________________
૩૮૮૦ શ્રી શ્રાદ્ધ-પ્રતિક્રમણ-સૂત્રપ્રબોધટીકા-૩
ગુરુ-લઘુના ત્રિકલથી યોજાયેલા છે* કેટલાક સ્થળે ત્રણ લઘુનું ત્રિકલ પણ વાપરેલું છે.
ચૌદમી ગાથામાં વપરાયેલો નારાચક મુખ્યત્વે ગુરુ-લઘુવાળા ત્રિકલથી બનેલો છે. તેના વિષમપાદમાં બાર ત્રિકલો છે અને સમપાદમાં નવ ત્રિકલો છે. તે આ રીતે :
(૧૪) તે વ વા ળ વિદ્વંદ્વ યૂ ર્વં ટ્
ગા લ ગા લ ગા લ ગા લ ગા લ ગાલ
ત્રિ. ૧ ત્રિ. ૨ત્રિ.૩ ત્રિ.૪ ત્રિ. ત્રિ.૬
हट्ठ तु ट्ठ जिट्ठ प र म लट्ठ रू व
ગા લ ગા લ ગા લ લ લ લ ગા લ ગા લ
ध तरुप्प पट्ट से य सु द्ध नि
| ૪
ત્રિ.૭ ત્રિ.૮ ત્રિ.૯ ત્રિ.૧૦ ત્રિ.૧૧ ત્રિ.૧૨ ध व ल दंत पं ति
Jain Education International
ગા લ ગા લ ગા લ ગા લ ગા લ ગા લ ગા લ લ લ લ લ ગા ત્રિ.૧ ત્રિ.૨ ત્રિ,૩ ત્રિ.૪ ત્રિ.૫ ત્રિ.૬ ત્રિ. ૭ ત્રિ,૯
ત્રિ.૮
* રગણ જગણ અને ગુરુ એટલે ગાલ ગાલ લાલગાથી ‘ચામર’, ‘સમાનિકા’,‘સમાના’ કે ‘વાણી’ છંદ બને છે અને રગણ જગણ રંગણ જગણ રગણ જગણ તથા ગુરુ લઘુથી ‘ગંડકા’ છંદ બને છે. પ્રાકૃત પૈંગલમાં તેનું ઉદાહરણ આ રીતે આપવામાં આવ્યું છે. "ताव बुद्धि ताव सुद्धि, ताव दाण ताव माण ताव गव्व, जाव जाव हत्थ णच्च विज्जु-रेह रंगणाइ एक्क दव्व ।
एत्थ अंत अप्प दोस देव होस, होइ णट्ठ सोइ सव्व,
कोइ बुद्धि कोइ सुद्धि, कोइ दाण कोइ माण कोइ गव्व ॥ १९९॥"
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org