________________
૫૮૦શ્રી શ્રાદ્ધ-પ્રતિક્રમણ સૂત્રપ્રબોધટીકા-૩ વગેરે સંબંધીઓ સાથે વાર્તાલાપ કરવો. ૧૭. પોષધમાં ચોરસંબંધી વાર્તા કરવી. ૧૮. પોષધમાં સ્ત્રીઓનાં અંગોપાંગ નીરખીને જોવાં.
(૫) અર્થ-સંકલના સાગરચંદ્ર, કામ ચંદ્રાવતંસક રાજા અને સુદર્શન શેઠને ધન્ય છે કે જેમની પોષધની પ્રતિમા (પ્રતિજ્ઞા) જીવનના અંત સુધી અખંડિત રહી. ૧.
ભગવાન મહાવીરે જેમના વ્રતની દઢતાને વખાણી છે, તે સુલસા, આણંદ અને કામદેવ વગેરે ધન્ય અને પ્રશંસનીય છે. ૨.
પોષધનું વ્રત મેં વિધિથી લીધું છે અને વિધિથી પાર્યું છે. એ વિધિ કરતાં જે કાંઈ અવિધિ થયો હોય તે સંબંધી મન, વચન અને કાયાએ કરાયેલું મારું તે સર્વ દુષ્કૃત મિથ્યા હો.
(પોષધ કરતાં અઢાર દોષો પૈકીનો જે કોઈ દોષ લાગ્યો હોય તે સંબંધી મારું સર્વ દુષ્કૃત મન, વચન અને કાયાએ કરી મિથ્યા હો.)
(૬) સૂત્ર-પરિચય પોષધની પ્રતિજ્ઞાનું પાલન પ્રાણાંતે પણ કરવું જોઈએ તથા તેમાં કોઈ પણ દોષનું સેવન ન થાય તેની પૂરી તકેદારી રાખવી જોઈએ. આ હકીકત ઉપાસકના-સાધકના મનમાં બરાબર ઠસે તે માટે તેની પૂર્ણાહુતિ વખતે પ્રસ્તુત સૂત્ર બોલવામાં આવે છે. તેમાં જણાવ્યું છે કે “સાગરચંદ્ર, કામદેવ, ચંદ્રાવતંસક રાજા અને સુદર્શન શેઠને ધન્ય છે કે જેમણે પોતાની પોષધની પ્રતિજ્ઞા જીવનના અંત સુધી અખંડિત રાખી હતી. આ કથનનું તાત્પર્ય એ છે કે જે મનુષ્યો લીધેલી પ્રતિજ્ઞાનો નિર્વાહ કરતા નથી અને નાનું-મોટું કોઈ પણ કારણ-વિપ્ન ઉપસ્થિત થતાં તેનો ભંગ કરે છે, તે નિસત્ત્વ છે, અન્ય છે; યાવત્ આ લોકમાં નિંદાને પાત્ર છે અને પરલોકમાં દુર્ગતિના અધિકારી છે. તેથી મહાપુરુષોનાં દૃષ્ટાંતો નજર સમક્ષ રાખીને ઉત્તમ જનોએ પોતાની પ્રતિજ્ઞામાં અચલ રહેવું ઘટે છે. આવી દઢપ્રતિજ્ઞ વ્યક્તિઓમાં શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે સુલસા શ્રાવિકા તથા આનંદ અને કામદેવ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org