Book Title: Shraddha Pratikramana Sutra Prabodh Tika 3
Author(s): Bhadrankarvijay, Kalyanprabhavijay, Amrutlal Kalidas Doshi
Publisher: Jain Sahitya Vikas Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001009/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI - zrAdhdha - pratikramaNa - sUtra prabodhATIkI bhAga 3 prakAzaka jaina sAhitya vikAsa maMDaLa, muMbaI - 56. . Jan Education International For Private & Personal use only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra (prabodha TIkA) (saptAMga vivaraNa) bhAga trIjo (sUtra 46 thI 62) * saMzodhaka 0 5. pUjya paMnyAsa zrI bhadraMkaravijayajI gaNi pa. pUjya munizrI kalyANapravijayajI * prayojaka 0 amRtalAla kAlidAsa dozI, bI.e. prakAzaka jaina sAhitya vikAsa maMDaLa, vilepArale, muMbaI-400016 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra (prabodha TIkA). bhAga trIjo prakAzaka : jaina sAhitya vikAsa maMDaLa 112, svAmI vivekAnaMda roDa, vilepArale, muMbaI-4000pa6. (c) jaina sAhitya vikAsa maMDaLa cothI AvRtti oNgasTa, 2000 nakala : pa000 kiMmata : rU. 225/rU. pa00/- (seTa bhAga-1, 2, 3 nA) mudraka : caMdrikA prinTarI mirajhApura, amadAvAda-1 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya jaina dharmanI eka ati mahattvanI kriyA eTale Avazyaka kriyA. A kriyAnA nAmathI ja tenA arthano bodha sahaja thAya che. A kriyA sAdhu, sAdhvI, zrAvaka zrAvikAone savAra-sAMja be vakhata avazya karavA yogya che. Aje to A kriyA pratikramaNanA nAme suprasiddha che. anAdi kAlIna karmamaLane dUra karavA, navAM karmone AvatA aTakAvavA, krodhAdi kaSAyono nAza karavA, maitrI AdibhAvanA vikasAvavA temaja mokSaprApti arthe A kriyA eka adbhuta kriyA che. temaja te dvArA AtmanirmaLatA prApta thAya che. mATe Agamika kALathI ja A kriyA upara aneka graMtho racAvavAno prAraMbha thaI cUkyo hato. tyArabAda sAMprata kriyAnAM sUtro upara saMskRta, prAkRta ane apabhraMza bhASAmAM aneka graMtho racAyA che. te tamAma graMthonuM adhyayana vartamAna kALe duSkara banyuM hovAthI tenA sArarUpe eka saMpUrNa graMtha racavAnI bhAvanA pU. pitAzrI amRtabhAI kAlidAsa dozInA manamAM udbhavI hatI ane temaNe pU. pathyAsa zrI bhadraMkara vijayajI Adi muni bhagavaMtonA mArgadarzana heThaLa prabodhaTIkA nAmaka gujarAtI bhASAmAM saraLa TIkA racAvavAno vicAra karI yojanA saphaLatApUrvaka pAra pADI hatI. A graMtha traNa bhAgomAM pUrNa thaI prakAzita thayo hato. tene jainazAsananA tamAma vargo taraphathI suMdara pratibhAva sAMpaDyo hato. ane bahu ja TUMka samayamAM traNa AvRtti prakAzita thaI cUkI hatI tyArabAda chellA keTalAya vakhatathI A graMtha anupalabdha banyo hato. temaja aneka pUjya sAdhu bhagavaMto temaja jijJAsu ArAdhako taraphathI avAranavAra mAMgaNIo AvyA karatI hatI tethI punaH mudraNa karAvavAno vicAra karI rahyA hatA tevAmAM amadAvAda sthita lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya vidyAmaMdira tathA zAradAbena cimanabhAI eNjyukezanala risarca senTaranA nidezaka zrI jitendrabhAI zAhe paNa amane A graMtha Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIdhrAtizIdhra prakAzita karavA mATe AgrahabharI vinaMtI karI hatI ane sAthe jaNAvyuM ke jo A graMthonuM punaH mudraNa karavuM hoya to yathAzakya sahayoga Apaze. A prastAvathI amArA manamAM AnaMda vyApI gayo tathA kAryano prAraMbha karavAno utsAha janmyo. ame prakAzana saMbaMdhI tamAma kArya teozrIne soMpyuM. temaNe khUba ja utsAhapUrvaka svIkAra karI suMdara rIte prakAzana-kArya pAra pADI ApyuM che te badala ame temanA khUba ja AbhArI chIe. A samagra kAryamAM amane madadarUpa thanAra tamAmano khAsa AbhAra mAnIe chIe. temaja kaoNpyuTaramAM enTrI tathA seTIMga AdinuM kArya karanAra zrI akhileza mizra, zrI harIzabhAI cauhANa, zrI vikramabhAI, zrI cirAgabhAI, zrI praNavabhAI, zrI anilabhAI Adino khUba ja AbhAra mAnIe chIe tathA prUpha saMzodhananuM atyaMta jhINavaTabharyuM kAma khUba ja civaTapUrvaka karI ApavA badala zrI nAraNabhAI paTelano khAsa AbhAra mAnIe chIe. A graMthanA prakAzanamAM zAradAbena cimanabhAI eNjyukezanala risarca senTarano tathA lA. da. vidyAmaMdira amadAvAdano paNa AbhAra mAnIe chIe. graMthanA prakAzanamAM kyAMya kSati rahI gaI hoya to te jaNAvavA ame khAsa Agraha karIe chIe jethI bhaviSyamAM prakAzita thanAra AvRttimAM te kSatine dUra karI zakAya. amane AzA che ke tamAma sAdhako temaja ArAdhakone A graMthanI punaH upalabdhithI AnaMda thaze. jinAjJA viruddha kAMI lakhAyuM hoya to trividha trividha micchAmi dukkaDam jaina sAhitya vikAsa maMDaLa muMbaI jUna - 20OO caMdrakAntabhAI amRtalAla dozI Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjya mACzrI DAhIbahena manasukhalAla vorAnI puNya smRtimAM na A dharmagraMtha saprema arpaNa. -zrI harasukhalAla ema. vorA parivAra Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukrama prakAzakIya nivedana sAta aMgonI sAmAnya samajUtI saMketa sUci 46. sadgha-nibaeNvizvasAmo-"mannata jiNANa'-sajajhAya 47. sakala-tIrtha-vaMdanA 48. pota-sutta-posaha levAnuM sUtra 49. nAnA-nAnA-ajaM-"gamaNA-gaNe-sUtra" 50. covIsa mAMDalA-(sthaDila paDilehaNA) 51. posa-para-sunaM-posaha pAravAnuM sUtra para. saMthArA-poriNI-saMthArA-porisI pa3. maraddhA paDyavasthA suttaLi-paccazmANanAM sUtro 54. paccakhANa pAravAnAM sUtro 55. zrIvarthamAnani-stutiH --"snAtasyA' stuti pa6. mavanavevatA-stutiH -bhavanadevatAnI stuti pa7. kSetravatA stutiH -kSetradevatAnI stuti 58. caturviti-nina-namAra: -sakalAtu-stotra (caityavaMdana) pa9. niyati-tho-ajitazAMti-stava (6) sUtra paricaya (1) stavanuM baMdhAraNa (2) bhAva-nirUpaNa (3) chaMdo (4) alaMkAra (5) maharSi naMdiSaNano sattA samaya (6) stavanuM sAhitya ane anukaraNa 60. vRtti -buhacchAnti 61. pAkSidvi-ativAra 62. saMtinAtha- phiya-vA-"saMtika'-stavana 90 141 146 165 168 170 227 327 328 332 352 414 429 433 435 498 527 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa paheluM-kAyotsarga athavA dhyAnamArga pariziSTa bIjuM-pratyAkhyAnano paramArtha upayogI viSayono saMgraha 6 (1) samaya (2) zrI sthApanAcAryanI paDilehaNa vidhi (3) daivasika pratikramaNano vidhi (4) daivasika pratikramaNanI vidhinA hetuo (5) rAtrika pratikramaNano vidhi (6) rAtrika pratikramaNanI vidhinA hetuo (7) pAkSika, cAturmAsika, sAMvatsarika pratikramaNano vidhi (8) pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNa vidhinA hetuo (9) pAkSika Adi pratikramaNamAM koIne chIMka Ave to kAussagga karavAno vidhi (10) pratikramaNa-vidhidarzaka prAcIna gAthAo (11) paccakkhANa pAravAno vidhi (12) poSadha-vidhi (13) zrI gautamasvAmIjInuM saMskRta stotra (14) zrI gautamasvAmI rAsa (15) maMgala-bhAvanA (16) prabhu saMmukha bolavAnA duhA (17) zrI sImaMdharasvAmI(athavA vIza viharamAna jina)nA duhA (18) zrI zatruMjaya mahAtIrthanA duhA (19) zrIaSTaprakArI pUjA vidhi (20) prabhu stuti (21) caityavaMdano (22) stavano (23) stutio (24) sajjhAyo 561 574 590 590 193 595 602 610 616 620 625 628 629 636 638 650 652 660 662 663 665 667 678 679 691 712 724 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7pa1 (25) pratikramaNa pachI-bhAvanA-duhA 738 (26) cAra zaraNAM 741 (27) chaMdo tathA pado 743 (28) gaDuMlI ArAdhanA saMgraha 1. zrI viharamANajina(20 tIrthaMkara)nAM nAma tathA mAtApitAno koTho 2. zrI vIsasthAnaka pada nivapada siddhacakra garbhita]koSTaka 3. zrI 24 tIrthakaronuM paMcakalyANaka koSTaka 4. zrI maunaekAdazI (150 kalyANaka)nuM gaNaNuM 5. kAyamI paccakhkhANanuM samaya darzaka saMkSipta koSTaka 6. zrAvakanA samyakta-mUla bAra vratanI noMdha.... 753 7. zrAvaka dharma(samyakta mUla bAra vrata)nA 124 aticAranuM koSTaka 758 8. mArgAnusArInA 35 bola Adi 760 9. zrAvake pratidina dhAravA yogya 14 niyamo 10. sattara pramArjanA 767 11. zrI puNya-prakAzanuM stavana 768 12. zrI padmAvatI-ArAdhanA 764 777. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya nivedana zrI zrAddhapratikramaNa sUtra(prabodhaTIkA)nI saMzodhita parivardhita bIjI AvRttino trIjo bhAga prakaTa thaI rahyo che. A graMthanA prayojaka-saMpAdaka zeTha zrI amRtalAla kAlidAsa dozInI jhINavaTabharI dekharekha heThaLa prastuta graMthano pahelo bhAga chapAyo che. paraMtu bIjA bhAganI jema A trIjo bhAga paNa teozrInuM nidhana thavAthI te saubhAgyathI te vaMcita rahyo che. alabatta zeThazrIe prastuta graMthanA traNeya bhAganuM mULa meTara potAnI jAta dekharekha taLe sAvaMta taiyAra karAvyuM che. presakopI paNa jAte joI tapAsI che. teozrInA mUka AzIrvAda ane amUrta preraNA ane adITha mArgadarzanathI ja temanuM A adhUruM svapna sAkAra karavAmAM yatkiMcit saphaLa banyA chIe. graMthanI upayogitA, saMzodhana mATe levAyelA saMniSTha parizrama, saMzodhana mATe upayogamAM levAyelA graMtho-prato temaja graMthanuM adhyayana kevI rIte karavuM vagere bAbato aMge zeThazrIe pahelA bhAgamAM saMpAdakIya nivedanamAM pUrI spaSTatA karI che. AthI tenuM punarAvartana na karatAM prastutatrIjA bhAgamAM agAunI AvRttithI zuM vizeSa ane viziSTa che, te atre jaNAvIe chIe. prabodha TIkAnA A bhAgamAM saDha-nicyakicca-sajhAo (mannata jihANa) sajhAyathI "saMtikara stavana sudhI 46thI 62 sUtrono samAveza karavAmAM Avyo che. prastuta trIjA bhAgamAM je keTalAMka navIna umeraNa karAyAM che te A mujaba che : (1) pariziSTo pachI upayogI viSayono saMgraha apAyo che, temAM daivasika rAtrika, pAkSika, cAturmAsika ane saMvatsarI pratikramaNanI vidhi ane hetuo, (2) zrI sthApanAcAryanI paDilehaNa vidhi (3) traNe comAsAmAM te te vastunA kALa Adine jaNAvanAra koTho, (4) zrI gautamasvAmInuM saMskRta stotra (gautamASTakam), (5) zrI gautamasvAmIno rAsa, (6) prabhu saMmukha bolavAnA duhAo, (7) aSTaprakArI pUjAvidhi, (8) zrI vizati viharamAna jinanA caityavaMdananI vidhi tathA caityavaMdana, (9) zrI jJAnapaMcamInA ane zrI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcatIrtha stuti (saMskRtamAM) tathA zrAvaka AcAra stuti, (10) amRtavelanI sajajhAya tathA anya sajajhAyo, pratikramaNa pachI bhAvanAnA duhA, (11) cAra zaraNAM, rUpavijayakRta pArzvanAtha prabhunI lAvaNI ane ArAdhanA saMgrahano bhAga. "ArAdhanA saMgraha'nA A navA vibhAgamAM (1) zrI viharamAna jinanAM nAma tathA mAtApitAdi upayogI mAhitIno koTho, (2) zrI vizasthAnaka (navapada-siddhacakragarbhita) koSTaka, (3) zrI covIza tIrthakaronAM paMcakalyANanuM koSTaka, (4) zrI mauna ekAdazInAM (15) kalyANakonuM gaNaNuM, (5) kAyamI paccakhANanuM samayadarzaka saMkSipta koSTaka, (6) zrAvakanAM samyakta mUla bAra vratanI pAdanoMdha, (7) pAMca AcAranuM svarUpa, (8) zrAvaka dharmanA (samyakta mUla bAra vratanA) 124 aticAranuM koSTakano samAveza thAya che. ane sauthI chelle zrI puNyaprakAzanuM stavana tathA padmAvatIArAdhanA(pR. 941thI 972)no paNa samAveza karavAmAM Avyo che. prathama ane bIjA bhAganAM sUtromAM jema keTaluMka navasaMzodhana karAyuM che tema A trIjA bhAganAM sUtromAM paNa karavAmAM AvyuM che. keTaluMka viziSTa nava-saMskaraNa ane saMzodhana nIce mujaba che. : 1. posaha-sunaM-posaha levAnuM sUtra 48muM pR-38thI 49 pAnAM roke che. temAM "brahmacarya pauSadha'nA be prakAramAM "deza brahmacarya pauSadha'nuM pramANabhUta vizada vivecana karAyuM che. 2. "gamaNAgamaNa-sutta'-gamaNAgamaNe sUtra 49muM navuM umeraNa che. teNe 50thI 54 pRSTha rokyAM che temAM "aSTa pravacanamAtA'nI temaja virAdhanAnA cAra prakAranI surekha ane spaSTa samaja ApavAmAM AvI che. 3. covIsa mAMDalA-IMDila paDilehaNA sUtra 50muM paNa taddana navuM umeraNa che. teNe papathI 63 pRSTha rokyAM che. temAM pauSadhavratanAM daivasika pratikramaNanI pUrve rAtri, pauSadha karanArane je ra4 mAMDalAM bhaNavAnAM hoya che te koSTaka vidhi sahita samajAvyuM che. 4. addhA paccakhANa suttANi-paccakhkhANanAM sUtro pa3muM. teNe 117thI 191 pRSTha rokyAM che. prathama AvRtti karatAM A bIjI AvRttimAM Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kula bAra paccakhkhANane vadhu 14 pAnAM bharIne vizadatAthI samajAvAyAM che. pratyAkhyAnanA AgAranI gAthAo, lepAlepa akuMcana, prasAraNa gurthaMbhyatthAna temaja dasa paccakhANanI AdhArabhUta upayogI noMdho ullekhanIya che. 5. paccakhANa pAravAnAM sUtro pa4muM sUtra taddana navuM umeraNa che. teNe 185thI 191 pRSTha rokyAM che. temAM vividha pAThAMtara ApavA uparAMta paccakhkhANa kevI rIte pAravAM tenI upayogI noMdho ApI che. 6. caturvizati-jina-namaskAra-sakalAha-stotra (caityavaMdana) pa8muM sUtra, temAM prathamanI be gAthAone amaracaMdrAcArya kRta "zrI padmAnaMdamahAkAvya'nA maMgalAcaraNa sAthe sarakhAmaNI karAI che. A bhAgamAM be pariziSTo ApavAmAM AvyAM che. 1. kAyotsarga athavA dhyAnamArga, 2. pratyAkhyAnano paramArtha. pahelA ane bIjA bhAgamAM paNa be be pariziSTo apAyAM che. Ama traNa bhAgamAM maLIne zeThazrIe cha Avazyaka para cha nibaMdha ApavAnI yojanA saphaLatAthI pUrI karI che. pariziSTa paheluM-"kAyotsarga athavA dhyAnamArgamAM 1. kAyotsarganuM mahattva, 2. kAyotsargano artha, 3. kAyotsarga karavAnA hetuo, 4. kAyotsarganuM hArda, 5. kAyotsarganA prakAro, 6. kAyotsarganI siddhi, 7. dhyAtA ke kAyotsarga karanAranI yogyatA, 8. mana-zuddhi kyAre thAya, 9. dhyeyanA prakAro, 10. dhyAnanI vyAkhyA, 11. dhyAnano kALa, ane 12. dhyAnanA prakAro-Ama bAra viSayonI vistRta chaNAvaTa karavAmAM AvI che. pariziSTa bIjuM-"pratyAkhyAna paramArtha'mAM 1. pratyAkhyAnanuM mahattva, 2. pratyAkhyAnanuM prayojana, 3. saMyamaguNanI dhAraNA zA mATe ? 4. tRSNAno tAra tUTavAnI jarUra, 5. kuzaLa kriyAnI AvazyakatA, 6. pratyAkhyAna e ja kuzaLakriyA, 7. pratyAkhyAnanA paryAyazabdo, 8, pratyAkhyAnanA mukhya prakAro, 9. bhAvapratyAkhyAnanA bheda-prabhedo, 10. cha siddhAMto, 11. pratyAkhyAnanI navakoTI, 12. pratyAkhyAnanA ogaNapacAsa bhAMgA. 13. pratyAkhyAnanuM pAlana, ema kula 13 viSayonI vistRta samajaNa ApavAmAM AvI che. prathama bhAganI jema A trIjA bhAgamAM prakAzakIya nivedana pachI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMketa-sUci ApavAmAM AvI che. prabodha TIkAnA pahelA bhAgamAM saptAMga vivaraNanI sAmAnya samajUtI ApI che. trIjo bhAga alaga hovAthI abhyAsIone e samajUtI jovA ane samajavAmAM saraLatA rahe te mATe A trIjA bhAgamAM paNa pharIthI ApavAmAM AvI che. trIjA bhAganA prakAzanamAM amane pUjyapAda paMnyAsapravara zrI bhadraMkaravijayajI gaNivaryanuM bahumUlya mArgadarzana maLyuM che. teozrIe potAnI anekavidha samyak pravRttiomAMthI samaya kADhIne A graMthane AkharI svarUpa ApavAmAM premapUrvaka khUba ja parizrama lIdho che. te mATe ame teozrInA savizeSa RNI chIe. bIjA je nAmI, anAmI mahAnubhAvoe paNa je kAMI jarUrI sUcanA, salAha ane mArgadarzana ApyAM che te saunau ame hArdika AbhAra mAnIe chIe. 11 prU-rIDiMga zrI guNavaMtalAla amRtalAla zAhe bahu ja jhINavaTa ane kALajIpUrvaka karyuM che. temAM teoe zakya teTalI kALajI rAkhI che. chatAM dRSTidoSa ane mudraNamAM mazIna para chapAtAM ghaNe sthaLe kAno, mAtrA, hrasvadIrgha svara, repha, anusvAra Adi khaMDita thaI javAthI ke nIkaLI javAthI je kAMI azuddhio jaNAya te aparihArya gaNAya. te sivAya je bIjI skUlanAo rahI javA pAmI che te mATe ame kSamA cAhIe chIe. evI mudraNa-skhalanAonuM zuddhipatraka graMthanA aMtamAM ApyuM che. te pramANe sudhArIne A graMthane upayogamAM levAnI ame A graMthanA abhyAsI vAcakone vinaMti karIe chIe. 112. esa. vI. roDa vilepArale muMbaI 400056 tA. 11-11-78 li. pramukha jaina sAhitya vikAsa maMDaLa Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddha pratikramaNa sUtra (prabodhaTIkA) sAta aMgonI sAmAnya samajUtI* paheluM aMga mUlapATha A aMgamAM paraMparAthI nirNIta thayelo tathA vividha pothIonA AdhAre zuddha karelo pATha Apelo che. bIjuM aMga-saMskRta chAyA A aMgamAM samajavAnI saraLatA khAtara mUlapAThanA krama pramANe saMdhi karyA vinAnAM saMskRta pado ApelAM che. trIjuM aMga-sAmAnya ane vizeSa artha A aMgamAM vyutpatti ane bhASAnA dhoraNe dareka padanA sAmAnya ane vizeSa artho ApelA che. cothuM aMga-tAtparyArtha A aMgamAM paraMparA, paribhASA ane saMketa vaDe thatAM pado ane vAkyonA arthano nirNaya jaNAvelo che. pAMcamuM aMga-artha-saMkalanA A aMgamAM paraMparA, paribhASA ane saMketa vaDe nirNIta thayelAM arthanI saMkalanA zuddha gujarAtImAM ApelI che, chaThThuM aMga-sUtra-paricaya A aMgamAM sUtranI aMtargata rahelo bhAva tathA tenI racanA aMgenuM mahattva darzAveluM che. pahelA bhAganI be AvRttimAM ane bIjA tathA trIjA bhAganI pahelI AvRttimAM aSTAMgI vivaraNa hatuM tenuM have traNeya bhAgamAM saptAMgI vivaraNa karavAmAM AvyuM che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamuM aMga prakIrNaka A aMgamAM pAThano mULa AdhAra kayA sUtra, siddhAMta ke mAnya graMthomAM maLe che, te jaNAveluM che. taduparAMta upalabdha thatI saghaLI mAhitIo ApavAmAM AvI che. zrI pratikramaNasUtra-prabodhaTIkAnA nAmathI aSTAMga vivaraNapUrvaka traNa vibhAgamAM vibhakta hatuM. te graMthanI nakalo alabhya thatAM pahelA bhAganI have trIjI AvRtti tathA bIjA ane trIjA bhAganI bIjI AvRtti mudrita karAvavA mATe te traNe bhAgone AghaMta tapAsI jaIne yogya saMskaraNa sAthe saptAMgI vivaraNapUrvaka taiyAra karavAmAM AvI che. temAM AvazyakatA pramANe yogya sudhArA vadhArA parama pUjya paMnyAsa zrI bhadraMkaravijayajI gaNivaranI nizrA nIce karavAmAM AvyA che. A pramANe saMskaraNa karAyelA traNeya bhAgonuM vivaraNa sAta aMgomAM vibhakta thayeluM che. jUnI AvRttimAM trIjuM aMga-gujarAtI chAyA anAvazyaka jaNAtAM te prastuta graMthamAM samAviSTa karavAmAM AvyuM nathI. arthanirNaya-jUnI AvRttimAM vivaraNanA A pAMcamA aMgane prastuta graMthamAM tAtparyArthanA navA nAmathI cothA aMga tarIke nirdiSTa karavAmAM AvyuM che. AdhArasthAna-jUnI AvRttimAM vivaraNanA A AThamA aMgane prastuta graMthamAM sAtamA aMga prakIrNakanA navA nAmathI nirdiSTa karavAmAM AvyuM che. temAM te te sUtronA prAcIna AdhAra darzAve tevA graMtha AdinI noMdha karavAmAM AvI che, ane koI vizeSa mAhitI hoya te paNa ApavAmAM AvI che. prastuta graMthanA traNe bhAgonuM nAma havethI zrI zrAddha pratikramaNa sUtra (prabodhaTIkA) rAkhavAmAM AvyuM che. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMketa-sUci a. ci. a. ci. kAM. aniya. A pA. sU A. e. A. TI. ma. A. di. A. ni. A. saM. DI. u. u. pR. o. ni. o. ni. dro. vR. pR. abhidhAnaciMtAmaNi abhidhAnaciMtAmaNi kAMDa aniyamita adhyAya, pAda, sUtra Avazyaka adhyayana Avazyaka cUrNi Avazyaka-TIkA-haribhadrasUri Avazyaka-TIkA-malayagiri AcAra dinakara Avazyaka-niryukti ApTe saMskRta DikSanerI uttara uttarArdha pRSTha ogha niryukti oghaniryukti droNAcAryavRtti pRSTha kanakakuzaLaTIkA kanakakuzaLaTIkA gAthA gAyakavADa oriyanTala sirijha guNavinayakRta TIkA catuSkala caturvizatikA-bappabhaTTisUriviracita tattvArthasUtra adhyAya trikala trizaSTi-zalAkApuruSacaritra parva gA. o. si. gu. guNa. TIkA. catu. catu. ta. sU. . tri. tri. za. parva Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ de, nA. mA. dha. saM. u. gA. dha. saM. u. pU. ni. ka. ni. sA. 5. ca. u. | kama, - je che huM chuM # # # 8 = = dezInAmamAlA dharmasaMgraha uttarArdha gAthA dharmasaMgraha uttarArdha pRSTha nirvANakalikA nirNayasAgara presa paumacariya uddeza paMcAzaka paMcAzaka-TIkA paMDita hIrAlAla haMsarAja pAIya-sadu-mahaNavo prazna vyAkaraNa-TIkA pravacana-sAroddhAra-dvAra pratyAkhyAna svarUpa prAkRta piMgala sUtra prAkRta IMgala bodha dIpikA bharata nATyazAstra bhAMDArakara insTiTyUTa bhAMDArakara insTiTyUTa bhairava padmAvatI kalpa yogazAstra svopajJavRtti prakAza rAIpasaNAya TIkA lalitA sahasra nAma-saubhAgya-bhAskara TIkA vAcaspatyabhidhAna (koSa) jarmana prophesara zuchIMge ajitazAMtistava paranA lekhamAM darzAvelI A. B. C. A. C. V. nAmanI pratio bhA. 1 bhA. I. } 4 - bhai. 5. kalpa yo. svo. vR. pra. rA. 5. TIkA la. sa. nAma sa. bhA. vAca, zu. A. B. C. A. C. V. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 zrA. vi. saM. pra. si. he. za. ske. sthA. TI. sthA. sthA. sU. sthA. uM. ha. kI. che. prA. vyA. zrAddhavidhi saMbodha prakaraNa siddha-hema-zabdAnuzAsana sUtra skaMdha, adhyAya sthAnAMga-TIkA sthAna sthAnAMga sUtra sthAna-uddezaka harSakIrti hema-prAkRta-vyAkaraNa Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46. sava-niccakicca-sajjhAo / [zrAvaka-nityakRtya-svAdhyAyaH] manaha jiNANa sakjhAya (1) bhUkhA (AthA) *maNNaha jiNANamANaM, micchaM pariharaha dharaha sammattaM / chavviha-Avassayammi, ujjuttA hoha paidivasaM // 1 // pavvesu posahavayaM, dANaM sIlaM tavo a bhAvo a / sajjhAya-namukkAro, parovayAro a jayaNA a // 2 // jiNa-pUA jiNa-thuNaNa, guru thui sAhammiANa vacchalaM / vavahArassa ya suddhI, raha-jattA tittha-jattA ya // 3 // * 'manha' mevo 8-meha bhaNe cha. zrI yaM. . DI.nI stalikhita prati naM. 1321 vicArasararI' nAmanI che. tenA agiyAramA dvAramAM "mannata jiNANa ANaM'nI cothI tathA pAMcamI gAthA nIce pramANe prApta thAya che :"saMdhovari bahumANo, putthayalihaNaMmi pabhAvaNA titthe / navakhitte dhaNavavaNaM, sAmAiyamubhayakAlammi // 4 // pariggahamANAbhiggaha, ikkArasapaDima-bhAvaNayA / savvaviraI-maNoraha, emAi saDDha-kiccAI / / 5 / / zrI AtmAnaMda jaina sabhA-bhAvanagara taraphathI prakAzita thayelI zrI mahendrasUriviracitA "vicArasapratikA'nA agiyAramA dvAramAM cothI ane pAMcamI gAthA A pramANe maLe che - "saMdhovari bahumANo, ghammia-mittI pabhAvaNA titthe / navakhitte dhaNavavaNaM, putthayalihaNaM viseseNa // 70 // pariMgahamANAbhiggaha, ikkArasa-saDDapaDima-phAsaNayA / savvaviraI-maNoraha, emAI saDDa-kiccAI // 71 // " Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2.zrI zrAddha-pratima-sUtra praNopaTI1-3 uvasama-vivega-savara, bhAsA-samiI chajjIva-karuNA ya / dhammiajaNa-saMsaggo, karaNa-damo caraNa-pariNAmo // 4 // saMghovari bahumANo, putthaya-lihaNaM pabhAvaNA titthe / saDDANa kiccameaM, niccaM sugurUvaeseNaM // 5 // (2) saMskRta chAyA manyadhvaM jinAnAm AjJAM, mithyAtvaM pariharata dharata samyaktvam / SaDvidha-Avazyake, udyuktAH bhavata pratidivasam // 1 // parvasu poSadhavrataM, dAnaM zIlaM tapaH ca bhAvaH ca / svAdhyAya-namaskArau, paropakAraH ca yatanA ca // 2 // jina-pUjA jina-stavanaM, guru-stavaH sAdharmikANAM vAtsalyam / vyavahArasya ca zuddhiH, ratha-yAtrA tIrtha-yAtrA ca // 3 // upazama-viveka-saMvarAH, bhASA-samitiH SaDjIva-karuNA ca / dhArmika-jana-saMsargaH, karaNa-damaH caraNa-pariNAmaH // 4 // saMghopari bahumAnaH, pustaka-lekhanaM prabhAvanA tIrthe / zrAddhAnAM kRtyametat, nityaM sugurUpadezena // 5 // (3) sAmAnya ane vizeSa artha maNNaha-(manyadhvam)-mAnI. man-bhAnapuM. te parathI manyadhvam-tabhe bhAno. jiNANaM-(jinAnAm)-nezvaronI. ANaM-(AjJAm)-mAne. chaina sUtradhArI AjJAnI vyAdhyA sA prabhArI 43 cha : 'A sAmastyenAnantadharmaviziSTatayA jJAyante avabudhyante jIvAdayaH padArthA yayA AjJA.' 'A meM samastapo-anaMta dhonI viziSTatA-pUrva jJAyante aTo 49||y cha, (r)vAha pArtho tthen| 43 te AjJA.' arthAt zrI. vhinezva21vome prarUpelAM tamAma zAstro. AjJA eTale Agama evo artha rUDha che. ahIM je vyutpatti ApelI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manahajiNANuM" sajhAya 03 che, te paNa "Agama' evA arthane sUcave che. mirjI-(mithyAtvi6)-mithyAtvane. mithyA-khoTuM. tva-bhAvasUcaka pratyaya. jemAM khoTApaNuM ke asatya hoya te "mithyAtva." ApaNI sAme gAya ane ghoDo UbhelAM hoya temAMthI gAyane ghoDo kahIe ne ghoDAne gAya kahIe, te eka prakAranuM mithyAtva' che, gAya ane ghoDo judAM nathI' ema kahIe to te paNa eka prakAranuM mithyAtva' che ane "gAya ke ghoDo koI ja nathI" ema kahIe to te paNa eka prakAranuM mithyAtva che. jyAre gAyane uddezIne ema kahIe ke "A gAya che ane ghoDAne uddezIne ema kahIe ke "A ghoDo che to te "samyakta che. A zabdano khAsa prayoga dhArmika mAnyatAo aMge karavAmAM Ave che. temAM sudevane kudeva mAnavA ane kudevane sudeva mAnavA, e "mithyAtva' gaNAya che; sugarane kuguru mAnavA ane kugurune suguru mAnavA e paNa "mithyAtva' gaNAya che, tathA sudharmane kudharma mAnavo ane kudharmane sudharma mAnavo e paNa "mithyAtva' gaNAya che. te ja rIte sudeva ane kudevane athavA sugara ane kugurune sarakhA mAnavA eTale ke temAM kAMI taphAvata na mAnavo e paNa "mithyAtva' gaNAya che ane deva, guru tathA dharmanuM astitva ja na svIkAravuM e paNa "mithyAtva' gaNAya che. A prakAranA mithyAtvane lIdhe jIvane sAcI paristhitinuM bhAna thatuM nathI. pariNAme te game te jAtanA prayatno kare, chatAM ISTaphaLa meLavavAmAM asamartha nIvaDe che. zAstrakAroe A "mithyAtvane bhavabhramaNanuM mahAkAraNa jaNAvela che, kAraNa ke tenA lIdhe A jIva anAdi kALathI saMsAramAM rakhaDI rahyo che. mithyAtvanuM svarUpa samajAvavA mATe zAstrakAroe tenuM bhinna bhinna dRSTibiMduothI vargIkaraNa kareluM che, jemAM nIcenA pAMca vibhAgo suprasiddha che : (1) "abhigrahika mithyAtva :- potAnuM ja mAnavuM sAcuM che ane bAkI badhuM khoTuM che, evo Agraha rAkhavo te Abhigrahika mithyAtva. (2) "anAbhigrahika mithyAtva' :- sArAkhoTAno viveka na karatAM Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 badhAM ja sArAM che, ema mAnavuM te anAbhigrahika mithyAtva. (3) "Abhinivezika mithyAtva :- abhiniveza eTale durAgraha. satya jANavA chatAM potAnI asatya vAtane pakaDI rAkhavI te Abhinivezika mithyAtva. (4) "sAMzayika mithyAtva' :- tattvanA viSayamAM zaMkAzIla rahevuM, te sAMzayika mithyAtva. (5) "anAbhogika mithyAtva' :- upayoga-zUnyapaNuM te anAbhogika mithyAtva. viziSTa jJAna vagaranA AtmAo ekendriya vagere asaMjJi paMcendriya sudhInAne anAbhogika mithyAtva hoya che. pariha-(ridarata)-tyAga karo. tha-(parata)-dhAraNa karo. sama-( sa rvam)-samyakatvane. "samyakta'no paricaya zrIuttarAdhyayanasUtranA 28mA adhyayanamAM pR. 320 35 thI 321 4 sudhI ane gAthA 14thI 27 sudhI anukrame A pramANe Apela che : jIvA'jIvA ya baMdho ya, punapAvA''savo tahA / saMvaro nijjarA mokkho, saMtee tahiyA nava // 14 // "tahiANaM tu bhAvANaM, sabbhAve uvaesaNaM / mAveor ahaMtara, saMpatti vi vidi zakA" "svAbhAvika rIte (jAti-smaraNajJAna ityAdithI) ke koInA upadezathI bhAvapUrvaka te badhA upara eTale jIva, ajIva, puNya, pApa, Agnava, saMvara, nirjarA, baMdha ane mokSa, e nava tattvo ke je tathya che tenA para yathArtha zraddhA thavI, tene mahApuruSoe "samyatva' kahyuM che." "nissagguvaesaruI ANAruI-sutta-bIaruimeva / fmAna-viOAra-, vi3i-saMva-thama raddo" Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'mannaha jiNANuM' sAya 5 '(1) nisarga-ruci, (2) upadeza-ruci, (3) AjJA-ruci, (4) sUtra-ruci, (5) bIja-ruci, (6) abhigama-ruci, (7) vistAra-ruci, (8) kriyA-ruci, (9) saMkSepa-ruci ane (10) dharma-ruci.'' A daza rucivALAono saMkSipta paricaya nIce mujaba che : (1) je puruSa jinezvaroe yathArtha anubhavelA bhAvone potAnI meLe jAtismaraNAdi jJAnathI jANIne jIvAjIvAdi-tattvone 'te ema ja che, paNa bIjI rIte nathI' evI aDaga zraddhA rAkhe, tene 'nisarga-ruci' kahevAya. (2) uparyukta bhAvo je kevalI ke chadmastha guruo vaDe kahevAyelA che, tenA upara zraddhA rAkhe, tene 'upadeza-ruci' kahevAya. gA-19 (3) jenA rAga, dveSa, moha ane ajJAna nIkaLI gayAM che, tevA mahApuruSanI AjJAthI tattva para ruci dharAve, tene 'AjJA-ruci' kahevAya. gA-20 (4) je aMga-praviSTa ke aMga-bAhya sUtrone bhaNIne tattvamAM rucivALo thAya, tene 'sUtra-ruci' kahevAya. gA. 21. (5) jema pANImAM paDeluM telanuM biMdu vistAra pAme ane jema eka bIja vAvavAthI aneka bIja utpanna thAya, tema jIvAditattvonA eka padathI ke eka hetuthI ke eka dRSTAMtathI ghaNAM pado, ghaNA hetuo ane ghaNAM dRSTAnto para zraddhA thAya, tene 'bIja-ruci' kahevAya. gAthA-22. (6) je puruSa agiyAra aMga, bAramuM aMga, daSTivAda ane bIjA prakIrNaka siddhAMtonA arthane barAbara jANIne tattva para zraddhA kare, tene 'abhigama-ruci' kahevAya. gAthA-23. (7) je dharmAstikAyAdi cha dravyone pramANa ane naya vaDe jANIne tattvo para zraddhA kare, tene 'vistAra-ruci' kahevAya. gAthA-24. (8) je darzana Adi pAMca AcAro vaDe samiti-gupti vize manohara anuSThAnone vize kuzala bhAvavALo hoya tathA kriyA karavAmAM rucivALo hoya, tene 'kriyA-ruci' kahevAya. gAthA-25. (9) je puruSa thoDuM sAMbhaLIne paNa tattvanI rucivALo thAya, tene Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 saMkSepa-ruci' kahevAya. jema ke upazama, viveka ane saMvara--e traNa pado sAMbhaLIne ja cilAtI-putra tattva para rucivALA thayA hatA. gAthA-26. (10) je puruSa dharmAstikAya, adharmAstikAya vagere padArthone kahenArAM jinavacanane sAMbhaLIne zruta-cAritrarUpa dharma upara zraddhA kare, tene dharma-ruci' kahevAya. gAthA-27. chatrada mAvasaryAma-(dvidhAvazya)-cha prakAranA Avazyakane vize. paDAvazyaka' eTale cha Avazyaka kriyAo. te "(1) sAmAyika, (2) caturvizati-stava, (3) vaMdana, (4) pratikramaNa (5) kAyotsarga ane (6) pratyAkhyAnarUpa jANavI." tenA vizeSa vivaraNa mATe juo bhAga pahelo, pari. paheluM. 3qttA-[ghu$1:]-udyamavaMta, prayatnazIla. doda-(mavata)-thAo. pavi -(prativasa)-pratidina, hamezAM. paLe-(parvamu)-parvomAM, parva divasomAM. utsava, anuSThAna ke AnaMda mATe niyata thayelo divasa parva kahevAya che. podavayaM-(poSa vrata)-poSadhavratane dhAraNa karavuM. poSadhavrata-saMbaMdhI vadhAre vigata mATe juo sUtra 34, gAthA 29. tA-(vAna)-dAna ApavuM. anugraha-buddhithI potAnI vastu bIjAne ApavI, te "dAna" kahevAya che. te mATe tattvArthasUtronA AThamA adhyAyamAM kahyuM che ke- "manuSpadArtha svAti nam rUpA" "anugrahane mATe potAnI vastu bIjAne arpaNa karavI te dAna." ahIM anugraha zabda vaDe vyakta thato upakArano bhAva sva ane para ema baMne mATe samajavAno che. je anugraha-buddhithI "dAna Ape che, tenuM vastu pratyenuM mamatva ghaTe che ane manamAM saMtoSa tathA dAna lenAra Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "mannata jiNANuM sajhAya07 pratye bahu mAnabharI lAgaNI prakaTe che. te ja rIte supAtra ne dAna denAramAM saguNano vikAsa thAya che ane zuddha dAna lenAranI jIvanayAtrA siddhAMta(zAstra)nI AjJAnusAra cAle che. jainazAstromAM "dAna' pAMca prakAranuM kaheluM che. te A rIte : "(1) abhayadAna, (2) supAtradAna, (3) dayA (anukaMpA, dAna, (4) ucitadAna ane (5) kIrtidAna." temAMnAM pahelAM be dAno eTale "abhayadAna' ane supAtradAna" mokSa phaLane ApanArAM che ane bAkInAM traNa dAno sukhabhogane ApanArAM che. buddhimAna puruSoe sarva prakAranA dharmomAM "dAnadharmane prathama mAnelo che. -(zIta-zIla pALavuM, sadAcAra pALavuM. zIla" eTale sadAcaraNa. te zrAvakane mATe nIce mujaba cha prakAranuM hoya che. zrIdharmaratna-prakaraNa graMtha svopajJavRtti gAthA 37-38mAM jaNAvyuM (1) "mAvatana-niSevanaY'-jina-maMdirAdi tathA (dhArmikajanone ekaThA thavAnuM sthAna) Ayatana kahevAya che, kAraNa ke temAM jJAna-darzana-cAritrano lAbha thAya che; tenuM sevana karavuM, te prathama zIla. (2) "paragRha-pravezavarnanaY'-anivArya kAma sivAya bIjAnA gharamAM paga na mUkavo, te bIjuM zIla. (3) "anuddha:-ubhaTa paheraveza na rAkhavo, te trIjuM zIla. (4) "vAravavana-varnana-vikArotpAdaka vacano na bolavAM, te cothuM zIla. (5) "nAjhITA-parivarnanam'-bAlaceSTAono tyAga karavo, te pAMcamuM zIla. (6) "thuranItyA +AryasAdhanam'-madhura nIti vaDe--mIThI vANIthI Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 potAnuM kArya sAdhavuM, te chaThTha zIla. tavo-(tapa:)-ta.. "tapa" zabdathI bAhya ane AtyaMtara tapo samajavAnAM che. tenI vizeSa vigata mATe juo sUtra 28. -()-ane. mAvo-(mAva:)-bhAva, bhAvanA. maitrI Adi cAra prakAranI bhAvanA' mATe juo sUtra 10. anityavAdi bAra prakAranI "bhAvanA' mATe juo sUtra 8. sAya-samudAro-(svAdhyAya namaskAra)-svAdhyAya karavo ane namaskAra-maMtrano jApa karavo. vAcanAdi pAMca prakAranA svAdhyAya mATe juo sUtra 28. zrAvaka namaskAramaMtranAM smaraNa-pUrvaka jAgrata thavAnuM che ane jAgyA pachI paNa tarata ja namaskAra maMtranI gaNanA karavAnI che. tenI rIti evI che ke zayyAmAM beThAbeThA ja maMtra gaNavo hoya to manamAM gaNavo, anyathA zapyAno tyAga karIne pavitra bhUmi para UbhA rahevuM athavA padmAsana vagere AsanapUrvaka pUrva athavA uttara dizA bhaNI mukha rAkhIne besavuM ane "karajApa' ke "kamaLa-baMdha smaraNa karavuM. AMgaLInA veDhAno upayoga karavApUrvaka je smaraNa thAya te "kara-jApa" kahevAya ane ATha pAMkhaDIvALAM kamaLanI hRdayAdi vize kalpanA karI, tenI vacalI karNikAmAM "no arihaMtANaM," pUrva pAMkhaDI para "namo siddhA," dakSiNa pAMkhaDI para "no mAyariyA,' pazcima pAMkhaDI upara "namo 3vAyA' ane uttara pAMkhaDI para * sijjAThANaM pamottaNaM, ciTTijjA dharaNIyale / bhAvabaMdhuM jagannAhaM, namokkAraM tao paDhe // 9 // -zrAvina tya-namAra fdhatana thI 6, pR. 22. zAsthAnakane mUkI daI bhUmi para besIne pachI bhAvadharmabaMdhu jagannAtha navakAramaMtra bhaNavo. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mannata jiNANuM' sajhAya 09 "namo no sabaMsadU' pado sthApavAmAM Ave tathA agni, naizna, vAyavyA ane IzAna-e cAra vidizAmAM anukrame "o pavanakuvAro," savvapAvapUIsaLo." "maMAnAdi va salve"i ane "padamaM havaTTa paMniM-e cAra cUlikApado sthApavAmAM Ave te "kamalabaMdha-smaraNa' kahevAya. jenAthI "kara-jApa na thaI zake teNe sUtara, ratna, paravALA vagerenI japamALA potAnA hRdaya pAse samazreNIe rAkhI zarIrane ke paherelA vastrane sparze nahi, te rIte temaja merunuM ullaMghana na thAya, te lakSamAM rAkhIne namaskAra-maMtranuM smaraNa karavuM. namaskAra-maMtrano jApa "mAnasa, upAMzu ane bhASya" e traNe prakAre thaI zake che. vigata mATe juo, pahelA bhAganuM pariziSTa trIjuM. jApa karavA mATe nIcenuM sUcana dhyAnamAM rAkhavA jevuM che :"saGghalAd vijane bhavyaH, sazabdAt maunavAn zubhaH / maunanAmAna: zreSo, nApa: phAgya: para: para: " "jApa ghaNA mANasa vacce besIne karavA karatAM ekAMte karavo zreyaskara che. bolavA karatAM maunavALo jApa karavo zubha che ane mauna karatAM paNa mAnasika jApa zreSTha che. ema ekaekathI pachIno adhika phaladAyI che." zrAvake prAtaHkALa sivAya paNa bhojana-samaye, zayana-samaye, pravezasamaye tathA jyAre paNa samaya maLe tyAre namaskAra-maMtranuM smaraNa karavAnuM che. enI vadhAre vigata mATe juo sUtra 1-6. paravayAro-(paropara:)-paropakAra-parAyaNa banavuM. 52 pratye 35Ara te popAra. -anya, bIjuM. 35ra-bhaluM karavuM te. bIjAnuM bhaluM karavuM te paropakAra kahevAya che. tenI vizeSa vigata mATe juo sUtra 19. gayaUTH-(yatanA)-jayaNA, kALajI ke sAvadhAnI rAkhavI. ya-yatna karavo, prayAsa karavo, te parathI "yatanA' zabda banelo che. viziSTa arthamAM te jIvarakSA-ahiMsA-dayAnA pAlana-saMbaMdhamAM bane teTalI kALajI ke sAvadhAnI rAkhavAnA arthamAM vaparAya che, eTale "jayaNA' karavAno Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 artha banatA prayAse, banatI kALajIthI jIvadayAnuM-ahiMsAnuM pAlana karavuM evo thAya che. zrAvakane savA vizvAvasA)nI dayA kahelI che, te A jayaNAnA AdhAre ja kahelI che. jo zrAvaka potAnI anekavidha pravRttiomAM A jayaNAno siddhAMta sAcave nahi to e savA vizvA jeTalI dayAnuM pAlana paNa muzkela che, tethI zrAvake "jayaNA" avazya karavAnI che. jema ke-(1) aNagaLa pANI vAparavuM nahi; (2) rahevAnI tathA vAparavAnI jagA mulAyama pUMjaNIthI vALavI; (3) chANAM, lAkaDAM ke anya jAtanuM baLataNa barAbara tapAsavuM ke jethI temAM koI jIva-jaMtu AvI jAya nahi; (4) anAjane barAbara sApha karavuM, cALavuM ane ochAmAM ochI jIvotpatti thAya te rIte sAcavI rAkhavuM, tathA teno upayoga karatI vakhate temAM koI paNa jIva-jaMtu caDhI nathI gayuM ke utpanna nathI thayuM tenI barAbara khAtarI karavI; (5) saDelAM zAka-bhAjI vAparavAM nahi tathA sArAM zAka-bhAjIne samAravAmAM paNa kALajI rAkhavI jethI temAM koI jIva-jaMtu kapAI jAya nahi; (6) ghaMTI tathA khAMDaNiyA vagerene paNa pUMjIne ja vAparavAM; (7) eThuM mUkavuM nahi; (8) vadhelI rasoI evI rIte na pheMkavI ke jethI gaMdakI thAya ane jIvotpatti thAya; (9) ghI, tela, dUdha vagerenAM ThAmo ughADAM rAkhavAM nahi; (10) loTa vagere kAlamaryAdA karatAM adhika vakhata rAkhavAM nahi; (11) sAMje rAMdhelI vastuo paikI bhAta, khIcaDI, dALa, zAka vagere bIjA divase savAre vAparavAM nahi; (12) pANI jarUrathI adhika vAparavuM nahi; (13) agni jarUrathI adhika prakaTAvavo nahi; (14) vIMjhaNA vagere jarUra karatAM vadhAre rAkhavA nahi; (15) mAla-milakatanI maryAdA karavI; (16) koInI sAthe bolatI vakhate pUrato vinaya ane viveka jALavavo; (17) koInI sAthe leNa-deNa karatI vakhate sAmAnuM ahita thAya te rIte vartavuM nahi. A pramANe nAnAmoTA tamAma vyavahAromAM dayAdharmanuM pAlana thAya, te rIte atyaMta kALajI ke sAvadhAnIthI vartavuM. ni--(nina-pUnA)-jinezvaranI pUjA karavI. zrAvake jinezvaranI aMga-pUjA, agra-pUjA ane bhAva-pUjA ema Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'mannaha jiNANuM' sajjhAya 11 trividha pUjA pratidina karavI joIe. tenI vizeSa vigata mATe juo sUtra 20-6. naLa-thuppAM-(gina-stavanam> -jinanI stuti karavI. zrIjinezvaradevanuM stavana kevI rIte karavuM joIe ? tenI vigata mATe juo : bhAga pahelo, pariziSTa trIjuM. gujjua-(guru-stavaH)-gurunI stuti karavI. saMsAra-sAgarano pAra pAmavA mATe guru-kRpAnI jarUra che, ane gurukRpA prApta karavA mATe temano ucita veyAvacca (sevA) karavAnI AvazyakatA che. A veyAvaccamAM bhakta (AhAra), pAna, auSadha, vastra, pAtra, vasati vagerenAM dAnano tathA sadbhUtaguNa-kIrtanarUpa stutino samAveza thAya che. sAimbiMgALanAM-(sAmiAnAM vAsatyam)-samAna dharmavALA pratye premabhAva rAkhavo. 'samAnena dharmeLa daratIti sAthamiH'-sarakhA dharma vaDe cAle-potAnuM jIvana gALe te sAdharmika. vAtsalya-sneha, prema ke AdarabhAva. zrAvaka bIjAne jaina dharma pALato joIne tenA pratye je sneha, prema ke AdarabhAva batAve, tene 'sAdharmika-vAtsalya' kahevAya che. vavahAraspa ya suddhI-(vyavahArasya 6zuddhiH)-ane vyavahAra-zuddhi rAkhavI. levaDa-devaDamAM prAmANikapaNuM jALavavuM. paisA ke mAlanI levaDa-devaDano saMbaMdha 'vyavahAra' kahevAya che. temAM zrAvake pUrepUrI prAmANikatA rAkhavI joIe. eTale ke paisAne badale mAla ApavAno hoya te mAla barAbara kahyA mujaba, bheLa-seLa vinAno tathA samayasara Apavo joIe ane bIjAno mAla levA badala je kAMI paisA ApavAnA hoya, te barAbara cUkavI ApavA joIe. vaLI koIe potAne tyAM thApaNa mUkI hoya, to te levA AvyethI te ja rUpe pAchI ApavI joIe athavA pote koInI pAsethI karaje paisA lIdhA hoya, to vAyadA mujaba te Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 paisA pAchA ApavA joIe. kadAca koI kAraNasara te samayasara pAchA ApavAnuM na banI zake, to sAmA dhaNIne vastusthiti barAbara samajAvI tenA mananuM samAdhAna thAya te rIte karavuM joIe. TUMkamAM zrAvakanI rIta-bhAta evI hovI joIe ke tenI sAthe game te prakArano vyApAra-dhaMdho karatAM ke levaDadevaDanuM kAma karatAM sAmA mANasane jarA paNa saMkoca thAya nahi. "dharmanuM mULa vyavahAra-zuddhi che e vAta sadaiva yAda rAkhavI ghaTe. -kattA-(rathayAtrA)-2tha-yAtrA karavI. yogya rIte zaNagArelA rathamAM zrIjinezvara bhagavAnanI pratimAne sthApanA karIne te rathane nagaramAM pheravavo te "rathayAtrA' kahevAya che. AvI rathayAtrA" zrAvake varasamAM ochAmAM ochI eka vAra karavI joIe. ti-na-(tIrthayAtrA)-tIrthanI yAtrA karavI. zrAvake varSamAM eka vAra zatruMjaya, giranAra, Abu, saMmetazikhara vagere tIrtho paikI eka ke vadhAre "tIrthanI yAtrA" kuTuMba sAthe karavI joIe. AvI yAtrA karavAthI ane tIrthanI pavitra bhUminI sparzanA thatAM tathA tyAM rahelAM bhavya maMdiro ane mUrtionAM darzana thatAM citta nirmaLa thAya che. "tIrthayAtrA nI AvI paddhatithI kaTuMbanI dareka vyaktimAM dharmanA saMskAronuM AropaNa thAya che tathA teno uttarottara vikAsa thato jAya che. saMgha kADhIne "tIrthayAtrA karavAnuM paNa A dRSTie uttama gaNAya che. 3vasama-vive-saMvara-(35zama: vive: saMvara:)-upazama, viveka ane saMvarane dhAraNa karavAM. 35zana' eTale kaSAyanI upazAMti. vadhAre spaSTa kahIe to krodha, mAna, mAyA ane lobhanuM atyaMta zAMta thaI javuM te "upazama' kahevAya che. A "upazama'nAM mukhya lakSaNo kSamA, namratA, saralatA ane saMtoSa che. eTale zrAvaka kSamAvAna hoya, namra hoya, sarala hoya ane saMtoSI hoya. viveka" eTale satyAsatyanI parIkSA ke kartavyAkartavyanI samajaNa. ene sAdI bhASAmAM buddhi kahI zakAya. eTale zrAvaka sadaiva sabuddhi rAkhe. "saMvara' eTale navAM karmo baMdhAtAM aTake te jAtanI pravRtti. "saMskRti Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manaha jiNANe sajajhAya 0 13 mana rUti saMva:' "aTake che karma jenAthI te saMvara." "upazamathI kaSAyo pAtaLA paDe che, tethI samyagdarzanano lAbha thAya che; "vivekathI tattvabuddhi utpanna thAya che. tethI samyajJAnano lAbha thAya che; ane "saMvara'thI navAM karmo baMdhAtAM aTake che, tethI samyaphacAritrano lAbha thAya che. Ama A traNa padomAM ratnatrayInAM bIjo rahelAM che. mAsa-tiruM-(bhASA samiti)-bolavAmAM sAvadhAnI rAkhavI. zrAvaka je vacana bole te priya hoya. pathya hoya ane tathya paNa hoya. eTale ke te (1) kaThora bhASAno prayoga kare nahi ke apazabdo bole nahi. (2) je hitakArI hoya tevuM ja bole ane ahitakara bolavA karatAM mauna rahevAnuM vadhAre pasaMda kare. (3) je vAta jevI hoya tevA prakAre kare paNa temAM bheLa-seLa karIne tenA mULa Azayane vikRta na kare. chaMva-va -(SaTvIva- )-cha kAyAnA jIvo pratye karuNA rAkhavI. A jagatanAM samasta prANIo cha-kAyamAM vaheMcAyelAM che. te A rIte : "(1) pRthvIkAya, (2) apakAya, (3) tejaskAya, (4) vAyukAya, (5) vanaspatikAya ane (6) trasakAya." A chaye kAyanA jIvo pratye karuNA rAkhavI e zrAvakanuM kartavya che. tAtparya ke gRhasthAzramane calAvI rahelo zrAvaka pUlahiMsAthI to sadaMtara bacI zakato nathI, paraMtu manamAM bane teTalo karuNAno bhAva rAkhIne ahiMsA dharmanuM pAlana karI zake che. mina-saMto-(dhAgina-saMsa:)-dhArmika mANasono sahavAsa rAkhavo, dharmaniSTha manuSyono saMga karo. dharma evo nara te gana, teno saMparka te paf-nanasaMsa. dharma-dharma-parAyaNa. dharma-niSTha. saMsa-sahavAsa, sobata, saMga. dharmaparAyaNa ke dharma-niSTha mANasonI sAthe vadhAre vakhata rahevuM athavA temanA paricayamAM vizeSa AvavuM te dhArmijhana-saMsa kahevAya che. "sobata tevI asara" ane "AhAra tevo oDakAra' vagere uktio A siddhAMtanuM samarthana kare che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 14 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 varaVT-mo-(raI-:)-iMdriyonuM damana karavuM. pAMca iMdriyo ane tenA viSayo saMbaMdhI juo sUtra 2-4. tathA pAMca iMdriyo para jaya meLavavA mATe juo sUtra 10-4. vara-jIro -(varaNa-paUiTH:)-cAritra levAnI bhAvanA rAkhavI. carano paripaITH te -pariWTH. vara-cAritra. pariNAma bhAvanA, manoratha. zrAvake sUtI vakhate dharma tathA cAritra-saMbaMdhI nIce pramANe manoratho karavAnA hoya che : "sArva-patti vara hunna, veDo nAna-daMtA-memo ! micchara-mahi3-karuM, mA rAya vaAvI vi zA kaiA saMviggANaM gIatthANaM guruNa paya-mUle / sArU-saMga-do, pabranna saMpanna ? parA bhaya-merava-nikkaMpo, susANamAIsu vihia-ussaggo / tava-taNu-aMgo kaiA, uttamacariaM carissAmi ? // 3 // "zrAvakanA gharamAM jJAna-darzanadhArI dAsa bhale thAuM, paraMtu mithyAtvathI mohita thayelI buddhivALo cakravartI rAjA paNa na thAuM. huM svajanAdikano saMga mUkIne kyAre gItArtha gurunA caraNa-kamala pAse pravajyA grahaNa karIza ? huM tapasyAthI durbala zarIravALo thaIne kyAre bhayathI athavA ghora upasargathI na DaratAM smazAna vagerene vize kAyotsarga karI uttama puruSonI karaNI karIza ?" saMpatti viduSaron-( popari vahumAnaH)-saMgha pratye bahumAna rAkhavuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikAnA banelA caturvidha dharmasaMghane sAmAnya rIte "saMgha' zabdathI ja oLakhavAmAM Ave che. A "saMgha' tIrtharUpa hovAthI tema ja dharmano mukhya AdhAra hovAthI tenA pratye zrAvake bahumAnanI lAgaNI rAkhavI joIe. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manaha jiNANe sajhAya0 15 pusthaya tihai-(pustaka teravanam)-pustako lakhAvo. zrAvake nyAyopArjita dhana vaDe dharma-saMbaMdhI "pustako lakhAvavAM. upalakSaNathI te saMgharavAM ane surakSita rAkhavAM. tenAM phaLa saMbaMdhI kahyuM che ke : "na te narA durgatimApnuvanti, na mUkatAM naiva jaDasvabhAvam / / na cAndhatAM buddhivihInatAM ca, ye lekhayantIha jinasya vAkyam // " je manuSyo zrIjinezvara devanAM vacano(Agamo)ne lakhAve che, teo durgatine pAmatA nathI, tema ja janmAMtaramAM mUMgApaNuM, jaDasvabhAva, aMdhatva ke buddhi-hInatAne pAmatA nathI." suzrAvakoe Aja sudhImAM aDhaLaka nANAnuM kharca karIne dhArmika graMtho' lakhAvyA che tathA teno saMgraha karIne tene surakSita rAkhavA mATe khAsa bhaMDAro banAvelA che. AvA bhaMDAro pATaNa, amadAvAda, khaMbhAta, vaDodarA, surata, muMbaI, liMbaDI, jAmanagara (saurASTra), tathA jesalamera (mAravADa) vagere sthaLoe Aje paNa jovAmAM Ave che. A bhaMDAromAM saMgharAyelAM pustakone lIdhe prAcIna sAhitya ApaNA sudhI pahoMcI zakyuM che ane te ja paraMparA cAlu rahetAM bhaviSyamAM aneka peDhIo teno lAbha laI zakaze. eTale pustako lakhAvavAnI tathA surakSita rAkhavAnI pravRtti jJAna-pUjAnuM eka anivArya aMga hoI suzrAvake temAM yathAzakti pravRtta thavAnuM che. mAvaUT tiltha (prabhAvanA tIrthe)-tIrthanI prabhAvanA karavI, dharmanI jAhojalAlI vadhe tema karavuM. "prabhAvanA' zabdanI vigata mATe juo sUtra 28-4. aThThApaI-(zrAddhanA)-zrAvakonuM. vizvamaM-(Rtyam pata)-e kRtya che, e kartavya che. vizva-(nityam)-nitya, pratidina. sugurUvAle-(sugurUpavezana)-sagurunA upadezathI. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarala che. 1960 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (4) tAtparyArtha (5) artha-saMkalanA he bhavya jIvo ! tame jinezvaranI AjJAne mAno, mithyAtvano tyAga karo, samyaktvane dhAraNa karo ane pratidina cha prakAranAM Avazyaka karavAmAM ughamavaMta bano. 1. vaLI parvanA divasomAM poSadha karavo, dAna ApavuM, sadAcAra pALavA, tapanuM anuSThAna karavuM, maitrI Adi uttama prakAranI bhAvanA bhAvavI, pAMca prakAranA svAdhyAyamAM magna banavuM, namaskAramaMtranI gaNanA karavI, paropakAraparAyaNa banavuM ane bane teTaluM dayAnuM pAlana karavuM. 2. pratidina jinezvaradevanI pUjA karavI, nitya jinezvaradevanI stavanA karavI, haMmezAM gurudevanI stuti karavI, niraMtara sAdharmika bhAIo pratye vAtsalya dAkhavavo, vyavahAranI zuddhi jALavavI, tathA ratha-yAtrA ne tIrtha-yAtrA karavI. 3. kaSAyone zAMta pADavA, viveka dhAraNa karavo, saMvaranI karaNI karavI, bolavAmAM sAvadhAnI rAkhavI, cha kAyanA jIvo pratye karuNAvaMta banavuM, dhArmika janono sahavAsa rAkhavo, iMdriyonuM damana karavuM, tathA cAritra levAno pariNAma rAkhavo. 4. saMgha upara bahumAna rAkhavuM, dhArmika pustako lakhAvavAM ane tIrthanI prabhAvanA karavI, A zrAvakanAM nitya-kRtyo che, je sadgurunA upadezathI jANavA yogya che. (6) sUtra-paricaya sUtra-siddhAMtanuM mULa rahasya sarva koI sArI rIte samajI zake te mATe temAM darzAvelA nAnA-moTA aneka viSayo pa2 gItArthoe kulako ane svAdhyAyonI racanA karelI che. AvAM kulako ane svAdhyAyonuM khAsa paThanapAThana sAmAyika vakhate tathA pratikramaNanI kriyAmAM cha Avazyako thaI rahyA Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mannata jiNANe sajhAya 0 17 pachI karavAmAM Ave che. prastuta sUtra Avo ja eka svAdhyAya che ke je temAM darzAvelA vicAro parathI "nirva-ziva- go' eTale zrAva-nitya tya-svAdhyAya' tarIke oLakhAya che. tenA prathama zabdo parathI te "mannata jiNANuM" ke "manDa jiNANanI sajajhAya paNa kahevAya che. A svAdhyAya poSadhavratamAM tathA pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNanA AgalA divase pratikramaNa-prasaMge bolAya che. temAM zrIjinezvaradevanA zAsanane mAnanArA zrAvake kevAM kAmo karavAM joIe, tenuM TUMkuM paraMtu samuccayarUpa darzana karAvavAmAM AvyuM che. A darzanano sAra e pratyeka zrAvake saddagurunA upadeza anusAra nIcenAM kRtyo yathAzakti karavAM joIe - (1) jaina sUtra-siddhAMtamAM je kAmo karavAnI "AjJA' hoya te ja kAmo karavAM, paNa tethI viparIta kAmo karavAM nahi. (2) bhava-bhramaNanA mukhya kAraNarUpa "mithyAtva' ke khoTI samajaNano tyAga karavo. (3) "samyakta'ne dhAraNa karavuM eTale ke deva, guru ane dharma vize sAcI zraddhA keLavavI. (4-9) "sAmAyika, caturvizati-stava, vaMdana, pratikramaNa, kAyotsarga ane pratyAkhAna" e "kavidha Avazyako nityakarma tarIke karavAM tathA teno marma gaMbhIra rIte vicAravo. sAmAyika vaDe samatAnI vRddhi karavAnI che, caturvizati-stava vaDe prabhu-bhaktimAM lIna thavAnuM che, vaMdana vaDe guru pratye vinaya keLavavAno che, pratikramaNa vaDe Atma-nirIkSaNanI Teva pADavAnI che, kAyotsarga vaDe dhyAnanI tAlIma levAnI che tathA pratyAkhyAna vaDe tyAga-bhAvanAno vikAsa karavAno che. (10) aSTamI, caturdazI Adi "parvoe poSa vrata dhAraNa karavuM ane sAdhu-jIvanano yatkiMcit anubhava meLavavo. (11) zakti mujaba "dAna ApavuM. pra.-3-2 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (12) sadAcArI thavuM. (13) bane teTalI 'tapazcaryA' karavI ane te vaDe deha tathA mananI zuddhi karavAno prayatna karavo. (14) "maitrI, pramoda, kAruNya ane mAdhyasthya' bhAvanAnuM rahasya vicArI te te prakAranI 'bhAvanA' bhAvavI. athavA anityatvAdi bAra prakAranI bhAvanA bhAvavI. (15) guru pAse dhArmika abhyAsa karavo tathA mananIya pustako vAMcavAM-vicAravAM; ane zakya hoya to samajAyeluM tattva bIjAne paNa adhikAra joIne yogya zailIthI samajAvavuM. (16) pratidina namaskAra-maMtranI yathAvidhi gaNanA karavI. (17) paropakAra-buddhi rAkhavI. (18) dareka kAma sAvadhAnI-pUrvaka karavuM. bane teTalI dayA pALavI. (19) zrIjinezvaranI nitya trikAlapUjA karavI. (20) zrIjinezvaradevanA nAmano nitya jApa karavo, tathA temanA guNonuM kIrtana karavuM. (21) sadgurunA guNonI stuti karavI. (22) sAdharmika bhAI-baheno pratye pUrI lAgaNI rAkhavI. (23) vyavahAra zuddha rAkhavo, eTale ke prAmANika rahevuM. (24) zrIjinezvaradevanI ratha-yAtrAno mahotsava karavo. (25) prativarSa kuTuMba sAthe tIrtha-yAtrA karavA javuM. (26) kaSAyone pAtaLA pADavA. (27) viveka rAkhavo, eTale ke satyAsatyano tema ja hitAhitano nirNaya karavo, (28) saMvaranI karaNI karavI, sAmAyika vagere karavAM. (29) bolavAmAM sAvadhAnI rAkhavI. priya, pathya tathA tathya bolavuM. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mannata jiNANe sajhAya 0 19 (30) chaye kAyanA jIvo pratye karuNA rAkhavI, eTale ke nirdhvasa(kaThora)-pariNAmI thavuM nahi. (31) dharma-parAyaNa manuSyono saMga karavo-satsaMga karavo. (32) iMdriyo para kAbU meLavavo. (33) cAritranI bhAvanA rAkhavI. pratidina sUtI vakhate zrAvake karavA yogya manoratho karavA. (34) saMghanuM bahumAna karavuM. (35) dhArmika pustako lakhAvavA tathA teno yathAzakti pracAra karavo. (36) jainazAsananI prabhAvanA thAya tevAM saghaLAM kAmo karavAM. ' A kRtyo barAbara khyAlamAM rahe ane te pramANe jIvana gALavAmAM Ave to zrAvaka uttarottara potAno AtmavikAsa sAdhI zake ane jJAna, darzana tathA cAritranI ArAdhanA mATe yogyatA meLavI zake. A sUtra para tapAgacchIya zrIvijayasenasUrinA ziSya zrIvinayakuzale vi. saM. 16pa0nI AsapAsa vRtti racelI che.* (7) prakIrNaka A svAdhyAyanuM AdhAra-sthAna zrIdharmaghoSasUriziSya AcArya zrI mahendrasUrie racelI "vicArasajjarI'nuM agiyAramuM dvAra hoya tema jaNAya che. temano sattAsamaya mana:sthirIkaraNa prakaraNa, sArasaMgraha ane parigraha-. pramANamAM upalabdha thatI gAthAo parathI vikramanI teramI sadI saMbhave che.* * paM. hI. haM. taraphathI vi. saM. 1974mAM prakAzita thayela che. + sirijayasiMhamuNIsaravarakamalANa dhammasUrINa / taccaraNamahuyarANaM mahiMdasUrINa pAsaMmi // 98 // [bAraculasIe / ] bArasateyAsIe // Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. sakala-tIrtha-vandanA (1) bhUlA (copAI) sakala tIrtha vaMdUM kara joDa, jinavara-nAme maMgala koDa / pahele svarge lAkha batrIza, jinavara-caitya namuM nizadiza // 1 // bIje lAkha aTThAvIza kahyAM, bIje bAra lAkha saddayAM / cothe svarge aDa lakkha dhAra, pAMcame vaMduM lAkha ja cAra // 2 // chaThe svarge sahasa pacAsa, sAtame cAlIza sahasa prAsAda / AThame svarge cha hajAra, nava dazame vaMduM zata cAra // 3 // agyAra-bArame traNaseM sAra, nava graiveyake traNaseM aDhAra / pAMca anuttara sarve malI, lAkha corAzI adhikAM valI // 4 // sahasa sattANuM trevIza sAra, jinavara-bhavana taNo adhikAra / lAMbAM so jojana vistAra, pacAsa uMcAM bahotera dhAra // 5 // ekaso eMzI biMba pramANa, sabhA-sahita eka caitye jANa / so koDa bAvana koDa saMbhAla, lAkha corANuM sahasacauMAla // 6 // sAtaseM upara sATha vizAla, savi biMba praNamuM traNa kAla / sAta koDa ne bahoMtera lAkha, bhavanapatimAM devala bhAkha // 7 // ekaso eMzI biMba pramANa, eka eka caitye saMkhyA jANa / teraseM koDa nevyAsI koDa, sATha lAkha vaMduM kara joDa // 8 // batrIseM ne ogaNasATha, tirkhAlokamAM caityano pATha / traNa lAkha ekANuM hajAra, traNaseM vIza te biMba juhAra // 9 // vyantara jyotiSImAM valI jeha, zAzvatA jina vaM, teha / RSabha candrAnana vAriSeNa, varddhamAna nAme guNa-seNa // 10 // Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakala-tIrtha-vaMdanA 21 saMmetazikhara vaMdu jina vIza, aSTApada vaMdu covIza / vimalAcala ne gaDha giranAra, Abu upara jinavara juhAra // 11 // zaMkhezvara kesariyo sAra, tAraMge zrI ajita juhAra / aMtarikkha varakANo pAsa, jIrAulo ne thaMbhaNa pAsa // 12 // gAma nagara pura pATaNa jeha, jinavara - caitya namuM guNa - geha | viharamANa vaMdu jina vIza, siddha ananta namuM niza diza // 13 // aDhIdvIpamAM je aNagAra, aDhAra sahasa sIlAMganA dhAra / paMca mahAvrata samiti sAra, pAle palAve paMcAcAra // 14 // bAhya abhyaMtara tapa ujamAla, te muni vaMduM guNa-maNi-mAla / nita nita uThI kIrti karuM, jIva kahe bhava- sAyara taruM // 15 // nathI. (2) saMskRta chAyA A stavana gujarAtI bhASAmAM hovAthI tenI saMskRta chAyA ApelI (3) sAmAnya ane vizeSa artha sarala che. sarala che. (4) tAtparyArtha (5) artha-saMkalanA badhAM tIrthone huM vaMdana karuM chuM, kAraNa ke zrIjinezvara prabhunA nAmathI kroDo maMgala pravarte che. huM haMmezAM zrIjinezvaranAM caityone namaskAra karuM chuM. (te A rIte). pahelAM devalokamAM (rahelAM) batrIsa lAkha jina-bhavanane huM vAMduM chuM. 1. bIjA devalokamAM aThThAvIsa lAkha, trIjA devalokamAM bAra lAkha, cothA devalokamAM ATha lAkha ane pAMcamA devalokamAM cAra lAkha jinabhavanane Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 20 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 oThA ? huM vAMduM chuM. 2. chaThThA devalokamAM pacAsa hajAra, sAtamA devalokamAM cALIsa hajAra, AThamA devalokamAM cha hajAra, navamA devalokamAM cAraso ane dasamA devalokamAM cAraso jina-bhavanone huM vAMduM chuM. 3. agiyAramA devalokamAM traNaso, bAramA devalokamAM traNaso, nava raiveyakamAM traNaso ne aDhAra tathA pAMca anuttara vimAnamAM jina-bhavana maLIne kula corAzI lAkha, sattANuM hajAra ane trevIsa jina-bhavano che, tene vAMduM chuM ke jeno adhikAra zAstromAM varNavelo che. A jina-bhavano so jojana lAMbAM, pacAsa jojana UMcAM ane botera jojana pahoLAM samajavAM. 4-5. A dareka jina-bhavana athavA caityamAM sabhA-sahita 180 jinabiMbonuM pramANa che. e rIte sarva maLIne so kroDa, (eka abaja) bAvana kroDa corANuM lAkha, cuMmALIsa hajAra, sAtaso ane sATha (1529444760) vizAla jinapratimAone saMbhArIne traNeya kAla huM praNAma karuM chuM. bhavanapatinA AvAsomAM sAta kroDa ne botera lAkhe (772OOOO0). jinacaityo kahelAM che. 6-7. te dareka caityamAM ekaso ne eMzI bibo hoya che, tethI badhAM maLIne teraso koDa (tara abaja) nevyAsakroDa ane sAThalAkha (13896000000) jina-biMbo thAya che, jene hAtha joDIne huM vaMdana karuM chuM. 8. tirachA-loka eTale manuSya-lokamAM traNa hajAra, baso ne ogaNasATha (3259) zAzvata caityonuM varNana Ave che, jemAM traNa lAkha ekANuM hajAra, traNaso ne vIsa (391320) jina-pratimAo che; tene huM vaMdana karuM chuM. 9. A uparAMta vyaMtara ane jyotiSI devonA nivAsamAM je je zAzvatAM jina-bibo che, tene paNa huM vaMdana karuM chuM. guNonI zreNithI bharelAM cAra zAzvata jinabiMbonAM zubha nAma-1. zrI RSabha, 2. candrAnana, 3. vAriSaNa ane 4. vartamAna che. 10. saMmetazikhara upara vIsa tIrthaMkaronI pratimAo che, aSTApada upara Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakala-tIrtha-vaMdanA0 ra3 covIsa tIrthakaronI pratimAo che tathA zatruMjaya, giranAra ane AbU upara paNa bhavya jina-mUrtio che. te saghaLIne huM vaMdana karuM chuM. 11. vaLI zaMkhezvara, kezariyAjI vageremAM paNa judA judA tIrthakaronI pratimAo che; temaja tAraMgA upara zrI ajitanAthajInI pratimA che, te sarvane huM vaMdana karuM chuM. te ja rIte aMtarIkSa pArzvanAtha, varakaNA pArzvanAtha, jIrAvalA pArzvazanAtha ane thaMbhaNa(staMbhana) pArzvanAthanAM tIrtho prasiddha che, te saghaLAMne huM vaMdana karuM chuM. 12. te uparAMta judAM judAM gAmomAM, nagaromAM, puromAM ane pATaNamAM guNanAM gRharUpa je je jinezvara prabhunAM caityo hoya, tene huM vaMdana karuM chuM. vaLI vIsa viharamANa jino tathA Aja sudhImAM thaI gayelA anaMta siddhone huM hamezA namaskAra karuM chuM. 13. aDhIdvIpamAM je sAdhuo aDhAra hajAra zIlAMga-rathane dhAraNa karanArA che; pAMca mahAvrata, pAMca samiti tathA pAMca AcArane svayaM pALanArA che ane bIjAonI pAse paNa paLAvanArA che, tathA jeo bAhya ane AtyaMtara tapamAM udyamavALA che, tevA guNorUpI ratnonI mALAne dhAraNa karanArA munione huM vaMdana karuM chuM. 14. jIva-(zrIjIvavijayajI mahArAja) kahe che ke nitya prAtaHkALamAM UThIne A badhAnuM kIrtana karatAM huM bhavasAgara tarI jaIza. (6) sUtra-paricaya prAtaHkAlanAM pratikramaNamAM cha Avazyaka pUrAM thayAM pachI prabhAtamAM vaMdana karavA yogya-prAtaHsmaraNIya traNe lokamAM rahelAM zAzvata caityo, zAzvata jinabiMbo, vartamAna tIrtho, viharamANa jino, siddho ane sAdhuone vaMdana karavAnA hetuthI A sUtra bolavAmAM Ave che. tenA prathama zabdo parathI te sakalatIrtha-vaMdanA" ke "sakala tIratha'nA nAmathI paNa oLakhAya che. svarga, pAtALa ane maryalokamAM rahelAM zAzvata caityo ane zAzvata biMbonI saMkhyA anukrame nIce mujaba che : Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ loka 240 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (1) zAzvata jina-caityo tathA jina-biMbo zAzvata caityo 8490023 svarga, pAtALa athavA bhavana patinA AvAsamAM, martyalokamAM,(manuSya lokamAM) pahelA devaloke bIjA devaloke trIjA devaloke cothA devaloke pAMcamA devaloke chaThThA devaloke sAtamA devaloke AThamA devaloke navamA devaloke dasamA devaloke agiyAramA devaloke bAramA devaloke nava praiveyakamAM anuttara vimAnamAM kula 77200000 320000O 2800000 12000 (2) svargamAM rahelAM zAzvata jina-caityo tathA zAzvata jina-biMbo : nAma prAsAda-saMkhyA kula biMbo 800000 4000 50000 40000 6000 400 300 318 5 3259 8490023 pratyeka prAsAdamAM rahelI prati mAnI saM. 180 180 180 180 180 180 180 180 180 180 120 120 zAzvata jina-biMbo 1529444760 13896000000 391320 5760OOOOO 504000000 2160000OO 1440000OO 720OOOOO 0000002 7200000 1080000 12000 54000 38160 600 1529444760 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devalokanAM pratyeka caityamAM 180 biMbanI gaNatarI nIcenA dhoraNe karavAmAM Ave che H dareka devalokamAM pAMca sabhAo hoya che, te A rIte :- (1) majjana-sabhA, (2) alaMkAra-sabhA, (3) sudharmasabhA, (4) siddhAyatana sabhA ane (5) vyavasAya-sabhA. e dareka sabhAne traNa dvAra hoya che, eTale pAMce sabhAnAM badhAM maLIne paMdara dvAra hoya che. e dareka dvAra 52 caumukhabiMba hoya che, eTale pAMca sabhAmAM kula 60 biMbo hoya che. have dareka devalokamAM raheluM caitya paNa traNa dvAravALuM ja hoya che. ane te dareka dvAra para comukhajI hoya che, eTale temAM kula 12 biMbo hoya che, ane te caityanA gabhArAmAM 108 jinabiMbo hoya che. je maLIne caityamAM rahelAM biMbonI kula saMkhyA 120nI thAya che. sabhAnAM 60 tathA caityanAM 120 biMbo maLIne kula 180 biMbo thAya che. nava praiveyaka tathA anuttaravimAnomAM sabhAo hotI nathI, tethI temAM 120 biMbo ja hoya che. (3) pAtALalokamAM rahelAM zAzvata caityo tathA zAzvata biMbo. nAma prAsAda-saMkhyA kula biMbo (bhavanapatio) 1. asura nikAya 2. nAgakumAra 3. suparNakumAra 4. vidyutakumAra 5. agnikumAra 6400000 8400000 7200000 7600000 760OOOO dareka prAsAdamAM rahelI pra. mAnI saMkhyA 180 180 180 180 180 1152000000 1512000000 1296000000 1368000OOO 1368000000 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. dvIpakumAra 7. udikumAra 8. dikumAra 9. pavanakumAra 10. stanitakumAra 26 9 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 76OOOOO 760OOOO 7600000 960OOOO 7600000 77200000 180 180 180 180 180 1368000000 1368000000 1368000000 1728000OOO 1368000OC manuSyalokamAM zAzvata caityonI saMkhyA 3259 mAnavAmAM AvI che, temAM 60 caityo 4 dvAravALAM hoya che, eTale temAM rahelAM jina-biMbonI saMkhyA 124 hoya che ane bAkInAM caityomAM 120 bibo hoya che. A rIte manuSyalokamAM rahelAM saghaLAM biMbonI saMkhyA 391320nI thAya che. 13896000000 dareka utsarpiNI ane avasarpiNI kAlamAM bharata, airavata tathA mahAvideha kSetramAM "RSabha, candrAnana, vAriSeNa ane vardhamAna" e cAra nAmavALA tIrthaMkaro avazya thAya che. A rIte pravAharUpe A nAmo zAzvata che, tethI zAzvatabiMbo e cAra nAmathI oLakhAya che. A badhAM tIrthone vaMdana karyA pachI vartamAna tIrthone, vIsa viharamANa jinone, sarva siddhone tathA sarva sAdhuone vaMdana karavAmAM AvyuM che. saM. 1358mAM lakhAyelI eka pratimAM sarva tIrthone nIce pramANe namaskAra karavAmAM Avyo che.* pahilauM trikAlu atIta anAgata vartamAna bahattara tIrthaMkara sarvapApa kSayaMkara hauM namaskarauM / tadanaMtaru pAMce bharate pAMce airavate pAMce mahAvidehe sattarisau utkRSTakAli viharamANa hauM namaskarauM / tau pahilai saudhammi devaloki batrIsalAkha, bIjai IsAni devaloki aThThAvIsa lAkha, trIjai sanatakumAri devaloki bAra lAkha, cautthai maheMdradevaloki ATha lAkha, pAMcamai brahmadevaloki cyArilAkha, chaThThai lAMtaki devaloki paMcAsa sahasa, sAtamai zukra * prAcIna gUrjara kAvyasaMgraha, bhAga 1, pR. 88, pra. 3 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakala-tIrtha-vaMdanA727 devaloki cyAlIsa sahasa, AThamai sahasrAri devaloki cha sahasa, navamai ANati devaloki bisai, dasamai prANati devaloki bisai, igyAramai AraNi devaloka, bAramai acyuta devaloki bihU dauDhu dau sau, anai heThile trihU graiveyake igyArottaru sau, mAhile trihU graiveyake sattottara sau, Upaile trihR graiveyaki eka sau, paMca paMcottara vimAne, evaMkArai svargaloka caurAsI lAkha sattANavai sahasa trevIsa AgalA jinabhuvana vAMdauM / anaMtaru bhuvanapati - majjhe asurakumAramajjhecausaTThilAkha, nAgakumAra- majjhe caurAsI lAkha, suvannakumAramajjhe bahattara lAkha, vAyukumAra - majjhe channavai lAkha, dIvakumAra disAkumAra ahiTThakumAra vijjukumAra thu (tha) NiyakumAra aggikumAra chahaM madhyabhAge chahattara chahattara lAkha, evaMkArai pAtAlaloki sAta koDi bahattara lAkha jinamaMdira stavauM / atha manuSyaloki nandIsaravari dIpi bAvanna, cyAri kuMDalavalgi, cyAri rUcakivalgi cyArimAnuSottari parvati, cyAri i (su) Araparvati, paMcyAsI pAMce mere, vIsa gajadanta parvati, dasa kuraparvati, trIsa sela - sihare, asI vakSArasela - sihare, sarisa vaitADhya parvati, evaM cyArisai trisaTThi (463) jiNAlai paDimaM, evaM ATha koDi chappannalAkha sattANavaisahasa cyAri sai chiyAsiyA tiyalukke zAzvatAni mahAmaMdira trikAla tIha namaskAru karauM // " zAzvata caityo ane biMbonI saMkhyA-saMbaMdhamAM zrIdevendrasUrie* prAkRta bhASAmAM 'zAzvatacaitya- stava'bhAM nIye pramANe ulseja reso che : "siriusaha- vaddhamANaM, caMdANaNa-vAriseNa - jiNacandaM / namiuM sAsayajiNa-bhavaNa-saMkha- parikittaNaM kAhaM // 1 // jor3a-vaNesu asaMkhA, sagakoDi- bisayarilakkha-bhavaNesu / culasIlakkha-saganavaisahassa tevIsuvariloe // 12 // evaM battIsasayA, guNasaTThi-juA tirialoe // 19 // evaM tihuyaNa - majjhe aDakoDi-sattavaNNa - lakkhA ya / do ya sayA bAsiyA, sAsayajiNa-bhavaNa vaMdAmi // 20 // " eo vi. saM. 1327mAM svarge sidhAvyA hatA. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 saTThI lakkhA guNa navai, koDi tera koDi saya biMba bhavaNesu / / tiyasaya biMsati iganavai, sahassa lakkha tigaM tirie // 21 // egaM koDisayaM khalu, bAvannA koDi-caunavaI lakkhA / caucatasahassa-sagasaya-saTThI vemANi-biMbANi // 22 // panarasakoDisayAI, ducattakoDI aDavannalakkhA ya / chattIsa sahasa asIA, tihuyaNa-biMbANi paNamAmi // 23 // siribharahanivai-pamuhehi, jAiM annAiM ittha vihiAI / deviMdamuNiMda-thuAI, ditu bhaviyANa siddhisuhaM // 24 // " "zrI RSabha, vardhamAna, caMdrAnana ane vAriSaNa jinezvarone namaskAra karIne zAzvatajina-maMdironI saMkhyAnuM huM kIrtana karIza. 1. jayotiSa ane vyattaramAM asaMkhya jina-maMdiro (ane jinabiMbo) che. 77200000 jina-maMdiro bhavanapati nAmanA devalokamAM che. 8497023 jina-maMdiro UrdhvalokamAM che. (Urdhvaloka-12 devaloka, 9 raiveyaka ane anuttara vimAna) 2. e pramANe 3259 jina-maMdiro manuSyalokamAM che. 19 traNe lokamAM rahelAM kula 8pa700282 zAzvatAM jina-maMdirone huM namaskAra karuM chuM. 20. 13896000000 zAzvatAM bibo bhavanapatimAM che. 391320 zAzvatAM biMbo manuSyalokamAM ane 1529444760 biMbo vaimAnikamAM che. 21-22. traNe lokamAM rahelAM 15425836080 zAzvatAM jinabiMbone huM namaskAra karuM chuM. 23. tathA zrI bharatarAjA pramukhoe je bIjA tIrtho paNa ahIM karyA che ane devendramunIndra jenI stuti karI che, te sakaLa tIrtho bhavyone mokSa-sukha Apo. 24. sakala tIrthanI A vaMdanA bolAyA pachI nIce mujabano pATha bolAto Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakala-tIrtha-vaMdanA 29 haze, tema pothI naM. 24nA avalokana parathI jaNAya che. temAM jaNAvyuM che ke : 'pache chaThThA AvazyakanI muhapattI paDilehavI. pache vAMdaNAM deIne 'sakala tIrtha' kahevAM. zrIzatruMjaya, giranAra, Abu, aSTApada, sametazikhara Ima je koI tIrtha tathA Urdhva, adho, trilokamAM jinezvara bhagavAnanAM biMba aMgUThAthI mAMDIne pAMcase dhanuSya-mAneM je koI hoya tehane mArI trikAla vaMdanA hojyo. tathA jalameM, thalameM, mANikyUmeM, motImeM, hIrAme, pASANameM, pAnAmeM, pustakameM, dhAtumeM, kASThameM, citarAmaNameM, pravAlameM, jihAMI jina-biMba hoya tehane mAharo koDa koDa vAra namaskAra hojyo. tathA mahAvideha-kSetrAdikane vize, bhAvatIrthaMkarane vize tathA chavIse kroDa jhAjherA munirAjane tathA caturvidha saMghane amAro koDa koDa vA2 namaskAra hojyo.' ityAdika sakala tIrtha vAMdIne paccakkhANa karavuM.' bIjI pothIomAM paNa thoDA pheraphAra sAthe AvA pATho jovAmAM Ave che. (7) prakIrNaka A vaMdanAnI racanA prAcIna gAthAonA AdhAre muni zrIjIvavijayajIe karI jaNAya che ke jemaNe prajJApanAsUtra, jaMbUThThIpa-prajJapti tathA jIvavicAranA bAlAvabodha ane cha karmagraMtho para gujarAtImAM TabbAo racelA che. "ApasvabhAvameM avadhu sadA maganameM rahenA" e sajjhAya paNa temanI banAvelI che. temano samaya vikramanI aDhAramI sadIno pAchalo bhAga ane ogaNIsamI sadIno Agalo bhAga hato. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48. posaha-suttaM [poSadha-sUtram] posaha levAnuM sUtra (1) bhUkha karemi bhante ! posahaM, AhAra-posahaM desao savvao, sarIra-sakkAra-posahaM savvao, baMbhacera-posahaM savvao, 'avvAvAra-posahaM savvao, cauvvihe posahe ThAmi, jAva divasaM (jAva ahorattaM) pajjuvAsAmi, duvihaM tiviheNaM, maNeNaM vAyAe kAeNaM na karemi, na kAravemi / tassa bhaMte / paDikkamAmi, niMdAmi, garihAmi, appANaM vosirAmi // (2) saMskRta chAyA karomi bhadanta ! poSadhaM, AhAra-poSadhaM dezataH sarvataH, zarIra-satkAra-poSadhaM sarvataH, brahmacarya-poSadhaM sarvataH, avyApAra-poSadhaM sarvataH, caturvidhe poSadhe tiSThAmi / yAvad divasaM (yAvad ahorAtraM) paryupAse, dvividhaM trividhena, manasA vAcA kAyena na karomi, na kArayAmi / tassa bhadanta ! pratikAmAmi, nindAmi, gaheM, AtmAnaM vyutsRjAmi // Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ posaha levAnuM sUtra 31 (3) sAmAnya ane vizeSa artha ma-( mi)-karuM chuM, grahaNa karuM chuM, svIkAra karuM chuM. aMte-(manta! )-he bhadaMta ! he pUjaya ! baMte-zabdanA vizeSa artha mATe juo sUtra 10-4. posaE-(paSadha)-poSadhane. dharmanI puSTi kare te "poSadha' kahevAya. tenA vadhAre vivaraNa mATe juo sUtra 34-gAthA 29. mAdAra-posadaM-(mAhA-poSadha5)-AhAra poSadha. AhAra-saMbaMdhI poSadha karavo te "AhAra poSadha." 'AhAra-poSadhaH' AhAraH pratIta: tadviSayastannimittaM poSadha aahaarpoSadha:' (A. TI.) te mo-(zata:)-dezathI, amuka aMze. sadbha-(sarvata:)-sarvathI, sarvAze. rI-sara-polaE-(zarIra-satsa-poSa)-zarIra-satkAra-poSa. zarIrano sAra te zarIra-sara, te saMbaMdhI poSa te "zarIra-sattarapoSaka'. zarIra-kAyA. sAra-snAna, udvartana, vilepana, gaMdha, puSpa, viziSTa vastra ane alaMkAro dhAraNa karavAnI kriyA. vaMga-posadaM-(brahmasvarya-poSa)-brahmacarya-poSadha. brahmasvarya-saMbaMdhI poSatha te brahmasvarya-poSa." avyavIra-posadaM-(vyApAra-poSadhama)-avyApAra-poSadha. 'na vyApAraH avyApAra:' tannimittaM poSadhaH avyApAra poSadhaH / na vyApAra te avyApAra. "' avyaya ahIM mAtra niSedhanA arthamAM nahi paNa kutsita vyApAranA niSedhanA arthamAM grahaNa karavAno che. AvI kutsita pravRttinA tyAgarUpa je poSadha, te "avyApAra-poSa." rabiMduM-(vahuvidha)-cAra prakAranA. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhI. prakAre. 32 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 posahaM-(poSadharma) poSadhane vize, poSavratamAM. vAmi-(tiSThAmi)-2huM chuM, sthira thAuM chuM. nAva-(yAvata)-jyAM sudhI. vivarsa-(visam)-divasa pahoMce tyAM sudhI. ahoratta-(ahorAtram)-ahorAtra, divasa ane rAtri pahoMce tyAM karuM chuM. pannuvAsAmi-(varyupAse)-sevuM. tuvid-(dvividharmI)-be prakAre, karavA ane karAvavArUpa be prakAre. tiviheLa-(trividhena)--traNa prakAre, mana, vacana ane kAyA e traNa maLef-(manasA)-mana vaDe. vAyALu-(vAttA)-vANI vaDe. jALa-(Ayana)-kAyAthI, zarIrathI, dehathI. na remi-(nomi)-na karuM. nAravemi-(AyAmi)-na karAvuM. taH-(tasya)-te saMbaMdhI sAvadyayoganuM. aMte !-(manta ! )-he bhadanta ! he bhagavan ! hinnamAmi-(pratiAmAma)-pratikramaNa karuM chuM, pAcho pharuM chuM, nitAmi-(nindrAmi)-niMduM chuM, manathI khoTuM mAnuM chuM, pazcAttApa garajJAmi-(garde)-garyuM chuM, prakaTapaNe niMduM chuM, guru-sAkSIe niMduM chuM. appALuM-(AtmAnam)-AtmAne, kaSAyAtmAne. vosirAmi-(vyutkRnAmi)-vosirAvuM chuM, tyAga karuM chuM. nivartI chuM. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ posaha levAnuM sUtra 033 (4) tAtparyArtha posada-sutta-je sUtra vaDe poSadhanI pratijJA levAya che tevuM sUtra. posada-(poSadha)-poSadhanuM vrata.* poSathanI sAmAnya vyAkhyA "puSTi dhare dharmastha UMta poSaH'-"je dharmanI puSTi kare te poSadha' e pramANe thAya che ane zrIharibhadrasUrie teno artha A pramANe karelo che : "je kuzala-dharmanuM poSaNa kare ane jemAM zrIjinezvaradevoe kahelA AhAra-tyAga AdinuM vidhipUrvaka anuSThAna karAya che, te "poSadha' kahevAya che. zrIupAsakadazAMgasUtrAmAM zrAvakanA agiyAramA vratanuM nAma 'posahovavA'-poSadhopavAsa vrata che, eTale "poSadhanA vratamAM upavAsanI mukhyatA che. kAla-krame saMghayaNa(zarIra-baLa)nI hAni thatAM tathA dhRti Adi guNo ochA thatAM "poSadha' daramiyAna AyaMbila, ekAsaNa vagere karavAnI AcaraNA che ane te kAraNe "AhAra-poSadha'nI pratijJA mAtra "sarvathI na letAM "dezathI ke "sarvathI ema levAmAM Ave che. "poSadha'e sAdhu-jIvanano abhyAsa karAvanAra che, tethI tene zikSavratamAM viziSTa sthAna ApavAmAM AvyuM che. mahAra-posahaM-AhAra-poSadha. AhAra-poSadha' be prakAre thAya che : (1) "dezathI ane (2) 'sarvathI. temAM tivihAra upavAsa, AyaMbila, navI ke ekAsaNuM karavuM, te * 35vasatha :- samIpe upavAsa. tenA va no 3 thatAM "posatha' zabda bane che. A 'posatha' zabdamAMthI prAraMbhano 3 UDI jatAM ane tha no vikalpa 4 thatAM "sada (poSadha) zabda bane che. "35vasathaH' zabda vaidika saMskRtimAM vizeSa vaparAyelo che, jyAM te pUrNimA ke amAvAsyAnA divase gurunI samIpe jaIne upavAsapUrvaka besavAno artha pradarzita kare che. "pothaH' zabda bauddha saMskRtimAM vizeSa vaparAyelo che, jyAM te parva-divase upavAsa karavAno artha batAve che; ane "poSa' zabda nigraMtha-pravacana arthAt jaina saMskRtimAM vizeSa vaparAyelo che, jayAM te upavAsapUrvakanA saMyamI jIvananuM sUcana kare che. pra.-3-3 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 deza AhAra-poSadha' kahevAya che ane cauvihAra upavAsa karavo, te "sarva AhAra-poSadha' kahevAya che. te mATe Avazyaka-cUrNimAM jaNAvyuM che ke'aahaar-posdho (ho) duvidho dese savve ya, dese amugA vigatI AyaMbilaM vA ekaMsi vA, do vA savve catuvvidho vi AhAro ahorattaM paccakkhAto / Ava0 hari vR0 pR. 8rUpa mA. AhAra-poSadha be prakAre thAya che : "dezathI ane sarvathI. dezamAM amuka vikRti(vigaI)no tyAga karavAmAM Ave che, AyaMbila karavAmAM Ave che, ekAsaNuM karavAmAM Ave che ke beAsaNuM karavAmAM Ave che. "sarva'mAM cAre AhAranAM ahorAtra-paryata paccakhANa karavAmAM Ave che. vartamAnamAM ochAmAM ochuM ekAsaNuM karavAmAM Ave che. sarIra-akSara-posaduM-zarIra-satkAra-poSadha. zarIra-satkAra-poSadha be prakAre thAya che : (1) "dezathI ane (2) sarva'thI. temAM snAnAdi amuka prakArano zarIra-satkAra na karavo, te deza zarIra-satkAra-poSadha' kahevAya che ane sarva prakAranA zarIra-satkArano tyAga karavo, te "sarva zarIra-satkAra poSadha" kahevAya che. te mATe mA. sI. pR. 835 mAmAM kahyuM che ke :- "rIra-potho (ho) rASTradhvaTTAvaUUvinneva puSpa-itNbolaannN vatthAbharaNANaM ca paricvAgo ya, so vi dese savve ya, dese amugaM sarIra kSAra rema, amuka na karemi utta, saLe morad,'-zarIra poSadha snAna, udvartana, varNaka (pIThI coLavI, raMga vaDe AlekhavAnI kriyA). vilepana, puSpa, gaMdha, taMbola ane vastrAbharaNonA tyAgarUpa che. te paNa "deza" ane "sarva ema be prakArano che. temAM "deza'ne vize amuka zarIra-satkAra karIza ne amuka nahi karuM, evuM (pratyAkhyAno hoya che, jayAre "sarva'mAM ahorAtraparyata sarvano tyAga hoya che. vaMmara-poduM-brahmacarya-poSadha. brahmacarya-poSadha be prakAre thAya che : (1) "dezathI ane (2) "sarvathI. temAM amuka chUTa rAkhIne bAkIno samaya brahmacaryanuM pAlana karavuM, te deza brahmacarya-poSadha' kahevAya che ane sarvAze brahmacaryanuM pAlana karavuM, te "sarva brahmacarya-poSadha' kahevAya che. te mATe Avazyaka hari rI. . 835 mAM kahyuM che ke "viMbhara-pAtho (ho) savaeN , se tivI ratta Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ posaha levAnuM sUtra 35 pati vA vAre utta, saLe mahotti vaMdhavArI mavati ' "brahmacarya poSadha 'deza" ane "sarva'thI thAya che. "deza' vize dharmasaMgraha pUrvabhAga pR. 88 mAM kahyuM che ke :- virya poSadho'pi dezatau divaiva rAtrAveva sakRdeva dvireva vA strIsevAM muktvA brahmacarya karaNaM / bhAvArtha-"maithunano divase ja tyAga karavo ke rAtrimAM eka yA bethI vadhAre vAra strIsevanano tyAga karavo tene dezathI brahmacarya-poSadha kahyo che." -dharmasaMgraha bhASAM. prathama bhAga pR. 251. abbAvAda-posadaM-avyApAra-poSadha. avyApAra-poSadha be prakAre thAya che : (1) "dezathI ane (2) "sarvathI. temAM amuka vyApArano tyAga karavo, te deza avyApAra-poSadha kahevAya che ane sarva vyApArano tyAga karavo, te "sarva avyApAra-poSadha" kahevAya che. te mATe Avazyaka hari vuM. pR. 835 mAmAM kahyuM che ke "mannAvAze posadho duviho dese savve ya, dese amugaM vAvAraM Na karemi, savve sayalavAvAre hatna-sADa-ghara-paramAtI A repi'-"avyApAra poSadha' be prakAre thAya che. dezathI ane "sarvathI. deza'mAM "amuka vyApAra nahi karuM,' evuM pratyAkhyAna levAya che, jyAre "sarvamAM haLa nahi hAMkuM, gADuM nahi calAvuM, ghara-saMbaMdhI kAma nahi karuM vagere sarva sAvadya vyApAronA tyAganuM pratyAkhyAna karAya che." vaDavi6 posadaM-cAra prakAranA poSadhane vize. zrAvakanA agiyAramA vratamAM posahanuM vidhAna karavAmAM AvyuM che, te upara jaNAvelA caturvidha poSadhanuM che. temAM divasanA cAra pahorano poSadha hoya to "deza" ke "sarvathI AhArano tyAga karavAmAM Ave che, "sarvathI zarIrasatkArano tyAga karavAmAM Ave che, saMpUrNa brahmacarya pALavAmAM Ave che ane sarva sAMsArika pravRttiono tyAga karavAmAM Ave che; jyAre rAtrinA cAra pahorano poSa hoya to cAre prakArano poSadha "sarva'thI grahaNa karavAno hoya che, kAraNa ke koI paNa dhArmika anuSThAnamAM rAtri-bhojanano tyAga apekSita che. ATha pahorano poSadha sAthe grahaNa karanArane cAra pahoranA poSadhanI mAphaka ja pratyAkhyAna karavAnuM hoya che. prastuta sUtra vaDe te jAtanuM pratyAkhyAna Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 karavAmAM Ave che. Avazyaka hAri. vR. pR. 836 mAM kahyuM che ke jeo cAra prakAra ke cAramAMthI koI eka prakArano poSadha 'dezathI grahaNa kare tene mATe sAmAyikanuM pratyAkhyAna vaikalpika-anizcita hoya che, jyAre "sarvathI pApa vyApAra tyAga-poSadha grahaNa karanAra mATe Avazyaka-niyamA-nizcayathI sAmAyikanuM pratyAkhyAna uccaravuM ja joIe. jo sAmAyikanuM pratyAkhyAna na uccare to niyamAM tenA phaLathI vaMcita rahe che. dharmasaMgraha pUrvabhAga pR. 88 bhAmAM kahyuM che ke :yadi paraM poSadha sAmAyika lakSaNaM vratadvayaM pratipannaM myetybhipraayaatphlvditi| bhAvArtha-"meM poSadha ane sAmAyika-ema be vrato aMgIkAra karyA che evo karanAranA hRdayamAM abhiprAya hoya, to pauSadha ane sAmAyika banenuM phaLa maLe che. mATe banne karavAM sArthaka che. che kAraNa ke pauSadhanuM paccANa dhUla rUpe che ane sAmAyika-vrata sUkSma rUpe che. ane pauSadhamAM sAvadya vyApArano sarvathA tyAga karyo hoya te chatAM sAmAyika nahIM karavAthI tenA lAbhathI vaMcita rahe che. mATe pauSadha sAthe sAmAyika paNa karavuM joIe. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1. pR. 2para nava vivAM......vosirAmi-A bhAgano artha-nirNaya karemi bhaMte sUtranA artha nirNaya mujaba samajavo. (5) artha-saMkalanA he pUjya ! huM "poSadha' karuM chuM. temAM "AhAra-poSadha" "deza'thI ke sarvathI* karuM , "zarIra-satkAra-poSadha" "sarvathI karuM chuM, "brahmacarya-poSadha' sarvathI karuM chuM ane "avyApAra-poSadha" (paNa) "sarvathI karuM chuM. A rIte cAra prakAranA "poSadha'mAM sthira thAuM chuM. divasa ke ahorAtra-paryata huM pratijJAne sevuM, tyAM sudhI mana, vacana ane kAyA vaDe sAvadya pravRtti karuM nahi ke karAvuM nahi. he bhagavaMta ! atyAra sudhI te prakAranI je kAMI azubha pravRtti thaI hoya temAMthI huM nivRtta thAuM chuM, te azubha pravRttione huM khoTI gaNuM chuM. te bAbatano ApanI samakSa spaSTa ekarAra karuM chuM ane have * jevo poSadha karavo hoya tevI dhAraNA karavI. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ posaha levAnuM sUtra 37 azubha pravRtti karanAra kaSAyAtmAno huM tyAga karuM chuM. (6) sUtra-paricaya gRhastha-dharmamAM pAMca "aNuvrato ane traNa "guNavrato" uparAMta cAra prakAranAM "zikSAvrato" pharamAvavAmAM AvyAM che : "(1) sAmAyika, (2) dezAvakAzika, (3) poSadhopavAsa ane (4) atithi-saMvibhAga." A cAre zikSAvratano mukhya uddeza sAdhu-jIvana ke samatAmaya jIvana keLavavAno che, eTale poSadhopavAsano mukhya uddeza paNa te ja che. A vrata zrAvako kevI bhAvanAthI kevI rIte grahaNa karatA ? teno keTaloka khyAla upAsakadazAMga sUtramAM varNavelA zramaNopAsaka AnaMdanA jIvana parathI Ave che. temAM jaNAvyuM che ke : aNuvrato ane guNavrato pALatAM, doSa vageremAMthI viramatAM, judA judA tyAganA niyamo anusaratAM ane poSadhavratanA upavAsothI AtmAne barAbara keLavatAM AnaMda zramaNopAsakanAM 14 varSo vyatIta thayAM. paMdaramAM varSamAM eka vAra madhyarAtre jAgaraNa karI te dharma-ciMtanamAM beThA hatA, tevAmAM temane A pramANe vicAra Avyo : "huM A vANijayagrAmamAM ghaNA lokone pUchavAnuM sthAna chuM, ane mArA kuTuMbano paNa AdhAra che. tethI AvatI kAle sUrya UgatAM mArA kuTuMbIone bhojananuM nimaMtraNa ApIne bhegAM karI, temanI samakSa mArA moTA putrane A badho bhAra soMpuM; pachI putranI tathA saunI rajA laI kollAka parAmAM jAuM ane jJA(ta) vaMzIonA mahollAmAM AvelI (mArI) poSadhazALAne joI-tapAsI, temAM rahuM; ane bhagavAna mahAvIre prarUpelA dharmamArgane anusaruM. e ja mArA mATe hitakara che." Avo vicAra karI AnaMde bIje divase vahANuM vAtAM bhojananuM nimaMtraNa ApI potAnAM sagAM-saMbaMdhIone teDAvyAM ane puSkaLa bhojanasAmagrI taiyAra karAvIne temanI sAthe bhojana karyuM. tyArabAda teNe badhAM sagAM-vahAlAMonuM phUla-hAra vagerethI sanmAna karI temanI samakSa potAnA jayeSTha putrane bolAvyo ane kahyuM ke "he putra ! huM A vANijayagrAmamAM ghaNA lokone pUchavAnuM sthAna chuM, salAhakAra chuM ane kuTuMbano paNa AdhAra chuM. A Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 9 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 vikSepane lIdhe huM bhagavAna mahAvIra pAsethI jANelA dharmamArgane barAbara anusarI zakato nathI, tethI meM evo vicAra karyo che ke, mArAM A badhAM kuTuMbIo samakSa tane badho bhAra soMpI, saunI rajA laI, kollAka parAmAM jaI, tyAM jJAtR (ta) vaMzI kSatriyonA mahollAmAM AvelI poSadhazALAmAM rahuM ane bhagavAna mahAvIra pAsethI jANelA dharma-mArgane anusaruM.' jyeSTha putre AnaMda gRhapatinI A vAta vinaya-pUrvaka kabUla rAkhI. eTale AnaMda zramaNopAsake badhAM sagAM-saMbaMdhIone kahyuM ke 'he devAnupriyo ! huM mArA putrane kuTuMbano badho bhAra soMpuM chuM. mATe havethI koI mane kazI bAbatamAM pUchazo nahi, tema ja mArI salAha mAgazo nahi. vaLI (kauTuMbika prasaMgoe mane AvanAro gaNI) mArA mATe khAna-pAna vagere kAMI taiyAra karAvazo nahi.' tyAra pachI AnaMda zramaNopAsaka jyeSTha putra tathA mitra, jJAti, svajana saMbaMdhI vagerenI rajA laI, potAnA gharathI nIkaLI vANijyagrAmamAMthI bahAra Avyo, tathA kollAkaparAmAM jaI tyAM jJAtR(ta)vaMzI kSatriyonA mahollAmAM AvelI poSadhazALAe Avyo. pachI te poSadhazALAnA makAnane vALI, pUMjI, maLa-mUtra paraThavavAnAM sthAno barAbara tapAsI, DAbhane saMthAre besI, poSadhopavAsa karato, zramaNa bhagavAna mahAvIre prarUpelA dharmamArgane anusarato tyAM rahevA lAgyo.' sAdhu-jIvananI pUrvataiyArIrUpa zrAvakanI agiyAra pratimAomAM cothI pratimA 'poSadha-pratimA' nAmanI hoya che. temAM 'poSadhopavAsa' vratane-tenA pAMca aticAro paikI eka paNa aticAra lAgavA dIdhA sivAya cAra mAsa sudhI barAbara pALavAnuM hoya che. A rIte poSadhanuM anuSThAna dharma-sAdhanAne puSTa karavAnA hetuthI karavAmAM Ave che ane tenuM phaLa karma-nirjarA ke AdhyAtmika zAMti che. A vratanuM anuSThAna AThama, caudaza Adi parvadivasoe karavAmAM Ave che. teno vistRta vidhi anyatra jaNAvelo che. (7) prakIrNaka A sUtrano pATha AvazyakasUtranA prathama adhyayanamAM AvelA 'karemi bhaMte' sUtra parathI yojAyelo che. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijibinelA nahIM te ja 49. gamaNA-gamaNe-suttaM (gamanaM-nA mana-mUtra) gamaNA-gaNe-sUtra" (1) mUla pATha iryAsamiti, bhASAsamiti, eSaNAsamiti, AdAna bhaMDa matta nikkhevaNAsamiti, pArikApanikAsamiti, managupti, vacanagupti, jayagupta-e pAMca samiti, traNa gupti, e ATha pravacana mAtA zrAvataNe dharme sAmaciva posada lIdhe rUDI pere pAlI nahIM vaMDaravirAthanA huI hoya te savihumana, vacana kAyAe karI micchA mi kudauM ! (2) saMskRta chAyA. A sUtra prAkRta, saMskRta tathA gujarAtI-ema traNe bhASAmAM saMyukta che tethI saMskRta chAyA ApavAmAM Avela nathI. (3-4) sAmAnya ane vizeSa artha tathA tAtparyArtha samiti-pAMca prakAranI samyaka ceSTAne jaina paribhASAmAM "samiti' nAmathI oLakhAvI che. rU nIti-svaparane kleza na thAya tevI rIte yatanApUrvaka gati karavI te. vivekapUrvaka cAlavuM. bhASA samiti-satya, hitakArI, parimita ane saMdeha rahita bolavuM te. vANIno saMyama. gSaNa samiti-4ra doSothI rahita gocarI mATe bhikSA grahaNa karavAnI pravRtti te. mAna maMH matta nivaravevaLa mati-sAdhudharmamAM upayogamAM AvatI koIpaNa pAtra-mAtraka vagere cIjo levAmAM tathA mUkavAmAM pratilekhanA ane Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pramArjanApUrvaka yatanA (jayaNA) karavI. parijhAparanA samiti-mala, mUtra, zlekha Adine choDavAmAM - tyAga karavAmAM samyapha pravRtti samiti vizeSa. mana kuti-manane azubha dhyAnathI rokI zubha dhyAnamAM lagADavuM. manano saMyama. vana ati-vANIno prazasta nigraha. jarUra vinA bolavuM nahIM. vacanano saMyama. #Aya guNi-zarIrano prazasta nigraha-AgamAnusAre kAyaceSTAno niyama che. jitendriyapaNuM. e pAMca samiti-dharyAsamiti Adi pAMca samiti te. traNa gupti-managupti Adi traNa gupti te. e ATha pravacana-mAtA-pAMDa samiti ane traNa guptinuM bheguM nAma aSTapravacanamAtA che. zrAvakataNadharma-zrAvakanA dharma vize (samyakta mULa bAra vrato tathA saMlekhanA, ane cha Avazyaka vagere dharma) te. sAmAyika-be ghaDI sudhI samatAbhAvamAM rahevuM temAM (sAmAyikavratamAM). posahalIdhe jemAM jinezvara devoe kahelA AhAratyAga AdinuM vidhipUrvaka anuSThAna karAya tevA poSadhavratamAM. rUDIpere pALI nahIM-aSTapravacanamAtAne sArI rIte ArAdhI nahIM. khaMDana-pravacanamAtAnuM pAlana karatAM khaMDita thavApaNuM te athavA aticAra lAgavApaNuM. virAdhanA-vikRta thayelI ArAdhanA, ArAdhanAmAM khAmI ke bhUla rahI hoya te. huI hoya te savihu mana vacana kAyAe karI-manathI, vacanathI, kAyAthI pravacanamAtAnA pAlanamAM khaMDana ke vikRti thaI hoya te. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamaNA-gamaNa-sUtra' 0 41 fmaccha mi dukkaDaM-mAruM duSkRta mithyA thAo. (5) arthasaMkalanA (1) IryA-samiti (2) bhASA-samiti (3) eSaNA-samiti (4) AdAna-nikSepa-samiti (5) pAriSThApanikA samiti (6) manogupti (7) vacanagupti (8) kAyagupti-e pramANe pAMca samiti ane traNa gupti maLIne "aSTapravacanamAtAnuM zrAvaka dharma (samyaktva mUla bAra vrata tathA saMlekhanA ane cha Avazyaka vagere dharma) vize sAmAyika vratamAM (be ghaDI sudhI samatAbhAvamAM rahevuM). posaha (jinezvara devoe kahelA AhAratyAga Adi cAra prakAre ATha prahara athavA cAra prahara vidhipUrvaka anuSThAna karAya che temAM) vratamAM sArI rIte (aSTapravacanamAtAnuM) pAlana na thayuM hoya, aticAra (vratakhaMDana) lAgyo hoya, ArAdhanAmAM khAmI ke bhUla thaI hoya-te sarva (tamAma) mana, vacana, kAyA saMbaMdhI mAruM pApa (duSkRta) mithyA thAo, nAza pAmo. (6-7) sUtra-paricaya tathA prakIrNaka A sUtra sAmAyikavrata ane pauSadhavratamAM pAriSThApanikA vidhi karyA pachI jIvahiMsAdi virAdhanAthI pAchA pharavAne, athavA te pApathI zuddha thavA mATenuM A AlocanA sUtra che. temAM AtmasAkSIe duSkatanI niMdA karavAmAM Ave che ane guru sAkSIe gaha karavAmAM Ave che. mukhyatve sAmAyikavratamAM ane pauSadhavratamAM aSTapravacanamAtAnuM pAlana Avazyaka che. traNa guptinA pAlana mATe (1) dhyAna e manoguptimAM madada rUpa che. (2) mauna e vacana guptimAM madada rUpa che. (3) sthAna-ke Asana akAyaguptimAM madada rUpa che. ArAdhanA-samya darzana, samyagu jJAna ane samyapha cAritrarUpa mokSamArganI upAsanA karavI te. athavA saMyamamArganuM yathAvidha pAlana karavuM te ArAdhanA che. paraMtu AvI ArAdhanAnuM tattva jemAMthI dUra thayuM che te virAdhanA samajavI athavA ArAdhanAno abhAva te virAdhanA che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 virAdhanAnA cAra prakAra che. (1) atikrama (2) vyatikrama (3) aticAra ane (4) anAcAra-e pramANe che. atikrama-ArAdhanAnA bhaMga mATe koI preraNA kare ane pote teno niSedha na kare te. vyatikrama-virAdhanA mATenI taiyArI te. aticAra-jemAM kAMIka aMze doSanuM sevana thAya te. anAcAra-je saMpUrNapaNe vrata (paccakjhANa) bhAMge athavA jemAM ArAdhanAnuM kaMI tattva na rahe te. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50. covIsa mAMDalAM (spaMDila* paDilehaNA) A mAMDalavALI jagA (so DagalAM dUra vasati) prathamathI joI rAkhavI, jemAM rAtre mAtaruM vagere paraThavI zakAya. ane mAMDalAM sthApanAjI pAse rahIne bolatI vakhate te te jagAe dRSTino upayoga rAkhavo. (1) mULapATha A mAMDalAnI manamAM dhAraNA karavAnI che. te nIce pramANe che. (1) prathama saMthArAnI jagA pAse nIce pramANe che mAMDalAM karavAM. 1 AghADe | Asane | uccAre | pAsavarNa ! aNahiyAse | | AghADe | Asane | pAsavaNe | aNahiyAse | 3) AghADe | majhe | uccAre ! pAsavarNa | aNahiyAse | AghADe | majhe ! pAsavaNe | aNahiyAseT | AghADe ! dUra | uccAre | pAsavaNe ! aNahiyAse | AghADe ! dUra pAsavarNa | aNahiyAse (2) bIjA cha mAMDalA upAzrayanA dvAranI aMdara nIce pramANe karavAM. 1/AghADe ! Asane | uccAre | pAsavaNe ahiyAse 2) AghADe | Asane | pAsavarNa | ahiyAse 3]AghADe | majhe ! uccAre | pAsavarNa | ahiyAse AghADe majhe pAsavaNe ahiyAse pa AghADe ! dUra | uccAre | pAsavarNa | ahiyAse AghADe pAsavaNe ahiyAse * caMDila-zuddhabhUmi, jaturahita pradeza, malotsarga, viSTA vagere. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (3) trIjA cha mAMDalA upAzrayanAM bAraNAM bahAra najIka rahIne karavAM. 1| aNAghADe ! Asane | uccAre | pAsavarNa aNahiyAse | 2 aNAghADe Asane | pAsavarNa | aNahiyAse 3] aNaghADe ! | majhe uccAre pAsavaNe | | aNahiyAse 4| aNAvADe | majhe | pAsavarNa | aNahiyAse | aNAvADe | dUra uccAre pAsavaNe aNahiyAse aNAvADe dUra pAsavarNa | aNahiyAse (4) cothA cha mAMDalA upAzrayathI so DagalAM Azare dUra rahIne karavAM. 1| aNAghADe ! Asane | uccAre | pAsavaNe | | ahiyAse 2| aNAghADe | Asane | pAsavarNa | ahiyAse 3 aNAghADe ! majhe uccAre pAsavarNa ahiyAse 4asAghADe ! majhe pAsavaNe ahiyAse | aNAghADe | dUra | uccAre | pAsavarNa | ahiyAse 6| aNAvADe | dUra pAsavarNa | ahiyAse (2) saMskRta chAyA 1 prathama cha mAMDalAM. zA mATe | Asanne | | rUkvAre | pravaLe anabhyAse 2 AgADhe Asanne prasravaNe anabhyAse 3 AgADhe uccAre prasravaNe anabhyAse 4] AgADhe madhye prasravaNe anabhyAse 5 AgADhe uccAre prasravaNe anabhyAse 6 AgADhe prasravaNe anabhyAse madhye Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIsa mAMDala045 (2) pI cha bhAMsai abhyAse | madhye abhyAse 1 AgADhe / Asanne 2 AgADhe Asanne 3 AgADhe 4 AgoDhe | madhye AgADhe / | dUre AgADhe dUre | uccAre prasravaNe uccAre prasravaNe uccAre prasravaNe / prasravaNe abhyAse prasravaNe abhyAse prastravaNe | abhyAse | abhyAse (3) trI cha bhaisei anabhyAse anabhyAse 1 anAgADhe | Asanne / uccAre | prasravaNe / 2 anAgADhe ___ Asanne prasravaNe anabhyAse 3/ anAgADhe madhye uccAre prasravaNe 4, anAgADhe | prasravaNe anabhyAse | anAgADhe dare / uccAre prasravaNe anAgADhe prasravaNe anabhyAse (4) yothA cha bhaissi anabhyAse abhyAse / Asanne / Asanne madhye abhyAse 1 | anAgADhe / 2 anAgADhe 3. anAgADhe 4 | anAgADhe 5 | anAgADhe 6 anAgADhe uccAre / prasravaNe uccAre prasravaNe uccAre prasravaNe prasravaNe / abhyAse prasravaNe abhyAse prasravaNe __ abhyAse madhye abhyAse Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460thI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (3-4) sAmAnya ane vizeSa artha tathA tAtparyArtha mAMDala-maMDalo, cAre dizAe pharato goLAkAra jagyA athavA maMDala samajavuM. mAyA-(mA)-khAsa muzkelInA vakhate. mAsanne-(mAsa)-najIka, samIpe. cAre-(3ndrA)-vaDI nItinA prasaMge. malotsarga prasaMge. pAsava-(prasava)-laghunIti(mAtaru)nA prasaMge gAdiyAre-(kanAre, manaSNA)-sahana na thaI zakatAM. ma-()-madhyamAM. dUra-(TU-dUra. mahiyAre (mAse madhyAsa)-sahana thaI zakatAM. apADe-(mATe)-khAsa muzkelI na hoya te vakhate. (5) artha saMkalanA 1. prathama cha mAMDalAM so DagalAM dUra vasati ne ahIM maMDala-cAre dizAe pharatI goLAkAra jagyA samajavI. 1. sahana na thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (saMthArA) pAsenI jagyAno upayoga karavAno hoya che. 2. sahana na thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate laghunIti karavAne mATe (saMthArA) pAsenI jagyAno upayoga karavAno hoya che. 3. sahana na thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (saMthArA pAsenI jagyA choDIne) madhyanI jagyAno upayoga karavAno hoya che. 4. sahana na thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate laghunIti karavAne " , Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIsa mAMDalAM 747 mATe (saMthArA pAsenI jagyA choDIne)* madhyanI jagyAno upayoga karavAno hoya che. 5. sahana na thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (saMthArA pAsenI tathA madhyanI jagyA choDIne) dUranI jagyAno upayoga karavAno hoya che. 6. sahana na thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate laghunIti karavAne mATe (saMthArA pAsenI tathA madhyanI jagyA choDIne) dUranI jagyAno upayoga karavAno hoya che. ema saMthArAnI pAse cha mAMDalAMno artha samajavo. 2. bIjAM cha mAMDalAM, 1. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvA2 pAse aMdaranI bhUmino upayoga karavAno hoya che. 2. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate laghunIti karavAne mATe * trAsanne najIka, maLye - madhyanAM, re - dUra ema darekamAM traNa traNa sthAno eTalA mATe rAkhavAnAM hoya che ke jo rAtrie bahAranI jamInamAM koI baLada vagere pazuono ane aMdaranI jamInamAM koI kIDI, kathu Adi jIvono upadrava thAya to najIkanI (jagyA) choDIne madhyanI jagyA ane madhyanI jagyAmAM paNa upadrava hoya to dUranI - ema traNamAMthI koI eka jagyAno yathAsaMbhava upayoga thaI zake. AgADha kAraNo - viziSTa roga ke rAjA, cora vagereno bhaya hoya athavA saMyamano upaghAta thAya tevAM vizeSa kAraNo hoya tyAre makAnanI bahAra na javuM. e rItie mAMDalAMnA pAThano artha jANavo. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1 pR. 261 thI 262 - 1. makAnamAM ja vaDI-laghunIti karavAne mATe be jagyAo rAkhavAmAM Ave che, eka saMthArAnI pAse ane bIjI (upAzrayanA) dvAra pAse. aMdaranA bhAgamAM-temAM aLadiyAse - sthaMDila-mAtrAnI hAjata vadhu paDatI asahya hovAnA kAraNe vilaMba na karI zakAya tema hoya to saMthArA pAsenI jagyAno upayoga karavAno hoya che, ane adiyAne tevI vadhu paDatI hAjata na hoya-vilaMba karI zakAya tema hoya to bAraNA pAsenI aMdaranI bhUmino upayoga karavAno hoya che. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1. pR. 261-262. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 90 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (upAzrayanA dvAra pAse )aMdaranI bhUmino upayoga karavAno hoya che. 3. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvAra pAse aMdaranI (najIka bhUmi choDIne) madhya bhUmino upayoga karavAno hoya che. 4. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvAra pAse aMdaranI (najIka bhUmi choDIne) madhya bhUmino upayoga karavAno hoya che. 5. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvAra pAse aMdaranI (najIka tathA madhya bhUmi choDIne) dUranI bhUmino upayoga karavAno hoya che. 6. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelInA vakhate laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvAra pAse aMdaranI (najIka tathA madhyabhUmi choDIne) dUranI bhUmino upayoga karavAno hoya che. 3. trIjAM cha mAMDalAM.* 1. sahana na thaI zakatAM khAsa muzkelI na hoya te vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvAranI bahAramAM pAsenI bhUmino upayoga karavAno hoya che. 2. sahana na thaI zakatAM khAsa muzkelI na hoya te vakhate laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvAranI bahAramAM pAsenI bhUmino upayoga karavAno hoya che. gaLADe - jyAre AgADha kAraNa na hoya, makAnanI bahAra javAmAM harakata na hoya, tyAre makAna bahAranI be jagyAo rAkhavAmAM Ave che. temAM ahiyAsenA prasaMgamAM (upAzrayanA) bAraNAnI bahA2mAM pAsenI bhUmi ane kriyAsenA prasaMgamAM so DagalAMnI aMdaranI nirjIvajagyAno vaDInIti laghunIti karavAne mATe) upayoga ka2vAno hoya che. prathama pAThamAM 3vAre - pAsavaLe - e be pAThathI jhADo-pezAba banne samajavAM. bIjA pAThamAM pAsavaLe mAtra prasravaNa-pezAba samajavo. -dharmasaMgraha bhASA. bhAga 1 pR. 262. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIsa mAMDala049 3. sahana na thaI zakatAM khAsa muzkelI na hoya te vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvAranI bahAramAM (najIka bhUmi choDIne) madhya bhUmino upayoga karavAno hoya che. 4. sahana na thaI zaktAM khAsa muzkelI na hoya te vakhate laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvAranI bahAramAM (najIka bhUmi choDIne) madhya bhUmino upayoga karavAno hoya che. 5. sahana na thaI zakatAM, khAsa muzkelI na hoya te vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvAranI bahAramAM (najIka tathA madhyabhUmi choDIne) dUranI bhUmino upayoga karavAno hoya che. 6. sahana na thaI zakatAM, khAsa muzkelI na hoya te vakhate laghunIti karavAne mATe (upAzrayanA) dvAranI bahAramAM (najIka tathA madhyabhUmi choDIne) dUranI bhUmino upayoga karavAno hoya che. 4. cothA cha mAMDalAM. 1. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelI na hoya te vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (upAzrayathI) bahAra so DagalAMnI aMdara pAsenI nirjIva bhUmino upayoga karavAno hoya che. 2. sahana thaI zakatAM, khAsa muzkelI na hoya te vakhate laghunIti karavAne mATe (upAzrayathI) bahAra so DagalAMnI aMdara pAsenI nirjIva bhUmino upayoga karavAno hoya che. 3. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelI na hoya te vakhate vaDI nIti ane laghunIti karavAne mATe (upAzrayathI) bahAra so DagalAMnI aMdara (najIka bhUmi choDIne) madhya nirjIva bhUmino upayoga karavAno hoya che. 4. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelI na hoya te vakhate laghunIti karavAne mATe (upAzrayathI) bahAra so DagalAMnI aMdara (najIka bhUmi choDIne) madhya nirjIva bhUmino upayoga karavAno hoya che. 5. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelI na hoya te vakhate vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe (upAzrayathI) bahAra so DagalAMnI aMdara pra.-3-4 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (najIka tathA madhya bhUmi choDIne) dUra nirjIva bhUmino upayoga karavAno hoya che. 6. sahana thaI zakatAM khAsa muzkelI na hoya te vakhate laghunIti karavAne mATe (upAzrayathI) bahAra so DagalAMnI aMdara (najIka tathA madhya bhUmi choDIne) dUra nirjIva bhUmino upayoga karavAno hoya che. (6-7) sUtraparicaya tathA prakIrNaka A covIsa mAMDalA poSa vratamAM daivasika pratikramaNanI pUrve rAtrika poSadha karanAra zrAvaka tathA zrAvikA dvArA sAmudAyikamAM bhaNAvavAmAM Ave che tathA sAdhu bhagavaMta ane sAdhvIjI mahArAja paNa dararoja devasika pratikramaNapUrve bhaNAve che. A mAMDalAMnI vidhi karyA bAda saMpUrNa rAtrimAM so DagalAM pramANa bhUmimAM ja rahevAnuM hoya che. yAvat prAtaHkALanuM rAtrika pratikramaNa karIne paDilehaNAdi vidhi karavA sudhI. uparyukta pramANe vasatimAM rahevAnuM hoya che. A mAMDalAno pATha bhaNavA mATe nIce pramANe vidhi darzAvAya che. khamAM. prANi. karI IriyA. karI yAvat pragaTa "logassasUtra bhaNavuM. punaH khamA. praNi. pachI icchA. saMdi. svaiDila paDilehuM ? (ema kahI guru pAse Adeza mAge) guru kahe-paDileheha (ema AjJA Ape) tyAre icche' kahI covIsa mAMDalAMno pATha bhaNavo. zrI upadezamAlA gAthA 375mAM A mAMDalA mATe nIce pramANe kahyuM che : bArasa bArasa tinni a, kAia uccAra kAlabhUmIo / aMto bahiM ahiAro, aNa hiAseNa paDilehA // bhAvArtha-bAra, bAra ane traNa ema anukrame laghunIti, vaDI nIti ane kALagrahaNa mATe kula 27 sthAno(jagyA)nuM paDilehaNa-pramArjana kare temAM hAjata sahana thAya to makAnanI bahAranI ane sahana thAya nahIM tyAre aMdaranI bhUmino upayoga kare. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. covIsa mAMDala051 A vidhine mAMDalAno vidhi kahe che. -dharmasaMgraha bhASA. bhAga-1. pR. 261. daivasika pratikramaNa pUrve saMdhyA vakhate rAtrimAM vaDInIti ane laghunIti karavAne mATe so DagalAM (jagyA)nuM pratilekhana karavAne mATe zuddha nirjIva bhUminuM nirIkSaNa karavAmAM Ave che, jethI poSadhavratAdimAM saMyamanuM suMdara pAlana thaI zake che ane nirdoSa bhUmino laghunIti, vaDInIti mATe upayoga karI zakAya che. e pramANe cAreya dizAnI so DagalAM vasati-sthAnanuM rAtri mATe pratilekhana karavA mATe te te dizA tarapha caravalo kaMpAvatAM nirdeza karavAmAM Ave che. A prakAre aMDila (paDilehaNa) vidhi karyA pachI rAtrie so DagalAMthI bahAra javAya nahIM. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51. posaha-pAraNa-suttaM (poSadha-pAraNa-sUtram) posaha pAravAnuM sUtra (1) bhUla-416 ( l) sAgaracaMdo kAmo, caMdavaDaMso sudasaNo dhanno / jesiM posaha-paDimA, akhaMDiA jIviaMte vi // 1 // dhannA salAhaNijjA, sulasA ANaMda kAmadevA ya / jAsa pasaMsaI bhayavaM, daDhavvayattaM mahAvIro // 2 // posaha vidhie lIdho, vidhie pAryo, vidhi karatAM je kAMI-avidhi huo hoya, te savituM mana, vacana, kAyAe karI micchA mi dukkaDaM. posahanA aDhAra doSamAMhi je koI doSa lAgyo hoya te savituM mana, vacana kAyAe karI micchA mi dukkaDaM. (2) saMskRta ch| sAgaracandraH kAmaH, candrAvataMsaH sudarzanaH dhanyaH / yeSAM poSagha-pratimA, akhaNDitA jIvitAnte api // 1 // dhanyAH zlAghanIyAH, sulasA Ananda-kAmadevau ca / yeSAM prazaMsati bhagavAn, dRDhavratatvaM mahAvIraH // 2 // (DIno mArA 42|tii 4 cha) (3) sAmAnya ane vizeSa artha sAgaracando-(sAgaracandraH)-sAsarayaMdra 2|4rssi. kAmo-(kAmaH)-maheva zrAva.. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - posaha pAravAnuM sUtra 53 caMdravara-(vadvataMta:)-caMdrAvatesa rAjA. kuvaMto -(sudarzana:)-sudarzana zeTha. dhanno- (dhanya)--dhanya che. gesi (vepA)-jeonI (jemanI). posaI-Dima-(poSadha-pratimA)-poSadhanI pratimA (niyama-vizeSa). poSaNanI pratimA te poSa-pratiHI. poSa-kriyAvizeSa. pratipratijJA. 'pratimA --pratijJA praharI masivAya ' (pra. sA. dvAra-67)pratimAo eTale pratijJAo, mAsikI vagere abhigrahanA prakAro." athaMDima-(rablitA)-akhaMDita rahI, khaMDita na thaI. te vRddhitA. UMhitA-je khaMDita thaI nathI, te akhaMDitA. navIsaMte-(nIvitAnta)-jIvananA aMta-paryata. vi-(MT)-paNa. thannA-(kanyA:)-dhanya che. satrALa-(jJAnayA:)-zlAghanIya che, prazaMsanIya che. sutrA-(sunasa)-bhagavAna mahAvIranI parama zrAvikA. mAdidavAva-(mAnandra-chAmadeva)-AnaMda ane kAmadeva nAmanA zrAvako. nAsa-(veSAnuM)-jemanAM. A padano draDhaLayattanI sAthe saMbaMdha che. pasaMDra-(prazaMsati)-prazaMse che. mayavaM-(maviA)-bhagavAna. dravya -(daDhavRtitva)- daDhavratapaNAne. mahAvIra-(mahAvIra:) -zramaNa bhagavAna mahAvIra. bAkInA artho saraLa che. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 540zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (4) tAtparyArtha pada-para-sunaM-posahane pAravAnuM sUtra, te "posaha-pAraNa sutta.' sAravaMto-sAgaracaMdra. zrIkRSNanA bhAI baladevane niSadha nAmano putra hato. tenAthI sAgaracaMdra nAmano putra thayo hato, je yogya vaye nabhasenane (vAgdAnathI) apAyelI kamalAmelA nAmanI eka suMdara rAjakanyAne paraNyo hato. ekadA dvArakA nagarIe zrIneminAtha prabhu samavasaryA. temanI dezanA sAMbhaLIne sAgaracaMdra zrAvakanAM bAra vrata dhAraNa karyA. pachI eka vAra te poSadhapratimAnuM vahana karatA kAyotsarga karIne zmazAnamAM UbhA, tyAre nabhasena nAmano temano vairI tyAMthI pasAra thayo, tene kubuddhi sUjhI. teNe zmazAnanA eka ghaDAno kAMTho temanA mAthe mUkI, temAM aMgArA bharyA ane temanuM mastaka bALyuM. chatAM mana-vacana-kAyAthI jarA paNa caLyA nahi. A rIte teo potAnA vratamAM atyaMta dRDha rahyA ane marIne deva thayA. po-kAmadeva zrAvaka. vizeSa mATe juo :- AnaMda kAmadeva. vaMdahiro-caMdrAvasa rAjA. temaNe evo abhigraha lIdho hato ke jyAM sudhI dIvo baLe tyAM sudhI kAussagna na pAruM. have dIvo baLI rahevA Avyo, tyAre dAsIe vicAra karyo ke aMdhAruM thaze to rAjA aprasanna thaze, tethI teNe dIvAmAM tela pUryuM. e rIte pharI paNa jyAre dIvAmAM tela khUTavA AvyuM, tyAre dAsIe pharIne pUryuM. tethI rAjA AkhI rAtri kAussagna-dhyAne UbhA rahyA ane savAra thayuM tyAre kAussagga pAryo, paraMtu te vakhate temanA baMne pago lohIthI bharAI gayA hatA, eTale te nIce DhaLI paDyA ane maraNa pAmyA. vratanI daDhatAthI marIne te deva thayA. kulo -sudarzana zeTha. vizeSa mATe juo sUtra 45, caritra 21. sunasA-lasA zrAvikA. rAjagRha nagarInA nAgasArathinI patnI sulasA samyaktvamAM ati daDha Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ posaha pAravAnuM sUtra 55 hatI, eTale arihaMta deva, nigraMtha gura ane jina-praNIta dharmamAM acala zraddhA dharAvatI hatI. tenI A zraddhAnA kasoTI be vAra thaI, jemAM te sAMgopAMga pAra UtarI. eka vakhata koI be nigraMtha munioe AvIne tene jaNAvyuM ke "amArA gacchanA keTalAka bImAra sAdhuo mATe lakSapAka telanI AvazyakatA che. teno yoga hoya to amane vahorAvo.' A tela ghaNuM kImatI hoya che ane ghaNA vakhate ghaNA parizrame taiyAra thAya che; chatAM sulatAne to A mAgaNIthI AnaMda ja thayo ane te harSabhera tela levAne gharamAM gaI. paraMtu banyuM evuM ke te ati kImatI telano zIzo hAthamAMthI chaTakI gayo ane temAMnuM badhuM tela DhoLAI gayuM; chatAM sulatAne jarAye glAni na thaI. te bIjo zIzo laI AvI, paraMtu tenI paNa e ja durdazA thaI. Ama chatAM sulasA svastha rahI. tenA citte viSAdano jarA paNa anubhava karyo nahi. tenI pAse hajI telanA be zIzA bAkI rahyA hatA ane teno AthI vadhAre sAro upayoga thAya tema te mAnatI na hatI, eTale teNe trIjo zIzo upADyo, tyAM to e paNa phUTI gayo. chevaTe eka ja zIzo bAkI rahyo. tema chatAM sulatAe potAno nizcaya pheravyo nahi. te cothA zIzAnuM dAna karI devA mATe tatpara banI ane cotho zIzo laI AvI. A ja vakhate pelA be nigraMtha munionAM rUpamAM parivartana thaI gayuM. teo tejathI jhaLahaLI rahelA deva tarIke dIpI UThyA ane sulatAnI prazaMsA karatAM bolyA ke "tamArA samyakatvane dhanya che. ane te devoe tene putra thAya tevI 32 guTikAo ApI, jenA prabhAve tene 32 putro thayA. aMbaDa nAmano eka parivrAjaka zramaNa bhagavAna zrI mahAvIranAM darzana karIne rAjagRha tarapha javAne nIkaLyo. te vakhate zramaNa bhagavAne kahyuM ke he aMbaDa ! jo tame rAjagRha nagarIe jatA ho to tyAM rahelI sulasA zrAvikAne mAro dharmalAbha pahoMcADazo.' A sAMbhaLIne aMbaDane vicAra Avyo ke rAjagRha nagarImAM mahArAjA zreNika che, abhayakumAra che tathA bIjI aneka prasiddha vyaktio che, te koIne nahi ane sulatAne ja bhagavAne dharmalAbha kahevaDAvyo; tethI enI zraddhA ghaNI ja majabUta hoya tema jaNAya che. mATe tenI Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa6 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 kasoTI karavI.' Ama vicArIne teNe rAjagRha nagarIe jatAM ja anya veza dhAraNa karIne sulatAne najare joI lIdhI ane pachI potAnI bAjI goThavI. teNe brahmAnuM rUpa dhAraNa karyuM ane nagaranA pUrva daravAje Asana jamAvyuM. AthI hajAro nara-nArIo tenA darzana karavAne pahoMcI gayA, paraMtu sulatAne e vAtanuM jarA paNa kutUhala thayuM nahi. pachI aMbaDe viSNunuM tathA mahezanuM rUpa dhAraNa karyuM ane loka-mAnasamAM ajaba AkarSaNa jamAvyuM, paraMtu tenI asara sulatAnAM mana para yatkiMcit paNa thaI nahi. e to ahiMdubhaktimAM ja magna rahI. chevaTe aMbaDe tIrthakaranuM rUpa dhAraNa karyuM ane pacIsamA tIrthakara tarIkenI jAherAta karI paraMtu te dAva paNa niSphaLa gayo, kAraNa ke sulatAnA manamAM daDha khAtarI hatI ke A kAlamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra ja chellA tIrthakara che, tethI pacIsamA tIrthakaranI vAta sAcI hoI zake nahi. emAM koI paNa prakAranI banAvaTa haze." A rIte sulatAnA samyaktanI daDhatA nihALI aMbaDa ati prasanna thayo ane teNe potAnuM mULa rUpa dhAraNa karI sulasA pAse jaIne tene zramaNa bhagavAna mahAvIre kahevaDAvelo dharmalAbha pahoMcADyo. AthI sulasA atyaMta harSita thaI ane prathama karatAM paNa samyaktamAM vadhAre dRDha banI. sulasAne potAnA AvA dRDha samyaktathI bhAvI covIsImAM tIrthakara thanAra nAma karma bAMdhyuM che. mavi-vomavA-ANaMda ane kAmadeva. zramaNa bhagavAna mahAvIranA eka lAkha ne ogaNasATha hajAra zrAvako hatA. temAM dasanI gaNanA mukhya thAya che ane temAM paNa AnaMda ane kAmadevanAM nAmo prathama levAya che; kAraNa ke teo vrata-pAlanamAM ati dRDha hatA. teoe zramaNa bhagavAna mahAvIrano upadeza sAMbhaLyA pachI samyaktva sAthe zrAvakanAM bAra vrato dhAraNa karyA hatAM ane parigrahanI maryAdA karI hatI. te maryAdAmAM teo uttarottara ghaTADo karatA gayA hatA ane chevaTe te baMnee zrAvakanI agiyAra pratimAone zAstra, AcAra (kalpa) ane mArga mujaba vahana karI hatI. vaLI teo mAraNAMtika saMkhanA karIne potAnA tamAma doSonI niMdA, gartA ane AlocanA karavApUrvaka samAdhimaraNane pAmyA hatA. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ posaha pAravAnuM sUtra 057 AnaMda zrAvake kevI bhAvanAthI poSadhazAlAmAM praveza karyo hato ane tyAM ekAMta jIvana gALyuM hatuM, teno ullekha 47mA sUtramAM AvI gayo che. te ja rIte kAmadeva zrAvake paNa potAnA mAthethI gRha-kAmano badho bhAra utArI nAkhyo hato ane teo ghaNokharo vakhata dharmadhyAna tathA kAyotsargamAM ja gALatA hatA. AvA eka kAyotsarga-prasaMge koI kutUhala-priya deva dvArA temanI AkarI kasoTI thaI hatI, paraMtu temAM teo parvatanI jema aDaga rahyA hatA. poSadhane lagatA aDhAra doSo 1. poSadhamAM virati vinAnA bIjA zrAvakano ANelo AhAra ke pANI vAparavAM. 2. poSanimitte sarasa AhAra levo. 3. uttara(aMtara)vAraNAne divase vividha prakAranI sAmagrI vAparavI. 4. poSadha nimitte AgalA divase deha-vibhUSA karavI. 5. poSadha-nimitte vastro dhovarAvavAM. 6. poSadha-nimitte AbhUSaNo ghaDAvavAM tema ja poSadha vakhate dhAraNa karavAM. 7. poSadha-nimitte vastro raMgAvavAM. 8. poSadha vakhate zarIra parathI mela utAravo. 9. poSadhamAM akALe zayana karavuM ke nidrA levI. (rAtrinA bIjA prahare saMthArA-porisI bhaNAvIne nidrA levI ghaTe che.) 10. poSadhamAM sArI ke naThArI strI-saMbaMdhamAM kathA karavI. 11. poSadhamAM sArA ke naThArA AhAra-saMbaMdhI kathA karavI. 12. poSadhamAM sArI ke naThArI rAjakathA ke yuddha-kathA karavI. 13. poSadhamAM deza-kathA karavI. 14. poSadhamAM pUMjayA-paDilehyA vinA laghunIti ke vaDInIti paraThavavI. 15. poSadhamAM koInI niMdA karavI. 16 . poSadhamAM-poSadha nahi lIdhelAM evAM-mAtA, pitA, putra, bhAI, strI Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 580zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 vagere saMbaMdhIo sAthe vArtAlApa karavo. 17. poSadhamAM corasaMbaMdhI vArtA karavI. 18. poSadhamAM strIonAM aMgopAMga nIrakhIne jovAM. (5) artha-saMkalanA sAgaracaMdra, kAma caMdrAvataMsaka rAjA ane sudarzana zeThane dhanya che ke jemanI poSadhanI pratimA (pratijJA) jIvananA aMta sudhI akhaMDita rahI. 1. bhagavAna mahAvIre jemanA vratanI daDhatAne vakhANI che, te sulasA, ANaMda ane kAmadeva vagere dhanya ane prazaMsanIya che. 2. poSadhanuM vrata meM vidhithI lIdhuM che ane vidhithI pAryuM che. e vidhi karatAM je kAMI avidhi thayo hoya te saMbaMdhI mana, vacana ane kAyAe karAyeluM mAruM te sarva duSkRta mithyA ho. (poSadha karatAM aDhAra doSo paikIno je koI doSa lAgyo hoya te saMbaMdhI mAruM sarva duSkRta mana, vacana ane kAyAe karI mithyA ho.) (6) sUtra-paricaya poSadhanI pratijJAnuM pAlana prANAMte paNa karavuM joIe tathA temAM koI paNa doSanuM sevana na thAya tenI pUrI takedArI rAkhavI joIe. A hakIkata upAsakanA-sAdhakanA manamAM barAbara Thase te mATe tenI pUrNAhuti vakhate prastuta sUtra bolavAmAM Ave che. temAM jaNAvyuM che ke "sAgaracaMdra, kAmadeva, caMdrAvataMsaka rAjA ane sudarzana zeThane dhanya che ke jemaNe potAnI poSadhanI pratijJA jIvananA aMta sudhI akhaMDita rAkhI hatI. A kathananuM tAtparya e che ke je manuSyo lIdhelI pratijJAno nirvAha karatA nathI ane nAnuM-moTuM koI paNa kAraNa-vipna upasthita thatAM teno bhaMga kare che, te nisattva che, anya che; yAvat A lokamAM niMdAne pAtra che ane paralokamAM durgatinA adhikArI che. tethI mahApuruSonAM dRSTAMto najara samakSa rAkhIne uttama janoe potAnI pratijJAmAM acala rahevuM ghaTe che. AvI daDhapratijJa vyaktiomAM zramaNa bhagavAna mahAvIre sulasA zrAvikA tathA AnaMda ane kAmadeva Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ posaha pAravAnuM sUtra 59 zramaNopAsakanAM nAmo zrImukhe gaNAvelAM che, tethI temanAM caritro punaH vicAravA yogya che. lakSapAka telanA cAra cAra zIzAo phUTI gayA chatAM sulasAne nigraMtha sAdhuo pratye aNagamo utpanna na thayo ke tenA atithisaMvibhAganI bhAvanAmAM jarAye pharaka na paDyo. vaLI aMbaDa parivrAjaka brahmA, viSNu, maheza ane pacIsamA tIrthaMkaranAM rUpo sAkSAt batAvyAM, chatAMye tenI arihaMtadeva paranI aTala zraddhAmAM jarA paNa pheraphAra thayo nahi. te ja rIte AnaMda zrAvake samyaktva-mUla zrAvakanAM bAra vrato dhAraNa karyA pachI tenuM bane teTaluM zuddha pAlana karyuM ane tyAga-bhAvanAnI uttarottara vRddhi karI. kAmadeva zrAvake paNa te ja rIte samyaktva-mUla zrAvakanAM bAra vrato dhAraNa karIne tenuM aDagatAthI pAlana karyuM hatuM ane devano upasarga thavA potAnI pratijJAmAM jarA paNa phera paDavA dIdho na hato. tethI AvA daDhapratijJa zrAvakazrAvikAonAM (strI-puruSonAM) jIvana A viSayamAM mArgadarzaka bane, e prastuta sUtrano mukhya hetu che. dareka dhArmika anuSThAna vidhipUrvaka karavAthI pUrNa phaLa Ape che, te vAta lakSamAM rAkhI poSadhanuM anuSThAna paNa vidhipUrvaka grahaNa karavuM joIe ane vidhipUrvaka pALavuM joIe. tema chatAM saratacUkathI ke pramAdavazAt jo temAM koI bhUlacUka thaI gaI hoya to te saMbaMdhamAM pazcAttApa karavo joIe ane tevA sarva doSo ke jenI saMkhyA aDhAranI gaNavAmAM Ave che, tenuM mithyAduSkRta devuM joIe. poSadhanuM anuSThAna AThama, caudaza vagere divasomAM ja thAya ane bIjA divase na thAya tevo koI niyama nathI. tenuM anuSThAna bIja, pAMcama Adi tithioe temaja zrIjinezvara devonAM kalyANaka jevA parvanA divasoe paNa thaI zake che. A anuSThAnanI mULa bhAvanA e che ke saMsAranI sAvadya pApamayI pravRttithI nivRtta thavuM e tyAgamaya-saMyama jIvanano paricaya meLavavA mATe prayatna karavo. Avo prayatna tyAga-bhAvanA keLavyA sivAya thaI zake nahi, tethI poSadhamAM cAra vastuono tyAga karavAnuM Avazyaka kahyuM che. (1) khAna-pAna, (2) zarIra-satkAra, (3) maithuna (viSaya-bhoga) ane (4) sAvadya vyApAra-sAMsArika pravRtti. A cAre tyAga sarvAza thAya to "sarvathI Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 600 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 poSadha thayo gaNAya, paraMtu jenAthI te mujaba na banI zake, te enuM dezathI pAlana kare. poSadhanuM anuSThAna caityagRhamAM, gurumahArAja pAse, ghare athavA poSadhazALAmAM ema cAra sthaLe thaI zake che, paraMtu hAlanI praNAlikA pramANe caityagRhamAM poSadha karavAmAM Avato nathI, tenuM kAraNa jinamaMdiranI AzAtanA thavAno saMbhava vagere jaNAya che. poSadhanuM anuSThAna sAdhu-jIvanano paricaya karavA mATe ati uttama che. (7) prakIrNaka A sUtranuM AdhAra-sthAna jANI zakAyuM nathI. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52. saMthArA-porisI [saMstAraka-pauruSI] saMthArA-porisI (1) bhUrA 1. namaskAra 'nisIhi, nisIhi nisIhi,' namo khamAsamaNANaM goyamAINaM mahAmuNINaM // (gAhA) 2. saMthArAnI AjJA aNujANaha jiTThajjA ! aNujANaha parama-guru ! guru-guNa-rayaNehiM maMDiya-sarIrA ! / 'bahu-paDipunnA porisI, rAiya-saMthArae ThAmi' // 1 // (gAhA) 3. saMthArAno vidhi aNujANaha saMthAraM, bAhuvahANeNa vAma-pAseNaM / kukkuDa-pAya-pasAraNa, ataraMta pamajjae bhUmi // 2 // saMkoia saMDAsA, uvvaTuMte a kAya-paDilehA / 4. gaj 53 to davvAI-uvaoga, NissAsa-niraMbhaNAloe* // 3 // * pAThAM - loaM mo. ni. 206. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 620zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (uthA) 5. sAgArI aNasaNa jai me hujja pamAo, imassa dehassimAi rayaNIe / AhAramuvahi-dehaM, savvaM tiviheNa vosiriaM // 4 // 6. maMgala bhAvanA cattAri maMgalaM, arihaMtA maMgalaM, siddhA maMgalaM, sAhU maMgalaM, kevali pannato dhammo maMgalaM // 5 // cattAri loguttamA, arihaMtA loguttamA, siddhA loguttamA; sAhU loguttamA, kevani-pannato dhammo loguttamo // 6 // 7. yA2 sh2|| cattAri saraNaM pavajjAmi, arihaMte saraNaM pavajjAmi, siddhe saraNa pavajjAmi, sAhU saraNaM pavajjAmi, kevalipannattaM dhamma saraNaM pavajjAmi // 7 // 8. aDhA2 5|5sthaaniino tyAga pANAivAyamaliaM, corika mehuNaM daviNa-mucchaM / koha mANaM mAya, lohaM pijjaM tahA dosaM // 8 // kalaha abbhakkhANa, pesunnaM rai-arai-samAutta / para-parivAya mAyA-mosaM micchatta-salla ca // 9 // vosiriMsu imA iMmukkha-magga-saMsagga-vigdhabhUAI / duggai-nibaMdhaNAI, aTThArasa pAva-ThANAiM // 10 // 8. AtmAnuzAsana ego haM natthi me koi, nAhamannassa kassai / evaM adINa maNaso, appANamaNusAsae // 11 // 1. 2. mA panne 416 ''mAM . Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra013 ego me sAsao appA, nANa-dasaNa-saMjuo / sesA me bAhirA bhAvA, savve sajoga-lakkhaNA // 12 // 10. sarvasaMbaMdhono tyAga sajoga-mUlA jIveNa, pattA duHkkha-paraMparA / tamhA saMjoga-saMbaMdhaM, savvaM tiviheNa vosiriaM // 13 // 11. samyakatvanI dhAraNA arihaMto maha devo, jAvajjIvaM susAhuNo guruNo / jiNa-pannattaM tattaM, ia sammattaM mae gahiaM // 14 // 12. kSamApanA khamia khamAvia mai, khamaha savvaha jIva nikAya / siddhaha sAkha AloyaNa, mujjha ha, na vaira bhAva // 15 // savve jIvA kamma-vasa, caudaha rAja bhamaMta / te me savva khamAviA, majjha vi teha khamaMta // 16 // 13. sarva pAponuM mithyAduSkRta jaM jaM maNeNa baddhaM, jaM jaM vAyAi bhAsiaM pAvaM / jaM jaM kAeNa kayaM, micchA mi dukkaDaM tassa // 17 // (2) saMskRta chAyA naiSedhikI, naiSedhikI, naiSedhikI, namaH kSamAzramaNebhyaH gautamAdibhyaH mahAmunibhyaH // anujAnIta jyeSThAryAH ! anujAnIta paramaguravaH ! guru-guNa-ratnaiH maNDita-zarIrAH // bahu-pratipUrNA paustrI, rAtrika-saMstArake tiSThAmi // 1 // * A gAthAonAM judAM judAM pAThAMtarI mATe juo zrAddha prati. sUtra prabodhaTIkA, sUtra 11 pR. thI nA mULa pAThanA pAThAMtaro. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 * zrI zrAddha-pratimA-sUtra prajoSaTIDA-3 anujAnIta saMstAraM, bAhUpadhAnena dhAma- pArzvena / kurkuTI - pAda- prasAraNe azaknuvan pramArjayed bhUmim // 2 // saMkucya saMdaMzau udvartamAnaH ca kAyaM pratilekhA ( likhet) / dravyAdi - upayogaM, niHzvAsa- nirundhanam Aloke // 3 // yadi me bhavet pramAdaH, asya dehasya asyAM rajanyAm / * AhAram upadhi-dehaM sarvaM trividhena vyutsRSTam // 4 // catvAri maGgalAni / arhantaH maGgalam / siddhAH maGgalam / sAdhavaH maGgalam / kevali - prajJaptaH dharmaH maGgalam // 5 // catvAraH lokottamAH / arhantaH lokottamAH / siddhAH lokottamAH / sAdhavaH lokottamAH / kevali-prajJaptaH dharmaH lokottamaH // 6 // catvAri zaraNAni prapadye / arhantaH zaraNaM prapadye / siddhAn zaraNaM prapadye / sAdhUn zaraNaM prapadye / kevali - prajJaptaM dharmaM zaraNaM prapadye // 7 // prANAtipAtam alIkaM, cauryaM maithunaM draviNa - mUrchAm / krodhaM mAnaM mAyAM, lobhaM prema tathA dveSam // 8 // kalaham abhyAkhyAnaM, paizunyaM rati- arati - samAyuktam / para- parivAdaM mAyA - mRSA mithyAtva - zalyaM ca // 9 // vyutsRja imAni mokSamArga-saMsarga-vighnabhUtAni / durgati - nibandhanAni, aSTAdaza pApasthAnAni // 10 // * ekaH aham na asti me kaH api na aham anyasya kasyacit / evam adInamanAH, AtmAnam anuzAsti // 11 // ekaH me zAzvataH AtmA, jJAna-darzana- saMyutaH / zeSAH me bAhyAH bhAvAH, sarve saMyoga- lakSaNAH // 12 // * UMghamAM ja pramAda eTale maraNa thAya to AtmAne parigrahano bhAra na rahe mATe sAkAra-AgAra sahita anazanano vidhi kahe che ke : jo A nidrAmAM mAruM maraNa thAya to cAreya prakArano AhAra, upadhi, eTale jIvanamAM upayogI saghaLo vastra-pAtrAdi parigraha tathA A zarIra e sarvane mana, vacana, ane kAyAthI vosirAvuM chuM-namuM chuM-e pramANe 'sAgAra anazana' karavAmAM Ave che. -dharmasaMgraha bhASAMtara bhAga 1 pR. 264. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra 065 saMyoga-mUlA jIvena, prAptA duHkha-paramparA / tasmAt saMyoga-sambandham, sarvaM trividhena vyutsRSTam // 13 // arhan mama devaH, yAvajjIvaM susAdhavaH guravaH / jina-prajJaptaM tattvam, iti samyaktvaM mayA gRhItam // 14 // kSAntAH kSamApitAH mayi, kSamantAM sarve jIva-nikAyAH / siddhAnAM sAkSye AlocanA, mama (na) vairaM na bhAvaH // 15 // sarve jIvA: karmavazAt, caturdazarajjau bhrAmyantaH / te mayA sarve kSamApitAH, mama api te kSAmyantu // 16 // yat yat manasA baddhaM, yad vAcA bhASitaM pApam / yat yat kAyena kRtaM, mithyA me duSkRtaM tasya // 17 // (3) sAmAnya bhane vizeSa artha nisiihi-(nssedhikii)-(5|5-vyaapaar tathA anya sarva pravRtti niSedha uzane.) namo-(nama:)-namasa2 Do. khamAsamaNANaM-(kSamAzramaNebhyaH)-kSamAzramAne. goyamAINaM-(gautamAdibhyaH)-gautama sAhi. drabhUti gautama mAhi. mahAmuNINaM-(mahAmunibhyaH)-mAnimAne. 'manyate'sau muniH / ' (ma. yi.-4 bhanana 72 te muni.' maharSi, yati, saMyati, vAcaMyama, tapasvI, mAnI, mananazIla vagere tenA paryAyazabdo che. aNujANaha-(anujAnIdhvam)-anuzA Apo, anumati mApo, paravAnagI Apo. vadhAre vigata mATe juo sUtra 29. jiTThajjA ! (jyeSThAryAH ! )-4ye mAryo ! bhoTA sAdhuso. jyeSTha sevA Arya te jyeSThArya. jyeSTha-4hAsa, bhoTA. Arya-sAdhu. 'aryate abhigamyate iti AryaH / ' (a. yiM.)-ThenI pAsethA. zAna prApta thAya che te 'Arya."-'ArAt pApebhyaH karmabhyaH yAtaH sa AryaH / ' ( yiM.)-'bhAra meTale 62, 55 thI 4 62 thayo cha te. mArya.' vaDIlone, vRddhone, pra.-3-4 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 jJAnavRddhone tathA mahAguNavAna sAdhuone 'Arya' kahevAmAM Ave che. jaina sAhityamAM anna-jAtA, annavA, anna-thUlamadda vagere zabdo evA ja arthamAM vaparAyelA che. paramaguru !-(paramanurava: ! )-paramaguruo ! zreSTha dharmaguruo. parama evA guru te paramaguru. parama-zreSTha. guru-dharmaguru. gujjuLa-yaLeduiM-(guru-kuLa-rad:)-gurunA guNarUpI ratno vaDe. gurunA muLa athavA guru evA muLa te guru-tuLa. te rUpa rana te gurumuLa rata, tenA vaDe. guru-moTA. maNDita. maMDiya-sarIrA !-(majDita-zarIra: !)-alaMkRta zarIravALA. 'maSDita che zarIra jenuM te maNDita-zarIra.' maLyuM-zaNagAravuM, te parathI vaDhu-paDivunnA-(vahu-pratipUrgA)-ghaNI pUrNa, saMpUrNa. bahu jevI pratipUrNa te bahu-pratipUrNa porisI-(pauruSI)-pauruSI. divasanA samayano cotho bhAga. tathA rAtrinA samayano cotho bhAga tene prahara-pauruSI kahevAya che. 'puruSa: pramAnam asyA: sA poruSI'-'puruSa (pramANa chAyA) jemAM pramANa che te pauruSI.' divasa keTalo vyatIta thayo tenuM mApa prAcIna yugamAM puruSanI chAyA keTalI lAMbI-TUMkI paDe che, te parathI kADhavAmAM AvatuM, te jAtanuM kAlamApa pauruSI nAmathI oLakhAya che. divasa ke rAtrinA samayanA cAra sarakhA bhAga karavAmAM Ave to teno pratyeka bhAga eka 'pauruSI' kahevAya. tethI eka ahorAtrimAM ATha (prahara) 'pauruSI' hoya che. divasa ane rAtrinuM pramANa dareka RtumAM tema ja dareka dezamAM juduM juduM hovAthI Rtu ane deza paratve 'pauruSI'nuM pramANa juduM juduM hoya che. zrIuttarAdhyayana sUtranA chavvIsamA adhyayana pR. 310mAM 'pauruSI' saMbaMdhI keTaloka ullekha Ave che. temAM jaNAvyA mujaba : AsADhe mAse dupayA, pose mAse cauppayA / citAsoesa mAsesu, tipayA havai porisI // 13 // Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra017 aSADha mAsamAM paurUSI be pagalAMnI hoya che, poSa mAsamAM cAra pagalAMnI hoya che ane caitra tathA azvina mAsamAM traNa pagalAMnI hoya che. rApha-saMthAra-(rAtri-saMtA)-rAtri-saMthArAne vize. tri-saMktIra te tri-saMskAra. rAtri-rAtri-saMbaMdhI. saMsAra -saMthArA, pathArI. rAtre sUvA mATenI pathArI. hAI-(tikAma)-rahuM chuM. vAduvALA-(vIphUpadhAneno-hAtharUpI ozIkA vaDe. vAduM e ja 35thAna te vIdUYdhAna. 36dhAna-ozIkuM. vAma-pAsevi-(vAmapArveT)-DAbA paDakhe. vIma evuM pArtha te vIma-pADyuM. vAma-DAbuM partha-paDakhuM. tenA vaDe. veda-pAra-prasAra -(ruTI-pAdri-prasArane)-kUkaDInI jema paga rAkhavAmAM. 'kukkuDipAyapAsAraNaM' tti yathA kukkuTI pAdAvAkAze prathamaM prasArayati evaM sAdhunA'pyAkAze pAdau prathamamazaknuvatA prasAraNIyau -zrI godha ni:i droLIyA vRtti saMstAra vidhi pR. 8rU. bhAvArtha :- jema kUkaDI prathama (pahelA) pagane AkAza tarapha rAkhe che, e pramANe sAdhuo paNa AkAza tarapha pagane rAkhe. ema rAkhavAmAM azakta hoya te (tyAre) bhUmine pUMjIne pagane rAkhe athavA vidhipUrvaka paga lAMbA kare. kaTIno pAvuM te TI-pATuM, tenuM prasAraNa te TI-pArva-prasAraNa. TI- kUkaDI. pAdra--paga. prasAra-rAkhavuM te. satata-(gInuva)-asamartha thatAM. ahIM zazno Adeza tan thayelo che. (si. he. za. 8-4-86). ataranta'tti mANe pAdraprasAra zarU: (dha. saM. u. pR. 186) Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 'ataraMta eTale AkAzamAM paga rAkhavAne azakta hoya te.' 'atiraMto' tti yadA AkAza vyavasthitAbhyAM pAdAbhyAM na zaknoti sthAtuM tadA pamajjae bhUmi 'nti bhuvaM' pramRjya pAdau sthApayati / - zrI oghaniryuktiH droNIyAvRttiH saMstAraka vidhiH pR. 83. pamajjae - (pramArjayet) - pramAna 12 4yazA-pUrva paM. bhUmiM - (bhUmim) - bhUmine. saMkoia - (saMkucya) -saMDoya urIne, avIne. saMDAsa - (saMdaMzau) - DhIMyazone. 'saMdaMzamurusandhim' - ( 6. saM. 3. pR. 109 ) - 'saMdhzane bheTale DhIMyAne. ' uvvaTTaMte- (udvartayati) - paDatuM IravatAM. udvartayannuM saptabhInuM khe'vayana udvartayati. ud + vRt - 6, 32vavuM, te 52thI udvartayan-32vato. 'udvarttanamekapArvAdanyapArzvabhavanam' - ( 6. saM. 3. 1. 30.) kAya - paDilehA - (kAya- pratilekhA) - ayAnI paDilehalA 2vI. kAyanI pratilekhA te kAya pratilekhA. davvAI - uvaogaM (dravyAdi-upayogam) - dravyAhino viyAra 92. ahIM dravyAdi-zabdathI dravya, kSetra, kALa ane bhAva grahaNa karavAM. NissAsa - niruMbhaNAloe - [ niHzvAsa nirundhanAloke] - niHzvAsano rodha re ane bAraNAM tarapha jue. NissAsa - niruMbhaNa' tti 'niHzvAsaM niruNaddhi' - nAsikA dRDhaM gRhNAti niHzvAsa-nirodhangartham' (jo. ni. o. vR. pR. 83). 'NissAsa - niruMbhaNa kheTale niHzvAsanuM rodhana, niHzvAsa roDavAne mATe nAsikA daDhatAthI grahaNa kare. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra069 narU-(yati)-jo. che-(me)-mAruM. dUna-(nava) thAya. pAma-(mA)-pramAda, mRtyu. rUbarU-(sI)-A (nA.) hasa-(dasya)-dehano. rUnArU ofg-(cAM racAmuM)-A rAtrine vize. mAharamudidaM mAhAram 3pa-vem)-AhAra-pANI, vastra, upakaraNo ane kAyA. 3pafdha ane pheda te 35dhi-. mAhIra-azana, pAna, khAdya ane svAdya e cAra prakArano AhAra. 35fdha-vastra, pAtra vagere. sabai (sarva)-sarvane. tivihevi-(vidhena)-traNa prakAre. mana, vacana, ane kAyA vaDe. vorizviyaM-(vyutkRSTa)-vosirAvyuM, tyAga karyuM. dattara-(vAri-cAra. kaMkAnaM-(maphattama)-maMgala. rihaMtA-(gardanta:)-arihaMto. siddha-(siddhA)-siddho. sAdU-(sAdhava:)-sAdhuo. vana-panna-(vati-prajJa:)-kevalIe prarUpelo, kevalIoe kahelo. tho -(dharma:)-dharma. no puttama-(novottama:)-lokamAM uttama, jagatamAM zreSTha. rihaMte-(mahaMta:)-ahitone, arihaMtone. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhe-(siddhAr)-siddhone. saraLa-(zaraLaC)-zaraNa, rakSaNa. pavaLvAmi-(prapadye)-aMgIkAra karuM chuM. 30 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pra+pa -dhAraNa karavuM-aMgIkAra karavuM. pALAvAyuM----(prANAtipAtam)--prANAtipAta, hiMsA. vigata mATe juo sUtra 34-zrAddha-pratikramaNasUtra. pratibaM-(atIm)-jUThuM. co-i(pauryam)-corI. meduLa-(maithunam)-maithuna, abrahma. viA-mucchaM-(draviNa-mUrchAm)-dravya paranuM mamatva, mAla-milakata parano moha. joDhuM-(otham)-krodhane. mALa-(mAnam)--mAnane. mArca-(mAyAm)-mAyAne, kapaTane toduM-(omam)-lobhane. pittta-(prema)-rAgane. tahA-(tathA)-te ja rIte. vorma-(dveSaC)-dveSane. taduM-(taham)-kalahane. avyavavAnuM-(agyArabrAnan)-abhyAkhyAnane. AkSepa karavA, ALa ApavuM, kalaMka caDAvavuM te abhyAkhyAna, tene. vesunna-(vaizunyam)-vaizunyane, cADIne. rapha-arapha-samADAM-(rati-ati-samAyuttam)-rita ane ati vaDe yukta, harSa ane zoka sahita. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra71 ghara-parivArtha-(52-parivA)-para-parivAdane, bIjAnA avarNavAda bolavAnI kriyAne. mAyA-go-(mAyA-mRSA)-mAyA-mRSAno, prapaMcone. miccha-sachiM-(mithyAtva-jyama)-mithyAtvarUpI zalyane. prANAtipAta zabdathI mithyAtva-zalya sudhInAM aDhAra pApasthAnakonI vadhAre vigata mATe juo sUtra 31. vosira-(vyarjuna)-choDI de, tyAga kara. ahIM voriDu evo pATha paNa jovAmAM Ave che. rUmADuM-(rUmAni)-A. muva-mA-saMsa-vikAbUmADuM-(mokSa-mA-saMsa-vinamUtAna) - mokSamArgano meLApa thavAmAM aMtarAyarUpa. mokSano mArga te mokSamA, teno saM te mokSamA-saMsI, temAM je vipnamUta te mokSa-mA-saMsa-vipnamUta. mokSa-mA-muktino paMtha. saMsasahavAsa, meLApa. vipnamUta-aMtarAyarUpa. sukha-nibaMdhAruM-(suti-nivazvanAni)-durgatinAM kAraNone. TutinuM nivazvana te tuti-nivazvana. Tuti-naraka, tiryaMca vagere gati. nivazvana-kAraNa, hetu. aTTAra-(gaSTIza)-aDhAra. pAva-tAi-(pApa-sthAnAni)-pApa-sthAnako. -(f)-eka, ekalo. daM(ma)-huM. na~i-(ti)-nathI. me-miH]-mAruM. pha- pi-koI paNa. nAnni-ni mam |-nathI huM bIjAno. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 720zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 varasapha-[ vata-koIno. parva-vimu-e rIte. malika--[galIna-manA adIna manavALo, dInatAthI rahita manavALo. - tIna te navIna. tevuM che manaH jenuM te tIna-manan. malInadInatAthI rahita mana-mana. jenuM mana dInatA-rAMkaDApaNAthI rahita che tevo. gappA manusApha-mAtmAnam manuzAsti]-AtmAne samajAve, AtmAne zikhAmaNa Ape. sAra-[zAzvata:]-zAzvata amara. maM-[mAtmA-AtmA. nAI-vaMsa-saMgu-[jJAna-Tarzana-saMyuta:]-jJAna ane darzanathI yukta. se-ziSa:]-zeSa, bAkInA. vAhi mAvA-[vAhya: mAva ]-bAhya bhAvo. bhAva be prakAranA che : (1) Atma-bhAva ane (2) bahirmbhAva. temAM "huM AtmA chuM' evo bhAva te AtmabhAva che ane huM zarIra chuM huM iMdriyo chuM" "A makAna mAruM che, A strI mArI che.' vagere bhAvo bahira bhAva che. Atma-bhAvathI bhinna anya sarva bhAvo bahi-bhAva gaNAya che. savva-sarve-sarva, badhA. saMzo-navaU-[saMyo-takSaT]-saMyogathI utpanna thayelA. pugalanA saMyogathI utpanna thayelA. saMyoga che takSA jenuM te saMyo-takSA. saMyo-meLApa. te be prakAranA hoya che: (1) dravya-saMyoga ane (2) bhAva-saMyoga. temAM tana, dhana, ane kuTuMba vagere bAhya vastuno saMyoga 'dravya-saMyoga' kahevAya che ane mithyAtva, avirati, kaSAya vagere AMtarika bhAvono saMyoga "bhAva-saMyoga' kahevAya che. saMbo-pUnA-[-mUtrA-saMyoganA kAraNe utpanna thayelI. saMyoga che mUna jenuM te saMyo-mUta. mU-kAraNa. nIveur-[LIna-jIva vaDe, AtmA vaDe. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra 73 pattA-[prAptai]-prApta karAyelI che. tuva3-paraMparA-[du:va-paramparA]-du:khanI hAramALA. du:vanI paramparA te 6: jI-paramparA. taddA [tasmAt]-te kAraNathI, tethI. saMkhoLa-saMbaMdha-[saMyoga-sambandha:]-saMyoga-saMbaMdhane, saMyogathI utpanna thayelA saMbaMdhane. saMyo vaDe thayelo sambandha te saMyoga-sambandha. sarvAM-(sarvam)-sarva. tiviSe5-(triviSena)-traNa prakAre, mana, vacana ane kAyAthI. vosirii-(vyutkRSTa:)-vosirAvyo che, choDI dIdho che. arihaMto-(arjuna)-zrIarihaMta deva. maha-(mama)-mArA. vo-(veva:)-iSTadeva (che). khAvajhnIvaM-(yAvajnIvam)-jIvuM tyAM sudhI. yAvat-gauvam-jyAM sudhI jIva hoya tyAM sudhI. musAduLo-(susAdhava:)-susAdhuo. suSu sAdhu te susAdhu. temanAM mukhya lakSaNo pAMca mahAvratonuM pAlana, bAvIsa parISahono jaya, nirdoSa bhikSA vaDe AjIvikA, sAmAyika-cAritra ane dharmopadeza che. vizeSa vigata mATe juo sUtra 1. guruLo-(bhuva:)-guruo (che). guru-zabdathI ahIM dharmaguru samajavAnA che. biLa-pannai-(nina-prajJaptam)-jina bhagavAne jaNAveluM. bina vaDe prajJakSa te bina-prajJakSa. bina-rAga tathA dveSane saMpUrNapaNe jItanAra evA kevalI bhagavaMta. prajJata-jaNAveluM. tatta-(tattvam)-tattva che, tattvarUpa che, satya che. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ia - (iti) - 2 pramANe. sammatta-(samyavatvam-samyaktva, samakita. mae - (mayA) - bhA2 vaDe . (~4710441). samUha. 74 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 himaM-(gRhItam)-grahaNa karAyuM che, dhAraNa karAyuM che. svamitra-[kSamitvA (kSAntA:)]-khamIne, kSamA karIne. (khamyA) khamAvia - [ kSamayitvA (kSamApitAH ) ] jamAvIne, kSamA bhAgIne. marU-(yi)-mArA upara, mujane, mane. ghumaH-(kSamadhyam)-khamo, kSamA karo. savvaha- (sarve) - tame sarva. jIva- nikAya !- ( jIva- nikAyAH !) - he bhava niprayo ! lavanI rAzio ! jIvanA samUho ! jIvano nikAya - te jIva- nikAya. jIva hehadhArI vo nikAya- 2rAzi, siddhaH-(siddhAnAm)-siddhonI, siddha bhagavaMtonI. mAnya-(sAlye)-sAkSIpUrvaka, sAkSIe. sAkSma-sAkSIbhUta kriyA. AloyaNA - (AlocanA ) - AloyanA raM chaM. munna-(mama)-mAruM, mane. na-(1)-nathI. vara-(bairam) vaira, duzmanAvaTa. 7-(na)-nahi. bhAva-(bhAva:)-bhAva, lAgaNI. savve jIvA - ( sarve jIvAH) - sarve vo. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra075 kamma-vasa-(karmavazAt)-dharma-za, bhane dIdhe. caudaha-rAja-(caturdazarajjau)-yauha 204i, yauha 2|4momi. bhamaMta-(bhrAmyantaH)-mamatA. te-(te)-te. me-(myaa)-bhaa2| 13. savva-(sarve)-sarve. khamAviA-(kSamApitAH)-5mAvalA. mujjha-(mama)-bhane. vi-(api)-59. teha-(te)-te. khamaMta-(kSamantAm)-bhI, kSamA 42). jaM-(yat)-The. maNeNa-(manasA)-mana vaDe. baddhaM-(baddham)-ghAyu hoya. vAyAe-(vAcA)-quel 43. bhAsiaM-(bhASitam)-4o Doya. pAvaM-(pApam)-pApana. kAeNaM-(kAyena)-yA 43, zarI2 43. kayaM-(kRtam)-'ryu hoya. (4) payarthi saMthArA-porisI-hivasa bhane trinA praDarane 46 nAmathI oLakhavAmAM Ave che. jema ke divasano* pahelo prahara te "sUtra-pauruSI," + paDhamaM porisI sajjhAyaM, biiyaM jhANaM jhiyAyai / taiyAe bhikkhAyariyaM puNo cautthIe sajjhAyaM / / -zrI uttarAdhyayanasUtra adhyayana 26 gAthA 12. pR. 310 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 760zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 bIjo prahara te "artha-pauruSI' vagere. te rIte rAtrinA bIjA praharane saMthArA-porisI' ke "sastAra-pauruSIkahevAmAM Ave che ane te parathI te samaye bolAtA sUtrane paNa "saMthArA-porisI ke "saMstAra-pauruSI' kahevAmAM Ave che.* nizadi nivIdi, nitIdi, svAdhyAyAdi pravRtti baMdha karuM chuM, baMdha karuM chuM, baMdha karuM chuM. rAtrino pahelo prahara svAdhyAya mATe niyata thayelo che. te mATe zrIuttarAdhyayanasUtranA 26mAM adhyayanamAM kaheluM che ke paDhamaM porisI sajjhAyaM, biiyaM jhANaM jhiyAyai / taiyAe niddamukkhaM tu, cautthI bhujjo vi sajjhAyaM // 43 // zrI uttarAdhyayana sUtra 26, adhyayana pR. 324. * divasa ke rAtrinA cothA bhAga pramANa samayane prahara kahevAya che. te prahara samayane ja pauruSI (porisI) kahevAya che. ahIM rAtrinA cAre prahara(porisI)nuM varNana nIce pramANe che : kAlika zrutanA (agiyAra aMga vagere) adhyayanane bhaNavA gaNavAnA kALa mATe divasano pahelo ane chello ema be praharo kahelA che. e ja pramANe rAtrino pahelo prahara tathA chello prahara zrutanA adhyayana mATe kahelA che. bIjI rIte paNa rAtrino pahelo prahara (porisI) pUrNa karI zakAya che ke : sAdhunI vizrAmaNA vagere karatAM rAtrino prathama prahara (porisI) pUrNa thAya tyAre gurunI pAse Adeza mAgavo vagere vidhipUrvaka saMsmArakamAM zayana karavuM te sApekSa yatidharma che. prathama (porisI)ne sUtra porisI kahevAya che. bIjA prahara(porisI)mAM sAdhuo UMdhe paraMtu sthavira sAdhu eTale prauDha gItArtha sAdhuoe bIjA prahare (porisIe) paNa sUtronuM ane arthanuM cintana karavuM te sApekSa yatidharma che. bIjI porisIne saMskAra-pauruSI kahevAya che. trIjo prahara (porisI) zarU thAya tyAre te ja sthavira sAdhuoe addharAtrika nAmanA bIjA kALane grahaNa karavo. tene "addharattA kAla grahaNa' kahevAya che. te pachI guru jAge 1. gAthA 3pa1. 2. gAthA 99 A banne gAthA pR. 287mAM che. 3. pR. 294mAM gAthA 100mI che. 4. pR. 29pamAM gAthA 367-368. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUra077 "pahelI pauruSImAM svAdhyAya (vAcanAdi) kare, bIjImAM dhyAna dhare, trIjImAM nidrA laIne tenAthI mukta thAya ane cothImAM punaH svAdhyAya kare." eTale sAdhu tathA poSadhamAM rahelo zrAvaka rAtrino prathama prahara ke prathama pauruSI svAdhyAyamAM vyatIta kare che ane te pUrI thatAM saMthArA-porisInI taiyArI kare che. te vakhate gautamAdi kSamAzramaNone namaskAra karavA mATe prathamanI pravRttinA tyAgarUpe ahIM traNa vakhata nirIdi zabdano prayoga karavAmAM Ave che. A traNa vakhatano prayoga mana, vacana, ane kAyAnI trividha pravRttinA niSedharUpa samajavo. no masamA mALaM mahAmuLIbaM-namaskAra ho kSamAzramaNone, gautamAdi mahAmunione. ahIM "kSamAzramaNa" zabda vaDe sarva sAdhuone sAmAnya namaskAra karIne pachI gautamAdi mahAmunione viziSTa namaskAra karavAmAM Ave che. tethI nivIdithI mahamuLari sudhIno pATha namaskArarUpa che. A prakArano namaskAra, sAdhakane mahAmunionA jIvananI yAda ApIne, svIkArelA niyamamAM vizeSa ne vizeSa daDha rahevAnI preraNA kare che. junAgaDha nikuMjJA ! he jayeSTha Aryo ! AjJA Apo. ahIM jayeSTha Arya zrI vaDIla sAdhuo samajavAnA che ane saMthArA para jatAM pahelAM temanI AjJA abhipreta che. te mATe ogha-niryuktinI TIkAmAM ane sthaviro nidrA kare (sU) che. pacothA prahara (porisI) zarU thAya tyAre sthavira, bALa, vRddha vagere saghaLAoe jAgIne gurunI vizrAmaNA karavI ane te cothA prahare (porisIe) vairAtrika (varatti) kALagrahaNa karavuM e banne kAryo karavAM te sApekSa yatidharma che ema samajavuM. AcAya paNa kAlanuM pratikramaNa karIne punaH sUve tyAre saghaLA munio jAgIne prabhAtika (pAbhAI) kAlagrahaNa karavAnI veLA thAya tyAM sudhI vairAtrika svAdhyAya kare te sApekSa yatidharma che. te pachI guru(AcArya) jAge che. -dharmasaMgraha bhASA. bhAga-2. pR. 287thI 298. 5. pR. 297mAM gAthA 102 che. 6. gAthA 101nI TIkAmAMthI. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zrIdroNAcArye AgamanuM avataraNa TAMkatAM jaNAvyuM che ke-'puLo saMthAraN caDaMto maLarU neduggAnuM purato vidrutAnuM-gaLunAnena,' (o. ni. dro, pR. pR. 83) pachI saMthAre caDatAM tyAM rahelA vaDIla sAdhuone kahe che ke 'Apa mane anujJA Apo.' anunAraD....... dAmi / / 'uttama guNaratnothI vibhUSita dehavALA he paramaguruo ! pauruSI sArI rIte paripUrNa thaI che, mATe rAtrinA saMthArAne vize sthira thavAnI anujJA Apo.' othaniryukti(saMstA2ka vidhi : pR. 8rU Ja)nI TIkAmAM zrIdroNAcArye uSkRta karelA Agama-pAThamAM jaNAvyuM che ke-"padmaporiti jALavartupddipunnnnaae porisIe gurusagAsaM gaMtUNa bhAMti - icchAmi khamAsamaNo ! vaMdiuM jAvaNijjAe nisIhiAe matthaeNa vaMdAmi, khamAsamaNA ! bahupaDiNNA parisa anunALada rADuM-saMthAya / '' 'prathama pauruSI karIne eTale pauruSI sArI rIte pUrNa thatAM gurunI pAse jaIne kahe ke 'he kSamAzramaNa ! Apane huM apakAra ke hAni rahita kAyA vaDe vaMdana karavAne icchuM chuM. huM mastakathI vAMkuM chuM. he kSamAzramaNo ! prathama pauruSI barAbara pUrI thaI che, tethI rAtri-saMthArAnI anujJA Apo.' 'aMtima saMlekhanA (anazana) kAyamane (yAvat jIva) mATe paNa thAya che, tethI ahIM rAtrino saMthAro evI spaSTatA karelI che. 'saMthArA' zabdathI ahIM sUvA mATenI pathArI ke saMthAriyuM vagere UnanAM vastra-vizeSa samajavAnAM che. anujJAbaha saMthA......bhUmi // 2 // he bhagavan ! saMthArAnI anujJA Apo. hAthanA ozIkA vaDe tathA DAbe paDakhe ane kUkaDInI mAphaka paga saMkocI rAkhIne sUvAmAM azakta hotAM bhUminuM pramArjana karIne paga lAMbA karavA. arthAt vidhipUrvaka paga lAMbA kare. A gAthAno bhAvArtha samajAvatAM yati-dina-caryAnuM kahyuM che ke :"vALa saMthAre, putti peniMti tinni vArAo / navakAraM sAmAiamuccAria vAmapAseNaM // 3 // uvahANokaya-bAhU, Akucia kukkuDi vva do pAe / ataratA suparniMga, bhUmi vihina pasariMti 4 / '' --dharma. saM. uM. pR. 107. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra 079 "saMthArAmAM sthira thaIne traNa vAra muhapattInuM paDilehaNa kare. pachI navakAra tathA sAmAyika uccArIne DAbe paDakhe hAthanuM ozIkuM karIne be pago kUkaDInI jema saMkocIne sUe. jo A rIte paga saMkocIne sUvAmAM asamartha hoya to vadhArAnI jagyAnuM sArI rIte pramArjana karIne bhUmi upara vidhipUrvaka paga lAMbA kare." saMga-saMDAsA 3bUTTate Aya-paDisneha-paga TUMkA karatAM DhIMcaNanI ane paDakhuM pheravatAM zarIranI pratilekhanA kare. dharmasaMgrahakAre sAdhu-dharmanuM vyAkhyAna karatAM aThThAvIsamI gAthAnA vivecanamAM jaNAvyuM che ke ""saMjoga' tyAddhi, yadrA puna: sovati pAvI, tadA saMdaMzamurusandhi pramRjya saGkocayati, udvartayaMzca kAyaM pramArjayati, ayaM svapato vidhiH '' ""saMkoIe" ItyAdi, jo pagano pharI saMkoca kare to DhIMcaNanuM pramArjana karIne kare tathA paDakhuM pheravatAM zarIranuM pramArjana kare. A sUvAno vidhi che." vyA-3vago -jo kAya-ciMtA mATe UThavuM paDe to nidrAnuM nivAraNa karavA mATe dravya, kSetra, kAla, ane bhAvanI vicAraNA karavI. 'yadA punaH kAyikArthamuttiSThatti sa tadA kiM karotItyAha-'davvAIuvaogaM' dravyataH kSaitrataH kAlato bhAvatazcopayogaM dadAti, tatra dravyataH ko'haM ? pravrajito'pravrajito vA ? kSetrataH kimaparitale'nyatra vA ? kAlataH kimiyaM trivilo vI ? bhavita: kriAtinA paDitoDahaM na veti !'-(o. ni. dro. vR. pR. 83) "jo kAya-ciMtA (laghunIti ke vaDInIti-malamUtra-visarjana') mATe UThe to zuM kare ? te kahe che-"dravyAdi-upayoga" eTale dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI upayoga mUke. tyAM dravyathI ema vicAre ke "huM koNa chuM ? pravRti ke apravrajita ?' kSetrathI ema vicAre ke huM upara chuM ke nIce ? kAlathI ema vicAre ke A rAtri che ke divasa ? bhAvathI ema vicAre ke huM kAya-ciMtAthI pIDita chuM ke kema ? eTale ke mAre Thalle-mArge (spaMDila-mAtrAne mATe) mala-mUtra-visarjana mATe javAnI jarUra che ke kema ? Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 800zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 fkSA-niraMpattio-jo e rIte nidrA na UDe to niHzvAsanuM nirdhana kare ane tevI rIte paNa nidrA dUra thatAM prakAzavALA dvArA sAmuM jue. dharmasaMgrahakAre uttarArdhanI aThThAvIsamI gAthAnuM vivecana karatAM jaNAvyuM che ke-asthamafpa nidrAofmamUta. niHzvAse saddhi tathANapatanidra sAtodAre pati'-'ema karatAM paNa nidrAthI gherAyelo rahe to niHzvAsa rokI rAkhe, ane tevI rIte paNa nidrA dUra karIne prakAza Avato hoya te bAraNA tarapha jue.' paraMparAmAM ahIM "sI-niraMmaNAto' evo pATha che, paNa oghaniryukti pramukha graMthomAM ' fsAsa-nisaMpatnio' evo pATha che ane te vadhAre ghaTita thato hoya tema lAge che. kAraNa ke UMghamAMthI ekAeka UThatAM ane UMgha pUrepUrI na UDatAM nasakorAM dabAvavAnAM hoya che ke jemAM niHzvAsanuM rojana thAya che. garU me.voli iti4o jo mArA A dehanuM rAtrie ja maraNa thAya to meM AhAra, upAdhi ane dehane mana, vacana ane kAyAthI vosirAvyAM che. sUtAM pachI koI paNa kAraNasara ekAeka mRtyu thaI jAya to aNasaNa" vinA rahI na javAya te mATe sAdhu tathA poSadhadhArI zrAvako saMthArA para nidrAdhIna thatAM pahelAM "sAgArI aNasaNa' kare che. "sAgArI aNasaNa' eTale AgAra ke apavAdavALuM aNasaNa. ahIM apavAda evo hoya che ke "jo mAruM zarIra A rAtrie ahIM pramAdane pAme-mRtyune pAme to mAre atyArathI AhAra, upadhi ane dehano tyAga che, anyathA nahi." jo Avo sApavAda tyAga na hoya to e tyAga kAyamano gaNAya ane tyArathI e vastuno upayoga karI zakAya nahi. ArAdhaka AtmA saMthArAne paNa (saMlekhanA) anazananI jema gaNe che, ane tethI nidrAdhIna thatAM pahelAM maMgala bhAvanA, cAra zaraNono svIkAra, aDhAra pApasthAnakono tyAga vagere kriyAo kare che. vAri maMtaM-dhabbo maM<< III cAra padArtho maMgala che : (1) ahaMto maMgala che, (2) siddho maMgala che, (3) sAdhuo maMgala che ane Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra 081 (4) kevali-prarUpita dharma maMgala che. ahIM "sAdhu' zabdamAM sAmAnya kevalI tathA mana:paryavajJAnI AcArya ane upAdhyAyano paNa samAveza gaNavo. vattA toguttama-kho namuno ddA cAra padArtho lokottama che : (1) ahaMto lokottama che, (2) siddho lokottama che, (3) sAdhuo lokottama che, (4) kevali-prarUpita dharma lokottama che. aham Adi cAra lokamAM sarvathI uttama che. ahIM "loka' zabdathI bhAvaloka samajavo. A lokottamapaNAne lIdhe temanuM zaraNa grahaNa karavA yogya che. vAri sara...pavajhAmi IINA saMsAranA bhayathI bacavA mATe huM cAranAM zaraNa svIkAruM chuM. (1) ahaMtonuM zaraNa svIkAruM chuM : (2) siddhonuM zaraNa svIkAruM chuM, (3) sAdhuonuM zaraNa svIkAruM chuM ane (4) kevali-prarUpita dharmanuM zaraNa svIkAruM chuM.* "saMsAramayaparitrApAye zaraNe prapa ' (A. TI.)-saMsAranA bhayathI bacavA mATe zaraNa svIkAruM chuM. pAphivAya-...saa 2 lls prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha, krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa, kalaha, abhyAkhyAna, paizunya, rati-arati, para-parivAda, mAyA-mRSAvAda ane mithyAtva-zalya. vasarasu......pAva-vaDuM mokSamArganI prAptimAM viddhabhUta ane durgatinA kAraNarUpa A aDhAra pApasthAnakone tajavAM. "o TUM... pANapusApha zA' "huM ekalo chuM, mAruM koI nathI ane huM paNa koIno nathI evuM adIna manathI vicArato thako AtmAne samajAve. tattva-ciMtana mATe dvAdaza anuprekSA (bhAvanA) kahelI che. temAMnI ekatva bhAvanAno ahIM Azraya levAmAM Ave che. te A rIte ke huM ekalo * bauddhadharmamAM traNa zaraNo nIce mujaba grahaNa karavAmAM Ave che : "yuddha saU TchAmi gaM sarakhAM chAmi | saMghaM saradi VchAmi ! (laghupATha, saraNattaya). pra.-3-6 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 820zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 chuM. "huM" eTale AtmA, "ekalo eTale anyanA sAtha vinAno. "mAruM koI nathI eTale mAtA, pitA, patnI, parivAra, sagAM, saMbaMdhIo, mitro vagere koI paNa mArA-AtmAnAM nathI, kAraNa ke te to vyavahAra-mAtrathI mArAM kahevAya che, jyAre nizcayathI jJAna, darzana ane cAritra ja mArAM che. vaLI huM paNa koIno sago ke saMbaMdhI nathI, kAraNa ke sagapaNa ane saMbaMdha dehane ghaTe che, paNa AtmAne ghaTatAM nathI. kahyuM che ke : "ekasya janma maraNe, gatayazca zubhAzubhA bhavAvarte / tasmAdAkAlikahitamekenaivAtmanaH kAryam // 143 // " -prazamarati-prakaraNa. saMsAra-cakramAM pharatAM ekalAne janma-maraNa karavAM paDe che ane zubhAzubha gatimAM javuM paDe che, tethI AtmAe pote ekalAe ja potAnuM akSaya Atma-hita sAdhavuM." . A bhAvanA dInatA-pUrvaka karavAnI nathI; jema ke "huM ekalo chuM , eTale mAruM koI sahAyaka nathI. "mAruM koI nathI eTale mAruM hita icche ke mane madada kare tevuM koI nathI. "huM paNa koIno nathI eTale huM koIne kAma AvI zakato nathI, vagere. AvI dInatA tyAga karavA yogya che, kAraNa ke ArtadhyAnane utpanna karanArI che. uparyukta ekatva bhAvanA to samajaNa-pUrvaka karavAnI che ke jethI AtmA nija svarUpamAM sthira rahe ane jJAna, darzana tathA cAritrane ja potAnAM mAnI tenI ArAdhanAmAM sthira thAya. paNa che....saMgA-varaHI DrA jJAna ane darzanathI saMyukta eka mAro AtmA ja zAzvata che ane bIjA badhA saMyogathI utpanna thayelA bahirbhAvo che. (eTale ke te kSaNika che.) darzana eTale sAmAnya upayoga ane jJAna eTale vizeSa upayoga, e AtmAno "nija-bhAva' che ane zAzvata che; jyAre karmanA saMyogathI utpanna thayelA saghaLA bhAvo "bahirbhAva' che, ane kSaNika che. tethI 'nijabhAvamAM sthira thavuM e ja mArA mATe hitakArI che. saMgomUtA.....volimiM parUA mArA jIve duHkhanI paraMparA karma Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra 083 saMyogane lIdhe ja prApta karelI che, tethI e sarva karma-saMyogane meM mana, vacana ane kAyAthI vosirAvyA che. jIvane duHkha-paraMparAne je anubhava thAya che, tenuM kAraNa karmano saMyoga che. e saMyoga dUra thatAM ja te potAnAM cidAnaMda svarUpamAM sthira thAya che ane anaMta apAra sukhano anubhava kare che. tethI huM sarva saMyogono mana, vacana ane kAyAthI tyAga kare che. tAtparya ke A kSaNathI huM zarIra, iMdriyo, mAtA, pitA, patnI, parivAra, sagAM-snehIo, mitro, svajano, dhana-dolata, mAna ke kIrti-e sarvenI icchAno tyAga karuM chuM ane mArAM potAnAM AtmasvarUpamAM magna thAuM chuM. rihaMto......digaM 24o jIvuM tyAM sudhI arihaMta mArA deva che, susAdhu mArA guru che ane jinoe kahelA siddhAMto satya che, AvuM samyakatva meM grahaNa karyuM che. 14 bhavasAgarane taravA mATe samyagdarzana, samyajJAna ane samya cAritra e ratnatrayInI jarUra che. temAM pahelI jarUra samyagdarzananI che, kAraNa - ke tenA yoge ja jJAna ane cAritramAM sabhyapaNuM saMbhave che. samyagdarzananI prApti deva, guru ane dharmanA Adarza svarUpane svIkAryA vinA thatI nathI, tethI ahIM deva, guru, ane dharmanI dhAraNA karavAmAM AvI che. te A rIte ke "arihaMta mArA deva che, paMcamahAvratadhArI susAdhu mArA guru che ane rAgadveSane jItIne vItarAga tathA jina thayelA evA zrItIrthakara bhagavaMtoe prarUpeluM dayA-pradhAna syAdvAdamaya tattva e mAro dharma che. A prakAranuM samyaktva meM grahaNa karyuM che." zAstrakAronI bhASAmAM kahIe to dareka sujJa manuSya aMta samaye anazana ane ArAdhanA karavI joIe. temAM AhAra, upAdhi ane dehano tyAga karavo e anazana che ane cAra zaraNa svIkAravA-pUrvaka aDhAra pApasthAnakono tyAga karIne AtmAnuM anuzAsana karavuM tathA samyaktva dhAraNa karavuM, e ArAdhanA che. eTale saMthArA para zayana karatI vakhate kadAca mRtyu AvI paDe to paNa poSadha karanArane anazana ane ArAdhanAno lAbha maLe che. mi.....mAtra 2 he jIva-samUha ! tame sarve khamata-khAmaNAM karIne mArA para paNa kSamA karo. huM siddhonI sAkSIe AlocanA karuM chuM ke Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 840 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 mAre koI paNa jIva sAthe vairabhAva nathI. anazana ane ArAdhanAnI sArthakatA kSamApanA vaDe thAya che, tethI ahIM sakala jIvo pratye karelA aparAdhanI kSamA yAcavAmAM Ave che tathA vairabhAvano saMpUrNa tyAga karIne maitrIbhAva prakaTa karavAmAM Ave che. maLye nIvA.....ghumaMta / / 6 / / sarve jIvo karma-vaza cauda rAjalokamAM bhramaNa kare che, te sarvene meM khamAvyA che, teo mane paNa kSamA karo, sahana karo. karma-saMyogone lIdhe jIvo cauda rAjalokamAM judA judA sthaLe judI judI yonimAM utpanna thAya che, tethI saMbhava che ke temano koI ne koI rIte aparAdha thayo hoya. A saghaLA jIvonI pAse huM kSamA mAguM chuM, teo paNa mane kSamA karo. jaM jaM maNeNaM.. ..TullaDa IGgA je je pApa meM manathI bAMdhyuM hoya, je je pApa meM vacanathI bAMdhyuM hoya ane je je pApa meM kAyAthI bAMdhyuM hoya, te mAruM duSkRta mithyA ho. ...................... kSamApanA pachI sarva pAponI AlocanA karavAmAM Ave che, jethI AtmA zalya rahita thAya ane kadAca maraNa pAme to sadgatino adhikA2I thAya. (5) artha-saMkalanA svAdhyAyAdi-pravRtti have saMpUrNa baMdha karuM chuM. kSamAzramaNone-gautamAdi mahAmunione namaskAra ho. he jayeSTha Aryo ! anujJA Apo. uttama guNaratnothI vibhUSita dehavALA he paramaguruo ! (prathama) pauruSI sArI rIte paripUrNa thaI che, mATe rAtrinA saMthArAne vize sthira thavAnI anujJA Apo. 1. he bhagavan ! saMthArAnI anujJA Apo. hAthanuM ozIkuM karavAthI tathA DAbe paDakhe ane kUkaDInI mAphaka paga saMkocI rAkhIne sUvAmAM azakta hAtAM bhUminuM pramArjana karIne paga lAMbA karavA arthAt vidhipUrvaka paga lAMbA kare. 2. jo paga lAMbA karyA pachI saMkocavA paDe to DhIMcaNa pUMjIne saMkocavA tathA paDakhuM pheravavuM paDe to zarIranuM pramArjana karavuM e teno vidhi che. jo Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra785 kAya-ciMtA mATe UThavuM paDe to nidrAnuM nivAraNa karavA mATe dravya, kSetra, kAla ane bhAvanI vicAraNA karavI, ane tema chatAM nidrA na UDe to hAtha vaDe nAkane pakaDIne nizvAsane rokavo ane tevI rIte nidrA barAbara UDe tyAre prakAzavALA dvArA sAme jovuM. (evo teno vidhi huM jANuM chuM.) 3. jo mArA A dehanuM A rAtrie ja maraNa thAya to meM AhAra, upAdhi (upakaraNa) ane dehane mana, vacana ane kAyAthI atyAre) vosirAvyAM che. 4. - cAra padArtho maMgala che : (1) ahaMto maMgala che, (2) siddhA maMgala che, (3) sAdhuo maMgala che ane (4) kevali-prarUpita dharma maMgala che. 5. cAra padArtho lokottama che : (1) ahaMto lokottama che, (2) siddho lokottama che, (3) sAdhuo lokottama che ane (4) kevali-prarUpita dharma lokottama che. 6. | (saMsAranA bhayathI bacavA mATe) huM cAranuM zaraNa svIkAruM chuM : (1) ahaMtonuM zaraNa svIkAruM chuM, (2) siddhonuM zaraNa svIkAruM chuM, (3) sAdhuonuM zaraNa svIkAruM chuM, (4) kevali-prarUpita dharmanuM zaraNa svIkAruM chuM. 7. prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha, krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa, kalaha, abhyAkhyAna, paizunya, rati-arati, paraparivAda, mAyA-mRSAvAda ane mithyAtva zalya e aDhAra pApa-sthAnako mokSamArganI prAptimAM vidhdhabhUta ane durgatinA kAraNarUpa hoIne tajavAM ghaTe (tethI huM teno tyAga karuM chuM.) 8-10. "huM ekalo chuM, mAruM koI nathI ane huM paNa koIno nathI' evuM adIna manathI vicArato thako AtmAne samajAve-(samajAvavo). 11. jJAna ane darzanathI saMyukta eka mAro AtmA ja zAzvata che ane bIjA badhA saMyogathI utpanna thayelA bahirbhAvo che. 12. mArA jIve duHkhanI paraMparA karma-saMyogane lIdhe ja prApta karelI che, tethI e sarva karma-saMyogane meM mana, vacana ane kAyAthI vosirAvyA che. 13. huM jIvuM tyAM sudhI arihaMta mArA deva che, susAdhu mArA guru che ane jinoe kahelA siddhAMto e mAro dharma che, AvuM samyakatva meM grahaNa karyuM che. 14. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 860zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 he jIva-samUha ! tame sarve khamata-khAmaNAM karIne mArA para kSamA karo. huM siddhonI sAkSIe AlocanA karuM chuM ke mAre koI paNa jIva sAthe vairabhAva nathI. 15. sarve jIvo karma-vaza hoIne cauda rAjalokamAM bhramaNa kare che, te sarvene meM khamAvyA che, teo mane paNa kSamA karo. 16. meM je kAMI pApa mana, vacana ane kAyAthI bAMdhyuM hoya te mithyA thAo. 17. (6) sUtra-paricaya sAyaMkAlanuM SaDAvazyakamaya pratikramaNa thaI gayA pachI rAtrino prathama prahara porisI sAdhu tathA poSadhavratadhArI zrAvakoe-(posAtIoe) pAMca prakAranA svAdhyAyamAM gALavAno hoya che. A svAdhyAyanI kriyA (sUtraporisI) pUrI thayA pachI sUvAno samaya thAya che, jene "saMthArAporisI' eTale "sUvA mATeno prahara' kahevAmAM Ave che. A vakhate sUtAM pahelAM je sUtra bolavAmAM Ave che, tene paNa upacArathI saMthArA-porisI-"saMtAra-pauruSI' kahevAmAM Ave che. sUtI vakhate mumukSa AtmAonI bhAvanA athavA adhyavasAyo kevA hovA joIe, tenuM suMdara ane spaSTa nirUpaNa A sUtra vaDe karavAmAM AvyuM che. teno prAraMbha nitIdi, nitIdi nirIri evA sAMketika zabdo vaDe thAya che, je pUrvapauruSImAM zarU karelI svAdhyAya-kriyAnI pUrNAhuti sUcave che ane manamAM koI paNa prakArano viSaya ke vikAra pedA thayo hoya to teno paNa niSedha sUcave che. AvA niSedhathI bhAvanamaskAranI yogyatA utpanna thAya che ane te yogyatApUrvaka sAmAnyatayA sarva kSamAzramaNone tathA vizeSatayA gautamAdi mahAmunione namaskAra karavAmAM Ave che ke jemanuM jIvana pratyeka mumukSu mATe mArgadarzaka ane anukaraNIya che. A rIte namaskAra-pUrvakanuM maMgalAcaraNa traNa vAra karyA pachI vartamAna sAmAcArI pramANe namukSAro-navakAramaMtra tathA sAmAsutta "karemi bhaMte' sUtra traNa-traNa vAra bolIne pachIno pATha kahevAmAM Ave che. temAM mumukSu AtmA jaNAve che ke "he jayeSTha Aryo ! he uttama guNaratnothI vibhUSita paramaguruo! "vahupaDaputrI pariNI' prathama porisI sArI rIte pUrNa thaI che, Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA-porisI sUtra tethI Apa AjJA* Apo to have rAtri-saMthArA para sthira thAuM.' saMthArA para kevI rIte zayana karavuM joIe ? te jANavAnI jarUra che. tenA mukhya niyamo nIce mujaba che. 1: 87 (1) ozIkAM vagere sAdhano na rAkhatAM hAthanuM ja ozIkuM karIne sUvuM. (2) DAbe paDakhe sUvuM. (3) sUtI vakhate kUkaDInI jema pagane DhIMcaNathI vALI devA. (4) jo paga DhIMcaNathI vALavAnuM anukULa na paDe tema hoya to lAMbA karavA paNa tema karatAM agAu je bhUmi para rAkhavAnA che, tenuM pramArjana karavuM. (5) paga lAMbA karyA pachI TUMkA karavA hoya to DhIMcaNano bhAga pUMjavo jethI jayaNAnuM pAlana thAya. (6) jo paDakhuM pheravavuM hoya to zarIranuM pramArjana karavuM. tAtparya ke UMghamAMthI jarA paNa jAgrata thatAM yatanAnuM pAlana karavuM e ja mumukSu mATe yogya che. nidrA svalpa ane agADha hovI joIe. (7) sUtA pachI kAya-ciMtA (laghunIti) vagere mATe UThavuM paDe to nidrAthI saMpUrNa mukta thaIne dravyAdi cAranI vicAraNA karIne pachI ja javuM ghaTe. bebAkaLA UThIne lathaDiyAM khAtAM cAlavuM, e vratadhArI strI-puruSa mATe yogya nathI. (8) jAgrata thayA pachI vratadhArIe potAno (AtmAno) dravya-kSetrakALa bhAvathI vicAra karavo. eTale ke : dravyathI-"huM koNa chuM ? zrAvaka chuM ke anya chuM ? athavA mArA guru koNa che ?' vagere vicAravuM. ama bahuvela eTale vAraMvAra zvAsocchvAsa, cakSuspaMdana vagere thatI kriyAone aMge guruAjJA meLavavA mATe e be Adezo kahyA che. AthI te sUcita thAya che ke te sivAyanI jene aMge AjJA meLavavI zakya hoya tevI eka paNa kriyA guruAjJA meLavyA vinA karI zakAya nahIM arthAt vinA rajAe eka sthaLethI bIje sthaLe besavAnI paNa svataMtratA rahetI nathI. to sUvuM, vAto karavI vagere pramAda to thAya ja kema ? -dharmasaMgraha bhASA. bhAga-1. pR. 257, (pAdanoMdhamAMthI) Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 880zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 kSetrathI-"huM koI nAnA gAmamAM chuM ke zaheramAM chuM? amuka gAmanagaramAM paNa huM mArA ke bIjAnA gharamAM chuM? te amuka gharamAM paNa huM nIce ke pahele-bIje majale (mALa) chuM ?" vagere yAda karavuM. kALathI "atyAre rAtrI che ke divasa ? rAtrIe paNa hamaNAM kayo prahara kayo samaya che ?" vagere nakkI karavuM. ane bhAvathI "huM kayA kulano chuM? mAro dharma kayo che? athavA meM kyAM kayAM vrato vagere svIkArelAM che ?" ityAdi smaraNa karavuM. ema dravya-kSetrAdino upayoga mUkavo. (9) chatAM nidrA barAbara na UDe to nAka dabAvavuM ane zvAsa rokavo. tethI thoDI ja vAramAM nidrA UDI javAno saMbhava che. (10) nidrA barAbara dUra thayA pachI je bArI ke bAraNAmAMthI prakAza Avato hoya tenA sAmuM jovuM ne e rIte saMpUrNa nidrA-mukta thaIne pachI ja jayaNApUrvaka kAyaciMtA (laghunIti) vagere TALavI. saMthArA para ArUDha thatAM, pahelo vicAra e karavAno che ke kadAca A ja saMthArA para koI paNa kAraNasara mAruM mRtyu thaI jAya to? A nazvara dehano bharoso zuM ? eTale "sAgArI anazana karavAmAM Ave che ane cAre AhArano, sarve upakaraNono tathA dehano sAgArika-anazana karavAmAM Ave che, A tyAga anazana savAre jIvatAM na uThAya to aMtima anazana samajavAno che, nahi to savAre UThavA sudhIno samajavAno che. tethI te sAgArika anazana kahevAya che. aMtima samaye anazananI jema maMgalabhAvanA, cAra zaraNa, pApasthAnakono tyAga, Atma-zikSA, paugalika vastuono tyAga, samyaktanI dhAraNA kSamApanA ane duSkatanI niMdA paNa jarUrI gaNAya che, tethI pAMcamI ane chaThThI gAthA(AlApaka)mAM maMgalabhAvanA ApelI che; sAtamI gAthA(AlApaka)mAM cAra zaraNonuM svarUpa darzAvyuM che; AThamI, navamI tathA dasamI gAthAmAM aDhAra pApasthAnakono tyAga batAvyo che; agiyAramI ane bAramI gAthAmAM AtmAne anuzAsana karanArI bhAvanAnuM nirUpaNa karyuM che; teramI gAthAmAM sarva paugalika saMbaMdhonA tyAgane jaNAvyo che; caudamI gAthAmAM samyakatvanI dhAraNA mUkelI che; paMdaramI ane soLamI gAthAmAM Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . saMthArA-porisI sUtra 89 kSamApanAnuM hArda prakAzya che ane sattaramI gAthAmAM mAnasika, vAcika tathA kAyika duSkatonI niMdA karIne AlocanA karelI che. A rIte saMthArA-porisImAM manuSya jIvananA aMta samaye je je karavAnuM che, te badhuM yogya rIte darzAvaluM che. tenA para vicAra karavAthI jIvananAM dRSTibiMdumAM tathA pravRttimAM moTo pheraphAra thavAno saMbhava che ke je jIvanane bahirmukhamAMthI aMtarmukha banAve che. (7) prakIrNaka A sUtra saLaMga nathI, paraMtu judI judI gAthAonA saMgraharUpa che. tenI pahelI gAthA saMdarbharUpe dharmasaMgrahamAM uddhata karelI yatidinacaryAnI gAthAomAM (pR. 107) tathA spaSTa rUpe bhAvadevasUri-viracita yatidinacaryAnI matisAgara-viracita vRttimAM uddhata thayelI jovAmAM Ave che (pR. 86). sUtranI bIjI ane trIjI gAthA oghaniryuktinI 20pa ane 206 kramAMkavALI gAthA che ke je zrI bhadrabAhusvAmIe navamA "pUrva'nA AcAra nAmaka trIjI vastunA vIsamA "prAbhRta'nA "oghaprAbhRta-prAbhRta" nAmanA vibhAgamAMthI uddharelI che. cothI gAthA dharmasaMgrahamAMthI uddhata karelI yatidinacaryAnI pAMcamI gAthA tarIke joI zakAya che (u. pU. 107). pAMcamI, chaThThI ane sAtamI gAthA AvazyakasUtranA pratikramaNa adhyayanamAM mULasUtra tarIke jovAya che (pR. 569). pachInI gAthAo pUrvAcArya-kRta che. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53. addhA paccakkhANa suttANi / [pratyAdhyAna-sUtrALi] paccakkhANanAM sUtro paccakkhANanAM sUtro nIcenA krame ApavAmAM AvyAM che :a. prabhAtanAM paccakkhANa 6. namuArasahima-mudidina-navakArasInuM paccakkhANa. 2. poriNI-sAnorisI-porisI ane sADhaporisInuM paccakkhANa. rU. puminna-ava-pUrvArdha ane apArkanuM paccakkhANa. 4. zAsana-viyAsaLa-pAtALa-ekAsaNa, beAsaNa ane ekalaThANAnuM paphkhANa. 1. AyaMvita-niSviAdya-AyaMbila ane nirvikRtika-(nivnI)nuM paccakkhANa. 6. tivijJAra-tivi(hA)hAra upavAsanuM paccakkhANa. 7. vavijJAnnAra-cavi(hA)hAra upavAsanuM paccakrRkhANa. 8. (savAranuM) pALahAra-pANahAranuM (savAranuM) paccakkhANa. 6. "abhiprar-abhigrahanuM paccakkhANa. A. sAyaMkAlanAM paccakkhANa 10. pALahAra-pANahAranuM paccakkhANa. 2. vavijJAdAra-cavi(hA)hAranuM paccakkhANa. 22. tividAdAra-tivi(hA)hAranuM paccakkhANa. * gaddhA-(saM. jAttasthiti:) amuka samaya mATe koI vrata ke niyama karavo te AddhApaccakkhANa kahevAya che. + abhigraha-eTale pratyAkhyAnano vizeSa prakAra (bheda) che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro091 rU. suvihAhA-duvi(hA)hAranuM paccakhANa. 24. sAvaliya-dezAvakAsikanuM paccakhANa. 3. prabhAtanAM paccakakhANa (1) mULapATha 1. namukkAra-sahia-muTThi-sahia nokArasI uggae sUre, *namukkAra-sahiaM muTThi-sahiaM paccakkhAi cauvvihaM pi AhAraM asaNaM pANaM khAima, annatthaNAbhogeNaM' sahasAgAreNaM mahattarAgAreNaMre savvasamAhivattiyAgAreNaM vosiraI // 2. porisI-sADhaporisI porisI, sADhaporisI uggae sUre, namukkAra-sahia porisiM sADhaporisiM' muTThi-sahiaM paccakkhAi / uggae sUre, cauvvihaM pi AhAraM-asaNaM pANaM khAimaM sAimaM, annatthaNAbhogeNa' sahasAgAreNaM2 pacchannakAleNa3 disA-moheNaM,4 sAha vayaNeNaM mahattarAgAreNaM savvasamAhi, vattiyAgAreNaM vosirai || + (1) sAdhu ke sAdhvIe A paccakhANa levuM hoya to temaNe AmAM vigaI tathA pANInA AgAra (je AgaLanA paccakhANamAM che te) joDIne levuM. (2) tathA ukALeluM pANI vAparanAre, vigaIno tyAga karanAra zrAvikAe paNa A paccakakhANa levuM hoya to pANInA AgAra tathA vigaInA AgAra (je AgaLanA paccakhANamAM che te) joDIne levuM. + kridigaM pratyAkhyAna na karavAmAM Ave to prathamanA be ja AgAro levA. * pote kare to pUvavaravAmi bolavuM. ema sarvatra jANavuM. pote kare to vozifma bolavuM. ema sarvatra jANavuM. * porisI ke sADhaporisImAMthI jenuM pratyAkhyAna karavuM hoya te ahIM bolavuM. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ + sUre uggae, purimaDDuM avaDDuM muTThi-sahiaM paccakkhAi / cauvviha pi AhAraM asaNaM pANa khAimaM sAimaM annatthaNAbhogeNaM' sahasAgAreNaM pacchannakAleNa* disAmoseNaM sAhu- vayaNeNa mahattarAgAreNa savvasamAhivattiyAgAreNa vosirai || 4. egAsaNa, biyAsaNa, nivvigiya ( nivvI ) egalaThANa. egAsaNa, biyAsaNa tathA egalaThANa uggae sUre, namukkAra-sahiaM, porisiM, sAGkaporisiM, muTThi - sahiaM paccakkhAi / cauvvihaM pi AhAraM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM, annatthaNAbhogeNa sahasAgAreNaM pacchannakAlera disA - moheNaM sAhu-vayaNeNaM mahattarAgAreNaM savvasamAhivattiyAgAreNaM / 92 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 3. purimaDDa * avaDDha purima, avajra vigaio * nivvigaiaM paccakkhAi / annatthaNA bhogeNaM sahasAgAreNaM levAleveNaM * gihattha-saMsadveNaM' ukkhittavivegeNaM' paDuccamakkhiNaM pArivAvaNi 'pUrvasya purima:' he. prA. vyA. 8, 2-135. sa sUtrI pUrvanA sthAnamA 'purima' khevo maheza vispathI thAya che purimaM puvvaM / + 'purimaDDa' nuM 4 pratyAkhyAna sevuM hoya to yahIM 'avaDDa'-khe pATha na bolavo. bhe 'purimaDDa' } 'avaDDa' nuM pratyAcyAna vuM hoya to jahIM 'sUre uggae purimaDDa avdddd'e pramANe pATha adhika bolavo. x A pratyAkhyAnamAM namaskAra-sahita porisI AdinuM pratyAkhyAna karavAmAM Ave che, tethI temAM porisInA sAte AgAro levAnA che. egAsaNa(ekAsaNuM) eTale azana eka Asane besIne eka eka vAra ja bhojana karavuM ane biyAsaNa (beAsaNuM) eTale be azana-be ja vAra bhojana karavuM. A pratyAkhyAnamAM vigaIno tyAga karavA mATe 'vigaIo' ityAdi pATha Apyo che temAM nava AgAra hoya che. * nIvInuM paccakkhANa levuM hoya to 'vigaIo' pachI 'nivvigaiaM' e pramANe pATha jolavo. A ane AnI pachInA cAra eTale kula pAMca AgAro sAdhune mATe che. zrAvakone X Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro093 yAgAreNaM mahattarAgAreNaM savvasamAhivattiyAgAreNaM / egAsaNaM *paccakkhAi tivihaM pi AhAra-asaNaM khAimaM sAimaM, annatthaNAbhogeNaM' sahasAgAreNaM sAgAriAgAreNa AuMTaNa-pasAreNaM guruabbhuTThANeNaM pAriddhAvaNiyAgAreNaM mahattarAgAreNaM' savvasamAhivattiyAgAreNaM pANassa mATe nathI, paraMtu pAThano bhaMga na thAya te mATe zrAvakanA pratyAkhyAnamAM paNa bolAya che. Da biyAsaNanuM pratyAkhyAna karavuM hoya to ahIM "biyAsaNa' bolavuM. ane egalaThANa'nuM pratyAkhyAna karavuM hoya to "egalaThANa' bolavuM. paraMtu "ekAsaNuM' e pATha na bolavo. nivInA pratyAkhyAnamAM "ekAsaNuM" pATha bolAya che. * "egalaThANanuM paccakakhANa karavuM hoya to. 1. "AuTaNapasAreNaM' e pramANe pATha na bolavo. 2. "tivihaMpi-AhAra'ne sthAne "cauvilaMpi-AhAra' e pATha bolavo. 3. tathA "asaNaM' pachI "pANe e pramANe adhika pATha bolavo. 4. A pratyAkhyAnamAM jamatI vakhate jamaNA hAtha ane mukha sivAya bIjAM badhAM aMgopAMgo sthira rAkhavAnAM hoya che ane jamI rahyA pachI te ja ThekANe "ThAma covihAra' karIne UThavAnuM hoya che. ekasthAna-"eTale zarIranA aMgo jema rAkhyAM hoya tema eka ja rItie rAkhIne jamavuM, je aMgopAMgo bhojananI zarUAtamAM kevI rItie (palAMThIvALIne) rAkhyAM hoya, tene bhojana karatAM sudhI tema ja rAkhe; eka hAtha ane mukhane halAvyA sivAya bhojana azakya che. tethI te bene halAvavAno niSedha nathI. ahIM "mAuMTaLapaNAne'- e AgArane choDavAnuM vidhAna karyuM te "ekAlaThANuM ane ekAsaNa-e bemAM bheda samajAvavA mATe che. jo tema na hoya to banne ekarUpa thaI jAya e "ekalaThANAnuM svarUpa kahyuM-A sthAnane cAlu bhASAmAM "ekalaThANuM' kahe che. A paccakkhANanA AgAro sAta che ane pATha ekAsaNanA paccakkhANa pramANe ja che. mAtra pAsa parvavAne badale 'pavaravA bolAya che." -dharmasaMgraha bhASA. bhAga 1, pR. 521, 222. Da ahIM "duvihaM pi' evo pATha bole to jamyA pachI pANI ane svAdima (svAgha) vAparI zakAya. paraMtu A vyavahAra hAla pracalita nathI. "tivihAra'nuM pratyAkhyAna kare to jamyA pachI pANI vAparI zakAya. ane cauvihAranuM pratyAkhyAna kare to "cauvi pi' pATha bole ane jamyA pachI cAre AhArano tyAga kare. jamyA pachI paNa je pratyAkhyAna (egAsaNa vagere) kareluM hoya te pramANe divasacarima covihAra, ke tivihAranuM pratyAkhyAna yathAsaMbhava levuM. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 940 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 leveNa vA aleveNa" vA accheNa" vA bahuleveNa 12 vA sasittheNa vA asittheNa 14 vA vosirai // 5. AyaMbila, nivvigaiya AyaMjila, nirviddhRtiH (nivvI) uggae sUre, namukkAra - sahiaM, porisiM, sADhaporisiM muTThi sahiaM paccakkhAi / uggae sUre, cauvvihaM pi AhAraM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM annatthaNAbhogeNaM sahasAgAreNaM' pacchannakAlera disA moheNaM sAhu-vayaNeNaM' mahattarAgAreNa savvasamAhivattiyAgAreNaM, 7 AyaMbilaM * paccakkhAi / annattha- NAbhogeNaM sahasAgAreNaM levAleveNara gihattha - saMsadveNa ukkhitta - vivegeNaM' pAriTThAvaNiyAgAreNaM mahattarAgAreNaM savvasamAhivattiyAgAreNaM, ' egAsaNaM paccakkhAi - tivihapi AhAraM asaNaM khAimaM sAimaM annatthaNAbhogeNaM sahasAgAreNaM sAgAriyAgAreNaM' AuMTaNa-pasAraNeNa guru-abbhuTThANeNa* pAriTThAvaNiyAgAreNaM mahattarAgAreNa savvasamAhivattiyAgAreNaM' pANassa leveNa vA aleveNa vA accheNa" vA bahuleveNa 12 vA sasittheNa vA asittheNa 14 vA vosira / + 6. tivi(hA ) hAra abbhattaTTha tivi(hA)hAra upavAsa sUre uggae abbhattaTThe + paccakkhAi / * AyaMbila tapamAM porisI ke sADha-porisI sudhI sAta AgArapUrvaka cAre AhArano tyAga karavAmAM Ave che, tethI prathama porisI-sADhaporisInuM pratyAkhyAna ApeluM che. pachI AyaMbilanuM pratyAkhyAna ATha AgAro sahita ApeluM che. AyaMbilamAM eka vakhata bhojana karIne pachI pANI sivAya traNe AhArano tyAga karavAmAM Ave che. tethI temAM cauda AgAro sahita tivihAra egAsaNanuM pratyAkhyAna ApeluM che. upavAsa karanArane jo AgaLa ane pAchaLanA divase egAsaNa hoya to ahIM 'cautthabhattaM abbhattaTTaM' jevo pATha sevAno che. je upavAsavAjAne 'chaTTabhattaM' ane Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro095 tivihaM pi AhAraM-asaNaM khAima sAimaM, annatthajAbhogeNa sahasAgAreNaM pAriTThAvaNiyAgAreNaM mahattarAgAreNaM. savvasamAhittiyAgAreNaM, pANahAra porisiM sADDaporisiM muTThi sahia paccakkhAi / annatthaNAbhogeNa' sahasAgAreNa' pacchanakAleNa disA-moheNa sAhu-vayaNeNa mahattarAgAreNa savvasamAhivattiyAgAreNa pANassa leveNa vA aleveNa vA accheNa vA bahuleMveNa'1 vA sasittheNa vA asittheNa53 vA vosirai / 7. cauvvira hA )hAra abbhattaTuM cauvi(hA)hAra upavAsa sUre uggae abbhattaTuM paccakkhAi / cauvvihaM pi AhAraM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM annatthaNAbhogeNa' sahasAgAreNaM pAriddhAvaNiyAgAreNaM mahattarAgAreNa savvasamAhivattiyAgAreNa vosirai / 8. (savAra-) pANahAra pANahAra, 'pANahAra porisiM, sADha- porisiM, muTThisahiaM. paccakkhAi,* annatthaNAbhogeNaM, sahasagAreNaM, pacchannakAleNaM, disAmoheNa, sAhuvayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNaM, pANassa leveNa vA, aleveNa vA, accheNa (34vAsavANAne 'aTThamabhattaM' mevo 18 levAno cha. tarI vAsanI saMdhyAna jala ||ne temAle mata (bhattaM) mitAvAne saMdhyA mAve teTamA 'bhattaM' asaMvA bhIma OM yAra (34vAse 'dasa-bhattaM 'mane pAya 34vAse 'duvAlasa- bhattaM' vagaire. nAmAM porisI Adi jayAM sudhInuM pratyAkhyAna karavuM hoya tyAM sudhI pANInA AhAranuM paNa pratyAkhyAna karavAnuM hoya che eTale tyAM sudhI cAre AhArano tyAga samajavAno che ane parisI AdinuM pratyAkhyAna karyA pachI pANIno AhAra chUTo che ema samajavAnuM che. + A paccakhANa pahele divase chaTha-AdinuM paccakhANa (pratyAkhyAna) lIdhuM hoya ane bIje divase pANI vAparavuM hoya tyAre (savAre) levAnuM che. * galI pratyAzyAna (mApanA2) * rAvanA2. gurumahA24 paccakkhAi - (pratyAcyAna 42 7.) - 2 pATha bole . yA pratyayAna 42nA2 pacvakkhAmi (eM pratyAbhyAna chu) mema 5|bolaay. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 960 zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA 3 vA, bahuleveNa vA, sasittheNa vA, asittheNa vA, vosirai / * 9. abhiggaha abhigraha abhiggahaM paccakkhAi, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNaM, vosirai / A. sAyaMDAlanA 5zyA / 10. pANahAra pANahAra pANahAra-divasacarimaM paccakkhAi / annattha-NAbhogeNaM sahasAgAreNaM mahattarAgAreNaM savvasamAhivattiyAgAreNaM vosirai / 11. cauvviA hA )hAra yavi (SI) 2 divasacarimaM' paccakkhAi / cauvvihaM pi AhAraM-asaNaM pANaM khAimaM sAimaM annattha- NAbhogeNaM sahasAgAreNaM mahattarAgAreNaM savvasamAhivattiyAgAreNaM vosirai / 12. tiviA hA )hAra tivi(1)2 divasacarimaM paccakkhAi / tivihaM pi AhAra-asaNaM khAimaM sAimaM annattha- NAbhogeNaM' sahasAgAreNaM * sahI pratyAbhyAna zavanAra (mApanA2) gumalArA 'vosirai'- (tyAga cha.) meM 418 bole che. yAre pratyAdhyAna vosirAmi- (tyAga I.) mema pA8 bolAya. (A pramANe dareka pratyAkhyAnamAM samajI levuM.) 115(1) + AyuSyano saMta tell AGvi(eletranu 5syamA 42 hoya to "divasa-carima'ne pahale 'bhava-carima' bolaj. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro097 mahattarAgAreNaM savvasamAhivattiyAgAreNaM vosirai / 13. duvi( hA )hAra huvi(&)2 divasacarimaM paccakkhAi / duvihaM pi AhAraM-asaNaM khAimaM annattha-NAbhogeNaM' sahasAgAreNaM mahattarAgAreNaMre savvasamAhivattiyAgAreNaM vosirai / 14. desAvagAsiya dezAvakAzika desAvagAsiyaM uvabhogaM paribhogaM paccakkhAi / * annattha-NAbhogeNaM sahasAgAreNaM mahattarAgAreNaM savvasamAhivattiyAgAreNaM vosirai / (2) saMskRta chAyA 1. namaskAra-sahitaM muSTi-sahitam / udgate sUrya namaskAra-sahitaM muSTi-sahitaM pratyAkhyAti / caturvidham api AhAram-azanaM, pAnaM, khAdimaM (khAdyaM), svAdimaM [svAdyam] anyatra anAbhogena sahasAkAreNa mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyAkAreNa vyutsRjati / 2. pauruSI, sArdha pauruSI / udgate sUrya namaskAra-sahitaM pauruSIM sArdha pauruSIM muSTisahitaM prtyaakhyaati| udgate sUrye caturvidhamapi AhAram-azanaM, pAnaM, khAdima(j), svAdima(dyama) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa pracchannakAlena digmohena sAdhu * A pratyAkhyAna cauda niyamo dhAranAre levAnuM che, paNa temAM mAtra dizA dhAranAre 'uvabhogaM paribhogaM' me posavAno hoto nathI. tathA pramAtana yauha niyamo dhAranAre paNa A pratyAkhyAna levuM joIe. pra.-3-9 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 980zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 vacanena mahattarAkAreNa sarvasamAdhi-pratyayAkAreNa vyutsRjati / 3. pUrvArdham, apArddham* udgate sUrye pUrvArdham, apArdhaM muSTi-sahitaM pratyAkhyAti / caturvidhamapi AhAram-azanaM, pAnaM, khAdimaM(j), svAdima(dyam) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa pracchannakAlena digmohena sAdhuvacanena mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyAkAreNa vyutsRjati / 4. ekAzanaM, dvayazanaM, ekalasthAnam / udgate sUrye, namaskAra-sahitaM pauruSI sArdhapauruSIM muSTisahitaM prtyaakhyaati| udgagate sUrye caturvidhamapi AhAraM-azanaM, pAnaM, khAdima(dyaM), svAdima(dyam) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa pracchanakAlena digmohena sAdhuvacanena mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa, vikRtI: pratyAkhyAti; anyatra anAbhogena sahasAkAreNa sAgArikAkAreNa AkuJcanaprasAraNena guruabhyutthAnena pAriSThApanikAkAreNa mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa; dvayazanaM pratyAkhyAti; trividhamapi AhAram-azanaM khAdimaM(j) svAdimaM(dyam) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa sAgArikAkAreNa AkuJcana prasAraNena guru-abhyutthAnena pAriSThApanikAkAreNa mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa pAnasya lepena vA alepena vA acchena vA bahulepena vA sasikthena vA asikthena vA vyutsRjati / 5. AcAmAmlam / udgate sUrye, namaskAra-sahitaM pauruSIM sArdhapauruSI muSTisahitaM pratyAravyAti / apagatamaddhaM yasya tadavArddham arddhamAtre. ( sAthI bhoI.) -abhidhAna rAjendra pR. 71. A pratyAkhyAnamAM divasano trIjo prahara pUrNa thAya tyAM sudhIno cAre AhArano tyAga hoya che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakhANanAM sUtro 099 udgate sUrya, catuvidhamapi AhAram-azanaM pAnaM khAdima(dyaM), svAdima(dyam) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa pracchanakAlena digmohena sAdhuvacanena mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa; __ AcAmAmlaM pratyAkhyAti-anyatra anAbhogena sahasAkAreNa lepAlepena gRhastha-saMsRSTena utkSipta-vivekena pAriSThApanikAkAreNa mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa; - ekAzanaM pratyAkhyAti; trividhamapi AhAram-azanaM, khAdimaM (j) svAdimaM (dyam) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa sAgArikAkAreNa AkuJcana prasAraNena guruabhyutthAnena pAriSThApanikAkAreNa mahattarAkAreNa sarva samAdhipratyayAkAreNa pAnasya lepena vA alepena vA acchena vA bahulepena vA sasikthena vA asikthena vA vyutsRjati / 6. trividhAhAra abhaktArtham / udgate sUrye, abhaktArthaM pratyAkhyAti / trividhamapi AhAram-azanaM, khAdimaM (gha), svAdimaM (dyam) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa pAriSThApanikAkAreNa mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa / pAnIyAhAraM pauruSI sArdhapauruSIM muSTi-sahita pratyAkhyAti; anyatra anAbhogena sahasAkAreNa pracchannakAlena digmohena sAdhuvacanena mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa pAnasya lepena vA alepena vA acchena vA bahulepena vA sasikthena vA asikthena vA vyutsRjati / 7. caturvidhAhAra-abhaktArtham / udgate sUrye, abhaktArthaM pratyAkhyAti / caturvidhamapi AhAram-azanaM, pAnaM, khAdimaM (j), svAdimaM (dyam) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa pAriSThApanikAkAreNa mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa vyutsRjati / Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1000 zrI zrAddha-pratibha-sUtrapaTa1-3 8. (savAra-) pAnIyAhAram / pAnIyAhAraM pauruSI sArdhapauruSIM muSTi-sahitaM pratyAkhyAti / anyatra anAbhogena sahasAkAreNa pracchanakAlena digmohena sAdhuvacanena mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa pAnasya lepena vA alepena vA acchena vA bahulepena vA sasikthena vA asikthena vA vyutsRjati / 9. abhigraha abhigrahaM pratyAkhyAti / anyatra anAbhogena sahasAkAreNa mahattarAkAreNa sarvasamAdhi-pratyayAkAreNa vyutsRjati / A. sAyaMDAlanA 5thyaae| 10. pAnIyAhAram / pAnIyAhAraM divasacarimaM pratyAkhyAti / anyatra anAbhogena sahasAkAreNa mahattAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa vyutsRjati / 11. caturvidhAhAram / divasacarimaM pratyAkhyAti / caturvidhamapi AhAram-azanaM, pAnaM, khAdimaM (dyaM,) svAdimaM (dyam) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa mahattarAkAreNa sarvasamAdhi-pratyayAkAreNa vyutsRjti| 12. trividhAhAram / divasacarimaM pratyAkhyAti / trividhamapi AhAram-azanaM, khAdimaM (gha), svAdimaM (dyam) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa vyutsRjati / 13. dvividhAhAram / divasacarimaM pratyAkhyAti Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 0101 dvividhamapi AhAram-azanaM, khAdimaM (dyam) anyatra anAbhogena sahasAkAreNa mahattarAkAreNa sarvasamAdhipratyayAkAreNa vyutsRjati / 24. rezAvavaaAzim | dezAvakAzikam upabhogaM pratyAkhyAti / anyatra anAbhogena sahasAkAreNa mahattarAkAreNa sarva-samAdhi-pratyayAkAreNa vyutsRjati / (3-4) sAmAnya ane vizeSa artha tathA tAtparyArtha *pavaeNvavA-(pratyAnama)-pratyAkhyAna-parityAga karavAnI pratijJA. * samajapUrvaka kareluM paccakhANa zuddha che. tenA cAra bhAMgA vize pacca. A. ni.mAM kahyuM paccakkhAyApacca- kakhArvitayANa ca'bhaMgA / jANagajANapaehiM, niSkannA huMti nAyavvA // 1613 // bhAvArtha-paccakakhANa karanAra ane karAvanAra e bannenA jANakAra ane nahi jANakAranA yoge thatA cAra bhAMgA jANavA yogya che. te A pramANe :- jeNe pahelAM ucitakALe svayaM paccakhANa karyuM hoya, tevo paccakkhANanA svarUpano jANakAra (paccakakhANa karanAro) paccakkhANanA arthane jANanArA guru pAse vinayapUrvaka upayoganI ekAgratAthI teo je pATha bole te temanI sAthe pote paNa dhImethI bolato paccakkhANa kare te pote ane paccakakhANa karAvanAra guru banne jANakAra hovAthI pahelo bhAMgo thayo. A sarvathA zuddha che. paccakkhANa karanAra guru jANakAra hoya ane karanAra ajJa hoya te bIjo bhAMgo. A bhAMgAmAM paccakhANa karanArane karAvanAra saMkSepamAM paccakakhANanuM svarUpa samajAvIne karAve to zuddha che, (samajAvavAmAM na Ave chatAM kulAcAre paccakhANanuM svarUpa sAmAnya rItie paccakakhANa karanAranI samajamAM hoya, to paNa virodha jevuM nathI. parantu taddana samaja vagarano hoya tene samajAvyA vinA karAvAya nahi, nahi to azuddha che. jemAM paccakkhANa karanAra jANakAra ane karAvanAra ajJAnI hoya, te trIjo bhAMgo. jema ke paccakkhANano jANakAra pote tathA vidha jJAnI gurnAdino yoga na hoya to paNa pUrvAvasthAnA gurunA saMsArI kAkA vagere je sAdhu paccakakhANanA jANakAra na hoya temanI paNa pAse vinayanI khAtara bahumAnapUrvaka paccakakhANa kare che, A bhAMgo Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1020zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 niSedhAtmaka kathana, aniSTano tyAga, niyama, cAritradharma ane guNa-dhAraNA e nAmanuM chaThThuM Avazyaka. prati tathA mApha upasargavALA raya dhAtune nyu (mana) pratyaya AvavAthI pratyAkyAna zabda bane che. tenI vyutpatti zAstrakAroe judI judI rIte karelI che. jema ke "pratyAdhyAyate niSiSyatene mano- vAya-gAjonA zizvinirNamiti pratyAraNyAnam' (A. TI. a. 6)-"mana, vacana ane kAyAnA samUha vaDe kaMI paNa aniSTano jenAthI pratiSedha thAya, te pratyAkhyAna." pratyAdhyAyateDamin sati vA pratyAraNyAnam' (A. TI. a. 6) "jenA vizejemAM pratiSedha karAya che, te pratyAkhyAna." "prati mAthAnuM pratyArAnam''viruddha bhAvamAM kahevuM, te pratyAkhyAna." "prati-pravRtti pratijJatayA mA maryAdraya dhyAna prathAM pratyArathAnam' (yo. svo. vR. pra. 3) "prati eTale pratikUla bhAvathI, A eTale maryAdApUrvaka, rahyAna eTale kahevuM che. koI paNa vastunuM pratikUla bhAvathI amuka kathana karavuM, te pratyAkhyAna." vizeSAvazyakabhASyamAM kahyuM che ke paisaddo paDisehe, akkhANaM khAvaNA'bhihANaM vA / paDisehassa-kkhANaM, paJcakkhANaM nivittI vA // 3403 // ' prati' zabda niSedha arthamAM che ane "AkhyAna' zabda khApanA athavA AdarathI kahevAnA rUpamAM che, tethI pratiSedhanuM AkhyAna te pratyAkhyAna athavA nivRtti che." paccakakhANa karanAra jANakAra hovAthI zuddha che. ane ajANa ajANanI pAse paccakakhANa kare, (paccakkhANa karanAra-karAvanAra banne ajJa hoya) te cotho bhAMgo sarvathA azuddha che. ema paccakkhANanA A cAra bhAMgA samajavA. ahIM (paccakkhANanA jANakAra koNa kahevAya te kahe che.) paccakakhANa karanArane ke karAvanArane paccakakhANanuM svarUpa tenA pAThanAM uccArasthAno paccakhANanA bhAMgA, AgAro, paccakakhANanI zuddhi, paccakkhANano sUtrapATha, teno artha, paccakhANanuM phaLa ane te te paccakhANamAM zuM kahyuM? zuM na kahyuM? ItyAdi jJAna hoya te ja jANakAra gaNAya. paccakhANanA 147 bhAMgA mATe juo-dharmasaMgraha bhAga-1-pR. 164mAM. -dharmasaMgraha bhASA. bhAga-1 pR. 507, 508. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 0103 zrImadda yazodevasUrie pratyAkhyAna-svarUpamAM kahyuM che ke - praDikUlamaviraIe, viraIbhAvassa AbhimukkheNaM / khANaM kahaNaM sammaM, paJcakkhANaM viNidiDheM // 3 // aviratine pratikULa ane viratibhAvane anukULa evuM khyAna eTale samyapha kathana tene pratyAkhyAna kaheluM che. paccakkhANaM niyamo, amiggaho viramaNaM vayaM viraI / Asava-dAra-niroho, nivitti egaTThiyA sadA // 2 // pratyAkhyAna, niyama, abhigraha, viramaNa, vrata, virati. AsravAra-nirodha ane nivRtti e ekArthI zabdo che. zrIharibhadrasUrie pAMcamA pratyAkhyAna-paMcAzakamAM kahyuM che kepcckkhaannN niyamo, caritta-dhammo ya hoti egaTThA / mUluttaraguNa-vasayaM, cittamiNaM vaNiyaM samae // 2 // pratyAkhyAna, niyama ane cAritra-dharma-A traNe zabdo ekArthI che. mUlaguNa ane uttaraguNanA viSayabhUta A pratyAkhyAna zAstramAM bahu prakAre varNavAyeluM che. pratyAkhyAnane guNa-dhAraNA paNa kahevAmAM Ave che. te mATe A. TI.mAM kahyuM che ke-phUda tu -dhArA pratipAdyate...sA mUlaguttaramukhapratyAronati | ahIM guNa-dhAraNA kahevAya che, te mUlaguNa ane uttaraguNanA pratyAkhyAnarUpa che. causaraNa-pannAmAM kahyuM che ke guNadhAraNaruveNaM, paccakkhANeNa tava-iArassa / viriyAyArassa puNo, savverhi vi kIrae sohI // 7 // guNa-dhAraNArUpa pratyAkhyAna vaDe tapanA AcAronI tema ja viryAcAranI sarva AvazyakothI zuddhi karAya che. pratyAkhyAna e AvazyakanA chaThThA adhyayananuM nAma che, juo bhAga 1lo, pariziSTa 1. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1040 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pratyAkhyAnanA prakAro saMbaMdhI bhagavatIsUtranA sAtamA zatakanA bIjA udezakamAM jaNAvyuM che ke(40) tiviSe jU maMte ! pannavasthAne pate ? (u0) goyamA ! duvihe paccakkhANe pannate, taM jahA mUlaguNa-paccakkhANe ya uttaraguNa-paccakkhANe ya / ' (prazna.) "he bhagavan! pratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ?' (uttara-) "he gautama ! pratyAkhyAna be prakAre kahyuM che. te A pramANe : mUlaguNa-pratyAkhyAna ane uttara guNa-pratyAkhyAna." (To) 'mUlaguNa paccakkhANe NaM bhaMte ! kativihe pannatte ?' (30) 'goyamA ! duvihe pannatte, taM jahA-savvamUlaguNa-paccakkhANe ya desamUlaguNa-paccakkhANe ya !' / (prazna-) "he bhagavan! mUlaguNa-pratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che?' (uttara-) "he gautama ! mUlaguNa-pratyAkhyAna be prakAre kahyuM che. te A pramANe-sava mUlaguNapratyAkhyAna ane dezamUlaguNa-pratyAkhyAna' (pra.) 'savvamUlaguNa-paccakkhANe NaM bhaMte ! kativihe pannatte ? (30) ___ 'goyamA ! paMcavihe pannatte, taM jahA-savvAo pANAi-vAyAo veramaNaM jAva savvAo pariggahAo veramaNaM / ' (prazna-) "he bhagavan! sarvamUlaguNa-pratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ? (uttara-) "he gautama ! sarvamUlaguNa-pratyAkhyAna pAMca prakAre kahyuM che. te A pramANe-prANAtipAtathI sarvathA virAma pAmavo tyAMthI parigrahathI sarvathA virAma pAmavA sudhI." (90) desamUlaguNa-paccakkhANe NaM bhaMte ! kativihe pannatte ?' (30) 'goyamA ! paMcavihe pannatte, taM jahA-thUlAo pANAi-vAyAo veramaNaM, jAva savvAo pariggahAo veramaNaM / ' (prazna-) "he bhagavan! dezamUlaguNa-pratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ? Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 0 105 (uttara-) "he gautama ! dezamUlaguNa-pratyAkhyAna pAMca prakAre kahyuM che. te A pramANe sthUla prANAtipAtathI virAma pAmavo tyAMthI sthUla parigrahathI virAma pAmavA sudhI." (pra.) 'uttaraguNa-paccakkhANe NaM bhate ! kativihe pannatte ?' (30) 'goyamA ? duvihe pannatte, taM jahA-savvuttaraguNapaccakkhANa ya desuttaraguNa-paccakkhANe ya / ' (prazna-) "he bhagavan! uttaraguNa-pratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ?' (uttara-) "he gautama ! uttaraguNa-pratyAkhyAna be prakAre kahyuM che. te A pramANe sarvottaraguNa-pratyAkhyAna ane dezottara-guNa-pratyAkhyAna." (pra.) 'savvuttaraguNa-paccakkhANe NaM bhaMte ! kativihe pannate ?' (30) "jemA | vide pare, te nahIM "TyamaphauM taM, koDI-sadiya nirdhAri(ti)yaMveva | sAgAramaNAgAraM, parimANakaDaM niravasesa // sAMkeyaM ceva addhAe, paccakkhANaM bhave dasahA / " (prazna-) "he bhagavan! sarvottaraguNa-pratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ? (uttara-) "he gautama ! sarvottaraguNa-pratyAkhyAna dasa prakAre kahyuM che. te A pramANe : (1) anAgata, (2) atikrAnta, (3) koTi-sahita, (4) niyaMtrita, (5) sAkAra, (6) anAkAra, (7) kRtaparimANa, () niravazeSa, (9) saMketa ane (10) addhA. e rIte pratyAkhyAna dasa prakAranuM hoya che.' A dasa prakAranA pratyAkhyAnanI samaja nIce mujaba che : (1) anAgata-pratyAkhyAna-tapazcaryA mATe niyata thayelAM parvo, jevAM ke paryuSaNA vagere AvyA pahelAM ja tapazcaryA karI levI ke jethI te parva divasamAM glAna, vRddha, guru AdinuM vaiyAvRnya thaI zake. (2) atikrAnta-pratyAkhyAna-parvomAM vaiyAvRjya Adi kAraNoe je tapazcaryA thaI zakI na hoya te pachIthI karavI. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1060 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (3) koTisahita-pratyAkhyAna-upavAsa vagere tapazcaryA pUrI thayA pachI tevI ja tapazcaryA pharI karavI. (4) niyatrita-pratyAkhyAna-pUrve je pratyAkhyAna karavAno saMkalpa karyo hoya, te rogAdi game te kAraNo upasthita thavA chatAM pAra pADavo. A pratyAkhyAna caudapUrvI dasapUrvI tathA jinakalpIone mATe hoI hAlanA samayamAM viccheda gaNAya che. (5) sAkAra-pratyAkhyAna-jarUrI AgAro sAthenuM pratyAkhyAna. (6) anAkAra-pratyAkhyAna-AgAra rAkhyA vinAnuM pratyAkhyAna. (7) parimANakRta-pratyAkhyAna-dattI, kavaLI ke gharanI saMkhyAno niyama karavo te. (8) niravazeSa-pratyAkhyAna-caturvidha AhAra tathA aphINa, tamAku Adi anAhAranAM paNa pratyAkhyAna. (9) sAMketika-pratyAkhyAna-saMketa-pUrvakanuM pratyAkhyAna. navakArasI, porisI pramukha kareluM pratyAkhyAna pUrNa thayA chatAM tene pAratAM vilaMba thAya tevuM hoya tyAre A pratyAkhyAna karavAmAM Ave che. temAM nIcenA saMketono Azraya levAya che : (1) aMgUTho, (2) mUThI, (3) gAMTha, (4) ghara, (5) prasveda, (6) zvAsa, (7) tibuka ane (8) jyoti. te e rIte ke jyAM sudhI mUThImAM aMgUTho rahe tyAM sudhInuM pratyAkhyAna, te aMguTTa-sahiya; jyAM sudhI muThI bAMdhI rakhAya tyAM sudhInuM pratyAkhyAna, te mudde sahiya;* jyAM sudhI kapaDe gAMTha bAMdhI rakhAya tyAM sudhInuM pratyAkhyAna, te gaMThi-sahiyaM; jyAM sudhI ghare na Ave tyAM sudhInuM pratyAkhyAna, te ghara-sahiyaM; jayAM sudhI parasevo na sukAya tyAM sudhInuM pratyAkhyAna, te sepha-sahiyaM; jyAM sudhI. zvAsa nIco na bese tyAM sudhInuM pratyAkhyAna, te sAsa-sahiyaM; jyAM sudhI pAtra vagere paranAM pANInAM biMduo na sukAya tyAM sudhInuM pratyAkhyAna, te thibua-sahiya ane jayAM sudhI dIvo baLe tyAM sudhInuM pratyAkhyAna, te joI-sahiya. * mUThImAM aMgUTho rAkhI pAravAmAM na Ave tyAM sudhI A pramANe hAla pracalita che. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANanAM sUtro - 107 (10) addhA-pratyAkhyAna-samayanI maryAdAvALuM pratyAkhyAna. tene kAlika pratyAkhyAna paNa kahe che. tenA dasa prakAro nIce mujaba che :-(1) namukkAra sahiyaM, (2) porisI, (3) purimaTTha-avaa. (4) egAsaNa, (5) egalaThANa, (6) AyaMbila, (7) upavAsa, (8) rima, (9) abhigraha ane (10) vigaIno tyAga. (0) (30) 'vesuttara-guNa-pannavavALe khaM bhaMte ! tiviSe patte ?' 'poyamA ! sattavidde pannatte, taM nahIM-2. visiyaM 2. vamoTrizmona-parimALuM, rU. gaLathavaMDaveramAM, 4. sAmAa, . vesAvasiyaM, 6. posahovavAso, 7. tiSi-saMvimAno; apazcimamaarnnNtiy-sNlehnnaajhuusnnaa''raahnnto ||" (prazna-) 'he bhagavan ! dezottaraguNa-pratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ? (uttara) he gautama ! dezottaraguNa-pratyAkhyAna sAta prakAre kahyuM che, te A pramANe-1. divrata, 2. upabhoga-paribhoga-parimANa, 3. anarthadaMDaviramaNa, 4. sAmAyika, 5. dezAvakAzika, 6. poSadhopavAsa, 7. atithi-saMvibhAga ane apazcima mAraNAntika-saMlekhanA. pratyAkhyAnano sAmAnya vidhi e che ke :- devasAkSIe karyuM hoya te athavA tethI vadhAre (moDhuM) paccakkhANa punaH gurunI sAkSIe karavuM-ema samajavuM. AtmasAkSIe, devasAkSIe ane guru sAkSIe paccakkhANa karavAnuM hovAthI guru pAse paNa te avazya karavuM joIe. kahyuM che ke : pratyAkhyAnaM yadAsIttat karoti gurusAkSikam / vizeSeNAtha gRhNAti, dharmo'sau gurusAkSikam // 1 // bhAvArtha-pahelAM je karyuM hoya te agara tethI vizeSa paccakkhANa gurumahArAjanI sAkSIe grahaNa karavuM, kAraNa ke kahyuM che ke H 'guruvivo haiM dhammo'-gurusAkSIe dharma ka2vo-e jinAjJAnuM pAlana thAya che. tathA zrAvaka prajJaptimAM paNa kahyuM che ke :- pariNAma hovA chatAM, Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1080zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 guranI sAkSIe te te dharma (paccakakhANAdi) karavAthI tenA pariNAmamAM daDhatA thAya che. mATe paccakhANanI jema bIjA paNa niyamo guruno yoga hoya to gurusAkSIe karavA. -dharmasaMgraha bhASA. bhAga 1. pR. 466. (1) 3 sUra-(kti sU)-sUrya UgyA pachI be ghaDI sudhI. vratano avasthAnakAla ochAmAM ocho be ghaDI sudhIno hoya che. (juo sUtra 10-4) pratyAkhyAnanuM kAla-mAna ochAmAM ochuM sUrya UgyA pachI be ghaDI sudhI samajavAnuM che. namurti-sahiyaM musidmi-nimAra-sahita muSTisahita|| namaskArasahita, mUThI-sahita. sUryano udaya thayA pachI be ghaDI bAda jayAre paccakhANa pAravuM hoya tyAre eka Asane besIne hAthanI mUThI vALIne traNa vAra navakAra maMtrano pATha bolavAmAM Ave che. tethI A vratane "namukkAra-sahia mudrisahia' kahevAmAM Ave che. dharmasaMgrahamAM kahyuM che ke "muhUrtamAnapatra tamArasaMhita-pratyArthImita'-"namaskAra-sahita pratyAkhyAnanuM kAla-mAna muhUrta-pramANa che. namukkAra-sahia zabdamAMthI navakAra-saha-navakAra-sahI ane chevaTe navakArasI-zabda banelo che. vyava@A-[pratyAraNyati]-mana, vacana, kAyAthI tyAga kare che. pratyAkhyAna karAvanAra gurumahArAja 'pavaivA' pratyAkhyAna kare che' evuM kahe tyAre pratyAkhyAna karanAre "pUrvavallafma-huM pratyAkhyAna karuM chuM ema kahevuM joIe. tridaM ja gAdI-(vahuvidha pa mAdAra)-cAra prakArano AhAra.* 'bAdaramihI:'-'lAvavuM te AhAra. gaLAnI nIce lAvavuM te AhAra.' * ahIM pratyAkhyAnamAM je cAre prakArano AhAra vAparavAnI chUTa rAkhavAmAM Avaze te AhAra acitta (jIva vinAnuM) samajavuM. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakhANanAM sUtro 0 109 'nAdaro upayot monane' (vAca.) "AharaNa zabda mA upasarganA yogathI bhojananA arthamAM siddha thAya che." sudhAne zamAvanAruM dravya AhAra kahevAya che. vaLI lavaNAdikanA yogathI svAdavALI banelI kAdava vagere vastuo je kSudhAtura vaDe khavAya che, te paNa AhAra ja samajavAno che. pratyAkhyAnanI paribhASAmAM tenA cAra vibhAgo karelA che, tethI tene caturvidha kahevAmAM Avyo che. ga -(kazanama)-azana. zu--bhojana karavuM-te parathI mazanano sAmAnya artha bhojana thAya che, paraMtu ahIM te sudhAnuM zamana kare tevAM bhAta, kaThoLa, roTalo, roTalI, pUrI, vaDAM, mAMDo, sAthavo, dUdha, dahIM, ghI, pakvAnsa tathA zAkabhAjI vagere padArthonA arthamAM vaparAyelo che. te mATe zrAddhavidhi(pR. 44)mAM kahyuM che ke'manna-pavI--sAvi sarvAdhopazamasamartha' mazana-anna, pakvAna, mAMDo, sAthavo, Adi sudhAnuM zamana kare te sarva azana." cAra prakAranA AhAramAM te pahelA prakArano AhAra che. pA-[pAnaY-pAnane, pANIne. paraMtu pratyAkhyAna sivAya paNa "zrAvake utsarga mArge to (zakya hoya tyAM sudhI) nirjIva - acitta ane niravadya-AraMbharahita AhArAdi meLavavAM-vAparavAM joIe, tema na bane to vAparavAmAM sacitta-sajIva AhArano tyAga karavo joie ane sacittano paNa tyAga na thaI zake, to jethI mahA hiMsA thAya tevAM mAMsa, madirA, anaMtakAya (kaMdamULa), abhakSya Adino tyAga karI, bAkInA pratyeka vanaspatikAya eka zarIramAM eka ja jIva hoya tevA padArtho paikI paNa mizra padArtho[vanaspatikAyamAM paNa kAMIka bhAga nirjIva, kAMIka bhAga sajIvanuM temAM sacitta-sajIva vanaspati padArthonuM paNa vAparavAne aMge niyamana(saMkhyA, vajana vagerethI nakkI) karavuM joIe. kahyuM che ke : niravajjAhAreNaM, nijjIveNaM parittamIseNaM / attANu saMdhANaparA, susAvagA erisA huMti || saMbodhapra0 zrA0 vratAdhi0 gA0 70 bhAvArtha - AtmaciMtanamAM tatpara zrAvako evA hoya che, ke jeo niravadya, nirjIvathI ane tema na bane to anaMtakAyano tyAga karI mAtra pratyeka vanaspatikAya ke mizrapadArthothI AjIvikAno nirvAha kare." -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1. pR. 197. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1100zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 yata ti pAnam'- je pivAya che te pANI." paraMtu ahIM te kUvA, vAva, taLAva, nadI vagerenAM jaLa uparAMta cokhAnuM dhovaNa, (ozAmaNa) chAzanI Acha, javanuM pANI, kerAnuM pANI, kAkaDI vagere phaLanAM dhovaNanuM (ozAmaNanuM) pANI Adi pIvA yogya saghaLAM pANInA arthamAM vaparAyelo che. cAra prakAranA AhAramAM te bIjA prakArano AhAra che. ahIM pANI prAsukajalaacitta pANI samajavuM, AhArabhojana-nirdoSa rAMdheluM anAja samajavuM. vAra [vArivaM(vAgha)]-khAdimane. vAk-khAvuM ne rUmanuM pratyaya lAgavAthI vaMtima zabda bane che. teno sAmAnya artha khAvA yogya thAya che; paraMtu ahIM te caNA, pramukha bhUjelAM dhAnyo, pauMA, zelaDIno rasa, kerI, keLAM, phaNasa vagere phaLo, cAroLI, badAma, drAkSa tathA sUko mevo vagere jenAthI amuka aMze sudhAnI tRpti thAya tevA acitta padArthone mATe vaparAyelo che. te mATe zrAddhavidhimAM(pR. 44) kahyuM che ke :- "jouM-pRtha-suravamaryAdri vAdyam'*- "phala, zeraDI, pauMA vagere sukhabhakSya padArtho khAdya kahevAya che." cAra prakAranA AhAramAM te trIjA prakArano AhAra che. sArAM-svimiM(svAna)]-svAdimane. "vA-cAkhavuM'ne rUma-pratyaya lAgavAthI svAmi zabda bane che, teno sAmAnya artha "svAda levAne yogya thAya che, paraMtu ahIM te svAda levA yogya amuka vastuo mATe vaparAyelo che, jenA mATe zrAddhavidhi(pR. 44)mAM jaNAvyuM che ke - 'svAdyaM zuMThI-harItakI pippalI-marIca-jIraka-ajamaka jAtiphala jAvitrI-kasellaka-katthaka-khadiravaTikA-jyeSThImadhu-taja-tamAlapatra elA-lavaMgakoThI-viDaMga-biDalavaNa-ajjaMka-ajamodA-kuliMjaNa-pippalImUla ciNIkabAbAkaccUraka-mustA-kaMTAselio-karpUra-suMcala-haraDA-bibhItaka kuMbhaThavo babbUladhava-khadira khIjaDAdichallI-patra-pUga-hiMgulA[gva]STaka hiMgutrevIsao paMcaphUpha]la * pRthuzca (f)TalucI (a. ci. ka. 3-65), vipirIvanA vipiTa - vipiTa caER: - cipiTaka-pauMA. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 111 puSkaramUla-javAsakamUla-bAvacI-tulachI[sI] kapUrI-kaMdAdikaM / jIrakaM sabhASyapravacanasAroddhArAbhiprAyeNa svAdyaM kalpavRttyabhiprAyeNa tu khAdyam, ajamakaM vAdyam ti vat ' (zrA. vi. 44) "svAdima(gha)-sUMTha, haraDe, pIpara, marI, jIruM, ajamo, jAyaphaLa, jAvaMtrI, kaselo, kAtho, *kharasAranI goLI, jeThImadha, taja, tamAlapatra, elacI, laviMga, kuTha(upaleTa), vAvaDIMga, biDalavaNa, ajajaMka, ajamoda, kuliMjana (pAnanI jaDa), pIparImULa (gaMThoDA), caNakabAba, kacUro, motha, kAMTALIo, kapUra, saMcaLa, haraDAM, baheDA, kuMbhaTha (kumaThIA), tathA bAvaLanI dhava (dhAvaDI), kheranI khIjaDA vagerenI chAla, temaja enAM patra, sopArI, hiMgASTaka, hiMgutrevIsao, paMcaphU(phola, puSkaramULa, javAsAnuM mULa, bAvacI, tulasI, kapUracaMda vagere. jIruM bhASya (paccakakhANa bhAsanI gAthA 15.) tathA pravacanasAroddhArAdikanA abhiprAyathI svAdima gaNAya che; jyAre kalpavyavahAravRttinA abhiprAyathI khAdya gaNAya che. keTalAka AcAryo ajamAne paNa khAdima kahe che." annatya-()-sivAya ke have pachI jaNAvelA AgAro sivAya. mo-(nAmona)-bhUlI javAthI. 'AbhoganamAbhoga : na Abhogo'nAbhoga:-atyantavismRtirityarthaH / ' (A. TI.)-"Abhogana te Abhoga, na Abhoga te anAbhoga. arthAta atyaMta vismRti thavI te anAbhoga kahevAya che." "amuka vastunuM pratyAkhyAna karyuM che' evo khyAla sadaMtara bhulAI javAthI koI vastu khavAI javAya ke mukhamAM mUkI devAya to anAbhoga' thayo kahevAya. tenAthI pratyAkhyAnano bhaMga na gaNavo evuM spaSTIkaraNa A pada vaDe karavAmAM AvyuM che. bIjA AgAromAM paNa tema ja samajavuM. * 1. kharasAra-kheramAMthI nIkaLato padArtha. 2. biDalavaNa-banAvaTI mIThuM. 3. kacUro-jhera kocaluM. 4. vAvaDIMga-vAyavaDiMga. 5. caNakabAba-cinIkabAlA. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1120zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sahasAgAre-(sadasAre)-sahasAkArathI, acAnaka mukhamAM pesI javAthI. 'sadAra| sadAra:'-- "sahasAkaraNa te sahasAkAra." saMsA-haThathI, akasmAta, acAnaka. koI paNa vastu IcchA na hovA chatAM saMyogavazAt ke parANe mukhamAM pesI jAya te sahasAkAra kahevAya che. dAkhalA tarIke varasAdanI RtumAM ghaNI kALajI rAkhavA chatAM pANInAM biMduo mukhamAM pesI jAya ke dahIM valovatAM chAzanA chAMTA acAnaka mukhamAM paDe, tene sahasAkAra kahevAya. pattaravevi-(mahattarA)-mahattarAgArathI vadhAre moTuM prayojana upasthita thaye. mahatuM-moTuM-madattara-ghaNuM moTuM, tene lagato mA'ra te mahattarI. koI viziSTa prayojana UbhuM thAya ane zrIsaMgha ke AcAryamahArAja AjJA kare to paccakkhANa samaya karatAM vaheluM pAravuM paDe, tene "mahattarAgAra' kahevAya. - savvasamAvittiyArevi-(sarvasaTdhapratyayAre)-tIvra rogAdikanA kAraNe cittanI samAdhi TakAvavA nimitte. sarva evI samadhi te sarvasamA, teno pratyaya te sarvasama-pratyaya, tenuM ra te sarva-samAdha-pratya-ra. te ja sarva-samadha-pratyAvara. sarvapUrNa. samAdhi-zAtA.-pratyaya-nimitta. zAtA upajAvavAnA nimitte. tIvra phUla Adi roganA kAraNe zarIra vihvaLa thAya ane pratyAkhyAnano kALa pUrNa thayA pahelAM cittanI samAdhi TakAvavA mATe tene pAravAmAM Ave, to "satvasamAvittiyAgAra' kahevAya. vosira-(vyasmRgati)-tyAga kare che. cAre prakAranA AhArano tyAga, anAbhoga vagere cAra AgArapUrvaka kare che. ahIM pratyAkhyAna karanAra vosirAmi pada bole che, eTale "huM cAre prakAranA AhArano anAbhoga vagere cAra AgAra-pUrvaka tyAga karuM chuM evo artha samajavAno che. (2) hiM-(paurUSI)-porisIne. sUrya UgyA pachI eka porisI jeTalo samaya vyatIta thayA tyAM sudhI Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANanAM sUtro 0113 cAre AhArono tyAga karavo tene porisI kahevAmAM Ave che. 'pauruSI'nI vizeSa vigata mATe juo sUtra-49. mAnIiM-(sArthavAthIma)-doDha porisIne. 'arthena sahitamiti sArtham'-ardhAthI sahita te sArdha.' eTale eka ane ardho maLe tene sArdha-doDha kahevAya. tevI porisI te sArdhapauruSI. sUrya UgyA pachI doDha porisI jeTalo samaya vyatIta thAya tyAM sudhI cAre AhArano tyAga karavo tene sADu-porisI kahevAmAM Ave che. patra-hANemAM-(pracchanna-Alena))-kAla nahi jaNAvAthI. pracchanna khevo kAla te pracchannakAla. pracchanna- -chupAyelo, na jaNAto. Ata-samaya. meSa, dhULa, grahaNa Adine lIdhe sUrya dekhAya nahi tethI porisI ke sAGgaporisIno samaya thayo che evI bhrAMti thavI, te pracchanna kAla.' AvA saMyogomAM pratyAkhyAna vaheluM parAya, to bhaMga na gaNAya, evuM spaSTIkaraNa A pada vaDe karavAmAM AvyuM che. vizA-mohena-(vi-mohena)-dizAno viparIta bhAsa thavAthI. vizAno moha te vid-moha. vizA-uttara, dakSiNa, pUrva, pazcima. 'vizati avAzamiti vi''je avakAzane dekhADe te dizA. moha-bhrama, viparIta bhAsa. keTalIka vAra pravAsa vageremAM dizAno bhrama thAya che; te UlaTasUlaTa samajAya che. AvA saMjogomAM porisI ke sAa-porisIno samaya barAbara na samajAya to digmoha thayo kahevAya. tethI pratyAkhyAnano bhaMga na thAya, evuM spaSTIkaraNa A pada vaDe karavAmAM AvyuM che. sADhu-vayomAM-(sAdhu-vacane)-sAdhunA vacanathI-sAdhunuM vacana sAMbhaLavAthI. 'ugvADA porisI' evuM sAdhunuM vacana kAne paDavAthI. sAdhunuM vana te mAdhuvantana. sAdhuo potAnI samAcArI aMge 'pADA porisI' (udghATA pauruSaI) evo zabda moTethI bole che. te sAMbhaLIne 'porisI'nuM pratyAkhyAna pUruM thayuM evo bhAsa thavo ane pratyAkhyAna pArI levuM, te sAdhuvacana. tenAthI pratyAkhyAna bhaMga na thAya, tevuM spaSTIkaraNa A pada vaDe karavAmAM AvyuM che. 44.-3-6 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (3) purima-(pUrvArthama)-divasano pahelo ardho bhAga. be pauruSI. pUrva evo artha te pUrvArtha. pUrva-pahelAMno. ardha-ardho bhAga, divasano pahelo ardha bhAga. sUryodayathI mAMDIne be prahara ke be paurupI jeTalo samaya pUrvArdha kahevAya che. tyAM sudhInuM pratyAkhyAna te purimahaM. te mATe pratyAkhyAna svarUpamAM kahyuM che ke : purimaM paDhamaM addhaM, diNassa purimaDDameyavisayaM tu / paccakkhANaM pi bhave, purimaTuM taiyago niyamo // 101 // divasano pahelo aradho bhAga te purima. tene lagatuM pratyAkhyAna te purimAInuM pratyAkhyAna-purimaSThamuM paccakakhANa. e dazavidha addhA pratyAkhyAnamAM trIjuM pratyAkhyAna che." purina + marTa-eTale divasanA prathamanA ardha bhAga-be praharane purimArirtha ke pUrvArdha kahevAya che, teno mAgadhI bhASAmAM purimaDuM zabda bane che. tyAM sudhInuM huM (cAre AhArano tyAga karuM chuM) paccakakhANa karuM chuM. 1 -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1. pR. 519, gavadga-(kapardha)-pachIno ardho bhAga. traNa pauruSI. *mapArtha artha kare to 3+para evo je varSa te aparAdhe mAra - pachIno, madhyAhna pachIno. ardha-ardho bhAga. sUryodayathI laIne traNa prahara ke traNa porisIno samaya "aparAdha' kahevAya che. tyAM sudhInuM pratyAkhyAna, te ava'. (4) saUi-(pAna)-ekAsaNa, ekAsaNuM. va evuM 3zana te prakAzana. -eka vAra. azana bhojana. jemAM eka ja vAra bhojana karavAnuM hoya che tevuM pratyAkhyAna te ekAzana. te mATe pratyAkhyAna-svarUpamAM kahyuM che ke : * apAI-madhyAhna pachIno-ardho bhAga. (sUryodayathI traNa prahara sudhI cAre AhAranI tyAga karavAnuM - pratyAkhyAna te - avaphu) Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 115 ekaM asaNaM ahavA, vi AsaNaM jattha niccalapuyassa / taM ekkAsaNamuttaM, igavelA-bhoyaNe niyamo // 107 // eka azana athavA sthira nitaMbavALuM eka Asana jemAM che, tene ekAsana kaheluM che. tAtparya ke eka ja veLA bhojana karavAnuM pratyAkhyAna te ekAsaNa kahevAya che. viyAsat-(jyazana)-be AsaNuM. di evuM mAna te cina. di-be vAra, ani-bhojana. jemAM be vArathI adhika na jamavAno niyama hoya, te biyAsaNa ke be-AsaNuM kahevAya che. virUgo-(vivRtI)-vikRti, vigaI. A zabdanA vizeSa artha mATe juo sUtra 28- tAtparyArtha prakhyArU (pratyAdhyati) tyAga kare che. sevAnaivef-(sevAsepena)-lepAlekhathI, lepane alepa karavAthI. snepane kareluM annepa te taipArlepa, tenA vaDe vArtapena, nepaAyaMbilamAM na kalpe evI vikRtithI bhojana karavAnuM pAtra ke cATavo vagere kharaDAyelAM hoya che. tene lUchI nAkhavuM te alepa. Ama karatAM temAM kaMI asara rahI jAya to tevAM pAtra vageremAMthI laIne vAparatAM pratyAkhyAnano bhaMga thAya nahi. te mATe paMcAzakaTIkA patra 93 ba mAM kahyuM che ke : lepo bhojanabhAjanasya vikRtyA tImanAdinA vA AyAmAmlapratyAturakalpanIyena liptatA, sa cAle pazca vikRtyAdinA liptapUrvasya bhojanabhAjanasyaiva hastAdinA saMlekhanato nirlepateti lepAlepaM tasmAdanyatra bhAjane vicAdavathavaktavefSa na pa rUtvarthaH '' (paM. pAMcamuM gA. 9 TIkA.) bhojana karavAnuM pAtra vigaI ke bhInA hAtha vagerethI kharaDAyeluM hoya to te AyaMbila karanArane akalpanIya hovAthI lepa kahevAya che, ane te ja kharaDAyelA bhojananA pAtrane hAtha vagere vaDe sApha karavuM te alepa kahevAya che. temAMthI bIjA pAtramAM (bhojanane grahaNa karatAM) vigaI Adino aMza rahevA Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1160zrI zrAddhabhratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 chatAM vratano bhaMga thato nathI." paccakhANa-bhASyamAM levAleva AgAranI vyAkhyA karatAM jaNAvyuM che ke-"DayA-nUmi-DovADu teva'-kharaDAyAthI lUchI nAkhela cATuvAdike lIdhela AhAra levo te levAleveNuM. tenAthI vratabhaMga na thAya.' hiya-saMvi-(pRDhatha-saMna)-gRhasthathI je mizra thayeluM hoya tenA thakI. gRhastha vaDe saMskRSTa te pRdathasaMskRSTa pRdaya-bhojana ApanAra. "pRda mAvasya' (paM. TI.) saMskRSTa-mizra thayeluM-vikRtithI mizra thayeluM. saMskRSTa vityAdrivyo ti' (paM. TI.)-"saMsRSTa eTale vikRti vagerethI mizra thayeluM." te saMbaMdhI A. ni.mAM kahyuM che ke - khIra-dahI-viyaDANaM, cattAri u aMgulAI saMsaTuM / phANiya-tilla-ghayANaM, aMgulamegaM tu saMsaDheM // 1608 // "dUdha, dahIM vagere vikRtio odana vagerethI cAra AMgaLa UMcI hoya tyAM sudhI saMsRSTa kahevAya che, ane goLa, tela tathA ghI eka AMgaLa UMcAM hoya tyAM sudhI asaMsRSTa kahevAya che." paccakakhANa-bhASyamAM kahyuM che ke "naMduM maMDA'-gRhastha vigayAdikathI mizra kareluM te zAka, mAMDAdika vAparatAM thi -saMpakaeN AgAra gaNAya che. vi -vivevi-(-vivena)-jenA para vikRti mUkIne uThAvI lIdhelI hoya tevI vastu vAparavAthI. 3kSita ane viveka te sjina-vive, tenA vaDe klika-vivena. (+fkSa-uThAvI levuM, te parathI kSata-uThAvI lIdheluM. vive-tyAga, alaga pADavuM te. roTalI roTalA vagere para goLa ke pakavAna vagere piMDa vigaI mUkI rAkhelI hoya paNa pachIthI tenA parathI uThAvI lIdhelI hoya, te klika-vive. tevA bhojanane vAparavAthI vrata bhAMge nahi. che paraMtu saMpUrNa upADI na zakAya tevI narama vigaI vagere jenA upara Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANanAM sUtro - 117 rahI hoya tevA bhAta vagere khAvAthI to paccakkhANano bhaMga ja thAya. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1. pR. 522. paDurvya-viNa- (pratItya--prakSitana)-saheja thI vagere copaDela hoya tevI vastuthI. pratItya-prakSita te pratItyaprakSita, tenA vaDe pratItyaprakSiptena. prItya.. AzrIne, apekSAe. 'pratItya sarvathA rukSa maDAvi-mapekSya prakSita srahitam / (paM. TI.) prItya eTale taddana lUkhA evA mAMDA vagerene AzrIne. prakSita eTale copaDavAmAM AvyuM hoya te. roTalI vagerene kUNI rAkhavA mATe tene karatI vakhate tela ke ghInI AMgaLI dIdhI hoya eTale temAM lagIreka vigaIno bhAga Avelo hoya tema chatAM tenAthI vrata bhAMge nahi. (A AgAra munio mATe che, kAraNa ke temane AhAranI gaveSaNA karavAnI hoya che, paNa gRhasthone mATe nathI, kAraNa ke teo icchA mujaba vastu taiyAra karI zake che.) paccakkhANa-bhASyamAM kahyuM che ke-'maliyaM gaMgulIhiM maLA'-'pratItyaprakSita eTale AMgaLIthI ghI-tela vaDe jarAka snigdha banAvelA hoya tevA.' pAkiALiyArenaM-(pAriSThApaniSThAvAreLa )-vidhipUrvaka paraThavavuM paDe tenAthI. pariSThApaniArUpa je AAra te variSThApaniAra, tenA vaDe pAviniAreiLa. pAiinA-52ThavavAnI vidhi.-'pari sarve: prAreH sthApana paristhApanamapunarpraddaLatayA nyAsa tyartha:, tema nivRttA pAAiniA (A. TI. 4). 'ri eTale sarva prakAre, sthApana eTale mUkavuM, pharIne levAnI rIte mUkavuM te. tethI banelI kriyA te pAAipAniA,' eTale sarvathA tyAga karavAnA prayojanathI karAyelI kriyA te pAriSThApanikA kahevAya che. AAr-AgAra, apavAda. tenI vizeSa vigata mATe juo sUtra 8-3 sA-iAzarenaM-(mAre5)-sAgArika AgAra vaDe, gRhastha vagere AvI jatAM AhAra karavA mATe bIjI jagAe javuM paDe tenAthI. sArijano Arte sAijara, tenA vaDe-saritjhArekha, sAra-gRhastha, tene lagato AjAra-apavAda te samAriAvAra sAdhune Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1180 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 gRhasthanA dekhatAM AhAra-pANI karavAnI manAI hovAthI te AvI jatAM anyatra jaI AhAra-pANI kare to sAgArikAkAra kahevAya. tenAthI vratano bhaMga thAya nahi. ADaMTaLa-pasALAM-(AchuM jIna-prakAbena)-(khAlI caDI jatAM) zarIranAM aMgopAMgone saMkocatAM ke vistAra karatAM doSa na lAge. Jazvana ane prasAraNa te mAna-prasAraLa, tenA vaDe, baccana prasArana. mAjIna-saMkoca, aMgone TUMkAM karavAM te. prasALa-vistAra, aMgone lAMbAM karavAM te. zarIranAM hAtha-paga vagere aMgopAMgone khAlI caDhavAthI ke evA ja bIjAM koI kAraNathI saMkocavAM ke vistAravAM paDe to AkuMcana-prasAraNa nAmano AgAra kahevAya. tenAthI vratano bhaMga thAya nahi. guru amulakheLa-(purvamyutthAnena)-guru ke vaDIla muni AvatAM UbhA thavuM paDe tenAthI. guru nimitte atyutthAna te purvamyutthAna, tenA vaDe purvamyutthAnena. guruguru, vaDIla muni vagere. atyutthAna-UbhA thavuM te. guru, vaDIla muni vagere AvatAM temano yogya vinaya sAcavavA mATe UbhA thavuM paDe to tenAthI vrata bhAMge nahi. pALaH-[pAna()]-pANI saMbaMdhI. [acitta-prAsuka jala saMbaMdhI) ekAzana tivihAra paccakkhANa karatAM pANInI chUTa rahe che, te saMbaMdhI (AgAro). tene vA-[opena(lepAr) va]-osAmaNa, AMbalI, drAkSa vagerenAM pANI vaDe. ahIM lepa-zabdathI osAmaNa, AMbalI, drAkSa vagerenuM pANI grahaNa karavAnI sAmAcArI che. aone vA-[abhepena (anepAT) vA]-chAzanA nitArelAM pANI vaDe. ahIM alepa zabdathI chAzanuM nItareluM pANI grahaNa karavAnI sAmAcArI che. mAravADa vagere dezamAM keTalAka sthaLe chAza UnI karIne rAkhavAmAM Ave che, tene kAMjI kahe che. tenA upara vaLeluM pANI (Acha) Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 119 athavA tenuM dhovANa laI zakAya, tema A AgArathI samajavAnuM che. macchara vA-chena vA-svaccha pANI vaDe. paraMtu ahIM A zabdo AgAra mATe hovAthI kevaLa "zuddha' nahIM paNa dANA ke moTA rajakaNo vinAnuM dhovaNa, osAmaNa vagerenuM bahu nItareluM pANI ema artha saMbhave che. sintha vA-sikzana vA] -dhAnyanA kaNanA (dANAnA) osAmaNathI. sikya-dhAnyano dANo (kaNa) tevA kaNavALuM osAmaNa "sivatha' kahevAya. te sivAyanA osAmaNano tyAga. arthAt A AgArathI anAjano koI kaNa rahI gayo hoya tevuM paNa osAmaNa-pANI vAparavAthI paccakakhANa bhAgatuM nathI. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga-1. pR. para4. siba yA-[vizena vA-dhAnyanA dANA ke moTA rajakaNo vinAnA dhovaNa-osAmaNathI. je osAmaNa-dhovaNa vagerenAM pANImAM dANA (anAjanA kaNa) na hoya, tema sthala rajakaNo paNa na hoya tevuM bahu nItareluM ke kapaDAM vagerethI gALeluM pANI sivatha' kahevAya. te sivAyanA pANIno tyAga arthAt tevuM pANI-pIvAnI A AgArathI chUTa rahe che. (nirmala pANIne mATe che' AgAra hovAthI ahIM "zuddha nahIM paNa dANA ke moTA rajakaNo vinAnuM dhovaNaosAmaNa vagerenuM bahu nItareluM pANI ema artha saMbhave che.') -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga-1 pR. 5ra4. (5) madharsa-[jhAlAmAstram (bAvAnAnna9]-AyaMbila. 'AyAmam-avazrAvaNaM, amlaM ca sauvIrakaM ta eva prAyeNa vyaJjane yatra bhojane odana-kulmASa-satkuprabhRtike tad AyAmAmlaM samayabhASayA ucyate / ' (A. TI.)-"AyAma eTale osAmaNa (dhovaNa), ane amla eTale sauvIraka-kAMjI ke khATuM pANI. bhAta, aDada ane java vagerenA bhojanamAM jeno (A be vastuno) mukhya upayoga hoya che, tene AgamanI bhASAmAM AyaMbila kahe che.' Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1200zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 AcArya zrIharibhadrasUrie saMbodhaprakaraNa pR. 58 mAM AlocanAnA adhikAramAM tenA paryAya zabdo A rIte Apela che : aMbilaM nIrasajalaM, duppAya dhAu-sosaNaM / kAmagdhaM maMgalaM sIyaM, egaTThA aMbilassAvi // 98 // aMbila, nIrasa jala, duSpAya, dhAtu-zoSaNa, kAmaghna, maMgala, zIta e AyaMbilanA ekArthI zabdo che. di-7] malamarda [pArtha-upavAsane. mana martha mArca, mAI amartha. ma-bhojana. arthaprayojana. jemAM bhojana karavAnuM prayojana nathI te amartha. "o mAM gaThTho goya - to amo ' pri. sva.] teno paryAyavAcI zabda upavAsa che. te mATe zrIharibhadrasUrie saM. pra. pR. 58 mAM AlocanAnA adhikAre kahyuM che ke - - munno so thI, niSpAvo 3ttano maUTIche ! cauppAo'bhattaTTho, ubavAso tassa egaTThA // 19 // mukta, zramaNa, dharma, niSpApa, uttama, aNAhAra, catuSpAda ane abhakta e upavAsanA ekArthI zabdo che. upavAsa be prakAre karavAmAM Ave che. ekamAM azana, khAdima ane svAdima e traNa prakAranA AhArano tyAga karavAmAM Ave che, jene tivi(hA)hAra upavAsa [traNa AhAranA tyAgavALo upavAsa kahe che ane bIjAmAM cAra prakAranA AhArano tyAga karavAmAM Ave che jene cauvi(hA)hAra upavAsa (cAre AhAranA tyAgavALo upavAsa) kahevAmAM Ave che. (8) pAhi-[pAnIyAhA ]-pANahAra nAmanuM (prabhAtanuM) pratyAkhyAna. chaThTha Adi (aTTama, aDhAI vagere soLa upavAsa sudhInA lIdhela) pratyAkhyAnavALAne bIjA upavAsanA divasathI pratyAkhyAna paryata dararoja prabhAte A "pahAra'nuM pratyAkhyAna levAnuM hoya che. A pratyAkhyAnathI (porisI-Adi samaya sudhI) pANInA AhArano tyAga karavAmAM Ave che. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 121 (9) midaM patravaralArU-(piprada pratyAti)-abhigraha nAmanuM pratyAkhyAna kare che. abhigraha e pratyAkhyAnano vizeSa prakAra (bheda) che. mA. sAyaMkALanA paccakhANa (10) pApa-rivari-(AnIyAhAra-visaraH)-pANahAra nAmanuM divasacarima pratyAkhyAna. pAnIyAhAra aj divasacarama te pAnIyAhAra-divasacarama. pAnIyano AhAra te pAnIyAhApAnIya-pANI. rAhIma-AhAra. pANInA AhAranI je chUTa hatI tenuM pratyAkhyAna te pAnIyAdIra: divasano parama te divasarama. narama-chello bhAga. je pratyAkhyAna divasanA bAkI rahelA bhAga tathA AkhI rAtrine mATe karavAmAM Ave che, tene divasacarima pratyAkhyAna kahe che. eTale pApIravisarano artha "pANIno AhAra choDI devA mATenuM sAMjanuM pratyAkhyAna samajavAno che. (11) A pratyAkhyAnanA badhA zabdo AgalAM sUtromAM AvI gayelA che. (12) tivihaM pi AhAra-[vidha mAdAraH]-traNa prakArano AhAra, A pratyAkhyAnathI azana-[anna, pakvAna Adi bhojanakhAdima(caNA pramukha bhUMjelA dhAnyo, phaLo tathA badAma vagere sUko mevo) svAdima(sUMTha-haraDe sopArI, taja, elacI, laviMga vagere) e traNa prakAranA AhArano tyAga karavAmAM Ave che. . (13) suvi pi mA-[krividha kAra-be prakArano AhAra. A pratyAkhyAnathI azana tathA khAdima e bane AhArano ja tyAga karavAmAM Ave che. (14) dezAvAsiyaM-zivaziva-dezAvakAzika vrata saMbaMdhI. dezAvakAzika vratanI vizeSa vigata mATe juo sUtra 33. 30mo ri -[35mo paripAna-upabhoga-paribhogane. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 AhAra, vilepana, puSpamALA vagere je vastu eka ja vAra bhogavAya che, te upabhoga kahevAya che ane strI, AbharaNa, vastra, ghara, vADI vagere vastu vAraMvAra bhogavAya che, te paribhoga kahevAya che. prAtaHkALe je cauda niyama dhAryA hoya teno ahIM saMkSepa karavAno che. (5) artha-saMkalanA (1) nokArasI sUryodayathI be ghaDI sudhI 'namaskAra-sahita mUThI-sahita' nAmanuM pratyAkhyAna kare che. temAM cAre prakAranA AhArano eTale azana, pAna, khAdima, ane svAdimano nIcenA AgAro-* pUrvaka tyAga kare che H * anyatra-pratyAkhyAnanA AgAranI saMkhyA mULa-vize nIce pramANe gAthAo prApta thAya che. do ceva namukkAre, AgArA chacca huMti porisie / satteva ya purimaDDhe egAsaNayammi aTTheva || 1599 // sattegaTThANassa u, aTTheva ya aMbilammi AgArA / paMceva abbhattaTThe chappANe carima cattAri // 1600|| paMca cauro abhiggahe, nivvIe aTTha nava ya AgArA / appAvaraNe paMca u, havaMti sesesu cattAri // 1601 || saMskRtachAyA dvAveva namaskAre, AkArAH SaT ca bhavanti pauruSyAm / sauva na pUrvASa, hrAzana vaidhruva aa saptaikasthAnasya tu, aSTaiva cAcAmAmle AkAza: / paJcaivAbhaktArthe, SaT pAne carime catvAri ||2|| paJca catvAro'bhigrahe, nirvikRtau aSTa nava cAkArAH aprAvaraNe paJca tu, bhavanti zeSeSu catvAraH // 3 // Ava. niryukti. bhAvArtha - navakA2sInA paccakkhANamAM be, porisImAM cha, purimamAM sAta, ekAsaNamAM ATha, egalaThANamAM sAta, AyaMbilamAM ATha, upavAsamAM pAMca, pANahAramAM cha, cirama-paccakkhANamAM cAra, abhigraha-paccakkhANamAM pAMca athavA cAra, nirvikRti (nivvi)mAM ATha athavA nava aprAvaraNamAM (vastra nahIM paheravAnA niyamamAM) pAMca tathA zeSa pratyAkhyAnomAM cAra AgAra hoya che. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 123 1. anAbhoga-ajANapaNe koI vastu mukhamAM nAkhI devAya. 2. sahasAkAra-akasmAt koI vastu mukhamAM pesI jAya. 3. mahArAkAra-adhika nirjarAdika lAbhane kAraNe guru vagere vaDIla rajA Ape. 4. sarvasamAdhi-pratyAkAra-tIvra rogAdika asamAdhimAM davA vagere levI paDe. (2) porisI ane sAporisI sUryodayathI eka pahora (ke doDha pahora) sudhI namaskArasahita, mUThIsahita pratyAkhyAna kare che. temAM cAra prakAranA AhArano eTale azana, pAna, khAdima ane svAdimano nIcenA AgAro-pUrvaka tyAga kare che - 1. anAbhoga. 2. sahasAkAra. 3. pracchanna-kAla-vAdaLa, dhULa ke grahaNa AdinA kAraNe sUrya DhaMkAI javAthI samayanI khabara na rahe. 4. digboha-dizAono bhrama thavAthI samayanI barAbara khabara na rahe. 5. sAdhu-vacana-sAdhunA mukhathI "ugvADA porisI' zabda ke je vyAkhyAnamAM porisI bhaNAvatI vakhate bolavAmAM Ave che, te sAMbhaLIne samaya thayA pahelAM ja pratyAkhyAna pArI lIdhuM hoya. 6. mahattarAkAra. 7. sarvasamAdhi-pratyayAkAra. (3) purimaDha, avaDha sUryodayathI pUrvArdha eTale be pahora sudhI athavA aparAdha eTale traNa pahora sudhI (namaskAra-sahita) mUThI-sahita pratyAkhyAna kare che. temAM cAre prakAranA AhArano eTale azana, pAna, khAdima ane svAdimano nIceno AgAra-pUrvaka tyAga kare che : Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1240 zrI zrAddhapratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 1. anAbhoga. 2. sahasAkAra. 3. pracchanna-kAla. 4. dimoha. 5. sAdhu-vacana. 6. mahattarAkAra. 7. sarvasamAdhi-pratyayAkAra. (4) egAsaNa, biyAsaNa ane egalaThANa sUryodayathI eka pahora ke doDha pahora sudhI namaskAra sahita mUThIsahita pratyAkhyAna kare che. temAM cAra prakAranA AhArano eTale azana, pAna, khAdima ane svAdimano nIcenA AgAro-pUrvaka tyAga kare che : 1. anAbhoga. 2. sahasAkAra. 3. pracchanna-kAla. 4. dimoha. 5. sAdhu-vacana. 6. mahattarAkAra. 7. sarvasamAdhi-pratyayAkAra. nIcenA AgArI pUrvaka vikRtiono tyAga kare che :1. anAbhoga. 2. sahasAkAra. 3. lepAlepa-AyaMbila paccakakhANamAM na kalpe tevI vastuo, vigaI, zAka vagerethI bhojana karavAnuM pAtra kharaDAya te lepa ane te akaya vastuthI kharaDAyelA vAsaNane mAtra hAtha vagerethI jevuMtevuM, pUrNa sApha na karavuM te alepa, AvA Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 125 kharaDAyelA ke hAtha vagerethI sAmAnya sApha karelA bhAjana dvArA (ajANapaNe) vigaI Adino aMza vAparavAmAM Ave to paNa A AgArathI paccakkhANa bhAge nahIM. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga-1 pR. 522. 4. gRhastha-saMsRSTa-AhAra ApanArA gRhasthanuM kaDachI vagere bhAjana vigaI vagere akalpanIya vastuthI kharaDAyeluM hoya ane tenAthI te pIrase ke sAdhune vahorAve, to te akathya aMzathI mizra AhAra khAvA chatAM, te akathya aMzano svAda khAsa spaSTa na samajAya to te vaparAvA chatAM A AgArathI paccakhANa bhAMge nahIM. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1 pR. 522. 5. usleikha-viveka-sUkA roTalI-roTalA, bhAta, vagere upara AyaMbilamAM na kalpe tevI apravAhI goLa vagere kaThaNa vigaI mUkelI hoya te laI lIdhA pachI te roTalA, bhAta vagere AyaMbilamAM vAparavA chatAM A AgArathI paccakakhANa bhAMge nahi. paraMtu saMpUrNa upADI na zakAya tevI narama vigaI jenA upara rahI hoya, tevA bhAta vagere khAvAthI to paccakhANano bhaMga ja thAya. -e pramANe AgAro rAkhIne bAkI vari eTale AyaMbilamAM na kalpe tevA cAreya prakAranA AhAra tyAga kare che. (-dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1, pR. para2) 6. pratItya-akSita-roTalI, pUrI vagerene kUNI rAkhavA mATe te karatI vakhate ghI-telavALI AMgaLI temAM lagADI hoya te. 7. pAriSThApanikAra*-je AhAra vidhipUrvaka gRhasthanA gharethI lIdho hoya ane yathAvidhi bIjA munione vaheMcI Apyo hoya, chatAM + 1. vizeSa samajUtI mATe juo dharmasaMgraha bhASAM, bhAga-2, pR. 159. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1260 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 vadhI paDe te paraThavA aMgenA doSathI bacavA mATe guru mahArAjanI AjJAthI vAparavAmAM Ave che. 8. mahattArAkAra. 9. sarvasamAdhi pratyAkAra. biyAsaNamAM cauda AgAronI chUTa hoya che, te A pramANe :1. anAbhoga. 2. sahasAkAra. 3. sAgArikAra-gRhastha, yAcaka vagere jenA dekhatAM AhAra karavAnI zAstramAM manAI che, teo AvI jatAM sthAna choDIne bIje javuM paDe te. gRhastha to gRhasthanA dekhatAM bhojana kare teno niSedha nathI, paraMtu koI evo manuSya Ave ke jenI dRSTithI khorAka pace nahi najara lAge) tevA prasaMge A AgArathI gRhasthane paNa UThIne bIjA sthAne besI bhojana karatAM paccakkhANa bhAMge nahi ema A AgArathI gRhasthane paNa chUTa apAya che. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga-1. pR. 121. 4. AkuMcana-prasAraNa-jamatI vakhate khAlI caDhI javAnA kAraNe ke bIjA koI kAraNe hAtha-paga lAMbA-TUMkA karavA paDe che. athavA koI asahiSNu nabaLA zarIravALo bhojana kare tyAM sudhI pagapalAMThI sthira na rAkhI zake, saMkoce ke pahoLA kare, temAM AsanathI thoDuMka khasI javAya to paNa A AgArathI tenuM 2. vihigahiaM vihimuttaM, uddhariaM jaM bhave asaNamAi / taM guruNANunnAyaM, kappai AyaMbilAINaM / / -A. ni. gA. 1611 bhAvArtha - vidhipUrvaka (lolupatA-mUcha vinA betALIsa doSa rahita) meLaveluM ane temAMthI maMDalImAM besIne siMha bhakSita vagere sAdhunA bhojananA vidhi mujaba vAparatAM vadhI paDyuM hoya, tevuM azana vagere guruAjJAthI AyaMbila-upavAsa vagere tapavALA paNa vAparI zake. -dharmasaMgraha bhASAM, bhA. 1 pR. 5ra 1. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 7127 paccakakhANa bhAMge nahI. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga-1, pR. para1. 5. gurvavyutthAna-bhojana karatAM paNa vinaya karavA yogya zrI AcAryabhagavaMta ke koI navA (paroNA) sAdhu Ave, tyAre vinaya mATe AsanathI UThavA chatAM A AgArathI paccakakhANano bhaMga na thAya; vinaya avazya karaNIya hovAthI bhojana karatAM vacce UThavA chatAM paccakhANa akhaMDa rahe. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga-1, pR. 21. 6. pAriSThApanikAkAra. 7. mahattarAkAra. 8. sarvasamAdhi pratyayAkAra. 9. lepa-osAmaNa, AMbalI ke drAkSa vagerenuM pANI. 10. alepa-kAMjI vagerenuM pANI ke chAzanI parAza vagere. 11. accha-traNa vAra ukALeluM svaccha pANI. 12. bahulepa-cokhA vagerenuM cIkaNuM-ghaTTa dhovaNa. 13. sasikya-loTathI kharaDAyela hAtha ke vAsaNanuM dhovaNa, jemAM loTanA rajakaNo paNa hoya, 14. asikya-loTathI kharaDAyela hAtha ke vAsaNanuM dhovaNa, jemAM loTanA rajakaNo na hoya tevuM gALeluM dhovaNa. (5) AyaMbila ane nivi sUryodayathI eka pahora (ke doDha pahora) sudhI namaskAra sahita, mUThI sahita pratyAkhyAna kare che. temAM cAra prakAranA AhArano eTale azana, pAna, khAdima ane svAdimano nIcenA AgAro-pUrvaka tyAga kare che : (1) anAbhoga, (2) sahasAkAra, (3) pracchanna-kAla, (4) digmoha, (pa) sAdhu-vacana, (da) mahattarAkAra, (7) sarvasamAdhi-pratyayAkAra. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1280 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 AyaMbilanuM nIcenA ATha AgAro-pUrvaka pratyAkhyAna kare che : (1) anAbhoga, (ra) sahasAkAra, (3) lepAlepa, (4) gRhasthasaMsRSTa, () uslipta-viveka, (6) pAriSThApanikAkAra, (7) mahattarAkAra, (8) sarvasamAdhi-pratyayAkAra. ekAzananuM pratyAkhyAna kare che, ane temAM traNa prakAranA AhArano eTale azana, khAdima ane svAdimano nIcenA AgAro-pUrvaka tyAga kare che : (1) anAbhoga, (2) sahasAkAra, (3) sAgArikAkAra, (4). AkuMcana prasAraNa, (pa) gurvavyutthAna, (6) pAriSThApanikAkAra. (7) mahattarAkAra. (8) sarvasamAdhi-pratyayAkAra. pANI-saMbaMdhI che AgAro :- (9) lepa, (10) alepa, (11) accha, (12) bahupa, (13) sasintha ane (14) asikya. () tivi(hA)hAra upavAsa (sUryodayathI mAMDIne bIjA divasanA) sUryodaya sudhI upavAsanuM pratyAkhyAna kare che. temAM traNa prakAranA AhArano eTale pANI sivAya azana, khAdima ane svAdimano nIcenA AgAro-pUrvaka tyAga kare che : (1) anAbhoga, (2) sahasAkAra, (3) pAriSThApanikAkAra, (4) mahattarAkAra ane (5) sarvasamAdhi-pratyayAkAra. pANI-AhAranuM eka pahora (ke doDha pahora) sudhI namaskAra-sahita, mUThI-sahita nIcenA AgAro-pUrvaka pratyAkhyAna kare che - (1) anAbhoga, (2) sahasAkAra, (3) pracchanna-kAla, (4) digmoha, (5) sAdhu-vacana, (6) mahattarAkAra, (7) sarvasamAdhi-pratyayAkAra. pANInA (AgAra) (8) lepa, (9) alepa, (10) accha, (11) bahulepa, (12) sasintha ane (13) asikya. . (7) cauvi(hA)hAra upavAsa (sUryodayathI mAMDIne bIjA divasanA) sUryodaya sudhI upavAsanuM Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro 0129 pratyAkhyAna kare che. temAM cAra prakAranA AhArano eTale azana, pAna, khAdima ane svAdimano nIcenA AgArIpUrvaka tyAga kare che : (1) anAbhoga, (2) sahasAkAra, (3) pAriSThApanikAkAra, (4) mahattarAkAra ane (5) sarvasamAdhi-pratyayAkAra. (8) pANahAra-pANInA AhArano sUryodayathI) eka pahora, ke doDha pahora (namaskAra sahita)-mUThI sahita (mana-vacana-kAyAthI-tyAga kare che. temAM nIcenA AgAro-pUrvaka tyAga kare che : 1. anAbhoga. 2. sahasAkAra. 3. pracchanna-kAla. 4. digboha. 5. sAdhu-vacana. 6. mahattarAkAra. 7. sarvasamAdhi-pratyayAkAra. pANInI chUTa rahe che, te saMbaMdhI cha AgAro nIce pramANe che : (8) lepa, (9) alepa, (10) accha, (11) bahupa, (12) sasintha ane (13) asikya. (9) abhigraha nAmanuM pratyAkhyAna kare che. temAM nIcenA AgAro pUrvaka tyAga kare che. 1. anAbhoga. 2. sahasAkAra. 3. mahattarAkAra. 4. sarvasamAdhi-pratyayAkAra. abhigraha-e pratyAkhyAnano vizeSa prakAra che. pra.-39 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1300zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 mA. sAyaMkALanAM paccakakhANa. (10) pANahAra divasanA zeSa bhAgathI saMpUrNa rAtri parvata pANI-AhArano nIcenA AgAro-pUrvaka tyAga kare che : (1) anAbhoga, (2) sahasAkAra, (3) mahattarAkAra ane (4) sarvasamAdhi-pratyayAkAra. A pratyAkhyAna biyAsaNa ane tethI uparanA sarve pratyAkhyAnavALAone sAMjanA (rAtrika) paccakhANa mATe levAnuM hoya che. (11) calavi(hA)hAra divasanA zeSabhAgathI saMpUrNa rAtri-paryatanuM pratyAkhyAna kare che. temAM cAre prakAranA AhAro eTale azana, pAna, khAdima ane svAdimano nIcenA AgAro-pUrvaka tyAga kare che : (1) anAbhoga, (2) sahasAkAra (3) mahattarAkAra, (4) sarvasamAdhi-pratyayAkAra. (12) tivi(hA)hAra divasanA zeSa bhAgathI saMpUrNa rAtri-paryatanuM pratyAkhyAna kare che. temAM traNa prakAranA AhArano eTale azana, khAdima ane svAdimano nIcenA AgAro-pUrvaka tyAga kare che : (1) anAbhoga, (2) sahasAkAra, (3) mahattarAkAra, (4). sarvasamAdhi-pratyayAkAra. (13) duvi(hA)hAra divasanA zeSa bhAgathI saMpUrNa rAtri-paryatanuM pratyAkhyAna kare che. temAM banne prakAranA AhArano eTale azana ane khAdimano nIcenA AgaropUrvaka tyAga karavAmAM Ave che : (1) anAbhoga, (2) sahasAkAra, (3) mahattarAkAra, ane (4) Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakakhANanAM sUtro0131 sarvasamAdhi-pratyayAkAra. (14) dezAvakAzika dezathI saMkSepa karelI upabhoga ane paribhoganI vastuonuM pratyAkhyAna kare che ane nIcenA AgAro-pUrvaka tyAga kare che : (1) anAbhoga, (2) sahasAkAra, (3) mahattarAkAra ane (4) sarvasamAdhi-pratyayAkAra. (7) sUtra-paricaya samatvanI siddhi mATe zraddhA, vinaya, Atma-nirIkSaNa ane dhyAna jema upayogI che, tema pratyAkhyAna paNa ati upayogI che, kAraNa ke tenAthI Agnava-dvArono nirodha thAya che. zrIuttarAdhyayanasUtranA 29mA adhyayanamAM kahyuM che ke-"puSyavasthAne aMte ! nIve ikAya ?; pave+vALA mAsavAra huM niSTha ma rUA' "(prazna-) he bhagavan! pratyAkhyAnathI jIva zuM utpanna kare che ?' (uttara-) "pratyAkhyAnathI jIva AgravArono virodha kare che.' zrIbhagavatIsUtranA bIjA zatakanA pAMcamA udezakamAM kahyuM che ke-"je maMte ! vinnI liMne ?' "he bhagavanuM vijJAnanuM-vizeSa jANavAnuM phaLa zuM ?' [u.] vallI-hane." "he gautama ! tenuM phaLa pratyAkhyAna che." (pra.) se i maMta ! paQravA chinne ?' "he bhagavan! te pratyAkhyAnanuM phaLa zuM ?' saMgamane " "he gautama ! tenuM phaLa saMyama che.' Avazyaka-niryuktimAM kahyuM "paccakkhANamiNaM seviUNa bhAveNa jiNavaruddiTuM / pattA aNaMtajIvA, sAsayasukkhaM lahuM mokkhaM // 1621 // " zrIjinezvaroe kahelA A pratyAkhyAnanuM sevana karIne anaMta jIvo zAzvata sukhavALA mokSane zIdhra pAmyA che." pratyAkhyAna eTale aviratino tyAga ane virati-guNanI dhAraNA. tene zAstromAM niyama, abhigraha, viramaNa, vrata, virati, AsravAra nirodha, nivRtti, cAritra-dharma vagere zabdothI paNa oLakhavAmAM AvyuM che. pratyAkhyAnanA mULa bhedo e che : mUlaguNa-pratyAkhyAna ane Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1320zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 uttaraguNa-pratyAkhyAna. te darekanA paNa sarva ane dezathI be be prakAro che, eTale pratyAkhyAna kula cAra prakAranAM bane che : (1) sarva mUlaguNa pratyAkhyAna, (2) deza mUlaguNa pratyAkhyAna, (3) sarva uttaraguNapratyAkhyAna ane (4) deza uttaraguNa pratyAkhyAna. temAM sarva uttaraguNapratyAkhyAnanA dasa prakAro che : "anAgata, atikrAnta, koTi-sahita, niyatrita, sAkAra, anAkAra, kRta-parimANa, niravazeSa, saMketa ane addhA.-e daza paccakkhANonuM svayaM pAlana karavuM, paNa bIjAne AhAra ApavAno ke tapa vize upadeza devAno niSedha nathI. arthAta AhAra ke tapa vize upadeza ApavA apAvavAmAM samAdhi anusAre vadhu lAbha thAya tema vartavuM. A pratyAkhyAno paikI saMyamanI tAlIma mATe saMketa ane addhA pratyAkhyAno vizeSa upayogI che ane temAM paNa addhA-pratyAkhyAnanI mukhyatA * Ava. niryukti adhyayana mAM nIce pramANe kahyuM che : aNAgayamaikvaMtaM, koDisahiyaM niaMTiaM ceva / sAgAramaNagAraM, parimANakaDaM niravasesaM // 1 // saMkeaM ceva addhAe, paccakkhANaM tu dasavihaM hoi| sathavAnu patrakathA, rAvaNe nada samAdhi garA | Ta. 264-6dhA juo dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1. pR. 505. + aMdu-muThThi iDI, ghara se () sAsu-fthavu-govA eaM saMkea bhaNiaM, dhIrehiM anaMta nANIhiM / / -Ava0 niryuH gA. 1578 bhAvArtha-1. aMgUTho. 2. mukI. 3. graMthi. 4. gRha. 5. sveda-parasevo. 6. zvAsocchavAsa 7. jala-binduo, ane 8. jayotiSma-jayoti-dIpakano prakAza vagere cihnone-saMketane anaMtajJAnI dhIra zrI jinezvaroe saMketa paccakkhANa kahyuM che-ema "saMketa pratyAkhyAna ATha prakAranuM che. dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1, pR. 506 x navakAraporisIe, purimaDDegAsaNegaThANe a / AyaMbilaabhattadve, carime a abhiggahe vigaI / / - prava0 sAro0 gA0 202 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANanAM sUtro 70 133 che. A addhA-pratyAkhyAno dasa pratyAkhyAna tarIke prasiddha che ane te ja ahIM prastuta che. dasa pratyAkhyAnomAM paheluM pratyAkhyAna 'namaskArasahita' eTale namukkArasahiya-namukkArasI-navakArasInuM che ke jeno samaya sUryodayathI laIne be ghaDI paryaMtano che. A samaya daramiyAna azana, pAna, khAdima ke svAdima e cAra prakAranA AhAro paikI eka paNa AhAra karavAno nathI. A pratyAkhyAnamAM anAbhoga ane sahasAkAra e be AgAro rAkhavAmAM Ave che eTale koI vastuno ajANatAM upayoga thaI jAya ke acAnaka mukhamAM pesI jAya to tethI pratyAkhyAnano bhaMga thato nathI. A pratyAkhyAna barAbara samayasara pAravuM joIe, paraMtu koI kAraNasara tema na banI zakayuM to vratamAM avyavasthA thAya, eTale temAM mUThasInuM pratyAkhyAna paNa karavAmAM Aveche ane temAM anAbhoga tathA sahasAkAra e be AgAro uparAMta mahattarAkAra ane sarvasamAdhi-pratyayAkAranI paNa chUTa rAkhavAmAM Ave che, eTale guru, saMghanA vaDA vagere moTAnA kahevAthI kadAca pratyAkhyAna vaheluM pAravuM paDe ke rogAdikathI tIvra azAMti utpanna thaI hoya, te bhAvArtha :- 1. navakArasahita (namukkArasahi), 2. pauruSI, 3. purimArdra 4. ekAsaNuM, 5. ekalaThANuM, 6. AyaMbila, 7. upavAsa, 8. divasacarama ke bhavacarama, 9. abhigraha, ane 10. vikRti (vigaI)nuM--ema kALa paccakkhANa-(samayanI maryAdAvALuM) 10muM ahvA paccakkhANa daza prakAre che. -dharmasaMgraha. bhASAM. bhAga-1 pR. 506. 1. zrI devasUriSkRta yatidinacaryAmAM gAthA 56-57-58mAM kahyuM che ke : je apramatta AtmAo haMmezAM gaMThisahita paccakkhANanI gAMTha bAMdhe che, teo svarga ane mokSanuM sukha potAnI gAMThe bAMdhe che-ema samajavuM. vaLI vismaraNa na thavA detAM te dhanya puruSo zrInamaskAramaMtranuM smaraNa karIne gaMThisahitanI gAMTha choDavA sAthe karmanI gAMTha choDe che, mATe teo gaMThisahitano abhyAsa kare che ke jeo - zivapuranA abhyAsane icche che, gItArtho A-gaMThisahitanuM phaLa anazananA jeTaluM kahe che. dharmasaMgraha bhASAM. bhAga-1. pR. 531. sUre uggae NamokkAra- sahitaM paccakkhAti cauvvihaM pi AhAraM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM, artha gAmomeLa sahArekha vamirU | (Avazyaka sUtra adhyayana chaThThuM) Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1340 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 zAMta karavA mATe samaya karatAM vaheluM pAravuM paDe to pratyAkhyAnano bhaMga thato nathI. - porisI ane sADhaporisI(doDha porisI)nAM pratyAkhyAnamAM sUryodayathI mAMDIne eka porisI sudhI ke doDha porisI sudhI cAre prakAranA AhArano tyAga karavAmAM anAbhoga, sahasAkAra, mahattarAkAra ane sarvasamAdhi pratyayAkAra e cAra AkAra-AgAra uparAMta pracchanna-kAla, dimoha ane sAdhuvacana e traNa AgAronI vadhAre chUTa rAkhavAmAM Ave che, jethI keTalo samaya thayo che, tenI khabara na paDe, athavA dizAno bhrama thAya ke "ugdhADA porisI evAM sAdhunAM vacano sAMbhaLIne porisI kadAca vahelI pArI devAya, to paNa pratyAkhyAnano bhaMga thAya nahi. sAruM-porisI, purimaDha (be porisI) ane avaDha(traNa porisI)mAM paNa AgAronI saMkhyA sAtanI ja hoya che. egAsaNa, biyAsaNa ane egalaThANanAM pratyAkhyAno lagabhaga sarakhAM ja hoya che, temAM phera mAtra eTalo ja hoya che ke biyAsaNanAM pratyAkhyAnamAM ogAsaNane badale biyAsaNa bolavAmAM Ave che ane egalaThANanA pratyAkhyAnamAM egAsaNanI jagAe egalaThANa zabda bolavAmAM Ave che tathA egalaThANanAM pratyAkhyAnamAM "AuTaNa-pasAraNa' nAmano AgAra bolavAmAM Avato nathI. A pratyAkhyAnamAM banI zake to sADha-porisI (doDha porisI) ane na banI zake to porisI karavAnuM Avazyaka hoya che, tethI paheluM pratyAkhyAna tenuM karavAmAM Ave che. vaLI A pratyAkhyAna banI zake teTalI vikRtino tyAga karavAmAM Ave te ISTa manAya che. tethI porisInA pratyAkhyAna pachI vikRtinuM pratyAkhyAna karavAmAM Ave che ane temAM anAbhoga, sahasAkAra, lepAlepa, gRhastha-saMsRSTa, upti -viveka, 5 pratIya prati, pAriSThApanikAkAra, mahattarAkAra ane sarvasamAdhi-pratyayAkAra-e nava AgAra rAkhavAmAM Ave che, paraMtu temAMnA lepAlepa, gRhastha saMsRSTa, uslipta-viveka, pratItyaprakSita ane pAriSThApanikA kAra-e pAMca AgAro sAdhuone mATe ja samajavAnA che. ahIM zrAvaka-zrAvikA mATe tenuM uccAraNa Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANanAM sUtro - 135 pratyAkhyAnanI akhaMDatA* jaLavAI rahe te mATe ja karavAmAM Ave che, eTale vikRti aMge zrAvakane bAkInA cAra AgAro rahe che. A be pratyAkhyAna lIdhA pachI egAsaNa, biyAsaNa ke egalaThANanuM pratyAkhyAna levAya che, jemAM anAbhoga, sahasAkAra, sAgArikAkAra, AkuMcana-prasAraNa, guru-abhyutthAna, pAriSThApanikAkAra, mahattarAkAra ane sarvasamAdhi-pratyayAkAra e ATha AgAro tathA pANIne lagatAM lepa, alepa, accha, bahulepa, sasikstha ane asiktha e cha vizeSa AgAro maLIne cauda AgAronI chUTa rakhAya che. A pratyAkhyAnavALAe rAtrika paccakkhANa (pANIno tyAga karavA) mATe pANahAranuM pratyAkhyAna levAnuM hoya che. evaM pratyAkhyAnamapi, nanu pAriSThApanikAdayazcAkArAH sAdhUnAmeva ghaTante, tato gRhiNAmayuktameva tavuM, naivaM yato yathA gurvAdayaH pAriSThApanikasyAnadhikAriNo'pi yathA vA bhagavatI yogavAhino gRhastha saMsRSTAdyanidhikAriNo'pi pAriSThApanikA dyAkAroccAraNena pratyAkhyAnti, 'akhaNDaM sUtramuccAraNIya' mitinyAyAd evaM gRhasthA apIti na doSa: / 6 / tasmAt sAdhuvacchrAvakeNApi zrI sudharmasvAmyAdi paramparAyAta vidhinA pratikramaNaM kAryamityalaM prasaGgena / --dharmasaMprada (pUrvamA:) pR. 22rU. 6. bhAvArtha-'paccakkhANa Avazyaka paNa zrAvakane karaNIya che. ahIM praznakAra paccakkhANanA AgArone aMge prazna kare che ke- 'pariSThAnA' vagere AgAro to sAdhuone (AhArAdi paraThavavAnAM na hovAthI teone) ja ghaTe, zrAvakone te AgAro rAkhavA yogya nathI. tenuM samAdhAna guru jaNAve che ke-tamAro prazna ayogya che, kAraNa keparaThavavA yogya AhAra guru vagere vaDIlone vAparavAno adhikAra nathI, chatAM teo 'pAridrAvaLi' AgAra rAkhe che, bhagavatIsUtranA yogavahana karanAra sAdhune 'nityasaMmadreLa' AgAranI AvazyakatA nathI, chatAM teo e AgAra rAkhe che, temAM jema sUtrapATha akhaMDa rAkhavAno uddeza che, tema gRhasthane paNa 'paritALiJA' vagerenI jarUra nathI; chatAM te AgAro rAkhe che, tenAM 'sUtrapATha akhaMDa rAkhavo' e ja kAraNa che, mATe gRhasthane e AgAro pUrvaka paccakkhANa karavAmAM doSa nathI. ema zrAvakane cha Avazyaka ghaTita che, mATe sAdhunI jema zrAvake paNa zrI sudharmAsvAmI vagere pUrvapuruSonI paraMparAthI cAlyA AvatA vidhi pramANe pratikramaNa karavuM ja joIe. --dharmasaMgraha bhASAM. bhAga-1 pR. 609 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 AyaMbilanuM pratyAkhyAna dareka rIte egAsaNAdinA pratyAkhyAna jevuM che, mAtra temAM vikRtino tyAga pharajiyAta che ane tenA (vikRtinA) navA AgAro paikI pratItya-prakSita sivAya ATha AgAronI chUTa rAkhavAmAM Ave che. A pratyAkhyAna rasaneMdriya para kAbU meLavavAno amogha upAya che. zrI navapadajInI cUtra tathA AsonI oLImAM A AyaMbila tapanI viziSTa vidhipUrvaka ArAdhanA thAya che. tathA te AyaMbila tapanI vadhAre ArAdhanA vaddhamAna tapanI oLI dvArA thAya che. A pratyAkhyAnamAM sAMje pANahAranuM pratyAkhyAna karavAnuM Avazyaka che. upavAsanuM pratyAkhyAna be prakAre levAya che : eka tivihAra upavAsanuM ane bIjuM cauvihAra upavAsanuM temAM tivihAra upavAsa eka karatAM vadhAre karavo hoya to ambhaTTanI jagAe chaThThabhatta, aThThamabhatta vagere zabdo bolavAmAM Ave che. A pratyAkhyAnamAM pANI sivAya traNe AhArano tyAga karavAmAM Ave che tathA eka porisI ke doDha porisI sudhI pANIno paNa tyAga karavAmAM Ave che, tethI pratyAkhyAnanI racanA te prakAre thayelI che. temAM prathama tivihAra upavAsane lagatA anAbhoga, sahasAkAra, pAriSThApanikAkAra, mahattarAkAra ane sarvasamAdhi pratyayAkAra e pAMca AgAro rAkhavAmAM Ave che ane pachI porisI ke doDha porisI sudhI pANahAranuM namaskAra sahita muSTi-sahita pratyAkhyAna karavAmAM Ave che, jemAM anAbhoga, sahasAkAra, pracchannakAla, dizAmoha, sAdhu-vacana, mahattarAkAra, sarvasamAdhi-pratyayAkAra, temaja pANInA lepa, alepa, accha, bahulepa, sasintha ane asitha maLI kula tera AgAro rAkhavAmAM Ave che. A pratyAkhyAnamAM sAMje pANahAranuM pratyAkhyAna karavAnuM hoya che. cauvi(hA)hAra upavAsanuM pratyAkhyAna ghaNuM TUMkuM hoya che ane temAM mAtra anAbhoga, sahasAkAra, pAriSThApanikAkAra, mahattarAkAra ane sarvasamAdhi-pratyayAkAra, e pAMca AgAro ja rAkhavAmAM Ave che. pANahAra-A pratyAkhyAna chaThTha Adi aTTama, aThThAI vagere soLa upavAsa sudhInA tivihAranA lIdhela paccakkhANavALAne dararoja bIjA divasathI prabhAtanuM A paccakakhANa levAnuM hoya che. A pratyAkhyAnathI Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakhANanAM sUtro0137 pANInA AhArano no kArasI, porisI, sADha porisI AdinA pratyAkhyAnonA samaya pramANe tyAga karavAmAM Ave che. parantu "cauvihAra' upavAsanA pratyAkhyAnamAM te cAre prakAranA AhArano tyAga hovAthI A pratyAkhyAna levAnuM rahetuM ja nathI. ane A pratyAkhyAnamAM anAbhoga sahasAkAra pracchannakAla, digmoha, sAdhuvacana, mahattarAkAra, sarvasamAdhi-pratyayAkAra, e sAta AgAro tathA pANI saMbaMdhI cha AgAro jemake lepa, alepa, accha, bahulepa, sasikya ane asithe maLIne 13 (tara) AgAro che. abhigraha-A pratyAkhyAna vizeSa prakAro (bhedo) vALuM che. 'jyavasaro upahi' *abhigraha paccakkhANomAM pAMca ke cAra AgAro che. temAM "aprAvaraNanA-(eTale colapaTTo paNa nahIM paheravo evA) sarva vastronA tyAgamAM "colapaTTAcAra' sAthe pAMca AgAro che. bAkInA abhigrahomAM cAra AgAro A pramANe che :- anAbhoga, sahasAkAra, mahattarAkAra, sarvasamAdhipratyayAkAra. divasacarima eTale sAyaMkALanAM pratyAkhyAnamAM pANahAra, cauvihAra, tivihAra, duvihAra ane dezAvakAzikanA pratyAkhyAno mukhya hoya che. temAM pANahAranuM pratyAkhyAna egAsaNa, biyAsaNa, egalaThANa, nivI ke AyaMbila tivihAhA2, upavAsa tathA chaTTa AdinA pratyAkhyAnavALAe bIjA divase savAre pANahAranuM paccakhANa lIdhela hoya, temaNe paNa sAMje A pratyAkhyAna levAnuM hoya che, ke jemAM anAbhoga, sahasAkAra, mahattarAkAra ane sarvasamAdhi-pratyayAkAra e cAra AgAronI chUTa rakhAya che. * nAnA paNa niyamo vandana pUrvaka gurunI pAse ja grahaNa karavA ane evA niyamomAM paNa "anAbhoga-sahasAkAra' vagere cAra AgArI rAkhavA ke jethI vismRti vagerene yoge tyAga karelI vastu bhogavAya chatAM lIdhela niyama bhAMga nahIM, parantu aticAra lAge, (ta aticAronI AlocanAthI zuddha thaI zakAya.) * pUrva kALe sAdhuone mATe e paccakkhANa hatuM, AjakAla te vyavahAramAM nathI. dharmasaMgraha bhASAM, bhAga-1 pR pa10 pAdanoMdha. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1380zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 cAre AhArano tyAga karanAra cauvihAranuM, pANI sivAya traNa AhArano tyAga karanAra tivihAranuM, azana tathA khAdima e be AhArano tyAga karanAra duvihAranuM ane savAre cauda niyamo dhAryA hoya te vadhAre saMkSepa karavA dezAvakAzikanuM pratyAkhyAna kare che. A badhAM pratyAkhyAnomAM pANahAranI jema cAra AgAronI ja chUTa hoya che. cha zuddhipUrvaka thayeluM pratyAkhyAna vizeSa phaLa Ape che. te nIce pramANe che : phAsia pAliaM ceva, sohiaM tIriaM tahA / kiTTia mArAhi ceva, erisaMmi jaiavvaM // 212 // ucie kAle vihiNA, pattaM jaM phAsi tayaM bhaNiaM / taha pAliaM ca asaI, samma uvaogapaDiariaM // 213 // gurudattasesabhoaNa-sevaNAe a sohiaM (jANa / puNNe vi thevakAlA-vatthANA tIriaM hoI // 214 // bhoaNakAle amugaM, paccakkhANaMti sarai kiTTiayaM / ArAhiaM) payArehiM, sammameehiM paDiariaM // 215 // -wva. sAro bhAvArtha-(1) sparzita, (2) pAlita, (3) zodhita, (4) tIrita, (5) kIrtita ane (6) ArAdhita-e cha zuddhi kahelI che. evA zuddha paccakakhANa mATe udyama karavo. 1. phAsia (sparzita)-ucita-kAle vidhipUrvaka pratyAkhyAna prApta karyuM hoya te sparzita. 2. pAliA (pAlita)-karelA pratyAkhyAnano hetu vAraMvAra khyAlamAM rAkhI te pramANe vartana thayuM hoya te pAlita. 3. sohie (zodhita)-pote lAvelA (potAne aMgenA) AhAramAMthI guru Adine (bhakti nimitte) ApIne vadhe teTaluM ja vAparIne nirvAha karyo hoya te zodhita. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANanAM sUtro 0 139 4. tIria (tIrita)-pratyAkhyAnano samaya pUro thavA chatAM dhairya rAkhIne thoDo samaya vadhAre gayA pachI vAparyuM hoya te tIrita. 5. kiTTia (kIrtita)-bhojana samaye bhUla na thAya mATe paccakkhANane punaH yAda karIne pachI vAparyuM hoya te kIrtita. 6. ArAhie (ArAdhita)-e pAMceya uparyukta zuddhipUrvaka paccakkhANanuM pAlana karyuM hoya te ArAdhita kahevAya che-e sparzanAdi zuddhivALuM paccakkhANa uttama phaLa Ape che. pratyAkhyAnathI mananI makkamatA keLavAya che, tyAganI tAlIma maLe che, cAritraguNanI dhAraNA thAya che, Asavano nirodha thAya che, tRSNAno cheda thAya che, atula upazamaguNanI prApti thAya che ane anukrame sarvasaMvaranI siddhi thatAM aNAhArI-mokSapadanI prApti thAya che, tethI tenI yathAzakti ArAdhanA pratyeka mumukSune Avazyaka che. Ava. niryuktimAM paccakkhANanuM phaLa anaMtara ane paraMpara ema be prakAre kahyuM che. paccakkhANaMmi kae AsavadArAI huMti pihiAI / AsavadArappiNa, taNhAvuccheaNaM hoI // 1594 // taNhAvuccheeNa ya, aulovasamo bhave maNussANaM / aulovasameNa puNo, paccakkhANaM havai suddhaM // 1595 // tatto carittadhammo, kammavivego apuvvaMkaraNaM ca / tatto kevalanANaM, sAsayasokkho tao mokkho // 1596 // bhAvArtha-paccakkhANathI karma AvavAnAM dvAro (nimitto) baMdha thAya che, tethI tRSNAno cheda thAya che, tRSNAchedathI manuSyone atula upazama pragaTe che, tethI tenuM paccakkhANa zuddha thAya che, zuddha paccakkhANathI (1) cAritradharma nizcayathI pragaTe che. (2) jUnAM karmono viveka-(nirjarA) thAya che. (3) apUrvakaraNa* guNa pragaTe che. tethI kevalajJAna thAya che ane kevalajJAnathI * 'apUrvakaraNa' eTale AThamA guNasthAna karAtI paraMtu pahelAM nahIM karelI, pAMca karmadhAtaka kriyAo-adhyavasAyo. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1. pR. 533 pAdanoMdha. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1400zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zAzvata sukhanA sthAna rUpa, (4) mokSa (AtmAnI karma rU5 beDImAMthI mukti) thAya che. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga 1, pR. 533 pratyAkhyAnasUtro para zrIbhadrabAhusvAmIe niyukti racI che, tenA para zrIjinadAsamahattare cUrNi racelI che, tenA para zrIharibhadrasUrie TIkA racelI che. te uparAMta zrIyazodevasUrie "pratyAkhyAna-svarUpa, zrIzAlibhadrasUrie "pratyAkhyAnavicAraNAmRta,' zrIjayacaMdrasUrie "pratyAkhyAnasthAnavivaraNa", zrI devendrasUrie "pratyAkhyAna-bhASya," zrI somasuMdarasUrie pratyAkhyAna-bhAga-avacUri,' tathA zrIjJAnavimalasUrie "pratyAkhyAnabhASya-TIkA' racelI che. A viSaya para bIjI paNa aneka nAnI moTI kRtio racAyelI che. (6-7) sUtra-paricayaprakIrNaka A sUtronuM AdhAra-sthAna AvazyakasUtranuM chaThThuM adhyayana che. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54. paccakakhANa pAravAnAM sUtro (1) mUla pATha 1. nokArasIthI AyaMbila sudhInAM daza paccakakhANa pAravAnuM-sUtra nIce pramANe che. 1. * uggae sUre namukkAra-sahiaM porisiM sADhaporisiM sUre uggae purimaDDha avaDDha-(gaMThisahiaM)-muTThisahiyaM paccakkhANa yuM cauvihAra AyaMbila, nivvI, egalaThANa, egAsaNa, biyAsaNa, paccakkhANa yu tivihAra paccakkhANa phAsiaM, pAliaM, sohiaM, tiriaM, kiTTi ArAhiaM jaM ca na ArAhiaM tassa micchA mi dharDa zA 2. tivihAra upavAsanuM paccakhANa pAravAnuM-sUtra. "sUre uggae paccakkhANa ithu tivihAra, porisiM sADDaporisiM purimaDDha avaDDha muTThisahiaM paccakkhANa yuM pANahAra paccakkhANa phAsiaM pAliaM sohiaM tiriaM kiTTiaM ArAhiaM jaM ca na ArAhiaM tassa micchA mi dukkaDaM. (2) saMskRta chAyA. (A paccakhANa pAravAnA sUtranI saMskRta chAyA thaI zake tema nathI, kAraNa ke temAM gujarAtI zabdano prayoga thayo che. * daza prakAranA paccakhANa pAravA mATeno A saMyukta pATha che, tethI je paccakakhANa pAravuM hoya tene ja yAda karI tenA nAmanuM ja uccAraNa karavuM jemake "pAsanuM ryuM vihAra' - A prakAre vividha pratyAkhyAno pAravAmAM Ave che. 4 paccakkhANa pAravAnuM sUtra bolIne pachI bhojana pahelAMno samaya aviratimAM na jAya te mATe mudi ' Adi saMketa paccakakhANa kare. -dharmasaMgraha bhASAM. bhAga-1. pR 2pa9. + "sUre uggae paccakakhANa karyuM tivihAra' e pAThane badale keTalAka nIce pramANe pATha bole che :1. sure uggae upavAsa karyo tivihAra-ema bole che. ane keTalAka2. "sUre uggae abhaTTa paccakkhANa karyuM. tivihArae pramANe paNa pATha bole che. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 paraMtu AgaLa paccakkhANanAM sUtromAM je je zabdonI saMskRta chAyA karavAmAM AvI che te sivAyanA je prAkRta zabdo A daza prakAranA pratyAkhyAna pAravAnAM saMyukta pAThamAM prApta thAya che tenI saMskRta chAyA jaNAvavAnI jarUra hovAthI te ja jaNAvAya che.) 1. pratyAkhyAna pAraNa sUtrANi (1) namAra-sahita (muSTi-sahitam) (2) pauruSI, (3) sarvapauruSI, (4) pUrvArdhama, (1) pArzvam, (6) AvAmAmtam, (7) nivikRtim, (8) ekasthAnam (9) ekAzanam' (10) dvayazanam .(pranthisahita).. .pratyAAna.......... nivikRti, sthAnam.. ..trividhAtA...........kSazitam..... pAlitaM, zodhitaM, tIritaM, kIrttitaM, ArAdhitaM yacca nArAdhitam tasya mithyA me duSkRtam / .vatuvidhAhAra... 2. trividhAhAra abhaktArtham [ A sUtranI saMskRta chAyA uparokta daza prakAranA pratyAkhyAna pAravAnA saMyukta pATha pramANe samajavI. AgaLanAM paccakkhANanAM sUtro ke jenI saMskRta chAyA pUrNa rIte karavAmAM AvI che temAM AvatA zabdonI chAyA ahIM ApavAmAM Avela nathI.] . (3-4) sAmAnya ane vizeSa artha tathA tAtparyArtha maMjhiddigaM-(pranthisahitam)-gAMThayukta, pratyAkhyAna vizeSa. cabihAra (jaMtuvidha-sAhAra) cAra prakArano AhAra.(azanabhojana; pAna-pANI; khAdima-bhUMjelA dhAnyo, phaLa, mevo vagere; svAdimasUMTha, taja, elacI, laviMga, sopArI ityAdi.) nivI, nivviya-(nivikRti) -vikRtijanaka padArtho-(jevAM ke cha Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakhANa pAravAnAM sUtro 143 vigaI-ghI, dUdha, dahIM, goLa, tela ane pakvAna)thI rahita. DrALa- [vasthAnaY -egAsaNa (ekAsaNuM)-eka vAra bhojana karavuM che. A vratamAM zarIrano jamaNo hAtha tathA mukha sivAyanAM aMgopAMganuM halana-calana karyA vinA bhojana karavAnuM hoya che. tathA jamI lIdhA pachI ThAma-calavihAra-'(pANInA AhArano paNa tyAga) karavAmAM Ave che. tivihAra- [trivadhAhAra:] -traNa prakArano AhAra. (azana, khAdima, svAdima.). sijhaM- spizata - ucita kAle vidhipUrvaka pratyAkhyAna prApta karyuM hoya te sparzita. pAniyaM- [Vtritama - karelA pratyAkhyAnano hetu vAraMvAra khyAlamAM rAkhI te pramANe vartana thayuM hoya te pAlita. soziM- [batanuM pote lAvelA (potAne aMgenA) AhAramAMthI guru Adine (bhakti nimitte) ApIne vadhe teTaluM ja vAparIne nirvAha karyo hoya te zodhita. ti-i [taritaY -pratyAkhyAnano samaya pUro thavA chatAM vairya rAkhIne thoDo samaya vadhAre gayA pachI vAparyuM hoya te tIrita. vi - [ff ] -bhojana samaye bhUla na thAya mATe paccakhANane punaH yAda karIne pachI vAparyuM hoya te kIrtita. mAhi- [Arata-] -e pAMceya uparyukta zuddhipUrvaka paccakkhANanuM pAlana karyuM hoya te ArAdhita kahevAya che. i a-ya-je kAMI. na mArAa-Ira mArataH] -(uparokta cha prakAre zuddhi pUrvaka paccakkhANa) nA ArAdhyuM hoya. (5) artha-saMkalanA 1. nokArasIthI AyaMbila sudhInAM paccakakhANa pAravAnuM sUtra. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1440 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sUrya UgyA pachI (be ghaDI* sudhI) (1) nokArasI (2) porisI (3) sADhaporisI (4) purimaDha (5) avaDha (6) gAMThasahita* (7) mUThI sahita*-e pratyAkhyAna cAre prakAranA AhAranuM karyuM tathA (8) AyaMbila (9) nivI*(10) egalaThANa* (11) egAsaNa (12) biyAsaNa-e traNe prakAranA AhAranuM paccakhANa karyuM. e pratyAkhyAnanI cha bhAva vizuddhi (1) paccakhANa karavAnA kALe vidhipUrvaka paccakakhANa prApta karyuM. (2) karelA paccakkhANanuM vAraMvAra smaraNa karIne pAlana karyuM. (3) pote lAvelA-potAne aMgenA AhAramAMthI guru Adine bhakti nimitte ApIne vadhe teTaluM ja vAparIne nirvAha karyo. (4) paccakakhANano samaya pUrNa thavA uparAMta thoDo vadhAre samaya pasAra karyo. (5) bhojana samaye bhUla na thAya mATe paccakhANane punaH yAda karyuM. (6) ArAdhita-e pAMceya zuddhipUrvaka paccakkhANanuM pAlana karyuM ane jo A prakAre cha zuddhipUrvaka paccakakhANa na ArAdhyuM hoya to te saMbaMdhI mAruM pApa duSkRta) mithyA thAo, nAza pAmo. 2. tivihAra upavAsanuM paccakakhANa pAravAnuM sUtra. sUrya UgyA pachI traNa prakAranA AhAranuM pratyAkhyAna karyuM. tathA porisI, sADhaporisI, purimaDha, avaDha, muDhisahiya, e pratyAkhyAna pANIno AhAra choDI devA mATenuM karyuM. tathA e pratyAkhyAnanI cha bhAva * pratyAkhyAnano avasthAna kAla ochAmAM ocho be ghaDI sudhIno hoya che. + zrI namaskAramaMtranuM smaraNa karIne gaMThisahitanI gAMTha choDavI te gItArtho A (gaMThisahita)nuM phaLa anazananA jeTaluM kahe che. X "mUThI sahita' nAmanuM pratyAkhyAna jyAre pAravuM hoya tyAre ekaAsane besIne hAthanI mUThI vALIne eka athavA traNa vAra navakAramaMtrano pATha bolavAmAM Ave che. che "aMbila, nIrasajala, duSpAya,dhAtuzoSaNa, kAmaghna, maMgala, zIta' e AyaMbilanA ekArthI zabdo che. temAM lUkhuM-sUkuM bhojana jamavAnuM hoya che. * A pratyAkhyAnamAM ghI vagere cha vigaI-vikRtiono tyAga karavAmAM Ave che. * A paccakhANamAM jamaNo hAtha ane mukha sivAya, badhAM aMgopAMga sthira rAkhavAM. ane jamatI vakhate ja ThAmacavihAra karavAno hoya che. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakkhANa pAravAnAM sUtro 0 145 vizuddhi (1) phAsita (2) pAlita (3) zodhita (4) tIrita (5) kIrtita ane (6) ArAdhita-A prakAre cha zuddhipUrvaka paccakkhANa na ArAdhyuM hoya to te saMbaMdhI mAruM pApa-duSkRta mithyA thAo, nAza pAmo. (e phAsita-Adi cha zuddhi prathama pramANe jANavI.) (6-7) sUtra paricaya-prakIrNaka, viSaya spaSTa hovAthI uparanA vibhAgonI samajUtIo ApavAnI jarUra jaNAtI nathI. pra.-3-10 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55. zrIvarddhamAnajina-stutiH / 'snAtasyA-' stuti (1) bhUkha-06* snAtasyApratimasya meruzikhare zacyA vibhoH zaizave, rUpAlokana-vismayAhRta-rasa-bhrAntyA bhramaccakSuSA / unmRSTaM nayana prabhA dhavalita kSIrodakAzayA, vaktraM yasya punaH punaH sa jayati zrIvarddhamAno jinaH // 1 // haMsAMsAhata-padmareNu-kapiza-kSIrArNavAmbhobhRtaiH, kumbhairapsarasAM payodhara-bhara-praspaddhibhiH kAJcanaiH / yeSAM mandara-ratnazaila-zikhare janmAbhiSekaH kRtaH, sarvaiH sarva surAsurezvaragaNaisteSAM nato'haM kramAn // 2 // arhadvaktra-prasUta gaNadharaH racitaM dvAdazAGgaM vizAla, citraM bahvartha-yuktaM munigaNa-vRSabhairdhAritaM buddhimadbhiH / mokSAgra-dvAra bhUta vrata-caraNa-phalaM jJeya-bhAva-pradIpaM, bhaktyA nitya prapadye zrutamahamakhilaM sarvalokaikasAram // 3 // niSpaGka-vyoma-nIla-dyutimalasa-dRzaM bAlacandrAbha daMSTra mattaM ghaNTAraveNa prasRta-madajalaM pUrayantaM samantAt / ArUDho divyanAgaM vicarati gagane kAmadaH kAmarUpI, yakSaH sarvAnubhUtirdizatu mama sadA sarvakAryeSu siddhim // 4 // (2) anvaya (mUlapATha saMskRtamAM che, tethI tenI chAyA ApelI nathI; paraMtu samajavAmAM saraLatA paDe tethI anvaye Apelo che). * ||thaa-1, 2-me 'zAIsavihIta'mA . AuthA-3, 4-'252'che. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snAtasyA" stuti 147 zaizave meruzikhare snAtasya apratimasya vibhoH rUpAlokana-vismayAhRta-rasa-bhrAntyA bhramat-cakSuSA zacyA, kSIrodakAzaGkayA yasya nayana-prabhA-dhavalitaM vaktraM punaH punaH unmRSTam, saH zrIvardhamAnaH jina: jayati // 1 // mandara-ratnazaila-zikhare sarvaiH sarva-surAsurezvaragaNaiH haMsAMsAhata-padma-reNu-kapiza-kSIrArNavAmbho-bhRtaiH apsarasAM payodharabhara-praspaddhibhiH kAJcanaiH kumbhaiH yeSAM janmAbhiSekaH kRtaH, teSAM kramAn ahaM nataH // 2 // arhad-vaktra-prasUtaM gaNadhara-racitaM dvAdazAGgaM vizAlaM citraM bahu-arthayuktaM buddhimadbhiH munigaNa-vRSabhaiH dhAritaM mokSAgradvArabhUtaM vrata-caraNa-phalaM jJeya-bhAva-pradIpaM sarvalokaikasAram akhilaM zrutam ahaM nityaM bhaktyA prapadye // 3 // niSpaGka-vyoma-nIladyutim alasa-dRzaM bAlacandrAbha-daMSTra ghaNTA-raveNa mattaM prasRta-madajalaM samantAt pUrayantaM divyanAgam ArUDhaH kAmadaH kAmarUpI sarvAnubhUtiH yakSaH, gagane vicarati (saH) sarvakAryeSu sadA siddhi dizatu // 4 // (3) sAmAnya ane vizeSa artha [avya pramANe zabdono krama rAkhelo che.] zaizave-bAlyAvasthAmA, pANa59i. 'zizoH bhAvaH zaizavam'- 'zizuno bhAva te zaizava.' zizu-ms, bhAva-avasthA. zaizave-bAlyAvasthAmA. pANa5mai. meru-zikhare-bhe2 parvatana zi52 752 . merunu zikhara te. meruzikhara. meru-vizeSa, te dona madhya bhAgamAM Avelo che ane eka lAkha yojana UMco che. snAtasya-snAna 2rAyedAnA. 4mAmiSe yetAnA nA-snAna 72, nAij, tenA 52thI snAta snAna 2rAyelo. tenA Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 jJAtasya-snAna-abhiSeka. ahIM janma-prasaMganuM viziSTa snAna che. tethI janmAbhiSeka karAyelAnA. apratimasya-anupamanA, ajoDanA, zreSThanA. na pratimA jenI te apratimaH pratimA-upamA. jene koInI upamA ApI zakAya nahi te apratima, ajoDa, zreSTha. vimo:-arhadevanuM. 'vibhAti paaizvaryana zomata kRti vibhuH |'-je parama aizvaryathI zobhe che te vibhu' athavA vimavati rmonUtane samartho mavatIti vibhuH |'-je karmanuM unmUlana karavAmAM samartha che, te vibhu-arhadeva.' rUpALojana-vimasthAta-sa-prAntyA-sauMdaryanuM avalokana karatAM utpanna thayelA vismayamAMthI prakaTelA adbhuta rasanA bhramavALI (vaDe.) rUpanuM Alona te rUpAlona, tenAthI utpanna thayelo vismaya te rUpAlona-vismaya. tenAthI Ata evo rasa te rUpAtonaviyAtarasa tenAthI thayelI prApti vALI te rUpAnona-vismayA tarasAnti tenA vaDe-pAlonavismayAtarasaprAntyA. rUpa-sauMdarya. Atona-avalokana. vismaya-Azcarya. Ata-Avelo, utpanna thayelo prakaTelo. rasa-utkaTa bhAva lAgaNInuM saMvedana. zrAnti-bhrama, moha, eka vastune badale bIjI vastu mAnI levI te. A vAkyano spaSTArtha e che ke sauMdaryanuM avalokana karatAM vismaya utpanna thAya che, vismaya utpanna thatAM adbhuta rasa prakaTe che ane adbhuta rasamAMthI brAnti thAya che,* tenA vaDe. vismaya eka prakArano sthAyibhAva che. te mATe alaMkAra-mahodadhinA tRtIya taraMgamAM kahyuM che ke : ratirhAsazca zokazca krodhotsAha- bhayAni ca / gugupsA-vismaya-zamAH, sthAvimAvAH prarjItitAH dhArA 'rati, hAsya, zoka, krodha, utsAha, bhaya, jugupsA, vismaya ane zama A nava sthAyibhAvo che.' * staMbha, sveda, romAMca, gadgada svara, saMbhrama, netravikAsa vagere adbhutarasanA anubhAvo che. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snAtasyA' stuti 149 vismayano udraka thatAM abhuta rasa utpanna thAya che. te mATe uparyukta graMthanA tRtIya taraMgamAM kahyuM che ke : divyarUpAvalokAdi-smero harSAdyalakRtaH / dUraM netravikAsAdi-kAraNaM vismayo'dbhutaH // 23 // "divya rUpanAM avalokana vagere dvArA vikaselo, harSAdithI alaMkRta ane ghaNA netravikAsa, romAMca vagerenuM kAraNa evo vismaya nAmano sthAyibhAva adbhuta rasa (mAM pariName) che. A adbhuta rasa nATyakAroe mAnelA suprasiddha nava raso paikIno eka rasa che. kahyuM che ke - "zura-hAtha-vaUIT., rI-vI-bhayAna: bIbhatsAdbhuta-zAntAzca, nava nATya rasA amI // 96 // " -alaMkAramahodadhi; tRtIya taraMga. zRMgAra, hAsya, karuNa, raudra, vIra, bhayAnaka, bIbhatsa, adbhuta ane zAMta, A nava raso nATyazAstramAM (mAnelA) che. A rIte rUpAnonavikSayadataradhrAjyAno artha "sauMdaryanuM avalokana karatAM utpanna thayelA vismayamAMthI prakaTelA addabhuta rasanI bhrAnti (vALI) vaDe evo thAya che. manvekSaNa-bhamatAM cakSuvALI, (vaDe). caMcaLa netrovALI (vaDe). pramatuM evuM rahyuM che jenuM te pramava! -tenA vaDe-pramava@SA. pramata -bhamatI, pharatI, caMcaLa, sthira nahi tevI. vadhu-AMkha, netra. zA-iMdrANI vaDe. zarate-madhuraM vatrIti zarI'-"mIThuM bolanArI te zacI." e IMdrANInuM amaranAma che. priyA ravIndrA pautnonI gayuvAdinI.' (a. ci. 2. 89). kSarezaducA-kSIrodakanI zaMkAthI. kSIrasamudranAM jaLa to nathI ? evI zaMkAthI. kSIronI mazahU te kSIrokAzA, tenA vaDe kSIravAyA. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 kSIro-kSIrasamudranuM pANI. cothA kSIra-varadvIpa pachI AvelA samudrane kSIrasamudra kahe che. tenuM pANI raMga ane svAdamAM kSIra jevuM hoya che. zrIjinezvaradevanA snAtra-prasaMge devo te jaLane laI Ave che ane teno abhiSekamAM khAsa upayoga kare che. A prasaMganuM vistRta varNana jIvAjIvAbhigamasUtranI trIjI pratipattimAM kareluM che. yatha-jenuM. nayana-mAM-thavanitaM-netranI kAMtithI dhoLuM thayeluM. nayananI pramA te nayana-prabhA, tenA vaDe dhatiMta te nayana9mAM-dhavanita. nayana-netra. prama-kAMti. dhoLuM thayeluM. netranI kAMtithI dhoLuM thayeluM. vayaM-mukhane. punaH punaH-pharI pharIne, vAraMvAra. 3-lUchI nAkheluM. t upasargavALA mRt dhAtune bhUta arthamAM ru pratyaya AvavAthI DabhRSTa rUpa baneluM che. mR-snAna karavuM. 3mR-lUchI nAkhavuM. bRSTa-lUchI nAkheluM. -te. zrIvartamAna niH-zrI mahAvIra prabhu. jata-jaya pAme che. ma-ratI-zira-meru parvatanA ratnazailanAmanA zikhara upara. mandrano rastrIta te mantara-, tenuM zivara te mara saMzatazivara, tenA upara te ma -tauta-ziro. -meru-parvata. zrIjabUdIpaprajJaptimAM maMdaraparvatanAM soLa nAmo darzAvelAM che, te A rIte : maMdara meru maNorama, sudaMsaNa sayaMpame ya girirAyA / rayaNoccae, siloccaya, majjhe logassa nAbhI ya // 1 // acche ya sUriyAvatte, sUriyAvaraNe iya / uttame ya disAI ya, vaDiMse iya solase // 2 // Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snAtasyA stuti 151 (1) maMdara, (2) meru, (3) manorama, (4) sudarzana, (5) svayaMprabha, (6) girirAja, (7) ratnoccaya, (8) ziloccaya, (9) loka madhya, (10) loka-nAbhi (11) accha, (12) sUryAvarta, (13) sUryAvaraNa, (14) uttama, (15) dizAdi ane (16) avataMsaka. palyopamanA AyuSyavALA maMdadevanA nivAsane lIdhe te maMdara kahevAya che. rIta-ratnanI mukhyatAvALo zaila. te nAmano meru parvatano eka bhAga. zira-zikhara upara. maMdara parvatanA traNa kAMDo che. temAM pahelo kAMDa sahasra yojanano che, je mATI, paththara, vaja ane retIno banelo che; bIjo kAMDa tesaTha hajAra yojanano che, je aMka ratna, sphaTikaratna. suvarNa ane rUpAno banelo che; ane trIjo kAMDa chatrIsa hajAra yojanAno che, je raktasuvarNano banelo che. A trIjA kAMDamAM paMDaka nAmanuM vana AveluM che. tenI madhyamAM cALIsa yojananI eka zailazikhA AvelI che je maMdara-cUlikA kahevAya che. A AkhI cUlikA vaiDUryaratnanI banelI hovAthI ratnazaila kahevAya che. tenA upara eka siMhAsana che; jyAM iMdra besIne zrIjinezvara devane khoLAmAM le che ane pachI temano snAtra-abhiSeka kare che. -sarva vaDe. sarva vizeSaNa ahIM devanI sarva nikAyo mATe samajavAnuM che. te cAra jAtanI che : (1) bhavanapati, (2) vyaMtara, (3) jyotiSka ane (4) vaimAnika. sarvasurAsurezvaranA badhA surendro ane asurendronA parivAro vaDe. sarva evA surApurezvara te sarvapurA,rezvara, tenA muLa te sarvasurAsurezvaraTM. sarva-badhA. sura ane asura te surApura. tenA thara te surasurezvara. sura-vaimAnika ane jyotiSka devo. asura-bhavanapati ane vyaMtara devo. zvara-svAmI iMdra. T-parivAra. eTale badhA surendro ane asurendronA parivAro vaDe. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1520 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 iMditi-parey-fpA-kSIrAjIvAmRtai:-haMsanI pAMkhathI uDADelA kamaLa-parAgathI pILA thayelA kSIrasamudranA jaLathI bharelA (vaDe.) hRkSAMta evI pAchu te haMsAMsAhata-pArekhu, tenAthI paNa te haMsAMsAhata-pAdhu-sRpiza, evuM kSIrAvA. te haMphAMti -pArey-RSi kSIrAIvAW:, tenA vaDe mRta: te haMsAhati-pasay-fpaza-kSIrAvAjhmomRta:, haMsanI maMsa te haMsa, tenA vaDe sahita te haMsAMsAhita. ThaMsa-pakSIvizeSa. saMsapAMkha. nahita-uDADelI. haMsanI pAMkha vaDe uDADelI. padmanI reNu te pArepu. pakamaLa. reNu-raja, parAga, kamaLano parAga. viza-pILuM. kSIrAvanuM gAma te kSIrasavAma: kSIrAva-kSIra samudra. maM: jaLa. kSIrasamudranuM jaLa. mRtabharelA. haMsanI pAMkhathI uDADelA kamala-parAgathI pILA thayelA kSIrasamudranA jaLathI bharelA. A sAmAsika pada " 'nuM vizeSaNa che. maraNAM-apsarAonA. maNuM taratIti maraNa: I'-je pANImAM sare-rame te apsarA." tene svarga-vezyA ke deva-gaNikA paNa kahe che. pathatharamaddhimi-stana-samUha sAthe spardhA karanArA, (vaDe). payodhara no bhara te payodharabhara, tenA praspardhi te payodharabharaprasparddhi, temanA vaDe te poghara-para-praddhimi ! payodharastana. mara-samUha. praddhispardhA karanAra. pra upasarga-pUrvaka arthe dhAtune rUnuM pratyaya AvavAthI prasthaddhina evo zabda banelo che, eTale stana-samUha sAthe spardhA karanArA. A sAmAsika pada pai'nuM vizeSaNa che. rAtre suvarNanA banelA, suvarNamaya (vaDe). nathI banelA te vezcana, tenA vaDe. jIna-suvarNa, sonuM. 9:-ghaDAo vaDe. ceSAM-jeonA. janma -janma-nimittano abhiSeka. janma-nimittano pavA te banmapivA. zrI tIrthaMkaradevano janma Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'snAtasyA' stuti 0 153 thatAM devo temane meruparvatanA ratnazaila zikhara para laI jAya che ane tyAM viziSTa vidhithI temanA para kSIrasamudra tathA anya samudra, draha, nadI vagerenAM pANI vaDe abhiSeka kare che, te janmAbhiSeka kahevAya che. ga:-seriell. teSAM tekhonA. kramAn-tharazone. ahaM - huM. nataH :-namelo (chaM). arhad - vaktra- prasUtaM - arhatnA bhuSamAMthI nIDaNesuM. - prasUta. arhadnuM vaktra te arhad - vaktra, tebhAMthI prasUta te arhad - vaktra - arhad arhata, arihaMta vaktrabhuja prasUta prasTesuM, nIDajesuM. gaNadhara racitaM - gae|dharokhe rayesuM. gaNadhara vaDe racita te gaNadhara - racita 'anuttara - jJAna - darzanAdidharma-gaNaM dharatIti gaNadharaH / ' anuttara jJAna, harzana khAhi dharmagasane dhAre te ge|ghr. ' arthAt arhA mukhya ziSyo. temanI saMkhyA mATe pravacanasArodvAranA paMdRramA dvAramAM 'dhuM che } culasIi (1) paMcanavai (2), biuttaraM (3) solasottara (4) ca sayaM (5) / // 329 // (21) / sattattara (6) paNanaui (7) teNaui (8) aTThasII ya (9) // 328 // ekAsII (10) chAvattarI (11) ya, chAvaTThi (12) sattAvanna (13) y| pannA (14) teyAlIsA (15), chattIsA (16) ceva paNatIsA ( 17 ) tettIsa (18) aThThavIsA (19), aTThArasa (20) ceva taha ya sattarasa ekkArasa (22) dasa (23) ekkAraseva (24) iya gaNaharapamANaM // 330 // Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (1) zrI RSabhadevanA 84 (2) zrIajitanAthanA 95 (3) zrIsaMbhavanAthanA 102 (4) zrIabhinaMdana svAmInA 116 (5) zrIsumatinAthanA 100 (6) zrIpadmaprabhunA 107 (7) zrIsupArzvanAthanA 95 (8) zrIcaMdraprabhasvAmInA 93 (9) zrIsuvidhinAthanA 88 (10) zrI zItalanAthanA 81 (11) zrI zreyAMsanAthanA 76 (12) zrI vAsupUjyasvAmInA 66 (13) zrIvimalanAthanA pa7 (14) zrIattanAthanA 50 (15) zrIdharmanAthanA 43 (16) zrIzAntinAthanA 36 (17) zrIkunthanAthanA 35 (18) zrIaranAthanA 33 (19) zrImallinAthanA 28 (20) zrImunisuvratasvAmInA 18 (21) zrInaminAthanA 17 (22) zrI neminAthanA 11 (23) zrI pArzvanAthanA 10 (24) zrIvardhamAnasvAmInA 11 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'snAtasyA' stuti 0 155 gaNadharo che. A rIte cosa tIrthaMkaronA kula gaNadharo 1452 che. dazAR-dvAdazAMgI, bAra aMga sUtro. dAvaza aMza te dAvazAMi. te AcArAMga sUtrakRtrAMga pramukha sUtro jANavAM. sUtra [zcata]-puruSanA mukhya aMgarUpa hovAthI te aMga kahevAya che. tenI vizeSa vigata mATe juo sUtra 33-3. faguci-fzellel, HZ. tri -adbhuta. varthayu -ghaNA arthovALuM, ghaNA padArthonA varNanavALuM. vadhu garthathI yuttu te varthayuruM. vartu-ghaNA. atha-padArtha. jJeya vastu. yu-sahita. ghaNA padArthonA varNanathI sahita, ghaNA padArthonA varNanavALuM. vRddhiddhiH buddhimAno (vaDe.) buddhimat-buddhivALA. buddhi cAra prakAranI che : (1) autpattikI, (2) vainayikI, (3) kArmikI ane (4) pAriNAmikI. temAM utpatti-janma e jenuM kAraNa nathI eTale ke jenI utpattimAM potAnA sivAya bIjuM koI kAraNa nathI te autpattikI. vinaya jenuM kAraNa che te vainayikI. karma [abhyAsa] jenuM kAraNa che te kArmikI; ane pariNAma (anubhava-TharelapaNuM) jenuM kAraNa che te pAriNAmikI. tenAM udAharaNo naMdisUtranI TIkAmAMthI jANavAM. munizaLa-vRSabhai:-uttama sAdhu-samudAya vaDe. munino paNa te muniLa, temAM vRSama samAna te muniALa-vRSama, tenA vaDe muni vRSabhai:| muni-sAdhu. zaLa-samudAya. vRSama-vRSabha samAna, uttama. uttama sAdhu samudAya vaDe. dhAtiM-dhAraNa kareluM. dhR-dhAravuM parathI ghArita rUpa baneluM che. dhAravuM eTale dhAraNa karavuM, yAda rAkhavuM. guru sUtrano pATha Ape ke sUtrano artha samajAve tene buddhizALI ziSyo dhAraNa kare che. mokSApradvAramUrta-muktirUpI(mahela)nA mukhya daravAjArUpa. mokSanuM apradvAra te mokSApradvAra. te mokSApradvAra-mUta. mokSa-mukti. gabradvAra Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 mukhya daravAjo. bhUta-thayeluM. muktirUpI mahelanA mukhya daravAjArUpa thayeluM. vrata-caraLa-i-vrata ane cAritranAM phaLavALuM. 156 vrata ane caraNa te vrata-caraLa, te rUpa ta te vrata caraNa-ta. vrata -mahAvrata. upalakSaNathI aNuvrata vagere paNa jANavAM. tri-pAMca samiti ane traNa gupti. jJeyabhAva-pratIpaM-jANavA yogya padArthone prakAzavAmAM dIpaka samAna. jJeya evo bhAva te jJeyamAva, tene mATe pradvIpa samAna te jJeyamAvapravIpa, jJeya-jANavA yogya. bhAva-padArtha, prIpa-dIpaka, moTo dIvo. sarvanomArM sakala vizvamAM advitIya sArabhUta. sarva jevo loka te sarvaloka, temAM ekasAra te sarvalokaikasAra. srvsakala. to-vizva. -advitIya. sAra-sArabhUta, uttama, sakala vizvamAM advitIya sArabhUta. ahinaM-samagra. zruta-zrutajJAnane. zrutanI vizeSa vigata mATe juo sUtra 23-3. ahaM huM. nitya-pratidina. matsyA-bhakti vaDe. prapadye-aMgIkAra karuM chuM. ni-vyoma-nIlaghurti-nirabhra AkAzanA gherA vAdaLI raMganI kAMtivALAne. niSpaklR evuM vyoman te niSpaklR vyoma, tenI nIlavruti te ni vyoma-nIlavrutti. tene ni-vyoma-nIlaghuti. nirmAta: paTTo yasmAt niSpakuM.' jemAMthI paMka cAlyo gayo che te niSpaka. paTM-vAdaLuM, abhra. niSpa-nirabhra. nIta evI vrutti. te nIta-vRtti. nIla-varNa vizeSa. ghero vAdaLI raMga, vRtti = Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snAtasyA stuti 0 157 prabhA, kAMti, nirabhra AkAzanA gherA vAdaLI raMganI kAMtivALo. manasa-da-Alasya-pUrNa dRSTivALAne. manasa evI dazuM te mana-da, masa Alasyayukta. da-AMkha, daSTi. ALasa-pUrNa dRSTivALAne. vAnarannAma-daMSTra-bIjanA caMdramA jevA [vAMkA] daMkUzaLavALAne. vAtacaMdra jevI Ama te vAstavandrAma, tenA jevI che hRNa jenI te vividdAma-daMSTra vAna evo vandra te vInavandra. bIjano caMdramA. arthAta mA-upamAna. jenI upamA ApavAmAM Ave te upamAna kahevAya che. ahIM trInavanI upamA ApavAmAM AvI che eTale te upamAna che daMSTra-dADha. daMkUzaLa. bIjanA caMdra jevA vAMkA daMkUzaLavALAne. ahIM vAtacaMdra zabda vaDe stutikartAnuM nAma sUcavAyeluM jaNAya che. paM. vivekaharSagaNi A stuti paranI TIkAmAM jaNAve che ke-"tra vizeSa stutifpa. vAstavandrA rUti nAma sUcittam te ca zrIhemacandrasUriziSyAH zrIbAlacaMdrasUraye muSTivyAkaraNa kartAraH |'vizeSaNamAM stutikartAe "bAlacaMdra evuM potAnuM nAma sUcita karyuM che. te zrI hemacaMdrasUrinA ziSya ane muSTivyAkaraNanA kartA zrIbAlacaMdrasUri jANavA. ghATa- ghaMTanA nAdathI. pAno rava te vakhya-rava, tenA vaDe pa-vena, pA-ghaMTa. - avAja, nAda. matta-madonmatta. prabhUta-madranaM-pragnavelA madajaLane, jharelA madane. pravRta evuM madranAM te prakRta-patnanaM, tene prakRtimatd. p. upasargavALA. 9 dhAtune # pratyaya AvavAthI prasRta zabda banelo che. pra+myuM -jharavuM. pUraya-pUratAne, pUrI rahelane. pUra-pUvuM. pUya-pUrato, pUrI rahelo. dvivyanA-divya hAthI para, devatAI hAthI para. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1580zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 divya evo nA te dvivyanA. drivya-devatAI. nA-hAthI. mAi-ArUDha thayelo, caDelo. +caDavuM parathI gADha-zabda banelo che, mArUDha-ArUDha thayelo, caDelo. maH icchita ApanAro. vamAna ratIti mada'- "je kAmone Ape che te kAmada.' kAmamanoratha, Icchita. DhAma-rUpI-icchA pramANe rUpa karanAro. 'Ame svecchayA rUpa yApti marUpI'-icchA mujaba jenuM rUpa che, (je rUpa karI zake ) te kAmarUpI. sarvAnubhUtiH yakSa-sarvAnubhUti nAmano yakSa. ane AkAzamAM. virati-vicare che. mama-mane. sarvavaryeSa-sarva kAryomAM. savA-niraMtara. siddhi-saphaLatA. viza0-Apo. (4) tAtparyArtha A stutinuM prathama pada smAtA-hovAthI te "stratisthAstuti'nA nAmathI oLakhAya che. koIka sthaLe teno ullekha pafkSa stuti, * maNanI vaturdazI stuti,* zrIvardhamAnana[mahAvI]-stuti tarIke paNa karAyelo che. * juo lIMbaDI-bhaMDAranuM sUcipatra naM. 1550. X pothI 71, 78. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snAtasyA' stuti 0 159 (1) nati-jaya pAme che, koNa ? cazya nayanarUma-dhavatitaM vandra zA kSIro zakyA punaH punaH cUrNa sa vartamAnaH ninaH-jemanuM svanetrakAMtithI dhavala thayeluM mukha iMdrANIe kSIrasAgaranuM jaLa to nathI rahI gayuM ? evI zaMkAthI pharI pharIne lUchyuM, te zrImahAvIra prabhu. kevI iMdrANIe zrI mahAvIra prabhunuM mukha pharI pharIne pharIne lUchyuM ? zaizave meruzire trAtistha pratimastha vimo: pAnona-vismayAta rasa-grAnyA bhramavazuSa-bAlavayamAM eTale ke janma thatAM ja meruzikhara upara iMdrAdi vaDe snAtra abhiSeka karAyelA anupama evA vibhunA rUpanuM avalokana karatAM utpanna thayelA viyarasanI brAntivALI IMdrANIe. (2) ahaM nata:-huM namelo chuM. kone ? mana-caraNone. konAM caraNone ? teSAM-teonAM. teonAM eTale konA ? ceSAM ganmASei: mandararatnazailazikhare sarvaiH sarvasurAsurezvaragaNaiH haMsAMsAhata-padmareNu-kapiza-- kSIrAIvAkyo pUrtaH aNasA payodhamarapraspardhAimaH OMnaiH ai: 9ta:- jemano janmAbhiSeka meruparvatanA ratnazaila nAmanA zikhara upara sarva jAtinA sura ane asuranA sarve IMdroe, haMsanI pAMkhathI uDADelA kamaLa-parAgathI pILA thayelA kSIrasamudranA jaLathI bharelA apsarAonA stanasamUhanI spardhA karanArA suvarNanA ghaDAo vaDe karAyelo che, temanA. (3) madaM prapadya-huM aMgIkAra karuM chuM. kevI rIte ? malyA-bhaktipUrvaka. kyAre ? nityaM aharniza. kone ? zrutaM-zrutane. kevA zrutane ? (2) gaIva-prabhUtaM-zrIjinezvaradevanA mukhamAMthI artharUpe prakaTelAMne; (2) AdhararavitaM-gaNadharo vaDe sUtramAM gUMthAyelAMne(3) zA-AcArAMga Adi bAra aMgavALAne; (4) vizAnaM-vistarNane. pahelAM zrutano vistAra ghaNo moTo hato, paraMtu kAla-doSathI te ocho thayelo che. (5) via-racanA vaDe abhutane; (6) vahRthayu$-ghaNA arthavALAne; (7) middhi muni - vRSaH dhAritaM-buddhi-nidhAna zreSTha muni-samUhe dhAraNa karelAMne; (8) mokSA prArabhUtaM-mokSanA daravAjArUpane; (9) vrata vara-naM-vrata ane cAritrarUpI phalavALAMne; (10) 3yabhAva-praj-jANavAyogya padArthone prakAzavAmAM dIpaka samAnane; (11) sarvano sAraM-sakalavizvamAM advitIya Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1600zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sArabhUtane; (12) vinaM-samastane. (4) vizag-Apo. zuM? siddhi-siddhi. kyAre? saha-niraMtara. zemAM ? sarvArthIpu-sarva kAryomAM. kone? mama-mane. koNa? sarvAnubhUtiH yakSaH sarvAnubhUti nAmano yakSa. kevo che e yakSa ? (1)niSpakvyomanItaghutam matadaza bAlacandrAbha-daMSTra ghaNTAraveNa mattaM prasUta-madajalaM samantAt pUrayantaM divyanAgam ArUDha - vAdaLa rahita AkAzanI nIlaprabhAne dhAraNa karanArA, AlasyapUrNa [madabharI] daSTivALA, bIjanA caMdramA jevA vAMkA daMkUzaLavALA, Doka vageremAM bAMdhelI ghaMTAonA satata nAdathI matta thayela, pragnavelA madajaLane cAre bAju phlAvI rahela, evo je divya hAthI, tenA para ArUDha thayelo che. (2) :-sarva manaHkAmanAone pUrNa karanAro che. (3) ma-pI-icchita rUpane dhAraNa karanAro che tathA (4) ane vivarati-AkAzamAM vicaranAro che. (5) artha-saMkalanA bAlyavayamAM meruparvatanA zikhara upara snAtra-abhiSeka karAyelA prabhunAM rUpanuM avalokana karatAM abhutarasanI bhrAMtithI caMcaLa banelAM netrovALI IMdrANIe "kSIrasAgaranuM jaLa rahI to nathI gayuM ?' evI zaMkAthI jemanuM svanetrakAMtithI ja ujjavala baneluM mukha pharI pharIne lUchyuM, te zrI mahAvIra jina jaya pAme che. 1. sarva jAtinA sura ane asuronA sarva iMdroe jemano janmAbhiSekahaMsanI pAMkhathI UDelA kamaLa-parAgathI pILA thayelA kSIrasamudranA jaLathI bharelA ane apsarAonA stanasamUhanI spardhA karanArA suvarNanA ghaDAo vaDe meruparvatanA ratnazaila nAme zikhara upara karyo che, temanAM caraNone huM namelo chuMnamuM chuM. 2. zrIjinezvaradevanA mukhamAMthI artharUpe prakaTelAM ane gaNadharo vaDe sUtrarUpe gUMthAyelAM, bAra aMgavALAM, vistIrNa, abhuta racanA-zailIvALAM, ghaNA arthothI yukta, buddhi-nidhAna evA zreSTha muni-samUhe dhAraNa karelAM, mokSanA daravAjA samAna, vrata ane cAritrarUpI phaLavALAM, jANavA yogya padArthone prakAzavAmAM dIpaka-samAna ane sakala vizvamAM advitIya sArabhUta evAM samasta zrutano huM bhakti-pUrvaka aharniza Azraya karuM chuM. 3. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snAtasyA stuti-161 vAdaLa-rahita AkAzanI nIla-prabhAne dhAraNa karanAro, ALasathI maMda thayelI [madabhara daSTivALo, bIjanA caMdramA jevAM vAMkA dadUzaLavALo, Doka vageremAM bAMdhelI ghaMTAonA satata nAdathI matta thayelo, pragnavelA madajaLane cAre bAju phelAvato evo je divya hAthI tenA para ArUDha thayelo, sarva mana kAmanAone pUrNa karanAro, icchita rUpane dhAraNa karanAro ane AkAzamAM vicaranAro sarvAnubhUti yakSa mane sadA sarva kAryomAM siddhi Apo. 4. (6) sUtra-paricaya kAyotsarga pachI bolAtI kalyANakaMda" ane "saMsAradAvAnala-' vagere stutimAM viSayano jevo krama hoya che,* tevo ja krama A stutimAM che; eTale ke tenA pahelA zlokamAM viziSTa jinezvaranI stuti che. bIjA zlokamAM sarva jinezvaranI stuti che, trIjA zlokamAM zratanI stuti che ane cothA zlokamAM vaiyAvRjyakara devanI stuti che. stutionI racanA-saMbaMdhamAM evo krama jovAmAM Ave che ke pahelI stutimAM jeTalA akSaro hoya teTalA ja akSaro pachInI stutiomAM paNa hoya athavA te karatAM anukrame vadhAre hoya. paNa ochA na ja hoya. e kramanuM paNa ahIM pAlana thayeluM jovAya che; eTale tenAM pahelAM be kAvyo zArdUlavikrIDitachaMdamAM ane pachInAM be kAvyo sragdharA-chaMdamAM che ke jenA pratyeka caraNanA akSaronI saMkhyA anukrame ogaNIsa ane ekavIsanI che. A stutinI vizeSatA e che ke te saMskRta-sAhityanI alaMkAra ane varNana-paddhatithI vibhUSita thayelI che. pahelA zlokamAM zrI mahAvIraprabhunI mukhamudrA parama prabhAthI vibhUSita hatI, e vAta kahevAne kavie meru-zikhara para thato jinavaronA abhiSekano prasaMga pasaMda karyo che ane temAM paNa kSIrasAgaranAM jaLathI snAtra karavAmAM Ave che, te ghaTanAne yAda karI che. idro ane iMdrANIo ToLe maLIne suvarNa vagere ATha jAtinA banelA kaLazo vaDe jinezvarane abhiSeka karI rahyA che ane temanuM apratima rUpa joIne harSAveza anubhave che, paraMtu e suzobhita kaLazomAM * krama mATe juo-prabodhaTIkA, bhA. 1 (cothI AvRtti) pR. 483 pra.-3-11 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1620 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 bharelA kSIrasAgaranAM jaLathI pracaMDa jaLadhArAo baMdha thavA chatAM prabhunA mukha para pUrvavat alaukika rUpa-chaTA nRtya karI rahI che, te joI iMdrANI vismaya pAme che ke "A zuM?' ane e vismayamAM pratikSaNe vadhAro thatAM abhutarasanI jamAvaTa thAya che, jenA pariNAme iMdrANInAM netro caMcaLa bane che tathA "A to kSIrasAgaranuM thoDuM jaLa rahI javAthI te ujjavaLa dekhAya che' evo bhrAMta nirNaya karI prabhunA mukhane vAraMvAra lUche che, paNa e ujjavaLatA prabhunAM netromAMthI prakaTI rahelI zveta-sAttvika prabhAnI hatI, eTale te ujjavaLatA kAyama rahe che. Ama kavie prabhunA mukha para pharakI rahelA prakAza-puMjane kSIrasAgaranAM jaLa karatAM paNa adhika ujjavaLa kahyo che ane e rIte temanI apUrva stuti karI che. bIjA zlokamAM paNa ahitonuM devAdhidevapaNuM darzAvavAne meruparvata para thato snAtrAbhiSekano prasaMga ja pasaMda karyo che ane temAM jaNAvyuM che ke A abhiSeka sarva jAtinA surendra ane asurendra vaDe kSIrasAgaranA jaLathI thAya che. ahIM stutikAre kSIrasAgaranuM jaLa kevuM hoya che, e darzAvatAM sUcaka nirdeza dvArA jaNAvI dIdhuM che ke kSIrasAgaramAM ghaNA haMso hoya che, te haMso niraMtara krIDA karatA hoya che ane te krIDA daramiyAna pAMkhono phaphaDATa thAya che, tethI te jaLa kamaLanI suvAsavALuM tathA raMge pILuM hoya che, tethI te jaLa kamaLanI suvAsavALuM tathA raMge pILuM hoya che, ane Abhiyogika devatAoe taiyAra karelA suvarNanA kalazomAM bharavAmAM Ave che ke jeno AkAra apsarAonA stana-samUha jevo atisuMdara hoya che; eTale uttama devo uttama prakAranuM jaLa, uttama pAtramAM bharIne, uttamottama evA zrIjinezvaradevanI uttama snAtra-kriyAmAM uttama bhaktibhAvathI vApare che. Ama jemanAM nimitte uttamatAnuM aneruM vAtAvaraNa sarjAya che, te sarva jinezvaradevonAM caraNone bIjI stutimAM vaMdanA karavAmAM AvI che. - trIjA zlokamAM zruta athavA AgamanuM suMdara zailImAM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. temAM prathama tenI racanA-saMbaMdhI nirdeza karatAM jaNAvyuM che ke A zrutajJAna arthathI zrIjinezvaronAM mukhamAMthI prakaTa thayeluM che ane sUtrarUpe gaNadharo dvArA racAyeluM che. pachI tenAM aMgonuM varNana karatAM jaNAvyuM che ke te Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snAtasyA stuti0163 bAra aMgovALuM, ativizAla ane abhuta racanAzailIvALuM che tathA ghaNA arthothI yukta che. pachI teno prabhAva varNavatAM jaNAvyuM che ke mahAna munivaro e zrutanI yathArtha dhAraNA kare che, kAraNa ke te mokSa-maMdiranA daravAjArUpa che, vrata ane cAritranI sthiratA karanAruM che, jANavA yogya sarva padArthone jaNAvanAruM che ane sarva lokanA apratima sAra-rUpa che; tethI huM bhakti-pUrvaka sadA teno Azraya karuM chuM. cothA zlokamAM zrIvardhvamAnajinanA zAsananuM-saMghanuM vaiyAvRtya karanAra deva tarIke sarvAnubhUti yakSanuM varNana karavAmAM AvyuM che. te sarvAnubhUti yakSa sarva manorathone pUrNa karanAro che. icchita rUpone dhAraNa karanAro che. gaganamAM vicaranAro che, ane divya-hAthI para ArUDha thayelo che ke je(hAthI)no raMga nirabhra AkAza jevo nIla che, jenI AMkho madAlasAmada vaDe ALasu che, jenA dAMto bAlacaMdra jevA ardhavartula che, je ghaNA ghaMTo vaDe zaNagArAyelo hovAthI tenA satata nAda vaDe kaMIka matta che ane madamAto hovAthI madanI sugaMdhane saghaLI dizAomAM lAve che. Avo sarvAnubhUti yakSa mane sarva-kAryamAM sadA siddhi Apo. A rIte A stutimAM viziSTa jina, sAmAnya jina, jinAgama ane vaiyAvRtyakara zAsanadevanI AlaMkArika bhASAmAM stuti karavAmAM AvI che. sarvAnubhUti yakSano vizeSa paricaya prApta thatI nathI, paraMtu zrIvardhvamAna jinano mAtaMga nAmano yakSa ja A sarvAnubhUti hoya tema saMbhave che, kAraNa ke tenuM vAhana hAthI ane sarva yakSonI jema te kAmada, kAmarUpI ane gaganacArI paNa che. A stuti para zrIvivekaharSagaNie tathA zrIguNavinayagaNie TIkAo racelI che, tathA bIjI paNa nAnI-moTI avasUrio racAyelI che. (7) prakIrNaka A stuti tenA caturtha zlokamAM AvatA bAlacaMdra pada parathI zrIbAlacaMdrasUrie banAvI hoya tema jaNAya che. saMpradAya (kiMvadantI) pramANe Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1640 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 A bAlacaMdrasUri zrI hemacaMdrAcAryanA ziSya hatA ane pAchaLathI guru sAthe virodha thatAM judA paDyA hatA, tethI temaNe banAvelI stutino svIkAra saMgha taraphathI thayo na hato; paraMtu kAladharma pAmyA bAda teo vyatarajAtinA deva thayA hatA ane zrIsaMghane upadrava karavA mAMDyo hato, tyAre zrIsaMghe dravya kSetra-kAla-bhAvano vicAra karI A stutino svIkAra karyo hato ane tyArathI te pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNa-prasaMge bolAya che. teramI sadImAM eka bIjA paNa bAlacaMdrasUri thayA che ke jeo aneka mahAkAvya-prabaMdhonA kartA ane samartha kavi hatA tathA mahAmaMtrI vastupAlanA mAnItA hatA. temanI kRtiomAM koI koI sthaLe potAnA nAma-nirdeza tarIke vAbhendu evo prayoga maLe che; jemake gaurI rAgavatI tvayi tvayi vRSo baddhAdarastvaM yuto, bhUtyA tvaM ca lasadguNaH zubhaguNaH kiM vA bahu brUmahe ? / zrImantrIzvara ! nUnamIzvarakalAyuktasya te yujyate, vAsnenuM vimukhya vayituM vattoDapa : prabhu ? || tethI A stutinuM kartRtva kayA bAlacaMdrasUrinuM che te vicAraNIya che. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. bhavanadevatA-stutiH / bhavanadevatAnI stuti (1) bhUlapA bhavaNadevayAe karemi kAussaggaM / annattha0 ( 1) 'jJAnAdiguNa yutAnAM, nityaM svAdhyAya-saMyama-ratAnAm / vidadhAtu bhavanadevI, zivaM sadA sarvasAdhUnAm // 1 // (2) manvaya bhavanadevatAyai karomi kAyotsargam / anyatra0 jJAnAdiguNayutAnAm nityaM svAdhyAya-saMyama-ratAnAm sarvasAdhUnAm bhavanadevI sadA zivaM vidadhAtu / (3-4) sAmAnya ane vizeSa artha tathA tAtparyArtha bhavaNadevayAe-[bhavanadevatAyai]-bhavanavitAne artha, bhavanavIna maa|dhn-nimite. karemi-(karomi)-I cha. kAussaggaM-(kAyotsargam)-yotsana. jJAnAdiguNa-yutAnAm-zAna mAha guothI yuti (y). zAna, zana ane cAritrathI yuktanuM. jJAna 4nI Adima cha tevA guNa te jJAnAdiguNa. tenAthI yuta te + A sUtrano pATha 'AcAra dinakara' pratiSThAvidhimAM pR. 151 ba mAM che. paraMtu te pAThamAM 'bhuvanadevI' zabdano prayoga karela che. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1960 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 jJAnAviyuta. teone-jJAnAviguNa-yutAnAM. jJAna e ratnatrayImAM Adi guNa che, tethI jJAnAdi-padathI jJAna, darzana ane cAritra samajavAM. nitya-pratidina, niraMtara. vAdhyAya-saMyama-ratInA-svAdhyAya ane saMyamamAM ramI rahelA(). svAdhyAya ane saMyamamAM lIna(nuM). vAdhyAya ane saMyama te svAdhyAya-saMyama, temAM rata te svAdhyAyasaMyama-rata, teone-svAdhyAya-saMyama-ratAnA. svAdhyAya-vAcanAdi pAMca prakArano svAdhyAya ke zrAdhyayana. saMyama-paMcamahAvratAdi sattara prakArano saMyama. ratarameluM, ramI raheluM, magna, lIna. sarvasAdhUnAmuM-badhA sAdhuonuM. avanavI-bhavanadevI. salA-niraMtara. zivaM-ziva, kalyANa. ahIM ziva-padathI upadrava-rahita sthiti abhipreta che. vidhAtu-karo. (5) arthasaMkalanA bhavanadevInA ArAdhana-nimitte huM kAyotsarga karuM chuM. sivAya ke jJAna-darzana-cAritrathI yukta ane svAdhyAya-saMyamamAM lIna evA badhA sAdhuone bhavanadevI upadrava-rahita karo. (6) sUtra-paricaya prAcIna kAlathI pratikramaNa-prasaMge vaiyAvRjyakara devono kAyotsarga karavAmAM Ave che. temAM kSetradevatA ane tadaMtargata bhuvanadevatAno kAyotsarga paNa karAya che. A. ni. mAM kahyuM che ke cAummAsiya varise, ussaggo khittadevayAe u / pakkhiya sijjasurIe, karaMti caumAsIevege // 2330 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavanadevatAnI stuti 167 pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNa vakhate kSetradevatAno kAyotsarga karAya che. keTalAka pAkSika ane cAturmAsika pratikramaNa vakhate ja zayyA surI(bhuvanadevatA)no kAyotsarga kare che." pratikramaNagarbhahetumAM kahyuM che ke "kSetradevatAnI niraMtara smRtimAM bhuvananuM kSetramaMtargatapaNuM hovAthI tattvathI to bhuvanadevatAnI smRti paNa dararoja thAya che, to paNa parva-divase tenuM bahumAna karavA mATe sAkSAt temano kAyotsarga karavo." mokSamArganI sAdhanA mATe jJAna, darzana ane cAritranI ArAdhanA jarUrI che, tathA jJAnArAdhanA, darzanArAdhanA ane cAritrArAdhanA mATe svAdhyAya(jJAna) ane saMyama(kriyA)nuM pAlana jarUrI che. A svAdhyAya-saMyamanuM yathArtha pAlana tyAre ja thaI zake ke jayAre vAtAvaraNamAM vividha prakAranA upadravo na hoya. tethI vAtAvaraNanI javAbadArI jenA zire che, tevI bhuvanadevatAnI stuti karavAmAM AvI che ke jJAnAdi guNothI yukta ane nitya svAdhyAya-saMyamamAM rata rahenArA sarva munipuMgavone ziva Ape-upadrava rahita kare. (7) prakIrNaka A stuti "vIse vitta sArdU zabdothI zarU thatI kSetradevatAnI stuti sAthe ghaNuM sAmya dharAve che. jema ke-temAM sAdhuone darzana, jJAna ane cAritrathI yukta kahyA che, jyAre ahIM jJAnAdi-guNothI yukta kahyA che. temAM mokSa-mArganI sAdhanA kare che-ema jaNAvyuM che; jyAre ahIM svAdhyAyasaMyamamAM rata che ema kahyuM che; temAM durita eTale bhayone (upadravone) haravAnuM jaNAvyuM che, jayAre ahIM ziva Apo ema kahyuM che; eTale vastu ekanI eka ja che. vaLI te stuti ArSaprAkRtamAM che, jyAre A stuti saMskRtamAM che; tethI ema mAnavuM ucita lAge che ke A stutinuM AdhAra-sthAna "nIse vitesAEvALI kSetradevatAnI stuti che. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57. kSetradevatA-stutiH / kSetradevatAnI stuti (1) bhUlA khittadevayAe karemi kAussaggaM' / annattha0 (manuSTu5) yasyAH kSetraM samAzritya, sAdhubhiH sAdhyate kriyA / sA kSetradevatA nityaM, bhUyAnnaH sukhadAyinI // 1 // (2) anvaya kSaitradevatAyai karomi kAyotsargam / anyatra0 yasyAH kSetraM samAzritya sAdhubhiH kriyA sAdhyate; sA kSetradevatA nityaM naH sukhadAyinI bhUyAt // (3-4) sAmAnya ane vizeSa artha tathA tAtparyArtha khittadevatAe karemi kAussaggaM-(kSetradevatAyai karomi kaayotsrgm)kSetradevatAnA ArAdhana-nimitte huM kAyotsarga karuM chuM. yasyA:- nA. kSetram-kSetrane, sthAnane, 4||ne. samAzritya-bhAzrIne. sAdhubhiH-sAdhuo 43, munimI 43. kriyA-yA, bhokSamArzanI ||raadhnaa. sAdhyate-sapAya cha, 32che. 1. A sUtrano pATha "AcAra dinakara' pratiSThA vidhimAM pR. 151 3 mAM che. 2. ma manuSTu5' mA che. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetradevatAnI stuti 0169 sA-te. kSetravatI-kSetranI adhiSThAyikA devI. nitya-sadA. na:-amane. suddAyinI-sukha ApanArI. mUtthAo. (5) artha-saMkalanA kSetradevatAnA ArAdhana-nimitte kAyotsarga karuM chuM. sivAya ke-- jenA kSetrano Azraya laIne sAdhuo mokSamArganI ArAdhanA kare che, te kSetradevatA amane sadA sukha ApanArI thAo. (6) sUtra-paricaya mokSamArganI sAdhanAmAM kSetra paNa upakAraka che. jo kSetra na hoya to mokSamArganI sAdhanA kyAM rahIne karAya? temAM paNa je kSetro nirupadravI hoya che, tyAM mokSamArganI sAdhanA vadhAre tvarAthI ane vadhAre saralatAthI thaI zake che. kSetrane nirupadravI rAkhavAnuM kAma kSetradevatAnuM che, eTale mumukSa AtmAo pAkSikAdi pratikramaNa-prasaMge tenI ArAdhanA nimitte kAyotsarga kare che ane te pUrNa thayA pachI stuti karatAM jaNAve che ke "jenA kSetrano Azraya laIne sAdhumahAtmAo mokSamArganI ArAdhanA karI zake che, te kSetradevatA "amane sadA sukha ApanArAM thAo. ahIM "amane' zabdathI sakala saMghanuM sUcana che. (7) prakIrNaka A sUtra prAcIna prAkRta gAthA parathI saMskRtamAM racAyeluM hoya tema jaNAya che. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58. caturviMzati-jina-namaskAraH / sakalAI-stotra (caityavaMdana) (1) bhUdA ___ (manuSTu5) sakalArhat-pratiSThAnamadhiSThAnaM zivazriyaH / bhUrbhuva-svastrayIzAnamArhantyaM praNidadhmahe // 1 // * pothI 62mAM A sUtra 26 zlokovALuM che. bIjA paMdara zloko prakIrNa che. pothI 59mAM sUtra 27 zlokanuM che. pothI 72mAM A sUtra 31 zlokanuM che, jemAM 28 zloko cAlu krama-mujaba tathA pachInA traNa nIce pramANe cheH"klyaann-paadpaaraamN, zruta-gaGgA-himAcalam / vizvAmbhoja-ravi devaM, vande zrIjJAtanandam // 29 // gAthA 1 thI 27 e "anuSTrapamAM che. pAntu vaH zrImahAvIra-svAmino dezanA-giraH / bhavyAnAmAntara-mala-prakSAlana-jalopamAH // 30 // anadhyayana-vidvAMso, nirdravya-paramezvarAH / analaGkAra-subhagAH, pAntu pAdanakhAMzavaH (yuSmAn jinezvarAH) // 31 // " (A traNa zloko anukrame pariziSTaparva, siddhahema-laghuvRtti ane kalpasUtranI subodhikA TIkAmAM Ave che.) -pothI 103mAM 36 zloko ApelA che. te A pramANe15 26 "pAntu vaH zrImahAvIra-' " 27 'kRtAparAdhe'pi jane' " 28 'zrImate vIranAthAya' " 28 'sarveSAM vedhasAmAdyam' " 30 'kalyANapAdapArAma' " 31 'vIraH sarva surAsurendra-mahito' Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "1 so 32 'vapureva tavAcaSTe, bhagavan ! vItarAgatAm' 33 'aTThAvayammi usabho' 34 ' avasesA titthayarA' 35 'tava pAdapopam' 36 'bhavabIjAGkurajananAH / ' " "" sakalArhat stotra (caityavaMdana) 0 171 nAmA''kRti - dravya bhAvaiH, punatastrijagajjanam / kSetre kAle ca sarvasminnarhataH samupAsmahe // 2 // * AdimaM pRthivInAthamAdimaM niSparigraham / Adima tIrthanAthaM ca, RSabha svAmina stumaH // 3 // arhantamajita vizva-kamalAkara - bhAskaram / amlAna- kevalAdarza- - saGkrAnta-jagataM stuve // 4 // vizva-bhavya-janArAma - kulyA- tulyA jayanti tAH /* dezanA - samaye vAcaH, zrIsambhava - jagatpateH // 5 // 11 anekAnta-matAmbhodhi- samullAsana- candramAH / dadyAdamandamAnanda, bhagavAnabhinandanaH // 6 // sarajAvo arhaM naumi sadA''rhantya-kAraNaM sakalArhatAm / svasti zrI jayadaM zrIman - mahAnanda mahodayam // 1 // mudA'hami tadArhantyaM, bhU-bhUrvaH svastrayezvaram / yadArAdhya dhruvaM jIvaH, syAdarhan paramezvaraH // 2 // arhantaH sthApanA-nAma-dravya-bhAvaizcaturvidhAH / caturgati bhavodbhUtaM bhayaM bhindantu bhAvinAm ||3|| -amaracaMdrAcAryaddhRta "zrI padyAnaMha- mahAavya" nuM maMgalAyarasa pR. 1. + pAThAM. vRSabha. X jayantu tAH ( pAThAM.) zrI himAMzuvijayajInA lekho pR. 406 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1720zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 dhusat-kirITa-zANAgrottejitAghri-nakhAvaliH / bhagavAn sumatisvAmI, tanotvabhimatAni vaH // 7 // padmaprabha-prabhordeha-bhAsaH puSNantu vaH zriyam / antaraGgAri-mathane, kopATopAdivAruNAH // 8 // zrIsupArzvajinendrAya, mahendra-mahitAz2aye / namazcaturvarNa-saGgha-gaganAbhoga-bhAsvate // 9 // candraprabha-prabhozcandra-marIci-nicayojjvalA / mUrtirmUrta-sitadhyAna-nirmiteva zriye'stu vaH // 10 // karAmalakavad vizva, kalayan kevalazriyA / acintya-mahAtmya-nidhiH suvidhirbodhaye'stu vaH // 11 // sattvAnAM paramAnanda-kandodbheda-navAmbudaH / syAdvAdAmRta-niHsyandI, zItalaH pAtu vo jinaH // 12 // bhava rogA''rtta-jantUnAmagadaGkAra-darzanaH / niHzreyasa-zrI-ramaNaH, zreyAMsaH zreyase'stu vaH // 13 // vizvopakArakIbhUta-tIrthaMkRtkarma nirmitiH / surAsura-naraiH pUjyo, vAsupUjyaH punAtu vaH // 14 // vimalasvAmino vAcaH, kataka kSoda-sodarAH / jayanti trijagacceto-jala-nairmalya-hetavaH // 15 // svayambhUramaNa-spardhA, karuNArasa-vAriNA / anantajidanantAM vaH, prayacchatu sukha-zriyam // 16 // zivam. pAThAMtara. X A baMne padya mANijyadevasUrikRta ane hI. 2. kApaDiyA taraphathI prakAzita yazodhara caritramAM maMgalAcaraNa tarIke jovAya che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAI-stotra (caityavaMdana) 173 kalpadruma-sadharmANamiSTaprAptau zarIriNAm / *caturdhA dharma-deSTAraM, dharmanAthamupAsmahe // 17 // sudhA-sodara-vAg-jyotsnA-nirmalIkRta-diGmukhaH / mRga-lakSmA tamaH-zAntyai, zAntinAthajino'stu vaH // 18 // zrIkunthunAtho bhagavAn, sanAtho'tizayaddhibhiH / surAsura-nR-nAthAnAmekanAtho'stu vaH zriye // 19 // aranAthastu' bhagavA~, zcaturthAra-nabho-raviH / caturtha-puruSArthazrI-vilAsa vitanotu vaH // 20 // surAsura-narAdhIza-mayUra-nava-vAridam / / karmadunmUlane hasti-mallaM mallimabhiSTumaH // 21 // jaganmahAmoha-nidrA-pratyUSa-samayopamam / munisuvratanAthasya, dezanA-vacanaM stumaH // 22 // luThanto-namatAM mUrdhni, nirmalIkAra-kAraNam / vAri-plavA iva namaH, pAntu pAda-nakhAMzavaH // 23 // yaduvaMza-samudrenduH, karma kakSa-hutAzanaH / ariSTanemirbhagavAn, bhUyAd vo'riSTa-nAzanaH // 24 // kamaThe dharaNendre ca, svocita karma kurvati / prabhustulya manovRttiH, pArzvanAthaH zriye'stu vaH // 25 // zrImate vIranAthAya, sanAthAyAdbhutazriyA / mahAnanda-saro-rAjamarAlAyArhate namaH // 26 // caturdhA-dharma deSTAraM . -bhisa lonsanano triSaSTi zava pu. yaritra' mA-1. 5488. + aranAthaH sa 5it2 ka. TIkA. guNa. TIkA. x ariSToriSTanAzanaH -zrI himAMzuvijayajInA lekho pR 406. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1740zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 kRtAparAdhe'pi jane, kRpA-manthara-tArayoH / ISad-bASpAIyorbhadra, zrIvIrajina-netrayoH // 27 // jayati vijitAnyatejAH, surAsurAdhIza-sevitaH zrImAn / vimalastrAsa-virahitastribhuvana-cUDAmaNirbhagavAn // 28 // (u vihIta) vIraH sarva-surAsurendra-mahito, vIra budhAH saMzritAH, vIreNAbhihataH svakarma-nicayo, vIrAya nityaM namaH / vIrAt tIrthamidaM pravRttamatulaM, vIrasya ghoraM tapo, vIre zrI dhRti-kIrti-kAnti-nicayaH, zrIvIra* ! bhadra diza // 29 // (bhAlanI) avanitala-gatAnAM kRtrimAkRtrimAnAM, varabhavanagatAnAM divya-vaimAnikAnAm / iha manuja-kRtAnAM devarAjarcitAnAM, jinavara bhavanAnAM bhAvato'haM namAmi // 30 // (anuSTu5) sarveSAM vedhasAmAdyamAdima parameSThinAm / devAdhideva sarvajJa, zrIvIraM praNidadhmahe // 31 // (uI sahita) devo'neka-bhavArjitorjita-mahApApa-pradIpAnilo, devaH siddhi-vadhU-vizAla-hRdayAlaGkAra-hAropamaH / * gAthA 27 e anuSupa chaMdamAM che, ane gAthA 28 e AryA chaMdamAM che. + tIvra tapaH x he vIra ! bhadraM dish| he dhIra ! bhadraM tvayi / ___-zrI umAzuviyanA bemo 5. 407. gAthA 26 tathA 31-e pariziSTa parva prathama sargamAM maMgalAcaraNanI gAthA 1-2 tarIke prApta thAya che. x Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAha-stotra (caityavaMdana) 175 devo'STAdaza-doSa-sindhuraghaTA-nirbheda-paJcAnano, ___ bhavyAnAM vidadhAtu vAJchitaphalaM, zrIvItarAgo jinaH // 32 // khyAto'STApadaparvato gajapadaH, sammetazailAbhighaH, zrImAn raivatakaH prasiddhamahimA, zatruJjayo maNDapaH / vaibhAra: kanakAcalo'rbudagiriH, zrIcitrakUTAdaya statra zrIRSabhAdayo jinavarAH kurvantu vo maGgalam // 33 // (2) anvaya sakalArhatpratiSThAnaM zivazriyaH adhiSThAnaM bhUrbhavaH-svastrayIzAnam ArhantyaM praNidadhmahe // 1 // sarvasmin kSetre kAle ca nAma-AkRti-dravya-bhAvaiH trijagat-janaM punataH arhataH samupAsmahe // 2 // AdimaM pRthivInAtham, AdimaM niSparigraham, AdimaM tIrthanAthaM ca RSabhasvAminaM stumaH // 3 // vizva-kamalAkara-bhAskaram, amlAnakevalAdarza-saMkrAntajagatam arhantam ajitaM stuve // 4 // dezanA-samaye-zrIsambhavajagatpateH tAH vizva-bhavya-janArAma-kulyA-tulyAH vAcaH jayanti ||5|| anekAntamatAmbhodhi-samullAsana-candramAH bhagavAn abhinandanaH amandam AnandaM-dadyAt // 6 // ghusat-kirITa-zANAna-uttejita-adhri-nakhAvaliH bhagavAn sumatisvAmI vaH abhimatAni tanotu // 7 // ___ antaraGga-ari-mathane kopATopAt iva aruNAH padmaprabhaprabhoH dehabhAsaH vaH zriyaM puSNantu // 8 // caturvarNasaGgha-gaganAbhoga-bhAsvate mahendra mahitA ye zrIsupArzvajinendrAya namaH // 9 // candra-marIci-nicayojjvalA mUrta-sitadhyAna-nirmitA iva candraprabhaprabhoH . Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUrtiH vaH zriye astu // 10 // kevalazriyA vizvaM karAmalakavat kalayan acintya - mahAtmyanidhiH suvidhiH vaH bodhaye astu // 11 // sattvAnAM paramAnanda- kandodbheda - navAmbudaH syAdvAda amRta - niH syandI zItalaH jinaH vaH pAtu // 12 // bhava- rogArta - jantUnAm agadaGkAra- darzana: niHzreyasa -- zrIramaNaH zreyAMsaH vaH zreyase astu // 13 // vizvopakArakIbhUta-tIrthakRt karma - nirmitiH surAsuranaraiH pUjyaH vAsupUjya: trijagat-ceta:-jala-nairmalya-hetavaH kataka- kSoda-sodarAH vimalasvAminaH vAcaH jayanti // 15 // karuNA-rasa- vAriNA svayambhUramaNa-sparddhA anantajit vaH anantAM sukhazriyaM prayacchatu // 16 // zarIriNAm iSTaprAptau kalpadruma- sadharmANaM caturdhA dharmadeSTAraM dharmanAtham upAsmahe ||17|| vaH punAtu // 14 // 176 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sudhA-sodara - vAg- jyotsnA - nirmalIkRta - diGmukhaH mRgalakSmA zAntinAthajinaH vaH tamaH zAntyaM astu // 18 // atizayarddhibhiH sanAthaH surAsura - nRnAthAnAm ekanAthaH zrIkunthunAthaH bhagavAn vaH zriye astu // 19 // aranAthaH tu bhagavAn vaH caturthapuruSArtha zrIvilAsaM caturthAra - nabho - raviH vitanotu // 20 // - stumaH // 22 // surAsura-nara- adhIzaM mayUra - nava- vAridaM karma-du- unmUlane hastimallaM mallimabhiSTumaH // 21 // jaganmahAmoha-nidrA-pratyUSa - samayopamaM munisuvratanAthasya dezanA - vacanaM namatAM mUrdhni luThantaH vAri-plavA iva nirmalIkAra - kAraNaM nameH pAda Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahasAIt-stotra (yaityavaMdhana) 177 nakhAMzavaH pAntu ||23|| yaduvaMza - samudrenduH karma - kakSa - hutAzanaH ariSTanemiH bhagavAn vaH ariSTanAzanaH bhUyAt // 24 // svocitaM karma kurvati kamaThe dharaNendre ca tulya- manovRttiH pArzvanAthaH prabhuH vaH zriye astu ||25|| adbhutazriyA sanAthAya, mahAnanda- saro- rAjamarAlAya zrImate vIranAthAya arhate namaH ||26|| kRtAparAdhe jane api kRpA - manthara- tArayoH ISad- bASpaArdrayoH zrIvIrajina- netrayoH bhadram ||27|| vijitAnya-tejAH surAsurAdhIza - sevitaH zrImAn vimalaH trAsavirahitaH tribhuvana- cUDAmaNiH bhagavAn jayati // 28 // vIraH sarvasurAsurendra-mahitaH, budhAH vIraM saMzritAH, vIreNa svakarma - nicayaH abhihataH, vIrAya nityaM namaH, vIrAt idam atulaM tIrthe pravRttam, vIrasya ghoraM tapaH vIre zrI dhRti - kIrti- kAnti-nicayaH, zrIvIra ! bhadraM diza // 29 // kRtrimAkRtrimAnAm avanitala-gatAnAM varabhavanagatAnAM divyavaimAnikAnAm iha manujakRtAnAM devarAjArcitAnAM jinavara - bhavanAnAm ahaM bhAvataH namAmi // 30 // sarveSAM vedhasAm Adyam, parameSThinAm AdimaM, devAdhidevaM sarvajJaM zrIvIraM praNidadhmahe ||31|| deva : aneka - bhavArjita - Urjita- mahApApa - pradIpa-analaH, siddhivadhU - vizAla- hRdayAlaGkAra-hAropamaH devaH aSTAdaza-doSa - sindhura-ghaTA-nirbhedapaJcAnana, zrIvItarAgaH jinaH bhavyAnAM vAJchitaphalaM vidadhAtu // 32 // khyAtaH aSTApadaparvataH, gajapadaH, sammetazailAbhidhaH, zrImAn raivatakaH, prasiddha-mahimA zatruJjaya:, maNDapaH, vaibhAraH, kanakAcalaH, arbudagiriH, zrIcitrakUTAdayaH (dikaH) / tatra zrI RSabhAdayaH jinavarA: vaH maGgalaM kurvantu ||33|| pra. -3-12 devaH Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. 1780 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (3-4-5) sAmAnya ane vizeSa artha, tAtparyArtha tathA artha-saMkalanA. | (zabdano krama anvaya pramANe lIdhelo che.) [1-4-5] sanAIta-pratiSThAna-sarva arihaMtomAM raheluM. sanna evA te satata, temAM che jenuM pratiSThAna te sattAIta-pratiSThAna, tene-sarjanArda-pratiSThAna-"sanAIlsa pratiSThAnaM yastha tA. sarjanArdabhratiSThAnam' (ka.) satta-azeSa, samagra, sarva. marDa-arihaMta. pratiSThAna-avasthAna, AdhAra, raheThANa. jenuM sarva arihaMtomAM raheThANa che-je sarva arihaMtomAM raheluM che. te saMtAI-pratiSThAna. athavA sakala ahaMtonuM pratiSThAna te sarjanArda-pratiSThAna. zirvAzraya: dhiSThAna-mokSa-lakSmInuM nivAsasthAna. zivarUpa je zrI te zivazrI, tenuM zirvAzraya: ziva-mokSa. zrI-lakSmI. madhaBTna-nivAsa-sthAna. 'dhiSThAnuM pramADayAsane nArayo :' (anekArthasaMgraha, svarakAMDa, zlo. 1529). je mokSa-lakSmInuM nivAsa-sthAna che. arpavaravastrathIzAnabhUrloka, bhuvoMka ane svarlokanA IzAnane; pAtAla, matsya ane svarga para saMpUrNa prabhutva dharAvanArane. mU ane muvaH ane svaH te mUvaH svaH e traNano samUha te mathuva:svastrayI, tenuM zAna te bhUrbhuva:svastrayIzAna, tene-bhUrbhuvaH svayIzIna, mUrbhuva: ane sva. nuM nirukta zrIyAjJavadhe A pramANe kareluM che : bhavanti cAsmin bhUtAni, sthAvarANi carANi ca / tasmAd bhUriti vijJeyA, prathamA vyAhRtiH smRtA // -jemAM bhUto eTale sthAvara ane trasa cira] prANIo utpanna thAya che, (tene) te kAraNathI "pUH jANavI. zAstromAM tene pahelI vyAhRti [ vedanA eka prakAranI maMtra-racanA ] kahelI che. bhavanti bhUyo bhUtAni, upabhoga-kSaye punaH / kalpAnte upabhogAya, bhuvastasmAt prakIrtitA // Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAhastotra (caityavaMdana) 0 179 -upabhogano kSaya thatAM prANIo kalpanA aMte pharIne upabhoga mATe utpanna thAya che, tethI te "mUvaH' kahevAya che. zItoSNa-vRSTi-tejAMsi, jAyante tAni vai sadA / AlayaH sukRtInAM ca, svarlokaH sa udAhRtaH // zIta, uSNa, varasAda ane teja jyAM sadA utpanna thAya che ane je puNyavAna puruSonuM nivAsa-sthAna che, te "va kahevAya che.* bRhasyAsamAM "mU ane muvaH' zabdane anukrame nAgaloka ane maryalokanA vAcaka kahelA che,* tathA sva.no artha svarga thAya che, tethI mUDa, muvaH ane sva: zabdathI pAtAla, maryaloka ane svarga e traNa loka samajavAnA che. phaeNzana-adhipati, svAmI, prabhu. Ardatya-arihaMtapaNAne. AIno bhAva te gAI7* je guNasamUhane lIdhe AtmA ahatuM kahevAya che, tene ahIM AInya kaheluM che. ghaTamAM jema ghaTatva raheluM che tathA paTamAM jema paTava raheluM che, tema ahaMntomAM AInya raheluM che. prati-smaraNa karIe chIe, dhyAna dharIe chIe. pra ane ni upasargavALo thA dhAtu smaraNa karavuM, no artha batAve che. * manusmRtinA bIjA adhyAyamAM jaNAvyuM che ke "akAraM cApyukAraM ca, makAraM ca prajApatiH / vetrayAtrikui, mUrbhuva:svaritIti II76aaaa' prajApatie mA2, 2 anekavAra e traNa akSaramAMthI thayelA OMkArane tathA pUH, muvaH ane svas e traNa vyAtine traNa vedamAMthI eTale zraddha, yajur ane sAkamAMthI dohI kADhelo che. ""sattAvA" rUtyata: 'fftha-4-nyugi-7--vaDSya: ti' (3. 272) Trasa uvAdize pRSodarAditvAdakAralope ca bhUs bhUvas yathAkramaM nAga-manuSyaloka-vAcakau iti "svarAdayo'vyam" iti siddhahema-1-1-30 sUtra bRhanyAse // >> 'baItastoDagna 2' si. he za. 7- 2 - 6 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1800 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (1-6) je sarva arihaMtomAM raheluM che, je mokSalakSmInuM nivAsasthAna che, tathA je pAtAla, maryaloka ane svargaloka para saMpUrNa prabhutva dharAve che te A nyanuM-arihaMtapaNA(svarUpa)nuM ame dhyAna dharIe chIe. (24) sarvami-sarvamAM. kSetre kSetramAM, sthAnamAM. #Ane-kAlamAM. -ane. nAma-mAti-dravya-mArveH-nAma, sthApanA, dravya ane bhAvanikSepa vaDe. nAma ane AkRti bhane dravya bhane bhAva te nAma-AkRti-dravya-bhAva, tenA vaDe-nAma kRti-dravya-mArve: nAma-nAma-nikSepa. AvRti-sthApanA-nikSepa. dravya-dravya-nikSepa. bhAva-bhAvanikSepa. nikSepa eTale zabdanI artha-vyavasthA. te cAra prakAre thAya che : nAmathI, sthApanAthI, dravyathI ane bhAvathI. jema ke koI vyaktinuM nAma arihaMta hoya, te "nAma-arihaMta' kahevAya. arihaMtanI mUrti ke sthApanA karelI hoya, te "sthApanA-arihaMta' kahevAya. je arihaMtapada pAmI cUkyA che ke pAmavAnA che te 'dravya-arihaMta' kahevAya ane vartamAna kAle je arihaMtanA guNothI yukta hoya, te "bhAva-arihaMta' kahevAya. trigam-traNa jagatanA lokone-sura-asura-nara AdirUpa lokone. - traNa jagatano samUha te trinA, tenA nana te trigAnnana, tene trijagajjanam. novA-sura-asura-naravirU5: (sakalArvata guNavijayanI TIkA pR. 2.) puna:-pavitra karI rahelA. gata -arihaMtone. * ti-nizcaye-karI; kSepa-buddhimAM padArthane sthApavo; nikSepa vastunA anekavidha svarUpane te te yogya rIte buddhimAM sthira karavAno prayatna. -Agama jayota "varSa 3 aMka bIjo, pR. 25. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAITUstotra (caityavaMdana) 181 samupAmade sArI rIte upAsIe chIe. sama+35+mA-sArI rIte upAsanA karavI. (2-5) samupamade-ame sArI rIte upAsIe chIe. kone ? marNataHahaMtone kevA ahaMtone ? sarvamin kSetre ne va nAma-sAkRti dravya-mAvai trinIjhana puna: jeo sarva kSetra ane sarva kAlamAM nAma, sthApanA, dravya ane bhAvathI traNe jagatanA lokone pavitra karI rahelA che. (2-6) jeo sarva kSetramAM ane sarva kAlamAM nAma, sthApanA, dravya ane bhAva vaDe traNe jagatanA lokone pavitra karI rahelA che, te ahitonI ame samyagU upAsanA karIe chIe. (3-4) sAvinaM-pahelA (ne) pRthivIvAtha-pRthvInAthane, rAjAne. pRthivIno nAtha te pRthivInAtha, pRthivI-jamIna. nAtha-svAmI. niSpariprasAdhune. nitaH pazciti niSpariTTa-je parigrahamAMthI nIkaLI gayela che, te niSparigraha.' arthAt sAdhu.. tIrthanAthatIrthakarane. tIrthanA nAtha, te tIrthanAtha. arthAta tIrthakara. temane tIrthanAtha. ca-ane. RSamasvAmina-zrI RSabhadevane. RSabhanAmanA svAmI te RSamasvAmI, temane jhaSamasvAmina. tuE:-stavIe chIe. (3-5) tuE:- stavIe chIe. kone ? kRSabhasvAmina-- zrI RSabhadevane. kevA zrI RSabhadevane ? mAM pRthavInAtha-pahelA rAjAne. mAdri niSparipradaY-pahelA sAdhune. mArijaM tIrthanAthaM -ane pahelA tIrthakarane. bharatakSetra ane cAlu avasarpiNI kAlanI apekSAe zrI RSabhadeva Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1820 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pahelA rAjA hatA, pahelA sAdhu hatA ane pahelA tIrthaMkara hatA. (3-6) pahelA rAjA, pahelA sAdhu ane pahelA tIrthakara evA zrI RSabhadevane ame stavIe chIe. (4-4) vi-niri bAra-jagatanAM prANIorUpI kamalonA samUhane vikasAvavA mATe sUryasamAna (svarUpa). vizva e ja mastAra te vizvamatAra, tene mATe mAra-samAna te vizvanIra-bhAskara, temane-vizva-manAra-bAra. vizva-jagata. jagatanAM prANIo.-mAra-kamalono samUha. mIra-sUrya. jagatanAM prANIo rUpI kamalonA samUhane vikasAvavA mATe sUrya-samAna [svarUpa]. - ajJAna vatArza-sAnta-gamatama-jemanA nirmaLa kevalajJAnarUpI darpaNamAM AkhuM jagata pratibiMbita thayuM che, temane. - ajJAna evo vartAze, te ajJAna-vastArza, tenA vize saGkrAnta thayu cha jagat 4bhane te. amlAna-kevalAdarza-saGkrontajagat tebhane majJAna-vastArzonta nati. mAna-nirmaLa. vanavirSa-vana e ja mArza te vatArza. vatta-kevalajJAna. mA-arIso, darpaNa. sAnta-saMkramela, pratiSThita, pratibiMbita. sa khta seyatayA prativinvitam-(gu.) saMkrAnta eTale zeyatAthI pratibiMbita.' tam-arihaMtane. nita bIjA tIrthakara zrIajitanAthane. tuve-huM stavuM chuM. ahIM tuve ekavacanamAM che te noMdhapAtra che, kAraNa ke bIjA badhA zlokomAM prAdhyade, samupAzmade, tuma:, majhuma: Adi prayogo bahuvacanamAM Ave che, tethI tuve je ekavacanamAM che temAM kramabhaMga nAmano kAvyadoSa thAya che. tuve prayoga kAvyadaSTie jarA paNa doSAvaha na kahevAya. kemake badhAM vyAkaraNonuM vidhAna che ke at prayogamAM (potAne mATe) jo vizeSaNa na Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAI-stotra (caityavaMdana) 0183 hoya to ekavacana ke bahuvacana (icchA pramANe) mUkI zakAya che. juo siddhahema sUtra-vizeSane dvI cAma. (rArA22rA tema karavAmAM kAvyano kramabhaMga doSa ke kartAnuM abhimAna athavA vyAkaraNano jarA paNa doSa na kahevAya. eka ja zlokamAM ekavacana ane bahuvacana hoya to paNa doSa nathI manAto, jemake : adya me saphalaM janma, adya me saphalA kiyA / zubho dinodayo 'smAkaM, jinendra ! tava darzanAt // to pachI bhinna zlokamAM hoya tenI to vAta ja zI karavI ? mATe tuve zabdanA prayogamAM ekavacana hovAthI kramabhaMga doSa che, ema koIe bhUla karavI nahIM. (4-5) tuve-huM stavuM chuM. kone ? mantam anita-zrIajitanAtha bhagavAnane kevA zrIajitanAtha bhagavAnane ? vizva-mastAra-mArajU-jagatanAM prANIo-rUpI kamalonA samUhane vikasAvavA mATe sUrya-svarUpane; tathA ajJAna-vastrArja-sajjAntA nAtamU-jemanA nirmaLa kevalajJAnarUpI darpaNamAM AkhuM jagata pratibiMbita thayuM che, temane. (4-6) jagatanAM prANIorUpI kamalonA samUhane vikasAvavA mATe sUrya-svarUpa tathA jemanA kevalajJAna-rUpI darpaNamAM AkhuM jagata pratibiMbita thayuM che, tevA zrI ajitanAtha bhagavAnane huM stavuM chuM. (5-4) rezana-sama-dharmopadeza detI vakhate. tezanAno samaya, te phezana-samaya. rezanA-dharmopadeza. samaya kAla, vakhata. zrIsa bhavanaspattei -zrIsaMbhavanAtha prabhunI. zrIthI yukta sambhava tetrIsamava te rUpa nIti te zrI samavanAtpati, temanI zrIsaMvanataMte.. tA:-te. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1840 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 'tAH iti ekarUpA api bhagavadvadanAravinda-vinirgatAH sklsamAto-tattaSiAparimanazIrvenAnerU: ' (gu.) bhagavAnanA mukharUpI kamaLanI nIkaLelI vANI ekarUpa hovA chatAM pariSadamAM beThelA samagra prANI-varganI te te bhASAmAM pariNata thaI javAthI te anekarUpa paNa che, tethI (vANIne bahuvacanamAM mUkI che ane) tenuM vizeSaNa tA: e pramANe kareluM che. vizva-baccananArIma-3nyA tunyA:-vizvanA bhavyajanorUpI bagIcAne sicavA mATe nIka-samAna. vizvamAM rahelA manana te vizva-manana, te rUpI mArA te vizvamananArIma tenI tyAnI tunyA te vizva-mavyanArI-bhyA-tulyA, tevI vizva-baccananAra-kunya-tulya: -bagIco. cA-nIka. tu -saMdeza, samAna. vizvanA bhavyajanorUpI bagIcAne siMcavA mATe nIka samAna. vAva-vANI. gatti -jaya pAme che. (5-5) gati -jaya pAme che. koNa ? tA: vIva -te vANI. konI vANI? zrIva-natpateH zrIsaMbhavanAtha prabhunI. kevI vANI? sezanA samaye vizva-bhavya nArA-nyA-tunyA:-je, dharmopadeza detI vakhate vizvanAM bhavya prANIo-rUpI bagIcAne siMcavA mATe nIka-samAna che. (5-6) dharmopadeza detI vakhate jemanI vANI vizvanA bhavya-jano rUpI bagIcAne sicavA mATe nIka-samAna che, te zrIsaMbhavanAtha bhagavaMtanI vANI jayavaMtI varte che. ' (6-4) monta-matAbbodhi-samuni-candramAM anekAMta matarUpI samudrane sArI rIte ullasita karavA mATe caMdra-svarUpa. ane evo je mata te nimata, te-rUpa mafdha te anekAntamatAjhmodhi. tenuM samuThThAna te nentimatAbbodha-samusana, tene mATe vandrama: te gItamatAbhofdha-samuThThIsana-vendramA, aneoN --ekAMta nahi te. jeno aMta ke cheDo eka nathI te "anekAnta'. tAtparya ke vastunA vividha cheDAone Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAt stotra (caityavaMdana) 0285 dharmone bAjuone jovI, te anekAnta'. mata-vAda. A "anekAntanata'ne yAdvAda" paNa kahevAmAM Ave che, kAraNa ke tenI viziSTa zailIthI vastunuM nirUpaNa karatAM thAt padanI pradhAnatA hoya che. jema ke "cAt sta-eka apekSAe A vastu che,' 'thAt nAti-eka apekSAe A vastu nathI.' di gati-nAstieka apekSAe A vastu che ane bIjI apekSAe nathI." "yAd viktavya-eka apekSAe A vastu avaktavya che "cat pti vaktavya-A vastu avaktavya hovA chatAM eka apekSAe che. "sat nAsti pravacca-A vastu avaktavya hovA chatAM eka apekSAe nathI." "cAt sti-nAsti vaktavya-A vastu avaktavya hovA chatAM eka apekSAe che ane bIjI apekSAe nathI." apekSAnI pradhAnatAne lIdhe keTalAka tene "apekSAvAda' paNa kahe che. godha-samudra. samudghana-sArI rIte ullasita karavuM te. vendramA:-vandra. vA-bhagavAna, prabhu. anekArthasaMgrahanA dvisvarakAMDamAM mA zabdanA cauda artho ApavAmAM AvyA che. te A rIte : moDa-zInara-mahAbhya--yaza- vairA-mukti *-vI -praya tecchA'deg - zrI dhaE'2-zvarya2-yonipu| bhaga-zabda arka, jJAna, mAyAbhya, yaza, vairAgya, mukti, rUpa, vIrya, prayatna, icchA, zrI, dharma, aizvarya ane yoni e cauda arthomAM vaparAya che. A arthomAMthI yoni ane arka (sUrya) sivAya bIjA badhA artho ahIM upayukta che. manana-zrIabhinaMdana nAmanA cothA tIrthakara. samanva-ati, ghaNo, parama. mAnana+-AnaMda, sukha, svabhAva-ramaNatA. AnaMda-zabdathI ahIM AtmAnuM sahaja sukha ke svabhAva-ramaNatA abhipreta che.* * satya jJAnanaTuM vrahma' ti zrutiH | Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 vadyAr-Apo. (6-5) ghAt-Apo. zuM ? mana-AnaMda. kevo AnaMda ? ama-parama. koNa ? mAvAnuM minantana-bhagavAna abhinaMdana. kevA che bhagavAn abhinaMdana ? aneAnta-matAnbodhisamullAsana-candramA:-anekAMtamata rUpI samudrane ullasita karavA mATe caMdra-svarUpa. (6-6) anekAMtamata-rUpI samudrane ullasita karavA mATe caMdra-svarUpa evA bhagavAn abhinaMdana amane parama AnaMda Apo. (7-4) ghusat-riITa-gALottekhitaGendra-naNAvati: -davonA mukuTarUpI sarANanA agrabhAgathI jemanA paganI nakhapaMktio cakacakita thayelI che. ghusat riITa te ghusat-riITa, te rUpa zALa te thrusat-kirITa-zALa, tenA aghra vaDe uttekhita jemanI addhi-nAvati te ghusat-jirITa zALoprottenitaddhi-nastrAvaliH. ghusat-deva. frITa mukuTa. zALa-sarANa. aghraAgaLano bhAga. uttenita-cakacakita thayelI. brinA nava te aDminava. tenI Avati te aghri-navAvati. adghi paga. gavatti-hAra, paMkti. mAvAnlR sumatisvAmI-zrIsumatinAtha bhagavAn. vaH-tamane. abhimatAni-mano-vAMchita. tanotu-Apo. (7-5) tanotu-Apo. kone ? va:-tamane. zuM ? amimatAni manovAMchita koNa ? ghusata-riITa-zoprottenitAAi-nAvatti: mAvAnu sumatisvAmI. jemanA paganI nakhapaMktio devonA mukuTarUpI sarANanA agrabhAgathI cakacakita thayelI che, tevA bhagavAna sumatisvAmI. bhagavAna sumatisvAmInA caraNanakho temanA dehanI uttamatAne lIdhe ja cakacakita che to paNa kavie ahIM evI utprekSA karI che ke bhagavAnane lAkho devo vaMdana kare che ane te vaMdana karatI vakhate mukuTano agrabhAga temanA caraNa-nakho 52 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalArhat stotra (caityavaMdana) 0 187 ghasAya che, tethI tenI paMktio cakacakita banelI che. dhAtune cakacakata banAvavAnuM kAma sarANa kare che, tethI mukuTane ahIM sarANanI upamA ApavAmAM AvI che. (7-6) jemanA caraNa-nakhonI paMktio devonA mukuTa-rUpI sarANanA agrabhAgathI cakacakata thayelI che, te bhagavAn sumatisvAmI tamane manovAMchita Apo. (8-4) antarasAri-mathane-aMtaranA zatruono nAza karavAmAM. antarka evA ri te antarAri, temanuM mathana te antarajJAmithana, antaraka -aMtaranA. ari-zatru. mathana-hanana, nAza karavAnI kriyA. jopATopAt-kopanA ATopathI, krodhanA AvezathI. jopano Avepa te jovATopa. jopa-krodha. ATopa-vistAra. va-jANe. A avyaya ahIM utprekSA karavA arthe vaparAyeluM che. aruLA:-lAla raMganI. padmaprabha-pramoH-zrIpadmaprabha-svAmInI. veda-bhAtaH-kAyAnI kAMti. vehanI mAsa: te vedamAsa: teha-zarIra, kAyA, mAsa:-kAMti. mAsanuM prathamAnuM bahuvacana mAsa:. vaH-tamArI. zriyam-lakSmIne. puSNastu-puSTa karo. (8-5) puttu-puSTa karo. kone ? va: zriyam-tamArI lakSmIne. koNa ? padmapramapramo: vedamAsaH-zrIpadmaprabhunI kAyAnI kAMti. kevI che e kAMti ? antaraGgAri-mathane jopATopAt va JaLA:-AMtiraka zatruonuM mathana karavA mATe krodhanA AvezathI jANe lAla thaI gayelI. ahIM zrIpadathI Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1880zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 AtmalakSmI samajavI ghaTe che. (8-6) aMtaranA zatruone haNavA mATe krodhanA AvezathI jANa lAla thaI gaI hoya tevI zrI padmaprabha-svAmInI kAyAnI kAMti tamArI AtmalakSmIne puSTa karo. (9-4) caturva-nAnAmo-mAvate-caturvidha saMgharUpI AkAza maMDaLamAM sUrya-samAnane. caturvarga evo je sa6 te vaturva-sa, te rUpa mAna te caturva sahumAna. teno mAmo, te vaturvasa-anAmo. temAM mAsvat te vaturvarNa-saTTaTWInAmo-mAsva. vaturva jemAM cAra varNa che tevo. cAra varSathI ahIM sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA samajavAM. salpha-samudAya. jana-AkAza. mAmA-vistAra, maMDaLa. bAsva-sUrya. mahendra-hitA -moTA iMdrothI pUjAyelA caraNavALAne. - mahendra vaDe mati che jenA te mahendra-mahitApri. mahendra-moTA iMdra. pati-pUjita. dhra-caraNa. zrIsupArzaninennA-zrI supArzvanAtha bhagavAnane. na:-namaskAra ho. (9-5) na:-namaskAra ho, kone ? zrI supArzva -fnane drAya zrIsupArzvanAtha bhagavAnane kevA zrI supArzvanAtha bhagavAnane ? vaturvarNa nAmo--mAsvate-caturvidha saMgharUpI AkAzamAM sUrya-samAnane. vaLI mahendra ditA-moTA iMdrothI pUjAyelA caraNavALAne. ' (9-6) caturvidha saMgha-rUpI AkAza-maMDaLamAM sUrya-samAna ane moTA iMdrothI pUjAyelA caraNavALA zrI supArzvanAtha bhagavAnane namaskAra ho. - (10-4) candra-rIri-niyaSyanA-candranAM kiraNonA samUha jevI zveta. radranAM marIvi te vandra-maravi, teno nivaya, te vandra-maravi-nivaya, tenA jevI 3Syatra te vandra-marIvi-niyo-3SyanI. marIvi-kiraNa. niva Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAha-stotra (caityavaMdana) 0 189 samUha. 3Syanta-zveta. mUrti-sitadhyAna-niti-va-jANe mUrta thayelA zukla-dhyAnathI banAvI hoya. pUrva evuM sitadhyAna te mUrta-sitadhyAna, tenA vaDe nimitA te mUrtamitadhyAna-nimitA. mUrta-AkAra pAmeluM. sitadhyAna-zukladhyAna. nirmAtAbanAvelI. Drava-jANe. candrAma-mo:-zrIcandraprabha-svAmInI. mUrti-kAyA. va -tamane. zrave-lakSmIne mATe. -ho. (10-5) asta-ho. kone ? va -tamane. zA mATe zriye-lakSmIne mATe. koNa ? vandra-ravi-nivayogdhatA pUrva -sitadhyAna-nikitA rUva vandrapramapramo: mUrti -candranAM kiraNonA samUha jevI zveta ane jANe mUrta thayelA zukla-dhyAnathI banAvI hoya tevI zrI candraprabhasvAmInI mUrti. (10-6) candranAM kiraNonA samUha jevI zveta ane jANe mUrta thayelA zukladhyAnathI banAvI hoya tevI zukla zrIcandraprabha-svAmInI mUrti tamane Ama lakSmInI vRddhi karanArI ho. (11-4) vatnazrI -kevalajJAnanI saMpatti vaDe. vatanI zrI te vattazrI. vana-kevaLajJAna. ahIM "padanA eka bhAgathI pada-samudAya grahaNa karAya che." zrI-saMpatti. vizva-jagatane. rAmanava-hAthamAM rahelA AmaLAnI mAphaka. ramAM raheluM gAma te rAmana. vatu-sadaza artha batAvanAruM avyaya. -hAtha. gAmana*-AmaLuM. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1900zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 nayana -jANI rahelA, joI rahelA. -jANavuM, tenuM vartamAnakRdaMta nayana. marinya-mahibdhi-nithi -kalpanAtIta prabhAvanA bhaMDAra. vince evuM mahAbhya, te va7-madI, tenA nidha. te vinca-mahabhyi-nidhi. vinca-na vicArI zakAya tevuM, na kalpI zakAya tevuM, kalpanAtIta. "mAhibdhi-prabhAva. "mahAtmanaH bavaH maham' nidhi - bhaMDAra. suvidhaH-zrIsuvidhinAtha prabhu. a:-tamane. votha-bodhine mATe. samyatvanI prAptine mATe. bodhi-zabdanA vizeSArtha mATe juo sUtra 9. asta-ho. (11-5) mahu-ho. kone ? va:-tamane. zene mATe ? vIdha bodhine mATe. koNa? suvidha-zrIsuvidhinAtha. kevA che e suvidhinAtha ? vartAyA vizva rAmanirjIvatuM nayana-kevalajJAnanI saMpatti vaDe samasta vizvane hAthamAM rahelA AmaLAnI jema joI rahelA tathA vinca-mahAbhya nidhiH-kalpanAtIta prabhAvavALA. (11-6) je kevalajJAnanI saMpatti vaDe AkhA jagatane hAthamAM rahelA AmaLAnI mAphaka joI rahelA che tathA je kalpanAtIta prabhAvanA bhaMDAra che, te zrIsuvidhinAtha prabhu tamane samyakatvanI prApti karAvanArA ho. (12-4) sarvInA-jIvone, prANIone. paramAnanTa blovaeNTa navAvuH -paramAnaMda-rUpa kaMdane prakaTAvavA mATe navA megha-svarUpa. - parama evo mAnanda te paramAnanda, te rUpI H te paramAnanda-ndra, teno 3Dhe te paramAnanda-ndro tene mATe nava-navudra te paramAnDa ndroddhaHnavAvu. parama-prakRSTa, zreSTha, utkRSTa Atma-vikAsa dvArA prApta. mAnandra Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalArhat stotra (caityavaMdana) 0 191 Ananda. je AnaMda sarvocca Atma-vikAsa dvArA prApta thAya che te paramAnaMda kahevAya che. nd-vanaspatio bhUmi-gata bhAga. ndra-prakaTa karavuM te. 'sarvene praTane' (gu.) nava-nUtana, navo. ambuva-megha. svAghrAddAmRta-ni:svanI syAdvAdarUpI amRtane varasAvanAra. syAdvAda - 35 amRta te syAdvAdAmRta tenA niH syandI te syaadvaadaamRtniHcandrI. syAdvAva- 'syAt'-padanI pradhAnatAvALo vAda, anekAMtavAda ke apekSAvAda. te moha-rUpI mahAviSano nAza karanAra hovAthI amRta-samAna che. ni:svanti-sravaNa karanAro, jharanAra, varasAvanAro. niHcandraH sava:' (gu.) jinezvaranI vANI sadA syAdvAda-mudrAthI aMkita hoya che. zItana: -zrIzItalanAtha. ninaH -jina, bhagavAna. vaH -tamAruM. pAtu-rakSaNa karo. (12-5) pAtu-2kSaNa karo. konuM ? va:-tamAruM. koNa ? zItala: nina:-zrI zItalanAtha bhagavAna. kevA che e zItalanAtha bhagavAna ? sattvAnAM paramAnandra-ddonmela-navAmbuva:-prANIonA paramAnaMda-rUpa kaMdane prakaTAvavA mATe navIna megha-svarUpa. tathA svAdAvAmRta-ni:svanI-syAdvAdarUpI amRtane varasAvanAra. (12-6) prANIonA paramAnaMda-rUpa kaMdane prakaTAvavA mATe navIna megha-svarUpa tathA syAdvAdarUpI amRtane varasAvanAra zrIzItalanAtha bhagavAn tamAruM rakSaNa karo. (13-4) bhava-rogAnta-stUnAm-bhAvarUpI rogathI pIDAtAM jaMtuone. mava e ja rona te mava-ro, tethI Artta te mava-rotta, evA nannu te mava-zertta-nantu, teone. gaLavAra-varNana:-vaidyanAM darzana-samAna. agadaGkAranAM darzana Thevu che darzana bhenuM te agadaGkAra-darzana. agadaGkAra Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1920zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 gada-rahita karanAra, roga-rahita karanAra vaidya. niHzreya-zrA : -niHzreyasa-(mukti)rUpI lakSmInA pati. niHzreyasa e ja zrI te ni: yakSa-zrI, tenA ramaNa te niHzreyasa-zrI ramaNa. niHzreyasa-niHzreyasa, mukti. zrI-lakSmI. ramaNa-pati. zreyAMsa: -zrIzreyAMsanAtha. a -tamane. zreya-zreyane mATe, kalyANane mATe. " matu-ho. (13-5) kastu-ho. kone ? va:-tamane. zene mATe ? zreya-zreyane mATe, muktine mATe. koNa ? zreyAMsa:-zrI zreyAMsanAtha bhagavAna kevA che e zreyAMsanAtha bhagavAna ? avaro I-khajUnAm advirNitaH -jemanuM darzana bhava-rogathI pIDAtAM jaMtuone vaidyanAM darzana jevuM che tathA niHzreyasa zrIma -jeo niHzreyasa-mukti-rUpI lakSmInA pati che. (13-6) jemanuM darzana bhava-rogathI pIDAtAM jaMtuone vaidyanAM darzana jevuM che tathA jeo niHzreyasanamukti)-rUpI lakSmInA pati che, tevA zrIzreyAMsanAtha tamane zreya(mukti)ne mATe thAo. (14-4) vizvaparimUta-tartha--niyaMti -vizva para upakAra karanArA tIrthakara-nAma-karmane bAMdhanAra. vizvoparImUta evuM tIrthakRta-rma, tenI thaI che nimiti jenAthI, te vizvopakArakIbhUta-tIrthakRt karma-nirmiti. vizvanuM upakAraka te vizvopakAraka. je avizvopakAraka hatuM, te vizvopakAraka thayuM, tethI abhUtatabhAvamAM viMpratyaya AvIne vizvoparI zabda banelo che. mUta-thayeluM. tIrthavRt - tIrthaMkara nAma-karma, jenA udayathI pote kRtakRtya chatAM jagatane saddharmano upadeza kare che. niti-nirmANa. vizva para upakAra karanArAM tIrthaMkara-nAma karmanuM nirmANa karanAra. surasu-re -suro, asuro ane manuSyo vaDe. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalArtastotra (caityavaMdana) 193 pUncaH pUjAne yogya. vAsupUjya -zrIvAsupUjayasvAmI. va -tamane. punAtu-pavitra karo. (14-5) punAtu-pavitra karo. kone ? va -tamane. koNa ? vAsupUnya:-zrIvAsupUjya bhagavAna. kevA che e vAsupUjya bhagavAna ? vizvo-pArImUta-tIrthavRtta-va-niti-vizva para upakAra karanArA tIrthaMkara-nAmakarmane bAMdhanAra, tathA surApura-narai. pUH -suro, asuro ane manuSyothI pUjaya. (14-6) vizva para mahAnuM upakAra karanArA, tIrthaMkaranAma-karmane bAMdhanArA tathA sura, asura ane manuSyo vaDe pUjaya evA zrIvAsupUjya svAmI tamane pavitra karo. (15-4) nit ceta-ga-narmaca-heta -triloka-mAM rahelAM prANIonAM cittarUpI jalane svaccha karavAmAM kAraNarUpa. ninAM vetas te trigar-2ta:, te rUpI gata te trikAnvetaH gata, tenuM sainya te trina-veta -zata-nainca. teno hetu te vigata-vetara nananaittha-hetu. A pada vAvanuM vizeSaNa hovAthI prathamAnAM bahuvacanamAM che. trika-tribhuvana, triloka. reta-citta. trilokanAM citta eTale trilokamAM rahelAM prANIonAM citta. gata- jala. maitya-nirmalatA, svacchatA. detukAraNa. vAva-kSo-rovara -katakaphalanA cUrNa jevI. tavano kSoH te Rta-kSo, tenI sorI te mRta-kSo-sorI. A pada paNa vAvanuM vizeSaNa hovAthI prathamAnA bahuvacanamAM che. RtanirmalI nAmanI vanaspati. tenAM bIjanuM cUrNa nAkhavAthI gaMduM pANI svaccha thAya che. bhAva-prakAzamAM kahyuM che ke - pra.-3-13 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1940zrIzrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 katakasya phalaM netryaM, jala-nirmalatAkaram / vAta-zleSma haraM zItaM madhuraM tuvara guru // katakanuM phala-netrane hitakArI, vAta ane kaphane haranAruM, zIta, madhura, tUruM, bhAre ane jalane nirmala karanAruM hoya che. kSo-cUrNa. sorI bahena. samAna udaramAM janmelI te sodarA. katakapalanAM cUrNanI sagI bahena. eTale ke katakaphalanAM cUrNa jevI svaccha karanArI. vimatra-svAmina-zrIvimalanAthaprabhunI. vIra. -vANI. nani jaya pAme che, jayavaMtI varte che. "gati sarvotkarSaNa vartata tyartha.' (ka. ku.) "jaya pAme che eTale sarvotkarSathI varte che.' (15-5) naryAnti-jayavaMtI varte che. zuM ? vikatavAmino vAva: - zrIvimalanAthaprabhunI vANI. kevI che e vANI ? trima-vetaH-nana-lairpatyadetavaH Rta-kSo-sorA-trilokamAM rahelAM prANIonA citta-rUpI jalane nirmaLa karavAmAM kataka-phalanAM cUrNa jevI arthAt katakaphalanuM cUrNa jema asvaccha jalano mela kApI tene svaccha banAve che tema zrIvimalanAthaprabhunI vANI traNe bhuvanamAM rahelAM prANIonAM citta-rUpI jalamAM rahelo rAga-dveSa rUpI mela kApI tene svaccha banAve che. (15-6) tribhuvanamAM rahelAM prANIonAM cittarUpI jalane svaccha banAvavA mATe takalanAM cUrNa jevI zrI vimalanAthaprabhunI vANI jayavaMtI varte che. (16-4) rapa-ra-vara-dayA-rUpI jala vaDe. rupa-2 rUpI vAri te ru-ra-vAri, tenA vaDe. rasaanukaMpA, kRpA, dayA. 'AyA: vAyA:' (ka. ku.) vayabhUramA-spardhva-svayaMbhUramaNa samudranI spardhA karanArA. svayambhUramaNanI spardhA 12nA2 te svayambhUramaNaspardhI. svayambhUramaNa Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAstotra (caityavaMdana) 0195 chello samudra, je vistAramAM badhAthI moTo che. anantanis -zrIanaMtanAtha prabhu. vaH -tamane. mananA-anaMta. suzrayam-sukha-saMpatti. prathaRtu-Apo. (16-5) prathaRtu-Apo. kone ? va:-tamane. zuM ? manatAM yurvAzrayaM-anaMta sukhanI saMpatti. koNa? gIra-vAri svayamUramaNa-paddha manantanita-dayA-rUpI jaLa vaDe svayaMbhUramaNa samudranI spardhA karanAra zrIanaMtanAtha prabhu. arthAt svayaMbhUramaNa samudra jema apAra jaLathI bharelo che, tema zrI anaMtanAtha prabhu paNa apAra dayAthI bharelA che. (16-6) dayA-rUpI jaLa vaDe svayaMbhUramaNa samudranI spardhA karanArA zrIanaMtanAtha prabhu tamane anaMta sukha-saMpatti Apo. (17-4) parIri-prANIonI, manuSyonI. rUcha-prApta -iSTa-prAptimAM, icchita vastuonI prAptimAM. vanyakuma-sathaLa-kalpavRkSa jevA. manA satharmana te druma-sadharmo, temane nyuma-sANan. druma-kalpavRkSa, icchita vastuo ApanAruM eka prakAranuM jhADa. sadharmasamAna che dharma jeno, samAna dharmavALo. raMtutha-cAra prakAre. vaturthI vastu praH dAna-zIna-tapa-bhAva:' (ka. ku.)-"caturdhA eTale dAna, zIla, tapa ane bhAva e cAra prakAre.' tha-reSTAra-dharmanI dezanA denArane. dharmanA Tre te dharma9. dharma-prANIone durgatimAM paDatAM dhArI Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1960 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 rAkhavAnA (ane zubha sthAnamAM sthApana karavAnA) svabhAvavALo puruSArthavizeSa. reDDa-dezanA ApanAra, upadeza ApanAra. thanAtha-zrIdharmanAthaprabhune. 3thA-upAsIe chIe, -nI upAsanA karIe chIe. (17-5) 35THde-upAsIe chIe. kone ? tharvanAtha+ - zrIdharmanAthaprabhune. kevA dharmanAtha prabhune ? zarIriNAm I-prANa spadruma sathaLa-prANIone Icchita vastu meLavavAmAM kalpavRkSa-samAnane tathA vArtA dharmachAra-dharmanI cAra prakAre dezanA denArane. (17-6) prANIone Icchita vastu meLavavAmAM kalpavRkSa-samAna ane dharmanI dAnAdi bhedathI cAra prakAre dezanA denAra zrIdharmanAthaprabhunI ame upAsanA karIe chIe. (18-4) suthA-so-vA-jyonA-nirvatnIta-dipura-amRta jevI vANI-rUpI caMdrikA vaDe dizAonAM mukha ujjavala karanAra. sudhAnI soro te suthA-sorI, te rUpI vI| strI te sudhA-soravA cotrA, tenA vaDe nirmatIvRta jeNe vizkala te sudhA-so-vI-cotrI nirmanIvRta-hirmu. sudhA-rovara-amRta tulya, amRta jevI vA-thostrIvANIrUpI caMdrikA. nimatrIta-nirmala karyA che, ujjavala karyA che. kruiravA dizAonAM mukha. amRta jevI vANI-rUpI caMdrikA vaDe nirmaLa karyA che dizAonAM mukha jeNe. amRta jevI vANI-rUpI caMdrikA vaDe dizAonAM mukha ujjavala karanAra. kRpa-nA-mRganAM laMchanavALA, haraNanAM laMchanane dhAraNa karanAra. pR che nakman jenuM te mR-takSma. tenuM prathamAnuM ekavacana mR/narmA. mR-haraNa. nazmana -laMchana, cihna. ttinAtha-jinAH -zrI zAMtinAtha bhagavAna. -tamane. tama:-zAtye-ajJAnanA nivAraNa arthe. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalArhat stotra (caityavaMdana) 197 tama:nI zAnti-te tama: zAnti. tamaH-aMdhakAra, ajJAna, zAnti nivAraNa. astu ho. (18-5) astu-ho. kone ? vaH-tamane, zA mATe ? tama; zAntyaajJAnanA nivAraNa arthe. koNa ? sudhAsovaravA byoA nirmIta-vidbhuva: -jemaNe amRta jevI vANIrUpI caMdrikA vaDe dizAonAM mukha nirmala karyAM che; arthAt jemanI dharma-dezanAe dareka dizAmAM jJAnano prakAza pAtharyo che. tathA muLa-lakSmA-haraNanAM laMchanane dhAraNa karanAra. (18-6) amRta-tulya dharma-dezanA vaDe dizAonAM mukha ujvala karanAra tathA haraNanAM laMchanane dhAraNa karanAra zrIzAMtinAtha bhagavAn tamane ajJAnanA nivAraNa arthe ho. (19-4) atiziima:-atizayarUpa samRddhi vaDe. atizaya e ja ddhi te atizayaddhi, tenA vaDe. dareka tIrthaMkarane 34 atizaya-rUpI mahARddhi hoya che. sanAthaH -sahita, yukta. surAsura-7-nAthAnAm-sura, asura ane manuSyonA nAthane. sura ane asura ane nR te sucatura-rR, tenA nAtha te surAsura-nR-nAtha, teonA purAsura-7-nAthAnAm. vanAthaH-eka mAtra svAmI. hra evA nAtha te nAtha. -eka mAtra. jenI sAthe bIjo Ubho na rahI zake tevA. nAtha-svAmI. zrIkunthunAthaH bhagavAn zrIkuMthunAtha bhagavAn. vaH -tamane. priye-lakSmI mATe, AtmalakSI mATe. astu ho. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1980 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (19-5) atu-ho. kone ? va -tamane. zA mATe ? - AtmalakSmI mATe. koNa ? zrIbyunAtha: mAvAna zrI kuMthunAtha bhagavAnuM. kevA che kuMthunAtha bhagavAn ? atizayaddhimi: nAtha -atizaya-rUpI Rddhi vaDe yukta tathA surAsura-nRnAthAnAm nAtha:-sura, asura ane manuSyonA svAmInA ekamAtra svAmI. (19-6) atizayonI RddhithI yukta ane sura, asura tathA manuSyonA svAmIonA ananya svAmI evA zrI kuMthunAtha bhagavAn tamane Atma-lakSmI mATe ho. (20-4) caturthI-namo-raviDa - cothA ArArUpI gagana-maMDaLamAM sUryasamAna. vArtha evo sara te vastuthara te rUpa nama, te vatathanama:, temAM ravisamAna te vaturtha-namo-viDa vaturtha-cothe. mara-Aro. nama-AkAza, gaganamaMDaLa. ravi-sUrya. kAla-cakranA be vibhAga che : (1) avasarpiNI kAla eTale rasakasamAM kramazaH Utarato kAla ane (2) utsarpiNI kAla eTale rasa-kasamAM kramazaH caDato kAla. A baMne kAlanA paNa cha cha bhAga che, jene ArA kahevAmAM Ave che. avasarpiNI kAlano pahelo Aro suSama-suSamA kahevAya che, je cAra koTAkoTi sAgaropama varSono che; bIjo Aro suSama kahevAya che, je traNa koTAkoTi sAgaropama varSono che; trIjo Aro suSama-duHSamA kahevAya che, je be koTAkoTi sAgaropamano che; cotho Aro duHSama-suSamA kahevAya che, je betALIsa hajAra varSa-nyUna eka koTAkoTi sAgaropamano che; pAMcamo Aro duHSamA kahevAya che, je ekavIsa hajAra varSano che; ane chaThTho Aro duHSamaduHSamA kahevAya che, je ekavIsa hajAra varSano che. utsarpiNImAM A krama barAbara UlaTo hoya che; eTale ke pahelo duHSama-duHSamA, bIjo duHSamA, trIjo duHSama-suSamA, cotho suSama-duHSamA, pAMcamo suSamA ane chaThTho suSamasuSamA hoya che. tenuM mApa upara jaNAvyA pramANe ja hoya che. A rIte kula vIsa koTAkoTi sAgaropama varSonuM eka kAlacakra' gaNAya che. ahIM cothA ArAno je nirdeza karavAmAM Avyo che, te vartamAna avasarpiNI kALanA Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAI-stotra (caityavaMdana) 0199 cothA ArAno eTale duHSama-suSamA ArAno samajavAno che ke jemAM zrIajitanAthathI mAMDIne zrImahAvIrasvAmI sudhInA 23 tIrthaMkaro thaI gayA che. A dRSTie ahIM zrIaranAtha bhagavAnane cothA ArA-rUpI AkAzamAM sUrya-samAna kahelA che. maranAtha -zrIaranAtha. tu ane. mAvA-bhagavAna. va -tamane. caturtha-puruSArtha-zrI-vitrAraM-mokSa-rUpI lakSmIno vilAsa. vaturtha evo puruSArtha te vaturtha-puruSArtha, tenI zrI te vaturtha-puruSArtha zrI, tenA vilAsa te vArtha-puruSArtha zrI-vilAsa. vaturtha-cotho. puruSArtha-yatna-vizeSa. puruSe iSTa-siddhi mATe je yatna karavAno hoya che, tene puruSArtha kahevAmAM Ave che. te prayojana-bhedathI cAra prakArano hoya che : (1) dharma, (2) artha, (3) kAma ane (4) mokSa. tethI caturtha puruSArthano artha mokSa thAya che. vatanotu-vistAro, khUba Apo. (20-5) tu-ane. vitanotu-khUba Apo. kone? va: - tamane. zuM? viturtha-puruSArtha-zrI-vilAsamU-mokSalakSmIno vilAsa. koNa? vatuthara namo-viDa maranAtha: mAvA-cothA ArA-rUpI gagana-maMDaLamAM sUrya-svarUpa zrIaranAtha bhagavAnuM. (20-6) cothA ArArUpI gagana-maMDaLa sUryarUpa zrIaranAtha bhagavAna tamane mokSa-lakSmIno vilAsa khUba Apo. (21-4) surasu-nathIza-mayU-nava-vAritamajuro, asuro ane manuSyonA adhipati-rUpa mayUrone mATe navA megha-svarUpa. sura ane asura ane nara te surasura-nara, tenA mathIza te surAsura narAdhIza, te rUpa mayUra, te surasura-nAthIza-mayUra, tene mATe nava evo vAridra te purAsuranarIthIza-mayUra-nava-vAri. mathIza-adhipati. mayUra-mora nAmanuM pakSI, nava-nUtana, navo. vADhi-megha. -Tu-3mUtrane-karma-rUpI vRkSane mULathI ukhADavA mATe. Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2000zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ne e ja Tu te varSa-, tenuM mUnana te--DhaM-3nUtana, tenA vize. varma-jJAnAvaraNIyAdi. Tu-vRkSa. nUtana-mULathI ukhADavuM te. hasti mam -airAvaNa hAthIne. timAM kahyuM, te ptimajha, ti-hAthI. ma zreSTha. ahIM zreSTha hAthIthI airAvaNa samajavAno che ke je iMdranuM khAsa vAhana che. mi-zrImallinAthane. mafmaNuna:stavIe chIe. (21-5) majhuma ? -stavIe chIe. kone ? malTizrImallinAthane. kevA mallinAthane? surAsura-narAdhIza-mayUra-nava-vAri-sura, asura ane manuSyonA adhipatirUpa mayUrone mATe navA megha-samAna tathA --3nUnane hastimaSTha-karma-rUpI vRkSane mULathI ukheDavA mATe airAvaNa hAthI-samAna. - (21-6) suro, asuro ane manuSyonA adhipati-rUpa mayUrone mATe navA megha-samAna tathA karma-rUpI vRkSane mULathI ukheDavA mATe airAvaNa hAthI samAna zrImallinAthane ame stavIe chIe. (22-4) naranidAda-ni-dhUpa-sapana-saMsAranAM prANIonI mahAmoha-rUpI nidrA uDADavA mATe prAtaHkALa-jevAM. nAnI mahAmoda-nidrA te nAnAmoda-nidrA, tene mATe pratyuSa-samaya te banmadAmoda-nidrA-pravUSa-samaya, tenI 3pamAne yogya te narnAmoda-nidrAprabhUSa-samayopama. gA-saMsAra, saMsAranAM prANIo. mahAno e ja nidrA, te mahApoha-nidrA. "mahAmo: pravanamohanIya Rya: I" (ka. ka.) "mahAmoha eTale prabala mohanIyakarmano udaya.' gADha mithyAtva, ati-krodha, atimAna, atimAyA, atilobha vagere tenAM lakSaNo che. pratyuSa-samaya-prAtaHkALa. 35ma-sarakhAmaNI. munisuvatinAtha-zrImunisuvratasvAmInAM. tenA-varanaM-dezanA-vacanane. dezanAnuM vacana te dezanA-vacana. Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAI-stotra (caityavaMdana) 0 201 tuma:-ame stavIe chIe. (22-5) tuma-stavIe chIe. kone ? munisuvratanAthasya phezanavana-zrImunisuvratasvAmInAM dezanA-vacanane. kevAM che e dezana-vacana ? nAnmadInoda-nidrA--prabhUSa-samayopama-saMsAranAM prANIonI mahAmoha-rUpI nidrA uDADavA mATe prAtaHkAla-jevAM. (22-6) saMsAranAM prANIonI mahAmoha-rUpI nidrA uDADavA mATe prAta:kAla jevAM zrImunisuvratasvAmInAM dezanA-vacanane ame stavIe chIe. (23-4) namatAM-ramI rahelAonAM, namaskAra karanArAonAM. pUja-mastaka upara. tuvantaH-ALoTI rahelAM, pharakI rahelAM. vAnivA-jalanA pravAha. vArino plava te vAri-va. vAri-jala. plava-pravAha. rUva-jema. niratnAra-verA-nirmala karavAmAM kAraNabhUta. nirmalatAnA kAraNabhUta. nirNatrInuM , te nirmatIra-ra nirmatIra-anirmalane nirmala karavAnI kriyA. vAra-hetu. nirmala karavAnI kriyAmAM kAraNabhUta. nirmala karavAmAM kAraNabhUta. nirmalatAnAM kAraNa. : -zrInaminAthanA. pA-nagzavaH -paganA nakhanAM kiraNo. pano narava te pAdra-narava, tenAM aMzu te pA-naravAMzu. padi-paga. nara-nakha, aMzu.-kiraNa. pAtu-rakSaNa karo. (23-5) pallu-rakSaNa karo. konuM ? :-tamAruM. ahIM va: pada adhyAhAra che. koNa rakSaNa karo ? na pAnagzava-zrInaminAthanA paganA Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2020 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 nakhanAM kiraNo. kevAM che e nakhanAM kiraNo ? namatAM mUkta tuvanta:-namaskAra karanArAonA mastaka para pharakI rahelAM. tathA vAri-navA phuva nirmanInArArA-jala-pravAhonI jema nirmala karavAmAM kAraNabhUta. (23-6) namaskAra karanArAonAM mastaka para pharakI rahelAM ane jala-pravAhonI jema nirmalatAnAM kAraNabhUta evA zrI naminAtha prabhunA paganA nakhanAM kiraNo tamAruM rakSaNa karo. (24-4) yaduvaMza-samude yaduvaMzarUpI samudramAM caMdra samAna. yaduno vaMza te yaduvaMza, te rUpI samudra te yaduvaMza-samudra, temAM rUtyu samAna te yaduvaMza-samundu ya-mathurAnA harivaMzI rAjA yayAtino moTo putra. vaMza -kula. samudra-sAgara. Dranka candramA. varSa- vasutAzana-karmarUpI vanane bALavA mATe agnisamAna. * rUpI kakSa te karma-kSa, tene mATe hutAzana. te rmAkSa-hutAzana. -jJAnAvaraNIya Adi karmo. rUkSa-vana. hutAzana-agni. je duta eTale homeluM bazana eTale khAya, khAI jAya te dutAzana kahevAya che. maSTinemi: -zrIariSTanemi. mavA-bhagavAna. -tamArAM. variSTha-nAzana: amaMgaLano nAza karanAra, mUyA-thAo. (24-5) mUyAta-thAo. kone ? va: -tamane. zuM thAo ? riInAzana: -amaMgaLano nAza karanAra. koNa ? ariSTanemi pAvA-zrIariSTanemi bhagavAna. kevA che e bhagavAna ? yaduvaMza-samundu yaduvaMza-rUpI samudramAM caMdrasamAna. -kSa-hutAzana: karmarUpI vanane bALavAmAM agni-samAna. (24-6) yaduvaMza-rUpI samudramAM caMdra-samAna tathA karma-rUpI vanane bALavAmAM agni-samAna zrIariSTanemi bhagavAna tamArA amaMgaLano nAza Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAI-stotra (caityavaMdana) 0 203 karanArA thAo. (24-4) svarti-potAne ucita, potAnI kakSAne yogya. ne vata te vita. sva-potAnI jAta, potAnI kakSA. vatayogya. -kRtya. kuruvaMti-karI rahelA. ma-kamaTha upara. kamaTha nAmano tapasvI prabhu pArzvanAthathI parAbhava pAmIne tapazcaryAnA baLe meghakumAra-jAtinA bhavanapati-devomAM meghamALI nAmano deva thayo hato ane teNe pUrvabhavanuM vera vALavA kAyotsargaththAne UbhelA zrI pArzvanAtha prabhu para khUba varasAda varasAvI temane pANInAM pUramAM DubADavAno prayatna karyo hato, te kamaTha, thara -dharaNendra upara. kamaTha tapasvI sAthe dharma ane ahiMsA saMbaMdhI vivAda thatAM zrI pArzvakumAre tenAM paMcAgni-kASThamAMthI eka kASTha kheMcI kADhyuM hatuM ane te potAnA mANaso pAse phaDAvatAM temAMthI eka dAjhI gayelo nAga nIkaLyo hato. A nAga zrI pArzvakumAre niyukta karelA manuSyanA mukhethI namaskAra maMtra sAMbhaLIne tatkAla mRtyu pAmyo hato ane bhavanapati devonI nAgakumAranikAmAM dharaNa nAme nAgarAja thayo hato. teNe kamaThAsure karelA upasarga vakhate lAMbA nALacAvALuM eka suvarNakamala vikuvyuM hatuM ane tenA para prabhune dhAraNa karyA hatA, tathA temano pRSThabhAga ane baMne paDakhAM DhAMkIne mastaka upara sAta phaNA vaDe chatra dharyuM hatuM, te dharaNendra. tra-ane. tuca-no-vRtiH -samAna bhAva rAkhanArA. tulya che manovRtti jenI te tuca-manovRtti. tulya-samAna. manovRtti - bhAva, samAna bhAva rAkhanArA. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2040 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pArzvanAthaH prabhuH -zrIpArzvanAtha prabhu. vaH-tamane. vei-lakSmIne arthe, Atma-lakSmIne arthe. astu-ho. (25-5) astu-ho. kone ? vaH -tamane. zA mATe ? ye-AtmalakSmIne arthe. koNa ? zrIpArzvanAthaprabhu: -zrIpArzvanAthaprabhu. kevA che e pArzvanAthaprabhu ? svonitaM rma vaMti mane thALendre 7 tulya-manovRtti:potAne ucita evuM karma karI rahelA kamaThAsura ane dharaNendra upara samAnabhAva rAkhanArA. tAtparya ke kamaTha zatrubhAve vartato hato ane dharaNendra mitrabhAve vartato hato. chatAM prabhunI manovRtti baMne pratye samAna hatI. (25-6) potAne ucita evuM kRtya karanArA kamaThAsura ane dharaNendra upara samAnabhAva dhAraNa karanArA zrIpArzvanAtha prabhu tamane Atma-lakSmI mATe thAo. (26-4) adbhuta-zriyA manAthAya-alaukika lakSmIthI sahitane. adbhuta evI zrI te adbhuta-zrI, tenA vaDe adbhutaMtrayA. adbhutaAzcaryakAraka, alaukika. ahIM alaukika lakSmIthI cotrIsa atizayo abhipreta che. mahAnand-so-rAnamAlaya-paramAnaMda-rUpI sarovaramAM rAjahaMsa svarUpane. mahAn evo Anandra te mahAnandra, te rUpa sa te mahAnasara, tevAM rAnamarAta te mahAnand-so-rAnamAla. mahAnattva-paramAnaMda. te mohanIyakarmanA saMpUrNa kSayathI utpanna thayelo AtmAno mULa guNa che. saH -sarova2. rAnamarAna-rAjahaMsa. jema rAjahaMsa sarovaramAM krIDA kare che, tema zrItIrthaMkaradevano ghAtIkarmathI rahita thayelo Atma-rUpI haMsa paramAnaMdarUpI sarovaramAM krIDA kare che, tethI temane mahAnandra-sarorAnamarAla kahyA che. zrImate-anaMtajJAnAdi-lakSmIthI yuktane. vInAthAya-zrIvIrasvAmIne, zrImahAvIrasvAmIne. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAI-stotra (caityavaMdana) 0205 vIra evA nAtha vInAtha athavA vIra nAmanA nAtha te vIranAtha, temane. vIra-zabdanA vizeSArtha mATe juo sUtra 12-4. mata-arihaMtane, bhagavAnane. nama: -namaskAra ho. (26-5) na: (mastu)-namaskAra ho. ahIM tu pada adhyAhAra che. kone namaskAra ho ? zrImate vIragAthAya naIta-zrImahAvIrasvAmI bhagavAnane. kevA mahAvIrasvAmI bhagavAna ? amuchayA tenAthIalaukika atizaya lakSmI vaDe sahita. tathA mAnanda-so-ranaHRItaparamAnaMdarUpI sarovaramAM rAjahaMsa-samAna (svarUpa). (26-6) paramAnaMdarUpI sarovaramAM rAjahaMsa-svarUpa (samAna) tathA alaukika lakSmIthI yukta evA zrImahAvIrasvAmI bhagavAnane namaskAra ho. (27-4) vRtta/pa2Athe mane-aparAdha karelA manuSya upara. jeNe aparAdha karelo che te tApItha, tene vize. pri-paNa. pa--tAro -anukaMpAthI namra thayelI kIkIvALAM. pAthI manthara te pAma9, evI che tArA jenI te. kRpA-masthara tarI. temanuM-rRpa-patthara-tArayo.. -anukaMpA. manthara-maMda, namra, tArA-AMkhanI kIkIo. pad-vAdhyAyo -alpa azru vaDe bhInAM thayelAM. rUSat evuM vALu te , tenAthI marda te SaSpArka. A ane pa-pranthara-tArayo: pada AgaLanAM padanuM vizeSaNa che. zrIvI-bina-netrayo -zrIvIra jinezvaranAM banne netronuM. zrIvALA vIra te zrIvIra, tevA nina te zrIvIra-nina, temanAM netra te zrI-vIra-bina-netra. zrIvIra-jinanAM netronuM. ma-kalyANa. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (27-5) bhadra (mavatu) kalyANa thAo. ahIM "mavatu' pada adhyAhAra che. konuM kalyANa ? zrIvIra-nina-netrayo -zrIvIra jinezvaranAM netronuM. kevAM che e netra ? kRtAparAdhe mane pi pA-manthara-tArayo -aparAdha karelA manuSya upara paNa anukaMpAthI maMda thayelI kIkIvALAM ane padvapniAdrayo -kaMIka AMsuthI bhInAM thayelAM. zrImahAvIraprabhu chadmastha kAla daramiyAna vihAra karatAM ghaNA plecchothI bharapUra daDhabhUmimAM gayA hatA ane tyAM peDhAlagrAmanI najIka peDhAla nAmanA udyAnamAM kAyotsarga dhyAne rahyA hatA. te vakhate saMgama nAmanA deve eka ja rAtrimAM vIsa moTA upasargo karyA hatA ane tyAra pachI cha mAsa sudhI te pravRtti cAlu rAkhI hatI, paraMtu prabhu tenAthI jarA paNa calita thayA na hatA. e prasaMgane anulakSIne kavie ahIM ukSA karI che ke prabhune e vakhate evo vicAra Avyo ke "are ! A jIvanuM zuM thaze ?" ane tenA pratyenI asIma karuNAthI temanAM netro alpAzrujhaLajhaLiyAM)thI bhIMjAyAM. (27-6) aparAdha karelA manuSya upara paNa anukaMpAthI maMda thayelI kIkIvALAM ane alpAzruthI bhIMjAyelAM zrImahAvIra prabhunAM netronuM kalyANa thAo. (28-4) vinitIna -jeNe anyanuM teja jiteluM che evA. vinita-jiteluM che, anyanuM tejas te vinitA tenA surApurAthI-vitaH -suro ane asuronA adhipatiothI sevAyelA. kura ane asura te surasura, tenA mathIza te surIzurAdhIza, tenA vaDe sevita te surasurIza-vita. 3thIza-adhipati. sevita-sevAyelA. zrIma-jJAnAdi-lakSmIvALA. vinaH nirmala, pavitra, doSa-rahita. trAsa-virahitaH -bhaya-mukta. trAsathI virahita te trAsa-vihita. trIsa-bhaya, virahita-viraha pAmelA, mukta thayelA. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAha-stotra (caityavaMdana) 0 207 tribhuvana-vUDA: -traNa lokanA mukuTamaNi. tribhuvananIcUDI te tribhuvana-vUDAM. teno maLi te tribhuvana-vUDa-maNi. tribhuvana-traNa loka. vUDI -mugaTa. maLa-maNi. sarva AbhUSaNomAM mugaTa uttama gaNAya che ane temAM paNa kendrasthAne jaDAyelA maNi-vizeSa uttama gaNAya che. eTale mukuTamaNi zabdano bhAva uttamottama che. mAvA-bhagavAna, arihaMta bhagavAna. niti-jaya pAme che. (28-5) nathati-jaya pAme che. koNa ? bAvA-arihaMta bhagavAna kevA che arihaMta bhagavAna ? vinatI-tenA: -anyanuM teja jItI lenArA. ahIM anya zabdathI sugata, kapila Adi anyatIrthiko ane teja zabdathI prabhAva abhipreta che. tathA kevA che e arihaMta bhagavAna ? surasurAthIzasevita:-surendro ane asurendrothI levAyelA. tathA zrIma-jJAnAdilakSmIvALA. ahIM jJAna-zabdathI kevalajJAna samajavuM, kAraNa ke kevalajJAna, emanI viziSTatA che. tathA vima: -aDhAra doSothI rahita. ahIM matazabdathI aDhAra doSono samUha samajavo ke je devanAM zuddha svarUpanuM prAkaTya thavAmAM aMtarAyabhUta che. tathA trAsa-vihitaH -sarva prakAranA bhayathI mukta; tathA tribhuvana-vhI: -trilokanA mukuTamaNi. (28-6) anyatIrthikonA prabhAvane jItI lenArA, surendro ane asurendrothI levAyelA, kevalajJAnarUpI lakSmIthI yukta, aDhAra doSothI rahita, sAte prakAranA bhayathI mukta ane tribhuvananA mukuTamaNi evA arihaMta bhagavAna jaya pAme che. (29-4) vIraH -zrImahAvIrasvAmI. sarva-surIyuH -mahita-sarva surendro ane asurendrothI pUjAyelA. sarva sevA sura bhane asura te sarva-surAsura, temn| indra te sarva-surAsurendra, temanA vaDe mahita, te sarva-surasurendra-hita. madata-pUjAyelA. vRthA: -paMDito. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2080zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 vIra zrI mahAvIrasvAmIne. zrataH -sArI rIte Azrita che. - saMka-Azraya levo. vIre-zrImahAvIrasvAmI vaDe. sva-va-nivaH -potAnAM karmano samUha. 4 evuM che te svI, teno nivaya te sva-nivaya. svapotAnA. #rma-jJAnAvaraNIya karmo. nirva-samUha. mita: haNAyelo che. vIrA-zrImahAvIrasvAmIne. niyaM-pratidina. :-namaskAra ho. vIrA-zrImahAvIrasvAmIthI. muM-A. atuta--anupama. tIrtha-tIrtha. caturvidha saMgha-rUpa tIrtha. pravRtta-pravarteluM che. vIra-zrImahAvIrasvAmInuM. dhora-ugra. tapa: -tapa. vI-zrImahAvIrasvAmImAM. zrI-vRti-varti-vatti-nivaya-lakSmI, vairya, kIrti ane kAMtino samUha (rahelo che). zrI vIra !-he mahAvIrasvAmI ! he mahAvIra prabhu ! Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAI-stotra (caityavaMdana) 0279 mam-kalyANa. viza Apo. (29-5) A zlokamAM vIra-zabdane anukrame sAta vibhaktio lagADI che ane chevaTe saMbodhana kareluM che. jema ke prathamA vibhakti vIraH sarvasurAsurendra mahita: dvitIyA vibhakti vIram vadha: saMgratA tRtIyA vibhakti vIrena mahataH nivayaH caturthI vibhakti vIrAya nitya nama: paMcamI vibhakti vairAn tIrtham rUm pravRttim atutam chaThThI vibhakti vIranI ghora tapa: sAtamI vibhakti vIre zrI dhRti- kIrti-nti-niyaH saMbodhana zrIvIra! a riza artha-nirNaya sarala che. (29-6) zrI mahAvIrasvAmI sarva surendro ane asurendrothI pUjAyelA che; paMDito zrImahAvIrasvAmIne sArI rIte Azrita che. zrImahAvIrasvAmI vaDe potAno karma-samUha haNAyelo che; zrImahAvIrasvAmIne nitya namaskAra ho. A anupama caturvidha saMgharUpI tIrtha zrI mahAvIrasvAmIthI pravarteluM che; zrImahAvIrasvAmInuM tapa ghaNuM umra che; zrImahAvIrasvAmImAM jJAnarUpI lakSmI, vairya, kIrti ane kAMtino samUha rahelo che. AvA zrIvIra ! mane kalyANa Apo. kRtrimAtrimAnAmU-kRtrima ane akRtrima, azAzvata ane zAzvata. kRtrima ane prakRtrima te kRtrimakRtrima, kRtrima-banAvelAM. manuSya banAvelAM, azAzvata. akRtrima-manuSya nahi banAvelAM, nitya, zAzvata. te naMdIzvaradvIpa vageremAM AvelAM jinamaMdiro jANavAM. vanitata-tAnA-pRthvInAM taLa (pRSTha) para rahelAM. pra.-3-14 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2100 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 avaninuM tana te anitatta, temAM rAta te avanatatta-vAta. A pada tema ja tyAra pachInuM paheluM, bIjuM, pAMcamuM ane chaThThuM pada ninavara- mavanAnAmnuM vizeSaNa che. arjana-pRthvI. tala-pRSTha. ta-gayelAM. pRthvInAM pRSTha para rahelAM. vamavanAtAnAm-bhavanapationAM zreSTha nivAsa-sthAnomAM rahelAM. vara evuM mavana te va-mavana, temAM ta te va-bhavanAta. va-zreSTha bhavana-bhavanapati devonAM nivAsa-sthAna, je pRthvInI nIce keTalAka aMtare AvelAM che. ta-rahelAM. bhavanapationAM zreSTha nivAsa-sthAnomAM rahelAM. bhavanapati devomAM rahelAM zAzvata caityonI vigata mATe juo sUtra 47. vivya-vaimAniAnAm-devatAI vimAnomAM rahelA. vyi evAM vaimAniSTha te drivya-vaimAni. ddivya-devatAsaMbaMdhI, devatAI, vaimAni'-vimAnamAM rahelAM. devatAI vimAnomAM rahelAM. vimAnomAM rahelAM zAzvata caityonI vigata mATe juo sUtra 47. rUda A manuSyalokamAM, manuna- tAnAm-manuSya vaDe karAyelAM. manuna vaDe ta te manukha-kRta. manuna-manuSya. vRta-karAyeluM. manuSyo vaDe karAyelAM. devarAnAcitAnAm-devo ane rAjAo vaDe pUjAyelAM. leva ane rAnan te vaiva-rAkhana. devonA rAnA te devarAja, tenA vaDe Sita te vevAvita. va-deva. rAnan- rAjA. ciMta-pUjAyelAM. devo ane rAjAo vaDe, tathA devonA rAjAo vaDe pUjAyelAM. ninavar-mavanAnAm-jinezvaronAM caityone. ninamAM varte binavara, teonuM mavana te binavara-bhavana. binavA jinezvara. bhavana-maMdira,caitya. ahaM huM. mAvata:-bhAvathI, bhAvapUrvaka, namAmi-namuM chuM. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAha-stotra (caityavaMdana) 0211 (30-5) sarala che. (30-6) zrIjinezvaradevanAM caityone huM bhAvapUrvaka namuM chuM ke je kRtrima (azAzvata) ane akRtrima (zAzvata) rUpe pRthvInAM pRSTha upara, bhavanapationAM zreSTha nivAsa-sthAnomAM ane devatAI vimAnomAM rahelAM che, tathA manuSyo vaDe karAyelAM che ane deva tathA rAjAo ane devarAjo (iMdro) vaDe pUjAyelAM che. (31-4) sarveSAsarve. vethI--jJAtAomAM. mAdA-prathama, zreSTha. parameSTinA-parameSThionA. mahima-agrima. devAdhidevonA paNa deva. sarvajJa--sarvajJa. zrIvIra-zrImahAvIrasvAmIne. prAde-dhyAna dharIe chIe. (31-5) praLiSma konuM? zrIvIram- zrI mahAvIrasvAmInuM ? kevA che zrI mahAvIrasvAmI ? sarveSAM vebasAma-sarva jJAtAomAM zreSTha, tathA parameSThinAt mAmin parameSThiomAM prathama sthAne virAjanAra, tathA tevAMdhava- devonA paNa deva, tathA sarvajJa-sarva vastuonA sarva bhAvane yathArthapaNe jANanArA. (31-6) sarva jJAtAomAM zreSTha, parameSThiomAM prathama sthAne virAjanArA, devonA paNa deva ane sarvajJa evA zrI mahAvIra prabhunuM ame dhyAna dharIe chIe. (32-4) seva -deva. mane-avanita-nita-mahApApa-prIpa-anannA-aneka bhavomAM upArjana karelAM tIvra mahApAponuM dahana karavA mATe agni-svarUpa. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2120zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 aneka sevA bhavate aneka-bhava, tebhA ajita Ujita mahApApa te anekabhavArjita-Urjita-mahApApa, ten| pradIpa bhATe anala te aneka bhavArjita-UrjitamahApApa-pradIpa-anala. aneka-meOM nahIta, 59 // , masaMdhya. bhv-4nm-bh29|n| 328. arjita-6pArchana 281. Urjita pavANu, vRddhivANu, tI. mahApApamahApA5. pradIpa-TTIyanane vize, una 21 / bhATe. anala-agni. ane| bhavomAM upArjana karelAM tIvra mahApAponuM dahana karavA mATe agni-svarUpa. devaH -he. siddhivadhU vizAla-hRdayAlaGkAra-hAropamaH -bhusti3pI. strInI vistRta chAtIne alaMkRta karavAmAM hAra-samAna. siddhi se 4 vadhU te siddhivadhU, tenu vizAla me hRdaya te siddhivadhUvizAla-hRdaya, ten| alaGkAra bhATe hAranI upamAne yogya te siddhivadhUvizAla-hRdayAlaGkAra-hAropama. siddhi-bhuti. vadhU-strI. vizAla-vistRta. hRdayachAtI. alaGkAra-saMta 32vAma.. hAropama-2nI 5mAne yogya. devaH -heta. aSTAdaza-doSa-siMdhura-ghaTA-nirbheda-paJcAnanaH - aDhA2 959 // 35 // hAthInA samUhane bhedavAmAM siMha-samAna. aSTAdaza mevA doSa te aSTAdaza-doSa, te 35 sindhuranI ghaTA te aSTAdaza-doSa-siMdhura-ghaTA, ten| nirbhedane vize. paJcAnana te aSTAdaza-doSasindhuraghaTA-nirbheda-paJcAnana. aSTAdaza-maTAra. doSa-hUSa. aDhA2 hUSo zuddhahevabhai Dota nathI. tenI vigata bhATe humo sUtra 1. sindhura-hAthI. ghaTAsabhaDa. nirbheda-mehananI ThiyA, mehaj te. paJcAnana-siMha. aDhAra dUSa35. hAthIonA samUhane bhedavAmAM siMha samAna. zrIvItarAgaH jinaH -zrIvAta21 4inezva2. bhavyAnAm-bhavya vone. vAJchita-phalaM-chita 38.. vidadhAtu-mApo. (32-5) sa28 che. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAha-stotra (caityavaMdana) 0213 (32-6) je deva aneka bhavomAM upArjana karelAM tIvra mahApAponuM dahana karavA mATe agni-samAna che, je deva muktirUpI strInI vizAla chAtIne alaMkRta karavAmAM hAra-samAna che, je deva aDhAra dUSaNarUpI hAthInA samUhane bhedavAmAM siMhasamAna che, te zrIvItarAga jinezvara deva bhavya prANIone icchita phala Apo. (33-4) radyAta : prasiddha. aSTApad-parvata : -aSTApada parvata. aSTApada parvatanI vizeSa vigata mATe juo sUtra 12. THpaH -gajapada ke gajAgrapada nAmano parvata. prAcIna kALamAM bhopAla rAya-sahita pUrva mALavAno pradeza dazArNadezanA nAmathI oLakhAto hato. tenI rAjadhAnInuM nagara dazArNapura hatuM.* A nagaranI bahAra dazArNakUTa nAmano parvata hato, je kALakrame gajAgrapada nAmathI prasiddha thayo. teno ullekha A.TI.mAM A pramANe karavAmAM Avyo che ___'tAhe dasaNNapurassa elakacchaM nAmaM jAyaM, tattha gayaggapayao pavvao, tassa uppattI, tattheva dasaNNapure dasaNNabhaddo rAyA, tassa paMca sayANi devINoroho, evaM so jovvaNeNa rUveNa ya paDibaddho erisaM aNNassa natthi tti, teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM bhagavao mahAvIrassa dasaNNakUDe samosaraNaM, tAhe so ciMtei-tahA kalle vaMdAmi, jahA keNai na aNNeNa vaMdiyapuvvo, taM ca ajjhatthiyaM sakko NAUNa ei, imo vi mahayA iDie niggao, vaMdio ya savviDDIe, sakko vi erAvaNaM vilaggo, tattha aTTha daMte viuvvei, ekkakke daMte aTThaTTha vAvIo, ekkekkAe vAvIe aTThaTTha paumAI, ekkekkaM paumaM aTThapattaM, patte ya patte ya battIsabaddhanADagaM, evaM so savviDDIe erAvaNa-vilaggo AyAhiNaM payAhiNaM karei, tAhe tassa hatthissa dasaNNakUDe pavvae ya payANi deva-ppahAveNa uTThiyANi, teNa NAmaM kayaM gayaggapada(ya) go tti, tAhe so dasannAbhaddo taM pecchiuNa erisA kao * mauryakAlamAM dazArNadezanI rAjadhAnI caiityagirimAM hatI ane pAchaLathI vidizA eTale bhilasAmAM hatI. dazArNapura eDakAsanA nAmathI kema oLakhAvA lAgyuM, tenI kathA A. TI pR. da99 para ApelI che. Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2147 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 amhArisANamiddhI ? aho ! kaellao'NeNa dhammo, ahamavi karemi, tAhe so pavyayar / '' "tyAre dazArNapuranuM nAma eDakAkSa paDyuM. tyAM gajAgrapada parvata che. tenI utpatti : te dazArNapuramAM dazArNabhadra nAmano rAjA hato, tene pAMcaso rANIovALuM aMtaHpura hatuM tathA te yauvana ane rUpathI Asakta hato. tethI 'AvuM bIjAne nathI' ema mAnato hato. te kAla ane te samayane vize zramaNa bhagavAna mahAvI2nuM dazArNakuTa-parvata para samavasaraNa thayuM; eTale te vicAravA lAgyo : 'AvatI kAle prabhu mahAvIrane huM evI rIte vaMdana karIza ke jevuM vaMdana Aja pahelAM koIe karyuM na hoya.' dazArNabhadra rAjAno A prakArano manoratha jANIne zakra paNa tyAM Avyo. A (bAju dazArNabhadra rAjA) paNa mahARiddhi sAthe bahAra nIkaLyo ane sarva RddhithI prabhune vaMdana karyuM. zakra paNa airAvaNa para savAra thayo hato. te hAthIne ATha dAMta vidhuryA hatA, tenA ekeka dAMta para ATha ATha vAvo vikurtI hatI, ekeka vAvamAM ATha ATha kamaLo vikuryAM hatAM, ekeka kamaLamAM ATha ATha patro vikuryAM hatAM, ane dareka patra para batrIsabaddha nATako karavA mAMDyAM hatAM; AvI sarva Rddhi sAthe te airAvaNa para savAra thaIne AdakSiNa (bhagavAnanI jamaNI bAjuthI) pradakSiNA karavA lAgyo, tyAre te hAthInAM pagalAM devatAnA prabhAvathI dazArNakUTa parvata para UThI AvyAM, tethI tenuM nAma gajAgrapada (ka) paDyuM. e vakhate dazArNabhadra rAjA te Rddhine joIne vicAra karavA lAgyo ke 'AnI AgaLa amArI Rddhi zI visAtamAM ? aho ! eNe pUrve dharma karyo hato, huM paNa karuM.' pachI te pravrujita thayo. ,, eDakAkSano ullekha 'erakaccha' tarIke pAli-sAhityamAM paNa Ave che. A nagara vacchagA-nadIne kinAre AveluM hatuM ane tyAM Arya mahAgiri anazana karI svarge padhAryA hatA, tevo ullekha jainazAstromAMthI maLe che. purAtattvavidonA abhiprAyathI A sthAna jhAMsI-jillAnA moTha tahasIlanuM echA gAma che ke je beTavA nadInA jamaNA kinAre AveluM che.* * Life in Ancient India' page 282. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAha-stotra (caityavaMdana) 0215 zrIAcArAMga-niryuktimAM gajAgrapadanI gaNanA prasiddha tIrthomAM karelI che. juo sUtra 12-5. hAla gajapada ke gajAgrapada tIrthanI zuM sthiti che, te jANI zakAyuM nathI. sametanAma-saMmetazikhara nAmano parvata. zrImAnuM vata-zobhAvALo giranAra parvata. prasiddha-mahimA-prasiddha mahimAvALo. prasiddha che madina jeno te prasiddha-dimana. tenuM prathamAnuM ekavacana prasiddha mahimA. zaya:-zatruMjayagiri. mApa:-mAMDavagaDha. A sthAna mAlavadezamAM-mALavAmAM dariyAnI sapATIthI 2079 phITa UMce vidhyAcala parvata upara mahunI chAvaNIthI 30 mAIla dUra AveluM che. pethaDa maMtrInA samayamAM tyAM 300 jeTalAM bhavya jaina maMdiro hatAM, je apUrva kalAkArIgarIthI saha koIne potAnI tarapha AkarSatAM hatAM. paraMtu saM. 1366mAM allAuddInanA senApati malika kAphare dhArano kabajo lIdho, tyArathI tenI paDatI zarU thaI ane Aje to eka nAnakaDA gAmaDA tarIke ja te potAnI hastI jALavI rahyuM che. tyAM eka jainamaMdira ane dharmazALA che, prAcIna jaina maMdironAM aneka khaMDero UbhAM che, tathA hiMDoLA mahela, caMpAvAvaDI vagere purANAM sthAno jovA yogya che. najIkamAM tArApura nAmanA gAmamAM supArzvanAthajInuM maMdira paNa darzanIya che.* vaimara : --vaibhAragiri. rAjagRhI nagarI je hAla rAjagira kahevAya che ane jayAM paTaNAthI relavemAM javAya che, tenI najIkamAM A giri Avelo che. zramaNa bhagavAnanuM * mAMDavagaDhanI vadhAre mAhitI mATe jAo "zrImAMDavagaDhanI mahattA, le. paM. ma. zrI dhuraMdharavijayajI. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 mahAvIra A giri para aneka vAra vicaryA hatA. zrIgautamAdi agiyAre gaNadharonI te nirvANa-bhUmi che. hAlamAM tyAM zrIgautama-svAmI tathA dhannAzAlibhadranI deharIo najare paDe che. navaratna : -suvarNagiri. A tIrtha suvarNagiri ke sonAgirinA nAme oLakhAya che. te vaibhAragirinI najIkamAM AvelA bIjA cAra giriomAMno eka che. e sivAya mAravADanA jAlora zaheranI najIka Avelo eka pahADa paNa suvarNagiri ke kanakAcalanA nAmathI oLakhAya che. A pahADa para vi. saM. 13pamAM nAhaDa rAjAe "yakSa-vasati' nAmano mahAvIra-prAsAda banAvyo hato, tevo ullekha zrImerUtuMgAcArye racelA vicArazreNi nAmaka graMthamAMthI prApta thAya che. saM. 1221mAM mahArAjA kumArapALe tyAM "kumAra-vihAranAmano jina-prAsAda baMdhAvyo hato, je saM. 1368mAM allAuddIna khIlajInA hAthe khaMDita thayo hato. pAchaLathI teno uddhAra maMtrI jayamalajI muhuNote saM. 1681-83mAM ane 1686mAM karAvyo hato tathA aMjanazalAkA ane pratiSThA karAvI hatI. te maMdira ane mUrtio Aje vidyamAna che. upA. zrIvinayavijayajI ma.-kRta indudUta(khaMDakAvya)mAM zrIpArzvacetya ane zrIvIracaityanuM suMdara kAvyamaya bhASAmAM varNana che. sarvavari? -AbUgiri. aravallI-parvatanI hAramALAmAMno AbU pahADa te ja AbuMgiri. tenA paranAM delavADA gAmamAM vimala-vasahikA, lUNasIha-vasahikA Adi kalA-kArIgarIthI bharapUra ane bIjAM paNa apUrva jinamaMdiro AvelAM che.* A giri para AbU roDa sTezanathI moTaramArge javAya che. zrIvitravyaH (-vivAda) zrIcitrakUTa vagere tIrtho. rAjasthAnanA udepura vibhAgamAM Avelo cittoDano killo citrakUTanA nAmathI oLakhAya che. eka kALe AkhA mevADamAM jainonuM apUrva prabhutva hatuM. * A saMbaMdhamAM vizeSa jijJAsue sva. munirAja zrIjayaMtavijayajInA racelA "AbU bhAga 1 thI 5 jovA. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAha-stotra (caityavaMdana) 0 217 te samaye ahIM keTalAMka jainamaMdiro baMdhAyAM hatAM. Aje tyAM eka kIrtistaMbha ane thoDAM maMdiro najare paDe che. tyAMnI rAmapoLamAM aSTApadAvatAra zrIzAMtijina-prAsAda che, paNa temAM mUrtio vagere nathI. sattAvIsa devI nAmanuM jinamaMdira jIrNa hAlatamAM UbheluM che. te uparAMta sukozala-sAdhunI guphA paNa jovA lAyaka che. zrIdevendrasUrinA upadezathI mevADa-nareza zrIsamarasiMhanI mAtA jayatallAe A killA para zrIzAmaLiyAjI pArzvanAthanuM maMdira baMdhAvyuM hatuM, tevo ullekha tapAgacchanI paTTAvalImAMthI prApta thAya che. vi. saM. 1335mAM A ja rAjAnA samayamAM cittoDanA 84 mahollAomAM jalayAtrA-pUrvaka 11 maMdirone 11 chatra caDAvyAno tathA pratimAo padharAvyAno ullekha kharataragacchanI paTTAvalImAMthI maLI Ave che. taMtra-tyAM rahelA. zrIkRSamAdya: binavA:-zrIRSabha vagere jinezvaro. vaH -tamAruM. mAM-maMgala, kalyANa. ghong-$21. (33-5) prasiddha evo aSTApada parvata, gajAgrapada athavA dazArNakuTa parvata, saMmetazikhara, zobhAvALo giranAra-parvata, prasiddha mahimAvALo zatruMjayagiri, mAMDavagaDha, vaibhAragiri, kanakAcala(suvarNagiri), zrIcitrakUTa Adi tIrtho che. tyAM rahelA zrIRSabha vagere jinezvaro tamAruM kalyANa karo. (6) sUtra-paricaya covIsa tIrthaMkaronI stuti karavAnA hetuthI aneka stavanastotronI racanA thayelI che, temAM A stotranuM sthAna ghaNuM UMcuM che. saMskRta bhASAnI A manohara padya-racanA tenI prAsAdika bhASA, kalAmaya utprekSA ane hRdayaMgama zailIthI pAThakanA mana para ci2-sthAyI asara kare che. vikramanI bAramI sadImAM gUrjara bhUmine pAvana karatA kalikAla-sarvajJa zrIhemacaMdrAcArye potAnI apUrva pratibhAthI je ciraMjIva sAhityanuM nirmANa karyuM che, temAM 'triSaSTizalAkApuruSacaritra' mahAkAvyano paNa samAveza thAya che. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 A mahAkAvya paramArhata mahArAjA kumArapAlanI prArthanAthI racavAmAM AvyuM hatuM. tema tenI aMtima prazastimAM jaNAveluM che. Azare 36000 zlokanA navarasathI bharapUra e kAvyamAM temaNe 24 tIrthaMkaro, 12 cakravartIo, 9 vAsudevo, 9 prativAsudevo ane 9 baLadevo maLIne tresaTha zalAkApuruSonI jIvanakathAo adbhuta rIte gUMthI che. e mahAkAvyanA maMgalAcaraNamAM temaNe eka mahAkavine chAje tevI rIte kula 26 zlokomAM 24 tIrthaMkaronI stuti karelI che, je A stotranA 1 thI 25 ane 27mA zlokamAM goThavAyelI che. A stotranA 33 zloko paikI 28 zloko anuSTupa chaMdamAM, 3 zloko zArdUlavikrIDita-chaMdamAM, 1 zloka AryAgItimAM ane 1 zloka mAlinI-chaMdamAM che ke jenAM lakSaNo prasiddha che. A stotranuM mULanAma 'caturvizati-jina-namaskAra' che, paraMtu tenA prathamAkSaro parathI te 'sakalArhat stotra'nA nAmathI oLakhAya che. keTalAka tene 'bRhacaityavaMdana'nA nAmathI paNa oLakhe che; kAraNa ke pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNa vakhate moTuM caityavaMdana karavAmAM teno upayoga thAya che. stotranA prathama zlokamAM kartAe stotavya viSayano nirdeza karatAM jaNAvyuM che ke 'Arhattva pradhdhiaame Arhattva-arihaMtanA svarUpanuM-guNa samUhanuM dhyAna dharIe chIe.' phalitArtha ke A stutino mukhya viSaya arihaMtanA guNa-gAnano raheze. ArhattvanuM varNana karatAM temaNe jaNAvyuM che ke bhAvarUpe te sarva arihaMtomAM samAnarUpe raheluM che, pachI zivazrInuM adhiSThAna che, ane bhU:, bhuva: ane svaH e traNe lokanuM Adhipatya dharAve che. arthAt arihaMtapada traNe lokamAM sarvazreSTha che ane maMgalamaya muktimAM laI janAruM che. tethI ame tenuM dhyAna dharIe chIe. bIjA zlokamAM gatanuM dhyAna sarva kSetra ane sarvakAlamAM nAma, sthApanA, dravya ane bhAva e cAra nikSepathI thAya che, evuM sUcana karIne temane vaMdanA karI che ane tyAra pachInA covIsa zlokamAM (3 thI 25 ane 27) covIsa tIrthaMkaro kramazaH stavyA che. A stuti jo ke pratyeka tIrthaMkaranAM nAmapUrvaka thayelI che, paraMtu temAM je guNonuM varNana karavAmAM AvyuM che te sarva Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAha-stotra (caityavaMdana) 0219 tIrthakaromAM samAna rIte hoya che, tethI vAstavikatAe te sarva tIrthakaronI sAmAnya stuti ja che. trIjA zlokamAM zrI AdinAtha bhagavAnanI stuti karatAM jaNAvyuM che ke teo pRthvInAtha-rAjA thavAmAM Adi hatA, niSparigraha-parigrahano tyAga karIne nigraMtha thanAramAM paNa Adi hatA ane jagatanA jIvo dharma pAmI zake te mATe tIrthanI sthApanA karavAmAM paNa Adi hatA. tAtparya ke teo dharma pravartAvavAmAM Adi hatA eTaluM ja nahi paNa rAjya sthApanAmAM tathA rAjya choDIne sAdhu thavAmAM paNa temanuM AdipaNuM hatuM, tethI teo "AdinAtha evA nAmane sArthaka karanArA hatA. cothA zlokamAM zrI ajitanAtha bhagavAnane vizvanAM prANIo-rUpI kamalavanane khIlavavA mATe sUrya-samAna jaNAvyA che ane temanA kevalajJAnarUpI arIsAmAM AkhA jagatanuM pratibiMba paDe che, evuM sUcana karIne ahaMtonA mahad upakArIpaNAnuM tathA temanI jJAna-viSayaka pUrNatAnuM sUcana kareluM che. ahitonA upadezathI mAnava-gaNanuM mUrajhAI gayeluM hRdaya vikAsa pAme che tathA pratyeka arpata kevalajJAnI thayA pachI ja upadeza Ape che. e hakIkata suprasiddha pAMcamA zlokamAM zrIsaMbhavanAtha bhagavAnanI vANIne artha ApatAM jaNAvyuM che ke bhavya jIvone jo ArAma eTale bagIcAnI upamA ApIe to ahaMtonI A vANIne pANInI nIka ke pANInA dhoriyA jevI ja gaNavI joIe, kAraNa ke pANIno dhoriyo jema bagIcAmAM rahelI sarva vanarAjine puSTa kare che, tema ahaMnI vANI bhajanomAM rahelA suruci ane sadAcAra saMskArone puSTa kare che. chaThThA zlokamAM zrIabhinaMdana prabhune anekAMtamata-rUpI samudramAM bharatI ANavA mATe caMdramA-samAna kahIne tathA teo ati AnaMda ApanArA che tevI bhAvanA vyakta karIne ahaMtonI dazanAmAM rahelI anekAMta zailInuM tathA sarva prANIone amaMda AnaMda ApavAnI temanI apUrva zaktinuM sUcana karyuM che. ahaMtonI vANI sadA sApekSa hoya che ane dravya, kSetra, kALa tathA bhAvane joIne yojAyelI hoya che. vaLI temanI puNya-prakRti atyaMta balavatI Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2200zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 hoIne je koI temanAM darzana kare che, temano upadeza sAMbhaLe che ke temanAM nAmamAtranuM smaraNa kare che, tene parama AnaMda thAya che. sAtamA zlokamAM zrIsumatinAtha bhagavAnanI stuti karatAM jaNAvyuM che ke "jemanA caraNa-nakho devonA mugaTa ghasAvAthI atyaMta ujjavala thayA che. te temane manovAMchita phala Apo.' tAtparya ke ahaMto devAdhideva hoya che, asaMkhya devo temanAM caraNamAM name che ane e rIte teo devonA paNa tAraka che. emanI bhakti karavAthI prANIonAM manovAMchita pUrNa thAya che. AThamA zlokamAM zrIpadmaprabhusvAmInI stuti karatAM temanA zarIranA raktavarNa saMbaMdhI u...kSA karIne jaNAvyuM che ke teo aMtaraMga zatrunuM mathana karavAmAM jANe eTalA badhA kopAyamAna (lAlacoLa) thayA hatA ke temanuM AkhuM zarIra e kopathI raktavarNanuM thaI gayuM. tAtparya ke sarva ahaMto potAnA AMtarazatrune jItavA mATe prabaLa puruSArtha phoravanArA hoya che. jemaNe potAnI zuddhi karelI nathI te jagatane zuddha kema karI zake ? navamA zlokamAM zrI supArzvanAtha bhagavAnane namaskAra karatAM jaNAvyuM che ke mahendroe paNa temanAM caraNonI pUjA karelI che ane teo caturvarNa saMgharUpI gaganamaMDaLamAM dedIpyamAna sUrya jevA che. sArAMza ke ahaMtone sAmAnya devo ja nahi, paraMtu moTA moTA iMdro paNa pUje che ane teo sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikArUpI caturvarNathI banelA dharma-saMghanI sthApanA karIne tene pUrepUrA jJAna-prakAza ApanArA hoya che. brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zUdra e varSo janma-anusAra yojAyelA che, tyAre sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e cAra varNo guNa-pramANe yojAyelA che. bIjA zabdomAM kahIe to dharma-saMghamAM janma-jAtinI zreSThatA karatAM guNanI zreSThatA upara bhAra hoya che. dazamA zlokamAM zrIcandraprabhasvAmInI stuti dvArA jaNAvyuM che ke ahaMtonI AkRti-mUrti jANe zukladhyAna sAkAra thayuM hoya tevI sattva-bharapUra hoya che. agiyAramA zlokamAM zrIsuvidhinAtha bhagavAnanI stuti dvArA jaNAvyuM che ke ahato kevalajJAna vaDe vizvanI tamAma vastuone hastAmalakavat jonArA Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAI-stotra (caityavaMdana) 0221 hoya che tathA aciMtya mAhAbhyathI bharelA hoya che. AvA ahitonI upAsanAnuM phala bodhi-bIjanI prApti che. bAramA zlokamAM zrI zItalanAtha bhagavAnanI stuti dvArA jaNAvyuM che ke ahito paramAnaMda-rUpI kaMdane prakaTAvavA mATe nUtana-megha jevA hoya che ane temAMthI syAdvAda-rUpI amRta varasyA kare che. tAtparya ke jyAM jyAM ahaMtonAM pavitra pagalAM paDe che, tyAM tyAM AnaMda-maMgala varatAya che ane teo lokone dharmano je kaMI upadeza Ape che, te sadA syAdvAda-mudrAthI aMkita hoya che. | teramA zlokamAM zrIzreyAMsanAtha bhagavAnanI stuti karatAM e vAta spaSTa karI che ke dareka ati bhava-rUpI rogano nAza karanArA hovAthI bhava-vaidya kahevAya che ane temanuM darzana prANImAtrane atyaMta prasanna karanAruM hoya che. caudamA zlokamAM zrIvAsupUjaya svAmInI stuti karatAM jaNAvyuM che ke tIrthaMkaranAma-karma jagata para mahAupakAra karanAruM hoya che. tenA udaya vakhate dareka tIrthakara vaDe jagata para mahAna upakAra thAya che, ane te ja kAraNe suro, asuro ane manuSyo vaDe te pUjAya che. paMdaramA zlokamAM zrI vimalanAtha prabhunI stuti karatAM ahaMtonI vANImAM rahelI adbhuta tAkAtanuM darzana karAvyuM che. e tAkAta che lokonAM cittane atyaMta nirmaLa karavAnI; jema katakavRkSanAM phalonuM (nirmanInAM bIjanuM) cUrNa game tevAM gaMdA pANIne nirmala banAvI de che, tema ahaMtonI vANI game tevI malina citta-vRttione paNa nirmala banAvI de che. saMzayarahitatA, hRdayaMgamatA, prastAvocitatA vagere vANInAM atizayo temAM kAraNabhUta bane che. soLamA zlokamAM zrI anaMtanAtha jinezvaranI stuti dvArA jaNAvyuM che ke ahitonI karaNA svayambharamaNa-samudranI paNa spardhA kare che, eTale ke temanuM hRdaya karuNAthI chalochala bhareluM hoya che. sattaramA zlokamAM zrIvardhamAna-prabhunI stuti dvArA jaNAvyuM che ke ahato kalpavRkSanI jema prANIonA icchita manorathane pUrA karanArA tathA dharmanuM svarUpa dAna, zIla, tapa ane bhAvanA bhedathI cAra prakAre prakAzanArA hoya che. tAtparya Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 20zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ke ahitonuM zaraNa svIkAranAramAM mokSanI icchA ja prakaTe che ane temanA prabhAve te paripUrNa thAya che. tene pUrNa karavA mATe dAna, zIla, tapa ane bhAva e cAra prakArano dharma sAdhana tarIke rajU karavAmAM Ave che. aDhAramA zlokamAM zrI zAMtinAtha bhagavAnanI stuti dvArA ahaMtonI vANIne sudhA-samAna madhura, dareka dizAne ujjavala karanArI eTale tribhuvanane upakArI ane hRdaya-paTamAM rahelA aMdhakArano dhvaMsa karanArI jaNAvI che. ogaNIsamA zlokamAM zrI kuMthunAtha bhagavAnanI stuti-dvArA ahaMtonI atizaya-lakSmIno nirdeza karyo che ane suro, asuro tathA manuSyonA jo koI sAcA nAtha hoya to teo ja che-ema spaSTatA jaNAvyuM che. vIsamA zlokamAM zrIaranAtha bhagavAnanI stuti-nimitta cothA ArAno nirdeza karIne cha ArA, utsarpiNI-avasarpiNI Adi avasthAo ane kAla-cakranuM sUcana karyuM che tathA caturtha puruSArthano ullekha karIne siddhimAM ahaMtonA anugrahanI apekSA jaNAvI che. ekavIsamA zlokamAM zrImallijinanI stuti dvArA ahaMtone surendro, asurendro ane narendro-rUpI mayUrone mATe nUtana-madha-samAna jaNAvyA che. eTale ke ahaMtonuM astitva svargamAM rahenArA, pAtALamAM rahenArA ane pRthvI para rahenArA sarva koIne parama pramodanuM kAraNa hoya che. vaLI temane karmarUpI vRkSanuM umUlana karavAmAM hasti-malla jaNAvIne temanA advitIya puruSArthanI pratiSThA paNa karelI che. aneka vibhUtiothI yukta hovA chatAM dareka ahaMto ahiMsA, saMyama ane tapanAM sAdhana vaDe karmono pUrepUro uccheda karavA mATe puruSArtha phorave che ne e puruSArthanA pratApe ja teo jagavaMdya AIjyanA adhikArI bane che. bAvIsamA zlokamAM zrImunisuvrata-svAmInI stuti dvArA e vAta prakaTa karavAmAM AvI che ke ahaMtonI dharmadezanA jagajIvonI mahAmoharUpa nidrAno nAza karanArI hoya che. tAtparya ke ahaMtonI vANImAM vairAgyarasa eTalo utkaTa hoya che ke te viSaya-lAlasAnAM game tevAM kaThina paDone bhedI nAkhe che ane tenA sthAne zama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane Astikya vagerenuM vimala vAtAvaraNa khaDuM karI de che. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalArhat stotra (caityavaMdana) 223 tevIsamA zlokamAM zrIneminAtha bhagavAnanI stuti-dvA2A arhatonA nakhanI divyatAnuM darzana karAvavAmAM AvyuM che ane e rIte temanAM caraNakamala tathA samasta dehamAM rahelI eka prakAranI alaukika zaktino nirdeza karavAmAM Avyo che. arhatonAM caraNa-kamalano sparza karavAthI ane temAMthI prakaTI rahelAM kiraNo mastaka para paDavAthI manuSyanAM mananI game tevI malinatAno paNa nAza thAya che, e A stutino pradhAna sUra che. covIsamA zlokamAM zrIariSTanemi bhagavAnanI stuti dvArA arhatonI karma-vidhvaMsaka zaktino tathA ariSTano saMhAra karavAnI adbhuta labdhino nirdeza karavAmAM Avyo che. arhato game tevA nibiDa karmano te ja bhavamAM kSaya kare che athavA to bhaktonAM game tevAM nibiDa karmono nAza karavAmAM sahAyabhUta thAya che. vaLI teo apAyApagama atizayathI yukta hovAne lIdhe jyAM jyAM temano vihAra thAya che, tyAM tyAMthI sAte prakAranI itio dUra bhAge che ane e rIte sarve ariSTo nAza pAme che. pacIsamA zlokamAM zrIpArzvanAtha bhagavAnanI stuti dvArA ahaMtonA samabhAvanuM suMdara citra doravAmAM AvyuM che. eka bAju kamaThAsura bhayaMkara upadravo karI rahyo che, bIjI bAju dharaNendra sahAyabhUta thavAnI pUrepUrI koziza karI rahyo che. ema chatAM kamaThAsura para dveSa nathI ke dharaNendra para rAga nathI. tAtparya ke sahu potapotAnI bhUmikA anusAra kAryanI pravRtti karI rahyA hoya tyAM dveSa kevo ane rAga paNa kevo ? eTale arhato game tevI pratikULa ke anukULa sthitimAM paNa samabhAvamAM ja sthira rahenArA hoya che. chavvIsamA zlokamAM zrImahAvIraprabhunI stuti dvA2A arhatonI adbhuta lakSmI eTale anaMtajJAna vagere catuSTayanuM sUcana karavAmAM AvyuM che ane teo sadA mahAnaMda-sarovaramAM jhIlatA hoya che, evuM jaNAvIne temanI cidAnaMdaghana avasthAnuM citra paNa doravAmAM AvyuM che. sattAvIsamA zlokamAM zrIvIrajinanI stuti dvArA arhatonuM game tevA pratikULa ane anukULa upasargomAM paNa sacavAI rahetuM acalapaNuM darzAvavAmAM AvyuM che ane te sAthe apakAra karanAra para paNa upakAra karavAnI vRtti keTalI sateja hoya che, teno khyAla ApavAmAM Avyo che. cha cha mAsa sudhI vividha Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2240 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 prakAranA upasargo karIne sAdhanAmAMthI bhraSTa karavAnI koziza karI rahelA saMgamadeva pratye zrIvIraprabhunA hRdayamAM apUrva karuNA bharelI che. jinano saMga thavA chatAM saMgamadeva abhavya hovAthI tene koI paNa prakAre lAbha thayo nahi, tethI "aho A jIvanuM zuM thaze ?' evI karuNAthI ja temanAM netronI kIkIo sahaja bhInI thAya che. kSamA ane karuNAnuM AvuM virala dazya bIje kyAM jovA maLaze ? - aThThAvIsamA zlokamAM ahaMtonA keTalAka sAmAnya guNonuM varNana karatAM jaNAvyuM che ke teo potAnA apUrva prabhAvathI anya tIrthikonA tejane jhAMkhuM pADI de che, suro ane asurothI levAyelA hoya che, anaMtajJAnAdi lakSmIthI yukta hoya che, tamAma dUSaNothI rahita hoya che, sarva prakAranA bhayothI mukta hoya che ane tribhuvananA mukuTa-maNi hoya che. ogaNatrIsamA zlokamAM zrIvara paramAtmAnI stuti vIra zabdane sAte vibhakti lagADIne karavAmAM AvI che ane e rIte ahaMtonA sarva surAsurapUjyapaNAne, vidvAnone paNa Azraya levo paDe tevI paramaprajJAne, karmano ghAta karavAnI apUrva zaktine, atula tIrthanuM sthApana karavAnI pravRttine, ghora tapazcaryAne tathA zrI, dhRti, kIrti, kAMti ane bhadra ApavAnI siddhine vakhANavAmAM AvI che. - trIsamA zlokamAM parama punita ahaMdU-devonAM caityone (pratimAone) bhAva-pUrvaka vaMdanA karavAmAM AvI che, pachI te caityo svargamAM hoya, pAtALamAM hoya ke mRtyulokamAM hoya athavA zAzvata hoya ke azAzvata hoya. TUMkamAM manuSyo ane devo e baMnethI pUjAyelAM caityone A zlokamAM abhivaMdanA karavAmAM AvI che. ekatrIsamA zlokamAM zrIvIra-prabhunI stuti-dvArA ahitone sarva jJAtAomAM tathA sarva parameSThIomAM prathama jaNAvyA che ane temanA devAdhidevatva tathA sarvajJatvane paNa aMjali ApavAmAM AvI che. batrIsamA zlokamAM vItarAga ane jina evA ahaMdUdevonuM vividha upamAothI varNana karavAmAM AvyuM che. jema ke ahaMdudeva aneka bhavo-dvArA upArjana karelAM tIvra karmone bALavA mATe agni-samAna che, muktirUpI strInI Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAI-stotra (caityavaMdana) 0225 vizALa chAtIne alaMkRta karavA mATe hAra-samAna che tathA devanA zuddha svarUpane malina karanArAM aDhAra dUSaNo-rUpI hAthIonA samUhane haNavA mATe siMha samAna che. AvA vItarAga jina arNava ja bhavya jIvone vAMchita phala eTale mukti-phala ApI zake che. tetrIsamA zlokamAM ahaMtonA parama pavitra biMbathI vibhUSita thayelAM aSTApada, gajapada, saMmetazikhara, giranAra, zatruMjaya, mAMDavagaDha, vaibhAragiri, kanakAcala, arbudagiri vagere tIrthono nirdeza karavAmAM Avyo che ane temAM zrI RSabhadeva vagere je je ahito mUrtirUpe virAjamAna che, te sarve prANIonuM kalyANa kare evI bhAvanA pradarzita karavAmAM AvI che. A rIte tetrIsa zlokamAM ahaMdavonA sadbhuta guNonuM zakya teTaluM varNana karavAmAM AvyuM che ane temanI upAsanA-ArAdhanAnI sArthakatA darzAvavAmAM AvI che. hIrasaubhAgyAdi mahAkAvyanI TIkAomAM sakalAutnA keTalAka zlokone udAharaNo tathA pramANa tarIke TAMkavAmAM AvelA che.* A stotranI 1 thI 25 ane 27mI gAthA para zrIvijayasenasUrinA ziSya zrI kanakakuzaLagaNie eka TIkA vi. saM.16pa4mAM racelI che ane bIjI TIkA te samayamAM zrIguNavijayajIe racelI che. zrI kanakakuzalagaNinI TIkAnuM saMpAdana munizrI caturavijayanA ziSya Agama prabhAkara munizrI puNyavijayajIe vikrama saMvat 1998mAM karyuM che. ane zrIguNavijayanI arthaprakAza vRtti' nAmanI TIkAnuM saMpAdana A. zrI. vijayalabdhisUrIzvaranA ziSya zrI nemivijaye vi. saM. 2002mAM karyuM che. 7. prakIrNaka A stotranA 1 thI 25 ane 27mA zlokonuM AdhArasthAna kalikAlasarvajJa, zrI hemacaMdrasUrIzvara-viracita triSaSTizalAkA-puruSa-caritra che, * juo himAMzuvijayano lekha, nAme "sakalAhanI mahattA ane AlocanA' pR. 409. pra.-3-15 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ra6mA ane 31mA zlokonuM AdhArasthAna temaNe racela pariziSTaparvanuM maMgalAcaraNa che. 28muM padya dasayAliyanI hAribhadrIya TIkAnA prAraMbhika padya sAthe pahelAM traNa caraNo pUratuM maLatuM Ave che. 33mA zlokanuM AdhArasthAna zrIdharma-(dharmaghoSa) sUri-kRta maMgala-stotra zloka 8mo che. 29mo, tathA 30mo zloka anya kavionI kRti che. 1. juo mi. sA. prakAzita stotra-samuccaya. Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59. ajiya-saMti-thao / [ajita-zAnti-stavaH] ajita-zAMti-stava (1) bhUla pA* "maMgalAdi-" ajiyaM jiya-savva-bhayaM, saMtiM ca pasaMta-savva-gaya-pAvaM / jayagurU~ saMti-guNakare, do vi jiNavare paNivayAmi // 1 // -gAhA // vavagaya-maMgula-bhAve, te haM viula-tava-nimmala-sahAve / niruvama-mahappabhAve, thosAmi sudiTTha-sabbhAve // 2 // -gAhA // savva-dukkha-ppasaMtINa, savva-pAva-ppasaMtINaM' / sayA ajiya-saMtINaM, namo ajiya-saMtINaM // 3 // -silogo / mUlapAmA unI niza 2t| zo " " avata29 yilamA 6vyA cha, chahanI daSTie vadhArAnA zabdo [ ] kauMsamAM darzAvyA che ane khUTatA ke hovA joItA zabdo ( ) asama 6zavyA che. -23mI pachInI saghaLI gAthAone be kramAMka apAyelA che, temAM pracalita krama [ ] kauMsamAM darzAvelo che. -akSara para mukAyeluM AvuM * ardhacaMdrAkAra cihna gurune laghu gaNavAnuM sUcana kare che, jayAre AvuM-rekhAcihna laghu guru gaNavAnuM sUcana kare che. A sUtramAM chaMdanAM nAmo gAthAnA cheDe ApelAM che je bolavAno rivAja pracalita che. 1-2. zu. A.B' C tINaM A CV tINaM / saMtiNaM mevo 54 5 // 5 pratimomaya maNe che. Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228. zrI zrAddha-pratibhA -sUtrapraNopaTI-3 "vizeSakena zrIajita-zAnti-saMyukta-stutimAha-" ajiyajiNa ! suha-ppavattaNaM-tava purisuttama ! nAma-kitaNaM / taha ya dhii-mai-ppavattaNaM, tava ya jiNuttama ! sati ! kittaNaM // 4 // -mAgahiA // kiriA-vihi-saMciya-kamma-kilesa-vimukkhayara, ajiyaM niciyaM ca guNehi~ mahAmuNi-siddhigayaM / ajiyassa ya saMtimahAmuNiNo vi ya saMtikaraM, sayayaM mama nivvai-kAraNayaM ca namaMsaNayaM // 5 // -AliMgaNayaM // purisA ! jai dukkha-vAraNaM, jai ya vimaggaha sukkha-kAraNaM / ajiyaM saMtiM ca bhAvao, abhayakare saraNaM pavajjahA // 6 // -mAgahiA // "muktakena zrIajitanAtha-stutimAha-" / arai-i-timira-virahiyamuvaraya-jara-maraNa, sura-asura-garula-bhuyagavai-payaya-paNivaiyaM / ajiyamahamavi ya sunaya-naya-niuNamabhayakaraM, saraNamuvasariya bhuvi-divija-mahiya~ sayayamuvaName // 7 // -saMgayayaM // "dvitIyamuktakena zrIzAntinAtha-stutimAha-" ta ca jiNuttamamuttama-nittama-satta dharaM, ajjava-maddava-khaMti-vimutti-samAhi-nihiM / saMtikaraM paNamAmi damuttama-titthayaraM, saMtimuNI ! mama sati-samAhi-varaM disau // 8 // -sovANayaM // Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 229 "sandAnitakena zrIajitanAtha-stutimAha-" sAvatthi-puvva-patthirvaM ca varahatthi-matthaya-pasattha-vitthinnasaMthiyaM thira-sariccha-vaccha, mygl-liilaaymaann-vrgNdhhtthi-ptthaann-ptthiyNsthvaarihN| hatthi-hattha-bAhuM dhaMta-kaNaga-ruaga-niruvahaya-piMjaraM pavaralakkhaNovaciya-soma-cAru rUvaM, sui-suha-maNAbhirAma-parama-ramANajja-vara-devaduMduhi-ninAyamaharayara-suhagiraM // 1 // -veDDao (veDho) || ajiyaM jiyArigaNaM, jiya-savva-bhayaM bhavoha-riuM / paNamAmi aha payao, pAvaM pasameU me bhayavaM // 10 // -rAsAluddhao // "dvisIyasandAnitakena zrIzAntinAtha-stutimAha-" kuru-jaNavaya-hatthiNAura-narIsaroya paDhamaM tao mahAcakkavaTTibhoe mahappabhAvo, __jo bAvattari-puravara-sahassa-vara-nagara-nigama-jaNavayavaI battIsA rAyavara-sahassANuyAya maggo / caudasa-vararayaNa-nava-mahAnihi-causaTThi sahassa-pavara-juvaINa suMdaravaI, 3. 5. 4i. vicchinna4. mai. S. 25, D. C. G. M. VOL XVII (Pc-4) No. 1180 dzAMti stava-- govihAyArya TI. 5. bhagavatIsUtranA bAramA zatakanA pAMcamA udezamAM vasaM Aya evo pATha maLe che. Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230. zrI shraaddh-prtibhaae|-suutr prnnoghttii|-3 culasI-haya-gaya-raha-sayasahassa-sAmI channavai gAma-koDisAmi ya' AsI jo bhArahaMmi bhayavaM // 11 // -veDDhao (veDho) // taM saMtiM saMtikaraM, saMtiNNaM savvabhayA / saMtiM thuNAmi jiNaM, satiM (ca) viheuM me // 13 // -rAsANaMdiyayaM // "muktakena zrIajitanAtha-stutimAha-" ikkhAga ! videha ! narIsara ! nara-vasahA ! muNi-vasahA !, nava-sAraya-sasi-sakalANaNa ! vigaya-tamA ! vihaya-rayA / / aji-uttama-tea ! [guNehiM] mahAmuNi ! amiya balA ! viula-kulA ! paNamAmi ta~ bhava-bhaya-sUraNa ! jaga-saraNA ! mama saraNaM // 13 // -cittalehA // "dvitIyamuktakena zrIzAntinAtha-stutimAha-" deva dANaviMda-caMda-sura-vaMda ! haTTatuTTha ! jiTTa ! parama-laTTha-rUva ! dhaMta-rUppa-paTTa-seya-suddha-niddha-dhavala-daMta-paMti ! / saMti ! satti-kitti-(ditti)6 mutti-jutti-gutti-pavara ! dittatea-caMda-dheya ! savva-loa-bhAviya-ppabhAva ! Neya ! paisa me samAhiM // 14 // -nArAyI (1) // 1. sa. 5. 2. 2. 3. zu. 4. dha. ja. pA.. tapatrIya prati naM. 46, 3. ma. .. 41-prati 133 vagerema viula-kalA pATha bhaNe che. 5. keTalIka pratiomAM dhaMdhoga evo pATha maLe che. AgAmomAM paNa dhaMdhoga evo pATha sAve che. 6. ka. ga. kitti-ditti - jutti-gutti-mutti-pavara. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 231 "sandAnitakena zrIajitanAtha-stutimAha-" vimala-sasi-kalAirea-somaM, vitimira-sUra-karAirea te aM / tiasa-vai-gaNAirea-rUva, dharaNidhara-ppavarAirea-sAraM // 15 // -kusumalayA // satte a sayA ajiyaM, sArIre a bale ajiyaM / tava saMjame a ajiyaM esa thuNAmi jiNaM ajiyaM // 16 // -bhuagapaririMgiyaM // "dvitIyasandAnitakena zrIzAntinAtha-stutimAha-" soma-guNehi~ pAvai na taM nava-saraya-sasI, tea-guNehi~ pAvai na taM nava-saraya-ravI / rUva-guNehi~ pAvai na taM tiasa-gaNa-vaI, sAra-guNehi~ pAvai na taM dharaNi-dhara-vaI // 17 // -khijjiyayaM / / titthayara-pavattayaM tama-raya-rahiyaM, dhIra-jaNa-thuyacciyaM cuya-kali-kalusaM / saMti-suha-pavattayaM tigaraNa-payao, santimaha~ mahAmuNiM saraNamuvaName // 18 // -laliyayaM // "vizeSakena zrIajitanAtha-stutimAha-" viNaoNaya-sira-raiaMjali-rasigaNa-saMthuyaM thimiyaM, vibuhAhiva-dhaNavai-naravai-thuya-mahiyacciyaM bahuso / airu ggaya-saraya-divAyara-samahiya-sappabhaM tavasA, gayaNaMgaNa-viyaraNa-samuiya-cAraNa-vaMdiyaM sirasA // 19 // -kisalayamAlA // Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232. zrI zrAddha-pratimA-sUtraproTI-3 asura-garula-parivaMdiyaM, kinnaroraga-namaMsiyaM / deva-koDi-saya-saMthuyaM, samaNa-saMgha-parivaMdiyaM // 20 // -sumuhaM // abhayaM aNaha, arayaM aruyaM / ajiyaM ajiyaM, payao paName // 21 // -vijjuvilasiyaM // "dvitIyavizeSakena zrIzAntinAtha-stutimAha-" AgayA vara-vimANa-divva-kaNaga-raha-turayapahakara-saehiM huliyaM / sasaMbhamoyaraNa-khubhiya-luliya-cala-kuMDalaMgayatirIDa-soha~ta-maulimAlA // 22 // -veDDao (veDho) | jaM sura-saMghA sAsura-saMghA vera-viuttA bhatti-sujuttA, Ayara-bhUsiya-saMbhava-piMDiya-suTTha-suvimhiya-savva-baloghA / uttama-kaMcaNa-rayaNa-parUviya-bhAsura-bhUsaNa-bhAsuriyaMgA, gAya-samoNaya-bhatti-vasAgaya-paMjali-pesiya-sIsa paNAmA // 23 // -rayaNamAlA // vaMdiUNa thoUNa to jiNaM, tiguNameva ya puNo payAhiNaM, paNamiUNa ya jiNaM surAsurA, pamuiyA sabhavaNAi~ to gayA // 24 // -[khittayaM] / Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 233 taM mahAmuNimahaM pi paMjalI, rAga-dosa-bhaya-moha-vajjiyaM / deva-dANava-nariMda-vadiyaM, saMtimuttama~maha tavaM name // 24 // [.25 ] -khittayaM // "kalApakena zrIajitanAtha-stutimAha-" aMbaraMtara-viAraNiAhiM, laliya-haMsa-bahu-gAmiNiAhiM / pINa-soNi-thaNa-sAliNiAhiM, sakala-kamala-dala-loaNiAhiM // 25 // [26] -dIvayaM // pINa-niraMtara-thaNabhara-viNamiya-gAya-layAhiM, maNi-kaMcaNa-pasiDhila-mehala-sohiya-soNi-taDAhiM / vara-khikhiNi-neura-satilaya-valaya-vibhUsaNiAhiM, raikara-caura-maNohara-suMdara -cittakkharA / / devasuMdarIhi~ pAya-vadiAhi~-vaMdiyA ya jassa te suvikkamA kamA appaNo niDAlaehi~ maDaNoDDaNa-ppagAraehi~; kehaM kehiM vi ? avaMga-tilaya-pattaleha-nAmaehi~ cillaehi~ saMgayaM gayAhi~, bhatti-sanniviTTha-vaMdaNAgayAhi~ huMti te (ya) vaMdiyA puNo puNo // 27 // [28] -nArAyao (2) // .. tamahaM jiNacaMdaM, ajiyaM jiya-mohaM / dhuya-savva-kilesaM, payao paNamAmi // 28 // [29] -naMdiyayaM / / 1. ahIM ghaNAM pAThAMtaro maLe che. 2. sahI chanI dRSTi se sadhu akSara yUTe cha, te 'ya' hovAnI saMbhAvanA cha. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234. zrI zrAddha-pratima-sUtra praNopaTI1-3 "dvitIyakalApakena zrIzAntinAtha-stutimAha-" thuya-vaMdiyassA, risi-gaNa-deva-gaNehiM / to deva-vahuhiM, payao paNamiyaassA // 29 // -(mAMgalikA) // jassa jaguttama-sAsaNaassA, bhatti-vasAgaya-piMDiyaAhiM / deva-varaccharasA-bahuAhiM, sura-vara-raiguNa-paMDiyaAhiM // 30 // [30] -bhAsurayaM // vaMsa-sadda-tati-tAla-melie tiukkharAbhirAma-sadda-mA~sae, kae' [a] sui-samANaNe a suddha-sajja-gIya-pAya-jAla ghaMTiAhiM valaya-mehalA-kalAva-neurAbhirAma-sadda-mIsae kae a, deva-naTTiAhiM hAva-bhAva-bibbhama-ppagAra ehi~ nacciUNa aMgahAraehi~ // 31 // -nArAyao (3) // vaMdiyA ya jassa te suvikkamA kamA, tayaM tiloya-savva[ satta]-saMtikArayaM / pasaMta-savva-pAva-dosamesa haM, namAmi satimuttamaM jiNaM // 32 // [.31] -(addha) nArAyao (4) / 1. ka, kha, ga vagere pratiyomA kae pachI a pA6 nathI. chana dRSTiye 51 te vadhAre che. Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 235 "vizeSakena zrIajita-zAnti-stutimAha" chatta-cAmara-paDAga jUa-java-maMDiyA, jhayavara-magara-turaya-sirivaccha sulaMchaNA / dIva-samudda-madara-disAgaya-sohiyA, satthia-vasaha-sIha raha-cakka-varaMkiyA // 33 // [32] -laliyayaM // sahAva-laTThA sama-ppaiTThA, adosa-duTTA guNehi~ jiTThA / pasAya-siTThA taveNa puTThA, sirihi~ iTTA risIhi~ juTTA // 34 // [33] -vANavAsiA // te taveNa dhuya-savva-pAvayA, savvaloa-hiya-mUla-pAvayA / saMthuyA ajiya-sati-pAyayA, huntu me siva-suhANa dAyayA // 35 // [34] -aparAMtiA / / "dvitIyavizeSakenopasaMharati" evaM tava-bala-viulaM, thuya mae ajiya-saMti-jiNa jualaM / vavagaya-kamma raya-malaM, gaI gayaM sAsayaM viulaM* // 36 // [35] -gAhA // taM bahu-guNa ppasAyaM, mukkha-suheNa-parameNa avisAyaM / nAseu me visAyaM, kuNau aparisAvia-pasAyaM // 37 // [36] -gAhA // * vimalaM 416. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 0zrI zrAddha pratikramaNa sUtra prabodhaTIkA-3 taM moeu a naMdi, pAveu naMdiseNamabhinaMdi / parisA vi a suha-naMdi, mama ya disau saMjame naMdi // 38 // [37] -gAhA // "anyakartRkAH stava-mahimnaH gAthA" pakkhia-cAummAsia-saMvaccharie avassa-bhaNiyavvo / soavvo savvehiM, uvasagga-nivAraNo eso // 39 // [38] jo paDhai jo a nisuNai, ubhao kAlaM pi ajiy-sNti-thyN| nahu huMti tassa rogA, pavvuppannA vi nAsaMti // 40 // [39] jai icchaha parama-payaM, ahavA kittiM suvitthaDaM bhuvaNe / tA telukkaddharaNe, jiNa-vayaNe Ayara kuNaha // 41 // [40]* (2) saMskRta chAyA ajitaM jita-sarva-bhayaM, zAnti ca prazAnta-sarva-gada-pApam / jagad-gurU zAnti-guNakarau, dvau api jinavarau praNipatAmi // 1 // -gAthA // vyapagatAzobhanabhAvau, to ahaM vipula-tapo-nirmala-svabhAvau / nirupama-mahAtma [ prabhAvau, stoSye sudRSTa-sadbhAvau // 2 // -gAthA / / sarva-duHkha-prazAntibhyAM, sarva-pApa-prazAntibhyAm / sadA ajita-zAntibhyAM, namaH ajita-zAntibhyAm // 3 // -zlokaH // ajita-jina ! zubha[ sukha]-pravartanaM, tava puruSottama ! nAma-kIrtanam / tathA ca dhRti-mati-pravartanaM, tava ca jinottama ! zAnte ! kIrtanam // 4 // -mAgadhikA // * gAthAonA kamAMka mATe juo sutra-paricaya-'stavanuM baMdhAraNa', Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti stava 0237 kriyA-vidhi-saMcita-karma-kleza-vimokSakaram, ajitaM nicitaM ca guNaiH mahAmuni-siddhigatam / ajitasya ca zAnti-mahAmuneH api ca zAntikaram, satataM mama nirvRti-kAraNakaM ca namasyanakam // 5 // -AliGganakam // puruSAH ! yadi duHkha-vAraNaM, yadi ca vimArgayatha saukhya-kAraNam / ajitaM zAnti ca bhAvataH, abhayakarau zaraNaM prapadyadhvam // 6 // -mAgadhikA // arati-rati-timira-virahitam uparata-jarA-maraNam, sura-asura-garuDa-bhujagapati-prayata-praNipatitam / ajitam aham api ca sunaya-naya-nipuNam abhayakaram, zaraNam upasRtya bhuvi-divija-mahitaM satatam upanamAmi // 7 // -saMgatakam // taM ca jinottamam uttama-nistamaH-sattvadharam, Arjava-mArdava-kSAnti-vimukti-samAdhi-nidhim / zAntikaraM praNamAmi damottama tIrthakaram, zAntimune ! mama zAnti-samAdhi-varaM dizatu // 8 // -sopAnakam // zrAvastI-pUrva-pArthivaM ca vara-hasti-mastaka-prazasta-vistIrNa-saMsthitaM sthira-sadRkSa-vakSasam, madakala-lIlAyamAna-vara-gandhahasti-prasthAna-prasthitaM saMstavAham / hasti-hasta-bAhuM dhmAta-kanaka-rucaka-nismahata-piJjaraM pravara-lakSaNopacita saumya-cAru-rUpam, zruti-sukha-mano'bhirAma-parama ramaNIya-vara-devadundubhi-ninAda-madhuratara zubhagiram // 9 // -veSTakaH // ajitaM jitAriMgaNaM, jita-sarva-bhayaM bhavaugha-ripum / praNamAmi ahaM prayataH, pApaM prazamayatu me bhagavan ! // 10 // -rAsAlubdhakaH // Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238. zrI zrAddha-pratimA -sUtraprapopaTI1-3 kuru-janapada-hastinApura-narezvaraH ca prathamaM tato mahAcakravartibhogaH mahAprabhAvaH, yaH dvisaptati-pura-vara-sahasra-vara-nagara-nigama-janapada-patiH dvAtriMzat sahastra-rAjavara-sahastrAnuyAta-mArgaH / caturdaza-vara-ratna-nava-mahAnidhi-catuHSaSTi-sahasra-pravara-yuvatInAM sundarapatiH, caturazIti-haya-gaja-ratha-zatasahastra-svAmI SaNNavati-grAma, koTIsvAmika AsIt yo bhArate bhagavAn // 11 // -veSTaka // taM zAnti zAntikaraM, saMtIrNaM sarvabhayAt / zAnti staumi jinaM, zAnti (ca) vidhAtuM (vidadhAtu) me // 12 // -rAsAnanditakam // aikSvAka ! videha ! narezvara ! nara-vRSabha ! muni-vRSabha ! nava-zArada-zazi-sakalAnana ! vigata-tamaH ! vidhUta-rajaH ! ajita ! uttama-tejaH ! [ guNe: ] mahAmune ! amita-bala ! vipulakula !, praNamAmi tvAM bhava-bhaya-bhaJjana ! jagat-zaraNa ! mama zaraNam // 13 // citralekhA deva-dAnavendra-candra-sUrya-vandya ! hRSTa-tuSTa ! jyeSTha ! parama-laSTarUpa !, dhmAta-rUpya-paTTa-zreyaH ( zveta) zuddha-snigdha-dhavala-danta-paGkte ! zAnte ! zakti-kIrti-(dIpti )-mukti-yukti-pravara ! dIpti-tejo-vRndadhyema !, sarva-loka-bhAvita-prabhAva ! jJeya ! pradiza me samAdhim // 14 // -nArAcakaH (1) | // vimala-zazi-kalA'tireka-saumyam, vitimira-sUra-karAtireka-tejasam / tridazapati-gaNAtireka-rUpam, dharaNidhara-pravarAtireka-sAram // 14 // -kusumalatA // Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 239 sattve ca sadA ajitam, zArIre ca bale ajitam / tapa:saMyamayoH ca ajitam, eSaH staumi jinam ajitam // 16 // ___ -bhujagapaririGgatam // saumya-guNaiH prApnoti na taM nava-zarat-zazI, tejo-guNaiH prAptanoti na taM nava-zarad-raviH / rUpa-guNaiH prApnoti na taM tridaza gaNa-patiH, sAra-guNaiH prApnoti na taM dharaNidhara-patiH // 17 // -khidyakatam // tIrthavara-pravartakaM tamo-rajo-rahitaM, dhIra-jana-stuta-arcita-cyuta-kali-kaluSam / zAnti-zubha( sukha)-pravartakaM trikaraNa-prayataH, zAntim ahaM mahAmuni zaraNam upanamAmi // 18 // -lalitakam // vinayAvanata-ziro-racita-aJjali-RSigaNa-saMstutaM-stimitaM, vibudhAdhipa-dhanapati-narapati-stuta-mahita-arcitaM bahuzaH / acirodgata-zarad divAkara-samadhika-satprabha tapasA, gaganAGgaNa-vicaraNa-samudita-cAraNa vanditaM zirasA // 19 // -kisalayamAlA // asura-garuDa-parivanditam, kinnaroraga-namasyitam / deva-koTi-zata saMstutaM, zramaNa-saGgha-parivanditam // 20 // -sumukam // abhayam anagham aratam arujam / ajitam ajitam, prayataH praNamAmi // 21 // . -vidyudvilasitam // AgatA vara-vimAna-divya-kanaka ratha turaga-prakara-zataiH zIghram / sasambhramAvataraNa-kSubhita-lulita-cala-kuNDala-aGgadakirITa-zobhamAna-maulimAlAH // 22 // -veSTaka: // Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240. zrI zrAddha-pratimA -sUtraprapopaTI51-3 yaM sura-saGghAH sAsura-saGghAH, vaira-viyuktAH bhakti-suyuktAH, Adara-bhUSita-sambhrama-piNDita suSTha-suvismita-sarva-balaughAH / uttama-kAJcana-ratna-prarUpita-bhAsura-bhUSaNa-bhAsuritAGgAH, gAtra-samavanata-bhakti-vazAgata-prAJjali-preSita-zIrSa-praNAmAH // 23 // -ratnamAlA // vanditvA stutvA tataH jinaM, triguNam eva ca punaH pradakSiNam, praNamya ca jinaM surAsurAH pramuditAH svabhavanAni tataH gatAH // 24 // -[kSiptakam] // taM mahAmunim aham api prAJjaliH, rAga-dveSa-bhaya-moha-varjitam deva-dAnava-narendra-vanditaM, zAntim uttamaM mahAtapasaM namAmi // 25 // [25] -kSiptakam // ambarAntara-vicAriNikAbhiH, lalita-haMsa-vadhU gAminikAbhiH / pIna-zroNI-stana-zAlinikAbhiH, sakala-kamala-dala-locanikAbhiH // 25 // (26) -dIpakam // pIna-nirantara-stanabhara-vinata-gAtra-latAbhiH, maNi-kAJcana-prazithila-mekhalA-zobhita-zroNi-taTAbhiH / vara-kiGkiNI-nUpura-satilaka-valaya-vibhUSaNikAbhiH, ratikara-catura-manohara-sundara-darzanikAbhiH // 26 // (27) -citrAkSarA // deva-sundarIbhiH pAda-vandikAbhiH vanditau ca / yasya tau suvikramau kramau, AtmanaH lalaTakaiH maNDana-racanA-prakArakaiH kaiH kaiH api ? apAGga-tilaka-patralekha-nAmakaiH cillakaiH saGgatAGgakAbhiH, bhakti-sanniviSTa-vandanAgatAbhiH bhavata: tau (ca) vanditau punaH punaH // 27 // (28) -nArAcakraH (2) // Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 241 tam ahaM jinacandram, ajitaM jita-moham / dhUta-sarva-klezam, prayataH praNamAmi // 28 // (29) -nanditakam // stuta-vanditasya, RSi-gaNa-deva-gaNaiH / tato deva-vadhUbhiH, prayataH praNamitakasya // 29 // -(mAGgalikA) // jAsya-jagaduttama-zAsanasya, bhakti-vazAgata-piNDitakAbhiH / deva-varApsaro-bahukAbhiH, sura-vara-rati-guNa-paNDitakAbhiH // 30 // -bhAsurakam // vaMza-zabda-tantrI-tAla-melite tripuSkara-abhirAma-zabda-mizrake, kRte [ca] zruti-samAnayane ca zuddha sajja-gIta-pAda jAla-ghaNTikAbhiH / valaya-mekhalA-kalApa-nUpura-abhirAma-zabda-mizrake kRte ca, deva-nartikAbhiH hAva-bhAva-vibhrama-prakArakaiH nartitvA aGgahArakaiH // 31 // -nArAcakaH (3) // vanditau ca yasya tau savikramo kramau, taka( taM) triloka-savIM sattva]-zAntikArakam / prazAnta-sarva-pApa-doSam eSa aham, namAmi zAntim uttamaM jinam // 32 // [31] -(ardha )nArAcakaH (4) // chatra-cAmara-patAkA-yUpa-yava-maNDitAH, dhvaja-vara-makara-turaga-zrIvatsa-sulAJchanAH / dvIpa-samudra-mandara-diggaja-zobhitAH, svastika-vRSabha-siMha-ratha-cakra-varAGkitAH // 33 // [32] - lalitakam // pra.-3-16 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2420 zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 svabhAva-laSTAH sama-pratiSThaH, adoSa-duSTAH guNaiH jyeSThAH / prasAda zreSTha:-tapasA puSTAH, zrIbhiH iSTAH RSibhiH juSTAH // 34 // [33] -vAnavAsikA // te tapasA dhUta-sarva-pApakAH, sarva-loka-hita-mUla-prApakAH / saMstutA: ajita-zAnti-pAdakAH, bhavantu me ziva-sukhAnAM dAyakAH // 35 // [34] -aparAntikA // evaM tapo-bala-vipulaM, stutaM mayA ajita-zAnti-jina-yugalam / vyapagata-karma-rajo-malaM, gatiM gataM zAzvatI vipulAm // 36 // [35] -gAthA // tat bahu-guNa-prasAdaM, mokSa-sukhena parameNa aviSAdam / nAzayatu me viSAdaM, karotu aparitrAvika-prasAdam // 37 // [36] -gAthA // tat modayatu ca nandi, prApayatu ca nandiSeNamabhinandim / pariSadaH api ca sukha-nandi, mama ca dizatu saMyame nandim // 38 // [37] -gAthA // pAkSike cAturmAsike, sAMvatsarike avazyaM bhaNitavyaH / zrotavyaH sarvaiH, upasarga nivAraNaH eSaH // 39 // [38] yaH paThati yaH ca nizrRNoti, ubhaya kAlam api ajita-zAntistavam / naiva bhavanti tasya rogAH, pUrvotpannA api nazyanti // 40 // [39] yadi icchatha parama-padam, athavA kIrti suvistRtAM bhuvane / tataH trailokyoddharaNe, jinavacane, AdaraM kuruta // 41 // [40] (3-4-5) sAmAnya bhane vizeSa artha, tAtparyArtha tathA artha-saMkalanA (1-3) ajiyaM-[ ajitam] -zrImatiTanane; zrI. satinAtha Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 243 nAmanA bIjA tIrthakarane. - bIjA tIrthaMkarano jIva vijaya nAmanA anuttara vimAnamAMthI cyavane vijayAdevInI kukSimAM utpanna thayo. pachI te vijayAdevI potAnA svAmI jitazatru sAthe ekadA pAsAnI ramata ramavA lAgyAM, tyAre jitazatru rAjA vaDe jitAyAM nahi. A prabhAva garbhano jANIne temanuM nAma ajita pADavAmAM AvyuM.* ni-sadgamayaM-(nita-sarvamayaH)-sarvabhayo jItanArane. sarva bhayo eTale ihalokAdi sAte bhayo. rti-zikti] -zrI zAMtijinane, zrI zAMtinAtha nAmanA soLamA tIrthakarane. zAMti-zabdanI vadhAre vigata mATe juo sUtra 43. -[]-ane. vasaMta-satra-ya-pArva-[prazAnta-sarva-pati-pApama]-sarva rogo ane pApano nAza karanArane. - prazAnta thayA che jenA sarva vuiM ane pApa te prazAnta-sarva---paIT. athavA prazAnta karyA che jemaNe sarvadda ane pApane prazAnta-sarva-Tu-pA. prazAntA punaH nivRta' (bo. dI.) "prazAnta eTale pharI na thAya, tevI rIte nivRtti pAmelA."--arthAt nAza pAmelA. sarva-badhA. 9-roga. pApaazubhakarma. arthAt sva-paranA sarva rogo ane pApono nAza karanArane. jaya-gurU--gurU]-(bane) jagadguruone. natinA guru te gar-guru. dvitIyAnuM dvivacana na . prAkRtamAM dvivacana nahi hovAthI mULamAM bahuvacana vaparAyeluM che. gat-vizva athavA dezanA devA yogya prANIono samUha. "na to tenAI-praji-vasya' (bo. 'akkhesu jeNa ajiA, jaNaNI ajio jiNo tamhA // 1080 // "jethI jananI akSakrIDAmAM ajita rahyAM, tethI ajita jina (kahevAyA)." Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra440zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 dI.) guru-tattvanA upadekhA. "ska tattvopaSTaro' (bo. dI.)-jagadgura tattvanA upadeza vaDe prANIonAM ajJAnano nAza kare che. pati-mu-re [zAnti--vaoN]-vighnonuM upazamana karanArane. zAnti me 4 guNa te zAnti-guNa ten| kara te zAnti-guNakara, tevA baMnene-zaktipurI. "zAnti guNo vinopazamananaikSaNa: I' (ha, kI.) zAMtiguNa vidgo pazamana lakSaNavALo che. arthAt vinonuM upazamana e ja zAMtiguNa che. to vi-[ ] - baMne paNa. nivera-dunivara]-jinavarone, jinendrone. pAvayAmi-[fNapatA"]-praNipAta karuM chuM. paMcAMga-praNipAta karuM chuM. 'praNipAta' zabdathI ahIM paMcAMga-praNipAta samajavo. zAstrakAroe tenuM svarUpa A pramANe darzAveluM che : 'dI jANU doNNi karA, paMcamagaM hoi uttimaMgaM tu / sammaM saMpaNivAo, Neo paMcaMga-paNivAo // ' be jAna, be hAtha ane pAMcamuM mastaka namAvIne samyapha rIte suMdara namaskAra karavo, te paMcAMga-praNipAta kahevAya che.' (1-4) paMrAtnAdri-maMgala, abhidheya, viSaya ane prayojana. vimi-paMcAMga-praNipAta karuM chuM. kone ? niyavimartha niyaMsarva bhayo jItanAra zrI ajitanAthane. -ane. kone ? paraMta-saLaM-- pAvaM saMrti-sarva roga ane pAponuM prazamana karanAra zrI zAMtinAthane. vaLI kone ? tathA-saMti-TIV[ re re virenjagadu-guru ane vinonuM upazamana karanAra evA baMne paNa jinavarone. " prathama zrI ajitanAthane tathA zrI zAMtinAthane pRthapha pRthapha praNipAta karavAmAM Avyo che, pachI baMnene saMyukta praNipAta karavAmAM Avyo che. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 245 (1-5) sarva bhayone jItanAra zrI ajitanAthane tathA sarva rogo ane pAponuM pramazana karanAra zrI zAMtinAthane, tema ja jagatanA guru ane viknonuM upazamana karanAra A baMne paNa jinavarone huM (paMcAMga) praNipAta karuM chuM. (2-3) vavAya-maMtra-mAve- [vyapatAzImana-mAvo]-azobhana bhAvothI rahitane. vyapagata thayo che azobhanabhAva 4mAthI te vyapagatAzobhanabhAva. vypgtviziSTa prakAre gayelo. vi ane 3pa upasarga sAthe an dhAtunuM bhUtakRdaMta te vyapati. mAta-zabda dezya che, teno artha ratnAvalI pramANe aniSTa ke pApa thAya che. "mana-maMiTTa-pArvasu' ta ratnAvatIvavanAt' (bo. dI.). bhAva-zabda adhyavasAya, vRtti ke pariNAmano sUcaka che, tethI maMgunamAvano spaSTa artha aniSTa adhyavasAyo, malina manovRtti ke pApakArI pariNAmo thAya che. athavA mohajanya bhAva ke rAga-dveSa te ja azobhana bhAva che. eTale azobhana bhAvanA nAzathI ahIM moha-rahita avasthA ke vItarAgatA abhipreta che. te-tau]-te baMne prabhuone. hR[3mada]-huM (naMdiSaNa). viDana-tava-nima7-sAve-[vipu-tapa-nirmana-svamAvI]-ghaNA tapa vaDe nirmaLa thayelA svabhAvavALAone. viputra evuM tapas te viputra-tapa, tenA vaDe nirmata evo svabhAva prApta karyo che jeNe, te vipuna-tapa-nirmita svamavi. viputa-vistIrNa, vistAravALuM, bAra prakAranuM. tapastapa. nirma7malarahita, zuddha. svamAd--svarUpa. ghaNAM tapa vaDe nirmala thayelAM svarUpavALAone. ahIM nirmala svarUpathI anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta cAritra ane anaMta vIrya abhipreta che. nivA -madaqmAve- [nirupa-dA(g) m] - anupama mAhAmyavALAone. nirupama sevo mahAtmabhAva pAmelA te nirupama-mahAtmabhAva. nirupama Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 upamA na ApI zakAya tevuM. upamAthI rahita, anupama. mahAtmabhAvamAhAbhya. mahAn AtmAno bhAva te mAhAbhya. arthAt anupama mAhAmyavALAone. ahIM anupama mAhAbhyathI cotrIsa atizayo samajavAnA che. mahAprabhAva zabdathI paNa A ja artha phalita thAya che. thosama-[o]-stavIza, stavuM chuM, guNAnuvAda karuM chuM." suvi sanmAve-(suday-sadbhAvo)-sarvajJa ane sarvadarzIne. sudaSTa che sIve jenA vaDe te suda-sambhAva, sudaSTa-samyak prakAre joyelA-jANelA. samAva-vastuno sa-rUpa bhAva. jeNe sakala vastuono satarUpa bhAva samyak prakAre jANelo che tevA; arthAt sarvajJa ane sarvadarzI. (2-4) huM thosAmi-huM (naMdiSeNa) stavIza. kone ? te-te be jinavarone. kayA be jinavarone ? vavaya-maMguttama ve-jemano rAga-dveSarUpI azobhana bhAva cAlyo gayo che, tevA jinavarone. arthAta vItarAga-dazA prApta karanArAone. vaLI kevA jinavarone ? viDana-tava-nimmatta-sahaghaNAM tapa vaDe anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta cAritra ane anaMta vIrya rUpI AtmAnA zuddha svabhAvane prApta karanArAone. vaLI kevA jinavarone ? niva-mApamAve-cotrIsa atizayone lIdhe anupama mAhAbhya-mahAprabhAva dhAraNa karanArane. vaLI kevA jinavarone ? suviThTha-samAve-sarvajJone tathA sarvadarzIone. tAtparya ke zrI ajitanAtha ane zrIzAntinAtha vItarAga che, anaMta catuSTayathI yukta che, cotrIsa atizayonA svAmI che ane sarvajJa tathA sarvadarzI che. (2-5) vItarAga, ghaNAM tapa vaDe AtmAnA anaMta jJAnAdi nirmala svarUpane prApta karanAra, (cotrIsa atizayone lIdhe) anupama mAhAbhya mahAprabhAvavALA ane sarvajJa tathA sarvadarzI (evA) baMne jinavaronuM huM stavana karuM chuM. * "tutima pujana-thanam' guNanuM kathana te ja stuti. -mahimnastotra, madhusUdanasarasvatIkRta TIkA. Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0247 (3-3) satra-Tu -saMtaor-(sarva-uM-prazanitA )-sarva du:khonuM prazamana karanArAone. ' sarva evuM karavuM te sarva-Tu, tenI prApti thaI che jemane athavA jemanAthI te sarva-Tu-prazAnti. sarvavathI ahIM Adhi, vyAdhi ane upAdhi e traNa prakAranAM du:kho samajavAnAM che. prAnti-pramazana. anna-pavi-patI-[sarva-pa5 prazasti ]-sarva pAponuM prazamana karanArane. | sarva evuM pApa te sarvapApa, tenI prApti thaI che. jemane ke jemanAthI te sarva-pApa-prazakti. sarvapApathI ahIM kAyika, vAcika ane mAnasika e traNe prakAranAM pApo samajavAnAM che. prazAnti-prazamana. sA-[]-sadA, sarvakAla. niya-saMtai-[nita-zaninakhyAna]-ajita zAMti dhAraNa karanArane. nitI evI zAntine dhAraNa karanAra te nita-zAMti. nitA-jeno rAgAdi vaDe parAbhava na thaI zake tevI-ajeya-'anitA rAdhanapUtA' (bo.dI.) namo-[nama:]-namaskAra ho. niyaM-saMtai-[ifnata-zAMtimaya] -zrI ajitanAtha tathA zrI zAMtinAthane. ajita tathA zAnti te ajita-zAnti. (3-4) A gAthA maMtramaya che. temAM traNa SoDazAkSarI nAmamaMtro A rIte vyavasthita thayelA che : (1) upasargahara nAmamaMtra 'namo savvadukkha - ppasaMtINaM ajiya-saMtINaM / namaskAra ho sarva duHkhonuM prazamana karanAra zrI ajitanAtha tathA zrI zAMtinAthane. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2480zrI zrAddha pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (2) maMgalakara nAmamaMtra 'namo savvapAva-ppasaMtINaM ajiya-saMtINaM / namaskAra ho sarva pAponuM prazamana karanAra zrI ajitanAtha tathA zrI zAMtinAthane (3) saubhAgyakara nAmamaMtra namo sayA naya-saMtI niya-saMtInuM !' namaskAra ho sadA akhaMDa zAMti dhAraNa karanAra zrI ajitanAtha tathA zrI zAMtinAthane. no-zabda vinayanuM bIja che ane maMtranI AdimAM 3OMkAranA sthaLe prAcIna maMtromAM jovAmAM Ave che. jema ke-"namo arihaMtA, namo siddhA,' namolyu ja ahaMtA mAvaMtA' vagere. ahIM te e rIte ja vaparAyelo che. (3-5) sarva duHkhonuM prazamana karanAra, sarva pAponuM prazamana karanAra ane sadA akhaMDa zAMti dhAraNa karanAra zrI ajitanAtha tathA zrI zAMtinAthane namaskAra ho. (4-3) niyana !-[gatibina-ha ajitajina ! suda-vittaU-[g(sud)-pravartana]-zubhane pravartAvanAruM, zubhane (sukhane) ApanAruM, maMgalakArI, kalyANakArI. gumanuM pravartana karanAra te zuma-pravartana. suno saMskAra sukha paNa thAya che te sukha dasa prakAranuM che. te mATe zrIsthAnAMgasUtranA dasamA sthAnanA trIjA uddezakamAM kahyuM che ke "dasavidhe sokkhe paNNatte, taM jahAArogga dIhamAUM', aDDejja- kAma bhoga' saMtose / / sthi suda- moTdeg nivampame to mAvA de... ' sukha dasa prakAranAM kahelAM che. te A rIte : (1) Arogya, (2) dIrgha AyuSya, (3) Akyatva-ghaNuM dhana, (4) kAmazabda ane rUpa (5) bhoga-gaMdha, rasa ane sparza, (6) saMtoSa-tRpti, (7) asti-je vastunI Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 249 jarUra hoya tenI prApti (8) sukha-bhoga-anindita viSaya-bhoga, (9) niSkramaNa-dIkSA ke saMyamanI dhAraNA ane (10) anAbAdhamukti. A sukhomAM pahelAM ATha vyAvahArika sukho che ane bAkInAM be pAramArthika sukho che. ahIM te sarve abhipreta che. tava-[tava] -tamAruM. purisuttama ! [puruSottama !]-he puruSottama ! puruSottama-zabdanA vizeSa artha mATe juo sUtra 14-3. nAma-ttiU-[nAma-zIrtanam]-nAma-kIrtana, nAma-smaraNa. nAmanuM RIrtana te nAna-kIrtana. athavA nAnapUrvaka kIrtana te nAmazortana. nAma-abhidhAna, saMjJA-vizeSa. Rortana-smaraNa, raTaNa.* tada -[tathI ]-ane vaLI, tema ja. dhirU-marU-vattai-(dhRti-ti-pravartana)-vRti-yukta matinuM pravartana karanAruM, sthirabuddhine ApanAruM. 'vRti-pradhAna matidhRtipatiH' (A. a. 40.)-dhRtinI mukhyatAvALI mati te dhRtimati.' vRti-cittanuM svAthya. pati-prajJA, buddhi. je buddhi sthiratAvALI hoya te dhRti-mati (sthiratA prajJatA) kahevAya che. teva-[]-tamAruM. -[2]-ane. niputtama !-[fjhanottama !]-he jinottama ! he jinazreSTha ! saMti !-[zAnta]-he zAMtinAtha ! tti -[kIrtanam]-kIrtana, nAma-smaraNa. (4-4) purasuttama ! niyana ! he puruSottama ! ajitajina ! tava * "saMkIrtanuM nAma mAvat -juna-va-nApnAM svayamukyAraNam | -vIrAmaMtrodaya. bhagavAnanAM guNa, parAkrama tathA nAmanuM svayaM uccAraNa te saMkIrtana. Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2500zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 nAma-ttimAM suda-gvattai-tamArA nAmanuM kIrtana-tamAruM nAma-smaraNa sarva zubho(sukho)ne ApanAruM che. tadR ya-tema ja dhirma-pravara-sthirabuddhinesthitaprajJatAne ApanAruM che. niputtama ! vaMti ! tava ya ri-he jinottama ! zAMtinAtha ! tamAruM nAma-smaraNa paNa evuM ja che. (4-5) he puruSottama ! ajitanAtha ! tamAruM nAmasmaraNa (sarva) zubha(sukha)ne pravartAvanAruM tema ja sthirabuddhine ApanAruM che. te jinottama ! zAMtinAtha ! tamAruM nAma-smaraNa paNa evuM ja che.* (5-3) ri-vidi saMdiya--jinnesa-vimuvaka-ya-[fkrayAvidhi-zcita--phleza-vimokSa2]-kAyikI Adi pacIsa prakAranI) kriyAo karatAM utpanna thayelAM karmonI pIDAmAMthI saMpUrNa mukta karanAruM. kriyA ane vidhi te kriyA-vidhi, tenAthI zcita te kriyA-vidhisagnata, evAM je rma te jhiyA-vidhi-zcita-zarSa, teno phleza te jhiyAvidhi-zcita-rma-sneza, tenAthI vimokSara te kriyA-vidhi-zcata-- phleza-vimokSa. kriyA-kAyikI-Adi pacIsa prakAranI che. te mATe navatattva prakaraNamAM kahyuM che ke "driya-sAthe-madhya-no, paMra 23 paMca titri mA ! kiriyAo paNavIsaM, imAo tAo aNukamaso // 17 // " indriyo, kaSAyo, avrato ane yogo anukrame pAMca prakAre, cAra prakAre, pAMca prakAre ane traNa prakAre che tathA kriyAo pacIsa prakAre che. vidhi-vidhAna karavuM te. thrita-ekatra thayelAM. rma-jJAnAvaraNIya Adi karmo. phleza-pIDA. vimokSara-vizeSapaNe mokSa karanAruM, saMpUrNa mukta * "nAma-sIrtanaM , sarva-pApa-prapazanam ! praVIEo DhaHvasanataM namAmi ri param '' -zrImadbhAgavata 12 rUM, 13, a, 23. jemanuM nAma-saMkIrtana sarva pApano nAza karanAruM che ane jemane karAyelo praNAma duHkhonuM zamana karanAro che, te parama harine namuM chuM. Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0251 karanAruM. kAyikI Adi pacIsa prakAranI kriyA vaDe ekatra thayelAM karmonI pIDAmAMthI saMpUrNa mukta karanAruM. prathamAvALAM badhAM pado namaMsAyaMnAM vizeSaNo che. niyaM-[nitam]-ajita, parAbhava na pAme tevuM, niSphala na thAya tevuM. niviyaM-[vita]-vyApta, paripUrNa. nirita vyAsa' (bo.dI.) 4-[2]-ane. [guoordi-guauH]-guNo vaDe. ThH sampatina-jJAna-caritra -yaza-pramuvai'-(bo.dI.) "guNo vaDe eTale samyagdarzana, samyajJAna ane samyaka cAritra Adi guNo vaDe athavA rUpa, yaza-pramukha guNo vaDe." mahAku-siddhiArtha-[madamuni-siddhiti]-mahAmunionI siddhine prApta karAvanAruM, mahAna evA muni te mahAmuni, tenI siddhine gata te mahAmuni siddhiti. mahAmuni-yogI. tene prApta thatI siddhio mukhyatve ATha prakAranI che : (1) aNimA-aNurUpa thavAnI siddhi. (2) mahimA-meruthI paNa moTuM zarIra karavAnI zakita (3) garimA-atyaMta bhAre thavAnI zakti. (4) laghimA-vAyuthI paNa halakA thavAnI zakti. (5) prApti-IcchAmAtrathI dUra rahelA padArthone prApta karavAnI zakti. (6) prAkAmya-icchA pramANe vartI zakavAnI siddhi. (A siddhithI yogI bhUmimAM DUbakI mArI zake che ane pAcho bahAra nIkaLI zake che tathA pANI upara jamInanI mAphaka cAlI zake che.) (7) Izitva-sarva vastu para prabhutva karavAnI siddhi. (A siddhithI yogI tamAma vastu para prabhutva dharAve che.) (8) vazitva-sarvane vaza karavAnI siddhi. (A siddhithI yogI tamAma prANIone vaza karI zake che.) Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2520 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 niyarasa-[nita]-zrI ajitanAthanuM. ya-[]-ane. nti-mahAmulA vi -[zAnti-mAmuneIpa ]-zrI zAMtinAtha mahAmuninuM paNa. zAnti e ja mahAmuni te zAnita-mahAmuni, temanuM zAnti-mahAmu:, vi ya-paNa. aMti-[zAnti -zAMtine karanAruM. sayayaM-[satata]-sadA. ma-[mana]-mane. nivrU-rAyaM-[nivRti-ri]i -mokSanuM kAraNa. nivRtinuM raNa te nivRtti-zALavam, nivRti-mokSa. BIRLavakAraNa. ahIM va prazaMsArthe yojAyelo che. -[]-ane. namaMsaUTyaM-[mIna]-pUjana. namasya-namavuM ke pUjavuM. te parathI namInano artha namaskAra ke pUjana thAya che. ahIM te pUjananA viziSTa arthamAM vaparAyelo che. * * prazaMsArthe che. pUjana be prakAre thAya che : dravyathI ane bhAvathI. temAM gRhasthone dravya ane bhAva e baMne prakAro vihita che ane zramaNone mAtra bhAva-pUjana vihita che. (5-4) sayaM nibu- zrIrAyuM-mane sadA zAMti-mokSanuM kAraNa ho. ahIM "doDa' [mavatu] pada adhyAta che. zuM ? aniyarsa ya saMti mahAmuLio vi ya namaMsathaM-zrIajitanAtha tema ja zrI zAMtinAthanuM pUjana. kevuM namasyAno artha bIjAo paNa A pramANe kare che :brAnnatitharnamaH - he brahmana ! atithi pUjaya che.' -kaThopaniSada. Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti stava0253 che e pUjana ? virA-vihi-saMviya-ma-viTanesa-vimukravayAM kAyikI Adi pacIsa prakAranI kriyA karavA vaDe saMcita thayelA karmanI pIDAothI saMpUrNa mukAvanAruM che; tathA niyaM-sarvotkRSTa che; 'hiM niyaM-samyagdarzana, samyajJAna ane samyakyAritra Adi guNothI paripUrNa che; tathA mahAmuLisiddhiyaM-mahAmunionI aNimAdi AThe siddhione prApta karAvanAruM che; tathA saMtija-zAMtine karanAruM che. (pa-5) kAyikI Adi pacIsa prakAranI kriyAo vaDe saMcita thayelAM karmanI pIDAthI saMpUrNa mukAvanAruM, sarvotkRSTa, samyagdarzanAdi guNothI paripUrNa, mahAmunionI aNimAdi AThe siddhione prApta karAvanAruM tathA zAMtikara evuM zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM pUjana ane sadA mokSanuM kAraNa* ho. (6-3) purisA !-puruSa !]-he puruSo ! garU-vi-jo. tulag-vIrapa-[Tu-vAraVI]-duHkhanuM vAraNa, duHkha dUra karavAno upAya. duHSanuM vIraNa te duH-vIra. vAra-niSedha, pratyupAya. gapha -[ddhi ]-ane jo. vimalAda-[vimAtha]-zodhatA ho. su-ra0-[kauravya-ran]-sukhanuM kAraNa. * "payoH pelAM, rasIyAM muvi jaMpAm sarvAsAmapi siddhInAM, mUlaM taccaraNArcanam // " -zrImadbhAgavata, dazamaskaMdha. A jagatamAM manuSyone svarga tathA mokSanuM, pArthiva saMpattionuM tema ja sarva siddhionuM mULa tenAM (bhagavAnanAM) caraNonuM arcana (pUjana) che. "kSaTRU-sAmAM , reva pIyarI I' -vivekacUDAmaNi 32. mokSa-prAptinI sAmagrImAM bhakti ja sahuthI moTI che. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2540 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 saurAnuM kAraNa te saura-2. rI -sukha. niyaM-[gaNita-zrIajitanAthanA. saMkti-[zAnti]-zrIzAntinAthanA. AgaLa pavannahIM e dvikarmaka dhAtu hovAthI A baMne pado dvitIyAmAM AvelAM che. bhAva-[mAvataH] bhAva vaDe, aMtaraMga-bhakti vaDe.* jayAre-[amarau]-abhayane karanArA, abhaya ApanArA. saraVi-[zaraNa[]-zaraNane, rakSaNane. pavannI -(prapAdhva)-aMgIkAra karo, prApta karo. * hari-bhaktirasAmRta-simpamAM bhAvabhaktinuM lakSaNa nIce pramANe nava prakAre mAnavAmAM AvyuM che :kSatti-dhana, putra, mAna Adino nAza, asaphaLatA, nidA tathA vyAdhi vagere kSobhanAM kAraNo upasthita thavA chatAM citta jarA paNa caMcala na thAya. (2) avyartha-kAla~-kSaNamAtra jeTalo samaya paNa sAMsArika viSaya-kAryomAM vyartha na vitAvatAM mana, vacana ane kAyAthI niraMtara bhagava-sevA saMbaMdhI kAryomAM magna rahevuM. (3) virakti-A loka tathA paralokanA samasta bhogomAM svAbhAvika aruci. (4) mAnazUnyatA-svayaM uttama AcaraNa, vicAra ane sthitithI saMpanna hovA chatAM mAna-sanmAnano tyAga karavo ane adhamanuM paNa sanmAna karavuM. (5) AzAbaMdha-bhagavatu-prema prApta thavAnI cittamAM daDha ane baddhamUla AzA. (6) samutkaMThA-abhISTa bhagavAnanI prApti mATe atyaMta prabaLa ane ananya lAlasA. (7) nAma-kIrtanamAM sadA ruci. (8) bhagavAnanA guNa-kathanamAM Asakti. (9) bhagavAnanA nivAsa-sthAnamAM prIti-je bhUmi bhagavAnanA caraNa-sparzathI pavitra thayelI che temAM rahevAnI premabharI icchA. Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 255 pavannada ne badale ahIM pavanadI evo prayoga ArSavathI thayelo che. 'pavahIM kRti tIrthatvamarpitnItva'-(bo. dI.) (6-4) purisA !-he puruSo ! navuM Tuvara-vAra vimarda-jo duHkhanuM vAraNa zodhatA ho. naDyuM ane jo. sauradya-Ri- vida-sukhanuM kAraNa zodhatA ho, to maLiye saMtaM ve samaya#re para mAvo pavanaha-abhayane ApanArA zrI ajitanAtha ane zAMtinAthanuM bhAvathI zaraNa aMgIkAra karo. (6-5) he puruSo ! jo tame duHkha-nAzano upAya ke sukha-prAptinuM kAraNa zodhatA ho to abhayane ApanArA zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAthanuM bhAvathI zaraNa aMgIkAra karo. (7-3) ra6-ra-timira-vidiyaM-[gati-ti timira-vidita[] viSAda ane harSa rUpI aMdhakArathI rahita. mati ane ti te arati-ti, tene utpanna karanAruM timira te ati rata-timira, tenAthI virahita te rIta-ti-timira-virahita. ati-udvega, viSAda. jIta-harSa. timira-aMdhakAra, ajJAna. virahita-rahita. viSAda ane harSa e ajJAnanuM pariNAma che. je ISTanA viyogathI ke aniSTanA saMyogathI viSAda pAmato nathI ane ISTranA saMyogathI ke aniSTanA viyogathI harSa paNa pAmato nathI, ubhaya avasthAmAM je samabhAvavALo ja rahe che, tevA puruSane madhyastha ke vItarAga kahevAmAM Ave che. 3vara-ga-para-[3parata-nA-maraDuM-jarA ane mRtyuthI nivRtta thayelA. vRddhAvasthA ane maraNathI rahita. uparata thy| cha jarA bhane maraNa chaina te uparata-jarA-maraNa. uparata nivRtta. nA-vRddhAvasthA. maLa-mRtyu. je jarA ane mRtyuthI nivRtta thayelA che, te 3pati-nara--ma25. ahaMto caramazarIrI hoya che, tethI te bhava pachI teo janma, jarA ane mRtyuthI rahita hoya che. sura-mapura-na-muyAvarU-jaya-pAvayaM-(sura-sura-3 munApati-prayata-yfrutata6)-vaimAnika devo tathA asurakumAra, supa(va)rNakumAra, nAgakumAra vagere bhavanapati devonA iMdro vaDe atyaMta Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2560zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 bhAvapUrvaka vaMdAyelA. sura ane asura ane garuDa ane mukhaI te sura-asura- -munI, tenA pati te sura-asura-du-muna-pati, temanA vaDe prayata praUiApatita te suasura-Tu-mujha-pati-prayata-praNipatita. su-vaimAnika devo. asuraasurakumAra. garuDe-supa(varNakumAra. muna-nAgakumAra. pati-svAmI, iMdra. prayata: -atyaMta AdarapUrvaka. praNipatita-praNipAta karAyelA, vaMdAyelA. niyaM-[gata]-zrI ajitanAthane. 3Hva -[mAm pi ]-huM paNa. ahIM pi 2 avyaya samuccayArthamAM che. sunaya-na-nir-[ana-na-nipuNa]-sunayonA jJAnamAM pratipAdanamAM atikuzala. sunayano naya te sunaya-naya, temAM nipuNa te sunaya-naya-nipuNa. sunayasamyagnaya. bIjI apekSAono virodha na karatAM potAne iSTa dharmanuM pratipAdana kare te sunaya kahevAya che ane bIjI apekSAono virodha kare, te kunaya ke nayAbhAsa kahevAya che. dAkhalA tarIke "pradIpa anitya che' ema kahevuM e sunaya che, kAraNa ke temAM bIjI koI apekSAonA virodha nathI, jayAre "pradIpa anitya ja che, "ema kahevuM e kunaya ke nayAbhAsa che, kAraNa ke temAM nityatvano virodha che. sunayanA dravyArthika ane paryAyArthika evA be bhedo che, temAM dravyArthikanA cAra prakAra che : (1) naigama, (2) saMgraha, (3) vyavahAra ane (4) RjusUtra. paryAyArthikanA traNa prakAra che : (5) zabda, (6) samabhirUDha ane (7) evaMbhUta. A baMne maLI sAta prakAro che. vaLI e darekanA so so prakAro che, eTale kula nayo 700 thAya che. eTaluM ja nahi paNa dareka vacana eka prakArano naya che, ema gaNIe to tenI saMkhyA amaryAdita thAya che. nayanA prakAro bIjI rIte paNa pADavAmAM Ave che. jema ke nizcayanaya' ane vyavahAranaya;" "jJAnanaya' ane 'kriyAnaya;' "zabdanaya' Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajitazAMti-stava0ra57 ane "arthanaya." vagere vagere. nayanuM sUkSma ane talasparzI svarUpa jANavA mATe saMmati tarka, nayacakra, vizeSAvazyaka bhASya, syAdvAda ratnAkara, nayapradIpa, naya rahasya vagere graMthono abhyAsa karavo Avazyaka che. naya-paddhati, prakAra, jJAna. nipuNa-ati kuzaLa je sunayonA jJAnamAM atikuzala che te sunaya-napuNa. A vizeSaNono abhiprAya jinezvarone anekAnta-daSTivALA kahevAno che. sunayano artha samyagnIti karIe to tenA pratipAdanamAM paNa jinezvaro atyaMta kuzala hoya che. samayAM -[kamara-abhayane karanArA, abhayadAna denArA. abhayanA kara te abhayakara. saradi-[2]-zaraNane. 3variya-[3pakRtya]-pAmIne. muva-vivi-ka-mahiya-[muvi-vivijha-mahita]-manuSyo ane devo vaDe pUjAyelA. pavitra ane viviga te muvi-viviga. tevA vaDe nahi te vivivigamahita. muvijha pRthvIne vize janmelA. manuSya. viviga-svargamAM utpanna thayelA, deva ane A baMne padono saptamI-alu, samAsa thayelo che. mahitapUjAyelA. sarva [satata-niraMtara. 3vAne-[3panamA]i-samIpamAM jaIne namuM chuM, caraNanI sevA karuM chuM. 3pa upasargavALo nam dhAtuno artha samIpe jaIne namavuM, ke caraNe paDIne namavuM, evo thAya che. (7-4) aravi sara muvariya sacamuvA-(upara lokone uddezIne zaraNa aMgIkAra karavAnuM kahyuM che, eTale tene anulakSIne jaNAve che ke he loko !) huM paNa zaraNAgata thaIne-zaraNe jaIne sadA temanAM caraNanI sevA pra.-3-17 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2580zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 karuM chuM. konA zaraNe jaIne ? manayaM-ajitanAthanA. kevA che e ajitanAtha ? ara-Tu-timira-vihiyaM-viSAda ane harSane utpanna karanArA ajJAnathI rahita che. tathA 3vara-jharamara-jarA ane mRtyuthI nivRtta che. ahIM upalakSaNathI janmanI nivRtti paNa samajavI, kAraNa ke janma hoya che tyAM ja jarA ane mRtyuno saMbhava hoya che. tathA sura-masurasta muvaDuMpacaya-paMivayaM-jemane devo, asurakumAro, supa(vIrNakumAro, nAgakumAro vagerenA iMdroe sArI rIte namaskAra karelo che. tathA sunava-nave niDavisunayonA jJAnamAM ati nipuNa che tathA samayAM-sarva prakAranA bhaya dUra karanAra che; tathA muvivivijha-maDhiyaM-manuSyo ane devo vaDe pUjAyelA che. (7-5) huM paNa-viSAda ane harSa rUpI aMdhakArathI rahita; (janma), jarA ane mRtyuthI nivRtta; devo, asurakumAro, supa(va)rNakumAro, nAgakumAro vagerenA iMdro vaDe sArI rIte namaskAra karAyelA; sunayonuM pratipAdana karavAmAM atikuzala, sarva jIvone abhaya ApanArA tathA manuSyo ane devo vaDe pUjAyelAzrI ajitanAthanuM zaraNa svIkArIne temanAM caraNanI niraMtara sevA karuM chuM. (8-3) taM-(1)-te. -[2]-ane. niytta-[fkanottamaF]-jinottamane. utta-nittama-sattadha-[3tta-nitaH:-sarvadhara-zreSTha ane nirdoSa parAkrama dhAraNa karanArane. uttama ane nita: evuM sattva te 3ttama-nita:-sattva, tenA para te 3ttama-nita:-sarvadhara. 3ttama-zreSTha, prathama paMktinuM. nistama: -nirmala, nirdoSa. sarva-parAkrama. ghara-dhAraNa karanAra. ajjava-maddava-khaMti-vimutti-samAhi-nihiM-[Arjava-mArdava-kSAnti vimukTri samAdhi nidhima-saralatA, mRdutA, kSamA, ane nirlepatA vaDe samAdhinA bhaMDAra jevA. Arjava mane mArdava bhane zAnti bhane vimukti te Arjava-mArdava-kSAnti vimu4i, tevA vaDe prApta samAdhi te mArgava-pArvava kSatti-vimurUi-madha, Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 2pa9 teno nidhi te mArgava-pArvava-kSati-vimusimAdhi-nidhi. mArnava-saralatA, mAyAno abhAva. mArvava-mRdutA, mAnano abhAva. kSatti-kSamA, krodhano abhAva. vimu-inirlobhatA, lobhano abhAva. samaya-samAdhAna, cittanI samAhita avasthA. nidhi-nidhAna, bhaMDAra. mAyA, mAna, krodha ane lobha e cAre kaSAyano abhAva thavAthI citta atyaMta samAhita thAya che. saMtivA-[zakti -zAMti karanArane. paUAmAji-[VMmAma]-praNAma karuM chuM. puttama-tisthayat-[motta-tIrthasa]- iMdriyonAM damanamAM uttama ane dharmarUpI tIrthane sthApanArA. damottama sevA tIrthakara te damottama-tIrthaMkara. damamA uttama te damottama. ma-iMdriyonuM damana. saMtimukhI !-[zAntimune ! ]-he zAMtinAtha ! mama-[ ]-mane. aMti-samAvi -[zAti samadha-vara]-zreSTha zAMti ane samAdhi. vara evI zakti ane samAdhi te zAnti-samAdhi-va2. zakti-upadrava-rahita sthiti. samAdhi-cittanI prasannatA. vara-zreSTha. hisa3-[viza0]-Apo. (8-4) -ane. pUmi -huM mana, vacana ane kAyAnI zuddhipUrvaka namaskAra karuM chuM. kone ? tuM ni-te jinane. kevA che e jina? uttama-nittama sattadharaM-zreSTha ane nirdoSa parAkrama karanArA che. tathA nUrva-madva-ravaMtivibhutti-samAhi-nirdi-saralatA, mRdutA, kSamA ane nirlobhatA vaDe samAdhinA bhaMDAra che. jenA kalezo ke kaSAyo kSINa thayA nathI te samAdhine prApta karI zakato nathI. saralatA e mAyA-kaSAyanI kSINatA sUcave che, mRdutA e mAna-kaSAyanI kSINatA sUcave che, kSamA e krodha-kaSAyanI kSINatA sUcave che ane nirlobhatA lobha-kaSAyanI kSINatA sUcave che. athavA saralatA, mRdutA, kSamA ane nirlobhatA e ja samAdhi che. tathA vaMtiraM-zAMtine karanArA che. tathA muttamati(c)yAM-iMdriya-damanamAM uttama ane dharmarUpI tIrthanI sthApanA karanArA che. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2600zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 visa3-Apo. kone? mama-mane. koNa? saMtikuLI-he zAMtinAtha ! zuM ! pati-samAhi-vAM-zreSTha zAMti ane samAdhi. mana, vacana ane kAyAnI zuddhipUrvaka praNAma karavo te utkRSTa bhAvapraNAma che. - zrI zAMtinAtha zAMtikara che ane samAdhithI bharapUra che, tethI ja temanI pAse bhaktinAM phaLarUpe zAMti ane samAdhi prApta karavAnI abhilASA prakaTa karavAmAM AvI che. (8-5) zreSTha ane nirdoSa parAkramane dhAraNa karanArA; saralatA, mRdutA, kSamA ane nirlobhatA vaDe samAdhinA bhaMDAra jevA; zAMtine karanArA, iMdriya-damanamAM uttama ane dharmatIrthane sthApanArA he zAMtijina ! mane zreSTha zAMti ane samAdhi ApanArA thAo. (9-10-3) sArvasthi-puSya-pasthirva-(zrAvastI pUrva-pafthama zrAvastI-nagarInA pUrva (kAle) rAjA. ___ zrAvastImA pUrvale pArthiva te zrAvastI-pUrva-pArthiva. shraavstiiayodhyA. zrAvastIzalvenAtrAyodhyAmaduvRddhAH' (bo. dI.)-vRddhonA kahevA mujaba ahIM zrAvastI-zabdathI ayodhyA grahaNa karavI* pUrva-pUrve, pUrvakAle, dIkSA prahaNa karyA pahelAM. pathava rAjA. -ane. varahatthi-matthaya-pasattha-vitthinna-saMthiyaM-(varahastimastaka-prazasta vastI-saMsthita)-uttama hAthInA kuMbhasthala samAna prazasta ane vistIrNa saMsthAnavALA. * balarAmapura sTezanathI bAra mAIlanA aMtare Avelo "saheTamaeTano killo' prAcIna zrAvastInuM sthAna darzAve che, ema Adhunika purAtattvavidonuM mAnavuM che. zrAvastI e kuNAlA janapadanI rAjadhAnI hatI ane kuNAlAnagarI tarIke paNa oLakhAtI. prabhu mahAvIrane kevalajJAna thayuM te pUrve tera varSe teno nAza thayo hato. Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0 261 vara evo dastI te vahastI, tenuM masta te varasti masta, tenI sadaza prazasta ane vistIrNa te vasti-masta-prazasta-vistIrkha, evuM je saMsthita te varasti masta-prazasta vistIrNa-saMsthita vasti-jenAM aMgo zAstramAM jaNAvyA mujaba pramANopeta che, tevo uttama hAthI. masta-kuMbhasthala. prazasta-suMdara. vistIrNa-vistAravALuM. saMsthita-saMsthAna, AkRti. te cha prakAranI hoya che : (1) samacatusra-badhAM aMgo pramANopeta ane lakSaNa-yukta. (2) nyagrodha-parimaMDala-nAbhinI uparano bhAga pramANopeta ane lakSaNayukta, paraMtu nIceno bhAga pramANa ane lakSaNathI rahita. (3) sAdinAbhinI nIcenAM aMgo pramANopeta ane lakSaNa-yukta, paraMtu uparanAM aMgo pramANa ane lakSaNa-rahita. (4) vAmana-hAtha, paga, mastaka ane Doka pramANopeta tathA lakSaNayukta, paNa bIjAM aMgo pramANa ane lakSaNathI rahita. (5) kubja-hAtha, paga, mastaka ane Doka pramANa tathA lakSaNathI rahita paNa bIjAM aMgo pramANopeta ane lakSaNa yukta,(6) huMDaka-zarIranAM badhAM aMgo pramANa ane lakSaNa-rahita. AmAMnuM paheluM saMsthAna uttama puNyaprakRtithI maLe che, eTale sarva tIrthaMkaro samacaturagna-saMsthAnavALA hoya che. tene ja ahIM uttamahastinA kuMbhasthalanI jema prazasta ane vistIrNa kahevAmAM AvyuM che. thi ma-ivaccha [sthira-sadaza-vakSasam]-nizcala ane aviSama chAtIvALA. sthira ane sadaza te sthira-sadaza, tevA vakSavALA te sthira-sadaza vakSas, tene-sthira-madaza-vRkSasam. sthira-nizcala. sadakSa-samAna, aviSama. vakSas-chAtI. bodhadIpikAmAM jaNAvyuM che ke ahIM 'thi-siriva N' evA pAThanuM vyAkhyAna karavuM; arthAt jemanI chAtImAM nizcala zrIvatsanuM cihna che, tema kahevuM. mayAna-lIlAyamAna-varagaMdhathi-pasthAna-pathiya-[maddata sItAyamAna-vAndhahasti-prasthAna-prasthitam] -mada gaLatA ane lIlAe cAlatA zreSTha gaMdhahastInA jevI gatie cAlatA. madakala ne lIlAyamAna khevo varagandhahastI te madakalalIlAyamAna varagandhahastI. tenuM prasthAna te madakala lIlAyamAna - varagandhahasti-prasthAna, tenA Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 43 prasthita te madakala-lIlAyamAna-varagandhahasti-prasthAna-prasthita. madakalamahagaNa. 'madotkaTaH madakalaH (ma. thiM)'. lIlAyamAna-lIlAyu. DI 42to. varagandhahastI-uttama 52no hastA. prasthAna-prayA, prasthitayAlevA, yAsato. saMthavArihaM-[saMstavArham]-prazaMsAne yogya. saMstava ne arha te saMstavAha. hatthi-hattha-bAhuM-[hasti-hasta-bAhum]-thAnI sUMDha 4 thA . hastino hasta te hasti-hasta, tevo bAhu te hasti-hasta-bAhu. hastihasta-hAthInI sUMDha. bAhu-tha. ghaMta-kaNaga-ruaga-niruvahaya-piMjaram-[dhmAta-kanaka-rucaka nirupahatapiJjaram]-tAvelA sonAnI siln. 18 sva87 pAtaqglist. - dhyAta zevaM kanaka te dhmAta-kanaka, tena rucaka te dhmAta kanaka rucaka, tena Thevo nirupahata-piJjara te dhmAta-kanaka-rucaka-nirupahata-piJjara. dhmAta-dhabhedyu, tapAvej. kanaka-sona. rucaka-ti. nirupahata-157. piJjarapIjo pa. pavara-lakkhaNovaciya-soma-cAru-rUvaM-[pravara lakSaNopacita-saumya cAru-rUpam]-zreSTha eauthI. yuta, zata bhane bhano 2 35vANA. pravara avAM lakSaNa, te pravara-lakSaNa; tenA 43 upacita te pravaralakSaNopacita; tathA saumya ana cAra te pravara-lakSaNopacita-saumya-cAru, tevU rUpa se pravara-lakSaNopacita-saumya-cArurUpa. pravara-uttama. lakSaNa-chatra, yAmA sAmudri yina. upacita-yuta. saumya-zata. cAru-mano'2. rUpa35. saha-saha-maNAbhirAma-parama-ramaNijja-vara-devadaMduhi-ninAya-maharayarasuhagiraM-zruti-sukha-mano'bhirAma-parama-ramaNIya-vara-deva-dundubhi-ninAda madhuratarazubhagiram]-jAnane su524, bhanane sAnaha mApanA2, mati 204Aya bhane zreSTha evA deva-duMdubhinA nAda karatAM paNa vadhAre madhura ane zubha-maMgalamaya Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAzIvANA. ajita-zAMti-stava 0263 zrutine sukha jAye, te zruti-sukha manane abhirAma te mano'bhirAma. parama khevI ramaNIya te paramaramaNIya. zruti-sukha khane mano'bhirAma ne parama ramaNIya janevara te zruti-sukha - mano'bhirAma - parama - ramaNIya-vara, jevI devadundubhi teno ninAda te zruti - sukha, mano'bhirAma - parama ramaNIya - vara devadundubhi - ninAda tenAthI | madhuratara jevI zubhagira te zruti-sukha - mano'bhirAma - parama ramaNIya - vara, devadundubhi-ninAda- madhuratara - zubhagira zruti ana ninAda - nAha, avA4. madhuratara vadhAre madhura, zubhamaMgaNa. gIH- vAzI. - ajiyaM - [ajitam ] - zrImatinAthane. jiyArigaNaM - [ jitArigaNam ] -arigae utanArane, zatru-samUhane vaza DaranArane. 'jitaM yenAriMgaNaM jitArigaNaM-tyo che bheo mrige| te jitArigaNa. ' arigaNa-arino gaeA, zatruno samUha sahIM ari-gaza 3 zatru-samUhathI iMdriyo ane kaSAyo samajavAM. jiya- savva- bhayaM - [ jita - sarva bhayam ] - sarva bhayo chatanArane. - bhavoha - riDaM - [bhavaugha-ripum ] - lava-paraMparAMnA zatrune bhavano ogha te bhavogha, tenA ripu te bhavaugha-ripu. bhava-bhava. ogha - samUha, paraMparA. ripu - zatru. paNamAmi - [praNamAmi] - prabhuM chaM, namaskAra araM chaM. ahaM - [ aham ]-. payao - [prayataH]-khAhara-pUrva; mana, vayana jane prayAnAM prazidhAna pUrva5. 'prayata upayukta - mano- vAk- kAyaH' (jo. hI . ) - 'prayata kheTale mana, vacana ane kAyAthI upayukta.' pAvaM-(pApam) -pAyane, azula armane. pasameu- (prazamayatu) - zabhAvo, zabhAvanArA thAso. me - (mama)- bhArAM. Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2640 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 mayevaM !-(bAvana)-he bhagavan! (9-10-4) maE UAmami-huM praNAma karuM chuM kevI rIte ? payagomana, vacana ane kAyAnAM praNidhAna-pUrvaka. kone ? manayaM-zrIajitanAthane. kevA ajitanAthane ? sAvalthi putrapasthirva-AdithI jene vizeSaNo kahyAM che tevA ajitanAthane. vaLI kevA ajitanAthane ? niyarikA-zatrusamUhane jItanArA tathA niyavya-bhayaM-sarva bhayone jItanArA tathA mavoda-rivuM-bhavaparaMparAnA zatru evA ajitanAthane. pa3-zamana karanArA thAo. zuM? me pArva-mAruM pApa. koNa ? mayarva !-he bhagavan! tame. (9-10-5) A saMdAnitakamAM prabhunuM rAjarAjezvarapaNuM darzAvavAmAM AvyuM che. jeo dIkSA lIdhA pahelAM zrAvastI(ayodhyA)nA rAjA hatA. jemanuM saMsthAnA zreSTha hAthInA kuMbhasthaLa jevuM prazasta ane vistIrNa hatuM, jemanI chAtImAM nizcala zrIvasa hatuM, jemanI cAla mada gaLatA ane lIlAe cAlatA uttama gaMdhahastInI gati jevI manohara hatI, je sarva rIte prazaMsAne yogya hatA, jemanI bhujAo hAthInI sUMDha jevI dIrgha ane ghATIlI hatI, jemanA zarIrano varNa tapAvelA suvarNanI kAMti jevo svaccha pILo hato, jeo zreSTha lakSaNothI puSTa, saumya ane manohara svarUpavALA hatA; jemanI vANI kAnane priya, sukhakAraka, manane AnaMdadAyaka, atiramaNIya ane zreSTha evA devaduMdubhinA nAdathI paNa atimadhura ane maMgalamaya hatI, jeo aMtaranA zatruo para jaya meLavanArA hatA, jeo sarva bhayone jItanArA hatA, jeo bhava-paraMparAnA prabaLa zatru hatA, evA zrI ajitanAtha bhagavAnane huM mana, vacana ane kAyAnA praNidhAnapUrvaka namaskAra karuM chuM ane vijJapti karuM chuM ke "he bhagavan! tame mArAM azubha karmonuM zamana karo." (11-12-3) napAvaya-sthiUIT3ra-nI -(-1napat stinApura-narezvara:)-kurudezanA hastinApuranA rAjA, rura nAmano nanA te murugana, tenuM stinApura te kuru-kanapadra Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti stava0265 stinApura, tenA narezvara te guru-kanapaddha-stinApura-narezvara. ganapad-deza, rASTra, pura sivAyano vistAra. "nanA: padyanta chinta vatra ganapaTa - jano jAya che jyAM te janapada." athavA "nanInAM nAnAM pAnyavasthAnAni ceSa te navI-janonAM eTale lokonAM, pado eTale avasthAno ke raheThANo, jayAM AvelAM hoya che te janapada." eTale "janapada' e lokonI vastIvALA pradeza mATe mukarara thayelI saMjJA che. sAhityamAM kuru-dezanA ullekho aneka sthaLe Ave che. jema keaakrH sarvavastUnAM, dezo'sti kurunAmakaH / samudra iva ratnAnAM, guNAnAmiva sajjanaH // sajjana jema guNono bhaMDAra hoya che, samudra jema ratnono bhaMDAra hoya che, tema kuru nAme deza sarva vastuono bhaMDAra che.* kurudeza ane hastinApuranA saMbaMdhamAM zrIjinaprabhasUrie hastinApurakalpano nIce pramANe ullekha karyo che : zataputryAmabhUt nAbhisUnoH sUnuH kururnRpaH / kurukSetramiti khyAtaM, rASTrametat tadAkhyayA // 2 // kuroH putro'bhavad hastI, tadupajJamidaM puram / hastinApuramityAhuranekAzcaryasevadhim // 3 // zrI RSabhadeva bhagavAnane so putro hatA, temAM kuru nAmano paNa putra hato, teNe je pradeza para rAjaya karyuM te kurukSetra kahevAyuM ane tenA nAma parathI rASTra paNa kuru tarIke prasiddha thayuM. A kuruno putra hastI thayo, tenA * itihAsavidonA mata anusAra kurujanapada pAMcAla dezanI pazcimamAM ane matsyadezanI uttaramAM Avelo hato ke je hAla kurukSetra (thANezvara) tarIke oLakhAya che. kurudezanI rAjadhAnI hastinApuramAM hatI, je AjakAla gayapuranA nAmathI oLakhAya che ane meraThanI bAvIsa mAIla pUrvottara tathA bIjanauranI naiRtya dizAmAM bUDhI gaMgAnA jamaNA kinAre AveluM che. Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 nAma parathI A zaheranuM nAma hastinApura paDyuM ke je aneka Azcaryono bhaMDAra che. narezvara-mahArAjA. ya-(6)-ane. panaM-(prathamam)-pahelAM, prathamAvasthAmAM dIkSA, pahelAM. tao-[tata:]-pachI. mahAvIrvArR-moD-(mahApati-moza:)-mahAnuM cakravartInA bhogavALA-rAjyavALA. mahAn evo vajravartI te mApavartI tenA bhoLavALA te mahAvaRtimo:. mahA-moTo. vajravartI-rAjarAjezva2. jenI pAse cakra eTale moTuM sainya athavA te nAmanuM viziSTa zastra hoya ane te vaDe dezone jIte te cakravartI kahevAya. mona-rAjya. (A. saM. DI.). keTalAka mono saMskAra mon kare che ane tyAM vrukSune pada adhyAhAra che ema mAne che. madaLamAvo-(mahAprabhAva:)-moTA prabhAvavALA, ghaNA pratApI. mahAn che prabhAva bheno te mahAprabhAvaH vAvattattara-puravara-mahasya-varanA-niyama-nAvaya-varpha-(khrisakSati puravara-sahastra-varanara-nigama-nanapar-pati:)-botera hajAra mukhya zahero ane hajAro uttama nagaranigamavALA dezanA adhipati. dvi-saptati evAM puravara-sanna-te kri-mannati-puvara, sA tathA vanAra ane niyama te dvA-sakSati-puravara-sahastra-vananiyama, tenAthI yukta nanapalanA pati te dvA-sati-purIvara sahastravaranagara-nigama-khanapadra-pati. dvAsaptati-botera. puravara-rAjadhAnInuM zahera. 'puravarALAM-rAkhadhAnIrUpALAm' (pra. vyA. TI. pR. 69). athavA killA ane khAIvALuM koI paNa zahera ke jeno vistAra ochAmAM ocho eka kozamAM hoya. vIramitrodayamAM 'puruM munAram pura eTale mukhya nagara' evo artha karavAmAM Avyo che. kavikalpalatAmAM puranuM varNana A pramANe kareluM che H Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0267 "pure haTTa-pratonI 6, parivA-toraNa-dhvanI: / prAsa idhva-pravADa'rAma- vApI-vezyA satItvarI '' puramAM hATa, zerIo, khAI, toraNa, dhvajAo, moTA mahelo [maMdiro,] mArgo, parabo, bagIcAo, vAva, vezyA, satI ane bIjI strIo hoya che. var evAM nara ane nima te vara-vAra-niyama. nAra-zahera. te pura karatAM nAnuM hoya che ane killA vagerethI rahita hoya che. tenAM bIjAM lakSaNo nIce pramANe samajavAM : 'paLa-prakriyAvinipunaizcAturvaryananaiyuMtam / ane,--jJAti-samna, nai-zilpi-samAz2atam // sarva-vaivata-sambanuM navuM tvamithIyate|'' kraya-vikraya-AdimAM kuzala cAre varNanA mANasothI yukta, aneka jAtinA lokovALuM, aneka zilpIothI bharapUra ane sarva prakAranA devothI yukta hoya, te nagara kahevAya che. nima-vepA2InI vastIvALuM gAma. 'nimo NiAmavo vasarU nahi~' - jyAM vaNika-varganI vasati vadhAre hoya te nigama. battIsA - rAyavara sahassANuyAya-maggo - [ dvAtriMzad - rAjavara sahasrAnuyAtamAn: ]-jenA mArgane batrIsa hajAra uttama rAjAo anusare che. dvAtrizat-sahastra evA rAnavara te dvAtriMza--rAkhavA-sahasra, tenA vaDe anuyAta che mArga jeno te dvAtrizat-rAkhavara sahastrAnuyAta-mArga:. dvAtriMza--batrIsa. sadRstra-hajAra, rAkhavara-uttama rAjAo. anuyAta-anugata, pachavADe cAlatA. mArja-rasto, nIti. jenA mArgane batrIsa hajAra uttama rAjAo anusare che. caudasa- vararayaNa-navamahAnihi- causaTTisahassa-pavarajuvaINa suNdrvii[caturvaMza-vAna-nava-mahAnidhi-catuH STisahastra-pravara-yuvatInAM sundrapati:]-cauda uttama ratno, nava mahAnidhi ane cosaTha hajAra zreSTha strIonA suMdara svAmI. caturdaza- vararatna tathA nava mahAnidhi tathA catuHSaSTisahasra khevI pravara Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2680zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 yuvati, tenA putra evA pati te vaturvazavararata-nava-mahAnidhi-catuHSaNa sahapravara-yuvatIna sundarapati. vaturvasa-cauda. vararata-uttama ratna. cakravartIne cauda ratno hoya che. te nIce mujaba : 'seNAvaI gAhAvaI,2 purohiya, turaya gaya vaDi itthI / vAM chatta fm? If2-12-TUMka ya '' (1) senApati, (2) gAthApati (gRhapati), (3) purohita, (4) azva (5) gaja, (6) vaki, (7) strI, (8) cakra, (9) chatra, (10) carma, (11) maNi, (12) kAkiNI, (13) khaDjha ane (14) daMDa. senApatiratna eTale samasta sainyano kuzala nAyaka, je cakravartInI sahAya vinA paNa keTalAka dezo jIte che. gAthApati(gRhapati)ratna eTale bhojanasAmagrI tathA phaLa-phUla vagere khAdya vastuo pUrI pADanAra. purohitaratna eTale zAMtikarma tathA anya dhArmika vidhio karAvanAra. azvaratna eTale ati uttama jAtino ghoDo. gajaratna eTale ati uttama jAtino hAthI. vadhekiratna eTale dareka jAtanuM bAMdhakAma karanAra tathA pUlo vagere banAvanAra. strIratna eTale cakravartInI paTTarANI thavAne yogya strI. cakraratna eTale sarva AyudhomAM zreSTha ane durjaya zatruno parAjaya karanAruM zastra. chatraratna eTale mastaka para dhAraNa karavAnuM ati manohara chatra. carmaratna eTale cAmaDAnuM eka prakAranuM viziSTa sAdhana, je nadI, sarovara vagere jalAzayone pAra karavAmAM upayogI thAya che. maNiratna eTale dUra sudhI prakAza ApanAro athavA rogane haranAro eka prakArano abhuta maNi. kAkiNIratna eTale khaDakane paNa korI zake tevI eka prakAranI vastu khagraratna eTale uttama prakAranI talavAra ane daMDaratna eTale viSamabhUmine sama karanAra tathA abhuta tvarAthI jamIna khodI ApanAruM eka prakAranuM hathiyAra. A ratno vaDe cakravartI rAjyano vistAra tathA tenI rakSA uttama prakAre karavAne samartha thAya che. navamahAnidhi-nava jAtinA mahAnidhio. tenAM nAmo A pramANe samajavAM : Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0 269 'sappe' paMDuyae,' piMgalate savvarayaNa mahApau' / kAle mahAkAle, mANavaga' mahAnihi saMkhe / " 7 (1) naisarpa, (2) pAMDuka, (3) piMgalaka, (4) sarvaratna, (5) mahApadma, (6) kAla, (7) mahAkAla,(8) mANavaka ane (9) zaMkha. pravacanasArodvAranI TIkA(bhA-2 5tra 352 )mAM kahyuM che ke A nava nidhione vize zAzvata kalpanAM pustako hoya che ane temAM vizva-sthitinuM kathana kareluM hoya che. naisarpanidhinAM kalpomAM grAma, Akara, naga2, pATaNa, droNamukha, maDaMba, skaMdhAvAra, gRha vagerenI sthApanAno vidhi darzAvelo hoya che. pAMDukanidhinAM kalpomAM gaNita, gIta, covIsa prakAranAM dhAnyanAM bIja tathA tenI utpattinA prakAra varNavelA hoya che. piMgalakanidhinAM kalpomAM puruSa, strI, hAthI, ghoDA, vagerenAM AbharaNo banAvavAno vidhi varNavelo hoya che. sarvaratnanidhinAM kalpomAM cakravartInAM cauda ratnonuM vigatavAra varNana hoya che; mahApadmanidhinAM kalpomAM vastra tathA raMganI utpatti, tenA prakAra, tene dhovAnI rIto tathA sAta dhAtuonuM varNana hoya che; kAnidhinAM kalpomAM samagrakAlanuM jJAna (jyotiSa), tIrthaMkarAdinA vaMzanuM kathana, tathA so prakAranAM zilponuM varNana hoya che; mahAkAlinadhinAM kalpomAM loha, suvarNa, muktA, maNi, sphaTika, paravALAM vagerenA vividha bhedo ane tenI utpatti vagerenuM varNana hoya che, mANavakanidhinAM kalpomAM yoddhAonI utpatti, zastrasAmagrI, yuddhanIti tathA daMDanIti vagerenuM varNana hoya che; tathA zaMnidhinAM kalpomAM gadya, padya, nRtya, nATaka vagerenuM vigatavAra varNana hoya che. cakravartI cha khaMDa jItatAM jyAre gaMgA nadInA pazcima taTe jAya che, tyAre A navanidhio pragaTa thAya che jemAM upara jaNAvyA pramANe kalpo sAthe aDhaLaka saMpatti bharelI hoya che. cakravartI nAnA-moTA 32000 dezone jIte che tyAre tene dareka dezanA rAjAnI putrI tathA te dezanA AgevAnanI putrI, ema be kanyAo arpaNa thAya che, eTale te 64000 strIono svAmI bane che. Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2700zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 yuna--ya-8-ayaspa-sAma-(turaNIti-ra-rIna-pathazatasahastra-svAmI)-corAzI lAkha ghoDA, corAzI lAkha hAthI ane corAzI lAkha rathanA svAmI. turazIti-zata evA ya ane paga ane ratha tenA svAmI te turazIti-da-na-tha-sahastra-zata-svAmI. vaturazIti-corAzI. zata sahastralAkha. Dhaya-ghoDo. -hAthI. ratha-vAhana-vizeSa. channava-ma-di-sApa-(TUMvati-prA-koTidhAnI)-cha-- kroDa gAmonA svAmI. SaNNavati-koTi sevA graamn| svAmI te SaNNavatigrAma-koTi svAmI. SUvati-cha--. koTi-kroDa. prAma-grAma. -[va-ane. 3mAsI-(vAsI)-hatA. no-[ ]-je. mAra-i[mA]i-bharatakSetramAM. mayavaM-( vA)-bhagavAna. taM-[1]-te. saMti-[zakti-sAkSAt zAMti jevA, mUrtimAn upazama jevA. zAntivi zAntipta mUrtimantamupatyirtha ' (bo. dI.)-zAMti jevA zAMti, temane. arthAt mUrtimaMta upazamane. bhagavAn prazamarasathI bharelA hoya che, eTale te sAkSAt zAMti jevA ke mUrtimaMta upazama jevA lAge che. vaMti-(zAntivaram)-zAMti karanArA. zAMti-zabdathI ahIM salilAdi dravya upadrava ane mithyAtvAdi bhAvaupadravanuM nivAraNa samajavAnuM che. zrI zAMtinAtha bhagavAn AvI zAMtine karanArA hovAthI temane zAntira kahyA che. saMtiodi--[saMtIf]-sArI rIte tarI gayelA. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0271 ca tIrtha saMtIm'-sArI rIte tarI gayelA te saMtIrNa. sadgamayA-(sarvanayAta)-sarva prakAranA bhayothI, mRtyuthI. sarva evo bhaya te sarvamaya. tenAthI. ti-zikti]-zrI zAMtinAtha bhagavAnane. thaMAmi-[stI]i-stavuM chuM. bivi-[fjhana]-rAgAdi jItanArane. saMkti-(zakti)-zAMti. -(2)-ane. viduka-(vidhAtu) ApavAne.(viheka-vidhAtu-karo.) che-tejI-mane. (11-12-4) zumi-stavuM chuM. zA mATe ? saMti 2 viheluM ke mane zAMti ApavAne. kone ? tuM saMkti-te zAMtinAtha bhagavAnane. no mayavaM mAraMi mArI-je bhagavAn bharatakSetramAM hatA. kevA hatA ? paDhAM navahatyiUIT3ra-narIsa-prathama karadezanA hastinApuranA mahArAjA hatA; -ane. to-pachI, mavakavaTTi-moNa-mahAcakravartinA rAjayane bhogavanAra, maMmAvo-mahAprabhAvathI yukta hatA; tathA no-je. vIvattara-puravara-saraMksavara-nAra-nikAma-naNavaya-va-botera hajAra mukhya zahero tathA bIjAM uttama nagara ane nigamavALA dezanA svAmI hatA; tathA battIsA-rAyavarasahasAbuyAyamo-jemanA mArgane batrIsa hajAra uttama rAjAo anusaratA hatA; tathA 363-vara-navamahAnidi vaDasaTTa sahassa-vara-kuvA suMvarR-je cauda uttamaratno, nava mahAnidhio ane cosaTha hajAra zreSTha strIonA svAmI hatA; tathA putranI-Dhaye--huM savasaha-sAma-je corAzI lAkha ghoDA, corAzI lAkha hAthI ane corAzI lAkha rathanA svAmI hatA, tathA je cha-ma-DisAmI cha-- kroDa gAmanA adhipati hatA; tathA saMti-je mUrtimAn upazama jevA hatA, tathA saMti-zAMti karanArA hatA, tathA savamaya saMtigujje sarva bhayone tarI gayelA hatA tathA niVi-je Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 rAgAdi zatruone jItanArA hatA. A saMdAnitakamAM paNa prabhunuM rAja-rAjezvarapaNuM darzAvavAmAM AvyuM che. (11-12-5) je bhagavAn prathama bharatakSetramAM kurudezanA hastinApuranA rAjA hatA ane pachIthI mahAcakravartInA rAjyane bhogavanArA mahAprabhAvavALA thayA tathA botera hajAra mukhya zahero ane hajAro nagara tathA nigamavALA dezanA pati banyA ke jemane batrIsa hajAra uttama rAjAo anusaratA hatA, tema ja je cauda ratno, nava mahAnidhio, cosaTha hajAra strIonA svAmI banyA hatA, tathA corAzI lAkha ghoDA, corAzI lAkha hAthI, corAzI lAkha ratha ane channu kroDa gAmonA adhipati banyA hatA, tathA je mUrtimAna upazama jevA, zAMti-karanArA, sarva bhayone tarI gayelA ane rAgAdi zatruone jItanArA hatA te zAMtinAtha bhagavAnanuM zAMti-nimitte huM stavana karuM chuM. : sakko (13-3) valrAna !-(pekScA)-ikSvAkuvaMzamAM utpanna thayelA ! 'rUvALorapatyuM. vAH'-ikSvAkunuM apatya te aikSvAka. zrIRSabhadevajIno vaMza ikSvAku kahevAya che. zAstromAM kahyuM che ke vaMtadruvaLe, vastu-AnU teLa hAMti vALa'-vaMzasthApana vakhate zakra ikSu (zeraDI) lAvyA, bhagavAne tenI icchA karI, tethI ikSvAku kahevAya che.' A prasaMganI spaSTatA triSTizalAkA-puruSa-caritranAM prathama parvanA bIjA sargamAM A pramANe che : '(zrIRSabhadeva prabhune janma thayAne eka varSa thavA AvyuM, eTale sodharmendra vaMza-sthApana karavAne mATe tyAM AvyA. 'sevake khAlI hAthe svAmInuM darzana karavuM na joIe,' evI buddhithI ja jANe hoyanI tema IMdre eka moTI ikSu-yaSTi (zeraDIno sAMTho) sAthe lIdhI. pachI iMdra ikSudaMDa-sahita nAbhirAjAnA utsaMgamAM beThelA prabhu pAse AvyA eTale prabhue avadhijJAna vaDe iMdrano saMkalpa jANI laI, hastInI peThe te ikSu-daMDa levAne potAno kara lAMbo karyo. svAmInA A bhAvane jANanArA IMdre mastaka vaDe praNAma karIne bheTa tarIke te ikSudaMDa prabhune arpaNa karyA. prabhue ikSunI abhilASA karI tethI temano 'ikSvAku' evA nAmano vaMza sthApana karI, iMdra svargamAM gayA.' Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 273 viSe !-[viveda !]--viziSTa dehavALA ! narIsara !-(rezvara !)- narezvara ! manuSyonA svAmI ! nara-vasahA !-(nara-vRSakSa !)-he narazreSTha | namAM vRSabha samAna te navRttama. ahIM vRSabha zabda upamAna tarIke cheDe Avelo hovAthI zreSThatAno nidarzaka che. muLi-vasattA !-[muni-vRSabha !]-he muni-zreSTha ! munimAM vRSabha samAna te munivRttama. ahIM paNa vRSabhazabda zreSThatAno sUcaka che. nava sAya-kSatti-sajvALaLa !-nava-zAla-zazi-satAnana !)zaradaRtunA navIna caMdra jevA kalA-pUrNa mukhavALA ! nava evo zArava-zazI te nava-zAla-zazI, tenA jevuM sata che JAnana jenuM te nava-zArava-zi-satAnana. nava-nUtana, navIna. zAra-zazIzaraRtuno caMdra. sana-kalAthI sahita, kalA-pUrNa. manana-mukha. sA zabdano artha pUrNa karavo hoya to tene vyAkaraNanA niyama anusAra zazInI pahelAM mUkavo joIe, paraMtu ahIM pachIthI mukAyo che te ArSa hovAthI 'satazastha panipAta ArSAt' (bo. dI.). viya-tamA !-[vidyuta-tama: !]-jenuM athavA jenAthI ajJAna nAza pAmyuM che tevA ! ajJAnathI rahita ! ajJAnane dUra karanArA. 'viAta tamo'jJAnaM yasmArT vitatama:' (bo. dI.)-vizeSa rIte cAlyuM gayuM che tama: eTale ajJAna jemAMthI te vipatatamaH ! tIrthaMkara devo aDhAra doSathI rahita hoya che, temAM caudamo doSa ajJAna che. viSa-yA !-[vidhUta-ratna: !-]-jeNe karmarUpI raja dUra karela che. karma-rajathI rahita ! "vidyUta ratna: caina vidyuta-ranaH'-dUra karela che raja jeNe, te vidhUta-ranaH. rahas-karma. aniya !-(anitaM !)--he ajitanAtha ! ahIM a-no lopa thayo che. ttama-tema !-(uttama-tena:)-zreSTha kAMtivALA ! pra.-3-18 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zuLerdi (guI:)-guNo vaDe. mahAmuni !-(mahAmune !)-munIzvara ! mahAn evA muni te mahAmuni. je sarva jagatane jANe che, te muni kahevAya che. 'mate yo khAt sarva, sa muniH parikIrtitaH / ' amiya-vattA !-(amita-vata !)-aparimita balavALA ! 'amite vataM sAmarthya yasya amitavataH'-'amita che bala eTale sAmarthya jemanuM te amitabala.' amita-na mApI zakAya tevuM, aparimita vrataAtmabala, vIrya. tIrthaMkaronuM zArIrika bala paNa aparimita hoya che. kahyuM che ke nivaIhiM balA baliNo, koDisilukkheva sattiNo hariNo / taddhuguNa-balA cakkI, jiNA aparimiya balA savve // nRpatio karatAM baladevo ghaNA balavAna hoya che, baladevo karatAM vAsudevo ghaNA balavAn hoya che ke je koTizilAne paNa upADavAnI zaktivALA hoya che; cakravartIo temanA karatAM paNa bamaNA baLavALA hoya che; ane sarve tIrthaMkaro aparimita baLavALA hoya che. viDana-ttA !-(viputa-ta !)-he vizAla kulavALA ! vipula che ta jenuM te viputa-ta. viputta-vizALa, uttama. tavaMza, anvaya, parivAra. zrIajitanAtha bhagavAna ikSvAkukuLamAM janmyA hatA. eTale temanuM kuLa vipula-vizALa hatuM tathA dhArmikakuLa-parivAra atyaMta vizALa hato. temAM 95 gaNadharo hatA, 2200 kevaLI hatA, 1450 manaHparyAyajJAnI hatA, 9400 adhijJAnI hatA, 3750 caudapUrvI hatA. 12400 vAdI hatA, 20400 vaikriyalabdhivALA hatA, 100000 sAdhuo hatA, 330000 sAdhvIo hatI, 298000 zrAvako hatA, ane 545000 zrAvikAo hatI.* ahIM viputa-tA evo pATha paNa maLe che, teno artha vizALa kalAvALA thAya che. *tri. za. parva 2hyuM, sarga chaThTho. Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 275 paUAmAji-(prAmami)-praNAma karuM chuM, namaskAra karuM chuM. te-(vAma)-tamane. bhava-bhaya-mUrakha !-(va-bhaya-mana !)-bhavano bhaya bhAMganArA ! mavathI bhaya te mava-maya, tenuM ghana karanAra te mavamaya-mana. ahIM ma dhAtuno mU{ Adeza thayelo che ane kartariprayogamAM mana pratyaya Avelo che. ka-2UT !-(ga/jIrA )-jagatane zaraNarUpa ! jagajIvone zaraNa ApanArA ! na'nuM zaraNa te nakkara. tIrthakara devo dharmatIrthanA pravartana vaDe jagatanA jIvone ananya-zaraNa (rakSaNa) Ape che. mama-(15)-mAruM. saraVi-(2)-zaraNa, rakSaNa. ahIM "rva vartaze' e be pado adhyAhAra samajavAnAM che. (13 4) A gAthAmAM zrI ajitanAtha bhagavAnanuM mahAmunipaNuM cauda vizeSaNo vaDe darzAvavAmAM AvyuM che, te A rIte ? (2) rUvavI, (2) viveDha, (3) rIsara, (4) niravAhI, () muLa vasahI, (6) nava-sAra-sati-satANa, (7) viSaya tamA, (8) vihu-nathI, (1) rama-tema, (10) mahAmukha, (22) miya-vanA, (22) viDana-kutI, (3) bhava maya-mUrakha, (24) nA-sarA. (13-5) he islAkakulamAM utpanna thayelA ! he viziSTa dehavALA ! he narezvara ! he nara-zreSTha ! he muni-zreSTha ! he zaraRtunA navInacaMdra jevA kalA-pUrNa mukhavALA ! he ajJAnarahita ! he karma-rahita ! he uttama tejavALA ! (guNothI) he mahAmuni ! he aparimita-baLavALA ! he vizALa-kuLavALA ! he bhavano bhaya bhAMganArA ! he jagajIvone zaraNa ApanArA ajitanAtha prabhu ! huM tamane praNAma karuM chuM, kAraNa ke Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2760zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 tame ja mane zaraNarUpa cho.* (14-3) teva-tAiviMdra-caMdra-sUra-vaMdra-reva-dAnavendra-caMdra sUryavanda !-he devendra, dAnavendra. caMdra ane sUryo vaDe vaMdana karavA yogya ! deva ane rAnava te deva-tAva, tenA rUdra te teva-drAnavendra. tathA vandra tathA sUrya te Teva-dAnavendra-va-sUrye temanA vaDe vanya, te deva-dAnavendravandra-sUrya-vanya. TTa (6 [D-tuSTa ! ]-he AnaMda-svarUpa ! he prasannatApUrNa ! cha-harSa pAmela. tuSTa-prasanna thayela. badhA ahato manipaNAnA utkRSTa pAlanathI vItarAga thayelA hoya che ane mohanIya karmano saMpUrNa kSaya thavAthI harSa-zoka-tRSNA-rahita hoya che. vItarAga dazAmAM koI paNa vastunI AkAMkSAabhilASA ke khedano anubhava thato nathI; paraMtu prApta sthitithI saMtuSTa rahevAne kAraNe teo sadA prasanna hoya che. ane tevo bhAva temanA mukha para taravarato jovAya che. A kAraNe temane ahIM I-tuSTa eTale AnaMda-svarUpa ke prasannatA-pUrNa kahelA che. nid !-[Seka! ]-he atyaMta mahAnuM ! ahadeva tIrthaMkara-nAmakarmarUpI puNya prakRtinA vipAkodayane bhogavatA hovAthI mahAna gaNAya che. temanAthI vadhAre mahAna A jagatamAM bIjuM koI * anya saMpradAyamAM zaraNa-gamana mATe kahyuM che ke "tameva para chuM, sarvamAna bhArata ! ! tatprasAdAt parAM zAnti, sthAnaM prApsyasi zAzvatam // " -bhagavadgItA. he arjuna ! sarva bhAvathI tenA ja (bhagavAnanA ja) zaraNe jA. tenA prasAdathI tane parama zAMti tathA zAzvata sthAnanI prApti thaze. 'sarva-dharmAn parityajya, mAmekaM zaraNaM vraja / ' -bhagavadgItA. sarva dharmo choDIne mArA ekalAnA ja zaraNe jA. Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpyapaTTa, tena ana dhavala .rUpya-35. parazuddha-snigdha- ajita-zAMti-stava 277 nathI, tathA sahA tebhane 4ye8-mahAna 4aa cha. parama-laTTha-rUva-(parama-laSTa-rUpa ! )-52ma suM62 35vA ! parama bhane laSTa mej rUpa paa29|| 42 // 2 // te parama-laSTa-rUpa. parama52ma. laSTa-silaaj, suM62. rUpa-35. 52ma suM62 35 . dhaMta-ruppa-paTTa-seya-suddha-niddha-dhavala-daMta-paMti !-(dhmAta-rUpyapaTTa-zreyaH(zveta)-zuddha-snigdha-dhavala-dantapaGkte !)- 5bhedA 35|nii pATa ThevI uttama, nirmaLa, cakacakita ane dhavala data paMktivALA ! dhmAta aj rUpya te dhmAta-rUpya, teno paTTa te dhmAta-rUpyapaTTa, ten| 4vI zreya (zveta) bhane zuddha ane snigdha ane, dhavala daMta-paMkti te dhmAtarUpya-paTTa-zreya-(zveta)-zuddha-snigdha-dhavala-daMta-paMkti. dhmAta-dhabhej, 28 72j.rUpya-3puM. paTTa-pATa. zreya-uttama. ti. ane 2yanAma atisuM62. zuddha-nirbha. snigdha-yI45, yayati. dhavala-3degdeg416, zveta. dNt-pNktidAMtanI hAra. dhamelA rUpAnI pATa jevI uttama, nirmaLa, cakacakita ane zveta hata-pativANa.. saMti ! (zAnte ! )-3 zAMtinAtha ! satti-kitti-(ditti)-mutti-jutti-gutti-pavara !-(zakti-kIrti (dIpti)-mukti-yukti-gupti-pravara !)- zati-12 ! he hAta-ava2 ! (: ghopti-12 ! ) : bhusti-pravara ! : yusti-pravara ! he gupti prava2 ! zakti bhane kIrti mane (dIpti) sane mukti sane yukti sane guptimA pravara te zakti-kIrti-(dIpti )-mukti-yukti-pravara. hI pravara vizeSa 634 56 sAthe saMbaMdha 52|ve cha. zakti-pravara-zastima zreSTha, sarva zaktimAn. kIrti--pravara-bhItama zreSTha, tANI. dIpti-pravara-dIptimA zreSTha, atyaMta temaya. mukti-pravara-muktino bhA[ Muqanvi zreSTha, athavA saMpUrNa tyA. yukti--pravara-yustimA zre4.4 vayana nyAyayuta Doya cha, tene yuti uvAmAM Ave che. 'yuktiH nyAyopapannavacanam / ' * bImo 55 potAnA hevanI sArI stuti 42 cha :__ "jyeSTharAjaM brahmaNaspata Ana0" - yajurveda / Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2780zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (bo. dI.) ahaMdavanAM vacano sadA sApekSa hoya che, paNa nirapekSa hotAM nathI; tethI tenuM khaMDana thaI zakatuM nathI, mATe temane yu$i-pravara kahevAmAM AvyA che. yu%i pravara-guptinuM pAlana karavAmAM zreSTha, yogIzvara. guptinuM yathArtha pAlana karanAra yogIzvara kahevAya che. tti-tema-caMdra-veca-(rI-teno-vRndra-dhyeya !)-deva-samUhane paNa dhyAna karavA yogya. TIpta che tena jenuM te vakhate, temanuM vRndra te rIta-teno-vRndra. tene mATe dhyeya rU5 te tIkha-teno-vRndra-ya. -prakAzamAna. tenA-kAMti. vRndra-samUha. dhyeya-dhyAna karavAne yogya rIta-tena: zabdathI ahIM devone grahaNa karavA ghaTe che, kAraNa ke teonA deha dIptimAna hoya che. A sAmAsika padano dvitta-tega, caMdra ane beya evo padaccheda paNa thaI zake che, jeno artha anukrame dIpta tejavALA, vaMdya ane dhyeya thAya che. satra-toga-viya-bhAva-(sarva-to-bhAvita-prabhAva!)-samasta vizva para prabhAva pADanArA. sarva evo to te sarva-tno, temAM mAvita che prabhAva jeno, te sarvano-bhAvita-pramAva. sarva-samasta. toja-vizva. mAvita-prasArita, pADelo. prabhAva-prabhAva. jeNe samasta vizvamAM potAno prabhAva pADyo che tevA. jeya !-( )-te jANavA yogya ! ahaMta jema dhyeya che, tema joya paNa che. jyAM sudhI temanuM svarUpa jANavAmAM Ave nahi, tyAM sudhI bhava-sAgaranuM bhramaNa aTakatuM nathI. papha-(prazi )-Apo. -(-mane. samaE-(samAdhima)-samAdhi, cittanI svasthatA. (14-4) saMti ! paDDasa me samardi-he zAMtinAtha bhagavan! mane samAdhi Apo. kevA che zAMtinAtha bhagavAna ? cauda vizeSaNoe karIne sahita. te A pramANe : (1) veva-tALavidra-caMdra-sUra-vaMta, (2) hRdu-tu, (3) Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 279 nirdu, (4) parama-na va, (5) yaMta-pU-paTTa-se-suddha-niddha-dhavatra-vaMta pati, (6) patti-vara, (7) chitti-vara, (8) dvitti-pavara, (6) mutti-pavara, (20) tti-vara, (22) jutti-vi2, (22) dvitta-tejha-vaMdheya, (2) sabaM-toga maviya-pUmAva, (24) mya. A muktakamAM paNa zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM mahAmunipaNuM darzAvavAmAM AvyuM che. (14-5) (1) he devendra, dAnavendra, caMdra tathA sUrya vaDe vaMdana karavA yogya ! (2) he AnaMda-svarUpa ! (prasannatApUrNa !) (3) he atizaya mahAna ! (4) he parama suMdara rUpavALA ! (5) he dhamelA rUpAnI pATa jevI uttama, nirmaLa, cakacakita ane dhavala daMtapaMktivALA ! (6) he sarvazaktimAna ! (7) he kIrtizALI ! (8) te atyaMta tejomaya ! (9) he muktimArgane batAvavAmAM zreSTha ! (athavA parama tyAgI !) (10) he yuktiyukta vacana bolavAmAM uttama ! (11) he yogIzvara ! (12) he deva-samUhane paNa dhyAna karavAne yogya ! (13) he samasta vizvamAM prabhAva pADanArA ane (14) jANavAne yogya evA zrI zAMtinAtha bhagavan! mane samAdhi Apo. (15-16-3) vimatra-sasa-nA -naM-[vipatta-zi tAti-sau]-nirmaLa caMdrakalAthI paNa adhika saumya. vimatra evI zazinA te vimatta-zi-nI, tenA karatAM tireka sauNe te vimata-zazi-nAgati-saumya. vimAna-nirmala. zazinI-caMdranI kalA. atire-atizaya, adhika. saumya-zAMti, nirmalatA, AlhAdakatA Adi guNothI yukta. vittimAsU-phA-te- [vitari-TU-rAtire-te sa]AvaraNa-rahita sUryanAM kiraNothI paNa adhika tejavALA. * vitimira evAM sUra #ra te vitamira-sUra-ra, tenAthI tire che tenal jenuM te vitimira-sUra ratire-tena:, tene-vitimirasUra- tire-- tenasamU. vitari-AvaraNa-rahita. "vita timira mAt vitimiram." timiraaMdhakAra, AvaraNa. jUnAM ra te pUra-ra. sUra-sUrya. -kiraNo, sUryanAM kiraNo, mati-adhika. tena-teja. AvaraNarahita sUryanAM kiraNothI Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2800zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 adhika tejavALA. tisava- jAma-va-(tridrazapati-pati-pa)-iMdronA samUhathI paNa adhika rUpavALA. trizapatino naLa te trizapati-TIM, tenAthI tireka che rUpa jenuM te tripati-pati-pa. triveNa-deva, teno pati-svAmI, te iMdra. TsamUha. thAitha-vAra-sAjaM-(tharathara-pravarAtire-sAra)-me, parvatathI paNa adhika daDhatAvALA. dharaNidharama pravara te dharaNidhara-pravara tenAthI atireka cha sAra chaino te dhafodhara-pravaratire-sI. raLidhara-parvata. pravara-zreSTha. dharAdhara-pravara-meru parvata. tireka-adhika. sAra-sattva, daDhatA. meru parvatathI paNa adhika daDhatAvALA. -(sattva)-Atma-baLamAM. sattva eTale baLa ke parAkrama. te vIryAntarAyakarmanA kSayopazama vagerethI utpanna thato AtmAno eka prakArano pariNAma che. ahIM te kSAyika bhAve prApta thayelo che. 35-()-ane. sayA-(savA)-niraMtara. -(3natama)-ajita, anyathI nahi jitAyelA. sArI-(zarIra)-zArIrika. zarIra-saMbaMdhI te zarIra. A pada vattenuM vizeSaNa che. -(2)-ane. vatna-(varte)-balane vize. niyaM-(nitam)-ajita. tava-saMga-(tapa: saMyamayo:)-tapa ane saMyamane vize. Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0281 tapa: ane saMyama te tA:-saMyama, tenA vize-tapaH -saMyamayo. tapa bAra prakAranuM che, saMyama sattara prakArano che, te baMnene vize. ma-(2)-ane. niyaM-(nitam)-ajita. -(:)-A. zumi -(staumi)-huM stavuM chuM. ni-(jhina)-jinane. niyaM-(nitam)-ajitanAthane. (15-16-4) sarala che. A saMdAnitakamAM prabhunuM jinezvarapaNuMtIrthakarapaNuM darzAvavAmAM AvyuM che. (15-16-5) nirmala caMdrakalAthI paNa adhika saumya, AvaraNa rahita, sUryanAM kiraNothI paNa vadhAre tejavALA, iMdronA samUhathI paNa adhika rUpavALA, meru parvata karatAM paNa vadhAre dRDhatAvALA, tathA niraMtara AtmabaLamAM ajita, zArIrika-balamAM paNa ajita ane tapa tathA saMyamamAM paNa ajita, evA zrIajitanAthane huM stavuM chuM. (17-18-3) somapurdi-(sauthaLa:)-AphlAdakatA vagere guNo vaDe. saca e ja guNa saumyA. ahIM tenI jAtinA bIjA guNo paNa abhipreta hovAthI bahuvacanano prayoga karelo che, eTale sauno artha AphlAdakatA vagere guNo vaDe thAya che, "somarca mAtrA mAMd: saumyam' (bo. dI.)-"soma eTale AphlAdaka, teno bhAva te saumya ke AhlAdakatA.' na pAva-(1 prAkhoti)-pAmato nathI. taM-(tam)-tene. navasaraya-saha-(nava-zaratu-zazI)-zaradaRtuno pUrNacaMdra. nava evo zaratno zazI te nava-zara-zazI. nava-navIna, yuvAna. Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2820zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zarat-za26 *tu. unyA ane. tulA rAzimA sUrya do samaya 23 taTa kALane zaraRtu kahe che. tea-guNehi-(tejo-guNaiH)-te4 vagere guTa 43. tejas me 4 guNa te tejoguNa. tanI prabhumatAvA guNe te tejo guNAH, tenA 43-tejo-guNaiH, nava-saraya-ravI-(nava-zarad-raviH)-226*tuno pUrNa sAme * prakAzato sUrya. rUva-guNehiM-[rUpa-guNaiH]-35 kore guo 43. rUpa me4 guNa te rupa-guNa. tenI prabhumatAvA guyo te rupa-guNAH, tenA 43 rupa-guNaiH. tiasa-gaNa-vaI-(tridaza-gaNa-pati:)-5dra. sAra-guNehiM [sAra-guNaiH]-atyaMta 4DhatA kore gue 43. sAra me 4 guNa te sAraguNa. hI gaurvn| arthabha pahuvayanano tathA coktaM laukikazAstreSu "RtubhedAt punastasyAtiricyante'pi razmayaH / zatAni dvAdaza madhau, trayodaza tu mAdhave / / caturdaza punajyeSTha, nabho-nabhasyayostathA / paJcadazaiva tvASADhe, SoDazaiva tathA''zvine // kArtike tvekAdaza ca, zatAnyevaM tapasyapi / mArge ca daza sArdhAni, zatAnyevaM ca phAlgune / pauSa eva paraM mAsi, sahasrakiraNA raveH" --RtunA bhedathI tenAM kiraNomAM vRddhi thAya che. caitra mAsamAM 1200, vaizAkhamAM 1300, 88Hi 1400, zrI tathA mA62vAmA 1400, bhASADhamA 1500, AsomAM 1600, kArtikamAM 1100, mAhamAM 1100, mAgazaramAM 1050, phAgaNamAM 1050 ane poSa mAsamAM sUryanAM kiraNo 1000 hoya che. -95sUtra-subodhina, sUtra 40. Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 283 prayoga cha, tethI sAraguNaiHno artha 'atyaMta dRDhatA vagere guerA 3' 72vo samuthita che. dharaNidhara-vaI-[dharaNidharapati:]- 2 parvata. titthavara-pavattayaM-[tIrthavara-pravartakam]-uttama tIrthane pravattavinA2. vara bheg tIrtha te tIrthavara, tenA pravartaka te tIrthavara-pravartaka. vara(uttama. tIrtha-yaturvidha zramAsaMgha. 'tIrtha caturvidha- zramaNa-saGghaH' (mo. 6..) pravartaka-pravartana 42nAra, prapattAvanA2. tama-raya rahiyaM-(tamo-rajo-rahitam)-mazAna bhane bhothI rahita. tamaH bhane rajaH te tamo rajaH, tenAthI rahita te tamo-rajo-rahita. tama:52, azAna. rajaH-24, bho335 dhUma. ___dhIra-jaNa-thuyacciyaM-(dhIra-jana-stutArcitam)-prAza puruSo 43 stavAyelA ane pUjAyelA. dhIra sevA jana te dhIra-jana, tenA 43, stuta bhane arcita te dhIra jana-stutArcita. dhIra-sthira-yitva, paMDita, prAza. jana-manuSya. stutastavAyesA-vI. 43. arcita-pUjayeda-puSpAhi 43. cuya-kali-kalusaM-(cyuta-kali-kaluSam)-sinA AsuSyathA rahita, kalahanI kALAzathI rahita. cyuta thayu cha kalinuM kaluSa nu te cyuta-kali-kaluSa. 'kalirvairaM kalaho vA / ' kali bheTale vai2 3 548. athavA tAmasi guno samUha me 4 ali che. cha : "yadA mAyA'nRtaM tandrA, nidrA hiMsA viSAdanam / zoka-mohau bhaya dainyaM, sa kalistAmasaH smRtaH // " dhyAre 458, tU, taMdrA, hiMsA, viSAha, zos, bhoDa, maya ane dInatA jaNAya, tyAre tAmasika vRttivALo kali samajavo. kaluSa-bAza. saMti-suha-pavattayaM-[zAnti-zubha--(sukha)-pravartakam]-zAMti bhane Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2840 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zubha(sukha)ne phelAvanAra. - zAMti ane jIma (su) te zAMti-suma (su), tenA pravarte te zAnti-suma (su) pravarte. ahIM zAMti zabdathI upadrava-rahita avasthA ane zubha zabdathI maMgala ke kalyANa abhipreta che. tivArA-po -[trivAra-prayata:]-traNa karaNathI prayatnavAna, mana, vacana ane kAyAnA praNidhAna-pUrvaka. triraMga vaDe prayata te triraNa-prayata. trikaraNa-mana, vacana ane kAyA. prayata-prayatnazIla, sAvadhAna. saMti-[zAnti-zrI zAMtinAtha bhagavAnane. duM []-huM. mahAmuni-[mahAmuni]-mahAmunine. sarayi 3vaU-[zaraNam 35namaf]-zaraNe jAuM chuM. (17-18-4) mahaM sAM 3vaLa-huM zaraNe jAuM chuM. kevo huM? tAra- payago-mana, vacana ane kAyAnA praNidhAnavALo. konA zaraNe jAuM chuM? navasaraya-satI-sIrdi na pAvaDuM saM saMkti-jemane zaraRtuno pUrNacaMdra AhalAdakatA Adi guNo vaDe pahoMcI zakato nathI, te zAMtinAthanA zaraNe. navasaraya-ravI tema-juhiM te saMkti-jemane zaraRtuno pUrNa kiraNoe prakAzato sUrya teja vagere guNo vaDe pahocI zakato nathI te zAMtinAthanA zaraNe. tirasa-ga varDa va-kurdina pAva te saMti-jemane iMdra rUpa vagere guNo vaDe pahoMcI zakato nathI, te zAMtinAthanA zaraNe ane parivarDa sa2kurdi na va saMti-jemane meruparvata atyaMta daDhatA vagere guNo vaDe pahoMcI zakato nathI, te zAMtinAthanA zaraNe. vaLI kevA zAMtinAthanA zaraNe ? tirthIvara-vattiye-je uttama tIrthanA pravartaka che; tathA tama-ra-radiyaM-je mohanIya vagere karmothI rahita che; tathA thIragA-yuvayaM je prAjJa puruSo vaDe khavAyelA ane pUjAyelA che, tathA ju ni-tusa-je kleza ane kAluSyathI rahita che; tathA sari-suhR-pavayaM-je zAMti ane zubha(sukha)ne phlAvanArA che; te mahAmuLa-zAMtinAthanA zaraNe. Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0285 (17-18-5) jemane zaraRtuno pUrNa caMdra AhalAdakatA Adi guNo vaDe pahoMcI zakato nathI, jemane zaraRtuno pUrNa kiraNothI prakAzato sUrya teja vagere guNo vaDe pahoMcI zakato nathI, jemane iMdra rUpa vagere guNo vaDe pahoMcI zakato nathI, jemane meruparvata daDhatA vagere guNo vaDe pahoMcI zakato nathI, jeo zreSTha tIrthanA pravartaka che, mohanIya vagere karmothI rahita che, prAjJa puruSo vaDe khavAyelA ane pUjAyelA che, jeo kali-kalahanI kaluSatAthI rahita che, jeo zAMti ane zubha(sukha)ne phelAvanArA che, tevA mahAmuni zrI zAMtinAthanA zaraNane huM mana, vacana ane kAyAnI ekAgratApUrvaka aMgIkAra karuM chuM. (19-20-21-3) vinopAya-sira--maMtri-sitA-saMdhuyaM(vinayAvanata-zo-ravita-gati-RSiA saMstuta5) bhaktithI namelA ane mastaka para be hAtha joDanArA RSionA samUhathI sArI rIte stavAyelA. vinaya vaDe avanata te vinayAvata, evuM ziram te vinayavata-zirasa tenA para vita jeNe te vinayavinata-zirorata-akRti, evo je trIpaLa, tenA vaDe saMstuta. te vinavinata-ziro-vita-ati-RSiAsaMstuta. vinaya-bhakti, avanata-nameluM. zira-mastaka. vinayavanati-zira :vinayathI nameluM mastaka. vitIti-tenA para aMjali racanAra, tenA para be hAtha joDanAra. RSiA-RSiono samUha. je (puruSa) jJAna vaDe saMsArano pAra pAme, te RSi kahevAya che. "RSati jJAna saMsAra-parimiti draSiH ' samavAyAMgasUtranI TIkAmAM kahyuM che ke "gAdhara-tiriktA: zeSA: nizabdo RSaya: ti'--gaNadhara sivAyanA bAkInA jinaziSyone RSi jANavA." saMstuta-sArI rIte stavAyelA. tAtparya ke moTA moTA RSio paNa mastaka para be hAtha joDIne temane vinaya-pUrvaka name che ane gaMbhIra artharahasyavALI stutio vaDe temanI stavanA kare che. ciyiM-(svimita5)-sthira, nizcalatA-pUrvaka. vibuhAhiva-dhaNavai-naravai-thuya-mAhi-acciaM-(vibudhAdhipaH dhanapati-narapati-stuta-mahita-vita)- IMdro, kubera Adi lokapAla devo ane Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 0zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 cakravartI rAjAo vaDe stavAyelA, vaMdAyelA ane pUjAyelA. vibudhAdhipa ane dhanapati bhane narapati te vibudhAdhipa-dhanapati-narapati. tamanA 43 stuta bhane mahita ane arcita te vibudhAdhipa-dhanapati-narapatistuta-mahita-arcita. vibudhAdhipa-chadra. dhanapati-au2. narapati-na25ti, 2t. stuta-kyano vaDe stavAyelA. mahita-prathama rAyelA, yedA. arcita-- arcAyelA pUjAyelA. bahuso-(bahuzaH)- pA2. airuggaya-saraya-divAyara-samahiya-sappabhaM-(aciro-dgatazaraddivAkara-samadhika-satprabham)-desto 5bhesA ||264tun| sUryathA 59 // ghaNI vadhAre kAMtivALA. acira udgata mevo zaradno divAkara te acirodgata-zarad-divAkara, tenAthI samadhika sevA prabhAsahita te acirodgata-zarad-divAkara-samadhika satprabha. acira-taDA. udgata-65 pAbhelo zarad-divAkara-2264tuno sUrya. samadhika-dhAre. satprabha-pramANa silnati. 126 tuma sUrya dhAre sArI rIte aze che. tavasA-(tapasA)-ta5 . gayaNaMgaNa-viyaraNa-samuiya-cAraNa-vaMdiyaM-(gaganAGgaNa-vicaraNasamudita caarnn-vnditm)-2||shm viyarata me581 gye| yaa29|| muniothI vaMdAyelA. gagana35I aGgaNa te gaganAGgaNa, te yatuM vicaraNa te gaganAGgaNa vicaraNa, tenA paDe samudita thye| cAraNa te gaganAGgaNa-vicaraNa-samudita-cAraNa tmn| 43 vandita te gaganAGgaNa-vicaraNa-samudita cAraNa-vandita. gaganAGgaNamAza. vicaraNa-viyaravAnI yi. samudita-setra thayelA. caarnn-yaa29|| munimI. vandita-hAyesA. munimo tpn| pAthI prApta thayedI yaarlabdhi vaDe AkAzamAM vicArI zake che, teo cAraNamunio kahevAya che. temano paricaya pravacanasAroddhAranI saMgrAhaka gAthAomAM A rIte ApavAmAM sAvyo cha : Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0 287 aisayacaraNa- samatthA, jaMghAvijjAhiM cAraNA muNao / jaMghAhiM jAi paDhame, nissaM kAuM ravikare vi // 597 // guppAraNa gao, ruyagavaraMmi ya tao paDiniyo / bIeNaM naMdIsarami, ei taieNa samaeNaM // 598 // paDhameNa paMDugavaNaM, bIuppAeNa naMdaNaM ei / taiuppAeNa tao, iha jaMghAcAraNo ei // 599 // paDhameNa mANusottaranagaM tu naMdIsaraM tu bIeNaM / papha to taLuM, jya-rephyavaMLo yaM 600nI paDhameNa naMdaNavaNe, bIuppAraNa paMDugavaNaMmi / ei ihaM taieNaM, jo vijjAcAraNo hoi ||601|| atizayavALI gati vaDe cAlavAmAM samartha evA jaMghAcAraNa ane vidyAcAraNa munio sUryanAM kiraNone paNa, Azraya laIne jyAM javuM hoya tyAM jAya che. 597. jaMghAcaraNa muni rucakavara dvIpa sudhI eka DagalAmAM pahoMcI zake che (ane eka ja DagalAmAM pAchA paNa AvI zake che.) bIjA DagalAmAM naMdIzvaradvIpa sudhI jaI zake che ane trIje Dagale pAchA potAnA sthAne AvI zake che. 598. jo meruparvata 52 javAnI icchA hoya to eka ja DagalAmAM pAMDukavanamAM pahoMcI zake che ane pAchA vaLatAM eka Dagale naMdanavana ane bIje Dagale potAnA sthAne AvI zake che. jaMghAcAraNa muni cAritrAtizaya prabhAvavALA hoya che. 599. vidyAcAraNa muni prathama DagalAmAM mAnuSottara parvata jAya che, bIjA DagalAmAM naMdIzvaradvIpe jAya che ane tyAM rahelAM caityone vAMdIne pAchA vaLatAM eka ja DagalAmAM potAnA sthAne Ave che. athavA meruparvata jatAM prathama DagalA vaDe naMdanavana, bIjAthI pAMDukavana ane tyAM rahelAM caityone vAMdIne vaLatAM eka ja DagalAmAM potAnA sthAne pahoMce che.' 600-601. zAstramAM cAraNamunionA bIjA prakAro paNa varNavelA che. Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2880 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sirasA-[sirasA]-bhasta 43. asura-gasla-parivaMdiyaM-[asura-garuDa-parivanditam]-asu2bhAra ane supa[1]rNakumAra vagere bhavanapati devatAo vaDe utkRSTa praNAma karAyelA. asura ane garuDa te asura-garuDa, tenAthI parivandita te asura-garuDaparivandita. asura-asurabhA2 hevo. garuDa-su5(4)[bhA2 hevo. sakSauthI jI 59 // bhavanapati. hevo. parivandita-6STa na 42||yelaa. 'asurairasurakumAraistathA garuDaiH supa(va)rNakumArairupalakSaNatvAdanyairapi bhavanavAsidevaiH parisamantAd-vanditaM praNatam / ' (mo. hI.) kinnaroraga-namaMsiyaM-[kinnaroraga-namasyitam]-nnarI ane nAmumArI vaDe pUjAyelA. kinnara sane uraga te. kinnaroraga, ten| vaDe namasyita te kinnaroraga namasyita. kinnr-vyNt2%lin| prA2nA heva. uraga-maDo22. te 55 vyNtrtin| me he che. 6lakSauthI. jI. 59 hevo 43. nmsyitnamaskAra karAyelA, pUjAyelA. deva-koDi-saya saMthuyaM-[deva-koTi-zata-saMstutam]-zata jaTi (54) hevo 43 sArI . stavAyeta. devanI koTi-zata saMdhyA te deva-koTi-zata, ten| saMstuta te devakoTi zata-saMstuta. deva-vaimAni hevo. koTi-zata-zatoTi so koDa, ama4. saMstuta-sArI rAta stavAye.. samaNa-saMgha-parivaMdiyaM-[zramaNa-saGgha parivanditam] - zrama-pradhAna caturvidha saMgha vaDe vidhipUrvaka vaMdAyelA. - zramaNano saGga te zramaNa-saGka, tenAthI parivandita te zramaNasaGka parivandata. zramaNa-saGgha-zrama-pradhAna yaturvidha saMgha. parivandita-samasta prAre vahAyesA, vidhi-pUrva yeto. abhayaM-[abhayam]-bhaya-2Dita. Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 289 marda [mana]-pApa rahita. jene samaya nathI te manaya. madha-pApa. arayaM-[saragasaF]-badhyamAna-karmathI rahita. garataM manAyam' (bo.dI.). yaM-[mana]-roga-rahita. "anna nIro." (bo. dI.) niyaM-[nita]-koIthI na jitAyelA, parAbhavarahita. niyaM-[gata-zrI ajitanAthane. payamo-[prayataH]praNidhAna-pUrvaka. pAne-[mA]i-praNAma karuM chuM. (19-20-21-4) sarala che. A vizeSaka vaDe tIrthakaranuM devAdhipaNuM darzAvavAmAM AvyuM che. ' (19-20-21-5) nizcalatA-pUrvaka bhaktithI namelA mastaka para be hAtha joDanArA RSionA samUhathI sArI rIte khavAyelA; iMdra-kuberAdi lokapAla devo, ane cakravartIo vaDe khavAyelA, vaMdAyelA ane pUjAyelA; tapa vaDe tatkAla udaya pAmelA zaraRtunA sUryathI ghaNI vadhAre kAMtivALA, AkAzamAM vicaratAM vicaratAM ekaThA thaI gayelA cAraNa muniothI mastaka vaDe vaMdAyelA, asurakumAra, supa(va)rNakumAra vagere bhavanapati devo vaDe utkRSTa praNAma karAyelA; kinnara ane mahoraga vagere devo vaDe pUjAyelA; zatakoTi vaimAnika devo vaDe khavAyelA zramaNa-pradhAna caturvidha saMgha vaDe vidhipUrvaka vaMdAyelA, bhaya-rahita, pApa-rahita, karma-rahita, roga-rahita ane koIthI parAbhava na pAmelA zrI ajitanAtha devAdhidevane huM mana, vacana ane kAyAnA praNidhAnapUrvaka praNAma karuM chuM. (22-23-24-3) mAyA-(mAtA:)- AvelA. vara-vimANa-divva-kaNagaraha-turaya-pahakara-saehiM-(varavimAna-divya naratha-01-Jra-zatai:)-seMkaDo zreSTha vimAna seMkaDo divya manohara pra.-3-19 Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 2900zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 suvarNamaya ratha ane seMkaDo ghoDAonA samUha vaDe. vara me vimAna te varavimAna tathA divya mevo kanakaratha bhane turaga te vivimAna-divya-navAratha-tura, teno prara te vara-vimAna-vya-nakkarathatu-prazara, tenuM zAta te vara-vimAna-divya-naratha-turI-pra-zata. varazreSTha vina-AkAzamAM pravAsa karavAnuM vAhana. vimAno traNa prakAranAM hoya che : (1) avasthita (2)vikarvita ane (3) pAriyAnika. temAM avasthita vimAno kAyama potAnA sthAne ja rahe che, vikurvita vimAno devoe krIDAnimitte vaikriya zaktithI banAvelAM hoya che ane pAriyAnika vimAno devoe UrdhvalokamAMthI tiryazlokamAM AvavA mATe svazaktithI banAvelAM hoya che. tenA pAlaka, puSpaka vagere aneka prakAro zAstromAM varNavelA che. ahIM je vimAnono nirdeza karavAmAM Avyo che, te trIjA prakAranAM pAlakAdi vimAno samajavAM. vivya-manohara. naratha-suvarNamaya ratha. turA-ghoDo. paherapara e dazya zabda che. teno paryAyavAcI zabda prajara che. prazna-saMghAta, samUha. zata-seMkaDo. eTale seMkaDo zreSTha vimAno, seMkaDo manohara suvarNamaya ratha ane seMkaDo ghoDAonA samUho vaDe. duniyaM-(zIdhrama)-zIdhra. A zabda dezya che.* sasaMbhamoyaraNa-khubhiya-luliya-cala-kuM DalaMgaya-tirIDa sohaMtamauli-mAlA-(sasaMbhramAvataraNa-kSubhita-lulita-cala-kuNDala-aGgada kirITa-zopamAna mautni-mAtA:)-utAvaLe UtaravAthI kSobha pAmelAM DolatAM ane caMcala evAM kuMDala, bAjubaMdha, mugaTa tathA mastaka para suMdara mALAo dhAraNa karanArA. savaMdhramathI thatuM avataraNa te saMpramAvataraNa, tenA vaDe uMmata ane tutita anevata evAM ane ane kirITa tathA zopamAna evI maulimattAvALA te sasaMpramAvatarA-pita-stulita-vatta- -madra-kirITazomamana-bhauti-mAtA. saMprama-saMbhrama sahita, utAvaLathI. avataraV-nIce * "halya zreSThatAM, siHi ISaa' -dezInAmamAlA, aSTama varga. Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 291 UtaravAnI kriyA. surata-kSobha pAmelA. su<Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2920 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sarvabalaugha, te Adara-bhUSita saMbhrama-piNDita-suSTha suvismita-sarva-balaudha. Adara thI mUSita te gAra-mUSita. bAra-sanmAnanI bhAvanA. mUSita-alaMkRta, yukta. bAhyopacArane paNa Adara kahevAmAM Ave che, eTale bhakti nimitte je kAMI bAhya upacAro karavA ghaTe te karI rahelA evo artha paNa saMgata che. saMzcama pifreta te saMprama-fifuta. saMzcama-utAvaLa. "badhA devo jAya che, mATe ApaNe paNa jaladI cAlo' e bhAvanAthI utpanna thayelI utAvaLa. viSNataekaThA thayelA. sukuM-suvimita.-sArI rIte, ghaNA. muvismita-vismaya pAmelA. devono je pracaMDa samUha ekaTho thayelo che tathA temanI Rddhi-siddhithI je dekhAva thaI rahyo che, tethI ghaNA vismaya pAmelA. sarva evuM vana te sarvavata, teno ja te sarva vastIpa. sarva-badhuM. vana-sainya, parivAra. mo-samUha. devone paNa hAthI, ghoDA vagereno vistRta parivAra hoya che, te saghaLA parivArathI yukta. 3ttama-kaMar-rayaT-parUviya-mAsura-mUtaUT-masuriyA-3ttamaraina-ratna-pratimAkura-bhUtapAritA] zreSTha jAtinA suvarNa tathA ratnathI banelA tejasvI alaMkAro vaDe dedIpyamAna zarIravALA. 3ttama evAM grina ane rata te uttama-chAzana-ratra, tenAthI prarUpita te uttama-Rgnina-rata-prarUpita, tathA mAsura evAM mUSa te uttama-Rgni-raznaprarUpita-majura mUSaNa, tenA vaDe bhAnurita evA saMvALA te 3tta- na-patra prarUpita-bhAsura-bhUSaNa bhAsuritAGgAH 3ttama-zcana-jAMbUnada jAtinuM suvarNa ke jeno upayoga devatAonAM bhUSaNa mATe thAya che. "navU navUtarotthanaDyAM nAti nAbU ' (a. ciM. 4 bhUmikAMDa) jaMbUdvIpamAM (sudarzana nAmanuM eka mahAna jaMbUvRkSa che, tenA) jAMbUnA rasamAMthI utpanna thayelI nadImAM taiyAra thayeluM hovAthI te (suvarNa) jAMbUnada kahevAya che. purANomAM paNa kahyuM che ke "tatra kAnUna nAma nakke tevabhUSaNam -tyAM jAMbUnada nAmanuM suvarNa thAya che, je devonuM bhUSaNa che." 3ttamarata-hIrA maNi, motI vagere. tenA vaja, iMdranIla, marakata, karketana, padmarAga vadU(Qrya, pulaka, vimala, kararAja, sphaTika, zazikAnta, saugandhika, gomedaka, zaMkha, mahAnala, Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 293 puSparAga, brahmamaNi, za(sa)syaka, muktA vagere bhedo prasiddha che. prarUpita-nirmita, banelAM. mAsura-tejasvI. mUSaLa-alaMkA2. mAsuritadedIpyamAna. a-zarIra. gAya-samoya-[tra-samavanatA:]-zarIrathI samyak prakAre namelA, ardhavanata-mudrA karI rahelA. A pada prathamAnA bahuvacanamAM che, tethI teno saMskAra pAtra samavanatAH karelo che. trathI samavanata te zAtra-samavanata. zAtra-zarI2. samavanata-samyak prakAre namelA. keDathI uparanA bhAgane namAvelo te ardhavanata-mudrA kahevAya che. A mudrA iSTadeva ane gurune vaMdana karatI vakhate upayogI che. ahIM devo A prakAranI mudrA karI rahelA che. matti-vasAya-[matti-vazALatAH]-bhaktine vaza thaIne AvelA, bhaktine AdhIna thayelA. mattine vaza te maktivaza, tethI ApAta te bhaktivazAta. mahiAdara ke bahumAnanI vRtti. vaza-kAbU, kabajo. Ata-AvelA. bhaktine vaza thaIne AvelA, bhaktine AdhIna thayelA. A pada paNa prathamAnA bahuvacanamAM che. paMnati-pesiya-sIsa-paLAmA-[prAzruti-preSita-zIrSa-praNAmA:] aMjalipUrvaka mastakathI namaskAra karI rahelA. prAjJaptithI preSita te prAjJapti-preSita, evuM je zIrSa te prApti-preSita zIrSa, tenA vaDe praNAma karI rahelA te prAjJatti-preSita-zIrSa-praNAmA:. praanyjliaMjali. preSita-karela. preSita: kRta tyartha: / ' (bo. dI.) zIrSa mastaka. prAma-namaskAra. vaMti-[ndrittA] vaMdIne. thojhaLa-[stutvA]--stuti karIne. to-(tata:)-pachI. nimAM (ninam)-jinane. Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 tiguNameva- (triguNam eva ) - jarajara trA vAra. ya-(ca)-khane. puNo- (punaH) - vaNI. paNAhiNaM- (pradakSiNam) - prakSiNA 6. paNamiUNa- (praNamya) praNAma urIne. ya- (ca) -ane. jiNaM- (jinam) - nane. surAsurA-(surAsurAH)-surajane asuro. surajane asura te surAsura. pamuiyA - (pramuditAH) - prabho pAmelA, harSita thayelA. sabhavaNAI - (svabhavanAni ) - potAnAM sthAna pratye to- (tataH) - pachI. gayA- (gatAH) - gayA. taM - (tam) - te.. mahAmuNi- ( mahAmunim) - mahAmunine. ahaM pi- (aham api) - huM pAe. paMjalI - (prAJjalI) - saMbhavi - pUrva 5. rAga - dosa-bhaya- moha - vajjiyaM- (rAga-dveSa-bhaya- moha - varjitam ) - 2ga dveSa, bhaya jane mohathI rahita. rAga ne dveSa jane bhaya jane moha te rAga- - dveSa-bhaya- moha, tenAthIvarjita te rAga-dveSa-bhaya- moha-varjita. M deva - dANava- nariMda-vaMdiyaM - (deva-dAnava- narendra - vanditam) - 61, chAnava ane naranA iMdro-adhipationA vaDe vaMdAyelA. saMti - (zAntim) - zrIzAMtinAthane. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0295 3tta-(3ttamaH)-uttama, zreSTha. mahAtavaM-(mahAtapasa)-mahAtapavALAne. madana che tapan jenuM te mahAtapAH, tene. na-(namAmi)-namaskAra karuM chuM. (22-23-24-4) A vizeSakamAM sura-saMdhA:-sura-saMghonuM Agamana thAya che, tenuM varNana karatAM jaNAvyuM che ke-vavimAna-vitra-para-surapara-sardi duniye mAyA-devatAonA samUha seMkaDo zreSTha vimAnomAM besIne tathA manohara suvarNamaya rathomAM besIne tathA (uttama jAtinA) seMkaDo azvo para savAra thaIne zIdhra AvelA che. ane saMmoyara vumanutriyavana-jhuMDalaMca-tirI-sohata manimanni-utAvaLe nIce UtaravAthI jemanA kAnanAM kuMDalo, bAjubaMdho, mugaTa tathA suMdara mastakanI mAlA vagere kSumitakSobha pAmelAM che, sunnita-DolAyamAna thayelAM che tathA vana-caMcaLa banelAM che. vaLI te sura-saMgho kevA che ? sAsura-saMdhA-asuronA saMghothI sahita che;-tathA vera-visattA-vaira-vaimanasyathI rahita che tathA matti-sunuttA-bhaktithI sArI rIte yukta che, tathA Ayarasiya saMmama piDiya-sukuM-suviDDiya-saMgvatnodhAsanmAnanI bhAvanAthI yukta che, utAvaLathI ekaThA thayelA che, atyaMta Azcarya pAmelA che ane potAnA sakala sainya-parivArathI yukta che. vaLI kevA che ? uttama-saMvepa-rayaLa paviya mAtUra-mULa-mAsuri-yaM-zreSTha jAtinAM suvarNa tathA ratnathI banelA tejasvI alaMkAro vaDe dedIpyamAna zarIravALA che. tathA matta-vAya-samaya-paMnnati-niya-sI-paU-bhaktine AdhIna thaIne ardhavanata mudrA karI rahelA tathA mastaka para aMjali karIne praNAma karI rahelA che. A surasaMgho ane asura-saMgho devAdhidevanI bhakti kevI rIte kare che, te darzAvatAM kahe che ke i-je. nibaM-jinezvarane. vaMdriA -vAMdIne. to-pachI. thojhaM-stuti karIne. -tathA. tiva , puNo prathAdigaMbarAbara traNa vAra pradakSiNA daIne. -tathA. jatI vakhate pharIthI. = ni-je jinezvarane. pAmiNapraNAma karIne. to pachI. surAsurA-te sura ane asuro. pamukyA-harSa pAmIne. samavaUTIchuM-potAnA bhavana vize. gayA-gayA. Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2960zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 te vaMtiM ma pa vaMti name-te zAntinAthane huM aMjalipUrvaka namaskAra karuM chuM . kevA zAntinAthane ? mahAmukhi-jeo mahAmuni che; tathA rI-Dhosa-maya-moDha vani-rAga, dveSa, bhaya ane mohathI varjita che; tathA teva-DhALava-nariMdra-vaMtiya-devendro ane dAnaveMdrothI vaMdAyelA che; tathA 34muMuttama che ane mahAtavaM-mahAtapasvI che, temane. (22-23-24-6) uttama vimAnomAM besIne, sonAnA divya rathomAM ArUDha thaIne tathA seMkaDo ghoDAnA samUha para savAra thaIne jeo zIdhra AvelA che ane jhaDapathI nIce UtaravAne lIdhe jemanA kAnana kuMDala, bAjubaMdha ane mugaTa kSobha pAmIne DolI rahyAM che tathA caMcala banyAM che; tathA mastaka para khAsa prakAranI suMdara mALAo dhAraNa karelI che; jeo (arasaparasa) vairavRttithI mukta ane ghaNI bhaktivALA che; jeo tvarAthI ekaThA thayelA che, ane ghaNuM vismaya pAmelA che tathA sakala sainya-parivArathI yukta che; jemanAM aMgo uttama jAtinAM suvarNa ane ratnothI banelA prakAzita alaMkAro vaDe dedIpyamAna che; jeonAM gAtra bhaktibhAvathI namelAM che tathA be hAtha mastake joDI aMjali-pUrvaka praNAma karI rahelA che tevA suronA ane asuronA saMgho je jinezvara prabhune vaMdIne, stavIne, traNa vAra pradakSiNA devApUrvaka pharIne, namIne atyaMta harSa-pUrvaka potAnAM bhavanomAM pAchA phare che, te rAga-dveSabhaya-moha-vajita ane devendro, dAnavedro ane naredrothI vaMdita zreSTha mahAna tapasvI ane mahAmuni zrI zAMtinAtha bhagavAnane huM paNa aMjali-pUrvaka namaskAra karuM chuM. [25-26-27-28-3]-gaMbaraMtara-vimAnirda-(arbarAntaravivALiwifma:)-AkAzanA aMtaramAM vicaranArI, AkAzamAM vicaranArI. ambrn| antarabhAM vicAraNikA te ambarAntara-vicAraNikA. ambrAkAza. uttara-madhya bhAga. vivALI -vicaranArI. A padathI laIne 28mI gAthAnA matti-sanivid-vArdi sudhInAM badhAM pado tRtIyAnA bahuvacanamAM che. - nathi-iM-duminimArdi-[bhita-daM-vadhU-minirf]manohara haMsalInA jevI suMdara gatie cAlanArI. Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0297 lalita mevI haMsa-vadhU te lalita-haMsavadhU, tenA 4vI. gAminikA te. lalita-haMsavadhU-gAminikA. lalita-mano32. haMsavadhU-salI. gaaminikaagamana karanArI, cAlanArI. manohara haMsalInA jevI suMdara gatie cAlanArI. pINa-soNi-thaNa-sAliNiAhiM-[pIna-zroNi-stana shaalinikaabhiH]pura nitaMba ane bharAvadAra stana vaDe zobhI rahelI. pIna mevI zroNi tathA stana te pIna-zroNi-stana, tenA par3e zAlinikA te pIna-zroNi-stana-zAlinikA. piin-bh|vhaar, puSTa. sA vizeSa zroNi tathA stana banene bhATe yogayevaM cha. zroNi-nitaMba, ubharanI nAyano mA. stana-stana payo52. zAlinikA-zomA 238-puSTa nitaMja ane bha2162 stano vaDe zobhI rahelI. sakala-kamaladala-lo aNiAhiM- [saka la- ka mAladala locanikAbhiH]-sA-yuta bharapatrana Thevai nayanavAjA. sakala se kamaladala te sakala-kamaladala, tena 4qi locanapANI te sakala-kamaladala-locanikA. sakala-sAyuta visita. kamaladala-bhalapatra. locanikA-nayanavANI, pINa niraMtara-thaNa-bhara-viNamiya-gAya-layAhi- [pIna-nirantarastanabhara-vinata-gAtra-latAbhiH ] puSTa bhane saMta2-2Dita stnn| mA2 vaDe vizeSa namI gayelI gAtra-latAvALI. pIna ane nirantara mevo 4 stanabhara te pIna nirantara stanabhara, tenAthI vinata cha gAtralatA ThenI, te pIna-nirantara-stanabhara-vinata-gAtralatA. pIna-puSTa. nirantara-maMta2-2hita. stanabhara-stanano mA2. vinata-vizeSa nabhedI, vizeSa nabhI gayelI. gAtralatA-zarI235. satAo. subhA2 ||triine satAnI 5 / apAya che. muNi-kaMcaNa-pasiDhila-mehala-sohiya-soNi-taDAhiM-[maNikAJcana-prazithila-mekhalA-zobhita-zroNi-taTAbhiH]-ratna ane suvAnI satI mekhalAothI zobhAyamAna nitaMba pradeza-vALI. Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra980 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 maNi ane kAJcananI prazithila bhevI mekhalA te maNikAJcana prazithilamekhalA, ten| 43 zobhita sevA zroNi taTavANI te maNi-kAJcana-prazithilamekhalA zobhita-zroNi taTA. maNi-2tna. kAJcana-sava. prazithila- nari tevI, bhUtatA. mekhalA-nu bhUSA, TisUtra. zobhita-zobhAyamAna. zroNitaTanitaMja-praza. vara-khikhiNi-neura-satilaya valaya vibhUsaNiAhiM-(varakiGkiNInUpura-satilaka valaya-vibhUSaNikAbhi:)-uttama. 52na dhUdharIvai nUpuro ane TapakIvALAM kaMkaNa-kaDAM vagere vividha AbhUSaNone dhAraNa karanArI. vara sevA kiGkiNI nUpura bhane satilaka-valaya te vara-kiGkiNI-nUpurasatilaka-valaya, mevAM bhUSaNane ghA29 42nArI, te vara kiGkiNI-nUpura satilaka-valaya-vibhUSaNikA. vara-zreSTha. kiGkiNI-ghUdharI. nUpura-5mAM 52vAnuM ghare. kiGkiNI-nUpura bheTa ghUdharIvani nUpura. tilakathI sahita te satilaka. tilaka-yAMdA TIDI. valaya-hAthamA 52vAna 45-4i vagere valayAra ghare. satilaka-valaya seTa TIDIvamix-si vagaire valayAkAra ghareNAM. te kalA-kArIgarInA bhedathI aneka prakAranAM hoya che. vibhUSaNikA-vividha bhUSayIne paa2|42naarii. __ raikara-caura-maNohara-suMdara-dasaNAhi-(ratikara-catura-manohara-sundara darzanikAbhiH)-prIti (34vanArI, yturn| mananu 425 // 72 nArI bhane suM62 tathA darzanIya. ratikara bhane caturamanohara bhane sundara-darzanikA te ratikara-catura manohara-sundara-darzanikA. ratikara-2tine 42nArI, prItine 75%vanArI. caturamanohara-yaturana bhananu 59 // 29 // 42nArI. sundara-darzanikA-4nuMzana suM62 cha mevI. devasuMdarIhiM-[devasundarIbhiH]-dhvasuMdarImo vaDe, hevAMganamo. 43. pAya-vaMdiAhiM-[pAda-vandikAbhiH]-2291 ne namanArI, y2||ne namavA mATe tatpara thayelI. pAdane vandana 42nArI te pAda-vandikA. pAda-5291. vandiyA-(vanditau)-hAya che. Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0 299 ya-(6)-ane. naH-(yasya)-jenA. te-(sau)-te. suvidhA-(suvimaI)-ghaNA parAkramavALA. mau-(mo)-be caraNo. appaLo-(Atmana:)-potAnA. tijJAna: (natA;)-lalATa vaDe, kapALa vaDe. maMDaLokuLa-khAraEi-(mahana-vIrya-prAra:)-zaNagAranA moTA prakAro vaDe. maDanano TIrgha evo prajA te maLyuna-TrIE-prAra. maNDanazaNagAra. vIrya-moTA. prAra-prakAra. '3DDa' e dezyazabda che, te dIrgha ane baLadano artha batAve che. 'druo-rIda-mahesu'' (de. nA. mA. 123). dihiM vi-(: : api)-kaiM kaiM, vividha. avaMtiya-pattaneha-nAmahi~-(JapAGga-tija-patralehA-nAma:) apAMga, tilaka tathA patralekhA-nAmaka, apAGga jane tilaka ane patralekhA Ahi nAmaka te apAGga - tilkpatraNevA-nAma. avAE-netranA cheDAno bAhya bhAga. lakSaNathI temAM lagADeluM kAjaLa. 'JapAnA netraprAntAstupu yA annanaravanA sADatrApA-zabDena vRdghate (bo. dI.)-'apAMga eTale netrano prAMta-bhAga. temAM AMjavAmAM AvatuM kAjaLa, te ahIM apa-zabdathI grahaNa karavAmAM Ave che.' tila-caMdana vagere padArtho vaDe kapALamAM karavAmAM AvatuM eka prakAranuM cihna, TIko, cAMdalo. patrasevAkapola tathA stanamaMDaLa para kastUrI vagere sugaMdhI padArtho vaDe racavAmAM AvatI AkRtio. nAma-nAmavALI. nirNaH-(velIpyamAnai:)-dedIpyamAna. viga dezya-zabda che; teno artha camakatuM ke dedIpyamAna thAya che. (pA. sa. ma.) Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3000 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 saMjayaMkArdi- (saMtowifma:)-pramANopeta aMgavALI athavA nATya karavA sajja thayelI. saMta che jenAM te saMtA. saMta-suMdara, pramANopeta athavA nATya-vidhi mATe tatpara. "saMtA: nATyavathI 35pannA:' | (rA. 5. TIkA, Agamodaya samitinI AvRttinuM patra 49ga, sUtra 57.) -gAtra, jenA avayavo pramANopeta evI, athavA jemanAM aMgo nATya karavAne yogya che evI, nATya karavA sajja thayelI. matti-sanniviTTavaMtaUIT/TyArdi-(bhakti-sarjiviSTa-vandranA-tApa:)bhakti-pUrNa vaMdana karavAne AvelI. tti thI triviNa te vitta-kSatriviNa, tevuM je vandana te matti triviNa-vandana, te mATe mAtA te pavitta-satriviNavandranA tiA. vitta-bhakti. triviSTa-vyApta, bhareluM. 'kriviNa-vyAmi' (bo.dI.). mAtA-AvelI. bhaktithI bhareluM-bhaktipUrNa vaMdana karavAne AvelI. hRti-(mavata:)-thAya che. te-(ta)-te baMne. vaMyiA -(vanditI)-vaMdAyelA. puum -(punaH puna:)-pharI pharIne. taM-(tame) te. niVviMduM-(ninavandrama)-jinacaMdrane, jinezvarane. niyaM-(nitam)-zrI ajitanAthane. nira-moheM-(nita-moham)-jitelA mohavALAne, jemaNe mohane jItyo che temane. -saLa-vine saM- (dhUta - sarva-ste zaH)-sarva klezano nAza karanArane. dhUta sarva vaza jeno te dhUta-sarva- za. dhUta-kharI gayeluM, nAza pAmeluM. sarva-samagra. vaneza-duHkha. jemanuM samagra duHkha nAza pAmeluM che. samagra Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0301 duHkhano nAza karanAra, payago (prayata:)-praNidhAna-pUrvaka paUAmami-(USHTI)-praNamuM chuM, namaskAra karuM chuM. (25-26-27-28-4) A kalApakamAM devIo dvArA karAtAM vaMdananuM varNana karavAmAM AvyuM che. nirca payago paNamAmi-te ajitanAthane huM mana,vacana, kAyAnA praNidhAna-pUrvaka praNAma karuM chuM. kevA ajitanAthane ? niyamoDhuM jemaNe mohane saMpUrNa jitela che, tathA ghuya-saMbaM-kinesaM-jemaNe sarva klezano nAza karelo che, tathA rana-vaMduM-je jinomAM zreSTha che tathA namsa suvikSaHI HI vaMtiyA -jenA samyak parAkramavALAM caraNo vaMdAyelAM che, tathA te ya vaMtiyA puoo pu ti-te punaH punaH vaMdAyelAM che. konA vaDe? saMvaraMtara virUArA hiM laliya haMsa-vahagAmiNi-AhiM pINa-soNi-thaNa-sAliNiAhi sakala-kamaladala loaNi-Ahi pINa-niraMtara-thaNabhara-viNamiya-gAya-layAhiM maNi kaMcaNapasi-Dhila-mehala-sohiya-soNitaDAhiM vara-khikhiNi neurasatilaya-valayavibhUsaNiAhiM raikara-caura-maNohara-suMdara-daMsaNiAhiM. pAya-vaMdi-yAhi kehi kehiM vi ? avaMga-tilaya-pattaleha-nAmaehiM maMDaNoDDaNa-ppagAraehi cillaehiM saMjayaMhiM parijhiviTu-vaMdra jayahiM tevasurardi-AkAzamAM vicaranArI vagere vizeSaNothI yukta devasuMdarIo vaDe, kevI rIte ? kapULo nihArdipotAnAM lalATo vaDe. (25-26-27-28-5) AkAzamAM vicaranArI, manohara haMsalInA jevI suMdara gatie cAlanArI, puSTa nitaMbo ane bharAvadAra stano vaDe zobhatI, kalAyukta-khIlelAM kamalapatranAM jevAM nayanovALI, puSTa ane aMtara-rahita stanonA bhAra vaDe vizeSa namI gayelI gAtra-latAovALI, ratna ane suvarNanI jhUlatI mekhalAothI zobhAyamAna nitaMba-pradezavALI, uttama prakAranAM ghUgharIvALAM nUpura-jhAMjharo ane TapakIvALAM kaMkaNa-kaDAM vagere vividha AbhUSaNo dhAraNa karanArI, prIti upajAvanArI; caturonAM mana haranArI, suMdara darzanavALI, jina-caraNone namavA mATe tatpara thayelI, Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3020 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 AMkhamAM kAjaLa, kapALamAM tilaka tathA stanamaMDala para patralekhA ema vividha prakAranAM moTAM AbhUSaNovALI, dedIpyamAna, pramANopeta aMgavALI athavA vividha nATya karavAne tatpara thayelI tathA bhakti-pUrNa vaMdana karavAne AvelI devAMganAoe potAnAM lalATo vaDe jemanA samyak parAkramavALAM caraNo vAMdelAM che tathA pharI pharIne vAMdelAM che, te mohane saMpUrNa jItanAra, sarva klezono nAza karanAra evA jinezvara zrIajitanAthane mana, vacana ane kAyAnA praNidhAna-pUrvaka huM namaskAra karuM chuM. (29-30-31-32-3) thaya-vaMdricakSA-(suta-vanditaNya)khavAyelA ane vaMdana karAyelA. tuta ane vandita te stuta-vandrita. tuta-stuti karAyelA, stavAyelA. vati-vaMdana karAyelA. A pada AgalI gAthAmAM AvelAM chamAM padanuM vizeSaNa che. ahIM vaMdriyaspane badale vaMkSiI evo prayoga che, te ArSavathI dIrgha thayelo che. pachInAM padomAM paNa tema ja samajavuM. ' fsa-na-va- rdi-(traSi-II-teva-TLe ) RSionA samudAyo ane devatAonA samUho vaDe. teva-IT-devatAono samUha. traSi-III ane teva-te RSi-TV-teva-TU. traSi-IIRSiono samudAya. teva-kha-devatAono samUha. -[tataH]-pachI. sevavardirvi -vadhUpa ]-devAMganAo vaDe. pa3-(prayata:)-praNidhAna-pUrvaka. pAkiya3-(pratisva)-praNAma karAyelA. nakSa--sAkSAtsA-(gA-naDuttama-zAsana)--mokSa ApavAne yogya tathA samasta jagatamAM uttama zAsanavALA. jAsya bhane jagaduttama cha zAsana nu te jAsya-jagaduttama-zAsana. gAsya-mukti ApavAne yogya, nar-mukta karavuM, te parathI nIcca pada baneluM che. duttama-samasta jagatamAM uttama. zAsana-AjJA, pravacana ke upadeza. Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0303 tti-vAva-paDiyArdi-(pati-vAta-pifi tA :)bhaktine AdhIna thaIne ekatra thayelI. bhaktinA vAzathI mAta te vita-vAta, ane piDita thayelI evI te -vazIta-pifutI. -ivaizata-bhaktine vaza thayelI AvelI. pifetA-ekatra thayelI. reva-vaccharakSA-baMdumArdi-va-varaNo-bahuifma:)-devalokanI aneka zreSTha apsarAo vaDe. revanI vara evI mazkara: te TevavIkhara, tenI vahutatA che jemAM te Tevavara/ptaro-gaMdu, seva-vimAnavAsI devo. vara-zreSTha. kharasaHapsarA, devasuMdarI, devagaNikA ke vinartikA. "bApyatte purvesara?" (aci 2)-"je puNyo vaDe pamAya che te apsarA." puNya karavAthI svarganAM sukho maLe che ane temAM mukhyatA devasuMdarIonI hoya che eTale te apsarA kahevAya che. anya matamAM 'Sya: sati 3chantIti apsarasa:-pANImAMthI utpanna thAya te apsarA" evI vyutpatti karavAmAM Ave che, kAraNa ke te kSIrasAgaramAMthI utpanna thayelI manAya che : sura-vara-rAja-paDiyArdi(pura-vara-ti-gu pafqtAma:)devone uttama prakAranI prIti upajAvavAmAM kuzala, athavA suravarone-iMdrone prIti upajAvavAmAM kuzala. surano vara evo pati nAme muLa te su-vara-ti guNa, temAM pablitA te su-vara-ti-gu-pafuctA . sura athavA suramAM varSe te suravara, temane ti nAme utpanna karavAmAM pafuutA te su-vara-ti-gu paDuto. suradeva. vara-uttama. tA-prIti. pactA-kuzala. devonI ratikrIDA saMbaMdhamAM zAstromAM kahyuM che ke bhavanapati, vyaMtara, jyotiSka ane pahelA tathA bIjA devalokanA devo manuSyanI jema zarIrathI kAmasukhano anubhava karanAra hoya che, eTale pahelA ane bIjA svargamAM devIo hoya che tethI uparanA svargamAM devIo hotI nathI. paraMtu A devIo uparanA devalokanA devone potAnA pratye anurAgavALA jANatAM temanI pAse jAya che. temAM trIjA ane cothA devalokanA devo temanA hastAdinA Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3040 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sparzamAtrathI kAma-zAMtine pAmanArA hoya che. pAMcamA ane chaThThA devalokanA devo temano manohara zRMgAra joIne kAma-zAMtine pAmanArA hoya che. sAtamA ane AThamA devalokanA devo temanA vividha zabdo sAMbhaLIne kAma-zAMti pAmanArA hoya che. A devalokathI AgaLa devIonI gati hotI nathI, kAraNa ke navamA, dazamA, agiyAramA ane bAramA devalokanA devo to devIonAM ciMtanamAtrathI kAma-zAMti meLavanArA hoya che. ethI uparanA raiveyaka ane anuttaranA devo viSaya-sukhathI rahita hoya che. jaya-pravIvAra mAM rezAnAta. ITA zeSA: sparza-pa-zabda-mana:-pravIvAra yoddhayoH II pareDapvIvArI: I20mAM [ta. sU. a. 4]. vaMsa-sada-vaMti-tana-meni-(vaMza-zabda-tannI-tIna-meniste)-vAMsaLI vagerenA zabdamAM vINA ane tAla vagerenA avAjane meLavatI. vaMzanA zabdamAM tatrI ane tAtano zabda trita te vaMza-zabda-tatrItAta-nita.. - vAdyo cAra prakAranAM hoya che : (1) tata, (2) vitata, (3) zuSirA ane (4) ghana. kahyuM che ke "tataM vINA''dikaM vAdyam, AnaddhaM murajAdikam / vaMzAdikaM tu zuSiraM, kAMsyatAlAdikaM ghanam // " (1) tatavAdya, te vINAdika tAravALAM vAjiMtro. (2) Anaddha athavA vitatavAdya, te muraja-mRdaMga Adi cAmaDe maDhelAM vAjiMtro, (3) zuSiravAdya, te vaMza (vAMsaLI) vagere pavanathI vAgatAM vAjiMtro ane (4) ghanavAdya, te kAMsya-tAla Adi AghAtathI vAgatAM vAjiMtro. devo A cAre prakAranAM vAdyo vagADe che. * vaMza-zabda-phreMka vaDe vAgatAM vAMsaLI, pAvA, muralI vagere suSira vAdyono avAja. tannI-vINA. te aneka prakAranI hoya che. jema ke be tAravALI te nakulA, traNa tAravALI te tritaMtrI, cAra tAravALI te rAjadhAnI, pAMca tAravALI te vipaMcI, che tAravALI te zArvarI ane sAta tAravALI te parivAdinI. vaLI tenAM * 'devA cauvvidhaM vAtiyaM vAdeMti, taM jahA tataM vitataM dhaNaM susiraM" -jIvAbhigamasUtra pR. 241. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 305 nAlaMbI, kacchapI, mahatI, prabhAvatI bRhatI, kalAvatI, kaMDola, cAMDAlikA vagere bhedo paNa manAya che. tema ja rAyappaseNiya-sUtramAM vallikA, citravINA vagere bhedo paNa jaNAvelA che. ahIM tattvo padathI A tata vAgho samajavAM. tAnta-kAMsI-joDA. te mATe kahyuM che ke : 'pahalapramALena, jhAMsyatAta: suvartuta: / aMzulayamAnena, bhavet ||zmIramadhyavAn / '' cha AMgaLa pramANanuM barAbara goLa ane vaccethI be AMgaLa jeTalA UMDA khADAvALuM je vAgha (kAMsAnuM baneluM hoya che) te kAMsyatAla kahevAya che. eTale tAla-zabdathI ghana-vAgho samajavAM. hAthathI amuka prakAre tAlIo pADavI tathA pagano Thamako Apavo tene paNa tAla kahevAya che. A tAlano (1) kAla, (2) mArga, (3) piMDa, (4) aMga (vibhAga), (5) graha, (6) jAti, (7) kalA, (8) laya. yati ane (10) prastAra-e dasa aMgo vaDe vizada bodha thAya che, tiukkharAbhirAma-sadda - mIsae kae - ( tripuSkara - abhirAma zabda mizrake te)-Anaddha vAjiMtronA nAdanuM mizraNa karatI. tripurano abhigama evo zaddhu te tripura abhirAma-zabda, tenAthI mitra te tripura-abhizama-zadva-mitra, te karye chate. puSkara-vAgha eTale cAmaDAthI maDheluM vAgha, tenA mukhya bhedo traNa che : mRdaMga, paNava ane dardura; eTale te tripuSkara kahevAya che. bharata-nATyazAstranAM 34mA adhyAyamAM kahyuM che ke : ''yAnti dharmanahAni, hyAtodyAni dinottamAH / tAni tripuSkarAdyAni tvavanaddhamiti smRtam ||23|| " he dvijottamo ! jeTalAM vAgho cAmaDAMmAMthI maDhelAM hoya che, te badhAMne tripuSkarAdi ke avanaddha kahe che. "pauSTharamya tu vAdyasya, mRddha-paLavAzrayam / vidhAnaM tu pravakSyAmi, rdurastha tathaiva = rUA'' pra.-3-20 - Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 -mRdaMga, paNava ane durano Azraya karIne rahelAM evAM pauSakaravAghanuM vidhAna huM kahuM chuM." __ sui-samANaNe a-(zruti-samAnavane ca)-mane zrutimIne samAna 42tI. (1) "mRdaGgasya lakSaNam atAlajJamakAlajJamazAstra (jJaM ?) ca kaNTakam / carmaghAtakamityevaM, pravadanti manISiNaH // 207 / / anenaiva vidhAnena, vAdyaM kAryaM prayatnataH / atha UrdhvaM pravakSyAmi, AtodyAnAM tu lakSaNam // 208 / / tridhA kriyA mRdaGgAnAM, harItakiyavAzrayA / tathA naipathyagopuccha-AkRtyA saMprakIrtitaH(tA) // 209 / / tAlatrayaM tathA tacca, mRdaGge'Digaka iSyate / mukhaM tasya ca kartavyaM, dvAdazAGgulayojitam // 210 // tathordhvakazca kartavyazcatustAlapramANataH / mukhaM tasya prakartavyamaGgulAni caturdaza // 211 // Alizcaiva kartavyo, layamAtramathApi ca / / mukhaM tasyAGgulAni, syuraSTAveva samAsataH // 212 / / paNavasya lakSaNampaNavasyApi kartavyo, dIrghatvaM SoDazAGgalaH / kRzA(zo?)madhyAGgalAnyaSTau paJcAGgalamukhastathA // 213 / / . aSTau tasya tu kartavyo ? tajjJairadhyardhacA(ma?)Ggalam / / madhyaM ca zuSiraM tasya, catvAryevAGgulAni ca / / 214 / / dardu(da)rasya lakSaNamdardu(da)rasyaghaTAkAro, navAGgulImukhastathA // mukhaM tasya ca kartavyaM, ghaTasya sadRzaiH (za)budhaiH // 215 / / dvAdazAGgalavistIrNaM pInoSTa(SThaM) ca samantataH / ataH paraM pravakSyAmi, carmalakSaNamuttamam // 216 // " bharata nATyazAstra. sa. 34 Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 307 zrutinuM samAnayana te zruti-samAnayana. zruti-svarano sUkSma bheda. SaDja, RSabha, gAMdhAra, madhyama, paMcama, dhaivata ane niSAda e sAta svaronI vacce je vibhAgo rahelA che, te zruti kahevAya che. saMgItavizAradonA matathI AvI zrutio bAvIsa che. te A pramANe : SaDjanI zruti cAra, temAM trIjI tathA cothI zrutie RSabhanuM mizraNa thAya che. RSabhanI zrutio traNa, temAM trIjI zrutie gAMdhAranuM mizraNa thAya che. gAMdhAranI zrutio be, temAM bIjI zrutie komaLa athavA zuddha madhyamanuM mizraNa thAya che. madhyamanI zrutio cAra, temAM bIjI zrutie tIvra madhyamanuM ane cothI zrutie paMcamanuM mizraNa thAya che. paMcamanI cAra, temAM cothI zrutie dhaivatanuM mizraNa thAya che ane dhaivatanI zrutio traNa temAM trIjI zrutie niSAdanuM mizraNa thAya che. niSAdanI zrutio be che, temAM bIjI zrutie bIjA saptakanA SaDja-sAnuM mizraNa thAya che. A bAvIsa zrutionAM nAma anukrame nIce pramANe samajavAM : svara zrutionI saMkhyA pa4 RSabha gAMdhAra madhyama paMcama daivata 3 2 4 4 3 zrutionAM nAma tIvrA kumuddhatI, mandA, chaMdovatI. dayAvatI, raMjanI, ratikA raudrI, krodhA. vajikA, prasAriNI, prIti, mArjanI. kSiti, raktA, sAMdIpinI, AlApinI. madantI, rohiNI, ramyA. zrI jambuDhIpaprajJaptinI TIkAmAM mRdaMga, paNava, ane dardarikano paricaya A pramANe Apelo che : "mRdaGgo laghumarddalaH paNavo bhANDapaTaho laghupaTaho vA paTahaH spaSTaH / dardariko yasya caturbhizcaraNairavasthAnaM bhuvi sa godhAcarmAvanaddho vAdyavizeSaH / ' 5-101 mRdaMga eTale nAnuM mAdala [tabalA], paNava eTale bhAMDa-paTaha ke laghu-paTaha [nAnuM nagAruM] ane dareka eTale ghonA cAmaDAthI maDheluM cAra pAyA vaDe jamIna para mukAtuM Anaddha vAdya-vizeSa. Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3080zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 niSAda ya, kSomie* samAnayana-samamA dAvAnI uiyA. svara-zrutino talanI sAthe 4 AraMbha karavo tene sama kahevAya che athavA sa ra na mano Aroha karI, pharI avaroha karyA pachI pAchuM je ArohaNa karavAmAM Ave che te sama kahevAya che.* te A rIte sa ri ga ma ma ga ri sa sa ri ga ma / ri ga ma pa pa ma ga ri ri ga ma pa / ga ma pa dha dha pa ma ga ga ma pa dha ' pa dha ni sa sa ni dha pa pa dha ni sa // shrii2|yppseshiy-suutrmaa saMgItama varNanapare 'mahuraMsamaM salaliyaM maNoharaM' sAha vizeSo 152ye che tyAM 'samaM'no artha TIt2 shriimtygurumhaa| 'tAlavaMza-svarAdisamanugataM samam-tAla bhane pAsaNI vagerenA svarone anusaratuM te sama" evo artha karelo che. suddha-sajja-gIya-pAyajAla-ghaMTiAhiM-(zuddha-sajja-gIta-pAdajAlaghaNTikAbhiH)-ghoSa-hita ane prgue| gata tI bhane 56sanI dhUdharImo pAvatI. zuddha bhane sajja aj gIta te zuddha-sajja-gIta, tathA pAdajAlanI 'tIvrA kumuvatI mandA, chandovatyastu SaDjagAH / dayAvatI raJjanI ca, ratikA RSabhe sthitA / / raudrI krodhA ca gAndhAre, vajrikA ca prasAriNI / prItizca mArjanItyetAH, zrutayo madhyamAzritAH // kSitiraktA ca sAndIpinyAlApI caiva paJcame / madantI rohiNI ramyetyetA dhaivata-saMzrayAH / ugrAtra kSobhiNIti dve, niSAte vasataH zrutI // " + saMtazA pR. 146. x saMgItazAstra pR. 81. Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0309 paTAvALI te zuddha-sanna-jIta-patinAna ghaTA. zuddha-nirdoSa, doSa rahita. jainazAstromAM kahyuM che ke "bhIaM duamuppicchaM, uttAlaM ca kamaso muNeyavvaM / kAga-ssaramaNuNAsaM, chaddosA honti geassa // " (1) bhIta-bItAM bItAM gAvuM te. (2) kUta-jaladI jaladI gAvuM te. (3) ubhezya-roSe bharAIne AvezapUrvaka gAvuM te. (4) uttAla-atitAla ke asthAna-tAlapUrvaka gAvuM te. (pa) kAka-svara-kAgaDAnA jevA kaThora svare gAvuM te. (6) anunAsa-nAkamAMthI gAvuM te. A cha gItanA doSo che.* saM-praguNa, viziSTa guNathI yukta. anuyogadvArasUtramAM gItanA ATha guNo nIce pramANe jaNAvelA che : "puNNaM rattamalaMkiyaM ca, vattaM taheva avighuTuM / mahuraM samaM sulaliyaM, aTTha guNA honti geassa // " sUtra 127. * saMgIta-zAstromAM gItanA cauda doSo kahelA che. te A rIte : 1. kaMpita-avAja thatharAvIne gAvuM te. (2) bhIta-bItAM bItAM gAvuM te. (3) uddhaSTa-kaThora uccAra karIne gAvuM te. (4) avyakta-aspaSTatAthI gAvuM te. (5) anunAsika-nAkamAMthI gAvuM te. (6) kAka-svara-kAgaDAnA jevo zabda karIne gAvuM te. (7) zirastha-bahu UMcA svare gAvuM te. (8) sthAnavarjita-svaranA sthAnane choDI daIne gAvuM te. (9) visvara-azuddha svarathI gAvuM te. (10) virasa-rasa-hIna gAvuM te. (11) vizliSTa-rAgamAM je svaro niSiddha karelA hoya, tenAthI gAvuM te. jema ke mAlakoza rAgamAM ardharAtri pachI RSabha ane paMcama niSiddha che, mAlazrImAM sAMje RSabha ane madhyama niSiddha che, vagere. (12) viSama-layathI cUkIne gAvuM te. (13) vyAkula-gabharAIne gAvuM te. (14) tAla-hIna - gAtAM gAtAM tAla cUkI javo te. keTalAkanA abhiprAyathI pacIsa doSo na hoya te zuddha gIta kahevAya che. 1. saMdaSTa-dAMta pIsIne gAvuM te. (2) adekhuM-jeno avAja madhyamAM aTakI rahe te. (3) zaMkita saMyukta gAvuM te. (4) kurAgI-moM phADI kharAba avAjathI gAvuM te (5) bhIta-DarIne gAvuM te. (6) kaMpita-avAja thatharAvIne gAvuM te. (7) kapAlI-ghaNA UMcA svare gAvuM te. (8) kAkI-kAgaDAnA jevo svara karIne gAvuM te. (9) vitAla-tAla vinA gAvuM te. (10) karama-UMTanA jevI garadana lAMbI karIne gAvuM te. (11) adhara-khoTA Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3100 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (1) pUrNa-svarakalAthI yukta, (2) rakta-geya rAga anusAra gavAtuM, (3) alaMkRta-anyonya svarathI yukta, (4) vyakta-akSaromAM phuTa, (5) avighuTa-AkrozathI rahita, (6) madhura, (7) sama-tAla, svara vagerene anukUla, ane (8) sulalita-svaranA suMdara Aroha avarohathI yukta. jAta-je gavAya te gIta. viziSTa arthamAM pada, svara ane tAlanA avadhAraNavALuM hoya te gIta kahevAya. "TU-svara-tAtAvadhanAtma pUrvamiti'- (bha. nA). te devo uklipta, pAdavRddha, maMda ane recita e cAra prakAre gAya che. rAyapaseNiya sUtramAM kahyuM che ke-"tapa te vahe devakumArA ya devakumAriyAo ya cauvvihaM geyaM gAyaMti, taM jahA-ukkhittaM pAyaMta maMAthe ro[]visA = '' [sU 86] pAnAta-paganuM eka prakAranuM ghareNuM. ghaTa-ghUgharI ke ghUgharA. vatsaya-hatnA-nAva-ne rAmarAma-sad-pIsa -[vanaya-meunAtApa-nUpuramarAma-zabda-mizra kR]-kaMkaNa, mekhalA-kalApa ane jhAMjharanA manohara zabdone mizra karatI. vartAya tathA mevatA, tathA tApa tathA nUpura te vaya-meranI-nUpura. tenA mamarAma evA zabdanuM mizra karavApaNuM te vaya-meranAtApa-nUpuramIma-zabda-mizra. vana-kaMkaNa. hAthanI cUDIo. meraunAkaTisUtra. tApa-ghaNI seravALuM kaTisUtra. nUpura-jhAMjhara. zabda-avAja. mizra-mizra RNa-karatI. 4 ()-ane. ane jADA avAjathI gAvuM te. (12) jaMbuka-ziyALanI mAphaka mAthuM dhuNAvIne gAvuM te. (13) svara-bhaMga-gAtAM gAtAM svara tUTI jAya te. (14) vakrI- vAMkI garadana rAkhIne gAvuM te. (15) prasArI-hAtha lAMbo karIne gAvuM te. (16) unmIlaka-AMkho baMdha karIne gAvuM te. (17) virasa-rasa-hIna gAvuM te, (18) kRza- ghaNA pAtaLA avAjathI gAvuM te. (19) sthAnabhraSTa- svaranA athavA tAlanA sthAnathI bhraSTa thaIne gAvuM te (20) avidhAnasaMgItanA mukhya niyamone avagaNIne gAvuM te (21) sAnunAsika-nAkamAMthI gAvuM te. (22) bhagna- bhAMgelA svarathI kharanI jema gAvuM te. (23) sItkArI-sItkAra karIne gAvuM te. (24) asthita-svara kAyama na rahe tevuM gAvuM te. (25) karkaza-kaThora svarathI gAvuM te. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0311 teva-TTa-i(pheva-natiSa:)-devartikAo vaDe. devalokamAM nRtya-nATya vagerenuM kAma karanArI devartikA kahevAya che. DhAva-bhAva-viAE-MRUhiM(hAva-bhAva-vizcama-prAra) hAva, bhAva ane vibhramanA prakAro vaDe. rAva ane mAva ane vikrama te hAva-bhAva-viprama, teno prAra te dAvabhaav-vibhrm-prkaar. hAva, bhAva ane vibhramanI vyAkhyA A pramANe karavAmAM Ave che : "hAvo mukhavikAraH syAda, bhAvaH syAccittasambhavaH / vitAso netrano sevo, vikramo pRyuntayoH rA' sUkta muktAvalI pR. 89 hAva eTale mukhano vikAra-mukhathI karavAmAM AvatI viziSTa ceSTA. bhAva eTale cittano vikAra-mAnasika bhAvo vaDe darzAvavAmAM AvatI viziSTa ceSTA: vilAsa eTale netrathI karavAmAM AvatI viziSTa saMjJA, ane vibhrama eTale netranA prAMta bhAga vaDe darzAvavAmAM Avato netrano vikAra-vizeSa. nazvika maMdArardi-(ktitva adAra:)-aMgahAro vaDe nRtya karIne. gAyana, vAdana ane nRtya e traNanuM nAma saMgIta che. "jIta vAvitranRtyAna trayaM saMtapute !' (saM. pA.) temAM nRtyanI vyAkhyA A pramANe karavAmAM Ave che. 'deharucyA pratIto yastAlamAna-rasAzrayaH / savilAso'GgavikSepo, nRtyamityucyate budhaiH // " tAlanA mApa ane rasanA AzrayavALo, suMdara deha vaDe pratIta thato, vilAsa-sahita je aMga-vikSepa tene vidvAno nRtya kahe che. tAtparya ke AMgika abhinayothI bhAvone prakaTa karavA e nRtya che. Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 2 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 temAM aMga, pratyaMga ane upAMgonI gaNanA nIce mujaba thAya che H sAta aMgo-(1) zira, (2) hasta, (3) vakSa (chAtI), (4) pArzva (paDakhuM), (5) kamiTa (keDa), (6) caraNa ane (7) skandha (khabhA). ATha pratyaMgo : (1) grIvA (Doka), (2) bAhu, (3) pRSTha (vAMso), (4) uda2, (5) uru, (6) jaMghA, (7) maNibaMdha ane (8) jAnu. bAra upAMgo : (1) dRSTi, (2) bhrU (bhamara), (3) pura (pAMpaNa), (4) tArA (AMkhanI kIkI), (5) kapola, (6) nAsikA (7) anila (AMkhanI nIceno bhAga), (8) adhara, (9) daMta, (10) jillA, (11) cibuka ane (12) vadana. abhinaya vinA kevaLa zArIrika avayavothI aMgavikSepa karavo tene nRtta kahevAya che. A nRtya ane nRtta madhura ane uddhatanA bhedathI be prakAranAM che ane tAMDava tathA lAsyarUpe nATakamAM upakAraka bane che. je nRtya bhavya, kaThora ke uddhata bhAvone darzAvanAruM hoya ane tethI puruSa-za2I2ne vadhAre yogya hoya te tAMDava kahevAya che ane karuNa, mRdu, lalita ke mohaka bhAvone darzAvanAruM hoya ane tethI strI-zarIrane vadhAre yogya hoya te lAsya kahevAya che.* * sarasvatIkaMThAbharaNamAM nartananA cha bhedo nIce pramANe batAvelA che : "yadAGgikaikanirvartyamujjhitaM vAcikAdibhiH / nartakairabhidhIyeta, prekSyamAkSveDikAdi tat // tallAsyaM tANDavaM caiva, chalikaM sampayA saha / hIta 4 rAsaM 2, SaT-prAraM praSakSate / / '' AMgika abhinayathI yukta ane vAcikAdi abhinayathI varjita je AzveDika Adi nartana te nartako vaDe prekSya (dRzya) kahevAya che. tenA (1) lAsya, (2) tAMDava, (3) chalika, (4) sampA, (5) hallIsaka ane (6) rAsa evA cha bheda che. ahIM zRMgA22sa-pradhAna nartanane 'lAsya' kahyuM che; vI22sapradhAna nartanane 'tAMDava' Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0313 nATya-vizAradonA abhiprAyathI tAMDavamAM nIcenA batrIsa aMgahAro thAya che : (1) sthira hasta, (2) paryastaka, (3) sUcIviddha, (4) apaviddha, (5) AkSipta, (6) udghaTTita, (7) vikhaMbhaka, (8) aparAjita, (9) viSkampApamRta. (10) mattAkrIDa, (11) svastika-racita, (12) pArtha svastika, (13) vRzcika, (14) bhramara, (15) matta-mmalita, (16) madavilasita, (17) gatimaMDala, (18) paricchinna, (19) parivRtta-racita, (20) vaizAkha, (21) parAvRtta, (22) alAtaka, (23) pArzvaccheda, (24) vidyubrAnta, (25) uddhataka, (26) AlIDha, (ra7) racita, (28) Accharita, (29)AkSipta-racita (30) saMbhrAnta, (31) apasarpa ane (32) ardha-nikuTTaka. A aMgahAronI utpatti 108 karaNa athavA nRtya-mAtRkAnA vividha saMyojanathI thAya che jeno vistAra bharata-nATyazAstra vagere graMthomAM Apelo che. saMgItaratnAkaramAM lAsyanAM dasa aMgo nIce pramANe darzAvelAM che. (1) cAlI (cArI ?), (2) AlivaDa, (3) laTi, (4) sUka, (5) urogaNa, (6) dhasaka, (7) aMgahAra (8) oyaraka, (9) vihasI ane (10) manasa. temAM tAla ane layanI sAthe anukrame baMne stanone dhanuSanI peThe namAvavA te aMgahAra che. vaMti-[vandrita]-vaMdAyelA. ca-[]-ane. kahyuM che, zRMgAra ane vIrarasapradhAna nartanane chalika kahyuM che, ekadama jhaDapI nartanane saMpA" kahyuM che. ghaNI strIonA vartanamAM eka ja netA (nAyaka) hoya, tene "hallIsaka" kahyuM che ane tAla, laya AdithI saMyukta hallIsakane "rAsa' kahela che. dazarUpakamAM nRtyanA sAta bhedo judI ja rIte gaNAvyA che : DonDrI zrI hita mALo-maLI-prasthAna-rAsa: . kAvyaM ca sapta nRtyasya, bhedAH syuste'pi bhANavat / / ' (1) DombI, (2) zrIgadita, (3) bhANa, (4) bhANikA, (5) prasthAna, (6) rAsaka ane (7) kAvya e sAta nRtyanA bheda che ane te bhANa jevA ja che. Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 nakSa-[yasya]-jenA. roSa. te-[au]-te (be). suvidhamA mA-[suvimo mau]-uttama parAkramazALI caraNo. tayaM-(tam)-te. ahIM ja pratyaya alaMkArArthe lAgelo che. tiloya-ma satta]-matiArayaM-(trito-sarva-(sattva)-zAnti[]-traNa lokanAM samagra prANIone zAMti karanArA. trionA sarva evA sattva te trito-sarve-(sattva)-zantijAra. trilo-traNa loka. sarva-samagra, [sattva] prANI, zAntijAra-zAMti karanArA. pasaMta-sa-pAva-dromaM-[prazAnta sarva-pApa ddoSa]-jenAM sarva pApo ane doSo-rogo naSTa thaI gayAM che je sarva pApo ane doSo-rogothI rahita che. prazAnta thayA che sarva evA pApa ane dveSa jenAM te prazAnta-sarva pApa sa hU~-[Sa a]-A huM. namAmi-[namAmi]-namuM chuM. saMti-[zAntim]-zrIzAMtinAthane. uttama-[uttamam]-uttama. biLa-[ninam]-jinane. (29-30-31-32-4) A kalApakamAM devanartikAo dvArA zrIzAMtinAtha bhagavAnanI je saMgItamaya vaMdanA-pUjA thaI rahI che, teno suMdara citAra ApavAmAM Avyo che. prathama devanartikAo kevI che. te jaNAve che : sura-vara-ra6-muLa-paMDiyaJAei-devone uttama prakAranI prIti utpanna karavAmAM kuzala che. deva-varasA-vahubarhi-svargalokanI atyuttama suMdarIo che ane mattivasAya-piDiyAdi-bhaktine AdhIna ekatra thayelI che. AvI Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0315 ghaNI deva-suMdarIo vaDe addabhuta saMgIta thAya che. teno prakAra varNavatAM jaNAvyuM che ke vaMsa-ad-ti-tana-meni-vAMsaLI [pAvA, muralI] vagere zuSira vAdyonA avAjane vaNA [vipacI, vallikA, kAcabI vINA, citravINA] vagere vividha tatavAdyonA svaramAM meLavI rahI che ane e saMyukta svarone kAMsyatAla vagerenA avAja sAthe meLavI rahI che. tathA tiruvallamarAma mIsa, I-mRdaMga paNava ane dardarikAdi avanaddha vAdyanA trividha mRdaMganA nAda sAthe mizra karI rahI che. tathA surR-samAja-svarA zrutione sama karI rahI che. tathA suddha-sa-Iya-pAyanAna-TihiM-zuddha ane praguNa gIta gAI rahI che ane tenI sAthe pAdajAlanI ghUgharIonA ghamakArane bheLavI rahI che; eTaluM ja nahi paNa temAM vayamehattA-nava ne mana-da-nIlA 15 4-kaMkaNa, mekhalA-kalApa ane napura (jhAMjhara)nA manohara zabdonuM mizraNa karI rahI che. AvA saMgItamaya vAtAvaraNamAM prabhunA nassa-garama-sAsaNagakSA suvikrama -mukti ApavAne yogya jagatamAM uttama zAsana karanArA tathA suMdara parAkramazALI be caraNone vaMdanA karavAnuM zarU thAya che : temAM prathama si-revALohiM thaya vaMcistARSio ane maharSionA samudAya vaDe tathA devonA samUha vaDe stavanA ane vaMdanA thAya che. to pachI tedvardi payago paLamamasA-devIo vaDe praNidhAna-pUrvaka praNAma karAya che. tatpazcAt sevanaTTisardi-devanartikAo vaDe hIva-mAva-vimaH-HIRUrdi maMdIrahiM narva vaMtiyA-vividha prakAranA hAva, bhAva, vibhrama ane aMgahAra vaDe nRtya karavA-pUrvaka vaMdanA thAya che. Ama chatAM tinoya-sadga-(sara)-aMtira-trilokanA sarva sattvone] zAMti karanArA tema ja saMta-saba-va-dro-sarva pApo ane doSono-rogono nAza karanArA evA saMrti-zrI zAMtinAtha bhagavAna lavaleza paNa kSobha pAmatA nathI ane uttama vinaM-rAga ane dveSane jItanArA uttama-sarvottama puruSa siddha thAya che. tayaM-temane. isa maheM-A huM (stavakartA maharSi naMdiSaNa) namAminamaskAra karuM chuM. (29-30-31-32-5) devone uttama prakAranI prIti utpanna karavAmAM kuzala evI svarganI aneka suMdarIo bhaktivazAt ekatra thAya che. Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 temAMnI keTalIka vAMsaLI vagere suSira vAdyo vagADe che; keTalIka tAla vagere ghana vAdyo vagADe che ane keTalIka nRtya karatI jAya che ane pagamAM paherelA jAlabaMdha ghUgharAnA avAjane kaMkaNa, mekhalA-kalApa ane nUpuranA avAjamAM meLavatI jAya che. te vakhate jenAM mukti ApavAne yogya, jagatamAM uttama zAsana karanArA tathA suMdara parAkramazALI caraNo prathama RSio ane devatAonA samUha vaDe stavAya che tathA vaMdAya che. pachI devIo vaDe praNidhAna-pUrvaka praNamAya che ane tatpazcAt tAva, bhAva, vibhrama ane aMgahAra karatI devanartikAo vaDe vaMdAya che, trilokanA sarva jIvone zAMti karanArA, sarva pApo ane doSathI rahita uttama jina bhagavad zrI zAMtinAthane huM paNa namaskAra karuM chuM. (33-34-35-3) chatta-vAra-palA-gUga-nava-maMdi-[chatravAra-patA-dhUpa-va-STitA:]-chatra, cAmara, patAkA, taMbha ane java vaDe zobhatA. chatra ane vAnara ane patA ane pUpa ane yavathI mafreta te chatravAri-patA-pU5-yava-mati . A pada cotrIsamI gAthAmAM AvelA niya-saMti-pAyA padanuM vizeSaNa hovAthI prathamAnA bahuvacanamAM che. chatramAthA para rAkhavAnuM chatra. vAra-cAmara, patAkA dhajA, vAvaTo. dhUpa-staMbhavizeSa. yuva-java nAmanuM dhAnya. maNDita-zobhita. jhayavara-magara-turaya-sirivaccha-sulaMchaNA-(dhvajavara-makaraturaga zrIvatsa-sutIcchana:]-zreSTha dhvaja, magara, azva, ane zrIvatsarUpa suMdara lAMchanavALA. anavara ane mara ane turI ane zrIvatsarUpa sunAjIna-vALA te dhvajJavara- ra-tura-zrIvatsa-sunIjIna. anavara-zreSTha dhvaja. macchara-magara. jalacara-prANi-vizeSa. tura-azva. zrIvatsa-cina-vizeSa. dIva-samudda-maMdara-disAgaya-sohiA-[dvIpa-samudra-mandara-diggaja zopitA:]-dIpa, samudra, maMdaraparvata ane airAvata hAthInAM laMchana (lakSaNa) vaDe zobhatA. Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava dvIpa ne samudra jane mandara bhane diggaja vaDe zobhitadvIpa - smudrma vijJa-zobhita. maMvara-parvata-vizeSa. vighna-airAvatAdi hAthI. viSNu sthitA nanA: vizanA:-dizAmAM rahelA hAthI te diggaja. tenA prakAro vize abhidhAna cintAmaNinA bIjA kAMDamAM kahyuM che ke 317 'perAvata: putturIjo, vAmana, muddolana: / puSpatta: sArvabhauma:, supratIzce viAnA ||4||'' airAvata, puMDarIka vAmana, kumuda aMjana, puSpadanta sArvabhauma ane supratIka e diggajo che. zobhita-zobhatA. sathiMga vasaha-sI-ra6-padmavayiA-[svasti-vRSama-siMha-ratharavAAi:]-svastika, baLada, siMha, ratha ane zreSTha cakranA cihnavALA, svasti ane vRSama ane siMha ane ratha ane navarathI agnita te svastija-vRSama-siMha-ratha-cavAkRita svastina-sAthIo. vRSama-baLada. siMdda-prANivizeSa. ratha-ratha. vajravara-zreSTha cakra. adbhuta-cihnavALA. aSTa mahAnimittomAM lakSaNanI gaNanA thAya che. jema ke 'adRviSe mahanimitte paNNatte, taM jahA - bhome uppAte suvige aMta- likkhe aMge sare lakkhaNe baMnaLe' (sthA sU. sthA. 8, u. 3). mahAnimitto ATha prakAranAM kahelAM che. te A pramANe-'bhauma, utpAta, svapna, aMtarikSa, aMga, svara, lakSaNa ane vyaMjana.' temAM bhUkaMpAdi bhUmi-vikAranAM phaLo batAvanAruM zAstra bhaumAnimitta kahevAya che. sahaja rudhiranI vRSTi vagerenAM phaLa batAvanAruM zAstra utpAta-nimitta kahevAya che. svapronAM sArAM-mAThAM phaLonuM varNana karanAruM zAstra svapnanimitta kahevAya che. AkAzamAM thatAM gAndharvanagara vagerenAM phaLonuM varNana karanAruM zAstra aMtarikSa-nimitta kahevAya che, zarIranAM aMgasphuraNa vagerenuM phaLa batAvanAruM zAstra aMganimitta kahevAya che. svarodayanuM jJAna sUcavanAruM zAstra svaranimitta kahevAya che. strI-puruSanAM lakSaNonuM phaLa batAvanAruM zAstra lakSaNa-nimitta kahevAya che ane vyaMjana eTale zarIra para thatA masA tala vagerenAM phaLane batAvanAruM zAstra vyaMjana-nimitta kahevAya che. Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3180zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 lakSaNa-zAstra anusAra je puruSa (1) chatra, (2) kamala, (3) dhanuSya, (4) ratha, (5) vaja, (6) kAcabo, (7) aMkuza, (8) vAva, (9) sAthIo, (10) patAkA, (11) bANa (12) siMha (13) vRkSa, (14) cakra, (15) zaMkha, (16) hAthI, (17) samudra, (18) kalaza, (19) mahela, (20) matsya, (21) yava, (22) dhUpa, (23) stUpa, (24) kamaMDalu, (25) parvata, (26) cAmara, (27) darpaNa, (28) vRSabha, (29) dhvajA, (30) lakSmIno abhiSeka (31) puSpamAlA ane (32) mora e batrIsa lakSaNavALo hoya che, te ghaNo lakSmIvAna ke puNyanA prakarSavALo gaNAya che.* temAMnAM ghaNAMkharAM lakSaNo ahIM darzAvelAM che, chatra (1), cAmara (11), patAkA-vAvaTo (10), yupa staMbha-vizeSa (22), java (21), dhvaja (29), samudra (17), maMdaraparvata (25), diggaja-hAthI (16), svastika (9), vRSabha (28), siMha (12), ratha (4) ane caMdra (14). magara mATe kahyuM che ke"zaro para: zakuM, paa [?pasi]pALo vasamu: | taH sarvartavIrgha%Ate punarasamura: u7ddAo -hastasaMjIvanI. matsya, magara, zaMkha patra (? padma) vagere jo hAthamAM Urdhva mukhavALAM hoya to temanuM zubha phaLa sadAkALa maLe che ane jo saMmukha na hoya to aMtyAvasthAmAM zubha phaLa maLe che. tAtparya ke magara e zubha lakSaNa che. * "chatra tArAM dhanU thavo khoti zA: vApI-svastika-toraNAni ca zaraH paJcAnanaH pAdapaH / cakraM zaGkagajau samudra kalazau prAsAda-matsyau yavAH, yUpa stUpa-kamaNDalUnyavanibhRtsaccAmaro darpaNa: // 156 / / vRSabhaH patAkA kamalAbhiSekaH, sudAma-kekI dhanapuNyabhASAm / " hastasaMjIvanI. Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0319 turaga (azva) mATe kahyuM che ke vara53ma-saMva-salviya-padAsaba-suma-macchaganaji I vasa63-chatta-vAmara-dAma-daya-vanamAruM va 838 tomara-vimANa-keU jassee huMti karatale payaDA / tasya dhana-dhanna-nAdo, horI virekha I22pA'' -hastasaMjIvanImAM "kararehA'nI udbhata gAthAo. jenA hAthamAM zreSTha padma, zaMkha, svastika, bhadrAsana, puSpa, matsya, kuMbha, vRSabha, gaja, chatra, cAmara, puSpamALA, azva, vaja, tomara (bANavizeSa), vimAna ane dhvajA prakaTarUpe hoya che, tene dhana, dhAnyAdino lAbha zIdhra thAya che. zrIvatsa mATe kahyuM che ke "siviche pachI mo" | zrIvatsanA cihnavALo icchita bhogo pAme che. zrItIrthaMkaradeva kevAM kevAM zubha lakSaNothI yukta hoya che teno A izAro mAtra che, bAkI teo 1008 zubha lakSaNothI yukta hoya che. kahyuM che ke : 'tatra lakSaNAni chatra-cAmarAdIni cakri-tIrthakRtAm aSTottarasahasraM, baladeva-vAsudevAnAm aSTottarazatam, anyeSAM tu bhAgyavatAM dvAtriMzat / ' temAM lakSaNothI chatra, cAmara vagere samajavAM. te cakravartI ane tIrthakarone 1008 hoya che, baladeva tathA vAsudevone 108 hoya che ane anya bhAgyazALIone 32 hoya che. -kalpasUtrabodhikA sUtra 8. sadIva-naDDA-(svabhAva-naSTha:)-svarUpathI suMdara. svabhAvathI naSTa te svabhAva-taSTa svabhAva-svarUpa. RSTa-zobhanIya, suMdara. sama-paTTa-(sama-pratiSThA:)-samabhAvamAM sthira thayelA. samamAM pratiSThA te sama-pratiSThA. sama-samabhAva. pratiSThA-sthira thayelA. samano saMskAra pama paNa thAya che, eTale zamarasamAM sthira evo artha paNa saMgata che. Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3200 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 kora-Tu-(gopa-:)-doSa-rahita. toSathI kucha te Topa-tu9. na toSa-te moSa-duSTa. Topa-Tu-doSathI dUSita thayelA. aopa-tuSTa-doSathI duSTa nahi thayelA, doSa-rahita. muhiM ni-(TLaH veka:)-guNo vaDe atyaMta mahAna. pAya-siTTa-(prasAdra-zreSTha:)-kRpA karavAmAM uttama. prasAmAM zreSTha te prasAra-. prasAra-prasAda karavAmAM, kRpA karavAmAM. zreSTha-uttama. tIrthaMkaro kevI rIte prasAda kare che, te mATe juo sUtra 9-6. tave | pu-(tapasI puSTa:)-tapa vaDe puSTa. ghaNAM tapa karanArA. sirIei -(zrImada rUcha:)-lakSmIthI pUjAyelA. rikIrdi gu-(RSipa: guNa:)-RSiothI levAyelA. te-(te)-teo. taor-(tapasI)-tapa vaDe. yutha-satra-paviyA-(dhUta-sarva-pApahl:)-sarva pApone dUra karI cUkelA, sarva pApono nAza karI cUkelA. dhUta-dUra karyA che, sarva evAM pApa jeNe te dhRta-sarvapApa. te ahIM svArthamAM che. sava--diya-mUtra-pAvA-[sarva-to-hita-mUta-prApA:]samagra lokone hitanuM mULa pamADanArA, sarva prANIone hitano mArga darzAvanArA. sarva evo no te sarvato, tenuM hita te sarva-tokahita, tenuM mUna te sarva-sto-hita-mUtra, tenA prApate sarva-no-hita-mUta-prApa. sarvasamasta, samagra. no-prANIsamUha. hita-kalyANa. mU-mULa. prApa-- pamADanAra. tAtparya ke samagra prANIone hitano mArga darzAvanArA. saMthathA-[saMratutA:]-sArI rIte stavAyelA. niya-pati-pAyathA-[gita-zakti-pAva: ] -pUjya zrI ajitanAtha Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0321 ane zrI zAMtinAtha. nita-pAdri ane zAnti-pAdri te nitazAnti-pAka. * ahIM svArthamAM che. aMtamAM rahelo padri-zabda pUjyatAno sUcaka che ane mAnArthe bahuvacanamAM Ave che." pAvA maTTAraze tevA prayoH pUSyanAmata: bharA ' [a. ci. devakAMDa] raMtu-[avantI-ho. je-[]-mane. ziva-suddhA-[ziva-suhAnA-mokSa-sukhonA. DhAyathA-[vAyal:]-denArA. (33-34-35-4) sarala che. A vize SakamAM jinezvaranA paramapuruSatvanuM varNana karavAmAM AvyuM che. (33-34-35-5) jeo chatra, cAmara, patAkA, taMbha, java, zreSTha dhvaja, magara, azva, zrIvatsa, dIpa, samudra, maMdara parvata ane airAvata hAthI vagerenAM zubha lakSaNo vaDe zobhI rahyAM che, je svarUpathI suMdara, samabhAvathI sthira, doSathI rahita, guNa-zreSTha, ghaNuM tapa karanArA, lakSmIthI pUjAyelA, RSiothI levAyelA, tapa vaDe sarva pApone dUra karanArA ane samagra prANI samUhane hitano mArga darzAvanArA che, te sArI rIte stavAyelA pUjaya zrIajitanAtha ane zrI zAMtinAtha mane mokSa-sukhanA dAyaka ho. (36-37-38-3) parva-(va)-A prakAre. teva-va-vinaM-(tapo-vata-vipulama)-tapobaLathI mahAna. tapovattathI vadhu te tapavata-viputa. tapovanaM-dasa prakAranAM baLomAMnuM eka baLa. "ravide vatte paUre -satiMti-vane gAva phAsidiya-bale daMsaNa-bale NANa-bale caritta-bale tava-bale vIriya-bale / ' (sthA. sU. sthA. 10) baLo dasa prakAranAM kahelAM che. te A rIte : zrotrendriya-baLathI laIne sparzanendriya-baLa sudhI (pAMca prakAra), jJAna-baLa, pra.-3-21 Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 2 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 darzana-baLa, cAritra-baLa, tapo-baLa ane vIrya-baLa.' temAM tapobaLa vaDe aneka bhavamAM upArjana karelI aneka duHkhanA kAraNarUpa nikAcita karmagraMthino cheda thAya che. totaM yatne navanitamane du:vanArana niApitarmagraMthikSapayati' (sthA. TI. sthA, 10muM. sU.-740), viputta moTuM. thaM-(stutam)-stavAyuM. ma-(mA)-mArA vaDe. aniya-maMti-bi-anaM-(anita-zAnti-bina-yuAtam) ajita ane zAMtinAthanuM yugala. gakhita ane zAnti te anita-zAnti, te ja bina te anita-zAntinina, tenuM yuti te anita-zAnti-bina-yu.ta. yuAta-joDakuM. vavAya-jammu ya-mAM-(vyapAta-rma-no-malam)--karmarUpI raja ane malathI rahita. vyapAta-dUra thayo che, rmarUpI ranam ne matta jemano te vyapAtarma-rano-mata. ahIM rahnas-zabdathI badhyamAna karma ane matta-zabdathI baddha karmo samajavAM. jADuM thayuM-(ti jagatam)-gatine prApta thayeluM. sAmayaM-(zAzvatIm)-zAzvata. A pada gatinuM vizeSaNa che. viDanaM-(vidyutam)-vizALa, vaM maN thugaM-A rIte mArA vaDe stavAyuM. zuM ? aniya-maMti-binanuar-ajita ane zAMtijinanuM yugala. kevuM che te yugala ? tava valavir-tapobaLathI mahAnu, tathA vavAya-mma-ya-mAM-karmarUpI raja ane malathI rahita, tathA sAsayaM vita zarUM yaM-zAzvata ane vipula gatine-siddhi gatine prApta thayeluM. )-te. i-(tam) A pada aniya-saMti-niLa-nuanaMnuM vizeSaNa che. Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0323 vadu--prasArtha-(vaghu-guNa-praHi )-ghaNA guNonA prasAdavALuM, ghaNA guNothI yukta. vahu evA guNa te vahu-guja, tenA prasadvivALuM te vahuM-guNa-prasAt, vahu" -ghaNA guNo-jJAnAdi. prasAdano eka artha prasakti paNa thAya che, eTale vahu juna-sAyaMno artha ghaNA guNothI yukta samajavo ghaTe che. muva-sudde-(mokSa-suna)-mokSa-sukha vaDe. parame-(parame)-parama. visAyaM-(viSa) kleza-rahita na viSAt te viSAdra. viSAdra-kheda, zoka, dilagIrI, kleza. nAka-(nAyatuM)-nAza pamADo. -()-mArA. visAyaM-(vA)-kheda. |3-(rota)-karo. parisavijha-(maparisAvi)-paristrAva-Asrava. parastrAva-anAgnava. pariva-anAgnavI, karmano Asrava dUra karanAro. pasAthaM-(prasA5)-prasAda, kRpA. taM-()-te (yugala). mo3-(vayA)-harSa pamADo. ma-(2)-ane. nahiM (na )-naMdine, saMgIta-vizAradane, saMgItathI stava bhaNanArane. prAcInakALamAM saMgIta eTale gAyana, vAdana, ane nRtyakalAmAM vizArada puruSane naMdi kahevAmAM Avato. jemake "sAtazaya nandrimaratIputaY(:)' naMdi bharatanuM A saMgIta-pustaka samApta thayuM. ahIM naMdi-zabdathI saMgItapUrvaka stava bhaNanAra abhipreta che. Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pAve3-(prApayatu)-pamADo. naMtimeLaM-(nandriyeLam)-naMdiSaNane. naMdiSaNa e stava kartAnuM nAma che. abhinaMti-(aminantim)-ati AnaMda. paritA vi-(parvava: atti)-pariSaddhe paNa. pariSathI ahIM stava sAMbhaLanAro zrotR-gaNa samajavAno che. a-(6)-ane. suha-nati-(sula-rantim)-sukha ane samRddhi. surve ane nandri. nandi-samRddhi. mama-(mama)-mane. ya-(6)-ane. vizaH-(vizatu)-Apo. saMname-(saMyame)-saMyamamAM. naMdi-(nandrim)-vRddhi. (36-37-38-4) sarala che. (36-37-38-5) tapobaLathI mahAna, karmarUpI raja ane maLathI rahita, zAzvata ane pavitra gatine prApta thayeluM zrIajitanAtha ane zrIzAntinAthanuM yugala meM A rIte stavyuM; te ghaNA guNothI yukta ane parama mokSa-sukhane lIdhe sakala klezathI rahita (zrIajitanAtha ane zrIzAMtinAthanuM yugala) mArA viSAdano nAza karo ane karmone dUra karanAro prasAda-kRpA karo, ane te yugala A stavane suMdara rIte bhaNanArane harSa pamADo, tenA kartA naMdiSaNane ati AnaMda Apo ane tenA sAMbhaLanArA sarvene paNa sukha tathA samRddhi Apo; ane aMtima abhilASA e ja che ke mArA (naMdiSeNanA) saMyamamAM vRddhi karo. [39-3] vizvajha-ghADammAsiJa-saMva-[pAkSi cAturmAsi Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ejita-zAMti-stava0 325 sAMvatsarijha]-pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNamAM. ___pAkSika mane cAturmAsika ane sAMvatsarika te paakssik-caaturmaasiksAMvatsara. pAkSi-paMdara divasanA aMte karavAmAM AvatuM khAsa pratikramaNa. vAtaiffsa-cAra mahinAnA aMte karavAmAM AvatuM khAsa pratikramaNa. sAMvari-varSanA aMte karavAmAM AvatuM khAsa pratikramaNa. avasa-[avazya-avazya, jarUra. mayiLyo-[gatavya:]-bhaNavo, bolavo. somavyo-[otavya:-sAMbhaLavo. salverdi [sarve:]-sarvee. 3vasa-nivAra -[3pa-nivAraNa:]-upasarganuM nivAraNa karanAro. so-[Sa:]-A [stava]. (39-4) sarala che. (39-5) upasarganuM nivAraNa karanAro A [ajitazAMti-stava] pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNamAM avazya bhaNavo ane sarvee sAMbhaLavo. (40-3) no [...]-je. para-[pati]-bhaNe che. go-[ya:]-je. ma-[2]-ane. nisukharU-dunivRti] nitya sAMbhaLe che. 3mo -tni pi-[3maya-lim f]-ubhaya-kAla paNa savAra ane sAMja. niyasaMti-thartha [nita-zani-tava]-ajita-zAMti stavane. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stava. 326 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 anita ane zAnti te anita-zAnti, temano stava te anita zAnti na haiM huMti-Ana vastu manti]-nathI ja thatA. tassa-[ta]-tene. ro-[o:]-rogo. puththuppannA-[pUrvotpannA:]-pUrve utpanna thayelA. vi-[vi]-paNa. nAmaMti-[nanti]-nAza pAme che. (41-4) sarala che. (40-5) A ajita-zAMti-stava je mANasa savAra ane sAMja bhaNe che ke bIjAnI pAsethI sAMbhaLe che, tene rogo thatA nathI ane pUrve utpanna thayA hoya, te paNa nAza pAme che. (40-3) napha-[yavi]-jo, $-[phatha]-tame icchatA ho. paramavaM-[paramapadm]-paramapadane, mokSane. ahavA-[athavA]-athavA. vitti-[ttis]-kIrtine. suvityanuM-[suvistRtAm]-suvistRta, atyaMta vizALa. muvaLe-[bhuvane]-jagatamAM. tA-[tA]-to. tenuIndro-(vaitoyoddhALe)-traNe lokano uddhAra karanAra. trailoyanuM uddharaNa karanAra te trailokyoddharaLa. caitoya-traNa lokono samUha. uddharaNa-uddhAra. traNe lokono uddhAra karanArA. A pada biLa vayaLenuM vizeSaNa che. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0327 UiT vayo-(fjana vavane)-jina vacanamAM. gAya-(mAra)-Adara. kuda-(ta)-karo. (41-4) sarala che. (41-5) jo paramapadane icchatA ho athavA A jagatamAM atyaMta vizAla kIrti meLavavA icchatA ho to traNe lokono uddhAra karanArAM jina vacana pratye Adara karo. (6) sUtra-paricaya bRha-kalpasUtranA laghubhASyamAM maMtra-saMti-nimita, dago to nita-saMtI -evA zabdo Ave che ane stavanI cALIsamI gAthAmAM paNa go paDha no na nikurU, 35go tni pi nice sati thaevo ullekha najare paDe che. eTale A sUtra kaya-saMti-tho (gita-zAnita-stava:) tarIke prasiddhi pAmyuM che. samyagdarzananI vizuddhi mATe covIsa tIrthakaronI sAmAnya tathA vizeSa stuti-stavanA karavAmAM Ave che, paraMtu temAMnA koI paNa be tIrthakaronI yugalarUpe karAyelI stuti bhAgye ja jovAya che. tethI A stavanI gaNanA eka virala kRti tarIke karI zakAya, kAraNa ke temAM zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAtha e be tIrthakaronI yugalarUpe stuti karavAmAM AvI che. parva tava-vana-varatna, maU niya-saMti niH-gyatna' e zabdomAM stava-kartAno manobhAva spaSTatayA vyakta thAya che. vaLI A stavanuM baMdhAraNa saMvAdI che, bhAva-nirUpaNa atyaMta gUDha che ane samasta deha vividha chaMdo tathA alaMkArothI vibhUSita che; te sAthe temAM citra-baMdhonI camatkRti paNa che. eTale A stavane ahiMdu-bhaktinA eka apUrva kAvya tarIkenI pratiSThA prApta thayelI che. stavanI A viziSTatAono paricaya * anya darzanomAM paNa yugalarUpe stuti karAyelI najare paDe che. vedomAM tathA anyatra mitra ane varuNa, azvinIkumAro sUrya ane caMdra vagerenI yugalarUpe stuti karAyela che. Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3280zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ahIM kramazaH ApavAmAM Ave che (1) stavanuM baMdhAraNa stuti-kamane dhyAnamAM letAM A stava 16 khaMDomAM vaheMcAyelo jaNAya che. te A rIte :khaMDa viSaya gAthAo | viziSTa saMjJA 1. maMgalAdi 1-2-3 muktako 2. zrI ajita-zAMti-saMyukta-stuti 4-5-6 | vizeSaka 3. zrI ajitanAthanI stuti muktaka 4. zrI zAMtinAthanI stuti muktaka 5. zrI ajitanAthanI stuti 9-10 saMdAnitaka zrI zAMtinAtha stuti 11-12 saMdAnitaka 7. zrI ajitanAthanI stuti 13 muktaka zrI zAMtinAthanI stuti 14 muktaka zrI ajitanAthanI stuti 15-16 zrI zAMtinAthanI stuti 17-18 | maMdAnitaka zrI ajitanAthanI stuti 19-20-21 | vizeSaka 12. zrI zAMtinAthanI stuti 22-23-24-25 | kalAka 13.| zrIajitanAthanI stuti 26-27-28-29] kalApaka 14. zrI zAMtinAthanI stuti 30-31 | | maMdAnitA 15. zrIajita-zAMti-saMyukta-stuti - 32-33-34 | vizeSaka 16. upasaMhara (aMtima-maMgala 35-36-37 | muktako stava-mahimA) 38-39-40 | anya-kahUMka A stuti-krama saMpUrNa saMvAdI che, eTale temAM traNa gAthAthI maMgalarUpa upakrama karavAmAM Avyo che, tema traNa gAthAthI upasaMhAra karavAmAM Avyo che; stutino prAraMbha zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAthanI saMyukta stuti vaDe karavAmAM Avyo che, tema aMta paNa baMnenI saMyukta stuti vaDe ja (gA-32-33-34) karavAmAM Avyo che; vaLI vaccenI stutimAM paNa prathama zrI ajitanAthanI stuti i 9 - Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0329 ane pachI zrIzAntinAthanI stuti e kramane barAbara jALavyo che. Ama stutinA kramane vyavasthita anusaranAra stava-kartA gAthAonA saMbaMdhamAM paNa te ja rIte varyA hoya, e svAbhAvika che; eTale muktakanI pachI muktaka,* saMdAnitakanI pachI saMdAnitaka, vizeSakanI pachI vizeSaka ane kalApakanI pachI kalApaka AvavuM ghaTe. Avo krama dasamA khaMDa sudhI barAbara jaLavAyelo jaNAya che, paNa agiyAramA khaMDamAM vizeSaka pachI bAramA khaMDamAM vizeSaka AvavAne badale kalApaka AveluM jaNAya che ane teramA khaMDamAM kalApaka AvyA pachI caudamA khaMDamAM kalApaka AvavAne badale aMdAnitaka AveluM jaNAya che. ahIM e prazna thavA saMbhava che ke dasa khaMDo sudhI saMvAda jaLavAyA pachI agiyAra-bAramAM ane teramA-caudamA khaMDomAM saMvAda kema jaLavAyo nahi hoya? eno uttara e bhAse che ke stavanA prAraMbhathI aMta sudhI barAbara saMvAda jaLavAyelo hovo joIe, paNa kAla-doSane laIne gAthAnA kramAMkamAM bhUla thatAM Ama banavA pAmyuM hoya. tAtparya ke bAramA khaMDamAM cAra gAthAo jaNAya che, tyAM traNa gAthAo joIe ane caudamA khaMDamAM be gAthAo che, tyAM cAra gAthAo joIe. chaMdanuM baMdhAraNa ane prAcIna pratio ApaNane A praznano ukela karavAmAM madada kare che. te A rIte : cAlu kramamAM jene covIsamI ane pacIsamI gAthA mAnavAmAM Ave che te vAstavika covIsamI gAthA saMbhave che, ane teno chaMda khittayaM che. jema trevIsamI gAthAne rayaNamAlA nAmanI eka gAthA mAnavAmAM AvI che, tema A gAthAne khittaye nAmanI eka gAthA mAnavAmAM kazI ja harakata nathI. caudamA khaMDamAM AvelI trIsamI ane ekatrIsamI gAthA to spaSTarUpe be gAthAonuM mizraNa che, je A vibhAgamAM karelI chaMdonI carcA parathI spaSTatayA samajI zakAze.* A parathI e vAta spaSTa thAya che ke mULa stava soLa khaMDomAM vaheMcAyela che. temAM ADatrIsa gAthAo AvelI che, jemAM cAra muktako che, * zrI hemacaMdrAcArya kAvyAnuzAsananA AThamA adhyAyanA agiyAramAM sUtramAM jaNAvyuM che ke--di-tri-vaturainphokasAnita-vizeSa-nApana ' eka chaMda(gAthA)thI mukataka, be chaMdothI sadAnitaka, traNa chaMdothI vizeSaka ane cAra chaMdothI kalApaka bane che. + A saMbaMdhamAM prAcIna prationuM pramANa upalabdha thAya che. te bAjunA pRSTha pramANe : Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3300zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 cAra sandAnitako che, cAra vizeSako che, be kalApako che ane cha prakIrNa che. pachInI traNa gAthAo anyakartaka hovAmAM nIcenAM pramANo upalabdha che. temAM prathama pramANa e che ke prAcIna paddhati pramANe stava-kartAnuM nAma stavanA cheDe AvatuM ke je pramANe zAMti-stavamAM AveluM che. A stavanI hAlano krama vaDodarAnI tADa- patrIya prati DelAnA bhaMDAranI DA. 41. naM. 127. vALI prati 1 thI 22 23-24X 254 26 hovo joIto krama ke je ahIM darzAvavAmAM Avyo che. 1 thI 22 23 1 thI 22 1 thI 22 23 23 24X 24X 2 4 25 7 che ra che. 28 2.8 27 29 30 29 28 30 30X 29 31 32 30 32 33 31 34 35 32 33 jI 33 34 36 jI 35 37 35 3738 jI ) 36 37 38 OV 37 39 40 41 4142 39 40 42 nathI 40 41 Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0 331 ADatrIsamI gAthAmAM naMjJeiLaminAriM e zabdo Ave che. tenuM bIjuM pramANa e che ke zrIgoviMdAcArye karelI TIkAmAM ATalI ja gAthAo levAyelI che. tenuM trIjuM pramANa e che ke bodhadIpikAmAM zrIjinaprabhasUrie A vAtano spaSTa ullekha karelo che. te A pramANe : 'mUlavRttAvetAvAnevAjita - zAntistavo vyAkhyAtaH / saMprati punastasyaiva mAhAtmya-prakhyApakaM gAthAdvayamanyadapyadhIyate taccAnyakartRkamapyatiprasiddhatvAd vyApathyade'-mUlavRttimAM ATalA ja ajita zAMtistavanI vyAkhyA karelI che, paraMtu vartamAna kAlamAM tenuM mAhAtmya darzAvanArI be gAthAo' ('pazviannAjhammAsiMga' tathA 'no parU') bolAya che. te anyanI karelI hovA chatAM atiprasiddha hovAthI ame tenuM vyAkhyAna karIe chIe. eTale zrIjinaprabhasUrinA samayamAM (hAlanA krama pramANe) 39 gAthAno pracAra hato.* cothuM pramANa e che ke zrIkulamaMDanasUrie vicArAmRtasaMgrahamAM jaNAvyuM che ke 'yato'catrApi vahuzrutatamASya-pUrvAiimazritAnAM panna vAvanuM ca ajita - zAnti- stavAnte pakkhia cAummAse (-sia ) ' 'ityAdi kiyad-gAthA maLanaM 6 na viruddhamucyate'-'jethI bIjA paNa bahuzrutoe karelA bhASya, cUrNi Adi mizrita pAThonuM paThana ane vAcana ane ajita-zAMti-stavanA aMte AvatI 'pazrviya nAmmAkSe(-sitra)' ityAdi keTalIka gAthA bolavI e zAstraviruddha nathI.' tAtparya ke ajita-zAMti-stavanA aMte 'pazrvijhacArambhAse-(siJa)'thI zarU thatI gAthA mULamAM nathI, paNa bIjA zrutadharoe banAvelI che. ' , ajita-zAMti-stava-vArtika(bhASA-Tabo) ke jenI racanA saM. 1601mAM thayelI che, temAM jaNAvyuM che ke-'viSeLIyA zrIzAMtira ajita zAMti-stava sampUrNa thayau // iha AgalI gAthA pAchali AcAryanI kIdhI O }}'x 4 83, 91, 92, 93 kramAMkanI pothIomAM 39 gAthAo che. upAdhyAya zrIzAMticaMdre A stavanuM anukaraNa karIne je RSabhavIra-stava banAvyo che, temAM paNa 39 gAthAo che. x De. bhaM. DA. 41, prati 127. Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3320zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 A stava para karelA bIjA eka vArtikamAM atha kSepa'TthA evuM jaNAvIne "vizvajha-vIramAsiga' vagere gAthAo ApI che.* ajita-zAMti-stavanI gAthAo ane akSaronuM pramANa darzAvatI gAthAo keTalIka pratiomAM jovAmAM Ave che, temAM paNa chellI traNa gAthAo anyakartRka jaNAvelI che. keTalIka pratiomAM 42, 44, 45, 46 ke 48 gAthAo paNa najare paDe che, paNa atyAre te pracalita nathI. (2) bhAva-nirUpaNa sva-samaya ane para-samayanA jANakAra, maMtra ane vidyAnuM pUrepUruM rahasya pichANanAra, adhyAtma-rasanuM utkRSTa pAna karanAra ane kAvya-kalAmAM atyaMta kuzala evA tyAgI-virAgI-maharSi naMdiSeNa eka vAra garavA girirAja zrI zatruMjayanI yAtrAe padhAre che ane tyAM gaganacuMbI bhavya jina- prAsAdomAM rahelI jina-pratimAonAM darzana karIne kRtakRtyatA anubhavatA eka ramaNIya sthAnamAM Ave che ke jyAM zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAthanAM manohara caityo AvelAM che. ahIM temane A baMne tIrthakaronI sAthe stavanA karavAno abhilASa jAge che ane temanuM hRdaya bhaktinAM prabaLa saMvedano anubhavavA lAge che, pariNAme mukhamAMthI A kAvyanI paMktio sarI paDe che : temanA mukhamAMthI nIkaLelo pahelo zabda niryA che, je tIrthaMkaradevanuM vizeSanAma hoI parama pavitra che ane maMgalatAno paNa sUcaka che. zrIajitanAthamAM nAma tevA ja guNa che, eTale ke te koIthI jitAtA nathI. paraMtu ahIM evo prazna UThavAno saMbhava che ke "teo koIthI jitAtA nathI, e vAta to ThIka, paNa teo koIne jItIne potAnA parAkramano paricaya Ape che kharA ?' eTale tenA samAdhAnarUpe temaNe 'fSaya-sava-maya' e vizeSaNa mUkIne temanA parAkramano paricaya Apyo che. zAstrakAroe Ihaloka-bhaya, paraloka-bhaya, AdAna-bhaya, akasmAta-bhaya, vedanA-bhaya, maraNa-bhaya ane + De. bhaM, DA. 41, prati 134. Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0333 azloka-bhaya-e sAta prakAranA bhayo mAnelA che, te sAte bhayone temaNe jItelA che. adhyAtma-mArganA akhaMDa pravAsIono evo anubhava che ke hiMsAthI vairanI vRddhi thAya che ane vairanI vRddhi thatAM bhayo AvIne UbhA rahe che; eTale ahiMsAnI ananya upAsanA e ja sarva bhayone jItavAnuM amogha zastra che ane teno zrIajitanAtha bhagavAne saphala prayoga karyo hato, evo artha abhipreta che.* zrI ajitanAthanA sukhada smaraNa pachI maharSi naMdiSeNe tarata ja saMrti kahIne zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM smaraNa karyuM che ane teo palaMta--ya-pAMva hatA ema jaNAvIne yogya guNonuM yathArtha abhivAdana karyuM che. rogo keTalA che? teno AkharI uttara prAcIna ke Adhunika zarIra-vijJAna hajI sudhI ApI zakyuM nathI, paNa jJAnIo kahe che ke "A audArika zarIramAM sADA traNa kroDa rUMvADAM che ane te pratyeka rUMvADe poNA be rogo rahelA che te azAtA-vedanIya karmanA udaya pramANe prakaTa thAya che ane sattvazuddhi pramANe zAMta thaI jAya che. eTale jenI saMpUrNa sattva-zuddhi thayelI hoya tenA sarva rogo prazAMta thAya temAM koI Azcarya nathI. vaLI pApane paga mUkavAnI jagA tyAM ja maLe che ke jyAM mithyAtvache, avirati che, kaSAya che, pramAda che ke aprazasta yogonuM pravartana che; paraMtu jyAM kSAyika samyattvanuM sAmrAjya hoya, vItarAgatAnuM vimala vAtAvaraNa hoya, kaSAyanI koI kAlimAM rahelI na hoya, pramAdano pUrepUro parAbhava thayelo hoya ane mana, vacana ane kAyAnA tamAma yogo prazasta bhAve ja pravartatA hoya tyAM pApane prazAMta thayA sivAya bIjo koI rasto ja nathI. * 'hiMsA-pratiSThAyAM tattithI vairatyA : ' -maharSi pataMjali. X "oyA soDIyo, havaMti paMveva masI | navanavai-sahassAiM, paMca sayA taha ya culasI a // 7 // " -riSTasamuccayama-zAstra rogo pAMca kroDa, aDasaTha lAkha, navANuM hajAra, pAMcaso corAzI prakAranA che. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3340 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAthanuM pRthak pRthapha smaraNa karyA pachI maharSi naMdiSeNa paMcAMga-praNipAta karatAM jaNAve che ke "gaya- saMti guNakAre to vi nikhare paLavayama'-jagatane tattvano upadeza ApIne ajJAnano nAza karanArA ane viziSTa atizayo vaDe vipnonuM upazamana karanArA evA baMne jinavarone huM praNipAta karuM chuM. kahevAnuM tAtparya e che ke jeNe potAnA sarvabhayone na jItyA hoya te ApaNA bhayone kevI rIte dUra kare ? pote ja vividha rogonA bhoga banatA hoya, te ApaNane Arogyano lAbha kevI rIte Ape ? je pote pApa-paMkathI kharaDAyelA hoya te ApaNane pAvana kema kare ? athavA bIjI rIte vicArIe to ahiMsAnI ArAdhanA vaDe abhaya meLavI zakAya che, vividha tapanAM anuSThAna vaDe nIrogI paNa thaI zakAya che ane saMyamanI sAdhanA vaDe pApane prazAMta paNa karI zakAya che, paraMtu jagatanA tamAma jIvonuM hita icchI temane AtmakalyANano sAco rasto batAvavo ane viziSTa atizayo vaDe zAMtino utkarSa karI vAtAvaraNane upadrava-rahita banAvavuM, e kAma to koIka virala vibhUtio vaDe ja-jagadguruo vaDe ja karI zakAya che; ane tevA jagaguruo te arihaMta paramAtmAo che-covIsa tIrthakaro che-zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAtha bhagavAna che, temane huM paMcAMga praNipAta karuM chuM. nigraMtha-pravacanamAM mukti-sAdhaka yogo aneka prakAranA varNavelA che, temAMno eka prakAra te bhakti che. "marI-nipAvara vinaMti putra-saMvimA ppA'- jinezvaranI bhakti pUrva-saMcita karmone khapAve che' ityAdi vacano tenuM pratipAdana karanArAM che. (gA. 2) paMcAMga-praNipAta karyA pachI maharSi naMdiSeNa ubhaya ahitonI stuti karavAne tatpara thAya che. temAM jinezvaranuM svarUpa yAda karatAM pahelI vAta e che ke- vavaya-maMguttama ve'-A ubhaya tIrthakaro "maMguttamavi'thI eTale mohajanya bhAvothI sadaMtara rahita che, mATe huM temanI stuti karuM chuM. vAta sAcI che, je devoe moharAja sAthenA mahAyuddhamAM vijaya prApta karyo hoya teo ja kharekhara stutine pAtra che. vaLI ubhaya tIrthakaro "vikataMtava-nimpatta-sadAve'-vipula tapa karIne potAnA nirmaLa svabhAvane eTale anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta cAritra Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0335 (vItarAgatA) tathA anaMta vIryane prApta thayela che, te paNa temanI stuti karavAnuM eka kAraNa che. anaMta jJAnInI stuti karatAM anaMta jJAna prakaTe che, anaMta cAritranI athavA vItarAgatAnI stuti karatAM vItarAgatA prakaTe che, ane anaMta viryazAlInI stuti karatAM anaMta vIrya prakaTe che. vaLI ubhaya tIrthakaro "nivama madaMmAve'-cotrIsa atizayarUpI apUrva mAhAtmavALA che-apUrva prabhAvavALA che te paNa temanI stuti karavAnuM eka kAraNa che. ane "muvi samAve'-teo sanuM-tattvanuM svarUpa samyapha prakAre jANanArA che, e vAta sahuthI adhika che. je tattvanuM-svarUpa samyapha prakAre jANatA nathI, te vizva-vyavasthA ke tenI ghaTamALanuM svarUpa yathArthapaNe prakAzI zakatA nathI. eTale stuti to evAnI ja karavA yogya che ke je moha-janya bhAvo dUra thavAthI vItarAga thayelA hoya, karmarUpI mala TaLavAthI pUrNa pavitra banelA hoya ane apUrva mAhAbhyanI sAthe sarvajJa tathA sarvadarzI paNa hoya. zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAtha AvA vItarAga, pUrNa pavitra, apUrva mAhAsyavALA ane sarvajJa tathA sarvadarzI hovAthI huM temanI stuti karuM chuM. stuti, stavana ke guNAnuvAda e bhaktinuM eka parama Avazyaka aMga che. teno Azraya levAthI ISTa devanA guNo ApaNAmAM Ave che ane eka kALe ApaNe paNa temanA jevA thaI zakIe chIe. [gA. 3] paMcAMga-praNipAta ane stuti karyA pachI maharSi naMdiSeNanA mukhamAMthI "sabUkuu-prasaMtIvi, savvapAvapUsaMtai | sayA niya-saMtI, namo niya-saMtI' Adi vAkyo prakaTe che, je maMtra svarUpa che ane yogya rIte japAya to sarva duHkha, sarva pApa ane sarva prakAranI azAMti ke sarva prakAranA aMtarAyone dUra karanArA che. A zabdomAM traNa SoDazAkSaramaMtro kevI rIte vyavasthita thayelA che, te A gAthAne artha-nirNaya prasaMge jaNAveluM che. Ama to koI akSara evo nathI ke je maMtra-svarUpa na hoya, paNa maharSionA mukhamAMthI je vacano prakaTe che te rahasyamaya ane camatkArika hoya che tathA te game tevAM sAdAM ke sarala dekhAtAM hoya, chatAM apUrva phalane Ape Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3390zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 che. prAcIna kALamAM nigraMtha guruo mumukSuone je maMtro ApatA hatA, te AvAja prakAranA ApatA hatA ane teno japa karatAM mumukSuone satvara siddhi prApta thatI hatI. gurue ApelA sAdA zabda-saMyojanavALA maMtrathI paNa kAryasiddhi thAya che, e vAta maMtravidomAM eTalI badhI jANItI che ke te vize kaMI paNa vadhAre kahevuM anAvazyaka che. (gA. 4) paMcAMga-praNipAta, stuti ane maMtra-japano mahimA gAyA pachI maharSi naMdiSeNa bhagavAnanuM nAmasmaraNa kevuM kalyANakArI che, teno vicAra kare che ane phaLasvarUpe nIcenAM zabda-phUlo jharI paDe che. pariNuttama ! niyana !'-he puruSottama ! ajitanAtha ! "tava nAma-tti sudapavitta -tamAruM nAma kIrtana zubhane pravartAvanAruM che. tAtparya ke tamArA nAmamAtranuM smaraNa karatAM saghaLAM duHkho dUra thAya che ane sukhanAM sAdhano ApoApa maLI Ave che. vaLI te 'fdha-ma-parva -vRti ane matine ke dhRtiyukta matine pravartAvanAruM paNa che. eTale koI Aphata AvI paDI hoya, mUMjhavaNa UbhI thaI hoya ke viDaMbaNAe pIcho pakaDyo hoya ane tethI mana atyaMta asvasthatA anubhavatuM hoya tyAre tamArA nAmanuM smaraNa karyuM hoya to e asvasthatA dUra thAya che ane prajJAno prakAza sAMpaDe che, naputtama saMti !he jinottama ! zAMtinAtha bhagavan! "tava ya vita' -tamAruM smaraNa paNa AvuM ja kalyANakArI che. sarva tIrthakaronAM nAmamAM A guNa rahelA che, tethI ja nAma-smaraNane bhaktinuM eka pradhAna aMga gaNeluM che. (gA.5) paMcAMga-praNipAtathI kAyAnI zuddhi karI hoya, stuti stavanathI vANInI zuddhi karI hoya, maMtra-japathI mananI zuddhi karI hoya ane nAmanA akhaMDa smaraNathI aMtaranA tArane bhagavAnanA bhavya svarUpa sAthe joDavAno prayatna karyo hoya paNa temanA pratye namasyA eTale atyaMta pUjyabhAva prakaTyo na hoya to vizeSa pragati thatI nathI. tethI ja jANe maharSi naMdiSeNa ubhaya ahaMtonAM namasyakane yAda kare che ane tenuM mAhAbhya citavatA jaNAve che ke " aniyarsa ya saMtima muLio vi ya namasamaya' zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAtha mahAmuninuM namasyanaka eTale ke temanuM karavAmAM AveluM arcana, bahumAna ke pUjana "vizvariyA-vidisaMviya-mya chinnesa-vimuvamagyara'-saMsAranI vividha Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0 337 pravRttio karavAthI karmano je saMcaya thayo hoya temAMthI mukta karanAruM che. eka bhakta hRdayane AthI vadhAre AzvAsana zuM joIe ? jyAM sAMsArika ke sAMpAyika kriyAo che, tyAM koI ne koI rIte baMdhana to thavAnuM ja, paraMtu temAMthI bacavAno mArga vidyamAna che ane te arhatonuM namasyana-arcanabahumAna-pUjana che. A prakAranAM namasyana-arcana-bahumAna-pUjanathI adhyavasAyonI atyaMta vizuddhi thAya che. ane karmabaMdhano jhaDapathI kapAI jAya che tathA muktinAM nagArAM vAgavA lAge che. vaLI rAjA, adhikArIo ke zrImaMta vagerene karavAmAM AveluM namasyana ghaNI vAra niSphaLa jAya che, paraMtu A namasyana kadI paNa niSphaLa javAno saMbhava nathI ane A namasyana 'munehiM nizviyaM'-guNothI bhareluM che, eTale te AvyuM ke samyagdarzana, samyajJAna, samyakcAritra Adi guNo ApoApa Ave che. vaLI maharSionI siddhi paNa A ja namasyana vaDe prApta thAya che. Ama A namasyana saghaLI icchAone pUrI karanAruM che, paNa mArA manamAM to nivRti-mokSa sivAya bIjI koI icchA nathI, tethI eTaluM ja mAguM chuM ke zrIajitanAtha ane zrIzAMtinAthane kareluM A namasyana mane 'sayaM nivvuphAraLaya'-sadA nivRti-mokSanuM kAraNa thAo. A zabdo bolatI vakhate maharSi naMdiSeNa punaH paMcAMga-praNipAta karatA jaNAya che ane potAnuM mastaka keTalAka vakhata sudhI bhUmi sAthe aDADI rAkhatA jaNAya che. Ama karavAmAM temano hetu ubhaya tIrthaMkarone sadvicArorUpI, mAnasa-puSpo caDAvavAno haze, ema kalpavuM anucita nathI, kAraNa ke namasyana ke namasyAno e pradhAna hetu che. (gA. 6) mahAtmA naMdiSaNanuM hRdaya bhaktithI bharapUra che. tema chatAM e bhaktino pravAha AgaLa vadhe che ane zaraNAgati ke zaraNa-svIkA2 sudhI pahoMce che. tenuM mahattva prakAzatAM teo jaNAve che ke ' purikSA !'-he puruSo ! he jagatanA loko ! tamArI sarva pravRttimAM be ja hetuo mukhya hoya che : (1) duHkhanuM vAraNa kema karavuM ? (2) ane sukhanAM sAdhanonI prApti kema karavI ? A hetuonI pUrti mATe tame mAryA mAryA pharo cho ane na karavAnAM kAryo paNa karo cho, tema chatAM tamArA e hetuo pAra paDe che kharA ? janma tamane satAve che, jarA tamane pIDe che, maraNa keDo mUkatuM nathI; vaLI aneka prakAranI Adhi, pra.-3-22 Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3380zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 vyAdhi ane upAdhionuM AkramaNa cAlu ja hoya che. tame eka sAMdho cho tyAM tera tUTe che. A sthitimAM tame tamArI cAlu pravRttiothI duHkhanuM vAraNa karI zako e sarvathA azakya che. vaLI tame ema mAno cho ke sArAM khAnapAnathI, suMdara vastrAlaMkAro vAparavAthI, vizALa gharamAM rahevAthI ke uttama rAcaracIluM vAparavAthI sukha maLaze, paNa e mAnyatA keTalI bhrAmaka che ? e rIte maLatuM sukha keTalo vakhata rahe che ? ane mAna-pAna tathA adhikAranuM sukha paNa evuM ja pokaLa che. e mAnelAM mAna-pAnamAM kyAre-kyAMthI gAbaDuM paDaze ? ane adhikAra kyAre cAlyo jaze? te jANI zakAtuM nathI. mATe duHkha nivAravAnA ane sukha zodhavAnA AvA prakAranA prayAso choDIne 'samaya' -abhaya ApanArA evA "naye sati sara' - zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAthanuM zaraNa "mAvo pavannA'- bhAvathI aMgIkAra karo, kAraNa ke temanuM zaraNa sarva duHkhono nAza karI akSaya, avyAbAdha, anaMta sukhane ApanAruM che. zuM tame e nathI sAMbhaLyuM ke mahAnircatho paNa saMsAra-sAgarano pAra pAmavA mATe "jAvajjIvaM me bhagavaMto, paramatiloganAhA, aNuttara-punna-saMbhArA khiinn-raag-dosmodI, azvita fdhatAmaNI, mava-ga7-poga, vita-saraLa arahaMtA saraLa'- (pa. 22.) "parama trilokInAtha, zreSTha puNyanA bhaMDAra, rAga, dveSa ane mohathI sarvathA rahita, aciMtya ciMtAmaNirUpa, bhavasAgaramAM pota(vahANa)-samAna ane ekAMta zaraNa karavA yogya evA arahaMta bhagavaMtonuM mane jIvanaparyanta zaraNa ho !' evI bhAvanA-pUrvaka arahaMtone zaraNe jatA ane duHkhathI bharelA A saMsArano pAra pAmI jatA." zaraNa-gamana paramazraddhA vinA thatuM nathI, mATe tame tamArA hRdayamAM evI daDha zraddhA rAkho ke duHkhanA dAvAnaLa samA A saMsAramAM jo koI paNa sAcuM zaraNa ApI zake tema hoya, sarva bhayothI rakSaNa karI zake tevA hoya to te tIrthakaro che, ahaMto che. jagavatsala jinezvaro che. e koI paNa vAra ApaNane tarachoDe tema nathI, ApaNo tiraskAra kare tema nathI. ApaNAM hitanI viruddha varte tema nathI. nitAMta karuNAvaMta che, dayALu che, hitasvI ne hitakAraka che; mATe nirbhayapaNe niHsaMkocapaNe temanuM zaraNa svIkAro ane sarva duHkhothI mukta thAo. Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0 339 (gA. 7) A rIte abhayakara arhatonuM zaraNa svIkAryA pachI temane upanamana karavuM eTale ke temanAM caraNonI satata sevA karavI-upAsanA karavI, e arhadbhaktanuM eka Avazyaka kartavya che. tethI ja maharSi naMdiSaNa e zabdo uccAratA jaNAya che ke 'he loko ! 'amavi'-huM paNa 'aniyaM saraLa variya sayaM 3vaLame'-zrIajitanAtha bhagavAnanuM zaraNa svIkArIne temanI satata upAsanA karuM chuM.' tame pUchazo ke zrIajitanAtha bhagavAnanuM zaraNa zA mATe svIkAro cho ? ane temanI satata upAsanA zA mATe karo cho ? to huM jaNAvuM chuM ke 'teonuM zaraNa svIkAravA yogya che ane temanI upAsanA satata karavA jevI che, kAraNa ke teo 'barapha-rapha timiravirahiya'-eTale viSAda ane harSarUpI ajJAna-ceSTAthI sarvathA rahita che, ane Davaca-nara-marAM ' eTale jarA ane maraNathI virAma pAmelA che. bIjA zabdomAM kahuM to teo parama vItarAga ane ajarAmara che. vaLI teo devanA paNa deva eTale devAdhideva che, kAraNa ke 'sura-asura-TMArula-muyana' vagerenA patio paNa temane atyaMta bhAvathI praNAma kare che. vaLI teo sunaya ke anekAMtanuM pratipAdana karavAmAM atyaMta nipuNa che, eTale sannItinA sraSTA che; ane abhaya ApanArA hovAthI abhayakara paNa che. te uparAMta 'muiivijJamadiya' eTale manuSyo devo vaDe pUjAyelA hovAthI paramapUjya, paramArAdhya tathA parama upAsya paNa che. tethI zrIajitanAtha prabhunuM zaraNa svIkAravuM ane temanI satata upAsanA karavI e saMsAra-sAgarane tarI javAno uttama upAya che. upanamana-satata upAsanA e bhaktinuM eka parama aMga che. (gA. 8) maharSi naMdiSaNanuM hRdaya bhaktithI bharapUra banyuM che ane teno punita prabhAva vANImAM anero vega ANI rahyo che, tethI ja teo 'LivayAmi' pada vaDe stuti satkAra karIne, 'namo'-pada vaDe maMtroccAra karIne, 'nAma-ttiLa' pada vaDe nAma-smaraNano mahimA gAIne, 'namaMsayaM' pada vaDe namasyAnuM gaurava uccArIne, 'saraLa variya' pado vaDe zaraNano svIkAra karIne 'sayaM vame' pado vaDe satata sAnnidhyanI bhAvanA prakaTa karIne praNAma ane prArthanA karatAM jaNAve che ke 'te jinottama zAMtinAthane huM praNAma karuM chuM ke je 'uttama-nittama-satta-ghara' che, eTale ke uttama koTinuM pavitra parAkrama karanArA che; vaLI 'annava-maddava-hUMtivimutti-samAdi-nirdi' che, Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3400 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 eTale saralatA, mRdutA, kSamA ane nirlobhatA vaDe samAdhinA sAgara banelA che; 'tira' che, eTale sarvatra zAMtinuM vAtAvaraNa phelAvanArA che, 'muttama' che, eTale iMdriyone damavAmAM uttama che ane 'tisthaya' che; eTale dharmarUpI tIrthanI sthApanA karanArA che ke jeno Azraya laIne lAkho-kroDo AtmAoe maMgalamaya mukti meLavI che. AvA adbhuta guNovALA zrIzAMtinAtha bhagavAnane mArI eka ja prArthanA che ke 'teo mane uttama prakAranI zAMti ane samAdhi Apo.' ahIM eTaluM spaSTIkaraNa karavuM jarUrI gaNAze ke arihaMto vItarAga che, eTale anugraha ane nigraha karavAthI para che; paraMtu eka bhaktahRdaya potAne zuM joIe che, tenI potAnA iSTadeva AgaLa abhivyakti kare che ane temAM hAthI, ghoDA, ratha, pAlakhI, dravya, dArA, suta, samRddhi, adhikAra ke avaninuM Adhipatya na mAMgatAM mAtra be ja vastuonI mAgaNI kare che ane te zAMtinI tathA samAdhinI ahIM zAMtithI kaSAyanuM upazamana ane samAdhithI cittanI samAhita avasthA abhipreta che, je vItarAganA pavitra AlaMbana vaDe bhaktane avazya prApta thAya che, (gA. 9-10) maharSi naMdiSeNa ahIM trIjo praNipAta karatA jaNAya che ane tema karIne bhAvanAnA bhavya pradezamAM dAkhala thatA hoya tema jaNAya che. bhAvanAno Azraya lIdhA vinA aMtaranAM Asana upara iSTadevanI mUrti yathArthapaNe virAjita thaI zakatI nathI, e eka sarvAnubhUta satya che ane tethI ja maharSi naMdiSaNa tene anusare che. prathama piMDastha pachI padastha ane chevaTe rUpa-rahita avasthAnI bhAvanA karavAno saMpradAya ati prAcIna che.* tethI maharSi naMdiSaNa prathama piMDastha bhAvanA bhAvatAM ubhaya 'bhAvighna avastha-tiyaM, piMDastha-payartha-vahiyAM / asamatva vattitta, siddhatta, veva tammo / / / / '' -zrIcaityavaMdanabhASya. piMDastha, padastha ane rUpa-rahita e traNa avasthAnI bhAvanA karavI. teno paramArtha chadmasthatA, kevalajJAnadazA ane siddhadazA che. tAtparya ke tIrthaMkara bhagavAna kevaLajJAna pAme te pahelAMnI temanI saghaLI avasthAnuM ciMtana te piMDastha bhAvanA che, sarvajJasarvadarzI thayA pachInA svarUpanuM ciMtana e padastha bhAvanA che ane sakala karma-rahita thaIne siddha-buddha thayA, tenuM ciMtana e rUpa-rahita bhAvanA che. Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0 341 tIrthaMkaranI rAjarAjezvara-avasthAnuM ciMtana kare che. zrIajitanAtha bhagavAn UMcA kSatriya-kulamAM janmyA hatA ane sAvathI nagarInA rAjA hatA. temanuM saMghayaNa zreSTha hAthInA kuMbhasthala jevuM prazasta ane vistIrNa hatuM, temanI chAtI sthira ane samAna hatI athavA zrIvatsanA lakSaNathI suzobhita hatI ane jANe madagala hastI cAlato hoya tevI cAle teo cAlatA hatA. temanA hAtha hAthInI sUMDha jevA lAMbA ane ghATIlA hatA tathA zarIrano varNa dhamelA sonA jevo svaccha pILo hato. vaLI teo aneka zubha lakSaNothI yukta hatA ane saumya tathA cAru rUpavALA hatA. temanI vANI deva-duMdubhinA jevI atyaMta madhura ane sukhakAraka hatI. AvA zrIajitanAtha prabhu nibAriza' eTale aMtaranA arigaNane jItanArA thayA, ane 'niya-sanna thaya' eTale sarva bhayone jItanArA thayA. vaLI bhavonI paraMparAne mATe prabaLa zatru puravAra thayA. Ama rAjarAjezvaranuM pada temaNe ubhaya rIte sArthaka karyuM. AvA rAja-rAjezvara zrIajitanAtha bhagavAnane huM praNidhAna-pUrvaka praNAma karuM chuM ane teo mArAM pAponuM prazamana kare tevuM icchuM chuM. (gA. 11-12) zrIzAMtinAtha bhagavAn paNa UMcA kSatriyakulamAM janmyA hatA ane teo saMsArI avasthAmAM kuru nAmanA janapadanI rAjadhAnI hastinApuranA narezvara hatA. pachI cha khaMDa jItIne cakravartInA rAjya vistAravALA thayA ke jemAM botera hajAra mukhya zahero, hajAro suMdara nagaro ane nigamo hatAM, tathA batrIsa hajAra rAjAo temanA mArgane anusaratA hatA. vaLI cauda mahAratna, nava mahAnidhi ane cosaTha hajAra strIonA teo svAmI hatA ane corAzI lAkha hAthI, corAsI lAkha ghoDA, corAzI lAkha ratha tathA channu kroDa gAmonA adhipati hatA. vaLI atula samRddhi choDIne teo zramaNa thayA, aNagAra thayA, pravrujita thayA ane 'savva-maya saMtiLa'-sarva bhaya saMtIrNa thaIne 'tira'-zAMtikara thayA. AvA rAja-rAjezvara zrIzAMtinAtha prabhunuM huM stavana karuM chuM. teo mane zAMti Apo. (gA. 13) A pramANe rAja-rAjezvaranI bhAvanA karyA pachI maharSi naMdiSeNa zrIajitanAtha ane zrIzAMtinAtha bhagavAnanI mahAmuni tarIke bhAvanA Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3420zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 kare che, je piMDastha-bhAvanAno ja eka prakAra che. A bhAvanA karatAM temanI prajJAno prakAza anerI AbhAthI camakI UThe che. ane cauda suMdara vizeSaNo vaDe pratyekanI stavanA kare che. zrI ajitanAthane uddezIne teo kahe che : gT '- ikvAku kulotpanna ! tame viziSTa dehavALA cho! eTale 'vi cho ! ane he "vive !' tame narIra cho kAraNa ke samasta janatAnA hRdaya para tamAruM Adhipatya che. vaLI ! "narIra !" tame "nara vasara cho, kAraNa ke RSabhanArAca-saMghayaNanA dhaNI cho, samacaturagna saMsthAnanA svAmI cho tathA apAra rUpa, anupama kAMti, adbhuta guNone apUrva yazanA svAmI cho. vaLI he nara-vasaI !" tame "muLa-vasara paNa cho, kAraNa ke tame munipaNAnuM utkRSTa pAlana karyuM che, ane te "kuLa-vasaI !" jayAre huM tamArA mukha para dRSTipAta karuM. chuM, tyAre ema lAge che ke zaradaRtunI pUrNimAno caMdra ja Ugyo che ! vaLI he navasAra-sati !' tamAruM mukha prakAzavaMtuM che, tema tamAro AtmA paNa prakAzavaMto ja che, eTale ke temAMthI ajJAnarUpI taman moharUpI ranam nIkaLI gayela che. ane te "viya ta" !" he "vi-ra !" tame jema ajJAna ane mohathI rahita cho tema jJAnanA uttama tejavALA paNa cho ane te uttama-te !' punaruktino doSa vahorIne paNa huM kahuM chuM ke tame A jagatanA mahAmuMideg' cho, kAraNa ke tame amita Atma-balano paricaya Apyo che ane te mi-vata!' tamAruM kula paNa vizALa che. eTale tame "viData-' cho ane te "vipuutna'12 !" tame ja bhavano bhaya bhAMgo tevA cho, eTale "nava-ma-mUrakha' cho, ane he "mava-maya mUrapa !" A azaraNa jagatanAM prANIone tame ja eka zaraNabhUta hovAthI kA-sara' cho. ane te "na-sara?!" tame jagatane zaraNarUpa cho to mane zaraNarUpa kema nahi thAo ? avazya thazo evo AtmavizvAsa che : mATe kahuM chuM ke "mane sara" (mava) mane zaraNarUpa thAo. he nAtha ! tame mane zaraNarUpa cho, mATe ja te pagama'-tamane praNAma karuM chuM ! ATalA zabdo bolIne jANe maharSi naMdiSeNa bhava-bhaya-mUrakha ! nA-sarakhA ! mane saraLa' e padonA bhAvanI sAthe tanmayatA anubhavI rahyA hoya tema jaNAya che. (gA. 14) pachI teo zrI zAMtinAthanI mahAmuni tarIke bhAvanA karatAM jaNAve che ke "he zAMtinAtha !" tame mahAmuni cho, deva, dAnava, caMdra ane Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0343 sUrya tamane vAMde-pUje che. ane te "seva-drAvidra-caMdra-sUra-vaM' !" bIjA devo jyAre krodhanI kAlimAne dhAraNa kare che, keSathI dAjhelA hoya che ke mAna-mAyAlobhathI kharaDAyelA hoya che, tyAre tame sadA -tuSTa-AnaMdI ane saMtoSI cho. vaLI he 'dR-tu !'* guNanI jayeSThatAmAM koI tamArI barAbarI karI zakatuM nathI, eTale tame sAcA arthamAM jyeSTha cho. vaLI he "niTTa !" tamAruM rUpa paramasuMdara che, eTale tame "parama-ta-va' cho. ane te "para-va !" vadhAre varNana zuM karuM? eka tamArI daMta-paMkitanuM ja varNana karavA icche to paNa karI zakuM tema nathI, chatAM mArI bhUla vANImAM kahuM to tamArI daMta-paMkti dhamelA rUpAnI pATa jevI uttama, nirmaLa, cakacakita ane zveta che. A pramANe tamArA zarIranA sarva avayavo atyaMta manohara ane pramANopeta che. he "daMta-MpaTTa-se-suddha-niddha-dhavana-ta-khaMti ! tame jema zarIramAM pravara cho, tema bIjI paNa aneka bAbatomAM pravara cho. jema ke tamArI zaktine sImA nathI; eTale tame zakti-pravara cho. tamArI kIrtine koI pratibaMdha nathI; eTale tame kIrti-pravara cho; tamArI dIptine koI hada nathI, eTale dIpti-pravara cho; tamArI mukti-mArga batAvavAnI zailI anokhI ane adbhuta che, eTale tame mukti-pravara cho; vaLI tamArI pratipAdana-zailI anekAMtavALI ke syAdvAdamudrAthI aMkita hoIne tame yukti-pravara cho ane mana-vacana-kAyAnA nigrahamAM ajoDa cho eTale gupti-pravara paNa cho. he "satta-jhitti -vitti-mutti-gattideg kutti -pavara !' tame dIptateja evA devonAM vRMdane paNa dhyAna karavAne yogya che, eTale "-te-vaMdra-dheya' cho. ane te "dvitta-te--dheyara !' tamAruM kayA zabdomAM varNana karuM ? A lokano koI paNa bhAga evo nathI ke jyAM tamAro prabhAva paDato na hoya ! eTale tame "sabU-no-mAvina pIva' cho. * nigraMtha-pravacanamAM gurune dahR-tudra vagere vizeSaNo apAya che. te pAkSika kSamApanA vakhate bolAtA sUtra parathI jANI zakAya che. temAMnuM paheluM kSamApana-sUtra A pramANe che "rUchAmi masamo piyaM ca bhe jaM bhe, haTThANaM tuTThANaM appAyaMkANaM abhagga-jogANaM, susIlANaM, suvvayANaM, sAyariya uvajjhAyANaM nANeNaM, dasaNeNaM, caritteNaM tavasA, appANaM bhAvemANeNaM bahusubheNa bhe divaso pakkho vaikkato anno ya jaM bhe kallANeNaM pajjuvaTThio sirasA maNasA matthaeNa vaMdAmi // " Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3440 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ane te "sadga-no-bhAviga-pAvara !" dArzaniko zeya padArthonI gaNanA game te rIte karatA hoya, paNa huM to mArA anubhavathI kahuM chuM ke tame eka ja A vizvamAM "4' cho, jANavA yogya cho. ", te sabaM nANa' e Agama-vacanathI paNa huM kahuM chuM ke je tamane ekane barAbara jANe che, te samasta vizvane barAbara jANe che; athavA to tamane barAbara jANyA pachI bIjuM jANavAnI jarUra paNa zuM che ? ATaluM kahIne maharSi naMdiSeNa baMne hAthanI aMjali racI kapAle aDADe che ane atyaMta vinamra svare kahe chenaMti paDDasa me sardi- "he zAMtinAtha ! tame mane samAdhi Apo." piMDastha bhAvanA karyA pachI maharSi naMdiSeNa ubhaya arihaMtonI padasthabhAvanA bhAve che ane temAM temanA alaukika rUpano citAra khaDo kare che. (gA. 15-16) caMdra saumya che, zItala che; paNa zrI ajitanAthanI saumyatA, vimalatA, zItalatA AgaLa tenI koI gaNanA nathI!sUrya ghaNo tejasvI che, dIptimAna che ane prakAzavaMta che, chatAM tenuM e teja, tenI e dIpti, teno e prakAza zrIajitanAthanAM teja-dIpti-prakAza AgaLa saMpUrNa parAbhava pAme che. iMdro adhika rUpavaMta hoya che ane divya vastrAlaMkArothI vibhUSita thatAM temanuM rUpa AMkhone AMjI nAkhe che, paNa zrI ajitanAthanAM rUpa AgaLa temanI koI visAta nathI.meru parvata nizcala ane niSkapa jaNAya che, paNa zrI ajitanAtha tenA karatAM anekagaNA nizcala ane niSkapa che ! vaLI AzcaryanI vAta to e che ke AtmabaLamAM je ajita hoya te zArIrika baLamAM ajita hoya tevo niyama nathI ane zArIrika baLamAM ajita hoya te Atma-baLamAM ajita hoya tevo niyama nathI: chatAM zrI ajitanAtha baMne bAbatamAM ajita che! vaLI tIkSNatA ane komaLatA kadI sAthe vase kharI? te paNa zrI ajitanAthamAM eka sAthe vaselI che. temanAM tapamAM tIkSNatA che, temanA saMyamamAM komaLatA che! (saMyama eTale dayA-karuNAcatanA.) Ama dareka rIte zrIajitanAtha alaukika hovAthI maharSi naMdiSeNa temanI tIrthakara tarIke stuti karI kRtArthatA anubhave che. (gA. 17-18) pachI teo zrI zAMtinAtha prabhu pratye bhaktipUrNa dRSTi kare che, ane temanA tIrthakaratvane yAda lAvIne potAnI kalpanAne Thapako ApatA hoya tema kahetA jaNAya che ke "are kalpanA! teM hamaNAM rAja-rAjezvara mahAmuninI caMdranI Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0345 sAthe sarakhAmaNI zA mATe karI ? caMdra game tevo saumya hoya ane zaraRtumAM Ugelo hoya to paNa saumyatAnA guNamAM zuM emanI barAbarI karI zake kharo? vaLI tAre sUryane zA mATe yAda karavo paDyo? zaraRtuno sUrya ghaNo tejavALo hoya che, chatAM te jinaprabhunA tejanI sarakhAmaNImAM Ubho rahI zake kharo ? ane o kalpanA ! tuM iMdranuM rUpa adhika mAne che ane teno eka upamAna tarIke upayoga karavA Icche che, paNa e vAta kema bhUlI jAya che ke A to anupama rUpanA svAmI che, eTale koI paNa upamA temane lAgu paDe ja nahi! vaLI A kalpanA! tane hamaNAM meru parvatanI smRti thaI AvI ane tenI daDhatA sAthe jinaprabhunI daDhatAne sarakhAvavAnuM mana thayuM to huM jaNAvuM chuM ke meru parvata game tevo daDha, sthira ke dhIra hoya to paNa te tIrthaMkara prabhune pahoMcI zake nahi ! kayAM e mahAkAya jaDa ane kyAM A Atmazaktino bhaMDAra ! ! aho! A to te mahAmuni zrI zAMtinAtha che ke jemaNe uttama tIrthanuM pravartana kareluM che, je ajJAna ane mala-rahita che, dhIra-jano vaDe stavAyelA ane arcAyelA che, vaLI kalinA kAluSyathI sarvathA mukta che ane zAMti tathA sukhanA pravartaka che; tethI trikaraNazuddhi-pUrvaka huM temanA zaraNe jAuM chuM. temanA zaraNa vinA mAro uddhAra nathI." (gAthA 19-20-21) A zabdo sAMbhaLIne kalpanAne jANe mAThuM lAgyuM hoya ane teNe potAno prabhAva darzAvavAno nizcaya karyo hoya tema te vadhAre vegavaMta thAya che ane rAja-rAjezvara tathA mahAmuni evA tIrthakaranuM devAdhidevatvasaMbaMdhI abhinava dazya khaDuM kare che. prabhune kevalajJAna thayuM che ane teo tIrthanuM pravartana karI rahyA che. e samAcAro lAtAM ja RSiono samUha tyAM Ave che ane vinayAvanata thaIne nizcalatApUrvaka aMjalibaddha praNAma kare che. pachI iMdra, kuberAdi devo ane narendro vagere Ave che tathA temanI stuti, pUjA ane carcA karIne kRtakRtyatA anubhave che. A vakhate prabhu alaukika teja vaDe tatkAla udaya pAmelA sUryathI paNa ghaNI vadhAre kAMtivALA dekhAya che, pachI gaganAMgaNamAM vicaratAM vicaratAM ekatra thaI gayelA cAraNa-muniono samudAya Ave che ane teo mastaka namAvIne vaMdanA kare che. pachI asurakumAro Ave che, suparNakumAro Ave che, kinnaro ane nAgakumAro Ave che tathA bIjA paNa aneka prakAranA bhavanapatidevo Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 Ave che ane tIrthaMkara prabhune namaskAra karI parama AhlAda anubhave che. pachI devo Ave che, jemanI saMkhyA gaNI zakAya tevI hotI nathI, eTale zata-koTi kahIne saMtoSa mAnavo paDe che; ane chelle Ave che zramaNasaMgha, te vidhi-pUrvaka vaMdana karIne temano parama guru tarIke svIkAra kare che ane potAnAM samasta jIvana temanAM caraNe dhare che. A abhinava dazya joIne maharSi naMdiSeNa 'akSaya'-bhaya-rahita, 'aLada'-pApa rahita, 'gaNya'-karmarahita, 'aya'-roga-rahita, 'anita'-rAga ane dveSa-rahita evA zrIajitanAtha prabhune praNidhAna-pUrvaka praNAma kare che. (gA. 22-23-24) A rIte maharSi naMdiSeNa zrIzAMtinAtha bhagavAnanI padastha bhAvanA bhAve che ane jANe sarva banAva najara samakSa ja banato hoya tevI rIte tenuM citra khaDuM kare che. AkAzamAM devo khUba moTI saMkhyAmAM ekatra thayA che. temAMnA koI uttama vimAnomAM beThelA che, koI divya rathamAM ArUDha thayelA che, to koIe uttama jAtinA azvo para ArohaNa kareluM che. sahune devAdhidevanAM darzana karavAnA koDa che. sarvene alaukika arhatnAM arcana karavAnI abhilASA che; tethI uttama kaMcana ane ratnanAM AbhUSaNo paherelAM che ke je temanI svAbhAvika dyutimAM anero umero kare che. vaLI teo bhaktinA pUrNa raMgamAM che, eTale parasparanA vairabhAvane bhUlI gayA che ane jaladI nIce UtaravAnA ekamAtra vicArathI jhaDapI prayANa kare che. AkAzano mArga sAMkaDo thato jaNAya che, paNa tenI teo paravA karatA nathI. game te prakAre mArga kADhIne teo satvara avani para Utare che. te vakhate temanuM dRzya jovA jevuM hoya che. kAnanAM kuMDala, bAhu paranA bAjubaMdha ane mAthA paranA mugaTo ghumiya-stutiya-catta-eTale kSubhita, lolita ane cala bane che. AvA devo bhaktivazAt ardhavanata banIne tathA be hAthanI aMjali mastake joDIne arhatprabhunI samIpe Ave che ane temane mastaka namAvIne praNAma kare che. praNAmanuM-namaskAranuM AvuM aneruM dazya joIne kone namaskAra karavAnuM dila na thAya ? maharSi naMdiSaNanuM dila A ja vakhate namaskAra karavA tatpara bane che ane teo rAga, dveSa, bhaya ane mohathI varjita, deva, dAnava ane nareMdrothI vaMdita, zreSTha tapasvI tathA mahAmuni Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0347 evA zrI zAMtinAtha bhagavAnane bhAvapUrvaka namaskAra kare che. (gA. 25-26-27-28) jema devoe viziSTatApUrvaka namaskAra karyo, tema devIo paNa prabhune viziSTa vaMdana karavAne Ave che. e vakhatanuM dazya kevuM apUrva hoya che ? AkAzamAM vicaranArI, pukha nitaMbo ane bharAvadAra stano vaDe zobhatI, kalA-yukta-sakala-kamala-patranAM jevAM nayanovALI, devAMganAo rUmajhUma karatI avani para Utare che ! temanA deha dedIpyamAna che ane teo manohara vastrAbharaNothI alaMkRta che. kapAlamAM tilaka che, AMkhamAM kAjala che, kapola ane stana-pradeza para patralekhAo cItarelI che, hAthamAM TIpakIvALAM kaMkaNa che, kammara para kaTi-mekhalA tathA kalApa che ane pagamAM ghUgharIvALAM nUpura che. temanI cAlamAM manohara haMsalInI gati che. e haMsa-gatie cAlatI teo ahalsamIpe Ave che ane atyaMta bhaktibhAvathI potAnA lalATane bhUmie lagADIne vaMdana kare che. A ati mohaka dazya che, paraMtu zrI ajitanAtha bhagavAne mohane jItelo hovAthI tathA karmanA sarva klezono nAza karelo hovAthI teo sva-bhAvamAM ja magna rahe che. AvA acala, akaMpa, svabhAva-magna bhagavAnane namavAnuM dila kone na thAya ? eTale maharSi naMdiSeNa temane mana, vacana ane kAyAnA praNidhAna-pUrvaka namaskAra kare che ane dhanya devAdhideva ! dhanya vitarAgaprabhu !' evI avyakta vANI uccAre che. (gA. ra9-30-31-32) A zabdo uccAratAM ja temanA ataHpradezamAM prakAza thAya che ane te prakAzamAM teo vItarAgatAnuM apUrva ane anupama dRzya jovA lAge che : svargalokanI zreSTha suMdarIo-apsarAo raMbhA, rAmA, tArA, tilottamA, menakA, mahAcittA, surasA, suvAtA, sahajanyA, suvapu, adrikA, UrvazI je hamaNAM sudhI devatAone uttama prakAranI prIti upajAvavA mATe zuMgAra-bhAvanAthI bharapUra hatI, temanAM hRdayamAM paNa vItarAga mahAprabhu pratye bhaktibhAva jAgrata thAya che ane te eTalA jorathI jAgrata thAya che ke svarga-lokanA sarva sukha-bhogone bAjue mUkIne sapATAbaMdha avani para UtarI Ave che ane potAne atyaMta priya evA saMgIta vaDe stavanAnI zarUAta kare che. saMgItamAM vAdana hoya, gAyana hoya, nRtya hoya; Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3480zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 eTale keTalIka apsarAo vAdana kare che. temAM vaMza, pAva, pAvikA, muralI vagere zuSira-vAdyo che; nakulA, tritaMtrI, rAjadhAnI, zArvarI vagere tata-vAdyo che. tAla, kAMsyatAla, ghaMTA, kSudraghaMTikA vagere ghanavAdyo che ane tripuSkarapaTaha, madala, mRdaMga vagere avanaddha ke vitata vAdyo che. * keTalIka apsarAo atyaMta madhura svare zruti, grAma, mUchanA, laya, tAna, rAga AdinA niyamone sAcavI zuddha gIta gAya che ane vAgI rahelAM vAjiMtronA sUra sAthe barAbara meLa sAdhe che. keTalIka apsarAo ke jemaNe page jAlabaMdha ghUgharAo paherelA che, hAthamAM kaMkaNa, kaTi para kaTi-mekhalA ane pagamAM nUpura paherelAM che tathA vastra-vibhUSA paNa te ja anusAra karelI che, te nRtya karavA lAge che. temAM hAvA hoya che, bhAva hoya che, vaLI vibhrama ane vividha prakAranA aMgahAro paNa hoya che. teo prathama svastikAbhinaya, zrIvatsAbhinaya, nandAvabhinaya vagere ATha maMgaLa AkArovALA abhinaya kare che ane pachI vividha prakAranAM nRtya kare che. AvuM saMgItamaya vAtAvaraNa bhogIonAM manamAM bhoganI bhAvanA jAgrata kare, paraMtu jeo vItarAga che temane evI koI paNa asara thatI nathI. brahmAjI rUpa joIne potAnI putrI sarasvatI para mohI paDyA, viSNa rAdhA nAmanI gopInA hAva-bhAva para laTTa banI gayA ane zaMkara bhIlaDInA nRtyathI calI gayA, paNa A vItarAga mahAmunine rUpa, tAva, bhAva, ke nRtyanA manohara abhinayo-aMgahAro kaMI paNa asara upajAvI * A nAmo bharatAdi-nATyazAstro vageremAM ApelAM che. Adhunika samayamAM nIcenAM vAjiMtrono pracAra che. 1. tata-vAdya-vINA, bIna, sitAra, sAraMgI, tAusa, dilarubA dilapasaMda, asarabIna, rUAba (kacchapI vINA), saroda (svarodaya), taMbUro (nAradI vaNA), kAnUna athavA zrImaMDaLa (brAhmI vINA), surabIna, kaDAyacA, cikArA, surasoTA, tarasabAja, ziDala, gITAra vagere. 2. Anaddha athavA vitata-vAdya - muraja, mRdaMga, Damaru, pakhAja, Dholaka, khaMjarI, dapha, dAyaro, nobata, tAMsA vagere. 3. zuSira-vAdya - vAMsaLI, pAvo, zaraNAI, puMgI, mukhacaMga, turaI, bherI, karanA, zaMkha, siMgI, hAramoniyama vagere. 4. ghana-vAdya - kAMsya, tAla, maMjIrA, karatAla, jhAlara, ghaMTA, ghaMTikA vagere. Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0349 zakatA nathI ! AvA vItarAga mahAprabhune pharI pharIne mastaka namAvavAnuM mana kone na thAya ? e vakhate hAjara thayelA RSio, devo, devIo, sahu koI atyaMta bhaktithI vItarAga prabhune name che, pachI praNidhAna-pUrvaka stutistavanA kare che ane chevaTe traNa pradakSiNA daI vaMdana-vidhi samApta kare che. svargalokanI zreSTha suMdarIo ke je apsarAo athavA devartikAo kahevAya che, te paNa e ja rIte vItarAga mahAprabhune vaMdana kare che, temanI stavanA kare che ane traNa pradakSiNA daI sva-sthAne jAya che. ane A apUrva dazyathI camatkAra pAmelA maharSi naMdiSaNanA mukhamAMthI keTalAMka zabda-phUlo jharI paDe che : "titoya-salva-satta-vaMtikSAra' - trilokanA sarva sattvone zAMti karanAra, " saMta-satra-pavi-to'-sarva pApa ane doSo-rogone prazAMta karanAra, saMtikuttamAM nipa' -uttama jina evA zAMtinAthane "sa maTuM namAmi-A huM vaMdana karuM chuM. (gA. 33-34-35) pachI paramapuruSanI bhAvanA karatAM maharSi naMdiSeNa vItarAga mahAprabhunA deha para najara kare che, tyAM aneka uttama lakSaNo jovAmAM Ave che. jema ke chatra, cAmara, patAkA, yUpa, yava, dhvaja, makara, turaga, zrIvatsa, dvIpa, samudra, maMdara, diggaja, svastika, vRSabha, siMha, ratha, cakra vagere. pachI temanuM AMtarika svarUpa ciMtavatAM chellI bhAvanA bhAve che. teo "sahI-nA' -svabhAvathI suMdara jaNAya che. "sama-paTTA' -samabhAvamAM sthira thayelA jaNAya che. 'mosavu' -koI paNa doSathI duSTa thayelA jaNAtA nathI, "gurda gi-guNomAM zreSTha jaNAya che. ane "pasAtha-siTTA' -prasAdamAM paNa zreSTha jaNAya che. eTale ke atyaMta prasannAvasthAmAM rahelA che. A paramapuruSa 'tA puTTA'-tapathI puSTa che, "sipIrdi ThThA'-zrIone ISTa che eTale ke-darzanazrI, jJAnazrI, cAritrathI vagere judI judI aneka zrIo temanAmAM rahelI che. ane A ja kAraNe teo jagatanA sarve RSi-maharSiomAM zreSTha che. pUjya zrI ajitanAtha ane pUjya zrI zAMtinAtha AvA paramapuruSo che, siddho che, buddho che. temaNe bAhya ane AtyaMtara tapazcaryA vaDe potAnAM sarva pApo dhoI nAkhelAM che ane teo sarva lokone hitanuM mUla batAvanAra che.' A rIte baMne tIrthakaronI paramapuruSa tathA siddha tarIkenI bhAvanA karyA pachI Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3500zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 teo jaNAve che ke A rIte meM zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAthanI anekavidha bhakti ane bhAvanA vaDe stavanA karI che ane tenAM phalarUpe eka ja vastu icchuM chuM ke te baMne tIrthakaro mane ziva-sukha ApanArA thAo. bhaktino vega hoya che, tyAM bhASA paNa Ave che ane te aneka prakAranI suMdaratAne potAnI sAthe letI Ave che; tethI ja maharSi naMdiSaNanI bhASAmAM yamako ane anuprAso sthaLe sthaLe goThavAI gayelA che ane chaMdoe paNa potAne yogya sthAna laI lIdheluM che. rasanI dhArA pahelethI ja vahevA lAgI che ane te akhaMDapaNe cAlI AvI che. te vakhate nigraMtha mahAmunio adbhaktinuM svarUpa je rIte samajayA hatA ane tenuM AcaraNa karatA hatA, teno keTaloka khyAla maharSi naMdiSeNanA A kAvya dvArA ApaNane maLI rahe che. (gA. 36-37-38) temaNe stavanI pratijJA karatAM jaNAvyuM hatuM ke huM vavAya-mAna-mAve' -azobhana-bhAvathI rahita-maMgalamaya vitta tava nimatta-sahAve'-vipula tapathI nirmala svabhAvane prApta thayelA ane nirvamahaUmAve'-nirupama mAhAsyavALA "suviThTha-sanmAve' -sarvajJonuM stava karIza. A pratijJA temaNe barAbara pALI che. temaNe "sabUkuvaraqusaMtI,' "sabU-pAvaparaMtai,"mamAM,' 3Me' "ma' vagere pado vaDe temanA maMgala svarUpane darzAvyuM che. "mahAmuLI,' "gijuttama uttama-nittama-saraM-ghara,' "muttama vagere vizeSaNo vaDe temanAM vipula tapane darzAvyuM che. vamaddava vaMti-vimuttasamAhi-nirda' "fa -tA, "viduya-yA' vagere pado vaDe temanA nirmala svabhAvane darzAvyo che, tathA "seva-TrAIvi-caMdra-sUra-vaMdra' Adi aneka vizeSaNo vaDe temanA nirupama prabhAvanuM varNana karyuM che. A rIte temaNe potAnI pratijJA pUrNa karelI hovAthI jaNAve che ke tapo-lakSaNathI vipula, karmanA raja-malathI rahita ane vipula eTale mokSa gatine pAmelA zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAthanuM yugalanuM meM A rIte stavana karyuM che, te yugala bahu-guNavALuM che ane parama mokSa-sukha ApIne sarva viSAdane dUra karanAruM che, tethI huM icchuM chuM ke te mAro sarva viSAda dUra karo ane mane parivijha-aparignAvika eTale karma-baMdhanathI rahita karanAro prasAda Apo, Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0351 jethI huM ziva-sukhano anubhava karI zakuM. chevaTe teo jaNAve che ke zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAthanuM te yugala A stavanane suMdara rIte bhaNanArA bhaktone harSa pamADo, tenA racayitA naMdiSeNane (mane) atyaMta AnaMda Apo ne tenA sAMbhaLanArA zrotAgaNane sukha ane samRddhi Apo ane aMtima abhilASA e che ke A stava mArA (naMdiSaNanA) saMyamamAM vRddhi karanAro thAo." Ama chellI gAthAmAM stava-kartAe A stavane suMdara rIte gAI zakAya tevo, atyaMta AnaMda Ape tevo ane sukha-samRddhimAM vadhAro karanAro jaNAvyo che, tathA paramArthathI saMyamanI vRddhi karanAro jaNAvI teno chello zabda naMti lAvI aMtya maMgala paNa karyuM che. A abhuta stavanI pUrNAhuti karI maharSi naMdiSeNa dhIra, gaMbhIra bhAve garavA girirAjanI sopAnamALA Utare che ane tenA pAThakone adbhuta bhAva-sAgaramAM taratA mUkI de che. (gA. 39-40-41) aMtamAM bolAtI anyakartRka gAthAo stavano mahimA darzAvanArI che. cALIsamI gAthAmAM jaNAvyuM che ke je koI A ajitazAMti stava pratidina savAra ane sAMja bhaNe che ke sAMbhaLe che tene rogo thatA nathI ane pUrve thayA hoya te paNa nAza pAme che. A stava pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNa-prasaMge bolAya che. paNa daivasika ane rAtrika pratikramaNa vakhate bolAtuM nathI, eTale ahIM savAra-sAMja bhaNavAnuM sAMbhaLavAnuM kahyuM che, te enI maMtramayatAne kAraNe smaraNarUpe kahyuM che, te spaSTa che. maMgalAcaraNanI gAthAmAM jinezvarone je vizeSaNo lagADelAM che, te badhAM phaLane paNa darzAvanArAM che. eTale jinezvara jema sarvabhayano nAza karanArA che, sarva roga ane pApane zAMti karanArA che, tema A stava paNa sarva bhaya, sarva roga ane sarva pApono nAza karanAro che. vaLI jinezvara jema jagaguru athavA jayavaMta guru che ane amogha zAMti karanArA che, tema A stava paNa abhISTa jaya ane zAMtine karanAro che. TUMkamAM A stava upasarga-hara, roga-hara, pApa-hara, jaya-kara ane zAMti-kara paNa che. Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3520zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ekatALIsamI gAthAmAM jinavacanano mahimA darzAvatAM kahyuM che ke "he loko ! jo tame paramapada eTale muktine icchatA ho athavA vizAla kIrtine icchatA ho, to railokayano uddhAra karanArA jina-vacanano Adara karo." (3) chaho. A stavamAM nIce mujaba 28 chaMdo vaparAyelA che. nAma kAvya-kramAMka 1. gAhA [gAthA-AryA] 1, 2, 36, 37, 38, 38, 40, 41. 2. silogo [zlokaH] 3. 3. mAgahiA [mAgadhikA] 4, 6. . 4. AliMgaNayaM [AliGganakam] 5. 5. saMgayayaM [saGgatakam] 7. 6. sovANayaM [sopAnakam] 8. 7. veDDao-veDho [veSTakaH] 8, 11, 22. 8. rAsAladdhao [rAsAlubdhakaH] 10. 8. rAsANaMdiyayaM [rAsAnanditakam] 12. 10. cittalehA [citralekhA] 13. 11. nArAyao 1-2-3-4 [nArAcakaH] 14, 27, 31, 32.. 12. kusumalayA [kusumalatA] 15. 13. bhuagapaririMgiyaM [bhujagapaririGgitam] 16. 14. khijjiyayaM [khidyatakam] 17. 15. laliyayaM (1) [lalitakam] 18. 16. kisalayamAlA [kisalayamAlA] 18. 17. sumuhaM [sumukham] 20. 18. vijjuvilasiyaM [vidyudvilasitam] 21. 18. rayaNamAlA [ratnamAlA] 23. Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0353 20. rivartha [kSiNam] 24. 21. vivayaM [lIpa] 25. 22. vittavamavara [vitrAkSarI] 26. 23. vaMdityartha [ndrita] 28. 24. [mAnivA] 29, 25. mAsuravuM [mAsuram 30. 26. naniya (2) [tita) 33. 27. vAvAsima [vAnavAsi] 34. 28. gaparAMti [mapatti] 35. A chaMdo nAma parathI moTA bhAge aparicita hoya tevA jaNAya che, paNa chaMda zAstranA vividha graMthone sanmukha rAkhatAM tenuM svarUpa nakkI karI zakAya tevuM che ane te dRSTie ja ahIM tenI vicAraNA karavAmAM AvI che. saMskRtaprAkRta sAhityamAM eka ja chaMdane vividha nAmothI oLakhavAno saMpradAya eTalo badho pracalita che ke te saMbaMdhI khAsa pramANo ApavAnI koI AvazyakatA nathI. chaMdonI vicAraNA karavAmAM keTalAka pAribhASika zabdono upayoga karavAmAM Avyo che, teno artha nIce mujaba samajavo ghaTe :mAtrA - chaMdone mApavAno eka prakArano ghaTaka, hRsvanI mAtrA eka gaNAya che. ane dIrghanI mAtrA be gaNAya che. gaNa - akSara ke mAtrAnA samudAyane gaNa kahe che. AvA gaNo be prakAranA che : akSara-gaNa ane mAtrA-gaNa. temAM akSara-gaNa traNa akSarano hoya che ane laghu-gurunA saMyojanathI ATha prakArano bane che. te mATe nIcenuM sUtra yAda rAkhavuM ghaTe : ya-ma-tA-ra-ga-na-na-ma-7-L | yagaNa - yamAtA - laghu, guru, guru iss magaNa-mAtArA - guru, guru, guru SSS pra.-3-23 Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3540 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 tagaNa- tArava - guru, guru, laghu Da Da | 2gaNa - rAnamAM - gura, laghu, guru, sis jagaNa- gamana - ladhu, guru, laghu | Da | bhagaNa-manasa - guru, laghu, laghu Da | | nagaNa-sata - laghu, laghu laghu sagaNa- sataII - laghu, laghu, guru _| | DA laghu rana || eka mAtrA guru nI 5 be mAtrA mAtrA-gaNa pAMca prakArano che. ka-gaNa, ca-gaNa, Ta-gaNa, ta-gaNa, ane pa-gaNa, je anukrame be, traNa, cAra, pAMca ane cha mAtrA batAve che. tenA vikalpo nIce pramANe thAya che : ka-gaNa ca-gaNa Ta-gaNa ta-gaNa pa-gaNa (be mAtrA (traNa mAtrA (cAra mAtrA (pAMca mAtrA (cha mAtrA be vikalpa) traNa vikalpa) pAMca vikalpa) ATha vikalpa) tera vikalpa) | | | | | | | | | | | | | | | || Da | | Da | | Da | | | | Da Da | | | Da | Da | | Da | | Da Da ISS | | Da Da Da Da |. Da | Da Da ! DA | Da | | | Da | | | _| Da Da | Da | | | Da / DA. Da | | DA Da Da | | SSS Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0355 la. trikala - traNa mAtrA. catuSkala - cAra mAtrA. paMcakala - pAMca mAtrA. pakala - cha mAtrA. sapTakala - sAta mAtrA. aSTakala - ATha mAtrA. dala - ardho bhAga. pAda - caraNa, padyano cotho bhAga. pUrvAddha - uparano ardho bhAga. uttarAddha - nIceno ardho bhAga. vipragaNa - cAra laghu. utthApanikA - chaMda jANavA mATe akSara-gaNa ke mAtrAgaNano meLa kevI rIte bese che, te darzAvanArI rIti. jayAM akSara upara AvuM ardhacaMdrAkAra cihna karyuM hoya tyAM tene gurune badale laghu gaNavo. - jyAM hrasva che ke je upara-AvI rekhA karI hoya, tyAM te laghune guru gaNavo. gAhA [gAthAMka 1, 2, 36, 37, 38, 30, 40 ane 41] gAhA e prAkRta bhASAno atiprAcIna chaMda che ane jainAgamomAM tathA anya sUtrAdimAM maharSio dvArA vipula pramANamAM vaparAyelo hovAthI pavitra manAya che. saMskRta sAhityamAM teNe AryAnuM nAma dhAraNa kareluM che, jeno Azaya-Arya maharSio dvArA bolAtI eka prakAranI gAthA-ema samajavo samucita che. A chaMdanuM lakSaNa maharSi naMditAtre gAhA-lakhaNa" nAmanA graMthamAM nIce pramANe darzAvyuM che : Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3560zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 "savvAe gAhAe, sattAvannA havaMti mattAo / aggaddhami ya tIsA, sattAvIsA ya pacchaddhe // 6 // savvAe gAhAe, solasa aMsA avassa kAyavvA / terasa cauro mattA, do ya dumattegamatto ya // 7 // satta sarA kamalaMtA, nahagaNa chaTThA vimehayA visame / taha bIyaddhe gAhA, chaTThaso egamatto ya // 8 // " sarva prakAranI gAtA-gAthAonI mAtrA sattAvana hoya che (te A rIte : ) agrArdha eTale pUrvArdhamAM trIsa ane pazcAddha eTale uttarArdhamAM sattAvIsa. sarva gAtA-gAthAonA soLa aMza (bhAga) avazya karavA. temAM terA aMza caturmAtrAvALA, be aMza bemAtrAvALA ane eka aMza eka mAtrAvALo karavo. sAta zaro (caturmAtrAvALA aMzo ke gaNo) kamalAta eTale dIrdhAnta karavA. chaThTho zara nabhagaNa eTale jagaNa ( | Da | ) athavA sarva laghuakSaravALo karavo ane viSama eTale pahelo, trIjo pAMcamo tathA sAtamo gaNa-jagaNa rahita karavo. gAhAnA bIjA addhamAM aMza laghu hovo joIe. gAhAnAM A lakSaNane dhyAnamAM letAM temAM pUrvArdha ane uttarAddha evA * sarvaza: JthAya:, sIzal bhavanti mAtrA: | agrArdhe ca triMzat saptaviMzatizca pazcArdhe // 6 // sarvasyAH gAthAyAH, SoDazAMzA avazyaM karttavyAH / trayodaza caturmAtrAH, dvau ca dvimAtrAvekamAtrazca / / 7 / / saptazarAH kamalAntAH, nabhogaNa-SaSThAH vimedhA viSame / tathA dvitIyArdhe gAthA-SaSThAMza ekamAtrazca / / 8 / / piMgala tathA virahAka pAMca mAtrAvALA gaNone zaranI saMjJA Ape che. X AgaLanA samayamAM A niyama vaikalpika hato tema jaNAya che, anya chaMdazAstrIoe paNa A niyamane anivArya jaNAvelo nathI. ka sarakhAvo prAkRtapigalasUtranI nIcenI gAthA : Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 357 be vibhAgo jaNAya che, paraMtu pAchaLanA chaMda zAstrIoe tenAM cAra caraNo kalpIne tenuM lakSaNa A pramANe ApyuM che : "paDhamaM(ne) vIra mattA, vI kAra rohI saMguttA | naMda paDhamaM ta6 tIrga, draha-5gna vilina hi ' prA. piM sU49. pahelA caraNamAM bAra mAtrA, bIjI caraNamAM aDhAra mAtrA, trIjA caraNamAM pahelA jeTalI ja eTale bAra mAtrA ane cothA caraNamAM paMdara mAtrA e gAthAnuM lakSaNa che. gAhA-chaMdanuM A lakSaNa upara jaNAvelI tamAma gAthAone kevI rIte lAgu paDe che te joIe : (1) ya sa Sya ma aaN ! la la gA la la gA la la gA - . catuSkala 1 catu 2 catu3 saM - gA ti - gA ca - la pa - la saM - gA ta - la sa - gA vva - la ga - la ya - la pA - gA vN| - gA catu 4 catu 5 catu 6 catu 7 guru "satta gaNA dIhantA, jo Na-laha chaTTha Neha jo visame / taha gAhe biaaddhe, chaThe lahuaM viANehu(ha) // 50 // " piMgalAcArya paNa chaMdazAstramAM 'So n ka! 26 / nai vA IjhANA' e be sUtro vaDe A niyamane mAnya rAkhelo che. + piMgalAcAryuM paNa AyanA pUrvadala ane uttaradala ema be bhAgo mAnelA che paNa pAda TharAvelA nathI. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3580zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ja - la ya - la gu - va ru - la saM - gA ti - la gu - la Na - va ka - la re, - gA catuH 8 catu9 catu. 10 do - gA vi - la ji - la Na - ba va - la re - gA pa Ni - - la la va - la yA mi - - gA gA catu. 11 catu 12 laghu catuo 13 guru A gAthAmAM tera catuSkalo che, be guru che (aMte Avelo laghu guru gaNAya che.*) ane eka laghu che, eTale soLa aMzo barAbara sacavAyelA che. temAMnA 9 catuSkalo dIrdhAnta che. chaThTho aMza lagAla eTale jamaNa (madhyaguruvALo) che. uttarAddhano chaThTho aMza laghu che. A gAthAmAM ra7 laghu ane 15 guru che, eTale te "zuddhA' nAmanI gAhA che.* (2) va va ga ya maM gu la bhA ve * "tIraM sAdhussAI, saMgopa-paraM aMtime payA nA -mavA besADuM taduyADuM It' -gAhA lakakhaNa. dIrgha, sAnusvAra, saMyoga-pada (joDAkSaranI pahelAMno) ane aMtima e sarve guru akSaro jANavA ane bAkInA laghu jANavA. piMgalAcArya-kRta chaMda zAstra para halAyudhe racelI mRtasaMjIvanI TIkAmAM kahyuM che ke"diirghN saMyogaparaM, tathA pluta vyaJjanAntamUSmAntam / sAnusvAraM ca guruM, cidavasAne'pi laghvantyam // " + A nAma gAhAnA chavvIsa prakAromAMnuM eka che. jenI vigata AgaLa ApelI che. bIjI gAhAomAM paNa tema ja samajavuM. Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0359 la gA la la la la va gA gA catuo 1 catuLa 2 catuo 3 / te haM - - gA gA vi - la u - la la - la ta - sa va - la ni - gA mma - la la - la sa - la hA ve - - gA gA catu4 caturu 5 catu 6 catu7 guru ni ru va ma - - - - la la va la ma - la ha ppa - - gA la bhA - gA ve - gA caturA 8 catu 9 catu. 10 tho sA mi su di 8 sa bbhA gA gA la la gA la gA gAgA catu0 11 catu 12 laghu catuLa 13 guru A gAthAmAM paNa 13 catuSkalo, 2 guru ane eka laghu e pramANe 16 aMzo sacavAyelA che. temAMnA 7 catuSkalo dIrdhAnta che, pUrvAddhano chaThTho aMza jagaNa ane uttarAddhano chaThTho aMza laghu che. A gAthAmAM 23 laghu che ane 17 guru che, eTale te "zazilekhA' nAmanI gAhA che. (36) e vaM ta va ba la vi u laM gA gA lA lA lA lA lA la gA catuLa 1 catu 2 catu. 3 Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3600zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 thu yaM ma - - - la gA la e a ji ya saM - - - - - gA la la la gA ti ji Na ju a laM / - - - - - - la la ba la la gA catu. 4 catu5 catu, 6 catura 7 guru va - la va - la ga - sa ya - la ka - gA mma - la ra - la ya - va ma - la laM - gA catu. 8 catu. 9 catu. 10 ga iM ga yaM sA sa yaM vi u laM // la gA la gA gA la gA la la gA catu. 11 catu. 12 laghu catu 13 guru A gAthAmAM 13 catuSkalo 2 guru ane eka laghu che, eTale 16 aMzo sacavAyelA che. temAMnAM 4 catuSkalo ja dIrdhAnta che. pUrvAddhano chaThTho aMza ja gaNa che ane uttarAno chaThTho aMza laghu che. A gAthAmAM 29 laghu ane 14 guru che, eTale te "kAlI' nAmanI gAhA che. (38) taM ba - - gA la hu - la gu - la Na - gA ppa - la sA - gA yaM - gA catu1 catu. 2 catu. 3 mu - kkha su he - - - Na - pa - ra - me - Na - a - vi - sA - yaM - / | Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0 361 gA la la gA la la la gA la la la gA gA catu. 4 catu. 5 catu6 catura 7 guru nA se u me vi - - - - - gA gA la gA la sA yaM - - gA gA catu. 8 catuo 9 catu. 10 ku - la Na - la u - va a - la pa ri - - sa la sA vi - - gA la a - la pa - la sA - gA yaM / - gA -- guru catura 11 catu. 12 ladhu catu, 13 A gAthAmAM 13 catuSkalo che, je guru che ane eka laghu che, e pramANe 16 aMzo sacavAyelA che. temAMnA 6 catuSkalo dIrdhAnta che. pUrvAddhano chaThTho aMza ja gaNa che ane uttarAddhano chaThTho aMza laghu che. A gAthAmAM 23 laghu ane 17 guru che, eTale te "zazilekhA" nAmanI gAhA che. (38) taM mo e u a naM di - - - - - - - gA gA gA la la gA gA catu, 1 catu, 2 catu. 3 pA ve u a naM di se Na - - - - - - - - gA gA la la gA la gA la ma bhi - - va la naM di / - - gA gA catu. 4 catu. 5 catu. 6 catu. 7 guru Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 20 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pa ri sA vi a su ha naM di - - - - - - - - - la la gA la la sa la gA gA catu. 8 catu. 9 catu. 10 // ma - la ma - la ya di - - la ba sa - la u - la saM - gA ja - la me - gA naM - gA di - gA catu. 11 catu. 12 laghu catu13 guru A gAthAmAM 13 catuSkalo che, 2 guru che ane 1 laghu che, eTale 16 aMzo sacavAyelA che. temAMnA 9 catuSkalo dIrdhAnta che, pUrvAddhano chaThTho aMza jagaNa che ane uttarAddhano chaThTho aMza laghu che. A gAthAmAM 21 laghu ane 18 guru che, eTale te haMsI' nAmanI gAhA che. (39) pa virala - - gA la ma - la vA 3 - - gA gA HI si - - gA la ma - la catu, 1 catu, 2 catu. 3 saM va ccha ri e a va ssa - - - - - - - - gA gA la la gA la gA la bha Ni ya vvo / - - - - la la gA gA catu. 4 catu. 5 catu. 6 catu. 7 guru so a vvo sa vve hiM Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0363 gA gA gA gA gA gA catura 8 catu. 9 catu. 10 // u - la va sa gga ni vA ra - - - - - - la gA la la gA la No - gA e - gA so - gA catu. 11 catu 12 laghu catu. 13 gura A gAthAmAM 13 catuSkalo, 2 guru ane 1 laghu che. temAMnA 10 catuSkalo dIrdhAnta che. pUrvAddhano chaThTho aMza jagaNa che ane uttarAddhano chaThTho aMza laghu che. A gAthAmAM 15 laghu ane 21 guru che, eTale te lakSmI nAmanI gAhA che. (40) jo pa Dha i jo a ni su Na i - - - - - - - - - - gA la la la gA la la la la la catuM1 catu, 2 catu. 3 u bha o kA laM pi a ji ya saM ti tha yaM | la la gA gA gA la la sa la gA la la gA catu. 4 catu. 5 catu. 6 catu. 7 guru na hu huM ti ta ssa ro gA, la la gA la gA la gA gA catu. 8 catu. 9 catu. 10 Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 // pu vvu ppa nA vi nA saM ti - - - - - - - - gA gA gA gA la gA gA gA catu11 catu.12 laghu catu.13 gura A gAthAmAM 13 catuSkalo, 2 guru ane 1 laghu che. tera catuSkalomAMnA 6 dIrdhAnta che. pUrvAddhanA chaThThA aMzamAM lalalala eTale vipragaNa che ane uttarAddhanA chaThThA aMzamAM laghu che. ti pAdAnta hovAthI guru gaNAya che. A gAthAmAM 21 laghu ane 18 guru che, eTale te bahaMsI' nAmanI gAhA che. (41) - la ? - la rU - gA cha - la - la 1 - va 1 - la - ba 1 - la cuM - gA catu. 1 catu, 2 catu. 3 / a ha vA ki tiM su vi ttha - - - - - - - - la la gA gA gA la gA la DaM bhu va Ne - - - - gA la la gA catu. 4 catu. 5 catu. 6 catu. 7 guru tA te lu ku - - - - gA gA gA gA ddha - la ra - la Ne - gA catu. 8 catuo 9 catura 10 Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0365 ji Na va ya Ne A ya raM ku Na ha // la la la la gA gA la gA la la gA catu11 catu 12 laghu catu, 13 guru A gAthAmAM 13 catuSkalo, 2 guru ane 1 laghu che. temAMnA 8 catuSkalo dIrdhAnta che. pUrvAddhano chaThTho aMza jagANa che ane uttarAddhano chaThTho aMza laghu che. A gAthAmAM 23 laghu ane 14 guru che, eTale te zazilekhA" nAmanI gAhA che. - kavi unnaDa-kRta bhagavatu-piMgalamAM kahyuM che ke je gAhA (AryA) anusvAra vagaranI hoya tene AMdhaLI samajavI, eka anusvAravALI hoya, tene kANI samajavI, be anusvAravALI hoya, tene be AMkhavALI eTale sunayanA' samajavI ane vadhAre anusvAravALI hoya, tene bahu AMkhavALI ke "manoharA samajavI. A dRSTie joIe to pahelI, ADatrIsamI, ogaNacALIsamI, cALIsamI, beMtALIsamI ane tetALIsamI gAhA "manoharA che ane bIjI tathA ekatALIsamI gAthA "sunayanA' che. laghu-gurunA ochA-vattApaNA uparathI gAvAnA 26 bhedo paDe che. jema ke-(1) kamalA, (2) lalitA, (3) lIlA, (4) jyosnA, (5) raMbhA, (6) mAgadhI, (7) lakSmI, (8) vidhuta, (9) mAlA, (10) haMsI, (11) zazilekhA, (12) jAhnavI, (13) zuddhA, (14) kAlI, (15) kumArI, (16) medhA, (17) siddhi, (18) Rddhi, (19) kumudinI, (20) dharaNI, (21) yakSiNI, (22) vINA, (23) brAhmI, (24) gAndharva, (25) maMjarI ane (26) gaurI.* AmAM 3 laghu ane 27 guruvALI "kamalA" gaNAya che. * gAhA-lakhaNa 40-41. nAgapiMgaLamAM gAhAnA 26 bhedo A pramANe ja ApelA che. bIjAM chaMda zAstromAM te nAmomAM thoDo pheraphAra jovAmAM Ave che. svayaMbhue Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3660zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 5 laghu ane 26 guruvALI "lalitA' gaNAya che. ema babbe laghunA caDatA krame ane eka eka gurunA UtaratA krame 55 laghu ane 1 guruvALI gaurI' gaNAya che. chaMdazAstrIoe AryonAM nAmo deza, jAti, avasthA vagerethI TharAvelAM che, te chaMda zAstranA anya graMthothI jANI levAM. gAhA bolavA aMge chaMda zAstrIonuM sUcana evuM che ke"pddhmN vI(mi) haMsapaaM, bIe siMhassa vikkama jAA / tI(ta)gavara-su()nibaM, diva-kutiyaM vaDaW ThIM !' -prA. pi. sUpa paheluM pAda haMsanI peThe dhImethI bolavuM, bIjuM pAda siMhanI garjanAnI peThe UMcethI bolavuM, trIjuM pAda gajagatinI peThe lalitapaNe uccAravuM ane cothuM pAda sarpanI gatinI peThe DolIne gAvuM.* silogo [gAthAMka 3] silogo paNa prAkRta bhASAno atiprAcIna chaMda che, kAraNa ke jainAgamomAM te ghaNe sthaLe vaparAyelo che. prathama tenAM traNa caraNo ATha akSaranAM ane cothuM caraNa ATha ke nava akSaranuM rahetuM. zrIuttarAdhyayanasUtra dazavaikAlikasUtra vageremAM nava akSaravALA ghaNA zloko najare paDe che. namaskAra-mahAmaMtranI cUlikAmAM paNa cothe caraNa nava akSaranuM che. pachInA kAlamAM tenAM cAre caraNo ATha akSaranAM ja hovAM joIe tevo krama sthira thayelo jaNAya che. tyAra pachI temAMno pAMcamo akSara laghu tathA chaThTho guru hovo joIe, tevuM dhoraNa sthApita thayeluM jaNAya che. cauvIsanthaya athavA logassasUtranI pahelI gAthAnAM cAre caraNo ATha akSarovALAM che, paNa temAM 26 nAmo judAM ja ApyAM che. zrI hemacaMdrAcArye AryAnA 16 bhedo mAnelA che. piMgalAcArye prakArAntare AryAnA 80 prakAro batAvelA che. * vRttaranAkara nArAyaNabhaTTI TIkAmAM paNa Avo ja abhiprAya darzAvelo che. Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0367 pAMcamo laghu nathI ane chaThTho guru nathI, eTale A sudhAro pAchaLathI thayo che tema mAnavAne kAraNa maLe che. paraMtu A dhoraNamAM paNa kAlakrame sudhAro thayo che ane tenA bIjA tathA cothA pAdano sAtamo akSara laghu rAkhavo tevuM dhoraNa svIkArAyeluM che, jenuM pramANa ApaNane maharSi naMditAtyanA gAhAlakSmaNamAMthI prApta thAya che : paMcama lahuyaM savvaM, sattamaM du-cautthae / chaTuM puNa guruM savvaM, siloyaM biMti paMDiyA // 15 // cAre pAdamAM pAMcamo akSara laghu hoya, chaThTho akSara sarvatra guru hoya ane dvitIya tathA caturtha pAdamAM sAtamo akSara laghu hoya, tene paMDito zloka' kahe che. AvuM ja lakSaNa saMskRta sAhityamAM sahaja vizeSatA sAthe maLe che. "zloke SaSThaM guru jJeyaM, sarvatra laghu paJcamam / dvi-catuSpAdayoIsvaM, saptamaM dIrghamanyayoH / / -zrutabodha. 10. zlokamAM sarvatra chaThTho akSara guru ane pAMcamo akSara laghu jANavo, bIjA ane cothA pAdano sAtamo akSara laghu jANavo ane pahelA tathA trIjA pAdano sAtamo akSara guru jANavo. kavi kSemendra suvRttatilakamAM kahyuM che ke : "paJcamaM laghu sarveSu, saptamaM dvi-caturthayoH / guru SaSThaM ca sarveSAmetat zlokasya lakSaNam // asaMkhyo bhedasaMsargAdanuSTup chandasAM gaNaH / tatra nakSyAnusArekha, zravyatAthI pradhAnatA che'' -prathama vizvAsa, zloka 14-15. sarvatra pAMcamo akSara laghu ane chaThTho guru tathA bIjA ane cothA caraNano sAtamo akSara laghu e zlokanuM lakSaNa che. bheda-vizeSathI anupuchaMdono samudAya asaMkhya che. temAM lakSya anusAra zravyatAnI pradhAnatA jANavI. tAtparya ke sAMbhaLavAmAM madhura lAge te pramANe akSara-yojanA karavI. Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 suvRttatilakamAM bIjA vinyAsamAM teNe kahyuM che ke : anuSTup chandasAM bhede, kaizcit sAmAnyalakSaNam / yaduktaM paJcamaM kuryAllaghu SaSThaM tathA guru ||4|| tatrAghyaniyamo dRSTa:, prabandhe mahatApi 1 tasmAdavyabhicAreNa zravyataiva garIyasI // 5 // yathA kAlidAsasya tadanvate zuddhimati, prasUtaH zuddhimattaraH / dilIpa iti rAjendurinduH kSIranidhAviva // anuSTupu-chaMdonA bhedanuM sAmAnya lakSaNa ema kahevAyuM che ke pAMcamo akSara laghu ane chaThTho akSara guru joIe; paraMtu mahAkavionI racanAmAM paNa A niyamanuM yathArtha pAlana thayeluM jovAmAM AvatuM nathI. tethI niHzaMkapaNe zravyatA e ja pradhAna che. te mATe mahAkavi kAlidAsanuM udAharaNa ApIne jaNAvyuM che ke tenA prathama pAdamAM pAMcamo akSara laghu nathI ane chaThTho guru nathI. A pramANe silogo athavA zlokanuM kAlakrame parivartana pAmatuM svarUpa cAra prakAranuM jaNAya che : (1) traNa caraNa ATha akSaranAM, cothuM caraNa ATha ke nava akSaranuM. (2) cAre caraNa ATha akSaranAM. (3) cAre caraNa ATha akSaranAM, temAM pAMcamo akSara laghu ane chaThTho guru. (4) cAre caraNa ATha akSaranAM, temAM pAMcamo akSara laghu, chaThTho akSara guru, bIjA tathA cothA pAdano sAtamo akSara laghu ane pahelA tathA trIjA pAdano sAtamo akSara dIrgha. pramANe : A svarUpamAMthI trIjuM svarUpa trIjI gAthAne lAgu paDe che. te A savva dukkha ppa saM tI NaM gA la gA gA la gA gA gA 1 2 3 4 5 n = OM ) . Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0369 1 8 8 sa vva pA va ppa saM tI NaM - - - - - - - - - gA la gA gA la gA gA 2 3 4 5 6 a ji ya saM tI - - - - - - - la gA la va la gA. 1 2 3 4 5 6 7 8 na mo a ji ya saM tI NaM che ! E ! 8 che ! da . la 1 gA 2 la 3 la 4 la 5 gA 6 gA 7 gA 8 bIjA tathA cothA caraNamAM saMtI padane saMti karIe to cothuM svarUpa paNa lAgu paDI zake, paraMtu tema karatAM pAdAnta yamakano tathA citra- baMdhano bhaMga thAya che, eTale tene trIjA svarUpavALo zloka mAnavo e ja samucita che. saMskRta sAhityamAM aSTAkSarI vRttane anurupunI jAti gaNavAmAM Ave che ane tenA rapada bhedo manAya che. A bhedo paikI vinmAlA, anirbhara, IdraphalA, gopAvedI, bhUmadhArI, maulimAlikA, yugadhArI, virAjikarA, vagere aneka chaMdo aMtyamAM be guruvALA hoya che, tema A zloka paNa aMtyamAM be guruvALo che. [ gAthAMka 4, 6] samavAyAMgasUtranA 72mA sUtramAM puruSanI 72 kalAonAM nAma Ave che. temAM 19mIthI 23mI kalAnAM nAma A pramANe ApelAM che : "anna 22, patrimaM 20, mA-digaM 21, 22, sitno 23.' tAtparya ke botera kalA jANanArA puruSane AryA, prahelikA, mAgadhikA, gAthA ane zloka AvaDavA joIe. aupapAtikasUtranA 40mA sUtramAM paNa 72 kalAnAM nAmo Ave che. temAM A krama nIce pramANe jaNAya che : "manaM 22, niyaM 22, mA-23, pra-3-24 Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sAduM ra4, nIyaM ra6, siltoya ra6." eTale temAM gItikA athavA gIta vadhAre che. jabUdvIpa-prajJaptinA bIjA vakSaskAranA trIsamA sUtramAM 72 kalAnAM nAmomAM A ja krama sacavAyelo che eTale prAcIna kALamAM gAhA ane siloganI jema mAgahiA paNa khUba ja lokapriya chaMda hato evo nizcaya thAya che. bhojadeve sarasvatIkaMThAbharaNamAM mAgadhikAnuM udAharaNa ApeluM che.* zrIjinaprabhasUrie bodhadIpikAmAM A chaMdanuM lakSaNa nIce pramANe jaNAvyuM che : visamesu donni TagaNA, samesu po To tao dusu vi jattha / lahuo kagaNo lahuo, kagaNo taM muNaha mAgahiaM // viSama pAdamAM eTale pahelA ane trIjA pAdamAM prathama be TagaNa (catuSkala) hoya ane samapAdamAM eTale bIjA ane cothA pAdamAM prathama pagaNa (Sakala) hoya. tyArabAda viSama ane sama baMnemAM anukrame laghu, kagaNa (guru), laghu ane kagaNa (guru) Ave tene mAgadhikA chaMda kahe che. A lakSaNa kavidarpaNanA pAMcamA ullAsamAM veyAliyanuM je lakSaNa ApyuM che, tene barAbara maLatuM Ave che. jema ke visame cha kalA same, vasu veyAliyaM ro-la-gA tao / aTThasu chalahU nirantarA, dusu vi kalA na samA parANugA // viSama pAdamAM cha kalA ane samapAdamAM ATha kalA pachI ragaNa tathA laghu-guru Ave. ATha kalAmAM cha kalAo niraMtara laghu Ave ane bIjI, cothI, chaThThI kalA tenI pachInI kalAmAM bhegI na Ave. arthAtu bIjI ane trIjI, cothI ane pAMcamI, chaThThI ane sAtamI ema kalAo bhegI na thAya, anya chaMda-zAstromAM veyAliya (vaitAlika) athavA aparavakatranuM lakSaNa nIce pramANe ApyuM che : prathama pAda 6 + 1 gaNa (Da , ha) + + = 14 mAtrA * "za-mAna-maMza-pAna, 5-diza-vazadi vihe ! La va fpama zofke, vani-zadde zayane phuvI rUApR. 144. Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0371 bIjuM pAda 8 + 4 gaNa (Da . Da) + 7+ = 16 mAtrA trIjuM pAda 6 + ra gaNa (Da | Da) + 7 = 14 mAtrA cothe pAda 8 + gaNa (Da / Da) + 7 = 16 mAtrA eTale mAgadhikA e vaitAlikanuM ja eka prakAranuM svarUpa che e nizcita che. stavanI cothI ane chaThThI gAthAne vaitAlikanuM A lakSaNa barAbara lAgu paDe che, nIcenI utthApanikA parathI joI zakAze. (4) a ji - - la la ya ji - - ba la Na - la su - la ha - gA ppa - la va - gA - tta NaM - - la gA - - laghu guru SaTrakala 2Na ta va pu ri - - - - la la ba la su ta - - gA la ma nA - - la gA ma - la ki - gA ta - la NaM - gA aSTakala gaNa ta ya dhi i ma i ppa va tta NaM holu la la la la la gA la gA la gA - SaTrakala ragaNa laghu guru ta - - va - // ya ji - - Nu - ta - ma - saM - ti ki - - ta NaM - - Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3720zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ba la gA la la gA la gA la la la gA aSTakala ragaNa laghu guru (6) 5 ri - - la la sA - gA ka - la r - la 3 varSa vI - - - gA la gA ? - la " - gA 5rkala ragaNa laghu guru ja i ya vi ma gga ha su - - - - - - - - la la sa la gA la la gA kkha kA - - la gA ra NaM / - la gA. aSTakala ragaNa laghu guru a ji yaM saM tiM ca bhA va o la la gA gA gA la gA la gAna varkala ragaNa laghu guru hA // a bha ya ka re sa ra - - - - - - - la la va la gA la la NaM pa va - - - gA la gA jja - la aSTakala ragaNa laghu Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0373 AliMgaNaya [gAthAMka ] kriIDAcaMdra, vAraNAvRtta, kriIDagA, caMdrikA, kriDAcakra, kilAnaMda, caMdrakrIDA, mahAmodakArI," mahAmoda, krIDacakra ke zrI chaMda jema che yagaNano bane che; sidhusauvIra jema ragaNano bane che, tema AliMgaNaya (AliMganaka) chaMda cha sagaNano bane che. tenuM lakSaNa bodhadIpikAmAM A pramANe ApeluM che : lahu du guru TagaNa-chakkaM, savvesu paesu paDhama taiyammi / ducautthe jamiyamiNaM, AliMgaNayammi chaMdammi // AliMganaka-chaMdamAM prathama be laghu ane tRtIyAkSara guru evA cha TagaNa (catuSkala) cAre pAdamAM Ave che ane prathama pAda tRtIya pAda sAthe ane dvitIya pAda caturtha pAda sAthe anuprAsavALuM hoya che. chaMdanuM A lakSaNa pAMcamI gAthAne kevI rIte lAgu paDe che te joIe : ki ri A vi hi saM ci ya ka mma ki le sa vi mukkha ya raM - - - - - - - - - - - - - - - - - la la gA la la gA la la gA la la gA la la gA la la gA sagaNa 1 sagaNa 2 sagaNa 3 sagaNa 4 sagaNa 5 sagaNa 6 a ji yaM ni ci yaM - - - - - - ca gu Ne hiM ma hA mu Ni si ddhi ga yN| Ta 1. vAgavallabhamAM A nAma ApeluM che. 2. piMgalAdarzamAM A nAma ApeluM che. 3-4 bhagava-piMgaLamAM A nAma ApeluM che. 5. chaMdaprabhAkaramAM A nAma ApeluM che. 6. chaMdomaMjarImAM A nAma ApeluM che. 7. zabdakakalpadrumamAM A nAma ApeluM che. 8. vRttajAti-samuccayamAM A nAma ApeluM che. Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3740 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 la la gA la la gA la la gA la la gA la la gA la la gAna sagaNa 1 sagaNa 2 sagaNa 3 sagaNa 4 sagaNa 5 sagaNa 6 a ji ya ssa ya saM ti - - - - - - - la la gA la la gA la ma - la hA - gA mu Ni No vi ya - - - - - la la gA la la saM ti ka - - - gA la la raM - gA sagaNa 1 sagaNa 2 sagaNa 3 sagaNa 4 sagaNa 5 sagaNa 6 sa ya yaM - - - la la gA ma ma ni - - - la la gA vbu - la i - la kA - gA ra - la Na - la yaM - gA ca na - - la la maM - gA sa Na yN|| - - - la la gA - sagaNa 1 sagaNa 2 sagaNa 3 sagaNa 4 sagaNa 5 sagaNa 6 A gAthAnAM pratyeka pAdamAM cha sagaNa che ane paheluM tathA trIjuM caraNa temaja bIjuM ane cothuM caraNa aMtamAM anuprAsavALuM che. A chaMdane eka rIte sAheMkatoTaka paNa kahI zakAya, kAraNa ke toTakamAM cAra sagaNa hoya che ane A chaMdamAM cha sagaNa che. saMgagayuM | [gAthAMka 7] A gAthAnAM pahelAM traNa caraNamAM pAMca (vipragaNa) catuSkala ane guru che tathA cothA caraNamAM pAMca (vipragaNa) catuSkala ane chelluM aMtya guruvALuM catuSkala che, te A rIte : (7) a ra i ra i ti mi ra vi ra hi ya mu va ra a ya ra ma ra NaM - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - la la la va la la la va la la la la la va la sa la gA catu. 1 catu. 2 catu. 3 catu. 4 catu. guru Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0 375 su ra a su ra garula bhu ya ga va i pa ya ya paNi va i yaM catu 1 catu0 2 catu 3 ajaya maha ma vi ya su na ya na la la la la la la la la la la la la la la la la la la la la gA la la la la la la la la catu 1 - 1 1 I catu 4 catu pa guru yani u Na ma bha ya ka raM, catu 1 catura tu 3 catu 4 catu 5 sara yamuvasariya bhuvi divi ja ma hi yaM sa ya ya mu va Na me // la la la la la lAla lalala lAla lalala la la la la la la la gA catura catu 3 catu 4 catu 5 catu 6 2 caladhRti, dhavala, kalA ane laharikA vagere chaMdomAM paNa badhA akSaro laghu ane aMtya akSara guru hoya che.* sovANayaM la la la la la la la la la la la la gA 1. 15 laghu+1 guru=calazrRti (haima. chaMdonuzAsana 2, 268) 2. 18 laghu+1 guru=dhavala (prA. paiM. 2. 192) 3. 28 laghu+1 guru=kalA (jayakIrti chaMdonuzAsana 2, 270) 4. 30 laghu+1 guru=laharikA (jayakIrti chaMdonuzAsana 2, 262) / [gAthA 8] sovANayuM athavA sopAnakanuM lakSaNa bodhadIpikAmAM A rIte ApavAmAM AvyuM che : 'guru-laghu-TALa--paLAM guru ya ovALayaM samapaE / ' guru Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 prathama eka guru ane pachI be laghu evA pAMca TagaNa ane aMtima eka guru. A pramANe cAra samapAdavALo chaMda sopAnaka samajavo. arthAt pAMca bhagaNa ane aMtya guru e A chaMdanuM mukhya lakSaNa che. AvAM lakSaNavALA chaMdane AcArya zrI hemacaMdra chaMdonuzAsanamAM saMgata kahyo che (2, 265), zrIjayakIrtie (chaMdonuzAsanamAM) pAmukhI kahyo che, kavi darpaNa-kAre azvagati kahyo che (4, 76), vRttaratnAkara-kAre khagati ke svagati kahyo che (3, 86, 4), vRttajAti samuccaya-kAre azvakAntA kahyo che (3, 32), chaMda kAmadudhAvatsa-kAre nIlasvarUpa kahyo che, chaMda:prabhAkarakAre vizeSaka kahyo che, mAgadhI chaMda zataka-kAre lIlA kahyo che, pravINasAgarakAre padanIla kahyo che, prAkRta-paMgala-kAre nIla kahyo che 2, 170 ane prAkRta piMgalasUtramAM paNa tene nIla kahyo che. prAkRta IMgala ane prAkRta piMgalasUtramAM A chaMdanuM udAharaNa samAna padya vaDe ApavAmAM AvyuM che. te A pramANe : "nnaga nAde viDrima-voda ratADa pakkharu vAha camU-NaraNAha' phulanta-taNU' / patti calanta kare dhari kunta sukhaggakarA, kaNNaNarenda susajjia vida calaMta dharA // " chaMdanuM A lakSaNa AThamI gAthAne kevI rIte lAgu paDe che, te joIe ? (8) taM ca ji Nu ta ma mu ta ma ni ta ma sa ta dha raM - - - - - - - - - - - - - - - - gA la la gA la la gA la la gA la la gA la la gA --- bhagaNa 1 bhagaNa 2 bhagaNa 3 bhagaNa 4 bhagaNa 5 guru a jja va ma dda va khaM ti vi mu tti sa. mA hi ni hiM / - - - - - - - - - - - - - - - - + "muvIda mArca suSanAvasathaP" ! 2, 226 1-2 prA. zai.mAM rajU sAdi tathA saMta-tapU evo pATha che. 3. piMgalasUtramAM sunna vananA vatti ghara evo pATha che. Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0377 la gA la la gA la gA la la gA la la gA la la gA bhagaNa 1 bhagaNa 2 bhagaNa 3 bhagaNa 4 bhagaNa 5 guru saM ti ka raM pa Na mA mi da mu ta ma ti ttha ya raM, gA la la gA la la gA la la gA la la gA la la gA bhagaNa 1 bhagaNa ra bhagaNa 3 bhagaNa 4 bhagaNa 5 guru u|| saM ti mu - - - gA la la NI ma ma - - - gA la la saM ti sa - - - gA la la mA hi va raM di sa - - - - - - gA la la gA la la gA bhagaNa 1 bhagaNa 2 bhagaNa 3 bhagaNa 4 bhagaNa 5 guru veDho (veTTa) [gAthA 9, 11, 12] zrIsamavAyAMgasUtranA 136mA sUramAM nIceno pATha Ave che : "AyArassa NaM parittA vAyaNA, sakhejjA aNuogadArA, saMkhejjAo paDivattIo, saMjJA veDhA, saMveLA sitta, sAmo niggImo''-AcArAMganI paryApta vAcanA che, saMkhyAtA anuyogadvAro che, saMkhyAtI pratipatti (pratipAdya viSayo) che, saMkhyAtA veSTako che, saMkhyAtA zloko che ane saMkhyAnI niyuktio che." naMdisUtramAM paNa Avo ja pATha Ave che. jyAre anuyogadvArasUtramAM "te sadA pajjava-saMkhA akkhara-saMkhA saMghAya-saMkhA paya-saMkhA pAya-saMkhA gAhA-saMkhA sitnI-saMsthA ve lA niSNutti-saMsavA 3 putro dvAra-saMravA''-paryAya-saMkhyA, akSara-saMkhyA, saMghAta-saMkhyA, pada-saMkhyA, pAda-saMkhyA, gAthA-saMkhyA, zlokasaMkhyA, veSTaka-saMkhyA, niryukti saMkhyA, anuyogadvAra-saMkhyA Avo pATha Ave che. eTale veDho e prAcIna zabda che, te nizcita che. ahIM veDho zabdathI zuM samajavuM ? e prazna che. te mATe prathama TIkAkAro no mata joIe. Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3780zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 samavAyAMgasUtranA pAThanI vRttimAM zrIabhayadeva sUrie jaNAvyuM che ke-saMjJA veDha tti vaiSTa-inovizeSA:, -pratibaMddha-vana saMnicajo ' -eTale veSTaka e chaMdo-vizeSa che, paraMtu keTalAka AcAryo teno artha "ekArya-pratibaddha vacana-saMkalanA" evo kare che. e ja TIkAkAra zrI abhayadevasUrie anyatra jJAtadharmakathAnI vRttimAM "veDho' tti veSTa vastuviSaya paddhatiH sa veda ema kahIne jaMbUdvIpaprajJaptimAMthI iMdradhanuSyane lagato eka veSTaka Apyo che. temAM chaMdanAM sAmAnya lakSaNo jaNAtAM nathI, paNa geyatAno dhvani jarUra che. naMdisUtranA uparyukta pAThanI TIkAmAM AcArya zrImalayagirie "veDho nAma channovizeSaH' ema jaNAvyuM che, paNa tenuM lakSaNa tyAM jaNAveluM nathI. anuyogadvArasUtranA upayukta pAThanI maladhArIya TIkAmAM paNa " chanDrovizeSarUpa sakseyA veSTA:' ema jaNAvyuM che, paraMtu tenAM lakSaNo vagere tyAM ApyAM nathI. eTale veSTakano artha amuka AcAryo chaMdovizeSa karatA hatA ane amuka AcAryo "ekArtha pratibaddha vacana-saMkalanA" evo karatA hatA-ema jaNAya che. ahIM te chaMdo-vizeSa tarIke vaparAyelo che. veDha-veSTaka e eka prakArano viSama chaMda che, eTale tenAM pAdo niyamita nathI, paNa te mukhyatve catuSkala para cAle che. temAM kvacita aSTakala paNa Ave che keTalIka vAra teno prAraMbha aniyamita hoya che, je nIcenI utthApanikAo parathI samajI zakAze :(8) sA va tthi pu vva pa tthi vaM ca va ra ha thi ma ttha ya - - - - - - - - - - - - - - - - gA gA la gA la gA la la va la la gA la gA la la aniyamita catu. catu. catu pa sattha vi tthi na saM thi yaM thi ra sa ri ccha va cchaM / - - - - - - - - - - - - - - - - la gA la gA gA la gA la gA la la la gA la gA gA catu. catu. catu. catu. catu. catu. Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0379 ma ya ga la lI lA ya mA Na va ra gaM dha ha tthi pa tthA la la ba la gA gA la gA la la la gA la gA la gA gA aniyamita catu. catu. catu. catu. / Na - la pa tthi - - gA la yaM saM - - gA gA tha vA ri haM - - - - la gA la gA catu. catu. catu. gu. ha tthi ha ttha bA huM - - - - - - gA la gA la gA gA dhaM ta ka pa ga ru a ga ni ru va - - - - - - - - -- - gA la la la ba la la ba la va la ha ya piM - - - ba la gA aniyamita catu catu. catu. ja raM pa - - - la gA la va ra - - la la la - gA kkha No va - - - la gA la ci ya so - - - va la gA ma cA ru - - - la gA la rU - gA vaM / - gA catu. catu. catu. catu. catu catu. su i su ha ma NA -- - - - - la la la la bhi rA ma - - - la gA la pa ra ma ra - - - - la la la va ma Ni jja va ra de - - - - - - la gA la la la gA aniyamita catu. catuo catu. catu nA ra ya 6 ya ra $ Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catu catu catu (11) hrana La va ya 4 sthi nA 3 2 na rI 3800 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 la gA la la la gA la la la la la la la la gA gA catu jo bA gA gA |p | catu ta o ma la gA la catu catu catu 1 la la la la la gA la gA la la la gA la gA la la la gA ca uda sa catu catu hA ca la la la la catu gA gA la gA la va ttari pu ra va ra sa ha ssa catu gA la la la la la la la gA la catu catu vara ra ya kka va TTi bho e catu - la la la la catu S catu / catu catu Na na va ma catu gA gA la gA la la la la la la la gA gA gA gA la la la la gA gA la gA la catu la la la la catu sa ro ya -- catu catu catu catu catu vaya va Iba tI sA rA ya va rasaha ssA Nu yA ya maggo / ma ha ppa ae ! va ra na ga catu catu la la la la hA ni hi catu gA la la aSTala paDhamaM / OM mA vo, gA gA catu ra nigama catu la la la la - gA gA catu ca u sa la la gA catu Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0381 TThi sa ha ssa pa va ra ju va I Na suM da ra va I, la la gA la la ba la ba la gA la gA la la la gA catu. catu. catu. catura catu. cu la sI ha ya ga ya ra ha sa ya sa ha ssa sA mI la la gA la la la la la la gA la gA gA ca0 catu. catu. catu cha na va i gA ma ko Di sA mI ya A sI gA la la la gA la gA la gA gA la gA gA catuo catura aSTakala catu // jo bhA - - gA gA ra haM mi - - - la gA la bha ya vaM - - - la la gA catu. catu. catu. (22)mAM e ya va ra va mAM " di va pa ma ra huM tuM 2 1 5 - - - - - - - - - - - - - - -- - - gA la gA la la la gA la gA la la va la la la la la aniyaTa catu catu. catu. catura catu. ha ka ra sa e hiM hu li yaM / Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa saM la la la la catu bha mo ya la gA la gA la aniya ti rI Da catu | V la gA la catu 382 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 gA gA la lagA catu catu catu raNa khubhi ya luliya cala kuMDa sohaM ta la la la la gA la la catu I | F ma uli mA lA catu la la la la catu la gA la gA gA I | F la la la la || catu laM ga ya catu rAsAluddhao (gAthAMka 10) chaMdaHzAstromAM upagIti chaMdanuM lakSaNa A pramANe mAnavAmAM AvyuM che : prathama pAda 4 + 4 + 4 = 12 mAtrA dvitIya pAda tRtIya pAda caturtha pAda gA la la catu 4 + 4 + la + 4 + gu 4 + 4 + 4 = 12 mAtrA 4 + 4 + la + 4 + gu = 15 mAtrA AthI samajI zakAya tema che ke gAhAnuM uttara dala bevaDAya to pagIti-chaMda bane che. A lakSaNa dazamI gAthAne kevI rIte lAgu paDe che, te joIe H (10) niyaM niyA riga naM - 15 mAtrA Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0383 la la gA gA gA la la gA catuSkala catuSkala catuSkala ji ya sa vva bha yaM bha vo ha ri // e | be. la la gA la la gA la gA la la catuSkala catuSkala laghu catuSkala guru pa Na mA - - - la la gA mi a haM - - - la la gA pa ya o - - - la lagA catuSkala catuSkala catuSkala pA vaM - - gA gA pa sa me - - - la la gA u me bhaya vaM // - - - - - la gA la la gA catuSkala catuSkala 1 2 laghu catuSkala guru 4 5 6 A rIte rAsAlubdhaka chaMda upagItino eka prakAra hoya tema jaNAya che. "parama3imAM svayaMbhu e rAsAlubdhaka chaMdano ullekha karelo che.* cakkalaehi~ kulaehi~ khandhaehi~ pvnnuddha-raasaaluddhehiN| maJjariya-vilAsiNi-NakuDehi suha-chandehi saddehi~ khaDahaDehi~ / / -saMdhi 23, kaDavaka 1, paMkti 6-7. rAsAnuddhahiM paranA TippaNamAM rIsAnukaika ema saMskRta chAyA ApI che. Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3840zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 rAsAnaMdiyayaM [gAthA 12 ] ane naMdiyayaM [gAthA 28] rAsAnaMdiyaya athavA rAsAnaMditaka ane naMdiyaya athavA naMditaka e baMne chaMdo sAta sAta akSaronA caraNavALA che, chatAM temAMno pahelo jAti (mAtrA) chaMda che, kAraNa ke tenuM baMdhAraNa catuSkala upara thayeluM che ane bIjo sama(varNa)vRta che, kAraNa ke tenuM baMdhAraNa samAna-gaNa upara thayeluM che. rAsAnaMditakanI dareka paMktimAM AryAnA prathama caraNanI jema "dAdA dAdA dAdA' evAM traNa catuSkalo Ave che, eTale pratyeka caraNa bAra-mAtrAnuM bane che. te lakSaNa bAramI gAthAne kevI rIte lAgu paDe che, te joIe : (12) saM saM te zuM vi # 2 gA gA gA gA la la gA dAdA 1 dAdA 2 dAdA 3 saM ti NNaM sa vva bha yA / gA gA gA gA la la gA dAdA 1 dAdA 2 dAdA 3 saM ti - - gA gA thu NA - - gA gA mi ji NaM - - - la la gA dAdA 1 dAdA 2 dAdA 3 Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0385 saM kiM () vi Te 3 (jI re || gA gA la la gA gA la gAna dAdA 1 dAdA 2 dAdA 3 A chaMdanI viziSTatA e che ke tenuM dareka catuSkala dIrdhAnta che, eTale temAM bhagaNa ke jagaNano prayoga nathI. yati sivAya tenI cAla turaga nAmanA dvAdazamAtrI chaMdane maLatI Ave che. naMditaka e saMskRta bhASAno karabhituM ke reraMga nAmano chaMda che,* jenuM pratyeka pAda sa sa ma thI baneluM hoya che. A lakSaNa aThThAvIsamI gAthAne kevI rIte lAgu paDe che, te joIe : (28) ta ma huM ni aaN huM || ') | 8 | la la gA la la 2 | cha | R. A | sa 2 | ja a ji yaM - ji - sa ya - la F | 3 | 9 / 9 / 1. gA haM / - gA ja | S | w ghu ya sa vva ki ja | la gA la la gA gA sagA che ! 9 | na. 2 * vAgavallabha-sapta kSarA vRtti sU 28, pR. 116. pra.-3-25 Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa ya - - la la o - gA 3860zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 pa Na mA mi // - - - la la gA gA cittalehA [gAthA 13] mahAbhAgavata, viSNupada, laghujhUlaNA, gItA, kAmarUpa vagere chaMdo 26 mAtrAnA bane che, tema A cittalehA ke citralekhA paNa 26 mAtrAno banelo che; paraMtu tenI racanA kramazaH AvelA cha catuSkalo ane aMtya guruthI thayelI che. te A rIte : i khA ga vi de ha na rI sa ra na ra va sa hA mu Ni va sa # | gA gA la la gA la la gA la la sa la la la gA la la a | la dara | ha | jI. catu. 1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 catu. 5 catu. 6 na va sA ra ya sa si sa ka lA Na Na vi ga - - - - - - - - - - - - - - la la gA la la va la ba la gA la la la la catu. 1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 pA vi ya ta - - la la 5 | - gA hLa ! A - - - - la la la la = - gA - guru - catu. 5 catu. 6 Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0387 a jiu ta ma te a ma hA mu Ni a mi - - - - - - - - - - - - - la la gA la la gA la la gA la la la la catu. 1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 ya ba lA vi u la (4)nA - - - la la gA la la sa la gA catu. 5 catu. 6 guru Na ja ga sa ra NA ma ma sa | la la gA la la la va la la gA lA lA lA lA lA la gA la la sa la gA catu1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 catu. 5 catu. 6 gura nArAyao [gAthA 14, 27, 31, 32] saMskRta sAhityamAM be nagaNa ane cAra ragaNathI nArAcachaMda mAnelo che* ane prAkRta beMgalasUtramAM laghu-guru ( Da)-nA banelA ATha sarakhA trikalane nArIsa ke pAra/va chaMda kahelo che,* jyAre ahIM rajU thayelA nArAyao ke nArAcaka chaMda cAmara, samAnikA, samAnA, vANI" ke "gaMDakA' chaMdanI jema * "da nanaravaturUpuM tu nArAmAvakSate II" - indorI 2, 3 + ratnazekharasUrinA chaMda-koSa (valaNakara-saMpAdita, jarnala opha bobe, naveMbara 1933. pR. 56)mAM 14mA zlokamAM laghu-gurunAM ATha AvartanavALA chaMdane somanta nArIya kahyo che. jyAre 1pamA zlokamAM laghu-gurunAM dasa AvartanavALA paMcavAmara narAyanuM lakSaNa ApeluM che. "chaMdaDakoSa'nA 14mA zlokanI TIkAmAM kahyuM che ke nArIca vadavo pelANaMti eTale nArAca e mAtra chaMdanuM nAma nathI paNa chaMda-samUhanuM nAma che. Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3880 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 guru-laghunA trikalathI yojAyelA che* keTalAka sthaLe traNa laghunuM trikala paNa vApareluM che. caudamI gAthAmAM vaparAyelo nArAcaka mukhyatve guru-laghuvALA trikalathI banelo che. tenA viSamapAdamAM bAra trikalo che ane samapAdamAM nava trikalo che. te A rIte : (14) te va vA La vidvaMdva yU rvaM T gA la gA la gA la gA la gA la gAla tri. 1 tri. 2tri.3 tri.4 tri. tri.6 haTTha tu TTha jiTTha pa ra ma laTTha rU va gA la gA la gA la la la la gA la gA la dha taruppa paTTa se ya su ddha ni | 4 tri.7 tri.8 tri.9 tri.10 tri.11 tri.12 dha va la daMta paM ti gA la gA la gA la gA la gA la gA la gA la la la la la gA tri.1 tri.2 tri,3 tri.4 tri.5 tri.6 tri. 7 tri,9 tri.8 * ragaNa jagaNa ane guru eTale gAla gAla lAlagAthI 'cAmara', 'samAnikA','samAnA' ke 'vANI' chaMda bane che ane ragaNa jagaNa raMgaNa jagaNa ragaNa jagaNa tathA guru laghuthI 'gaMDakA' chaMda bane che. prAkRta paiMgalamAM tenuM udAharaNa A rIte ApavAmAM AvyuM che. "tAva buddhi tAva suddhi, tAva dANa tAva mANa tAva gavva, jAva jAva hattha Nacca vijju-reha raMgaNAi ekka davva / ettha aMta appa dosa deva hosa, hoi NaTTha soi savva, koi buddhi koi suddhi, koi dANa koi mANa koi gavva // 199 // " Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajitazAMti-stava0389 saM ti sa tti ki tti (di tti) mu tti ju tti gu tti pa va ra, gA la gA la gA la gA la gA la gAla gA la la la la tri.1 tri. 2 ki.3 tri.4 tri. 5 tri.6 tri.7 tri.8 di ta te a - - - - gA la gA la vaM da - - gA la dhe ya - - gA la tri.9 tri. 10 tri.11 tri.12 sa vva lo a bhA vi a ppa bhA va | | Ne ya gA la gA la gA la gA la gA la gA la | tri.1 tri.ra tri.3 tri.4 tri.5 tri.6 pa i sa me sa mA hi~ - - - - - - la la la gA la gA la tri.7 tri.8 tri.9 27mI gAthAmAM vaparAyelo nArAcaka bIjo gurulaghunA trikalathI banelo che. tenA prathama pAdamAM 12 trikala ane guru, bIjA pAdamAM 11 trikala ne gura, trIjA pAdamAM 10 trikala ne guru tathA cothA pAdamAM 12 trikala ne guru che. e A rIte : (27) se va zuM Tu rI hiM pa ra vaM ki yA diM vaM hi thAya Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gA la -- tri.1 390 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 gA la gA la gA la gA la gA la gA la gA la -- --- - -- - - -- -- tri.2 tri.3 tri.4 tri.5 tri.6 tri.7 tri. 8 ja ssa te su vi ka mA ka mA, - - - gA la gA la gA la gA la gA -- -- -- -- - . tri.9 tri.10 tri.11 tri.12 guru a ppa No ni DA la e hiM maM Da No DDa - - - - - - - - - - - - gA la gA la gA la gA la gA la gA la -- --- --- --- -- tri.1 tri.2 tri.3 tri.4 tri.5 tri.6 Na ppa - - gA la --- tri.7 E | gA ra - - gA la -- tri.8 8 | e hiM - - gA la ke hiM - - gA la ke hiM vi| - - - gA la gA 2 1 2 tri.9 tri.10 tri.11 guru | 4 cilla - - a va ga ti la ya - - - - la la la la la la - tri.1 tri.2 pa ta le ha nA ma - - - - - - gA la gA la gA la --- --- -- tri.3 tri.4 tri.pa e hiM - - gA la - - tri.6 U | gA la --- tri. 7 e hi saM ga yaM ga yA hiM (hiM) gA la gA la gA la gA la gA --- - tri.10 tri.11 guru tri.8 tri.9 Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0391 bha tti sa ni viTTha vaM da NA ga yA hiM huM ti te ya - - - - - - - - - - - - - - - - gA la gA la gA la gA la gA la gA la gA la gA la 8 | tri.1 tri.2 tri.3 tri.4 tri.5 tri.6 tri.7 tri.8 No vaM di yA pu No pu - - - - - - gA la gA la gA la i mlad gA - - - tri.9 tri.10 tri.11 guru cothA caraNamAM te pachI ya hovo jarUrI che. te na hoya to trikala tUTe che ane chaMdobhaMga thAya che. ekatrIsamI gAthAmAM vaparAyelo nArAcaka trIjo mukhyatve gurulaghunA daza trikala ane catuSkalathI banelo che tathA chevaTe be trikala ane eka catuSkalanA banelA padavALo che. te A pramANe : (31) vaM sa sa TU tU ti tA na me ti ti 3 vazva - - - - - - - - - gA la gA la gA la gA la gA la gA la gA la -- -- -- -- -- -- -- tri.1 tri.ra tri.3 tri. 4 tri.5 tri.6 tri.7 sa bhi rA ma sa dda mI sa e, - - - - - - - - - gA la gA la gA la la la gA tri.8 tri.9 tri.10 catuSkala ka e su i sa mA Na Ne asu ddha sa jja gI ya ya Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3920 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 la gA --- tri.1 la la la - - tri. 2 gA la gA la gA la gA la gA la -- -- -- -- -- tri.3 tri.4 tri.5 tri.6 tri. 7 jA la ghaM Ti A hiM - - - - - - - - gA la gA la gA la gA la tri.8 tri.9 tri. 10 catuSkala va la ya me ha lA ka lA va ne u rA bhi rA ma la la gA la gA la tri.1 tri.2 tri.3 gA la gA la gA la gA la tri.4 tri.5 tri.6 tri.7 sa dda - - gA la mI sa - - gA la e ka - - gA la e a - - gA la tri.8 tri.9 tri.10 catuSkala de va na TTi - - - - gA la gA la A hiM' hA va bhA va vi bbha ma ppa - - - - - - - - - - gA la gA la gA la gA la gA la tri.1 tri.2 tri.3 tri.4 tri.5 tri.6 tri. 7 gA ra e hiM na cci U Na gA la gA la gA la gA la tri.8 tri.9 tri.10 catuSkala Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0393 2 ei che. E | | gA la gA la gA gA tri.1 tri. 2 catuSkala bIjA caraNamAM va pa pachI ka bolAya che, paNa ghaNI pratiomAM te lakhelo nathI ane chaMdanI dRSTie jarUrano paNa nathI. batrIsamI gAthAmAM vaparAyelo nArAcaka e vAstavika rIte ardhanArAcaka che ane laghu-gurunA trikalathI banelo che. te A pramANe : (32) vaM di yA ya ja ssa te su vi ka mA ka mA, - - - - - - - - - - - - - lA la gA la gA la gA la gA la gA la gA tri.1 tri.2 tri.3 tri.4 tri.5 tri. 6 ta yaM ti lo ya sa vva(ttasaM -- -- -- - - la gA la gA la gA la gA ti - la kA ra yaM / - - - gA la gA tri.1 tri.2 tri.3 tri.4 tri.pa tripada pa saM ta sa vva pA va do sa me sa haM, -- -- - - - - - - - - la gA la gA la gA la gA la gA la gA tri.1 tri.2 tri.3 tri.4 tri.5 tri.6 na mA mi saM ti mu tta maM jiNaM / / Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ la gA la gA la gA la gA la gA 3940 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 tri.1 tri.2 tri.3 tri.4 tripa A gAthAnA prAraMbhamAM eka guru vadhAre che, ane cothA caraNamAM eka trikala ochuM che, eTale te viSama prakArano ardha-nArAcaka nAmano jAtichaMda che. kusumalayA [gAthA 15] bodhadIpikAmAM kusumalayA ke kusumalatA chaMdanuM lakSaNa A pramANe ApavAmAM AvyuM che H visame kalANa chakaM, samesu aDagaM niraMtaraM na hu taM / aMte rAkho yALo, sumAyA-nAma-chemni // viSama pAdamAM cha kalA ane samapAdamAM ATha kalA prathama hoya ane pachI ragaNa tathA yagaNa hoya, ene kusumalatA nAmano chaMda jANavo. chaMdaHzAstromAM kahyuM che ke jenuM viSama pAda jJa-7--ya eTale nagaNa nagaNa ragaNa ane yagaNanuM baneluM hoya tathA samapAda 1-4-na-2- eTale nagaNa. jagaNa jagaNa ragaNa ane gurunuM baneluM hoya te chaMda puSpitAgrA jANavo. keTalAka tene kAmamattA, suvatrA ke aupacchaMdasika chaMda paNa kahe che. A baMne lakSaNo paMdaramI gAthAne kevI rIte lAgu paDe che, te joIe H (15) vikrama ta sa si ---- la la la la la la SaTkala prathama lakSaNa - lAi re aso maM ---- gA la gA la gA gA ragaNa yagaNa Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0395 mi ra sU ra ka ra ire - - - - - - - - - - la la sa la gA la la gA la gA a te - - la gA aM - gA aSTakala ragaNa yagaNa ti asa va i ga - - - - la la la la la NA i re - - - gA la gA arU vaM -- - la gA gA pakala ragaNa yagaNa // ja | dha ra Ni dha ra ppa va rA ire - - - - -- la la ba la gA la la gA la gA asA raM -- - la gA gA ja aSTakala ragaNa yugaNa vi ma la sa si ka - - - - - - la la la la la bIjuM lakSaNa lA i re aso maM - - - -- - gA la gA la gA gA nagaNa nagaNa ragaNa vagaNa / vi ti mi - - - la la va ra sU ra - - - la gA la ka e i - - - la gA la re a te - - - gA la gA aM - gA nagaNa jagaNa jagaNa 2gaNa guru Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ti asa 1 1 la nagaNa 396 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 va i ga NA i re a rU. vaM nagaNa 1 la la dha ra Ni dha ra ppa nagaNa la la la la gA la jagaNa gA la gA la gA gA gaNa (16) sa te ga sa yA va rA i la gA la jagaNa gaNa re asA raM // gAla gA gA bhuagaparirigiyaM [gAthA 16] A gAthAnA viSama pAdomAM 12 mAtrA che ane samapAdomAM cauda mAtrA che, eTale te avadohaka nAmano chaMda che. zrIhemacaMdrAcArye chaMdonuzAsananA chaThThA adhyAyamAM tenuM udAharaNa A pramANe ApeluM che : ragaNa guru etthu karimi bhaNi kAMi, priu na gaNai laggI pAi / chaDDeviNu hauM mukkI, avadohaya jimva kira gAvi // 46 // dareka viSama pAdomAM 14 tathA samapAdomAM 12 mAtrA hoya che. tethI barAbara UlaTo krama AmAM jaNAya che. eTale tene avadohakanI saMjJA apAyelI che.* A gAthAnI utthApanikA nIce pramANe thAya che : aji yaM, gujarAtI chaMdomAM dohakanA prathama ane trIjA caraNamAM 13 mAtrA hoya che ane bIjA tathA cothA caraNamAM 11 mAtrA hoya che. Ama badhAM caraNomAM eka eka mAtrA ochI hoya che. Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gA gA la la gA la la gA catu 1 catura catu 3 sArI re aba le aji yaM / ! ae { e gA gA gA la la gA la la gA / la la gA ajita-zAMti-stava 0 397 / catu 1 catu 2 catu0 3 guru tava saM jame a a ji yaM, la gA la catu 1 catu 2 gA la la gA la la | catu 1 catu 2 catu 3 e sathu NA mi ji NaM aji yaM // la la gA gA la la catu 3 *F | gA guru khijjiyayaM [gAthA 17] zrIhemacaMdrAcArye chandonuzAsananA dvitIya adhyAyamAM 'vaMzapatrapatita' nAmanA samavRttanuM lakSaNa 'drau smau tau no vaMzapatrapatitaM naiH' e pramANe ApyuM che, eTale jeno pratyeka pAda bhagaNa, raMgaNa, nagaNa, bhagaNa, nagaNa ane laghu guru ema sattara akSarono banelo hoya ane dazame yati hoya, te 'vaMzapatrapatita' nAmano chaMda jANavo jayakIrtie paNa A chaMdane 'vaMzapatrapatita' kahyo che, jyAre svayaMbhue tene 'vaMzapatrapatita' kahyo che. koI tene 'vaMzadala' paNa kahe che. A chaMdanuM lakSaNa sattaramI gAthAne kevI rIte lAgu paDe che, te joIe : Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3980zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (17) soma - - - gA la la hiMpa - - - gA la gA 4 rU na - - - la va la tuM, na va sa ra ya sa - - - -- -- -- - gA la la va la la sI - gA bhagaNa. 2graNa nagaNa bhagaNa nagaNa te agu Ne hiM pA va i na taM, na va sa ra ya ra vI gA la la gA la gA la ka la gA la la la la sa la gA | bhagaNa ragaNa nagaNa bhagaNa nagaNa laghu guru rU va gu - - - gA la la Ne hi~ pA - - - gA la gA va i na taM ti a sa ga Na va - - - - - - - - - - la la la gA la la ba la va la I, - gA bhagaNa ragaNa nagaNa bhagaNa nagaNa laghu guru sA ra gu - -- gA la la Ne hiM pA - -- gA la gA va i na taM, dha ra Ni dha ra va I // -- - - --- -- - - la la la gA la la ba la sa la gA bhagaNa 2gaNa nagaNa bhagaNa nagaNa laghu guru laliyayaM (gAthA 18) . mAlinI, caMdrakAntA, siMhapuccha, madanamAlikA, nizipAla vagere jema paMdara akSaranAM samavRtto che, tema laliaya ke lalitaka paNa paMdara akSaranuM samavRtta che. tenuM lakSama nA ta , na na aa eTale guru laghu nagaNa, ragaNa, nagaNa, nagaNa ane guru che. aDhAramI gAthAne te A rIte lAgu paDe che : Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0399 (18) ti ttha ya ra pa va tta yaM, ta ma ra ya ra hi yaM, gA la la ba la gA la gA la la va la sa la gA guru laghu nagaNa ragaNa nagaNa nagaNa guru dhI ra ja Na thu ya cci yaM, cu ya ka li ka lu saM / gA la la ba la gA la gA la la va la la la gA guru laghu nagaNa 2gaNa nagaNa nagaNa saM o, ti - la su ha pa - - - la ba la va tta yaM, ti ga ra - - - - - - gA la gA la la va Na pa ya - - - la sa la gA gA guru laghu nagaNa ragaNa nagaNa nagaNa guru // saM ti ma ha~ ma - -- - gA la la la la - guru laghu nagaNa hA mu Ni, sa ra Na - -- -- - gA la gA la la la mu va Na - - - la ba la me - gA raMgaNa nagaNa, nagaNa guru kisalayayamAlA (gAthA 19) Atreya, zubhagItA, atigItA, sarasI vagere chaMdonI jema A kisalayamAlA chaMda paNa 27 mAtrAno banelo che. bodhadIpikAmAM tenuM lakSaNa A pramANe ApeluM che : "ra-pAM 1-76-, patteyaM sattAvIsa mattAmo | siyAnA iMdra, nAra chamardi ' Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4000thI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pAMca ragaNa eTale pAMca catuSkala ane eka jagaNa eTale eka madhyaguruvALo catuSkala. ema catuSkalo, laghu ane guru e rIte pratyeka pAdamAM sattAvIsa mAtrA e kisalayamAlA chaMdanuM lakSaNa jovAmAM Ave che. A lakSaNa ogaNIsamI gAthAne kevI rIte lAgu paDe che, te joIe: (18) vi Na o Na ya sira ra i aM - - - - - - - - - - la la gA la lA lA lA lA la gA ja li ri si - - - - lA lA lA lA catu1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 yaM, ga Na saM - -- la la gA thu yaM thi -- - la gA la mi - la catu. 5 jagaNa laghu guru luy na - -- la la gA -- -- la la va la -- -- la la va - la --- sa la la catu. 1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 " ma hi ya cci yaM ba hu so / | la la gA la gA la laghu guru catu. 5 jagaNa laghu guru ai ru ggaya sa ra ya divA ya ra sa ma hi ya sa ppa bhaM ta va sA, Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0401 la la gA la la ba la la la gA la lala la ba la gA la gA la la gA catu. 1 catura catu. 3 catu. 4 catu. 5 jagaNa laghu guru : ga ya NaM gaNa vi ya ra Na sa mu i ya cA ra Na vaM diyaM si ra - -- --- - -- -- --- --- -- - - la la gA lalala la lalala la lalagA la la gA la gA la la saa|| - gA - catu. 1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 catu. 5 jagaNa laghu guru sumuhaM [gAthA 20] zrI hemacaMdrAcArye chaMdonuzAsananA cothA adhyAyamAM khaMjaka-jAtinA chaMdonuM varNana karatAM jaNAvyuM che ke "pa-va-tA 3pa' eTale SaTkala, catuSkala ane trikalathI "upakhaMDaka' nAmano chaMda bane che. ane trayoDarNavatanva: sUtrathI te "avalambaka'no ja eka prakAra hovAnuM sUcana karyuM che. tenA udAharaNamAM nIcenI kAvya-paMktio ApI che. sAhINo cittaNNuo paNao khaNDia-mannuo / mAe / pavaraNa-dullaho, katto labbhaI vallaho ? A lakSaNa vIsamI gAthAne barAbara lAgu paDe che, te A rIte ? (20) ma 2 ja ha ta pa ri vaM Hi yaM, - -- --- -- - - - la la la la la la la la gA la gA pakala catuSkala trikala kitra ro ra ga na (Na) maM si yaM / pra.-3-26 Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4020 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 gA la gA la la sa la gA la gA pakala catuSkala trikala de va ko Di sa ya saM thu yaM, gA la gA la la la gA la gA 5rkala catuSkala trikala sa ma Na saM gha pa ri vaM diyaM / / - - - - - - - - - - la la la gA la la la gA la gA pakala catuSkala trikala eTale "sumuha' ke "sumukha' e avalaMbakano ja eka prakAra hoya tema jaNAya che. vijjuvilasiyaM [gAthA 21] bharatanATyazAstramAM jene "nalinI kahevAmAM Avyo che, jayakIrtie jene "kumuda kahyo che, hemacaMdrAcArye jene "ramaNI' kahyo che ane vAgvallabha tathA prAkRta IMgalamAM jene "tilaka' kahyo che, tene ja ahIM vikruvilasiya" ke "vidhruvilasita" kahevAmAM Avyo che. tenuM mukhya lakSaNa 4 sa sa eTale sagaNa sagaNa che. te ahIM nIce pramANe lAgu paDe che : (21) ma ma ma Na caM ga ra aaN | la la gA la la gA la la gA la la gA sagaNa sagaNa sagaNa sagaNa Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0403 // a ji yaM - - - la la gA a ji yaM - - - la la gA pa ya o - -- la la gA pa Na me -- - la la gA sagaNa sagaNa sagaNa saguNa rayaNamAlA [gAthA 23] prAkRta chaMdazatakamAM jene "bIyakakharI' kahyo che ane chaMda zAstrIoe jene "copAI kulaka' kahyo che, tenA jevo ja A sama-jAti chaMda che. enA pratyeka caraNamAM soLa mAtrA che ane AThe yati che. te A pramANe (23) ; ra aaN dhA nA sura vA, - - - - - - - - gA la la gA gA gA la la gA gA catu1 catu, 2 catu. 3 catu. 4=16 ve ra vi u ttA - - - - - gA la la gA gA bha tti su - - - gA la la ju ttA / - - gA gA catu. 1 catu. 2 catu. 3 catu. 4 A ya ra bhU si ya saM bha ma pi Diya gA la la gA la la gA la la gA la la catu. 1 catu2 catu. 3 catu. 4 su Thu su vi mhi ya sa vvaba lo ghaa|| Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAla la gAla la catu 1 catu 2 uttama kaM caNa | jI gA la la gA la la catu 1 bhA su ra 4040 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 gA gA catu 4 gA la la gA la la catu1 catu 2 gAya sa mo Na ya catu 2 bhU saNa gA la la gA la la Van Fooden gA la la gA la la catu 1 gA la la catu 3 catu 2 ra ya Na pa la la la la catu0 1 catu 2 catu 3 paM jali pe siya sIsa pa catu 3 bhAsu ri yaM gA / catu 3 bhatti va rU vi ya gA la la gA gA gAla la catu 4 F I catu 3 catu 4 gA la la gA la la sAga ya catu0 4 aa mA gA la la gA gA catu0 4 khittayaM [gAthA 24] zrIhemacaMdrAcArye chaMdonuzAsananA cothA adhyAyamAM 'bhUSaNA' nAmanA galitaka-chaMdanuM lakSaNa 'pau tau mUSaLA" e pramANe ApeluM che, eTale 5 + Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0405 5 + 3 + 3 ema soLa mAtrAthI "bhUSaNA' nAmano galitaka-chaMda bane che. enA udAharaNamAM nIcenI paMktio ApI che : 'piccha pIvara-mahApaoharA, kassa kassa na vayaMsa ! maNaharA ? / cipphuranta-suracAva-kaNThiA, 'pUta' naha-sirI samiA " covIsamI gAthAne A lakSaNa barAbara lAgu paDe che, te A rIte : (24) vaM di U Na tho U Na to ji NaM, - - - - - - - - - - gA la gA la gA gA la gA la gA paMcakala paMcakala trikala trikala ti gu Na me - - -- la la la gA va ya pu No -- -- la la la gA pa yA -- la gA hi NaM / -- - la gA paMcakala paMcakala trikala trikala pa Na mi U - --- la la la gA Na ya jiNaM surA - surA, ---- - - - - la la la gA la gA la gA paMcakala paMcakala trikala trikala pa mu i yA sa bha va NA iM to ga yA // la sa la gA la la la gA la gA la gA paMcakala paMcakala trikala trikala Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4060 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (25) hA 5 La ma hR hatI, gA la gA la la la gA la gA la gA paMcakala paMcakala trikala trikala rA ga do - - - gA la gA sa bha ya mo - - - - la la la gA ha va - - la gA jji yaM / - - la gA paMcakala paMcAla trikala trikala de va dA - - - gA la gA Na va na - - - la la la ri da vaM - - - gA la gA di yaM, - - la gA paMcakala paMcakala trikala trikala // saM ti mu - -- gA la gA tta maM ma hA tavaM na -- -- -- - la la la gA la gA la me - gA paMcakala paMcakala trikala trikala chaMda zAstrIonAM maMtavya mujaba A chaMda "rathoddhatA' nAmanA samavRttanI eka vikRti che, kAraNa ke rathoddhatAmAM rana ra ta na Ave che, eTale tenI utthApanikA A rIte thAya che : gA la gA la la la gA la gA la gA. je paMcakala, paMcakala, trikala ane trikala ja che. virahAke vRtta jAtisamuccayamAM vilAsinI-chaMdanuM baMdhAraNa nIce pramANe ApyuM che : paMcakala (garvanta) + paMcakala (garvanta) + catuSkala (madhyaguru) + gA. Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 407 te paNa A gAthAone barAbara lAgu paDe che. jema ke : vaM diU Na tho U Na to ni naM, gA la gA la gA gA paMcakala paMcakala (gurvanta) (gurvanta) bIjI paMktiomAM paNa A pramANe samajavAnuM che H dIvaya thAya che, tene badale lagA la gA [gAthA 25] saMskRta sAhityamAM 'svAgatA'-chaMdanuM lakSaNa raMgaNa, nagaNa, bhagaNa, guru ane guru mAnavAmAM AvyuM che.* eTale tenI utthApanikA gA la gA la la la gA la la gA gA catuSkala guru (madhyagura) dA la dA la la la gA la la gA gA karIe, to e lakSaNa pacIsamI gAthAne barAbara lAgu paDe che. jemake :(25) x 1 2 tarkavi A r ni A hIM, dA la dAla la la gA la la gA gA la liya haM sava hu gA miNi A hiM / | 4 dA la dA la la la la gA la la gA gA - chaMdaHzAsram. "svAgatA au au [ IIddA' "svAgatA ranamaunuMhA = rAjbA" - chaMdomaMjarI, "namA nau svAgatA ||2,64rA' -zrIhemacaMdrAcAryachaMdo. Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4080zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 so Ni tha Na sA li Ni A hiM, - - - - - - - - - la dA la la la gA la la gA gA la ka ma la da la lo aNi A hiM dA // dA la dA la lA lA lA la gA la la gA gA eTale "dIvaya" athavA "dIpaka' e "svAgatAnuM ja eka prakAranuM svarUpa che. cittakkharA [ gAthA 26 ] "rolA' ke "roDA' jema che catuSkalanI racanA che, tema A cittambarA' ke 'citrAkSarA' chaMda paNa cha catuSkalanI racanA che. temAM phera eTalo ja che ke "rolA'mAM agiyAra ne tera mAtrAe yati Ave che, tyAre AmAM soLa ane covIsamI mAtrAe yati che. prastuta gAthAne chaMdanuM A lakSaNa kevI rIte lAgu paDe che, te joIe : (26) pI ni ta ra tha na ma ra vi ja ya ya ne yA hiM, gA la la gA la la va la la la la la gA la la gA gA catu. 1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 catu. pacatu. 6 maNi] kaM ca Na pa si Dhi la me ha la so hi ya so Ni ta DA hiM / gA la la va la ba la gAla la gA la la gA la la gA gA catu. 1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 catu. 5 catu. 6 vara] khi khi Ni Ne u ra sa ti la ya va la ya vi . bhU sa Ni A hiM, Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0409 gA la la gA la la la la va la la la va la gA la la gA gA catu. 1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 catu. 5 ra i ka ra ca u ra ma No ha ra suMdara daM sa Ni catu. 6 A hiM / ja | la la la va la la va la gA la la gA la la gA la la gA gA jha | catu1 catu, 2 catu. 3 catu. 4 catu. 5 catu. 6 bIjI ane trIjI paMktimAM prAraMbhanA be laghu svara pUraka che. dareka paMktimAM pAMcamuM catuSkala Adya-guruvALuM eTale bhagaNa ane chaThTha catuSkala be guruvALuM che. mAGgalikA [gAthA 29] jenA prathama ane tRtIya caraNamAM 9 mAtrA hoya ane dvitIya tathA caturtha caraNamAM 12 mAtrA hoya, tene zrI hemacaMdrAcArye mAMgalikA catuSpadI kahI che : A lakSaNa ogaNatrIsamI gAthAne barAbara lAgu paDe che, te A rIta : (29) 6 ya vaM dvi ya smA, la la gA la Na gA de gA=9 va ga Ne hiM / E I E ! gA gA=12 la la la gA la la to de va va hu hiM, gA gA la la la gA =9 Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pa ya o pa Na mi ya a ssA / / * la la gA la la sa la gA gA=12 bhAsurayaM (gAthA 30) bhAsura" athavA "bhAsuraka" e saMskRta bhASAno "dodhaka chaMda che, kAraNa ke tenI racanA traNa bhagaNa ane be guruthI thAya che.* te A pramANe : (30) ja ssa ja gu tta ma sA saNa a ssA, - - - - - - - - gA la la gA la la gA la la gA gA bhagaNa 1 bhagaNa 2 bhagaNa 3 gura guru bha tti va - - - gA la la sA ga ya piDiya A hiM / - - - - - - - - gA la la gA la la gA gA ---- bhagaNa 2 bhagaNa 3 bhagaNa 1 hLa ! ra cchara sAba - - gA la la gA la la gA la la A gA bhagaNa 1 bhagaNa 2 bhagaNa 3 guru guru, * 'rodhamiti mitratayAt bhau' -chokarI ! "AdyacaturthamahInanitambe !, saptamakaM dazakaM ca tathA'ntyam vatra guruvAre arasare !, tat thatuM na hoyavRttim -zrutabodha. Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0411 // su ra va ra ra i - - - - - la la va la va la 1 gu Na paM - - - ba la gA Di ya A hiM - - - - la la gA gA gAgA cothI paMktimAM prathama ane dvitIya bhagaNamAM Adya gurune be laghu levAmAM AvyA che, eTale te samavRttane badale jAti-chaMdanI koTimAM Ave che. laliyayaM (gAthA 33) zrI hemacaMdrAcArye chaMdonuzAsananA cothA adhyAyamAM "khaMjaka chaMdonuM varNana karatAM jaNAvyuM che ke "tau vitI maMjarI" eTale "DhI trimAtra trayacaturmAtrA pustrimATo marI-be trikala, traNa catuSkala ane pharI eka trikala Ave to "maMjarI'nAmanuM khaMjaka bane che. A lakSaNa tetrIsamI gAthAne barAbara lAgu paDe che, te A rIte : 33) cha tta cA ma ra pa DA ga jU a ja va maM Di A gA la gA la la la gA la gA la la la gA la gA trikala trikala catuSkala catuSkala catuSkala trikala jha ya va - - - la la la ra ma ga - - - la la ba ra tu ra ya - - - - la va la ba si ri va. ccha su laM cha NA / - - - - - - - - la la gA la la gA la gA trikala trikala catuSkala catuSkala catuSkaLa trikala dI va sa mudda maM - - - - - - da ra disA ga ya so hi yA, -- -- - - - - - Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gA la trikala 412 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 la gA la gA la la la gA la la gA trikala trikala gA la la la la la catuSkala catuSkala catuSkala sa tthi a va sa ha sI ha ra ha ca kka va raM ki yA // trikala catuSkala a do sa gA la la la gA la catuSkala lagA la gA gA la gA la gA gA catuSkala catuSkala duTThA khaMjaka e galitakanI ja eka jAti che eTale ahIM 'laliyaya' karatAM 'galiyaya' nAma hovAno saMbhava che. vANavAsiA [ gAthA 34] 'vANavAsiA' ke 'vAnavAsikA' e mAtrasamaka chaMdano eka prakAra che ke jenuM pratyeka caraNa soLa mAtrAnuM hoya che ane te cAra catuSkalothI baneluM hoya che. AmAMnI koI samamAtrA pachInI mAtrA sAthe maLatI nathI. ATha mAtrA pachI jamaNa athavA vipragaNa (badhA ladhu) e 'vAnavAsikA'nuM viziSTa lakSaNa che. te cotrIsamI gAthAne A rIte lAgu paDe che : (34) sa hA na laTThA sama ppa iTThA, jagaNa la gA la gA trila ha~ jaTThA / catuSkala=16 mAtrA la gA catuSkala trikala Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ la gA la gA gA catuSkala pasAya la gA la catuSkala si TThA gA gA catuSkala sirI hi~ iTThA catuSkala la gA la gA gA ajita-zAMti-stava 0 413 la gA la gA gA jagaNa ta veNa la gA la jagaNa - la gA la catuSkala pu dvA, jagaNa gA gA risI hi~ juTThA // catuSkala catuSkala catuSkala piMgalAcArye A chaMdamAM navamI ane bAramI mAtrA laghu Ave tema kahyuM che. eno artha paNa e ja thAya che, kAraNa ke trIjuM catuSkala jagaNa hoya, to ja navamI ane bAramI mAtrA laghu Ave. aparAMtiA [ gAthA 35] aupacchaMdasika, ApAtalikA, dakSiNAMtikA udIcyavRtti, prAcyavRtti, pravRttaka, cAruhAsinI e jema veyAliya(vaitAlika)nA prakAro che, tema aparAMtiA' ke 'aparAntikA' paNa teno ja eka prakAra che. pravRttaka'nA samapAda pramANe cAre pAda AvatAM tenI racanA thAya che, eTale 8 mAtrA (cothI tathA pAMcamI bhegI) 2gaNa + laghu + guru e tenuM lakSaNa che. te pAMtrIsamI gAthAne A rIte lAgu paDe che : (35) te te vena dhu ya sa vva pA va yA, gA gA catuSkala Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4140 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 gA la gA la la la ATha mAtra savva lo a hi ya gA la gA la la la ATha mAtra saM thu yA a ji ya gA la gA la la la ATha mAtra gA la gA la la la ATha mAtra gA la gA ragaNa mUla pA gA la gA ragaNa saM ti pA haM tu me siva su hA Na dA gA la gA / ragaNa gA la gA la laghu va la yA ya gA laghu guru | jI yA, 4 ! 4 | | laghu guru gA gA guru gA ragaNa laghu guru yA gA ATha mAtrAomAM cothI ane pAMcamI mAtrA bhegI che, kAraNa ke tyAM ve, to, yA, me evA guru akSaro AvelA che. (4) alaMkAra doSa-rahita tathA guNa-yukta hovA chatAM jema vinatAnuM mukha alaMkAra vinA zobhatuM nathI, tema doSa-rahita ane guNayukta hovA chatAM kAvyano deha alaMkAra vinA zobhato nathI. tAtparya ke kAvyanuM sauMdarya jANavuM hoya to temAM kayA alaMkAro kevI rIte vaparAyelA che, te jANavuM joIe. alaMkAro mukhyatve be prakAranA che : zabdAlaMkAra ane arthAlaMkAra. keTalAka temAM ubhayAlaMkArano umero karIne tenA traNa prakAro paNa mAne che. Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0415 kalikAla-sarvajJa zrI hemacaMdrAcArye kAvyAnuzAsanamAM zabdAlaMkAranA cha prakAro tathA arthAlaMkAranA 29 prakAro mAnelA che, te A pramANe : zabdAlaMkAra (1) anuprAsa, (2) yamaka, (3) citra, (4) zleSa, (5) vakrokti ane (6) punaruktavadAbhAsa. ' arthAlaMkAra (1) upamA, (2) utpA , (3) rUpaka, (4) nidarzana, (5) dIpaka, (6) anyokti, (7) paryAyokta, (8) atizayokti, (9) AkSepa, (10) virodha, (11) sahokti, (12) samAsokti, (13) jAti, (14) vyAjastuti, (15) zleSa, (16) vyatireka, (17) arthAntaravAsa, (18) sasanTeha, (19) apahuti, (20) parAvRtti, (21) anumAna, (22) mRti, (23) bhrAnti, (24) viSama, (25) sama (26) samuccaya,(27) parisaMkhyA, (28) kAraNa-mAlA ane (29) saMkara. anya AcAryoe alaMkAronI saMkhyA nyUnAdhika mAnelI che. kuvalayAnaMdamAM appaya dIkSite 'rUlya tamatakrA?' kahIne tenI saMkhyA sonI mAnelI che. anuprAsa vyaMjananI AvRtti "anuprAsa' kahevAya che. tenA mukhya bhedo cAra che. (1) che kAnuprAsa, (2) vRjyanuprAsa, (3) zrutyanuprAsa ane (4) lATAnuprAsa. jemAM samAna varNonI AvRtti thAya, te chekAnuprAsa" kahevAya che, eka varNanI aneka vAra AvRtti thAya, te "vRjyanuprAsa' kahevAya che. kAnane madhura lAge te rIte tAlavya ane datyAdi varNonI AvRtti thAya, te zrutyanuprAsa" kahevAya che ane zabdanI punaH punaH AvRtti thAya, te "lATAnuprAsa' kahevAya che. keTalAkanA matathI aMtamAM samAna varNa AvatAM aMtyAnuprAsa bane che. prastuta kAvyamAM A pAMce anuprAso jovAmAM Ave che. pahelI gAthAmAM ya ma panI AvRtti thavAne lIdhe "chekAnuprAsa' che. bIjI gAthAmAM vanI AvRtti thavAne lIdhe chekAnuprAsa' che; tathA pAMcamI gAthAmAM ane nI Avatti thavAne lIdhe chekAnuprAsa che. A rIte 6, 9, 10, 11, 15, 21, 22, 23, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 32, 35, 36 ane 37mI gAthAmAM judA judA vargonI AvRtti thavAne lIdhe 'chekAnuprAsa' che. cothI gAthAmAM ane tanI aneka vAra AvRtti thavAthI 'vRttvanuprAsa' che; sAtamI gAthAmAM r ane ya nI adhika AvRtti thavAthI nRtyanuprAsa che ane navamI gAthAmAM tha, va ane manI adhika AvRtti thavAthI 'vRttvanuprAsa' che. A ja rIte gAthA 14, 19, 21, 26, 34mAM judA judA varNonI aneka vAra AvRtti thavAne lIdhe 'vRttvanuprAsa' che. trIjI gAthAmAM na (tAlavya), ya (tAlavya), ane sa(daMtya)nI AvRtti thavAthI 'zrutyanuprAsa' che. covIsamI gAthAmAM / (tAlavya), Na (mUrdhanya), pa, meM ane (auSTya)nI AvRtti thavAthI 'zrutyanuprAsa' che covIsamI gAthAmAM meM (auSca). ane (mUrdhanya) tathA ya(tAlavya)nI AvRtti thavAthI 'zrutyanuprAsa' che. AThamI gAthAmAM uttama ane saMti zabdonI AvRtti thavAthI 'lATAnuprAsa' che. sattaramI gAthAmAM guLehi pAvaN na ta tathA nava-saraya e zabdonI AvRtti thavAthI 'lATAnuprAsa' che. gAthA 2, 4, 20, 25, 26, 30 tathA 31mAM aMtyAnuprAsa che. maka samAna chatAM bhinna arthovALA zabdonI AvRtti thavAthI 'dhamaka' nAmano alaMkAra utpanna thAya che. (tenA aneka bheda-prabhedo AcAryoe mAnelA che.) trIjI gAthAmAM 'aniya-saMtInuM' e pada trIMjA ane cothA pAdamAM bhinnArthaka hovAthI yamaka alaMkAra che. bAramI gAthAmAM 'ti' pada cAre caraNamAM bhinnArthaka hovAthI yamaka alaMkAra che. soLamI gAthAmAM 'aniya' pada cAre caraNamAM bhinnArthaka hovAthI 'yamaka' alaMkAra che. A pramANe 20, 21, 32, 35, 37 tathA 38mI gAthAmAM paNa judA judA 'yamaka' alaMkAro che. citra jyAM varSonI viziSTa racanAthI khaDgAdi citrano baMdha thato hoya, tyAM 'citra' alaMkAra utpanna thAya che. Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0417 trIjI gAthAmAM "catuSpaTa-baMdha hovAthI citra alaMkAra che; cothI gAthAmAM dIpikA-baMdha,' "vApikAbaMdha" ane "maMgalakalaza baMdha hovAthI 'citra' alaMkAra che; soLamI gAthAmAM "guccha-baMdha hovAthI "citra' alaMkAra che; sattaramI gAthAmAM "vRkSa-baMdha hovAthI "citra' alaMkAra che; ekavIsamI gAthAmAM 'Sadala kamala-baMdha' hovAthI 'citra" alaMkAra che; ane cotrIsamI gAthAmAM "aSTadala kamala-baMdha hovAthI 'citra" alaMkAra che. (citra-baMdho alaMkAranA cheDe ApavAmAM AvyA che.) punaruktavadAbhAsa je zabdomAM vAstavika ekArthatA na hoya paNa ekArtha jevo bhAsa hoya, tyAM "punaruktavadAbhAsa" alaMkAra utpanna thAya che. pAMcamI gAthAmAM "jiriyA-vidi' pado vaDe, caudamI gAthAmAM 'ya, suddha, ghavata' pado vaDe. ogaNIsamI gAthAmAM "digviya' pado vaDe ane cALIsamI gAthAmAM "Umaya, kutiya, vana' pado vaDe 'punaruktavadAbhAsa" alaMkAra che. (arthAlaMkAra) upamA kAvyAnuzAsanamAM upamAlaMkAranuM lakSaNa 'aaN sAthaypanA'upamAna ane upameyanuM AhalAdakArI sAmya te upamA" evuM darzAvavAmAM AvyuM che. navamI gAthAmAM zrI ajitanAtha bhagavAnanA dehanuM varNana karatAM jaNAvyuM che ke-"vasthi-pattha-vasthitra-saMcaya'-uttama hAthInA kuMbhasthaLasamAna prazasta ane vistIrNa saMsthAnavALA. ahIM uttama hAthInuM kuMbhasthaLa e upamAna che ane saMsthAna e upameya che. "mati-nItIyALavarAMdhalthipatthApa-pasthi' -mada gaLatA ane lIlAe cAlatA zreSTha gaMdhahastinA jevI gatie cAlatA. ahIM mada gaLatA ane lIlAe cAlatA zreSTha gaMdhahastinI gati e upamAna che ane bhagavAnanI cAla upameya che. "sthi-haltha-bIduM-hAthInI sUMDha jevA hAthavALA. ahIM hAthInI sUMDha e upamAna che ane bhagavAnanA bAhuhAtha e upameya che. "vaMta [T-ya-niva-piMga-tapAvelA sonAnI kAMti jevA svaccha pItavarNavALA. ahIM tapAvelA sonAnI kAMtino svaccha ane pItavarNa upamAna che ane bhagavAnanA dehanI kAMti upameya che. teramI gAthAmAM pra.-3-27 Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4180zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 navasAra-sisa nAnA-' zaradaRtunA navIna caMdra jevA kalApUrNa mukhavALA e padamAM zaradaRtuno navIna kalApUrNa caMdra upamAna che ane bhagavAnanuM mukha upameya che. caudamI gAthAmAM "vaMta-M-paTTa-sevA-suddha niddhathavasta-vaMta paMti "-dhamelA rUpAnI pATa jevI uttama, nirmala, cakacakita ane dhavala daMta-paMktivALA-e padamAM dhamelA rUpAnI pATanI uttamatA, nirmalatA, cakacakitatA ane dhavalatA upamAna che ane bhagavAnanA dAMtanI paMkti upameya che. pacIsamI gAthAmAM "satiya-hRkSa-vahu-TITUT- HTThuM' tathA sa manna-nokhihiM pado paNa "upamA alaMkArathI alaMkRta che. rUpaka eka padArthane bIjA padArthanI sAthe samAna na kahetAM ekarUpa kahevAthI rUpaka alaMkAra thAya che. jema ke "muvameva candraH'-"mukha e ja caMdra che." sAtamI gAthAnA 'ra--timira' padamAM aDhAramI gAthAnAM "tamara-' padamAM, ogaNIsamI gAthAnAM "yaTM' padamAM, chavvIsamI gAthAnAM "Tya-nATiM' padamAM tathA chatrIsamI gAthAnAM "--manna padamAM "rUpaka alaMkAra che. vyatireka upamAna karatAM upameyanI utkRSTatA darzAvavI te "vyatireka" alaMkAra che. jema ke "aho ! viDanvayatveSa, vana roham'-aho ! te vadana vaDe kamalane paNa tiraskRta kare che.' paMdaramI gAthAmAM 'vimata-satAma-sonuM' vagere cAre caraNomAM vyatireka' alaMkAra che. te ja rIte ogaNIsamI gAthAmAM "arU5ya-savivAra-samadira-sanvayaM tavasA' -e paMktimAM paNa vyatireka' alaMkAra che. kAvyaliMga kAraNa darzAvIne vAcyArthanuM samarthana karavAthI kAvyaliMga' alaMkAra thAya che. jema ke ritori mandra ndra ! mavaDati trionaH " "he nIca kAmadeva ! tuM jitAyelo che, kAraNa ke mArA cittamAM trilocana che.' pahelI gAthAmAM "gaMti 2 paraMta-sanna-va-pArva' e paMktimAM Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0419 "kAvyaliMga' alaMkAra che, kAraNa ke temAM vaMti padanA arthanuM "saMta-satra-ya pAva' e pada vaDe samarthana karavAmAM AvyuM che. dazamI gAthAmAM 'niya' ane niyAriyAM' padanA hetupoSaka 'niyaM--marya' ane 'pavoda-rivuM' hovAthI "kAvyaliMga" alaMkAra che. vizeSokti kAraNa hovA chatAM kArya na thAya, tyAM "vizeSokti' alaMkAra manAya che. jemake "anurAgavatI sandhyA, divasastatpurassaraH / aho ! vaivAticitrA tathApi ne samAnama: " -kuvalayAnaMda pR. 101 saMdhyA anurAgavALI che, divasa tenI samIpe che; chatAM devagati vicitra che ke samAgama thato nathI. pacIsamI ane ogaNatrIsamI gAthAthI zarU thatAM kulakomAM mohajanya sAmagrIno abhAva chatAM bhagavAnane "niyaM-moTuM -mohane jItanAra ane saMta-satra-pAva-Dhosa' -sarva pApa ane doSane zAnta karanAra varNavyA che. tethI vizeSokti alaMkAra che. jayAM vizeSaNo abhiprAya-pUrvaka hoya, tyAM parikara' alaMkAra manAya che. jemake "sudhAMzu-RtitoraMsastAvuM raMtu va: zivaH | "caMdrathI zobhAyamAna mastakavALA ziva tamArA tApane dUra karo." chaThThI gAthAmAM 'samaya' vizeSaNa sAbhiprAya hovAthI "parikara" alaMkAra che; tathA AThamI gAthAmAM kavie "saMti' ane 'samAdi mAgyA che ane te devAmAM sAmarthyasUcaka "samAhi-nirdi ane "vaMti-ra' e be vizeSaNo yojelAM che; eTale tyAM paNa "parikara' alaMkAra che. udAtta samRddhinuM varNana hoya, tyAM "udAtta' alaMkAra utpanna thAya che. agiyAramI gAthAmAM pura, nagara, nigama, janapada cauda ratna, navA Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4200zrI zrAddhapratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 mahAnidhi, strIo, azva, gaja, ratha, gAma vagere samRddhinuM varNana hovAthI udAtta" alaMkAra che. kAraka-dIpaka eka vastusaMbaMdhI aneka kriyAonuM varNana hoya, tyAM kAraka-dIpaka' alaMkAra utpanna thAya che, jema ke "chatyA/eMti puna: panthaH paththati pRti' - "pravAsI jAya che, punaH Ave che, tathA jue che ane pUche che." ogaNIsamI gAthAmAM "viNoya-sira-gaMgati-risiTNa saMghughaM fthamitha' tathA "vivuhiva-dhava-naraveDuM-thayadanvaye vahu' e padomAM pUjaya-bhAva darzAvanArI aneka kriyAonuM varNana hovAthI "kAraka-dIpaka alaMkAra che. ratnAvalI prakRta ke prAstAvika arthono prasiddha krama anusAra vAsa thAya, tyAM "ratnAvalI' alaMkAra thAya che. ekavIsamI gAthAmAM saMgItazAstra-prasiddha vAdana, gAyana ane nRtyanuM kramika varNana hovAthI "ratnAvalI alaMkAra che. hetu jyAM hanumAn vastuonI sAthe hetunuM varNana karavAmAM Ave che, tyAM hetu' alaMkAra manAya che. pAMcamI gAthAmAM 'kririyA-vihi-saMviya-zna-phittesa-vimukyagya' Adi vizeSaNo heturUpa che tethI 'hetu' alaMkAra che. ogaNIsamI gAthAmAM 'marU saraya-vivArasahiya-saUe tavasA' e padomAM "hetu' alaMkAra che. pAMtrIsamI gAthAmAM 'te tavega puya-sava-pathiyA' e padomAM "hetu alaMkAra che. pariNAma jyAM kathanIya vastunI svAbhAvika upayogitA darzAvavAmAM Ave, tyAM "pariNAma" alaMkAra utpanna thAya che. Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0421 cothI gAthAmAM nAma-kIrtananI upayogitA zubha (sukha)-pravartana tathA dhRti-mati-pravartana vaDe darzAvelI hovAthI "pariNAma" alaMkAra che. svabhAvokti jAti, kriyA AdimAM rahelA svabhAvanuM varNana karavAmAM Ave tyAM svabhAvokti' alaMkAra manAya che. bAvIsamI tathA trevIsamI gAthAmAM devAgamananuM svAbhAvika varNana hovAthI "svabhAvokti" alaMkAra che. krama zabda, artha ke zabdArthanuM paripATI-pUrvaka varNana hoya, tyAM "kramaalaMkAra manAya che. bIjI gAthAmAM "vavAtha-maMtramAve' Adi padomAM zrI ajitanAtha tathA zrIzAntinAtha bhagavAnanA AdhyAtmika vikAsanuM paripATI-pUrvaka varNana hovAthI "krama" alaMkAra che. AThamI gAthAmAM 'eva-diva-vaMti-vitti sahi-nirdi e padamAM zrI zAMtinAtha bhagavAnanA AdhyAtmika-vikAsanuM paripATI-pUrvaka varNana hovAthI "krama" alaMkAra che. ogaNIsamI gAthAmAM RSigaNa, devagaNa ane deva-vadhUonA vaMdanano krama darzAvelo hovAthI krama" alaMkAra che. mudrA prastuta arthanI sAthe viSayanI sUcanA thAya, tyAM "mudrA" alaMkAra utpanna thAya che. pahelI gAthAmAM 'ni' ane 'vaMti' pado vaDe 'aniyasaMti-tho'nuM sUcana thatuM hovAthI "mudrA' alaMkAra che. guNa-rIti vagere A kAvyamAM mukhyatve "prasAda ane "mAdhurya guNa che. rItimAM vaidarbhI", "gauDI" ane "pAMcAlI'no prayoga ghaNe sthaLe thayelo che. AkhAye kAvyamAM "bhaktirasa zAntarasa'nI pradhAnatA che. koIka sthaLe "abhuta" "zRMgAra' ane "vIra rasanI chAMTa che, paNa te "zAMtirasa'nI poSaka che. Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422.zrIzrAddha-pratibhA -sUtraprapopaTI1-3 catuSpaTa-baMdha nhai |UTalasal astrol MAAMANASAMITarun kALaCHI savva-dukkhappa-saMtINaM, savva-pAvappa-saMtINaM / sayA ajiya saMtINaM, namo ajiya-saMtINaM // 3|| Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0423 (gAthA 4) vApikA-baMdha dIpikA-baMdha - HIT bI RTI na - - - - ppa va tata va 4 == = == = = Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4240zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 maMgalakalaza-baMdha / nAma RA VRAPAYAN - ajiyajiNa ! suhappavattaNaM, tava purisuttama ! nAma-kittaNaM / taha ya dhii- mai-ppavattaNaM, tava ya jiNuttama ! saMti ! kittaNaM // 4 // Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taba saMja me a ajita-zAMti-stava 0 425 esathuNA maji guccha-baMdha Ja ajiyaM sArI re aba le satte a sayA ajiyaM, sArIre a bale ajiyaM / tava saMjame a ajiyaM, esa thuNAmi jiNaM ajiyaM // 16 // Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4260 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 vRkSa-baMdha navasa ra ya ra vI guNehiM pAina te a ti a gharoghara va I 2 soma-guNehi~ pAvai na taM nava saraya-sasI tea-guNehiM pAvai na taM nava saraya-ravI / - guNehiM pAvai na taM tiasa-gaNa-vaI, sAra-guNehiM pAvai na taM dharaNi-dhara-vaI ||17|| rUva Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava04 27 Sadala-kamala-baMdha RRBHemaswwwamine monalisa and ganmaina allowers mamminibanayee abhayaM aNahaM, arayaM aruyaM / ajiyaM ajiyaM, payao paName // 21 // For Private & Personal use only Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428. zrI zrAddha-pratimA -sUtraprapopaTI-3 aSTa-68-bha-baMdha 441 TA NA sahAva-laTThA sama-ppaiTThA, adosa-duTThA guNahiM jiTThA / pasAya-siTThA taveNa puTThA, sirIhi~ iTThA risIhi~ juTThA // 34|| Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0429 (5) maharSi naMdiSaNano sattA-samaya A stavanA racayitA maharSi naMdiSeNa che, e to stavanA cheDe AvatA "pAve ma naMdriAmaminahiM' e zabdo parathI spaSTa che, paNa te kyAre thayA ? te jANavAnuM bAkI rahe che. vikramanI caudamI sadInA pUrvArdhamAM vidyamAna zrIdharmaghoSasUrie racelA zatruMjayakalpamAM kahyuM che ke nemi-vALA gattA-IIM, nahiM saMvileNa-[ff] ITE | vihio ajia-saMti-thao, jayau tayaM puMDarIyaM titthaM // zrIneminAthanAM vacanathI yAtrAe gayelA zrInaMdiSeNa gaNadhare jyAM ajita-zAMti-stavanI racanA karI, te puMDarIkatIrtha jaya pAmo." uparyukta sUrie (laghu) ajita-zAMti-stava nAmanuM sattara gAthAnuM mahAmaMtra-garbhita eka stavana batAvyuM che. temAM jaNAvyuM che ke vAsAsu vidi-vAsA suvidima-si(5)suMgara A si(5)tuMne !' tahiM riTunemiNo, riDhunemiNo vayaNao je u // 3 // deviMda thuA thuNiA, varavijjA naMdiseNa-gaNivaiNA / samaya-varamaMta-dhammakittiNA, ajiya-saMti-jiNA // 4 // varSARtumAM prabaLa zatruone jItavA mATe zatruMjaya parvata para jemaNe vAsa karyo che, tathA jeo devendra-stuta ane zreSTha vaidya che, tema ja jeo ariSTone nAza karanAra zrI ariSTanemi bhagavAnanAM vacanathI AgamanA uttama jJAtA, maMtra, dharma ane kIrtiyukta naMdiSeNa gaNadhara vaDe stavAyA che te ajitazAnti jino. Ano artha e che ke zrIneminAtha bhagavAnanAM kathanathI temanA naMdiSeNa nAmanA gaNadhara zrI zatruMjaya tIrthanI yAtrA karavA gayA ane temaNe tyAM varSAkAla rahIne A stava banAvyo. zrIdharmaghoSasUri pachI thoDA ja vakhate thayelA vikramanI caudamI sadInA Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4300zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 uttarArdhamAM vidyamAna zrIjinaprabhasUrie zrI zatruMjaya tIrtha-kalpamAM jaNAvyuM che ke zrInemivacanAt yAtrAgataH sarvarujApaham / naMdiSeNagaNezo'trAjita-zAntistavaM vyadhAt / / zrIneminAthanAM vacanathI yAtrAe gayelA zrInaMdiSeNa gaNadhare sarva rogone haranAra ajita-zAMti-stava ahIM (zatruMjayamAM) rahIne banAvyo. vaLI temaNe A stava para racelI "bodha-dIpikA' nAmanI TIkAmAM jaNAvyuM che ke "Lizeda zreNiputro nemikAtharo vA, Liputroco vI kazcinmaharSirna samyagavagamyate, kecit tvAhuH zrIzatruJjayAntarguhAyAmajita-zAntinAthau varSArAtramavasthitau, tayozcaityadvayaM pUrvAbhimukhaM jAtamanupamasara: samIpe'jitacaityaM ca marudavyantike zAnticaityaM, zrIneminAtha-gaNadhareNa nandiSeNAkhyena nemivacanAt tIrthayAtrojena tatrAtizAntistavavanA kRti || naMdiSeNa te zreNika-putra naMdiSeNa ke zrI neminAthanA gaNadhara naMdiSaNa athavA zreNikaputra naMdiSeNa ke bIjA koI naMdiSeNa maharSi te barAbara samajI zakAtuM nathI. keTalAka to kahe che ke zrI zatruMjaya parvatanI guphAmAM zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAtha bhagavAna varSArAtra (comAsuM) rahyA hatA, tyAM te baMnenAM pUrvAbhimukha caityo thayAM. temAM "anupama' sarovaranI najIka zrI ajitanAthanuM caitya hatuM ane marudevI-mAtAnA sthAnanI najIka zrI zAMtinAthanuM caitya hatuM, tyAM zrIneminAthabhagavAnanAM vacanathI tIrthayAtrAe AvelA zrInaMdiSeNa nAmanA gaNadhare ajita-zAMti-stavanI racanA karI che paraMtu A stavamAM AvatA zabdone barAbara maLatA pATho bhagavatIsUtra, praznavyAkaraNa sUtra, rAyapUseNaIya sUtra, jIvAbhigama sUtra, Avazyaka sUtra vageremAM Ave che, tethI ema mAnavAne kAraNa maLe che ke A stavanA racayitA maharSi naMdiSeNa prabhu mahAvIranA zAsanamAM racAyelA AgamonA paramajJAtA hatA ane tethI temanA zAsanamAM thayelA hovA joIe. zrIbhagavatIsUtranA bAramA zatakanA pAMcamA udezamAM kahyuM che ke "se keNatuNaM bhaMte ! evaM vuccai naradevA naradevA ?' Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava0431 [u0] goyamA ! je ime rAyANo cAuraMta-cakkavaTTI uppanna samatta cakkarayaNapahANA navanihi-paiNo samiddha kosA battIsaM rAyavara-sahassANuyAya-maggA sAgaravaramehalAhivaiNo maNussidA, se teNa aTeNaM jAva naradevA naradevA / " praznavyAkaraNa sUtranA cothA dvArakAmAM cakravartIonuM varNana karatAM jaNAvyuM che ke-"vattIsa varIya-sahasAbuyAya-mA II vaDasaTTisaha-pUvaranuvatI nayana-vaMtA " tevI ja paMktio A stavamAM paNa jaNAya che : vaLI praznavyAkaraNamAM cakravartI, vAsudeva, baladeva vagerenAM varNanomAM nIcenI paMktio Ave che, badhI ja AmAM tevI ne tevI ke thoDA pheraphAra sAthe jovAmAM Ave che. jemake- ya vi--sadasa-sAmI' (pR. 72) 'vikata-masi-ra-pittadoya-nitArdi' (pR.72) "nirivaccha-sunaMchaUT" (pR. 72) 'pavara-tti-teyA' (pR. 72) are huya-zna-va-nimmata-sujhAya- nidarya-dehadhArI' (pR. 7ra tathA 77). mara8-pa- ra-for-naviya-narava (pR. 22) zrIrAyapAseNaIya-sUtramAM sUryAbhadevanA nATakanuM je varNana Ave che. temAM jaNAveluM che ke sadara-suMgaMta vaMsa-taMtI-tannatAna-va-di-susaMpatta' [sara-gu-vaMza-tatrI-tatta-tAlana-prada-susaMprayumU-guMjatA vAMsanI vAMsaLI ane vINAnA svara sAthe bhaLatuM, ekabIjAnI vAgatI tALInA avAjane anusaratuM, muraja ane kAMsIonA jhaNajhaNATanA tathA nAcanArAonA paganA ThamakAnA tAlane barAbara maLatuM, vINAnA layane barAbara baMdhabesatuM ane zarUAtathI vAMsaLI vagere vAgatAM hatAM. tenAthI yukta hatuM." barAbara A ja varNana vaMsa-ad-taMtI-tIna-mti, tirUvaragirama-sadgIsa ga'mAM UtareluM jaNAya che. vaMza, taMtI, tAtra vagere zabdo enA e ja che ane krama paNa e ja sAcavelo che. sUtramAM jayAM sadA-vaMta che, tyAM A stavamAM Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zabda mUkelo che ane kusaMpattanA sthAne tiane che. zrIjIvAbhigama-sUtramAM "zikrastavano pATha che, temAM "namo nAM niyamavALae pado jovAmAM Ave che. tenA sthaLe ahIM 'niyaM niya saMmaye pakhavAmi !" evo pATha Ave che. vaLI vijayadevanA abhiSeka prasaMge chattA vImA vapaDIIT'no je krama darzAvelo che, te ahIM 'chatta vIrapaDI' vagere padomAM barAbara jaLavAyelo che. zrI Avazyaka-sUtranuM bIjuM adhyayana "caturvizatistava" nAmanuM che, te A stavanI racanA vakhate temanI najara sAme barAbara rahyuM haze, tema jaNAya che. e stavanA upakramamAM jema tIrthaMkaradevane (1) to rasa 3jJo re, (2) dhaSpatitthare (3) gine, (4) arihaMta ane (5) vatI e vizeSaNo lagADelAM che, tema A stavanA upakramamAM paNa niya-satra-maya' 'pasaMta saba-va-pArva' Adi vizeSaNo lagADelAM che. vaLI jinezvaranI stuti karyA pachI jema temAM traNa gAthAo Ave che, tema AmAM paNa upasaMhArarUpe traNa gAthAo Ave che ane temAM zabdo paNa lagabhaga tevA ja Ave che. jema ke caturvizati-stavamAM "vuM maU mithurAe pado Ave che, to ahIM paNa 'AvuM ta-va-vikamaNa -saMti-unA-guma' evAM pado Ave che. caturvizati-stavamAM 'gI -voTiM-nAma di-varakuttamaM vita' e paMkti Ave che, to ahIM 'aMtimukhI mama aMtisamAdi-varaM dvisa3' e paMkita Ave che ane tevo ja bhAva vaMtiM videya ' paDDasa me samAdi vagere padomAM punaH punaH vyakta thayelo che. 'vaMde, nizmIrI, kAveluM adiyuM pathAsarA' e paMktine badale "vimatta-sattApha-soma,' 'vitimira-TU-rApherema-tega ane "soma-mudi pAva na nava-saraya-satI' tathA tema-hiM pAvaDuM ra te nava-tharavI' e paMktio jovAmAM Ave che. vaLI caturvizatistavamAM "siddhA siddhi mana rIsaMtu' zabdathI stavanI pUrNAhuti karavAmAM AvI che, to ahIM huMtu me liva-sudaLa yayA'thI pUrNAhuti karavAmAM AvI che. A ja rIte deva-devIonAM varNano vakhate je zabdo Ave che, te paNa AgamonA pATho sAthe ghaNA maLatA Ave che. eTale e vAta spaSTa Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajita-zAMti-stava 0 433 thAya che ke maharSi naMdiSeNa prabhu mahAvIranA zAsanamAM thayelA Agamadhara maharSi jaNAya che, pachI te zreNika-putra naMdiSeNa hoya ke anya naMdiSeNa hoya. vaLI A stavano spaSTa ullekha zrIsaMghadAsagaNi kSamAzramaNe bRhatkalpasUtranA laghubhASyamAM A pramANe karelo che : avidhi-pariTuvaNAe, kAussaggo guru samIvammi | mAta-saMti-nimitte, thayo to anita-saMtImAM 646'' zramaNanA dehane pariThavatAM kaMI avidhi thayo hoya, to guru-samIpe kAyotsarga karavo ane maMgala tathA zAnti nimitte 'ajita-zAMti-stava' bolavo. zrIsaMghadAsagaNi kSamAzramaNa, vizeSAvazyaka-bhASya ane vizeSaNavatI vagere racanAra zrIjinabhadragaNi kSamAzramaNa pahelAM thaI gayA jaNAya che, eTale A stavanA racayitA maharSi naMdiSeNa te baMne kSamAzramaNo pahelAM thaI gayA che-e sunizcita che. (6) stavanuM sAhitya ane anukaraNa A stava 52 zrIgoviMdAcArye (1), zrIjinaprabhasUrie (2) vi. saM. 1365nA poSa vida 2], nAgapurIya tapAgacchanA zrIharSakIrtisUrie (3), tathA upAdhyAya zrIsamayasuMdaragaNie (4) TIkAo racelI che. zrI jinaprabhasUrinI TIkA bodhadIpikA nAmathI prasiddha che ane bIjI TIkAo karatAM vadhAre vistAravALI che. zrIguNadharasUrie (5) A stava para avasUri racelI che ane anya muni puMgavoe tenA para vArtiko racelAM che. A stavanAM anukaraNarUpe zrIvIragaNie (1) ATha apabhraMza gAthAmAM laghu ajita-zAMti-stavanI racanA karI che. zrIjinavallabhagaNie (2) laghu ajita-zAnti-stavanA nAmathI oLakhAtA 17 prAkRtagAthAvALA 'jJAtiprathaeNtta'nI racanA karI che. zrIdharmaghoSagaNie (3)17 prAkRtagAthAvALA maMtra-garbhita ajita-zAMti-stavanI racanA karI che ane u. pra.-3-28 Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 merunaMdanakavie tathA zrIjayazekharasUrie paNa (4-5) ajita zAMti-stavanI racanA karI che tathA zrIsakalacaMdra vAcakanA ziSya zrIzAnticaMdra 39 gAthAnuM (6) "RSabhavIra-stavana' saMskRta bhASAmAM racyuM che ane tenA pratyeka chaMdo A stava pramANe ja lIdhA che, te A stavana keTaluM lokapriya ane mAnanIya hatuM, tenuM pramANa pUruM pADe che. (7) prakIrNaka A stava maharSi naMdiSaNanI saMgha-mAnya kRti che. Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60. bRhacchAntiH / bRhacchAnti (1) bhUkha (1. maGgalAcaraNam) (manhAsantA) bho bho bhavyAH ! zRNuta vacanaM prastutaM sarvametad, ye yAtrAyAM tribhuvanagurorAhatA bhaktibhAjaH / teSAM zAntirbhavatu bhavatAmarhadAdiprabhAvAd, ArogyazrI-dhRti-mati-karI kleza-vidhvaMsahetuH // 1 // [2. pIThikA] bho bho bhavyAlokAH / iha hi bharatairAvata-videha-sambhavAnAM samasta-tIrthakRtAM janmanyAsana-prakampAnantaramavadhinA vijJAya, saudharmAdhipatiH, sughoSA-ghaNTA-cAlanA-nantaraM, sakala-surAsurendraiH saha samAgatya, savinayamahadbhaTTArakaM gRhItvA, gatvA kanakAdri-zRGge, vihitajanmAbhiSekaH zAntimudghoSayati yathA, *tato'haM kRtAnukAramiti kRtvA "mahAjano yena gataH sa panthAH" iti bhavyajanaiH saha sametya, * A sUtramAM ghaNAM pAThAMtaro maLe che, temAMthI khAsa agatyanAM ja levAmAM AvyAM che. 1 bhavyA ! 5i. x "yathAthI zAntimudghoSayAmi' sudhIno 416 32615 pratimomaya nathI. Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4360zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 snAtrapIThe snAtraM vidhAya' zAntimudghoSayAmi, tatpUjA-yAtrA-snAtrAdimahotsavAnantaramiti' kRtvA karNaM datvA nizamyatAM nizamyatAM svAhA // (2) // [3. zAntipAThaH] (1) OM puNyAhaM puNyAhaM prIyantAM prIyantAM, bhagavanto'rhantaH sarvajJAH sarvadarzinastrilokanAthAstrilokamahitAstrilokapUjyAstrilokezvarAstrilokodyotakarAH // [3] // OM RSabha-ajita-sambhava-abhinandana-sumati-padmaprabhasupArzva-candraprabha-suvidhi-zItala-zreyAMsa-vAsupUjya-vimala-anantadharma-zAnti-kunthu-ara-malli-munisuvrata-nami-nemi-pArzva-varddhamAnAntA jinAH zAntAH zAntikarA' bhavantu svAhA // (4) (2) OM munayo munipravarA ripupravarA ripuvijaya durbhikSakAntAreSu durgamArgeSu rakSantu vo nityaM svAhA // 5 // (3) OM zrI-hI-dhRti-mati-kIrti-kAnti-buddhi-lakSmI 1. mI adhunA mevo kyAno pA 59 bhaNe che. 2. 'hatpUjA.....thI kRtvA' sudhAnI 418 32615 pratimobhA vAmAM Avato nathI. tyAM mAtra 'iti' mevo 4 54 che. 3. 3260.5 pratimAmA 'nizamyatAM' me pAra 4 sayuM che. 4. zAnti pAThanA A trIjA paricchedamAM OM puSpA huM puSpA huM stotrarUpa ane OM RSama ajita mitra35 che. 5. 3260.pratiyomA mA 'svAhA' 56 nathI.. 6. 32005 pratiyomA 'munayo' 56 nathI. 7. keTalIka pratiomAM A pada nathI. 8. 3260.pratimoma // 56 nathI. 8. mI 'hI zrI' vo ma 5 vAya che. Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 437 medhA- vidyA sAdhanapraveza-nivezaneSu' sugRhIta-nAmAno jayantu te jinendrAH // [6] (4) OM rohiNI-prajJapti-vajazRGkhalA-vajA-GkazIapraticakrA'-puruSadattA' kAlI-mahAkAlI-gaurI-gAndhArIsarvAstramahAjvAlA-mAnavI-vairoTyA-acchuptA-mAnasI-mahAmAnasI SoDaza vidyAdevyo' rakSantu vo nityaM svAhA // [7] (5) OM AcAryopAdhyAya prabhRti-cAturvarNasya zrI zramaNasaGghasya zAntirbhavatu tuSTirbhavatu puSTirbhavatu // (8) (6) OM grahAzcandra-sUryAGgAraka budha-bRhaspati-zukrazanaizcararAhu-ketu sahitAH salokapAlAH soma-yama varaNa-kubera-vAsavAditya 1. 3260.5 pratimAma 'dhRti-kIrti-lakSmI-medhA-vidyAsAdhana-praveza-nivezaneSu' mevo 56 jovAmAM Ave che. 2. 'jayanti te jinavarendrAH' mevo pATha bhaNe che. 3. tathA ca 'OM zrIrohiNI' avo 58 5 / bhaNe che. 4. 'cakrezvarI' 5i. 5. 'naradattA' 5i. 6. sarvAstrAmahAjvAlA 54i. 7. 'etAH SoDazavidyA'dhiSThAyikA devyo' 5i. 8. koIka pratimAM A AMkho maMtra nathI. zrIsakalacaMdra-kRta pratiSThAkalpamAM jaNAvyuM che ke "rohiNI prathamA tAsu, prajJaptirvajrazRMkhalA / vajrAMkuzA'praticakA, samaM puruSadattayA // 1 // kAlI tathA mahAkAlI, gaurI gAMdhAyathAparA / jvAlAmAlinI mAnavI, vairoTyA cAcyutA matA // 2 // mAnasI ca mahAmAnasyetA devatA matAH / abhiSekotsave jaine, yathAsthAnamaniMditAH // 3 // " 9-10 -varNyasya' 55., 326.5 pratimobhA 'tuSTirbhavatu puSTirbhavatu' se paho nathI. Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438. zrI zrAddha-pratima-sUtra praNopaTI-3 skanda-vinAyakopetA ye cAnye'pi grAma-nagara-kSetra'-devatA''dayaste sarve prIyantAM prIyantAm akSINa-koza-koSThAgArA narapatayazca bhavantu svAhA // (9) (7) OM putra-mitra-bhrAtR-kalatra-suhRta-svajana-sambandhibandhuvarga-sahitA nityaM cAmoda-pramoda -kAriNaH [ bhavantu svAhA // (10) (8) asmizca bhUmaNDalAya, tana-nivAsi-sAdhu-sAdhvIzrAvaka-zrAvikANAM rogopasarga-vyAdhi-duHkha-dubhikSa5daurmanasyopazamanAya zAntirbhavatu // (11) (9) OM tuSTi-puSTi-Rddhi-vRddhi-mAGgalyotsavAH sadA [bhavantu ], prAdurbhUtAni pApAni zAmyantu 2 duritAni, zatravaH parAGmukhA bhavantu svAhA // (12) [4. zrIzAntinAtha-stutiH] [anuSTum] zrImate zAntinAthAya, namaH zAntividhAyine / trailokyasyAmarAdhIza-mukuTAbhyarcitAGghaye // 1 // [13] 1. o5 pratibhA 'kSetra' za06 nathI.. 2. koIka pratiomAM A pATha nathI. 3. sahA 'bhrAtR-putra-mitra-kalatra' mevo bha vAma mAve che. 4. o pratibhA // 56 nathI. 5. o pratimA mA 56 nathI. 6. koIka pratimAM nIceno pATha vadhAre jovAmAM Ave che : "kSemaM bhavatu sumikSaM sasyaM niSpadyatAM jayatu dharmaH / zAmyantu sarve rogo ye kecidupadravA loke // grahAH praNazyanti bhayAni yAnti, na duSTa-devAH pariladhayanti / sarvANi kAryANi prayAnti siddhi, jinezvarANAM pada-pUjanena // " Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 0439 zAntiH zAntikaraH zrImAn, zAMtiM dizatu me guruH / zAntireva sadA teSAM yeSAM zAntigRhe gRhe // 2 // [14] " (gAthA) unmRSTa- riSTa-duSTa-graha- gati - duHsvapna- durnimittAdi / sampAdita-hita-sampannAma-grahaNaM jayati zAnteH // 3 // [15] [5. zAnti-vyAharaNam ] (gAthA) zrIsaGgha- jagajjanapada- rAjyAdhipa - rAjya - sannivezAnAm / goSThI - puramukhyAnA, vyAharaNairvyAharecchAntim // 1 // (16) zrI zramaNasaGghasya zAntirbhavatu / zrIjanapadAnAM zAntirbhavatu / zrIrAjyAdhipAnAM zAntirbhavatu / zrIrAjyasannivezAnAM zAntirbhavatu / zrIgoSThikAnAM zAntirbhavatu / zrI puramukhyANAM zAntirbhavatu / zrIpurajanasya zAntirbhavatu / zrIbrahmalokasya zAntirbhavatu / " // 2 // [ 17 ] 1. grahe pAThAM. 2. pAhA. 3. zrI saGgha - jagajjanapada- rAjyAdhirAjyaM sannivezAnAm / goSThI-pura-mukhyAnAM vyAharaNairvyAharecchAntim // 4. rAjAdhipa - rAja - sannivezAnAm - arhadabhiSekavidhiH pR0 111. 5. ahIM bIjAM paNa ghaNAM vadhArAnAM pado jovAmAM Ave che, paNa te uparanA vidhisUtrane jotAM saMgata nathI. Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440. zrI zrAddha-pratimA -sUtraprapopaTI-3 [6. Ahuti-trayam] OM svAhA OM svAhA OMzrIpArzvanAthAya svAhA // [18] [7. vidhi-pAThaH] ___eSA zAntiH pratiSThA-yAtrA-snAtrAdyavasAneSu zAntikalazaM gRhItvA kuGkuma-candana-karpUrAguru-dhUpa-vAsa-kusumAJjali-sametaH snAtra-catuSkikAyAM zrIsaGghasametaH zuci-zuci-vapuH puSpa-vastracandanAbharaNAlaGkRtaH puSpamAlAM kaNThe kRtvA, zAntimudghoSayitvA, zAntipAnIyaM mastake dAtavyamiti // (19) [8. prAstAvika-padyAni] (Guald) nRtyanti 'nRtyaM maNi-puSpa-varSa, sRjanti gAyanti ca maGgalAni / stotrANi gotrANi paThanti mantrAn, kalyANabhAjo hi jinAbhiSeke // 1 // [20] (ul) zivamastu sarvajagataH, para-hita-niratA bhavantu bhUtagaNAH / doSAH prayAntu nAzaM, sarvatra sukhI bhavatu lokaH // 2 // [21] ahaM gobAlaya-mAyA, sivAdevI tumha nayara-nivAsinI (NI) amha sivaM tumha sivaM, asivovasamaM sivaM bhavatu // 3 // svAhA (22) 1. 32sI pratiyomA 'snAtra' 56 nathI.. 2. 32603 pratimobhA 'puSpa' za6 natha.. . 3. 'nityaM' 5i. 4. A pachInAM paDyo jUnI pratiomAM jovAmAM AvatAM nathI. 5. 'govAlaya-mAyA' 5ita2. Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAtti 441 (anuSTapu) upasargAH kSayaM yAnti, chidyante vighna-vallayaH / manaH prasannatAti, pUjyamAne vinezvare jhA [23] sarva-ma-mArca, sarva-vyApAram | pradhAnaM sarva-dharmANAM, jaina jayati zAsanam // 5 // [24] (2) saMskRta chAyA mUla pATha saMskRtamAM ja che. prAstAvika padyomAM trIjuM padya prAkRta che, tenI chAyA ahIM ApI che. (22) karuM tIrtha-mAtA, zivAjevI yuwdra-na-nivAsinI asmAkaM zivaM yuSmAkaM zivam, azivopazamaM zivaM bhavatu // (3-4-5) sAmAnya ane vizeSa artha, tAtparyArtha tathA artha-saMkalanA [arthanA prAraMbhamAM apAyelA kramAMka zloka tathA paricchedone apAyelo sAmAnya kramAMka sUcave che.] (1-3) moH mo: !-he ! he ! saMbodhana ane prazna-vidhAnamAM vaparAtuM avyaya. maLyA: !-bhavyajano ! mahAnubhAvo ! bhavya eTale paramapada ke siddhi-gamananI yogyatAvALo AtmA. te mATe zrAvaka-prajJaptimAM kahyuM che ke : bhavvA jiNehi~ bhaNiyA, iha khalu je siddhigamaNa-joggA u / te puNa aNAi-pariNAma-bhAvao huMti nAyavvA // 66 // ahIM je siddhi-gamanane yogya (AtmAo) che, temane jinoe bhavya kahelA che ane te anAdi-pAriNAmika bhAvathI evA che-ema jANavA. mahAnubhAvo ke mAnanIya puruSone mATe paNa AvuM vizeSaNa vaparAya che. Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zubhuta-sAMbhaLo. vacanaM-vacana, vANI, kathana, pATha. prastutaM-prakaraNa-prApta, prAsaMgika. 'prastUyate sma kRti prastutam'-je rajU karAya te prastuta. arthAt prakaraNaprApta, prAsaMgika. 442 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodharTIkA-3 jinezvaranI yAtrA ane snAtra zAMtikarma mATe yojAya che, eTale tenA aMte zAMtipATha bolavo e prastuta che-prAsaMgika che. sarvam sarva, badhuM. tat-A. ye-jeo. A pada 'ArdratA:'nuM vizeSaNa che. yAtrAyAm-yAtrAne vize, rathayAtrAne vize. utsava ke gamanarUpa yAtrA traNa prakAranI che : (1) aSTAnikA, (2) rathayAtrA ane (3) tIrtha-yAtrA. temAMthI ahIM ratha-yAtrA abhipreta che. ratha yAtrA eTale zrIjinezvara bhagavAnanI pratimAne rathamAM sthApana karI vAjiMtrAdi pUrvaka te ratha zrAvakonAM ghare ghare (nagaramAM sarvatra) pheravavo te. A prakAranI ratha-yAtrAthI aneka bhavya prANIo zrIjinezvara bhagavAnanAM darzana kare che tathA temanI prazaMsA karIne puNyanAM bhAjana thAya che. jyAM zrAvako vaDe AvI rathayAtrA vAraMvAra karavAmAM AvatI hoya te deza, te gAma ane te naga2 darzanIya manAya che. ujjiyanImAM nIkaLelI rathayAtrAmAM zrIAryasuhastI mahArAjane joI saMprati rAjAne jAti-smaraNa-jJAna thayuM hatuM, tethI teNe potAno pUrvabhava jANyo hato ane pachInA jIvanamAM zAsanaprabhAvanAnAM aneka kAryo karyAM hatAM. tribhuvana-puo: -tribhuvana-gurunI, jinezvaranI. jinezvara svarga, martya ane pAtAla e traNa bhuvananA adhipationA guru hovAthI tribhuvana-guru kahevAya che. Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 443 ArhatA: -ardhad-upAsako, zrAvako. arhattA upAsakone Arhat kahevAmAM Ave che. zrAvaka e teno paryAya-zabda che. vitamAnaH-bhaktine bhajanArA, bhaktivaMta, anuSThAnamAM bhAga 'bhakti bhagatIti mahimAm'-je bhaktine bhaje-seve te bhaktibhAga, tti-bhakti athavA te mATenuM anuSThAna. teSAM teone. lenArA. A pada 'bhavAm'nuM vizeSaNa che. ufa:-uila. zAnti-zabda upazamArthaka 'zam' dhAtuthI 'nniyAM ti' e sUtrathI siddha thAya che. kAma-krodhAdinuM zamana, viSaya-vAsanA-dvArA pravRtta iMdriyono virAma, tRSNA-kSaya tathA upasthita bhayo, rogo ane upadravonuM nivAraNa e tenA prasiddha artho che. gocara, vilagna Adi graha-doSa tathA duSTa-svapna vagerenI nivRttine paNa 'zAMti' kahevAmAM Ave che. A sUtramAM te nIcenA arthomAM vaparAyo che H (1) zAMtinAtha, (2) zAMtipATha, (3) upadravonI zAMti, (4) Arogya, zrI, dhRti ane matine karanAro kleza vidhvaMsaka guNa. : mavatu-thAo. mantAk-Apane, zrImAnone. ardhavAni-prabhAvAt-arhat vagerenA prabhAvathI. arhat che jenI gatimAM te ardhavAvi, temano prabhAva te ardhati pramAva. Arogya-zrI-kRti-mati-rI-nIrogitA, lakSmI, citta-svAsthya ane buddhine ApanArI, Arogya ane zrI ane dhRti ane matine karanArI te Arogya-zrI-vRti-mati-rI. Arogya-nIrogitA. zrI-lakSmI. vRtti-cittanI svasthatA. mati-sthira buddhi. vigata mATe juo sUtra 55, gAthA 4. rI-karanArI, Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 444 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 vagneza-vidhvaMsa-hetuH -pIDAno nAza karavAmAM kAraNabhUta. vanTezano vidhvaMsa te phleza-vidhvaMsa teno hetu te kleza-vidhvaMsa-hetu. varteza pIDA. vidhvaMsa-vinAza, parikSaya. detu-kAraNa. hetu-zabda nitya puMlliga hovAthI strIliMga vizeSaNamAM paNa puMlliga rahelo che. (1-4) mo mo maLyAH ! kRputa-he bhavyo ! sAMbhaLo. zuM! patanuM sarva prastuta vavanaM-A sarva prAsaMgika pATha, te A pramANe : ye mAtA: tribhuvanapuraH yAtrAyAM bhaktibhAjaH, teSAM bhavatAm arhadAdiprabhAvAt aarogy-shrii-dhRti-mti-kriivanseza-vidhvaMsa-hetuH zAMtiH bhavatu ! je ahaMdupAsako-zrAvako jinezvaranI [rathI yAtrAmAM bhaktivaMta che, te Apa zrImAnone arhat Adi(davo)nA prabhAvathI Arogya, lakSmI, cittanI svasthatA ane buddhi ApanArI tathA sarva klezapIDAono nAza karavAmAM kAraNabhUta evI zAMti thAo. (1-5) he bhavyo ! tame A sarva mAruM prAsaMgika vacana sAMbhaLo. "je zrAvako jinezvaranI ritha yAtrAmAM bhaktivaMta che, te Apa zrImAnone ahaMdAdi devonA prabhAvathI Arogya, lakSmI, cittanI svasthatA ane buddhine ApanArI tathA sarva kleza-pIDAno nAza karavAmAM kAraNabhUta evI zAMti prApta thAo." (2-3) ( pIIi -prAkkathana, Amukha) mo: mo: bhavyatno: !-he bhavyajano ! rUda di-A ja jagatamAM. A aDhIdvIpamAM. maratairavata-di-sanmavAnAM samata-tIrthanA-bharata, airAvata ane mahAvideha kSetramAM utpanna thayelA sarva tIrthakaronAM. marata ane zerAvata ane vizleTa te maratairAvata vida, temAM che samagra jeno te paratairAvata-viveda-sava. samUrva-janma. samasta evA tIrthana te samasta-tIrtha. samasta-samagra, sarva tIrtha-tIrtha karanAra, tIrthakara. banmani-janmane vize, janma-prasaMge. mAsana-prapAnantara-Asanano prakaMpa thayA pachI, siMhAsana kaMpyA pachI. Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti7445 Asanano praznapU te Asana-praznapU, tenA anantaram te mAna prampAntaram, mAsana-siMhAsana. prampa-dhrujAro. anantaram-pachI. siMhAsana kaMpyAM pachI. avadhinA vijJAca-avadhijJAna vaDe jANIne. devone avadhijJAna bhava-pratyaya eTale janmathI ja hoya che. temAM pahelA-bIjA devalokavALAnAM avadhijJAna karatAM trIjA-cothA devalokavALAnuM adhika ane trIjA-cothA devalokavALA karatAM pAMcamA-chaThThA devalokavALAnuM adhika ema uttarottara adhika avadhijJAna hoya che. pahelA ane bIjA devalokavALA devo avadhijJAnathI nIce ratnaprabhA sudhI, tIrachA lokamAM asaMkhyAta yojana sudhI ane uparanA bhAgamAM potAnA vimAnanI dhvajA sudhI jANI zake che. sauthaffdhapatiH -saudharma devalokanA adhipati, saudharmendra. saudharmano madhapati te saudharmAdhapati, sautha-bAra devalokamAMno pahelo devaloka. pati-svAmI, iMdra. suyoSA-pATA vInAnattaram-sughoSA ghaMTA vagaDAvyA pachI. sughoSa nAmaka dhaSya te kupoSA-paSTa, tenuM vartana te supoSA-paSyavatana, tenA mAtaram te sughoSA-gya-vAsanAnattaram. supoSA-paSya-eka yojananA vistAravALI ne abhuta dhvani karanArI hoya che. teno avAja thatAM bIjAM vimAnonI ghaMTA paNa avAja karavA lAge che. te kula traNa vAra vagADavAmAM Ave che. vAsana-vagaDAvavuM te. saMta-surAsura dasamA tyi-badhA sura-asurendro sAthe AvIne. sakala sevA sura bhane asura te sakala-surAsura, tena indra te sklsurasurendra, sanna-badhA. sura-vaimAnika tathA jyotiSka devo. asura-bhavanapati tathA vyaMtara devo. rUdra-svAmI. sada-sAthe. samItya-AvIne, janmasthAne AvIne. vaimAnika tathA bhavanapati devomAM dasa jAti hoya che. te A pramANe : Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 446 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (1) Idra-badhA devono svAmI. (ra) sAmAnika-AyuSya vageremAM iMdranA jevA. (3) trAyastriza-guru-sthAnIya, maMtrI athavA purohitanuM kAma karanArA. (4) pAriSadya-mitranuM kAma karanArA sabhya devo. (5) AtmarakSaka-zastra laIne AtmarakSakarUpe iMdranI pITha pAchaLa UbhA rahenArA. (6) lokapAla-sarahadanI rakSA karanArA. (7) anIka-sainika tathA senAdhipatinuM kAma karanArA. (8) prakIrNaka-khAsa pharaja vinAnA-sAmAnya. (9) Abhiyogya-sevA karanArA. (10) kilbiSika-aMtyaja jevA. vyaMtara ane jyotiSka devomAM trAyasiMza ane lokapAla sivAyanI ATha jAtio hoya che. surendro ane asurendronI saMkhyA cosaThanI che, te A rIte - vaimAnikanA 10 Idro saudharma-saudharmendra. aizAna-IzAnedra. sanakumAra-sanaskumArendra. mAheMdra-mAheMdra. brahmaloka-brahmadra. lAntaka-lAntakendra. mahAzukra-mahAzukrendra. sahastrAra-sahastrAreMdra. Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAtti 0447 Anata } prANA~dra. prANata AraNa che ayyadra. ayyata che bAra devaloka sudhInA devo kalpopapanna hoya che ane pachInA devo kalpAtIta hoya che, eTale tyAM IMdra hotA nathI. bhavanapatinA 20 Idro (bhavanapati ane vyaMtara nikAyamAM babbe IMdro hoya che.) asurakumAra-camara ane bali. nAgakumAra-dharaNa ane bhUtAnaMda. vidyutakumAra-harikAMta ane hariSaha. suvarNakumAra-veNudeva ane veNadArI. agnikumAra-agnizikha ane agnimANava. vAtakumAra-velamba ane prabhaMjana. svanitakumAra-ghoSa ane mahAghoSa. udadhikumAra-jalakAnta ane jalaprabha. dviIpakumAra-pUrNa ane viziSTa (avaziSTa). diSumAra-amitagati ane amitavAhana. vyaMtaronA 32 dho. kinnara-kinnara ane kiMpuruSa. kiMpuruSa-sapuruSa ane mahApuruSa. mahoraga-atikAya ane mahAkAya gAMdharva-gItarati ane gItayaza. yakSa-pUrNabhadra ane mANibhadra. Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4480 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 rAkSasa-bhIma ane mahAbhIma. bhUta-surUpa ane pratirUpa. pizAca-kAla ane mahAkAla. bIjA ATha nikAya je vANavyaMtara kahevAya che, tenA IMdro nIce mujaba : aNapatnI-saMnihita ane sAmAna. paNapatnI-dhAtA ane vidhAtA. RSivAdI-RSi ane RSipAla. bhUtavAdI-Izvara ane mahezvara. kredita-suvarsa ane vizAla. mahAkrudita-hAsya ane hAsyarati. kodaMDa (kRSmAMDa)-zveta ane mahAzveta, pAvaka-pataMga ane pataMgapati. jyotinA 2 IMdro caMdra caMdra. sUrya-sUrya. aDhIdvIpamAM caMdra ane sUryanI saMkhyA 66-66 hoya che, eTale tenA iMdro 132 thAya, paNa ahIM jAtithI 2 IMdro gaNAvAmAM AvyA che. A badhA IMdro sAthe saudharmedra Ave che. savinayam-vinaya-pUrvaka, vinayathI. ad-mArA vRddIvA-pUjya arihaMta devane hAthamAM laIne. arhat e ja maTTAra te arhad-maTTAra. arha-arihaMta. bhaTTA-deva. bhaTTAra zabdane svArthamAM pratyaya AvavAthI maTTAra zabda banelo che. 'bhaTTa svAmitva mRcchatIti bhaTTAra:-bhaTTa eTale svAmIpaNuM, tene prApta kare te bhaTTAra' arthAt pUjya ke deva. pUjyanAmanI AgaLa bhaTTAraka, deva evA zabdo vaparAya che : 'pAvA bhaTTAro levaH, prayojyAH pUnyanAmataH |'-abhidhAnaciMtAmaNi (kAMDa 2, Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRcchAnti 0449 zlo. 250). gRhItvA-grahaNa karIne, hAthamAM laIne. rAtvA nAviI-meruparvatanA zikhara upara jaIne. rAtvA-jaIne. namaya atri te nAtri. tenuM zuM, te nAdrizuM. nAdri- meruparvata. zuM-zikhara. vihita khanmAbhiSe: -karyo che jeNe janmAbhiSeka. vidita-karyo che, nanmano mahotsava jeNe te vihita-namAmiSe. abhiSejha-snAtra-mahotsava. 'vihitanamAmiSe:SkRta-bina-nanma-sAtra mahotsava: / ' (ha. kI.) zAntimuddoSayati-zAMtinI udghoSaNA kare che. zAnti-zAMtino pATha. vaSavRti-UMcA svare bole che, udghoSaNA kare che. mAnIne. - yathA-jevI rIte, jethI, je kAraNathI. tata: -tethI. 'tata: tasmAt ArAt' / (ha. kI.) -huM. tAnujAmiti vRttA-karelAnuM anukaraNa karavuM ema mAnIne. nRtanuM anura te nRtAnuAra. ta-karAyeluM. anuAra-anukaraNa. kRti-ema. aa karIne, mAnIne. 'karelAnuM anukaraNa karavuM,' ema 5.3-29 -- 'mahAnano cena gata: sa panthAH' kRti-'je mArgathI zreSTha puruSa gayA, te mArga' ema jANIne. - A sUkta arhad-abhiSekavidhinA prathama parvanA nIcenA zlokamAM A pramANe Ave che : "yo. nannAne nAdri-zRGe, yazcAdidevasya nRpAdhirAjye / bhUmaNDale bhaktibharAvanamraiH, surAsurendrairvihito'bhiSekaH ||8|| Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4500 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 tataH prabhRtyeva kRtAnukAraM, pratyAdRtaiH puNyaphala-prayuktaiH / zrito manuSyairapi buddhimadbhiH, mahAjano yena gataH sa panthAH // 9 // " je abhiSeka Adideva-RSabhadevanA janmakAle meruparvatanA zikhara para ane je temanA rAjAdhirAjaya-prasaMge bhUmaMDala para, bhaktinA bhArathI atyaMta namra banelA surendroe ane asurendroe karyo hato, te abhiSeka tyArathI zarU karIne karelAnuM anukaraNa karavAmAM AdaravALA, puNyaphala vaDe prerAyelA, sabuddhizALI manuSyone paNa sevelo che, kAraNa ke "mahAjana je mArge gayA, te mArga che." tAtparya ke A snAtra-vidhi devatAoe karelA janmAbhiSekanA anukaraNarUpa che. bhavyananaiH sada satya-bhavyajano sAthe AvIne. ahIM bhavyajanothI ahaMtanI upAsanAmAM bhAga lenArA zrAvako abhipreta che. strItra- pannAtra vidAya-snAtra-pITha upara snAtranI kriyA karIne. trArtha thatuM pItam mAsa strAtrIThuM-snAtra mATe je pITha ke Asana te snAtrapITha. tene majjana-pITha paNa kahe che. strItrano sAmAnya artha snAna thAya che, paNa ahIM te jinAbhiSeka sUcave che. pITha-Asana ke sihAsana. hajupavizancemminniti vIram'--jenA para besI zakAya te pITha." snAtra-pITha kASThanuM, pASANanuM ke dhAtunuM banAvAya che. vartamAna sAmAcArI pramANe traNa suMdara bAjoTha mUkIne te upara siMhAsana mUkavuM, te snAtrapITha kahevAya che. mahotsava -prasaMge tenI racanA viziSTa prakAre thAya che. zAntimuyopathami-zAMtinI udghoSaNA karuM chuM, zAMtino pATha prakaTa rIte boluM chuM. ta-tethI, to. pUnA-yAtrA-trItrAdvi-mahotsavInantaramiti -pUjA-mahotsava, [ratha yAtrA mahotsava, snAtra yAtrA-mahotsava vagerenI pUrNAhuti karIne. Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 451 pUjA bhane yAtrA bhane snAtra Adino mahotsava te pUjA-yAtrA-snAtrAdi dotsava tenA anantaram te pUnA-yAtrA-strItrAdri-mahotsavInAra. ahIM mahotsava-zabda pUjA, yAtrA ane snAtra e traNe padonI sAthe saMbaMdhavALo che, eTale pUjA-mahotsava, [rathayAtrA-mahotsava ane snAtra-mahotsava vagerenI pachI ema samajavAnuM che. rUti vI-e pramANe karIne. ve ratnA-kAna daIne. nizIta nizcita-sAMbhaLo, sAMbhaLo. svAhA-svAhA. A pada zAMtikarma mATenuM pallava che. "sukuM adiyanta reva aneti vahI" - "jenA vaDe devo sArI rIte bolAvAya che, te svAhA." athavA "sukuM mahIM svIhi' -je vANI vaDe sArI rIte parityAga karavAmAM Ave che te svAhA."* ahIM hIM-tyAga karavo-dhAtunuM ji-pratyayathI "phA' rUpa baneluM che ane mA upasarganA yogathI "mAphI' baneluM che. (2-4) sarala che. (25) he bhavyajano ! A ja aDhIdvIpamAM bharata, airAvata ane mahAvideha kSetramAM janmelA sarva tIrthakaronAM janma-samaye potAnuM Asana kaMpatAM saudharmedra avadhijJAnano upayoga mUke che ane tenAthI jinezvarano janma thayelo jANIne sughoSA-ghaMTA vagaDAvIne (khabara Ape che, pachI) badhA suredro ane asuredro (javAne taiyAra thAya che, tema)nI sAthe ahitanA (janma-sthAne) AvIne vinaya-pUrvaka zrI arihaMta bhagavaMtane hAthamAM grahaNa karIne meruparvatanAM zRMga para laI jAya che. tyAM janmAbhiSeka karyA pachI zAntinI udghoSaNA kare che, tema huM (paNa) karelAnuM anukaraNa karavuM ema mAnIne "mahAjano je mArge jAya, zatapathabrAhmaNamAM vAdhenunA cAra stano mAnavAmAM AvyA che : svAdA, vauSaTuM svadhA ane IMnta. A cAre zabda parityAgano artha sUcavanArA che, paraMtu temAMnA pahelA be zabdo devatAone uddezIne parityAga karavo hoya tyAre vaparAya che. trIjo zabda pitRone udezIne tyAga karavo hoya tyAre vaparAya che ane cotho zabda manuSyone uddezIne tyAga karavo hoya tyAre vaparAya che. Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4520zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 te ja mArga' ema jANIne bhavyajano sAthe AvIne, snAtra-pIThe snAtra karIne, zAMtinI udghoSaNA karuM chuM, to tame badhA pUjA-mahotsava, [rathayAtrAmahotsava, snAtra-mahotsava vagerenI pUrNAhuti karIne kAna daIne sAMbhaLo ! sAMbhaLo ! svAhA. (3-3) OM-praNava-bIja. zrImerUtuMgasUri-viracita sUri mukhyamaMtrakalpamAM kahyuM che kesarvatra stutya praNavI: -pareSu zAnti-tuSTine In" sarvatra stutinI AdimAM sva-paranA kalyANa nimitte thatAM zAMtikarma ane tuSTikarmamAM praNavo hoya che. bIjA sUrimaMtramAM kahyuM che ke-"parva jJAtviA sarvastuti prAraze vidyAvimA I-prArakhe momiti sarvatobhanazca zAnti-puSTi-ddhi-vRddhi pUrti-zivAyorjeraLIyA !" "ema jANIne sarva stutipadanA prAraMbhamAM tathA vidyAvibhAganA prAraMbhamAM sarvalokanI tathA potAnI zAMti, puSTi, Rddhi, vRddhi, TUrti (maMtra dvArA prApta thatI eka viziSTa zakti) ane ziva (kalyANa) mATe OMno uccAra karavo. purda purdi-A divasa ati pavitra che, A avasara mAMgalika che. puSya va tat : kRti puSyAm "pavitra je divasa te puNyAha." A avasara mAMgalika che, evI jAherAta karavI hoya tyAre 3jha puSpAuM puSyA' evo zabda-prayoga karavAmAM Ave che. prIvattA prayantA-prasanna thAo, prasanna thAo. prayatAm tizayena pratA pavatu' - "prIyajJAm eTale atizaya prasanna thAo.' bhavantaH -bhagavaMto. mardantaH -ahaMnto, arihaMto. sarvajJA: sarvajJo. Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 0453 sarvanA -sarvadarzIo. triovI-nAtha: -triloka-nAtho. trio-hita. -trilokathI arcAyelA. trisno-pULyA: -trilokanA pUjya. rinovezvarI -trilokanA Izvaro. triodyotarI -trilokamAM udyota karanArA. (3-5) sarala che. A maMtramAM sarva tIrthakaronuM sAmAnya saMbodhana che. (3-6) OM puNyAtuM, puNyAha-Ajano divasa pavitra che, A avasara mAMgalika che. sarvajJa, sarvadarzI, trilokanA nAtha, trilokathI arcita. traNe lokonA pUjya-trilokathI pUjAyela, trilokanA Izvara, trilokamAM udyota karanAra arihaMta bhagavaMto prasanna thAo, prasanna thAo. (4-4) % Sama-gita-sanma-manana-sumati-paprama supArzva-candraprabha-suvidhi-zItala-zreyAMsa-vAsupUjya-vimala-ananta-dharmazAnti kunthu-ara-malli-munisuvrata nami-nemi-pArzva-varddhamAnAntA jinAH - OM RSabhadeva ajitanAtha, saMbhavanAtha, abhinaMdana svAmI, sumatinAtha, padmaprabha, supArzvanAtha, caMdraprabha, suvidhinAtha, zItalanAtha, zreyAMsanAtha, vAsupUjayasvAmI, vimalanAtha, anaMtanAtha, dharmanAtha, zAMtinAtha, kuMthunAtha, aranAtha, mallinAtha, munisuvratasvAmI, naminAtha, neminAtha, pArzvanAtha ane vardhamAnasvAmI jemAM chellA che. e (covIsa) jino. zAnta: zAMta. zAnta-kaSAyathI rahita. zAntiArA: -zAMti karanArA. ahIM zAMti-zabdathI prazama-sukha abhipreta che. AvatuM-thAo. svAhA-svAhA. Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4540 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (4-5) sarala che. A maMtramAM tIrthaMkaronuM nAma-pUrvaka saMbodhana che. (4-6) OM zrIRSabhadeva, ajitanAtha, saMbhavanAtha, abhinaMdanasvAmI, sumatinAtha, padmaprabha, supArzvanAtha, caMdraprabha, suvidhinAtha, zItalanAtha, zreyAMsanAtha, vAsupUjyasvAmI, vimalanAtha, anaMtanAtha, dharmanAtha, zAMtinAtha, kuMthunAtha, aranAtha, mallinAtha, munisuvratasvAmI, minAtha, neminAtha, pArzvanAtha ane vardhamAnasvAmI e covIse jino zAMta che, e amane zAMti karanArA thAo.* (5-3) OM munayo munipravAH OM muniomAM zreSTha evA munio. munimAM pravara-zreSTha te muni-pravara. ripu-vinaya-tumikSa-AntareNu-zatru vaDe karavAmAM AvatA vijayamAM, duSkALamAM gahana aTavImAM. ripu - vijaya ne durbhikSa ane kAntAra te ripuvijaya - durbhikSakAntAra. ripuvinaya-zatru vaDe karavAmAM Avato vijaya, parAbhava. TurmikSa-duSkAla. 'mikSAyA amAna: sumikSam'-jyAre bhikSAno abhAva thAya arthAt mAgI bhikSA na maLe tyAre durbhikSa paDyo gaNAya, jantAra-gahana vana. turtamattvag-vikaTa rastAomAM, vikaTa mArgone oLaMgatAM. tu evo mArga te durghamArga. TurnA-vikaTa. mArga-rasto. rakSantu-rakSaNa karo. ahIM rakSaNa-zabdathI bhaya-nivAraka zAMti abhipreta che. va: -tamAruM. arhadu-abhiSekavidhinA prathama parvanA trIjA zlokanI paMjikAmAM 'saMstotra-mantradhvani:' padanI vyAkhyA karatAM zrIzIlAcArye jaNAvyuM che ke sanPage #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAtti 0455 nityaM-pratidina. svAha-svAhA. (pa-4) punayo muni-prava: mahAmunio labdhivaMta maharSio. prAcIna sUtromAM tatte tapUre', ye suyapUre vagere prayogo Ave che, te "tADamAMnA zreSTha tADa', dhvajamAMnA zreSTha dhvaja evo artha batAve che. te pramANe ahIM muniomAM zreSTha evA muniothI siddha puruSo ke labdhivaMta maharSio samajavAnA che. ripu-vinaya-pakSa zAntApu dufmApu-zatruthI parAbhava pAmavAnA prasaMge, duSkAlamAM prANa-dhAraNa karavAnA prasaMge, gahana vanamAM pravAsa karavAnA prasaMge tathA viSama vATa oLaMgavAnA prasaMge. ahIM ripu-vinaya-zabdathI zatru vaDe karavAmAM Avato vijaya eTale zatruo vaDe thato potAno parAbhava samajavAno che-kAraNa ke tevA prasaMge rakSaNanI khAsa jarUra paDe che. "tatra ripurviSayaH zatrutta: paramava:' | (ha. kI.) pakSa-zabdathI duSkAlamAM prANa-dhAraNa karavAno prasaMga samajavAno che, kAraNa ke tyAre paNa rakSaNanI khAsa jarUra paDe che. jAntAra-zabdathI gahana aTavImAM pravAsa karavAno prasaMga samajavAno che, kAraNa ke tyAM vAgha, siMha vagere hiMsaka pazuonA tathA cora lUMTAruonA humalA sAme rakSaNanI jarUra paDe che. ane tumAthI pahADo, khINo, kotaro, karADo tathA vagaDAnI viSama vATo samajavAnI che, kAraNa ke tyAM paNa rakSaNanI khAsa jarUra paDe che. (5-5) 3OM zatru vaDe karavAmAM AvatA vijaya-prasaMge, duSkALamAM prANadhAraNa karavAnA prasaMge, gahana aTavImAM pravAsa karavAnA prasaMge tathA vikaTa vATo oLaMgavAnA prasaMge mahAmunio tamAruM nitya rakSaNa karo, svAhA. (6-3) OM zrI--kRti-pati-varti-Rtti-buddhi-na-thIvidyAsAdhana-praveza-nivezaneSa-zrI, hI, dhRti, mati, kIrti, kAMti, buddhi, lakSmI ane medhA e nava svarUpavALI sarasvatInI sAdhanAmAM, yoganA pravezamAM tathA maMtrajapanA nivezanamAM. zrI ane dUdha ane dhRti ane pati ane krAMti Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4560 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 ane hrAnti ane vRddhi ane lakSmI ane methA svarUpavALI vidyAnuM sAdhana tathA praveza ane nivezana te zrI-TrI-vRtti mati-Irti-vjhAnti-buddhi-lakSmI methA-vidyAsAdhana-praveza-nivezana. zrI-zobhA, saundarya. hrI-lajjA, maryAdA.dhRti-dhIraja, dRDhatA. mativicAra karavAnI zakti, saMpradhAraNa saMjJA, nIrti-kIrti, khyAti. tti-prabhA, ghuti. vuddhi-bodhanazakita, hitA-hitano vicAra karavAnI zakti. lakSmIlakSmI, saMpatti. medhA-prajJA, pratibhA. vidyA-sarasvatI, jJAnarUpA vidyA. zrI, zrI, dhRti, mati, kIrti, kAMti, buddhi, lakSmI ane medhA e sarasvatInI nava zaktio che. sAdhana-maMtropAsanA; koI paNa devanI sAdhanA karavAno sAMgopAMga vidhi. che. . praveza-praveza. ahIM praveza-zabdathI yoga-sAdhanAno praveza abhipreta nivezana-sthira thavuM te, maMtra-japamAM besavuM te. tAtparya ke ahIM nivezana-zabda maMtra-japamAM besavAno artha darzAve che. bhagavatIsUtranA agiyAramA zatakanA agiyAramA uddezamAM mahAbalakumAranA lagna-prasaMganI vidhimAM temanAM mAtA-pitAe prItidAna karyuM hatuM, temAM ATha zrInI, ATha hrInI, ATha kRtinI, ATha kIrtinI, ATha buddhinI ane ATha lakSmInI mUrtio ApI hatI ane A badhI mUrtio ratnanI banAvelI hatI tema jaNAvyuM che. 'aTTu sirIo baTTu hirIo vaM dhio ttiIo buddhImo nachIo...santrayAmaN / ' vasudevahiMDInA dukhattI-kathotpatti nAmanA vibhAgamAM zrI jaMbUsvAmInA jIvanano prasaMga varNavatAM jaNAvyuM che ke 'pasatthe ya diNe pamakkhio jaMbUnAmo vihiNA dAriyAu vi sagihesu / o mahatIe riddhIe caMdo viva tAragA- samIvaM gao vadhU gihAtiM / tAhiM sahio siri-dhiti-vittinachahi va niJA-mavaLa-mAto / ' zubha divase jaMbUkumArane vidhi-pUrvaka pIThI coLavAmAM AvI. kanyAone paNa temanAM pitRgRhomAM pIThI coLavAmAM AvI. e pachI jyAre samRddhipUrvaka jaMbUkumAra, caMdra jema Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 457 tArAonI pAse jAya tema vadhU-gRhomAM gayo ane vadhUonI sAthe, jANe ke zrI, dhRti, kIrti ane lakSmIne sAthe lAvyo hoya tema, pAcho potAne ghare Avyo." zrI, hI, dhRti, kIrti, buddhi ane lakSmI e cha varSadharadevIo gaNAya che ane pauSTika karmamAM tenI viziSTa sthApanA thAya che. * ahiMdu abhiSeka * "zrI- dhRta: vIfdvuddhirnaphlIza umarAvya: pauSTikasamaye saMghasya vAJchitaM pUrayantu mudAH // ' pauSTikanA samaye zrI, hI, dhRti, kIrti, buddhi ane lakSmI e cha mahAdevIo saMghanI kAmanA AnaMdathI pUrNa karo. -A. di. pauSTikAdhikAra. A. di mAM zrI, phrI vagere cha devIonAM svarUpa A pramANe varNavelAM che :? "mokayuma-vAmaya pUta-dastA, pAsanA nakka-va-zarIra-vatrA | sarvAGgabhUSaNadharopacitAGgayaSTiH, zrI zrIvinAmatui nayatvanenuM !' jenA be hAthamAM kamala che, eka hAtha varada-mudrAvALo ane eka hAtha abhayamudrAvALo che, je padmanA Asana para beThelI che. jenA zarIrano varNa kanaka jevo che, jeNe vastro paNa kanakavarNanAM ja dhAraNa karelAM che, jenI dehalatA sarvAge AbhUSaNavALI che evI zrI-devI tamane aneka prakAre zrI(zobhA)no atula vilAsa Apo. 2 'dhUzrIlaMSTifsa-gheTA-vI kapUravILAM-vibhUSita-rI dhRta-vatrA ! -vAra-vidhAtA-vAdanAcA, puSTIzca pauSTikavidhau vidadhAtu nityam // ' jeno varNa dhUmra jevo che, jenA eka hAthamAM khaga, bIjA hAthamAM DhAla, trIjA hAthamAM bIjoruM ane cothA hAthamAM vINA che, jeNe raktavastra dhAraNa karelAM che, je vikarALa siMhanA upara ArUDha thayelI che, te hadevI pauSTikavidhimAM nitya puSTi Apo. 3 candrojjvalAGga-vasanA zubhamAnasaukaHpatriprayANakRdanuttara satprabhAvA / -pa-nirmana-ma037 - vI napUra -- hastA dhRtiM dhRtirihAnizamAdadhAtu / .' Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4580 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 vidhinA trIjA parvamAM A chaye devIonuM smaraNa karavAmAM AvyuM che, te A pramANe : "abhiSekavAri hAri, prabhUtakiMjalkakalka-paTavAsi / upanayata semarI: pavA pAnayA TevI rA'' jeno deha tathA jenAM vastro candra jevAM ujjavala che, je mAnasarovaramAM rahenArI che, haMsanA vAhanane lIdhe zreSTha e samyaka prabhAvavALI che, jenA eka hAthamAM mAlA, bIjA hAthamAM pavitra kamala, trIjA hAthamAM kamaMDalu ane cothA hAthamAM bIjoruM che, te dhRtidevI ahIM niraMtara dhRtine Apo. 4. "zultASTiDunAya-va-vastrA, haMsAsanA dhRta-kamaNDalukAkSasUtrA / zetAnna-va-vinAsirAtikIrti , karti dvAlu varapauSTi-varmAtra '' jenAM deha tathA jenAM vastrono varNa caMdra jevo zukla che, je haMsa para beThelI che, je kamaMDalu, mAlA, zvetapavA ane cAmarathI zobhita hAthavALI che, te kIrtidevI A pauSTikakarmamAM kIrtine Apo. 6. "RArapuraTi -nirma7 phera-vastrA, zeSAdi-vAdanA patiH Tu-tIrSa-zomAM | vINorupustaka-varAbhaya bhaasmaandastA su dhawAM pravAtu : ' jenAM deha tathA jenAM vastro sphaTika jevAM nirmala ane vistRta kAMtivALAM che, je zeSanAga para beThelI che ane je paTu ane dIrgha zobhAvALI che, jenA eka hAthamAM uru para mUkelI vINA che, bIjA hAthamAM pustaka che, trIjo hAtha varada mudrAvALo che, ane cotho hAtha abhayamudrAvALo che, evI buddhidevI adhika subuddhi Apo. 6 "airAvaNAsanagatiH kalakAbhavastra dehA ca bhUSaNakadambaka-zobhamAnA / mAtaGga-padmayugalA prasRtA'tikAntiH vedapramANakakarA jayatIha lakSmIH / / je airAvaNa hAthI para beThelI che, jenAM deha tathA vastrono varNa kanaka jevo che, je AbhUSaNonA samUhathI zobhI rahelI che, jenA be hAtha hAthI para che ane be hAthamAM padma che, te cAra bhujAvALI lakSmIdevI ahIM jaya pAme che. Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 0459 himavat nAmanA kulaparvatanA upara rahelo pA nAmano hRda e jenuM nivAsasthAna che, te padmAdevI ghaNA padmarajanA rasarUpI paTavAsa(sugaMdhI)vALAM hemapalmo sAthe abhiSeka mATe manohara jaLa lAvo (samIpamAM upasthita karo). 23. "snapayantI jinaM jAta-sambhramA sambhramacchidaM karotu / pUrva [va mAtmAna, TrIrmApan [fa]nivAsinI ra4' himavat nAmanA kulaparvata upara rahela mahApadma nAmanA mahAhUdamAM nivAsa karanArI hInAmanI devI, utpanna thayelA AdarathI saMbhrama chedanAra jinane snAna karAvatI chatI mArA AtmAne pavitra karo. 24. 'devI tavopanayatAmabhiSekajalaM dalaM vibhUtInAm / para Ifpa, tiSThi -ni[fi]vAsa-TurnAnitA' araddA he bhagavan! niSadha nAmanA kulaparvata upara rahela tigichi nAmanA mahAhRdamAM nivAsa-vilAsa karanArI dhRti nAmanI devI, vibhUtio(saMpadAo)nAM kAraNarUpa, palmonA parAgathI raMga-beraMgI vicitra evuM abhiSeka-jala tamArA mATe lAvo. "sphuTakesareNa kamita-kamalena jinAbhiSecane devyAH / mAti bhava-dipama , sariNA sari-navAyA: raddA'' jinAbhiSekamAM, nIla nAmanA kulaparvata upara rahela kesarI nAmano hRda jenuM Alaya-sthAna che, te kIrtinAmanI devInA skuTa kesara(hUdanA pakSamAM padma-kaNikA ane siMhanA arthamAM kezavALI-khabhA uparanA kezo)vALAM kamalo. (hRda arthamAM paDyo ane siMhanA pakSamAM haraNo)ne kaMpAvanArA evA kesarI(hRda ane bIjA pakSamAM siMho e karelo bhava(saMsAra) rUpI dvipa(hAthI)no bhaMga (parAjaya) zobhe che. 26 . "bhAti bhavato'bhiSeke, kvaNadalikula-kiGkiNI-kalApena / rucirojjvalena jina ! pauNDarIkiNI pauNDarIkeNa // 27 // " / he jina ! ApanA abhiSekamAM pauMDarIkiNI buddhi nAmanI devI, rukmi nAmanA kulaparvata upara rahelA vAgha jevA pauMDarIka nAmanA hrada vaDe zobhe che, je (hRda) avAja karatA bhamarAonA samUharUpI ghUgharIonA Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4600 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 samUhavALo rucira (suzobhita) ane ujjavala (dedIpyamAna) che. 27 ripusenA-vatteza-6-saMhati svApateya-sasyAnAm / snapayantI jagadIzaM, jayati mahApauNDarIkasthA ||28|| zikharI nAmanA kulaparvata upara mahApauMDarIka nAmano hRda che, je moTo vAgha hoya tevo jaNAya che, tenA upara rahelI lakSmI nAmanI devI, jagadIza(jina)ne snAna karAvatI chatI, dravyorUpI dhAnyone thatA upadravono vinAza karatI zatru-senAe vistArelA klezorUpI kuraMgo(haraNo)nA samUha para jaya pAme che (dravyonA upadravo ane zatruothI thatA klezone dUra kare che). 28 sUrimaMtramAM paNa cha devIonI sAdhanA Ave che. keTalIka pratiomAM zrI-ThThI evo pATha maLe che ane u52nA ullekho jotAM e krama ja suvihita lAge che. ahIM keTalAka maiM ane maiM evo pATha bole che, paNa te bIjAkSaro che ane tene bolavAno ahIM prasaMga nathI. ahIM to mAtra nAmonI ja gaNanA che. suvRddIta-nAmAna: -sArI rIte uccAraNa karAyelA nAmavALA, jemanuM nAma sArI rIte levAya che, tevA. su-sArI rIte. gRhIta-grahaNa karAyeluM che nAma jenuM te sugRhItanAman. jayantu - -jayavaMtA varSo, jaya ApanArA thAo, sAnnidhya karanArA, thAo. te-te. ninendrAH-jinavaro. (6-4) sarala che. (6-5) OM zrI, hrI, dhRti, mati, kIrti, kAMti, buddhi, lakSmI ane medhA e navasvarUpavALI sarasvatInI sAdhanAmAM yoganA pravezamAM tema ja maMtrajapanA nivezanamAM jemanAM nAmonuM Adara-pUrvaka uccAraNa karAya che, te jinavaro jaya pAmo-sAnnidhya karanArA thAo. Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti7461 (7-3) % dina-prajJakSa-vakRtnA -vajhADUzI prativA puraSadattA-kAlI-mahAkAlI-gaurI-gAndhArI-sarvAstramahAjvAlA maanviivairoccA-chu-manAlI-mahAmAnavI poza vidyAvya: -(1) rohiNI, (2) prajJapti, (3) vajazRMkhalA, (4) vajAMkuzI, (5) apraticakra, (6) puruSadattA, (7) kAlI, (8) mahAkAlI (9) gaurI, (10) gAMdhArI, (11) sarvastramahAvAlA, (12) mAnavI, (13) vairocyA, (14) achuptA, (15) mAnasI, (16) mahAmAnasI e soLa vidyAdevIo. zrI hemacaMdrAcArye a. ci.mAM sarvastramahAjavAlA-zabdano artha A pramANe jaNAvelo che : 'sarveSAmatrAnAM mahatyo vArtA mAM sarvatraHhAnvItA'-"sarva astronI moTI jvAlAo jenI pAse che, te sarjAstramahAjvAlA." rakSatu-rakSaNa karo. vidyAdevIonI prasannatAthI roga, zoka, ciMtA, daridratA vagerethI rakSaNa thAya che, eTale ahIM rakSaNa-zabdane puSTinA arthamAM samajavo ghaTe che. va -tamAruM. nitya-pratidina. svAda-svAhA. (7-4) soLa vidyAdevIo : vidyAdevI e (maMtrarUpA) vidyAnI adhiSThAtrI che. siddhacakramaMtramAM vagere soLa svaranI sthApanA thAya che, te svaro A soLa vidyAdevIonA vAcaka che. te vize siddha-hema-bRhanyAsamAM kahyuM che ke 'tathA akArAdibhiH SoDazasvarairmaNDaleSu SoDaza rohiNyAdyA devatA upathI ne !' (a. 1, pA. 1, sa. 1) soLa vidyAdevIonAM svarUpano keTaloka paricaya zrIbappabhaTTisUrie stuti-caturvizatikAmAM, zrIpAdaliptAcArye nirvANa-kalikAmAM ane zrIvardhvamAnasUrie AcAradinakaramAM Apelo che te parathI tenuM svarUpa ahIM rajU karavAmAM AvyuM che. vidyA-devIonAM je zilpa maLe che, temAM hAthanI saMkhyAmAM taphAvata jaNAya che ane tenAM AyudhomAM paNa bheda najare paDe che. Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 462 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 1. rohiNI-puNya-bIjane utpanna kare, te rohiNI. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA hAthamAM japamAlA ane bANa che tathA DAbA hAthamAM zaMkha ane dhanuSya che. teno varNa zveta che, tenuM vAhana gAya che ane teno maMtra *3 yAM rohigye dvaM nama:' che. AvazyakacUrNimAM rohiNI, prajJapti, gaurI ane gAMdhArI e cAra mahAvidyAo kahelI che. vasudevahiMDImAM paNa rohiNIno vidyA tarIke ullekha Ave che. 2. prajJapti-jene prakRSTa jJAna che, te prajJapti. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA hAtha zakti ane varada mudrA-vALA che tathA DAbA hAtha bIjorA ane zaktithI yukta che. teno varNa zveta che. tenuM vAhana mayUra che ane teno maMtra *3 rAM prajJaE mAM nama:' che. catu tathA A. di.nA abhiprAyathI A devIne be hAtha che, temAM eka hAthamAM zakti ane bIjA hAthamAM kamala che tathA teno varNa kamala jevo padma (gulAbI) che. AvazyakacUrNi, vasudevahiMDI tathA paumacariyamAM prajJaptino vidyA tarIke ullekha Ave che. 'vikhkhA ya dunivArA, nayammA caiva tava ya pannattau |'(pa. ca. u. 7) 3. vajrazRMkhalA-jenA hAthamAM duSTane damana karavA mATe vajranI zRMkhalA che, te vajrazRMkhalA. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA hAtha varada-mudrA ane zRMkhalA-yukta che ane DAbA hAtha kamala ane zRMkhalA-yukta che. teno varNa zaMkha jevo zveta che, tenuM vAhana padma ane teno maMtra 3 tAM vajrazRkuMbhArye huM nama: / ' che. A. di.nA abhiprayAthI A devIne be hAtha che, temAM eka hAthamAM zRMkhalA aneM bIjA hAthamAM gadA che. 4. vajrAMkuzI-jenA hAthamAM vajra ane aMkuza rahelAM che, te vajrakuzI. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA hAtha varada-mudrA ane vajavALA che ane DAbA hAtha bIjorA tathA aMkuzavALA che. teno varNa suvarNa jevo pILo che, tenuM vAhana hAthI che ane teno maMtra 'OM vAM vAkruzya OM nama:' che. 5. apraticakrA-jenA cakranI barAbarI koIthI thaI zake tevI nathI, te apraticakrA. 'saMtikara' stavanamAM tenuM nAma cakrezvarI jaNAveluM che. A devIne Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 0463 cAra hAtha che ane te cAre hAthamAM cakra che. teno varNa vIjaLI jevo che, tenuM vAhana garuDa che ane teno maMtra 'OM zAM prativarya 3 nama:' che. catu. tathA A. di.nA abhiprAyathI A devIno varNa kanaka jevo pILo che. 6. puruSadattA-puruSane varadAna ApanArI, te puruSadattA. A devIne cAra hAtha che. temAM jamaNA hAtha varada-mudrA ane khaDuMgavALA che ane DAbA hAtha bIjorA ane DhAlavALA che. teno varNa suvarNa jevo pILo che, tenuM vAhana bheMsa che ane teno maMtra OM zAM puruSattAvai muM nama:' che. "saMtika' stavanamAM A devIne naradattA kahI che. 7. kAlI-duzmano pratye je kAla jevI che, te kAlI. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA hAtha japamAlA ane gadAvALA che tathA DAbA hAtha vaja ane abhaya-mudrAthI vibhUSita che. teno varNa zyAma che, tenuM vAhana padma che ane teno maMtra % nAM caii OM nama:' che. 8. mahAkALI-duzmano pratye je mahAkAla jevI che, te mahAkAlI. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA be hAtha alasUtra tathA vajathI zobhe che ane DAbA hAtha abhayamudrA ane ghaMTAthI zobhe che. teno varNa tamAla jevo atizyAma che. tenuM vAhana puruSa che ane teno maMtra "OM hAM mahAkrAnce jharuM nama:' che. catu. tathA A. dinA abhiprAyathI tenA eka hAthamAM japamAlA, bIjA hAthamAM phaLa, trIjA hAthamAM ghaMTa ane cothA hAthamAM ja che. 9. gaurI-jene dekhavAthI citta AkarSAya che, te gaurI. athavA gauravarNavALI te gaurI. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA hAtha varada-mudrA ane muzalathI alaMkRta che ane DAbA hAtha japamAlA ane kamalathI zobhe che. teno varNa gaura kanakanA jevo che, tenuM vAhana godhA eTale gho che ane teno maMtra "jha cUM maiM hUM nama:' che. catunA abhiprAyathI A devIno varNa lakSmIdevInA jevo pILo che. A dinA abhiprAyathI A devI kud-ghUranirmallA-kunda ane kapUra jevI zveta che. gaurano artha pILo ane zveta ema baMne thAya che. sUtrakRtAMgasUtranA bIjA zrutaskaMdhanA bIjA adhyAyamAM gaurI ane gAMdhArInI gaNanA vidyA tarIke karavAmAM AvI che. Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A. 4640zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 10. gAMdhArI-jenAthI gaMdha utpanna thAya che, te gAMdhArI; athavA je gAMdhAra-dezamAM utpanna thayelI che, te gAMdhArI. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA hAthe varadamudrA ane musalamALA che, tathA DAbA hAtha abhaya-mudrA ane vajavALA che, teno varNa nIla che, tenuM vAhana kamala che ane teno maMtra 3jha AndhArthe vRM nama:' che. 11. sarvastramahAjvAlA-jenAM sarva astromAMthI moTI jvAlAo nIkaLe che, te sarjAstramahAjavAlA. A devIne be hAtha che ane temAM ghaNAM zastro rahelAM che, temAMthI javAlAo nIkaLe che. teno varNa dhavala che, tenuM vAhana varAha che ane teno maMtra "3 nU satramANvInALe nama:' che. A devIne keTalAka javAlA, keTalAka mahAjavAlA ane keTalAka vAlAmAlinI paNa kahe che. catu.mAM A devInuM varNana kareluM nathI. javAlAmAlinI-devInA svataMtra kalpo maLe che. 12. mAnavI-manuSyanI mAtA-tulya, te mAnavI. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA hAtho varada-mudrA ane pAzavALA che tathA DAbA hAtha japamAlA ane vRkSanI DALIvALA che. teno varNa zyAma che, tenuM vAhana kamala che ane teno maMtra "OM vU mAnaA nama:' che. 13. vairocyA-anyonya vairanI zAMti mATe jenuM Agamana thAya che, te vairocyA. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA hAtha khaDjha ane sarpathI vibhUSita che ane DAbA hAtha DhAla tathA sarpathI zobhe che. teno varNa zyAma che, tenuM vAhana ajagara che ane teno maMtra "OM zuM vairoccArya ma nama:' che. 14. aSNuptA-jene pApano sparza nathI, te achuptA. A devIne cAra hAtha che. temAM jamaNA hAthamAM khaDaga ane bANa che tathA DAbA hAthamAM kheTaka (DhAla) tathA dhanuSya che. teno varNa vIjaLI jevo che, tenuM vAhana azva che ane teno maMtra "jha gUM achutArtha gau nama:' che. 15. mAnasI- je dhyAna dharanArAnA manane sAnnidhya kare, te mAnasI. A devIne cAra hAtha che. temAM jamaNA hAtha varada-mudrA ane vajavALA che tathA DAbA hAtha japamAlA ane vajathI vibhUSita che. teno varNa Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAtti 465 dhavala che, tenuM vAhana haMsa che ane teno maMtra "OM hUM manacce nama:' che. 16. mahAmAnasI-je dhyAnA rUDha manuSyonAM manane vizeSa sAnnidhya kare, te mahAmAnasI. A devIne cAra hAtha che, temAM jamaNA hAtha varada-mudrA ane khagathI yukta che ane DAbA hAthamAM kuMDikA ane DhAla che. teno varNa dhavala che, tenuM vAhana haMsa che ane teno maMtra "OM hUM mahAmanirca : nama:' che. catu. tathA A. di. mAM A devInA hAthamAM khaDjha, DhAla, ratna, ane kamaMDalu kahelAM che. vizeSamAM A. di.mAM A devInuM vAhana makara che, tema jaNAveluM che. (7-5) OM rohiNI, prajJapti, vajazRMkhalA, vajAMkuzI, apraticakrA, puruSadattA, kAlI, mahAkAlI, gaurI, gAMdhArI, sarvastramahAjavAlA, mAnavI, vairocyA, achuptA, mAnasI ane mahAmAnasI e soLa vidyAdevIo tamAruM nitya rakSaNa karo. (8-3) % mAvArthopAdhyAya-prakRti-vAturthaof[LIca-AcArya, upAdhyAya vagere cAra varNavALA. ' AcArya ane, upAdhyAya prabhRti te AcAryopAdhyAyaprabhRti sevo cAturvarNa te bhAvAryopAdhyAya-prakRti-vaturva. mAvArtha-sAdhuonA nAyaka. 3pAdhyAyasAdhuone zAstrAbhyAsa karAvanAra. prakRti-Adi. vAtuf[LyuM jemAM cAra varNa hoya te cAturvarNa. varSa eTale prakAra. zrIzrI - zrIzramaNasaMghane. zAntiH - zAMti, kaSAyonuM upazamana. tuSTa - tuSTi, toSa, santoSa. jaya' tuSTinuM svarUpa che.* * puNyAha-vAcana-prayogamAM "tirastu puSTistu II tuSTistu / dviratu . tathA mAvatI puSTikarI prIyatAm, bhagavatI tuSTikarI prIyatAm, bhagavatI RddhikarI prIyatAm bhagavatI vRddhikarI prayatA'-e pATho Ave che. pra.-3-30 Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puSTi: 4660 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 puSTi, poSaNa, vRddhi. 'lAbha' puSTinuM svarUpa che. - zrIharibhadrasUrie SoDazakamAM 'puSTi: puchyopaSaya: / (3-4) 'puSTi eTale puNyanI vRddhi' evo artha karelo che. mavatu-thAo. (8-4) sarala che. jema uparanA maMtromAM sarvane zAMti, tuSTi ane puSTi icchavAmAM AvI che, tema A maMtramAM cAturvarNa zramaNasaMghane zAMti, tuSTi ne puSTi icchavAmAM AvI che. (8-5) OM AcArya, upAdhyAya vagere cAra prakAranA zrIzramaNasaMghane zAnti thAo, tuSTi thAo, puSTi thAo. (9-3) prA: -graho. ''tRti ti-vizeSaniti prahaH |'-'je vividha gatione dhAraNa kare te graha.' ahIM vividha gatiothI-vakrA, ativakrA, kuTilA, mandA, mandatarA, samA, zIghrA ane zIghratarA e ATha prakAranI gatio samajavAnI che. athavA 'vRddhati tavAtRtvana nIvAniti pradaH 1'-'je phala-dAyakatA vaDe jIvone grahaNa kare, te graha.' ahIM phala-dAyakatAthI zubha ane azubha phala-dAyakatA samajavAnI che. manuSyanA janma-samaye graho jo ucca sthAnamAM hoya, to tenuM phala zubha maLe che ane nIca sthAnamAM hoya, to tenuM phaLa azubha maLe che. grahonI A zubhAzubha asaramAMthI koI prANI mukta rahI zakatuM nathI. kahyuM che ke ''deva-tAnava-dharvA:, yakSa-rAkSasa-jinnA:| pauDayo prahapIDAmi:, puinarmuvi mAnavA ? ||'' deva, dAnava, gaMdharva, yakSa, rAkSasa, kinnara, Adi sarve prAyaH grahonI duSTa asarathI pIDAya che, to manuSyonI vAta ja zuM ? grahonI asara manuSyanAM jIvana para khUba ja thAya che. tethI kahevAyuM che ke Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti0467 grahA rAjyaM prayacchanti, grahA rAjyaM haranti ca / grahairvyAptamidaM vizvamataH zAntiM zubhAvahA // graho rAjya Ape che, graho rAjya laI le che. grahonI asarathI A vizva vyApta che; tethI (duSTa grahonI) zAMti karavI zubhakAraka-lAbhadAyaka che. candra-pUrvAdha-budha-bRhaspati-zu-zanaizcara-rAduM-vetu-sahitA: - caMdra, sUrya, maMgaLa, budha, guru, zukra, zani, rAhu ane ketuthI sahita. candra ane sUrya ane addAra ane vukSa ane bRhaspati ane zu ane zanaizvara ane rAnnu ane RtuthI sahita te candra-sUryAdRAra-budha-vRhaspatizu-zanaizvara-2 -rAhu-tu-sahita. jainazAstromAM grahonI saMkhyA 88nI Ave che. te A pramANe : (1) aMgAraka, (2) vikAlaka, (3) lauhityAkSa, (4) zanaizvara, (5) Adhunika, (9) prAdhunika (7) kaNa, (8) kaNaka, (9) kaNa-kaNaka, (10) kaNa-vitAnaka, (11) kaNa saMtAnaka, (12) soma, (13) sahita, (14) AzvAsana, (15) kAryopaga, (16) karburaka, (17) ajakaraka, (18) dubhaka, (19) zaMkha, (20) zaMkhanAbha, (21) zaMkha-varNAbha, (22) kaMsa, (23) kaMsa-nAbha, (24) kaMsa-varNabha, (25) nIla, (26) nIlAvabhAsa, (27) rUpI (28) rUpAvabhAsa, (29) bhasma, (30) bhasmarAzi, (31) tila, (32) tilapuSpa-varNa, (33) daka, (34) dakavarNa, (35) kArya, (36) vandhya, (37) indrAgni, (38) dhUmaketu (39) hari, (40) piMgala, (41) budha, (42) zukra, (43) bRhaspati, (44) rAhu, (45) agasti, (46) mANavaka, (47) kAma-sparza, (48) dhura, (49) pramukha, (50) vikaTa, (51) visaMdhi-kalpa, (52) prakalpa, (53) jaTAla, (54) aruNa, (55) agni, (56) kAla (57) mahAkAla, (58) svastika, (59) sauvastika, (60) vardhamAnaka, (61) pralamba, (62) nityAloka, (63) nityoghota, (64) svayaMprabha; (65) avabhAsa, (66) zreyaskara, (67) kSemaMkara, (68) AbhaMkara, (69) prazaMkara (70) arajA, (71) virajA, (72) azoka, (73) vItazoka, (74) vitata, (75) Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4680zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 vivastra, (76) vizAla, (77) zasa, (78) suvrata, (78) ativRtti, (80) 4 (81) dviI , (82) 42, (83) 424, (84) 24, (85) argA, (86) puSpa, (87) mA bhane (88) tu. (sUryaprApti, prAmRta 20) // aDomAthI (1) aN||23 (bhaMga.), (4) zanaizca2-(zani), (41) budha, (42) zu, (43) spati. (12), (44) rAI bhane (88) ketu, e sAta grahonI mukhyatA che ane temAM caMdra tathA sUryane umeratAM tenI saMdhyA navanI thAya che. hyu cha - sUryazcandro maGgalazca, budhazcApi bRhaspatiH / zukraH zanaizcaro rAhuH, ketuzceti nava grahAH // ' sUrya, caMdra, maMgala, budha, pRspati, zu, zani, rAhu bhane hetu bhe na ho cha.* mAnava ahornu sva35 ni..bhA nAye prabhArI mApej cha : * varAhanA mate rAhu ane ketu mukhya graho nathI. + (1) "OM namaH pUrvadigdalAsIna-raktadyuti akSasUtra-kamaNDalupANi-sakalajana-karma sAkSiNe AdityAya svAhA / (2) OM namo'parottaradigdalAsIna-dhavaladyuti-akSamAlA-kamaNDalu pANi-amRtAtmane somAya svAhA / OM namo dakSiNadigdalAsIna-raktaprabhAkSavalaya-kuNDikAlaGkRtapANi-tejomUrtaye maGgalAya svAhA / (4) OM namaH uttaradigdalAsIna-hemaprabhAkSasUtra-kamaNDalubyagra pANaye bodhAtmane budhAya svAhA / OM namaH uttaradigdalAsIna-haritAladyuti-akSasUtra-kuNDikA-yutapANi tridazamantriNe bRhaspataye svAhA / OM namaH pUrvadakSiNadigdalAsIna-dhavalavarNAkSasUtra-kamaNDalupANi-asuramantriNe zukrAya svAhA / OM namo'paradigdalAsInAsitadyuti-akSavalaya-kuNDikAlaGkRtapANi-lambakUrca bhAsuramUrtaye zanaizcarAya svAhA / (7) Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma sUrya caMdra maMgala budha guru zukra zina rAhu ketu dizA pUrva vAyavya dakSiNa uttara IzAna agni pazcima naiRtya naiRtya bRhacchAnti 0469 Ayudha mAlA, kamaMDalu mAlA, kamaMDalu mAlA, kuMDikA mAlA, kuMDikA mAlA, kuMDikA varNa rakta dhavala rakta pIta suvarNa ujvala kALo zyAma zyAma mAlA, kamaMDalu mAlA, kamaMDalu ardhamudrA ardhamudrA mopAttA: -lokapAlo sahita. lokanuM pAlana karanAra-rakSaNa karanAra deva lokapAla kahevAya che. jainasUtromAM iMdranA sAmrAjyanI cAra dizAnA cAra rakSaka soma, yama, varuNa ane vaizravaNa[kubera]ne lokapAlanI saMjJA apAyelI che. anuSThAna-viSayaka graMthomAM pAMcamA lokapAlano ullekha paNa Ave che. jema ke 'dasaNhaM disIpAlANaM, paMcaNhaM logapAlANaM aiM hrIM zrIM namaH / ' zarIrane rAjA dhAraNa kare che. vaidika saMpradAyamAM iMdra, agni, yama, sUrya, varuNa, vAyu, kubera ane caMdrane lokapAlanI saMjJA apAyelI che* temAM keTalAka sUryane sthAne nidbhUti ane caMdrane grahonAM Ayudha saMbaMdhamAM keTalAMka matAMtara pravarte che. vAhana sAta ghoDAno ratha dasa ghoDAno 2tha (8) OM namo dakSiNAparadigdalAsInAtikR SNavarNa-pANidvayavihitArdhaM mudramahAtamaH svabhAvAya rAhave svAhA / (1) OM namaH pUrvadigdalAsIna dhumravarNadyuti- akSasUtra kuNDikAlaGkRtapANidvayAnekasvabhAvAtmane ketave svAhA / iti grahadevatAnAM pUjAmantrAH / " -nirvANakalikA. bhUmi-sthita rAjahaMsa haMsa azva kacchapa siMha sApa 'somAnyiinatendrAmAM, vittApporcamasya va aSTAnAM lokapAlAnAM, vapurdhArayate nRpaH // 16 // -manusmRti, a. pa. -caMdra, agni, sUrya, pavana, indra, kubera, varuNa ane yama A ATha lokapAlonAM Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4700 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sthAne IzAna paNa mAne che vinAyaka Adi pAMca devone paNa lokapAla tarIke oLakhavAmAM Ave che. bauddho cAra, ATha, daza tathA cauda lokapAlone mAne che. ahIM lokapAla-zabdathI A badhA lokapAlo samajavAnA che. soma-yama-vA-q-vAtavAhitya-ndra-vinAyopetA -soma, yama, varuNa, kubera, iMdra, sUrya, kArtikeya ane vinAyaka sahita. soma ane yama ane varuNa ane yuvera ane vIva ane patyi ane skanda mane vinAyaka tenAthI upeta te soma-yama-varuNa-kubera-vAsavAditya nTa-vinAyata. soma, yama, varuNa ane kubera e cAra jainazAstronI mAnyatA mujabanA lokapAlo che. zrIbhagavatIsUtranA trIjA zatakanA sAtamA uddezakamAM kahyuM che ke-"rAyAde nAre nAva pannuvAsamALe avaM vAsI samsa | mane ! seviMce tevaUkha Rti no pitA paUUttA ?'-rAjagRhI nagarImAM paryApAsanA karatA (zrIgautama) A pramANe bolyA ke "he bhagavan! devendra devarAja zakranA keTalA lokapAlo hoya che?' yA vattari no pAnA unnattA, taM nahIM some, game, varu, vesama-bhagavAne kahyuM ke "he gautama ! cAra lokapAlo kahelA che : soma, yama, varuNa ane vaizravaNa (kubera).* A cAra lokapAlo anukrame saMdhyAprabha, varaziSTa, svayaMjala ane valtha nAmanA viziSTa vimAnomAM rahe che. somanI AjJAmAM aMgAraka, vikAlika, lohitAkSa, zanaizcara, caMdra, sUrya, zukra, budha, bRhaspati ane rAhu vagere devo rahelA che, yamanI AjJAmAM dhamakAyika, yamadevakAyika, preta-kAyika, pretadeva-kAyika, asura-kumAra, asurakumArIo, kaMdarpo, narakapAlo ane Abhoyogika devo rahelA che. varuNanI AjJAmAM varuNa kAyiko, varuNadeva kAyiko, nAga-kumAro, nAga-kumArIo, + "ndro vaDhiH pitRtafRtirva soDanitta: | thanaH cakrava, to tA: purAtanA: ", -vAdvipurANa. iMdra, agni, yama, niRti, varuNa, vAyu, kubera ane zaMkara e ATha lokapAlo purAtana che. * pratiSThA vakhate A lokapAlonI dvArapALo tarIke sthApanA karavAmAM Ave che. temAM somanA hAthamAM dharma (dhanuSya), yamanA hAthamAM daMDa, varuNanA hAthamAM pAza ane kuberanA hAthamAM gadA hoya che. Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 471 udadhi-kumAro, udadhi-kumArIo, svanita kumAro, svanita-kumArIo ane bIjA devo rahelA che. tathA vaizravaNanI AjJAmAM vaizravaNa-kAyika, vaizravaNa-deva-kAyika, suvarNakumAra, suvarNakumArIo, dvIpa-kumAro, dviIpa-kumArIo, dikumAro, di kumArIo, vANavyaMtaro, vANa-vyaMtarIo ane bIjA devo paNa rahelA che. nirvANakalikAmAM jaNAvyA mujaba A devone bibapratiSThA-samaye prathama prAkAramAM dvArapAla tarIke sthApavAmAM Ave che. vAsava, Aditya, skaMda ane vinAyaka e vaidika matAnusAra lokapAla-devo che. temAM vAsava eTale IMdra ane Aditya eTale sUrya anukrame pUrva ane niSThatya dizAnuM rakSaNa kare che ane skaMda eTale kArtikeyasvAmI tathA vinAyaka eTale gaNapati loka-jagatanuM rakSaNa karavAnA kAraNe lokapAla kahevAya che. A devonAM svarUpa, vAhana, Ayudha vagerenuM varNana purANAdi graMthomAM vistArathI kaheluM che. je-je. -ane. je pa-bIjA paNa. prAma-nAra-kSetra-devatA: -grAma-devatA, nagara-devatA, kSetra-devatA vagere. ahIM dri-zabdathI bhavanAdhiSThAyikA vagere samajavA. prAmanuM rakSaNa karanAra devatA te prAma-devatA. nAnuM rakSaNa karanAra tevatA te nara-revatI. kSetranuM rakSaNa karanAra devatA te kSetra-devatA. te-te. sarve-sarve. prayatAm prayatA-prasanna thAo, prasanna thAo. akSar-1-B TIR: -akSaya koza ane koThAravALA. akSINa cha koza bhane koSThAgAra senA te akSINa-koza-koSThAgAra. Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4720 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 akSaNa-kSINa na thAya tevo. Dhola-dravyano bhaMDAra. #ojhAra-koThAra, dhAnyano bhaMDAra. narapayaH-rAjAo. -ane. ahIM pUrvakriyA sAthe saMbaMdha joDavA mATe "gha' avyaya vaparAyeluM che. mavaDu-thAo. vA-svAhA. (9-4) sarala che. (9-5) 3OM caMdra, sUrya, maMgaLa, budha, guru, zukra, zani, rAhu, ketu vagere graho, lokapAlo-te soma, yama, varuNa, kubera, iMdra, sUrya, kArtikeya, gaNapati vagere devo tathA grAmadevatA nagara-devatA, kSetra-devatA-vagere bIjA paNa je devo hoya, te sarve prasanna thAo, prasanna thAo ane rAjAo akSaya koza-koThAravALA thAo. (10-3) >> putra-pitra-7i-vatsatra-suta-svanana-sambandhi vanyu-saMhitA: -putra, mitra, bhAI, strI, hitaiSI, jJAtilA, snehIjano, tathA sagAM-vahAlAM sahita. putra ane mitra ane prAtR ane sUtra ane suhRt ane svagana ane sandhi ane vadhuvA, tenAthI sahita te putra-mitra-prAtR-taMtra-sut svAnasmbndhi-bndhuvrg-shit. putrano artha Atmaja, tanaya, suta ke dIkaro thAya che, paraMtu ahIM tene apatyavAcI gaNavo. eTale te putra-zabdathI putra ane putrI baMne samajavAM. mitrano vyutpatyartha mete strihmati rUti mitra-arthAta je sneha kare, te mitra. "pati nAnAti samiti mitram'- "je sarva vAtone jANe, te mitra' evo karavAmAM Ave che. vyavahAramAM tene bhAIbaMdha ke dosta kahe che. zAstrakAroe tenA sahArtha (sAthe pharanArA), bhajamAna (sevA karanArA), sahaja ane kRtrima, evA cAra prakAro mAnelA che. hitopadezamAM kahyuM che ke : Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 473 'jhaputrasya gRhaM zUnya, sanmitra-rahitasya 6 / mUrkhasya ca dizaH zUnyAH sarvazUnyA daridratA // 'putra-rahita ane sanmitra-rahitanuM ghara zUnya che. mUrkhanI dizAo zUnya che ane daridratAvALAnuM sarva zUnya che.' bhrAtR eTale bhAI. upalakSaNathI bahena paNa samajavI. taMtra eTale bhAryA-'ti mAti Gatram, tattve taMtram.'-'je moha pamADe, te kaDatra, Dano la thatAM kalatra.' suha-sArA hradayavALo, hitaiSI, 'su zomAM hat vayaM yasya''jenuM hRdaya sAruM che, te suhRt, suhRt sadA hitanI kAmanA karanAro hoya che. kahyuM che ke ''suhRdrAM hitAmAnAM, ya: zRoti na mASitam / vipat sannihitA tasya sa naraH zatrunandanaH // " je manuSya hitaiSI evA suhRdonI vAta sAMbhaLato nathI, tenI samIpa vipatti Ave che ane te manuSya zatruone AnaMda ApanAro thAya che. svapnana-jJAtilA. 'svasya nanaHsvapnanaH'-'potAno mANasa te svajana.' amarakoSamAM teno artha 'jJAtijana-jJAtilo' karavAmAM Avyo che.'svananA jJAtaya:' (harSakIrti). sandhina-saMbaMdhI, putra, bhAI, bahena vagerenA zvasurapakSavALA, vanyu-van-sagAM-vahAlAM, sagotrI. vadhuno varga te vadhu-varga. vanyu-zabdanA paryAyazabdo amarakoSamAM A pramANe ApyA che H 'satra, vAndhava, jJAti, svaH, svanana.' zabdaratnAvalI temAM yAd ane kSetrano umero kare che. tAtparya ke baMdhu-vargathI sagAM-vahAlAM ke sagotrI samajavAnAM che. nitya-pratidina. ca-ane. Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukhI. 474 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 Amodda-pramoddALi: -Amoda-pramoda karanArA, AnaMda karanArA (10-4) ahIM 'bhavantu' pada adhyAhAra che. (10-5) OM tame putra (putrI), mitra, bhAI (bahena), bhAryA, hitaiSI jJAtilA, snehIjano ane sagAM-vahAlAM-sahita AnaMda karanArA thAo-sukhI thAo. (11-3) asmin A. ca-ane. bhramatte, Ayatana-nivAsi-sAdhu-sAdhvI-zrAva-zrAviALAk bhUmaMDalane vize potapotAnAM sthAnamAM rahelAM sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikAonAM. bhUmahata-snAtravidhi karatI vakhate je jagAnI maryAdA bAMdhI hoya, tene 'bhUmaMDala' kahevAmAM Ave che. bhU eTale anuSThAnabhUmino madhyabhAga athavA kendra ane maLyu eTale tenI AsapAsanI jagA. yaMtromAM paNa je bahirmaMDala ke chellI hada hoya che, tene bhUmaMDala kahevAmAM Ave che. anubhavasiddha-maMtradvAtriMzikAnA tRtIya adhikAramAM kahyuM che ke / * Amodra ane mova teJamova-pramova. tenA rir te Amova-pramova-ni. Amoda ane pramodanI vizeSatA lalitA-trizatI-bhASyamAM A pramANe darzAvI che : 'vino bhAvaH saukhyam, sarvANi ca tAni priya-moda-pramodAnanda - zabdavAcyAni / iSTadarzanajanyaM sukhaM priyam / tAmananya moTH / taddanubhavananya pramoH / Anandra: samaSTi: (pR. 51) sukhIno bhAva te sauSya. priya, moda, pramoda, ane AnaMda e zabdo tenA vAcaka che. iSTadarzanathI thatuM sukha, te priya. tenA lAbhathI thatuM sukha, te moda. tenA anubhavathI thatuM sukha, te pramoda ane te saghaLAnuM eka sAmAnya nAma, te AnaMda. Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 0475 bhUmaNDalaM tataH kRtvA, yathAvidhi-samanvitam / ' pachI vidhipUrvaka bhUmaMDala (yaMtra mATe jarUrI vartula vagere) dorIne. anya saMpradAyomAM bhUmaMDalane bhUpura kahevAmAM Ave che. AyatanamA nivAsin te Ayatana-nivAsin, tevA sAdhu sane sAdhvI bhane zrAvaka bhane zrAvikA te Ayatana-nivAsisAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikA. mAyatana-vizrAma-sthAna, besavAnuM sthAna. bhUmaMDalamAM sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikAone besavA mATe je sthAno nirtIta karelAM hoya che, te "Ayatana' kahevAya che, "jyAM zIlavaMta, bahuzruta, caritra-AcAra-saMpanna, ghaNA sAdharmiko ekatra thAya che, te sthAnane "Ayatana' kahevAmAM Ave che." jenopa-vyAdhi-Tu-fma-tIrSanopazamanAya-roga, upasarga, vyAdhi, duHkha, duSkAla ane viSAdanA nAzane arthe. che ane 3pa ane vyAdhi ane tuka ane pakSa ane tIrSanaze te rogopasarga-vyAdhi-duHkha-darbhikSa-daurmanasya tenu upazamana te rogopasarga-vyAdhiduHkha-durbhikSa-daurmanasyopazamana jenAthI pIDA thAya ke svAthyano bhaMga thAya, te roga." AyurvedAcArya vAlmaTe rogano paricaya ApatAM kahyuM che ke "setu reSa-vaiSambe Topa-sAgaroDAtA | rogA duHkhasya dAtAro, jvara-prabhRtayo hi te // ' doSanI viSamatA te roga che ane doSanI samatA te aroga che. rogo duHkhanA denArA che, te javarAdi samajavA." ahIM roga-zabda alpakAlane mATe thanArA svAcya-bhaMga mATe vaparAyelo che. ( 35-devatA, tiryaMca ke manuSya vaDe karavAmAM Avato upadrava vizeSa vigata mATe juo sUtra 18-3-4 vyAdhi-vividhA thayo ya"- "jenAthI vividha Adhio (mAnasika pIDA) utpanna thAya te vyAdhi.' te rogano ja paryAya-zabda che paNa Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4760zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ahIM dIrghakAlane mATe thanArA rogane mATe vaparAyelo che. "vyAdhI vahutinA atIvavAthAdeva: $8 : ' (ha. ki.) "vyAdhi eTale ghaNA kALathI thayelA ane ati pIDA karanAra kuSThAdi rogo." -karka, vyathA, kaThinatA, Aphata ke muzkelI. keTalAka tenA AdhyAtmika, Adhibhautika ane Adhidaivika-evA traNa bhedo kare che. temAM zarIra ane manathI thatAM duHkhone AdhyAtmika kahe che. manuSya, pazu, pakSI, sApa, vIMchI vagerethI thatAM duHkhone Adhibhautika kahe che : ane yakSa, rAkSasa, graha vagere dvArA thatAM duHkhane Adhidaivika kahe che. pakSa-duSkAla. tIrSanazya-viSAda, kheda, glAni. 'sunasa: bhAva: saurmanIm'-duHkhI manano bhAva te daurmanasya.' 35zana-zAMta thavuM te. zani-zAMti. ariSTanA upazamanarUpa athavA kaSAyodayanA upazamanarUpa. avata-thAo. (11-4) sarala che. (11-5) ane A bhUmaMDalamAM potAnAM sthAnamAM rahelA sAdhu, sAdhvI, zrAvaka tathA zrAvikAonA roga, upasarga, vyAdhi, duHkha, duSkAla ane viSAdanA upazamana dvArA zAMti thAo. (12-3) ... tuSTi-puSTi-ddhi-vRddhi-phijyotsava -tuSTi, puSTi, Rddhi, vRddhi, mAMgalya ane utsavo. tuSTi ane puSTi ane sRddhi ane vRddhi ane mAlya ane utsava te tuSTi-puSTi--Rddhi-vRddhi-mAnyotsava, tuSTi-mananA manoratho pUrA thavAne lIdhe thato cittano toSa, saMtoSa tenuM svarUpa "jaya' vaDe vyakta thAya che. puSTi zarIranuM poSaNa ke puruSArtha mATenuM sAmarthya. puruM zarIraddhi-poSa:, puruSArtha-sAdhana Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchA0i477 sAmartha vA' (ha. kI.). tenuM svarUpa lAbha' vaDe vyakta thAya che. ddhi:saMpatti, dhana-dhAnyAdinI bahulatA. ddhi-sapUt dhana-dhAnyAdri vaduinyam' (ha. kI.) vRddhiA-putra-pautrAdino vistAra ke zubha vastrAdino (vastuno) saMcaya. vRddhi: putra-pautravi-vistAra: zumavastro(stu)payo vA' (ha. kI.) mArca-zubha bhAvanA. satsava-unnati ke abhyadaya. sA-niraMtara. prAputAni-utpanna thayelAM. pApana-pApakarmo, azubha karmo. sAtha7-zAMta thAo, nAza pAmo. ritAni-bhaya, muzkelIo, Aphato. zatrava-zatruo. rAmullA: -parAmukha, vimukha. parIndra pratistromami puravuM yastha parAkSa:' - "parApha eTale pAchuM pharI gayeluM che mukha jenuM, te parAmukha." tAtparya ke vimukha. vAhI-svAhA. (12-4) sarala che. (12-5) OM tamane sadA tuSTi thAo, puSTi thAo, Rddhi maLo, vRddhi maLo, mAMgalyanI prApti thAo ane tamAro niraMtara abhyadaya thAo. tamArAM utpanna thayelAM pApakarmo nAza pAmo, bhayo zAMta thAo, tema ja tamArA zatruo vimukha thAo. (13-3) zrIma-zrImAna, pUjaya. ziSTa-saMpradAya evo che ke sevatAnAM gurUMAM nAma no parda vinA !' 'devatAnAM ane guruonAM nAma AgaLa mAnasUcaka vizeSaNo lagADyA sivAya bolavAM nahi, tethI ahIM zrImat evuM vizeSaNa lagADeluM che. * A zlokanuM uttarArdha nIce pramANe che : 'zreyaskAmo na gRhNIyAd, jyeSThApatya-kalatrayoH / moTA putra ane patnInuM nAma kalyANanI kAmanAvALo na bole. Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAntinAthAya-zrIzAMtinAtha bhagavAnane. namaH -namaskAra ho. zAnti-vidhAyine-zAMti karanArA. 4780 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zAntinA vidhAyin te zAnti-vidhAyin. A pada zAntinAthAyanuM vizeSaNa che. trailocaya-traNa lokanAM prANIone. trailojyanA artha mATe juo sUtra 43-3. amAdhIza-mujhaTASitAye-devedronA mugaTa vaDe pUjAyelA caraNavALAne, jemanAM caraNo devedronA mugaTo vaDe pUjAyelAM che, temane. amarano gadhIza te amarAdhIza, tenA mukhya te amAghIza-mudra, tenA vaDe avita che aAEi jenA te amAdhIza-mukhyavitASri. aAEi-caraNa. (13-4) (anvaya) dvaitoyasya zAnti-vidhAyine amAthIzamukuttaabhyrcitaangghrye zrImate zAntinAthAya namaH / (13-5) traNa lokanAM prANIone zAMti karanArA ane devedronA mugaTa vaDe pUjAyelA caraNavALA, prazasta-kAMti RddhivALA pUjya zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra ho. (14-3) zAntiH -zrIzAMtinAtha bhagavAn. zAntiH -zAMti karanArA, jagatamAM zAMtine karanArA. zrImAn-jJAnAdika lakSmIvALA athavA pUjya. A vizeSaNa ahIM upapada tarIke yojAyeluM che. zAntim-zAMti. ahIM te upadravonA nivAraNanA arthamAM che. vigatu-Apo. me-mane. guru: -jagadguru, jagatane dharmano upadeza karanArA. zAnti-zAMti. ahIM te Arogya, zrI, dhRti ane matine ApanArI Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 479 tathA klezano nAza karavAmAM kAraNabhUta evI zAMtinA arthamAM che. -ja. sA-niraMtara. tevA-teone. eSA jeone. zAntiH-zAMti. ahIM te zAMtinAtha bhagavAnanA arthamAM che. vRde de-ghara gharane vize. (14-4) (anvaya) zAntiH guru zrImAna zAntiH me zAMti dvizatu; veSAM gRhe pRde zakti:, teSAM saddA zAntiotra | (14-5) jagatamAM zAMti karanArA, jagatane dharmano upadeza ApanArA, zrImAna (pUjya) zAMtinAtha mane zAMti Apo. jemanA ghare ghare zAMtinAtha pUjAya che, temane sadA zAMti ja hoya che. (15-3) 3gRSTa-riSTha-duSTa-dAti-duHkha-sumittAtti-jeNe upadrava, grahonI duSTa asara, duSTa svama. duSTAMga-phuraNarUpa apazukana Adhi nimittono nAza karyo che tevuM. 3gRSTa-nAza karyA che jeNe richa ane duSTa-praEUR-ti ane duHvana ane durnimitta Adi te unmRSTa-riSTa-duSTagrahagati-duHsvapna dunimittAdi. risstt-dusstt-grhgtigrahonI je asarathI manuSyanuM amuka samayamAM cokkasa mRtyu thAya che, tene "riSTa yoga' kahe che.* * jyotiSazAstramAM kahyuM che ke'roginno maraNaM yasmAdavazyaMbhAvi lakSyate / tallakSaNamariSTaM syAd, riSTamapyabhidhIyate // ' jenAthI rogInuM avazya thanAra maraNa jaNAya che, te lakSaNane ariSTa kahe che. tene riSTa paNa kahe che. jema ke somasUryAdri Tastha , SaSThe'STame vA bhavane vilagnAt / candreNa dRSTo dvicatuSTayena, jAtasya jantoH prakaroti riSTam // ' Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4800 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 duHkha-kharAba svapna, nimitta-duSTa nimitta, duSTa aMgaphuraNarUpa apazukana vagere. sAhita-hita-sampa-jenA vaDe hita ane saMpatti prApta karAvAya che tevuM. sampati-prApta karAvAya che jenA vaDe dita ane saMpat te sampatihita-sapUta. hita-Atma-hita, saMpatu-saMpatti, lakSmI. nAma-pradavi-nAma levuM te, nAmoccAraNa. nathati-jaya pAme che. sukha karanAruM varte che. zAnera -zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM. (15-4) (anvaya) utkRSTa-ri-Tu-prAAti-Tu vana-uttaHsappAvata-hita-sampat zAntaH nAma-praha kayati | - (15-5) upadravo, grahonI duSTagati, duHsvapa, duSTa aMgaphuraNa, duSTanimittAdino nAza karanAruM tathA Atmahita ane saMpattine prApta karAvanAruM zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM nAmoccAraNa jaya pAme che. (16-3) zrImAnapadra-gAdhipa-roganniAnA-zrIsaMgha, jagatanAM janapada, mahArAjA ane rAjAonAM nivAsasthAnonAM. zrIsaMgha sane jagatanAM janapada-rAjAdhipa bhane rAjasanniveza te zrIsaMgha kAnapa-gAMdhA-rAga-sanniveza. zrIsaMgha-zramaNapradhAna caturvidha saMgha. gati-vizva. ganapa-deza. nAdhi-rAjAonA adhipati, mahArAjA. rAganniveza-rAjAne rahevAnuM sthAna. - budha karkarAzino hoya ane lagnathI chaThThA athavA AThamA sthAnamAM paDelo hoya tathA tenA para bIjA ke cothA gharamAMthI caMdranI dRSTi paDatI hoya to rijhayoga bane che. grahonI je asarathI manuSyane aneka prakAranAM duHkho veThavAM paDe che, tene duyoga' kahe che. jema ke saumya graho lagnathI chaThThA AThamA ke bAramA sthAne paDelA hoya, to tene anekavidha muzkelIono anubhava karavo paDe che. Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 0481 goSTi-ghumulyALAm-vidvad-maMDalInA sabhyo tathA agragaNya nAgarikonAM. goSThi ane puramurchA te STi-pumu. goSThi-goSThIno sabhya. prAcIna kALamAM vidvad-maMDaLIne goSThI tarIke oLakhavAno rivAja pracalita hato. vasudevahiMDI aMtargata dhammila hiMDImAM lalita goSThI tathA tenA sabhyono (goThiyA-bhAIbaMdhono) keTaloka paricaya Ave che. zrIharibhadrasUrie chaThThA SoDazakanA dazamA zlokamAM goSTi zabdano prayoga karyo che. 'yUthapi goSThiA haiM'-tame mArA A kAryamAM (vidvAna) salAhakAro cho.' paramu nagarano AgevAna zaherI ke agragaNya nAgarika, prAcIna samayamAM rAjasabhAmAM besanArA agragaNya nAgarikone puramukhya ke paura kahetA. teo maMtrImaMDaLane prajAhitanA praznothI vAkepha karatA tathA rAjyanAM agatyanAM kAmamAM salAha ApatA. jyAharau: -nAmoccAra vaDe, nAma bolavA-pUrvaka. vyA+haiM-bolavuM, nAma-pUrvaka bolavuM, te parathI vyAhaLa eTale nAmoccAra 'vyAhaurnAmabrahamaizva A'-(ha. kI.) vyAhot-bolavI joIe, kahevI joIe. zAntim-zAMti. ahIM zAnti-zabdano prayoga ziva arthamAM che. (16-4) A gAthA arhad-abhiSeka-vidhinI che. (parva 5, gAthA 10) temAM konAM konAM nAma-pUrvaka zAMti bolavI joIe, teno nirdeza karavAmAM Avyo che. pachInA paricchedamAM te pramANe ja nAmoccA2-pUrvaka zAMti bolAya che. (16-5) zrIsaMgha, jagatanAM janapado, mahArAjAo, rAjAonAM nivAsasthAno, vid-maMDaLInA sabhyo tathA agragaNya nAgarikonAM nAma laIne zAMti bolavI joIe. pra.-3-31 Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (17-3) sarala che. (17-4) sarala che. (17-5) zrIzramaNa-saMghane zAMti thAo. zrI janapado(dezo)ne zAMti thAo. zrIrAjAdhipo(mahArAjAo)ne zAMti thAo. zrIrAjAkonAM nivAsa-sthAnone zAMti thAo. zrIgoSThikone vidvad-maMDaLInA sabhyone zAMti thAo. zrIagragaNya nAgarikone zAMti thAo. zrInagarajanone zAMti thAo. zrI brahmalokane zAMti thAo. (18-3-4-5) (Avruti-trayam-traNa Ahutio) zAMti-pATha bolyA pachI traNa Ahutio ApavA mATe trikhaMDAtmaka maMtra bolAya che, te A rIte : OM svAhA, OM svAhA, OM zrIpArzvanAthAya svAhA / (19-3) pA-A. mfa: -uila, uilaus. pratiSThA yAtrA-AAtrAghavasAneyu-pratiSThA, yAtrA ane snAtra Adi utsavanA aMte. pratiSThA ane yAtrA ane snAtra Avi te pratiSThA-yAtrA-hmAtrAhi, tenuM avasAna te pratiSThA-yAtrA-snAtrAghavasAna. pratiSThA-jinabiMbanI pratiSThA. yAtrA(2tha) yAtrA. snAtra-snAtra, jinAbhiSeka. A-ivagere. avasAna-aMtima bhAga, aMta. ahIM 'panIyA' pada adhyAhAra che. zAnti-tAm-zAMti-kalaza. Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti7483 zAnti-nimittano neNa te zakti-nA, jemAM zAMti mATenuM abhimaMtrita jala bhareluM hoya, te zAMti-kalaza kahevAya che.* gRhatva-dhAraNa karIne. gRhItva vAge re dhRtvA, taduri rakSii 4 saMsthApya' (ha. kI.)grahaNa karIne eTale DAbA hAthamAM dhAraNa karIne tathA tenA upara jamaNo hAtha rAkhIne. kSa-vandana-IramudhUpa-vAsa-sumaNiti-satiH -(1) kesara-sukhaDa, (2) kapUra, (3) agaruno dhUpa, (4) vAsa ane (5) kusumAMjali laIne. jma vandana ane Ira ane mAsino dhUpa ane vIsa ane kusumAJjalithI sameta te kuMkuma-karpUrAguru-dhUpa-vAsa-kusumAJjali-sameta. kuNkumkesara. te kazmIramAM thatuM hovAthI kazmIraja ke kazmIra-janmA kahevAya che. bhAvaprakAzamAM tene kAzmIra, balba ane IrAnamAM utpanna thatuM batAveluM che. vandana-sukhaDa. tenAM zvetacaMdana, raktacaMdana, pItacaMdana vagere prakAro prasiddha che. pUra-kapUra, barAsa, guru-dhUpa-kRSNAgaruno dhUpa. vAsa-caMdana, kesara tathA kapUranuM baneluM sugaMdhI cUrNa. sumIni-chUTAM puSpo. sameta-sahita. A eka * te saMbaMdhamAM kahyuM che ke - "kalAM kalAM gRhItvA vai, devAnAM vizvakarmaNA / nimmito'yaM surairyasmAt, kalazastena ucyate // " devonI prathapha pRthaka kalA grahaNa karIne vizvakarmAe banAvelo che, mATe te devo vaDe kalaza kahevAya che. - kalazanA (1) kSitIndra, (2) jala-saMbhava, (3) pavana, (4) agni, (5) yajamAna, (6) koSa-saMbhava, (7) soma, (8) Aditya ane (9) vijaya Adi nava prakAro prasiddha che, je prAyaH zAMtikarmamAM upayogI thAya che. taMtrakAronA abhiprAyathI zAMti mATeno kalaza pacAsa AMgaLa vistAravALo, soLa AgaLa UMco ane ATha AMgaLanA mukhavALo joIe. tema na banI zake to 36, 16 ke 12 AMgaLanA vistAravALo kalaza levo; paNa tethI nyUna-pramANavALo levo nahi. -taMtrasAra. Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4849 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 prakArano paMcopacAra che. temAM kesara-sukhaDa e pahelo upacAra che, kapUra e bIjo upacAra che, agarano dhUpa e trIjo upacAra che, vAsa (sugaMdhI cUrNa) e cotho upacAra che ane kusumAMjali e pAMcamo upacAra che. snAtra-catuAiyAM-snAtra bhaNAvavAnA maMDapamAM. snAtra bhaNAvavAnI RtuSThiA te satravatuAi. strAtra-jinAbhiSeka. catuAi-cokI. cAra khUNAvALo maMDapa 'kSAtra-vatuAiyAM strAtramavuM ' (ha. kI.) zrIsaGga-sameta: -zrI saMgha sAthe. ahIM zrIsaMghathI zrAvakazrAvikAono samudAya samajavo. suvizuttivapa: -bAhya-AtyaMtara melarahita. zuvizuddhi che vapu: jenuM te zuvizuci-vapu:. zuvizuci-atyaMta zuddha, bAhya ane AtyaMtara melathI rahita. puSpa-vastra-cantanAmaraLAlata: -zveta vastra, caMdana ane AbharaNothI suzobhita thaIne. puSpa-zveta. 'puSpAnAM jIvananaiva / ' kavi-saMpradAya pramANe puSpa vizeSaNa zuklatA ke zvetatAnuM vAcaka che. (vAgbhaTa kAvyAnuzAsana, a. 1) puSpamAtA vaDe jvA-puSpahArane gaLAmAM dhAraNa karIne. zAntim udghoSayitvA-moDhethI zAMtipATha bolIne. zAnti-pAnIyam-zAMti jala, zAMti thavA mATe devAnuM jala. masta vAtavyam-mastaka para lagADavuM joIe. (19-4) 3 puchyApaMthI zrIpArzvanAthAya svAhA sudhIno je zAMtipATha ApavAmAM Avyo che, te pratiSThA, [tha] yAtrA, tathA snAtra vagere dhArmika mahotsavo pachI bolavAno che. te koNa bole ? koI viziSTa guNavAn zrAvaka snAtra-maMDapamAM Ubho rahIne bole. A zrAvaka (1) kesara-caMdana, (2) kapUra, (3) agaruno dhUpa. (4) vAsa ane (5) kusumAMjali ema paMcopacArathI yukta Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 0485 hovo joIe. vaLI te bAhya ane AtyaMtara melathI rahita hovo joIe tathA zveta vastra, caMdana ane alaMkArothI suzobhita hovo joIe. tema ja kaMThamAM puSpamAlA avazya dhAraNa karelI hovI joIe. Avo zrAvaka DAbA hAthamAM zAMti-kalaza laIne Ubho rahe. pachI "jha puSyAthI laIne zrI pArzvanAthAya svAhA' sudhInA zAMtipAThanI ughoSaNA kare ane e ughoSaNA karyA pachI udghoSaNA karanAre tathA bIjAoe zAMtikalazanuM pANI sAthe lagADavuM joIe. ' (19-5) A zAMtipATha jinabiMbanI pratiSThA, [rathayAtrA ane snAtra vagere mahotsavanA aMte bolavo. (teno vidhi evo che ke koI guNavAnuM zrAvaka) kesara-caMdana, kapUra ane agaruno dhUpa, vAsa ane aMjalimAM vividharaMgI puSpo rAkhIne, (DAbA hAthamAM) zAMtikalaza grahaNa karIne, (tathA tenA para jamaNo hAtha sthApIne) zrI saMghanI sAthe snAtramaMDapamAM Ubho rahe te bAhya-AtyaMtara zuddha thayelo hovo joIe, tathA zveta vastra, caMdana ane AbhAraNothI alaMkRta thayelo hovo joIe. te puSpahAra kaMThamAM dhAraNa karIne zAMtinI uddaghoSaNA kare ane uddaghoSaNA karyA pachI zAMtikalazanuM pANI Ape, je teNe tathA bIjAoe mAthe lagADavuM joIe. (20-3) nRtyanti nRtya-vividha prakAranAM nRtyo kare che. mA-puNa-varSa-ratna ane puSponI varSA. * snAtra karanAra zrAvaka saMbaMdhamAM ahaMabhiSekavidhinA bIjA parvamAM kahyuM che ke zrAddha strAtAnutti: sitavasano nIrunovyo , dattvA karpUra-pUra-vyatikarasurabhi dhUpamabhyastakarmA / pUrvaM snAtreSu nityaM bhRtagaganaghana-prollasadghoSa-ghaNTA-- TaMkArAkAritArAt-sthitajananivahaM ghoSayet pUrNaghoSaH // 2 // zraddhALu zrAvaka nAyelo hovo joIe tathA anulekhana karanAra, zveta vastra dhAraNa karanAra, nIrogI ane paripUrNa aMgavALo (AMkha, kAna vagerenI nyUnatA vagarano) tathA jeNe pahelethI nitya snAtra-viSayaka karmano abhyAsa karelo che, evo hovo joIe. tevo zrAddha kapUranA pUra(goTIo)nA prasaMgathI sugaMdhI evo dhUpa ApIne AkAza bharI de tevA pracaMDa ullasatA avAjavALI ghaMTAnA TaMkAra vaDe samIpa rahelA janasamUhane bolAvavA-pUrvaka pUrNa ghoSaNAvALo thaIne ghoSaNA kare. Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4860zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 maLi ane puSpa te maf-puSya, teno varSa te mafo-JM-varSa, maLa, ratna. puSpa-phUla. varSa-varasavuM te. vRtti-sarje che, kare che. A padano saMbaMdha malAni pada sAthe joDIe, to teno artha Alekhe che' evo thAya che. tti-gAya che. 4-ane. mAni-maMgala. aSTamaMgalamAM nIcenI AkRtio AlekhavAmAM Ave che : (1) svastika, (2) zrI vatsa, (3) naMdyAvarta, (4) vardhamAnaka, (5) bhadrAsana, (6) kalaza, (7) matsya-yugala ane (8) darpaNa. totra-stotro. stotranuM lakSaNa pavidha mAnavAmAM AvyuM che, te A rIte : namaskArastathA''zIzca, siddhAntoktiH parAkramaH / vibhUtiH prArthanA ceti, SaDvidhaM stotralakSaNam / / namaskAra, AzIrvacana, siddhAMta-pUrvakanuM kathana, zUratA, vIratA AdinuM varNana, aizvaryanuM vivaraNa ane prArthanA-e cha prakAravALuM stotra hoya che. gotrALa-gotro, tIrthaMkaranAM gotra tathA vaMzanAM nAmo. patta-bole che. mannA-maMtro. mananAr trAyate rakSati rUti mancaH '- jenuM manana karavAthI rakSaNa thAya, te maMtra* * taMtragraMthomAM maMtranI vyAkhyA A pramANe paNa karavAmAM AvI che : 'pUrNAhantAnusandhyAtma-sphUrjanmananadharmataH / saMsArakSayakRt-trANa-dharmato mantra ucyate / / ' Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti0487 zrIharibhadrasUrinA sAtamA SoDazakanA agiyAramA zlokanA 'mantra: paramo raiyo, manana-trALe ghato niyamAt :' A zabdo vaDe paNa A vyAkhyAnI puSTi thAya che. tyALamAna: -puNyazALIo. dvi-kharekhara. ninAmiSe jinezvaranA abhiSeka-samaye, snAtra-samaye. (20-4) sarala che. (20-5) puNyazALIo jinezvaranI snAtra kriyA prasaMge nRtyo kare che, ratna ane puSponI varSA kare che, (aSTamaMgalAdinuM sarjana kare che tathA) mAMgalika stotro gAya che, ane gotro (nAmo) tathA maMtro bole che. (21-3) zivam-kalyANa. astu-ho, thAo. sarvajJAta: -akhila vizvanuM. pa-hita-nitA: -paropakAramAM tatpara. para-hitamAM nirata te para-hita-nirata. parahita-pArakAnuM hita, paropakAra. nirata-tatpara. bhavantu-thAo. bhUtaLaLA: -prANIonA samUha, prANIo. bhUtano naLa te bhUtALa. bhUta-prANI. naLa-samUha. tAtparya ke sarva prANIo. je manana-dharmathI pUrNa ahaMtA sAthe anusaMdhAna karIne AtmAmAM sphuraNAo utpanna kare che ane saMsArano kSaya karanArA trANa-guNavALo che, te maMtra kahevAya che. -la. sa. nAma sau. bhA pR. 52. A viSayanuM vadhAre vivecana jovA icchanAre zivasUtra tathA kSemarAjavRtti vagere graMtho jovA. Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4880zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 toSA. vyAdhi-duHkha-daurmanasyAdi. prathAnu nANA-nAza pAmo. sarvatra-sarva sthaLe. sudhI-sukha bhogavanAra. mavaDu-thAo. nova -loka (sarva koI), manuSyajAti, manuSyo. (21-4) sarala che. (21-5) akhila vizvanuM kalyANa thAo; prANIo paropakAramAM tatpara bano; vyAdhi-duHkha daurmanasyAdi nAza pAmo ane sarva sthaLe loko manuSyo sukha bhogavanArA thAo. (22-3) maheM-[garama-huM. sthira-mAyA-[tIrthara-mAtA-tIrthakaranI mAtA. sivArevI-[fzavAvI]-zivAdevI. zrI ariSTanemi tIrthaMkaranI mAtAnuM nAma zivAdevI che. tuSTa-yuSkAmuM-tamArA. naya-nivAsinI-nimAra-nivAsinI]-nagaramAM rahenArI. agama-amAruM. sivaM-ziva-zreya. tu [3MA-tamAruM. fsarva-[fzava-kalyANa. sivovanaM-[zivopazama-upadravono nAza karanAruM. sivaM-[fzava-kalyANa. pravA-mavatuM-ho. vAhI-sviAdA]-svAhA. Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 0489 (22-4) sarala che. (22-5) huM neminAtha tIrthakaranI mAtA zivAdevI tamArA nagaramAM vasuM chuM, tethI amAruM ne tamAruM zreya thAo, tema ja upadravono nAza karanAruM kalyANa thAo. (23-3-4-5) 35. kSathe yati-vagere. pUrvavat. (24-3-4-5) sarvamattamArca-vagere. pUrvavat. sUtra-paricaya pratikramaNanI vartamAna sAmAcArImAM traNa sUtro "zAMti' nAmavALA Ave che. temAM maharSi naMdiSeNakRta 'niya-saMtitha' je sAmAnya rIte "ajita-zAMti-stava' ke "ajita-zAMti' tarIke oLakhAya che, te enI maMgalamaya racanAne kAraNe upasarganivAraka ane roga-vinAzaka manAya che; zrImAnadevasUri-kRta "zAMti-stava' je sAmAnya rIte "laghu-zAMti' tarIke oLakhAya che, te enI maMtramaya racanAne kAraNe salilAdi-bhaya-vinAzI ane zAMtyAdikara manAya che; ane vAdivetAla zrI zAMtisUri-kRta A zAMtipATha, je sAmAnya rIte bRhacchAMti' ke 'vRddhazAMti'(moTI zAMti)nA nAmathI oLakhAya che. te emAM AvelA zAMtimaMtrothI zAMtikara, tuSTikara ane puSTikara manAya che. keTalIka pratiomAM teno paricaya vRdaMchAnti-parvatava, vRdaMchAntistotra,vRddha-zAMti-stava vagere nAmothI paNa ApavAmAM Avyo che. A sUtra jinabiMbanI pratiSThA, [rathayAtrA tathA snAtranA aMte bolavAnuM sUcana, temAM AvatA "tabhUgA yAtrI--strItrAdri-mahotsavInattarIti kRtvA" tathA "aSA zAntiH pratika-yAtrA-snAtrIdyavasApu pAThamAMthI maLe che. Ama chatAM tenI maMgalamayatAne kAraNe te pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNa vakhate paNa bolavAmAM Ave che. prastuta sUtranI racanA saMskRta bhASAmAM che. te jo saMhitA-pUrvaka bolavAmAM Ave, to atyaMta AhalAda utpanna kare che. A sUtrano prAraMbha kavione atipriya evA maMdAkrAMtA vRttathI thAya che ane temAM paNa prathama magaNano upayoga hovAthI-"jo bhUmi: ziyAmAtanoti - Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4900zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 magaNanI devatA bhUmi che ane te lakSmIno vistAra kare che; evI zruti phalita thatI jaNAya che. temAM jaNAvyuM che ke "tribhuvana-gurunI yAtrAmAM hAjara rahelA he bhAgyavaMta Ahato ! tame sarve A prastuta vacana (pATha) sAMbhaLo !pachI kahyuM che ke "tamane badhAne zrIahita vagere devonA prabhAvathI Arogya, lakSmI, dhairya ane buddhine ApanArI tathA sarva klezone kApanArI evI zAMti thAo.' maMgalAcaraNa traNa prakAranA thAya che. namaskArAtmaka, vastu nirdezAtmaka ane AzIrvAdAtmaka.* temAM A maMgalAcaraNa AzIrvAdAtmaka che. zAMtipAThane yogya maMgalAcaraNa karyA pachI teno vAstavika marma samajavA mATe sUtrakAre pIThikA bAMdhI che ane te zAMtipATha karanAre-zAMtinI uddaghoSaNA karanAre akSarazaH bolavAnI hoya che. te A pramANe : "he bhavyajano ! A ja aDhIdvIpanA bharata, airAvata ane mahAvideha kSetramAM janmelA sarva tIrthakaronA janma-samaye potAnuM Asana kaMpatA saudharmedra avadhijJAnano upayoga mUke che ane tenAthI jinezvarano janma thayelo jANIne sughoSA ghaMTA vagADIne khabara Ape che, pachI badhA IMdro-suredro ane asureMdro javAne taiyAra thAya che. temanI sAthe te ahitanA janmasthAne AvIne vinayapUrvaka zrI arihaMtabhagavaMtane hAthamAM grahaNa karIne meruparvatanA zRMga para laIne janmAbhiSeka karyA pachI zAMtinI udghoSaNA kare che, tema huM paNa "moTAoe karelAnuM anukaraNa karavuM" ema mAnIne tathA "mahAjana jAya e ja mArga anusaravAne yogya che, ema jANIne bhavyajano sAthe AvIne snAtrapIThe snAtra karIne, zAMtinI udghoSaNA karuM chuM, to tame badhA pUjA, yAtrA tathA snAtranAM kAmathI paravArIne kAna daIne sAMbhaLo ! sAMbhaLo ! " tAtparya ke jinAbhiSeka snAtrarUpI zAMtikarma karyA pachI tenA anusaMdhAnamAM A zAMtipATha bolavAno hoya che. A zAMtipAThanA prathama maMtramAM jaNAvAyuM che ke "sarvajJa, sarvadarzI, trilokanAtha, trilokamahita, trilokapUjya, trilokezvara ane trilokodyotakara evA sarva arihaMta bhagavaMto prasanna thAo, prasanna thAo tathA RSabhAdi covIsa tIrthaMkaro je svarUpathI zAMta che te-sarvane zAMti karanArA thAo !' * "AzIrnanakriya vasturveizo trADapi tamuram !' Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 0491 bIjA maMtramAM jaNAvyuM che ke "munipravara evA munio zatruothI parAbhava pAmavAnA prasaMge, duSkALamAM prANa dhAraNa karavAnA prasaMge, gahana vanamAM pravAsa karavAnA prasaMge tathA vikaTa vATo oLaMgavAnA prasaMge tamAruM nitya rakSaNa karo-tAtparya ke tamone bhaya-nivAraka zAMti Apo.' trIjA maMtramAM jaNAvyuM che ke "zrI, hI, dhRti, mati, kIrti, kAMti, buddhi, lakSmI, ane medhA e navasvarUpavALI sarasvatInI sAdhanAmAM, yogapravezamAM tema ja maMtra-nivezanamAM jemanuM nAma suyogya rIte smaraNa karAya che, tevA jinendro jaya-pAmo-jaya ApanArA thAo." eTale A maMtromAM "puNyAha puNyA' zabdo vaDe zubha-mAMgalika avasaranI jAherAta karIne puruSottamanI prasannatA, vividha upadravonI zAMti, vikaTa paristhitimAM rakSaNa ane sukha tathA saubhAgyanAM sAdhanonI prApti eTale zAMti ane tuSTi icchavAmAM AvI che. cothA maMtramAM "rohiNI Adi soLa vidyAdevIo tamAruM rakSaNa karotamane puSTi karo" ema jaNAvavAmAM AvyuM che.; pAMcamAM maMtramAM AcArya, upAdhyAyavALA cAra prakAranA zramaNasaMghane zAMti, suSTi ane puSTi IcchavAmAM AvI che, chaThThA maMtramAM grahonI-khAsa karIne caMdra, sUrya vagere navagrahonI, soma, yama, varuNa ane kubera e cAra lokapAlonI, vAsava (iMdra), Aditya (sUrya), skanda (kArtikeya) ane vinAyaka (gaNapati) tathA bIjA paNa grAmadevatA, nagaradevatA, kSetradevatA-kuladevatA vagerenI prasannatA icchavAmAM AvI che. tema rAjAo akSaNakoza ane kaThoravALA thAo tema icchavAmAM AvyuM che. sAtamA maMtramAM sarva nAgariko putra, mitra, bhAI-bahena), strI, AcAradinakaramAM jaNAvyA mujaba bRhasnAtramAM jina-biMba samakSa sonA, rUpA, tAMbA ke kAMsAnAM banelAM sAta pIThonI racanA karavAnI hoya che. temAM prathama pIThe paMcaparameSThInI, bIjA pIThe daza digdhAlonI, trIjA pIThe bAra rAzionI, cothA pIThe sattAvIsa nakSatronI, pAMcamA pIThe nava grahonI chaThThA pIThe soLa vidyAdevIonI tathA sAtamA pIThe gaNapati, kArtikeya, kSetrapAla, tathA pura-devatA-e cAra jAtanA devonI sthApanA karavAnI hoya che. Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4920zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 suddhata, svajana, saMbaMdhI ane baMdhuvarga-sahita Amoda-pramoda karanArA thAo, evuM icchavAmAM AvyuM che. AThamA maMtramAM bhUmaMDalane vize potAnAM sthAnamAM rahelA sAdhu-sAdhvI, zrAvaka tathA zrAvikAone roga, upasarga, vyAdhi, duHkha, dubhikSa ane daurmanasya (viSAda)nuM upazamana kare tevI zAMti icchavAmAM AvI che; navamA maMtramAM sadA tuSTi, puSTi, Rddhi, vRddhi, mAMgalya ane utsava thAo evA AzIrvAda-pUrvaka pApa ane bhayonuM zamana IcchavAmAM AvyuM che. tathA je zatruo vikAsanA mArgamAM aMtarAya nAkhatA hoya teo tevA kAryathI vimukha thAo, tema jaNAvyuM che. A rIte zAMtikara maMtro dvArA "zAMtinI kAmanA karyA bAda traNa maMtramaya gAthAo vaDe zrI zAMtinAtha bhagavAnanI prArthanA karavAmAM AvI che. temAM prathama gAthAmAM jaNAvyuM che ke "traNa lokanAM prANIone zAMti karanArA ane devedronA mugaTa vaDe pUjAyelA caraNavALA pUjaya zrI zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra ho." bIjI gAthAmAM jaNAvyuM che ke "jagatamAM zAMti karanArA, jagatanA guru zrImAna zAMtinAtha mane zAMti Apo. jemanAM gRhamAM niyamita zrI zAMtinAthanuM pUjana thAya che, temane sadA zAMti ja hoya che. trIjI gAthAmAM jaNAvyuM che ke "grahonI riSTa tathA duSTa gati, duHsvapra, apazukana vagereno nAza karanAruM tathA hita ane saMpattine prApta karAvanAruM zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM nAmoccAraNa jaya pAme che.' tAtparya ke bhagavAnane je A kriyAnA adhinAyaka deva che, temanAM smaraNa, nAmoccAraNa ane namaskAramAM evI addabhuta zakti rahelI che ke je upadravone, grahonA duSTa yogane tema ja duHsvapra ane durnimitto vagerenI asarone nAbUda karI nAkhe che ane tenI jagAe sukha ane saubhAgyano anubhava karAvatI zAMtino prasAra kare che. pratiSThA tathA dIkSAvidhi vakhate nIcenI gAthAo bolavAmAM Ave che : "omiti namo bhagavao, arihaMta-siddhAMyariya-uvajjhAya / vara-artha-sahu-mukhi-saMgha-jampa-tirthI--pUvayarsa zA sappaNava namo taha, bhagavai-suyadevayAi sahayAe / siva-saMti-devayAe, siva-pavayaNa-devayANaM ca // 2 // Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 0493 dvAMi-11-nera-va-vIra-jhavera-pheMsaM . baMbho nAgu tti dasaNhamavi ya sudisANa pAlANaM // 3 // soma-yama-va-vesa-vIsavA taheva paMDyuM ! taha logapAlayANaM, sUrAi-gahANa ga navaNhaM // 4 // sAhaMtassa samakkhaM majjhamiNaM ceva dhagmaNuTThANaM / siddhimavigdhaM gacchau, jiNAi- navakArao dhaNiyaM // 5 // OM pUjaya arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, sarva uttama sAdhuo, munio, saMgha, dharma tIrtha ane pravacanane namaskAra ho. tathA sukha ApanArI bhagavatI zrutadevatAne ziva ane zAMti ApanArI (zAMti)devatAne temaja ziva(nirgastha)-pravacananI devatAne praNavaOMpUrvaka namaskAra ho. potAnI dizAnuM pAlana karanArA iMdra, agni, yama, nirjhati, varuNa, vAyu, kubera, IzAna, brahma ane nAga e daze dipAlone paNa DhaMpUrvaka namaskAra ho. soma, yama, varuNa, vaizravaNa (kubera) ane vAsava-e pAMcane tathA anya lokapAla devone temaja nava grahone paNa jhaMpUrvaka namaskAra ho. jinAdi-namaskAranA prabhAve uparyukta badhAnI samakSa thatuM A mAruM dharmAnuSThAna nirvighnapaNe atyaMta (utkRSTa) siddhine pAmo.' tAtparya ke arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu e paMcaparameSThI (labdhivaMta maharSio, siddha puruSo) saMgha, dharma, tIrtha, pravacana, bhagavatI zrutadevatA, zAMtidevatA, pravacanadevatA, iMdrAdi daza dikSAlo, soma, yama, varuNa, kubera ane vAsava e pAMca tathA anya lokapAla devo ane nava grahonuM sAnnidhya dharmAnuSThAnane nirvibe pAra pADavAmAM upakAraka che, ane tethI ja prastuta zAMtipAThamAM temAMnA mukhya devonuM smaraNa karavAmAM AvyuM che. pachI eka gAthA vaDe "zAMti-vyAharaNa' kema karavuM tenI sUcanA ApavAmAM AvI che. temAM jaNAvyuM che ke A prasaMge prathama "zrIzramaNasaMghane zAMti thAo' ema bolavuM, kAraNa ke zramaNa-saMgha pavitra ane prabala hoya to temanA prabhAvathI samasta rASTramAM-vizvamAM zAMtino prasAra thAya che. pachI Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4940zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 jagatanAM janapadone-tamAma rASTrone zAMti thAo' ema bolavuM, kAraNa ke anyathA laDAI vagereno upadrava thAya che. pachI "rAjAone tathA temanAM sannivezone eTale nivAsasthAnone zAMti thAo-ema kahevuM, kAraNa ke prajAnA rakSaNano bhAra temanA zire che. pachI "goSTika eTale vidvadhUmaMDaLInA sabhyone zAMti thAo' ema kahevuM, kAraNa ke vidyA ane kalAnI vizadatAno AdhAra temanA para che. pachI "para-mukhya eTale agragaNya nAgarikone zAMti thAo" ema kahevuM, kAraNa ke rAjaya-vahIvaTa ane samAjanI suvyavasthAno AdhAra moTA bhAge temanI sthiti-saMpannatA para nirbhara che. ahIM sAmAcArIthI "paurajana eTale samasta nAgarikone tathA brahmalokane zAMti thAo" ema kahevAmAM Ave che. A rIte A zAMtipATha dvArA sarvene zAMti IcchavAmAM AvI che. chevaTe "OM svAhA, OM svAhA, 3OM zrI pArzvanAthAya svAhA" e trikhaMDAtmaka maMtranA uccAraNathI AhutitrayathI zAMtipATha pUro karavAmAM Avyo che. " A zAMtipATha kyAre ane kevI rIte bolavo teno vidhi sUtrakAre sAthosAtha batAvI dIdho che. temAM jaNAvyuM che ke "A zAMtipATha pratiSThA, ritha] yAtrA tathA snAtra vagere dhArmika mahotsavo pachI bolavAno che. te koI viziSTa guNavAna zrAvaka snAtra-maMDapamAM Ubho rahIne bole. A zrAvaka kesaracaMdana, kapUra, agaruno dhUpa, vAsa ane kusumAMjali-e pAMca upacArathI sahita hovo joIe. vaLI teNe zarIrane ati zuddha kareluM hovuM joIe, eTale ke maMtra-pUrvaka snAna kareluM hovuM joIe ane aMga-nyAsAdi karelA hovA joIe, tathA te zveta vastra, caMdana, AbharaNa vagerethI alaMkRta hovo joIe. vaLI teNe kaMThamAM puSpamAlA dhAraNa karavI joIe. Avo zrAvaka hAthamAM abhimaMtrita jaLavALo zAMti-kalaza laIne zAMti-pATha bole ane tenI pUrNAhuti karI kalazamAMnuM jaLa sarvane mastaka para caDAvavA mATe Ape jethI abhISTa zAMtinI prApti thAya. maMgala, pIThikA, zAMtipATha ane teno vidhi pUro thayA pachI Anandotsava nimitte keTalAMka prAstAvika padyo bolavAmAM Ave che. temAMnAM pahelA padyamAM jaNAvyuM che ke "jinAbhiSeka vakhate bhAgyazALI AtmAo bhAvathI nRtya kare che, ratna ane puSponI varSA kare che, aSTamaMgalanuM sarjana Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAnti 495 kare che, mAMgalika gIto gAya che, maMtramaya camatkArika stotro bole che, tIrthakaronAM mAtA-pitAnAM nAmanirdezapUrvaka temanI stuti kare che ane "puSpAduM puSyA Adi maMtro bole che.' bIjA padyamAM sarva jagatanuM ziva IcchavAmAM AvyuM che tathA loko paropakAra-parAyaNa thAya tevI bhAvanA bhAvavAmAM AvI che. sAthe vyAdhi, duHkha, daurmanasyAdi nAza pAme tathA teo sukhano anubhava kare, ema paNa IcchavAmAM AvyuM che. trIjuM padya je koI prasaMganuM uddharaNa che, temAM jaNAvavAmAM AvyuM che ke, "huM tIrthakaranI mAtA zivAdevI tamArA nagaramAM nivAsa karanArI chuM, tethI amAruM ane tamAruM zreya thAo tathA sarvatra upadravonuM zamana karanAruM kalyANa thAo.' pachI "upasaT: kSaye yAti' tathA "sarvamAna-mAMnca' e be prasiddha zloko bolavAmAM Ave che. stavanA kartA pATaNanA bhaMDAramAM upakezagacchIya paM. mahIcaMdra dvArA saMvat 1358mAM lakhAyelI eka pratimAM evuM jaNAvyuM che ke A zAMtipATha ahaMdu abhiSeka-vidhinuM sAtamuM parva che. tyAre bhAMDArakara insTiTyUTanI eka prati 350/A/442-43mAM nIce jaNAvelA zabdo jovAmAM Ave che: ti vAvivetAta-zrIzAntisUrijoDakTrasanmASeitithau prathama zAntiparva samAsam rUti vRchAMti-stavaH | eTale e prazna thAya che ke A sUtra kharekhara ahaMdu-abhiSekavidhino ja eka bhAga che ke kema? ane hoya to te kyA parvano che? eno uttara e che ke- arhaabhiSekavidhinI je prati amane bahu prayAsanA aMte maLI AvI che, te jotAM A AkhI kRti kAvyamAM che, eTale A sUtra tenuM eka parva hoI zake nahi. vaLI spaSTatA * ahaMdu-abhiSekavidhino prAraMbha nIcenA kAvyathI thAya che : 'zrImat puNyaM pavitraM kRtavipulaphalaM maGgalaM lakSma lakSmyAH kSuNNAriSTosarga-grahagativikRti-svapnamutpAtaghAti / saGketaH kautukAnAM sakalasukhamukhaM parvaM sarbotsavAnAM, snAnaM pAtraM guNAnAM gurugarimagurorvaccitA yairna dRSTam // " zreSTha guru, gaurava-pUjA-satkAra prApta karanAra cakravarti-pUjaya gaNadharo vagerenA paNa guru evA atyaMta mahAnuM aha-jinezvaranuM gaNanApAtra snAtra zrImata che, puNya che, pavitra che, vipula phaLo ApanAra che, maMgalarUpa che, lakSmInuM cihna che, ariSTo, upasargo, Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4960 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 khAtara e paNa kahevuM joIe ke A kAvya paMcapardhAtmaka che, jenA prathama parvamAM 10, bIjA parvamAM 16, trIjA parvamAM 30, cothA parvamAM 18 ane pAMcamA parvamAM 24 zloko che. Ama kula pAMca parvamAM te pUruM thAya che. teno chello zloka A rahyo : iti vihatavipatparAkrama-snapanavidhimahato'rhato vidhim / pratisamayamanusmaranti ye, sakalasukhAspadatAM vrajanti te // ' e pramANe samasta zobhanavidhine yogya evo ahatano snAna(snAtra)vidhi je vipattinA parAkramano nAza karanAra che, tene jeo pratikSaNa saMbhAre che, teo sakala sukhonAM sthAnane pAme che. A prAsAdika kAvya para zIlAcArya aparanAma tattvAdiye eka paMjikA racelI che ane temAM paNa jaNAvyuM che ke-"zrIzAntivetAtIyAparva pazciI samAtA ta kRtiyaM zrIzItAvArthI' - zrI zAMti-vetAlIya parvanI paMjikA samApta thaI. A kRti zIlAcAryanI che." tAtparya ke A baMne ullekho ema jaNAvavAne pUratA che ke ahaabhiSekavidhi paMcapardhAtmaka che, paraMtu saptapardhAtmaka nathI." have jo pATaNanI pratine anusarIne zAMtistavanI adraabhiSeka vidhino eka bhAga mAnavo hoya to e saMbhAvanA karavI paDe ke hAla upalabdha thatI padyAtmaka "ahaMdu-abhiSekavidhi'nA avAMtara bhAga tarIke zrI zAMtistava hovo joIe. ahIM eka bIjI paNa vicAraNA uddabhave che ke keTalIka pratiomAM* 'rUti zrIzAntisUrivAvIvetAnIta zAntistavane samAnam' evA ullekho paNa Ave che, eTale A kRti ahaMndraabhiSekavidhino eka bhAga nahi paNa temanI svataMtra kRti hovI joIe. uttarAdhyayana-sUtranI bRhadavRttinI prazastimAM AvatI chellI paMkti "ta6 mo vyAH ! trikopa zarato gRDhatAM sthita ' ema praha-cAra, azubha svapno tathA rUpa che, sakala sukhonA upAyarUpa che, te jeNe joyuM nathI te A jagatamAM ThagAyA che (kAraNa ke tenAthI thanAra mahAna lAbha meLavI zakyA nathI.) * bhA. da .. Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhacchAntie497 mAnavAne prere che ke "jo mo maLyA ' e temanI kRtinuM eka sAMketika cihna hoya ane te bRhacchAtinA prAraMbhika zlokamAM tathA tyAra pachI zarU thatA gadyamAM vaparAyeluM hoya. e rIte A sUtranA kartA vAdivetAla zrI zAMtisUri hovA joIe, paraMtu A to eka saMbhAvanA mAtra che. teno aMtima nirNaya tarIke svIkAra karatAM pahelAM ghaNAM vadhAre pramANo tapAsavAnI jarUra che. A sUTA para zrIsiddhicaMdragaNie tathA zrIharSakirtie saptasmaraNAMtargata TIkAo racelI che tathA keTalAka svataMtra bAlAvabodho paNa upalabdha thAya che. (7) prakIrNaka A pATha prAcIna anuSThAnavidhi parathI vAdivetAla zrI zAMtisUrie saMskRtamAM yojelo jaNAya che.* * vaidika sAhityamAM A sUtrane maLatA keTalAka zabdo jovAmAM Ave che. dAkhalA tarIke RgvadIya brahma-karma-samuccayanA 96mA prakaraNamAM je "puNyAha-vAcanA'no prayoga jaNAvavAmAM Avyo che, temAM nIcenA pATho che. 'yajamAnaH zAntirastu / / puSTirastu / / tuSTirastu // vRddhirastu / / agnipurogA vizvedevAH prIyantAm / indrapurogA marungaNAH prIyantAm / brahmapurogAH sarve devAH prIyantAm / viSNupurogAH sarve devAH prIyantAm / mAhezvarIpurogA umAmAtaraH prIyantAm / vasiSThapurogA RSigaNAH prIyantAm / bhagavatI puSTikarI prIyatAm / bhagavatI tuSTikarI prIyatAm / bhagavatI RddhikarI prIyatAm / bhagavatI vRddhikarI prIyatAm / bhagavantau vighnavinAyakau prIyetAm / bhagavAn svAmI mahAsenaH sapatnIka: sasutaH sapArSada: sarvasthAnagataH prIyatAm / hari-hara-hiraNyagarbhAH prIyantAm / sarvA grAmadevatAH prIyantAm / sarvAH kuladevatAH prIyantAm / sarvA vAstudevatAH prIyantAm / zatravaH parAbhavaM yAntu / zAmyantu ghorANi / zAmyantu pApAni / zAmyantu ItayaH / zukrAGgAraka-budha-bRhaspati zanaizcara-rAhu-ketu soma-sahitA AdityopurogAH sarve grahAH prayantAn !" pra.-3-32 Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. pAkSikAdi-aticAra (1) bhUkhA nANammi daMsaNammi a, caraNammi tavammi taha ya vIrayammi / AyaraNaM AcAro, ia eso paMcahA bhaNio // 1 // jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra, vIryAcAra e paMcavidha AcAramAMhi* je koi aticAra pakSa divasamAMhi sUkSma bAdara jANatAM ajANatAM huo hoya, te savihu mane, vacane, kAyAe karI micchA mi dukkaDaM / tatra jJAnAcAre ATha aticArakAle viNae bahumANe, uvahANe taha aniNhavaNe / vaMjaNa-attha-tadubhaye, aTTaviho nANamAyAro // 2 // jJAna kAla-velAo bhaNyo-gaNyo nahIM, akAle bhaNyo, vinaya-hIna, bahumAna-hIna, yoga-upadhAna-hIna, anerA kanhe bhaNI anero guru kahyo / deva-guru vAMdaNe, paDikkamaNe, sajjhAya karatAM, bhaNatAMguNatAM kUDo akSara kAne mAtrAe adhiko ocho bhaNyo, sUtra kUDaM kaDaM, artha kUDo kahyo tadubhaya kUDAM kahyAM, bhaNIne visAryAM / sAdhu taNe dharme kAjo aNauddharye, dAMDo aNapaDilehya vasati aNazodhe, aNapavese, asajjhAya-aNo (Na) jjhAyamAhe zrIdazavaikAlika-pramukha siddhAMta bhaNyo-guNyo, zrAvakataNe dharme sthavirAvalI, paDikkamaNa, upadezamAlA-pramukha siddhAMta bhaNyoguNyo; kAla-velAe kAjo aNauddharye paDhyo / * ahIM mane evo vadhArAno pATha jovAmAM Ave che, paNa te arthanI dRSTie saMgata nathI. Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra 0499 jJAnopagaraNa pATI, pothI, ThavaNI, kavalI, nokAravAlI, sAMpaDA, sAMpaDI, dastarI, vahI oliyA-pramukha pratye paga lAgyo, thUka lAgyUM, dhuMke karI akSara bhAMjyo, ozIse dharyo, kanhe chatAM AhAranIhAra kIdho / jJAna-dravya bhakSatAM upekSA kIthI, prajJAparA) viNAsyo, viNasato uvekhyo. chatI zaktie sAra-saMbhAla na kIdhI / jJAnavaMta pratye dveSa-matsara ciMtavyo, avajJA-AzAtanA kIdhI, koI pratye bhaNatAM-gaNatAM aMtarAya kIdho, ApaNA jANapaNA taNo garva ciMtavyo, matijJAna zrutajJAna, avadhi jJAna, manaHparyavajJAna, kevalajJAna, e paMcavidha jJAnataNI asaddahaNA kIdhI / koI totaDo, bobaDo [dekhI] hasyo, vitakyoM, anyathA prarUpaNA kIdhI / jJAnAcAra-viSaiyo anero je koI aticAra pakSadivasamAMhi sUkSma, bAdara jANatAM, ajANatAM huo hoya, te savihu mane, vacane, kAyAe karI micchA midukkaDaM // 1 // darzanAcAre ATha aticAranissaMkiya nikkaMkhiya, nivvitigicchA amUDhadiTThI a / uvavUha-thirIkaraNe, vacchalla-pabhAvaNe aTTha // 2 // deva-guru-dharma-taNe viSe niHzaMkapaNuM na kIdhuM, tathA ekAnta nizcaya na kIdho, dharma-sambandhIyAM phalataNe viSe niHsandeha buddhi dharI nahIM, sAdhu-sAdhvInAM mala-malina gAtra dekhI dugaMchA nIpajAvI, kucAritrIyA dekhI cAritrIyA Upara abhAvahuo, mithyAtvI-taNI pUjA prabhAvanA dekhI mUDhadRSTipaNuM kIdhuM / tathA saMghamAhe guNavaMta-taNI anupabRMhaNA kIdhI; asthirIkaraNa, avAtsalya, aprIti, abhakti nIpajAvI, abahumAna kIdhuM / Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrAddha pratibhA-sUtra prajoghaTIDA-3 tathA devadravya, gurudravya, jJAnadravya, sAdhAraNadravya, bhakSita, upekSita, prajJAparAdhe viNAsyAM, viNasatAM uvekhyAM, chatI zaktie sArasaMbhAla na kIdhI; tathA sAdharmika sAthe kalaha-karma-baMdha ko / adhotI, aSTapaDa mukhakoza- pAkhe deva pUjA kIdhI; biMba - pratye vAsakUMpI, dhUpadhANuM, kalaza taNo Thabako lAgyo, biMba hAtha-thakI pADyaM, UsAsa- nIsAsa lAgyo / 500 dehare upAzraye mala zleSmAdika lohyaM, deharAmAMhe hAsya, khela, keli, kutUhala, AhAra- nIhAra kIdhAM, pAna, sopArI, nivedIyAM khAdhAM / ThANAyariya hAtha-thakI pADyA, paDilehavA visAryA, jina - bhavane corAzI AzAtanA, guru-guruNI pratye tetrIsa azAtanA kIdhI, guru-vacana 'taha tti' karI paDivajyuM nahIM / darzanAcAra - viSaio anero je koi aticAra pakSadivasamAMhi // 2 // cAritrAcAre ATha aticArapaNihANa - joga- jutto, paMcahiM samiIhiM tIhiM guttIhiM / esa carittAyAro, aTThaviho hoi nAyavvo // 3 // IrSyA-samiti te aNajoye hIMDyA, bhASA samiti te sAvadya vacana bolyA, eSaNA - samiti te tRNa, Dagala, annapANI, asUjatuM lIdhuM, AdAna bhaDamatta - nikkhevaNA-samiti te Asana, zayana, upakaraNa, mAtariyuM pramukha aNapuMjI jIvAkula bhUmikAe mUkyuM, lIdhuM, pAriSThApanikA - samiti te malamUtra, zleSmAdika aNapuMjI jIvAkula bhUmikAe paraThayuM / mano- gupti- manamAM Artta raudradhyAna dhyAyAM vacana - gupti sAvadya vacana bolyAM; kAya gupti-zarIra aNapaDilehyuM halAvyuM, aNapuMje beThA / " Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikadi-aticAra0501 e aSTa pravacana-mAtA sAdhu-taNe dharme sadaiva ane zrAvakataNe dharme sAmAyika posaha lIdhe ruDI pere pAlyAM nahIM, khaMDaNA-virAdhanA huI / cAritrAcAra-viSaio anero je koI aticAra pakSadivasamAMhi0 // 3 // vizeSataH zrAvaka taNe dharme zrIsamyaktva-mUla bAra vrata (temAM) samyaktva taNA pAMca aticAra 'saMkA-kakhavigicchA0' zaMkA-zrIarihaMta taNAM bala, atizaya, jJAnalakSmI, gAMbhIryAdika guNa zAzvatI pratimA, cAritrIyAnAM cAritra, zrIjinavacanataNo saMdeha kIdho / AkAMkSA-brahmA, viSNu, mahezvara, kSetrapAla, gogo, AsapAla, pAdara devatA, gotra-devatA, graha-pUjA, vinAyaka, hanumata, sugrIva, vAlInAha ityevamAdika deza, nagara, grAma, gotra, nagarI, jUjUA deva deharAnA prabhAva dekhI, roga AtaMka kaSTa Avye ihaloka paralokArthe pUjyA-mAnyA prasiddha-vinAyaka jIrAulAne mAnyuM, inyu, bauddha, sAMkhyAdika, saMnyAsI, bharaDA, bhagata, liMgiyA, jogiyA, jogI, daraveza, anerA darzanIyA-taNo kaSTa, maMtra, camatkAra dekhI paramArtha jANyA dinA bhUlAyA mohyA, kuzAstra, zIkhyA, sAMbhalyA / zrAddha, saMvatsarI, holI, baleva, mAhI-pUnama, ajApaDavo, preta-bIja, gaurI-trIja, vinAyaka-cotha, nAga paMcamI, jhIlaNA-chaTThI, zIla (zItalA) sAtamI, dhruva-AThamI, naulI navamI, ahivAdazamI, vrata-agyArazI, vacchabArazI, dhanaterazI, anaMta-caudazI, amAvAsyA AdityavAra, uttarAyaNa naivedya kIdhAM / navodaka, yAga, bhoga, utAraNAM kIdhAM, karAvyAM, anumodyAM, dAna dIdhAM, grahaNa, zanaizcara, mAhamAse navarAtri nhAyA, ajANatAM, Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa020zrIzrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 thApyAM, anerAI vrata-vratolAM kIdhAMkarAvyAM / vitigicchA-dharma-saMbaMdhIyA phalataNe viSe sadeha kIdho, jina arihaMta, dharmanA Agara, vizvopakArasAgara, mokSamArganA dAtAra, isyA guNa bhaNI na mAnyA, na pUjyA, mahAsatI mahAtmAnI ihaloka saMbaMdhIyA bhogavAMchita pUjA kIdhI / roga, AtaMka, kaSTa Avye khINa vacana bhoga mAnyA, mahAtmAnA bhAta, pANI, mala, zobhA-taNI niMdA kIdhI kucAritrIyA dekhI cAritrIyA upara kubhAva huo, mithyatvI taNI pUjA-prabhAvanA dekhI prazaMsA kIdhI, prIti mAMDI, dAkSiNya-lage tehano dharma mAnyo, kIdho / zrIsamyaktvaviSaio anero je koI aticAra pakSadivasamAMhi0 // 4 // .. pahele sthUla prANAtipAta-viramaNa-vrate pAMca aticAra vaha-badha chavicchee // 1 // dvipada, catuSpada pratye rIsa-vaze gADho ghAva ghAlyo, gADhe baMdhane, bAMdhyo, adhika bhAra ghAlyo, nirlAchana karma kIdhAM, cArApANI-taNI velAe sAra-saMbhAla na kIdhI, lehaNe-dehaNe kiNahI pratye laMdhAvyo, teNe bhUkhye ApaNe jamyA 'kanhe hI marAvyo, badIkhAne ghalAvyo / salyAM dhAnya taDake nAkhyAM, dalAvyAM, bharaDAvyAM, zodhI na vAvA~, IMdhaNa-chANAM aNazodhyAM bALyAM, temAMhi sApa, viMchI, khajUrA, saravalA, mAMkaDa, jUA, gIgoDA sAhatAM muA, duhavyA, rUDe sthAnake na mUkyA; kIDI-makoDInAM iMDA vichohyAM, lIkha phoDI, uddehI, kIDI, maMkoDI, dhImela, kAtarA, cUDela, pataMgIyA, deDakAM, alasIyAM, Iyala, kuMtAM, DAMsa, masA, bagatarA, mAkhI, tIDa-pramukha jIva viNaTThA; mAlA halAvatAM; calAvatAM, paMkhI, cakalA, kAga taNA iMDAM phoDyAM / Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra 0 503 anerA ekendriyAdika, jIva vaNAsyA cAMpyA, duhavyA, kAMI halAvatA, calAvatAM, pANI chAMTatAM, anerA kAMI kAma-kAja karatAM nirdhvaMsapaNuM kIdhuM, jIva rakSA rUDI na kIdhI, saMkhAro sUkavyo, rUDuM galaNuM na kIdhuM, aNagala pANI vAvaryuM rUDI jayaNA na kIdhI aNagala pANIe jhIlyA, lUgaDAM dhoyAM, khATalA taDake nAkhyA, jhATakyA, jIvAkula bhUmi liMpI, vAzI gAra rAkhI, dalaNe khAMDaNe, liMpaNe rUDI jayaNA na kIdhI, AThama, caudasanA niyama bhAMgyA, dhUNI karAvI / pahele sthUla - prANAtipAta viramaNa vrata- viSaio anero je koI aticAra pakSa - divasamAMhi // 1 // bIje sthUla- mRSAvAda-' - viramaNa vrate pAMca aticAra- sahasA - rahassa - dAre0 // 2 // sahasAtkAre kuNaha pratye ajugatuM Ala - abhyAkhyAna dIdhuM, svadArA maMtrabheda kIdho, anerA kuNahano maMtra, Aloca, marma prakAzyo, kuhane anartha pADavA kUDI buddhi dIdhI, kUDo lekha lakhyo, kUDI sAkha bharI, thApaNa - moso kIdho ! kanyA, gau, Dhora, bhUmi saMbaMdhI lehaNe - dehaNe vyavasAye vAdavaDhavADa karatAM moTarku jUTuM bolyA, hAtha- pagataNI gAlI dIdhI, kaDakaDA moDyA, marmavacana bolyA / bIje sthUla - mRSAvAda - viramama vrata viSaio anero je koI aticAra pakSa - divasamAMhi0 // 2 // trIje sthUla adattAdAna - viramaNa vrate pAMca aticAratenAhaDappaoge0 // 3 // ghara - bAhira kSetra khale parAIM vastu aNamokalI lodhI, vAparI, corAI vastu vahorI, cora-dhADa - pratye saMketa kIdho, tehane saMbala dIdhuM, Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5040 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 tehanI vastu lIdhI, viruddha rAjyAtikrama kIdho, navA, purANA, sarasa, virasa, sajIva, nirjIva vastunA mela-saMbhela kIdhA, kUDe kATale, tole, mAne, mApe, vahoryA, dANa corI kIdhI, kuNahane lekhe varAMsyo, sATe lAMca lIdhI, kUDo karaho kADhya, vizvAsaghAta kIdho, para-vaMcanA kIdhI, pAsaMga kUDAM kIdhAM, dAMDI caDAvI, lahake-trahake kUDAM kATalAM, mAna, mApA kIdhAM / mAtA, pitA, putra, mitra, kalatra vaMcI kuNahine dIdhuM judI gAMTha kIdhI, thApaNa oLavI, kuNahine lekhepalekhe bhUlavyuM, paDI vastu oLavI lIdhI / trIje sthUlla-adattAdAna-viramaNa vrata-viSaio anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0 // 3 // cothe svadArAsaMtoSa parastrIgamana-viramaNa vrate pAMca aticAraapariggahiyA-ittara0 // 4 // aparigRhItA-gamana, itvara parigRhItA-gamana kIdhuM, vidhavA, vezyA, parastrI, kulAMganA, svadArA zoka( kya )taNe vize dRSTiviparyAsa kIdho, sarAga vacana bolyAM, AThama codaza anerI parvatithinA niyama laI bhAgyAM, gharagharaNAM kIdhAM karAvyAM, vara-vaha vakhANyAM, kuvikalpa ciMtavyo, anaga-krIDA kIdhI, strInAM aMgopAMga nIrakhyAM, parAyA vivAha joDyA, DhIMgalA-DhIMgalI paraNAvyA, kAma-bhoga taNe viSe tIvra abhilASa kIdho / atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra, suhaNe-svapnAtare huA, kusvapna lAdhyAM, naTa, viTa, strIzuM hAsuM kIdhuM / cothe svadArA-saMtoSa vrata viSaio anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0 // 4 // pAMcame parigraha-parimANa vrate pAMca aticAra Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra0 505 dhaNa-dhanna-khitta-vatthU0 // 6 // dhana, dhAnya, kSetra, vAstu, rupya, suvarNa, kupya, dvipada, catuSpadae navavidha parigraha-taNA niyama uparAMta vRddhi dekhI mUrchA-lage saMkSepa na kIdho, mAtA, pitA, putra, strI taNe lekhe kIdho, parigrahaparimANa lIdhuM nahIM, laine paDhIyuM nahI, paDhavU visAryu, alIbUM melyuM, niyama visAryAM / pAMcame parigraha parimANa vrata-viSaIo anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0 // 5 // chaThe dik-parimANa vrate pAMca aticAragamaNassa ya parimANe0 // 6 // Urdhvadizi, adhodizi, tiryaMg-dizie javA AvavAtaNA niyama laI bhAMgyA, anAbhoge vismRti lage adhika bhUmi gayA, pAThavaNI AghI-pAchI mokalI, vahANa-vyavasAya kIdho, varSAkAle gAmaMtakaM kIdhuM, bhUmikA ekagamA saMkSepI, bIjI gamA vadhArI / chaThe dika-parimANa-vrata-viSaio anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0 // 6 // sAtame bhogopabhoga-viramaNa vrate bhojana AzrI pAMca aticAra ane karma-huMtI paMdara aticAra, eva vIza aticArasacitte paDibaddhe0 // 7 // sacitta-niyama lIdhe adhika sacitta lIg; apakvAhAra, duSpakvAhAra, tucchauSadhi-taNuM bhakSaNa kIdhuM, oLA, ubI, poMka pApaDI khAdhAM / sacitta-davva-vigaI-vANaha-taMbola-vattha-kusumesu / vAhaNa'-sayaNa-vilevaNa-baMbha-disi12-nhANa13-bhattesu14 // Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 506 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 e cauda niyama dinagata rAtrigata lIdhA nahIM, laine bhAMgyA, bAvIza abhakSya batrIza anantakAyamAMhi Adu, mUlA, gAjara, piMDa, piMDAlu, kacUro, suraNa, kuMLi, AMbalI, galI, vAgharaDAM khAdhAM / vAsI kaThola, polI, roTalI, traNa divasanuM odana lodhuM, madhu, mahuDAM, mAkhaNa, mATI, veMgaNa, pIlu pIcu, paMpoTA, viSa, hima, karahA, gholavaDAM, ajANyAM phala, TibarU, guMdAM, mahora, athANuM, AMbalabora, kAcuM mIThaM, tila, khasakhasa, koThiMbaDA khAdhAM, rAtri bhojana kIdhAM, lagabhagavelAe vALu kIdhuM, divasa viNaUge zIrAvyA / ? tathA karmataH panara karmAdAna - iMgAla- kamme, vaNa-kamme, sADIkamme, bhADI kamme, phoDI kamme, e pAMca karma, daMtavANijje, lakkhavANijje, rasa vANijje, kesa vANijje, visa-vANijje e pAMca vANijya, janta - pillANakamme, nillaMchaNakamme, davaggi-dAvaNayA, saradaha talAya - sosaNayA, asaiposaNayA; e pAMca karma, pAMca vANijya, pAMca sAmAnya evaM panara karmAdAna bahu sAvadya mahAraMbha, rAMgaNa-lihAlA * karAvyA, iMTa- nibhADA pakAvyA, dhANI, caNA pakvAnna karI vecyA, vAzI mAkhaNa tavAvyAM, tila vahoryAM, phAgaNamAsa uparAMta rAkhyA, dalIdo kIdho, aMgIThI karAvyA, zvAna, bilADA, sUDA, sAlahI poSyA / anerA je kAMI bahu- sAvadya kharakarmAdika samAcaryAM, vAzI gAra rAkhI, liMpaNe guMpaNe mahAraMbha kIdho, aNazodhyA cUlA saMdhUkyA, ghI, tela, gola, chAza-taNAM bhojana ughADAM mUkyAM, temAMhi mAkhI, kuMtI, uMdara, gIrolI paDI, kIDI caDI, tenI jayaNA na kadhI / sAtame bhogopabhoga viramaNa - vrata- viSaio anero je koI aticAra pakSa - divasamAMhi0 // 7 // bhUjamAM 'bahuraMgilI lihalA AMgaraNi' jevo pATha che. Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra0507 AThame anarthadaMDa viramaNa vrate pAMca aticAra-kaMdappe kukkuie0 // 8 // kaMdarpa-lage viTa-ceSTA, hAsya, khela, [keli] kutUhala kIdhAM, puruSa strInA hAva-bhAva, rUpa, zRMgAra, viSaya-rasa vakhANyA, rAjakathA, bhakta-kathA, deza-kathA, strI-kathA kIdhI, parAI tAMta kIdhI, tathA paizunyapaNuM kIdhuM, Arta-raudra dhyAna dhyAyAM / khAMDAM, kaTAra, koza, kuhADA, ratha, Ukhala, muzala agni gharaMTI, nizAha (sAra), dAtaraDAM pramukha adhikaraNa melI-dAkSiNyalage mAgyAM ApyAM, pApopadeza dIdho, aSTamI, caturdazIe khAMDavAdalavA-taNA niyama bhAMgyA, mukharapaNAlage asaMbaddha vAkya bolyA, pramAdAcaraNa sevyAM / ___ aMghole, nhANe, dAtaNe, paga-dhoaNe, khela, pANI, tela chAMTyAM, jhIlaNe jhIlyA, juvaTe ramyA, hiMcoLe hiMcyA, nATakaprekSaNaka joyAM, kaNa, kuvastu, Dhora levarAvyAM karkaza vacana bolyA, Akroza kIdhA, abolA lIdhA, karakaDA moDyA, macchara dharyo, saMbheDA lagADyA, zApa dIdhA / bheMsA, sAMDha, huDu, kUkaDA, zvAnAdika jhUjhAryA, jhUjhatA joyA, khAdIlage adekhAi ciMtavI, mATI, mIThaM, kaNa, kapAziyA, kAjaviNa cApyA, te para beThA, AlI vanaspati khuMdI, sUI zastrAdika nIpajAvyA, ghaNI nidrA kIdhI, rAga dveSa lage ekane Rddhi-parivAra vAMchI, ekane mRtyuhAni vAMchI / AThame anarthadaNDa-viramaNa vrata-viSaio anero je koI aticAra pakSa-divasamAMhi0 // 8 // navame sAmAyika vrate pAMca aticAra-tivihe duppaNihANe // 9 // sAmAyika lIdhe mane AhaTTa-dohaTTa ciMtavyuM, sAvadha vacana Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa080zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 bolyA, zarIra aNapaDileDaM halAvyu, chatI velAe sAmAsika na lIdhuM, sAmAyika laI ughADe mukhe bolyA, uMgha AvI, vAta-vikathA gharataNI ciMtA kIdhI, vIja dIvA-taNI ujjehI huI; kaNa kapAzIyA, mATI, mIThaM, khaDI, dhAvaDI, araNeTTo, pASANa pramukha cApyA; pANI, nIla, phUla, sevAla, hariyakAya, bIja-kAya ityAdika AbhaDyAM, strI-tiryaMcataNA niraMtara paraMpara saMghaTTa huA, muhapattio saMghaTTI, sAmAyika aNapUgyu, pANu, pAraduM visAryu / navame sAmAyika vrata viSaio anero je koi aticAra pakSadivasamAMhi0 // 9 // dazame dezAvakAzika vrate pAMca aticAra-ANavaNe pesavaNe0 // 10 // __ ANavaNappayoge, pesavaNa-ppayoge, saddANuvAI rUvANuvAI, bahiyA puggala-pakhkheve, niyamita-bhUmikA-mAMhi bAherathI kAMi aNAvyu, ApaNa kanhe thakI bAhera kAMI mokalyaM, athavA rUpa dekhADI, kAMkaro nAkhI, sAda karI ApaNapaNuM chatuM jaNAvyu / dazame dezAvakAzika vrata viSaio anero je koi aticAra pakSa divasamAMhi0 // 10 // agyArame pauSadhopavAsa vrate pAMca aticAra-saMthAruccAravihI0 // 11 // appaDilehiya-duppaDilehiya, sijjA-saMthArae, appaDilehiyaduppaDilehiya, uccAra pAsavaNa-bhUmi posaha lIdhe saMthArA-taNI bhUmi na puuNjii| bAhiralAM lahuDAM vaDAM sthaDila divase zodhyAM nahIM, paDilehyAM nahIM, mAtariyuM aNapuMjyuM halAvyuM, aNapuMjI bhUmikAe paraThavyu, paraThavatAM 'aNujANaha jassuggaho' na kahyo, paraThavyAMpuMThevAra traNa Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra 0 509 'vosire vosire' na kI / posahazAlAmAMhi pesatAM 'nisIhi' nisaratAM Avassahi' vAra traNa bhaNI nahIM / puDhavI, ap, teu, vAu, vanaspati, trasakAya - taNA saMghaTTa, paritApa, upadrava, huA / saMthArA - porisI - taNo vidhi bhaNavo visAryo, porisImAMhi uMdhyA, avidhe saMthAro pAtharyo, pAraNAdikataNI ciMtA kIdhI, kAlavelAe deva na vAMdyA, paDikkamaNuM na kIdhuM posaha asUro lIdhoM, savero pAryo, parvatithe posaha lIdho nahIM / agyArame pauSadhopavAsa- vrata - viSaio anero je koi aticAra pakSa divasamAMhi0 // 11 // bArame atithi saMvibhAgavrate pAMca aticAra sacitte nikkhivaNe0 // 12 // sacitta vastu heTha upara chatAM mahAtmA mahAsatI pratye asUjhatuM dAna dIdhuM, devAnI buddhe asUjhatuM pheDI sUjhatuM kIdhuM, parAyuM pheDI ApaNuM kIdhuM, aNadevAnI buddhe sUjhatuM pheDI asUjhatuM kIdhuM, ApaNuM pheDI parAyuM kIdhuM, vahoravA velA TalI rahyA, asUra karI mahAtmA teDyA, matsara dharI dAna dIdhuM, guNavaMta Avye bhakti na sAcavI, chatI zakte sAhammivacchalla ( sAdharmi - vAtsalya ) na kIdhuM, anerAM dharmakSetra sIdAtAM chatI zaktie uddharyA nahIM, dIna, kSINa pratye anukaMpAdAna na dIdhuM / bArame atithi saMvibhAga vrata - viSaio anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0 // 12 // saMlekhaNA taNA pAMca aticAra - iha loe paraloe0 // 13 // ihalogAsaMsa- ppaoge, paralogAsaMsa-ppaoge, jIviAsaMsappaoge; maraNAsaMsa-ppaoge, kAmabhogAsaMsa- ppaoge / Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5100zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 iha loke dharmanA prabhAva lage rAja-Rddhi, sukha, saubhAgya parivAra vAMchyA; paraloke deva, devendra, vidyAdhara, cakravartI taNI padavI vAMchI, sukha Avye jIvitavya vAMchyuM, duHkha Avye maraNa vAMchyuM, kAma-bhoga taNI vAMchA kIdhI / saMlekhaNA viSaio anero je koI aticAra pakSadivasamAMhi0 // 13 // tapAcAra bAra bheda-cha bAhya, cha abhyantara-aNasaNamUNoariA0 // 14 // aNasaNa bhaNI upavAsa vizeSa parvatithe chatI zaktie kIdho nahIM, UNodarI vrata te koliA pAMca sAta UNa rahyA nahIM, vRtti-saMkSepa te dravya bhaNI sarva vastuno saMkSepa kIdho nahIM, rasa-tyAga te vigaya-tyAga na kIdho, kAya-kleza locAdika kaSTa sahyAM nahIM, saMlInatA agopAMga saMkocI rAkhyAM nahIM, paccakkhANa bhAMgyAM, pATalo DagaDagato pheDyo nahIM, gaMThasI, porisI, purimaDDa, ekAsaguM, beAsaj, nIvi, AMbilapramukha paccakkhANa pAraduM visAyu, besatAM navakAra na bhAga)Nyo, uThatAM paccakkhANa karavU visAyu, gaThasIyuM bhAMgyuM, nIvi AMbila upavAsAdi tapa karI kAcuM pANI pIdhuM, vamana huo / bAhyatapa-viSaio anero je koI aticAra pakSa-divasamAMhi0 // 14 // abhyaMtara tapa-pAyacchittaM viNao0 // 15 // mana zuddha guru-kanhe AloaNa lIdhI nahIM; guru datta prAyazcitta tapa lekhA zuddhe pahuMcADyo nahIM, deva, guru, saMgha, sAhammI pratye vinaya sAcavyo nahIM, bAla, vRddha glAna, tapasvI-pramukhanuM veyAvacca na kIdhuM. vAcanA, pRcchanA, parAvartanA, anuprekSA, dharmakathA-lakSaNa paMcavidha svAdhyAya na kIdhI dharmadhyAna, zukladhyAna na dhyAyAM, Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra0511 ArtadhyAna, raudradhyAna dhyAyAM, karmakSaya nimitte logassa daza-vIzano kAussagga na kIdho / abhyaMtara tapa-viSaio anero je koI aticAra pakSadivasamAMhi0 // 15 // vIryAcAranA traNa aticaar-anniguuhia-bl-viirio0||16|| paDhave, guNave, vinaya, veyAvacca, devapUjA, sAmAyika, posaha, dAna, zIla, tapa, bhAvanAdika dharma-kRtyane viSe, mana, vacana, kAyAtaNuM chatuM bala, chatuM vIrya gopavyuM / rUDAM paMcAMga khamAsamaNA na dIdhAM, vaMdaNA-taNA Avarttavidhi sAcavyA nahIM, anyacitta nirAdara paNe beThA, utAvalu deva-vaMdana paDikkaNuM kIrcha / vIryAcAra-viSaio anero je koI aticAra pakSadivasamAMhi0 // 16 // nANAi-aTTha paivaya, sammasaMlehaNa paNa pannara-kammesu / bArasa-tapa-vIria-tiMga, cauvIsa-sayaM aiArA // paDisiddhANaM. karaNe0 // 17 // pratiSedha abhakSya, anaMtakAya, bahubIja-bhakSaNa, mahAraMbhaparigrahAdika kIdhAM, jIvAjIvAdika sUkSma-vicAra saddahyA nahIM, ApaNI kumati lage utsUtra prapaNA kIdhI / ___ tathA prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha, krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa, kalaha, abhyAkhyAna, paizunya, rati, arati, para-parivAda, mAyA-mRSAvAda, mithyAtvazalya e aDhAra pApasthAna kIdhAM, karAvyAM, anumodyAM hoya / / dinakRtya, pratikramaNa, vinaya, veyAvacca na kIdhAM, aneruM je kAMi vItarAganI AjJA-viruddha kIg karAvyu, anumodyaM hoya / dina Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5120zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 e cihuM prakAramAhe anero je koI aticAra pakSa-divasamAMhi sUkSma-bAdara jANatA-ajANatAM huo hoya, te savihu mane, vacane kAyAe karI micchA mi dukkaDaM // 17 // evaMkAre zrAvakataNe dharme zrIsamyaktva-mUla bAra vrata ekaso covIza aticAramAMhi je koI aticAra pakSadivasamAMhi sUkSma-bAdara jANatAM-ajANatAM huo hoya, te savihu mane, vacane, kAyAe karI micchA mi tuTa6 * che rUti tivAra || (2) saMskRta chAyA A sUtra bhASAmAM hovAthI tenI saMskRta chAyA ApelI nathI. (3-4-5) sAmAnya ane vizeSa artha, tAtparyArtha tathA artha-saMkalanA A sUtramAM je zabdo navIna tathA agharA che, tenA ja artho ApelA che. pAdi tivAra-A aticAro pAkSika, cAturmAsika tathA sAMvatsarika pratikramaNa vakhate bolAya che, tethI "pAkSikAdi aticAra' kahevAya che. pratikramaNanI kriyAno mukhya sAra temAM AvI jAya che. vidu-sarvanuM. * prAcIna gUrjara kAvya-saMgraha(gA. o. si.)mAM pR. 86 upara 'ArAdhanA'nA mathALA nIce saMvat 1330nA lakhelA tADapatramAMthI utAro ApavAmAM Avyo che; pR. 87 upara "aticAra'nAM mathALAM nIce saM. 1340nA arasAmAM lakhAyelA jaNAtA tADapatramAMthI utAro ApavAmAM Avyo che, tathA pR. 91 upara "aticAra' nAM mathALAM nIce saM. 1369mAM lakhAyelA tADapatramAMthI utAro ApavAmAM Avyo che, te aticAranuM saMkSipta svarUpa darzAve che. tyAra pachI vi. saM. 1466mAM lakhAyelA aticAranuM uddharaNa "prAcIna gujarAtI gadyasaMdarbha'nA pR. 60 upara ApavAmAM AvyuM che, te hAlanA aticArane mahad aMze maLatuM Ave che. * Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra 0513 kAle viNae...nANamAyAro // 2 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 28. #Atra-chANa-bhaNavAnA samaye. maLyo mukyo nahIM-bhaNyo nahi, tema ja tenI punarAvRtti paNa karI nahi. nUDo-khoTo. tadumaya-sUtra ane artha. veall-kacaro, pUMjo . dezya "Mva' zabda parathI banelo che. mAuddhaveM-kAlyA vinA. rAMde-sAdhue rAkhavA yogya daMDa. mAhitno-paDilehaNA karyA vinA. vati-upAzrayanI cAre bAju so so DagalAMnuM sthAna. mALe zodhyA vinA, temAMnI azuddhimaya padArtha dUra karyA vinA. manapaje-pravezana-praveza karAvyA vinA. mA -()AyaHde-asvAdhyAya ane adhyAyanA samayamAM. je saMyogo bhaNavA mATe ayogya hoya, te asvAdhyAya kahevAya che ane je divasa bhaNavA mATe ayogya hoya, te anadhyAya-divasa kahevAya che. pramuu-vagere. prathama kAjo uddharavo joIe, pachI dAMDo yathAvidhi paDilehavo joIe, pachI vasatinuM barAbara zodhana karavuM joIe ane kriyA-pUrvaka svAdhyAyamAM praveza karavo joIe. jo asvAdhyAyano kAla hoya ke anadhyAya divasa hoya to sUtra bhaNavAthI doSa lAge. jema sAdhudharmamAM dazavaikAlikAdi sUtrano paThana-vidhi che, tema zrAvakanA dharmamAM sthavirAvalI vagere sUtrono paThana-vidhi che. vidhi na sacavAyo hoya, to doSa lAge. pra.-3-33 Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5140 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 jJAnopa/2UT-jJAnanAM upakaraNa, jJAnanAM sAdhana. padI-lAkaDAMnI pATI. pothI-hastalikhita graMtha ke pustaka. hava-sthApanikA. vAva-vAMsanI saLIonuM pothI para vIMTavAnuM sAdhana pAThAMtaramAM manI zabda che. tarI-chUTA kAgaLo rAkhavA mATe pUMThAnuM sAdhana. vaThThI-korI copaDI, koro copaDo. DyuiM-lakhelA kAgaLanuM TIpaNuM athavA lITIo doravAnI paTTI. mAM-bhUsyo. mora ghartho-ozIke mUkyo, mAthA-nIce mUkyo. mULamAM "sIda vIdha3' evo pATha che. jo-pAse. nIhAra-mala-visarjana. 3pekSA vIthI bedarakArI batAvI. prajJAparaze viUTo -ochI samajane lIdhe nAza karyo. visato veDyo-koI nAza karato hoya, chatAM upekSA karIbedarakArI batAvI. masada thI-azraddhA karI, zraddhA na karI. totaDo-totaDo bolyo, aTakatA akSare bolavuM, te tataDuM kahevAya che. jovo-bobaDo bolyo. gUMgaNuM ke aspaSTa bolavuM, te bobaDuM kahevAya che. -hasatAM hasatAM bolyo. Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vitarvo-khoTo tarka karyo. anyathA prarUpaLA jIthI-zAsranA mUla bhAvathI bIjI rIte pratipAdana karyuM. pAkSikAdi-aticAra 515 viSo-viSayaka, saMbaMdhI. aneo-anyata2, bIjo . nisaMviya.......adu zA A gAthAnA artha mATe juo sUtra 28. saMbaMdhIyAM-saMbaMdhI. mana-maNina-mala vaDe milana. tuAMchA nIpanAvI-jugupsA karI. ruSAritrIyA-kutsita cAritravALA, cAritrIyA-cAritravALA, cAritrazIla. amAva duo-aprIti thaI. anupavRMdaLA jhIthI-upabRNA na karI, puSTi na karI. asthirILa-sthirIkaraNa na karyuM, dharmIne paDato dekhI dharmamArgamAM sthira na karyo. teva-dravya-deva-nimittanuM dravya, deva mATe kalpeluM dravya. gurudravya-guru-nimittanuM dravya, guru mATe kalpeluM dravya. jJAna-dravya- zrutajJAna mATenuM dravya sAdhAraLa-dravya-je dravya jina-biMba, jina-caitya, jinAgama, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e sAte kSetramAM vAparI zakAya, te sAdhAraNa dravya. makSita-pekSita-bhakSaNa karyuM upekSA kIdhI. koI dvArA A dravyanuM bhakSaNa thatuM hoya to tene aTakAvavAnI potAnI javAbadArI adA na karI. Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51670 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 athotI-dhotiyAM vinA. aSTapa<= muoza-pAa-AThapaDA mukhakoza vinA. viva pratye-biMbane, mUrtine. vAsI-vAsakSepa rAkhavAnuM pAtra. dhUpathALuM-dhUpadAnI. ti-krIDA. niveriyAM-naivedya. vaLAyariya-sthApanAcArya. pavityuM nahIM-aMgIkAra karyuM nahIM. bihALa-no-nutto...... nAyabo rUA A gAthAnA artha mATe juo sUtra 28. rUf-samiti-iryA-samiti-saMbaMdhI aticAra, bIjI samitio tathA guptionAM nAma che, tyAM paNa Avo ja artha samajavo. tRLa-vAsa. kAna-acitta mATInAM DhephAM Adi. nIvAjIta bhUmiLA-jIvanI vyApta bhUmi upara, vizeSataH -khAsa karIne. jJAnAcAra, darzanAcAra ane cAritrAcAra e traNa AcAranuM pAlana prathama sAmAnya rIte karyuM, kAraNa ke e traNa aticAranI vAta sAdhu tathA zrAvakone lagabhaga ekasarakhI lAgu paDe che. have zrAvaka-yogya aticAranuM varNana karavAnuM hovAthI 'vizeSataH' evo zabda-prayoga karelo che. saMvA-vaiva-vizA.....||4|| A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 6. Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra0517 kSetrapati-laukika deva, je amuka kSetranI rakSA kare che. gogo-nAgadeva. mAsapAta-AzA-dizAne pALanAra-iMdra vagere diklAla devo. pAvA-levatA-gAma-pAdaranAM deva-devI. gotra-devatA-gotranAM deva-devI. prada-pUnA-grahonI zAMti mATe karavAmAM AvatI pUjA. vinAyaka-gaNeza, gaNapati. hanumaMta-hanumAna. suva-prasiddha rAma-sevaka. vAtrInAda-eka kSetrapAlanuM nAma che (AbUtIrthanI sthApanAmAM maMtrIzvara vimalane jeNe vigna karyuM hatuM, je pAchaLathI vaza thayo hato.) nUnUna-judA judA. mata-saMtApa, roga, bhaya. siddha-lokamAM "siddha' tarIke oLakhAtA. vinAye-te nAmanA eka laukika deva gaNeza. gIrIratnA-mithyAtvI deva (tIrtha)-vizeSa. mara-eka jAtanA bAvA. [ziva-bhakta eka jAta. jenI mUDhatA-saMbaMdhamAM bhaTakatAtrizikA' vageremAM kathAo che.]. mata-devIne mAnanArA athavA lokamAM evA nAme oLakhAtA, pAThAMtare "mAvaMta' zabda che. ziyA-sAdhuno veza dhAraNa karanArA. govA-jogI tarIke oLakhAtA bAvA. go-yoga-sAdhanA karanArA. Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 veza-musalamAna phakIra. pAThAMtare 'dUraveza' zabda che. mULAvyA-bholavANA. saMvA sarI-marI gayelAnI vArSika tithie brAhmaNa vagerene bhojanAdika karAvavuM te. mAhI-pUnama-mAha mAsanI pUnama. te divase viziSTa vidhithI snAna karavAmAM Ave che. anA-pavo-(mano paDavo)-Aso mAsanI sudi ekamano divasa, jyAre Ajo eTale mAtAmahanuM zrAddha karavAmAM Ave che. (vrajarAja pR. 44) preta-bIna-kArtika mAsanI sudi bIja, je yama-dvitIyA paNa kahevAya che. gaurI-trIna-caitra mAsanI sudi trIja, jyAre putranI icchAvALI strIo gaurI-vrata kare che. vinAya-cotha-bhAdaravA sudi cothano divasa. jyAre vinAyaka eTale gaNapatinI khAsa pUjA thAya che. tene gaNezacaturthI paNa kahe che. nALa-paMcamI-zrAvaNa sudi pAMcamano divasa ke jyAre nAganuM khAsa pUjana thAya che. keTalAka zrAvaNavadi pAMcamane paNa nAgapaMcamI mAne che. jJItaLA-chaThThI-zrAvaNa vadi chaThTha, jene rAMdhaNa chaThTha paNa kahe che. zIja mAtamI-zrAvaNa (vadi) sAtamano divasa, jyAre ThaMDI rasoI khAvAmAM Ave che, tathA zItalAdevInI pUjA karavAmAM Ave che. dhruva-AjhamI-bhAdaravA sudi AThama, je divase strIo gaurI-pUjana vagere kare che. nautI-nomI-(nakulA-navamI) zrAvaNa sudi navamIno divasa. ahavA zamI-(avidhavA)-dazamI, vrata abhyAzI-ekAdazInAM vrata. vaccha vArasI-Aso vida bArasa. Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra 0519 dhanaterI-Aso vadi 13no divasa, je divase dhana dhovAmAM Ave che tathA tenI pUjA karavAmAM Ave che. anaMta-razI-bhAdaravA sudi caudazano divasa. mAhityavAra-ravivAra. graha-pIDAdi dUra karavA mATe amuka ravivAra sudhI ekAsaNAM ke upavAsa karavA te. sattarAyaNa-makarasaMkrAtino divasa pALavo te. navo-varasAdanuM navuM pANI Ave, tenI khuzAlImAM manAvavAmAM AvatuM parva. yA-yajJa karAvavo te. mA-ThAkorajIne bhoga dharavo te. tArAM thAM-utAra karAvyA. pra-sUrya grahaNa ke caMdra grahaNano divasa. naiza-zanivAranA divase. (zanivAra karavA te.) makAInAM thApyAM-ajANa manuSyoe sthApelAM. anerA-bIjAM paNa. vrata-vratasnAM-nAnAM moTAM vrato. mAra-khANa, jaththo, samUha. phathI-AvA. mo-vAMchita-bhoganI vAMchAthI. raghar vairA-dInatAvALAM vacana bolIne. tafkSa --nI-dAkSiNyathI, vivekathI, loka-lajjAnA kAraNe. veda-vaMtha-vicchago 1zA A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 10. Too pAva thoi-ghaNo mAra mAryo. Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa200zrI zrAddhapratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 tAvaDe-taDake. nUra-kAnakhajUrA. saravA -jaMtu-vizeSa. sAhatAM-pakaDatAM. vipa-nAza pAmyAM. nirNapaNuM-nirdayatA. pho-nAhyA. sadA rahaso rA A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 12. pada pratye-koIne. maMtra-maMtraNA. mAno-AlocanA-vicAraNA. 3nI pADavI-kaSTamAM mUkavA. thApaUT-mota tho-thApaNa oLavI. vaDadAM mocA-tiraskArathI kAkaDA-TacAkA phoDyA. tenAhaDappaoge0 // 3 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 14. mAmonI-sAmAe mokalyA vinA, dhaNIe ApyA vinA. vahorI kharIda karI. saMvata-bhAtuM. viddha-rAjyatima tho-rAjyanA kAyadAthI viruddha rIte varyA. ne vAMco-lekhAmAM Thagyo, hisAba khoTo gaNAvyo. sATe nAMda nathI-sATuM karatAM lAMca lIdhI. so vAro vadhyo-khoTo vaTAva kApyo. Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra 0 521 pAtaMna IDAM jIyA-dhaDo khoTo karyo. pAtaMga-eTale dhaDo kADhavA mATe eka tarapha mukAtuM vajana. azikriyA phattara IIII A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 16. zokya taLe viSe-zokyanA saMbaMdhamAM. dRSTi-viparyAsa jIyo-kUDI najara karI. dharaLAM-nAtarAM. suhaLe-svapnamAM. naTa-nRtya karanAra, veza karanAra. viTa-vezyAno anucara, yAra, kAmuka. hAvuM chuM-hAMsI karI. thaLa-thanna-svitta-vaae A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 18. mULa tane-mUrchA lAgavAthI, moha thavAthI. gamaNassa ya parimANe0 // 6 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 32, gAthA 19. pAvaLI-prasthAna mATe mokalavAnI vastu. vAmA-eka bAju. haitI--saMbaMdhI. sacitte paDibaddhe0 // 7 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 21. oLA-caNAnA zekelA popaTA. OMvI-ghauM, bAjarI, java vagere dhAnyanAM zekelAM DuMDAM-kuMDI. poM-juvAra-bAjarInAM kaNasalAMne zekI-bhUMjIne kADhelA kaNa. Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa220zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pApaDI-vAlanI ziMga, vAloLanI eka jAta. sacitta zva-vikR0 zA A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 28no artha-vistAra. vAyara-taddana kUNAM cIbhaDAM. vAsa-AgalA divasanuM, vadhAre vakhata rahevAthI bagaDI gayeluM. vasiya-(paSita-vAsita) parathI vAsI zabda banelo che. A vizeSaNa kaThoLa, poLI ane roTalI e traNene uddezIne vaparAyeluM che. vana-rAMdhelA cokhA. vA -karA. mara-AMbA vagereno mahora (mora). sAMvatra vora-moTAM bora. ranamA veDhANa-sUrya asta thavAnA samaye. vAlpha-sAMjanuM bhojana. zIrAvyA-zIrAmaNI karI, savArano nAsto karyo. rAMga-raMga-kAma karAvyuM. nidAna varavya-koyalA paDAvyA. vIto zIgho-tala, goLa ane pANI bhegAM kUTIne sAnI banAvI te. gIra-sagaDI, bhAThA, ke cUlA. sAhIvanano popaTa, menA. #mati-ghaNI ugra hiMsA thAya tevAM kAmo. saMpUrvayA-phUMkIne saLagAvyA. kaMdappe kukkuie0 // 8 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 32, gAthA 26. vata no-kAmavAsanAthI. Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticArapara3 viTa ceSTa-halakI zRMgAra-ceSTA. tAMta-niMdA (pArakI paMcAta) cIkaNA tAra tAMta kahevAya che, tenA parathI je vAta khUba cIkAza karIne pharI pharI kahevAmAM Ave, tene paNa tAMta kahe che. nisAda (-2)-caTaNI vagere vATavAnI zilA. sAkSa no-dAkSiNyathI, zaramathI. saMpAne-sAmAnya snAna karatAM. hRA-vidhipUrvaka snAna karatAM. DhAMtane-dAMtaNa karatAM. pa-thoma-paga dhotAM. ratna-baLakho. rItrane tyAM-taLAvamAM nAhyA. saMmeA RTIkyA-kajiyA karAvyA. hRdu-gheTA, bokaDA. phAryA-laDAvyA. ravAla na-khAda javAthI, hArI javAthI. mAtnI-lIlI. tivihe duSpaNihANe0 // 9 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 27. mAikrophTa Arta-raudra prakAranuM, game tevuM, kharAba. 3mhI-prakAza. mamarA-sparyA. apUchyuM-pUrNa thayA vinA. Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5240zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 ANavaNe pesavaNe0 // 10 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 28. chata-prakaTa. saMthAruccAravihi // 11 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 29. vAritna-bahAranAM. naduas kirta-laghunIti ane vaDI nIti (malamUtra) karavA mATenI bhUmi. "aNunAda sukAdo"-jemanA avagrahamAM jagA hoya, te mane vAparavAnI anujJA Apo. vozire-tyAga karuM chuM. pariSaidi-rAtrine pahele pahore. asUro no-moDo grahaNa karyo. so-vahelo. sacitte nikkhivaNe0 // 12 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 30. yuddha-buddhithI. TatnI-bIje kAma gayA. lIkha-duHkhI. anuvA-tAva-dayAnI lAgaNIthI prerAIne dAna ApavuM te. iha loe paraloe0 // 13 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 34, gAthA 33. aNasaNamUNoariyA0 // 14 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 28, gAthA 6. Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkSikAdi-aticAra0525 zakyo nadi aTakAvyo nahi. vAvuM pApa-traNa uphALA vinAnuM ke acitta karyA vinAnuM pANI. pAyacchittaM viNao0 // 15 // A gAthAnA artha mATe juo sUtra 28, gAthA 7. teraghAM zuddha-pUrI gaNatarI-pUrvaka. nimi-vatta-vAmi. mAddA A gAthAnA artha mATe juo sUtra 28, gAthA 8. niravirapaut-Adara vinA, bahumAna vinA. nAWITTa-aTTa-jJAnAdika ATha, eTale jJAnAcAra, darzanAcAra ane cAritrAcAra; e darekanA ATha ATha. kula covIza. pakva-pativrata, dareka vratanA, sthUla prANAtipAta-viramaNa Adi bAra vratanA. sammu-saMjo-samyakta tathA saMlekhanAnA. paLa-pAMca. bAra vrata, samyakta ane saMlekhanA e darekanA pAMca pAMca, eTale kula sittera. panna-gesa-paMdara karmAdAnanA paMdara. vArasa-ta-bAra prakAranA tapanA bAra. vamiti-vIryAcAranA traNa. tra-vIsa saghaM mArAM-e rIte kula ekaso ne covIsa aticAro. 24 + 70 + 15 + 12 + 3 =124 pratiSedha-niSiddha karelA, yupati-no-khoTI buddhithI. viduM-cAra. Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5260zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (6) sUtra-paricaya A sUtramAM jJAna, darzana, cAritra, samyakta, bAra vrata, saMlekhanA, tapa ane vIryanA aticAronuM vistArathI varNana kareluM che. (7) prakIrNaka paMcAcAra vicAravAnI gAthAo tathA "vaMditu' sUtranI gAthAonA AdhAre A pAkSikAdi-aticAronI yojanA thayelI che. Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62. saMtinAha- sammaddiTThiya- rakkhA / [ zAntinAtha - jina stavanam // ] 'saMtika' stavana (1) bhUsapATha (gAhA) saMtikaraM saMtijiNaM, jaga-saraNaM jaya - sirIi dAyAraM / samarAmi bhakta - pAlaga-nivvANI- garuDa-kaya-sevaM // 1 // OM sanamo vipposahi pattANaM saMtisAmi pAyANaM / jhA~ svAhA-mateNa savvAsiva - duriya- haraNANaM // 2 // OM saMtinamukkAro, khelosahimAi - laddhi - pattANa / sauM hrIM namo ya savvosahi pattANaM ca dei siriM // 3 // vANI - tihuyaNa - sAmiNi * - sirIdevI - jakkharAya - gaNipiDagA / gaha- disipAla - suriMdA, sayA vi rakkhaMtu jiNabhatte // 4 // rakkhaMtu mamaM rohiNi pannattI vajjasiMkhalA ya sayA / vajjaMkusi - cakkesari - naradattA kAli-mahAkAlI // 5 // gorI taha gaMdhArI, mahajAlA mANavI ya' vairuTTA * / acchuttA mANasiyA, mahamANasiA u devIo // 6 // jakkhA gomuha mahajakkha-timuha jakkhesa - tuMbaru kusumo / mAyaMga-vijaya * ajiA, baMbho maNuNae surakumAro // 7 // fagforenfafor-ulsi. + 3-usi. X vayaruTTA- pAThAM0 fass-ulsi. * maNuya-pAThAM , Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 528. zrI zrAddha-pratimA -sUtraprapopaTI-3 chammuha payAla kinnara, garuDo gaMdhavva taha ya jakkhido / kUbara varuNo bhiuDI, gomeho pAsa-mAyaMgA // 8 // devIo cakkesari-ajiA duriAri-ka li mahAkAlI / accuya-saMtA-jAlA, sutArayAsoya sirivacchA // 9 // caMDA vijayaMkusi-pannaitti-nivvANi-accuA dharaNI / vairuTTa-datta gaMdhAri-aMba-paumAvaI-siddhA // 10 // iya tittha-rakkhaNa-rayA, anne vi surA surIU cauhA vi / vaMtara-joiNi-pamuhA, kuNaMtu rakkha sayA amha // 11 // evaM sudiTTi suragaNa-sahio saMghassa saMti-jiNacaMdo / majjha vi kareu rakkha, muNisuMdarasUri-thuya mahimA // 12 // iya 'saMtinAha-sammaddiTThiya-rakkhaM' sarai tikAlaM jo / savvovaddava-rahio, sa lahai suha-saMpayaM paramaM // 13 // [tavagaccha gayaNa-diNayara-jugavara-sirisomasuMdaraguruNaM / supasAya-laddha-gaNahara-vijjAsiddhI bhaNai sIso // 14 // ] (2) saMskRta chAyA zAntikaraM zAntijinaM, jagaccharaNaM jayazriyAH dAtAram / smarAmi bhaktapAlaka-nirvANI-garuDa-kRta-sevam // 1 // OM sanamo vipuDoSadhi-prAtebhyaH zAntisvAmipAdebhyaH / jhauM svAhA mantreNa, sarvAziva-durita-haraNebhyaH // 2 // OM zAnti-namaskAraH, zleSmauSadhyAdi-labdhi-prAptebhyaH / sauM hrIM namaH ca sarvauSadhi-prAptebhyaH ca dadAti zriyam // 3 // vANI-tribhuvanasvAminI-zrIdevI-yakSarAja-gaNipiTakAH / graha-dikpAla-surendrAH, sadA api rakSantu jinabhaktAn // 4 // chutta- i. Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "saMtikara stavana 0529 rakSantu mAM rohiNI-prajJaptI vajrazRGkhalA zca sadA / vajrAGkazI-cakrezvarI-naradattA-kAlI-mahAkAlyaH // 5 // gaurI tathA gAndhArI, mahAjvAlA mAnavI ca vairoTyA / acchuptA mAnasikA, mahAmAnasikA tu devyaH // 6 // yakSAH gomukha-mahAyakSa-trimukha-yakSeza-tumbaravaH kusumaH / mAtaGga-vijaya-ajitAH, brahmA manujaH surakumAraH // 7 // SaNmukhaH pAtAlaH, kinnaraH garuDaH gandharvaH tathA ca yakSendaH / kubera: varuNaH bhRkRTi: gomedhaH pArzva-mAtaGgau // 8 // devyaH cakrezvarI-ajitA-duritAri-kAlI-mahAkAlyaH / acyutA-zAntA-jvAlA-sutArakA-azokA-zrIvatsAH // 9 // caNDA vijayAGkazI-prajJapti-nirvANI-acyutAH dhAriNI / vairoTyA-acchusA-gAndhArI-ambA-padmAvatI-siddhAH // 10 // iti tIrtharakSaNaratA: anye api surAH suryaH caturdhA'pi / vyantara-yoginI pramukhAH kurvantu rakSAM sadA asmAkam // 11 // evaM sudRSTi-suragaNa-sahitaH saGghasya zAntijinacandraH / mama api karotu rakSAM, munisundarasUri-stuta-mahimA // 12 // iti 'zAntinAtha-samyagdRSTika-rakSA' smarati trikAlaM yaH / sarvopadrava-rahitaH, sa labhate sukha sampadaM paramAm // 13 // [tapogaccha-gagana-dinakara-yugavara-zrIsomasundaraguNAm / suprasAda-labdha-gaNadhara-vidyAsiddhiH bhaNati ziSyaH // 14 // ] (3-4-5) sAmAnya ane vizeSa artha, tAtparthi tathA artha-saMbanA (1-3) saMtikaraM-[zAntikaram]-zAnti 2||rne. mA zAnti-206 52matino sUya che. saMtijiNaM-[zAntijinam-zrIzantinAtha bhagavAna ne. 5.-3-34 Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaraNarUpa. 5300 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 naLa-saraLa-[nAjIraLanuM] jagatane zaraNarUpa, jagatanA jIvone nayasirIpha-[napazriyA:]-jayazrInA, jaya ane zrInA. naya ane zrI te nayazrI. naya-jita, phateha. zrI-lakSmI, zobhA, sauMdarya. 'jayazrI' e zrImunisuMdarasUrino sAMketika zabda che ane te prAyaH temanI dareka kRtinA prAraMbhamAM jovAmAM Ave che. vAcAra-[vAtAram]-dAtArane. samarami-[smarAmi]-smaruM chuM, yAda karuM chuM. matta-pAta-nivyALI-pA-jya-seva-[mao-pAla-nirvANo paDa nRta-sevam]-bhaktajanonuM pAlana karanAra nirvANI devI tathA garuDa yakSa vaDe sevAyelA. mattinA pAta te maru-pAlaja evA nirvAnI ane garuDa vaDe tasevA jenI te mattupAla-nirvAnI-garuDa-taseva. ma-pAta-bhaktone pAlanAra, bhaktonuM rakSaNa karanAra. nirvAnI-nirvANI devI. te soLamA zrIzAMtinAtha bhagavAnanI zAsanadevI che. garuDa-garuDa nAmano yakSa. te soLamA zrIzAMtinAtha bhagavAnano zAsana-rakSaka deva che. (A baMne yakSa-yakSiNInuM svarUpa AgaLa darzAveluM che.) (1-4) samAmi-huM samaruM chuM. kone ? aMtiniLa-zrI zAMtinAtha bhagavAnane. kevA che e zAMtinAtha bhagavAna ? saMtiSTharM-zAMti karanAra. naLasaraLa-jagatane zaraNarUpa. naya-sirIpha vAyAmAM-jaya ane zrInA dAtAra ane mata-pAta-nivvALI-ruDa-yasevaM-bhaktonuM pAlana karanAra evA, nirvANI devI ane garuDa yakSa vaDe sevAyelA. ahIM 'tirUM" zabdathI paramazAnti, zaraNa-zabdathI tamAma prakAranA bhayonI zAMti, jaya-zabdathI tuSTi ane zrIzabdathI puSTinuM sUcana che. A sUtra 'tira" zabdathI zarU thatuM hoIne 'aMtira'-stavana ke 'aMtira'-stotra tarIke oLakhAya che. Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "saMtikara stavana 0pa31 (1-5) jeo zAMtinA karanAra che, jagatanA jIvone zaraNarUpa che, jaya ane zrInA ApanAra che tathA bhaktajanonuM pAlana karanAra nirvANI-devI tathA garuDa-cakSa vaDe levAyelA che, evA zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM huM smaraNa karuM chuM, dhyAna dharuM chuM. (2-3) OM namo-[% sanama:]-OMkArapUrvaka namaskArathI sahita. OMnI vigata mATe. juo sUtra 43-3 tathA 60-3-4-5. viSpo-ipattA -[vipuDoSafdha-prA:]-vimuDoSadhi nAmanI labdhi prApta karanArane. labdhinA prakAronI yAda noMdha che. Amosahi vipposahi khelosahi jallamosahi ceva / saMbhinnasoya ujumai savvosahi ceva bauddhavvo // niH 69 / / cAraNa AsIvisa kevalI ya maNanANiNo ya puvvadharA / arahaMta cakkavaTTI baladevA vAsudevA ya // niH 70 // vizeSAva0 prathamo bhAgaH pR. 256-257 labdhinA mukhya prakAro soLa che. temAMnI eka labdhi vimuDoSadhi che. teno paricaya ApatAM A. cU.mAM kahyuM che ke "viSpodi-goLa vista vi kIra, te veva viTuM mohisA sthamte(tta) viSpori mannati-vimur3a zabdathI viSTAnuM grahaNa thAya che ane te ja viSTA-auSadhinA sAmarthyapaNAne lIdhe vimuDoSadhi kahevAya che. je labdhinA prabhAva vaDe viSTA sugaMdha thAya che, te labdhine vimuDoSadhi-labdhi kahe che.* satti-sAma-pAyAdi [ti-svAmi-pateH ]-pUjaya zrI zAMtinAtha bhagavAnane. zakti e ja svAminuM te zakti svAmina. ahIM padri-zabda pUjyatA darzAvavAne vaparAyelo che. jJa vAha aMtevi-[' vAha' manneT]-Dyau vIhA'vALA maMtra vaDe. 'yanmAhAtmyAnmUtra-purISAvayavamAtramapi rogarAzipraNAzAya sampadyate surabhi ca sA vikuDoSafdha: ' -pra. sA. dvAra 270. Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa320zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 maMtranA cheDe bolAtuM vIrA' pallava che. bIja zAkinIkRta upadravanuM nivAraNa karanAruM che. zrI pArzvanAtha bhagavAnanA eka stotramAM nIcenI paMkti Ave che : 'jhAM jhIM jhaH zAkinInAM sapadi hara' padaM trivizuddhairvibuddhaH / vaLI adbhuta padmAvatI-kalpamAM nIceno maMtra Ave che, te paNa e vAtanI puSTi kare che : 'OM haiM saH va~ kSa: myU~ hA~ hA~ grA~ hu~ phaT OM khau~ jhAM jhoM zAkinInAM nigrahaM kuru kuru hu~ phaT || savvAliva-kuriya-daraVII-[sarvAziva-kuti-haro:]-sarva upadrava ane pApa haraNa karanArAone. . sarva aziva sane duritn| hartR te sarvAziva-durita-hartA. ashivupadrava. turita-pApa. harta-haranArA. (3-3) % saMti-jamudA-[3% zakti-nama :]-zrI zAMtinAtha bhagavAnane keMpUrvaka karAyelo namaskAra. tnodagi-ddhi-pattAdi-[snepathyAdri-stabdha -prAte gra:] zlekhauSadhyAdika labdhi pAmelAne. svaiSma e ja moSadha te slekhISadha, te che jenI mahimAM te klekhaudhyAti, tevI vya te slekhauSadhyAtnizvi, tene prApta karanAra te jokhauSadhyAviprA. phle-kare Adi padathI tene maLatI anya labdhio ratnodi ane mArUM vacceno m prAkRta bhASAnA dhoraNe Avelo che. - sI raoN namo-[ TrIM nama:]-'I TrI nama:' e maMtra. sau e maMtra bIja che ane bhaktAmara-stotranAM yaMtromAM vaparAyeluM che. da e siddhavidyAnuM bIja che. teno vizeSa paricaya yogazAstra tathA Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtikara stavana 0533 hIkAra-kalpa vagere graMthomAMthI maLe che. * maMtravizAradoe "hU'ne mAyAbIja kaheluM che. yogazAstranA AThamAM prakAzamAM zrI hemacaMdrAcArye chIkAravidyAnuM dhyAna kevI rIte dharavuM, tenuM varNana karatAM jaNAvyuM che ke-"sudhAvadhatisaMvAze, mAyAvInaM vivintat' -caMdramA jevA kAMtivALA mAyAbIjane "DrIM'ne (te kamalanI karNikAmAM) ciMtavavo. ahIM mAyAzabda prakRti ke zaktino artha batAve che.* savyosadi-pAI-siSadha-pradya:]-sarvoSadhi nAmaka labdhi prApta karanArane. jenA zarIranA sarva padArtho auSadhirUpa hoya, te sarvoSadhilabdhimAn kahevAya che. -[]-ane. pha-[cAti-Ape che. si[ifzrayamu-zrIne. "vantaH pAzvanino, co, restana taH dharaNendraH | turyasvara: vivuM: sa, mavet pavitI--saMjJa: rUA. tribhuvanajanamohakarI, vidyeyaM praNava-pUrva-namanAntA / ekAkSarIti saMjJA, japataH phaladAyinI nityam // 34 // " -varNAnta eTale 'da' bhai..kalpa. devyarcanAdhikAra pArzvajina-saMjJaka nIce je A repha che te dharaNendrasaMjJaka che cotho svara "" anusvArathI yukta che, te padmAvatI-saMjJaka che. AvI rIte A traNe bhuvananA mAnavIone mohita karanArI, pUrvamAM che ane aMtamAM "nama:'thI yukta ekAkSarI nAmavALI vidyA-3% nama: japa karanArane nitya phaLa Ape che. * hIMkAranA svarUpanuM sUkSma vivecana jovA icchanAre "mahAsvaccheda taMtra' vagere graMtho jovA. bhairava-viracita bIjanighaMTumAM kahyuM che ke"ksstjsthN vyomavaktraM, dhUmrabhairavyalaMkRtam / / nAdabindu-samAyuktaM, bIjaM prAthamikaM smRtam ||hii||" kSatA eTale tenA upara raheluM. vyomavatra eTale ane dhUtramairavI eTale DuM tenAthI alaMkRta, vaLI nAda ane binduthI sahita evuM je hU - bIja te saunI paheluM smarAya che. Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 534 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (2-3-4) prathama gAthAmAM kahyuM che ke zrIzAntinAtha bhagavAna jaya ane zrIne (jayalakSmIne) ApanArA che. te kevI rIte jaya ane zrIne Ape che, tenuM varNana bIjI ane trIjI gAthAmAM kareluM che. (2-3-5) vijhuDoSadhi, zleSmaauSadhi, sarvoSadhi Adi labdhio prApta ka2nA2, sarva azivone dUra karanAra evA zrIzAMtinAtha bhagavAnane 'OM nama:' nrI svAdI' 'mA~ jai namaH' evA maMtrAkSaro-pUrvaka namaskAra ho. Avo zrIzAMtinAtha bhagavAnane karAyelo namaskAra jaya ane zrI Ape che. (4-3) vALI-tihu~yaLasAmiLi-sideivI-navArAya-LivijJA[vALI-tribhuvanasvAminI-zrIdevI-cakSarAna-piTA:]-sarasvatIdevI tribhuvanasvAminI devI, zrIdevI ane yakSarAja gaNipiTaka, sarasvatI, tribhuvanasvAminI ane zrIe sUrimaMtranA pahelA, bIjA ane trIjA pIThanI adhidevIo che ane yakSarAja gaNipiTaka e sUrimaMtranA cothA pIThano adhideva che. sUrimaMtramAM pAMca pITho che. pITha eTale dhyeyano samUha. sUrimaMtra durgapada-vivaraNamAM kahyuM che ke-pItuM i? dhyeyasamavAyaH / ' temAM paheluM vidyA-pITha, bIjuM mahAvidyA-pITha, trIjuM upavidyA-pITha, cothuM maMtra-pITha ane pAMcamuM maMtrarAja-pITha kahevAya che. sarasvatI ane tribhuvanasvAminI devIno paricaya zrImerutuMgAcArye sUrimukhya-maMtrakalpamAM A pramANe Apyo che : "paDhamapae supaTTA vijjAe sUriNo guNanihissa / goyama-ya-tti-nuJA, saraCrpha mA~ purUM leka // // '' je guNanidhi sUrionI vidyAmAM (sUrimaMtramAM) prathamapade supratiSThita che ane gautamapadanI bhaktithI yukta che, te sarasvatI mane sukha Apo. [sarasvatInA svarUpa mATe juo sUtra 21 tathA 22.] ''druzyaGgALa niviTThA, mArU vidhnAr niruvama-mahA / tiyaLasAmiLi-nAma, sahasya-mukhya-maMjIyA saMtA // 2 // Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtika stavanapa35 sirigoyama-paya-kamalaM, jhAyantI mANusuttara-nagassa / siharammi ThiyA NiccaM, saMghassa ya maha suhaM deu // 3 // " A vidyAnA bIjA sthAnamAM rahelI, nirupama mAhAtmavALI, sahasrabhujAthI yukta, zAMtasvarUpA, zrIgautamanA padakamalanuM dhyAna dharatI, mAnuSottara-parvatanA zikhara para rahelI tribhuvanasvAminI nAmanI devI zrIsaMghane tathA mane sukha Apo. AcArya zrIbhadragupta anubhavasiddha maMtraddhAtrizikAnA "sarva-karmakara maMtrASTaka nAmanA adhikAramAM jaNAvyuM che ke tribhuvanasvAminI vidyAM, tribhuvanasvAmitA''spadam / vidyAM smarata he dhIrAH !, yadyakSayasukhecchavaH // 19 // he dhIrapuruSo ! jo tame akSayasukhanA Icchuka ho, to traNa bhuvananA svAmitvathI yukta tribhuvana svAminI nAmanI vidyAnuM smaraNa karo prastuta kAtrizikAnA "zubhAzubhAdi-nirUpaNa'-maMtrASTaka nAmanA caturtha adhikAramAM jaNAvyuM che ke eSa loke mahAmantraH, paJcAnAM parameSThinAm / / tribhuvana svAminI' nAma, puSyanamyA mahAtmama: bharUrA A lokamAM paMcaparameSThIno maMtra e mahAmaMtra che. tenI adhiSThAtrI tribhuvanasvAminI devI mahApuruSone puNya vaDe prApta thAya che.' zrIdevI tathA gaNipiTaka yakSarAjano paricaya zrImerUtuMgAcArye sUrimukha-maMtrakalpamAM A pramANe Apyo che ? paumadaha-pauma-nilayA, causaTThi-surAhivANa maya-mahaNI / sabaM-mULa-dharI, pagamatI yamuLae IjhA. vinavA-navA-navanI-nA-madI-saYojnA taphau | vijjApae niviThThA, sirisiridevI suhaM deu // 5 // padmadrahanA padyamAM rahelI, cosaTha IMdronA garvanuM mathana karanArI, sarva aMge AbhUSaNone dhAraNa karanArI, gautama munIMdrane praNAma karI rahelI, Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa36 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 vijayA, jayA, jayaMtI, naMdA, bhadrAthI yukta, vidyApadanA trIjA sthAnamAM rahelI zrI "zrIdevI sukha Apo. (zrIdevInA vizeSa svarUpa mATe juo sUtra 60-6-3.) vijjA-cautthaTThANe, nivesio goyamassa abhimuhio / piDa-na+vAno, maLa-papa-pauvLI-ya-paTTo ddA solasasahassa-jakkhANa sAmio'tulabalo ya vIsabhuo / jiNasAMsaNa-paDiNIyaM hariuvaggaM nivArei // 7|| vidyAnA cothA sthAnamAM rahelo gautamasvAmI pratye bhaktivALo, aNapaNI ane paNapaNI nAmanI vyatarajAtimAM pratiSThita, soLa hajAra yakSono svAmI, atulabaLavALo, vIsa bhujAvALo, gaNipiTaka yakSarAja jinazAsananA pratyenIka mahAzatruvargane nivAre che. vada-tipiti-suri [pradakSiAta-surendrA:]-graho, dikyAlo ane devendro. graha-zabdathI sUrya Adi nava graho, dikvAla-zabdathI iMdra, agni, yama, naiRti, varuNa, vAyu, kubera, IzAna, nAga ane brahma e daza dipAlo ane devendrothI 64 IMdro samajavAnA che. (graho mATe juo sUtra 60-4.) sayA-[savA-niraMtara. vi-[T]-paNa. rAvatu-rikSatu-rakSaNa karo. nimitte-[fjanamajI-jinabhaktone, jina-bhaktonuM. (4-4) saraLa che. (4-5) sarasvatI, tribhuvanasvAminI, zrIdevI, yakSarAja-gaNipiTaka, tema ja graho, dikyAlo ane devendro sadA ya jina-bhaktonuM rakSaNa karo. (5-6-3) ut-rikSat]-rakSaNa karo. -[nAnuM-mane, mAruM. hiv-panna-hiLI-prajJajyau-rohiNI ane prajJapti. Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'saMtikaraM' stavana 537 vajJamillatA-[vaprajjunA]-vajrazRMkhalA. ya-[]-ane. sA-[sA]-nitya. vanaMti-ri-naravattA-Ati-mahAtI-[vagrAzIvaDhezvarI navattA-jAtI-mahAjAtI]-vAMkuzI, cakrezvarI, naradattA, kAlI ane mahAkAlI. cakrezvarInuM bIjuM nAma apraticakrA ane naradattAnuM bIjuM nAma puruSadattA che. gorI-[]]-gaurI. taH-[tathA]-tevI ja rIte. gaMdhArI-[[dhArI]-gAndhArI. maddajJAnA-[mahALyA]-mahAjvAlA. te 'sarvasramahAjvAlA' paNa kahevAya che. mALavI-[mAnavI]-mAnavI. ya-[]-ane. vaTTA-[varoTyA]-vairoTyA. achuttA-[aA]-acchuptA. mALasiyA-[mAnasiA]-mAnasI. mahAmALasiyA-[mahAmAnasiA]-mahAmAnasikA, 3-[]]-vaLI. tevIo-[vevya:]-devIo, vidyAdevIo. (5-6-4) saraLa che. (5-6-5) rohiNI, prajJapti, vajrazRMkhalA, vajrAMkuzI, cakrezvarI, naradattA, kAlI, mahAkAlI, gaurI, gAMdhArI, mahAjvAlA, mAnavI, vairoTyA, Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa380zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 achuptA, mAnasI ane mahAmAnasI e soLa vidyAdevIo mAruM rakSaNa karo. (7-8-3-4) jhavaNA-[cakSA] yakSo. ya te ti yakSa:'--e pUjAya che te yakSa. zAstromAM tene vyatarajAtinA devano eka prakAra mAnavAmAM Avyo che. A pakSanA tera bhedo che. te A pramANe : (1) pUrNabhadra, (ra) maNibhadra, (3) zvetabhadra, (4) haritabhadra, (5) sumanobhadra, (6) vyatipAtikabhadra, (7) subhadra, (8) sarvatobhadra, (9) manuSya yakSa, (10) vanAdhipati, (11) vanAhAra, (2) rUpayakSa ane (13) yakSottama. yakSa-zabdathI ahIM jinezvaranI bhakti karanArA viziSTa zAsanadeva samajavAnA che. gomuha-mahajakkha timuha-jakkhesa-tumbaru-[gomukha mhaaykss-trimukhkSeza-dusvara:]-gomukha. mahAyakSa, trimukha, yakSeza ane tumbaru gomukha : pahelA zrI RSabhadeva bhagavAnanA yakSanuM nAma gomukha che tenA svarUpa saMbaMdhI ni. ka mAM kahyuM che ke-"tIrthotpanna muralayakSa rema-vargagj-vaahnN caturbhujaM varadAkSasUtrayuta-dakSiNapANiM mAtuliGga-pAzAnvita vAmapANi ti zA'' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA gomukha nAmanA yakSano varNa suvarNa jevo che, tenuM vAhana hAthInuM che, tathA te cAra bhujAvALo che. tenA jamaNA be hAtha varada-mudrA ane japamAlAthI yukta che. tathA DabA be hAthamAM bijoruM ane pAza che. mahAyakSa-bIjA zrI ajitanAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma mahAyakSa che tenA svarUpa saMbaMdhI ni. ka.mAM kahyuM che ke-"tathA tIrthotpanna madIyakSApridhAna yakSezvaraM caturmukhaM zyAmavarNa mAtaGga-vAhanamaSTapANi varada-mudgarAkSasUtra-pAzAnvita dakSiNapANi vIja-pUrakAbhayAGkuza-zaktiyukta-vAmapANiM pallavaM ceti // 2 // " tathA temanA ja tIrthamAM utpanna thayelo mahA yakSa cAra mukhavALo che, zyAma varNano che, tenuM vAhana hAthI che ane ATha bhujAothI yukta che. tenA jamaNA cAra hAtha varada, mudugara, japamAlA ane pAzavALA che tathA DAbA cAra hAthamAM bijoruM, abhaya, aMkuza ane zakti che. trimukha-trIjA zrIsaMbhavanAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma trimukha che, Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtikaraM stavana 0539 tenA svarUpa-saMbaMdhI ni. ka.mAM kahyuM che ke-"tafmatIrthe samunne tripuradyakSezvara trimukhaM trinetra zyAma-varNaM mayUra-vAhanaM SaDbhujaM nakula-gadA'bhayayukta dakSiNapANi mAtuniktAkSasUtrAvita-vArtA reti rA'' te ja tIrthamAM utpanna thayelA trimukha nAmanA yakSane mukhya traNa che, netro traNa che, teno varNa zyAma che, tenuM vAhana mayUra che ane te cha hAthavALo che. temAM jamaNA traNa hAthamAM nakula (noLiyo), gadA ane abhayamudrA che tathA DAbA hAthamAM bijoruM, nAga ane akSasUtra-mALA che. yakSeza-cothA zrIabhinaMdana svAmInA yakSanuM nAma yakSeza che. tenA svarUpa-saMbaMdhI ni.ka.mAM kahyuM che ke "tIrthotram zvayakSa sthAna-va - vAhanaM caturbhujaM mAtuliGgAkSasUtrayuta-dakSiNapANi nakulAGkuzAnvita vAmavANi veti jhA' temanAM ja tIrthamAM utpanna thayelA Izvara(yakSeza)nAmanA yakSano varNa zyAma che, tenuM vAhana hAthI che tathA tene cAra hAtha che temAM jamaNA be hAtha bijorA ane japamAlAthI vibhUSita che, tathA DAbA be hAtha nakula ane aMkuzathI zobhe che. tuMbaru-pAMcamAM zrIsumatinAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma tuMbaru che. tenA svarUpa-saMbaMdhI ni.ka.mAM kahyuM che ke-"tIrthotpanna tumnakSe maDa-vAdanuM caturbhujaM varada-zaktiyutadakSiNapANi [gadA]-nAgapAzayukta-vAmahastaM ceti // 5 // " temanAM ja tIrthamAM utpanna thayelA tuMbaru nAmanA yakSanuM vAhana garuDa che tathA tene cAra hAtha che. temAM jamaNA be hAtha varada ane zaktithI vibhUSita che, tathA DAbA be hAthamAM gadA ane nAgapAza zobhe che. A yakSano varNa zveta che evuM maMtrAdhirAja-kalpamAM kahyuM che. yusumo-suma:-kusuma. chaThThI zrIpadmaprabhusvAmInA yakSanuM nAma kusuma che. tenA svarUpa saMbaMdhI ni.ka.mAM kahyuM che ke "tIrthotpanna sukhaM pakSa nIta-vaLa radda-vAdano caturbhujaM phalAbhayayukta-dakSiNapANi nakulakAkSasUtrayukta-vAmapANi ceti // 6 // " temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA kusuma nAmanA yakSano varNa nIlo che, tenuM vAhana hariNa che ane tene cAra hAtha che. temAM jamaNA be hAtha puSpa ane abhayathI vibhUSita che, tathA DAbA be hAtha nakula (noLiyo) ane mALAthI Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5400 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 zobhe che. mayaM-vinaya-ni-[mAta-vinaya-3natA ] mAtaMga, vijaya ane ajita. sAtamA zrI supArzvanAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma mAtaMga che. tenA svarUpa-saMbaMdhI ni.ka.mAM kahyuM che ke-" ta tpanna matiyakSa nIta-va jJavaahnN caturbhujaM vitta(bilva)pAzayukta-dakSiNapANi nakulAGkuzAnvita-vAmapANi veti INA'* temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA mAtaMga nAmanA yakSano varNa nIla che, tenuM vAhana hAthI che ane tene cAra hAtha che. temAM jamaNA be hAtha bilva ane pAzathI vibhUSita che ane DAbA be hAtha nakula ane aMkuzathI zobhe che. AThamA zrIcaMdraprabhasvAmInA yakSanuM nAma vijaya che. tenuM svarUpa ni. kAmAM A pramANe kahyuM che :- "tIrthotpanna vinayakSa rita-varga trinetre iMsavAdanuM dimui fkSattei varjha, vAme mutramiti peTA' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA vijaya nAmanA yakSano varNa harita (lIlo) che. tene locano traNa che, tenuM vAhana haMsa che ane tene hAtha be che. temAM jamaNA hAthamAM cakra che ane DAbA hAthamAM mudgara che. navamA zrIsuvidhinAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma ajita che, tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe varNavyuM che :-"tIrthotramatiyA~ cheta-va kUrma-vAhanaM caturbhujaM mAtuliGgAkSasUtrayukta-dakSiNapANiM nakula-kuntAnvita vAmajI veti ' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA ajita nAmanA yakSano varNa zveta che, tenuM vAhana kUrma (kAcabo) che ane tene cAra hAtha che. temAM jamaNA be hAthamAM bijoru ane japamALA zobhe che tathA DAbA be hAthamAM noLiyo ane bhAlo zobhe che. vaMmo-[brahmA-brahmayakSa. dazamA zrI zItalanAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma brahma che. tenuM svarUpa * maMtrAdhirAjakalpamAM bilvano spaSTa ullekha che brahma-nirva-yuta-fpAyuH:o' Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'saMtikaraM' stavana 0541 ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che :-''mistIrtha samutpanna brahmayAM caturmuhaM trinetraM dhavala-varNaM padmAsanamaSTa-bhujaM mAtu-liGga mudgara - pAzAbhayayukta dakSiNapANi nala-gavAzAkSasUtrAnvita-trAmapaLi vruti nA'' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA brahma nAmanA yakSane cAra mukha ane traNa netro che, teno varNa dhavala che, tene kamalanuM Asana che ane ATha hAtha che. temAM jamaNA cA2 hAthamAM bijoru, mugara, pAza ane abhaya che tathA DAbA hAthamAM noLiyo, gadA, aMkuza ane japamALA che. maLuo-[manuna:]-manuja. agiyAramAM zrIzreyAMsanAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma manuja che, tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe varNavyuM che : "tattIrthotpannam IzvayakSa dhavanavA~ trinetraM vRSabha-vAhanaM caturbhujaM mAtuliGga- gadAnvita - dakSiNapANi nkulaaksssuutryuktvAmaLi vRti // // '' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA Izvara (manuja) nAmanA yakSano varNa zveta che, tene traNa netro che. tenuM vAhana baLada che ane tene cAra bhujAo che. temAM jamaNA be hAthamAM bijoru ane gadA che tathA DAbA be hAthamAM noLiyo ane japamALA che. mumAro-[suramAra:]-surakumAra. bAramA zrIvAsupUjyasvAmInA yakSanuM nAma sukumAra ke kumAra che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che :- ''tattIrthotpanne mAyakSa zveta-varSAM haMsa - vAhanaM caturbhujaM mAtuliGgaNAnvita- dakSiNapANi nakula- dhanuryukta vAmapANi vruti // 2 // '' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA kumAra nAmanA yakSano varNa zveta che, tenuM vAhana haMsa che. tene cAra bhujAo che. temAM jamaNA be hAthamAM bijoru e bANa che tathA DAbA be hAthamAM noLiyo ane dhanuSa che. chammuH-[SabhuvaH] Sabhukha. A padamAM prathamA vibhaktino lopa thayelo che. teramA zrIvimalanAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma Samukha che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A prakAre jaNAveluM che :- '"tattIrthotpanna SakhulluM yakSa zvetavrnnN zikhi-vAhanaM dvAdazabhujaM phala - cakra - bANakhaDga- pAzAkSasUtrayukta- dakSiNapANi Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5420zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 nitta-va-dhanuH-nAza-mayu-vInapaf mtti zarUA' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA pamukha nAmanA yakSano varNa zveta che, tenuM vAhana mora che tathA tene bAra bhujAo che, temAM jamaNA cha hAthamAM anukrame phala, cakra, bANa, talavAra, pAza ane akSasUtra che tathA DAbA cha hAthamAM anukrame noLiyo, cakra, dhanuSa, DhAla, aMkuza ane abhayamudrA che. pati-[patA:]-pAtAla. A padamAM prathama vibhaktino lopa thayelo che. caudamA zrIanaMtanAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma pAtAla che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe varNaveluM che :-"tIrthotpanna patiyA~ tripuravuM rakta-varNaM makara-vAhanaM SaDbhujaM padma-khaDga-pAzayukta-dakSiNapANiM nkulBewAkSasUtrapu-vApALa reti 24o' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA trimukha yakSano varNa rAto che, tenuM vAhana magara che ane te cha bhujAvALo che. tenA jamaNA hAthomAM kamala, talavAra ane pAza che tathA DAbA hAthomAM noLiyo, DhAla ane japamALA che. vi-[visa]-kinnara. A padamAM prathamA vibhaktino lopa thayelo che. paMdaramA zrIdharmanAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma kinnara che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tIrthotpanna vinnaravalaM tripurve rajI-1 kUrmavAhanaM SaDbhuja bIjapUrakagadA'bhaya-yukta - dakSiNapANi nkulpakSamatAyujI-vApALa reti kRpA temanA ja tIrthamAM utpanna thayelo kinnara yakSa traNa mukhavALo che, teno varNa rAto che, tenuM vAhana kAcabo che ane te cha bhujAvALo che. temAM jamaNA traNa hAthamAM bijoru, gadA ane abhayamudrA che tathA DAbA traNa hAthamAM noLiyo, kamala ane japamALA che. mo -[3:]-garuDa. soLamA zrI zAMtinAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma garuDa che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tIrthotpanna thayaM vada-vAdana jhoDavNdn zyAma-varNa caturbhujaM bIjapUraka-padmayukta-dakSiNapANiM nakulAkSasUtra vAmapANi Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtikaraM' stavana 0543 veti uddA" teonA ja tIrthamAM utpanna thayelo garuDa yakSa varAhanA vAhanavALo che, varAhanA mukhavALo che, zyAma-varNano che ane tene cAra hAtha che. temAM jamaNA be hAthamAM bijoru ane kamala che tathA DAbA be hAthamAM noLiyo ane japamALA che. jayadhva-[idharva:]-gaMdharva. A padamAM prathama vibhaktino lopa thayelo che. sattaramA zrI kuMthunAthasvAmIno yakSa gaMdharva che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tattIrthotpanna dhUrva-yakSa zyAma-va haMsavadana caturbhujaM varada-pAzAnvita dakSiNabhujaM mAtuliGgAGkuzAdhiSThita vAmapANiM ceti IugA'' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA gaMdharva nAmanA yakSano varNa zyAma che, tenuM vAhana haMsa che ane tene cAra hAtha che. temAM jamaNA be hAtha varadamudrA ane pAzathI zobhe che tathA DAbA be hAthamAM bijoru ane aMkuza che. tada ya-[tathA vo-te ja rIte. nirviro -[kSe]-yakSendra. aDhAramA zrIaranAthasvAmIno yakSa yakSedra che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tIrthotpanna kSedrayakSa papuravaM trinetre zyAma-varka zambara-vAhana dvAdazabhuja mAtuliGga-bANa-khaDga-mudgara-pAzAbhayayukta-dakSiNapANi nanadhanudharmane-zUnI zAkSasUtrapujI vAmapafba veti 18aaaa' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelo yakSendra nAmano yakSa cha mukhavALo ane traNa netrovALo che tathA teno varNa zyAma che. tenuM vAhana zaMbara (sAbara-eka jAtano mRga) che ane tene bAra hAtha che. temAM jamaNA cha hAthamAM anukrame bijoru, bANa, talavAra, muddagara, pAza ane abhaya-mudrA che tathA DAbA cha hAthamAM anukrame noLiyo, dhanuSa, cAmaDAnI DhAla, zUla, aMkuza ane japamALA che. kUvave:-kubera. A padamAM prathama vibhaktino lopa thayelo che. ' ogaNIsamA zrImallinAtha svAmIno yakSa kubera che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : tIrthotpanna ruvera-yakSa vaturmundrAyuN-- Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5440thI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 varNaM garuDa-vadanaM gaja-vAhanam aSTabhujaM varada-pAza-cApa zUlAbhayayukta dakSiNapANi vInapUraza$i mudrAkSasUtra-yu-vImapALa veti ??' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelA kubera yakSane cAra mukhya che. teno varNa meghadhanuSyanA jevo che, te garuDanA mukhavALo che, tenuM vAhana hAthI che ane tene ATha hAtha che. temAM jamaNA cAra hAthamAM varada-mudrA, pAza(parazu), zULa ane abhaya che. tathA DAbA cAra hAthamAM bijoru, zakti, mudgara ne japamALA che. vaLo-[vara:]-varuNa. visamAM zrImunisuvratasvAmIno yakSa varuNa che. tenA svarUpanuM varNana ni. ka.mAM A pramANe ApeluM che : "tIrthotpanna vItha caturmurNa trinetre dhavata varNaM vRSabha vAhanaM jaTAmukuTa-maNDitam aSTabhujaM mAturliGga-gadA-bANa zaktiyuta kSipi inapA-dhana-parazuyuta-vImafba reti ra|' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelo varuNa yakSa cAra mukha ane traNa netrovALo che. teno varNa dhavala che. tenuM vAhana vRSabha (baLada) che, tenuM mastaka jaTArUpI mugaTathI zobhe che ane tene ATha hAtha che. temAM jamaNA cAra hAthamAM bijoru, gadA, bANa ane zakti che tathA DAbA cAra hAthamAM noLiyo, kamala, dhanuSa ane parazu (pharazI) che. misarI-[mRkuTi:]-bhUkuTi. ekavIsamA zrInaminAthasvAmino yakSa bhUkuTi che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tIrthotpanna mUTiyakSa vaturmIravaM trinetre Demavrnn vRSabha-vAhanam aSTabhujaM mAtuliGga zakti-mudgarAbhayayuktadakSiNapANiM nkulparazu-vagrAkSasUtra-vApALa reti rA' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelo bhUkuTi nAmano yakSa cAra mukha ane traNa netrovALo, suvarNavarNano, vRSabhanA vAhanavALo ane ATha hAtha dhAraNa karanAro che, temAM jamaNA cAra hAthamAM bijoru, zakti, mugara ane abhaya che tathA DAbA cAra hAthamAM noLiyo, parazu, vaja ane japamALA che. meha-[medha:]-gomedha. bAvIsamA zrIariSTanemi bhagavAnano yakSa gomedha che. tenuM svarUpa Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtika stavana0545 ni.ka.mAM A prakAre varNaveluM che : "tIrthotpanna meghayakSa tripuuM zyAmavarNa puruSa-vAhana SaDbhujaM mAtuliGga parazu-cakrAnvita dakSiNapANiM nkul-shuulnDriyuta vAmapALa veti rarA' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelo gomedha yakSa traNa mukhavALo, zyAma varNano utpanna tathA puruSanA vAhanavALo che ane tene cha hAtha che. temAM jamaNA traNa hAthamAM bijoru, parazu ane cakra che tathA DAbA traNa hAthamAM noLiyo zULa ane zakti che. pAna-mAyaMkA--mAtaphau-pArtha ane mAtaMga. pArtha ane mAta6 te pArSa-mati. trevIsamA zrI pArzvanAtha bhagavAnanA yakSanuM nAma pArtha che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tIrthotpanna pArzvayakSa namuvamura BUTmaNDita-zirasaM zyAma-varNaM kUrma-vAhanaM bIjapUrakoragayuta-dakSiNapANiM nkulaahiyutvImapALa reti ArarUA" temanA ja tIrthamAM utpanna thayelo pArzvayakSa hAthInA jevA mukhavALo, sarpanI phaNAthI maMDita mastakavALo ane zyAma-varNano che. tenuM vAhana kAcabo che ane tene cAra hAtha che. temAM jamaNA be hAthamAM bijoru ane sarpa che tathA DAbA be hAthamAM noLiyo ane sarpa che. covIsamA zrImahAvIrasvAmInA yakSanuM nAma mAtaMga che. tenuM svarUpa ni. kAmAM A pramANe jaNAveluM che : "tIrthotpanna mAtA~ zyAmavarNa ga-vAdana dvimunna Lei niraM vAre vInapUramiti rakA' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelo mAtaMga yakSa zyAma varNano che, gajanA vAhanavALo che ane be bhujAvALo che. temAM jamaNA hAthamAM noLiyo che ane DAbA hAthamAM bijoru che. (7-8-4) sarala che. (7-8-5) gomukha, mahAyakSa, trimukha, yakSeza, tuMbaDuM, kusuma, mAtaMga, vijaya, ajita, brahma, manuja, surakumAra, zamukha, pAtAla, kinnara, garuDa, gaMdharva, yakSedra, kubera, varuNa, bhRkuTi, gomeva, pArzva ane mAtaMga e covIsa yakSo. (9-10-11-3) tevI-vyi:-devIo. ahIM tevIgo-zabdathI yakSiNIo ke zAsanadevIo samajavAnI che. pra.-3-35 Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 546 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 cakkesari ajiA - duriAri- kAli - mahakAlI - [ cakrezvarI ajitA TuritAri-jAtI-mahAjAtya:] cakrezvarI, ajitA, duritAri, kAlI, mahAkAlI. [1] zrIRSabhadeva bhagavAnanI zAsanadevI cakrezvarI che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "smizeva tIrtha samutpannAmaprtickraabhidhaanaaN yakSiNIM hema-varNA garuDavAhanAm aSTabhujAM varada baann-ckrpAAyutta-kSiArAM dhanurvapra-cAkuzavAmahastAM ceti zA'' te ja tIrthamAM utpanna thayelI apraticakrA (cakrezvarI) devIno varNa suvarNa jevo che, vAhana garuDanuM che. ene bhujAo ATha che. temAM jamaNA cAra hAtha varada, bANa, cakra ane pAzathI vibhUSita che; tathA DAbA cAra hAtha dhanuSa, vaja, cakra ane aMkuzathI yukta che. 44 [2] zrIajitanAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma ajitA che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : tasminneva tIrthe samutpannAm ajitAbhidhAnAM yakSiNI gauravarNAM lohA - sanAdhirUDhAM caturbhujAM varada-pAzAdhiSThita kSiNamAM vInapUrATTuza-yuttta-vAmAM veti r||'' te ja tIrthamAM utpanna thayelI ajitA-yakSiNIno varNa gaura che, te lohAsana para adhirUDha thayelI che ane cAra bhujAvALI che. tenA jamaNA be hAtha varada-mudrA ane pAzathI vibhUSita che tathA DAbA be hAthamAM bijoru ane aMkuza zobhe che. [3] zrIsaMbhavanAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma duritAri che tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tasminneva tIrtha samutpannAM duritAridevI gaura-varNAM meSavAhanAM caturbhujAM varadAkSasUtrayukta - dakSiNakarAM nAmayAnvitavAmAM veti rU||'' te ja tIrthamAM utpanna thayelI duritAridevI gaura-varNanI, gheTAnA vAhanavALI ane cAra bhujAothI yukta che. tenA jamaNA be hAtha varada ane japamALAthI vibhUSita che; tathA DAbA hAthamAM phaLa ane abhaya zobhe che. [4] zrI abhinaMdanasvAmInI zAsanadevInuM nAma kAlI che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe darzAveluM che : "tasminneva tIrthe samutvamAM kAlikAdevI zyAma-varNAM padma-vAhanAM caturbhujAM varada-pAzAdhiSThita - dakSiNabhujAM nAnuzAnvitavAmahastAM vruti !'' te ja tIrthamAM utpanna thayelI kAlikA Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'saMtika stavana 0547 (kAlI) devI zyAma-varNanI kamalAsanA tathA cAra bhujAvALI che. tenA jamaNA be hAtha varada ane pAzathI vibhUSita che, tathA DAbA be hAthamAM nAga ane aMkuza zobhe che. [5] zrIsumatinAthasvAmInI zAsanadevInuM nAma mahAkAlI che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tamiva tIrthe samutpanna mahAkAlI devI suvarNa-varNAM padma-vAhanAM caturbhujAM varada-pAzAdhiSThita dakSiNakarAM mAtutriAzayuvata vApunAM veti IIdhA' te ja tIrthamAM utpanna thayelI mahAkAlIdevI suvarNavarNanI, padmanA vAhanavALI ane cAra bhujAothI yukta che. tenA jamaNA be hAtha varada ane pAzathI vibhUSita che, tathA DAbA be hAthamAM bijoru ane aMkuza che. evu-saMtA-nAnA-sutArAno-ririvaccha-[maLyutA-zAntiAvItA-suHRAM-azo-zrIvatsA:]-ayyatA, zAMtA, javAlA, sutArakA, azokA, zrIvatsA. [6] zrI padmaprabhusvAmInI zAsanadevInuM nAma ayyatA che. tenuM svarUpa ni.kamAM A pramANe jaNAveluM che : "tamitteva tIrthe samunnIm acuta kevI zyAma-varNAM nara-vAhanAM caturbhujAM varada-vINAnvita-dakSiNakarAM kArmukAbhayavAmahastAM veti muddA'' te ja tIrthamAM utpanna thayelI azrutAdevI zyAma-varNanI, puruSanA vAhanavALI ane caturbhujA che. tenA jamaNA be hAtha varada ane vINAthI vibhUSita che ane DAbA be hAtha dhanuSa ane abhayathI zobhe che. [7] zrIsupArzvanAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma zAMtA che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "nneiva tIrthe samunnAM zAntAdevI suvarNa-varNAM gajavAhanAM caturbhujAM varadAkSasUtrayukta dakSiNakarAM zUlAmIyu- vIstAM veti ||' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelI zAMtAdevI suvarNa-varNanI, hAthInA vAhanavALI ane caturbhujA che. tenA jamaNA be hAtha varada ane japamALAthI vibhUSita che; tathA DAbA be hAtha zUla ane abhayathI zobhe che. [8] zrIcaMdraprabhasvAmInI zAsanadevInuM nAma vAlA ke, bhRkuTi che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tasminneva tIrthe samunnAM Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5480zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 bhRkuTidevI pIta-varNAM varAha-vAhanAM caturbhujAM khaDga-mudgarAnvita-dakSiNabhujAM nava-parazuyuta-vImadastAM veti TA' te ja tIrthamAM utpanna thayelI bhUkuTi (jvAlA) devI pILA varNanI varAhanA vAhanavALI ane cAra bhujAvALI che. tenA jamaNA be hAtha talavAra ane mudgarathI vibhUSita che; tathA DAbA be hAthamAM DhAla ane parazu zobhe che. [] zrIsuvidhinAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma sutArakA che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tamanneva tIrthe samunnAM sutArAdevI gaura-varNAM vRSabhavAhanAM caturbhujAM varadAkSasUtrayukta-dakSiNabhujAM nazAkuzAnvita-vApaf mti ' te ja tIrthamAM utpanna thayelI sutAradevIno varNa gaura che, tenuM vAhana vRSabha che ane te cAra bhujAvAnI che. tenA jamaNA be hAtha varada ane japamALAthI vibhUSita che tathA DAbA be hAthamAM kalaza ane aMkuza zobhe che. [10] zrI zItalanAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma azokA che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : " tamitteva tIrthe samunnI azokAdevI mudga-varNAM padma-vAhanAM caturbhujAM varada-pAzayukta-dakSiNakarAM nACzayu-vImAM ti zo' te ja tIrthamAM utpanna thayelI azokAdevI nIla varNanI, padma-vAhanA tathA caturbhujA che. tenA jamaNA be hAtha varada ane pAzathI vibhUSita che, tathA DAbA be hAtha phaLa ane aMkuzathI zobhe che. [11] zrIzreyAMsanAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma zrIvatsA che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tasminneva tIrthe samunnAM mAnavI devI gaura-varNA siMha-vAhanAM caturbhujAM varada-mudgarAnvita-dakSiNapANi nazACzayu-vImarAM veti ?'' temanA tIrthamAM thayelI mAnavI (zrIvatsA) devIno varNa gaura che, tenuM vAhana siha che ane tene cAra bhujAo che. tenA jamaNA be hAtha varada ane muddagarathI vibhUSita che. tenA jamaNA be hAtha kalaza ane aMkuzathI zobhe che. caMs-[vA-caMDA. [12] zrIvAsupUjayasvAmInI zAsanadevInuM nAma caMDA che. tenuM www.jainelibrary.org Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'saMtikaruM' stavana 0549 svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tasminneva tIrtha samumAM pracaNDAdevI zyAma varNAm azvArUDhAM caturbhujAM varada-zakti-yukta - dakSiNakarAM puSpa-vAyutttavAmaLaneti ArA'' te ja tIrthamAM utpanna thayelI pracaMDA(caMDA)devI zyAmavarNanI, azva para ArUDha thayelI ane cAra bhujAvALI che. tenA jamaNA be hAtha varada ane zaktithI vibhUSita che, tathA DAbA be hAtha puSpa ane gadAthI zobhe che. vinayaMopti-pannavRtti-nivvALi-azruA-[vinayAZzI-prajJapti (patrI)-nirvALI-adyutA]-vijayAMkuzI, prazapti, (pannagI), nirvANI ane acyutA. [13] zrIvimalanAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma vijayA che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : ''tasmanneva tIrthaM samutpannAM vivitA(vijy)deviiN haritAlavarNAM padmArUDhAM caturbhujAM bANa - pAzayukta - dakSiNapANi dhanurnAyukta vAmapALi vruti ''te ja tIrthamAM utpanna thayelI viditAdevI (vijayAdevI) haritAla-varNanI, padmanA AsanavALI ane cAra bhujAothI yukta che. tenA jamaNA be hAtha bANa ane pAzathI vibhUSita che; tathA DAbA be hAtha dhanuSya ane nAgathI zobhe che. [14] zrIanaMtanAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma aMkuzA che. tenuM svarUpa ni.ka.mAM A pramANe jaNAvyuM che : "tasminneva tIthaeN samutpannAm aTTuzAdeviiN gauravarNAM padmavAhanAM caturbhujAM khaDga- pAzayukta - dakSiNakarAM dharmaLatA zayuta-vAmahastAM ti zpA'' te ja tIrthamAM utpanna thayelI aMkuzAdevI gaura-varNavALI, padmanA vAhanavALI tathA cAra bhujAthI yukta che. tenA jamaNA be hAtha khaDga ane pAzathI yukta che tathA DAbA be hAtha cAmaDAnI DhAla ane aMkuzathI zobhe che. [15] zrIdharmanAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma prajJapti (patnagI) che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : '"tasminneva tIthaeN samutsatrAM kandarpaM (pannargI) devIM gauravarNAM matsyavAhanAM caturbhujAm utpalAGkuzayukta - dakSiNakarAM padmAmayayuta-vAmahastAM neti ||zmA'' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelI kaMdarpA (pannagI) devI gauravarNanI, matsyanA vAhanavALI ane cAra bhujAothI Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa500 zrI zrAddhapratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 yukta che. tenA jamaNA be hAthamAM kamala ane aMkuza zobhe che tathA DAbA be hAtha kamala ane abhayathI vibhUSita che. [16] zrI zAMtinAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma nirvANI che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tamanneva tIrthe samunnAM nirvA devI gaura-varNAM padmAsanAM caturbhujAM pustakotpalayukta-dakSiNakarAM kamaNDalu-kamala yuta-vArmahastAM veti 26aaaa'' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelI nivaNIdevI gaura varNanI, kamalanA AsanavALI ane cAra bhujAothI yukta che. tenA jamaNA be hAtha pustaka ane kamalathI zobhe che, tathA DAbA be hAtha kamaMDalu ane kamalathI vibhUSita che. [17] zrI kuMthunAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma ayyatA (azrutabAlA ?) che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tasminneva tIrthe samutpannAM balAM devI gaura-varNAM mayUra-vAhanAM caturbhujAM bIjapUrakazUlAnvita-dakSiNabhujAM bhu(mu) SuNDhi-padmAnvita-vAmabhujAM ceti // 17 // tamanA 4 tIrthamAM utpanna thayelI balA (atA) devI suvarNa varNanI, mayUravAhanA ane caturbhujA che. tenA jamaNA be hAthamAM bijoru ane zUla che tathA DAbA be hAthamAM bhu(mu)puMDhi (eka jAtanuM zastra) ane kamala che. tharo [pariLa]-dhAriNI. [18] zrIaranAthasvAmInI zAsanadevInuM nAma dhAriNI che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tasminneva tIrthe samutpanna thALI devI kRSNa-varNAM padmAsanAM caturbhujAM mAtuliGgotpalAnvita-dakSiNabhujAM pozAkSasUtranvita-vAmAM veti TA'' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelI dhAriNIdevIno varNa kALo che, Asana kamaLanuM che ane te cAra bhujAovALI che. tenA jamaNA be hAthamAM bijoru ane kamala zobhe che tathA DAbA be hAthamAM pAza ane japamALA che. vairuTTa-chutta-gaMdhArI-aMba-paumAvaI-siddhA-[vairoTyA-acchutA-gAndhArI ambA--pAvatI-siddhA:]-vairoTyA, acchuptA, gAMdhArI, aMbA, padmAvatI ane siddhAyikA. [19] zrImallinAtha prabhunI zAsanadevInuM nAma vairocyA che. tenuM Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'saMtikara' stavana 551 svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che ?'"tasminneva tIrthe samutpannAM vairoTyAM devI kRSNa-varNAM padmAsanAM caturbhujAM varadAkSasUtrayukta dakSiNakarAM mAtuliGga zaktiyukta vAmahastAM vruti AzA'' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelI vairoTyAdevI zyAmavarNanI kamalAsanA ane caturbhujA che. tenA jamaNA be hAthamAM varada ane japamALA che tathA DAbA be hAthamAM bijoru ane zakti che. (20) zrImunisuvratasvAmInI zAsanadevInuM nAma acchuptA che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : '"tasminneva tIrtha samutpannAM vavattAM (acchuptAM) devI gaura varNAM bhadrAsanArUDhAM caturbhujAM varadAkSasUtrayuta- dakSiNakarAM vaunapUra-dma-yuta-vAmahastAM ceti rA'' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelI varadattA (acchuptA) devIno varNa gaura che, bhadrAsana para beThelI che tathA cAra bhujAvALI che. tenA jamaNA be hAthamAM varada ane japamALA che tathA DAbA be hAthamAM bijoru ane kuMbha che. (21) zrInaminAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma gAMdhArI che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "name gAndhArItevI zvetAM haMsavaahnaaN caturbhujAM varada-khaDgayukta - dakSiNabhujadvayAM bijapUra (ka)- kumbhyutvAma(muna)yAM veti / / 2 / '' zrInaminAthanI gAMdhArI devI zveta varNanI, haMsanA vAhanavALI ane cAra bhujAthI yukta che. tenA jamaNA be hAtha bijoru ane kuMbhathI vibhUSita che. (22) zrIriSTanemi bhagavAnanI zAsanadevI aMbA ke aMbikA che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tasminneva tIrtha samutpannAM kUNmAMDI devI kanaka- -varNAM siMhavAhanAM caturbhujAM mAtuliGga-pAzayukta - dakSiNakarAM putrAduzAnvita-vAmAM ceti rrA'' temanA ja tIrthamAM utpanna thayelI kUSmANDI (aMbikA) devI suvarNa-varNanI, siMhavAhanA tathA caturbhujA che. tenA jamaNA be hAthamAM bijoru ane pAza che tathA DAbA be hAthamAM putra ane aMkuza che. (23) zrIpArzvanAtha bhagavAnanI zAsanadevInuM nAma padmAvatI che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che :'"tasminneva tIrthaM samutpannAM padmAvatI devI kanaka-varNAM kurkuTa vAhanAM caturbhujAM padma-pAzAnvita - dakSiNakarAM Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5520zrIzrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 tAkzathikita-vIrAM reti raphA" temanA ja tIrthamAM utpanna thayelI padmAvatI devIno varNa suvarNa che. tenuM vAhana kukuMTajAtino sarpa che ane te cAra bhujAvAnI che. tenA jamaNA be hAtha kamala e pAzathI vibhUSita che tathA DAbA be hAtha phaLa ane aMkuzathI zobhe che. - (24) zrImahAvIrasvAmInI zAsanadevI siddhAyikA che. tenuM svarUpa ni. ka.mAM A pramANe jaNAveluM che : "tIrthotpannAM siddhayika(revI) rita- vi. siMha-vAhanAM caturbhujAM pustakA-bhaya-yukta-dakSiNakarAM mAtuliGga bANAnvita-vAmahastAM pati pArakAmAM temanA ja tIrthamAM utpanna thayelI siddhAyikA devIno varNa harita che, tenuM vAhana siMha che ane tene bhujAo cAra che. tenA jamaNA be hAthamAM pustaka ane abhaya che tathA DAbA be hAthamAM bijoru ane bANa che. phaya-[ti-e pramANe. ti-vana kathA-[tIrthakSA-tA:]-tIrthanuM rakSaNa karavAmAM tatpara. tIrthanuM rakSaNa te tIrtha-rakSaNa. temAM rata te tIrthakSa-rata. tIrthajinezvara bhagavAnanuM zAsana. jenA vaDe tarAya tene tIrtha kahe che. bhagavAnanA zAsana vaDe saMsAra-samudra tarI zakAya che, mATe tene tIrtha kahevAmAM Ave che. rakSaNa-rakSA, rata-magna, tatpara. -[ka-bIjAo. li-pipaNa. sura-sui:]-devo. surI-suida-devIo. cA -[]-cAra prakAranA. vi-[fT]-paNa. vaMtara-go-ipamuhA-cintara-yoni-mulA:]-vyaMtara, yoginI vagere. vyaMtaradevomAM eka vANavyaMtara nAmanI paNa jAti che. A baMnenA ATha-ATha prakAro che. nAma mATe juo sUtra 60-2-4. Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'saMtikara' stavana 0 553 yoginIonI saMkhyA 64nI manAya che vidhiprapAmAM tenAM nAmo A pramANe ApelAM che : (1) vArAhI, (2) vAmanI, (3) gAruDI, (4) iMdrANI, (5) AgneyI. (6) yAmyA, (7) naiRtI, (8) vAruNI, (9)vAyavyA, (10) saumyA, (11) IzAnI, (12) brAhmI, (13) vaiSNavI, (14) mAhezvarI, (15) vinAyakI, (16) zivA, (17) zivadUtA, (18) cAmuMDA, (19) jayA (20) vijayA, (21) ajitA, (22) aparAjitA, (23) harasiddhi, (24) kAlikA, (25) caMDA, (26) sucaMDA, (27) kalakanaMdA, (28) sunaMdA, (29) umA, (30) ghaMTA, (31) sughaMTA, (32) mAMsapriyA, (33) AzApurA, (34) lohitA, (35) aMbA, (36) asthibhakSI, (37) nArAyaNI, (38) nArasiMhI, (39) kaumArI, (40) vAmaratA, (41) aMgA, (42) baMgA, (43) dIrghardaSTA, (44) mahAdaMSTA, (45) prabhA, (46) suprabhA, (47) laMbA, (48) laMbodI, (49) bhadrA, (50) subhadrA, (51) kAlI, (52) raudrI, (53) raudramukhI, (54) karAlI, (55) vikarAlI, (56) sAkSI, (57) vikarAkSI, (58) tArA, (59) sutArA, (60) rajanIkarA, (61) raMjanI, (62) zvetA (63) bhadrakAlI ane (64) kSamAkarI.* AcAradinakaranA devI-pratiSThA-adhikAmAM 64 yoginIonAM nAma Ave che. paNa uparanI nAmAvalImAM ane temAM ghaNo phera che. te nAmonI yAdI parathI samajI zakAze. (1) brahmANI, (2) kaumArI, (3) vArAhI, (4) zAMkarI, (5) indrANI; (6) kaMkAlI, (7) karAlI (8) kAlI, (9) mahAkAlI (10) cAmuMDA (11) jvAlAmukhI (12) kAmAkhyA, (13) kApAlI, (14) bhadrakAlI, (15) durgA, (16) aMbikA, (17) lalitA, (18) gaurI, (19) sumaMgalA, (20) rohiNI, (21) kapilA, (22) zUlakarA, (23) kuMDalinI, (24) tripurA, (25) kurukullA, (26) bhairavI, (27) bhadrA, (28) candrAvatI, (29) nArasiMhI, (30) niraMjanA, (31) hemakAntA, (32) pretAsanI, (33) IzvarI, (34) mAhezvarI, (35) vaiSNavI, (36) vainAyakI, (37) yamaghaMTA, (38) harasiddhi, (39) sarasvatI, (40) totalA, (41) caMDI, (42) zaMkhinI, (43) padminI, (44) citriNI, (45) zAkinI, (46) nArAyaNI, (47) palAdinI, (48) yamabhaginI, (49) sUryaputrI, (50) zItalA, (51) kRSNapAzA, (52) raktA, (53) kAlarAtri, (54) AkAzI (55) sRSTinI, (56) jayA, (57) vijayA, (58) dhUmravarNA, (59) vegezvarI, (60) kAtyAyanI, (61) agnihotrI, Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5540 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ahIM pramukha zabdathI bAvana vIra samajavAnA che, kAraNa ke yoginIo sAthe te nikaTano saMbaMdha dharAve che. AcAra-dinakaranA devIpratiSThA-vidhAnamAM temanAM nAmo A pramANe ApelAM che : (1) kSetrapAla, (2) kapila, (3) baTuka, (4) nArasiMha, (5) gopAla, (6) bhairava, (7) garuDa, (8) raktasuvarNa, (9) devasena, (10) rudra, (11) varuNa, (12) bhadra, (13) vaja, (14) vajajaMgha, (15) skanda, (16) kuru, (17) priyaMkara, (18) priyamitra, (19) vahni, (20) kaMdarpa, (21) haMsa, (22) ekajaMgha, (23) ghaTApatha, (24) daja(tta), (25) kAla, (26) mahAkAla, (27) meghanAtha, (28) bhIma, (29) mahAbhIma, (30) tuMgabhadra, (31) vidyAdhara, (32) vasumitra, (33) vizvasena, (34) nAga, (35) nAgahasta, (36) pradyumna, (37) kapila, (38) nakula, (39) AlAda, (40) trimukha, (41) pizAca, (42) bhUtabhairava, (43) mahApizAca, (44) kAlamukha, (45) zunaka, (46) asthimukha, (47) retovedha, (48) smazAnacAra, (49) kalikala, (50) bhaMga, (51) kaMTaka, (para) bibhISaNa. guviturvinta-karo. varavuM-rikSAma-rakSA, rakSaNa. sayA-sitAM-sadA, niraMtara. maheM-[mamA-amAruM. (62) cakrezvarI, (63) mahAaMbikA, (64) IzvarI. vidhiprapAmAM jaNAvyuM che ke - "vatu chi: saradhyAti:, yoninya: mafpAH | pUnitA: pratipUthane, mayurvara: savA che'' kAma rUpiNI-icchA pramANe rUpa karanArI yoginIo cosaTha-prakAranI kahelI che. te vividha svarUpe pUjAya che ane pUjAyelI evI te sadA varadAna denArI thAya che.* + zrIjinadattasUrijIe 64 yoginIonI sAdhanA dvArA ghaNI siddhio meLavI hatI - evA ullekho maLe che. Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtikara stavana 0555 (9-10-11-4) A gAthAomAM covIsa jinanI zAsanadevIo tathA vyaMtara, yoginI vagere anya deva-devIo rakSaNa kare tevI prArthanA karavAmAM AvI che. (9-10-11-5) cakrezvarI, ajitA, duritAri, kAlI, mahAkAlI, ayyatA, zAMtA, javAlA, sutArakA, azokA, zrIvatsA, caMDA, vijayA, aMkuzI, pannagI, nirvANI, balA, dhAriNI, vairocyA, acchuptA, gAMdhArI, aMbA, padmAvatI, ane siddhAyikA e zAsanadevIo tathA bhagavAnanA zAsananuM rakSaNa karavAmAM tatpara evA anya cAra prakAranAM deva-devIo tema ja vyaMtara, yoginI vagere bIjA paNa amAruM sadA rakSaNa karo. (2-3) parva-[gva-e prakAre. suviddei sura-sarisidaNa-sura-sahita:]-samyagdaSTi devonA sahita. sudRSTi sevA suragaNathI sahita te sudRSTi-sura-gaNa-sahita. sudRssttisamyagdaSTivALA, samyaktathI yukta. sura-ba-devono samUha. saMgha-siddasya-zrIsaMghanuM. sa6-caturvidha saMgha. ti-niciMto-muzAnti-ninavandra]-zrI zAMtinAtha jinezvara. mA vi-[mane -mArI paNa. 3-[otuM-karo. rava-rikSAma-rakSA. muNisuMdarasUri-thuya-mahimA-[munisundarasUri stutmhimaa]zrImunisuMdarasUrie jenA mahimAnI stuti karI che evA. ___ munisuMdarasUri 43 stuta cha mahimA no te munisundarasUristuta-mahimA. munisundarasUri-teo zrI somasuMdarasUrinA paTTavara thayA hatA ane apUrva dhAraNAzaktine lIdhe sahasrAvadhAnI tarIke khyAti pAmyA hatA. dakSiNa dezanA kavioe temane "kAlI sarasvatI'nuM biruda ApyuM hatuM ane khaMbhAtanA sUbA Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5560zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 dapharakhAne temane "vAdi-gokula-paMDha' eTale "vAdIorUpa gokulanA pati evuM biruda ApyuM hatuM. temaNe vIsa varSanI uMmare nyAya, vyAkaraNa ane kAvya e traNe viSayono paricaya Apato "travidya-goSThI" nAmano graMtha racyo hato ane tyAra pachI adhyAtmakalpadruma (zAMtarasabhAvanA), upadeza-ratnAkara, jinastotraratnakoza, mitracatuSkakathA, jayAnandacaritra vagere nAnImoTI aneka kRtio racI hatI. vaLI temaNe sUrimaMtranuM covIsa vakhata ArAdhana karyuM hatuM ane chaThTha temaja akrama Adi tapasyAne kAraNe padmAvatI Adi devIo pratyakSa thaIne temane sahAya karatI hatI. mevADa dezamAM AvelA devakulapATaka eTale delavADAmAM thayelA marakInA upadravane zAMta karavA mATe temaNe A mahimApUrNa "saMti-stavanI racanA karI hatI ane zIrohI rAjayamAM utpanna thayela tIDanA upadravane paNa zAMta karyo hato. temaNe potAnA mukhya guru zrIdevasuMdarasUri para "tridazataraMgiNI' nAmano eka vijJaptipatra mokalyo hato, je jagatabharanA vijJaptipatromAM ajoDa gaNAya evo che. 108 hAtha lAMbA A vijJaptipatramAM 300 citramaya zloko hatA ane temAM artha-gAMbhIrya paNa khuba ja hatuM. A vijJaptipatrano eka bhAga hAla upalabdha che, je gurvAvalI tarIke prasiddha che. temano janma vi. saM. 1436mAM thayo hato. sAta varSanI nAnI uMmare dIkSA lIdhI hatI ane vi. saM. 1466mAM vAcaka-pada tathA saM. 1478mAM sUripadane pAmyA hatA. vi. saM. 1503nI sAlamAM temanuM svarga-gamana thayuM hatuM. (12-4) sarala che. (12-5) A prakAre zrI munisuMdarasUrie jemanA mahimAnI stuti karI che, evA zrI zAMtinAtha jinezvara samyagdaSTi devonA samUha-sahita saMghanuM tathA mAruM paNa rakSaNa karo. (13-3) -[ti]-A pramANe. tinAda-sampaTTiya-2uM-[[nAnAtha-gRSTikyuM -rakSaF]zAMtinAtha-samyagdaSTi-rakSAne. zAntinAtha ane sASTika te zaktinAtha-sadRSTika, tenAthI Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "saMtika stavana 0557 adhiSThita rakSA, te zAMtinAtha-sASTikarakSA. zanitanAtha-zrI zAMtinAtha bhagavAna. sadaNa-samyagdaSTi devo. rakSA-kavaca. athavA zAntinAthathI adhiSThita gASTinI rakSA te zaktinAtha-sardiSTi-rakSA. tAtparya ke A stotra aMti-nAdi-sampaTTiya-ravA-[zAMtinAtha-sagardISTa-rakSA]-nAmanuM kavaca che. karaNa-miti]-smare che; smaraNa kare che. vinaM-[fa]-traNa kAla. savAra, bapora, sAMja go-[:-je. sancovadva-rakrio-[sarvopadrava-rahita ]-sarva upadravothI rahita. sa-:-te. dara-tripa-le che, pAme che. suda saMpartha-suiva-pUrva-sukha-saMpadAne. parama-[5rama-utkRSTa. (13-4) sarala che. (13-5) A pramANe "zAMtinAthasamyagdaSTika-rakSA'(stotra)nuM je traNa kAla smaraNa kare che, te sarva prakAranA upadravothI rahita thaIne utkRSTa sukha-saMpadAne pAme che. (14-3) tava che jayA-tithi-gvara-tirisomasuMvarapuvi[tapaITccha-na-vinara-yuvara-zrI somasudra-gurUUT]-tApagaccharUpI AkAzamAM sUrya-samAna yugapradhAna zrIsomasuMdara gurunA. tapaI/-rUpI sanamAM nira samAna te tapA/jI-IIna-vinara, evA pulAvara-zrIlokasundarapura. tAjI-zvetAMbara jainomAM corAzI gaccho hovAnI mAnyatA pracalita che. temAM tapAgacchanI utpatti A pramANe che : zrIjagacaMdrasUrie AcArya-padavI maLavAnI sAthe ja mAvajIva AyaMbila tapa * ghaNAM mAMtrika stotro divasamAM traNa vAra bhaNavAthI abhISTa phaLanI prApti thAya che. Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5580 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 AraMbhyo ane caitragaNanA zrIdevabhadravAcakanI sahAyatAthI kriyoddhAra karyo. sUrijInAM AvAM bAra varSanAM tapa ane sAmarthyathI prabhAvita thaIne cittoDanA rANA caitrasiMhe temane 'tapA' (bhAre tapa karanAranuM) biruda ApyuM ane tyArathI vaDagaccha (bRhadgaNa) je ghaNA prAcIna kALathI cAlyo Avato hato tenuM nAma tapAgaccha vi. saM. 1285mAM paDyuM. A gacchanI vaDIpozALa, laghupozALa, devasUra, ANasUra, sAgara, vimaLa, ratna, nAgorI vagere aneka zAkhAo che. 'tapAgacchanAM tera pATiyAM' e kahevata prasiddha ja che. yuvara-yugapradhAna, yuganA sarvazreSTha AcArya. zrIsomasunvarasUri-teozrI zrIdevasuMdarasUrinA ziSya hatA ane vi. saM. 1457mAM sUripada pAmyA hatA. teo uttama koTinA vidvAna uparAMta eka samartha AcArya hatA ane sAdhu-dharmanI rakSA mATe temaNe sAdhumaryAdA-paTTaka (sAdhuoe vartavAnA niyamono kharaDo) banAvyo hato. temAM vidvAna ziSyo hatA, jemAMnA eka zrImunisuMdarasUri hatA. suvasAya-nRddha-ALadar-vijhjhA siddhI-[suprabhAva-labdha-Ladhara vidyAsiddhi:]-suprasAdathI jemane gaNadharavidyAnI (sUrimaMtranI) siddhi prApta thaI che evA. suprasAr vaDe labdha, te suprasAva-janma; prApta thaI che jemane rULadhara vidyAnI siddhi te suprasAd-tabdha-Ladhara-vidyA-siddhi-suprabhAta-sArI kRpA, ghaNI kRpA. janma-prApta. gaLadhara-vidyA-sUrimaMtra. A vidyA zrIgautamagaNadharathI prakaTa thaI che, eTale te gaNadhara-vidyA kahevAya che ane dareka sUriAcArya tenuM ArAdhana kare che-eTale te sUrimaMtra kahevAya che. siddhi-jyAre vidyA tenA niyama pramANe phaLa ApatI thAya che, tyAre tenI siddhi thaI gaNAya che. mApha-[mati]-bhaNe che. sauo-[ziSya:]-ziSya. (14-4) sarala che. (14-5) tapAgaccharUpI AkAzamAM sUrya-samAna evA yugapradhAna zrIsomasuMdara-gurunA suprasAdathI jeNe gaNadhara-vidyA(sUrimaMtra)nI siddhi karI Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtika stavana 0559 che evA temanA ziSya(zrImunisuMdarasUri)e A stavana racyuM che. (6) sUtra-paricaya je pATha, stuti, stavana ke stotra nitya smaraNa karavA yogya che, tene "smaraNa" tarIke oLakhavAmAM Ave che. eka kAle AvA "sapta smaraNa"nI prasiddhi hatI, paNa vartamAnakAlamAM "navasmaraNa'nI prasiddhi che. te A pramANe : (1) namukkAro-namaskAra-maMtra. (2) Devalapara-thotta-upasargahara stotra. (3) saMninAda - kriya-ravI--saMtikaraNa stotra. (4) tinapaTutta-thottatijayapahatta-stotra. (5) namaka-thoraM namiUNa stotra. (6) niya-saMti tho-ajita-zAMti-stava. (7) bAmara stotra (8) tyA-mari -stotra ane (9) vRdaMchAnti-bRhacchAti, (moTI zAMti). eTale prastuta sUtrane trIjA smaraNanuM sthAna prApta thayeluM che. A smaraNanuM mULa nAma tenI teramI gAthAmAM jaNAvyA mujaba saMtinAdasampaTTiya-rasthA eTale zAntinAtha- STi-rakSA che. paraMtu tenA "tira' evA prathamapada parathI tene "aMti-stavananA nAme oLakhavAmAM Ave che. rakSA mATe yojAyelA maMtramaya stotrane rakSA ke kavaca* kahevAmAM Ave che, eTale A smaraNa eka prakAranI rakSA ke eka prakAranuM kavaca che. temAM prathama zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM smaraNa karavAmAM AvyuM che ke je sarvatra-sarva prakAranI zAMti karanArA che, jagatane zaraNarUpa che, jayazrInA ApanArA che ane bhaktonuM pAlana karanArA nirvANI ane garuDa nAmanA yakSa-yakSiNIthI levAyelA che. A gAthAmAM stotrakAre mukhya smaraNa zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM karyuM che, paraMtu temAM vizeSaNarUpe nirvANIdevI ane garuDadhyakSanuM nAma lAvI temanuM paNa smaraNa karyuM che. bIjI ane trIjI gAthAmAM stotrakAre sUrimaMtramAMthI uddharIne jaya ane zrI ApanArA be maMtrone sUcita karyA che ke jene siddha karavAthI aneka jAtanA upadravo ane vyAdhio dUra thAya che tathA icchita phaLa maLe che. * jaina matamAM jina-vajapaMjarastotra rakSA-kavaca tarIke prasiddha che. vaidika matamAM gaNeza kavaca, nArAyaNa-kavaca, ziva-kavaca, sUrya-kavaca, durgA-kavaca, nRsiMha-kavaca, rAmarakSA stotra, kRSNa-kavaca, viThThala-kavaca, paramahaMsa-kavaca, dattAtraya-kavaca, ekamukhe hanumatu kavaca, paMcamukha-hanuma-kavaca, ekAdazamukha-hanuman kavaca, vagere kavaco prasiddha che. Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa600zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 cothI gAthAmAM sUrimaMtranA prathama pIThanI adhiSThAyikA vANI eTale sarasvatI devInuM, bIjA pIThanI adhiSThAyikA tribhuvana svAminIdevInuM. trIjA pIThanI adhiSThAyikA zrIdevInuM ane cothA pIThanA adhiSThAyaka yakSarAja gaNipiTakanuM tema ja graho, dikyAlo ane iMdronuM smaraNa karavAmAM AvyuM che ane "teo sarva jinabhaktonI sadA rakSA karo" evuM icchavAmAM AvyuM che. pAMcamI ane chaThThI gAthAmAM soLa vidyAdevInuM smaraNa karavAmAM AvyuM che. sAtamI ane AThamI gAthAmAM covIsa zAsanadevo(yakSo)nuM smaraNa karavAmAM AvyuM che, navamI ane dazamI gAthAmAM covIsa zAsanadevIo-yakSiNIo)nuM smaraNa karavAmAM AvyuM che ane agiyAramI gAthAmAM bhagavAnanA zAsananuM rakSaNa karavAmAM tatpara evA cAre nikAyanA deva-devIo ane vyaMtaro tathA yoginIo vagerenuM smaraNa karavAmAM AvyuM che ke je caturvidha saMghanI tathA stotranuM smaraNa karanAranI rakSA kare che. bAramI gAthAmAM punaH zrI zAMtinAtha bhagavAna ane samyagdaSTika devo taraphathI rakSA mAgavAmAM AvI che ane stotrakAre munisuMdarasUri-yu-mahamae pada yojIne potAnuM nAma paNa darzAvyuM che. - teramI gAthAmAM stotrakAre A stotranuM mULa nAma "yaMtinAda sampaTTiravalla' darzAvIne tenI phala-zruti kahI che ke "je A stotrane trikAla bhaNaze, tenA sarva upadravo dUra thaze ane te utkRSTa sukha-saMpadAne pAmaze." caudamI gAthA kSepaka che, paNa stotrakAranA gurunuM nAma yAda karavA mATe keTalAka tene bole che, jo ke tenA AmnAyamAM A stotranI eka paNa gAthA na vadhAravAnuM spaSTa sUcana che. 7) prakIrka A sUtra sahasrAvadhAnI zrImunisuMdarasUrinI saMgha-mAnya kRti che ane pAkSika, cAturmAsika tathA sAMvatsarika pratikramaNanA pUrva divase devasika pratikramaNa vakhate stavana tarIke bolAya che tathA jayAM pahele divase sAdhuo sthAna kare, te divase pratikramaNa sUtramAM bolAya che.* * A stavana pAkSika, cAturmAsika tathA sAMvatsarika pratikramaNa pachI bolavAno vyavahAra paNa jovAya che. Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa paheluM kAyotsarga athavA dhyAna-mArga (pAMcamuM Avazyaka) (1) kAyotsarganuM mahattva AtmazuddhinA sarva upAyomAM kAyotsarganuM sthAna zreSTha che. kAraNa ke te dUSita AtmAnuM zodhana kare che, prazasta adhyavasAyonI vRddhi kare che ane saMpUrNa zuddhipUrvaka karavAmAM Ave, to sarva duHkhomAMthI sadAne mATe mukta kare che.* * causaraNa-pannAmAM kahyuM che ke 'caraNAIyArANaM, jahakkama vaNa-tigiccha rUveNaM / vimAsuddhA, sAdI ta6 #l3mi | 6 !' pratikramaNathI zuddha nahi thayelA cAritranA aticAronI vaNa-ciksiArUpa kAyotsarga vaDe yathAkrama zuddhi thAya che." uttarAdhyayanasUtranA ogaNatrIsamA adhyayanamAM kahyuM che ke-3mi aMte ! nI vija gaye ?' he bhagavanuM? kAyotsargathI jIvane zuM prApta thAya? "usso tIyapdduppnnN pAyacchittaM visohei / visuddha-pAyacchitte ya jIve nivvuya-hiyae Ahariya-bharu vva bhAravahe pasaMsthALovA suda sui vira ' 'he AyuSyaman ! kAyotsargathI bhUtakAla ane vartamAna kAlanA prAyazcitta-yogya aticAronI zuddhi thAya che ane A rIte prAyazcitta-yogya aticAronI zuddhi thatAM te jIva bhAra utArI nAkhelA majUranI jema haLavo banIne prazasta adhyavasAyomAM vartato sukha-pUrvaka vicare che. uttarAdhyayanasUtranA chavvIsamA sAmAcArI-adhyayanamAM kahyuM che ke jhAjhassA to jJA, satra-Tu-vimuvagl' ! pachI sarva duHkhamAMthI mukta karanAro kAyotsarga karavo. pra.-3-36 Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5620zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 kAyotsarganA A mahattvane laIne paDAvazyakamAM tenuM viziSTa sthAna che tathA cha prakAranI AtyaMtara tapazcaryAmAM paNa tenI khAsa gaNanA che.* - kAyotsarganuM A mahattva barAbara samajavA mATe ahIM keTalIka vicAraNA prastuta che. (2) kAyotsargano artha prathama kAyotsargano artha samajIe. "yastha satsa: kAyotsa:" e teno sIdho ne sAdo artha che. paraMtu kAyAno utsarga to dehAMta ke mRtyune sUcave che, ane te artha ahIM saMgata nathI, eTale A padono artha vizeSa spaSTIkaraNa mAge che. zAstrakAronA kathana mujaba ahIM chA-zabdathI mAtra audArika ke sthUla zarIra samajavAnuM nathI, paNa tenA vaDe thato amuka prakArano vyApAra ke tenA pratyenuM mamatva samajavAnuM che. athavA utsazabdathI mAtra parityAga samajavAno nathI, paNa "vechAM prati parityA?'-"ceSTA paratveno tyAga "mArAmojInItyA parityA":'-'AgamomAM kahyA mujabano tyAga samajavAno che. paraMtu kAyotsarganuM sAcuM svarUpa samajavA mATe ATalo artha paryApta nathI. te mATe saMpradAya tarapha najara rAkhavAnI jarUra che. - kAyotsarga karavAno saMpradAya evo che ke sthAna, mauna ane dhyAnapUrvaka AtmAnA malina adhyavasAyonuM visarjana karavuM.* eTale prathama kAyAne koI paNa AsanathI sthira karavI. jo kAyotsarga UbhA UbhA karavo hoya to te mATenuM khAsa Asana eTale kAyotsargAsana karavuM, beThA beThA karavo hoya to padmAsanAdino Azraya levo ne sUtA sUtA karavo hoya to daMDAsanAdino upayoga karavo. pachI vANIne mauna vaDe sthira karavI ane manane dhyAna vaDe sthira karavuM. temAM prazasta adhyavasAyono Azraya levo ne + naMdisUtramAM kahyuM che ke - " fuM te mAvasarca 2 mAvasarSa vyAM paULad I d nahIM sAmAiyaM 1, cauvIsatthao 2, vaMdaNaya 3, paDikkamaNaM 4, kAussaggo 5, paccakkhANaM 6' ' bhagavan! te Avazyaka kevuM che? te AyuSman ! te Avazyaka cha prakAranuM kahevuM che. jema ke (1) sAmAyika (2) caturvizatistava (3) vaMdanaka, (4) pratikramaNa (pa) kAyotsarga ane (6) pratyAkhyAna. * "kALAM maLe phALef Maa vosama !' -7 kAyotsargasUtra. Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyotsarga athavA dhyAna-mArga 7 563 malina adhyavasAyonuM visarjana karavuM. tAtparya ke kAyotsargamAM kAyAnA utsarga uparAMta vANIno tathA mananI malina vRttiono utsarga paNa hoya che, paraMtu kAyavyApAra ke kAya-mamatvano utsarga mukhya hovAthI tene kAyotsarga kahevAmAM Aveche. keTalAka ema mAne che ke cittanI zuddhi ka2vA mATe kAyAnuM damana karavAnI AvazyakatA nathI, paraMtu kAyA ane vANInuM damana karyA vinA cittanI zuddhi thatI nathI, e dareka mumukSuno jAti-anubhava che; eTale prathama kAyAnuM damana, pachI vANInuM damana ane chevaTe cittanu damana e ja suvihita krama che ane tene ja ahIM anusaravAmAM Avyo che. (3) kAyotsarga karavAnA hetuo 'kAyotsarga kayA hetuo mATe karavAmAM Avyo che ?' teno uttara caityavaMdana-bhASyamAM A rIte ApavAmAM Avyo che : 'vaDa tasya uttarI-pamuha saddhArgA ya paLa-de / vaiyAvandvAratArUM tiSNi Ja heDa-vArasanuM // 64 ||'' 'tassa uttarIkaraNa' pramukha cAra hetuo, 'saddhAe mehAe' pramukha pAMca hetuo ane 'veyAvaccagarANaM' pramukha traNa hetuo, e rIte kAyotsarga karavAnA bAra hetuo jANavA. thoDAM vivecanathI A vastune vadhAre spaSTa karIzuM. 'tassa uttarI' pramukha cAra hetuono artha e che ke 'kAyotsarga' 1. prathama lAgelAM pApane AlocavA mATe che. 2. te pApano yathAyogya daMDa levA mATe che. 3. aMtaranA malane TALavA mATe che ane, 4. sarva zalya-rahita thavA mATe che. ahIM zalyazabdathI anAlocita pApa samajavAnAM che. 'saddhAe mehAe' pramukha pAMca hetuono artha e che ke kAyotsarga 5. zraddhAnI vRddhi mATe che. 6. buddhi nirmaLa thavA mATe che. 7. cittanI svasthatA vadhAravA mATe che. 8. dhAraNAnI vRddhi arthe che ane 9. dvAdaza anuprekSAnAM ciMtana AlaMbana mATe che.' 'veyAvaccagarANa.' pramukha traNa hetuono artha e che ke kAyotsarga. 10. saMghanuM vaiyAvRtya karanAra, 11. rogAdi upadravone zAMta karanAra ane 12. samyagdRSTione samAdhi upajAvanAra deva-devIonAM ArAdhana nimitte che. (4) kAyotsarganuM hArda kAyotsarganuM hArda samajavA mATe Avazyaka-niryuktinI nIcenI Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa640zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 gAthAo punaH punaH manana karavA yogya che : vANI-vaM-ppo, no maLe navinuM ya sama-sAdo. dehe ya apaDibaddho, kAussaggo havai tassa // 1548 // ' zarIrane koI vAMsalAthI chedI nAkhe ke tenA para caMdanano lepa kare athavA jIvana Take ke teno jaladI aMta Ave chatAM je deha-bhAvanAthI kharaDAya nahIM ane manane barAbara samabhAvamAM rAkhe, tene kAyotsarga thAya che." "tivihANuvasaggANaM, divvANaM maNusANa tiriyANaM / / sammamahiyAsaNAe kAussaggo havai suddho // 1549 // ' 'yaMtarAdi-devo vaDe, svecchAdi-manuSyo vaDe ane siMhAdi pazuo vaDe karAyelA trividha upasargone madhyastha bhAvathI sahana karavA vaDe kAyotsarga zuddha thAya che." da-ma-ga-suddI, suda-tuvarad-titivA apuSpI | phAya e juduM jJA, payapo choDammi | 246ra che'' kAyotsargamAM ekAgra thayelo dehanI jaDatA ane matinI maMdatA dUra kare che; sukha-du:khanI titikSA vaDe anuprekSA athavA tattva-ciMtana kare che ane zubha dhyAnane dhyAve che. tAtparya ke dehAdhyAsa TALIne samabhAvapUrvaka zubhadhyAnamAM sthira thavuMe kAyotsarganuM hArda che. (5) kAyotsarganA prakAro kAyotsarga mukhyatve be prakArano che : eka "ceSTA' ane bIjo "abhibhava'. temAM je kAyotsarga gamanAgamana pachI, vihAra pachI, divasanA aMte, rAtrinA aMte, pakSanA aMte, cAturmAsanA aMte ke saMvatsaranA aMte karavAmAM Ave che, te ceSTA-kAyotsarga' kahevAya che. A kAyotsarganuM kAlamAna amuka zvAsocchavAsa-pramANa hoya che ane je kAyotsarga titikSA-zakti keLavavA mATe ke parISahono jaya karavA mATe khaMDeramAM, smazAnabhUmimAM, araNyamAM ke tevI ja koI vikaTa jagAmAM jaIne karavAmAM Ave che, te "abhibhava kAyotsarga" kahevAya che. A kAyotsarganuM kAla-mAna jaghanyathI Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyotsarga athavA dhyAna-mArgao565 aMtarmuhUrta ane utkRSTathI bAra mAsa sudhInuM hoya che aMtardaSTi pAmelA mahAtmA bAhubalie eka ja sthAne UbhA rahIne bAra mAsa sudhI kAyotsarga karyo hato, e ghaTanA jainazAstromAM suprasiddha che. dhyAna-mArgamAM AgaLa vadhavA icchanAre mukhyatve A kAyotsargano Azraya levo joIe. (6) kAyotsarganI siddhi kAyotsarganuM mukhya prayojana dhyAna che, eTale dhyAnanI siddhi thAya to ja kAyotsarganI siddhi thaI gaNAya ane dhyAnanI siddhi karavA icchanAre dhyAtA, dhyeya ane dhyAna e traNanuM jJAna meLavavuM Avazyaka che, eTale kAyotsarga karanAre paNa dhyAtA, dhyeya ane dhyAnanuM svarUpa samajI levuM joIe. (7) dhyAtA ke kAyotsarga karanAranI yogyatA zrIhemacaMdrAcArye yogazAstranA sAtamA prakAzamAM dhyAtAnAM lakSaNa A rIte darzAvyAM che : "amuJcan prANanAze'pi, saMyamaikadhurINatAm / paramapyAtmavat pazyan, svasvarUpAparicyutaH // 2 // upatApamasaMprAptaM, zIta-vAtAtapAdibhiH / pipAsuramarIri, yoAmRta-rasAyanam + 3 || rAgAdibhiranAkrAntaM, krodhAdibhiradUSitam // AtmArAmaM manaH kurvan, nirlepaH sarvakarmasu // 4 // virataH kAmabhogebhyaH svazarIre'pi niHspRhaH / saMvega-huda-nirmagnaH, sarvatra samatAM zrayan // 5 // narendre vA daride vA, tulya-kalyANa kAMmanaH / amAtrakaruNApAtraM, bhavasaukhya-parAGmukhaH // 6 // sumeruriva niSkampaH, zazIvAnandadAyakaH / samIra rUva ni:sa, suthIyyatA prazasyate || 7 " (1) prANono nAza thAya, to paNa cAritramAM agresarapaNuM na mUkanAra, (2) bIjA jIvone potAnI mAphaka jonAra, (3) samiti-gupti Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 566 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 Adi potAnA svarUpathI pAcho na paDanAra, (4) TADha, tApa, vAyu AdithI kheda na pAmanAra, (5) ajarAmara karanAra yogarUpI amRta-rasAyaNa pIvAnI IcchA rAkhanAra, (6) rAga-dveSathI parAbhava na pAmanAra, (7) krodha, mAna, mAyA ane lobhathI dUSita nahi thanAra, (8) sarva kAryamAM nirlepa rahenAra, (9) AtmabhAvamAM ramaNa karanAra, (10) kAma-bhogathI virakta thanAra, (11) potAnA zarIra upara paNa niHspRhatA rAkhanAra, (12) saMvegarUpI hRda(draha-sarovara)mAM magna thanAra, (13) zatru ane mitra, suvarNa ane paththara, tathA niMdA ane stutimAM samabhAva rAkhanAra, (14) rAjA ke raMkanA tulya kalyANano icchuka, (15) sarva jIvo para karuNA karanAra, (16) saMsAranAM sukhothI parAkSukha, (17) upasarga-parISahamAM meruparvatanI mAphaka aDola rahenAra, (18) caMdramAnI mAphaka AnaMdadAyaka, (19) vAyunI mAphaka niHsaMga ane (20) saddabuddhivALo dhyAtA (dhyAna siddha karavA mATe) prazasya (yogya) gaNAya che." zrI hemacaMdrAcArye yogazAstranA caturtha prakAzamAM e vAta paNa spaSTa zabdomAM jaNAvI che ke - tasvino mana:zuddhi, vinAmUtaNa sarvatA. dhyAnaM khalu mudhA cakSurvikalasyeva darpaNaH // 44 // jema AMkho vagaranAne darpaNa nakAmuM che tema sarvadA mananI zuddhi vagaranA tapasvIne dhyAna nakAmuM che.' (8) manaHzuddhi kayAre thAya ? ahIM evo prazna thavA saMbhava che ke "manaHzuddhi kevI rIte thAya ? athavA mana para kAbU kevI rIte meLavI zakAya ?' eno uttara zrIuttarAdhyayanasUtranA trevIsamA adhyayanamAM A rIte apAyelo che : zrIkezamuni gautamasvAmIne pUche che : 'ayaM sAhasio bhImo, duTThasso paridhAvaI / naMsi poyama ! mArUDho, te ne hIravi ? | badha ' Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyotsarga athavA dhyAna-mArgapa67 he gautama ! A mahAsAhasika bhayaMkara ane duSTa ghoDo khUba doDI rahyo che. te ghoDA para beThelA tame sIdhe mArge zI rIte jaI zako cho? tenAthI unmArge kema laI javAtA nathI ? pratyuttaramAM gautamasvAmI kahe che : 'pahAvaMta nipipAmi, suya-rastI-samAdiyaM | na me gacchai ummaggaM, maggaM ca paDivajjai // 56 // 'te vegathI doDatA mArA ghoDAne zAstrarUpI lagAmathI vazamAM rAkhuM chuM. jJAna-lagAmathI vaza thayelo te unmArge jatAM sanmArge jAya che." eno upasaMhAra karatAM zAstrakAra kahe che : "arUjha rUDu ke kutte ?, sI royamaHblavI | tao kesi buvaMtaM tu, goyamo iNamabbavI // 57 // ' "kezamunie gautamasvAmIne kahyuM, te ghoDo kone kaho cho ?' A pramANe bolatA kezamunine gautamasvAmIe kahyuM ___ 'maNo sAhassio bhImo, duTThaso paridhAvai / taM sammaM tu nigiNhAmi dhammasikkhAi kaMthagaM // 58 // ' "mana e ja sAhasika, bhayaMkara ane duSTa ghoDo che te (saMsAranA vivadha viSayo tarapha) Ama tema doDI rahyo che. paraMtu jAtimAnuM ghoDAnI jema dharmazikSA vaDe huM tene samyagU nigraha karuM chuM." zrIkezamuni A pratyuttarathI saMtuSTa thAya che. tAtparya ke manaHzuddhi karavA mATe athavA manane kAbUmAM rAkhavA mATe maharSioe zAstramAM je je upAyo batAvyA che tenuM zravaNa, manana ane nididhyAsana karavuM joIe. bIjA zabdomAM kahIe to tamAma prakAranI dharmazikSA mananI zuddhi mATe ja kahelI che eTale tenuM vidhi-pUrvaka anusaraNa e ja manane zuddha karavAno-manane kAbUmAM rAkhavAno upAya che. samyagdarzanathI manano vega dhyeya tarapha kendrita thAya che, samyajJAnathI krodha, mAna, mAyA ane lobharUpa manano mela dhovAI jAya che ane pAMca mahAvrata tathA samiti-guptirUpa samyaphacAritrathI manano vikSepa kramazaH ghaTato jAya che ane chevaTe ekAgratAne pAmI laya thaI jAya che. Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5680zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 A vAta dhyAnanA viSayamAM vadhAre spaSTa karavAmAM AvI che. (9) dhyeyanA prakAro dhyAtAnI yogyatA pachI dhyeyano vicAra Ave che. A dhyeya jaina maharSioe cAra prakAranuM mAneluM che : (1) piMDastha,-(2) padastha, (3) rUpastha ane (4) rUpAtIta. temAM piMDatha dhyeyanuM dhyAna pArthivI, AgneyI, mArutI, vAruNI dhyAna mAtRkApado ke namaskArAdi pavitra maMtranA akSaro vaDe thAya che; rUpastha dhyeyanuM dhyAna zrI arihaMta bhagavaMtanA svarUpanuM ciMtana karavA vaDe thAya che ane rUpAtIta dhyeyanuM dhyAna niraMjana-nirAkAra siddha paramAtmAnA svarUpanuM ciMtana karavA vaDe thAya che.* yoga-vizAradoe e vAta nakkI karI che ke jevA prakAranuM dhyeya hoya, tevA prakAranuM dhyAna thAya ane jevA prakAranuM dhyAna thAya, tevA prakAranuM ja phaLa maLe. zrI hemacaMdrAcArye yogazAstranA navamA prakAzamAM A siddhAMtano nirdeza karatAM jaNAvyuM che ke 'vItarAgo vimucyeta, vItarAgaM vicintayan / rAgiNaM tu samAlambya, rAgI syAt kSobhaNAdikRt // 13 // ' rAga-rahitanuM dhyAna dharatAM AtmA vItarAga bane che ane sarva karmathI mukta thAya che, jayAre rAgIonuM AlaMbana lenAro AtmA vRttione kSobha pamADanArI sarAgatAne pAme che (ane e rIte karmathI lipta thaI saMsAramAM paribhramaNa kare che). 'nAsad-dhyAnAni sevyAni, kautukenApi kiM tviha / svanAzAyaiva jAyante, sevyamAnAni tAni yat // 14 // tethI kevaLa kautuka mATe paNa asadhyAnonuM avalaMbana levuM nahi, kemake te asadhyAno sevavAthI potAno ja nAza thAya che." * vaidika-saMpradAyamAM dhyeya paratve dhyAnanA be prakAro mAnelA che : eka saguNa ane bIjuM nirguNa. temAM viSNu, agni, sUrya, bhU-madhya ke puruSanuM dhyAna te saguNa kahevAya che ane saccidAnaMdarUpa brahmathI potAno abheda svIkArI je dhyAna karavAmAM Ave che, te nirguNa kahevAya che. Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyotsarga athavA dhyAna-mArga 569 (10) dhyAnanI vyAkhyA dhyAna kone kahevAya ?' e praznano uttara zAstrakAra maharSioe A rIte Apyo che : 'jaM thiramajjhavasANaM ta jhANaM, jaM calaM tayaM cintaM / ' AtmAnA je adhyavasAyo 'sthira' eTale vyavasthita ke viSayAnurUpa hoya te dhyAna kahevAya che ane je adhyavasAyo 'cala' eTale anavasthita hoya, te cinta athavA cintana kahevAya che. 'gAyane cAra paga che, be zIMgaDAM che, gaLe kaMbaLa-godaDI che, svabhAvanI te garIba che' vagere vicAro gAyanuM dhyAna kahevAya; ane 'gAya mAyALu prANI che, paraMtu te bheMsa karatAM ochuM dUdha de che. bheMsa baso rUpiyAmAM Ave che. giranI bheMso vakhaNAya che. e bheMsonuM ghI uttama thAya che. e ghI porabaMdaranI eka peDhI vece che. e peDhIe AvuM ghI vecIne ghaNo napho karyo' vagere vicAromAM gAyanuM dhyAna nathI, paNa te citta-mananI cintanAtmaka vRttio che. pAtaMjala yogazAstramAM cittanI pAMca vRttio kahelI che H 1. kSipta, 2. mUDha, 3. vikSipta, 4. ekAgra ane 5. niruddha. temAM prathamanI traNa avasthAone dhyAna-rahita mAnI che. cothI avasthAmAM dhyAna mAnyuM che ane pAMcamI avasthAmAM samAdhi mAnelI che. paraMtu zrIhemacaMdrAcArye yogazAstramAM bAramA prakAzamAM svAnubhAvathI tenA cAra prakAro mAnelA che H 'iha vikSiptaM yAtAyAtaM, zliSTaM tathA sulInaM ca / netaRRtu prAraM tA-camatkAri mavet // 2 // ' 'mana cAra prakAranuM che : 1. vikSipta, 2. yAtAyAta, 3. zliSTa ane 4. sulIna. te enA jANakArone camatkAra karanAruM thAya che.' tenuM svarUpa darzAvatAM kahyuM che ke 'vikSiptaM calamiSTaM, yAtAyAtaM ca kimapi sAnandam / prathamAbhyAse dvandvamapi vikalpaviSayagrahaM tat syAt // 3 // ' 'vikSipta manane capalatA iSTa che ane yAtAyAta mana kaMIka Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 570 90 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 AnaMdavALuM che. prathama abhyAsamAM A baMne jAtanAM mana hoya che ane temano viSaya vikalpane grahaNa karavAno che.' vikSipta mana aneka jAtanA vikSepone lIdhe jarA paNa sthira thatuM nathI, tyAre yAtAyAta mana thoDI vAra sthiratA anubhave che ane pAchI te sthiratA cAlI jAya che. jyAM sudhI te sthira rahe che, tyAM sudhI AnaMdano anubhava thAya che. eTale tene kaMIka AnaMdavALuM kahyuM che. zliSTaM sthirarasAnandaM sulInamatinizcalaM parAnandam / tanmAtrakaviSayagrahamubhayamapi budhaistadAmnAtam // 4 // ' zrliSTa nAmanI trIjI avasthA sthiratA ane AnaMdavALI che, tathA sulIna nAmanI cothI avasthA nizcala ane 52mAnaMdavALI che. A be avasthAone grahaNano viSaya tanmAtratA che-ema jJAnIoe kahyuM che.' kliSTAvasthAmAM sthiratA vizeSa hoya che ane asthiratA thoDI hoya che, tethI temAM vizeSa AnaMda Ave che ane cothI sulIna avasthAmAM mananI badhI vRttio laya pAmI jAya che, eTale nizcalatA prApta thAya che, ane tenA lIdhe paramAnaMdano anubhava thAya che. (11) dhyAnano kAla eka vastu aMgenA adhyavasAyo kyAM sudhI sthira rahe che ? athavA dhyAnano kAla zuM ? teno uttara che ke 'aMtomuttametta, cittAvasthALameLavaMtyuMmi / chaumatthANaM jhANaM, joga - niroho jiNANaM tuM // ' 'eka vastumAM aMtarmuhUrta sudhI manane sthira karI rAkhavuM te chadmasthonuM dhyAna che ane yogano nirodha karavo, te jinonuM dhyAna che.' kahevAnuM tAtparya e che ke AtmAe jyAM sudhI kevalyAvasthAnI prApti karI nathI, tyAM sudhI eTale ke chadmasthAvasthAmAM eka vastumAM aMtarmuhUrta sudhI mana sthira thAya tene dhyAna kahe che. je jino che, eTale ke kaivalyAvasthAne pAmelA che, temanAM bhAvamanano nAza thayelo hovAthI temane mana-saMbaMdhI dhyAna nathI, paNa yoganA nirodharUpa dhyAna hoya che. * Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyotsarga athavA dhyAna-mArga 0pa71 (12) dhyAnanA prakAro jaina maharSioe dhyAna cAra prakAronuM mAneluM che : (1) Arta, (2) raudra, (3) dharma ane (4) zukala. temAM prathamanAM be tyAjya che ane chellAM be upAdeya che. jenAgamomAM kahyuM che ke "aTuM rudaM dhamma sukkaM, kSANAI tattha aMtAI / nivvANa-sADuM, mavaraLamaTTa-ruddADuM ' Arta, raudra, dharma ane zakla e cAra prakAranAM dhyAno che. temAM aMtanA be nivaNanAM sAdhano che ane Arta tathA raudra bhava-vRddhinAM kAraNa che." kAyotsargamAM Arta ane raudra dhyAnano Azraya levAthI rAjarSi prasannacaMdra sAtamI nArakIne yogya karma-dalo saMcita karyA hatAM ane punaH dharmadhyAna tathA zukladhyAna para ArUDha thatAM te karmono saMpUrNa kSaya karyo hato ane temane kevalajJAna utpanna thayuM hatuM. e zAstra prasiddha bInA che. dharmadhyAnanA cAra bhedo che : (1) AjJA-vicaya, (2) apAyavicaya, (3) vipAka-vicaya ane (4) saMsthAna-vicaya.* temAM sarvajJanI AjJAne AgaLa karI tattvathI arthonuM ciMtana karavuM e AjJAvicaya-dharmadhyAna' kahevAya che; rAga, dveSa ane krodhAdi kaSAyothI utpanna thatA kahevAya che; karmanA vipAkano aneka prakAre vicAra karavo te vipAkavicaya-dharmadhyAna' kahevAya che; ane utpatti, sthiti ane vinAza svabhAvavALA anAdi-anaMta lokanI AkRtinuM ciMtana karavuM te saMsthAnavicaya-dharmadhyAna' kahevAya che. anityAdi bAra prakAranI bhAvanA A dhyAna mATe ati upayogI che. ghaNA AtmAo tenA AlaMbanathI zukladhyAna para ArUDha thaI kevalajJAna pAmyA che. * "mAjJADapAya-vipAnAM, saMthanAca ja vinaMtanAt | itthaM vA dhyeyabhedena, dharmadhyAnaM caturvidham // 7 // " --yogazAstra, prakAza 9, athavA AjJA, apAya, vipAka ane saMsthAnanuM ciMtana karavAnA dhyeyanA bheda vaDe dharmadhyAna cAra prakAranuM che. Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa72 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zukladhyAna paNa cAra prakAranuM che : (1) pRthakva-vitarka savicAra, (2) apRthakva-vitarka-avicAra, (3) sUkSmakriyApratipAti ane, (4) ucchinna-kriyA-anivRtti. temAM dravyanAM artha, vyaMjana ane yoganAM saMkramaNapUrvaka pUrvagata zrutAnusAra ciMtana karavuM; te pRthakva-vitarka-vicAra' nAmanuM zukladhyAna kahevAya che. tAtparya e che ke je dhyAnamAM zAstromAM varNavelAM dravyanAM ciMtana parathI zabdanAM citana para ane zabdanAM ciMtana parathI kAyAdi yoganAM citana para avAya che te pRthakva vitarka-savicAra nAmano zukladhyAnano pahelo prakAra che. ahIM vitarkano artha zrata che. artha, vyaMjana tathA yogAMtaromAM saMkramaNa karyA vinA dravyanA eka ja paryAyanuM ciMtana karavuM, te "apRthakva-vitarka-avicAra' nAmanuM zukladhyAna kahevAya che. A dhyAnabaLe AtmA kevalajJAna prApta kare che ke jenA vaDe te samasta lokanA sarva padArthonA sarva paryAyone barAbara jANI zake che. mokSa-gamananA avasare kevalI bhagavaMto mana, vacana ane kAyAnA bAdara yogone roke che te "sUkSma-kriyAapratipAti' nAmanuM zakladhyAna kahevAya che ane zailezI avasthAmAM rahelA kevalI bhagavaMtonuM traNa yogathI rahita, pahADanI mAphaka akaMpanIya ane ma, rU, 3, R ane jhuM e pAMca hrasva svaro bolatAM jeTalo samaya lAge teTalA kAla sudhInuM je dhyAna, te "ucchinnakriyA anivRtti" nAmanuM zukladhyAna kahevAya che. chellAM be dhyAnomAM mana hotuM nathI, paNa aMganI nizcalatA hoya che ane tene ja upacArathI ke zabdArthanI bahulatAthI dhyAna kahevAmAM Ave che. (13) upasaMhAra Ama kAyotsarga ke dhyAna-mArga AtmAne kevalajJAnaparyata ke paramAnaMdanI prApti-paryata laI jAya che ane tethI ja maharSioe tenuM AlaMbana lIdhuM che. mahAtmA daDhaprahArI cilAtIputra, gajasukumAla, avaMtisukumAla vagere tenAM mananIya udAharaNo che. sujJajano A apUrva kriyAnuM yathAvidha ArAdhana kare e ja abhyarthanA. * bauddha saMpradAyamAM cAra prakAranAM dhyAno vaNavelAM che : temAM pAMca kAma-guNathI rahita Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyotsarga athavA dhyAna-mArga 573 thanArane paheluM dhyAna, vitarka ane vicAro zAMta ka2nA2ne bIjuM dhyAna, prIti rahita thanArane trIjuM dhyAna ane sukha-du:khano parityAga karanArane caturtha dhyAna prApta thAya che, ema mAneluM che. A caturtha dhyAna prApta thayA pachI paNa AgaLa vadhavAnuM hoya che ane kramazaH AkAzAnanyAyatana, vijJAnAnantyAyatana, ArkicanyAyatana ane naivasaMjJAntAsaMjJAyatana sudhI pahoMcavAnuM hoya che. A avasthAne prApta karanAra samyag nirvANa pAme che. maharSi pataMjalie yogazAstramAM jaNAvyuM che ke yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra ane dhAraNA karanAra dhyAnanI siddhi karI zake che ane A dhyAnanI siddhi thatAM kramazaH samAdhino anubhava thAya che. temaNe aSTAMga-yoganAM chellAM traNa aMgone eTale dhAraNA, dhyAna ane samAdhine saMyamanI saMjJA ApI che, ane 'takhyAt prajJAtoH / ' tenA jayathI jJAnano prakAza thAya che tema jaNAvyuM che. yogavAsiSTha yogakaustubha vagere graMthomAM paNa dhyAnanuM vizada varNana kareluM che. Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa bIjuM pratyAkhyAnano paramArtha [chaThuM Avazyaka] (1) pratyAkhyAnanuM mahattva sAmAyikathI jema samatvanI siddhi karIne mukti-paryata pahoMcI zakAya che; caturvizati-stavathI jema darzanabodhi, jJAna-bodhi ane cAritra-bodhi prApta karIne ziva-sukha sAdhI zakAya che; vaMdanathI jema jJAna ane kriyAmAM kuzala banI mokSa-sukhane meLavI zakAya che; pratikramaNathI jema Atmazuddhi karIne paramAnaMdanI prApti karI zakAya che; ane kAyotsargathI jema zubhadhyAnanI zreNIe caDatAM caDatAM parama padamAM sthira thaI zakAya che; tema pratyAkhyAnathI saMyamanI sAdhanA karIne siddhipadanA adhikArI thavAya che. tethI ja zAstrakAra maharSioe kahyuM che ke 'paccakkhANamiNaM seviUNaM bhAveNa jiNavaruddiSTuM / pattA aNaMtajIvA, sAsaya-sukkhaM lahu mokkhaM // -A. TI. a. chaThuM. zrIjinezvaroe kahelAM A pratyAkhyAnanuM sevana karIne anaMta jIvo zAzvata sukhavALA mokSane zIdhra pAmyA che." zrIbhagavatIsUtranA bIjA zatakanA pAMcamA uddezakamAM je praznottaro Ave che te paNa pratyAkhyAnanI A mahattA para suMdara prakAza pADe che. zrIgautamasvAmI pUche che : "he bhagavantevA prakAranA upara jaNAvelA) zramaNa ke brAhmaNanI parkapAsanA karanAra manuSyane tenI sevAnuM phaLa zuM maLe ?' bhagavAna uttara Ape che : "he gautama ! teonI paryApAsanAnuM phaLa zravaNa che, arthAt teonI paryApAsanA karanArane sanzAstra sAMbhaLavAnuM maLe che." Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyAkhyAnano paramArtha0pa75 punaH zrIgautamasvAmI pUche che : "he bhagavan ! te zravaNanuM phaLa zuM che ?' bhagavAna uttara Ape che : "he gautama ! tenuM phaLa jJAna che, arthAt tenAthI jANavAnuM banI zake che.' paraMtu zrIgautamasvAmInI jijJAsA eTalAthI tRpta thatI nathI, eTale te adhika prazna-paraMparAne kare che. gI. "bhagavan! te jJAnanuM phaLa zuM che ?' bha. "he gautama ! te jJAnanuM phaLa vijJAna che, arthAt sAmAnya jJAnamAMthI vizeSa jJAna thAya che.' gI. "he bhagavan! te vijJAnanuM phaLa zuM che ?' bha. "he gautama ! te vijJAnanuM phaLa pratyAkhyAna che." gau. "he bhagavan! te pratyAkhyAnanuM phaLa zuM che? bha. "he gautama ? te pratyAkhyAnanuM phaLa saMyama che. arthAta te pratyAkhyAna prApta thayA pachI sarvasva-tyAgarUpa saMyama prApta thAya che." gau. "he bhagavante saMyamanuM phaLa zuM che ?' bha. "he gautama ! te saMyamanuM phaLa anAsrava eTale AgnavarahitapaNuM che.' gau. "bhagavan! te anAgnavanuM phaLa zuM che ?" bha. "he gautama ! te anAnsavanuM phaLa tapa che." gau. "he bhagavan! te tapanuM phaLa zuM che ?' bha. "he gautama ! te tapanuM phaLa karma-nAza che." gau. "he bhagavan! te karma-nAzanuM phaLa zuM che ? bha. "he gautama ! te karma-nAzanuM phaLa niSkriyatA che ?' gI. "he bhagavan! niSkriyatAnuM phaLa zuM che ?' bha. "he gautama ! niSkriyatAnuM phaLa siddhi che; arthAta akriyapaNuM Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 576 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 prApta thayA pachI siddhi maLe che.* tAtparya ke pratyAkhyAnanuM paraMpara-phaLa siddhi che. (2) pratyAkhyAnanuM prayojana ahIM evo prazna UThavAno saMbhava che ke 'jo sAmAyikathI mukti paryaMta pahoMcI zakAya che, to caturvizati-stavanI zI AvazyakatA che ? athavA caturviMzati-stavathI ziva-sukha sAdhI zakAya che, to vaMdanakanI zI AvazyakatA che ? athavA vaMdanakathI mokSasukha meLavI zakAya che, to pratikramaNanI zI AvazyakatA che ? ane pratikramaNathI paramAnaMdanI prApti karI zakAya che, to kAyotsarganI zI AvazyakatA che ? te ja rIte kAyotsargathI paramapadamAM sthira thavAtuM hoya, to pratyAkhyAnanuM prayojana zuM ?' A praznano uttara e che ke 'chaye AvazyakanI kriyAo paraMparaphalanI dRSTie samAna che, chatAM prayojananI dRSTie bhinna che ane temAM kAraNa-kAryano saMbaMdha paNa rahelo che, eTale te darekanI AvazyakatA che. sAmAyikanuM mukhya prayojana sAvagha yoganI virati eTale sAMsArika pravRttiono tyAga che; Avo tyAga karyA vinA Atma-zuddhi ke AtmavikAsanI koI kriyA thaI zakatI nathI. caturviMzatistavanuM mukhya prayojana arhatonI upAsanA che ane vaMdanakanuM mukhya prayojana sadguruno vinaya che. A baMne kriyAo deva ane gurunI bhaktirUpa hoI yoga-sAdhanAnI pUrvabhUmikAo che, pUrva sevA che. yogavizAradono e spaSTa abhiprAya che ke koIpaNa prakAranI yoga sAdhanA karavI hoya to prathama deva ane gurunI bhaktirUpa pUrvasevA avazya karavI joIe. pratikramaNanuM mukhya prayojana Atma-zodhana che. jyAM sudhI manuSya potAnI bhUlone zodhavA ane * A saMvAdano saMgraha karanArI gAthA nIce mujaba che : "savaNe NANeya vinnANe paccakkhANe ya saMjame / aLahave tava seva, vovALe abhiriyA siddhI '' (sAdhuonI paryApAsanAthI) zravaNa, zravaNathI jJAna, jJAnathI vijJAna, vijJAnathI pratyAkhyAna, pratyAkhyAnathI saMyama, saMyamathI anAsrava, anAsravathI tapa, tapathI karmanirjarA, karma-nirjarAthI akriyapaNuM ane akriyapaNAthI siddhi maLe che. Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyAkhyAnano paramArtha 7 577 sudhAravA jeTalI lAgaNI (hiMmata) ane nikhAlasatA keLave nahi, tyAM sudhI dhyAna ke saMyamanI yathAvidha ArAdhanA thaI zakatI nathI. kAyotsarganuM mukhya prayojana dhyAna che ane dhyAnathI cittano vikSepa dUra karyA vinA zuddha saMyamanuM pAlana thaI zakatuM nathI. te ja rIte pratyAkhyAnanuM mukhya prayojana saMyamaguNanI dhAraNA che ane te ja uttama prakAranuM cAritra nirmANa karI AtmAne mukti, mokSa, ziva-sukha, paramAnaMda ke paramapada sudhI laI jAya che.' (3) saMyamaguNanI dhAraNA zA mATe ? 'saMyamaguNanI dhAraNA zA mATe karavI ?' teno uttara zAstrakAra maharSioe jJAtadharmakathAmAM be kAcabAonAM dRSTAMta vaDe Apyo che.* vArANasI nagarInI samIpe gaMgA nadInI godamAM mayaMgatIra nAme eka UMDo dharo hato. A dharo zItala ane nirmala jalathI bharelo hato tathA aneka prakAranAM patro, puSpo ane palAzathI chavAyelo hato. vividha prakAranAM kamalo ane kumudo tenI zobhAmAM abhivRddhi karI rahyAM hatAM. A dharAmAM judI judI jAtanAM matsyo, kAcabA, grAha, magara ane suMsumAra vagere prANIo vasatAM hatAM ane nirbhayatAthI sukha-pUrvaka krIDA karatAM hatAM. A dharAthI thoDe dUra eka jaMgala hatuM, jemAM be ziyALo vasatAM hatAM. te ghaNAM caMDa, krodhI, raudra, krUra, sAhasika ane mAMsalolupI hatAM. teo divasanA bhAgamAM tyAM chupAI rahetAM ane sAMja paDe ke AhAranI zodhamAM nIkaLI paDatAM. eka divasa saMdhyAnI veLA vItI gayA pachI ane manuSyonI avarajavara baMdha paDI gayA pachI mayaMgatIra dharAmAMthI be kAcabAo nIkaLyA ane AhAranI zodhamAM tenA kinAre bhaTakavA lAgyA. te ja samaye pelAM be ziyALo paNa AhAranI zodhamAM nIkaLyAM ane mayaMgatIra dharAne kinAre AvI pahoMcyAM, tyAM temaNe pelA be kAcabAone joyA eTale temano zikAra karavAnA irAdAthI teo dhIme dhIme temanI najIka AvavA lAgyA. pelA kAcabAoe e pApI ziyALone potAnA tarapha AvatA joyA eTale mRtyuthI bhayabhIta thaIne potAnA cAra paga ane eka Doka ema pAMce aMgone potAnAM zarIramAM chupAvI dIdhAM ane kaMI paNa halana-calana karyA vinA nizceSTa thaIne gupacupa paDI rahyA. evAmAM pelAM be pApI ziyALo te kAcabAonI pAse > AvI pahoMcyAM ane temane cAre bAjuthI jovA lAgyAM. pachI temane halAvavA-calAvavA mATe sparza karavA lAgyAM, kheMcavA lAgyAM, nakho mAravA lAgyAM ane dAMtothI karaDavA lAgyAM. paNa kAcabAonI pITha ati kaThaNa hovAthI temane kaMI paNa IjA pahoMcADI zakyAM nahi. pra.-3-30 Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5780zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (4) tRSNAno tAra tUTavAnI jarUra "AtmAne saMyamamAM kema lAvavo ?' e eka kUTa prazna che, kAraNa ke tenI tRSNA anaMta che ane tene pUrI karavA mATe te mAryo mAryo phare che. bhikhArI hoya te rUpiyA-be rUpiyAnI AzA rAkhe che; rUpiyA-be rUpiyAvALo pAMca-pacIsanI AzA rAkhe che; ane pAMca-pacIsavALo hajAra-be hajAranI A rIte betraNa vAra karI jotAM jyAre te ziyALo potAnA dukha irAdAmAM saphaLa thayA nahi, tyAre thoDe dUra ekAMtamAM jaIne rahyA ane pelA kAcabAone ekITaze jovA lAgyAM. ahIM be kAcabAomAMthI eka kAcabAe vicAra karyo ke ziyALone gaye ghaNo vakhata thayo che ne te dUra cAlyAM gayAM che, eTale teNe dhImethI potAno eka paga bahAra kADhyo. A joIne pelAM ziyALo atyaMta vegathI tenI samIpe AvyAM ane tenA pagane karaDI khAdho. AvI rIte te kAcabAe bAkInA traNa pago kramaza: bahAra kADhyA ane te traNe pago pelAM ziyALoe karaDI khAdhA. pachI teNe Doka bahAra kADhI to tenI paNa e ja vale karI ane tene jIvana-rahita banAvI dIdho. pachI te pApI ziyALo bIjo kAcabo paDyo hato, tyAM AvyAM ane tene nakhathI cIravAno tathA dAMtathI phADavAno prayatna karavA lAgyAM, paNa temAM temane saphaLatA maLI nahi; kAraNa ke te kAcabo potAnAM pAMca aMgone barAbara saMkocIne potAnA kaThina kocalAmAM paDI rahyo hato. pApI ziyALoe A pramANe vAraMvAra karI joyuM, paNa te saghaLuM nirarthaka nIvaDyuM, eTale teo thAkIne tema ja kaMTALIne je dizAmAMthI AvyAM hatAM, te ja dizAmAM pAchAM cAlyAM gayAM. have kAcabAe joyuM ke pApI ziyALone gaye ghaNI vAra thaI che, eTale teNe prathama potAnI Doka bahAra kADhI ne cAre tarapha najara nAkhI ane koI paNa prakArano bhaya nathI tenI khAtarI karI lIdhI, pachI teNe potAnA cAre pago ekasAmaTA bahAra kADhyA ane mayaMgatIra dharA tarapha doTa mUkIne tenAM jaLamAM praveza karyo ane potAnA mitra, svajana, saMbaMdhI tathA parivAranI sAthe rahIne sukhI thayo. tAtparya ke je mumukSuo pAMce iMdriyone vaza na rAkhatAM asaMyamI bane che, te pahelA kAcabAnI jema AtmArthathI patita thaIne Ihaloka tathA paralokanAM hitathI bhraSTa thAya che; ane je mumukSuo bIjA kAcabAnI jema potAnI pAMce Indriyone vazamAM rAkhI saMyamI bane che, te AtmArthane sAdhI Ihaloka tathA paralokamAM sukhI thAya che. Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyAkhyAnano paramArtha 0 579 AzA rAkhe che. te ja rIte hajA2-be hajAravALo pAMca-pacIsa hajAra meLavavAno manasUbo ghaDe che ane pAMca-pacIsa hajAravALo lakhapati thavAne mathe che. vaLI lakhati hoya to abajopati thavAnI ke eka moTA rAjyano mAlika thavAnI mahecchA seve che. tRSNAno A tAra rAjAomAM paNa tevA ja svarUpe darzana de che. sAmAnya rAjyano mAlika hoya te mahArAjA thavA icche che ane mahArAjA hoya te mahArAjAdhirAja thavA mathe che. vaLI te mahArAjAdhirAja vAsudevanI saMpatti icche che ane vAsudeva cakravartInI Rddhine vAMche che. A cakravartIo paNa tRSNAnI nAgacUDamAMthI mukta hotA nathI. teo devalokanuM sukha icche che, ne potAnI Rddhi-siddhithI devone paNa parAsta karavA icche che. jo koI kAraNathI temane deva jevI Rddhi maLI jAya, to temanI tRSNA iMdranA adhikAra sudhI laMbAya che. Ama tRSNA AkAza jevI anaMta hovAthI, teno koI cheDo ja nathI. tethI ja zrIuttarAdhyayanasUtranA AThamA adhyayanamAM kahyuM che ke 'nahA lAho tA toddo, tAhA toddo pavaOM / vomAsa-yaM , joDIghu vi na niSkriya // ' jema lAbha thato jAya tema lobha vadhato jAya. lAbhathI lobha vadhe che. be mAsA suvarNathI ka2vA dhAreluM kAma kroDothI paNa pUruM na thayuM.' tAtparya ke kapila brAhmaNa be mAsA suvarNa levAnI icchAthI rAjA pAse gayo hato, paNa tene icchA pramANe mAgI levAnuM kahetAM teno lobha vadhato ja gayo ane tenuM AkhuM rAjya mAgI levA sudhI pahoMcyo. jo ke tene chevaTe sanmati sUjhI ane tRSNAno tAra tUTatAM mULa sthAne AvI gayo-tathA 'saMtoSa jevuM sukha nathI' evI mAnyatAmAM dRDha thaI zAzvata-sukhane pAmyo. tRSNA kevI ThagArI che, tenuM A dRSTAMta che. (5) kuzaLa kriyAnI AvazyakatA A prakAranI anaMta tRSNAno tAra vicAramAtrathI tUTato nathI. kahyuM che ke-- "sakkiriyA - virahAo, na icchiya saMpAvayaMti nANaM ti / mALa vAgheTTo vAya-vihILohavA poo || 44 ||'' vizeSAvazyaka bhASya Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5800zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 jema mArgane jANanAro manuSya gamanAdi-ceSTA-rahita hovAthI ISTa sthaLe pahoMcI zakato nathI, athavA ISTa dizAmAM laI janAra vAyunI kriyA vinAnuM vahANa, icchita baMdare pahoMcADatuM nathI, tema cAritrarUpI sakriyA rahita jJAna paNa. mokSarUpa icchita artha prApta karAvatuM nathI. tAtparya ke te mATe jJAna uparAMta kuzaLa kriyAnI paNa AvazyakatA che. (6) pratyAkhyAna e ja kuzaLa kriyA ahIM evo prazna puchAvA saMbhava che ke "kuzaLa kriyA kaI kahevAya ?" eno uttara e che ke je kriyAthI kharAba Tevo, bUrI Adato ke svacchaMdI vartana dUra thAya ane AtmA virati, vrata, niyama, suzIla ke sadAcAramAM Ave, te kuzaLa kriyA kahevAya, kAraNa ke tenuM phaLa mukti, mokSa, ziva-sukha, paramAnaMda ke paramapadanI prApti che ane AvI kriyA te nigraMtha-nAyakoe prarUpeluM pratyAkhyAna che, eTale pratyAkhyAna e ja kuzala kriyA che. bIjA zabdomAM kahIe to jyAM pratyAkhyAna nathI, tyAM kuzala kriyA saMbhavatI nathI. (7) pratyAkhyAnanA paryAya zabdo pratyAkhyAnanA paryAya zabdo aneka che jema ke niyama, abhigraha, viramaNa, vrata, virati, AmravadvAra-nirodha, nivRtti, cAritra-dharma, zIla vagere. eTale zAstramAM jyAM niyamanI prazaMsA karI hoya, abhigrahane anumodana ApyuM hoya, viramaNavrata ke viratinuM mAhAbhya prakADyuM hoya, AmravadvAno nirodha karavAnI ghoSaNA karI hoya, nivRtti para bhAra mUkyo hoya, cAritra-dharmano upadeza Apyo hoya ke zIlanI suMdaratA samajAvI hoya, tyAM A pratyAkhyAnanI ja suMdaratA prakAzelI che, ema samajavAnuM che. (8) pratyAkhyAnanA mukhya prakAro zAstrakAra maharSioe pratyAkhyAnanA mukhya prakAro be mAnelA che : eka dravya-pratyAkhyAna ane bIjuM bhAva-pratyAkhyAna. temAM je pratyAkhyAna aMtaranA ullAsathI rahita hoya, te dravya-pratyAkhyAna che ane aMtaranA ullAsathI sahita hoya, te bhAva-pratyAkhyAna che. A dvividha pratyAkhyAnamAM mahattA bhAva-pratyAkhyAnanI che, kAraNa ke te samyakracAritrarUpa hoI avazya muktinuM sAdhana bane che. paraMtu A pratyAkhyAnanI pAyarIe caDavA mATe Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyAkhyAnano paramArtha 581 prAraMbhamAM dravya-pratyAkhyAnano Azraya levo jarUrI bane che. kumAra vaMkacUlano vyatikara A viSayamAM dRSTAMtarUpa che.* * peDhAlapura nAmanA nagaramAM zrIcUla nAme rAjA rAjya karato hato. tene puSpasUla ane puSpacUlA nAme putra ane putrI hatAM. puSpasUla yauvanAvasthA pAmyo, tyAre dyUtano vyasanI thayo ane corI karavA lAgyo. vaLI te potAnI vAMkI cAlathI aneka lokone chetaravA lAgyo. eTale lokoe tenuM nAma vaMkacUla pADyuM. kAlAMtare tenAM mAtApitAe tenI ayogya vartaNUkane lIdhe tene deza-pA2 kADhyo eTale te potAnI srI tathA bahenane laIne eka corapallImAM gayo ane tyAMno rAjA maraNa pAmatAM pallIpati thayo. pachI te ghaNA corone sAthe laIne moTI moTI corIo karavA lAgyo. ekadA varSARtumAM 'jJAnatuMga' nAmanA AcArya te pallImAM AvI pahoMcyA, te vakhate varasAda varasato hato, eTale vaMkacUle kahyuM ke 'jo tame mArI hadamAM rahIne koIne upadeza na ApavAnuM kabUla karatA ho to ahIM khuzIthI raho.' AcArye te zarata kabUla karI ane teNe kADhI ApelA eka sthAnamAM rahI svAdhyAya, dhyAna ane tapazcaryA karavA lAgyA. anukrame comAsuM pUruM thayuM eTale AcArye vaMkacUlane kahyuM : 'he mahAnubhAva ! have ame vihAra karIzuM.' eTale vaMkacUla potAnA parivAra sAthe temane vaLAvavA gayo. cAlatAM cAlatAM vaMkacUlano sImADo pUro thayo, eTale AcArye pUchyuM : 'he vaMkacUla ! A konI hada che ?' vaMkacUle kahyuM : 'A hada mArI nathI.' tyAre AcArya bolyA : 'he vaMkacUla ! ame AkhuM cAturmAsa tArA sthAnamAM rahyA paNa tArI zarata mujaba koIne dharmano upadeza Apyo nathI. paraMtu vidAya thatI vakhate tane eTaluM kahIe chIe ke tuM koI paNa prakArano niyama le, kAraNa ke tema karavAthI sukhanI prApti thAya che. kahyuM che ke "niyamo'khilalakSmINAM, niyantraNamazRGkhalam / Turita-preta-mUtAnAM, rakSAmantro nirakSara / / '' 'niyama samasta lakSmInuM vagara sAMkaLe baMdhana che, ane pAparUpa bhaya utpanna karanArA bhUta ane pretono vagara akSarano rakSA-maMtra che.' A sAMbhaLI vaMkacUle kahyuM : 'tyAre kaMIka niyama Apo.' eTale gurue cAra niyamo ApyA : '(1) ajANyuM phaLa khAvuM nahi, (2) kAganAM mAMsanuM bhakSaNa karavuM nahi, (3) rAjAnI rANI sAthe saMga karavo nahi ane (4) koI para prahAra karavo hoya to sAta DagalAM pAchuM haThavuM.' vaMkacUlane lAgyuM ke A niyamo sAva sahelA che ane temAM khAsa karavApaNuM kaMI nathI eTale rAjI thayo ane potAnA sthAne pAcho Avyo. ekadA te koI gAma upara dhADa pADIne pAcho pharatAM mArga bhUlyo ane aTavImAM bhaTakavA lAgyo. ema karatAM traNa divasanI lAMghaNo thaI. evAmAM tenA sAthI coroe Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5820 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 manohara phaLo dIThAM, eTale kahevA lAgyA ke "cAlo A phaLa khAIne sudhAnI tRpti karIe." vaMkacUle pUchyuM ke "A phaLonuM nAma zuM?' tyAre sAthIoe kahyuM ke "nAmanI to amane khabara nathI. eTale grahaNa karelA niyamane yAda karIne kahyuM ke "A phaLo ajANyAM hovAthI huM khAIza nahi.' have bIjA sAthIoe te phaLa khAdhAM ane thoDI vAramAM ja mRtyu pAmyA, kAraNa ke te kiMpAkanAM viSaphaLa hatAM. pachI vaMkacUla tyAMthI rakhaDato koI paNa prakAre potAnA sthAne pahoMcyo ane vicAravA lAgyo ke "mAre jo niyama na hota to huM paNa maraNa pAmyo hota. mATe gurue niyama Apyo te sAruM karyuM.' eka vAra vaMkacUla bahAragAma gayo hato, tyAre tenA vairI rAjAnA nATakavALAoe AvIne tenA mahela pAse nATaka karavA mAMDyuM ane tene bolAvavA aMdara gayA. tyAM tenI bahene vicAryuM ke jo A lokone khabara paDaze ke vaMkacUla ahIM hAjara nathI to jarUra temanA rAjAne khabara ApI deze ne te caDI AvIne A gAmano nAza karaze. eTale te vaMkacUlano pozAka paherIne bahAra AvIne nATaka jovA lAgI. moDI rAte nATaka pUruM thayuM eTale nATakiyAone dAna ApI te mahelamAM gaI ne pelo pozAka kADhyA vinA ja potAnI bhojAI sAthe sUI rahI. have vaMkacUla te ja rAte bahAra gAmathI AvI pahoMcyo ane potAnI strIne koI puruSa sAthe sUtelI joIne krodhAtura thayo. pachI temane mAravA mATe talavAra kheMcI to niyama yAda Avyo ke "koI para prahAra karavo hoya to sAta DagalAM pAchuM haThavuM." eTale te sAta DagalAM pAcho hakyo ke tenI taravAra bhIMta sAthe aphaLAIne puSpacUlA "khammA mArA vIrane ema bolatI UbhI thaI gaI. A joIne viMkacUla Azcarya pAmyo ane pUchavA lAgyo ke, Ama kema ?' tyAre puSpacUlAe banelI badhI hakIkata kahI saMbhaLAvI. AthI vaMkacUlane harSa thayo ane gurue ApelA niyamanI prazaMsA karavA lAgyo. eka vAra vaMkacUla corI karavA mATe rAjAnA mahelanI bhIMta phADIne tenA aMtaHpuramAM dAkhala thayo. tyAM teno hAtha rANInA zarIre aDakyo, eTale te jAgI UThI ane kahevA lAgI : "tuM mArI sAthe bhoga bhogava. huM tane bahu ratno ApIza.' tyAre vaMkacUle potAno niyama yAda karIne kahyuM ke tuM mArI mAtA-samAna che." A sAMbhaLIne rANI vilakhI paDI gaI ane tenA mAthe ALa nAkhI pokAra karavA lAgI. eTale sipAIoe AvIne tene pakaDI lIdho ane savAre rAjA AgaLa rajU karyo. rAjAe rAtrinA samaye bhIMtanI pAchaLa rahIne A badhI hakIkata jANI hatI, eTale tene choDI mUkyo ane tenA cAritranI prazaMsA karIne rAjano sAmaMta banAvyo. te divasathI vaMkacUle corIno dhaMdho choDI dIdho ane niyamomAM daDha zraddhALu thaI sanmArgamAM rahevAnuM zarU karyuM. Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyAkhAnano paramArtha0583 (9) bhAva-pratyAkhyAnanA bheda prabhedo bhAva-pratyAkhyAnanA bheda-prabhedo paccakmANa sUtronAM vivaraNa-prasaMge jaNAvelA che. eTale ahIM teno vistAra nahi karIe. paNa tenuM samagra svarUpa khyAlamAM AvI jAya te mATe tenI tAlikA rajU karIzuM. ahIM eTaluM spaSTIkaraNa karavA IcchIe ke pratyAkhyAnanuM mukhya dhyeya pAMca mahAvrato che ke jene sarvamUla-guNa-pratyAkhyAna kahevAmAM Ave che ane tenuM pAlana karavAnI yogyatA Ave te mATe ja bAkInAM pratyAkhyAnonI yojanA che. uttaraguNa-pratyAkhyAnamAM sarva uttaraguNa-pratyAkhyAna mahattvano bhAga bhajave che ane tenA daza bhedonI "daza pratyAkhyAna' tarIke khAsa prasiddhi che. A daza pratyAkhyAnomAM saMketa ane addhAno pracAra vizeSa che, kAraNa ke tenI yojanA jIvonA alpa-bahu sAmarthyane lakSyamAM rAkhIne karavAmAM AvI che. je jIvothI vadhAre na banI zakatuM hoya te prathama aMguThTha-sahiya, muDhi-sahiyaM vagere sAMketika pratyAkhyAno zarU kare ane teno abhyAsa thaye nokArasI, porisI. sADhaporisI purimaThuM ane avaDhanAM pratyAkhyAno grahaNa kare. A pratyAkhyAnonuM - eka vakhata vaMkacUlane peTa-pIDa UpaDI ane temAMthI bIjAM dardo lAgu paDyAM. vaidyoe ghaNI davA karI paNa koInI kArI phAvI nahi. chevaTe rAjAe DhaMDhero piTAvyo ke "je koI vaMkacUlanuM darda maTADaze, tene yatheccha dAna ApIza." tyAre eka vaidya tenI cikitsA karIne kahyuM ke "jo ene kAgaDAnuM mAMsa khavaDAvo, to darda maTI jaze. paraMtu vaMkacUle potAnA niyamane yAda karIne kahyuM ke, "deha paDavo hoya to bhale paDe, paNa huM kAgaDAnuM mAMsa khAIza nahi." pachI rAjAe tenI sAravAramAM jinadAsa nAmanA eka zrAvakane mokalyo. teNe vaMkacUlanA niyamonI prazaMsA karIne kahyuM ke "he mitra ! A jIva ekalo ja Ave che ne ekalo ja jAya che. sarva padArtho anitya che, mATe tAre deha, kuTuMba ke dhana-vaibhava para moha na rAkhavo." e sAMbhaLI vaMkacUle sarva vastuo parano moha choDI dIdho ane cAra zaraNa aMgIkAra karIne namaskAra-maMtranuM dhyAna dharatAM dharatAM deha choDyo. AthI te bAramA devaloke utpanna thayo. tAtparya ke vaMkacUle prathama zaramanA lIdhe-aMtaranA ullAsa vinA pratyAkhyAna lIdhuM hatuM, paNa kAlAMtare temAM ullAsa dAkhala thayo ane te bhAva-pratyAkhyAna banI gayuM. eTale dravya-pratyAkhyAna bhAva-pratyAkhyAnanuM kAraNa che, ane tethI upAdeya che. Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyAkhyAna mUlaguNa-pratyAkhyAna uttaraguNa pratyAkhyAna sarvamUla. dizamUla. sarva uttara. deza uttara. Ion mx 7 wo you paheluM bIjuM ma. trIjuM ma. cothuM ma. pAMcamuM. ma. mahAvrata anAgata atikrAMta koTi-sahita niyaMtrita kRta-parimANa anAkAra sAkAra niravazeSa saMketa 5840 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 1e - - - sthUla prA. sthUla mR. cUlA paradArA. parigraha-parimANa vrata Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9-saMketa 10-advI 1 2 3 4 5 6 7 8 aMguTha sa. muki sa. gaMThi sa. ghara sa. seu sa. sAsa sa. thibusa sa. joI sa. [1 2 3 4 5 6 7 namukkAra sa. porisI purimaDha- egAsaNa egalaThANa AyaMbila upavAsa sAmraporisI avaDha 8 9 10 carima abhigraha vigaItyAga pratyAkhyAnano paramArtha0585 deza uttara. divrata upabhoga paribhoga-parimANa anarthadaMDa- sAmAyika viramaNa dezAvakAyika poSadhopavAsa atithi-saMvibhAga Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5860zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 barAbara pAlana thAya eTale egAsaNa, egalaThANa ane AyaMbila kare tathA banI zake teTalo vikRtino tyAga kare. pachI teo upavAsa, chaThTha, aThThama tathA tethI bhAre tapazcaryAo paNa saraLatAthI karI zakaze. je jIvoe AvAM pratyAkhyAno dvArA Atma-baLa keLavyuM che, teo aThThAIo (ATha upavAsa), soLa upavAsa, mAsa-kSamaNa (trIsa upavAsa) tathA be, traNa cAra, pAMca ane cha mAsanA upavAsa paNa sukhapUrvaka karI zake che. (10) cha siddhAMto bhAva-pratyAkhyAnanI bhavyatA barAbara jaLavAI rahe te mATe zAstrakAroe cha siddhAMtonI prarUpaNA karI che, te barAbara lakSyamAM rAkhavA jevI che. sparzanA eTale ucita kAle vidhipUrvaka pratyAkhyAna karavuM. pAlanA eTale pratyAkhyAnano hetu khyAlamAM rAkhI te pramANe vartavuM. zobhanA eTale pratyAkhyAna pAratAM pahelAM atithine dAna devuM. tIraNA eTale pratyAkhyAnano samaya pUro thavA chatAM pairya rAkhIne thoDo adhika samaya javA devo. matalaba ke pratyAkhyAna karanAre pAraNAM mATe utAvaLa karavI nahi ke "have keTalI vAra che?", "kyAre thaze ? vagere ciMtana karavuM nahi, zabda-prayogo karavA nahi ke kAya-ceSTA karavI nahi. A prasaMge vairya rAkhavuM, zAMti rAkhavI ane bane tyAM sudhI bIjAne aDacaNa ke upAdhi na thAya te rIte pAraNuM karavuM. kIrtanA eTale pratyAkhyAna pUruM thayuM tenuM utsAha-pUrvaka smaraNa karavuM, nahi ke tene ugra yA AkaruM mAnI temAMthI mukta thayAno saMtoSa mAnavo. kIrtanAne lIdhe pratyAkhyAna pharI pharIne karavAnuM mana thAya che ane e rIte teno abhyAsa vadhe che. ArAdhanA eTale pratyAkhyAna karma-kSayano hetu lakSyamAM rAkhIne ja karavuM. (11) pratyAkhyAnanI nava koTi pratyAkhyAna eka koTithI mAMDIne nava koTi sudhI A rIte levAya che : eka koTi-pratyAkhyAna : kAyAthI karavuM nahi. be koTi-pratyAkhyAna H vacanathI karavuM nahi, kAyAthI karavuM nahi. traNa koTi-pratyAkhyAna : manathI karavuM nahi, vacanathI karavuM nahi, kAyAthI karavuM nahi. Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAre. pratyAkhyAnano paramArtha 0587 cAra koTi-pratyAkhyAna H kAyAthI karAvavuM nahi, e eka koTi uparamAM pAMca koTi-pratyAkhyAna H vacanathI karAvavuM nahi, e eka koTi uparamAM vadhAre cha koTi-pratyAkhyAna : manathI karAvavuM nahi, e eka koTi uparamAM vadhAre. sAta koTi-pratyAkhyAna H kAyAthI anumodavuM nahi, e eka koTi uparamAM vadhAre. ATha koTi-pratyAkhyAna : vacanathI anumodavuM nahi, e eka koTi uparamAM vadhAre. nava koTi-pratyAkhyAna : manathI anumodavuM nahi, e eka koTi u52mAM vadhAre. eTale navakoTi-pratyAkhyAna karanAra mana, vacana ane kAyAthI kare nahi, karAve nahi ke karatAne sAruM jANe nahi. (12) pratyAkhyAnanA ogaNapacAsa bhAMgA. mana, vacana ane kAyA e traNa yoga kahevAya che, ane karavuM nahi, karAvavuM nahi tathA anumodavuM nahi e traNa karaNa kahevAya che. A karaNa ane yoganA saMyojanathI pratyAkhyAnanA kula 49 bhAMgA bane che. te A pramANe : eka karaNa eka yoge nava bhAMgA : (1) manathI karuM nahi (2) vacanathI karuM nahi. (3) kAyAthI karuM nahi. (4) manathI karAvuM nahi (5) vacanathI karAvuM niha. (6) kAyAthI karAvuM nahi. (7) manathI anumoduM nahi. (8) vacanathI anumoduM nahi. (9) kAyAthI anumoduM nahi. eka karaNa be yoge nava bhAMgA : (1) mana-vacanathI karuM nahi. (2) mana-kAyAthI karuM niha. (3) vacana-kAyAthI karuM nahi. (4) mana-vacanathI karAvuM nahi (5) mana-kAyAthI karAvuM nahi. (6) vacana-kAyAthI karAvuM nahi. (7) mana-vacanathI anumoduM nahi. (8) mana-kAyAthI anumoduM nahi. (9) vacana-kAyAthI anumoduM nahi. Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5880zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 eka karaNa traNa yoge traNa bhAMgA H (1) mana vacana-kAyAthI karuM nahi. (2) mana-vacana-kAyAthI karAvuM nahi. (3) mana-vacana-kAyAthI anumoduM nahi. be karaNa eka yoge nava bhAMgA : (1) manathI karuM-karAvuM nahi. (2) vacanathI karuM-karAvuM nahi. (3) kAyAthI karuM-karAvuM nahi. (4) manathI karuM, anumoduM nahi. (5) vacanathI karuM-anumoduM nahi. (6) kAyAthI karuM-anumoTuM nahi. (7) manathI karAvuM-anumoduM nahi. (8) vacanathI karAvuM-anumoduM nahi. (9) kAyAthI karAvuM-anumoduM nahi. be karaNa be yoge nava bhAMgA H (1) mana-vacanathI karuM-karAvuM nahi. (2) mana-kAyAthI karuM-karAvuM nahi. (3) vacana-kAyAthI karuM-karAvuM nahi. (4) mana-vacanathI karuM-anumoduM nahi. (5) mana-kAyAthI karuM-anumoduM nahi. (6) vacana-kAyAthI karuM-anumoduM nahi. (7) mana-vacanathI karAvuM-anumoduM nahi. (8) mana-kAyAthI karAvuM-anumoduM nahi. (9) vacana-kAyAthI karAvuM-anumoduM nahi. be karaNa traNa yoge traNa bhAMgA : mana-vacana-kAyAthI karuM nahi-karAvuM nahi (2) mana vacana-kAyAthI karuM anumoduM nahi. (3) mana-vacana-kAyAthI karAvuM anumoTuM nahi. traNa karaNa eka yoge traNa bhAMgA : (1) manathI karuM-karAvuM-anumoTuM nahi. (2) vacanathI karuM-karAvuM-anumoduM nahi (3) kAyAthI karuM-karAvuManumoduM nahi. traNa karaNa be yoge traNa bhAMgA : (1) mana-vacanathI karuM-karAvuM anumoTuM nahi. (2) mana-kAyAthI karuM-karAvuM-anumo nahi. (3) vacanakAyAthI karuM karAvuM-anumoduM nahi. traNa karaNa traNa yoge eka bhAMgo : mana-vacana-kAyAthI karuM-karAvuManumoduM nahi. A rIte 9 + 9 + 3 + 9 + 9 + 3 + 3 + 3 + 1 maLI kula bhAMgA ogaNapacAsa thAya che. Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyAkhyAnano paramArtha0589 (13) pratyAkhyAnanuM pAlana pratyAkhyAna nAnuM hoya ke moTuM, paNa te lIdhA pachI yathArthapaNe pALavuM joIe. tema karavAthI mananI makkamatA keLavAya che, tyAganI tAlIma maLe che, cAritraguNanI dhAraNA thAya che, Amravano nirodha thAya che, tRSNAno uccheda thAya che ane atula upazamaguNanI prApti thAya che, DagaluM bharyuM ke nA haThavuM, nA haThavuM" e siddhAMta pratyAkhyAnanI bAbatamAM barAbara lAgu karavo ghaTe che. pratyAkhyAna laIne bhAMganArA mahAdoSanA bhAgI thAya che ane temanAM bhavabhramaNano aMta Avato nathI. sujJajano pratyAkhyAnano paramArtha samajI temAM utsAhavaMta thAya ane Atma-hitanI sAdhanA kare-e ja abhyarthanA. Iti. Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayogI viSayono saMgraha 1. samaya devasika pratikramaNa divasanA aMta bhAge eTale sUryAsta samaye karavuM joIe. zAstromAM kahyuM che ke "ddhi-navu viSe sutta ddhati zIyasthA | rUjha vaya-pamALamAM, phevasiyAvasyA to '' sUrya-biMbano ardhabhAga asta thAya, tyAre gItArtho pratikramaNa sUtra kahe che; A vacana-pramANathI daivasika-pratikramaNano samaya jANavo. tAtparya ke te sUryAsta samaye karavuM joIe. zAstramAM "mo-AtaHvayaM revuM evo je pATha Ave che, te paNa pratikramaNa saMdhyA-samaye karavAnuM sUcana kare che. apavAda-mArge daivasika-pratikramaNa divasanA trIjA pahorathI madhya rAtri thatAM pahelAM thaI zake che ane yogazAstravRttinA abhiprAya pramANe madhyAhnathI ardharAtri-paryata thaI zake che.* rAtri-pratikramaNa madhyarAtrithI madhyAhna sudhI thaI zake che. kahyuM che ke- 3Aparisi nA, rApharUmsa putrI, I vavahArAbhippAyA, bhaNaMti jAva purimaTuM // " Avazyaka cUrNinA abhiprAyathI rAtrika pratikramaNa ugvADa-porisI sudhI eTale sUtra-porisI pUrI thAya tyAM sudhI ane vyavahAra-sUtranA abhiprAyathI madhyAhna sudhI karI zakAya che. "apavAdatastu daivasikaM divasatRtIyapraharAdanvarddharAtraM yAvat / yogezAstravRttI tu madhyAhnAdArabhyArddharAtri yAvadityuktam / rAtrikamarddharAtrAdArabhya madhyAhna yAvat // " - zrAddhavidhi, di. pra. Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samaya - 591 pAkSika-pratikramaNa pakSanA aMte eTale caturdazInA divase karAya che. cAturmAsika-pratikramaNa cAturmAsanA aMte eTale kArtika sudi caturdazI, phAgaNa sudi caturdazI ane aSADha sudi caturdazInA divase karAya che ane sAMvatsarikapratikramaNa saMvatsaranA aMte eTale bhAdaravA suda cothanA divase karAya che. 2. sthAna guru mahArAjano yoga hoya to pratikramaNa temanI sAthe karavuM, anyathA upAzrayamAM ke potAnA gRhe paNa karavuM. A cU.mAM kahyuM che ke-"saTTa sAhu-ceiyANaM posahasAlAe vA sagihe vA sAmAiyaM vA AvAssayaM vA karei / ' sAdhu ane caityano yoga na hoya to zrAvaka poSadhazALAmAM ke potAnA gRhe paNa sAmAyika athavA Avazyaka [pratikramaNa kare. ciraMtanA carthakRta pratikramaNavidhinI gAthAomAM kahyuM che ke 'paMcavihAyAra-visuddhi-heumiha sAhU sAvago vA vi / paDikkamaNaM saha guruNA, guru-virahe kuNai ikko vi // 1 // 'sAdhu ane zrAvaka pAMca prakAranA AcAranI vizuddhi mATe guru sAthe pratikramaNa kare ane tevo yoga na hoya to ekalo paNa kare." (paraMtu te vakhate gurunI sthApanA avazya kare. sthApanAcAryano vidhi pahelAM darzAvelo che.) 3. zuddhi zuddhipUrvaka karAyelI kriyA atyaMta phaladAyaka thAya che, mATe pratikramaNa karanAre zarIra, vastra ane upakaraNanI zuddhi jALavavI.* 4. bhUmi-pramArjana pratikramaNa mATe pAuchaNa ke kaTAsaNuM bichAvatAM pahelAM caravaLA vatI bhUminuM pramArjana karavuM. 5. adhikAra pratikramaNa sAdhu ane zrAvake savAra-sAMja niyamita karavAnuM che. temAM * upakaraNonI vigata mATe juo-prabodhaTIkA bhAga 1 lo, pariziSTa pAMcamuM. + "sAIDamAM dho, purima ya pachama0 ya niSNa .. DyuiHTTTT TTTri, TRUInA DikSamai " -A. ni. Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa920 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 je zrAvako vratadhArI na hoya teNe paNa pratikramaNa karavAnuM che, kAraNa ke te trIjA vaidyanAM auSadha samAna hovAthI atyaMta hitakArI che. eka rAjAnI pAse traNa vaidyo AvyA. temAM pahelA vaidya pAse evuM rasAyaNa hatuM ke jo vyAdhi hoya to maTADe ane na hoya to navo utpanna kare. bIjA vaidya pAse evuM auSadha hatuM ke jo vyAdhi hoya to maTADe ane na hoya to navo utpanna na kare. ane trIjA vaidya pAse evuM auSadha hatuM ke jo vyAdhi hoya to maTADe ane na hoya to sarva aMgone puSTi ApI bhaviSyamAM thanArA vyAdhione aTakAve. pratikramaNa aticAro lAgyA hoya to tenI zuddhi kare che ane na lAgyA hoya to cAritradharmanI puSTi kare che.* 6. prakIrNa sUcanA pratikramaNa samudAya sAthe besIne karavAmAM AvatuM hoya, tyAre vaDIlano barAbara vinaya jALavavo, zAMti ane zistanuM pAlana karavuM tathA potAne Adeza maLyo hoya, te sUtra bolavAmAM upayoga rAkhavo. sUtro saMhitApUrvaka bolavAM ane te vakhate arthano upayoga paNa rAkhavo. jyAM jyAM je je prakAranI mudrA rAkhavAnuM kahyuM hoya, tyAM tyAM te te prakAranI mudrAo karavI. pratikramaNanI vidhinA hetuo barAbara samajI te pramANe lakSya rAkhI vartavAmAM yatnazIla thavuM. aMtaranA ullAsapUrvaka karAyeluM pratikramaNa karmanA kaThina baMdhone tvarita kApI nAkhe che, te lakSyamAM rAkhavuM. rAtrika pratikramaNa atyaMta dhImA svare karavuM. -prathama ane chellA tIrthakaranA samayamAM cAritradharma pratikramaNathI yukta che ane madhyanA bAvIsa tIrthakaronA samayamAM kAraNa utpanna thatAM-aticAra lAgyo hoya, to ja pratikramaNa karavAnuM che. * pratikramaNano paramArtha samajavA mATe juo-prabodhaTIkA bhAga-2, pariziSTa bIjuM : pratikramaNa athavA pApamocananI pavitra kriyA.' Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) zrI sthApanAcAryanI paDilehaNa vidhi sAkSAta guru mahArAja vidyamAna na hoya to sAmAyikAdi dharma karaNI karatAM guru guNa yukta evA guru mahArAjanI sabhUta sthApanA jarUra sthApavI athavA tevA sthAnake akSa*-Adi athavA jJAna, darzana ke cAritranAM upakaraNa sthApIne dharmakaraNI karavI. akSamAM, varATakamAM, caMdana pramukha kATamAM, ane pustakamAM ke oLakhelA citramAM sadUbhAva ane asadUbhAvanA gara sthApanA alpakALanI ane cirasthAyinI athavA yAvata dravyabhAvinI ema aneka prakAre karavAmAM Ave che. guru guNa yukta sAkSAt guruno viraha hoya, tyAre tevA uttama guNanA nidhAna rUpa guru mahArAjanI sthApanA sthApavI, te dharmakaraNImAM gura mahArAjanI saMmati batAvavA mATe che jANe ke guru mahArAja samIpe ja vartIne ApaNe eonI AjJAnusAre ja saghaLI dharmakaraNI karIe chIe. jema jinezvara bhagavAnanA viraha jina biMbanI sevanA-stuti saphaLa kahI che tema sAkSAt guru mahArAjanA abhAve (virahamAM) guru mahArAjanI karelI sthApanA samIpe karavAmAM AvatI yathAvidha saghaLI dharmakaraNI saphaLa thAya che-e pramANe gurusthAne sthApela sthApanAcAryanuM dararoja pratilekhana samaye tera bola-bolavA vaDe paDilehaNa karavAmAM Ave che * (1) goLa zaMkhAkRtine "akSa' kahevAmAM Ave che, je hAla bahudhA sthApanAcArya tarIke rAkhavAmAM Ave che. ane (2) "varATaka' - te traNa lITIvALA koDA jANavA. tenI sthApanA hAlamAM lagabhaga jovAmAM AvatI nathI. 3. je guru mahArAjanI tadAkAra mUrti-pratimA (phoTogrApha vagere) hoya tene "sabhAva sthApanA' kahevAya che. ane akSa, varATaka, pustaka pramukha vaDe ataDAkAra mUrti karelI hoya te "asadbhAve sthApanA' kahevAya che. pra.-3-38 Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa940zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 teno vidhi nIce pramANe che : zrAvaka pauSadhavrata-Adi dharmakriyAo guru-AjJApUrvaka karyA pachI pratilekhana (paDilehaNa) vidhi karavA mATe. 1. khamA. praNi. karIne IcchA. saMdi. bhaga. IriyA. paDikkamavApUrvaka. pachI khamA. praNi. karIne. 2. icchA. saMdi. bhaga. paDilehaNa karemi ? (karuM?) ema Adeza mAgI, ne zrAvaka 1. muhapatti, 2. caravaLo, 3. kaTAsaNuM (Asana) ane 4. dhotiyuM, 5. kaMdoro te pAMca upakaraNono paDilehaNa karIne pachI. 3. khamA. praNi. karIne icchA. saMdi. bhaga. IriyA. paDikkamIne khamA. praNi. karIne "IcchakArI bhagavat pasAya karI paDilehaNA paDilehAvo ! ema bole (tyAre guru kahe-paDileheha) "icche' kahIne "sthApanAcAryanuM paDilehaNa nIce darzAvela tera bola bolIne vidhisara paDilehaNa kare. zrI sthApanAcAryanI paDilehaNanA tera bola. 1. zuddhasvarUpanA dhAraka 2. jJAnamayI 3. darzanamayI 4. cAritramayI 5. zuddhazrAddhamayI 6. zuddhaprarUpaNAmayI 7. zuddhasparzanAmayI 8, paMcAcAra pAle 9. paMcAcAra palAve 10. paMcAcAra anumode 11. manoguptisahita 12. vacanaguptisahita 13. kAyaguptisahita. -e rIte bola bolIne zrI sthApanAcAryanI paDilehaNA karavI. pachI sthApanAcAryajInI bAkInI muhapatti vagerenI pacIsa, pacIsa bolothI paDilehaNA karavI. ane sthApanAcAryajIne ThavaNI upara padharAvavA. ane sthApanA Ivarika hoya to punaH sthApIne pachI khama. praNi. karIne upadhi muhapatti-Adi Adezo vidhipUrvaka mAgavA. * zrI bhadrabAhusvAmIe navamA pUrvamAMthI uddharIne "sthApanAkalpa' kahela che. temAM dakSiNAvartAdika tenA (akSa-varATakanA) lakSaNa tathA phaLa pramukha sArI rIte varNavela che. + 1. "Ivara' eTale alpa kALanI sthApanA kahevAya che. 2. "yAvat kathita" eTale gurupratimA ke akSa-AdinI sthApanA yathAvidhi sUrimaMtrAdika vaDe tenI pratiSThA karavAmAM Ave che. Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) daivasika pratikramaNano vidhi (1) sAmAyika prathama sAmAyika vidhi pramANe levuM. (2) divasa-carima-pratyAkhyAna pachI pANI vAparyuM hoya to khamA. praNi. karI 'icchA. muhapattI DilehuM ?' ema kahI muhapattI paDilehavAnI AjJA mAgavI ane AjJA maLyethI 'iccha' kahI muhapattInI paDilehaNA karavI. jo AhAra vAparyo hoya to muhapattInuM paDilehaNa karyA pachI be vAra 'suguru-vaMdaNa sutta' bolIne dvAdazAvarta vaMdana karavuM. bIjI vAra sUtra bolatAM 'AvarsiyAe' e pada kahevuM nahi. pachI avagrahamAM ja UbhA rahIne 'icchAkArI bhagavan ! pasAya karI paccakkhANano Adeza dezo jI' ema kahevuM. eTale te samaye guru hoya to te agara vaDIla kriyAmAM hoya to te 'divasa-rimaM'no pATha bolI paccakkhANa karAve. jo tevo yoga na hoya to pote ja divasa-carimaMno pATha bolI yathAzakti paccakrRkhANa kare ane avagrahanI bahAra nIkaLe. (3) caityavaMdanAdi pachI khamA. praNi. karI 'icchA. caitya vaMdana karuM, ema kahI guru AgaLa caityavaMdana karavAnI AjJA mAgavI. guru kahe 'kareha' eTale 'icchuM' kahI vaDIle athavA pote pUrvAcArye-2cela bhAvavAhI caitya-vaMdana karavuM. yogamudrAe bolavuM. pachI 'jaM kiMci' sUtra tathA 'namotthaNaM' sUtranA pATho anukrame bolI UbhA thaIne 'arihaMtaceIANaM' sUtra tathA 'annattha' sUtranA pATho bolavA pachI eka namaskArano kAussagga karavo ane tene Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa960zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 yathAvidhi pArI "namoDatuM."no pATha bolI pUrvAcAryakRta cAra thoI-vALI stutinI prathama gAthA bolavI. pachI logassa' sUtrano pATha bolI, "sabUloe arihaMta-ceIANa karemi kAussagyuM sUtra kahI, "annattha' sUtra bolI, eka namaskArano kAusagga karI, pArIne thaInI bIjI gAthA bolavI. pachI "puSparavaradIva' sUtra bolIne "suasse bhagavao karemi kAussagga' 'vaMdaNavattiAe." sUtra kahI, "annattha' sUtra bolI, eka namaskArano kAusagga karI, pArIne thaInI trIjI gAthA bolavI. pachI "siddhANaM buddhANaM' sUra kahI, "veyAvaccagarasutta' kahI, annattha' sUtra kahI, eka namaskArano kAusagga karI, pArIne namoDarNata. kahI thaInI cothI gAthA bolavI. - pachI yogamudrAe besIne "namoghurNa' sUtrano pATha bolavo tathA bhagavadAdivaMdana sUtra" bolIne cAra khamA. praNi. karIne bhagavAna ham AcArya ham upAdhyAya ham ane sarva sAdhu ham e pramANe thobhavaMdana karavuM. pachI "icchakArI samasta zrAvakane vAMduM chuM ema kahevuM. (4) pratikramaNanI sthApanA pachI "icchA. devasia-paDikamaNe ThAuM ?' ema kahI pratikramaNanI sthApanA karavA aMge AjJA mAMgavI ane guru "ThAeha' ema kahe, tyAre icche' kahI jamaNo hAtha caravaLA ke kaTAsaNA upara sthApIne tathA mastaka nIcuM namAvIne "savasa vi' sUtra bolavuM. (5) paheluM ane bIjuM Avazyaka (sAmAyika ane caturvizati-stava) pachI UbhA thaI "karemi bhaMte' sUtra tathA "aIArAloaNa-sutta' eTale "icchAmi, ThAmi kAussagga. jo me devasio' sUtra "tasta uttarI sUtra tathA "annattha' sUtra bolI "aIyAra-viyAraNa-gAhA (aticAro vicAravA mATenI gAthAo)no kAussaga karavo. ahIM jJAnAcAra, Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daivasika pratikramaNano vidhi 7 597 darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra tathA vIryAcAramAM lAgelA aticAronuM ciMtana karI te aticAro yAda rAkhavAnA che. A gAthAo na AvaDatI hoya teNe ATha namaskArano kAussagga karavo. A kAussagga pArIne 'logassa' sUtra prakaTa rIte bolavuM. (6) trIjuM Avazyaka (guru-vaMdana) pachI besIne trIjA AvazyakanI muhapattI paDilehavI ane dvAdazAvartta-vaMdana karavuM. temAM bIjI vAra sUtra bolIne avagraha bahAra nIkaLavuM nahi. (7) cothuM Avazyaka (pratikramaNa) pachI 'icchA. desiaM AlouM,' kahI daisika aticAronI AlocanA karavAnI anujJA mAgavI. guru kahe, 'Aloeha' eTale 'icchuM' kahI 'aIArAloaNa-sutta'no pATha bolavo. pachI 'sAta lAkha' ane 'aDhAra pApasthAnaka'nA pATho bolavA. pachI 'savvasavi devasiMa duccitiJa, dukhmAsia, duccidvia icchA.' kahevuM ane ( guru kahe 'paDikkameha' eTale bolavuM ke ) 'icche, tasa micchA mi dukkaDaM.' pachI vIrAsane besavuM ane na AvaDe to jamaNo DhIMcaNa UMco rAkhavo. pachI eka namaskAra. 'karemi bhaMte sUtra' tathA 'aiArAloaNa-sutta'nA pATha-pUrvaka 'sAvaga-paDikkamaNa-sutta' ('vaMdittu' sUtra) bolavuM. temAM 'tassa dhammasa kevalipannattassa abbudghio mi' e pada bolatAM UbhA thavuM ane avagrahanI bahAra jaIne sUtra pUruM karavuM. pachI dvAdazAvartta-vaMdana karavuM. temAM bIjAM vaMdana vakhate avagrahamAM UbhA hoIe, tyAM 'icchA. abbuDhio mi abhitara devasiaM khAmeuM ?' kahI gurune khamAvavAnI AjJA mAgavI. guru kahe 'khameha' eTale 'icchuM' kahI 'khAmemi devasiaM...' kahIne jamaNo hAtha caravaLA upara sthApI jaMkiMci apattiaM' vagere pATha bolI gurune khamAvavA. Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa980thI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pachI avagraha bahAra nIkaLIne dvAdazAvarta-vaMdana karavuM ane bIjI vArano pATha pUro thAya tyAre tyAM ja UbhA rahIne "Ayariya-uvajajhAe" sUtra bolavuM ane avagrahanI bahAra nIkaLavuM. (8) pAMcamuM Avazyaka (kAyotsarga) pachI "karemi bhaMte sUtra" "icchAmi ThAmi kAussagga jo me devasio." tassa uttarI' sUtra tathA "annattha" sUtra bolI, be "logassa (caMdesu nimmala yarA sudhI)" no athavA ATha namaskArano kAussagna karavo. pachI kAussagna pArIne "logassa" tathA "savaloe arihaMtaceIANaM'nA pATho bolavA ane eka logassa (caMdesu nimmalayarA sudhIno) athavA cAra namaskArano kAussagna karavo. pachI e kAussagna pArIne "puSpara-varadIvaDhe' sUtra bolI "suassa bhagavao karemi kAussagna vaMdaNa. kahI, eka logassa caMdesu- nilayarA sudhIno athavA cAra namaskArano kAussagna karavo. A kAussagga pArIne "siddhANaM buddhANaM' sUtra bolavuM. pachI suadevayAe karemi kAussagga" tathA "tassa uttarI" sUtra bolIne eka namaskArano kAyotsarga karavo ane te pArIne "namoDahatu." kahI puruSe "suyadevayAnI thoya (stuti) bolavI ane strIe "kamaladala." stuti bolavI. pachI "khittadevayAe karemi kAussaga" tathA "kAussagna-sutta kahI, eka namaskArano kAussagna karI pArI, "namoDarNa." kahI, puruSe "jIse khitte sAhUnI thoya bolavI ane strIe "yAH kSetre samAzritya'nI thAya bolavI. (9) chaThuM Avazyaka (pratyAkhyAna) pachI eka navakAra gaNI, besIne muhapattI paDilehavI, tathA dvAdazAvarta-vaMdana karavuM ane avagrahamAM UbhA UbhA ja "sAmAyika, cauvIsaFo, vaMdaNa, paDikkamaNa, kAussagga, paccakhANa karyuM che,' ema bolavuM. Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devasika pratikramaNano vidhi0599 (10) stuti-maMgala pachI * IcchAmo aNusaddhei ema kahI, besIne "namo khamAsamaNA, namohatu." ityAdi pATha kahI "vardhamAnastuti' eTale +"namoDastu vardhamAnAya' sUtra bolavuM. ahIM strIe-"saMsAra-dAvAnala. stutinI traNa gAthAo bolavI. pachI namo nyU rNa sUtra bolI stavana kahevuM. A stavana pUrvAcAryaracita ochAmAM ochI pAMca gAthAonuM hovuM joIe. pachI "saptati-zata-jinavaMdana" ("varakanaka-stuti) bolI pUrvanI jema bhagavAnaham Adi cArane cAra khamA. praNi. vaDe thobhavaMdana karavuM. pachI jamaNo hAtha caravaLA ke bhUmi para sthApI "aDhAIjjasu' sUtra kahevuM. (11) prAyazcitta-vizuddhino kAyotsarga pachI UbhA thaI "icchA. devasia-pAyacchinna-visohaNaEUR kAussagga karuM ?' ema bolI kAussagnanI AjJA mAgavI ane te maLe eTale "Icche' kahI, "devasiapAyacchinna-visohaNae karemi kAussagga" tathA "tassa uttarI sUtra' tathA annattha sUtra kahI, cAra "logasa caMdetu nimmalayarA sudhIno ke soLa namaskArano kAusagga karI, pArI pragaTa logassa" bolavo. * ahIM guru-AjJAthI Avazyaka (pratikramaNa) karyuM che - ema gurune vijJapti karAya che. ane ziSya praNAma karIne "icchAmo aNusaai e pATha kahIne AjJA mAge che. guruAzIrvAda ApatA saMbhaLAya che. ahIM (mULa) pratikramaNa pUrNa thayuM. -(dharmasaMgraha bhAga 1, pR. 588) + AmAM e pramANe vidhi che ke, devasika (rAMtrika) pratikramaNamAM vaDIla gurue pahelI stuti (namostu vardhamAnAya.) kahyA pachI bIjA dareka sAdhuo ane zrAvako traNeya stutio sAthe bole (ane pAkSika vagere pratikramaNamAM to gurunuM ane parva dinanuM vizeSa bahumAna karavA mATe gurue traNeya stutio bolyA pachI ja bIjA dareka traNeya stutio sAthe bole.) -(dharmasaMgraha bhAga 1, pR. 588) Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6000 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (12) sajhAya (svAdhyAya) pachI khamA. praNi. vaDe vaMdana karIne "IcchA. sajhAya saMdisAhuM?" ema kahI sakjhAyano Adeza mAgavo. tathA e Adeza maLyathI "Icche' kahI khamA. praNi. "IcchA. sajhAya karuM ?' evI IcchA prakaTa karavI ane tene anujJA maLyathI "icche' kahI besI, eka namaskAra gaNIne guru ke tenA AdezathI koI paNa sAdhue ane sAdhunI gerahAjarImAM pote sajhAya bolavI. (13) duHkha-kSaya tathA karma-kSayano kAyotsarga pachI eka namaskAra gaNI UbhA thaI khamA. praNi. kahI "icchA. dumbambaya-kammaMya-nimitte karemi kAussagga?" ema kahI AjJA maLyathI "icche" kahI, "tassauttarI sUtra" tathA annatthasUtra bolavuM ane saMpUrNa cAra. "logassano ke soLa namaskArano kAussagna karI, pArI "namoDahetu." kahI zAMtistava (laghu zAMti) bolavo. bIjA sarvee kAussagnamAM rahIne tenuM zravaNa karavuM. pachI kAussagga pArI, logassa" bolI, khamA. praNi. karI avidhi-AzAtanA aMge "micchA mi dukkaDa" kahevuM. (14) sAmAyika pAravAno vidhi khamA. praNi. karI "iriyAvahI' sUtra, "tassa uttarI sUtra' tathA "annattha sUtra' bolI eka logassa' ke cAra namaskArano kAussagna karI, pArI, "logassano pATha bolavo. pachI besI "cIkkasAya' sUtra "aMkiMci' sUtra, "namotthaNa' sUtra, "jAvaMti ceIyAI sUtra bolI, khamA. praNi. karI, "jAvaMta ke vi sAhU' sUtra tathA "namoDarvat." bolI, "uvasaggahara'no pATha bhaNI, be hAtha mastake joDI, jaya vIyarAya" sUtra bolavuM. pachI khamA. praNi. karI "icchA. muhapattI paDilehuM ?' ema kahI muhapattI-paDilehaNanI AjJA mAgavI ane AjJA maLyathI Icche' kahI muhapattI paDilehavI. Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daivasika pratikramaNano vidhi 0 601 pachI UbhA thaI be khamA. praNi. karI 'icchA. sAmAyika paruM ?' ema kahI sAmAyika pAravAno Adeza mAgI, guru kahe 'puNo vi kAyavyuM' eTale 'yathAzakti' kahI 'icchA. sAmAyika pAryuM,' ema kahevuM ane guru kahe ke 'Aya(yA)ro na mottavo' tyAre 'taha tti' kahI sAmAyika pAravAnI vidhi pramANe 'sAmAIya-pA2Na-gAhA,' (sAmAiyavaya-jutto') sudhI sarva kahevuM. pachI sthApanA sthApI hoya to te utthApI levA mATe utthApanI mudrAthI (jamaNo hAtha savaLo rAkhI) eka namaskAra gaNavo. iti. Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4) devasika pratikramaNanI vidhinA hetuo 1. viratipaNAmAM karelI kriyA puSTikAraka ane phaladAyinI thAya che, mATe pratikramaNanI AdimAM sAmAyika grahaNa karAya che. - 2. pachI paccakhkhANa levA mATe guruno vinaya karavA arthe muhapattI paDilehI dvAdazAvarta-vaMdana karavAmAM Ave che. paccakhkhANa e chaa Avazyaka che, paraMtu eTale sudhI pahoMcatAM divasa-carima-paccakhANano samaya vItI jAya, mATe sAmAyika pachI tarata paccakhANa karavAmAM Ave che. 3. sarve dharmAnuSThAno deva-gurunAM vaMdanapUrvaka saphaLa thAya che, tethI prathama ahIM devavaMdana karavAmAM Ave che. caityavaMdana-bhASyamAM tenA bAra adhikAro A pramANe varNavelA che : "namu je ai arihaM loga savva pukkha tama siddha jo devA / ujjita cattA veAvaccaga ahigAra paDhamapayA // 42 // paDhamahigAre vande, bhAvajiNe-boyae u davvajiNe / -va-ni, tarU-Dablyumi nAmanaLe che jharU | tihuaNa-ThavaNa-jiNe puNa, paMcamae viharamANajiNa chaThe / sattamae suyanANaM, aTThame savva-siddha-thuI // 44 // tisthAziva-vIra-tharuM, navame same ya 3myaM (nna) kaviyADuM rUDuM() si, krisura samarALA varime / 4 deva-vaMdananA bAra adhikAranAM prathama pado A pramANe samajavAM : (1) namu. (2) je aI. (3) arihaM. (4) loga. (5) sava. (6) pukha. (7) tama. (8) siddha. (9) jo devA. (10) ujjita. (11) cattA. (12) veAvaccaga. prathama adhikAra "namo bhu NaMthI "jiyabhayANaM' sudhI gaNAya che. temAM Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devasika pratikramaNanI vidhinA hetuo 0603 bhAvajinane vaMdana karuM chuM. bIjo adhikAra "je aIyA siddhA'thI "vaMdAmi' sudhI gaNAya che temAM dravya jinane vaMdanA karuM chuM. trIjo adhikAra "arihaMta ceIANaMthI gaNAya che temAM eka caityamAM rahelA sthApanA-jinane vaMdana karuM chuM H cotho adhikAra "logassa ujjo agare e padothI gaNAya che. temAM nAmajinane vaMdanA karuM chuM. pAMcamo adhikAra "savvaloe arihaMta-ceIANaM' e padothI zarU thAya che, temAM traNa bhuvananA sthApanAdinane vaMdanA karuM chuM. chaThTho adhikAra "puSparavaradIvaDhe thI zarU thAya che, temAM huM viharamANa,-jinane vaMduM chuM. sAtamo adhikAra e ja sUtranA "tamatimira-pAla-viddhasaNassa' padathI zarU thAya che, temAM zrutajJAnane vaMdanA karuM chuM. AThamo adhikAra "siddhANaM buddhANaM" e padothI thAya che, temAM sarva siddhonI stuti karuM chuM. navamo adhikAra e ja sUtranA "jo devANa vi devo padathI "tAre nara va nAri vA' sudhIno gaNAya che, temAM vartamAna tIrthanA adhipati zrIvIrabhagavAnanI stuti karuM chuM. dasamo adhikAra e ja sUtranAM "unjitasela-vihare e padothI zarU thAya che, temAM revatAcalamaMDana zrIariSTanemi bhagavAnane vaMdana karuM chuM. agiyAramo adhikAra e ja sUtranAM "cattAri aTTa dasa do a' e padothI zarU thAya che, temAM aSTApada parvata para rahelA covIse jinane (pratimAne) vaMdanA karuM chuM ane bAramo adhikAra "veyAvaccagarANa' e padothI thAya che, temAM samyagdaSTi devonuM smaraNa karuM chuM. deva-vaMdana karanAre A bAre adhikAro barAbara samajI laI te pramANe vaMdana karavAmAM lakSya rAkhavuM. - A pachI yogamudrAe besIne "sakkandhaya-sutta" eTale "namotthaNa'no pATha bolavAmAM Ave che, te devavaMdana-adhikAre zrItIrthakara bhagavaMtane aMtima vaMdana samajavuM. pachI "bhagavadAdivaMdana-sUtra vaDe vidyamAna zrIzramaNasaMghane tathA IcchakArI samasta zrAvakane vAMduM e zabdo vaDe zrAvaka-zrAvikAne hAtha joDIne praNAma karavAmAM Ave che. Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6040 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 4. ATalo pUrvavidhi karyA pachI pratikramaNamAM mana, vacana ane kAyAthI sthira thavA mATe "IcchA." devasiapaDikkamaNe ThAuM ?' e pado vaDe pratikramaNanI sthApanA karavAno Adeza mAgavAmAM Ave che. bIjA zabdamAM kahIe to ahIM pratikramaNanAM anuSThAna mATenuM praNidhAna karavAmAM Ave che; te Adeza maLyA pachI jamaNo hAtha tathA mastaka caravaLA para sthApI pratikramaNanAM bIjarUpa "sabyassa vi devasia' sUtra eTale "paDikramaNa ThavaNAsutta" bolavAmAM Ave che. ahIM caravaLA para jamaNo hAtha sthApatI vakhate tathA mastaka nIcuM namAvatI vakhate garane caraNasparza karatA hoIe tevI bhAvanA rakhAya che tathA "pApa-bhArathI nIco namuM chuM evuM paNa ciMtavavAmAM Ave che. A sUtrano artha e che ke divasa daramiyAna mananI duSTa pravRttithI, vANInI duSTa pravRttithI tathA kAyAnI duSTa pravRttithI je aticAronuM sevana thayuM hoya, te sarvenuM mAruM pApa mithyA thAo." AkhA pratikramaNano hetu A ja che. pratikramaNamAM A sarve vastuo vistArathI kahevAnI che, mATe tene bIjaka gaNavAmAM Ave che. e vAta yAda rAkhavI ghaTe ke bhagavaMtanAM darzanamAM bIjakanA upanyAsavaDe arthanI sAmAnya-vizeSarUpatA pamAya che. - have badhI kriyAo viratibhAvamAM AvavA-pUrvaka zuddha thAya che, ethI pratikramaNa-kriyA karavA pUrve pahelA Avazyaka tarIke ahIM "sAmAIya-sutta' eTale "karemi bhaMte !' sUtra uccaravAmAM Ave che. 5. pachI "karemi bhaMte' sUtra bolIne AgaLa upara guru AgaLa aticAronuM Alocana (nivedana) karavAnuM che, tenI pUrva taiyArIrUpe aIyArAloaNa sutta', "tassa uttarI' sUtra tathA "annattha' sUtra bolIne aIAra-viyAraNa" mATenI gAthAono kAussagna karavAmAM Ave che. pratikramaNano mukhya hetu paMcAcAranI vizuddhi che, eTale A kAussagnamAM divasa-saMbaMdhI pAMce AcAramAM lAgelA aticArono sUkSmatAthI vicAra karI manamAM dhArI rAkhavAmAM Ave che.* * sAdhuo A sthaLe nIcenI gAthA-dvArA aticAronuM ciMtana kare che : "sayasaT--pALe, vejha-narU-signa-ya-3vAre | sarphi mAvA-muttI-vitarIyarane amArA " Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devasika pratikramaNanI vidhinA hetuo0 205 pratikramaNanI kriyA deva ane guruno vinaya karavApUrvaka karavI joIe. mATe bIjA Avazyaka tarIke devanA vinayamAM "cakavIsatyaya-sutta' eTale "logassa' sUtra bolI covIsa jinezvaradevane vaMdana karavAmAM Ave che. 6. tyArabAda guruno vinaya karavArUpe gurune vaMdana karavA mATe pUrvataiyArIrUpe muhapatInuM pacAsa bola-pUrvaka paDilehaNa karavAmAM Ave che. temanuM parimArjana karavA ane upAdeyanI upasthApanA karavA mATe A kriyA atyaMta rahasyamayI che, mATe teno ucita vidhi guru ke vaDIlo pAsethI barAbara jANI levo ane te pramANe karavAmAM sAvadhAnI rAkhavI. guru-vaMdanamAM pacIsa Avazyaka sAcavavA tathA batrIsa doSono tyAga karavA khAsa upayoga rAkhavo. 7. gurune dvAdaza AvartathI vaMdana karI rahyA pachI cothA AvazyakamAM praveza karavAmAM Ave che. temAM prathama samyapha prakAre zarIra namAvI, pUrve kAussagnamAM dhAraNa karI rAkhelA aticAranI AlocanA karavAnA hetuthI 'icchAkAreNa saMdisaha bhagavan! devasiya AlouM ?' e sUtra bolIne gurusamakSa AlocanA karavAmAM Ave che. pachI ("sAta lAkha" ane "aDhAra pApasthAnaka') e sUtro bolavAmAM Ave che. teno hetu divasa-saMbaMdhI doSonI AlocanA karavAno che. pachI "savyasta vi' sUtra bolavAmAM Ave che. temAM icchAkAreNa saMdisaha bhagavad !' e zabdo guru AgaLa prAyazcitta mAgavArUpa che ane guru "paDikkameha' zabdathI "pratikramaNa' nAmanA prAyazcittano Adeza Ape che, eTale "tassa micchA mi dukkaDuM' e zabdo -zayana, Asana, anna-pANI vagere avidhie grahaNa karavAthI caityane vize avidhie vaMdana karavAthI, muniono yathAyogya vinaya na karavAthI, vasati vagerenuM avidhie pramArjana karavAthI, strI AdithI yukta sthAnane vize rahevAthI, uccAra-maLamUtranuM sadoSa sthAnamAM varjana karavAthI, pAMca samiti, bAra bhAvanA ane traNa guptinuM avidhie sevana karavAthI, arthAt zayana, AsanAdi aMgenI kriyAmAM viparIta AcaraNa thavAthI je aticAro lAgyA hoya-te saMbhAravA. * daza prakAranAM prAyazcittamAM pratikramaNa-prAyazcitta bIjuM che. vizeSa vigata mATe juo prabodhaTIkA bhAga 1, sUtra. 6. Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6060 zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 uccAravAmAM Ave che ane pratikramaNanI vizeSa AlocanA karavA mATe nIce besIne prathama mAMgalika arthe namaskAra gaNavAmAM Ave che. pachI samatAnI vRddhi arthe "karemi bhaMte' sUtra bolavAmAM Ave che. pachI aticAronI sAmAnya AlocanA mATe "aIyArAloyaNa-sutta" bolavAmAM Ave che ane tyArabAda vIrAsane besIne "sAvaga-paDikkamaNa-sutta" bolavAmAM Ave che. A sUtranA pratyeka padano artha barAbara samajIne tenA para ciMtana karavuM ghaTe che ane temAM darzAvelA je aticAronuM sevana thayuM hoya, tene mATe pazcAttApa karavo ghaTe che. hRdayano sAco pazcAttApa pavitratAne prApta karavAno suvihita mArga che, eTale pratyeka mumukSane te pUrepUrI sAvadhAnIthI anusaravo joIe. pachI gurumahArAja pratye thayelA potAnA aparAdha khamAvavAne mATe dvAdazavarta-vaMdana karavuM. zAstrakAroe sAdhuone-gurune ATha kAraNe (prasaMge) vaMdana karavAnuM kaheluM che, te A pramANe : 'paDikkamaNe sajjhAye, kAussaggavarAha-pAhuNae / mAno --saMvaro, 3ttamad ya vaMthuM !' pratikramaNa karatAM, sajhAya (svAdhyAya) karatAM, kAyotsarga karatAM, aparAdha khamAvatAM, prAhuNAsAdhu Ave tyAre, AloyaNa letAM, pratyAkhAna karatAM ane aNasaNa karatAM, ema ATha kAraNe (prasaMge) dvAdazAvarta-vaMdana karavuM. pachI "ammuThThio haM abhitaranA pATha vaDe guru mahArAjane khamAvavA. 8. pratikramaNa karavA chatAM je aticAronI zuddhi na thaI hoya, tenI zuddhi karavA mATe pAMcamA AvazyakamAM praveza karavAmAM Ave che. paraMtu A kriyA karatAM pahelAM uparyukta zAstra-vacana mujaba prathama gurune vaMdana karavAmAM Ave che ne pachI avagrahamAMthI pAchA haThIne "Ayariya-uvajajhAya' sUtra bolavAmAM Ave che,* te ema darzAvavAnuM ke pote AcArya, upAdhyAya, * keTalAka AcAryone mate "AyariyAI-khAmaNA-su' sudhIno vidhi "pratikramaNa Avazyaka che. Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daivasika pratikramaNanI vidhinA hetuo 7 607 sthavirAdi pratye kaSAyonuM je sevana karyuM hoya, temAMthI pAcho haThI rahyo che, kAussagganI siddhi arthe kaSAyanI AvI zAMti uparyukta che. pachI 'karemi bhaMte' sUtra, 'icchAmi ThAmi' sUtra, 'tassa uttarI' sUtra tathA 'annattha' sUtra bolIne be logassano kAussagga karavAmAM Ave che, teno hetu cAritrAcAranI vizuddhi che. ahIM kAussagga karatAM pahelAM je sUtro bolavAmAM Ave che, teno artha vicA2vAthI cAritranuM zuddha svarUpa samajAya che tathA temAM kaI vastuo aticArarUpa che, teno spaSTa khyAla Ave che. pachI 'logassa' tathA 'savvaloe arihaMta-ceIANaM' sUtra bolIne eka logassano kAussagga karavAmAM Ave che, teno hetu darzanAcA2nI vizuddhi che. pachI 'puDravaradIvarDjha' sUtra bolavAmAM Ave che, teno hetu jJAnAcAranI vizuddhi che. pachI 'siddhANaM buddhANaM' sUtra bolavAmAM Ave che, teno hetu sarva AcAranuM niraticArapaNe pAlana karavAthI utkRSTa phaLa prApta karanAra sarva siddhone vaMdana karavAno che. A rIte cAritrAcAra, darzanAcAra ane jJAnAcAranI vizuddhi nimitte kAyotsarga karyA pachI, tathA siddha bhagavaMtone vaMdanA karyA pachI, zrutadevatA ane kSetradevatAnAM ArAdhana nimitte eka eka namaskAranA kAussagga karavAmAM Ave che. 9. pachI namaskAra gaNI, muhapattInuM paDilehaNa karI, dvAdazAvarttavaMdana karavAmAM Ave che. temAM namaskAranI gaNanA maMgala arthe karavAmAM Ave che ane muhapattInuM paDilehaNa tathA dvAdazAvartta-vaMdana chaThThA 'pratyAkhyAna' Avazyaka-nimitte karavAmAM Ave che. lokomAM paNa evo rivAja che ke rAjA amuka kArya batAve, te karyA bAda praNAma karIne te nivedana karavuM. pachI pratikramaNa karanAra chaye cha Avazyaka karyAnuM smaraNa karavA rUpe cha Avazyako karI lIdhAnuM nivedana kare che ane ahIM SaDAvazyakamaya pratikramaNanI kriyA pUrI thAya che. 10. pachI 'icchAmo aNusiTTha' evAM vacano bolavAmAM Ave che, Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6080zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 teno pAribhASika artha e che ke guru mahArAjanA sarva Adezo pUrNa thayA pachI have hita-zikSA arthe navo Adeza hoya to icchIe chIe. samyaktasAmAyikAdinA AropaNa-vidhimAM tathA aMgAdikanA uddezamAM paNa A pramANe icchAmo aNasaDhi' evuM vacana Ave che. pachI "namo khamAsaNANuM" ane "namoDarNata."nAM maMgalAcaraNa-pUrvaka vardhamAna svare, vardhamAna akSara-mukta zrI vardhamAnasvAmInI stuti bolavAmAM Ave che. temAM sAmAcArI evI che ke guru mahArAja eka stuti bolI rahyA pachI bIjAe te tathA bAkInI stuti sAthe bolavI. paraMtu pAkSika pratikramaNamAM guru mahArAjanuM tathA parvanuM vizeSa bahumAna karavA guru traNe stuti bolI rahyA pachI sarve sAdhuo ane zrAvakoe A stuti punaH samakALe uccasvare bolavI. ahIM saMpradAya evo che ke sAdhvIoe ane zrAvikAoe saMsAra-dAvAnala.'nI traNa stuti bolavI. pachI "namo sthU chuM' sUtra bolIne Adeza mAgavA-pUrvaka pUrvAcAryaracita stavana bolavAmAM Ave che tathA "saptatizata-jinavaMdana' bolIne bhagavAna Adi cArane thobha-vaMdana karavAmAM Ave che tathA jamaNo hAtha caravaLA ke bhUmi para sthApI "aDhAIjesu sUtra bolavAmAM Ave che, te sarve pUrNAhutimAM deva-gurunI vaMdanA karavA arthe samajavuM. 11. pachI prAyazcitta-vizuddhi nimitte kAussagna karavAmAM Ave che, eTale teno hetu spaSTa che. kAussagna pachI bolAto logassano pATha maMgalarUpa che. 12. pachI sajhAyano Adeza mAgIne sajajhAya (svAdhyAya) bolavAmAM Ave che. te saMbaMdhI zAstrakAroe kahyuM che ke "vArasavihami vi tave, sabbhitara-bAhire kusala-ditu / navi atthi navi a hohI, sajjhAya-samaM tavokammaM // " bAra prakAranAM sarvajJa-kathita bAhya ane AtyaMtara tapane vize sajajhAya-samAna bIjuM tapa-karma che nahi, hituM nahi ane haze paNa nahi.* * A pachIno vidhi "pratikramaNa-garbha-hetu'mAM nathI. Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devasika pratikramaNanI vidhinA hetuo 0609 13. sajhAya pachI duHkha-kSaya tathA karma-kSaya-nimitte kAyotsarga karavAmAM Ave che, eTale teno hetu spaSTa che. A kAussagnamAM "zAMtistavano pATha je eka jaNa bole che ane bIjAo sAMbhaLe che, temAM kevuM gUDha rahasya raheluM che, te sUtra-vitaraNanA prasaMge ame vistArathI jaNAveluM che. 14. pachI sAmAyika pAravAno vidhi zarU thAya che, temAM logassano pATha bolyA pachI cIkkasAya" sUtra vagere sUtro bolIne caityavaMdana karavAmAM Ave che. zrAvake eka ahorAtramAM sAta caityavaMdana karavAnAM che, temAMnuM chelluM caityavaMdana rAtrie sUtAM pahelAM karavAnuM che, te ahIM karI levAmAM Ave che. pachIthI sarva kriyA sAmAyika pAravAnI vidhi mujaba che ke jeno hetu pahelAM vistArathI jaNAvelo che. pra.-3-39 Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (5) rAtrika pratikramaNano vidhi (1) sAmAyika sAmAyika levuM. (2) kusvapna-dusvapna-nimitte kAussagga pachI khamA. praNi. karI 'icchA. kusumiNa-dusumiNa-uDDAvaNiyarAiapAyacchitta-visohaNathaM kAussagga karuM ?' kahI kAussagganI AjJA mAgavI ane te maLyethI 'icchuM' kahI 'kusumiNa-dusumiNa-uDDAvaNiyuM rAiapAyacchitta-visohaNae karemi kAussagga' ema kahevuM. pachI 'kAussaggasutta' bolI te rAtrimAM kAma-bhogAdikanAM kuHsvapna AvyAM hoya to 'sAgaravaragaMbhIrA' sudhI ane bIjAM duHsvapna AvyAM hoya ke na AvyAM hoya to paNa 'caMdesu nimmalayarA' sudhI cAra loggassano ke soLa namaskA2no kAussagga karI, pArI pragaTa logassa kahevo. (3) caityavaMdanAdi pachI khamA. praNi. karI icchA. caityavaMdana karuM ema kahI caityavaMdana karavAnI AjJA mAgavI ane te maLyethI 'icchuM' kahI besI 'jagaciMtAmaNi sutta,''jaM kiMci' sUtra vagere 'jaya vIyarAya' sUtra sudhI bolavuM. pachI bhagavAnaham Adi vaMdanasUtra bolIne cAra khamA. praNi. karIne bhagavAnaham AcAryaham upAdhyAyaham ane sarva sAdhuham e pramANe thobhavaMdana karavuM. zrAvakoe 'icchakArI samasta zrAvakone vAMduM chuM' ema bolavuM. (4) sajjhAya (svAdhyAya) pachI UbhA thaI khamA. praNi. karIne 'icchA. sajjhAya saMdisAhuM ?' 1. pharIthI paNa (sAmAyika) karavA yogya che. 2. (sAmAyika)no Adara (AcAra) mUkavA jevo nathI. Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtrikapratikramaNano vidhi0611 kahI sakjhAya karavAno Adeza mAgavo ane te maLyathI "icche' kahI, eka khamA. praNi. karIne "icchA. sajhAya karuM' evI IcchA prakaTa karavI ane tene anujJA maLyathI "iccha' kahI, besI, eka namaskAra gaNI bharosara."nI sajhAya bolavI ane upara eka namaskAra gaNavo. (5) rAtrika-pratikramaNanI sthApanA pachI "icchakAra sutarAI sukha tapa.'no pATha bolavo. pachI "IcchA. rAIa-paDikkamaNe ThAuM ?' ema kahI pratikramaNanI sthApanA karavAnI AjJA mAgavI ane te AjJA maLyathI "icche" kahI, jamaNo hAtha caravALA ke kaTAsaNA para sthApI "sabyassa vi rAIya duccitiya.'no pATha bolavo. (6) deva vaMdana pachI "namo nyU rNa sUtrano pATha bolavo. (7) paheluM bIjuM Avazyaka (sAmAyika ane caturvizata-stava) pachI UbhA thaI "karemi bhaMte' sUtra, "IcchAmi ThAmi kAussagaM, jo me rAIo." "tassa uttarI sUtra" ane "annattha' sUtra bolI eka logassano (caMdesu nimmalayarA sudhIno) ke cAra namaskArano kAussagna karavo. pachI logassa. savaloe arihaMta-ceIANa. tathA kAussagasuttanA pATho bolI eka logassa ke cAra namaskArano kAusagga karavo. pachI pukharavaradIvaDhe.' suasa bhagavao. vaMdaNa. annattha'. kahI kAussagnamAM "aIyAra-vicAraNa-gAhA' vicAravI. A gAthAo na AvaDatI hoya to ATha namaskArano kAussagna karavo. pachI "siddhANaM buddhANaM' sUtra bolavuM. (8) trIjuM Avazyaka (vaMdana) pachI besIne trIjA AvazyakanI muhapattI paDilehavI ane UbhA thaIne dvAdazAvarta-vaMdana karavuM. Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6120zrIzrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 (9) cothuM Avazyaka (pratikramaNa) - pachI "IcchA. rAIe AlouM ?' ema kahI rAtrine vize thayelAM pAponI AlocanA karavAnI anujJA mAgavI ane te maLyathI "icche' kahI, Aloemi jo me rAIo." pATha bolavo. pachI "sAta lAkha," tathA "aDhAra pApasthAnaka" tathA "sabUsTa vi rAIa"no pATha bolavo. pachI vIrAsane besIne athavA te na AvaDe to jamaNo DhIMcaNa Ubho rAkhI "namaskAra", "karemi bhaMte !' sUtra "IcchAmi paDikkamiu jA me rAIo." bolI "sAvagapaDikkamaNa-sutta (vaMdituM sUtra) bolavuM. temAM 43mI gAthAmAM "abhuDhio mi" pada kahetAM UbhA thaI sUtra pUruM karavuM. pachI dvAdazAvarta-vaMdana karavuM ane avagrahamAM UbhA rahIne Adeza mAgI "abhuDhio. sUtra" bolI gurune khamAvavA ane avagraha bahAra nIkaLIne punaH dvAdazAvarta-vaMdana karavuM. pachI "Ayariya-vijhAe sUtra bolavuM. pachI avagrahamAM bahAra nIkaLavuM. (10) pAMcamuM Avazyaka (kAyotsarga) pachI "karemi bhaMte sUtra, "IcchAmi ThAmi." "tassa uttarI' sUtra, annattha' sUtra bolI tapanuM ciMtana karavuM ane te na AvaDe to soLa namaskArano kAussagna karI, pArI, logassano pATha bolavo. (11) chaThuM Avazyaka (pratyAkhyAna) - pachI besIne chaThThA AvazyakanI muhaparI paDilehavI ane dvAdazAvarta-vaMdana karavuM tathA avagrahamAM kahIne ja "sakalatIrtha-vaMdanA' sUtra bolavuM. pachI paccakkhANano Adeza laI yathAzakti paccakkhANa karI, daivasika pratikramaNanI jema ja Avazyaka saMbhAravAM. * A "tapaciMtana' mATe juo zrI zrAddha pratikramaNa sUtra (prabodha TIkA) bhAga trIjAnA rAtrika pratikramaNanA hetuo' nAmanuM vivaraNa. Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtrika pratikramaNano vidhi 0 913 (12) maMgala stuti pachI 'icchAmo aNusaddhiM' ema kahI besIne 'namo khamAsamaNANaM' 'namoDarhat.' ityAdi pATha kahIne 'vizAlalocana-dalaM' sUtra bolavuM. ahIM strIoe 'saMsAra-dAvAnala' e stutinI traNa gAthA bolavI. (13) deva-vaMdana pachI 'namo tyu Na' sUtra kahI UbhA thaI, 'arihaMta ceIyANaM' sUtra ane 'annattha' sUtra kahI, eka namaskArano kAussagga karI, pArI, 'namoDarhata.' kahI 'kalyANakaMda' thuInI pahelI gAthA bolavI ane cothI gAthA sudhIno tamAma vidhi daivasika pratikramaNanI jema karavo. pachI besIne 'namo tyu NuM' sUtrano pATha bolI cAra khamA, praNi. pUrvaka bhagavAnaham Adi cArane thobhavaMdana karavuM. pachI jamaNo hAtha caravaLA ke kaTAsaNA upara sthApI 'aThThAIjjaisu' sUtra bolavuM, ahIM avidhi AzAtanA aMge 'micchA mi dukkaDaM' kahevuM. (14) zrI sImaMdharasvAmI (athavA vIza viharamAnajina) caityavaMdana vidhi. zrI sImaMdharasvAmI ! ArAdhanArthe vinaMti karuM ? icchuM. kahIne (zrI sImaMdharasvAmInA dUhAo bolavA, dareka dUhA pachI khamA. praNi. karavuM.) khamA. praNi. pachI (kriyAno Adeza mAgavo.) zrI sImaMdharasvAmI ! ArAdhanArthe caityavaMdana karuM ? icchuM. (Adeza svIkAra) ahIM zrI sImaMdharasvAmInuM bhAvavAhI pUrvAcAryakRta caityavaMdana bolavuM. pachI Asana-jamaNo DhIMcaNa nIce sthApI DAbo DhIMcaNa Ubho rAkhavo. pachI titva-vaMdaNa-sutta(jaMkiMci sUtra)no pATha bolavo. pachI sakka thaya-sutta(namo tyu NaM sUtra)no pATha yogamudrAe bolavo. pachI Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6140 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 savaceIya-vaMdaNa-sutta(jAvaMti ceI AI sUtra)no pATha "muktAzukti mudrA' e bolavo khamA. praNi. pachI savasAhu-vaMdaNa sutta(jAvaMta ke vi sAhU sUtra)no muktAzukti mudrAe bolavo. pachI namoDasUtrano pATha bolavo je stavananuM maMgalAcaraNa che. pachI pUrvAcAryakuta suMdara racanAvALuM bhAvavAhI zrI sImaMdharasvAmInuM stavana madhura svarathI bhAva-pUrvaka gAvuM. (A stavana ochAmAM ochI pAMca gAthAonuM hovuM joIe) pachI paNihANa-sutta(jaya vayarAya sUtra)no pATha muktAzakti mudrAe bolavo. A pAThamAM "AbhavamakhaMDA' pada pachI yogamudrA karavI. (paraMtu sAdhvI ane zrAvikAe muktAzuktimudrA racavI nahi.) pachI UbhA thaIne ceIthaya-sutta(arihaMta ceIANuM sUtra)no pATha jinamudrAe bolavo. pachI kAussaggasutta(annatya sUtra)no pATha jinamudrAe bolavo. pachI eka navakAra(namaskAra-maMtra)no kAyotsarga. pachI kAyotsarga pUro thaye namo arihaMtANaM padano prakaTa uccAra karavo. pachI namoDa sUtrano pATha bolavo. pachI zrI sImaMdharasvAmI(athavA vIza viharamAna jina)nI pUrvAcAryakuta stutinI eka gAthA bolavI. aMtima praNipAta khamA. praNi. karavuM. vidhi samApta. (A vIza viharamAna jinanuM caityavaMdana IzAna koNa tarapha besI athavA te dizA manamAM ciMtavIne sthApanAjI sanmukha karavuM.) Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtrika pratikramaNano vidhi 0 615 (15) zrI zatruMjaya mahAtIrtha caityavaMdana vidhi. upara pramANe caityavaMdananI vidhi mujaba karavuM, paraMtu ahIM zrI zatruMjaya mahAtIrtha ArAdhanArthe vinaMti karuM ? pachI icchuM. kahIne (1) dUhAzatruMjaya tIrthanA kahevA. pachI zrIzatruMjaya mahAtIrtha ArAdhanArthe caityavaMdana karuM ? pachI icche. kahIne (2) caityavaMdana-zatruMjaya tIrthanuM kahevuM. (3) stavana-zatruMjaya tIrthanuM (pUrvAcArya kRta bhAvavAhI ochAmAM ochI pAMca gAthAonuM hovuM joIe.) (4) stuti-zatruMjaya tIrthanI kahevI. 'zrI siddhAcalajInI dizA sanmukha athavA te dizA manamAM kalpIne sthApanAjI sanmukha karavuM.) che. aMtima praNipAta khamA. praNi. karavuM. vidhi samApta. ahIM rAI pratikramaNa pUrNa thayuM (16) sAmAyika pAravuM pachI sAmAyika pAravAnI vidhi pramANe sAmAyika pAravuM. iti. Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtrika pratikramaNanI vidhinA hetuo 1. prathama sAmAyika levAya che, teno hetu devasika pratikramaNanA hetu mujaba samajavo. 2. pachI kusvapna-duHsvapna-nimitte kAussagna karavAmAM Ave che, temAM rAgAdimaya svapnane kusvapna samajavuM ane dveSAdimaya svapnane duHsvapna samajavuM. svapnamAM strIne anurAga vaDe joI hoya, to te dRSTi-viparyAsa kahevAya. te mATe 100 zvAsocchavAsano kAussagna karavAno che, je logassa' sUtrano "caMdesu nimmalayarA" sudhIno pATha cAra vAra vidhipUrvaka smaravAthI thAya che, ane svapnamAM abrahmanuM sevana thayuM hoya, to te nimitte 108 zvAsocchavAsano kAussagna karavAno che, je "logassa" sUtrano sAgaravaragaMbhIrA' sudhIno pATha cAra vidhi-pUrvaka smaravAthI thAya che. pachI logassa' sUtrano pATha pragaTa rIte bolavAmAM Ave che, te maMgalamaya samajavo. kusvapna-duHsvapnano A adhikAra mukhyatayA strI-saMgathI rahita munirAjane anulakSIne kahelo che ane te nimitte je kAyotsarga karavAno che, te pAtakanI zuddhi arthe prAyazcittarUpa hoI AvazyakathI atirikta che. 3. sarva dharmAnuSThAna deva-gurunAM vaMdana-pUrvaka saphaLa thAya che, tethI ahIM prathama caityavaMdana karavAmAM Ave che ane temAM "jaga-ciMtAmaNi sUtrathI jayavIyarAya' sUtra sudhInAM sUtro bolavAmAM Ave che. pachI bhagavAna Adi cArane vaMdana karavAmAM Ave che, eTale deva tathA guru ubhayane vaMdana thAya che. 4. devasika pratikramaNamAM sajhAya pAchaLathI karavAmAM Ave che, tyAre ahIM prAraMbhamAM karavAmAM Ave che, teno hetu prAbhAtika pratikramaNa mATe yathokta samayanI rAha jovAno che. sajajhAyamAM bharatezvara-Adi mahApuruSo tathA sulasA, caMdanabAlA vagere mahAsatIonuM prabhAtamAM smaraNa karavAmAM Ave che, kAraNa ke teo je jIvana jIvI gayA te ApaNA mATe adhyAtmano UMco Adarza pUro pADe che. Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtrika pratikramaNanI vidhinA hetuo 7 617 5. pachI gurune sukhazAtA pUchIne rAtrika pratikramaNanI vidhisara sthApanA karavAmAM Ave che ane jamaNo hAtha caravALA ke kaTAsaNAM para sthApI pratikramaNanAM bIjakarUpa 'savvasavi rAIa duccitia.' vagere pado bolavAmAM Ave che. 6. pachI 'namo tyu NuM' sUtra bolavAmAM Ave che, te deva-vaMdana maMgala arthe samajavuM. 7. pachI 'karemi bhaMte' sUtra vagere bolIne eka logassano kAussagga karavAmAM Ave che, te cAritrAcAranI zuddhi artha samajavo. pachI eka logassano kAussagga karavAmAM Ave che, te darzanAcAranI zuddhi arthe samajavo. pachI 'pukhkha2va2dIvaa' vagere sUtro bolIne 'aIyA2-viyA2NagAhA'no kAussagga karavAmAM Ave che te mukhyatve jJAnAcAranI zuddhi arthe samajavo. daivasika pratikramaNamAM cAritrAcAranI zuddhi mATe be logassano kAussagga karavAmAM Ave che ane ahIM eka logassano kAussagga kema ?' eno uttara e che ke divasa karatAM rAtrimAM thoDI pravRtti hovAthI alpa doSa lAgavAno saMbhava che.' vaLI pahelA kAussaggamAM aticAronuM ciMtana karavAne badale trIjA kAussaggamAM aticAranuM ciMtana zA mATe karavAmAM Ave che ?' eno uttara e che ke pahelA kAussaggamAM nidrAno kaMIka udaya saMbhave che, tethI aticAronuM sArI rIte ciMtana thaI zake nahi, tethI te trIjA kAussaggamAM ciMtavAya che.' 8-9. pachI trIjA ane cothA AvazyakanI je kriyA thAya che, tenA hetu daivasika pratikramaNanI vidhinA hetuo mujaba samajavA. 10. pachI traNa AcAronA kAussaggathI paNa azuddha rahelA aticAronI ekatra zuddhine arthe tapa ciMtavavAno kAyotsarga karavAno che. te na AvaDe to soLa namaskAra gaNavAnI pravRtti che, paNa kharI rIte tapanuM ciMtana karavuM joIe. teno vidhi A pramANe samajavo : 'zrIvIra bhagavAne cha mAsano tapa karyo hato. he cetana ! te tapa tuM karI zakIza ?' ahIM manamAM uttara ciMtavavo ke tevI zakti nathI ane pariNAma nathI. pachI anukrame eka eka upavAsa ocho karIne vicAra Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6180 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 karavo. ema karatAM pAMca mAsa sudhI AvavuM. pachI eka eka mAsa ocho karIne vicAra karavo ane eka mAsa sudhI AvavuM. pachI eka dina UNa mAsakhamaNa, be dina UNa mAsakhamaNa ema tera divasa nyUna sudhI eTale sattara upavAsano vicAra karavo. pachI 'he cetana ! tuM cotrIsa bhakta (soLa upavAsa) kara, batrIsa bhakta kara, trIsa bhakta kara' ema be be bhakta ochA karatAM cothabhakta (eka upavAsa) sudhI vicAra karavo. ane tevI zakti paNa na hoya to anukrame AyaMbila, nivvI, egAsaNa, biyAsaNa, avaDhe, purimaa, sAdghaporisI, porisI navakArasI-paryaMta vicAra karavo. temAM jyAM sudhI karavAnI zakti hoya eTale ke tapa karI joyo hoya, tyArathI ema vicAra kare ke 'zakti che, paNa pariNAma nathI.' pachI tyAMthI ghaTatAM ghaTatAM paccakkhANa karavuM hoya, tyAM AvIne aTake ane 'zakti paNa che ane pariNAma paNa che.' A pramANe vicAra karI manamAM nizcaya dhAraNa karIne kAussagga pAravo. 11. pachI chaThThA AvazyakanI kriyA zarU thAya che, eTale muhapattInuM paDilehaNa karI dvAdazAvartta-vaMdana karavAmAM Ave che ne sarve tIrthone vaMdanA karavAnA hetuthI 'sakalatIrtha-vaMdanA' bolavAmAM Ave che. pachI mana-ciMtita paccakkhANa karavAmAM Ave che. temAM guru samIpe pratikramaNa thatuM hoya to guru pAse nahitara jAte paccakkhANa karavAmAM Ave che, ane 'sAmAyika. paccakkhANa karyuM che jI' ema kahevAya che. jo paccakkhANa letAM na AvaDatuM hoya to paccakkhANa dhAravAmAM Ave che ane 'paccakkhANa dhAryuM che jI' ema kahevAya che. 12. pachI chaye Avazyaka pUrAM thayAMno harSa jaNAvavA mATe 'icchAmo aNusaTThi' kahIne 'prabhAti-stuti' eTale 'vizAla-locana-dala' sUtranI traNa gAthA bolavAmAM Ave che, te maMdasvare bolavI, paNa ucca svare na bolavI; kAraNa ke ucca svare bolatAM hiMsaka jIvo jAgI UThe ane hiMsAmAM pravRtta thAya, tenuM nimitta banavAno prasaMga Ave. 13. pachI cAra thoya(stuti)thI deva-vaMdana karavAmAM Ave che, tathA cAra khamA. praNi. daIne bhagavAna vagerene thobha-vaMdaNa karavAmAM Ave che Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtrika pratikramaNanI vidhinA hetuo 0619 tathA zrAvaka "aDhAijesu' sUtra bole che, te sarve maMgalArthe samajavuM. zrAvaka poSadhamAM hoya to ahIM "namotthaNaM sUtra pachI IcchA. saMdi. bhaga. bahuvela saMdisAhu ane "IcchA-saMdi-bhaga. bahuvela karazuM' evA Adezo mAge. pachI bhagavAnaham vagere cAra pada bolI vaMdana kare. chUTA zrAvake tema karavAnuM nathI. A Adezo mAgavAnuM kAraNa e che ke sarva kArya gurumahArAjane pUchIne karavuM. 14-15. pachI zrIsImaMdharasvAmI tathA zrIsiddhAcalajInAM caityavaMdano karavAmAM Ave che, te sAmAcArI pramANe tathA prAbhAtika maMgala rUpa samajavuM. (dharmasaMgraha bhAga 1. pR. 593) A pratikramaNamAM eka "jaga-ciMtAmaNisuttarathI zarU thatuM ane bIjuM "prabhAtika-stuti' rUpa ema be caityavaMdano karavAmAM Ave che, chatAM A caityavaMdano karavAnI pravRtti che, tethI vizeSa mAMgalika arthe samajavuM. 16. pachI sAmAyika pAravAmAM Ave che, teno hetu AgaLa jaNAvelo che. Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. pAkSika, 2. cAturmAsika, 3. sAMvatsarika pratikramaNano vidhi 1. pAkSika pratikramaNano vidhi (1) prathama daivasika pratikramaNamAM "sAvaga-paDikkamaNa-sutta' bolavA sudhIno je vidhi che, te karavo. paraMtu temAM caityavaMdana "sakalAstotra' karavuM tathA thoyo "snAtasyA-'nI bolavI. (2) pachI khamA. praNi. karIne "devasisa Aloia paDikkatA icchA. pabdi-muhapattI paDilehuM ?" ema kahI pAkSika pratikramaNanI muhapattI paDilehavAno Adeza mAgavo ane te maLyathI "iccha." kahI muhapattI paDilehavI. pachI dvAdazAvarta-vaMdana karavuM. pachI "icchA. abhuddhio haM saMbuddhA khAmaNeNe abhitara pakhie khAmeuM ?' ema kahevuM. guru kahe khAmeha eTale "Iccha, khAmemi pambie, eka (aMto) pambamsa, pannarasa rAIANaM, pannarasa divAsaNaM, je kiMci apatti.' vagere pATha bolavo. (3) pachI icchA. pakhie AlouM ?' kahI pAkSika AlocanAno Adeza mAgavo ane guru kahe "Aloeha' eTale "icche' kahI pampI (pAkSika) aticAra bolavA. (mAMDalImAM eka bole ne bIjA tenuM ciMtana kare. aticAra na AvaDe to "sAvaga-paDikkamaNa-sutta' bolavuM.) (4) pachI "sabyassa vi pakikhaa ducitie, duSmA, sie, duccadvia icchAkAreNa saMdisaha bhagavad ! Icche tassa micchA mi dukkaDa ema kahevuM. (5) pachI "IcchAkArI bhagavad ! pasAya karI pakhitapa prasAda karazojI' ema bolavuM. tyAre guru ke vaDIla A pramANe kahe : "paSmI lekhe Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. pAkSika, 2. cAturmAsika,3. sAMvatsarika 0621 eka upavAsa, be AyaMbila traNa nivi, cAra ekAsaNAM, ATha besaNAM, be hajAra sajhAya, yathAzakti tapa* karI pahoMcADavo.' e vakhate tapa pUrNa karyo hoya to "paiDhio" kahevuM ane jo Avo tapa turatamAM karI ApavAno hoya to "tahara tti" kahevuM. tathA na karavAnA hoIe to aNabolyA (mauna) rahevuM. (6) pachI kAdazAvarta-vaMdana karavuM ane "IcchA. abhuddhio haM pattea-khAmaNeNaM abhitara-pambie khAmeuM ?" bolI AjJA maLyathI icche' kahI, "khAmemi pambie, eka (aMto) pakhassa pannarasa-rAI diagaNe kiMci apattie." vagere pATha bolIne guruvaMdana karavuM. pachI zrAvaka-zrAvikAe sarkala saMghane "micchA mi-dukkaDaM kahevuM. pachI be vAMdaNAM (dvA-dazAvarta vaMdana karavuM.) (7) pachI "devasia AloIa paDikkatA icchA. pakhie paDikkamAveha?" kahI Adeza mAgavo ane guru kahe "samsa paDikkameha' pachI icche" kahI "karemi bhaMte' sUtra tathA "icchAmi paDikkamiuM, jo me pakhio." vagere pATha bolavo. pachI khamA. praNi. karIne "IcchA. pampisUtra kahuM ema kahI sAdhu hoya to "pakhi-sUtra' kahe ane sAdhu na hoya to zrAvaka UbhA thaIne traNa namaskArapUrvaka "sAvaga-paDikkamaNa-sutta (vaMditu sUtro kahe. (8) pachI "suyadevayAnI thoya kahevI. (9) pachI nIce besI jamaNo DhIMcaNa Ubho rAkhI, eka namaskAra karemi bhaMte' sUtra tathA "icchAmi ThAmi kAussagga jo me pakhio." bolI sAvaga-paDikkamaNasutta" kahevuM. (10) pachI "karemibhaMte sUtra" "icchAmi ThAmi kAussagga jo me pakhio." "tassa uttarI' sUtra, "annattha' sUtra, bolIne bAra logassano kAussagna karavo. A logassa "caMdesu nimmalayarA' sudhI gaNavA. * pAkSika Adi pratikramaNanuM upavAsAdi prAyazcitta duHzakya hoya to anyatra jaNAvyA pramANe chevaTe svAdhyAya vagerethI paNa karavuM joIe, te vinA pratikramaNa zuddha thatuM nathI. -(dharmasaMgraha bhAga 1. pR. 594.) Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 622 zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 athavA aDatALIsa namaskArano kAussagna karIne pAravo. upara "logassa' sUtrano pATha bolavo ane muhapattInuM paDilehaNa karIne dvAdazAvarta-vaMdana karavuM. (11) pachI "IcchA. adbhuDhio haM samatta-khAmaNeNaM abhitarapambie khAmeuM ?' ema kahI gurunI AjJA maLyathI "icche' bolI, khAmemi pakhi, eka (aMto) pakhassa, pannarasa divasANaM, pannarasa rAiANaM aMkiMci apattie." vagere pATha bolI khamI. praNi. karIne "icchA. paknia-khAmaNAM khAmuM ?' ema kahI cAra khAmaNAM khAmavAM. munirAja hoya to khAmaNAM kahe ane munirAja na hoya to. khamA. praNi. karI IcchAmi khamAsamaNo !' kahI jamaNo hAtha upAdhi upara sthApI, eka "namaskAra' kahI, "sirasA maNasA mayUeNa vaMdAmi' kahevuM. mAtra trIjA khAmaNAne aMte tassa micchA mi dukkaDa' kahevuM. ahIM pAkSika, comAsI, sAMvatsarika-e pratikramaNamAM cAreya khAmaNAne aMte guru jyAre (1) mukmaNiMsama (2) ahamavi vaMdAmi ceIAIM (3) Ayaria saMtie (4) nitthAra pAra gAhoha, bole tyAre ziSyoe icche' e pramANe kahevuM-(dharmasaMgraha-bhAga 1, pR. 596.) pachI IcchAmo aNasarphi namo khamAsamaNANe "pakhie samattAM, devasie paDikkamAmi' ema kahevuM. (12) pachI devasika pratikramaNamAM "sAvaga-paDikkamaNasutta' kahyA pachI dvAdazAvarta-vaMdana karavAmAM Ave che, tyAMthI sAmAyika pAravA sudhIno sarva vidhi karavo. paNa suyadevayAnI thoyane ThekANe bhuvanadevatAno kAussagga karavo, ane jJAnAdi. thoya kahevI. tathA kSetradevatAnA kAussagnamAM "yasyAH kSetram" stuti bolavI. stavanamAM "ajiya-saMti-thayo" bolavo. sajhAyane ThekANe "namaskAra", "uvasaggaharaM stotra tathA "saMsAra-dAvAnala" thaInI cAra gAthAo bolavI. temAM cothI stutinAM chellAM traNa caraNo sakalasaMghe ekIsAthe ucca svare kahevA ane zAMti-stava(laghuzAMti)ne ThekANe bRhacchAti kahevI. * gurunA abhAvamAM zrAvako "khAmaNAMnA pAThane sthAne cAra vakhata ekeka navakAra kahe. -(dharmasaMgraha bhAga 1, pR. 596). Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNe comAsAmAM te te vastunA kALa Adine jaNAvanArI koTho ukALelA pANIno kALa | kAMbaLIno sukhaDIno vizeSa hakIkata kALa | kALa kArataka comAsuM 4 pahora | 4 ghaDI 1 mahino | comAsuM rahelA sAdhu-sAdhvIo gRhasthone pATa-pATalAdi bhaLAvI de, pallA pAMcane badale cAra rAkhe ne anyatra vihAra karI zake ItyAdi. phAgaNa 5 pahora | ra ghaDI | 20 divasa | badAma sivAyano mevo tathA bhAjIpAlo na khape. sAdhu sAdhvI cAra pallAne badale traNa pallA rAkhe. ityAdi. 1. pAkSika, 2. cAturmAsika, 3. sAMvatsarika7623 comAsuM aSADha 6 ghaDI | 15 divasa comAsuM be kALanuM pANI te ja divasanI phoDelI badAma sivAyano mevo tathA bhAjIpAlo vagere na khape. sAdhu-sAdhvI traNa pallAne badale pANI pAMca pallA rAkhe ItyAdi. ityAdi avasarocita te te vastuno kALa kahevo "bAkI gItArtha saMpradAyathI jANI levuM." ema kahevuM. Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 624 zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 2. cAturmAsika pratikramaNano vidhi cAturmAsika pratikramaNano vidhi badhI rIte pAkSika pratikramaNanA vidhi jevo che, paraMtu temAM vizeSatA eTalI che ke bAra logassano kAussaggane ThekANe vIsa logassano caMde-su nimmalayarA sudhI. athavA eMzI namaskArano kAussagna karavo, "paSmI'nA ThekANe "caumAsI' zabda bolavo ane tapanA ThekANe "chaTheNaM be upavAsa, cAra AyaMbila, cha nIvi, ATha ekAsaNAM, soLa beAsaNAM, cAra hajAra sajajhAya" ema kahevuM. 3. sAMvatsarika pratikramaNano vidhi sAMvatsarika pratikramaNano vidhi paNa badhI rIte pAkSika pratikramaNanA vidhi jevo che, paraMtu temAM vizeSatA eTalI che ke bAra logassanA kAussaganA ThekANe cALIsa logassa ane eka namaskArano athavA eka so ne sATha namaskArano kAussaga karavo. "pakhIne badale "saMvacharI' zabda bolavo ane tapanA ThekANe "aThThamabhakta, traNa upavAsa, cha AyaMbila, nava nIvi, bAra ekAsaNAM, covIsa beAsaNAM ane cha hajAra sajajhAya" ema kahevuM. Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (8) pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNa vidhinA hetuo divasa ane rAtrinA cheDe nitya pratikramaNa karavA chatAM koIka aticAranuM vismaraNa thayuM hoya, athavA saMbhAravA chatAM bhayAdikane lIdhe guru samakSa tenuM pratikramaNa na karyuM hoya, athavA maMda pariNAmane lIdhe tenuM samyapha prakAre pratikramaNa na thayuM hoya, tevA aticArone pratikramavA mATe tathA vizeSa zuddhine arthe pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNa karavAnAM che. kahyuM che ke.. "jaha gahaM pai-divasaM pi, sohiyaM taha vi pavva saMdhIsu / sohijjai savisesaM evaM ihayaM pi nAyavvaM // " -jema ghara pratidivasa sApha karavAmAM Ave che, chatAM parvanA divasomAM vizeSa prakAre sApha karAya che, tema ahIM paNa jANI levuM. 1. pAkSikAdi-pratikramaNamAM prAraMbhano "sAvaga-paDikkamaNa-sutta' sudhIno vidhi daivasika pratikramaNa pramANe karavAno che, eTale tenA hetuo paNa te pramANe samajavA. te pachI tarata ja pammIpratikramaNa zarU karavAno hetu e che ke pakhI-pratikramaNa e cothuM Avazyaka che, tethI tenuM ahIM anusaMdhAna thAya. 2. pachI gurnAdikane khamAvavA-pUrvaka ja sarva anuSThAno saphaLa thAya che, tethI'abhuDhio haM saMbuddhA ! khAmaNeNaM' ityAdi pATha vaDe gurvAdika saMbuddhone khamAvavAmAM Ave che, paraMtu gurnAdikane khamAvatAM pahelAM dvAdazAvarta-vaMdana karavAmAM Ave che ane tevuM vaMdana karatAM prathama muhapattInI paDilehaNA karavAmAM Ave che. AvI rIte saMgha sAthe eTale ke pratikramaNamAM jeTalA hoya temanI sAthe muhapattInuM paDilehaNa karanArI vyakti pratikramaNanI mAMDalImAM gaNAya che. tethI jeNe pratikramaNa pAchaLathI sthApavAmAM AvyuM hoya tathA muhapattInuM paDilehaNa pra.-3-40 Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6290zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 pAchaLathI karyuM hoya te vyakti mAMDalImAM gaNAtI nathI. tethI tene chIMka Ave to teno bAdha saMghamAM gaNAtI nathI evI pravRtti che. A ja uddezathI jene chIMka AvavAno saMbhava hoya te vyaktine pAkSika Adi pratikramaNamAM muhapattInuM paDilehaNa temaja pAkSika vagere pratikramaNa saMgha sAthe sthApavAmAM nathI AvatuM, paraMtu pAchaLathI sthApavAmAM Ave che. temaja nAnA (aNasamaju) bALakabAlikAone paNa chIMkanA saMbhavathI pAkSikAdi pratikramaNa vakhate pAchaLathI muhapattInuM paDilehaNa pratikramaNa sthApavAmAM Ave che. 3. pachI saMkSepa ane vistArathI pApanI AlocanA karavA mATe AloyaNAsura bolyA pachI aticAra bolavAmAM Ave che. temAM kayA aticAronuM sevana thayuM che, te jANIne AlovavA ane pratikramavA mATe eka jaNa aticAra bole che ane bIjAo ekAgra citte sAMbhaLe che. 4-5. pachI "sabyassa vi' sUra bolIne sarva aticAronuM pratikramaNa-prAyazcitta grahaNa karavAmAM Ave che. te pachI pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika tapa tarIke eka, be ane cAra upavAsa; ke be, cAra ane cha AyaMbila; ke traNa, che ane nava nivvI; ke cAra, ATha ane bAra ekAsaNAM; ke ATha, soLa ane covIsa beAsaNAM; athavA be, cAra ane cha hajAra sajajhAyanAM tapanuM nivedana karavAnuM hoya che. jo AvuM tapa karela hoya to "paiDhio bolavAmAM Ave che, teno artha e che ke "huM hAla tevA tapamAM sthita chuM,' ane jo AvuM tapa turatamAM karI ApavAnuM hoya to tahatti' kahevAmAM Ave che. keTalAka A vakhate kaMI paNa na bolatAM mauna rahe che ane keTalAka "yathAzakti' kahIne teno aMzataH svIkAra kare che. pAponuM prAyazcitta karavA mATe A tapanI yojanA che, eTale te avazya karavo ghaTe che. 6. pachI pratyeka-khAmaNA vaDe sarvane khamAvavAmAM Ave che ane tenI pahelAM tathA pachI vinayArthe gurune dvAdazAvarta-vaMdana karavAmAM Ave che. 7thI 10. pachI "paSmIsutta' bolIne zrutArAdhananA ullAsa badala suyadevayA' thaI kahevAmAM Ave che ane "sAvaga-paDikkamaNa" sutta kahI bAra logassano kAussagna karavAmAM Ave che, te aticAronI vizeSa zuddhi arthe jANavo. Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNanI vidhinA hetuo 0627 11. pachI "IcchA. abhuDhio haM samatta (samApta)-khAmaNeNaM abhitara-pambiyuM khAmeuM ?' vagere zabdo vaDe khamAvavAmAM Ave che, te kAussagna karatAM zubha ekAgra bhAva vaDe kaMIka aparAdho sAMbharyA hoya tene khamAvavA mATe jANavuM. athavA ahIM pAkSika pratikramaNanI samApti thAya athavA khoTI kriyA thaI hoya to te khamAvavA mATe jANavuM. 12. pachI "sAvaga-paDikramaNa' suttathI bIjo vidhi daivasika pratikramaNanI vidhi pramANe karavAno che, eTale tenA hetuo te pramANe samajavA. ahIM zrutadevatAnA kAyotsargane sthAne bhuvanadevatAno kAyotsarga karavAmAM Ave che teno hetu e che ke kSetradevatAnI niraMtara smRtimAM bhuvananuM kSetramaMtargatapaNuM hovAthI tattvathI to bhuvanadevatAnI smRti dararoja thAya ja che, to paNa parvadivase temanuM bahumAna karavuM. 13. stavananA sthAne "ajiya-saMti-thao" ane "zAMtistavane sthAne "bRhacchAti' bolAya che, te parva divase bhAvanI vizeSa vRddhi mATe samajavuM. Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) pAkSika Adi pratikramaNamAM koIne chIMka Ave to kAussagna karavAno vidhi - pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNamAM jo aticAra pahelAM chIMka Ave to caityavaMdanathI pharI pratikramaNanI zarUAta karavI joIe ane aticAra pachI jo chIMka Ave to sajhAya bolyA pachI dukhakhayakammakhayanA kAussagna pahelAM chIMkano kAussagna karavo joIe. jene chIMka AvI hoya te zrAvaka, zrAvikAe mAMgalika mATe zrI sakalacaMdrajI upAdhyAyanI racelI sattarabhedI pUjA bhaNAvavI joIe. (aticAra pachI chIMka Ave to mAtra chIMkano kAussagna karavo ane upara jaNAvelI sattarabhedI pUjA bhaNAvavI evo saMpradAya che.) te kAussagnanI vidhi IriyAvahI paDikkamaNa karI logassa. "IcchA. zudropadrava ohaDAvaNaEUR kAussagna karuM ?' guru kahe-"karo" eTale "Icche' kahI zudropadrava. "annattha' sUtra kahI, cAra logassano "sAgaravara-gaMbhIrA sudhIno athavA to soLa namaskArano kAussagna karavo ane guru athavA vaDIle "namo arihaMtANam' pada bolIne kAussagna pALIne "namoDahaMta' sUtra bolIne nIcenI thoya (stuti) kahevI. (bIjAoe stuti kAussagnamAM ja sAMbhaLe.) "sarve yakSAmbikAdyA ye, vaiyAvRttyakarA jine / zudropadrava-kutuM, te sutaM drAvatu naH / rU .' namo arihaMtANaM pada bolIne kAyotsarga pALavo. pachI "logassa' sUtra kahevuM ane AgaLano vidhi karavo. Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) pratikramaNa-vidhidarzaka prAcIna gAthAo (zrI hemacaMdrAcArye yogazAstranA tRtIya prakAzanA svopanna-vivaraNamAM ciraMtanAcAryakRta A gAthAo uddhata karelI che.). "paMcavihAyAra-visuddhi-heumiha sAhU sAvago vA vi / paDikkamaNaM saha guruNA, guru-virahe kuNai ekko vi // 1 // vaMdittu ceiAI, dAuM caurAie khamAsamaNe / bhU-nihia-siro sayalAiAra-micchokkaDaM dei // 2 // sAmAia-puvvamicchAmi-ThAiaM(mi) kAussaggamiccAi / suttaM bhaNia palaMbia-bhua-kuppara-dharia-pahiraNao // 3 // ghoDagamAI-dosehiM, virahiaM to karei ussaggaM / nAhi-aho-jANuddhaM, cauraMgula-Thia-kaDipaTTo // 4 // tattha ya dharei hiae jahakkama diNa-kae aIAre / pArettu NamokkAreNa, paDhai cauvIsathaya-daMDaM // 5 // saMDAsage pamajjia, uMvavisia alagga-viaya-bAhujuo / muhaNaMtagaM ca kAyaM ca, pehae paMcavIsa iha // 6 // aTThiya Thio saviNayaM, vihiNA guruNo karei kiikammaM / battIsa-dosa-rahiaM, paNavIsAvassaga-visuddhaM // 7 // aha sammamavaNaaMgo, karajua-vihi-dharia-putti-rayaharaNo / pariciMtia aiAre, jahakkamaM guru-puro viyaDe // 8 // aha uvavisittu suttaM, sAmAiyamAiyaM paDhia payao / abbhuTThio mhi iccAi, paDhai duha uTThio vihiNA // 9 // dAUNa vaMdaNaM to, paNagAisu jaisu khAmae tinni / kiikammaM kare AyariamAi-gAhA-tigaM paDhai // 10 // Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30.zrIzrAddha-pratibha-sUtrapramoghaTI-3 iya sAmAiya-ussaggasuttamuccaria kAussagga-Thio / ciMtai ujjoa-dugaM, caritta-aiAra-suddhi kae // 11 // vihiNA pAriya, sammatta-suddhi-heDaM ca paDhai ujjoaM / taha savvaloa arihaMta-ceiArAhaNossaggaM // 12 // kAuM ujjoagaraM, ciMtiya pArei suddha-sammatto / pukkharavaradIva, kaDDai sua-sohaNa-nimittaM // 13 // puNa paNavIsussAsaM, ussaggaM kuNai pArae vihiNA / to sayala-kusala-kiriyA-phalANa siddhANa paDhai thayaM // 14 // aha sua-samiddha-heuM suadevIe karei ussaggaM / ciMtei namokkAraM, suNai va deI ta tIi thuiM // 15 // evaM khittasurIe, ussaggaM kuNai suNai deha thuiM / paDhiUNa paMcamaMgalamuvavisai pamajja saMDAse // 16 // puvvavihiNeva pehiya putiM dAUNa vaMdaNaM guruNo / 'icchAmo aNusarddhi'ti, bhaNia jANUhito ThAi // 17 // guruthui gahaNe thui tiNNi vaddhamANakkhara-ssaro paDhai / sakkatthaya-thavaM paDhia, kuNaI pacchitta-ussaggaM // 18 // evaM tA devasiaM, rAiamavi evameva nabari tahiM / paDhamaM dAuM 'micchA mi dukkaDaM' paDhai sakkatthayaM // 19 // uTThiya karei vihiNA, ussaggaM ciMtae a ujjoaM / bIaM daMsaNa-suddhIe, ciMtae tattha emameva // 20 // taie nisA aiAraM, jahakkama citiUNa pArei / siddhatthayaM paDhittA, pamajja saMDAsamuvavisai // 21 // puvvaM va putti pehaNa-vaMdaNamAloya suttapaDhaNaM ca / vaMdaNa khAmaNa-vaMdaNa-gAhAtiga-paDhaNatumuggo // 22 // tattha ya ciMtai saMjama-jogANa na hoi jeNa me hANI / taM paDivajjAmi tavaM, chammAsaM tA na kAumalaM // 23 // Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa-vidhidarzaka prAcIna gAthAo0631 igAiguNatIsUNayaM pi na saho na paMcamAsamavi / evaM cau-ti-ti-dumAsaM na samattho egamAsaM pi || 24 // jA taM pi terasUNaM, cautIsaimAia du-hANIe / jA cautthaM to AyaMbilAi jA porisi namo vA // 25 // jaM sakaM taM hiyae dharettu pArettu pehae potti / dAuM vaMdaNamasaDho, taM cia paccakkhae vihiNA // 26 // 'icchAmo aNusADhi'ti bhaNiya uvavisia paDhai tiNNi thuI / miusaddeNaM sakkatthayAi to ceie vande // 27 // aha pakkhiaM cauddasi-diNammi puvvaM va tattha devasia / suttaM taM paDikkamiDaM, to sammamimaM karma kuNai // 28 // muhapottI vaMdaNayaM, saMbuddhA khAmaNaM tahA''loe / vaMdaNa-patteyakkhAmaNaM ca vaMdaNayamahasuttaM // 29 // sutaM abbhuTThANaM, ussaggo putti-vaMdaNaM taha ya / pajjatiya-khAmaNayaM, taha cauro thobha-vaMdaNayA // 30 // puvvavihiNeva savvaM, devasiaM vaMdaNAi to kuNai / sejjasurI-ussagge, bheo saMtithaya-paDhaNe a // 31 // evaM cia caumAse, varise a jahakkama vihI Neo / pakkha-caumAsa-varisesu navari nAmaMmi nANattaM // 32 // taha ussaggo joA, bArasa vIsA samaMgaliga cattA / saMbuddha-khAmaNaM ti-paNa-satta sAhUNa jahasaMkhaM // 33 // " artha : ahIM pAMca AcAronI vizuddhinA hetue sAdhu ane zrAvaka gurunI sAthe athavA guruno yoga na hoya to ekalo paNa pratikramaNa kare. 1. (temAM prathama) caitya vagerene vaMdana karIne (arthAt cAra thoie devavaMdana karIne pachI) "bhagavAha' pramukha cAra khamAsamaNa daIne, pRthvI para masta sthApI sarva matiyArona ('sapassa. vi' sUtrathI) mithyA hukRta he. 2. (tyArAha) samaya (remi mata' sUtra)-pUrva 627mi. i Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6320zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (mi) kAussagga' ityAdi sUtra ('tassa uttarI', "annattha' sUtra-sahita) bhujAo lAMbI karIne tenI koNIthI kaTivastra dharI rAkhI, ghoTakAdi doSo TALIne kAussagna kare. emAM nAbhithI cAra AMgaLa nIce tathA DhIMcaNathI cAra aMgula UMce kaTivastra pahere. 3-4. te kAussagnamAM divase sevelA aticAronuM kamasara ciMtavana karI dhAraNA kare. pachI namaskAra-pUrvaka kAussagna pArIne caturvizati-stava daMDaka ("logassa' sUtra) bole. 5. saMDAsA pUMjI, arthAt sAthaLa tathA urunA saMdhi-bhAgonI prArthanA karIne nIce ubhaDaka pahoLA besI banne hAtha kyAMya (paraspara ke bIjAne) lagADyA sivAya mukhAnantaka (muhapattI) ane zarIranAM pacIsa sthAne pratilekhanA kare. 6. Ubho thaIne pachI ubhaDaka besIne vinaya-pUrvaka vidhi-yukta gurune batrIsa doSa-rahita ane pacIsa AvazyakathI vizuddha vaMdana kare. 7. tyArapachI (UbhA UbhA) barAbara mastaka namAvIne ane bane hAthamAM vidhipUrvaka muhapattI ane rajoharaNa dhAraNa karIne (pUrve) ciMtavI rAkhelA aticAro yathAkrame gurunI AgaLa pragaTa kare. 8. pachI besIne upayoga-sahita sAmAyika (karemi bhaMte) vagere bolavA pUrvaka zramaNazrAvaka)-pratikramaNa sUtra bolI vidhithI dravyabhAva baMne rIte Ubho thaIne "abhukrio mi' ItyAdi pATha bole. 9. pachI vAMdaNAM daIne pAMca ke vadhu sAdhu hoya to traNane khamAve. pachI vAMdaNAM de ane "Ayariya-uvajajhAe" e traNa gAthA bole. 10. sAmAyika (karemi bhaMte) sUtra tathA utsarga (tassa uttarI," "annattha') sUtra bolI kAyotsargamAM Ubho rahI cAritrAcAramAM lAgelA aticAronI zuddhi mATe be (ujjoa) "logassano kAussagna kare. 11. pachI vidhi-pUrvaka pArIne samyaktanI zuddhi mATe logassa kahe. tathA sarvalokamAMnA ahaMta-caityonI ArAdhanAno kAussagna ("savaloe arihaMtaceIANaM, "annattha' kAyotsarga-sUtra bolIne) kare. 12. Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa-vidhidarzaka prAcIna gAthAo0633 temAM eka lokhkhassanuM ciMtavana karIne kAussagna pAre. pachI nirmaLa-samyaktavALo banelo zrutanI sAdhanA mATe "pukharavaradIva' sUtra bole. 13. pachI (kAyotsarga-sUtra bolI) pacIsa zvAsocchavAsano (arthAt eka logassano) kAussagna kare ane vidhipUrvaka pAre. tyAra pachI saghaLI kuzalakriyAmAM phaLa mATe siddhonuM stavana ('siddhANaM buddhANaM' sUtra) bole. 14. have zrutanI samRddhi mATe zrutadevIno kAusagga kare, emAM eka navakAranuM ciMtavana kare ane te(zrutadevI)nI stuti bole athavA sAMbhaLe. 15. e ja pramANe kSetradevIno kAusagna kare ane tenI stuti bole athavA sAMbhaLe. pachI "paMcamaMgala' (namaskAra) sUtra bolIne saMDAsAnuM pramArjana karIne nIce bese. 16. pUrva vidhi pramANe (zarIra-sahita) muhapattInI pratilekhanA karI gurune vAMdaNAM daI "icchAmo aNasarkiM' bolIne DhIMcaNa para bese. 17. pachI guru vaDe bolAtI stuti sAMbhaLIne vadhatA akSare ane vadhatA svare traNa stuti ("namostu vaddhamAnAya) bole, tyAra pachI zakastava (namo tyu Na) ane stavana bolIne prAyazcitta-nimitta kAussagna kare. 18. A pramANe to devasika pratikramaNa jANavuM. rAtrika pratikramaNa paNa e ja pramANe che. kintu temAM vizeSatA eTalI ke prathama mithyAduSkRta daIne (arthAta "sabassa vi' sUtrathI prati. ThAI) pachI zakrastava (namo (c) Na) bole. 19, UbhA thaIne vidhipUrvaka (arthAtu "karemi bhaMte' vagere sUtro bhaNIne) kAussagna kare. ane emAM eka loggassanuM ciMtavana kare. bIjo kAussagga paNa darzanAcAranI zuddhi mATe e ja pramANe kare, ane logassanuM ciMtavana kare. 20. trIjA kAussagnamAM rAtrinA aticAronuM yathAkrama citavana karIne te pAre, ane siddhastavane bhaNI saMDAsA(arthAta uru vagerenA saMdhi-bhAga)nuM Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6340zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pramArjana karIne bese. 21. ane prathamanI mAphaka muhaparI paDilehaNa, vAMdaNAM, AlocanA, zramaNa (zrAvaka) sUtra-pATha, vAMdaNAM, kSamApanA, vAMdaNAM tathA gAthA-trika (Ayariya-uvajajhAe sUtra) bole ane (kAyotsarga-sUtra bhaNI) tapaciMtavanarUpa kAussagna kare. 22. temAM ema citave ke "je rIte mArA saMyama-yogonI hAni na thAya e rItano tapa huM AdaryuM. temAM utkRSTa cha mahinAno tapa karavAne huM samartha nathI, temAM ekathI mAMDI ogaNatrIsa divasa UNo tapa karavA samartha nathI (arthAt cha mAsamAM eka divasa ocho tapa karavA zakti nathI, be divasa ocho tapa karavA zakti nathI; ema ekeka divasa ghaTADatA 29 dina ocho chamAsI tapa karavA zakti nathI.) ema pAMca mahinAno tapa karavA zakti nathI. ema cAra mahinA, traNa mahinA, be mahinA ane eka mahinAno paNa tapa karavA samartha nathI. emAM eka divasa nyUna, be divasa nyUna, tera upavAsa nyUna karavA samartha nathI. pachI cotrIsa abhakta (16 upavAsa) karavA samartha nathI. emAM babbe ghaTADatAM vicAravuM. arthAt batrIsa abhakta....ema cotha abhakta sudhI. te karavAne asamartha hoya to pachI AyaMbilathI mAMDI (nivI, ekAsaNuM, be AsaNuM, avaDha, purimaDha, sADhaporisI) Adi chevaTe pauruSI ke namukkAra-sahiyaM karavA samartha chuM." AmAM je tapa karavAne samartha hoya, tene hRdayamAM dhAraNa karIne kAusagga pArI muhapattIne paDilehe. pachI vAMdaNAM daIne azaThapaNe vidhi-pUrvaka te ja (pUrve kAussagnamAM dhArI rAkheluM) paccakhANa kare. 23, 24, 25, 26. pachI "icchAmo aNusaddhi' e pramANe bolIne nIce (DhIMcaNa para) besI dhImA zabdathI traNa stutio, zakrastava Adi bole ane pachI caityone vAMde. (kema ke prabhAtano samaya hovAthI UMcA zabdathI koI jAgI AraMbhasamAraMbha kare.) 27. have caudazane divase pAkSika-pratikramaNa karavuM. temAM devasika sUtra sudhI pUrvanI (devasika pratikramaNanI) mAphaka vidhi karIne tyAra pachI samyaka rIte A krama kare. 28. Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa-vidhidarzaka prAcIna gAthAo0635 muhapattI-pratilekhanA, vAMdaNAM, saMbuddha-khAmaNAM, tathA pAkSikaaticAra-AlocanA, vAMdaNAM, pratyeka khAmaNAM, ane pachI vAMdaNAM ane pAkSika-sUtra. 29. pachI pratikramaNa-sUtra(sAdhune zramaNasUtra, gRhasthane "vaMditu' sUtra), abhyatthAna, kAussagga, muhapattI-pratilekhanA, vAMdaNAM, samApta-khAmaNAM, ane cAra stobha-vaMdana (paSmI-khAmaNAM) 30. - tyArapachI pUrvanI vidhi pramANe daivasika vAMdaNAMthI mAMDI badhuM karavuM. zadhyAsurI(vasati-pAlaka devI) kAussagnamAM ane zAMti-stava bhaNavAmAM pharaka che. 31. e ja pramANe caumAsI, sAMvatsarikano yathAkrama vidhi jANavo. pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNomAM nAmano ja pharaka che. tathA kAussagna bAra logassano, visa logassano ane cALIsa logassa ane eka navakArano kare. paknI, comAsI ane sAMvatsarika pratikramaNAM yathAkrame saMbuddha khAmaNAM traNa, pAMca ane sAta jANavAM. 32, 33. Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (11) paccakhkhANa pAravAno vidhi - 1. prathama iriyAvahI paDikkamI "jagaciMtAmaNi'nuM caityavaMdana karI "jaya viyarAya sudhInA sarva pATho kahevA. pachI khamA. praNi. karI IcchA. saMdi. bhaga. sajajhAya karuM ? icchuM kahI eka namaskAra gaNIne "manaha jiNANa' sakjhAya kahIne khamA. praNi. karIne icchA. saMdi. bhaga. muhapattI paDilehuM ! icchuM kahIne muhapattI paDilehavI. 2. khamA. praNi. karIne icchA. paccakhANa pAruM ? yathAzakti, kahI pharI khamA. IcchA. paccakhANa kapAyuM, 'tahatti' kahI aMgUTho mukIno aMdara vALI jamaNo hAtha kaTAsaNA athavA caravaLA upara sthApI, eka eka namaskAra gaNI je paccakakhANa karyuM hoya, tenuM nAma bolIne pAravuM. paraMtu AgaLanAM paccakakhANa bolavAM nahi. nokArasIthI AyaMbila sudhInAM paccakakhANa nIce pramANe pAravAM. "uggae sUre namukkArasahiaM porisi, sADhaporisi, gaMThasahiaM, muThThisahiaM paccakkhANa karyu, cauvvihAra, AyaMbila, nIvi, egAsaNa, biyAsaNa, paccakkhANa karyu, tivihAra paccakkhANa phAsiyaM pAliyaM sohiyaM, tIriaM, kiTTiaM, ArAhiaM, jaM ca na ArAhiaM tassa micchA mi dukkaDaM / upara eka namaskAra gaNavo. pachI bhojana pahelAno samaya aviratimAM na jAya te mATe mukrisahia Adi saMketa paccakhANa kare. (dharmasaMgraha bhA. 1, pR. 259 pAdanoMdha.) tivihAra-upavAsanuM paccakhANa tivihAra upavAsavALAe nIce pramANe paccakmANa pAravuM. 1. guru kahe-paDileheha' 2. guru kahe-puNo vi kAyavaM' (pharI paNa karavuM.) 3. guru kahe-"AyAro na mottavyo' (AcAra na mUkavo.) Page #655 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paccakhANa pAravAno vidhi 0637 *sUre uggae paccakakhANa karyuM. tivihAra, porisi, sADhaporisi, parimaSTha avaDha, mukrisahie paccakkANa karyuM. pANahAra, paccakkANa phAsie, pAlie, sohie, tIrie kiSkrie, Arahie, je ca na ArAhie tassa micchAmi dukkaDaM. pachI eka navakAra gaNI, khamA. praNi. karIne avidhi AzAtanA micchAmi dukkaDaM kahevuM. (AmAMnuM porisi vagere je paccakmANa karyuM hoya tyAM sudhI bolavuM, AgaLanAM paccakhkhANa na bolavAM.) * "sUre uggae paccakakhANa karyuM tivihAra' e pAThane badale keTalAka " sUre uggae upavAsa karyo tivihAra' sUre uggae abbattaOM paccakakhANa karyuM tivihAra' ema paNa bole che. Page #656 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) poSadha-vidhi (1) poSadhanA prakAro : poSadhanA mukhya cAra prakAro che : (1) AhAra-poSadha, (2) zarIra-satkAra-poSadha (3) brahmacarya-poSadha ane (4) avyApAra-poSa. A cAre prakAranA deza ane sarvathI be be bhedo che, paraMtu vartamAna sAmAcArImAM AhAra-poSadha deza ane sarvathI karavAmAM Ave che ane bAkInA traNe poSadho sarvathI karavAmAM Ave che. tivihAra upavAsa. AyaMbila, nivvI tathA egAsaNa karavuM te dezaAhAra-poSadha che ane covihAra upavAsa karavo te sarvaAhAra-poSadha che. (2) poSadhamAM pratikramaNAdi: poSadha karavA icchanAre prabhAtamAM vahelA UThIne rAtrika-pratikramaNa karavuM. pachI upAzraye AvIne guru-samakSa poSadha uccaravo. vartamAna sAmAcArI A pramANe che, paraMtu mukhya vRttie savAre poSadha laIne pachI pratikramaNa karavuM ghaTe che. A pratikramaNamAM sAta lAkha sUtra ane aDhAra pApa sthAnaka' sUtrane badale "gamaNAgamaNe sUtra-49 bolavuM. ane sAhu-vaMdaNa-sutta" ("aDhAIjesu' sUtra) pahelAM "bahuvela'nA Adezo levA. pachI cAra khamA, praNi. vaDe AcAryAdine vaMdana karI "sAhu-vaMdaNa-sutta' ("aThThAI sUtra') kahevuM ane pratikramaNa pUruM karavuM. pachI khamA. praNi. pUrvaka IriyAvahiya karI khamA. praNi pUrvaka Adeza mAgavo. "icchA. paDilehaNa karuM?" pachI "icche kahI pAMca vAnAM paDilehavAM : muhapatI, caravalo, kaTAsaNa, kaMdoro, dhotiyuM. pachI IriyA. kahI bAkInAM vastra paDilehavAM. te pachI devavaMdana karavuM. 1. poSadhanA artha vagere mATe juo prabodhaTIkA, bhAga 2 jo, sUtra 34nI gAthA 29, kAlikAsarvajJa zrIhemacaMdrAcArya tathA abhayadevasUri vageree "poSadha' zabdane zuddha gaNI teno vyavahAra karelo che. 2. rAtrika-poSadhamAM paNa bIje divase savAranA pratikramaNamAM A pramANe vidhi karavo, paratu poSadha levAno hoya to ahIM navesarathI uccaravo ane poSadha levAnA saghaLA Adeza. - Page #657 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poSadha-vidhi639 (3) pachI upAzraye AvI poSadha mATe guru-sanmukha nIce pramANe vidhi karavo :- (emAM pratikramaNa sAthe paDilehaNa karanAre nIce pramANe vidhi to karavAno, paNa vastro paDilehavAM nahi; kema ke pUrve paDilehelAM che.) (1) khamA. praNi. karI, "iriyAvahI paDikkamI," "tassa uttarI sUtra tathA "annattha' sUtra bolI, kAussagna karavo. temAM "cakavIsatyayasutta'("logassa" sUtronuM smaraNa karI kAussagna pArI te sUtra pragaTa bolavuM. (2) pachI "icchA. posaha-muhapattI paDilehuM ?' ema kahI muhapattI paDilehavAnI AjJA mAgavI. guru kahe "paDileheha' eTale "Icche" kahI besIne muhapattI paDilehavI. (3) pachI khamA. praNi. karI "icchA. posaha saMdisAha ?' ema kahI AjJA mAgavI. guru kahe "saMdisAmi.' eTale icche' kahI khamA. praNi. karI kahevuM ke "IcchA. posaha ThAuM ?' guru kahe ThAeha eTale "icche' kahI UbhA UbhA eka namaskAra gaNavo. (4) pachI "IcchakAri bhagavan! pasAya karI posahadaMDaka uccarAvo jI' ema kahI guru mahArAja pAse vaDIla pAse athavA tevo yoga na hoya to jAte posaha levAnuM sUtra (kramAMka 48) uccaravuM (pa) pachI sAmAyika-muhapattI paDilehaNAnA AdezathI mAMDIne traNa namaskAra gaNIne sajhAya karavA sudhI sAmAyika levAno sarva vidhi karavo. temAM vizeSatA eTalI ke "gAva niya'ne badale "vAva posaEUR kahevuM. (6) pachI khamA. praNi. karI "icchA. bahuvela saMdisAhu ?" kahevuM. guru kahe "saMdisaha' eTale "icche' kahI khamA. praNi. karI "IcchA. bahuvela karIzuM' ema kahevuM. guru kahe "karajo" eTale "Iccha" kahevuM. (7) khamA. praNi. karI "icchA. paDilehaNa karuM ?' ema kahevuM. guru kahe "kareha' eTale "Icche' kahI pAMca vastunuM paDilehaNa karavuM. temAM muhapattInuM 50 bolathI, caravALAnuM 10 bolathI, kaTAsaNAnuM 25 bolathI, sUtaranA kaMdorAnuM 10 bolathI, ane dhotiyAnuM 25 bolathI paDilehaNa karavuM. (8) pachI paDileheluM dhotiyuM paherI, kaMdoro bAMdhI, IriyAvahI paDikkamI khamA. praNi. "IcchA. paDilehaNA paDilehAvo che' ema kahevuM. guru kahe, "paDilehAvemi eTale "Iccha' kahevuM. (9) pachI tera-bolathI sthApanAcAryajI paDilehI (sthApelA hoya to pharIthI sthApI Page #658 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 640 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 athavA vaDIlanuM uttarIya vastra paDilehI) khamA. praNi. 'icchA. upadhimuhapattI DilehuM ?' ema kahevuM. guru kahe 'paDileheha' eTale 'icchuM' kahI muhapattI paDilehavI. (10) pachI khamA: praNi. karI 'icchA. upadhi saMdisAhu ?' ema kahevuM. guru kahe, 'saMdisAvemi' eTale 'icchuM' kahI khamA. praNi. karI 'icchA. uSi DilehuM ?' ema kahevuM. guru kahe, 'paDilehe' eTale 'icchuM' kahI bAkInAM vastro paDilehavAM. (11) pachI eka jaNe DaDAsaNa jAcI levuM ane tene DilehI, iriyAvahI paDikkamIne kAjo levo. pachI tene zuddha karI, jIva-jaMtu jIvatuM ke mareluM hoya te tapAsI tyAM ja-sthApanAcArya sanmukha UbhA rahI, iriyAvahiyA paDikkamI logassa sUtra prakaTa kahIne DaMDAsaNa vaDe pramArjana karatAM karatAM niravagha bhUmikAe jaI 'anunALada nassu Aho' kahIne kAjo paraThavavo ane traNa vAra vosire' kahevuM. (12) pachI mULa sthAnake AvI iriyAvahi. pratikramaNa karIne gamaNA-gamaNe sUtra AlovavA pUrvaka badhAnI sAthe deva-vaMdana karavuM ane sajjhAya karavI. (4) deva-vaMdanano vidhi A pramANe jANavo : (1) prathama khamA. praNi. karI, iriyAvahI paDikkamI logassa kahI, uttarAsaNa nAkhIne khamA. praNi. karI 'icchA. ceiyavaMdaNuM karemi' ema kahevuM. pachI 'icchuM' kahI, caityavaMdana, 'tittha-vaMdaNa-sutta' ('jaMkiMci' sUtra) 'sakkatthayasutta' ('namo tyu NuM' sUtra) ane 'paNihANa-sutta' ('jayavIyarAya sUtra') 'AbhavamakhaMDA' sudhI kahI, khamA. praNi. karI, caityavaMdana karI, 'sakkatthaya sutta' kahI cAra thoIo (stutio) bolavA sudhIno sarva vidhi karavo. (2) pachI 'sakkatthaya-sutta' vagere bolIne bIjI vAra cAra thoIo bolavI. (3) pachI 'sakkatthayasutta' tathA 'savvaceIya-vaMdaNa-sutta' ('jAvaMti ceIAI') ane 'savvasAhU-vaMdaNa-sutta'('jAvaMta ke vi sAhU')no pATha 1. vastuo jAcavAno artha chUTA gRhastho pAsethI 'A vastu ame vAparIe' evo Adeza levAno che. 2. kAjAmAM sacitta-ekeMdriya (anAja tathA lIlI vanaspati) tathA kalevara nIkaLe to guru pAse AloyaNA levI. traNa jIva nIkaLe to yatanA karavI. Page #659 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poSadha-vidhi 0641 bolI, stavana bolI "paNihANa-sutta'no pATha "AbhavamakhaMDA sudhI kahevo. (4) pachI khamA. praNi. karI, caityavaMdana, 'titvavaMdaNa-sutta' ("kiMci' sUtra) sakkaWya-sura" bolI, "paNihANa-sura" pUruM bolavuM. tyAra pachI vidhi karatAM avidhi thaI hoya teno AtmAne "micchA mi dukkaDa vaDe daMDa daIne prabhAtanAM devavaMdanamAM chevaTe sajajhAya kahevI. (bapore tathA sAMjhe na kahevI.). | (5) sakjhAyano vidhi A pramANe jANavo : prathama khamA. praNi. karI "IcchA. sajhAya karuM?' ema kahevuM. guru kahe "kareha' eTale "icche kahI, namaskAra gaNI UbhaDaka page besIne eka jaNa "saddha- nikiccasajhAo" ("mannata jiNANanI sajajhAya sUtra-46) bole. (6) cha ghaDI divasa caDyA pachI porasI bhaNAvavI. te A pramANe : khamA. praNi. karI "IcchA. bahu-paDipunA porisI ?" ema kahevuM. guru kahe taha tti" eTale "iccha' kahevuM. pachI khamA. praNi. karI IriyAvahI paDikkamI khamA. praNi karI. IcchA. paDilehaNa karuM?' ema kahevuM. guru kahe "kareha' eTale icche' kahevuM ane muhapattI paDilehavI. (7) guru hoya to temanI samakSa rAiya-muhapattI paDilehavI.* te A pramANe : prathama khamA. praNi. karI IriyAvahI paDikkamI, khama. praNi. karI, "IcchA. rAiya muhapattI paDilehuM ?" ema kahevuM. guru kahe "paDileheha' eTale icche' kahI muhapattI paDilehavI. pachI dvAdazAvarta, vaMdana karavuM. pachI "IcchA. rAIe AlouM ?' ema kahevuM. guru kahe "Aloeha' eTale "Icche' kahI "Aloemi, jo ke rAIo aIyAro" tathA "sabUsTa vi rAIa.' kahI padastha hoya to temane dvAdazAvarta-vaMdana karavuM ane padastha na hoya to eka ja khamA. praNi. karavuM. pachI "icchakAra suha. rAI." kahIne khamA. praNi. karIne "guru-khAmaNA-sutta ('abhuDhio haM sUtra) vaDe gurune khamAvavA, pachI dvAdazAvarta-vaMdana karI "IcchakArI bhagavad ! pasAya karI paccakakhANano Adeza dezo ja." ema kahI paccakhkhANa levuM. ahIM ke jemaNe guru sAthe rAtrika pratikramaNa na karyuM hoya temane mATe A vidhi che. pra-3-41 Page #660 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 642 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 covihAra ke tivihAra upavAsa ke purimaa, AyaMbila ke ekAsaNAnuM paccakkhANa karavuM joIe. khAsa kAraNa hoya to gurunI AjJAthI sA4porisI ke porisI-AyaMbila-egAsaNAnuM paccakkhANa paNa karI zakAya. (8) pachI sarva munirAjane be vAra khamA. praNipAta karI, icchakAra tathA 'gurukhAmaNA-sutta'no pATha bolI vaMdana karavuM. (9) pachI laghuzaMkA karavI hoya (mAtaruM karavuM hoya) to kUMDI, pUMjaNI ane acitta jaLanI yAcanA karavI. tathA mAtariyuM paherIne pUMjaNI vaDe kUMDI pUMjIne, temAM mAtaruM karIne paraThavavAnI jagAe javuM. tyAM kUMDI nIce mUkI nirjIva bhUmi joIne 'anujJALahaiM nastuLo' kahIne mAruM paraThavavuM. paraThavyA pachI pAchI kUMDI nIce mUkI traNa vAra 'vosire' kahI, kUMDI mULa jagAe mUkI, acitta jaLa vaDe hAtha dhoI, vastra badalI sthApanAcArya sanmukha AvavuM ane khamA. praNi. karIne IriyAvahI paDikkamIne-gamaNA gamaNe sUtra AlovavAM. ahIM eTaluM yAda rAkhavuM ke jyAre jyAre poSadhazALA ke upAzrayanI bahAra javAno prasaMga Ave tyAre traNa vAra 'AvasahI' kahevI ane aMdara praveza karatAM traNa vAra 'nissIhI' kahevI. (10) posaha lIdhA pachI jinamaMdire darzana karavA javuM joIe. teno vidhi A pramANe samajavo : kaTAsaNuM DAbe khabhe nAkhI, uttarAsaNa karI, caravaLo DAbI kAkhamAM ane muhapattI jamaNA hAthamAM rAkhIne IryAsamiti zodhatAM mukhya jinamaMdire javuM. tyAM traNa vAra 'nissIhI' kahIne maMdiranA Adya dvAramAM praveza karavo ane mULanAyakajInI saMmukha jaI dUrathI praNAma pharIne traNa pradakSiNA devI. pachI bIjI vAra 'nissIhI' kahI raMgamaMDapamAM praveza karI darzana-stuti karIne khamA. praNi. karI iriyAvahI paDikkamavA. pachI maMdira so hAthathI dUra hoya to 'gamaNAgamaNe' AlovavA ane traNa vAra khamA. praNi. karI 'nissIhi' kahIne caityavaMdana karavuM. te pUrNa thaye jinamaMdiramAMthI bahAra nIkaLatAM traNa vAra 'AvasahI' kahI upAzraye AvavuM. tyAM traNa vAra 'nissIhi' kahIne praveza karavo ane so hAtha uparAMta javAnuM thayuM hoya to iriyAvahI paDikkamavA tathA 'gamaNAgamaNe' Page #661 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poSadha-vidhi 643 AlovavA. 1 (11) jo comAsuM hoya to madhyAhananA deva vAMdhA agAu bIjI vAra kAjo levo joIe. tene mATe eka jaNe IriyAvahI paDikkamIne kAjo levo ane te zuddha karIne yogya sthAne paraThavavo. (tyAra pachI IriyAvahI paDikkamavA nahIM.) pachI madhyAhananA deva vAMdavA. teno vidhi pUrvavat jANavo. pachI jene pANI vAparavuM hoya ke AyaMbila, ekAsaNa karavA javuM hoya teNe paccakhANa pAravuM. (paccakhANa pAravAnI vidhi anyatra ApelI che.) (12) pANI pIvuM hoya teNe ghaDo tathA pavAluM yAcI tenuM paDilehaNa karI temAM yAceluM acitta jaLa kaTAsaNAM para besIne pIvuM ane pANI pIvAnuM pAtra lUchIne mUkavuM. pANIvALAM pAtra ughADAM rAkhavAM nahi. (13) jo AyaMbila, nivvI ke egAsaNa karavA potAne ghera javuM hoya to iryAsamiti zodhatAM javuM ane gharamAM praveza karatAM "jayaNA-maMgaLa' bolIne Asana (kaTAsaNuM) nAkhI, besIne sthApanAjI sthApI, IriyAvahI paDikkamavA. pachI khama. praNi. karI "gamaNAgamaNe" AlovavA. pachI kAjo laI pAThavI iriyAvahI karI pATalo tathA thALI vagere vAsaNo yAcI pramArjIne, pachI AhAra yAcI saMbhava hoya to atithi-saMvibhAga karIne, nizcala Asane besIne mauna-pUrvaka AhAra karavo. banatAM sudhI AhAra praNIta (rasa-kasavALo) na joIe, ane pIrasanAra "vAparo" ema kahe, pachI ja vAparavI. jene ghare na javuM hoya te poSadhazALAe pUrvaprerita putrAdike ANelo AhAra karI zake che, paNa sAdhunI jema vahoravA jaI zake nahi. te mATe prathama sthAnanuM pramArjana karavuM ane te para kaTAsaNuM bichAvavuM. pachI 1. jyAre jyAre so hAtha uparAMta javAnuM thAya, athavA kAMI paNa pAThavavAnuM thAya tyAre iriyAvahI paDikkamavA ane "gamaNAgamaNe AlovavA. 2. vAparavAnuM vAsaNa akSarothI aMkti na hovuM joIe; kemake akSara para hoTha lagADavAthI agara eThuM pANI aDavAthI jJAnAvaraNIya karma baMdhAya. 3. traNa vAra "Avasahi' kahIne posaha zALAmAMthI nIkaLavuM. Page #662 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 644 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pAtra vagerenuM pramArjana karI. sthApanA sthApIne IriyAvahI paDikkamavo ane nizcala Asane besI mauna-pUrvaka AhAra karavo koI paNa sacitta, ke pApaDa vagere avAja thAya tevI cIja na vAparavI. tathA prakAranAM kAraNa vinA modakAdi svAdiSTa vAnIo tathA lavaMgAdika tAMbUla vAparavAM nahi ane bhojana vAparatA bacakArA na bolAvAya, sUrasUra avAja na karAya, jamatAM utAvaLa na karAya, atyaMta vAra paNa na karAya tathA eThuM chAMDavuM nahIM, thALI vagere dhoIne pI javuM, ane thALI, vATakA vagere lUchIne sApha karavAM-A pramANe vidhi che. pachI mukha-zuddhi karIne tivihAranuM paccakhANa karavuM ne namaskAra gaNIne UThavuM tathA kAjo laIne paraThavavo. pachI poSadhazALAe AvIne sthApanAjI-saMmukha IriyAvahI paDikkamIne so DagalAMthI vadhAre dUra gayA hoya to gamaNAgamaNe sUTa AlovavIne pachI caityavaMdana karavuM. temAM jagaciMtAmaNi sutta' bolavuM ane "paNihANa-sutta' ("jayavayarAya-sUtra) sudhIno sarva vidhi karavo. (14) tyAra pachI svAdhyAya ane dhyAnamAM pravRtta thavuM. tathA zrI jJAnapaMcamIe jJAnanA, ane mauna ekAdazIe doDhaso kalyANakanA ane traNe comAsI caudasa-vagere parvomAM covIsa tIrthaMkaranA vistArathI vidhipUrvaka devavaMdana karavAM. (15) trIjA pahora pachI muni mahArAje sthApanAcAryanuM paDilehaNa karyuM hoya to tenI samakSa (bIjI vAranuM) paDilehaNa karavuM. te A pramANe : (1) prathama khamA. praNi. karI "icchA. bahupaDipunA porisI ?" ema kahevuM. tyAre guru kahe "tata tti eTale "Icche kahI khamA. praNi. karI iriyAvahI paDikkamavA. (2) pachI khamA. praNi. karI "icchA. gamaNAgamaNe 1. traNa vAra 'nisIhA' kahIne posahazALAe praveza karavo. A pramANe dareka vakhate posahazALAmAM tathA jinamaMdiramAM pravezatAM ane bahAra jatAM "nisIpI ane "Avasati pATha traNa vAra bolavo. Page #663 -------------------------------------------------------------------------- ________________ proSadha-vidhi 0645 AlouM ?' ema kahevuM. guru kahe "Alo eha eTale "Icche' kahI gamaNAgamaNe AlovavA. (3) pachI khamA. praNi. karI "icchA. paDilehaNa karuM ?' guru kahe "kareha' eTale "icche' kahI khamA. praNi. karIne kahevuM ke icchA. posahazAlA pramANuM ?' guru kahe "pamajeha' eTale "Icche' kahI upavAsavALAe muhapattI, kaTAsaNuM ane caravALo e traNa ane AyaMbila egAsaNavALAe te traNa uparAMta kaMdoro ane dhotiyuM ema pAMcanI paDilehaNA karavI (4) pachI khamA. praNi. karI "iriyAvahI paDikkamavI (upavAsavALAne iriyAvahI paDikkamavAnI nathI.) ane khamI. praNi. karI IcchakArI bhagavanpasAya karI paDilehaNA paDilehAvo* jI' ema kahIne vaDIlanuM uttarIya vastra paDilehavuM. (5) pachI khamA. praNi. karIne kahevuM ke icchA. upadhi-muhapattI paDilehuM?' guru kahe "paDilehaNa' eTale "icche" kahI muhapattInI paDilehaNA karavI. (6) pachI khamA. praNi. karI "icchA. sajhAya karuM ?' ema kahI sajhAyano Adeza mAgavo. guru kahe "kareha' eTale UbhaDaka besI eka namaskAra gaNI "mannata jiNANa'nI sajhAya bolavI. (7) pachI khAdhuM hoya teNe dvAdazavarta-vaMdana karIne ane bIjAne khamA. daIne pANahAranuM paccakakhANa karavuM. prabhAte tivihAra upavAsanuM paccakakhANa lIdhuM hoya ane pANI na pIdhuM hoya to A vakhate cauvihAranuM paccakhANa karavuM. ane covihAra upavAsavALAe "pAridrAvaNiyA' AgAra vagaranuM "sUre uggae covihAranuM paccakhANa karavuM. (8) pachI khamA. praNi. karI "icchA. upadhi saMdisAhe?" ema kahevuM ane guru kahe "saMdisAvemi eTale "Icche' kahI khamAM. praNiI karI pharI kahevuM ke "IcchA. upadhi paDilehauM ?' guru kahe "paDileheha' eTale "icche" kahI prathama paDilehatAM bAkI rahelAM vastronI * zrAvikAe muhapatti, caravaLo, kaTAsaNuM, sADI, kaMcUka ane adharIyavastra-(caNiyo kaMdorA sAthe) paDilehaNa karavAM. -(dharmasaMgraha bhAga-1. pR. 257) + jo caMdanakanA pratiSThita kAyamI sthApanAjI hoya to sthApavAnI jarUra nahi. paNa pustaka mALA vagere upakaraNonI itvarika' eTale alpakALa mATe sthApanA karelI. hoya. to paDilehaNa karavA pahelAM utthApavI ane paDilehaNa karyA pachI punaH te sthApIne bAkInI kriyA karavI. -(dharmasaMgraha bhAga-1, pR. 257 pAdanoMdha) Page #664 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 646 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 paDilehaNA karavI. temAM rAtri-poSadha karanAre prathama kAmaLInuM paDilehaNa karavuM ane pachI sarva upadhinuM paDilehaNa karavuM. pachI iriyA. paDi.ne kAjo levA mATe (vastrAdi) laIne UbhA thavuM. (9) pachI DaMDAsaNa yAcI kAjo levAnA niyama pramANe kAjo levo. ('muTThi-sahiya'nuM paccakkhANa karanAre pANI vAparavuM hoya to namaskAra gaNIne paccakkhANa pArIne vAparavuM,) pachI sarvee devavaMdana karavuM. (16) posaha pAryA pahelAM yAcelAM DaMDAsaNa, kUMDI, pANI vagere gRhasthane pAchAM bhaLAvI devAM. (17) pachI avasare daivasika ke pAkSikAdi pratikramaNa karavuM. temAM prathama mAtra iriyAvahI paDikkamavA ane pachI khamA. praNi. karI caityavaMdana karavuM. sAta lAkha tathA aDhAra pApasthAnaka suttane badale 'gamaNAgamaNe'sUtra bolavuM. 'sAmAiya-sutta' ('karemi bhaMte' sUtra) 'jAva niyamaM'ne ThekANe 'jAva posahaM' kahevuM. (18) pratikramaNa karI rahyA pachI sAmAyika pAravAne badale cAra pahoranA posahavALA posaha pAre, tenI vidhi A pramANe : khamA. praNi. karI iriyAvahI paDikkamI, 'cakkasAyasutta'thI 'jayavIyarAya' sUtra sudhI kahevuM. pachI khamA. praNi. karIne 'icchA. muhapattI paDilehuM ?' ema kahevuM ane guru kahe 'paDileheha' eTale 'icchuM' kahI muhapattI paDilehavI. pachI khamA. praNi. 'icchA. posaha pAruM?' ema kahevuM. guru kahe, 'puNo vi kAyavyo' eTale 'yathAzakti' kahevuM. pachI khamA. praNi. karI 'icchA. posaha pAryo' ema kahevuM. guru kahe 'Aya(yA)ro na motto' eTale 'taha tti' kahI caravALA upara hAtha sthApI eka namaskAra bolI posaha pAravAnuM sUtra ('sAgaracaMdo kAmo') bolavuM. pachI sAmAyika pAravAnA vidhi pramANe sAmAyika pAravuM. (19) rAtri-poSadha karavAnI icchAvALAe ochAmAM ochuM egAsaNa kareluM hovuM ja joIe; teNe cUnAnuM pANI kuMDala, rU, DaMDAsaNa, yAcI levAM joIe ane kAmaLI, saMthAriyuM sAthe rAkhavAM joIe. pahelAM paDilehaNa, deva vaMdana karela hoya to pachI poSadha levAnA vidhi pramANe poSadha tathA sAmAyika laI badhA Adezo mAgavA* ane te vakhate * navA poSadha lenArane 'bahupaDipunnA porisI'no Adeza mAgavAno nathI, paraMtu poSadhazALAnA pramArjanano Adeza mAgavAno che. Page #665 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poSadha-vidhi0647 mAtra muhapattInuM ja paDilehaNa karavuM paraMtu poSadha uccAryA bAda paDilehaNa tathA devavaMdana karAya te vadhAre yogya che. (20) jeNe savAre ATha pahorano ja poSadha lIdho hoya te sAMjanA deva vAMdyA pachI kuMDaLa jAcI le, eTale rUnAM be pUMbhaDAM be kAnamAM rAkhe. jo te gumAve to AloyaNa Ave. pachI DaMDAsaNa tathA rAtrine mATe cUno nAkheluM acitta pANI vAcIne rAkhI mUke tathA so hAtha vasati joI Ave, jemAM rAtre mAtaruM vagere paraThavI zakAya. pachI khamA. praNi. karI iriyAvahI kahI icchA. caMDila paDilehuM?' ema kahIne Adeza mAge. guru kahe "paDileheha' eTale "icche' kahIne vidhi mujaba "covIsa mAMDalA' karavAM. sUtra-50 A pramANe covIsa mAMDalAM karyA pachI iriyAvahI paDikkamIne 'sakala-kuzalavallI'-e stuti bolIne caityavaMdana-pUrvaka pratikramaNa karavuM. (21) rAtri-poSadhavALA pahora rAtri-paryata svAdhyAya-dhyAna kare. pachI khamA. praNi. karI "IcchA. bahupaDipunnA porisI ?' ema bole. guru kahe "taha tti' eTale khamA. praNi. kahI IriyAvahI paDikkame. pachI khamA: praNi. karI "IcchA. bahupaDipunnA porisI rAIya-saMthAre ThAsuM mi?" ema kahe. guru kahe "ThAjo' eTale "paNihANa-sutta" sudhInA pATho bolI caityavaMdana kare. temAM caityavaMdana-adhikAre 'pAsanAha-jiNa-thuI' ('cIkkasAyana' sUtra ) bole. pachI khamA. praNi. karI "icchA. saMthArA-vidhi bhaNavA muhapattI paDilehuM ?' ema kahI Adeza mAge ane guru "paDileheha kahe tyAre "iccha kahI muhapattInuM paDilehaNa kare ane "nisIhi nirIti nisIhi' namo khamAsamaNaNuM goyamAINa mahAmaNIzaM" ATalo pATha, "namaskAra" tathA "sAmAIya-sutta traNa vAra kahe, pachI "saMthArA-porisI' bhaNAve. temAM arihaMto mahAdevo' e gAthA traNa vAra bole. pachI sAta namaskAra gaNI bAkInI gAthAo bole. . (22) A pramANe saMthArA-porisI kahI rahyA pachI svAdhyAya-dhyAna kare ane jyAre nidrA-pIDita thAya tyAre laghuzaMkAnI bAdhA TALIne iriyA. gamaNAgamaNe' karI divase paDilehelI jagAe saMthAro kare. te A pramANe : prathama jamIna paDilehIne saMthAriyuM pAthare. tenI upara uttarapaTTo (ekapaDo Page #666 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6480 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 ochADa) pAthare. muhapattI keDe bharAve. kaTAsaNuM-caravaLo jamaNe paDakhe rAkhI mUke ane mAtariyuM paherIne sUe.' (23) rAtrie cAlavuM paDe to DaMDAsaNa vaDe paDilehatAM cAle. vacamAM jAge to bAdhA TALI iriyA. karI "gamaNAgamaNe AlovavAM ane ochAmAM ochI traNa gAthAno svAdhyAya karI sUe. (24) pAchalI rAte jAgIne namaskAra saMbhArI bhAvanA bhAvI mAtarAnI bAdhA TALI Ave. pachI IriyAvahI paDikkamIne gamaNAgamaNe AlovIne "kusumiNa-dusumiNano kAussagna karIne caitya. bhagavAnaham cAra vaMdana karIne sajajhAya karI "IcchakAra' bolIne gurumahArAjane sukhazAtA pUchavI. pratikramaNanA avasare rAtrika pratikramaNa kare, paraMtu vacce AMtaruM paDyuM hoya to IriyA, paDikkamIne* rAThaya prati. karavuM. (25) pachI sthApanAcAryajInuM paDi. thayA bAda pUrvokta vidhie paDilehaNa kare ane IriyA. pUrvaka kAjo laI pUrvokta vidhie deva vAMde tathA sajhAya kare. * (1) temAM posahamAM "kalyANa kaMdanI stuti bAda namotthaNaM' sUtra pachIno posaha cAlu rAkhavo hoya to ahIM navesarathI uccAravo ane posaha levAnA saghaLA Adeza levA, ane bAkInA posahavALAe khamA. praNi. karIne icchA. saMdi. bhaga. bahavela sadusAhuM ! (guru kahe-saMdisaha) icche' kahIne punaH khamA. praNi. karIne icchA. saMdi. bhaga. bahuvela karIzuM ? (gura kahe-karajo) e pramANe Adeza mAgIne pachI bhagavAna ham ityAdi vidhi karavI. (2) ahIM dharmasaMgrahamAM nIce pramANe pATha maLe che. te pachI sAdhu ane jeNe pauSadha karyo hoya tevo zrAvaka paNa be khamAsamaNa devA pUrvaka icchA. saMdi. bhaga. bahuvela saMdisAvami. ane IcchA. saMdi. bhaga. bahuvela karemi ema be AdezothI bahuvelanI AjJA mAge (bahuvela-zvAsozvAsa vagere vAraMvAra thatI kriyAo, jene rokI na zakAya ane tenA mATe vAraMvAra AjJA guru pAsethI laI zakAya nahi tevI kriyAone bahuvela kahevAya che.) tyAra pachI bhagavAna ham bolI vaMdana karIne zrAvaka "aThThAIjesa' vagere bole (vartamAnamAM te pachI viharamAna jinanuM ane tIrthAdhirAja zrI zatruMjaya girirAjanuM caityavaMdana karAya che. te prabhAtika maMgaLarUpa samajavuM.)-(dharmasaMgraha bhA-1, pR. 593 pAdanoMdha) Page #667 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poSadha-vidhi0649 (26) pachI DaMDAsaNa, kUMDI, pANI, kuMDaLa, kAmaLI vagere je vastu jAelI hoya, te pachI gRhasthane poSaha pAravA pahelAM bhaLAve. (27) pachI IriyAvahI paDikkamI, icchA muhapattI paDilehuM?' tyAM posaha pAravAnI vidhimAM jaNAvyA pramANe "sAmAIya-vaya-juto' kahevA sudhIno sarva vidhi karIne posaha vAre ane savidhi thayAno " micchA mi dukkaDa" de. Page #668 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) zrI gautamasvAmIjInuM saMskRta stotra (gautamASTakam) zrI indrabhUti vasubhUtiputra, pRthvI bhavaM gautama-gotra ratnam, stuvanti devAsura-mAnavendrA, sa gautamo yacchatu vAMchita me zrI vartamAnAt tripadIma vApya, muhUrta-mAtraNa dhRtAni yena, aMgAni pUrvANi caturdazApi, sa gautamo yacchatu vAMchita me zrI-vIranAthena purA praNItaM, mantra mahAnanda-sukhAya yasya, dhyAyattvamI sUri-varAH samagrAM, sa gautamo yacchatu vAMchita me yasyAbhidhAnaM munayopi sarve, gRtti bhikSA-bhramaNasya kAle, miSTAnna-pAnAmbara pUrNakAmAH, sa gautamo yacchatu vAMchita me aSTApadA dvau gagane svaThyA, yau jinAnAM pada vandanAya, nizamya tIrthAtizaya surebhyaH, sa gautamo yacchatu vAMchita me || 1 || || 2 | // 3 // | 4 || || 5 || Page #669 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautamasvAmIjInuM saMskRta stotra 651 tripaMca-saMkhyA-zata-tApasAnAM, tapa: kRzAnAmapunarbhavAya, akSINalajhmA paramAna-dAtA, sa gautamo yacchatu vAMchita me || 6 || sa dakSiNe bhojanameva deyaM, sAdharmika saMgha-saparyayeti, kaivalyavastra pradada munInAM, sa gautamo yacchatu vAMchita me | 7 | zivaM gate bhartari vIranAthe, yuga-pradhAna-milaiva matvA, paTTAbhiSeko vidadhe sureH sa gautamo yacchatu vAMchita me || 8 |. railokaya-bIje parameSThi bIje, satyAna bIje jinarAja bIjam, nAma cokta vidadhAti siddhi, sa gautamo yacchatu vAMchita me || 9 || zrI gautamasyASTakamAdareNa, prabodha kAle muni-puMgavA ye, paThanti te sUripada, sadaivADaDananda labhatte sutarAM krameNa | 10 || Page #670 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) zrI gautamasvAmI rAsa* (DhALa 1lI-bhASA chaMda) vIrajisesaracaraNa kamalakamalAkaravAso, paNamavi pabhaNisu sAmisAla goyama guru rAso . maNa taNu vayaNekaMta karavI nisuNo bho bhaviyA, jima nivase tumha dehageha, guNaguNa gahagahiyA. jaMbUdIva siribharatakhitta khANItalamaMDaNa, magadhadeza seNiyanaresa riudalabalakhaMDaNa || dhaNavara gubbara gAma nAma jihAM jaNa guNasajjA, viSpa vase vasu bhUI tatva, tasu puvI bhajjA. tANa pura siri iMda bhUI bhUvalaya pasiddho, caudAha vijjA viviharuva nArIrasa viddho ! vinayaviveka vicArasAra guNagaNaha manohara, sAta hAtha supramANa deha pahiM raMbhAvara. nayaNa vayaNa karacaraNa jiNavi paMkaja jaLa pADiyA, teje tArAcaMdasura AkAza bhADiya ! rave mayaNa anaMga karavI mehyo niradhADIya, dhIrima meru gabhIra siMdhu caMgimacayacADiya. pekhavi niruvamaruva jAsa jaNa jIpe kiMciya, ekAkI kalibhIta Intha guNa TvelyA saMciya | * kArtika suda ekame prabhAta samaye sakala saMghane zrI navasmaraNono pATha saMbhaLAvyA pachI A mAMgalika rAsano pATha bhaNAya che. tema ja koI paNa maMgaLa nimitte tenuM paThana thAya che. Page #671 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautamasvAmI rAsa 0653 ahavA nikSe pugvajammu jiNavara INa aMciya, raMbhApaumA gaurI gaMgarati vidhio vaMciya. 5. nahi budha nahi guru kavi na koI jasu Agala rahio, paMcasayA guNa pAtra chAtra hiMDe paravario | kare niraMtara yajJakarma mithyAmati mohiya, INa chaLa hoze caraNa nANa daMsaNaha visohiya. (vastu chaMda) jabUdIvaha jaMbUdIvaha bharahavAsaMmi, khoNItalamaMDaNa magadhadesa seNiya naresa vara gubbaragAma tihAM, vipra vase vasubhUI suMdaratasu bhajjA puchavI sayala guNa gaNarUvanihANa | tANa putta vijjAnIlo, goyama atihi sujANa. (DhALa 2 jI-bhASA.) caramajiNesara kevalanANI, cauvihasaMgha paDhA jANI | pAvApura sAmI saMpatto, cauvihadevanikAyahi jutto. 8. deve samavasaraNa tihAM kIje, jiNa dIThe mithyAmati khIje ! tribhuvanaguru sihAsana baIThA, tatakhiNa moha dugaMte paIThA. 9. krodha mAna mAyA mada pUrA, jAye nAThA jima dina caurA ! devaduMduhi AkAze vAje, dharmanaresara AvyA gAje. 10. kusumavRSTi virace tihAM devA, cosaTha IMdra jasu mAge sevA ! cAmarachatra zirovari sohe, rupahi jiNavara jaga sahu mohe. 11. visamarasabhara bharI varasatA, jojanavANi vakhANa karatA ! jANevi viddhamANa jiNapAyA, suranarakinnara Ave rAyA 12. kAMtisamUha jhala jhalakaMtA, gayaNa vimANe raNaraNakaMtA pakhAvi iMdabhUI manacike, sura Ape aha jagana hovaMte 13. Page #672 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6540 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 tIra taraMDaka jima te vahatA, samavasaraNa puchatA gahagahatA ! to abhimAne goyama kaMpe, iNi avasare kope taNu kaMpe 14. mUDhA loka ajANuM bole, sura jANaMtA Ima kAMI Dole | mU AgaLa ko jANa bhaNI je ! meru avara kima opama dIje 15. (vastuchaMda) vIra jiNavara vIra jiNavara nANa saMpanna, pAvApurI suramaNiya patta nAha saMsAra tAraNa, tahi dehi nimmaviya, samavasaraNa bahusukhakAraNajiNavara jaga ujjoya kare, tene kari dinakAra siMhAsaNa sAmI kavyo, huo su jaya jayakAra (DhALa 3 jI-bhASA) tava caDhio ghaNamAna gaje, iMdabhUI bhUdeva to ! huMkAro kari saMcaria, kavaNasu jiNavaradeva to ! jojana bhUmi samavasaraNa, pekhe prathamAraMbha to dahadisi dekhe vibudha vadhU, AvatI suraraMbha to ! maNimaya toraNa daMDa dhaja, kosIse navaghATa to ! vaira vivarjita jaMtu gaNa, prAti hAraja ATha to ! suru narakinnara asuravara, iMdra iMdrANI rAya to ! citta camakriya ciMtave e, sevaMtA prabhupAya to ! sasahakiraNa samavIrajiNa, pekhavi rUpavizALa to | eha asaMbhava saMbhave e, sAco e iMdrajALa to ! to bolAve trijagaguru, iMdrabhUI nAmeNa to ! zrImukha saMzA sAmi save, pheDe vedapaeNa to | mAna meI mada Thelo karI, bhagate nAme sIsa to paMcasayAnuM vrata lIyoe, goyama pahilo sIsa to .. Page #673 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautamasvAmI rAsa655 24. 25. 26. baMdhava saMjama suNavi karI, aganibhUI Aveito nAma leI AbhAsa kare, te paNa pratibo dhaI to ! INa anukrame gaNatararamaNa, thApyA vIra agyAra to | tava upadeze bhuvanagara, saMjamazuM vrata bAra to ! bihuM upavAse pAraNuM e, ApaNape viharata to ! goyama saMjama jaga sayala, jaya jayakAra karaMta to . (vastuchaMda). iMdabhUIa iMdabhUIe caDhiya bahumAna huMkAro karI kaMpAto samavasaraNa pahoto turaMto | Iha saMsA sAmi save, caramanAha pheDe phuraMta-bodhibIja saMjAya mane, goyama bhavaha viratta dikha leI simbA sahiya, gaNaharAya saMpatta ! (DhALa-4thI bhASA) Aja huo suvihANa, Aja pacalima puNyabharo / dIThA goyamasAmi, jo niyanamaNe amiyabharo / siri goyama gaNa hAra, paMcasaryA munI parivariya / bhUmiya kare vihAra, bhaviyAM jaNa paDiboha kare ! samavasaraNa mojhAra, je je saMsA upaje e ! te te para upagAra, kAraNa pUche munipavaro ! jihAM jihAM dIje dimba, tihAM tihAM kevala Upaje e ! Apa kahe aNahuta, goyama dIje dAna Ima / guru uparegurubhatti, sAmI goyama upanIya / INa chala kevalanANa rAgaja rAkhe raMgabhare ! jo aSTApadazaila, vaMde caDhI cauvIza jiNa / AtamalabadhivaseNa, caramasarIrI soya muni / Page #674 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. 35. 36. 37. 3 . 39. 6560zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 Ia desaNa nisuNavi, goyamagaNahara saMcalia | tApasapanarasaeNa, to muni dITho Avato e che tavasosiya niyaaMga, anDa zagatI navi Upaje e / kima caDhaze ruDhakAya, gajajimadise gAjato e ? giruo eNe abhimAna, tApasa jA mana ciMtave e to muni caDhIyo vega, AlaMbavi dinakarakiraNa ! kaMcaNamaNi niSphanna. daMDakalasadhajavaDa sahiyA pekhavi paramANaMda, jimahara bharosara mahiya | niyaniya kAyapramANa, caudisi saMThia jiNaha biMba | paNamavi manaullAsa, goyama gaNahara tihAM vasiya . vayarasvAmIno jIva, tiryam bhaka deva tihAM ! pratibodhe puMDarIka kaMDarIka-adhyayana bhaNI ! vaLatA goyamasAmi, savi tApasa pratibodha kare ! leI ApaNa sAtha, cAla jima jUthAdhipati che khIrakhAMDavRta ANa, amiavUTha aMguThTha Thavi | goyama ekaNa pAtra, karAvaI pAraNuM save | paMcasayAM zubhabhAva, ujvaLa bhariyo khIramIse / sAcA guru saMjoga, kavaLa te kevaLarUpa huo / paMcasayAM jiNa nAha samavasaraNa prAkAra traya | pekhavi kevalanALa, uppanuM ujjoya kare | jANe jiNavi piyUSa, gAjaMti dhaNamegha jima | jiNavANI nisNevi, nANI huA paMcasaryA | (vastuchaMda) INe anukrame raNe anukrame nANa saMpanna, pannaraha saya parivariya hariya duriya jiNa nAha vaMdaI, jANavi jagaguru vayaNa tiraha nANa apyANa niMdaI 44. Page #675 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautamasvAmI rAsa 2657 carama jiNesara ima bhaNaI, goyama marisa kheu / cheDe jaI ApaNa sahI, hosuM tullA beu I (DhALa pamI-bhASA) sAmio e vIra jiNaMda punimacaMda jima ullasia, tihario e bharahavAmmi virasa bahotera saMsia | kavatoe kaNaya paumeru pAyakamaLa saMghahiM sahia, Avio e nayaNANaMda naya2 pAvApurI suramahiya / pekhioe goyamasvAmI devazarmA pratibodha kare, ApaNo e trizalA devInaMdana pahoto paramayae vaLatAM e deva AkAza pekhavi jANiya jiNa same e, to muni ni vikhavAda nAdabheda jima upano e / kuNa samo e sAmiya dekhi Apa kanhe huM TAlio e, jANato e tihuaNanAha loka vivahAru na pAlio e ati bhaluM e kIdheluM sAmi jANyuM kevala mAgaze e, ciMtaviyuM e bALaka jema ahavA keDe lAgaze e huM kima e vIra jiNaMda ! bhagate bhoLo bhoLavyo e, ApaNo e cio neha nahi ! na saMpe sAcavyo e sAco e eka vItarAga neha na jeNe lAlio e, iNa same goyacitta rAga vairAge vALio e AvatuM e jo ulaTTa rahevuM rAge sAhiuM e. kevaLa e nANa uppanna goyama saheje umAhio e / tihuaNa e jaya jayakAra kevala mahimA sura kare e, gaNahara e karaya vakhANa bhaviyaNa bhava jima nistare e (vastuchaMda) paDhama gaNahara paDhama gaNahara virasapaMcAsa, gihivAse saMvasiya tIsavarisa saMjama vibhUsiya, sirikevalanANapuNa bAra risa tihuyaNa narmasiya pra.-3-42 45. 46. 47. 48. 49. 50. Page #676 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6580zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 rAyagihi nayarIhiM ThaviA, bANuM vayavarisA | sAmI goyama guNanilo, hoze zivapura ThAu - 51. jima sahakAre koyala Tahuke, jima kusumaha vana parimala mahake, jima caMdana sogaMdhanidhi | jima gaMgAjaLa lahere lahake, jima kaNayAcava teja jhalake, tima goyama saubhAgya nidhi | para. jima mAnasasara nivase haMsA, jima suravara sirikaNaya vatasA, jima mahayara rAjIvavane / jima rayaNAyara rayaNe vilase. jima aMbara tArAgaNa vikase, tima goyama guNake livane ! 53. punamanizi jima zazahara sohe, surataru mahimA jiga jaga mohe, pUravadisi jima sahasakaro ! paMcAnana jima girivara rAje, naravaIghara jima mayagala gAje, tima jina zAsana munipavaro . 54. jima surataruvara sohe zAkhA, jima uttama mukha madhurI bhASA, jima vanake takI mahamahe e jima bhUmIpati bhayabala camake, jima jinamaMdira ghaMTA raNake, tima goyama laLe gahaga e . 55. ciMtAmaNi kara caDhio Aja, surataru sAre vaMchitakAja, kAmakuMbha sau vaza huo e ! kAma gavI pUre mana kAmiya, aSTa mahAsiddhi Ave dhAmiya sAmiya goyama aNusaro e . pa6. paNavambara pahelo pabhaNI, mAyA bIja iso nisuNIne, zrImati zobhA saMbhave e ! devaha dhari arihaMta namIje, vinaya pahura vijhAya guNIje, INa maMtra goyama namo e . pa7. pari pari vasatAM kAMI karIne, deza dezAMtara kAMI bhamIje, kavaNa kAja AyAsa karo | praha uThI goyama samarIje, kAja samaggaha tatakhaNa sIjha, navanidhi vilase tAsa dhare ! 58. caudaha saya bArottara varase, goyama gaNahara kevala divase, kio kavita upagAraparo | Adehi maMgala eha bhaNIne, paramamahocchava padilo kIje, RddhivRddhi kalyANa karo ! 59. Page #677 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautamasvAmI rAsa659 dhanya mAtA jiNe udare dhariyA, dhanya pitA jiNe kula avatariyA, dhanya sahaguru jiNe dikhiyAe ! vinayavaMta vidyAbhaMDAra, jasa guNa koI na laLe pAra, vidyAvaMta guru vInave e ! 60. gautama svAmitaNo e rAsa, bhaNatAM suNatAM lIlavilAsa, sAmaya sukha nidhi saMpaje e, gautamasvAmino rAsa bhaNIne, cavihasaMgha raliyAyata kIje, Rddhi vRddhikalyANa karo . 61. (prativarSArabhadineDadhunA munIndraH samakSamAryANAm saMghasthAnAM maMgala hetutayA pakyate saH II), (maMtra) >> huM zra arihaMta uvajhAya gautamasvAmine namaH prabhAte zuddhatAthI eka mALA haMmezAM gaNavI. Page #678 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgala-bhAvanA maMgala bhagavAn vIro, maMgala gautamaH prabhu: | maMgala sthUlibhadrAdyA, jainadharmoDastu maMgalam | 1. namaskArasamo mantra, zatruMjayasamo giriH | vItarAgasamo devo, na bhUto na bhaviSyati || kAra biMdusaMyukta, nityaM dhyAyanti yogina: / kAmadaM mokSada zaiva, OMkArAya namo namaH | ahinto bhagavanta IndramahitAH siddhAzca siddhisthitA, AcAryA jinazAsanonnatikarA: pUjyA upAdhyAyakAH | zrIsiddhAntasupAThakA munivarA ratnatrayArAdhakAH, paMcate parameSThinaH pratidina kuvaMtu vo maMgalam | pAtAle yAni bibAni, yAni bibAni bhUtale . svargeDapi yAni biMbAni, tAni vaMde niraMtaram 5. jine bhaktijine bhaktirjine bhaktirdine dine ! sadA meDastu sadA meDastu, sadA meDastu bhave bhave che 6. darzana devadevasya, darzana pApanAzanaM ! darzana svargasopAna, darzana mokSasAdhanam | anyathA zaraNe nAsti, tvameva zaraNaM mama | tasmAt kAruNyabhAvena, rakSa rakSa jinezvara ! | 8. prazamarasanimagna dRSTiyugma prasanna vadanakamalamaMkaH kAminIsaMgazUnya: / Page #679 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. maMgala-bhAvanA 0 661 karayugamapi yatte zastrasaMbaMdhavaMdhyuM, tadasi jagati devo vitarAgarvameva. sarasazAMtisudhArasasAgara, zucitare guNaratnamahAkara, bhavikapaMkajabodhadivAkara pratidina praNamAmi jinezvara.10. adya meM saphala janma, adya me saphalA kriyA | zubho dinadayoDasmArka, jinendra ! tava darzanAr / 11. nahi trAtA na hi trAtA, na hi trAtA jagatraye vItarAgasamo devo, na bhUto na bhaviSyati che. 12. Page #680 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) prabhu saMmukha bolavAnA duhA prabhu darizana sukha saMpadA, prabhu darizana nava nidha, prabhu darizanathI pAmIe, sakala padAratha siddha. 1. bhAve jinavara pUjIe, bhAve dIje dAna; bhAve bhAvanA bhAvIe, bhAve kevaLajJAna. jIvaDA jinavara pUjIe, pUjAnA phaLa hoya; rAjA nAme prajA name, ANa na loye koya. phUlaDAM kerA bAgamAM, beThA zrI jinarAja; jema tArAmAM caMdramA, tema zobhe mahArAja. vADI caMpo moriyo, sovana pAMkhaDIe; pArzva jinezvara pUjIe, pAMce AMgaLIe. tribhuvana nAyaka tuM dhaNI mahA moTo mahArAja; moTe puNya pAmIe, tuma darizana huM Aja. 6. Aja manoratha savi phaLyAM, pragaTyAM puNya kallola; pApa karama dUre TaLyAM, nAThAM duHkha daMdola. paMcama kALe pAmavo, durlabha prabhu dedAra; to paNa tArA nAmano, che moTo AdhAra. prabhu nAmakI auSadhi, kharA bhAvathI khAya; roga pIDA vyApe nahi, mahA doSa mITa jAya. pAMca koDIne phUlaDe pAmyA deza aDhAra; kumArapAla rAjA thayo, varyo jaya jayakAra. zAntinAthajI soLamAM, jaga zAnti sukhakAra; zAntabhAve bhakti kare, tarata tare saMsAra. 11. Page #681 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (17) zrI sImaMdharasvAmI (athavA viza viharamAna jina)nA duhA. zrI sImaMdhara jina ! ArAdhanArthe vinaMti karuM ? icche. anaMta covIzI jina namuM, siddha anaMtI koDa; kevalanANI thivira savi, vaMdu be kara joDa. be koDI kevaladhArA viharamAna jinavIza; sahasa yugala koDI namuM, sAdhu sarava niza diza. zrI brahmANI zAradA, sarasvatI ! gho supasAya; sImaMdhara jina vinavuM, sAnidhya karajo mAya. rAMka taNI pare raDavaDyo, nidhaNIyo niradhAra; zrI sImaMdhara sAhibA ! tuma viNa INe saMsAra. maraNAM avataraNAM karI, svAmI ! kALa anaMta; parAvarta pugaLa kIyAM, tehano kahuM virataMta jema kekI girivara rahe, mahA dUre vAsa; tima jinajI ! tuma oLakhuM, nisuNo e aradAsa. mithyAtva saghaLuM pariharUM, huM dharUM samakita jhANa; tapajapa kiriyA AdarUM, tAre lekhere mAre teha. dhana dhana e saMprati sImaMdhara jina deva; sura narane kinnara, sAre ahaniza seva. dhana dhana naranArI, je seve tuma pAya; dhana dhana te dIhA, jeNe tuma samaraNa thAya. 6. Page #682 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 6640 zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 10. 11. dhana dhana te jIhA, je tuma guNa nita gAya; jasa kuLa ajavAlyuM, dhana te mAyane tAya. je cAritre nirmalA, te paMcAnana siMha; viSaya kaSAyane gaMjIyA, te praNamuM niza diha. mahA videhamAM zrI sImaMdharasvAmI, nitya vaMduM prabhAta; trikaraNa vaLI triyogathI, japuM aharniza jApa. bharata kSetramAM huM rahuM, Apa raho cho vimukha; dhyAna loha cuMbaka pare, karU draSTi sanmukha. RSabha laMchana caraNamAM, kaMcana varaNI kAya; cotrIza atizaya zobhatA, vaMduM sadA tuma pAya. Page #683 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na ja ja che (18) zrI zatruMjaya mahAtIrthanA duhA zrI zatruMjaya mahAtIrtha, ArAdhanArthe vinaMti karuM ? iccha. ekekuM DagaluM bhare, zetrujA samo jeha; RSabha kahe bhava koDanAM, karma khapAve teha, zetruMjA samo tIratha nahi, RSabha samo nahi deva; gautama sarakhA gurU nahi, vaLI vaLI vaMduM teha. siddhAcala samaruM sadA, soraTha deza mojhAra; manuSya janma pAmI karI, vaMdu vAra hajAra. soraTha dezamAM saMcaryo, na caDhyo gaDha gIranAra; zetruMjI nadI nAhyo nahi, teno eLe gayo avatAra. zetruMjI nadIe nAhIne, mukha bAMdhI mukha koSa; devayugAdi pujIye, ANI mane saMtoSa, jagamAM tIratha do vaDA, zatruMjaya gIranAra, eka gaDha rikhava samosaryo, eka gaDha nema kumAra. zatruMjaya gIrI maMDaNo, marU devAno naMda; yugalA dharma nivArako, namo yugAdi NaMda. siddhAcaLa siddhivaryA, grahi yuniliMga anaMta; Age anaMtA siddhaze, pujo bhavi bhagavaMta. nemavinA trevIza prabhu, AvyA vimala gIrIMda; bhAvi covIzI Avaze, padmAbhAdijINaMda. prAye e girI zAzvato, mahimAno nahi pAra; RSabha jINaMda samosaryA, pUrva navANuM vAra. DuMgara caDhavA dohyalA, utaratAM nahi vAra; zrI Adizvara pUjatAM, haIDe harakha na mAya. samosaryA siddhAcale, puMDarIka gaNadhAra; ? A S S S S = Page #684 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6660zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 lAkha savA mahAtama kahyuM, suranara sabhA mojhAra. viza koDizuM pAMDavA, mokSa gayA iNe ThAma; ema anaMta mugate gayA, siddha kSetra tiNe nAma. gaNadhara guNavaMtA muni, vizvamAM vaMdanIka; jehavo tehavo saMyamI, e tIrthe pUjanIka. zrAvaka megha samA kahyA, karatA puNyanuM kAma, puNyanI rAzi vadhe, tiNe puNya rAzi nAma. vipraloka viSadhara samA, duHkhiyA bhUtala mAna; dravya liMgI kaNa kSetra sama, munivara chIpa samAna. zrI sImaMdhara svAmIe, e giri mahimA vilAsa; iMdranI Age varaNavyo, tiNe e iMdra prakAza. dazakoTI aNuvratadharA, bhakta jamADe sAra; jaina tIratha yAtrA kare, lAbhataNo nahi pAra. teha thakI siddhAcale, eka munine dAna; detAM lAbha ghaNo have mahAtIratha abhidhAna. gau nArI bAlaka muni, cau hatyA karanAra; yAtrA karatAM kArtikI, na rahe pApa lagAra. pAtAle jasa mUla che, ujjavala girinuM sAra; trikaraNa yoge vaMdatAM, alpa hoya saMsAra. tana, mana, dhana, suta vallabhA, svargAdika sukhabhoga; je vaMche te saMpaje zivaramaNI-saMyoga. vimalAcala parameSThinuM, dhyAna dhare SaTa mAsa; teja apUrava vistare, pure saghalI Aza. trIje bhava siddhi lahe, e paNa prAyika vAca; utkRSTA pariNAmathI, aMtaramuhurata sAca. sarva kAma dAyaka namo, nAma karI oLakhANa; zrI zubha vIravijaya prabhu, namatAM kroDa kalyANa. 25 Page #685 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) zrI aSTaprakArI pUjA vidhi [AratIo, maMgaLa dIvA sahita] prabhu pradakSiNA vakhate bolavAnA duhA kAla anAdi anaMtathI, bhavabhramaNano nahi pAra; te bhramaNa nivAravA, pradakSiNA dauM sAra. darzana jJAna cAritrarUpa pradakSiNA traNa niradhAra; traNa pradakSiNA te kAraNe. bhava duHkha bhaMjanahAra. bhamatImAM bhamatAM thakAM, bhava bhAvaTha dUra palAya; pradakSiNA te kAraNe, bhavika jana cittalAya. (adyame saphala janma, aghame saphalA kiyAH | aghameM saphala gAtra, jinendra tava darzanAr II) zrI jinapUjAnI sAta zuddhi. zrAvakoe roja zrI jinezvara devonI dravyathI ane bhAvathI ema ubhaya prakAre pUjA karavI joIe. aSTaprakAranI pUjA e dravyapUjA che ane tenA karanAre sAta prakAranI zuddhi jALavavAmAM paNa upayogavALA banavuM joIe. ene mATe cosaTha prakArI pUjAmAM kahyuM che ke : "sAte zuddhi samAcarIre, pUjIzuM ame raMge lAla A sAta zuddhinAM nAmo nIce mujaba che ke :- aMga, vasana, mana, bhUmikA, pUjopakaraNasAra; nyAyaMdravya, vidhi zuddhatA, zuddhi sAta prakAra. ( 1ii. 1. aMgazuddhi-zarIra barAbara zuddha thaI rahe eTalA mApasara jaLathI snAna karIne korA rUmAlathI zarIrane barAbara lUchavuM tathA nAhavAnuM pANI Page #686 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6680zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 DhoLatAM jIva-jaMtunI virAdhanA na thAya e dhyAnamAM rAkhavuM. 2. vastrazuddhi-pUjA mATe puruSoe be vastra ane strIoe traNa vastra tathA rUmAla rAkhavo. puruSoe mukhakoza mATe rUmAla rAkhavAno nathI. pUjA mATenAM vastro sapheda, phATyA ke baLyA vagaranAM tathA sAMdhA vinAnAM rAkhavAM. vastro haMmezAM cokhkhAM rahe tema karavuM. e vastro pUjAnA kAma sivAya bIjA koIpaNa kAmamAM vAparavAM nahi. pUjAnAM kapaDAM paherIne vagara nADelAne aDavuM nahi. 3. manaHzuddhi-jema bane tema manane pUjAmAM sthira karavuM. bIjuM badhuM te vakhate bhUlI javuM. 4. bhUmizuddhi-derAsaramAM kAjo barAbara lIdho che ke kema te jovuM. pUjAnAM sAdhano levA-mUkavAnI jagyA paNa bane tema zuddha rAkhavI. 5. upakaraNazuddhi-pUjAmAM joItAM upakaraNo kesara, sukhaDa, barAsa, puSpa, dhUpa, agarabattI, dIpaka, cokhA, phaLa, naivedya vagere jema bane tema UMcI jAtinAM potAnA gharamAM lAvavAM, kaLaza, dhUpadhANAM, phAnasa, aMgaluchaNAM vagere sAdhano khUba UjaLAM cakacakATa rAkhavAM. jema upakaraNanI zuddhi vadhAre, tema AphlAdaka vadhAre Avaze ane bhAvanI vRddhi thaze. 6. dravyazuddhi-jinapUjA Adi zubha kAryamAM vaparAtuM dravya jo nyAyathI upArjana kareluM hoya, to bhAvanI bahu ja vRddhi thAya che. 7. vivizuddhi-snAna karIne zuddha UjaLAM vastra paherI, pUjAnAM upakaraNo laI, zubha bhAvanA bhAvatA jina maMdire javuM. rastAmAM koI azuddha vastuno sparza na thaI jAya e dhyAnamAM rAkhavuM. zrI jina maMdiramAM praveza derAsaranA mukhya dvAramAM praveza karatAM mana, vacana, ane kAyAe karIne ghara saMbaMdhI vyApAra-artha ane kAmanA rUpa traNa vakhata pahelI nisIhi' kahevI. cheTethI prabhunuM mukha jotAM bhaktipUrvaka be hAtha bhegA karI mastake lagADI "namo niNANe" bolavuM. jyAM pradakSiNA pharI zakAya tyAM jJAna, darzana ane cAritranI ArAdhanA mATe traNa pradakSiNA devI. pradakSiNA Page #687 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI aSTaprakArI pUjA vidhi 0 669 pharatAM ane pharyA pachI paNa derAsaramAMthI AzAtanA TALavA banatuM karavuM. pachI mULanAyaka prabhunI sanmukha jaI stutinA zloko bolavA. puruSoe jamaNI ane strIoe DAbI bAjue UbhA rahevuM. stuti bolatI vakhate potAnuM ardhuM aMga namAvavuM. pUjA karanAre potAnA kapAlamAM, gaLe, chAtIe ane nAbhie-ema cAra tilaka karavAM. pachI derAsara saMbaMdhI kAryanA tyAga rUpa bIjI 'nisIhi' kahI dravyapUjAmAM joDAvuM. aSTa prakArI pUjAno krama aSTaprakArI pUjA karavI. e ATha prakAromAM pahelA traNa prakAronI pUjAne aMgapUjA kahevAya che. jyAre bAkInA pAMca prakAronI pUjAne agrapUjA kahevAya che. pahelI traNa pUjA prabhunA aMgane sparza karIne karavAnI hovAthI, tene 'aMgapUjA' kahevAya che ane bIjI pAMca prabhunI sanmukha rahIne karavAnI hovAthI 'agra pUjA' kahevAya che. jenA zarIramAMthI rasI jharatI hoya teNe aMgapUjA pote nahi karavI, paNa potAnAM caMdana-puSpa AdithI bIjA pAse karAvI agrapUjA tathA bhAvapUjA pote karavI. 1. jalapUjA-prathama paMcAmRtathI (dUdha, dahIM, sAkara, ghI ane pANI bhegAM karIne) zrI jina pratimA Adine pakhALa karI, cokhkhA pANIthI nhavaNa karavuM. traNa aMgalUchaNAM potAnA hAthe ja bahumAnapUrvaka barAbara karavAM. zrI vIravijayajI mahArAja kRta saMkSiptaaSTaprakArI pUjAnA duhA (1) jala-pUjAno duho jalapUjA jugate karo, mela anAdi vinAza; jalapUjA phala muja hajo, mAgo ema prabhu pAsa. 1. Page #688 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6700 zrI zraddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 maMtra-3OM hrIM zrI paramapuruSAya paramezvarAya janma-jarA mRtya-nivAraNAya zrImate jinendrAya jala yajAmahe svAhA. 1. jJAna kalaza bharI AtamA, samatA rasa bharapUra; zrI jinane zvavarAvatAM, karma hoye cakacUra. 1. surapati-merUzikhara svavarAve, ho surapati-merU. janmakALa jinavarajako jANI, paMca rUpa karI Ave. (bhAva) -ho sura. 1. ratana pramukha aDajAtinA kaLazA, auSadhi cUraNa milAve; khIrasamudra tIrthodaka ANI, snAtra karI guNa gAve. -ho sura. 2. eNipare jinapratimAko javaNa karI, bodhIbIja mAnuM vAve; anukrame guNaratnAkara pharasI, jina uttama pada pAve.-ho sura. 3. (mAlakoza) AnaMda bhara, havaNa karo jinacaMda-AnaMda bhara. kaMcana-ratana-kaLaza jala bharake, mahake barAsa sugaMdha; suragiri upara surapati saghare, pUje tribhuvana iMda. AnaMda. 1. zrAvaka tima jina havaNa karIne, kATe kalimala phaMda; Atama nirmala atha TAlI, arihaMta rUpa amaMda. AnaMda. 2. 2. caMdana pUjA-kesara, barAsa, sukhaDa vagerethI vilepana-pUjA karavI. nava aMge tilaka karavAM pUjA karatAM nakha kesaramAM boLAya nahi ane prabhune aDe nahi tathA kesaranA chAMTA paDe nahi. e dhyAnamAM rAkhavuM. (2) caMdana-pUjAno duho zItala guNa jehamAM rahyo, zItala prabhu mukha raMga; Atma zItala karavA bhaNI, pUjo arihA aMga. maMtra- OM hrIM zrIM paramapuruSAya paramezvarAya janmajarA-mRtyu nivAraNAya zrImate jinendrAya candanuM yajAmahe svAhA. Page #689 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI aSTaprakArI pUjAvidhi 0271 jina nava aMga pUjAnA duhA jala bharI saMpuTa patramAM, yugalika nara pUjaMta; RSabha caraNa aMgUThaDe, dAyaka bhavajala aMta. (prabhunA jamaNA-DAbA aMgUThe tilaka karavuM.) jAnubaLe kAussagya rahyA, vicaryA deza videza; khaDAM khaDAM kevaLa lahyuM, pUjo jAnu nareza. (prabhunA jamaNA-DAbA DhIMcaNe tilaka karavuM.) lokAMtika vacane karI, varasyAM varasI dAna; kara kAMThe prabhu pUjanA, pUjo bhavi bahu mAna. (prabhunA jamaNA-DAbA kAMDe tilaka karavuM.) mAna gayuM doya aMsathI, dekhI vIrya anaMta; bhUjAbaLe bhavajala taryA, pUjo baMdha mahaMta. (prabhunA jamaNA-DAbA khabhe tilaka karavuM.) siddhazilA guNa UjaLI, lokAMte bhagavaMta; vasiyA teNe kAraNa bhavI, zirazikhA pUjaMta. (prabhunI mastaka-zikhAe tilaka karavuM.) tIrthaMkara pada puNyathI, tribhuvana jana sevaMta; tribhuvana tilaka samA prabhu bhAla-tilaka jayavaMta. (prabhunA kapALamAM tilaka karavuM.) soLa pahora prabhu dezanA, kaMThe vivara vartula, madhura dhvani sura nara suNe, teNe gaLe tilaka amula. (prabhunA kaMThe tilaka karavuM.) hRdaya kamaLa upazama bakSe, bALyA rAga ne roSa; hima dahe vanakhaMDane, hRdaya tilaka saMtoSa. (prabhunI chAtIe tilaka karavuM.) Page #690 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6720zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 ratnatrayI guNa UjaLI, sakala suguNa vizrAma; nAbhi kamalanI pUjanA, karatAM avicala dhAma. (prabhunI nAbhie tilaka karavuM.) upadezaka nava tattvanA, teNe nava aMga jisiMda; pUjo bahuvidha rAgazuM, kahe zubhavIra murNida. 10 3. puSpapUjA sarasa, sugaMdhIvALAM ane akhaMDa puSpo caDhAvavAM, nIce paDelAM puSpa caDhAvavAM nahi. (3) puSpa-pUjAno duho surabhi akhaMDa kusuma rahI. pUjA gata saMtApa; suma-jaMtu bhavya pare, karIye samakita chApa. maMtra-3OM hrIM zrI paramapuruSAya paramezvarAya janma jarA mRtyu nivAraNAya zrImate jinendrAya puSpANi yajAmahe svAhA. 2. 4. dhUpapUjA-prabhunI DAbI bAjue UbhA rahI dhUpa karavo. (4) dhUpapUjAno duho dhyAnaghaTA pragaTAvIye, vAmanayana jina dhUpa; micchatta durgadha dUre TaLe, pragaTe Atma-svarUpa. ame dhUpanI pUjA karIe re, o manamAnyA mohanajI, prabhu dhUpaghaTA anusarIe re, o manamAnyA mohanajI, prabhu nahi koI tamArI tole re, o manamAnyA mohanajI, aMte che zaraNa tamAruM re, o manamAnyA mohanajI. maMtra-OM hrIM zrIM paramapuruSAya paramezvarAya janma-jarA mRtyunivAraNAya zrImate jinendrAya dhUpa yajAmahe svAhA. 5. dIpakapUjA-prabhunI jamaNI bAjue UbhA rahI dIpaka-pUjA karavI. Page #691 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI aSTaprakArI pUjA vidhi0673 (5) dIpaka-pUjAno duho dravya dIpa suvivekathI, karatAM duHkha hoya phoka; bhAva pradIpa pragaTa hue, bhAsita lokAloka. 5. maMtra-3OM hrIM zrI paramapuruSAya paramezvarAya janma-jarA mRtyu nivAraNAya zrImate jinendrAya dIpamAlAM yajAmahe svAhA. 6. akSatapUjA-akhaMDa cokhA vaDe sAthiyo, naMdAvarta vagere karavuM. (6) akSata-pUjAno duho zuddha akhaMDa akSata rahI, naMdAvarta vizAla; pUrI prabhu sanmukha raho, TAlI sakala jaMjAla. maMtra-3OM hrIM zrI paramapuruSAya paramezvarAya janma-jarA mRtyunivAraNAya zrImate jinendrAya akSatAnuM yajAmahe svAhA. sAthIo karatI vakhate bhAvavAnA duhA. temAM prathama cokhAnI siddhazilA ane traNa DhagalIo karatI vakhate bhAvavuM ke : darzana jJAna cAritranA, ArAdhanathI sAra; siddhazilAnI upare, ho muja vAsa zrIkAra. sAthiyo karatI vakhate bhAvavuM ke - akSata pUjA karatAM thakAM, saphaLa karuM avatAra; phaLa mAguM prabhu AgaLe, tAra tAra muja tAra. sAMsArika phaLa mAgIne, ravaDyo bahu saMsAra; aSTa karma nivAravA, mAguM mokSaphaLa sAra. cihugati bhramaNa saMsAramAM, janma maraNa jaMjAla; paMcamagati viNa jIvane, sukha nahi kihuM kAla. 7. naivedya pUjA-sAkara, patAsAM ane uttama mIThAI vagere naivedya sAthiyA upara mUkavuM. pra-3-43 Page #692 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. 6740zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (7) naivedya-pUjAno duho aNAhArI pada meM karyA, vigraha-gaIya anaMta; dUra karI te dIjIye, aNAhArI ziva saMta. maMtra-3OM hrIM zrIM paramapuruSAya paramezvarAya janma-jarA-mRtyunivAraNAya zrImate jinendrAya naivedya yajAmahe svAhA. 7. 8. phala pUjA-badAma, sopArI, zrIphaLa ane pAkAM phaLo siddhazilA upara mUkavAM. (8) phala-pUjAno duho. indrAdika pUjA bhaNI, phala lAve dharI rAga; puraSottama pUjI karI, mAge ziva-phala tyAga. maMtra-3OM hrIM zrIM paramapuraSAya paramezvarAya janma-jarA mRtyunivAraNAya zrImate jinendrAya phalAni yajAmahe svAhA. A rIte aSTaprakArI pUjA karyA bAda cAmara vagerethI pUjA karavI. cAmara pUjA karatAM bolavAnI pUjAnI gAthA. be bAju cAmara DhALe, eka AgaLa vaja ulALe; jaI merU dharI usaMge, Indra cosaTha maliyA raMge. prabhu pAsanuM mukhaDuM jovA, bhavo bhavanAM pAtika khovA. 1. (dravya pUjA badhI pUrI karyA pachI dravya pUjAnA tyAga trIjInisIhi' kahI, caityavaMdanAdi bhAvapUjAmAM joDAvuM.) AratIo jaya! jaya ! AratI Adi jigaMdA nAbhirAyA-marudevIko naMdA....jaya ! jaya !! pahelI AratI pUjA kIje, narabhava pAmIne lhAvo lIje...jaya ! jaya !! dUsarI AratI dIna-dayALA. dhUlevamaMDana prabhu jaga-ajuALA...jaya ! jaya !! Page #693 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AratIo0675 tisarI AratI tribhuvana devA, sura-nara-iMdra kare torI sevA,...jaya ! jaya !! cothI AratI caugati cUre, manavAMchita phaLa zivasukha pUre...jaya ! jaya !! paMcamI AratI punya-upAyA, mULacaMda rikhava-guNa gAyA...jaya ! jaya !! (2). apasarA karatI AratI jina Age, hAMre jina Age re jina Age, hAMre e to avicaLa sukhaDA mAge, hAMre nAbhinaMdana pAsa..........1. tA theI nATaka nAcatI pAya Thamake, hAMre doya caraNamAM jhAMjhara jhamake, hAMre so vana ghugharaDI ghamake, hAMre letI phudaDI bALa............ 2. tAla mRdaMga ne vAMsaLI Dapha vINA, hAMre rUDA gAvaMtI svara jhINA, hAMre madhura surAsura nayaNAM, hAMre jotI mukhaDuM nihALa.......3. dhanya marudevA mAtAne purA jAyA, hAMre torI kaMcana varaNI kAyA, hAMre meM to pUrava puNya pAyA, hare dekhyo tero dedAra..........4. prANajIvana paramezvara prabhu pyAro, hAMre prabhu sevaka huM chuM tAro, hAMre bhavobhavanAM dukhaDAM vAro, hAMre tume dInadayALa................ Page #694 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 676 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sevaka jANI Apano citta dharajo, hAMre mArI ApadA saghaLI harajo, hAMre muni mANeka sukhiyo karajo, hAMre jANI potAno bALa.........6. maMgaLadIvA 1. dIvo re ! dIvo maMgalika dIvo, AratI utAraNa bahu cira jIvo; dIvo re ! sohAmaNuM ghara parvadivALI, aMbara khele amarAbALI; dIvo re ! depALa bhaNe eNe kula ajuALI, bhAve bhagate vipna nivArI; dIvo re ! depALa bhaNe INe e kalikAle, AratI utArI rAjA kumArapAle; dIvo re ! ama ghara maMgalika tuma ghara maMgalika, maMgalika caturvidha saMghane hojo. dIvo re ! ja - chuM cAro maMgaLa cAra Aja, mAre cAro maMgaLa cAra. dekho darasa sarasa jinajIko, zobhA suMdara sAra Aja. chinuMchinuMchinuM mana me hana caraco, ghasIkesara ghanasAra. Aja. 2. vividha jAti ke puSpa maMgAvo, mogara lAla gulAla. Aja. dhUpa ukhevo ne karo AratI, mukha bolo jayakAra Aja. harSa dharI AdIzvara pUjo, comukha pratimA cAra. Aja. haiye dharI bhAva bhAvanA bhAvo, jima pAmo bhavapAra. Aja. sakaLacaMda sevaka jinajIko, AnaMdaghana upakAra. Aja. 4 4 chuM Page #695 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AratIo0677 sakala karmacArI mokSa-mArgAdhikArI, tribhuvana-upakArI, kevalajJAna-dhArI; bhavijana ! nita sevo, deva e bhakti-bhAve, ethI ja jina bhajaMto, sarva saMpatti pAve. jinavara-padasevA, sarvasaMpattidAI, nizadina sukhadAI, kalpavallI sahAI; nami-vinami lahI che, sarva-vidyA vaDAI, RSabha jina sevA, sAdhatAM teha pAI. Page #696 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20) prabhu stuti* (1) che pratimA manohAriNI duHkhaharI, zrIvIra jiNaMdanI; bhaktone che sarvadA sukhakarI, jANe khIlI caMdanI. A pratimAnA guNa bhAva dharIne, je mANaso gAya che; pAmI saghaLAM sukha te jagatanAM, mukti bhaNI jAya che. (2) Avyo zaraNe tumArA jinavara ! karo, Aza pUrI hamArI, nAvyo bhavapAra mAro tuma viNa jagamAM, sAra le koNa mArI ? gAyo jinarAja Aje harakha adhikathI, parva AnaMdakArI, pAye tuma darza nAse bhava-bhaya bhramaNA, nAtha sarve amArI. 1. (3) hArAthI na samartha anya dInano, uddhAranAro prabhu, mhArAthI nahi anya pAtra jagamAM, jotAM jaDe ke vibhu ! mukti maMgala sthAna to ya mujane, icchA na lakSmI taNI, Apo samyag ratna zyAma jIvane to tRpti thAye ghaNI. 1. * prabhu stuti, caityavaMdana, stavana vageremAM bhASAnI dRSTie zakya teTalo sudhAro karyo che, paNa chaMdanI dRSTie je azuddhio che, te sudhAravA jatAM mULa kalevara badalAI jAya eTale temAM kaMI pheraphAra karyo nathI. 1. Page #697 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (21) caityavaMdano maMgala-stuti sakalakuzalavallI puSparAvartameLo duritatimirabhAnu kalpavRkSopamAna; bhavajalanidhipotaH sarvasaMpattihetuH sa bhavatu satata vaH zreyase zAntinAtha 1aaaa -A stuti caityavaMdananA prAraMbhamAM bolavAmAM Ave che. (1) padmaprabhu ne vAsupUjya, doya rAtA kahIe. caMdraprabhu ne suvidhinAtha, do ujjavala lahIe. mallinAtha ne pArzvanAtha, do nIlA nirakhyA; munisuvrata ne neminAtha, do aMjana sarIkhA. soLe jina kaMcana samA, evA jina covIsa; dhIravimala paMDitataNo, jJAnavimala kahe ziSya. (ra) bAra guNa arihaMta deva, praNamIje bhAve; siddha ATha guNa samaratAM, duHkha-dohaga jAve. AcAraja-guNa chatrIza, pacavIza uvajajhAya; sattAdhIza guNa sAdhunA, japatAM zivasukha thAya. aSTottara-zata guNa maLI, ema samaro navakAra; dhIravimala paMDitataNo, naya praName nita sAra. Page #698 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6800 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zrI zAMtinAthanuM caityavaMdana zAMti jinezvara solamA, acirA-suta vaMdo; vizvasena-kula-nabhamaNi, bhavijana-sukha-kaMdo. mRga laMchana jina AukhuM, lAkha varasa pramANa; hatthiNA ura-nayarI-dhaNI, prabhujI guNa maNi-khANa. cAlIza dhanuSanI dehaDI, samacaurasa saMThANa; vadana-padma ye caMdalo, dIThe parama kalyANa. covIza jinalAMchananuM caityavaMdana RSabha-laMchana RSabhadeva, ajita-laMchana hAthI; saMbhava-laMchana ghoDalo, zivapurano sAthI. abhinaMdana-laMchana kapi, krauMca-laMchana sumati; padma-laMchana padmaprabhu, vizvadevA sumati. supArtha-laMchana sAthIo, caMdraprabhu-laMchana caMdra; magara-laMchana suvidhi prabhu, zrIva zItala niNaMda. laMchana khaggI zreyAMsane, vAsupUjyane mahiSa; sUvara-laMchana pAye vimaladeva, maLiyA te nAmo ziSa. siMcANo jina anaMtane, vaja-laMchana zrIdharma; zAMti-laMchana maragalo, rAkhe dharmano marma. kuMthunAtha jina bokaDo, arajina naMdAvartaH malli kuMbha vakhANIe, suvrata kacchapa vikhyAta. nami jinane nilo kamala, pAmIe paMkajamAMhI; zaMkha laMchana prabhu nemajI, dIse UMce AMhI. pArzvanAthane caraNa sarpa, nIlavaraNa zobhita; siMha laMchana kaMcanatanu, vaddhamAna vikhyAta. Page #699 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdano 0 681 eNI pa2e laMchana ciMtavI, oLakhIe jinarAya; jJAnavimala prabhu sevatAM, lakSmI2tana sUrirAya. (5) zrI siddhAcalajInuM caityavaMdana. vimala-kevalajJAna-kamalA-kalita, tribhuvana-hitakara, sa22Aja-saMstuta-caraNapaMkaja namo Adi jinezvara. vimala-girivara zRMgamaMDana, pravara-guNagaNa-bhUdharuM; sura-asura-kinnara-koDI-sevita; namo Adi jinezvara. 2. karata nATaka kinnarI-gaNa, gAya jina-guNa manahara; nirjarAvalI name ahoniza, namo Adi jinezvara. (6) zrI siddhAcaLajInuM caityavaMdana zrIzatruMjaya siddha-kSetra, dIThe durgati vAre; bhAva dharIne je caDe, tene bhavapAra utAre. anaMta siddhano eha ThAma, sakala tIrthano rAya; pUrva navANuM RSabhadeva, jyAM ThavIA prabhu pAya. 9. puMDarika gaNapati siddhi sAdhI, koDI paNa muni manahara, zrIvimala girivara-zRMga siddhA, namo Adi jinezvara. nijasAdhya-sAdhaka sura-munivara, koDI'naMta e girivaraM, mukti-2maNI varyA raMge, namo Adi jinezvara. pAtAla nara-sura-lokamAMhI, vimala girivarato paraM; nahi adhika tIratha tIrthapati kaho, namo Adi jinezvara.6. vimala-girivara zikhara-maMDaNa, du:kha-vihaMDaNa dhyAie; nija zuddha-sattA-sAdhanArtha, paraNa jyoti nipAie. jitamoha-koha-vichoha nidrA, parama-pada-sthita jayakara; girirAja-sevA-karaNa-tatpara, padmavijaya suhitakara, 1. 4. 5. 7 .. 1. 2. Page #700 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6820zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sUrajakuMDa sohAmaNo, kavaDa jakSa abhirAma; nAbhirAyA-kulamaMDaNo, jinavara karuM praNAma. (7) zrI RSabhadevanuM caityavaMdana Adideva alavesarU, vinItAno rAya; nAbhirAyA-kula-maMDaNo, marudevA mAya. pAMcase dhanuSanI dehaDI, prabhujI parama dayALa, corAzI lakha pUrvanuM, jasa Ayu vizALa. vRSabha-laMchana jina vRSadharU (e), uttama guNa maNikhANa; tasAda-padma sevana thakI, lahIe avicala ThANa. (8). zrI sImaMdhara jinanuM caityavaMdana zrI sImaMdhara ! jagadhaNI, A bharate Avo; karuNAvaMta karuNA karI, amane vaMdAvo. sayala bhakta tame dhaNI, jo ho muja nAtha; bhavobhava huM chuM tAharo, nahi meluM have sAtha. sayala saMga ThaMDI karI, cAritra leIzuM; pAya tamArA sevIne, zivaramaNI varIzuM. e alago mujane ghaNo, pUro sImaMdhara deva; ItAM thakI huM vinavuM, avadhAro muja seva. zrI sImaMdhara jinanuM caityavaMdana zrI sImaMdhara vItarAga, tribhuvana tume upakArI, zrIzreyAMsa pitAkule, bahu zobhA tumArI. dhanya dhanya mAtA satyakI, jeNe jAyo jayakArI, vRSabha laMchana birAjamAna, vaMde nara nArI, Page #701 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. caityavaMdano0683 dhanuSa pAMcaze dehaDIe, sohe sovana vAna, kIrtivijaya uvajajhAyano, vinaya dhare tuma dhyAna. (10) zrI sImaMdhara jinanuM caityavaMdana sImaMdhara paramAtamA, ziva-sukhanA dAtA; pukhalavaI-vijaye jyo, sarva jIvanA trAtA. pUrva videhe puMDarIgiNI, nayarIe sohe; zrIzreyAMsa rAjA tihAM. bhaviyaNanAM mana mohe. cauda supana nirmaLa lahI, satyanI rANI mAta; kuMthu-arajina-aMtare, zrIsImaMdhara jAta. anukrame prabhu janamiA, vaLI yauvana pAve; mAta-pitA harakhe karI, rUkmiNI paraNAve. bhogavI sukha saMsAranA, saMjama mana lAve; munisuvrata-nami-aMtare dIkSA prabhu pAve. ghAtI karmano kSaya karI, pAmyA kevaLajJAna; vRSabha-laMchane zobhatAM, sarva bhAvanA jANa. corAzI jasa gaNadharA, munivara eka so koDa; traNa bhuvanamAM jovatAM, nahi koI enI joDa. daza lAkha kahyAM kevalI, prabhujIno parivAra; eka samaya traNa kALanA, jANe sarva vicAra. udaya peDhAla-jina-aMtare, thAze jinavara siddha; jasavijaya guru praNamatAM, zubha vAMchita phaLa lIdha. (11) navapadajInuM caityavaMdana sakala-maMgala-parama-kamalA-keli-maMjula-maMdire; bhava-koTi-saMcita-pApa-nAzana, namo navapada jayakara. 1. Page #702 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6840zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 arihaMta siddha sUrIza vAcaka, sAdhu darzana sukhakaraM; vara jJAna pada cAritra tapa e, namo navapada jayakara. 2. zrIpAla rAjA zarIra sAjA, sevatAM navapada vara. jagamAMhi gAjyA kIrtibhAjA, namo navapada jayakare. 3. zrIsiddhacakra pasAya saMkaTa, ApadA nAse are; vaLI vistare sukha manovAMchita, namo navapada jayakara. 4. AMbila nava dina devavaMdana, traNa TaMka niraMtara; be vAra paDikkamaNAM palavaNa, namo navapada jayakara. pa. traNa kALa bhAve pUjIe, bhavatAraka tIrthakare; tima guNaNuM doya hajAra gaNIe, namo navapada jayakara. 6. ima vidhisahita mana-vacana-kAyA vaza karI ArAdhIe; tapa varSa sADAcAra navapada, zuddha sAdhana sAdhIe. 7. gada kaSTa cUre zarma pUre, yakSa vimalezvara vara; zrI siddhacakra pratApa jANI, vijaya vilase sukhabhara. (12) bIjanuM caityavaMdana duvidha dharma jeNe upadizyo, cothA abhinaMdana, bIje janmyA te prabhu, bhavaduHkha-nikaMdana. duvidha dhyAna tame pariharo, Adaro doya dhyAna; Ima prakAzya sumatijine, te caviyA bIjadina. doya baMdhana rAga-dveSa tehane bhavi ! tajIe; muja pare zItala jina kahe, bIja dina ziva bhajIe. 3. jIvAjIva padArthanuM, karo nANa sujANa; bIja dina vAsupUjaya pare, lo kevalanANa. nizcaya naya vyavahAra doya, ekAMte na rahIe; ara jina bIja dine cavyA, ema AgaLa kahIe. Page #703 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdano 0 685 vartamAna covIzI e, ema jina-kalyANa; bIja dine kaI pAmiyA, prabhu nANa-nirvANa. ema anaMta covIzIe, huA bahu kalyANa; jina uttama padapadmane, namatAM hoya sukha-khANa. (13) jJAnapaMcamInuM caityavaMdana trigaDe beThA vIrajina, bhAkhe bhavijana Age; . trikaraNa zuM triha lokajana, nisuNo mana rAge. ArAdho bhalI bhAtameM, pAMcama ajuAlI; jJAna-ArAdhana kAraNe, ehija tithi nihALI. jJAna vinA pazu sArikhA, jANo iNe saMsAra; jJAna-ArAdhanathI kahyuM, zivapada-sukha zrIkAra. jJAnarahita kiriyA kahI, kAsa-kusuma upamAna; lokAloka-prakAzakara, jJAna eka paradhAna. jJAnI zvAsocchavAsamAM, kare karmano che; pUrva koDI varasAM lage, ajJAne kare jeha. deza-ArAdhaka kriyA kahI, sarva-ArAdhaka jJAna; jJAnataNo mahimA ghaNo, aMga pAMcame bhagavAna. paMca mAsa laghupaMcamI, jAva jIva utkRSTi; paMca varasa paMca mAsanI, paMcamI karo zubhadaSTi. ekAvana hi paMcano, kAussagna logassakero; ujamaNuM karo bhAvazuM, TALe bhava-phero. eNI pere paMcamI ArAdhIe, ANI bhAvaapAra; varadatta-guNamaMjarI pare, raMgavijaya laho sAra. Page #704 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6860zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (14) aSTamInuM caityavaMdana mahA zudi AThama dine, vijayA-suta jAyo; tema phAgaNa zudi AThame, saMbhava caDI Avyo. caiitra vadanI AThame, janmyA RSabha niNaMda; dIkSA paNa e dina lahI, huA prathama municaMda. mAdhava zudi AThama dine, ATha karma karyA dUra; abhinaMdana cothA prabhu, pAmyAM sukha bharapUra. eDija AThama ujaLI, janamyA sumati niNaMda: ATha jAti kaLaze karI, havarAve sura-iMda. janmyA jeTha vadi AThame, munisuvrata svAmI; tema aSADa zudi AThame, aSTamI gati pAmI. zrAvaNa vadanI AThame nami janmyA jagabhANa; tema zrAvaNa zudi AThame, pAsajInuM niravANa. bhAdaravA vadi AThama dine, caviyA svAmI supAsa; jina uttama pada padhane, sevAthI ziva-vAsa. (15) mauna ekAdazInuM caityavaMdana zAsananAyaka vIrajI, prabhu kevaLa pAyo; saMgha caturvidha sthApavA, mahAsana vana Ayo. mAdhava sita ekAdazI somala dvija yajJa; iMdrabhUti Ade maLI, che ekAdaza vijJa. ekAdaza cauguNo, teno parivAra; veda aratha avaLo kare, mana abhimAna apAra. jIvAdika saMzaya harI, ekAdaza gaNadhArA; vIre sthApyA vaMdIe, jinazAsana jayakAra. m h h h Page #705 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdano0 687 u o j j malli-janma ara-malli-pAsa vara-caraNa-vilAsI; RSabha ajita sumati nami, malli ghana-ghAtI vinAzI 5. padmaprabha zivavAsa, pAsa bhavabhavanA toDI; ekAdazI dina ApaNI, Rddhi saghaLI joDI. daza kSetre trihuM kAlanA, traNaseM kalyANa; varSa agyAra ekAdazI, ArAdho varanANa. agiyAra aMga lakhAvIe, ekAdaza pAThA; pUMjaNI ThavaNI vIMTaNI, masI kAgaLa ne kAThA. agiyAra avrata chAMDavA e, vaho paDimA agiyAra; khimAvijaya jinazAsane, saphala karo avatAra. (16) zrI paryuSaNa parvanuM caityavaMdana parva paryuSaNa guNanIlo, navakalpI vihAra; cAra mAsAMtara sthira rahe, evI ja artha udAra. aSADa zudi caudaza thakI, saMvatsarI pacAsa; munivara dina sittarameM, paDikkamatAM caumAsa. zrAvaka paNa samatA dharI, kare gurunAM bahumAna; kalpasUtra suvihita mukhe, sAMbhale thaI eka tAna. jinavara caitya juhArIe, gurubhakti vizAla; prAyaH aSTa bhavAMtare, varIe ziva-varamAla. darpaNathI nija rUpano, jue sudaSTi rUpa; darpaNa anubhava arpaNo, jJAnarayaNa muni bhUpa. AtmasvarUpa vilokatAM, pragaTyo mitra-svabhAva; rAya udAI khAmaNAM, parva paryuSaNa dAva. nava vakhANa pUjI sUNo, zukala caturthI sImA; paMcamI dina vAMce suNe, hoya virAdhaka niyamA. Page #706 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6880zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 e nahi parve paMcamI, sarva samANI cothe; bhavabhIru muni mAnaze, bhAkhyuM arihA nAthe. zrutakevalI vayaNAM suNIe, lahI mAnava avatAra; zrIgubhavIrane zAsane, saphala karo avatAra. zrI caudazatithinuM caityavaMdana caudasupana lahe mAvaDI, savi jinavara kerI; te jina namatAM caudarAja-loke na hoya pherI. caudaratna pati jehanAM, praName pada AvI; cauda vidyAnA thayA jANa, saMjamasiri AvI. caudarAjazira upare, siddha sakalaguNa ThANa; jJAnavimala prabhu dhyAnathI, hoya acala ahiThANa. ' (18) zrI divALInuM caityavaMdana zrI siddhArtha nRpakula tilo, trizalA jasa mAta; harilaMchana tanuM sAta hAtha, mahimA vikhyAta. trIza varasa gRha vAsa ThaMDI, lIye saMyama bhAra; bAra varasa chabastha mAna, lahI kevala sAra. trIza varasa ema sAvi malIe, bahottara Ayu pramANa; dIvAlI dina ziva gayA, kahe naya teha guNakhANa. (19) zrI covIza jinanA varNanuM caityavaMdana padmaprabhu ne vAsupUjaya, do rAtA kahIe, caMdraprabhu ne suvidhinAtha, do ujjavala lahIe. mallinAtha ne pArzvanAtha, do nIlA nirakhyA; munisuvrata ne nemanAtha, do aMjana sarikhA. 3. Page #707 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caityavaMdano 0689 soLe jina kaMcana samA e, evA jina covIsa; dhIravimaLa paMDitataNo, jJAnavimala kahe ziSya. (20) zrI pUrNimA tithinuM caityavaMdana pUrNimatithi seviye, caMdrakalA jayavaMta; poSa sudi pUnama dine, dharmanAthane nANa. caItara zudanI puname, chaThThA jinane nANa. zrAvaNa suda punama dine, caviyA suvrata jirNata. Aso suda pUnama cavyA, zrI neminAtha muhiMda. ANaMda dAyaka jihAM thayA, doDhaso kalyANaka ema. kalyANaka tithi sevatAM, sarvathI pAme ema. punama tithie pujatAM e, ArAdhaka janavRMda. dAna dayA saubhAgyathI, mukti vimala sukhakaMda; (21) zrI vizaMti virahamAna jina caityavaMdana virahamAna jinavara namuM, prathama sImaMdhara deva; yugaMdhara jinanAthajI, bAhusvAmI sadaiva. cothA svAmI bAhu te, jaMbudvIpa sudehe; vicare bhavi paDi bohatA, kevala kamalA gehe. sujAta ne svayaM prabhu, RSabhAnana jinarAja; anaMtavIrya prabhu vaMdiye, zrI suraprabha sukhakAja. zrIvizAla jina seviye, zrIvajadhara svAma; caMdrAnana jina zobhatA, dhAtakIye guNadhAma. caMdrabAhu bhujaMgame, Izvara nemijineza; vIrasena jina pUjiye, devajasA sudineza. ma-3-44 Page #708 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 690 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 caMdrajasA jina vIriya, pukhkhara dvIpe sohe; cotrIsa atizaya zobhatA, sakaLa bhavi mana mohe. AThamI navamI cauvIse, pacavIsamI sukhakAra; mahAvideha vijaye thayA, kanaka varaNa dharanAra. dasa lakha kevalI parikare, so koDa sAdhu mahata; kAyA uMcI zobhatI, dhanuSa pAMcase kahaMta. corAsI lAkha pUrvanuM e, AyuSa pAli prasiddha; dAna dayA saubhAgyathI, muktivimalapada liddha. Page #709 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) stavano (1) zrI AdijinanuM stavana prathama jinezvara praNamIe, jAsa sugaMdhI re ! kAya; kalpavRkSa pare tAsa iMdrANI-nayana je bhUMga pare lapaTAya. roga-uraga tuja navi naDe, amRta jeha AsvAda; tehathI pratihata tehamAMnuM, koI navi kare, jagamAM tuma zuM re vAda. prathama jinezvara. 1. vagara dhoI tuja nirmaLI, kAyA kaMcana-vAna; nahIM prasveda lagAra, tAre tuM tehane, je dhare tAruM dhyAna. prathama jinezvara. 2. rAga gayo tuja manathakI, tehamAM citra na koya; rudhira-AmiSathI rAga gayo tuja janmathI, dUdha-sahodara hoya. prathama jinezvara. 3. zvAsocchavAsa kamaLa samo, tuja lokottara vAta; dekhe na AhAra-nihAra carama-cakSu-dhaNI, ehavA tuja avadAta. prathama jinezvara. 4. cAra atizaya mULathI, ogaNIza devanA kIdha; karma khappAthI agyAra cotrIza ema atizayA, samavAyAMge prasiddha. prathama jinezvara. 5. jina uttama guNa gAvatAM, guNa Ave nija aMga; padmavijaya kahe eha samaya prabhu pALajo, jema thAuM akSaya abhaMga. prathama jinezvara. 7. prathama jinezvara. 6. Page #710 -------------------------------------------------------------------------- ________________ da920zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (2) zrI AdijinanuM stavana mAtA marudevInA naMda ! dekhI tAharI mUrati mAruM mana lobhANuMjI ke mAruM citta corANuMjI; karuNAnAM ghara karuNA-sAgara, kAyA kaMcana vAna; dhorI-laMchana pAule kAMI, dhanuSa pAMcase mAna...mAtA. 1. trigaDe besI dharma kahetA, sUNe parSadA bAra; yojanagAminI vANI mIThI, varasatI jaladhAra....mAtA. urvazI rUDI apasarA ne, rAmA che manaraMga; pAye neura raNajhaNe kAMI, karatI nATAraMbha....mAtA. tehi brahmA, tuMhi vidhAtA, tuM jagatAraNahAra; tuja sarIkho nahi deva jagatamAM, aDavaDiyA-AdhAra....mAtA. 4. tehi bhrAtA, tuMhi trAtA, tehi jagatano deva; sura-nara-kinnara-vAsudevA, karatA tuja pada seva....mAtA. 5. zrIsiddhAcala tIratha kero, rAjA RSabha niNaMda; kIrti kare mANekamuni tAharI, TALo bhavabhaya-phaMda....mAtA. 6. 1. zrI AdijinanuM stavana (rAga-mAru : karamaparIkSA karaNa kuMvara calyo-e dezI) RSabha jinezvara prItama mAro re, ora na cAhuM re kaMta; rIDyo sAheba saMga na parihare re, bhAMge sAdi anaMta-R. prItasagAI re jagamAM sahu kare re, prItasagAI na koya; prItasagAI re nirupAdhika kahI re, sopAdhika dhana khoya-R. koI kaMthakAraNa kASTa bhakSaNa kare re, maLazuM katane dhAya; e meLo navi kahIe saMbhave re, meLo ThAma na ThAya-R. Page #711 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stavanoda93 koI patiraMjana atighaNuM tapa kare re, patiraMjana tana tApaH e patiraMjana meM navi citta dharyuM re, raMjana dhAtumilApa-R. 4. koI kahe lIlA re alakha alakha taNI re, lakha pUre mana Aza; doSarahitane lIlA navi ghaTe re, lIlA doSavilAsa-jha. pa. cittaprasane re pUjana phaLa kahyuM re, pUjA akhaMDita eha; kapaTa rahita thaI Atama arapaNA re, AnaMdaghana-pada-reha-8. 6. 4) zrI ajitanAtha svAmInuM stavana (rAga-AzAvarI : mAruM mana mohyuM re zrIvimala caLe re-e dezI) paMthaDo nihALuM re bIjA jinataNo re, ajita ajita guNadhAma; je te jItyAre teNe huM jItiyore, puruSa kizya muja nAma-paMtha. 1. caramanayaNa karI mAraga jovatAM re, bhUlyo sayala saMsAra; jeNe nayaNe karI mAraga joIe re, nayaNa te divya vicAra-paMtha. 2. puruSa paraMparA anubhava jovatAM re, aMdho aMdha palAya; vastu vicAre re jo Agame karI re, caraNa dharaNa nahi ThAma-paMtha. 3. tarkavicAre re vAdapara parA re, pAra na pahuMce koya; abhimata vastu re vastugate kahe re, te viralA jagata joya-paMtha. 4. vastu vicAre re divya nayaNataNore, viraha paDyo niradhAra; taratama joge re taratama vAsanAre, vAsita bodha AdhAra-paMtha. pa. kALalabdhi laDI paMtha nihALazuM re, e AzA avalaMba; e jana jIve re jinajI ! jANajore, AnaMdaghana-mata-aMba-paMtha. 6. zrI ajitanAthanuM stavana prItalaDI baMdhANI re ajita niNaMdazuM, prabhupAkhe kSaNa eka mane na suhAya jo; Page #712 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2940zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 dhyAnanI tALI re lAgI nehazuM, jaladaghaTA jema zivasuta vAhana dAya jo-prItalaDI. 1. nehagheluM mana mhAruM re prabhu aLaje rahe, tanamanadhana te kAraNathI prabhu muja jo; mahAre to AdhAra re sAheba rAvaro, aMtaragatanI prabhu AgaLa kahuM guMja jo-prItalaDI. 2. sAheba te sAco re jagamAM jANIe, sevakanAM je heje sudhAre kAja jo; ehave re AcaraNe kema karI rahuM, birUda tamAruM tAraNa-taraNa-jahAja jo-prItalaDI. 3. tArakatA tuja mAMhe re zravaNe sAMbhaLI, te bhaNI huM Avyo chuM dInadayALa jo; tuja karuNAnI lahere re muja kAraja sare zuM ghaNuM kahIe jANa AgaLa kRpALa jo-prItalaDI. 4. karuNAdhika kIdhIre sevaka upare, bhavabhaya bhAvaTha bhAMgI bhaktiprasaMga jo; manavAMchita phaLIyAMre, prabhuAlaMbane, kara joDIne mohana kahe manaraMga jo-prItalaDI. zrI saMbhavanAthasvAmInuM stavana (rAga-rAmagiri : rAtaDI ramIne kihAMthI AvIyA re-e dezI) saMbhavadeva te dhura sevo savere, lahI prabhusevana bheda; sevana kAraNa pahelI bhUmikAre, abhaya aSa akheda. saMbhava. bhaya caMcalatA ho je pariNAmanIre, vaiSa arocaka bhAva; khedapravRtti ho karatAM thAkIyere, doSa abodha lakhAva. saMbhava. Page #713 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stavano 195 3. 4. caramAvarta* ho carama-karaNa tathA re, bhava-pariNati-paripAka; doSa TaLe vaLI dRSTi khule bhalIre, prApti pravacana vApha. saMbhava. graMtha pAtaka ghAtakasAdhu zuM re, akuzala apacaya ceta; graMtha adhyAtma zravaNa manana karI re; parizIlana naya-heta. saMbhava. kAraNa joge ho kAraja nIpajere, emAM koI na vAda; paNa kAraNa viNa kAraja sAbiyere, e nija mata unamAda saMbhava. mugdha sugama karI sevana Adarere, sevana Agama anupa; jo kadAcita sevaka yAcanAre, AnaMdaghana-rasa-rUpa. saMbhava. pa. zrI abhinaMdana svAmInuM stavana (rAga-dhanAzrI : siMdhuDA Aja nihejo re dIse nAhalo-e dezI) abhinaMdana jina ! darisaNa tarasIe, darisaNa durlabha deva; mata mata bheda re jo jaI pUchIe, sau thApe ahameva-abhi. sAmAnya karI darisaNa dohiluM, nirNaya sakala vizeSa; madameM gheryo re aMdho kima kare ? ravi-zazi-rUpa vilekha-abhi. hetuvivAde ho citta dharI joie, ati duragama nayavAda; AgamavAde ho gurugama ko nahIM, e sabalo viSavAda-a. ghAti DuMgara ADA ati ghaNA, tuja darisaNa jaganAtha; dhIThAI karI mAraga saMcaruM, seMguM koI na sAtha-abhi. darisaNa darisaNa raTato jo phiruM, to raNarojha samAna; jene pipAsA ho amRtapAnanI, kima bhAMje viSapAna-abhi. tarasa na Ave to maraNa-jIvanataNo, sIjhe jo darisaNa kAja; darisaNa durlabha sulabha kRpA thakI AnaMdaghana mahArAja-abhi. * chelluM pugalaparAvartana. + anivRttikaraNa. Page #714 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 696 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (8) zrI sumatinAtha svAmInuM stavana (rAga vasaMta : kedAro :) 1. sumaticaraNakaja Atama arapaNA, darapaNa jema avikAra sujJAnI; matita2paNa bahu saMmata jANIe, pi2sa2paNa suvicAra-su. su. trividha sakala tanudhara gata AtamA, bahirAtama ri bheda-su. bIjo aMtara Atama tIsaro, paramAtama aviccheda su. sumati. Atama buddhe kAyAdika grahyo, bahirAtama agharUpa-su. kAyAdikano sAkhI-dhara rahyo, aMtara AtamarUpa-su.sumati. jJAnAnaMde ho pUraNa pAvano, vajita sakala upAdha-su. atIMdriya guNagaNamaNi AgarU, Ima paramAtama sAdha-su.su. bahirAtama tajI aMtara AtamA, rUpa thai thirabhAva-su. paramAtamanuM ho Atama bhAvavuM, Atama arapaNa dAva-su.su. Atama arapaNa vastu vicAratAM, bharama TaLe matidoSa-su. parama padAratha saMpatti saMpaje, AnaMdaghana-2sa-poSa-su. su. (E) zrI padmaprabha svAmInuM stavana (rAga-mAru-siMdhuDo : cAMdaliyA ! saMdezo kaheje mArA kaMthane-e dezI) padmaprabha jina ! tuja muja AMtaruM re, kima bhAMje bhagavaMta ! karmavipAke kAraNa joIne re, koI kahe matimaMta-padma. payaI ThiI aNubhAga paesathIre, mUla uttara bahu bheda; ghAtI athAtI ho baMdhodaya udIraNAre, sattA karma viccheda-padma. kanakopalavata paDa puruSataNIre, joDI anAdi svabhAva; anya saMyoge jihAM lage AtamA re, saMsArI kahevAya-padma. kAraNa joge ho bAMdhe baMdhanere, kAraNa mugati mukAya; Azrava saMvara nAma anukramere, heya upAdeya suNAya-padma. 2. 3. 4. 5. 6. 2. 3. 4. Page #715 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stavano 0697 muMjana karaNe ho aMtara tuja paDyo re, guNa karaNe karI bhaMga; graMtha ukate karI paMDita jana kahyo re, aMtarabhaMga suaMga-padma. 5. tuja muja aMtara aMtara bhAMjazere, vAjaze maMgala sUra; jIva sarovara atizaya vAdhazere AnaMdaghana-rasa-pUra-padma. (10) zrI vimaLanAtha svAmInuM stavana (rAga-malhAra : iDara AMbA AMbalI re, iDara dADima drAkha-e dezI) duHkha dohaga dUre TaLyAMre, sukha saMpadazuM bheTa; dhIMga dhaNI mAthe kiyore, kuNa gaMje nara kheTavimala jina ! dIThA loyaNa Aja, mahArAM siddhakyAM vaMchita kAja-vimala. 1. caraNa-kamaLa kamalA vasere nirmaLa thira pada dekhaH samala athira pada pariharere, paMkaja pAmara pekha-vimala. 2. muja mana tuja pada paMkajere, lIno guNa makaraMda; raMka gaNe maMdaradharAre, iMdra caMdra nAgiMda-vimala. sAheba ! samaratha tuM dhaNIre pAmyo parama udAra; mana vizarAmI vAlo re, Atamaco AdhAra-vimala. darisaNa dIThe jinataNuM re, saMzaya na rahe vedha; dinakara-kara-bhara pasaratAMre, aMdhakAra-pratiSedha-vimala. amiyabharI mUrati racIre, upamA na ghaTe koya; zAMtasudhArasa jhIlatI re, nirakhata tRpti na hoya-vimala. 6. eka araja sevaka taNIre, avadhAro jinadeva ! kRpA karI muja dIjIere. AnaMdaghana-pada-seva-vimala. Page #716 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6980zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zrI anaMtanAtha svAmInuM stavana (rAga-rAmagiri : kaDakhA prabhAtI) dhAra taravAranI sohilI dohilI, caudamA jinataNI caraNasevA; dhAra para nAcatA dekha bAjIgarA, sevanA dhAra para rahe na devA dhAra. 1. eka kahe sevIe vividha kiriyA karI, phaLa anekAMta locana na dekhe; kaLa anekAMta kiriyA karI bApaDA, raDavaDe cAra gatimAMhi lekhe -dhAra. 2. gacchanA bheda bahu nayaNa nihALatAM, tattvanI vAta karatAM na lAje; udarabharaNAdi nija kAja karatAM thakA, moha naDIyA kalikALa rAje-dhAra. 3. vacana nirapekSa vyavahAra jUTho kahyo vacana sApekSa vyavahAra sAco; vacana nirapekSa vyavahAra saMsAraphaLa, sAMbhaLI AdarI kAMI rAco-dhAra. 4. deva guru dharmanI zuddhi kaho kima rahe ? kima rahe zuddha zraddhAna ANo; zuddha zraddhAna viSNu sarva kiriyA karI, chAra para lIMpaNuM te jANo-dhAra. 5. pApa nahi koI usUtrabhASaNa jimyo, dharma nahi koI jagasUtra sarikho; sUtra anusAra je bhavika kiriyA kare, tenuM zuddha cAritra parikho-dhAra. 6. eha upadezano sAra saMkSepathI, je narA cittamAM nitya dhAve; te narA divya bahukALa sukha anubhavI, niyata AnaMdaghana rAjya pAve -dhAra. 7. - (12) zrI dharmanAtha svAmInuM stavana (rAga goDI : sAraMga : rasiyAnI e dezI) dharma jinezvara ! gAuM raMgazuM bhaMga ma paDazo ho prIta jinezvara bIjo manamaMdira ANuM nahi e ama kulavatarIta jinezvara ! -dharma. 1. dharama dharama karato jaga sahu phire, dharama na jANe ho marma jine. dharama jinezvara caraNa grahyAM pachI, koI na bAMdhe to karma jine.--dharma. 2. Page #717 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stavano 0699 pravacana-aMjana jo saddaguru kare, dekhe parama nidhAna jinezvara. hRdayanayaNa nihApe jagadhaNI, mahimA merusamAna jinezvara. -dharma. 3. doDatA doDatA doDatA doDayo, jetI mananI re doDa jinezvara. prema-pratIta vicAro TukaDI gurugama lejo re joDa jinezvara. -dharma. 4. eka pakhI kima prIti paravaDe, ubhaya milyA hue saMdhi; jine. huM rAgI huM mohe phaMdIo, tuM nIrAgI nirabaMdha jinezvara. -dharma. 5. parama nidhAna pragaTa mukha AgaLa, jagata ullaMghI ho jAya jine. jyoti vinA juo jagadIzanI, aMdho aMdha palAya jinezvara. -dharma. 6. nirmaLa guNa maNi rohaNa bhUdharA, munijana mAnasa haMsa jinezvara. dhanya te nagarI dhanya velA ghaDI, mAtapitA kula vaMza jinezvara. -dharma. 7. manamadhukara vara-kara joDI kahe, padakaja nikaTa nivAsa jinezvara, ghananAmI AnaMdaghana sAMbhaLo, e sevaka aradAsa jinezvara. -dharma. 8. 1. zrI zAMtinAtha svAmInAM stavana [rAga-malhAra : catura comAsuM paDikkamIe dezI] zAMti jina eka muja vinati, suNo tribhuvanarAya re. zAMti svarUpa kima jANIe, kaho mana kima parakhAya re. zAMti. dhanya tuM Atama jehane, evo prazna avakAza re; dhIraja mana dharI sAMbhaLI, kahuM zAMti pratibhAsa re. zAMti. bhAva avizuddha suvizuddha je, kahyA jinavara devare; te tema avitatha sadahe, prathama e zAMtipada sevare zAMti. Agamadhara guru samakitI, kiriyA saMvara sAra re; saMpradAyI avaMcaka sadA, zuci anubhava AdhAra re. zAMti. zuddha AlaMbana Adare, tajI avara jaMjAla re; tAmasI vRtti savi parihare, bhaje sAtvika zAla re. zAMti. Page #718 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7000thI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 phala visaMvAda jehamAM nahIM, zabda te artha saMbaMdhI re; sakala nayavAda vyApI rahyo, te ziva sAdhana saMdhire. zAMti. vidhi pratiSedha karI AtamAM, padAratha avirodha re; grahaNa vidhi mahAjane parigrahyo, irayo Agame bodha re. zAMti. 7. duSTa jana saMgati pariharI, bhaje suguru saMtAna re; joga sAmarthya citta bhAvaje, dhare mugati nidAna re. zAMti. mAna apamAna citta sama gaNe, sama gaNe kanaka pASANa re; vaMdaka niMdaka sama gaNe, Isyo hoye tuM jANa re. zAMti. sarva jagajaMtune sama gaNe, gaNe tRNa maNi bhAva re; mukti saMsAra beha sama gaNe, muNe bhavajalanidhi nAva re. zAMti. 10. ApaNo AtamabhAva je, eka cetanadhAra re; avara savi sAthe saMyogathI eha nija parikara sAra re zAMti. 11. prabhu mukhethI ema sAMbhaLI, kahe AtamarAma re; tAre darisaNa nistaryo, muja sidhyA savi kAma re. zAMti. 12. aho aho huM mujane kahuM, namo muja namo muja re; amita phala dAna dAtAranI, jehanI bheTa thaI tuja re. zAMti. 13. zAMti sarUpa saMkSepathI, kahyo nija pararU5 re; AgamamAMhe vistare ghaNo, kahyo zAMti jinabhUpa re. zAMti. 14. zAMti sarUpa ema bhAvaze, dharI zuddha praNidhAna re; AnaMdaghana pada pAmaze, te laheze bahumAna re. zAMti. (14) zrI zAMtijinanuM stavana zAMti jinezvara sAco sAhiba, zAMtikaraNa anukUlameM ho jinajI ! zAMti. tuM merA manameM tuM merA dilameM, dhyAna dharuM palapalameM sAhebajI ! zAMti. 1. 15. Page #719 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stavano - 701 bhavamAM bhamatAM meM darasaNa pAyo, AzA pUre eka palame ho jinajI ! zAMti. 2. nirmaLa jyota vadana para sohe, nikasyo caMda vAdaLa meM sAhebajI ! zAMti. 3. mero mana prabhu ! tuma sAthe lIno mIna vase jyuM jalameM ho jinajI ! zAMti. 4. jinaraMga kahe prabhu zAMti jinezvara, dITho deva sakalameM sAhebajI ! zAMti. 5. (15) zrI kuMthunAtha svAmInuM stavana (rAga-gurjarI : rAmakalI : aMbara de de murAri ! hamAro-e dezI) manaDuM kihi na bAje ho kuMthujina ! manaDuM kimahi na bAje; jima jima jatana karIne rAkhuM, tima time aLaguM bhAje ho. kuMthujina. 1. rajanI vAsa2 vasatI ujaDa, gayaNa pAyale jAya; 'sAca khAya ne mukhaDuM thothuM,' eha ukhANo nyAya ho. mugatitaNA abhilASI tapiyA, jJAna dhyAna abhyAse; vayarIDuM kAMI ehavuM ciMte, nAMkhe avaLe pAse ho. kuMthujina. 2. kuMthujina. 3. Agama Agamadharane hAthe, nAve kiNavidha AMkuM; kihAM kaNe jo haTha karI haTakuM (to) vyAlataNI pare vAMkuM ho. kuMthujina. 4. kuMthujina. 5. kuMjina. 6. kuMjina. 7. jo Thaga kahuM to Thagato na dekhuM, zAhukAra paNa nAMhi; sarvamAMhe ne sahuthI aLaguM, e acaraja manamAMhi ho. je je kahuM te kAna na dhAre, Apamate rahe kAluM; sura na2 paMDitajana samajAve, samaje na mAruM sAluM ho. meM jANyuM e liMga napuMsaka, sakaLa maradasa Thele; bIjI vAte samaratha che nara, ehane koI na jhele ho. Page #720 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 702 10 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 mana sAdhyuM teNe saghaLuM sAdhyuM, eha vAta nahIM,khoTIM; ema kahe sAdhyuM te navi mAnuM, eka hI vAta che moTI ho. kuMthujina. 8. kuMthujina. 9. manaDuM durAdhya te vaza ANyuM (te) AgamathI mati ANuM; AnaMdaghana prabhu mAruM ANo, to sAcuM karI jANuM ho. (16) zrI pArzvanAthajInuM stavana aMtarajAmI suNa alavesara, mahimA trijaga tumhAro; sAMbhaLIne Avyo huM tIre janma-maraNa duHkha vAro; sevaka araja kare che rAja ! amane zivasukha Apo. sahu konA mAnavAMchita pUro, ciMtA sahunI cUro; evuM biruda che rAja tamAruM, kema rAkho cho dUro; sevaka. sevakane valavalato dekhI, manamAM mahera na dharazo; karuNAsAgara kima kahevAzo ? jo upakAra na karazo; sevaka. laTapaTanuM have kAma nahi che, pratyakSa darisaNa dIje; dhUMADe dhIjuM nahi sAhiba ! peTa-paDyA patIje sevaka. zrIzaMkhezvara maMDana sAhiba ! vinataDI avadhAro; kahe jinaharSa mayA karI mujane, bhavasAgarathI tAro sevaka. (17) zrI vIrajinanuM stavana 1. 2. 3. 4. siddhArathanA re ! naMdana vinavuM, vinataDI avadhAra; bhavamaMDapamAM re ! nATaka nAciyo, have muja dAna devAra. have muja pAra utAra. siddhA....1, traNa ratana muja Apo tAtajI ! jema nAve re ! saMtApa; dAna dicaMtA re ! prabhu kosara kIsI ? Apo padavI re Apa. siddhA....2. 5. Page #721 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stavano0703 caraNa-aMgUThe re ! meru kaMpAvIo, moDyAM suranAM re ! mAna; aSTa karamanA re ! jhaghaDA jitavA, dIdhAM varasI re ! dAna. siddhA....3. zAsananAyaka zivasukhadAyaka, trizalA-kukhe ratana; siddhArathano re ! vaMza dIpAviyo prabhujI tume dhanya ! dhanya ! siddhA....4. vAcaka-zekhara kIrtivijaya gura, pAmI tAsa pasAya; dharmataNe rasa jina covIsamA, vinayavijaya guNa gAya. . siddhA...5. (18) - zrI sImaMdhara jinanuM stavana suNo caMdAjI ! sImaMdhara paramAtama pAsa jAjo; muja vinataDI, prema dharIne eNI pere tume saMbhaLAvajo . je traNa bhuvanano nAyaka che, jasa cosaTha iMdra pAyaka che; jJAna-darzana jehane kSAyaka che. suNo caMdAjI ! 1. jenI kaMcana varaNI kAyA che, jasa dhorI-laMchana pAyA che; puMDarIgiNI nagarIno rAyA che. suNo caMdAjI ! 2. bAra parSadAmAMhI birAje che, jasa cotrIsa atizaya chAje che; guNa pAMtrIza vANIe gAje che. suNo caMdAjI ! 3. bhavijanane je paDibole che, jasa adhika zItala guNa sohe che. rUpa dekhI bhavijana mohe che. suNo caMdAjI ! 4. tuma sevA karavA rasiyo chuM, paNa bharatamAM dUra vasiyo chuM; mahA moharAya-kara phasIo chuM. suNo caMdAjI ! 5. paNa sAhiba cittamAM dharIo chuM, tuma ANA khaJa karagrahIo chuM;. taba kAMIka mujathI DarIo chuM. suNo caMdAjI ! 6. jina uttama pUMTha have pUro, kahe padmavijaya thAuM zUro; to vAdhe muja mana ati nUro. suNo caMdAjI ! 7. Page #722 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7040 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (19) zrI sImaMdhara jinanuM stavana puSpalavaI-vijaye jayo re ! nayarI puMDarIgiNI sAra; zrI sImaMdhara sAhibAre ! rAya zreyAMsakumAra jiNaMdarAya ! dharo dharmasaneha. 1. moTA-nAnA-aMtaro re ! giruA navi dAkhaMta; sasi-darisaNa sAyara vadhe re ! kairava-vana visaMta niNaMdarAya ! dharo dharmasaneha. 2. LOS ThAma-kaThAma na lekhave re ! jaga varasaMta jaladhAra; kara doya kusume vAsiye re ! chAyA savi AdhAra niNaMdarAya ! dharo dharmasaneha. 3. rAya ne raMka sarIkhA gaNe re ! udyote sasi-sUra; gaMgAjaLa te bihu taNA re ! tApa kare saMvi dUra jiNaMdarAya ! dharo dharmasaneha. 4. sarikhA sahune tAravA re ! tima tame cho mahArAja ! muja zuM aMtara kima karIre ! bAhya rahyAnI lAja niNaMdarAya ! dharo dharmasaneha. 5. mukha dekhI TIluM kare re ! te navi hoya pramANa; mujaro mAne sasi taNo re ! sAhiba ! teha sujANa niNaMdarAya ! dharajyo dharmasaneha. 6. vRSabha-laMchana mAtA satyakI re ! naMdana rukmiNI maMta; vAcaka jasa Ima vinave re ! bhaya-bhaMjana bhagavaMta jiNaMdarAya ! dharajayo dharmasaneha. 7. Page #723 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stavano0 705 (20) zrI siddhAcalajInuM stavana vimalAcala nitu vaMdIe, kIje hanI sevA; mAnuM hAtho e dharmano, ziva-taru-phaLa levA vimalA. ujjavala jina-gRha-maMDaLI, tihAM dIpe uttagA; mAnuM himagiri vibhrame, AI aMbara-gaMgA. vimalA. koI aneruM jaga nahIM, e tIratha tole; ema zrImukha hari Agale zrI sImaMdhara bole. vimalA. je saghaLAM tIratha karyA, jAtrA phaLa kahIe; tethI e giri bheTatAM zatagaNuM phaLa lahIe. vimalA.' janama saphaLa hoya tehano, jeha e giri vaMde; sujasavijaya saMpada lahe te nara cira naMde. vimalA. (21). zrI siddhacakrajInuM stavana siddhacakra vara sevA kIje, narabhava lAho lIje; vidhipUrvaka ArAdhana karatAM, bhava bhava pAtaka bIje; bhavijana bhajiyejI ! avara anAdinI cAla; nitya nitya tajiye jIre ! e Teka 1: devano deva yAkara ThAkara, cAka sura-nara-iMdA jI, trigaDe tribhuvana nAyaka beThA, praNamo, zrIjina caMdA. bhavi. 2. aja avinAzI akaLa ajarAmara, kevala-dasaNa-nANI jI avyAbAdha anaMtu vIraja, siddha praNamo guNakhANI bhavi. 3. vidyA-saubhAgya-lakSmIpITha maMtrarAjayoga-pITha jI sumeru-pITha e paMca prasthAne, namo AcAra IThTha bhavi. 4. aMga upAMga naMdi anuyoga, cha chaMdane mULa cAra jI; dasa pannA Ima paNayAlIsa, pAThaka tehanA dhAra. bhavi. 5. pra.-3-45 Page #724 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 706 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 veda traNya ne hAsyAdika SaT, mithyAtva cAra kaSAya jI; cauda atyaMtara navanidha bAhyanI, graMthi taje munirAya bhAvi. 6. upazama kSaya upazama ne kSAyaka, darzana traNa prakAra jI; zraddhA pariNita Atama kerI, namiye vAraMvAra. bhAvi. aThThAvIsa cauda ne SaT duga IMga, matyAdikanAM jANa jI; *ema ekAvana bhede praNamo, sAtame pada varanANa bhAvi. nivRtti ne pravRtti bhede, cAritra che vyavahAra jI; nija guNa-sthiratA caraNa te praNamo, nizce zuddha prakAra. bAhya atyaMtara tapa te saMvara, samatA nirjarA hetu jI; te tapa namiye bhAva dharIne, bhavasAgaramAM setu. bhAvi. e navapadamAM paNa che dharmI, dharma varate cAra jI; deva guru ne dharma te ehamAM, doya traNa cAra prakAra. bhAvi. mArgadezaka avinAzIpaNuM, AcAra-vinaya saMketa jI; sahAyapaNuM dharatA sAdhujI praNamo ehI ja heta. vi. vimalezva2 sAMnidhya kare tehanI, uttama je ArAdhe jI; padmavijaya kahe te bhavi prANI, nija Atamahita sAdhe. bhavi. 13 (22) bIjanuM stavana (dezI-suratI mahinAnI) sarasa vacana rasa varasatI, sarasvatI kaLA bhaMDAra; bIjataNo mahimA kahuM, jima kahyo zAstra mojhAra. jaMbuDhIpanA bharatamAM rAjagRhI ughAna; vIra jiNaMda samosaryA, vaMdana AvyA rAjana. zreNika nAme bhUpati, beThA besaNa-ThAya; pUche zrIjirAyane, gho upadeza mahArAya. 1. 2. 8. 3. 9. 10 11 12 Page #725 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stavano0707 trigaDe beThA tribhuvanapati, dezanA dIe jinarAya; kamala-sukomala-pAMkhaDI, Ima jina-hRdaya sohAya, 4. zazi pragaTe jima te dine, dhanya te dina suvihANa; eka mane ArAdhatAM, pAme pada nirvANa. (23) DhALa bIjI (aSTApada arihaMtAjIe dezI) kalyANaka jinanA kahuM, suNa prANIjI re ! abhinaMdana arihaMta, e bhagavaMta bhavaprANIjI re ! mAgha zudi bIjane dine suNa prANIjI re ! jamyA cakSu sukhakAra, harakha apAra, bhavi prANIjI re ! 1. vAsupUjya jina bAramA, suNa prANIjI re ehi ja tithe thayuM nANa, saphaLa vihANa, bhavi prANIjI re ! aSTa karma cUraNa karI, suNa prANIjI re ! avagAhana eka vAra, mukti mojhAra, bhavi prANIjI re ! 2. aranAtha jinajI namuM, suNa prANIjI re ! aSTAdazamA arihaMta, e bhagavaMta bhavi prANIjI re ! ujjavala tithi phAgaNa bhalI, suNa prANIjI re ! DhavIA jinavara sAra suMdara nAra, bhavi prANIjI re ! 3. dazamA zItala jinesara, suNa prANIjI re ! parama padanI e vela, guNanI gala, bhavi prANIjI re ! vaizAkha vadi bIjane dine, suNa prANIjI re ! mUkyo sarve sAtha sura-nara-nAtha, bhavi prANIjI re ! 4. zrAvaNa sudanI bIja bhalI, suNa prANIjI re ! sumatinAtha jinadeva, cyavIA deva, bhavi prANIjI re ! eNI tithie jinajI taNA, suNa prANIjI re ! kalyANaka paMca sAra, bhavano pAra, bhavi prANIjI re ! Page #726 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 708 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 (24) DhALa trIjI jagapati jina covIzame re lAla ! e bhAkhyo adhikAra; zreNika Ade sahu maLyAre lAla ! zakti taNe anusAra. re bhavika jana ! bhAva dharIne sAMbhaLo ! ArAdho dharI heta; 1 doya varasa doya mAsanI re lAla ! ArAdho dharI khaMta re bhAvaka jana ! ujamaNuM vidhizuM karo re lAla ! bIja te mukti mata, re bhavika jana ! mArga mithyA dUre tajo re.lAla ! ArAdho gaNoka re bhavika jana ! vIranI vANI sAbhaLI re lAla ! ucharaMga thayo bahu loka re bhavika jana ! eNI bIje keI taryA re lAla ! vaLI taraze keI niHzaMka re bhavika jana ! zazi siddhi anumAnathI re lAla ! zaila nAgadhara aMka re bhavika jana ! aSADa zudi dazamI dine 2e lAla ! e gAyo stavana rasALa re vika jana ! navalavijaya supasAyathI re lAla ! caturane maMgalamAla 2e bhavika jana ! 1. A pramANenI gaNatarImAM vivakSA ja pramANa che. 1. 3. 4. 5. Page #727 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stavano0709 (25) kaLaza ema vIra jinavara sayala-sukhakara, gAyo ati ulaTa bhare; aSADa ujjavala dazamI divase, saMvata aDhAra aThottare; bIja-mahimA ema varNavyo, rahI siddhapura comAsa e, jeha bhavika bhAve, suNe gAve, tasa ghare lIla vilAsa e. 1. (26) jJAnapaMcamInuM stavana suta siddhAratha bhUpano re ! siddhAratha bhagavAna; bAra parakhadA AgaLa re ! bhAkhe zrI vardhamAna. re bhaviyaNa ! citta dharo, mana-vacana-kAya amAyo re ! jJAnabhakti karo. 1. guNa anaMta Atama taNA re ! mukhyapaNe tihAM doya; temAM paNa jJAna ja vaDuMre ! jiNathI daMsaNa hoya. re bhaviyaNa ! 2. jJAne cAritra guNa vadhe re ! jJAne udyota-sahAya; jJAne sthavirapaNuM lahe re ! AcAraja uvajhAya. re bhaviyaNa ! 3. jJAnI zvAsocchavAsamAM re ! kaThina karama kare nAza; varNana jema IMdhaNa dave re kSaNamAM jyoti prakAza. re bhaviyaNa ! 4. prathama jJAna pachI dayA re ! saMvara mohavinAza; guNasthAnaka pagathAthIe re ! jema caDhe mokSa AvAsa. re bhaviyaNa ! 5. mAM-sua-ohi-maNapajjavA re ! paMcama kevalajJAna; cala mUMgA zrata eka che re ! svaparaprakAza nidAna. re bhaviyaNa ! 6. Page #728 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7100zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 tehanAM sAdhana je kahyAM re ! pATI pustaka Adi; lakhe lakhAve sAcave re ! dharmI dharI apramAda. re bhaviyaNa 7. trividha azAtanA je kare ! bhaNatAM kare re aMtarAya; aMdhA baherA bobaDA re ! mUMgA pAMgulA thAya. re bhaviyaNa 8. bhaNatAM gaNatAM na AvaDe re ! na maLe vallabha cIja; guNamaMjarI-varadatta pare re ! jJAna virAdhana bIja re. re bhaviyaNa 9. preme pUche parSadA re ! praNamI jagaguru-pAya; guNamaMjarI-varadattano re ! karo adhikAra-pasAya. re bhaviyaNa 10. (27) DhALa bIjI zrI RSabhanuM janma-kalyANa re ! vaLI cAritra la bale vANa re ! trIjA saMbhava cyavana kalyANa re ! bhavi tume ! aSTamI tithi evo re e che zivavadhU varavAno mevo re. bhavi. 1. zrIajita-sumati jina janmyAM re ! abhinaMdana zivapada pAmyAM re ! vyA sAtamA jinaguNagrAma. bhavi tume ! aSTamI 2. vizamA munisuvrata svAmI re ! nami nemi janmyA guNadhAmI re ! varyA muktivadhu nemasvAmI, bhavi tume ! aSTamI 3. pArzvanAthajI moha-mahaMtA re ! ItyAdika jina guNavaMtA re ! kalyANaka mukhya kahetAM, bhavi tume ! aSTamI 4. Page #729 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stavano 0711 zrIvIra niNaMdanI vANI re ! nisuNI samajyA bhavi prANI re ! AThama dina ati guNa khANI, bhavi tume aSTamI pa. aSTakarma te dUra palAya re ! ethI aDasiddhi aDabuddhi thAya re ! te kAraNa sevo citta lAya, bhavi tume ! aSTamI 6. zrI udayasAgara gururAyA re ! jasa ziSya viveke vyAyA re ! tasa nyAyasAgara guNagAyA, bhavi tume ! aSTamI 7. (28). | divALInuM stavana mAre divALI thaI Aja, prabhumukha jovAne; saryA saryA re sevakanAM kAja, bhavaduHkha khovAne. mahAvIrasvAmI mugate pahoMcyA, gautama kevaLajJAna re; dhanya amAvAsya dhanya divALI, mahAvIra prabhu niravANa jinamukha jovAne. cAritra pALI niramaLuM re, TALyA viSaya-kaSAya re; evA munine vaMdIe je, utAre bhavapAra jina. bAkuLa vahoryA vIrajine, tArI caMdanabALA re; kevaLa laI prabhu mugate pahoMcyA pAmyA bhavano pAra-jina. 3. evA munine vaMdie je, paMcajJAnane dharatA re; samavasaraNa daI dezanA prabhu, tAryA nara ne nAra-jina. covIzamA jinezvarUne muktitaNA dAtAra re; kara joDI kavi ema bhaNe prabhu ! duniyA phero TALa-jina. 5. Page #730 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (23) stutio AdijinanI stuti Adi-jinavara rAyA, jAsa sovanna-kAyA, marudevI mAyA, dhorI-laMchana pAyA; jagasthiti nipAyA, zuddha cAritra pAyA, kevalasiri-rAyA, mokSanagare sidhAyA. savi jina sukhakArI, moha-mithyA-nivArI, duragati-duHkha bhArI, zoka saMtApa vArI; zreNI kSapaka sudhArI, kevalAnaMta dhArI, namIe nara-nArI jeha vizvopakArI. samavasaraNa beThA, lAge je jina mIThA, kare gaNapa paiTTA, iMdra-caMdrAdi dIThA; dvAdazAMgI variphA, guMthatAM TALe riphA, bhavijana hoya hiTTA, dekhI punya gariThThA. sura samakitavaMtA, jeha ridhdha mahetA, jeha sajjana saMtA, TALIe muja ciMtA. jinavara sevaMtA vipna vAre dUratA, jina uttama tharNatA, padmane sukha ditA. (2) zrI zAMtinAthanI stuti vaMdo jina zAMti, jAsa sovana kAMti, TALe bhava-bhrAMti moha-mithyAtva-zAMti; dravya-bhAva-ari-pAMti, tAsa karatAM nikAMti, dharatAM mana khAMti, zoka-saMtApa vAMti. . Page #731 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. stutio0713 doya jinavara nIlA, doya rakta raMgIlA, doya dhoLA suzIlA, kADhatA karma-kIlA; na kare koI hIlA, doya zyAma salIlA, soLa svAmIjI palA, Apajo mokSa-lIlA. jinavaranI vANI moha-vallI kRpANI, sUtre devANI, sAdhune yogya jANI, arthe guMthANI, deva-manuSya-prANI, praNAmo hita ANI, mokSanI e nizANI, vAgelarI devI, harSa hiyaDe dharevI, jinavara-paya-sevI, sAra zraddhA varavI; je nitya samarevI, duHkha tehanA harevI, padmavijaya kahevI, bhavya-saMtApa khevI. 3. zrI zaMkhezvara pArzvajina stuti zaMkhezvara pAsajI pUjIe, narabhavano lAho lIjIe. manavAMchita pUraNa surata, jaya cAmAM suta alavesarU. doya rAtA jInavara atibhalA, doya dhoLA jinavara guNanIlA. doya lIlA doya zAmaLa kahyA, soLe jina kaMcanavarNa lahyA. 2. Agama te jinavara bhAkhiyo, gaNadhara te haIDe rAkhIo, tehano rasa jeNe cAkhIo, te huo ziva sukha sAkhIo. 3. dharaNIdhara rAya padmAvatI, prabhu pArzva taNA guNa gAvatI, sahu saMghanA saMkaTa cUratI, nayavimaLanAM vaMchita pUratI. (4). zrI mahAvIra jinanI stuti jaya ! jaya ! bhavi-hitakara vIra jinezvara deva, suranaranA nAyaka, jenI sAthe seva; . Page #732 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 714 7 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 karuNArasa-kaMdo, vaMdo AnaMda ANI, trizalA-suta suMdara, guNamaNike2o khANI. jasa paMca-kalyANaka divase vizeSa suhAve, paNa thAvara nAraka, tehane paNa sukha thAve; te cyavana-janma-vrata, nANa ane nivAraNa, savi jinavarakerAM e pAMce ahiThANa, jihAM paMca-samiti-yuta, paMca-mahAvrata sAra, jehamAM parakAzyA, vaLI paMca vyavahAra; parameSThI-arihaMta, nAtha-sarvajJa-ne pAra, eha paMca pade lahyo, Agama artha udAra. mAtaMga siddhAI. devI jina pada sevI, duHkha-durita upadrava, je TALe nitamevI; zAsana-sukhadAyI AI ! suNo aradAsa, zrIjJAnavimalaguNa, pUro vAMchita Asa. (5) zrI sImaMdhara jinanI stuti zrIsImaMdhara jinavara, sukhakara sAhiba deva; arihaMta sakalanI, bhAva dharI karuM seva; sakalAgama-pAraga-gaNadhara-bhASita vANI; jayavaMtI ANA, jJAnavimala guNa-khANI. 1. 3. 4. (6) zrI sImaMdharasvAmInI-stuti mahAvideha kSetramAM sImaMdhara svAmI, sonAnuM siMhAsanajI. rUpAnAM tyAM chatra birAje, ratna maNinA dIvA dIpejI. kumakuma varaNI tyAM gahuMlI bIrAje motInA akSata sArajI. tyAM beThA sImaMdhara svAmI, bole madhurI vANIjI. 1. Page #733 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stutio - 715 kesara caMdana bharyA kacoLAM, kasturI barAsojI. pahelI pUjA amArI hojo, ugamate prayAtejI. (6) zrI siddhacakranI stuti jina-zAsana-vAMchita-pUraNa deva 2sAla, bhAve bhavI bhaNIe, siddhacakra guNamAla; trihuM kAle ehanI, pUjA kare ujamAla, te ajara-amara pada, sukha pAme suvizAla. arihaMta siddha vaMdo, AcAraja uvajjhAya, muni dirasaNa nANu caraNa tapa e samudAya; e navapada samudita, siddhacakra sukhadAya, e dhyAne bhavinAM, bhavakoTi duHkha jAya. Aso caitaramAM, zuda sAtamathI sAra, punama lagI kIje, nava AMbila niradhAra; doya sahasa gaNaNuM, pada sama sADAcAra, ekAzI AyaMbila tapa Atama anusAra. zrIsiddhacakrano sevaka, zrIvimalezvara deva, zrIpAlataNI pare, sukha pUre svayameva; duHkha dohagga nAve, je kare ehanI seva, zrIsumati suguruno, rAma kahe nityameva. (8) siddhAcaLanI stuti puMDarIkakiMgari mahimA, AgamamAM prasiddha, vimaLAcaLa bheTI, lahIe avicaLa riddha; paMcama gati pahoMcyA, munivara koDA koDa; eNe tIratha AvI, karma vighAtaka choDa || 1 || 1. 2. 3. 4. Page #734 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7160zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zrI zatruMjayanI stuti zrI zatruMjaya tIratha sAra, girivaramAM jema meru udAra, ThAkura rAma apAra; maMtramAMhI navakAra ja jANuM, tArAmAM jema caMdra vakhANuM, jaladhara jalamAM jANuM; paMkhImAMhe jima uttama haMsa, kuLamAMhe jima RSabhano vaMsa, nAbhi taNo e aMsa; kSamAvaMtamAM zrI arihaMta, tapazUrA munivara mahaMta, zatruMjayagiri guNavaMta. 1. RSabha ajita saMbhava abhinaMdA, sumatinAtha mukha punama caMdA, padma prabhu sukhakaMdA; zrIsupArtha caMdraprabhu suvidhi, zItala zreyAMsa sevo bahu buddhi, vAsupUjya mati zuddhi ; vimala anaMta dharma jina zAMti, kuMthu ara malli namuM ekAMti, munisuvrata zive pAMti; nami nemi pAsa vIra jagadIza, nema vinA e jina trevIza, siddhagiri AvyA Iza. 2. bharatarAya jina sAthe bole, kaho svAmI ! kuNa zatruMjaya tole ? jinanuM vacana amole; RSabha kahe suNo bharatajI rAya, "charI' pAlatA je nara jAya, pAtaka bhUko thAya; pazu paMkhI je iNa giri Ave, bhava trIje te siddha ja thAva, ajarAmara pada pAve. jInamatamAM zetruMjo vakhANyo te meM Agama dilamAMhi ANyo, suNatAM sukha ura ThAyo. 3. saMghapati bharatesara Ave, sovana taNA prAsAda karAve, maNimaya mUrata ThAve; nAbhirAyA marudevI mAtA, brAhmI-suMdarI blena vikhyAtA, mUrti navANu bhrAta; Page #735 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stutio 0 717 gomukha yakSa cakrezvarI devI, zatruMjaya sAra kare nitamevI, tapagaccha upara hevI; zrI vijayasena sUrIzvararAyA, zrIvijayadevasUri praNamI pAyA, RSabhadAsa guNa gAyA. 4. (10) bIjanI stuti dina sakala manohara; bAja divasa suvizeSa, rAyarANI praNama, cadrataNI jihAM rekha; tihA caMdra vimAne zAzvatA jinavara jeha, huM bIjataNe dina, praNamuM ANI neha. abhinaMdana caMdana, zItaLa zItaLanAtha, aranAtha sumati jina, vAsupUjya zivasAtha; ityAdika jinavara, janmajJAna-niravANa, huM bIjataNe dina, praNamuM te savihANa. prakAzyo bIje, duvidha dharma bhagavaMta jema vimaLa kamaLa doya, vipula nayana vikasaMta; Agama ati anupama, jihAM nizcaya-vyavahAra. bIje vi kIje, pAtakano parihAra. gajagAminI kAminI, kamala-sakomala cIra, cakrezvarI kesara, sarasa sabaMdha zarIra; kara joDI bIje, huM praNamuM tasa pAya. ema labdhivijaya kahe, pUro manoratha mAya. (11) paMcamInI stuti zrAvaNa zudi dina paMcamIe, janmyA nema jiNaMda to, zyAma varaNa tanu zobhatuM e, mukha zAradako caMda to; sahasa varasa prabhu AukhuM e, brahmacArI bhagavaMta to, aSTakarama helA haNI e, pahotA mukti mahaMta to. 1. 3. 4. 1. Page #736 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7180zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 aSTApada para Adi jina e, pahoMtA mukti mojhAra to, vAsupUjya caMpApurI e, nema mukti giranAra to; pAvApurI nagarImAM vaLI e, zrI vItaraNuM nirvANa to, sametazikhara viza siddha huA e, zira vahuM temanI ANa to. 2. nemanAtha jJAnI huA e, bhAkhe sAra vacana to, jIvadayA guNa-velaDI e, kIje tAsa jatana to: mRSA na bolo mAnavI e, corI citta nivAra to, anaMta tIrthaMkara ema kahe e, pariharIe paranAra to. 3. gomedha nAme yakSa bhalo e, devI zrI aMbikA nAma to, zAsana sAnnidhya je kare che, kare vaLI dharmanAM kAma to; tapagaccha-nAyaka guNanIlo e, zrI vijayasena sUrirAya to, RSabhadAsa pAya sevaMtA e, saphaLa karyo avatAra to. 4. (12) aSTamInI stuti maMgaLa ATha karI jasa AgaLa, bhAva dharI surarAjajI, ATha jAtinA kaLaza karIne, havarAve jinarAjajI; vIra jinezvara janmamahotsava, karatAM zivasukha sAdhajI, AThamanuM tapa karatAM ama ghara, maMgala-kamalA vAdhejI. aSTakarma-vayarI-gaja-gaMjana, aSTApada pare baLiyAjI, AThame ATha svarUpa vicAre mada AThe tasa gaLiyAjI; aSTamI gati pahotA je jinavara, pharasa ATha nahi aMgajI, AThamanuM tapa karatAM ama ghara, nitya nitya vAdhe raMgajI. 2. prAtihAraja ATha birAje, samavasaraNa jinarAjejI, AThame AThamo Agama bhAkhI, bhavijana saMzaya bhAMjejI; AThe je pravacananI mAtA, pALe niraticArojI, AThamane dina aSTa prakAre, jIvadayA citta dhArojI. Page #737 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stutio 0719 aSTaprakArI pUjA karIne, mAnavabhava-phaLa lIjejI, siddhAIdavI jinavara sevI, aSTa mahAsiddhI dIjaijI, AThamanuM tapa karatAM lIne, nirmaLa kevala nANajI, dhIravimala kavi sevaka naya kahe, tapathI koDi kalyANajI. (13) ekAdazInI stuti ekAdazI ati rUaDI, goviMda pUche nema; kiNa kAraNa e parva moTuM, kaho ne muja zuM tema. jinavara-kalyANaka ati ghaNAM, ekaso ne pacAsa: teNe kAraNa e parva moTuM, karo mauna upavAsa. 1. agiyAra zrAvaka taNI paDimA, kahI te jinavara deva, ekAdazI ema adhika sevo, vanagajA jina reva. covIza jinavara sayala-sukhakara, jesA surataruM caMga; jema gaMga nirmaLa nIra jehavo, karo jinazuM raMga. 2. agiyAra aMga lakhAvIe, agiyAra pAThAM sAra; agiyAra kavaLI vIMTaNAM, ThavaNI pUMjaNI sAra; sAbakhI caMgI vividha raMgI, zAstrataNe anusAra: ekAdazI ema ujavo, jema pAmIne bhavapAra. 3. vara-kamala-navaNI kamala vayaNI, kamala sukomala kAya; bhuja daMDa caMDa akhaMDa jehano samaratAM sukha thAya. ekAdazI ema mana vazI, gaNIharSa paMDita ziSya, zAsanadevI vighana nivAre, saMgha taNAM nizadina. (14) paryuSaNanI stuti varasa divasamAM aSADa-comAsu, tehamAM valI bhAdaravo mAsa, ATha divasa ati khAsa; Page #738 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7200zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 parva pajusaNa karo ullAsa, aThThAIdharano karavo upavAsa, posaha lIje guru pAsa. vaDA kalpano chaThTha karIne, teha taNo vakhANa saNI je cauda supana vAMcIne; paDavene divase janma vaMcAya, occhava mahocchava maMgala gavAya, vIra jiNesara rAya. 1. bIje dine dIkSA adhikAra, sAMja samaya niravANa vicAra, vIra taNo parivAra; trIje dine zrI pArzva vikhyAta, valI nemisarano avadAta, - valI navabhavanI vaMta; covIze jina aMtara tevIza, Adi jinezvara zrI jagadIza, tAsa vakhANa suNIza; dhavala maMgala gIta gahlI karIe, valI prabhAvanA nita anusarIe, aThThama tapa jaya varIe. 2. ATha divasa lage amara paLAvo, teha taNo paDato vajaDAvo, dhyAna dharama mana bhAvo, saMvatsarI-dina sAra kahevAya, saMgha caturvidha bhelo thAya, bArasA sUtra suNAya; thirAvalI ne samAcArI paTTAvalI pramAda nivArI, sAMbhaLajo naranArI; Agama sUtrane praNamIza, kalpasUtrazuM prema dharIza, zAstra sarve suNIza. 3. sattarabhedI jinapUjA racAvo, nATaka kerA khela macAvo, vidhizuM snAtra bhaNAvo; ADaMbarazuM dahere jaIe, saMvatsarI paDikkamaNuM karIe, saMgha sarvane khamIe; Page #739 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stutio 0 721 pAraNe sAhammivacchala kIje, yathAzaktie dAna ja dIje, puNya bhaMDAra bharIje; zrIvijayakSema sUri gaNadhAra, jasavantasAgara guru udAra, jiNaMdasAgara jayakAra. 4. (15) paryuSaNanI stuti puNyanuM poSaNa pApanuM zoSaNa, parva pajusaNa pAmIjI, kalpa ghare padharAvo svAmI, nArI kahe ziSa nAmIjI; kuMvara gayavara baMdha caDhAvI, Dhola nizAna vajaDAvojI, sadgurusaMge caDhate raMge, vIra-caritra suNAvojI. prathama vakhANa dharma sArathi pada, bIje supanA cArajI, trIje supana pAThaka valI cothe, vIra janama avikArajI; pAMcama dIkSA chaThTha zivapada, sAtame jina trevIzajI, AThame thiAvalI saMbhaLAve, piuDA pUro jagIzajI. chaThTha aThThama aThThAI kIje, jinavara caitya namIjejI, varasI paDikkamaNuM munivaMdana, saMgha sakaLa khAmIjejI; ATha divasa lage amara prabhAvanA, dAna supAtre dIjejI, bhadrabAhu-guru vayaNa suNIne, jJAna sudhArasa pIjejI. tIrathamAM vimaLAcaLa girimAM, meru mahIdhara nemajI, munivara mAMhI jinavara mhoTA, parava pazusaNa temajI; avasara pAmI sAmmivacchala, bahu pakavAna vaDAIjI, khImAvijaya jinadevI siddhAI, dina dina adhika vadhAIjI. (16) zrI jJAnapaMcamI stuti (saMskRta) zrInemiH paMcarUpasridazapatikRta prAjya janmAbhiSeka / tryaMcapaMcAkSamattadviradamadabhidA paMcavaOoyamAnaH // . pra.-3-46 1. 2. 3. 4. Page #740 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7220 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 nirmuktaH paMcadehAH paramasukhamaya prAptakarma prapaMcaH | kalyANa paMcamIsattapasi vitanutapaMcamajJAnavAntaH - 1 / saMprINanuM saccakorAnuM zivatilakasama kauzikAnaMda mUrti ! puNyAbdi prItidAyI sitaruciriva yA svI gobhistamAMsi che. sAMdrANi dhvaMsamAnaH sakalakuvalayollAsa muaizcakAra jJAnuM puNyAjjinaughaH sa tapasibhavinAM paMcamIvAsarasya | ra / pItvAnAnAbhidhAtha mRtarasasama yAMtiyAntijagyuM ! jivA yasmAdane ke vidhivadamaratAM prAyanirvANapuryAm | yAtvAdevAdhidevAgamadazamasudhAkuMDamAnaMda hetu ! stapaMcamyAstapasyadyatavizadadhiyAM bhAvinAmastu nityam / 3 / svarNAlaMkAravalga-maNikiraNagaNadhvastanityAMdhakArA | huMkArAravidrIkRta sukRta janavAtavipnapracArA // devIzrIaMbikAkhyA jinavaracaraNAM bhoja bhRgIsamAnA / paMcamyahmastaportha vitaratu kuzala dhImamAM sAvadhAnA / 4 || (17) zrI paMcatIrtha stuti (saMskRta) zrIzaMtrujayamukhyatIrthatilaka zrInAbhirAjagaje ! varavatazailamaulimukuTaM zrIneminAtha tathA // tAraMgeDagraMjita jina bhRgupure zrIsuvratastammane ! zrI pArzva praNamAmi satyanagare zrIddhamAna tridhA che 1 / vanTeDanuttarakalpatalpabhavane raiveyakavyantara jyotiSkAmaramardArAdrivavasatIstIrthakarAnAdarAta | jabUpuSkaradhAtakIpu rucake nandIzvare kuNDale | ye cAnDeDapi jinA namAmi satata tAtkRtrimAkRtrimAn || 2 || zrImaddIrajinAryapaddhahRdatonirgamya te gautama | gajJAvartanamaya yA prabibhide mithyAtvaitADhyakam | Page #741 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stutio 0723 utpattisthitisaMhatitripathagA jJAnAbudAvRddhigA ! sA me karmamala haratvavikala zrIdvAdazAMgI nadI / 3 // zakrazcandraravigrahAzcadharaNa bratyendrazAncembikA ! dikyAlAH sakapardigomukhagaNijhezvarI bhAratI || veDanya jJAna tapaH kriyA vratavidhi zrI tIrthayAtrAdiSa ! zrIsaMghasya turA caturvidhasurAste santu bhadraMkarA ! 4 (18) zrAvaka-AcAra stuti zAsana nAyaka vIrajIe, pAmI parama AdhAra to, rAtrIbhojana mata karIe, jANI pApa apAra to; ghuaDa kAgane nAganAe, te pAme avatAra to, niyama naukArasI nitya karo e, sAMje karo cauvihAra to. 1. vAsI boLo riMgaNAMe, kaMdamULa tuM TALato, khAtA khoTa ghaNI karIe, te mATe mana vArato; kAcA dUdhane chAza mAMhe, kaThoLa jamavuM nivArato, rUSabhAdika jina pUjatAM e, rAga dhare zivanAra to. hoLI baLevane noratAMe, pIpaLe pANI reDato, zIla sAtama vAsI vaDAe, khAtA moTI khoDato; sAMbhaLI samakita daDha karoe; mithyAtva parvanIvArato, sAmAyika paDikkamaNuM nita karIe, jinavANI jagasArato. 3. rUtuvaMtI aDako nahie, navIkare gharanA kAma to, tenAM vAMchita pUraze e, devI siddhAyikA nAmato; hita upadeze harSa dharIe, koI na karazo rIsa to, kIrti kamalA pAmazoe, jIva kahe tasa ziSya to. Page #742 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (24) sajjhAyo (1) krodha vize kaDavAM phaLa che krodhanAM, jJAnI ema bole; rIsataNo rasa jANIe, halAhala tole. kaDavAM. krodhe kroDa pUravataNuM, saMjamaphaLa jAya, krodha sahita tapa je kare, te to lekhe na thAya. sAdhu ghaNo tapIo hato, dharato mana varAga; ziSyanA krodhathakI thayo, caMDakosiyo nAga. Aga uThe je ghara thakI, te paheluM ghara bALe; jaLano joga jo niva maLe to pAsenuM parajALe. krodha taNI gati ehavI, kahe kevalanANI; hANi kare je hetanI, jALavajo ema jANI. udayaratana kahe krodhane, kADhajo gaLe sAhI; kAyA karajo nirmaLI, upazama rase nAhI. (2) mAna vize re jIva ! mAna na kIjIe, mAne vinaya na Ave re; vinaya vinA vidyA nahi, to kima samakti pAve re ? samakita viNa cAritra nahi, cAritra viNa nahi mukti re; muktinAM sukha che zAzvatAM, te kima lahIe jukti re. vinaya vaDo saMsAramAM, guNamAM adhikArI re; mAne guNa jAye gaLI, prANI jojo vicArI re. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 1. 2. 3. Page #743 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajajhAyo 9725 mAna karyuM jo rAvaNe, to te rAme mAryo re; duryodhana garve karI, aMte savi hAryo re. sUkAM lAkaDAM sArIkho, duHkhadAyI e khoTo re; udayaratna kahe mAnane, dejo dezavaTo re.. mAyA vize samakitanuM mULa jANIejI, satya vacana sAkSAt; sAcAmAM samakita vasejI, mAyAmAM mithyAtva re prANI ! ma karIza mAyA lagAra. 1. mukha mITho jUTho mane jI re ! kuDa-kapaTano re ! koTa; jIbhe to jI jI kare jI re ! cittamAM tAke coTa re prANI ! ma karIza mAyA lagAra. 2. Apa garaje Agho paDe jI re ! paNa na dhare re ! vizvAsa; manazuM rAkhe AMtarojI re ! e mAyAno pAsa re prANI ! ma karIza mAyA lagAra. 3. jehazuM bAMdhe prItaDIjI re ! tehazuM rahe pratikULa; mela na chaMDe manataNojI re ! e mAyAnuM mULa re prANI ! ma karIza mAyA lagAra. 4. tapa kIdho mAyA karIjI re ! mitra zuM rAkhyo bheda; malli jinezvara jANajo jI re ! te pAmyA strIveda re prANI ! ma karIza mAyA lagAra. 5. udayaratna kahe sAMbhaLo jI re ! melo mAyAnI buddha; muktipurI jAvAtaNo jI re ! e mAraga zuddha re prANI ! ma karIza mAyA lagAra. 6. Page #744 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7ra6 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 (4) lobha vize tame lakSaNa jo jo lobhanAM re ! lobhe jana pAme kSobhanA re ! lobhe DAhyA-mana DolyA kare, lobhe durghaTa paMthe saMcare re ! tume lakSaNa. 1. taje lobha tenAM lauM bhAmaNAM re ! vaLI pAya namI karuM khAmaNAM re! lobhe maryAdA na rahe kehanI re ! tune saMgata melo tehanI re ! tame lakSaNa. 2. lobhe ghara melI raNamAM mare re ! lobhe ucca te nIcuM Adare re ! lobha pApa bhaNI pagalAM bhare re ! lobhe akAraja karatAM na osarere tume lakSaNa. 3. lobhe manaDuM na rahe nirmaLuM re ! lobhe sagapaNa nAse vegaLuM re ! lobhe na rahe prIti ne pAvaThuM re ! lobhe dhana mele bahu ekaThuM re tume lakSaNa. 4. lobhe putra pote pitA haNe re lobhe hatyA-pAtaka navi gaNe re ! te to dAmataNA lobhe karI re ! upara maNidhara thAe marI re ! tame lakSaNa. 5. jotAM lobhano thobha dise nahi re ! evuM sUtra-siddhAMte kahyuM sahI re ! lobhe cakrI subhUma nAme juo re ! te to samudramAM DUbI mUo re ! tume lakSaNa. 6. ema jANIne lobhane ThaMDajo re ! eka dharmazuM mamatA maMDajo re ! kavi udayaratna bhAkhe mudA re ! vaMduM lobha taje tehane sadA re ! tume lakSaNa. 7. Page #745 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajajhAyo 0 027 metArAja muninI sajhAya sama-dama-guNanA AgarujI, paMca mahAvrata-dhAra; mAsakhamaNane pAraNe jI, rAjagRhI nagarI mojhAra, metArAja munivara ! dhanya dhanya tuma avatAra. 1. sonIne ghera AvIyAjI, metAraja RSirAya; javalA ghaDavA uThIojI vaMde muninA pAya metArAja. Aja phaLyo ghara AMgaNejI, viNa kALe sahakAra; lyo bhikSA che sUjhatIjI, modakataNo e AhAra metArAja. 3. krauMca jIva javalA caNyojI, vahorI vaLyA RSirAya; sonI mana zaMkA thaIjI; sAdhutAM e kAma. metArAja. rIsa karI RSine kahejI, gho javalA muja Aja; vAdhara zISe vIMTiyuMjI; taDake rAkhyA munirAja. metArAja. pa. phaTa phaTa phUTe hADakAMjI, taDa taDa tUTe cAma; sonIDe parisaha diyojI, muni rAkhyo mana ThAma. metArAja. 6. ehavA paNa moTA yatijI, mana na ANe roSa; Atama niMde ApaNojI, sonIno zyo doSa ? metArAja. gajasukumAra saMtApIAjI, bAMdhI mATInI pALa, khera-aMgArA zIra dharyAjI, mukate gayA tatakALa metArAja. 8. vAghaNe zarIra valuriyuMjI, sAdhu sukozala sAra; kevala lahI mukate gayAjI, Ima araNika aNagAra. metArAja. 9. pAlaka pApI pIlIAjI, khaMdhaka sUrinA ziSya; aMbaDa celA sAtasejI, namo namo te nizadina. metArAja. 10. ehavA RSi saMbhAratAjI, metArAja RSirAya; aMtagaDa huA kevaLIjI, vaMde muninA pAya. metArAja. 11. $ Page #746 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7280zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 bhArI kASThanI strIe tihAMjI, lAvI nAkhI tiNe vAra; dhabake paMkhI jAgIojI, javalA kADhyA tiNe sAra.metArAja. 12. dekhI javalA viSTamAMjI mana lAjayo sonAra; odho muhaparI sAdhunAjI, leI thayo aNagAra. metArAja. 13. Atama tAryo ApaNojI, thira karI mana-vaca-kAya; rAjavijaya raMge bhaNejI sAdhutaNI e sajhAya. metArAja. 14. 1. 2. rahaneminI sajhAya kAusagna-dhyAne muni rahanemi nAme, rahyA che guphAmAM zubha pariNAme; rAjula AvyA tiNe ThAme re ! devariyA munivara ! dhyAnamAM rahejo, dhyAna thakI hoya bhava pAra re ! devariyA. rUpe rati re vacce varjita bAlA, dekhI lobhANo teNe kAma re ! dilaDuM khobhANuM jANI rAjula bhAkhe, rAkho sthira mana guNanAM dhAmare ! devariyA. jAdava kulamAM jinajI nema nagIno, vamana karI che mujane teNe re ! baMdhava tehanA tame zivA devI-jAyA, evaDo paTaMtara kAraNa keNa re devariyA. paradArA sevI prANI narakamAM jAya, durlabha-bodhi hoya prAya re ! sAdhavI sAthe, cukI pApa je bAMdhe, tehano chUTakAro kadIya na thAya re ! devariyA. azuci kAyA re maLamUtranI kyArI, tamane kema lAgI evaDI pyArI ! 4. Page #747 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajhAyo 0729 huM re saMyamI tame mahAvratadhArI, kAme mahAvrata jAzo hArI re ! devariyA. bhoga vamyA re ! muni manathI na iccha, nAga agaMdhana kulanI jema re ! dhik kula nIcA thaI nehathI nihALe, na rahe saMyama zobhA ema re ! devariyA. ehavAM rasilAM rAjula-vayaNa suNIne, bujhayA rahanemi prabhujI pAsa re ! pApa AloI karI saMjaya lIdhuM. anukrame pAmyA ziva-AvAsa re ! devariyA. 7. dhanya ! dhanya ! je nara (nArI) ziyaLane pALe, samudra tathA sama vrata che eha re ! rUpa kahe tehanAM nAmathI hove, ama mana nirmaLa suMdara deha re ! devariyA. 8. (7) ATha madanI sajajhAya mada ATha mahA muni vAriye, je durgatinA dAtAro re ! zrIvIra niNaMda upadizyo, bhAkhe sohama gaNadhArI re ! mada ATha. 1. ho jI jAtino mada pahelo kahyo, pUrve harikezIe kIdho re ! caMDALa taNe kuLa upanyo, tapathI savi kAraja sIdho re ! mada ATha. 2. hAM ja kuLamada bIjo dAkhIe, maricI bhAve kIdho prANa re ! koDAkoDI-sAgara-bhavamAM bhamyo, mada ma karo Ima jANI re ! mada ATha. 3. hAMjI baLamadathI duHkha pAmIA zreNika-vasubhUti-jIvo re ! jaI bhogavyAM duHkha narakataNAM, bUma pADatAM nita rIvo re ! mada ATha. 4. hAMjI sanatakumAra naresaru, sura AgaLa rUpa vakhANuM re ! roma roma kAyA bagaDI gaI, mada cothAnuM e TANuM re ! mada ATha. 5. Page #748 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7300zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 hAMjI munivara saMyama pALatAM, tapano mada manamAM Ayo re ! thayA kuragaDa RSirAjiyA, pAmyA tapano aMtarAyo re ! mada ATha. 6. hAM deza dazAraNano dhaNI, (rAya) dazArNabhadra abhimAnI re ! iMdranI riddhi dekhI bujhIo, saMsAra tajI thayo jJAnI re ! mada ATha. 7. hAMjI sthUlabhadra vidyAno karyo, mada sAtamo je duHkhadAyI re ! zrutapUraNa-artha na pAmIo, juo mAnataNI adhikAI re ! mada ATha. 8. rAya subhUma pakhaMDano dhaNI, lAbhano mada kIdho apAra re ! vaya-ga-ratha saba sAgara gaLyuM, gayo sAtamI nakara mojhAra re 1 mada ATha. 9. Ima tana-dhana-jobana rAjyano, na karo manamAM ahaMkArI re ! e athira asatya savi kAramuM, viNase bahu vAro re ! mada ATha. 10. mada ATha nivAro vratadhArI, pALo saMyama sukhakArI re ! kahe mAnavijaya te pAmaze, avicaLa padavI naranArI re mada ATha. 11. 1. vaNajhArAnI sajhAya narabhava-nagara sohAmaNuM vaNajhArA re ! pAmIne karaje vyApAra, aho nAyaka mArA re ! sattAvana saMvarataNI vaNajhArA re ! poThI bharane udAra, aho nAyaka mArA re ! narabhava. zubha pariNAma vicitratA vaNajhArA re ! kariyANAM bahumUla, aho nAyaka mArA re ! mokSanagara jAvA bhaNI vaNajhArA re ! karaje citta anukUla, aho nAyaka mArA re ! narabhava. krodha dAvAnala olave vaNajhArA re ! mAna viSama girirAja, aho nAyaka mArA re ! olaMghaje haLave karI vaNajhArA re ! sAvadhAna kare kAja, aho nAyaka mArA re ! narabhava. 2. 3. Page #749 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajajhAyo 0 731 4. 5. vaMzajALa mAyANI vaNajhArA re ! navI karaje vizarAma, aho nAyaka mArA re ! khADI manoratha bhaTa taNI vaNajhArA re ! pUraNanuM nahi kAma, aho nAyaka mArA re ! narabhava. rAga-dveSa doya coraTA vaNajhArA re ! vATamAM karaze herAna, aho nAyaka mArA re ! vividha vIrya-ullAsathI vaNajhArA re ! tuM haNaje te sthAna, aho nAyaka mArA re ! narabhava. ema savi vighana vidArIne vaNajhArA re ! pahoMcaje zivapura-vAsa, aho nAyaka mArA re ! kSaya-upazama je bhAvanA vaNajhArA re ! poThe bharyA guNarAza, aho nAyaka mArA re ! narabhava. kSAyaka bhAve te thave vaNajhArA re ! lAbha hoze te apAra, aho nAyaka mArA re ! uttama vaNaja je ema kare vaNajhArA re ! pA name vAraMvAra aho nAyaka mArA re ! narabhava. 6. (9) zrAvaka-karaNInI sakjhAya zrAvaka tuM UThe parabhAta, cAra ghaDI le pAchalI rAta; manamAM samare zrInavakAra, nema pAme bhavasAgara-pAra. kavaNa deva kavaNa guru dharma, kavaNa amAre che kulakarma; kavaNa amAro che vyavasAya, evuM ciMtavaje manamAMya. . sAmAyika leje mana zuddha, dharmanI hiraDe dharaje buddha; paDikkamaNuM kare raNItaNuM, pAtaka AloIe ApaNuM, kAyAzakate kare paccakakhANa, sudhI pALe jinanI ANa; bhaNaje gaNaje stavana-sajhAya, jiNavuM tI nikhAro thAya. 4. Page #750 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7320zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 # $ $ $ citAre nIta caudaya nIma, pALe dayA jIvAnI sIma; dehare jAya jUhAre deva, dravyata bhAvita karaje seva. pUjA karatAM lAbha apAra, prabhujI moTA mukti-dAtAra; je utthApe jinavara deva, tene nava-daMDakanI Teva pozALe guruvaMdane jAya, suNe vakhANa sadA citta lAya; nirdUSaNa sUjhato AhAra, sAdhune deje suvicAra. sAhasmivacchala karaje ghaNuM, sagapaNa moTuM sAhamitaNuM; dukhiyA hINA dINA dekha, karaje tAsa dayA suvizekha. ghara anusAre deje dAna, moTADhuM ma kare abhimAna; gurune mukha leje AkhaDI, dharma na mUkIza eke ghaDI. vAru zuddha kare vyApAra, ochA-adhikAro parihAra; na bhare koInI kUDI sAkha, kUDA janazuM kathana ma bhAkha. anaMtakAya kahI batrIsa, abhakSya bAvIse vizvAvasa; te bhakSaNa navi kIje kime, kAcA kUNAM phala mata jime. 11 rAtribhojananA bahu doSa, jANIne karaje saMtoSa; sAjI sAbu loha ne gaLI, madhu dhADI mata vecIza vaLI. 12. vaLI ma karAve raMgaNa pAsa, dUSaNa ghaNAM kahyAM che tAsa; . pANI gaLaje babbe vAra, aNagaLa pItAM doSa apAra. jIvANInAM kare jatana, pAtika choDI karaje punya; chANAM IMdhaNa cUle joI, vAvaraje jima pApa na hoI. dhRtanI pare vAvaraje nIra, aNagaLa nIra ma dhoye cIra; brahmavrata sudhA pALaje, aticAra saghaLA TALaje. kahiyA panaraha karmAdAna, pApataNI paraharaje khANa; sIsa ma leje anarathadaMDa, mithyA mela ma bharaje piMDa. samati zuddha hiyaDe rAkhaje, bola vicArIne bhAkhaje; uttama ThAme kharace vitta, paraupagAra kare zubha citta. 17. . 14. 15. 16. Page #751 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakjhAyo 0733 tela taka vRta dUdha ne dahIM, ughADA mata mele sahI; pAMca tithi ma kare AraMbha, pAle zIla taje mana daMbha. 18. divasa carima karaje covihAra cAre AhArataNo parihAra; divasataNAM Aloe pApa, jima bhAMje saghaLA saMtApa. 19. saMdhyA Avazyaka sAcave, jinavara-caraNa zaraNa bhavabhave; cAre zaraNa kari daDha hoya, sAgArI aNasaNa le soya. 20. kare manoratha mana ehavA, tIratha zetruje jAyavA; sametazikhara Abu giranAra, bheTIza huM dhana dhana avatAra. 21. zrAvakanI karaNI che eha, ehathI thAye bhavano cheha; AThe karma paDe pAtaLAM, pApataNAM chUTe AmaLA. 22. vAra lahIe amara vimAna, anukrame pAme zivapura thAna; kahe jinaharSa ghaNe sasaneha, karaNI duHkhaharaNI che eha. 23. (10) zrI amRtavelanI sajhAya cetana jJAna ajuvALIe; TALIe moha saMtApa re; citta DamaDolatuM vALIe, pAlIe sahaja guNa Apa re. ce. 1. upazama amRta rasa pIjIe kIjIe, sAdhu guNavAna re; adhama vayaNe navi khIjIe, dIjIe sajjanane mAna re. ce. 2. krodha anubaMdha navi rAkhIe, bhAkhIe vayaNa mukha sAcare samakita ratna ruci joDIye; choDIye kumati mati kAca re. ce. 3. zuddha pariNAmane kAraNe, cAranAM zaraNa dhare citta re; prathama tihAM zaraNa arihaMtanuM, jeha jagadIza jagamitta re. ce. 4. je samosaraNamAM rAjatA, bhAMjatA bhavika saMdeha re; dharmanAM vacana varase sadA, puSparAvarta jima meha re. ce. zaraNa bIjuM bhaje siddhanuM, je kare karma cakacUra re; bhogave rAja zivanagaranuM, jJAna AnaMda bharapUra re. ce. da Page #752 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7340zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtra prabodhaTIkA-3 sAdhunuM zaraNa trIjuM dhare jeha sAthe ziva paMtha re, mULa uttaraguNe je varyA, bhavataryA bhAva nigraMtha re. 2. 7. zaraNa cothuM dhare dharmanuM, jemAM vara dayA bhAva re; je sukha hetu jinavara kahyo, pApa jala tAravA nAva re. 2. 8. cAranAM zaraNa je paDivaje, vaLI bhaje bhAvanA zuddha re; durita savi ApaNAM niMdIye, jema hoya saMvara vRddhi re. 2. 9. Iha bhava parabhava AcaryA, pApa adhikaraNa mithyAta re; je jinazAtanAdika ghaNAM, niMdIye tela guNa ghAta re. ce. 10. guru taNAM vacana te avagaNI, guMthIyA Apa mata jALa re; bahu pare lokane bhoLavyAM, niMdIye teha jaMjALa re. ce. 11. jeha hiMsA karI AkarI, jeha bolyA mRSAvAda re. jeha paradhana harI harakhiyA, kIdhalo kAma unmAda re. co. 12. jeha dhana dhAnya mUcha dharI, seviyAM cAra kaSAya re; rAgane dveSane vaza huA, je kIyo kalaha upAya re. ce. 13. juTha je Ala parane diyA, je karyA pizunatA pApa re; rati arati niMdA mAyA mRSA, valIya mithyAtva saMtApa re. ce. 14. pApa je ehavAM seviyAM, teha niMdIye tihuM kALa re; sukRta anumodanA kIjIye, jima hoye karma visarAla re. 2. 15. vizva upakAra je jina kare, sAra jina nAma saMyoga re; te guNa tAsa anumodiye, puNya anubaMdha zubha yoga re. 2. 16. siddhanI siddhatA karmanA kSaya thakI upanI jeha re; jeha AcAra AcAryano, caraNa vana sicavA meha re. ce. 17. jeha uvajajhAyano guNa bhalo, sUtra sajajhAya pariNAma re; sAdhunI je valI sAdhutA, mULa uttara guNa dhAma re. 2. 18, jeha virati deza zrAvaka taNI, je samakita sadAcAra re; samakita dRSTi suranara taNo, teha anumodiye sAra re. ce. 19. Page #753 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajhAyo 0 735 anyamAM paNa dayAdika guNo, jeha jinavAcana anusAra re; sarva te citta anumodiye, samakita bIja niradhAra re ce. 20. pApa navi tIvrabhAve kare, jehane navi bhava rAga re; ucita sthiti je seve sadA, teha anumodavA lAga re. ce. 21. thoDalo paNa guNa para taNo, sAMbhaLI harSa mana ANa re; doSa lava paNa nija dekhatAM, nirguNa nijAtamA jANa re. ce. 22. ucita vyavahAra avalaMbane, ema karI sthira pariNAma re; bhAviye zuddha naya bhAvanA, pAvanA zaya taNuM ThAma re. ce. 23. deha mana vacana pudgala thakI, karmathI bhinna tuja rUpa re; akSaya akalaMka che jIvanuM, jJAna AnaMda svarUpa re. ce. 24. karmathI kalpanA upaje, pavanathI jema jaladhivela re; rUpa pragaTe sahaja ApaNuM, dekhatAM dRSTi sthira mela re. 2. 25. dhAratAM dharmanI dhAraNA, mAratAM moha vaDa cora re; jJAna ruci vela vistAratAM, vAratAM karmanuM jora re. ce. 26. rAga viSa doSa utAratAM, jhAratAM TheSa rasa zeSa re; pUrva muni vacana saMbhAratAM, vAratAM karma niHzeSa re. ce. 27. dekhiye mArga zivanagarano, je udAsIna pariNAma re; te aNachoDatAM cAliye, pANiye jema parama dhAma re. ce. 28, zrI navijaya guru ziSyanI zIkhaDI amRtavela re; eha je catura nara Adare, te lahe suyaza raMga rela re. 2. 29. (11) zrAvakanA ekavIsa guNanI sajajhAya praNamI zrutadevI sAradA sarasa vacana vare Ape mudA; zrAvaka guNa bolu ekavIsa cittamAM avadhAro nizadina. pahilo guNa akSudraja kahyo sarala sabhAvI vayaNe lahyo; rUpavaMta bIjo guNa bhalo sauma prakRti trIjo nirmalo. Page #754 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 4 7360 zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 lokapriya cotho guNa sadA mithyA vacana na bole kadA; kuradRSTi na kare koIchyuM e paMcama guNa bolyo IsyuM. 3. pApa thakI bhaya pAme ghaNuM chaTho guNa viNa je niramAM; mani na dhare dhIkAIpaNuM e sattamaguNa RjutApaNuM. guNa avaguNa jANe dharI neha dAkSamya guNa aThThama kahyo eha; lajjAlu navamo guNa bhaNuM kArya akArya vicAre ghaNuM. sarva kAme yatanA pariNAma dayAvatta dasamo abhirAma; ekAdazamo kahyo madhyastha sAdhu asAdhu dekhIne svaccha. guNavaMta dekhI ANe prIti e bAramo guNa parIti; saumyadRSTi guNa kahyo teramo parahitakArI guNa caudamo. 7. kidho guNa jANe vaLI jeha panarasamo guNa bolyo eha; vRddha AcAra bhalo citta dhare solasamo guNa aMge kare. 8. pakSapAta kare dharmano guNa sattaramoe zubhamano; satkartha aDhArasamo guNa jANa vAdavivAda kare nahi tANa. 9. tatvAtatva vicAre jeha dIrdhadaSTi ogaNIsa guNa eha; vizeSajJa guNa kahyo visAmo vinayavaMta sahune mana ramyo. 10. labdha lakSa DahApaNano geha ekavIsa guNa ima bolyA jeha; ehavo zrAvaka je sAvadhAna dharma rAyaNano tehu nidhAna. 11. nava tatva jANe nirmalA vAve vitta supAtre bhalA; karaNI dharmataNI je kare zrAvaka nAma kharUM te dhare. suvidita gItArathathI sAMbhalo dharI viveka pApathI Tale; kare punyane bhava savare zrAvaka nAma kharuM te dhare. pUrva baddha azubha pAcave triye varga valI sAcave; araje punyane varaje pApa zrAvaka guNanI evI chApa. 14. ehavA guNa je aMge dhare te nizcaya bhava sAgara tare; dhIravamala paMDitano ziSya kavi naya vimala kahe nizadiza. 15. Page #755 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajjhAyo - 737 (12) UMcA maMdira mALiyA (sajjhAya) UMcA maMdira mALiyA, soDa vALIne sUto; kADho kADho re ene sahu kahe, jANe janamyo ja nhoto. eka re divasa evo Avaze, mana sabaLojI sAle; maMtrI maLyA savi kAramA, tenuM kAMI na cAle. eka re. sAva sonAnAM re sAMkaLAM, paheraNa navanavA vAghA; dhoLuM re vajra enAM karmanuM, te to zodhavA lAgA. eka re. carUM kaDhAIA atighaNA, bIjAnuM navi lekhuM; khokharI hAMDI enA karmanI, te to AgaLa dekhuM. eka re. konAM choruM konAM vAcharuM, konAM mAya ne bApa; aMtakALe jAvuM jIvane ekaluM, sAthe puNya ne pApa. eka re. 5. sagIre nArI enI kAminI, ubhI Taga maga juve; tenuM paNa kAMI cAle nahi, beThI dhUsake rUpe. eka re. vahAlAM te vahAlAM zuM karo, vahAlA voLAvI vaLaze; vahAlAM te vananAM lAkaDAM, te to sAthe ja baLaze. eka re. nahi trApo nahi tuMbaDI, nathI taravAno Aro; udayaratana Ima bhaNe prabhu, mane pAra utAro. eka re. pra.-3-47 1. 3. 4. 6. 7. 8. Page #756 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (25) pratikramaNa pachI-bhAvanA-duhA (nitya manana karavA lAyaka) arihaMta arihaMta samaratAM lAdhe muktinuM dhAma; je nara arihaMta samaraze, tehanAM saraze kAma. sUtAM besatAM UThatAM, je samare arihaMta; duHkhiyAnAM duHkha bhAMgaze, leze sukha anaMta. Aza karo arihaMtanI, bIjI Aza nirAza; jema jagamAM sukhiyA thayA, pAmyA lIla vilAsa. cetana teM esI karI, jesI na kare koI; viSayArasane kAraNe, sarvasva beTho khoI. jo cetAya to cetaje, jo bujhAya to bujha; khAnArA sau khAI jaze mAthe paDaze tuja. munivara cauda hajAramAM, zreNIka sabhA mojhAra; vIra niNaMda vakhANIyo, dhana dhanno aNagAra. rAtri gamAI sovate, divasa gamAyA khAya; hIrA jesA manuSya bhava, kavaDI badale jAya. jasa ghara jina pUjA nahIM, nahIM supAtre dAna; te kema pAme bApaDA, vidyArUpa nidhAna. anaMta covIsI jina namuM, siddha anaMtI kroDa; kevaLanANI mugate gayAM vaMduM be kara joDa. be koDI kevaLa dharA, viharamAna jina vIza; sahasa koDI yugala namuM, sAdhu namuM nizadiza. 10. Page #757 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa pachI-bhAvanA-duho0739 je cAritre nirmaLA, te paMcAnana siMha; viSaya kaSAyane gaMjIyA, te praNamuM nizadiza. 11. rAMka taNI paDe raDavaDyo, nidhaNIyo niradhAra; zrI sImaMdhara sAhibA, tuma viNa INe saMsAra. sakala samIhita pUravA, kalpavRkSa avatAra; pArtha prabhu prasanna sadA, zaMkhezvara sukhakAra. prabhupUja bhAve karo, premadharI mana raMga; duHkha dohaga dUra TaLe, pAme sukha mana caMga. prabhu pUjanakuM huM calyo, kezava caMdana dhanasAra; nava aMge pUjA karI, saphaLa karuM avatAra. zrI jinezvara pUjanA, utkRSTa pariNAma; karatAM keI jIva pAmIA, svarga-mokSanA dhAma. samakitane ajuvALavA, uttama eka upAya; pUjAthI tame prIchajo, manavaMchita sukha thAya. pUjA kugatinI argalA, puNya sarovara pALa; zivagatinI sAhelaDI, Ape maMgaLamALa. jina darzana pujana vinA, jehanA dahADA jAya; te sarva vAMjhiyA jANIe, vaLI janma nirarthaka thAya. 19. siddhacakranA guNa ghaNA, kahetAM nAve pAra; vAMchita pUre duHkha hare vaMdu vAraMvAra. samakita pAme jIvane, bhava gaNatIe gaNAya; jo vaLI saMsAre bhame, to paNa mukate jAya. samakita viNa nava pUravI ajJAnI kahevAya; samakita viNa saMsAramAM, ara ho paraho athaDAya. 22. vIra jinezvara sAhibo, bhamiyo kALa anaMta; paNa samakita pAmyA pachI, aMte thayA arihaMta. 23. 18. 20. 21. Page #758 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7400 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 jJAna samuM koI dhana nahi, samatA samuM nahi sukha; jIvita samI AzA nahi, lobha samuM nahi duHkha. 24. sAtamInA sagapaNa samuM, avara na sagapaNa koya; bhakti karo sAhammI taNI, samakita niramaLa hoya. 25. puNIA zrAvakane namuM, vIre vakhANyo jeha; dokaDA sADA bAramAM, sAtamI bhakti kareha; 26. vighna TaLe tapa-guNa thakI, tapathI jAya vikAra; prazasyo tapa-guNa thakI, vIre dhanno aNagAra. 27. karma khape tapa jogathI, tapathI jAya vikAra; bhAvamaMgaLa tapa jina kahyo, zivasukhano dAtAra. 28. zIle sadgati pAmIe, zIle sudhare kAja; zIle sura nara saMpadA, zIle zivapura rAja. jina pratimA jina-maMdirA, kaMcananA kare jeha; brahmavratathI bahu phaLa lahe, namo namo ziyaLa sudeha. 30. jJAna vaDuM saMsAramAM, jJAna parama sukha heta; jJAna vinA jagajIvaDA, na lahe tattva saMketa. 31. 29. Page #759 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (26) cAra zaraNAM (1) mujane cAra zaraNAM hojo, arihaMta siddha susAdhujI; kevaLI dharma prakAzIyo, ratna amUlakha lAdhujI. mu. cihuM gatitaNAM duHkha chedavA, samaratha zaraNAM ehojI; pUrve munivara je huA, teNe kIdhAM zaraNAM tehojI. mu. saMsAra mAMhi jIvane, samaratha zaraNAM cArojI; gaNi samayasuMdara Ima kahe, kalyANa maMgalakArojI. mu. (2) lAkha corAsI jIva khamAvIe, mana dharI parama vivekojI, micchAmi dukkaDa dIjIe, jinavacane lahIe TekojI. lA. 1 sAta lAkha bhUdage teu vAunA, dasa caude vananAM bhedojI, pavigala suratiri nArakI, cau cau caude naranA bhedojI.lA. 2 muja vaira nahi kehazuM, sahu zuM maitrI bhAvojI, gaNi samayasuMdara Ima kahe, pAmIye punya prabhAvojI. lA. 3 pApa aDhAre jIva pariharo, arihaMta siddhanI sAmejI; AlovyA pApa chUTIe, bhagavaMta iNI pere bhANejI. pA. 1. Azrava kaSAya doya baMdhanAM, vaLI kalaha abhyAkhyAnojI; rati arati paizunya niMdanA, mAyAmosa mithyAtojI. pA. 2. mana vaca kAyAe je kiyAM, micchAmi dukkaDaM tehojI; gaNi samayasuMdara Ima kahe, jaina dharmano marma e hojI. pA. 3. Page #760 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7420zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 dhana dhana te dina muja kadI hoze; huM pAmIza saMyama sUdhIjI; pUrva RSi paMthe cAlazuM, guru vacane prati buddhojI. dha. aMta paMta bhikSA gocarI, raNa vane kAusagga lezuMjI; samatA zatru mitra bhAvazuM, saMvega sUdho dharazuM. dha. 2. saMsAranAM saMkaTa thakI, huM chUTIza jina vacane avadhAro; dhanya dhanya samayasuMdara te ghaDI, to huM pAmIza bhavano pArojI dha3. (cAra zaraNa sukhakAra) cAra zaraNa sukhakAra, bhaviyAM ! cAra zaraNa sukhakAra; prathama zaraNa arahaMta prabhunuM, bAra guNe hitakAra. bhaviyAM. bIjuM zaraNa siddhabuddha mahaMtanuM ajarAmara padadhAra bhaviyAMtrIjuM zaraNa sAdhu gurunuM karuNA rasa bhaMDAra; bhaviyAM. cothuM zaraNa zubha jainadharmanuM, duHkha TALI sukhadAya. bhaviyAMlAkha corAsI huM jIva khamAvuM, vaira na rAkhuM lagAra; bhaviyAM. zubha karaNI savi bhalI huM mAnuM, pApane niMdu apAra bhaviyAMmana vaca kAye je pApa karyA meM, mithyA thAo AvAra; bhaviyAM mAtapitA bhAI nArIne choDI, kyAre thaIzuM aNagAra. bhaviyAMnavakAra maMtranuM dhyAna dharatA, pAmIe bhavajalapAra, bhaviyAM. choDI lolupatA avasara pAmI, aNasaNa karIe zrIkAra, bhaviyAM ociMtu muja maraNa jo hove, to savi tyAga niradhAra. bhaviyAM. janma jarA maraNAdike bharIyo, A saMsAra asAra. bhaviyAMkaryA karama samabhAve bhogavIe, koI na rAkhaNa hAra. bhaviyAM. te mATe zaraNa e cittamAM dhAro, zamAmRta denAra. bhaviyAM ! cAra zaraNa sukhakAra-7 Page #761 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (27) chaMdo tathA pado kaLaza (chappaya) nita japiye navakAra, sAra saMpatti sukhadAyaka; siddha maMtra e zAzvato, ema jalpa zrIjaganAyaka; zrIarihaMta susiddha, zuddha AcArya bhaNIje; zrIuvajajhAya susAdhu, paMca parameSThI thuNIje; navakAra sAra saMsAra che, kusalalAbha vAcaka kahe; eka citte ArAdhatAM, vividha Rddhi vaMchita lahe. 18 (2) zrInamaskAra-mAhAbhya samaro maMtra bhalo navakAra, e che cauda pUravano sAra; enA mahimAno nahi pAra, eno artha anaMta udAra. samaro maMtra...1. sukhamAM samaro duHkhamAM samaro, samaro dina ne rAta; jIvatAM samaro maratAM samaro, samaro sau saMghAta. samaro maMtra...2. jogI samare bhogI samare, samare rAjA-raka devo samare dAnava samare, samare sau niHzaMka. samaro maMtra...3. aDasaTha akSara enA jANo, aDasaTha tIratha-sAra; ATha saMpadAthI paramANo, aDasiddhi-dAtAra. samaro maMtra...4. navapada enAM nava nidhi Ape, bhavabhavanAM duHkha kApe; vIravacanathI hRdaye vyApe, paramAtama-pada Ape. samaro maMtra...5. Page #762 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 744 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zrI gautamasvAmIno chaMda vIra jiNesara kero ziSya, gautama nAma japo nizadisa; jo kIje gautamanuM dhyAna, to ghara vilarsa nave nidhAna. gautama nAme gayavara caDe manavAMchita helo sAMpaDe; gautama nAme nAve roga, gautama nAme sarva saMjoga. je vairI virUA vaMkaDA, tasa nAme nAve TUkaDA; bhUta-preta navi khaMDe prANa, te gautamanAM karuM vakhANa. gautama nAme nirmaLa kAya, gautama nAme vAdhe Aya; gautama jinazAsana zaNagAra, gautama nAme jayajayakAra. zAla-dAla-surasA-dhRta-gola, manavAMchita kApaDa-taMbola; ghara sugharaNI nirmaLa citta, gautama nAme putra vinIta. gautama udayo avicALa bhANa, gautama nAma japo jagajANa; hoTAM maMdira meru samAna, gautama nAme saphaLa vihANa. ghara mayagala-ghoDAnI joDa; vAru pahoMce vaMchita koDa; mahIyala mAne mhoTA rAya, jo pUje gautamanA pAya. gautama praNamyA pAtaka TaLe, uttama naranI saMgata maLe; gautama nAme nirmaLa jJAna, gautama nAme vAdhe vAna. puNyavaMta avadhAro sahu, guru gautamanA guNa che bahu; kahe lAvaNya-samaya kara joDa, gautama tUThe saMpatti kroDa. (4) soLa satIno chaMda AdinAtha Ade jinavara vaMdI, saphaLa manoratha kIjie; prabhAte uThI maMgalika kAme, soLe satInAM nAma lIjiee. Adi. 1. bALakumArI jagahitakArI, brAhmI bharatanI bahenaDI e; ghaTa ghaTa vyApaka akSara rUpe, soLe satImAM je vaDI e. Adi. 2. khe che $ $ Page #763 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaMdo tathA pado 7745 bAhubaLa-bhaginI satIya ziromaNI, suMdarI nAme RSabhasutA e aMkasvarUpI tribhuvanamAMhe, jeha anupama guNajutA e. Adi. 3. caMdanabALA bALapaNAthI, ziyaLavatI zuddha zrAvikA e; aDadanA bAkunA vIra pratilAlyA, kevaLa-lahI vrata-bhAvikA e. Adi. 4. ugrasena-duA-dhAriNI-naMdinI, rAjimati nema-vallabhA e; jobana-veze kAmane jityo, saMyama laI devadullabhA e. Adi. 5. paMca-bharatAri pAMDava-nArI, drupada-tanayA vakhANIe; ekaso AThe cIra purANA, ziyaLa-mahimA tasa jANIe e. Adi. 6. dazaratha nRpanI nArI nirupama, kauzalyA kulacaMdrikA e; ziyaLa-salUNI rAma-janetA, puNyataNI paranAlikA e. Adi. 7. kauzAMbika ThAme zatAnika nAme rAjya kare raMga rAjIo e; tasa ghara dharaNI mRgAvatI satI, surabhuvane jasa gAjIo e. Adi. 8. sulasA sAcI ziyaLe na kAcI, rAcI nahi viSayArase e; mukhaDuM jotAM pApa palAye, nAma letAM mana ullAse e. Adi. 9. rAma raghuvaMzI temanI kAminI, janakasutA sItA satIe; jaga sahu jANe vIja karatA, anala zItala thayo ziyaLathI e. Adi. 10. kAce tAMtaNe cAlaNI bAMdhI, kUvA thakI jaLa kADhiyuM e; kalaMka utAravA satI subhadrAe, caMpA-bAra ughADiyuM e; Adi. 11. sura-nara-vaMdita ziyala akhaMDita, zivA zivapada-gAminI e. jehane nAme nirmaLa thaIe, balihArI tasa nAmanI e. Adi. 12. hastinAgapure pAMDurAyanI, kuMtA nAmanI kAminI e. pAMDavamAtA daza dazAnI, vhena pativratA padminI e. Adi. 13. zIlavatI nAme zIlavratadhAriNI, trividha tehane vaMdIe e; nAma japatA pAtaka jAe, darisaNa durita nikaMdIe e. Adi. 14. niSadhA nagarI nalaha nariMdanI, damayaMtI tasa gehanI e; saMkaTa paDatAM ziyaLa ja rAkhyuM, tribhuvana kIrti jehanI e. Adi. 15. . Page #764 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7460zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 anaMga-ajitA jaga-jana-pUjitA, puSpacUlA ne prabhAvatI e; vizva-vikhyAtA kAmita-dAtA, soLamI satI padmAvatI e. Adi. 16. vire bhAkhI zAstra sAkhI, udayaratna bhAkhe muddAe; vahANuM vAtAM je nara bhaNaze, te laheze sukhasaMpadA e. Adi. 17. 1. zrI mahAvIra jina-chaMda (bhujaMgInI cAla) sevo vIrane cittamAM nitya dhAro, ari krodhane mannathI dUra vAro; saMtoSa-vRtti dharo cittamAMhi, rAga-dveSathI dUra thAo uchAhi. paDyA mohanA pAsamAM jeha prANI, zuddha tattvanI vAta teNe na jANI; manuM janma pAmI vRthA kAM gamo cho ? jaina mArga chaMDI bhUlA kAM bhamo cho ? alobhI amAnI nirAgI tajo cho, salobhI samAnI sarAgI bhajo cho; hari-harAdi anyathI zuM ramo cho ? nadI gaMga mUkI galImAM paDo cho. keI deva hAthe asi-cakradhArA, keI deva ghAle gaLe rUDha-mALA; keI deva usaMga rAkhe che vAmAM, keI deva sAthe rame vRMda rAmA. kaI deva jape leI japamALA, kaI mAMsabhakSI mahA vikarALA; keI yogiNI bhogiNI bhoga rAge, kaI rudraNI chAgano homa mAge. Page #765 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaMdo tathA pado 0 747 isA deva-devI taNI Aza rAkhe, tadA muktinAM sukhane kema cAkhe ? jadA lobhanA thokano pAra nAvyo, tadA madhano biMduo mana bhAvyo. jeha devalAM ApaNI Aza rAkhe, teha piMDane mannazuM lea cAkhe; dIna-hInanI bhIDa te kema bhAMje, phuTo Dhola hoe kaho kema vAje ? are mUDha bhrAtA ! bhajo mokSadAtA, alobhI prabhune bhajo vizvavikhyAta ratna ciMtAmaNi sArikho eha sAco, kalaMkI kAcanA piMDazuM mata rAco. maMda buddhi je prANI kahe che, savi dharma ekatva bhUlo bhame che. kihAM sarjavA ne kihAM merudhIra ? kihAM kAyarA ne kihAM zUravIraM ? kihAM svarNathAla kihAM kuMbhakhaMDa ? kihAM kodravA ne kihAM khIramaMDe ? kihAM khIrasiMdhu kihAM kSAranIra ? kihAM kAmadhenu kihAM chAgakhIruM ? kimAM satya vAcA kihAM phUDa vANI ? kihAM raMka nArI kihAM rAyarANI ? kihAM nArakI ne kihAM devabhogI ? kihAM iMdradehI kihAM kuSTarogI ? kihAM karmaghAtI kihAM karmadhArI, namo vIra svAmI bhajo anya vArI; jIsA sejamAM svapnathI rAjya pAmI, rAce maMdabuddhi dharI eha svAmI. 6. 8. 10. 11. 12. Page #766 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7480zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 13. athira sukha saMsAramAM mana mAro, janA mUDhamAM zreSTha zuM iSTa chAje ? tajo moha-mAyA karo daMbha-roSa, sajo puNyapoSa bhajo te aroSa. gati cAra saMsAra apAra pAmI, AvyA Aza dhArI prabhupAya svAmI; tehi tehi tehi prabhu vItarAgI, bhAvapheranI zRMkhalA moha bhAMgI. mAno vIrajI ! artha che eka morI, dIje dAsakuM sevanA carNa torI; puNya udaya huo guru ! Aja mero, viveke lahyo meM prabhu darza tero. 14. 15. h cidAnaMdajIkRta pada (rAga bhairava) virathA janama gamAyo mUrakha ! virathA janama gamAyo; e Teka raMjaka sakharasa vaza hoya cetana, apano mUla nasAyo; pAMca mithyAta dhArata ajahuM, sAcabheda navi pAyo. mUrakha. kanaka-kAminI aru ehathI, neha niraMtara lAyo; tAhuthI tuM phirata sorAMno, kanaka bIja mAnuM khAyo. mUrakha. janama-jarA-maraNAdika duHkhameM, kAla anaMta gamAyo; arahiTTa-ghaTikA jima kaho yAko aMta ajahuM navi Ayo. mUrakha. lakha corAzI paheryA colanA, nava nava rUpa banAyo; bina samakita sudhArasa cAkhyA, giNatI koI na ginAyo. mUrakha. etI para navi mAnata mUrakha, e acarija citta lAyo; cidAnaMda te dhanya jagatameM, jiNe prabhuzuM mana lAyo. mUrakha. h h h ` Page #767 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaMdo tathA pado 0 749 (7) cidAnaMdajIkRta pada (rAga hitazikSAno) pUrava puNya-udaya karI cetana ! nIkA narabhava pAyA re; pUrava. e Teka. dInAnAtha dayAla dayAnidhi durlabha adhika batAyA re. daza daSTAMte dIhilA narabhava, uttarAdhyayane gAyA re. pUrava. avasara pAya viSaya rasa rAcata, te to mUDha kahAyA re; kAga uDAvaNa kAja vipra jima, DAra maNi pachatAyA re. pUrava. nadI-ghola-pASANa nyAya kara, ardhavATa to AyA re. ardhasugama Agala rahI tinakuM, jinane kachu ghaTAyA re. pUrava. cetana cAra gati meM nizce, mokSa dvAra e kAyA re; karata kAmanA sura paNa yAkI, jinakuM anargala mAyA re. pUrava. rohaNagiri jima ratnakhANa tima, guNa sahu yAmeM samAyA re; mahimA mukhase varaNata jAkI, surapati mana zaMkAyA re. pUrava. kalpavRkSa sama saMyamakerI, atizItala jihAM chAyA re; caraNa -karaNa guNa-dharaNa mahAmuni, madhukara mana lobhAyA re. pUrava. yA tana viNa tihu kAla kaho kina, sAcA sukha nipajAyA re; avasara pAya na cUka cidAnaMda, sadguru yUM darasAyA re. pUrava. (8) zrI AnaMdaghanajI kRta pada (rAga-AzAvarI) AzA auranakI kyA kIje, gyAna-sudhArasa pIje. AzA. e Teka. bhaTake dvAra dvArA lokana ke, kUkara-AzAdhArI; Atama-anubhava-rasa ke rasiyA, Utare na kabahu khumArI. AzA.1. AzAdAsI kare je jAye, te jana jagake dAsA; AzAdAsI kare je nAyaka, lAyaka anubhava-pyAsA. AzA. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 2. Page #768 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7500zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 3. manasA pyAlA prema-masAlA brahma-agni parajAlI; tana bhAThI avaTAI pIye, kasa jAge anubhava lAlI. AzA. agama pIyAlA pIyo matavAlA ! cine adhyAtama vAsa; AnaMdaghana cetana cha khele, dekhe loka tamAsA. AzA. zrI rUpavijayakRta pArzvanAtha mahimA lAvaNI tuM akalaMkI rUpa sarUpI paramAnaMda pada tuM dAI; tuM zaMkara brahmA jagadIzvara vItarAga tuM niramAI. tuM. 1. anopamarUpa dekhI tuja rIjhe, sura naranArIke vRMdA; namo niraMjana phaNipati sevita, pAsa goDIcA sura kaMdA. tuM. 2. kAne kuMDaLa zira chatra birAje, cakSu TIkA niradhArI; harata bijoru hAtha sohIe, tuma vaMde sahu nara nArI! tuM. 3. agni kASTase sarSa nikAlyA, maMtra sunAyA bahu bhArI; pUrva janmanA vaira kholAyA, jaLa barasAyA zivadhArI. tuM. 4. jaLa AvI prabhu nAke aDIyA, Asana kaMpyA niradhArI; nAga nAgaNI chatra dhare che, pUrva janmakA upakArI. tuM. 5. rUpa vijaya kahe suNa merI lAvaNI aisI zobhA bahu sArI; mAta pitA bAMdhava sahu sAthe, saMjama lIdhAM niradhArI. tuM. 6. Page #769 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (28) gahuMlI (1) jIre jinavara vacana suNaMkarUM, jIre avicaLa zAsana vIra re. guNavaMtA girUA vANI mIThI re mahAvIra taNI, jIre parSadA bAra maLI tihAM, jIre artha prakAze guNa gaMbhIra re; guNavaMtA gautama prazna pUche re mahAvIra AgaLe. jIre nigoda svarUpa mujane kaho, jIre kema e jIvavicAra re-gu. jIre madhura dhvanie jagaguru kahe, jIre karavA bhavika upagAra re gu. jIrerAja caudaloka jANIe, jIre asaMkhya jojana koDAkoDI re-gu. jIre jojana eka emAM lIjIe, jIre lIjIe ekaekano aMza re. jIre eka nigode jIva anaMta che, jIre pudgala paramANuA anaMtare, jIre eka pradeza jANIe, jIre pradeze vargaNA anaMta re-guNa. 1. 2. 3. 4. jIre asaMkhya goLA saMkhya che, jIre nigoda asaMkhya goLAzeSa re-gu. jIre paramANuA pratye guNa anaMta che, jIre varNa gaMdharasa pharasa re-gu. 5. jIre loka sakala che ema bharyo, jIre kahe gautamadhanya tuma jJAna re-gu. jIre evA gurunI AgaLa gahuMlI, jIre phattezikhara amRta zivanI zreNi re 6. (2) sakhI sarasvatI bhagavatI mAtA re, kAMI praNamIje sukhazAtA re, kAMI vacana sudhArasa dAtA, guNavaMtA sAMbhaLo vIravANI re, kAMI mokSa taNI nizAnI guNa.-1. kAMI covIsamA jinarAyA re, sAthe cauda sahasra munirAyA re; jehanA seve suranara pAyA, guNavaMtA sAMbhaLo vIravANI re 2. Page #770 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7520zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 sakhI caturaMga phojAM sAtha re, sakhI AvyA zreNika naranAtha re; prabhu vaMdIne huA sanAtha, guNavaMtA sAMbhaLo vIravANI rebahu sakhIo saMyuta rANI re, AvI celaNA guNa khANI re; e to bhAmaMDalamAM ujANI, guNavaMtA sAMbhaLo vIravANI rekare sAthIo mohanavela re, kAMI prabhune vadhAve raMgarela re, kAMI dhovA karmanA mela, guNavaMtA sAMbhaLo vIravANI rebAra parSadA nisuNe vANI re, kAMI amRtarasa sama jANI re, kAMI varavA mukti paTarANI, guNavaMtA sAMbhaLo vIravANI re Page #771 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain c3 n ternational ArAdhanA saMgraha-1 zrI viharamANajina(20 tIrthakara)nAM nAma tathA mAtApitAno koTho traNadvIpa(jabUdvIpa-dhAtakIkhaMDa-ardhapuSkarAvatInA pAMca mahAvidehakSetranA 8-9-24 ane 25 e cAra vijayamAM eka eka tIrthakara-ema "20 viharamANajina" (vartamAnakAle) vicarI rahyA che. temanAM (1) nAma (2) pitA (3) mAtA (4) patnI (5) dvIpa (6) vijaya (7) nagarI (8) lAMchana () zarIra-pramANa (10) varNa (11) AyuSya (12) gaNadhara (13) kevalI (14) sAdhu (15) sAdhvI (16) gRhasthapaNuM vagereno A koSTakamAM samAveza karavAmAM Avyo che. saM. tIrthaMkaranuM | pitAnuM mAtAnuM patnInuM dvIpa vijayanuM nagarInuM lAMchananuM zarIra varNa AyuSya gaNadhara ke sAdhu/ sAdhvI gRhastha nAma | nAma | nAma | nAma | nAma | nAma | nAma pramANa paNuM zrI sImaMdhara' zreyAMsa | satyakIruikamaNi | - ] pukhala- | puMDarI- | baLada | dhanuSa | svAmI dviIpa nAma * *| 84 | 84 = = = = 2 | zrIyugaMdhara , sudRDha | sutArA priyaMgu- " | vapranAma | vijayA gaja | | svAmI | 3 | zrI bAhu- | sugrIva-| vinayA mohanI | " | vatsa- | susImA | hariNa svAmI | rAya | vijya(9)| 4 | zrI subAhu- nisaDha | sunaMdA /kipuruSA | " | nalinA- ayodhyA markaTa | * | " I svAmI " , " | * | " | " | " Page #772 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma | jha = = = saM tIrthakaranuM | pitAnuM mAtAnuM patnInuM dvIpanuM | vijayanuM nagarInuM lAMchananuM zarIra varNa AyuSya gaNadhara kevI sAdhu/ sAdhvI gRhastha : nAma | nAma | nAma | | nAma nAma nAma pramANa pa) zrI sujAta- sanA| kanatA jayasenA dhAtakI |pukhala, puMDarI- | ravi | svAmI khaMDapUrva vaI | kiNI | vijaya = vatsa vizva = vatI = I !} ] }; | zrI svayaM- mitrasena sumaMga-vIrase- " | vapra prabha svAmI TlA | nA 7 zrI RSabhA-kIrtarAja vIrasenajiyava-| nona svAmI ! nA 8| zrI anaMta- meghava- | maMgalA-vijayA- " nilinA- | ayodhyA | vIrya svAmI ralI vitI | vatI 9 zrI suraprabha-vijaya- | vijayA naMda- pazcima |pukhtala-| DarI- | svAmI cija deivI | senA | 10| zrI vizAla- nAga- |bhadrA- vimalA | svAmI rAja rANI 11 zrI vajadhara- padharathI sara- vijayA- vatsasvAmI rANI 12 zrIcaMdrAnana-pAlaka- padmA- " nilinA- ayodhyA, vRSabha | rAja | vatI = vapra b) | by T U T = vijaya lIlA svAmI vatI Page #773 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | | tIrthaMkaranuM | pitAnuM mAtAnuM patnInuM dIpanuM | vijayanuM nagarInuM lAMchananuM zarIra varNa AyuSya gaNadhara keva sAdhu sAdhvI gRhastha nAma | nAma | nAma | nAma | nAma | nAma | nAma | nAma pramANa 13 zrI caMdrabAhu devadatta | reNukA sugaMdhA ardhapura pukhala-puMDarIki- padma | 84 | 84 dhdharAvatI vaI | NI | svAmI jha = = = = = 14 zrI bhujaMga- | mahAbala mahimA dharasenA " | vapra- | svAmI vijaya 15 zrI Izvaradeva sagala- | yazodA | bhadrA- " | vatsa- | sasImA | caMdra svAmI sena vijaya 16 zrI nemiprabha| vIrarAja senA mohinI, " nalinA- ] ayodhyA, ravi svAmI | vatI zrI vAriNI bhUmi- | bhAnu- | rAja- pazcima pumbala- puMDarI- vRSabha svAmI |pAla |matI | senA | mahA. { vaI | kiNI (vIrasena- ] svAmI) 18 zrImahAbhadra devAja | umA- | sUrya vijayA | gaja | " !" | " | * | " " * svAmI vijya 19 zrIdevayazA- sarvAnu- sumaMga- padmA- vatsasvAmI |bhUti | vijaya 20 zrI ajita- rAja- | kRtikA | ratna- nilinA- ayodhyA svastika | ba | | | vIrya svAmI pAla " = =. vatI Page #774 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) zrI vIsasthAnaka pada (navapada-siddhacakra garbhita) koSTaka zrI vIsasthAnaka padanAM (1) nAma (2) maMtrAkSara (3) kAyotsarga (4) jApa (5) khamAsamaNa vagerenuM koSTaka. saMkhyA ! zrI vIsasthAnaka pada (ArAdhanA) maMtrAkSara padanAM nAma | varNa jApa ! kAussagga | khamAsamaNa sAthiyA navakAravALI | logassA naM 12 12 31 6 ' %, 6 45 45 36 36 10 10 & namo arihaMtANe arihaMta 3% hIM namo siddhANaM siddha hrIM namo pavayaNassa pravacana DrIM namo AyariyANaM AcArya 3hIM namo therANa vira OM hrIM namo uvakjhAyANaM | upAdhyAya DrIM namo loe savvasAhUNa sAdhu 3% namo nANassa OM hrIM namo daMsaNasa darzana 3% hrIM namo viNayasta vinaya 3% hIM namo carittasta cAritra 2 5. 25 je x ra v $ $ = jJAna % # ' % % E PS 67 10 10 chaO Page #775 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkhyA zrI vIsasthAnaka pada (ArAdhanA) maMtrAkSara 12. | OM hrIM namo baMbhavayadhAriNa 13. | OM hrIM namo kiriyANuM 14. OM hrIM namo tavassa 15. OM hrIM namo goyamassa 16. | OM hrIM namo jiNANuM 17. OM hrIM namo saMyamadhAriNa 18. 19. OM hrIM namo suyassa 20. | OM hrIM namo tithyasa padanAM nAma bahmacarya kriyA tapa gautama (gaNadhara) jina saMyama OM hrIM namo abhinavanANassa | abhinavajJAna zruta tIrtha varNa - T dhoLo I jApa navakAravALI 0 0 0 0 20 20 20 20 20 kAussagga logassa 9 25 12 28 20 17 51 12 5 khamAsamaNa | sAthiyA vadhu eka rU 20 17 51 12 5 sUcanA : 1. zrI vIsasthAnaka padanA ArAdhake "dareka vakhate duhA bolI"ne khamAsamaNa ApavAM. 2. zrI navapada(siddhacakra)nA ArAdhake "navapada vidhi" pramANe kAussagga vagere vidhi jANI levI. h 25 12 28 20 17 51 12 5 Page #776 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) zrI 24 (covIsa) tIrthakaronuM paMcakalyANaka koSTaka zrI covIsa tIrthakaronAM paMcakalyANaka-ArAdhanA vidhi-(kalyANaka-120) dareka kalyANakanI A pramANe ArAdhanA karavI-(1) jApa-2OOO (20 navakAravALI). (2) kAussagga- 12 logassa. (3) sAthiyA-12 karavA. (4) khamAsamaNa-12 ApavAM. -khamAsamaNAno duho nIce pramANe bolavo. "parama paMca parameSThimAM paramezvara bhagavAna; cAra nikSepe thAIe, namo namo zrI jinabhANa" ||1| kalyANakanAM nAma tathA maMtrAkSara 1. avanakalyANake- 8 zrI(...) parameSThine namaH 2. janmakalyANake- 3% zrI(...) ahata nama: 3. dIkSA kalyANake- 3 zrI(...) nAthAya namaH 4. kevalajJAnakalyANake- 3 zrI....) sarvajJAya namaH 5. mokSakalyANake- % zrI(...) pAraMgatAya namaH - Page #777 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAmA tIrthaMkara 9 18 9 9 24 L 18 18 18 19 tsu 19 19 21 zrI covIsa tIrthaMkaronAM maMtrAkSarasahita (120 kalyANakanAM) nAma zrI suvidhinAtha sarvajJAya namaH zrI aranAtha sarvajJAya namaH zrI suvidhinAtha arhate namaH janma zrI suvidhinAtha nAthAya namaH dIkSA dIkSA zrI mahAvIrasvAmI nAthAya namaH zrI padmaprabhasvAmI pAraMgatAya namaH | mokSa zrI aranAtha arhate namaH zrI aranAtha pAraMgatAya namaH zrI aranAtha nAthAya namaH zrI mallinAtha arhate namaH zrI mallinAtha nAthAya namaH zrI mallinAtha sarvajJAya namaH zrI naminAtha sarvajJAya namaH kevalajJAna kAkaMdI kevalajJAna" hastinApura kAkaMdI kAkaMdI kSatriyakuMDa saMmetazikhara janma mokSa dIkSA sthAna anu (kalyANaka) naMbara janma dIkSA hastinApura saMmetazikhara hastinApura mithilA mithilA kevalajJAna mithilA kevalajJAna | mithilA 3 4 5 ka no 8 U 10 11 12 13 mahinAnI saMkhyA (kula) / 14 -------- / , mahinAnuM nAma kArtika ,, ,, 31 ,, "" mAgazara "" ', "" ,, "" 11. suda | vada | tithi - ', ' - 11 "" ,, ,, ,, "" 11 - 36 ,, 37 ,, - - - / - 3 12 5 6 10 11 10 10 11 11 11 11 11 Page #778 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAmA tIrthakara mahinAnA1 mahinAnuM zrI covIsa tIrthakaronAM maMtrAkSarasahita (120 kalyANakanAM) nAma sthAna | anu (kalyANaka) / naMbara suda | vada | tithi | = = | - | 17 3 | zrI saMbhavanAtha ahata nama: janma zrAvastI |3 | zrI saMbhavanAtha nAthAya namaH zrAvastI 23 | zrI pArzvanAtha ahata nama: kAzI (vArANasI) 23 | zrI pArzvanAtha nAthAya namaH dIkSA kAzI (vArANasI) zrI caMdraprabhasvAmI ahata namaH | janma | caMdrapurI zrI caMdraprabhasvAmI nAthAya namaH dIkSA | caMdrapurI ! 19 zrI zItalanAtha sarvazAya namaH | | kevalajJAna bhadilapura zrI vimalanAtha sarvajJAya namaH kevalajJAna kAMpilyapura zrI zAMtinAtha sarvajJAya nama: kevalajJAna hastinApura 2 | zrI ajitanAtha sarvajJAya namaH | kevalajJAna ayodhyA 4 | zrI abhinaMdana svAmI sarvazAya namaH | kevalajJAna ayodhyA | | | = = = = Page #779 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAmA| tIrthakara zrI covIsa tIrthakaronAM maMtrAkSarasahita (12) kalyANakanAM) nAma sthAna | anu | (kalyANaka) / naMbara sakhyA mahinA | mahinAnuM nAma suda | vada | tithi 25 ? 1 & 9 7 8 15 | zrI dharmanAtha sarvajJAya namaH keivalajJAna ratnapura 6 | zrI padmaprabhasvAmI parameSTine namaH |vana jhaveyakamI (31 sAgara) | zrI zItalanAtha ahata namaH | janma | bhakilapura zrI zItalanAtha nAthAya nama: dIkSA | bhakilapura 1 | zrI AdinAtha pAraMgatAya namaH |mokSa | aSTApada 11 | zrI zreyAMsanAtha sarvajJAya namaH |kevalajJAna siMhapura 4 | zrI abhinaMdanasvAmI ahata nama: janma | ayodhyA 12 | zrI vAsupUjayasvAmI sarvajJAya namaH| kevalajJAna caMpA 15 | zrI dharmanAtha ahata namaH | janma ratnapura 13 | zrI vimalanAtha ahata namaH kAMpilyapura zrI vimalanAtha nAthAya namaH dIkSA kAMpilyapura 2 | zrI ajitanAtha ahata nama: janma ayodhyA 0 0 0 janma 0 = | A Page #780 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAmA zrI covIsa tIrthakaronAM maMtrAkSarasahita (120 kalyANakanAM) nAma sthAna (kalyANaka) anu. mahinAnI|garinAna naMbara saMkhyA | suda | vada tithi nAma | tIrthakara | | | | 2 |zrI ajitanAtha nAthAya namaH |dIkSA ayodhyA 4 | zrI abhinaMdana svAmI nAthAya namaH | dIkSA ayodhyA 15 | zrI dharmanAtha nAthAya nama: dIkSA ratnapura 7 | zrI supArzvanAtha sarvajJAya namaH | kevalajJAna kAzI (vArANasI) 7 | zrI supArzvanAtha pAraMgatAya namaH | mokSa sametazikhara 8 | zrI caMdraprabhasvAmI sarvajJAya namaH keivalajJAna caMdrapurI 9 | zrI suvidhinAtha parameSThine namaH | cyavana |Anata (19sAgara) 1 zrI AdinAtha sarvajJAya namaH kevalajJAna ayodhyA 11 |zrI zreyAMsanAtha ahata nama: janma siMhapura | | | | | Page #781 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAmA| zrI covIsa tIrthakaronAM maMtrAkSasahita tIrthakara , (12) kalyANakanAM) nAma sthAna | anumAnA | mahinAnuM | (kalyANaka) | saMkhyA | suda | vada | tithi nAma 11 | La 10 phAgaNa 19 20 | zrI munisuvratasvAmI sarvattAya namaH| kevalajJAna rAjagRha zrI zreyAMsanAtha nAthAya namaH | dIkSA | sipura zrI vAsupUjya svAmI ahata nama janma caMpA zrI vAsupUjya svAmI nAthAya nama: dIkSA caMpA 18 | zrI aranAtha parameSThine namaH | cyavana sarvArthasiddha (33 sAgara) | zrI mallinAtha parameSThine namaH | avana || jayanta | pa1 (3ra sAgara) | 3 | zrI saMbhavanAtha parameSThine namaH | cyavana | raiveyaka7mI para (29 sAgara) zrI mallinAtha pAraMgatAya namaH | mokSa saMmetazikhara pa3 20 | zrI munisuvratasvAmI nAthAya nama: dIkSA rAjagRha | 54 23 | zrI pArzvanAtha parameSThine namaH | cyavana | prANata | (ra0sAgara) 18 Page #782 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ana mahinAnI, keTalAmA tIrthakara zrI covIsa tIrthakaronAM maMtrAkSasahita | sthAna (120 kalyANakanAM) nAma (kalyANaka) mahinAnuM maLyA da | vada tithi nAmuM phAgaNa. 4 2 - 1 23| zrI pArzvanAtha sarvajJAya namaH kevalajJAna | kAzI | pa6 (vArANasI) 8 | zrI caMdraprabhasvAmI parameSTine namaH| cyavana vijaya | pa7 (31 sAgara), 1 | zrI AdinAtha ahata namaH | janma ayodhyA 58 (vinItA) 1 | zrI AdinAtha nAthAya namaH | dIkSA ayodhyA 59 (vinItA) 17 | zrI kuMthunAtha sarvajJAya namaH | kevalajJAna hastinApura | 60 2 | zrI ajitanAtha pAraMgatAya nama: mokSa 3 | zrI saMbhavanAtha pAraMgatAya nama: mokSa saMmetazikhara 14 | zrI anaMtanAtha pAraMgatAya namaH | mokSa saMmetazikhara 5 | zrI sumatinAtha pAraMgatAya namaH | mokSa ! saMmetazikhara 5 | zrI sumatinAtha sarvajJAya namaH | kevalajJAna ayodhyA 24 | zrI mahAvIrasvAmI ahata namaH | janma kSatriyakuMDa | 66 ba ra Fra, ra 63 ra = 65 = Page #783 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAmA tIrthaMkara zrI covIsa tIrthaMkaronAM maMtrAkSarasahita (120 kalyANakanAM) nAma 17 10 17 zrI kuMthunAtha nAthAya namaH 10 zrI zItalanAtha parameSThine namaH 4 zrI padmaprabhasvAmI sarvajJAya namaH | kevalajJAna kauzAMbI 67 zrI kuMthunAtha pAraMgatAya namaH saMmetazikhara 68 zrI zItalanAtha pAraMgatAya namaH saMmezikhara 69 hastinApura | 70 71 21 zrI naminAtha pAraMgatAya namaH 14 zrI anaMtanAtha arhate namaH 14 zrI anaMtanAtha nAthAya namaH 14 zrI anaMtanAtha sarvajJAya namaH 17 mokSa | mokSa dIkSA cyavana sthAna anu (kalyANaka) | naMbara prANata (20sAgara) mokSa saMmetazikhara janma ayodhyA dIkSA ayodhyA kevalajJAna ayodhyA zrI kuMthunAtha arhate namaH janma zrI abhinaMdanasvAmI parameSThine cyavana namaH 72 73 74 75 hastinApura | 76 33 jayanta (32 sAgara) mahinAnI saMkhyA (kula) ---- / , / T T / mahinAnuM nAma caitra 17 71 11 17 "" ,, 39 19 ,, 14 vaizAkha suda ,, - - I ' -- -- ,, vada | tithi - ,, ,, "" ' 35 ,, 5 13 ,, ,, -- 15 1 re 5 6 10 13 14 14 14 4 Page #784 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahinAnI! mahinAnuM zrI covIsa tIrthakaronAM maMtrAlarasahita (120 kalyANakanAM) nAma sthAna | anu | (kalyANaka) | suda | vada |tithi tIrthakara | nA vaizAkha T 15 | zrI dharmanAtha parameSThine namaH cyavana | vijaya | 78 (3ra sAgara) zrI abhinaMdana svAmI pAraMgatAya nama: mokSa | saMmetazikhara | 5 | zrI sumatinAtha ahata namaH janma | ayodhyA | 5 | zrI sumatinAtha nAthAya namaH dIkSA 24 | zrI mahAvIra svAmI sarvajJAya nama: kevalajJAna RjuvAlika 82 13 | zrI vimalanAtha parameSThine namaH cyavana | sahastrAra | (18 sAgara) 2 | zrI ajitanAtha parameSThine namaH cyavana | vijaya | (31 aga), 11 | zrI zreyAMsanAtha parameSThine namaH cyavana (ra1 sAgara) ; zrI munisuvratasvAmI ahata namaH janma rAjagRha zrI munisuvratasvAmI pAraMgatAya namaHmokSa saMmetazikhara 16 | zrI zAMtinAtha ahata namaH janma hastinApura azruta Page #785 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAma| tIrthakara zrI covIsa tIrthakaronAM maMtrAkSarasahita (12) kalyANakanA) nAma sthAna (kalyANaka) naMbara mahinAnI | mahinAnuM . saMkhyA tithi | | | S $ $ 2 2 2 & | | | 2 $ I zrI zAMtinAtha pAraMgatAya namaH | mokSa saMmetazikhara zrI zAMtinAtha nAthAya nama: | dIkSA hastinApura 15 | zrI dharmanAtha pAraMgatAya namaH saMmetazikhara zrI vAsupUjya svAmI parameSThine namaH | avana prANata ( rasAga) zrI supArzvanAtha ahata namaH | janma kAzI (vArANasI) 7 | zrI supArzvanAtha nAthAya nama: dIkSA kAzI(vArA) 94 | zrI AdinAtha parameSThine nama: cyavana | sarvArtha siddha | (33 sAgara) | zrI vimalanAtha pAraMgatAya nama: saMmetazikhara zrI naminAtha nAthAya namaH dikSA mithilA 24 | zrI mahAvIrasvAmI parameSThine namaH | cyavana | prANata (20sAgara) 22 | zrI neminAtha pAraMgatAya namaH | mokSa giranAra 12 | zrI vAsupUjya svAmI pAraMgatAya nama: mokSa | | ja 2 14 $ $ $ | | ja ka | $ $ ka 1 caMpA Page #786 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAmA tIrthakara zrI covIsa tIrthakaronAM maMtrAkSarasahita (120 kalyANakanAM) nAma mahinAnI| mahinAnuM ! sthAna | anu (kalyANaka) / naMbara saMkhyA | nAma | suda | vada / tithi ASADha | 0 0 0 cyavana 0 | | cyavana zrAvaNa 0 11 zrI zreyAMsanAtha pAraMgatAya namaH | mokSa saMmetazikhara ! 14 zrI anaMtanAtha parameSThine namaH | avana prANata (20sAgara) 21 | zrI naminAtha ahata namaH janma mithilA |103 17 | zrI kuMthunAtha parameSThine namaH | sarvArtha siddha | 104 (33sAgara) zrI sumatinAtha parameSThine namaH vijayanta | (3ra sAga rara | zrI neminAtha ahata namaH | janma zauripura | 106 rara | zrI neminAtha nAthAya nama: dIkSA giranAra | 107 zrI pArzvanAtha pAraMgatAya namaH | mokSa saMmetazikhara 108 20 zrI munisuvratasvAmI parameSThinenama: avana aparAjita | 109 (3rasAgara) 16 | zrI zAMtinAtha parameSThine namaH | cyavana | sarvArtha siddha | 110 (33 sAgara) 2 nA 1 de cha - Page #787 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain E$r<&ternational keTalAmA tIrthaMkara zrI covIsa tIrthaMkaronAM maMtrAkSarasahita (120 kalyANakanAM) nAma 8 | zrI caMdraprabhasvAmI pAraMgatAya namaH| mokSa 7 | zrI supArzvanAtha parameSThine namaH |cyavana 9 | zrI suvidhinAtha pAraMgatAya namaH |mokSa 22 | zrI neminAtha sarvajJAya namaH 21 | zrI naminAtha parameSThine namaH 3 | zrI saMbhavanAtha sarvajJAya namaH 6 | zrI padmaprabhasvAmI ahaMte namaH 22 | zrI neminAtha parameSThine namaH kevalajJAna avana sthAna anu (kalyANaka) naMbara dIkSA 6 | zrI padmaprabhasvAmI nAthAya namaH 24 | zrImahAvIrasvAmI pAraMgatAya namaH | mokSa saMmetazikhara | 111 greveyaka 6 112 (28 sAgara) saMmetazikhara 113 giranAra 114 115 prANata (20sAgara) kevalajJAna zrAvastI janma kauzAMbI avana 116 117 aparAjita 118 (32 sAgara) kauzAMbI pAvApurI mahinAnI saMkhyA - I ra / : I T 119 120 120 mahinAnuM nAma zrAvaNa 77 bhAdrapada ,, Azvina ,, ,, "" ,, 34 suda - 66 - 19 - 1 vada | tithi 11 '' / 1. -- ,, ,, 93 "} ,, jI 8 U 0)) 15 5 12 12 13 0)) Page #788 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4) zrI mauna ekAdazI(15) kalyANaka)nuM gaNaNuM zrI mauna ekAdazI(150 kalyANaka)nuM gaNaNuM (1) cyavana (2) janma (3) dIkSA (4) kevala (5) mokSa gaNaNuM gaNavAnI rIta nIce mujaba : - OM zrI (............) parameSThine namaH | 34 zrI (..........) ahata namaH | 3% zrI (.......... ) nAthAya namaH | 3 zrI (..........) sarvajJAya namaH | 3% zrI (..........) pAraMgatAya namaH || | naMbara ati nAthAya jaMbadvIpe bharate atIta covIzI sarvajJAya namaH nama: namaH zrI mahAyazaH zrI sarvAnubhUti zrI sarvAnubhUti zrI zrIdhara 2 naMbara. jaMbUDhIpe bharate . vartamAna covIzI ahaMte | nAthAya sarvajJAya | namaH namaH 21 zrI neminAtha 19 zrI mallinAtha 19 zrI mallinAtha zrI mallinAtha 18 | zrI aranAtha Page #789 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahaMte nAthAya nama: sarvajJAya namaH nama: you ahate nama: | nAthAya | sarvajJAya nama: nama: 3/naMbara jaMbUDhIpe bharate anAgata covIzI zrI svayaMprabha zrI devazruta zrI devazruta zrI udayanAtha 4 naMbara dhAtakIkhaMDe pUrva bhArate atIta covIzI zrI akalaMka zrI zubhaMkaranAtha zrI zubhaMkaranAtha | zrI zubhaMkaranAtha zrI saptanAtha 5 naMbara | dhAtakIkhaMDe pUrva bhArate vartamAna covIzI zrI brahmandranAtha zrI guNanAtha zrI guNanAtha zrI guNanAtha zrI gAMgikanAtha naMbara dhAtakIkhaDe pUrva bhArate anAgata covIzI ahati nAthAya | sarvajJAya nama: namaH namaH ahaMte sarvajJAya nAthAya nama: namaH zrI sAMprata zrI muninAtha zrI muninAtha zrI muninAtha 7. zrI viziSTanAtha con Page #790 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puSkaravaradvIpe pU. bharate atIta covIzI ahata nAthAya sarvajJAya nama: namaH namaH 5 w w | zrI sumRdunAtha zrI vyaktinAtha zrI vyaktinAtha | zrI vyaktinAtha zrI kalAzata naMbara | puSkaravaradvIpe pU. bharate vartamAna covIzI w 6 ane nAthAya namaH sarvajJAya namaH nama: naMbara ahaMte nAthAya namaH sarvajJAya namaH namaH zrI araNyavAsa zrI yoganAtha zrI yoganAtha zrI yoganAtha 18 | zrI ayoganAtha puSkaravarakIpe pU. bharate anAgata covIzI 4 | zrI parama | zrI suddhArtinAtha zrI suddhArtinAtha zrI zuddhArtinAtha zrI niHkezanAtha naMbara | dhAtakIkhaMDe 5. bharate atIta covIzI zrI sarvArtha zrI haribhadra zrI haribhadra zrI haribhadra 7 | zrI magadhAdhipa ahite namaH sarvajJAya nAthAya namaH L5 che Page #791 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahaMte nAthAya | sarvajJAya nama: | nama: | nama: 11 |naMbara | dhAtakIkhaDe pa. bharate vartamAna covIzI 21 | zrI prayaccha | zrI akSobhanAtha 19 | zrI akSobhanAtha 19 | zrI akSobhanAtha zrI malayasiMha 19 18 ahate nAthAya nama: sarvajJAya namaH namaH 12 naMbara | dhAtakIkhaMDe 5. bharate anAgata covIzI zrI dinaraka zrI dhanadanAtha zrI dhanadanAtha | zrI dhanadanAtha | zrI pauSadhanAtha ahate nama: nAthAya nama: sarvajJAya namaH 5. * * jI. 13/naMbara | puSkaravaratIpe 5. bharate atIta covIzI | zrI pralaMba zrI cAritranidhi zrI cAritranidhi zrI cAritranidhi zrI prazamarAjita naMbara puSkaravaratIpe 5. bharate vartamAna covIzI zrI svAmI 19 | zrI viparItanAtha 19 zrI viparItanAtha | zrI viparItanAtha 18 | zrI prasAdanAtha che ahate nama: nAthAya | sarvajJAya nama: nama: 21 18 | zra Page #792 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naMbara / puSkaravaradvIpe 5. bharate anAgata covIzI ahate nAma: nAthAya sarvajJAya namaH namaH T | ahate nama: nAthAya sarvajJAya nama: nama: to do U ) zrI aghaTitanAtha zrI bhramaNedranAtha zrI bhramaNedranAtha zrI bhramaNedranAtha zrI RSabhacaMdra naMbara | jaMbUDhIpe airAvate atIta covIzI 4] zrI dayAMta zrI abhinaMdananAtha zrI abhinaMdananAtha zrI abhinaMdananAtha zrI ratnazanAtha naMbara : jaMbUDhIpe airAvate vartamAna covIzI zrI zyAmakoSTa zrI marudevanAtha 19 | zrI marudevanAtha 19 | zrI marudevanAtha 18 zrI atipArzvanAtha naMbara | jaMbUDhIpe eravate anAgata covIzI zrI naMdISaNa 6 | zrI vratadharanAtha zrI vratadharanAtha zrI vratadharanAtha 7. zrI nirvANanAtha ahate nama: nAthAya | sarvajJAya namaH. namaH ati nama: nAthAya namaH sarvajJAya namaH . w Page #793 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahate nama: | nAthAya | sarvajJAya nama: namaH ati nAthAya namaH sarvajJAya namaH namaH 18 naMbara ghAtakIkhaMDe pU. airAvate atIta covIzI zrI sauMdarya zrI trivikramanAtha zrI trivikramanAtha zrI trivikramanAtha zrI narasiMhanAtha 20 naMbara | dhAtakIkhaDe pU. airAvate vartamAna covIzI zrI hemaMta zrI saMtoSitanAtha zrI saMtoSitanAtha zrI saMtoSitanAtha zrI kAmanAtha naMbara dhAtakIkhaDe pU. airAvate anAgata covIzI zrI muninAtha 6 | zrI caMdradAha | zrI caMdradAha zrI caMdradAha | zrI dilAditya | naMbara puSkarADaeN pUrva airAvate atIta covIzI zrI aSTAnika zrI vaNikanAtha 6 | zrI vaNikanAtha zrI vaNikanAtha 7 | zrI udayajJAna ahate namaH | nAthAya | sarvajJAya nama: namaH * * ) ahata namaH nAthAya | sarvajJAya namaH | namaH * * * Page #794 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahaMte namaH nAthAya namaH namaH 23 naMbara | | puSkarAnDe pUrva airAvate vartamAna covIzI zrI tamokaMda zrI sAyakAkSa | zrI sAyakAla | zrI sAyakAla zrI kSemaMtanAtha | puSkarADaeN pUrva airAvate anAgata covIzI zrI nirvANika zrI ravirAja zrI ravirAja zrI ravirAja 7 | zrI prathamanAtha dhAtakIkhaDe 5. airAvate atIta covIzI naMbara | ahite nama: nAthAya sarvajJAya nama: nama: | _| | | | ahate nAthAya namaH nama: namaH 'K o n 6 zrI purUravA 6 zrI avabodha zrI avabodha 6 | zrI avabodha zrI vikrameMdra naMbara | dhAtakI khaDe 5. airAvate vartamAna covIzI zrI suzAMti 19 | zrI haradeva 19. zrI haradeva 19 | zrI haradeva zrI naMdikeza ahaMte namaH nAthAya sarvajJAya nama: namaH 92 Page #795 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAthAya sarvajJAya ahate. nama: naH ahate nama: nAthAya namaH sarvajJAya namaH (27) naMbara | dhAtakIkhaDe 5. airAvate anAgata covIzI zrI mahAmRguMdrA zrI azocita zrI azocita zrI azocita zrI dharmendranAtha naMbara | puSkaravaradviIpe 5. airAvate atIta covIzI * . zrI azvavRMda zrI kuTilaka | zrI kuTilaka zrI kuTilaka | zrI vartamAna naMbara : puSkaravaradvIpe 5. airAvate vartamAna covIzI zrI naMdikeza zrI dharmacaMdra zrI dharmacaMdra zrI dharmacaMdra 18 | zrI vivekanAtha [30] naMbara puSkaravaradvIpe 5. airAvate anAgata covIzI ( ahata nAthAya sarvajJAya nama: nimaH namaH 19 | 19 | ahate namaH nAthAya sarvajJAya nama: nama: zrI kalApaka zrI vizomanAtha zrI vizomanAtha 6) zrI vizomanAtha 7] zrI araNyanAtha Page #796 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (5) kAyamI paccazmANanuM samaya darzaka saMkSipta koSTaka (1) 360 divasanA-roje rojanA (1) sUryodaya, (2) sUryAsta, (3) navakArasI, (4) porasI, (5) sADhaporasI (8) purimada, (9) avaDha AdinA samayane batAvanAra koTho. (2) sUcanA : A paccakkANano koTho phakta amadAvAdanI (samaya) gaNatarIno che. tethI tenI najIkanAM vaDodarA, bharUca, surata, muMbaI, bhAvanagara, mahuvA vagere sthaLoe (paccakkANa koSTakanA samayamAM) pAMca miniTa vadhArIne paccakkANa karavuM. saMkhyA aMgrejI sUryodaya sUryAsta navakArasI porasI | sADhaporasI purimaThTha | avazna mahinAnuM nAma | ka. mi. | ka. mi. | ka. mi. | ka. mi. | ka. mi. | ka. mi. | ka.mi. 1 | jAnyuArI tA. 1 7-12 | 6-5 | 8-10 || 10-3 11-24 12-44 3-25 " 16 | 6-15 | 8-13 10-8 11-30 12-50 3-33 phebruArI tA. 1 | 7-21 6-27 - 10-8 11-31 12-54 | 3-41 " 16 | 7-13 6-36 8-1 10-4 11-30 12-papa | [3-46 mArca tA. 1 | 7-4 7-52 9-59 11-26 12-53 | (3-48 " 16 6-48 | 7-38 | 9-50 ] | 15-20 12-49] 3-49 7-25 6-42 che ? | 6-5O Page #797 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkhyA 4 8 aMgrejI mahinAnuM nAma eprila tA. 1 16 "" me tA. 1 "" 16 jUna tA. 1 16 julAI tA. 1 16 oNgasTa tA.1 16 sapTembara tA. 1 "1 >" "" 6-34 6-20 6-8 6-0 5-55 5-54 5-58 6-4 6-11 6-17 6-23 16 6-27 "" sUryodaya | ka. mi. sUryAsta | navakArasI | porasI | sADhaporasI purima* ka. mi. ka. mi. ke. mi. | ku. mi. ka. mi. 6-54 7-0 7-6 7-13 7-20 7-26 7-29 7-27 7-21 7-11 6-57 6-42 7-22 7-8 6-56 6-48 6-43 6-42 6-46 6-52 6-59 7-5 7-11 7-15 9-39 11-12 9-30 11-5 9-23 11-0 9-19 10-58 9-17 10-58 9-17 10-59 9-21 11-3 9-25 11-6 9-29 11-8 9-31 11-8 9-32 11-6 9-31 11-3 avaDha ke. mi. 12-44 3-49 12-40 3-50 12-37 3-52 12-37 3-55 12-38 3-59 12-40 4-3 12-44 4-7 12-46 4-7 12-46 4-4 12-44 3-18 12-40 3-49 12-35 3-39 Page #798 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7-21 16 6-38 saMkhyA) aMgrejI sUryodaya sUryAsta | navakArasI| porasI | sADhaporasI | purimaThTha | avaDha mahinAnuM nAma | ka. mi. | ka. mi. | ka. mi. | ka.mi. | ka. mi. | ka. mi. | ka. mi. 10 | oNkTobara tA. 1, 6-33 6-17 9-32 11-1 | 12-30 [ 3-29 6-13 | 7-26 9-3ra | 10-59 | 12-26 [ 3-20 navembara tA. 1 | 6-46 6-1 7-34 9-35 | 11-0 12-24 3-13 pa-pa5 7-43 9-40 | 11-3 | 12-25 3-10 Disembara tA. 1 | 7-5 7-53 | 9-47 | 11-8 12-29 3-11 " 16, 7-15 | pa-pa6 8-3 11-16 16 6-55 5-52 3-16 Page #799 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (6) zrAvakanA samyaktva-mUla bAravratanI noMdha ane jJAna-Adi pAMsaAcAra tathA saMlekhanA vrata vagerenI saMkSepa TIpa. tathA zrAvakanI agiyAra pratimA. samyaktvanuM svarUpa 1. deva-aDhAra dUSaNa rahita zrItIrthaMkara bhagavAna-kevalI bhagavAnane ja devAdhideva tarIke mAnavA. 2. guru-vItarAganI AjJA pramANe vartanAra zuddha mArga prarUpaka ane kaMcana-kAminInA tyAgI munirAjane sAcA guru tarIke mAnavA. 3. dharma-zrI tIrthaMkara bhagavAne prarUpela dharmane zuddha dharma tarIke mAnavo. 1. sthUla prANAtipAta viramaNa vrata (paheluM aNuvrata) (moTI hiMsAno tyAga) kAraNa vinA niraparAdhI koI paNa trasa jIvane saMkalpapUrvaka mAravo nahIM, marAvavo nahIM. 2. sthUla mRSAvAda viramaNa vrata. (bIjuM aNuvrata) (pAMca moTAM juThANAno tyAga) 1. kanyAlIka-chokarA chokarI, dAsa dAsI vagere koI paNa manuSyanAM rUpa, uMmara, guNa ke Adata vagere bAbatamAM, jUThuM bolavuM nahi. koI salAha mAge to tene spaSTa kahI devuM ke "bhAI, AmAM to tamAre jiMdagI nibhAvavAnI che. mATe ucita lAge tema karo' paNa jUThuM kaMI kahevuM nahIM. 2. pazualIka-copagA jAnavaranI uMmara. dUdha, vetara ke Adata vagere bAbatamAM jUThuM bolavuM nahIM. 3. bhUyyalIka-jamIna tathA makAnanI bAbatamAM jUThuM bolavuM nahIM. Page #800 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7540 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 potAnI jamIna ke makAnanA kesamAM paNa sAmAne nukasAna pahoMcADavA khAtara jUThuM bolavuM nahIM. 4. thApaNa-koInI thApaNa oLavavI nahIM. 5. phUTasAkSI-bIjAne nukasAnamAM utAre evI jUThI sAkSI pUravI nahIM. hitabuddhithI ke bIjAne motathI bacAvavA mATe khoTuM bolavuM paDe to jayaNA AvezamAM ke AjIvikA mATe jayaNA. 3. sthUla adattAdAna viramaNa vrata. (trIjuM aNuvrata.) (moTI corIno tyAga) bIjAnI gAMTha kholavI, khIsuM kApavuM, tALuM toDavuM, bhIMta phoDavI, ucApata karavI, lUMTavuM, corIno mAla saMgharavo, sagIranI milakata oLavavI vagere corIno tyAga. 4. sthUla maithuna viramaNa vrata. (cothuM aNuvrata.) (svadArA saMtoSa) dhAraNA pramANe zarIrathI ziyaLa pALavuM. potAnI patnI sivAya bIjI dareka strIono tyAga. 5. sthUla parigraha parimANa vrata. (pAMcamuM aNuvrata.) (parigrahanI maryAdA) (1) dhana (2) dhAnya (3) jamIna (4) makAna (5) cAMdI (6) sonuM (7) javAhara-e badhuM maLIne kula (.....) lAkha rUpiyAthI vadhAreno tyAga. 6. dizA parimANa vrata. (paheluM guNavrata.) (dizAonI maryAdA cAre bAju te te dezanA TApuo sahita hindustAna, brahmadeza, eziyA, AphrikA, osTreliyA, yuropa, amerikA-vageremAM jaLa, sthaLa, ke AkAza mArgo dvArA javuM AvavuM (...............) te amuka pramANa(maryAdA)thI vadhAreno tyAga. Page #801 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvakanA samyakta-mUla bAravratanI noMdha 0755 7. bhogapabhoga viramaNavrata (bIjuM guNavrata) (bhoga-upabhoga ane vyApAranI maryAdA) bAvIsa abhakSya rAtribhojana, calita rasa ane anaMtakAyano dhAraNA pramANe tyAga. (1) madha (2) mAMsa (3) madirA (4) mAkhaNa-e cAra mahAvigaIno tyAga. ane paMdara karmAdAnanA mahA vyApArano paNa tyAga karavo. (e cauda niyamAnusAre saMkSepa karavAmAM Ave che. tene dezAvakAzika paccakakhANa kahevAya che.) 8. anarthadaMDa viramaNa vrata (trIjuM guNavrata) banI zake teTalA pramANamAM ArtadhyAna, raudra dhyAna, rAjavikathA, dezavikathA, strIvikathA, bhojanavikathA, ane pApopadeza temaja hiMsaka prayogono doSa lagADavo nahIM. 9. sAmAyika vrata (prathama zikSAvrata) haMmezAM sAmAyika ke pratikramaNa (......) amuka karavAM athavA sAlabharamAM sAmAyika pratikramaNa baMne maLI ochAmAM ochAM (......) amuka karI ApavAM. rogAdika kAraNe rahI jAya to bIjA varSe karI ApavAM ane tyAre paNa na thAya to anukULatAe karI ApavA Adara rAkhavo. 10. dezAvakAzika vrata (bIjuM zikSAvrata) chaThThA digga pramANa vratamAM rAkhelI mokaLAzano atre yathAzakti saMkSepa karavAmAM Ave che. temaja (cauda niyamone paNa) vizeSa prakAre dezAvakAzika paccakhANa dhAraNa karavAmAM Ave che. 11. pauSadhavrata (trIjuM zikSAvrata) sAlabharamAM ATha pahorI ke cAra pahorI (.....) amuka pauSadha karavA, rogAdi kAraNe rahI jAya to bIjA varSe ane tyAre paNa na thAya to anukULatAe vadhu karI ApavA. 12. atithi saMvibhAga vrata (cothuM zikSavrata) sAlabharamAM ochAmAM ochA (......) amuka atithi saMvibhAga Page #802 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7560 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 karI ApavAM. rogAdi kAraNe rahI jAya to bIjA varSe vadhu karI ApavAM ane tyAre paNa na thAya to anukULatAe karI ApavA Adara rAkhavo. pAMca-AcAranuM svarUpa 1. jJAnAcAra-(1) je je dharmazAstra bhaNavAM gaNavAM. te badhA akALa veLA (dareka saMdhyA vakhata, madhyAhUna samaya tathA madhya rAtrI samaya) varjI yogya avasare ja bhaNavAM gaNavAM (2) dharmaguru ane vidyAguruno ucita vinaya sAcavIne ja bhaNavuM gaNavuM (3) zAstra bhaNavA mATe yogyatA meLavavA sAru yoga-upadhAna karIne tenuM paThana-pAThana karavuM. (4) je zAstra bhaNavuM te akSara kAnA mAtra anyUnAdhika bhaNavuM gaNavuM. (5) te zAstranA artha zuddha rIte guru mahArAja pAse dhArI laIne bhaNavA. 2. dazanAcAra-(1) sarvathA rAgadveSAdika doSavarjita sarvajJa vItarAganAM vacana saMpUrNa sAcAM ja mAnavAM. (2) ukta sarvajJa paramAtmAnA pavitra zAsanamAM ja rasika thAvuM-bIjA anya matanI icchA karavI ja nahIM. (3) sarvajJa bhagavAne bhAkhelA dAnAdika dharmanA kULano saMdeha karavo ja nahIM. (4) anya mamatA kaSTa, maMtra, camatkAra ke pUjA prabhAvanA dekhI mUDhadaSTi banavuM nahIM. (5) samyam daSTi janonI zubha karaNI dekhI tenI anumodanA karavI. (6) sIdAtA sAdharmI janone hareka rIte Teko ApI dharmamAM sthira karavA. 3. cAritrAcAra-pAMca samiti tathA traNa guptine samyapha prakAre saMpUrNa jina vacanAnusAra pALavAno khapa karavo. 4. tapa-AcAra-aMtaraMga tathA bAhya ema bAra prakAranAM IcchA nirodharUpa tapane yathAvasare yathAzakti karavAno Adara rAkhavo. 5. viryAcAra-(1) dharma kAmamAM potAnAM mana, vacana ane kAyAnA baLa-vIryane gopavyA vagara yathAzakti teno sadupayoga karavo. (2) sAdhu, sAdhvIe svasaMyama karaNI, pAMca mahAvratanuM pAlana, pAMca iMdriyonuM damana tathA cAra kaSAyanA vijaya ane mana, vacana, kAyAnI zuddhi karavAmAM potAnuM baLavirya gopavavuM nahIM. teno koI rIte geraupayoga nahIM karatAM sadA sadupayoga Page #803 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvakanA samyakta-mUla bAravratanI noMdha 0757 karavA ja lakSa rAkhavuM. temaja zrAvaka-zrAvikAe paNa gRhastha-dharmanuM ArAdhana karavA saddagurunAM amRta vacananuM Adara sahita zravaNa karavuM, svazakti anusAre potAnAM tana, mana, vacana ane dhanano sadupayoga karI levA cUkavuM nahIM, potAnI zaktino je sadupayoga thAya te ja sArthaka gaNAya, bAkI jo teno geraupayoga thAya to te saMsAravRddhi mATe ja samajavo. saMlekhanAvata-maraNa-samaye yogya samAdhi, sthiratA ane ArAdhanA jaLavAI rahe te mATe jyAre baLa, vIrya, sAhasa, parAkrama, zraddhA, dhRti ane saMvega vidyamAna hoya tyAre ja khAvuM-pIvuM tajI daIne maraNa-paryatanuM aNasaNa' karavuM te "saMlekhanA vrata'no mukhya hetu che. zrAvaka yogya agiyAra paDimA(pratimA)nAM nAma (1) darzana (samakita) pratimA (2) vrata pratimA (3) sAmAyika pratimA (4) pauSadha pratimA (5) kAyotsarga pratimA (abhigraha vizeSarUpa) (6) maithuna varjana pratimA (8) sacitta varjana pratimA (8) svayaM AraMbhavarjana pratimA (9) preSya (anya sevakAdika pAse paNa) AraMbhavarjana pratimA (10) potAne nimitte kareluM bhojana azanAdika varjana pratimA (11) zramaNa bhUta munivat vartana pratimA. pratimA (zabdathI) amuka abhigraha athavA niyama vizeSa jANavo. Jain Edus.-3.-140ational Page #804 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvakadharma(samyaktva mUla bAra vrata)nA saMkSepamAM 124 aticAranuM koSTaka zrAvaka dharmanA jJAna-Adi pAMca AcAra ane zrI samyaktva mUla bAra vratanA tathA saMlekhanA vratanA sarva maLI ekasocovIsa aticAra nIce pramANe darzAvela che. saMkhyA 1 ra [] m 5 6 6 1 2 3 peTA saMkhyA 1 ja jI 4 pa sy 1 3 4 5 (6) pAMca AcAranA jJAnAcAranA darzanAcAranA cAritrAcAranA tapa-AcAranA vIryAcAranA samyaktva-saMlekhanA vratanA samyaktva vratanA saMlekhanA vratanA pAMca-aNuvratanA sthUla prANAtipAta viramaNa vrata sthUla mRSAvAda viramaNa vratanA sthUla adattAdAna viramaNa vratanA sthUla maithuna viramaNa vratanA sthUla parigraha viramaNa vratanA aticAra kulle saMkhyA 8 1 12 3 ra ra 5 5 5 5 39 10 25 Page #805 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 0 zrAvakadharma saMkSepamAM 124 atisAranuM koSTaka 0759 saMkhyA peTA traNa-guNavratanA aticAra kulle saMkhyA saMkhyA digU parimANa vratanA bhogopabhoga parimANa vratanA bhogopabhoga karmasaMbaMdhI. anartha daMDa viramaNa vratanA cAra zikSAvratanA sAmAyika vratanA dezAvakAzika vratanA pauSadhopAsa vratanA atithi saMvibhAga vratanA | cha 0 0 0 ja 124* nANAi aTTha paivaya samma saMlehaNa paMNa pannara kammesu / vIsa tapa vIrijha f, vIra mArA -(pAkSikAdi aticAra) Page #806 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArgAnusArInA 35 bola Adi 1. nyAyasaMpanavibhava-nyAyathI dhana meLavavuM. svAmidroha karIne, mitradroha karIne, vizvAsane ThagIne, corI karIne, thApaNa oLavavI vagere niMdavA yogya kAma karIne dhana meLavavuM nahi. 2. ziSTAcAraprazaMsA-uttama puruSonAM AcaraNanAM vakhANa karavAM. 3. sarakhA kulAcAravALA paNa anya gotrI sAthe vivAha karavo. 4. pApakAmathI DaravuM. 5. prasiddha dezAcAra pramANe vartavuM. 6. koIno avarNavAda bolavo nahi-koInI niMdA karavI nahi. 7. je gharamAM pesavA nIkaLavAnA aneka rastA na hoya tathA je ghara ati gupta ane ati pragaTa na hoya ane pADozI sArA hoya tevA gharamAM rahevuM. 8. sArA AcaraNavALA puruSonI sobata karavI. 9. mAtA tathA pitAnI sevA karavI-temano sarva rIte vinaya sAcavavo ane temane prasanna rAkhavAM. 10. upadravavALA sthAnakano tyAga karavo-laDAI, dukALa vagere aDacaNavALAM ThekANAM choDavAM. 11. niMdita kAmamAM na pravartavuM. niMdavA yogya kAryo na karavAM. 12. Adraka pramANe kharaca rAkhavuM. kamANI pramANe kharca karavuM. 13. dhanane anusarato veSa rAkhavo. pedAza pramANe pozAka rAkhavo. 14. ATha prakAranA buddhinA guNane sevavA. te ATha guNanAM nAma : 1. zAstra sAMbhaLavAnI IcchA. 2. zAstra sAMbhaLavuM. 3. teno artha Page #807 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArgAnusArInA 35 bola Adi 076 1 samajavo. 4. te yAda rAkhavo. 5. temAM tarka karavo. 6. temAM vizeSa tarka karavo. 7. saMdeha na rAkhavo. 8. A vastu Ama ja che, evo nizcaya karavo. 15. nitya dharmane sAMbhaLavo (jethI buddhi nirmaLa thAya.) 16. pahelAM jameluM bhojana pacI jAya, tyAra pachI navuM bhojana karavuM. 17. jayAre kharI bhUkha lAge tyAre khAvuM, paNa eka vAra khAdhA pachI tarata ja mIThAI vagere AveluM joI lAlacathI te upara khAvuM nahi, kAraNa ke apaco thAya. 18. dharma, artha ane kAma e traNa vargane sAdhavA. 19. atithi tathA garIbane annapAnAdi ApavAM. 20. niraMtara abhiniveSa rahita rahevuM-koIne parAbhava karavAnA pariNAma karI anItinA kAmano AraMbha karavo nahi. 21. guNI puruSono pakSapAta karavo, temanuM bahumAna karavuM. 22. niSiddha dezakALano tyAga karavo. rAjA tathA lokoe niSedha karelA dezakALamAM javuM nahIM. 23. potAnI zaktine anusarIne kAmano AraMbha karavo. potAnI zakti hoya te pramANe kAma AraMbhavuM. 24. poSaNa karavA yogya jevAM ke mAtA-pitA-strI-putrAdikanuM bharaNapoSaNa karavuM. 25. vratane vize rahelA tathA jJAne karI moTA evA puruSone pUjavA. 26. dIrghadarzI thavuM-koIpaNa kAma karatAM lAMbI daSTi pheravI tenAM zubhAzubha phaLanI tapAsa karI cAlavuM. 27. vizeSajJa thavuM-dareka vastuno taphAvata samajI potAnA AtmAnA guNadoSanI tapAsa karavI. 28. kRtajJa thavuM-karelA upakAra tathA apakArane samajanArA thavuM. Page #808 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 20 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 29. lokapriya thavuM-vinayAdi guNe karI lokapriya thavuM. 30. lajjALuM thavuM-lAjamaryAdAmAM rahevuM. 31. dayALu thavuM-dayAbhAva rAkhavo. 32. suMdara AkRtimAna thavuM-krUra AkRtino tyAga karI suMdara AkRti rAkhavI. 33. paropakArI thavuM-parano upakAra karavo. 34. aMtaraMgArijit thavuM-kAma, krodha, lobha, mAna, mada tathA harSa e che aMtaraMga vairIne jItavA. 35. vazIkRtaMdriyagrAma thavuM-iMdriyonA samUhane vaza karavA. sarva iMdriyone vaza karavAno abhyAsa karavo. zrAvakanA 21 guNa 1. azudra. 2. rUpavAna. 3. zAnta prakRtivAnuM. 4. lokapriya. pa. akra. 6. pApabhIru. 7. azaTha. 8. dAkSiNyatAvAnuM 9. lajjALu. 10. dayALu. 11. madhyastha-saumyadRSTi. 12. guNarAgI. 13. satyathA.... 14. supakSayukta. 15. dIrghadarzI. 16. vizeSajJa. 17. vRddhAnugAmI. 18. vinayI. 19. kRtajJa. 20. parahitArthakArI. 21. labdhakSaya. bhAvazrAvakanA 6 liMga 1. vrata ane karma karanAro hoya. 2. zILavAna hoya. 3. guNavAna hoya. 4. RjAvyavahAravALo hoya. 5. guruzuzruSAvALo hoya. 6. pravacanakuzaLa hoya. bhAvazrAvakanAM 17 lakSaNa nIcenI nava vastuonuM kharuM svarUpa samajI tenA anarthathI dUra rahe - (1) strI, (2) iMdriyo, (3) artha (paiso), (4) saMsAra, (7) ghara, (8) darzana, (9) gaDarIpravAha (gatAnugatikatA). (10) AgamapuraHsara pravRtti kare. (11) yathAzakti dAnAdi pravRtti kare. Page #809 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArgAnusArInA 35 bola Adi 0763 (12) vidhino jANakAra hoya. (13) araktadaSTi-rAga dveSa kare nahi. (14) madhyastha-kadAgraha rAkhe nahi. (15) asaMbaddha-dhana svajana vageremAM bhAva pratibaMdhathI rahita hoya. (16) parArtha kAmopabhogI-bIjAnA AgrahathI zabda rUpa, gaMdha, rasa ane sparzano upabhoga kare. (17) nirAsaktabhAve gRhavAsa pALanAra hoya. Page #810 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) zrAvake pratidina dhAravA yogya 14 niyamo "sacitta-davya-vigaI-vANaha-taMbola-vattha-kusumesuI vAhaNa-sAyaNa-vilavaNa-khaMbha-disi rahANa-bhattesu !" 1. sacitta-niyama-zrAvake mukhya vRttithI sacittanA tyAgI thavuM joIe, chatAM tema na bane tyAM sacittanuM pariNAma nakkI karavuM ke ATalAM sacitta dravyothI adhikano mane tyAga che. acitta vastu vAparavAthI cAra prakAranA lAbho thAya che : (1) sarva sacittano tyAga thAya che. (2) rasanendriya jitAya che, (3) kAma-ceSTAnI zAMti thAya che ane (4) jIvonI hiMsAmAMthI bacI zakAya che. 2. dravya-niyama-(davya) AjanA divase huM ATalAM 'dravyothI adhika nahIM vAparuM, evo niyama levo te 'dravya-niyama." ahIM 'dravya' zabdathI pariNAmanA aMtaravALI vastu grahaNa karavAnI che. jema ke khIcaDI, lADu, vaDAM ane pApaDa. keTalAMkanA matathI nAmAMtara, svAdAMtara, rUpAMtara ane pariNAmAMtara vaDe dravyanI bhinnatA nakkI thAya che. 3. vikRti-niyama-vigaya cha che. (1) dUdha. (2) dahIM, (3) vRta (4) tela, (5) goLa ane (6) kaDA (taLelI vastuo). temAMthI prathama cArano saMpUrNa tyAga ane bIjIno zaktizaH tyAga te vikRti-niyama vikRtinA tyAga sAthe te darekanAM nIviyAtAno paNa tyAga thAya che ane tema karavAnI IcchA na hoya to niyama letI vakhate ja dhArI levAmAM Ave che ke mAre vikRtino tyAga che paNa temAM nIviyAtAnI yatanA (jayaNA-athavA chUTa) che." 4. upAnaha-niyama-AjanA divase ATalAM pagarakhAMthI adhika pagarakhAM nahi paheruM, evo je niyama te "upAnaha-niyama'. temAM pagarakhAM Page #811 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvake pratidina dhAravA yogya 14niyamo 0065 zabdathI caMpala, bUTa, cAkhaDI, mojaDI, mojAM vagere tamAma sAdhano samajavAnAM che. 5. taMbola-niyama-cAra prakAranA AhAro paikI svAdima AhAra te taMbola. temAM pAna, sopArI, taja, laviMga, elacI vagereno samAveza thAya che. tenuM divasa saMbaMdhI parimANa karavuM, te "taMbola-niyama." 6. vastra-niyama-paheravAnAM tathA oDhavAnAM vastronuM divasa-saMbaMdhI parimANa nakkI karavuM te, "vastra-niyama." 7. puSpabhoga-niyama-mastakamAM rAkhavAne lAyaka, gaLAmAM paheravAne lAyaka, hAthamAM laIne sUMghavAne lAyaka vagere phUlo tathA banAvelI vastuojevI ke phUlanI zayyA, phUlanA takiyA, phUlanA paMkhA, phUlanI jALI, phUlanA gajarA, phUlanI kalagI, phUlanA hAra-torA, tela, attara vagerenuM parimANa nakkI karavuM, te "puSpabhoga-niyama." 8. vAhana-niyama-2tha, hAthI, ghoDA, UMTa, khaccara, pAlakhI, gADAM, gADI, sagarAma, sAIkala, moTara, relave, AgaboTa, TrAma, basa, vimAna vagere eka divasamAM ATalAthI adhika na vAparavAM, ema nakkI karavuM te "vAhana-niyama'. - 9 zayana-niyama-huM AjanA divase khATa, khATalA, khurazI, koca, gAdI, takiyA, gAdalAM, godaDAM tathA pATa-pramukhano divasa saMbaMdhI niyama karavo te "zayana-niyama." 10. vilepana-niyama-vilepana tathA udvartanane yogya dravyo jevAM ke caMdana, kesara, kastUrI, abIra, aragajo tathA pIThI pramukha dravyonAM parimANano divasa-saMbaMdhI niyama karavo te, "vilepana-niyama." 11. brahmacarya-niyama-divase abrahma sevavuM te zrAvakane varSa che tathA rAtrinI yatanA karavI Avazyaka che. tenA parimANane lagato je niyama, te brahmacarya-niyama." 12. diniyama-bhAvanA ane prayojana pramANe dase dizAmAM javA-AvavAnuM parimANa te "diniyama'. Page #812 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 766 0 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 13. snAna-niyama-divasamAM amuka vakhatathI vadhAre na nAhavuM te bAbatano niyama, te 'snAna-niyama'. ahIM zrI jinezvarAdinI bhakti-Adi nimitte snAna karavuM paDe, temAM niyamano bAdha gaNAto nathI. 14. bhakta-niyama-divasa-saMbaMdhI AhAranuM parimANa nakkI karavuM e bhakta-niyama. A vratanuM pAlana svaapekSAe karavAnuM che. kuTuMba ke jJAti vagerenAM prayojanathI ghare AhArAdi vagere banAvavA paDe, tenI AmAM chUTa rahelI che. te uparAMta-nIcenA niyamo paNa vadhAre dhAravAmAM Ave che :1. pRthvIkAya-mATI keTalI vAparavI te. 2. apkAya-pIvA nAhavA, dhovA vageremAM kula keTaluM pANI vAparavuM te. 3. teukAya-cUlA, dIvA, bhaThThIo, sagaDI vagere keTalAM vAparavAM te. 4. vAyukAya-paMkhA vIMjhaNAM vagere keTalAno upayoga karavo te. 5. vanaspatikAya-vanaspatinI keTalI vastuono upayoga karavo te. 6. asi-talavAra, charI, cappAM vagere keTalAM hathiyAra vAparavAM te. 2. maSI-zAhInA khaDiyA, kalama, pIMchI, holDara, pensila vagere keTalAM vAparavAM te. 3. kRSi-haLa daMtALa vage2e khetInAM ojAro keTalAM vAparavAM te. A dareka cIjono savAre niyama dhAryo hoya, te sAMje vicArI javo. temAMnuM jo niyama uparAMta vaparAyuM hoya to guru mahArAja pAse AlocanA karI AjJA pramANe prAyazcitta karavuM. niyama pramANe vaparAI hoya to te vicArI levI ane thoDI vaparAI hoya, to bAkInI na vaparAyelInI sAkSAt vaparAzathI lAgatA karmathI bacI javAyuM che, mATe teTalo lAbha gaNavo. A pramANe niyamo vicArI javAne niyamo saMkSepyA kahevAmAM Ave che. Page #813 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) sattara pramArjanA khamAsamaNa tathA vAMdaNAM detAM sattara sthAnake pramArjavAnI jarUra che, te A pramANe :- jamaNA pagano keDathI nIceno paga parvata pAchalI sarva bhAga pAchaLano keDa nIceno madhya bhAga, DAbA pagano keDa nIceno pAchalA paga paryata sarva bhAga, e traNane caravalAthI pramArjavA. tevI ja rIte jamaNo paga, madhya bhAga ane DAbo paga A traNanA AgalA bhAgo paNa paga paryata pramArjavA, ema che. nIce besatI vakhate traNa vAra bhUmi pUjavI ema nava. pachI jamaNA hAthamAM muhapattI laI te vaDe lalATanI jamaNI bAjuthI pramArjatAM jatAM AkhuM lalATa, Akho DAbo hAtha ane nIce koNI parvata, te pachI tevI ja rIte DAbA hAthamAM muhapattI laIne DAbI bAjuthI pUMjatAM AkhuM lalATa, Akho jamaNo hAtha ane nIce koNI parvata, tyAMthI caravaLAnI dAMDIne muhapattI vaDe pUjavI ema 11. pachI traNa vAra caravaLAnI gucchA upara ema 14 ane UThatI vakhate traNa vAra avagraha bahAra nIkaLatAM kaTAsaNA upara pUMjavuM, ema sattara. Page #814 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (11) zrI puNya-prakAzanuM stavana (duhA) sakaLa siddhidAyaka sadA, covIse jinarAya; sadguru svAminI sarasatI, preme praNamuM pAya. tribhuvanapati trizalA taNo, naMdana guNa gaMbhIra; zAsana-nAyaka jaga jayo, vaddhamAna vaDavIra. eka dina vIra-niNaMdane, caraNe karI praNAma; bhavika jIvanA hita bhaNI, pUche gautama svAma. mukti mAraga ArAdhie, kaho kiNa pare arihaMta; sudhA sarasa tava vacana rasa, bhAkhe zrI bhagavaMta. "aticAra AloIe, vrata dharIe guru zAkha; jIva khamAvo sayala je, yoni corAzI lAkha. vidhizuM vaLI vosirAvIye, pApatthAna aDhAra; cAra zaraNa nitya anusaro, nido durita AcAra. zubha karaNI anumodIe, 'bhAva bhalo mana ANa; 'aNasaNa avasara AdarI, gnavapada japo sujANa. zubhagati ArAdhana taNA, e che daza adhikAra; citta ANIne Adaro, jema pAmo bhavapAra. (DhALa pahelI) jJAna darisaNa cAritra tapa vIraja, e pAMce AcAra; eha taNA Iha bhava parabhavanA, AloIe aticAra re. prANI ! jJAna bhaNo guNa khANI, vIra vade ema vANI re. prA. zA. 1. Page #815 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI puNya-prakAzanuM stavana 079 guru oLavIe nahi guru vinaya, kALe dharI bahu mAna; sUtra artha tadubhaya karI sUdhAM, bhaNIe vahI upadhAna re. prA. jJA. 2. jJAnopagaraNa pATI pothI, ThavaNI nokAravAlI; teha taNI kIdhI AzAtanA, jJAna bhakti na sAMbhaLI re. prA. jJA. 3. ityAdika viparItapaNAthI, jJAna virAdhyuM jeha; A bhava parabhava, vaLI re bhavobhava, micchAmi dukkaDaM tela re, prANI ! samakita lyo zuddha pANI, vIra pade ema vANI re. prA. sa. 4. jina vacane zaMkA navi kIje, navi paramata abhilASa; sAdhu taNI niMdA pari harajo, phaLe saMdeha ma rAkha re. prA. sa. 5. mUDhapaNuM jIMDo parazaMsA, guNavaMtane AdarIe; sAhammIne dharme karI sthiratA, bhakti prabhAvanA karIe re. prA. sa. 6. saMgha caitya prAsAda taNo je, avarNavAda mana lekhyo; dravya devako je viNasADyo viNasaMto ulekhyo re. - prA. sa. 7. ItyAdika viparItapaNAthI, samakita khaMDyuM jeha; A bhava parabhava vaLI re bhavobhava, micchAmi dukkaDa tela re, prANI cAritra lyo citta ANI, vIra vade ema vANI re. prA. cA. 8. paMca samiti traNa gupti virAdhI, AThe pravacanamAya; sAdhu taNe dharame pramAde, azuddha vacana mana kAya re. prA. cA. 9. Page #816 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7700zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 zrAvakane dharme sAmAyika, posahamAM mana vALI; je jayaNA pUrvaka e AThe, pravacana mAya na pALI re. prA. cA. 10. ityAdika viparItapaNAthI, cAritra DoholyuM jeha; A bhava para bhava vaLI re bhavobhava, micchAmi dukkaDaM teha re. prA. cA. 11. bAre bhede tapa navi kIdho, chate yoge nija zakata; dharme mana vaca kAyA vIraja, navi phoravIyuM bhagate re. prA. cA. 12. tapa vIraja AcAraja eNI pere; vividha virAdhyA jeha; A bhava parabhava vaLI re bhavobhava, micchAmi dukkaDaM teha re prA. cA. 13. vaLiyA vizeSa cAritra kerA, aticAra AloIe; vira jiNesara vayaNa suNIne, pApa mela savi dhoIe re, prA. cA. 14. (DhALa bIjI) pRthvI pANI tela, vAu vanaspati; e pAMce thAvara kahyA e, karI karasaNa AraMbha, khetrane kheDIyAM; kuvA taLAva khaNAvIAe nA ghara AraMbha aneka, TAMkAM bhoyarAM; meDI mALa caNAvI A e, lIMpaNa jhuMpaNa kAja, eNIpare parapare; pRthvIkAya virAdhIAe kerA ghoyaNe nAhaNa pANI, jhIlaNa apakAya; choti dhoti karI duhavyAe; bhAThIgara kuMbhAra, loha sovanagarA; bhADabhuMjA lIhAsAgarAe tApaNa zekaNa kAja, vastra nikhAraNa; raMgaNa rAMdhaNa rasavatIe, eNIpere karmAdAna, pare pare kelavI; teu vAu virAdhIAe. vADI vana ArAma, vApI vanaspati pAna phUla phaLa cuMTIyAe pahoMka pApaDI zAka, zekyAM sUkavyAM; chedyAM chuMdyAM AthIyAMe //4o. ||po Page #817 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI puNya-prakAzanuM stavana 0 771 aLazIne eraMDA ghAlI ghANIye, ghaNA tilAdika pIlIyAe. ghAlI kolu mAMhe, pIlI zelaDI, kaMdamULa phaLa vecIyAMe ema ekendriya jIva haNyA, haNAvIyAM, haNatAM je anumodIyA e; A bhava parabhava jeha, valIya bhavo bhave, te muja micchAmi dukkaDaM elA kRmI caramIyA kIDA, gADara gaMDolla; IyaLapUrAne alazIyAMe vALA jaLo cUDela, vicalita rasataNA; vaLI athANA pramukhanAe ema be iMdriya jIva, je meM duhavyA; te muja micchAmi dukkaDaMe udhehI jU lIkha, mAMkaNa makoDA; cAMcaDa kIDI kuMthuAe gaddahiA dhImela, kAnakhajUraDA, gIMgoDA dhanerIyAM e, ema te iMdriya jIva, je meM duhavyA, temuja micchAmi dukkaDaM e mAkhI macchara DAMsa, masA pataMgIyA; kaMsArI koliyAvaDA e, DhIMkuNa vIchuM tIDa, bhamarA bhamarIo; kotAM baga khaDamAMkaDI e ema caurindriya jIva, je meM duhavyA; te muja micchAmi dukkaDaMe, jaLamAM nAMkhI jALa, jaLacara duhavyA; vanamAM mRga saMtApIA e / 12 / nAdA [[]] let ||1|| pIDyA paMkhI jIva, pATI pAsamAM popaTa ghAlyA pAMjare e, ema paMcendriya jIva, je meM duhavyA, te muja micchAmi dukkaDaM e 119311 (DhALa-trIjI) 119911 krodha lobha bhaya hAsyathIjI, bolyAM vacana asatya; kuDa karI dhana pArakAMjI, lIdhAM jeha adatta re-jinajI ! -micchAmi dukkaDaM Aja, tuma sAkhe mahArAja re-jinajI; dei sArUM kAja re-jinajI, micchAmi dukkaDaM Aja. deva manuSya tiryaMcanAjI, maithuna sevyAM jeha; viSayArasa laMpaTapaNejI, ghaNuM viDaMbyo deha re. jinajI. parigrahanI mamatA karIjI, bhave bhave melI Atha; je jihAM te tihAM rahIjI, koI na AvI sAtha re. jinajI. 3. 1. Page #818 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je 7720zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 rayaNI bhojana je karyA , kIdhAM bhakSa abhakSa; rasanA rasanI lAlacejI, pApa karyo pratyakSa re. jinajI. 4. vrata leI visArIyAMjI, vaLI bhAMgyAM paccakmANa; kapaTa hetu kiriyA karIjI, kIdhA Apa vakhANa re. jinajI. 5. traNa DhAla AThe duhajI AloyA aticAra; zivagati ArAdhana taNojI, e pahelo adhikAra re. jinajI. 6. (DhALa cothI) paMca mahAvrata Adaro-sAhelaDI re, athavA lyo vrata bAra to; yathAzakti vrata AdarI-sAhelaDI re, pALo niraticAra to. 1. vrata lIdhAM saMbhArIe-sA., haiDe dharIya vicAra to; zivagati ArAdhana taNo-sA., e bIjo adhikAra to. jIva sarva khamAvIe-sA., yoni corAzI lAkha to; mana zuddha karI khAmaNAM-sA., koI zuM roSa na rAkha to. sarva mitra karI citavo-sA., koI na jANo zatru to; rAga dveSa ema pariharo-sA., kIje janma pavitra to. svAmI saMgha khamAvIe-sA., je upanI aprIta to; svajana kuTuMba karI khAmaNAM-sA., e jinazAsana rIta to. 5. khamIye ne khamAvIe-sA., ehija dharmano sAra to; zivagati ArAdhana taNo-sA., e trIjo adhikAra to. mRSAvAda hiMsA corI-sA., dhana mUcha maithuna to; krodha mAna mAyA tRSNA-sA., prema TheSa paizunya to. niMdA kalaha na kIjIe-sA., kUDAM na dIje ALa to; rati arati mithyA to-sA., mAyA moha jaMjALa to. trividha trividha vosarAvIe-sA., pApasthAna aDhAra to; zivagati ArAdhana taNo-sA., e cotho adhikAra to. 9. che x aa che $ Page #819 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI puNya-prakAzanuM stavana 0 773 (DhALa pAMcamI) janama jarA maraNe karI e, A saMsAra asAra to; karyA karma sahu anubhave e, koI na rAkhaNahAra to. zaraNa eka arihaMtanuM e, zaraNa siddha bhagavaMta to; zaraNa dharma zrI jinano e, sAdhu zaraNa guNavaMta to. avara moha savi paririe, cAra zaraNa citta dhAra to; zivagati ArAdhana taNo e, e pAMcamo adhikAra to. A bhava parabhava je karyAM e, pApa karma keI lAkha to; Atma sAkhe te niMdIe e, paDikkamie guru sAkha to. mithyAmata vartAvIyA e, je bhAkhyAM utsUtra to; kumati kadAgrahane vaze e, je utthApyAM sUtra to. ghaDyAM ghaDAvyAM je ghaNAM e, gharaMTI haLa hathiyAra to; bhavabhava melI mUkIyAM e, karatA jIva saMhAra to. pApa karIne poSIyA e, janama janama parivAra to; janamAMtara pohoMcyAM pachI e, keNe na kIdhI sAra to. A bhava parabhava je karyA e, ema adhikaraNa aneka to; trividhe trividha vosirAvie e ANI hRdaya viveka to. duSkRta niMdA ema karIe, pApa karo parihAra to; zivagati ArAdhana taNo e, e chaThTho adhikAra to. (DhALa chaThThI) dhana dhana te dina mAharo, jIhAM kIdho dharma; dAna zIyaLa tapa bhAvathI, TALyAM duSkRta karma. dhana. zetruMjAdika tIrthanI, je kIdhI jAtaM; jugate jinavara pUjIyA, vaLI poSyAM pAtra. dhana. I Jain Ektar3-5 qrnational, 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1. 2. Page #820 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7740 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 pustaka jJAna lakhAvIyA, jiNavara jinacaityaH saMgha caturvidha sAcavyAM, e sAte kSetra. dhana. paDikkamaNAM supare karyA, anukaMpA dAna; sAdhu sUri 3vajhAyane, dIdhAM bahumAna. dhana. dharmakArya anumodia. nema vArovAra; zivagati ArAdhana taNo, e sAtamo adhikAra. dhana. bhAva bhalo mana ANIe, citta ANI ThAma; samatA bhAve bhAvIe, e AtamarAma. dhana. sukha duHkha kAraNa jIvane, koI avara na hoya; karma Apa je AcaryA, bhogavIye soya. dhana. samatA viNa je anusare, prANI puNyanuM kAma; chAra upara te lIMpaNuM, jhAMkhara citrAma. dhana. bhAva bhavI pare bhAvIe, e dharmano sAra; zivagati ArAdhana taNo, e AThamo adhikAra. dhana. (DhALa sAtamI) have avasara jANI, karI saMlekhana sAra; aNasaNa Adariye, paccakhI cAre AhAra. lalutA savi mUkI, chAMDI mamatA aMga; e Atama khele, samatA jJAna taraMga. gati cAre kIdhA, AhAra anaMta niHzaMka; paNa tRpti na pAmyo, jIva lAlacIyo reka. dulaho e vaLI vaLI, aNasaNano pariNAma; ehathI pAmIje, zivapada surapada kAma. 2. - - 1. jinAgama, 2. jinamaMdira, 3. jinapratimA, 4. sAdhu, 5. sAdhvI, 6. zrAvaka ane 7. zrAvikArUpa caturvidha saMgha ema sAta kSetra. Page #821 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI puNya-prakAzanuM stavana 775 dhana dhanno zAlibhadra, baMdhaka meghakumAra; aNasaNa ArAdhI, pAmyA bhavano pAra. zivamaMdira jAze, karI eka avatAra; ArAdhana kero, e navamo adhikAra. 3. dasame adhikAre, mahAmaMtra navakAra; manathI navi mUko, zivasukha-phala sahakAra. eha japatAM jAye, durgati doSa vikAra; supare e-samaro, cauda pUravano sAra. janamAMtara jAtAM, jo pAme navakAra; to pAtika gALI pAme sura avatAra, e navapada sarIkho, maMtra na ko saMsAra; A bhavane parabhave, sukha saMpatti dAtAra. kuM bhIla bhIlaDI, rAjA rANI thAya; navapada mahimAthI, rAjasiha mahArAya ! rANI ratnAvatI behu, pAmyA che surabhoga; eka bhava pachI leze, ziva-vadhU saMjoga. zrImatIne e vaLI maMtra phaLyo tatkAla; phaNIdhara phriTIne, pragaTa thaI phUlamALa ! zivakumAre jogI, so vana puriso kIdha; ema eNe maMtra, kAja ghaNAnAM siddha. e daza adhikAre, vIra jiNesara bhAkhyo; ArAdhana kero vidhi, jeNe cittamAMhI rAkhyo ! teNe pApa pakhALI, bhavabhaya dUre nAMkhyo; jina vinaya karatAM, sumati amRta rasa cAkhyo. 8. * Page #822 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 776 zrI zrAddha-pratikramaNa sUtraprabodhaTIkA-3 (DhALa-AThamI) (namo bhavi bhAvazuM e dezI) siddhAratha rAyakula tiloe, trizalA mAta malahAra to; avanItale tame avataryAe, karavA ama upakAra. jyo jina vIrajIe 1. meM aparAdha karyAM ghaNAMe kahetAM na lahu pAra to; tume caraNe AvyAM bhaNIe, jo tAre to tAra. jyo. Aza karIne AvIyo e tuma caraNe mahArAja to; AvyAMne uvekhazo e, to kema raheze lAja. jayo. 3. karama aluMjaNa AkarAM e, janma maraNa jaMjALa to; huM chuM ehathI ubhagyo e, choDAva deva ! dayAla. jayo. Aja manoratha muja phaLyAM e, nAThAM duHkha daMdola to; tUkyo jina covIsamo e, pragaTyAM punya kallola. jayo. 5. bhave bhave vinaya kumAraDo e; bhAva bhakti tuma pAya to; deva ! dayA karI dIjIe e bodhibIja supasAya jayo. (kaLaza) Iha taraNa tAraNa sugatikAraNa; duHkha nivAraNa jaga jyo; zrI vIra-jinavara caraNa ghuNatAM, adhika mana ulaTa thayo 1. zrI vijayadevasUriMda-paTadhara, tIratha jaMgama eNI jage; tapagacchapati zrI vijayaprabhasUri, sUri teje jhagamage 2. zrI hIravijayasUriziSya vAcaka, kIrti vijayasura guru samo; tasa ziSya vAcaka-vinayavijaye, thuNyo jina covIsamo 3. sayasattara saMvata ogaNatrIze rahI rAMdera comAsa e; vijayAdazamI vijaya kAraNa, kIyo guNa abhyAsa e 4. narabhava-ArAdhana siddhisAdhana, sukRta lIla vilAsa e nirjarA hete stavana raciyuM nAme punya prakAza e Page #823 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) zrI padmAvatI-ArAdhanA have rANI padmAvatI, jIvarAzi khamAve; jANapaNuM jugate bhaluM, INa veLA Ave. te muja micchAmi dukkaDa, arihaMtanI sAkha; je meM jIva virAdhIyA, caurAsI lAkha te. muja. sAta lAkha pRthvI taNA, sAte apakAya; sAta lAkha te ukAyanA, sAte vaLI vAya te muja. daza pratyeka vanaspati, caudaye sAdhAra; biiti cauridrijIvanA be be lAkha vicAra. te muja. devatA tiryaMca nArakI, cAra cAra prakAzI; cauda lAkha manuSyanA, e lAkha corAzI. te muja. Iha bhava parabhave seviyAM; je pAra aDhAra; trividha trividha karI pariharu, durgatinA dAtAra. te muja. hiMsA kIdhI jIvanI, bolyA mRSAvAda; doSa adattAdAnanA maithuna unmAda. te muja. parigraha melyo kAramo, kIdho krodha vizeSa; mAna mAyA lobha meM kIyA, vaLI rAgane dveSa. te muja. kalaha karI jIva dubhavyA, dIdhAM kuMDAM kalaMka; niMdA kIdhI pArakI, rati arati niSNaka. te muja. cADI kIdhI cotare, kIdho thApaNa moso; kuguru kudeva kudharmano, bhalo ANyo bharoso. te muja. 10. Page #824 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 778 9 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 khATakIne bhave meM kIyA, jIva nAnAvidha ghAta; cIDImA2 bhave carakalAM mAryAM dina ne rAta. te muja. kAjI mullAMne bhave, paDhI maMtra kaThora; jIva aneka jhabbe kIyA, kIdhAM pApa aghora. te muja. mAchIne bhave mAchalAM jhAlyAM jaLavAsa; ghIvara bhIla koLI bhave, mRga pADyAM pAsa. te muja. koTavALane bhave meM kIyA, AkarA kara daMDa; baMdIvAna marAviyA, koraDA jhaDI daMDa. te muja. paramAdhAmIne bhave, dIdhAM nArakI duHkha; chedana bhedana vedanA, tADana ati tikSma. te muja. kuMbhArane bhave meM kIyA, nIbhADa pacAvyA; telI bhave tila pIliyA, pApe piMDa bharAvyA. te muja. hAlI bhave haLa kheDiyAM, phADyAM pRthvI peTa; sUDa nidAna ghaNAM kiyAM, dIdhA baLada caMpeTa. te muja. mALIne bhave ropiyAM, nAnAvidha vRkSa; mULa patra phaLa phUlanA, lAgyAM pApa te lakSa. te muja. adhovAIAne bhave, bharyA adhikA bhAra; poThI pUMThe kIDA paDyA, dayA nANI lagAra. te muja. chIpAne bhave chetaryA kIdhA raMgaNa pAsa; agni AraMbha kIdhA dhAtuvAda abhyAsa. te muja. zUrapaNe raNa jhujhatAM, mAryA mANasa vRMda; madirA mAMsa mAkhaNa bhakhyAM, khAdhAM mULa ne kaMda. te muja. khANa khaNAvI dhAtunI, pANI ulecyAM; AraMbha kIdhAM ati ghaNAM, pote pApa ja saMcyAM. te muja. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. Page #825 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI padmAvatI-ArAdhanA 0779 karma aMgAra kIyAM vaLI, dharame dava dIdhA; sama khAdhA vitarAganA, kUDA koSaja kIdhA. te muja. billI bhave uMdara lIyA, gIrolI hatyArI; mUDha gamAra taNe bhave, meM ja lIkha mArI. te muja. bhADa bhuMjA taNe bhave, ekeMdriya jIva; javArI caNA gahuM zekIyA, pADatA rIva. te muja. khAMDaNa pIpaNa gAranA, AraMbha aneka; rAMdhaNa IMdhaNa agninA, kIdhAM pApa udraka. te muja. vikathA cAra kIdhI vaLI, sevyA pAMca pramAda; ISTa viyoga pADyA ghaNA, kiyA rudana viSavAda. te muja. 27. sAdhu ane zrAvaka taNAM, vrata leIne bhAMgyAM; mULa ane uttara taNAM, muja dUSaNa lAgyAM. te muja. sApa vIMchI siMha cItarA, zakarA ne samaLI; hiMsaka jIva taNe bhave, hiMsA kIdhI sabaLI. te muja. sUvAvaDI dUSaNa ghaNAM vaLI garbha gaLAvyA; jIvANI DhoLyAM ghaNAM, zILa vrata bhaMjAvyAM. te muja. bhava anaMta bhamatAM thakAM, kIdhAM dehasaMbaMdha; trividha trividha karI vosi, tiNa zuM pratibaMdha. te muja. 31. bhava anaMta bhamatAM thakAM kIdhAM parigraha saMbaMdha; trividha trividha karI vosiruM, tINa zuM pratibaMdha te muja. 32. bhava anaMta bhamatAM thakAM, kIdhAM kuTuMba saMbaMdha; trividha trividha karI vosiruM tINa zuM pratibaMdha. te muja. 33. INa pare Iha bhava parabhave, kIdhAM pApa akhatra; trividha trividha karI vosiruM, karuM janma pavitra. te muja. 34. Page #826 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7800 zrI zrAddha-pratikramaNa-sUtraprabodhaTIkA-3 eNi viSe e ArAdhanA, bhavika karaze jeha; samayasuMdara kahe pApI, vaLI chUTaze teha. te muja, rAgI vairAgI je suNe, eha trIjI DhALa; samayasuMdara kahe pApathI, chUTe tatakALa. te muja. 35. 36. Page #827 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina sAhitya vikAsa maMDaLa, 96-bI, esa. vI. roDa, iralA, vile-pArale (vesTa), muMbaI - 400056. For Private Personal Use Only