________________
અજિત-શાંતિ-સ્તવ ૨૭૩
વિષે !-[વિવેદ !]--વિશિષ્ટ દેહવાળા !
નરીસર !-(રેશ્વર !)- નરેશ્વર ! મનુષ્યોના સ્વામી !
નર-વસહા !-(નર-વૃષક્ષ !)-હે નરશ્રેષ્ઠ |
નમાં વૃષભ સમાન તે નવૃત્તમ. અહીં વૃષભ શબ્દ ઉપમાન તરીકે છેડે આવેલો હોવાથી શ્રેષ્ઠતાનો નિદર્શક છે.
મુળિ-વસત્તા !-[મુનિ-વૃષભ !]-હે મુનિ-શ્રેષ્ઠ !
મુનિમાં વૃષભ સમાન તે મુનિવૃત્તમ. અહીં પણ વૃષભશબ્દ શ્રેષ્ઠતાનો સૂચક છે.
નવ સાય-ક્ષત્તિ-સજ્વાળળ !-નવ-શાલ-શશિ-સતાનન !)શરદઋતુના નવીન ચંદ્ર જેવા કલા-પૂર્ણ મુખવાળા !
નવ એવો શારવ-શશી તે નવ-શાલ-શશી, તેના જેવું સત છે ઞાનન જેનું તે નવ-શારવ-શિ-સતાનન. નવ-નૂતન, નવીન. શાર-શશીશરઋતુનો ચંદ્ર. સન-કલાથી સહિત, કલા-પૂર્ણ. મનન-મુખ. સા શબ્દનો અર્થ પૂર્ણ કરવો હોય તો તેને વ્યાકરણના નિયમ અનુસાર શશીની પહેલાં મૂકવો જોઈએ, પરંતુ અહીં પછીથી મુકાયો છે તે આર્ષ હોવાથી ‘સતશસ્થ પનિપાત આર્ષાત્' (બો. દી.).
વિય-તમા !-[વિદ્યુત-તમ: !]-જેનું અથવા જેનાથી અજ્ઞાન નાશ પામ્યું છે તેવા ! અજ્ઞાનથી રહિત ! અજ્ઞાનને દૂર કરનારા.
‘વિાત તમોઽજ્ઞાનં યસ્માર્ટ્ વિતતમ:' (બો. દી.)-વિશેષ રીતે ચાલ્યું ગયું છે તમ: એટલે અજ્ઞાન જેમાંથી તે વિપતતમઃ ! તીર્થંકર દેવો અઢાર દોષથી રહિત હોય છે, તેમાં ચૌદમો દોષ અજ્ઞાન છે.
વિષ-યા !-[વિધૂત-રત્ન: !-]-જેણે કર્મરૂપી રજ દૂર કરેલ છે. કર્મ-રજથી રહિત !
“વિદ્યૂત રત્ન: ચૈન વિદ્યુત-રનઃ'-દૂર કરેલ છે રજ જેણે, તે વિધૂત-રનઃ. રહસ્-કર્મ.
અનિય !-(અનિતં !)--હે અજિતનાથ ! અહીં અ-નો લોપ થયો છે. ત્તમ-તેમ !-(ઉત્તમ-તેન:)-શ્રેષ્ઠ કાંતિવાળા !
પ્ર.-૩-૧૮
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org