che, te mAtra temanI kRpA che. huM bhAdrapadanA kRSNapakSa sudhImAM udayapura AvI pahoMcIza. zrImAna zrI zrI 1008 zrImuni mahArAjanI sevAmAM vaMdana hajo. (da.) lAlasiMha, mu. pAraselI. ASADa suda 14 thI "bhagavatIjI sUtra" tathA sAthe sAthe svaracita "dhanacaritra" nAnA prakAranA upadezo sAthe saMkaLAvIne saraLatAthI samajAvavAnuM zarU karyuM. zretAo A sAMbhaLIne cakita thatA ane potAnAM pUrvakRta durAcaraNa mATe pazcAttApa pragaTa karI, bhaviSyanAM AvAM pApacaraNothI vimukha thatA hatA. mahArAjazrInI sevAmAM aSADa suda 14 thI zAstra vizArada zrI majainAcArya pUjyavara zrI munnAlAlajI mahArAjanA Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 > Adarza yuni. suziSya zrI motIlAlajI mahArAje tetrIsa divasanI tathA vayevRddha paMDitaratna zrI naMdalAlajI mahArAjanA suziSya zrI choTulAlajI mahArAje copana divasanI tapasyAne prAraMbha karyo. 1. zrAvaNa suda 15 ne dine ajamerathI yuropiyana bhakatane patra mahArAjazrInI sevAmAM AvyuM. te nIce mujaba che - Durgah House, AJMER. 8th Sept. 1926. Dear Svami Chothmal Maharajji, . We were very pleased to hear you are at dear old Udaipur and respectfully convey our Salaams and remembrances. We trust you and all your disciples are well and carrying on your noble work and preaching of love and kindness to all life. We often remember you and still hope, we may meet again. We have had good rain since the last week in August. May you be long spared to be a blessing to many our many many Salaams Maharajji to you and to all the Swamijis. Yours Devotedly, (Sd.) F. G. TAYLOR. garama pANI sivAya kaMI paNa khAvuM pIvuM nahi tene tapasyA Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 329 uparokata aMgrejI patrane sArAMza nIce pramANe che - daragAha bhavana, ajamera, tA. 8 sapTembara 126. priya svAmI caithamalajI mahArAja che, Apa pyArA purANuM udayapuramAM birAje che e jANI amane atyaMta khuzAlI upajI che; Apane amArI sAdara salAma pADavIe chIe, ane Apane yAda karIe chIe. amane vizvAsa che ke Apa ane ApanA badhA ziSya kuzaLa haze ane samagra jIvanamAM prema tathA dayAne pracAra karavAnuM ApanuM umadA kArya saMpUrNa paNe AgaLa dhapAvI rahyA haze. ame Apane vAraMvAra yAda karIe chIe, ane Apano punaH meLApa karavAnI abhilASA sevIe chIe. ogasTanA AkharI aThavADIAthI ahIM megharAjAnI mahera che. aneka mAnavIonA kalyANArthe Apane paramakRpALu dIrdhAyu bakSe. Apane tathA anya munimahArAjane salAma. Apane premALa, | (sahI) epha. jI. Telara. " zrAvaNa suda 3nI saMdhyAkALe cogAnamAM yuropiyana sI. jI. esa. cenevikAsa Trenca, AI. sI. esa., seTalamenTa oNphIsara tathA revanyu kamiznara sAhebe munizrIne praNAma karI kahyuM, "he mahArAja! zuM vyAkhyAna Apo che?" pratyuttaramAM munizrIe kahyuM, "hA, vyAkhyAna haMmezAM ApIe chIe." tyArapachI sAhebe kahyuM, "mAre nokara bhAre badamAza, ane kuTevALe hato te sudharI gaye ane kuTevane . Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 Adarza muni ^^^^^^^^^^^^^^ ^^s cheDI dIdhI." Ane spaSTa artha A che. "mAre nokara ApanuM vyAkhyAna zravaNa kare che, ane tene pariNAme tenI ghaNIkharI burI Adate chuTI gaI che." - zrAvaNa vada dvitIyAne divase zrI metIlAlajI mahArAjanI 33 divasanI tapasyAnI pUrNAhuti hatI. te divasa dayA, piSadha, tyAga vigere puSkaLa thayAM. vaLI sArAMye nagaramAM hindukulasUrya prajAvatsala dayALu zrImanta zrI mahArANajI sAheba tathA svanAma dhanya zrImanta bApajIrAjajI sAheba taraphathI DAMDI pITAvI agatA (pAkhI) palAvavAmAM AvyuM. je divase pAraNAM karyA, te divase paNa keTalAka tyAga thayA. prajA taraphathI lagabhaga 450 bakarAone abhayadAna apAvavAnuM vacana maLyuM, tathA lagabhaga 350 nirAdhAne miSTAnna jamADavAmAM AvyuM. zrAvaNa vada 12 thI paryuSaNa parvane prAraMbha thaye. e parvAdhirAjanA divasemAM aneka tapasyAo thaI tathA davA ane paSadha pALavAmAM AvyA. jainetaramAM paNa puSkaLa tyAga the. bhAdrapada suda paMcamIne divase saMvatsarI ujavavAmAM AvI. te divasanuM dazya alaukika hatuM. jemaNe pitAnA jIvanamAM kadApi upavAsa karyA na hatA tathA upavAsa karavA jemane mATe atyaMta muzkela hatA, evA moTA moTA rAjyakAryabhArIoe te divase upavAsa karyo. osavALa tathA piravADa baMdhuonA saMvatsarInA ekatra 185 paiSA thayA hatA. lagabhaga 10 piASA karanArA anya gAmanA vatanI hatA. eka divasa bhagavAnapurAnA rAvatajI sAheba zrImAna sujAnasiMhajI munizrInA darzanArthe padhAryA. Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni.< 331 bhAdrapada suda aSTamIne divase zrImAna cheTalAlajI mahArAjanI 54 divasanI tapasyAnI pUrNAhuti hatI. te divase paNa dayA, piSadha tathA tyAga puSkaLa thayAM. nagara ane grAmamAM AmaMtraNa patrikAo pAThavavAmAM AvI hatI. zaheramAM paNa vijJApane vaheMcavAmAM AvyAM hatAM. moTA moTA jAgIradAro tathA kArabhArIo upara uttama ArTa pepara chapAvelI AmaMtraNa patrikAo mokalavAmAM AvI hatI. A pramANe puSkaLa jAherAta thaI hovAthI bahAragAmanA lagabhaga 1200 manuSya AvyAM hatAM. vaLI zaheranA paNa lagabhaga sADAtraNa hajAra mANase A tapotsavamAM ekatra thayA hatA. jabarajasta janamedanI thaI javAthI, tenA be vibhAga pADI vyAkhyAna be ThekANe alaga alaga ApavAmAM AvyuM. bhAdrapada suda 9ne roja hiMdukula surya prajAvatsala, dayALu, zrImaMta zrI mahArANA sAheba tathA svanAmadhanya dayALu zrImaMta bApajIrAja taraphathI DAMDI pITAvI sArAye nagaramAM pAkhI lAvavAmAM AvI. e divase ATha vAgyA sudhI vyA khyAna vaMcAyuM. tyArabAda tapasvIjInAM pAraNu mATe zikSA levA munizrI caithamalajI mahArAja tathA tapasvIjI tathA anya munivare sva-nivAsa sthAnethI bahAra padhAratA hatA. eTalAmAMja zrImanta zrI mahArANa sAheba taraphathI zAhajI ratanasiMhajI tathA yazavaMtasihe munizrInI pAse AvI kahyuM ke "Apa gacarI mATe rAjamahelamAM padhAre. tyAM zrI mahArANuM sAheba ApanI rAha jue che. A "sAMbhaLI munizrIe vicAra karyo ke antakRtasatramAM zrIkRSNacaMdra Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 > Adaza muni mahArAjanA samayamAM jema sAdhuo rAjamahelamAM gecarI mATe padhAratA hatA, te mujaba te samayane abhyAsa karI mahArANA sAhebe paNa ApaNA upara saMdeza meka che. temAM kAMI harakata nathI. mATe javuM joIe Ama vicArI munizrI potAnI sAthe tapasvIjI tathA anya munione laI rAjamahelamAM gocarI mATe padhAryA. temanI sAthe te vakhate lagabhaga 400 mANaso hatAM. munizrI anya munigaNa sAthe "ziva-nivAsa" mahelamAM padhAryA. tyAM zrI mahArANAsAhebe jAte munizrInuM yathocita svAgata karyuM, tathA temaNe svahaste prathama theDI kastUrI vaherAvI. tyAra pachI DuM garama dudha (je zrI mahArANA sAhebanI cAmAM reDavAmAM vAparavAmAM Ave che, temAMthI rAkhavAmAM AvyuM hatuM.), ane pachI zrI ekaliMgajInA mahAprasAdamAMthI thoDo prasAda vaherAvyuM. (je zrI mahArANA sAhebane AregavA mATe haMmezAM prAta:kALe Ave che. pachIthI thoDAM laviMga vaherAvyAM. A saghaLI vastuo "pANere" nAmanA sthAnamAM rAkhavAmAM Ave che. A sivAya bIjA padArtho paNa rAkhavAmAM Ave che. pAThake A uparathI ema to nahija samaje ke mahArANA sAhebe mahArAjazrIne DuM vahorAvyuM, paraMtu munizrIe potAnI marajIthI DuM vahayuM. mahArAjazrIne A pramANe bhikSA vaherAvI mahArANA sAhebe atyaMta prasannatA pragaTa karI ane eka vakhata rAjaya kArabhArIo dvArA jANavAmAM AvyuM che ke kasturInuM parimANa 4 ratI hatuM.. Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 333 pharIthI upadeza zravaNa karavAnI abhilASA rajU karatAM kahyuM, eka divasa pharIthI paNa Apane takalIpha ApavI paDaze." eTale ke eka divasa pharIthI ahIM padhArajo. - te divase leke taraphathI lagabhaga 700 bakarAne abhayadAna apAvavAnuM vacana maLyuM tathA aneka nirAdhArene miSTAnna jamADavAmAM AvyuM. AgrA anAthAlayamAMthI anAtha bALako AvyAM hatAM, temane madada tarIke rUA. 270, ApavAmAM AvyA. bIjI paNa keTalIka sahAyatA thAta, paraMtu teo bIje ThekANe tatsava thavAno hovAthI jaladIthI cAlyA gayA. eka divasa baneDA rAjAjI sAhebanA pATavIkuMvara zrImAna pratApasiMhajI tathA karajAlI mahArAja zrImAna lakSmaNasiMhajInA kuMvara zrI jagatasiMhajI mahArAjazrInAM darzanArthe padhAryA, ane keTalAka samaya dhArmika bAbato upara vArtAlApa karyo. eka divasa karajAlI mahArAja zrImAna zrI catarasiMhajI jeo zrImaMta mahArANa sAhebanA bhatrIjA che, teo tathA zrI lakSmaNasiMhajInA putraratna zrImAna jagatasiMhajI tathA abhayasiMhajI mahArAjazrInAM darzanArthe padhAryA. teoe ghaNuM lAMbA samaya sudhI tAvika viSaya upara carcA karI. A carcAthI te mahAnubhAne citta atizaya prasanna thayAM. Azvina suda 7ne divase yUropiyana sI. jI. esa. cena vikasa Tenca sAheba AI. sI. esa. seTalameMTa oNphIsara ane revanyu kamiznara sAhebane A pramANe patra Avyo. Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 > Adaza yuni. Udaipur, 12-10-1926 I have heard much good of Chothmalji Maharaj and believe him to be an influence for good lectures wherever he goes. His preachings seem to exercise much impression on young and old. I trust he will long be spared to carry on his beneficient work. (Sd.) C. G. Chenwiks Trench, I. C. S. Settlement Officer and Revenue Commissioner, Mewar. A patrano bhAvArtha A rahyo - udayapura tA. 1ra-10-1926. meM cAthamalajI mahArAjanI atyaMta tArIpha sAMbhaLI che, ane mAnuM chuM ke kalyANakArI kAryo mATe te bhAre prabhAvazALI che. vaLI jyAM jyAM te padArpaNa kare che, tyAM vyAkhyAna kare che. AbAlavRdhdho upara temanA upadezanI umadA asara thAya che. temanuM paropakArI kArya AgaLa dhapAvavA teo dIrdhAyuSI thaze, e mane vizvAsa che. | (sahI) sI. jI. cenaviksa veMca, : AI. sI. esa. seTalameMTa ophIsara ane revanyu kamiznara mevADA Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 335 Azvina suda 7 ne divase mahArAjazrI gaNezaghATI para gerInA udezathI gayA hatA. te vakhate zrImAna hari siMhajIe pitAnuM ghara pAvana karavAnI vijJapti karI. tene svIkAra karI temanI havelImAM gayA. tyAM keInI mAraphate mAluma paDyuM ke bIje divase tyAM bakarAne vadha thavAne hato (je dara varSe vijyAdazamI-dazerA nimitte vadha karavAmAM Ave che.) A jANu munizrIe zrI harisiMhajIne kahyuM, jyAre huM atre Avyo chuM, tyAre mane tamArAthI bheTa rUpe kaMIka maLavuM joIe. e bheTa rUpe kAle je bakarAno vadha thavAno che te na thAya ane bhAvi varSomAM paNa na thAya eTaluM huM mAnuM chuM." basa, munizrIe ATaluM kahyuM ke tarataja harisiMhajIe pratijJA karI ke have pachI dara varSe bakarAne mArIza nahi, paraMtu tene badale tenA kAnamAM amara (abhayadAna) kaDI paherAvyA karIza. Adhina suda 9 ne divase dAnavIra rAyabahAdura zrImAna zeTha kuMdanamalajI tathA temanA putraratna zrImAna lAlacaMdajI sAheba saparivAra tathA "zrI jaina vIra maMDaLanA sabhAsade mahArAjazrInAM darzana karavA AvyA hatA. teoe munIzrInI khUba sevAbhakita karI. zrImAna zeTha atyaMta udAra hRdayanA che, ane temanI udAratA prazaMsanIya che. temaNe lakSamI meLavI tene sadupayoga karyo che ane kare che. teo zrIe saMvata 1981nA kArtika mAsamAM mahArAjazrInA upadezathI 122800 (eka lAkha bAvIsa hajAra AThase. rUpIA) popakArathe ApyA hatA. A vakhate paNa temaNe "ii jaina mahAvIra maMDaLa, udayapurane pharanIcara (meja, Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 336 > Adarza muni khurasI vigere) ItyAdi mATe rUA. 350, dAna karyA tathA rU. pa00, nuM makAna kharIdI "zrI jaineAdaya pustaka prakAzaka saMmiti ratalAmane bheTa karyuM. vaLI AgrA anAthAlayanA anAtha bALakonA jana nimitte rUA. 3000nuM dAna karyuM. A uparAMta teozrI paropakArA aneka sahAyatAo. karI cUkyA che, ane sahAyatA karavAne mATe tatpara rahe che. Azvina suda ekAdazIne divase baneDAnA rAjAjI zrImAna amarasiMhajI sAheba tathA zrImAna badanora ThAkora sAhebe vyAkhyAnane lAbha lIdhe. A Azvina suda 10ne divase baneDAnA rAjAjI sAheba zrImAna amarasiMhajI 8 tathA badalAnA rAyabahAdura zrImAna nArasiMhajI sAheba tathA mejA rAvatajI zrAmAna jayasiMhajI sAhebe vyAkhyAna zravaNane lAbha lIdhe. Azvina suda 14 ne divase zrImAna mahArANA sAhebanA bhatrIjA zrImAna mahArAjajI zrI hiMmatasiMhajI sAhebanA putraratna zrImAna zivadAnasiMhajI pratApasiMhajI ane hamIrasiMhajIe vyAkhyAna zravaNano lAbha lIdhe. Azvina sudI pUrNimAne divase bhadesaranA rAvata zrImAna zrI takhtasiMhajI tathA lasANI ThAkora sAheba zrImAna 6 khumANasiMhajIe vyAkhyAna sAMbhaLavAne lAbha uThAvya. teozrI hindaphalasurya zrImAna mahArANa sAhebanA bhAyAta che. temanuM vartana Atazaya ucca koTinuM che. teozrI virendra bhImasiMhajInA vaMzaja che, ke jemaNe pitAnI AjJAthI pitAnA laghu baMdhu mahArANuM zrI jayasiMhajIne rAjapATa soMpI daI Adarza tyAgane paricaya karAvyo hato. hindukulasurya zrImAna mahArANA sAhebanA soLa umarAvomAM eka che. $ hiMdukulasurya zrImAna mahArANA sAhebanA batrIsa umarAmAM teo eka che. Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza munie * * * zrImAna dAnavIra rAyabahAdura sara zeTha hukamIcaMdajI, iMdora, (paricaya mATe juo prakaraNa 33muM.) A 74 5-Lakshmi Art. Bombay, 8 Page #393 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 339 Adhina vada 1ne divase delavADAnA rAjarANA zrImAna zrI yazavaMtasiMhajI sAhebe vyAkhyAna zravaNano lAbha lIdhe. teja divase sAyaMkALe pArasalInA rAvata sAheba zrImAna lAlasiMhajI mahArAjazrInAM darzanArthe padhAryA. Azvina vadI. 4 ne divase madhyAhnakALe zrImanta zrI mahArANa sAheba taraphathI zrImAna madanasiMhajI sAthe saMdeza maLe ke "munizrI pitAne AvAsa padhAre." A pramANe saMdeza maLatAM munizrI svAziSya maMDaLI sahita ziva-nivAsa mahelamAM padhAryA. zrImaMta zrI mahArANuM sAhebe jAte atyaMta vinayapUrvaka munizrInuM svAgata karyuM. hindukula zrImAna mahArANA sAhebanA seLa umarAvomAMnA eka che. Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 - > Adarza muni e upadeza. bhaktAmarapraNatamaulimaNiprabhANA mudyotakaM dalitapApatamovitAnam / samyapraNamya jinapAdayugaM yugAdA-'' vAlambanaM bhavajale patatAM janAnAm // 1 // yaH saMstutaH sakalavAGgamayatattvabodhA dudbhutavuddhipaTubhiH suralokanAthaiH / stotrairjagatritayacittaharairudAraiH __stoSye kilAhamapi taM prathamaM jinendram / / 2 / / he hindukulasUrya mevADAdhipate! A saMsAramAM sarvathI pahelAM bhagavAna rASabhadeve savArthasiddhi vimAna (chavvIsamuM svarga) mAMthI marUdevInI kukhe janma lIdho. temanuM AyuSya cerAsI lakSa pUrvanuM hatuM. A sAMbhaLI zrI mahAzaNa sAhebe puchayuM pUrva eTale zuM?" tyAre uttaramAM mahArAjazrIe jaNAvyuM ke 70 lAkha pada hajAra karoDa varSane eka pUrva kahevAmAM Ave che. A pramANenuM zAstrIya pramANa ApI AgaLa calAvyuM. e bhagavAna jhaSabhadeve vyAsI lakSa pUrva sudhI saMsAramAM rahI rAjyanItine pracAra karyo hate, tathA tenI sAthe sAthe saMsArI nItirItinuM paNa digdarzana karAvyuM hatuM. te kALamAM leke khAnapAna tathA zilpa Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni - 339 kaLA Adi aneka kaLAothI aparicita hatA. te saghaLAne temaNe saghaLI kaLAothI paricita karyA. vyAsI lakSa pUrva pUrAM thayA bAda bhagavAna rASabhadeve eka lakSa pUrva sudhI saMsAranA saMsArIone dharma viSe bhAna karAvyuM tathA AtmA paramAtmAne bheda batAvyuM. e upadezane kaMIka aMza A pramANe che. jIvAtmA aneka janma janmAntaramAM karelAM pApathI mukata thaI jAya te te AmAM paramAtmA rUpa thaI jAya che. he hindukulasurya! A pApaja A AtmAne paribhramaNa karAvavAmAM kAraNabhUta che. je e AtmA bhaviSyamAM pApanuM piTaluM bAMdhe nahi, ane bhUtakALamAM karelAM pApanuM satkarmo dvArA nirjarA (nAza) kare to e AtmAnI sadagati athavA te mekSa thavAmAM bilakula saMdeha nathI. have pApa keTalA prakAranAM che? tathA kyAM karmo karavAthI temane saMcaya thAya che ? te paNa sAMbhaLe. | he mahArANAjI! pApa aDhAra prakAranAM che. vaLI aDhAra prakAranAM karmo karavAthI e aDhAre prakAranAM pApane saMcaya thAya che. e saghaLAMmAM prathama "prANAtipAtanuM pApa che. ene artha e che ke ekendriyathI mAMDIne paMcendriya sudhInAM prANIonA prANa haraNa karavA tene prANAtipAtanuM prathama pApa kahe che. bIjuM pApa "mRSAvAda"--jUThuM bolavAnuM che. trIjuM pApa "adattAdAnakeLanI vastu gupacupa carI levAnuM che. cothuM pApa "maithuna vyabhicAra sevavAnuM che. pAMcamuM pApa "parigraha-dhana para mamatva karavAnuM che. chaDuM pApa "dha"--gussa karavAnuM che. Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 >Adarza muni sAtamuM pApa "mAna-abhimAna karavAnuM che. AThamuM pApa mAyA-kapaTa karavAnuM che. navamuM pApa lebha-lAlaca karavAnuM che. dazamuM pApa "rAga-priya vastupara sneha karavAnuM che. agIAramuM pApa "DheSa--apriya vastu tarapha aprasanatA darzAvavAnuM che. bAramuM pApa kalahe-paraspara laDavA jhagaDavAmAM che. teramuM pApa "abhyAkhyAna-keInA upara khoTA deSArepaNamAM che. cAdamuM pApa "pazuna--keInI cADI cugalI karavAmAM che. paMdaramuM pApa "parApavAda-bIjAenA avaguNa pragaTa karavAmAM che. soLamuM pApa "rati arati, ezaArAmanAM kAryomAM prasannatA batAvavAmAM ane dhArmika kAryomAM aprasannatA batAvavAmAM che. sattaramuM pApa mAyAmRSA'-chaLakapaTabhareluM jUThANuM kahevAmAM che. aDhAramuM pApa mithyAtva darzana", devane mAne nahi, gurUne mAne nahi, tathA dharmane mAne nahi, eTale nAstika hoya te aDhAramAM pApanAM bhAgIdAra bane che. A sAMbhaLI mahArANA sAhebe kahyuM ke "A te vIsa thayA" tyAre mahArAjazrIe uttara Ape ke e aDhAramA pApanA vibhAga che. A sthaLe pAThake svayaM anumAna karI zakaze ke zrImaMta mahArANa sAheba keTalI ekatAnatAthI zravaNa karatA hatA. astu. - tyArabAda munizrIe jaNAvyuM-he mevADAdhipati! A aDhAra pApa je gaNAvavAmAM AvyAM che, temanAthI ja AtmA malina bane che. tathA AtmA ane paramAtmAmAM bheda pADanAra eja pApa che. Aja pApane lIdhe AtmA aneka janma janmAMtaramAM kaSTa pAme che. eja Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. 31 pramANe A AtmAne aneka prakAranAM ezvarya tathA sukhasamRddhinI prApti thAya che. te nava prakAranAM puNyane saMcaya thatAM thAya che. A sAMbhaLI zrImAna mahArANa sAhebe prazna karyo, "e kyA nava prakAranAM puNya che?' tyAre munizrIe uttara Apyo ke e nava puNya A pramANe che. paheluM puNya "ANu puNe bhUkhyAne bhejana ApavuM. bIjuM puNya "pANa puNe" tRSitane paNa pAvuM, trIjuM puNya "leNa puNe, vizrAma levA sthAna ApavuM ethuM puNya, "seNa puNe Asana, bichAnAM Adi ApavAnuM che. pAMcamuM puNya "vattha puNe vastradAna che. chaThThuM puNya "maNa puNaNe" manathI keInuM bhaluM tAkavAmAM che. sAtamuM puNe "basana puNe hitakArI vacane bolavAmAM che. AThamuM puNya "kAya puNe kAyAnI koIne madada karavAmAM che. navamuM puNya "namekAra puNe namaskAra karavAmAM che. A pramANe che. tethI manuSyamAtre pApa karmo karI pApano saMgraha kare joIe nahi. kemake jyAre jyAre pApa thAya che, tyAre tyAre AtmA bhavasAgaranA uMDA gartamAM gAthAM khAya che. "jJAtAjI sUtramAM tuMbikAno nyAya varNavavAmAM Avyo che ke je je sthaLe tuMbikAne (tuMbaDuM) saNane mATInA baMdha lagAvavAmAM Avaze, te te sthaLe te pANImAM vizeSa DUbaze. tathA teja pANImAM te tuMbaDAnA je je sthaLanA baMdha tUTI jaze te te sthaLe te pANI upara tarI Avaze. teja pramANe A AtmA pApanA baMdhanathI bhavasAgaramAM reMTacakanI mAphaka cakkara cakkara pharyA kare che. je te saghaLAM pAponAM baMdhana AtmAthI vikhUTA paDI jAya, to AtmA meza pAme che. have rahI e vAta ke pApa baMdhanathI mukata kevI rIte Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. thaI zakAya? te tene sIdho saraLa uttara e che ke jevI rIte suvarNanI zyAmatA (azuddhi-mela) dUra karavAne cAra vastuonI AvazyakatA hoya che, tevI ja rIte pahelAM je pApa thaI gayAM hoya temane jJAna, zraddhA, tyAga tathA tapa e cAreyathI nAza karo. tyAra pachI te AtmA pavitra bane che. - deharo mUsI pAvaka sehaNI, kuMkaNa taNo upAya rAma caraNa cAra mile mila kanaka ke jAya . arthAta-kulaDI, agni, TaMkaNakhAra tathA bhuMgaLI (kuMkaNa) A cAre ekatra thatAM sonAnI azuddhi dUra thAya che. teja pramANe pAparUpI melane tyAga karavAne jJAna, zraddhA, tyAga ane tapanI AvazyakatA che. basa A cArenI mANasa sAcA dilathI ArAdhanA kare, te tenA AtmAthI pApabaMdhana chUTAM paDI jaze. e nisyadeha che, ane tene paramAtmA padanI prApti thavAmAM bIlakula vilaMba thatuM nathI. manuSyAvatArane Ave durlabha avasara prApta thavA chatAM paNa mAnavI satkarmo tarapha lakSa Ape nahiM, to pachI A bhavano aMta AvatAM parabhavamAM puNyavinA koNa sahAyaka thaze? nItimAM kahyuM che ke - dhanAni bhUmau pazavazca goSThe, nArI gRhadvArI sakhA smazAne / dehazcitAyAM paralokamArge, dharmAnugo gacchati jIva ekaH / / arthAta-dhana te bhUmimAMja rahI jaze, tathA hAthI ghoDA ItyAdi jeTalAM pazuo haze, te badhAM pitapatAnA Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 343 sthAne (tabelAmAM) raheze; agnidevanI AsapAsa maMgaLapherA pharI paraNelI patni raDatI kakkaLatI gharanA daravAjA sudhI AvI gharamAMja rahI jaze, ane mitra zamazAna bhUmi sudhI vaLAvavA Avaze; vaLI A dehalatA ke jene khUba piSTika kherAka khavaDAvI pIvaDAvI hRSTapuSTa karI hatI tathA jene aneka alaMkAra vastra tathA sugaMdhathI zaNagAravAmAM AvatI hatI te citAmAM bhasmIbhUta thaI jaze te vakhate sAthe AvanAra mAtra dharma haze. parabhavamAM dharma (puNya) ekaleja sukhadAyI nIvaDe che, jyAre pApa teTalAja duHkhadAyI nIvaDe che. tethI upara varNavyA mujabanA pApa karavAthI manuSya vimukha rahevuM joIe ane puNya saMcaya kare joIe. nahi to e pApa ja AtmAne narakamAM laI javAnuM dvAra banaze. zrIkRSNacaMd gItAmAM gAyuM che ke - trividhaM narakasyedaM dvAraM nAzanamAtmanaH / kAmaH krodhastathA lobhastasmAdetattrayaM tyajet // zrIbhagavadagItA adhyAya-16 zleka 21 puNya kahe ke nekI kahe tenuM pariNAma paralokamAM to ati AnaMdadAyaka nIvaDaze ja. paraMtu A lekamAM paNa tenuM puNyanAma amara thaI jAya che. jevI rIte ke gAmamAM puNya saMcaya karanAra paropakArI mANasa potAnuM AyuSya samApta thatAM maraNa zaraNa thAya to loko kaheze ke ke bhalo mANasa hato? e te gAmanuM nAma hatuM, enI beTa pUrAze nahi ItyAdi. te ja pramANe tethI virUddha kaI durAcArI duSTa karmo Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 Adarza muni. AcaravAmAM rapa rahetuM hoya te tenA maraNa vakhate leMke kaheze ke sAruM thayuM e marI gaye. gAmanuM pApa aLaguM thayuM vigere. Ano matalaba e che ke manuSyanAM sArA narasAM karmonI bhalAI tathA burAI A lekamAM paNa rahI jAya che, juo Aja sudhI rAvaNanI tenA durAcaraNane aMge badanAmI thatI AvI che. jyAre zrI rAmacaMdra mahArAjanI prazaMsA thAya che ane pUjAya che. te mujaba karo ane pAMDavo tathA kaMsa ane kRSNanuM A bAbatanI puSTimAM cepura (mAravADa) nareza mAnasiMhajIe kahyuM che ke - gaDha rahe na gaDhapati rahe, rahe na sala jahAna! nRpa mAna kahe do rahe, nekI batrI nidAna ! ! arthAta gaDha ke gaDhano mAlika rahevAne nathI. ane AkhI dunio paNa rahevAnI nathI. raheze mAtra nekI ke badI. ame AgaLa kahI cUkyA chIe ke nekI (puNya) ISTa che ane badI (pApa) aniSTa che. tethI manuSya mAtra pApa karma karatAM potAnA hAtha ane Idriyone jakaDI levAM joIe ane puNya kAryo karavA haMmezAM khaDe page tatpara rahevuM joIe. basa eja mokSane sAce mArga che. ATalAM kathane pakathana kahyA bAda munizrIe potAne upadeza AgaLa na calAvatAM sameTI letAM kahyuM - he hindukulasuya zrImahArANAsAheba! Ape bahuja upakAra karyA che, tathA pAkhI palAvI aneka jIne Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 345 abhayadAna ApyuM che. Ape khUba puNya kArya karyuM che. have jo ApanI IcchA hoya te bheTarUpe citra suda terasa zrI mahAvIra jayaMti mahotsavane divase zaheramAM pAkhI polavAno hukama karaze. A sAMbhaLI zrImaMta mahArANu sAhebe kahyuM, "emAM zI meTI vAta che?" tadanusAra zrImaMta mahArANA sAhebe zrImAna phatehalAlane pharamAvyuM ke je mahArAjazrIe jaNAvyuM che, te pharIthI yAda devaDAvaje. tyAra bAda munizrIne kahyuM ke "tApamAM Apane atre AvavuM paDayuM, tethI Apane takalIpha thaI haze." A sAMbhaLI munizrIe kahyuM ke zIta ke uSNu pariSahAne sahana karI paropakAra kare tathA anya pAse karAve e amAruM kartavya che. A pramANe kahI munizrI pitAne nivAsasthAne pAchA pharyA. zrImaMta mahArANu sAhebe dareka caitra suda 13 ne divase pAkhI pALavAno hukama bahAra pADI dIdho. Azvina vada paMcamInA prAta:kALe zrI mahArANA sAheba taraphathI munizrIne saMdezo maLyo ke "kAle je aDhAra pApa tathA nava puNya viSe zravaNa karAvyuM hatuM, te lakhIne mArI pAse mekalAvaze.". A pramANenI zrI kasturacaMdajI beradiyA dvArA sUcanA maLatAM munizrIe jIvanasiMhajI nalavAyA pAse lakhAvyuM ane te likhita yAdI zrImaMta mahArANu sAhebanI hajUramAM mokalAvI, zrImAna mahArANuM sAhebe te vAMcIne pitAnI peTImAM rAkhI ke jethI tene vAraMvAra vAMcI zakAya. chabI juo. Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 > Adarza muni. Azvina vada paMcamInA madhyAhnakALe zrImAna yuvarAja kuMvara sAheba taraphathI zrImAna madanasiMhajI saMdeza lAvyA ke ke munizrI "samara bAga padhAravAnI kRpA kare." A pramANenI sUcanA maLatAM munIzrI svaziSya maMDaLI sahita samAra bAgamAM padhAryA. yuvarAja mahArAja kuMvara sAhebe vinaya tathA bhaktibhAvapUrvaka mahArAjazrInuM svAgata karyuM. tyArabAda keTalAka samaya mahArAjazrI tathA yuvarAjazrI vacce paraspara vArtAlApa thayA bAda mahArAjazrIe upadeza ApavAne AraMbha karyo. Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 347 upadeza. huM kA , mANussaM viggahaM ladhu, suI dhammassa dullahA / jaM socvA paDivaJjanti; tavaM khaMti mahiMsayaM // 8 // [uttarAdhyayana adhyAya 3, gAthA 8.] he hindukulasurya yuvarAja kumAra sAheba! prathama to A saMsAramAM ucca koTine manuSya janma prApta thaze atyaMta kaThina che. je puryodayathI te prApta thaI jAya te sUtra (sagraMtha) zravaNa karavAM kaThinamAM kaThina che. kemake zravaNa karyA sivAya AtmAne potAnuM svarUpa mAluma paDatuM nathI. hA, A sthaLe eka saMdeha utpanna thAya che ke sUtra (sagraMtha-zAstro) kyA dharma (majahaba)nAM zravaNa karavAM joIe. kemake saMsAramAM Adhunika kALamAM jaina, vaiSNava, IslAma, krizcIyana, Adi aneka mata pracalita che. AnA uttaramAM eTaluM ja kahevuM basa thaze ke sUtra e ja che ke je zravaNa karavAthI traNa bAbatanI abhirUci utpanna thAya. sutra athavA sadUgraMtha eja che je zravaNa karavAthI prathama tapa karavAnI icchA thAya. kemake tapa karavAthI rAjya prApta thAya che. keIe kahyuM che ke -"tapa bina mile na rAja." AthI paNa adhika tapasyA karavAthI mokSa prApti thAya che ane eja mekSa meLavavAnuM prathama sAdhana che. Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 >Adarza muni. bIjuM, je zravaNa karavAthI kSamAnI abhirUci thAya. kSamA karavI e meTAInuM lakSaNa che. kSamA vIrasya bhUSa keIe kahyuM che ke - kSamA baDana ko hota hai, ochana ko utpaat| kahA kRSNa ko ghaTi gayo, jo bhRgujI mArI lAta // arthAta kSamA meTAoja karI zake che. sAdhAraNa mANase kSamA nathI karI zakatA, tethIja kSamA e mekSa meLavavAnuM bIjuM sAdhana che. trIjuM jenA zravaNathI "dira" jIve para dayAdaSTi rAkhavAno bhAva utpanna thAya che. jIvadayA vinA AtmAne mokSa thatuM nathI. tethI A paNa mokSa prAptinuM sAdhana che. prANI mAtra upara dayAdaSTi rAkhavI e manuSya mAtranuM kartavya che, kemake bhagavAna mahAvIre kahyuM che - savve jIvA vi icchanti jIviu na marIjhiu / tamhA pANavahaM ghoraM, nigganthA vajjhayanti NaM // daza vaikAlika adhyAya-6, gAthA 11.] arthAta A sRSTimAM jeTalAM carAcara prANIo che, te saghaLAM jIvavAnI IcchA rAkhe che. keI paNa maravAnI tatparatA ke khuzI batAvatuM nathI. saghaLAM mRtyuthI bhayabhIta banI, pitAnA prANa bacAvavAnA prayatna Adare che. cAhe eTale duHkhI athavA pIDita chava haze to paNa tenA dehane bIjAnA kAryathI agara hIlacAlathI kaSTa paDe che, to te tarataja pitAnA zarIrane saMkucita karI le che. Apa cAhe tyAM najara nAkho. kIDI je kSudra jIva paNa ApaNe hAtha Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 349 aDakatAM pahelAM potAnI prANa rakSA karavA mATe dUra bhAgI jaze. A udANAthI e siddha thAya che ke darekane potAne prANa pyAre che, tethI ja prANIonuM prANa haraNa karavuM mahApApa manAyuM che. manuSya mA bhayabhIta prANuonA prANa levAnI IcchA sarakhI karavI joIe nahi. paraMtu tene bacAvavAnI kezISa karavI joIe. keI paNa samaye koI paNa sthaLe, koI paNa prANIne, koI paNa prakArane bhaya utpanna thAya te tene bhayamukta karavuM e manuSyamAtrano parama dharma che. saMsAramAM apAtAM aneka prakAranAM pracalita dAnamAM sarvazreSTha dAna bhayamukta karavAnuM eTale ke abhayadAna devAnuM zAsakAree kahyuM che : dANANa seThaM abhaya pahANaM, saccesu vA aNavajjaM vyNti| tavesu vA uttama baMbhaceraM, loguttame samaNe naayputte|| arthAta dAnamAM sarvathI zreSTha dAna prANIone abhayadAna ApavAmAM che. keIne paNa tilamAtra kaSTa na thAya evI bhASA sarva bhASAomAM zreSTha manAya che. tapasyAmAM sarvathI caDhI jAya evI brahmacarya tapasyA mAnavAmAM Ave che A ukti pramANe saMsAramAM sarvazreSTha dharmopadezaka bhagavAna mahAvIra svAmI hatA. mArA sthananuM tAtparya eTaluM ja che ke sarvathI zreSTha dAna abhayadAna che. sAMbhaLe. koI eka rAjAe koI eka aparAdhIne dehAMta daMDanI sajA pharamAvI. te mujabanI sajA karavAne mATe rAjAnA jallAde aparAdhIne rAjamahelanI aTArIonI nIce thaIne laI jatA hatA, te vakhate anAyAse rAjarANue pitAnI bArIethI aparAdhIne laI jatAM je. dAsIone puchavAthI mAlama paDyuM ke tene dehAMta daMDanI Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa0 > Adarza muni sajA karavAmAM AvI che. A sAMbhaLI rANIe pelA sevaka jalAda-ne hakama karyo ke bIje hukama na maLe tyAM sudhI aparAdhIne sajA karavI nahi. bIjI bAju rANIe pitAnA patidevane kahevaDAvyuM ke "huM mahArAja pAse eka varadAna mAguM chuM, te mane kRpA karIne Apa. te varadAna e che ke prANadaMDane aparAdhIne Ajane mATe choDI mUkavAmAM Ave." A pramANe pelA aparAdhIne te divasa mATe mukta karavAmAM AvyuM. rANIe aparAdhIne te divase sArI rIte jamADe ane tene pAMca hajAra rUpIA ApyA. te ja pramANe teja rAjAnI bIjI rANIe aparAdhIne bIje divase satkAra karyo, ane daza hajAra rUpIA ApyA. trIjI rANIe trIje divase gunhegArane svAdiSTa bhejana jamADI paMdara hajAra rUpIA ApyA, tathA te divase prANa rakSA karI. ATalo Adara satkAra thavA chatAM tathA ATaluM dravya maLyA chatAM dehAMtadaMDanI sajAne lIdhe pelA aparAdhIne bilakula sukha cena paDatuM nahi. paraMtu vicAra karato ke muA pachI A dravya zuM kAmamAM Avaze? te te mRtyu bhayathI bhayabhIta banI gayo hato. Akhare cethI rANIe te pelA aparAdhIne dravyAdi kaMI ApyuM nahi, paraMtu pitAnA svAmInAtha pAse varadAna mAgI tenA dehAMta daMDanI sajA mApha karAvI. basa, bIjuM zuM joIe ? pelA aparAdhIne maraNa bhaya TaLI gaye, citta prakrullita banI gayuM. paraMtu rANIomAM aMdara aMdara vAdavivAda thavA lAge. ke ame ATaluM ATaluM dravya aparAdhIne ApyuM, chatAM cethI raNue kaMIja nA ApyuM, tethI tene "kaMjusanI padavI enAyata karavI. Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adamuni. 351 A sAMbhaLI ceAthI rANIe uttara Ape ke aparAdhIne meM je kaMI ApyuM che, tenI barAbarI tame traNa ekaThAM maLIne paNa karI zakavAnAM nathI. je A vAta tame sAcI na mAnI zako to patidevane pUchajo. tethI rAjAe vicAra karyo ke huM konA pakSamAM boluM? ane zA mATe ke Ine sArUM mAThuM lagADuM? mATe pelA aparAdhI pAseja uttara apAva ucita che. e ja pramANe karavAmAM AvyuM. aparAdhIe kahyuM :-"jeTalA upakAra cethI rANIe mArA upara karyo che, eTale bIjI koIe karyo nathI. huM mArA jIvanaparyata mArI A ceAthI mAtAno traNa rahIza. mAre mRtyune bhaya bhejana tathA rUpIAthI aLage thato nahato." he priya mahAzaya, juo! pelA aparAdhIne mRtyubhaya dUra thatAM, tene kevo AnaMda thaye. jo ke te aparAdhI hatA chatAM tene bacAvatAM-abhayadAna detAM-tenA AtmAne keTalo aMtiSa thaye! Ane ja abhayadAna kahe che. A abhayadAna sarva dAnomAM zreSTha ane uttamattama che. je kaI tarkazAstrI ghaDIbhara mATe tarka kare ke AtmA te amara che, koIne mAryo marate nathI. juo gItAjImAM zrIkRSNacaMdra kahyuM che - nainaM chidaMti zastrANi, nainaM dahati paavkH| na cainaM kledayaMtyApo, na zoSayati maarutH|| acchedyo'yamadAhyo'yamakledyo'zobhya eva ca / nityaH sarvagataH sthANuracalo'yaM snaatnH|| [bhagavaddagItA adhyAya 2, zleka 23-24] Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara - > Adarza muni. arthAta A AtmA zothI chedAya nahi te agnithI bALI zakAya nahi te, pANIthI bhIMjavI athavA DUbAvI zakAya nahi te, ane vAyuthI sukavI zakAya nahi te che. te pachI abhayadAna kene pradAna karavAmAM Ave? - hA, e vAta barAbara che ke AtmA ha haNAtA nathI, te te ajaraamara che. paraMtu capu, cha, talavAra tathA baMduka agara, anya keIastrazastrathI zarIrane AtmAthI vikhUTuM pADavuM, e pApane hiMsA kahevAmAM Ave che. je hiMsA na thatI hota te bhagavAna zrIkRSNacaMdra gItAjImAM ahiMsAno upadeza na ApyuM hota. ApaNAthI koIne kaSTa thAya tene pApa athavA hiMsA kahevAmAM Ave che. tenAthI bacavA mATe bhagavAna zrIkRSNacaMdra janatAne ahiMsAne upadeza karyo. AnI sAthe bIje paNa upadeza karyo che, tethI nivivAdapaNe siddha thAya. che ke koIne paNa pIDA karavI e hiMsA che. jema sAmAnya rIte gAmamAM haMmezAM keTalAMya mare che ane janme che, paraMtu keInuM keI jhera ApI athavA keI hathiyArathI khUna kare te tene rAjya taraphathI dhArAdhoraNa mujaba daMDa devAmAM Ave che. paNa je AyuSya samApta thatAM maraNa thAya te na to sarakAra keIne pakaDe che agara na te sajA kare che. e ja mujaba keIne pAMca hajArane hArakaDI bheTarUpe ApavAmAM Ave to sarakAra lenArane pakaDatI nathI agara denArane kaSTa thatuM nathI. paraMtu teja hAra tenI pAse koI jhuMTavI le agara te cerI karI laI jAya te avazya sarakAra tene pakaDaze, ane jene hAra gaye haze tene paNa duHkha thaze. Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 353 A udAharaNo mujaba jo prANa pitAnuM AyuSya samApta thatAM marI jAya, to hiMsAno bhAra keine zira paDatuM nathI. paraMtu prANuonA prANane jabaradastIthI capu, chare. baMdUka, talavAra, tapa agara jhera jevAM prANaghAtaka sAdhanathI harI levAmAM Ave, eTale ke zarIrathI jIvAtmAne judo pADI nAkhavAmAM Ave to tene hiMsA athavA mahApApa kahevAmAM Ave che. tethI je hiMsA rUpI mahApApa Acaraze, tene zira duHkhanA DuMgara paDaze. ahiMsA sarva zAstro tathA dharmagrano sAra athavA navanIta rUpa che. veda vyAsajIe paNa kahyuM che ke - aSTAdaza purANeSu vyAsasya vacanaM dvayam / paropakAraH puNyAya, pApAya para pIDanam // arthAta vyAsajIe racelAM aDhAra purANomAM kevala beja sAra vacana che. eka te popakAra samAna bIjuM puNya nathI, ane bIjuM, anyane pIDA karavA samAna bIjuM pApa nathI. Aja pramANe musalamAnonA dharmagranthamAM paNa ahiMsAne ullekha che "dila badasta Avara ke haje akabarata, aja hajAro kAbA, yaka dila bahatarasta. arthAta keInuM prANa haraNa thatuM hoya temAM tuM ADe hAtha dharI tene aTakAve to te hajAre akabarI haja (yAtrAo) karatAM paNa adhika che. e ja pramANe kaMjusa dakAyata araba nAmanA graMthamAM lakhyuM che ke - Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 Adarza muna. ala musalime manasele malamusala mUnA minalisAnI vayadehIvala maimane mina amanehaH annA alAde mAla hIma va amavalihIma. ' arthAt musalamAna e che ke jenI jabAna athavA hAthethI bIjAnuM raMjana (pIDana) thAya nahi. tathA memana eTale ke ImAnadAra to te che ke jenAthI saghaLAnA jAna tathA mAlanuM rakSaNa thAya che. eja pramANe isu khriste aMgrejImAM kahyuM che "Thou shalt not kill." arthAta "tuM keIne mArI nAkhIza nahi." have kahe ke jemAM jIvadayAnuM pramANa na hoya evAM kayA dharmazA bAkI rahyAM? badhAM grantha pokArI pokArIne kahe che ke abhayadAna je bIje kaI popakAra nathI. Aja paropakAra parelekane sAthI ane sahAyaka thaze, te sivAya saghaLuM pAchaLa rahI jaze. sAthe paropakAra sivAya bIjuM kazuM AvavAnuM nathI. lAlaphakIre gAyuM che ke - dhana choDe naMge gaye; akabarazAha jalAla / kahai lAla ika palaka meM, bhayA vIrAnA mAla // ke eka samaye ke eka jaNe akabara bAdazAhane eka bahumUlya dUzAle bheTa Apyo. jyAre bAdazAhanA aMtakALa samIpa AvyuM tyAre teNe potAnAM parivAranA saghaLAM mANasane kahyuM *mULa arabIlipane gujarAtI lipimAM ullekha karatAM koI ThekANe azuddhi rahI gaI hoya te udAra pAThake zuddha karIne vAMcavA kRpA kare. Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza munijha 355 ke "A duzAla mArA maraNa pachI mArA janAjA upara oDhADajo. jo tamane te joI lAlaca thAya te janAjAne kaMIpaNa oDhADayA sivAya ughADe kADhajo, paraMtu bIjuM kaI vastra tenA upara oDhADaze nahi" bAdazAhanAM A vacana sAMbhaLI nehI saMbaMdhIoe kahyuM, "hajUra. e zuM bolyA ? duzAle e evI kaI cIja che? jyAre A sArIye bAdazAhata ApanI che, to pachI Apa jema kaheze tema karIzuM" tyArapachI bAdazAha mRtyuzaraNa thayo. kuTuMba kabIlAnA saghaLA mANasoe vicAra karyo ke A duzAle ghaNe kImatI che. tethI tene janAjA upara na oDhADatAM tene ughADaja kADhave. A pramANeno vicAra Akhare AcAramAM Ave ane janAje ughADe kADhavAmAM Ave te vakhate bajAramAM eka lAla mAmane phakIra ubhe hato. teNe bAdazAha jevA mahAna purUSane janAje ughADe jato joI upakata deha gAye ke akabara bAdazAha jevA ughADA (nAgA) jAya che, e kevI Azcaryajanaka vAta che! juo palabharamAM zuM hatuM ne zuM thaI gayuM? | he yuvarAja! manuSya je satkarmo karaze, teja sAthe jaze, ane te ja paralekamAM AnaMdadAyaka nIvaDaze. A dhana dolata tathA pRthvI keI ekanI mAlikInAM sadAkALa rahyAM nathI ane raheze paNa nahi. koI eka kavie vAjabIje kahyuM che ke - hasanti pRthvI mRpati narANAm hasaMti kAlo yadi vaidyraajH| hasaMti nArI patirakSitAni, hasaMti lakSmI rati saMcitAni // Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa6 - Adaza muni arthAt jyAre nRpati meMmAM pAna cAvI hAthamAM khaDaga laI, muchapara tAva de ubhe thaIne kahe che ke A pRthvI upara mArUM zAsana che, tyAre pRthvI hase che ane kahe che ke tArA jevA te hajAra thaI gayA che. jarA joto kharo ke bharata rAjA kayAM che? bAhubalI, pAMDe ane kare kayAM che? jayacaMda ane pRthvIrAja jevA zaktiputre kayAM che? bIjA paNa aneka balicche ke jemane lIdhe nimiSa mAtramAM pralaya mate, teo kyAM che? meM mArA udaramAM saghaLAne samAvI dIdhA che. Aja sudhI keIna paNa adhikAramAM yAvaracaMdradivAkara huM rahI hoya e khyAla sarakho paNa che ke? keI eka kavie gAyuM che ke : kavvAlI... kyoM gaphalata kI nInda meM sotA paDA, . terA jAvegA haMsa nikala eka plmeN| yaha duniyA hai dekha misAle raNDi, 3 vaDhi, 3 vADha meM vaLI regapIDita avasthAmAM maraNa zayyA upara paDayA paDayA AkharI ghaDIo gaNAtI hoya che, tyAre paNa jIvananI AzAthI rogonuM nivAraNa karanAra vaidya, dAktarane bolAvavAmAM Ave che. te vakhate mRtyudeva hase che. ke huM te AvI pahoMcyo chuM ane A bicArA vaidya DAktara zuM karI zakaze? pachI bhalene mArI dhAstI hovA chatAM dAkatara sAheba yaDhA taddA samajAve! mahArANI vikaTerIAe pitAnuM Ayu dIrgha banAvavA khAtara bIjA prANunA lehIne pitAnA zarIramAM saMcAra karyo. paraMtu mArI samakSa e raktanuM paNa kaI cAlyuM nahi. Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. tra 357 patideva jyAre strInuM rakSaNa kare che, ane kahe che ke amukane ghera javuM nahi. amukanI sAthe bolavuM nahi, tyAre patni paNa tenA vacane tarapha manamAM hase che ke ema kahevAthI agara daSTi karavAthI zuM keI pitAnuM zIla sAcavI zake che? kadApi nahi. je dharmAcaraNa karaze te te pitAnA kuLanI maryAdAne lIdhe karaze. pati kyAM badhe najara rAkhI zakavAno hate? eja pramANe lakSmIne khUba saMgraha karavAthI te paNa hase che ke huM tenA adhikAramAM rahI chuM ane rahevAnI chuM? mane te aneka jaNe aneka prakAre potAnA kAbumAM rAkhavA prayatna AdaryA, paraMtu huM caMcalA eka sthAna para rahI nathI. mane meLavIne jeoe A lekamAM mAre papakArArthe upayoga karyo che teo pahelekamAM sukhI thayA che. paraMtu mane meLavIne jeee mAro sadupayoga karyo nathI, tevAnA zuM kAmamAM AvavAnI hatI ? tethI manuSya mAre lIdhe jeTale paropakAra thaI zake, eTale kare joIe. A pramANe munizrIe lagabhaga eka kalAka sudhI upadeza karyA. zravaNa karatAM karatAM keTalIye vAra cuvarAja sAheba tathA umarAva maheda harSollAsathI magna thaI DolatA hatA. te mahAnubhAvonuM citta upadeza zravaNa karIne puSkaLa praphalita thayuM. yuvarAja kuMvara sAhebe pharIthI ekavAra keIka divasa upadeza zravaNa karavAnI IcchA pragaTa karI. tyAre munizrIe kahyuM ke "kAle zrImanta mahArANA sAhebe upadeza zravaNa karyo che. ane temaNe sadAne mATe caitra suda 13ne divase pAkhI palAvavAne svIkAra karyo che. Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 > Adarza muni. Aje AryAvartamAM mahArANA sAheba parama dayALu ane dharma rakSaka che, ane vaMza paraMparAnA umadA guNa dharAvanArA che. ame temanI jeTalI prazaMsA karIe teTalI ochI che. temanA jevA pitAnA Apa putraratna che. A AryabhUmimAM Apa baMne nararatno che. Ape paNa janasamUha upara atyaMta upakAra karyA che. have je ApanI IcchA hoya to mArgazIrSa vada. 10ne divase zrI pArzvanAtha mahArAjanI jayaMtine divase sadAne mATe zaheramAM pANI lAvavAmAM Ave te Apane khUba lAbha thaze. munizrInAM A kathana zravaNa karIne dayALu zrI bApajIrAje tene tarataja svIkAra karyo. tyArabAda upadeza baMdha rAkhI munizrI pitAne nivAsasthAne padhAryA. - Azvina vadI paMcamIne divase sAyaMkALe munizrI magarAnA hAkema sAhebane tyAM darzana ApavA padhAryA. tyAM eka bakarAne abhayadAna ApavAmAM AvyuM. kAtika vada 6ne divase jAgIradAra zrImAna jagannAthasiMhajI jeo zrImaMta mahArANA sAhebanA vizvAsapAtra che, temaNe upadezano lAbha lIdho. pharIthI paNa hAkema sAhebane upadeza zravaNa karavAnI abhirUcI thatAM Adhina vada 8ne divase upadeza zravaNano lAbha lIdhe. bajAra taraphanA lekene vizeSa Agraha thatAM Azvina vada ne divase dhana maMDapamAM padhAryA, ane lAdhuvAsanI havelImAM nivAsa karyo. tyAM jAhera rastAmAM vyAkhyAna thatuM. mejAnA rAvata sAheba, bhadesaranA rAvatajI sAheba, bAkaraDAnA chabI juo. Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 3pa9 gavatajI sAheba, jeo zrImaMta mahArANA sAhebanA seLa agara batrIsa umarAmAMnA che, te saghaLA mahAnubhAvoe ahIMnAM vyAkhyAna paNa zravaNa karavAne lAbha lIdho. A sthaLe e jaNAvavuM ucita che ke zrImanta mahArANA sAhebanA seLa tathA batrIsa umarAvomAMnA keTalAeka umarAvo tathA anya saradAroe eka ja vakhata nahi. balake aneka vakhata vyAkhyAna zravaNa karavAno lAbha lIdhuM hatuM, tathA cAturmAsa samApta thayA bAda rAjasthAnamAMnA pitA potAnA gAmamAM padhAravAno munizrIne atyAgraha karyo hate. Azvina vada caudazanA sAyaMkALe jyAre munizrI zaicakriyAthI nivRtta thaI zahera tarapha pAchA pharatA hatA, te vakhate behaDAnA rAvatajI sAheba zrImAna nArasiMhajI, jeo zrImaMta mahArANu sAhebanA batrIsa umarAmAM eka umarAva che, teo meTaramAM besI havA khAvA jatA hatA. temaNe munizrIne jeImeTara ubhI rakhAvI. munizrIne vinaya tathA bhAvapUrvaka namaskAra karyA ane keTalAka samaya vArtAlApa karyo. kArtika sudI dvitIyAnA prAtaHkALanA vyAkhyAnamAM gArakSAnI AvazyaktAnuM dirzana karAvavAmAM AvyuM. te vakhate zrI jaina mahAvIra maMDaLanA sabhAsadee sAyaMkALe sabhA ane munizrIne vijJapti karI ke e sabhAmAM Apa upadeza Ape, jethI amane zIdhra saphaLatA prApta thAya. A janAnusAra niyata samaye lagabhaga 5000 zrotAo ekatra thayA hatA. zAhapurAnA rAjAjI zrImAna nANurasiMhajI sAheba, mejAnA rAvata sAheba, pArasalInA rAvatajI sAheba, tathA Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 >Adarza muni, zAhapurAnA pATavIkuMvara zrImAna umedasiMhajI sabhAsthAne padhAryA hatA. munizrIe potAnA prabhAvazALI, uttejaka ane gaMbhIra vyAkhyAna dvArA udayapuramAM gArakSAnI parama AvazyaktA darzAvI, jenuM rAjAdhirAjanA pATavIkuMvare suMdara samarthana karyuM vaLI A mahatkArya pAra pADavAne mATe janatAne paNa pretsAhita karavAmAM AvI hatI. sabhA visarjana thayA bAda rAjAjI sAhebe atyaMta vinayabhAvathI mahArAjazrIne kahyuM ke, "ApanuM vyAkhyAna zravaNa karI mArUM citta atyaMta prakhullita thayuM che. ApanuM vyAkhyAna zravaNa karavAno mAro keTalAya vakhatathI IrAde hatA paraMtu nAsikAno roga (saLekhama ityAdi) thavAne lIdhe AvI zaka na hato." kArtika suda pUrNimAne divase zrImana mahArANA sAheba taraphathI zrImAna mahetAjI pannAlAlajI sAthe saMdeze Avyo ke "munizrI ahIM padharAmaNI kare." A pramANenI sucanA maLatAM munizrI pitAnI ziSya maMDaLI sAthe "zIva nivAsamAM padhAryA. tyAM zrImaMta mahArANA sAhebe vinaya tathA bhaktibhAvapUrvaka munizrInuM svAgata karyuM. tyAra bAda munizrIe upadeza ApavAno AraMbha karyo. Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni, 361. :~*~::::::::::::::: upadeza. "he hinakulasUya zrImaMta mahArANa sAheba ' ahIMnI ApanI prajAe lAgalagATa aneka vyAkhyAna sAMbhaLIne keTalIeka dUSita bAbatone tyAga karyo che. meM ahIMyAM vyAkhyAnanA AraMbhamAM haMmezAM lokene "zrI bhagavatIjI sUtra" zravaNa karAvyuM che, jene khyAvara (niyA zahera)thI prAraMbha karyo hate." zrImaMta mahArANu sAhebe puchyuM-zuM te hajI sudhI huM thayuM nathI ?" uttaramAM munizrIe kahyuM, "hA, haju sudhI pUruM thayuM nathI. kemake temAM gatama svAmIe bhagavAna mahAvIrane 3000 prazno puchayA che. te saghaLA hastalikhita che. moTe bhAge amArI pAse je hastalikhita che. mudrita (chApelAM) sUtromAM vajana vadhAre thAya che. vaLI ke bIjA pAse ame vajana upaDAvI zakatA paNa nathI. amArI pAse vastra, pAtra Adi jarUragAM hoya che. ane te jeTalAM hoya che te saghaLAne jAte upADIe chIe." zrI mahArANA sAhebe pUchayuM ke "e bhagavatIjI sutra kevAM che?" tyAre munizrIe pUDAmAMthI bhagavatIjI sUtra kADhIne dekhADayAM. temane zrImAna mahArANA sAhebe potAnA hAthamAM laI tenuM avalokana karyuM ane pachI sunizrIne kahyuM ke "je Apane takalIpha na thAya te AmAMthI be cAra bAbato saMbhaLAve." tethI muni zrIe bhagavatIjI sUtrane uccAryA. "teNaM kAleNaM teNaM samayeNaM jAva evaM vayAsi ke mahAloyaNNaM bhaMte ? goyamAmahati mahAlae loe pagaMttaM purasthimeNaM asa~khejA Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni TyA rA virU, 3gpvaMta paMthamennNvi evaM uttareNavi evaM uddapi ahe asaMkhejAu joyaNa koDA koDiDa AyAma viravaMbheNa eyaMsiNaM bhaMte mahAlae logaMssi asthi koi paramANu poggalametevi paese jahANaM ayaM jIve na jAevA na mahevA ? No iNaTe smtthe| arthAt e samayamAM eka vakhate bhagavAna mahAvIra svAmIne gatama svAmIe prazna karyo ke- he bhagavAna! A saMsAra kevaDe moTo che ?" tenA uttaramAM bhagavAne kahyuM. A jagata bahu vistRta che. asaMkhya koTi koTi ejana pUrvamAM vistAra pAmeluM che. te ja pramANe tene viTira uttara, dakSiNa tathA pazcima dizAomAM paNa che." daitame pharIthI puchayuM-"he bhagavAna! AvA vistuta jagatamAM sUkSmatama paramANunA pradezamAM paNa A jIvane jIvana athavA mRtyu nahi thayuM hoya zuM?" bhagavAne uttara Ape-"he gautama, evuM eka paNa sthAna bAkI nathI ke jyAM A jIvanuM jIvana athavA maraNa thayuM na hoya ?" munizrIe kahyuM-"mahArANA sAheba ! A saghaLuM jJAna zravaNa karavAthI thAya che. bhagavAna mahAvIre kahyuM che - soccA jANai kallANaM, soccA jANai pAvagaM / ubhayapi jANai socA, jaM seyaM taM saMmAyare // dazavaikAlika adhyAya 4, gAthA 11 arthAt zravaNa karavAthI sanmArganuM jJAna thAya che, tathA zravaNa karavAthI pApamArganuM paNa jJAna thAya che. te pachI Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni ! baMnene jANyA bAda parelekamAM je zreyaskara ane AtmAnuM kalyANakArI hoya, te karavAno manuSya mAtrano dharma che. paraMtu AvuM jJAna tathA zravaNa lAbha RSio tathA muniene satsaMga haze toja thaze. saMsAramAM satsaMga sarvathI zreSTha che. game tevo pApI jIvAtmA hoya chatAM, satsaMga thatAM taja tene uddhAra thAya che. satsaMgano mahimA anupama che. grInAM aneka prakaraNa ane pRSTha satsaMganA mahimAthI bharelAM paDyAM che. ema sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke purANamAM eka kathA Ave che, ke sATha hajAra varSa tapa karanAra eka RSi ane eka paLa mAtra satsaMga karanAra bIjA kaSi vacce vivAda thaye ke "tapasyA vadhe ke satsaMga? A vAtane nirNaya karAvavA baMne RSie brahmA, viSNu ane maheza traNe devatAo pAse gayA. A prakArano addabhuta jhaghaDe sAMbhaLI traNe devatAo vicAramAM paDI gayA ke kene sAruM beTuM manAvavuM? tethI vicAra karatAM karatAM eka upAya zodhI kADhaye ke baMne RSione zeSanAga pAse mokalI devA. teja mujaba karavAmAM AvyuM. zeSanAga paNa A RSionI vAta sAMbhaLIne muMjavaNamAM paDI gayA, ane vicAra karavA lAgyA ke A nirNaya zI rIte kare agara to temane AgaLa kenI pAse mokalavA? Ama karatAM karatAM Akhare zeSanAgane eka yukti sujhI. tethI temaNe RSione kahyuM, juo, Apa mahAzayono prazna bahuja gaMbhIra vicArane pAtra che. tethI mArA zira uparanA A pRthvInA bhArane thoDe vakhata aLago kare paDaze. mATe Apa mahAnubhAve A bhArane upADe. Ama kahI tapasvI kaSi tarapha pharIne kahyuM-"Apa Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 > Adarza muni. ema bele ke, he pRthvI ! mArI tapasyAne prabhAva adhika hoya to tuM AdhAra vinA addhara rahe." tapasvI bASie ema kahyuM. paraMtu pRthvI addhara rahI zakI nahi. Aja pramANe satsaMgI RSine kahevAmAM AvyuM. temaNe paNa emaja kahyuM ke-"he vasuMdharA ! meM karele satsaMga adhika hoya te vinA AdhAra addhara rahe." A vacana uccArAyA ke tarataja pRthvI AdhAra vinA addhara thaI. tyAra pachI baMne Sione saMbodhIne zeSanAge kahyuM, "ApanA jhaghaDAne nirNaya pRthvI dvArA thaI gayA che. jenuM je zreSTha hatuM tenA prabhAvathI pRthvI addhara thaI." A kathA uparathI ema siddha thAya che ke satsaMga sarvathI adhika zreSTha che. te karavAthI aneka manuSyono uddhAra thayA che. temAMnA ekanuM saMkSepamAM varNana karUM chuM : vIsa sadIo pahelAMnI vAta che ke eka sitambakA (tAmbikA) nAmanuM zahera hatuM je Adhunika samayamAM paMjAba dezamAM pezAvaranA nAmathI prasiddha che. pUrve tyAM pradezI nAmane eka rAjA rAjya karatA hatA. tenI pAse sAta hajAra gAmo hatAM. tenI rANInuM nAma surIkaMthA (suryakAntA) hatuM, ane putranuM nAma surIkaMtha (sUryakAnta) kumAra hatuM. tene cittajI nAmane pradhAna hato, te rAjyakArabhAra calAvatuM hatuM. rAjA Izvara, AtmA, svarga, naraka AdikazAmAM mAnate nahi. tethI tenuM hRdaya pASANa jevuM kaThera banI gayuM hatuM. keInuM paNa prANaharaNa karavuM tene mATe saheja vAta hatI. hiMsA karatAM tene tilamAtra glAni thatI na hatI. kemake te AtmAne mAna nahato. AvAM tenAM AcaraNane lIdhe tene nAstika kahevAmAM saheje atizayeti thaze nahi. Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 365 Adarza muni eka divasa te rAjAe potAnA pradhAnane kaMI bheTa ApI, bAvasti nagarI (je Adhunika samayamAM paMjAba dezanA madhyabhAgamAM ziAlakoTanA nAmathI prasiddha chemAM mokalyA. tyAM jitazatru rAjA rAjya karatA hatA. rAjA pradezano jitazatru sAthe ghaNe gADha saMbaMdha hato. zA mATe naheAya? rAjAenuM te e kartavya che ke paraspara mIThe saMbaMdha rAkhe. rAjA pradezIe potAnA pradhAnane AjJA karI hatI ke, "jayAre rAjA jitazatru tamane atre AvavAnI AjJA Ape, tyAre tame Avaje." pradhAne tyAMthI nIkaLIne zrAvasti Avyo. ane pitAnA rAjA taraphathI rAjAne kuzaLatAnA samAcAra pUchI, teNe mekalAvelI bheTa rAjA jitazatrune arpaNa karI. rAjAe pradhAnano yathAgya satkAra karI, pitAne tyAM atithi tarIke roko. . e samaye tyAM kezIzramaNa muni mahArAja pitAnI ziSya maMDaLI sahita virAjatA hatA. teo haMmezAM prAta:kALe upadeza karatA hatA. rAjA jitazatru paNa upadeza zravaNa karavAne jato hato. atre AvelA pradhAnane keAInI mAraphate munizrI vize samAcAra maLyA, tethI teNe vicAra karyo ke upadeza ke thAya che? muni kevA che? te vigerethI paricita thavuM joIe. A pramANeno vicAra karI pradhAna vyAkhyAna sthaLe pahoMcI gayo. rAjA jitazatru muninI sanmukha jaI, namaskAra karIne nIce beThe, pradhAna paNa teja mujaba namaskAra karIne munInI samIpa beThe. tyArabAda kezIzramaNa munie potAnI ojasvI bhASAmAM, gaMbhIratApUrNa, sAragabhita zabdomAM Izvara, AtmA, svarga tathA narakanA astitvanuM digdarzana karAvyuM. A vyAkhyAne pradhAnanA hRdaya upara puSkaLa prabhAva pADayo. muninA Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adeza muni. pratyeka zabdamAM bhAvanA hatI, rasa hote, agAdha jJAna hatuM. vaLI samagra vyAkhyAna amRtanI mAphaka hRdayane parama sukhadAyaka hatuM. muninA zabdae pradhAnanA hRdayamAM Izvara, AtmA, svarga, tathA naraka AdinA astitva viSe navIna prakAza pADe. upadeza samApta thayA bAda pradhAne pitAne dhanyavAda ApI munizrIne vinayapUrvaka kahyuM. "he bhagavan! AjapUrve huM nAstika hato. paraMtu Aje ApanA amRtatulya upadezanuM pAna karI huM Astika banyuM chuM. svAmina ! je huM nAstika hato, teja sitambakA nagarIne nRpAla pradeza paNa nAstika che. tethI jo Apa kRpA karI tyAM padhAraze, ane tene upadeza karaze, te ghaNe bhAre upakAra thaze. kRpA karI mArI A vijJaptine Apa svIkAra kare." kezIzamaNe uttara Ape, "IzuM." A sAMbhaLI pitAnI vijJaptine svIkAra thaze, evI pradhAnane jhAMkhI thaI thoDA divaso vItyA bAda zrAvastinA bhUpAle AvelA pradhAnane pradeza rAjA mATe upahAra ApI pAchA pharavAnI AjJA ApI. te mujaba pradhAna pitAne nagara pAcho pharyo, ane rAjA jitazatrunI rAjAne kSemakuzaLatAnA samAcAra puchI rAjAe mekalelI bheTa arpaNa karI. tyArabAda pradhAne mALIne AjJA karI ke meM upara "muhapatti' bAMdhelA sAdhuo ahIM AvI caDhe te temane vizrAti sthAna ApI temanA AvyAnA samAcAra ApavA Avaje." keTalAka divaso vItyA bAda pelA kezIzramaNa munie pitAnA dharmopadezane aneka manuSyane lAbha ApI sitambakA nagarImAM padharAmaNI karI. munizrInA AgamananA samAcAra Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 367 sArAye nagaramAM vAyuvege phelAI gayA, ane temane upadeza zravaNa karavAne nagaranAM naranArIo ekatra thavA lAgyAM. te samaye pradhAna paNa tyAM upasthita thaye. upadeza pUrNa thayA bAda pradhAne munizrIne vinayapUrvaka kahyuM bhagavad ? Avo upadeza rAjAne karaze te atyuttama thaze." munie kahyuM, "pradhAnajI! manuSyane jJAna zravaNane lAbha cAra prakAre maLI zake che. prathama to munio pAse namra banI javAthI, bIjuM munionA nivAsasthAna para javAthI trIjuM munione svahaste bhejana ApavAthI, ane ceAthuM kAI paNa sthAna para muni maLe to namratAthI vartavAthI jJAna zravaNanI prApti thAya che. tamArA rAjamAM A cAramAMnuM eka paNa lakSaNa nathI te pachI jJAna prApti kevI rIte thaI zake ? " pradhAnajIe vinayabhAvathI jaNAvyuM, "bhagavana! huM rAjAne eka vakhata te jarUra atre lAvIza." taka sAdhIne pradhAne rAjane vijJapti karI ke amuka dezanA ghaDAe sArathIne gatimAM nipuNatA lAvavA mATe seMpavAmAM AvyA hatA. te saghaLA have nipuNa thaI gayA che. tethI Apa rathamAM besIne temanI tarapha nigAha kare. rAjAe A vAtane svIkAra karyo eTale pradhAne sArathIne ratha joDIne AvavAnI AjJA karI. rAjA tathA pradhAna baMne e rathamAM besI nagara bahAra pharavAne gayA. pAchA pharatI vakhate je bAgamAM munizrIne nivAsa karAvavAmAM Avyo hata, teja bAgamAM teo vizrAnti levA utaryA. rAjAnI daSTi pilA muni upara paDatAM te cekI uThayo ane be - Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 => Adarza muni. rAjA-pradhAna! pelo mUrkha koNa che? pradhAnaH-mahArAja! e mUrkha nathI, paNa prakhara vidvAna che. teo zarIra ane AtmAne alaga mAne che ane Izvara, svarga tathA narakane paNa mAne che. rAjA -nahi, nahi, pradhAnajI! ene kaI tarkazAstrIne bheTo thaye nahi hoya, tethI te Ama mAnato haze. zarIra ane AtmA eka ja che, ane naraka ke svarga jevuM kazuM ja nathI. ' pradhAna -he nareza! ApanA mananA kAlpanika vicArathI Apa bhale ema mAno. paraMtu A te pramANa ApI astitva sAbita kare che. rAjA-ApaNe ene prazna karIzuM te te uttara Apaze? pradhAna-jarUra Apaze. rAjA-to te ThIka, cAle, ApaNe paNa jaIe. rAjA tathA pradhAna bane tyAM jaI muninI sanmukha ubhA rahyA. rAjAnA manamAM abhimAna hatuM ke pahelA A muni mAruM svAgata kare, ane mArI sAthe namratAthI bole. ghaNe samaya vItI gayo. muni zAntipUrvaka beThA rahyA. paraMtu rAjAnuM svAgata karyuM nahi. tyAre rAjAmAM kaMIka sAna AvI ane tethI vicAra karI munine puchavA lAge. rAjA-svAmina ! zuM Apa zarIra ane AtmAne alaga mAne che? jo ema mAnatA ho te kayA pramANathI? Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 369 vaLI eka bIjI vAta paNa Apane puchuM chuM ke zuM Apane evuM jJAna che ke je dvArA na sAMbhaLelI tathA ne jANelI vAtane Apa kahI zake? muniH----he rAjana ! jema keI vepArI dANacorI karI mAla laI javAnI peravI karatA hoya tevI vAta teM to kahI. vinayabhAvanI corI karI jJAna rUpI mAla tuM laI javAne vicAra kare che. muninAM A vacane sAMbhaLI rAjA samajI gaye, ane vinayapUrvaka munine kahyuM - sajA:-bhagavad ! ApanI AjJA hoya te ahIM besuM. muni -rAja! A bAga tamArI mAlikIne kahevAya che. A dharmasthaLa upara besavAnI koIne manAI nathI. tame mArI pAse AvatA pahelAM jyAM vizrAma lIdhe tyAM mane mUrkha kahyuM hatuM ke nahi? rAjA-ApanuM kahevuM satya che. meM Apane mUrkha kahyA hatA, Apa sAcA jJAnI che. A samaye rAjAne vizvAsa beThe ke A muni kharekhara mane samajAvaze. rAjA:-bhagavan! zarIra ane AtmAM judAM nathI. A zarIra to pAMca ta (pRthvI, pANI, teja, vAyu ane AkAza)nuM pUtaLuM che. aMta samaye e pace to vikhuTAM paDI pitAnA mULa tattvamAM bhaLI jAya che. tethI svarga nathI, naraka nathI, temaja punarjanma paNa nathI. manuSya Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 - Adarza muna. dharmanA nAme vRthA dhatIMga calAve che. zuM Apa svarga ane narakamAM mAne che ? zuM zarIra tathA AtmA ApanA siddhAMta anusAra pRthaka pRthaka che ? je alaga alaga hoya te pachI mArA dAdA ke je mArA upara atyanta prema rAkhatA hatA, te gujaryA bAda ApanA kathanAnusAra narakamAM gayA haze. kemake te mArA karatAM anekaza: hiMsaka hatA. temanuM hRdaya pASANasama hatuM. hiMsA karatI vakhate temanA hRdayamAM leza mAtra dayAno saMcAra thato nahi. tethI mRtyu bAda te avazya narakamAM gayA haze. te mArI pAse AvI mane ema kema nathI kahetA ke he piAtra! tuM hiMsA Adi atyAcAro kara nahi nahi te narakamAM paDI mArI mAphaka tAre paNa duHkha bhegavavuM paDaze." munirAjana! sAMbhaLe, dhyAnapUrvaka sAMbhaLo. Ane uttara to sIdho ane sarala che. tame tamArI patnio sAthe je bIjA keI purUSane kuceSTA karato juo te te puruSane zuM zikSA karaze? rAjA-bhagavan! sajA zuM karuM? tene te jAnathI mArI nAkhuM. muni-jarA sabura. belavAmAM ATalI badhI utAvaLa nA kare. are! tene jarA thoDA samaya mATe te javA dezone ? rAjA -nahi, mahArAja! vilaMba karavAnI jarUra zI ? tene to dekhatAM veMtaja talavArathI tenA be kaTakA karI nAkhuM. emAM te pradhAna jevAnI paNa saMmati levAnI AvazyakatA nathI. Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. 31 11 ~-~~-~~~-~~-~ muni-rAjA! ATalI badhI utAvaLa kema? je pele apa rAdhI thoDA samaya mATe potAnA kuTuMbIone maLavA cAhe, agara te pitAnA kuTuMbIjanone ema paNa kahevA I che ke tame loko mArA je durAcAra karaze nahi, nahi te kadApi mArI mAphaka mAryA jaze, te tene tema karavAno samaya Apaze ke nahi. rAjA-bhagavAna e Ape zuM kahyuM? huM te aparAdhIne ghera javA devAnI vAta to dUra rahI, paraMtu moDhethI bolavA paNa dauM nahi, te pachI sAMbhaLavAnI te vAta ja zI ? muni:-rAjana ! jyAre tame mAtra eka ja aparAdha kara nArane thoDA samaya mATe paNa cheDI zake nahi, te pachI tamArA dAdA jemaNe eka be nahi balka aneka atyAcAra karyA hatA, temane paramadhAmavAsI yamadUto ahIM zA mATe AvavA de? kadApi AvavA deze nahi. basa, tArA praznane Aja yathArtha uttara che. rAjA:-bhagavan! Apa buddhinA sAgara che. nyAya tathA pattharane jayAM besADavAmAM Ave tyAM bese che. paraMtu huM A mAnatA nathIaneka atyAcAra karanAra mArA dAdAne yamadUte na choDe to te kabula. temane javA de. kemake te te parataMtra che. paraMtu mArI dAdImAM te bahu parepakAriNI hatI. te haMmezAM saghaLAMne sukha ApatI. matalabamAM te pitAnI IcchAnusAra kArya karatI hatI. te ApanA mata anusAra avazya svargamAM gaI hevI Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 372 >Adarza muni joIe. te tyAMthI AvI mane ema kema kahI jatI nathI ke, "pAtra! paropakAra karavAne lIdhe huM svargamAM sarva prakArane AnaMda meLavuM chuM. tethI tuM paNa atyAcAra tyajIne papakAra kara, jethI svargamAM AvI tuM paNa AnaMda lUMTI zakaze. muni-he rAja! basa tamAre Aja savAla che ? tamArA A praznano uttara A pramANe che. keI eka divasa tame snAna karI vastrAbhUSaNathI sajaja thaIdevAlayamAM devapUjana karavAne jAya che, te vakhate rastAmAM kaI bhaMgI tamane jAjarUmAM javA lAve to tame zuM tyAM jaze ? rAjA-bhagavana ! tyAM javAnI vAta te vegaLI rahI, paraMtu tenA tarapha jovAnI paNa IcchA karUM nahi. muni-rAjA! basa, tamArA praznano uttara maLI gaye. jema tame tyAM javA cAhatA nathI, tema tamArI dAdI paNa mRtyulokamAM zA mATe Ave ? kadApi nahi. kemake mRtyulekanI durgadha bahu dUra sudhI prasarelI hoya che. astu. ghaDIbhara mATe ema mAnI le ke devatAo sugaMdhita padArthone upaga karIne AvI zake che. paraMtu tema karatAM paNa tenA AvavAmAM vilaMba thAya che jemake kaI dharmAtmA ahIM mRtyuzaraNa thaI svargamAM jAya ke tarataja ahIM Ave vAnI IcchA kare te anya devatA devIo tene kahe che ke, "tame ahIM utpanna thayA che, te ahIMnu dazya paNa be ghaDI te juo. tyAra bAda mRtyulokamAM jaje kemake tame devatA thayA che, tenI sAkSIrUpe ahIM Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 373 jeelI racanAnuM varNana karaje. basa pachI zuM?" devatAonI beghaDI (muhUrta) ApaNuM saMsAranAM be hajAra varSa samAna hoya che. have tame ja kaho ke be hajAra varSa pachI te jenI pAse AvavA iche, tenAM hADakAM sarakhAnuM cinha maLavuM muzkela nahi, paNa asaMbhavita che. rAjA-bhagavan! barAbara che. uparokata praznanA uttara uparathI huM eka bIjI vAta puchuM chuM ke eka divasa huM siMhAsanapara beThA hatA. te vakhate eka aparAdhIne meM tenA bhAre gunhA mATe prANadaMDanI sajA karI. mAre e parikSA karavI hatI ke jIva tathA zarIra eka che ke judAM? basa, meM pelA aparAdhIne mArI nAMkhyA sivAya lekhaMDanI eka majabUta peTImAM purI, DhAMkaNa baMdha karAvyuM, ane cAre taraphathI evI sakhata baMdha karAvI ke kaI paNa sthaLe vAyu javAnuM eka chidra sarakhuM rahyuM nahi. te peTIne eka surakSita sthAnamAM rAkhavAmAM AvI, ane tenA saMrakSaNa mATe cotarapha saMrakSakene pahere besADavAmAM Avyo, tathA temane sUcavavAmAM AvyuM ke e peTImAMthI keI nIkaLe agara to te tUTe phUTe to mane tarataja samAcAra Apaje. pAMca sAta divasa sudhI tenA kaMIpaNa samAcAra mane maLyA nahi, tethI te peTI keI ThekANe naTI phUTI che ke kema? tenuM meM jAte nirIkSaNa karyuM paraMtu mane paNa te kaI ThekANe tuTelI phUTelI lAgI nahi. jyAre te peTIne teDIne jovAmAM AvyuM, te pele aparAdhI aMdara maraNa zaraNa thaelo paDayo hato. he svAmina have kaho. je zarIramAM jIva jude heta to te peTIne Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 Adarza muni teDIne jIva bahAra nIkaLI Avata, paraMtu tema nA thayuM. A uparathI siddha thAya che ke jIva jevuM kazuM ja nathI. je kaMI che te A zarIraja che. muni:-he rAjana! tame AvI kevI bheLI vAta kare che? zuM jIvane zarIramAMthI mukta thaI nIkaLI javA mATe mArganI jarUra che? kadApi nahi. jIvane revAne mATe lokhaMDa te kaMI visAtamAM nathI. vaja jevAnI paNa zakti nathI. te te nirAkAra che. te A dRSTAMta uparathI samajAze. jema keI eka makAnanI aMdara uMDANanA sAtamA oraDAmAM ke vyakti vAja-vAdyayaMtra-laIne bese pachI sAte eraDAnAM kamADa baMdha karavAmAM Ave. ane pachI te vAdyayaMtra bajAve te zuM teno avAja bahAra Avaze? rAjA:-bhagavad ! avAja te jarUra bahAra saMbhaLAze. muni-he rAjana! te avAja kaye mArgethI bahAra AvyuM haze? temAM to mArganI bilakula jarUra jevuM nathI. teja pramANe A zarIramAMthI jIva nIkaLI jAya che, tene javAne mATe paNa keImAnI AvazyaktA hotI nathI. rAjA -bhagavana ! e vAta javA de. huM ema kahuM chuM ke koI eka prANadaMDanA aparAdhIne mArI nAkhI pUrva sUcita lekhaMDanI piTImAM puravAmAM AvyA. pAMca sAta divasa pachI te peTIne ughADI joyuM to temAM lAkho kIDA khadabadatA hatA. have te svAmin ! kahe ke e kIDA ye mArgethI aMdara ghusI gayA? peTIne te kaI paNa sthAne eka paNa chidra hatuM nahi. Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 375 muni-he rAjana! tame kaI divasa luhAranI bhaThThI pAse jaI joyuM haze ke lokhaMDanA daDAne jema vizeSa garama karavAmAM Ave che, tema te lekhaMDa lAlacoLa thaI jAya che. he rAjana ! e lAla zuM padArtha haze te kaho. rAjA-mahArAja! e to agni che. muni-kema, rAjA! sAkAra agni leha piMDamAM kaye mArgethI te dAkhala thaye? rAjA:-nahi, mahArAja! temAM mArganI bilakula Avazya katA nathI. muni-rAja! basa, e ja pramANe je kIDAomAM jIva utpanna thayA tene mATe paNa mArganI bilakula AvazyaktA nahatI. rAjA:-bhagavad ! Apane huM pharIthI puchuM chuM ke je zarIra ane AtmA alaga che ema siddha hoya to nirogI navayuvAna ane gagrasta bALaka e baMnee cheDelAM tIra sarakhe aMtare kema nathI jatAM ? A uparathI siddha thAya che ke je kaMI che te zarIraja che. zarIranI azaktine lIdheja baMnenA hAthathI choDelAM tIra sarakhe aMtare pahoMcyAM nahi. tethI je kaMI che te zarIraja che. AtmA Adi kazuM ja nathI. muni-he nareza! nirogI navayuvAna mAphaka rogI bALaka tIra choDI zakatuM nathI e kevaLa zarIranuM kAraNa che. AtmA te ekasarakho che. jema navIna kAvaDa jeTale bojo uThAvI zake che eTalo baje jarjarita (junI) Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 > Adarza yuni. kAvaDa uThAvI zakatI nathI. kAvaDAne bheda hoya che teja pramANe taMdurasta navayuvAnanA zarIra ane rogagrasta bALakanA zarIramAM bheda hoya che. tethI ja te baMnenA tIra sarakhe aMtare jaI zakatAM nathI. rAjA-mahArAja! jema yuvAna purUSa lokhaMDane be uThAvI zake che. tema bALaka kema nahi uThAvI zakatuM hoya ? ApanA kathanAnusAra AtmA te ekasarakheja che. muni:-he rAjana ! AtmA te ekasarakhe che. paNa temAM sAmagrIne bheda che. jema, navIna rasA (dareDA)thI jeTaluM bojo uThAvI zakAya che, teTale bhAra jIrNa rasA-deraDAthI uThAvI zakAto nathI. bALakane AtmA te yuvAna purUSa je che, paraMtu tenAM aMge pAMgane vikAsa thavAnuM bAkI che. rAjA-bhagavana ! ApanI yuktio mArA praznane tAtkAlika saraLa karI nAkhe che, te paNa haju mane mArA hRdayamAM samAdhAna thatuM nathI. tethI Apane pharIthI prazna puchuM chuM. Apa krodhAyamAna thazo mA. e prazna e che ke keI eka prANadaMDa kIdhelA aparAdhIne pahelAM trAjavAmAM toLavAmAM Ave, tyArabAda tene zvAsa rUMdhAvI mArI nAkhavAmAM Ave, ane tyAra pachI tene pharIthI tela karavAmAM Ave te jeTaluM vajana te jIvato hoya che ne thAya che, teTaluM ja vajana mRtyu pAmyA bAda thAya che. to pachI he munirAja! anaMta zaktimAna AtmA te zarIramAMthI chUTo paDI cAlyA gaye, te pachI zarIra vajanamAM halakuM kema na thayuM! halakuM na thayuM, te uparathI siddha thAya che ke mAtra zarIranuM ja astitva che. temAM AtmA vagere kaMIja nathI. Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 377 muni -he rAjana! tamArI A zaMkAnA javAbamAM mane ATa luM ja kahevuM vAjabI lAge che ke jema keI mANasa, mAtra diveTanuM vajana ryA pachI, temAM havA bhare ane tyAra pachI tenuM vajana kare to zuM tenA vajanamAM vadhAre thaze? teja pramANe zarIramAMthI AtmA nIkaLI jatAM, tenA vajanamAM ghaTADo thato nathI. rAjA:-bhagavana! Apane eka bIje paNa prazna pUchavAno che. cAra, pachI ATha, seLa, batrIsa ema TukaDe TukaDA karI dareka vakhate joyuM, paraMtu zarIramAM kaI paNa sthaLe AtmA daSTigocara thayo nahi. A uparathI svayaMsiddha thAya che ke AtmA jevI vastu ja nathI. je kaMI che te zarIraja che. muni-he rAjana ! tame anabhijJa kaThiyArA jevA che. daSTAMta tarIke, cAra kASTha vecanAra kaThiyArA hatA. eka divasa teo cAre jaNa ekaThA maLI jaMgalamAM lAkaDAM levA gayA. tyAM cAramAMnA eka jaNane traNe jaNAe kahyuM, "ame lAkaDAM kApI ekaThAM karIzuM. teTalA vakhatamAM araNInA kASThamAMthI agni kADhI bhejana taiyAra rAkhaje." Ama kahI pelA traNe jaNa jaMgalamAM cAlyA gayA, tyAra bAda pelA ekalA kaThiyArAe araNInA lAkaDAmAMthI Aga prApta karavAne mATe pahelA tenA be TukaDA karyA. pachI cAra, ATha, seLa, batrIsa, ema TukaDe TukaDA karI temAM AganI zodha karI. paraMtu kAI paNa sthaLe Aga najare caDhI nahi. tethI te kedhita thaI bhojana karyA sivAya tyAMne tyAMja beThe rahe. keTalAka vakhata vItyA pachI Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 > Adarza muni. - - - - - 5 50 * * * * * * * * * * * * - - - - - - - - - * * - * - v w w pelA traNa jaNa kASTha laI pAchA pharyA ane AvatAM veMtaja puchayuM, "kema, khAvAnuM taiyAra karyuM che ke nahi ?" pele kaThiyAre dhAyamAna to hatA ja temAM A pakSa thatAM ja vizeSa ke dhAyamAna thaI be, "Aga vinA zuM rAkha vaDe rasoI banAvuM? tame loke te araNanA lAkaDAmAMthI Aga kADhavAne hukama karI cAlyA gayA. te zuM emAM Aga bharI che?" A sAMbhaLI pelA traNe jaNA hasI paDyA ane bolyA, "are mUrkha! zuM araNanA TukaDe TukaDA karavAthI Aga maLatI haze ke ?" teja pramANe he rAjana! tame paNa dehanA TukaDe TukaDA karI AtmAne jovA mAge che, paraMtu kadApi kALe tema thaI zakatuM nathI. rAjA -bhagavana! have huM bIjuM kaMI paNa puchIza nahi, agara to praznanA gaMbhIra taraMgamAM utarIza nahi. paraMtu Apa mane mArI hatheLImAM AtmAne dekhADe. basa, pachI huM mAnI laIza ke zarIra ane AtmA e be alaga alaga che. pachIthI izvara, puSya, pApa, punarjanma vigere saghaLuM astitva dharAve che, ema huM mAnIza. muni-he rAjana! vRkSo tarapha jue. temanAM pAMdaDAne koNa halAvI rahyuM che? rAjA-mahArAja ! vAyu halAvI rahyA che. muni-tyAre zuM tame e vAyune joI zake che? jo tamAruM kahevuM sAcuM ja hoya to mArI hatheLImAM thoDo vAyu lAvIne batAve. Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 39 rAjA -bhagavana! havAne na to huM joI zakuM chuM, ane na to ApanI hatheLImAM lAvI batAvI zakuM chuM. ' muni -eja pramANe he rAjana! nirAkAra AtmAne huM kevI rIte batAvI zakuM? ane tame paNa tene kevI rIte joI zakaze? sajA -bhagavan! Ape bahu sarasa uttara Ape. paraMtu haju paNa mArA mananuM samAdhAna thatuM nathI. tethI Apane bIjuM puchuM chuM ke he svAmin ! ApanA matAnusAra hAthIne skUla AtmA, kaMtha ke je sUkSmatama dehadhArI che, temAM kevI rIte praveza karatA haze? muni - he rAjana! jevI rIte dIpakane gharamAM rAkhIe to AkhA gharamAM prakAza Apaze, tevI ja rIte teja divAne TApalIthI DhAMkI devAmAM Ave te, te TopalImAM ja prakAza Apaze, te ja rIte te dIpakane vADakAvaDe DhAMkI devAmAM Ave te mAtra vADakAmAM ja prakAzaze. he narapati! have tuM samajI zakaze ke jevI rIte AkhA makAnamAM paDate pele prakAza kaTorAmAM pravezI zakyo, tevI ja rIte hAthIne skUla AtmA kaMthavAne zarIramAM praveza kare che. nAnuM moTuM kada e zarIranuM hoya che, AtmAnuM nahi. hA, nimitta maLatAM AtmA saMku cata ke prasArita thaI zake che. rAjA:-bhagavan! basa, mArA praznonA uttara sArI rIte maLI cUkyA ane mane have samajaNa paNa paDI. have zarIra bAbatamAM mAre kaI paNa prakArane saMdeha rahyuM nathI. have mane mArA zuddha aMta:karaNathI ApanAmAM zraddhA Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 > Adarza muni. che. ane A saMsAramAM paNa mArA pUrvajone (bApadAdAno) je dharma haze, tene aMgIkAra karIza. temAM kaMI paNa saMdeha rAkhaze nahi. muni - he nareza! tame te A vAta cAra vepArIo ke jeo eka divasa ekaThA thaI paradeza jatA hatA, temanA jevI karI. jatAM jatAM rastAmAM teoe lekhaMDanI eka khANa I. temAMthI te cAre jaNe lekhaMDanI eka eka piTalI bAMdhI lIdhI. gAMsaDIo laI AgaLa jatA hatA, tyAM rastAmAM temaNe eka tAMbAnI khANa joI. A joI te sthaLe temaNe vicAra karyo ke lekhaMDane ahIM nAkhI daIe, ane ahIMthI tAMbu bAMdhI laIe. temAM traNa vepArIoe te letuM pheMkI daI tAMbu lIdhuM. A joI bAkI rahelA eka vepArIe kahyuM, "are mUrkha, pahelAM je bAMdhyuM, te bAMdhyuM. vAraMvAra bAMdhavuM choDavuM ThIka nahi. huM to lokhaMDaja rAkhIza." pelA traNa jaNAe tene khUba samajAvyA, paraMtu pele lokhaMDa bAMdhanAra naja samaye. pelA traNe tAMbAnI gAMsaDIo bAMdhI AgaLa cAlyA. mArgamAM cAMdI, senA, hIrA ane mANekanI khANe AvatI gaI tema tema teo ekane cheDI bIjAne bAMdhavA lAgyA. Akhare te traNe jaNAe mANekanI gAMsaDIo bAMdhI lIdhI, paraMtu pele vepArI jeNe leDhAnI gAMsaDI bAMdhI hatI. teNe temAM bilakula pheraphAra karyo nahi. tethI pelA vepArIoe tene AkharI khANa para pharIthI samajAvyo ke, "are bhAI, have te letuM pheMkI daI, A mANeka bAMdhI le." tyAre teNe uttara Akhe-"tame Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 381 saghaLA mUrkhazirema che. meM to mAre eka vakhata je bAMdhavuM hatuM te bAMdhI lIdhuM. Akhare te saghaLA pitAne vatana AvyA. temAM pelA traNa te khUba sukhI thayA, paraMtu pilo e letuM bAMdhI lAvanAra je hato tevo ja daridrI rahyA. he rAjana! have tane puchuM chuM ke tuM paNa zuM pelA loDhuM bAMdhanAra jevo che? teNe jevuM leDuM bAMdhyuM, tevuM tuM paNa zuM bAMdhavA cAhe che? are ! te to ajJAta avasthAmAM nAstika dharmane svIkAra karyo hate te ja. have to tane jJAnarUpI mANekanI khANa maLI che, te pachI have paNa ajJAnarUpI lokhaMDano tyAga karaze nahi ? yAda rAkha ke jo tuM lokhaMDane tyAga karaze nahi to corAsI lAkha pherA pharavAnA tAre mATe kAyama raheze. rAjA-bhagavAna ! have te badhI samajaNa paDI gaI. je kaMI zaMkA hRdayamAM hatI te saghaLI TaLI gaI. hRdaya vizuddha thaI gayuM. svAmin ! huM leDhiAvALA vepArI jevo nathI. huM to satyano grAhaka chuM. nAstikapaNArUpI lekhaMDane huM tyAga karI Astika dharma rUpI mANekanI gAMsaDI bAMdhI laIza. AvuM kahI rAjAe Astika dharmane svIkAra karyo, ane munirAjane kahyuM, have huM Izvara, puNya, pApa AtmA, zarIra tathA punarjanma Adi saghaLAne mAnIza ane dharma para niSThA rAkhIza. AjathI nAstikatAne huM tyAga karuM chuM. tyAra bAda kezI zramaNa muni tyAMthI vihAra karI aneka dezadezAntaramAM dharma pracAra karI ane mokSa padane pAmyA. Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 > Adaza muni. rAjA pradezI paNa dharma para sArI rIte niSThA rAkhI dAna, dayA tathA papakAra karatA karato aMte sagatine pAme. AnuM varNana "rAya prasaryuM sUtra mAM khUba laMbANathI karavAmAM AvyuM che. he hindukulasurya mevADAdhipati! A pramANe te pradezI rAjAe satsaMganA prabhAvathI ucca pada prApta karyuM. satsaganA mahimAnuM jeTaluM varNana karIe teTaluM ochuM che. satsagano mahimA aparaMpAra che. tyAra pachI munizrIe upadezane samApta karatAM kahyuM, he mahArANa sAheba ! ApanI A nagarImAM dharmadhyAna bahu sArI rIte thayAM seMkaDe manuSyae duracarano tyAga karyo, ane tethI mArUM citta atyaMta praphullita thayuM che. Ape paNa atyaMta upakAra karyo che. A sAMbhaLI mahArANI sAhebe munizrIne puchayuM. "Apa kAle karyo vakhate padhAraze ?' munizrie kahyuM--lagabhaga eka athavA doDha vAge." tyAre mahArANAe pUchayuM kaI bAjuthI padhAraze?" munizrIe pratyuttara Apyo-"ghaNA gAmanA rahevAsIo potapotAnA gAmathI laI javAne Agraha karI rahyA che, tethI je avasara haze, te bAju cAlyA jaIzuM" tyAra pachI mahArANAjIe kahyuM - pharIthI kaMI divasa A tarapha padhArajo." munizrI tyAMthI nIkaLI pitAne nivAsasthAne jatA hatA, eTalAmAM mahArAja kuMvara sAheba taraphathI saMdezo maLe Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza munio 383 ke "munizrI ahIM padharAmaNI kare. A pramANe samAcAra maLatAM 'sUrya gavAkSa mahelamAM padhAryA. tyAM mahArAja kuMvara sAhebe atyaMta bhaktibhAvapUrvaka munizrInuM svAgata karyuM. pachIthI munizrIe upadezo AraMbha karyo. upadeza. paDhamaM nANaM tao dayA, evaM ciThThaI sabvasaMjae anANI kiM kAhI kiMvA, nAhI seyapAvagaM / / dazavaikAlika adhyAya 4, gAthA 10. he hindukulasUryane yuvarAja sAheba! A saMsAramAM manuSya mAtranuM prathama kartavya jJAna prApti karavAnuM che. kemake jJAna vinA hita tathA ahita thAya tevA mArganI samajaNa paDatI nathI. vaLI jIva tathA ajIvane paNa jJAnadvArA jANyA sivAya dayA paNa kevI rIte karI zakAya ? mAtra jJAna prAptithIja jIva, ajIva, puNaya, pApa, Ava, baMdha, saMvara, nijara tathA mokSanuM rahasya jANI zakAya che. pratyeka padArthanuM jJAnadaSTithI avelekana karavAthI jJAna prApta thAya che. juo, je vakhate kaI varAMganAne keI sthaLe nAca thavAne hoya to tenI jAherAta na thAya chatAM paNa, te vakhate vagara bolAvyA aneka manuSyo ekatra thaI jAya che. dharmasthAnamAM pAtharaNuM pAtharavAnI AvazyaktA hevAthI keInI Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 - Adarza muni. pAse mAgaNI karavAmAM Ave to te vakhate nakArAtmaka javAba ApatAM saheja paNa vilaMba ke saMkeca thatuM nathI, paraMtu varAMganAnA nRtya mATe pAtharaNAnI mAgaNI thAya to cAre bAjuthI pUravege doDatA laI Ave che. dareka jaNane levA mokalanAra ema kahe che ke A saghaLo kaliyugane mahimA che, paraMtu jJAna thatAM jJAnIoe te sthaLe paNa jJAna prApta karyuM che. sevaiyA. paripUraNa pApa ke kAraNake, bhagavaMta kathA na ruce jinake ! sukAja ke cheDa kukAja kare, dhana jAta hai vyartha sadA tinake! Ika rAMDa bulAya nacAvata hai, nahiM Avata lAja jarA tinake! mRdaMga ne dhika hai dhika hai, suratAjha kahai nike kinake ! taba hAtha pasArike rAMDa kahe, dhika hai inake inake inake ! arthAta keI eka mANasa bhagavata kathA choDIne vezyA nRtya karAve che, te sthaLe paNa jJAnIoe jJAna prApta karyuM che. mRdaMga dhika dhika kahIne dhikkAra kare che tyAre sura ane tAla puche che ke kene dhikkAre che? tyAre pelI varAMganA lAMbA pahoLA hAtha karI mahephilamAM beThelA tamAze jenArA saghaLAene batAvIne kahe che ke A saghaLAne dhikkAra che mRdaMga bole che ke Dubaka, Dubaka Dubaka Dube che tyAre sAraMgI puche che ke "kuna, kuna, kuna, kunanana" keNa Dube che? tyAre vAMganA lAMbA paheLA hAtha karI batAve che ke A saghaLA mahephilamAM beThelA prekSake jeo mArI tarapha burI dRSTithI jue Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 385 che te badhA DubI jaze. te leke mAne che ke kaMcanIe amArA tarapha hAthane IzAro karyo che. paraMtu jJAnIo kahe che ke te hAthane IzAro nathI, paraMtu narakamAM dhakelI mUkavAne haDasele che. he yuvarAja mahArAja kumAra sAheba ! jJAnIjano AvAM sthaLoe paNa potAnA jJAna dvArA jJAna prApta kare che, A naja manuSyane mokSanuM sAdhana che. garUDa purANamAM kahyuM che ke "mokSasya kAraNaM sAkSAta tatvajJAna khagezvara !" Ane bhAvArtha e che ke vastunuM svarUpa jJAnadrArA vicAravAthI AtmAne Atmika jJAna thAya che. so eka varasa pahelAMnI vAta che, ke "karake Du" nAme eka rAjA hatA. eka divasa sahelagAhe jatAM mArgamAM eka teNe gAyanA vAcharaDAne je. teja vakhate govALIAne bolAvIne teNe kahyuM "Ane khUba dudha pIvaDAvaje ane enI pAse kaMI paNa kAma karAvata nahi. Ama kahI te nagaramAM pAcho pharyo. samaya jatAM pelA vAcharaDAne hRSTa puSTa thaele joI rAjAne khUba AnaMda thaye. DA divase vItI gayA pachI pharIthI pelA vAcharaDAne joyo te te samaye tenAmAM uThavAnI ke besavAnI paNa zakita na hatI. tenI avasthAmAM AvuM ekAeka rUpAntara thaeluM joI Azcarya pAmI rAjAe pradhAnane bolAvI pUchyuM - rAjA-pradhAnajI! A vAcharaDAnI AvI dazA kema thaI gaI haze? vaLI AgaLa upara (bhaviSyamAM tenuM zuM thaze? Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '.... ^^^^^^ ^^^^^k * * . 386 >Adarza muni. pradhAna-mahArAja! e vRddha thaI gayuM che, ane thoDA divaso bAda te maraNa pAmaze. rAjA-maravuM eTale zuM? pradhAna -tenA zarIramAMthI AtmA nIkaLI jaze. rAjA--vArU pradhAnajI! A janAvarenI zuM AvIja dazA thatI haze? pradhAna -nahi rAjana! A ghaTanA te saghaLAne mATe sAmAnya che. rAjA -te zuM mArI paNa A dazA thaze? pradhAne-jarUra. Apa te zI visAtamAM che? meTA moTA bhUpatio paNa cAlyA gayA che. A sAMbhaLI caMkI uThIne te be tarja paMjIkI. hama nahIM amara rahe jagameM, nahIM buDhApa Ave; jAgIrI bakSIsa karuM, jo davA khIlAve. arthAta dUra dUrathI vaide bolAvI mArA maraNane TALavAnI ASadhi batAve, ane te auSadhithI mAruM meta na thAya te te vaidyane huM ghaNI jAgIre bakSIsa karuM. pradhAna narendra! e mRtyu AgaLa te meTAmeTA dhavaMtari vidyA paNa hArI gayA, ane teja metanA pate bhakSa banyA. keI eka kavio-gAyuM che ke - Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza munio 389 (tarja-arja para hukama zrI mahAvIra) kahAM hai rAma aura lakSmaNa, kahAM rAvaNa e baladhArI kahAM hanumAna sA dhA, patA jinake na thA balakA. arthAt te bhagavAna rAmacaMdrajI ke jeo pitAnA parama bhakta hatA tathA jemanuM jvalanta udAharaNa nIcenAM vAkacothI pragaTa thAya che te kyAM che? (tarja-lAkho pApI tira gae satsaMga ke pratApase) rAma te mAtA pitA, dokA tAbedAra hai! mere jAne tanakA mAtAjI tuhe akhatyAra hai arthAt cAhe jAhera bajAramAM mane zA mATe vecavAmAM nA Ave. paraMtu A rAma te he mAtA pitA ! tamAro dAsa che. he mAtA! tenI samakSa vanavAsa e kevI tuccha cIja che ? putranuM kartavya che ke pitAnI mAtAnI AjJAnuM kadApi ulaMghana ne kare. AvA rAmacaMdrajI mahArAja kyAM che? ane jemaNe baliSTha rAvaNano saMhAra karyo. evA lakSmaNajI kayAM che? ane joramAM jene joTo na jaDe evA hanumAnajI kyAM che? e yamarAja nato keInAthI Dare che, agara nato keInI lAMca rUvata le che. A saMsAramAM to aneka manuSya lAMca rUzvatathI potAnuM kAma kaDhAvI le che. eka vAta che ke koI eka garIbanuM khata eka hAkema pAse hatuM. jyAre jyAre pele bicAro garIba pelA hAkema pAse te khata levA jato tyAre tyAre pelA hAkema kaMIne kaMI bahAnuM batAvI, pelA bicArAne nirAza karI pAcho kADhate. vaLI kaI vakhate kaheto hamaNA purasada nathI, pharIthI Avaje. hamaNAM temAM bahu Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 > Adarza muni. gaDabaDa goTALA thayA che, Adi, Ama kahI kahIne teNe ghaNA divaso vItAvI dIdhA, chatAM pelA bicArA garIbane tene dastAveja kADhI Ape nahi. tyAre pelA garIba vicAra karyo ke emAM te hastAkSara (dastaka) sivAya bIjuM kaMI kAma bAkI rahyuM nathI. vaLI temAM (sahI) dastakanI jarUra hovAthI kaMI bheTa ApyA sivAya te khata pAchuM maLaze naha. paraMtu bheTa ApavAne mArI pAse purI badAma nathI. tethI zuM karuM? Ama vicAra karatAM karatAM tenA magajamAM ochA kharca patI jAya evI eka yukti kurI, ke Aja kAla bajAramAM navI kerIone murabbo taiyAra maLe che. te be cAra rUpI Ane lAvI hAkemane lAMca ApuM. paraMtu mArI pAse te becAra rUpIA paNa nathI. paNa kaMI nahi, ATha AnAno murabe ghera laI AvuM, ane pachI kuMbhArane gherathI eka navo meTo ghaDe lAvI tene tAjA chANathI bharI, tenA upara murabe pAtharI dauM. Ama vicAra karI, te mujabanA ghaDo taiyAra karI, tenuM meM navA kapaDAthI bAMdhI. pitAne mAthe mUkI hAkemane ghera gayA. tyAM jaI nokarane kahyuM, "bhAI! aMdara jaI hAkema sAhebane jaIne kahe ke dastAvejavALe pelo garIba vANIe AvyA che. nokare aMdara jaI teja mujaba kahyuM. vAta sAMbhaLatAMja atyaMta krodhathI zatA pILA thaI jaI hAkema sAhebe kahyuM, "jA, te badamAzane jaIne kahI de ke hamaNA phurasada nathI. keI divasa kacerImAM Avaje.' nokare A sAMbhaLI araja karI ke hajUra, te khata levAne nathI Avyo. paraMtu kaMIka vastu Apane bheTa ApavAne laIne AvyA che. tyAre hAkema sAhebe AjJA Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. 389 karI. "vArU, to tene aMdara AvavA do. saghaLA nokarone paNa kahI de ke tene kaI roka Toka kare nahi." basa, pachI zuM joIe ! te te aMdara gaye, ane salAma karIne bolyo, "hamaNAM te kaMI paNa kAma nimitte Avyo nathI. atyAre to navI phasalanI navI kerIono murabbo Apane bheTa ApavA lAvyo chuM." A sAMbhaLI hAkema sAheba DoLa karI bolyA, "bhAI, tuM zA mATe lAvyA? tuM te garIba che, paraMtu che? lAvyuM tyAre ka. Aje bapora kacerImAM Avaje. te vakhate tArA matane kADhI ApIza." pelA garIba kahyuM, "ApanI moTI maherabAnI." Ama kahI nIcA vaLI salAma karI te te ghera gaye. A bAju hAkema pitAnI bIbI jAnane kahevA lAgyo, "joyuM, kevo khIcusa vANIe ? kaheto hato ke mArI pAse kaMIja nathI. chatAM Akhare murabbo lAvyuM. bIbI ! jarA ghaDe ughADIne cAkhI te juo." pachI ghaDe ughADI temAMthI saghaLAMe thoDo zeDa cAkhe, ane badhAM khuza thaI gayAM. bapore jyAre hAkema sAheba kacerImAM gayA, tyAre pele garIba tyAM AvI pahoMcyA hatA. hAkema sAhebe murabbAnI lAMca lIdhelI hovAthI A vakhate khata upara vinA vilaMbe pitAnA daskata (sahI) karI ApyA. te laI khatavALe pele garIba belyA, "AmAM have kaMI bAkI to rahyuM nathIne? keI bIjAne batAvavAnI AvazyakatA to nathIne ?" hAkeme kahyuM, "have emAM kaMI paNa bAkI nathI. mAtra mArI sahInI jarUra hatI, te te karI nAkhI." tyAra bAda pele garIba khata laIne ghera gaye. . Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390 > Adarza muni A bAju pelA hAkemane murabbo khAvAne e te casko lAge ke te vAre ghaDIe pitAnI bebI pAse te mAgata hate. ema mAgatAM eka divasa kahyuM, ke bIbIjAna! jarA aMdarathI eka TukaDe te kADhe. tethI bIbIe aMdara kaDachI nAkhI, bharIne bahAra kADhI te temAM durgandhathI mAthuM phATI jAya tevuM chANa nIkaLyuM. A joI nAke kapaDuM lagAvI bIbI belI, "are! jarA juo to kharA. pele paTa ApaNane ThagIne jatA rahyA. ghaDe to Akhe saDI gaelA chANathI bhole che. A ghaTanA je hAkemane atyaMta krodha AvyuM paraMtu have kare zuM? khata te hAthamAMthI jatuM rahyuM hatuM. eka divasa pelo hAkema kacerImAM ja hatuM. te vakhate saMjogavazAta pele khatavALe garIba vANIo rastAmAM maLe. tene pelA hAkeme kahyuM, "are! peluM khata laI Avaje, temAM thoDI bhUla rahI gaI che, te sudhAravAnI che." A sAMbhaLI pilAe javAba Apyo. "hAkema sAheba! khatamAM kaMI kasura hoya ema dekhAtuM nathI. paraMtu je kaMI kasara rahI gaI haze to pelA murabAmAMja rahI haze." A sAMbhaLI hAkema samajI gaye ke have A kamabakhta pharIthI dAvapecamAM phasAze nahi Aja pramANe je yamarAja rUzvata letA hete to rUpIA ApanArA hajAre nahi paNa lAkho mANaso tene meM mAgyA dAma ApI potAnA dehane tenA bhayaMkara paMjAmAMthI choDAvI leta. paraMtu mRtyudeva lAMca rUzvata letA nathI. he yuvarAja mahArAja kumAra sAheba! devadevIone bakarA, maraghA ke pADAnA bhoga dharAvyAthI paNa mota DarIne jatuM rahetuM nathI; vaLI ema karavAthI AyuSya paNa vadhatuM nathI keI eka kavie gAyuM che ke: Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 301 | (savaiyA) pitara pUta je de, khasama kahe ke kIje, lakSmI deva je de duHkha kahe ke sahije, caMDI deta suhAga te rAMDa ghara ghara kyAM have: tIrtha utAre pApa te keDhiyA ghara baiThA kyAM re, jIva diyAM jIva ubare te sAha sulatAnA kyAM mare; maMtra, yaMtra ho siddha te ghara ghara mAMgatA karyo phire. arthAt je devadevIo putra putrIne Ape te pachI kanyAonAM lagna karavAnI kayAM AvazyaktA che? jo lakSmIjI dhana Ape te pachI lokene duHkhI thavAnuM kAraNa zuM? vaLI caMDikA devI je saubhAgya bakSatI hoya to pachI saMsAramAM vidhavAo zA mATe thatI haze? A pramANe deva devIone bakarA, maraghA ke pADAnA bhoga caDhAvavAthI manuSya nA maratA hoya te pachI moTA moTA nRpatio zuM te nahi karI zakatA hoya? tethI deva devIone bakarA, maraghAM ke pADAne bhoga caDhAvavAthI mANasa matanA mukhamAMthI bacI zakato nathI. kaMI eka kavie gAyuM che ke - dehA) setA setA kayA karo, setA Ave nIMda, kAla sIrAne ya khaDe, teraNa Ave vIMda. arthAt jyAre apUrva avasara prApta thAya tyAre manuSya paropakAra karavAmAM saheje vilaMba kare joIe nahi. sagAI cAhe te kalakattA, athavA madrAsa ke muMbaI agara te game teTalA aMtare karavAmAM Ave chatAM prasaMge sagAne AvIne Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 > Adarza muni. hAjara thavuM paDe che. vaLI keTalIka vakhate sagAMne AvatAM vilaMba paNa thaI jAya che, paraMtu motane to niyata samaye AvavAmAM saheje vilaMba thatA nathI. vaLI tene nAnA moTAnI khoTI zarama paNa aDakatI nathI. keI kavie kahyuM che ke - (ra) cAra dina kI cAMdanI, Akhira aMdherI rAta sAre ThikAne jAyeMge, rahane kI jhaMDI bAta ha; na kisI kA hai bharesA, na kisI kA sAtha hai; calatI daphe dekhA te, jAtA khAlI hAthe ha. tethI A manuSyadehathI je paropakAra karAze te sAthe Avaze. durlabha mAnavadeha maLyA chatAM kAyAnuM kalyANa thAya evuM kaMI paNa kare nahi te pachI A kAyAne zuM karavAnI? jAnavara te jIvatAM ghAsa khAIne dudha Ape che, ane tenuM chANa paNa kAmamAM Ave che. ane muA pachI potAnA mRtadehane judA judA padArtho vaDe loko upara upakAra kare che. keI eka kavie gAyuM che ke (sayA) hAthI dAMta ke khilAne 1 jagata ke AvuM kAma; vAghaoNrakA bAghammara,3 ziva zaMkara citta lAyegA. mRga kI khAla4 ke bichAvata ha jogIrAja; vRSabhapa kI khAla kachu ana ke nipajAyegA. karele kI khAlameM hete hai sugadhUche tayAra; bakare kI khAla kachu pAnI bhara pilAyegA. sAMbhara ke saTake to bAMdhata hai sipAhI lega; 1. ramakaDAM, 2 vAghe: 3 vyAghracarma, 4 cAmaDuM (mRgacarma) 5 baLada: sAMDha 6 uTa 7 hIMga. 8 eka cheDe jADo ane bIje cheDe pAtaLA sthitisthApaka daMDa. Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 393 geDe kI DhAla to rAjA rAnA ke mana bhAyegA. nekI aura badI da hI saMga cale miyArAma manuSya kI khAla te kachu kAma nahIM AyegA mAnava zarIrane jIvate jIva sAlamapAka, khoparApAka Adi piSTika uttama vAnIo khavaDAvIne keInA AMgaNAmAM zAcakriyA karavA besADavAmAM Ave, te e priya mAnavadeha sAthe leke laDavA jhagaDavAne taiyAra thaI jAya che. vaLI eja mAnavadeha jIvAtmA jatA rahyA bAda mRtyu avasthAmAM baLIne rAkha thaI jAya che. Ama che te pachI A zarIravaDe popakAra naja karavAmAM Ave te pachI e zuM kAmamAM Avaze? tethI Ave. apUrva mAnavadeha meLavIne manuSyae prANImAtranI rakSA karavA tatpara rahevuM joIe. satya bolavuM, cerI mAtrane tyAga kare, parastrIne mAtA samAna mAnavI, svadharma patni sAthe paNa aSTamI, ekAdazI, caturdazI, pUNimA amAvAsyA, tathA pradepAdi tithioe avazya brahmacaryanuM pAlana karavuM; saMpatti meLavI dIna, hIna, anAthanuM pratipAlana karavuM, ane vidyAlaya, oSadhAlaya, tathA gerakSA Adi kAryomAM tana, mana ane dhanathI sarvadA sahAyatA karavI, madirA pAna, mAMsa bhakSaNa, jugAra, vezyAgamana, zikAra gAMjo, carasa, bhAMga, taMbAku Adi aniSTane tyAga karI Atmanniti, dezonnati, tathA dharmobrati Adi uttamottama kAryomAM sadA: lakSa ApavuM, ane be ghaDI IzvarasmaraNa karavuM. A ane AvAM aneka kAryo karavAthI manuSya deha meLavyA sArthaka gaNAya che. | ATaluM kahI munizrIe pitAne upadeza samApta karyo. Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 > Adarza muni amAre A sthaLe eTaluM avazya jaNAvavuM joIe ke A upadeza saghaLAone eTale badhe rUcikara lAge ke vyAkhyAnanI vacce vacce paNa mahArAja kuMvara sAhebe keTalIka vakhata pitAne harSollAsa pragaTa karyo hato. vaLI upadeza samApta thayA bAda teoe pitAnI atyanta prasannatA pragaTa karI. tyAra pachI kuMvara bApajIrAje munizrIne puchayuM, ApanI pAse je dIkSA mumukSu che tene kayAre dIkSA Apaze?" munizrIe kahyuM. "jyAre avasara prApta thaze, tyAre joyuM jaze. hamaNAM to ame amArI saghaLI kriyAo batAvIe chIe. mAthAnA tathA mUchanA vALa kADhI nAkhavA paDaze ThaMDI athavA garama ratumAM ughADe page dezATana karavuM paDaze vaLI ziyALAmAM mAtra traNa pacheDIo (oDhaNa) thI vizeSa vastra oDhI zakaze nahi." tyAra pachI kuMvara mahArAja sAhebe muni zrIne puchayuM, "raMgIna kapaDAM te kAmamAM AvatAM nahi hAya!" AnA uttaramAM munizrIe kahyuM, "hA, raMgIna kapaDAM te kAmamAM nathI AvatAM, paraMtu bahu mUlyavAna vastrone paNa ame svIkAra karatA nathI." A sAMbhaLI kuMvara sAhebe pharIthI kahyuM, "unanA garama kapaDAM te kAmamAM AvatuM haze ? " pratyuttaramAM munizrIe jaNAvyuM ke "hA, unanuM kapaDuM rAkhIe to bIjA be sUtaranA rAkhIe chIe. tyAra bAda munizrIe kahyuM, "Aje Ape Apane mahela batAvyuM che." tyAre kuMvara sAhebe kahyuM, "nahi te bIje kaye prasaMge Apa padhAravAnA hatA?" pachIthI munizrIe kahyuM, "he kuMvara mahArAja sAheba! Apa eka anAthAlAya ane bIjuM (pAMja rApoLa) gerakSA tarapha vizeSa lakSa Apaze. AnA uttaramAM Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 35 temaNe kahyuM, "e vAta mArA dhyAnamAM che." have A5 atre kayAre padhArazo. ? munizrIe kahyuM "hamaNAM to AsapAsanAM gAmaDAMomAM pharI jyAM avasare prApta thaze tyAM cAlyA jaIzuM. tyAra bAda munizrI jatA hatA tyAre mahArAja kusare kahyuM "pharIthI atre padhAro" pachIthI munizrI ahIMthI nIkaLI pitAne nivAsasthAne pAchA pharyA. A sthaLe amAre e jaNAvavAnuM bhUlavuM joIe nahi ke cAturmAsamAM mahetAjI sAheba dharma premI zrImAna jIvanasiMhajI mahodayanA suputra svanAma dhanya zrImAna tejasiMhajIe jIvadayA Adi keTalAMye kAryomAM puSkaLa madada karI hatI. - kArataka vada 1ne divase mahArANA kumArazrI bApajIrAja taraphathI zrImAna raMgIlAlajI tathA zrI kArUlAlajI saMdeza lAvyA ke "munizrI atre padharAmaNI kare." A pramANenA samAcAra maLavAthI munizrI "sUryagavAkSa" mahelamAM padhAryA. yuvarAja mahAzaye atyaMta vinaya tathA bhaktibhAvapUrvaka vastra vaherAvavAnI IcchA pragaTa karI. tyAre munizrIe kahyuM, "mAre mATe khAsa kharIdI maMgAvyuM to nathIne ?" tyAre zrI kAphalAlajIe javAba Apyo ke eka lAkhathI vadhAre kIMmatanAM vacce te zrI bhaMDAramAM mejuda che. tethI Apane mATe kaMI paNa kharIdyuM nathI. tyAra pachI mahArAja kuMvara sAhebe potAnA karakamalathI atyaMta premapUrvaka vastra vahorAvyuM. pachIthI munizrI svasthita sthAne pAchA pharyA ane madhyAhana kALe tyAMthI vihAra karI nIkaLyA. munizrIne Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 396 - Adarza muni ^ ^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^ 1 * *^^^^^^^^^^^^^^^^ ^^ ^^" vidAya ApavAne lagabhaga cha hajAra premI bhakta ekatra thayA hatA. vizALa rAjamArga upara tathA TAvarathI te zrI himmatasiMhajI sAhebanI havelI sudhI janamedanI ThasoThasa bharAI gaI hatI. ema sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke A duSya priya pAThakene dekhADavA mATe tenI chabI utAravAmAM AvI hatI, paraMtu lekenI bhIDa puSkaLa hevAne lIdhe dhULa uDatI hovAthI tathA madhyAhana kALane tApa hovAthI chabI svaccha paDI nahi. te divase munizrIe dharmazALAmAM nivAsa karyo, ane tyAM pAMca vyAkhyAna ApyAM salambara rAvata sAheba zrImAna enAsiMhajI (jeo zrImAna mahArANu sAhebanA seLa umarAmAM eka umarAva che.) tyAM vyAkhyAna zravaNa karavAne AvyA hatA. vyAkhyAna samApta thayA pachI temaNe kahyuM, "jayapurathI mahemAna badale AvyA che. tethI huM paNa tyAM hate eTale ahIM AvI zakyA nahotA. Aje khabara maLI ke munizrI vihAra karI javAnA che. tethI huM bedale jato hate. tevAmAM vicAra karyo ke mahArAjazrInAM darzana karIne ja jauM. Apa badale jarUra padhAraje. paNa tyAM hAjara haIza." kurAvaDanA rAvata sAhebe tathA mejAnA rAvatajI sAhebe manizrInAM darzanano lAbha lIdhe. bedalAnA rAva bahAdura zrImAna nahArasiMhajI (jee zrImaMta mahArANa sAhebanA seLa umarAmAM eka che.) temanA taraphathI A pramANene patra maLe - Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 397 - zrI rAmajI, zrI raghunAthajI . munizrI caithamalajI mahArAjanI sevAmAM sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke Ape udayapurathI vihAra karyo che. to mArI khAsa araja che ke bIjA sthaLoe vihAra karI jAva te pahelAM eka be divasa bedalA padhAraze. ApanAM vyAkhyAna zravaNa karI mane tathA mArI prajAne atyaMta AnaMda thaze. saM. 1983nA kArtika vada 4 bhamavAra. dA. naharasiMhajI bedalA. kArtika vada ne divase munizrI vihAra karI badalA padhAryA. tyAM traNa vyAkhyAna ApyAM. rAvabahAdura mahAzaye paNa zravaNane lAbha lIdhe. upadeza sAMbhaLIne temane ghaNe saMtoSa thaye, tethI vizeSa upadeza ApavAnI temaNe munizrIne AgrahapUrvaka vinaMti karI, chatAM samayAbhAve vizeSa rekAI zakyA nahi. rAvasAhebe munizrIne bheTa tarIke abhayadAnane paTo samarpaNa karyo, jenI vigata pariziSTa prakaraNamAM ApavAmAM AvI che. kArtika vada ne divase tyAMthI vihAra karI udayapuranI bahAra hanumAnaghATa padhAryA. tyAM sAyaMkALe salumbara rAvata zrImAna enAsiMhajI, vijeliyA rAvata zrImAna kesarIsiMhajIe pitAnA baMdhu sahita tathA amaragaDhanA rAvata zrImAna amarasiMhajIe munizrInAM darzanano lAbha lIdhe. kArtika vada 10ne divase tyAM vyAkhyAna ApyuM. te vakhate zaheramAMthI ghaNuM loke zravaNalAbha meLavavAne AvyA hatA. vaLI bhIDaranA mahArAja zrImAna bhepAlasiMhajIe vyAkhyAna Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 > Adarza muni ~-~~~~-~----------------------------------------------------------~~-~ - * sAMbhaLavAno lAbha lIdhe, ane munizrIne kahyuM, "kAle bIjuM vyAkhyAna thavuM joIe. te paNa ahIM na ApatAM havelImAM ApavuM jeue ke jethI lokone besavAnI agavaDa paDe nahi, ane saghaLAne lAbha maLe." teja divase madhyAhanakALe mahattva zrI sItArAmadAsa tathA munizrI vacce paraspara vArtAlApa thayo. A vArtAlApathI mahatta atyaMta prasanna thayA. kAtika vada ekAdazIne divase vyAkhyAna bhiMDaranA mahArAjAnI havelImAM ApyuM. tyAM salumbaranA rAvatajIe upadeza zravaNano lAbha laI munizrIne bheTa tarIke abhayadAnane paTo arpaNa karyo, jenI vigata pariziSTa prakaraNamAM ApavAmAM AvI che. che . teja divase mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI nAIgAma ke je udayapurathI be gAune aMtare che, tyAM gayA. tyAM paNa pratidina udayapuranI janatA vyAkhyAna zravaNa karavA AvatI. tyAM munizrInA upadezathI eka pAThazALA kholavAmAM AvI, ane eka sArU phaMDa ekaThuM karavAmAM AvyuM, jenA vyAjamAMthI ja tene nirvAha cAlI zake. - mArgazIrSa suda 1ne divase tyAMthI vihAra pharI pharIthI udayapuranI bahAra AvelI zrImAna mahetAjI sAheba lakSmaNasiMhajInI dharmazALAmAM utaryA. tyAM temaNe traNa vyAkhyAna ApyAM tyAM salumbakaranA rAvatajIe darzanano lAbha lIdhe, ane pitAnA rAjyamAM padhAravAne atyaMta Agraha karyo. Aja * * tapasvI zrI motIlAlajI mahArAjanI tabiyata barAbara nahi hovAne lIdhe munizrIne vAraMvAra udayapura padhAravuM paDatuM hatuM. Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. ----- pramANe anya umarAvoe paNa pita pitAnA rAjyamAM padharAmaNI karavAne munizrIne atyAgrahe ryo. vaLI potAne tyAM e nimite puSkaLa upakAra thaze. ema paNa jaNAvyuM A amAre A sthaLe avazya jaNAvavuM joIe ke udayapuramAM aneka vyAkhyAno thavA chatAM, tyAMnI janatAne pUrNa sRpti na thaI. AnI khAtrI karAvavA mATe vAMcakone eTaluM ja kahevuM yathArtha che ke cAturmAsamAM saMvatsarI pachI dareka sthaLe zretAenI saMkhyA ghaNIja ghaTI jAya che. paraMtu tyAM ema na banyuM, ane pratidina hajAronI saMkhyAmAM zretAo hAjara rahetA hatA. eka sAdhunI nAdurasta tabIatane lIdhe munizrInA pharIthI udayapura padhAravAnA samAcAra jyAre yuvarAja kuMvarane keAI leke mAraphata maLyA tyAre temaNe kahyuM, "mahArAja zaheramAM na AvatAM bahAra zA mATe birAje che?" tyAre uttara maLe ke, "hajUra! je mahArAjazrI zaheramAM Ave to AvatI tathA pAchA pharatI vakhatanA be arjAno savAla che." A sAMbhaLI mahArAja kuMvara sAhebe kahyuM, "kaMI harakata nahi, pharIthI be pAkhI paLAvIzuM" A vacane ucArI temaNe pitAnA ucca hRdaya, udAratA, dharmaniSThA tathA sAdhusaMta taraphanA zuddha premanuM digdarzana karAvyuM. teozrInA dayALupaNA tathA aMtaranI vizALatA ane saMta samAja pratye sahAnubhUtinA bhAvane lIdhe temane aneka dhanyavAda hera eka vizALa rAjyanuM svAmitva hovA chatAM saMsAranI janatA sAthe sahAnubhUti, A ucca adhikAra hovA chatAM ATaluM nirAbhimAnapaNu, A rAjasI, vilAsI jIvanamAM parahita Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adaza muni. : ~~~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~: - mATe cAlu ciMtavana tathA ciMtA, tathA vizALa rAjyanAM sukha ane zaktionA suMdara saMmizraNa sAthe AvI anupama sAtvika bhAvanA tathA saijanAnuM A rAsAyaNika drAvaNa? kharekharI rIte A sadaguNa temanI prakRti tathA zarIramAM sonuM ane sugaMdhanI mAphaka ati zebhAyamAna tathA yuvarAja pade ArUDhanArane mATe atyaMta sAnukuLa che. mAgazara suda catuthIne divase ahIMthI vihAra karI madArA ke je udayapurathI cAra gAu dUra che, tyAM padhAryA. tyAM paNa udayapuranI janatA upadeza zravaNa karavAne AvatI. ahIMthI munizrI gode (baDAgAMva) padhAryA. tyAM jeTalA divasa munizrI rahyA teTalA divasa rAjya taraphathI aNu paLAvavAmAM Avyo. vaLI leke taraphathI eka zALA thApavA sthAyI phaMDa ekaThuM karavAmAM AvyuM. rAjya taraphathI rAjamAtA zrIravatajInI saMmati laI zrImAna pannAlAlajI mehale munsarima (mukhya vyavasthApaka) sAheba tathA anya rAjayakArabhArIoe munizrIne bheTarUpe eka abhayadAna paTe samarpaNa karyo. tenI vigata mATe pariziSTa prakaraNa jue. ahIMthI vihAra karI tarAvalInA gaDha upara thaI tarapAla padhAryA. tyAM munizrIne upadeza zravaNa karI ThAkora sAheba magasiMhajI tathA jAlamasiMhajIe pakSIone tathA ghAsa khAnArAM jAnavarene na mAravAnI tathA caitra suda 13 ane mAgazara vada 10 ne divase keI paNa jIvanI hiMsA na karavAnI pratijJA karI. teja mujaba dara varSe dazerAne divase bakarAne bhega caDhAvavAmAM Avate te na caDhAvavAnI pratijJA karI. Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni SYASYON marahuma dharmapremI dAnavIra zeTha kundanamalajI sAhebanA suputra zrImAna zeTha lAlacaMdajI sAheba, khyAvara. (paricaya mATe juo prakaraNa 35muM.) ane A 7425-Lakshmi Art, Bombay, 8. Page #459 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 401 ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ '* ahIMthI vihAra karI munizrI naMdavAsa padhAryA. tyAM lagabhaga be traNa divasa rahyA. saMta-samAgama te eka ghaDI ke AdhI ghaDI thAya to te paNa pUrato che. te pachI teozrI te tyAM betraNa divasa rahyA. tethI je temano sadupaga karavAmAM Ave te atyaMta phaLadAyI nIvaDavA joIe. teozrInA upadezathI tyAM kanyAvikraya tathA kaDAnA lagnanI nindanIya prathAne bilakula aMta AvyuM. keTalAke mAdaka padArthonuM sevana karavAno tyAga karyo. keTalAke jIvahiMsA na karavAnA zapatha lIdhA. bhIla tathA keLI lekee jaMgalamAM dava na mUkavAnI pratijJA karI. vaLI sonI, kAchIA tathA kasAIoe paNa dara amAvAsyAne divase aNu pALavAne TharAva karyo Aja pramANe ghAMcIoe ghANa calAvavAnuM ane kuMbhAree cAka calAvavAnuM kAma mahinAmAM eka divasa baMdha rAkhavAnI pratijJA karI. ahIMthI vihAra karI mahArAjazrI Dhela kamala thaI bhANapura padhAryA. Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 > Adarza muni. prakaraNa 37 muM. YUXUPINYWNWWFNWYN W LIEVE saM. 1983. jodhapura. A samagra rAjadhAnImAM jIvadayA pratipAlana. KSS,Bu Dai S, S, KKK.KK,Shui Shui Shui Shui Shui ,Bu NapuramAM mahArAjazrIne prabhAvazALI upadeza bhAM thaye. tenA pariNAme rANAvata ThAkora sAheba ( zrImAna pRthvIsiMhajIe dareka agIArasa, jo amAvAsyA ane pUrNimAnA divasa daramyAna zikAra nahi karavAnI pratijJA lIdhI. jyAre teozrIe tyAMthI vihAra karyo tyAre khuda ThAkora sAheba cha mAIla sudhI page cAlIne temane vaLAvavA mATe gayA hatA. tyAMthI teozrI sAdaDI padhAryA mahArAjazrI sAthe dIkSA mumukSu nAgaDAnivAsI geMdAlAlajI temaja mahArAjazrInA sAMsArika saMbaMdhanA bhANeja nImacanivAsI mehanalAlajI ane sohanalAlajI hatA. tethI zrIsaMgha taraphathI ghaNA ThAThamATha sAthe mahA-suda pane reja geMdAlAlajIne temaja udayapura nivAsI ghAsIbAIne dIkSA ApavAmAM AvI ane Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. chaDane ja mehanalAlajI ane sohanalAlajIne paNa dIkSA apAI. dIkSAnA A avasara upara AsapAsanAM gAmaDAMonAM puSkaLa mANasoe hAjarI ApI hatI. A utsava prasaMge muMbaIthI pramukha meghajIbhAI bhaNa je. pI. temaja jANItA jhaverI zrIyuta sUrajamalabhAI paNa AvanAra hatA, paraMtu khAsa kAryamAM rokAI rahevAthI teo AvI zakyA nahotA. tethI pitAnA badalAmAM teoe jaina prakAza patranA saMpAdaka zrI. jhaveracaMda jAdavajI kAmadArane mekalyA hatA, temaNe dIkSA prasaMgane anusaratuM eka bhASaNa ApyuM hatuM. A dIkSA utsava upara AvanArA mahAzamAMthI (1) varakANAnA ThAkora sAheba zrImAna caMdanasiMhajI (2) makhamapuranA ThAkora sAheba zrImAna hamIrasiMhajI (3) bhIravADAnA ThAkora sAhebanA kumAra zrIyuta saradArasiMhajI sAheba tathA kalyANasiMhajI temaja (4) phatehapuranA ThAkora sAheba vagereno nAmellekha ahIM khAsa karIne karavo ghaTe che. mahArAjazrInA upadezathI varakANanA ThAkora sAhebe (1) dara varSanI pArzva jayaMtI nimitte varakANAnA meLAnA avasara upara potAnAM saMsthAnanI hadamAM pate jIvahiMsA kare nahi tathA bIjAdvArA thavA de nahi. (2) pAMca bakarAone dara varSe cheDavavA. (3) bane agIAraso, amAvAsyA, pUrNimA, ane dara somavAranA divasee bilakula zikAra kare nahi. zikAra te kare nahi, paraMtu rasoDAmAM suddhAM mAMsane praveza thavA devo nahi. evI pratijJAo karI hatI. e ja pramANe saradArasiMhajIe be bakarAne ane kalyANasiMhajIe eka Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 > Adarza muni. -- 04- 0 2 5-0^^^^^^^^^^^^^^^^^***** bakarAne choDAvavAnI, upara jaNAvelI sarva tithioe zikAra nahi karavAnI ane pitAnA rasoDAmAM mAMsane pratibaMdha karavAnI pratijJAo karI hatI. evI ja rIte phatehapuranA ThAkora sAhebe paNa pratijJA karI. e ja divase sAMje "prakAza"nA saMpAdaka sAthe mahArAjazrIe (1) sAdhusamelana, (2) pramANabhUta sAhitya (3) tithionI ekatA vagere viSaya upara lAMbI carcA karI hatI. ane tenI AvazyaktA upara bhAra mUkyo hato. ahIMthI mahArAjazrI vihAra karIne "muMDerA padhAryA. ahIM yatizrI yazavantasAgarajIe mahArAjazrIne zAstrabhaMDAra batAvyuM. ahIMthI vihAra karIne vAlI padhAratA hatA, te vakhate mArgamAM koTa ane koTaDInA ThAkora sAhebee aTakAvIne kahyuM ke, mahArAjazrI, amArAM saMsthAnomAM padhAre tenA uttaramAM mahArAjazrIe kahyuM ke "vaLatI vakhate joyuM jaze, ema kahIne mahArAjazrI vAlI mukAme padhAryA. ahiM dareka kemanA lokee mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLIne bhAre lAbha uThAvyo hato. vyAkhyAnamAM rAjyano amaladAra varga paNa hAjarI Apate hato. hAkema sAheba zrImAna aMbAcaMdajIe nIce mujaba pratijJA karI hatI. (1) jIvanaparyata dara mahinAmAM eka bakarAne cheDAvo. (2) vIsa varSathI tamAku pItA hatA tene jIvana paryata tyAga. (3) mahInAmAM 25 divasa brahmacarya pAlana karavuM. e rIte bIjA keTalAye mANasee bIjI ghaNI ghaNI pratijJAo karI hatI. vAcakavargane A sthaLe jaNAvavuM joIe ke mahArAja Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adazamuni. ) 405 zrInI jyAM jyAM padharAmaNa thaI che tyAM tyAM badhe ThekANe dareka dharmanA temaja dareka jAtanA lekene judI judI aneka prakAranI pratijJAo levarAvI che ane vyasanathI vimukha banAvyA che e badhAMnuM ahIM varNana karavAmAM Ave to AthI pAMca gaNo graMtha vistAra thaI javAno bhaya rahe che mATe ahiM tevuM vistRta varNana nahi karatAM mAtra uparI amaladAra vargone temaja moTA moTA mANasenaja mAtra nAmellekha karyo che. mahArAjazrIne upadezathI leNudanA ThAkora sAhebe janma paryata agIArasa, amAvAsyA ane somavAroe zikAra nahi karavAnI ane dara mahine be bakarAne abhayadAna devAnI pratijJA karI hatI. ahiMthI vihAra karIne keTa mukAme padhAryA. tyAMnA saMsthAnanA ThAkora sAheba zrImAna dhekalasiMhajIe ane keDInA ThAkora sAheba zrImAna phatehasiMhajIe nIce mujaba pratijJA lIdhI hatI () parastrI gamana karavuM nahi. (2) dara varSe be bakarAne abhayadAna devuM. (3) dara varSe vizAkha ane bhAdaravA mahinAmAM zikAra kare nahi. (4) haraNane zikAraja karavo nahi. (5) caitra suda 13 ane piSa vada 10ne reja jIvadayA pALavAnI pratijJAo karI. tyAMthI vihAra karIne rANakapura, bhANapura vigere ThekANe thaIne "varavADA padhAryA. ahiMnA ThAkora sAhebe mUMgA ane ahiMsaka prANuone zikAra nahi karavAnI pratijJA karI. ahiMthI vihAra karIne mahArAjazrI delavADA padhAryA. tyAM mahArAjazrInA sadupadezathI eka sthAyI phaMDa karIne sthAnika Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adaza muni. - :: :::: ::: ::::::::::::: : : : : -------- jaina saMgha taraphathI jaina pAThazAlA ughADavAnuM vacana maLyuM. ahIM jhAlAkI mAravAlA ThAkora sAheba zrImAna jodhasiMhajIe tItara, jaLakukaDI, mRga ane mAchalIono zikAra nahi karavAnI pratijJA karI. ahiMnA saMsthAnanA rAjarANA zrImAna yazavantasiMhajI (ke jeo mahArANAdhirAja udayapuranA seLe umarAmAMnA eka umarAva che) e paNa vakhato vakhata mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLavAno lAbha lIdho hato. eTaluM ja nahi paNa emaNe svahaste karIne mahArAjazrIne laviMga, sAkara vagere vaherAvIne ghaNI prasannatA pragaTa karI hatI, e uparAMta bheTa tarIke jIvadayAne eka paTTa paNa karI Ape hato. (juo pariziSTa prakaraNa 2 ju.) ahIMthI vihAra karIne ghAsIe padhAryA. tyAM mahArAjazrInA upadezathI keTalAye kheDUte temaja musalamAne e jIvahiMsA nahi karavAnI pratijJAo karI. tyAMthI mahArAjazrI "palaNe padhAryA. A gAmanI pAse eka "palANA nAme gAma che. tyAM mAhezvarI baMdhuo sivAya eka paNa savAlanuM ghara nathI. mAhezvarI baMdhuo dararoja vyAkhyAna sAMbhaLavA AvatA temaja potAne gAma padhAravAnI vinaMti paNa haMmeza karatA hatA paraMtu tene svIkAra nahi karIne mahArAjazrIe "mAvalI' tarapha vihAra karyo. ema chatAM paNa mAhezvarI baMdhuoe pitAnI haTha cheDI nahi, tethI mahArAjazrI temane gAma gayA. tyAM eka vyAkhyAna thayuM hatuM. ahiM bhAreDInA ThAkora sAheba zrImAna amarasiMhajI tathA yazavantasiMhajI ane saradAree upadeza sAMbhaLavAne lAbha lIdhuM hatuM, ane jIvanaparyata jIvahiMsA nahi karavAnI, mAMsa nahi khAvAnI, temaja dArU nahi pIvAnI pratijJAo Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. you : ': 5' :': ':~:~, - *8 ^^^^ "..............................................................', ': ' karI hatI. tyAMnA abadulaalI vaherAe bakarIIda sivAya kaI paNa divase jIvahiMsA nahi karavAnI pratijJA karI. eja rIte cAMdakhAM ane rahemAnababbe musalamAnoe paNa jIvahiMsA nahi karavAnI pratijJA karI hatI. mahArAjazrI tyAMthI vihAra karIne "mAvalI padhAryA. tyAMnA ozavAla bhAIomAM keTalAka vakhatathI paraspara aNubanAva cAlato hato, te mahArAjazrInA sadupadezanA pariNAme sadaMtara nAbUda thaye. tyAMthI mahArAjazrI sanavADa padhAryA. tyAM paNa teozrInA upadezanA pariNAme janatAmAM ektA sadhAI, eTaluM ja nahi, paNa pAThazAlA mATe rU. 3800) (ADatrIza rUpIyA)nI madada paNa maLI hatI ane bIjI madada maLavI cAluja rahI hatI. tyAMthI mahArAjazrI duciDe padhAryA. tyAMnA ThAkora sAhebe (ke jeo mahArANA udepuranA batrIsa umarAmAMnA eka che.) upadeza sAMbhaLIne nIce mujaba pratijJAo karI hatI - (1) dareka mahInAnI agIArasa, amAvAyA ane pUrNimAnI tithioe jIvadayA paLAvavAmAM Avaze ane A divasomAM ThAkora sAheba pote paNa zikAra karaze nahi. (2) navarAtrinA divasomAM bIjane divase jIvadayA pAlana karavuM, te divase koI paNa jAtanI hiMsA nahi karavA devAmAM Ave. (3) mAgazara vada 10ne caitra suda 13nA divasomAM haMmeza mATe jIvadayA pAlana karavuM, ane ThAkora sAheba pite paNa zikAra karaze nahi. Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 -> Adeza muni * * ***** * ** ** janmASTamI, rAmanavamI ane zivarAtrinA divasomAM jIvadayA pAlana karAvavuM. - tyAMthI mahArAjazrI vihAra karIne nAthadvArA padhAryA. te vakhate dakSiNamAnA dhAmaNa gAmavALA visA ozavAla jJAtinA zrI vijayarAjajI dugaDee teozrI pAse ahIM caitra suda pUNi mAne ja dIkSA aMgIkAra karI hatI. mahArAjazrI nAthadvArAthI vihAra karIne keThAriyA padhAryA. saMsthAnanA nAyaka rAvatajI sAhebazrI mAnasiMhajI mahodaya (ke jeo mahArANA udepuranA seLa umaromAMnA eka che.) sAMjanI veLAe mahArAjazrInAM darzana mATe padhAryA. eprIla mahinAnI tA. 19-20mInA divasomAM teoe mahArAjazrInAM vyAkhyAna sAMbhaLavAno lAbha lIdhe rAvatajI sAhebe trIjuM vyAkhyAna mahelamAM karAvyuM hatuM. jethI tene lAbha sarva keIne maLI zakyA hatA. rAvatajI sAhebe bheTa tarIke mahArAja zrIne nIcenI sanaMda arpaNa karI hatI. (1) mahArAjazrInA padharAmaNInA ane vihAranA divasamAM - jIvadayA pAlana karAvavuM. agAu jIvadayA pAlananA jeTalA divase niyata karavAmAM AvyA che, teTalA divasamAM raseDAmAM paNa zikArane upayoga karI zakAya nahi. (3) jIvanaparyata parastrIne kuSTithI jovI nahi. (4) jIvana paryata madirApAna karavuM nahi. mahArAjazrIe tA. 21mI eprIle tyAMthI vihAra karyo. Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 409 temane vaLAvavA mATe rAvatajI sAheba padhAryA hatA. teozrI "namANa" mukAme thaIne kAMkarolI (ke je vaiSNanuM moTuM tIrthasthAna gaNAya che) padhAryA. tyAMnA bajAramAM mahArAjazrInuM jAhera vyAkhyAna thatAM vaiSNavabhAIoe paNa tene lAbha lIdho hato. kAMkarelIne dvArakAdhIzanA adhikArI che mahArAjazrInA darzana mATe padhAryA hatA, ane upadeza sAMbhaLavAne paNa lAbha lIdho hate. mahArAjazrInuM eka vyAkhyAna kAMkarolInI pAse AvelA rAjanagaramAM thayuM hatuM. pariNAme saradAra alIkhAjIe jIvahiMsA nahiM karavAnI temaja mAMsa nahi khAvAnI pratijJA lIdhI hatI. mekhaNanA ThAkora sAheba anasiMhajIe paNa jIvahiMsA nahi karavAnI pratijJA lIdhI hatI. tyAMthI mahArAjazrI mehI padhAryA. tyAM jeTalA divasa teozrIne mukAma rahe teTalA divasa paryata teozrInI padharAmaNInI khuzAlI nimitte jIvadayA pAlana thayuM hatuM. zrImAna ThAkara sAheba dipasiMhajI sAhebe (ke jeo mahArANAnA umarAmAMnA eka umarAva che.) upadeza sAMbhaLavAno lAbha lIdhe hato. ane bheTa tarIke jIvadayAne eka paTo paNa karI Apyo hato. (juo pariziSTa prakaraNa raju) tyAMthI mahArAjazrI pipaliyA, kuMvArIA thaIne garvA mukAme padhAryA. mahArAjazrInA upadezathI amIna sAheba zrImAna pRthvIsiMhajIe jIvanaparyaMta madirApAna nahi karavAnI temaja mAMsa bhakSaNa nahi karavAnI pratijJAo karI hatI. tyAMthI mahArAjazrI saradAragaDha ane emeTa thaIne lasANI mukAme padhAryA. teozrIe tyAMnA saMsthAnanA bAgamAM ja utAre karyo hato. ThAkora sAheba Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 Adarza muni. zrImAna khumAnasiMhajI mahadaye (ke jeo mahArANA udepuranA batrIza umarAvomAMnA eka che.) paNa upadeza sAMbhaLavAno lAbha lIdho. eTaluM ja nahi; paNa mahArAjazrInI sevA bhakti mATe divasamAM babbe vakhata padhAratA. temanA svanAmadhanya yuvarAja kumArazrI ane nAnA kumAre paNa upadeza sAMbhaLavAno lAbha lIdhuM hatuM. teozrI taraphathI bheTa tarIke jIvadayApAlanane paTTa maLe che. (juo pariziSTa prakaraNa 1luM.) tyAM mahArAjazrInAM darzana mATe khyAvarathI dharmapremI dAnavIra, nararI mejIsTreTa, rAyabahAdura zrImAna zeTha kuMdanamalajI kaThArI padhAryA hatA. temanI sAthe zrImAna kAralAlajI, zrImAna sarUpacaMdajI, zrImAna chaganalAlajI paNa darzana mATe padhAryA hatA. A prasaMge ema kahevAmAM Ave ke "ahinA ThAkora sAhebe ananya bhaktibhAva darzAvyo che." to temAM kazuM vadhu paDatuM nahi gaNuM zakAya. kAraNa ke, mahArAjazrIe vihAra karyo te divase temane vaLAvavA mATe ThAkora sAheba padhAryA tyAre temaNe pitAnA pagamAM jeDA paNa nahi paheratAM khullA page cAlyA hatA. tyAMthI mahArAjazrI "tAla padhAryA. tAlanA ThAkara sAhebe mahArAjazrIne mukAma pitAnI jagyAmAMja karAvyuM hato. tArIkha 21mI mene roja tyAM mahArAjazrInu eka vyAkhyAna thayuM hatuM. tAlanA ThAkora sAheba zrImAnuM umedasiMhajIe (ke jeo zrImAna mahArANA sAhebanA batrIza umarAmAMnA eka che) temaja temanA kumAra sAhebe paNa upadeza sAMbhaLavAno lAbha lIdho hato. sAMjane vakhate lasA NInA ThAkora sAheba paNa mahArAjazrInAM darzana temaja upadeza zravaNa karavA mATe tAla mukAme AvyA hatA. rAta paNa tyAM ja Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni, 411. --- pasAra karI ane tA. raramIne roja savAre upadeza ApavAmAM AvyA tene lAbha lasANanA kera sAhebe temaja tAlaThAkora sAhebe levA uparAMta sthAnika janatAe paNa ThIka ThIka pramANamAM lIdhe hato. baporanI veLAe paNa mahArAjazrIne upadeza ane umarAvoe sAMbhaLe. chevaTe sAMjanI veLAe paNa lasaNanA ThAkora sAhebe potAne gAma upaDatI vakhate maMgalika zravaNa karyA pachI kahyuM ke "mahArAjazrI, ApanAM darzanathI tRpti thatI nathI !'' tAlaThAkara sAhebe paNa premapUrvaka bhakti karI hatI ane jyAre mahArAjazrIe tA. 23mIne roja tyAMthI vihAra karyo tyAre ThAkora sAheba aDhI gAu sudhI lagabhaga "AkaravAsa sudhI vaLAvavA gayA hatA. bane umarane dharmaprema addabhuta hata. ThAkara sAhebe bheTa tarIke jIvadayAno eka paTTo karI Apyo che. (juo, pari. ziSTa prakaraNa 1luM.) tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI "hAraNuM" ane "hariArI thaIne "sejata mukAme padhAryA. tyAM navA dIkSita muni mehanalAlajI ane sehanalAlajIne vaDI dIkSA ghaNA ThAThamATha pUrvaka ApavAmAM AvI. A prasaMge tyAMnA jaina-jainetara lekee upadeza sAMbhaLavAne lAbha sArA pramANamAM prApta karyo hato. rAjyanA kArabhArI ane hAkema sAheba zrImAna savAisiMhajI paNa upadeza sAMbhaLavA mATe padhAryA hatA. e savAla, agravAla, mahezvarI vagere jAtanA vaNika baMdhuoe cetra suda 13, piSa vada 10, nirjalA ekAdazI ane janmASTamInA divaso daramyAna pitapatAnA vyApArane lagatuM sarva kAmakAja baMdha rAkhavAnI pratijJAo karI hatI. (juo, pariziSTa prakaraNa 1luM). Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza muni A sthaLe mahArAjazrInA upadezathI pAMca khATakI lokee jIvanaparyata jIvahiMsA nahi karavAnA segaMda lIdhA hatA. tyAMthI mahArAjazrI ceTiMlA padhAryA. tyAM sAdaDI zrIsaMghanA atyAgrahane vaza thaI mahArAje potAnA priya ziSya munizrI pyAracaMdajIne tyAM cAturmAsa karavA mekalyA. rastAmAM udayapuranivAsI vairAgI hakamIcaMdajIne tenA hAthe dIkSA ApavAmAM AvI. sAdaDImAM paNa sAre dharmadhyAna ane tyAga paMcakhANa vigere thayA. tyAM paNa mahArAjazrIne upadezathI ThAkara sAhebe keTalIye pratijJAo karI hatI. tyAra pachI mahArAjazrI cAturmAsa mATe jodhapura tarapha AvatA hatA tevAmAM adhavacamAMja mahAmaMdirathI mahArAja gumAnanAthajIne sadeze. maLe ke--"mahArAjazrI ahIM padhAravAnI kRpA kare e mujaba mahArAjazrI "mahAmaMdira padhAryA ane tyAM khAte eka bhASaNa karyuM hatuM. te sAMbhaLIne mahArAja gumAnanAthajIe temaja temanAM putraratna nIce mujaba pratijJAe karI hatI - (1) AjathI jIvanaparyata kadIpaNa zikAra karazuM nahi. eTaluM ja nahi, paNa A pApakArya mATe ame koIne izAre sarabaye karazuM nahi. (2) A mahAmaMdiranI hadanI aMdara kaI game tevA meTA padathI vibhUSita adhikArIe paNa zikAra kare nahi. tyAMthI mahArAjazrIe vihAra karyo ane ASADha suda 9 ne roja jodhapura padhAryA. zrAvaNa suda 14ne reja mahArAjazrIe vyAkhyAnamAM kahyuM ke tame paryuSaNanA divaso daramyAna jIvadayAnuM paripAlana sarakAra dvArA yA bIjA keIdvArA Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 413 karAve che paNa tame pote te tamAre dhaMdho baMdha karatA nathI. tyAre bIjA-jainetara jano jIvadayA pAlana zA mATe AnAkAnI kare nahi? eTalA mATe saiAthI pahelAM jo tame tamAre baMdhe baMdha rAkhaze ane tyAra pachI bIjAone baMdha rAkhavAnuM kahezo teja tame temAM saphaLatA meLavI zakaze. e rIte bIjA saMpradAyanA munirAjoe paNa potapotAnAM vyAkhyAnamAM A viSayanuM samarthana kyuM hatuM. tyAre ezavAla bhAIoe maLIne lekhita niyama karAvI lIdhuM ke, payuSaNanA divase mAM kaI paNa prakArano vyavasAya kare nahi. je keIthI kadAcit A niyamane bhaMga karavAmAM Avaze te teNe rU. 21ne daMDa jIvadayA khAtAmAM bhare paDaze. evI chApelI niyamAvaline patra jyAre sejata mukAme game tyAre tyAMnA sajajanee paNa tenuM anukaraNa karyuM ane pitAnA gAma mATe paNa paryuSaNanA nava divasa mATe te niyama karAvI lIdho. jodhapuranI jema janatA jyAre A kAryamAM saphaLa thaI tyAre teNe sarakArane cothe ane pAMcamanA divasomAM jIvadayA pALavA-paLAvavA mATe patra vyavahAra zarU karyo. jyAre jodhapura darabAre AkhA rAjyamAM te mujaba jIvadayA pAlana karavA-karAvavAnuM maMjUra karyuM, eTaluM ja nahi paNa AkhA sTeTanA khUNekhUNAmAM cotha ane pAMcamanA divasomAM jIvadayA pALavAne hUkama paNa bahAra pADavAmAM AvyA, tenI sAthe sarakArI daphataromAM jainene temanA parvanA divaso daramyAna rajA ApavAnuM pharamAna kADhavAmAM AvyuM. evI matalabanI sucanA akhila sthAnakavAsI jaina kenpharansane maLavAthI AgaLa lakhyA mujaba eka tArakaravAmAM Avyo hate: Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 Adarza muni Date 8-9-27. His HIGHNESS MAHARAJA BAHADUR JODHPUR. : . Please accept our best congratulations on your Highness ordering complete Akta on both Samvatsaries. Secretary, S. S. JAIN CONFERENCE. tArane anuvAda nIce mujaba che - tA. 3-9-1927. zrImAna mahArAjAdhirAjazrI jodhapura narezanI sevAmAM, ane saMvatsarIo upara saMpUrNa rIte jIvadayA paLAvavAnuM je pharamAna Apa nAmadAra kADhayuM che te mATe ame aMtaHkaraNapUrvaka dhanyavAda ApIe che." esa. esa. jaina kenpharansa. zrAvaNa suda 14ne 15nA divasomAM kanyAvika niSadha viSaya upara mahArAjazrInAM vyAkhyAne thayAM hatAM. A prasaMge e jaNAvI devuM jarUranuM che ke mahArAjazrIe ApelAM A bhASaNa eTalAM te recaka ane talasparzI hatAM ke jethI hAjara rahela janasamUhamAMnAM sAmAnya manuSyathI AraMbhIne cheka moTAmAM moTA dhanavAna, vidvAna ane pratiSThAvAna jananAM Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 415 hadayamAM tenI eTalI te uMDI asara thaI ke "kanyAvikraya" jevAM adhamathI paNa adhama kArya mATe bhAre tiraskAra pedA thavA pAmyo hato. pariNAme upasthita janatAe pratijJA karI ke ame kadi paNa A niMdya kArya karIzuM nahi. karIzuM nahi eTaluM ja nahi, paNa e kArya karanArane tyAM ame bhANuM vyavahAra suddhAM rAkhIzuM nahi" vagere. zrAvaNa vada 1ne reja mahArAjazrIne vidyArthIo taraphathI vinaMti karavAmAM AvatAM vidyArthI enuM kartavya viSaya upara vyAkhyAna ApavAnuM mukarara thayuM hatuM. A viSaya upara vyAkhyAna ApavAnI vAta pragaTa thaI eTale pUchavuM ja zuM? keTalAya meTA meTA oNphisare, vakIlo, berIsTare, DaoNkaTare, hakIma ane zikSake vyAkhyAnanAM sthAne AvI pahoMcyA. A bhASaNa bhAre ojasvI bhASAmAM thayuM hatuM. ' - zrAvaNa vada 3ne roja "mahilA AzramamAM eka vyAkhyAne ApavAmAM AvyuM hatuM. tenI eTalI to sundara asara thavA pAmI ke, teja vakhate hAjara rahela gRhastha vargamAMthI rUA. 5000 (pAMca hajAra rUpIyA)nI madadanAM vacano maLI cUkyAM hatAM jethI eka Azrama sthApavAnI yejanA hAtha dharaviAmAM AvI hatI. bhAdaravA suda ne roja raNavaMkA rATheDa vaMzAvataMsa jodhapura nareza zrImAna hijha hAinesa mahArAjA sara umedasiMhajI sAheba bahAduranA dAdAsAheba zrImaMta mahArAjA sAheba zrI phatehasiMhajI, ke. sI. AI. I. sTeTa kaiunsIlanA hema membara sAheba, mahArAjazrInAM darzana mATe padhAryA hatA. temaNe Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza yuni. mahArAjazrI pAse lagabhaga piNA kalAka paryata besI ghaNA ghaNA prazna pUchayA hatA. te dareka praznanA samayAnukULa ane gya khulAsAo mahArAjazrI taraphathI maLatA hatA tethI teo ghaNA prasanna thayA hatA. tyAMthI pAchA pharatI vakhate temaNe pharI vakhata mahArAjazrInAM darzana karavAnI IcchA pradarzita karI hatI. bhAdaravA zuda 7ne rAja ThAkora sAheba zrImAna zivanAthasiMhajIe mahArAjane upadeza sAMbhaLIne zrAvaNa temaja bhAdaravA mahInAomAM zikAra nahi karavAnI pratijJA karI hatI. eja rIte paTedInA ThAkora sAhebe paNa pratijJA karI ke, huM mArA jIvanamAM evA prANanI kadipaNa hiMsA karIza nahi ke je che tadana niraparAdhI hoya ane bhAdaravA mahInAmAM te bIlakula zikAraja nahi karuM." eka vakhate mahArAjazrInAM darzana mATe muMbaInA zAha vyApArI ane samAjanA lAbhArthe hajAro rUpIyAne dAna karanAra svanAmadhanya prasiddha jhaverI zrImAna surajamalabhAI muMbaIthI padhAryA hatA. temaNe mahA rAjazrI sAthe lAMbA samaya sudhI vArtAlApa karyo hato. temanuM zAntimaya jIvana ane dIlanI udAratA joIne mahArAjazrI ghaNA khuza thayA hatA. bhAdaravA suda 13ne ja prasiddha jaina tatvajJa zrImAna vADIlAla metIlAla zAha, mahArAjazrInAM darzana mATe padhAryA hatA. jyAre mahArAjazrInuM vyAkhyAna pUruM thaI gayuM tyAre, lagabhaga eka kalAka sudhI ojasvI bhASAmAM "ApaNe samAjanI vartamAna paristhiti" e viSaya upara temaNe bhASaNa ApyuM hatuM. Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 47 temanuM bhASaNa bhAvapUrNa hatuM. temAM gaMbhIratA taravaratI hatI padakAlinya dRSTie paDatuM hatuM. janasamUhanA hRdaya upara uMDI chApa pADavAnI zakti jovAtI hatI. samAja, rASTra ane dezanI dayApUrNa hAlata mATe temanAM hRdayamAMthI vacce vacce ubharA nIkaLI AvatA hatA. temanA aMtaHkaraNamAM samAjanA nirAdhAra bALako temaja vidhavAo mATe bhAre lAgaNI dekhAI AvatI hatI. ThekANe ThekANe dharmacustatAnuM darzana paNa thaI AvatuM hatuM. ane sAthI vadhAre mahatvanI vAta to e hatI ke keTalAka gUDha ane gUDhatara praznonuM nirAkaraNa karavAnI ajIba zakti temanAmAM joI zakAtI hatI. chevaTe temaNe AnaMdamaya mukhAkRti dhAraNa karIne kahyuM ke huM ghaNA lAMbA samayathI mahArAjazrInAM darzana pipAsu hatA. te pipAsA Aje pUrI thaI che. ema kahIne temaNe potAnI beThaka lIdhI hatI. baporanI veLAe paNa teo, mahArAjazrI sAthe vArtAlApa karavA mATe padhAryA hatA. keTalAya mahatvanA viSaya upara banne vacce A prasaMge uhApoha thaye hato. temAM mukhyatve te jaina samAjane sudhAro temaja kenpharansa saMbaMdhI bAbate hatI. ' bhAdaravA suda 15ne reja bAvana gharanA mecIoe pitAnA parivAra sAthe mahArAjazrInAM darzanano lAbha lIdhe hatA ane mahArAjazrInA upadezanA pariNAme jIvanaparyata teoe mAMsa bhakSaNa ane madirApAna nahi karavAnI pratijJA lIdhI hatI ane jaina dharmanuM pAlana karavA lAgyA. tyAra pachI kramaza: teo navakAramaMtra gaNatA zIkhyA ane sAmAyika covIza tIrthakaronAM nAma vagere paNa zIkhyA hatA. Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 - > Adarza muni. Ase zuda 13ne reja muMbaIvALA zrI. zivajIbhAI nAmanA eka moTA vakatA paNa mahArAjazrInAM darzana karavA ane upadeza zravaNa mATe AvyA hatA. temanuM bhASaNa game teTaluM nAnuM hoya chatAM zretRvargane ochAmAM ochA be traNa vAra hasAvyA vagara rahe ja nahi. athavA te game teTalI meTI mAnavamedanI kema hAjara na thaI hoya chatAM eka citte lake temanuM bhASaNa sAMbhaLatA rahe che. zrI zivajIbhAI paNa beThaka laIne mahArAjazrInuM vyAkhyAna sAMbhaLavAno lAbha levA lAgyA. e arasAmAM mahArAjazrIe potAnA vyAkhyAnamAM eka sthaLe jaNAvyuM ke, "hiMsAmAM paNa ApaNo dharma che, ane ahiMsAmAM paNa ApaNo dharma che, evI rIte asatyamAM ane satyamAM, adattamAM ane datta vratamAM vagere badhA viSaye ane sthaLamAM ApaNe dharma te roja che." eTaluM ja nahi paNa mahArAjazrIe A bAbata upara ghaNuM lAMbA samaya sudhI suMdara carcA calAvI hatI. chevaTe lakee kahyuM ke mahArAjazrInAM vacane kharekhara satyaja che, temAM lagAre paNa anucita nathI. - jyAre mahArAjazrInuM bhASaNa pUruM thaI gayuM tyAre zrI, zivajIbhAI ubhA thayA. temaNe mahArAjazrIne uddezIne kahyuM ke ApazrIe jyAre hiMsA ane ahiMsAmAM, asatya ane satyamAM, adattamAM ane dattavratamAM dharma hovAnI vAta karatA hatA te vakhate mArA manamAM kaI kaI prakAranA tarka-vitarka thayA karatA hatA. are, kayAreka huM manamAM ApanI upara gusso lAvIne ema paNa bolI gayo ke, mahArAjazrI AcArya kahevAya che ane prakhara vakatA kahevAya che, chatAM hiMsA ane Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. = 410 ahiMsA, asatya ane satya badhAmAM dharma hovAnuM paraspara virodhAtmaka bolavuM zI rIte satya hoI zake? evA vicAravamaLamAM huM aTavAI rahyA hatA, tevAmAM vyAkhyAna pUruM thavAnA samaye mahArAjazrIe ja "dharma" zabdanI spaSTa vyAkhyA karI samajAvyuM ke, dharma zabdanA paryAyavAcI zabdo prakRti ane svabhAva che, ane tethI ja mahArAjazrIe kahyuM hatuM ke, agnimAM je dharma che te dahanazaktivALe che, eTale tene dharma bALavAne che. evI rIte hiMsA ane corI temaja juThuM bolavAnA dharmo heI zake che, arthAt tevAM kAryone svabhAva adhogati tarapha ghasaDI jaIne cerAsInA pherAmAM laTakavAno hoya che. e ja pramANe ahiMsA, satya, asteya vagerene dharma kivA svabhAva ne sadagatinA bhAjana banAvavAnuM che. sadagRhastha mAre kahevuM joIe ke, mahArAjazrI tarkazakitanA bhAre khajAnArUpa che. te zakitae mArI caLa-vicaLa sthiti, kaMdhAyamAna dazA ane santasamAgama pratine mAre upekSAbhAva palaTAvI nAMkhyuM hatuM. te vakhate temane je AnaMda thAya che tenuM varNana karavuM e mArI tAkAtanI bahAranI vAta che." mahArAjazrInAM temaNe be bhASaNa sAMbhaLyAM hatAM jethI huM mArA pitAnA jIvanamAM ghaNeja AnaMda temaja anubhava meLavI zakaze ke je (muMbaI) ghATakeparamAM aDhAra jeTalA vyAkhyAne sAMbhaLavAthI maLe hato. Aso cheda 14ne ja jAvarA (madhya prAMta) nivAsI De. heramasajI sAhebane eka patra mahArAjazrIne maLe , te nIce pramANe - Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4ra0. > Adarza muni. ~i ~ ~~~~ ~^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^ "- - * -~- *' /\:::+ + +:: ' gurUchazrI caithamalajI sAheba, - A vinIta ziSya Apane namra araja kare che ke huM ApanA darzana udayapura khAte karI zake nahi te mATe mane ghaNuM duHkha thayuM hatuM. ApazrI be vakhata jAvarA khAte padhAryA ane mane ghaNuM badha Ave te mATe ApazrIne huM ghaNe AbhArI thaye chuM. ApazrInAM vyAkhyAnane upakAra huM kadI paNa visarIza nahi huM udayapuranA mahArANAjI sAhebanI AMkhenA upacAra mATe gayo hate chatAM ApazrInAM darzana huM pAmI zo nahi. ApazrInAM darzana karavA mATe jodhapura khAte AvavAnI mArI IcchA che. Apane sevaka, ThekaTara heramasajI jyAre mahArAjazrInuM cAturmAsa pUruM thayuM tyAre teoe tyAMthI vihAra karyo, te vakhate seMkaDenIja saMkhyAmAM nahi balka hajAre manuSya mahArAjazrIne vaLAvavA mATe AvyA hatA. mahArAjazrIe zaheranI bahAra sejatiA daravAjA AgaLa Avela rAvarAjA sAheba zrI sUratasiMhajInA makAnamAM utAre karyo hate. jodhapuranA sejatiA daravAjAnI bahAranA bhAgamAM * patra lakhanAra mahAnubhAva eka pArasI sajajana che. mahArAjazrI tarapha temane keTalo badhe bhaktibhAva uchaLI rahyA che teno patra vAMcavAthI kaMIka bhAsa thai zakaze. DaoNkaTara horamasajI khAsa karIne AMkhanA eka kuzala rDokaTara che, temaNe aneka AMkhanA daradIone ArAma karIne sArI nAmanA meLavI che. Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 4rI mAlIo temaja vaizyanA saMkhyAbaMdha ghare AvelAM che. mAlI leke mahArAjazrInA khAsa bhakta ane upAsaka che; kAraNa ke mahArAjazrI dvArA ja teo jaina dharmAvalaMbI banyA hatA. jodhapuramAM padhAryA pachI mahArAjazrInuM paheluM bhASaNa saradAra hAIskUlamAM thayuM hatuM, jyAre bIjuM bhASaNa kAyastha hAI skUlamAM thayuM hatuM. mahArAjazrInAM A banne bhASaNanI suMdara asara ahiMnA bAlakagaNa temaja zikSaka varga upara thavA pAmI hatI. tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI mahAmaMdira khAte padhAryA. jo ke tyAM eka bhASaNa bajAramAM thayuM hatuM paraMtu bIjuM bhASaNa mAlionI hAI skUlamAM thayuM hatuM. tyAMthI mahArAjazrI kAgA padhAryA. jo ke tyAM ozavAlanuM eka paNa ghara nahatuM te paNa mAlIbhAIonA AgrahathI tyAM be bhASaNa ApyAM hatAM. tyAMthI mahArAjazrI nAnAM moTAM zaheramAM thaIne vaDalU khAte padhAryA. tyAM teozrIe pitAnI ejasvI vANInA prabhAve jainaratna pAThazALA" nAmanI eka saMsthAnI sthApanA karI hatI. A pAThazALA mATe phaMDa pUratuM agAuthI ja thaI cUkayuM hatuM. Aje te e pAThazALAe "jaina gurUkuLanuM rUpa dhAraNa kareluM che. tyAMthI mahArAjazrI nAgera khAte padhAryA. tyAM mahArAjazrInAM ghaNAM sArvajanika vyAkhyAne thayAM hatAM. vyAkhyAna prasaMge mANasanI bhAre ThaTha jAmatI hatI. zrIyuta hAkima sAheba, zrIyuta polisa suparInTenDenTa sAheba, zrIyuta oNkaTara sAheba vagere adhikArI varga paNa sArI rIte vyAkhyAno lAbha letA hatA. A upadezanI eTalI te suMdara asara hAkima sAhebanAM mana upara thavA pAmI hatI ke pitAne maLatAM mAsika Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. pagAramAMthI dara rUpIye eka AnA mujabanI rakama parepakAra mAge vAparavAnI daDha pratijJA mahArAjazrInAM vyAkhyAna avasareja karI hatI. e mujaba bIjAoe paNa ghaNuM pratijJAe karI hatI. mahArAjazrI ahIMthI vihAra karIne piSa vada 13nA roja bikAnera khAte padhAryA hatA. tyAM DAgAjI udayacaMdajInAM gharamAM sthiratA karI hatI. mahArAjazrInAM keTalAMka vyAkhyAne to te ThekANeja thayAM hatAM. temaja eka bhASaNa rAgaDInA cekamAM thayuM hatuM. sthAnakavAsI munienAM zaheramAM AvI rIte jAhera vyAkhyAne thavAne A paheleja prasaMga hato. vyAkhyAnamAM janasaMkhyA ThIka pramANamAM hAjarI ApatI hatI. eka divase bikAnera narezanA bhAI karnala zrImAna bherasiMhajI mahArAja ke.sI.AI.I. padhAryA hatA. temaNe mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLI bhAre prasannatA darzAvI hatI. . sthA. kenpharaMsanAM AThamA adhivezana prasaMge svAgatakAriNI samitinA pramukha zrImAna milApacaMdajI vede mahArAjazrInI atyuttama bhakti karI hatI. lekee mahArajathIne AgAmI cAturmAsa mATe ghaNe Agraha karyo hate. paraMtu mahArAjazrIe tene svIkAra nahi karatAM tyAMthI vihAra karyo ane te ja divase zrImAna zeTha kezaramalajI DAgAnA AgrahathI temanA mukAmamAM padhArI eka vyAkhyAna paNa ApyuM hatuM. te divase bikAnera narezanA sALA zrImAna rAmasiMhajI mahadaye paNa upadeza sAMbhaLavAno lAbha lIdho hato. tyAMthI pAchA gaMgAzahera khAte vyAkhyAna ApIne bIje divase vihAra paNa karI gayA. te divase bikAnera narezanA kumArazrI zArdula siMhajI sAheba dezanuka khAte padhAryA hatA "udayapurane upa Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 43 kAra" nAmanAM pustakanI eka nakala kumArazrInAM hAthamAM ahIM maLI hatI. te uparathI teoe pUchayuM ke, jeoe udayapuramAM upakAra karyo che, zuM teja mahArAjazrI ahIM padhAryA hatA? tenA javAbamAM kahevAmAM AvyuM ke "munizrI Aje ja ahIMthI vihAra karI gayA che. tyAMthI mahArAjazrI nAnAM moTAM aneka gAmee pharatA pharatA kucere padhAryA. te vakhate tyAM paMDita munizrI jorAvaramalajI mahArAja vagere ATha ThANA virAjamAna hatA. teozrIne caritranAyaka sAthe atyuttama prema dekhAI Avato hato. lagabhaga e ja arasAmAM tapasvI zrI bAlacaMdrajI mahArAjanAM svargagamananA samAcAra maLyA hatA. te sAMbhaLIne mahArAjazrI temaja bIjA munione bhAre kheda thaye hato. tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI meDatA padhAryA hatA. Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. prakaraNa 38muM. saM. 1984. ratalAma. | pUjyazrInA sahavAsamAM cAturmAsa che bina KAREKK => DatAmAM mahArAjazrInAM vyAkhyAne bhara bajAra vacce thatAM hatAM. hiMdu ane musalamAna keme pa ra temanAM A vyAkhyAnene lAbha ekasarakhI rIte letI hatI. zrotAjanonI saMkhyA nadImAM - jema pUra Ave tema vadhatI jatI hatI. mahArAjazrIe tA. 23mIne ja "pApothI zI rIte mukta thazo" e viSaya upara eka mananIya vyAkhyAna ApyuM hatuM. te veLAnuM dazya kharekhara jevA gya hatuM. temAM eka ThekANe teozrIe pitAnA viSayanA siddhAMtanuM spaSTIkaraNa karavA mATe musalamAnanA chelA payagaMbara sAhebanuM dRSTAMta raju karyuM hatuM. te sAMbhaLatAMnI sAthe ja musalamAna zretAjanonI AMkhamAMthI azrudhArA vahevA lAgI. are, eka musalamAna baMdhu te meTA avAje raDavA lAge. vAcaka varga, juo mahArAjazrInAM vyAkhyAnanI abhUtatA! jyAre mahArAjazrInAM vyAkhyAnathI musalamAna baMdhuonI A sthiti thaI tyAre jainetara Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 425 ----------- (vaiSNava) jano mahArAjazrInA vyAkhyAnane lAbha levA atiutkaMThita hoya temAM Azcaryaja zuM hoya? mahArAjazrI tyAMthI vihAra karIne khyAvara thaIne badanAra khAte padhAryA. ThAkara sAheba zrImAna bhUpAlasiMhajI (ke jeo udayapuranA mahArANAzrInA 16 umarAvomAMnA eka che.) ne jyArathI udayapuramAM mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLavAnuM saubhAgya prApta thayuM hatuM tyArathI temanI e bhAvanA rahyA karatI hatI ke, "kayAre mahArAjazrI badanAra khAte padhArI mane ane mArI prajAne pitAnAM sadupadezAmRtanuM pAna karAve." dhakera sAhebanI AvI hArdika abhilASA Aje ekAeka ane anAyAse pAra paDelI joIne temanA harSane pAra rahyo nahi. ThAkora sAhebe mahArAjazrInAM traNa vyAkhyAna sAMbhaLIne bheTa tarIke jIvadayAno eka paTTo karI Ape hate. (juo, pariziSTa prakaraNa 1luM.) tyAMthI mahArAjazrI vihAra karIne parAselI ane AsiMda thaIne keriA khAte AvyA. tyAMnA mahArAja zrImAna gulAbasiMhajI mahAdaya svAgata mATe ghaNe dUra sudhI AvyA hatA. ekaMdara mahArAjazrInAM tyAM sAta bhASaNe thayAM hatAM. teoe bheTa tarIke mahArAjazrIne eka paTTo karI ApyuM hatuM. (juo, pariziSTa prakaraNa 1luM) mahArAjazrI tyAMthI vihAra karIne niMbaheDa, padhAryA. keriAnA mahArAjazrI ghaNe dUra sudhI vaLAvavA AvyA hatA, jyAre mahArAjazrI nibAheDA padhAryA tyAre ThAkora sAheba svAgata karavA mATe sAme AvyA hatA. tyAM mahArAjazrIe cAra bhASaNa ApyAM hatAM. A bhASaNa sAMbhaLavA mATe keri Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Adaza muni. * * * * * * * * - nA AnA mahArAja paNa padhAryA hatA. niMbAheDAnA ThAkora sAhebe upadeza sAMbhaLIne bheTa tarIke abhayadAnane eka pa karI A hatA. (jue pariziSTa prakaraNa 1luM.) tyAMthI vihAra karyo tyAre nibaheDAnA ThAkora sAheba tathA keriAnA mahArAjA vaLAvavA AvyA hatA. tyAMthI mahArAjazrI bhagavAnapurA khAte padhAryA. kAraNa ke tyAMnA rAvatajI sAheba zrImAna sujAnasiMhajI (ke jeo mahArANA udayapuranA batrIsa umarAmAMnA eka che) ne tathA temanA kumArazrIne ati Agraha hatA. tyAM mahArAjazrInAM cha bhASaNe thayAM hatAM. zrImAna rAvatajI sAheba, kumAra sAheba tathA rANIvAsanA badhA saradArene mahArAjazrIne sadupadeza sAMbhaLavAne sAre avasara maLyA hatA. tenI khuzAlImAM saMsthAna taraphathI abhayadAna saMbaMdhI eka paTTo karI Aye hate. (juo pariziSTa prakaraNa 1luM.) rANIvAsanA saradAroe paNa paMkhio temaja haraNanuM mAMsa nahi khAvAnI pratijJA karI hatI. tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI mAMDaLa padhAryA. tyAM ozavAlanA lagabhaga pAMca ghara hatAM. paraMtu mahArAjanAM vyAkhyAno te harahameza sArvajanika thatAM hovAthI lagabhaga 1500 jeTalA mANasoe temanuM vyAkhyAna sAMbhaLavAno lAbha lIdhuM hatuM. mahArAjazrInA upadezathI keTalAka lekee bIDI nahi pIvI, jugAra nahi rama ane corI nahi karavI vagere aneka pratijJA lIdhI hatI. eTaluM ja nahi, paraMtu hAjara rahela mAhezvarI baMdhuoe ubhA thaIne evI pratijJA lIdhI ke, amArA gAmamAM lagabhaga mAhezvarI bhAIonAM savAso jeTalAM gharo che, temaNe eka Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ada muni 427 jJAtirUpe ekatra thaIne TharAva pasAra karyo ke, "AjathI kaI paNa bhAI kanyAvikya nahi karI zake, je A niyamano kaI bhaMga kare to jJAtinAM paMce evAM pagalAM bharavAM ke tenI sAthe kaI paNa prakArane vyavahAra rAkhavo nahi." A sthaLe "mejA rAvata sAheba zrImAna jayasiMhajI (ke jeo mahArANA udayapuranA seLa umarAmAM eka che) nI taraphathI kAmadAra sAheba paNa AvyA hatA. rAvatajI sAhebanI taraphathI temaNe kahyuM ke rAvatajI sAhebane ApanAM darzananI abhilASA che. mATe Apa mejA padhAre. je Aje caudazanA vatano divasa nahota te rAvatajI sAheba pite Apane levA mATe ahiM Avata. temane evA prakArano Agraha joIne mahArAjazrI meje padhAryA. rAvatajI sAhebe pote mahArAja zrIne kahyuM ke, mahArAjazrI, have ApanuM vyAkhyAna mahelamAM thAya te ThIka. kAraNa ke tema thavAthI aMta:purano strIvarga paNa tene lAbha laI zake, tethI te mujaba karavAmAM AvyuM hatuM. vyAkhyAna pUruM thayA pachI rAvatajI sAheba mahArAjazrIne utAra sudhI mUkavA gayA. sAMjanI vakhate mahArAjazrInuM eka bhASaNa temanA mukAmeja thayuM hatuM. rAvatajI sAhebe tyAM hAjara thaIne paNa te pravacana sAMbhaLavAnuM cUkayA nahi. vaLI bIje divase teja mahelamAM eka bhASaNa rAkhavAmAM AvyuM hatuM. mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLIne rAvatajInuM mana ghaNuM prasanna thayuM hatuM, tethI bheTa tarIke jIvadayA pAlanane eka paTTA karI ApyuM hatuM (juo, pariziSTa prakaraNa 1luM.) tyAMthI vihAra karIne mahArAjazrI pUra tarapha padhAryA. vihAra karatI veLAe mahArAjazrIne vaLAvavA mATe rAvatajI sAheba Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka28 - >Adarza muni. pite ghaNe dUra sudhI sAthe gayA hatA. prasthAna karatI veLAe mahArAjazrIe jyAre maMgalika saMbhaLAvyuM tyAre tyAre paNa rAvatajI sAhebe cAra gADAM bhareluM ghAsa gAyone nIravAnuM pharamAna potAnAM mANasane karyuM hatuM. tyAre mahArAjazrI kherabAda padhAryA. tyAMnA ThAkora sAheba zrImAna vAghasiMhajIe upadeza sAMbhaLIne jIvadayApAlananuM eka lekhita pharamAna karI ApyuM hatuM. (juo pariziSTa prakaraNa 1luM) * tyAMthI hamIragaDha gayA ane tyAM eka vyAkhyAna ApyuM tyAMnA rAvata sAheba zrImAna madanasiMhajI sAheba (ke jeo mevADanA zrImAna mahArANA sAhebanA batrIsa umarA mAMnA eka che) vyAkhyAna sAMbhaLavA AvyA hatA. vyAkhyAna sAMbhaLIne temaNe mahArAjazrI tarapha ghaNe bhaktibhAva pradarzita karyo hate. tyAra pachI temaNe paNa mahArAjazrIne eka paTTa arpaNa karyo, tenI neMdha pariziSTa prakaraNa 1lAmAM karavAmAM Avela che. tyAMthI gaMgAra thaine peDholI khAte padhAryA. tyAM paNa ThAkara sAheba zrImadanasiMhajIe mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLIne keTalIka pratijJAo levAnI bhAvanA darzAvI hatI. tyAMthI mahArAjazrI cIDa padhAryA. lagabhaga badhe janasamUha hAkema sAheba zrImAna yazavaMtasiMhajI temaja rAjyanA amaladAra vage upadeza sAMbhaLavAno lAbha lIdho hato. eka divase hAkema sAhebane kedIonI karUNAjanaka hAlata nihALatAM temane paNa upadeza ApavAnI ane temane bhaviSyamAM sAre mArge caDhAvavAnI mahAtmAjIne prArthanA karI hatI. e prArthanAne mahArAjazrIe ghaNI prasannatA sAthe svIkArI hatI ane temane evo te sacoTa upadeza Apyo ke je sAMbhaLIne pote karelAM kRtya mATe Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. Ta teoe pazcAttApa karyo ane evAM kRtyanA pariNAme bhavi. vyamAM pitAne saMkaTamAM nahi nAkhavAno nirdhAra karyo hato. sTezana mAstaranI vinatithI mahArAjazrIe sTezana upara eka bhASaNa ApyuM hatuM. tyAra pachI mahArAjazrI ochaDI padhAryA. tyAM ghaTiAvalInA ThAkora sAheba zrImAna zaMbhusiMhajI, relAheDAnA ThAkora sAheba zrImAna sajajanasiMhajI, paDhelInA ThAkora sAheba zrImAna pratApasiMhajI ane ochaDInA ThAkora sAheba zrImAna bhUpAlasiMlajI e cAre ThAkora sAhebone eka sAthe ane ekaja ThekANe mahArAjazrInAM darzananuM bhAgya prApta thayuM hatuM. te vakhate paDholInA ThAkora sAhebe eTale sudhI kahyuM ke je Aje ApazrInAM pagalAM ahiM na thayAM heta to ame badhA jarUra ApanI pAse AvyA hota, paraMtu ame amAruM e sibhAgya samajIe chIe ke amArI e bhAvanA prabhukRpAthI pAra paDI che. puTholIne ThAkora sAheba zrI mahAvIra jayaMtI, pArzvanAtha jayaMtI, temaja pelImAM mahArAjazrInA AvavA javAnA divasoe kevaLe peDhalImAM ja nahi, paraMtu tenI samagra hadamAM jIvahiMsA nahi thavA devAnI pratijJA lIdhI hatI. purailInI hadamAM AvelI nadImAM kaI paNa vyakti kaMI paNa vakhate mAchalAe mArI zake nahi te mATe mahArAjazrIe nadI kinArA upara eka zIlAlekha mUkI devAne pitAne vicAra darzAvyuM. ghaTiAvalInA ThAkora sAhebe manehara vyAkhyAtA paMDita munizrI chaganalAlajI ane caritranAyaka e bannenA sadupadezathI taLAvanA keI paNa jAnavarane kayAre ane kaI paNa vyakti mArI zake nahi te mATe eka zIlAlekha Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430. > Adarza muni mUkAvyuM. tema chatAM vijyAdazamInA rASTrIya parva upara phakata pADAne vadha karavA sivAya jIvadayA paLAvavI. uparAMta zrI mahAvIrajayaMtI, zrI pArzvanAtha yaMtI ane ghaTiAvalImAM mahArAjazrInA AvavAjavAnA divasoe jIvadayA paLAvavAne eka hUkama karamAvI dIdho. relavaheDAnA ThAkora sAhebe vaizAkha, dhAvaNa, bhAdaravA ane kArtaka e cAra mahInAmAM kyAre ane kaI paNa zikAra nahi karavAnI suMdara pratijJA karI, eTaluM ja nahi, paraMtu temaNe zrI mahAvIra jayaMtI, zrI pArzvanAtha jayaMtI ane mahArAjazrInA relAyeDA khAte AvavA javAnA divase jIvadayA paLAvavAne niyama levarAvyo. ThAkora sAhebe mahArAjazrIne e vAta prasaMgopAta jaNAvI dIdhI ke dArU nahi pIvAnI pratijJA te meM cAra varSathI karelI che, ane ochaDInA ThAkora sAhebe dareka amAvAsyA, mahAvIra yaMtI ne pArzvanAthatyaMtInA divasomAM bIlakula zikAra nahi karavAnI pratijJA lIdhI hatI. tyAMthI mahArAjazrI vihAra karIne niMbADA, mandasara, ane jAvarA thaIne nAmalI padhAryA. tyAMnA ThAkora sAhebe mahArAjazrInI ati suMdara bhakti karI hatI. te vakhate teozrInA kumAra rAjendrasiMhajI sAheba (ke jeo zrImaMta mahArAjAdhirAja savAIzrI yazavaMtarAva bahAdUra (bI) hekara narezanA sahAdhyAyIo temaja mitra (Companions)mAMnA eka hoI atyaMta priya ane hasamukhA che teone IndoranI holkara kelejamAM unALAnI rajA paDatAM ghera Avela hatA) paNa mahArAjazrInuM vyAkhyAna sAMbhaLI ghaNA prasanna thayA hatA. mahArAjazrI tyAMthI vihAra karIne ratalAma khAte padhAryA, ane pUjyazrInAM darzanano lAbha lIdho. pahelAM Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 431 pUjyazrI aneka zAstronA udAharaNa sAthe sUtranuM pravacana kare ane pachI caritranAyakazrI suMdara ane hRdayagrAhI viSayane saMbaMdha darzAvatuM vyAkhyAna kare. emAM jyAre zrotAonI saMkhyA uttarottara vadhatI ja cAlI, ane temane samAveza jyAre tyAM thaI zake nahi tyAre rastAnI saDaka upara besavAno prabaMdha paNa karAvyo hato. lagabhaga e arasAmAM mADArAjazrInI pAse rahetA tapasvI mayAcaMdajI mahArAje 38 divasanA upavAsa mAtra garama pANInA AdhAreja karyA. tenI pUrNAhuti bIjA zrAvaNa suda 10 ne zanivAre hatI. A tapasyAnA utsava nimitte zrIsaMgha taraphathI badhA vartamAna ane samAcAra mokalyA hatA, temaja dareka ThekANe AmaMtraNa patrikAo paNa mekalAvI hatI. pariNAme keTalAya gAme temaja zaheramAMthI lagabhaga hajAra-bAra jeTalA mANaso A utsava upara hAjara thayA hatA. tapasyAnI pUrNAhutinA divase pahelAM pUjyazrIe bhagavatIsUtranA arthanuM spaSTIkaraNa karyuM hatuM. tyAra pachI mahArAjazrIe "manuSya jIvana e viSaya upara eka vyAkhyAna paNa ApyuM hatuM. A prasaMge jAvarAnivAsI zrImAna zeTha saubhAgyamalajI mahodaye dUra dUrathI padhArelA sajajanone ane amaladAra varga ne vaLI ekatra thaela janasamUhano ratalAma zrIsaMgha taraphathI dhanyavAda Aye hatuM ane tenI sAthe janasamUhamAM jJAna prasAranI ghaNI AvazyaktA jaNAvI jJAnapracAranI ucita yojanA ghaDavA mATe sAMje sADAsAta vAge eka sabhA belAvavAnuM jAhera karyuM hatuM. tyAra pachI zrImAna choTAlAlajI sAheba ane zrImAna cAMdalajI sAheba taraphathI anumodana temaja tene Teke maLatAM Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43ra Adarza muni. te te vastu tarapha lekavarganuM dhyAna kheMcAtAM rAyabahAdura zrImAna dIvAna sAhebe uparyukta viSaya upara potAno abhiprAya raju karavA sAthe lagabhaga poNA kalAka sudhI "jJAnapracAra ane tethI ApaNe aspRdaya" viSaya upara bhAre asarakAraka bhASaNa ApyuM hatuM. sAthe temaNe e paNa jaNAvI dIdhuM ke mahArAjazrInuM bhASaNa sAMbhaLIne mane ghaNe AnaMda thayuM che. tyAra pachI samaya thaI javAthI jayaghoSapUrvaka sabhA visarjana thaI hatI. tapasyAnA A utsava upara lagabhaga 4000 cAra hajAra jeTalA mANaso ekatra thayA hatA. zrImAna pacaDanA ThAkora sAheba, nAyaba divAna sAheba, hama meMbara sAheba temaja mejIsTreTa sAheba vagere mahAzaye e paNa upadeza sAMbhaLavAno lAbha lIdho hato. e divase deI, telI, kuMbhAra, kasAI vagere lokee pitAne dhaMdhe baMdha rAkhyuM hatuM. eka vakhate pUjyazrInA temaja mahArAjazrInA darzana mATe bhadesara rAvatajI sAheba zrImAna takhtasiMhajI (jeo mahArANA udayapuranA batrIsa umaromAMnA eka che teo) padhAryA hatA temanI sAthe keTalAya saradAre paNa hatA. behiDA rAvatajI sAhebanA (ke jeo mahArANA udayapurane batrIsa umarAvomAMnA eka umarAva che. temanA) meTA kumArazrI zrImAna nArAyaNasiMhajI sAheba eka divase zrImaMta ratalAma narezane tyAM meLApa tarIke AvyA hatA. temane janasamUha taraphathI evI khabara maLI ke mahArAjazrI ahIM birAje che tyAre temaNe zrImaMta ratalAma narezane kahyuM ke Ape to mahArAjazrInuM vyAkhyAna sAMbhaLavAno lAbha lIdho haze? javAbamAM mahArAjA sAhebe pharamAvyuM ke, hA, AjakAlamAM Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni, 433 te sAMbhaLyuM nathI, paraMtu cha sAta varSa pUrve teozrInuM ahIM cAturmAsa hatuM tyAre te sAMbhaLavAno lAbha lIdho hato. te uparAMta rAvatajI sAhebe zrImaMta mahArAjA sAhebanI pAse mahArAjazrInAM pratibhAzAlI vyAkhyAnonI bhArobhAra prazaMsA karI hatI. vaLI te ja vakhate rAvatajI sAheba mahArAjazrInAM mukAme jaIne temane namaskAra karIne ghaNA lAMbA vakhata sudhI vArtAlApa karyo hato. tyAra pachI teozrI pitAnAM mukAme gayA ane bIje divase vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe AvyA hatA. kArtaka zuda 7 ne divase khyAvaranA dAnavIra rAyabahAdura zrImAna zeDa kuMdanamalajI, temanA putra zrImAna lAlacaMdajI sAheba potAnA parivAyukta, temaja munIma zrI hIrAlAlajI uparAMta vIramaMDaLInA keTalAka sabhAsado mahArAjazrInAM darzana mATe padhAryA hatA. temaNe teozrInAM cAra vyAkhyAna sAMbhaLyAM hatAM. - zeThazrIe saM. 1982nI sAlamAM pa200 rUpIyAnA kharce eka vizAla ane suMdara makAna kharIdIne ratalAmanI zrI jainedaya pustaka prakAzaka samitine arpaNa karyuM hatuM. tenuM nirIkSaNa paNa kyuM. tenuM vistRta kAryakSetra jotAM pharIthI rU. 1100 nI bheTa ApI hatI temaja rU. 1100, AgrAnA anAthAlayane mokalyA. ratalAmanI jaina pAThazALAne paNa rU. 200, ApyA hatA. e uparAMta pAThazALAnA dareka vidyArthIne eka suMdara TepI temaja cAra cAra lADavA paNa ApyA hatA.' Aso suda 10ne roja ghaNA ThAThamATha sAthe IdrasalajIne dIkSA ApavAmAM AvI. caritranAyaka taraphathI pUjya Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 > Adarza muni. zrIne e bheTa ApavAmAM AvI. tyAMnuM cAturmAsa pUruM karIne mahArAjazrIe vihAra karyo. eka vyAkhyAna ukAre ApIne mAtAjInA Itye padhAryA. tyAM kheDutonA AgrahathI be vyAkhyAna ApyAM. tyAMthI dharADa thaIne pI5lakhUTA khAte padhAryA. tyAMnA ThAkara sAhebe paNa mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLIne jIvadayA saMbaMdhI eka pa karI Ape, tenI neMdha pariziSTa prakaraNa 1lAmAM ApavAmAM AvI che. tyAMthI bIjA gAma tarapha javAnI taiyArI cAlatI hatI, tevAmAM umaraNanAM rANIsAheba taraphathI sUcanA maLI ke huM paNa mahArAjazrInuM vyAkhyAna sAMbhaLuM evI mArI aMtaranI bhAvanA rahe che. tyAMthI mahArAjazrI umaraNa khAte padhAryA, ane tyAM paNa eka vyAkhyAna ApyuM. te sAMbhaLIne mahArAjazrIne vinaMti karavAmAM AvI ke hAlamAM ahIM ThAkora sAheba nathI, teo sailAnA gayA che. teozrI ahIM pAchA pharaze tyAre caitra suda 13 ne mAgazara vada 1, nA divasomAM jIvadayA paLAvavAnuM pharamAna kADhavAmAM Avaze. tyAra pachI rANIsAhebe keTalIka rAtrIoe bhojananahi karavAnI pratijJA lIdhI hatI. tyAMthI mahArAjazrI chatrIbaramAvara khAte padhAryA. tyAM temanA upadezathI ozavAla bhAIomAM ghaNA lAMbA samayathI cAlato Avele kusuMpa nAbuda thayA hatA, eTaluM ja nahi, paNa kheDutoe dara mahinAnI agIArasa temaja amAvAsyAnA divasomAM haLa nahi joDavAnI pratijJA lIdhI hatI. tyAMthI mahArAjazrI "mulathAna padhAryA. tyAMnA rAjA sAhebane mahArAjazrInuM vyAkhyAna sAMbhaLavAnI ghaNA divasathI IcchA hatI, paraMtu mArgamAM vadhu divaso thaI javAthI tyAM pahoMcatAM meDuM thayuM hatuM. "mulathAnanA rAjAsAheba nakakI Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 435 karelA divase tIrthayAtrA karavA mATe javAnA hatA tethI teo gayA. astu. tyAMthI mahArAjazrI badanAvara padhAryA. tyAMnA hiMdu-musalamAna badhA lokoe vyAkhyAna sAMbhaLavAno lAbha lIdhe ane rAjyanA amaladAra varga paNa temAM bhAga lIdhe hate. zrImAna hAkema sAhebanA ati AgrahathI AThamuM vyAkhyAna mahArAjazrI pAse karAvyuM, ane te divase AkhA zaheramAM jIvadayA paLAvI hatI. tyAMthI mahArAjazrI vakhatagaDha padhAryA. tyAMnAM vyAkhyAnomAM paNa zretRvarga ghaNuM sArA pramANamAM hatAM. zrImAna kArabhArI sAheba ane mahabuba alIe eka vyAkhyAna vadhAre apAvIne gAmamAM jIvadayA paLAvI hatI. tyAMthI mahArAjazrI keDa, bIDavAla, kAnavana ane nAgala vagere gAmamAM pitAnA upadezathI uttama rIte dharmapracAra karatA karatA dhAra (sTeTa) khAte padhAryA. tyAM mahArAjazrInAM vyAkhyAnamAM kArabhArI sAheba temaja anya manuSyavarga pUratAM pramANamAM hAjara hatA. mahArAjazrIe tyAMthI je divase vihAra karyo te divase kArabhArI sAhebe AkhAya zaheramAM jIvadayA paLAvI hatI. tyAMthI mahArAjazrI "mIsarapura thaIne 'baDavAnI khAte padhAryA. tyAM temanAM pAMceka vyAkhyAne thayAM hatAM. tyAMthI mahArAjazrI ajajaDa, rAjapura vagere gAmomAM dharma pracAra karatAM karatAM seMdhavA khAte padhAryA. te vakhate derAvAsI saMvegI sAdhu zrI tIrtha vijyajI mahArAja paNa mahArAjazrIne maLavA mATe padhAryA hatA. mahArAjazrI tyAMthI vihAra karIne "paDA thaIne bhusAvala ane jalagAma tarapha javAnA hatA, tevAmAM dhUliAnA zrIsaMghe patra lakhI jaNAvyuM Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 431 > Adarza muni. ke AjakAla amulakhaSi vagere pAMca ThANA ahiM virAje che ane teozrI Apane maLavAnI IcchA rAkhe che. mahArAjazrInI paNa ghaNA lAMbA vakhatathI temane maLavAnI IcchA hatI, tethI temaNe dhuliA tarapha vihAra karyo ane zirapura padhAryA. tyAM teozrInA cAra vyAkhyAne thayAM hatAM. temAMnAM be vyAkhyAnomAM kAzInivAsI yati bAlacaMdrajInA pitra ziSya paNa padhAryA hatA. tyAMthI mahArAjazrI vihAra karIne dabhAsI tarapha jatA hatA tevAmAM tApI nadIne kinAre eka bhIla pAMca bakarAMone laIne kasAIne vecavA laI jato hatA. te vakhate keTalAka bhAIoe temane choDAvIne pAMjarApiLamAM mUkAvyAM hatAM. dhuliAnA zrIsaMghe paNa ghaNA ThAThamAThathI mahArAjazrInuM sAmaiyuM karyuM hatuM, munivargamAM paraspara Adarza prema rahyo hato. tyAM mahArAjazrInAM cAra bhASaNo thayAM hatAM. jemAM zretRvarga pUratI saMkhyAmAM hAjara hatA. eka sArvajanika vyAkhyAnamAM te paMDitazrI zaMkaralAlajI mahArAje mAtra paMdara mInITamAM pitAnAM mAthAnA vALane leca karyo hato. janasamUhane temanAM A kAryathI ghaNuM Azcarya upajatuM hatuM. eTaluM ja nahi paNa temanAM AvAM sakhta sAdhupaNAnA ane AtmanigrahanA ghaNAM vakhANa karyA hatAM. A prasaMge jalagAMva, bhUsAvala, ahamadanagara, nasIrAbAda ane vAghalI vagerenA zrIsaMghe hAjara thaIne pitapatAnAM gAmamAM teozrIne padhAravAnI vinaMti karI hatI. te vakhate te mahArAjazrIe je avasara kahIne "phAgaNe tarapha vihAra karyo hato. tyAM mahArAjazrInA upadezathI "mahAvIra maMDaLanI sthApanA thaI hatI. tyAMthI mahArAjazrI "muvaTI padhAryA, tyAM temanAM be Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 437 vyAkhyAno thayAM hatAM. pariNAme keTalAka kheDutaleke dara amAvAsyAe khetInA kAma mATe baLadane nahi joDavAnI pratijJA karI hatI. tyAMthI mahArAjazrI "bahAdurapura padhAryA. tyAM zrImAna rAmalAlajI mizranA AgrahathI teozrIe be vyAkhyAna ApyAM hatAM. pariNAme madirApAna tyAga, mAMsa bhakSaNa tyAga, ane parastrIgamana tyAga vagere aneka niyama levAyA hatA. e uparAMta khetInA kAma mATe baLadone nahi joDavAnI baMdhI karI. tyAMthI mahArAjazrI 'amalanera padhAryA. tyAM mahAvIra svAmIne jamensava traNe phIrakAnA jane taraphathI ghaNu ThAThamAThathI ujavavAmAM AvyuM hatuM. te divase bahAragAmanA temaja zaheranA lokethI sabhAmaMDapa cIkAra bharAI gayo hato. pratApa mIlsanA mAlIka zrImAna pratApazeTha paNa vyAkhyAnamAM AvyA hatA. te uparAMta vakIla, DokaTare ane zikSakanI saMkhyA paNa puSkaLa pramANamAM hatI. mahArAjazrIe zrI mahAvIra bhagavAnanA janmathI zarU karIne saMsAramAM paryaTana karIne temaNe ahiMsAne jhaDe kevI rIte pharakAvyo e viSaya upara ghaNuM rahasyapUrNa ane prabhAvazAlI vyAkhyAna ApyuM hatuM. A janmotsava nimitte zrI mahAvIra maMDaLa nAmanI saMsthAnI sthApanA karavAmAM AvI hatI. mAlI lekanA AgrahathI temanA lattAmAM paNa eka vyAkhyAna ApavAmAM AvyuM hatuM, pariNAme aneka pratijJAo levAI hatI. joI lekee dareka agIArasa ane cAdazanA divasoe mAchalAM nahi mAravAnI pratijJA karI hatI. tyAMthI mahArAjazrI deha thaIne dharaNagAma padhAryA hatA. Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 >Adarza muni. : ' prakaraNa 3mu : A saM. 1985. jalagAma. vivAha prasaMge apUrva dAna, huM sii . Raa hArAjazrI jyAre dharaNagAma padhAryA tyAre tyAM - ma teozrInAM traNa vyAkhyAno thayAM hatAM, temAMnuM dara eka jAhera vyAkhyAna mAlIvADAmAM thayuM. laga* bhaga 700 jeTalA mANase to mAlI maMDaLa mAMnAM ja hatAM. anya gRhastha varga paNa sArI saMkhyAmAM hAjara hato. mahArAjazrInA upadezathI tyAM paNa keTalAya manuSyae madirApAna ane mAMsa bhakSaNa nahi karavAnI pratijJA lIdhI hatI. hiMgatA, gujara pIpalIyA vagere gAme thaIne mahArAjazrI jalagAma khAte padhAryA. mahArAjanA lagabhaga be vyAkhyAna te sArvajanika thayAM hatAM sthAnika zrIsaMghe mahArAjazrIne cAturmAsa karavA mATe ati Agraha karyo hato ane kahyuM ke "mahArAjazrI, ApazrInuM cAturmAsa amArA gAmamAM thAya evI amArI ghaNA vakhatathI IcchA che. ane ame pUlIe AvyA hatA temAM paNa amAre Azaya eja hate. mATe maherabAnI karIne e vAtane svIkAra Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza mani. 439 kare." jalagAmanA zrIsaMghanI AvA prakAranI vinati sAMbhaLIne mahArAjazrIe kahyuM ke pUjyazrInI AjJA maLavA upara A vAta avalaMbe che, tethI te maLavAthI tene svIkAra thaze. tyAMthI vihAra karIne nasIrAbAdamAM thoDA divasa pravacana karIne bhusAvala khAte padhAryA. tyAMnA gAMdhI ceka (ke je barAbara bajAranI vacce Avela che te) mAM mahArAjazrInAM pAMca jAhera vyAkhyAne thayAM hatAM. te vakhate zretAjananI saMkhyA te cAra hajAra upara kaI kaI vakhata thaI jatI hatI. kaI paNa prakAranA bhedabhAva vagaraja vyAkhyAnamAM sarva jAtinA lake ekatra thatA hatA. tyAM mahArAjazrInI pUrve kyAre paNa sthAnakavAsI jaina muninuM vyAkhyAna thavA pAmyuM hatuM. tyAMnA melavI sAheba temaja onararI mejIsTreTa zrIyuta khAnabahAdura sAheba paNa yathAzakti mahArAjazrInA upadezane lAbha letA hatA. jo ke teo islAma dharmanA pakakA anuyAyI che chatAM mahArAjazrInA sIdhA, sAcA ane pakSapAta rahita zabdathI temanA hRdaya upara bhAre asara thavA pAmI. temanuM dIla eTaluM to khuzI thayuM ke Akhare temanAthI bolyA vagara rahevAyuM ja nahi eTale mahArAjazrInuM vyAkhyAna pUruM thaI gayA pachI eka eka divasanA aMtare teo banne lagabhaga paNa piNA kalAka paryata carcA karatA rahyA. bannenA bolavAno Azaya e hatuM ke, "ame amane kharekharA bhAgyazALI mAnIe chIe, kAraNa ke amArI vastImAM ApazrI jevA munimahArAjane joI zakIe chIe. je thoDAka divasa mahArAjanA cAlu samAgamane lAbha maLato rahe te amArAmAMnA parasparanA vaimanasya ane mananAM melApaNuM, ane keTalAya Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440. > Adarza muni. kharAba vyasanane dUra bhagADI zakAya." tenA uttaramAM mahArAjazrIe kahyuM ke have pachInAM cAturmAsa mATe jalagAmanA zrIsaMghane vacana apAI gayuM che. eka vakhate mahArAjanuM sArvajanika pravacana thatuM hatuM te vakhate te ja mAge hame zanAM dharaNe eka mRtakanI pretayAtrA musalamAna bhAIe laI janAra hatA paraMtu vyAkhyAna thatA joIne te bhAIo bIjA mArge pretayAtrA laI gayA. ema thavuM e mahArAjazrInAM vyAkhyAna pratine temane hAdika prema sUcave che. tyAMthI teozrI vihAra karIne ku thaIne varaNagAma padhAryA. tyAM paNa keTalAMka vyAkhyAna ApIne vihAra karI gayA tyAre kAjI sAheba temaja keTalAka musalamAna bhAIo ghaNe dUra sudhI vaLAvavA gayA hatA. mahArAjazrI bhUsAvalI ane nasIrAbAda thaIne cAturmAsane mATe jalagAma khAte padhAryA tyAre bhagavAna mahAvIranA jayaghoSapUrvaka ghaNuM ADaMbarathI temane zaheramAM pravezotsava karAvyo hato, tyAM zeTha lakSmaNadAsajInAM mukAmamAM utAre karyo hato, ane bIjA divasathI ja vyAkhyAna zarU thayuM hatuM. tyAkhyAnamAM dinAdina jyAre jaina-jainetara varganI hAjarI vadhatI gaI tyAre pAThazAlAmAM samAveza thai zakato nathI ema lAgyuM eTale tyAMthI pheravIne zeTha budhamalajI pratApamalajInI jagyAmAM vyAkhyAna devuM zarU karyuM : keTalAka divaso jatAM jyAre ema jaNAvyuM ke e jagyAmAM paNa manuSyone samAveza thaI zakto nathI tyAre Akhare jAhera rastA upara eka maMDapa ubhuM karavAmAM AvyuM. tapasvIzrI mayAcaMdajI mahArAje ane tapasvIzrI vijyarAjajI mahArAje anukrame 80 ane 88 upavAsonI tapasyA mAtra garama pANI Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza munirU pitA ' 2. rA. zeTha ratanajI vIrapALa verAvaLavALA. A 7425--Lakshmi Art. Bombay 8. Page #501 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. uparaja nirbhara rahIne karI hatI, tenI pUrNAhutine divasa tA. 12-9-ratna hate. paryuSaNa parvanA pavitra divase ujavavA mATe bahAragAmathI lagabhaga 3500 jeTalAM mANaso AvyAM hatAM. jIvadayA, piSadha ane aThThAIo vagere ghaNI saMkhyAmAM thayAM hatAM. A saMbaMdhI ulekha kSamApatrikAmAM karavAmAM Avyo che. tapasvIoe je tapasyA karI hatI, tenI pUrNAhutino divasa bhAdaravA suda 9ne hatA, te mATe zrIsaMgha taraphathI AmaMtraNa patrikAo kADhavAmAM AvI hatI. pariNAme bahAragAmathI lagabhaga 2100 jeTalI saMkhyAmAM manuSyo AvyA hatA. tapasyAnI pUrNAhutinA divase kasAIkhAnuM baMdha rakhAvyuM hatuM. e uparAMta dareka kemanA lekee pitapatAnA dhaMdhAo paNa baMdha rAkhyA hatA. jalagAmanA zrIsaMghe agAuthI ja svAgata samitinI nimaNuMka karI rAkhI hatI, jethI A prasaMga upara hAjara rahevA IcchatA sajajanene keAI prakAranI agavaDa rahevA pAmi nahi. tyAre A suMdara prabaMdha joIne gayelA mahAzAe jalagAmanA zrIsaMghanI ghaNI tArIpha karI hatI. cAturmAsanA pUrNAhutinA divase bhusAvalanA zrIsaMghe mahArAjazrI pAse AvIne potAne tyAM padhAravA vinaMti karI ane kahyuM ke pahelAM ApazrIe amArI cAturmAsanI vinaMtine svIkAra karyo nahi, paraMtu have te Ape jarUra padhAravuM paDaze. A pramANe Agraha thavAthI mahArAjazrIe temanI vinaMtine svIkAra karyo. cAturmAsa pUruM thaye tyAMthI vihAra karIne zeTha sAgaramalajI nathamalajI luMkaDanA baMgalAmAM mukAma karyo, bIje divase tyAMthI vihAra karI nasIrAbAda thaIne bhusAvala khAte pahoMcI gayA. e arasAmAM zeTha pannAlAlanI putrIne vivAha Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adaza muni. prasaMga cAlato hato, te upara temane svajanavarga sArI saMkhyAmAM hAjara thaye hate. e kAraNathI mahArAjazrInAM mukAma upara manuSyane samAveza nahi thaI zakavAthI te mATe taiyAra karelAM eka maMDapamAM vyAkhyAna thayuM hatuM. tyAthI vihAra karIne kuhe thaIne jAmanera padhAryA. tyAM keTalAMka vyAkhyAne ApIne pahara, suMdaraNa thaIne mahArAjazrI kalamasara khAte padhAryA. tyAM temanAM agIAra vyAkhyAne thayAM. zrImAna zeTha svarUpacaMdajI, zrImAna zeDa bhAgyacaMdajI vagerenA prayatnathI jIvadayA, piSadha ane pratijJAo vagere dharmakAryo ghaNAM sArA pramANamAM thayAM hatAM. e samaye zrImAna zeTha bhAgyacaMdajIe sajoDe tapasyA karI hatI. tenI yAdagirI nimitte eka lAyabrerI sthApavAmAM AvI. tyAMthI vihAra karIne kheDagAma padhAryA, tyAM teozrInA sadupadezathI pATIdAra lekee haLa vagere nimitte baLada nahi joDavAnI pratijJA karI hatI. e uparAMta mAMsabhakSaNa ane madirApAna nahi karavAnI pratijJAo paNa ghaNI levAI hatI. tyAMthI mahArAjazrI utrANa padhAryA, tyAM temanA upadezathI musalamAnoe jummAne divase haLa nahi joDavAnI pratijJA karI hatI. tyAMthI teo pArA khAte padhAryA. tyAM temanAM ATha vyAkhyAne thayAM hatAM, pariNAme aneka pratijJAo levAI hatI. A prasaMge eka khAsa noMdha levA gya pratijJA to e thaI hatI ke zrImAna zeTha pUracaMdajIe dareka amAvAsyAe pitAne jIna presa baMdha rAkhavAnI pratijJA karI hatI. tyAMthI mahArAjazrI bhaDagAma khAte padhAryA. tyAM musalamAnenAM ghaNuM ghare che, ethI hiMdu uparAMta musalamAna varga sArI saMkhyAmAM Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 443 hAjara thayA hate. agara ema kahevAmAM Ave ke AkhI sabhA musalamAna vargathIja khIcakhIca bharAI gaI hatI te atizayokti nahIja karI gaNAya. mahArAjazrInA sadupadezathI dareka jummAnA divase khetI kArya mATe haLa vagerene baLada nahi joDavAnI pratijJAo levAmAM AvI hatI. tyAMthI teo kajagAma thaIne vAghalI khAte padhAryA. tyAM temanAM nava vyAkhyAna thayAM, A vyAkhyAnomAM gAmane jAhera varga to hAjara rahetA hatA, paraMtu gAmathI balba, caccAra gAu dUra AvelAM gAmaDAmAM rahetA pATIdAra varga paNa upadeza zravaNa mATe AvatuM hatuM. tyAMthI teo pATIde padhAryA. tyAM je ke jaina bhAIonAM to beja gharo che, paraMtu tyAMnA jainetara vage evI jAhera khabara prasarAvI ke pariNAme vyAkhyAnamAM lagabhaga 500 jeTalA mANasonI hAjarI thaI hatI. mahArAjazrInA sadupadezanA pariNAme dareka amAvAsyAne roja haLa, pakhAla vageremAM baLada nahi jaDavAnI, mAMsa bhakSaNa ane madirApAna nahi karavAnI, pagarakhAM sivAya cAmaDIne upayoga nahi levAnI, gharaDAM baLada, gAya ane bheMsa vagere jAnavarene nahi vecavAnI ane calama nahi pIvAnI vagere aneka pratijJAo levAmAM AvI hatI. tyAMthI teo cAlIsagAma, nyAyaDuMgarI, manamADa ane yevalAnA mArge thaIne belA pura khAte padhAryA. upalAM badhAM gAmamAM jaina-jainetara vage aneka prakAranI pratijJA lIdhI hatI. tene samagra ullekha ahiM karavA jatAM graMtha vadhavA sAthe vAMcakavargane kadAcita kaMTALe paNa Ave evA hetuthI dareka sthaLe pratijJAonI vAraMvAra noMdha karavAnuM ucita dhAryuM nathI. eka ke be jagyAnA dAkhalAo upa Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza muni rathI vAcakavarga sArI rIte jANI zake che ke mahArAjazrIe je kaI ThekANe pitAne punita pagalAM karyA che te sarva ThekANe temanA sadupadezanA prabhAvathI aneka hAnikAraka vyasane nAza thaye che. dAkhalA tarIke kaI divase calama nahi pIvI; A bAbata upara bArIka najara karavAmAM Ave te lagabhaga 25 ke 30 varSa jeTalI lAMbI mudatathI harahaMmeza calama pInArA leke bharasabhAmAM ubhA thaI jaIne pAse rahelI calamane bhUkako bhUkake urADI mUke che. e pramANe mAtra eka ke be mANasoja karatA nathI, paraMtu sabhAne meTo bhAga karate he che. agara jenA hAthamAM sIgAreTa yA bIDI hoya te tene paNa bhAMgI-teDIne jIMdagImAM kadipaNe te nahi pIvAnI pratijJA karI le che. e ja rIte kanyAvikraya niSedha, gAMjo, bhAMga, cerI, vyabhicAra, madirApAna ane mAMsabhakSaNa vagere dareka bAbata mATe mahArAjazrInA sadupadezanI janatA upara saceTa asara thaI jAya che. Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. 445 prakaraNa 40muM. Om Om MAXOMOMO saMvata 1986. ahamadanagara. EdakSiNanA kendrasthAnamAM nirAzrita kuMDa che. koon X: DAXIOCO * hArAjazrI jyAre belApura padhAryA te vakhate che ma mahAvIra svAmInI jayaMtI samIpa AvatI hatI. tethI AjubAjunA gAmanA zrIsaMgha taraphathI ja pitapotAnA gAmamAM A utsava ujavavA mATe vijJaptie AvI. paraMtu belApura zrIsaMghe pitAne tyAM virAjatA mahArAjazrIne e pramANe utsava ujavavAmAM bIje na javA detAM pitAne tyAMja A utsava ujavavAno nizcaya karI, te divasa sudhI tyAMja virAvAne mahArAjazrI pAse svIkAra karAvI lIdhuM. caitra suda 13ne divase belApura zrIsaMghe atyaMta dhAmadhumathI e utsava uja . bahAra gAmathI paNa bhAvikajanenAM ToLeToLAM AvyAM hatAM. utsavanI samApti pachI mahArAjazrI tyAMthI vihAra karI raherI padhAryA. jyAre A samAcAra (padhAravAnA) tyAMnA melavI khAjA mahaMmada jAhida ke je pratidina sAyaMkALe vAeja upadeza) karatA hatA, temane maLyA, tyAre temaNe pitAnI vAeja baMdha karI. tamAma musalamAna bhAIone Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 446 Adaza muni, kahyuM "caithamalajI mahArAja je atre padhAryA che, temane upadeza tame saghaLA sAMbhaLavA jaje. teozrI ghaNA udAra ane pAka dilanA che." khuda melavI sAheba pitAnA bhAIene sAthe laI mahArAjazrInA pravacananAM padhAryA. je musalamAna bhAIo melavI sAhebanA pharamAna mujaba A pravacanamAM AvyA hatA. teo upadeza sAMbhaLI kahevA lAgyA ke barAbara che. melavI sAheba A mahArAjanI je pramANe tArIpha karatA hatA. tevAja te che. muni mahArAja ahiMthI vihAra karI senaI padhAryA. tyAM teozrInA upadezanA phaLa rUpe dhAmika zikSaNa ApavA mATe eka pAThazALA sthApavAmAM AvI, ane temAM traNa cheraNa rAkhavAmAM AvyAM. pahelA dhoraNamAM navakAra maMtra, tikhuttAne pATha tathA vIsa tirtha. karenAM nAma, bIjAmAM sAmAyika vigere tathA trIjAmAM pratikamaNa vigerenuM zikSaNa ApavAmAM Ave che. vyAvahArika zikSaNa te sarakArI tathA anya khAnagI zALAomAM paNa maLe che, paraMtu dhArmika zikSaNa ApavAnI khoTa dUra karavA mATe mAtra dhArmika zikSaNa ApavA sArUM ja A ochA kharce kAma calAvI zake tevI pAThazALAnI sthApanA karavAmAM AvI. A pramANe pratyeka gAmamAM je dhArmika pAThazALAo kholavAmAM Ave to dhArmika zikSaNa pracAranA bahoLA savAlamAM kaMIka vadavALuM pagaluM bharyuM che, ema kahI zakAya. tyAMthI vihAra karI teozrI bArI thaI ahamadanagara padhAryA. akSaya tRtiyAne divase ahamadanagara zrIsaMghe atyaMta AgrahapUrvaka AgAmI cAturmAsa mATenI pitAnI vijJaptine mahArAjazrI pAse svIkAra karAvyuM. punA zrIsaMgha paNa AgAmI cAturmAsa pitAne tyAM karA Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 447 vavA atyaMta Atura hatA, paraMtu ahamadanagara zrIsaMghanI vinaMtine svIkAra karI lIdhA pachI zuM vaLe? ahIMthI vihAra karI mahArAjazrI gheDanadI padhAryA. ahIMA punA zrIsaMghe AvI cAturmAsa mATenI potAnI utkaMThA pradarzita karI kahevA lAgyA ke A bAbatamAM Ape AgaLathI nizcaya karyo hovAthI ame vizeSa zuM kahI zakIe? khera! paraMtu A cAturmAsa pachInA cAturmAsa amAre tyAM karavAnI amArI vijJapti Apa lakSamAM rAkhazo, tathA hamaNa paNa kaMI nahi te zeSakALa (cAturmAsa bese tyAM sudhIne bAkIne vakhata)ne mATe te avazya punA padhAro. A pramANene atyAgraha joI mahArAjazrIe temanI arajane svIkAra karyo ane punA padhAryA. ahIM teozrInA vyAkhyAnane hida-musalamAna Adi saghaLI varNo lAbha letI. atrethI vihAra karI teozrI punaH ghaDanadI padhAryA, ane tyAM sArvajanika vyAkhyAna ApyuM. jenA pariNAme tyAM keTalAka jaNe nizcaya karyo ke ame pretabhejana jamavA jaIzuM nahi, tathA pretajana karIzuM paNa nahi. bIjA keTalAka jaNe e paNa nizcaya karyo ke amArA atyaMta prayatna chatAM je A pretabhejano aTakaze nahi te jeTaluM kharca AvAM jamaNemAM thaze tene arthe hiro satkAryamAM vAparIzuM. tyAra bAda tyAMthI vihAra karI pAranera tathA kAnhaDa thaI aSADa suda 12 ne divase cAturmAsa mATe ahamadanagara padhAryA. vIrajayanI gaganabhedI ghoSaNAo sAthe temanuM svAgata karI, zrIsaMghe atyaMta dhAmadhumathI teozrInI nagaramAM padharAmaNI karAvI. tyAM keTalAMka vyAkhyAna te nivAsasthAnavALA upAzrayamAMja ApyAM, paraMtu jema jema jaina tathA jainetara zretAonI Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 Adarza muni saMkhyA dina pratidina vadhatI cAlI. tema tema te saghaLAne samAveza karavA mATe tyAMnA zrIsaMghe jAhera (pablika) bajAramAM zrotAone besavAnI jagyAne prabaMdha karyo. Ama vyAkhyAna zravaNa karatAM karatAM paryuSaNa parvamAM te zretAonI saMkhyA 6000 jeTalI thaI gaI hatI. jAhera pravacanane samasta janatA ekasarakho lAbha uThAvatI hatI. tyAga tathA tapasyAo paNa bharapura thatAM. bhAdaravA sudI trIjane divase tapasvIzrI vijyarAjajI mahArAje mAtra garama pANI upara rahI 8 divasanI tapasyAne prAraMbha karyo. je divase A tapasyAnI pUrNAhuti thatI hatI. te divase tyAMnA vakIle, mAhezvarI baMdhuo pArasIbhAIo tathA musalamAna birAdare vigere keTalAya udAra purUe darzAvelI sahanazIlatA prazaMsanIya che. temaNe jIvadayAnI TIpamAM potAnAM nAme prathama noMdhAvI pitAnA manuSya tarIkenA kartavyamAM pUrti karI che. AnA karatAM paNa apUrva tathA vizeSa ullekhanIya bAbata te e banI ke tyAMnA kasAIonA eka AgevAne mahArAja zrIne upadeza zravaNa karyo. A upadezanI tenA pApothI rIDhA banI gayelA pApI hRdaya upara vijaLInI mAphaka akasmAta evI asara thaI ke te tyAM pitAne sthAne sthIra besI zakyo paNa nahi te tatkALa pitAne sthAne ubhe thaye ane kahevA lAge, "huM ahIMnA kasAIone AgevAna chuM. mahArAjazrInA atyaMta pavitra tathA pArAvAra prabhAvakArI upadeze Aja mArA hRdayamAM eka ajaba parivartana karI nAkhyuM che. jene huM varNavI zakavAne asamartha chuM. chatAM eTaluM kahyA sivAya paNa huM rahI zakatuM nathI ke jIvadayA mATe karavAmAM Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. AvelI pelI TIpamAM mArA taraphanA rU. 21 (ekavIsa rUpIA) lakhaje. ATaluM ja nahi, paraMtu jeo kharA aMtaHkaraNathI A divasamAM jIvadayA karavA-karAvavA IcchatA hoya, teoe te kasAIone paNa paisA ApavA joIe nahi. paisA ApavAthI te jIvahiMsA ghaTavAne badale vadhe che-e mAre varSono anubhava tathA anumAna che. jIvahiMsA thatI ghaTADavAne agara sadaMtara nAbuda karavAno badhA karatAM eka atyaMta saraLa ane sIdhe tathA sastA rastA to e che ke jeo kasAIone prANIo vecI nAkhe che, teone tema karatA aTakAvavAne pitAnI saghaLI zaktie kharacI nAkhe." ATaluM kahI te svasthAne besI gayA. tyAra bAda vIra jaya Adi aneka jayanI gaganabhedI ghoSaNAo sAthe sabhA visarjana thaI. mahArAjazrInA upadezathI keTalAke preta jana nahi karavAnA gaMda khAdhA. vaLI eka osavALa nirAzrita phaMDanI janA ghaDI kADhavAmAM AvI. jemAM lagabhaga rU. 15000 (paMdara hujAra)nAM vacana to te samayeja keTalAka sakhI sajajano taraphathI maLyAM. bAkInIyejanA mATe prayAsa cAlu hatA. dhArmika zikSaNane mATe paNa eka pAThazALAnI yojanA vicArI kADhavAmAM AvI, jemAM teja samayathI cALIsa vidyAthIoe lAbha levAnI zarUAta karI. ahIM teozrInAM upadezathI pAMca gharanA macI bhAIoe A janma mAMsa-madirAne tyAga karyo. satArathI zeTha caMdanamalajI tathA rAvatamalajI cAturmAsa bAda sitArakSetra pAvana karavAnI AgrahabharI AjIjI karavA AvyA hatA. munizrIe temane jaNAvyuM ke AgaLa upara joyuM jaze. tyAra bAda rAva sAheba zeTha motIlAlajIe satArAthI AvI Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 450 Adarza muni. tyAM padhAravAne atyaMta Agraha karyo, eTale munizrI temane nA pADI zakyA nahi, paraMtu ulaTa svIkAra karavo paDe. atrenA cAturmAsa samApta thayA bAda ahIMthI vihAra karI teozrI bhiMgAra (kempa) chAvaNI padhAryA. atre cha vyAkhyAna ApyAM. jemAMnuM eka che muslIma birAdaree khAsa musalamAnene mATe ja karyuM hatuM, je sAMbhaLI kAjI sAhebe mahArAjazrInI bhArobhAra tArIpha karI. tyAMthI teozrI vihAra karI Akalanera, sAheDA thaI piMpalagAMva padhAryA. tyAM teozrInA upadezathI eka bhAI ke jemane tyAM seMkaDe bakarAM rahetA hatA, temaNe vakaro karavA khAtara agara te vadha karavA mATe kasAIne bakarA vecavAne tyAga karyo. tyAra bAda tyAMthI teozrI balavaMDI padhAryA. jyAM teozrInA upadezathI paTela AbA sAheba saMpatarAva mahadaye pitAnA AkhA gAmamAM potAnAthI banatA saghaLA prayatna AdarI jIvahiMsA na thavA devAnI pratijJA karI. ahIMthI mahArAjazrI vihAra karI zrIgeTe padhAryA, jyAM musalamAnee tA. 7 mI DIsembara 1930ne divase vecchAe kasAIbAnuM baMdha rakhAvyuM. ahIMthI teozrI kAkI, Da, tathA bArAmatI thaI satArA tarapha prayANa karatA hatA, te samaye mArgamAM mAlegAMvanA rAjA sAhebe darzana karI pitAnI prasannatA darzAvIne kahyuM ke kRpA karI Apa ahIM eka divasa rekAI jAva. AnA pratyuttaramAM mahArAjazrIe kahyuM ke satArAmAM tapasyAnI pUrNAhutine divasa samIpa AvI gayela che, tethI ame Aje atre rokAI zaktA nathI. A sAMbhaLI rAjA sAhebe kahyuM ke amArAM evAM saddabhAgya kayAMthI hoya ? Ane mATe kaMI baLajabarI ochI thAya che? khera! hamaNA na Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 451 rakAva te kaMI nahi, paraMtu pAchA pharatI vakhate atre eka pravacana avazya karaje. AnA javAbamAM "je avasara ema jaNAvI nAnAM moTAM gAme vaTAvIne satArA padhAryA. tyAM teozrInA vyAkhyAnamAM jena tathA jainetare ghaNI moTI saMkhyAmAM upasthita thatA. teozrIne upadeza sAMbhaLI keTaliAka lokee dugaeNsanene tyAga karyo. vaLI ahIMnA eka prasiddha InAmadAra sAhebe AjIvana mAMsa bhakSaNa karavAne tyAga karyo. eka divasa jyAre mahArAjazrI vyAkhyAna ApI rahyA hatA, tyAre teozrIe eka mANasane eka uMdariyAmAM lagabhaga 50-60 uMdara laI jatoje. A uMdaranI bAbatamAM puchaparacha karatAM ema mAlUma paDayuM ke temane mArI nAkhavAmAM Avaze. tethI koIpaNa prakAre e uMdaranI hiMsA. thatI aTakAvavAne zrotAone jaNAvyuM. tethI rAva sAheba zrImAna meMtIlAlajI mULA tathA zrI savArAma sItArAma bAjAree pelA mANasane samajAvI uMdarone abhayadAna apAvyuM. - tA. 6-1-191ne divase atrenA prasiddha agragaNya kAryakartAoe tathA vakIlee ekatra maLI mahArAjazrI pAse eka jAhera vyAkhyAna karAvyuM. jemAM lagabhaga 700-800 zretAo hAjara hatA. mahArAjazrIe "AtmA tathA dharma e viSaya upara eka atizaya saraLa ane hRdayagrAhI vyAkhyAna ApyuM. teozrInI pachI tyAMnA jANItA vakIla rAvabahAdura bI. e. ela. ela. bI. e TuMka vivecana karI mahA Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 >Adarza muni. rAjazrIne vyAkhyAnanI prazaMsA karI, tyAM ekatra thaelA zrotAone AbhAra mAnyuM. temanI pachI zrImAna bhAurAvajI pATIle lokone mahArAjazrInAM vacanAmRta pratidina zravaNa karavA jaNAvyuM. - tA. 11mIne divase bhAurAvajI pATIlanA Agrahane vazavartI mahArAjazrI temanI sarvajAtIya beTiMgamAM vidyAthIone upadeza ApavA padhAryA. tyAM teozrIe vidyAthIone hiMsA, mAMsa, cerI, asatya tathA kaTu bhASaNa vigerenA niSedha upara saraLa subodhaka bhASAmAM upadeza ApyuM. jenA pariNAme keTalAka suzikSita vidyAthIoe mAMsa madirAnA sevanano jIvana paryaMta parityAga karyo. vyAkhyAna samApta thayA bAda zrI bhAurAvajI pATIle AjIvana kaTu bhASaNa na bolavAnI pratijJA karI. tyAra bAda ahIMthI vihAra karI teozrI punA padhAryA. tyAM phargyusana kelejanA vidyArthIo mATe eka khAsa bhASaNa kelejanAja makAnamAM rAyapraNI sUtranA rahasya upara teozrIe ApyuM. tyArabAda tyAMthI vihAra karI teozrI.ciMcavaDa padhAryA. ane tyAM pAMca sArvajanika vyAkhyAna ApyAM. hindu tathA musalamAna Adi saghaLA varNanA zrotAoe bilakula bhedabhAva sivAya premabhAva tathA rucipUrvaka vyAkhyAna zravaNa karyA. Ane lIdhe tyAga tathA pacchakhANa paNa thayAM. eka musalamAba bhAIe te pitAno prema pradazita karatAM jainabhAI ene jaNAvyuM ke je AvA puNyazALI mahAtmAnA ane cAkurmAsa karAve te huM tamArA karatAM vizeSa kharca ApavA Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 53 taiyAra chuM. tyAMthI vihAra karI teozrI vaNAva padhAryA. tyAMnA sthAnika mejIsTreTa sAhebe vyAkhyAna zravaNa tathA darzanane lAbha meLavI pitAnI prasannatA pragaTa karI. tyAMthI prayANa karI lenavalA thaI panavela padhAryA. tyAM eka sArvajanika vyAkhyAna ApyuM. temAM zrotAo ghaNuM : sArI saMkhyAmAM jamA thayA hatA. tyAra bAda tyAMthI thANA : padhAryA. tyAM tyAMnA kalekaTara sAhebanI dharmapatnie vyAkhyAna zravaNa karI pitAne saMtoSa pragaTa karyo. Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 >Adarza muni. - prakaraNa 41muM. saM. 1987. muMbaI. mohamayI muMbApurImAM moTI medanI jaNAthI vihAra karI mahArAjazrI ghATakopara padhAryA. tyAM traNa sArvajanika vyAkhyAna ApyAM, ane tethI janatAmAM dharmapremanI vRddhi thaI. tyAMthI (ra) mATuMgA (jI. AI. pI.), ane mATuMgAthI cIMcapokalI padhAryA. A baMne sthaLoe baLe vyAkhyAna ApyAM. eka divasa madhyAhukALe cIMcapokalI sthAnaka cogAnamAM AvelI zrI kacchI vIsA ozavALa sthAnakavAsI jaina pAThazALAnA vidyAthIo samakSa satya upara vyAkhyAna ApyuM. temAM aneka dRSTAMta ApI satyanuM rahasya. satyathI thatA lAbha, tathA satyano AtmA upara prabhAva ItyAdi viSayane atyaMta subodhaka tathA bALake grahaNa karI zake tevI saraLa zailImAM samajAvyA. A saghaLI bAbate vidyAthIo suMdara rIte samajI zakyA ane tethI bahu AnaMdita thayA. teozrIe pitAnA pravacanamAM jaNAvyuM ke "satyathI vizvAsa vadhe che, janatAmAM AdarasatkAra thAya che, Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 455 Adarza muni. tathA vyavahArika unnati sAthe Atmika unnati paNa thAya che. satyanA prabaLa prabhAvathI gumAvelI lamI pAchI meLavI zakAya che, tathA nidhana paNa dhanavAna bane che. satyathI A janmamAM to sukha prApta thAya che, paraMtu AvatA janmamAM paNa dhanasaMpatti. zarIra svasthatA, Adi nAnAvidha sukhe sAMpaDe che. satyathI mAtA pitA gurU tathA kaTuMbika jana vigere prasanna thAya che, ane jhaDapathI vidyA meLavI zakAya che. mATe sadA sarvadA satya bele tathA Acare ane asatyane tamArI pAse paNa AvavA deze nahI." A pramANe nAnAM nAnA saraLa vAkyathI satyanuM rahasya samajAvI vidyAthao upara sarasa prabhAva pADo. mahArAjazrInuM vyAkhyAna samApta thayA bAda pAThazALAnA heDamAstara zrI caMdulAla mehanalAla medIe TuMka vivecana karI pitAnI zALAne A durlabha prasaMge prApta thavA mATe zALAnuM sadabhAgya pradarzita karI muktaka AvA saraLa upadezakanAM vakhANa karyA. - cIMcapokalIthI bIje divaseja mahArAjazrI muMbaI tarapha prasthAna karavAnA hatA; A AnaMdadAyaka samAcAra jyAre nagaranI janatAne maLyA tyAre tenI khuzAlIne pAra na rahyo, ane bIje divase svAgata karavA mATe sUryodaya thatAM pahelAM te cIMcapokalImAM ekatra thavA lAgI. prAta:kALe ATha vAge janatAnI jayaghoSaNa vacce mahArAja sAhebe tyAMthI prasthAna karyuM. mArgamAM janatAnI saMkhyA pUranI mAphaka vadhatI hatI. Akhe raste jayajayakAranA vani karNa sthAna para athaDAtI hatI. mahArAjazrI saghaLAnI AgaLa vicaratA hatA. ane temanI Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - > Adarza muni. pAchaLa purUSa ane pAchaLa jaina kanyAzALAnI kanyAo tathA sannArIo gIto gAtI gAtI cAlatI hatI. sarvenA caherA para apUrva harSa daSTigocara thato hato. A pramANe kAMdAvADImAM AvelA upAzrayamAM saharSa praveza karyo. tyAM mahArAjazrInAM pratidina niyamita rIte thatAM vyAkhyAne zravaNa karI jena tathA jainetara janatA pitAnI pArAvAra prasannatA pragaTa karatI hatI. leke kahetA ke je pramANe keTalAya varSothI ApanAM vyAkhyAnonI prazaMsA sAMbhaLatA hatA te ja prabhAvazALI Apane upadeza che. zretAonI saMkhyA dina pratidina vadhatI jatI hatI, te eTale sudhI ke saghaLAone besavAnI jagyA mAMDamAMDa purI thatI. tapasvI zrI mayAcaMdajI mahArAje 21 divasanI ane tapasvI zrI vijyarAjajI mahArAje 13 divasanI tapasyA mAtra garama pANInA AdhAra upara karI. jenI pUrNAhutine divase 18 gAyane abhayadAna apAvavAmAM AvyuM. tA22-3-31 ne divase zeDa velajI lakhamazI napU Adi muMbaI zrIsaMghe AgAmI cAturmAsa pitAne tyAM karAvavAne mATe atyaMta AgrahapUrvaka araja karI. jenA pratyuttaramAM mahArAjazrIe jaNAvyuM ke caitrI pUrNimA sudhI huM mAre mATe koI paNa sthaLanI vijJaptine svIkAra karI zakatA nathI. A sAMbhaLI zrIsaMghe pharIthI araja karI ke Apa eTaluM te avazya jaNAvo ke muMbaI kSetra khAlI paDaze nahi. A uparathI mahArAjazrIe uttara ApyA ke pUjyazrInI AjJA maLatAM kSetre khAlI paDaze nahi. tAva 2-3-31 ne divase jAlanA zrIsaMgha tathA zrImAna zeTha caMdanamalajI, zrImAna rAvatamalajI vigere satArA zrIsaMgha Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. 47 paNa atre padhAryA, ane pitA potAnA gAmamAM cAturmAsa karavAne mATe atyAgraha karatAM kahyuM ke ame ghaNA kALathI araja gujArIe chIe. jyAre jAlana zrIsaMghe jaNAvyuM ke ame eka varSa pahelAMthI vinaMti karIe chIe. tyAre muMbaI zrIsaMghanA sekreTarI mahAzaya belyA ke ahIMne mATe te ame sAta varSathI araja karIe chIe, mATe A sAla te amane lAbha levA de. A saghaLAone sAMbhaLIne mahArAjazrIe jaNAvyuM ke caitrI pUNimA pahelAM huM keI sthaLa mATe khulAso karI zakatA nathI. A sAMbhaLI muMbaI zrIsaMghe munizrI cAthamalajI mahArAjanA AgAmI cAturmAsa muMbaImAM karAvavAnI vRttithI zAstra vizArada zrImajonAcArya pUjyavara zrI mannAlAlajI mahArAjanI sevAmAM zrImAna zeTha pannAlAlajI caidharIne saranAmAthI nImaca nagara patra mokalyo. mahAvIra jayaMti samIpa AvI rahI hatI. tethI teno utsava ujavavAnA hetuthI zrotAone besavAne vijA patAkA tathA mananIya sUtre vigerethI suzobhita vizALa maMDapa taiyAra karavAmAM Avyo ane zrIsaMgha taraphathI vijJApane vaheMcavAmAM AvyAM. vaLI tyAMnA dainika vartamAna patre muMbaI samAcAra', sAMja vartamAna, "prajAmitra-hiMdustAna' vigeremAM paNa A utsavanA samAcAra jAhera karavAmAM AvyA. zrI ratnaciMtAmaNi sthAnakavAsI jaina mitramaMDaLa taraphathI tenA sekreTarI zrImAna zeDa jagajIvana dayALa ghATakoparavALAe munizrIne vijJapti karI ke Apa je AjJA Ape te amArA maMDaLa taraphathI kanyAzALAnI kumArikAo bhASaNa, saMvAda Adi bhajavI batAve. A sAMbhaLI munizrIe jaNAvyuM ke temAM kaMI harakata nathI. Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. savAnava sADAnava pachI bhale bhajave. A pramANene saMtoSakAraka pratyuttara maLatAM ukta maMDaLe paNa vijJApane chapAvI vaheMcAvI dIdhAM. tA31-3-31nA prAtaHkALathIja lekenA TeLeTeLAM sabhAmaMDapamAM AvavA lAgyAM. mahArAjazrIe barAbara niyata samaye jenadharma anAdi tathA svataMtra che, tene ojasvI bhASAmAM zarUAtamAM ja khulAso karyo. tyAra bAda trevIsa tIrthaMkara viSe saMkSepamAM vivecana karI vIsamI tIrthakara zrI mahAvIra svAmInA jIvana upara khUba vivecana karyuM. e saghaLuM sAMbhaLI zretAonAM citta harSonmAdathI ghelAM banyAM hatAM, ane tethI teo vacce vacce harSadevanI karatA hatA. mahArAjazrIe jaNAvyuM ke Aje terasa che, bhagavAna mahAvIrAne janma divasa che, mATe kaMI nahi paNa tera paMcendriya jIvone te avazya abhayadAna apAvavuM joIe. A saghaLuM kahetAM te lagabhaga 9 vAgavA AvyA hatA, tethI vyAkhyAna samApta karyuM. tyAra bAda maMtrI (sekreTarI) mahAzaye tera paMcaMdriya jIvone abhayadAna ApavA vize spaSTIkaraNa karyuM. jene lIdhe lagabhaga rU. 900, (nava) ne phALe ekatra thayuM. tyAra bAda viduSI zrImatI rAjakuMvara mahAsatIe pitAnA madhura ane manoraMjaka kaMThathI eka pada gAyuM. pachIthI kanyAzALAnI bALAoe gAyana, bhASaNa, saMvAda vigere bhajavI batAvyAM. nAnI nAnI bAlikAomAM ATalI badhI hoziyArI ane AvaData joI zretAo atyaMta prasanna thayA. aMtamAM kanyAone InAme vaheMcyA pachI te divasanI sabhA visarjana karavAmAM AvI. AgaLa upara jaNAvyA mujaba cAturmAsanI maMjurI mATe nimaca mukAme lakhelA patrane javAba nA maLe tyAre Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 4pa0 zrIsaMghe javAbI tAra karI pUjyazrI pAse cAturmAsanI maMjurI maMgAvI lIdhI. citrI puNimAne divase paNa hanumAna jayaMti atyaMta dhAmadhUma pUrvaka ujavavAmAM AvI. te divase paNa sabhAmaMDapa zrotAothI cikAra bharAI gaye hato. muni mahArAje naiSThika brahmacArI zrI hanumAnajInA jIvana upara vivecana karI khUba prakAza pADe. tyArabAda nImacathI cAturmAsanI maMjurI mATe AvelA tArane bhAvArtha upasthita janasamUha samakSa maMtrI mahodaye kahI saMbhaLAvyo. A sAMbhaLI saghaLA zretAoe ubhA thaI muni mahArAjane vinaMti karI teozrIne khulAse mAgyo. tyAre mahArAjazrIe muMbaI sakaLa saMghano atyAgraha joI tyAMja cAturmAsa karavAno svIkAra karyo. ahIMthI teozrI koTana zrAvakono atyAgraha joI keTamAM padhAryA. tyAM teozrIe agIAra vyAkhyAna ApyAM. tyAra bAda tyAMthI cIMcapokalI, dAdara tathA sAntAkuka thaI vilepArale padhAryA. jyAM tA. 10mIne divase "mAnava dharma aura svadeza e viSaya upara eka sArvajanika vyAkhyAna ApyuM. A vyAkhyAnanA samAcAra jAhera vartamAna patra dvArA tathA vilepArale mahAsabhA samitinA maMtrI taraphathI alaga vijJApane vaheMcAvI janatAne ApavAmAM AvyA hatA. tyAra bAda tyAMthI munizrI vihAra karI ghATake para thaI panavela padhAryA. tyAM teozrIe bAvIsa vyAkhyAna ApI cAturmAsa mATe muMbaI tarapha prasthAna karyuM. mAgamAM thANu thaI ghATakepara padhAryA. tyAM teoe "Atmonnati" e viSaya upara eka sArvajanika vyAkhyAna ApyuM. tyAra bAda tyAMthI vihAra karI teozrI mATuMgA tathA cIMcapokalI thaI kAMdAvADI madhye Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni, AvelA jaina upAzrayamAM ASADa suda 1 ne divase padhAryA. bIjA divasathI ja vyAkhyAna zarU thayAM. dina pratidina jaina tathA jainetara zretAothI sabhAmaMDapa khIcokhIca bharAI jate hato. keTalIka vakhata te zrotAone bilakula jagyAja maLatI nahi, tethI muMbaI zrIsaMghe upAzrayanI najIka cheTI sAdaDIvALA zeTha meghajI giradharanA cegAnamAM eka vizALa sabhA sthAnanI vyavasthA karI. tyArathI vyAkhyAna te sthaLe thavA lAgyAM. prAraMbhamAM 8 thI 8 vAgyA sudhI paMDita munizrI chaganalAlajI mahArAja bhagavatI sUtra kahI saMbhaLAvatA. temanI pachI 8 thI 9 sudhI ApaNuM caritranAyaka ThANuga sUtranI sAthe aneka viSaya upara pitAnI ojasvI bhASAmAM pravacana karatA. muMbaI nagarInA jaina tathA jainetara uparAMta ghATakepara, mATuMgA. sAntAkrujha, vilepArale Adi AjubAjunAM parAomAMthI meTI saMkhyAmAM vyAkhyAnane lAbha levA zretAo utarI paDatA. munizrInAM darzana nimitte AvanAra mahAzanI vyavasthA karavA sArU muMbaI zrIsaMghe cAturmAsa vyavasthApaka samitinI nimaNuMka karI tenI mAraphate utArA vigerene prabaMdha karAvyA hatA. mahArAjazrInI sevAmAM rahetA tapasvI zrI mayAcaMdajI mahArAje 42 divasanI tathA tapasvI zrI vijyarAjajI mahArAje abhigraha sahita 34 divasanI tapasyA mAtra garama pANI para rahIne karI hatI. tenI pUrNAhuti tA. 22-8-1901ne divase hatI. A prasaMganA samAcAra zrIsaMghe AmaMtraNa patrikAo tathA vartamAna patra dvArA jAhera karyA hatA. atre paryuSaNa parva atyaMta AnaMda tathA utsAhapUrvaka ujavavAmAM AvyAM. te vakhate Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 461 dayA, piSadha tathA tapasyA vigere puSkaLa thayAM. kasAIonA hAthamAM pahoMcI janAra hajAro rUpIAnI kimatanA jIvone abhayadAna apAvavAmAM AvyuM. saMvatsarIne divase sAyaMkALe pratikamaNamAM AvelI janamedanI joI AbAlavRdhdha kahetA hatA ke "A dazya to kharekhara apUve che. eka sthaLe lagabhaga 5000 mANasee ekatrita thaI atyaMta zAntipUrvaka pratikamaNa karyuM, e kaMI jevI tevI vAta na kahevAya ItyAdi." tapa sthAnI samAptine divase bahAragAmathI lagabhaga 1000-1200nI saMkhyAmAM bhAvikajane AvyA hatA. te vakhate paNa tyAga, pachakhANa tathA jIvadayA khUba thayAM. atrenA dharmapremI ane hIrAnA zAha vepArI jhaverI surajamala lallubhAI jeo sAcA premI, navakAra maMtranA prakhara upAsaka, niMdAnA jabaradasta virodhaka ane haMmezA amuka vakhata mauna seve che. teo vAraMvAra mahArAjazrInAM darzane padhAratA hatA. eka vakhate teo muMbaInA prakhyAta DokaTara nAIDakara jeo baddhadharmanA agraNI che, temane mahArAjazrInAM darzane teDI lAvyA hatA. temaNe mahArAjazrI sAthe keTalIka dhArmika carcA karyA bAda pitAno atyaMta saMteSa pragaTa karatAM, mahArAjazrInI khUba tArIpha karI hatI. A uparAMta mahA gujarAtamAM bhikSukarAjanA mAnada upanAmathI vibhUSita prakhara dezabhakta zrImAna maNalAla kaThArI paNa mahArAjazrInuM vyAkhyAna zravaNa karavA AvelA. vyAkhyAna samApta thayA bAda temaNe prasanna citta pitAnI ajaba vakatRtva zaktithI mahArAjazrInI khUba prazaMsA karI. tA. 12-11-31ne divase muMbaI nagarInA AgevAna dezabhakta vIra narImAna munizrIne maLyA. tA. 15-11-31ne Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Adarza muni divase dhAbItalAva upara AvelA pharAmajI kAvasajI InTI yuTa hola (lemIMTana sInemA)mAM "manuSya kartavya e viSaya upara bhASaNa karyuM. te vakhate zretAothI hola cikAra bharAI gayo hato. vyAkhyAna purUM thayA bAda paMDita lAlane bhASaNa karyuM jemAM jaNAvyuM ke "A mahArAjazrI pitAne bhagavAna mahAvIranA paTAvAlA kahevaDAve che. paraMtu ema nathI. teozrI te bhagavAna mahAvIra taraphathI namAyelA vAisaroya che. muni mahArAjanuM bhASaNa sAMbhaLI mane bahuja AnaMda thaye che." ItyAdi. tA. rara-11-31ne divase mAdhavabAgamAM "sAcuM sukha ane tenAM sAdhano viSe mahArAjazrIe jAhera vyA khyAna ApyuM, te samaye jena tathA jainetara janatAnI jabaradasta medanI jAmI hatI, jemAM jaina bhAI baheno sivAya viSNu, sanAtana dharmIo tathA pArasIo paNa hatA. vyA khyAna samApta thayA pachI te leko mahArAjanI hRdayagrAhI vyAkhyAnazilInI ane sarve dharmo pratyenA temanA premabhAvanI ghaNI prazaMsA karavA lAgyA, ane mahArAjazrI sarva dharmanA tattanuM AvuM vizALa jJAna dharAve che te tarapha potAnuM Azcarya ane AnaMda prakaTa karavA lAgyA. kharekhara mahArAjanI vANImAM kaIka evuM aneruM AkarSaNa che ke je koI eka vakhata vyAkhyAna sAMbhaLe che te mahArAjane sadAne bhakta banI jAya che. tyAra bAda kAtika vada 1ne gurUvAranA manehara uSAkALe cAturmAsa samApta thatAM mahArAja zrI atrethI vihAra karI cIMcapokalI padhAryA. te vakhate teozrIne vidAya ApavAne jabaradasta janamedanI ekatra thaI hatI. darekanI AMkhamAM AvA saMta purUSanA viyoganuM duHkha dRSTigocara thatuM hatuM. Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni.< saghaLA zrAvaka saMgha mahAjazrInI pUThe cAlate TheTha cIMcapikalI sudhI vidAya ApavA Avyo. te vakhate atrenA saMghanA sekreTarI sAhebe tathA upa-pramukha zeTha vIracaMdabhAIe TUMka vivecana karI pitAne AMgaNe A suavasara prApta thavA mATe pitAnAM dhanyabhAgya mAnyAM. ane mahArAjazrInA . asaMkhya guNanAM muktakaMThe vakhANa karyA. cIMcapelI sviAsa karyA bAda tA. 28-11-31ne dIvase zrI. vI. e. rathA. jaina pAThazALAnA vidyArthIone "kSamA e viSaya upara aneka saraLa tathA hRdayagrAhI ane manoraMjaka dRSTAMto sahita vyAkhyAna ApyuM je zravaNa karI vidyArthIo tathA zikSaka samuha atyaMta prasana thaye. saghaLA taraphathI zALAnA heDamAstara sAheba zrImAna caMdulAlabhAIe mahArAjazrInI tArIpha karI AbhAra pradazita karyo. teozrI jyAM jyAM potAnAM punita pagalAM mAMDe che, tyAM dharmonnati vizeSa pramANamAM thAya che, kemake teozrIne upadeza saraLa, sarasa, ojaravI tathA niSpakSapAta hoya che. je viSayane teo hAtha dhare che, tene jainadharmanI vizeSatA darzAvI bhinna bhinna saMpradAyanA graMthethI siddha karI batAve che, tathA zrotAonA aMtaramAM dhAmaka tathA vyAvahArika bAbato gya rUpamAM ThAMsI ThAMsIne bharI de che. Ane pUrepUre anubhava to te vyaktione thaye haze, ke jemane mahArAja zrInA upadezAmRtanuM pAna karavAno alabhya avasara sAMpaDaye haze. mAtra namUnA rUpe A bAbatanuM saMkSipta digdarzana AgaLa upara sujJa vAcakenI jANa mATe karAvavAmAM AvyuM che. amArI hArdika abhilASA che ke paramAtmA AvA Adarza Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 464 >Adarza muni. muninA hRdayamAM vartamAna samaye che, tethI paNa adhika dhAmika baLano saMcAra kare ke jethI teozrI haMmezAM Annati tathA samAja sudhAraNuM Adi aneka mahatvapUrNa kAryomAM pratidina agraNuM bane, ane temanA Adarza jIvanamAMthI ApaNe samAja zikSA grahaNa karI unnatinA ucca zikhare pahoMcI sAcAM Atmika sukhanI prAptino mArga zodhI zake. vartamAna samaye mahArAjazrI dhArmika tathA sAmAjIka unnatinA atyaMta agatyanA kAryamAM maMDayA rahe che, ane bhaviSyamAM maMDayA raheze. tenuM digdarzana sujJa vAcakane A pustakanI bIjI AvRttimAM agara bIjA bhAgamAM karAvavAnI yathAzakti kazIza karIzuM. | | gumAvyuM che. ihaM si uttamo bhante, pacchA hohisI uttmo| logattamuttamaM ThANaM, siddhiM gacchasi niru|| (3rSyayana sUtra . , . 11.) bhAvA-he pUjyazrI, A lokamAM ApanuM jIvana uttama che, ane paralokamAM paNa ApanuM jIvana uttama raheze. vaLI uttamottama sthAna je mekSa che, te paNa Apane prApta thaze. Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. - 465 prakaraNa karamuM. hA . wfDfDhm@ mahArAjazrInA jIvana upara eka dRSTipAta. raha.. jwn dnsh w fn: fnnshn bn 1 pAThaka! teM mahArAjazrInA ucca tathA pavitra - su jIvanacaritrane pATha karyo. te temanA tyAga, saM ta satyAnveSaNa (satyanI zodha), tapa, dharma : jIjJAsA tathA mAnasika AMtara saMgrAmanI paNa aneka ghaTanAonuM adhyayana karyuM. vaLI sAthe sAthe temanA aneka upadeza, vArtAo, vyavahAre, kAryo, bhAvanAo tathA vicArone zAntipUrvaka abhyAsa karyo. have Ava, ane jo ke A mahAna AtmAnA jIvana pravAhamAMthI kyAM kayAM umadA to grAhuNa karI zakAya ema che. - mahAtmAonAM jIvana caritreno abhyAsa karavAno mukhya uddeza e hoya che ke ApaNe te mahAnubhAvonuM anukaraNa karI ApaNA jIvanane saphaLa banAvIe. muni mahArAjanuM jIvana catri keI pirANika kathA ke kAlpanika vArtA nathI, paraMtu te eka vAstavika purUSanA jIvananI vAstavika carcA che. temanAM mahatvapUrNa kAryo tathA temanA jIvananI ghaTanAo Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. upajAvI kADhelI nathI, paraMtu mAnava svabhAva ane hRdayanI uccatama avasthAnuM javalanta udAharaNa che munizrInuM jIvana siddha kare che ke pratyeka mAnavImAM pralobhano tathA kuTevene sAmano karavAnuM sAmarthya che. te mAnava hRdayane AzA tathA utsAhathI taraboLa karI mUkI, tene ucca tathA pavitra cAritra mATe manana karavAnI preraNA kare che. mahArAjazrInA bodha tathA upadezane mukhya uddeza e che ke manuSya pApakarmo tathA du:khamAMthI mukta thaI Atmika zAnti prApta kare. teozrInuM jIvana ApaNane e zIkhave che ke saMsAranAM kalyANa tathA sudhAraNA mATe saithI Avazyaka vAta e che ke pratyeka vyakti aSTAMga mArganuM AcaraNa kare, tathA samasta mAnasika temaja zArIrika pralobha, roga tathA vyAdhio sAme atyaMta parizrama uDAvI daDhatApUrvaka AMtara saMgrAma khelI nirvANa padane pAme. Aje sArAye saMsAramAM azAnti patharAI gaI che. pratyeka deza tathA pratyeka samudAyamAM manthana cAlI rahyu che. keI sthaLe Arthika saMgrAma cAlI rahyo che te kaI ThekANe sazastrayuddha cAlI rahyAM che. eka deza daridratAthI pIDAya che. to bIje dhanamattatAthI, bAhya sabhyatA tathA bAhyADaMbarane lIdhe vAstavika sthiti tathA samasyA tarapha jagatanuM dhyAna kheMcAyuM nathI. jagatamAM nitya navIna auSadhe bahAra paDe che, tathA AviSkAnI saMkhyA dina pratidina vRddhigata thatI jAya che. paraMtu tenI vRddhi sAthe DAktaro tathA vidyAnA saMkhyAbaLamAM paNa vRddhi thatI cAlI che. Aje regIone TATe nathI hajAro cikitsA karanArA tathA auSadhe thavA chatAM Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni regIonI saMkhyAmAM ghaTADo thayo dekhAto nathI. A uparathI e siddha thAya che ke roganuM pRthakkaraNa barAbara nathI. AMtara jAtIya tathA sAmAjIka pakSo ubhA karavAne pavana sarvatra phelAI rahyA che. garIba tathA amIre, kheDUto tathA jamInadAro, mAlika ane nekara, kALAo ane gorAo, dezIe ane paradezIo, udAra vRttidhArI tathA anudAra vRttidhArI, nIca ane uMcanA AMtara vamanasya tathA kaMThe sArAye saMsArane khaLabhaLAvI nAkhyo che. dhArmika mata matAntare, rAjanaitika pakSe vaijJAnika zodhakhoLo, Arthika saMsthAo ane AMtarajAtIya saMbaMdha tathA adhikArane samasta saMsAranI kharAbI tathA adha:patana mATe jaDamULa tarIke lekhavAmAM Ave che. Aje samAja ke samudAya, rASTra ke jAti Adi zabda e vyakti zabdane DhAMkI nAkhyo che. Adhunika kALamAM jAtIya caritra, jAtIya baLa, sAmAjIka durdazA tathA rASTrIya vipattinI carcA sarvatra saMbhaLAya che. paraMtu jAti, samAja athavA rASTra zAnAM banelAM che, tene kaI vicAra sarakhuMye karatuM nathI. je jAtinI vyakitao nirbaLa, cAritrahIna tathA vicArazUnya hoya che, te jAti, samAja athavA rASTra kadApi baLavAna, cAritryavAna tathA vicArazIla udbhavI zake? keI kALe nahi. priya pAThake ! jo Apa vyakitaonA naitika tathA Atmika, tathA sAmAjIka jIvanane baLavAna tathA cAritryavAna cAhatA che te. muni mahArAjanA pavitra jIvanane vAraMvAra vAMcI tene abhyAsa tathA manana karI tenuM anukaraNa kare. Avo, ApaNe e jIvanamAMthI kaMi navanIta kheMcavA prayatna karIe. Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 468 > Adarza muni vastRtva-zakti je tame kaI divasa keI sahRdaya, zAnta, tathA madhurabhASI dharmAtmA vikatAnI prabhAvazALI tathA hRdayagrAhya vANI zravaNa karI haze to tamane mAluma paDaze ke mahArAjazrInI vakatRtva zakti tathA vAtacIta keTalI madhura, pavitra ane zuddha tathA vizvAsa utpanna karanArI che. teozrIe Aja paryata aneka upadeze tathA vyAkhyAne ApyAM che, je zravaNa karIne A caritramAM ullekha karelAM udAharaNe uparathI siddha thAya che tema mAnava hRdayamAM eka alokika parivartana thaI jAya che. tathA zrotAo dharmasaMgha tathA kartavyapAzamAM tatkAla paDe che. teozrInAM vyAkhyAna atyaMta sulalita tathA madhura ane hRdayagrAhI bhASAmAM thAya che. A uparAMta te atizaya manamehaka, cittAkarSaka, sAragarbhita tathA dhArmika bhAvothI bharapUra hoya che. zretAo tene khUba dhyAnapUrvaka sAMbhaLIne pArAvAra prazaMsA karI pitAne kRtakRtya mAnI AlphAditaAnaMdita-thAya che. teozrI jAte paNa dayA tathA saddaguNenI sAkSAta pratimA che. paraMtu jyAre teozrI pitAnA hRdayanA uMDA uddagAre sarala tathA saraLa bhAve zadvArA pragaTa karI, zrotAonA karNadvAramAM praveza karAve che. te vakhate temanuM mukhamaMDaLa atyaMta suzobhita tathA tejasvI dekhAya che. zretAonAM mana svAbhAvika rIte ja AkarSAya che. teozrInAM vacanAmRte vakhatovakhata zravaNa karI jaina saMpradAyAvalaMbIo tathA anya saMgrahasthAe je upakAra karyA che, te avarNanIya che. Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. sAmAnya rIte evuM kahevAmAM Ave che ke koI paNa vaktA sAdhAraNa janatA upara te khUba prabhAva pADI zake che, paraMtu zikSita tathA vicArazIla samudAya upara teno khAsa prabhAva paDato hato nathI. te ja pramANe kaI vaktA zikSita samAja upara prabhAva pADI zake che, paraMtu sAmAnya janatAmAM tenI avagaNanA thatI hoya che. ame joIe chIe ke muni mahArAja pAse Aja eka dhuraMdhara paMDita AvI caDhe che, te AvatI kAle eka ajJAna kheDuta. koI vakhate te nagaravAsIone upadeza Ape che, te kaI vakhate grAmyajanatAne temanA bodhane saghaLAM dhyAnapUrvaka zravaNa karI grahaNa kare che. | muni mahArAja khAsa vyAkhyAnadAtA paNa nathI, te pAThakane AgaLe upara vidita thaze. teozrI manuSya prakRtinA jANakAra, bhinna bhinna manuSyanI vividha AvazyakatAo tathA pravRttionA nirIkSaka tathA dayA ane karUNAnA sAgara che. teo saghaLA bhrama tathA zaMkAonuM nivAraNa karI, zretAone supatha para lAvavAnI utkRSTa abhilASA seve che. manuSyanI buddhi tathA hRdaya prakAzita karavA mATe teozrI pustakIya pramANo TAMkI batAvatA nathI. paraMtu te jAte kahe che ke je manuSya ! tame jAte najara kare ane sAMbhaLe. nate teozrI prAcInatAnA adha bhakta che ane nata navInAnA, AtmavismRta pUjArI. teo te satyanA zodhaka, satyanA grAhaka tathA satyanA pracAraka che. lekene mahArAjazrIne upadeza sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM ema anubhava thato jAya che ke teo amArA hArdika raha Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470. >Adarza muni **** ** syanA jANakAra, amArA duHkhanA nivAranAra, tathA amArAM pApamAMthI bacAvanAra che. adyApiparyata temaNe bALalagna, vRddhalagna, kanyAvikaya, ahiMsA, dharma, mAMsAhAra, madirApAna, vyabhicAra, sabata, aDaga saMpa, satya, krodha, dayA, kSamA, mokSamArga, dhArmika tatva, manuSyanuM kartavya, janasevA, bhakti, vairAgya, prema, jJAna, AtmajJAna, daDhatA, icchAzakti, kartavyapAlana, saMsAranI asAratA, sAmAjIka jIvana, durAgraha, tyAga ane vairAgya, sadAcAra, vidyA, tapasAdaza, jIvana saMgrAma tathA temAM vijya prApti, atIta smRti, ApaNuM dhArmika patana, brahmacarya, Indriya nigraha, paryuSaNa parva tathA jainadharma, jainadharmanI zreSThatA, jainadharmanI tAttvika mImAMsA, ApaNuM gRhasthajIvana, mAnasa muktAvalI, satyaniSThA Adi anekAneka viSaya para aneka vyAkhyAne ApyAM che, ane ApI rahyA che. tene lIdhe jAti, dharma, samAja tathA dezanuM aneka prakAre hita sadhAyuM che. paraMtu atizaya vistAra thavAnA bhayathI ame atre teno ullekha karatA nathI. vakatRtva zakti eka bhAre addabhUta guNa che. savaktA potAnI A pracaMDa zaktithI yugAntarakArI parivartana karI. zake che. muni mahArAjanI vakatRtva-zakti atizaya vikasita che. teozrInAM vyAkhyAna atyaMta sAragarbhita, preraNAtmaka, ojasvI, sumadhura, sAmAnya janatA samajI zake tevAM saraLa, prabhAtpAdaka, mahara, hRdayagrAhI, cittAkarSaka tathA sulalita hoya che. vyAkhyAna karatI vakhate zretAonI ruci mujaba ThekaThekANe manoraMjana thAya tevAM vacane paNa uccAre che. pitAnI A pratibhAnA baLa upara temaNe mAtra jaina janatA Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 471 uparaja upakAra karyo che, eTaluM ja nahi, paraMtu aneka jainetare vidharmIone paNa potAnA anuyAyI banAvyA che. temaNe aMgrejone paNa upadeza Apyo che. teozrInA upadezathI Aja sudhImAM aneka dhArmika saMsthAo tathA jJAnavardhaka sabhAo sthapAI cUkI che. teozrInA sadupadezathI aneka vipathagAmIoe te pathane tyAga karI sumA grahaNa karyo che. A bAbatanuM tAtparya jANavA je lekee thoDI ghaNuM paNa mahenata karI che, temanuM evuM mAnavuM che ke mahArAjazrIe A prAMtamAM ja nahi paraMtu dUra dUranA prAMtomAM paNa sarasa dharma pracAra karyo che. sarva sthaLe loke temanuM smaraNa paNa karyA kare che. je divase je sthaLethI teozrI vihAra karI javAnA hoya che, te nagaranAM AbAlavRddha saghaLAMnI AMkhamAMthI azrudhArA vahevA mAMDe che. teozrInI sumadhura vANInuM, teo smaraNa karI, ekITase dInavadane temanI bhavyAkRti upara dRSTi ThAre che, ane kahe che ke have muni mahArAjathI chUTA paDavuM paDaze? Izvara Avo suga kayAre prApta karAvaze. tenI kone khabara che? ItyAdi. teozrIne koI paNa saMpradAya pratye dveSavRtti ghaNA nathI, sarva dharma pratye teo pArAvAra premabhAvathI jue che. vArtAlApa karatAM agara vyAkhyAna ApatAM teozrInA mukhamAMthI kadApi e eka paNa zabda uccArAye nathI je IrSAbhAvane lIdhe heya. teozrI mukhyatve vyAkhyAna to zrAvakone ja Ape che te paNa temanA vyAkhyAna samaye je koI bIjA dharma ke saMpradAyanA anuyAyI te zravaNa karavA bese te temane to emaja lAge che ke muni mahArAja amArA dharma saMbaMdhI bhASaNa kare che. Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara > Adarza muni. AnuM kAraNa e che ke vyAkhyAna ApatI vakhate teozrI kaI paNa matanuM khaMDana karatA nathI. teozrInA pratyeka zabdamAM prema nItarato hoya che. teozrI pitAnA gaMbhIra vicArene mIThA zabdothI alaMkarI atyaMta saraLatAthI saghaLAnA hRdayagrAhI banAve che. teozrI ema kahe che ke manuSya dharma saMbaMdhI jhaghaDA tathA matamatAMtarenI mohaka jALamAM phasAyA sivAya parabrahma paramAtmAnI sAcA hRdayathI upAsanA karI, pitAnA jIvanasaMgrAmamAM saphaLatA prApta karavI joIe. tathA dharmanA ati ucca uddeza AtmarakSA tathA lokasevAmAM pravRtta thavuM joIe. dIna duHkhIonAM duHkha tathA dAridrayanuM nivAraNa karavuM joIe. kharI vAta to e che ke AthI vizeSa anya keI dharma nathI. duHkhanI vAta che ke Adhunika samayamAM ApaNA dezamAM evI vyakitaone paNa ToTe nathI, je e dharmanA nAme dhana saMcaya karavAne potAnuM lakSyabiMdu mAne che. paraMtu tevAoe mahArAjazrInA vizuddha cAritrayamAMthI bodha grahaNa karI pitAnA kartavyAkartavyano nizcaya karI levuM joIe. teozrI harahaMmeza jaina janatAmAMja vyAkhyAna Ape che, ema nathI. kAMte teo sArvajanika sthaLe pitAnuM vyAkhyAna Ape che, agara to egya sthaLanA abhAve vyAkhyAna na ApI zake ane upAzrayAdimAM vyAkhyAna ApavuM paDe to tyAM paNa hiMdu musalamAna saghaLAone keI paNa prakAranI rokaToka sivAya lAbha levA devAmAM Ave che. je kaMI paNa dharmAvalaMbI teozrIne vyAkhyAna ApavA vinaMti kare, te banI zake tyAMsudhI teo kadApi nA pADatA nathI. A pramANe te pratyeka dharmanuyAyI tathA pratyeka dharmopadezaka eka bIjAnA Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 493 dharmasthAnamAM jAya to sArAye dezamAM premabhAvanI khUba vRddhi thAya, tathA ajJAnatAne lIdhe je saMkucitapaNuM tathA avizvAsa utpanna thayAM che te sadAne mATe nirmULa thAya. Adhunika kALamAM ApaNA deza tathA samAjamAM matabheda tathA siddhAnta virodhane prabaLa roga vyApI rahyA che. A rege ApaNane eTalA badhA jakaDI lIdhA che ke cAhe kaI game te vidvAna ane samaju hoya chatAM mata matAMtare lIdhe tenA vicArono pracAra thaI zakato nathI. ApaNe A saMkucika vRtti tathA pArasparika vaimanasya verabhAva) tathA matabhedane tyajI daI haLImaLIne unnatinA pathagAmI thaIe e atyaMta Avazyaka che. ahIM e prazna upasthita thAya che ke mahArAjazrInA vyAkhyAnane ATale prabhAva zAthI paDe che ? meTe bhAge anubhava uparathI ema siddha thayuM che ke keTalAka prasiddha prakhara vyAkhyAnakartAnAM vyAkhyAna zravaNa karavAthI hRdaya upara je asara thAya che, tevI asara temanAM lekhita bhASaNa vAMcavAthI nathI thatI. svargavAsI zrIyut gokhale, karmavIra mahAtmA gAMdhI, mAnanIya paMDita madanamohana mAlavIA tathA dezabhakta svargIya lAlA lAjapatarAyanAM vyAkhyAne zravaNa karatI vakhate hRdayamAM je bhAva utpanna thAya che, tathA hRdayane hacamacAvI mUke che, tevA bhAva temanAM vyAkhyAne pustako agara vartamAnapatromAM vAMcavAthI utpanna nathI thatA. vAstavika rIte e prabhAva vyAkhyAnadAtAnA vyaktitva, AtmabaLa, tyAga, mAdhurya, utsAha, vAyaracanA, bhASaNa zailI, tathA svara parivartana Adine lIdhe paDe che. Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 474 - > Adarza muni. je vaktAnuM hRdaya du:khIonAM duHkhathI duHkhI regIonA rogothI vyAkuLa, tathA atyAcArIonA atyAcArothI trasta hoya che, je te pApIonI patitAvasthApara AMsu sAre che tathA viSayavAsanAmAM lubdha mAnavIonI mAnasika vedanAene khyAla karI, temanA uddhAra mATe niraMtara ciMtana kare che, te tene avazya prabhAva paDe che. jeo ajJAnarUpI aMdhArA kRpamAM paDelI janatA tarapha saMpUrNa karUNAmaya sahAnubhUti rAkhe che, temanI vANImAM alaikika zakti, zabdamAM AdhyAtmika camatkAra, vicAromAM pratibhA, bhAvamAM satyatA tathA caritramAM vizeSatA tathA vicitratA na hoya te zuM saMbhavita che? je vyakti AvAM AbhUSaNe tathA zArAnA jJAnathI alaMkRta tathA susajijata heya, te mAnava hRdaya tathA mAnavasamAjamAM, are nahi, nahi, samasta sRSTimAM Icchita zaktinuM saMcAlana karI yugAntara upasthita karI na zake e zuM banavAjoga che? caritranAyakajI A saghaLI vibhUtionI sAkSAta mUti tathA A daivI zaktionAM gaMbhIra pravAharUpa che. priya pAThaka, A uparathI tuM anumAna karI zakaze ke temanA AvA anupama prabhAvanAM mULa kayAM rahelAM che? mahArAjazrInA bhASaNanA prabhAvanuM eka khAsa kAraNa temanuM atyucca cAritrabaLa tathA saraLa svabhAva paNa che. teozrIe zarUAtathI ja brahmacaryAdinuM pAlana karI saMyamavratanuM pAlana karyuM che. rAgadveSAdi ripuothI teo haMmezAM alipta rahe che. sAdhu mahAtmAone mATe te A dharmaja Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 475 che. paraMtu mahArAjazrImAM cAritra saMbaMdhaka vizeSatA prAraMbhathIja che. vyasanAdi kuTevathI teo sadA sarvadA aLagA rahyA che. niraMtara satsaMga seva, vyavahAranI sAdhAraNa vAtemAM paNa satyAsatya uccAravAne niyama rAkhavo, AvI aneka vAte AraMbhakALathI ja teozrInA dhyAnamAM ThasI gaI che tathA dIkSA lIdhA pachI to te badhI vizeSa dRDha thaI gaI che, jenA pariNAme teozrInuM jIvana Adarza tathA eka prakAre nirvikAra (vikAra rahita) banI gayuM che. AvI avasthAmAM janatA upara temane prabhAva paDe, tathA temanAM vyAkhyAna janatA atizaya rucipUrvaka tathA premapUrvaka sAMbhaLe tathA pratyeka saMpradAyanA anuyAyIonI temAM pArAvAra bhIDa jAme, temAM Azcarya jevuM zuM che? upadeza Ape tenA karatAM pitAnuM Adarza jIvana jIvI batAvavuM e adhika uttama che, tathA tene atyaMta prabhAva paDe che. DAhI sAsare na jAya ane gAMDIne zikhAmaNa Ape evA paze paricama karanArAone A jagatamAM TeTa nathI, paraMtu A jagatamAM sAce sudhAraka te kahevAya che, je sauthI pahele pitAnAmAM sudhAro kare che, jeo potAnA aNIzuddha AcaraNa dvArA pitAnA vyaktigata jIvanane Adarza banAve che, tevAone anupama prabhAva paDe che. madirApAna karatI vyakti bIjAne upadeza ApI madirA pAna cheDAvI zakatI nathI. Aja nyAya samAja sudhArakane paNa lAgu paDe che. A pramANe kaI paNa prakAranI takalIpha vinA thaI beThelA sudhArake jeo mAtra "pothImAMnAM rIMgaNAMnA nyAye kAma le che, tevAo ke je meTe bhAge sadAcArI hatA Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 496 -- Adarza muna. nathI temane bilakula prabhAva paDato nathI. kahevAno Azaya e che ke mahArAjazrIe pitAnA sadAcaraNa dvArA AraMbhamAM potAnuM cAritra vizuddha banAvyuM. ane pachI samAja sudhAraNa tathA loka sevAnAM kArya hAtha dharyA. teozrInA upadeza dvArA janatAnI rUcine je tarapha maraDavI hoya che. te tarapha maraDI zakAya che, tathA vijayadevI hAthamAM varamALa laI khaDe page ubhI rahe che. sAmAnya janatA upara teozrIne ATalo badho prabhAva zAthI paDe che, te sujJa vAcake have samajI zakaze. vaLI sAmAnya rIte vyAkhyAnamAM sUphamataka, akAya pramANa, gaMbhIra vicAranI zodha. etihAsika tathA dArzanika hetunA lAMbA ceDA saMbaMdhanI apekSA, kharA aMta:karaNano utsADa tathA sahAnubhUti, AzA tathA AzvAsana pUrNa spaSTa uccAraNa ItyAdithI loko upara puSkaLa prabhAva paDe che; A vAkaya pitAnI saraLatA tathA spaSTatA, suMdaratA tathA manaharatAne lIdhe paNa pitAnA arthane vizeSa sthAI rUpa Ape che, zabda-sAgaramAM jeTalI uMDI DUbakIo mArI e, teTalAM ja temAM amUlya ratna dRSTigocara thAya che. upadezakane bAhya dekhAva, tathA zabda bhaMDAra ni:saMdeha atyaMta mahattvapUrNa vastu che, paraMtu sarvathI adhika mahatva tathA mUlyavAna vastu tenA viSayano aMtaraAtmA che. dekhAva e to mAtra sikakAnI bahAranI tasvIra che, paraMtu temAM mULa vastu te tenI dhAtu che. ke te senAno che ke rUpAne, cAMdIno ke tAMbAno ? - priya pAThako! have je tame mahArAjazrInA upadeza tarapha Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni yee dhyAna Apazo to mAluma paDaze ke teo sadA sarvadA evI bAbato carce che athavA upadeza che ke je manuSyanI saphaLatA tathA utkRSTatA mATe paramAvazyaka hoya. teozrI zretAone kAlpanika pirANika dArzanika tathA yAjJika viSayethI bhulabhulAmaNImAM tathA tANAvANAnI guMcamAM nAkhI temanI bhAntio tathA zaMkAone vadhAratA nathI. paraMtu temanI samakSa te viSene nagnasvarUpe upasthita kare che, ke je pratyeka manuSyane mAnasika tathA vyAvahArika jIvana mATe atyaMta Avazyaka tathA hitakara hoya che. vaLI A paNa eka kAraNa che ke teozrInA upadeza aniSTone anubhava karAvanArA tathA satyAsatya vivekazakitane tIvra banAvanAra che. teozrI zretAone je kaMI paNa AcaravAnuM kahe che, tevuM ja pite pahelA Acare che. vrata upavAsAdi karatA hovA chatAM teozrI niyamita rIte vyAkhyAna Ape che. pratyeka mAsamAM AMbila vrata rAkhavAno temano niyama che. vaLI je divase AMbila vrata kare che, te divase paNa vyAkhyAna athavA zAstracarcAne baMdha rAkhatA nathI. zAstrArtha zailI. { AjakAla zAstrArthanuM nAma badanAma thaI rahyuM che. je prakAranA upadezaka athavA mahApadazeka, zAstrI athavA paMDita molavI athavA pAdarI hoya che, te prakArano temane anurUpa zAstrArtha hoya che. je tamAre durAgraha, dharmAdhapaNuM, Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 > Adarza muni, pakSapAta, sAMpradAyika ahaMkAra tathA anarthanuM sAkSAta svarUpa nirakhavuM hoya te Adhunika saMpradAyanuyAyIonA zAstrArthamAM jarA uMDANamAM javAnI takalIpha uThAve. Ama karatAM tamane seMkaDo evA melavI, paMDita tathA pAdarIo maLaze ke jemano dhaMdheja zAstrArtha karavAnuM hoya che. vartamAnakALamAM zAstrArtha eTale laDAI, jhaghaDe athavA vAcuddha. - eka samaya e hatuM ke jyAre zAstrArtha mAtra satyAsatyane nirNaya karavAnuM eka, sAdhana hatuM. te samaye vartamAna patra ke mudraNAlayo (chApakhAnAM) na hatAM. Aje je kaI paNa viSayane nirNaya kare che te te viSaya upara anekAneka graMtha sulabha che, jene abhyAsa karI pratyeka mata tathA siddhAMta saMbaMdhIka ApaNA abhiprAya daDhIbhUta karI zakIe chIe. prAcInakALamAM vidvAne tathA paMDitenuM mukhya kArya kevaLa dhArmika tathA dArzanika viSayenuM anusaMdhAna karavAnuM hatuM paraMtu Adhunika samayamAM tenI samakSa anekAneka kAryo tathA vyavahAra khaDAM thaI gayAM che. je prakAre mahArAjazrInI vakatRtva zakita atyaMta praza. sanIya che, teja prakAre teozrInI zAstrArtha zilI paNa atyaMta utkRSTa che. AnAM aneka kAraNe che, jyAre teo gharabAra choDI potAnI Atmonnati tathA manuSyajAtinA duHkhanivAraNArthe satya saMsadhanamAM pravRtta thayA, te pahelAM teozrIe bhAratanA aneka saMpradAyanA dharmagraMthanuM adhyayana karyuM hatuM ane te rIte te samaye bhinna bhinna vicAro tathA Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 49 praznonuM jJAna saMpAdana karyuM hatuM. teozrIe AjaparyaMta svadharma tathA paradharmane je je graMthanuM avalokana karyuM che, temAMnA keTalAka A rahyA - (1) vetAmbara saMpradrAyanAM Agama:(1) AcAraMga (2) sutra kRtAMga (3) sthAnAMga (4) samavAyAMga (5) bhagavatI (6) jJAtA (7) upAzaka dazAMga (8) annakRta (9) AzuttarovAI (10) praznavyAkaraNa (11) vipAka (12) uvAI (13) rAyaprasaNI (14) jIvAbhigama (15) prajJA pannA (16) jabUdvIpa pati (17) kapiyA (18) kampaNasiyA (19) puphiyA (ra0) puphicUliyA (21) vahUidazA (22) dazavaikAlika (23) uttarAdhyayana (24) nandI (25) aNugadvAra (26) nizItha (27) vyavahAra (28) vedakalpa (29) dazAzrutasaMkalpa (30) Avazyaka (ra) karma grantha - (3) digambara saMpradAyanA praH(1) syAdvAda maMjarI (1) gomaTTasAra (2) kalpasUtra (2) sarvArthasiddhi (3) mahAnizItha (3) aSTapAhuDa Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 > Adarza muni. (4) vaiSNavadharmanA graMtha:- (5) anya saMskRta graMtha:(1) yajurveda (1) sArasvata (2) zrImaddabhagavaddagItA (2) laghukAmadI (3) ajunAgItA (3) amarakeSa (4) zivapurANa (4) tarka saMgraha (5) vArAhapurANa (6) IslAma dharmanA :(6) gavAziSTa purANa (7) pataMjalI ga (1) kurAne zarIpha (8) mahAbhArata (2) hadIsa zarIpha (3) gulistAM , (4) bestAM eka bIjI vAta. teozrIe gurUjane pAse je zravaNa karyuM, tene abhyAsa karyo, tenuM saMpUrNa manana karyuM tathA pitAnI tIvra buddhithI tenI khUba samAlocanA karI teo zrInI dRSTimAM satyAsatyane nirNaya kare e kevaLa mAnasika AnaMda athavA jJAnapIpAsA nathI, paraMtu manuSyanA sukha dukha upara behada prabhAva pADanAra atyaMta mahatvapUrNa viSaya che. vaLI paraMparAthI utarI AvatI aMdhazatAmAMthI pite mukta thaI, temaNe svataMtratA, niSpakSatA tathA zAntithI saghaLI bAbatonuM manana karyuM che. tethI bIjAonI sAthe zAstrArtha karatAM A manana atyaMta sahAyabhUta nIvaDe che. teozrI manuSyanI bhUla tathA bhrAntio tarapha eTalI badhI sahAnubhUti darzAve che, tathA mAnaSika nirbaLatAe pratye eTalI dayA darzAve che ke vivAda karanAra game te hAya tathA game tevI aTapaTI vAto kare, paraMtu pite pitAnI Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni 481 - ~ maryAdA cheDI kadApI kedhita thatA nathI, paraMtu tenI mUrkhatA athavA durAgraha joI tenA pratye adhika karUNa darzAve che. pitAnA siddhAMtonI satyatAmAM temane saMpUrNa vizvAsa hoya che. teozrI e paNa jANe che ke sad-siddhAnta keTalI muzkelI tathA keTale parizrama veThayA bAda prApta thAya che. tethI teozrI kadApi evI AzA sevatA nathI, ke zretA mane sAMbhaLatAM veMta ja mArA siddhAntomAM vizvAsa mUkavA maMDI paDaze. eka sAcA upadezakanI mAphaka teozrI tarka tathA pramANu ane zAMti tathA sahAnubhUti dvArA virodhIonA vicAra palaTAvavA satat prayAsa kare che. teozrI ema mAne che ke durAgrahathI keinA vicAramAM parivartana karAvavAno zrama uThAvavo e vyartha che. Ama karavAthI te satyano nirNaya thavAne badale virodhIo ulaTA jIddI banI jAya che. satya-saMzodhana zakti. ghaNAe dayALu mahApurUSa samAjanAM duHkhothI duHkhI thaI, pitAnI hAdika sahAnubhUti pragaTa karI, pitAne karavAnuM karI cUkyA ema mAnI manathI saMtoSa mAne che. aneka pitAnI phurasadanA samaye vastusthitine ThIka ThIka samajavAne yatna kare che ane je pitAne koI paNa prakAranuM kaSTa agara khAsa agavaDa na paDe te thoDe ghaNe popakAra paNa kare che. jeo manuSyanI duHkhI avasthA athavA to tenAM mULa kAraNe zodhI kADhavAnI ke ziza kare che. evA cheDAeka ucca AtmAomAM ApaNuM caritranAyaka paNa eka che. Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 > Adarza muni teozrI badhuM rahasya saMpUrNa samajI laI, zAnta, niSpakSa, tathA gaMbhIra bhAvathI tenAM duHkha nivAraNa karavAno upAya zodhI kADhe che tyAra pachI pitAnA sArAye jIvanamAM adamya parizrama tathA athAga udyoga dvArA te upAyane kAryamAM pariNata kare che. cikitsA karatA pahelAM reganuM mULa kAraNa jANavuM joIe. anADI tathA azikSita vidyA uMTavaiduM karI ulaTa rega vadhArI de che. ane keTalIka vakhata to rogInA prANa paNa harI le che. zarIra e eka atyaMta guMcavADA bharyuM yaMtra che. tenAM aMgone sudhAravAne athavA vyavasthita karavAne puSkaLa jJAna tathA anubhavanI AvazyakatA che. samAja yaMtra te zarIra yaMtranA karatAM aneka gaNuM guMcavaNabharyuM che. sukha-duHkha, sujana-pralaya. Izvara-AtmA, janma-mRtyu. baMdhana tathA mekSa ityAdi prazna atyaMta gUDha tathA kene khUba muMjhavanArA che. A uparathI e spaSTa thAya che ke manuSyanAM duHkha nivAraNa karanArAo-manuSyajAtinA sAcA mArga pradarzaka-satya saMzodhana karavAnI khAsa AvazyakatA che. satya saMzodhana tathA satya pracAranI bhAvanAeja muni mahArAjane saMsAramAMthI virakta karyA. dIkSA lIdhA pachI tarataja teoe potAnA dharmAcAryoe te samaya sudhI je jJAnane saMcaya karyo hato. te saMpAdana karyuM. je manuSya jAtinA saMcita jJAnamAM vRddhi karavI hoya te pitAnI pahelAM je jJAnasaMcaya thayela hoya tenA upara pitAne pUrNa adhikAra jamAvo joIe. jyAre mahArAjazrIne pracalita tattvajJAnathI saMtoSa na thayo tyAre temaNe jAte gaMbhIratA tathA ekAgratAthI vicAra karavAne AraMbha karyo. Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 483 seithI pahelAM teozrIe pitAnA aMtaramAM satyanI mahatvAkAMkSAne jAgRta karI. jenA pariNAme teozrInA hRdayamAM satyanA mahImAne prakAza pa. satyane pahoMcatAM vacamAM AvatAM vidane temaNe pitAnI jAte dhIme dhIme dUra karyA. temane mAlUma paDayuM ke satyasaMzodhanamAM prAcInatA, rUDhI, jAtiabhimAna ahaMbhAva, dharmAdhatA, lekabhaya, pakSapAtapaNuM, aparivartanazIlatA, tathA aMdhavizvAsa ane aMdhazraddhA rUpI mahA bhayaMkara ripuo mArgamAM upasthita thaelA che. basa, pachI zuM hatuM? teozrIe Ama parIkSA, zuddha tarka, rAga dveSa vihInatA tathA svataMtratA dvArA A mAnaSika nibaMLatAone parAjIta karI, krame krame pitAne AkAMkSA hatI. tevA vizuddha satyanuM pAlana karyuM. tyAga-zakti, jeoe manuSya svabhAvanI nIce pravRttione saMpUrNa nAza karyo che, evA mahApurUSomAM ApaNuM mahArAjazrI paNa sthAna bhegave che. temaNe svArthamaya pravRttione pUrepUrI cUrNa vicUrNa karI nAkhI che, tathA svArtha rahita zreSTa pravRttiono pUrepare jorazorathI vikAsa karyo che. sabhya samAjanI pratyeka vyaktimAM janmathI ja sAmAjIki sahAnubhUtinAM aMkure puTelAM heya che. saMskRta samAjanA mukhya AdhAremAM A sahAnubhUti athavA premanI gaNanA thAya che. potAnA nAnA zizune lADa laDAvI pyAra karatI vakhate mAtA pitAnI jAtane visarI jAya che. A pramANe pitAnI saMkucita sImA premanA prabaLa Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --> Adarza muti. ^^^^^^^^ ^^^^ , . * * * * ~ * * * * ** * * * * * * *** ******* * * **** pravAhanA vegathI alepa thaI bIjI vyaktinA vyaktitva sAthe jANe ekAkAra thaI jAya che. bIjAne mATe te AtmasamarpaNa kare che. te parArtha-svArtharahita-premano anubhava kare che, ane pitAnA bALakane paNa kudaratI premane pATha paDhAve che. pitA, baMdhu, bhaginI tathA sagAMsaMbaMdhIo vigere paNa thoDe ghaNe A prakArano vyavahAra rAkhe che. A pramANe pratyeka vyakitanA svabhAvamAM bIjI keTalIka vyaktione pitAnIja mAnavAnI, temanAM sukha duHkhane pitAnA sukhaduHkha mAnavAtI, temanA naphA nukasAnane potAnA naphA nukasAna samajavAnI vRtti jAgRta tathA puSTa thAya che. je pramANe zArIrika Idri zikSaNa tathA pragabaLathI prabaLa bane che, tathA azikSaNa ane bInavaparAzathI zithila thaI jAya che, je pramANe mastakanI zakitao, buddhi smaraNa, vicAra ityAdinAM zikSaNa tathA vaparAza upara nirbhara che, tevI ja rIte prema tathA sahAnubhUtinuM A vAkaya paNa suzikSA tathA sagathI unnata tathA vistRta thAya che. jenuM mana anyanI dazAnI ciMtAmAM magna rahe che, je potAnI kalpanA zakitadvArA pitAne bIjAnI sthitimAM ghaTAvI zake che, je sahAnubhUtine vazavartI bIjAnA duHkhe dukhI ane sukhathI AnaMdita-AcchAdita thAya che, jenI saghaLI bhAvanAo tathA vicAra svAbhAvika rIte ja anyanI sevAmAM lAgI jAya che, temanA AtmAmAM A prema parAkASThAe thALe che. je prajvalita agni ghAsa tathA gaMdakIne bhasma karI nAkhe che, teja suvarNane vizuddha tathA ujajavala karI anya alina padArthone bhasmIbhUta kare che. sAmAjIka sahA Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 Adarza muni. ) tubhuti tathA premane pracaMDa dAvAnaLa paNa manuSya svabhAvanI sAtvika vRttione nIca vRttiothI aLagI kare che. arthAta sAvika aMgenuM adhika zuddha tathA ujajavaLa kare che, ane tAmasI tathA rAjasI vRttiono nAza kare che. AnuM nAma teja sAce svArtha tyAga, athavA sAcuM Atma-balidAna ! ApaNA caritranAyaka paNa AvA tyAga tathA AtmabalidAnanA jvalanta udAharaNa rUpa che. teozrIne janma madhyama kuTuMbamAM thayo hato, tethI temane jIvanane AnaMdapUrvaka vyatIta karavA temanI pAse sAMsArika sukha sAdhanone bilakulaTeTo nahatuM. teozrInA je vaibhava meLavanAra, svArthamaya bhegavilAsI vRttivALo kaI paNa mAnavI potAnA bhAgyane hajArevAra dhanyavAda Apata, tathA tenA upabhegane potAnA jIvananuM lakSyabiMdu banAvata. paraMtu jyAre teozrIe jagatanI janatAne ajJAna tathA kaSTathI viLa banelI joI tathA potAnA jIvananI sArthakatA mAtra virakitamAMja joI tyAre satya saMzodhana, satya pracAra tathA janasevArthe potAnA jIvanane dIkSita karavAno nizcaya karyo. basa, pachI zuM? sevAbhAvanA pravAhe dhanasaMpattine ja nahi, paraMtu jIvananA priyatama saMbaMdhane paNa chinnabhinna karI nAkhyA. A pramANe kudaratI premanA vegane teozrInA satyasaMkalapa sanmukha niSphaLa javuM paDayuM. teozrIe pitAnI prANathI adhika pyArI patnIne janasevAnI bhabhUkatI vedI upara caDhAvI, tenA upara potAnI AMtarika anurAganI Ahati Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 > Adaza muni. *-- .:::::::::* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * A pramANe teozrIe pitAnI adabhuta tyAgazakti dvArA skUla sAMsArika pralebhanothI pitAnI rakSA karI hatI, paraMtu sUkSma pralobhanathI paNa pitAnuM suMdara rIte saMrakSaNa karyuM. ahaMkAra, yazasvI banavAnI abhilASA, caraNa kamaLa pUjAvavAnI IcchA, pitAnuM nAma amara karavAnI utkaMThAA pralobhana, svArthaparAyaNatAnAM sakSama svarUpa che, ane te meTA meTA senApatio tathA rAjapurUSane te zuM paraMtu dharmAcAryone paNa vaza karI le che. muni mahArAja A saghaLAthI para che. teozrI temanA kALanA zreSTha purUSa kahI zakAya. teozrI Adhunika kALamAM kaMI nahi paNa vetAmbara saMpradAyanA sarvottama upadezaka tathA suprasiddha vakatA che. ahaMkAra to temane sparza paNa karI zakyo nathI. yazaprAptinI temane bilakula paravA nathI. teozrI je rIte tathA je prema ane anurAgathI rAjA mahArAjAe tathA zeTha zAhukArane maLe che, teja DhaMgathI nirdhana tathA ajJAnane paNa maLe che. keI anya saMpradAyAvalaMbI teozrIne bhejana vahorAvavAnuM AmaMtraNa kare te tene svIkAra karatAM saheja paNa AnAkAnI karatAM nathI. beTAM athavA banAvaTI mAnamaryAdA tathA AtmAravanA vicArane temanAmAM leza mAtra sthAna nathI. naitika jIvananA je kSetra tathA jaLa ane vAyumAM teo rahe che, temAM AtmA mahimAnA aMkure phuTI te zuM paNa mULa paNa nAkhI zaktA nathI. jeo temanI niMdA kare che temanA tarapha teo reSa darzAvatA nathI agara te temanI tapAsa paNa karatA nathI. paraMtu temane ajJAna tathA aNasamaja paratve temane dayA upaje che. A yogya che. jyAM temane viSenA duSTa vicArane nAza thaye, tyAM temanuM kaI vairI Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 489 Adarza muni - thaI zakatuM ja nathI. leke bhale temanA vyaktitva upara, temanA AcaraNa upara, temanA upadeza upara, temanI vakatRtva zakita upara tathA temanA dhArmika siddhAntothI saMtoSAI temanI stuti kare, paraMtu mahArAjazrIe pote kadApi evI IcchA paNa karI nathI ke "leke mArI stuti kare." janatA upara temane bhAre prabhAva paDe che tene savistara khulAso te jaina zvetAmbara sthAnakavAsIone itihAsa karaze. ame to A sthaLe eTaluM ja kahevA mAgIe chIe ke teozrInuM udAharaNa amAre mATe mArgadarzaka che. jeo niHsvArtha bhAve samAjanI sevA kare che, teo pratye tAtkAlika athavA amuka samaya vItyA bAda agara koI paNa divase, samAja Adara, prema tathA kRtajJatAnI daSTithI avazya jue che. te temanuM dhyAna dhare che, temanA upadezAnusAra anusaravAne prayatna kare che. ane A pramANe potAnA jIvanane saphaLa banAve che. RSabhadeva, bhagavAna mahAvIra, pArzvanAtha Adi aneka mahAtmanA dhyAnamA lAkho prANIone mukti apAvI che. Aje paNa mahArAjazrI jevA zreSTha mahApurUSanA guNa ane mukhyatve karIne AtmatyAganA ciMtavana dvArA pitAne ucca tathA pavitra banAvI zakAya che. brahmacarya yuvAnanI vAta javA daIe. paraMtu Adhunika kALamAM te mRtyune bichAne paDelA agara maravAnI ALase jIvatA vRddha purUSe paNa lagna karavAnI lAlasA rAkhe che, jyAre rega dInatA Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488 >Adarza muna * * * * * * * * * * * * * * tathA azaktine lIdhe pitAnA jIvanane bhAre muzkelIthI ghasaDAI ghasaDAIne puruM karatA hoya che. tyAre evI dazAmAM paNa evAonI e manedazA hoya che ke, "lagna karIe." AvI dazAmAM paNa ApaNA mahArAjazrIe bharajuvAnImAM-cAvananA vikAsa kALamAM--potAnI nava vadhunA saMdarya tathA aihika tuccha premamAM na phasatAM tene tyAga karyo, e keTaluM Azcaryajanaka che? lagna uparAMta teo pitAnI sahadharmacAriNI sAthe eka paNa vakhata sahavAsamAM AvyA nathI. vaLI dIkSA pUrve tathA dIkSA pachI paNa teo akhaMDa brahmacarya tathA saMyamathI rahyA che. AvI avasthAmAM temane bAla brahmacArI kahevAmAM kaMI anucita nathI. teozrInA brahmacArI hovAnuM spaSTa pramANe temanuM zarIra, temanA mukhanI kAnti, tathA temanI prabaLa parizrama karavAnI zakita che. atyAre vRddhAvasthAnI samIpa pahoMcI gayA hovA chatAM, AjakAlanA navajuvAne karatAM hajAra darajaje bahetara che. ApaNe jyAre eka kalAka mATe paNa bhUkhyA rahI zakatA nathI tathA eka divasane upavAsa karatAM to nirjIva banI jaIe chIe tyAre mahArAjazrI upavAsa, AMbala Adi kaThina vrato karIne haMmezAM samAna vega tathA parizrama pUrvaka upadeza vyAkhyAnAdi Ape che. te vakhate peTapUrNa jamelA zretAo paNa mAtra zravaNa karatAM karatAM kamara tathA garadanamAMthI jhukI paDe che. cAlu avasthAnI vAta javA daIe, te paNa temanI bAlyAvasthAnI keTalIka ghaTanAo ullekhanIya che. paraMtu sthAna saMkucitatAne lIdhe te saghaLIne atre ullekha karI zakatA nathI. mahArAjazrInA jIvanavRttAMta upara eka daSTipAtamAMja Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 489 nahi, paraMtu AkhA caritramAM temanA svabhAva, vyavahAra, kArya ane dhArmika ruci tathA siddhAntanI sAthe sAthe teozrInA jIvananI mukhya mukhya ghaTanAono paNa ullekha karavAmAM AvyA che. teozrInA jIvanane lakSamAM rAkhI vidvAna graMthakAra cAhe te ghaNe mahAna graMtha racI zake che. jo ke A samaye teozrI vRddha che, chatAM paNa teozrIne utsAha jANe ke yuvAvasthAmAM hoya evo che. Aja emanA bAla brahmacArI hovAnuM pramANa che. teozrInuM jIvana vidyopArjana tathA dhArmika jJAna carcAmAM vyatIta thayuM che ane thAya che. Aje jyAre navayuvakene lagna thatAM veMtaja tAlAvelI lAge che ke navavadhu Avaze ane tenI sAthe sukhopabhega bhegavI amAruM jIvana saMsAranA anirvacanIya sukhothI bharapUra banI jaze, tyAre teja 17-18 varSanI bharajuvAna vaye ApaNA caritranAyake saMsAramAMthI viraktatA dhAraNa karI sAMsArika bhegavilAsanI kalpanA sarakhI karI nahi. temaNe lagna karyuM, te ja temane mATe gRhasthAzramamAM praveza karavAnuM nimitta mAtra che. amane abhimAna thAya che ke teozrI jevA vilakSaNa pratibhAzALI vidvAne amArA mulakamAM janma dhAraNa karI sAmAjIka tathA dhAmika jIvanane unnata banAvyuM che. paramakRpALu paramAtmAnI kRpAthI teo dIrdhAyu banI ApaNI jAti tathA samAjanuM A pramANe mukha ujajavaLa karatA rahe, eja abhilASA. Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 > Adarza muni graMtha racanA. mahArAjazrIe pitAnI addabhUta vaktatvazakita dvArA leka sevA te karI ja che, paraMtu pitAnI kalama calAvIne paNa thoDI ghaNI sevA karI che. Aja paryata teoe nAnI meTI aneka kRtIo racI che, jemAMne mATe bhAga pabaddha (kAvya rUpe) che. Aja sudhI temanI kRtionI kula AvRttionI kula 120000 karatAM vadhAre nakale bahAra paDI cUkI che. e kRtiomAMnAM khAsa agatyanAM nAma nIce ApavAmAM AvyA che. teozrInAM kAvya atyaMta rucikara, saraLa, ane madhura tathA sAmAnya janatAne grahaNa karavA yogya hoya che. temAM kaI paNa saMpradAyanuM khaMDana karavAmAM AvyuM nathI. hindu tathA musalamAna paNa tene atyaMta bhAvathI vAce che. haju paNa teozrInI ghaNI kharI kRtio te aprakAzita che. kAvyanI dRSTithI teozrInI hiMdI kavitAo sadeSa hoya e banavAjoga-zakya che. paraMtu temane meTo bhAga chandobaddha hevAne badale gajala AdinA je hoya che. temAM bhASA paNa pracalita hoya che. jemAM vizeSa karIne kaDI bAMdhavAne vicAra thAya che, tyAM teo jarA barAbara saMbhALI le che. teozrI bahuja khUbIpUrvaka pitAnI kavitAmAM dhArmika bhAvanA tathA samAja sudhArAnI vAtone samAveza karI zake che. sAthe sAthe te bhaktibhAva tathA vairAgya bhAvathI nItaratI hoya che. vAMcavAthI agara grahaNa karavAthI paNa bhakti, jJAna tathA vairAgya viSenA temanA agAdha pAMDitya tathA anubhavane Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vvvv Adarza muni. 401 spaSTa paricaya thAya che. pitAnI kRtiomAM teozrIe sthaLe sthaLe manuSya jIvananA uddeza tathA kartavya upara sAre prakAza pADayo che. pustakanuM nAma. keTalI AvRtti kula keTalI prate. bahAra paDI. chapAvI. jena gajala bahAra 5000 jaina sukha caina bahAra, bhAga 1 4 5000 >> , , , , 2 5 >> >> , , , 3 2 3000 che ja , , , 4 1 3000 t m m 5000 h h h m m 5000 5000 1000 0 0 2000 m m 2000 sItA vanavAsa strI zikSA bhajana saMgraha saMzaya zodhana lAvaNe saMgraha, bhAga 1 jJAnagIta saMgraha rAma mudrikA sItA vanavAsa (artha sahita) 2 jaina gajala gula camana bahAra 6 jaMbu caritra harizcandra caritra caMpaka caritra dharmabuddhi caritra zrIpALa caritra satI aMjanA ane vIra hanumAna 1 m m m 3000 18000 2000 2000 5000 2000 h m h 4000 2000 Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. 4000 2000 6000 my my lh mm mm mm mm 2000 m m m m 1000' bhagavAna mahAvIrane divya saMdeza 2 che , (marAThI) 1 3000 pArzvanAtha caritra pradezI rAjA caritra aSTAdaza pApa 2000 arhadAsa caritra 2000 mahAbala caritra supArva caritra 2000 dhanna caritra 1000 caturtha ratnamAlA 1000 triloka sundarI 1000 kRSNa caritra dAmanakhA caritra 2000 vairAgya jaina stavanAvalI laghu jaina subodha guTakA 1000 manahara puSpa 1000 jaina subodha guTakA 3000 haribala caritra 3000 AmAM jene sukha cina bahAra bhAga trIjo ujajaina nivAsI rAjamAnya khAnasAheba zeTha lukamAnabhAI najaraalI pitAnA taraphathI prakAzita karI janatAne amUlya bheTa karI cUkyA che. teo jAte islAma dharmAnuyAyI che. paraMtu mahArAjazrInA upadeza tathA kavitA upara temane atyaMta prema che. caritranAyakane upadeza zravaNa karI teo pitAne mahAbhAgyazALI mAne che. sItAvanavAsa digdazikA (muLa sItA m m m m m m Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni vanavAsa upara munizrI khAracaMdajI mahArAje priya sudhinI TIkA lakhI che.) ne sanAtana dharmAnuyAyI Indora nivAsI kuMvarajI raNachoDa nImAe potAnA taraphathI prakAzita karI janatAne amUlya bheTa karI che. temaNe mahArAjazrIne ghaNe upadeza zravaNa karyo che, ane teozrI upara temanI athAga zraddhA che. IndaramAM cAturmAsa mATeno svIkAra karAvavA temaNe mukhya bhAga lIdho hato tathA tyAM je bakarAone vadha thatuM hatuM, tene caritranAyakajInA upadezathI Athika vyaya karI bacAvyA hatA. dinacaryA. sUryodaya thatAM teozrI vastrAlakena (paDIlehaNuM) karI cAdi karmathI nivRtta thAya che. tyAra bAda lagabhaga 2-rA kalAka vyAkhyAna ApI, janAdithI paravArI bapore zAstrAvakana athavA te kAvyaracanA kare che. tyAra bAda thoDA vakhatamAM tene ATopI laI AgaMtuka sajana sAthe dhArmika vArtAlApa tathA anya Avazyaka carcA, zaMkA samAdhAnAdi kare che. tyAra bAda cothA pahere vastrAvalokana karI zaucAdithI nivRtta thaI sUryAsta pahelAM bhajana karI pratikamaNadi karI, eka prahara rAtri vIte te pahelAM zrAvakene tAttvika jJAna dhyAna zikhave che; agara keI dhArmika viSayamAM paricita kare che. tyAra bAda be prahara rAtri vItI gayA bAda nidrAvaza thAya che. cothA praharamAM nidrAne parahari svAdhyAyAdi karI paramAtma ciMtavana tathA pratikamaNAdi karavAne bese che. Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 494 > Adarza muni, upasaMhAra nadInA pravAha mAphaka dharma AraMbhakALamAM svaccha tathA pavitra hoya che. paraMtu samayanA vahevA sAthe e pravAha aneka anya guNavALA sahakArI pravAhanA saMgamathI athavA ema kahIe ke e dharma aneka prakAranA svabhAva tathA guNavALI jAtiene svIkAra karavAthI caMde athavA malina thAya che. tenI pUrva nirmaLatA naSTa thAya che. tethI te samaye tenA keTalAka mahAna AtmAo te dharmane sudhAravAnI koziza kare che. eka bIjI vAta, Adarza banavAne mATe tenuM kuTuMba dhanADhaya hoya enI AvazyaktA nathI. jeTalA sAdhu purUSe, mahAtmAo, gI-sanyAsIo, samAja sudhArake tathA dezedvArake thayA che, temaNe meTe bhAge sAmAnya kuTuMbamAM ja janma lIdho che. je pramANe teo pitAnA purUSArthathI dhIme dhIme uMce caDhayA che, te ja pramANe pratyeka manuSya kartavyapAlana dvArA pitAnA jIvanane ucca tathA pavitra banAvI zake che, tathA samaya AvatAM te paNa mahAtmA athavA paramAtmA banI zake che. je dhanavAna hoya che, temanAM saMtAna mATe bhAge ALasu tathA nirUdyamI hoya che ema mAlUma paDyuM che. je lekane pitAnA nirvAhAthe anna, jaLa DhaMDhavA paDe che, teo tene lIdheja pitAnA jIvananA uccatama Adarzane kevI rIte prApta karI zakAya, te zIkhI jAya che. paMDita IzvaracaMdra vidyAsAgaranAM jIvana tarapha daSTi pheMkIzuM te mAlUma paDaze ke te temanI bAlyAvasthAmAM jIvana nirvAha keTalAM kaSTathI Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 45 nibhAvatA, paraMtu teja kanTee temanuM temanA bhAvI jIvana mATenuM ghaDatara ghaDayuM. vidyAsAgare jeTalI samAjasevA tathA dezasevA karI che te atyaMta mahattApUrNa che. mahAtmA gokhale, svargIya dAdAbhAI nairejI Adi je je dezanA pUjya netAo thaI gayA che, te saghaLA mATe bhAge nirdhana hatA. te pachI ApaNA caritranAyake eka sAdhAraNa kuTuMbamAM janma dhAraNa karI, pitAnA jIvanane eka ucca Adarzane anurUpa banAvavA kArya tatparatA dekhADI, temAM Azcarya jevuM zuM che? vAstavika rIte ema che ke nirdhanatA dvArAja manuSya jIvananA purva Adarzone zIvratA tathA sahelAIthI pahoMcI zake che. 4Na (c) Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza muni. * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * prakaraNa 43muM. A be zabda : zaile zaile na mANikya, mauktikaM na gaje gaje / " na va ne, vAdhavA na Aje iii re mitra hoya ke zatru, te saghaLA sukhI thAya, - mAM guNavAna bane, dina pratidina temane abhyadaya te thAya, tathA saddabuddhinI preraNAthI te sanmArgamAM dha pravRtta rahe, temanAM duHkha dUra thAya ane sarvatra sukha tathA guNone pracAra temanI daSTie paDe. vizeSa zuM? jagatamAM saMpUrNa sukha tathA zAntinuM sAmrAjya sthApita thAva. ' jemaNe ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya tathA aparigraha A pAMca mahAvratane dhAraNa karyA che, je aharniza prabhu athavA AtmAnuM dhyAna dharI, manathI ekAgra banI samAdhimAM lIna rahe che, saMsAranA prapaMcI vyavahArane jemaNe tilAMjalI apI che, te jAte saMsAramAM tarI jAya che tathA bIjAone tarAve che. te svayaM zAnti-sudhAnuM pAna kare che ane bIjAne karAve che. AvA saMtapurUSe tathA munione dhanya che. Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni - - - -- - - caritranAyakanA yuropIana bhakata mI. epha. jI. Telara sAheba, nIca kenTa (mAlavA) (paricaya mATe juo prakaraNa 23muM.) -- -- -- - A 7425--Lakshmi Art, Bombay, 8. Page #559 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. jene dharmapara aTala zraddhA che, jeNe zrAvakenAM bAra vrata aMgIkAra karyo che, kuTuMba pAlana mATe vyavasAya karato hovA chatAM paNa je anyAya athavA anIti dvArA eka rAti pAI paNa prApta karavAnI IcchA dharAvatuM nathI, evA zrAvakane dhanya che. je nyAyathI upajAvelI saMpattine khADAmAM dATate nathI agara khajAnAmAM bharI rAkhatA nathI, paNa tene sadupayoga kare che, eTale ke sanmArge vyaya kare che, jagatane dekhADavA mATe nahi paraMtu koI paNa na jANe e rIte je guptarItithI dAnAdi karI puNyane saMcaya kare che, dIna du:khIone tathA apaMga pAMgaLAne yatheSTa sahAyatA karI temanAM duHkhanuM nivAraNa kare che, evA udAra dAtAra paNa A jagatamAM dhanyavAdane pAtra che. je saghaLAnI sAthe bhrAtRbhAva rAkhe che, satparUe darzAvelA nItimArganuM je kadApi ullaMghana karatuM nathI, je potAnA kuLanA rItarivAja tathA dharmanuM yathAvidhi pAlana kare che, je Dagale ne pagale adharma tathA anItine bhaya rAkhe che, AvA sanmArgagAmI purUSe jeo dhArmika graMthomAM vaNita mArgAnusArI 21 guNethI yukta che, temane paNa dhanya che. manuSya janama vAraMvAra prApta thatI nathI. pArAvAra puNyanA udaya pachI A ratnaciMtAmaNI hAtha lAge che. tene sanmAge upayoga kare, e buddhimAnuM kartavya che. jema anAdikALathI sUryane udaya tathA asta thayA kare che, tema A jIvAtmA paNa anAdi kALathI saMsAra-cakramAM janma tathA mRtyune pAmyA kare che. paraMtu eka vakhata evuM mRtyu thavuM joIe, Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 498 - > Adarza muni, jethI pharIthI mRtyu thavAne samaya kadApi Ave nahi. vaLI A vAta paNa nirvivAda che ke jIva ekale AvyuM hatuM ane ekale cAlyA javAno che. mAtA, pitA, putra, patnI, tathA AkhuM kuTuMba pakSIonA ToLAnI mAphaka ekatra thayuM che. jyAre pitapotAno samaya bharAI cUkaze, tyAre eka pachI eka ema cAlyAM jaze. Ama che te pachI tenA upara meha rAkhavo? ane kenA upara nA rAkho ? pANInA pravAhanI mAphaka AyuSya atyaMta zIghratAthI vahI jAya che. manuSya mAne che ke haMmoTe thAu chuM, paraMtu e jANatA nathI ke tenuM AyuSya ochuM thatuM jAya che. "rAma rAdhi ma"i zarIra rege ane vyAdhinuM nivAsa sthAna che. AvI pratyakSa dekhAtI kAyAnI mAyAmAM moha rAkhave e narI ajJAnatA che. manuSya ajJAna dazAne vazavatI ema samaje che-mAne che ke A mArUM ghara, A mArI strI, A mAro putra, A mArI mAtA, paraMtu jo te tAttvika dRSTithI vicAra kare te tene vidita thaze ke e ghara nathI, paNa kedakhAnuM che. AtmAnuM sAcuM nivAsa sthAna, sAcI patnI, sAce putra, sAcI mAtA tathA pitA to bIjAM che. A sAMsArika manuSya sAthe je saMbaMdha che te mAtra duHkhakara che. jema kahevAmAM AvyuM che ke - "mUniTu ni" tethI jyAM sudhI banI zake tyAM sudhI A saMsArane asAra samajI, tathA kuTuMbane saMsAranI jaDa samAja, saMsArathI mukata thaI paMca mahAvratanuM pAlana karavuM joIe, tathA yathAzakita jJAna, dhyAna, tapasyAdi dharma kiyAomAM samaya vyatIta karavo joIe. A zarIra kyAM sudhI nabhaze. tenI khabara nathI. tethI zubha kAryo karavAmAM tatparatA darzAvavAmAM Ave e IcchavAyegya che. Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. prakaraNa 44muM Sllllllllllllllllllll huM ziSyagaNa paricaya. shNkrishNkriririririririririririririririrNgi 00000 karalAlajI mahArAja:-te jAte rajapUta che. temane paMdara varSanI uMmare saMvata 1960nA caitra vada : 8ne divase DuMgarAmAM dIkSA ApavAmAM AvI ja hatI. temanuM nivAsa sthAna dhariyAvada muMgANA che. jaina siddhAMte sivAya keTalAka jainetara siddhAMtone paNa temaNe abhyAsa karyo che. temanI vyAkhyAnazilI cittAkarSaka che. saMskRtamAM sArasvata, caMdrikA, laghu kaumudI, siddhAnta kaumudI, vAbhaTTAlaMkAra, nemanirvANa tathA anya kAvyAdine paNa temaNe abhyAsa karyo che. temanA lekha tathA kAvya sAMpradAyika saMsakRta tathA hiMdI patramAM avAranavAra pragaTa thAya che. temanI vidvatAne aMge temane "paMDitanI upAdhithI navAjavAmAM AvyA che. hiMdImAM temaNe keTalAka graMtha racyA che. temAMne "mukha vastrikA nirNaya" nAmane eka padyAtmaka graMtha prakAzita thaI gayo che. tathA bIje gadyAtmaka mukha vasika nirNaya je aprakAzita che. te lagabhaga 500 pRSThano daLadAra grantha che. Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500 >Adarza muni kaDImalajI mahArAja -jAtinA osavAla bahatare. temane saMvata 1993nA mAgazaramAM 25 varSanI umare mandasara nagaramAM dIkSA ApavAmAM AvI. temanuM nivAsasthAna maNAsA (Indara sTeTa) hatuM. te jaina siddhAMta tathA dravyAnuyeganA jJAtA hatA. kizanalAlajI mahArAja-temanI janmabhUmi udayapura ane te jAte brAhmaNa hatA. saMvata 1968nA bhAdrapada sudI 5 ne divase pacIsa varSanI uMmare temane baDI sAdadhimAM dIkSA ApavAmAM AvI hatI. te vidyAjijJAsu hatA. - chaganalAlajI mahArAja te jAte vIsA piravADa che. temanuM nivAsa sthAna mandasera che. saMvata 1966nA mArga zIrSa suda 10ne divase cAra varSanI vaye temane karamAM dIkSA ApavAmAM AvI. temane jaina siddhAMtane sAro abhyAsa karyo che. A uparAMta te jainetara siddhAMtanA paNa jANakAra che. saMskRtamAM laghu kAmudI, siddhAMnta kAmudI, tarka nyAya dIpikA, vAgabhaTTAlaMkAra, neminirvANa tathA meghadUta Adi kAvyanA jJAtA che. te manahara vyAkhyAna Ape che, temanA uccAra ghaNA zuddha tathA spaSTa hoya che. saMskRta tathA hiMdI bhASAnAM Adhunika vartamAna patramAM teozrIne lekhAdi pragaTa thayA kare che. caMpAlAlajI mahArAja -temanI janmabhUmi tAla ane nyAte osavALa che. saMvata 1968nA kArtika vada ane divase 18 varSanI vaye temane ratalAmamAM dikSA ApavAmAM AvI. temane jaina siddhAMtane sAdhAraNa abhyAsa che, tathA kavitA banAvavAno paNa zokha che. temanAM lakhelA Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 501 kAvya vAraMvAra dhAmika patramAM pragaTa thAya che. te vidyA jijJAsu tathA vyAkhyAnakAra che. zrI pRthvIrAjajI mahArAje (caritranAyakanA ziSya) "aSTAdaza nAtA digdarzana" nAme je graMtha race che, temAM temaNe paNa thoDI ghaNI sahAyatA karI che. mAracaMdajI mahArAja -te ratalAmanA vatanI nyAta bare osavALa che. saMvata 198nA phAgaNa suda pane divase sattara varSanI umare temane citoDagaDhamAM dIkSA ApavAmAM AvI. temane jaina siddhAnta, dravyAnuga tathA sAthe sAthe ajaina siddhAMtane paNa abhyAsa che. saMskRtamAM temaNe laghu kemudI ane siddhAMta kAmudI, keSa graMthamAM amarakeSa tathA hemanAmamAlAne, tarkazAstramAM tarka saMgraha tathA nyAya dIpikAno, kAvya graMthomAM neminirvANa ane meghadUtano piMgaLa granthamAM zrutabodha Adino tathA zRMgAramAM vAbha laMkAra Adino abhyAsa karyo che. saMskRta tathA hiMdI bhASAmAM temanA celA ka tathA lekhe paNa pragaTa thayA kare che. prAkRta bhASAnuM paNa temane vyAkaraNa sahita sArU jJAna che. vaLI temane graMtha racanAne paNa zokha che. hiMdI sAhityamAM paNa temaNe pagasaMcAra karyo che. temaNe racelAM pustakanAM nAma A rahyAM - "gurU guNa mahimA" (hiMdI) A pustakanI Aja paryata ATha AvRttio bahAra paDI, daza hajAra nakale nIkaLI cUkI che. mahAvIra stotra" (hiMdI) A tetrane temaNe prAkRtamAMthI saMskRtamAM anuvAda, zabdArtha, bhAvArtha tathA anvayArtha karyo che. tenI be hajAra pratA bahAra paDI che. Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 502 > Adarza muni sItA vanavAsa aura rAma mudrikA" (hiMdI) A baMne pustakenI temaNe atyaMta ramujI tathA subodhaka TIkA lakhI che A uparAMta nIce jaNAvelA graMthanuM temaNe prAkRtamAM saMzodhana karyuM che, te saghaLAnI eka eka hajAra nakale bahAra paDI cukI che. (1) dazavaikAlika sUtra : (2) sukha vipAka. | (3) namIrAyajI. (4) puchI suNa ' temanI vyAkhyAna zailI paNa prazaMsanIya che. je viSayane teo hAtha dhare che, tene atyaMta khUbIpUrvaka samAta kare che. temanI gurUbhakti, maLatAvaDApaNuM, sajajanatA tathA mRdubhASitA prazaMsanIya che. bhairavalAlajI mahArAja-te jAte osavALa sUriyA che. saMvata 1974nA jyeSTa mAsamAM 25 varSanI uMmare temane ratalAmamAM dIkSA ApavAmAM AvI. temanuM janmasthAna kasithala (mevADa) che. temaNe jena siddhAMtane thoDo ghaNe abhyAsa karyo che, ane te vidyA jijJAsu che. vRddhicaMdajI mahArAja:-te baDI sAdaDI mevADa)nA vatanI nyAte osavALa che. saMvata 1976nA kArtika vada 8 ne divase 23 varSanI uMmare temane jodhapuramAM dIkSA ApavAmAM AvI. temaNe dravyAnuyegano abhyAsa karyo che. vaLI saMgItanA jANakAra ane vidyA jijJAsu che. Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muna : 503 nAthulAlajI mahArAja -te jAte vIsA osavALa che. temanuM janmasthAna jodhapura che. temane saMvata 177nA mAgazara suda pUrNimAne divase soLa varSanI vaye peTalAvadamAM dIkSA ApI. te vidyA jijJAsu che. rAmalAlajI mahArAjajJAte visA osavALa. temanuM nivAsasthAna mahAmaMdira (jodhapura) che. saMvata 1978nA caitra suda 1 ne divase 14 varSanI uMmare temane dIkSA ApavAmAM AvI. te vidyA jijJAsu tathA saMgIta kaLAnA jANakAra che. saMtoSacaMdajI mahArAja -te jJAte visA osavALa che. temanuM nivAsasthAna ratalAma che. saMvata 1978nA Aso vada 7ne divase temanI 33 varSanI vaye ujjainamAM temane dIkSA ApavAmAM AvI. teo vidyA jijJAsu tathA vyAvacI (pharamAbaradAra) che. naMdalAlajI mahArAja-te IndaranA vatanI jAtinA bhaTevarA che. saMvata 179tnI kArtika suda 7ne divase temane 24 varSanI vaye dIkSA ApI. te vidyA jijJAsu che. ratanalAlajI mahArAja -temanuM janmasthAna mandasAra che. te jJAte vIsA poravADa che. saMvata 1980nA citra suda 13ne divase temane 45 varSanI pAkaTa vaye bhIlavADAmAM dIkSA ApI. te vidyA jijJAsu che. kevaLacaMdajI mahArAja -te jJAte osavALa che. temanI janmabhUmi kesithala mevADa) che. saMvata 1981nA phAlsana suda 3ne divase 11 varSanI uMmare temane khyAvaramAM dIkSA ApI. Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 584 > Adaza muna. vakatAvaramalajI mahArAja -te jJAte savAla che. temanuM nivAsasthAna kesithala (mevADa) che. saMvata 1981nA phALuna suda 3ne divase lA varSanI vaye temane khyAvaramAM dIkSA ApI. tapasvIjI vijayarAjajI ma-barADa dezanA rahevAsI osavAla jJAtinA che. saM. 1984mAM kArtika mahinAmAM 35 varSanI ummare nAthadvArAmAM dIkSA aMgIkAra karI. vidyA jIjJAsu temaja tapazcaryA rata rahe che. mohanalAlajI ma-nImacanA rahevAsI osavAla jJAtinA che. 11 varSanI ummare saMvata 1984nI sAlamAM sAdaDI (mAravADa)mAM dIkSA lIdhI. vidyA jIjJAsu che. sahanalAlajI ma-nImacanA rahevAsI esavAla jJAtinA che. 9 varSanI ummare saMvata 1984nI sAlamAM sAdaDI (mAravADa)mAM dIkSA lIdhI. vidyA jIjJAsu che. hukamIcaMdrajI ma-udepuranA rahevAsI brAhmaNa che. 18 varSanI ummare saMvata 1984mAM javAlI gAmamAM dIkSA lIdhI. vidyA jIjJAsu che. uparamAM ma. zrI chaganalAlajI tathA maganalAlajI, ma. zrI nAthulAlajI tathA rAmalAlajI ane ma. zrI kevalacaMdajI tathA vaktAvaramalajI sagA bhAI che. Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 505 pitra ziSya. maganamalajI mahArAja-paravADa jAtinA che. temanI janmabhUmi Indora che. saMvata 1978nA Azvina vada 7ne divase 14 varSanI vaye temane ujjainamAM dIkSA ApI. - rAjamalajI mahArAja -te visA osavALa jJAtinA che. temanuM vatana jUniyAM (ajamera) che. saMvata 1980nA caitra suda 13ne divase 32 varSanI vaye bhIlavADAmAM temane dIkSA ApI. te bhAre vidyA jijJAsu che. te uparakta ziSyagaNamAM chaganalAlajI tathA maganalAlajI beu bhAIo che, vaLI nAthulAlajI tathA rAmalAlajI paNa sagA bhAI che, tathA kevalacaMdajI mahArAja ane vitAvaramalajI mahArAja paNa sagA bhAIo che. tathA mehanalAlajI ane sohanalAlajI paNa sagA bhAIo che. Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni, pariziSTa prakaraNa 1luM. prazastinA lake tathA kAvyo.. wltfwD wsnnnnnnnn qhr ( zira utta.) zubhe varSe siMdhu-tri-nidhi-ku-mite vikramaravestrayodRzyAmUrje'kRta sitadale janma kila yaH / caturthAbhikhyo'yaM muniriha caturthe satiyuge, caturthasya dvAraM vighaTayatu vargasya bhavinAm / / 1 / / jemaNe vikrama saMvata 174nA kArtika suda 13ne zubha dine janma lIdhe, te caturtha muni (cathamalajI) A cothA yugamAM (kaliyugamAM) saMsArIone mATe cethA varganAM (mokSanAM ) dvAra ughADe. || 1i giraM hindI bAlye vayasi yavanAnImapi lipima paThitveMglizaM yo samajani ca pArasya ca kaNAH / anekAbhirbhASAbhiriti hi tadA ya paricito'pyarAjIdekoktiH praNamata caturthaM munimamum // 2 // jemaNe bAlyAvasthAmAM hiMdI tathA une abhyAsa karI, AgaLa upara aMgrejI tathA phArasI bhASAnuM jJAna saMpAdana Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 509 karyuM. ane A pramANe aneka bhASAone abhyAsa karI jJAna meLavyuM hovA chatAM paNa je aneka vacanI nathI, je pitAnA vacanane pheravatA nathI, evA guNothI suzobhita caturtha malajI munine praNAma ho. / rame kRtotkarSe varSe nijajananataH SoDaza ite'vahaddhanyAM kanyAM salilanidhikanyAmiva parAm / upetAyAmaSTAdazazaradi turye yuga iha jayaMsturyo mallaH smaramapi yathArthAkhyamakarot / / 3 / / pitAnA janma pachI abhyadayanA samayarUpI soLamAM varSamAM praveza karatAM bIjI lamI samI eka dhanya kanyA sAthe lagna karyuM ane aDhAramA varSamAM praveza karatAM to A kaLikALamAM kAmadevane parAjita karI. temaNe te smara (kAmadeva) ne tenA abhidhAna anurUpa banAvyuM, arthAtu matati ma: kAmadevane pitAnuM smaraNa karanAro banAvyA yathA mainAvatyA vrata-niyamavatyA'dhigamito mato gopIcandro mRduvayasi candropamayazAH tathA vA mAtrathama ghaTanAkrAti - zcaturtho'yaM mallo jayati munimalle'tra bhuvane // 4 // je pramANe vrata-niyamAdi AcaratI menAvatI pAse zazi sama yazasvI gopIcaMde bodha grahaNa karyo, te mujaba ekAntamAM je munirAje eka kSaNa mATe potAnI priya mAtA pAsethI bedha grahaNa karyo, evA zrI caturthamala muni A jagatamAM yazasvI banyA che. 4 | Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 508 Adaza muni athAbde dRgvANa-graha-kughaTite vikramaraverayaM strIgbANa-graha-kughaTitasturyamunirAT / tapasye saMzuddha suvizada-tapasyonmukhamatistRtIyAyAM dIkSAmadharata tRtIyAzramikavat / / 5 / / tyAra bAda vikama saMvata. 151mAM praNaya premadAnAM kaTAkSa rUpI tIranAM tIvra nizAnamAMthI mukta thaI, A caturtha munie ujajavala tapasyA karavAnA IrAdAthI vAnaprasthanI. mAphaka phALuna suda ne divase dIkSA lIdhI. . pa .. gurUnhIrAlAlAnyama-niyamapAlAnparicara zcarandhyAnaM jJAnaM samalabhata mAnaM ca muniSu / yathA megho dhIraH sthalamudadhi nIraM ca sadRzama tathA'sau vyAkhyAnaM ghaTayati samAnaH sati jaDe // 6 // yama tathA niyamonuM pAlana karatAM, pitAnA gurU munizrI 1008 zrI hIrAlAlajI mahArAjanAM caraNakamaLa sevatAM, temaNe jJAna saMpAdana karyuM, ane A pramANe muniomAM yaza prApta karyo. je pramANe megharAjA jaLa-pradeza tathA sthaLa pradeza para samAna vRSTi kare che, te pramANe A munirAja paNa buddhimAna tathA mUrkha para potAnA vyAkhyAnane samAna prabhAva pADe che. || 6 yadAsyAbja-syannaM madhurima-prapannaM prakaTitaM, prabhAvaM vyAkhyAnaM sumarasa-samAnaM rasayitum / samudbhatA saMgA nara-nRpati-bhuMgA abhimatAna, surAna saMyAcante prathamata ramante ca tRSitAH // 7 // teozrInA mukhakamaLamAMthI vRSTi thatAM prabhAvazALI, sulalita vyAkhyAnanuM pAna karavAne sAmAnya janatA tathA nRpati Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni paTa rUpI bhramaro (je samudranA tama pahelAM majhA lUMTI cUkyA che) vyAkhyAnanI pUrve tathA Akhare paNa tRSitaja rahetAM pitAnA ISTadevane prArthanA kare che ke amane pharI paNa AvuM aubhAgya prApta thAya. 7 | prabhAvivyAkhyAnAmRtarasanidhAnAya dazanadyutijyotsnA'bhAje vibudhbhsmaajeddhrucye| yadaisyaiNAGkAyAtulasukhanikAyAya nitarAM . sabhAcakSuzcoraH kSitipaticakoraH spRhayati // 8 // prabhAvazALI vyAkhyAnarUpI amRtarasanA bhaMDAra, daMtakaLIonI kAMtirUpI caMdrikAvALA, vidvAnarUpI nakSatranA samUhamAM tejasvitAthI prakAzanAra, adbhuta sukhanA sthAna, tevA temanA mukharUpI caMdramAne sabhAjananI dRSTinuM haraNa karanAra (citta coranAra) rAjArUpI cakAra pasaMda kare che. temAM gatAmarSo marSeNa ca janitaharSeNa sahitaH samAyo nirmAyo viddhadasamA yogaracanAH / svamuktyai yastRSNAM dadhadapi ca tRSNAM parijahacaturthaH sanmAno munirayamamAno vijayate / / 9 / / krodha rahita tathA ullAsajanaka ane kSamAzIla tathA mAyA vihoNA evA te kaThina cAganuM darzana karAve che. tRSNA tyAga karyo hovA chatAM paNa mukitanI tRSNa rAkhe che, ane mAn (AdarasatkAra) pAmatA hovA chatAM je mAna (abhimAna) raDita che, evA muni caturtha malajIne sadA sarvadA vijaya thAva 9 bhavadIyazIghrakavi paMDita nityAnaMda zAstrI, ddhapura (mAravADa). Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 510 > Adarza muna. (vizakitama) dhanyeyaM vasatinavInanagarAkhyAtiH pavitrIkRtA moho'stokatamo'pasAraNakaraistIrthIkRtAH sAdhubhiH mannAlAla supUjya viSTarasabhA pradyotakAH sAdhavo rAjante kila yatra saMprati muniH zrIcauthamallAbhidhAH // 1 // meharUpI ghanaghora aMdhakArane nirmaLa karanAra, sAdhuonAM punIta pagalAMthI tIrtharUpa banelA nayA zahera (khyAvara)nI janatAne dhanya che, ke je sthaLe atyAre pUjyazrI munnAlAlajI mahArAjanI gAdIne dIpAvanAra munizrI caithamalajI mahArAja virAje che. dhanyA bhAratabhUrasau tribhuvane devAlayaspadhinI yasyAM jaMgamapArijAtakatarusturyApadezAnnanu / yasyAnAtapasevino vicarataH saukhyaM bhavatyakSataH so'yaM nastunutAdabhISTanicayaM zreyaH pathaM darzayan // 2 // tribhuvanamAM A bhAratabhUmine dhanyavAda che ke jyAM munizrI cemilajI mahArAja jevuM jaMgama kalpavRkSa suzobhita che. A haratA pharatA kalpavRkSanI mIThI chAMyaDImAM je Azraya le che, tene akSaya sukhanI prApti thAya che. evA e kalyANa mArga darzAvatA munizrI caithamalajI mahArAja amArA manerathane paripUrNa karyA kare / 2 / . ( zivaLi vattama) azakyaM stotuM te nikhilaguNavRndaM munivaraiH kathaMkAraM stutyojaladhigahanaH svalpamatinA / Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 511 10: trilokIvanyArAM tadapi kRpayA pAdarajasA, caturdhAsaMghAnAM sadasi nutilezaM nu vidhave // 3 // . he munivara ! ApanA samasta guNonI tArIpha munivare paNa sarvAga karI zakatA nathI, te pachI mArA jevo eka alpamati samudra samAna gaMbhIra evA ApanI stuti kevI rIte karI zake ? chatAM paNa tribhuvananA vaMdanIya mahAtmAonI caraNarajanI kRpAthI caturvidha saMghanI sabhAmAM thoDI ghaNI stuti karavAnuM ayogya sAhasa kheDuM chuM. ma ( 3panAti vRtama ) satI samRddhI parihAya dhImAna, sAlaM kriyAM cittaviraktibhAvAt / ratnatrayAlaMkRtibhUSitAMgaH prApto hi kiM tAmavinAzinI ca // 4 // je buddhimAna purUSa AMtarika viraktine vazavatI AbhUpaNa sahitanI sArIye samRddhine ziva nirmAlya gaNI Thekare mArI, jJAna, darzana tathA cAritrarUpI traNa ratnothI AbhUSita thayA, temane zuM avinAzI samRddhi sAMpaDaze nahi ? arthAta avazya sAMpaDaze. 4 | tA:pratana sittendriyA, catuSkaSAyendhanadAhadAvaH / paJcAnanaH karma karIdrayUthe, jIvyAcciraM zrImunicauthamallaH / / 5 / / Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 512 -->Adarza yuni. ^^^^^^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ jemaNe tarUpI cAbukathI Indriye rUpI thanaganatA ane vaza karyA che, je kaSAyArUpI kASThane pragaTAvI dAvAgninI garaja sAre che je karmarUpI gajarAjanA samUhamAM mRgendra-vanarAja rUpe che, evA munizrI cAthamalajI mahArAja sadA sarvadA samAjennati kare che. je 5 | ( tattama) munirAja ! virAjita zAMtitano, samasa~gha saroja vikAsarave ! vacanAmRta harSitasabhyajana, jaya jainadivAkara turyamalla ! // 6 // jemanA mukhAravinda upara zAti jhaLahaLI rahI che, je caturvidha saMgharUpI kamaLa puSpane vikAsa karanAra divAkara samAna che, jemaNe pitAnAM bodhavacane rUpI amRtathI sajajanene tuSyamAna karyA che, je jainamAM sUrya rUpe che, evA zrI cathamalajI mahArAjano sarvadA vijya thAva / 6 / jina zAsanadatta vizuddhamate, bhavadIya pdaambujkossdle| racanA tanubodha vihArI kRtA, nihitA bhramarIzriyamAvahatAm // 7 // jaina zAsanamAM jemaNe potAnI zuddha buddhine niraMtara jI rAkhI che, evA he munizrI caithamalajI mahArAja ! ApanAM caraNAravindamAM arpaNa karelI, alpamati bihArIlAlanI A kRti bhramaranI zebhAne pAme. bhavadIyazubhAkAMkSI dayAspada, bihArIlAla zarmA khyAvara, Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 513 zikhariNI. mahAmAyA moha-smara timirarAzI bhava-nizA, miTA ke phelAI sumati kiraNe bhI cahuM dizA. tabhI hai ye sAkSAt ravi zamidamI cAthamalajI, jinhoM ke Age dumati-kumudinIne chabI tachApA mattagayanTa-inda. durlabha yA nara-dehadharI puni tAbica hI guNa zodha liye hai, jhaDa gi jagaka muni bhUSaNa, kAma krodha ke dUra kiye hai! Atama rUpa ke jAni liye urameM gurUjJAna ko Ani liye hai, saMta ziromaNI caithamunIzvara, cAthayugIna ko eka diho rA | savaiyA cosaTha ardha jinezvara bhASita sUtara jA galabIca suhAve, thabhu ise jinazAsana ke "kavibAla" kahe viralera dagaDa Ave! manmathajIta4 mahAmuni e nizivA sarapa jJAna ghaTA gaharAve, lacchanavanta vicakSaNa ke guNa gAvata ke gunavanta aghAve. bhavadIya, bAlArAma-jodhapura. ' (mAravADa) 1. aMdhakAra 2 cAre. 3. zAnta tathA Indriya damana karanAra kaLIyugavAsIo. 1 kaThamAM 2 javalleja 3 najare 4 kAmane jItanAra para rAtri divasa 6 sulakSaNa 7 saMtoSa thAya. Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 514 >Adarza muni **********************************^ '* *:~~~~~~~~~ -~-~********************* * prakaraNa 2juM. sanaMda tathA hukamanAmAM che boldogoklody keTalAka jAgIradAra taraphathI mahArAjazrIne abhayadAnanA paTTA-sanaMda bheTarUpe maLyAM che, te saghaLAM akSaraza: mULa bhASAmAM ja nIce ApavAmAM Ave che. naMbara upara1. mAnanIya mahArAja cauthayelache. jaina zvetAmbara sthAnakavAsI kI sevA meM. rAjezrI ThAkara jorAvarasiMha jI-sAharaMgI, lI praNAma pahuMce aparaMca Apa vihAra karate have tamAre gAMva sAraMgI meM padhAre aura dhArmika va ahiMsA viSayaka Apake vyAkhyAna sunane kA mujha ko bhI sabhAgya havA. IsalIye mene ilAke meM carandara va paraghera jAnavarone kI je zIkAra Ama laga4 kiyA karate the unakI reka ke vAte aura machalIyAM kI zikAra dhArmika tIthI meM na hone kI de sarakayulara naMbara 1519-1520 jArI karake manAI karedI hai. nakale unakI isa patra ke jariye ApakI sevAmeM bhejatA huM, kAraNa ke yeha Apake vyAkhyAna kA sUphala hai. tA. 23-12-21 I. ThAkara sAharagI. Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 515 ^^^^^^^^^^ ^^^:' - sarakulara ThikAnAM saharagI A IjalAsA rAje zrI ThAkarA jorAvarasiMhajI sAhaba. tArIkha 23-12-21 I.' ' mahAra chApa nakala mukAbIka asala ke jo ke dhArmika tIthI ekAdazI, punama, amAvasyA, janmASTamI aura rAmanAmI Ara jaina dharmAvalaMbI ke pasane meM pragaNe hAjA meM zIkAra machalI kI kaI zansa nahIM kare IsakA IntajAmI honA jarUra lI. naMbara 1519 - hukama huvA ke mAraphata pulisa pragaNuM hAjA meM una tamAma lAge ke je asara zIkAra machalI kiyA karate haiM mumAMniyata11 karadI jAve ke khalApha vajIra karanevAle para sajA kI jAvegI pha. bAda kAraravAI3 asala hAjA sAmila phAila he. tArIkha majakura | (sahI) (hindImAM) (sahI hIndI) bahAdurasiMha ThAkora sAharaMgI - kAmadAra sAharaMgI 1. jega, 2. cepamAM, 3. pakSIo, 4 jAhera janatA, 5. sAthe 6. sahI sIkkA sAthe 7 te mujaba 8 paragaNuM 9 mANasa 10 baMbasta 11 manAI 12 virUddha vartana karavuM 13 kAryavAhI. Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 516 > Adarza mAna. ^^^^^ ^^^^*** * *^^^^^^^^^*** || zrI , sarakulara kikAnAM sAraMgI-bAijalAsa rAjezrI ThAkara jorAvarasiMhajI sAhaba, tArIkha 23-12-21 che mahAra chApa che. - nakala mutAbika asala ke je ke ThikAnA hAjA kI hadameM aisA keI IntajAma nahIM hai jisa kI vajaha seva hara zamsa zIkAra berokaTeka kiyA karate huM yeha bejAra he Isa liye yeha tarika AryAdA jArI rahenAM munAsIba hai lIDAjA. naMbara. 1para) - hukama huvA ke Aja tArIkha se pragaNe hAjA meM bilAu maMjUrI ThikAnA zikAra khelane ke mumAM niyata kI jAtI hai. IttalAka IsakI mAraphata pulisa tamAMma avAje Ata8 ke bhavaIyAMnayA havAladArAna ke Ama lAge ke karAdI jAve che ke Izansa isakI khIlApha vaI karagAha mustAkhI sajA ke hogA. phakata bAda kAravAI asala hAjA sAmIla phAila ha. (sahI hindI) bahAdurasiMha ThAkara sAharagI. kAmadAra-sAharaMgI 1 lIdhe; kAraNathI. 2 gerakAyadesara. 3 rivAja; paddhati 4 vAjabI. 5 vAste. 6 vinA 7 sucanA. 8 tapAsa 8 sipAI vigere. 10 gya Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 517 || zrI narta jApAnI || rAjA raMjayati prajA: Banera--Mewar jaina majhahaba11 ke munI mahArAja zrI devIlAlajI va zrI cAmalajI mahArAja baneDA meM vaizAkha badI 11 ke padhAre aura zrI RSabhedavajI mahArAja ke mandirameM Inake vyAkhyAna sunane kA sAbhAgya prApta huA. Apane najarabAga va malemeM bhI vyAkhyAna diye. Apake vyAkhyAne se baDA hI Ananda prApta huA jisase munAsiba samajha kara pratijJA kI jAtI hai ki - 1 pajuSaNemeM hama zikAra nahIM kheleMge. 2 mAdIna jAnavarekI zIkAra IrAdatanA kabhI nahIM kareMge. 3 aita sudI 13 zrI mahAvIra svAmIjI kA janmadina hone se usa dina tAtIla rahegI, tAki saba lega mandira ka meM sAmila hokara vyAkhyAna Adi 11 saMpradAya. 1 bhAda-trI. 2 irAdApUrvaka 3 tahevAra-chuTTI 4 baneDA (mevADa) mAM je koI vetAmbara sthAnakavAsI sAdhu jAya che, te trASabhadevajInA maMdiramAM utare che. vaLI cAturmAsa paNa eja maMdiramAM nivAsasthAna ra.khIne kare che. tethI vyAkhyAna paNa teja maMdiramAM thAya che. ane saghaLA zrAvako sAmAyika pratikramaNa, dayA, paSadha ItyAdi tyAMja kare che. tethI rAjAsAheba zrI mahAvIra svAmIne janmadivasa tahevAra tarIke pALavAnI mahArAja zrI pAse pratijJA karI saghaLA jene lokone AjJA karI ke te divase saghaLA maMdiramAM ekatra thaI vyAkhyAna zravaNa karI jJAna prApta karaje. Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 > Adarza yuni. sunakara jJAna prApta kare va nI ja usa roja zikAra bhI nahIM khelI jAgI. 4 khAsa baneDe (mevADa) va mavAita ke tAla meM machI ADI vagere kI sIkAra bIlA IjAjatara keI nahIM karene pAvegA. lIhAjA naMbara. 674pa jumale sahenigAna ke mAraphata mahekame mAla hidAyata dI jAve ki vaha AsAmiyAna ke AgAhupa kara deve ki tAla meM machI ADa vagera kA zikAra keI zakhasa bilA IjAjata na karane pAve. khilApha isake amala kare, usa kI bAjAbanA rIporTa kare. tAtIla bAbata haraeka mahakame jAta meM IttalA dI jAve nIja Isake jariye nakala hAjA muni mahArAja ko bhI sucIta kiyA jAve. phakta 1980 vaizAkha sudI 2 tA. 6 maI sana 1924 I. dA. rAjA sAhebanA | zrI rAmajI .. zrI hIMgalAjI nakala. hukamanAmA aja ThikAne kesIthala vAke vaizAkha sudI 15 kA javAnasiMha 1980. 1 jaLakukaDI 2 paravAnagI 3 sUcanA-hukama 4 mANase 5 khabara ApavI. Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 510 naMbara 54 Ca I mahAra chApa che paka = > je ki aphasara lega jAnavarokI apanA paTa bharane ke liye sarakAra khelakara jIvahiMsA ke prAzcita ko prApta hete hai isaliye huA upadeza sAdhujI mahArAjazrI caithamalajI svAmI ke Aja kI tArIkha se mahe hukamanAmAM khAsa karIthala va paTA kesIthala ke lIye jArI kara saba ke hidAyata kI jAtI hai ki zikAra khelakara jIvahiMsA karane se pUrA paraheje karela agara kaMI khAsa bajaha pizara Ave te majUrI hAsila kare. agara isake khilApha kaI karegA aura usakI zikAyata peza AvegA to usake liye munAsiba hukama diyA jAyegA. Isa liye sabaka lAjima hai, ki nigarAnI karate rahe, aura kisI ke liye bilA majurI zikAra khelanA hira Ave, to pharanA IttalA kare. phakta, dhaH-have pachInI keTalIka sanaMdano gujarAtI anuvAda tathA mULa hukama mULa bhASAmAM akSarazaH ahIM raju karIe chIe. 1 aLagA rahe 2 kAraNasara 3 phariyAda 4 barAbara amala 5 ekadama. kare Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 > Adarza muni. * * * * * * mahAra chApa zrI rAmajI baDI sAdaDI . jaina saMpradAyanA muni mahArAja zrI cAmalajI ceSTha vada 6ne divase baDI sAdaDImAM padhAryA hatA. keTaleka vakhata temanuM vyAkhyAna zravaNa karI utkaMThita thayA, ane tethI mahelamAM padharAvI vyAkhyAna apAvyuM. teozrInA dharmottejaka prabhAvazALI vyAkhyAnathI atyaMta AnaMda thaye, tethI pUrepUrI samajaNa pUrvaka nIce mujabanI pratijJA karavAmAM Ave che. 1. pakSIono irAdApUrvaka zikAra karavAmAM Avaze nahi. Avaze nahi. taLAvamAM mAchalAM jaLakukaDI ItyAdI jIvene zikAra khAsa paravAnA sivAya kaI paNa karI zakaze nahi. Ane mATe taLAvanI pALa upara eka zilAlekha gya sthaLe ubho karavAmAM Avaze. hukama naMbara 1594 mulAjamAna ketavALI ke hidAyata he ki tAlAva meM kisI jAnavara kI zikAra koI karane na pAve. yadi isa ke khilApha keI zakhsa kare to pharana ripeTa kare. Aja ke vyAkhyAna meM kitaneka jAgIradAra hajUrIye Adine hiMsA vagereH na karanekI pratijJA kI hai umeda hai ve muMvAphika pratijJA pAba% raheze. nakala IsakI sUcanAthe caithamalajI mahArAja ke pAsa bhejadI jAve. saMvata 1982 jyeSTha suda 3 tA. 13-6-1926. Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni G geroncoeregregrozces zrImAna rA. rA. khAnasAheba zeTha lukamAnabhAI, ujajena. (paricaya mATe juo prakaraNa 32muM.) A 7425--Lakshmi Art, Bombay, 8 Page #585 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni para. 100., zrI rAmajI mdrwd | mahera chApa 6 zrI gopAlajI - behaDA ka Aja ave jaina saMpradAyanA mahArAja zrI cAthamalajIe kRpA karI dhArmika vyAkhyAna ApyuM jemAM Izvara smaraNa, dayA, satya, dharma, jIvarakSA, nyAya ityAdi viSaye carcavAmAM AvyA hatA. te atyaMta prazaMsanIya ane hitakArI hatuM tathA saghaLA manuSyanA lAbha mATe saMpurNa paramArthavRttithI ApavAmAM AvyuM hatuM. teozrIne upadeza sAMbhaLI prasanna citte pratijJA karavAmAM Ave che ke - ( 1 mAdA jAnavano IrAdApUrvaka zikAra karavAmAM Avaze nahi. 2 nAnAM pakSI jevAM ke cakalIo vigereno zikAra aTakAvavAmAM Avaze. 3 mera, kabUtra, sapheda kabUtara jene musalamAna leke mArI nAkhe che, temane mArI nAkhavA devAmAM Avaze nahi. 4 paryuSaNa parva tathA zrAddha pakSamAM jAhera rIte veca vAne mATe je bakarA Adi kApavAmAM Ave che. te aTakAvavAmAM Avaze. paryuSaNa parvamAM saghaLI dArUnI bhaThThIo baMdha rAkhavAmAM Avaze. saMvata 1982nA meSTha suda. 5 maMgaLavAra (sahI) nAharasiMha. Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni || zrI rAmajI zrI kerezvarajI che mahAra chApa Aje jaina saMpradAyanA mahArAja caithamalajIe kRpA karI atre dhArmika upadeza karyo. prazaMsanIya tathA saMpUrNa hitakArI, temaja pUrNa paramArtha vRttithI saghaLA manuSyone lAbhakAraka rIte karavAmAM AvyA hatA. teozrInA upadezathI AnaMdita thaI pratijJA karavAmAM Ave che ke - 1. nAnAM pakSIone zikAra karavAnI aTakAyata karavAmAM Avaze. 2. vaizAkha mAsamAM irAdApUrvaka sasalAne zikAra kara vAmAM Avaze nahi. 3. mAdA jAnavarene jANIbujIne zikAra karavAmAM Avaze nahi. 4. gomatI nadI tathA zrI kerezvara mahAdevanI samIpamAM zrAvaNa mAsamAM mAchalAM pakaDavAnuM baMdha karavAmAM Avaze. saMvata 18ranA jyeSTha suda 7 gurUvAra (80) javAnasiMha Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 53 * zrI rAmajI Beveg** mahAra chApa @ v ox jaina saMpradAyanA muni mahArAja zrI cImalajInuM Aje havA magarInA mahelamAM vyAkhyAna thayuM. je sAMbhaLI atyaMta AnaMda . mahArAjazrIe ahiMsA dharma upara je upadeza Ape te saMpUrNa sAce tathA vedasaMmata che. te sAMbhaLI A pramANe pratijJA karavAmAM AvI che - 1. teozrInI padharAmaNIne divase tathA vihAra karI javAne divase aNajo-pAkhI pALavAmAM Avaze. 2. pacIsa bakarAne abhayadAna apAvavAmAM Avaze. 3. ahIMnAM talAva tathA nadImAMthI paravAnA sivAya jAhera janatA mAchalAM pakaDI zakaze nahi. 4. mAdA jAnavane jANIjoIne zikAra karavAmAM Avaze nahi. Aja pramANe pakSIone mATe paNa vartavAmAM Avaze. hukama naMbara 1512. agatA palAne Ara machiye mArane kI roka ke lIye ketavAlImeM likhA jAve. aura 25 bakare amariye karAne ke liye nAthulAlajI maMdI ke mutalA kiyA jAve. nakla IsakI sUcanAthe cAthamallajI mahArAja ke pAsa bhejI jAve. saMvata 1982nA jyeSTha sudI 8, tA. 18-6-1926. Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para4 Adarza suni. XAAAARAAAX ja zrI rAmajI XAAAAAAAAAAAAAAAA mahAra chApa 2bhiDara jaina saMpradAyanA muni mahArAjazrI caithamalajInI Ajaroja miti jyeSTha vada ane dine bhiSTharamAM padharAmaNI vyAkhyAna thayuM, jene sarasa prabhAva paDe. te prabhAvazALI vyAkhyAna zravaNa karI mane puSkaLa AnaMda thaye ane tethI pratijJA karuM chuM ke1 mRga tathA nAnAM pakSIone zikAra karavAmAM Avaze nahi. 2 A mahArAjanAM Agamana tathA prasthAnanA divase e bhiDaramAM khATakIonI dukAne baMdha raheze uparakta pratijJAnuM barAbara pAlana karavAmAM Avaze vAste hukama naMbara 2342. khaTIka kI dukAne ke liye muAphika sadara tAmIla bAbata thAnedAra ke hidAyata kI jAve. aura nakala IsakI cathamalajI mahArAjake pAsa bheja jAve. saMvata 1982nA yeSTha vada 5, tA. 30 jUna 1926. Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza munitA 55 * * * * * * * * * * * * KAAAAAAAAAAAAAAAAX mahAra chApa zrI rAmajI naMbara 13 bAra pachI jaina saMpradAyanA muni mahArAjazrI caithamalajInAM darzana nanI abhilASA hatI. teo yeSTha vadI nne divase baMberA padhAryA ane vadI 10ne ravivAre mahArAjazrI bajAramAM virAjavAnA hatA. tyAM savAranA 8 vAgyAthI 10 vAgyA sudhI vyAkhyAna zravaNa karyuM ane tethI citta praphullita thayuM. e prabhAvazALI vyAkhyAna sAMbhaLyA pachI huM nIcenI pratijJA svastha citte karuM chuM - 1. huM mArA hAthathI bakarA tathA pADA mArIza nahi. vaLI mAchalAM paNa mArIza nahi. 2. pratyeka ekAdazIne divase mArA oraDAmAM mAMsa rAMdhavAmAM Avaze nahi, tathA huM te khAIza paNa nahi. vaLI te divase khATakIo tathA kalAnI dukAne baMdha rAkhavAmAM Avaze, tathA kuMbhakArenI bhaThThIo nahi saLagAvatAM ane pALavAmAM Avaze. 3 nadImAM bhamaranI nIcethI baDuvA sudhI kaI paNa mANasa mAchalAM pakaDaze nahi. 4. ekAdazIne divase baMbArAmAM uMTa para paDa lAdavA devAmAM Avaze nahi. 5. mahArAjazrInA bArAmAM Agamanane divase tathA prasthAnane divase aNajo pALavAmAM Avaze, tathA Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para6 > Adarza yuni. khATakIo ane kalAlanI dukAno baMdha raheze ane kuMbhAro bhaThThIo saLagAvaze nahi. ItyAdI. 6. sAta bakarAne jIvatadAna ApavAmAM Avaze. upara lakhyA pramANenI pratijJA karavAmAM AvI che, tathA mAre tyAMnA keTalAka saradAre vigeree paNa pratijJA karI che, jenI yAdI temanA taraphathI alaga bheTa svarUpe ApavAmAM AvI che. iti zubhama saMvata 1982 yeSTha vada 10. I zrI rAmajI zrI ekaliMgajI mahAra chApa che karAvaDa. * * * * * xx xxx jaina saMpradAyanA zrImAna mahArAjazrI caithamalajInAM kurAvaDanA rAjamahelamAM manuSya janmane mATe lAbhadAyaka ahiMsA, paropakAra, kSamA. Adi viSayo upara be divasa hRdayagrAhI vyAkhyAna thayAM, jenA prabhAvathI citta dravIbhUta thatAM nIce lakhelI pratijJA karavAmAM Ave che - 1. kurAvaDamAM nadI tathA taLAvamAMnA jaLacara prANI enI hiMsAnI aTakAyata karavAmAM Avaze. 2. mahArAjazrInA zubhAgamanane divase tathA prasthAnane divase atre jIvahiMsAne aNajo pALavAmAM Avaze. 3. mAdA jAnavarane IrAdApUrvaka mAravAmAM Avaze nahi. Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para7 * / * * * * * * * *, **, *, **,* * * * * * * * * * * * * * * *^^^^ ^^^^^^ = * - 4. pakSIomAM sAta jAtanAM pakSIo sivAyanAM bIjAnI hiMsA karavAmAM Avaze nahi. e sAtanI gaNatrI A pramANe thaze. avasara pramANe tenI gaNatrI karavAmAM Avaze. che. zrAvaNa vada 8 thI bhAdaravA suda pUNimAM sudhI khATakIonI dukAne baMdha raheze. 6. zrAddha pakSamAM pahelethI ja Aje pALavAmAM Ave che, te te pramANe ja cAlu raheze. ane temAM sarva prakA ranI hiMsA tathA khATakIonI dukAne baMdha raheze. 7. pratyeka mAsanI be ekAdazI, amAvAsyA, tathA pUrNimAne divase pahelethI ja haMmezAM aNu pALavAmAM Ave che, te mujaba cAlu raheze ane kasA ionA hATa bilakula baMdha raheze. 8. navarAtrImAM Azvina sudi bIjane divase harasAla te ApavAmAM Avaze nahi, ane te bakarAne jIva tadAna ApavAmAM Avaze. 9 dara varSe navarAtrimAM haMmezAM eka pADAnuM balidAna ApavAmAM Ave che te aTakAvavAmAM Avaze. 10. navarAtrimAM mAtAjI karaNIjI pAMgalIjIne pADe caDhAvavAmAM Avaze nahi. 11. daza bakarAne jIvatadAna ApavAmAM Avaze. upara lakhyA mujaba amala barAbara thAya e Avazyaka gaNAze. Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 >Adarza muni hukama naMbara 263 nakala isa kI tAlimana ketavAlI bhejI jAve. dasarI nakala mahArAja cAthamalajIke pAsa sucanArtha bhejI jAve. dUsare saradAra vagerene bhI bahuta sI pratijJA kI hai, usakI pherista alaga hai. saMvata 198ranA aSADha kRSNa. 14. noMdha:- uparanA gujarAtI anuvAdathI vAMcakone sanadene saMpUrNa khyAla AvI gaye haze, tethI have pachInI saghaLI mULa bhASAmAM ja keIpaNa jAtano pheraphAra karyA sivAya akSarazaH ApIe chIe. zrI rAmajI zrI ekaliMgA re - Batera, rAvatajI sAhebanA mahora chApa Udaipur hastAkSara aMgrejI rIte bAraDA lipimAM. ja (Rajputana) svasti zrI rAjasthAna bAThaDA zubhasthAne rAvata zrI dilIpasiMhajI vaMcanAta jaina sAdhumAgI 22 saMpradAya ke prasiddha vaktA svAmI zrI caithamalajI mahArAja kA zubhAgamana yahAM aSADha vadI 30 ke huA. yahAM kI janatA ke Apa ke dharma viSayaka vyAkhyAne ke zravaNa karanekA lAbha prApta huA. ApakA vyAkhyAna rAjadvArameM bhI huA. Apane apane vyAkhyAnameM manuSya janma kI durlabhatA, Arthya dezameM saMkulameM janma, pUrNAyu, sarvAga sampanna chene ke kAraNa Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. 529 bhUta dharmAcaraNa ke batA kara dharma ke aMga svarUpa kSamA, dayA, ahiMsA, popakAra, Indriyanigraha, brahmacarya, satya, tapa, Izvara smaraNa, bhajana Adi sadAcAra kA vizada rUpa se varNana karake inake grahaNa karane evaM ardhagati ke le jAne vAle hiMsA, kedha, vyabhicAra, mithyA bhASaNa, parahAnI, viSayaparAyaNatA, Adi durAcAre ke yathAzakaryA tyAgane ko prabhAvitpAdaka upadeza kyiA je ki sanAtana vaidika dharma ke hI anukUla hai. Apake vyAkhyAna sArvadezika, sArvajanika, sarvadharmo sammata, kisI prakArane AkSepa rahita havA karate hai. yahAM se Apa ke bheTa svarUpa nimna likhita kartavya pAlana karanekI pratijJAoM kI jAtI hai - 1. hiMsA ke niSedhameM - (1) nArI jAnavara kI AkheTa IcchApUrvaka nahIM kI jAyagI. (2) paTapaDa kA mAMsa bhakSaNa nahIM kiyA jAyagA. (3) mera, kabUtara Adi pakSIo ke zikAra prAya: musa lamAna lega karate haiM, unake reka karA dI jAyagI. (4) navarAtri dazahare para je caigAnyA vA mAtAjI ke balidAna ke liye pADe vadha kiye jAte haiM ve aba nahIM kiye jAyeMge. (5) tAlAva phUlasAgara meM ADe nahIM mArI jAyeMgI. 2. nimnalikhita tithi tathA parve para agate rakhAye jAyeMge, yAne khaTIka kI dukAne, kalAlakI dukAne, teliye kI ghANi, halavAIo kI dUkAne, kuhA ke A Adi banda raheze. Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 530 > Adarza muni. (1) pratyeka mAsa meM dene ekAdazI, pUrNimA kA dina. (2) vizeSa parve para janma aSTamI, rAmanavamI, ziva rAtri, vasanta paMcamI, caitra sudi 13, 4 vadi pa. (3) zrAddhapakSameM. (4) svAmI zrI cAmalajI mahArAja ke yahAM Agamana va prayANa ke dina. 3. abhayadAna meM pa pAMca bakare ke jIvadAna diyA jAyagA. uparokata kartavya kA pAlana karAne ke liye harI meM likha diyA jAve. IsakI eka nakala zrIcAthamalajI mahArAja ke bheTa hai aura eka nakala samarata mahAjana paMce ke dI jA. zubha miti saM. 1982 kA ASADha suda 3. | zrI rAmajI .. | zrI rUghanAthajI || mahAra chApa chuM bedalA. jaina sAdhu rara sampradAya ke suprasiddha vakatA muni zrI caiithamalajI mahArAja kA zubhAgamana magasara kRSNA 6 ke badale huA. gAMva meM tathA rAjyasthAna meM tIna dina vyAkhyAna hue, jisameM prajA ke va mujhe Ananda huA. nIce likhe muAphrikI yahAM bhI agate pelAe jAge 1 mujaba. Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muna. pa31 (1) pahele se yahAM agate rakhe jAte haiM. phira pajusaNuM se miti bhAdaravA suda 15 taka agate palAye jAge. garaja ke udayapura ke mujiba pUre agate pele ge. (2) doyama citra zukalA 13 zrI mahAvIra jayaMtI, piSa vadi 10 zrI pArzvanAtha jayaMtI ke agate bhI palAye jAge. (3) zrI ciyamalajI mahArAja ke badale padhAranA hogA taba bhI Ane va jAne kI mitI kA agatA palAyA jAvegA. ' upara mUjiba hamezAM amala darAmada rahegA lihAjA. hu. naM0 390 mahANI ja daphatara muttalA have ki yaha agate palAye jAne ke neTa daraja kitAba kara leveM. nAmadAra Isa mAphika amala rakhAne kI kAravAI kare. nakala IsakI batara sucanArtha zrI cathamalajI mahArAja ke pAsa bhejI jAva. saM. 1983 magasara bada 12 tA. 2-12-1926 I. zrI rAmajI lHf flnrf` zrI ekaliMgachA 2 - 3. mahera chApa ! | sulabara S jaina saMpradAya ke prasiddha vaktA paMDita munizrI caiAthamalajI mahArAja kA bhinDara kI havelI mu. udayapurameM Aja 1 aNaje-pAMkhI Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa3ra Adarza muni. vyAkhyAna huA, zravaNa kara citta baDA Anandita huA. ahiMsA dharmakA mahArAjazrIne je satya upadeza diyA vaha bahuta prabhAvazALI rahA. Isaliye nIce likhI pratijJA kI jAtI hai - (1) zrImAna munizrI caithamalajI mahArAja ke padhArane va vihAra karane ke dina sulaara meM Ama agatA rahegA. (2) caitra zukalA 13 bhagavAna zrI mahAvIra svAmI kA janma dina hai so hamezA ke liye Ama agatA rahegA. (3) piSa kRSNa 10 bhagavAna pArzvanAthajI kA janma ( dina hai, so hamezA ke liye Ama agatA palAyA jAvegA. (4) navarAtri meM pADAke leha have hai, se haMmezA ke vAte eka pADe ke amarayA kiyA jAyegA. (5) mAdA jAnavara kI zikAra jAna karake nahIM kI jAgI. (6) murgA jaMgalI va zaherI, hariyAla, dhanetara, lAvA, ADa aura bhATiyA ke alAvA dIgara paMkherU jAnavara kI zikAra nahIM jAgI. Ara jamaNa nahIM AvegA (7) khAsa sulakhara meM tAlAva he usa meM bilA IjAjata kaI zikAra na khele, IsakI reka pahale se hai Ara phira bhI reka pUre tarase rahegI. lihAjA. Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. - 533 hukama naM. 424 asala robakAra hAjA sadara kaceharI meM bheja likhi jAve ke mundaraje sadara kalama kI pAvandI pUre tAra rakhane IntajAma kare aura nakala isakI sucanAthe zrImAna prasiddha vaktA paMDita munizrI caithamalajI mahArAja ke bheTa svarUpa bhejI jA, Ara nivedana kiyA jAve ke tinIka jIva hiMsA vagerA bAteM Apa ke sulambara padhArane para choDane ko vicAra kiyA jAyegA. phakata saM. 1983kA mArga zIrSa kRSNA 11, bhamavAra, tA. 30-11-26 I. | zrI rAmajI tAzrI ekaliMgajI jaina saMpradAya ke zrImAna prasiddha vaktA svAmIjI zrI cAthamalajI mahArAja gagudhei padhAre aura manuSyajanma ke lAbhAntargata ahiMsA, paropakAra, kSamA Adi aneka viSaya para hRdayagrAhI prabhAvazAlI vyAkhyAna hue. jina ke prabhAva se citta dravIbhUta hekara zrImatI mAjI sAhibA zrI raNAvatajI kI sammati se jinhone kRpAkara dayAbhAva se yaha bhI pharamAvyA hai ki ina pratijJAoM kI hamezA, bAda munasaramAta bhI pAvandI rakhAI vegI. nimna likhita pratijJA kI jAtI hai (1) tAlAva paTTe hAjAmeM mariyAM, ADA Adi che zikAra balA IjAjata keI nahIM kara sakege. isake liye eka zilAlekha bhI tAlAva kI pAla (pAra) para munAsiba jagaha sthApita kara dIyA jAyegA. Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa34 >Adarza muni -~~-~ (2) che. pakSI ciDiyA vagere kI zikAra karanekI | roka kI jAgI. (3) mera kabUtara phAgatA na mArane diye jAge. (4) paryuSaNe meM va zrAddha pakSa meM Ama tAra para bakare Adi becane ke je kATe jAte haiM unakI reka kI jAgI. (5) Apa ke padhArane va vihAra karane ke dina agatA rahegA. vizeSa parva janmASTamI, rAmanavamI, akSaya tRtIyA, makarasaMkrAMti, vasanta paMcamI, zivarAtri, pas vadI 10 pArzvanAtha yaMta, citra zukalA 13 mahAvIra jayaMti Ara Inake atirikata hara mahIne kI gyArasa, amAvasyA, pradoSa aura pUNimA ke dina bakare Adi jAnavara Ama tora para becane ke nahIM kATane die jAge. Inake alAvA ThikAne meM je je mAmUlI agate pAle jAte hai, ve bhI pelate raheze. kumhAra lega zrAvaNa aura bhAdavA meM avADe nahIM pakAvege. zrIyuta svAmIjI zrI cAthamalajI mahArAja ke zubhAgamana meM gyAraha 11 bakare isa samaya amariyA karAye jAvegA. hukama naM. 1806.. nakala isa mAphika likha zrIyuta svAmIjI zrI cAmalajI mahArAja ke sucanArtha bheTa kI jA. aura yaha paracA sahI ke Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. 535 vahiDA meM daraja heve, era isameM muttalA thAnedAra, jamAdAra havAladAra ko kahA jAve era sAhebelAlajI ko ye bhI hidAyata hA ki zilAlekha kArIgara ke talaba kara usameM likhA tAlAva para paTTe hAjA meM rUpAI jAve. daraja rajIsTara . saM. 1982 kAmagasara suda 13. tA. 10-12-26 I. / zrI raNachoDarAyajI . zrI AdimAtAjI | | zrI rAmajI huM mahAra chApa chuM delavADA-mevA. XAAAAAAAA naMbara 13 jaina saMpradAya ke prasiddha vakatA muni zrI cAthamalajI mahArAja ke vyAkhyAna udayapura ke mukAma baneDA kI havelI meM miti Aja sudI 14 ke zravaNa karane kA suavasara huA. padhAranA he ora yahAM kI prajA ke bhI ApakA vyAkhyAna zravaNa karanekA lAbha mile. Izvara kRpAse zrI mahArAja kA yahAM para para padhAranA huA aura yahAM kI janatA kI Apa ke dharma viSayaka vyAkhyAna ke zravaNa karane kI abhilASA pUrNa huI tathA Aja Apane kRpA kara rAjyadvAra meM padhAra jAlima nivAsa mahala meM vyAkhyAna diyA. ApakA pharamAna bahuta hI prabhAvazAlI sarva dharma sammata rahA, Isaliye nIce likhI pratijJA kI jAtI hai - Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 536 - > Adarza yuni. 1. nIce likhI tithi para yahAM agate raheze - (1) zrI cAthamalajI mahArAja ke yahAM padhArane va vApisa padhArane ke dina. (2) piSa vadi 10 zrI pArzvanAthajI mahArAja kA janmadivasa ke dina. (3) caitra sudI 13 zrI mahAvIra svAmIjI kA janmadivasa ke dina. (4) mahine meM dene ekAdazI, amAvaza tathA pUrNimA ke dina. 2. pakSI jAnavare meM lAvA ora jala ke jAnavarameM bhATiyA kI zikAra nahIM kI jAgI. 3. mAdInA jAnavara kI zikAra urAdatana nahIM kI jAgI. ha. naM. 1673. asala kaceharI meM bheja likhI jAve ki nambara 1 kI kalameM kI pAlandI pUre tarase rakhAI jAve Ara nakala IsakI sucanAtha muni mahArAjazrI ciAthamalajI ke pAsa bhejI jAve saMvata 1983nA phAgaNa suda 6, tA. 9-3-1917 I. I zrI rAmajI | zrI lakSmInAthajI mahAra chApa mohI-mevADa HHHHHdd jaina saMpradAya ke suprasiddha vaktA paMDIta muni zrI cAthamalajI mahArAja ke rAjya sthAna mehI meM Aja bhASaNa Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. - 53e. (3) huA; vaha zravaNa kara citta baDA Andita huA. ahiMsA viSayaka je zrI mahArAjane satya upadeza diyA vaha prabhAvazAlI hI nahIM pratyuta prazaMsanIya evaM upAdeya rahA hai, IsalIye nIce likhI pratijJA kI jAtI hai - (1) caitra zukalA 13 bhagavAna zrI mahAvIra svAmI kA janmadina hiM; se hamezA ke liye Ama agatA rahegA. (2) piSa kRSNA 10 bhagavAna zrI pArzvanAthajI kA janmadina hai, so hamezA ke liye Ama agatA palAyA jAyegA. zrImAna muni zrI cAmalajI mahArAja ke padhArane va vihAra karane ke dina mehI meM Ama agatA rahegA. mAdA jAnavara kI zikAra jAnakara nahIM kI jAgI. (5) koI paMkherU jAnavara kA zikAra nija hAthase nahIM kI jAgI, na jImaNa meM kAma AvegI. hariNa kI zikAra nahIM kI jAgI, na jImaNa meM kAma AvegI. (7) nija hAthase. kaI jIva hiMsAtmaka karma nahIM kiyA jAyegA. alAvA zrIjI hajUra ke hukama ke. upara likhe muAphika pUre tAra amala rahegA lihAjA: hukama naMbara 82. asalahI kacarI ki hAjA meM bheja likhA jAve ki amUrata mundarAja sadara kI pabandI bAbata khaTIkAna ke hidAyata karA degA Ara nakala IsakI sUcanAtha bheTa svarUpa (4) Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 538 > Adarza muni. zrI cAmalajI mahArAja kI sevA meM bhejI, jAve. saM. 1983 vaizAkha kRSNa 15, tA. 1-pa-ra7 I. | zrI rAmajI . zrI rUpanArAyaNajI dastakhata aMgrejImeM mahAra chApa. ThAkura sAhiba ke. 6 lasANI-mevADa. jaina saMpradAya ke prasiddha vaktA zrI caithamalajI mahArAja kA lasaNameM yaha tIsarI maratabA padhAranA huA. era Isa miDakepara tIna dina virAjakara je upadeza pharamAyA usase citta prasanna hekara nIce likhI pratijJA kI jAtI haiH (1) parinda jAnavara IrAdatana nahIM mAre jAveMge. (2) zrAvaNa va bhAdrava mAsameM IrAdatana zikAra nahIM kI jAgI. (3) madina jAnavara IrAdatana nahIM mAre jAge. caitra zukalA 13 zrI mahAvIra svAmI ka vapaSa kRSNA 10 zrI pArzvanAthajIkA janmadina hone se hamezA ke liye agatA palAyA jAyegA. (5) svAmIjI zrI cauthamalajI mahArAja ke padhArane va vihAra karane ke dina agatA palAyA jAyegA. 1 vakhata. Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 539 (6) gyArasa amAvasa ke dina zikAra chamana nahIM lI jAgI. zrAvaNa mAsake somavAre ke hamezA ke liye agatA palAyA jAyegA. zrAddhapakSameM pahele se zikAra kI dukAnakA agatA palatA hai, vaha aba bhI badastUra palegA. Isa ke alAvA pajusaNa meM bhI zikAra kI dukAna kA hamezA ke liye agatA rahegA. (9) macchI va hirana kI zikAra nahIM kI jAgI. (10) svAmIjI mahArAja zrI caithamalajI kA yahAM padhAranA huA, isa khuzI meM Isa maratabA pAMca bakare amariye karAye jAyeMge. (11) vaizAkha mAsameM pahele se zikAra kI reka hai, usa mAphika amala hamezA ke liye rahegA. lihAjA: - hukama naM. 59 nakala isa kI svAmIjI zrI caithamalajI mahArAja ke sUcanAtha bheTa kI jAve. agate palAne kI khaTikAna ke hidAyata karAI jAve. amariye bakare karAne kI nAmadAra haazaristAra kAraravAI kare. saM. 1983 jayeSTha kR. 4, zukravAra, tA. 20 maI san 1927 I. 1 hameza mAphaka. 2 ziraratA mujaba. Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 540 >Adarza muni. 74 || rAmajI | # eeeeeee zrI caturbhuja jI mahAra chApa sahI ThAkura sAhiba kI. ( tAha jaina saMpradAya ke prasiddha vakatA paDita muni zrI cAmalajI mahArAja ke mukhAravinda kA bhASaNa sunane kI IcchA thI ki Izvara kRpAse tA. 20 maI sana 1927 Ike padhAranA ho gayA. ApakA upadeza sunakara citta baDA prasanna huA. isaliye nIce likhI pratijJA kI jAtI hai - (1) kArtika vaiizAkha mahIne meM zikAra nahIM khelI jAgI. bAkI mahIne meM se pratyeka mahIne meM 8 reja ke sivAya zikAra baMda rahegI, arthAta 22 dina zikAra baMda rahegI. (2) caitra zukalA 13 zrI mahAvIra svAmI ka vaSi kRSNA 10 zrI pArzvanAthajI kA janmadina hone se hamezA ke liye agatA palAyA jAyegA. svAmI zrI caithamalajI mahArAja ke padhArane va vihAra karane ke dina agatA palAyA jAyegA. (4) pratyeka mahIne kI gyArasa va amAvasa ke dina zikAra mana nahIM lI jAgI. (5) zrAvaNa mAsa ke somavAre ke hamezA ke liye agatA palAyA jAvegA. Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni * pa1 (7) (6) bhAdrapada meM hamezA agatA palAyA jAvegA aura zikAra bhI nahIM khelI jAvegA. svAmIjI mahArAja zrI cAthamalajI kA tAla padhAranA huA isa khuzI meM Isa martabA Isa sAla ke lAgatI ke AnevAle karIba 60-70 saba bakare amariye karAye jAyeMge.' (8) pahile bhI mahArAja zrI se tyAga kiye huM ve badastura pAle jAyege. (9) pajusaNa meM kataI agatA pAlA jAgA lihAjA hukama nambara 111 nakala IsakI svAmIjI mahArAja zrI ceAthamalajI ke sUcanArtha bheTa kI jA. aura agatA pAlane kI khaTikAna ke hidAyata karAI jAve. amariye bakare karane kI hajI zarIte kAravAI karane kI hidAyata bIDavAta nAthubhATI ko kI jAve, vikrama saM. 1983 kA yeSTha kRSNA 6, tA. 22 maI sana 1927 IsvI. ravivAra. | | zrI paramAtmane namo namaH | AMASSAAAAV 2 mahAra chApa che pAlI. zrImAna muni mahArAjazrI zrI 1008 zrI caithamalajI mahArAjazrI kAzeravAkAla pAlI sakhata 1983nA UMDA 1 lAge 2 sirastA mujaba 3 bilakula pUre pUre Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 542 > Adeza muni. zukalA 14 caturdazIne hava ne zrI mahArAjane upadeza pharamANe tiNapara zrImAna hakima sAhiba kuMvarajI zrI savAIsiMhajI sAhiba kI majUdagImeM sahararA samasta paMca osavAla, peravAla mAhezvarI, agaravAlA phatepurI A, puSkaraNuM brAhmaNa aura samasta kema bhelI hoyane dharmarI vRddhikaraNu sArU sAla 1 ekayAnI mAsa 12 bAre meM agatA cAra nice likhIyA mujiba rAkhaNuM maMjura kiyA agara nahIM rAkhasI te rUpiyA 11 IgyArA gunegArIrA desI. miti aSADa kRSNA 7 saptamI sakhata 1983 rA tArIkha 21 jUna sana 19ra7 I (1) miti caitra sudi 13 zrI mahAvIra svAmIjI janmadina. (2) miti ceSTha sudi 11 nirjalA IgyArasa. (3) miti bhAdrapadakRSNA zrIkRSNa candrajare janmadina. (4) miti piSa kRSNa 10 zrI pArzvanAtha svAmIjIre janmadina.. upara likhiyA mujiba agatA cAra geMga sAIsArAjaNA, pAlasI, jarUrata mAphaka zaharameM dUkAna eka eka eka kimarA vyApArIrI khulI re lA. apane vyApArIyA rajAlekara kholelA jiNameM keI dharmAdere rUkana samajha kara vyApArI uNasu lelevelA aura huMDI ciThThIrI bhugatAvaNa banda resI. pajusaNArA agatA sadA kendranuM pAle hai uNuM taraha palasI. Ityalama. aja hakUmata vAlI Aja yaha nakala saradArAna kI tarapha zrI mahArAja ke peza karane ke liye deza hui. lihAjA asala nakala zrImAna Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. 543 -.............................. .... >> pUjya munIvara zrI 1008 zrI cAthamalajI mahArAja sAhiba ke caraNa kamalomeM harasAla ha. phakta tA. 25-6-27. (sahI) savAIsiMha, hAkima-pAlI. che zrI rAmajI I zrI caturbha jajI mahora chApare badano. nakala jaina saMpradAya ke prasiddha vaktA muni zrI cAthamalajI mahArAja kA vyAkhyAna saM. 1984 kA vaisAkha kRSNa 14 subaha govinda skUla va tIsare paharaka jalamahatA va vaisAkha kRSNa 0)) ko bhI gevinda skUla badara zravaNa kiyA. baDI prasannatA hui. zretAo ke bhI pUrNa lAbha prApta huA. Apa baDe prabhAvazAlI haiH hAM kahIM Apa kA vyAkhyAna hatA haii usakA janatA para baDA asara hatA hai. yahAM bhI nIce likhe niyama kiye jAte haiM - (1) nIce likhI tithI para yahAM agate raheMge. piSa kRSNa 10 zrI pArzvanAthajI mahArAja ke janmadivasa ke dina. caitra zukalA 13 zrI mahAvIra svAmIjI ke janmadivasa ke dina. Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 544 >Adarza muni (2) yahAM cAMdarAsa ke kesarasAgara tAlAvarse macchI kI hiMsA keI na kare, Isa kI roka kI gaI hai. liDAjA hukama ke amala vAte tAmIla zarate meM diyAbhAve Ara eka nakala isa kI muni zrI cAmalajI mahArAja ke bheTa kI jAve. 1984kA vaisAkha kRSNa 0)) zukravAra tA. 20 aprela sane 1928 I. phakta. || zrI ekaliMgajI in zrI rAmajI jaina saMpradAya ke prasiddha vaktA mahAmunI zrI ciAthamalajI mahArAja kA kerIyAmeM baisAkha zukalA pa pAMcama 1984 meM padhAranA havA. era 3 tIna dIna taka kerIyAmeM bIrAjakara upadeza dIyA, so AparA upadeza sUnanese gAmaDe va mujake baDA Ananda hUvA karyo ke ese mahAmunIya kA padhAranA baDe bhAgya kI bAta hai. isalIye upadezake sUnane nIce lIkhe mUjaba pratijJA kI jAtI he- (1) ezAkha maInA AdhA te pahale se hI zIkAra khelanA cheDa rekhA he. aba ApakA upadeza sunane se sapUrNa besAkha taka kerIyA meM reuMgA jatare. zIkAra kaI naI khelaMgA. (2) sarAda pakSameM tItara paTapaDa kharagesa vagerA naI mArUMgA. Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. 545 (3) citra sukalA 13 terasa zrI mahAbIra savAmI kA janma vapaSa kRSNa 10 dazama zrI pArzvanAthajIkA janma hene se agatA hameza rakhA jAyegA. caitra zukalA 9 navamI kA agatA rakhA jAyegA. zrImAna mAnyavara caithamalajI mahArAja kA jaba kerIyA meM padhAranA hevegA taba agato rAkhI jAvegA ora vApasa khyAhAra karatI vakta bhI rakhA jAvegA. (6) abhAvaza, pUnama, agArasa ye tIthIkA bhI agate barAbara rakhA jAyegA. (7) bhAdaravA bIda 12Ase lagAya suda pa taka pajusaNuM ke agate hamezA rakhA jAyegA. nakala IsakI svAmIjI zrI cemilajI mahArAja ke sUcanArtha bheTa kI jAve era agate pAlane kI hamezA yAda meM rAkhI jAvegA, phakta, saM. 1984 kA be zAkha zukalA 6. (dA.) gulAbasiMha-kerIyA. * A mAravADa taraphanI prathA mujaba che. gujarAtI prathA mujaba samajavAne je mAsa vadanI tithI sAthe hoya, tenA AgaLanA mAsI eja vada tithI samajavI. udAharaNa bhAdaravA vada 12 ne badale zrAvaNa vada 12 gaNavI, je tithIthI atre paryuSaNa parvanI zarUAta thAya che. dareka mAsanI suda tithIo to gujarAtI mujaba che, mATe temAM pheraphAra karavo nahi. Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >Adarza yuni. * . || zrI rAmajI le ' poThI canne jaNA uhi che. naMbara 10 . . . . ne bara 10 . * * * * jaina saMpradAya kapAI. ke. jaina saMpradAya ke prasiddha vakatA zrI cothamalajI mahArAja ka padAranA ezAkha zukala cha ke nimbAheDe huA aura 8-9 ke vyAkhyAne huM jIsameM prajAke ve mujake Ananda huA. nice likhe mAphika pratigyA kI jAtI hai:- -: (1) zarAba bezAkha meM nahIM pIuMgA. . : + (2) tItara, beTara, harela dhanaMtara ye baizAkha meM zIkAra nahI kI jAgI. era dusare zIkArI ke bhI mane " , kara dIye jAyegA. . (3) pajusaNameM agate pAle jAyeMge. dukAnadAra khaTIka lAge ke hidAyata kara dI jAvegA. 8 dina udepurameM palate hai-vA mAphIka. ceta zukala 13 mahAbIra jyantI kA va pesa bida 10 ke bhI aMgatA palIyA jAge, (5) cAmulajI mahArAjakA kabhI padArane havegA to eka roja AnekA eka ja jAnekA agatA rakhAyA jAyegA. . (6) 11 ke roja te pahale sIkAra khelanA cheDa rakhA hai magara 0)) amAvasa ke reja bhI * sIkAra khelanA banda kara diyA jAmA ; saM. 1984nA be zAkha zukala 9 . ' (dA.) jaganAtha paMcolI kA zrIrAvelA hokamasu. Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza suni. 547 - ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~ ~~~~ zrI tAmachA - zrI ekalIMgajA jaina saMpradAya ke parama pUjya prasiddha vaktA munIjI mahArAja zrI yamalajI kA vaizAkha zukalA 9 zanizvara saM. 1984 ke bhagavAnapure meM padArpaNa huvA. ApakA bhASaNa saMpradAyaka, vivAdarahita, ahiMsA, brahmacaryAdi sarasa bhASAmeM hRdayagrAhI daSTAMte yukta sAdhAraNa prayana ke sammulanase suzobhita chene ke kAraNa janasAdhAraNa para vizeSa prabhAvazAlI havA. aura meMne bhI sunA to ahiMsA veda sammata he jIsase nimna likhita pratijJA ke lIe yaha bicAra lIyA gayA che ke pratyeka manuSya nija ke vicArese zArIrika kriyAo ke rekane meM svataMtra ha. tathApi yAjajIvana pratijJAoM kA yathAvata nirvAha henA daivAdhIna hene ke kAraNa parataMtra bhI hai. prArthanA he Izvara nIbhAve. (1) chare se zIkAra nahI kI jAegI ki jisase sahaja hameM cheTe kI hinsA vizeSa na hove. (2) bhagavAnapurA pAsa ke tAlAva sarUpasAgarameM aura jaraNa mahAdevajI ke sthAna para bhagavAnapure kI * sarahada kI nadImeM bhI machiyeM mAranekI manAI karAdI jAegI. . (3) pajusaNuM khaTIka-kasaI ko jIvahiMsA nahIM ' karanekI hidAyata karAdI jAgA. 1 nAnI goLIo. Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - 548 >Adarza muni. (4) zera, cIte ke sIvAya nija IcchA jahAM taka pahacAnA jA sake mAdina kI zIkAra nahIM kI jAgI. (5) ma7i kI zikAra nahI kI jAyegI. (6) ma7i kA gesta bhI khAne ke kAmameM nahIM lAyA jAyagA. (7) ceta suda 13 va pima buda 10 ke dIna agatA rakhA jAyegA. saM. 1984 kA besAkha suda. 11. (sahI) rA. sujanasiMha, bhagavAnapurA. zrI rAmajI zrI bANanAthajI mahora chApa che. mejA-mevADa mejA-mevADa tA. 4-5-28 jaina saMpradAya ke prasiddha vaktA munI zrI caithamalajI mahArAja mejemeM saM. 1984 ke bezAkha zukalA 15 padhAre era subaha bAkhIyAna mahameM de dIna huA je zravaNa kara bahota Ananda prApta huA. ahiMsA dharmaka je mahArAjane upadeza dIyA vo bahuta prabhAvazALI hai Isaliye pratagyA ka jAkara nIce lakhI tithI para jIvahiMsA kA agatA bhI rahegA. Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. 549 ja ' (1) piSa kRSNa zrI pArasanAthajI 10 mahArAja kA jama divasa ke dina. cata zuklA 13 zrI mahAvIra svAmIjaphA janma divasa ke dina. (3) Apake padhArane vA vihAra karane ke dina agatA rahegA, Apake zubhAgamana meM 11 gyArA bakare isa samaya amarIe karAe jAyeMge. (5) yahAM ke tAlAvameM bIlA IjAjata macchA Ama lega nahI mAra sakegA. (6) Asoja zukalA 9 ke dina daza bakarAM ke badha hatA usakI jagaha pAMca ke abhedAna dIyA jAyegA. dharmavIra zrImAna mahArAja sAheba suratasiMhajI ke AjJA anusAra harIna kI zikAra khudake hAthase nahI kI jAtI, jIsakA pAlana sadA ke lIye kIyA jAvegA. (8) zAkha zukalA 12 ne janma divasa kA upalakSameM pa pAMca bakare ke abhedAna dIyA jAyegA. hukama naM. 25 asala hI vAste tAmIla ke sIrate meM dIyA jAve era eka nakala IsakI munIzrI kamalajI mahArAja ke bheTa kI jAve. saMvata 1984 kA bezAkha zukala 15 Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa0 >Adarza muni II zrI catrabhujaMjI . I zrI rAmajI II - zrI jaina sampradAya ke prasiddha vakatA zrI cAthamalajI mahArAjakA kherAbAdameM jyeSTha kRSNa 3 saM. 1984 ke padhAranA havA. ApakA upadeza se muje baDA Ananda huvA jIsase nIce lIe mAphIka pratIjJA kI jAtI hai - . 1. caitra zukalA 13 ke zrI mahAvIra jayantI hone se " : va piSa kRSNa 10 ke zrI pArzvanAthajIkA janma divasa hone se agatA palAyA jAyegA. 2. gyArasa, amAvasa, punama ke zIkAra kA prayAga nahIM kIyA jAyegA. 3. meMne Aja dina taka zIkAra nahI kI aura aba bhI. nahIM karuMgA 4. zrI cotharmalajI mahArAja kA jIsa dina kherAbAdameM - padhAranA hegA era vApasa bahAra hegA usa dina agatA rakhA jAyegA. saM 1984 kA yeSTha kRSNa 3. . . (dA.) mA. khANasiMha-rAbAda, zrI ekalIMgajI " " ' zrI rAmajI mahAra chApa 6 te hamIragaDha 6 " jaina saMpradAya ke prasiddha vaktA paMDita muni zrI caithamalajI mahArAje ke hamIragaDhameM vyAkhyAna havA yntrnt - nakala.' Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aza muni papan zravaNa kara cIta baDA AnandIta huA. ahInsA dharmakA je mahArAjane satya upadeza dIyA vo bahuta prabhAvazAlI rahA. IsalIye nIce lIkhI pratijJA kI jAtI hai . 1. zrImAna munIzrI cAthamalajI mahArAja ke padhArane ke jase vApasa bahAra karane ke reja taka,hamIragaDhameM agatA rahegA. caitra zukala 13 bhagavAna zrI mahAvIra svAmI kA janmadIna hai so usa reja hamezA ke lIye agatA rahegA. . 1, 3. pava kRSNa 10 bhagavAna pArzvanAthajI kA janmadIna na he, hamezA ke lIye Ama agatA palAyA jAyegA. . 4. dazarAve ke dIna gALe pADe nahI mAye jAgA. 5. jaMgalameM cheTI zIkAra paMkherU hIraNa vagerA kI - zIkAra nahI kadI jAvegA. , 6pajusaNameM agato palAyo jAvega. . 7. I sAla kI phasala unAlU kI lAgata kA bakarA karIba 35-40, AvegA - saba, amare karI - Iye jAvege lihAjA . hu naMbara u48 asala rUbakore hAjA harImeM bheja lakhI jAve ke munda sadara kalama kI pabindI parere rakhanakA intajAma kare. ora nakala IsakI sUcanAtha zrImAne prasiddha vekatA paThIta munIzrI cemalajI mahArAja ke. bheTa svarUpa bhejI jove. saMvata 1984 kA yeSTha bIda 5 zukaravAra", . Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adaza muni. '': 10 ^^ ?4 :*2'* ********** ** prakaraNa 3chuM. hijha hAyanesasara mahArarAva bAbA sAheba pavAra ke. sI. esa. AI. devAsa (2) nuM * saMkSipta vRttAMta. teozrIne zubha janma vikrama saMvata 1933nA zrAvaNa suda rane divase zubha yugamAM suprasiddha marAThA kSatriyakuLamAM thayo hato. temaNe bAlyAvasthAmAM ja dhAmika tathA rAjanaitika zikSaNamAM sarasa gyatA prApta karI hatI. temaja pitAnI kAryakuzaLatA tathA kArya parAyaNatAne nAnI uMmare pitAnI prajAne anukaraNIya anubhava karAvyo hato. zrImAna rAjyAbhiSeka vikrama saMvata 1948nA vaizAkha vadI 12ne zubha dine atyaMta dhAmadhUmathI karavAmAM AvyA hatA. temanAmAM bAlyAvasthAthI ja dayALutA, udAratA, paropakArIpaNuM, dhairya tathA gAMbhIrya Adi aneka prazaMsanIya guNe dRSTigocara thatA hatA. ane e ucca guNane dina pratidina vikAsa thavA lAge. AnAM aneka Adarza udAharaNa mejuda che, jemake - 1. teo mAMsa bhakSaNa karatA nathI. 2. zikAra khelatA nathI. Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. papa3 3. tathA hAlamAM ja pitAnA rAjyamAM AvelA vidhyA devInA maMdiramAM dara varSe thatA 15000 jIvonA vadhane sarvathA baMdha karAvI jIvadayAnuM anupama udAharaNa raju karyuM che. zrImAnanA uparokta Adarza guNa anukaraNIya che.Adhunika navayugamAM zikAra khelavAno zekha nareze tathA sAmAnya vyaktiomAM paNa hIMDate cAlate najare paDe che. e evI to bhayaMkara prathA che ke teno ullekha lekhinIthI kara zaktinI bahAra che. AvA Adarza nareMdrA ke jeoe muMgAM prANIo tathA bheLAM jAnavara pratye dayAbhAva darzAvI AvI duSTa, bhayaMkara tathA kartavyahIna prathAne nirmaLa karI che, emane anekAneka dhanyavAda ghaTe che. AvA pratyeka dayALu narapatiene ame savinaya vijJapti karIe chIe ke teo paNa pitAnA rAjyanI hadamAMthI A bhayaMkara prathAne dezanIkAla karI pitAnI vAstavika vIratA tathA dayALupaNAne Adarza janatA samakSa raju kare. temanA rAjyanuM kSetraphaLa 419 cerasamAIla che ane vastI 6698 manuSyonI che. temane brITIza sarakAra taraphathI paMdara toponI salAmI ApavAmAM Ave che. temanA saddaguNe tathA rAjyanI suMdara vyavasthAne lIdhe rAjA-prajA vacce mIThe saMbaMdha che. vidyApracAra karavA mATe teozrI bahu tatparatA tathA utkaMThA rAkhe che ane tethI teozrI taraphathI rAjyamAM aneka pAThazALAo calAvavAmAM Ave che.' teozrI saraLa. svabhAvanA mIThA belA tathA hasamukha che. kaTutAe te temane sparza paNa karyo nathI. vaLI temanI Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 554 Adaza muni. prakRti atyaMta zAMta che ane ahiMsA dharmanA anurAgI che. ApaNA caritranAyakanA teo parama bhakta che. jyAre jyAre mahArAjazrI devAsa padhAre che tyAre teo bane tyAM sudhI te vyAkhyAnane lAbha acUka le che, ane te sivAya divasa tathA rAtrinA vakhate purasada maLatAM anya sevAo paNa kare che. vaLI jaina dharmanA tAvika viSathI paricita thavAne mATe aneka prakAranA prazna tathA zaMkAo raju karsa gya uttare meLavI mananuM samAdhAna kare che. A uparAMta dara varSe eka vakhata devAsa padhAravAne mATe paNa Agraha pUrvaka vijJapti karatA rahe che. sArAMza e che ke uparokta udAharaNamAM darzAvyA mujaba zrImAnanI dhArmika ruci tathA bhAvanA prazaMsanIya che. teozrInAM Adarza kAryonuM pratyeka nRpati anukaraNa karI pitAnA kartavyanuM pAlana karI anya vyaktio mATe Adarza udAharaNa raju kare, evI amArI hArdika abhilASA che. bahuratnA vasuMdharA / sva. zrImAna dharmapremI dAnavIra rAyabahAdura zeTha kuMdanamalajI ThArI. khyAvaranA nararI mejIsTrena saMkSipta paricaya. teozrIne zubhajanma vikrama saMvata 1926nA kArtika suda pUrNimAnI madhyarAte zubha lagnamAM, osavALa jAtinA Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza yuni. papapa suprasiddha koThArI getramAM thaye hatA. teozrInA pitAzrInuM zubha nAma haMsarAja hatuM. samayAnusAra teo sahakuTuMba sukhada sthitimAM rahetA hatA. bAlyAvasthAthI ja temanAmAM udAratA, dayALutA, dhairya tathA gAMbhIrya Adi saddaguNene prAdurbhAva thayo hato. ane te saghaLA saddaguNa kame krame vRddhi pAmatA cAlyA. jenAM keTalAMka Adarza udAharaNe Aja amArI sAme mAjIda che. temanI rAjabhakti Adi saddaguNethI saMtuSTa thaI sarakAre temane tA. 5 mI juna sane 1920ne divase rAyasAhebanI sanmAnadarzaka upAdhithI vibhUSita karyA. tyAra bAda thoDA ja samayamAM temanI lAyakAta tathA nyAyaparAyaNatAthI mugdha thaI sthAnika sarakAre temane onararI me TanA pada upara sthApita karyA. paropakAra karavAne mATe teo sadaiva tana mana ane dhanathI tatpara rahetA hatA saMvata 1971mAM bhayaMkara dukALa paDavAthI mAravADa prAntanA aneka kheDuto pitAnA prANapriya pazudhana sahita hajAronI saMkhyAmAM khyAvara thaI mALavA jatA hatA. te samaye temaNe te gAye Adi muMgAM pazuone ATha hajAra rUpIAnuM ghAsa naMkhAvI temanI sudhAnuM nivAraNa karI puSkaLa puNya prApta karyuM. priya pAThake! temanI Adarza udAratAnuM eka vizeSa prazaMsanIya udAharaNa A rahyuM. eka divasa mAM mAge bhAva ApavA chatAM paNa jyAre ghAsa na maLI zakayuM tyAre dayAbhAvathI dravita thaI lagabhaga eka hajAra rUpIAnA kapAsIyA naMkhAvI pelAM muMgA pazuonuM saMrakSaNa karyuM. temaja pelA kheDUtone paNa bhuMjelA caNA tathA vastrAdi Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa6 >Adarza muni. ApI sahAyatA karI. A pramANe pazuone ghAsa tathA kapAsIyAthI ane manuSyane anna tathA vastrathI saMtuSTa karyA. dhAmika tathA vyavahArika vidyApracArArthe paNa teozrIe aneka pAThazALAomAM hajAro rUpIAnuM dAna ApI sahAthatA karI hatI. - teozrIe pitAnAja kharce eka auSadhAlaya paNa ghaNuM samayathI sthApana karyuM che, jeno vArSika kharca lagabhaga aDhI hajAra rUpIA Ave che. anAthAzrame, ispitAle tathA khAnagI auSadhAlaye Adi aneka saMsthAone teozrInI mAsphate Arthika sahAyatA maLyA karatI hatI. jIvadayA tathA anya zubha kAryo mATe paNa saghaLA karatAM moTI rakama temanA taraphathI maLatI hatI. je dhArmika tathA sAmAjIka kSetramAM teo praveza karatA, temAM te saheje pAchA paDyA sivAya racyApacyA rahetA hatA. ane mukhyatve AgaLa paDate AgevAna tarIkeno bhAga bajavatA hatA. temanAM anya aneka prazaMsanIya kAryomAMnA ekane vizeSa ullekha A sthaLe karIe chIe. meravADAnA leke gAmaDAMmAM helIketsavane bIje divase "aheDA" khele che. tamAma gAmanA mANase e divase haLIne bIje divase) astrazastrathI susajita thaI jaMgalamAM jAya che. tyAM hA, ho, hU Adi aneka prakAranA pikAra karatA ane barADA pADatA, cAre bAju khUba jorathI doDe che. te vakhate temanI sAme nAnuM moTuM je kaI pazu Ave che, tene te leke jIvatuM javA detA nathI. A duSTa prathAne temaNe sane. Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni papaha 190lmAM keTalAMka gAmonA lokone prItIbhojana ApI baMdha karAvI. A rahyuM e dharma vIra tathA dharmabhIrUnI dayALutAnuM javalaMta udAharaNuM. zrImAna zeThajI dhI mahAlakSmI mInsa kaMpanI-khyAvaranA menejIMga DAyarekaTara che. teozrI eka atyaMta lAyaka tathA prabhAvazALI vyakti hatA e jaNAvavAnI jarUra ja kayAM che? sAcI vAta te e che ke teozrI A saghaLA sadaguNonA bhaMDAra hovAthI vAstavika rIte kuMdana samAna zuddha hadayanA tathA svanAma zobhAvanAra hatA. teozrI premanI pratimArUpa sAmya svabhAvavALA, prasanna vadanadhArI tathA zAnta mijAjavALA hatA. abhimAna te temanI samIpaja jaI zakatuM nahatuM. dhArmika kAryo mATe temane anurAga anukaraNIya hatuM. pitAne tyAM nekarI cAkarI karanArA pratye paNa teo pitAnA bhAIo jevuM vartana calAvatA hatA. AvA aneka guNethI alaMkRta hovAne lIdhe temane eka Adarza purUSa kahevAmAM saheje atizayokti thatI nathI. temanA jIvananA mahatakAryo tathA prasaMge vistRta ullekha karavAmAM Ave te eka svataMtra graMtha racI zakAya. tethI ATalAthI ja ahIM saMtoSa mAnI rahyA. teozrI saMvata 1985mAM devaloka pAmyA che. temanA sapUta zrI zeTha lAlacaMdajI paNa pitAnA jevAja saraLa svabhAvanA, hasamukhA tathA udAra dilanA che. Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 558 - > Adarza muni prakaraNa 4thuM. jainadharma e prAcIna che. huM BILLIKIWA (mULa lekhaka-zrImAna vaidya tanasukhajI vyAsa-bhUtapUrva - saMpAdaka "vaidya kalpatarU.) - zrImAna pUjya vyAkhyAna vAcaspati zrI 1008 zrI caithamalajI mahArAja lagabhaga rapa divasathI jodhapuramAM virAje che. temanAM vyAkhyAna ahIM roja thAya che. ane te prasaMge jabaradasta jana medanI jamA thAya che. keTalIka vakhata to zretA enI saMkhyA 2000 karatAM paNa adhika thaI jAya che. temanA manaramya. badhadAyaka dhArmika vyAkhyAnI ahIMnI janatA upara paNa suMdara chApa paDI che, ane tethI lekanI evI hArdika abhilASA che ke zrImAna munirAjane AgAmI cAturmAsa atre thAya. Ane mATe kevaLa jainasaMgheja nahi paraMtu jodhapuranI samagra hiMdujanatAe vijJapti karI pitAnI AkAMkSA vidita karI che. AzA che ke e abhilASA pUrNa thaze zrImAna piSa vada 13ne divase atrethI vihAra karI mahAmaMdira padhAryA che, ane tyAM paNa thoDAka divasa teozrIno mukAma raheze ema mAlUma paDe che. tyAMthI vihAra karI teozrI ghaNe bhAge bAvara padhAraze. jodhapurathI vihAra karI javAnA divase teozrIe je vyAkhyAna ApyuM te Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni papa9 atyaMta prabhAvazALI hatuM. ane zretAonI paNa bhAre ThaTha jAmI hatI. prAraMbhamAM ja teozrIe rAga ane dveSanI evI jaNavALe mANasa paNa saheje samajI zake. A bAbatamAM rasamaya udAharaNe ApI tathA pramANe TAMkI batAvI teozrIe samajAvyuM ke te baMne (rAga-draSa) dvArA manuSya adharmane paMthe paDI pitAnA jIvananuM akalyANa pitAneja hAthe kare che. pativrata para mahAsatI sItAjInI ucca Adarza bhAvanAone vistRta ullekha karI zravaNa karavA AvelA zrI samAjane je hitakara upadeza Ape te sadA manana karavA tathA anukaraNa karavA yogya hato. ene lIdhe ekalA strI samAjane ja nahi paraMtu purUSa samAjane paNa temAMthI Avazyaka bodha maLe che. prasaMgonuMrUpa temaNe e paNa samajAvyuM ke sItAjInA pativratano upadeza tathA Adarza ane ucca bhAvanAone vidvAnoe avasthAnusAra potAnI prAcInatA siddha karavA khAtara upajAvI kADhayAM nathI paraMtu jaina granthomAM jene racAye hajAra varSa vItI gayAM che-pahelethI mejuda che. AzcaryanI vAta to e che ke Ama samajAvyA chatAM keTalAka leke evo pAyA vinAne AkSepa kare che ke jaina dharma paNa hamaNAM hamaNAMmAM ja sthApita thayela che. paraMtu pramANa vinA tevAonI vAtone keNa svIkAra karavAnuM che? mAtra meDhe kahI eTale jainadharma arvAcIna nathI thaI javA. pAlInA paramAnaMdajI kahe che ke jene potAnI prAcInatA darzAvavA khAtara rAmacaMdrajIne jaina dharmAnuyAyI lakhI nAkhyA. paraMtu tene mATe temanI pAse pramANa zuM che? zuM ema na banI zake ke anya Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 560 > Adarza muna. dharmAvalaMbIoe potAnI prAcInatA siddha karavA khAtara temane pitAnA dharmane lakhI nAkhyA ? mane kaI paNa dharma pratye dvaSabhAva nathI. kevaLa jainadharma upara khoTA AkSepo karanArAne mAre eTaluM ja kahevAnuM che ke teo pramANu batAvyA sivAyanI evI vAta na kare ke jene lIdhe teo deSanA bhAgIdAra bane. jainadharma to prAcIna kALathI ja pracalita che. vaLI rAmacaMdrajI tathA hanumAnajI udabhavyA hatA teja vAtane keI na mAne, te tenA na mAnavAthI teo nahotA thaI gayA e sAbita thituM nathI. jainadharma ghaNo pUrANo dharma che. zrI RSabhadeva bhagavAnanA kALathI A dhama utarI AvyuM che, saMsAramAM jyAre varNAzrama dharmanI vyavasthA paNa thaI na hatI, tethI pUrvenA kALamAM A dharma vidyamAna hato. tene thaye karoDo varSa vItI gayAM che. mahArAjazrIe aneka etihAsika vajudavALA pramANe TAMkI batAvI e siddha karI batAvyuM hatuM ke jainadharma e prAcIna dharma che. pitapotAnI samajaNa mujaba leke manamAM Ave te lakhI nAkhe che. pAlInA paramAnaMdajIe paNa jainadharma pAchaLathI nIkaLe che, tenI aitihAsika gaNatrImAM goTALo karelo che, temaNe zreSabha Adine jaina dharmAnuyAyI varNavI pitAnI prAcInatA siddha karavAno irAdo rAkhyo che, temanI aitihAsika vAta asatya karI cUkI che, ItyAdI je mana phAve te "zrImAlI abhyadaya nAmanA patramAM lakhI nAkhyuM che, paNa A bAbatamAM temanI pAse zuM pramANa che ? zuM jaina dharmanAM temaNe zA paNa joyAM che, ke jene lIdhe te Ama kahevAnuM sAhasa kare che? jainadharmanAM lakhelAM pustako Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMbaInA zrI kAMdAvADI jaina upAzrayamAM saMvata 1987nA caitra sudI 13nA divase ujavAyela zrI vIrajayaMtInA utsavane dRzya. (paricaya mATe juo prakaraNa 41muM). Page #627 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 0. -~-~~-~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ paNa eTalAM prAcIna hastalikhita maLI Ave che ke je sAMbhaLI daMga thaI javAya che saMvata 1500mAM lakheluM pustaka te mArI pAse mojuda che. A uparAMta aneka prAcIna zilAlekha Adi maLI AvyAM che je uparathI jainadharma baddhadharmathI pUrveno che ane tadana svataMtra che, e sAbita thAya che. A bAbatane pAzcAtya vidvAnoe paNa sajajaDa pramANe dvArA svIkAra karyo che. temaNe karelI zodhakhoLa paNa keTalAMka pustakamAM pragaTa thaI gaI che. mahAbhAratanA graMthamAM paNa jaina sAdhuonuM khyAna Ave che. mahAbhAratanA yuddha samaye eka nigrantha sAdhunAM zukana thayA hatA, tethI arjunanA pUchavAthI zrIkRSNa kahyuM hatuM ke A zukana to vijya prApta karAvanAra che. A uparAMta bIjA aneka udAharaNo Ave che je sthaLa saMkecane lIdhe ahIM ApI zakAya ema nathI. alpa samaya hovA chatAM teozrIe aneka pramANe ApI zretAone vAstavika rIte jainadharma ati prAcIna che. te bAbatamAM saMkhyA. vaLI jaNAvyuM ke amane keInA pratye dveSabhAva nathI. jaina sAdhu mAtra satya ane nirlobhanoja upadeza Ape che. je loko jainadharmamAM goTALA vALe che, evuM darzAve che temane sanmArga dAkhavavA tathA subodha ApavAne mATeja ATalI carcA karavI paDI che. mahArAja sAhebe eka kalAka sudhI aneka akATaya pramANe raju karI hAjara rahelA rotAvargamAM jainadharma pratye agAdha zraddhA utpanna karatAM jaNAvyuM ke je tene arvAcIna jaNAve che. te te saghaLA bhramamAM paDelA che. mahAmaMdira vihAra karI gayA hovA chatAM paNa tyAMnI Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 562 janatA teozrIne sulalita amRtamaya upadeza sAMbhaLavAne vizeSa lAlasA rAkhatI hatI, tethI suda 1ne divase jedhapuramAM gIradIkeTamAM eka sArvajanika vyAkhyAna yeAjavAmAM AvyuM. teozrIe kRpA karI mahAmaMdirathI padhArI eka atyaMta prabhAvazALI vyAkhyAna ApyuM, je vakhate lagabhaga cAra hajAra jeTalI janamedanI jAmI hatI. saghaLA dharmAnuyAyIo te vakhate AvyA hatA. musalamAnonI paNa sArI saMkhyA hatI. meTA moTA mutsadIo tathA ThAkare paNa padhAryA hatA. teozrIe "ahiMsAnuM mahatva" e viSaya para evuM saraLa ane bedhaprada vyAkhyAna ApyuM ke je sAMbhaLI samasta zretAgaNa dharmanAM gUDha tanI vAta jANuM pArAvara prasanna che. teozrIe aMtyajonI bAbatamAM paNa upadeza ApatAM jaNAvyuM ke aspRztA e eka pApa che. sADAtraNa kalAka sudhI zAnta citte zretAoe temane dhyAnapUrvaka sAMbhaLyA ane vizeSa karavAmAM AvI. sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke teozrInuM eka vizeSa vyAkhyAna sejatiyA daravAjAnI bahAra thavAnuM che. SSE Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 563 vedAMta grantho karatAM paNa jainadharmanI prAcInatA. priya vAMcaka! jeke granthAraMbhamAMja jainadharmanI prAcInatAnA bArAmAM aneka vidvAnonA abhiprAya tathA zilAlekha uparanAM akATaya pramANe dvArA e siddha karI cUkyA chIe ke jainadharma e ati prAcIna tathA sarvottama che, te paNa amane keTalAka sajajane taraphathI sUcavavAmAM AvyuM ke A viSaye upara vedapurANAdi anya dharmazAstro tathA graMthonAM pramANe paNa avazya TAMkavAM joIe. AthI e sajajanonA Agrahane mAna ApI A viSayamAM pramANabhUta glaeNko - temanA bhAvArtha sAthe nIce ApIe chIe. bhagavAna zrI trASabhanAthajI jaina dharmanA prathama tIrthakara thayA che. temanA pitAnuM nAma nAbhirAjA ane mAtAnuM nAma marUdevI tathA temanA se patramAM sauthI jyeSTha putranuM nAma bharata hatuM. temanI bAbatamAM purANa tathA vedamAM A mujaba ulalekha che - zivapurANamAM- kailAse parvate ramye vRSabho'yaM jinezvaraH cakAra svAvatAraM ca sarvajJaH sarvagaH shivH||56|| Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 564 >Adarza muni ----~~-~-~~-~~~-~-~---........................................... ------------------------------------- arthAta-kevalajJAna dvArA sarvavyApI, kalyANa svarUpa, sarvavivijJAtA naSabhanAtha jinezvara manohara kailAsa parvata uparathI utaryA hatA. rASabhanAthe kailAsa parvatathI ja mukti meLavI che. jinanAtha, arhata, A zabda jaina tIrthakarone mATe pracalita che. brahmANDa purANamAM jue- nAbhistvajanayatputraM marudevyAM manoharam / / RSabhaM kSatriyajyeSThaM sarvakSatrasya pUrvajam / / RSabhAdbharato jajJe vIraH putrazatAgrajaH / bhiSicya bharataM rAjye mahApAtrAjyamAsthitaH // / iha hi ikSvAkukulavaMzodbhavena nAbhisutena marudevyAnandanena mahAdevena RSabheNa dazaprakAro dharmaH svayamevAcI rgaH kevalajJAnalAbhAcca pravartitaH // arthAt nAbhirAjAne marUdevI mahArANIthI manahara kSatriyemAM pradhAna ane samasta kSatriyavaMzane pUrvaja e kASabha nAmane putra utpanna thayA. rASabhanAthathI zUravIra se bhAIomAM pATavI bharata nAmano putra utpanna thayA. aSabhanAthe bharatane rAjyAbhiSeka karI rAjapATa soMpI pote jaina dIkSA laI muni thayA. A AryAvartamAM IkvAku kSatriya vaMzamAM utpanna thayelA nAbhirAjA tathA marUdevI mahArANanA putra RSabhanAthe kSamA, mArdava (mRdutA), Arjava (saraLatA), satya, zAca, saMyama, tapa, tyAga, akiMcana (aparigraha) tathA brahmacarya A daza prakArane dhama pote dhAraNa karyo, ane kevaLajJAna prApta karI e dharmane pracAra karyo. Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni 565 prabhAsa purANamAM A pramANe ullekha che - yuge yuge mahApuNyA dRzyate dvaarkaapurii| avatIrNo hariyaMtra prabhAse zazibhUSaNaH // revatAdrau jino nemiyugaadivimlaacle| frLAmAthAva murimA yArAma | arthAtu-pratyeka yugamAM dvArikApurI mahApuNyazALI daSTigocara thAya che. jyAM caMdrasamAna manaramya nArAyaNa avatAra le che. tyAM pavitra revatAcala (giranAra parvata) upara neminAtha jinezvara thayA, ke je draSionA Azraya sthAna ane mokSanA kAraNabhUta hatA. bhagavAna zrI neminAtha, bhagavAna zrIkRSNanA pitA vasudevanA vaDIla baMdhu mahArAja samudravijayanA putra hatA. teo dvArikA nivAsI hatA. temaNe revatAcala (giranAra parvata) upara tapasyA karIne mekSa prApta karyo che teo bAvIsamA tIrthaMkara ane bhagavAna zrIkRSNanA pitarAI bhAI hatA. nAgapurANamAM lakhyuM che ke - aSTaSaSTiSu tIrtheSu yAtrAyAM yatphalaM bhavet / AdinAthasya devasya smaraNenApi tadbhavet // artha--aDasaTha tIrthonI yAtrA karavAthI je puNyaphaLa prApta thAya che teTaluM ja phaLa bhagavAna AdinAthanuM smaraNa karavAthI prApta thAya che. rASabhanAthajInuM bIjuM nAma AdinAtha che, kemake teo prathama tIrthakara che. Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Adarza muni. nAgapurANamAM A pramANe Ave che - akarAdi hakArAntaM mu'dhorephasaMyutam / nAbindukalAkrAMtaM candramaMDalasannibham // etaddevi paraM tattvaM yo vijAnAti tattvataH / saMsArabaMdhanaM chittvA sa gacchetparamAM gatim / dazabhirbhojitairvipraH yatphalaM jAyate kRte / munerarhatsu bhaktasya tatphalaM jAyate kalau / / eTale ke jeno prathama akSara "a" ane aMtima akSara he che, ane jenA upara ardho barapha tathA "candrabiMdu virAjamAna che, evA "ahune je kaI satya svarUpe oLakhI le che, te saMsAra baMdhanane chedIne paramagati (mokSa)ne pAme che. kRtayugamAM daza brAhmaNone bhejana karAvyAthI je phaLaprApti thAya che teTaluM ja phaLa ahatanA bhakata eka muni athavA jaina sAdhune bhajana karAvavAthI prApta thAya che. vArAhapurANa tarapha najara nAMkho:- tasya bharatasya pitA RSabha: hemAdrerdakSiNaM varSamahadbhArataM nAma shshaas| tAtparya ke e bharata rAjAnA pitA rASabhanAtha himAlaya parvatanI dakSiNa dizAe AvelA bhAratavarSa upara potAnuM zAsana calAvatA hatA. agnipurANa tarapha daSTipAta kare - RSabho marudevyA ca RSabhAdbharato'bhavat / bharatAdbhArataM varSa bharatAtsumatistvabhUt // Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza munio arthAta-marUdevIne udare rASabhanAtha avataryA. ane kASabhanAthathI bharatarAjAne janma thayo. bharata rAjAnuM A khaMDa (deza)mAM zAsana hovAthI enuM nAma bhAratavarSa paDayuM che. bharatathI sumati avataryA. A pramANe bhagavAna RSabhanAthanA putra bharata cakavatanA nAma uparathI A dezanuM nAma bhAratavarSa paDayuM, evuM jaina dharmagranthamAM lakhavAmAM AvyuM che, tene agnipurANanuM paNa anumodana maLe che. zivapurANanI anumati che ke - arhanniti ca tannAma dhyeyaM pApapraNAzanam / bhadrabhizcaiva kartavyaM kArya lokasukhAvaham // eTale ke "a " A zubha nAma pApanAzaka che. jagata sukhadAyaka A zubha nAmanuM uccAraNa tamAre paNa karavuM joIe. manusmRtimAM paNa Ama jaNAvavAmAM AvyuM che ke - kulAdibIjaM sarveSAmAdyo vimalavAhanaH / .. cakSuSmAMzca yazasvI cAbhicandro'tha prasenajit / / marudevI ca nAbhizca bharate kulsttmaaH| aSTamo marudevyAM tu nAbherjAta urukramaH // darzayanvartma vIrANAM suraasurnmskRtH| nItitrayANAM kartA yo yugAdau prathamo jinaH // * arthAt-kula AcaraNa AdinA kAraNabhUta kulazreSTha sarvathI pahelA vimalavAhana, tyArabAda kramazaH cakSumAna, Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa68 - > Adarza muni, yazasvI, abhicandra, prasenajita tathA nAbhirAya nAme kulakara A bharatakSetramAM utpanna thayA. tyArabAda marUdevIne peTe nAbhirAyane putra, mokSamArga dAkhavanAra, sura tathA asurethI pUjAyelA, traNe nItinA vidhAtA prathama jinezvara-jhASabhanAtha satayuganA prAraMbhamAM thayA. - "Sabha" zabdano artha "Adi jinezvara ja che, temAM kaI paNa prakAranI zaMkA karavAnI AvazyakatA nathI. kemake vAcaspati keSamAM "rASabha' zabdano artha "jinadeva tathA "zabdArtha ciMtAmaNi"mAM "bhagavadavatAra bhede Adi jine" eTale ke bhagavAnane eka avatAra athavA to prathama jinezvara agara tIrthakara evo artha karyo che. A sivAya jainadharmanA prathama tIrthakara bhagavAna RSabhadevajIne AThamA avatAra devI bhAgavatanA pAMcamA skandamAM cethA, pAMcamA tathA chaDuM adhyAyamAM puSkaLa vistArapUrvaka varNana ApavAmAM AvyuM che. e prakaraNane A sthaLe TAMkI batAvI A lekhane vizeSa laMbAvavAnuM ucita lAgatuM nathI. sujJa vAcaka! tuM bhAgavatanA pAMcamA skandhane vAMcI javAnI jarUra tasdI leje. upara raju karelAM pramANathI eTaluM to sugamatAthI siddha thAya che ke sRSTinA prAraMbhakALamAM bhagavAna rASabhanAtha thayA, ane teo pahelA jinatIrthakara hatA. tadanusAra jenadharmanI sthApanA te samaye thaI hatI. te svayaMsiddha che, tathA bASabhanAthajIne "jina" vizeSaNa lAgatuM hovAthI paNa e siddha thAya che. A kAraNe uparathI ema Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. pa68 ^^^^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^ ^^^ ^^^^ ^ ^^^^ ^ samajI zakAya che ke jaina dharmano udayakALa bhagavAna rASabhanAthanA jamAnAmAM thaye, ke je 10-20 hajAra varSanA ItihAsanA ghaNA kALa pUrve vidyamAna hatA. bhagavAna rAmacaMdrajInA kuLagurU vaziSTha trASi viracita yegavaziSTha nAmanA graMthamAM A pramANe ullekha che - nAhaM rAmo na me vAJchA bhAveSu ca na me tanaH / ' zAMtimarthiAtumicchAmi tmijjaiva vinA yathA | arthAt -rAmacaMdrajI kahe che ke huM rAma nathI, mAre kaI paNa vastunI abhilASA paNa nathI. mAtra huM jinadevanI mAphaka mArA AtmAmAM ja zAnti sthApana karavA cAhuM chuM. - A uparathI spaSTa mAluma paDe che ke rAmacaMdrajInA samayamAM jainadharmanuM tathA tenA uddhAraka jinadeva (tIrthakare)nuM astitva hatuM. A badhAne choDIne have ame vedo tarapha vaLIe chIe. joIe ke temAM paNa ApaNe hAtha kaMI Ave che ke kema? kemake Adhunika graMthomAM veda vizeSa prAcIna manAya che. vAgyeda, sAmaveda tathA atharvavedanA aneka maMtramAM jaina tIrthakaranAM abhidhAno ullekha karI temane namaskAra karavAmAM AvyuM che, juo- Rgvada para pahelAM daSTipAta karIe- ... AdityA tvamasi Aditya sada AsIta stabhrAdadyAM " vRSabhontarikSaM" vimimIte varimANaM / pRthivyA AsiktadvizvA bhuvanAni samrAvivazveteti varuNasya vratAni / / 20 20 2 Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa70 > Adarza muni. vaLajJAna sama koLAi baLavAna na eTale ke-tuM akhaMDa pRthvImaMDaLanA sAra tvacA svarUpa che. pRthvItalanuM bhUSaNa che, divyajJAna dvArA AkAzanI mApaNI kare che, evA he "vRSabhanAthI samrATa ! A saMsAramAM jagarakSaka vatAne saMcAra kare. arhanvibharSi sAyakanidhanvAhanniSkaM yajataM vishvruupm| 0 1 0 6 20 16 arhannidayase vizvaM bhuvabhuvaM na vA ojIyo rudrtvdsti| a0 2 a0 7 va0 17 arthA--he arDana deva! tame dharmarUpI tIrane sadupadezarUpI dhanuSyane ane anantajJAnAdirUpI AbhUSaNone dhAraNa karyA che. he arDana ! Ape jagatane prakAza ApanAra kevaLajJAna saMpAdana karyuM che, Apa saMsAranA jInA rakSaNahAra che, kAma kedhAdi zatru samUhane trAsa ApanAra che, ane ApanA samAna anya kaI baLavAna nathI. dIrghAyutvAyubalAyurvA zubhaM jaataayuH| OM rakSa rakSa ariSnemi svAhA / vAmadevazAntyarthamanuvidhIyate sosmAkaM ariSTa nemi svAhA / OM trailokya pratiSThitAn caturviMzati tIrthaGkarAn RSabhAdyAvarddhamAnAntAn siddhAn zaraNaM prpdye| trAtAramidraM RSabhaM vadanti aticAramidraM tamariSTanemi bhave bhave subhavaM supArzvamindraM have tu zakaM ajitaM jinedra tadvadvarddhamAnaM puruhUtamid svAhA / RSabha eva bhagavAna brahmA bhagavatA brahmaNA svayamevAcIrNAni brahmANi tapasA ca prAptaH paraM padam (aarnnyke)| ItyAdi aneka maMtra zvedamAM mojuda che, jemAM jainadharmanA uddhArakartA tIrthakarenA nAmane ullekha karI Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adazamuni. pa71. namaskAra karavAmAM AvyA che. trASabhanAtha, ajitanAtha, supAzvanAtha, nemInAtha (athavA ariSTanemi) vIranAma (athavA mahAvIra) Adi jaina arhate (tIrthakaronAM nAma che. have yajurveda tarapha dRSTi phera - OM namo arhanto RSabho OM jJAtAramindraM vRSabhaM vadanti amRtAramindraM heva sugataM supArzvamindramAhuriti svAhA / ___ vAjasyanu prasava AvabhUvemA ca vizvabhuvanAni sarvataH sa nemirAjA pariyAti vidvAn prajAM puSTi vardhayamAno asmai svagi ma0 naM0 25. arthA -bhAvayajJa (Atma svarUpa)ne pragaTa karanAra, A saMsAranuM saghaLA jIvone sarva prakAre yathArtha rUpa jaNAvanAra je sarvajJa nemInAthasvAmI pragaTa thayA che, jemanA upadezathI dehadhArIonA AtmAne puSTi maLe che, evA neminAtha tIrthakarane Ahuti samarpaNa hajo. . svasti na indro vRddhazravAH svasti na pUSA vizvavedAH / svasti nastAyo ariSTanemiH svasti no bRhaspatirdadhAtu // ma0 25 naM. 16 ItyAdi evI anya aneka zrutio yajurvedamAM vidyamAna che, je atyaMta AdarabhAva sAthe jaina tIrthakarone namaskAra karavAnI preraNA kare che. - have sAmavedamAMthI paNa keTalAka zlekenuM avalokana karIe- appA yadi mepavamAna rodasI imA ca vizvA bhuvanAni manmanA yUthena niSTA vRSabho viraajsi| rU .0 1 naM. 11. Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa72 Adarza muni na ye divaH pRthivyA antamApurna mAyAbhirnadhadA paryabhuvan yujaM vajra vRSabhazcakrendro nijyotiSA tamasogA adukSat / 10 50 10 rU. ima stoma ahaMte jAtavedase rathaM iva samaheyama maniSayA bhadrA hi na pramanti asya saMsadi agne sakhye mAriSAmavayaM tvH| 10 50 50 81 taraNi ritsaSAsati vIjaM puraM dhyAH yujA Ava indra puruhUtaM narmogara nemi taSTeba zuddham // 20 a0 5 ma0 3 ca0 17 / ItyAdi bIjA aneka maMtra jaina tIrthakaro pratye pUjyabhAva pragaTa karatA, sAmaveda tathA atharvavedamAM mejuda che. je saghaLAne sthaLasaMkecane lIdhe atre ullekha karI zakatA nathI. upakta pramANe uparathI sArI rIte e siddha thaI cukyuM che, ke vedanI utpatti pahelAM jainadharma A jagatamAM pArAvAra prabhAvapUrvaka prasaryo hate. tethIja purANe racanAranI mAphaka vedene racanAra RSimunioe paNa pitAnA racelA maMtra dvArA jaina tIrthakarane namaskAra karyA che. tethI tene mAnanAra keI paNa niSpakSapAtI vidvAna vedene sAkSIbhUta rAkhI jainadharma vaidika dharmanI pachIthI utpanna thaye ema kaheze nahiM. je mahAbhArata kALa joIe, te te vakhate "zrI neminAtha" bAvIsamA tIrthaMkara hasti dharAvatA hatA, je Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ada muni paha8 bAbata te kALamAM racAyelA graMthe uparathI pragaTa thAya che, tethI te kALamAM paNa jainadharmane hoLe pracAra svayaMsiddha che. je rAmacaMdrajI tathA lakSmaNajInA samayane vicAra karavAmAM Ave che te samaye paNa jainadharmanI sattA jAmelI najare paDe che. kemake eka te te vakhate jenadharmanA vIsamAM tIrthakara zrI munisuvratanAthe jainadharmano pracAra karyo hato, je vAta te vakhate vaziSTha RSi viracita "gavaziSTha nAmaka graMthanA upara TakelA zloka uparathI sAbita thAya che. have vicAra karo ke te samaya pahelAM bIjA 19 tIrthakare to thaI gayA hatA. ke jemaNe A jagatamAM jainadharmane phelAvo karyo hato, te pachI te A saMsAramAM keTalA lAMbA kALa pUrvethI pracalita have joIe! sarvathI pahelAM bhagavAna RSabhanAthajIe tene pracAra karyo. tethI temane utpatti kALa mAluma paDatAM jainamardhano sthApana kALa jANI zakAya ema che. Ama che tethI te amArA anubhava pramANe ahIM itihAsakAre hAtha dhoI nAMkhe che. kemake itihAsakAro te bicArA cAra pAMca hajAra varSa pahelAMnA jamAnAne itihAsa raju karavA asamartha che, to pachI e svayaMsiddha che ke bhagavAna RSabhadevanA samayane pragaTa karavA temanI zaktinI bahAra che. basa, ATalethI A viSayane vizeSa na laMbAvatAM tejIne TakerI e ukti anusAra atreja viramIe chIe. AzA che ke niSpakSa, vicArazIla vAMcako satya bInA grahaNa karavAmAM AnAkAnI karaze nahi. Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa94 Adarza yuni. WWWNWUWWIMWWWNWWWVINK che. jaina dharmanI ahiMsA sAMsArika ke 3 kAryamAM vidharUpa nathI. zuM - ahiMsA e jaina dharmano mukhya upadeza tathA mudrAlekha che. hiMsAthI bacavuM eno artha ahiMsA pALavI, kaSAyone vazavatI potAnA tathA bIjAnA prANono ghAta kare e hiMsA che. kodha, abhimAna, mAyA, lobha e kaSAya che. jJAna e AtmAne svabhAva che, paraMtu e kaSAyathI jJAna naSTa thAya che. jainadharmanI ahiMsA ema nathI sUcavatI ke je koI zatru deza para caDhI Ave te te samaye pitAnI pyArI mAtRbhUmi tathA pyArI prajAnA rakSaNa nimitte tenI sAthe yuddha na kare. hA, paNa je rAjA keIpaNa kAraNa sivAya mAtra lebhane dAsa banI bIjAne mulaka chinavI levAne yuddha kare ane hajAro mAnavIonAM khUna kare to te avazya hiMsA che. jainadharmanI ahiMsAne siddhAnta gRhasthane tene kAryabhAra calAvavAno niSedha karatI nathI. jainadharmanI ahiMsAnA be vibhAga pADavAmAM Ave che -(1) saMkalpI (2) AraMbhI. uparokata kaSAyane vazavartI kevaLa svArtha tathA lebhane lIdhe bIjAne nukasAna pahoMcADavAnI athavA mArI nAkhavAnI vRttithI bIjAne vadha kare, te "saMkalpI hiMsA che. tethI hiMsAthI gRhastha avazya bacavuM joIe. paraMtu kaSAyenA Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni. paha5 gulAma na banatAM sAMsArika kAryo AcaravAne, paropakAra karavAne, pitA pratye tathA anya pratye thatA anyAya miTAvavAne je hiMsA thAya che te "AraMbhI hiMsA kahevAya che. AvI hiMsAne mATe gRhasthane saMpUrNa manAI karavAmAM AvI nathI. AvI hiMsAmAM hiMsA karanArane dilamAM bIjA pratye dveSa ke zatrutAno bhAva hoto nathI. bIjAne vadha karavAnI vRtti hotI nathI. tenI bhAvanA to mAtra kArya vyavahAra calAva, bIjAnI rakSA karavI ane paropakAra karo eja hoya che. jainadharmanI ahiMsA kadApi ema kahetI nathI ke tamArA zarIrane haSTapuSTa kare nahi, tAkAtavAna banAve nahi, vyAyAma kare nahi, paraMtu mAtra sukavI nAMkho. hA, paNa eTaluM to avazya sUcave che ke je pramANe chApa mArIne bIjAnI saMpatti chinavI laI pitAne khajAne bharapUra kare e vAjabI nathI, teja pramANe bIjA jInAM zarIrane vadhu karI, te mRtadeho vaDe ApaNA zarIrane haSTapuSTa banAvavuM e paNa vAjabI nathI. te te kahe che ke tamArA zarIrane sAtvika kherAkathI paze, tAmasIthI nahi. jAtimAM daSTigocara thatI kAyaratA tathA napuMsakatva e ahiMsAne lIdhe kadApi nathI. brahmacaryanuM pAlana na karavuM, vIryane game te rIte nAza kare, bAlyAvasthAmAM lagnagraMthIthI joDAvuM, mAdaka padArthonuM adhika sevana karavuM, vigere aneka kAraNone lIdhe lekenI prakRti evI banI jAya che, ke jethI kaSAye vizeSa prabaLa banI viSayavAsanA tarapha mana jhukI paDe che, ane tethI te brahmacaryanuM sevana karI zakatA nathI. jenAmatanI ahiMsAe prajAnAM dila kemaLa banAvI tene kAyara, nibaLa tathA napuMsaka banAvI dIdhI che. e Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 576 > Adarza muni. vAta sarvathA binapAyAdAra che. ahiMsAnuM pAlana kAyara, nirbaLa tathA napuMsaka kadApi karI zakatA nathI. ahiMsAnuM pAlana te te karI zake che ke jeNe potAne kaSAne jItI lIdhA che. tathA indriyanuM damana karyuM che. ahiMsA dharma para te teja ArUDha thaI zake che je zarIranI gulAmI tathA svArthaparAyaNatAne eka bAjue rAkhI saghaLA jIvanuM aMtaHkaraNapUrvaka zubha Icche che, tathA saghaLAnI sAthe niHsvArtha bhAtRbhAva rAkhe che. zuM kAyara ane nirbaLa mANaso indriyanuM damana karI zake che? zuM napuMsaka zarIranA dAsatva tathA svArthaparAyaNatAne tyAgI zake che? kadApi nahi. jainadharmanI ahiMsA kSatriyene ema nathI pharamAvatI ke tame yuddha na kare, dayA tathA prajAnI rakSA na kare, anyAthIne zikSA na kare; vaizyane vyApArAdi karavAnI manA nathI karatI. zudrane zilpa tathA sevA Adi karavAnI manAI nathI karatI. jainadharmanI ahiMsA avazya eTaluM te saghadhAne jaNAve che ke pitAnI jIbhalaDInA kSaNika svAda mATe athavA potAnA zarIrane goLamaTeLa banAvavA mATe bIjA ane vadha karI, temanA mRtadehane khAze nahi, pitAnA zekhanI khAtara jAnavarene zikAra karaze nahi, dharmane bahAne devadevIonAM maMdiramAM mUrtio samakSa bicArAM niraparAdhI, mUMgA prANIonuM khUna vahevaDAvaze nahi. jainadharmanA saghaLA tIrthakare cakravatI kSatriya hatA, temaNe rAjya calAvyAM che. bhISaNa yudhdha khelyAM che. ane temAM vijaya saMpAdana karyo che, tathA pyArA vatana ane prajAnuM saMrakSaNa karyuM che. jJAna, vijJAna, kaLA tathA kauzalya ItyA Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni pa77 DARAN Annannnnnnnnnnnn ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ dine unnata karyA che. hA, eTaluM te cokkasa che ke temaNe mUgAM prANIonAM zikAra khelyA nathI. temane vadha karI temanAM zarIrethI pitAnAM peTa bharyA nathI, tathA dharmanA bahAnA heThaLa niraparAdhI chanuM khUna vahevaDAvavAnI AjJA ApI nathI. A jAtinAM zArIrika baLa tathA lokika unnati sAdhavA mATe bALakane kamamAM kama ekavIsa varSanI uMmara sudhI brahmacArI rAkhavAM joIe. bALalagnane tyAga kare. bALakone burI Adato tathA kusaMgata ane saMsAranA khoTA camakArAthI bacAve. ane mAdaka padArtho je seMkaDe regonI khANa che temAMthI cheDA. sAde. jaladIthI pAcana thaI zake te khorAka, ghI dudha, me ItyAdi khavaDAve. tyAra pachI juo ke evAM bALake dharAvatI jAtinuM zArIrika baLa, dIrdhAyu tathA hareka prakAranI unnati thavA mAMDaze. SWWYWNWYNLINE jaina ahiMsA , Darna rivyu mAsikamAM zrIyuta lIlAdhara vatsalanA pragaTa thaelA lekhane thoDA bhAga) (1) ahiMsAdharmamAM mAnanArA saghaLA dharmomAM jaina dharmanuM sthAna sarvathI prathama tathA utkRSTa che. Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 578 Adeza muni. (2) jainadharmanI evI AjJA nathI ke jyAre sabaLa nirbaLane satAve agara trAsa Ape, tyAre udAsIna thaI beThA rahevuM. gRhasthothI e kadApi sahana thatuM nathI ane thavuM paNa na joIe. temaNe uMca amalanA lAlacuone, AtatAyIone, (trAsa vartAvanAra), badamAsa, viSaya laMpaTo, strIonAM satItva bhraSTa karanAra, ami, luMTArA tathA dhADapADuonA anyAya tathA atyAcArane mUMge meDhe sahana karavA joIe nahi. | (3) ahiMsAnuM vAstavika rIte e tAtparya che ke gRhasthoe mAtra pitAnA mAjazekha tathA sAdhAraNa jarUrIyAta mATe hiMsA karavI joIe nahi, agara to pitAnI duSTa vAMnAo paripUrNa karavA mATe tenI bIjAne preraNA paNa karavI joIe nahi. (4) jainanI ahiMsA vyakitagata svAbhimAna tathA svamAna sAcavavAmAM vinarUpa nIvaDatI nathI, tethI tenAthI sAhasa, zirya, svadeza prema, kuTuMbaprema tathA jAtIya garavanI koIpaNa prakAre hAni thatI nathI. (5) vAstavika rIte jaina ahiMsAne Adeza e nathI ke koIpaNa manuSya AtmarakSA karavA khAtara athavA AtmAbhimAna jALavavA khAtara jarUragI zaktine upayoga na kare. (6) jaina ahiMsA pitAnI patni, putrI, bhaginI tathA mAtAnI AbarUnuM saMrakSaNa karavAmAM kadApi bAdha karatI nathI. jene ahiMsA mAtra niSedhAtmaka upadezajanathI eTale ke koIne satAve nahi eTaluM ja nahi, paraMtu temAM agAdha tatva samAyeluM che. temAMthI ApaNe yogya nitika upadeza grahaNa karI zakIe Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni para chIe, bIjAonI sevA karavAnI bAbatane te khUba puSTi Ape che. ame amAre jIvana nirvAha khuzakhuzAla nibhAvIe paraMtu amAre bIjA sAthe kaMI saMbaMdha nathI ItyAdi svArthamaya upadeza jaina ahiMsA karatI nathI. paraMtu mAnava jIvanamAM eka bIjAM haLImaLIne rahe tathA sahAyaka bane e upadeza ApI uttejita kare che. (8) jainadharma koIpaNa jAtinI sarvoccatA tathA sarvoparipaNAnA dAvAne mAnya rAkhatA nathI. tathA jainadharmane e paNa mAnya nathI ke koI paNa manuSya gya kArya karato hovA chatAM devatAonA kopano bhAgI bane. (9) ghaDIbhara mAnI laIe ke bhAratavarSamAMthI ghaNuM kharA saddaguNone lepa thato jAya che, paraMtu guNone lepa thavA mATe jene agara jainetaro ahiMsAne kAraNabhUta batAve bhAratavarSamAM ahiMsA dharmamAM na mAnanArI keTalIka jAtomAM e guNanuM bilakula astitva jaNAtuM nathI. - ha . ke ahiMsA para gAMdhIjInuM maMtavya 6 mahAtmA gAMdhIjIe ahiMsA dharmanA bArAmAM lAlA lAjapatarAyane pratyuttara ApatAM "meDana rivyu pustaka-20 ekabara 1916 nA aMkamAM ghaNe suMdara prakAza pADyo Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 580. QH62 . cancangAAAAAAAAAAAAAAnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn che. e lekhane thoDe ghaNe bhAga vAMcakenI jANa mATe gujarAtI bhAvArtha sahita nIce ApavAmAM Avyo che. "Our Shastras seem to teach that a man who really practices Ahimsa in its fullness has the world at his feet. He so affects his surroundings that even the snakes and other venomous reptiles do him no harm. This is said to have been the experience of Francis of Assisi. In its negative form it means not injuring any living being whether by body or mind. I may not therefore hurt the person of any wrong doer or bear any ill. will to him and so cause him mental suffering. This statement does not cover suffering caused to the wrong doer by natural Acts of mine which do not proceed from ill-will. It therefore does not prevent me from withdrawing from his presence a child whom he, we shall imagine, is about to strike. Indeed the proper practice of Ahimsa requires me to withdraw the intended victim from the wrong doer, if I am in any way whatsoever the guardian of such a child. In its positive form Ahimsa means the largest love, the greatest charity. If I am a follower of Ahimsa I must love my enemy I must apply the same rules to the wrong doer who is my enemy or Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242841 fr. 427 stranger to me as I would to my wrong doing father or son. This active Ahimsa necessarily includes truth and fearlessness. A man cannot deceive the loved one; he does not fear or frighten him or her. (24644812) Gift of life is the greatest gift of all gifts. A man who gives it in reality disarms all hostility. He has paved the way for an honourable understanding and none who is himself subject to fear can bestow that gift. He must, therefore, be himself fearless. A man cannot then practice of Ahimsa and be a coward at the same time. The practice of Ahimsa cails forth the greatest courage. It is the most soldierly of soldier's virtues. He is the true soldier who knows how to die and stand his ground in the midst of a hail of bullets. Such a one was Ambarish who stood his ground without lifting a finger though Durvasa did his worst. Ahimsa truly understood, is in my humble opinion a panecea for all evils mundane and extra mundane. We can never over do it. Just at present we are not doing it at all. Ahimsa does not displace the practice of other virtues, but renders their praetice imperatively necessary before it can be practiced even in its rudiments. Lalaji need Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 582 > Adarza muni. not fear the Ahimsa of his father's faith. Mahavir and Buddha were soldiers and so was Tolstoy. Only they saw deeper and truer into their profession and found secret of a true happy, honourable and godly life. Let us be joint sharers with these teachers and this land of ours will once more be the abode of Gods. ' arthAta "ApaNAM zAstra ApaNane ema bodha Ape che ke je manuSya ahiMsAnuM sarvAga saMpUrNa pAlana kare che, tenA caraNomAM jagata zira jhukAve che. teno prabhAva eTalo badho prabaLa hoya che ke sApa tathA bIjAM jherI jaMtuo tene IjA karI zakatAM nathI. ema kahevAya che ke phrAnsisa va asIsIne paNa Avo ja anubhava thaye hate. teno pakSa artha e thAya che ke kaI paNa jIvatA dehadhArIne zarIra athavA manathI kaSTa ApavuM joIe nahi, tethI koI paNa duSTa kRtya karanArane mAre IjA karavI joIe nahi, agara enA tarapha e zreSabhAva paNa darzAvavA joIe nahi ke jethI tene mAnasika kaleza thAya. mArAM svAbhAvika karyo ke je rAgadveSAdimAMthI udbhavyAM nathI, tene aMge je pelAM anIti AcaranArane kaMI kaSTa paDe te temAM A bAbatano samAveza thato nathI. tethI eka bALaka ke jene te mArajhuDa karavA cAhe che, ema ApaNe mAnI tenI sAmethI te bALakane haThAvI laIe, te teno ahiMsA pratibaMdha karatI nathI. sAcI vAta te ema che ke je huM ahiMsAno sAco pAlaka houM, te bALakanA rakSaka Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 583 ~ ~~ ~~~ ~ ~ tarIke mAro dharma che ke mAre pelA julamagAranA pUjAmAMthI tenA zikArane choDAvavA rahyA. ahiMsAne pratyakSa artha pArAvAra prema darzAvavA tathA atizaya dAna devuM e thAya che. huM ahiMsAne pUjaka houM to mAre mArA pratye zatrune cahAvA joIe. mArA pratye agya rIte vartaNuMka calAvanAra mArA pitA ke putra sAthe huM je rIte vatuM, teja vartAva mAre mAruM aniSTa karanAra mArA zatru pratye agara to ajANyA pratye karo joIe. AvI sakriya ahiMsAmAM satya ane niDaratAne ApoApa samAveza thAya che. mAnavI potAnA premIne dago daI zakato nathI. tathA te premI purUSa che ke strI paraMtu tenAthI te bhaya pAmato nathI. agara temane bhaya pamADato nathI. saghaLA dAnomAM abhayadAna e zreSTha dAna che je mAnavI sAcA aMta:karaNathI abhayadAna Ape che, te saghaLA vaimanasyane nirmaLa kare che. Ama karIne te mAnanIya samAdhAnIne rAjamArga khuleTa kare che, paraMtu je manuSya jAte bhayabhIta hoya che, te kadApi A abhayadAna ApI zakatA nathI. tethI ja te nirbhaya hovo joIe. eka bAju kAyara hAvuM ane bIjI bAju ahiMsaka hovAne dAvo kare, e baMnene koI kALe meLa khAto nathI. ahiMsAnA pAlana mATe to pArAvAra pairya ane sAhasavRtti joIe. dvAnA saguNAmAM e sauthI zreSTha saddaguNa che. geLIonI jhaDI varasatI hoya chatAM je aDaga ubhe rahI maraNane zaraNa thAya che te ja sAce dhe che. A Adadho te aMbariSa hato ke je durvAsAe potAnAthI thAya Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 584 -~-~~~-~~-~-~~~-~~~-~~-~- - > Adarza muni teTale atyAcAra karyo, chatAM AMgaLI sarakhI uMcI karyA sivAya aDagapaNe raNabhUmimAM ubhe rahyA. mArA abhiprAya pramANe je ahiMsAne tenA nagna svarUpamAM samajavAmAM Ave to te saghaLAM aihika tathA pAralekika aniSTane mATe eka ajaba jaDIbuTTI che. ApaNe tenuM kadApi saMpUrNa pAlana nathI karI zakatA. jema atyAre paNa ApaNe tenuM bilakula pAlana nathI karatA. mAnava zarIramAM rahelA anya sadguNone ahiMsA nirmULa karatI nathI, paraMtu tenAM mULatanuM pAlana karI zakIe, te pahelAM te saghaLa saguNanuM pAlana Avazyaka banAve che. pitAnA pitAnA dharmanI ahiMsAthI lAlAjIe DaravuM na joIe. mahAvIra ane buddha sAcA ddhA hatA. ane te ja pramANe TesToya paNa hatA. mAtra temaNe pitAnA kAryanuM bArIkIthI tathA satyatAthI nirIkSaNa karI sAcA sukhada, pratiSThita ane daivI jIvananuM rahasya zodhI kADhayuM. Ave, ahiMsAnA A mahAna adhyApakonA ApaNe paNa bhAgIdAra banIe, ane ApaNA A pyArA vatanane pharIthI devabhUmi banAvIe." uparakta lekhanuM avelekana karyA bAda vAMcakenA maga jamAM e sArI rIte ThasI gayuM haze ke ahiMsA e kAyarano dharma nathI, paraMtu vIratva pradhAna dharma che. tene mahAna rAjAdhirAje thI mAMDIne te TheTha atyaMta raMka manuSyo suddhAM aMgIkAra karI zake che. tenA siddhAMto sarvavyApI hevAthI kaIne kaI paNa prakAre bAdhakartA nathI. hA, eTaluM te nirvivAda che ke ahiMsAdharma grahaNa karanArane Atmabhega avazya Apavo paDe che. tenA AtmAmAM ucca zaktione Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adaza muni. 185 rrrr11 * * * vikAsa thAya che, te eTale sudhI ke te mahAna AtmA sarvajJa banI mokSanA akSaya sukhane prApta kare che. A vizeSatA eja dharmamAM najare paDe che, ke jemA A siddhAMta paripUrNarUpe vidyamAna hoya che. yathArtha rIte vicAra karIe to ema mAlUma paDaze ke ahiMsAdharmanA saMpUrNa svarUpane na samajavAne lIdhe ja dezanuM adhaHpatana thayuM che. Adhunika kALamAM avanatinAM jeTalAM kAraNe daSTigocara thAya che, te saghaLAM ahiMsAnA abhAve janma pAmyAM che. tethI je A sarvazreSTha ahiMsA dharmane vAstavika rIte aMgIkAra karavAmAM Ave to sAroya deza alpakALamAM unnatinA ucca zikhara para pahoMcI jAya, evo amAre dAve che. ame pratyeka baMdhuone AgrahapUrvaka vijJapti karIe chIe ke teo haThAgraha tathA AMtarika saMkucitatAno tyAga karI, potAnI AmennatinA sAcA mArgane grahaNa kare. ja che Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 586 > Adaza muni. ja \ V * * * * * * * * * * * *^^^^^^^********* avazya vAMce. - jJAnavRddhi mATe pustake maMgAvI temanI lahANuM kare. rU. A.pA. 1. Adarza muni (sacitra)... .1-4-0 2. lAvaNuM saMgraha .. .. * * *** ... 0-1-0 3. mahArANA udayapura aura dharmopadeza (sacitra) 0-3-6 4. zrI jaina sukhacena bahAra, bhAga pahile . 0-ra-0 5. 3 ) ke, dUsarA ... 0-3-0 . , , tIsarA ... 0-3-6 7. ,, , _, pAMcavA 0-1-0 mahAvIra stotra (artha sahita baDhiyA kAgaja) 0-pa-0 10. jammu caritra . . 11. gajala bahAra ... . 12. dharmopadeza va sandhipatra ... 13. sItA vanavAsa . ... 14. stavana maneharamAlA, bhAga 1lo.. ,, ,, bhAga rajo.. 15. mukhavastrikA nirNaya .. ... 0-0-6 16. jaina gajala gulacamana bahAra * 0-117. jena satyapadeza bhajanamALA ... 0-2-6 18. rAma mudrikA ... ... . 0-1-6 cothA 0-1-6 , , , -0 *** 0 1 1 1 1 0-2-0 Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza muni 58 0 0 19. harizcandra rAjAkI copAI... 0-1-6 20. rAjA vikramI lAvaNI ... 0-1-6 21, jainamatadigdarzana trizikA 0-1-6 22. anupUvI (saMkaDA) ... 2-0-0 23. ne mIrAyajI 0-10 24. IkSukArAdhyana (sacitra) ... 0-4-0 25. pucchasuNuM ..... 0-0-6 26. udayapura meM apUrva upakAra (sari 0-pa-0 27. jaina stavana saMgraha 0-0-9 28. jaina stavana hitazikSA... 0-0=9 29. caMpaka caritra ... .. 0-1-3 30. phula bAga... .. ** 0-0-6 31. pradesI rAjAkI lAvaNa ... 0-0-9 32. dharmabuddhi caritra... ... 0-1-6 33. Adarza tapasvI 0-3-0 34. suzrAvaka kAmadeva (sacitra) 0-1-6 35. suzrAvaka araNuka (sacitra) 0-2-0 36. strI zikSA .* * 37. zrIpAla caritra ... 0-2-0 38. satI aMjanA era vIra hanumAna... 0-pa-0 39 mRgAputra (sacitra) ... 0-5-0 40. bhagavAna mahAvIra kA divya saMdeza ... 0-3-6 ThekANuM-zrI jainedaya pustaka prakAzaka samiti, ratalAma. 0. 0 0 0-0-9 Page #655 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #656 -------------------------------------------------------------------------- _