Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ "aho ! zrutajJAnam" graMtha jIrNoddhAra 214 vyAkaraNa dhAtu pArAyaNa : dravya sahAyaka : kacchavAgaDa dezoddhAraka adhyAtmayogI pU.A. zrI kalApUrNasUrIzvarajI ma.sA.nA ziSyaratna gacchanAyaka madhurabhASI pU. A. zrI kalAprabhasUrIzvarajI ma.sA.nA AjJAvarti pU. A. zrI mukticaMdrasUrijI ma.sA. tathA pU. A. zrI municaMdrasUrijI ma.sA. nI preraNAthI zrI rAMdera roDa jaina saMgha suratanA jJAnakhAtAnI upajamAMthI : saMyojaka : zAha bAbulAla saremala beDAvALA zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra zA. vimaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, sAbaramatI, amadAvAda-5 (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 saMvata 2072 I. 2016
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra pRSTha 84 ___810 010 011 saMyojaka-zAha bAbulAla saremala - (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 - ahoshrut.bs@gmail.com zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-05. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2065 (I. 2009) seTa naM.-1 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI skena DIvIDI banAI usakI suucii| yaha pustake www.ahoshrut.org vebasAiTa se bhI DAunaloDa kara sakate haiN| kramAMka pustakanuM nAma -TI5152-saMpaES 001 | zrI naMdIsUtra avacUrI | pU. vikramasUrijI ma.sA. 238 | 002 | zrI uttarAdhyayana sUtra cUrNI | pU. jinadAsagaNi cUrNIkAra 286 003 zrI arhadgItA-bhagavadgItA pU. meghavijayajI gaNi ma.sA. | 004 | zrI arhaccUDAmaNi sArasaTIkaH pU. bhadrabAhusvAmI ma.sA. | 005 | zrI yUkti prakAzasUtraM pU. padmasAgarajI gaNi ma.sA. | 006 | zrI mAnatuGgazAstram pU. mAnatuMgavijayajI ma.sA. | 007 | aparAjitapRcchA zrI bI. bhaTTAcArya 008 zilpa smRti vAstu vidyAyAm zrI naMdalAla cunilAla somapurA 850 | 009 | zilparatnam bhAga-1 zrIkumAra ke. sabhAtsava zAstrI 322 zilparatnam bhAga-2 zrIkumAra ke. sabhAtsava zAstrI 280 prAsAdatilaka zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 162 | 012 | kAzyazilpam zrI vinAyaka gaNeza ApaTe 302 prAsAdamajarI zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 156 014 | rAjavallabha yAne zilpazAstra zrI nArAyaNa bhAratI goMsAI 352 015 | zilpadIpaka zrI gaMgAdharajI praNIta 120 | vAstusAra zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI dIpArNava uttarArdha zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 110 | jinaprAsAda mArtaNDa zrI naMdalAla cunIlAla somapurA 498 | jaina graMthAvalI zrI jaina zvetAmbara konphransa 502 | hIrakalaza jaina jyotiSa zrI himatarAma mahAzaMkara jAnI 021 nyAyapravezaH bhAga-1 zrI AnaMdazaMkara bI. dhruva 022 | dIpArNava pUrvArdha zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 023 anekAnta jayapatAkAkhyaM bhAga-1 pU. municaMdrasUrijI ma.sA. 452 024 | anekAnta jayapatAkAkhyaM bhAga-2 zrI eca. Ara. kApaDIA 500 025 | prAkRta vyAkaraNa bhASAMtara saha zrI becaradAsa jIvarAja dozI 454 026 | tattpopaplavasiMhaH | zrI jayarAzI bhaTTa, bI. bhaTTAcArya 188 | 027 | zaktivAdAdarzaH | zrI sudarzanAcArya zAstrI 214 | 028 | kSIrArNava zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 414 029 | vedhavAstu prabhAkara zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI ___192 013 018 020 hAra 454 226 640
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 824 288 520 034 (). 324 302 196 190 202 480 30 | zinjaratnAkara zrI narmadAzaMkara zAstrI prAsAda maMDana | paM. bhagavAnadAsa jaina zrI siddhahema bRhadavRtti bRhannyAsa adhyAya-1 pU. lAvaNyasUrijI ma.sA. | zrI siddhahema bRhadvRtti bRhannyAsa adhyAya-2 pU. bhaviSyasUrinI ma.sA. zrI siddhahema bRhavRtti bRhannyAsa adhyAya-3 pU. bhAvasUri ma.sA. zrI siddhahema bRhavRtti bRhannyAsa adhyAya-3 (2) pU. bhAvasUrinI ma.sA. 036. | zrI siddhahema bRhavRtti bRhannyAsa adhyAya-5 pU. bhAvasUrina ma.sA. 037 vAstunighaMTu prabhAzaMkara oghaDabhAI somapurA 038 tilakamaznarI bhAga-1 pU. lAvaNyasUrijI 039 tilakamagnarI bhAga-2 pU. lAvaNyasUrijI tilakamajharI bhAga-3 pU. lAvaNyasUrijI sakhasandhAna mahAkAvyam pU. vijayaamRtasUrizvarajI saptabhaphImimAMsA pU. paM. zivAnandavijayajI nyAyAvatAra | satiSacaMdra vidyAbhUSaNa 044 vyutpattivAda guDhArthatattvaloka zrI dharmadattasUri (bacchA jhA) 045 sAmAnya niryukti guDhArthatattvAloka zrI dharmadattasUri (bacchA jhA) 046 saptabhInayapradIpa bAlabodhinIvivRttiH pU. lAvaNyasUrijI. vyutpattivAda zAstrArthakalA TIkA zrIveNImAdhava zAstrI nayopadeza bhAga-1 taraSiNIkaraNI pU. lAvaNyasUrijI nayopadeza bhAga-2 tarakiNItaraNI pU. lAvaNyasUrijI nyAyasamuccaya pU. lAvaNyasUrijI syAdyArthaprakAzaH pU. lAvaNyasUrijI dina zuddhi prakaraNa pU. darzanavijayajI 053 bRhad dhAraNA yaMtra pU. darzanavijayajI 054 | jyotirmahodaya sa. pU. akSayavijayajI 228 60 218 190 138 296 (04) 210 274 286 216 532 113 112
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ | zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAna bhaMDAra bhASA | sa pU. lAvaca 218. 164 saMyojaka - bAbulAla saremala zAha zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIzana sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, mahAvAha-04. (mo.) 8427585804 (yo) 2213 2543 (5-mela) ahoshrut.bs@gmail.com maho zrutajJAnamajtha ddhiAra - saMvata 2075 (5. 2010)- seTa naM-2 prAyaH jIrNa aprApya pustakone skena karAvIne DI.vI.DI. banAvI tenI yAdI. yA pustasI www.ahoshrut.org vebasAITa 52thI upl stGirls srI zAze. krama pustakanuM nAma tA- TIra-saMpaES pRSTha 055 | zrI siddhahema bRhadvRtti bRhanyAsa adhyAya-6 | pU. lAvaNyasUrijI ma.sA. 296 056| vividha tIrtha kalpa pa. jinavijayajI ma.sA. 160 057 bhAratIya jaina zramaNa saMskRti ane lekhanakaLA | pU. pUNyavijayajI ma.sA. 058 | siddhAntalakSaNagUDhArtha tattvalokaH zrI dharmadattasUri 202 059 | vyApti paJcaka vivRtti TIkA | zrI dharmadattasUri jaina saMgIta rAgamALA . zrI mAMgaroLa jaina saMgIta maMDaLI | 306 061 | caturviMzatIprabandha (prabaMdha koza) | zrI rasikalAla eca. kApaDIA 062 | vyutpattivAda Adarza vyAkhyayA saMpUrNa 6 adhyAya |saM zrI sudarzanAcArya 668 063 | candraprabhA hemakaumudI saM pU. meghavijayajI gaNi 516 064| viveka vilAsa saM/. | zrI dAmodara goviMdAcArya 268 065 | paJcazatI prabodha prabaMdha | saM pU. mRgendravijayajI ma.sA. 456 066 | sanmatitattvasopAnam | saM pU. labdhisUrijI ma.sA. 420 06764zamAtA vahI guzanuvAha gu4. pU. hemasAgarasUrijI ma.sA. 638 068 | moharAjAparAjayam saM pU. caturavijayajI ma.sA. 192 069 | kriyAkoza saM/hiM zrI mohanalAla bAMThiyA 428 070 | kAlikAcAryakathAsaMgraha saM/4. zrI aMbAlAla premacaMda 406 071 | sAmAnyanirukti caMdrakalA kalAvilAsa TIkA | saM. zrI vAmAcaraNa bhaTTAcArya 308 072 | janmasamudrajAtaka saM/hiM zrI bhagavAnadAsa jaina 128 073 meghamahodaya varSaprabodha saM/hiM zrI bhagavAnadAsa jaina 0748na sAmudrina pAMya jtho 14. zrI himmatarAma mahAzaMkara jAnI | 376 4. 14. 060 322 532
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ '075 374 238 194 192 254 guja. | 260 | jaina citra kalpadruma bhAga-1 16 | jaina citra kalpadruma bhAga-2 77) saMgIta nATya rUpAvalI bhAratanAM jaina tIrtho ane tenuM zilpa sthApatya 79 | zilpa cintAmaNi bhAga-1 080 | bRhad zilpa zAstra bhAga-1 081 bRhad zilpa zAstra bhAga-2 | bRhad zilpa zAstra bhAga-3 083. AyurvedanA anubhUta prayogo bhAga-1 kalyANa kAraka 085 | vi2nIvana joza kathA ratna koza bhAga-1 kathA ratna koza bhAga-2 088 | hastasagnIvanama 238 260 guja. | zrI sArAmArUM navAva guja. | zrI saYTmArUM navA guja. | zrI vidyA saramA navIna guja. | zrI sArAmAkuM navAva guja. | zrI manasubhAna kukaramala | zrI jagannAtha aMbArAma guja. | zrI jagannAtha aMbArAma guja. | zrI gagannAtha maMvArama guja. | . vantisAgaranI guja. | zrI vardhamAna parvanAtha zAstrI saM./hiM zrI naMdalAla zarmA guja. | zrI levalAsa gIvarIna lozI guja. | zrI levalAsa navarIna lozI saM. | pU. meSavinayanI saM. pU.vinayanI, pU. puNyavijayajI AcArya zrI vijayadarzanasUrijI 114 '084. 910 436 336 087 230 322, (089/ 114 endracaturvizatikA sammati tarka mahArNavAvatArikA 560
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra krama 272 saM. 240 254 282 466 342 362 134 70 316 224 612 307 saMyojaka-zAha bAbulAla saremala - (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 - ahoshrut.bs@gmail.com zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-05. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2067 (I. 2011) seTa naM.-3 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI skena DIvIDI banAI usakI suucii| yaha pustake www.ahoshrut.org vebasAiTa se bhI DAunaloDa kara sakate haiN| | pustaka nAma kartA / TIkAkAra bhASA | saMpAdaka/prakAzaka 91 | syAdvAda ratnAkara bhAga-1 vAdidevasUrijI saM. motIlAla lAghAjI punA 92 | syAdvAda ratnAkara bhAga-2 vAdidevasUrijI | motIlAla lAghAjI punA 93 | syAdvAda ratnAkara bhAga-3 bAdidevasUrijI | motIlAla lAghAjI punA 94 | | syAdvAda ratnAkara bhAga-4 bAdidevasUrijI motIlAla lAghAjI punA | syAdvAda ratnAkara bhAga-5 vAdidevasUrijI | motIlAla lAghAjI punA 96 | pavitra kalpasUtra puNyavijayajI sArAbhAI navAba 97 | samarAGgaNa sUtradhAra bhAga-1 bhojadeva | TI. gaNapati zAstrI 98 | samarAGgaNa sUtradhAra bhAga-2 bhojadeva | TI. gaNapati zAstrI 99 | bhuvanadIpaka padmaprabhasUrijI | veMkaTeza presa 100 | gAthAsahastrI samayasuMdarajI saM. | sukhalAlajI 101 | bhAratIya prAcIna lipImAlA gaurIzaMkara ojhA hindI | munzIrAma manohararAma 102 | zabdaratnAkara sAdhusundarajI saM. haragovindadAsa becaradAsa 103 | subodhavANI prakAza nyAyavijayajI saM./gu | hemacaMdrAcArya jaina sabhA 104 | laghu prabaMdha saMgraha jayaMta pI. ThAkara saM. orIenTa insTITyuTa baroDA 105 | jaina stotra saMcaya-1-2-3 mANikyasAgarasUrijI saM, AgamoddhAraka sabhA 106 | sanmati tarka prakaraNa bhAga-1,2,3 siddhasena divAkara sukhalAla saMghavI 107 | sanmati tarka prakaraNa bhAga-4.5 siddhasena divAkara sukhalAla saMghavI 108 | nyAyasAra - nyAyatAtparyadIpikA satiSacaMdra vidyAbhUSaNa esiyATIka sosAyaTI 109 | jaina lekha saMgraha bhAga-1 puraNacaMdra nAhara | puraNacaMdra nAhara 110 | jaina lekha saMgraha bhAga-2 puraNacaMdra nAhara saM./hi | puraNacaMdra nAhara 111 | jaina lekha saMgraha bhAga-3 puraNacaMdra nAhara saM./hi / puraNacaMdra nAhara 112 | | jaina dhAtu pratimA lekha bhAga-1 kAMtivijayajI saM./hi | jinadattasUri jJAnabhaMDAra 113 | jaina pratimA lekha saMgraha daulatasiMha loDhA saM./hi | aravinda dhAmaNiyA 114 | rAdhanapura pratimA lekha saMdoha vizAlavijayajI saM./gu | yazovijayajI graMthamALA 115 | prAcina lekha saMgraha-1 vijayadharmasUrijI saM./gu | yazovijayajI graMthamALA 116 | bIkAnera jaina lekha saMgraha agaracaMda nAhaTA saM./hi nAhaTA bradharsa 117 | prAcIna jaina lekha saMgraha bhAga-1 jinavijayajI saM./hi | jaina AtmAnaMda sabhA 118 | prAcina jaina lekha saMgraha bhAga-2 jinavijayajI saM./hi | jaina AtmAnaMda sabhA 119 | gujarAtanA aitihAsika lekho-1 girajAzaMkara zAstrI saM./gu | phArbasa gujarAtI sabhA 120 | gujarAtanA aitihAsika lekho-2 girajAzaMkara zAstrI saM./gu | phArbasa gujarAtI sabhA 121 | gujarAtanA aitihAsika lekho-3 girajAzaMkara zAstrI phArbasa gujarAtI sabhA 122 | oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. ina muMbaI sarkala-1 | pI. pITarasana raoNyala eziyATIka jarnala 123|| | oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. ina muMbaI sarkala-4 pI. pITarasana raoNyala eziyATIka jarnala 124 | oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. ina muMbaI sarkala-5 pI. pITarasana raoNyala eziyATIka jarnala 125 | kalekzana oNpha prAkRta enDa saMskRta inskrIpzansa pI. pITarasana | bhAvanagara ArcIoNlaoNjIkala DipA. 126 | vijayadeva mAhAtmyam | jinavijayajI |saM. jaina satya saMzodhaka saM./hi 514 454 354 337 354 372 142 336 364 218 656 122 764 404 404 540 274 saM./gu 414 400
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra 754 84 194 3101 276 69 100 136 266 244 saMyojaka-zAha bAbulAla saremala - (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 - ahoshrut.bs@gmail.com zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-05. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2068 (I. 2012) seTa naM.-4 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI skena DIvIDI banAI usakI suucii| yaha pastakewww.ahoshrut.org vebasAiTa se bhI DAunaloDa kara sakate haiN| krama | pustaka nAma kartA / saMpAdaka bhASA | prakAzaka 127 | mahAprabhAvika navasmaraNa sArAbhAI navAba guja. | sArAbhAI navAba 128 | jaina citra kalpalatA sArAbhAI navAba guja. sArAbhAI navAba 129 | jaina dharmano prAcIna itihAsa bhAga-2 hIrAlAla haMsarAja guja. | hIrAlAla haMsarAja 130 | oparezana ina sarca opha saM. menyu. bhAga-6 pI. pITarasana aMgrejI | eziyATIka sosAyaTI 131 | jaina gaNita vicAra kuMvarajI ANaMdajI guja. jaina dharma prasAraka sabhA 132 | daivajJa kAmadhenu (prAcina jyotiSa graMtha) zIla khaMDa saM. braja. bI. dAsa banArasa 133 | | karaNa prakAzaH brahmadeva saM./aM. sudhAkara dvivedi 134 | nyAyavizArada maho. yazovijayajI svahastalikhita kRti saMgraha | yazodevasurijI guja. yazobhAratI prakAzana 135 | bhaugolika koza-1 DAhyAbhAI pItAMbaradAsa guja. | gujarAta varnAkyulara sosAyaTI 136 | bhaugolika koza-2 DAhyAbhAI pItAMbaradAsa guja. | gujarAta varnAkyulara sosAyaTI 137 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-1 aMka-1,2 jinavijayajI hindI | jaina sAhitya saMzodhaka punA 138 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-1 aMka-3, 4 jinavijayajI hindI | jaina sAhitya saMzodhaka punA 139 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-2 aMka-1, 2 jinavijayajI hindI | jaina sAhitya saMzodhaka punA 140 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-2 aMka-3, 4 jinavijayajI hindI | jaina sAhitya saMzodhaka punA 141 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-3 aMka-1,2 / / jinavijayajI hindI / jaina sAhitya saMzodhaka punA 142 | jaina sAhitya saMzodhaka varSa-3 aMka-3, 4 jinavijayajI hindI | jaina sAhitya saMzodhaka punA 143 | navapadonI AnupUrvI bhAga-1 somavijayajI guja. | zAha bAbulAla savacaMda 144 | navapadonI AnupUrvI bhAga-2 somavijayajI | guja. zAha bAbulAla savacaMda 145 | navapadonI AnupUrvI bhAga-3 somavijayajI guja. zAha bAbulAla savacaMda 146 | bhASavati zatAnaMda mArachatA saM./hi | eca.bI. guptA enDa sansa banArasa 147 | jaina siddhAMta kaumudI (ardhamAgadhI vyAkaraNa) ratnacaMdra svAmI prA./saM. | bhairodAna seThIyA 148 | maMtrarAja guNakalpa mahodadhi jayadayAla zarmA hindI | jayadayAla zarmA 149 | phakkIkA ratnamaMjUSA-1, 2 kanakalAla ThAkUra saM. harikRSNa nibaMdha 150 | anubhUta siddha vizAyaMtra (cha kalpa saMgraha) meghavijayajI saM./guja | mahAvIra graMthamALA 151| sArAvali kalyANa vardhana saM. pAMDuraMga jIvAjI 152 | jyotiSa siddhAMta saMgraha vizvezvaraprasAda dvivedI saM. brIjabhUSaNadAsa banArasa 153| jJAna pradIpikA tathA sAmudrika zAstram rAmavyAsa pAnDeya saM. | jaina siddhAMta bhavana nUtana saMkalana | A. caMdrasAgarasUrijI jJAnabhaMDAra - ujjaina hastaprata sUcIpatra hindI | zrI AzApuraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra 2 | zrI gujarAtI zve.mU. jaina saMgha-hastaprata bhaMDAra - kalakattA | hastaprata sUcIpatra hindI | zrI AzApuraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra 274 168 282 182 384 376 387 174 320 286 272 142 260 232 160
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra | pRSTha 304 122 208 70 310 zA 462 512 264 | tIrtha 144 256 saMyojaka-zAha bAbulAla saremala - (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 - ahoshrut.bs@gmail.com zAha vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-05. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2069 (I. 2013) seTa naM.-5 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI skena DIvIDI banAI usakI suucii| yaha pustake www.ahoshrut.org vebasAiTa se bhI DAunaloDa kara sakate haiN| | krama | pustaka nAma kartA/saMpAdaka viSaya | bhASA saMpAdaka/prakAzaka 154 | uNAdi sUtro opha hemacaMdrAcArya | pU. hemacaMdrAcArya | vyAkaraNa | saMskRta johana kriSTe 155 | uNAdi gaNa vivRtti | pU. hemacaMdrAcArya vyAkaraNa saMskRta pU. manoharavijayajI 156| prAkRta prakAza-saTIka bhAmAha vyAkaraNa prAkRta jaya kRSNadAsa guptA 157 | dravya parikSA aura dhAtu utpatti | Thakkara pherU dhAtu saMskRta /hindI | bhaMvaralAla nAhaTA 158 | Arambhasidhdhi - saTIka pU. udayaprabhadevasUrijI jyotISa saMskRta | pU. jitendravijayajI 159 | khaMDaharo kA vaibhava | pU. kAntIsAgarajI zIlpa | hindI | bhAratIya jJAnapITha 160 | bAlabhArata | pU. amaracaMdrasUrijI | kAvya saMskRta paM. zIvadatta 161 | giranAra mAhAtmya daulatacaMda paraSottamadAsa / tIrtha saMskRta /gujarAtI | jaina patra 162 | giranAra galpa pU. lalitavijayajI saMskRta/gujarAtI | haMsakavijaya phrI lAyabrerI 163 | praznottara sArdha zataka pU. kSamAkalyANavijayajI | prakaraNa hindI | sAdhvIjI vicakSaNAzrIjI 164 | bhAratiya saMpAdana zAstra | mUlarAja jaina sAhitya hindI jaina vidyAbhavana, lAhora 165 | vibhaktyartha nirNaya giridhara jhA nyAya saMskRta caukhambA prakAzana 166 | vyoma batI-1 zivAcArya nyAya saMskRta saMpUrNAnaMda saMskRta yunivarsiTI 167 | vyoma vatI-2 zivAcArya nyAya saMpUrNAnaMda saMskRta vidyAlaya | 168 | jaina nyAyakhaMDa khAdyam | upA. yazovijayajI nyAya saMskRta /hindI | badrInAtha zukla 169 | haritakAvyAdi nighaMTU | bhAva mitha Ayurveda saMskRta /hindI zIva zarmA 170 | yoga ciMtAmaNi-saTIka pU. harSakIrtisUrijI | saMskRta/hindI | lakSmI veMkaTeza presa 171 | vasaMtarAja zakunam pU. bhAnucandra gaNi TIkA | jyotiSa khemarAja kRSNadAsa 172 | mahAvidyA viDaMbanA pU. bhuvanasundarasUri TIkA | jyotiSa | saMskRta senTrala lAyabrerI 173 | jyotirnibandha zivarAja | jyotiSa | saMskRta AnaMda Azrama 174 | meghamAlA vicAra pU. vijayaprabhasUrijI jyotiSa saMskRta/gujarAtI meghajI hIrajI 175 | muhUrta ciMtAmaNi-saTIka rAmakRta pramitAkSaya TIkA | jyotiSa saMskRta anUpa mizra 176 | mAnasollAsa saTIka-1 bhulAkamalla somezvara jyotiSa saMskRta orienTa insTITyUTa 177 | mAnasollAsa saTIka-2 bhulAkamalla somezvara | jyotiSa saMskRta orienTa insTITyUTa 178 | jyotiSa sAra prAkRta bhagavAnadAsa jaina jyotiSa prAkRta/hindI | bhagavAnadAsa jaina 179 | muhUrta saMgraha aMbAlAla zarmA jyotiSa | gujarAtI | zAstrI jagannAtha parazurAma dvivedI 180 | hindu esTrolojI pitAmbaradAsa trIbhovanadAsa | jyotiSa gujarAtI pitAmbaradAsa TI. mahetA 75 488 | 226 365 saMskRta 190 480 352 596 250 391 114 238 166 368 88 356 168
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra saMyojaka-zAha bAbulAla saremala - (mo.) 9426585904 (o.) 22132543. E-mail : ahoshrut.bs@gmail.com zAha vimaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-380005. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2071 (I. 2015) seTa naM.-6 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI DijiTAijhezana dvArA DIvIDI banAI usakI suucii| yaha pustakewww.ahoshrut.org vebasAiTa se bhI DAunaloDa kara sakate haiN| krama viSaya | bhASA pRSTha pustaka nAma kAvyaprakAza bhAga-1 | saMpAdaka / prakAzaka pUjya jinavijayajI 181 | saMskRta 364 182 kAvyaprakAza bhAga-2 222 183 kAvyaprakAza ullAsa-2 ane 3 330 184 | nRtyaratna koza bhAga-1 156 185 | nRtyaratra koza bhAga-2 ___ kartA / TikAkAra pUjya mammaTAcArya kRta pUjya mammaTAcArya kRta upA. yazovijayajI zrI kumbhakarNa nRpati zrI kumbhakarNa nRpati zrI azokamalajI | zrI sAraMgadeva zrI sAraMgadeva zrI sAraMgadeva zrI sAraMgadeva 248 504 saMskRta pUjya jinavijayajI saMskRta yazobhArati jaina prakAzana samiti saMskRta zrI rasIkalAla choTAlAla saMskRta zrI rasIkalAla choTAlAla saMskRta /hindI | zrI vAcaspati gairobhA saMskRta/aMgrejI | zrI subramaNyama zAstrI saMskRta/aMgrejI | zrI subramaNyama zAstrI saMskRta/aMgrejI | zrI subramaNyama zAstrI saMskRta/aMgrejI | zrI subramaNyama zAstrI saMskRta zrI maMgeza rAmakRSNa telaMga gujarAtI mukti-kamala-jaina mohana graMthamAlA 448 188 444 616 190 632 | nArada 84 | 244 zrI caMdrazekhara zAstrI 220 186 | nRtyAdhyAya 187 | saMgIratnAkara bhAga-1 saTIka | saMgIratnAkara bhAga-2 saTIka 189 | saMgIratnAkara bhAga-3 saTIka saMgIranAkara bhAga-4 saTIka 191 saMgIta makaranda saMgIta nRtya ane nATya saMbaMdhI 192 jaina graMtho 193 | nyAyabiMdu saTIka 194 | zIghrabodha bhAga-1 thI 5 195 | zIghrabodha bhAga-6 thI 10 196| zIghrabodha bhAga-11 thI 15 197 | zIghrabodha bhAga-16 thI 20 198 | zIghrabodha bhAga-21 thI 25 199 | adhyAtmasAra saTIka 200 | chandonuzAsana 201 | maggAnusAriyA saMskRta hindI sukhasAgara jJAna prasAraka sabhA 422 hindI sukhasAgara jJAna prasAraka sabhA 304 zrI hIrAlAla kApaDIyA pUjya dharmotarAcArya pUjya jJAnasundarajI pUjya jJAnasundarajI pUjya jJAnasundarajI pUjya jJAnasundarajI pUjya jJAnasundarajI pUjya gaMbhIravijayajI eca. DI. belanakara 446 |414 hindI sukhasAgara jJAna prasAraka sabhA hindI sukhasAgara jJAna prasAraka sabhA hindI sukhasAgara jJAna prasAraka sabhA saMskRta/gujarAtI | narottamadAsa bhAnajI 409 476 siMghI jaina zAstra zikSApITha 444 saMskRta saMskRta/gujarAtI zrI DI. esa zAha | jJAtaputra bhagavAna mahAvIra TrasTa 146
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra saMyojaka-zAha bAbulAla saremala - (mo.) 9426585904 (o.) 22132543. E-mail : ahoshrut.bs@gmail.com zAha vimaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-380005. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2072 (I. 2016) seTa naM.-7 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI DijiTAijhezana dvArA DIvIDI banAI usakI suucii| pRSTha 285 280 315 307 361 301 263 395 krama pustaka nAma 202 | AcArAMga sUtra bhAga-1 niyukti+TIkA 203 | AcArAMga sUtra bhAga-2 niyukti+TIkA 204 | AcArAMga sUtra bhAga-3 niyukti+TIkA 205 | AcArAMga sUtra bhAga-4 niyukti+TIkA 206 | AcArAMga sUtra bhAga-5 niyukti+TIkA 207 | suyagaDAMga sUtra bhAga-1 saTIka 208 | suyagaDAMga sUtra bhAga-2 saTIka 209 | suyagaDAMga sUtra bhAga-3 saTIka 210 | suyagaDAMga sUtra bhAga-4 saTIka 211 | suyagaDAMga sUtra bhAga-5 saTIka 212 | rAyapaseNiya sUtra 213 | prAcIna tIrthamALA bhAga-1 214 | dhAtu pArAyaNam 215 | siddhahema zabdAnuzAsana laghuvRtti bhAga-1 216 | siddhahema zabdAnuzAsana laghuvRtti bhAga-2 217 | siddhahema zabdAnuzAsana laghuvRtti bhAga-3 218 | tArkika rakSA sAra saMgraha bAdArtha saMgraha bhAga-1 (sphoTa tattva nirUpaNa, sphoTa candrikA, 219 pratipAdika saMjJAvAda, vAkyavAda, vAkyadIpikA) vAdArtha saMgraha bhAga-2 (SaTkAraka vivecana, kAraka vAdArtha, 220 | samAsavAdArtha, vakAravAdArtha) | bAdArtha saMgraha bhAga-3 (vAdasudhAkara, laghuvibhaktyartha nirNaya, 221 __ zAbdabodhaprakAzikA) 222 | vAdArtha saMgraha bhAga-4 (AkhyAta zaktivAda chaH TIkA) kartA / TikAkAra bhASA saMpAdaka/prakAzaka | zrI zIlaMkAcArya | gujarAtI | zrI mANeka muni zrI zIlaMkAcArya | gujarAtI zrI mANeka muni zrI zIlaMkAcArya | gujarAtI zrI mANeka muni zrI zIlaMkAcArya | gujarAtI zrI mANeka muni zrI zIlaMkAcArya gujarAtI zrI mANeka muni zrI zIlaMkAcArya | gujarAtI | zrI mANeka muni zrI zIlaMkAcArya | | gujarAtI | zrI mANeka muni zrI zIlaMkAcArya | gujarAtI | zrI mANeka muni zrI zIlaMkAcArya | gujarAtI | zrI mANeka muni zrI zIlaMkAcArya | gujarAtI zrI mANeka muni zrI malayagiri | gujarAtI zrI becaradAsa dozI A.zrI dharmasUri | saM./gujarAtI | zrI yazovijayajI graMthamALA zrI hemacaMdrAcArya | saMskRta A. zrI municaMdrasUri zrI hemacaMdrAcArya | saM./gujarAtI | zrI becaradAsa dozI zrI hemacaMdrAcArya | saM./gujarAtI | zrI becaradAsa dozI zrI hemacaMdrAcArya | saM./gujarAtI zrI becaradAsa dozI A. zrI varadarAja saMskRta rAjakIya saMskRta pustakAlaya vividha kartA saMskRta mahAdeva zarmA 386 351 260 272 530 648 510 560 427 88 vividha kartA / saMskRta | mahAdeva zarmA 78 mahAdeva zarmA 112 vividha kartA saMskRta raghunAtha ziromaNi | saMskRta mahAdeva zarmA 228
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ GGGGGGO kalikAlasarvajJa - AcArya ziromaNi zrImad hemacandrasUri bhagavad viracitam dhAtu pArAyaNam prerakA: pUjyapAda - AcAryadeva - zrImad vijaya oGkAra sUrIzvarAH Wan sampAdakaH pUjyapAda saGghasthavira - AcAryadeveza zrImad vijayabhadrasUrIzvara ziSyaratna pUjya munirAja zrI jinacandra vijayAntevAsI muni municandravijayaH Wan prakAzakaH zrI zAhIbAga gIradharanagara jaina zve. mU. saGgha amadAvAda - 380010 COOCCCC usa rAya ke abhyAsa kA kArya dharma me bhI ga
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAptisthAna (U sarasvatI pustaka bhaNDAra motIlAla banArasIdAsa hAthIkhAnA, ratanapola, baMgalA roDa, javAhara nagara, amadAvAda-380001 dIllI. orIenTala buka senTara rANInA hajIrA pAse, mANekacoka, amadAvAda (VEDEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEV (KEEEEEE prathama saMskaraNa vIra saM. 2505 * vikrama saM. 2035 * I. saM. 1979 / kAntilAla DI. zAha, "bharata priNTarI" / dAnApITha pAchaLa, pAlitAnA o pIna. 364270
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ DHATUPARAYANAM EDITOR: MUNI MUNICHANDRA VIJAYA
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ First Published: 1979 PRICE: Rs. 40 PRINTED BY: KANTILAL D. SHAH PALITANA-364270
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ parama tAraka, yugAdi deva zrI RSabha deva bhagavAna mULanAyaka bhagavAna, zrI RSabhajina prAsAda, gIradharanagara,zAhIbAga, amadAvAda-38001che. che
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANavA maLI rahyA ja pUjyapAda, zAsanaprabhAvaka, AcAryabhagavaMta zrImad vijyakArasUrIzvarajI mahArAjAnuM A zI rva ca na * * >>>>ox>>OX>0<><> kalikAla sarvaza, AcArya bhagavaMta zrImadda hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA dvArA racAyela aneka graMtha paikIne eka grantha dhAtupArAyaNama, zamasAya saMzodhana pachI, Aje jyAre prakAzita thaI rahyo che tyAre eka durlabha granthane vidvAno ane abhyAsIo mATe sulabha banAvIne zrI zAhIbAga gIradharanagara jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMghe "pu#igf' nA zAstrakathita katavyane ucita rIte bajAvyuM che tema kahevAnuM mana thAya che. A rIte dareka saMdhe eka eka prAcIna granthane prakAzita karAvatA jAya te ApaNuM mUlyavAna sAhitya bahAra Ave ane mahApuruSoe apAra zrama laI taiyAra karela graMtha vidvAna ane abhyAsIone mATe sulabha banyA kare. prastuta graMthanA adhyayana dvArA saMskRta bhASA para adhikAritA prApta karI abhyAsIo pUrvamaharSioe racela graMthanuM avagAhana karI jinavANinA amRta-pAna vaDe mokSa mAganA pravAsamAM AgaLa vadhe e ja zubhAbhilASA. * * * * S zrI bhIlayiAjI tIthI, vi. saM. 2035 phAgaNa sudi 9, tA. 7-3-79 -vijayakArasUri
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ acinya cintAmaNi zrImate bhIlaDiyA pArzvanAtha bhagavate namaH pUjyapAda saMghasthavira AcArya bhagavaMta zrImad vijayabhadrasUrIzvarajI sadaguru namaH grantha ane prakAra vyAkaraNa zAstranA adhyayananI anivAryatA A rIte tarata samajI zakAze ke, e ' adhyayanane sAme cheDe mokSa tatva beTheluM che. saMskRta ane prAkRta bhASAnA vyAkaraNanA jJAna dvArA, pUjanIya Agama granthomAM gaNadhara bhagavatee gUMthelI vAta ane tyAra pachInA granthamAM paNa maharSioe prabodhela upadezane hRdayaMgama banAvI zakAya che ane mahApurUSanA vacana dvArA hRdayamAM pariNata thayelI e bhagavad vANI janama-janamanAM badhanene dUra phagAvavA vAcakone prerita kare emAM zuM Azcarya ? paraMparAe mekSa sukhane ApanArA saMskRta vyAkaraNa zAstranA pAMca aMgo paikInA . eka aMga-dhAtupAThanA vivaraNarUpa A grantharatna-dhAtupArAyaNamU-kalikAlasarvajJa AcArya bhagavaMta hemacandrasUri mahArAjAe racela sAthe dhAtupATha paranI nivRtti rUpa che. jemAM dhAtuonA vividha rUpo tathA dhAtuomAMthI vyutpanna thatAM lagabhaga cha hajAra jeTalA zabdonI sasUtra carcA karavAmAM AvI che. * granthakAra pAradarzI medhAvitA ane ajoDa zAsana prabhAvakatA eTale ja AcArya bhagavaMta hemacandrasUri mahArAjA. vyAkaraNa, nyAya, chaMda zAstra, sAhitya, alaMkAra, caritravarNana, yoga, dharmazAstra, Adi viSayenI koI paNa vidyAzAkhA le; te te zAkhAnuM talasparzI UMDANa teozrIne te te granthomAM evI abhUta rIte avagAhavAmAM AvyuM che ke, abhyAsI temAM uMDA ne uMDo utarato jAya tema rasano pravAha cogamathI phUTI nIkaLatA dekhAya! ane ethI ja, eka vidvAnanuM pUjyazrIne aMjalI arpatuM A kathana maraNIya cheH ekalA hemacandrAcAryajIne samagra granthano mArmika abhyAsI sakala zA
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizAradapaNuM meLavI zake emAM zaka nathI. e graMthane vAMcanAra kaMTALateya nathI ke thAkaya nathI. e saMjIvanI strota emAM vahyA kare che...........pratyeka viSayanI racanAmAM jJAnano pracaMDa dhodha varasI rahelo joIne thaI Ave che ke, emaNe A badhuM kyAre vAMcyuM ne lakhyuM haze ? [ 5. aMbAlAla zAha] ane sajane keTaluM badhuM vipula! sADA traNa keDa zloka jeTalAM moTA vyApamAM prasareluM hema-sAhitya, pahelAM kahyuM tema UMDuM paNa eTaluM ja che. mAtra laMbAI ane paheLAI ja nahi, UMDAI paNa sAmela che e ja anupAtamAM ! vipulatA, vaividhya ane rasaprAcurya, badhI rIte ajoDa che tema-sAhitya. DaoN. nemicaMdra zAstrInA zabdomAM kahIe to, zabdAnuzAsana-prakriyAmAM pANinIya viyAkaraNanI AkhI penala dvArA je kAma thayuM che te ekalA hemacandrasUri mahArAje karyuM che. sAcuM kahIe te, A draSTie, saMskRta bhASAnuM kaI paNa vyAkaraNa, bhalene te pANininuM ja hoya, siddhahema vyAkaraNanI tulanAmAM na AvI zake. hemacandrasUri mahArAje pitAnA samayamAM upalabdha kAtanna, pANinIya, sarasvatI kaMThAbharaNa, jene, zAkaTAyana Adi tamAma vyAkaraNa granthanuM avagAhana karI sAra rahyo che ane ene pitAnI addabhUta pratibhA dvArA vistRta ane camatkRta karyo che. [AcArya hemacandra aura unakA zabdAnuzAsana : eka adhyayana, pR. 67 ne AdhAre]. vi. saM. 1145 mAM janmelA A mahAna pratibhAzALI vidyAsvAmI bahu nAnI vadhumAM pUjya devacandrasUri mahArAjA pAse dIkSita thayA. vi. saM. 1166 mAM teozrI AcArya pada vaDe vibhUSita thayA ane potAnI pAchaLa aneka granthone mUkIne ane aneka zAsana prabhAvanAnAM kRtya karIne A mahApuruSa vi. saM. 1229 mAM kSara dahe ahIMthI sidhAvI gayA; je ke emano akSara deha te ApaNI sAme ja che! granthanI upayogitA prastuta grantha "dhAtupArAyaNama" saMskRta bhASAnA vyAkaraNanA abhyAsIoe vyAkaraNanuM adhyayana karyA pachI avazya avagAhavA jevo grantha che. prastuta grantha ha. kirTa nAmanA jarmana vidvAne saMpAdita karelo ane te I. sa. 189lmAM pragaTa thayelo. te jIrNa paNa thayA che, durlabha paNa che. enI durlabhatAne
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ khyAla e parathI Avaze ke, enI eka mudrita nakala meLavavA mATe amAre keTalAya granthAgAramAM tapAsa karAvavI paDelI ane ghaNA prayatna eka nakala maLelI. Aje A durlabha ane upayogI grantha sulabha banI abhyAsIonA hAthamAM jaI rahyo che e AnaMdanI vAta che. saMpAdanamAM vaparAyela hastaprata AdinuM vivaraNa saMsakRta prastAvanAmAM Apela che. RNadarzana ane dhanyavAda saMpAdananA kAryamAM mArgadarzana ApanAra pUjyapAda, virya munirAja zrI jabUvijayajI mahArAja sAhebanA amo atyaMta AbhArI chIe. zrI hemacandrAcArya jaina jJAna mandira-pATaNa, zrI saMvegI upAzraya, hAjA paTelanI piLa-amadAvAda tathA zrI vijayagaccha jJAna bhaMDAra-rAdhanapuranA kAryavAhakee tADapatrIya prata ane hastaprato tathA zrI vijayadAnasUrIzvarajI jJAnamaMdira-amadAvAda nA kAryavAhakoe mudrita "dhAtu-pArAyaNama" udAratApUrvaka vAparavA Apela che. pAlItANA bharata prinTarInA mAlika zrI kAntilAla DI. zAhe mudraNakArya saMtoSakAraka rIte karI ApyuM che. zrI bhIlaDiyAjI tItha, ) vi. saM. 2035 phAgaNa, sudi - 3 tA. 7-3-'70 muni municandravijaya SA * * ka
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ || arham // || zrI zatezvarapArzvanAthAya namaH || || zrImad vijaya bhadrasUrIzvarebhyo namaH || purovAk iha khalu viditameva viduSAM vyAkaraNazAstrasya mahattvam, na tena vinA zAstreSvaskhalitA gatiH / zAstre cAkuNThitA matiH niHzreyasaphaladAnamukhA sampanIpadyate / uktaM cA'nyatra'vyAkaraNAt padasiddhiH, padasiddherarthanirNayo bhavati / arthAttattvajJAnaM tattvajJAnAt paraM zreyaH / / " el asya granthasya prArambhe'pyUcuH granthakArA. kalikAla sarvajJAH zrI hemacandrAcAryAH " iha tAvat padapadArthajJAnadvArotpannaM heyopAyadeyajJAnaM niHzreyasahetuH iti prasiddham / " ato miHzreyasaphaladAnalabdhapratiSThasya paJcAGgasaMskRtavyAkaraNasyaikatamasyAGgasya dhAtupAThasya vivaraNAtmakamidaM grantharatnaM- dhAtupArAyaNam - viduSAM karakamaleSu samarpayanto vayaM paramAM mudaM labhAmahe / vyAkaraNasya aGgAni : iha khalu saMskRtavyAkaraNazAstre paJca aGgAni / imAni ca tAni sUtrapAThaH dhAtupAThaH, gaNapAThaH, uNAdipAThaH, liGgAnuzAsanaM ca / atra sUtrapAThI mukhyaH, zeSAstasyopakAriNaH; te ca 'khila' zabdena vyavahriyante / asti saMskRtavyAkaraNavAGmaye dhAtupAThasya viziSTaM sthAnam / zabdAnuzAsanapravacane anivAryamasya pravacanam / ata eva pUjyapAda - devanandI - kAtantra-candra- zAkaTAyanAdayo vaiyAkaraNA svaM svaM dhAtupAThaM procuH / pANinerapi prAcInasya ApizaleH vaiyAkaraNasya bahavo dhAtavo yatra tatra grantheSUpalabhyante ( sakAramAtramasti dhAtumApizalirAcAryaH pratijAnIte, [ siddha hemabRhannyAsa, 1/1/22, pR. 226 ]) tato'pi prAktanasya kAzakRtsnasya sampUrNo dhAtupATha upalabhyate / zrI hemacandrAcAryairapi svakIyadhAtupAThasya pravacanaM kRtam idaM ' dhAtupArAyaNam' tasyaiva dhAtupAThasyopari racitaM svopajJaM vivaraNam / na kevalaM dhAtupAThaH, api tu zabdAnuzAsanasya paJcA'pyaGgAni viracitAni taiH /
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdAnuzAsanasya pazcaSvapyaGgeSu zabdAnuzAstureva kRtitvamatra siddhahemazabdAnuzAsana eva darIdRzyate / anyanna jJAyate ekamapi vyAkaraNasya tantraM yasmin tasya katraiva pazcApyaGgAni racitAni / eke, anye, kecit : idaM 'dhAtupArAyaNam', yathA pUrvoktam , dhAtupAThasyopari racitaM svopajJaM vivaraNam , tena anyatantreSu yo'nekaprakAro dhAtupAThasambandhI matabhedo dRzyate, sa nAtra dRSTigocaraH / pANinIyatantra eva triprakAro dhAtupATho darIdRzyate- dhAtupradIpAdau maitreyAdibhiH sthIkRtaH pAThaH (paurvasaMjJaH) kSIrataraGgiNyAM kSIrasvAmisvIkRtapAThAdatIvabhinno vartate / sAyaNena mAdhavIyA dhAtuvRttau upayuktaH pAThastato'pi bhinnaH / bhaTTojIdIkSitasya siddhAntakaumudIgato dhAtupATho'pi na sarvathA sAyaNena saha saMvAditAM gacchati / evamanyavyAkaraNasambandhini dhAtupAThe'pi paraHzatA matabhedAH cirakAlAt pravartante / hemacandrabhagavadbhiH teSAmullekhaH yatra tatra sthAne kutracit vivakSitamatakArasyollekhapUrvakam , bahutra tu nAmagrAhaM vinA 'eke, anye, kecit' ityullekhena saha pradarzitaH / amISAmanirdiSTapranthakArANAM nAmAni anveSTuM pravRttamasmAbhiH, vividhadhAtupAThAdivyAkaraNaviSayakagranthAvalokanena ca yAnyabhidhAnAni labdhAni tAni navamapariziSTa (pR. 474 taH) tattadgranthanirdezapUrvakaM dattAni / zabdAnuzAsane dhAtupAThasya sthAnam :... dhAtupAThena saha catvAro'pi khilapAThAH pUrva zabdAnuzAsanAntaHpAtina eva Asan , matimAndhAdikAraNena pazcAt teSAM pRthakprakaraNapaddhatiH prasiddheti yudhiSThiramImAMsakasya matam (saMskRta vyAkaraNa sAhityakA itihAsa bhA. 2, pR. 1 taH 4) / - zrIhemacandrAcAryeNa bhagavatA asya dhAtupArAyaNasya prArambhe gaditam" zrIhemacandravyAkaraNanivezitAn svakRtadhAtUn / AcArya hemacandro vivRNotyaha~ namaskRtya / / " etatpAThAnusAreNa dRzyate yat teH svakIyazabdAnuzAsana eva dhAtupAThasya pravacanaM kRtam , kintu tatvaprakAzikAkhyAyAM siddhahemabRhavRttau tattatsUtravyAkhyAne ( yathA-"divAdeH zyaH" 3 / 4 / 72 ityetasya sUtrasya bRhadavRttau pavamanyatra) divAdhAdigaNagatadhAtUnAM kevalam artharahitaM pravacanamupalabhyate, bhvAdigaNasya tu sampUrNa pravacanaM na dRzyate / sampUrNasArthadhAtupAThaH pRthakprakaraNatvenaivopalabhyate / siddhahemazabdAnuzAsanasya laghuvRtti-bRhavRttyAdInAM hastalikhitapratiSu kutrA'pyasmAbhiH sArthadhAtupATho na dRSTaH /
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaNAnAM vibhajanam : dhAtupAThasya vibhajanapaddhatiH dviprakArA purAtanakAlAd vidyate / pANinyAdibhirAcArya: dhAvanAM dazasu gaNeSu vibhajanaM kRtam , pANinerapi prAcInena kAzakRtsnena navagaNAtmako dhAtupAThaH proktaH / AcAryahemacandrasUrayo'pi navagaNAtmikAM dhAtupAThapaddhati svIkRtavantaH / eSAM mate dazagaNAste juhotyAdidhAtUnAM svatantra gaNaM svIkurvanti; ye tu nava gaNAn katha. yanti te juhotyAdidhAtUn adAdigaNa eSa antabhUtAn manyante / granthasya racanA paddhatiH ___ atra granthe, dhAtUnAM pAThe prathamaM parasmaipadino dhAtavaH, tata AtmanepadinaH, pazcAdubhayapadinaH / tatrApi prathamaM svarAntadhAtavo'nukrameNa, tato vyaJjanAntAH / yatra yatra tu kramabhaGgastatra prAyaH prayojanaM nidarzitam ; yathA-arthasAmyAtham , paramparAnusaraNArtham / kvacit varNakramo na bhidyate yathA 1 / 747 nAdhRGnAvat / . dhAtUnAM pAThAnantaraM dhAtorarthaH, yatra ca arthaviSayakA spaSTatA''vazyakI tatra tatra arthasya paryAyAdirdattaH / yatra cakArAt arthasyAnuvRttiAdyA bhavati tatra sA'pi zabdagrAhaM darzitA yathA 1 / 491 miza 492 maza roSe ca, cakArAt zabde; zabdane roSakriyAyAM cetyarthaH / artha-paryAyAnantaram vartamAnakAlatRtIya puruSaikavacanasya rUpaM dattamasti, tato'nyAni api rUpANi tattatsambandhisiddhahemasUtra nirdezapUrvakaM nirUpitAni / pazcAt sUtranirdezapUrvaka kRdantapratyayaH kRdantAH zabdAH uNAdipratyayaizca uNAyantAH zabdAzca sAdhitAH / kvacideka eSa zabdaH kRtpratyayena uNAdipratyayena ca sAdhito'sti; etattu paJcamapariziSTe zabdasUcidarzanena jJAtuM zakyate / .. yatra ca amukaH zabdo na tasmAd dhAtoH niSpadyate, atha ca varNasAmyAt tathAvidha. bhramasya sambhAvanA, tatra tacchabdaH amukasmAda pAtoH amukena sUtreNa niSpanna iti spaSTIkaraNa kRtamasti, yathA - 'anokaha iti tu aniteH okahe' (pR. 156 / paM. 5) / bahutra kArasthale bakAraH, sakArasthale ca zakAro mA bhUt ityartham ayaM dantyauSThayAdi. ayaM dantyAdiH iti spaSTatA kRtA asti / upalabdhadhAtuvivaraNAni : vividhadhAtupAThopari adyayAvat baDhayaSTIkA nirmitAH santi tAsAM madhye bahInAm astitvaM tu yatratatrAgatollekhAdeva jJAyate, na teSAM granthAnAmupalabdhiH / bhImasena devanandI-candragomyAdInAM dhAtupAThAnAmuparI TIkA na prApyante, kAlakavalitAstAH khalu / vopadevasya 'kavikalpadrumasyopari durgAdAsasya dhAtudIpikA TIkA, maitrayarakSitasya dhAtupradIpaH', kSIrasvAminaH 'kSIrataraGgiNI', AcAryazrIhemacandrasUreH 'dhAtupArAyaNam', kRSNa
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 12 : lIlAzukamuneH 'puruSakAra: ' ( devasyopari ), sAyaNasya mAdhavIyA dhAtuvRttiH, A. guNaratnasUre: ' kriyAratnasamuccayaH', zrIharSakulagaNinaH 'dhAtucintAmaNiH (kavikalpadruma syopari), siddhicandragaNinaH ' dhAtumaJjarI', sAdhusundaragaNinaH 'dhAturatnAkara', jinadevasare: 'kriyAkalApa:', harSakIrtire: ' dhAtutaraGgiNI' ityAdayaH bahavaH dhAtuvivaraNA upalabhyante / ( eSAM AgranthasaptakaM mudritam, antimAzcatvAraH, adyAvadhi amudritA eva Aste, (vizeSArthe draSTavyaH 'jainasAhityakA bRhad itihAsa' bhA0 5) / anye api bahavo vaiyAkaraNAH prakriyAkrameNa vyAkaraNaM kurvanto nijanijagrantheSu AkhyAtavibhAge dhAtupAThasya TIkA nirmitavantaH / yathA vinayavijayamahopAdhyAyA: haimaprakAzamahAvyAkaraNe, bhaTTojIdIkSitaH siddhAntakaumudyAm / asya granthasya prakAzanasya AvazyakatA : jAnanti vidvAMso yad atIvopayogi idaM grantharatnam siddhahemavyAkaraNasya adhyApakAnAmadhyetRRNAM ca / asya granyasya sampAdanaM purA jarmanadezIya 'joha kirsTa' mahodayaiH kRtam AsIt, 1899 viSTAnde ca sa prakAzitaH adhunA sa grantha atIvajIrNo durlabhazca jAtaH vaikramIye 2028 varSe jinabimbapratiSThArthaM pUjyapAdAcArya bhagavantaH zrImadUvijayoGkAraararyA beNapagrAmam [ banAsakAThA jilAmadhye ] gatavantaH / tatrasthabhANDAgAre munizrI - harSavijayasampAditAni dhAtupArAyaNasya 1-112 pRSThAni dRSTAni cintitaM taiH grantho'sau atIva sundaraH prakAzanArhazca tatasteSAmAdezenAsmAbhirasya sampAdanam (pR. 113 taH) prArabdham / pazcAt 1-112 pRSThAnAM 'phoTo-ophaseTa' paddhatyA punarmudraNe jAte adyacaiSa grantho deva - gurukRpayA pUrNIbhUtaH / sampAdana upayukta hastalikhita pratayaH pA0 saMjJaka prati: - zrIsaGghavIpADA jaina jJAnabhaNDAra (pATaNa) satyaM tAlapatrIyA pratiH samprati zrI hemacandrAcAryajainajJAnamandire pATaNanagare vartate / tatrastha sUcyanusAreNa asyAH kamAkam 159 vartate / Catalogue of the Palmleaf Mss in the Patan Bhandar, Gaekwad's Oriental Series, Baroda No. 76 ityedanusAreNa asyAH kramAGkam 259 vartate, patrANi 1-263 / tasyA ante dattA puSpikA " samarthitaM dhAtupArAyaNamiti, saMvat 1307 varSe caitra vadI 13 bhoma zrIvIsaladevakalyANavijayarAjye vAma .... ... paJcakulapratipranno zrIcandragacchiya zrI candraprabhasUriziSyaiH AcArya zrI nemiprabha...zrIhemacandradhAtupArAyaNapustikA lekhitA likhitA ca /
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyapAda saMghaWvIra yugamaharSi AcArya bhagavaMta zrImad vijayabhadrasUrIzvarajI mahArAjA jA janma :- vi. saM. 1930 rAdhanapura dIkSA :- vi. saM. 1958 rAdhanapura AcArya paddha :- vi. sa1989 rAdhanapura svargavAsaH- vi. saM. 2033 junADIsA
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ :13: pa0 saMjJakaprati - iyaM pratiH 'saMvegI upAzraya' (hAjApaTelanI poLa amadAvAda) satkA kAgadapatropari likhitaa| kramAGkaH 1715 / patrANi 1-94 / pratipatraM pRSTha dvayam / pratipRSThaM 18 paGktayaH, pratipaGkti prAyaH 65 akSarANi, graM. 5968 / pa0 1 saMjJakaprati :- iyaM pratirapi saMvegI upAzraya (hAjApaTelanI poLa, amadAvAda) satkA kAgadapatropari likhitA / 'saMva 16 ASADhAdi 43 varSe kArtika vadi 14 ravau likhitam' iti antabhAge lekhaH / rA. 1 saMjJakapratiH- iyaM pratiH vijayagacchabhaNDAra ( rAdhanapura ) satkA, kAgadapatropari likhitA / kramAGkaH 1670, patrANi 1-89 / rA. 2 saMjJakaprati :- iyaM pratirapi vijayagacchabhaNDAra (rAdhanapura ) satkA, kAgadapatrIpari likhitA kramAGkaH 1671 patrANi 77-95 / apUrNA iyaM pratiH / pRSTha 112 paryantamupayuktAH hastalikhitapratayaH (sarvAH tAlapatrIyAH) = saGghabhaNDAra (pATaNa) satkA prtiH| sa.1 = khetaravasIbhaNDAra (pATaNa) satkA pratiH / ' = vADIpArzvanAthabhaNDAra (pATaNa ) satkA pratiH / = pravartakajIbhaNDAra saM. pA. 1 = saGghavIpADAbhaNDAra saM. pA.2 = " ta. athavA tapA. = tapagacchabhaNDAra AsAM pratInAM viziSTaM vivaraNaM nopalabhyate / kathitameva pUrvamasmAbhiryat 112 pRSThaparyanto granthaH sampAdito munizrIharSavijayaiH / etadatiriktA anyA api kAcana tAlapatrIya-kAgadapatrIyAH hastalikhitapatayaH upayuktA asmAbhiH tattat zaGkitasthaladarzanArtham / pa. prateH asmAbhiH pUrNa upayogaH kRtaH, anyAsAM yathAsambhavam AMzika upayogaH kRtH| asmadIyaM saMskaraNam granthakRtA siddhahema0 sUtrANi tatra tatra uddhRtAni / tatra ca dIrghANAM sUtrANAM pratIkA eva dattAH, yathA - "gatikviti" / vastuto'tra "gatikvanyastatpuruSaH' iti sampUrNa sUtram ,
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 14 : granthakRtA " gatikviti" pratIka eva upanyastaH, IdRzeSu sthaleSu - "gatikva0 " 3 / 1142 iti - iti nirdezo'smAbhirasmin sampAdane vihitaH / ityevamanyatrApi sandhityAgena sUtrANAM pratIkAnAM nirdezAH samprati uccAryamANasUtrANAM saukaryArthaM tatra tatrAsmAbhirvihitA iti dhyeyam / iha pArAyaNe sarvadhAtUnAM vivaraNe yadi tatsamAno dhAtuH anyasmin gaNe vartate tadA tasya nirdezaH AcAryairvivaraNasyAnte kRtaH / asmAbhiH teSAm anyagaNIyadhAtUnAM gaNadhAtusUcakAGkAni Ize [ ] catuSkoNake dattAni / yatra ca dvayoH trayANAM vA dhAtUnAm eka eva artha, tatra dhAtupAThe antimadhAtoreva gaNasUcakAnubandho dRzyate, atha ca teSAM pRthak pRthak pArAyaNe prArabdhe hastalikhita pratiSu kvacid anubandho dRzyate kvacicca na, asmAbhireSu sthaleSu sarvatrAnubandho nyastaH / yathA - . pR. 172, paM. 9 zvasak / curAdau pUrva mudritasaMskaraNe 263, 264 dhAtavo pazcAt punarapi 263 A 264 A iti aGke datte, asmAbhistu anukrameNa sarveSAmaGkaM dattam, ataH pUrvasaMskaraNe curAdau 413 dhAtavaH asmadIye tu 415 dhAtavaH / kvacit kvacit atratyaH siddhahema0 sUtrapAThaH pracalita siddha hema pAThAdU bhinno dRzyate / asmAbhiretAdRzasthale pracalitapAThaH svIkRtaH, atratyapAThastu TippaNyAM nirdiSTaH / yathApR. 146, Ti. 1, 2 / atratyapAThasya tadaviSayasaGgataiH anyagranthaiH saha yatra yatra zabdazaH arthazo vA sAmyaM dRSTaM tatra tatra tulanArtha TippaNyAM nirdezaH kRtaH / yathA pR. 152, Ti. 1 / pR. 338, Ti. 1 / pR. 340, Ti 1... / kvacida uNAdisUtrasya dhAtupArAyaNIyaH pAThaH uNAdisUtraprakaraNAd bhinno dRzyate, tadbhinnatA'pi TippaNyAM darzitA / yathA- pR. 184, Ti. 2 | pR. 203, Ti. 2 | pR. 220, Ti. 1 / kvacit amuka zabdo yena uNAdisUtreNeha sAdhitaH, sa zabdaH tatsUtra vivaraNe na sAkSAd upalabhyate, Adizabdena grAhyo bhavati, atha ca sa eva zabdaH anyoNAdisUtra vivaraNe sAkSAllabhyate, asmAbhiH TippaNyAM kvacinnidarzitametad / yathA pR. 144 / Ti. 1 upasaMhAraH pruphAdyavalokane anavadhAnAdinA zIsakAkSarabhaGgAd vA jAtA azuddhayaH zuddhipatrake darzitAH / ataH zuddhipatrakamanusandhAyaiva gratho'dhyetavyo vidvadbhiH / anyA api yAH kAzcana atra dRSTipatha - mavatareyustAH sarvA apiH saMzodhya saphalayantu asmAkaM parizramaM granthapaThana-pAThana paryAlocanena iti saprazrayam abhyarthayAmahe / skhalanA
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ upakRtismRtiH vividhabhASakovidaHbhAratIyadarzanazAstravizAradaiH jinAgamatatvakuzalaiH pUjyamunirAjazrI bhuvanavijayajImahArAjAntevAsibhiH munirAjazrI jambUvijayamahArAjaiH bhUyo bhUyo mArgadarzanapradAnena bahusAhAyyaM kRtam / anekazaH parAmarzadAnena ca samaye samaye mama kSatayaH parimArjitAH, ataH te vizeSata upakAriNaH / ___ pUjya munirAjazrI yazovijayamahArAjAnAM preraNayA sAhAyyenaiva ca grantho'yaM sampAdito mayA / na kevalaM taiH pAThAntaragrahaNe mudraNAhapratilipilekhane prUphazodhana eva ca sAhAyyaM kRtam , api tu sarvaprakAreNa mama yogakSemarakSA kRtA / kizca, te mama gRhasthAvasthAyAM jyeSThabhrAtaraH adhunA ca vividhazAstrAdhyApanena vidyaagurvH| teSAmeva asImavAtsalyAt sarvathA sAhAyyAccaivedaM grantharatnaM nizcintamanasA mayA sampAditam / vastutaH asya samagrasampAdanasauSThavasya yazaH teSAmeva / pariziSTAnAM prUphazodhane bAlamunimahAyazavijayenA'pi sAhAyyaM kRtam / paramakRpAluparamAtmanaH paramopakArINAM paramapUjyAnAM prAtaHsmaraNIyAnAm AcAryadeveza-zrImadvijayabhadrasUrIzvarANAM ca paramakRpayA sAhAyyAzcaiva idaM kArya sampannamiti teSAM caraNeSu anantazaH praNipAtaM vidhAya prabhuzrIyugAdidevasya RSabhajinezasya janma-dIkSAkalyANaka pavitrite adya dine praNipatya yugAdIzaM mahAyAmyetena kusumena / ] . vikrama saMvata 2035 phalgunakRSNA aSTamI zrI RSabhadeva janma-dIkSA kalyANakadinam junADIsA (jillA banAsakAMThA) uttaragujarAta ityAvedayati pUjyapAdAcAryadevezazrImadvijayabhadrasUrIzvaraziSyapUjyapAdamunirAjazrIjinacandravijayAntevAsI muni municandravijayaH hai
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrutasuM dila mAnyo ! [ prakArAkIya nivedyana ] sIenA vizALa paTane bheTTIne zrutanI gaMgA ApaNA yuganA kAMThA lagI AvI paheAMcI che Aje. bhagavANInA nIrantu Acamana ApaNane karAvavA mATe, temAM gaLADUba nAhIne jAtane nirmaLa banAvavAnI taka ApavA sAru. vANI. bhagavAnanI vANI, rAga ane dveSathI gaDhAI cUkelA vyaktiAne svastha banAvatI pAvanI vANI. ekAdI chAlaka-A gaMgAnA nIranI-paNa jo paDI jAya haiyAmAM, te saMsAranA khALI nAMkhatA asahya tApa kayAMya chUma'tara thaI jAya ! aniva canIya zAntithI haiyu` chalaka chalaka chalakAvA mAMDe. saMbhaLAya che pelI nadInA dhIrA, madhurA, mIThA avAja ? bhagavAnanA pavitra zabdAnuM... evu' zravaNa, je ekavAra sabhaLAyA pachI dunicAmAM khIjuM kaMi sAMbhaLavAnuM mana ja na thAya. jina vacana-rasa evA mIThA madhurA lAge ke bIjA badhA rasa enI AgaLa sAva phikkA sa lAge ! vANI. prabhunI vANI. paNa AtmIyatAne puTa ApavA sAru mArApaNAnI bhAvanA emAM umerIe te ! * mArA bhagavAnanI vANI.' mamatva camatkAra sarje che. pavitra zabdone mamatvanA seAnAnAM DhALe rasavAmAM AvyA che ne ! mArApaNAne sparzI. eka nAnakaDI zI vAta vastunA vastune kevA navA ghATa ApI rahe che e sAzrcaya jovAne vArA have ApaNe che. sasAranA mamatvane bhUMsavA mATe devAdhideva paratu mamatva gADha banAvavuM paDaze. je ke, pUjanIya Agama graMthA sIdhI rIte ApaNane-zrAvakane vAMcavAnA adhi kAra nathI. paNa pUjanIya muni bhagavaMtAne mukhethI ApaNe jarUra e sAMbhaLI zakIe. prastuta graMtharatna pUjanIya Agama granthAnI bhASA prAkRta che. jyAre Agama granthA paranI TIkAe tathA anya maharSioe lakhela granthAnI bhASA mukhyatayA sa`skRta che. eTale e granthAnA hAI sudhI pahoMcavA mATe A be bhASAe paranI pakaDa anivArya che. prastuta grantharatna ' dhAtu pArAyaNam' saMskRta bhASAnA vyAkaraNanA adhyayana pachI avazya avagAhavA jevA grantha che. pUjya munivaraza Adine adhyayana mATe khUba ja jarUrI evA A grantha sAta-ATha dAyakA pahelAM prasiddha thayela hatA. hAla te atyanta bha-ane teya ati jINu avasthAmAM hAi, vi. sa'. 2030mAM amArA zrI saMghamAM cAturmAsAthe padhArela pUjyapAda, saghasthavira AcArya bhagava'ta zrImad vijayabhadrasUrI
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ :17: zvarajI mahArAjAnA paTTadhara pUjyapAda zAsanaprabhAvaka AcArya bhagavaMta zrImad vijaya kArasUrIzvarajI mahArAjAnI preraNAthI amArA zrI saMghe prastuta grantharatnane prakAzita karavAno nirNaya karyo ane Aje e grantharatnane vidvAnanA karakamaLamAM mUkavA amo bhAgyazALI banyA chIe. uMce AkAze laherAya, davaja zAsanane ! grantha prakAzananA AjanA A bhavya prasaMge, amArA zrIsaMghane maLela anyAnya lAbhonI yAda saheje ja AvI jAya che. amAre AMgaNe, nUtana nirmita zrI RSabhajina prasAdamAM mULanAyaka zrI RSabhadeva bhagavantanI pratiSThA mahotsava pUjyapAda, saMghasthavira AcArya bhagavaMta zrImad vijaya siddhisUrIzvarajI mahArAjanI nizrAmAM ujavAya hatA. vi. saM. 2009nA jeTha sudi 10 ne dine ujavAyela A pratiSThA mahotsavamAM mULanAyaka zrI RSabhadeva bhagavAna AdinA traNa tAraka bibanI tathA dhvajadaMDanI pratichAno lAbha zeTha mANekalAla mohanalAle lIdhe hate. A pahelAM, saMghanI sthApanA thaI tyArathI zeTha jamanAbhAI bhagubhAInA baMgale Avela gRha caityamAM darzana-pUjanano lAbha maLato hato. tyAra bAda dharmaniSTha zeThANI pU. mANekabAnI sUcanA mujaba ukti navIna jinAlayanuM nirmANa thayela. pratiSThA mahotsava pachI, deva-gurukRpAthI ekadhArI rIte jaina parivAranI vRddhi amArA zrIsaMghamAM thatI gaI. ane tethI "sAMkaDA bhAI parvanA dA'DA" ne badale darzanArthIo ane pUjanArthIonA samUhathI roja daherAsara sAMkaDuM paDavA lAgyuM! AthI vi. saM. 2030mAM amArA zrI saMghamAM cAturmAsAthe padhArela pUjyapAda, saMghasthavira AcArya bhagavanta zrImada vijaya bhadrasUrIzvarajI mahArAjA tathA teozrIne paTTadhara pUjyapAda, zAsana prabhAvaka AcArya bhagavaMtazrInI preraNAthI amArA zrIsaMghe zrI RSabhajina prAsAdanI banne bAjue be devakulikAo tathA gUDha maMDapanI AgaLa nRtya maMDapa banAvavAno nirNaya karyo ane tadanusAra devakulikAo ane nRtyamaMDapa taiyAra thaI jatAM nUtana nirmita devakulikAomAM pratiSThita karavA mATe tAraka paramAtmAonA biMba bharAvavAmAM AvyA. aMjanazalAkA mahotsava navIna bharAvAyela paramAtmAnA bionI aMjanazalAkA ane pratiSThAne mahetsava have najIka AvavA lAgyo. pUjyapAda vyAkhyAna vAcaspati AcArya bhagavata zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjAnI pAvana nizrAmAM A mahotsava ujavAvAna hatuM. zrI jamanAbhAI zeThanA baMgale vizALa zamiyANAo bAMdhI bhavya nagara
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ khaDuM karavAmAM AvyuM ane tyAM ja kalyANakanI ujavaNI karavAmAM AvI. kalyANakonI ujavaNI prasaMge pUjaya pAdazrInA te te kalyANakane anurUpa pravacane sAMbhaLavA e jIvanane lahAvo hato. vividha pUjano dvArA bhagavabhakti ane sAdharmika vAtsalya dvArA saMghabhakti karavAmAM AvI hatI. vi. saM. 2034nA vaizAkha mahine ujavAyela A mahotsava aneka rIte yAdagAra banyo hato. aMjanazalAkA vidhi che. su. 5 nA mAMgalika dine ane pratiSThAvidhi vi. . 6 nA zubha dine thayela. tapa-bhakti mahotsava pUjyapAda, vardhamAna tapenidhi AcArya bhagavaMta zrImada vijaya rAjatilaka sUrIzvarajI mahArAjA nI 200 (100+ 100) mI oLInI pUrNAhuti no zakkartI mahosava paNa amAre AMgaNe ujavAyo hato. vi. saM. 2034 nA phAgaNa mahine pUjyapAda, vyAkhyAna vAcaspati AcArya bhagavanta zrImada vijaya rAmacandra sUrIzvarajI mahArAjAnI nizrAmAM ujavAyela A mahotsavano saMpUrNa lAbha amArA saMghanA agraNI, dAnavIra zreSTivarya zrI mANekalAla mehanalAle lIdhA hatA. sukRta karaNI kerAM lahAvA, pharI pharI maLyA kare ! amArA zrI saMghane A mahAna puryodaya che ke AvAM sukRtanAM kAryo karavAne lAbha avAra navAra maLyA ja kare che. - jinAlayanA nirmANa pachI, gaM. sva. piTabahene pAThazALA mATe (upAzraya mATe) : jagyA ApatAM zrI. piTabahena pAThazALA vi. saM. 2014 mAM astitvamAM AvI. zrI yuta zAmaLadAsa vanamALIdAse temanuM nivAsasthAna zrAvikA upAzraya mATe zrI saMghane aparNa karyuM che. - zeTha lakSmIcaMda godaDadAsanA suputrae pUjya AcAryadeva zrImada vijayabhadrasUrIzvarajI jJAna mandira ane zeTha lakSamIcaMda godaDadAsa vyAkhyAna haoNla baMdhAvI zrI saMghane samapita karela che. pUjyapAda, vardhamAna tapenidhi AcArya bhagavanta zrImada vijaya rAjatilakasurIzvarajI mahArAjAnA sadupadezathI zeTha mANekalAla mehanalAla taraphathI zrImatI lIlAvatI bahena mANekalAla AyaMbila khAtuM zarU thayela che. Ama aneka dharmasthAnethI zobhate amAre saMgha vadhu ne vadhu dharmArAdhanA saMmukha bane evI AziSa guruvarga pAsethI cAhIe chIe. popaTabahena jaina pAThazALA nivedaka : gIradhara nagara, zAhIbAga kAryavAhake, amadAvAda-380 010 zrI zAhIbAga gIradharanagara tA. 20-7 79 jaina zve. mU. saMgha,
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ LCLCLCLCLCLCLCLCLCLCLCICICICICICILIETILCICIELETCIEPICCICICLEICH pipaIjI NIPR-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1 -1 pUjyapAda-saGghasthavira-AcAryadeveza zrImad vijayabhadrasUrIzvarasadgurUNAM stutyaSTakam racayitA : vidvadvaryaH pUjyamunivaryaH aravinda vijayaH ULLSLSLLF6464545454545454545454545454545454545! kSamAmArdavAdau khalu prAptasiddhi, sadAtoktisaMsmAraNe saMpralagnam / tapaHpUtagAtraM suvAtsalyamUrti, namAmi tridhA zrIguruM bhadramarim // 1 // puraM pAvitaM janmanA rAjadhanyaM, kulaM dyotitaM prAktanaiH puNyadIpaiH / kharatne punarnandacandre suyoge, namAmi tridhA zrIguruM bhadrasarim // 2 // vratAkAsayA'bhigrahA bhISmapAlyAH, kRtA yena zAntAtmanA svAntazuddhau / parityaktavAn martya bhogAMstato yaH, __ namAmi tridhA zrIguruM bhadraparim // 3 // udAsInabhogazca vairAgyamagnaH, prabhubhaktilIna: punA rAjamAnyaH / * agRhNad vrataM bandhubhAryAsametaH,, __namAmi tridhA zrIguruM bhadramarim // 4 // purANeSu tIrtheSu yAtrAH pavitrAH, mahAsaGghasAdhaM ghanAzcakrivAn yaH / puna nabimbapratiSThA vizuddhAH, namAmi tridhAzrI guruM bhadraparim // 5 // StettettCLEILLEUCGLUG 2LLLLLLLLSLLLLLLCLCLCLCLCLLICICICIELLITETIT 2 1 1 121131315131513151EMENSTEIFIFTIFIE
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ LIN 89665454LLCLCLCLCLCLirikLETELELELCELELELEITTEICICICLE E E111115151EFELEMEEnAgarAtArAnA HLESEASEASEZAARAKSHAMATAR I TMANASAMAJORJASAJASTRJASRIGAWONCLE nijAnandazrI prAptukAmA bhavantaH, tadAnIM guroH pAdamUlaM zrayadhvam / anantaM zivaM ca prayAtAtizIghram , namAmi tridhA zrIguruM bhadrasarim // 6 // guroH vargavAsazca DIsAnagaryo, caturyukzatAyuprakRSTaM gatasya / / prazAntai rasaiH pUritaM pUrNakAma, namAmi tridhA zrIguruM bhadrasarim // 7 // yadIyaM manastyAgavairAgyapUtaM, mukhaM saumyayuk zAradaM pUrNacandram / sudhAspardhinI vAg yadIyA sumiSTA, namAmi tridhA zrIguruM bhadramarim // 8 // guNAH prastutAH bhadrasareH suvarNAH, bhujaGgaprayAtena vRttena yuktAH / smaranti prabhAte subhaktyA ca ye te, labhante'ravinda zriyaM zaMpramRtAm // 9 // navadhA brahmaguptAya, prAptAya zamasampadam / siddhAntamAtRbhaktAya, bhadrAya gurave namaH // 10 // XLCLLLCCCCCCCCCCLCICICLCLCLCLCICICCICIELECCICICICICIC WERESHEETHEATERALLEL F IELUALI
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyapAda zAsana prabhAvaka AcAya bhagavaMta zrImad vijayaOMkArasUrIzvarajI mahArAjA janma :- vi. saM. 1979 jhiMjhuvADA dIkSA - vi. sa". 1990 jhiMjhuvADA : 5 panyAsapadaH- vi. sa. 2006 rAdhanapura AcAya padaH- vi.saM. 2010 mahesANA
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ aNamola khajAno zrutano -pUjya munirAjazrI aravinavijyajI mahArAja sAheba. kalikAla sarvajJa, AcArya bhagavaMta hemacandrasUrIzvajI mahArAjAnuM sAhitya evaDA moTA vyApamAM phelAyeluM che ke, enuM mApa levuM te dariyAmAM doTa mUkavA jevuM duSkara gaNAya. kalikAla sarvajJazrInI e sarvajJatA-badhA viSayo paranA adhikAritApUrNa prabhutvane Achere AbhAsa ApI rahyA che emane keDIbaMdha granthaH keTa keTalA viSaya para keTa keTalA graMze kALanA pravAhamAM ane khAsa karIne te rAjakIya aMdhAdhUMdhInA gabharyA vahe NamAM teo zrImaddanA keTalAya grantha nAma zeSa thaI gayA; chatAM atyAre jeTaluM hemasAhitya upalabdha che, te paNa eTaluM badhuM vistRta ane sarvAgINa che ke tene abhyAsI te te graMthonuM avagAhana karI te te viSayone niSNAta banI zake. A sAhityane surakSita rIte sAcavIne ApaNA sudhI pahoMcADavA mATe e yuganA zrAddhavae je bhagIratha puruSArtha kheDelo, te temanI aNamola zratabhaktinI AcherI jhAMya darzAvI rahyo che. A utkaTa zrutabhaktie ja atyAre upalabdha evI hemasAhityanI gaMgAne ApaNuM dvAra sudhI lAvI che. - paramahaMta kumArapALa mahArAjAnA nidhana pachI, emanA anugAmI gUrjara zAsaka tarIke AvelA ajayapALe potAnA purogAmI paranA dveSathI jyAre kumArapALanAM amara sarjana samA bhavya jinamaMdirane ane granthAgArone naSTa karavA mAMDyA tyAre samaya pArakhu, agamacetI zrAvakoe rAtorAta e pavitra graMthane pATaNathI jesalamera ane anya surakSita sthaLoe pahoMcADI dIdhAM. pATaNamAM paNa bhoMyarA vageremAM amuka graMtha sAcavyA. alaMkAronI peTIonI surakSA karatAM ya vadhu jALavaNI grantha piTakAnI emaNe karelI. dhanya che emanI e zrutabhaktine ! emanI e zrutabhakti ane samayasUcakatAe zratane A aNamola khajAne ApaNA sudhI hemakhema pahoMcADyo. have e khajAnAnA divya ratnone bahAra kADhIne vidvAno ane abhyAsIonA hAthamAM mUkavAnuM kAma atyAranA zrutabhakta zrAddhavae karavAnuM che ane ema pitAnA purogAmIonA pagale pagale cAlavAnuM che.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ A va kA 2 prastuta grantha "dhAtu pArAyaNama " saMskRta vyAkaraNanA ucca abhyAsIo mATe AzIrvAda rUpa banaze emAM zaka nathI. saMskRta vyAkaraNanA mArA varSonA adhyApananA AdhAre huM kahI zakuM ke, vyAkaraNanA adhyApana pachI A granthanuM adhyApana adhyApakoe avazya karAvavuM joIe. tema thavAthI vidyArthIe karela saMskRta vyAkaraNanuM avagAhana vadhu UMDuM banaze. - dareka saMskRta-prAkRta pAThazALAnA adhyApakone mAro draDha anurodha che ke, teo pitAnI pAThazALAmAM abhyAsIone prastuta graMthanuM adhyayana karAve ja. ' desAivAsa, rAdhanapura . vAyA-pAlanapura tA. 20-7-78 para mANekalAla haragovanadAsa senethA, (sAhityazAstrI) adhyApaka, zrImad vijayabhadrasUrIzvarajI saMsakRta-prAkRta pAThazALA-rAdhanapura, : 29
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ sampAdanopayuktagranthasUciH granthAH anekArthasaGgrahaH (kairavakaTIkA yutaH ) abhidhAnacintAmaNiH ( svopajJavRttiyutaH ) amarakozaH (vyAkhyAsudhAvyAkhyAyutaH) AkhyAta candrikA uNAdivivaraNam kavikalpadrumaH [vopadevaracitaH, durgAdAsakRtadhAtudIpikAvyAkhyAsametaH] kavirahasya kAzakRtsna dhAtuvyAkhyAnam (cannavIrakavikRtakarnATakaTIkAyAH saMskRtarUpAntaram , *pra. bhAratIya prAcyavidyA pratiSThAna-ajamera) kAvyaprakAzaH kAvyAlaGkArasUtrANi (vAmanakRtAni ) kAzikA vRttiH kIrAtArjunIyakAvyam kumArasambhavakAvyam kriyAratnasamuccayaH kSIrataraGgiNI (kSIrasvAmiviracitA pra. rAmalAlakapUra TrasTa amRtasara) gaNaratnamahodadhiH cAndravyAkaraNa (.pra. rAjasthAnaprAcyavidyApratiSThAna ) jaina sAhityakA bRhad itihAsa bhA. 5 (pra. pArzvanAtha vidyAzrama zodha saMsthAna) daivam (puruSakAravArtikayutam ) vyAzrayakAvyam (saTIkam ) dhAtukAvya dhAtupradIpaH (pra. vIrendra rIsarca sosAyaTI rAjazAhI) * idaM tu dhyeyam-pR. 1-112 paryanta granthaTippane prayuktagranthAnAM pRSThAGkAH kasya saMskaraNasya iti na jAnImaH / atra tu zeSapranthoprayuktagranthapRSThAvAH yasya yasya saMskaraNasya tasyaiva pradarzanam //
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ granthAH nighaNTuzeSaH (vallabhagaNikRtaTIkAyutaH) niruktam nyAyasaGgrahaH nyAsaH (jinendrabuddhikRtakAzikAvyAkhyA) padamaJjarI (kAzikAvyAkhyA) pANinIyavyAkaraNam pAtAJjalamahAbhASyam (pradIpayutam) mAdhavIyA dhAtuvRttiH (pra. prAcyabhAratIprakAzanam I. sa. 1964) medinIkoSaH laghunyAsaH (kanakaprabhasUrikRtaH) vAkyapadIyam vizvaprakAzaH zizupAlavadhakAvyam siddhahemabRhadavRttiH sUryazatakam saMskRtavyAkaraNa zAstra kA itihAsa (lekhaka-yudhiSThira mImAMsaka) siddhAnta kaumudI (tatvabodhinIyutA) harSacaritam haimaliGgAnuzAsanam ( svopajJaTIkA-durgapadavivaraNayutam ) saMketa vivaraNam Ti. = Tippana TI. = TIkA dra. = draSTavya pR. = pRSTha bhA. = bhAga vi. = vivaraNa
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya pRSTha AzIvacana grantha ane granthakAra puro vAk zrutasu hila bhAnyA! . stutyaSTakam aNamela khajAne zrutane granthAnukramaH viSaya AvakAra sampAdanopayuktagranthasUciH saMketavivaraNam svopajJaM dhAtupArAyaNam . pariziSTAni | zuddhipatrakam 1-358 359-490 491 pRSTha a....nu....kra....ma....Ni....kA viSaya pRSTha | viSaya bhvAdigaNaH 1-160 divAdigaNaH 201-236 parasmaipadidhAtavaH 1-73 parasmaipadidhAtavaH 201-224 AtmanepadidhAtavaH 73-112 divAdhantargaNaH puSAdi gaNaH / 208-224 ubhayapadidhAtavaH / 113-129 AtmanepadidhAtavaH 224-234 dhutAdidhAtavaH 129-135 zamAdidhAtavaH 219-223 jvalAdidhAtavaH 135-145 svAdidhAtavaH 224-226 yajAdidhAtavaH 145-151 ubhayapadidhAtavaH 234-236 ghaTAdidhAtavaH 152-160 svAdigaNaH 237-246 adAdigaNaH 161-200 ubhayapadidhAtavaH 237-240 parasmaipadidhAtavaH 161-181 parasmaipadidhAtavaH 241-245 yaGluk 180-181 AtmanepadidhAtavaH 245-246 AtmanepadidhAtava. 181-188 tudAdigaNaH 247-277 ubhayapadidhAtavaH 188-191 ubhayapadidhAtavaH 247-250 249-251 adAdyantargaNaH hvAdigaNaH 191-200 mucAdidhAtavaH parasmaipadidhAtavaH 250-275 parasmaipadidhAtavaH 191-195 AtmanepadidhAtU 195-196 tudAdhantargaNaH kuTAdi gaNaH 270-276 ubhayapadidhAtavaH 196-200 / AtmanepadidhAtavaH 275-277
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ :26: viSaya rudhAdigaNaH ubhayapadidhAtavaH parasmaipadidhAtavaH AtmanepadidhAtU tanAdigaNaH parasmaipadidhAtavaH AtmamepadidhAtU krayAdigaNaH ubhayapadidhAtavaH parasmaipadidhAtavaH yAdhantargaNa: pvAdigaNaH pvAdhantargaNaH lvAdigaNaH AtmanepadidhAtuH curAdigaNaH parasmaipadidhAtavaH arthavizeSe dhAtavaH pRSTha viSaya 278-284 AtmanepadidhAtavaH 333-339 278-280 adantAdhAtavaH 339-350 280-284 parasmaipadidhAtava: 339-349 284-284 AtmanepadidhAtavaH 349-350 yujAdidhAtavaH 351-358 285-288 1 pariziSTam kaNDvAdidhAtavaH 359 285-287 sautrA dhAtavaH 360-363 287-288 laukikAdidhAtava 364 . 289-307 dhAtusUciH 365-400 289-294 zabdasUciH 401-469 295-306 uddhRtagranthakArasaciH 470 292-300 uddhRtagranthasUciH 470 292-300 uddharaNasUciH 471-473 306-307 matAntarasUciH 474-488 308-358 vizeSaTippaNAni 489-490 308-333 | 11 " nyAyasUdhiH / 490 323-335 / zuddhipatrakam 2- 0 manand ATRO
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtupArAyaNam
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ // OM e~ namaH // // AcAryapuGgavazrImadvijayabhadrasUrIzvarapAdapanebhyo namo nmH|| kalikAlasarvajJa-zrIhemacandrAcAryaviracitaM dhaatupaaraaynnm| // aham // zrIsiddhahemacandravyAkaraNanivezitAn svakRtadhAtUn / AcAryahemacandro, vivRNotyahaM namaskRtya // 'iha tAvat pada-padArthajJAnadvArotpannaM heyopAdeyajJAnaM niHzreyasahetuH' iti prasiddham / 'pada-padArthajJAnaM ca naya-nikSepAdibhiradhigamopAyaiH paramArthataH, vyavahAratastu prakRtyAdibhiH' iti pUrvAcAryaprasiddhA / eva sukhagrahaNa-smaraNakAryasaMsiddhaye viziSTAnubandhasambandhakramAH sahArthena prakRtayaH prstuuynte| tatra ydypi| nAma-dhAtu-padabhedAt 'rAjA, jayati, pUrvAhetarAM, pacatitarAm' ityAdau tredhA prakRtiH, tathApi nAmapadayordhAtumUlatvAd dhAtuprakRtirevaikA pradhAnam / avyutpattipakSavAdinAmapi vyutpattipakSAnusAreNaiva zabdasvarUpanirNaya iti tatrApi dhAtumUlatvameva / dhAtuprakRtistu dvedhA-zuddhA pratyayAntA ca / zuddhA bhU ityaadiH| pratyayAntA gopAya kAmi RtIya jugupsa kaNDUya bobhUya bobhU cori bhAvi bubhUSa 10 ityAdiH / eSA'pi zuddhamUlaiveti zuddhaivodAhiyate // . 1. bhU sattAyAm / bhU ityavibhaktiko nirdezaH sAnta-rAntazaGkAnirAsArthaH, evaM sarvatra / bhU ityeSA prakRtiH sattAyAM vartate / abhUt bhUta ityAdau prayogitvadarzanAd UkArasya "aprayogIt" 111 // 37 / iti itsaJjJA na bhavati, evamanyatrApi / varNasamAnAyakrameNa svarAnta-vyaJjanAntadhAtUpadezapratijJAnAt pA pAne ityAdeH prathamaM nirdeze prApte vRddhasamayAnuvartanArtha prathamamasya pAThaH / yad vRddhAH-16 "bhUvAdayo dhAtavaH" (pA0 1 / 3 / 11) iti; maGgalArtha ca, yadAha"mAGgalikatvAt prathamamasya prayogaH" iti /
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM bhuvAdigaNe evamadAdyAdigaNepvapi vRddhasamayAnuvartanamadiprabhRtInAM prAmirdeze prayojanamabhyUhyam / sato bhAvaH sattA astitvaM dravyadharmo dhAtvarthasAmAnyamiti yAvat / yadAhuH sA nityA sA mahAnAtmA, tAmAhustvatalAdayaH / prAptakramA vizeSeSu, kriyA saivAbhidhIyate // tAM prAtipadikArtha ca, dhAtvartha ca pracakSate / iti / seti sattA / api ca dhAtvarthaH kevalaH zuddho, bhAva ityabhidhIyate / tathA yatrAnyat kriyApadaM na zrUyate tatra astIti bhavantIparaM prayoktavyamiti / / nanu bhuvaH sattAvAcitve dhAtutvamanupapannam , kriyArtho hi dhAtuH, kriyA ca spandarUpA, sattA tu 10 dravyAdiSu 'sat sad' ityanuvRttapratyayAbhidhAnaliGgA spandarUpA na bhavati, naiSa doSaH, yathA jAnAti pazyati smarati zraddhatte saMyujyate samavaiti viyujyate nazyati zvetate ityAdInAM jJAna-darzana-smaraNazraddhAna-saMyoga-samavAya-viyoga-vinAza-varNAdayo dravyaguNA rispandAtmakA apyAkhyAtaprakRtivAcyAH santaH kriyAvyapadezamarhanti, evaM sattA'pi dravyadharmo dhAtuvAcyatAmApadyamAnA kriyAvyapadezaM lapsyate / maNi mukura-kRpANAdijJApakavaicitryAcaikarUpasyApi mukhAdernAnAtvopalabdherdhAtuvAcyaiva sattA kriyAtvamA16 skandati, na prAtipadikavAcyeti nAvyavasthA / . kiJca pAkAdikriyANAM traikAlyAbhivyaJjakatvamupalabdham-pacati pakSyati apAkSIt , jAnAti jJAsyati ajJAsIdityAdi; taccehApi bhavati bhaviSyati abhUditi dhAtuvAcyAyAM sattAyAmupalabhyamAnaM kriyAtvaM vyavasthApayati, ata eva vRkSa ityAdiprAtipadikavAtsyAyAH sattAyA na kriyAtvam , evaM ca sthite kriyAvAcitvamAtramAkhyAtuM sattA upAttA / 20 arthAntarANyapyanayopalakSyante / yadAhuH nipAtAzcopasargAzca, dhAtavazceti te trayaH / anekArthAH smRtAH sarve, pAThasteSAM nidarzanam // iti / tathA ca bhUrayaM kacidastyarthe vartate, yathA bahUni dhanAnyasya bhavanti, santItyarthaH / kApyabhUtaprAdurbhAve, vacAkSIrabhojinyAH zrutadharaH putro bhavati, jAyate ityrthH| kvacidabhUtatadbhAvAkhye sampadyarthe, 25 azuklaH zuklo bhavati, sampadyate ityarthaH / upasargavazAcca dhAtoraneko'rthaH prakAzate, yathA-- prabhavatIti svAmyarthaH prathamata upalambhazca / parAbhavati paribhavati abhibhavatIti tiraskAraH / sambhavatIti janmArthaH pramANAnatirekeNa dhAraNaM ca / anubhavatIti saMvedanam / vibhavatIti vyAptiH / Abha 1 bhavatItiSa saM1 tapA0 // 2 "kriyArthoM dhAtuH" / 3 / 3 / 3 / iti sUtram // 3 zraddhate saM1 saM2 30 tapA0 ||4dityaadiH, ta saM1 saMra tpaa0|| 5 janyArthaH saM1 saM2 kriyAratna //
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 1] svopajhaM dhAtupArAyaNam / vatIti bhAgAgatiH / udbhavatIti udbhedaH / pratibhavatIti lamakatvamiti / athavA'rthAntareSvapi kriyAsAmAnyarUpA sattA'nuvartata eveti sattAyA evopAdAnaM kRtam / sattAvyatirekINi hyAntarANi kharaviSANAyamAnAni syuH / "SaD bhAvavikArAH" iti vacanAcca bhAvaH sattA sAmAnyarUpA kriyetyvsiiyte| yadAhu~H "jAyate asti vipariNamate vardhate apakSIyate vinazyatIti SaD bhAvavikArAH" iti| api ca sarve'pi khalu dhAtavastena tenopAdhinA sattAmevAvacchidyAvacchidya viSayIkurvantIti sA kriyaasaamaanymityucyte| tathA ca "kriyArtho dhAtuH" / 3 / 3 / 3 / iti bhuvo dhAtutvam / AtmanepadobhayapadAnubandhAbhAvAcca "shessaat-"3|3|100| kartare parasmaipadam apavAdAbhAvAcca autsargikaH zav , bhavati bhavataH bhavanti, bhavasi bhavathaH bhavatha, bhavAmi bhavAvaH bhavAmaH / evaM saptamyAdiSu / zatari bhavan / "kriyaavytihaare-"3|3|23| "bhAvakarmaNoH" 3 / 4 / 68 / cA''tmanepadaM 10 c| vyatibhavate vyatibhavete vyatibhavante / evaM sarvatra / Anazi vyatibhavamAnaH / bhAve caitreNa bhUyate / bhAvasyAsattvarUpatvena saGkhyAdhabhAvAd dvivacana bahuvacane na bhavataH / ekavacanaM tu na vyAdipratipakSakatvasaGkhyAnibandhanam , kintvabhedaikatvanibandhanam / "ekavacanamutsargaH kariSyate" iti hi bhASyam / ata eva yuSmadasmatkartRkatve'pi dvitIya-tRtIyatrike na bhavataH / tvayA bhUyate, mayA bhUyate / karmaNi anubhUyate 1 "bhAvasya kriyAyAH SaT prakArA ityarthaH / teSu cAstiH paThita iti tasyApi kriyAtvamityarthaH / athavA 15 bhAvasyaM sattAyA ete prkaaraaH| sattaivAnekakriyAtmikA sAdhanasambandhAdavasIyamAnasAdhyarUpA jnmaadiruuptyaa'vbhaaste|" iti pradIpe kaiyaTaH // 2 "bhAvaH svabhAve'bhiprAye, ceSTAsattAtmajanmasu / kriyAlIlApadArtheSu, budhajantuvibhUtiSu / / " iti vizvaprakAze vAntavarge 14 zlokaH // 3 vaaaaynnyH|| 4 eSAM svarUpaM vAkyapadIye kriyAsamuddeze 26 zlokasatkahelArAjakRtaprakIrNakaprakAzAkhyavyAkhyAgataM yathA"janma kenacid dhrmennaavirbhaavH| tatra savyApAra pUrvottarAvasthAtyAgAvApsyorantarAle vartamAnaM jAyate ityabhidhIyate 120 vastvAtmalAbhonmukhaM samAsAditarUpaM tu savyApAramivAstItyAkhyAtapadenAbhidhIyata ityastitvamAtmalAbhaparyAyamAvirbhAvarUpasya janmana evottaro'vasthAvizeSaH / tathA ca niruktakAraH 'jAyata iti pUrvabhAvasyAdimAcaSTe' ityAha / pUrvabhAvasya vipariNAmAdervyAvahArikAt prathamasyAstitvasyAdirjanma ityrthH| tathAstItyutpannasya sattvasyAvadhAraNamAcaSTe ityutpannasya sattvasyeti janmottarakAlatAmevAbhivyanakti / avadhAraNaM nizcayaH / astyAtmAnaM bhAvayati / asyAzca bhAvyamAnAyAH sattAyAH santAnena pravRtteH pUrvottarakSaNanirodhopajanAbhyAM saGgrahaH / yAvacca sadRzasantAnapravAhastAvadalakSitaviveko bhAvo'stItya-25 vadhAraNArthamabhidhIyate / astyAtmAnaM bibharyeva na dhvaMsata ityarthaH / visadRzasantAnopajanane'thamedena vipariNamata iti vyapadizyate tattvAdapracyutaM vastu / yadAha niruktakAra:-'vipariNamata ityapracyavamAnasya tattvAd vikAramAcaSTe' iti / atraivopacayavivakSAyAM vardhata iti / yadAha niruktakRta-vardhata iti svAGgAbhyuccayaM saMyoginAM padArthAnAmAcaSTe' iti / vardhate zarIreNa, vardhate vija(ca)yena iti / apacayavivakSAyAM tu pUrvamapakSIyata iti tadanantaraM vinazyatIti tirobhAvAmidhAnamavasthAdvayena / yadAha sa eva-'apakSIyata iti svAGgApacayaM saMyoginAmarthAnAM vAcaSTe, vina-30 zyatIti pUrvabhAvasyAntamAcaSTe" iti| vizeSArthinA nirukabhASyaM vilokanIyam // 5 yathA ca vA0 // 6 "prAyovAdo'yam / anyathA 'uSTrAsikA Asyante hatazAyikAH zayyante' iti bhASye dhAtvarthanirdeze Nvuli kRdabhihito bhAvo dravyavatprakAzate iti AsikAH zAyikAH ityatra bahuvacanasiddhAvapi Asyante prApyante iyatra tamna sidhyata" iti tatvabodhinyAm bhAvakarmaprakriyAvyAkhyAne // 7 kartRtve'pi saM1 maM2 // 35
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhuvAdigaNe sukham , saMvedyate ityarthaH / arthAntare hi vartamAnasyAkarmakasyApi sakarmakatvaM bhavati / "kaalaa-'dhv-bhaavdesh--"2|2|23| apekSayA ca sarva eva dhAtavaH sakarmakAH / mAsamAste, krozo guDadhAnAbhirbhUyate, godohaM khapiti, kurUn zete / arthAntaravRttyAdinA ca sakarmakasyApyakarmakatvaM bhavati / yadAha dhAtorAntare vRtterdhAtvarthenopasaGgrahAt / prasiddharavivakSAtaH, karmaNo'karmikA kriyA // iti / 5 arthAntare vartamAnAd dhAtoH sakarmakasyApyakarmikA kriyA bhavati, yathA bhAra vahati, udya cchatItyarthaH; nadI vahati, srvtiityrthH| karmaNo dhAtvarthAntaHpravezAdakarmakatvam , yathA jIva prANadhAraNe jIvati, hadiM purIpotsarge hadate, atra prANa-purISAkhye karmaNI dhAtvarthenaiva kroDIkRte / karmaNaH prasiddhatvAt , yathA devo varSati / na punaratra, raktaM varSati, pArthaH zarAn varSati / karmaNo'vi vakSitatvAt , yathA neha pacyate, neha bhujyate / karmAvivakSA caudAsInyanivRttimAtraparatayA prayogAt, 10 yathA 'kiM karoti' iti prazne 'pacati paThati' ityAdi pratyavasthAnam , na tu bhavati vidyate vetyAdi, . teSAmaparyanuyojyatvAt / yattu 'kiM karoti' iti prazne 'bhavati' ityuttaraM tat kriyAkhyakarmanibandhanam , na tu bAhyakarmApekSaM bhavanam , karotItyarthAvagamAt / kriyA hi sarvadhAtUnAmAntaraM karma, ata eva kriyAvizeSaNAnAM karmatvaM smaranti / nanvevaM "kriyAvizeSaNAt" 2 / 2 / 41 // iti yogo vyarthaH, "karmaNi" 2 / 2 / 40 / ityeva dvitIyA15 siddhaH, naivam , AntarakarmaNA sakarmaNo'pyakarmakakAryapratipayarthatvAd yogasya, tena 'sukhaM supta' ityAdau kartari ktaH siddhaH, 'sukhaM sthAtA' ityAdau kRnnimittA SaSThI na bhavatIti / ata eva sakarmakA-'karmakavyavahAro dravyakarmanimitta ucyate / yadAha sakarmakA-'karmakatvaM, dravyakarmanibandhanam / iti / bhU iti niranukhArasya pAThAd "ekasvarAdanukhAretaH" 4 / 4 / 56 / ityaniTtvaM na bhavati / seTlvA20 'niTtve ca yadyapi "staadyshito'tronnaade:-"4|4|32| iti pratyayasyA''dau vidhAnAt pratyayasyaiva, tathApyupacAreNa dhAtoriti / vyatyabhaviSTa, vyatibhaviSISTa, bhavitA, bhaviSyati, abhaviSyat , bhavitavyam , bhavitA, bhavitum / "uvarNAt" 4 / 4 / 58 / itITpratiSedhAt bhUtaH, bhUtavAn , bhUtiH, bhUtvA / evaM padasya sAkSAtprakRtirbhUrudAhRtaH / paramparAprakRtistUdAhiyate--Nigi bhavantaM prayukte bhAvayati, karotItyarthaH / yadAhuH25 nityaM na bhavanaM yasya, yasya vA'nityabhUtatA / na tasya kriyamANatvaM, khapuSpA-''kAzayoriva // tena bhUtiSu kartRtvaM, pratipannasya vastunaH / prayojakakriyAmAhurbhAvanA bhAvanAvidaH // iti| 1 yadAhuH saM2 // 2 siddhArthatvAt vA0 // 3 vati / as1|| 4 dhAtorapi / vya' khe0 30 saMpA1 pr.||5 bhAvAnAM bhA saM1 tpaa.||
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmadhAtavaH 1] svopacaM dhAtupArAyaNam / "bhAvayejjyotirAntaram" ityanekArthatvAda dhyAyedityarthaH / yaDi bobhUyate / yaGlupi bobhavIti bobhoti / sani bubhUSati / sannantANNigi bubhUSayati / yaGantANigi bobhUyayati / yaGlubantANigi bobhAvayati / NigantANigi bhAvayati / NigantAt sani bibhAvayiSati / ("tumarhAdicchAyAM san )attsnH"3|4|21| iti vacanAdicchAsamantAt san nAsti / ("vyaJjanAdeH) ekasvarAd" 3 / 4 / 9 / iti vacanAt san-yaGyaGlubantebhyo'nekasvarebhyo yaG nAsti / vizeSAstu-"cLyarthe bhRzAdeH stoH" 3 / 4 / 29 / iti kyaGi abhRzo bhRzo bhavati bhRzAyate, atra bhavatyarthopagRhIte ccyarthe kyavidhAnam , ata eva kyaGantasya kriyArthatvena dhAtutvaM bhavatezcAprayogaH / "bhUGaH prAptau NiG" 3 / 4 / 19 / bhAvayate padam , prAmotItyarthaH, pakSe utsAhAd bhavate lakSmIm / "dhAtoranekasvarAdAm parokSAyAH kRbhvasti cAnu tadantam" 3 / 4 / 46 / cakAsAmbabhUva / "bhU-svaporadutau" 4 / 1 / 70 / babhUva, atra svaravidheH prAgeva dvivacane vRddhAvAvAdeze ca "bhuvo vaH 10 parokSA-'dyatanyoH 4 / 2 / 43 / ityupAntyasyot / "pibaiti-dA-bhU-sthaH sico lup parasmai na ceT" 4 / 3 / 66 / abhUt , atra "bhavateH sijlupi" 4 / 3 / 12 / iti guNapratiSedhaH / abhUvan , atra "sijvido'bhuvaH" 4 / 2 / 92 / iti pus na bhavati / "na khyA-pUg-bhU-bhA-kama-gama-pyAya-vepo Nezca" 2 / 3 / 90 / prabhavanam prabhAvanA, atra "svarAt" 22385 / iti "Ne;" 2 / 3 / 88 / iti ca NatvaM prAptaM na bhavati / "bhavya-geya" 5 / 17 / ityAdinA kartari ye bhavyaH pumAn , pakSe bhAve bhavya- 15 manena / Avazyake ghyaNi bhAvyam / avazyabhAvyamanena "kRtye'vshymo-"3|2|138| iti mo luk / "hatyA-bhUyaM bhAve" 5 / 1 / 36 / brahmaNo bhavanaM brahmabhUyam / "grahAdibhyo Nin" 5 / 153 / paribhavatIti paribhAvI, paribhavI pakSe, isvatvaM gaNanipAtanAt , bhUte tvabhibhAvI / "vA jvalAdi-dunI-bhU-ahA-''srorNaH" 5|162bhvtiiti bhAvaH, pakSe aci bhavaH / "nm-"5|1|128| ityAdinA khiSNu-khukaJoH anADhya ADhayo bhavati ADhayambhaviSNuH ADhyambhAvukaH / "bhAve cAzitAdbhuvaH 20 khaH" 5 / 1 / 130 / Azitasya-tRptasya bhavanamAzitambhavo vartate, Azito bhavatyanayA AzitambhavA paJcamUlI / "bhrAjyalam-" 5 / 2 / 28 / ityAdinA iSNau bhavatItyevaMzIlo bhaviSNuH / "bhU-jeH SNuka" 5 / 2 / 30 / bhUSNuH / "za-kama-" 5 / 2 / 40 / ityAdinA ukaNi bhAvukaH / "jINa--kSi-" 5 / 2 / 72 / ityAdinA ini paribhavI / "didyud-dhd-"5|2|83|| ityAdinA vipi mitraM bhavatIti mitrabhUH, dhanika-dhArakayorantare pratibhavatIti pratibhUH / "zaM-saM-svayaM-vi-prAd bhuvo DuH" 5 / 20 2 / 84 / zambhuH sambhuH svayambhuH vibhuH prabhuH / "bhU-zyado'l" 5 / 3 / 23 / prabhavaH anubhavaH / prabhAvAdyAstu bAhulakAd pani prAdisamAso vA / "bhuvo'vajJAne vA" 5 / 3 / 64 / paribhAvaH, pakSe ali paribhavaH / "bhyAdibhyo vA" 5 / 3 / 115 / iti kipi bhavatyasyAH sarvamiti bhUH, pakSe tau bhUtiH / "ccyarthe kApyAd bhU-kRgaH" 5 / 3 / 140 / kRcchreNA'nADhayenA''Dhayena bhUyate durADhyambhavaM 1 "dhyaNyAvazyake" 4 / 1 / 115 / iti haimasUtram // 2 mAse vA tapA0 // 3 pakSe "thyAdibhyaH" 30 5 / 3 / 92 // iti ko vA. pratau saMzodhakena vardhitam //
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 AcAryazrIhemacandraviracitaM [ bhuvAdigaNe bhavatA evaM svADhyambhavam ISadADhyambhavam / "svAGgatavyartha - nAnA-vinA dhA'rthena bhuvazva" 5|4|86 | pArzvatobhUya pArzvatobhUtvA pArzvatobhAvamAste, "tRtIyoktaM vA " 3|1|50 | iti tatpuruSa vikalpanAt pakSe ktvo yap na bhavati / evaM nAnAbhUya nAnAbhUtvA nAnAbhAvam, vinAbhUya vinAbhUtvA vinAbhAvam, dvidhAbhUya dvidhAbhUtvA dvidhAbhAvamAste / "tUSNImA" 5 / 4 / 87 | tUSNImbhUya tUSNImbhUtvA tUSNImbhAva5 mAste / "Anulomye'nvacA" 5|4|88 | anvagbhUya anvagbhUtvA anvagbhAvamAste / uNAdau - "zI-rI-bhU-dU-mU ghR pA - " ( u0201) ityAdinA kiti te bhUto grahaH / "ado bhuvo DutaH " ( u0214) ad - vismitaM mano bhavatyasminnityadbhutam / "sU-dhU -bhU-sjibhyo vA " ( u0274) ityane bhuvanam kittvAbhAvapakSe bhavanam / "kR-bhUbhyAM kit" ( u0690) iti kiti mau bhUmiH / "bhU-sU- kuzi - vizi-zubhibhyaH kit" ( u0693) iti kiti rau bhUriH / "bhuvo vA" ( u0922) 10 iti Nini bhaviSyatIti bhAvI, NittvAbhAve bhavI, "vartsyati gamyAdiH " 6 |3|1 | iti bhaviSyati sAdhU / "kR-bhvastibhyAm - 7 2 126 / ityAdinA taddhite cvau azuklaH zuklaH sampadyate zuklIbhavati / "avyaktAnukaraNAd-" 7|2| 145 / ityAdinA DAci peTadbhavati paTapaTAbhavati, evamanyAnyapyudAharaNAni parIkSya yojyAni / bhrUN avakalkane bhAvayati sarpiSA saktUn, mizrayatItyarthaH // athA''dantAH SaDaniTadha 15 2 pAM pAne / AtmanepadobhayapadAnubandhAbhAvAt "zeSAtparasmai " 3 / 3 / 100 / iti kartari parasmaipadI, AkArazca net prayogitvAt / " zrauti - kRvu - 14 |2| 108 / ityAdinA pibAdeze pibati pibataH pibanti, AdezasyAdantatvAd guNAbhAvaH / "bhAva - karmaNoH " 3 / 4 / 68 / Atmanepade "IrvyaJjane'yapi " 4|3|97| iti Itve caitreNa pIyate, pIyate payaH / "pibaiti - " 4 | 3 |66 / ityAdinA sico lupi apAt / "Ato va au: " 4 / 2 / 120 / ityautve papau / " gA pA - " 4/3/96 / ityAdinA''zi20 Syetve peyAt / anusvArettvAt pAtA / Nigi "pA-zA -" 4 / 2 / 20 | ityAdinA ye pAyayati, phalavati tu kartari AhArArthalakSaNaparasmaipadApavAdaH / "parimuhA - " 3 | 3 |94 / ityAdinA''tmanepadam, pAyayate / "Ge pibaH pIpy" 4 / 1 / 33 / iti pIpyAdeze apIpyat / "saJcAyya - " 5 / 1 / 22 / ityAdinipAtanAt kuNDaiH pIyate'smin soma iti kuNDapAyyaH kratuH / "ghrAdhmA - " 5 / 1158 / ityAdinA ze piba: upiba: vipaH / ye tu sopasargAdeva zamicchanti tanmate " tanvyacI " 5 / 1 / 64 / ityAdinA Ne piba25 tIti pAyaH / "surA - zIdhoH pibaH " 5 / 1/75 | iti Taki surApI zIdhupI strI / "sthA-pA- " 5|1| 142 / ityAdinA ke dvAbhyAM pibati dvipaH / "nI - dAv - " 5 / 2 / 88 / ityAdinA truTi pAtrI / "sthAdibhyaH kaH " 5 / 3 / 82 / iti ke prapibantyasyAmiti prapA / " gApA-paco bhAve" 5 / 3 / 95 / iti tau sampAnaM sampatiH / "pAnasya bhAvakaraNe" 2/3 / 69 / iti vA Natve kSIrapANaM kSIrapAnaM vA vartate, 1 1 evaM saM 1 nAsti / / 2 paTad bhavati paTad bhavati iti saM1 khe0 saMpA1 tapA0 mu0 dviH // tapA0 1 2 // 4 svAne pA khe0 // 30 3 'nava-"
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 1-5] svopakSaM dhAtupArAyaNam / kSIrapANaH kSIrapAno vA kNsH| "deze" 2 / 3 / 70 / iti nityaM Natve surA pAnaM yeSAM te surApANAH praacyaaH| uNAdau "kR-vA-pA-ji-" (u01) ityAdinA uNi pAyuH / "kIcaka-" (u033) ityAdinA'ke nipAtanAd bRhattantrAt kalA ApibantIti kalApakAH zAstrANi / "nI-nU-rami-" (u0220) ityAdinA kiti the pItho rviH| "artIri-" (u0338) ityAdinA me paamaa| mani paamaa| "paH pI-pyau ca vA" (u0775) iti tuni pItuzcandraH, pituH prajApatiH, pAtuH rkssitaa| "pA-hAkbhyAM / paya-yau ca" (u0953) ityasi payaH / "nIla-pItAdakam" 6 / 2 / 4 / iti taddhite ke pItena raktaM pItakaM vastram // 3 ghAM gndhopaadaane| vizeSAnubandhAbhAvAt parasmaipadI / "shrauti-"4|2|108| ityAdinA ziti jighrAdeze jighrati / "dhe-ghrA-zA-" 4 / 3 / 67 ityAdinA sico vA lupi aghrAt aghrAsIt / AdantatvAt "saMyogAdervA''ziSyeH" 4 / 3 / 95 / iti vaitve gheyAt ghAyAt / anusvArettvAdiDabhAve ghaataa| 10 "prA-dhamoryaGi" 4 / 3 / 98 / itItve jeghIyate / pare Nau "jiprateriH" 4 / 2 / 38 / ityupAntyasya vetve ajipripat ajighrapat / "ghraa-dhmaa-"5|1|58| ityAdinA ze jighraH ujjinaH / ye tu sopasargAdeva zamicchanti tanmate "tan-vya-" 5 / 164 / ityAdinA Ne praayH| "vyAghrA-''ne prANi-nasoH" 5 / 1 / 57 / iti De vyAghraH AghrA / "R-hii-"4|2|76| ityAdinA ktayostasya vA natve prANaH prAtaH, prANavAn prAtavAn / vizeSabodhArthatvAd "gati bodhA-" 2 / 2 / 5 / ityAdinA'Nigi kartuH Nigi karmatve 15 dhApayati gandhaM maitraM caitraH / ye tu dRzeranyasya bodhavizeSArthasya necchanti tanmate prApayati gandhaM maitreNa caitraH // . 4. dhmAM shbdaagnisNyogyoH| zabde mukhAdinA caamisyoge| vizeSAnubandhAbhAvAd dhvArdhA yAvat parasmaipadinaH / "zrauti-" 4 / 2 / 108 / ityAdinA dhamAdeze dhamati vidharmati / dadhmau / anusvArettvAt dhmAtaH zaGkhaH / "prA-dhmA-" 5 / 1 / 58 // ityAdinA ze dhamaH uddhamaH vidhamaH / ye tu sopasa- 20 deva zamicchanti tanmate "tan-vyadhI-" 5 / 1 / 64 / ityAdinA Ne dhmAyaH / "nADI-ghaTI-" 5 / 1 / 120 / ityAdinA khazi nADindhamaH ghttindhmH| "pANi-karAt" 5 / 1 / 121 / iti khazi pANindhamAH panthAnaH, mANindhamapuruSayogAt pathAM tAcchandyam , adhikaraNe vA "bahulam" 5 / 1 / 2 / iti khaz / uNAdau "kIcaka-" (u0 33) ityAdinipAtanAdake dhamakaH / dhamaniriti tu dhameH sautrasya "sadi-vRtyami-" (u0 680) ityAdinA anau rUpam // 25 5 ThAM gatinivRttau / "shrauti-"4|2|108| ityAdinA tiSThAdeze tiSThati / "devArcA-maitrIsaGgama-pathi-kartRka-mantrakaraNe sthaH" 3 / 3 / 60 / ityanena "upAt kartaryAtmanepade jinendramupatiSThate, thikAnupatiSThate, gaGgA yamunAmupatiSThate, ayaM panthAH srughnamupatiSThate, aindyA gArhapatyamupatiSThate / "vA 1 "man" (u0 911) // 2 De pare khe0 saMpA 1 // 3 'nA'NikartuH saM1 sa2 tapA0 // 4mati / "Ato Nava auH" 4 / 2 / 120 / da sN2|| 30
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhuvAdigaNe lipsAyAm" 3 / 3 / 61 / bhikSurdAtRkulamupatiSThate upatiSThati vaa| "udo'nUi~he" 3 / 3 / 62 / muktAvuttiSThate / "saM-vi-prAvAt" 3 / 3 / 63 / saMtiSThate vitiSThate pratiSThate avatiSThate / "jJIpsA-stheye" 3 / 3 / 64 / tiSThate kanyA cchAtrebhyaH, "zlAgha-hu-sthA-zapA prayojye" 2 / 2 / 60 / iti cturthii| saMzayya karNAdiSu tiSThate yaH / (kirAtA0 sarga 3 zlo0 14) 5 "pratijJAyAm" 3 / 3 / 65 / tadatadAtmakaM tattvamAtiSThate / "upAt sthaH" 33183 // iti karmaNya sati bhojane upatiSThate / "adheH zIG-sthAsa AdhAraH" 2 / 2 / 20 / ityAdhArasya karmatve gRhamadhitiSThati / kye "IrvyaJjane'yapi" 4 / 3 / 97 / itItve sthIyate / "pibaiti-" 4 / 3 / 66 / ityAdinA sico lupi asthAt / "izca sthA-daH" 4 / 3 / 41 / iti itve kittve ca upAsthita / pratyaSThAt kaThakAlApam , atra "sthA seni-" 2 / 3 / 40 / ityAdinA'DvyavadhAne'pi SatvaM "caraNasya stheNo'dyatanyAmanuvAde" 3 / 10 1 / 138 / iti dvandvasyaikArthatvam / adhitaSThau, atra dvitve'pi Satvam / anukhArettvAt neT ,adhiSThAsyati / Gapare Nau "tiSThateH" 4 / 2 / 39 / ityupAntyasyetve atiSThipat / "pravacanIyAdayaH" 5 / 1 / 8 / iti vA kartaryanIye upasthAnIyo gurozcaitraH, pakSe yathAprAptam , karmaNi upasthAnIyo guruH ziSyeNa, bhAve upasthAnIyaM ziSyeNa / "zliSa-zIG-'" 5 / 1 / 9 / ityAdinA ca kartari te upasthito guruM ziSyaH, pakSe karmaNi upasthito guruH ziSyeNa, bhAve upasthitaM ziSyeNa, atra "do-so-mA-" 4 / 4 / 11 / ityAdinetvam / 15 "grahAdibhyo Nin" 5 / 1 / 53 / sthAyI / "sthaa-paa-"5|1|142|| ityAdinA ke pratiSThate praSThaH, atra "praSTho'grage" 2 / 3 / 32 / iti Satvam / parameSThaH, atra "go-'mbaa-''mb-"2|3|30| ityAdinA Satvam / kvipi sAkSAd vyaJjana evetvavidhAnAdItvAbhAve saMsthAH / saMsthAzabdAdanyatra luptavyaJjane'pIcchantyeke / tathA ca jayakumAraH pAM pAne ityasya vipi pIrityAha / "sthA glA-" 5 / 2 / 31 / ityA dinA nau sthAsnuH |"sh-km-"5|2|40| ityAdinA ukaNi sthAyukaH / "sthesh-"5|2|81| ityA20 dinA vare sthaavrH| "sthAdibhyaH kaH" 5 / 3 / 82 / iti ke AkhUnAmutthAnamAkhUtyo vartate, atra "udaH sthA-stambhaH saH" 1 / 3 / 44 / iti so luk / gAvastiSThantyasminniti goSTham , "go-'mbA-''mba-" 2 / 3 / 30 / ityAdinA Satvam / "stho vA" 5 / 3 / 96 // iti to vyavasthitiH, pakSe "upasargAdAtaH" 5 / 3 / 110 / ityaGi vyavasthA / vyavasthA zIlamasyeti "asthA-cchatrAderaJ' 6 / 4 / 60 / ityani vaiyavasthaH / uNAdau "sthA-kSutorUcca" (u0 185) iti Ne UdAdeze ca sthUNA / "zuSISi-bandhi-" 25 (u0 416) ityAdinA kitIre sthirH| "sthavira-" (u0 417) ityAdinipAtanAd ire sthvirH| "sthA-viDeH kit" (u0 429) ityUre sthuurH| "stho vA" (u0 473) ityale sthalam , sthalI akRtrimA cet , DivAbhAvapakSe sthAlaM sthaalii| "kiti-kuDi-" (u0 518) ityAdinA kityave sthavaH / "aji-sthA-" (u0 768) ityAdinA Nau sthANuH / "savyAt sthaH" (u0 855) iti Diti Rpratyaye savye tiSThatIti savyeSThA / atra bhIruSThAnAditvAt Satvam / "prAt sthaH" (u0 924) 30 1 "bhIruSThAnAdayaH" 2 // 3 // 33 //
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 5-9] svopacaM dhAtupArAyaNam / iti NitIni prasthAsyate prasthAyI, "vartyati gamyAdiH" 5 / 3 / 1 / iti bhaviSyati saadhuH| "paramAt kit" (u0 925) iti kitIni parame pade tiSThatIti parameSThI, bhIruSThAnAditvAt SatvaM saptamyalup ca / popadezaH "SaH so'STayai-SThiva-pvaSkaH" 2 / 3 / 98 / iti sAdezArthaH / tathA ca kRtatvAt sasya tiSThAsatItyAdau "nAmyantasthA-" 2 / 3 / 15 / ityAdinA SatvaM siddhaM sthAtetyAdau sakArazravaNaM ca // 6 mnAM abhyAse / abhyAsaH pAramparyeNa vRttiH / "shrauti-"4|2|108| ityAdinA ziti manAdeze / Amanati / "Ato Nava auH" 4 / 2 / 120 / mmnau| anusvArettvAd neT , mAtA / ghani aamnaayH|| 7 dAma daane| makAra it aprayogitvAt , sa ca "zrauti-" 4 / 2 / 108 / ityAdau vizeSaNArthaH / tathA ca ziti yacchAdeze prayacchati / dAsyA samprayacchate, atra "dAmaH sampradAne'dharye Atmane ca" 2 / 2 / 52 / iti sampradAnAt tRtIyA''tmanepadaM ca / "avau dA-dhau dA" 3 / 3:5 / iti dAsajJA, kye "IrvyaJjane'yapi" 4 / 3 / 97 // iti Itve dIyate / "pivaiti-" 4 / 3 / 66 / ityAdinA sico lapi 10 adAt / Navi dadau / "prAd jJazca" 5 / 1179 / iti De annaM prayacchatIti annapradaH / "svarAdupasargAdastikityadhaH" 4 / 4 / 9 / iti nAdeze prattam / "dasti" 3 / 2 / 88 / iti verdIrghatve vIttam / "dat" 4 / 4 / 10 / iti dadAdeze dttH| "dA-dhe-si-" 5 / 2 / 36 / ityAdinA rau yacchatItyevaMzIlo dAruH / "bhuji-patyAdibhyaH karmApAdAne" 5 / 3 / 128 / iti karmaNyanaTi dIyate taditi dAnam / anusvArettvAt sampradAtA / "dA-bhAbhyAM nuH" (u0 786) ityauNAdike nau dAnuH / / itaH paramidantAzcatvAraH 8 ji9 jiM abhibhave / jayati / "praa-verje:"3|3|28| ityAtmanepade parAjayate vijayate / "jergiH san-parokSayoH" 4 / 1 / 35 / iti myAdeze jigISati, jigaay| "Nau krI-jIGaH" 4 / 2 / 10 / ityAtve jApayati / "kSayya-jayyau shktau"4|3|90| iti nipAtanAt jetuM zakyo jayyaH, jeyo'nyaH / "ji-vipUnyo hali-muJja-kalke" 5 / 1 / 43 // iti kyapi jityA jityo vA haliH, jeyamanyat / 20 "bhR-vR-ji-tR-tapa-damezca nAmni" 5 / 1 / 112 / ityaNo'pavAde khe dhnnyjyH| "bhU-jeH ssnnuk"5|2|30| jayatItyevaMzIlo jiSNuH / "jINa-Da-kSi-" 5 / 2 / 72 // ityAdineni jayI / "sR-jINa-nazaSTarap" 5 / 2 / 77 / jitvarI / ' anusvArettvAd iDabhAve jetaa| uNAdau "kR-vA-pA-ji-" (u01) ityAdinoNi jAyuH pittam / "ta-ji-" (u0 221) ityAdinA'nte jyntH| "ci-ji-" (u0 392) iti re dIrSe ca jIro'jAjI, latve jIlazcarmapuTaH / "R-zI-" (u0 906) ityAdinA kanipi jitvA 25 dharmaH, jitvAnau / striyAM "NasvarA'ghoSAd vano razca" 2 / 4 / 4 / iti byAM ratve ca jitvarI nadI // jiM / jayati / jijAya jijiyatuH jiniyuH / anusvArettvAt neT bretaa|| kecittu jiM jaye ityakarmakatvArtha pRthak paThanti jayaH sarvotkarSa iti ca vyAcakSate, tadayuktam ,utka1 neTa vA. nAsti // 2 "aprayogIt" // 1 // 37 // 15 dhA. pA.2
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 10 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhuvAdigaNe pasyAbhibhavAvizeSatvAt sakarmakatvA-'karmakatvayozca vivakSAnibandhanatvAt , tathA ca jayati jina ityakarmakaH, jayati zatrUniti sakarmakaH / ata eva kauziko'pi nAmumadhyaiSTa / anye tu khristhAne jUM iti RkArAntaM paThanti, jarati, jartA // 10 kiM kssye| kssyti| karmakartari tu kSIyate / yadvAmanaH-"kSIyate iti karmakartari" / anukhaa| rettvAt kSetA / kartari te "kSeH kSI cAghyArthe" 1 / 2 / 74 / iti tasya natve kSIityAdeze ca kSINaH / bhAve kte kSitamanena / kSit nivAsa-gatyoH ityasya tu kSiyati / kSipaz hiMsAyAm ityasya tu kSiNAti / aizvarye'pyayamityeke, RbhUn kSayati-ISTe RbhukSAH // 11 I 12 hU~ 13 hu~ 14 15 suM gatau / paJcApyanukhAretaH / ayati / . "udayati hi sa tAdRk kApi sndrbhriitau"| udayati vitatordhvarazmirajjAvahimarucau himadhAgni yAti cAstam / vahati girirayaM vilambighaNTAdvayaparivAritavAraNendralIlAm // [zizupAla0 4-20] etaa| iMNk gatau, iMk smaraNe, iM adhyayane ityeSAM tu eti prAmam , mAturadhyeti, zAstramadhIte iti bhvti|| - itaH paraM SaDudantAH -- . 16 duuN| davati / dotA / "vA jvalAdi-" 5 / 1 / 62 / ityAdinA Ne dAvaH, pakSe'ci daSaH / udantatvAd "yuvarNa-" 5 / 3 / 28 / ityAdinA'li davaH / sampUrvAd "yu-du-droH" 5 / 3 / 59 / iti pani sandAvaH / TuduMTa upatApe dunoti // huuN| dravati / drotA / droSyati / "skr-"4|4|81| ityAdinA'nusvAretAmapi parokSAyAmiDvihitastatra duvarjanAdiD nAsti, dudrotha dudara dudruma / "nni-shri-"3|4|58 ityAdinA De adudruvat / Nau "calyAhArA-" 3 / 3 / 108 / ityAdinA phalavatkartaryapi "IgitaH" 20 3 / 3 / 95 / ityAtmanepadApavAde parasmaipade drAvayati ayaH / sanpare Nigi "zru-su-dru--plu-cyorvA" 4 / 1 / 61 / iti pUrvokArasyetve didrAvayiSati, pakSe dudrAvayiSati / sanvadbhAvAt upare Nau adidravat adudravat / "vezca droH" 5 / 2 / 54 / iti ghinaNi vidravaNazIlo vidrAvI, evaM prdraavii| utpUrvAd "yu-pU-drorSa" 5 / 3 / 54 / iti ghani uddAvaH / sampUrvAd "yu-du-droH" 5 / 3359 / iti ghani sndraavH| "prAt su-dru-stoH" 5 / 3 / 67 / pradrAvaH / kevalAdudantatvAdali vA dravaH / uNAdau "drorvA"(u0 184) 25 iti Ne druNA jyA, kittvAbhAvapakSe droNaH, gaurAdipAThAt guNI droNI / "du-ha-vRhi-dakSibhya iNa" (u0 194) itINe draviNam / "dyu-drubhyAm" (u0744) iti DiduH, drustaruH / "hari-pIta-"(u0 745) ityAdinA DuH, haridruH RSiH, piitgurdevdaaruH|| zuM / zavati / zotA / zoSyati / aci 1 asya zlokasya prathamaM pAdaM muktvA anyAni khe0 saMpA 1 vA. nAsti / / 2'dale vA khe0 sapA1 vA. saM saM2 / atra "niyamAnupasargAda vA" 5360 / iti sUtre anupasargAd ghavikalpanAt "yuvarNa30 vR--" 5 / 3 / 28 / iti al davaH, pakSe dAvaH, pradrAvaH sandrAvaH ityAdiSu vidhAnabalAna vaikalpikatvam // 3 "gaurAdibhyo mukhyAd DI." 2 / 4 / 19 //
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 10-20] svopamaM dhAtupArAyaNam / zavaH / uNAdau "bhINzali-" (u0 21) ityAdinA naJpUrvAt ke azokaH / "vici-puSi-muSi-" (u0 22) ityAdinA kiti ke zukaH / "ci-ji-zu-" (u0 392) iti re dIrdhe ca zUro vikrAntaH / "Rcchi -caTi-" (u0 397) ityare shbrH|| tUM / savati / srotA / "Ni-zri-" 3 / 4 / 58 / iti De asunuvat / Nau "calyAhArArthe-" 3 / 3 / 108 / iti phalavatkartaryapi parasmaipadam , saavyti| sanpare Nau "zru-su-" 4 / 161 / iti pUrvasyoto vetve sisrAvayiSati susAvayiSati / Gapare Nau sanva- 5 dbhAvAt asisravat asusravat / "vA jvlaa-"5|1|62| iti Ne AsAvaH, paMkSe'ci AsravaH / "didyuddhRd-"5|2|83|| iti kvipi nipAtanAt savatItyevaMzIlaH sUH / "prAt su-dru-stoH" 5 / 3 / 67 / ghani prsaavH| "zvAdibhyaH" 5 / 3 / 92 / to sUyate'nayeti sutiH / uNAdau "nighRSi-" (u0 511) iti kiti ve sravatyasmAditi suvaH, "srozcik" (u0 871) savatyasyA haviriti jhuk, bhImAditvAdapAdAne sAdhU / "surIbhyAM tas" (u0 978) srotaH // 10 16 dhru sthairye ca / cakArAd gatau / bhravati / anusvArettvAt protA, prossyti| dhut gati-syairyayoH ityasya dhruvati / aci kuTAditvAd Gittve dhruvaH // 17 suM prsvaishvryyoH| gatAvapyeke / savati / anusvArettvAt sotA, soSyati / apopadezatvAt SatvAbhAve susAva / yeSAM tu Sopadezo'yaM tanmate Satve suSAva / puMk prasavaizvaryayoH ityasya sauti / puMgTa abhiSave ityasya tu sunoti sunute // 15 itaH paramRdantA nava18 smR cintAyAm / smarati / anusvArettvAt smartA, smartum / RdantatvAt "hanRtaH syasya" 4 / 4 / 49 / iti pratiprasavAdiDapi. smariSyati / Nau smArayati / AdhyAne ghaTAditvAt smarayati / ipare Nau "smR-dR-tvara-" 41165 / iti sanvadbhAvApavAde pUrvasyAtve asasmarat / "smR-dRzaH" 3 / 3 / 72 / iti sancantAdAtmanepade susmarSate / "smRtyartha-" 2 / 2 / 11 / iti karmaNo vyApyatvavikalpanAd mAtuH 20 smarati, mAtaraM smarati / Nau sani sismArayiSati, aghopadezatvAnna Satvam / smarati kokilo vanagulmam , smarayatyenaM vanagulmaH, atra "aNikarma NikartRkANNigo'smRtau" 3 / 3 / 88 / iti smRtyarthavarjanAdAtmanepadaM na bhavati / "punAmni-" 5 / 3 / 130 / iti dhe smarantyaneneti smaraH / tau smRtiH| smRT pAlane ca smRNoti // 19 gUM 207 secane / grti| jgaar| anusvArettvAt gartA / RdantatvAdiTi gariSyati // 25 ghN| gharati / jghaar| uNAdau "sRNIkAstIka-" (u0 50) itIke nipAtanAt ghargharIkA ghaNTikA / "ghR-vI-hA-" (u0 183) iti kiti Ne ghRNA / "zI-rI-" (u0 201) iti kiti te ghRtam / "artIri-" (u0 338) iti me dharmaH / "Rd-" (u0 635) iti kiti Nau ghRnniH| 1 "bhImAdayo'pAdAne' 5 / 1 // 14 // 2 "kuTAdevid-" 4 / 3 / 14 // 3 "ghaTAdehasyo-" // 2 // 24 //
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhuvAdigaNe yathAbhidhAnamasya prayogaH, anusvArettvAcca stAdyaziti yadyastiprayogastadA'nidatvaM jJeyam / ghRNa sravaNe ityasya tu ghArayati, dhArayAmAsa // __ 21 ausva shbdoptaapyoH| svarati / sampUrvasya "samo gam-" 3 / 3 / 84 / ityAtmanepadam , saM svrte| audittvAda veda, svartA svaritA / susvarSati sisvariSati / "hanRtaH syasya" 4 / 4 / 49 // iti 5 nityamiTi svrissyti| Nau sani sisvArayiSati, apopadezatvAt SatvaM nAsti / sisvarayiSatIti tu svaraNa AkSepe ityasyAdantasya / aci svaraH / uNAdau "bhR-mR-tR-tsari-" (u0 716) ityuH, svaruvajraH / "gamyami-ramyaji-" (u0 92) iti ge svrgH|| 22 , vrnne| varaNaM sthaganam / dvarati / dadvaratuH ddvruH| anukhArettvAt dvartA / "hanRtaH syasya" 4 / 4 / 49 / itITi dvariSyati / ghabhi NigantAdaci vA dvAram / uNAdau "vAArau'"(u0 944) 10 iti kvipi dvArayatIti dvaaH|| 23 vU 24 hUM kauttilye| anusvaaretau| dhvarati / dadhvaratuH dadhvaruH / irati / jaharatuH jaharuH / vartA, hartA / "hanRtaH sysy"4|4|19| itITi dhvariSyati, hrissyti| yaGi "kya-yA-" 4 / 3 / 10 / iti guNe dAdhvaryate / yaGlupi darivarti dalarti darIdhvarIti / evaM haraterapi / aci na dhvaratItyadhvaraH // 16 25 saM gtau| sarati, prasarati / "vege sarterdhAt" 4 / 2 / 10 / dhAvati / kye siyte| "sabaMrtervA' 3 / 4 / 61 / ityaGi asarat , pakSe asArSIt / anusvArettvAd neT , sartA / "hanRtaH syasyai" 4 / 4 / 19 / iti iTi sariSyati / "skrAdi-" 4 / 4 / 81 // ityanusvAretAmapi parokSAyAmiDvihitastatra sRvarjanAd na bhavati, sasRva sasRma sasartha / Nau sani sisArayiSati, SopadezAbhAvAd na Satvam / "varyopasaryA-" 5 / 1 // 32 // iti ghyaNapavAde ye upasaryA RtumatI cet , upsaaryaa'nyaa| "kupya-bhidyodhya-" 20 5|139iti nipAtanAt kyapi sUryaH / "-sU-skho'kaH sAdhau" 5 / 1 / 69 / ityake sAdhu sarati sarakaH / Nake abhisArikA / "puro'pra-" 5 / 1 / 140 / iti Te puraHsaraH, puraHsarI / "pUrvAt kartuH" 5 / 1 / 141 / pUrvasaraH, pUrvasarI / "bhUSA-krodhArtha-" 5 / 2 / 42 / ityane saratItyevaMzIlaH saraNaH / "vipari-prAt sarteH" 5 / 2 / 55 / iti ghinaNi visaratItyevaMzIlo visArI, evaM parisArI prsaarii| "sa ghasya-" 5 / 2 / 73 / iti maraki samaraH / "sR-jINa-" 5 / 2177 / iti devarapi sRtvaraH, sUtvarI / "sarteH 26 sthira-" 5 / 3 / 17 iti pani avayavairanyonyaM sarati dhAvatIti sAraH, candanasAraH, atidhAvatItya tIsAro vyAdhiH, sAro balam , visAro matsyaH / "suu-lhH-"5|3|31| ityali gavAmupasaraH / "bhAvAkoMH" 5 / 3 / 18 / ghaJi AsAraH prsaarH| visara-prasarau tvali bAhulakAt / uNAdau "da-ka-na-" 1'syedi. va saM1 saM2 // 2'syeti sa vA0 khe0 saMpA1 vinA // 3 "skasa--bhR-stu-drazra-jhoyaMjanAdeH parokSAyAH" 4 / 4 / 81 / ityatra skRprabhRtInAM anusvAretAmapi sarvadhAtUnAM parokSAyAmiD30 vidhAne'pi asa iti bhaNanAt iT na bhavati // 4 nyaM dhA saMpA 1 vA. pra.saM1 saM2 tapA. mu.||
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 parasmaidhAtavaH 21-27] svopacaM dhAtupArAyaNam / (u027) ityake srkH| "sRNIkA-" (u050) itIke nipAtanAt sRnniikaa| "divyavi-" (u0 142) ityaTe srttH| "ja-kR-tR-" (u0 173) ityaNDe saraNDaH kRmijAtiH / "sarterNit" (u0 230) iti the sArthaH / "sarteH SapaH" (u0 313) sarSapaH / "sartergo'ntazca" (u0 478) iti kityAle sRgAlaH / "laTi-khaTi-" (u0 505) iti ve sarvaH / "Rd-ghR-sU-" (u0 635) iti kiti Nau sRNiH / "R-ha-sa-" (u0 638) ityaNau saraNiH / "sArerathiH" (u0 670) / sArayatIti saarthiH| "sarterayvanyU" (u0 803) sarayuH, sarayUH, saraNyurmeghaH / "sarteraD" (u0 878) saraD vRkSaH / "hR-sa-ruhi-" (u0 887) iti sarit / "as" (u0 952) ityasi [saraH jalAzayaH] / adbhayaH saranti sma apsarasaH, bAhulakAd bhUte'pi sAdhuH // 26 prApaNe ca / cakArAd gatau / "zrauti " 4 / 2 / 108 / iti RcchAdeze Rcchati, prArchati / sampUrvAt "samo gam-" ityAtmanepade samRcchate / kye aryate / "avyarti-" 3 / 4 / 10 / 10 iti yaGi arAryate, atra "kya-yAzIrye" 4 / 3 / 10 / iti guNaH / AratuH AruH, atra "saMyogAdarteH" 4 / 3 / 9 / iti guNaH / "sartyartervA" 3 / 4 / 61 / ityaGi Arat , pakSe ArSIt / Nau "atirI-" 4 / 2 / 21 / iti pau arpayati / anusvArettvAd neT , artA / "hanRtaH syasya" 4 / 4 / 49 / itITi ariSyati / thavi "R-vR-vye-'da itt"4|4|80| aarith| sani "R-smi-pUDa-" 414148 / itITi aripNti| "R-hI-prA-" 4 / 2 / 76 / iti ktayorvA natve RNamadhamarNadeyam , anyatra Rtam / "svAmi- 15 vaizye'ryaH" 5 / 1 / 33 / iti ye aryaH svAmI vaizyo vA, anyatra ghyaNi AryaH / "lU-dhU-sU-khani-" 5 / 2 / 87 / itItre aritram / "bhidAdayaH" 5 / 3 / 108 / ityaGi nipAtanAt ArA / uNAdau "ghRvI-hA-" (u0 183) iti kiti Ne RNam / "cikkaNa-kukkaNa-" (u0 190) ityaNe nipAtanAt uraNo meSaH / Rk gatau ityasya tu iyarti / / 27 tU plavana-taraNayoH / plavanaM majjanam , taraNamullaGghanam / tarati / kye tIryate / "skRcchRto'- 20 ki-" 4 / 3 / 8 / iti guNe "tR-trapa-" 4 / 1 / 25 / ityata etve ca teratuH teruH / anusvArettvAbhAvAd iD, "vRto nvaa-"4|4|35| itITo vA dIrghaH, taritA tarItA / sani "ivRdh-"4|4|47| iti veda, titariSati titarIpati titIrSati / AziMSITo dIrghatvapratiSedhAt tariSISTa / "RvarNa-" 4 / 4 / 57 / iti nityamiDniSedhAtkiti tiiaa| yaDi tetIryate / yaGlupi tAtati / Nake taratIti tArakaH, tArikA / "taarkaa-vrnnkaa-"2|4|113|| iti nipAtanAd itvAbhAve tArakA jyotiH| "bhR-vR-ji-"5|1|112| 25 1 "Apo'pAptApsarAbjA" (u0964) iti sUtreNa 'Apla~T vyAptau' ityasya aspratyaye apsaraAdeze cApi apsarasaH devagaNikAH // 2 nanu"-prAkta svare- 411 // iti vacanAt kathaM guNAtprAg na dvitvam ? ucyate, svarAditvAddhAtoddhitIyAMzasyeTo dvitve kartavye dvitvanimittasya svarasyAbhAvAda dvitvAt prAg guNa eva // 3 iti ye vA0 mu. naasti|| 4 atra "nAmino'niTa" 4 // 3 // 33 // iti sanaH kitvAd // 5' navA'nAzI:-" 4 // 4 // 35 // ityanena sUtreNa // 6 yati saM1 saM2 tapA0 nAsti / 30
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhuvAdigaNe iti khe rathAt sthairvA tarati rathantaro rAjA, rathantaraM sAma / "bhidAdayaH" 5 / 3 / 108 / iti nipAtanAdaGi tArA jyotiH / "avAt tR-stRbhyAm" 5 / 3 / 133 / ghani avatarantyanenAsmin vA avtaarH| "yuvarNa-'" 5 / 3 / 18 / ityali avtrnnmvtrH| uNAdau "pati-tami-" (u0 98) ityane trnggH| "tR-ka-kRSi-" (u0 151) iti kITe tirITaM mukuTam / "ja-kR-tR--" (u0 173) ityaNDe taraNDaH / 5 "yamyaji-" (u0 288) ityune taruNaH talunaH / "nI-nU-rami-" (u0 227) iti kiti the tI rtham / "R-ha-sU-" (u0 638) ityaNau taraNiH / "vR-kR--" (u0 540) iti Se tarSaH plavaH / "mA-vA-vadyami-" (u0 564) iti se toM vItaMsaH, bAhulakAt na Satvam / "svarebhya i:" (u0 606) tariH, tarI nauH / "tR-ssa-tandri-" (u0 711) iti Ipratyaye tarInauH / "bhR-mR-tR--'" (u0 716) ityuH taruH / "R-ta-zR-' (u0 727) iti Nityupratyaye latve ca taalu| tIramiti tu 10 tIraNa karmasamAptau ityasya // 28 Tdhe paane| TakAraH zunindhayItyAdau DyarthaH / dhayati / azityAtve ddhau| Nigi "arti- . rii-blii-"4|2|21| iti pau dhApayati / phalavatkartaryAtmanepadasya prAptasya "clyaahaaraa-"3|3|1081 ityapavAde parasmaipade prApte "primuhaa-"3|3|94| iti punarAtmanepadam , dhApayate zizu mAtA / kye dAsajJAtvAd "IrvyaJjane'yapi" 4 / 3 / 97 / itItve dhIyate / "dhe-zvervA" 3 / 4 / 59 / iti ke adhat, 1b pakSe adhAt adhAsIt , atra "dhe-ghraa-"4|3|67| iti sico vA lup / anusvArettvAt neT, dhaataa| "ghA-mA-" 5 / 1 / 58 / iti ze dhayaH, uddhayaH, nidhyH| ye tu sopasargAdeva zamicchanti tanmate "tn-vydhii-"5|1|64| iti Ne dhaayH| "zunI-stana--" 5 / 1 / 119 / iti khazi zunindhayaH, shunindhyii| ktayoH dhItaH dhItavAn , dhAvarjanAd "dat" 4 / 4 / 10 / iti dat na bhavati / "dA-ghe-si-" 5 / 2 / 36 / iti rau dhayatItyevaMzIlo dhArurgAH / "tRnnudantA-" 2 / 2 / 90 / iti niSedhAd na sssstthii| 20 "dhAtrI" 5 / 2 / 91 / iti nipAtanAt karmaNi Ti dhayanti tAmiti dhaatrii| uNAdau "dheH zit" (u0 787) iti nau dhenuH // itaH paramaindatA anusvAretazcaikaviMzatiH 29 daiv zodhane / vakAro "avau dA-dhau dA" 3 / 3 / 5 / iti dAsajJAniSedhArthaH / dAyati / kye nidAyante bhAjanAni, avadAtaM mukham , adAsIt , didAsati, eSu dAsajJA'bhAvAd ItvaM taH sijlu25 bidAdezazca na bhavati / anusvArettvAd neT, dAtA / yaGi dAdAyate / yaGlupi dAdAti dAdeti dAdItaH, atra "essaamii-"4|2|97| ityatra dAsajJasyaiva varjanAt ItvaM bhavati / dAm dAne yacchati / deM 3G pAlane dayate / dAMvak lavane dAti / DudAMgak dAne dadAti / do choc chedane dyti|| 1 "ito'ktyarthAt" 2 / 4 / 32 // iti byAM rUpam / / 2 'saJjatvA' khe0 saMpA1 vA0 // 3 "iiy'jne'yri"4|3197| iti ItvaM "svarAdupasargAdastikityadhaH" 4 / 4 / 9 / iti taH "pivaiti-dA-bhU-stha:-" 30 4 / 3166 / iti sico lup "mi-mI-mA-dAmit svarasya" 4 / 1 / 20 / iti idAdezazca //
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 28-38] svopaTaM dhAtupArAyaNam / 30 dhyai cintAyAm / mAturdhyAyati, mAtaraM dhyAyati, "smRtyartha-" 2 / 2 / 11 / iti karmaNo vA vyApyatvam / azityAtve dadhyau / anusvArettvAd neTa, dhyaataa| Nau dhyAyati vanagulmaM kokilaH,dhyApayatyenaM vanagulmaH, atra "aNikkarma-" 3 / 3 / 88 / iti smRtyarthavarjanAdAtmanepadaM na bhavati / duSTaM mAM ca dhyAyatIti "Ato Do-" 5 / 1 / 76 / iti De dUDhyaH mADhyaH, AdhyAyanti tamiti "sthAdibhyaH-" 5 / 3 / 82 / iti ke ADhyaH, pRSodarAditvAt sAdhavaH / sandhyAyantyasyAmiti "sthaadibhyH-"5|3|82| 5 iti ke sandhyA / mAM dhyAyatIti De madhyam / "vynyjnaantsthaa-"4|2|71| iti dhyAvarjanAt ktayostasya natvAbhAve dhyAtaH dhyAtavAn / "didyuddat-" 5 / 2 / 83 / iti nipAtanAt kvipi dhyAyatItyevaMzIlA dhiiH| uNAdau "tIvara-" (u0 444) iti nipAtanAt varaTi dhIvaraH / "dhyA-pyo( pI ca" (u0 908) iti kvanipi dhIvA / / 31 glai harSakSaye / iha harSakSayo dhAtvapacayaH / glAyati / azityAtve jglau| anusvArettvAd 10 ned, glAtA / "saMyogAdervA''ziSyeH" 4 / 3 / 95 / mleyAt glAyAt / Nau "jvl-hl-"4|2|12|| ityanupasargasya vA isvatve glapayati glApayati / "vynyjnaantsthaa-"4|2|71| iti ktayostasya natve - glAnaH glAnavAn / "sthA-lA-" 5 / 2 / 31 // iti sau mlAyatItyevaMzIlo glAsnuH / "mlA-hA-" 5 / 3 / 118 / ityanau glAniH / glAyatAvupapade "shk-dhRss-"5|4|90| iti tum , glAyati bhoktum| uNAdau "glA-nudibhyAM DauH" (u0 868) mlauzcandraH // 16 32 mlaiM gAtravinAme / vinAmaH kAntikSayaH / mlAyati / azityAtve mmlau| anusvArettvAd neT , mlAtA / mleyAt mlAyAt / mlAnaH / "sthA-lA-mlA-" 5 / 2 / 31 / iti svau mlAsnuH / ye tu mlAyaterapi "glaa-haa-"5|3|118| ityanimicchanti tanmate mlAniH / 33 caiM nyaGgakaraNe / kutsitamaGgaM nyaGgam / dyAyati / azityAtve dadyau / anusvArettvAt neTa, dyAtA / gheyAt dyAyAt / dyaanH|| 20 34 3 svame / drAyati / azityAtve dadrau / anusvArettvAt neT , draataa| dreyAt dAyAt / nidrANaH / "zIG-zraddhA-" 5 / 2 / 37 / ityAlau nidrANazIlo nidrAluH / "upsrgaadaatH"5|3|110| ityaGi nidrA / tArakAditvAt ite nidritaH / drAk kutsitagatau drAti, nidrAti // 35 3 tRptau / prAyati / azityAtve dadhrau / anusvArettvAt neT , bhraataa| "R-hii-traa"4|2| 76 / iti ktayostasya vA natve bhrANaH bhrANavAn , bhrAtaH dhAtavAt / zreyAt dhrAyAt // 25 36 ke 37 - 38 rai zabde / kAyati / azityAtve cakau / anusvArettvAd ned, kaataa| uNAdau "bhINzali-" (u0 21) iti ke kaakH|| meN| gAyati / azityAtve jagau / kye 1 nanu atra "nAmino guNaH" 4 / 3 / 1 // iti kathaM na guNaH aikArasyApi nAmitvAd / iti cet 'aikAropadezabalAnna guNaH' iti siddhahemabRhavRttau 4 // 3 // 1 // sUtre, yadvA 'guNa iti sAnvayasamjJAmamAzrayaNAt na guNaH, aikArAd ekArasya hInatvAt' iti kriyAratnasamuccaye // 2 "tadasya sakhAtaM tArakAdibhya itaH" // 1 // 138 / iti sUtram // 30
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhuvAdigaNe gIyate / "gA-pA-" 1 / 3 / 96 / ityetve geyAt / anusvArettvAd neT , gAtA / "yami-rami-namyAtaH so'ntazca" 4 / 4 / 86 / itITi se ca agAsIt agAsiSTAm / iNAdezasya tu agAt / "bhavya-geya-" 5 / 17 / iti vA kartari ye geyo mANavako gAthAnAm , pakSe karmaNi geyA mANavakena gAthAH / "gastha kaH" 51166 / iti thake gAnazilpo gAthakaH / "TanaN" 5 / 1 / 67 / iti TanaNi gAyanaH, gAyanI / 5 "gAyo'nupasargAt Tak" 5 / 1174 / iti Taki sAmagaH, saamgii| "upasargAt" 5 / 3 / 110 / ityaGo 'pavAde "gA-pA-paco bhAve" 5 / 3 / 95 / iti ktau pragItiH, upagItiH / uNAdau "kami-gu-gA-" (u0 225) iti the gaathaa| "nI nU-rami-" (u0 227) ityutpUrvAtkiti the udgItha oMkAraH / "kRsi-kami--" (u0 773) iti tuni gAtuH / "hu-pUggonnI-" (u0 863) iti tRH, udgAtA / gAMG gatau gaate|| 10 rai rAyati / azityAtve rrau| anusvArettvAd neT , rAtA / arAsIt arAsiSTAm / rAMk. dAne rAti dhanam // 39 STa3 40 stya saGghAte ca / cakArAt zabde / STyAyati / "SaH so-" 2 / 3198 / iti TyaivarjanAt Sasya so'tra na bhavati / azityAtve taSTayau / anusvArettvAd neT , STyAtA // stya / styAyati / azityAtve tastyau / anusvArettvAd neT , styAtA / "prasamaH styaH stIH" / 15 4 / 1 / 95 / iti stIbhAve prasaMstItaH, prasaMstItavAn / "prAt tazca mo vA" 4 / 1 / 96 / prastImaH prastI mavAn , prastItaH prastItavAn / "vyaJjanAntasthA-" 4 / 2 / 71 / iti ktayostasya natve saMstyAnaH saMstyAnavAn / uNAdau "dina-nama-" (u0 268) iti nipAtanAt ne stenaH / "strI" (u0 450) iti nipAtanAd Diti traTi strI // 41 baiM khadane / khadanaM hiMsA sthairya ca / khAyati / azityAtve cakhau ! anusvArettvAd neT, khAtA / 20 42 43 - 44 saiM kSaye / kSAyati, jAyati, sAyati / azityAtve cakSau, jajau, sasau / anusvArettvAd neT , kSAtA, jAtA, sAtA / "jhai-zuSi-" 4 / 2 / 78 / iti ktayostasya matve kSAmaH kSAmavAn // 45 maiM 46 pAke / sAyati / azityAtve sasrau / anusvArettvAd neT , nAtA / te khANaH // 3 / zrAyati / zatrau / zrAtA / Nau pAke ghaTAditvAd isvatvam , apayati / pAkAdanyatrai shraapyti| 25 te "zraH zRtaM haviH kSIre" 1 / 1 / 100 / iti nipAtanAt zRtaM kSIraM havirvA / "zrapeH prayokkye " 4 / 1 / 101 / zrepyate sma zRtaM kSIraM havirvA / zrAMka pAke zrAti // 1atra 'iNikorgAH' 4 / 4 / 23 / iti gAdeze kRte "yami-rami-namyAtaH so'ntazca" 4 / 4 / 86 / iti sUtrasya Adantatve'pi naiva pravRttiH, "pibaiti-dA-bhU-stha:-" 433266 / ityatra eti ityanena iNa-ikorgrahaNAt prathamameva siclopAt // 2 upagItiH saM1 saM2 tapA0 nAsti // 3 anekArthatvAt saM1 tapA0 tti.| 304 zvedayatItyarthaH saM1 tapA0 Ti. /
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 39-61] svopalaM dhAtupArAyaNam / 47 paiM 48 ovaiM shossnne| pAyati, asya pArUpaM lAkSaNikamiti "zrauti-" 4 / 2 / 108 / iti pibAdezo na bhavati / azityAtve ppau| anusvAretvAd neT , pAtA / Nau "pA-zA-" 4 / 2 / 20 / iti ye'nte paayyti| kye nipIyate / AziSyetve peyAt / pAM pAne pibati / pAMka rakSaNe pAti // o3 / vAyati / vavau / vaataa| odittvAt "suuytyaadi-"4|2|70| iti ktayostasya natve vAnaH vAnavAn / uNAdau "kR-vA-pA-ji-" (u0 1) ityuNi vAyuH / vAMk gati-gandhanayoH vAti // 5 49 SNa veSTane / snAyati, "SaH so-"2|3|98|| iti satvam / azityAtve sanau / anusvArettvAt neT , mAtA / uNAdau "kR-vA-pA-ji-" (u0 1) ityuNi snAyuH / SNAMka zauce sAti / SNAMka zauce ityatra darzitaprayogA atrApyUyAH, veSTane mAyatIti prayogArthatvAdihaitatpAThasya // atha kAntAH paJca seTazca 50 phaka nIcairgatau / akAraH zrutisukhArthaH, evaM zeSeSvadanteSu / nIcairgatirmandagamanam asa- 10 dvayavahAro vA / phakkati / paphakka / phakkitA / "keTo-" 5 / 3 / 106 / ityapratyaye phakkA / te phakti nigIrNam // 51 taka hasane / sahane ityanye / takati / takitA / "shki-tki-"5|1|29| iti ye takyam // . 52 taka kRcchrajIvane / udid "uditaH svarAnno'ntaH" 4 / 4 / 98 / iti nAgamArthaH / tati, 15 AtaGkati / taiziSyati / ghani AtaH // 53 zuka gatau / zokati / shushok| shokissyti| "naamyupaanty-"5|154| iti ke shukH| uNAdau "zuka-zI-mUbhyaH kit" (u0 463) iti le shuklH|| 54 bukka bhASaNe / bhaSaNe itynye| bhaSaNaM bhartsanam / bukkati zvA / bukiSyati / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityapratyaye bukkA // 20 'atha khAntA dvAviMzatiH seTazva 55 okha 56 rAkha 57 lAkha 58 drAkha 59 dhAkha zoSaNA-'lamarthayoH / okhati / "upasargasyAniNeghedoti" 1 / 2 / 19 / pokhati / "gurunAmyAdeH-" 3 / 4 / 48 / ityAmAdeze okhaanyckaar| RdittvAd Upare Nau "upAntyasyA-" 4 / 2 / 35 // iti na hrasvaH, mA bhavAnocikhat / RdittvAdeva cauto netsaJjJA prayogitvAca // rAkha / rAkhati / ararAkhat // lAkha / lAkhati / alalAkhat / / 25 drAkha / dAkhati / adadrAkhat // dhAkha / dhAkhati / adadhAkhat / kecidamuM nAdhIyate // - 60 zAkha 61 zlArava vyaaptau| zAkhati / RdittvAt ashshaakht| aci "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityapratyaye vA zAkhA / uNAdau "kR-zak-"(u0 160) ityoTe zAkhoTo vRkssH| zAkheridetau cAtaH" (u0 400) ityare zikharam , shekhrH|| lAkha / lAkhati / azalAkhat // 1 neT saM1 saM2 ta0 pra0 mu0 nAsti // 2 mAtaviSyati khe|| dhA0 pA0 3
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe 62 kakkha hasane / kakkhati / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityapratyaye kkkhaa| uNAdau "divyavi-" (u0 142) ityaTe kakkhaTaH / dvitIyAdimetaM kecinmanyante, khakkhati / khakkhA // 63 urA 64 nakha 65 Nakha 66 vakha 67 makha 68 rakha 69 lakha 70 makhu 71 rakhu 72 lakhu 73 rikhu 74 ikha 75 ikhu 76 Ikhu 77 valga 78 ragu 79 lagu 5 80 tagu 81 zragu 82 zlagu 83 agu 84 vagu 85 magu 86 svagu 87 igu 88 ugu 89 rigu 90 ligu gatau / okhati / "upasargasyAniNedhedoti" 1 / 2 / 19 / ityupasargAvarNalope pokhati / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke ukhA // nakha / nakhati / pranakhati, nopadezatvAt "adurupasargA-" 2 / 3 / 77 // iti na Natvam / aci nakhaH / / Nakha / nakhati / praNakhati, NopadezatvAda Natvam // vakha / vakhati // makha / makhati / bAhulakAt "vyaJjanAd-" 10 5 / 3 / 132 / ghajapavAde "punnAmni ghaH" 5 / 3 / 130 / iti ghe makhaH // rakha / rakhati // lakha / lakhati // makhu / maGkhati / udittvAd ne'nte'ci maGkho bndii|| rakhu / raGgati / / lakhu / laGghati // rikhu / ringgti| riGgaNaH, riDaNaM skhalanam // ikha / ekhati / / ikhu / iGgati, preGkhati / preGkhA // Ikhu / IDati // ____ atha gAntA aSTAdaza seTo valgavarjA uditazca15 vlg| valgati / "vyaJjanAt-" 5 / 3 / 132 / ghani valgo valgetyarthaH // rgu| raGgati / udittvAd nAgame "vyaJjanAt-" / 5/3 / 132 // pani raGgati-saGgacchate jano'smimiti raGgaH // lagu / laGgati / "laGgi-kampyoH -" 4 / 2 / 47 / iti nalope vilagitaH pazuH / ghaJi laGgaH, khaJjane'yaM rUDhaH // tgu| tnggti| taguH skhalane ruuddhH|| shrgu| zraGgati / / shlgu| zlaGgati // aNgu| aGgati / aci aGgam / uNAdau "agyaGgi-" (u0 405) ityAre aGgAraH . 20 "masyAMsa--" (u0 699) ityurau aGguriH, latve aGguliH // vgu| vaGgati / aci vaGgaH / vagurgativaikalye ruuddhH|| magu / maGgati / maGgaH / uNAdau "maGgernaluk ca" (u0 253) ityadhe magadhAH / "mRdi-kandi-" (u0 465) ityale maGgalam / "hRSi-vRti-" (u0 485) ityule maGgulam / svagu / khagati // igu| iGgati / kte iGgitam / anaTi preGgaNa, "nAmyAdereva ne" 2 / 3 / 86 / iti Natvam // ugu / uGgati // rigu| riGgati // ligu| liGgati, 25 AliGgati / "vyaJjanAt-" 5 / 3 / 132 / ghani NAvaci vA liGgam / liguNa citrIkaraNe liGgayati // vakhamuditamapyeke paThanti, vaGkSati // 91 tvagu kampane ca / cakArAd gatau / sthitasyaiva calanaM kampanam / gatirdezAntaraprAptihetuH kriyaa| tvaGgati / aci tvnggH|| 92 yugu 93 jugu 94 vugu varjane / yugati / juGgati / vuGgati //
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 62-104] svopajhaM dhAtupArAyaNam / atha ghAntAzcatvAraH seTo gagyavarjA uditazca95 gagdha hasane / gagghati / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityapratyaye gagdhA / ghAdirayamityeke, ghagghati // 96 daghu pAlane / varjane'pItyanye / daGghati // 97 zighu aaghaanne| AghANaM gandhopAdAnam / zivati / uNAdau "dhA-lU-" (u0 70) ityANake zivANako nAsAmalaH / "zI-bhI-" (u0 71) ityAnake zivAnakaH zleSmA // 5 98 laghu shossnne| laGghati / laghuG gatau laGghate // atra maghu maNDane ityeke paThanti, maGghati // atha cAntA viMzatiH seTazca99 zuca zoke / zocati / zociSyati / te seTtvAt katvAbhAve ghyaNi zocyaH / nyaGkAditvAd ghani katve zokaH / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke zocati zucaH / "bhUSA-krodhArtha-" 5 / 2 / 42 // ityane zocanazIlaH zocanaH / uNAdau "nAmyupAntya-" (u0 609) iti kiti ipratyaye 10 zuciH / "rucyarci-" (u0 989) itIsi zociH // 100 kuca zabde taare| tAre ucca ityarthaH / zabdamAtre'pItyanye / kocati / cukoca / "uti zavarhAbhyaH ktau bhAvArambhe" 4 / 3 / 26 // iti vA kittve kucitam kocitamanena, prakucitaH prkocitH| kuca samparcaneti jvalAdau paThiSyamANo'pIhArthavizeSAt punaH paThitaH // 101 kruzca gatau / kruJcati / kruJcan / "yujaJca-" 2 / 1 / 71 / iti nasya GavidhAnAt ko nalo- 15 pAbhAve kruG / "prajJAdi-" 7 / 2 / 165 / ityaNi krauJcaH / ajAditvAt striyAmApi kruJcA // 102 kuzca ca kauttilyaa-'lpiibhaavyoH| cakAraH kruzco'nukarSaNArthaH, tena kruzcasvaiyarthya siddham, gateranyasya vA kauTilye dravyasyAlpIbhAve / kuJcati / Nake kuJcikA / vipi nalope kuk / te "no vyaJjanasyAnuditaH" 4 / 2 / 45 / iti nalope saGkucitaH, nikucitaH / sahocitaH iti tu kuca zabde tAre ityasya, anekArthatvAca dhAtUnAM kauTilyArthatA // 20 103 luzca apanayane / anupayuktApAsane / luJcati / "RttRss-"4|3|24| iti ktvo vA kittve lucitvA laJcitvA / ktayorapi vA kittvamityeke, tanmate lucitam luJcitam // 104 arca pUjAyAm / arcati / "anAto nazcAnta--" 4 / 1 / 69 / iti pUrvasyA''tve ne'nte ca Anarca / kte seTtvAd ghyaNi katvAbhAve aWH, arcerapi katvamicchantyeke, aryH| "jJAnecchArcA-" 5 / 2 / 92 // iti sati te arcitH| "ktayorasadAdhAre" 2 / 2 / 91 / ityatra sato varjanAt 25 pratiSedhAbhAve "kartari" 2 / 2 / 86 / iti SaSThayAM "jJAnecchA -" 3 / 1 / 86 / iti ca samAsAbhAve brAhmaNasyArcitaH / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityapratyaye arcA / uNAdau "bhINzalI" (u0 21) 1 "kte'nitt-"111111| ityatra aniTa ityuktatvAt / / 2 " nya dbhameghAdayaH" 4 / 1 / 112 // iti sUtram // 3 sakocaka khe0 saM1 saM2 pra0 tapA0 / sodhika vA* //
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe iti ke arkaH / "rucyarci-" (u0 989) itIsi arciH / arciN pUjAyAm arcayati, arcate / / 105 aJcU gatau ca / cakArAt pUjAyAm / anycti| "kriyaavytihaare'gti-"3|3|23| iti gatyarthavarjanA gatau nA''tmanepadam , vyatyaJcati mithunaM grAmam ; pUjAyAM tu pratiSedhAbhAvAdAtmanepadameva, vyatyaJcate mithunaM devam / kye gatau "aJco'na_yAm" 4 / 2 / 46 / iti naluki acyate; pUjAyAmarcA5 varjanAd nalopAbhAve aJcyate / "anAto-" 4 / 1 / 69 / iti pUrvasyA''tve ne'nte ca Anazca / Udi ttvAd "udito vA" 4 / 4 / 42 / iti ktvAyAM veTi aktvA aJcitvA; arcAyAM "lubhyazceH-" 4 / 4 / 44 / iti ktayoH ktvAyAM ca nityamiT, aJcitA asya guravaH, azcitavAn gurUn , aJcitvA gurUn / "pUdivyaJceH-" 4 / 2 / 72 / iti ktayornatve "samaknau zakuneH pAdau"; "-anapAdAne" 4 / 2 / 72 / ityukteH "udaktamudakaM kUpAt", sApAdAnArthe na natvam / kkAvarcAyAM nalopAbhAve'narcAyAM tu nalukyapi 10 "acaH" 1 / 4 / 69 / iti ghuTi nAgame prAG prAJcau prAJcaH; zasAdau gatyarthe prAcaH prAcetyAdi, pUjane tu nalopAbhAve "acc prAg-" 2 / 1 / 104 / iti co'bhAve prAJcaH prAJcetyAdi / "bhAvAkoH" 5 / 3 / 18 / paJi paryaGkaH palyataH, "kte'niTa-" 4 / 1 / 111 // iti katvam / "udako'toye" 5 / 3 / 135 // iti nipAtanAd ghaJi udacyate'neneti udako ghRtasya; toye tu jalodazcanaH, "karaNA dhAre" 5 / 3 / 129 / ityanaT / uNAdau "aJceH ka ca vA" (u0 656) ityatau aGkatiH, katvAbhAve 15 aJcatiH / "neracceH" (u0 724) ityupratyaye nyaGkaH, nyaivAditvAt katvam , katvAbhAve nyaJcuH svedabinduH // 106 vaJcU 107 caJcU 108 taJcU 109 tvaJcU 110 maJcU 111 muJcU 112 muJcU 113 bucU 114 mlucU 115 gluJcU 116 pasca gatau / pascavarjA Udito daza / vaJcati / yaDi "vaJca-saMsa-" 4 / 1 / 50 / iti nyAgame vanIvacyate / yaGantAdaci vanIvacaH / 20 yaGlupi vanIvaJcIti / UdittvAt ktvAyAM veT , vaktvA; iTi "RttaSa-" 4 / 3 / 24 / iti ktvo vA kittve vacitvA vaJcitvA / veTtvAt ktayorneT itIDabhAve vaktaH vaktavAn / vaJcita iti tu vaJciNa pralambhane ityasya / ghani "na vaJcergatau" 4 / 1 / 113 / iti katvAbhAve "vaJcaM vazcanti vANijAH"; gateranyatra katve vakaM kASTham , "nAmni" 3 / 2 / 75 / iti dIrgha aSTAvakaH / Nau phalavatkartaryAtmanepade prApte "calyAhArArthe-" 3 / 3 / 108 / iti parasmaipadaM bhavati, ahiM vazcayati, gamayatItyarthaH / NigantAttu 25 pralambhane vartamAnAdaphalavatkartaryapi "pralambhe gRdhi-vacceH" 3 / 3 / 89 / ityAtmanepadam , bAlaM vazcayate / aNigantastu pralambhane pazciN pralambhane iti curAdirayam , bAlaM vaJcayate / caurAdikAdeva Nici NigantAt pralambhe ityAtmanepadamityeke / uNAdau "bhR-zI-zapi-"(u0 232) ityathe vaJcathaH adhvA / "Rjyaji-" (u0 388) iti kiti re vakram , nyaGkAditvAt ktvm|| caJcU / caJcati / 1 sApAdAne'rthe vA0 // 2 te'niTtvAt katvam saMpA01 vaa0|| 3JcanI, "ka" vA0 // 4-5 'nya kRdrameghAdayaH' 4 / 1 / 112 //
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 105-121] svopajhaM dhAtupArAyaNam / caktvA caJcitvA / ktayoH caktaH caktavAn / ghani caGkaH / aci caJcA tRNapuruSaH / uNAdau "mRdikandi-" (u0465) ityale caJcalaH / cAcala iti tu caleryaGantAdaci rUpam , atra lasyAnunAsikatvAbhAvapakSe pUrvasya mvabhAvaH, anunAsikatve tu mau caJcala ityapi / "bhU-mR-tR-tsari-"(u0 716) ityupratyaye caJcuH // taJcU / taJcati / taktvA tnycitvaa| taktaH taktavAn / uNAdau "Rjyaji-" (u0 388) iti re takram // tvaJcU / tvaJcati / tvaktvA tvaJcitvA // maJcU / maJcati / / aci maJcaH / maktvA maJcitvA / kte mktH| macuG dhAraNocchrAya-pUjaneSu ca mnycte|| munycuu| muJcati / muktvA muzcitvA // muJcU / DhuJcati / muktvA muzcitvA // cU / mocati / adyatanyAm "Rdicchri-stambhU-mucU-mlucU-grucU-glucU-gluJcU-jo vA" 3 / 4 / 65 / ityaGi agrucat , amrocIt / muktvA, seTaH ktvo "vau vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 25 / iti vA kitve mucitvA mocitvA // mlucU / mlocati / amlucat amlocIt / mluktvA mlucitvA mlocitvA / "mUlavibhujA-" 5 / 1 / 10 144 / iti nipAtanAt ke malinaM mlocati malimlucaH // gluJcU / gluJcati / aglucat aglucIt / gluktvA glunycitvaa|| pasca / "SaH so-"2|3|98| iti Sasya satve "sasya zaSau" 113161 / iti sasya zatve ca sazcati / SopadezatvAd Nau sani patve siSazcayiSati; sani SatvApanne "nni-storevaa-"2|3|37| iti niyamAt SatvAbhAve sisazciSati / yaGi sAsazcyate / yaGlupi sAsazcIti sAsakti; divi asAsak, atra "D-naH saH tso'zvaH" 1 / 3 / 18 / iti zco varjanAd 5 "dantyasakArApadiSTaM kArya tadAdezasya tAlavyasyApi bhavati" iti "sNyogsyaadau-"2|1188| iti zasya luki casya katvam // 117 grucU 118 glucU steye / gatAvapi kecit / pocati / vA aGi agrucat agrocIt / gruktvA mucitvA grocitvA / glucU / glocati / aglucat amlocIt / gluktvA glucitvA glocitvA / ghaJi glocaH, lakSyAnurodhAt katvAbhAvaH / / 20 atha chAntA ekAdaza seTazca 119 mlecha avyaktAyAM vAci / "svarebhyaH" 1 / 3 / 30 / iti chasya dvitve mlecchati / mimleccha / aci mlecchaH / yaGlupi memleSTi; vasmasoH "anunAsike ca-' 4 / 1 / 108 / iti chasya zatve memlezvaH memlezmaH, niranunAsikatve tu zatvAbhAve memlecchuH; divi amemleT / "kssubdh-viribdh-"1|4|70| iti nipAtanAt ke liSTamavispaSTam , mlecchitamanyat / / 120 lacha 121 lAchu lakSaNe / chasya dvitve lacchati, lakSayatItyarthaH, aGkayatIti vA / lAchu / udittvAd nAgame lAJchati, sa evaarthH| vipi lAn / yaGlupi lAlAMSTi; kvipi "anunAsike ca-" 4 / 1 / 108 / iti zatve saMyogAntalope lAlAn / anaTi lAJchanam // 1 lakSayatItyarthaH , aGkayatIti vA yo'rthaH / / 25
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe 122 vAchu icchAyAm / udittvAd nAgame vAJchati, vAJchA, vAJchitam / kvipi vAn vAMzau vaaNshH|| 123 Achu AyAme / udittvAd ne'nte AJchati / kye AJchayate / "anAto nazvA-" 4 / 1 / 69 / ityAto varjanAd Atva-nAgamayorabhAve AJcha aanychtuH| vipi An , svAn svAMzI 5 svAMzaH / kte AJchitaH // 124 hIcha lajAyAm / chasya dvitve hrIcchati / jihIccha / hIcchA // - 125 hurchA kauTilye / irchati, "bhvAdernAmi-" 2 / 1 / 63 / iti dIrghatvam / AdittvAt "AditaH" 44471 / iti ktayoreDabhAve hUrNaH harNavAn / "navA bhAvArambhe" 4 / 472 / iti veDabhAve hUrchitam harNamanena, prahUrchitaH prahUrNaH / yaGlupi "rAlluk" 4 / 1 / 110 / iti chasya 10 luki "lagho:-" 4 / 3 / 4 / iti guNe johorti, Iti johurthIti / kipi hU: hurau huraH // .. . 126 murchA moha-samucchrAyayoH / mUrchati / AdittvAt ktayoriDabhAve mUrtaH mUrtavAn , "r-daadbhuurch-"4|2|69| iti varjanAt ktayostasya na natvam / kte'niTtvAt "kteTo guroH-"5|3|106| ityapratyayAbhAve ktau mUrtiH / mUcheti tu bhidAditvAdaGi / tArakAditvAt ite mUrchitaH / "navA bhAvA rambhe" 4 / 4 / 72 / iti veDabhAve mUrchitam mUrtamanena, pramUrtaH pramUrchitaH // 15 127 sphurchA 128 smurchA vismRtau / sphUrchati / sphUrNaH / sphUrchitam , sphUrNamanena / ktau . sphUrtiH // smurchA / smUrchati / smUrNaH smarNavAn / smUrchitam smarNamanena smUrchA // 129 yucha pramAde / chasya dvitve yucchati / "zyazavaH" 2 / 1 / 116 // ityaturantAdeze yucchntii| kvipi yuT // atra 'uchu uJche, uchai vivAse' iti kecit paThanti, tadayuktam , tudAdipaThi tAbhyAmevAmUbhyAmabhimatarUpasiddheH // 20 atha jAntAzcatuzcatvAriMzat tyaja-paJjavarjAH seTazca 130 dhRja 131 dhRju 132 dhvaja 133 dhvaju 134 dhraja 135 dhraju 136 vaja 137 vraja 138 pasja gatau / dharjati / dadharja / yaGi "RmatAM rIH" 4 / 1 / 55 / darIdhRjyate / ikAropAntyo'yamiti kecit , dhejati // dhRju / udittvAd nAgame dhRJjati / dadhRJja / darIdhRjyate // dhvaja / dhvajati / "vyaJjanAdervopAntyasyAtaH" 4 / 3 / 47 / iti vA vRddhau adhvAjIt adhva25) jIt / aci dhvajaH // dhvaju / udittvAda nAgame dhvaJjati / dadhvaJja / yaGi dAdhvaJjyate // dhraja / dhrajati / dadhrAja / adhrAjIt adhrajIt // dhraju / udittvAd nAgame dhraJjati / dadhraJja / yaDi dAdhra-jyate // vaja / vajati / avAjIt avajIt / "anaadeshaadeH--"4|1|24| ityetvasya "na zasa-dadra-" 4 / 1 / 30 / iti pratiSedhAt vavajatuH vavajuH / ghaJi vAjo nega-pakSI, 1 "bhidAdayaH" 5 / 3 / 108 // 2 "tadasya saJjAtaM tArakAdibhya itaH" // 1 / 138 // 3 mUrchA sajAtA asya iti vigrahaH //
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 parasmaidhAtavaH 122-141] svopajhaM dhAtupArAyaNam / te seTtvAd na gatvam / uNAdau "bhI-vRdhi-"(u0 387) iti re vjrH|| vraja / vrajati / "vada-vraja-" 4 / 3 / 48 / iti vRddhau abrAjIt / yaGi vAvrajyate / yaGlupi vAvakti vAvrajIti / ghyaNi parivrAjyam , kte seTvAd na gatvam / Nake parivrAjakaH / "didyuddad-" 5 / 2 / 83 / ityAdinipAtanAt kvipi parivrAT / "AsyaTi-" 5 / 3197 / iti kyapi jyA pravrajyA parivrajyA / "gocara-" 5 / 3 / 131 // iti nipAtanAd ghe vrajanti. tasminniti vrajaH / vaja vrajaNa mArgaNasaMskA- 5 ra-gatyoH vAjayati vaajyti|| psj| "SaH so-" 2 / 3198 / iti Sasya Satve "sasya zaSau" 1 / 3 / 61 / iti sasya zatve "tRtiiystRtiiy-"1|3|49| ityAsannatvAcchasya je sajjati / gau sani SopadezatvAt "Ni-storevA-" 2 / 3 / 37 iti Satve siSajjayiSati / "Ni-storevA-" 2 / 3 / 37 / iti niyamAt sani SatvabhUte na Satvam , sisajiSati / aci sajjaH / te sajjitaH / kvacidAtmanepadamapi dRzyate-- prakRterguNasammUDhAH, sajjante guNakarmasu / [bhagavadgItA a0 3 zlo0 29] - 'sajjamAnamakAryeSu" iti // 139 aja kSepaNe ca / cakArAdgatau / ajati / "aghakyap-" 4 / 4 / 2 / iti vIMbhAve vivAya, saMvivAya / "trane vA" 4 / 4 / 3 / vIMbhAve prAjitA pravetA, atrAnusvArettvAt neT ; prAjano daNDaH, pravayaNo daNDaH / "kriyaavyti-"3|3|23| iti gatyarthavarjanAd gatau nAtmanepadam , vyatyajanti grAmam ; 1b kSepaNe tvAtmanepadameva vyatyajante / "aghaJ-" 4 / 4 / 2 / ityazidviSaye eva vIMbhAve vyaJjanAditvAd yaGapi, vevIyate / ghanAdivarjanAd ghanAdau vIbhAvAbhAvaH / ghabhi samAjazchAtrANAm , udAjaH khagAnAm / "samaja-" 5 / 3 / 99 / iti kyapi samajyA sabhA / "samudo'jaH-" 5 / 3 / 30 / ityali samajaH pazusaGghaH, udajaH pazupreraNam / aci ajaH ajA / "lalATa-vAta-" 5 / 1 / 125 / iti khazi vAtamajanti vAtamajA mRgaaH| "gocara-saJcara-" 5 / 3 / 131 // iti nipAtanAda ghe vyjH| uNAdau "pyA-dhA-" 20 (u0 258) iti ne venaH prAjJaH / "yamyaji-"(u0 288) ityune vayunazcandraH / "vipinA-'jinA-" (u0 284) iti nipAtanAdine ajinam / "Rjyaji-" (u0 388) iti kiti re vIraH / mthavirAdinipAtanAdire ,ajiram / "mI-jyaji-" (u0 439) iti sare vesaraH / "pAdAccAtyajibhyAm" (u0 620) iti NidiH AjiH; padAjiH pattiH, "padaH pAdasyA''jyAtigopahate" 3 / 2 / 95 / iti pAdasya padAdeza AjIti nirdezAcca vyaadeshaabhaavH| "aji-sthA-" (u0 768) iti Nau vennuH| 25 "aLyaji-" (u0 966) ityasi gAdeze ca agaH kSemam // 140 kujU 141 khujU steye / kojati, khojti| UdittvAt ktvAyAM veTau, kuktvA, khuktvA; seTi ktvi "vau vynyjnaa-"4|3|25| iti ktvo vA kittve kujitvA kojitvA, khujitvA khojitvA / / 1 "sthavira-piThira-sphirA-'jirAdayaH" (u0417) iti sUtram //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdhArthazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe 142 arja 143 sarja arjre| arjati / "anAto nazcAnta-" 1 / 1 / 69 / iti pUrvasyAtve nAgame ca Anarja / "ayi raH" 4 / 1 / 6 / iti rasya dvitvAbhAve arjijiSati / uNAdau "yamyaji-" (u0 288) ityune arjunaH / "arjez2a ca" (u0 722) RjuH / arjaN pratiyatne arjayati / / srj| sarjati / sasarja / Nake sarjikA / uNAdau "kRSi-cami-" (u0 829) ityUH, saH kSAraH / / 5 144 karja vyathane / karjati / cakarja // 145 kharja mArjane c| cakArAd vythne| kharjati / ckhrj| uNAdau "mI-masi-"(u0 427) ityUre khajUraH / "kRSi-cami-" (u0 829) ityU:, khajUH / / 146 khaja manthe / mantho viloDanam / khajati / cakhAja cakhajatuH cakhajuH, ' AdezAvitvAd "anAdezAde:-" 4 / 1 / 24 / iti naitvam / yaGi caakhjyte| yaDlupi cAkhajIti / te khaji10 tam / kte seTtvAd dhyaNi ghani ca gatvAbhAve khAjyam khaajH| aci khajaH / uNAdau "zali bali-" (u0 34) ityAke khajantyaneneti khajAko manthaH, khajAkA darvI // 147 khaju gativaikalye / gatervaikalyaM vikRtatvam / udittvAd nAgame khaJjati / cakhaJja / aci khaJjaH / nandyAditvAdane khaJjanaH / uNAdau "khara rITaH" (u0 152) khaJjarITaH // 148 ez2a kampane / ejati / "gurunAmyAdeH-" 3 / 4 / 48 / iti parokSAyA AmAdeze ejA15 cakAra / RdittvAd "upAntyasyAsamAna--'' 4 / 2 / 35 / iti hasvAbhAve mA bhavAnejijat / "ejeH" 5 / 1 / 118 / khaz , aGgamejayaH / ejuG dIptau ejate // 149 TvosphUrjA vajranirghoSe / sphUrjati / pusphUrja / yaGi posphUryate / yaGlupi posphUrjIti; divi "rAtsaH" 2 / 1 / 90 / iti niyamAt saMyogAntalugabhAve aposphUcha / vittvAt "Tvito'thuH" 5 / 3 / 82 / sphUrjathuH / oditvAt ktayostasya natve AditvAt ceDabhAve sphUrNaH sphUrNavAn / "navA 20 bhAvA''rambhe" 4 / 4 / 72 / iti veDabhAve sphUrNam sphUrjitamanena, prasphUrNaH prsphuurjitH| "bhvAdena - mino--" 2 / 1 / 63 / iti dIrgha siddhe dIrghoccAraNaM "bhvAdeH-" 2 / 1 / 63 // iti dIrghatvasyAnityatvajJApanArtham , tena kurdate kurdanaH ityapi siddham // 150 kSIja 151 kUja 152 guja 153 guju avyakte zabde / kssiijti| cikSIja // kUja / kUjati / cukUja / kte kUjitam / kte seTtvAd na ghaJi gatvam , kUjaH // guj| 25 gojati / jugoj|| guju / udittvAd nAgame guJjati / juguJja / guJjitam / guJjA // 154 laja 155 laju 156 tarja bharsane / lajati / lalAja // laju / udittvAd nAgame laJjati / lalaja / lajuNa bhAsArthaH laJjayati // trj| trjti| ttrj| tarjiN santarjane trjyte|| 1 "kte'niTazcajoH kagau ghiti" 41 / 11 // ityatra te pare aniTdhAtorgatvavidhAnAt // 2"nandyAdibhyo'naH" 5 / 1 // 52 // 3 "suytyaadhoditH"42170| ityanena // 4 "aaditH"4471| iti sUtreNa iDabhAve "ra-varNAnno g-12|3|63|| iti Natve ca //
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 142-173] svopajhaM dhAtupArAyaNam / 157 lAja 158 lAju bharjane ca / cakArA bhartsane / lAjati / kte seTtvAd gatvAbhAve pani lAjyante iti laajaaH|| lAju / udittvAd nAgame lAJjati // 159 jaja 160 jaju yuddhe| jajati // jaju / udittvAd nAgame jaJjati / yaGlupi jAjakti jAjaJjIti // 161 tuja hiMsAyAm / tojati / tutoj| "vau vyaJjanA-" 4 / 3 / 25 / iti ktvA-sanorvA kittve / tujitvA tojitvA, tutujiSati tutojiSati // 162 tuju valane c| cakArAd hiMsAyAm / pAlane'pItyanye / valanaM prANanam / udittvAd nAgame tuJjati / tutuJja / kte tuJjitA bhUH / kte seTtvAt "kteTo- 5 / 3 / 106 / ityaH, tuJjA / tuGga iti tu tamerDityuGge / tujuNa hiMsAdyarthaH, bhAsArthazvAnyaH, tuJjayati // 163 garja 164 gaju 165 gRja 166 gRju 167 muja 168 muju 169 mRju 170 maja 10 zabde // garja / garjati / jgrj| kte garjitam / "bahulametannidarzanam" iti vacanAt curAditve garjayati / yallakSam "pratiravaparipUrNA garjayantyadrayo'pi" || gaju / udittvAd nAgame gaJjati / jagaJja / aci gaJjA // gRja / garjati / jagRjuH / yaGi jarIgRjyate / yaGlupi jarigati jargakti / te gRjitam // gRju / udittvAd ne'nte gRnyjti| 15 jagRJja / yaGi jarIgRJjyate / yaGlupi jarigRti jati / uNAdau "yvasi-rasi-" (u0 269) ityane gRJjanamabhakSyadravyam // . muja / mojati / mumoja / "vau vyaJjanA-" 4 / 3 / 25 / iti ktvAsano kittve mujitvA mojitvA, mumujiSati mumojiSati // muju / udittvAd ne muJjati / mumuJja / aci munyjH|| mRju / udittvAd ne mRJjati // maja / majati // 171 gaja madane c| cakArAt zabde / madanaM madotpattiH / gjti| jgaaj| aci gajaH / 20 gaja mArjaN zabde gAjayati // . 172 tyajaM hAnau / hAnistyAgaH / tyajati / tatyAja / anusvArettvAd neT , atyAkSIt / tyktaa| yaGi tAtyajyate / yaGlupi tAtyajIti tAtyakti / yaNi "tyaja-" 1 / 1 / 118 / iti gatvapratiSedhAt tyAjyam / "yuja-bhuja-" 5 / 2 / 50 / iti ghinaNi tyaagii| ghani tyAgaH // 173 SaJja saGge / "SaH so-" 2 / 3 / 98 / iti satve "daMza-saJjaH zavi" 4 / 2 / 49 / iti 25 nalope sajati / "vyaJjanAnAmaniTi" 4 / 3 / 45 // iti vRddhau asAGgIt / saMyogAntatvAt "indhyasaMyogA-" 1 tamU kAkAyAm ityasmAddhAtoH "kami-tami-zamibhyo Dit" (u0 107) iti Dit uGgaH // "vyaJjanAnAmaniTi" 4 / 3 / 45 / "saH sijastadi-syoH" 4 / 3 / 65) "aghoSe prathamo'ziTaH" 1 / 3150 / 2 atra "ca-jaH k-gm-"2|1186|| iti vRddhau Ittve prathamatve katve ca kRte "nAmyantasthA-kavargAta-" 2 / 3 / 15 / iti sasya Satve "ka-Sayooge kSaH" iti vacanAt kSatvaM ca // dhA.pA.4
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe 4 / 3 / 21 / iti parokSAyAH kittvAbhAve' sasaJjatuH sasaJjaH / "sthA-seni-" 2 / 3 / 40 / ityupasargAt Satve vyatiSajati abhissjti| abhiSiSaDvati / popadezatvAt Nau sani "saJjervA" 2 / 3 / 38 / iti Satve sipaJjayiSati, pakSe sisaJjayiSati / yaGi saasjyte| yaGlupi sAsaJjIti sAsati / anusvArettvAd neT , saGgA, saGktum / kte prasaktam / te'niTtvAd dhyaNi gatve prasaGgayaH / ghani utsaGgo'GkaH / 5 "ghaJyupasargasya-" 3 / 2 / 86 / iti dIce prAsaGgo yugam , niSaGgastUNA / "ja-nazo ni-' 4 / 3 / 23 / iti ktvo vA kittve saktvA saGktvA / yAdeH ktvo nityaM kittve Asajya prasajya / uNAdau "vI-saJjyasibhyasthik" (u0 669) sakthi / / atha TAntA aSTAtriMzat seTaca 174 kaTe varSA-''varaNayoH / vRSTAvAvaraNe cArthe / kaTati / cakaTatuH cakaTuH, AdezAditvAd 10 "anAdezAdeH-" 4 / 1 / 24 / ityetvAbhAvo'tra / "vyaJjanAdervopAntyasyA-" 4 / 3 / 41 // iti vA prAptAyA vRddheredittvAt "na zvi-jAgR-" 4 / 3 / 49 / iti pratiSedhe akaTIt / aci kaTati-varSatimadajalaM savati kaTaH karigaNDaH, kaTati-AvRNoti kaTo vIraNAdimayaH, nAsya kaTo'sti nikaTaH samIpa ityarthaH / ghani kaattH| uNAdau "da-ka-na-" (30 27) ityake kaTakaH / "kR-kaDi-" (u0 321) ityambe kaTambo vAditram / "kR-za-pra-pUg-" (u0 418) iti Ire kaTIraM kttii| 15 "kR-ga-za-" (u0 441) iti varaTi kaTaro vyAlAzvaH, kaTTarI dadhivikAraH / "padi-paThi-" (u.. 607) iti iH, kttiH| "bhR-bhU-tR-" (u0 716) ityuH, kaTuH // 175 zaTa rujA-vizaraNa-gatya-'vazAtaneSu / caturtheSu / zaTati / zazATa / aci zaTaH / NyantAdaci zATI / Nake zATakaH / ghaJi zATaH / tAlavyAdiH // 176 vaTa veSTane / vaTati rajjum / "anAdezAdeH-" 4 / 1 / 24 / ityetvasya "na zasa-dada-" 20 4 / 1 / 30 / iti pratiSedhe vavaTatuH vavaTuH / aci vttH| "bahulam" 5 / 1 / 2 / ityakaTi vaTyate veSTyate iti vaTakam / pyantAdaci vATaH vATI vATaM ca vRtiH| uNAdau "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, vaTiH / "bhR-mRtR-tsari-" (u0 716) ityuH, vaTuH / paribhASaNe ghaTAditvAd Nau vaTayati / paTa vaTaN granthe, adantaH, vaTayati // 177 kiTa 178 khiTa uttAse / uttrAso bhayodgatiH uttrAsanaM ca / keTati / cikeTa / "mA25 myupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke kiTaH, kiTI // khiTa / kheTati / cikhett| khiTyate-uttrA 1 nanu "tatra kvasu-kAnau tadvat" 5 / 2 / 2 / ityatra kvasu-kAnayoH parokSAvadbhAve "indhyasaMyogAt parokSA kidvat" 4 / 3 / 21 / iti saMyogAntadhAtUnAM kittvAbhAve kathaM sejivAn babhrazAnaH : ityAdau na luk ? iti cet, kvasu-kAnayoH parokSAvadbhApAdeva kittve siddha kitkaraNaM saMyogAntadhAtvartham , tena saMyogAntAt paro.. kSAyAH kittvaniSedhe'pi anayoH kittvAt na lugiti // 2 "Nyantasya tvasya adyatanyAmeva prayogo dRzyate tena jau ke prAcIkaTat" iti kriyAratnasamaJcaye // .
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 174-189] svopajhaM dhAtupArAyaNam / syate'neneti "vyaJjanAd-" 5 / 3 / 132 / pani yAvAditvAt ke kheTakaH, AkheTakaH / kAbhAve kheTo grAmo'dhamazca // 179 ziTa 180 piTa anAdare / etau taalvy-muurdhnyaadii| zeTati / zizeTa // piTa / "dhaH so-" 2 / 3 / 98 // iti satve seTati / SopadezatvAd Satve sipeTa // 181 jaTa 182 jhaTa skhaate| jttti| jajATa / jayyate-saMhanyate "sthAdibhyaH-" 5 5 / 3 / 82 / iti ke jaTA / jaTA asya santIti "kAlA-jaTA-" 7 / 2 / 23 / iti lelo, jaTAlaH jaTilo jaTAvAn / abhrAditvAdaH jaTaH / sthAditvAt ke jaTaH // jhaTa / jhaTati / ujjhaTati / aci jhaTaH, jhaTA / ghani jhATaH / / 183 piTa zabde ca / cakArAt saGghAte / peTati / "tikkRtau-" 5 / 1171 / iti ke svArthe ke ca piTakaH / "ghaJyupasargasya-" 3 / 2 / 86 // iti bAhulakAd dIrthe piTAkaH / lihAditvAdaci pettaa| 10 uNAdau "chidi-bhidi-" (u0 30) iti vA kityake piTakaH kSudrasphoTaH, peTakaM cakram / kecita 'peDA' iti siddhyartha DAntamenaM paThanti / / 184 bhaTa bhRtau / bhRtivetanaM bharaNaM ca / bhaTati / babhATa / paribhASaNe ghaTAditvAt Nau bhaTayati / aci bhaTaH / Nake bhATakam / uNAdau "bandhi-vahi-" (u0 459) iti itre bhaTitram / "kalyani-" (u0 481) iti ile bhaTilaH / "kami-vami--" (u0 618) iti NidiH, bhATiH suratamUlyam // 15 185 taTa ucchAye / taTati / tatATa / aci taTaH / Nake tATakaH / uNAdau "zali-bali-"(u0 34) ityAke taTAkam / / 186 khaTa kAjhe / kAsA'syAstItyamAditvAdaH kAsaH, kAsAviziSTo dhAtvarthaH / khaTati / cakhATa / aci khaTastRNam / gaurAditvAt DyAm khttii| ladhvI khettii| khttikaa| uNAdau "laTikhaTi-" (u0 505) iti ve khaTTA // 187 NaTa nRtau| natAvityanye / hiMsAyAmapyeke / nttti| praNaTati, NopadezatvAd "adurupasargA-" 2 / 3 / 77 / iti Natvam / nAyaM Nopadeza ityeke, pranaTayati prnaattyti| neTatuH neTuH / aci naTaH / Nau natau ghaTAditvAd hasve naTayati zAkhAm ; nRtau hiMsAyAM ca ghaTAditvAbhAve na hUkhaH, naTaM nATayati, praNATayati, corasyonnATayati, "jAsa-nATa-" / 2 / 2 / 14 / iti karmaNo vA vyApyatvam / naTaN avasyandane nATayati nATakam // 25 188 haTa dIptau / haTati / jahATa / Nake hATakam // 189 SaTa avayave / "SaH so-"|23|98| iti satve saTati / sasATa / aci saTA / popade 1 "abhrAdibhyaH" // 2 // 46 // 2 "sthAdibhyaH kaH" 5 / 3182 // 3 "lihAdibhyaH" 5 / 1150 // 4 'tvAda kI, kha pra. mu.|| 5+ + etanmadhyagataH pAThaH saM1 saMra saMpA1 vA. tapA0 nAsti / / 6 nartayatItyarthaH // 7 caurasyo pra. mu0 // 20
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe zatvAd Nau sani "Ni-storevA-" 2 / 3 / 37 / iti Satve sipATayiSati // 190 luTa viloTane / viloDane ityanye / loTati / luloTa / luTac viloTane luTyati / luTaNa bhAsArthaH loTayati // 191 ciTa praiSye / praiSyaM dAsatvam / ceTati / ciceTa / Nake ceTako bAlo dAsazca / uNAdau 5 "kili-pili-" (u0 608) iti iH, ceTiH // 192 viTa zabde / Akroze ityanye / veTati / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke viTaH / Nake veTakam // 193 heTa vivAdhAyAm / heTati / jihett| DAnto'yamityeke, heDati, jiheDa // 194 aTa 195 paTa 196 iTa 197 kiTa 198 kaTa 199 kaTu 200 kaTai gtau| 10 aTati / parokSAyAm "asyaade:-"4|168iti pUrvasyA''tve ATatuH ATuH / "attyrti--"3|4| 10 / iti yaGi aTATyate / "AsyaTi-" 5 / 3 / 97 / iti kyapi attyaa| "vA'TATyAt' 5 / 3 / 103 / iti yaGantAd ye aTATyA; pakSe "zaMsi-" 5 / 3 / 105 / ityaH, aTATA / sani "svarAdeH-" 4 / 1 / 4 / iti dvitIyAMzadvitve aTiTiSati / ane aTanaH / uNAdau "sadi-vRtyami-" (u0 680) ityanau attniH| "chavi-chivi-sphavi-"(u0 706) iti vau nipAtanAt aTaviH // paTa / paTati / papATa / aci 16 paTaH / uNAdau "vI-pati-paTibhyastanaH" (u0 292) paTTanam / "kR-za-pa-pUg-" (u0 418) itIre pttiirH| "mRdi-kandi-"(u0 465) ityale paTalam , NyantAt pATalam / "kaTi-paTi-" (u0 493) ityole paTolaH / "ka-pR-kaTi-" (u0 589) ityahe paTahaH / "bhR-mR-tR-tsari-" (u0 716) ityuH, paTuH / paTaNa bhAsArthaH pATayati / paTa vaTaN granthe, adantaH, paTayati // iTa / eTati / iyeTa kiTa / keTati / cikeTa / uttrAse paThito'pyarthabhedAt punarupAttaH // ktt.| 20 kaTati / cakATa / "vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 47 / iti vA vRddhau akaTIt akATIt / kaTu / udittvAd nAgame kaNTati / [uNAdau] "dR-ka-na-" (u0 27) ityake kaNTakaH // kaTai / kaTati / aidittvAt ktayorneT , kaTTaH kaTTavAn // 201 kuTu vaikalye / udittvAd ne kuNTati / cukuNTa / aci kuNTaH / DAnto'yamityeke, kuNDati, aci kuNDaH // 25 202 muTa pramardane / moTati / ane AmoTanam / Nau te AmoTitaH / udidayamiti kauzikA, muNTati / muTat AkSepa-pramardanayoH muTati / puTa muTaN saJcUrNane moTayati // 203 cuTa 204 cuTu alpIbhAve / coTati / cucoTa / anaTi uccoTanam / cuTa chuTa truTat chaidane cuTati / tuTa cuTa cuTu chuTaN chedane coTayati // cuttu| udittvAd ne cuTati / 1 caurAdiko'pyayaM vartate, tatra cuNTayati //
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 190 - 217] svopajJaM dhAtupArAyaNam / cucuNTa / anaTi cuNTanam / DAnto'yamityanye, cuNDati, cucuNDa, aci cuNDaH // 205 vaTu vibhAjane / vibhAjanaM vibhAgIkaraNam / udittvAd ne vaNTati / vavaNTa / aci vaNTa ekacaraH sevakaH / ghaJi vaNTo bhAgaH / vaTuN vibhAjane vaNTayati // 29 luTu / 206 ruTu 207 luTu steye / uditvAd ne ruNTati / ruruNTa / aci ruNTaH // udittvA ne luTati / luluNTa / aci luNTa: / " vRG-bhikSi- " 5/2/701 iti TAke luNTAkaH / te 5 seTtvAt "kteTo guroH-" 5 / 3 / 106 / ityaH, luNTA / luNTaN steye ca luNTayati / ThAntAvetAvityanye // " 208 sphaTa 209 sphuTTa vizaraNe / sphaTati vastram / pasphATa / kte sphaTitam / aci karpUrasphaTA / uNAdau "krI-kalyali - " ( u0 38 ) itIke sphaTikaH / udidayamiti kecit tatra ne sphaNTati // sphuTTa / sphoTati / pusphoTa / RdittvAd vA'Gi asphuTat, pakSe asphoTIt / 10 ghaJi sphoTaH, AsphoTaH, visphoTaH / sphuTat vikasane kuTAdi:, sphuTati, asphuTIt / "nAmyupAntya - " 5/1/54 | iti ke sphuTa: / caTa sphuTaN bhede sphoTayati / kathaM sphuTayati ? sphuTaM karotIti Nici bhaviSyati / "bahulametat" iti vacanAccurAdyadanto vA sphuTaN jJeyaH // 210 laTa bAlye / bAlyaM bAlakriyA / laTati / lalATa / ghaJi lATaH / aci kutsitaM laTati kulaTA, laTaH, laTakaH / Nake lATakaH / uNAdau "laTi-khaTi - " ( u0 505 ) iti velA || 15 211 raTa 212 raTha ca paribhASaNe / cakAro laTAnukarSaNArtha:, tena laTerarthadvayaM siddham / rati / rarATa / ghaJi virayyate iti virATaH / raTitA // atha ThAntAH saptadaza seTa - rtth| raThati / rarATha // 213 paTha vyaktAyAM vAci / paThati / papATha / Nake pAThakaH / ke paThitam / " termahAdibhyaH " 20 4|4|33| itITi nipaThitiH / " nernada-gada - " 5 / 3 / 26 / iti vA'li nipaThaH, nipAThaH // 214 vaTha sthaulye / vaThati / vavATha / "anAdezAdeH - " 4 / 1 / 24 / ityetvasya " na zasa-dada - " 4 / 1 / 30 / iti pratiSedhe vavaThatuH vavaduH / uNAdau "Rcchi caTi - " ( u0 397) ityare vaTharaH // 215 maTha mada-nivAsayozca / cakArAt sthaulye / maThati / mamATha / maThanti - nivasantyatreti "vyaJjanAd-" 5 / 3 / 132 / iti ghaJi prApte bAhulakAt "punnAgni ghaH " 5 / 3 / 130 / maThaH / uNAdau 25 " Rcchi caTi - " ( u0 397) ityare maTharo'dhamaH // 216 kaTha kRcchrajIvane / kaThati / ckaatth| aci kaThaH / uNAdau "zyA kaThi -" (u0282) itIne kaThinaH / "kaThi-caki- " ( u0 433) ityore kaThoraH / "caTi- kaThi -" (u0 752) ityAkau kaThAkuH kuTumbapoSI // 217 haTha balAtkAre | plavana - kIlabandhanayorityanye / haThati / jahATha / AdezAditvAt "anA - 30
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUSAdigaNe dezAde:-" 4 / 1 / 24 / iti maitvam , jahaThatuH jahaThuH / aci haThaH / / 218 uTha 219 ruTha 220 luTha upaghAte / oThati / uvoTha UThatuH UThuH / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke uTha upghaatkH|| rutth| roThati // luTha / lotthti| luThat saMzleSaNe luThati // 5 221 piTha hiMsA-saGklezayoH / peThati / uNAdau "mRdhundi-" (u0 399) iti kityare piTharaM bhANDam / piThiramiti tu piTheH "sthavira-" (u0 417) iti nipAtanAdire rUpam // 222 zaTha kaitave c| cakArAd hiNsaa-sngkteshyoH| tAlavyAdiH / shtthti| shshaatth| aci zaThaH / zaTha zvaTha zvaThuNa saMskAra-gatyoH zAThayati / zaThaNa samyagbhASaNe adantaH, zaThayati // 223 zuTha gtiprtiipaate| taalvyaadiH| shotthti| shushotth| udidayamityeke, tatra ca ne 10 zuNThati / zuThaNa Alasye zoThayati // 224 kuThu 225 luThu Alasye ca / cakArAd gatipratIghAte / udittvAd ne kuNThati / cukunntth| karmaNi ghaJi kuNThaH / kuThAre iti tu kuTheH sautrasya // luThu / luNThati / lulunntth| aci luNThaH // 226 zuTu shossnne| tAlavyAdiH / udittvAd ne zuNThati / shushunntth| karmaNi pani zuNThI / zuraNa zoSaNe zuNThayati / uNAdau "kili-pili-" (u0 608) iti iH, zuNThi garameva // 16 227 aTha 228 ruThu gatau / aThati // rutthu| udittvAd ne ruNThati / / luThumapyanye'dhIyate / luNThati / luluNTha // kecidarthabhedAt puna Thamapi paThanti / atha DAntAstriMzat seTazca229 puDu prmrdne| udittvAd ne puNDati / pupunndd| Nake puNDakam / uNAdau "sRNIkA-" (u0 50) iti Ike nipAtanAt puNDarIkam / "khura-kSura-" (u0 396) iti re puNDH // 20 230 muDDu khaNDane ca / cakArAt pramardane / udittvAd ne muNDati / mumuNDa / muDuG majhane muNDate // 231 maDa bhUSAyAm / udittvAd ne maNDati / mamaNDa / "bhUSA-krodhArtha-" 5 / 2 / 42 / ityane maNDanaH / uNAdau "mR-manyaJji-" (u0 58) ityUke maNDUkaH / "tR-ji-" (u0 221) iti NyantAdante maNDayanta AdarzaH, "AmantA-" 4 / 3 / 85 / iti nneryaadeshH| maDaN bhUSAyAm maNDa yati / "Ni-vetti-" 5 / 3 / 111 / ityane maNDanA / vaDuG maDDaG veSTane maNDate // 25 232 gaDu vadanaikadeze / gaNDagatasaMhananakriyAyAmityarthaH / udittvAd ne gaNDati / jagaNDa / aci gaNDaH / Nake gaNDikA / uNAdau "kR-za-kuTi-" (u0 619) iti vA NidiH, gaNDiH, NittvavalAd vRddhau gANDiH, DyAm gaannddii| maNyAditvAd ve gANDivam , gANDIvam / "tR-ji-" (u0 221) iti NyantAdante gaNDayanto meSaH // 1 "tuSi-kuThibhyAM kit" (u0 408) iti kit bhAraH / / 2 maNDanaH mu0 / maNDanam pr.|| 30 3 "maNyAdibhyaH" 7 // 2 // 44 // iti sUtram //
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 10 parasmaidhAtavaH 218-254] svopajhaM dhAtupArAyaNam / / 233 zauDa grve| tAlavyAdiH / zauDati / zuzauDa / RdittvAd gau De "upaantysyaa-"4|2|35|| iti hasvAbhAve azuzauDat / uNAdau "kR-za-pa-pUga-" (u0 418) itIre zauDIraH // 234 yauTTa sambandhe / sambandhaH zleSaH / yauddti| yuyauDa / RdittvAd Nau De "upAntyasyA-" 4 / 2 / 35 / iti na hUsvaH, ayuyauDat // 235 me 236 greDa 237 mleDa 238 loDa 239 lauTTa unmAde / meDati, preDati, 5 mleDati, loDati, lauDati / RdittvAd hrasvAbhAve amimeDat , amigreDat , amimleDat , aluloDat , alulauDat / zauDrAdayo loDavarjASTAntA ityanye // 240 rodra 241 raudra 242 taur3a anaadre| roddti| ruroDa / RdittvAt aruroDat // rauTTa / rauDati / rurauDa / RdittvAt arurauDat // taudd| tauDati / tutaudd| RdittvAt atutauDat // 243 kIDa vihAre / krIDati / cikrIDa / "krIDo'kUjane" 3 / 3 / 33 / ityAtmanepadam , sakrIDate, kUjane tu sakrIDanti zakaTAni / "anvAG-pareH" 3 / 3 / 34 / anukrIDate, AkrIDate, parikrI. Date / RdittvAd De na hrasvaH, acikrIDat / "AGaH krIDa-" 5 / 2 / 51 / iti ghinaNi AkrIDanazIla AkrIDI / te krIDitam / te seTtvAt "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, kriiddaa|| 244 tuDU 245 tUDa 246 tor3a toDane / toDanaM dAraNam / toDati / tutodd| RditvAd 15 atutoDat / dAraNasya hiMsAvizeSatvAd "hantyarthAzca" iti curAditve toDayati / saMyuktaDAnto'yamityeke tuddti| ubhayorlakSyam ___ "tuDatyaMhaH sakalamacirAttoDayatyazriyaM ca" // tUDa / tUDati / tutuudd| RdittvAt atutUDat / kte seTtvAt "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, tUDA // * 247 huDa 248 hUTTa 249 haTTa 250 hauDa gatau / hoDati, iDati, hUDati, hoDati / 20 RdittvAt ajuhoDat , ajuhUDat , ajuhUDat , ajuhauDat // 251 khoDa.pratIpAte / gatAvityanuvRttergativiSaye pratIghAte / khoddti| RdittvAt acukhoDat / aci khoDaH paGguH / latve kholA zirastram // 252 viDa Akroze / veDati / viveDa / [uNAdau] "kuli-pili-" (u0 476) iti kityAle viddaalH|| 253 aDa udyame / aDati / vyaDati / aci vyaDaH / vyApUrvasya vyADaH / latve vyAlaH // 254 laDa vilAse / laDati / latve lalati / jihonmanthane ghaTAditvAd Nau hUsve laDayati, anyatra lADayati, latve lAlayati / nandyAditvAdane laDanA lalanA / aci lddH| laDaN upasevA 1 toDdhA torUpANi tuDadhAtutulyAnIti nAcAryepollikhitAnIti jJeyam // 25
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe yAm upalADayati / laliN IpsAyAm lAlayate / "dhuSeravizabde" 4 / 4 / 68 / iti vizabdapratiSedhANNico'nityatve ullalate // 255 kaDu mde| udittvAd ne knnddti| cakaNDa / kaDuG made udittvAd ne kaNDate / kaDamapyeke'tra paThanti, sa tu tudAdipAThenaiva gatArtha iti nehAdhIta // 5 256 kadDa kaarkshye| dopAntyo'yam / "tavargasya-" 1sh60| iti dasya Datve kaDuti / cakaDu / aci kaDDaH karkazaH / te seTtvAt "teTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, kaDDA / kvipi "padasya" 2 / 1 / 89 / iti saMyogAntalope kad kat / anye tu DopAntyamenaM manyante, tadA saMyogAntalope kaD kaT // 257 adDa abhiyoge| dopAntyaH / "tavargasya-" 1 / 3 / 60 / iti dasya Datve aDDati / 10 "anAto-" 4 / 1 / 69 / ityAtve ne ca AnaDDa / sani "na b-d-nm-"4|1|5| iti dasya dvitvAbhAve aDDiDiSati / kipi "padasya" 2 / 1 / 89 / iti saMyogAntalope ad at / anye tu DopAntyamenaM manyante, tadA saMyogAntalope aD aT ; sani "na ba-da-nam-" 4 / 1 / 5 / iti pratiSedhAbhAvAt DDi ityetasya dvitve aDiDDiSati // 258 cuDa hAvakaraNe / hAvo bhAvasUcanam / dopAntyo'yam / "tavargasya-" 1 / 3 / 60 / iti 16 dasya Datve cuDuti / cucuDDa / aci cuDuM bhagam / kipi sau "padasya--" 2 / 1189 / iti saMyogAntalope cud cut, sAdhucut / DopAntyo'yamityanye tatra saMyogAntalope cuD cuT // atha NAntA ekAnaviMzatiH seTazca259 aNa 260 raNa 261 vaNa 262 vraNa 263 vaNa 264 bhaNa 265 bhraNa 266 maNa 267 dhaNa 268 dhvaNa 269 dhraNa 270 kaNa 271 kvaNa 272 caNa zabde / zabdaH 20 zabdakriyA / aNati / ANa ANatuH / "tikkRto. nAmni" 5 / 1171 / ityakaTi aNakaH / aci aNaH, kutsAyAM kapi aNakaH / uNAdau "kaNyaNerNit" (u0 56) ityuke ANukamakSimalam / "zalyaNe:-" (u0 59) iti NidUkaH, ANUkaM tadeva / "kaNyaNi-" (u0 169) iti vA NiDaH, aNDaH ANDaH / "kR-za-kuTi-" (u0 619) iti vA NidiH, aNiH ANirikIlikA / "bhR mR-tR-tsari-" (u0 716) ityuH, aNuH / "aNe?'ntazca" (u0 836) iti NidUH, ANDU25 jlbhRnggaarH|| rnn| raNati / rarANa reNatuH reNuH / gatau ghaTAditvANNau hrakhaH, raNayati, anyatra rANayati / "prAja-bhAsa-" 4 / 2 / 36 / iti Nau De vA ikhatve ararANat arIraNat / aci raNaH / "yuvrnn-"5|3|28| ityali raNyate raNaH / raNantyasminniti "vyaJjanAd-" 5 / 3 / 13 / ghanityasyApavAde bAhulakAt "punnAmni-" 5 / 3 / 130 / iti ghe raNaH / "cAlazabdArthAt-" 5 / 2 / 43 // ityane 1 calaza saMpA1 //
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 255-272] svopacaM dhAtupArAyaNam / raNanazIlo rnnnH|| vnn| vnnti| "anAdezAdeH-" 4 / 1 / 24 / iti etvasya "na zasadadi-" 4 / 1 / 30 / iti vAditvAt pratiSedhe vavaNatuH vavaNuH / yaGi vNvnnyte| yaGalupi vaMvaNIti vaMvati / vani "vanyAG-" 4 / 2 / 65 / iti Atve pravAvA / vici pravaNa / kvipi "ahanpaJcamasya-" 4 / 1 / 107 / iti dIrghatve pravAN / utpUrvAdaci pRSodarAditvAd do latve ulveNam / ktau "ahanpaJcamasya-" 4 / 1 / 107 / iti dIrghatve tasya Tatve vANTiH / uNAdau "kami-vami-" (u0 618) iti / Nid iH, vANirvAk, DyAm vaannii|| vraNa / vraNati / aci vraNaH / veNaN gAtravicUrNane adantaH, vraNayati // baNabaNati / "anAdezAde:-" 111 / 24 / iti etve beNatuH beNuH, pavargatRtIyAditvena "na zasa-dadi-" 4 / 1 / 30 / iti pratiSedhAbhAvaH / Nau-aci bANaH / "vyaJjanAd -" 5 / 3 / 132 / ghani baNantyasmin puGkhA iti baannH|| bhnn| bhaNati / Nau-aci bhANaH prbndhvishessH|| praNa / bhraNati / babhrANa // mnn| maMNati / mamANa meNatuH meNuH / uNAdau "maNi-va- 10 serNit" (u0 516) iti ave mANavaH ziSyaH / "padi-paThi-paci-"(u0607) iti iH, maNiH / "kuzika-"(u045) iti ike maiNiko mhaakumbhH|| dhnn| dhaNati / dadhANa // dhvnn| dhvaNati / dadhvANa // dhraNa / dhraNati / dadhrANa // knn| kaNati / cakANa / gatau ghaTAditvANNau hasvatve kaNayati, anyatra kANayati / saci kaNaH, kaNikA / ghaJi kANaH / uNAdau "syami-kaSi-" (u0 46) iti Ike kaNIkaH paTavAsaH / kaNIkA bhinnataNDulAvayavaH / "kaNyaNerNit" 1E (u0 56) iti uke kANukaH kAkaH, kANukam-akSimalam / "kaNi-bhallerdIrghazca vA" (u060) iti Uke kaNUko dhAnyastokaH, kANUkaH pakSI, kANUkam-akSimalaM tamazca / "vani-kaNi-" (u0 162) iti The kaNThaH / "kaNyaNi-" (u0 169) iti vA Niti De kANDaH zaraH, kaNDaM bhUSaNam / "laTikhaTi-" (u0 505) iti ve kaNvaM pApam , kaNvo medhAvI / "mR-zvi-" (u0 627) iti Icau kaNIciH zaGkhaH zakaTaM c|| knn| kaNati / cakkANa / "navA kaNa-" 5 / 3 / 48 / iti vA'li 20 kaNaH kANaH / "nernada-" 5/3 / 26 / iti vAli nikkaNaH nikANaH / "vaiNe kaNaH' 5 / 3 / 27 // iti sopasargAd vA'li prakvaNaH prakvANo vINAyAH / uNAdau "sRNIkA-" (u0 50) iti nipAtanAd yaGantAdIke kaGkaNIko ghaNTAjAlam , tathA kimaH parAdIke kikiNIkA ghaNTikA // caNa / caNati / cacANa / hiMsA-dAna-gatiSu ghaTAditvAd Nau hUsvatve caNayati, anyatra cANayati / uNAdau "dR-kR-na-" (u0 27) iti ake cnnkH| "mahi-kaNi-" (u0 428) iti Niti Ure 25 cANUro viSNuhato mallaH // 1 paJcameti dIrgha pra' saMpA 1 // 2 ulvaNaH / tau sNpaa1||3 "kuzika-hRdika-makSikA-itika-pipIlikAdayaH" (u0 45) ityatra AdigrahaNAd gabdika-bhurika-bhulikAdInAmiva ayamapi // 4 vINAyAM bhavo vaiNaH, tasminnarthe vartamAnAdupasargapUrvAt kaNerbhAvAkorala vA syAt / prakvaNaH prakvANo viinnaayaaH| kathaM kvaNaH kvANo vINAyAH ? "nayA knn-"5|3|48|| ityAdinA sAmAnyena vidhAnAdvaiNe'pi bhavati / 5 "kimaH parAta kaNeH kie ca" (u0 50) dhA. pA. 5
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe ___ iha ca zabdArthatvAvizeSe'pi raNitaM nU purAdau, maNita suratakUjite, kaNitam Arte, kvaNitaM vINAdau 'rUDham / evamanyatrApi, kUjitaM vihagAdau, bRMhitaM gaje, hevitaM haye, vAzitaM pazuSu, garjitaM meghAdau, guJjitaM siMhAdAvityAdika lakSyAdabhyUhyam // 273 oNa apnyne| oNati / "guranAmyAde-" 3 / 4 / 48 / iti parokSAyA AmAdeze o. bnnaanyckaar| RdittvAd Nau De "upAntyasyA-" 4 / 2 / 35 / iti hUsvAbhAve mA bhavAn oNiNat / nanu nityatvAdantaraGgatvAcca dvitve kRte upAntyAbhAvAdeva hUsvo na prApnoti kimRditkaraNena ? satyam , idameva RditkaraNaM jJApakam-nityamantaraGgaM ca dvitvamupAntyahasvo bAdhate, tenAnyatrApi pUrva isvaH pazcAd dvitvam , mA bhavAnaTiTat , mA bhavAnazizat / vani "vanyAG paJcamasya" 4 / 2 / 65 / iti Atve adAvA, striyAM "Na-svarA-" 2 / 4 / 4 / iti GyAM nasya ratve ca avAvarI // 10 274 zoNa varNa-gatyoH / tAlavyAdiH / zoNati / zuzoNa zuzoNatuH zuzoNuH / RdittvAd hasvAbhAve azuzoNat / zoNitaH zoNitavAn / aci zoNo varNaH, striyAM "navA zoNAdeH" 2 / 4 / 31 / iti vA GIH, zoNI zoNA / gatau "vyaJjanAd-" 5 / 3 / 132 / ghaJi zoNo ndH| uNAdau "hR-zyA-" (u0 210) iti ite zoNitam / / 275 zroNa 276 zloNa saGghAte / tAlavyAdI / zroNati / RdittvAt azuzroNat / aci gau15 rAditvAd DyAM ca zroNI / zroNiriti tu zRNoterauNAdike Nau // shlonn| shlonnti| azuzloNat / / 277 paiNa gati-preraNa-zleSaNeSu / paiNati / pipaiNa / yaGi pepaiNyate / RdittvAt apipaiNat / / atha tAntA daza seTazca278 citai saJjJAne / saJjJAnaM saMvittiH / cetati / ciceta / aidittvAt ktayorneT, cittaH cittavAn , cittam / "zvAdibhyaH" 5 / 3 / 92 / iti ktau cittiH / "vau vyaJjanAdeH-" 4 / 3 / 25 / iti 20 ktvA-sanoriTi vA kittve cititvA cetitvA, cicitiSati cicetiSati / Nau "sAhi-sAti-" 5 / 1 / 59 / iti ze cetayaH / kvipi cetanaM cit / uNAdau "as" (u0 952) iti asi cetaH / citiNa saMvedane cetayate / cetanaH, cetanA // 279 ata sAtatyagamane / sAtatyena gamana nityagatiH / atati / Ata AtatuH AtuH / atitaa| sani atitissti| "kriyAvyatihAre-" 3 / 3 / 23 // iti gatyarthapratiSedhAd nAtmanepadam , vyatyatati / 25 Nigi Atayati maitram , atra phalavatkartaryapi "aNigi prANi-" 3 / 3 / 107 / iti parasmaipadam ; Atayati grAmaM caitramiti sakarmakatvavivakSAyAM tu calyarthatvAt "calyAhArArthe ' 3 / 3 / 108 / iti 1+ etanmadhyagataH pAThaH saMpA1 nAsti // 2 zoNa varNe ityasya aci zoNaH ujjvalo varNaH-nirdoSaraktavarga ityarthaH // 3 zrRMda zravaNe ityasmAddhatoH "kA-vA-bI-krI-zi-zru-kSu-jvari-tUri-cUri-pUribhyo NiH" (u0 634) iti NiH, zroNirjadhanam / 4 'tyarthatvAnnAtma saMpA1 vA0 /
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 273-283] svopacaM dhAtupArAyaNam / parasmaipadam ; ubhayatrApi "gati-bodhA-" 2 / 2 / 5 / ityaNikkartuH karmatvam / Nau De oNedikagNajJApakAt pUrva hasve pazcAd dvitve mA bhavAnatitat / "gatyarthA-" 5 / 1 / 11 / iti vA kartari te atito grAma caitraH, pakSe yathAprAptam / karmaNi atito grAmazcaitreNa, karmAvivakSAyAM bhAve atitamanena / "adyarthAccAdhAre" 5 / 1 / 12 / idamaheratitam / atra "ktayorasadAdhAre" 2 / 2 / 91 / ityAdhAravarjanAt kartari SaSThIpratiSedho na bhavati / zatari atan / ktau attiH / uNAdau "bhINa-zali-" (u0 21) iti ke atka aatmaa| 5 "pyA-dhA-pan-" (u0 258) iti ne ano vAyuH / "tapyaNi-" (u0 569) ityase atasI / "pAdAccAtyajibhyAm" (u0 620) iti Nid iH, AtiH; paidAtiH, "padaH pAdasyA-" 3 / 2 / 95 / iti padAdezaH / "aterithiH" (u0 673) atithiH / "sAtmannAtman-" (u0 916) iti mani nipAtanAt AtmA // 280 cyuta Asecane / Asecanam ISatsekaH / cyotti| cyotitA / RdittvAd "Rdicchi-" 10 3 / 4 / 65 / iti vA'Gi acyutat acyotIt / "vau vyaJjanAdeH-" 4 / 3 / 25 / iti ktvA sanoriTi vA kittve cyotitvA cyutitvA, cucyotiSati cucyutissti| uNAdau "nAmyupAntya-" (u0 609) iti kid iH, cyutiH / / * 281 cutu 282 cutU 283 scyuta kSaraNe / kSaraNaM sravaNam / cotati / RditvAd vA'Di acutat acotIt // scutU / so dantyo'tra / "samya sh-pau"1|3|61| iti zatve zcotati / R- 15 dittvAd vA'Gi azcutat azcotIt // scyuta / so dantyaH, scyuzca yopAntyo'tra / "sasya za-pau" 1 / 3 / 61 / iti zatve thyotati / RdittvAd vA'Gi azcyutat azthyotIt / SaT zyotantIti "DnaH saH-" 1 / 3 / 18 / iti zco varjanAt zaH tso na bhavati / zco varjanAdeva ca sakArApadiSTaM kArya tadAdezasya tAlavyasyApi vijJAyate, tena ghRtaM zcyotatIti vip, ghRtazcyut , ghRtazcyutamAcakSANa iti NiciantyasvarAdiluk, punaH kvip, "yvoM:-" 4 / 4 / 121 / iti yaluk, ghRtazc, tataH sau "saMyogasyAdau-" 20 2 / 1 / 88 / iti zaluki siddhaM ghRtaH / nanvatra "na sandhi-" 7 / 4 / 111 / ityatrAsklukIti varjanAd NilukaH sthAnitvapratiSedhAbhAve Niluk sthAnI iti padAntatvAbhAve salug na prApnotyeva, yathA sukusmayateH kvipi sau sukUriti / satyam / asklukIti varjanasya prAyikatvAd asadvidhau salukyapi sthAnitvapratiSedhAd bhavatyeva / zrutAvapi samAnametat / Adyo dramilAnAmeva, dvitIyaH kauzikasyaiva 1 ityatrAdhA saMpA1 vA0 // 2 atatIti AtiH pakSI // 3 pAdAbhyAmatatIti padAtiH pattiH / / 4 "atra "sasya zaSau" 1 / 3 / 61 / ityatrAnu ityadhikAre vartamAne zcavarjanAbhAve dantyasakArasya tsaH syAditi / nanu tarhi upadezAvasthAyAmeva tAlavyaH panIyaH kiM dantyapaThaneneti, satyam , dantyaM paThanne jJApayati"dantyApadiSTa kArya tAlavyasyApi bhavati paraM dantyasthAnaniSpannasya na sarvasya" tena bhavAn zete ityAdau so na bhavati / nanu madhuga ityatra "svarasya pare-" 74110 / iti sUtreNa NiloparUpasya svarAdezasya sthAnivattvAt zalopo na prApnoti, na ca vAcyaM "nasandhi-" 74111 / ityupatiSThate iti, asvalukIti vacanAt , yathA supUrvAt kusmayateH sukUrityatra / na / asklukItyatra namanirdezena 'namA nirdiSTamanityam' iti nyAyAt sthAnitvAbhAva iti"|
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviravitaM [bhUvAdigaNe sammataH / evamanyatrApyAcAryabhedena dhAtupATho draSTavyaH // 284 jutU bhaasne| jotati / RdittvAd vA'Gi ajutat , ajotIt / "vau vynyjnaadeH"-4|3| 25 / iti vA kittve jotitvA jutitvA, jujotiSati jujutiSati // 285 atu bandhane / udittvAd ne antati / "anAto-'' 4 / 1 / 69 / ityAtve ne ca Ananta / 5 Nake antakaH / anye atu itu bandhane iti peTuH / intAJcakAra // ___ 286 kita nivaase| ketati / anaTi saGketanam niketanam / ghaji saGketaH / Nake ketkii| dhAtUnAmanekArthatvAt "kitaH saMzaya pratIkAre" 3 / 4 / 6 / iti svArthe sani vicikilsati me manaH, cikitsatyAturaM vaidyaH / nigraha-vinAzAvapi pratIkArasyaiva bhedau, parakSetre cikitsyaH pAradArikaH, ciki syAni kSetre tRNAne // 10 287 Rta ghRNA-gati spardheSu / "RtemayaH" 3 / 4 / 3 / iti svArthe DIye RtIyate / "azavi te vA" 3 / 4 / 4 / iti vA GIye RtIyitA, RtIyAzcakre; pakSe artitA, Anarta / "RttaSa-" 4 / 3 / 24 / iti seTaH ktvo vA kittve RtitvA artitvA // atha thAntAH Sad seTazca 288 kuthu 289 puthu 290 luthu 291 mathu 292 mantha 293 mAntha hiMsA-saGkle15 shyoH| hiMsA prANyupaghAtaH, saklezo bAdhA / udittvAd ne kunthati, kunthyate / te kunthitam / ktvi kunthitvA / kunthaz saGkteze kubhAti, kuthyate, kuthitam // puthu / udittvAd ne punthati, punthyate, punthitam // luthu udittvAd ne lunthati, lunthyate, lunthitam // mthu| udittvAd ne manthati, manthyate, manthitam // mantha / nopaantyaa'ym| viloddne'ymityeke| manthati / mathyate / mathitam / "RttaSa-" 4 / 3 / 24 / iti seTaH ktvo vA kittve mathitvA, manthitvA / 20 aci manthaH / manthaz viloDane manAti mathnItaH // mAntha / mAnthati / mAthyate // atha dAntAH paDviMzatiH skandRvarjAH seTazca294 khAdR bhakSaNe / khAdati / cakhAda / RdittvAd hUsvAbhAve acakhAdat / "gati-bodhA-''hArA-" 2 / 2 / 5 / iti sUtreNa khAdivarjanAdaNikkartuH karmatvAbhAve khAdayatyodanaM caitreNa maitraH, atra phalavatkartaryapi "calyAhArArtheD-" 3 / 3 / 108 / iti prsmaipdm| "nind-hiNs-"5|2|68| iti Nake khAdanazIlaH 25 khAdakaH // 1 anavadhAraNAtmakaH pratyayaH saMzayaH, pratIkAro duHkhahetornirAkaraNam // 2 saMzete ityathaH // 3 pratikarotItyarthaH / / 4 nanu anyairnigraha-vinAza yorapi san kathitaH tat svIyamate katham iti zaGkAyAmAha-nigraha-vinAzI iti // 5 nigrAhya ityarthaH // 6 vinAzayitavyAni, apanetavyAni vetyarthaH // 7 nanu ThIya iti adantAkaraNe'mi. RtIyate ityAdi setsyati kimadantakaraNena ? satyam, RtIyate ityAdInAmadantakaraNAbhAve'pi siddhiH paraM ArtitIyata ityatrAdantatAyAH phalam , anyathA Atitiyat iti syAt / ukAra AtmanepadArthaH guNAbhAvArthazca /
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 parasmaidhAtavaH 284-301] svopajhaM dhAtupArAyaNam / 295 bada sthairye / oSThyAdiH / vada vyaktAyAM vAci iti tu dntyosstthyaadiH| bdti| bdyte| kte baditam / uNAdau "Rcchi -caTi-" (u0 397) iti are badarI badaram / pakArAdirayamiti kaNvaH, padati / / 296 khada hiMsAyAM ca / cakArAt sthairye / khadati / aci bhidAditvAd vA'Gi khadA / uNAdau. "madi-mandi-" (u0 412) iti ire khadiraH // 297 gada vyaktAyAM vAci / gadati / jagAda / "neA-dA-" 2 / 3 / 79 / iti nerNatve praNigadati, praNyagadat / praNyAgadat , "pade'ntare-" 2 / 3 / 93 // ityatrA''Do varjanAd AGgyavAye'pi Natvam / "yama-mada-" 5 / 1 / 30 / itya guNasargAda ye gadyam / sopasargAda dhyaNi nigAdyo dhrmH| aci gdH| bhidAditvAdaGi gadA / "ajAteH-" 5 / 1 / 154 / iti Nini anugAdI / "nernd-"5|3|26|| iti vA'li nigadaH, nigAdaH / uNAdau "kani-gadi-" (u0 8) iti aH svarUpadvitvaM ca, gadgado- 10 'vyaktavAk, gadgadamavyakavacanam / gadaN garje adantaH, gadayati // 298 rada vilekhane / vilekhanam-utpATanam / radati / rarAda / anaTi radanam / nandyAditvAdane radanaH / aci radaH / 299 Nada 300 likSvidA avyakte zabde / zabdamAtre ityanye / "pAThe dhAtvAderNo nH"2|3| 97). iti natve nadati / "adurupsrgaa-"2|3|37) iti Natve praNadati / "neA-" 2 / 3 / 79 / 1b iti nerNatve praNinadati / aci nadaH / gaurAditvAdai DyAM nadI / "krtunnin"5|1|153|| iti Nini "pUrvapadasthAt-" 23164|iti Natve ca khara iva nadati kharaNAdI, asaJjJAyAM tu khrnaadii| 'nernada-" 5 / 3 / 26 / iti vAli ninadaH, ninaadH| uNAdau "dA-bhU-kSaNi-" (u0 793) iti anuGi nadanurmeghaH / nadaNa bhAsArtha: nAdayati, anAdayati // vizvidA / vedati / cikSveda / yaGi cezvidyate yaGlupi cekSvidIti ckssvetti| iTi kSveditA, kSveditum / AdittvAt ktayorneT 20 viSNaH, viNNavAn / "navA bhAvArambhe" 4 / 472 / iti veTi viNNam kSveditamanena / praviNNaH prakSveditaH, atra "na DIG-zIG-" 4 / 3 / 27 / itITi kittvaabhaavaadgunnH| jIttvAd "jJAnecchA-'rcA " 5 / 2 / 92 / iti satyarthe ktaH, vidyate kSviNNaH / anusvAredayamityeke, tanmate iDabhAve zvettA, zvettum / DAnto'yamityeke, zveDA // 301 arda gati-yAcanayoH / ardati / "anAto-' 4 / 1 / 69 / ityAtve ne ca Anarda / sani 25 "ayi raH" 4 / 1 / 6 / iti rasya dvitvAbhAve adidiSati / grahAditvAd Nini smrdii| nandyAditvAd ane janArdanaH / "saM-ni-verardaH" 4 / 4 / 63 / iti ktayorneT, samarNaH, nyarNaH, vyrnnH| "avidUre'bheH" 1 "RvarNavyaJjanAd dhyaN" 5 / 1 / 17 // iti sUtreNa // 2 "gaurAdibhyo mukhyAda DIH" 2 / 4 / 19 / 3 "AditaH" 447 // iti sUtreNa // 4 atra dAntatvAt "radAdamUrcha-madaH ktayordasya ca" 4 / 2 / 69 / iti sUtreNa ka-kavatoH tasya tadyoge dhAtordazca naH, "raNavarNAda no nn-"2|3|63|iti nasya NaH /
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe 4464 / abhyarNe shete| avidUrAdanyatra abhyarditazcauraH pIDita ityarthaH, ata eva yAcanasthAne yAtanetyeke paThanti, arditaH khedita ityarthaH / Rtha ardie hiMsAyAm "yujAdernavA" 3 / 4 / 18 // iti vA Nici ardayati ardte|| 302 naI 303 parda 304 garda zande / nardati / nopadezatvAd NatvAbhAve pranardati // 5 garda / "pAThe-" 2 / 3 / 97 / iti natve nardati / NopadezatvAd Natve praNardati / grahAditvAd Nini na naItIti anardI / "karturNin" 5 / 1 / 153 / siMha iva vinardati siMhavinardI // garda / gardati / jagarda / te seTtvAt "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, nardA gardA / uNAdau "kR-za-" (u0 329) iti abhe gardabhaH // 305 tarda hiMsAyAm / tadati / tatarda / Nake vitardikA vediH / te seTtvAd aH, tardA // 10 306 karda kutsite zabde / kardati / cakarda / te seTtvAt kardA / uNAdau "sR-pa-prathi-" (u0 347) iti ame kardamaH // __307 kharda dshne| dazanamiha dandazUkakartRkaM dantakarma svabhAvAcca dhAtuH sAdhanapradhAnaprayogasamavAyI / khardati / cakharda / aci pani ca khardaH / kte seTtvAt khrdaa| . pUrve tu kharda dandazake iti paThanti, vyAcakSate ca-dandazanazIlo dandazUka ucyate, anena ca 15 tadviSayA kriyA lakSyate, kriyArthatvAd dhAtoH / dandazana iti yu(lyu)Dantanirdeze'pi tadviSayA kriyA prtiiyte| kintu sAdhananirdezaH sAdhanapradhAnaprayogasamavAyitvajJApanArtha iti // 308 adu bandhane / udittvAd ne andati / "anAto-" 4 / 1 / 69 / iti Atve ne ca 1 sarvAsvapi pratiSu 'bhyaNe sene / avi iti pATho dRzyate // 2 "310 kharda daMdazUke"-zAkaTAyana dhaatupaatth| "kharda dndshke| dandako daMzanazIlaH svbhaavbhuutgrhitdNshnkriyaakrtaa| anena tatsamavetA svabhAvabhUtagarhitakriyA lakSyate dhAtoH kriyAvacanatvAt / evam anyatrApi nyanirdeze kiyA lkssyte| daMdazana ityetannoktam , tAcchIlyArthasya saMgraho na syAt"-maitreyarakSitaracitadhAtupradIpa pR0 14-dhAtu aMka 59 / "kharda dndshuuke| dandazaka iti dandazakakartRkA kiyA abhidhiiyte| sAdhanapradhAnaprarogitvasthApanArtha dandazUka grahaNam-iti saMmatA-taraGgiNyau / dandako garhito daMzanazIlaH, iha tu tatsthA kriyA, daMza ityanuktiH tAcchIlyAdipratipattyarthA iti maitreye pratipAditam / dantazUka iti kezavasvAmI dakArasya sthAne takAramAha"-. ityAdi / mAdhavIyA dhAtuvRtti pR0 91 dhAtuaMka 60 / "kharda dndshke| daMzahiMsAdirUpAyAM dandazakakriyAyAm-ityarthaH"-siddhAMtakaumudI 7-4-7 sUtra dhAtu aMka 24 / 3 yaGanta tapA0 // 4 "ati adi bandhane / atra dhanapAla:-tAntaM draviDAH ptthnti| AyaryAstu dAntam-iti / ubhayamiti maitreya-svAmi-kAzyapa-sammatAkArAdayaH"-mAdhavIyA dhAtuvRtti. pR. 93 dhAtuaMka 62 / "atyAdayaH (ati-adi-idi-bidi-gaDi-) paJcaite na tiviSayAH iti kAzyapaH mAdhavIyA dhAtuvRtti pR. 94 dhaatuaNk-65|
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 302-317] svopajhaM dhAtupArAyaNam / Ananda / aci andaH / kte seTvAt andA / uNAdau "kRSi-cami-" (u0 829) iti UH, andUrgajapAdazRGkhalam // 309 idu paramaizvarye / paramaizvarya prmeshnkriyaa| udittvAd ne indati / "gurunAmyAdeH-" 3 / 4 / 48 / ityAmAdeze indAJcakAra / ke seTtvAt indA / anaTi indanam / uNAdau "bhI-vRdhi-" (u0 387) iti re indrH|| 31. 'vi(bi)du avayave / avayava ekadezaH, anena svagatA kriyA lakSyate / udittvAd ne vi(bi)ndati / yadyabhidhAnamasti vi(bi)nduriti dRzyate, yathA gaNDati gaNDa iti / uNAdau "bhR-mR-tRtsari-"(u0 716) iti uH, vi(bi)nduH // .. 311 Nidu kutsAyAm / "pAThe-'" 2 / 3 / 97 / iti Nasya natve udittvAd ne nindati / NopadezatvAd Ggatve prnnindti| "nisa-nikSa-nindaH kRti vA" 2 / 3 / 84 // iti vA Natve praNindanam , 10 pranindanam / "ninda-hiMsa-" 5 / 2 / 68 / iti Nake nindanazIlo nindakaH / te seTtvAt nindA / / - 312 Tunadu samRddhau / udittvAd ne nandati / nopadezatvAd na Natvam, pranandati / nananda / Nau "nanyAdibhyo-" 5 / 1 / 52 / ityane nndnH| aci nandatIti nandaH, Api nandA tithiH, gaurAditvAd DyAm nandI nanda eva / "prajJAdi-" 71 / 165/ aNi nAndaH, striyAM naandii| nando'syAstIti nandI / Nake nndkH| dvittvAt "dvito'thuH" 5 / 3 / 83 / nandathuH / uNAdau "ruhi-nandi-" (u0 15 220) ityante nandantaH sakhA, nandantI sakhI / "tR-ji-" (u0 221) iti Nau ante nandayanto rAjA / "hRSi-puSi-" (u0 797) iti gau-inau nandayitnuH putraH / "yati-nanandibhyAM dIrghazca" (u0 856) iti RH, nAndA nanAndarau // 313 cadu diipyaa-''haadyoH| AhAda AhAdanam-AnandotpAdanamityarthaH / udittvAd ne candati / cacanda / "ramyAdibhyaH-" 5 / 3 / 126 / ityanaTi candati-dIpyate AhAdayati ceti candanam / 20 uNAdau "bhI-vRdhi-" (u0 387) iti re candraH / "madi-mandi-" (u0 412) iti ire candirazcandraH / chanda iti tu "chadi-vahibhyAm-" (u0 954) iti asi chAdeyateH // 314 duceSTAyAm / udittvAda ne vandati / tatranda // 315 kadu 316 kradu 317 kladu rodanA-''hAnayoH / udittvAd ne kandati / cakanda / aci 1 "bidi avayave / avayava iti avayavakriyA ucyte| bshaadiH| vindati, bibinda, binditA ityaadi| binduH bAhulakAd u-prtyyH| atra maitreyaH "binduricchuH" iti sUtra bazAdiM paThan binduzabdaM vyudapAdayat / kRttau tu tatra vettereva pAThaH / atra sammatAyAm-'bhidi avayave' / yadyabhidhAnamasti 'bhinduH' iti dRshyte"| mAdhavIyA dhAtuvRtti pR.94 dhAtuaMka 64 / 2 "adurupasagAntaro Na-hinu-mInA-''ne" 213177 / ityanena / 3 nampUrvAd nandavaH / 4 atra nakhAditvAd (3 // 2 // 128) namo't na bhavati // 5 chadaN saMvaraNe ityasmAt as dhAtozca chanda ityAdezaH, chando vedaH icchA vAmbandhavizeSazca /
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 AcAryazrIhemacandraviracita [bhUvAdigaNe kando mUlam / uNAdau "Rcchi-caTi-" (u0 397) iti are kandarA / "mR-mR-tR-tsari-" (u0 716) iti u. kanduH pAkasthAnam / kanduka iti tu "kami-timerdo'ntazca" (u0 54) iti uke kmeH|| Rdu / udittvAd ne krandati / cakranda / "nandyAdibhyo-" 51152 / ityane saGkandanaH / ghaai aakrndH|| kladu / udittvAd ne kandati / cakkanda / kaduG kraduG kladuG iti ghaTAdAvAtmanepadinaH, kandate krandate vandate // __318 klidu paridevane / paridevanaM zocanam / udittvAd ne klindati / kvindyate / ke kvinditaH / kliduG paridevane klindate / klidauca ArdrabhAve kliyati / kvinnH|| 319 skandaM gti-shossnnyoH| skandati / skadyate / caskanda caskandatuH csknduH| "ve: 20 skando'ktayoH" 2 / 3 / 51 / iti vA patve viSkandati, viskandati / "pareH" 2 / 3 / 52 / iti ktayo10 rapi vA patve pariSkaNNaH pariSkannaH / RdittvAd vA'Gi askadat askAnsIt / anusvAretvAd . neTa, skantA, skantsyati / yaDi "vacca-saMsa-" 4 / 1 / 50 / iti pUrvasya nyAgame canIskadyate / yaGlupi canIskandIti, canIskanti / aci skandaH, praskandaH / "skanda-syandaH" 4 / 3 / 30 / iti ktvaH kittvAbhAvAd nalopAbhAve skantvA, praskancha / yAdeH ktvo na akittvamityeke, praskaI / "muji-patyA- 25 dibhyH-"5|3|128| ityanaTi praskandatyasmAditi praskandanaH / "viza-pata-" 5 / 4 / 81 / iti Nami 15 gehAvaskandamAste gehaM gehamavaskandamAste gehamavaskandamavaskandamAste / uNAdau "skandyamibhyAM dhaH" (u0 251) behulAdhikArAd dasya luka, skandhaH aMsaH / "skande ca" (u0 960) iti asi skandhaH skandhasI / "Askandhate canaskindyate iti lakSye nalopo na dRzyate sa cecchiSTasammatastato nalopAbhAvazcintyaH" iti vAcakavAttikam / / atha dhAntAtrayaH20 320 vidhU gatyAm / "paH so-" 2 / 3 / 98 / iti satve sedhati / sisedha, "gatau sedhaH" 2 / 3 / 61 / iti na Satvam Nau parisedhayati gAm , gamayatItyarthaH / gateranyatra "sthA-seni-" 2 // 3 // 40 // iti Satve pratiSedhati pApAt , anekArthatvAccAyaM niSedhe'pi vartate / SopadezatvAd gateranyatra "nAmyantasthA-" 2 / 3 / 15 / iti Satve siSedha / iTi sedhiSyati / UdittvAd "Udito vA" 4 / 4 / 42 // iti ktvi veTi siddhvA sedhitvA sidhitvA, "vau vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 25 / itITi ktvo vA ki25 tvam / saMni sisidhiSati sisedhipati / ktvi veTtvAt ktayorneT , siddhaH siddhavAn / niranubandhapAThe 1 kamUla kAntau ityasya // 2 Acakranva saMpA 1 vA0 // 3 "no vyaJjanasyAnuditaH" 4 // 2 // 45 // iti naluki // 4 "sarvadhAtUnAM bahulaM vedatvamityanye, AskandiSam AskAntsam , Askantavyam AskanditavyamityAdi, evamanyadhAtuSvapi pakkA pacitA, paTTA, paTitA ityAdi / idaM ca mataM "dhUgauditaH" 44 // 38 // ityatra vyavasthitavibhASAvijJAnAd "AgamazAstramanityam" iti nyAyAcca svamate'pi saGgRhItaM draSTavyam" - kiyAratnasamuccaya pR. 66 'skandaM dhAtu. / 5 bAlakAda60 saMpA 1 vaa0|| 6 sani pra. saM9 saM2 tapA. nAsti // 7 "Ni-storevA-" 334 // iti niyamena SatvAbhAva "veTo'pataH" 4 / 4 / 62 // iti satreNa /
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 318-328] svopajJaM dhAtupArAyaNam / 41 tu sidhitaH / SidhUMc saMzaddhau / sidhyati / nisidhyati, "sthA-seni - " 2/3/40 / ityatra sedha - nirdezAd nAtra Satvam / seddhA, setsyati // 321 Sidhau zAstra - mAGgalyayoH / zAstra zAstraviSayaM zAsanam, mAGgalyaM maGgalaviSayA kriyA / anayorevArthayorayamaudit, arthAntire punarUdit pUrvaka eva, anyathA tatpATho'narthakaH syAt, arthAntare'pyanenaiveDDikalpasya sarvatraiva siddhtvaat| "SaH so- " 2|3|98 / iti satve sedhati / SopadezatvAt 5 sasya kRtatve "nAmyantasthA - " 2|3 | 15 | iti Satvam, siSedha / "sthA-seni - " 2 / 3 / 40 / iti Satve abhiSedhati, yaGlupi abhiSeSidhIti, avyavAye abhyaSedhat / ghaJi sedhaH, zobhanaH sedhaH suSedhaH, "nirduHsoH - " 2 / 3 / 31 / iti Satvan / audittvAt "dhUgauditaH " 4|4|38| iti veT, seddhA sedhitA / parokSAyAM "skrasR-vR- " 4|4|81 / iti nityamid, siSidhiva siSidhima / "ghasekasvarA-" 4 / 4 / 82 / iti niyamAt kvasau neT, siSidhvAn / veTtvAd "veTo'pataH " 4 / 4 / 62 / iti tayoneMT, siddhaH siddhavAn / uNAdau " Rjyaji - " ( u0 388) iti kiti re sighro vRkSaH, kapi sikaH // zudhyati, zuddhaH zundhate zuSitaH, 10 322 zundha zuddhau / zundhati / iTei zudhitaH zudhitavAn / zudhaMc zauce zuddhavAn / zudhiN zuddhau "gujAdernavA " 3 / 4 / 18 / iti vA Nici zundhayati zundhitaH // atha nAntA nava seTazva 15 323 stana 324 dhana 325 dhvana 326 cana 327 svana 328 vana zabde / stanati / lastAna / iTi stanitA / aci stanaH / zabde ghaTAditvAd Nigi hrasve stanayati, anyatra stAnayati / ghaJi abhiniSTAno visargaH, "abhi-niHSTAnaH " 2|3|24 / iti Satvam / "asamAna lope - " 4|1|63 | iti sanvadbhAve atistanat / stanaN garje adantaH, stanayati, samAnalopitvAt sanvadbhAvAbhAve atastanat // dhana | dhanati / aci dhanam / iTi dhanitA, dhaniSyati / " manvan- "5 | 1 | 20 147| iti vanip, dhanvA, bAhulakAdAtvAbhAvaH / uNAdau "kRSi - cami - " ( u0 829 ) iti UH, dhanUjya cApaM ca / " rudyarti - " ( u0 997) iti usi dhanuH // dhvana / dhvanati / dadhvAna / yaGi dandhvanyate / iTi dhvanitAM, dhvanipyati / aci dhvanaH / te " kSubdha - viribdha - " 4 / 4 / 70 / iti nipAtanAt masineT dhvAntaM tamaH, dhvanitamanyat / zabde ghaTAditvAd Nau hrasve dhvanayati, anyatra dhvAnayati / uNAdau "padi paThi -" ( u0 607 ) iti iH, dhvaniH / dhvanaN zabde adantaH, dhvanayati // 25 cana / canati / hiMsAyAM ghaTAditvAd Nau hrasve canayati // svAna / "vyavAt svano'zane " 2 | 3 | 43 / iti Satve viSvajati avaSvaNati, viSaSvANa avaSaSvANa, svana / dantyAdiH / khanati / sa 1 'sedha' iti kRtaguNasya nirdezaH / nanu sedha ityatra akArazravaNAt " tivA zavA" iti nyAyAt yalupi na bhaviSyati iti cet, na, akAro'troccAraNArthaH, na tu zatrU nirdezaH, tena yaGlupyapi bhavI, pratiSeSidhIti // 2 bhuGkte ityarthaH-sazabdaM bhuGkte ityarthaH iti vRttikAraH / " tathA ca vRttau abhyavahAra kriyAvizeSo'bhidhIyate dhA0pA0 6
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe vyaSvaNat avASvaNat : azanAdanyatra na Satvam , visvanati meghaH / parokSAyAM "na-zrama-" 4 / 1 / 26 / iti vaitve svenatuH ssvntuH| avataMsane ghaTAditvAd Nau hrasve svanayati, anyatra svAnayati / seTtvAt svanitA, svaniSyati / "navA kvnn-"5|3|48| iti vA ali svanaH svAnaH / "kSubdha-viribdha-" 4470 / iti.manasi kte neT , svAntaM manaH, svanitamanyat / "zvasa-japa-" 5 4 / 4 / 75 / iti AGpUrvAt kte vA neT , AsvAntaH Asvanito mRdaGgaH, AsvAntam AsvanitaM manaH / "nenNd-"5|3|26| iti vA ali nisvanaH nisvAnaH // vana / vanati / vavAna / yaGi vaMvanyate / yaGlupi vaMvanIti, taisi vaMvAntaH / "ymi-rmi-"4|2|55| ityatra vanatIti tivnirdezAt nalopAbhAve "ahanpaJcama-" 4 / 1 / 107 / iti dIrghatvam / iTi vanitA, vaniSyati / aci mRga-vihagazabdairvanatIti vanam // 10 329 vana 330 pana bhaktau / bhaktirmajanam / vaniH arthabhedArtha punarihAdhItaH / vanati / anaTi saMvananam / ktau "ymi-rmi-"4|2|55| iAte nalope vatiH / tiki "na tiki-"4|2|59| iti dIrgha-nalopAbhAve vanyAt vantiH / te vanitam , vnitaa| uNAdau "jaThara-krakara-"(u0 403) iti nipAtanAt are vaanrH| "ni-vapibhyAM Nit" (u0 421) iti Ire vaaniirH| vanUyi yAcane vanute // pana / "paH so-"2|3|98| iti satve sanati / sasAna senatuH senuH / "ye navA" 16 4 / 2 / 62 / iti vA Atve sAyate sanyate / yaGi sAsAyate saMsanyate / yaGlupi. saMsanIti, tasi "AH khni-"4|2|60| iti Atve saMsAtaH / iTi sanitA, saniSyati / sani "ivRdh-"4|4|47| iMti veTi sisaniSati, "nni-storevaa-"2|3|37| iti niyamAdatra na Satvam ; "sani" 4 / 2 / 61 / ityAtve siSAsati, atra SopadezatvAd "nAmyantasthA-" 2 / 3 / 15 / iti Satvam / Nau asISaNat / ktau "AH khni-"12|60|| ityAtve sAtiH / tiki "tau snstiki"4|2|64| iti vA Atva-nalukoH 20 sAtiH satiH, pakSe "ahanpaJcamasya-" 4 / 1 / 107 / iti dIghe sAntiH, tadevaM sanatestiki trairU pyam / uNAdau "kR-vA-pA-ji-"(u01) iti uNi sAnuH / SaNUyI dAne sanoti sanute, tiki sAtiH satiH, pakSe tanAditvAd "na tiki dIrghazca" 4 / 2 / 59 / iti dIrgha-nalugabhAve santiH // __331 kanai dIpti kAnti-gatiSu / dIptiH prakAzaH, kAntiH zAbhA / kanati / cakAna / iTi kaniSyati / aidittvAt ktayoneMT kAntaH, zIlyAditvAt satyarthe ktaH, kAntavAn / vani sukaavaa| 25 kvipi sukA sukAnau / uNAdau "da-ka-na-"(u0 27) iti ake kanakam / "kanerInakaH" (u0 73) kanInikA / "sthA-chA-mA-"(u0 357) iti ye kanyA // yatra svananamastIti sazabdaM bhuGkte ityrthH| pinAkI tu bhuJjAnaH kiJcit zabdaM karotIti / kAzyapastu bhojanamevArthamAha / bodhinyAse'pi pakSatrayamapi darzitam"- mAdhavIyadhAtuvRttau pR. 143 dhAtuaMka 12 // 1 viSayeSu anAkulaM manaH .svAntamityanye // 2 manasA ghaTitaM spRSTamiti yAvat // 3 tasi tRtIyapuruSadvivacanasUcake pratyaye // 4 sambhakto saMpA1 sNk||5"tik-kRtau nAmni" 5 / 1 / 71 / ityanena AziSi tik||6vni kAvA susNpaa1||
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 329-334] svoparza dhAtupArAyaNam / atha pAntAH paJcadaza, gupau veda, tapaM suplaM aniTau, zeSAH seTaH - 332 gupau rakSaNe / "gupau-dhuup-"3|4|1| iti svArthe AyaH, gopAyati / "azavi te vA" 3 / 4 / 4 / iti vA Aye gopAyAJcakAra, jugopa / gopAyitA, pakSe audittvAd veTi goptA gopitA / "kupya-bhidyodhya-" 5 / 1 / 39 / iti nipAtanAt kyapi kuMpyaM suvarNa-rajatAbhyAmanyad dhanam , anyatra "shki-tki-"5|1|29| iti ye gopyam / Aye "zaMsi-pratyayAt" 5 / 3 / 105 / iti aH gopAyA, 6 pakSe ktau guptiH / gupi gopana-kutsanayoH jugupsate / gupac vyAkulatve gupyati / gupaNa bhAsArthaH gopayati, gopanA // 333 tapaM 334 dhUpa santApe / tapati / "nisastape-' 2 / 3 / 35 / iti Satve niSTapati / "byudastapaH" 3 / 3 / 87 // ityAtmanepadam , vitapate uttapate; vitapati uttapati pRSTham / tatApa tepatuH tepuH| yaGi tAtapyate / yaGlupi tAtapIti tAtapti / anukhArettvAd neT , taptA, taptum / "tapestapaH- 10 karmakAt" 3 / 4 / 85 / iti kartayAtmanepadaM kyazca, tapyate tapaH sAdhuH-1 arjayatItyarthaH / atapta tapaH sAdhuH, + / atra "tapaH ka tApe ca" 3 / 4 / 91 / iti jina bhavati / anvavAtapta pApaH pApena karma NA, atrAnutApe jij na bhvti| "nandyAdibhyaH" 5 / 1 / 52 / ityane tapanaH / "shki-tki-"5|1| ' 29 / iti ye tapyam / "llaatt-vaat-"5|1|125| iti khazi lalauTantapaH / "dviSantapa-parantapau" . 1 gupau iti aukAro gupi gopane ityasya nivRttyarthaH yaDlanivRttyarthazca / gupaNa bhAsArthaH gupaca vyAkulatve bhanayozca katham ? anayostu dhUpasAhacaryAt niraasH| nanu dhUpa curAdirapyasti, satyam , aNijantavicchasAhacaryAt bhauvAdikasyaiva grahaNam / nanu vicchirapi bhAsArthaH curAdistat kathaM tena sAhacaryam , satyam , tasya aNijantAbhyAM paNi-panibhyAM sAhacaryAnnirAsaH / nanu yaGpratyayasya prAptireva nAsti Ayapratyaye'nekasvaratvAt tat kathaM 'yaGlunivRttyarthazca' ityuktam , satyam , azaviSaye vikalpitasyA''yasya prathamaM yahi 'prakRtigrahaNe yalubantasyApi' iti nyAyAt prAptiH // 2 nanu AyasyAdantatvAbhAve'pi gopAyati ityAdi sidhyati kimadantakaraNena ? satyam , AyasyAdantatvAbhAve ajugopAyat ityAdisthAne "upAntyasyA-" 4 / 2 / 35 / iti isvatve ajugopayadityAdyaniSTa syAt ityadantakaraNaphalam // 3 gopAyyate tat iti gupeH kyap AdeH katvaM ca // 4 "AtU" 2 / 4 / 18 / ityAp saM1 Ti. // 5 sadani sprshytiityrthH| anAsevAyAmiti kim ? nistapati-punaH punaH tapati ityrthH| kathaM tarhi 'niSTataM rakSaH, niSTaptA arAtayaH' iti ! atra sadapyAsevanaM na vivakSyate iti / 'niratapat' ityatra kathaM na Satvam ? ucyate, atra pUrva chatamapi SatvaM parasminnaDAgame "NaSamasat-" 2 / 1 / 60 / ityanenAsiddham iti / / 6 iti sUtreNa akarmakAt svAGgakarmakAca / akarmakatvaM cAsya dIpyate jvalati bhAsate rocate ityeSu artheSu / yathA-vitapate raviH, dIpyate-sAmAnyena dIpto bhavati; jvalati-jvAlAvAn bhavati, bhAsate-udbhUtarUpo bhavati, rocate-kiraNavAn bhavati ityarthAH / sve'Gge uttapate vitapate pANim - tApayatItyarthaH / yadA ayamazvAGgakarmakastadA uttapati suvarNa suvarNakAraH-dravIkarotItyarthaH ityeva bhavati ||7"atr tapaterarjanamartha iti / sAdhustatra kartA, yatrAtau-sAdhuH-karma 'upavAsAdIni tapAMti sAdhu santapanti' iti, tatra tapirduHkhAnubhAvanArtha iti karmaNastapaso vyApAro duHkhajananamiti kriyAbhedAdvidhyarthametad-mA0 dhA870 pR0 197 dhaatu-965|8 svastikamadhyagataH pAThaH saMpA1 nAsti / / 9nanvanena sAmAnyena sAnutApe'nanutApe ca kartari karmakartari ca bhaviSyati kimanutApagrahaNeneti ! satyam , anutApagrahagaM bhAve karmaNi cArtham , tena karmakartari anvavAtapta kitavaH svayameva, kartari atapta tapAMsi sAdhuH, bhAve anvatapta caitreNa pazcAttapanaM kRtmityrthH|| 10 pazcAttA kArita ityarthaH / anutApAdanyatra udatApi suvarNa suvarNakAreNa iti jicA bhavitavyameva // 11 "khityanavyayA'ruSo mo'nto isvaca" 32 / 111 / iti mo'ntaH //
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe 5 / 1 / 108 / iti nipAtanAt khe dviSantapaH, parantapaH / "bhR-vR-ji-" 5 / 1 / 112 / iti khe sarvantapaH / uNAdau "am" (u0 952) iti asi tapaH tapasI // dhUpa / svArthe Aye dhUpAyati / aziti dhUpAyAJcakAra dudhUpa / dhUpAyitA, pakSe nityamiTi dhuupitaa| dhUpaNa bhAsArthaH dhUpayati // 335 rapa 336 lapa 337 jalpa vyakte vacane |rpti / rApa repatuH repuH / rapitA, rapitum / 6 "Asu-yu-vapi-" / / 1 / 20 / iti dhyaNi rApyaH, abhirApyaH // lapa / lapati / lalApa lepatuH lepuH / lapitA, lapitum / dhyaNi lApyaH, abhilApyaH / karaNe'naTi lapanaM mukham / kte lapitam / ghami AlApaH, saMlApaH, pralApaH / "matha-lapaH" 5 / 2 / 53 / iti ghinaNi pralapanazIlaH pralApI // jlp| jlpti| jajalpa / "kriyAvyatihAre-" 3 / 3 / 23 / ityatra zabdArthavarjanAnnAtmanepadam , vyatijalpati / "vRG-bhikSi-" 5 / 2 / 70 / iti TAke jalpAkaH, jalpAkI / ghaJi jalpaH // 10 338 japa mAnase ca / manonirvatrye vacane / cakArAd vyakte vacane / japati / jajApa jepatuH jepuH / iTi japitA / "ga-lupa-" 3 / 4 / 12 / iti yaGi garhitaM japati jaJjapyate, atra "japa-jabha-" 4 / 1 / 52 / iti pUrvasya murantaH / "kR-vRSi-mRji-" 5 / 1 / 42 / iti vA kyapi japyam , pakSe vyaNi jApyam , vikalpabalAdevAtra paivargalakSaNo yo na bhavati / "zokApanuda-" 5 / 1 / 143 / iti nipA tanAt ke karNejapaH sUcakaH, "amUrdha-mastakA-" 3 / 2 / 22 / iti saptamyA alup ; anyatra tRci kareM16 japitA mantrI / "zvasa-japa-" 4 / 4 / 75 / iti ktayorvA neT , japtaH japitaH / "yji-jpi-"5|2|47/ iti yaGantAd Uke jnyjpuukH| "vyadha-japa-" 5 / 3 / 47 / ityanupasargAd ali japyate iti japaH / sopasargAd ghaJi upajApaH // 339 capa sAntvane / capati / cacApa cepatuH cepuH| aci capo vaMzaH tasya vikAraH cApaM dhanuH / uNAdau "divyavi-" (u0 142) iti aTe capaTo vipulaH / "capereTaH" (u0 158) 20 capeTaH / "mRdi-kandi-" (u0 465) iti ale capalaH / / 340 papa samAye / "SaH so-" 2 / 3 / 98 / iti Sasya satve sapati / sasApa sepatuH sepuH / iTi sapitA, sapipyati / SopadezatvAd "Ni-storevA-" 2 / 3 / 37 / iti Satve sipApayipati / yeSAM tu nAyaM SopadezasteSAM SatvAbhAve sisApayiSati / uNAdau "plu-jJA-yaji-" (u0 646) iti tau saptiH 1 nanvatropapade dviSatuzabdo dviSatIzabdo vA? yadvA 'nAmagrahaNe liGgaviziSTasyApi' iti nyAyAt ubhaporapi prahaNam ! ucyate, liviziSTaparibhASAyA anityatvAt dviSacchabdopapado'yam na tu dviSatIzabdopapadaH, yadvA 'nipAtajasyeSTaviSayatvAt niyAmanabhidhAnam'iti bRhadavRttau shriihemcndrsuuryH| dviSatIzabde tu "karmaNo'Na" 5 / 3 / 14 / ityaNi dviSatItApaH, aNyantasya tu dviSattApaH paratApa iti // 2 etanAmA kazcit // 3"karaNA''dhAre" 5 / 3 / 129 / iti anaT ||4"shki-tki-cti-yti-shsi-shi-yji-bhji-pvrgaat" 5 / 1 / 29 / iti sUtreNa vizeSAbhAvAt dhyaN tu bhavatyeva vikalpasAmarthyAt ||5"cpo vRkSaH iti maitreyaH, veNuvizeSa iti daNDanAthaH" -mAdhA0va0pR0 87 dhAtu-396 / 6 "samavAyaH sambandhaH samyagavabodho vA"-mA0 dhAvR0pR. 87 dhaatu-397|
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 335-367] svopajhaM dhAtupArAyaNam / azvaH / "papyazaubhyAM tan" (u0 903) sapta ghaTAH / cAnto'yamiti cndrH| sacati / "palisacerivaH" (u0 522) sacivaH / paci secane sacate // 341 sRplaM gatau / dntyaadiH| sarpati / kye sRpyate / sasarpa sasRpatuH sasRpuH / ladittvAdaGi asRpat / anusvArettvAd neT , saptA, saprtum / "lihAdibhyaH" 5 / 1 / 50 / ityaci sarpaH / kuTilaM sarpatIti "gatyarthAt kuTile" 3 / 4 / 11 / iti yaGi aci sarIsRpaH, SopadezAbhAvAdatra na Satvam / 5 "RdupAntyAd-" 5 / 1 / 41 / iti kyapi sRpyam / bhAve ghaJi saMsA vipAdikA, abhidhAnAdasya strItvam / uNAdau "Rjyaji-tacci-" (u0 388) iti kiti re sapA kAcinnadI / "rucyarci-zuci-" (u0 989) iti isi sarpiH / / 342 cupa mandAyAm / gatAvityanuvRttermandAyAM gtau| copati-kiJciccalatItyarthaH / cucopa / anaTi copanam / iTi copitA, copipyati / uNAdau "kSu-cupi-"(u0 301) iti kit paH, cuppaM 10 mandagamanam / "jyaji-" (u0 388) iti kiti re cupo vAyuH // 343 tupa 344 tumpa 345 trupa 346 trumpa 347 tupha 348 tumpha 342 trupha 350 trumpha hiMsAyAm / topati / tutop| "vau vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 25 / iti ktvA-sanoriTi vA kice tupitvA topitvA, tutupiSati tutopiSati "uti zavarhAdbhayaH-" 4 / 3 / 26 / iti. ktayoryA kittve tupitam topitamanena // tumpa / tumpati / tutumpa / "prAttumpatergavi" 15 4 / 4 / 97 / iti saTi prastumpati gAM vatsaH / yeSAM tu "prAttumpateH kapi" iti sUtraM teSAM kapi samAsAnte saTi prastumpakaH / tayoH tupitaH tupitavAn / bhAve kte tupitam , atra kittvanimittatvAdupAntyatvasya sannipAtalakSaNatvena "uti zavarhAdyaH" 4 / 3 / 26 / iti na kittvavighAtakatvam tathA ca na guNaH // trupa tropati / tutrop| trupitvA tropitvA / tutrupiSati tutropiSati // trump| trumpti| tutrumpa / trupitaH trupitavAn // 20 * artha phAntAH sapta seTazca tupha / tophati / tutoph| ktayoH tuphitaH tuphitavAn // tumpha / tumphti| tutumph| tumphitA / "RttaSa-" 4 / 3 / 24 / iti iTi ktvo vA kittve tuphitvA tumphitvA // trupha / trophati / tutroph| truphitaH truphitavAn / / trumpha / trumphati / tutrumpha / truphitvA trumphitvaa| tupa-tumpa-tupha-tumphAsnu nudAdAvapItyanye, tupati, ze naluganiSTezca prastumpati gauH, tuphati, 25 tumphati // 351 varpha 352 rapha 353 raphu 354 arba 355 karba 356 kharva 357 garva 358 carba 359 va 360 narva 361 parva 362 barSa 363 zarba 364 parva 365 sarva 366 ribu 367 rakhu gtau| 1 abhi saM1 saM2 pra0 tapA0 saMpA1 khe0 // 2 paanniniiyaaH||
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracita [bhUvAdigaNe saptadazApyete gtyrthaaH| phAntAstrayo'pi hiMsAyAmiti kaNvaH / varphati // ' [rph|] raphati // raphu / udittvAd ne ramphati / / ___ atha bAntA aSTAdaza seTazca - arba / arbati / "anAto-" 4 / 1 / 69 / ityAtve ne ca Anarba // krv| kvti| uNAdau 5 "divyavi-" (u0 142) iti aTe karbaTa kSudrapattanam / "vAzyasi " (u0 423) iti ure karburaH // kharba / kharbati / aci kharbaH // garva / garbati / ghaJi grbH|| carva / carcati / pani carbaH / anaTi carvaNam // taba / tarbati / narva / narbati // parva / parvati // varba / oSThyAdiH / barbati / uNAdau "Rcchi-caTi-" (u0 397) iti are barbaraH, barbarI kuJcitAH keshaaH|| shb| tAlavyAdiH / zarbati // pApopadezaH / "paH so-' 2 / 3 / 98 // iti Sasya satve 10 sarbati / popadezatvAd "NistorevA-" 2 / 3 / 37 // iti Satve siparvayiSati // sarva / sarvati / sopa dezatvAt SatvAbhAve sisarvayiSati / / ribu / udittvAd ne rimbati // rakhu / udittvAd ne rambati / aci rambaH, karambaH / kte karamvitaH / ghaItyapi kecit paThanti, sa punaranArSatvAdupekSitaH / atyAdau rephasthAne nakAraM kauzikA manyante // 368 kubu AcchAdane / udittvAd ne kumpati / "bhISi-bhUSi-" 5 / 3 / 109 / iti 15 Nau aGi kumbA / kubuNa AcchAdane kumbayati // 369 lubu 370 tubu ardne| udittvAd ne lumbati / uNAdau NyantAt "svarebhya i:-" (u0 606) iti iH, lumbiH // tubu / udittvAd ne tumbati / aci gaurAditvAd DyAm tumbI / lubu tubuNa ardane, lumbayati, tumbayati // 371 cubu vaktrasaMyoge / vaktreNa smbndhH| "namastuGgazirazcumbi-" [harSacarite] ityupacArAt / 20 udittvAd ne cumbati / cucumba / cumbitum // atha bhAntA aSTau yabhaMvarjAH seTazca-- 372 sRbhU 373 sRmbhU 374 tribhU 375 SimbhU 376 bharbha hiMsAyAm / AdhAsrayo dantyAdyAzcaturthaH SopadezaH / sarbhati / sisarbhayiSati / UdittvAt kvi veda, sRbdhvA sarbhitvA // sRmbhU / sRmbhati / sisRmbhayiSati / UdittvAt sRbdhvA sRmbhitvA // tribhU / sebhati / 25 sinema sisrimatuH sisribhuH / sisrebhayiSati / UdittvAt sibdhvA, pakSe "vau vynyjnaade:-"4|3| 25 / iti iTi vA kittve nimitvA sebhitvaa| sani sisibhiSati sibhiSati / ktvi veTtvAt tayorneT sibdhaH sibdhavAn / / pimbhU / "SaH so-' 2 / 3 / 98 / iti Sasya satve simbhati / popadezatvAd "nAmyantasthA-" 2 / 3 / 15 / iti Satve siSimbha / UdittvAt sibdhvA simbhitvA / veTtvAt ktayorneda, sibdhaH sibdhavAn // bharbha / bharbhati / babharbha / iTi bharbhitA /
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 351-384 ] svopajJaM dhAtupArAyaNam / 377 zumbha bhASaNe ca / cakArAt hiMsAyAm / bhAsane cetyanye / tAlavyAdiH / zumbhati / zuzumbha / ke seTtvAt "teTo - " 5 | 3 | 106 // iti aH zumbhA zobhetyarthaH / zubha zumbhat zobhArthe zubhati / Sopadezo'yamiti guptaH, sumbhati / kupUrvAdaci kusumbhaH / lakSyaM cai / "sAvaSTambhanizumbhasumbhana 0 " [ ] iti / / 47 / 378 ye 379 jabha maithune / mithunasya karmaNi bhAve vA / Adyo'ntasthAdiranyazca cava - 5 rgAdiH / yabhati / "kriyAvyatihAre - " 3 / 3 / 23 / ityAtmanepade vyatiyabhate / kye yabhyate / yayAbha yebhatuH yebhuH| anusvArettvAd neT, yabdhA, yabdhum / ghaJi yAbhaH / "zaki- taki-" 5 / 1 / 29 / iti ye yabhyam // jabha | "jabhaH svare " 4 / 4 / 100 / iti ne jambhati / jajambha / iTi jambhitA, jambhitum / Nake jambhakaH / ghaJi jambho vartate / "zaki- taki - " 5|1|29| iti ye jabhyam / "gu-lupa - " 3 / 4 / 12 / iti gahyarthAd yaGi "japa-jabha - " 4|1/52 // iti pUrvasya svAgame ca jaJjabhyate / ktayoriTi nAgame naluki ca jabhitaH jabhitavAn / jabhai gAtravinAme jambhate // 10 atha mAntAH saptadaza yamUM-NamaMgalaM varjAH seTa - 380 cam 381 cham 382 janU 383 jham 384 jimU adane / paJcApyUditaH / "SThivUklamvA-" 4 / 2 / 110 / iti dIrghatve AcAmati / AGpUrvasyaiva dIrghatvavidhAnAt camati, uccamati, vicamati / AcacAma / " amo'kamyami - " 4 / 2 / 26 | iti Nau hrasvAbhAve cAmayati, AcAmayati / 15 Asu-yu-vapi - " 5 / 1 / 20 / iti ghyaNi AcAmyaim / "mo'kami - " 4 / 3/55 / ityatra Amo nAd vRddhiniSedhAbhAve Nake AcAmakaH / ghaJi AcAmaH / UdittvAt ktvi veT cAntvA camitvA / vedatvAt ktayorneT, AcAntaH AcAntavAn / uNAdau "Rcchi caTi - " ( u0 397) iti are camaraH / prajJAdyaNi cAmaraiH / "tapyaNi - " ( u0 569) iti ase camasaH somapAtram, gaurAditvAd DyAm camasI mudgAdibhittakRtA / "kRSi cami - " ( u0 829) iti UH chamati / cachAma / "amo'kamyami - " 4 |2| 26 / 1 I 20 chAntvA // camUH / chamU / iti Nau hasve chamayati / UdittvAt chamitvA jamU / jamati / jAma / Nau hrasve jamayati / UdittvAt jamitvA, jAntvA // jhamU / jhamati / jajhAma / jhamayati / jhamitvA jhAntvA / uNAdau " jhamejha : " ( u0 137) jhanjhA // jimU / jemati / anaTi jemanam / ghaJi jemaH / UdittvAt jIntvA, pakSe " vau vyaJjanAdeH - " 4|3| 25 / iti vA kittve jimitvA jemitvA // 25 1 hiMsAyAmeva iti deva- maitreyaadyH|| 2 durga- dhanapAla-zAkaTAyanAH // 3 "guptastu 'sAvaSTambhaniSumbhasambhramanamadbhUgola' ityAdidarzanAd mUrdhanyAditvamAha " - mA0dhA00 pR0 88 dhAtu - 430 // 4 yama viparIta maithune - viparItAnuSTAna ityarthaH iti maitreyaH, puruSakAre tu viparItamaithune iti viparItayabhane iti" - mA0dhA0vR0 pR0 191 dhAtu- 961 // jabhaM ca na paThanti pANinIyA iti / / 5 upasargarahitasya " mo'kami* yami-rami-nami-gami-vam - AcamaH 4 / 3 / 55 / iti vRddhipratiSeghe dhyaNi ye ca na vizeSa iti sopasargasyodAharaNam // 6 cAmaram vA0 saMpA1 pra0 // 7 bhittam - zakalam - khaNDam / " camasI piSTavatiH " - abhidhAna 03, 64 " mudgAdInAM piSTasya vartiH " - abhi0 "" 0
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryadhIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe __385 krama pAdavikSepe / padanyAse / "kramo diirghH-"4|2|109| iti dIrgha kAmati / cakrAma / "kramo'nupasargAda" 3 / 3 / 47 / iti vA Atmanepadam , kramate kAmati / "vRtti-srg-tiiyne"3|3|48|| RkSu asya kramate buddhiH-na pratihanyate ityarthaH; yuddhAya kramate-utsahate ityarthaH; prAjJe zAstrANi kramante-sphItIbhavantItyarthaH / "paropAt" 3 / 3 / 49 / parAkramate, upakramate / "veH svArthe' 3 / 3 / 5 50 / sAdhu vikramate haMsaH / "propAdArambhe" 3 / 3 / 51 / prakramate upakramate bhoktum / "AGo jyo tirudme" 3 / 3 / 52 / Akramate nabho'rkaH / iTi kramiSyati / "kramaH' 4 / 4 / 53 / ityanAtmanepade iniyamAdAtmanepade neTa, prakrasISTa, upakraMsISTa / "tuH" 4 / 4 / 54 / iti tRpratyaye anAtmanepadaviSayAdiniyamAdAtmanepadaviSayAd neT , prakrantA. upakrantA- / "gatyarthAt kuTile" 3 / 4 / 11 / iti yaGi cakramyate / "vyaJjanAd-" 5 / 3 / 132 / ghaJi kAmantyaneneti kramaH, "mo'kami-" 4 / 3 / 55 / 10 iti vRddherabhAvaH / bhAve pani kramaH, prakramaH, upakramaH / "drama-kramo yaGaH" 5 / 2 / 46 / iti ane 1 padavinyAse saMpA1 vA0 / pAdanyAse iti tu pra0 mu0 / / 2 nanu anupasargAt iti ko'yaM samAsaH? tatpuruSo bahuvrIhiH vA? bahuvrIhirevAyam , yaduktaM bRhadavRttau-avidyamAnopasargAt kameriti / laghunyAsakArairapi abhihitam avidyamAnopasargAditi bahuvrIhirayam / yadi punarna upasargo'nupasarga iti tatpuruSo vidhIyate tadA upasargAdanyo'nupasargastasmAt paro yaH kramistata iti pratipattI kevalAt na syAta, prasanyAzrayaNe tu asamarthasamAsaH kaSTaH syAditi // 3 vRttiH apratibandhaH AtmayApanaM vA sargaH utsAhaH tAtparya vA, sargeNAtisargasya lakSaNAdanujJA vA, tAyanaM sphItatA saMtAnaH pAlanaM vA // 4 AtmAnaM yApayati // 5 tatparo'nujJAto vA ityarthaH / / 6 "vRtti-sarga-tAyane" 33148 / ityeva siddhe "paropAt" 3 / 3 / 49 / ityArambhAnniyamAdvA'nyopasargAd na bhavati, tena saMkrAmatIti parasmaipadameva, Nau kramayati acikramat ityAdi / nanu tarhi kathaM sakAmayatIti ? sakAmantaM karotIti zatrantANNici bhvissyti| "anye tu "mitAM hasvaH" (pA0 6 / 4 / 921) ityatra vA anuvarttayanti, sA ca vyavasthitavibhASA, tena saGkAmayatItyevamAdi siddhaM bhavati ityuktaM mAdhavIyadhAtuvRttau-pR. 96 dhAtu- 469 saca . nindita iti tatraivoktam , saGkramayatIti avigIta iti kathanena "rasAtale sakramitA" ityAdiprayogo'pyanukUlaH / iti||7svaarthH pAdavikSepaH, tena azvena vikrAmati ityatra na bhvti| nanvatra pAdavikSepa eva Rmivartate, sa ca kartRkRta : karaNakRto vA bhavatu, satyam , "gauNa-mukhyayoH" iti nyAyAt sarvakArakapradhAnabhUtaH-kartRkRta eva gRhyate atra tu karaNakRtaH pAdavikSepa iti na bhavati / vikrAmati rAjA utsahate ityarthaH, atra "paropAda" 3 / 3 / 49 / ityeveti niyamA "vRtti-sarga" 3 // 3 // 48 // ityAdinA'pi na bhavati / / 8 suSTha padAni vikSipatItyarthaH / azvAdInAM gativizeSo'pi krama iti // 9 Arambha aadikrm| aGgIkaraNaM cetynye| eke tu svArthaviSaya evArambhe manyante, tenopakramate prakramate-pAdAbhyAM gantumArabhate ityartha ityatraiva bhavati / svArthaviSayArambhAdanyatra tu prakrAmati upanAmati bhoktumityatra na bhavati, iti bRhavRttau // 10 jyotiSAM candrAdInAmudgame Urdhvagamane pradhAne upasarjane vA vartamAnAt // 11 udayate ityarthaH, divamAkramamANena ketunA. atra divamiti karmaNA yogAdudgamanopasarjanavyAptivacana: kamiH, keturgrahaH / jyotirudgama iti vacanAt AkrAmati dhUmo harmyatalam-udgacchan vyApnotItyarthaH, udgamanapUrvikAyAM vyAptau atrApi kamiriti dvitiiyaa| kaiyaTastu udgamane vartamAno'yamakarmakastena AkrAmati dhUmo haHtalAt iti panyate- mA0 dhA0 R0 pR. 96 / 12 prakrantA, upakrantA ityatra "propaadaarmbhe-"3|3|51| ityAtmanepadam / anAtmaneviSayatve tu kramitA ityAdi, sAyaNastu 'anupasargAt kameH kantA RmitA ityubhayamapi bhavati, "anupasargAdvA" (pA. 113 // 13) iti vikalpenAtmanepadaviSayAdityeke' iti paThati c| kramiteti, "kramo'nupasargAt' 3 // 3 // 47 // iti vikalpanAtmanepadaviNyatvAt kantetyapi, "tuH" 4 / 4 / 54 / iti sUtrasya nyAse kanakaprabhasurayo'pi /
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 385-386] svopajhaM dhaatupaaraaynnm| , cakramaNaH / "zaka-dhRSa-" 5 / 4 / 90 / iti tumi prakramate bhoktum , upakramate bhoktum / UdittvAt ktvi veT, krantvA krAntyA, atra "kramaH ktvi vA" 4 / 1 / 106 / iti vA dIrghaH; pakSe kramitvA / veTtvAt ktayorneT , krAntaH krAntavAn / uNAdau "krameH kRm ca vA" (u0 53) iti uke kRmuko bandhanaH, kramukaH 'pUgataruH / "krami-tami-stambhericca namestu vA" (u0 613) iti i:, krimiH / "krami-gami-kSamestumAccAtaH" (u0 942) krAntuM gamanam tumarthazca // __ 386 yama uparame / uparamo nivRttiH / "gamiSadyamazchaH" 4 / 2 / 106 / yacchati / yayAma / anusvArettvAd neT , yantA / "ymo'privessnne--"4|2|29| iti Nau hrasve yamayati kezAn , pariveSaNe tu yAmayatyatithIn / "yamaH svIkAre" 3 / 3 / 59 / iti upAt Atmanepadam , upayacchate knyaam| "Age yama-hanaH sve'Gge ca" 3 / 3 / 86 / Ayacchete, Ayarcchate pANim / "samudADo yameragranthe" 3 / 3 / 98 // iti phalavatkartaryAtmanepadam , saMyacchate udyacchate Ayacchate rajjum , "IgitaH" 3 / 3 / 95 / ityA- 10 lmanepadApavAdasya "aNigi prANikartRkA-" 3 / 3 / 107 / iti parasmaipadasyApavAdaH / "parimuhA''yamA-" 3 / 3 / 94 / iti phalavatkartaryAtmanepadam , AyAmayate sarpam / "yamaH sUrcane" 4 / 3 / 39 / iti sicaH kittve udAyata udAyasAtAm / "vA svIkRtau" 4 / 3 / 40 / upAyata upAyaMsta kanyAm / "yami-rami-namyAtaH so'ntshc"4|4|86| ayaMsIt ayaMsiSTAm / yaGi yaMyamyate / yaGlupi yNymiiti| "yama-mada-gado'nupasargAda" 5 / 1 / 30 / iti ye yamyam ; upasargAttu ghyaN eva AyAmyam prayAmyam / 15 'vAcaMyamo vrate" 5 / 1 / 115 / iti nipAtanAt khe vAcayamo vratI, anyatra aNi vAgyAmaH / ktayoH "yarami-" 4 / 2 / 55 / ityantalope yataH yatavAn / "prAcca yama-yasaH" 5 / 2 / 52 / iti ghinaNi prayama 1 kuTilaM krAmatItyevaMzIla: cakramaNaH // 2 pariveSaNamiha bhojanaviSayi pariveSaNaM sUryAdiveSTanaM ca gRhyate, tadbhinna apariveSTanam // 3 pariveSaNakriyayA tAn vyaapnotiityrthH|| 4 pariNayatItyarthaH, atra "upAdyamaH svakaraNe" (pA0 1 / 31561) iti sUtrasya bhASye 'iha kasmAd na bhavati svaM zATakAntamupayacchati ? asvaM yadA svaM karoti tadA bhvitvymev|' idaM bhASyoktam-asvasya svatvena karaNaM vRttikAra-zivasvAmibhyAM prasiddhiSazAt pANigrahaNaviSayaM saMskRtam / tathA ca kaashikaayaam-1|3|56| 'pANigrahaNaviziSTamiha svakaraNaM gRhyate na svakaraNamAtramiti / mAdhavIyadhAtuvRttAvapi "sAmAnyenApi "vArtikakAreNa pANigrahaNaviziSTaM svakaraNaM zivasvAmi-jayAdityAvUcatuH, prasiddhatvAt 'upAyaMsta natIH' ityAdiprayogastu sAdhAt / pANigrahaNaviziSTaM svakaraNamiti mate vezyAmupayacchate ityAdi na bhavati / bhASyakAreNa tu svakaraNamAtre viziSTe sthita ityuktm| bhaTrikAvye ca 'zastrANyupAyaMsta vijitvarANi' iti sAmAnyena prayujyate"-pR. 196 dhaatu-964|| 5 dI? bhavati vyApriyata iti vA'rthaH ||6dii/krotiityrthH / kathaM tahiM Ayacchati pAdau devadattasya ityatra svAGgatvAt pAdayoH parasmaipadam ? ucyate, atra "avikAro'vaM mUrta, prANistha svaanggmucyte|" ityAdilakSaNasya pAribhASikasvAGgasya pratipattirmA bhUditi suutre'smstnirdeshH|| 7 nanu "AGo yama-hana:-" 33186 / ityanenaiva Atmanepade siddha kimartha iha AgrahaNam ? ihAge grahaNamasvAGgakarmakArtham // 8 yadA tu karcabhiprAyatvaM padAntareNa pratIyate tadA "padAntaragamye vA" 3 // 399 / iti svAn nIhIna saMyacchatItyapi bhavati // 9 kazcid 'yamaH pariveSaNe'iti paThati tanmatAbhiprAyeNa na hasvaH, svamate tu bhavatyeva Ayamayate ityAdi // 10 pareNa pracchAdyamAnasya doSasya AviSkaraNaM sUcanam // 11 atrApi udvAhe evetIcchantyeke // 12 vAcaM yacchati niyamayati veti / dhA0 pA07
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrI hemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe NazIlaH prayAmI, AyAmI / "saM-ni- vyupAdyamaH " 5/3/25 | iti vA ali saMyamaH saMyAmaH, niyamaH niyAmaH, viyamaH viyAmaH, upayamaH upayAmaH / "navA kaNa - " 5 / 3 / 48 / ityanupasargAdvA ali yamaH yAmaH / tau yatiH / yapi "vA ma: " 4 / 2 / 57 / iti vA antalope prayamya prayatya / udittvAt kvi veyatvAmitvA / UdittvaM necchantyeke / "tikkRtau nAgni" 5 / 1 / 71 / ityakaTi yamakam / uNAdau " yamyaji - " ( u0 288 ) iti une yamunA / "hu-yA-mA- " ( u0451) iti tre yantram / " mRdi - kandi - " ( u0 465 ) iti ale yamalam | 50 387 syam zabde / syamati / " - bhrama - " 4|1 | 26 / iti vaitve sthematuH sasyamatuH syemuH sasyamuH / "vye-syamoryaGi" 4 / 1 / 85 / iti vRti sesimyate / "amo'kamyami-camaH " 4/2/26 | iti Nau hrasve syamayati / iTi syamitA, syamitum / UdittvAt ktvi peT, syAntvA syamitvA / 10 veTtvAt kayorneT, syAntaH syAntavAn / uNAdau "syame sIm ca " ( u0 44 ) iti ike sImi vRkSaH / "syami-kaSi-" (u046) iti Ike syamIko ' vRkSaH; syameH simAdeze ca simIkaH sUkSmakRmiH // 388 NamaM prahRtve / prahvatvaM namratvam / "pAThe - " 2 3 97| iti Nasya natve namati / gopadezatvAd "adurupasargA - " 2 / 3 / 77 iti Natve praNamati / karmakartari "ekadhAtau - " 3|4|86 / ityAtmanepade namate daNDaH svayameva, anaMsta daNDaiH svayameva, atra "bhUSArtha - " 3 / 4 / 93 / iti prati15 SedhAt kyo Jizca na bhavati / karmaNi kye namyate / nanAma nematuH nemuH / "yami-rami-namyAtaH so'ntazca" 4 / 4 / 86 / anaMsIt anaMsiSTAm / "jvala -hvala - " 4 / 2 / 32 / ityanupasargasya Nau vA hasve namayati nAmayati ; sopasargasya tu " ano'kamyami - " 4 |2| 26 / iti nityaM hrasve praNamayati, unnamayati / yaGi nannamyate / yaGlupi nannamIti nannanti / anusvArettvAd neT, nantAnantum / tayoH I " yami rami - " 4 / 2 / 55 / ityantalope nataH natavAn / "Asu-yu-vapi - " 5 / 1 / 20 / ityAGpUrvAd 20 dhyaNi AnAmyaiH / " ramyajasa - " 5|2|79 | iti re namanazIlo namraH / uNAdau "namena ca " (u0 720) iti uH, nAkuRSiH / "nameH p ca" ( u0 862 ) iti tRH, naptA / "sAtmannAtmanUn - " ( u0 916) iti nipAtanAt mani nAma / " as" ( u0 952) iti asi namaH // 389 Sama 390 STama vaiklavye / vaiklavyaM kAtaratvam / "7: so- " 23 98 / iti Sasya satve samati / sasAma / iTi samitA, samitum / " amo'kamyami - " 4 |2| 26 | iti Nigi hrasve sumayati / 25 aci samaH, "nirduH-sudheH-1 2 3 / 56 / iti Satve viSamaH / SopadezatvAt "Ni- storevA--"2|3|37| iti Satve siSamayiSati // STama / "SaH so- " 2|3| 98 / iti Sasya satve stamati / tastAma / " 1 syamIkaM jalam, syamIkA kRmijAtiH // 2 kecit syameH sim iti hasvopAntyamAdezaM pratyayasya va dIrghatvamicchanti tanmatasaGgrahAyedam // 3 nanu 'nam' akarmakaH tat kathamasya karmasthakriyatvam ? ucyate, antarbhUtayarthatvena sakarmakatvAd daNDasya karmakartRtvam / yatra tu Nyartho nAsti tatra kartRtaiva yathA namati zAkhA vAtena // 4 Aname cchantye //
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 51 parasmaidhAtavaH 387-396] svopajhaM dhAtupArAyaNam / iTi stamitA, stamitum / Nau stamayati / SopadezatvAt tiSTamayiSati / aci stamaH / stana-dhanasvana-syamU-pama-STamAn SaDapyadantAn sabhyA abhyupAgaman // 391 ama zabda-bhaktyoH / bhaktirbhajanam / amati / Ama AmatuH aamuH| "amo'kamyami-" 4 / 2 / 26 / ityatra amo varjanAd Nigi hUsvAbhAve Amayati / "mo'kami-" 4 / 355 / iti giti kRtisRddhiniSedhAd Nake amakaH / ghani amaH / Ama iti tvApUrvasya paJi, amaNa / roge ityasya vA Nici ali / seTvAt amitA, amitum / "zvasa-japa-" 4 / 475 / iti ktayorvA neT , abhyAntaH abhyamitaH / "ji-inn-dR-kssi-"5|2|72| iti ini abhyamanazIlo abhymii| uNAdau "damyami-" (u0 200) iti te antaH / "ci-ji-zu-" (u0 392) iti re dIrgha ca AmraH / "hu-yA-mA-" (u0 451) iti / antrm| "vRga-nakSi-" (u0 456) iti atre amatram / "vandhi-vahi-" (u0 459) iti itre amitraH .. "pA-dA-vami-" (u0 527) iti ze aNshH| 10 "mA-vA-vadyami-" (u0 564) iti se asaH / "amerbha-hau cAntau" (u0 962) iti asi ambhaH, aMhaH // 392 ama 393 drama 394 hamma 395 mImR 396 gamlaM gatau / amirudAhRta eva / arthabhedArtha tu punaH pAThaH // drm| dramati / dadrAma / "vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 47 // iti vA vRddheH "na zvi-jAgR-" 4 / 3 / 49 / iti pratiSedhAt adramIt / "drama-kramo yaGaH" 5 / 2 / 46 / 15 iti ane dandramaNazIlo dandramaNaH / iTi dramitA, dramitum / uNAdau "kalyani-" (u0481) iti ile dramilaH // - hamma / "hammatiH surASTreSu" [A01, 5] iti bhASyAd dvirbaddho makAraH / hmmti| jahamma / iTi hammitA, hammitum / yaGi jaMhammyate, atra "murato'nunAsikasya" 4 / 1 / 51 / ityatra anunAsikajAtiparigrahAdato'nunAsikAd natve pUrvasya murantaH / kecittu myAgamaM necchanti, tanmate jAhammyate // mImR / mImati / mimIma / iTi mImitA, mImitum / yaGi memImyate / 20 RdittvAd Nau ke "upAntyasya-" 4 / 2 / 35 / iti hUsvAbhAve amimImat / ayaM zabde'pItyeke // 396 gamlaM / "gam-iSad-" 4 / 2 / 106 / iti che gacchati / "samo gamRcchi-" 3 / 3 / 84 / ityAtmanepade snggcchte'| jagAma / "gama-hana-" 4 / 2 / 44 / ityupAntyaluki jagmatuH / ladittvAd "ldid-dhutaadi-"3|4|64| ityaGi agamat / anusvArettvAd neT gantA, gantum / "gamo'nAtmane" 4 / 4 / 51 / itITi gamiSyati / "skR-asU-vR-'" 4 / 4 / 81 / iti parokSAyAmiTi janmiva jagmima; 25 "sRji-dRzi-" 41478 // iti thavi vA neTi jagantha, jagamitha / "gama-hana-" 4 / 2 / 44 / iti kasau veTi janmivAn jaganvAn / "gamo vA" 4 / 3 / 37 / iti sijA-'ziSorAtmane vA kittvam , samagata, atrai "yami-rami-" 4 / 2 / 55 / ityantalopaH; samagasta, saMgasISTa saMgaMsISTa / gatyarthAdvA kartari 1 karmaNi asati idam / karmaNi sati tu. saGgacchati suhRdam // 2 thavi veTi jadeg saMpA1 vA0 // 3 "dhuhasthA-" 4 / 3 / 70 / iti siluk ca // 4 "gatyarthA'karmaka-piba-bhujeH" 5 / 1 / 11 / iti sUtreNa //
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe te gato grAmam , pakSe karmaNi gato grAmaH / "nAmno gamaH khaDDau ca vihAyasastu vihaH" 5 / 1 / 131 // pravaGgaH pravagaH, vihaGgamaH vihaGgaH vihagaH, uragaH, pRSodarAditvAt salopaH / "sh-km-"5|2|40| iti ukaNi gAmukaH / nipAtanAt gatvaraH / "didyuddadRd-" 5 / 2 / 83 / iti kvipi jagat / "yuvarNa-" 5 / 3 / 28 / iti ali gamaH / "na khyaa-"2|3|90| iti pratiSedhAt "svarAt" 2|3|85|iti "NervA" 5 2 / 3 / 88 / iti ca NatvAbhAve pragamanam , pragamanA / "gocara--'" 5 / 3 / 131 / iti ghe nigacchanti tatra tena vA nigamaH puTabhedanaM zAstraM ca / "punnAmni--" 5 / 3 / 130 / iti bAhulakAd ghe AgamaH / uNAdau "gamyami-" (u092) iti ge gaGgA / "vidana-" (u0275) iti nipAtanAt ane gaganam / "ji-bhR-sU-" (u0 447) iti traTi vRddhau ca gAntraM manaH / "gamerA ca" (u0 453) iti tre gAtram / "kRsi-kamyami-" (u0 773) iti tuni AgantuH / "dyu-gamibhyAM DoH" (u0 10 867) gauH / "gamerin" (u0 919) gamI, "AGazca Nit" (u0 920) AgAmI, gemyAditvAd bhaviSyati sAdhU / "gamerDid dve ca" (u0 885) iti kartari jagat , jagatI / atha yAntA aSTau seTazca397 haya 398 harya klAntau ca / cakArAd gtau| hyti| jahAya / "vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 47 // iti vA vRddhaH "na zvi-jAgR-' 4 / 3 / 49 / iti pratiSedhAt ahayIt / iTi hayitA, 15 hayitum / aci hayaH, gaurAditvAd DyAm hayI / kipi "voH-" 4 / 4 / 121 / iti yalukyapi "ataH" 4 / 3 / 82 / ityallugityeke, supUrvasya su| ktau "dastaDDe" 1 / 3 / 42 / iti Dhaluki pUrvadIrgha ca sUDhiH, kevalasya tu ddhiH| uNAdau "R-pR-nahi-" (u0 557) iti uSe hayuSA oSadhiH // hry| haryati / jaya / haryitA / haryitum / mani suharmA / vani suharvA / kvipi vici vA suhH|| 399 mavya bndhne| mvyti| mamavya / mavyatIti vip "yvoH-" 4 / 4 / 121 / iti yaluk, 20 "anunAsike ca-" 4 / 1 / 108 / iti vasya UTa, tataH "uTA" 1 / 2 / 13 / ityautve mauH, lAkSaNi katvAcca "mavyavi-" 4 / 1 / 109 / ityupAntyena saha UDabhAvaH / manyitaH manyitavAn / kte seTtvAt "kteTo-" 5 / 3 / 106 / iti aH, mvyaa| tiki mautiH // 400 sUrya 401 Iya 402 IrNya IrSyArthAH / sUrdhya dntyaadiH| IrSyA kAmajamasahanam / sUryati / susUrya / sUyitA / mani yaluki susUrmA / vani susU. / "krud-druheaa-2|2|27| iti 25 sampradAnatve caturthyAm caitrAya sUryati / kvipi yaluki sau "padasya" 2 / 1 / 89 / iti Salope "rAtsaH" 2 / 1 / 90 / iti niyamAt lugabhAve sUrcha / ktayoH sUkSyitaH, sUyitavAn // Ij / Irzyati / 1 kathaM tarhi gantrI ? 'gam' dhAtoH "T" (u0446) iti traTi bhaviSyati // 2 "vartyati gamyAdiH" 5.3 / 1 / iti sUtreNa // 3 hya gatau ityeke, bhkti-shbdyorpautynye| ye gati-kAntyoH itypre|| 4 prathamaikavacanam / 5 ti kvipi saM1 saM2 pra. tapA0 // 6 atra dantyAditvAd na Satvam iti candraprabhA / ayaM bhAvaH-"nAmyantasthAkavargAt padAntaH kRtasya saHziDnAntare'pi" 2 / 3 / 15 / atra sUtre kRtasyeti pAThAt iha ca sakArasyAkRtatvAnna Satvam / kecitta "supUya" iti manyante // 7 atra kipi yalaki ca
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 53 parasmaidhAtavaH 397-410] svopajJaM dhAtupArAyaNam / 1 " gurunAmyAdeH - " 3 | 4 | 48 / ityAmAdeze IrSyAJcakAra / mani "vo :- " 4|4|121 / iti yaluki IrmA / vani I / IyitA / maitrAyerkSyati // 1 I / IrSyati / IrSyAJcikAra / chAtrAyerSyate / atra chAtrasya sampradAnatve'karmakalakSaNaM "tatsApyAnApyAt - " 3 / 3 / 21 / iti bhAve Atmanepadam / IyitA / ke seTtvAt IrSyA / " yiH sanveyaH " 4 / 1 / 11 / iti yeH sano vA dvitve IpyiyiSati ISyiSiSati / Nau Ge yerdvitve aiSTiyat / uNAdau "lasjIpyizalerAlu " ( u0 822) IrSyAluH // cha 403 zucyai 404 cucyai abhiSave / zucyai tAlavyAdiH / draveNa adravANAM parivAsanam abhiSavaiH / "snAnam" iti cAndrAH / zucyati / zuzucya / mani yaluki upAntyasya guNe suzocmA / vani suzocyA / zucyitA / vici suzok / aidittvAt tayorneT, zuktaH zuktavAn / tiki zuktiH / kte'niTtvAd apratyayAprAptau "striyAM ktiH " 5 / 3 / 91 | zuktiH // cucyai / cucyati / cucucya / cucyitA / aidittvAt tayorneT cuktaH cuktavAn // 10 1. atha rAntA aSTau seTaca - 405 tsara chadmagatau - chadmaprakAre / tAdirayam / tsarati / tatsAra / " vada - traja - " 4 / 3 / 48 | iti vRddhau atsaariit| uNAdau " bhR-mR-tR-tsari - " ( u0 716 ) iti uH tsaryate hastena pracchAdyate iti tsarurmuSTiH // "tsa" ityapi kauzikaH sadmati // 406 kmara hUrchane / kauTilye / kmarati / cakmAra / "vada - traja - " 4 | 3 | 48 / iti vRddhau a- 15 mAt / aci maraH // 407 abhra 408 babhra 409 mabhra gatau / abhrati / "anAto nazcA - " 4 / 1/69 / ityAtve neca Anana / kye abhyUte, atra sarUpAntasthAyA abhAve " vyaJjanAt paJcamA - " 1 / 3 / 47| iti rovA lag na bhavati / amritA / aci abhram || babhra / babhrati / babhratA // mati / manitA // mabhra / 20 410 cara bhakSaNe ca / cakArAd gatau / carati / "kriyAvyatihAre - " 3 / 3 / 23 / gatyarthapratiSedhAd gatau nAtmanepadam, vyaticaranti grAmam ; bhakSaNe tu "kriyAvyatihAre'gati - " 3 | 3 / 23 / ityAtmanepadam, vyaticarante bhakSyam / "udazvaraH - 3 | 3 | 31 / ityAtmanepade gehamuccarate, ullaGghayatItyarthaH ; sApyAdityeva dhvaniruJcairati / "samastRtIyayA " 3 | 3 | 32 / azvena saJcarate / "dada - braja - " 4 / 3 / 48 / sau padAntasaMyogAditvAt "saMyogasyAdau skorluk" 2 / 1 / 88| iti kaluki "ghuTastRtIyaH " 2 / 1 / 76 / iti Sasya tve prathamatve ca sUrT iti kecit // 1 avayavAnAM zithilIkaraNam surAyAH sandhAnaM vA'bhiSavaH, tathA somamabhiSuNotItyAdau darzanAt, surAprakaraNe ca 'sandhAnaM syAdabhiSavaH' iti amarokteH / 'snAnam' ityapi cAndrAH, 'bhavedabhiSavaH snAne madyasandhAnayoH' iti medinIkoSe ca // 2 rate saMpA1 // 3 UrdhvaM gacchati ityarthaH // 4 dhAtostRtIyayA yogAbhAvAt carateH tRtIyAntena yoge sati iti vyAkhyeyam / tRtIyayeti kim ? "ubhau lokau saJcarasi imaM cAmuM ca devala !" nanvatra vidyayA tapasA vetyarthAdiha tRtIyAntaM gamyate tathApi saJcarasi ityatra kathaM nAtmanepadam ? ucyate, tRtIyayeti sahayoge
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 AcAryazrI hemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe iti vRddhau acArIt / "gu-lupa - " 3 | 4 | 12 | iti yaGi garhitaM carati caJcUryate, atra "ti copAntyA - " 4 / 1 / 54 / ityata utvam "cara - phalAm " 4 / 9 / 53 / iti pUrvasya murantaH / yaGyaci caJcuraH / "carerAGastvagurau 5 / 1 / 31 / iti ye caryam, AcaryaM tapaH; Azcaryamadbhutam varcaskAditvAt sAdhuH; gurau tvAcAryaH / Nake paricArakaH / aci caraH, gaurAditvAd DyAm carI / prajJAdyaNi cara eva cAraH / D paTantazcarantIti paTaccarAzcaurAH / jIrNavastraM tu "bhUtapUrve - " 7 278 pcaraTi bhUtapUrva paTa ivAcarat paTaccaram / "tikkRtau nAgni " 5 / 1 / 71 / iti akaTi carakaH / "careSTaH " 5 / 1 / 138 / kurucaraH, kurucarI / "bhikSA-senA-''dAyAt 5 / 1 / 139 / bhikSAM carati bhikSAcaraH, senAM carati - parIkSate senAcaraH, AdIyate ityAdAyaH - vAgurA tena AdAya vA carati AdAyacaraH / "prahAdibhyo - " 5/1/53 | iti Nini vyabhicArI / vyabhicairI gaNanipAtanAt pakSe hrasvaH / "sabrahmacArI " 3 |2| 150 / iti nipA10 tanAt samAnaM brahmavrataM samAne vA brahmaNi - gurukule vrataM caratItyevaMzIlaH sabrahmacArI, atra samAnasya. sabhAvo vratazabdalopazca / "bhrAjyalaGkRg - " 5|2|28| iti iSNau caraNazIlazcariSNuH / "sama - tyA - " 5/262 / iti ghinaNi saJcArI aticArI apacArI abhicArI vyabhicArI / "lU-dhU-sUkhana-'" 5|2|87| iti itre caritram / dhani uccAraH / caritA, caritum / ktau tiki vA cUrtiH brahmacUrtiH / "samaja--" 5|3| 99 | iti kyapi caryA / "pareH sR-careryaH" 5|3|102 / paricaryA / 15 "gocr-snycr-"5|3|131| iti nipAtanAd ghaJapavAde ghe gocaraH saJcaraH / " carAcara - " 4|1|13| iti nipAtanAdaci carAcairaH / uNAdau "tR-kR-zR - " ( u0 187) iti aNe caraNaH pAdaH / "sR-pRprathi -" (u0 347) iti ame caramaH / "bhU-- " ( u0 460 ) iti Niti itre cAritram ; bhAve karaNe karmaNi adhikaraNe ca sAdhuH / "kR-zRkuTi - " ( u0 619) iti vA Nit iH, cariH pazuH prAkArAyaM ca, cAriH pazubhakSyam / "mi - vahi - " ( u0 726) iti vA Nit uH caH sthAlI, tRtIyA sAkSAdyoga pratipattyartham, na gamyamAne iti, anyathA karaNamantareNa kriyAsiddherabhAvAd vyAvRttireva na ghaTate, nadi cikiyA karaNamantareNa bhavatIti / saha dhanena devadattaH saJcaratItyatra tu vidyamAnArthatAyAM caratestRtIyAntena yogAbhAva eva, tatra hi tRtIyAntaM katraiva yuktaM na saJcaratinA, nahi taddhanaM caitreNa saha saJcaratIti // 1 atra "aDe hi-hano ho ghaH pUrvAt" 4134 // ityataH pUrvAdityadhikArAd dvitve sati copAntyAto'noduH " 4|1|54 / iti pUrvamutvam / carttirityatra dvitvA'sambhavAd dvitvAbhAvepi dRzyam // 2 kuruSu carati iti adhikaraNa eva pratyayaH, anAdhAre tu" bhikSA-senA - ''dAyAt " 5 / 1 / 139 | iti aarmbhH| AdhArAdityeva kurUMzcarati, atra nyAsakAraH prApyAt karmaNaH kvacidaN bhavatIti yadi agU AnIyate tadA samAso'pi bhavati, tathA ca kurucAraH paJcAlacAraH ityapi' iti Aha // 3 senayA vA carati senAcara ityapi vigrahaH // 4 gRhItvA ityarthaH, dvitIyavigrahapakSe AdAnaM kRtvA caratItyarthaH, kimAdAyetyavivakSaiva tatra // 5 etadvacanameva pramANaM gaNapAThe'darzanAt // 6 ghaJi cAraH / ca saMpA 1 | 7 caraNaM caryA, caranti anayeti vA // 8 paricaraNaM paricaryA, paricaranti anayeti vA / kecittu bhAve eva manyante, yadAha vararuci: "paricaryAparisaryAmRgayATATyAnAmupasaGkhyAnam" iti pA0 3 | 3 | 101 / sUtrasya vArttike // 9 gAvazcaranti asminniti gocaro dezaH, vyutpattimAtraM cedam, viSayasya tu saJjJA, tena 'anekAntAtmakaM vastu gocaraH sarvasaMvidAm' ( nyAyAvatAra ) ityAdi siyet // 10 saJcarante'nena iti saJcaraH // 11 caratIti carAcaraH, pakSe caraH // 12 caranti asmAd deva-pitR-bhUtAni ivi bhImAditvAdapAdAne sAdhuH-- uNAdi 726 sUtratrutau /
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaipAtayaH 411-414] svopana dhaatupaaraassnnm| cAruH [zobhanam "man" (u0 911) / iti] mani carma // 411 ghora gatezcAturye / dhorati / dudhora / kye dhoryte| RdittvAd na isvaH, adudhorat / dhoritaa| kte dhoritam / "nndyaadibhyo-"5|1|52| ityane AdhoraNo hastipakaH / vyastanirdeza uttarArthaH // 412 khora pratIpAte / gaterityanuvRttaMrgatipratIpAte / khorati / cukhora / kye khoryate / khoritA / RdittvAd na hUsvaH, acukhorat / aci khorA adhamastrI / "ke khorikA pAtrI // atha lAntAzcatvAriMzat seTazca413 dala 414 triphalA vizaraNe / dalati / dadAla delatuH deluH / "vd-vrj"-4|3| 48 / iti vRddhau adAlIt / kecit enaM ghaTAdiM manyante, gau dalayati / dalitA, dalitum / aci dalam / uNAdau "dali-vali " (u0 304) iti ape dalapaH praharaNam / "dalerIpo dila ca" (u0 310) dilIpaH / "gR-dR-rami-" (u0 327) iti me dasmai RSiH / dalaN vidAraNe dAlayati // aiphalA / phalati / pratiphalati, utphalati / paphAla / "tR-trapa-" 4 / 1 / 25 / ityetve 10 phelatuH pheluH / "vada-vraja-" 4 / 3 / 48 // iti vRddhau aphAlIt / yaGi "cara-phalAm" 4 / 1 / 53 / iti mvAgame "ti copAntya-" 4 / 1154 / ityutve ca pmphulyte| yaGlupi pamphulIti pamphulISi, "dvayuktopAntyasya-" 4 / 3 / 14 / iti gunnprtissedhH| pamphulti pamphulSi, atra "ti copAntya-" 4 / 1 / 54 // ityatrA'noditi vacanAd guNAbhAvaH / tasi pamphultaH / aci phalam , samphalaH / yaDyaci pamphulaH / "tikkRtau nAmni" 5 / 171 / iti akaTi phalakam / "anupasargAH kSIbollAgha-" 15 4 / 2 / 80 / iti te nipAtanAt phullaH phullamanena, utphullaH samphullaH / sopasargasya praphultA latA, atra jIttvAt "jJAnecchA'rcA--". 5 / 2 / 92 / iti vartamAne ktH| ktavatau nipAtanAbhAvAt phultavAn / ye tu ktavatAvapIcchanti tanmate phullevaan| AdittvAd "navA bhAvA''ramme" 4 / 4 / 72 / iti tayorvA neTi praphulitamanena praphultamanena, praphulitaH praphultaH / uNAdau "dR-ka-na-" (u0 27) iti ake 1 'gaticAturye' iti samastaM na kRtvA vyastanirdeza iti bhAvaH // 2 dalaN vidAraNe, dalbha RSivalkalaM vidAraNaM ca iti uNAdivRttau, tathApi uNAdisUtre "gR-dR-rami-hani-janyati-dalibhyo bhaH" (u0327) ityatra dali iti sAmAnyena paThanAt atrodAharaNAcca ubhayorapi prahaNam // 3 "tR-trapa-phala-bhajAm" 4 / 1 / 25 / ityatra phala triphalA ityubhayorapi grahaNArtha bahuvacanam anyathA 'niranubandhagrahaNe na sAnubandhakasya' iti nyAyAd niphalA ityasya na syAt // 4 kathaM tarhi praphullaH ? iti, phulla vikasane ityasmAd dhAtoH kena acA vA bhAvyam / yadvA "anupasargAH kSIbollAgha-" 4 / 2 / 80 / ityatra bahuvacanavidhAnAt 'samAsAntAgamasajJAjJApakagaNananirdiSTAnyanityAni' iti nyAyAcca yathA phulli: / yadvA praphulla ityatra yaH prazabdaH sa kriyAntarayogAt phulli pratyanupasarga eva, 'yatkriyAyuktAH prAdayasta pratyevopasargasamjJAH'iti vacanAt pragataH phullaH praphulla: iti praadismaasH|| 5 idaM vAmanasya matam , tathA ca tadvacaH-"kavasvantasyApyetallatvamiSyate" iti pA. 6-2-55 sUtravRttau // 6 ktayorveTi saMpA1 pA0 //
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe phalakaH / "kIcaka-pecaka-" (u0 33) iti nipAtanAt phalaihakaH / "phaleo'ntazca" (u0 291) iti une phalgunaH phlgunii| "kami-vami-" (u0 618) iti Nit iH, phAlidalam / "phalivalyameNuH" (u0 758) phalguH / phala niSpattau phalitaH // 415 mIla 416 imIla 417 smIla 418 kSmIla nimeSaNe / nimeSaNaM saGkocaH / 5 mIlati / mimIla / Nau De "bhrAja-bhAsa-" 4 / 2 / 36 / iti vA hrasve amImilat amimIlat / miilitaa| te mIlitaH / te seTtvAt pramIlA tandrA / anaTi mIlanam / milat zleSaNe milati / anaTi melanam // shmiil| tAlavyAdiH / zmIlati / shmiilitaa|| smiil| dantyAdiH / smIlati / smIlitA // kSmIla / kSmIlati / kSmIlitA // 419 pIla pratiSTambhe / pratiSTambho ropaNam / pIlati / pipIla / Nau De apIpilat / piilitaa| 10 "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke pIlA / apipUrvAt Nake apipIlakaH pipIlikA, pRSodarA- . ditvAd apeH piH|| 420 NIla varNa / varNopalakSitAyAM kriyAyAm / yathA-"zvetaM nIlati marakatakAntyA" [ ]| "paatthe-"2|3|97| iti Nasya natve nIlati / NopadezatvAd "adurupasargA-" 2 / 3 / 77 / iti Natve praNIlati / ninIla / niilitaa| aci nIlam , praNIlam / "nIlAt prANyauSadhyoH" 2 / 4 / 27 // iti 15 DyAm nIlI gauH oSadhizca. anyatra nIlA shaattii| "ktAcca-" 2 / 4 / 28 / iti vA DyAm nIlI nIlA / uNAdau "prI-kai-pai-nIleramuk(u0 761) nIlaguH kRmiH // 421 zIla samAdhau / samAdhiH aikAgryam / tAlavyAdiH / zIlati, parizIlati / zizIla / Nigi zIlayati / "jJAnecchA-'rcA-" 5 / 2 / 92 / iti satyarthe kte anuzIlitaH / "zIli kAmi-" 5 / 1 / 73 / iti Ne dharmazIlA / ghaJi zIlam / uNAdau "koradUSA-''TarUpa-" (u0 561) iti 20 nipAtanAt USe zailUMSaH zilUSaH zilUSApatyaM vA / zIlaNa upadhAraNe zIlayati // 422 kIla bandhe / kIlati / cikIla / kiilitaa| Nigi kIlayati / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke kIlaH / paJi kIlyate'nenAsmAd vA kIlaH, kapi kIlakaH / kte seTtvAt "teTo-" 5 / 3 / 106 / iti aH, kIlA / kte utkIlitaH / uNAdau "R-kR mR-" (u0475) iti Ale kIlAlam / "nAmyupAntya-" (u0 609) iti kid iH kIliH // . 1 sarvANyapi atra paThitAni udAharaNAni phala niSpattau ityasya, atra paThanAcca triphalA vizaraNe ityasyApi / evaM yatra yatra yaddhAtuvRttI ye dhAtavaH paThitAsteSAmapi tattatprayogA abhyuuhyaaH||2phlhkm saMpA. 1 vA0 // 3 rodhanamiti eke|| 4 'nIlI' ityatra jAtizabdAdapi jAtau nityatrItvAd 'jAterayAnta-nityastrIzadrAt" // 4 // 54 // ityaprApte'nenaiva DIH / ye tu nIla: paTa ityarthAntare'styarthasyApi darzanAdanityaM strItvamabhyupagacchanti teSAM guNazabdasyaivedamudAharaNam / jAtizabdAttu "jAterayAnta-" 2 / 454 / ityanena dI: siddha eva / / 5 dharma zIlayati iti dharmazIlaH, strI cet dhrmshiilaa|| 6 "zalerai cAtaH" iti (561) uNAdivRttau nirdezAna abhidhAnacintAmaNikoSe'pi (kAM02 zlo0 242) "zalati veSAntaram" ityabhidhAnAcca zalateH idaM rUpam anyathA 'zIlerai-hasvazceto vA' iti vdeyuH||
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 415-442] yopalaM dhAtupArAyaNam / 423 kUla varaNe kUlati, anukUlati / cukUla / kUlitA / ke karmaNi ghaJi ca kUlam // 424 zUla rujAyAm / tAlavyAdiH / zUlati / zuzUru / zUlitA / ke zUlam / / 425 tUla niSkarSa / niSkarSaH-antasthasya bahiniHsAraNam / tulati / tutUla / tUlitA / ke tUlam / uNAdau "nAmyupAntya-" (u0 609) iti kit iH, tUliH zaykA / svArthe ke tUlikA citrakarazalAkA // 426 pUla saGghAte / pUlati / pupUla / pUlitA / ke ghabhi vA pUlaH / "jaateryaant-".2|4| 54 / iti DyAm pUlI tRNoccayaH // 427 mUla pratiSThAyAm / mUlati / mumUla / mUlitA / Nigi unmUlayati kezAn / te unmUlitaH / ke ghani vA mUlam / mUlaNa rohaNe mUlayati / 428 phala niSpattau / nisspttiH-siddhiH| phalati / paphAla / "tR-trapa-" 4 / 1 / 25 / ityetve 10 phelatuH pheluH / phalitA / kte phalitaH, phalitavAn / jiphaletyasya tu phullaH / aci phalam / palitamiti tu pleH|| 429 phulla vikasane / phullati / praphulla puphullatuH puphulluH| phullitA / ktayoH phullitaH phullitavAn / aci phullam // 430 culla hArvakaraNe / maithunecchApreritazarIravikAro hAvakaraNam / cullti| cucull| cullitA / 15 aci cullam / upAdau "kili-pili-" (u0 608) iti iH, culliH // 431 cilla zaithilye ca / cakArAd hAvakaraNe / cillti| cicill| cilliSyati / aci cillaH paTaH zithila ityrthH| te cillitaH // 432 pela. 433 phela.434 zela.435 Sela. 436 sela 437 vehra 438 sala 439 tila 440 tilla 441 palla 442 vella gatau / pelati / pipel| pelitA / RdittvAd Nau De api- 20 pelat / aci pelaM vRSaNaH, pelA vastrAdibhAjanavizeSaH / Nake pelakaH / kte pelitam / uNAdau "vaDi-vaTi-"(u0 515) iti ave pelavam // phela / phelati / piphel| phelitaa| RdittvAt apiphelat / kte phelitam / te seTtvAt "kteTo-'" 5 / 3 / 106 / ityaH, phelA bhojanojjhitam // zela / zelati / zizela / RdittvAt azizelat // pel| "SaH so-" 2 / 3 / 98 / iti satve selati / SopadezatvAt Satve siSela / RdittvAt asiSelat // sela / selati / sopadezatvAd 25 na Satvam , sisela / RdittvAt asiselt| vaha / vehati / avivehat // sala / salati / sasAla / sopadezatvAd na Satvam , sisAlayiSati, sisaliSati / ghani bhramaraiH salyate iti sAlaH // til| telati / titela / telitaa|| "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 iti ke tilaH / tilat snehane 1 AvaraNe mu., mAdhavIyadhAtuvRttau ca pR0 104 dhAtuaM0 519 / 2 bhAvakaraNe iti pANinIyAH / bhAvakaraNam-abhiprAyAviSkAra:-mAdha. dhAtu0 pR. 105dhAtuaM0 525 / "hAvo bhAvasUcanam"-pR. 32 dhAtuaM0 258 / dhA. pA.8
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracita [bhUSAdigaNe tilati / tilaN snehane telayati // till| tillati / titilla / tillitA // pll| pallati / papalla / palliSyati / uNAdau "padi-paThi-' (u0607) iti iH, palliH // vell| vellati / vivella / vellitA / te vellitam / Nau ke avivellat / / 443 vela. 444 cela. 445 kela 446 kvela. 447 khela. 448 skhala clne| 5 velati / vivela / velitA / RdittvAt avivelat / aci velA / vela kAlaNa upadeze velayati // cela / celati / cicel| celitaa| RdittvAt acicelat , acicelam / cilat vasane cilti| . pani celam // kel| kelati / cikela / kelitaa| RdittvAt acikelat / kte kelitam / kilat zvaitya-krIDanayoH kilati / uNAdau "kili-pili " (u0 608) iti i., keliH / kIla bandhe ityasya tu kIlati, kIlitam , kIliH // kvela / kelati / cikela / keli10 tA / RdittvAt acikkelat // khel| khelti| cikhela / khelitA / RdittvAt acikhelat / aci khelaH, khelA khuraliH, pRSodarAditvAd isve khilam // skhala / skhalati / caskhAla / skhalitA, aci skhlH| "cAla-zabdArthAd-" 5 / 2 / 43 / ityane skhalanazIlaH skhlnH| kte skhalitam // 449 khala saJcaye ca / cakArAt calane / khalati / cakhAla / khalitA / "gocara-" 5 / 3 / 131 // 15 iti nipAtanAd ghe khalyante-saJcIyante yazAMsi dhAnyAni vA yatreti khalaH khalaM raNAjiram dhAnyapavanasthAnaM ca, khalo durjanaH / aci khalati-sacinoti pApam calati vA guNebhya iti khalo nIcaH / uNAdau "khali-hiMsibhyAmInaH" (u0 286) khalInam / "laTi-khaTi-" (u0 505) iti ve khalvaM nimnam , khalvA dRtiH| "kapATa-virATa-" (u0 148) iti nipAtanAt khalvATaH / "ha-pR-bhR-" (u0 207) iti ate khalataH khlvaattH| "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, khaliH piNyAkaH / 20 "khalyami-"(u0 653) iti atau khalatiH // 450 zcala 451 zvala Azugatau / tAlavyAdI / zvalati / "vada-vraja-" 4 / 3 / 48 / iti vRddhau azvAlIt // shvll| zvallati / azvallIt / zalimapyatra eke paThanti, sa jvalAdipAThenaiva gatArtha iti nehAdhItaH // . 452 gala 453 carva adane / galati / jagAla / galiSyati / aci galaH knntthH| savaNes25 pyayamanekArthatvAt , galatyudakaM kuNDikAyAH / uNAdau "kali-galerasyoca" (u0 315) iti phe gulphaH / "bahulametannidarzanam " iti galiNa sAvaNe gAlayate udgAlayate // 1kIlitama sthAne kIlanam saM saM 2 tpaa| mudrite tu ubhayamapi // 2 "khalyante-saMcIyante dhAnyAni atra khalaM triligaH, "gocara-sazcara-" 5 / 3 / 13 / iti nipAtanAd ghaH" iti svopajJAbhidhAnacintAmaNiTIkAyAm / kAM. 4 zlo0 35 //
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 443-465] svopaTaM dhAtupArAyaNam / atha vAntAH saptatriMzat seTazcacarva / carvati / cacarva / crvitaa| te carvitaH / uNAdau "mavAka-" (u0 37) iti nipAtanAd Ake cArvAkaH / "bahulametannidarzanam" iti curAditve carvayati // 454 pUrva 455 parva 456 matra pUraNe / pUrvati / pupUrva / pUrvitA / aci pUrvaH // parva / parvati / parva / prvitaa| vici supaH suparau suparaH, "yvoH pvavyaJjane-' 4 / 4 / 121 / iti / valopaH / uNAdau "ha-pR-bhR-" (u0 207) iti ate parvataH // marva / mrvti| mamatra / marvitA // 457 marva 458 dhavu 459 zava gatau / marvati mama / marvitA // dhavu / udittvAd ne dhanvati / dhanviSyati / uNAdau "ukSi-takSi-" (u0 900) iti ani dhanvA // "zavatirgatikarmA kAmbojeSu bhASyate / vikAra evainamAryA AhuH" [ mahAbhA0 A0 1,5] / zavati / 10 aci zakaH, zavam , suSThu zavatIti suzavaH, striyAM gaurAditvAd DyAm suzavI / kipi "anunAsike ca-" 4 / 1 / 108 / iti vasyoT, tataH "UTA" 1 / 2 / 13 / ityasyautve zauH / zaviSyati // 460 karva 461 kharva 462 garva dapai / karvati, kharvati, garvati, cakarva, cakharva, jagarva / aci pani vA karvaH, kharvaH, garvaH // 463 SThiva 464 kSivU nirasane / "SaH so-" 2 / 3 / 98 / ityatra SThivo varjanAt Sasya satvA- 15 bhAve "SThivU-klamvA-" 4 / 2 / 110 / iti dIrgha ca SThIvati / "tirvA SThivaH" 4 / 1 / 43 / iti pUrvasya vA titve tiSTheva TiSTheva / yaGi teSThIvyate, TeSThIyate / tthevitaa| UdittvAt ktvi veT , pThyUtvA tthevitvaa| - "ivRdha-" 4 / 4 / 47 / iti sani veTa, tuSThyUSati TuSThyUSati; pakSe tiSTheviSati TiSTheviSati / veTtvAt ktayorneTa, SThyUtaH, SThyUtavAn / mani "anunAsike ca-" 4 / 1 / 108 / ityUTtve suSThayomA / vani suSThayovA / kipi supThyUH / vici suSTheH / "SThiv-sivo'naTi vA" 4 / 2 / 112 / iti vA dIrghe ThIva- 20 nam , Thevanam // kSivU / kSevati / cikSeva / kSevitA / UdittvAt kSyUtvA, kSevitvA / ktayoH kSyUtaH kSyUtavAn / kSIvamapyeke paThanti kSIvati / Nau acikSIvam / te kSIvitaH / SThiva kSivac nirasane ThIvyati / kSIvyati // 465 jIva prANadhAraNe / jIvati / jijIva / jIvitA / Nau De "bhAja-bhAsa-" 4 / 2 / 36 // 1 mahAbhASye tu-"kambojeSveva bhASito bhavati vikAra enamAryA bhASante zava iti" iti pAThabhedaH / 2 "SThivU-klamvAcamaH" 4 / 2 / 110 / ityatra sUtre 'STivU iti UkAranirdezAt yalupi na bhavati' iti kalikAlasarvajJazrIhemacandrasaripAdAH / zrIguNarakSasarayastu "SThivU-klamvA-" 4 / 2 / 11 / ityatra atyAdAvadhikArAd yalupi tyAdau na dIrghaH, teSTeti, atra "yvoH-" // 4121 // iti bluk, teSTivIti teSThaputaH teThivati, evaM TeSThetItyAdyapi" iti AhuH-kriyAratnasa0 pR. 78 dhAtuaM0 126 / sAyaNo'pi 'UbhAvinA vakArAntAnAM yaGluG nAsti' ityAha-mAdha0 dhAtu. pR0 108 dhAtuaM0553 / 3 atra "upAntye" 4 // 3 // 34 // iti sanaH kitve UTi dvitve " tirvA SThiva" // 143 // ityatra terikArasyoccAraNArthatvAt vA Thasya tatve vruupm| 4kSIvUma pra. mu0|| 5 pANinIyAH-mAdha. dhAtu. pR0109 dhAtuaM0 560 / 6 prANalakSaNasya karmaNo bhAtvarthenopasamahaNAdakamako'yam //
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracita [bhUvAdigaNe iti vA hrasve ajIjivat ajijIvat / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke jIvaH / Nake jIvakaH pakSI, jIvaMjIvako'pi / "yAvato vinda-jIvaH" 5 / 4 / 55 / iti Nami yAvajjIvamadhIte / "nAgni puMsi ca" 5 / 3 / 121 / iti Nake jIvikA / uNAdau "jIverAtRko jaiv ca" (u0 67) iti jaivAtRkaH / "ruhi-nandi-" (u0 220) iti ante jIvatAt jIvantaH, jIvantI / "bhR-zI-zapi-" 5 (u0 232) iti athe jIvatho vaayuH| "jIverAtuH" (u0782) jIvAturjIvanam / "jIveradAnuk" (u0795) jIvadAnuH / 466 pIva 467 mIva 468 tIva 469 nIva sthaulye / pIvati / pipIva / piivitaa| ke pIvaH / uNAdau "tIvara-" (u0 444) iti nipAtanAt are pIvaraH / pIvA iti tu pyaingH|| miiv| mIvati / mimIva / miivitaa|| tIva / tIvati / titIva / tiivitaa| uNAdau "khura-kSura-" 10 (u0 396) iti nipAtanAt tIvraH / "tIvara-" (u0 444) iti nipAtanAt are tIvaraM jalaM vyaJjanaM ca // nIva / nIvati / ninIva / nIvitA / uNAdau "nAmyupAntya-" (u0609) iti kit iH, nIviH, nayatervA chidaM viH / "khura-kSura-" (u0 396) iti nipAtanAt nIvram, nayatervA / mannAdiSu sarveSAM SThivinA tulyamudAharaNam // 470 urvai 471 turvai 472 dhurvai 473 durvai 474 dhurvai 475 jurvai 476 arva 477 16 bharva 478 zarva hiMsAyAm / "bhvAde:-" 2 / 1 / 63 / iti dIrghe uurvti| uurvitaa| aidittvAt ktayorneT , UrNaH UrNavAn / vipi "rAt luk" 4 / 1 / 110 / iti valaki UH urau urH| uNAdau "urverAderUdetau ca" (u0 814) iti Arau UrvAruH kaTurbhiTI, ervAruzcArucirbhaTI // tu: / tUrvati / tUrvitA / mani sutormA / vani sutorvA / vici sutoH / vipi tUH, sutUH suturau suturaH / aidittvAt tUrNaH tUrNavAn // dhurvai / thUrvati / thUrvitA / aidittvAt thUrNaH thUrNavAn // . 20 duvai / dUrvati / dUrvitA / aci dUrvA / kipi sudUH sudurau suduraH / aidittvAt dUrNaH dUrNavAn // dhurvai / pUrvati / dhurvitaa| "didyuddad-'" 5 / 2 / 83 // iti kipi dhUH dhurau dhuraH / aidittvAt dhUrNaH dhUrNavAn / uNAdau "zI-rI-" (u0 201) iti kiti te dhUrtaH kittvAt na gunnH| "gR-pR-durvidhurvibhyaH-" (u0 943) kvipi dhuuH|| ju / juurvti| jUrviSyati / kipi sujUH sujurau sujurH| aidittvAt jUrNaH jUrNavAn // arv| arvti| "anAto-", 4 / 1 / 69 / ityAtve ne 25 ca Anarva / arviSyati / aci arvaH // bhava / bharvati / bbhrv| bhaviSyati // zarva / zarvati / zazarva / zarviSyati / aci zarvaH // 479 murve 480 mava bndhne| "bhvAde:-" 2 / 1 / 63 / iti dIghe mUrvati / muurvitaa| aci mA tRNam , yadvikAro maurvI / kvipi m: murau muraH / aidittvAt mUrNaH mUrNavAn // mava / 1 pyaG vRddhau ityasya "dhyA-pyodhI-pI ca" (u0 908) iti kanippratyaye // 2 jastajAgR-ka-nI-ghRSibhyo Git" (u0705) ityanena ||3"niyo vo'ntazca" (u0 396 vRttau) iti vacanAt kArAgame re cA / cibhiTI, pArucArucibhiTI vA* saM1 vinA ||5kvie, dhUH vA0 // 6 tadhikArI vaa0||
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtaSaH 466-489] - svopajhaM dhAtupArAyaNam / mavati / mamAva mevatuH mevuH / vipi "mavyavi-" 4 / 1 / 109 / ityupAntyena sahoTi mU: muvau muvaH / sumH sumbauM sumvaH / mvissyti| evaM mannAdiSvapi // 481 gurvai udyame / "bhvAdeH-" 2 / 1 / 63 / iti dIrgha gUrvati / jugUrva / grvitaa| aidittvAt ktayorneTa , gUrNaH gUrNavAn / vipi gUH gurau guraH // 482 pivu 483 mitru 484 nivu secane / sevane ityeke| tryo'pyuditH| udittvAd / ne pinvati / pipinv| minvati / miminv| ninvati / nininva / pinvita / minvitaa| ninvitaa| mannAdiSu pUrvavat // 485 hivu 486 divu 487 jivu proNane / trayo'pyuditaH / udittvAd ne hinvati / jihinva / dinvati / didinva / jinvati / jijinva / hinvitA / dinvitA / jinvitA / mannAdiSu pUrvavat // 10 488 ibu vyAptau ca / cakArAt prINane / udittvAd ne invati / invAJcakAra / anaTi "vottarapadAntana-" 2 / 375 / iti vA Natve preNvanam , prenvanam / Nake invikA mRgshiirssshirstaarkaaH| supUrvAt mani "anunAsike ca-" 4 / 1 / 108 / ityUTi svinomaa| vani, "voH-" 4 / 4 / 121 // iti valope "vanyAG-" 4 / 2 / 65 / iti nasyAtve yatve ca suyaavaa| vici "voH-" 4 / 4 / 121 // iti valaki guNe ca sve svenau svenaH / kipi vasyoTi svinaH / invitA / invitum / vAnto'ya- 15 miti dhuDvargAbhAvAt "nAm-" 1 / 3 / 39 / iti nakArasya mo na bhavati // 489 ava rakSaNa-gati-kAnti-prIti-vRpti- avgmen-prvesh-shrvnn-svaamyrth-yaacn-kriyaa-icchaa-diipti-avaapti-aalinggn-hiNsaa-dhn-bhaav-vRddhissu| ekonviNshtaavrthessu| kaizcit kAntivarjamaSTAdazasu / anyaistu rakSaNa-gati-kAnti-prIti-tRpti-vRddhiSu SaTsu / avati / Ava AvatuH AvuH / avitA / kvipi "mavyavi-" 4 / 1 / 109 / ityUTi UH uvau uvaH / ktau UtiH / uNAdau "divyavi-" 20 (u0 142) iti aTe avaTaH / "jINa-zI-dI-" (u0 261) iti kiti ne UnaH / "zyA-kaThi-" (u0 282) iti ine avinaM jalam / "aveI svazca vA" (u0 342) iti kiti me umA, OM mam / "mAvibhyAM Tit" (u0 547) iti iSe aviSaH samudraH, aviSI dyauH / "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, aviH / "sadi-vRtyami-" (u0 680) iti anau avaniH / "tR-stR-tandri-" (u0 711) iti IH, avI rajasvalA / "kRsi-kami-" (u0 773) iti tuni otuH / "avermaH" 25 (u0 933) om // atha zAntAH sapta AdyAH pazca seTazca 1 avagamanasthAne avagama dahanabhAvasthAne dAnabhAga iti mAdhavIyadhAtuvRttau pR. 113 dhAtuaM0592 / 2 varjanAdaSTA' pra0 3 mu0||3aakaashN nagaraM ca iti khe*Ti0 // 4 matra "anunAsike cacchavaH zuda" 41108||iti vasya Ud //
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe 490 kaza zabde / sautro'yamityeke / kauzikastvadhyaiSTetyadhItaH / kazati / cakAza / kazitA / aci "varcaskAdiSu-" 3 / 2 / 48 iti SAgame pratiSkazo'prayAyI dUtazca / / "prAmamadya pravekSyAmi, bhava me tvaM pratiSkazaH" [ ] kazA carmayaSTiH / ghaJi kAzastRNajAtiH / uNAdau "kazermo'ntazca" (u0 420) iti Ire 5 kazmIrAH / kAziriti tu kAzRGdIptau ityasya / vAnto'yamityanye, kavati // 491 miza 492 maza roSe ca / cakArAt shbde| zabdane roSakriyAyAM cetyarthaH / mezati mimeza / mezitA / "nAmyupAntya-" 5 / 1154 / iti ke mizo vyaajH|| msh| mazati / mamAza / mazitA / "tikkRtau nAmni" 5 / 1 / 71 / iti akaTi "da-ka-nR-" (u0 27) ityuNAdau ake vA mazakaH // 10 493 zaza platigatau / tAlavyAdiH / plutibhirgamaneutplutya gamane ityarthaH / zazati / zazAza zezatuH zezuH, atra "anAdezAdeH-" 4 / 1 / 24 / ityata etvam / aci zazaH, zazakaH / zaMzitA / zazitum // 494 Niza smaadhau| "pAThe-" 2 / 3 / 97 / iti Nasya natve nezati / nineza ninizatuH ninizuH / "adurupasargAnta-" 2 / 3 / 77 / iti Natve praNezati / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti 15 ke neizaH / "sthAdibhyaH-" 5 / 3 / 82 / iti ke nezanti-samAhitamanaskA bhavantyasyAmiti nizA / nezitum // 495 dRzaM prekssnne| "zrauti-" 4 / 2 / 108 / iti pazyAdeze pazyati / "samo gamRcchi-" 3 / 3 / 84 / ityAtmanepade sampazyate / dadarza dadRzatuH dadRzuH / anusvArettvAd neTa, draSTA draSTum / __ atra "aH sRji-dRzo-" 4 / 4 / 111 / ityakArAgamaH / parokSAyAM "skra-sU-vR-bhR-' 4 / 4 / 81 // iti iTi 20 dadRziva dadRzima / "sRji-dRzi-skR-" 4 / 4178 / iti thavi vA neTi dadraSTha ddrshith| "svara-graha-" 3 / 4 / 69 / iti vA niTi darziSyate drakSyate / RdittvAd vA aDi adarzat , atra "RvarNa-" 4 / 3 / 7 / iti guNaH / pakSe "ha-ziTo-" 3|4|55.itytr dRzo varjanAt sagabhAve sici adrAkSIt / Nau De "RdRvarNasya" 4 / 2 / 37 / iti guNApavAde vA RdAdeze adIdRzat adadarzat / sani "smRdRzaH" 3 / 3 / 72 / ityAtmanepade didRkSate / "aNikarma-" 3 / 3 / 88 / iti NAvAtmanepade pazyanti 25 bhRtyA rAjAnam , darzayate rAjA bhRtyAn mRtyairvA, atra "dRzyabhivado:--" 2 / 2 / 9 / iti vA'Nikartu 1 "padi-paThi-paci-sthali hali-kali-" (u0607) ityAdinA i: prtyyH||2 "aH sRji-dRzo-" 4 / 4 / 111 // iti aH, "vyaJjanAnAmaniTi" 4 / 3 / 45 / iti tabRddhizca / nanu atra paratvAt "aHsRji-dRzo-" 4 / 4 / 111 // iti pUrvamakArAgame nAmyupAntyatvAbhAvAt sako na prAptiH, tatki "ha-ziToH nAmyupAntyAdadRzo'niTaH sa" 3 / 4 / 55 / ityatra dRzo varjanena ! naivam , "nazo dhuTi" 4 / 4 / 109 / ityataH puTItyadhikArAt svarAdipratyaye "aH sRji"-4|4|111| ityakArAgamo nAsti, tato nAmyupAntyatvAt saki vyatyadRkSanta ityaniSTaM syAt , sicastu nyajanAntatvenAnakArAntatvAt "anato'nto'dAtmane" 4 / 2 / 114 / iti anto ati jyatyadakSata iti amAdau ca adakSa vyatyakSAtAmityAdi syAt, sicitu adrAkSaM vyatyarakSAtAmiti bhavati / / 3 tAn rAjaivAnukUlAcaraNena pryhrte|
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 490-498] svopajhaM dhAtupArAyaNam / rNigi karmatvam / "RdupAntyA-'" 5 // 1 // 41 // iti kyapi dRzyam / "prA-dhmA-" 5 / 1 / 58 / iti ze pazyaH, utpshyH| "lihAdi-" 5 / 1 / 50 / aci drshH| "karmaNo-" 5 / 3 / 14 / aNi devdrshH| "asUryogrA-" 5 / 1 / 126 / iti khazi asUryampazyA rAjadArAH, ugrampazyo rAjA / "tyadAdyanya-" 5 / 1 / 152 // iti Tak-sak-kkipsu "anya-tyadAde:-" 3 / 2 / 152 // ityAtve ca tAdRzaH, tAdRzI, tAdRkSaH, tAdRk / "dRg-dRza-dRkSe" 3 / 2 / 151 / iti samAnasya satve sadRk, samazaH, sadRkSaH / "dRzaH / kanip" 5 / 1 / 166 / merudRzvA; striyAM "NakharAghoSA-" 2 / 4 / 4 / iti DyAm nasya ratve ca tttvdRshvrii| "zAsU-yudhi-" 5 / 3 / 141 / ityane sudarzanaH / "vid-dRgbhyaH kAsnyeM Nam" 5 / 4 / 54 / kanyAdarza varayati / pazuriti tu spaizeH "spazi-prasjeH sluk ca" (u0731) iti upratyaye rUpam // 496 daMzaM dazane / dazanaM dantakarma / "daMza-saJjaH-" 4 / 2 / 49 / iti naluki dazati / kye dshyte| dadaMza / saMyogAntatvAd "indhyasaMyogA-" 4 / 3 / 2.1 // iti parokSAyAH kittvAbhAve dadaMzataH ddNshuH| 10 anusvArettvAd neT, daMSTA daMSTum / "vyaJjanAnAm-" 4 / 3 / 45 / iti vRddhau adAGkSIt / "ga-lupa-" 3 / 4 / 12 / iti yaGi garhitaM dazati dandazyate, yaGlupi dandazIti, sUtre kRtanalopasya nirdezAd atra no luk / "yji-jpi-"5|2|17| iti uke dandazUkaH / "karmaNo-" 5 / 3 / 14 / aNi dRSaM-- mUSika dazati vRSadaMzo biDAlaH / "dazestraH" 5 / 2 / 90 / daMSTro / aci daMzaH, dazI / ghani updNshH| "dazanA-'vodhodma-" 4 / 2 / 54 / iti nipAtanAd anaTi dazanam , dazano dantaH / "dazestRtIyayA-" 15 5/473 / iti Nami mUlakenopadaMzaM mUlakopadaMzaM bhuGkte, atra "tRtIyoktaM vA" 3 / 1 / 50 / iti vA tatpuruSaH / uNAdau "lU-pU-yu-" (u0901) iti kiti ani daza ghaTAH // atha SAntA ekacatvAriMzat kRSavarjAH seTazca497 ghuSa zande / ghoSati / jughoSa / RdittvAd vA'Gi aghuSat , pakSe aghoSIt / "ghuSeravizabde" 4 / 4 / 68 / iti ktayorneT , ghuSTA rajjuH; vizabdane tviTi avaghuSitaM vaakymaah| sampUrvAt 20 "zvasa-japa-" 4 / 4 / 75 / iti veTi saGghaSTA saGghaSitA rajjuH, saGghaSTaM saghuSitaM vAkyam / ghuSaNa vizabdane ghoSayati / AH krande AghoSayati / uNAdau "hRSi-puSi-" (u0 797) iti ilo ghoSayinuH zabdaH // 498 cUSa pAne / cUSati / cucUSa / cUSitA / te nicUSitam / cUSitvA / / 1 vAmanastu upasargapUrvakAt icchati, tathA ca tadvacaH-upasarga iti keciccAnuvartayanti iti|| 2 sUryamapi na pazyanti iti aryampazyAH; guptiparaM caitat , evaM nAma guptA yadaparihAryadarzanaM sUryamapi na pazyanti, atra dRzinA sambaddhasya nanaH sUryeNa sahAsAmarthyapi vAkyArthapratipAdakatvAt samAsaH // 3 yAM yAM kanyAM pazyati tAM tAM sarvA varayati ityarthaH // 4 spazi bAdhana-prathanayozca cAd gato, sautro'yam // 5 dazatyanayA iti daMSTrA / / 6 vizabdanaM vizabdaH nAnA zabdanaM pratijJAnaM ca / "vizabdanaM pratijJAnam / taca zabdena svAbhiprAyaprakAzanam iti nyAse"mAdha* dhAtu0 pR0 119 dhAtuaM0 643 / 7 sambaddhAvayavA ityarthaH // 8 nAnAzanditaM pratijJAtaM vA vAkyaM brata ityarthaH // 9 bhApUrvako ghuSaNa kande ityarthaH //
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 AcAryazrIhemacandraviracita [bhUvAdigaNe 499 tUSa tuSTau / tUSati / tutUSa / tUSitA / tUSitam / kta seTtvAt tUSA / tuSaM hRSaMca tuSTau tupyati // 500 pUSa vRddhau / pUSati / pupUSa / pUSitA / kte pUSitaH / uNAdau "ukSi-takSi-" (u0 900) iti ani pUSA / / 5 501 lupa 502 mRSa staye / loSati / luloSa / loSitA / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke lussH|| mUSa / mUSati / mumUSa / mUSitA / "nAmyupAntya-" 5 / 1154 / iti ke mUSaH, mUSA taijasAvartanI, gaurAditvAd DyAM mUSI / Nake mUSakaH // 503 pUSa prasave / "SaH so-' 2 / 3 / 98 / iti Sasya satve sUSati / SopadezatvAt Satve suSUSa / yeSAM tu sopadezastanmate SatvAbhAve susUSa / suussitaa| "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke sUSaH, 10gaurAditvAd DyAM sUSI / tAlavyAdirayamiti cArakAH, zUSA zAkam / 504 Upa rujaayaam| USati / "gurunAmyAde:-" 3 / 4 / 48 / ityAmAdeze USAJcakAra / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke USaH / USitum / anaTi USaNaM maricam , tryUSaNaM trikaTukam / mani uSmA / UparaM kSetramiti tu USAd "ro'zmAdeH" 6 / 2 / 79 / iti cAturarthike re, USaraM jalamiti tu "madhvAdibhyo-" 7 / 2 / 26 / iti matvarthIye re siddham // 16 505 ISa uJche / uccham-uccayanam / ISati / "gurunAmyAde:-" 3 / 4 / 48 / ityAmAdeze ISA cakAra / ISitA / kte seTtvAt "kteTo-" 5 / 3 / 106 / iti aH, ISA vraNagaveSaNI maJcakAdyavayavazca / uNAdau "Rcya'ji-" (u0 48) iti Ike ISIkA tRNazalAkA / ipIketi tu iSat icchAyAm ityasya // 506 kRSaM vilekhne| vilekhanam-halotkarSaNam / karSati / ckrss| anusvArettvAd neTa kraSTA / 20 spRza-mRza-" 3 / 4 / 54 / iti vA sici akAIt , "spRzAdi-" 4 / 4 / 112 / iti vA akArAgame akrAkSIt , pakSe'niTtvAt "ha-ziTo-" 3 / 4 / 55 / iti saki akRkSat / Nau De "RhavarNasya" 4|2|37|iti vA RdAdeze acIkRSat / acakarSat / "nndyaadibhyo-"5|1|52| iti ane saGkarSaNo halI; anyatra "nAmyupAntya-" 51154 / iti ke saGkRSaH / "vynyjnaad-"5|3|132/ghnyi AkarSo dyUtaphalahakA / "upapIDa-" 5 / 4 / 75 // iti Nami paTopakarSa dhAvati, prASTropakarSa dhAnAH khAdati, 25"tRtIyoktaM vaa"3|1150| iti vA tatpuruSaH, pakSe paTe paTena vopakarSa dhAvati, prASTra prASTreNa vopakarSa dhAnAH khAdati / uNAdau "kRSerguNa-vRddhI ca vA" (u0 31) iti ake karSakaH kArSakaH kRSakazca kuTumbI / "pA-puli-" (u0 41) iti kiti ike kRSikaH pAmaraH / "ghR-vI-hA-" (u0 183) iti kiti Ne kRSNaH / "nAmyupAntya-" (u0 609) iti kit iH, kRSiH / "kRSezca cAdeH" 1 jalamiti suSTu // 2 kSetramiti zobhanam , "mabhvAdi-" // 2 / 26 / sUtre tathaiva darzanAt // 3 "samaH Rndi-kRSi-SibhyaH saMjJAyAmeva" iti vacanAt saMjJAyAmevAyaM prayogaH //
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 499-519] svopalaM dhAtupArAyaNam / (u0 641) iti aNau carSaNiH carSaNI kulttaa| "kRSi-cami-" (u0 829) iti UH, karpU: kulyA / kRSIt vilekhane kRSati kRSate // 507 kaSa 508 ziSa 509 japa 510 jhapa 511 vaSa 512 maSa 513 muSa 514 ruSa 515 riSa 516 yuSa 517 jUSa 518 zaSa 519 caSa hiNsaayaam| kaSati / "kUlA'bhra-." 5 / 1 / 110 / iti khe kUlakaSA nadI / "sarvAt sahazca" 5 / 1 / 111 / sarvakaSaH khalaH / "kaSaH kRcchra-ga- 5 hane" 4 / 4 / 67 / iti ktayorneT , kaSTaM kRcchram gahanaM ca, "kaSo'niTaH" 5 / 3 / 3 / iti bhaviSyati saadhuH| "ajAteH zIle" 5 / 1 / 154 / iti Nini pAdAbhyAM kaSaNazIlaH patkASI, atra "hima-hati-" 3 / 2 / 96 / iti padbhAvaH / "vervica-" 5|2|59iti ghinaNi vikaSaNazIlo vikASI / "gocara-" 5/3 / 131 / iti nipAtanA ghaJapavAde ghe kaSaH, AkaSaH, nikssH| "nimUlAt kaSaH" 5 / 4 / 62 / iti Nami nimUlakASaM kaSati / "hanazca samUlAt" 5 / 4 / 63 / samUlekASaM kaSati / uNAdau "syami-kaSi-" 10 (u0 46) iti Ike kaSIkA kuddAlikA / "prAGaH paNi-" (u0 42) iti ike prAkaSiko vaayuH| "mA-vA-vadya-'mi-" (u0 564) iti se kakSastRNam gahanAraNyaM ca, kakSaH kakSA bAhumUlam gRhopAntazca / "kR-za-kuTi-" (u0 619) iti vA Nit iH kaSinikaSopalaH khanitraM ca, kASiH karSakaH / "kaSerDa-cchau ca SaH" (u0 831) iti UH, kaNDUH, kcchuuH| "samiNa-nikaSibhyAmAH" (u0 598) nikaSA parvataM ndii| shiss| taalvyaadiH| shessti| shishess| zeSitA / 15 zeSitum / kecidiTaM necchanti, tanmate zeSTA, zeSTum / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke shissH| karmaNi ghani zeSam / ziSlaMe vizeSaNe vizinaSTi / ziSaNa asarvopayoge zeSayati / aci zeSaH atra yujAditvAdvA Nic / pakSe zeSati // japa / jaSati / jssitaa|| jhaSa / jhaSati / jhaSitA / aci jhssH|| vaSa / vaSati / vssitaa|| maSa / maSati / maSitA / karmaNi pani maassH|| muss| moti / mossitaa| muSazste ye muSNAti / 'muSedIrghazca" (u043) ityuNAdau ike mUSika AkhuH, 20 mUSikA ttstrii|| ruSa / roSati / tAdau "saha-lubheccha-" 4 / 4 / 46 / iti veTtvAt roSTA roSitA / roSTum roSitum / "veTo'pataH" 4 / 4 / 62 / iti niSedhApavAde "zvasa-japa-" 4 / 4 / 75 / iti ktayorvA neTi ruSTaH ruSitaH, zIlyAditvAdatra satyarthe ktaH / ruSaca roSe ruSyati // ripa / reSati / "saha-lubheccha-" 4 / 4 / 46 / iti veTi reSTA reSitA / reSTum , reSitum / veTtvAt ktayorneT, riSTaH riSTavAn / riSTam , ariSTam / uNAdau "nighRSI-" (u0511) iti kiti ve rivaH // yUSa / yUSati / 25 . 1 kRcchU duHkhaM tatkAraNaM ca, gahanaM duravagAham // 2 nimUlamityatrAtyaye'vyayIbhAvaH, nirgatAni mUlAnyasyeti bahuvrIhirvA // 3 nimUlaM kaSatItyarthaH // 4 samUlamiti sAkalye'vyayIbhAvo bahuvrIhirvA // 5 samUlaM kaSatItyarthaH / / 6 'raNyaM ceti ka' sNpaa1|| 7 maitrey-saaynnaadyH|| 8 "yujAdernavA" 34.18 / iti sUtreNa / / 9 "jhAnecchArtha-" 5 / 2 / 92 / iti sUtreNa // 10riSeLaJjanAdeH kecidicchanti iti tanmatasaGgrahaparamidamudAharaNam svamate tu RSait gatau ityasya RSyaH ripuH hiMsrazca iti // ghA. pA.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 66 AcAryazrI hemacandraviracitaM yuyUSa / yUSitA / "nAmyupAntya - " 5 / 1 / 54 | iti ke yUSaH, yUSam / gaurAditvAd DyAM yUSI // jUSa | jUSati / jUSitA / "nAmyupAntya - " 5 / 1 / 54 | iti ke jUSaH / kte jUSitaH / "kteTo- " 5/2/106 / ityaH, jUpA // zaSa / tAlavyAdiH / zaSati / zaSitA / uNAdau " pampA - zilpA- " ( u0 300) iti pe zapyate zappo bAlatRNam // caSa / caSati / caSitA / " tikkRtau nAmni " 5 5/11711 iti akaTi caSakaH // khaSetyapi kaNvaH / khaSati // 1 520 vRSU saGghAte ca / cakArAd hiMsAyAm / varSati / vavarSa vavRSatuH / varSitA / UdittvAt ktvi veT, vRSTvA varSitvA / ktvi veTtvAt ktayorneT, vRSTaH vRSTavAn // | I 521 bhaSa bhartsane / bhartsanaM kutsitazabdakaraNam, ato bhartsane zabdakarmako'yam / bhaSati zvAkatItyarthaH / bhaSati bhaSaka:: - paizunyena vaktItyarthaH / babhASa / bhaSitA / aci bhaSaH, gaurAditvAd DyAM 10 bhaSI / te bhaSitam / " tikkRtau nAgni" 5 / 1 / 71 / iti akaTi bhaSakaH // niSU / neSati / neSitA / . parSitA / pRSTrA parSitvA / I 522 jiSU 523 viSU 524 miSU 525 niSU 526 pRSU 527 vRSU secane / SaDapyUditaH / jeSati / jeSitA / UdittvAt ktvi veT, jiSTvA ; "vau vyaJjanAde :- " 4|3 | 25 | iti vA kine jeSitvA jipitvA // viSU | veSati, pariveSati / veSitA / viSTvA veSitvA viSitvA / viSlaMkI vyAptau veveSTi, veviSTe // miSU / meSati / meSitA / miSTvA meSitvA miSitvA / "lihA15 dibhyaH" 5 / 1 / 50 / ityaci meSaH / miSat spardhAyAm miSati // niSTvA neSitvA niSitvA / bahubhirayaM na paThyate // pRSTha / parSati / vetvAt ktayorneT, pRSTaH, pRSTavAn / "nAmyupAntya - " 5/1/54 | iti ke pRSaH / " RdupAntyAd - " 5 / 1 / 41 | iti kyapi pRSyam / uNAdau "pI-vi-zi-" ( u0 163 ) iti kiti The pRSTham / "pRSiraJji - " ( u0 208) iti kiti ate pRSato mRgaH binduzca / "kuzi pizi - " ( u0 212) iti 20 kiti ite pRSitaM vAribinduH / " hiraNya - " ( u0380) iti nipAtanAt anye pariparSatIti parjanyaiH / "RdU ghR - " ( u0 635) iti kiti Nau pRSNiH kiraNaH / " pRSi hRSibhyAM vRddhizva" ( u0636) iti pANiH / "duhi vRhi - " ( u0 884 ) iti kartari pRSanti jalabindavaH, pRSatI mRgii| sthUlapRSatImAlabheta / vRSU / varSati / varSitA / vRSTvA varSitvA / vRSTaH vRSTavAn / "jJAnecchArcA-" 5/2/92 | iti satyarthe kte vRSTo meghaH / "kR-vRSi - " 5 / 1 / 42 / iti vA kyapi vRSyam varNyam / 25 "nAmyupAntya - " 5 / 1/54 / iti ke vRSaH / " zu-kama- 15 | 2|40| iti ukaNi varSaNazIlo varSukaH / 1 1 " zadi - bAdhi- khani- haneH S ca" ( u0299) ityatra " zaSa hiMsAyAmityasya vA rUpam " iti kathanAt / atra ca " pampA - " ( u0300) iti sUtre AdigrahaNAt iti // 2 'anya' pratyaye // 3 " paripUrvasya pRSU secane ityasya upasargAntalopaH dhAtozva jaH samastAdezaH / garjatervA gakArasya pakAra : " iti hemacandrapAdAH / asmadabhiprAyeNa tu 'pRS+anya' iti sthite upAntyaguNe kRte parSanya iti jAte Sasya jatne parjanyaH - ityevaM sAdhanikAyAM bahutaraM lAghavam / 4 kit-atRpratyaye RkAro jyAdyarthaH / tena " adhAtU 242 // iti vyAM pRSatI //
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 520-535] svopazaM dhAtupArAyaNam / "varSAdayaH klIbe" 5 / 3 / 29 / iti ali varSam / bhidaadyH"5|3|108| iti nipAtanAt aGi vrssaaH| "kvip" 5 / 1 / 148 / iti "krutsampadAdibhyaH" 5 / 3 / 114 / iti vA kvipi pravarSati pravarSantyatra meghA iti vA prAvRT , atra "gtikaarksy-"3|2|85| iti prasya dIrghaH / uNAdau "RSi-vRSi-"" (u0 331) iti kiti abhe vRssbhH| "tRpi-vapi-'' (u0 468) iti kiti ale vRSalaH / "Rd-ghR-'" (u0 635) iti kiti Nau vRSNiH / "lU-pU-yu-" (u.0 901) iti kiti ani / vRSA indraH / "divi-puri-" (u0 599) iti kit AH, vRSA prabalam // __ 528 mRSa sahane ca / cakArAt secane / marSati / marSitA / UdittvAt ktvi veT, mRSTvA; iTi "RttaSa-" 4 / 3 / 24 / iti ktvo vA kittve mRSitvA, marSitvA / veTtvAt ktayorneTa, mRSTaH mRSTavAn , atrAniTtvAt ktayoH kSAntAvapi "mRSaH kssaantau".4|3|28| iti na kittvapratiSedhaH / "zAsU-yudhi-" 5 / 3 / 141 // iti ane durmarSaNaH, sumarSaNaH / mRSIca titikSAyAm mRSyati mRssyte| apamRSitaM 10 vAkyamAha // 529 upU 530 zripU 531 zliSa 532 puSa 533 plu dAhe / paJcApyUditaH / oSati / "jAgruSa-" 3 / 449 / iti vA''mAdeze oSAJcakAra, uvoSa / oSitA / UdittvAt ktvi veTa , uSTvA uSitvA / ye tu uditaM na manyante tanmate USitvA ityeva bhavati / uNAdau "uSeH killuk ca" (u088) iti khe ukhaa| "vani kaNi-"(u0162) iti The oSThaH / "ghR-vI-hA-"(u0183) 16 iti kiti Ne uSNam / "sU-mU-khani-" (u0 449) iti kiti traTi uSTraH / "uSe ca" (u0 959) iti asi ojo balam / "mithi-raJjyuSi-" (u0971) iti kiti asi uSaH prAtaH // shrit| shressti| shishress| zreSitA / zriSTvA zreSitvA shrissitvaa| zriSTaH zriSTavAn / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke zriSaH // zlipU / zleSati / zleSitA zliSTvA zlaSitvA zliSitvA / zliSTaH zliSTavAn / azlaSIt / zlipaMJc AliGgane zlipyati / shlessttaa| zleSmA / zliSaNa zleSaNe zleSayati // 20 gruSu / prossti| puproSa / prossitaa| pRSTvA proSitvA pussitvaa| uNAdau "nighRSI-" (u0 511) iti kiti ve puSvA nivRttiH // plupU / ploSati / puploSa / ploSitA / pluSTvA ploSitvA pluSitvA / pluSTaH pluSTavAn / pluSUc dAhe pluSyati / grupa pluSaz sneha-secana-pUraNeSu puSNAti plussnnaati|| 534 ghRSa saMharSe / ghrssti| jagharSa / gharSitA / UdittvAt ghRSTvA gharSitvA / veTtvAt ktayorneT, ghRSTaH ghRSTavAn / "nanyAdibhyaH" 5 / 1 / 52 / iti ane saGgharSaNaH / uNAdau "nighRSI-"(u0 511) iti 25 kiti ve nighaSvo'nukUlaH // 535 hapa alIke / harSati / jaharSa / harSitA / UdittvAt hRSTvA harSitvA / veTtvAt ktayorneda, ___ iSTaH hRSTavAn , zIlyAditvAdatra satyarthe ktaH / "hRSeH keza-goma-vismaya-pratighAte" 4 / 4 / 76 / Iti 1 nityabahuvacanAntaH strIliGgazcAyam // 2 snehana-secana' saM 2 // 3 "ghRdhU saMgharSe' iti mAdha0 dhA* 1. 125 dhAtuaM0 195 / haimadhAtupAThe'pi "saMgharSa" iti / 4 iti Tira saMpA01 vA0 //
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUdhAdigaNe vA neTi hRSTAH hRSitAH kezAH, hRSTam hRSitaM kezaiH; evaM hRSTAni hRSitAni lomAni; hRSTaH hRSitazcaitraH vismita ityarthaH; hRSTAH hRSitA dantAH pratihatA ityarthaH / uNAdau "hRSi vRti-" (u0 485) iti ule harSulaH kAmI / "hRSi-puSi-" (u0 797) iti Nau inau harSayitnuH svajanaH tuSaM hRSaca tuSTau hRSyati // / 536 puSa puSTau / poSati / pupoSa / apoSAt / poSitA / "sva-snehanArthAt-" 5 / 4 / 65 / iti Nami khapoSam, gopoSam , raipoSam / puSitaH / uNAdau "sU-puSibhyAM kit" (u0 436) iti kare puSkaram / "vali-puSeH kalak" (u0 496) puSkalaH / "hRSi-puSi-" (u0 797) iti Nau ilau poSayitnurmeghaH / puSaca puSTau puSyati apuSat , atra "ldid-dyutaa-"3|4|64| ityaG / puSaz puSTau puSNAti / puSaNa dhAraNe poSayati // 10 537 bhUSa 538 tasu alngkaare| bhuussti|bubhuuss / bhUSitA / kte bhUSitaH / kte seTtvAt "ktaTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, bhUSA / anaTi bhUSaNam // atha sAntAstrayodaza ghaslaMvarjAH seTazcatasu / udittvAd ne taMsati / tataMsA tasitA / "vyaJjanAd-" 5 / 3 / 132 / ghani uttaMsaH avataMsaH / bhUSa tasuN alaGkAre bhUSayati taMsayati // 16 539 tusa 540 isa 541 hasa 542 rasa zabde / tosati / tutosa / tositA / uNAdau "mR di-kandi-" (u0 465) iti ale tosalo rAjA, tosalA dezaH // isa / isati, jahAsa, isitA / te hasitam / uNAdau "laTi-khaTi-" (u0 505) iti ve hrasvaH // hasa / isati / jahAsa jahasatuH jhNsuH| hasitA / tai hasitaH // rasa / rasati / rarAsa resatuH resuH| rasitA / ke rasitam / uNAdau "raservA" (u0 260) iti Niti ne rAsnA oSadhiH, rakhA jihA / rasaNa 20 AsvAdana-lehanayoH adantaH rsyti| karmaNi ali rasaH / "svasirasi" (u0269) ityuNAdau ane rasanA rasanaM jihvA // 543 lasa zleSaNa-krIDanayoH / lasati / lalAsa lesatuH lesuH| lasitA / ke lasitam / aci lasaH karmasu zliSTaH samAhita iti yAvat , na laso'lasaH / "vervica-" 5 / 2 / 59 / iti ghinaNi vilasanazIlo vilAsI / dhyaNi lAsyam / ghani vilAsaH / "hRdayasya hRt-" 3 / 2 / 94 / iti hRdA25 deze hRllAsaH / "tikkRtau nAmni" 5 / 171 / iti ake lasikA rogaH // . 544 ghaslaM adane / ghasati / kye ghasyate / jaghAsa jakSatuH jakSuH, atra "gama-hana-" 4 / 2 / 44 / ityupAntyalope "aghoSe-" 1 / 3 / 50 / iti prathamatve "ghasvasaH" 2 // 3 // 36 // iti Satvam / 1 poSam / puSTaH / u saMpA1 vA0 // 2 te isitam saM. saM 2 tapA* khe0 nAsti / 3 ke kasitam pr.| saMpA 1tu ke iti nAsti // 4kte saMpA 1 nAsti /
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 536-550] svopacaM dhAtupArAyaNam / anusvArettvAd neT ghastA, ghastum / "mR-ghasyado maraka" 5 / 2 / 73 / ghasmaraH / ghani ghAsaH / uNAdau "bhI-vRdhi-" (u0 387) iti re ghasro dinam / maramviSaya eva ghasirityeke // 545 hase hasane / hasati / jahAsa jahasatuH jahaMsuH / hasitA / "vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 47 / iti vA vRddheredittvAd "na shvi-jaagR-'4|3|19| iti pratiSedhe ahasIt / "kriyaavytihaare-"3|3|23| haso varjanAd nAtmanepadam , vyatihasanti / "na vA kvaNa-" 5 / 3 / 48 / iti vAzi hasaH haasH| 5 uNAdau "damyami-" (u0 200) iti te hastaH / "bhI-vRdhi-" (u0 387) iti re hasro dinam, sahasraM daza zatAni // .546 pisa 547 pesR 548 vesa gatau / pesti| pipesa / pesitaa| RdittvAd Nau ke "upAntyasyA-" 4 / 2 / 35 / iti isvAbhAve apripesat / "nAmyupAntya-" 5 / 154 / iti ke pisaH / "stheza-bhAsa-" 5 / 2 / 81 / iti vare pesanazIlaH pesvaraH / pisaNa hiMsAyAm pesayati // 10 pesa / perati / kye pesyate / pipesa pesitaa| RdittvAd Nau De apipest| ke pesitam // vesa / vesati / kye vesyate / vivesa / RdittvAd Nau De avivesat / vesitA / te vesitam / uNAdau "jaThara-krakara-" (u0 403) iti nipAtanAt are vesaraH // 549 zasU hiMsAyAm / tAlavyAdiH / zasati / zazAsa / "anAdezAde:-" 4 / 1 / 24 / ityetvasya "na zasa-dada-" 4 / 1 / 30 / iti pratiSedhAt zazasatuH zazasuH / zasitA / UdittvAt zastvA 15 zasitvA / "dhRSa-zasa-" 4 / 4 / 66 / iti pragatbhe eva neT , vizastaH pragalbhaH, anyatreTi vishsitH| "vyaJjanAde:-" 4 / 3147 / iti vA vRddheH "na zvi-jAgR-" 4 / 3 / 49 // iti pratiSedhe ashsiit| "nI-dAv-" 5 / 2 / 88 / iti traTi zastram / uNAdau "zAsi-zaMsi-" (u0 857) iti tRH, vizastA ghAtakaH / / 550 zaMkha stutau ca / tAlavyAdiH / cakArAd hiMsAyAm / zaMsati / zazaMsa zazaMsatuH zazaMsuH / 20 kye zasyate / shNsitaa| UdittvAt zastvA zaMsitvA / ktvi veTtvAt ktayorneTa, zastaH zastavAn / "kR-vRSi-" 5 / 1 / 42 / iti vA kyapi prazasyam , pakSe vyaNi prazaMsyam / aNi nRzaMsaH, yo mRtAn zaMsati nirgatazaMso vA nRzaMsaH niranukampa ityarthaH, pRSodarAditvAnniro nRbhAvaH, anekArthatvAdvA drohArthatve nRn zaMsatIti nRzaMsaH / brAhmaNAdAhRtya zaMsatIti "ajAteH-" 5 / 1 / 154 / iti Nini brAhmaNAcchaMsI, "brAhmaNAcchaMsI" 3 / 2 / 11 / iti nipAtanAd baseralup / "zaMsi-pratyayAt" 5 / 3 / 105 / 25 iti aH prazaMsA / uNAdau "ci-midi-"(u0 454) iti kiti tre zastraM stotramAyudhaM ca / "zAsizaMsi-" (u0 857) iti tRH, zaMstA pazuvizasitA // 1 sa-ghasi-ado maraka" 52 / 73 / iti vihite maraka-pratyaye eva 'ghasa' dhAtoH prayoga:-iti bhAvaH / 2 jahasuH saMpA 1 nAsti // 3 pipesa saMpA, nAsti // 4 pragalbho jitasabhaH, avinIta iti vaamnH| tathA ca "Si-zAso vaiyAtye 19 / pANiH satre tadvacaH-"viyAtasya bhAvo yAtyam prAgalbhyamApanItatA"iti /
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe jarlsa paribhASaNa-hiMsA-tarjaneSvityeke // jarsati / jasa'ntI strI // atha hAntAH paJcadaza mihaM-dahaMvarjAH seTazca551 mihaM secane / mehati / mimeha / anusvArettvAt neT , meDhA / meDhum / "h-shitto-"3|4|55| iti saki amikSat / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke mihaH / "lihAdi-" 5 / 1 / 50 / aci 5 "vyaJjanAd-" 5 / 3 / 132 / iti ghani vA " nya d-" 4 / 1 / 112 / iti ghatvam , meghaH / "RvarNa-" 5 / 1 / 17 / iti vyaNi mehyaH / "nI-dAv-" 5 / 2 / 88 / iti truTi medaH / anaTi mehanam / "dAsvatsAha-" 4 / 1 / 15 / iti nipAtanAt kasau mIdvAn mIdvAMsau / uNAdau "zuSISi-" (u0 416) iti kiti ire mihiraH // 552 dahaM bhasmIkaraNe / dahati / ddaah| anusvArettvAd neT , dagdhA, dhakSyati / "gR-lupa-" 10 3 / 4 / 12 / iti yaGi "japa-jabha-" 4 / 1 / 52 / iti pUrvasya mau dndyte| yaGlupi dandahIti dandagdhi / vyaNi dAhyam / "vyaJjanAd-" 5 / 3 / 132 // pani nidadhate'sminniti nidAghaH, bhAve ghani dAghaH, karmaNi avadAghaH bhakSye " nya dga-" 4 / 1 / 112 / iti ghatvam ; anyatra avdaahH| "verdahaH" 5 / 2 / 64 / iti ghinaNi vidahanazIlo vidaahii| "pare:-" 5 / 2 / 65 / iti pridaahii| uNAdau "yvasi-rasi--'' (u0 269) iti ane dhnH|| 15 553 caha kalkane / kallanaM zAThyam / cahati / cacAha cehatuH cehuH / "vynyjnaade:-"4|3|4.7| iti vA vRddheH "na zvi-jAgR-" 4 / 3 / 49 / iti pratiSedhAt acahIt / yati caacrte| yaGlapi cAcahIti cAcAdi / aci cahaH zaTha ityarthaH / cahaNa kalkane adantaH cahayati / "cahaNaH zAThye" 4 / 2 / 31 / iti niNampare Nau vA dIrghe acAhi acahi, cAhaM cAham , cahaM caham // 554 raha tyaage| rahati / rarAha rehatuH rehuH / "na zvi-jAgR-" 4 / 3 / 49 / iti vRddhipratiSedhAt 20 arahIt / uNAdau "kR-vA-pA-ji-" (u0 1) iti uNi rAhuH / "as" (u0 952) iti asi rahaH / rahaNa tyAge rahayati / ali virahaH // 555 rahu gatau / udittvAd ne raMhati / raraMha / raMhitA / uNAdau "as" (u0 952) iti asi raMhaH / rahuNa gatau raMhayati // 556 dRha 557 dRhu 558 bRha vRddhau / darhati / dadarha davahatuH ddRhuH| dahitA // dRhu| 26 udittvAd ne dRhati / kye dRhyate / "bali-sthUle-" 4 / 4 / 69 / iti nipAtanAt ke hehezca dRDhaH / hRhitum // vRha / barhati / barhitA / "kSubdha-virindha-" 4 / 4 / 70 / iti nipAtanAt kte neTa, parivRDhaH prabhuH / uNAdau "druhi-vRhi-" (u0 884) iti kataH, bRhan bRhantau, bRhtii|| 1 mu-Agame / 2 dahenyavAbhyAM ghani sajJAyAM hasya ghatvam, nidAghaH RtuvishessH|| 3 kevalapAnIyapakvo'pUpaH / /
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ parasmaidhAtavaH 551-566 ] svopazaM dhAtupArAyaNam / 71 I 1 559 bRDDU 560 bRhu zabde ca / cakArAd vRddhau / barhati / babarha / barhitA / RditvAd "Rdicchi - " 3/4/65 | iti vA'Gi abRhat, pakSe abahat / zatari barhan barhantau barhantaH / ke barhakaH // bRhu / uditvAd ne bRMhati / bRMhitA / kye bRMhyate / Nake bRMhakaH / bRhan bRMhantau bRMhantaH / te bRMhitam / "kSubdha - viribdha - " 4 / 4 / 70 / iti nipAtanAt ke paribRDhaH / uNAdau " bRMhe - na'cca" ( u0 913) iti mani brahma / " hi - bRMhernaluk ca " ( u0 990) iti isi barhiH // 5 561 uDDR 562 tuTTa 563 duDDha ardane / Rditastrayo 'pi| ohti| '"upsrgsyaa-"1|2|19| ityavarNalope apohti| RdittvAdvA'Gi auhat, pakSe auhIt // tuDDR / tohati / RdittvAdvAGi atuhat atohIt / uNAdau " vRji- tuhi - " ( u0 283 ) iti ine tuhinam // du dohati / RdittvAdvA'Gi aduhat adohIt // . " 564 aI 565 maha pUjAyAm / arhati / "anAto -" 4 / 1 / 69 / ityAtve ne ca AnaI 10 AnarhatuH aanrhuH| arhitaa| "arho'c" 5 / 1 / 91 / pUjArhaH pUjArhA / "suga-dviSA -" 5 / 2 / 26 / iti tRzi trilokyabhyarcanaprakarSamarhati arhan / "vyaJjanAd- " 5 / 3 / 132 / ghaJi " nyaGkaga - " 4 / 1 / 112 / iti ghe ca arhanti teneti ardhI mUlyaM pUjAdravyaM ca / adhidhatvantaraM ca sautram, ardhaH / "kalAM nArghanti SoDazIm" / [ ] "zaka-dhRSa-" 5 / 4 / 90 / iti tumi arhati bhoktum / arhaN pUjAyAm | arhayati / "ayamartha- 15 vizeSe pUjAyAmeva curAdiH" iti pUjAyA anyatra yogyatvAdau na Nic, arhati / iha ca pU~jAyAM pAThAt pUjAyAmapi NijabhAvaH // maha / mahati / mahitA / aci mahaH, gaurAditvAd GayAm mahI / " hi vRha - " ( u0 884) iti katari mahAn mahAntau mahAntaH / "as" (u0952) iti asi mahaH mahasI / "maheruccAsya vA" ( u0 89) iti khe'ntaluki ca mukham, makhaH / "mahe - rNidvA" ( u0 285) iti ine mAhinaM mahinaM ca rAjyam, mahino mAhAtmyavAn / "mayavibhyAM 20 Tit" (u0 547) iti iSe mahiSaH, mahiSI / mahaNa pUjAyAm mahayati // atha kSAmtA viMzatiH seTazva - kSAntAnAM SAnteSu pATho yuktaH, vaicitryArthaM tviha kRtaH // 566 ukSa secane / ukSati / " gurunAmyAdeH - " 3 | 4 | 48 / ityAmAdeze ukSAJcakAra / ukSitA / te ukSitaH / " vyatihAre-" 5 / 3 / 116 / iti je "nityaM Ja- " 7|3|58 | iti svArthe'Ni vyAyukSI / uNAdau "ukSi-takSi - " ( u0 900) iti ani ukSA // 25 1 vikrIyamANasya dhAnyAderiyattA pUjAvidheizva iti mAdhavIyadhAtuvRttau pR0 129 dhAtu0 662 // 2 argha mUlye iti sautro'yam, tathA ca zrImanto hemahaMsagaNayaH - atra yathoktasakala sautrAdidhAtUnAM saGgraha zlokAH --- kambvAdiratha stambhUstandrAH ki-pati- gRhi - ciri-ju-kurbhUstarkaH / kakkiH karki: siki marki-caki-maki- rikhikA - mircAca ||1|| ityAdi // 3 pUjAyAH pA 0 1 2 tapA0 //
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUSAdigaNe 567 rakSa pAlane / caurAd rakSati / rarakSa / rakSitA / "grhaadi-"5|1|53|| iti Nini nirkssii| te rakSitaH / te seTtvAt "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, rakSA / uNAdau "as" (u0 952) iti asi rakSaH, bhImAditvAdapAdAne sAdhuH / prajJAditvAt svArthe'Ni rAkSasaH // 568 makSa 569 mukSa saGghAte / makSati makSitA / Nake makSikA / roSe'yamityeke / ghani makSo manyuH // mukSa / mukSati / mukSitA / / 570 akSau vyAptau ca / cakArAt saGghAte / "vA'kSaH" 3 / 4 / 76 / iti zH, akSNoti akSati / , "anaato-,4|1|69| ityAtve ne ca AnakSa AnakSatuH AnakSuH / audittvAd "dhUgauditaH" 4 / 4 / 38 // iti veTi aSTA akSitA / veTtvAt ktayoneMT , aSTaH aSTavAn / uNAdau "jaThara-krakara--'' (u0 403) iti are akSaram / "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, akSi / "ukSi-takSi-" (u0 10 (u0 900) iti ani akSA dRSTinipAtaH // 571 takSau 572 tvakSau tanUkaraNe / tanUkaraNaM kAya'm / "takSaH svArthe vA" 3 / 4 / 77 / iti bhuH, takSNoti takSati / svArthaH pAThApekSayA tanUkaraNam , idameva jJApakam-'dhAtavo'nekArthAH' iti| svArthAdanyatra santakSati vAgbhiH ziSyam-nirbhadyate ityarthaH / ttkss| audittvAdveT , taSTA takSitA / veT tvAt ktayorneTa , taSTaH taSTavAn / Nake takSakaH / uNAdau "ukSi-takSi-" (u0900) iti ani takSA, 16 "striyAM nRta-" 2 / 4 / 1 / iti DyAm takSNI // tvakSau / tvakSati / tatvakSa / audittvAd veT , tvaSTA, tvakSitA / veTtvAt ktayorneT , tvaSTaH tvaSTavAn // 573 NikSa cumbane / cumbanaM vaktrasaMyogaH / "pAThe-" 2 / 3 / 97 / iti Nasya natve nikSati / "adurupasargA-" 2 / 3 / 77 / iti Natve praNikSati, pariNikSati / nikSitA / "niMsa-nikSa-" 2 / 3 / 8 / / iti kRti vA Natve pranikSaNam praNikSaNam, pranikSitA prnnikssitaa| kRdabhAve'pi vA Natvam ityeke, 20 pranikSati praNikSati / evaM nisa-nindorapi // 574 tRkSa 575 stRkSa 576 NakSa gatau / tRkSati / tatRkSa / tRkssitaa| aci tRkSaH / tRkSasyApatyaM vRddham taarkssyH|| stRkSa / stRkSati / tastRkSa / stRkSitA / Sopadezo'yam iti cndrH|| pakSa / "paatthe"-2|3|97| iti Nasya natve nakSati / "adurupasargA-" 2 / 3 / 77 / iti Natve praNakSati / aci nkssH| uNAdau "vRg-nakSi-" (u0 456) iti atre nakSatram / nakhAdisUtre tvasya nipAtanam25 'nAmnAM vyutpattiravyavasthitA' iti jJApanArtham // 1"mI jyaji-mA-madyazau-casi-kibhyaH saraH" (u0 439) iti sUtreNa sarapratyaye'pi akSaram // 2 "jaTharakrakara-" (u0403) ityatra tu AdigrahaNAt ||3atr "padi-paThi-"(u0 6.7)ityatra AdigrahaNAt akSi-iti / 4 patyaM tAjH saMpA 1 vA. saM saM 2 tapA* // 5 atra "gargAderya" 61142 // iti yy-prtyyH|| 6 na kSImate na kSarati vA nakSatram / yadvA bhada saMvaraNe iti sautro dhAtuH, na kSadati prabhAmiti nakSatram , "huyA-mA-dhu-" (u0 451) iti / ubhayatra nacAditvAt siddham // 7 "nakhAdayaH" 3 / 2 / 128 // iti sUtram /
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 parasmaidhAtavaH 567-593] svopajhaM dhAtupArAyaNam / 577 vakSa rope / saGghAte ityeke / vakSati / vavakSa / uNAdau "as" (u0 952) iti asi sapanIroSaviSayatvAd vakSatIti vakSaH-uraH // 578 tvakSa tvacane / tvacanaM tvaggrahaNaM saMvaraNaM vaa| tvkssti| ttvkss| tvkssitaa| uNAdau "zAsi-zaMsi-" (u0 857) ityAdigrahaNAt tRH, tvaSTA tvaSTArau // 579 sUkSa anAdare / sUkSati / susUrkha / sUkSitA / mani susUkSA / yAnto'yam ityanye, sU- 5 yati susUrya / mani "yvoH-" 4 / 4 / 121 / iti yalope sUkSAM // 580 kAkSu 581 vAkSu 582 mAkSu kATAyAm / udittvAd ne kAti cakAGkSa // vAGkSati vaac|| mAGgati mmaatr|| 583 drAkSu 584 dhrAkSu 585 dhvAkSu ghoravAzite ca / cakArAt kAGkSAyAm / trayo'pyuditaH / udittvAd ne drAkati dadrAsa // dhrAGgati dadhrAta // dhvAsati dadhvAGkSa / aci dhvaangkssH|| 10 ||ete niranubandhatvAt "zeSAt" 3 / 3 / 100 / kartarIti prsmaipdinH|| ' atha iDinta Atmanepadina AIkServarNasamAnAyakrameNa vakSyante 586 gAMG gatau / DittvAdAtmanepadam / eka-dvi-bahutveSu gaate| jage jagAte jagire / kye "Iya'Jjane'yapi" 4 / 3 / 97 / iti Itve gIyate / ye tu gAyaterevetvamicchanti tanmate gAyate / anusvArettvAd neT , gAtA gAtum gAtavyam / "iNikorgA' 4 / 4 / 23 / agAt / ke gaiMraiM zabde gAyati // 15 ' 587 miG ISaddhasane / "SaH so-' 2 / 3 / 98 / iti Sasya satve smayate / popadezatvAd "nAmyantasthA-" 2 / 3 / 15 / iti Satve siSmiye siSmiyAte siSmiyire / anusvArettvAd neT , smetA smetum / sani "R-smi-puung-"4|4|48| itITi sismayiSate, atra "nni-storevaa-"2|3|37| iti niyamAt na Satvam / yaGi seSmIyate / yaGlupi seSmeti sepmayIti / Nau "smiGaH prayoktuH-" 3 / 3 / 91 // ityAtve Atmanepade ca muNDo vismApayate; karaNAt svArthe tu rUpeNainaM vismAyayati / "smyaja- 20 sa-" 5 / 2 / 79 / iti re smeraH // 588 DIG vihAyasAM gtau| ddyte| DiDye ddiddyaate| vAMsi ca niDiDiyare / iTi DayiSyate / ktayoriTi "na DIG-zIG-" 4 / 3 / 27 / iti kittvapratiSedhAt DayitaH DayitavAn / DIDac gatau DIyate / ktayoH "DIyazvyaiditaH" 4 / 4 / 61 / iti neT "sUyatyAdi-" 412 / 70 / iti tasya natvaM ca, DInaH DInavAn // 25 atha ukArAntA ekAdaza aniTazca589 uMG 590 kuMG 591 guMG 592 dhuMGa 593 DuG zabde / paJcApyanusvAretaH / avte| ___ "vArNAt prAkRtaM balIyaH" iti nyAyAdantaraGgAddIrghAt prAguvAdeze Uve UvAte Uvire / kye "dIrgha 12 / tvakSiSyati / tva saMpA 1 vinA sarvatra // 2 Adare ityanye // 3 "zeSAt" 3 / 3 / 10 / / iti katari' ityevaM zabdayojanA samucitA / dhApA.10
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe zvi-" 1 / 3 / 108 / iti dIrgha Uyate / anusvArettvAda neT , otA otum / sano "nAmino'niTa" 4 / 3 / 33 / iti kittvAdguNAbhAve "svara-han-" 4 / 1 / 104 / iti dhAtordIdhai sano dvitve USiSate / ktayoH utaH utavAn / Nigi aavyti| "yuvarNa-" 5 / 3 / 28 / iti ali avaH / uNAdau "mvarebhya i:" (u0606) aviH|| kuMG / kavate / cukuve / kotaa| kotum / "na kvteryng:"4|1|47| / iti kasya catvapratiSedhAt kokUyate kharaH / tinirdezAd yaGlupi catvapratiSedhAbhAvAt cokoti| uNAdau "ku-pU-samiNabhyazcaT dIrghazva" (u0 112) kUco hastI, kucI citropakaraNam / "yu-su-ku-" (u0 297) iti pe Utve ca kUpaH / "Rcchi-caTi-" (u0 397) iti are kavaro varNaH, kabarI veNiH / "nI-mI-" (u0 443) iti varaTi dIrgha ca kUvaraH / "svarebhya-" (u0 606) iti iH, kaviH / kuMk zabde kauti, cokUyate / kuMGkUG zabde kuvate, cokUyate // guMG / 10 ayamavyakte zabde ityeke / gavate / juguve / anusvArettvAd neT , gotA gotum / uNAdau "zubhi gRhi-" (u0 35) iti kiti Ake guvAkam / "mavAka-" (u0 37) iti nipAtanAt Ake gUvAkam / "hu-yA-mA--" (u0 451) iti tre gotram / "mRdi-kandi-" (u0 465) iti ale gavalam / dIrghAntamenaM parasmaipadinaM purIpotsarge kecidadhIyate / gavati / guMha purIpotsarge guvati, gutA, zutum // ghuG / ghavate / jughuve / anusvArettvAd neT , ghotA ghotum / uNAdau "ghu-yu16 hi--" (u0 24) iti ke dIrthe ca cUkaH // jhuncha / Davate / buddve| yaDi odduuyte| anusvArettvAd neT , GotA Dotum / "ityeke / / 594 cyuGa 595 jyuG 596 juMG 597 muMG 598 pluG gatau / paJcApyaniTaH / cyavate / cucyuve / Nigi cyAvayati / Nau sani "zru-su-" 4 / 1 / 61 / iti vA oritve cicyAvayiSati cucyAvayiSati / Nau De sandhadbhAvAt acicyavat acucyavat / anusvArettvAd neTa , cyoSyate / cyutaH 20 cyutavAn / "nandAdibhyaH" 5 / 1 / 52 / iti ane cyavanaH // jyuG / jyavate / jujyuve / anu svArettvAda neT , jyotA / uNAdau "mavAka-zyAmAka-" (u0 37) iti Ake nipAtanAt jyontAkaM svedagRham // juhU / jvte| jujuve / anusvArettvAd neT , jotaa| "bhuussaa-krodhaarth-"5|2|42| iti ane javanazIlo javanaH / "prAtsU-jorin" 5 / 2 / 71 / prajavanazIlaH prjvii| "didyud-" 5 / 2 / 83 / iti nipAtanAt kvipi jU: pizAcaH, juvau juvaH / "yuvarNa-" 5 / 3 / 28 / iti ali javaH / "sAti25 heti-"5|3|94| iti nipAtanAt ktau juutiH| sautro'pyayam , javati // zrRMGa / pravate / pupuve| anusvArettvAd neT , protA / Nau phalavatkartaryAtmanepadApavAde "calyAhArA-" 3 / 3 / 108 / iti parasmaipade prAvaiyati / Nau sani "zru-su-" 4 / 1 / 61 // iti vA oritve piprAvayiSati puprAvayiSati / Nau ke sanvadbhAvAt apipravat apupravat / "pra-sU-vo-" 5 / 1 / 69 / iti ake sAdhu pravate pravakaH / 1 ukArasya // 2 yadyapi javanaH suM vege iti sautreNa sidhyati tathApi atrollekhAt juMG gatau ityasyApi bhavati, atrAtheM hemahaMsagaNayo'pi tathaiva paThanAdanukUlAH // 3 prApayatItyarthaH / /
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 594-600] svopajhaM dhAtupArAyaNam / "yuvarNa-" 5/3 / 28 / iti ali pravaH / "didyud-" 5 / 2 / 83 // iti nipAtanAt kvipi kaTapUrnadItIraH (1) / uNAdau "kami-a-gA--"(u0225) iti the prothaH azvaghoNAgram // pluTa / plvte| pupluve / anusvArettvAd neT , plotA / Nau sani "shru-su-"4|1|61| iti vA oritve piplAvayiSati pulAvayiSati / Nau ke sanvadbhAvAt apiplavat apuplavat / "bhavya-geya-" 5 / 17 / iti nipAtanAdvA kartari ghyaNi AplAvyazcaitro nadyAm ; pakSe bhAve "uvarNAt-" 5 / 1 / 19 / iti dhyaNi 5 AplAvyamanena / aci plavaH, gaurAditvAd DyAm plvii| "ADo ru-ploH" 5/3 / 49 / iti vA ali AplavaH AplAvaH // 599 ruMG reSaNe ca / cakArAt gatau / reSaNaM hiMsAzabdaH / ravate / ruruve / anusvArettvAd neT , rotA rotum / "AGo ru-ploH" 5 / 3 / 49 / iti vA ali AravaH ArAvaH / "rorupasargAt" 5 / 3 / 22 / iti pani virAvaH saMrAvaH / uNAdau "tR-ka-za-" (u0 187) iti aNe ravaNaH / "svarebhya-" 10 (u0 606) iti iH, raviH / "ru-pUbhyAM kit" (u0807) iti rau ruruH / ruk zande rauti // atha Udantau dvau seTau ca600 pUDa pavane / pavanaM niirjiikrnnm| pvte| pupuve| pvitaa| pvitum| "graha-guhazca-" 4 / 4 / 59 / iti niSedhApavAde "R-smi-pUG-' 4 / 4 / 48 / iti sanITi "ontisthA-" 4 / 1 / 60 / iti pUrvasyota itve ca pipaviSate / yaDi popUyate / yaGlapi popoti popavIti / "pUG-klizibhyo navA" 16 4 / 4 / 45 / iti kta-ktavatu-ktvAmAdau veTi pavitaH pavitavAn , atra "na DIG-" 4 / 3 / 27 / iti kittvAbhAvAdguNaH; pakSe pUtaH pUtavAn / pavitvA, atra "ktvA" 4 / 3 / 29 / iti kittvAbhAvAdguNaH; pakSe pUtvA / "pU-divyazce:-" 4 / 2 / 72 / iti ktayornatve pUnA yavAH, vinaSTA ityarthaH / "ji-vipU-nyo hali-" 5 / 1 / 43 / iti kyapi vipUyo muJjaH / "pUGa-yajaH zAnaH" 5 / 2 / 23 / pvmaanH| "halakoDAsye-" 5 / 2 / 89 / iti truTi halasya potram , sUkarasya potram / "puva itro daivate" 5 / 2 / 85 / 20 pavitro'rhan / "RSi-nAmnoH karaNe" 5 / 2 / 86 / pavitra RSiH, pavitraM darbhAdi / "nirabheH pUruvaH" 5 / 3 / 21 / iti ghani niSpAvaH / nandyAditvAdane pavanaH / "na khyaa-puug-"2|3|90| ityatra gito . AcAryahemacandraH 'kaTa' zabdaM svIye saMskRtadyAzraye udAharati / tathA ca-"kariNAM kaTapUrna mado TuvAm"sarga 12 zlo0 45 / atra zloke udAhRtaM 'kaTapU' zabdaM dhyAzrayavRttikAraH zrIabhayatilakagaNiH evaM vyAkhyAti"tuvAM nazyatAM kariNAM mado namaH-na sravati bhayena madaH zuSka ityrthH| kIdRk / kaTebhyo gaNDebhyaH pravate nirgacchati kaTapra:-pUrva pravAheNa vahannapi-ityarthaH" / evameva AcAryahemacandraH svIye anekArthasaMgrahe 'kaTapra' zabdasya imAn arthAn kathitavAn-"kaTapraH akSadevane" // 528 // "vidyAdhare-asrape rudre" / kANDa 3 / nAtra 'kaTaprU' zabdasya 'nadItIraH' ityarthaH sUcitaH / aparaM ca taTavAcakaH tIrazabdaH napuMsakaliGgaH tatazca atra 'nadItIram iti ucitaH pAThaH athavA ghaTTa-(bhASAyAM ghATa) vAcakaH aparaH 'tAra' zabdo'pyasti tato nadItAraH ityapi pATho bhavet paraMtu asmAbhistu-tIraH ityeva pATho lbdhH| anyacca puMliGgaH 'tIra' zabdaH trapuvAcakaH zabdakalpadrume dRzyate parantu 'nadItIraH' ityatra 'trapu' zabdena kiM kalpyeta? ataH kathamapi 'nadItIraH' ityasya nAvagamyate bhAvaH / 2 potraM mukham // 3 pavateiti pavitraH kartarIdam , kecit karaNe'pi // 4 pUyate'neneti pavitra RSirdAdi ca, RSo kartaryapi kecit // 5 niSpUyate iti viprahaH //
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 AcAryazrIhemacandraviracita [bhUvAdigaNe varjanAt "svraat"2|3|85| iti Natve prapavaNam , prapavaNIyam / uNAdau "damyami-" (u0 200) iti te potaH / "pU mudibhyAM kit" (u0 93) iti ge pUgaH / "yvasi-rasi-" (u0 269) iti ane pavanaH / "zikyA-''syA-''Dhya-" (u0 364) iti nipAtanAt puNyam / "putrAdayaH" (u0 455) iti tre hrasve ca putraH / "svarebhya i:" (u0 606) paviH / "hu-pUg-gonnI-" 6 (u0 863) iti tRH, potA potArau / pUgz pavane punIte punAti // 601 mUG bandhane / mavate / mumuve / mavitA / mavitum / "graha-guhazca-" 4 / 4 / 59 / iti sani neT , mumUSate / Nau sani "orjAntasthA-" 4 / 160 / iti pUrvasyota itve mimAvayiSati / uNAdau "vici-puSi-" (u0 22) iti kiti ke muukH| "zI-rI-" (u0 201) iti kiti te mUtaH puTabandhaH / jIvanasya mUto jImUtaH pRSodarAdiH / "zuka-zI-" (u0 463) iti kiti le 10 mUlam / "snu-pU-sU-" (u0 542) iti kiti Se mUSA // 602 dhRG avdhvNsne| dharate / dadhe / Nigi maitrAya zataM dhArayati, atra "ruci-klapyartha-" 2 / 2 / 55 / ityuttamarNAccaturthI / yaGi dedhrIyate / yaGlupi darIdharti daridharti dardharti / "sAhi-sAti" 5 / 1 / 59 / ityajapavAde ze dhArayaH / "dhaarerdhrc"5|1|113| iti khe vasundharA, jalandharaH, yugndhrH| "dhArIDo-" 5 / 2 / 25 / ityatRzi dhArayannAcArAGgam , atra "tRRnnudantA--" 2 / 2 / 90 / iti karmaNi 15 na sssstthii| kvipi kSemadhRt / "nyAyA-'vAyA-" 5 / 3 / 134 / iti nipAtanAt karaNAzare ghApavAde pani aadhaarH| bhidAdinipAtanAdaGi dhAro prapAtaH, dhRtirnyaa| uNAdau "atIri-" (u0 338) iti me dharmaH / "R-ha-sU-" (u0638) iti aNau dharaNiH / dhRg dhAraNe dharati, dharate / dhRt sthAne dhriyate / curAderAkRtigaNatvAt dhArayati / ubhayapadiSu paThiSyamANasyApyasya avadhvaMsane dharatIti prayo ganivRttyartha iha pAThaH // 20 ataH parau edantau dvAvaniTau ca 603 meMG pratidAne / pratidAnaM pratyarpaNam / mayate / praNimayate, atra "ne-dA-" 2 / 379 / iti nerNatvam / "IrvyaJjane-" 4 / 3 / 97 / itItve mIyate / mame / anusvArettvAd neT , mAtA mAtum / "mi-mI-mA-dA-" 4 / 1 / 20 / iti svarasyedbhAve dvitvAbhAve ca sani mitsate / "Ato Do'ddhA-" 5 / 1176 / ityatra mAvarjanAdaNi droNamAyaH / yaGi memIyate / yaGlupi mAmAti maameti| "do-so25 mA-stha i." 4 / 4 / 11 / mitaH mitavAn / "nimIlyAdi-" 5 / 4 / 46 / iti parakAlArthAdapi vA ktvi 1 jIvanasya jalasya mUtaH puTabandhaH jImUtaH, atra "pRSodarAdayaH" 3 / 2 / 155 / ityanema vanazabdasya lopH|| 2 avidhvaMsane iti saM saM2 vA. tpaa0|| 3 etannAmA tIrthakaraH // 4 AcAram, adeg saMpA saM1 saM2 tapA0 pra. vA0 / AcArapratipAdakamajamAcArAGgam / Acaryate zobhanaM kamanina vyasabhAd ghama, AcA razca tada ceti vA // 5 khaDgAdervA / "dhArA prapAtana iti bhidAdipAThAdaGi guNo dIrghatvaM c| dravadraSyanipAtanaM dhArA iti nyAse khaDgadhArAdAvupamAnAt prayoga:-" iti mAdhaSavRttiH pR. 163 dhA. 884 // 6 avidhyasane iti saM. saM2 vA. tpaa-|| 7"svabhAvAt meG vyatihAra eva vrtte| ko'rthaH ? apare dhAtavo
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 AtmanedhAtavaH 601-607] svopazaM dhAtupArAyaNam / apamitya yAcate / apamAya yAcate / atra "meDo vA mit" 4 / 3 / 88 / iti vA mit / pakSe yAcitvA'pamayate / uNAdau "zigru-geru-" (u0811) iti nipAtanAt rau meruH, nameruH / "sthA-chA-mA-" (u0357) iti ye mAyA / mAMka mAne mAti / mAM mAna-zabdayoH mimIte // 604 deMG 605 3G pAlane / dayate / "IrvyaJjane-" 4 / 3 / 97 / itItve diiyte| "derdigiH-' 4 / 1 / 32 / iti digyAdeze digye| "neAdA-" 2 / 3 / 79 / iti nerNatve'nusvArettvAt / iDabhAve ca praNidAtA praNidAtum / uNAdau "man" (u0 911) iti mani daam| dAMm dAne yacchati / daiv zodhane daayti| dAMvak lavane dAti / DudAMgk dAne dadAti / doMca chedane dyti|| atha aidantAstrayo'niTazca 3G / trAyate / tatre tatrAte / anusvArettvAd neTa , trAtA / "R-hii-ghraa-"4|2|76| iti ktayostasya vA natve trAtaH devatrAtaH trANaH, trAtavAn trANavAn // 606 zyaG gatau / tAlavyAdiH / zyAyate zazye zazyAte / anusvArettvAd neT zyAtA zyAtum "zyaH zIvamUrti-sparze nazcAsparze" 4 / 1 / 97 / zInaM ghRtam ; sparze tu ktayostasya natvAbhAve zItaM vaitate, zIto vAyuH; anyatra saMzyAnaH-zItena saGkucita ityarthaH, atra "vyaJjanAntasthA''taH-" 4 / 2 / 71 / iti ktasya natvam / "prateH" 4 / 1 / 98 // iti zIbhAve ktayornatve ca pratizInaH pratizInavAn , pratipUrvo'yaM rogArthaH / "vA'bhyavAbhyAm" 4 / 1 / 99 / iti vA zIbhAve ktayornatve ca agizInaH 18 abhizyAnaH, avazInaH avazyAnaH / "upasargAdAto-" 5 / 1 / 56 / ityatra zyAvarjanAd DasyAbhAve "tavyadhI-" 5 / 1 / 64 / iti Ne pratizyAyazca pInasaH / uNAdau "mavAka-zyAmAka-" (u037) iti Ake nipAtanAt zyAmAkaH / "hR-zyA-ruhi-" (u0 210) iti ite zyetaH / "zyA-kaThi-"(u0 282) iti ine zyenaH / "vili-bhili-" (u0 340) iti maki zyAmaH // . 607 pyaG vRddhau / pyAyate / papye / anusvArettvAd neT , pyAtA pyAtum / uNAdau "tIvara-dhI- 20 vara-" (u0 444) iti varaTi nipAtanAt pIvaraH / "dhyA-pyoH-" (u0908) iti kvanipi pIvA, vyatipUrvakA vyatihAre vartante, ayaM tu svabhAvAt kevalo'pIti, ata Aha 'parakAlArthAdapi / apamAya apamitya yAcate apamAtuM pratidAtuM yAcata ityarthaH pUrva hyasau yAcate pazcAdapamayata iti / "yAcestu pUrvakAlepi ktvA na bhavati meGaH parakAlabhAvinyA ktvayA yAciprAkAlasyoktatvAt" iti 5 / 4 / 46 sUtrabRhadvRttau // 1 "cInI-pI-myazibhyo ruH" (u0 806) iti sUtreNa mIca hiMsAyAm ityasyApi rupratyaye meruH // 2 dravasya mUrtiH kAThinyaM tasmin sparze ca vartamAnasya zyAyateH ktayoH parataH zIH AdezaH, tatsaMniyoge ca ktayostakArasyAsparze nakArAdezaH // 3 kartari ktH| atra zItasparzo mukhyabhAvena, zIto vAyurityatra tu gauNabhAvena // 4 dravamUrti-sparzayorapyanena paratvAdvikalpo bhavati, tena abhizInaM abhizyAnaM ghRtm| avazInaM avazyAnaM himam / abhizItaH avazIto vAyuH, atra sparzatvAd ntvaabhaavH| abhizyAnaH avazyAna vAyurityatra tu "vya anAntasthAto'khyAdhyaH" 4 / 271 / iti sparzapi natvam / 'abhisaMzInaH, abhisa'zInavAn abhisaMzyAnaH abhisaMzyAnavAn ityAdiSu samA vyavadhAne'pi kecidicchanti iti bRhadvRttau AcAryAH |idN vAmanAnusArimate veditavyam , taraca kAzikAyAm "vibhASA'bhyavarvasya" paa061|26) iti suutrvRttii||
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe "Na-svarA-" 2 / 4 / 4 / iti DyAM no ratve ca pIvarI // atha kAntA ekAnatriMzat seTazca608 vakuG kauTilye / gatAvapItyeke' / udittvAd ne vakate, vahnitA, vajitum / aci varSa kASTham / uNAdau "khura-kSura-" (u0 396) iti nipAtanAd re vakram / "taGki-vaphyaki-' (u0 5 692) iti riH, vakriH pArthAsthi // 609 makuG mnnddne| udittvAd ne maGkate / mmke| mimakSite / "i-Dito-'" 5 / 2 / 44 / ityane manaH makanA vastravizeSaH / uNAdau "tR-kR-za-" (u0 187) iti aNe maRNa RSiH / "mahernaluk voccAsya" (u0 424) iti ure mukura Adarzo mukulaM ca, makura AdarzaH kalkaH bAlapuSpaM ca // 10. 610 akuG lakSaNe / gatAvapyeke / lakSaNaM cihnam / udittvAt ne aGkate / angkyte| "anAto nadhA-" 1 / 1 / 69 / iti pUrvasyAtve ne ca Anathe / "mnAM dhuD-" 1 / 3 / 39 / ityatrAnvityadhikArAd dvitve kartavye nakAra evAste tato "na ba-da-naM saMyogAdiH" 4 / 1 / 5 / iti no na dvirucyate, azcikiSate / "vyaJjanAd ghaJ" 5 / 3 / 132 / iti ghani akayate'smin nidhAya kAntAvaktraM zalAkayetyaGka utsaGgaH / uNAdau "vAzyasi-" (u0 423) iti ure aGkuraH / "ghaJyupasargasya bahulam" 3 / 2 / 86 / 15 iti dIrghatve aGkaraH / aGkaN lakSaNe aGkayati / "NivettyAsa-" 5 / 3 / 111 / ityane aGkanA / 611 zIkRG secane / gatAvapyanye / tAlavyAdiH / shiikte| zizIke / shiikitaa| zIkitum / RdittvAd Nau De "upAntyasyAsamAna-' 4 / 2 / 35 / iti hUsvAbhAve azizIkat / aci "ktetto-"5|3|106|| ityapratyaye vA zIkA / anaTi zIkanam / uNAdau "Rcchi-caTi-"(u0397) iti are zIkaraH / zIkaNa AmarSaNe "yujAdernavA" 3 / 4 / 18 / iti vA Nici zIkayati zIkati // 20 612 lokaG darzane / lokte| luloke / RdittvAd Nau De hrasvAbhAve alulokat / lokitum , lokyate / lokaH, "bhAvA-'koMH" 5 / 3 / 18 / iti ghaJ , lokate'sminnavasthito'nantajJAnaH sarvabhAvAniti vA lokaH / Alokyate'nenArtha ityAlokaH, "vyaJjanAd ghaJ" 5 / 3 / 132 / iti pny| lokaNa bhAsArthaH lokayati / uNAdau "zambUka-zAmbUka-" (u0 61) iti Uke nipAtanAd Urdhva lokanAd uluukH|| 1 paanniniiyaaH||2 "khura-kSura-" (u. 396) ityatra AdigrahaNAt yadvA "Rjyaji-tazci" (u* 388) ityanena vaJcU gatau ityasyApi rapratyayenaiva // 3 "bahulavacanAt dIrghatvam"-iti hemacandrapAdAH (u. 423) sUtravRttau / 4 "dhanapAla-kAzyapau ayaM dantyAdiriti ata eva SopadezalakSaNe sRpi-sRji-stustyA-sIkR-seka-sUvarjam iti peThatuH / ayaM pATho na jyAyAna, zIkara iti prayogAnanukUlAt , SopadezAH sRpisaji-styA-stu-stR-sU-sekRvarjam / " iti kArikAvirodhAcca / vAmanAcAryo'pi "az2adantyaparAH sAdayaH popadezAH smi-svidi-svdi-svji-svpityshc| sRpi-sRji-stR-styA-seka-suvarjam" iti (kAzikA a.11110) paThannatraivAnukUlaH iti" mAdhava. dhA. pR. 55 dhAtuaM. 75 tathA 85 /
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 608-633] svopajhaM dhaatupaaraaynnm| 613 zlokaG saGghAte / saGghAtaH saMhananaM saMhanyamAnazca / zlokate / shushloke| shlokitaa|| RdittvAd De na isvaH, azuzlokat / ghaJi zlokyate-pathyate zlokaH // 614 rokaG 615 dhekRG zabdotsAhe / zabdamyotsAha auddhatyam vRddhizca / nekate, didreke, ttrekitaa| dhekate, didheke, brekitaa| RdittvAd De na isvaH adidrekat , adidhekat / ghami udrekaH // 616 rekaDa 617 zakuG shngkaayaam| zaGkA sandehaH pUrvasyArthaH, yadAha-"ArekaM saMzaye'pyAhuH" [ ] / dvitIyasya trAsazca / rekate / Arireke / aarekitaa| RdittvAd De na hrasvaH, Arirekat / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, ArekA / ghaJi ArekaH // zakuG / udittvAd ne shkte| shkyte| shngkitaa| "kteTo-" 5 / 3 / 106 // ityaH, zaGkA / uNAdau "hRSi-vRti-" (u0 485) iti ule zaDDUlA Ayudham // 10 618 kaki laulye / laulyaM gardhazcApalaM ca / kkte| idittvAd "i-DitaH-" 3 / 3 / 22 / ityAtmanepadam / cakake, atrA''dezAditvAd "anAdezAdeH-" 4 / 1 / 24 / ityetvAbhAvaH / kkitaa| aci kAkaH, pRSodarAditvAdIrghatvam // 619 kuki 620 vRki AdAne / kokate / cukuke| kokitA / "naamyupaanty-"5|1154| iti ke kukH| ghaJi kokazcakravAkaH / "vau vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 25 / iti ktvA-sanorvA kittve ib kokitvA kukitvA, cukokiSate cukukiSate / "uti zavar2yAbhyaH ktau bhAvA-''rambhe" 4 / 3 / 26 / iti / vA kittve kukitamasya kokitamasya, prakukitaH prakokitaH / uNAdau "kalyani-" (u0 481) iti ile kokilH|| vRki / varkate / vavRke / varkitA / "nAmyupAntya-" 5 / 154 / iti ke vRkaH / "RdupAntyAt-" 5 / 1141 / iti kyapi vRkyam / "ahavarNasya" 4 / 2 / 37 iti Nau ke guNApavAde Rto vA Rtve avIvRkat avavarkat // 20 621 caki tRpti-prtiighaatyoH| cakate / ceke / te ckitH| uktArthayorghaTAditvAd "ghaTAde:--" 4 / 2 / 24 / iti Nau hrasve cakayati; ji-Nampare tu vA dIrgha acAki acaki, cAkaM cAkam cakaM cakam ; arthAntare tu hrasvAbhAve cAkayati / uNAdau "caki-rami-vikaseruccAsya" (u0 393) iti re cukraH amlo raso bIjapUrakamijikA asuraH nimantraNaM ca / "kaThi-caki-" (u0 433) iti ore cakoraH // 622 kakuG 623 zvakucha 624 bakuG 625 akuG 626 zlakuG 627 Dhauka 628 naukaDa 629 vaSki 630 vaski 631 maski 632 tiki 633 Tiki 634 1 zabdotsAhayoH iti kecit // 2 utsAho vRddhiriti cndrH| auddhatyamiti kSIrasvAmI // 3 bhAda pUrvaH saMzaye iti mAdhavadhAtuvRttau (pR. 55 dhA. 80) ArekaM saMzayaM prAhuH iti ca // 4 "zaGkA syAt saMzaye bhaye" ityanekArthasaMgrahe (kAM0 2 zlo. 15) hemavacanAt atra trAsArtho'pi praayH| 25
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe TIkR 635 sekRG 636 srakRG 637 raghuG 638 laghu gtau| kakuG / udittvAd ne kaGkate / cakaGke / kaGkitA / aci kaGkaH / uNAdau "tR-kR-za-" (u0187) iti aNe karaNaH // zvakuG / tAlavyAdiH / udittvAd ne zvaGkate / zazvake / zvaGkitA / aci zvaGkaH // trakuG / udittvAda ne traGkate / tatraGke / traGkitA // zrakuGa / udittvAd ne zraGkate zraGkitA // zla5 kuG / udittvAd ne zlaGkate / zlaGkitA / etau dvau tAlavyAdI // DhaukaG / Dhaukate / ddhaukitaa| RdittvAd u na isvaH, aDuDhaukat / uNAdau "zikyA-''syA-" (u0 364) iti ye nipAtanAt ADhyaH // aukaG / traukate / baukitA / RdittvAd ke na hUsvaH, atutraukat // pvaSki "SaH so-" 2 / 3 / 98 / ityatra varjanAt satvAbhAve Svapkate / ssissvsskisste|| vaski / vaskate / vaskitA // mski| maskate / mskitaa| dantyopAntyAveto, tena yaGlupi divo luki ca 10 "saMyogasyAdau-" 2 / 1188 / iti sasya luka avAvak, amAmak // tiki / tekate / tekitA / Nau u atItikat // ttiki| Tekate / TekitA / attiittikt| RditAvetAvityanye, tena De hasvAbhAve atitekat , aTiTekat // TIkRG / ttiikte| TIkitA / RdittvAd u hasvAbhAve aTiTIkat / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH TIkate'syAH sphuTamarthamiti TIkA / NyantAdvA'ci TIkayati-gamayatyarthamiti TIkA // sekaG / sekate / sekitaa| RdittvAd De hrasvAbhAve SopadezA15 bhAvAcca SatvAbhAve asisekat / yeSAM tu Sopadezo'yaM tanmate kRtatvAt sasya Satve asiSekat // rokaG / dantyAdiH / nekate / lekitaa| RdittvAd De hasvAbhAve asinekat // atha ghAntA nava seTazca raghuG / udittvAd ne raGghate / racitA // laghuG / udittvAd ne laGghate / lcitaa| uNAdau "ravi-laci-liGgernaluk ca" (u0740) iti kit uH, raghuH, laghuH / etau curAdI bhAsArthI, 20 rapayati, laGghayati / laDirbhojananivRtyartho'pi, "navajvaro laGghanIyaH" [ ] // 639 aghuG 640 vaghuG gatyAkSepe / gaterAkSepo vega Arambha upalambho vA / udittvAd ne avate / "anAto-' 4 / 1 / 69 / iti pUrvasyAtve ne ca Anaddhe / "na ba-da-nam-" 4 / 1 / 5 / iti nasya dvitvAbhAve anyjighisste| uNAdau "taGki-vaki-" (u0 692) iti rau adhirityeke|| vaghuG / udittvAd ne vaGghate / vaJcitA / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, vaGghA // 25 641 maghuG kaitave ca / kaitavaM vaJcanA / cakArAd gatyAkSepe / maGghate mimaciSate / uNAdau "vanmAtarizvan-" (u0 902) iti ani nipAtanAt maghavA / / 642 rAghRG 643 lAghRG sAmarthye / rAghate raaghitaa| RdittvAd De na hrasvaH, ararAghat // lAG / lAghate / lAghitA / RditvAd De na hUsvaH, alalAghat / "anupasargAH kSIba-" 4 / 2 / 80 / iti nipAtanAt ktayoH ullAghaH ullAghavAn nIruk // / tyastanItRtIyapuruSaekavacanasya / 2 curAdau bhAsArtho saM1 tapA0 mu0 // 3 upAlambho khe0saMpA1 vaa.|
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 634-653] svopajhaM dhAtupArAyaNam / 644 drAghRG AyAse ca / cakArAt sAmarthe / AyAsaH kadarthanam / kauzikastvAyAme ityAha, dairghya viziSTAyAM kriyAyAmiti ca vyAkhyat / kAlpanike hi prakRtipratyayavibhAge drAghimAdayaH kasmiMzcidvyAkaraNe dhAtoreva sAdhitAH / evaM nedatyAdernediSThAdayo'pi / drAghate / drASitA / RdittvAd ke na isvaH, adadrAghat / kipi "ga-Da-da-bAde:-" 2 / 1 / 77 / iti Adicaturthatve pradhAk // 645 zlAghRG katthane / katthanamutkarSAkhyAnam / "zlAgha-hanu-sthA-" 2 / 2 / 60 / iti catu- 6 yA'm maitrAya zlAghate / zazlAghe / zlASitA / RdittvAd u na hrasvaH, azazlAghat / "kteTo-'" 5 / 3 / 106 / ityaH, zlAghA / / atha cAntAtrayodaza seTazca 646 locaG darzane / locate / RdittvAd De na hUsvaH, alulocat / kte Alocitam / anaTi Alocanam / "tikkRtau nAmni' 5 / 1 / 71 / iti Nake locakaH strIzirovastram / locUNa bhAsArthaH 10 Alocayati / "Ni-vetti-" 5 / 3 / 111 / ityane AlocanA // 647 paci secane / secanaM sevAM bhajanamiti yAvat / "SaH so-" 2 / 3 / 98 / iti satve sacate / sece / SopadezatvAt asISacat / "Ni-storevA-" 2 / 3 / 37 / iti niyamAt SatvApanne sani SatvAbhAve siscisste| uNAdau "pali-sacerivaH" (u0 522) sacivaH / "kRsi-kami-" (u0 773) iti tuni sacyate sneheneti saktuH / candrastu Sava samavAye iti vAntamadhIte, tanmate sati / / 15) 648 zaci vyaktAyAM vAci / tAlavyAdiH / zacate / zece / zacitA / uNAdau "padipaThi-" (u0 607) iti iH, zacI // 649 kaci bandhane / kacate / cakace / sani cikaciSate / aci "punnAmni-'" 5 / 3 / 130 // dhe vA kacAH ziraHprAgbhAgakezAH / karmaNi ghaJi kAcaH // . 650 kacuG dIptau ca / cakArAd bandhane / udittvAd ne knycte| kaJcyate / cknyce| cika- 20 zciSate / acikazcat |kte seTtvAd ghyaNi katvAbhAve knycym| uNAdau "kaJcukAMzuka-" (u057) iti uke kaJcukaH / "kuzika-hRdika-" (u0 45) iti ike nipAtanAt kAcikam / "vidanagagana-" (u0 275) iti ane nipAtanAt kAJcanaM hema / "kami-vami-" (u0 618) iti Nit i:, kAzciH // 651 zvaci 652 zvacuG gatau / zvacate / zazvace / zizvaciSate / u azizvacat // 25 zvacucha / udittvAd ne zvaJcate / zvaJcyate / zazvaJce / zizvazciSate / azazvazcat // 653 vaciM dIptau / varcate / vavarce / vrcitaa| kte seTtvAd ghani katvAbhAve varcaH / evaM cAnteSu jAnteSu ca kte seTsu sarveSu vAcyam / "nAmni puMsi ca" 5 / 3 / 121 / iti Nake suvartikA TaGkaNam / 1 AlocitaH saMpA1 vA* pra0 / / 2ciSati sN| saM2 tapA0pra0 mu0|| 3cikaciSati saMpA1 // 4 sUtre AdigrahaNAt saM1 tti.|| dhA.pA.11
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe uNAdau "muralorala-" (u0 474) iti ale suvarcalA zAkam / "as" (u0 952) iti asi varcaH azuci-tejasI // 654 maci 655 mucungklkne| karakanaM dambhaH zAThyaM kathanaM ca / macate / mece / macitA // mucetyapi candraH mocate // mucuG / udittvAd ne muzcate, muJcyate / mumuzca / mudhitaa| mu6 claMtI mokSaNe muJcati, mucyate // 656 macuG dhAraNocchrAya-pUjaneSu ca / cakArAd kaskane / diiptaavpyeke| udittvAd ne maJcate / mamaJca / maJcitA / Nau maJcayati / ke amamaJcat / ghamikte seTtvAt katvAbhAve mnycH| Nake mazcikA / uNAdau "kaJcukAMzuka-" (u0 57) iti uke maJcukA khaTikA // 657pacuG vyaktIkaraNe / udittvAd ne paJcate / papaJca / pipshcisste| appnyct| prapaJcyate / 10 "nAmni puMsi ca" 5 / 3 / 121 // iti Nake pazcikA nyAsaH / ghami nyakAditvAt katve paraH / uNAdau "R-ka-mR" (u0 475) iti Ale paJcAla RSiH / "ukSi-takSi-" (u0 900) ini paJca ghaTAH / anudidanusvAreccAyamityeke pacate paktA / pacuNa vistAre prapazcayati / Nicyali prpnycH|| 16 658 STuci prsaade| "SaH so-'" 2 / 3 / 98 / iti satve stocate / tuSTuce / Nau stocayati / u atuSTucat / yaGi toSTucyate / dhani nyaGkAditvAt katve stokaH // atha jAntA nava seTazca 659 ejaG 660 bhrejuGa 661 bhrAji dIptau / ejate / "gurunAmyAdeH-" 3 / 4 / 48 / / __iti parokSAyA AmAdeze ejaanycke| ejitA / RdittvAd De na hrasvaH, mA bhavAnejijat , atra 20 oNerRditkaraNajJApakAnnityAdapi dvitvAt prAgeva isvaH prApta Rdittvena nissidhyte| "sAhi-sAti-" 5 / 1 / 59 / iti ze udejayaH / "ejeH" 5 / 1 / 118 / iti khazi anamejayaH / ez2a kampane ityasya tu ejati // bhrejuG / bhejate / bibheje / zrejitA / RdittvAd De na isvaH, abibhejat // bhrAji / bhAjate / babhrAje / prAjitA / Nau ke "bhAja-bhAsa-" 4 / 2 / 36 / iti vA hasve avibhajat ababhAjat / "yaja-sRja-" 2 / 1187) ityatra rAjisahacaritasyaiva prAjegrahaNAdasya SatvAbhAve yajlapi 25 bAAkti, ktau prAktiH, kipi viprAk; tasya tu bAmrASTiH prASTiH vinADiti bhavati / ata eva ca 1 aGgAnyejayati iti viprhH| vAmanastu eja kampane iti parasmaipadiNyantAt 'kha' pratyayaM mnyte|| 2 ayaM prayogo vaiyAkaraNairna manyate / yadAhuH kanakaprabhasUrayaH "yaja-sRja-mRja-rAja-bhrAja"221187 ityAdisUtrasya vRttau, tasyaiva ca laghunyAse rAjabhrAjoH ktireva dhuda ityasya zahAyAm 'nanu yAlabantayoranayoranyo'pi tivAdi(T sambhavati taskathaM tireva dhuDiti, satyam , yaGlabantayoranayordhAtupArA: yaNikAnApeva mate prayoga iSyate na vaiyAkaraNAnAmiti phirevetyukam' iti // 3 dubhrAji dIptAbityasya dhAtuaMka-894 //
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtmanedhAtavaH 654-667] svopajhaM dhAtupArAyaNam / etva-dvitvAbhAvavikarUpo'pi tasyaiva, bheje bAje / idameva ca bhrAjerAtmanepadino'pyubhayapadiSu rAjag TumrAjI dIptAviti pAThe prayojanam / "bhrAjyalakRg-" 5 / 2 / 28 / itISNau bhrAjiSNuH / "didyuddhRd-"| 5 / 2 / 83 / iti kvipi nabhrAk / rAjaga dubhrAjI dIptAvityasya tu TvittvAdathau bhrAjathuH // 662 ijuG gatau / udittvAd ne iJjate / ilAJcakre / ijitA // 663 Iji kutsane ca / cakArAd gatau / iijte| vIrjate / IjAzcakre / laukikasya tu vIjera- 5 vIjayat / rAjahaMsairavIjyanta / asya tu vipUrvasya Nau divi vyaijayat vyajra ta // 664 Rji gati-sthAnA-rjanojaneSu / UrjanaM prANanam / arjte| "Rtyaarupsrgsy"1|2|9| iti Ari upaarjte| "anaato-"5|1169| iti pUrvasyAtve ne ca AnRje / saniTaH kAryitvena dvitvaM prati nimittatvAbhAvena dvitvAt prAgeva svarasya vidhau guNe sati "ayi rH"4|1|6| iti rephasya dvitvAbhAve "svarAderdvitIyaH" 4 / 1 / 4 / iti jereva dvitvam arjijiSate / Nau arjayati / "RdupAntyAt-" 10 5 / 1 // 41 // iti kyapi Rjyam / ghaJi udgAditvAt gatve argaH sthAnam , zobhano'rgaH svargaH / uNAdau "RcyUji-" (u0 48) iti kiti Ike RjIkaM vajaM balaM ca / "Rji-za-" (u0 554) iti kiti ISe RjISaH avskrH| RjISaM dhanamupahataM ca / udriktAdisiddhayartha vyaJjanAdimenamanye manyante // 665 RjuG 666 bhRjaiG bharjane / bharjanaM pAkaprakAraH / udittvAd ne Rnyjte| "a- 16 nAto-" 4 / 1 / 69 / ityAtve ne ca AnRGge / "RtyArupasargasya" 1 / 2 / 9 / ityAri upaanyjte| RJjitA // bhRjaiG / bharjate / babhRje / "RvarNasya" 4 / 2 / 37 / itya'to vA Rtve Nau De abIbhRjat ababharjat / sani bibharjiSate / aidittvAt ktayorneT , bhRktaH bhRktavAn / kte'niTtvAt ghaJi gatve bhargo rudraH / "RdupAntyAt-" 5 / 1 / 41 / iti kyapi bhRjyam / uNAdau "kRSi-cami-" (u0 829) iti UH, bhajUH, abhyoSaH // 20 667 tiji kssmaa-nishaanyoH| nizAnaM tIkSNIkaraNam / "guptijo-" 3 / 4 / 5 / iti sani 'titikSate kopam / kSAntau sanvidhAnAt tejane pratyeyAntaram / Nau tejayati / "karaNAdhAre" 1 vIjyate vA0 saM1 // 2 "nyavRdgameghAdayaH" 41 / 112 / // 3 'abhyoSaH ardharivannayavAdeghRtAdinA bharjitayavAdervA ghRtapakvAnnasya 'poLI' ityAdiprasiddhasya" iti amaraTIkAkAraH amara0 vaizyavarga, kAMDa 2 zlo 47 / 4 sahate ityarthaH / / 5 tena tejanam tejayati ityAdi / tyAdisamAnArthatvAt zatrAnazAvapi na, 'arthAntare'pi tyAdayo nAbhidhIyante' iti vcnaat| kecit zatrAnazAvicchanti, tena gopamAna tejamAnaM ketantaM prayuGkte ityapi bhavati / "guptijo garhA-kSAntau san" 3 / 4 / 5 / iti sUtravRttau prAyeNa iti bhaNanAt gopate tejate ketati vadhate ityadyapi, ata eva rasavAcakatiktazabdasAdhanAya tejate iti vAkyaM kRtaM kSIrasvAminA-" iti 345 sUtralaghunyAse kanakaprabhasUriH / "ayaM pakSo nandi-maitreyayorapi sammataH, hara. dattastu nAnumanyata etad, tathAca tadvacaH-'gupa gopane ityasya sanvidhau grahaNaM tasmAcca nityaH sanneva bhavati nAparaH pratyayaH / gopAyatItyAdi kastu prayogo gula rakSaNe ityasya sa cAnya eva, avazyaM caitadevaM vijeyam /
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe 5 / 3 / 129 / anaTi tejanam tejanI / uNAdau "bhrUNa-tRNa-" (u0 186) iti nipAtanAt tIkSNaH / "tiji-yujerga ca" (u0 345) iti kiti me tigmam / "as" (u0 952) ityasi tejaH / tijaNa nizAne uttejayati // atha TAntAH sapta seTazca 668 ghaTTi calane / ghaTTate / jghtttte| ghaTTitA / aci araghaTTaH / ghani ghaTTaH / Nake uddhaTTakaH / "Ni-vetti-" 5 / 3 / 111 / ityane ghaTTanA / ghaTTaNa calane ghaTTayati / / 669 sphuTi vikasane / sphoTate / "aghoSe ziTaH" 4 / 1 / 45 / iti pUrvasya sasya lope pusphutte| sphottitaa| "vau vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 25 / iti ktvA-sanorvA kittve sphuTitvA sphoTitvA, pusphuTiSate pusphoTiSate / "nAmyupAntya-" 5 / 154 / iti ke sphuttH| ghaJi sphoTaH / DAnto'yamudi10 cetyeke, sphuNDate sphuNDitA / sphaTa sphuTTa vizaraNe sphoTati / RdittvAt aGi asphuTat / sphuTat vikasane sphuTati // 670 ceSTi ceSTAyAm / ceSTA IhA / ceSTate / ciceSTe / Nau ke "vA veSTa-ceSTaH" 41166 / iti pUrvasya vA atve acaceSTat aciceSTat / kte ceSTitam / "kteTo-" 5 / 3 / 106 // ityaH, ceSTA // 671 goSTi 672 loSTi saGghAte / goSTate / jugoSTe / gossttitaa|| loSTate / lossttitaa| 15 karmaNi ghaJi loSTaH / uNAdau "bhR mR-tR-tsari-" (u0 716) iti uH, lopTurmutpiNDaH // 673 veSTi veSTane / veSTanaM granthanam loTanam parihANizca / veSTate viveSTe vessttitaa| Nau ke "vA veSTa-" 4 / 1 / 66 / iti pUrvasya vA atve avaveSTat aviveSTat / yaGi veveSTayate / yaGlupi veveSTIti, "dhuTo dhuTi sve vA" 1 / 3 / 48 / iti Taluki vevesstti| hau "hu-dhuTo-" 4 / 2 / 83 // iti herdhitve "tavargasya-" 1 / 3 / 60 / iti dhasya Dhatve "dhuTo dhuTi-" 1 // 3 // 48 // iti Tasya luki "tRtIyastR20 tIya-" 1 / 3 / 49 / iti Sasya Datve veveDDi / aci praveSTo bAhuH / "nAmni puMsi ca" 5 / 3 / 121 // iti Nake veSTakaH, karNaveSTakaH // 674 aTTi hiMsA-'tikramayoH / atikrama ullaGghanam / dopAntyo'yam / "tavargasya-" 1 / 3 / 60 / iti DatvaM na kRtamasandehArtham / "tavargasya-" 1 / 3 / 60 / iti dasya Datve "aghoSe prathamo-" 1 / 3 / 50 iti Tatve ca aTTate / "anAto-' 4 / 1 / 69 / iti pUrvasyAtve ne ca AnaTTe / 25 dopAntyatvAt sanITi "na ba-da-nam-" 4 / 1 / 5 / iti dasya niSedhAt "svarAdeH-" 4 / 1 / 4 / iti dvitIyAMzasya Tereva dviruktau "tavargasya-" 1 / 3 / 60 / iti Datve "aghoSe-" 13150 / iti Tate ca aSTiTiSate / aci pani vA aTTaH / vipi ad at / topAntyo'yamityeke, teSAM sanITi atiTTiSate / yeSAM tu tAntaSTopAntyazcAyaM seSAM thIti dvitve aTiTTiSate // anya eva sanprakRtistasmAcca sanneva bhavatIti, anyathA nindAyA anyatra yathA Nica bhavati tathA laDAdirapi syAt"-mAdha0 dhAtu. pR. 188 dhAtuaM. 951-54 / atrArthe vizeSArthinA padamajarI vilokanIyeti /
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 668-685] svopajhaM dhAtupArAyaNam / atha ThAntAH sapta seTazca 675 'eThi 676 heThi vivAdhAyAm / eThate / "gurunAmyAdeH-" 3 / 4 / 48 // iti parokSAyA Ami eThAJcakre / eThitA / "svarAde:-" 4 / 1 / 4 / iti dvitve eTiThiSate // heThi / hetthte| jihetthe| heThitA / Nau "Ni-vetti-" 5 / 3 / 111 / ityane viheThanA zAThyam // 677 maThuG 678 kaThuG zoke / zokaH atra AdhyAnam / udittvAda ne maNThate mmnntthe| 5 maNThitA // kaThuG / udittvAd ne kaNThate utkaNThate utkaNThyate uccakaNThe / ghaJi utknntthH| te utkaNThitaH / kte seTtvAt "kteTo-" 5 / 3 / 106 ityaH, utknntthaa| uNAdau "hRSi-vRti-" (u0 485) iti ule utkaNThulaH / kaThuN zoke "yujAdernavA-" 3 / 4 / 18 / iti vA Nici utkaNThayati utkaNThati // 679 muThuG palAyane / udittvAd ne muNThate / mumuNThe / muNThitA // 10 680 vaThuG ekacaryAyAm / ekasyAsahAyasya caryA gatistasyAm / udittvAd ne vnntthte| vavaNThe / vaNThitA / aci vaNThaH // 681 aThuG 682 paDuG gtau| udittvAd ne aNThate / "anAto-" 4 / 1 / 69 / iti pUrvasyAtve ne ca aannntthe| aNThitA // atha DAntAtrayoviMzatiH seTazca paDuG / udittvAd ne paNDate papaNDe / gatyarthatvAt kartari te paNDitaH / aci paNDaH |kte seTatvAt "ktaTo" 5 / 3 / 106 / ityaH, paNDA / uNAdau "jaThara-krakara-" (u0 403) iti are nipAtanAt paannddrH| pANDuriti tu "panerdIrghazca" (u0 766) iti Dau painateH / medhvAditvAt - re tu paannddurH|| 683 hurDaGa 684 piDuG saGghAte / uditvAd ne huNDate / juhunndde| hunndditaa| aci huNDaM sama- 20 ntato viSama dehasaMsthAnam nAmakarmabhedAnAM pagNAM saMsthAnAnAmantyasya vipAko narakabhavaniyataH / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, huNDA / "nAgni puMsi ca" 5 / 3 / 121 // iti Nake huNDikA / uNAdau "kili-pili-" (u0 609) iti iH, huNDiH piNDita odnH|| piDuG / uditvAd ne pinnddte| pinnddyte| pipinndde| pinndditaa| ghatri piNDaH; striyAM gaurAditvAd DIH, pinnddii| uNAdau "kilipili-" (u0 608) iti iH, piNDirniSpIlitalehaH piNDaH / piDuNa saGghAte piNDayati // 26 685 zaDuG rujAyAM ca / cakArAt saGghAte / tAlavyAdiH / udittvAd ne zaNDate / zazaNDe / 1 "vipUrvo'yamiti svAmi-kAzyapau"-mAdhava0 dhA0 pR. 74 dhAtuaM0 264 // 2 vivAdhanaM zAThayammAdhava0 dhA0 pUrvavat // 3 pAlane iti mAdhavadhAtuvRttau pR. 73 dhAtuaM0 262 // 4 pani stutI ityasya // 5 "madhvAdibhyoH " 7 / 2 / 26 / iti sUtreNa // 6 "atra kAzyapaH-AryAstu na paThanti draviDAstu paThantIti / bhASyAdau tu 'huNDA' iti 'avigItam' udAddhiyate"-mAdhava0 dhA0 pR. 74 dhAtuaMka 266 //
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe zaNDitA / aci zaNDa utsRSTapazukraSizca / SaNDa iti tu saneterauNAdike De bAhulakAt Satvam / / 686 taDuG tADane / udittvAd ne tnnddte| tataNDe / taNDitA / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, vitaNDA / uNAdau "hRSi-vRti-" (u0 485) iti ule taNDulaH / taNDuriti tu tanotADauM / taNDunA proktamityaNi tANDavam // 5 687 kaDuG made / udittvAd ne kaNDate / kaNDitA / aci kaNDam / uNAdau "jaThara-krakara-" (u0 403) iti are kaNDarI snaayusngghaatH| "kaTi-paTi-" (u0 493) iti ole kaNDolo vidalabhAjanavizeSaH / kaNDuriti tu kaNerDI / kaDuNa khaNDane ca kaNDayati // . 688 khaDuG manthe / udittvAd ne khaNDate / cakhaNDe / khnndditaa| ghani khaNDaH / khaDaNa mede khaNDayati // 10 689 khuDuG gativakalye / udittvAd ne khuNDate / cukhuNDe / khuNDitA / curAderAkRtigaNatvAt khuDaN khaNDane khuNDayati // 690 kuDuG dAhe / udittvAd ne kunnddte| cukuNDe / kuNDitA / AdhAre "vyaJjanAd-" 5 / 3 / 132 // iti ghani kuNDam / striyAM "bhAja-goNa-" 2 / 4 / 30 / iti DyAm kuNDI amatram / "ktaTo-" 5 / 3 / 106 / isyaH, kuNDA / uNAdau "mRdi-kandi-" (u0 465) iti ale kuNDalam / 1b kuDuNa rakSaNe kuNDayati / / 691 vaDuG 692 maDuG veSTane / vibhAjane'pyanye / vibhAjanaM vibhAgIkaraNaM carmAbhAvazca / udittvAd ne vaNDate / vavaNDe / vaNDitA / aci ghaJi vA vnnddH|| maDuG / udittvAd ne mnnddte| mamaNDe / mnndditaa| aci ghaJi vA maNDo rasAyam / Nake maNDakaH / uNAdau "mR-manyaJji-" (u0 . 58) iti Uke maNDUkaH / "mRdi-kandi-" (u0 465) iti ale maNDalam , striyAM gaurAdi- . 20 tvAd DyAm maNDalI / "mI-masi-" (u0 427) iti Ure maNDUraM lohamalam / "hRSi-puSi-" (u0 797) iti NyantAt itnau maNDayitnuH / maDu bhUSAyAm maNDati / maDaN bhUSAyAm maNDayati // 693 maDDaG paribhASaNe / udittvAd ne bhaNDate / babhaNDe / aci bhaNDaH / bhADamiti tu bhAmarDaH / maDuG kalyANe bhaNDayati / "Ni-vetti-" 5 / 3 / 111 / ityane bhaNDanA // 25. 694 muDuG majane / majjanaM zodhanam nyagbhAvazca / udittvAd ne muNDate / mumuNDe / muNDitA / ghatri muNDaH / muDu khaNDane ca muNDati / / 1 San bhaktI ityasmAt "paJcamAd DaH" (u0 168) iti DapratyayaH bAhulakAt satvAbhAvazca // 2 tanUyI vistAre ityasya "tani-mani-kaNibhyo duH" (u0 765) iti ddau|| 3 sUtre AdigrahaNAt // 4 kaNa zabde ityasya "tani-mani-kaNibhyo duH" (u0 765) iti hupratyaye / / 5 "vaDi vibhAjane, maDi veSTane iti nandI paThati"-mAdhaka dhA0 pR0 74 dhAtuaM0 269 // 6 bhAmi krodhe ityasya "pazcamAda DaH" (u. 158) iti ddprtyye|
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 686-704] svopajhaM dhAtupArAyaNam / 695 tuDuG toDane / toDanaM hiMsA / udittvAd ne tunnddte| tutuNDe / tuNDitA / tuNDyate / aci pani vA tuNDam / uNAdau "kili-pili-" (u0 608) iti iH, tuNDiH pravRddhA naamiH|| 696 jhuDuG varaNe / vairaNaM svIkaraNam / udittvAd ne bhuNDate / bubhuNDe / bhuNDitA / aci bhuNDo dhRSTaH // 697 caDuG kope / udittvAd ne caNDate / cacaNDe / caNDitA / aci caNDaH, striyAM zoNAditvAd vA DyAm caNDI caNDA / uNAdau "R-kR-mR-" (u0 475) iti Ale caNDAlaH / caDDuG kope cnnddyti|| 698 drAG 699 dhADaG vizaraNe / drADate / dadrADe / dADitA // dhADuG / dhADate / dadhADe / dhADitA / RdittvAd u na hrasvaH, adadrADat / adadhADat // 700 zAiG zlAghAyAm / tAlavyAdiH / zADate / zazADe / RphiDAditvAisya latve zAlate / RditvAd ke na isvaH, azazADat / aci zAlA / "ajAte:-" 5 / 1 / 154 / iti Nini guNazAlI / zAliriti tu zailerauNAdike Nau rUpam / zAlUkamityapi zalateNUke // 701 vADraG AplAvye / AplAnyamAplAvanam / vADate / vavADe / vADitA / RdittvAd he na isvaH, avavADat / aci RphiDAditvAd Dasya latve vAlaH / vaDaveti tu vaiDeH sautrasya ave rUpam // 702 heDraG 703 hoiG anaadre| heDate / jiheDe / heDitA / RdittvAd De na isvaH, ajiheDat / ghabhi heDaH, "heDa-prasAdau prabhoH" [ ]te seTtvAt "ktaTo-" 5 / 3 / 106 / iti aH, RphiDAditvAca laH, helA / ghaTAdau heDa veSTane heDati / Nau hasve hiDayati // hoDaNa / hoDate / juhoDe / hoDitA / RdittvAd na isvaH, ajuhoDat / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / iti aH, hoDA / aci hoDaH // . 704 hiDaGgatau ca / cakArAdanAdare / udittvAd ne hinnddte| jihiNDe / hiNDitA / yati jehiNDayate / yaGlupi jehiNDIti, "tavargasya-" 1 / 3 / 60 / iti tasya Tatve "dhuTo dhuTi-" 1 // 3 // 48 // iti dhuTo luki jehiNTi / "iDito-" 5 / 2 / 44 / iti ane hiNDanaH / gatyarthatvAt kartari ke hiNDitaH / uNAdau "kili-pili-" (u0 608) iti iH, hiNDiH rAtrau rakSAcAraH // 1huDi dharaNe iti mAdhava0 dhA0 pR. 74 dhAtuaM0 274 / 2 haraNamiti maitreyaH-mAdhava0 pA0 pR. dhAtuaM* 274 // 3 gaurIvAcakazcaNDIzabdo nAtra draSTavyaH kintu kopnaavaackH| gaurIvAcakasya tu "gaurAdibhyo mukhyAn H" 24489 / iti nityaM ddiiH| atra tu "navA zoNAdeH" // 4 // 3 // ityanena // 4 RphiDAdInAM Dazca la:" / 23 / 104 // 5 zala gatau ityasmAt "kami-cami-jami-ghasizali-phali-" (u0 618) iti NiH, zAliH vrIhirAjaH // 6 zalyaNeNit (u0 59) ityanena zala gatI ityasya Niti Uke zAlUkaM jalakando blvaac|| 7 vaDa AgrahaNe ityasya "vaDi-baTi-pelacaNi-paNi (u. 515) iti ave vaDavA bhvaa||
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe atha NAntAH pada seTazca 705 ghiNuG 706 ghuNuG 707 pRNuGgrahaNe / udittvAd ne piNNate jighinnnne| ghiNNitA // ghunnnnte| jughuSNe / ghuNNitA // ghRNNate / jaghRSNe / ghRNitA / yaGi jriighRnnnnyte| vani "vanyAG paJcamasya" 4 / 2 / 65 / ityatra paJcamasyeti jAtiparigrahAd NadvayasyApyAGAdeze AGo GitvAd guNAbhAvAd yatve sudhyAvA; vyaktiparigrahe tvantyasyaiva Atve sudhinAvA / evaM zeSayorapi / kipi "padasya" 2 / 1 / 89 / iti saMyogAntalope sudhinnityAdi // 708 dhuNi 709 ghUrNi bhramaNe / ghoNate jughuNe ghoNitA / lihAyaci ghonnaa| "nAmyupAntya" 5 / 1154 / iti ke ghuNaH / vani "vanyAG paJcamasya" 4 / 2 / 65 / iti AGAdeze GittvAdguNAbhAve vaavaa|| ghRNi / ghuurnnte| jughUrNe / ghUrNitA / vani AGei ghUrAvA / ghuNa ghUrNat bhramaNe ghuNati / ghUrNati // 710 paNi vyavahAra-stutyoH / "gupau-dhUpa-" 3 / 4 / 1 / iti Aye paNAyati / AyAntasyeGittvAbhAvAt "zeSAtparasmai" 3 / 3 / 100 / iti parasmaipadam / "vinimeya-dyUtapaNam-'' 2 / 2 / 16 / iti karmaNo vA karmatve "zeSe" 2 / 2 / 81 / iti SaSThayAm zatasya paNAyati / svArthikapratyayAntasya prakRtivad grahaNAt paNirevAyam |'ye tu stutyarthAdeva paNerAyamicchanti tanmate vyavahArArthAt zavi api AyA. bhAve zatasya paNate / "azavi te vA" 3 / 4 / 4 / iti vA Aye paNAyAJcakAra peNe, paNAyitA paNitA / " na copalebhe vaNijAM paNAyAH " [bhaTTikAvye sa0 3 zlo0 27]atra "shNsiprtyyaat"5|3|105| iti aH / "varyopasaryA-" 5 / 1 / 32 / iti nipAtanAda ye paNyaM vikreyam ; anyatra vyaNi pANyaH sAdhuH / "paNermAne" 5 / 3 / 32 / iti ghaJapavAde ali zAkapaNaH / "gocara-saJcara-'" 5 / 3 / 131 / ityAdhAre ca ghaJapavAde ghe etya tatra paNAyantIti ApaNaH / uNAdau "AGaH paNi-'' (u0 39) 1 jayAdityaprabhRtayaH iti. laghunyAsakAraH 3 // 4 // sUtranyAse / tathA ca 3 / 1 / 28 / sUtre kAzi. kAyAm-'stutyarthena paninA sAhacaryAt tadarthaH paNiH pratyayamutpAdayati na vyavahArArthaH' iti / 'paNeH stutAveva AyapratyayaH' iti ca mitAkSarA-mAdhava. dhA. pR. 89 dhAtuaM0 435 / taraGgiNIkAro'pi mitAkSarAmanusarati / / 2 bhaTTikAvye "na copaleme vaNijAM paNA''yAn" iti pATho lbhyte| bhaTTikAvyaTIkAkAraH zrIjayamaGgalasUriH "paNA''yAn' padaM vyAcakSANaH paNAnAm ayA:-lAbhAH-tAn paNA''yAn-vyavahAralAbhAn ityevaM niruupyti| tatastanmate 'paNA''yAn' pade nAsti "gupau-dhUpa-" 34.1 / iti sUtreNa vihitaH Aya-pratyayaH / ataH mAdhavIyadhAtuvRttau (pR. 89 dhAtuaMka 435) prastutapadyagataM 'paNA''yAn' padam Aya-pratyayAntaM manyamAnena zrItaraGgiNIkAreNa yA bhaTrikaveH bhrAntatA nirUpitA sA nirAdhArA / atha ca TIkAkAraH zrIjayamaGgalaH 'paNAyAm' itirUpaM anya pAThaM nirdizati stutirUpaM ca tadartha nibadhnAti tato'pi taraGgiNIkArasya AkSepaH viphalaH / yadi 'paNAyAm' padasya kenApi vyavahArarUpaH arthaH nirdiSTo bhavet tadA stutyarthAdeva AyapratyayaM manvAnasya mate 'paNA yAm' padam apapadaM bhavet / na cAtra tathA / 'vaNijAM pralApAna' iti tRtIyo'pi pAThaH zrIjayamAlena niradezi / hemacandrastu 'paNAyA' iti AyaprayayAntamakhaNDaM padaM manyate tasya ca dvitIyAbahuvacanametat 'paNAyAH' iti /
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 AtmanedhAtavaH 705-716] svopajhaM dhAtupArAyaNam / iti ike ApaNikaH pattanavAsI / "prAGaH paNi-" (u0 42) iti ike prApaNiko vaNik / "kami-vami-" (u0 618) iti Nit iH, paanniH| "bhR-paNibhyAmija bhura-vaNau ca" (u0 875) vaNik / prajJAdyaNi vANijaH // atha tAntAstrayaH seTazca711 yataiG prayatne / yatate / yete / ytitaa| aidittvAt ktayoneMT , yattaH AyattaH yattavAn / / "yaji-svapi-" 5 / 3 / 85 / iti ne yatnaH / uNAdau "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, yatiH / "yati-nanandibhyAM dIrghazca" (u0 856) iti RH, yAtA devarabhAryA / "tR-svasa-" 1 / 4 / 38 / ityatra tuH sArthakasya grahaNAt Ar-abhAve yAtarau / yataNa nikAra-upaskArayoH yAtayati // ___712 yutRG 713 jutRG bhaasne| yotate / yuyute / yotitaa| RditvAd u na hUsvaH, ayuyotat // jutRG / jotate / jujute / jotitA / RdittvAd De na hrasvaH, ajujotat / jut 10 bhAsane jotati; RdittvAd vA'Gi ajutat ajotIt / kauzikastu 'jyotiH' siddhaye jutisthAne jyutimadhIte, tadasat , " dyuterAdezca jaH" (u0 991) iti siddhatvAt // ___ atha thAntAH Sad seTazca 714 vizRG 715 vezRG yAcane / vethate / vivithe| vithitaH / RdittvAd ke na hUsvaH, avivethat // vezRGa / vethte| vivethe| vethitaH / RdittvAd De na hUsvaH, avivethat / kauzikastu lo 'vithura'siddhaye yAtane ityAha, tanna, vyathereva "zvazura-" (u0 426) iti ure nipAtanAt siddheH // 716 nAG upatApa-aizvarya-AzISu ca / cakArAt yaacne| upatApa upaghAtaH / atra yAcyAupatApau kriyAtvAt artho,aizvarya-AziSau tu dharmamAtratvAd dyotye / yadvA gaNDati, zvetate prAsAdaH, ghaNTA dhvanati, saMyujyate, asti, samavaiti' iti dravya-guNa-saMyoga-sattA-samavAyAnAmiva siddhAnAmapyAkhyAtavAcyatvena sAdhyatayA pratIteranayorarthatvamapyastu / yadAha-"pUrvAparIbhUtaM bhAvamAkhyAtenAcaSTe" / [ ] 20 sarpiSo nAthate sarpithite, sarpimeM bhUyAdityAzAste, "nAthaH" 2 / 2 / 10 / iti karmaNo vA'karmatve "zeSe" 2 / 2 / 81 // iti SaSThI / "AziSi nAthaH" 3 // 3 // 36 // ityAziSyevAtmanepadaniyamAdarthAntare parasmaipadameva, ripuM nAthati-upatapati / svAmI nAthati-ISTe, nRpaM nAthati-yAcate, eSvAtmanepadAbhAvAt "nAthaH" 2 / 2 / 10 / iti karmaNo vA akarmatvAbhAve "karmaNi" 2 / 2 / 40 / iti dvitIyaiva / katham "etanmandavipakkatindukaphalazyAmodarApANDuraprAntaM hanta ! pulindasundarakarasparzakSamaM lkssyte| 25 tat pallIpatiputri ! kuJjarakulaM jIvAbhayAbhyarthanAddInaM tvAmanunAthate kucayugaM patrAMzukairmA pidhAH"! [kAvyaprakAze ullAsa 7 zlo0 142 pR0 269 pUnA] apapATha eSaH, "anunAthati stanayugaM patrAMzukairmA pidhAH" iti tvabhiyuktaH / yeSAM cAnupasargasya 1 "upatApo rogaH iti vRttau / upadhAta iti taraGgiNyAm" iti mAdhava0 dhA* pR0 37 dhAtu maM.6 // 2 tvAmupanAyate saMI saM2 tapA0 // chA.pA. 13
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUSAdigaNe niyamastanmate sopasargasyArthAntare'pyAtmanepadaM na virudhyate / aNopadezazvAyam / yadAha--"sarve nAdayo NopadezA nRti-nandi-nardi-nakki nATi-na-nA-nAthUvarjam" iti, tena "adurupasargA-" 2 / 3 / 77 / iti NatvAbhAve pranAthate / aci nAthaH / "i-Dito-'" 5 / 2 / 14 / ityane nAthanaH // 717 zrathuGa zaithilye / tAlavyAdiH / zaithilyam agaaddhtaa| uditvAda ne zranthate / shrnthyte| 5 zranthitA / zazranthe, atra "vA zrantha-grantho naluk c"4|1|27| ityatraupadezikasya zrantho grahaNAd vA etva-naluko na bhavataH; anye tvatrApIcchanti / "dazanA'vodadhaudma-" 4 / 2 / 54 / iti pani nipAtanAt prazrathaH himazrathaH / "Ni-vetti-" 5 / 3 / 111 / iti ane zranthanA / uNAdau "zrantheH zith ca" (u0 414) iti ire zithiram, latve zithilam // __718 grathuGa kauTilye / kauTilyaM kusRtirbandhazca / udittvAda ne granthate / jagranthe / grnthitaa| 10 "Ni-vetti-" 5 / 3 / 111 / iti ane grnthnetyeke| zranthaz mocana-pratiharSayoH, granthaz sandarbha, zrathnAti athyate, adhnAti prthyte| "vA zrantha-grantho naluk ca" 4 / 1 / 27 / iti vA etve naluki ca zreyatuH zazranthatuH, prethatuH jagranthatuH / zrantha granthaNa sandarbha, "yujAdernavA" 3 / 4 / 18 / iti vA Nici zranthayati zrandhati / granthayati granthati / zreSatuH zazranthatuH, prethatuH jana nyatuH / "ekadhAtau-" 3 / 4 / 86 / ityAtmanepade "bhUSArtha-" 3 / 4 / 93 / iti ni-kyayorabhAve ca 15 karmakartari trayANAmapi zranthate zrathnIte azranthiSTa vA svayameva, evaM granthate adhnIte agrandhiSTa / uNAdau "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, zranthinthizca parvasandhyAdiH // 719 katthi zlAghAyAm / zlAghA guNAropaH / katthate / cakatthe / katthitvA / "i-Dito-" 5 / 2 / 44 / iti ane katthanaH / "vervica-'" 5 / 2159 / iti ghinaNi viktthii| "na NiG-ya-" 5 / 2 / 45 / ityatra dIpigrahaNena tAcchIlikeSvapyutsargasamAvezasya jJApanAdane vikatthanaH // 20 atha dAntA ekaviMzatihadivarjA seTazca 720 viduG zvaitye / zvaityaM zvetaguNakriyA / udittvAd ne zvindate; ko'rthaH ? yadi sakarmakastadA zvetIkarotIti, athAkarmakastadA zvetIbhavatIti; zvetaguNaH siddho'pyAkhyAtena sAdhyaikarUpa ucyate, kRtAnusAdhyo'pi siddhatayA pAkAdivat zabdazaktisvAbhAvyAt / kye zvindhate / te shvinditH|| 721 vaduG stutyabhivAdanayoH / stutiguNaiH prshNsaa| abhivAdanaM pAdayoH prnnipaatH| udi26 tvAd ne vandate, devAn stautItyarthaH / vavande gurUn , abhivAditavAnityarthaH / vanditA |aci vandI haThAkRSTA strii| grahAditvAd Nini vandI maGkhaH / "za-vanderAruH" 5 / 2 / 35/ vandanazIlo vandAruH 1 AcAryahemacandrastu-"nRti-nandi-narvi-nazi-nATi-naki-nAma-nA-navarjam" ityevaM (2 / 3 / 97 sUtravRttau) ullikhan atra nava dhAtUna gaNayati / atra viSaye vividhamatAni jijJAsunA mA. dhA0 pR. 37 dhAtuaMka 6-7 vivaraNaM vijJeyam /
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 717-726] svopajJaM dhAtupArAyaNam / 91 kAmavRkSazca / "na NiG-ya-" 5/2/45 / ityatra dIpigrahaNAdarUpe ane vandanaH / "Ni - vetti - " 5 / 3 / 111 / iti ane vandanA / uNAdau "padi paThi -" ( u0 607 ) iti i:, vandihaNiH // 722 bhaduG sukha-kalyANayoH / sukhaM sadveyakamoMdayAcchubhAnubhavanam / kalyANaM zreyaH / prItAvapyanye / prItirmohanIyavipAkaH / udittvAd ne bhandate / babhande / bhanditA / "i- Gito - " 5 / 2 / 44 / iti ane bhandanaH / uNAdau "sImanta - hemanta - " (30 222 ) iti ante nipAtanAt bhadantaH / 6 " bhandervA" ( u0391) iti re vA naluki ca bhadraM bhandraM ca sukha-kalyANe / curAdau bhaDuNa kalyANe dAnta ityeke bhandayati // 723 maduG stuti-moda-mada- svapna gatiSu / modo harSaH / mado darpaH / svamena Alasyamapi lkssyte| candrastu madi jADye ityevAha / moda-mada- svapneSvakarmako'yam, stuti - gatyoH sakarmakaH / udittvAd ne mandate / mamande / bhanditA / aci mandaH / striyAM " jAterayAnta - "2|4|54 | iti, yauva- 10 nAvasthAvRttau tu "vayasyanantye " 24 21 / iti GIprAptau "ajAdeH " 2 |4| 16 | iti Api mandA strIjAtiH yuvatirvA / uNAdau "zali-bali-pati-" ( u0 34 ) iti Ake mandAkaH / matvarthIye ini mandAkinI / "bhI- vRdhi - " ( u0 387) iti re mandraM gambhIram / madramiti tu mAdyateH / "RcchicaTi - " ( u0 397) iti are mandaraH zailavizeSaH / " agyaGgi - " ( u0 405 ) iti Are mandAro devavRkSaH / "madi- mandi - " ( u0 412 ) iti ire mandiraM sadma / madireti tu mAdyateH / 15 "vAzyasi - " ( u0 423) iti ure mandurA vAjizAlA // 724 spaduG kiJciccalane / uditvAd ne spandate / paspande / spanditA / NigantAt phalavatkartaryapi "calyAhArArtheG-"3|3 | 108 / iti parammaipadam, spandayati / ghaJi spandaH / " cAlazabdArthAd - " 5/2/43 | iti ane spandano vRkSavizeSaH / 725 kliduG paridevane / paridevanaM zocanam / uditvAd ne klindate / klinditA / klidu paridevane klindati / gittvamakRtvobhayatra pAThastu phalavatyapi kartari parasmaipadArtha: aphale'pyAtmane - 20 padArthazca // 726 mudi harSe / akarmako'yam / modate / mumude / moditA / ke muditaH / "vau vyaJjanAdeH-1 4 / 3 / 25 / iti ktvA sanorvA kittve muditvA moditvA, mumudiSate mumodiSate / Nau modayati caitram, atra "aNigi-" 3 / 3 / 107 / iti phalavatkartaryapi parasmaipadaM " gati - bodhA''hArArtha- "2 / 2|5| ityaNikartuH karmatvaM ca / mUlavibhujAditvAt ke kumudam / "tikkRtau nAgni" 5/1/71 / ityAnazi 25 modamAnaH ko'pi grAmaH / Nake modayatIti modakaH / "nAmyupAntya - " 5 / 1 / 54 | iti ke mudaH / "i - Gito - " 5 / 2 / 44 / iti ane modanaH / uNAdau " pU- mudibhyAM kit" ( u0 93 ) iti kiti 1 " stuti-moda-mada-svapna - kAnti-gatiSu iti / candrastu madi jaye ityapi papATha" - mA0dhA0 1042 dhA0 13 / / 2 degte / spanditum / Niga' khe0 saMpA1 vA0 saM2 // 3 "mUlavibhujAdayaH " 5 / 1 / 144 / iti sUtreNa / /
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUSAdigaNe ge mudgaH / "Rjyaji-" (u0 388) iti kiti re mudrA / "mudi-gUribhyAM Tidgajau cAntau" (u0 404) iti are mudgaraH mudgarI / "zuSISi-" (u0 416) iti kiti ire mudiro meghaH / mudaN saMsarge modayati // ___727 dadi dAne / dhAraNe iti kauzikaH / dadate / "anAdezAde:-" 4 / 1 / 24 / ityetvasya "na zasa-dada-" 4 / 1 / 30 / iti pratiSedhAt dadade / daditA // ___728 hadi purIpotsarge / hadate / jahade / anusvArettvAd neT , hattA hattum / sani jihatsate / "i-Dito-" 5 / 2 / 44 / iti ane hadanaH / / 5 729 Svadi 730 svadi 731 svAdi Akhodane / AdyaH Sopadezo( 'yam ) netrau| yat smRtiH-svaradantyaparAH SopadezAH smi-svidi-svdi-svnyji-svpyshc| sRpi-sRji-stR-stR-styAsekR sRrjam / AsvAdanaM jihvayA lehH| caitrAya svadate / sasvade / SopadezatvAt Satve asiSvadat / sani SatvApanne "Ni-storevA-" 2 / 3 / 37) ityatra varjanAd Nyantasya SatvAbhAve sisvAdayiSati / "Ni storevA-" 2 / 3 / 37 / iti niyamAt sani SatvAbhAve sisvdisste| "i-Dito-" 5 / 2 / 44 / iti 10 ane svadanaH / uNAdau "kR-vA-pA-ji-"(u01) iti uNi svAduH / pvadaN AsvAdane svAdayati // khadi / svardate / apopadezatvAt SatvAbhAve sisvardayiSati, asisvardat / svarditA // svAdi / svAdate / sasvAde / aSopadezatvAt SatvAbhAve asisvadat / sani sisvAdiSate // 732 udi mAna-krIDayozca / cakArAt AsvAdane / monaM mitiH| "bhvAdeH-" 2 / 1 / 63 / iti dIghe Urdate / "gurunAmyAdeH-" 3 / 4 / 48 / iti parokSAyA Ami Uzcikre / "ayi raH" 15 4 / 1 / 6 / iti rasya pratiSedhAt "svraadeH"4|1|4| iti dereva dvitve sani UrdidiSate / aci striyAM gaurAditvAd DyAm UrdI vimAnam // __733 ku~di 734 gudi 735 gudi krIDAyAm / "bhvAdeH-" 2 / 1 / 63 / iti dIrgha kUdate cukUrde / kUrditA // gurdi / ] gUrdate / juguu| garditA / gurdisthAne'nye khurdaii peTuH / khUrdate cukhUrde / gurdaNa niketane gUrdayati // gudi / godate jugude / "vau vyaJjanAdeH-" 4 / 3 / 25 / iti ktvA20 sanorvA kittve guditvA goditvA, jugudiSate jugodiSate / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke gudaM strINAmapAGgam / kalyANaM gudamasyAH kroDAditvAd DyabhAve kalyANagudA / gudisthAne gudhimeke'dhyaiSata // 1 "kizcid uddizya apunargrahaNAya svIyatyAgo dAnam"-mA* dhA0 dhAtuaM0 17 pR. 41 / 2 "saMvaraNe iti kssiirsvaamii| AsvAdanam-anubhavaH"-mA0 dhA0 dhAtuaM0 18 pR. 43 / 3 vrjaaH| A saMpA1 vA0 // 4 asisvaIta saMpA1 vA. pra. nAsti // 5 "iha mAnaM sukhamiti sammatAyAma, krIDAyAmakarmakaH" itimA0dhA0 pR. 44 dhA* 20 // 6 dereva-dikAtsyaiva / 7 "atra kaiyaTa-puruSakAra-maitreyAdiSu sRtIyo na paThyate / saMmatAmoghAvistAra-cAndreSu tu trayo'pi paThyante / gudakrIDA gudavihAra iti crke"| -mA. bhA. dhAtuaM0 24 pR. 44 / 8 "sphUrjedardIrvopadezAt "bhavAde-" 2 / 1 / 63 / iti dIrgha eSAM na iti candraH -mA.dhA. pa.pU. 4 dhA0 24 // 9 guvi saMpA1 vA0 nAsti //
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtmanedhAtavaH 727-742] svopaTaM dhAtupArAyaNam / 736 vRdi kSaraNe / kSaraNaM nirasanam / "SaH so-' 2 / 3 / 98 / iti satve sUdate sudhde sUditA / De asUSudat / kte niSUditaH / nandAditvAdane [madhu]sUdanaH / aci suudH| striyAM gaurAditvAd DyAm sUdI / zIlAdyarthavivakSAyAm "i-ddito-"5|2|44| ityasya "na nning-y-"5|2|45| iti pratiSedhAt tRni sUdanazIlaH suuditaa| ghUdaN AsravaNe suudyti|| 737 hAdi zabde / avyakte zabde ityanye / avyaktaH aparisphuTavarNaH / hAdate jahAde hA- 6 ditA / ghani hAdaH / aci hradaH, pRSodarAditvAd isvH|| 738 hAdaiG sukhe ca / ckaaraacchbde| hAdate jar3Ade haaditaa| aidittvAt ktayorneT , prahannaH prahannavAn , atra "hAdo hRd ktayozca" 4 / 2 / 67 / iti had to nazca / Nau te AhAditaH / ktau prahattiH / "ma-na-ya-va-lapare he" 1 / 3 / 15 / ityanusvArAnunAsikayoH kiM hAdate kilahAdate // 739 pardi kutsite zande / pAyudhvanau vrtte| anye tu niHzabdamadhovAtaM pardanaM manvAnA 10 azabde ityaahuH| pardate paparde prditaa| "i-Dito-" 5 / 2 / 44 / iti ane pardanaH / pRdAkuriti tu piparterdAkuki // 740 skuduG ApravaNe / ApravaNam utplutya gamanam AskandanaM vA / uddharaNamityanye / udittvAd ne skundate cuskunde skunditA / sani cuskundiSate / yaGi coskundhate / yablupi coskundIti / kunda iti tu kaivaterdai ne'nte ca rUpam / / atha dhAntAH sapta seTazca 741 edhi vRddhau / edhate / "upasargasyA'niNa-" 1 / 2 / 19 / ityatraidhivarjanAdupasargAvarNalugabhAve praidhate / akarmakatvAda bhAve edhyate maitreNa |sopsrgstu sApyo'pi bhavati / "gurunaamyaade:-"3|4|4|| iti parokSAyA Ami edhAJcakre / edhitaa| oNe:ditkaraNAnnityamapi dvirvacanaM hrasvo bAdhate, tena ke hrasve dvitve ca mA bhavAnididhad / sani edidhiSate / Anazi edhmaanH| ghani edhH| uNAdI 20 "as" (u0 952) iti asi edhaH edhasI / indherapi "dazanA-'vodai-" 4 / 2 / 54 / iti "yendhibhyAm-" (u0 968) iMti ca vacanAd edha-edhasoH siddhiH // 742 spardhi saGgharSe / saGgharSaH praabhibhvecchaa| spardhate prAtuH-AtrA saha spardhA karotItyarthaH / paspardhe / sani pispardhiSate / yaGi pAspardhyate / yaGlupi pAspardhIti / "divi "yak-tu-ru-stoH-" 4 / 3 / 64 / itIti apAspardhIt / sirvi "seH s-d-dhAM ca rurvA" // 3 // 79 // iti sivo luki dhasya 25 1pRk pAlana-pUraNayoH ityasmAt dhAtoH "sa-pRbhyAM vAkuka' (u0751) ityanena kit dAH pratyayaH, pRdAkuH sarpaH gotrakRcca / 2 "ApravaNam utplavanam utplutya gamanaM vA iti taraGgiNI / uddharaNamiti bhojaH"-mA0dhA* dhAtuaM0 9 pR0 41 / 3 kuMG zabde asmAda -tu-ku-subhyo no'ntazca" (u0240) iti yaH no'ntAdezazca, kundaH puSpajAtiH / / 4 akarmako'yam / "parAbhibhavasya dhAtvaryenopasamahAt , ukta ca-"dhAtorarthAntare vRtterdhAtvarthenopasamahAt / prasiddharavivakSAtaH karmaNo'karmikA kriyA" iti-mA-dhA* dhAtu..pU. 35 / 5tyastanabhUta-tRtIyapuruSekavacane / 6 bstnbhuutdvitiiypurussekaacme|| 1K
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUSAdigaNe rutve "ro re lag-" 1 // 3 // 41 // iti ro lukyasya dIrgha ca apAspAH / "i-Dito-'" 5 / 2 / 44 / iti ane spardhanaH / akarmako'yam , tena spardhayati maitramityatra "aNigi prANikartRkA-" 3 / 3 / 107 / iti phalavatkartaryapi parammaipadam "gati-bodhA-" 2 / 2 / 5 / ityaNikkartuH karmatvaM ca / spardhamAnaH sa kRSNamiti tu kRSNaM prApyetyadhyAhArAt / "bahulam" 5 / 1 / 2 / iti iSNau 5 "mehaM mpardhiSNunevAnyo dhRto nAko himAdriNA // " [ ] "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, spardhA / ghani spardhaH / / 743 gAdhRG pratiSThA-lipsA-prantheSu / pratiSThA-Aspadam / labdhumicchA lipsA / granthanaM granthaH / pratiSThAyAmakarmako'yam , lipsA-granthayoH sakarmakaH / gAdhate jagAdhe gAdhitA / RditvAd u na hasvaH, ajagAdhat / sani jigASite / yaGi jAgAdhyate / yaGlupi jAgAdhIti ! aci agAdham10 atalasparzam / "i-Dito-" 5 / 2 / 44 / iti ane gAdhanaH / uNAdau "padi-paThi-" (u0607) iti iH, gaadhivishvaamitrpitaa|| 744 bAdha roTane / roTanaM pratighAtaH / bAdhate babAdhe baadhitaa| RdittvAd u na hasvaH, ababAdhat / "i-Dito-'" 5 / 2 / 44 / iti ane bAdhanaH / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / iti aH, bAdhA / ghani bAdhaH / bAhuriti tu "mi-vahi-" (u0726) iti Niti au vaheH // 16 745 dadhi dhAraNe / dAne iti kauzikaH / dadhate dedhe dadhitA / yaGlupi dAdadhIti dAdaddhi / Nau De adIdadhat / aci dadhaH / uNAdau "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, dadhi / 746 badhi bandhane / vairUMpye "zAn-dAn-" 3 / 4 / 7 / iti sani ito dIrgha ca bIbhatsate / arthAntare tu baMdhate / "na jana-badhaH" 4 / 3 / 54 / iti vRddhayabhAve abadhi, badhakaH / uNAdau "padi paThi-" (u0 607) iti i., badhiH / badhaN saMyamane bAdhayati // 20 747 nAdhRG nAghavat / upatApa-aizvarya-AzIr-yAcyAsu artheSu nAthavadayaM vartate / lAghavArthamevaM nirdezaH, varNakramAnusaraNAt tu naiktraadhiitau| naadhte| aNopadezatvAt "adurupasargAntaro-" 2 / 3 / 77 / iti NatvAbhAve pranAdhate parinAdhate / yeSAM tu Nopadezo'yaM tanmate praNAdhate pari. nnaadhte| nanAdhe / naadhitaa|| 1 "bA loddne| loDanaM pratighAtaH"-mA0 dhA0 dhAtuaM0 5 pR. 37 / 2 vahIM prApaNe ityasmAt upratyaye ityarthaH / / 3 "dadha dhAraNe / dAne iti kecit paThanti / 'dada dAne' ityatra 'dada dhAraNe' iti / tad ayuktam / "tadveSo'sadRzo'nyAbhiH strIbhirmadhuratAmRtaH / dadhate sulabhAM zobhAM tadIyA vibhramA iva" / pibati ca pAti ca yA'sako rahastvAm / vraja viTapamamuM dadasva tasyai // xxx ityAdau dadho dhAraNArthatvasya anyasya dAnArthatvasya ca vyavasthitatvAta"-mAdhA0dhAtuaM. 8 pR. 4. / 4 ninditarUpo virUpaH tasya bhAgo vairUpyam // 5 bandhanArthamidamudAharaNam , yadAhuH zrIhemacandrasUripAdAH-"na jana-badhaH" 4354 // sUtrasya bRhadvRttI"badhiratra badha bandhane ityayaM gRhyate yasya bIbhatsata iti vairUpye eva saniSyate, anyatra vdhte| 'bhakSakazcannAsti badhako'pi na vidyate' arthAntare'pi tyAdayo nAbhidhIyanta iti anIkurvANAH parasmaipadinazca etasyAniyamassyAdIn prati iti nyaaskaarH| anye tu agaNapaThitaM vadhi hiMsAtha "yatra zAlapratIkAzaH karNo'vadhyata saMyuge" ityAdidarzanAt manyante, pratyupAharanti ra vAdha iti" //
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtmanedhAtavaH 743-757] spopalaM dhAtupArAyaNam / atha nAntau dvau seTau ca-- 748 pani stutau / "gupau-dhUpa-" 3 / 4 / 1 / ityAne panAyati jinam , i-DittvAbhAvAdatra "zeSAtparasmai-" 3 / 3 / 100 / iti parasmaipadam / ye tu svArthikapratyayAntasya prakRtivad grahagAd yathA 'Aya' pratyayAntasya prakRtyarthavAcitvaM tathedittvamapIti pratipannAstanmate "i-GitaH kartari" 3 / 322 / ityAtmanepade panAyate jinam / evaM paNAyate / "azavi te vaa"3|4|4| iti vA Aye panAyiSyate pani- 5 pyate / uNAdau "tapyaNi-" (u0 569) iti ase panasaH phlvRkssH| phanasa iti tu pheNeH "phanasa-tAmarasAdayaH" (u0 573) iti ase nipAtanAt // 749 mAni pUjAyAm / vicAre "zAn-dAna-mAn-'" 3 / 4 / 7 / iti sani pUrvasyeto dIrgha ca mImAMsate dharmam / "zaMsipratyayAt" 5 / 3 / 105 / ityaH, mImAMsA / arthAntare pani mAnaH / anaTi maannm| Nau mAnayati / uNAdau "mA-vA-vadi-" (u0 564) iti se mAMsam / "mAni-bAjerlak 10 ca" (u0 859) iti tRH, mAtA / mAnaN pUjAyAm "yujAdernavA" 3 / 4 / 18 / iti vA Nici mAnayati mAnati // atha pAntAzcaturdaza seTaca 750 tipRGkha 751 TipaGa 752 TepaGa kSaraNe / tepate titipe tepitA / 'AgamazAsanamanityam' itIDabhAve teptA / RdittvANNau De atitepat / "vau vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 25 / iti 15 ktvA-sano kittve tipitvA tepitvA, titipiSate titepiSate // TipRG / "SaH so-"2|3|98| iti satve stepate / SopadezatvAt Satve tissttipe| stpitaa| RdittvAd De na isvaH, atiSTepat / te stipitaH // TepRG / "ghaH so-" 2 / 3 / 98 / iti satve stepate / popadezatvAt Satve tiSTepe / stepitaa| kte stepitaH / RdittvAd ke atiSTepat // 753 tepaGa kampane ca / cakArAt kSaraNe / tepate titepe tepitaa| te tepitaH / RdittvAda 20 ke na ikhaH, atitepat // 754 duvepara 755 kepaGa 756 gepaGa 757 kapura calane / vepate vivepe vepitaa| RdittvAd ke na hrasvaH, avivepat / TvittvAdayau vepathuH / "na khyA-pUg-" 2 / 3 / 90 / iti pratike dhAd NatvAbhAve pravepanam / uNAdau "vipinA-'jinAdayaH" (u0 284) iti ine nipAtanAt vipina gahanam // kepacha / kepate kepitaa| RdittvAd ke acikepat // gepaGa / gepate 25 jigepe gepitaa| RdittvAd ke majigepat // kapura / udittvAd ne kampate cakampe kmpitaa| "calyAhArArtha-" 3 / 3 / 108 / iti phalavakartaryapi NyantAt parasmaipadam , kampayati zAkhAm , "gtibodhaa-"2|2|5| ityaNikartaratra karmatvam / bhISyAdibhyaH 'a' pratyayenaiva 'bhISA' Adisiddhau 'a' 1 phaNa gatau ityasya // 2 "die deSTa iti ca kAzyapaH" mA dhAna-pR. 83 pA.31 3'madhu' prtyye| " "bhISi-bhUSi-cinti" 5 / 3109 // ityAdimUtranirdiSTebhyaH bhISyAdibhyo pAtubhyaH /
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ . AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUrAdigaNe vidhAnaM Niluko'nityatvajJApanArtham , tenAci NerguNe kampayA strI / "laGgikampyoH -" 5 / 2 / 47 / iti naluki vikapitaH; aGgavikRteranyatrodittvAnnalopAbhAve kampitaiH / zIlAdyarthavivakSAyAm "cAlazabdArthAt-" 5 / 2 / 43 / iti ane kampanaH / "smyajasa-" 5 / 3 / 79 / iti re kampraH / "kteTo-" 5/ 2 / 106 / iti aH, kmpaa| uNAdau "ambhi-kuNThi-" (u0 614) iti inaluk ca, kapiH / 5 kapola iti tu kape. sautrasya ole / kepRG-gepRDau gatAvapi [anye] / 758 glepRG dainye c| cakArAccalane / gatAvapyanye / glepate jiglepe glepitA / RditvAd De na hrasvaH, ajiglepat // 759 mepRG 760 repRG 761 lepRG gatau / mepate mimepe mepitaa| RdittvAd De ne hrasvaH, amimepat // repRG / repate rirepe repitA / RdittvAd De arirepat / repa zabde10 spItyeke / lepRG / lepate lilepe lepitA / RdittvAd u alilepat / te lepitaH / dezAntaraprAptiheturgatiH, tatraiva sthitasya spandanaM calanamiti pRthageSAM pAThaH / pRD ceti kaushikH|| 762 pauSi lajjAyAm / trapate / "tR-trapa-phala-" 4 / 1 / 25 / ityetve dvitvAbhAve ca trepe / audittvAd veT , traptA trpitaa| "veTo'pataH" 4 / 4 / 62 / iti ktayorneTa , traptaH praptavAn / "Asu-yu vapi-" 5 / 1 / 20 / iti yApavAde pyaNi apatrApyam / "bhrAjyalakRg-'" 5 / 2 / 28 / iti iSNau 15 apatrapAzIlAdiH apatrapiSNuH / pitvAdaGi, trapA apatrapA / uNAdau "bhR-mR-ta-" (u0 716) iti uH, pu|| 763 gupi gopn-kutsnyoH| gardAyAM sani jugupsate / "avayave kRtaM liGga samudAyasya vizeSakaM bhavati yaM samudAyaM so'vayavo na vyabhicarati" na vyabhicarati ca gupirgIyAM sannantasamudA-. yamiti, "i-GitaH-" 3 / 3 / 21 / ityAtmanepadam , "svaarthe4|4|60| itIDabhAvaH / icchAsanantA20 deva sano niSedhAt "tumrhaat-"3|4|21| iti sani jugupsiSate / "zaMsipratyayAt-" 5 / 3 / 105 / iti aH, jugupsaa| garhAyA anyatra sano'bhAve arthAntare'pi prAyeNa tyAdayo nAbhidhIyante ityatra prAyograhaNAt gopate / anaTi gopanam / ktau guptiH| gupau rakSaNe gopAyati / gupac vyAkulatve gupyati / bhAsArthaH gopayati // 1 vikRtazarIraH // 2 citte bhIta ityarthaH / / 3 "kaTi-paTi-kaNDi-gaNDi-zaki-kapi-cahibhya olaH" (u. 193) iti sUtreNa // 4 "ke gepa gle ca cakArAt kampane gatau ca / sUtravibhAgAditi svAmI maitreyasta cakAramantareNa paThitvA kampane ityapekSate ityAha" ityAdi-mA. dhA. dhAtuaM0 367 pR. 83 // 5 na isvaH iti tu pra* eca // 6 "maitreyastu me lepa sevne| repa plavagato-ityAha"-mA0 dhA0 dhAtu. 370 pR.83|7 calanArthena '754 TuvepaD' ityAdidhAtukadambakena sahaiva '759 meghaddha' ityAdidhAtutrikasya pAThaH zreyAn calana-gatyoramedAt-ityAzakAyAmAha-gati-calanayona bhedaH-gatiH sthAnAntaragamanam calanaM tu sthAnAntaragamanAbhAve'pi gatirahitasya-sthitasya-api saMbhavati ityataH 'meghA' ityAditrikasya pRthak paatthH| 8 apaH khe. sNpaa| 01 saM02 tapA0 pr0||9 prAyagraha khe0 saMpA, saM-2 tapA0 //
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 758-773] svoparaM dhAtupArAyaNam / atha bAntAH Sad seTazca - 764 abuGa 765 rabuG zabde / udittvAnne ambate / "anAto-" 4 / 1 / 69 / iti pUrvasyA''tve ne ca Anambe / aci karmaNi ghaJi vA ambA / uNAdau "zA-mA-zyA-'' (u0 462) iti le amblo rasaH // rakhuG / udittvAnne rambate rarambe rmbitaa| ke rambate ityaci karambaH, kRgo vA "kR-kaDi- 6 kaTi-" (u0 321) iti ambe karambaH // 766 labuG avasaMsane ca / cakArAcchabde / udittvAnne lambate pralambate avalambate Alambate ullambate vilambate ityanekArthatvamupasargadyotitamanyatrApyudAhAryam / Nake lambikA trikaTA, vilambikA zakRddhilambaH / aci lambaH / uNAdau."no lambernaluk ca" (u0 838) iti NidUH, alAbUH / alambuseti tvalaterambuse alambusA nAma zAkam // 10 767 kavRkavaNe / varNo varNanaM zuklAdizca / kabate cakabe kavitA / RdittvAd De na hUsvaH, acakAvat / dhyaNi kAvyam / uNAdau "jaThara-"(u0403) iti are kabaraH kabarI / "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, kaviH / karbura iti tu karveroSThayAntasya "vAzyasi-" (u0 423) iti ure // - 768 klIbRka adhArthe / klIbate cillIbe klIbitA / RdittvAd ke aciklIbat / "nAmyu- 15 paanty-"5|1154| iti ke klIbaH / te seTtvAt "teTo-" 5 / 3 / 106 // iti azva, klIbA viklIbA / / 769 kssiibRngmde| kSIbate cikSIbe kSIbitA / RdittvAd u acikSIbat / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke kSIvaH prakSIbaH / ktayoH "anupasargAH kSIbo-" 4 / 2 / 80 / iti nipAtanAt kSIvaH kSIbavAn , upasargAttu-prakSIvitaH prakSIbitavAn / ete ca kabRGAdayo yadyapi dantyauSThayAntA api kAvyAdizabdeSu zrUyante tathApi vRddhairoSThyAntyamadhye paThitatvAdasmAbhistathaiva ptthitaaH|| 20 atha bhAntAH saptadaza rami-labhivarjA seTazca 770 zIbhRG 771 vIbhRG 772 zalbhi kathane / zIbhate zizIbhe shiibhitaa| RdittvAd De azizIbhat / uNAdau "Rcchi-caTi-" (u0 397) iti are zIbharo hastihastamukto jalalavaH // vIbhRG / vIbhate vivIme vIbhitA / RdittvAd De avivIbhat // zalbhi / zalbhate zazalme zalbhitA / u azazasmat / trayo'pi ke seTa iti "ktetto-"5|3|106| 25 iti aH, zImA vImA zalbhA // 773 valmi bhojane / valbhate vavalme vlbhitaa| ghani valbhaH // 1 alI bhUSaNaparyAptivAraNeSu ityetasya "alerambusaH" (u0 585) iti ambusapratyayaH / / 2 "Rcchi-caTi-" (u0 397) iti kuMka zabde ityasmAd are'pi kabaraH iti uNAdigaNavivRtau / / 3 AdhAra saMpA.1 saM. vaa.kaa..||4kthne saMpA.1 vaa0||
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracita [bhUvAdigaNe 774 galbhi dhAyeM / galbhate prajagalbhe galbhitA / aci pragalbhaH / "ktetto-"5|3|106|| iti aH, pragalbhA / pragalbha ivAcaratIti ["kartuH vip ] galbha-klIba-hoDAt tu-" 3 / 4 / 25 / iti kiti kvipi "dhAtoranekasvarAt-" 3 / 4 / 46 / iti parokSAyA Ami pragalbhAJcake, kipo GittvAdAtmanepadam // 775 rebhRG 776 abhuG 777 rabhuG 778 labhuG zabde / rebhate rirebhe rebhitA / RdittvAd De na hasvaH, arirebhat / "kSubdha-viribdha-" 4 / 4 / 70 / iti nipAtanAd virindhaH svaraH, virebhitamanyat // abhuG / udittvAd ne ambhate / "anAto-" 4 / 1 / 69 / iti pUrvasyA''tve ne ca Anambhe / ambhitA / agbha iti tu "amerbha-hau cAntau"(u0 962) iti amate' rUpam // rabhuG / udittvAd ne rambhate rarambhe rambhitA / aci rambhA kadalI / karambho dadhi10 saktavaH / kte rmbhitH|| labhuG / udittvAd ne lagbhate lalambhe lambhitA / te lambhitaH / / aci pani vA lambhaH // 779 STabhuG 780 skabhuG 781 STubhUG stamme / stambhaH kriyAnirodhaH / "SaH so-" 2 / 398 / iti satve udittvAd ne ca stambhate tastambhe sambhitA / aci ghani vA stambhaH / "aGa pratistabdha-nistabdhe-" 2 / 3 // 41 // iti Satve viSTambhaH / "avAcAzrayorjA-" 2 / 3 / 42 / iti Satve 15 avaSTambhate daNDam , avaSTambhate zUraH / "udaH sthA-" 1 / 3 / 44 / iti saluki uttambhate / No sani Satve tiSTambhayiSate / TaparaH SakAro'yamityeke, tanmate TiSTambhayiSate ttaassttmbhyte| viSTambhyate / stabhyate iti tu stabhnAteH // skabhuG / udittvAd ne skambhate skambhyate caskamme skambhitA / viSkabhyate iti tu skabhnAteH / stambhU skambhU sautrau staH, stabhnAti stabhnoti, skabhnAti skabhnoti / "skbhnH-"2|3|55| iti Satve viSkambhaH // STubhUG / "SaH so-"2|3|98| 20 iti satve stomate doSaH / popadezatvAt Satve tussttubhe| "upasargAt sug-" 2 / 3 / 39 / iti Satve abhiSTobhate / UdittvAd "Udito vA" 4 / 4 / 42 / iti kvi veda , stubdhvA; iTi "vau vyaJjanAde:-" 4 / 3 / 25 / iti vA kittve stubhitvA stobhitvA / veTtvAt ktayorneT , stubdhaH stubdhavAn / ghani stobhaH / uNAdau "kakup-" (u0 932) iti karmaNi kvipi triSTup anuSTup / stumbhU iti sautrasya stubhnAti stubhnoti // 25 782 jabhuG 783 jabhaiG 784 jubhuG gAtravinAme / jabhuG / udittvAd ne jambhane jambhyate jjmbhe| te jambhitaH / ane jammanaH // jabhaiG / "jabhaH svare" 41100 / iti me jambhate jmbhitaa| aidittvAt ktayoneMT , jabdhaH jabdhavAn // jubhuG / udittvAd ne jRmbhate jajRmbhe jRmbhitA jRmbhitaH jRmbhitavAn / te seTtvAt "kteTo-" 5 / 3 / 106 // iti aH, jRmbhA pani jumbhH|| 1 ama gatau ityasya saM.1 Ti. // 2 viSTambhyate saMpA.1 tapA0 nAsti /
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtmanedhAtavaH 774-787) svopacaM dhAtupArAyaNam / 785 rabhiM rAmasye / rAbhasya kaaryoNpkrmH| "rabho'parokSA-zavi" 4 / 4 / 102 / iti zav-parokSayorvarjanAd nasyAbhAve Arabhate Arebhe / anusvArettvAnneTa,ArabdhA Arabdhum / [sani] "rbhlbh-"4|1|21| iti svarasyetve dvitvAbhAve ca Aripsate / ghani ArambhaH / Nau Arambhayati / Nake ArambhakaH / "sAdhau" 5 / 1 / 155 / iti Nini sAdhvArambhI / "khNam cAbhIkSNye" 5 / 4 / 48 / iti Nami ArambhamArambhaM yAti / aci rambhaH, striyAm rambhA / anaTi ArambhaNam / eSu "rabho'parokSA-" 5 4 / 4 / 102 / iti naH / "zaki-taki-" 5 / 1 / 29 / iti ye rabhyam Arabhyam saMrabhyam / "zakadhRSa-" 5 / 4 / 90 / iti tumi Arabhate bhoktum / uNAdau "divAdi-" (u0 572) iti kiti ase rabhaso nirvicArA prvRttiH|| . 786 DulabhiS prAptau / zav-parokSayorvarjanAd "labhaH" 4 / 4 / 103 // iti nasyAbhAve labhate lebhe; anyatra svare ne Alambhayati, AlambhakaH, sAdhvAlambhI, AlambhamAlambhaM yAti, Alambho 10 vartate / anusvArettvAnneTa, labdhA labdhum / "zaki-taki-" 5 / 1 / 29 / iti ye labhyam / "ADo yi" 4 / 4 / 104 / iti ne Alambhyam / "upAt stutau" 4 / 4 / 105 / iti ne upalambhyaM dhanam / DDittvAt trima, labdhrimam / SittvAd aGi "labhaH" 4 / 4 / 103 // iti ne "no vyaJjanasyA-" 4 / 2 / 45 iti naluki labhA upalabhA / "zyAdibhyaH" 5 / 3 / 92 / iti ktau labdhiH uplbdhiH| "tri-ruNamorvA" 4 / 4 / 106 / iti vA ne alAbhi alambhi, lAbhalAbham lambhalambham / "upasargAt 16 khal-ghanozca" 4 / 4 / 107 / iti ne duSpalambhaH upalambhaH upAlambhi upalagbhamupalambham / "su-duryaH" 4 / 4 / 108 / iti ne atisulambham atidurlambham atisulambhaH atidurlambhaH / kevalebhyastu nasyAbhAve sulabham durlabham sulAbhaH durlAbhaH / "rabha-lama-" 4 / 1 / 21 / iti svarasyetve dvitvAbhAve ca sani lipsate bhoktum , atra "zaka-dhRSa-" 5 / 4 / 90 / iti tum // atha mAntAtrayaH seTazca 787 bhAmi krodhe / bhAmate babhAme bhAmitA / yaGi bAbhAmyate, atrAtaH parasyAnunAsikasyAbhAvAd "murato--'' 4 / 1 // 51 // iti pUrvasya muranto na bhavati, ye tvata iti pUrvasya vizeSaNaM pratipannAstanmate mau bambhAmyate / yaGlupi vas-masoH "mo no-" 2 / 1 / 67 / iti masya natve bAbhAnvaH bAbhAnmaH bambhAnvaH bambhAnmaH / kipi padAnte mo natve prabhAn , "nAmno no'nahaH" 2 / 1 / 91 / iti nalag na bhavati, natvasyAsiddhatvAt / Avazyake Nini bhAminI / ghani bhAmaH / uNAdau "pazcamAd 25 Da" (u0168) iti De bhANDam // 1rabhyam zaka iti saMpA.1 / khe0 tu rabhyam Arabhyam zaka' iti // 2 degvicArA vRttiH saMpA.1 vA. pr.|| 3 kathaM tarhi atisulabham atidurlabhamiti ? atrAteH pUjAtikamArthatvAdanupasargatvam, tema manontaH iti /
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe 788 kSamauSi sahane / kSamate cakSame / audittvAd veT, kSamitA kSantA, kSamitavyam kSantavyam / "zaki-taki-" 5 / 1 / 29 / iti ye kSamyam / SittvAdaGi kSamA / kSamauca sahane ityasya tu striyAM ktau zAntiH / veTtvAt ktayorneT, kSAntaH kSAntavAn / uNAdau "gami-jami-" (u0 937) iti Diti ami kSaM bhAryA / "krami-gami-kSamestumAJcAtaH" (u0 942) kSAntuM bhUmiH tumarthazca / b kSamauca sahane kSAmyati / / 789 kama kAntau / kaantirbhilaassH| "kameNiGa 3 / 4 / 2 / iti NiGi kAmayate / "azavi te vA" 3 / 4 / 4 / iti vA NiGi kamyate kAmyate / "Ni-zri-" 3 / 4 / 58 / iti u acakamata acIkamata / cakame / "dhaatorneksvraat-"3|4|46| iti parokSAyA Ami kAmayAJcake / kamitA kAmayitA / "Udito vA" 4 / 4 / 42 / iti ktvi veT, kAntvA kamitvA kAmayitvA / "jJAnecchA-" 10 5 / 2 / 92 / iti vartamAne ktaH, kAntaH, atra "veTo'pataH" 4 / 4 / 62 / iti nityamiDabhAvaH / NiGi kAmitaH |ktau kaantiH| "nni-vettyaa--"5|3|111|| iti ane kAmanA / anaTi kamanam kAmanam / "na khyaa-puug-"2|3|90| iti pratiSedhAd "adurupasargAntaro-" 2 / 3 / 77 / ityadhikRtya "svarAd" 2 / 385 / iti "Ne;" 2 / 3 / 88 / ityanena ca NatvaM na bhavati, prakamanam prakAmanA / "karmaNo'Na" 5 / 1 / 72 / iti aNi dhrmkaamii| NiGi "zIli-kAmi-" 5 / 1 / 73 / ityaNopavAde Ne dharmakAmA / 15 "ataH kR-kami--" 2 / 3 / 5 / iti rephasya satve payaskomaH / "zaki-taki-" 5 / 1 / 29 / iti ye kamyam / NiGi "ya ecAtaH" 5 / 1 / 28 / iti ye kAmyam / NiDyAnazi kAmayamAnaH, atra zanvipavatvAd nitya NiG "amo'kmymi-"4|2|26| ityatra kamervarjanAd hrasvAbhAvazca / kathaM kAmayAnaH ! kAmo yAnamasyeti bahuvrIhau kAmayAnaH, kAmagatirityarthaH; Anazi vA''gamazAsanasyAnityatvAd maabhaavH| yad vAmanaH-"kAmayAnaH siddhonaadishceti"| "mo'kmi-"4|3|55| ityatra kamevarjanAd 20 vRddhipratiSedhAbhAve ghaJi kAmaH / "za-kama-" 5 / 2 / 40 / iti ukaNi kAmanazIlo dAsyAH kAmukaH, atra "akameekasya" 2 / 2 / 93 / ityatra kamervarjanAt pratiSedhAbhAve "karmaNi kRtaH" 2 / 2 / 83 / iti SaSThI / "smyajasa-" 5 / 2 / 79 / iti re kamaH / "na NiG-ya-" 5 / 2 / 45/ ityatra dIpigrahaNAdusargasyApi samAveze "iDito-" 5 / 2 / 44 / iti ane kamanaH / uNAdau mR-ja-za-" (u0167) 1 idamudrAharaNaM NiGabhAve veditavyam anyacca NiGbhAve // 2 zIlAdirayam, tathA cAhuH-'zIlito rakSitaH kSAnta AvRSTo juSTa udyataH / saMyataH zayitastuSTo ruSTo ruSita bhAzitaH // 1 // kAnto'bhivyAhato hRSTastRptaH saptaH sthito mRtaH / amRto muditaH pUrtaH zakto'ktaH zrAntavismitau // 2 // saMrabdhArabdhadayitA digdhaH snigdho avatIrNakaH / ArUDho mUDha AyastaH kSudhitaklAntabrIDitAH // 3 // matazcaiva tathA kuddhaH zliSaH suhita ityapi / liptadRptau ca vileyau sati lamAdayastathA // 4 // iti zIlAdayaH // 3 "zIli-kAmi-bhakSyA-carIkSikSamo H" 511131 ityatra kAmIti NyantanirdezAt 'aNa'pratyayAnto'yaM prayogaH, aNyantanirdeze ca "aMtaH kRkamikaMsa-kumbha-kuzA-karNI-pAtre'navyayasya" // 35 // ityatra kevalasyaiva kamargrahaNAt sakArAdezaH, jyantasya huNe sati payaHkAma ityeva bhavati, striyAM tu payaHkAmA, aNamtasya payaskAmI iti //
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtmanedhAtavaH 788-796] svopacaM dhAtupArAyaNam / iti aThe kamaTho bhikSAbhAjanam / "Rcchi-caTi-" (u0397) iti are kamaro mUrkhaH / "kamerata ucca" (u0. 409) iti Are kumAraH / "mRdi-kandi-" (u0 465) iti ale kamalam , NiDi kAmalaH [netrarogaH] / "muralorala-" (u0 474) iti ale nipAtanAt komalam / "kami-timerdo'ntazca" (u0 54) iti uke kandukaH / "zami-kami-palibhyo balaH" (u0499) kambalaH / "mAvA-vadi-"(u0 564) iti se kaMsaH / "kRsi-kami-" (u0 773) iti tuni kantuH kandarpaH // 5 atha yAntAH saptadaza seTazca 790 ayi 791 vayi 792 payi 793 mayi 794 nayi 795 cayi 796 rayi gatau / ayate / "upasargasyAyau" 2 / 3 / 100 / iti latve palAyate palyayate / "dayA-'yA''s-" 314147 / iti parokSAyA Ami palAyAJcake / palAyitA / anaTi nilayanam dulayanam / nirdasostu so rutvasya pare latve'siddhatvAt nirayaNam , atra "svarAt" 2 / 3 / 85 / iti nasya 10 Natvam / "adurupasargAntaro-' 2 / 3 / 77) ityatra duro varjanAt "svarAt" 2 / 3 / 85 / iti NatvAmAve durayanam / mani "voH-"4|4|121|| iti yalope'kArAntAd vihite'ziti "ataH" / / 3182 / iti lopavidhAnAdasya lopAbhAve svamA; ye tvatrApyallukamicchanti tanmate sumaa| kipi "voH-"4|4|121|| iti yaluki "isvasya-" 4 / 4 / 113 / iti te svat ; ye tvatrApi "ataH" 43182 / ityallopamicchanti tanmate sut ; ye tvantaraGgaM tAgamaM prati bahiraGgasyai yaluko'siddha- 15 tvamicchanti tanmate svaH / vici yaluki svaH / tau "gyo:-" 4 / 4 / 121 // iti yaluki atiH, allapakSe tu tiH // vayi / vayate / "na shs-"4|1|30| ityetvaniSedhAd vavaye / vayitA / mani "yvo:-"4|4|121| iti yaluki suvamA; allukpakSe sunmA, atra "svaramya pare prAgvidhau" 71 / 110 / iti sthAnitvAd "anunAsike ca-" 4 / 1 / 108 / iti vasyoT na bhavati / uNAdau "-vayibhyAM Nit" (u0 570) iti ase vAyasaH / "am" (u0 952) iti asi vayaH pakSI 20 bAlyAdi ca // payi / payate peye payitA / mani yo luki supamA, allukpakSe supmA / evaM pani suSavA supvA / ktau patiH ptiH| [uNAdau] "asU" (u0 952) iti asi payaH, pivatervA "pA-hAkbhyAM paya-chau ca" (u0 953) iti asi // mayi / mayate meye mayitA / aci mayaH // nayi / nayate neye nayitA / aNopadezatvAd NatvAbhAve pranayitA / mani yo luki sunamA, allukpakSe sunmA / evaM vani sunavA sunvA / kipi yaluki "hasvasya-" 4 / 4 / 113 // iti 25 te ca sunat sunatau sunataH / sU sUnau sUnaH, atrAlluk "svarasya pare prAgvidhau" 74 / 110 / iti sthAnitvasya 'na sandhi-" 74 / 111 // iti pratiSedhAt "ni dIrghaH" 1 / 4 / 85) iti dIrghaH "nAmno no'nahaH" 2 / 1 / 91 // iti nasya luk ca bhavati / ktau natiH ntiH // cayi / 1 syAyanako' iti saM1 binA sarvatra azvei'pi //
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe cayate ceye cayitA / ghatri caayH| caya iti tu cinoteH ali // rayi / rayate reye rayitetyAdi // ____ 797 tayi 798 Nayi rakSaNe ca / cakArAd gatau / tayate teye tayitA / "Nin cAvazyakA-" 5 / 4 / 36 // iti Nini tAyI // Nayi / "pAThe dhAtvAde:-" 2 / 3 / 97 / iti Nasya '5 natve nayate / NopadezatvAd "adurupasargAntaro-" 2 / 31771 iti Natve praNayate / neye nyitaa| mannAdiSu pUrvavad // 799 dayi dAna-gati-hiMsA-dahaneSu ca / cakArAd rakSaNe / "smRtyartha-dayezaH" 2 / 2 / 11 / iti karmaNo vA karmatve "zeSe" 2 / 2 / 81 / iti SaSThyAm dAnasya dayate, dAnaM dayate / "dayA 'yA-''s-" 3 / 4 / 47) iti parokSAyA Ami dayAzcakre / dayitA / kye dayyate, atra "voH 10 pvay-" 4 / 4 / 121 / ityatra yi varjanAd yalopAbhAvaH / "zIG-zraddhA-" 5 / 2 / 37 // iti Alo dayAluH / dayanaM dayante prANino'nayeti vA yathAkramaM ktyanaTorapavAde bhidAditvAd aUi dayA / kte dyitH| dayereva karmaNo vA karmatvavidhAnAd deMG pAlane ityasya karmaNi dvitIyaiva bhavati, mAtaraM dayate // 800 UyaiG tantusantAne / Uyate / "gurunAmyAde:-" 3 / 4 / 48 / iti parokSAyA Ami 15 UyAzcakre / UyitA / aidittvAt ktayorneTa, UtaH UtavAn / mani yaluki guNe ca svomA / evaM bannAdiSvapi // 801 pUyaiG durgndh-vishrnnyoH| pUyate pupUye puuyitaa| aidittvAt ktayorneT , pUtaH pUtavAn / aci pUyaH, striyAM gaurAditvAd DyAm puuyii| ktau pUtiH, atra te'niTatvAt "kteTo-" 5 // 3 // 106 / ityapratyayo na bhavati / uNAdau "ha-muSi-" (u0 651) iti kiti tau pUrtirdurgandhaH // 20 802 knUyaiG zabda-undanayoH / undanaM kledanam / durgandhe'pItyeke / knUyate cuknUye knUyitA / aidittvAt ktayorneT , kbhUtaH nUtavAn / Nau "arti-rI-" 4 / 2 / 21 / iti pau "puspo" 4 // 3 // 3 // iti guNe "voH-" 4 / 4 / 121 // iti yaluki ca knopayati / "celArthAt knopeH" 5 / 4 / 58 // iti Nami celaknopaM vRSTo devaH / "na NiG-ya-" 5 / 2 / 45 / iti pratiSedhAd anAbhAve tRni anUyanazIlaH knUyitA // 25 803 kSmAyaiG vidhUnane / kSmAyate cakSmAye mAyitA / aidittvAt ktayorneT, mAtaH kSamA tavAn / Nau "arti-rI-" 4 / 2 / 21 / iti pau "vo:-" 4 / 4 / 121 / iti yaluki mApayati / tRni pUrvavat kSmAyitA // 804 sphAyaiG 805 opyAyal vRddhau / sphAyate pasphAye sphAyitA / aittviAt ktyo1 mana-vanprasUtikRdantapratyayeSu // 2 kaliyAnde iti zAkaTAyanaH // --
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 797-808] svopajhaM dhaatupaaraaynnm| 103 neTa , sphAtaH sphAtavAn / "sphAyaH sphI vaa"4|194| iti sphIbhAve sphItaH sphItavAn / Nau "sphAyaH sphA" 4 / 2 / 22 / iti sphAv , sphAvayati / pArAyaNikAnAM tu sphAyayatItyapi / tathA vipi yaluki sphAmAcaSTe iti Nici antasyAvAdeze sphavayatIti / uNAdau "dina-nama-" (u0268) iti ne nipAtanAt phenaH / "bhI-vRdhi-" (u0 387) iti re sphAram / "sthavira-piThira-"(u0 417) iti ire nipAtanAt sphiraH sphAra ityarthaH // opyAyaiG / pyAyate / parokSA-yaGoH "pyAyaH 5 pI:" / 1 / 91 / iti pyAdeze Apipye ApepIyate / "ktayoranupasargasya" 4 / 1 / 92 / iti pIbhAve "sUyatyAdyo-" 4 / 2 / 70 / iti ktasya natve ca pInau stanau, pInaM mukham / "AGo'ndhUdhasoH" 4 / 1 / 93 / iti pyAdeze ApIno'ndhuH, ApInamUdhaH; arthAntare tu ApyAnaH candraH, atra "vyaJjanAntasthA''to-" 42 / 71 / iti tasya natvam / "dIpa-jana-" 31467 / iti kartaryadyatanyAsTe vA mici taluki ca apyAyi apyAyiSTa / "na khyA-pUg-" 2 / 3 / 90 / iti pratiSedhAt "svarAt" 2 / 3 / 85/ 10 iti NatvAbhAve prapyAnaH, odittvAt "sUyatyAdyo-" 4 / 2 / 70 / iti tasya natvam / . 806 tAyaG sntaan-paalnyoH| santAnaH prabandhaH / tAyate tatAye tAyitA / "dIpajana-" 3 / 4 / 67 / iti vA nici atAyi atAyiSTa / RdittvAd De na isvaH, atatAyat / yaGi tAtAyyate / yaGlupi tAtAyIti tAtAti / "na NiG-ya-" 5 / 2 / 45 / iti pratiSedhAdanAbhAve tRni tAyanazIlastAyitA / "Nin cAvazyakA-" 5 / 4 / 36 // iti Nini tAyI // 15 atha lAntA nava seTazca 807 vali 808 valli saMvaraNe / valate / "anAdezAde:-" 1 / 11 / 24 / ityetva-dvitvAbhAvayoH "na shs-"4|1|30 iti niSedhAt vavale / valitA / te upodvalitaH / aci valaH, kutsito valaH kuvalaH, striyAM gaurAditvAd DyAm kuvalI badarI / ghani vAlAH kezAH; kalyANA vAlA yasyA iti kroDAditvAd "asaha-naJ-" 2 / 4 / 38 / iti jyabhAve Api kalyANavAlA; zvetavAlIti 20 tu jAtivAcinaH "paak-krnn-"2|4|55| iti DyAM siddham / uNAdau "bhINa-zali-"(u021) iti ke balkam / "syami-kaSi-"(u0 46) iti Ike valIkaM nIvam / "sRNIkA-'stIka-" (u0 50) iti Ike nipAtanAd valmIko nAkuH / "ku-gu-vali-"(u0 365) iti aye valayaH kaTakaH / "valiMpuSeH kalak" (70 496) valkalam, valkaM lAtIti vA De valkalam / "padi-paThi-" (u0607) iti iH, valiH / "phali-vali-" (u0 758) iti gau valyuH / dantyauSThyAdirayam / jvalAdau bala 25 prANana-dhAnyAvarodhayoriti tvoSThyAdiH / balati / "varSAdayaH klIbe" paa3|29| ityali balam / "vA jvalAdi-" 5 / 1 / 62 / iti Ne bAlaH / aci balaH / uNAdau "zali-bali-" (u034) iti Ake balAkA / "baleo'ntazca vA" (u0 133) iti aje balvaja ulapaH, balvajA sabuso dhAnya. 1 ko sphAtiH / kathaM sphItiriti ? ucyate, sphAyate sma ktaH sphItaH, sphIta ivAcarati "kartuH kvip" 4 / 25 / sphItatIti "svarebhya i." (u0606) iti sphItiH // 2 saMvaraNe sadharaNe ceti mAdhavadhA. pu097 dhA0 487-88 kaumutha ca pR.138 dhA. 492-2 // .
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUSAdi gaNe punaH / "viSTapolapa-" (u0307) iti ape nipAtanAt ulapaH / valaNa praannne| ghaTAdidhetyeke / valayati // valli / vallate vavalle vallitA / te vallitaH / te seTtvAt "ktetto-"5|3|106| . iti aH, vallA / aci vallam / uNAdau "kR-za-ga-"(u0 329) iti abhe vallabhaH / "mI-masi-" (u0 427) iti Ure vallUraM zuSkamAMsam / "vaDi-vaTi-" (u0 515) iti ave vallavo 5 gopAlaH / "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, vallilatA / "nadi-valli-" (u0 698) iti arau vallarirmaJjarI // 809 zali calane ca / cakArAt saMvaraNe / tAlavyAdiH / zalate zele zalitA / uNAdau "bhISzali-"(u0 21) iti ke zalkaH zaraNam / "zali-bali-" (u0 34) iti Ake zalAkA / "zalyaNerNit" (u0 59) iti Uke zAlUkaH / " kR-za-ga-" (u0 329) iti. abhe zalabhaH / 10 "sthA-chA-mA-" (u0 357) iti ye zalyam , yAvAditvAt ke zalyakaH / "mRdi-kandi-" (u0 / 465) iti ale zalalaM zvAvit sUcI / zalamiti tu aci / "kami-vami-"(u0618) iti NidiH, zAliH / "zalerATuH" (u0 763) zalATuH komalaM phalam / "lasjIyi-zalerAluH" (u0 822) zalAlurvRkSAvayavaH / zala gatau jvalAdiH / zalati / "vA jvalAdi-" 5 / 1162 / iti Ne zAlA / aci zalaM zvAvidroma / / 15 810 mali 811 malli dhAraNe / malate mele malitA / aci malaH / karmaNi pani maalaa| uNAdau "ku-gu-vali-" (u0 365) iti aye malayo giriH / "mahi-kaNi-" (u0 428) iti Ure mAlUro bilvaH / curAderAkRtigaNatvAccurAdAvadantaH / malayati / ali parimalaH // mAlle / mallate mamalle mallitA / aci mallaH, gaurAditvAd DyAm mallI vicakilaH / Nake mallakaH, khiyAm mallikA / uNAdau dR-kR-na-" (u0 27) iti ake mallakaH zarAvaH, mallikA vicakilaH 20 zarAvazca // 812 bhali 813 bhalli paribhASaNa-hiMsA-dAneSu / bhalate bamale bhlitaa| bhalisthAne oSThyAdi balimeke paThanti, balate / "anAdezAde:-" 4 / 1 / 24 / ityetva-dvitvAbhAvayoH bele| bhalie AbhaNDane / nibhAlayate / uNAdau "mR-manyaji-" (u058) iti Uke bhAlUka RkSaH // __ bhalli / bhallate babhalle bhallitA / karaNe "vyaJjanAd-" 5 / 3 / 132 / iti ghani mallaH kSurapraH / 25 uNAdau "kaNi-bhalleIrghazca vA" (u0 60) iti Uke bhalluko bhAllUkazca RkSaH / "padi-paThi-" (u0607) iti iH, bhalliH // 814 kali shbd-sngkhyaanyoH| kalate Akalate saGkalate parikalate pratyAkalate viklte| cakale kalitA / aci kalaH / karmaNi ghani kAlaH / "tikkRtau nAmni" 5 / 171 / iti ake kalikA / uNAdau "bhINzali-"(u021) iti ke kalko dambhaH / "krI-kali-" (u0 38)iti 1 "yAvAdibhyaH kaH" // 3 // 15 // 2 ca saM 1 tapA0 nAsti /
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtmanedhAtavaH 809-827] svoparva dhAtupArAyaNam / 105 ike kalikA korakam , utkalikA UrmiH / kalama iti tu kaDat made ityasya "sR-pR-prathi-" (u0 347) iti ame Dasya latve ca siddham / "sthA-chA-mA-" (u0 357) iti ye kalyaM prAtaH / "kuli-luli-" (u0 372) iti Aye kalAyaH tripuTadhAnyam / "mRdi-kandi-" (u0465) iti ale kalalaM zukrazoNitamalaH / "kalyani-mahi-" (u0 481) iti ile kalilaM vyAptam / "RpR-nahi-" (u0 557) iti upe kaluSaM pApam / "kalermaSaH (u0 562) kalmaSaM pApam / "kulezca / mASak" (u0 563) kalmASaH zabalaH / "kali-kulibhyAM mAsa" (u0584) kalmAsaH zabalaH / "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, kaliH / kalaNa kSepe kAlayati / aci kAlaH / "Ni-vettyA-" 5 / 3 / 111 / iti ane kAlanA / "svarebhyaH-"(u0 606) iti iH, kAliH / kAliketi tu kAlAt corAdyakani / kalaN saMkhyAna-gatyoH adantaH, kalayati / kalanA / "bhISi-bhUSi-" 5 / 3 / 109 / ityatra bahuvacanAd aGi kalA // 10 815 kalli azande / zabdasyAbhAvo'zabdam tUSNImbhAvaH / zabdArtho'yamityeke / avyatazabdArthe itypre| kallate cakalle kllitaa| aci kallaH / uNAdau "piJchola-kallola-" (u0 495) iti ole kllolH|| atha vAntAzcaturdaza seTazca. 816 teGa 817 devRG devane / tevate titeve tevitA / RdittvAd ke na isvaH, ati- 15 tevat / yaDi tetevyte| yaGlupi tetevIti, pakSe "anunAsike ca-" 4 / 1 / 108 / iti vasyoTi guNe ca tetayoti, kityevoDiti pakSe "yvoH-" 4 / 4 / 121 / iti valuki teteti / mani "anunAsike ca-" 4 / 1 / 108 / iti vasyoTi guNe ca sutayomA / vani "yvoH-" 4 / 4 / 121 / iti valuki sutevA / kipi UTi sutayUH / vici "yvoH-" 4 / 4 / 121 // iti vasya luki suteH / ktarapavAdaH "kteTo-" 5 / 3 / 106 / iti aH, tevA // devRG / devate dideve devitA / Rdi-20 ttvAd De na isvaH, adidevat / zeSaM pUrvavat / "parerdevi-" 5 / 2 / 65 / iti ghinaNi paridevI / "upasargAd deva-devi-" 5 / 2 / 69 / iti Nake AdevakaH / uNAdau "Rcchi-caTi-" (u0 397) iti are devara / "mRdi-kandi-" (u0 465) iti ale devalaH RSiH / devaTa iti tu dIvyateH "divyavi-" (u0 142) iti aTe // 818 vRha 819 sevRG 820 kevRG 821 khevRDa 822 gevRha 823 glekha 25 824 peGa 825 plevRG 826 mevRG 827 mlevRG sevane / sarve RditaH seTazca / RdittvaM Gapare NAvupAntyahasvAbhAvArtham / "paH so-" 2 / 3 / 98 // iti satve sevate siSeve sevitA / RdittvAd De isvAbhAve SopadezatvAcca "nAmyantasthA-" 2 / 3 / 15 / iti Satve asiSevat / "parini-veH sevaH" 2 / 3 / 46 / iti Satve pariSevate niSevate viSevate / avyavAye'pi paryaSevata ityAdi / 1 kaliH saM 1 tapA* pra* // 2 corAdeH" 71 // 73 // iti sUtram // dhA.pA. 14
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 AcAryazrIhemacandraviracitaM bhUSAdigaNe sani pariSiSeviSate, atra "Ni-storevA-" 2 / 3 / 37 / iti niyamena bAdhitasya Satvasya pratiprasavaH / anaTi sevanam / bhIruSThAnAditvAt patve dundubheH sevanaM dundubhiSevaNam // sevRG / sevate / aSopadezatvAt SatvAbhAve parisevate nisevate visevate paryasevata / sani parisiseviSate / siseve / ___Nau asisevat / kte sevitaH / "kteTo-'" 5 / 3 / 106 / ityaH, sevA // kevRG / kevate 5 cikeve / Nau De acikevat / uNAdau mRdi-kandi-" (u0 465) iti ale kevalaH // khevR / khevate cigveve khevitA / Nau De acikhevat / / gevRng| gevate jigeve / Nau De ajigevat // glevRG / glevate jigeve / Nau De ajiglevat // peG / pevate 'pipeve / Nau ke apipevat // plevRha / plevate pipleve| Nau apiplevat // . mevR / ___ mevate mimeve / Nau De amimevat // mlevRG / glevate mimleve / Nau ke amimlevat // 10 828 revRG 829 pavi gatau / revaG plutigatAvityanye / plutibhirgatiH plutigatiH / revate rireve revitA / RdittvAd u hrasvAbhAve arirevat / "nAmyupAntya-" 5 / 1 / 54 / iti ke revA nrmdaa| uNAdau "tR-ji-" (u0 221) iti ante revantaH sUryaputraH / revatI tu rIyatervici matau DyA rUpam // pvi| pavate peve pavitA / "i-GitaH" 5 / 2 / 44 / iti ane pavanaH / / atha zAntau dvau seTau ca16 830 kAzRG dIptau / kAzate cakAze kAzitA / RdittvAd De hasvAbhAve acakAzat / aci kAzaH AkAzaH saGkAzaH prakAzaH / "nAminaH kAze" 3 / 2 / 87 / iti dIrgha pratIkAzaH nIkAzaH / ghaJi kaashH| uNAdau "vani-kaNi-" (u0 162) iti The kASTham / "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, kAziH // 831 klezi bAMdhane / klezate cikleze kleshitaa| kte klezitaH / "ktaTo-'" 5 / 3 / 106 / 20 ityaH, kvezA / ghani klezaH // atha pAntA dvAdaza seTazva 832 bhASi ca vyaktAryA vAci / prakRteH parazcakAraH prakRtimanukarSati, tena klezirrASizca 3ktAyAM vAci / klezirudAhRta eva / bhASi / bhASate babhASe bhASitA / Nau De "bhrAja-bhAsa-" 4 / 2 / 36 // iti vA hasve abIbhaSat ababhASat / kte bhASitaH / "ktetto-"5|3|106|| iti aH, bhaassaa| 25 pani bhASaH / pyaNi bhASyate iti bhASyam , karaNe vA "bhulm"5|3|1|| iti dhyaN / "ninda hiMsa-" 5 / 2 / 68 / iti Nake vyAbhASaNazIlo vyAbhASakaH // 1 "bhIruSTAnAdayaH" 333 // 2pipeve pevitANau iti mudrite ||3keshi vivAdhane pr.| kleza vyaktAyAM vAci iti dhAtu padIpa pR. 45 dhA. 607 / atra sAyaNaH kleza avyaktAyAM vAci / yAdhana iti durgaH, atra svAmI kleza vyaktAyAM vAci ceti paThan imAvapi pUrvadhAtorarthAvevAha / candra-durga-maitraya-samma. tAkAra-devAdayastu dhAtvantaramevAhuH / iti mAdhavadhA0pR.114 dhA0599 // 4 bhASate bhASitA sNpaa.1||
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 828-842] svopalaM dhAtupArAyaNam / 107 833 ISi gati-hiMsA-darzaneSu / ISate / "gurunAgyAdeH-" 3 / 4 / 48 / iti parokSAyA Ami ISAJcakre / ISitA / kte ISitaH / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / iti aH, IpA, "nAmyupAntya-" 5 / 1154 / iti ke vA rUpam / uNAdau Rcyuji-" (u0 48) iti Ike ISIkA kAzaH / iSIketi tu ipata icchAyAmityasya / iSurityapIcchateH "pR-kA-hRSi-" (u0 729) iti kiti au rUpam / ISa uJche ISati // 834 geSTaG anvicchAyAm / anvicchAgveSaNam / geSati jigeSe geSitA / RdittvAd Ge hUsvAbhAve ajigeSat // 835 yeSTaG prayatne / yeSate yiyethe yessitaa| RdittvAd De hasvAbhAve ayiyeSat / / 836 jeSaG 837 NeGa 838 epRG 839 hetRG gatau / jepate jijeSe jeSitA / RdittvAd ke ajijeSat // pRG / "pAThe dhAtvAde:-" 2 / 3 / 97 / iti natve neSate / 10 NopadezatvAt "adurupasargA-" 2 / 3 / 77) iti Natve praNeSate / nineSe neSitA / RdittvAd De anineSat / neSTeti tu nayateH "niyaH SAdiH" (u0 864) iti tRpratyaye ruupm|| epRG / eSate anveSate / "gurunAmyAde:-" 3 / 4 / 48 / iti parokSAyA Ami eSAJcakre / "sva. dedvitIyaH" 4 / 1 / 4 / iti Setvei anveSiSate / RdittvAd De na hUsvaH, mA bhavAneSiSat / atrApyoNeriva RditkaraNena nityasyApi dvitvasya hrasvena bAdhAjJApanAd hesvasya prAptiH / kte anveSitaH / anviSTa 15 iti vicchateH // iSTaG / heSate jiruSe heSitA / RdittvAd De ajiruSat / te DreSitaH / "ktaTo-'" 5 / 3 / 106 // ityaH, heSA // 840 reDaG 841 heSTaG avyakte zabde / reSate rireSe reSitA / RdisvAd ke ariresat / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, reSA / hepaG / hepate jiheSe heSitA / te heSitam / RdittvAd De ajiheSad / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH heSA // 20 842 parSi snehane / parSate paparSe parSitA / kvipi talaki "raatsH"2|1190| iti niyamAt "padasya" 2 / 1 / 89 / iti lopAbhAve supa / pANiriti tu pRSeH "pRSi-hRSibhyAM vRddhizca" (u0 636) iti Nau / parSadityapi pRNAteH "praH sad" (u0 897) iti sadi / pariSaditi tu paripU. t sIdateH kvipi // 1 hasvasyAprAptiH iti mudrite // 2 asya sthAne mAdhavadIkSitadhAtukAvyakArAdayaH pemiti reSahe he avyakte zabde iti cAhuH, tathA ca "supreSitAn pathi sareSavRke saheSaM, heSAstakAsaramadAnatibhAsurAGgAn / mAtottharAsalasitAnnasitena dAmnA, sUto yayAma samarAbhyasiyAsturaGgAn" // iti dhAtukAvyasarga, zlo079 / evaM kezavo'pi 'kaukSe kardati pardate gudarave reSeti vArke hase bukkati zvarave bhaSeti hayaje heSeti heSeti ca' iti / reSadhAtuH svabhAvAd ghRkazabde, he legha ca dhAtU azvazabde iti // 3 pRSU secane ityasmAt dhAtoH / / 4 paz pAlana-pUraNayoH ityasmAt // 5. Sadla vizaraNagatyavasAdaneSu // 6 kvie saM1-2 tapA0 //
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 AcAryazrIhemacandraviracita [bhUvAdigaNe 843 dhuSuG kAntIkaraNe / udittvAd ne dhuMSate juqSe dhuMSitA // atha sAntAstrayodaza seTaca 844 saMkhaG prmaade| dantyAdiH / pramAdo'valepaH / saMsate sasraMse ssyte| UdittvAt vitva veT, sastvA; iTi "ktvA" 4 / 3 / 29 / iti kittvAbhAve saMsitvA / veTatvAt ktayorneT, sastaH 5 sastavAn / "vazca-saMsa-" 1 / 1 / 50 / ityatra dhvaMsisahacaritasya dyutAdisrasergrahaNAdasya yaDi nyabhAve sAsasyate / "saMs-dhvaMs-" 2 / 1 / 68 / ityatra sAhacaryAnAzrayaNAdubhayorapi grahaNe kvipi datve ukhAsat / bhAnto'yamityeke, visrambhate bisrabhyate // 845 kAsRG zabdakutsAyAm / zabdasya kutsA rogaH / kAsate "dayAyos-" 3 / 4 / 47) ___ iti parokSAyA Ami kAsAJcakre / kAsitA / RrdittvAd De na hrasvaH, acakAsat / kte kAsitam / 10 "kTo-" 5/3 / 106 / iti aH, kaasaa| ghani kAsaH / vikAsa iti tu kaserdhani / 846 bhAsi 847 dubhrAsi 848 dumlAsRGdIptau / bhAsate babhAse bhAsitA / Nau "bhaaj-bhaas-"4|2|36| iti vA hrasve abImasat abbhaast| grahAditvAd Nini udbhAsI / "bhajibhAsi-" 5|2|74|iti ghure bhAsanazIlo bhaasurH| "stheza-bhAsa-" 5 / 2 / 81 / iti vare bhAsvaraH / "didyuid-" 5 / 2 / 83 // iti kvipi bhAH bhAsau bhAsaH / bheti tu "mRgayecchA-" 5 / 3 / 101 / 15 iti nipAtanAdaGi Api ca bhAteH / kte bhAsitaH / "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, bhAsA / pani uddhaasH| uNAdau "tR-ji-bhU-vadi-" (u0 221) iti ante bhAsantaH Nau "AmantA-" 4 // 385 / iti ayi bhAsayantazca sUryaH // dubhrAsi / "prAsa-bhlAsa-" 36473|iti vA zye prAsyate bhaaste| "ja-ama-vama-" 4 / 1 / 26 / iti vA svarasyaitve dvitvAbhAve ca prese banAse / praasitaa| Nau "bhrAja-bhAsa-" 4 / 2 / 36 / iti bahuvacanAdvA hrasve abinasat ababhrAsat / TvittvA20 dathau prAsathuH // dumlAluGa / "prAsa-bhlAsa " 3 / 4 / 73 / iti vA zye bhlAsyate mlaaste| "ja-bhrama-" 4 / 1 / 26 / iti vaitve dvitvAbhAve ca bhlese bbhlaase| bhlaasitaa| RdittvAda Nau ke na hrasvaH, ababhlAsat / divattvAdayau malAsathuH // 849 rAsRG 850 NAsaG zande / rAsate rarAse / RdittvAd Nau De na hasva., ararAsat / "nAmni puMsi ca" 5 / 3 / 121 // iti pake rAsakaH / uNAdau "ka-za-gR-' (u0329) iti ame 26 rAsabhaH / rAnA rameti tu "raserNidvA" ("raservA") (u0 260) iti ne rasateH // NAsaG / "pAThe dhAtvAdeH-" 2 / 3 / 97 / iti natve naaste| NopedazatvAd "aduruprgaa--"2|377| iti Natve 1 atra sAyaNaH ghusi kAntikaraNe / ghiSItIdupa, paiThatuH candrakAzyapau / svAmi ghaseti dantyAntamadupapadhaM ppaatth| yathA vayaM tathA deva-maitreya-durgAH / SakArAnto'pyayamiti mA.dhA.pR. 119 dhA0642 / dhAtukAvye tu ghsiityeke| ghaSetyanye / sarga, zlo. 84 TIkAyAm // 2 rogaje kutsitazabde'yaM prsiddhH| zabdamAtre zobhArthe'pyAha bhaTTiH iti dhAtukA.pU. 153 sa1-79 zlokaTIkAyAm // 3 dayAyAkA pra0 // 4 svAsaha sN| saMra tpaa*|| 5 TubhrAza TubhlArA iti paanniniiyaaH||
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 843-861] svopajhaM dhaatupaaraaynnm| prnnaaste| nanAse nAsitA / RdittvAd u ananAsat / aci nAsA / Nake nAsikA // 851 Nasi kauTilye / "pAThe dhAtvAdeH-" 2 / 3 / 97 / iti Nasya natve NopadezatvAd "adurupasargA-" 2 / 3 / 77 / iti Natve praNasate / nese nasitA / Nake nAsikA / vici kipi vA sau bhvAditvAd "abhvAde:-" 1 / 4 / 90 / iti dIrghAbhAve sunaH / karmaNi pAje nAso ghrANam / uNAdau "nasi-vasi-" (u0 40) iti NidikaH, nAsikA // 852 bhyasi bhaye / bhyasate babhyase bhysitaa| "bheSa" iti cndrH| meSate // 853 AGa zasuG icchAyAm / AGa iti AGaH para evAyaM prayujyate nAnyopasargAt nApi kevala iti jJApanArtham / udittvAd ne AzaMsate AzaMsyate aashshNse| te AzaMsitam / "ktetto-"5|3|106|| iti aH, AzaMsA / "san-bhikSA-" 5 / 2 / 33 / iti uH, AzaMsuH / prazasyate zastram , prazaMseti tu zaMsU stutAvityasya // 10 . 854 prasUG 855 glasUG adne| grasate janase grsitaa| yaGi jaagrsyte| yaGlupi jAgrasIti jAgrasti / UdittvAt ktvi veTa, astvA grasitvA / veTtvAt ktayorneTa, grastaH prastavAn / ghani grAsaH / uNAdau "prasi-hAgbhyAM grA-jihau ca" (u0339) iti me graamH| "rukma-grISma-" (u0 346) iti me nipAtanAt grISmaH // glasUG / glasate jaglase glsitaa| UdittvAt ktvi veT, glastvA glasitvA / veTtvAt ktayorneT, glastaH glastavAn / ghaJi glAsaH // 15 856 ghasuG karaNe / udittvAd ne ghaMsate jaghaMse ghaMsitA / mUrdhanyAnto'yamiti candraH ghaMSate // atha hAntA aSTAdaza seTazca 857 Ihi ceSTAyAm / Ihate / "gurunAmyAdeH-" 3 / 4 / 48 / iti parokSAyA Ami IhAcakre / IhitA / ghani IhaH / striyAM "kteTo-" 5/3 / 106 // iti aH, IhA // " 20 858 ahuG 859 plihi gatau / udittvAd ne aMhate / "anAto-" 4 / 1 / 69 / iti pUrvasyAtve ne ca AnaMhe / aMhitA / uNAdau "ambhi-kuNThi-" (u0 614) iti irnaluk ca, ahiH / "taGki-vaki-" (u0 692) iti rau aMhiH / "as-" (u0 952) iti asi aMhaH pApam , amervA "amerbhahau cAntau" (u0 962) iti asi / ahuNa bhAsArthaH aMhayati // plihi / plehate piplehe plehitaa| uNAdau "zvan-" (u0 902) iti ani nipAtanAt plIhA // 25 860 garhi 861 galhi kutsane / garhate jagaheM garhitA / yaGi jAgate / mani sugrmaa| vani sugare / striyAM "kteTo-" 5 / 3 / 106 / iti aH, gardA / "zvAdibhyaH" 5 / 3 / 92 / iti ktau 1 atra kRga ubhayapaditve'pi "AmaH kRgaH" 3 // 3 // 75 / ityAtmanepadameva na prsmai| IhAmbabhUva, IhAmAsa, bhvastibhyAM parasmaipadameva evamanyatrApi // 2 ama gatau ityasmAd as bhakAra-hakArau cAntau bhavataH, aMhaH pApaM aparAdhaH dInazca //
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe gardiH / ghaJi grhH| kvipi "rAtsaH" 2 / 1 / 90 / iti niyamAt saMyogAntalopAbhAve sugharT / garhaN vinindane yujAditvAd vA Nici garhayati garhati // galhi / galhate jagalhe glhitaa| yaGi jAgalhyate / mannAdiSu pUrvavat / / 862 vahiM 863 valhi prAdhAnye / varhate varhe varhitA / aci varhaH pradhAnabhUtaH / muni5 pravarhaH // valhi / valhate vavalhe valihatA / curAdau bhAsArthoM varhayati valhayati // / 864 barhi 865 balhi paribhASaNa-hiMsA-''cchAdaneSu / dAne'pyanye / oSThyAdI etau, pUrvI tu dantauSThyAdI / barhate baba. barhitA / ghani barhaH / prajJAdyaNi bAhaH / "phala bcci-"7|2|13| iti ine brhinnH|| blhi| balhate babalhe blihtaa| "hA'ntasthA- 2 / 1 / 81 / ityadyatanyA dhasya vA Dhatve avalhiDhdvam avalhidhvam / uNAdau "sRNIkA-" (u0 50) iti ike 10 nipAtanAt baalhiikH| "padi-paThi-" (u0 607) iti iH, balhiH / bAhulakAddIdhai bAlhayaH / khArthike ke bAlhikA dezaH kSatriyAzca // 866 vehaG 867 jehaG 868 vAhRG prayatne / vehate vivehe vehitA : RdittvAd De na hakhaH, avivehat / vehaditi tu henteH, vihanti garbhamiti vehad garbhanI gauH, "saMzcadvehatsAkSAdAdayaH" __ (u0 882) iti nipAtanAt // jehaG / jehate jijehe jehitA / RdittvAd De ajijehat / / 15 vAhaG / vAhate vavAhe vAhitA / RdittvAd u avavAhat / "kSubdha-viribdha-" 4 / 4 / 70 / iti te nipAtanAdiDabhAva vADhaM bhRzam / vAhitamanyat // 869 drAhaG nikSepe / nidrAkSepe ityeke / drAhate dadrAhe draahitaa| RdittvAd De adadrAhat // 870 ahi tarke / tarka utprekSA / uhate / "upsrgaadsy-"3|3|25| iti vA''tmanepade 20 samUhati samUhate / "upasargAdUho-" 4 / 3 / 106 / iti kGiti yi hasve abhyuhyate samuhyate / "guru nAmyAde:-" 3 / 4 / 48 / iti parokSAyA Ami UhAJcake / sani "svarAdeH-" 4 / 1 / 4 / iti herdvitve UjihiSate / kte Uhitam / "kteTo-'" 5 / 3 / 06 / iti aH, uuhaa| ghani UhaH / 871 gAhauG viloDane / viloDanaM parimalanam / gAhate jagAhe / audittvAd veT, gADhA gAhitA / veTtvAt ktayoneMT, gADhaH gADhavAn / aci gaahH| striyAM gaurAditvAd DyAm gaahii| 25 ghani avagAhaH / / 872 glahauG grahaNe / glahate jglhe| audittvAd veT , glADhA, atra "DhastaDDe" 1 / 3 / 42 / 1pANinIyAH // 2 vipUrvAt hanterDitkat vezca guNaH, vehat garbhadhnI aprajA strI anaDvAMzca // 3 kriyAvizeSaNamevaitat , yadyayaM kriyAvizeSagaM tatkathaM bADhavikramA ityatra vikramAbhidhAyI bADhazabda iti cet, ucyte| nAtra bADhazabdo vikramAbhidhAyI kintu vispaSTapaTuvat bADhazabdena kriyAvizeSaNena saha samAsa iti // 4 paanniniiyaaH|| 5 vitarke / / vitarkaH sambhAvanam, iti paanniniiyaaH| kathaM tarhi 'anuktamapyUhati paNDito janaH' ityatra parasmaipadam ? atrAhuH-anudAttatvalakSaNasya taGo anityatvAnna doSa iti tattvabodhinyAM siddhAntakau0 pR0 31 //
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmanedhAtavaH 862-882] sthopaTaM dhAtupArAyaNam / iti Dhe Dho luk pUrvasyAto dIrghazca / iTi glahitA / veTtvAt ktayorneTa, glADhaH glADhavAn / "su-glahaH prajanAkSe" 5 / 3 / 31 / ityali akSANAM glahaH paNaH / akSaviSayAdanyatra pani glAhaH / ayaM gRhauGa ityeke / garhate garhitA gardA gRDhaH gRDhiH gRham gRhaaH|| 873 bahuG 874 mahuG vRddhau / udittvAd ne bahate babahe bNhitaa| uNAdau "sthAvaki-bahi-" (u0 486) iti kiti ule naluki ca bahulaH kRSNapakSaH / "baMhi-hernaluk ca" 5 (u0990) iti isi bahiH / bahuH bAhuriti tu "mi-vahi-" (u0 726) iti vA Niti au vheH|| mahuG / udittvAd ne maMhate mamaMhe mNhitaa| mahAniti tu mahe: "duhi-vRhi-" (u0884) iti katari / mahItyapyasyaiva "padi-paThi-"(u0 607) iti ipratyaye, ajantasya vA DyAm / vahuN mahuNa bhAsArthoM vahayati maMhayati // atha kSAntA aSTau seTazca / eteSAM ca SAnteSu pATho yuktaH, vaicitryArtha tviha kRtaH // 10 875 dakSi zaighraye c| zaighrayaM zIghratA cakArAd vRddhau| dakSate dadakSe dkssitaa| aci dakSaH / uNAdau "dru-ha-" (u0 194) iti iNe dakSiNaH dakSiNA / "zru-dakSi-" (u0 373) iti Ayye dakSAyyo gruddH|| 876 dhukSi 877 dhikSi sandIpana-klezana-jIvaneSu / dhukSate dudhukSe dhukssitaa| mani sudhukSmA / kibluki "saMyogasyAdau-" 2 / 1 / 88 / iti ko luki sudhuT / kte sndhukssitH|| 15 dhikSi / dhikSate didhikSe dhikSitA / mani sudhikSmA / kvipi sudhid // / 878 vRkSi varaNe / vRkSate vavRkSe vRkSitA / yaGi "RmatAm-" 4 / 1 / 55 / iti rI, varIvRkSyate / aci ghaJi vA vRkSaH / mannAdiSu dhukSivat // 879 zikSi vidyopAdAne / zikSate zizize shikssitaa| kte shikssitH| "taTo--" . 5 / 3 / 106 / iti aH,zikSA / Nake zikSakaH / zikSatIti tu zakeH sannantasyAjijJAsAya rUpam / jijJA-20 sAyAM tu zakerapyAtmanepadameva, vidyAsu zikSate // 880 bhikSi yAJAyAm / bhikSate gAM rAjAnam / bibhikSe mikssitaa| "san-bhikSA-" 5 / 2 / 33 / iti u:, bhikSaNazIlo bhikSuH / "vRng-bhikssi-"5|2|70| iti TAke bhikSAkaH bhikssaakii| te bhikSitaH / "kttto-"5|3|106| iti aH, bhikSA / ghani nikSaH / kecidalAme lAme cetyAhuH / / 881 dIkSi mauNDyejyopanayana-niyama-tratAdezeSu / mauNDyaM vapanam , ijyA yajanam , 25 upanayanaM maujIbandhaH, niyamaH saMyamaH, vratAdezaH sNskaaraadeshH| dIkSate didIkSe diikssitaa| "i. Dito-" 5:2 / 44 / ityanasya "na nniddy-"5|2|45| iti pratiSedhAt tRni dIkSitA / te diikssitH| "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, dIkSA / kecittu dIkSi mauNDayejyopanayanAdau ceti vRddhapAThaM bhindanti / jyavate jItaH // 882 IkSi darzane / IkSate / "gurunAmyAde:-" 3 / 4 / 48 iti parokSAyA Ami IkSA-30
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracitaM [bhUvAdigaNe zcakre / "yadvIkSye raadhiikssii"2|2|58| iti caturthyAm maitrAyekSate, IkSitavyaM prstriibhyH| aci vIkSaH / "zIli-kAmi-" 5 / 1 / 73 / ityaNo'pavAde Ne priyekssaa| te prekssitH| "kteTo-" 5 / 3 / 106 / ityaH, prekSA / dhyaNi utprekssyH| karaNe'naTi IkSaNam // 1 tasya daivaM paryAlocayatItyarthaH // 2 // " IkSitavyaM parakhIbhyaH, svadharmo rakSasAmayam / saMkrudhyati mRSA kiM tvaM, didRzkhaM mAM mRgekSaNe 5 // 1 // parastrINAmabhiprAye yatsandehAda IkSitavyaM nirUpayitavyaM kimevaM karoSi naveti tada rakSasAM kuladharnA na doSa iti //
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhvAdigaNe athobhayapadino bhlakSIparyantA varNakrameNa // '883 zriga sevAyAm / gitvAt phalavati kartari " IgitaH" 3 / 3 / 95 iti Atmanepadam , anyatra ca "zeSAt parasmai" 3 / 3 / 100 iti parasmaipadam / evaM sarvatra / zrayate, yati, zizriye, zizrAya / "NiSi0" 3 / 4 / 58 iti De azizriyat / zrayitA, zrayitum / "RvarNazrUyUTuMgaH kitaH" 4 / 4 / 57 itIDabhAve zritvA, zritaH, zritavAn / sani "idha0" 4447 iti veTi zizrIpati, zizrayiSati / "jINadRkSi0." 5 / 2 / 72 itIni vizrayaNazIlo vizrayI / "didyud-dad" 5 / 283 iti kvipi nipAtanAt zrIH / "bhUzrayadol" 5 / 3 / 23 iti sopasargAdali prazrayaH, anupasargAttu pani zrAyaH, zraya iti tu bAhulakAdali / " udaH zre" 5 / 3353 iti vAli ucchyaH , pakSe pani ucchrAyaH / uNAdau "kAvAvI." (u0 634) iti Nau zreNiH / adhiH iti tu aznoteH "saGki-vaGki0" (u0692) iti rau / zmazraH ityapi zeteH "manaH zIDoDit" (u0 810) iti rau / zira iti ca zRNAte: " mithirajyuSi0 " (u0 971) iti kiti asi // 884 NIMga prApaNe' / ajA nayate, nayati vA grAmam , prApayatItyarthaH / NopadezanvAt "adurupasargAntaro0" 2 / 3177 iti Natve praNayate, praNayati / " pUjA''cAryaka0 " 3 3 / 39 ityAtmanepade nayate vidvAn syAdvAde, baTumupanayate / "kartRsthA0" 3 / 3 / 40 ityAtmanepade krodhaM vinayate / kye ajA nIyate prAmam / ninye, ninAya / anusvArekvAnneTa , netA, netum / Nigi "gatibodhA" 215 ityatra nIvarjanAdaNikartuH karmatvAbhAve nAyayati bhAraM grAma caitreNa / "praNAyyo niSkAmA'sammate" 5 / 1 / 23 iti dhyaNi nipAtanAt praNAyyaH / "dhAyyApAyya." 5 / 1 / 24 iti nipAtanAt sAnAyyaM haviH / "paricAyyopacAyyA0" 5 / 1 / 25 iti nipAtanAd AnAyyo dakSiNAgniH / ye tu agneH anyatrApya nityavizeSe icchanti tanmate AnAyyo godhuk / "jivipUnyo0" 5 / 1 / 43 iti kyapi vinIyaH kalkaH / " vA jalAdi0" 5 / 1162 iti Ne nAyaH, pakSeci nayaH / "grAmAdhyAtriyaH" 1. vizeSami0 iti mu0 // 2. vizeSArthinA dra0 kAzikA (1927) //
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 8842 // 371 iti Natve vipi grAmaNIH, agraNIH / "asarUpopavAde0" 5 / 1 / 16 ityaNi grAmanAya itypi| "nIdAva0" 5 / 2 / 88 iti karaNe vaTi netram / "niyazcAnupasargA." 53 / 60 iti vA pani nAyaH, pakSeli nayaH / "vodaH" 5 / 3 / 61 unnAyaH, unnayaH / " avAt " 5 / 3 / 62 avanAyaH / " pare te " 5 / 3 / 63 pariNAyena zArIn hanti / " punAmni ghaH" 5 / 3 / 130 nIyate'neneti nayaH / " AnAyo jAlam" 5 / 3 / 136 iti pani AnAyo mRgANAm / uNAdau " nInUrami0 " ( u0 227 ) iti kiti the nIthaM jalam , sunItho nAma rAjA / "niyo vA" (u0 302) iti vA kiti pe nIpaH kadambaH / kittvAbhAve nepaH purodhAH, nepaM jalaM yAnaM ca / " Rjyaji0" (u0 388) iti kiti re nIram / "nIsA0" (u0 687) iti mau nemiH cakradhArA / " niyo Dit" (u0 854) iti RH, nA, narau / " hapUgotrI0" (u0 863) iti taH unnetA Rtvika / "niyaH pAdiH" (u0 864) neSTA Rtvik // atha RdantAzcatvAro'niTazca // 885 haga haraNe' |hrte, harati, jahe, jahAra / " vinimeya. " 2 / 2 / 16 iti karmaNo vA karmatve " zeSe " 2 / 281 iti SaSThyAM zatasya vyavaharati, zataM vyavaharati / anusvArevAnneTa , hartA, hartum / " hanRtaH syasya" 4 / 4 / 49 itITi haridhyati / "hago gatatAcchIlye" 3 / 3 / 38 ityAtmanepade peTakamazvA anuharante / haratiH ayaM sakarmakazca akarmakazca tathA abhyavahArArthazva itarArthazca dRzyate, yadA akarmakazva abhyavahArArthazca bhavati tadA Nau "gatibodhA0" 2 / 2 / 5 ityaNikartunityaM prApta karmatvaM " hakrornavA" / / 8 iti vikalpyate, harati maitraH, hAsyati maitraM metreNa vA caitraH, abhyavaharati maitra:, abhyavahArayati maitra maitreNa vA caitraH / yadA sakarmako bhavati tadA cauryArthatvAd anabhyavahArArthazca, tadA karmatvamaprAptaM " hakrornavA " 22218 iti vibhASyate, harati dravyaM cauraH, hAsyati dravyaM cauraM caureNa vA caitraH / yadA tu sakarmako'pi dezAntaraprApaNArthaH tadA gatyarthatvAd "gatibodhA0" 2 / 2 / 5 iti nityaM prAptaM karmatvaM vibhASyate, harati bhAraM caitraH, hArayati bhAraM caitraM caitreNa vA maitraH, dezAntaraM prApayatItyarthaH / grahAditvANini vyAhArI, saMvyAhArI / " avahasAsaMsro" 5 / 1 / 63 iti Ne avahAro grAhaH / " hRgo kyo'nudyame " 5 / 1 / 95 ityaci asthiharaH zvA, manoharaH / udyame tu aNeva, mArahAraH / "AGa zIle " 5 / 1196 1 'hupuggo' ityuNAdisUtre //
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 886 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) ityaci puSpAharo vidyAdharaH / "dRti-nAthAt pazAviH" 5 / 1197 dRtihariH nAthahariH pazuH / " nyAyAbAyA." 5 / 3 / 134 iti ghApavAde pani saMhAraH, abahAraH / ugAdau "kuzika-hRdika0" (u0 45) iti ike nipAtanAd hRdiko yAdavaH / "hRvRhi0" (u0194) itINe hariNaH / "dRzyA0" (u0 210) iti ite haritaH / "gayahRdayA." (u0 370) iti aye nipAtanAd hRdayam / " hiraNya0 " ( u0 380) iti anye nipAtanAd hiraNyam / " svarebhya i." ( u0 606) hariH / " nIvIprahasyo Dit" ( u0 616) prahiH kUpaH / " kaha0" (u0 772) iti eNau hareNurgandhadravyam / " hRsRruhi0 " ( u0 887) iti iti harita dik / " hRjanibhyAmiman " ( u0 917) harimA mRtyuH / " sRhRbhR0" ( u0 918) iti Imani harImA vAyuH // . '886 bhaMga bhrnne'| bharate, bharati / anusvArevAnneT , bhartA, bhartama / tIrthasya bhartA tIrthabhartA, "karmajA tRcA ca" 331183 iti pratiSiddho'pi yAjakAditvAt SaSThIsamAsaH / " hanRtaH syasya " 4 / 4 / 49 itITi mariSyate, bhariSyati / sani "ivRdha0" 4 / 4 / 47 iti veTi bubhUpati, vibhariSati / bhRtaH, bhRtavAn / ghaji bhAraH / bharaM iti tu bhRNAterali / "bhRgo'saMjJAyAm" 5 / 1145 iti kyapi bhatyaH, saMjJAyAM tu "RvarNa0" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi bhAryoM nAma kSatriyaH / bhAryA vadhUH / "kukSyAtmodarAd bhRgaH khiH " 5 / 1 / 90 kukSimbhariH, AtmambhariH, udarambhariH / "bhRvRji." 5 / 11112 iti khe vizvaMbharA bhUH / kvipi vidabhRt / "ajAteH zIle" 51 / 154 iti Nini mAlabhArI, atra " mAlepIke0 "2 / 4 / 102 iti pUrvapadasya hasvaH / evam utpalamAlabhArI / uNAdau " dRpRbhR0" ( u0 207) ityate bharataH / "avabhR0" (u0 229) iti kiti the avabhRtho yajJAntaH / " kRvabhR0 " (u0 528) kiti ze bhRzam / " bhRmRta" (u0 716) ityuH, bharuH dezaH, samudrazca / " RtRzamRtrAdibhyo ge lazca" ( u0 727) iti NiduH, bhAluH indraH / " haniyA0" (u0 733) iti kityau dvitde ca babhrunakulaH / bhRguH iti tu bhrasjeH " spazibhrasjeH sluka ca" (u0 731) iti kityau / "bhRpaNibhyAmij bhuravaNau ca" (u0 875) bhurik bhurijau bAhuH / "divyavi" ( u0 142 ) ityaTe bharaTaH uDupaH / "zAzi-zaMsi0" (u0 857) iti taH, bhartA patiH / TuDubhaMgaka poSaNe ca (2182) viti / / ' 1 somayajJAnAM samAptau kriyamANaM snAnaM avabhRthazabdena ucyate, (kSI. ta. pR. 129, tti0)||
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 887'887 dhaMga dhAraNe' / dharate dharati / anusvArevAnneda, dhartA, dhatum / " Ayu. dhAdibhyo." 5 / 1 / 94 ityaci vajradharaH, cakradharaH / daNDAdestu "karmaNo'Na " 5 / 1 / 72 ityaNi daNDadhAraH, sUtradhAraH / dhRG avidhvaMsane (11602 ) dharate / " ,t sthAne" (5 / 153) dhriyate / curAdezakRtigaNatvAt dhArayati // ___ 888 DukaMga karaNe' / " kRgatanAdezaH" 3 / 4183 kurute, karoti / phalavakartayapi "parAno: kRgaH" 3 / 3 / 101 iti parasmaipade parAkaroti, anukaroti / tanAdiSu pATham akRtvA asya pAThaH " tanbhyo vA0" 4 / 3 / 68 iti sico lugvikalpAbhAvArthaH, tena akRta, akRthAH ityatra "dhuDDUsvAt" 4 / 3 / 70 iti nityameva sijaluka bhavati, zavarthazca; tena karate, karati ityatra "kartaryanadyaH0 " 3 / 4 / 71 iti zavapi bhavati / cakre, cakAra / anusvArenvAnneTa, kartA, kartum / DvitvAt trima, kRtrimam / "gandhanA." 3 / 3 / 76 ityAtmanepade utkurute / "adheH prasahane" 3 / 3 / 77 adhikurute / "veH kugaH0" 3 / 3 / 85 ityAtmanepade koSTA vikurute svagan , vikurvate saindhavAH / Nau "mithyAkUgo." 3 / 3 / 93 ityAtmanepade padaM mithyA kArayate, svarAdidoSaduSTamasakRt uccArayati ityarthaH / "kRgo yi ca" 4 / 2 / 88 ityulope kuryAt , kurvaH, kurmaH / eSu " kuruccharaH " 2166 iti pratiSedhAt " bhvAde0 ' 2 / 1163 iti dIpoM na bhavati / " hanRtaH0" 4 / 4 / 49 itITi kariSyate, kariSyati / " skrasRvR0" 4 / 4 / 81 itITi saMcaskariva, saMcaskarima / atra "saMpare:0" 4 / 4 / 91 iti ssaT , " skacchato." 4 / 3 / 8 iti guNazca / " upAd bhUSA0" 4 / 4 / 92 iti ssaTi edhodakasyopaskurute, atra " kRgaH pratiyatne" 2 / 2 / 12 iti karmaNo vA karmatve " zeSe" 2 / 2 / 81 iti SaSThI / " hukronavA " 2 / 2 / 8 iti aNikartuH No vA 2. atredamavadheyam-prAyeNa sarva eSa prAcInA deva-pAlya kIrti-hemacandra-dazapAdhuNAdivRttikArAdayaH kRzaM bhvAdau paThanti / asya bhvAdisthasyaiva prayogA: pAli-prAkRtabhASayo rupalabhyante / hindI bhASAyAmapi 'karatA hai' iti asyaivA'pabhraMza na tu karote: / etena kRto bhvAdiSvavigIta eva pAThaH / sAyaNena 'upo Su zaNuhi' ( R0 1801) mantravyAkhyAne dhAtuvRttau (pRSTha 163) cAsya mahatA prapaJcana bhvAditvaM nirAkRtam / ye ca tatra hetavo nirdiSTAste sarve hetvAbhAsA eva / bhaTTojidIkSitAdayaH sAyaNamevAnuyayuH / vastutaH kRto bhvAdAveva pAThaH, na tu tanAdau / ata eva pANininA tinAdikRbhyaH u:' (33179) sUtre tanAdibhyaH pRthak kRjaH pAThaH kRtaH / sati tanAdau, kRJaH pRthak pATho'nucita eva / kadAciduttarakAlInairayaM tanAdiSu prakSiptaH syAt / 'tanAdikRbhyaH uH" iti sUtrasthamahAbhASyAccaitatpratIyate yatpataJjaleH prAgevAsya dhAto: tanAdiSu prakSepo babhUva / (kSI. ta. Ti. pR. 130) / /
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 887 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) karmatve karoti kaTaM caitraH, kArayati kaTaM caitra caitreNa vA maitraH / "kRgo navA" 3 / 1 / 10 iti vA gati saMjJAyAM "tiraso vA" 2 / 3 / 2 iti vA rasya satve tiraskRtya, tiraHkRtya / pakSe gatitvAbhAve "gatikva0" 31142 iti samAsAbhAvAd yavabhAve tiraH kRtvA / "karmaNo'Na " 5 / 1 / 72 ityaNi payaskAraH, atra " ataH kRkami0" 2 / 3 / 5 iti rasya satvam / "satyAgadA0" 3 / 2 / 112 iti me satyaGkAraH / "kRSi0" 5 / 1142 iti vA kyapi kRtyam / pakSe dhyaNi kAryam / " zakRtstambAd" 5 / 1 / 100 iti iH, zakRtkarivatsaH, stambakariIhiH / "kiMyattadvahoraH" 5 / 1 / 101 kiMkaraH, kiMkarA, jAtiridAnIm / kiMkarIti tu " hetutacchIlA" 5 / 1 / 103 iti Te rUpam , yathA vidyA yazaskarI / " saMkhyAhardivA0" 5 / 11102 iti Te saMkhyAkaraH, ekakaraH ityAdi / "bhRtau karmaNaH" 5 / 1 / 104 karmakaraH, karmakarI / "kSema-priya-madra-bhadrAt khANa" 5 / 1 / 105 kSemaGkaraH, kSemakAraH / "megharti-bhayAbhayAt khaH" 5 / 1 / 106 meghaGkaraH / " kRgaH khanaT karaNe" 5 / 1 / 129 nagrakaraNa dyatam / "kugaH supuNyapApa0" 5 / 11162 iti bhUte vipi sukRt / " saharAja." 5 / 1 / 167 iti bhUte kvanipi sahakRtvA, rAjakRtvA / "bhrAjyalam" 5 / 2 / 28 itISNau alaMkaraNazIlaH alaMkariSNuH, nirAkariSNuH / "kRgaH za ca vA" 5 / 3 / 100 kriyA, kyapi kRtyA / pakSe to kRtiH / bhidAdinipAtanAd aGi kArA guptiH / "kAraNam " 5 / 3 / 127 ityanaTi nipAtanAt karotIti kAraNam / " vyarthe ka pyA0" 5 / 3 / 140 iti khali sukaTaMkarANi vIraNAni / "anyathaivaM0 " 5 / 4 / 50 iti khNami anyathAkAraM bhuGkate / " yathAtathAdISryottare" 5 / 4 / 51 yathAkAramastu kiM tavAnena ? / "zApe vyApyAt " 5 / 4 / 52 cauraMkAramAkrozati / "svAdvarthAdadIrghAt" 5 / 4 / 53 svAduGkAraM bhungkte| "kRgo'vyayenAniSToktau kvANamau" 5 / 4 / 84 uccaiHkRtya, uccaiH kRtvA, ucce kAraM kathayati brAhmaNa ! kanyA tegarbhiNI / ".tiryacApavarga" 5 / 4 / 85 tiryakRtya, tiryak kRtvA, tiryakAraM gataH, samApya ityarthaH / " svAGgatacvyarthe nAnAvinAdhArthena bhuvazca" 5 / 4 / 86 mukhataHkRtya, mukhataH kRtvA mukhataHkAraM gataH, eSu " tRtIyoktaM vA" 31150 iti vA samAsaH / sani kte cikIrSitam / "prajJAdi0" 72 / 165 aNi caikIrSitam / " kamvastibhyAM0" 7 / 2 / 126 iti cau ghaTIkaroti mRdam / " armana" 72 / 127 iMti so luki arUkaroti / "tIyazamba0" 7 / 2 / 135. iti DAci dvitIyAkaroti kSetram / " saMkhyAderguNAt " 7 / 2 / 136 dviguNA karoti kSetram / " avyaktAnukaraNA0 " 7 / 2 / 145 iti DAci, " DAcyAdau " 7126149 iti
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 666 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 887pUrvasya to luki paTapaTA karoti / uNAdau " kazapAji0 " ( u0 1) ityuNi kAruH zilpI / "kago vA" ( u023) iti vA kiti ke kukA zirogrIvam , karka: zvetAzvaH / karakaH, karakA iti tu " dakana" ( u0 27) ityake rUpam / "kRgo dve ca" (u0 7) iti kid aH, cakram / " kRkaDi0" (u0 321) ityambe karambo dayodano dadhisaktavazca / "kakale rambhaH" (u0 336 ) karambho dadhisaktavaH / karIra iti tu kirate: "kazrapa0 " ( u0 418) itIre / "RkRmR0" ( u0 475) ityAle karAlam uccam / "patikalUbhyo Nit " ( u0 479 ) kArAlaM lepadravyam / "kRdhUtanya0 " ( u0 440) iti kiti sare kRmaraH tilaudanaH / " kRkurimyAM pAsaH" (u0 583 ) karpAsaH / "kRzakuTi0" ( u0 619 ) iti vA gid i., kAriH zilpI, karirhastI, viSNuzca / " RhasU0" ( u0 638) ityaNau karaNiH sAdRzyam / "AGaH kRDha0" (u0 643 ) iti sanaH aNau AcikIrSaNiH vyavasAyaH / "kRbhUbhyAM kita" (u0 690) iti mau kRmiH / krimiriti tu kramaH " kramitami0" (u0 613) iti ipratyaye upAntyetve ca / "jazasta." ( u0 705) iti Diti vau kRviH rudro rAjA ca / "kuTTa0 " ( u0 772 ) ityeNau kareNuhamtI / "kulAmyAM kita" ( u0 780 ) ityatau RtuH / mani [ man ( u0 911) ] karma / karaNDa iti tu " jakata0 " ( u0 171 ) ityaNDe kirateH / evaM " kiroko ro lazca vA" ( u0 62) kAGkaH, kalaGkaH / "kana Rta upa ca" ( u0 734 ) inyuH, kuruH / kurorapatyamiti " dunAdi0" 61118 iti vyaH [ kauravyaH ] / " kurorvA " 6 / 1 / 122 iti striyAM tallupi " uto'prANinazcA0 " 2 / 4 / 73 ityuGi kurUH / kuMgTa hiMsAyAm , [4 / 8] kRNute, kRNoti / __ atha kAntaH // '889 hikI avyakte zabde' / IdicAt phalavakartari " IgitaH" 3 / 3 / 95 ityAtmanepadam / aphalavati tu " zeSAt parasmai" 3 / 3 / 100 iti parasmaipadam / hikate, hikati, jihikke, jihika, hikitA, kte hikkitam / "kteTo." 5 / 3 / 106 ityaH, hikkA // 1 karIraH vaMzAdhaGakuraH, vRkSavizeSaH [loke kahara iti ] ghaTazca, (li. TI. pR. 133) / 666
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 892 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) 119 atha cAntAstrayaH tatra Adyau seTau antyaH aniT // '890 aJcUg gatau ca' / cakArAdavyakte zabde / gatipUjayosyaM parasmaipadiSu paThitaH sa cAsya pATho gatau phalavatkartaryapi parasmaipadArthaH, azcate, aJcati / " aJconarcAyAm " 4 / 2 / 46 iti nasya luki acyate / "anAto." 4 / 1 / 69 iti pUrvasyAtve ne ca AnaJce, Anazca, aJcitA, aJcitum / UditvAt ktvi veT , aktyA, azcitvA / atra " ktvA" 4 / 3 / 29 iti kivAbhAvAnnasya luga nAsti / veTatvAt ktayo neT , aktaH, aktavAn / ayamacUg gatAvityeka; tanmate acate, acati, Ace, Aca, acitA, acitum / aditvAt ktvi veT , aktvA, acitvA / acuga gatAvityanye, uditvAnne aJcate, azcati, kye aJcyate, kte azcitaH / aJcU gatau ca [11105 ] azcati / anarcAyAM nasya luki acyate / arcAyAM nalopAbhAve aJcyate // 891 DuyAga yAJcAyAm ' / yAcate, yAcati, yayAce, yayAca / kte yAcitaH / RidatvAd De na hrasvaH, ayayAcat / vitvAt trima yAcitrimam / vidayamityeke, tanmate'thau yAcathuH / kte seTtvAt dhyaNi katvAbhAve yAcyam / " mRgayecchA0" 5 / 3 / 101 iti nipAtanAnne yAcA // ___892 DupacI pAke' / pacate, pacati, pece, papAca, yaGi pApacyate / yaGlupi pApacIti, pApakti / anusvArevAnneTa , paktA, paktum / "vaizuSi0" 4 / 2 / 78 iti ktayostasya vatve pakvaH, pakvavAn / "kteniTa." 411111 iti casya katve dhyaNi pAkyaH / " vyApye ghurakelimakRSTapacyam " 5 / 1 / 4 kRSTe svayameva pacyante kRSTapacyA brIhayaH / uNAdau " vihAvizA0" ( u0 354) iti kelime pacelimA mASAH / lihAditvAdaNopavAde aci zvapacaH / nyaGvAdinipAtanAdaNi katve ca zvapAkaH, mAMsapAkaH / nyayAditvAdeva karmakartaryaci vRddhAvudantatve ca dUrepAkuH, phalepAkuH / " mAMsasyAnaD0 " 3 / 2 / 141 ityalluki mAMspacanam , mAMsapacanam , mAMspAkA, mAMsapAkaH / "parimANArtha." 5 / 1 / 109 iti khe prasthaMpacaH, mitaMpacaH, nakhaMpacA yavAgUH / " udaH paci0 " 5 / 2 / 29 itISNo utpacanazIlaH utpaciSNuH / vicAt trimaki pAkena nivRttaM patrimam / "Sito" 5 / 3 / 107 pacyate'sAviti pacA / striyAM bhAve tu "gApA." 5 / 395 iti ktireva, paktiH / uNAdau " sthavira0 " ( u0 417) iti nipAtanAt kitIre piThiram / / 1 tanmate mu0 nAsti //
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 893atha jAntAzcatvAraH tatra Adyau seTau antyau tvaniTau // '893 rAjRg 894 TubhrAji dIptau' / rAjate, rAjati / " bhrama0 " 4 / 1 / 26 iti vA svarasya etve dvitvAbhAve ca reje, rAje, rejuH, rAjuH / rAjitA / RdicAd ararAjat / vipi samrAT , virAT / uNAdau " zIbhI." ( u0 71) ityAnake rAjAnakaH / " dhAgrAji0" (u0 379) ityanye raajnyH| traTi rASTram / " ukSitakSya0 " ( u0 900) ityani rAjA / '894 dubhrAji' idicAd Atmanepade bhrAjate / " bhrama0" 4 / 1 / 26 iti vA svarasya etve dvitvAbhAve ca bheje, babhrAje, bhrAjitA / Nau De " bhrAjabhAsa" 4 / 2 / 36 iti vA hrasve avibhrajat , ababhrAjat / vicAdathuH, bhrAjathuH / vicameke necchanti / bhrAjeH Atmanepadino'pi punariha pAThaH rAjasAhacaryapradarzanArthaH, tena " yajasRja0 " 2 / 1187 iti atrAsyaiva grahaNAt Satve yaGlupi vAbhrASTi, pUrvasya tu dhAtogatve vAbhrAkti, TviccAyaM tenAsya bhrAjathuH, pUrvasya tu bhrAja iti rUpam / yadyevaM patvameva vikalpyatAM kiM punaH pAThena ? satyam , asyAtmanepadAvyamicAropadarzanadvArA anyeSAM yathA darzanamAtmanepadAnityatvajJApanArthaH punaH pAThaH, tena labhate, labhati, sevate, sevati, 'zrotAramupalabhati na prazaMsitAram', ' svAdhIne vibhave'pyaho ! narapati sevanti kiM mAninaH ?' ityAdayaH prayogAH sAdhava iti // ' 895 bhajI sevAyAm ' / bhajate, bhajati / "tRtrapa0 " 4 / 1 / 25 ityetve dvitvA bhAve ca bheje, bhejuH / yaGi bAbhajyate, bAbhajIti, bAbhakti / anusvAretvAnneTa bhaktA, bhaktum / " zliSa0" 5 / 1 / 9 iti vA kartari kte vibhaktA bhrAtage riktham , pakSe karmaNi kte vibhaktaM dhanaM taiH / bhAve vibhaktaM taiH / "zakitaki0" 5 / 1 / 29 iti ye bhajyam / "bahulama" 5 / 02 iti dhyaNi bhAgyam / "bhajoviNa" 5 / 1 / 146 ardhabhAk / " yujabhuja. " 5 / 250 iti dhinaNi bhajanazIlo bhAgI. pani bhAgaH / " gocara0" 5 / 3 / 131 iti nipAtanAt karaNAdhArayoghajapavAde ghe bhagaH, to bhaktiH // 896 rakSI raage'| " akavinozca0 " 4 / 2 / 50 iti nasya luki rajate, rajati / " kupiraje" 3 / 4 / 74 iti karmakartari vA zye parasmaipade ca rajati vastraM rajakaH, rajyati vastraM svayameva pakSe "eka dhAtau0 3486 itiH kye 1. vizeSArthinA dra. 'Atmanepadamanityam'-nyA0 37 / / 2. pAThaH puna: iti bhu0 / /
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 899 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) Atmanepade ca rajyate vastraM svayameva / saMyogAntatvAd avitparokSAyA api " indhyasaMyogAt" 4 / 3 / 21 iti kittvAbhAve nalopAbhAvAd rarakhe, raraja / anusvArecAnneT , raktA, raktum / "NI mRgaramaNe" 4 / 2 / 51 iti naluki "kagevanU0 " 4 / 2 / 25 iti hrasve ca rajayati mRgaM vyAdhaH / mRgaramaNAdanyatra nalopAbhAve raayati naTaH / kecittu anyatrApi nalukamicchanti "rAjarSikalpo rajayati manuSyAn / " " nRtkhan0" 5 / 1165 ityakaTi rajakaH zilpI / "yujabhuja. " 5 / 250 iti ghinaNi rakSanazIlo raagii| "ghanibhAvakaraNe" 4 / 2 / 52 iti naluki raanaM rAgaH / " vyaanAd ghaJ" 5 / 3 / 132 iti karaNe pani rAgaH / AdhAre pani raGgo nRttasthAnam / "RvarNa" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi raGagayaH / uNAdau " pRSiraji0 " ( u0 208) iti kiti ate rajatam / " tudAdivRji." (u0 273) iti kiti ane rajanam haridrA, mahArajanaM kusumbham / gaurAditvAd yAm rajanI / "rajeH kit" (u0 681) ityanau rajaniH rAtriH / "mithirajyuSi0" ( u0 971 ) iti kityasi rajaH / rajIMca rAge [ 33139] rajyate, rajyati // atha TAntaH seTa ca // ' 897 redRg paribhASaNayAcanayoH' / reTate, reTati, rireTe, rireTa, reTitA, reTitum / te reTitam / RditvAd De na isvaH, arireTat // __ atha NAntaH seT // . '898 veg gatijJAnacintAnizAmanavAditragrahaNeSu' / vAditrasya vAdyabhANDasya vAdanAya grahaNaM vAditragrahaNam / veNate, veNati, viveNe, viveNa, veNitA, veNitum / RdicAd Ga na hUsvaH, aviveNat / aci veNaH, Nake striyAm veNikA / uNAdau " iNurvizA0" ( u0 182) iti Ne veNNA nAma ndii| vINeti tu " ghRvIhvA." (u0 183) iti kiti Ne veteH / veNirityapi "kAvAvI." ( u0 634) iti NAvasyaiva // atha tAntaH seT // '899 catega yAcane' / catate, catati, cete, cacAta, catitA, catitam / edivAd " vyaJjanAde0 " 4 / 3 / 47 iti vA vRddhaH " na vijAgR0 " 4 / 3 / 49 iti pratiSedhe acatIt / te catitam / uNAdau " kR-ga-mR" ( u0 441 )
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 899iti varaTi catvaram / "vAzyasi0 " ( u0 423 ) ityure caturaH / " caterura " (u0 948) catvAraH // atha thAntAstrayaH seTazca // 900 prog paryAptau' / paryAptiH pUrNatA / prothate, prothati, puprothe, puprotha, prothitA, prothitum / RditvAd De apuprothat / aci prothaH azvaghoNAdhaH priyazca yuvA / 'priyaM prothamanuvrajet // 901 mithaga medhAsiyoH' / methate, methati, mimithe, mimetha, methitA, methitum / kte mithitam / RditvAd De na hrasvaH, amimethat / kye mithyate / lihAyaci methaH / gaurAditvAd uthAm methI / 'methIbaddho'pi hi bhrAmyan ghAsagrAsaM karoti gauH' [ subhASitAvalI, 2958 ] uNAdau " kilipili0 " (u0 608 ) iti iH, methiH khalamadhyasthUNA / / 902 methUg saMgame ca ' / cakArAnmedhAsiyoH / methate, methati, mimethe, mimetha, methitA, methitum / kte methitam / RditvAd De na isvaH, amimethat / kye methyate / aci methaH / gaurAditvAd GyAm methI // atha dAntAH SaT seTazca // ___ '903 cadeg yAcane' / cadate, cadati, cede, cacAda, caditA, caditum / kte caditam / ediyAd " vyaanAde0" 4347 iti vA vRddheH "na vijAgR0" 4 / 3 / 49 iti pratiSedhe acadIt // 904 ubundaga nizAmane ' / nizAmanamAlocanam / bundate, bundati, kye budyate, bubunde, bubunda, bunditA, bunditum / RdicAd vA'Gi abudat , abundIt / UdicAt ktvi veTa , buccA, bunditvA / veTtvAt ktayoneMTa, bunnaH, bunnavAn / dhAnto'yamiti nandI, bundhate, bundhati, budhyate, abudhat , abundhIt , bubundhe, bubundha, bundhitA, bundhitum , buddhavA, bundhitvA, buddhaH, buddhavAn / ayam Ucega ityeke // '905 Niga 906 Nega kutsAsanikarSayoH' / "pAThe0" 03 / 97 iti natve nedate, nedati / NopadezatvAd " adurupasargA0 " 2377 iti Natve 1. " pRtha, pRtha, pRtR vyAptau " iti kAzakRtsnaH (kA0 dhA0 pR0 111 ) // 2. ghoNA azvanAsikA //
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 912 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) praNedate, praNedati / nidyate, ninide, nineda, neditA, neditum / RdicAd De aninedat // '906 Nega' / "pAThe0 " 26397 iti natve nedate, nedati, nedyate / NopadezatvAd " adurupasargA0 " 21377 iti Natve praNedate, praNedati, ninede, nineda, neditA / kte neditam / RdiyAd De aninedat // 907 miga 908 medRg medhAsiyoH' / medate, medati, miyate, mimide, mimeda, meditA, kte miditaH / RdicAd De amimedat // 908 meg' / medate, medati, medyate, mimide, mimeda, meditA, te meditaH / RditvAd De amimedat / jimidAG snehane [1944] medate / nimidAca snehane [ 3 / 37] meyati / miduN snehane [ 990 ] mindayati / / atha dhAntAzcatvAraH seTazca // 1909 medhRg saMgame ca' / cakArAnmedhAhiMsayoH / medhate, medhati, medhyate, mimidhe, mimedha, medhitA, kte medhitaH / RdicAd u amimedhat / "kteTo." 5 / 3 / 106 ityaH, medhA / dhyaNi medhyam / "karmaNo'" 5 / 1172 ityaNi azvamedhaH / "ajAteH0" 5 / 1 / 154 iti Nini gRhmedhii| uNAdau "padipaThi0" (u0 607 ) iti i., medhiH // __ +910 zRdhUna 911 mRdhUga unde' / undaH kledanam / zRdhU tAlavyAdiH, zardhate, zardhati, zazRdhe, zazadha, zardhitA / UdicAt ktvi veT , zRddhA, zardhicA / veTtvAt ktayorneTa , zRddhaH, zRddhavAn / zRG zabdakutsAyAm [1958 ] zardhate / / ____ 911 mRga' / mardhate, mati, mamRdhe, mamadha, mardhitA / UdiyAt vitva veT, mRvA, mardhitvA, veTattvAt ktayorneT , mRddhaH, mRddhavAn / "nAmyupAntya0" 5 / 154 iti ke mRdhaM raNaH // ___ 912 budhRg bodhane ' / bodhate, bodhati, bubudhe, bubodha, bodhitA / RdicAd vA'Gi abudhat , abodhIt / Atmanepade tu aDo'satve abodhiSTa, kte budhitH| naaymuudidityeke| budha avagamane [11968] jvalAdiH, bodhti| "vA jvalAdi0" 551162 iti Ne bodhaH / " nAmyupAntya0" 51154 iti ke budhaH / budhica
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 AcAryazrIhemacandraviracite [ thA. 912jJAne [ 3119 ] budhyate / avivakSitakarmatvena "gatyarthA0" 5 / 1 / 11 iti kartari kte buddhaH // atha nAntAstrayaH seTazca // '913 khanUgU avadAraNe' / khanate, khanati / "gamahana0 " 4 / 2 / 44 ityalluki cakhane, cakhnuH, khanitA / UdicAt ktvi veda, khAtvA, atra " AH khani0" 4 / 2 / 60 iti Atvam ; khanitvA / "ye navA" 42162 iti vA''tve khAyate, khanyate / yaDi cAkhAyate cakanyate / yaGlupi calanIti, cahvanti / veTtvAt ktayorneT , khAtaH, khAtavAn / "kheya." 5 / 1 / 38 iti kyapi nipAtanAt kheyam / " nRtkhan0 " 5 / 1165 iti akaTi khanakA, khanakI / "kvacit" 5 / 11171 iti De khanyate kham , parikhAtA parikhA / " lUdhusU0" 5 / 287 itii| khananti tena khanitram / "khano DaDarekekavaka, ca" 5 / 3 / 137 AkhaH, AkharaH, AkhanikaH, AkhanikavakA, AkhanaH, AkhAnaH / uNAdau. " mUkhanyU." ( u0 449) iti kiti paTi khAtraM caurakRtaM chidram / "kuzakuTi0" (u0 619) iti vA NidiH, khAniH khanizca AkaraH / " parAbhyAm0." (u0 742 ) iti Dityo AkhuH // * 914 dAnI avakhaNDane' / Arjave " zAndAn" 347 iti sani pUrvasyeto dIrghatve ca dIdAMsate, dIdAMsati / arthAntare tu sano'bhAve pratyayAntarANyapi bhavanti / / '915 zAnI tejane' / nizAne "zAndAna" 3 / 47 iti sani pUrvasyeto dIrghatve ca zIzAMsate, zIzAMsati zastram / arthAntare tu sano'bhAve pratyayAntarANyapi // atha pAnto'niT ca // 916 zapI Akroze' / Akrozo viruddhAnudhyAnam / zapate, zapati / anekArthatvAdupalambhane'pi, "zapa upalambhane " 3 / 3 / 35 ityAtmanepade caitrAya zapate, atra " zlAghahanusthA0 " 222160 iti caturthI / zepe, zazApa ripum / yaDi zAzapyate / yaGlupi zAsapIti, zAsapti / anusvArecATa, zaptA, zaptum / " zakitaki0" 5 / 1 / 29 iti dhyaNApavAde ye zapyaH / ghani zApaH / uNAdau " bhRzIzapi0" ( u0 232) iti athe zapathaH / "zAzapi." ( u0 237 )
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 919 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) iti de zabdaH / zabala iti tu "zameva ca vA" (u0 470 ) ityale shaampteH| zapIMca Akroze [ 33140 ] zapyate, zapyati / atha yAntau seTau ca // 1917 cAyag pUjAnizAmanayoH' / cAyate, cAyati, cacAye, cacAya / RdicAd De na isvaH, acacAyat / caayitaa| " cAyaH, kIH" 411086 yaDi cekIyate / "apAccAyazciH ktau" 4 / 2 / 66 apacitiH / " apacitaH" 4477 iti kte vA nipAtanAd apacitaH apacAyitaH / uNAdau "cAyaH keka ca" ( u0 366 ) ityaye kekayo rAjA / "cAyaH ke ca" ( u0 778) iti tuni ketuH / " cAyenoM hasvazca vA" (u0 957) ityasi caNacANathAnam / bAhulakANNatvam / NatvaM necchantyeke // -918 vyayI gatau' / vyayate, vyayati, vavyaye; vavyAya / "vyaanAde." 4 / 3 / 47 iti vA vRddheH "na vijAgR0" 4249 iti pratiSedhAd avyayIt , vyayitA / Nau vyAyayati / aci vyayaH / vyayaNa vittasamutsarge [9 / 332] adantaH, vyayayati // atha lAntaH seT ca // " 919 alI bhUSaNaparyAptivAraNeSu' / alate, alati, Ale, Ala / sani alilipate, alilipati / aci alam , "niSedhe'laMkhalvo:0" 5 / 4 / 44 iti nirdezAnmAntatvaM nipAtyate'vyayazcAyam / "bhUSAdara0 " 33114 iti bhUSAyAM gatitve alaMkRtya kanyAmupayacchate, atra "gatikva0" 31142 iti samAse ktvo yap / paryAptau alaM mallo mallAya, atra "zaktArtha " 22 / 68 iti caturthI / vAraNe alaM kRtvA, atra "niSedhelaM." 5 / 4 / 44 iti ktvA / uNAdau " niSkaturuko" ( u0 26) iti ke nipAtanAd alarkaH unmattaH zvA / " dRkanR0" (u0 27) ityake alakaM cUrNakuntalA, alakA purI / "krIkalyali." (u0 38) itIke alikaM lalATam / " syamikaSi0" (u0 46) itIke alIkaM mithyA, alIkA paNyastrI; vyalIkamaparAdha:, vyalIkA lajA / " kalpali0" (u0 246) itIndaki alindo dvArAgrasthUNA / " zalyalerucAtaH" ( u0 319) iti ve ulvaM kalalam / 1. zameva iti mu0|| ... ..
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 919" kuzakuTi0" ( u0 619) iti vA NidiH, AliH sakhI, alirbhamaraH / alakta iti tu araktazabdasya latve / parasmaipadinam enam anye manyante // atha vAntau seTau ca // 920 dhAvUg gatizuddhayoH' / dhAvate, dhAvati, dadhAve, dadhAva, dhAvitA / UdivAt ktvi veda, dhautvA, atra " anunAsike ca0" 4 / 1 / 108 iti vasya UTi " UTA" 1 / 2 / 13 ityautvam , pakSe dhAvitvA / veTtvAt ktayorneT , dhautaH, dhautavAn pAdau / kathaM dhAvitaH, dhAvitavAn ? satyapi veTtve gatau kyoriTUpatiSedhasyAnityatvAt / Nake dhAvakaH / mani " anunAsike ca0" 4 / 1 / 108 ityUTi sudhomA / vani " kho:0" 4 / 4 / 121 iti vasya luki sudhAvA, vici sudhAH / kvipyUTi sudhauH / tau dhautiH / kte'niTtvAt "kteTo0" 5 / 3 / 106 iti apratyayo nAsti // 921 cIg jhapIvat ' / jhapI AdAnasaMvaraNayorvakSyate tadvad ayamapi AdAnasaMvaraNayorityarthaH / cIvate, cIvati, cicIve, cicIva, cIvitA, RditvAd ke acicIvat / anRdidayam ityeke, tanmate De hrasve acIcivat / uNAdau "jaThara0" ( u0 403) iti nipAtanAdare cIvaraM munivAsaH, cinotervA varaTi dIrgha ca // atha zAntaH seT ca // / 922 dAga dAne ' / dAzate, dAzati, dadAze, dadAza, dAzitA / RdivAd he adadAzat / "dAzvat-sAhvat0" 4 / 1 / 15 iti nipAtanAt phalavakartaryapi kvasau dvitveTorabhAve dAzvAn / ghaji dAzate'sma dAzaH / puro dAsyate pugeDAzaH / duHkhena dAzyate dUDAzaH / pRSodarAditvAt sAdhU // atha SAntA nava tviSIMvarjAH seTazca // '923 jhaSI AdAnasaMvaraNayoH' / jhapate, jhapati, jajhaSe, jajhASa, jhaSitA / kte jhASitam / aci jhapaH / jhapa hiMsAyAm [11510 ] jhaSati / 1. alaktaka iti tu araktaka0 pa0 pratI // 2. zuddhau iti kSIrasvAmI [kSI. ta. pR. 87] // 3. "nImikutucerdIrghazca" (u0 443) iti sUtreNa paraTi // 4. dAyu dAne iti kauzikaH (kSI ta. pR. 127) //
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 930 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH 127 '924 bheSag bhaye' / bheSate, bheSati, bibheSe, vibheSa, bheSitA / RdicAd De na hRsvaH, abibheSat / No bheSayati // '925 bhraSag calane ca' / cakArAd bhaye / zreSate, bhraSati, vibhreSe, vizreSa, preSitA / RdiccAd DaM na isvaH, avibhraSat / Nau 'payati / dhani bhraSaH // '926 paSI baadhnsprshnyoH'| sparzanaM granthanam / paSate, papati, peSe, papASa, paSitA / kte paSitam / ghani pASaH / uNAdau "paSo Nit " (u0 192) ityANe pASANaH / ayaM spazItyeke / spazate, spazati / aci spazaH caraH / seyamubhayataH spAzA rajjuH / spAzazcAnyaH / paspaza upodghAtaH / paSaNa bandhane [ 9 / 187 ] pApayati / paSaNa anupasargo'dantaH [ 93352 ] paSayati // 927 laSI kAntau' / kAntiricchA / " bhrAsamlAsa0" 3 / 4 / 73 iti vA zye abhilaSyate, abhilaSyati, abhilapate, abhilaSati, lekhe, lalASa, laSitA / " lapapata0" 5 / 2 / 41 ityukaNi amilASukaH / "bhUSAkrodhArtha0" 5 / 2 / 42 ityane abhilaSaNaH / " vyapAbhe" 5 / 2 / 60 iti ghinaNi vilASI, apalASI, abhilASI / ghani abhilASaH / uNAdau " laSeH za ca " ( u0 289) ityune lazunaM kandavizeSaH // '928 caSI bhakSaNe' / caSate, capati, ceSe, cacASa, caSitA / kte caSitam / ghani cApaH / uNAdau, " dRkanR0 " (u0 27) ityake caSakaM sarakaH / " RkRmR0 " ( u0 475 ) ityAle capAlo yUpavalayaH / caSa hiMsAyAm [1 / 519] caSati // ' 929 chaSI hiMsAyAm , / chapate, chapati, cacchaSe, cacchApa, chaSitA, chaSitum // -- 930 tviSIM dIptau' / tvaSate, tveSati, titviSe, titveSa / anusvArevAnneTa , tveSTA, tveSTum / " haziTo0 " 3455 iti saki atvikSata / " krutsaMpadA0 " 5 / 3 / 114 iti kvipi viT / uNAdau " tvaSTakSata0 " (u0 865) iti tRpratyaye nipAtanAt tvaSTA arkaH / avapUrvo dAnanirasanayozcetyeke / nirasanam apAkaraNam cakArAt dIptau; avatveSate, avatveSati, dadAti, nirasyati, dIpyate cetyarthaH //
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 931___+931 apI 932 asI gatyAdAnayozca / cakArAdIptau / apate, apati, ASe, Apa, apitA, apitvA / atha sAntau seTau ca // * 932 asI' / asate, asati, Ase, Asa / Asa ityasateH iti vAmanaH [ vAmana kAvyAlaGkAra, 5 / 2 / 29] / asitA / asak bhuvi [ 2144 ] asti / asUca kSepaNe [ 378 ] asyati // 933 dAsRg dAne' / dAsate, dAsati, dadAse, dadAsa, daasitaa| kte dAsitam / aci dAsaH / gaurAditvAd DyAm dAsI / grahAditvANini uddAsI / ghani uddAsaH / " Nau dAnta" 4 / 4 / 74 iti kte vA nipAtanAd dastaH, dAsita: // atha hAntau seTau ca // -934 mAhRg mAne' / mAnaM vartanam / mAhate, mAhati, mamAhe, mamAha, mAhitA / RdiyAd De na istra:, amamAhat / aci mAhaH / striyAm mAhA gauH // * 935 guhauga saMvaraNe' / "gohaH svare" 4 / 2 / 42 ityatve gRhate, gRhati, jugRhe, jugUha / audicvAd veT, goDhA, gRhitA / iDabhAvapakSe "haziTo." . 3 / 4 / 55 iti saki " duhadiha0" 4 / 3 / 74 iti vA talluki ca aghukSata, agUDha, agUhiSTa / parasmaipade tu sako lugabhAve aghukSat , agRhIt / " svare'taH" 4 / 3 / 75 iti sakaH alluki aghukSAtAm , adhukSanta / " svarasya pare0" 7 / 4 / 110 iti prAcaH parasminnapi vidhau kartavye svarAdezasya sthAnivatvam iSyate, tenAtra allukA parasmin antaH adAdeze sthAnitvAd " anato'nto." 4 / 2 / 114 ityanna bhavati / veTtvAt ktayoneMTa , gUDhaH gUDhavAn / "grahaguhazca0" 4 / 4 / 59 iti sanIpratiSedhAt jughukSati / No De ajUguhat / ye tu hasvaM necchanti tanmate ajugRhat / "kRSi0" 5 / 1 / 42 iti vA kyapi gRhyam ; pakSe dhyaNi gohyam / "nAmyupAntya0" 5 / 154 iti ke guhaH / giryoSadhyoH bhidAditvAd aGi guhA; anyatra to gUDhiH / uNAdau "vidanagagana0" (u0 275) ityane nipAtanAd gahanam / "tIvaradhIvara0" (u0 444 ) iti varaTi nipAtanAd gahvaram / / 1. sate asak iti mu0 //
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 938] dhAtupArAyaNe jhvAdayaH (1) 6. .. atha kSAntaH seT ca // 936 mlakSI bhakSaNe ' / mlakSate, mlakSati, bamlakSe, bamlakSa, mlakSitA, kte mlakSitam / ghaji bhlakSaH / ayaM bhakSItyanye, bhakSate, makSati, 'babhakSe, babhakSa / bhakSitum , kte bhakSitam // ____ 'atha dyutAdayaH kRpauDyantA Atmanepadino'pi varNakrameNa seTazca / pUrvAcAryAnuvartanena dhuteH pUrva pAThaH' // 937 dyuti dIptau' / idinyAdAtmanepadam , dyotate, didyute / "buddhyodyatanyAm" 3 / 3 / 44 ityAtmanepadino'pi vikalpanAt pakSe "zeSAt parasmai" 3 / 3 / 100 iti parasmaipade " ludiyatAdi0" 3464 ityaDi adyutat ; pakSe vyadyotiSTa / Nau De "dhuteriH " 4 / 141 iti pUrvasyetve adidyutat / " iDito." 5 / 2 / 44 ityane dyotanazIlo dyotanaH / vipi vidyut / "didyut" 5 / 2 / 83 iti vipi nipAtanAd didyut Ayudham / "vau vyaanAdeH" 4 / 3 / 25 iti ktvAmano; kittve dyutitvA, dyotitvA, didyutiSate, didyotiSate / uNAdau " dhuterAdezva jaH" (u0 991 ) iti isi jyotiH / svArtha ke jyotiSkAH sUryAdayaH // . '938 ruci abhiprItyAM ca ' / cakArAt dIptau / abhiprItiH abhilASaH / maitrAya rocate dadhiH atra " rucikRpyartha0" 2 / 2 / 55 iti caturthI / dhutAditvAd aGi arucat , arociSTa / phalavakartari "IgitaH" 3395 ityAtmanepade " aNigi prANi." 3 / 3 / 107 iti parasmaipadena bAdhite "parimuhA0" 3394 iti punarvihite, parirocayate maitraM caitrAya / " rucyAvyarthaya" 5 / 1 / 6 iti kartari nipAtanAt kyapi rucyam / bhAve dhyaNi kte seTtvAt katvAbhAve rocyam / kte rucitaH / " bhrAjyalaMkRga0" 5 / 2 / 28 iti iSNau rocanazIlo rociSNuH / " iDito." 5 / 2 / 44. ityane rocanaH / ghami nyayAditvAt katve rokaH / " karaNAdhAre" 5 / 3 / 129 ityanaTi rocanI dRSat / NyantAd nandyAdyane rocanA varNajAtiH / uNAdau " yvasirasi0" ( u0 269 ) ityane rocanazcandraH / virocana: sUryo dAnavazva / rocanA gopittam / " rukmagrISma0" (u0 346.) iti me 1. plakSa iti durga: (kSI. ta. pR. 128 ) // 2. ruciklR iti mu0 // 3. kAtvAbhAve iti mu0 // . 17
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13. AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 938nipAtanAd rukmam hiraNyam , rukmo varNaH, so'syA asti iti rukmiNI / " nAmyupAntya" ( u0 609) iti kiH, ruciH / matvarthe re ruciram / " ruci0 " ( u0 989) iti isi rociH, vasubhiH rocate vasurociH AdityaH // atha TAntAstrayaH // 939 ghuTi parivartane' / ghoTate, jughuTe / dyutAghaDi aghuTat , aghoTiSTa / Nake ghoTakaH / " nAmyupAntya" 5 / 154 iti ke ghuTaH / svArthika ke ghuTikA gulphAsthi // '940 ruTi 941 luTi 942 luThi pratIghAte' / Ayau dIptau ityanye / roTate, ruruTe / dyutAGi aruTat , aroTiSTa / " nAmyupAntya" 5 / 1154 iti ke ruTaH / ThAnto'yamityanye // "941 luTi' / loTate, lulaTe / dyutAdyaGi aluTat , aloTiSTa / luTa viloTane [ 11190 ] loTati / luTac viloTane [ 3 / 34 ] luTyati / / atha ThAntaH // * 942 luThi' / loThate, luluThe / dyutAyaDi aluThat , aloThiSTa / luTha upaghAte [ 11220 ] loThati / luThat saMzleSaNe [ 5 / 128 ] luThati // atha tAntaH // 943 vitAG varNe' / GicAd Atmanepade zvetate, zizvite / dyutADi azvitat , azvetiSTa / AdicAt ktayoneMT, zvittaH, zvittavAn / "navA bhAvArambhe" 4 / 4 / 72 zvetitamanena, vittamanena, prazvittaH, prazvetitaH / ghaji zvetaH / uNAdau " Rjyaji0" ( u0 388 ) iti kiti re zvitraM kuSThabhedaH // atha dAntAstrayaH // '944 jimidAGa snehne'| snehanaM snehayogaH / medate, mimide / dhutAdhaGi amidata , amediSTa / jIcAd " jJAnecchA." 5 / 2 / 92 iti vartamAne taH, minnaH / atrAdicAd neTa, minnavAn / "navA bhAvArambhe" - 4472 1. "zuSISi-bandhi0" ( u0 416 ) iti kiti re'pi ruciram bhavati / /
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 947 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) iti veTapratiSedhe mitramanena, meditamanena, praminnaH, prameditaH, atreTi " na DI0 " 4 / 3 / 27 iti kincapratiSedhAd guNaH / lihAyaci medo mlecchaH / "bhalibhAsi0" 5 / 2 / 74 iti ghure medanazIlo meduraH / uNAdau "cimidi0" ( u0 454) iti kiti tre mitram / " asa" (u0 952) iti asi medaH vasA / jimidAca snehane [3 / 37 ] medyati / miduN snehane [9 / 90] mindayati // '945 nividAG 946 nizvidAG mocane c'| cakArAt snehane / zvedate, cikSvide / dyutAdyaGi azvidat , azvediSTa / jIcAd vartamAne ktaH, viSNaH, atrAditcAnneT / " navA bhAvArambhe" 4 / 4 / 72 iti veTapratiSedhe zveditamanena, viNNamanena, prakSveditaH, praviNNaH, prakSveditavAn , prakSiNNavAn / eviTi " naDIGa" 4 / 3 / 27 iti kittvapratiSedhAd " lagho0" 4 / 34 iti guNaH / DAnto'yamityeke / zveDaH viSaH, veDA svaH / nividAca mocane ca [3 // 38 ] vidyati // ____ 946 jishvidaang| "pa: so." 21398 iti satve svedate / " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti Satve sivide / dyutAdyaDi asvidat asvediSTa / jIcAt sati kte svinaH, svinnavAn ; atrAditvAnnaT / " navA bhAvArambhe" 4 / 4 / 72 veDabhAve svinnamanena, sveditamanena, pravinnaH, prasveditaH, atreTi " naDI0 " 43 / 27 iti kivAbhAvAd guNaH / "vo vyaanAdeH0" 4 / 325 iti ktvAsanorvA kilve sviditvA, sveditvA, sisvidiSate, sisvediSate, atra "NistorevA." 2 / 3 / 37 iti niyamAna Satvam / "NistorevA0" 21337 ityatra svidevarjanAd Nau sani patvAbhAve sisvedayiSati / ghani svedaH / vidAMc gAvaprakSaraNe [ 3335 ] vidyati // atha bhAntAH paJca // ___ 1947 zubhi dIptau' / zobhate, zuzubhe / dyutAdyaGi azubhat , azobhiSTa / " nAmyupAntya0" 5154 iti ke zubham / Nau nandyAdhane zobhanaH / "iDito." 5 / 2 / 44 ityane zobhanazIlaH zobhana: / bhidAdinipAtanAd aGi zobhA / uNAdau " Rjyaji0 " ( u0 388 ) iti kiti re zubhraH / zubhat zobhArthe [ 5 / 73 ] zumbhatiatra " mucAdi0" 4499 iti naH // 1. maJji iti mu0|| 2. nividAG iti mu0 / nainaM dhAtuM paThati kSIrasvAmI (kSI. sa. pR. 101 // )
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUra AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 948 '948 kSubhi saMcalane' / saMcalanaM rUpAnyathAtvam / kSobhate, cukSume / dyutAyaGi akSubhat , akSobhiSTa / "kSubdhavirindha0 " 4 / 4 / 70 iti nipAtanAd iDabhAve kSubdho manthaH, kSubhito'nyaH / zubhaca saMcalane [356 ] kSubhyati / zubhaz saMcalane [ 8 / 46 ] kSumnAti, kSumnAditvAd NatvAbhAvaH // 949 Nami 950 tubhi hiMsAyAm' / "pAThe." 2 / 3 / 97 iti natve nabhate / NopadezatvAt "adurupasargA0 " 21377 iti Natve praNabhate / neme / dyutAdyaGi anabhat , anabhiSTa / uNAdau " as" ( u0 952) ityasi nabhaH / aNopadezo'yamityeke // '950 tubhi' / tobhate, tutubhe / dyutAdyaGi atubhat , atobhiSTa / nabhatubhac hiMsAyAm [ 3 / 57, 58] nabhyati, praNamyati, tubhyati / Nabha-tubhaz hiMsAyAm [8147, 48 ] namnAti praNamnAti tumnAti // 951 sambhRG vizvAse' / dantyAdiH / sambhate, sasrambhe / dyutAdyati asrabhat , asambhiSTa / UdicAt ktvi veT , sadhvA sambhitvA / " ktvA" 4 / 3 / 29 iti seTa: kittvAbhAvAta "no vyaJjanasyA0" 4 / 2 / 45 iti nalopAbhAvaH / veTtvAt ktayorneT , visrabdhaH, visrabdhavAn / " vervica0 " 5 / 259 iti cinaNi visambhazIlo visrambhI / ghani visrambhaH / hAnto'yamiti kauzikaH, saMhate // ___ atha zAntaH // '952 bhraMzuGa 953 srasUGa avalaMsane' / " zir3ahe." 1 / 3 / 40 iti nasyAnusvAre bhraMzate, babhraMze / dyutAdyaGi abhrazat abhraMziSTa / UditvAt ktvi veT , bhraSTA, bhraMzitvA / veTtvAt ktayorneT , bhraSTaH / saMjJAyAM " kutsitA." 73333 iti kapi bhraSTakaH, bhraSTavAn / yaDi " vaJcasaMsa0" 4150 iti pUrvasyAnto nI banIbhrazyate / kte aniTtvAt "kteTo0" 5 / 3 / 106 ityapratyayAbhAve striyAM ktau bhraSTiH / ghani bhraMzaH / bhraMzUca adhaHpatane [ 3 / 62 ] bhrazyati // atha sAntau // * 953 umaGa' / dantyAdiH / sraMsate. sasaMse / yatAdyaDi anusat asaMsiSTa / sani sisraMsipate / yaGi sanIsrasyate / yaGlupi sanIsraMsIti / 1. simraSite iti mu0 //
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 955 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH . 133 UditvAt ktvi veTa , srastvA, sitvA veTtvAt ktayorneT, srastaH, sastavAn / kvipi ukhena ukhayA vA saMsate ukhAsat , atra " saMsadhvaMs0" 211168 iti padAnte sasya daH, "ghaJyupasarga0" 3 / 2 / 86 iti bAhulakAd dIghaH / striyAM to sastiH / saMsUG pramAde [11844] " vaJcatraMsa0" 4 / 1 / 50 iti atra dhvaMsisahacaritasya srasegrahaNAt nyabhAve yaDi sAsrasyate / aGabhAve asaMsiSTa / " saMsdhvaMsa." 2 / 1 / 68 ityatra tu ubhayograhaNAt kvipi datve ukhAtrat // * 954 dhvaMsUGa gatau ca / cakArAdavaTeMsane / baMsate, dadhvaMse / dyutAdyaGi adhvasat , adhvaMsiSTa / yaGi " vaJcasaMsa0" 4150 iti pUrvasya nI, danIdhvasyate / UditvAt ktvi veTa, dhvastvA, caMsitvA / vedatvAt ktayorneTa, dhvastaH, dhvastavAn / striyAM ktau dhvastiH / ghani dhvaMsaH / vipi parNadhvat // atha dhutAdyantargaNo vRtAdiH paJcakaH // .. '955 vRtUka vartane ' / vartanaM sthitiH / vartate, vavRte / dyutAdyaGi avRtat , avatiSTa / " vRdbhyaH " 3 / 3 / 45 iti syasanoviSaye vA''tmanepadam , AtmanepadAbhAve ca " na vRdbhyaH " 4 / 4 / 55 iti neTa, vaya'ti, vartiSyate; avaya't , avatiSyata / sani vivRtsati, vivartiSate / yaDi "RmatAm" 4 / 1 / 55 iti pUrvasya rI, varIvRtyate / Nau De " RvarNasya " 4 / 2 / 37 iti guNApavAde Rto vA Rtve avIvRtat avavartat / " vartavRttaM" 4465 iti nipAtanAt kte vRttastarkaH, granthAdanyatra vartitaM kuGkumam / UditvAt ktvi veT, vRttvA, vartitvA / veTtvAt ktayorneTa , vRttaH, vRttavAn / Nake vartakaH / striyAM "vau vartikA" 2 / 4 / 110 iti vA itve vartikA vartakA vA zakuniH / vipi "gatikArakasya." 3 / 285 iti dIrgha nIvRt , upAvRt / striyAM to vRttiH / vRttirastyasyA vArtA / "vyaJjanAd" 5 / 3 / 132 ghabhi sthA asmin vartante sthAvartI grAmo girizca / "ghanyupasargasya 0 " 332686 iti bAhulakAd dIrghaH / " hastArthAd" 5 / 4 / 66 iti Nami hastavataM vartate / Nau hastavarta vartayati / uNAdau " dakana" (u0 27) ityake vartakaH, vartikA, vartakA vA zakuniH / "mavAka-zyAmAka0" (u0 37) ityAke nipAtanAt vArtAkI zAkavizeSaH, tatphalaMm vArtAkam / vRntAkI uccabRhatI, tatphalaM 1. adhana sane eva iti kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 102 ) // 2. vArtAkI-etasyA: loke vRddharIMgaNI 'DolharI' iti prasiddhiH (ni. ze. TI. pR0 195) //
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 AcAryazrI hemacandraviracite dhA0 955 46 vRntAkam / vRtestika: " ( u0 75 ) varttikA citrakaropakaraNam / " Rjya ji0 " 1 ( u0 388 ) iti kiti re vRtraH / 2 11 > 'vidivRtervA ( u0 610 ) iti bA kidiH, vRtiH kaSTakAvaraNam nirvRtiH sukham vartiH dIpadazA / "sadivRtya 0 " ( u0 680 ) ityanau vartaniH panthAH / man ( u0 911 ) iti mani vartma / vRtUci varaNe [ 3 / 113 ] vRtyate / ghRtaNU bhAsArthaH [ 9 / 217 ] vartayati // 46 46 atha dAntaH // 4 " 46 64 1 46 ktvIDabhAve " skanda - syandaH" 956 syandautraNe / syandate, sasyande / dyutAdyaGi asyadat, asyandiSTa / " nirabhyanozca 0 " 2|3|50 iti vA patve niHSyadante, niHsyandate, abhiSyandate, abhisyandate / " vRdbhyaH0 99 3 / 3 / 45 iti syanorvAtmanepadam tadabhAve ca " na vRdbhyaH 4/4/55 iti neTU, syantsyati | Atmanepade tu auditvAdyed, syandisyate, syantsyate, sisyantsate, sisyandiSate, sisyantsyate Di sAsyadyate / yaGlupi sAsyandIti, sAsyanti / 4 | 3 | 30 iti kittvAbhAve syanvA / iTi tu 46 ktvA 4 | 3 |29 iti vibhAve syanditvA / yapi prasyandya / tAdereva ktvaH kiccAbhAva ityeke, tanmate kicce naluki prasyadya / vetvAt ktayoneMdra, syannaH syannavAn / syado jave " 4/2/53 iti aft nipAtanAd gosyadaH, azvasyadaH / javAdanyatra tailasyandaH, ghRtasyandaH / uNAdau khasirasi 0 " ( 30 269) ityane syandanaH / "syandi-sRjibhyAM sindharajau ca " ( u0 717 ) ityuH, sindhuH // 64 46 46 4/4/55 iti dd atha dhAntau " 957 vRdhu vRdbhyaH syasanoH " , .6 " vRddhau ' / vardhate vavRdhe / dyutAdyaGi avRdhat avardhiSTa / 3 | 3 | 45 iti vAtmanepadam, tadabhAve na vRdbhyaH " vartsyati, vardhiSyate, vivRtsati, vivardhiSate / UditvAt kvi veTU, vRddhvA vardhitvA, veTUcvAt ktayorne, vRddhaH, vRddhavAn / ktau tiki vA vRddhiH / Nau nandyAdyane vardhanaH, sukhavardhanaH / bhrAjyalaMkugU0 " iSNau vardhiSNuH / uNAdau " bhIvRdhi0 " ( u0 387 ) iti re mAsArthaH [ 9 / 220 ] vardhayati // 44 5 / 2 / 28 iti vardhaH / vRdhaN 1. vRtraH - dAnavaH balavAn ripuzca (u. vi. ) // 2. kaNTakazAkhAvaraNam ( u. vi.) // dd
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 960 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) '958 zRG zabdakutsAyAm ' / tAlavyAdiH / zabdakutsA pAyuzabdatvAt / zardhate, zazRdhe / dyutAyaDi azRdhat azardhiSTa / " vRdbhyaH syasanoH" 33145 iti vAtmanepadAbhAve " na vRdbhyaH " 4455 iti neT , zarvyati, zardhiSyate, zizatsati, zizardhiSate / UditvAt ktvi veTa , zRddhavA, zardhitvA / veTtvAt ktayoneMT , zRddhaH, zRddhavAn / ghaJi zardhaH, zardhajahA mASAH / uNAdau " DInIvandhi0 " ( u0 325) iti Dimbe zimbA vIjakozI / " nRtizRdhi0 " ( u0 844 ) iti kiduH, gRdhUH zardhanaH // 959 kRpauDa sAmarthe ' / "Rr0|| 2 // 399 iti latve kalpate / latve caklupe / dhutAdya Gi aklupat , akalpiSTa / " vRdbhyaH syasanoH" 3 / 3 / 45 iti " kRpaH zvastanyAm " 3 / 3 / 46 iti ca vAtmanepadAbhAve " na vRdbhyaH " 4 / 4 / 55 iti neT / Atmanepade tu auditvAt veT , kalpasyati, kaliSaSyate, kalpsyate, ciklapsati, cikalpiSate, ciklapsate, kalptAsi, kalpitAse, kalptAse, kalptum , kalpitum / veTtvAt ktayorneT , klaptaH, kluptavAn / Nau kalpayati / " RdupAntyA0" 5 / 1 / 41 iti atra kRpivarjanAt "zaki--taki0" 5 / 1 / 29 iti ye kalpyam / jau aci kalpaH / yaDi calIklRpyate / Nau te avakalpitaH / " vyajanAd" 5 / 3 / 132 ityAdhAre ghaji klRpyante yasmin prANinAM bhogopabhogA vRddhihAnibhyAmiti kalpaH kAlavizeSaH utsapiNyavasarpiNIsamudAyaH / uNAdau " takRpi0" ( u0 151) iti kITe kRpITaM hiraNyaM jalaM ca / kRpaNa avakalkane [9 / 179 ] kalpayati / kRpaNa daurbalye [ 9 / 323 ] adantaH, kRpayati // vRt' / vartanam vRt , dyutAdiH 23 vRtAdiH 5 cAntargaNI vartitau samAptau ityarthaH / vRdheH vipi vRt , vardhitau pUrNI ityeke / ___ atha jvalAdayo yajAdeH prAka pala-zala-kruzaM-ruha-rabhi varjA: seTazca varNakrameNa nirdizyante / tatrApi pUrvAcAryAnurodhena pUrvam // * 960 jvala dIptau' / " zeSAt parasmai" 33100 iti parasmaipade jvalati, jajvAla, jvalitA / Nau ghaTAditvAt isve prajvalayati / " jvalahvala." 4 / 2 / 32 ityanupasargasya vA hasve valayati jvAlayati, " vA jvalAdi0" 1. vRdbhya iti mu0|| 2. etasyA loke khejaDI iti prasiddhiH / (ni. ze. TI. 73 ) // 3. tulanA, (kSI. ta. pR. 104 ) //
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 9605 / 1 / 62 iti Ne jvAlaH, jvAlA / pakSe aci jvalaH / "bhUSAkrodhArtha." 5 / 2 / 42 ityane jvalanazIlo jvalana / uNAdau " niSkaturuSko0" (u0 26) iti ke nipAtanAd ulkA / "kaJcukAMzuka0" ( u0 57 ) ityuke nipAtanAd ulmukam // ___atha cAntaH // ' '961 kuca saMparcanakauTilyapratiSTambhavilekhaneSu' / saMparcana mizratA / pratiSTambho rodhanam / vilekhanaM karSaNam / kocati, cukoca, kociMtA, saMkucitaH / gau kte saMkocitaH / " vA jvalAdi0" 51 / 62 iti Ne kocaH / " nAmdhupAntya." 5 / 1154 iti ke kucaH / ghaji te sencAt phatvAbhAve utkocaH, saMkocaH // . atha tAntaH // - '962 patla 963 pathe gtau'| patati, papAta, petuH / ludicAdaGi " zvayatya0 // 4 / 3 / 103 iti paptAdeze apaptat / "nemAdA0 " 2 / 3 / 79 iti nerNatve praNipatati, praNyapatat , aTo dhAtvAditvAt vyavadhAnAbhAvaH / sani " ivRdha0" 4 / 4 / 47 iti veTU , aniTpakSe " ramalabha0 " 4 / 1 / 21 iti svarasyatve dvitvAbhAve ca pitsati / iTi pipatiSati / yaGi " vaJcasaMsa0" 4 / 1 / 50 iti pUrvasyAnto nI, panIpatyate / bhAvakarmaNoreva prAptasya dhyaNo " bhavyageya0 " 5 / 117 iti kartari votpattau ApAtyaH, pakSe ApAtyamanena / " vA jvalAdi0" 5 / 1162 iti Ne pAto rAhuH, pakSe aci pataH pakSI / ghaji utpAtaH, nipAtaH / "veTo'pataH" 4 / 4 / 62 iti pato varjanAdiTpratiSedhAbhAve patitaH, patitavAn / " udaH paci0" 5 / 2 / 29 iti iSNau utpatanazIlaH utpatiSNuH / " laSapata0" 5 / 2 / 41 ityukaNi prayAtukaH / "bhUSAkrodhArtha" 5 / 2 / 42 ityane patanaH / " nIdAva" 5 / 2188 iti truTi pattram / " vizapata0 " 54181 iti Nami gehAnuprapAtamAste / uNAdau "zalibali." ( u0 34) ityA patAkA / " AGaH paNi0" ( u0 39) iti ike ApatikA zyanaH / " patitami0" ( u0 98 ) ityaGge pataGgaH pakSI / "vIpatipaTibhyastanaH " ( u0 292) pattanaM puravizeSaH / " vRganakSi0" ( u0 456 ) ityatre patatraM pattram / "patikulUbhyo Nit " ( u0 479 ) ityAle pAtAlam / " pateH salaH " ( u0. 504 ) patsalaH prahAraH / "kamivami0" (u0 618 ) iti NidiH, saMpAtiH gRdhrarAjaH / "sAtmanAtman" (u0 916)
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 966 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) iti mani nipAtanAt Nau pApmA / pataNa gatau vA [9 / 312] adantaH, " zIzraddhA0" 5 / 2 / 37 ityAlau patayAluH // atha thAntAstrayaH seTazca // '963 pathe' / pathati, papAtha, pathitA / edicAt " vyaJjanAde0" 4 / 3 / 47 iti vA vRddheH " na zvijAgR0" 4349 iti pratiSedhe apathIt / " vA jvalAdi0" 5 / 1162 iti Ne pAthaH / pakSe aci pathaH / uNAdau "pathimanthibhyAm " ( u0 926) iti ini panthAH // '964 kvathe nisspaake'| kvathati, cakvAtha, kvathitA / editvAt " vyaJjanAde0" 4 / 3 / 47 iti vA vRddheH "na vijAgR0" 4 / 3 / 49 iti pratiSedhe akvathIt / " vA jvalA0" 5 / 1 / 62 iti Ne kvAthaH / aci kvathaH / ghani kvAthaH / " ato'nekasvarAt" 72 / 6 iti matvarthIyeke kvAthikA yavAgUH // 965 mathe viloDane ' / mathati, mamAtha, mathitA / edicAt "vyaJjanAde." 4 / 3 / 47 iti vA vRddheH "na vijAgR." 449 iti pratiSedhe amathIt / " vA jvalA0" 5 / 1162 iti Ne mAthaH; pakSe aci mathaH / "mathalapaH" 5 / 2 / 53 iti ghinaNi pramathanazIlaH pramAthI / ghani pramAthaH adhvaparimANam / uNAdau " vAzyasi0 " ( u0 423) ityure mathuga / manthA iti tu mathnAteH [" pathimanthibhyAm" ( u0 926) iti kiti inpratyaye ] // ___ atha dAntau // '966 Sadla vishrnngtyvsaadnessu'| vizaraNaM zaTanam , avasAdaH anutsAhaH / "zrauti0 " 4 / 2 / 108 iti sIdAdeze sIdati / "paH so." 2 / 3 / 98 iti satve sasAda / "sado'prateH0" 2344 iti Satve niSIdati, viSIdati, niSasAda, viSasAda / sani niSiSatsati viSiSatsati, pratestu SatvAbhAve pratisIdati / " nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti Satve sipatsati / laditvAdaDi Asadat / anusvArenvAnneTa , sannaH, santravAn / "galupa0 " 3 / 4 / 12 iti garthi yaGi sAsadyate / "vA jvalAdi0" 5 / 1162 iti Ne sAdaH, bAhulakAt sopa- 1. gathe viloDane iti kAzakRtsna: ( kA. dhA. pR. 107) //
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 966sargAdapi Ne niSAdaH, viSAdaH / aci sadaH / vipi bhIruSThAnAditvAt Satve AdiSat , upasat , puSkarasat / saMpadAdikvipi upaniSat / pariSIdantyasyAm iti pariSat / grahAditvANini sAdI, niSAdI / " dATvesi0" 5 / 2 / 36 iti rau sAdanazIla: saguH / ghatri sAdaH, niSAdaH, viSAdaH / striyAM " samaja0" 5 / 3 / 99 iti kyapi niSadyA / AdhAre "vyaanAd" 53 / 132 iti ghaji "ghaJyupasarga." 3 / 2 / 86 iti dIdhai prAsAdaH / uNAdau "huzamA0" ( 30 451 ) iti tre sastraM yajJaH / " kRgaza0 " ( u0 441 ) iti varaTi niSadvaraH paGkaH / " man " ( u0 911) iti mani sama / " kamivami0" ( u0 618) iti NidiH, sAdiH azvArohaH sArathizca / " as" ( u0 952 ) ityasi sada: sabhA // . 967 zar3he zAtane ' / zAtanaM tanUkaraNam / " zadeH ziti" 3 / 3 / 41 ityAtmanepade " zrauti." 4 / 2 / 108 iti zIyAdeze zIyate / zito'nyatra parasmaipade zazAda / anusvArecAnneTa, zatsyati / ludicAdaGi azadat / Nau " zadiragatau zAt " 4 / 2 / 23 puSpANi zAtayati / gatau tu gAH zAdayati / " vA jvalA0" 5 / 1 / 62 iti Ne zAdaH tRNapaGko / aci zadaH zaTitaH, kSatriyApazadaH, vizadaH / Nau " karaNAdhAre" 5 / 3 / 129 ityanaTi palAzazAtano daNDaH, palAzazAtanI yaSTiH / uNAdau " zaderUca " ( u0 394 ) iti re zUdraH / " taGki-vaGki" ( u0 692) iti riH, zadriH vajraH / "janihani." (u0 809) iti rau tAdeze ca zatruH // atha dhAntaH // ___ '968 budha avagamane' / avagamanaM jJApanam / bodhati, bubodha, bodhitA / "vA jvalA" 5 / 062 iti Ne bodhaH / pakSe " nAbhyupAntya" 51154 iti ke budhaH / Nau " gatibodhA0 " 2 / 2 / 5 ityaNikartuH karmatve bodhayati ziSya dharmam / " ajAte.." 5 / 1 / 154 iti "NincAvazyakA" 5 / 436 iti vA Nini pratibodhI, gamyAditvAt vaya'ti sAdhuH / pani bodhaH / uNAdau " yuyuji0 " ( u0 277 ) iti kiti Ane budhAna: AcAryaH / anusvAredayamityeke, tanmate abhautsIt , boddhA, rAjJAm buddhaH / bupiMca jJAne [ 3 / 119] budhyate //
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ ..971 ] dhAtupArAyaNe vAdayaH (1) 139 ___ atha mAntau // ___ '969 Tuvam ugiraNe' / ugiraNaM bhuktasyordhvagatiH / vamati, vanAma / " anAdezAde0" 4 / 1 / 24 iti etvadvitvAbhAvayoH "na shshddvaa0|| 4 // 1 // 30 iti pratiSedhe " jabhrama" 4 / 1 / 26 iti vA pratiprasave vematuH, vavamatuH / " vA jvalA. " 5 / 1162 iti Ne "mo'kami0" 4355 iti atra vamevajanAt vRddhipratiSedhAbhAve vAmaH, aci vamaH / vamitA / "amo'kamya0" 4 / 2 / 26 iti isve gau udvamayati / "jvalavala0" 4 / 2 / 32 ityanupasargasya vA hasve vamayati, vAmayati / Nau nandyAdhane vAmanaH / Nake vAmakaH, pani vAmaH, aGgAditvAnmatvarthIye ne vAmanaH / " jINadRkSi" 5 / 2 / 72 iti ini vamanazIlo vamI / vivAdathuH, vamathuH / UdittvAt ktvi veda, vAntvA, vamitvA / veTtvAt ktayoH nityamiDabhAve prApte " zvasajapa0 " 4 / 4 / 75 iti veTi vAntaH, vAntavAn, vamitaH, vamitavAn / uNAdau " kamivami0" (u0 618) iti NidiH, vAmiH strI / " ito0 " raa4|32 iti vA DyAm vAmI azvA / nAyamUdidityanye // - '970 bhramU calane' / " bhAsamlAsa0 " 3 / 4 / 73 iti vA zye bhramyati, bhramati, babhrAma / " jabhrama0" 4 / 1 / 26 iti vaitve bhramuH, vabhramuH / UditvAt kvi veT , bhrAntvA, bhramitvA / veTatvAt ktayoneMT , bhrAntaH, bhrAntavAn / " vA jvalA0" 51162 iti Ne jvalAdipAThavalAt " mo'kami0" 4 / 3 / 55 iti pratiSedhAbhAve " Niti" 4350 iti vRddhau bhrAmaH / aci bhramaH / ci bhramitA / uNAdau "RcchicaTi0" (u0 397) iti are bhramaraH / "tRbhramya0" ( u0 611 ) iti i. bhRmazca, bhRmirvAyuH / bAhulakAd bhRmAdezAbhAve bhramiH bhramaH / " bhramigami0" (u0 843) iti DidaH, bhraH / bhramUca anavasthAne [ 3391 ] bhrAmyati // atha rAntaH // '971 kSara saMcalane' / sakarmakazcAyamakarmakazca / kSarati gaur3a, payo muzcatItyarthaH / kSarati jalaM sravatItyarthaH / cakSAra, kSaritA / "vA jvalA0" 5 / 1162 iti Ne kSAraH, gaurAditvAd yAm kSArI / Ne dhyaNi kRtaM kvacidityeke / aci kSaraH, akSaraH / /
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 972 atha lAntAzcaturdaza // 972 cala kampane' / calati, cacAla, calitA / " vA jvalA." 5 / 1 / 62 iti Ne cAla: / aci calaH / "carAcara0" 4 / 1 / 13 iti nipAtanAt calAcalaH / yaGlupi cAcalaH, caJcalaH / kampane ghaTAditvAt Nau hrasve calayati zAkhAm / anyatra cAlayati sUtram / "cAlazabdA0" 5 / 2 / 43 ityane calanazIlaH calanaH / dhani cAlaH / calaNa bhRtau [9 / 134 ] cAlayati // . - +973 jala ghAtye' / ghAtyaM jaDatvam , atekSNyam ityarthaH / jalati, jajAla / " vA jvalA0" 5 / 1 / 62 iti Ne jAlam / aci jalam , DalayoraikyaM jaDaH / vyavasthitavibhASatvAd minne'rthe pratyayau / ghaji jAlam / ghanantasyApi napuMsakatvaM lokAt / jalaNa apavAraNe [9 / 120 ] jAlayati // (974 Tala 975 Tvala vaiklavye ' / viklava eva vaiklavyam / Talati, Tvalati, TaTAla, TaTvAla / " vA jvalA0" 5 / 1 / 62 iti Ne TAlaH, TvAlaH / aci TalaH, valaH / Talitum , Tvalitum // '976 Thala sthAne ' / "paH so" 2 / 3 / 98 iti satve sthalati, tasthAla, sthalitA / " vA jvalA0" 51162 iti Ne sthAlam / gaurAditvAd yAm sthAlI / aci sthalam / striyAM "bhAjagoNa" 2 / 4 / 30 iti yAm sthalI akRtrimA, sthalA anyA / " vikuzami0 " 2 / 3 / 28 iti Satve viSThalam , kuSThalam , zamiSThalam / "kapergotre" 2 / 3 / 29 kapInAM sthalamiva sthalamasya kapiSThalaH / SopadezatvAt " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti Satve tiSThAlayiSati / apopadezo'yamityanye // __977 hala vilekhane ' / vilekhanaM karSaNam / halati, jahAla, halitA / "vA jvalA0 " 5 / 1162 iti Ne hAlaH / hAlA surA / aci halam , halAhalam / uNAdau " padipaThi0 " ( u0 607) iti iH, hali:, haDiH // .. 1. dhAnye iti kAzakRtsna: (kSI. ta. Ti. pR. 116 ) // 2. "calazabdA0" iti pATho laghuvRtyAdiSu bahuSu grantheSu / / 3. vaiplavye iti kSIrasvAmI (kSI. ta. Ti. pR. 116 ) // 4. haDiH kASThayantravizeSaH (zabdakalpadruma bhA. 5) //
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 982 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) 141 - '978 Nala gandhe' / gandhaH ardanam / " pAThe0 " 2 / 3 / 97 itiH natve nalati / NopadezatvAt " adurupasargA0" 2377 iti Natve praNalati, pariNalati / nanAla, nalitA / " vA jvalA0" 5 / 1162 iti Ne nAlam , nAlA padmAdInAM vRntam , nAlI, nADI. praNAlam , praNAlI praNAlikA, praNADikA / aci nalam', nalaH, naDaH / " Ato." 5 / 1176 iti De naladaH // '979 bala prANanadhAnyAvarodhayoH' / prANanaM jIvanam , dhAnyam avarudhyate yatra iti dhAnyAvarodha: kumUlaH / oSThayAdiH / balati, babAla / " anAdezAde" 4 / 1 / 24 iti etve dvitvAbhAve ca belatuH, beluH, balitA / "vA jvalA." 5 / 1 / 62 iti Ne bAlaH / striyAM " vayasyanantye" rAhA21 iti uthapavAde ajAditvAd Api bAlA / aci bala:, balam / uNAdau "dRSabhR0" (u0 207) iti ate balataH kumlaH / vali saMvaraNe [11807] dantyauSThayAdiH / valate, vavale / valaNa prANane ghaTAdizca ityeke, valayati // 980 pula mahattve' / polati, pupola, politA / " vA jvalA." 51 / 62 iti Ne polaH; pakSe " nAmyupAntya" 5 / 1 / 54 iti ke pulaH, pulam, vipulam / uNAdau " dhrudhUndi0" (u0 29) iti kityake pulako romAJcaH / " pApuli." (u0 41 ) iti kiti ike pulikaH tucchadhAnyam / "kalyali." ( u0 246 ) iti indaki pulindaH / - " vRjituhi0" (u0 283) iti kiti ine pulinam / " nAmyupAntya0" (u0 609) iti kidiH, puliH / " agivili0 " ( u0 660) ityastiki pulastiH / ayaM tudAdiH api ityeke, pulati / pulaNa samucchrAye [ 9 / 122] polayati // 981 kula bandhusaMstyAnayoH' / saMstyAnaM saMghAtaH / kolati, cukola, kolitA / " vA jvalA0" 5 / 1 / 62 iti Ne kolaH sUkaraH, kolaM badaram / " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke kulam , nakulaH / kakolamiti tu kaceH " piJchola0 " ( u0 495) ityole nipAtanAt / uNAdau "kulipili." ( u0 476 ) iti kiti Ale kulAlaH // 982 pala 983 phala 984 zala gatau' / palati, papAla, palitA / " vA jvalA" 5 / 1162 iti Ne pAlaH / aci palaM mAMsam / karmaNo'Ni 1. 'vali saMgharaNe, balata: kuzUlaH' ityuNAdi vivaraNe //
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 982gopAlaH / uNAdau " dRzyA0" (u0 210 ) iti ite palitaM pANDuraH kezaH kezapAkazca / abhrAditvAd aH, palitamasyAsti palitaH / "mRdikandi0" (u0 465) iti ale palalaM tilakalkaH / " RkRmR0" ( u0 475) ityAle palAlam / "zamikami0" ( u0 499) iti bale palvalam akhAtasaraH / palaN rakSaNe [9 / 132] pAlayati // '983 phala' / phalati, paphAla / "tatrapaphala" 4 / 1 / 25 ityetve dvitvAbhAve ca phelatuH, pheluH / phalitA, phaliSyati / " vA jvalA0" 5 / 1162 iti Ne phAlaH kuzikaH / phAlA iva taNDulAH / aci phalam // 984 zala' / zalati, zazAla, zalitA / "vA jvalA" 5 / 1162 iti Ne zAlaH, zAlA / aci zalaM zvAvidroma / uNAdau " mINazali." ( u0 21) iti ke zalkaH zaraNam / "zalibali." (u0 34) ityAke zalAkA / " zalyaNeNit " (u0 59) iti Uke zAlUkaM kumudAdikandaH / " zalyaleruccAtaH" (u0 319) iti ve zulvam / " kRzaga0 " ( u0 329) ityame zalabhaH / "sthA-chA--mA0" (u0 357) iti ye zalyam / yAvAditvAt ke zalyakaH / "mRdi-kandi0" ( u0 465) ityale zalalaM zvAvitsUcI / "kami-vami0" ( u0 618) iti NidiH, zAliH / " mAzAli." ( u0 703 ) iti NyantAd malau zAlmaliH / phalizalyoH pUrvamadhItayoH apIha pATho jvalAdikArthaH zaleH parasmaipadArthazca // 985 hula hiMsAsaMvaraNayozva' / cakArAd gatau / holati, juhola, holitA / "vA jvalA." 51162 iti Ne holaH, pakSe "nAmyupAntya" 51154 iti ke hulaH, huDaH / uNAdau "pR-kA-dRSi0 " ( u0 729) iti kiduH, huDuH meSaH // atha zAntaH // ___ '986 kruza AhvAnarodanayoH' / krozati, cukroza / " haziTo0 " 3 / 4 / 55 iti saki akSat / anusvArecAnneTa , kroSTA, AkroSTA / " vA jvalA." 1. zulbam tAmram ityuNAdi vivaraNe // 2. ayaM gatau eva iti kSIrasvAmI (kSo. ta. pR. 117 ) //
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 988 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) 5 / 1 / 62 iti Ne krozaH / bAhulakAt sopasargAdapi Ne utkrozaH kuraH; pakSe " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke kruzaH / " upasargAd deva." 5 / 2 / 69 iti Nake AkrozanazIla:- AkrozakaH / pani AkrozaH / kruzyate ucyate adhvaparimANaM yasmAt krozaH / Nake utkrozakaH / uNAdau " kR-si-kamya0" (u0 773) iti tuni kroSTunA / "R-zI-zi0" ( u0 906) iti kvanipi kruzvA zivA // atha sAntaH // 987 kasa gatau' / kasati, utkasati, vikasati, cakAsa, kasitA / " vA jvalA0 " 5 / 1 / 62 iti Ne kAsaH / aci kasaH / yaGi "vaJcalaMsa." 4 / 1:50 iti pUrvasyAnto nI canIkasyate / yaGlupi canIkasIti / "sthezabhAsa." 5 / 2 / 81 iti vare vikasanazIlo vikasvaraH / uNAdau "saMvibhyAma0" (u0 52) ityuke saMkasatyasmAt saMkasuka: asthiraH, bhImAditvAdapAdAne sAdhuH / vikasukaH guNavAdI / " kasipadya0 " ( u0 835 ) iti NidUra, kAsaH zaktyAyudham // atha hAntaH // 1988 ruhaM janmani' / bIjajanmani ityanye / vIjajanmA'GkurotpattiH / rohati, ruroha / anusvArecAneTa , zeDhA / " haziTo." 3 / 4 / 55 iti saki arukSat / Nau "ruhaH paH" 4 / 2 / 14 iti vA pAdeze ropayati, rohayati / " vA jvalA" 5 / 1162 iti Ne rohaH / bAhulakAt sopasargAdapi Ne prarohaH, ArohaH / " nAgyupAntya0" 5 / 154 iti ke ruho mRgaH / chinnaruhaH, praruhaH / sthAditvAd bhAvAkoMH mUlavibhujAditvAd vA kartari ke bIjaruhA / asya " sAkSAdAdizvya rthe " 331114 iti kRgA yoge vA gatitve bIjaruhAkRtya bIjaruhA kRtvA gataH / " zliSazI" 5 / 1 / 9 iti vA kartari te khaTvAm ArUDhaH / ktau rUDhiH / uNAdau " dRzyA0" ( u0 210) iti ite rohito / varNaH, latve lohitaH / "zyete." 24136 iti DyAm rohiNI / "ruhinandi0" (u0 220 ) iti Tityante gehanto drumaH, rohantI oSadhiH / "vipinA." (u0 284 ) iti nipAtanAd ine rohiNaH / striyAM " revata0" 2 / 4 / 26 iti 1. utkrozI matsyanAzanaH kurara. (a. ci. 4 / 401) / 2. kroSTA zRgAlaH, tasya tRtIyaikavacanam //
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 988DyAm rohiNI nakSatram / " ruhevRddhizca" (u0 548) iti iSe rauhiSaM tRNajAtiH / NyantAt " svarebhya i." ( u0 606 ) rohi: mRgaH / "dRsRruhi0" ( u0 887 ) iti iti rohit mRgaH / "RzIkruzi0" (u0 906) iti kvanipi rUhvA vRkSaH // athAtmanepadinau // "989 rami krIDAyAm / idivAdAtmanepade ramate / "vyAGpare0" 3 / 3 / 105 iti parasmaipade viramati, Aramati, pariramati / " vopAt " 3 / 3 / 106 uparamati, uparamate vA / saMtApo maitramuparamati, uparamate vA; antarbhAvitaNyartho'yaM sakarmakaH / reme / " yamirami0" 4 / 2 / 55 iti iTi se'nte ca vyaraMsIt , - vyaraMsiSTAm / yaGi ramyate / yalupi ranti / anusvArecAneTa , rantA, rantum / " bhavyageya0 " 5 / 117 iti kartari nipAtanAye ramyaH / nandyAdyane ramaNaH / " ramyAdibhyaH " 53 / 126 iti kartaryanaTi ramaNI / "vA jvalA" 5 / 1162 iti Ne rAmaH, rAmA / aci ramaH, ramA / "zokApanuda0" 5 / 1 / 143 iti nipAtanAt ke stambaramaH hstii| uNAdau "putapitta" (u0 204) iti nipAtanAt sUrato damito hastI, anyo vA dAntaH / "nInUrami0" (u0 227) iti kiti the sthaH / " pathayUtha0 " (u0 231 ) iti nipAtanAt sUratho dAntaH / " ramesta ca" ( u0 264 ) iti ne ratnam / "kRza0" ( u0 329) iti abhe ramabhaH praharSaH / "cakiramivikaseruccAsya " ( u0 393) iti re. rumraH aruNaH / rakSa iti tu raha iti ca rakSirahyoH asi / kecittu yamaM uparame, rama krIDAyAm iti Uditau jvalAdau adhIyate, tanmate adicAt ktvi veT , yatvA yamitvA, ratvA ramitvA // 990 pahi marpaNe ' / marSaNa kSamA / "paH so0 " 2 / 3 / 98 iti satve idivAdAtmanepade sahate / parokSAyAm anAdezAditvAt " anAdezAde." 4 / 1 / 24 ityetve dvitvAbhAve ca sehe / popadezatvAt " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti Satve Nau De asIpahat / " asoGa0 " 2 / 3 / 48 iti Satve pariSahate, niSahate, visshte| - " stusvAzcATi navA" 2 / 3 / 49 paryaSahata, paryasahata, nyapahata, nyasahata, vyapahata, vyasahata / " asoGa0 " 2 / 3 / 48 iti varjanAt soGayoH SatvAbhAve parisoDhaH, 1. " kili-pili0 " ( u0 608) ityanena ruhaM bIja janmani ityasmAd dhAtoH ipratyaye'pi rohiH-sasyaM janma ca bhavati /
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 991 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) nisoDhaH, visoDhaH / Nau De paryasIpahat , atra pUrvasya na patvam , uttarasya tu " nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti syAdeva / sani SatvApanne "NistorevA." 2 // 3 // 37 iti niyamAt SatvAbhAve sisahiSate / "NistorevA0 " 2 / 3 / 37 ityatra jyantasyApi sahervarjanAd na Satvam , sisAhayiSati / sAkSAdAdau pAThAt SatvAbhAve anaTi gaNanipAtanAd etve ca visahanekRtya / "dAzvat-sAhata0 " 4 / 1 / 15 iti nipAtanAt kvasau sAhvAn / "zakita ki0" 5 / 1 / 29 iti ye sahyam / "vA jvalA." 5 / 1 / 62 iti Ne sAhaH, aci sahaH / nandyAdhane sahanaH / vipi 'gatikArakasya." 3 / 2 / 85 iti dIrgha jalAsaT / grahAditvAd Nini utsAhI / "sAhisAti." 5 / 1159 iti ze sAhayaH / "sarvAt sahazca" 5 / 11111 iti khe sarvasahaH / "bhrAjyalaMkaga0" 5 / 2 / 28 iti iSNau sahanazIlaH sahiSNuH / "lU-dhU-sU0" 5 / 2 / 87 iti itre sahitram / " sahalubhe" 4 / 4 / 46 iti tAdau aziti veTi soDhA, sahitA / veTUtvAt ktayorneT , soDhaH, soDhavAn / " zakadhRSa." 5 / 490 iti tumi sahate bhoktum / uNAdau " Rmi-raji0 " ( u0 279 ) iti asAne sahasAnaH dRDhaH / " masyasi0" (u0 699) ityurau sahuriH bhUH / "saheH SaS ca" (u0 951 ) iti vipi SaT / "as " ( u0 952) ityasi sahaH balam / padaN marSaNe [ 9 / 415 ], " yujAdernavA " 3 / 4 / 18 iti vA Nici sAhayati / 'sahati kalabhebhyaH paribhavam ' // "vRt jvalAdiH" / jvalAdayo vRttAH, samAptA ityarthaH // ___ atha yajAdayo nava zvivadavarjA aniTazca varNakrameNa dayante, tatrApi pUrvAcAryAnurodhenAdau 991 yajI devapUjAsaMgatikaraNadAneSu' / IdiccAd " IgitaH" 3 / 3 / 95 iti phalavakartaryAtmanepadam / anyatra "zeSAt parasmai " 3 / 3.100 iti parasmaipadam / yajate, yajati / " yajAdivaz" 4 / 1172 iti pUrvasya svRti iyAja / " yajAdi vace." 4 / 1 / 79 iti vRti ijyate, Ije, IjuH / yaGi yAyajyate / yaGlupi yAyajIti, yAyaSTi / anusvArecAnneT , yaSTA, yaSTum / "yajeryajJAneM" 4 / 1 / 114 iti gatvapratiSedhAd pani prayAjaH, anuyAjaH / yajJAGgAdanyatra gatve yAgaH / 1. nisto iti mu0||
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 991 " tyajayaja0" 4 / 1 / 118 iti dhyaNi gatvapratiSedhAd yAjyam , ata eva vacanAd ghyaNa api, " zakita ki0" 5 / 1 / 29 iti ye yajyam , Nake yAjakaH / "karmajA tRcA ca" 31183 iti niSiddho'pi yAjakAditvAt SaSThIsamAsaH, nRpayAjakaH / vipi " yajasRja0 " 21187 iti pApavAde "Rtvijadiza" 2 / 1169 iti ge Rtau yajati Rtvik / " karaNAdyajo bhRte " 5 / 1 / 158 iti Nini agniSTomayAjI / " suyajo." 5 / 1 / 172 iti vanipi yajvA / " pUjayajaH0" 5 / 2 / 23 iti zAne yajamAnaH / " yajijapi0 " 5 / 2 / 47 iti yaGantAd Uke yAyajanazIlo yAyajUkaH / " yajisvapi0" 5 / 3385 iti ne yjnyH| "AsyaTi0 " 5 / 3 / 97 iti striyAM bhASe kyapi ijyA / " zrUvAdibhyaH " 5 / 3 / 92 iti kto ijyate'nayA iSTiH / uNAdau " plujJA0 " ( u0 646 ) iti tau yaSTiH / " rudyati0 " ( u0 997 ) ityusi yajuH acchandAH zrutiH // athaidantAstrayaH // 992 veMga tantusantAne ' / gicAt " IgitaH" 3 / 3 / 95 iti phalavatkartaryAtmanepadam / anyatra " zeSAt parasma " 3 / 3 / 100 iti parasmaipadam ; vayate, vayati / " vervay " 4 / 4 / 19 iti vA vayAdeze " yajAdivaza0 " 4 / 1 / 72 iti pUrvasya vRti uvAya, uvayitha / "yajAdivace." 41179 iti vRti " na vayo ya" 4 / 1 / 73 iti yasya pratiSedhe UyatuH, UyuH / vayAdezAbhAvapakSe " vezyaH" 4 / 1 / 74 iti pUrvasya vRtpratiSedhe vavau / thavi " sRjizi0 " 4478 iti vA neTi vavitha, kvAtha / " aviti vA" 4 / 1175 iti vA svRti dvitve " vArNAt prAkRtaM balIyaH" [ tu0 nyAya0 44 ] iti pUrvamuvAdeze samAnadIrgha ca UvatuH, UvuH; pakSe vavatuH, vavuH / anusvArecAnneT , vAtA, vAtum , vAtavyam / No "pAzAchA0" 4 / 2 / 20 iti ye vAyayati / " jyazca yapi" 41 76 .iti vRnniSedhe pravAya, upavAya / "ya ecAtaH" 5 / 1 / 28 iti ye veyaH paTaH / "upasargAdAto0" 5 / 1156 iti De pravaH / "tanvyadhI0" 5 / 1 / 64 iti Ne vAyaH / "Ato Do0" 5 / 1176 ityatra vAvarjanAt karmaNo'Ni tantuvAyaH mani suvAmA / vani suvAvA / kvanipi "yajAdi0" 4 / 1179 iti vRti "dIrghamo0" 4 / 1 / 103 ityatra vego varjanAd dIrghAbhAve " hUsvasya0 " 4 / 4 / 113 iti tAgame sUtvA [ su+unyA ], vici 1. " tyajyajaH" iti mudrite sarvAsu pratiSu ca, atrApi apre'pi // 2. " Rtvigadig" iti mudrite sarvAsu pratiSu ca, atrApi agre'pi /
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 994 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) suvAH, kvipi sUt / kte "yajAdi 0 " 4|1|79 iti vRti "dIrghamavontyam" 4 / 1 / 103 ityatra vAvarjanAt dIrghAbhAve utaH, utavAn / Uyate ityatra tu khUti "dIrghazvviyaDU 0 " 4 | 3 | 108 iti dIrghaH / ktau utiH / Utiriti tu kayai tantusantAne [1800 ] ityasya ktau / uNAdau " vego Dit " ( u0 628 ) iti icau vIciH / " sAtmannAtman0 " ( u0 916 ) iti mani nipAtanAd vemA, vema tantuvAyopakaraNam / viH iti tu veteH Dau [ " nIvIprahRbhyo Dit " ( u0 616 ) // 4 993 vyaMgU saMvaraNe ' 66 saMvaraNam AcchAdanam / vyayate, vyayati / 44 99 ' vyasthavarNavi " 4|2|3 iti AtvAbhAve 66 46 RSR 0 ] 44 jyAvye0 4|1|71 iti pUrvasya itve saMvivyAya | sRjidRzi0 44.78 iti thavi vikalpApavAde 4|4|80 iti iTi saMvivyayitha, atra parokSAzrayatvena " bahiraGgamitvamantaraDe dIrghe asiddham " [ tu0 nyAya0 20 iti " svAde0 " 2 / 1 / 63 iti pUrvasya dIrghAbhAvaH / " yajAdivace: 0 " 4|1179 iti vRti " yo'nekasvarasya " 2|1|56 iti yatve ca saMvivyatuH saMvivyuH | yamirami0 " 4/2/55 iti iTi sente ca avyAsIt, avyAsiSTAm / yaGi " vyesyamo0 " 4|1|85 iti vRti saMvedIyate / yapi vyaH 4|1|77 iti niSedhe upavyAya / saMparvA " 4|1|78 saMvyAya saMvIya parivyAya, parivIya / kye vIyate / Nau " 4 / 2 / 20 iti ye vyAyayati / anusvAreccAnneT saMvyAtA, saMkhyAtum / ya eccAtaH 51128 iti ye vyeyam / nIviH iti tu nayateH auNAdike "" 66 44 " , va [ jana0 (u0 705 ) ] // / 46 dr " 44 99 147 pAzAchA 0 dr 4 46 44 66 441479 27 994 hUveMgU spardhAzabdayoH / hvayate, hvayati / hvaH spardhe " 3|3|56 ityAtmanepade mallo mallam Ahvayate / ' saMnive: " 3|3|57 saMvayate, nihvayate, hU upAt " 3 | 3|58 upahvayate / kye " yajAdivaceH 0 " iti vRti AhUyate / dvitve hUvaH 4 1187 iti vRti juhAva, juhuvatuH / thavi " sRjidRzi0 " 4|4|78 iti vA neTi juhotha, juhavitha / sani juhUpati johUyate / Nau isani " 4|1|88 iti vRti ajUhavat juhAvayiSati / atra Nau viSaye vRd iti pAzAchAsA0 4 / 2 / 20 iti yo'nto na bhavati / pAzA0 4 / 2 / 20 iti ye AhvAyayati / anusvArevAnneT AhUtrAtA, AhUvAtum | adyatanyAM vAlipU0 32462 ityaGi AhUt / " vA''tmane " 3|4|63 AhUvata AhUvAsta / " upasargAdAto0 " 5/1/56 iti De AhUvaH | 44 46 66 " 1. sAtmanA iti mu0 ! "
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 994" tanvyadhI0 " 5 / 1164 iti Ne hAyaH / "Ato Do0" 5 / 1 / 76 ityatra huvAvarjanAt karmaNo'Ni svrgvaayH| " havaH samAhUkyAvayau dyUtanAmnoH" 5 / 3 / 41 ityali nipAtanAt samAivayaH prANiyutam , AhvayaH saMjJA / "nyabhyupavezciot " 5 / 3 / 42 ityali niyA, abhihavA, upahavaH / yaGlupi nijohavaH / "AGo yuddha" 5 / 3 / 43 Ahavo yuddham , AvAyaH anyaH / "AhAvo nipAnam " 5 / 3 / 44 AhUyante pAnAya gAvo yatreti AhAvo nipAnam / " bhAve'nupasargAt " 5 / 3 / 45 havaH / karmaNi pani huvAyaH / uNAdau " tIvaradhIvara0 " ( u0 444 ) iti varaTi nipAtanAd upavara sandhiH // ... ( atha pAntaH // .995 DuvapI bIjasantAne' / bIjAnAM saMtAnaH kSetra vistAraNam / vapate, vapati / "nemaadaa0|| 2 // 379 iti neNatve praNivapate / " yajAdivaza0 " 4 / 1 / 72 iti pUrvasya vRti Apa, " yajAdiva " 4 / 1179 iti vRti Upe / 'kye upyate / yaDi vAvapyate / yaGlupi vAvapIti, vAvapti / " Asuyu0" 5 / 120 iti yApavAde dhyaNi vApyam / aci vapaH / karmaNo'Ni. bIjavApaH / anusvArecAnneT , vaptA, uptaH, uptavAn / DivacAt trimaki upatrimam / ghani parivApaH / bhidAditvAd aGi vapA meMdaH / upti: anyA / uNAdau "bhApAcaNi." ( u0 296) iti paH, vappaH pitA / " bhIvRdhi" ( u0 387) iti re vapraH kedAraH / "kamivami" ( u0 618 ) iti NidiH, vApiH / "tyati" (u0.997 ) iti usi vapuH // atha hAntaH // 996 vahIM prApaNe' / vahate, vahati / " neImAdA0" 23179 iti ; neNatve praNivahateH / "prAdvahaH " 33103 " paremapazca" 3 / 3 / 104 iti phala. vatkatayapi parasmaipade pravahati, parivahati / " yajAdivA" 4 / 1 / 72 iti pUrvasya , ravRti vAha / " yajAdivace:0" 4 / 1179 iti vRti Uhe, UhuH / kye udyate / yaGi vAvahyate / yaGlupi vAvahIti, vAvodi / anusvArecAnneT , voDhA, UDhaH, UDhavAn / ghaji pravAhaH / "gocarasaMcara0" 5 / 3 / 131 iti nipAtanAd ghaJapavAde ghe vahaH vRSaskandhaH / "vayaM karaNe" 5 / 1 / 34 iti nipAtanAd ye vayaM zakaTam , 1. vaptA tu janakaH (a. ci 36220 ) //
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 998 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) 149 vAhyam anyad / NyantAdaci vAhaH, udakasya vAhaH udavAhaH, atra "nAmnyuttarapadasya." 3 / 2 / 107 iti udAdezaH / "kUlAdudrujodvahaH " 5 / 11122 iti khazi kUlamudvahaH samudraH / gau karaNe'naTi vAhanam , pragatAni vAhanAni yasya saHpravAhaNaH, atra " pUrvapadasthAnAnyagaH" 2 / 3 / 64 iti Natvam / ajA asmin uhyante iti vyaJjanAd ghani "yApo bahulaM nAmni" 22499 iti isve ca ajavAho nAma grAmaH / "karjIva0" 5 / 4 / 69 iti Nami puruSavAhaM vahati / uNAdau "bandhivahi0" (u0 459) iti itre vahinaM vAhanaM vahanaM ca / "vIyusuvAgimyo niH" (u0 677 ) vahniH / " vaherdha ca" ( u0 832) ityUH vadhUH // atha parasmaipadinaH trayaH // . .997 Trozvi gativRddhayoH' / zvayati, zvayitA / kye " yajAdivace" 4 / 179 iti svRti zUyate / " vA parokSA-Gi" 4 / 1 / 90 iti vA ravRti zuzAva, zivAya / yaGi zozUyate, zedhIyate / yaGlupi zozavI ti, zozoti, zezvayIti, zezveti / Nau usanpare " zve" 4 / 189 iti vA vRti azazuvat , azizvayat , zuzAvayiSati, zizvAyayiSati / "Rdicchvi0 " 3465 iti vADi " zvayatyasUbaca0" 4 / 3 / 103 iti zvAdeze azvat / "dhezvervA " 34 / 59 iti vA De azizviyat , pakSe sici "na vijAgR0 " 4 / 3 / 49 iti vRddhaH pratiSedhAd guNe azvayIt / "ya eccAtaH" 5 / 1 / 28 iti ye zveyam / odicAt " sUyatyAdyo0" 4 / 2 / 70 iti ktayostasya natve "DIyazvyaH " 4461 iti iDabhAve ca zUnaH, zUnavAn / vivAdathuH, zvayayuH / striyAM to zUtiH / ktvi zvayitvA, "ktvA" 4 / 3 / 29 iti kitcAmAvAdatra guNaH / uNAdau "zvanmAtarizvan" ( u0 902) iti ani nipAtanAva zvA mAtarizvA // -- 998 vada vyaktAyAM vAci' / vadati / "dIptijJAna0 " 33178 iti Atmanepade vadate vidvAn syAdvAde, vadan dIpyate ityarthaH / " vyaktavAcAM sahoto" 3 / 3 / 79 saMpravadante dvijAH / " vivAde vA" 3380 vipravadante, vipravadanti vA mauhartikAH / "anoH karmaNyasati" 3381 anuvadate kaThaH kAlApasya / " vado'pAt" 3397 iti phalavakartari apavadate, anyatra apavadati / " yajAdivace " 4 / 1179 iti vRti kye udyate / " yajAdivaz0" 4 / 1 / 72 iti pUrvasya vRti uAda / " skrasRvR0" 4 / 4 / 81 iti iTi uvaditha / "vadavraja." 4 / 3 / 48 iti vRddhau avAdIt / gau "IgitaH // 3 // 395 iti phalavatkartari
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 998Atmanepade " aNigi prANi." 3 / 3 / 107 iti parasmaipadenApodite " parimuhA0" 3 / 3 / 94 iti punarvihite vadati caitraH / vAdayate caitra maMtraH, atra "gatibodhA." 2 / 2 / 5 ityaNikartuH karmatvam / phalavato'nyatra " zeSAt parasmai" 3 / 3 / 100 iti parasmaipade vAdayati caitra maitraH / vaditA, baditum / "RvarNa0" 5 / 1117 iti dhyaNi vAdyam / "varyopasaryA0" 5 / 1132 iti nipAtanAd ye avadyam gam , anudyam anyat / " nAmno vadaH kyap ca" 5 / 1 / 35 brahmodyA kathA / ye brahmavadyA / "kheyamRSodya" 5 / 1138 iti nipAtanAt kyapi mRSodyam / aci vadaH / "carAcara0" 4 / 1 / 13 iti nipAtanAd vadAvadaH / lihAyaci zlokavadaH / " priyavazAd vadaH" 5 / 1 / 107 iti khe priyaMvadaH, vazaMvadaH / "saMparivyanuprAd vadaH" 5 / 2 / 58 iti ghinaNi saMvadanazIlaH saMvAdI / evaM parivAdI / "vAdezca NakaH" 5 / 2 / 67 iti Nau Nake parivAdanazIlaH parivAdakaH / " yajijapi0" 5 / 2 / 47 iti yaGantAdUke vAvadakaH / ghaji vAdaH / grahAditvAd iTi uditiH / ktvi uditvA / "gatyartha" 33118 hAta gatitve " gatikva0" / 3 / 1142 iti samAse ktvo yapi acchodya / uNAdau " vadisahibhyAmAnyaH" (u0 381 ) vadAnyo dAtA priyavAk ca / vadanyaH iti tu vadane sAdhuH iti sAdhau ye / "bhRgR0" ( u0 460 ) iti Niti itre kAditram Atodyam / " kamivami0" ( u0 618) iti NidiH, vAdiH vAgmI / " mAvAvadya0" (u0 564) iti se vatsaH // '999 vasaM nivAse' / vasati / " yajAdivaza0" 411:72 iti. pUrvasya svRti uvAsa / " yajAdivace:0" 4 / 1 / 79 iti svRti "ghasvasaH" 2 / 3 / 36 iti patve UpatuH, USu: / kye uSyate / " upAnvadhyAvasaH" 222221 iti AdhArasya karmatve grAmam upavasati, anuvasati, adhivasati, Avasati, anvAdisAhacaryAd vAsArthasyaiva upasya grahaNam ; tena bhojananivRttyarthena upena yoge karmatvaM na bhavati / yadvA nAtra vaseH upapUrvasya grAma AdhAraH, kintu vaseH / "grAme vasan trirAtramupavasati " ityupavasya AdhArasya trirAtrasya karmatA syAdeva / thavi " sRjidRzi0" 4 / 4 / 78 iti vA neTi uvastha, uvasitha / Nau " Igita:" 3395 iti Atmanepade ' aNigi prANi0 " 3 / 3 / 107 iti parasmaipadenApodite "parimuhA0" 3 / 3 / 94 iti phalavatkartari punarvihite vasati catraH, vAsayate caitraM maitraH, atra 1. iti tu sA iti mu0|| 2. tulanA, mahAbhASya, 448 //
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 999 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) 151 " gatibodhAH " 2 / 2 / 5 ityaNikartuH karmatvam / anusvArecAnneT , nivatsyati vastum / "kSudhavasasteSAm " |4|43 iti iTi uSitaH, uSitavAn , uSitvA; atra " kSudhakliza0 " 4 / 3 / 31 iti ktvaH kitvAd " yajAdi0" 41179 iti vRt / " rucyAvyathya0" 5 / 116 iti kartari nipAtanAt tavyaNi vAstavyaH / "vAdhAre0 " 51 / 21 iti dhyaNi vA nipAtanAt amAvasyA, amAvAsyA / " ajAteH zIle" 5 / 1 / 154 iti Nini "zayavAsi0" 3 / 2 / 25 iti saptamyA vA lupi grAmavAsI, grAmavAsI / " zrusada0" 5 / 2 / 1 iti bhRte vA parokSA, anUvAsa; pakSe anvavAtsIt , anvavasat / "tatra vasukvAnau0 " 5 / 2 / 2 iti kvasau " ghasekasvarA" 4 / 4 / 82 iti iTi anUSitavAn guruM ziSyaH / "saMpAd vasAt " : 5 / 2 / 61 iti ghinaNi saMvasanazIlaH, saMvAsI / evaM pravAsI / uNAdau " tRji0" (u0 221) ityante vasantaH / " upasargAd vasaH" (u0 233) iti athe AvasathaH / bheSajAdiTyaNi Avasathyam / " pyAdhA0" ( u0 258) iti ne vasnaM vastram , mUlyaM ca / " Rjyaji0" (u0 388) iti kiti re usraH razmiH, bAhulakAt patvAbhAvaH / Nau " RcchicaTi0 " ( u0 397 ) iti are vAsaraH / "mIjyaji0 " ( u0 439) iti sare vatsaraH / " kRgRkuTi0" ( u0 619 ) iti vA NidiH, vAsiH / GyAm vAsI takSamANDam / vasiH zayyA / " plujJA0 " ( u0 646) iti tau vastiH meTrocaM vastradazAH gudaM snehanopa karaNaM ca / " khalyami0 " (u0 653) iti atau vasatiH / "vasyatibhyAmAtiH" (u0 662 ) vasAtayaH rASTram / "bhRmRta" ( u0 716) iti au vasu dravyam / " vaserNid vA" ( u0 774 ) iti tuni vastu padArthaH / vAstu gRhaM gRhabhUmizca / uSa iti tu upeH " mithirajyu0 " ( u0 971) iti kityasi / vasik AcchAdane [ 259 ], vaste / vasUca stambhe [3 / 83 ], vasyati / uNAdau / " damyami0 " ( u0 200 ) iti te vastaH chAgaH, vastiNa ardane ityasya vAci / vasaNa snehacchedAvaharaNeSu [ 9 / 194 ], vAsayati // " vRt yajAdiH" / vartitAH samApitA yajAdaya ityarthaH //
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 1000 atha ghaTAdayo varNakrameNA''svAdisamAptervakSyante, tatra ghaTeH pUrvAcAryaprasiddhaghA pUrva nirdezaH // '1000 ghaTiSu ceSTAyAm ' / ceSTA IhA / iditvAt " iGitaH0" 3 / 3 / 22 ityAtmanepade ghaTate, jaghaTe / sani jighaTiSate / yaGi jAghaTyate / kte ghaTitam / gau " ghaTAdeI svo0" 4 / 2 / 24 iti isve ghaTayati / "-dIrghastu vA jiNampare" aghATi, aghaTi, ghATiSyate, ghaTiSyate, ghATaghATam ghaTaMghaTam / "NivecyA0" 5 / 3 / 111 ityane ghaTanA / pivAd aGi ghaTA / iha ghaTAdInAmanekArthatve'pi paThitArtheSu eva ghaTAdikAryavijJAnam , tena udghATayati, "kamalavanodghATanaM kurvate ye" [ sUryazataka, 2], "pravighATayitA samutpatan haridazvaH kamalAkarAniva" [kirAtArjunIyam , 2 / 46 ] , udghATitaH kapATaH / zrApayati, smArayati, dAsyati, nATayati, phANayati, chAdayati, pramAdayati, cAlayati ityAdau ceSTAdyarthAbhAve " ghaTAdeI svo0 " 4 / 2 / 24 iti isvo na bhavati / vighaTayati iti tu ajantasya aGantasya vA "Nij bahulaM nAmnaH" 34142 iti karotyarthe Nici rUpam / anye tu ye ghaTAdayo'nyatra paThitAH teSAM yo'rtha upAttaH tatraiva hasvAdikArya, ye tu atraiva paThayante teSAM sAmAnyenA'nekArthatvAd iti bruvate; tanmate vighaTayati iti ceSTAbhAve hasvaH syAdeva / kamalavanodghATanam , pravighATayitA, samutpatan ityAdi tu curAdau bhAsArthasya ghaTeH Nici yami-jJA-vahivarjitasya ghaTAdikAryaniSedhAd hrasvAbhAve rUpam , yathA zamiNo Nici nizAmayate, ceSTArthasyaiva vA ghaantasya Nici / itthaM ca " unnAmitAkhilamahIdharakandarasya" [ ], caurasyotkrAthayati ityAdi siddham / saMkrAmayati iti tu saMkrAmaM karoti iti Nici / " zakadhRSa0" 5 / 4 / 90 iti tumi ghaTate bhoktum / aci ghaTaH / iha ghaTAdau ke'pyatraivAdhItAH prakRtyAdikAryabhAjo nyAyyazavapratyayAzca / anye tu svasthAnoktakAryabhAjaH picahUsvAdyarthamanUyante iti yathAyathamutprekSyam // atha jAntaH // '1001 kSajuG gatidAnayoH' / udicAnne kSamate, cakSaje, kSamitA / te kSaJjitaH / "kteTo0" 5 / 3 / 106 ityaH kSakSA / Nau kSAyati / ghaTAdipAThavalAd 1. tulanA, kSI. ta. pR. 105 / /
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2004 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) Nau JiNampare anekaSyaanavyavadhAne'pi vA dIrthe akSAmi, akSaJi, kSAbhaMkSAam , kSakSaam / evaM kandi-di-klandi-dakSINAM jJeyam ; ata eva Nau jiNampare hUsvamavikalpya dIrghavikalpaH / kSajuNa kucchrajIvane [ 9 / 18 ], kSAyati / kauzikastu kSajau viparyayeNAdhIte // atha thAntau // '1002 vyathiSu bhayacalanayoH' / duHkhe'pyanye / vyathate / "jyAvyevyadhi0" 4 / 1171 iti pUrvasya itve vivyathe / vyathitA / Nau "ghaTAdeH" 4 / 2 / 24 iti hasve vyathayati / jiNampare tu vA dIrSe avyAthi, avyathi, vyAvyAtham , vyarthavyatham / " rucyAvyathya" 5116 iti kartari nipAtanAda ye avyathyaH / bhAve ghyaNi avyAthyam / grahAditvAd Nini avyAthI / " jINa-dRkSi0 " 5 / 2 / 72 iti imi avyathanazIlaH avyathI / " iDito." 5 / 2 / 44 ityane vyathanaH / picAdaGi vyathA / uNAdau " zvazura0" ( u0. 426 ) ityure nipAtanAd vithuro rAkSasaH / " no vyatheH " ( u0 552) iti Titi iSe avyathiSa: sUryaH, avyathiSI bhUH // __ 1003 prathiSu prakhyAne' / prakhyAnaM prasiddhiH / prathate, paprathe, prathitA / Nau ghaTAditvAd hasve prathayati / Nau sanvadbhAvApavAde. " smRtvara0" 4 / 1165 iti pUrvasyA'to'tve apaprathat / jiNampare tu vA dIrdhe aprAthi, aprathi, prArthaprAtham , prathaMpratham / picAdaDi prathA / uNAdau " sRNIkAstIka0 " ( u0 50 ) iti Ike nipAtanAt pRthvIkA elA / "sRpaprathi0" ( u0 347) ityame prathamaH / " pratheviT pRth ca" ( u0 521) pRthivI / "prathelakaca vA" (u0 647) iti tau prati cAdiH, prattiH prathanam / "bhipRthibhyAmRcca rasya" (u0 730) ityo pRthuH / kutsitAdau kapi pRthukaH // __ atha dAntAH paJca // 1004 pradiS mardane' / pradate, mamrade, praditA / gau ghaTAditvAd huskhe mradayati / "smRdRttvara0" 4 / 1 / 65 iti sanvadbhAvApavAde pUrvasyA'tve amamradat / SivAdaGi pradA / uNAdau mRdvIkA mRdIkA ceti " mRdervo'ntazca vA " (u0 49) iti Ike mRdgAteH / evaM mRduH [" pRkAhRSi0 " ( u0 729 ) ] //
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 4 AcArya zrI hemacandra viracite [ dhA0 1005 1005 skhadiSu khadane ' / khadanaM vidAraNam / skhadate, caskhade, svaditA / SitvAdaGa svadA / Nau ghaTAditvAd hrasve svadayati // 6. , 1006 kadu 1007 kradu 1008 klaDhuG vaiklavye ' / viklavaH kAtaraH, tasya bhAvaH karma vA vaiklavyam / vaikalye iti candraH / uditvA kandate, krandate, klandate / keTo 0 " 5|3|106 ityaH kandA, krandA, balandA / Nau kandayati, JiNampare tu vA dIrghaH, akAndi, akandi, kAndaMkAndam kandakandam / evaM zeSayorapi / krandeH nandyAdyane saMkrandanaH / " iGito0 " 5 / 2 / 44 ityane AkrandanaH / ghaJi AkrandaH / trayo'pyete'nuditaH pitazva iti nandI; kadate, kradate, kladate, kadA, kadA, kladA / kadu-kaTu-kladu rodanAhvAnayoH [1 / 315 - 316317 ] kandati, krandati, klandati // atha pAntaH // 1. ' 1009 RSi kRpAyAm ' / Rpate, cakrape, krapitA / Nau ghaTAditvAd skrapayati / mRgayecchA0 " 5 / 3 / 101 iti nipAtanAd aGi kRpA | kRpaNa iti tu ( u0 188 ) iti kityaNe kRpeH || 66 66 " 'kagapa 0 6 6 6 atha rAntaH // 66 ' 1010 jitvari saMbhrame ' | saMbhramaH atra AzukAritA / tvarate, tatvare, aftar | fs tAtvaryate / lupitAtvarIti / mavyavi0 " 4|1|109 iti vasya upAntyena sahoTi tAtUrti / picAdaGi tvarA / Nau ghaTAditvAd hUsve svarayati / Ge sanvadbhAvApavAde " smRdRtvara0 " 4|1|65 iti pUrvasyAtve atatvat / JitvAt " jJAnecchA 0 " 5 / 292 iti sati ke " zvasajapa0 4/4/75 iti vA neTi tvaritaH, pakSe " mavyavi0 1 4|1|109 iti vasyopAntyatvena sahoTi tUrNa: / tUrNiH iti tu tUreH " kAvAvI0 " ( u0 634 ) iti No / / " atha SAntaH // ' 1011 prasiSu vistAre ' / prasave ityanye / prasate, patrase, prasitA / vicAdaGi prasA / Nau ghaTAditvAd ve prasayati // 1 mudrite cAndradhAtupAThe tu vaiklavye iti pAThaH // 2 " 0 " iti mu0 // dada
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1018 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) atha kSAntaH // '1012 dakSi hiMsAgatyoH' / dakSate, dadakSe, dakSitA / "kteTo." 5 / 3 / 106 ityaH, dakSA / dakSi zaiye ca iti asyaivArthabhedAd ghaTAdikAryAthaM punaH pATha: / Nau dakSayati / triNampare tu vA dIrghaH, adAkSi, adakSi, dAkSaMdAkSam , dakSaMdakSam // __ atha parasmaipadinaH // ___1013 zrAM pAke' / a~ pAke, zrAMka pAke ityasya ceha ghaTAdikArtha pAThaH / zrAyati zrAti vA kazcit tamanyaH prayukte, apayati / zrAyati zrAti vA haviH svayameva, tadanyena prAyujyate iti Nau ghaTAditvAd isve kte "zrapeH prayokuvaikye " 4 / 1 / 101 iti zatAdeze zRtaM haviH kSIraM vA caitreNa / anyatra zrApayati dharmaH svedayati ityarthaH / ata eva jJApakAdanekArthatvaM dhAtUnAM siddham // - atha RdantaH // 1014 smR AdhyAne ' / AdhyAnam uktaM vA smarati / ghaTAditvAd hasve smarayati / AdhyAnAdanyatra cittaM smArayati, vismArayati / anyatroktasyArthavizeSe ghaTAdikAryArthamiha pAThaH // . atha Rdantau // '1015 8 bhaye' / darati / "yuvarNa0 " 5 / 3 / 28 ityali daraH / Nau ghaTAditvAd hrasve darayati balam / bhayAdanyatra kASTha dArayati / uNAdau " zRDha0 " ( u0 894 ) ityadi daranAmnA janapadaH / dRz vidAraNe [ 8128 ], dRNAti, dArayati kASTham / asyaiva ghaTAdikAryArthamiha pATha ityanye / dIryate iti kamakartari divAdo api ayam anyaiH paThyate, tanmate kartaryapi dIryate // '1016 nR naye' / krayAdeH ghaTAdikAryArtha viralo'sya pAThaH / nRgantaM prayuGkte, narayati // atha kAntAzcatvAraH seTazca // 1017 Taka 1018 staka pratIpAte' / "paH so0" 2 / 3 / 98 iti satve stakati / Nau ghaTAditvAd dvasve sani popadezatvAt Satve tiSTakayiSati // ___1018 staka' / stakati / Nau ghaTAditvAd hrasve popadezatvAt patvAbhAve tistakathiSati //
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 1019_1019 caka tRptau ca' / cakArAt pratIpAte / cakati / Nau ghaTAditvAd hasve cakayati / kte cakitaH / uNAdau " kaThicaki0 " ( u0 433) ityore cakora: / caki tRptipratIghAtayoH [ 11621 ], cakate // ___1020 aka kuTilAyAM gatau' / akati / Nau ghaTAditvAd isve akayati / anokaha iti tu anite: 'okahe // ___ atha khAntaH // 1021 kakhe hasane ' / kakhati / edisvAd " vyaJjanAde0" 4347 iti vA vRddhaH "na vijAgR0" 4 / 3 / 49 iti pratiSedhe akakhIt / Nau ghaTAditvAd husve kakhayati / kikhiH iti tu " koDikhiH " ( u0 626 ) iti kauteH / / atha gAntA nava seTazca // 1022 aga akavat' / aka kuTilAyAM gatau paThitaH, ayamapi tadarthoM lAghavArtha tathA nirdizyate, agati / No ghaTAditvAd isve agayati / uNAdau " bhIvRdhi0 " ( u0 387 ) iti re agram / "bIyusuvA0 " ( u0 677 ) iti nau agniH // 1023 rage zaGkAyAm ' / ragati / edicAd " vyaanAde0" 4 / 3 / 47 iti vA vRddhaH, "na vijAgR0" 4 / 3 / 49 iti pratiSedhe aragIt / No ghaTAditvAd husve ragayati // 1024 lage saGge' / lagati / edicAd " vyaanAde0" 4 / 3 / 47 iti vA vRddhaH, "na vijAgR0" 4 / 3 / 49 iti pratiSedhe alagIt / Nau ghaTAditvAd hasve lagayati / " kSubdhavidhi" 44 70 iti kta nipAtanAd lagnaH saktaH / lagitaH anyaH // 1025 huge 1026 hage 1027 page 1028 sage 1029 Thage 1030 sthage saMvaraNe' / saMvaraNam AcchAdanam / hagati / edivAd " vyajanAde." 4 / 3 / 47 iti vA vRddhaH "na vijAgR." 4 / 3 / 49 iti pratiSedhe aha gIta / Nau ghaTAditvAd hrasve hagayati // '1026 hage' / hagati, ahagIt , hagayati // 1 " anerokahaH" ( u0 595) ityanena //
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1036 ] dhAtu pArAyaNe bhvAdayaH (1) 157 '1027 page' / "SaH so." // 398 iti satve sagati, asagIta , sagayati / popadezatvAt patve siSagayiSati // "1028 sage' / sagati, asagIta , sagayati, sisagayiSati // '1029 Thage' / "SaH so0" 2 / 398 iti satve sthagati, asthagIt , sthagayati / popadezatvAt patve tiSThagayiSati // '1030 sthage' / sthagati, asthagIt , sthagayati / SatvAbhAve tisthagayiSati // atha TAntAstrayaH seTazca // '1031 vaTa 1032 bhaTa pribhaassnne'| vaTati, vaTayati / bhaTati, maTayati / vaTa veSTane [1 / 176 ], vATayati / bhaTa bhRtau [ 11184 ], bhATayati // '1033 NaTa nato' / naTati / ghaTAditvAd humve naTayati zAkhAm / nRtau tu nATayati / naTaNa avasyandane [ 9 / 26 ], caurasyobATayati // atha DAntAstrayaH seTazca // 1034 gaDa secane' / gaDati / latve galati / Nau ghaTAditvAd hasve gaDayati / aci gaDayatIti gaDaH / " sukhaM svapiti gaugaDI" [ / uNAdau " tRjibhUvadi0" ( u0 221) ityante gaDayantaH, gaDayantI / kaDAra iti tu kaDateH " agyaGgi0 " ( u0 405) ityAre / kaDatram kalatram ityapi " vRganakSi0" ( u0 456) ityatre'syaiva // * 1035 heDa veSTane' / heDati, jiheDa, heDitA / Nau ghaTAditvAd isve hiDayati; hUsvavidhAnavalAdeva guNo nAsti / triNampare tu vA dIrSe ahIDi, ahiDi, hIDaMhIDam , hiDaMhiDam / ye tu Nau triNampare hrasvameva vikalpayanti, tanmate ahiDi, aheDi, hiDaMhiDam , heDaMheDam // '1036 laDa jihvonmanthane ' / jihvAyA unmanthanam jihvonmanthanam / Nau ghaTAditvAd ha sve laDayati jihvAM kukkuraH / latve 'jihvAzatAnyullalayatyabhIkSNam ' [ ] / anyatra lADayati citram / lAlayati bAlam / lAlitaH / lAli. takaH sevakaH / lAlanA / lAlA / jibonmanthanayoH ityeke, 'tanmatasaGgrahArtha jihvA 1 tanmate iti mu0 //
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ - AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 1046ca jihvAviSayA kriyA unmanthanaM ca iti samAhAraH / laDayati jivAm / lalayati dadhi / laDaNa upasevAyAm [ 9 / 55 ], lADayati / laDa vilAse [11254 ], ityasyaiva arthavizeSa ghaTAdikAryArthamiha pAThaH // atha NAntAH SaT seTazca // * 1037 phaNa 1038 kaNa 1039 raNa gatau' / phaNati / Nau ghaTAditvAd husve phaNayati / "jabhrama0" 4 / 1 / 26 iti vA etve dvitvAbhAve ca pheNatuH, paphaNatuH, pheNuH, paphaNuH / thavi " skrasRvR0" 4481 iti iTi pheNitha, paphaNitha / * kSubdhaviribdha0" 4 / 4 / 70 iti kte nipAtanAd anAyAse 'phANTAbhiH admiH AcAmet iti kaduSNAbhiH iti anAyAso gamyate / AyAse tu phaNitam / / 1038 kaNa' / kaNati / Nau ghaTAditvAd isve kaNayati / No aci kaNayatIti kaNaH / "kaNemanasa tRptau" 3116 iti sUtranirdezAd etve kaNehatya payaH pibati, zraddhAghAtaM kRtvA ityarthaH / tRpteranyatra gatitvAbhAve kaNe hatvA mUSikAM gataH // '1039 raNa' / raNati / No ghaTAditvAd hasve raNayati / gateranyatra phANayati ghaTaM niHsnehayatItyarthaH; kANayati rANayati zabdayatItyarthaH / kaNiraNI pUrvAdhIto ghaTAdikAryAthamiha paThitau // '1040 caNa hiMsAdAnayozca' / hiMsAyAM dAne cakArAd gatau / caNati / jo ghaTAditvAd isve caNayati / zabde tu cANayati / uNAdau " dakana " (u0 27) ityake caNakaH // ____1041 zaNa 1042 zraNa dAne' / zaNati / ghaTAditvAd hasce zaNayati / ghami zANaH // / 1042 zraNa' / zraNati / Nau hasve zraNayati / dAnAdanyatra zANayati, zrANayati / zraNaNa dAne [ 976 ] vizrANayati // atha thAntAzcatvAraH seTazca // 1043 snatha 1044 knatha 1045 kratha 1046 katha hiMsArthAH' / snathati, snathayati / knathati, knathayati / Rthati, Rthayati / caurasyotkrAthayati 1. phANTA bhiribharA iti mu. !!
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1053 ] dhAtupArAyaNe bhvAdayaH (1) iti tu yaujAdikasya ghantAd vA Nici "jAsanATakAtha0 " 2 / 2 / 14 iti nirdezAd vA hasvAbhAve // * 1046 klatha' / klathati, klathayati // atha dAntau seTau ca // 1047 chada Urjane' / UrjanaM prANanaM balaM ca / chadaN saMvaraNe iti paThiSyamANo'pi Urjane ghaTAdikAryArthamiha paThitaH / chadayati agniH svArtha Nica, chAdayantaM prayuGakte iti Nig vA / UrjanAdanyatra chAdayati gRhaM tRNaiH / / ___ 1048 madai harSaglapanayoH' / madec harSe iti anayorarthayoH ghaTAdikAryArthamiha paThitaH / madayati guru ziSyaH / madayati surA caitram , harSayatItyarthaH / 'madayati zatrum , vimadayati zatrum , glapayatItyarthaH / anyatrAnekArthatvAd unmAdayati, pramAdayati // atha nAntAH paJca seTazca // 1049 Tana 1050 stana 1051 dhana zabde' / "paH so0" 21398 iti satve stanati, stanayati / SopadezatvAt " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti Satve tiSTanayiSati // '1050 stana' / stanati, stanayati / amopadezatvAt SatvAbhAve tistanayiSati / / '1051 dhvana' / dhvanati, dhanayati / dadhvAna, dhvanayanAzAH / antyo pUrvapaThito api arthavizeSe ghaTAdikArthamihAdhItau / anekArthatvAd arthAntare, stAnayati / zabde api stAnayati ityanye, dhyAnayati // '1052 svana avataMsane' / svanati / No husve svanayati, avataMsayatItyarthaH / "jabhrama0 " 4 / 1 / 26 iti vA etve dvitvAbhAve ca svenatuH, sasvanatuH, svenuH, sasvanuH / pUrvapaThitasyApyasyArthavizeSa ghaTAdikAryArthamiha pAThaH / zabde tu svAnayati // 1053 cana hiMsAyAm ' / canati / Nau hrasve canayati / zabde tu cAnayati / pUrvapaThito'pyayam arthavizeSe ghaTAdikAryArthamihAdhItaH // 1 anyatra ma iti mu0||
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 1054 atha rAntaH seTa ca // 1054 jvara roge' / jvarati / Nau hrasve ubarayati / bhiNampare tu vA dIce ajvAri, anvari, jvAraMjvAram , jvaraMjvaram / "rujArthasyA0 " 2 / 2 / 13 ityatra jvarevarjanAd vA karmatvAbhAve dvitIyA eva, na tu SaSThI; cauraM jvarayati jvaraH / yaGi jAjvaryate / yaGlupi jAjvarIti, jAjUti / kte jvaritaH / vipi " mavyavi0 " 4 / 1 / 189 iti vasyoTi sujaH / ktau jUtiH / " samaH pRcaipa0" 5 / 2 / 56 iti ghinaNi saMjvaraNazIlaH saMjvArI / uNAdau " kAvAvI." ( u0 634 ) iti Nau jUNiH jvaraH // atha lAntAzcatvAraH seTazca // 1055 cala kampane' / calati / Nau hasve calayati zAkhAm / kampanAdanyatra cAlayati sUtraM paryanuyuGakte / cAlayati zIlaM haratItyarthaH / jvalAdau paThito'pyayaM ghaTAdikAryArthamiha paThyate // " 1056 bala 1057 hala calane' / hvalati, hvalitA / Nau hasve vihvalayati, prahavalayati / aci vihavalaH // ___ '1057 hmala' / jhalati, malitA / Nau hasve brahmalayati / "jvalahavala." 4 / 2 / 32 ityanupasargasya vA hUsve valayati, bAlayati, malayati, hyAlayati || '1058 jvala dIptau ca / cakArAt calane / prajvalayati, saMjvalayati / " jvalabala0" 4 / 2 / 32 ityanupasargasya vA haskhe jvalayati, jyAlayati / jvalAdau paThito'pyayaM ghaTAdikAryArthamihAdhItaH / kecittu dali-vali-skhali-kSapi-trapINAmapi ghaTAditvamicchanti, tanmate dalayati, valayati, skhalayati, kSapayati, upayati ityapi bhavati // - ityAcAryazrIhemacandraviracite svopajJazabdAnuzAsanadhAtupArAyaNe autsargikazavi' karaNo niranubandho bhUvAdigaNaH sampUrNaH //
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha adAdayaH (2) '1 adaM 2 psAMka bhkssnne'| ihAvikaraNeSu varNakrameNa dhAtuSu paThiteSu pUrvAcAryaprasiddhayanusaraNenA'derAdAvupanyAsaH / kikaraNamadAdijJApanArtha sarvatra jJeyam / " zeSAtparasmai" 3 / 3 / 100 iti parasmaipade " kartaryanaya:0" 3471 ityadAdi varjanAcchavabhAve ca atti / zatari adan , "RduditaH" 11470 iti ghuTi nakAraH / adatI / "kriyAvyatihAre0" 33 / 23 ityAtmanepade vyatyatte / "ghasla sana0" 4 / 4 / 17 iti ghaslAdeze jighatsati / lUditvAdaDi aghasat / "parokSAyAM navA" 4 / 4 / 18 jaghAsa, jakSatuH, jakSuH, atra "gamahana0" 4 / 2 / 44 ityupAntyaluki, " aghoSe0 " 1 / 3 / 50 iti ghasya katve, "nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti patyam / thavi " skrasRvR0 " 41481 iti iTi jaghasitha / pakSe Ada, AdatuH, AduH / thavi "sRjidRzi0 " 4 / 4 / 78 iti vikalpApavAde "RvRvye'da0" 4 / 4 / 80 iti iTi Aditha / "adazcAT " 4 / 4 / 90 iti disyogadigT , Adat , AdaH / anusvArevAnneT , attA, atsyati / Nau "gatibodhA0" 2 / 2 / 5 ityatra adevarjanAdaNikartuH karmatvAbhAve, Adayate piNDI catreNa / atra "calyAhArArthe0 " 3 / 3 / 108 iti phalavakartaryapi parasmaipadApavAdaH, " parimuhAyamA0" 3394 iti Atmanepadam / "yapi cAdo0" 44 / 16 iti jagdhAdeze ktvi jagdhA prajagdhya gataH / ktau jagdhiH / " adyarthAccA0" 5 / 1 / 12 iti vA''dhAre te idameSAM jagdham / pakSe karmaNi kta jagdhamannam / bhAve jagdhamanena / annamiti tu "ado'nannAt " 5 / 1 / 150 iti nirdezAdane " pyAdhA0 " ( u0 258 ) iti ne rUpam / aci praghasaH / "ado'nannAt " 5 / 11150 iti kvipi AmAt / karmaNo'Ni annAdaH / "kravyAtkravyAdAvAmapakvAdo" 5 / 1 / 151 kravyAt AmamAMsAdI, kravyAdaH pavamAMsAdI / "sRghasyado0" 5 / 2 / 73 iti maraki adanazIlaH amaraH / "bhUzrayado'l" 5 / 3 / 23 vighasaH / upasargAbhAve pani ghAsaH / "nyAdo navA" 5 / 3 / 24 nyAdaH nighasaH, nandyAditvAdane kAkAdanaH / gaugaditvAd DyAm kAkAdanI / tatraiva pAThAt gavAdanaH / uNAdau " taGkivayaH " ( u0 692 ) iti riH, adriH / " rAzadi0" (u0 696) iti tri: antriH / "adekhin" (u0 929) atrI RSiH, atriNau /
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 1 " aderandha ca vA" ( u0 963) ityasi andhaH kUram / pakSe adaH asau / acA iti tu " atedha ca" ( u0 909) iti kvanipi atateH / 'atruH ityapi " janihanizadyatesta ca" (u0 809 ) iti rupratyaye arteH / kSIramityapi "ghasivazi0" ( u0 419) iti kiti ire ghasateH // athA''dantAzcaturdazA'niTazca // '2 psAMk' / sAti / "nemAdA0" 2 / 379 iti neNatve praNipsAti / papsau / anusvArevAnneT , sAtA, psAtum / " ya ecAtaH " 5 / 1 / 28 iti ye pseyam / " upasargAdAto0" 5 / 1156 iti De prapsaH / " tanvyadhI0" 5 / 1164 iti Ne psAyaH / uNAdau "zvanmAtarizva " (u0 902) ityani nipAtanAt vizvapsA agniH, kAlazca // '3 bhAMka dIptau' / bhAti, babhau / anusvAreccAnneTa , bhAtA, bhAtam / anaTi "na khyApUga0" 22390 iti pratiSedhAt " svarAt" 2 / 385 iti "porvA" 2 / 3 / 88 iti ca NatvAbhAve prabhAnam , prabhApanA / zatari DyAm " avarNAdazno." 2 / 11115 iti vA 'anta' ityAdeze bhAtI bhAntI strI / ktyapavAde " upasargAdAtaH " 5 / 3 / 110 ityaGi prabhA, vibhA / "mRgayecchA." 5 / 3 / 101 iti nipAtanAdaGi bhA / bhAH, mAsau iti tu bhAseH vipi / uNAdau "dAmAbhyAM nuH" ( u0 786 ) bhAnu: / " bhAterDavatuH" (u0 886) bhavAn / striyAmuditvAt GyAm bhavatI // '4 yAMka prApaNe' / yAti / " ne mAdA0" 2379 iti nerNatve praNiyAti / yayau / " vA dviSA0" 4 / 2 / 91 iti zidano vA pusi "iDet" 4 / 3 / 94 iti Alluki ayuH / pakSe ayAn / " yamirami0" 4 / 4 / 86 iti iTi se'nte ca ayAsIt , ayAsiSTAm / " avarNAdazno." 2 / 1 / 115 iti vA'ntAdeze yAtI yAntI strI kule vA / anusvArecAt neTU , yAtA, yAtum / " yAyAvaraH" 5 / 2 / 82 iti nipAtanAd yaGantAd vare yAyAyanazIlo yAyAvaraH / "gatyarthA0 " 5 / 1 / 11 iti vA kartari te saMyAtaH, upayAtaH, kyiAtaH / "ajAteH zIle" 5 / 11154 iti Nini prayAyI / gamyAditvAt vaya'ti sAdhuH / "Nin cAvazyakA0" 54 / 36 iti Nini yAyI / uNAdau " huyAmA0" ( u0 451) 1. adhuH kSudrajantuH [ u. vi.] //
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) iti tre yAtrA / " yApAbhyAM dve ca" ( u0 714 ) iti kidIH, IH, yayIH raviH / " haniyA0" (u0 733 ) iti kityau dvitve ca yayuH azvaH / "pImRgamitradevakumAralokadharma vizvasumnAzmAvebhyo yaH" ( u0 741) iti kityau piyuH ulUkaH, mRgayuH, vyAdhaH ityAdi / " kRsikamya0" (u0 773) iti tuni yAtuH rAkSasaH / " artIri0" (u0 338 ) iti me yAmaH / "man" ( u0 911) iti mani yAmA / bahuvrIhau suyAmA nAma kazcit // ___ 5 vAMka gatigandhanayoH' / vAti, vavau / anusvArevAnneT , vAtA, vAtum / NI " vo vidhUnane " 4 / 2 / 19 iti je pakSaNa upavAjayati / vidhUnanAdanyatra " atirI0" 4 / 2 / 21 iti pau vApayati kezAn / "nirvANamavAte" 4 / 2 / 79 iti nipAtanAt ktasya natve nirvANo bhikSuH / vAte tu nirvAto vAtaH, nirvAtaM vAtena / " avarNAdazno." 211115 iti vAntAdeze vAtI vAntI strI kule vA / uNAdau " kRvApAji0 " ( u0 1) iti uNi vAyuH / " damyami0" ( u0 200) iti te vAtaH / " ameri0" ( u0 338) iti me vAmaH / '" man " ( u0 911) iti mani vAmA / matvarthIye ne vAmanaH // __ '6 SNAMka zauce' / "paH so0 " 2 / 3 / 98 iti satve snAti, sasnau / SopadezatvAt "nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti Satve siSNAsati / anusvArettvAnneda snAtA snAtum / Nau "jvalavala0" 4 / 2 / 32 ityanupasargasya vA hasve snapayati snApayati / sopasargasya tu svAbhAve prasnApayati / Nake prasnApakaH / "karmajA tRcA ca" 331183 iti pratiSiddho'pi yAjakAditvAt SaSThIsamAsaH, rAjasnApakaH / "ninadyAH0" 2 / 3 / 20 iti patve niSNAtaH, niSNaH; nadISNAtaH, nadISNaH / kauzalAdanyatra patvAbhAve nadIsnaH / sthAditvAtke prasnAti tatra iti prasnaH / evaM pratisna: / kutsAdi kapi bhIruSThAnAditvAt patve ca pratiSNikA / "prateH snAtasya." 2 / 3 / 31 iti patve pratiSNAta sUtram / "snAnasya nAmni" 2 / 3 / 22 pratiSNAnaM sUtram / uNAdau " snAmadi0" ( u0 904) iti pani snAvA sirA, nadI ca / ja veSTane (1149) snAyati / " kuvApA0" (u0 1) ityuNi snAyuH // '7 zrAMka pAke' / zrAti, pacyate svayamevetyarthaH / zau / anusvAreccAnneT , zrAtA, zrAtum / "zraH zataM haviH kSIre" 4311100 zRtaM " haviH kSIraM vA / 1. susnAzmA' iti mu0 //
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 7 - anyatra " vyaanAntasthA0" 41271 iti ktasya natve zrANA yavAgUH / pAke ghaTAditvAd gau hrasve zrapayati / " zrapeH prayoktrekye " 4 / 1 / 101 nipAtanAt zRtaM kSIraM havivoM / pAkAdanyatra hasvAbhAve zrApayati // '8 drAMka kutsitagatau' / kutsitA gatiH palAyanaM svapnazca / drAti / " nemAdA." 2379 iti nerNatve praNidrAti / anusvAreccAnneTa , drAtA drAtum / " vyaJjanAntasthA0" 4 / 2 / 71 iti ktayostasya natve vidrANaH, drANaH, drANavAn / vRni drANazIlo dAtA / "zIzraddhA0" 5 / 2 / 37 iti Alo nidrANazIlo nidrAluH / drAyateH evA''lu na tu drAteH ityanye / 3 svapne (1 / 34 ) drAyati // '9 pAMka rakSaNe' / pAti, ppau| " Iyaane" 4 / 3 / 97 ityatra gAsthAsahacaritasya pivategrahaNAt kye ItvAbhAve pAyate / Nau " pAteH" 4 / 2 / 17 iti le pAlayati / anumbArevAnneTa , pAtA, pAtum / " Ato Do." 5 / 1 / 76 iti De nRpaH / "sthApA0 " 5 / 1 / 142 iti ke adhipaH / zatari nakhAditvAd adabhAve napAt / uNAdau " bhINazali." ( u0 21 ) iti ke pAkaH bAlaH / striyAM "vayasyanantye" 2 / 4 / 21 iti uthapavAde " ajAdeH" 2 / 4 / 16 iti Api pAkA / " bhApA0" ( u0 296 ) iti pe pAnti tasmAdAtmAnam iti pApam , bhImAditvAdapAdAne sAdhuH / traTi pAtram / "pAtervA " ( u0 659) iti vA kityatI patiH, pAtiH / " pAterica" (u0 858 ) iti taH, pitA / " khurakSura0" ( u0 396 ) 'iti nipAtanAd vipraH / " man " ( u0 911) iti mani pAmA / matvarthIye ne pAmanaH / " pAtejasthasau " ( u0 977 ) pAjo balam , pAtho jalam / " pAtethumsuH" ( u0 1002) pumAn / pAM pAne [12] pibati / paiM' zoSaNe [ 1147 ] pAyati // '10 lAMka AdAne' / lAti, lalau / anusvArecAnneda , lAtA, lAtum / " Ato Do." 5 / 176 iti De bahula: / Nau " lo laH" 4 / 2 / 16 iti vA le ghRtaM vilAlayati, pakSe " atirI0" 4 / 2 / 21 iti pau ghRtaM vilApayati / kte vilAtaH // 11 roka dAne' / rAti, rau| anusvAreccAnneT , rAtA, rAtum / AdAne'pIti kazcit , 'rAtuM vAraNamAgataH' / uNAdau" bhINazali." (u0 21 ) iti 1. iti re ni iti pa0 pratau //
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) ke rAkA pUrNimA / " rAzadi0" (u0 696) iti trau rAtriH / "rAte:" (u0 866) rAH dhanam // 12 dAMvak lavane' / vakAraH "avaudAdhaudA" 33.5 iti vizeSaNArthaH / dAti kSetram , dAyante vrIhayaH / atra "abau0" 335 iti atra vito varjanAd dAsaMjJAyA abhAve " Iya'ane0 " 4397 iti Ina bhavati / anusvArevAnneTa , dAtA, dAtum / " nIdAv0" 5 / 2 / 88 iti karaNe truTi dAtram // __ 13 khyAMka prathane' / prakathane ityanye / khyAti, Acakhyau / "zAstyasUvakti " 3 / 4 / 60 ityaGi Akhyat / "samaH khyaH" 5 / 1177 iti De azvasaMkhyaH / "dazcAGaH " 5 / 1178 iti De syAkhyaH / " vyaanAntasthA." 4 / 2 / 71 inyatra khyAvarjanAt tasya natvAbhAve khyAtaH / sakhA iti tu "saneDekhiH" ( u0 625 ) iti Dakhau / anusvAreccAnneT , AkhyAtA AkhyAtum // 14 prAMka pUraNe' / prAti, pau| anusvAreccAnneT , prAtA / kte " vyaJjanAntasthA0 " 4 / 2 / 71 iti tasya natve prANaH / "Ato Do0" 5 / 176 iti De goSpadapraM vRSTo devaH / ekena goSpadapreNa // 15 mAMka mAne ' / mAnaM vartanam / mAti pAtre / " nemAdA0" 2379ityatra aeNApalakSitasya mo grahaNAnnerNatvAbhAve pranimAti / atrA'pIcchantyeka praNimAti / kye "Iya'ane" 4 / 3 / 97 / iti Itve mIyate / mAteH ItvaM necchantyeke; tanmate mAyate, mamau / anusvArevAnneT , mAtA, mAtum / sani "mimI." 4 / 1 / 20 / iti svarasyeti mitsati ye tu asya ivaM necchanti tanmate mimAsati / "dosomA0" 4 / 4 / 11 // iti iti mitaH, mitavAn / mAteH itvaM necchantyeke, tanmate mAtaH, mAtavAn / zatari " avarNAdazno0" 2111115 / iti vA'ntAdeze mAtI mAntI strI kule vA / uNAdau "sthAchA." ( u0 357 ) iti ye mAyA / " huyAmA0" ( u0 451) iti tre mAtrA / " zAmA0" ( u0 462) iti le mAlA / " mAvAvadya0" ( u0 564 ) iti se mAsa: / meruH iti tu 'mInAteH "cinIpI0" ( u0 806) iti rau / candramA ityapi cando ramasi / [cando ramas (u0 986) ] // 1. " mInAtermIyatervA cinIpI0" iti pa0 pratau / uNAdi vivaraNe tu mIc hiMsAyAm ityasmAd dhAto: meruH zabdaH sAdhita: //
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 16 athedantAvaniTau ca // * 16 iMk smaraNe' / " smRtyartha0 " 2 / 2 / 11 // iti vA karmaNaH karmatve "zeSe" 2 / 2 / 81 // iti SaSThayAM mAturadhyeti, mAtaramadhyeti / " iko vA " 4 / 3 / 16 / iti vA yatve aghiyanti / pakSe iyAdeze adhIyanti / " iNikorgAH" 4 / 4 / 23 / iti gA''deze " pivaiti0 " 4 / 3 / 66 / iti silupi ca adhyagAt / " kriyAvyatihAre0 " 3 / 3 / 23 / ityAtmanepade vyatyadhyagAsta / " bhAvakarmaNoH " 3 / 4 / 68 / iti jici adhyagAyi / adhIyAya, adhIyatuH / anusvArecAnneTa , adhyetA, adhyetum / " sanIGazca" 4 / 4 / 25 / iti gamuH, adhijigamiSati / " NAvajJAne gamuH" 4 / 4 / 24 / adhigamayati / vitva adhItya / kitkaraNam "iko vA" 4 / 3 / 16 / ityAdau vizeSaNArtha gaNajJApanArtha ca / iGiko adhinA evaM prayujyate // 17 iMNk gatau' / NittvaM " iNaH " 2 / 1151 ityAdau vizeSaNArtham / eti / " upsrgsyaaninne0|| 1 / 2 / 19 / ityatra iNo varjanAd upasargAvarNasya lugabhAve upaiti, paraiti / "viNo0" 4 / 3 / 15 / iti yatve yanti, yantu / " iNikorgAH" 4 / 4 / 23 / iti gA''deze " pivaiti0" 4 / 3 / 66 / iti sijlupi ca agAt / " sijvido0" 4 / 2 / 92 // iti anaH pusi " iDet0 " 4 / 3 / 94 / iti Ato luki ca aguH / "yo'nekasvara0" 21156 iti yatvApavAde, " iNaH" 2 / 151 iti iyAdeze IyatuH, IyuH / " AzipINaH" 4 / 3 / 107 iti hrasve samiyAt / " NAvajJAne gamuH" 4 / 4 / 24 gamayati grAmam / jJAne tu zabdaH artha pratyAyayati / "sanIGazca" 4 / 4 / 25 jigamiSati grAmam / jJAne tu arthAn pratISiSati / anusvArevAnneTa , etA, etum / kye " dIrghazcaya " 4 / 3 / 108 iti dIrgha Iyate / thavi "sRjida zi0" 4 / 478 iti veTi iyetha iyayitha / "ga" 5 / 1 / 40 iti yApavAde kyapi ityaH / "tanvyadhI0" 5 / 1 / 64 iti Ne atyAyaH, pratyAyaH / lihAyaci ayaH, samayaH, pratyayaH / "gatyarthA0 " 5 / 1 / 11 iti vA kartari kte mArgamatItaH / "veyivada0" 5 / 2 / 3 iti nipAtanAd bhUtamAtra kvasau nityatvAd dvitvAt prAgeva "ghasekasvarA0" 4 / 4 / 82 iti iTi IyivAn , samIyivAn , upeyivAn / "jINadakSi0" 5 / 2 / 72 iti ini atyayanazIla: atyayI / " sRjINa" 5 / 2 / 77 iti varapi itvaraH, 1. mAtura iti mu0 // 2. ayuH iti mu0 / /
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) itvarI / mani svemA, vani svevA / kvanipi svitvA / vici sveH| vipi eti iti it / "yuvarNa" 5 / 3 / 28 ityali ayaH, anyayaH, samayaH / " iNo'bhreSe" 53 / 75 ityalapavAde pani nyAyaH / "pareH krame" 5 / 376 paryAyaH; kramAdanyatrAli viparyayo mateH / "samaja0 " 5 / 3 / 99 iti kyapi ityA / " nyAyAvAyA0" 5 / 3 / 134 iti nipAtanAt karaNe pani nyAyaH / uNAdau " kRvApA0 " ( u0 1) ityuNi AyuH naraH, purUravaH, putraH, jIvanaM ca; jarAyuH garbhaveSTanam , jaTAyuH pakSI / "mINazali." ( u0 21) iti ke ekaH / " iNurvizA0" (u0 182 ) iti Ne eNaH / "damyami0" (u0 200) iti te etaH varNaH / "avabhR0" (u0 229) iti kiti the samithaH sNgmH| "jINazI0" (u0 261) iti kiti ne enaH / " iNaH kit" (u0 328) iti me ibhaH / " iNadhAgbhyAM vA" (u0 389) iti vA kiti re irA sUrA, bhRzca / erA eDakA / " khurakSura0 " (u0 396) iti re nipAtanAd duHpUrvasya [ iNaH ] dam / "samiNa " ( u0 598 ) iti AH, samayA girim / " as" (u0 952 ) ityasi ayaH loham / " iNo Nit " ( u0 998 ) iti usi AyuH, AyuSI / " artINabhyAM nas" ( u0 979) enaH pApam / Aga iti tu age: " vastyagibhyAM Nit " ( u0 970) ityasi // athedanto'niT ca // 18 vIMka prajana-kAntyasanakhAdane c'| cakArAd gatau / prajanaH prathamagarbhagrahaNam , asanaM kSepaH, azanaM tRptirityeke / vaiti, vItaH, viyanti, vivAya, vivyatuH, vivyuH / atra "asiddhaM pahiraGgamantaraGge" [nyAya-20 ] iti yatvasyAsiddhatvAd " vAde." 2 / 1 / 63 iti pUrvasya dIrghAmAvaH / anusvArevAnneT , vetA, vetum / "viyaH prajane" 4 / 2 / 13 iti vAtve purovAto gAH pravApayati, pakSe " nAmino0" 4351 iti vRddhau pravAyayati / kte vItam asAraM hastyazvam / "tikRtI nAmni" 5 / 171 iti tiki vItiH azvaH / uNAdau "vIpatipaTibhyastanaH" (u0 292 ) vetanaM bhRtiH / "huyAmA0" (u0 451) iti tre vetraH / " tasaca" (dR0 u0 580 ) iti tase vetasaH / " kAvAvI. " (u0 634 ) iti Nau veNiH 'kabarI / "vIyusu0" (u0 677) zata nau 1. kavarI iti mu0 //
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 18veniH-vyAdhi dI ca / veNuH iti tu " ajisthA0 " ( u0 768 ) iti Nau ajeH / "as" ( u0 952) iti asi vayaH / prajJAdyaNi vAyasaH // ___ athodantA daza // . 19 graMka abhigame' / " uta au0 " 4 / 3 / 59 iti auH, dyauti, dyutaH, dhuvanti, dudyAva / thavi "sRji-dRzi0" 4 / 4 / 78 iti veTi duyotha, dudhavitha / anusvAreccAnne, dyotA, dyotum / yaGi dodhUyate / yaGlupi dodyoti, dodyavIti / vani sudyovA, kvanipi sudyutvA, vici dyauH / "ya eccAtaH " 5 / 1 / 28 iti ye, " zyakye " 1 / 2 / 25 ityavi ca dyavyaH / " uvarNA0 " 5 / 1 / 19 iti dhyaNi dyAvyam avazyam / uNAdau " drubhyAm " ( u0 744 ) iti DiduH, dyuH / " ghugamibhyAM DoH" ( u0 867 ) dyauH // 20 puMka prasavaizvaryayoH' / "paH so." 2 / 3 / 98 iti satve "uta au0" 4 / 3 / 59 ityautve ca sauti, sutaH, suvanti / SopadezatvAt "nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti Satve suSAva / anusvArecAnneTa, sotA, sotum / apopadezo'yamityeke susAva / uNAdau " susitani0" ( u0 203) iti te vA dIrgha ca sutaH putraH, sUtaH sArathiH / "yusuku0" (u0 297 ) iti pe Utve ca sUpaH / su prasavaizvaryayoH (1117 ) savati / puMgaTU abhiSave (41) sunoti // . '21 tuk vRttihiMsApUraNeSu' / " uta au0 " 4 / 3 / 59 iti autve tauti / " yaturusto0 // 4 // 3 // 64 iti Iti tavIti; tutaH, tuvanti, tutAva / anusvArevAnneTa , totA totum / uNAdau 'bhINazali." (u0 21) iti ke tokam apatyam / " ghuyuhi0 " ( u0 24 ) iti ke dIrthe ca tUka: upastho girizca / " yusukuru0 " ( u0 297 ) iti pe Utve ca tUpaH AyatanavizeSaH / '22 yuka mizraNe ' / yauti, yutaH, yuvanti, yuyAva / thavi " skrasRvR0 " 4 / 4 / 81 iti iTi yuyavitha, yavitA, yavitum / sani " grahaguha0 " 4 / 4 / 59 iti iDabhAve prApte tadapavAde " ivadha0 " 4 / 4 / 47 iti vA iTi " ojAntasthA0" 4 / 1 / 60 iti pUrvasyetve yiyaviSati / pakSe yuyUSati / veTatvAt ktayorneTa, yutaH, yutavAn / " Asuyu0 " 5 / 1 / 20 iti yApavAde ghyaNi yAvyam / nandyAdhane yavanaH / mani suyomA / vani suyovA / vici suyoH / vipi suyut / " yuvarNa0 " 5 / 3 / 28 ityali yavaH / prajJAdyaNi yAvaH alaktakaH / svArtha ke yAvakaH /
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) 169 " yududroH" 5 / 3 / 59 iti saMpUrvAd pani saMyAvaH guDa godhUmaH / utpUrvAt "yupudroghana" 53 / 54 udyAvaH / "sAtiheti" 5 / 3 / 94 iti to nipAtanAt yUtiH saGghaH, goyUtiH / pRSodarAditvAt gavyUtiH / ktvi "uvarNAt" 4 / 4 / 58 iti iDabhAve yutvA / uNAdau " ghuyuhi0 " ( u0 24 ) iti ke dIrSe ca yUkA / " pathayUtha0" ( u0 231) 'iti nipAtanAt yUthaH / " yusuku0 " ( u0 297 ) iti pe Utve ca yUpaH / "yorUcca vA" ( u0 541 ) iti Se vRSaH peyavizeSaH, vRSA chAyA, yoSA strI / "yujalerASaH " ( u0 545) yavASo durAlabhA / " vahiyubhyAM vA" ( u0 571 ) iti vA Nityase yAvasaM bhaktam tRNaM ca; yavasaM ghAsaH annaM ca / "yuba libhyAmAsaH" (u0 574) yavAso durAlabhA / "yoH kit" ( u0 658) ityatI yuvatiH / " vIyusuvahya0 " ( u0 677 ) iti nau yoniH / " nIsA0" ( u0 687) iti mau yomiH zakuniH / " lUpUyu0" ( u0 901) iti kityani yuvA / 'ayutasiddhAnAm ' ityAdi darzanAdamizraNe yuH, ityanye / yuMgz bandhane [ 86] yunIte, yunAti, yotA / yuNi jugupsAyAm [9 / 237] yAvayate / arthavizeSe curAditvAt jugupsAyA anyatra yauti / ___23 Nuk stutau' / " pAThe0 " 2 / 3 / 97 iti Nasya natve nauti, nutaH, nuvanti / NopadezatvAd " adurupasargA0" 2377 iti Natve praNauti, pariNauti / " nupracchaH " 3 / 3 / 54 ityApUrvAdAtmanepade Anute sRgAlaH / sani "graha guha0" 4 / 4 / 59 iti neT . nunUSati / nunAva, navitA, navitum / " uvarNAdA0" 5 / 1 / 19 iti yApavAde ghyaNi nAvyam avazyam / aci navaH, praNavaH / kiti " uvarNAt " 4 / 4 / 58 iti neT , nutvA, nutaH, nutavAn , nutiH / " ukSitakSya0 " ( u0 900 ) iti ani nava padArthAH // '24 kSNuka tejane' / kSNauti, kSNutaH, kSNuvanti / "samaH kSNoH" 3 / 3 / 29 ityAtmanepade saMkSNute zastram / kSNavitA / yaDi cokSNUyate, yaGlupi cokSNoti / sani " grahaguha0 " 4 / 4 / 59 iti neTU , cukSNUSati // 1. iti the iti pa0 pratau // 2. etasyA loke javAsau iti prasiddhiH / (ni. ze. TI. 22228) //
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 25 ___ '25 snuk prasnavane' / prasnavanaM kSaraNam / snauti, snutaH, snuvanti / kye "dIrgha picca0 " 4 / 3 / 108 iti dIrSe snUyate / prasnavitA / " snoH" 4 / 4 / 52 ityAtmanepadAbhAve eva iniyamAdAtmanepade neT , prasnoSyate / karmakartari " ekadhAtau0 " 3 / 4 / 86 iti jikyAtmanepadeSu prApteSu " bhUSArtha" 3 / 4 / 93 iti jikyayoH pratiSedhAt prAsnoSTa gauH svayameva, prasnute gauH svayameva / susnAva, susnuvatuH, susnuvuH / yaGi sosnUyate / yaGlupi sosnoti, sosnavIti / sani " grahaguha0" 4 / 4 / 59 iti neT , susnUSati / uNAdau "snupUra." (u0 542) iti kiti Se snuSA / '26 TukSu 27 ru 28 kuMka zabde ' / kSauti, kSutaH, kSuvanti, cukSAva, kSavitA, kSavitum / yaGi cokyate / yaGlupi cokSoti, cokSavIti / "ya eccA0" 5 / 1 / 28 iti ye zavyam / " uvarNAdAvazyake " 5 / 1 / 19 iti dhyaNi kSAvyam avazyam / sani " grahaguha0 " 4 / 4 / 59 iti neTa , curSati / kiti "uvarNAta" 4 / 4 / 58 iti neT , kSutvA, kSutam , kSutaH, kSutavAn / "yuvarNa0" 5 / 3 / 28 ityali kSavaH / vipUrvAt " zuznoH" 5 / 371 iti pani vikSAvaH / TrivatvAdathuH kSavathuH / "RtsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti kvipi kSut / uNAdau "sthAkSutorUca" ( u0 185) iti Ne kSaNam-aparAdhaH // 27 ru' / rauti / " yaturusto." 43 / 64 iti Iti svIti; rutaH, ruvanti, ravitA, rurAva / sani "grahaguha0 " 4459 iti neT , rUrUpati / yaGi rorUyate / yaGalupi roravIti roroti / kiti " uvarNAt" 4 / 4 / 58 iti neT , rutvA, rutam , rutaH, rutavAn / "yuvarNa0" 5 / 3 / 28 ityali khaH / alapavAde " rorupasargAt " 5 / 3 / 22 iti pani saMrAvaH / "AGA ruploH " 5 / 3 / 49 iti vAli ArAvaH AsvaH / "cAlazabdArthA0" 5 / 2 / 43 ityane ravaNazIlo ravaNaH / " kvacit " 5 / 1 / 171 iti De mahyAM rauti mayUraH pRSodarAditvAt / uNAdau " takaza0 " ( u0 187 ) iti aNe ravaNaH karamaH / "zervA" (u0 235 ) iti vA kityathe ruvathaH zakuniH, ravathaH-AkrandaH / "svarebhya i." ( u0 606) raviH / " rupUmyAM kit " ( u0 888 ) iti se ruruH mRgaH / " vihAyasa0" (u0 976) ityasi nipAtanAt puru rauti purUravA-rAjA / raMDU reSaNe ca [11599 ] rakhate rotA // 1. vA ghani iti mu0||
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___31 ] dhAtuNarAyaNe adAdayaH (2) 171 * 28 kuMka' / kauti, kutaH, kuvanti, cukAva / anusvArencAnneT , kotA kotum / sani cukUSati / yaGi "na kavate." 4 / 1 / 47 iti svAdereva pratiSedhAt "kaGazcaJ" 4 / 1 / 46 iti pUrvasya catve cokUyate / uNAdau "dRkana0" ( u0 27 ) ityake kavakam abhakSyadravyam / "dukUla0 " ( u0 49.1 ) iti Ule nipAtanAt kukUlam zaGka-madgataH / kuG zabde [ 11590] kavate / yaDi kokUyate / kuMt zabde [5 / 149 ] kuvate, cokUyate / eSAM zabdArthatve'pi kautiH zabdamAtre, kuvatiH Artasvare, kavatiH avyakte zabde // athAntargaNo rudAdipaJcakaH // '29 rudaka azravimocane' / " rutpaMcakA." 4 / 4 / 88 iti iTi roditi, ruditaH; rudanti; tatra vyaJjanAderityadhikArAd atreTa nAsti / ruroda / " disyorITU" 4 / 4 / 89 arodIt , arodIH / "adazcATa" 4 / 4 / 90 arodat arodaH / " Rdicchvi0" 3 / 4 / 65 iti vA'Di arudat , arodIt / roditA, roditum / "rudavida0 " 4 / 3 / 32 iti kRtvAsanoH kicce ruditvA, rurudiSati / uNAdau " Rjyaji0" ( u0 388) iti kiti re rudraH / rodayatIti vA "khurakSura0" ( u0 396 ) iti nipAtanAd rudraH / " rudyati" (u0 997 ) ityusi roduH azrunipAtaH // '30 jiSvapaMka zaye' / "rutpaMcakA0" 4 / 4 / 88 iti iTi svapiti, svapitaH, svapanti / "bhRsvapo0" 4170 iti pUrvasya utve suSvApa / SopadezatvAt " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti patve, "svapeyaGar3e ca" 4 / 1180 iti vRti suSupatuH, suSupuH / jIvAt "jJAnecchArcA" 5 / 2 / 92 iti sati kte suptaH / nirduHsuvipUrvasya avaH svapatyAdyasyA'pi sasya Satve niHSupta:, duHSuptaH, suSuptaH, viSuptaH / anusvArecAnneT , svaptA, svaptum / "rudavida0" 4 / 3 / 32 iti sana: kitve suSupsati / yaGi soSupyate / gau sani " svapo NAvuH " 4 / 1162 iti pUrvasya utve suSvApayiSati / De asUSuet / "disyorITa" 4 / 489 asvapIt asvapIH / "adazcA0 " 4 / 4 / 90 ityaTi asvapat asvapaH / adyatanyAM asvApsIt / " vRSivRSi0 " 5 / 2 / 80 iti naji Ga svapnaka / "yajisvapi0" 5 / 3 / 85 iti ne svapnaH / asarUpatvAt pakSe pani svApaH / ktvi suptvA // __ '31 ana 32 zvasak prANane' / prANanaM jIvanam / varNakramasya pratijJAnAt svapaH prAg anenirdeze prApte lAghavArthamihapAThaH / " rutpaJcakA." 4 / 4 / 88 iti
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 31iTi aniti / " dvitve'pyante'pya0 // 2 // 381 iti Natve prANiti, parANiti, prANiNiSati / ante'pi iti vacanAt vivapi he prANa ! he parANa ! parestu vA paryaNiti, paryaniti / " asyAde." 4 / 1 / 68 iti pUrvasya Atve Ana, AnatuH / "disyo0" 4489 iti ITi prANI , prANIH / "adazcA0" 4490 ityaTi prANat / prANaH, prANitA, prANitum / aci dhani vA prANaH / ghani AnaH / uNAdau " syamikaSi" ( u0 46 ) iti Ike anIkam / "pyAdhA." (u0 258) iti ne annam / " sthAchA0" (u0 357 ) iti ye anyaH / "as" ( u0 952 ) ityasi anaH zakaTam // ___ 32 zvasana' / tAlavyAdiH dantyAntaH / "rutpaJcakA0" 4 / 4 / 88 iti iTi zvasiti, niHzvasiti, zvasitaH, zvasanti, zazvAsa / " vyaanAde." 4 / 3 / 47 iti vA vRddhau azvAsIt , azvasIt / " disyo." 4 / 4 / 89 iti ITi azvasIt , azvasIH; " adavA0" 4 / 4 / 90 ityaTi azvasat , azvasaH / zvasitA, zvasitum / " zvasajapa0" 4475 iti ktayorveT , AzvastaH, AzvasitaH, AzvastavAn , AzvasitavAn / " tanvyadhI0" 5 / 1164 iti Ne zvAsaH / / '33 jakSak bhakSa-hasanayoH' / ayaM rutpazcakasya paJcamo, jakSapaJcakasya tvAdya ityubhayakAryabhAk / "rutpaJcakA0" 4 / 4 / 88 iti iTi jakSiti jakSitaH / " dvayuktajakSa0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi ajakSuH / "anto no luk" 4 / 2 / 94 jakSati, jakSatu, zatari jakSat / "zau vA" 4 / 2 / 95 jakSati, jakSanti kulAni / " disyo0 " 4 / 4 / 89 iti ITi ajakSIt , ajakSIH / " adavA0" 4 / 4 / 90 ityaTi ajakSat , ajakSaH / jakSitA, jakSitum , jajakSa, jajakSatuH // '34 daridrAk durgatau' / daridrAti / " irdaridraH" 4 / 2 / 98 daridritaH / anto no luki " nazvAtaH " 4 / 2 / 96 ityAlluki ca daridrati / "daridro'dyatanyAM vA" 4 / 3 / 76 adaridrIt adaridrAsIt / "azityassan" 4 / 3 / 77 ityAlluki daridrayate, smannAdivarjanAt didaridrAsati / " ivRdha0 " 4 / 4 / 47 iti veTi didaridviSati, sAdereva sano varjanAt ihAlluk / daridrAyako vrajati, atra "kriyAyAM0" 5 / 3 / 13 iti Nakaca / Nake daridrAyakaH / anaTi daridrANam / zatari daridrat , daridratau / " dhAtoranekasvarA0 " 3 / 4 / 46 ityAmi 1. ssanAdi iti mu0 //
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) 173 dadidrAzcakAra / " Ato Nava0" 4 / 2 / 120 ityatra okAreNaiva papau ityAdisiddhau aukAravidhAnaM daridrAtarNavaH AmAdezAnityatvArtham , dadaridrau / kvasau daridrAJcakRvAn / zivastu Nayo'nyasya api AmAdezamanityamicchati, dadaridravAn / "yuktajakSa0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi " iDet" 4 / 3 / 94 ityAlluki adaridruH / Nau daridrayati / Nau De adadaridrat / No viSaye AllukaM necchantyanye, daridrApayati / De " upAntyasyA0" 4 / 2 / 35 iti hasvatve adadaridrapat / nanvatra sanvadbhAvAt pUrvamyatvaM prApnoti; naivam , 'yena nAvyavadhAnaM tena vyavahite'pi syAt ' [ nyAya0 13] ityekavarNavyavahite laghau laghoH pareNa caikavarNena vyavahite upare Nau sanvabhAvo bhavati yathA apIpacat ityAdau / avIvrajata ityAdau tu "smRdRtvara0" 4 / 165 ityatvavidhAnAd anekavyAnavyavahite'pi laghuni iSyate / iha tu laghoravyavadhAne'pi laghoH pareNa varNasamudAyena rvyavadheti na bhavati / daridritA, dariditum / veTtve'pyanekasvaratvAt ktayoriTa, daridrita: daridritavAn / aci ghaji vA daridraH / daH iti tu " tRdRbhyAM duH" ( u0 846) iti duNAteH // - '35 jAgRk nidrAkSaye' / jAgarti, jAgRtaH / anto no luki jAgrati / zatari jAgrat , jAgratau / " dvayuktajakSa0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi "puspau" 4 / 3 / 3 iti guNe ajAgaru: / jajAgAra / "jAguH kiti" 436 iti guNe jajAgaratuH, jajAgaruH / pakSe " jAgruSa0" 3449 iti parokSAyA Ami jAgarAJcakratuH, jAgarAJcakuH / "sici parasmai0 " 43 / 44 iti vRddhaH " nazvijAgR0" 4 / 3 / 49 iti pratiSedhe ajAgarI / "jAgurjiNavi" 4 / 352 iti vRddhaH jiNavoreva niyamAt , " nAmino0" 4351 iti vRddhayabhAve gau guNe jAgarayati, jAgaritA, jAgaritum / ktayoH jAgaritaH jAgastivAn / "jAguH" 52048 ityUke jAgaraNazilo jAgarUkaH / striyAM ktyapavAdau "jAgurazca" 5 / 3 / 104 iti a-yau jAgarA, jAgaryA / uNAdau " jazasta0 " ( u0 705) iti Giti vo jAgRviH agniH / / 66 '36 cakAsRk dIptau' / cakAsti, cakAsta: / anto no luki cakAsati zatari cakAsat , cakAsatau / " dvayaktajakSa0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi acakAsuH / " vyaanAd deH0" 4 / 3 / 78 iti delaki sasya datve ca, saH acakAt / "seH sddhAM0" 4 / 3 / 79 iti seluki so vA rutve ca acakAH tvam , pakSe " dhuTa0" 21176 iti sasya datve acakAt tvam / " dhAtoraneka."
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 36 3 / 4 / 46 iti parokSAyA Ami cakAsAJcakAra / sani cicakAsiSati / cakAsitA, cakAsitum / RditvAt De na isvaH, acacakAsat / / '37 zAk anuziSTau' / anuziSTiH niyogaH / zAsti / " isAsaH zAsoGa vyaJjane " 4 / 4 / 118 " nAmyantasthAH0" 2 / 3 / 15 iti Satve ca ziSTaH / "zAstyamU0" 3 / 4 / 60 ityaGi aziSat / "dvayuktajakSa0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi azAsuH / anto no luki zAsati / zatari zAsat , zAsatau / " vyaJjanAd deH0" 4 / 3 / 78 iti deluki so datve ca, saH anvazAt / " seH sa-d-dhAM0" 4 / 3 / 79 iti seluki so rutve ca anvazAH tvam , anvazAt tvam / " zAsas0" 4 / 2 / 84 iti hyantasya zAdhau, zAdhi, anuzAdhi / zAsitA / aditvAt ktvi veTa , ziSTvA, zAsitvA / veTtvAt ktayoneMTa , ziSTaH , ziSTavAn / kvipi mitrazIH / to ziSTiH / "ikiztiv0 " 5 / 3 / 138 iti ztivi zAstiH / " upAntyasyA0 " 4 / 2 / 35 ityatra zAservarjanAt De hasvAbhAve azazAsat / " dRvRg0 " 5 / 1140 iti kyapi ziSyaH / "zAsUyudhi0" 5 / 3 / 141 ityane duHzAsanaH, suzAsanaH / uNAdau "zAsizaMsi0" (u0 857) iti taH, zAstA buddhaH; prazAstA Rtvika / " tRsvasR0 " 1 / 4 / 38 ityAri prazAstA / AGaH zAsUki icchAyAm [ 2160 ] AzAste, AzAsyate, AzIzasat , AzIH / / rujakSapazcake samApya prakRto varNakramo'nutriyate // atha caantH|| ___ '38 vacaMka bhASaNe / vakti, vaktaH, vacanti / antau baceH prayoga necchantyeke / " yajAdivaz0 " 4 / 1 / 72 iti pUrvasya ravRti uvAca / "yajAdivaceH0 " 4 / 179 iti ravRti UcatuH UcuH / kya ucyate / "zAstyamU0" 3460 ityaGi " zvayatya 0" 4 / 3 / 103 iti vocA''deze avocat / anusvArecAnneTa, vaktA, vaktum / " pravacanIyA0" 5 / 118 iti vA kartayanIye pravacanIyo gurudharmasya, pakSe pravacanIyo dharmo gurUNA / " RvarNa0 " 5 / 1 / 17 iti dhyaNi pravAcyaH granthavizeSaH, atra " tyajayaja0" 4 / 1 / 118 iti katvA'bhAva: / "vaco'zabdanAmni" 4 / 1 / 119 katvAbhAve vAcyam Aha / zabdanAmni tu "kte'niTa0" 4 / 1 / 111 iti katve vAkyam / "veyivada0 " 5 / 2 / 3 iti bhUtamAtre nipAtanAd vA kAne anUcAnaH, pakSe anvavocat / " bhAvAkoMH " 5 / 3 / 18 ghaji anuvAkaH, vAkaH / " didyud-dadRd" 5 / 2 / 83 iti vipi nipAtanAt vacanazIlo vAk /
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175 41] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) " gocarasaMcara0" 5 / 3 / 131 iti nipAtanAd ghe vaktIti vakaH, kte uktam / lihAyaci zlokavacaH / uNAdau "nInUrami0" ( u0 227) iti kiti the uktham sAma / "T" (u0 446) iti Ti vaktram / "kakasthUrAd vacaH ka ca" ( u0 728 ) ityuNi kukavAku: 'kukkuTaH, sthUravAkuH uccadhvaniH / "as" ( u0 952 ) ityasi vacaH / vacaNa bhASaNe [9 / 387 ] vAcayati, yujAditvAd vA Nici pakSe vacati // . atha jAntaH // '39 jauk zuddhau' / " mRjo'sya0" 4 / 3 / 42 iti vRddhau "yajasRja0" 21187 iti Satve mArTi, mRSTaH / " RtaH svare vA" 4 / 343 iti vA vRddhau parimArjanti, parimRjanti, mamArjatuH, mamRjatuH, mamArjuH, mamRjuH / audicAt veT , mArDI, mArjitA / veTtvAt ktayoneMT , mRSTaH, mRSTavAn / "kRSi0" 5 / 1142 iti vA kyapi parimRjyaH, pakSe dhyaNi "te'niTa." 4311111 iti gatve parimAryaH / "zokApanuda0 " 5 / 13143 iti nipAtanAt ke tundaparimRjaH alasaH, anyatra karmaNo'Ni tundaparimArjaH / ghani mArgaH / bhidAyaGi mRjA zuddhiH, anyatra striyAM to mRSTiH / uNAdau " agyaGgi0 " ( u0 405) iti Are mArjAraH, latve mArjAlaH / " mRjikhanyA0 " ( u0 472) iti Dityale malaH / mRjauNa zaucAlaGkArayoH [9 / 390 ] yujAditvAt vA Nici mArjayati / " NivecyA0 " 5 / 3 / 111 ityane mArjanA, te mArjitaH / marjitA rasAlA iti rUDheH, pakSe mArjati // atha tAntaH // ... 40 sastuk svapne' / uditvAnne " dhuTo dhuTi sve vA" 113148 iti to luki ca saMsti, saMstaH, saMstanti, saMstitA // atha dAntaH // '41 vidaka jJAne' / "tivAM Nava0" 4 / 2 / 117 iti vA NavAdyAdeze veda, vidatuH, viduH, pakSe vetti, vittaH, vidanti / " samo gamRcchi0 " 3384 1. " huyAmA0" ( u0 451) iti trapratyaye'pi vaktram bhavati // 2. kukuTaH iti mu0|| 3. mArjitA iti mu0 / " mArjitA rasAlA marjiteti rUDheH" iti curAdau [ 390 ] atraiva vakSyate //
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 41iti karmaNyasati Atmanepade saMvitte saMvidAte / "vetternavA" 4 / 2 / 116 ityanto vA rati saMvidrate, pakSe " anatonto0 " 4 / 2 / 114 ityati saMvidate / sati Apye " zeSAt " 33100 iti parasmaipade saMvetti zAstram / "sivido0" 4 / 3 / 92 iti zidanaH pusi aviduH / "vetteH kit " 3 / 4 / 51 iti parokSAyA vA Ami vidAJcakAra, viveda " paJcamyAH kRgaH" 3 / 4 / 52 iti paJcamyA vA Ami kuga eva tadantasyA'nuprayoge ca vidAGkarotu, vidAGkaravANi, kittvAt na guNaH; pakSe vettu, vedAni / " vyajanAd de." 4 / 3 / 78 iti de ki saH avet / "seH saddhA" 4 / 3 / 79 iti seluki do vA rutve ca aveH tvam , avet tvam / veditA, viditaH, viditavAn / "vo vyaJjanAde0" 4 / 3 / 25 iti vikalpA'pavAde "rudavida0 " 4 / 3 / 32 iti ktvAsanoH kilve viditvA, vividiSati / " nAmdhupAntya0" 5 / 1154 iti ke vidaH / Nau " sAhisAti0" 5 / 159 iti ze vedayaH / vipi vit , vedavit / "tatra kvasu0" 5 / 2 / 2 iti kvasau vividvAn / " skrasRvR0" 4 / 4 / 81 iti iTa: "ghasekasvarA0" 4 / 4 / 82 iti niyamAdatrA'bhAvaH / "gamahana0" 4 / 4 / 83 iti vetteH api veTa ityeke, tanmate vividivAn , vividvAn / " vA vetteH kvasuH" 5 / 2 / 22 vidvAn , vidan / " vetticchida0" 5 / 2 / 75 iti kiti ghure vedanazIlo viduraH / "vindvicchU" 5 / 2 / 34 iti nipAtanAd uH, vedanazIlo vindu / ghani vedaH / striyAM bhAvAkoMH nAmni " samaja0" 5 / 3 / 99 iti kyapi vidyA / "NivecyA0" 5 / 3 / 111 ityane vedanA / karaNAdhAre punAmni " vyaJjanAd" 5 / 3 / 132 iti ghani vedaH / " vidagabhyaH" 5454 iti Nami atithivedaM bhojayati / uNAdau " vidibhidi0 " ( u0 234 ) iti kityathe vidatho jJAnI / "vidivRttervA" ( u0 610 ) iti vA kid i., vidiH zilpI, vediH ijyAdisthAnam / " as " ( u0 952 ) ityasi nakhAditvAt adabhAve navedAH, sarvavedAH, sarvasvadakSiNakratuyAjI / yastu oSThayAdiH jalakaNavAcI 'binduH sa vindeH " bhRmRta." ( u0 716 ) ityo / vidica sattAyAm [33115] vidyate / vidlantI lAbhe [5 / 8 ] vindate, vindati / vidipa vicAraNe [ 6.25] vinte / vidiNa cetanAkhyAnanivAseSu [ 9 / 242 ] vedayate // 1. uNAdi vivaraNe vidu avayave, vinduH vipluT / a. ci. TIkAyAM 'bidu avayave bindati, binduH, puMliGgaH, "bhRmRta" ( uNA0 716) ityuH [ // 155 ] dhAtu pAThe 1 / 310 vidu avayave ityasti //
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) atha nAnto'niT ca // * 42 hanaka hiMsAgatyoH' / hanti / " nemAdA0" 2379 iti narNatve praNihanti caurasya / atra " niprebhyo" 22 / 15 iti vA karmaNaH karmatve " zeSe " 22 / 81 iti SaSThI / " yamirami0" 4 / 2 / 55 iti nasya luki hataH / "gamahana0" 4 / 4 / 83 ityupAntyaluki " hano ho." 2011112 iti ni nanti / " hanaH" 2 / 382 iti Natve prahaNyate / "vami vA" 2 / 3 / 83 iti vA Natve prahaNvaH, prahanvaH; prahami, prahanmi / " hano ghi" 2 / 394 iti NatvapratiSedhe praghnanti / "ADo yamahanaH0" 3386 iti Atmanepade karmaNyasati Ahate / svAGga karmaNi Ahate ziraH / "neha Ahanti ziraH zatroH" / "kriyAvyatihAre0" 3 / 3 / 23 ityatra gatihiMsArthavarjanAt " zeSAt parasmai" 3 / 3 / 100 iti parasmaipade vyatighnanti / " jiNavi0" 4 / 3 / 101 iti pani jaghAna, jaghnatuH, jaghnuH / thavi " sRjidRzi0" 4478 iti veTi " ar3e hi0" 4 / 1134 iti hasya ghatve jaghanitha, jaghantha / "gamahana." 4 / 483 iti kvasau veTi janivAn , jaghanvAn / anusvAretvAnneT , hantA, hataH / " hanRtaH syasya" 4 / 449 iti iTi haniSyati / " zAzas0" 4 / 2 / 84 iti hyantasya, jahi zatrUn / yaGlupyapi jahi / yaGlupi necchantyeke, tanmate "yamirami0" 4 / 2 / 55 iti naluki jakcahi / ye tu " tivAzavA0" [nyAya0 18] iti nyAyasya sUtragaNanirdiSTe'pi pravRtyabhyupagamAt " yamirami0 " 4 / 2 / 55 iti lugabhAvaM, viGati " ahanpazcama0" 4 / 1107 iti hanterapi dIrghatvaM cecchanti teSAM mate jaGghAMhi / bhAvakamaNoH " svaragraha" 3 / 4 / 69 iti vA jiTi ghAniSyate tvayA, pakSe haniSyate / "hano vadha0" 4 / 4 / 21 iti vadhe vadhyAt / hanyAt iti tu saptamyAM bhivarjanAt jiTi vadhA'bhAve ghAniSISTa / " adyatanyAM vA0" 4 / 4 / 22 iti vadhe anusvArenve'pyanekasvaratvAt iTi " svarasya pare0" 714 / 110 ityallukaH sthAnitvAt " vyaJjanAde0 " 4 / 3 / 47 iti vA vRddhayabhAve avadhIt / vA tvAtmane AvadhISTa / pakSe " hanaH sic" 4 / 3 / 38 iti sicaH kitvAt " yamirami0" 4 / 2 / 55 iti no luki Ahata / sani " svarahana " 411104 iti dIrdhe jighAMsati / yaGi " hano nIrvadhe" 4 / 3 / 99 jenIyate / vadhAdanyatra jaGghanyate / "carAcara0" 4 / 1 / 13 ityapi vA nipAtanAt , ghanAghanaH pakSe hanaH " Niti ghAt " 43100 pAtayati / " hatyAbhUyaM bhAve" 51136 iti
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 42 nipAtanAta kyapi hatyA, brahmahatyA / karmaNi " RvarNa" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi ghAtyaH / "AziSi0" 5 / 1180 iti De zatru vadhyAt , zatruhaH / " klezAdimyo 'pAt " 5 / 1181 klezApahaH, tamopadaH / " kumArazIrSANNin " 5 / 1182 kumAraghAtI, zIrSaghAtI / "acitte Tak " 5 / 1 / 83 pittaghnaM ghRtam , vAtaghnaM tailam / " jAyAphtecihnavati" 5 / 1684 jAyAghno dvijaH, patighnI kanyA / "brahmAdibhyaH" 5 / 185 brahmanaH, zatrudhnaH / bAhulakAt saMpradAne'pi gAM hanti yasmai dAtuM sa godhno'tithiH / " hastibAhukapATAcchaktI" 5 / 1 / 86 hastighnaH, bAhunA, krapATanaH mallaH / zakteranyatra hastighAto rasadaH, evaM bAhughAtaH, kapATaghAtaH eSu "karmaNo'Na" 5 / 1 / 72 iti aNU / "nagarAdagaje" 5 / 1187 nagaradhnaH ariH / gaje tu nagarapAtaH / " rAjaghaH" 5 / 1188 rAjAnaM hanti rAjadhaH / "pANighatADaghau zilpini" 5 / 1189 pANighaH, tADaghaH zilpI cet , anyatra karmaNo'Ni pANighAta:, taaddghaatH| evaM dArvAdhAtaH, cArvAghAtaH, varNasaMghAtaH / dArvAghATaH, cArvAghATa:, vaNasaMghATa iti tu ghaTaterhantereva vA pRSodarAditvAt / "hano Nin " 5 / 16160 pighAtI, mAtulaghAtI / " brahmabhrUNa" 5 / 1 / 161 iti bhUte vipi bAhA, bhrUNahA, vRtrahA / " kvacit " 5 / 1 / 171 iti De varamAhanti varAhaH, paTe hanyate paTahaH, kalaM hanti kalahaH / " yujabhuja0 " 5 / 2150 iti ghinaNi abhyAhananazIla: abhyAghAtI / " zakama0" 5 / 2 / 40 ityukaNi AghAtazIlaH AghAtukaH / " hano'ntarghanAntarSaNau deze " 53 / 34 antahanyate yasmin antarghanaH, antarpaNo vA dezaH; antarghAto'nyaH / " praghaNapraghANo gRhAze " 5 / 3 / 35 praghaNaH, praghANazca dvArAlindakaH / "nighodghasaMghoddhanApadhanopaghnaM nimitaprazastagaNAtyAdhAnA'GgA''sannam" 5 / 3 / 36 nighA vRkSAH, nighAH zAlayaH, udgho manuSyaH prazasta ityarthaH / " mUrtinicitAbhre ghanaH" 5 / 3 / 37 dadhno ghanaH kAThinyamityarthaH / dhanaM daghi iti guNavacanatvAt ghanaM nicitam , ghanaH abhram / "vyayodroH karaNe" 5 / 3 / 38 vidhanaH, ayodhanaH, drudhanaH / arIhaNAdipAThAd Natve drughaNaH / " stambAd ghanazca" 5 / 3 / 39 stambaghno daNDaH, stambadhanaH / " pareghaH" 5 / 3 / 40 paridhaH / "pare0 " 2 / 3 / 103 iti latve palighaH / " sthAdibhyaH" 5 / 3 / 82 iti ke vihanyate anena vighnaH / " hano vA vadha ca" 5 / 3 / 46 iti vAli vadhaH ghAtaH / vadhya iti vadhe yaNi, "na, jana" 41354 iti vRddhipratiSedhAd ' vadhamarhati iti vA daNDAdeH ye / " sAtiheti." 5 / 3 / 64 iti kto nipAtanAt hetiH / " hanazca0 " 5 / 4 / 63 iti Nami samUlaghAtaM hanti /
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 43 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) "karaNebhyaH " 5 / 4 / 64 upalapAtaM hanti / " hiMsArthAde0" 5 / 4 / 74 iti Nami daNDopaghAtaM gAH kAlayati / " tRtIyoktaM vA" 331150 iti vA samAsaH pakSe daNDenopaghAtam / Nau karaNe'naTi parighAtanaH, parighaH / uNAdau " kIcakapecaka0" ( u0 33) ityake nipAtanAd vadhaka: hantA, vyAdhizca; vadhakaM padmabIjam / bAhulakAdanyatrApi vadhA''dezaH / lihAyaci vRtravadhaH zakraH / vadhitA, vadhyaH, vadhanam / "sImanta" ( u0 222) ityante nipAtanAt hemantaH / "nInagami." ( u0 227 ) iti kiti the hathaH panthAH kAlazca / " hanerpatajaghau ca" (u0 272) iti ane ghatanaH pApaH, jaghanaM zroNiH / himam hemam iti tu "kSuhinyAM vA" ( u0 341) iti vA kiti me hinoteH / "koracora0" ( u0 434 ) iti ore nipAtanAt ghoraH bhImaH / " mAvAvadya0 " ( u0 564) iti se haMsaH / " kamivami0 " ( u0 618) iti NidiH, ghAtiH praharaNam / bAhulakAd ghAtAdezAbhAve hAniH ucchittiH, tata eva vA 'Nive haniH Ayudham / " hanteraMDa ca" ( u0 654) iti ato aMhatiH vyAdhiH, rathazca / "kRhane:0" (u0 791) iti tuki hatuH himam , nuki bAhulakAt naluki ca hanuH kapolA'dhaH / anehA iti tu " natra Iherehedhau ca" ( u0 975) ityasi // atha zAntaH seT ca // _ '43 vazaka kAntau' / kAntiH icchA / "yajasRja." 201187 iti patve vaSTiH / " vazerayaDi" 41183 iti svRti uSTaH, uzanti / zatari uzan , uzatI / UzatuH, UzuH / " yajAdivaza0 " 4 / 1 / 72 iti pUrvasya vRti uvAza / yA varjanAd vRdabhAve pAvazyate / kye uzyate / vazitA / te uzitaH / Nau nandyAdyane vAzanaH / " yuvarNa0" 5 / 3 / 28 ityali vazaH / " sAkSAdAdi0" 3 / 1 / 14 iti vA gatitve vazekRtya vaze kRtvA gataH; gaNanirdezAt saptamyalup / uNAdau " ghasivazi0 " ( u0 419) iti kiti Ire uzIraM varaNImUlam / "vazeH kit" (u0 876 ) iti iji uzika kAntaH, uzIraM ca / "vaSTe: kanas " ( u0 985) uzanAH zukraH / vazighasI chAndasau ityanye / bhASAyAmapi prayogadarzanAdatropAttau // 1. aNidikArapakSe ityarthaH // ..
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 44 atha sAntau dvau seTau ca // '44 asaka bhuvi ' / bhavanaM bhUH sattA / asti, asi / " nAstyo: " 4 / 2 / 90 ityalluki sta:, santi / " prAdurUpasargAd" 2 / 358 iti sasya Satve prAduHNyAt , prAduHSanti, abhiSyAt , abhiSanti, niSanti, viSanti / "kriyAvyatihAre." 3 / 3 / 23 iti Atmanepade " asteH si." 4373 iti so luki vyatise, hastveti vyatihe / " dhAtoraneka0 " 3446 ityatra bhvastyoH ekatarAnuprayogeNaiva sAdhyasya siddheH ubhayorupAdAnAt asteH 'mbAdezA'bhAve cakAsAmAhe caitreNa / " zAsasU0 " 4 / 2 / 84 iti hyantasya eghiH, edhi / divi "saH sijsteH0|| 4 / 3 / 65 iti Iti AsIt / adyatanyAm " astibruvo:0" 4 / 4 / 1 iti mvAdeze " pibaiti0" 4 / 3 / 66 iti sijalupi iDabhAve ca "bhavataH0" 4 / 3 / 12 iti guNAbhAve abhRta , abhRtAm / "bhuvo vaH0" 4 / 2 / 43 ityupAntyasya Utve " sijvido0" 4 / 2 / 92 ityatra bhuvo varjanAd ana: pusabhAve ca abhUvan / Navi dvitve " bhUsvapo:0" 4|1170 iti pUrvasya utaH atve - " nAmino0" 4351 iti vRddhau AvAdeze "bhuvo vaH0" 4 / 2 / 43 ityupAntyasya Utve ca babhUva / kiti "dhAtorivaoN0" 221150 ityuvi upAnyotve ca babhUvatuH, babhUvuH / zatari san , satI / aziti " astitruvoH0" 4 / 4 / 1 iti bhUH, bhavitA, bhaviSyati / ktayoH " RvarNazrUyU." 4 / 4 / 57 ityadhikRtya " uvarNAt " 4 / 4 / 58 iti neTa , bhUta:, bhRtavAn / " ya ecAtaH" 5 / 1 / 28 iti ye "yyakthe " 1 / 2 / 25 ityavi ca bhavyam / " kRmvastibhyAM0" 752 / 126 iti cvau zuklIsyAd vastram / asI gatyAdAnayozca [ 11932 ] asate, asati, Asa / asUca kSepaNe [ 3178 ] asthati, apAsthat // '45 Sasaka svapne' / "SaH so." 2 / 3 / 98 iti satve sasti, sastaH, sasanti, sasAsa / " anAdezAdeH0" 4 / 1 / 24 ityetve dvitvAbhAve ca sesatuH, sesuH / sasitA, sasitam / SopadezatvAt " nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti Satve siSAsayiSati / uNAdau "paseNit " ( u0 259) iti ne sAsnA / " sthAchAmA0" (u0 357) iti ye sasyam // . yaGluk ca' / sarve dhAtavo yaGlucantAH kikaraNAd adAdau, parasmaipadinazca / "karyanayaH " 3 / 471 ityatra adAdivarjanAt zavabhAve "zeSAt" 3 / 3 / 100 iti parasmaipade " yajurustorbahulam " 4 / 364 iti Iti bobhavIti,
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) bobhoti; pApacIti, pApakti; vAvadIti, vAvatti; pAspardhIti, pAspardhi / " kriyAvyatihAre" 3 / 3 / 23 ityAtmanepade "zIDA rat" 4 / 2 / 115 ityatra kit nirdezena yaGlubantasyA'grahaNAd anto radA''dezA'bhAve " anato." 4 / 2 / 114 ityati " yo'nekasvarasya " 221156 iti yatve ca vyatizezyate / "zIGa e." 4 / 3 / 104 ityatrApi Git nirdezAt " 'tivA zavA0" [ nyAya0 18] iti yaGlubantasyA'grahaNam / tena ernAsti / yaGlubantamAtmanepade na prayujyata ityeke / bhAvakarmaNoH Atmanepade na prayujyata ityanye / yaGlubantasya carkarItaM carkarItizca pUrveSAM saMjJA / yaGlubantaM chandasi eveti kecit // athA''tmanepadinaH // - 46 iMka adhyayane' / iDikoH adhinA avazyaMbhAvI yogaH / 'yadAha " kazcittamanuvartate" / GitvAd " iGitaH0" 33 / 22 ityAtmanepade adhIte, madhIyAte, adhIyate / " gAH parokSAyAm " 4 / 4 / 26 adhijage / atra 'parokSAviSaye gAH, tena prAk tu svare svaravidheH iti prAgeva dvitvaM na bhavati / " Nau sanDe vA" 4 / 4 / 27 adhijigApayiSati, adhyajIgapat , pakSe " Nau krIjIDaH" 4 / 2 / 10 ityAtve, "atirI0" 4 / 2 / 21 iti pau ca adhyApipayiSati, adhyApipat / " vAdyatanIkriyAtipatyorgIG" 4 / 4 / 28 adhyagISTa, adhyagISyata; pakSe " svarAdestAsu" 4 / 4 / 31 iti vRddhau adhyaiSTa, adhyaiSyata / " "sanIGazca" 4 / 4 / 25 iti gamau " svarahana0 " 4 / 1 / 104 iti dIrgha ca adhijigAMsate / anusvArecAnneTa , adhyetA, adhyetum / "gamo'nAtmane" 4 / 4 / 51 iti sAderAdirida, adhijigamiSitavyam / "ya eJcAtaH" 5 / 1 / 28 iti ye adhyeyam / Nake adhyAyakaH / NyantAt Nake adhyApakaH / "karmajA tRcA ca" 31183 iti pratiSiddho'pi yAjakAditvAt SaSThIsamAsaH sAdhvadhyApakaH / kte adhItam / "iSTAdeH" 1. tithA 1, zavA 2, 'nuvandhena 3, nirdiSTaM yadgaNena 4 ca / ekasvaranimittaM 5 ca paJcaitAni na yaGlupi // (nyAya0 18) / 2. tu. yadAhuH "dhAtvartha bAdhate kazcit , kazcittamanuvartate / tameva vizinaSTyanyo'narthako'nyaH pryujyte"| ( hai. pra. pR. 653) / anyatra tu itthamuttarArdha dRzyate, "vizinaSTi tamevArthamupargagatistradhA / (kSI. ta. pR. 176 Ti. ) // 3. parokSAyAM viM iti mu0|| 4. sanIzva iti mu0 //
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 467 / 1 / 168 iti ini adhItI zAstre, atra "vyApye tenaH" 2 / 2 / 99 iti dvitIyApavAdaH saptamI / mani adhyemA / vici adhyaiH / vipi adhIt / "dhArIo'kRcchetRza" 5 / 2 / 24 adhIyan siddhAntam / atra " 'tannudantA." 2 / 2 / 90 iti pratiSedhAt "karmaNi kRtaH" 22683 iti SaSThI nAsti / "yuvarNa0 " 5 / 3 / 28 ityalapavAde " iDo'pAdAne tu Tid vA" 5 / 3 / 19 iti paji upAdhyAyaH, strI cet upaadhyaayaa| Tiva pakSe " aNayeje0" 4 / 20 iti jyAm upAdhyAyI / " punAmni" 53 / 130 ghA'pavAde "nyAyAvAyA." 5 / 3 / 134 iti pani adhIyate asmin iti adhyAyaH // ___47 zIphU svapne' / "zIGa e: ziti" 4 / 3 / 104 zete zayAte / " zIDo rat" 4 / 2 / 115 ityanto rati zerate / " adheH zI " 2 / 2 / 20 ityAdhArasya karmatve grAmamadhizete / " kGiti yi zay " 4 / 3 / 105 zayyate adhizayya gataH / yaGi zAzayyate / yaGalupi zezeti, zezayIti / zizye, zayitA, zayitum / " ya eccA0 " 5 / 1 / 28 iti ye zeyam / aci zayaH / "pArthAdibhyaH zIGaH" 5 / 11135 iti aH, pArzvazayaH / " urdhAdibhyaH kartuH " 5 / 1 / 136 urdhvazayaH, uttAnazayaH / " AdhArAt " 5 / 1 / 137 khazayaH, girizayaH / giriza iti ta lomAditvAnmatvarthIye she| "vratA0" 5 / 11157 iti Nini sthaNDilazAyI / " zliSazI" 5 / 119 iti sApyAdapi vA kartari te " na DIzIG" 4 / 3 / 27 iti kittvapratiSedhAd guNe upazayito guruM ziSyaH, pakSe karmaNi kte upazayito guruH ziSyeNa / " zIzraddhA0" 5 / 2 / 37 ityAlo zayanazIlaH zayAluH / " yuvarNa0 " 5 / 3 / 28 iti ali saMzayaH " vyupAcchIGaH" 5 / 3 / 77 iti ghani tava vizAyaH, mama vizAyaH; tava rAjopazAyaH, mama rAjopazAyaH / " samaja0" 5399 iti kyapi zerate asyAmiti zayyA / AdhAre anaTi zayanam / zavAnAM zayanam smazAnamiti pRssodraadiH| uNAdau "zIbhI." ( u0 71 ) iti Anake zayAnakaH ajagaraH zailazca / zikhA zAkhA iti tu " zyaterica vA" (u0 85) iti khe zyateH / " zIrI0" ( u0 201) iti kiti te zItam / "dapRbhR0" (u0 207) ityate zayataH nidrAlu: candrazca / " nyudbhyAM zIGaH " ( u0 228 ) iti kiti the nizerate asmin iti nizIthaH ardharAtraH rAtriH pradoSazca / ucchIthaH svapnaH TiTibhazca / "bhRzIzapi0" 1. tRnu iti mu0 //
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 49 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) (u0 232 ) iti athe zayathaH ajagaraH / " jINazIdI." ( u0 261) iti kiti ne zInaH pIlu: / " zIGaH sanvat" (u0 267) iti Diti ne ziznam medam / " bhASA0" (u0 296) iti pe zepaH puccham / "rIzIbhyAM phaH" ( u0 314) zephaH mer3ham / " zukazImUbhyaH kit" ( u0 463 ) iti le zIlam / " zIGastalapAlavAlaNavalaNvalAH " ( u0 501) zItalam anuSNam , zepAlam , japAditvAd vatve zevAlam , zaivAlam , zaivalam , zevalaM ca jalamalaH / " zIGApo husvazca vA" ( u0 506) iti ve zivam bhadram , zivA pathyA, zevam dhanaM sukhaM ca; zevaH ajagaraH, zevA 'pracalA nidrAvizeSaH / "bhRmRta." ( u0 716) iti uH, zayuH ajagaraH / " zIDo dhuk" ( u0 784 ) zIdhuH / "zIGaH phas ca " ( u0 982) iti phasi pasi ca zephaH zepazca medam / zekharazikharau tu " zAkheridetau cAtaH " ( u0 400 ) ityare zAkheH // dIdhIla dIptidevanayoH / vevIG vIsamAnArthaH etAvapi kecit paThanti, chAndasatvAttu upekSitau // ___ 48 hunukU apanayane' / apanayanam apalApaH / "manayavala." 1 / 3 / 15 iti maH anunAsikAunusvArayoH kinhunute, ki hunute / "zlAghahunusthA0" 2 / 260 iti. caturthI caitrAya ninute / junuve / yaGi johanUyate / anusvArecAnneTa, hotA, hrotavyam / "ya aiccA0 " 5 / 1 / 28 iti ye havyam / " uvarNAt" iti dhyaNi hAvyam avazyam / "yuvarNa0" 5 / 3 / 28 ityali apahavaH // ataH paramUdantaH seT ca // '49 ghUDauk prANigarbhavimocane' / "SaH so0 " 2 / 3 / 98 iti satve sUte, suvAte, 'suvate / " sUteH paJcamyAm " 4 / 3 / 13 iti guNAbhAve " dhAtorivarNo." 211150 ityuvi suvai, suvAvahai, suvAmahai / SopadezanvAt "nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti Satve suSuve / kye sUyate / Nau sani suSAvayiSati / auditvAt veTi sotA, savitA / kiti " uvarNAt " 4 / 4 / 58 iti neT , sUnaH, sUnavAn / yuvatI " bhojastayoH0" 0481 ityantasya dhye sUtyA / yuvateranyatra " kutsitA." 73 / 33 iti kapi " dvatheSa0" 2 / 4 / 109 ityato vetve sUtikA, sUtakA / to 1. prabalA iti mu.|| 2. junute iti mu0 //
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 AcAryazrIhemacandradhiracite [ dhA0 49 sUtiH / " nirduHsuveH0" 2356 iti Satve niHSatiH, duHSatiH, suSatiH / sUtvA / "saMcAyya0" 51 / 22 iti dhyaNi nipAtanAd rAjasyaH kratuH / vipi saH, pramUH, aNDasUH, zatamaH / "prAtsujorin " 5 / 2 / 71 ityatra 'mRterapi grahaNamityeke, prasavazIlaH prasavI / "klIbe0" 5 / 3 / 123 iti kte sUtam / svArthe ke sUtakam / uNAdau "Rjyaji0" (u0 388 ) iti kiti re sUraH / " *suvaH kit" ( u0 788 ) iti nau sUnuH / pUDoc prANi prasave [399] sUyate / pUt preraNe [5 / 18 ] suvati // atha cAntaH seT ca // ___ 50 pRcaGa 51 prajuGa 52 pijuki saMparcane ' / saMparcanaM mizraNam / pRkta saMpRkte / kye saMpRcyate / saMpapRce, saMpaciMtA, saMpacitum , aiditvAt ktayorneTa , saMpRktaH saMpRktavAn / "RdupAntyA." 51241 iti kyapi saMpRcyaH / ghani "kte'niTa0 " 411111 iti katve sNprkH| saMpRkterapi "samaH pRcaip0 " 5 / 2 / 56 iti ghinaNa ityeke, tanmate saMparcanazIlaH saMparkI / ayaM pRjaGa iti kauzikaH, pRkte / pracaip saMparke [6 / 10 ] pRNakti // atha jAntAH paJca seTazca // '51 pRjuG' / uditvAnne pRkte, pRAte, pRate, papRje, pRzritA, pRaitum // '52 pijuki' / uditcAnne piGkte, pinAte, pijhate, pipijhe, pilitA, piaitum / yaGi pepiJjyate / yaGalupi pepiti, pepinIti / ghaji nyayAditvAd gatve piGgaH / uNAdau "RcchicaTi0". ( u0 397) iti are piaraH / "pibhimani" ( u0 488 ) iti Ule pijUlaH hastivandhanapAzaH / varNA'. rtho'yamityeke, avyaktazabdArtha iti kauzikaH / pijuNa hiMsAdau bhAsArthazca [9 / 208], piJjayati // '53 vRjaki varjane' / vRkte, vRjAte, vRjate, vavRje, varjitA, varjitum / aidicAt ktayorneTa , vRktaH, vRktavAn / vRjeNa bajane [ 9 / 389 ] yujAditvAd vA Nici varjayati varjati // 1. setopi iti mu0|| 2. "sUGaH kit" iti uNAdisUtre pAThaH // 3. pRci iti kauzikaH, pRkte (kSI. ta. 170) /
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57 ] dhAtupArAyaNe adAdaya: (2) [ 185 " 44 " 54 Nijuka zuddha ' / " pAThe0 " 2|3|97 iti Nasya natve, udikhAne ca niGkte, niJjate / gopadezatvAt adurupasargA0 2 / 3 / 77 iti Ne praNiGkte / ninio, niJjitA, nikSitum // zikte, 55 ' zijuki avyakte zabde ' / tAlavyAdiH / udivAne ziJjAte, zijate / Anazi ziJjAnaH / zizije, ziJjitA, ziJjitum / Gi zezijjyate / yaGlupi zeziJjIti, zeziGki / grahAditvAd Nini ziJjinI | klabe ke ziJjitam || atha DAntaH seT ca // ' 56 'IDik stutau ' / " " aghoSe0 " 1 / 3 / 50 iti Dasya prathamatve, " tavargasya 0 1|3|60 iti tasya tve ca ITUTe, IDAte, IDate / " IzIDa : 0 " 4487 iti iTi IDiSe, IDidhye, IDiSva, IDidhvam / svasahacaritasya vamo grahaNAd hyastanIdhvamIDabhAve aivam / " gurunAmyAdeH 0 " 3|4|48 iti parokSAyA Ami IDAJcakre / IDitA, IDitum / RRvarNa 0 " 5 / 1 / 17 iti dhyaNi IDyaH / IDitaH / " keTo0 " 5|3 | 106 ityaH, IDA / pRSodarAditvAd hasve iDA bhUH / uNAdau " mlecchIDehUsvazca vA ( u0 3 ) ityaH, iDa: IDazca devavizeSaH; iDA IDA ca bhUH // " 27 atha rAntaH seT ca // 4 , 16 99 66 29' 66 66 57 Irika gatikampanayoH / IteM, IrAte, Irate / vaIte / gurunAmyAde: 0 " 3 | 4 | 48 ityAmi IrAzcakre / IritA, Iritum / " RRvarNa 0 " 5 / 1 / 17 iti dhyaNi IryaH / 'nAbhyupAntya 0 5/1/54 iti ke IraH / ajAteH 0 5 / 1 / 154 iti Nini, svairasvairI0 " 1 / 2 / 15 iti svasya ataH tA saha aitve svairI / uNAdau takaza0 ( u0 187 ) ityaNe samIraNaH / " kaphAdIrele ca " ( u0 839) ityUH, kaphelUH zleSmAtakaH / IzNU kSepe [ 9 / 408 ] yujAditvAd vA Nici Izyati, Irati // 46 " dada 1. siji iti kAzakRtsna: / (kA. dhA. pR. 126 ) // 2. IDa - Ila stutau iti kAzakRtsnaH / ( kA0 dhA0 pR0 125 ) // 3. Ira gatau iti kSIrasvAmI / (kSI ta. pR. 168 ) // 24
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 58 atha zAntaH seT ca // ' 58 Izik aizvarya' / " smRtyarthaH " 2 / 2 / 11 iti vA karmaNaH karmatve, " zeSe0 " 2 / 2 / 81 iti SaSThayAM bhuva ISTe, bhuvamISTe / "IzIDa0" 4 / 4 / 87 iti iTi IziSe, Izidhve, IziSva, Izidhvam / svasAhacaryeNa paJcamIcamo grahaNAt hyastanIdhvamIDabhAve " yajasRja0 " 2 / 1187 iti zasya Satve, " tavargasya." 11360 iti dhasya Dhatve, " tRtIyastRtIya0 // 12349 iti Sasya Datve " svarAdestAsu" 4 / 4 / 31 iti vRddhau aiDvam / " gurunAmyAdeH0" 34 / 48 iti parokSAyA Ami IzAJcake / IzitA, Izitam / " nAmyupAntya" 5 / 1 / 54 iti ke IzaH / Anazi IzAnaH / " stheza0 " 52 / 81 iti vare iSTe ityevaMzIlaH IzvaraH / striyAmApi IzvarA / IzvarI iti tu " aznoterIccAdeH" ( u0 442 ) iti varaTi DyAm / kte IzitaH / "kteTo0" 5 / 3 / 106 ityaH0 IzA / uNAdau " yuyuji0" (u0 277 ) iti kiti Ane IzAnaH / / atha sAntAH paJca seTazca // '59 vasika AcchAdane' / vaste paTam / kthe vasyate / " anAdezAdeH " 4 / 1 / 24 iti etvasya dvitvAbhAvasya ca "na zasa0" 4130 iti pratiSedhe vavase, vavasAte, vasire / vasitaH, vasitavAn / Anazi vasAnaH / karaNe'naTi . vasanam / " iDito." 5 / 2 / 44 ityane vasanazIlo vasanaH / vasitvA / uNAdau " plujJA0 " (u0 646) iti tau vastiH mUtrAdhArazcarmapuTaH / "T" (u0 446 ) iti Ti vastram / " vastyagibhyAM Nit " ( u0 970) iti asi vAsaH / vasaM nivAse [ 11999 ] vasati, vastA, uSitaH, upitvA / / '60 AGa:- zAsUki icchAyAm ' / AGa iti AGapUrva evAyaM prayojyo na kevalo nApyanyopasargapUrva ityevamartham / "kvau" 4 / 4 / 119 ityeva siddhe "AGa:0" 4 / 4 / 120 iti vacanaM yAvevAGapUrvasya zAsteH Asa isiti niyamArtham / tena " isAsaH zAso0" 4 / 4 / 118 iti isamAve AzAste / kye AzAsyate / " zAstyamuvakti0" 3 / 4 / 60 ityatra zAsteH eva grahaNAt aGabhAve AzAziSTa / " upAntyasyA0" 4 / 2 / 35 ityatrApi zAstaH eva pratiSedhAt Nau . isve 1. anye tu ApurvakatvaM prAyikaM, tena prazAsmahe ityapi siddhamityAhuH (hai. pra. pR. 657) //
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 63 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) [ 187 AzIzasat / asyApi hasvapratiSedha ityanye, tanmate AzazAsat / AzAsitA, AzAsitum / UdicAt ktvi veTa , ata eva cottarapadAntasyApi kRtvo yababhAvaH / yapi hi stAdyazidabhAvAdiTaH prAptireva nAsti AzAstvA, AzAsitvA / yapameva icchantyeke AzAsya / anU didayamityanye / veTatvAt ktayorneT , AzAstaH, AzAstavAn / yeSAM nodit tanmate veTtvAbhAvAd iTi AzAsitaH, AzAsitavAn / " iDito." 5 / 2 / 44 ityane AzAsanazIlaH AzAsanaH / "krutsaMpadA0 " 5 / 3 / 114 iti vipi AzIH / " zravAdibhyaH" 5 / 3 / 92 iti ktau AzAstiH / zAsak anuziSTau [ 2 / 37 ] zAsti, ziSyate, azazAsat // '61 Asika upavezane' / Aste / "kAlAva" 22 / 23 iti karmatve mAsamAsteM / " adheH zI0 " 22 / 20 iti AdhArasya karmanve grAmamadhyAste / " dayAyA0" 3 / 4 / 47 iti Ami AsAzcakre / "gatyarthAkarmaka0" 5 / 1 / 11 iti vA kartari kte AsitazcaitraH / pakSe bhAve AsitaM caitreNa / sApyAt " zliSazIGa" 519 iti vA kartari kte upAsito guruM ziSyaH, pakSe karmaNi upAsito guruH ziSyeNa / AsitA, Asitum / Anazi nipAtanAd AsInaH / "AsyaTi." 5 / 3 / 97 iti kyapi AsyA / "NivecyA0" 5 / 33111 iti ane AsanA, upAsanA / " vAdibhyaH" 5 / 3 / 92 iti ktau upAstiH // . '62 kasuki gatizAtanayoH' / uditvAnne kaMste, cakaMse, kaMsitA / yati cAkaMsyate / 'yaGlupi cAkaMsti, cAkaMsIti / aci ghani vA kaMsaH / "kteTo0" 5 / 3 / 106 iti aH, kaMsA // 63 Nisuki cumbane ' / udivAne, "pAThe0 " 2 / 3 / 97 iti natve ca niste / NopadezatvAd "adurupasargA0 " 2 / 377 iti Natve praNiste pariNiste / " nAmyantasthA" 2 / 315 ityatra ziTA nakAreNa 'cAntare'pi iti pratyekaM vAkyasamApteH iSTatvAt dvayavyavadhAne SatvAbhAve nisse / ninise, nisitA, nisitum / yaDi nenisyate / yaGlupi nenisIti, nenisti / "RvarNa" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi nisyam / aci pani vA nisaH / " niMsanikSanindaH kRti vA" 22384 iti vA Natve praNiMsanIyam , pranisanIyam , praNisanam , pranisanam / kRto'nyatrA'pi Natvavikalpa ityanye, tanmate praNiste praniste, praNisAte pranisAte, praNinise praninise / / 1. yaGlupi cAkaMsIti iti mu0 // 2. vA'nta iti mu0 //
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188] AcAryazrIhemacandraviracite [phA0 64 atha kSAntaH seT ca // '64 cakSika vyaktAyAM vAci / "saMyogasyAdI." 21188 iti kasya luki AcaSTe / " navA parokSAyAm" 445 iti vA kazAMgrakhyAMgoH gitvAt phalavakartaryAtmanepade Acakze, Acakhye / phalavato'nyatra "zeSAt0" 3 // 3 // 100 iti parasmaipade Acakzau Acakhyau pakSe AcacakSe / aziti " cakSovAci0 " 44 / 4 iti kshaaNgkhyaaNgo| anusvArecAnneT , AkuzAsyate / " shittyaadysy0|| 1359 iti vA dvitIye AkhzAsyate AvayAsyate, AkzA. sthati AvazAsyati AkhyAsyati / " zAstyamuvakti" 3 / 460 iti aDi Akhyat / "ya eccA." 5 / 1 / 28 iti ye Akhyeyam / " upasargAdAto." 5 / 3 / 110 iti De AkhyaH, prakhyaH / " tanvyadhI0" 5 / 1 / 64 iti Ne khyAyaH / " samaH khyaH" 5 / 1177 iti De gosaGkhyaH / " vyaanAntasthA0" 4 / 271 ityatra khyAvarjanAt ktayostasya natvAbhAve khyAtaH khyAtavAn / " pumoziTya0" 1139 ityatra khyAgo varjanAt mo'nusvarAnunAsikapUrvarephAbhAve pukhyAnaM, puMkhyAti: / vAgarthasyaiva kzAMgakhyAMgo, tena varjanArthAd dhyaNi saMcakSyAH, durjanAH varjanIyA ityarthaH / bhakSaNArthAdanaTi cakSaNam / cakSitA / " svarAt " 2 / 3 / 85 iti kRto nasya [ Natva saMbhave ] " zubhnAdinAm " 2 / 3 / 96 iti NatvapratiSedhe prakhyAnam prakhyApanIyam / uNAdau " takaza0 " ( u0 187) iti aNe vicakSaNaH / jJAnArthatvAdatra kzAMgakhyAMgabhAvaH / " cakSaH zivA " ( u0 969) iti asi 'cakSAH nRcakSAH khyAzca rAkSasaH, avacakSAH / " cakSeH zid vA" ( u0.1001) iti kiti usi cakSuH, paricakSuH, avacakSu, avasaMcakSuH, avakhyuH / bAhulakAt dvitve saMcacakSuH, vicakhyuH // __ athobhayapadinastatrApyudantau // '65 Urgugaka AcchAdane' / "vorNoH " 4 / 3 / 60 iti vA autve prorNoti proti / " na disyoH " 4 / 3 / 61 iti autvapratiSedhe praurNot , praurNoH / parasmaipade sici " voNugaH0" 4 / 346 iti vA vRddhau praurNAvIt , pakSe proNavIt / "vorNoH" 4 3 / 19 iti iTo vA Ditve proNuvIt / " gurunAmyAdeH0" 3 / 4 / 48 ityatra UrNoH varjanAt parokSAyA AmabhAve proNunAva / gitvAt phalavatkartaryAtmanepade 1. cakSaH, khyA:, ubhe api rakSo nAmnI / ......nRcakSAH rAkSasa: / iti uNAdivivaraNe / cakSaH iti pa0 ra0 pratayoH //
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 66 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) [ 189 proNute / proNunuve / " aTyati0 " 3 / 4 / 10 iti yati prorNonUyate / prorNavitA proNuvitA, proNavitum proNuvitum / sani " ibudha0 " 4 / 4 / 47 iti veTi proNunaviSati proNunuviSati, pakSe proNunUSati / kiti "RvarNazrUyU0 " 4 / 4 / 57 iti neT , prorNataH proNutavAn / urNA' iti tu " iNurvizA0 " ( u0 182) iti Ne UrvateH / UruH [" aterurca " u0 736] uruH ["mahatyurca" u0 737] ityapi ataH au // '66 STuMgk stutau'| "paH so." 2 / 3 / 98 iti satve stute / "uta auH0" 4359 iti autve stauti / " yaturustoH0" 4 / 3 / 64 iti Iti stavIti / " upasargAtsuga0 " 2 / 339 iti Satve abhiSTauti, viSTauti / " nAmyantasthA 0 " 2 / 3 / 15 iti Satve tuSTAva / yaGi toSTrayate / yaGlupi toToti toSTavIti / sani tuSTrapati / anusvArevAnneT , stotA prastotA / sici , parasmaipade " dhRgasustoH0 " 4 / 4 / 85 iti iTi astAvIt astAvISTAm / " skrasRvR0" 4 / 4 / 81 ityatra sto: varjanAt parokSAyAm iDabhAve tuSTotha / " uta auH0" 4 / 3 / 59 ityatra adve: iti vacanAt dvitve autvAbhAva:, tuSTuva, tuSTuma / parinivipUrvasya " stusvaazcA0 " 2 / 3 / 49 iti avyavAye vA Satve paryaSTot paryastot / " vRga0 " 5 / 1 / 40 iti kyapi stutyaH / "didyaddadRd" 52 / 83 iti kvipi nipAtanAt AyatastavanazIla: AyatastUH / evaM grAvastut / " nIdAva0" 5 / 2 / 88 iti Ti stotram / vipi " upasargAta" 2 // 3 // 39 iti Satve pariSTut / " samAse'gneH stutaH" 2 / 3 / 16 agniSTut / "prAt studrustoH" 5 / 3 / 67 iti ghatri prastAvaH / "saMstoH" 5 / 366 sametya stuvanti atra saMstAvaH / yajJaviSayAdanyatra " yuvarNa" 5 / 3 / 28 iti ali saMstavaH / evaM stavaH / "vAdibhyaH" 5 / 3 / 92 iti anaDapavAde karaNe ktau stutiH / uNAdau "bhINazali." ( u0 21) iti ke stokam / "dakana0" ( u0 27) iti ake stabakaH gucchaH / " yusuku0 " (u0 297 ) iti pe Utve ca stUpaH bodhisatvabhavanam / " artIri0 " (u0 338) iti me stomaH samUhaH, yajJaH, stotraM ca / TubhUDU stambhe [ 11781 ] ityasya tu stobhaH anarthakaM zrutipUraNaM vacaH // 1. urdhe hiMsAyAm [ 11470 ] urNA meSAdiloma, dhruvorantarAvartazca ( u. vi.) / 2. STubhuG iti mu0|| ..FE
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 ] AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 67 athodanto'niT ca // 6 '67 gkU vaktAyAM vAci' / brUte / kirAditvAt jikcayorabhAve karmakartari avocata kathA svayameva, brUte kathA svayameva / 66 " 46 66 1 "brUtaH parAdiH " 4 | 3 |63 iti Iti bravIti / " brUgaH paJcAnAm 0 " 4|2| 118 iti brUga AhA''deze tirvA NavAdau ca Aha, AhatuH, AhuH, Attha, AhathuH / aziti " asti vo : 0 4|4|1 iti vacAdeze, " yajAdikzU0 " 4 / 1 / 72 iti pUrvasya vRti uvAca / jAdivace: 0 " 4 / 1 / 79 iti vRti Uce / kye ucyate zAstya sUvakti0" 3|4|60 iti aGi avocata / anusvArevAnneT, vaktA, vaktum / "pravacanIyAdayaH " 5 / 118 iti vA kartari anIye pravacanIyo gurudharmasya, pakSe karmaNi pravacanIyo dharmo guruNA / dhyaNi " vaco'zabdanAmni " 4 | 1|119 iti katvapratiSedhe vAcyam / zabdasaMjJAyAM tu vAkyam / tyajayaja0 4|1|118 iti katvAbhAve pravAcyo granthavizeSaH / aci " bruvaH " 5 / 1151 iti nipAtanAt brAhmaNamAtmAnaM brUte brAhmaNatrutraH / " veyivada0 " 5 / 2 / 3 iti nipAtanAd bhUtamAtre kAnaH, anUcAnaH tatra kghasu0 522 iti sau UcivAn / " didyudo 5283 iti raft nipAtanAt vacanazIlA vAkU / uNAdau " nInUrami0 " ( u0 227 ) iti kiti the uktham - sAma || 46 19 " dd atha SAnto'niT ca // ' 68 dviSIMkU aprIto ' / dviSTe, dveSTi 46 vA dviSA0 " 4291 iti zidanaH vA pusi adviSuH, adviSan / " haziTo0 " 3|4|55 iti ki advikSat anusvAretvAnneT, dveSTA dveSTum / " RRvarNa " 5 / 1 / 17 iti dhyaNi dveSyaH / " nAmyupAntya 0 " 5 / 1 / 54 iti ke dviSaH / kvipi sudviT mitradviT bahmadviT / sugadviSA 0 " 5 / 2 / 26 iti atRzi " dviSo vA'nRzaH 2284 iti karmaNi 5|2|50 iti ghinaNi " 46 SaSThayAM caurasya dviSan, cauraM dviSan / dveSaNazIlo dveSI / ghaJi dveSaH || 66 "yujabhuja 0 " " atha hAntAstrayo'nizca // 46 ' 69 duhIMkU kSaraNe ' / dugdhe gauH, dogdhi / karmakartari " eka ghAtau0 " 3|4|86 iti JikyAtmanepadeSu prApteSu " bhUSArtha 0 " 3|4|9.3 iti kirAditvAt kyaniSedhe dugdhe gauH svayameva / svara ho vA " 3|4|90 iti vA JijUniSedhe 46
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 ] dhAtu pArAyaNe adAdayaH (2) adugdha gauH svayameva, adohi gauH svayameva / " haziTo0" 3 / 455 iti saki adhukSat / vatavargAdAvAtmanepade " duhadiha0" 4 / 3 / 74 iti sako vA luki adubahi, adhukSAvahi, adugdha, adhukSata, adugdhAH, adhukSathAH / anusvArecAnneT , dogdhA dogdhum / " kRvRSi0" 5 / 1 / 42 iti vA kyapi duhyA gauH, pakSe "RvarNa0" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi dohyA / vipi godhuk / "duheDughaH" 5 / 1 / 145 kAmadudho dharmaH / "yujabhuja0" 5 / 2 / 50 iti ghinaNi dohI / bAhulakAt khalapavAdene sudohanaH / ghani dohaH / uNAdau " kumuda0" (u0 244 ) iti ade nipAtanAt dohadaH abhilASavizeSaH / " tvaSTa 0" ( u0 865 ) iti tRpratyaye nipAtanAd duhitA // 70 dihIMka lepe / digdhe degdhi / " neGamAdA0" 21379 iti narNatve praNidegdhi / " haziTo. " 3455 iti saki adhikSat / vatavargAdau Atmanepade vA sako luki adhikSAvahi, Adibahi, adhikSata, adigdha / saMdidehe, saMdideha / yaDi dedihyate / yaGalupi dedihIti, dedegdhi / anusvArecAnneT , degdhA, digdhaH, saMdigdhaH / uNAdau "mRdikandi0" (u0 465) iti ale dehalI dvArA'dhodAru // __. "71 lihIka AsvAdane' / lITe, leDhi / " haziTo. " 3 / 4 / 55 iti saki alikSat / vatavargAdAvAtmanepade vA sako luki alihvahi, alikSAvahi, alIDha, alikSata / lilihe, lileha / yaDi lelihyate / yaGlupi lelihIti, leleDhi / anusvArecAnneT , leDhA, leDhum / "RvarNa" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi lehyam / lihAyaci lehaH, AlehaH / bAhulakAt " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke lihaH / uNAdau " liherjiha ca" ( u0 513) iti ve jihvA / atha adAdyantargaNo hvAdayaH // '72 huMka dAnAdanayoH' / dAnamatra haviSprakSepaH / adanaM bhakSaNam / " havaH ziti " 4 / 1 / 12 iti dvitve, " uta auH0" 4 / 3 / 59 ityatra advaH ityukteH autvAbhAve juhoti / juhutaH / "hiNora0" 4 / 3 / 15 iti vatve " anto no luka0 " 4 / 2 / 94 iti na luki ca juhvati / " dvayukta0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi, " puspo" 4 / 3 / 3 iti guNe ajuvuH / " bhI hI." 3 / 4 / 50 1. "he rdughaH iti mu0 /
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 ] AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 72iti parokSAyA vA Ami juhavAzcakAra / atra AmastivvadbhAvAt " havaH ziti" 4 / 1 / 12 iti dvitvam , pakSe juhAva / "hudhuTo hedhiH" 4 / 2 / 83 juhAdha / anusvArevAnneT , hotA, hotum / "ya ecA." 5 / 1 / 28 iti ye havyam / " uvarNAdAvazyake" 51119 ghyaNi hAvyam avazyam / aci havaH / " AziSyakan" 5 / 1 / 70 havakaH / "didyuddadRd" 5 / 2 / 83 iti kvipi nipAtanAd havanazIlaH juhUH / "yuvarNa0" 5 / 3 / 28 iti Ala havaH / uNAdau " artIri0" (u0 338 ) iti me homa AhutiH / " huyAmA0 " (u0 451) iti tre hotram havanam , hotrA RcaH / " rucyaci0 " (u0 989) iti isi haviH puroDAzAdiH / "hupadgo0 " ( u0 863 ) iti taH, hotA Rtvik // . athAdanto'niTa ca // '73 ohAMka tyAge' / kakAraH adAditvajJApanArthaH, " na hAko lupi" 4 / 1 / 49 ityAdau vizeSaNArthazca / jahAti / " hAkaH" 4 / 2 / 100 iti vA itve jahitaH / pakSe " eSAmI0" 4 / 2 / 97 iti Itve jahItaH / " A ca ho" 4 / 2 / 101 jahAhi, jahihi; pakSe jahIhi / yi luki jahyAt jahyAtAm / kye " Iya'ane" 4 / 397 iti Itve hIyate / "Ato Nava auH" 4 / 2 / 120 jhau| "gApAsthA0" 4 / 3 / 96 iti AziSi eH, heyAta / yaGi jehIyate / yaGlupi "na hAko0 " 31149 iti pUrvasya AtvAbhAve jahAti, pakSe " yatrustoH0" 4 / 3 / 64 iti Iti jaheti / " lalATavAta0" 5 / 1 / 125 iti khazi zardhajahA mASAH / anusvAreccAnneT , hAtA, hAtum / odicAt " sUyatyAdyo0" 4 / 2 / 70 iti ktayostasya natve hInaH, hInavAn / " haH kAla0 " 5 / 1168 iti Tanagi jahAti bhAvAn iti hAyanaH saMvatsaraH / jahati udakamiti hAyanA bIhayaH / " Ato Do0" 5 / 1176 iti De kalAM jahAti kalahaH / "DyApo bahulaM nAmni" 2 / 4 / 99 iti pUrvasya hrasvaH / " hAko hiH ktvi" 1414 hitvA / "glAhA." 5 / 3 / 118 iti anau hAniH / "ahIyaruho0" 7 / 2 / 88 inyatra hAko vajanAt paJcamyAH tasvabhAve sArthAt hInaH / "pApahIyamAnena0" 7286 iti tRtIyAyAH tasau vidyAto hIyate / uNAdau "bhIzalI." ( u0 21) iti ke nihAkaH niHsnehaH, nihAkA godhA / " pAhAvabhyAM payahyau ca" ( u0 953) iti asi hyaH anantarAtItadinam / ahar iti tu " zvanmAtarizvan" (u0 902) iti ani nipAtanAt aMhateH //
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) [193 athedantAvaniTau ca // * 74 jibhok bhaye' / buddhisaMsargapUrvake'pAye'vadhitvAt apAdAnatve " pazcamyapAdAne " 2 / 2 / 69 iti paJcamyAM caurAd bibheti / "bhiyo navA" 4 / 2 / 99 iti vA itve vibhitaH, pakSe vibhItaH / vibhyati / " dvayukta0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pAsa " puspau" 4 / 3 / 3 iti guNe avibhayuH / " mIhI." 3 / 4 / 50 iti parokSAyA vA Ami vibhayAJcakAra bibhAya / hetukatRto bhaye vartamAnasya Nau " vibheteIS ca" 3392 iti Atve bhISAdeze Atmanepade ca muNDo bhApayate, muNDo bhISayate / karaNAd bhaye tu kuzcikauMna bhAyayati / "bhiyo rurukalukam" 52 / 76 bhayazIlo bhIruH, bhIrukaH, bhIlukaH; kivAdatra na guNaH / " varSAdaya: klIbe" 5 / 3 / 29 iti ali bhayam / " bhyAdibhyo vA" 5 / 3 / 115 iti vA vipi bhIH, pakSe to bhItiH / uNAdau " mINazalI0" ( u0 21) iti ke mekaH maNDUkaH kAtarazca / "zImI0 " ( u0 71) iti Anake bhayAnakaH / " bhiyaH So'ntazca vA" (u0 344) iti kiti me bhImaH bhISmaH / "bhIvRdhi0" ( u0 387 ) iti re meraH dundubhiH kAtarazca / RphiDAditvAt latve bhela: cikitsAgranthakAraH aprAjJazca // '75 hrIMka lajAyAm ' / jiheti, jihItaH " yo'nekasvarasya " 2156 iti yApavAde, "saMyogAt " 221152 iti iyi jiTTiyati / " dvayukta0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi " puspo" 4 / 3 / 3 iti guNe ajihyuH / "bhIho." 3 / 4 / 50 iti parokSAyA vA Ami jiyAJcakAra jihAya / yaGi jeDIyate / Nau " atirI0 " 4 / 2 / 21 iti pau " puspo" 4 / 3 / 3 iti guNe hepayati / anusvAreccAnneTa , dUtA, hetum / " RhIghrA0" 4 / 2 / 76 iti ktayostasya vA natve hINaH, hItaH, hINavAn , hItavAn / "ya eccA0 " 5 / 1 / 28 iti ye heyam / "krutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti kvipi hIH / uNAdau " hIyo razca lovA" ( u0 25) iti kiti ke hIkaH hrIkazca salajaH / " hiyaH kidro lazca vA" ( u0 750 ) iti ko hIH hrIkuzca trapu jatunI, lajjAvA~zca // atha RdantAvaniTau ca // "76 pRka pAlanapUraNayoH' / " pRbhRmA0" 4 / 1 / 58 iti pUrvasya itve pipati, pipRtaH, piprati, papAra, papratuH / thavi "RtaH" 4 / 479 iti neTU , 25
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 76 papartha / ve " skrasRvR0" 4 / 4 / 81 iti iTi papriva / Rdanto'yaM seT ca, ityeke / tanmate 'tasi " oSThayAd" 4|4|117 iti uri, "mbAdeH" 201163 iti dIrgha ca pipUrtaH / antau pipurati / parokSAyAM " RH zadR0" 4 / 4 / 20 iti vA RH, nipapratuH, nipAH; pakSe " skRcchato." 4 / 3 / 8 iti guNe nipaparatuH nipaparuH / thavi " skrasRvR0" 4 / 4 / 81 iti iTi nipaparitha / ve nipapriva, nipaparikha / anusvAreccAnneT , partA partum / " hanRtaH" 4449 iti iTi pariSyati / ktayoH vyApRtaH, vyApRtavAn / yeSAM tu dIrghAntaH tanmate "RvarNa" 4457 iti iDabhAve, " RvAde." 4 / 2 / 68 ityatra pro varjanAt ktayostasya natvAbhAve pUnaH, pUrtavAn / Nau " sAhisAti0 " 5 / 1159 iti ze pArayaH / ghani pAraH / " No dAntazAnta0 " 4 / 4 / 74 iti kta vA pUrNa iti nipAtanamasyA'pi ityeke, tanmate Nau te pUrNaH, pAritaH / pUrita: iti tu pUreceH NyantAt kte // 77 Rk gatau' / " havaH ziti" 4 / 1 / 12 iti dvitve " prabhRmA0" 4 / 1 / 58 iti pUrvasya itve " pUrvasyAsve0 " 4 / 1 / 37 iti iyi "nAmino0 " 4 / 3 / 1 iti guNe iyati / iyata: ithati, "zrauti0" 4 / 2 / 108 ityatra "atyAdau" 4 / 2 / 104 ityadhikArAt atra RcchA''dezAbhAvaH / saMpUrvAt "samo gamRcchi0" 3 / 3 / 84 iti Atmanepade samiyate / Apye tu sati " zeSAt parasmai" 3 // 3 // 100 iti parasmaipade samiti mitram / " asyAdeH" 4 / 1 / 68 iti pUrvasya Atve RdAdisvAbhAvAt "anAto." 4 / 1 / 69 iti nantAbhAve, Ara, AratuH, AruH / " indhyasaMyogA0" 4 / 3 / 21 iti avitparokSAyAH kitve'pyatra "saMyogAt " 211152 iti guNaH / "kthayaGa0" 413 / 110 iti guNe aryate / "avyati" 3 / 4 / 10 iti yaGi agaryate / AzIrya aryAt / saptamyAm iyUyAt / adyatanyAM " saya'taH0" 3 / 4 / 61 iti vADi - Arata , ASIt / thavi "Rtyeda0 " 4480 iti iTi Aritha / sani "RsmipUGa0" 4 / 4 / 48 iti iTi svarasya kAryitvAd dvitvaM prati nimittatvAbhAva iti pUrva svarAdeze guNe pazcAt " svarAdeH " 4 / 1 / 4 iti dvitIyAMzasya dvitve aririSati / anusvArecAnneT , artA, atum / "RhI." 4 / 2 / 76 iti ktayostasya vA natve RNam Rtam / Nau "atirI0" 4 / 2 / 21 iti pau arpayati / uNAdau " Rkva 0 " (u0 196) iti uNe 1. tasyoSThayA" iti mu0 // 2. RcchAbhAvaH iti mu0|
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 79 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) [ 195 aruNa: / "kamighugA" ( u0 225) iti the arthaH / "gadarami0" (u0 327 ) iti me arbhaH zizuH / " artIri0" (u0 338) iti me amaH akSirogaH / "dhAgrAji0" (u0 379) iti anye araNyam / " RcchicaTi0 " ( u0 397) iti are 'araram kavATa: "RhasU0" ( u0 638 ) iti aNau araNiH / " arteraniH" (u0 682) araniH utkaniSTho hastaH / " sarteruccAtaH" ( u0 689 ) iti mau UrmiH / "nadivalli0" (u0 698 ) iti arau arariH kpaattH| " aGgyataH kit " ( u0 777 ) iti tuni RtuH vasantAdiH strIrajaH tatkAlazca / "kaTikuTya0" ( u0 812) iti arau araruH asuraH AyudhaM ca / " arte kSinaka" ( u0 928) RbhukSA indraH / " snAmadi0" ( u0 904 ) iti pani arvA azvaH / " arterurAzau ca" (u0 967 ) iti asi uraH vakSaH, arzaH gudakIlaH / " artINabhyAm" ( u0 979 ) iti nasi arNaH jalam / " rudyati0 " ( u0 997) iti usi aruH vraNaH / R prApaNe ca [ 1126 ] Rcchati // . athAtmanepadinAvAdantAvaniTau ca // ___ 78 ohAk gatau' / GicAt " iGitaH0" 3 / 3 / 22 iti Atmanepade " havaH ziti" 4 / 12 iti dvitve, "pRbhRmA0" 4 / 1 / 58 iti pUrvasya itve, "eSAmI0" 4 / 2 / 97 iti Itve ca jihIte / jihAte, jihate / " Iya'ane" 4 / 3 / 97 ityatra hAko'nuvRtteH kthe ItvAbhAve hAyate / saMjahe / anusvAretvAnneTa , hAtA, hAtavyam / "ya ecA" 5 / 1 / 28 iti ye heyam / "haH kAla." 5 / 1168 iti TanaNi hAyana: varSa vrIhizca / oditvAt " sUyatyAdyo0" 4 / 270 iti ktayostasya natve hAnaH, hAnavAn / adurupasargAntapUrvasya " svarAt " 2 / 3385 iti nasya Natve prahANaH, prahANavAn / ohAMka tyAge [ 2 / 73] jahAti hIyate / 79 mAMphU mAnazabdayoH' / " havaH ziti" 4 / 1 / 12 iti dvitve " bhRmA0" 4 / 1158 iti pUrvasya itve " eSAmI0 " 4 / 2 / 97 iti Itve ca mimIte / " Iya'jhane0 " 4 / 3 / 97 iti Itve mIyate / mame / "nemAdA0" 22379 iti neNatve praNimame / AziSi kGittvAbhAvAt " gApAsthA0 " 4 / 3 / 96 iti etvAbhAve mAsISTa / sani " mimImA0 " 4 / 1 / 20 iti svarasya iti dvitvA 1. araraH iti u. vi. / liGgAnu0 TIkAyAm abhighAnacintAmaNau ca araram //
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 ] AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 79bhAve ca pramitsate / anusvArettvAnneT , mAtA, mAtavyam / " ya eJcA0" 5 / 1 / 28 iti ye meyam , prameyam / kiti tAdau " dosomAstha i:" 4 / 4 / 11 pramitaH, pramitavAn / " zravAdibhyaH " 5 / 3 / 92 iti ktau pramitiH / " upasargAt0 " 5 / 3 / 110 iti aGi pramA, karaNe'naTi pramANam / / ___ athobhayapadinaH SaDaniTazca // tatrA''dantau '80 DudAMgk dAne' / gitvAt phalavakartari " IgitaH". 3 / 3 / 95 iti Atmanepade, " havaH0" 4 / 1 / 12 iti dvitve, "znazvA0 " 4 / 2 / 96 iti Alluki ca datte / " neGamAdA" 21379 iti neNatve praNidatte / phalavatojyatra "zeSAt" 3 / 3 / 100 iti parasmaipade dadAti, praNidadAti, dattaH / ApUrvAt " dAgo'svA''sya0" 3 / 3 / 53 iti Atmanepade vidyAm Adatte / "eSAmI." 4 / 2 / 97 ityatra do varjanAt atra itvAbhAvaH / "anto no luk" 4 / 2 / 94 dadati dadatu / zatari dadat / "zau vA" 4 / 2 / 95 dadati dadanti kulAni / "hau daH" 4 / 1 / 31 iti svarasya etve dvitvAbhAve ca dehi / " dvayukta0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi adaduH / " pivaiti0" 4 / 3 / 66 iti sico lupi adAt / adyatanyAmAtmanepade " izca sthAdaH" 4 / 3 / 41 iti kittve daH itve ca adita / " Ato Nava oH" 4 / 2 / 120 dadau / Adade / AziSi "gApAsthA0" 4 / 3 / 96 iti eH, deyAt , ktio'nyatra dAsISTa / sani " mimI." 4 / 1 / 20 iti svarasya iti dvitvAbhAve ca disate, atra phalavakartari " prAgvat " 3 / 374 iti Atmanepadam / anyatra "zeSAt" 33 / 100 iti parasmaipade ditsati / anusvArekvAnneT , dAtA dAtavyam / "ya eccA0" 5 / 1 / 28 iti ye deyam / " tanvyadhI0" 5 / 1164 iti Ne dAyaH / dada iti tu dadateH aci / " Ato Do0" 5 / 1176 iti aNapavAde De godaH / "dazvAGaH" 5 / 1178 dAyAdaH / "prAjJazca" 5 / 179 dharmapradaH / " prAdAga0" 4 / 47 iti vA te dAtumArabdhaM prasam , pakSe " dat " 4 / 4 / 10 iti dati pradattam / " nivisvanvavAt " 4 4 / 8 iti vA tte, "dasti" 32188 iti dIrgha ca nItam vIttam , sUttam , anUttam , avattam , pakSe " dat " 4 / 4 / 10 iti dati, nidattam ityAdi / " svarAdupasargAd" 4 / 4 / 9 iti te AttaH upAttaH / " dat " 4 / 4 / 10 iti dati, DivatvAtrimaki dAnena nivRttaM datrimam / " dATdhesi0" 5 / 2 / 36 iti rau dAnazIlo dAruH / " bhAvAkoMH 53 / 18 ghani dAyaH / " upasargAd daH kiH" 5 / 3 / 87 AdiH /
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 81 ] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) [ 197 " upasargAdAtoH " 5 / 3 / 110 iti aGi upadA / khalapavAde " zAsUyudhi0" 5 / 3 / 141 iti ane sudAnaH // '81 DudhAMgk dhAraNe ca' / cakArAd dAne / dhatte, atra "dhAgastathozca" 2 / 1178 iti pUrvasya caturthaH / caturthAntatvAbhAve tu pUrvasya na caturthaH dadhAti / " nemAdA0 " 2 / 379 iti neNatve praNidadhAti / " adhazcaturthAt " 22179 ityatra dho varjanAt tathoH dhatvAbhAve dhataH dhatthaH / " anto no luk4|2|94 dadhati / zatari dadhat , "zau vA" 4 / 2 / 95 dadhati dadhanti kulAni / "hau daH" 4 / 1 / 31 iti svarasya enve dvitvAbhAdhe ca dhehi / " dvayukta0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi adadhuH / " avau0 " 3 / 3 / 5 iti dAsaMjJatvAt "pivaiti0" 4 / 3 / 66 iti sico lupi adhAt / " sijvido0 " 4 / 2 / 92 iti anaH pusi " iDet0" .4 / 3 / 94 iti Alluki adhuH / adyatanyAmAtmanepade "izca sthAda:" 4 / 3 / 41 iti itve kitye ca adhita / kye " Iya'bhane " 4 / 3 / 97 iti Itve dhIyate / dadhe dadhau / AziSi " gApA0" 4 / 3 / 96 iti eti dheyAt / viDato'nyatra dhAsISTa / sani " mimImA0 " 4 / 1 / 20 iti iti dvitvAbhAve ca dhitsati / anusvArevAnneT , dhAtA, dhAtavyam / "dhAyyApAyya" 5 / 1 / 24 iti dhyaNi nipAtanAd dhAyyA sAmidhenI / Rco'nyatra " ya eccA0" 5 / 1 / 28 iti ye dheyam / "tanvyadhI0" 5 / 1 / 64 iti Ne dhAya: / dadha iti tu dadhate: aci / kiti tAdau "dhAgaH" 4 / 4 / 15 iti hi', vihitaH, vihitavAn / " samastata0 " 3 / 2 / 139 iti vA mo luki saMhitam , sahitam / " vAvApyostani0 " 32 / 156 iti vA pyAdeze pihitam , apihitam , pidhAnam , apidhAnam / " Ato Do0 " 5 / 1176 iti De godhA / " zIzraddhA0 " 5 / 2 / 37 iti Alo zraddhAluH / "sasicakri0 " 5 / 2 / 39 iti nipAtanAt Gau dhAnazIlo dadhiH / DivatvAtrimaki vidhAnena nivRttaM vihitramam / " upasargAd daH kiH " 5 / 387 pradhiH, vidhiH, saMdhiH, / " nissoH sedha0 " 2 / 3 / 31 iti patve niSedhiH, duHSadhiH, suSaMdhiH / " vyApyAdAdhAre" 5 / 3 / 88 vAladhiH, oSadhiH / " antarddhiH" 5 / 3 / 89 antardhAnamantaddhiH / " sthA''dibhyaH kaH" 5 / 3 / 82 vidhaH / " upasargAdAtaH" 5 / 3 / 110 iti aGi
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 81 vidhA, 66 mRgaye 0 " 5|3|101 iti nipAtanAt aGi zraddhA | " 5 / 3 / 141 iti ane sudhAnaH / uNAdau " bhINazali0 " dhAkaH odanaH stambhazca / 17 dhAlU0 66 saMdhA / upadhA, khalapavAde " zAsUyudhi0 ( u0 21 ) iti ke iti Apake dhANaka: dInAradvAdazabhAgaH 'dhAnakaH hemAdiparimANam / ( u0 258 ) iti ne dhAnA bhRSTayavaH aGkurazca / " tudAdivRji0 " ( u0 273 ) iti kiti ane nidhanam / "artIrio" ( u0 338 ) iti me dhAmaM nilayastejazca dhAgrAji0 " ( u0 379 ) iti / 46 zIbhI0 " ( u0 71 ) iti Anake 66 " pyAdhA0 / 46 " 2 anye dhAnyam / saMdhyA iti tu " sajjerdha ca " ( u0 359 ) iti ye / 'iNUdhAgya vA ( u0 389 ) iti vA kiti re dhIraH dhArA / " kRsikamya0 " ( 30 773 ) iti tuni dhAtuH / dhRSestu " dhRSerdidhipadidhISau ca " ( u0 842 ) iti UH didhiSUH jyAyasyAH pUrvamUDhA ladhvI, puMzcalI ca / didhISUH UDhAyAH kaniSThAyAH jyeSThA'nUDhA | 'man ( u0 911 ) iti mani dhAma / vayaH payaH puroretobhyo0 " ( u0 974 ) iti asi vayodhAH purohitaH, retodhAH janakaH / vidhAH vedhAH iti tu iti vA kati asi vidhateH // 46 46 79 yuvA, payodhAH parjanyaH, purodhAH " vidhervA " ( u0 972 ) 198 ] 64 66 " , 82 duDu poSaNe ca atha RdantaH // | cakArAd dhAraNe 66 manustvanyathA''ha havaH ziti " 4|1|12 vibhRte vibharti / "dvayukta0 " iti dvitve " mA0 " 4|1|58 iti pUrvasya itve 4|2| 93 iti zidanaH pusi " puspau " 4|3 | 3 iti guNe ca abibharuH / " bhIhI 0 " 3|4|50 iti parokSAyA vA Ami tibvadbhAvAt dvitvetvayoH bibharA cakAra babhAra / anusvAreccAnneT iti kyapi bhRtyaH / saMjJAyAM tu kSatriyavizeSaH, bhAryA vadhUH / 46 bhartA, bhartum / bhRgo'saMjJAyAm " 5 / 1 / 45 RRvarNa 0 " 5 / 1 / 17 iti dhyaNi bhAryo nAma "samo vA 5|1|46 saMbhRtyaH saMbhAryaH / 5 / 1 / 50 iti apavAde aci jAramarA kanyA / te bhRtaH / 7|3|33 iti kapi bhRtakaH / " 19 lihAdibhyaH kutsitA 0 " 66 bhAvAkartrI: " 5 / 3 / 18 vaJi , 1. dhAnakA iti mu0, uNAdivivaraNe tu dhAnakaH // 2. didhiSUstu punarbhUrUiDhA / ( a. ci. 33189 ) // / 44 ( u0 70 ) 'jyeSThAyAM yadyanUDhAyAM kanyAyAmuyate'nujA / sA cAgredidhiSUrjJeyA pUrvA tu didhiSUrmatA // ( a. ci. TI. 33189 ) //
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 85] dhAtupArAyaNe adAdayaH (2) 199 bhAraH / bhara iti tu bhRNAterali / "kukSyAtmodarA0" 5 / 1190 iti khau kukSibhariH, AtmabhariH udaraMbhariH / "bhRvRji0" 5 / 1 / 112 iti khe vizvaMbharA bhUH / "bhRgo nAmni" 5 / 3 / 98 iti striyAM bhAve kyapi kumArabhRtyA / saMjJAyA anyatra bhRtiH / TvivAdathuH / bharathuH / DvitvAtrimaka, bhRtrimam / uNAdau "dvArazRGgAra0" (u0 411) iti Are nipAtanAd bhRGgAraH / "dRmuSi0" (u0 651) iti kiti tau prabhRtiH AdiH / bhuMga bharaNe [ 11886 ] bharate, bharati // atha jAntau // '83 NijaeNkI zauce c'| cakArAt poSaNe / " pAThe0" 2397 iti natve, " havaH ziti" 4 / 1 / 12 iti dvitve, "nijAM zityet" 43157 iti pUrvasya etve ca nenikte, nenijAte, nenijate, nenekti, neniktaH, nenijati / NopadezatvAt " adurupasargA0" 2 / 3 / 77 iti praNenekti / " dvayukta0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi anenijuH / " dvayuktopAntyasya" 4 / 3 / 14 iti guNaniSedhe nenijAni, anenijam / RditvAt "Rdicchvi0" 34 / 65 iti vA'Gi anijat / pakSe sici " vyaJjanAnAm0 " 4 / 3 / 45 iti vRddhau anaikSIt / ninije, nineja / anusvArecAnneTa , nektA, nektum / " nAmyugantya" 5 / 1 / 54 iti ke nijaH / zatari anto no luki nenijat , nenijatau / ghani "kteniTa0" 4 / 1 / 111 iti gatve negaH // 84 vijaeNkI pRthagabhAve' / "nijAM zitye0" 4157 iti pUrvasya etve vevikte, vevijAte, vevijate, vevekti, veviktaH, vevijati / divi aviveka / " dvayukta0" 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi avevijuH / " dvayuktopAntya0" 4 / 3 / 14 iti guNAbhAve vevijAni, avevijam / RdicAt vA'Gi avijat , avaikSIt / vivije, viveja / anusvArevAnneT , vektA, vektum / " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke vijaH / dhani "kteniTa0" 4 / 1 / 111 iti gatve vegaH / cAnto'yamiti sabhyAH / vivecanam , vevicati, vevicate, avicat , vivekaH / / atha SAntaH // '85 viSla kI vyAptau' / "nijAM" 4157 iti pUrvasya etve veviSTe, veviSAte, vevipate, veveSTi, veviSTaH, veviSati / " dvayukta0 " 4 / 2 / 93 iti zidanaH pusi aveviSuH / laditvAdaGi aviSat , Atmanepade tu aGamAve "haziTo0"
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 85 3 | 4|55 iti ki avikSata / " svaretaH " 4 | 3 |75 iti alluki avikSAtAm / 66 46 anato'nto0 " 44 svarasya pare0 " 7|4|110 iti allukaH sthAnitvAt 4 / 2 / 114 iti adabhAve avikSanta / nAyam ladit, Udit " haziTo 0 " 3|4|55 iti saki avikSat / UditvAt ktvi veSitvA / anusvAre vATU, veSTA, veSTum viSTa:, viSTavAn / 5 / 1 / 54 iti ke viSaH, viSam / Nake pariveSakaH / karmA0 " 3|1|83 iti pratiSiddho'pi yAjakAditvAt SaSThIsamAsaH, sAdhupariveSakaH / vyaNi veSyaH / ghaJi veSaH, pariveSaH / uNAdau " viSeH kit " ( u0 769 ) iti Nau viSNuH || nAmyupAntya0 " 66 ityeke, tanmate veTi viSTvA 19 sR atra anyaiH anye'pyekAdazA'dhIyante / ghR kSaraNadIptyoH / hR prasAkaraNe / gau / bhasa bharsanadIptyoH / kikitau jJAne / tura tvaraNe / dhiSa zabde / dhana dhAnye / jana janane / gA stutau iti / te tvalaukikatvAt asmAbhiH upekSitAH || ityAcArthazrIhemacandraviracite svopajJadhAtupArAyaNe'vikaraNaH didAdigaNaH saMpUrNaH ||
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha divaadyH|| atha zyavikaraNA divAdayo varNakrameNa nirdizyante / tatrApi pUrvAcAryaprasiddhayanurodhena Adau 1 divaca krIDA-jayecchA-paNi-dyuti-stuti-gatiSu' / jayecchA vijigISA, paNiH vyavahAraH krayAdiH / " divAdeH " 3 / 4 / 72 iti zye "mbAdeH0" 201163 iti dIrgha ca dIvyati / " upasargAd divaH" 2 / 2 / 17 iti vinimeya-dyUtapaNayoH karmaNo vA karmatve " zeSe" 212181 iti SaSThayAM zatasya pradIvyati, zataM pradIvyati / anupasargasya "na" 2 / 2 / 18 iti karmatvAbhAve zatasya dIvyati / " karaNaM ca" 2 / 2 / 19 iti karaNasya karmatvakaraNatvayoH akSAn dIvyati , akSaH dIvyati; vA ityanuktvA " karaNaM ca" 2 / 2 / 19 ityatra cakArakaraNaM saMjJAdvayasamAvezArtham , tena karaNatvAt tRtIyA, karmatvAcca anApyalakSaNam aNikartuNoM karmatvam , " aNigi prANikartRka0 " 3 / 3 / 107 iti parasmaipadaM ca na. bhavati, akSerdevayate maitrazcaitreNa / dideva, devitA / sani " ivRdha0" 4447 iti veTi iDabhAve " anunAsike ca0 " 4 / 1 / 188 iti vasya UTi duyaSati, dideviSati / UdicAt ktvi veTa , ghUtvA, devitvA, "ktvA" 4 / 3 / 29 iti vivAbhAvAdatra guNaH / veTtvAt ktayorneT , dyUtaH, dhatavAn / dyUtAdanyatra "pUdivyazcaH" 4 / 2 / 72 iti ktayostasya natve AyunaH, AdyanavAn / lihAyaci devaH / gaurAditvAd GayAM devI / Nake devakaH, devikA nadI / kvipi akSayaH / NyantAt vipi dayaH / " upasargAd deva." 5 / 2 / 69 iti Nake AdevayatItyevaMzIlaH AdevakaH, evaM paridevakaH / uNAdau " divyavi0 " ( u0 142 ) iti aTe devaTaH devakulavizeSaH zilpI ca / devara iti tu devateH " RcchicaTi." ( u0 397) iti are / devala ityapi asyaiva "mRdikandi0" ( u0 465 ) iti ale / "chavichivi0" (u0 706) iti 'ki(Gi)ti vau nipAtanAd dIviH kitavaH kAlazca / didiviH svargaH / dIdiviH annaM svargazca / kikIti kurvan dIvyati kikidIviH cApaH / " diva RH" ( u0 852) devA devaraH pitRvya strI ca / "lupUyu." 1. 705 tamAt uNAdisUtrAt GitpratyayasyAnuvRttiH //
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 1 (u0 901) iti kiti ani divA, divAnau / pratidivanaH, pratidivanA / " diverDiv " ( u0 949) iti Divi dyauH, divau / citkaraNaM divAdijJApanArtham / evaM sarvatra // ___ atha Rdantau seTau ca // '2 jUSa 3 aSac jarasi' / jarA vayohAniH / "divAdeH zyaH" 3 / 4 / 72 jIyati / jajAra / "jabhrama" 4 / 1 / 26 iti ato vA etve dvitvAbhAve "skRto." 4 / 3 / 8 iti guNe ca jeratuH, jajaratuH / "Rdicchvi0 " 3465 iti aGi "RvarNa" 4 / 37 iti guNe ajast ; pakSe sici "sici parasmai0" 4 / 3 / 44 iti vRddhau ajArIt / " vRto navA" 4 / 4 / 35 iti iTo vA dIrgha jarItA, jaritA / sani " ivRdha0" 4447 iti veTi jijariSati, jijarISati, jijIpati / " iTa sijAziSoH0" 4 / 4 / 36 iti veTi ajariSTa, ajarISTa svayameva; pakSe " RvarNAt " 4 / 3 / 35 iti sicaH kitve ajISTa svayameva / eSu " ekadhAtau0 " 3 / 4 / 86 iti karmakartaryAtmanepadam , kirAditvAcca "bhUSArtha." 3 / 4 / 93 iti jica nAsti, jaripITa, jarISISTa, jIrSISTa / Nau "kage0" 4 / 2 / 25 iti hUsve jarayati / kiti "RvarNazri" 44 / 57 iti neT , " gatyarthAkarmaka0" 5 / 1 / 11 iti vA kartari kte jIrNaH caitraH; pakSe bhAve jINaM caitreNa / sApyAdapi " zliSazI0 " 5 / 1 / 9 iti vA kartari kte anujIrNo ghRSalI caitraH; pakSe karmaNi anujIrNA vRSalI caitraNa / akarmakA api hi sopasargAH sakarmakA bhavanti / ktvi " jutrazca 0" 4 / 4 / 41 iti iTi jaritvA jarItvA / " saMgate'jayam " 5 / 115 na jIryati [iti ] ajayam AryasaMgatam / aci jaraH / pRSodarAditvAt kuJjaraH / bhRte " juSo'taH" 5 / 1 / 173 jaran , jaratI / pivAdaGi " RvarNa" 4 / 37 iti guNe jarA / karaNAdhAre " nyAyAvAya." 5 / 3 / 134 iti pApavAde pani jAraH / uNAdau " RtaSTit " ( u0 9) iti a, sarUpe ca dve rUpe, jarjaraH adRDhaH, jarjarI strI / "vizibhyAmantaH " ( u0 219) jarantaH vRddhaH / jaz vayohAnI [8129] jRNAti jaNa vayohAnau [9 / 381], yujAditvAdvA Nici jArayati, jarati / / 3 jhupac' / jhIryati, jajhAra / "skRcchto0" 4 / 3 / 8 iti guNe jajharatuH / jharitA / aci ali ca jharaH nirjharaH / picAdaGi "RvarNa" 4137 iti guNe jharA / apidayamityanye / uNAdau "RtaSTit " ( u0 9) iti aH sarUpe ca dve rUpe, jhajharaH vAdyavizeSa:, jhajharI jhallarikA / "sRNIkAstIka0" (u0 50 ) iti Ike nipAtanAd jhajharIkaH dehaH, jhajharIkA vAditramANDam //
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [203 athaudantAzcatvAro'niTazca // '4 zoMca takSaNe ' / takSaNaM tanUkaraNam / "na ziti" 4 / 2 / 2 iti AtvapratiSedhAt "otaH zye" 4 / 2 / 103 iti luki zyati / "At sandhyakSarasya" 4 / 2 / 1 iti Atve zazau / " dheghAzA0" 4 / 3 / 67 iti sico vA lupi azAt / pakSe " yamarami0" 4486 iti iTi se'nte ca azAsIt / Nau "pAzA0" 4 / 2 / 20 iti ye nizAyayati / anusvArecAneTa , zAtA, zAtum / kiti te " chAzo " 4 / 4 / 12 iti vA itve nizitaH, nizAtaH, nizitavAn , nizAtavAn , zitvA, zAtvA, zitiH, zAtiH / "zo vrate" 4 / 4 / 13 saMzitavrataH sAdhuH / " tanvyadhi0" 5 / 1164 iti Ne zAyaH / striyAM bhAvAkoM: " upasargAd" 5 / 3 / 110 iti aGi nizA / uNAdau "zAzapi0" (u0 237 ) iti de zAdaH paGkaH / "zAmA0" (u0 462) iti le zAlA / "zaH sanvaca " ( u0 747) iti Do zizuH / / '5 'doM 6 choca chedane' / "otaH zye " 4 / 2 / 103 iti luki yati / " pibati0" 4 / 3 / 66 iti sijlupi adAt / dadau / kiti te " dosomA0" 4 / 4 / 11 iti itve ditaH, ditavAn / svarAntopasargapUrvasya tu" svarAd" 4 / 4 / 9 iti tattve avattam / "dasti " 332688 iti nAmino dIrgha parIttam / kye " Iya'ane0" 4 / 3 / 97 iti Itve dIyate / anusvAreccAnneTa , dAtA, dAtum / "tanvyadhi0" 5 / 1164 iti Ne dAya: / " ya eJcA0" 5 / 128 iti ye deyam / dinam iti tu dIvyateH "dinanagna0" (u0 268) iti nipAtanAt // 6 choMca' / avacchayati / " dheghA." 4 / 3 / 67 iti vA sijalupi acchAt , acchAsIt / apacacchau / kiti te " chAzo;" 4 / 4 / 12 iti vA itve chitaH, chAtaH, chitavAn , chAtavAn , chitvA, chAtvA / anusvArecAnneT , chAtA, chAtum / No " pAzA" 4 / 2 / 20 iti ye chAyayati uNAdau "gamyami0" ( u0 92) iti ge chAgaH / "sthAchAmA0 " ( u0 357) iti ye chAyA / "cho DaggAdirvA" (30 471) iti kiti ale chagalaH, chAgaH, chAgala: RSiH, chalam asaduttaram // 1. do avakhaNDane iti kAzakRtsnakSIrasvAminau / ( kA. dhA. pR. 137, kSI. ta. pR. 204) / / 2. chorDa' iti uNAdisUtre pAThaH // HTHHATHA
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 ] 6 7 poMcU antakarmaNi / antakarma vinAzaH / " 66 paH so0 " 23 98 iti satve avasyati / " upasargAtsu 0 " 2|3|39 iti patve " nemAdA0 2|3|79 iti Natve praNiSyati / aDvyavAye'pi abhyadhyat vyaSyat / SopadezatvAt "6 " 44 nAmyantasthA0 2 / 3 / 15 iti patve siSAsati / ' dUdheghA 0 " 4|3|67 iti 'IrvyaJjane 0 4 / 3 / 97 19 66 1 * sAtA, vA sijlupi avAsAt, avAsAsIt / avasasau / kye iti Itve avasIyate / dosomAstha0 " 4|4|11 iti itve avasitaH, avasi - tavAn sitvA / avasAyaH, vyavasAyaH / katham adhyavasya, vyavasya iti ? atra kecit pArAyaNikA " otaH zye " 4 |2| 103 iti yogaM vibhajya yapyapi luka - micchanti, tadanye na manyante iti vAcakavArtikam / anusvArecA neT sAtum / Nau 4 / 2 / 20 iti ye avasAyayati / 5 / 1 / 63 iti Ne avasAya: / " sAtiheti0 " 5|3|94 iti tau nipAtanAt sAtiH / anaTi avasAnam / uNAdau " sthAchAmA0 ( u0 357 ) iti ye sAyam I sAtman 0 ( u0 916 ) iti mani nipAtanAt sAtma atyantAbhyastaM prakRtibhUtam / sAtmano bhAvaH sAtmyam // 44 " pAzA0 . " avahasA 0 46 "" AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 7 caitraH / nataH / atha DAntaH seT ca // 4 27 8 vrIDaca lajjAyAm ' / vrIDyati, vivrIDa, vrIDitaH / " teTo0 5|3|106 iti aH vrIDA / RphiDAditvAllatve vrIlyati, bIlA / puMbhAve ghaJi vrIDaH // 66 dd atha tAntaH seT ca // 4 99 kRtacata0 ' 9 nRtaic nartane ' / nartanaM nATyam / nRtyati nanarta, nartitA, nartitum / aNopadezatvAd " adurupasarga0 " 2 / 3 / 77 iti NatvAbhAve pranRtyati / 4|4|50 iti asicaH sAderAdiveMdra, nartiSyati, natrtsyati, ninartiSati, ninRtsati / sici tu nityamiTi anartIt / vedatvAdeva ktayoriDabhAve siddhe aiditkaraNaM yaGlubantAdanekasvarAdapi iDabhAvArtham nRttaH, nRttavAn narinRttaH, narinRttavAn / nRteryaGi " 23|95 iti NatvapratiSedhe narInRtyate / Nau " IgitaH " 46 44 "" 3 / 3395 46 iti phalavatkartaryAtmanepade " aNigi prANikartRkAt 0 " [ 3 / 3 / 107] iti parasmaipadenApodite parimuddAyama0 " 3 / 3 / 94 iti punarvihite nRtyati naTaH, nartayate naTaM " RdupAntyAd0 5|1|41 iti kyapi nRtyam / lihnAdyaci ghaJi vA 99 nRtkhana 0 5|1|65 iti akaTi nartakaH / anaTi " pUrvapadasthAd0 " 2 / 3 / 64 iti Natvasya kSumnAditvAdabhAve pranartanam | "klIve0 " 5|3|123 kte nRttam // 66 "
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 ] dhAtupArAyaNe divAdaya: ( 3 ) atha thAntau seTau ca // cukotha, 351 ) 10 kuthac pUtibhAve ' / pUtibhAvo durgandhaH kledaH / kudhyati, kothitA, kuthitam / ghaJi kothaH / uNAdauM " udvaTikuli0 " ( u0 iti kume kuthumaH RSiH, kuthumaM mRgAjinam / " kuthigugherUmaH ( u0 353 ) kodhUmaH caraNakadRSiH // 17 '11 puthaca hiMsAyAm ' / puthyati, pupotha, pothitA, pothitum, puthitaH / putha bhAsArthaH | 9|218 ], pothayati / / atha dhAntAstrayaH // 66 kSudha 19 ' 12 gudhac pariveSTane ' / gudhyati, jugodha, godhitA, godhitum / kliza0 4 | 3 | 31 iti kvaH kittve gudhitvA / gudhitaH / lihrAdyaci bhidAdyaGi vA godhA / uNAdau " kuthigudherUmaH " ( u0 353 ) godhUmaH / "gudhigRdhestaca " ( u0 568 ) iti kiti se gutsaH tRNajAtiH / guccha iti tu gavateH " madi0 ( u0 124 ) iti chaki // tudi " [ 205 , pATho vRddhau eva rAghnoti - odanaM 1 1 ' 13 rAdheca vRddhau ' / svAdiSu paThiSyamANasyApyasya iha zyavikaraNArthaH / rAdhyati - vardhate ityarthaH / vRddheranyatra zuH eva pacatItyarthaH / maitrAya rAghnoti - maitrasya zubhAzubhaM paryAlocayatItyarthaH / kathaM tarhi ' maitrAya rAdhyati ' ityatra syaH 1 atrApi maitrasya vRddhiviSayaM zubhAzubhaparyAlocana miti vivakSAyAM vRddhaghardhatA eva, iti syAdeva / anusvArevAnneT, rAddhA, rAhum / curAdezakRtigaNatvAd rAdhayati / kazcittu rAdha - sAdha saMsiddhau iti paThan vRddheranyatrApi rAdheH zyaM sAdhi ca dhAtvantaramicchati, rAdhyati annam, sAdhyati // 44 4 14 vyA ' 1 " zidavit " 4 | 3 | 20 iti zyasya GikhAd jyAvyadhaH Gkiti " 4|1181 iti vRti vidhyati / " jyAvyavyadhi0 " 4 / 1 71 iti pUrvasya itve vivyAdha / anusvArevAnbheTU, vyaddhA, vyaddhum viddhaH / " tanvyadhi0 " 5|1|64 iti Ne vyAdhaH / kvipi " gatikArakasya0 " 3 / 2285 iti dIrghe marmAvit, zvAvit / anupasargAt " vyadhajapa 0 " " 5 / 3 / 47 iti ali vyadhaH / upasargAttu ghaJi AvyAdhaH / 46 sthAdibhyaH kaH aneneti vidhaH zastropakaraNam Avidham / kiduH, vidhuH candraH || " uNAdau " pRkA0 zd 99 5 / 3 / 82 vidhyanti ( u0 729 ) iti
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206] atha pAntA // ' 15 kSipaMca preraNe' kSiSyati cikSepa | anusvArettvAnneTa, kSeptA, kSiptaH / " trasigRdhi0 " 5|2| 32 iti vanau kSepazIla: 'kSiNuH / kSipat preraNe [ 53 ] kSipate, kSipati // ' 16 puSpac vikasane ' / puSyati, pupuSpa, puSpitA, puSpitaH / aci puSpam // atha mAntAzcatvAraH seTazca // 4 19 17 tima 18 tIma 19 Tima 20 TImaca ArdrabhAve" / timyati, titema, temitA, timitaH / anaTi temanam / uNAdau " zuSISi0 ( u0 416 ) iti kiti ire timiram 66 nAmyupAntya0 " ( u0 609 ) iti kidiH timiH / matsyaH // 66 44 AcArya zrI hemacandraviravite [ dhA0 15 ' 18 tIma' / tImyati, titIma, tImitA // 6 ,, 66 19 STima SaH so0 " " 23 98 iti satve stimyati / SopadezatvAt 2|3|15 iti Satve tiSTema / stemitA, stimitaH // nAmyantasthA0 6 20 STIma' / "SaH so0 " 2 / 3 / 98 iti satve stImyati / SopadezatvAt 99 nAmyantasthA0 2|3|15 iti Satve tiSTIma / svImitA, stImitaH // atha vAntAzcatvAraH seTaca || ' 21 pivRc utau' / uti:- vAnam, tantusantAna ityarthaH / " SaH so0 " 2398 iti satve sIvyati / SopadezatvAt 66 27 nAmyantasthA 0 2 / 3 / 15 iti 2 / 3 / 48 iti Satve pari 46 " 1 " " satve siSetra / pari-ni- vipUrvastha " asoGa sivUsaha 0 pIvyati, nipIvpati, viSIvyati / avyavAye stusvaJjazca0 2 / 3 / 49 iti vA Satve paryaSIvyat paryasIvyat, nyaSIvyat, nyasIvyat vyaSIvyat, vyasIvyat / sevitA, sevitum / UdivAt kvi veTU, anunAsike ca0 4 / 1 / 108 iti vasya UTi smRtvA / iTi ktvA 4 / 3 / 29 iti kivAbhAvAd guNe sevitvA / vedatvAt ktayoneMdra, syUtaH syUtavAn / STivasavo'naTi vA " vA dIrghe sevanam sIvanam | lihAdyaci svArthe ke ca prasevakaH / 44 " 46 uNAdau " siveDit " ( u0 121 ) iti UcaTi sUcaH, sUcI / sUtram iti tu 66 sUmUkhanni0 " ( u0 449 ) iti kiti truTi sUteH // 66 42112 iti mani syomA / 1. pANinIyatantre abhidhAnacintAmaNau [ 314 ]ca ' kSipnu' zabda: dRzyate // 2. ' asti matsyo timirnAma zatayojanavistara:' iti bharata //
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [ 207 '22 'vUica gatizoSaNayoH' / zrIvyati, zizreva, zrevitA / UditvAt ktvi veT , " mavyavi0 " 4 / 1 / 109 iti vasya upAntyena saha aTi zrutvA / iTi zrevitvA / vedatvAt ktayorneTa , zrUtaH, zrRtavAn / vipi zraH, aNuzraH / / 23 SThivU 24 kSivRca nirasane' / "SaH so0" 21398 ityatra Thiyo varjanAt satvAbhAve " bhvAdeH" 201 / 63 iti dIrSe SThIvyati / " aghoSe ziTa" 4 / 1145 iti pUrvasya pasya luki " tirvA0" 4 / 1143 iti vA tau TiSTheva, tiSTheva / SThevitA / udittvAt ktvi veTa , SyatvA, pThevitvA / veTatvAt ktayoneMT , niSThayUtaH, niSThayUtavAn / "SThiva sivo'naTi vA" 4 / 2 / 112 iti vA dIrghe niSThIvanam , niSThevanam // 24 kSivUca' / kSIvyati, cikSeva, kSevitA / UditvAt ktvi veT , kSyatvA, kSevitvA / veTtvAt ktayorneT , yUtaH, yUtavAn / SThivU-kSivU nirasane [11463, 464 ] TIvati, kSevati // atha SAntaH seT ca // 25 ipaca gatau / iSyati, iyeSa, eSitA, eSitvA / Udidayamityanye, tanmate vitva veT , iSTvA, eSitvA / veTtvAt ktayorneT , iSTaH, iSTavAn / / " yadvAyuranviSTamRgaiH kirAtairAsevyate minnazikhaNDibarhaH" [kumArasaMbhava 1115], anviSyaH-preSitaH / " RvarNa0" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi eSyaH / ghani eSaH / " prasyaiSaiSya0 " 1 / 2 / 14 iti aitve preSyaH, preSaH / "upasargasyAniNa" 112 / 19 iti alluki preSaNam / " iSo'nicchAyAm" 5 / 3 / 112 iti ane eSaNA, anvessnnaa| "paryadhervA " 5 / 3 / 113 paryaSaNA, parISTiH; adhyeSaNA,adhISTiH / "zrUvAdibhyaH" 5 / 3 / 92 iti to iSTiH / uNAdau "iSyazi0" (u0 77) iti takaki iSTakA / " masjISi0" ( u0 826) iti suki ikSuH / ipat icchAyAm [ 5 / 105] icchati, eSTA, epitA / iSa AbhIkSNye [ 8152] iSNAti // atha sAntAzcatvAraH seTazca // '26 SNasUca nirasane' / "paH so0" 2 / 3 / 98 iti satve nimittAbhAvAt Nasya natve snasyati, sasnAsa, snasitA / UditvAt ktvi veTa, snastvA, svasitvA / veTtvAt ktayorneTa , snastaH, snastavAn / popadezatvAt "nAmyantasthA." 1. nivu gatizoSaNayoH iti kSIrasvAmI, (kSI. ta. 198) / 2. parISTiH zrAddhe dvijazuzraSA (li. TI. 26) //
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 ] AcAryazrI hemacandra viracite [ dhA0 26 2 / 3 / 15 iti Satve siSNAsaviSati / ghaTAdizyamityake, tanmate Nau hrasve siSNasayiSati / SNusa adane iti dramilAH, snuSyati, suSNosa // '27 knamUca hUvRtidIptyoH ' / hUvRtiH - kauTilyam / vanasyati, caknAsa, vanasitA / UditvAt ktva veT, kanasitvA, knastvA / veTatvAt ktayorneTU, knastaH, vanastavAn / aci " ciklida0 " 4 / 1 / 14 iti nipAtanAt caknasaH | ,, 44 ' 28 trasaica bhaye ' / bhrAsa - bhlAsa 0 3 | 4 | 73 iti vA zye traspati, pakSe " kartaryanadbhyaH 0 " 334 / 71 iti zavi trasati ttraas| " bhrama0 " 4 / 1 / 26 iti vA tve dvitvAbhAve ca satuH, tresuH / thavi " " skrasRvR0 4|4|81 iAta iTi sitha, pakSe tatrasatuH, tatrasuH, tatrasitha / trasitA, trasitvA / aidivAt tayorne, trastaH, trastavAn / " trapti- gRdhi0 " 5/2/32 iti vanuH, trasanazIlaH / sa vAraNe [ 9 / 193 ] trAsayati || 4 d' 29 pyusaca dAhe ' pyusyati, puSyosa, pyositA, pyumitaH // atha hAntA seTau ca // " 30 pa6 31 buhac zaktau ' / " SaH so0 " 2 3 98 iti satve sati / pari-ni- vipUrvasya " asoGa0 " 2 / 3 / 48 iti patve pariSadyati niSahyati, viSaanAdezAde: 0 " 4|1|24 iti etve dvitvAbhAve ca sehatuH, 66 dyati / sasAda | sehuH | sahiSyati || 1 46 ' 31 puhac paH so0 " 2 / 3 / 15 iti Satve 2398 iti satve suhyati / SopadezatvAt sohitA, suhitaH, suhitavAn / " tRptArtha 0 " 3 / 1185 iti SaSThIsamAsapratiSedhAt phalAnAM suhitaH / tRptau 44 nAmyantasthA0 suSoha ayamityeke || atha divAdyantargaNaH puSAdiH parasmaipadI evaM / tatrApi prasiddhayanurodhAd Adau - * 32 paMca puSTau / akarmako'yam puSyati / puSyAditvAdaGi apuSat / 1 66 kupyabhidyodhya0 51139 / svasnehana 0 pupoSa / anusvAreccAnneTU, poSTA, puSTaH puSTvA / iti nipAtanAt kyapi puSyantyasminnarthAH iti puSyaH iti Nami svapoSaM pRSTaH; evaM gopoSam / puSa puSTau puSTau [ 8/57 ] puSNAti / puSaNa dhAraNe [ 9 / 188 ] poSayati // 5/4/65 [ 1 / 536 ], poSati / puSazU, 1. SNusa adarzane iti dramiDAH iti kSIrataraGgiNyAm ( kSo. ta. 198 ) // " " dr
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) atha cAntaH seT ca // 33 ucaca samavAye' / samavAya aikyam / ucyati, uboca / puSyAyaGi aucat / ucitA, ucitaH, ucitvA / ghaji nyavAditvAt katve okaH / uNAdau "zi-pizi0" ( u0 212 ) iti kiti ite ucitam / " ucyazceH ka ca" (u0 965) iti asi okaH, okasI / dyauH okaH yeSAM te, pRSodarAditvAd , divaukasaH / divazabdo vA akArAntaH // atha TAntaH seT ca // 34 luTaca viloTane' / luTyati / luloTa / puSyAghaDi aluTat / loTitA, luTitaH / luTa viloTane [ 11190 ], loTati, aloTIt / luTaNa bhAsArthaH [ 9 / 214 ], loTayati // __atha dAntAzcatvAraH // '35 vidAMca gAtraprakSaraNe' / gAtraprakSaraNam-dharmatiH / "saH po." 2 / 3 / 98 iti satve svidyati / popadezatvAt " nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti patve sigveda / puSyAdyaGi asvidat / AditvAt ktayorneT , svinaH, svinnavAn / " navA bhAvArambhe" 4 / 4 / 72 iti vA neTi svinamanena prasvinnaH / pakSe iTi " na DIG" 4 / 3 / 27 iti kivAbhAvAd guNe sveditamanena prasveditaH / anusvArevAnneTa, svettA, svitvA / nividAG mocane ca [11946], svedate, sveditA // .. '36 klidauca ArdrabhAve ' / kliyati, cikleda / puSyAdyaGi aklidat / audicAt veT / sani ciklitsati / klitvA / pakSe iTi "vo vyaanAdeH0" 4 / 3 / 25 iti vA kicce ciklidiSati, ciklediSati, kliditvA, kleditvA / veTtvAt ktayoneT , klinnaH, klinnavAn / " nAmyupAntya0" 5 / 154 iti ke " ciklida0" 4 / 1 / 14 iti nipAtanAt ciklidaH / uNAdau " bhRmRta0 " ( u0 716) iti uH, kleduH yoniH // 37 jimidAca snehane' / "midaH zye " 435 iti guNe medyati / mimeda / pupyAyaDi amidat / meditA / jIvAt " jJAnecchA. " 5 / 2 / 92 iti sati te " AditaH" 4 / 4 / 71 iti neTi minnaH minnavAn / "navA bhAvArambhe" 4 / 4 / 72 iti vA neT , minnamanena, praminnaH / pakSe iTi " na DI0" 4 / 3 / 27 27
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 37iti kittvAbhAvAt guNe meditamanena pramaditaH / lihAyaci medaH, medAkhyo dezaH / " bhalibhAsi0" 5 / 274 iti ghure medanazIlaH meduraH / "Nin cAvazyaka." 5 / 4 / 36 iti Nini medinI / uNAdau " as" ( u0 952) iti asi medaH vapA / jimidAG snehane [ 11944 ], medate, amediSTa / miduNa snehane [ 9 / 90 ], mindayati // '38 mizvidAca mocane ca' / cakArAt snehane / vidyati, vizveda / puSyAvaGi azvidat / zveditA / "AditaH" 4471 iti ktayorneT , jIvAt " jJAnecchA0" 5 / 2 / 92 iti sati te viNNaH, viSNavAn / "navA bhAvArambhe" 4 / 4 / 72 iti vA neTa , viSNamanena praviNNaH / pakSe iTi " na DI0 " 4 / 3 / 27 iti kivAbhAvAt guNe veditamanena prakSveditaH / nividA avyakta zabde [ 1 / 300 ], kSvedati / nividAG mocane ca [ 11945 ], kSvedate, azvediSTa // atha dhAntAH sapta // '39 kSudhaMca bubhukSAyAm' / kSudhyati, cukSodha / puSyAghaDi akSuSat / anusvAreccAnneT , kSoddhA / ktvokteSu "kSudhavasasteSAm " 4443 iti iTi "kSudhakliza0 " 4 / 3 / 31 iti kittve kSudhitvA, kSudhitaH kSudhitavAn / ye tu kSudheH ktvaH kittvaM necchanti, tanmate " vo vyaJjanAdeH " 4 / 3 / 25 iti vA kilve kSudhitvA, kSodhitvA / "krutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti kvipi kSut / yAhulakAt ukaNi zodhukaH' / uNAdau " pizimithi0 " ( u0 290 ) iti kiti une kSudhunaH kITa: / ___ '40 zudhaMca zauce' / zocaM nairmalyam / zudhyati, zuzodha / puSyAghaGi azudhat / anusvArevAnneT , zoddhA, zuddhaH // * 41 krudhaMca kope' | " krud druha0 " 2 / 2 / 27 iti saMpradAnatve caitrAya krudhyati / cukrodha / puSyAdyaGi adhat / anusvArencAnneTa , kroddhA, kruddhaH / "bhUSA-krodhA0" 5 / 2 / 42 iti ane krodhazIlaH krodhanaH / "kutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti vipi krut // 42 vidhUca saMrAddhau' / saMsaddhiH niSpattiH / "saH po0" 2398 iti satve sidhyati / SopadezatvAt " nAmyantasthA0 " 223 / 15 iti Satve siSedha / 1. kSaudhukaH iti mu0 // 2. dha iti mu0 //
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 ] dhAtupArAyaNe divAdaya: (3) [ 211 puSyAdyaGi asidhat / Nau " " sidhyaterajJAne " 4/2/11 iti Atye annaM sAdhayati dAtum / jJAne tu, AcAraH kulaM sedhayati, jJApayatItyarthaH / anusvArectvAnneT seddhA, sedum siddha: / UditvAt ktvi veTU, sivA sedhitvA, sidhitvA / pidhU tyAm [ 1 320 ], Sidhau zAstramAGgalyayo: [ 11321 ], sedhati // " 6 64 , 6. 43 RdhUca vRddhau ' / Rdhyati, samRdhyati / anAto 0 " 4|1|69 iti pUrvasya Atve ne ca Anardha, AnRdhatuH / puSyAdyaGi Ardhat / ' amAGa ' [ 4 / 4 / 29] ityadhikArAt " svarAdeH 0 " 4 / 4 / 31 iti vRddhayabhAve mA Rdhat / ardhitA, ardhitum / sani " 99 ivRdha0 4|4|47 iti veTi " ayi raH " 4|1|6 iti rasya dvitvAbhAve svarAdeH 0 " 4|1|4 iti dvitIyAMzasya dheH eva dvitve ardidhipati, pakSe iDabhAve sAdau sani ' Rdha It " 4 / 1 / 17 na ca dviH, isati / UditvAt kvi veT, RddhavA, ardhitvA vetvAt tayorneT, Rddha:, RddhavAn / Nau ardhayati / Ardidhat / RdupAntyAd0 " 5 | 1|41 iti kyapi Rdhyam / ghaJi ardhaH / RTU vRddhau [ 4 21 ], samRdhnoti // " 66 6 " 64 '44 gRdhUca abhikAGkSAyAm ' / gRdhyati, jagardha / puSyAdyaGi amRdhat / lubi sivi guNe "se: sUddhAm 0 4 | 3 |79 iti se: luki dhasya rutve Adicaturthatve " ro re0 " 1 / 3 / 41 iti rasya luki ato dIrghe ca, ajarghAH divi " yaturusto: 0 " 4|3|64 iti iti " dvayuktopAntya 0 " 4|3|14 iti guNAbhAve ajagRdhIt / gardhitA, gardhitum / UdivAt vizva veTU, gRdbhUvA, gardhitvA, 46 ktvA " 4 | 3 |29 iti kittvAbhAvAt guNaH / vedatvAt tayorneT gRddhaH, gRddhavAn / Nau phalavatkartari " aNigi prANikartRka0 " zeSAtparasmai " 3 | 3|100 iti parasmaipade iti AtmanepadevAnaM gardhayate / sigRdhi0 " 5 / 2 / 32 iti vanuH, gRdhnuH / bhUSAkrodhA0 5|2|42 iti ane gardhanaH / ghaJi gardhaH / striyAM ktau gRddhiH / uNAdau " Rjyaji0 " ( u0 388 ) iti kiti re gRdhaH / kecitta gRdhi curAdimabhyupagamya Nici " pralambhe gRdhi0 " 3 / 3 / 89 iti Atmanepadamicchanti, gardhayate // prApte 3 3 89 64 66 1 " 1. sidhyate rAjJA iti mu0 || 2. sidhi iti mu0 // 99 3|3|107 iti, aphalavati tu " pralambhe gRdhi0 " 3. ajaghAH iti mu0 //
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 45 __45 raghauca hiMsAsarAyoH ' / saMsaddhiH pAkaH / radhyati / "radha iTi." 4 / 4 / 101 iti ne randha / saMyogAntatvAt parokSAyAH kivAbhAve randhataH / " skrasRvR0" 4481 iti iTi randhiva, rarandhima / kvasau " anAdezAdeH0" 4 / 1 / 24 iti etve kRte, ekasvaratvAt " ghasekasvarAtaH0" 4482 iti iTi " radha iTi0 " 4 / 4 / 101 iti nA''game, kitvAt na luki ca redhivAn / puSyAghaDi "no vyAna0" 4 / 2 / 45 iti na luki aradhat / audicAt veTa , " iTi tu parokSAyAmeva" 4 / 4 / 101 iti niyamAt nAbhAve radhitA, aradhiSyat / pakSe raddhA, aratsyat / veTtvAt ktayorneT , raddhaH, ddhavAn / Nau randhayati / pica saMgaddhau [3 / 42 ] raghauca hiMsAyAM ca ityakRtvA asyA'tra nirdezaH saMsaddhibhedajJApanArthaH / / . atha pAntA nava seTazca // '46 pauca prItI' / prItiH sauhityam / tRSyati, tatarpa, puNyAdyaGi atRpat / " spRzamRza0 " 3 / 4 / 54 iti vA sici atAsIt / "spRzAdi0" 4 / 4 / 112 iti svarAtpare vA'ti atrApsIt / iTi atIt / audicAt veT , tarpitA, taprtA, vaptA / veTatvAt ktayoneMT , tRptaH, tRptavAn / uNAdau "Rjyaji." (u0 388 ) iti kiti re tRpaM duHkham / tRpaT prINane [ 4 / 23 ] tRpnoti // '47 dRpoca harSamohanayoH / mohanaM garvaH / dRpyati, dadarpa / puSyAyaDi adapat / " spRzamRza0 " 3 / 4 / 54 iti vA sici adAsIt / " spRzAdi." 4 / 4 / 112 iti svarAtpare vA'ti adrApsIt / iTi adIt / auditvAt veT , darpitA, dartA, draptA / peTtvAt ktayorneT , dRptaH, daptavAn / uNAdau "Rjyaji0" (u0 388 ) iti kiti re dRpram balam , dRprA buddhiH // 48 kupaca krodhe' / kupyati, cukopa / puSyAditvAdaDi akupat / kopitA, kopitum , kupitaH / bhUSAkrodhA." 5 / 2 / 42 iti ane kopazIlaH kopanaH / lihAyaci pani ca kopaH // __ 49 gupac vyaakultve'| gupyati, jugopa / puSyAdyaGi agupat / gopitA / " kupyamidya0" 5 / 1 / 39 iti nipAtanAt kyapi kupyam suvarNarajatAbhyAmanyat / " zakitaki0" 5 / 1 / 29 iti ye gopyamanyat / gupau rakSaNe [ 11332 ] gopAyati / gupi gopanakutsanayoH [ 11763 ], jugupsate / gupaNa bhAsArthaH [ 9 / 221 ], gopayati //
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [ 213 '50 yupa, 51 rupa, 52 lupac vimohane' / yupyati, rupyati, lupyati / puSyAdyaGi ayupat , arupat , alupat / "vo vyaanAdeH0" 4 / 3 / 25 iti kvAsanoH vA kinve yupitvA, yopitvA, yuyupiSati, yupopiSati / evaM rupaluporapi / ghaji ropaH-zaraH / uNAdau " zikyAsthADhaya0 " ( u0 364 ) iti ye nipAtanAt rupyatIti rUpyaM-rajatam / luplatI chedane [ 59 ], lumpate, lumpati // '53 Dipaca kSepe' / Dipyati, DiDepa / puNyAdyaGi aDipat / DepitA / "zakitaki0 " 5 / 1 / 29 iti ye Depyam / Dipat kSepe [ 5 / 144 ], Dipati / DipaNa kSepe [ 9 / 101] Depayati / / '54 STrapac samucchAye' / "paH so0" 23 / 98 iti satve stUpyati / SopadezatvAt " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti Satve tuSTrapa / puSyAdyaGi astUpat / Nau sani "NistorevA0 " 2 / 3 / 37 iti Satve tuSTrapayiSati / stUpitA, stU. pitum / 'STrapaNa samucchAye [9 / 100.], stUpayati / ali stUpaH // atha bhAntAzcatvAraH seTazca // - '55 lubhac gArddhaye / gAddhartham-abhikAGkSA / lubhyati, lulobha / puSyAghaDi alubhat / lobhiSyati / tAdau " sahalubha0 " 4 / 4 / 46 iti veTi lobdhA, lobhitA / veTtvAt ktayoneMTa , lubdhaH, lubdhavAn / lubhat vimohane [5 / 76 ], lubhati / vilubhitA: kezAH // 56 zubhac saMcalane' / saMcalanaM-rUpAnyathAtvam / kSubhyati, cukSobha / puSyAdyaGi akSubhat / kSobhitA / "kSubdhavirindha0" 4 / 4 / 70 iti te nipAtanAt kSubdhaH manthaH / kSubhita: anyaH / kSubhi saMcalane [ 11948 ], kSobhate / zubha saMcalane [ 846 ], kSumnAti / dhutAdipaThiteneva akSubhat iti siddham , zyavikaraNArtha tu divAdI ayamavazyaM paThitavya iti puNyAdAvapi paThitaH // '57 Nabha 58 tubhaca hiMsAyAm' / "pAThe." 22397 iti natve nabhyati / NopadezatvAt "adurupasarga0 " 21377 iti Natve praNamyati / nanAma / puNyAdyaGi anabhat / nabhitA / " zakitaki0" 5 / 1 / 29 iti ye nabhyam // 58 tubhac ' / tubhyati, tutobha / puSyAghaDi atubhat / tobhitA / Nami tubhi hiMsAyAm [11949, 950 ], nabhate, tobhate / Nabha-tubhaz hiMsAyAm [8147, 48 ], nabhnAti, tumnAti // ___ 1. STupaNa iti mu0 //
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 59atha zAntAH SaT seTazca // "59 nazauca adarzane' / adarzanam-anupalabdhiH / nazyati / "naza: zaH" 2 / 3 / 78 iti nasya Natve praNazyati / nanAza, nezatuH / puSpAyaGi " nazernezvA'." 4 / 3 / 102 iti vA nezA''deze anezat , anazat / auditvAt veT , " nazo dhuTi" 4 / 4 / 109 iti ne naSTA, nazitA / " nazaH zaH" 2 / 378 iti SAntasya na Natvam , pranakSyati / zAntasya Natve praNaziSyati / " janazo ni0" 4 / 3 / 23 iti vA kinve naSTvA, naMSTvA, nazitvA / veTtvAt ktayorneT , naSTaH, naSTavAn / NatvAbhAve pranaSTaH / vipi " nazo vA" 221170 iti vA gatve nazyati iti nak, pakSe " yajasRja0" 221187 iti patve naT / "krutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti kvipi jIvanaka, jIvanaTU / Nau phalavatkartaryapi "calyAhArArtha." // 3 // 108 iti parasmaipade nAzayati / nandyAdhane nAzayatIti nAzanaH / "nindahiMsa0" 5 / 2 / 68 iti Nake vinazanazIlo vinAzakaH / " sRjINa " 5 / 277 iti Tvarapi nazvaraH, nazvarI / "karturjIva0" 5 / 4 / 69 iti Nami jIvanAzaM naSTaH / uNAdau "jibhRmR0 " ( u0 447) iti truTi vRddhau ca nASTrA yAtudhAnAH // '60 kuzaca zleSaNe' / kuzyati, cukoza / puSyAdyaGi akuzat / koshitaa| " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke kuzaH / " bhAjagoNa0" 2 / 430 iti chuthAm kuzI AyasI cet / kuzA anyA / ghani kozaH / gaurAditvAt DyAM kozI / uNAdau " tRpivapi0 " ( u0 468) iti kiti ale kuzalam / " kuzikamibhyAM kulakumau ca" (u0 503) iti malaki kulmalam-chedanam // '61 bhRzU 62 bhraMzUca adhaHpatane' / bhRzyati / babharza / puSyAghaDi abhRzat / bharzitA / UditvAt ktvi veT , bhRSTvA, "ktvA" 4 / 3 / 29 iti kittvAbhAve bharzitvA / veTtvAt ktayorneT , bhRSTaH, bhRSTavAn / "nAmyupAntya." 5 / 1154 iti ke bhRzaH // '62 bhraMzUn' / bhrazyati / babhraMza / puSyAghaDi abhrazat / bhraMzitA / aditvAt ktvi veTa , bhraSTvA, aMzivA / veTtvAt ktayoneMTa , bhraSTaH, bhraSTavAn / "vazvAsa" 4 / 1150 ityatra dhaMsisahacaritasya mvAdereva bhraMzegrahaNAt nyabhAve yaGi vAbhrazyate / prazRG avalaMsane [ 11952 ], aMzate, abhraMziSTa, banIbhrazyate / kvipi "gha pasargasya0 " 3 / 2 / 86 iti bAhulakAd dIrce vahAbhraT // 1. thA0 iti mu0 //
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 ] dhAtupArAyaNe adAdaya: ( 3 ) vRzitaH / " , 63 vRzac varaNe 44 44 [ 215 | vRzyati / varza / puSyAdyaGi avRzat / varzitA / 5/1/54 iti ke vRzaH / ghaJi varzaH // " nAmyupAntya 0 6 64 kRzac tanutve' / kRzyati / cakarza / puSyAdyaGi akRzat / karzitA / " 46 'nAmyupAntya 0 5/1/54 iti ke kRza: / anupasargAH kSIba0 " 41280 iti kayornipAtanAt kRzaH, kuzavAn, parikRzaH parikRzavAn / sopasargasya tu prakRzitaH 'RttazamRSa 0 4 | 3 |24 iti seTa ktvo vA kive kRzitvA, karzitvA / uNAdau " kRzerAnukU" ( u0 794 ) kRzAnuH // 46 27 atha SAntA nava // 19 46 " ' 65 zuSaMca zoSaNe ' / reccAnnaMTU, zoSTA / " kSaizuSi 0 " UrdhvAt pUH0 5|4|70 iti ( u0 340 ) iti kiti me zuSmam-calam / kiti ire zuSiram / nAmyupAntya 0 ( u0 609 ) iti chidram / sAtman 0 ( u0 916 ) iti mani nipAtanAt 66 " 66 "" zuSyati, zuzoSa / puSyAdyaGi azuSat / anusvA4|2|78 iti tayostasya katve zuSkaH, zuSkavAn / Nami UrdhvazoSaM zuSkaH / uNAdau " vilimili 0 ' " zuSIpi0 " " ( u0 416 ) iti kid iH, zuSiH zuSmA barhiH zuSmA || 66 ' 66 duSaMca vaikRtye ' / vaikRtyaM rUpabhaGgaH / duSyati / dudoSa | puSyAdyaDi aduSat / anusvAreccAbheTU, doSTA, duSTaH / Nau " Ud duSo0 4|2|40 iti upAntyasya Uti dUSayati / citte vA " 4 | 2|41 cittaM dUSayati, cittaM doSayati; prajJAM dUSayati, prajJAM doSayati / nandyAdyane dUSaNaH uNAdau " krIkali0 " ( u0 38 ) iti ike dUSikA - netramalaH / " spamikaSi0 " ( u0 46 ) iti Ike dUSIkA sa eva // 46 dd 4 66 " "6 , 67 zliSaMca AliGgane / zliSyati / zizleSa / zliSaH 3|4|56 iti puSyAdyaGapavAde saki AzlikSat kanyAM caitraH / kriyAvyatihAre0 " 3 / 3 / 23 iti Atmanepade haziTo0 " 66 97 3|4|55 iti saki vyatyazlikSata kanyAm / saccAle tu nA'saccA 0 3|4|57 iti sako niSedhAt puSyAdyaGi samAzliSat jatu ca kAeM ca, AzliSat | Atmanepade sici vyatyazliSTa / anusvArecAneT, zleza | " gatyarthAkarmaka0 " 5 / 1 / 11 iti vA kartari ke zliSTo maitraH, pakSe 1. zukro vaizvAnaro barhirbarhiH zuSmA tanUnapAt iti zabdArNavAd bahi: zuSmA iti vyastaM samastaM nAma iti kazcit / ( amara koza, vyAkhyAsudhAvyAkhyA 1 / 1154 ) //
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 67 bhAve zliSTaM maitreNa / sApyAdapi "zliSazI" 5 / 1 / 9 iti vA kartari kte AzliSTo maitraH kanyAm , pakSe karmaNi kte AzliSTA kanyA maitreNa / lihAdhaci zleSaH / uNAdau "bhraNataNa." (u0 186) iti Ne nipAtanAt lakSNaH / " man" (u0 911) iti mani zleSmA / zliSU dAhe [11531 ], zleSati, 'azleSIt / zliSaNa zleSaNe [9 / 137] zleSayati // '68 pluSaca dAhe' / pluSyati / puploSa / puSyAdyaGi apluSat / ploSitA / uditvAt vitva veT , pluSTvA, "vau vyaJjanAdeH0" 4 / 3 / 25 iti, seTo vA kicce pluSitvA, ploSitvA, veTtvAt ktayorneT , pluTaH, pluSTavAn / anUdidayamityeke / uNAdau " luH plaSu ca " ( u0 566 ) iti se plakSaH / plupU dAhe [11533], ploSati / gruSa-pluSa sneha-secana-pUraNeSu [854, 55] pluSNAti // '69 mitRSaca pipAsAyAm ' / tRSyati / tatarSa / puSyAdyaGi atRSat / tarSitA / jIvAt " jJAnecchA." 5 / 2 / 92 iti sati kte tRSitaH, tRSitavAn / "RttRSa0 " 4 / 3 / 24 iti seTaH ktvo vA kittve taSitvA, tarSitvA / " tRSidhRSi0" 5 / 2180 iti najiGi tarSazIlaH tRSNaka / ji tapaH / "krutsaMpadA." 5 / 3 / 114 iti kvipi tRT / midAdyaGi tRSetyeke / "kAlena0" 5 / 4 / 82 iti Nami " tRtIyoktaM vA" 31150 iti vA samAse dvaghaharSam , dvahaM tarSa gAH pAyayati / uNAdau "ghRvIhvA0" (u0 183) iti kiti Ne tRSNA, "mRgayecchA" 5 / 3 / 101 iti nipAtanAdvA // '70 tuSaM, 71 hRSaca tuSTau' / tuSTiH prItiH / tuSyati, tutoSa / puSyAghaDi atuSat , anusvArevAneTa , toSTA, tuSTvA / zIlyAditvAt sati kte tuSTaH, tuSTiH / " nAmyupAntya0 " 5 / 154 iti ke tuSaH / uNAdau "tuSikuThimyAM0 " (u0 408) kiti Are tuSAraH // '71 hRSac' / hRSyati / jaharSa / puSyAdyaGi ahraSat / harSitA, harSitaH, hRSitavAn / " hRSeH keza0" 4 / 4 / 76 iti vA neTi hRSTAH, hRSitAH kezAH, hRSTAni, hRSitAni lomAni, hRSTaH, hRSitaH chAtraH, hRSTAH, hRSitAH dantAH / adidayamiti 'nandI / alIkArtho'yamityeke / uNAdau " hRpivRti0" ( u0 485) iti ule harSulaH kAmI / hRSU alIke [ 11535], harSati / / 1. azleSIta iti mu0|| 2. vizvanandI iti haimaprakAze (pR. 598) /
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [ 217 " 72 ruSac zeSe ' / ruSyati, ruroSa / puSyAdyaGi arupat / tAdau " sahalubha0 " 4|4|46 iti veTi roSTA, roSitA / ktayo: " zvasajapa0 4|4|75 iti veTi ruSTaH, ruSitaH / zIlyA ditvAt satyatra ktaH, ruSTavAn, ruSitavAn / "bhUSAkrodhA0 " 5|2|42 iti ane rozaNazIlaH ropaNa: / krutsaMpadA0 " 5 / 3 / 114 iti vivapi ruT / ruSa hiMsAyAm [ 1 / 514 ], roSati / 6 , " 73 pyuSa 74 pyusa 75 pusac vibhAge ' / pyuSyati / pupyoSa / puSyAafs adhyuSat / yoSitA, pyuSitaH / " vauM vyaJjanAdeH0 4 / 3 / 25 iti kvo vA kicve yuSitvA, pyoSitvA // atha sAntAstrayodaza seTazca // , | psyati / puSyosa / puSpAdyaGi apyusat / pyositA, 74 pyuma pyusita: / pyusitvA, pyositvA // 4 , 75 pumac / pusyati, puposa / puSyAdyaGi apusat / positA, pusitaH / pusitvA, positvA / uNAdau " zIrI0 " ( u0 201 ) iti kiti te pustaM lepyAdikarma, svArthe ke pustakam // , ' 76 ksi preraNe ' / visyati, vivesa / puSyAdyaGi avisat / vesitA / nAmyupAntya0 " 5 / 1 / 54 iti ke visam / uNAdau " zIrI 0 (u0 201) iti kiti te vistaM parimANam // "" 46 6 77 kusac zleSe ' / kusyati / cukosa / puSyAdyaGi akusat / kositA, kusitaH / uNAdau " kruzipizi0 " ( u0 212 ) iti kiti i kusita:RSiH / tasya bhAryA " pUtakratu0 2|4|60 iti GayAm aidantAdeze ca kusiuTikulya li0 ( u0 351 ) iti kume kusumam // 99 " tAyI / 66 4 66 46 17 2|3|80 iti vA nerNatve 66 78 asUca kSepaNe ' / asyati / upasargAdasya 0 " 33 / 25 iti vA Atmanepade nirasyati, nirasyate / akakhAdya0 praNyasyate, pranyasyate, praNyasyati, pranyasyati / asyAde0 " 4|1|68 iti pUrvasya Atve Asa AsatuH / puSyAdyaGi zvayatya 0 4|3|103 iti asthAdeze Asthat / Atmanepade tu " zAstyamuvakti0 " udAstAm / asitA, asitum / UdicAt 46 99 3|4|60 iti aGi udAsthita, kiva veTU, astvA, asitvA / 28
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 78veTtvAt ktayorneT , asta:, astavAn / "RvarNa 0" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi Asyam / "kAlena tRSya" 5 / 4 / 82 iti gami, "tRtIyoktaM vA" 3 / 1150 iti vA samAse dvathahAtyAsam , dvayahamatyAsaM gAH pAyayati / " uNAdau " zikyAsyA0" ( u0 364) iti ye nipAtanAt Asyam / "vAzyasi0" (u0 423) iti ure asuraH / " padipaThi0" (u0 607) iti i., asiH / " vIsani0" ( u0 669) iti thiki asthi / " masyasi0" (u0 699 ) iti urI asuriH raNa: / "bhRmRta" ( u0 716) iti uH, asavaH prANAH / "sorase: " ( u0 853) iti RH, svasA // '79 yasUca prayatne' / prayasyati, Ayasyati / saMpUrvasya anupasargasya ca "bhrAsa-bhlAsa0" 3 / 4 / 73 iti vA zye saMyasyati, yasyati, pakSe zavi saMyasati, yasati / yayAsa / puNyAdyaGi ayasat / yasitA, yasitam / uditvAt ktvi veT , yastvA, yasitvA / veTtvAt ktayorneT , AyastaH, AyastavAn / Nau phalavakartari " iGitaH0" 32322 ityAtmanepade "aNigi prANikartRka0 " 3 / 3 / 107 iti parasmaipadenApodite " parimuhAyamAyasa0" 3 / 3 / 94 iti punarvihite AyAsayate zatru maitraH / "prAca yama" 5 / 2 / 52 iti ghinaNi prayAsazIlaH prayAsI // '80 jasUca mokSaNe ' / jasyati / jajAsa / puSyAyaDi ajasat / jasitA aditvAt ktvi veTa , jastvA, jasitvA / veTatvAt ktayorner , jastaH, jastavAn / NI hiMsArthatvAbhAvAt " jAsa-nATa0" 2 / 2 / 14 iti karmaNo vA na karmatvam , tena dvitIyA eva, cauraM bandhanAt jAsayati, mocayati ityarthaH / hisArtho'pItyeke, tanmate vA karmatve zeSaSaSThayAM caurasya ujAsayati, cauramuJjAsayati / "myajasa0" 5 / 2679 iti re ajAsazIlaM ajasraM pacati / ajasraH pAkaH / dhAtvarthavizeSaNatvAt dhAtvarthakartRka evA'yaM prayojyaH, tena " ajasro ghaTaH" iti prayogo. 'sAdhuH / jasaNa hiMsAyAm [ 9 / 146 ], caurasya ujjAsayati // '81 tam , 82 dasUca upakSaye' / tasyati / tatAsa / puSyAdyaGi atasat / tasitA / uditvAt ktvi veT , tastvA, tasitvA / vedatvAt ktayorneTa , tastaH, tastavAn / "tikRtau0" 5 / 1171 iti tiki 'vitastiH / uNAdau "damyami0" 1. loke vahithI [ yeta ] iti. (liM. du. pa.) //
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [ 219 ( u0 200 ) iti te vitastA-nadI / " plujJA0" ( u0 646) iti tau vitastiH // ___ 82 dasUca' / dasyati / dadAsa / puSyAghaDi adasat / dasitA / UditvAt kitva veT , dastvA, dasitvA / veTtvAt ktayorneT , dastaH, damtavAn / Nyantasya kte " Nau dAntazAnta0 " 4 / 4 / 74 iti vA nipAtanAt , dastaH, dAsitaH / uNAdau " bhIvRdhi0" ( u0 387 ) iti re dasrau-devavaidyau / "yuji zundhi0" (u0 801) iti yuH, dasyuH, cauraH // '83 camca stambhe' / vasyati / vavAsa / puSyAdyaGi avasat / vasitA / UditvAt kitva veTa , vastvA, vasitvA / veTatvAt ktayoneMT , vastaH, vastavAn / uNAdau "damyami0 " ( u0 200 ) iti te vastaH chAgaH / " plujJA." ( u0 646) ini tau vastiH meDhordhvam / vasaM nivAse [11999 ], vasati, vastA / vasik AcchAdane [2.59 ], vaste / vasaNa snehacchedAvaharaNeSu [9 / 194 ], vAsayati // ___ 84 vusaca utsarge' / utsargaH tyAgaH / vusyati / vuvosa / puSyAdyaGi avusat / vositA, vusitaH / " nAmyupAntya0" 5 / 1 / 54 iti ke vusam // - '85 musaca khaNDane' / musyati / mumosa / puSyAdyaGi amusat / mositA, musitaH / uNAdau " zIrI0" ( u0 201) iti kiti te 'mustA / " tRpivayi0" ( u0 468 ) iti kiti ale musalam / SAnto'yam ityanye / '86 masaica prinnaame'| pariNAmaH vikAraH / parimANe ityanye / masyati / mamAsa / puSyAdyaGi amasat / masitvA / aiditvAt ktayoneMTa , mastaH, mastavAn / ghani mAsaH / mAs iti prakRtyantaraM candrAbhidhAyI / pUrNamAsA yuktA sA'sya paurNamAsIti nirdezAt aNi paurNamAsI / uNAdau " damyami0 " (u0 200) iti te mastaH / svArtha ke mastakaH / "padipaThi0 " ( u0 607) iti i., masiH zastrI / " kRsikami0 " ( u0 773 ) iti tuni mastu dadhimaNDaH // atha zamAdInAM seTAM saptakaM zye dIrghArtha madaica paryantaM, klamaparyantaM cASTakaM dhinaNartha pradarzyate / tatra ca bahutvAnmAntAH SaDAdau / 1. musyati khaNDayati rogAn mustA / patasyA loke motha iti prsiddhiH| (nighaNTu zeSa, 381, ttii0)||
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 87' 87 zama , 88 damUn upazame' / " zamsaptakasya." 4 / 2 / 111 iti zye dIrghe zAmyati / " nemAdA." 223179 iti neNatve praNizAmyati / zazAma, zematuH / puSyAdyaGi azamat / Nau " zamo'darzane0 " 4 / 2 / 28 iti hUsve zamayati rogam / darzane tu nizAmayati rUpam / zamitA, zAmatum / UditvAt kitva veTa , zAntvA, zamitvA / veTatvAt ktayorneT, zAntaH, zAntavAn / gau te " Nau dAntazAnta " iti vA nipAtanAt zAntaH / pakSe " seTktayoH " 4 / 3 / 84 iti geluki zamitaH / "zakitaki0" 5 / 1 / 29 iti ye zamyam / vipi "ahanpazcama " 4 / 1 / 107 iti dIrghe "mo no0 " 2 / 1 / 67 iti masya natve tasya ca pare'satvAt , " nAmno no." 2 / 1191 iti lugabhAve " no prazAno." 1 / 3 / 8 ityatra prazAno varjanAt , anusvArA'nunAsikapUrvasya zasyA'bhAve "tavargasya0" 163160 iti nasya atve prazAJ carati / "zamaSTakAt ghinaNa" 5 / 2 / 49 "mo'kami0 " 4 / 3 / 55 iti vRddhyabhAve zamazIlaH zamI / ghani zamaH / gaurAditvAt DyAm zamI / ktau zAntiH / uNAdau "zamimanibhyAM khaH " (u0 84) zaGkhaH / "kamitami0" ( u0 107) iti Diti ubhe zuGgAH kadalyaH / " paJcamAt DA" (u0 168) zaNDaH utsRSTaH pazuH / "zamiSaNibhyAM DhaH" ( u0 179) zaNDaH klIvam / "kaizIzami0 " ( u0 749.) iti ko zaGkuH / zakRt iti tu " 'zaka Rt " ( u0 891 ) iti zake: Rti / / 88 damUc' / dAmyati / dadAma / puSyAGi adamat / damitA / UditvAt kitva veT , dAntvA, damitvA / veTatvAt ktayorneTa , dAntaH, dAntavAn / Nau " amokamyami0" 4 / 2 / 26 iti isve phalavakartari " IgitaH" 3 / 395 iti Atmanepade, "aNigi prANi " 33107 iti parasmaipadenApodite, "parimuhAyamA0 " 3394 iti punarvihite " gatibodhA0" 22215 iti aNikartuH karmatve ca dAmyati azvaH, damayate azvaM caitraH / "akakhAdya0 // 2 // 38. iti vA neNatve praNidamayate, pranidamayate / " zakitaki0 " 5 / 1 / 129 iti ye damyaH / nandyAdhane kuladamana: / "bhRvRji0" 5 / 1 / 112 iti khe arindamaH / "Nau dAntazAnta0" 4 / 4 / 74 iti kte vA nipAtanAd , dAntaH, damitaH / "zamaSTakAd" 5 / 2 / 49 iti ghinaNi damazIlaH dmii| ghani damaH / uNAdau " pazcamAt DaH" ( u0 168 ) daNDaH / "damyami0" ( u0 200 ) iti 1. "zake t" ityuNA disUtram / /
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [ 221 te dantaH / "damerunasUnasau " ( u0 987) damunAH, damUnAH ca vahniH / "yamidamibhyAM Dos" ( u0 1005) doH bAhuH // '89 tamUca kAGkSAyAm ' / tAmyati / tatAma / puSyAghaDi atamat / tamitA / UdicAt kitva veT , tAntvA, tamitvA / veTtvAt ktayorneT , tAntaH, nitAntaH, tAntavAn / "zamaSTakAt0" 5 / 2 / 49 ghinaNi, "mo'kami0 " 4 / 3 / 55 iti vRddhayabhAve tamI / ghani tamaH / gaurAditvAd iyAM tamI rAtriH / uNAdau " cijizu0" (u0 392) iti kiti re dIrghe ca tAmram / " tapyaNi " ( u0 569) iti ase tamasA nadI / "krami-tami0" (u0 613) iti au upAntyetve ca timiH / "asa" (u0 952) ityasi tamaH / / . '90 zramUca khedatamasoH' / zrAmyati / zazrAma / puSyAyaDi azramat / amitA / uditvAt kitva veTa , zrAntvA, zramitvA / veTtvAt ktayorneT , zrAntaH, zrAntavAn / " zakitaki0" 5 / 1 / 29 iti ye zramyam / nandyAdhane zramaNaH / striyAmApi zramaNA / ghaji " vizrameLa " 4 / 3 / 56 iti vA vRddhayabhAve vizramaH, vizrAmaH / " zamaSTakAd" 5 / 2 / 49 iti ghinaNi zramI // ___91 bhramUca anavasthAne' / anavasthAnaM dezAntaragamanam / " bhrAsamlAsa." 3 / 4 / 73 iti vA zye bhrAmyati / pakSa zavi bhramati / babhrAma / puSyAvaGi abhramat / bhramitA / UditvAt kitva veda , bhrAntvA, bhramitvA / veTatvAt ktayoneT , bhrAntaH, bhrAntavAn / "zamaSTakAd" 5 / 2 / 49 iti ghinaNi bhramI / ghaJi "mo'kami0 " 4 / 3 / 55 iti vRddhayabhAve bhramaH / gaurAditvAd yAm bhramI / uNAdau " tRbhramyadyA." ( u0 611 ) iti au bhRmAdeze ca bhUmiH vAyuH, vAhulakAd bhRmA'bhAve bhramiH, zramaH / " bhramigami0 " ( u0 843 ) iti Did UH, bhraH / bhramU calane [ 11970 ], bhramati / " bhrAsamlAsa0 " 3 / 473 iti vA zye bhrAmyati // 92 kSamauca sahane ' / kSAmyati / cakSAma / puSyAdyaGi akSamat / auditvAt veT , kSantA, kSamitA / veTtvAt ktayorneT , kSAntaH, kSAntavAn / "zamaSTakAd" 5 / 2 / 49 ghinaNi kSamI / ghatri " mo'kami0" 4 / 3 / 55 iti vRddhathabhAve kSama: / to zAntiH / Udidayamityeke, kSAntvA, kSamitvA / kSamauSi sahane [ 11788 ], kSamate, akSamiSTa, pitvAdaGi kSamA / /
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 93 atha dAntaH // 93 madaic harSe' / mAdyati / mamAda / puSyAyaGi amadat / maditA / aidiyAt ktayorneT , " radAda." 4 / 2 / 69 ityatra madevarjanAd natvAbhAve mattaH, mattavAn / Nau harSaglapanayoH ghaTAditvAt hasve madayati / anyatra pramAdayati, unmAdayati / anupasargAt " yamamada0" 5 / 1 / 30 iti ye madyam / sopasargAd dhyaNi pramAdyam / nandyAdyane madayati iti madanaH / " irammadaH " 5 / 1 / 127 iti khazi nipAdanAd irayA mAdhati irammadaH meghajyotiH / " udaH paci0" 5 / 2 / 29 iti iSNau unmAdazIlaH unmadiSNuH / "zamaSTakAd" 5 / 2 / 49 iti ghinaNi madazIlaH mAdI, unmAdI / " vyadhajapa0" 5 / 3 / 47 iti ali madaH / sopasargAttu ghani pramAdaH / saMmadapramAdI harSe, saMmadaH kanyAnAm , pramadaH kokilAnAm / uNAdau " tudimadi0" ( u0 124 ) iti che maccha: matsyaH / " made: syaH" (u0 383) matsyaH / gaurAditvAd DyAm "matsasya yaH" 2 / 4 / 87 iti yaluki matsI / " madimandi0" ( u0 412) iti ire madirA / "mIjyaji0" ( u0 439) iti sare matsaraH / madiNa tRptiyoge [ 9 / 241 ], mAdayate // ___94 klamUc glAnau' / " bhrAsamlAsa0" 3 / 4 / 73 iti vA zye, "SThivU-klambA0 " 4 / 2 / 110 iti dIrghe klAmyati, pakSe zavi klAmati / caklAma / puSyAghaDi aklamat / klamitA / UdittvAt 'kitva veTa , klAntvA, klamitvA / veTtvAt ktayorneTa klAntaH, klAntavAn / " zamaSTakAd" 5 / 2 / 49 . iti ghinaNi klamI / ghani klamaH // avasitaM zamAdInAM saptakamaSTakaM ca // . atha prakRtavarNakrameNa hAntAzcatvAraH seTazca // '95 muhauca vaicitye' / vaicityam avivekaH / muhyati / mumoha / puSyAghaDi amuhat / auditvAd veTa , dhuTpratyaye padAnte ca " mudruh02|184 iti vA hasya dhatve mogdhA, moDhA, pakSe mohitA / unmuk, unmuT / veTtvAt ktayorneT , mugdhaH, mUDhaH, mugdhavAn , mUDhavAn / Nau phalavakartari "IgitaH " 3 / 3 / 95 ityAnmanepade, " aNigi prANikataka0" 3 / 3 / 107 iti - parasmaipadenApodite, "parimuhAyamA0 " 3394 iti punarvihite parimohayate . zatrum / 1. mu0 nAsti /
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [ 223 " parerdebi0" 5 / 2 / 65 iti ghinaNi parimohazIlaH, parimohI / ghami mohaH / uNAdau " pUmuhoH punmUro ca" ( u0 86) iti khe mUrkhaH / "muheH kit " ( u0 700 ) iti urau muhuriH gauH / " muhimithyAdeH kit " (u0 1000) iti usi muhuH kAlAvRttiH // ___96 druhIca jighAMsAyAm ' / "krudruhe." 2 / 2 / 27 iti saMpradAnatve maitrAya druhyati / dudroha / puSyAdha Gi adruhat / audittvAd veTa , " muha druha." 2 / 1 / 81 iti vA hasya ghatve drogdhA, droDhA, drohitA / vipi mitradhruka, mitradhruTa / veTtvAt ktayorneT , drugdhaH, druDhaH / " yujabhuja0" 5 / 2 / 50 iti ghinaNi drohazIlaH, drohI / ghani drohaH / uNAdau " RduheH kit" (u0 195) iti iNe druhiNaH brahmA // * 97 SNuhoca ugirnne'| "pa: so0" 2 / 3 / 98 iti satve snuhyati / popadezatvAt " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti patve suSNoha, suSNohayiSati / puSyAdyaGi asnuhat / auditvAd veTa , " mudruha0 " 2 / 1184 iti hasya vA ghatve snogdhA, snoDhA, snohitA / veTUtvAt ktayorneT , snUgdhaH, snUDhaH, snugdhavAn , snUDhavAn uNAdau " nAmyupAntya kRgR0" (u0 609) iti kid i., snuhiH mahAvRkSaH // 98 SNihIca priito'| "SaH so0" 21398 iti satve snihyati / SopadezatvAt " nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti Satve siSNeha / puSyAdyaGi asnihat / auditvAd veT , " muhadraha 0" 21184 iti hasya vA ghanve snegdhA, sneDhA, snehitA / veTtvAt ktayorneT , snigdhaH, snIDhaH, snigdhavAn , snIDhavAn / kvipi snika, sniT / " Rtvija0 " 2 / 1169 iti hasya gatve, sUtranirdezAdeva udaH daluki sasya Satve ca uSNika / "ajAdeH0" 2 / 4 / 16 iti Api uSNihA / ghaji snehaH / NihaNa snehane [9 / 148 ], snehayati // kecittu zamU-damU-tamU-zramU-bhramU-kSamau-madai-amU-yamU-jasUdasU-va-pyuSa-pyusa-pusa-plu-visa-kusa-kuza-dusa-musa-masai-luTha-uca-bhRzU-bhraMzU. vRza-kRza-jitaSa-hRSa-ruSa-Dipa-STrapa-kupa-gupa-yupa-rupa-lupa-lubha-Nama-tubha-klido jimidA-zikSvidA-RdhU-gRdhUnAM puSyAditvaM necchanti, tanmate puSyAdyaGabhAve sici azamIt , adamIt , azramIta , ayasIt , aloTit , aplopIt , akopIt , alopIt , aharSIt ityAdi //
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 ] AcArya zrIhemacandraviracite [ dhA0 98 vRt puSAdiH / puSAdiH divAdyantargaNo vartitaH saMpUrNa ityarthaH // athA''tmanepadiSu sUtyAdirnavakaH ktayostasya natvArthaM pradarzyate / tatra lAghavArthamAdau dantau seTau ca // , 66 44 " 17 " " 4/2/70 , * 99 SUGauca prANiprasave 1 SaH so0 " 2 / 3 / 98 iti satve "iDita 0" 3 / 3 / 22 ityAtmanepade sUyate / SopadezatvAd, nAmyantasthA0 2 / 3 / 15 iti patve suSuve / audicyAd veT sotA, savitA kiti varNAt 4|4|58 iti ne sUtvA / " sUyatyAdyo0 iti tayostasya natve sUna:, sUnavAn ; prasUnam - kusumam / ata evA'yaM prANiprasave ityanye / sani " grahaguhazca 0 " 4|4|59 iti neTa, " NistorevA0 " 2|3|37 iti niyamAt patvAbhAve subhUSate / " yuvaNaM 0 " 5 / 3 / 28 iti ali prasavaH / pUGaukU prANigarbhavimocane [ 2 / 49 ], sUte / pUt preraNe [ 5/18 ], suvati // 46 ' 100 dUca paritApe ' / paritApaH khedaH / dUyate / duduve | davitA | kati " urNAt " 4|4|58 iti neT, dUsvA 1 " sUyatyAdyo0 " 4270 iti yostasya natve dUnaH dUnavAn / uNAdau " zIrI0 " ( u0 201 ) iti kiti dUtaH // adantAH sapta DIGo'nye'niTazca // 46 dIpU dIGa: kGiti svare " 4 3 93 426 iti vA Ave didAsate, iti sanaH kittvAdatra na guNaH / 66 ' 101 dIMca kSaye ' / dIyate / upadidIye, upadidIyAte / dIGaH sani0 " didIsate / 'nAmino'niT 4 | 3 | 33 " yaba kGiti 4 27 iti Ave upadAya | dArUpasya bahiraGagatvAd dAsaMjJAyA abhAve " 17 " "" izva sthAdaH 4 | 3 | 41 iti na itvam upAdAsta dAtA / akiGadviSaye va Atve " tanvyadhI 0 " 5 / 1 / 64 iti Ne dAyaH / ghaJi upadAyaH / " sUyatyAdyo0 " 4|2|70 iti tayostasya natve dInaH, dInavAn, anusvAreccAdatra neTU / uNAdau " jINazIdI 0 " ( u0 261 ) iti kiti ne dInaH || ' 102 dhIMca anAdare ' / dhIyate / didhye / anusvArevAnne, ghetA, dhetum / " sUyatyAdyo 0 " 4/2/70 iti tayostasya natve dhInaH dhInavAn / AdhArArtho'yamityanye / " zeSo bhuvaM dhIyate " [ ] //
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [ 225 '103 mIMDaca hiMsAyAm ' / mIyate, mimye, anusvArevAnneTa , GittvAt ca "migmIgo." 4 / 2 / 8 iti na Atvam , metA, metum / asyA'pi Atvamityeke, mAtA, mAtum / sani "mimImA0" 4 / 1 / 20 iti svarasya iti dvitvAbhAve ca mitsate / " sUyatyAdi0" 4 / 2 / 70 iti ktayostasya natve mInaH, mInavAn / uNAdau " jINazI0" ( u0 261) iti kiti ne mInaH / " mIjyaji0" (u0 439) iti sare mesaraH varNavizeSaH / "cinIpImyazibhyo saH" (u0 806) meruH / mIMgza hiMsAyAm [ 815] mInIte, mInAti // 104 seMca sravaNe' / rIyate / riye / anusvArevAnneTa , retA, retam / " sUyatyAdi0" 4 / 2 / 70 iti ktayostasya natve rINaH, rINavAn / Nau "atirI0" 4 / 2 / 21 iti pau " puspau" 4 / 3 / 3 iti guNe repayati / vici reH / matau striyAM revatI / uNAdau " rIzIbhyAM phaH" ( u0 314) rephaH / " ajisthA0" ( u0 768) iti Nau reNuH / "surIbhyAM tas" (u0 978) retaH / "rIvRbhyAM pasU" (u0 981) repaH pApam / rIza gatireSaNayoH [ 8118 ], riNAti // 105 lIMc shlessnne'| lIyate / vililye / anusvArevAneT , yavaGiti " lIlinorvA " 4 / 2 / 9 iti vA Atve vilAtA, viletA, vilAsyate, vileSyate / yapi vilAya, vilIya / ' akhalacali' [4 / 2 / 8] ityanuvRtteH khali durlayaH / aci nilayaH / ali pralayaH / Nau " liyo no'ntaH snehadrave" 4 / 2 / 15 iti ne ghRtaM vilInayati / 'liyaH' iti ikAraprazleSAt Atve nAntAbhAve "lo laH" 4 / 2 / 16 iti vA le ghRtaM vilAlayati, pakSe " atirI0" 4 / 2 / 21 iti pau vilApayati / lIGlIno'rcA" 3390 ityAtmanepade Atve ca jaTAbhiH AlApayate; zyenaH vartikAm apalApayate, mAyAvI lokam ullApayate / " tanvyadhI0 " 5 / 1164 iti. Ne vilAyaH / "sUyatyAdi." 4 / 2 / 70 iti ktayostasya natve lInaH, lInavAn / lIMz zleSaNe [ 8 / 19 ], linAti, leSyati / lIN dravIkaraNe [ 9 / 376 ], " yujAdernavA" 3 / 4 / 18 iti vA Nici vilAyayati, vilayati // * 106 DIc gatau' / DIyate / DiDye / DayitA / " DIyazvyai0 " 4 / 4 / 61 iti ktayoneMTa , " sUyatyAdi." 4 / 2 / 70 iti ktayostasya natve DInaH, 28
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 ] AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 106strar | ayamapi vihAyasAM gatau ityanye / DI vihAyasAM gatau | 11588 ], yate / tayoriTi " na DI0 " 4 / 3 / 27 iti kittvAbhAvAd guNe DayitaH, sonar | bhvAderive zyArthaM sUtyAditvArthaM ca pAThaH ityeke, tanmate Dayaterapi DIna, DInavAn // " ' 107 bIca varaNe ' / trIyate / " yo'nekasvarasya " 2|1|56 iti yApavAde " saMyogAt " 2/1/52 iti ivi vitriye / anusvAreccAbheTa ghetA / " sUtyAdi0 " 4/2/70 iti ktayostasya natve vrINaH, trINavAn / bIMzU varaNe [ <143], ftofa 11 vRt svAdiH / sUyatyAdiH divAdyantargaNo navakaH vartitaH, saMpUrNa, ityarthaH // adantAstrayo'nizca // ' 108 pIMca pAne ' / caitro jalaM pIyate, vidhye | anusvArevAnneT, petA, pItaH / ApIyanta / uNAdau " piipuudd'e| hUsvazva " ( u0 125 ) iti che picham / " guluJchapilipiJcha0 " ( u0 126 ) iti che nipAtanAt viJcham / "pIvizi 0 " ( u0 163 ) iti kiti The pITham / " pIGaH kit " ( u0 821 ) iti lau pIluH gajavRkSau // mitam / kye " IJjane0 " mAMDUca mAne ityapi kazvidadhIte, mAyate, 4 3 97 iti Itve mIyate / " ne mAdA 21379 iti Natve praNimAyate, farares na Itvam / mAkU mAne [ 2 / 15 ], mAti / mAkU mAnazabdayoH [ 2279 ], mimIte // " ' 109 Ica gatau ' / Iyate, pratIyate / 66 gurunAmyAde0 3|4|48 iti parokSAyA Ami AyAMcakre / vyapadezivadbhAvena gurunAmyAditvamAmaM necchantyeke, tanmate AmabhAve Iye, IyAte, Iyire / anusvAreccAnneTU, etA, etum / 66 ya eccA0 " 5 / 1 / 28 iti ye upeyam / ali pratyayaH / / dr 29 4 66 "" 110 prIM prItau ' / prIyate / saMyogAt 2 / 1152 iti iyi pipriye / anusvArecAnne, pretA, prItaH / Nau " nAmino0 " 4|3|51 iti vRddhau prAyayati / 'nAmyupAntya0 5 | 1|54 iti ke priyaH / prIMgUzU tRptikAntyoH [ 8/3 ], prINIte, prINAti / prIguNU tarpaNe [ 91378 ], " yujAde0 " 3|4|18 " 46 iti vA Nici dhU zrIgo0 " 42118 iti ne'nte prINayati, pakSe prayate, prayati //
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [ 227 = atha jAntAvaniTau ca // '111 yuNic samAdhau' / samAdhiH cittavRttinirodhaH / yujyate / yuyuje / anusvAreccAnneT , yoktA, yoktum / "kupyabhidya0" 5 / 1139 iti kyapi nipAtanAd yujyate aneneti yugyaM vAhanam / dhyaNi yogyamanyad / karmaNo'Ni 'nyavAdi' iti gatve goyogaH / dhyaNi "ni-prAd yujaH0" 4 / 1 / 116 iti gatvAbhAve niyoktuM zakyaM niyojyam , prayojyam / " nAmyupAntya0 " 5 / 1154 iti ke, "nyaGkadga0 " 4 / 1 / 112 iti gatve yugam , saMyugam / vipi " yujro0 " 1 / 4 / 71 ityatra yunaktagrahaNAt nAntAbhAve yuk, yujau, yujaH; azvayuk / asyA'pi no'nta ityanye, yuGa, yunau, yudhaH / "gatyarthA'karmaka0" 5 / 1 / 11 iti kartari kte, "kuzalAyukte" 2 / 2 / 97 iti vA saptamyAm Ayukto devArcAyAM devArcAyA vA / " yujabhuja0 " 5 / 2 / 50 iti ghinaNi yogazIlaH yogI / " nIdA0 " 5 / 2 / 88 iti karaNe traTi yoktram / ghani yoga: / AdhAre'naTi yojanam / Nau "NivecyA0" 5 / 3 / 111 iti ane yojanA / "krutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti vipi yujamApanA munayaH / uNAdau "yuyuji." * (u0 277) iti kiti Ane yujAnaH sArathiH / " tijiyujega ca" (u0 345) iti kiti me yugmam / yunUMpI yoge [14] yuGkte, yunakti / yujaNa, saMparcane [ 9 / 373 ], "yujAde0" 4 / 3 / 18 iti vA Nici yojayati, yojati // 112 sRjica visrge'| " iGita:" 3 / 3 / 22 ityAtmanepade sRjyate mAlAM caitraH / karmakartari "ekadhAtau0" 3 / 4 / 86 iti kye sRjyate mAlA svayameva / sasRje / anusvArevAnneT , " sRjidRzo0" 4 / 4 / 111 iti ati sraSTA, sRSTaH, sRSTavAn / "pANisamavAbhyAm0" 5 / 1 / 18 iti kyavaSavAde dhyaNi pANisagyo, samavasaryA rajjuH / " saMveH" 5 / 2 / 57 iti ghinaNi saMsargazIlaH saMsargI, visargI / ghani nisargaH / "krutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti karmaNi kvipi "Rtvijadiza" 201169 iti nirdezAd Rto ratve srak / " zvAdibhyaH" 5 / 3 / 92 iti ktau sRSTiH / uNAdau "syandisRjimyAM sindharajau ca" ( u0 717) iti uH, rajjuH / sRjat visarge [ 5 / 35 ], sRjati // 1. " nyaGkUdgameghAdayaH" 4 / 1 / 112 iti sUtreNa //
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 ] AcAryazrImacandra viracite [dhA0 113 atha tAntaH seT ca // 66 29 113 vRtUci varaNe ' / vRtyate / vavRte / vartitA / UdivAt kvi beTU vRtvA, vartitvA / vedasvAt ktayorneT, vRttaH, vRttavAn / vRtUG vartane [ 11955 ], iti asyaiva varaNe divAditvaM vidhIyate, tena varaNe dyutAditvAd dyudbhyo'dyatanyAm 0 3|3|44 " vRdbhyaH syasanoH " 3 / 3 / 45 iti vA AtmanepadaM nAsti, avartiSTa, vartiSyate, avartiSyata, vivartiSate / varaNAdanyatra tu avRtat vartsyati, avartsyat ityapi bhavati / anye tu vA vRtUci varaNe ityadhIyate vara divAditvaM vA pratipannAH, tanmate varaNe'pi pakSe zavi vartate, dyudbhyo0 , "" 64 " zeSAt parasmai " 3 | 3 | 100 iti vA , 3 | 3 | 44 iti anyAM vA''tmanepade avartiSTa, pakSe iti parasmaipade dyutAdyaGi avRtat 64 vRdbhyaH syasanoH " 3 | 3 | 45 Atmanepade vartiSyate, " zeSAt parasmai " 3 / 3 | 100 iti parasmaipade 4|4|55 iti iDabhAve vatsrtsyati, sani vivartiSate; pakSe " prAgvat parasmaipade vivRtsati / kecittu vA zabdAdiranekasvaro'yaM dhAturityAhuH, ' tato vAvRtyamAnA sA' [ bhaTTIkAvya, 4 / 28 ] // 66 " 64 " " athadAntAstrayo'niTazca // 66 ' 114 padic gatau ' / gatiH yAnaM jJAnaM ca / padyate / 2379 iti Natve praNipadyate / prapede / " Jica te padastaluku udapAdi bhaikSam / anusvArecyA neTa, pattA, saMpannaH / yAGa 4|1150 iti pUrvasya nIH, ApanIpadyate sani rabhalabha0 4|1|21 iti svarasya iti dvitvAbhAve ca prapitsate / laSapata 0 5 / 2 / 41 iti ukaNi upapAdazIlaH upapAdukaH / 44 bhUSAkrodhA0 " 5|2| 42 iti ane padano dharmasya / 46 27 / 66 """ " 46 padaruja 0 5 / 3 / 16 iti kartari pani pAdaH / samaja0 5 / 3 / 99 iti kyapi nipadyA / varSAdayaH klIve " 5 / 3 / 29 iti ali padam / " krutsaMpadA0 " 46 44 vizapatapada 0 " 5 / 4 / 81 iti Nami " * jAteH saMpadA ca 5 / 3 / 114 iti kvipi saMpad pratipad / gehAnuprapAdamAste, gehUM geham anuprapAdam / 72131 iti sAti sarva zAstramagnisAt saMpadyate / uNAdau " atarI0 " ( u0 338 ) iti me padmam / "bhivRdhi0 ( u0 387 ) iti re ( u0 706 ) iti vau nipAtanAt padaviH GayAM " "chavicchivi0" plujJA0 na vRdbhyaH ca padraH grAmaH padavI mArgaH / 3 / 3 / 74 iti vAnRtyate / 11 "6 17 nerjUmAdA0 ' 3|4|66 vaJcasraMsa 0 " " 46 "
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [229 (u0 644 ) iti to pattiH / "kasipadi0" ( u0 835 ) iti Nid UH, pAdaH, kapi pAdukA / padaNi gatau [ 93366 ], adantaH upapadayate // '115 vidica sattAyAm ' / sattA bhAvaH / vidyate / vivide / anusvArevAnneTa , vettA, vittaH / " kiMkilAstyarthayorbhaviSyantI" 5 / 4 / 16 asti nAma vidyate nAma tatra bhavAnparadArAn prakariSyate nAvakalpayAmi na zraddadhe / "zakaghRSa0" 5 / 4 / 90 iti tumi vidyate bhoktum / vidaka jJAne [ 2241 ] vetti, viditaH / vilatI lAme [58 , vindate, vindati, vittaH / vittaM dhanaM pratItaM ca / vidipa vicAraNe [ 6 / 25]. vinte, " RhI." 4 / 2 / 76 iti vA ktayostasya natve vittam , vinam / yadAha . 'vetteviditaM vintevinna vittaM ca vidyatevinam / vittaM dhane pratIte ca vindatevintramanyatra' // vidiN cetanAkhyAnanivAseSu [ 9 / 242 ], vedayate // 116 khidica dainye ' / vidyate / cikhide / anusvAreccAnneTa , khetA, khimaH / khidaMta parighAte [ 5 / 12 ], khindati / khidipU dainye [ 6 / 24 ],khinte / / atha dhAntAstrayo'niTazca // '117 yudhiMca saMprahAre' / saMgrahAraH hananam / yudhyate / yuyudhe / anusvA. revAnneT , yoddhA, yuddhaH / Nau phalavakartari " Igita: " 3 / 3 / 95 iti Atmane. padApavAde "calyAhArA0" 3 / 3 / 108 iti parasmaipade yodhayati kASThaM caitraH / " nAmyupAntya." 5 / 1154 iti ke yudhaH / "saharAja." 5 / 1 / 167 iti kvanipi sahayuddhavAn , sahayuddhavA, rAjayudbhavA / " sthAdibhyaH0" 5 / 3 / 82 iti ke Ayudhyante anena Ayudham / " zAsUyudhi0 " 5 / 3 / 141 iti khalapavAde ane duryodhanaH, suyodhanaH / AdhAre'naTi Ayodhanam // 118 ano rudhica kAme' / kAma icchA / anupUrvI rudhi: kAme divAdiH / anurudhyate / anururudhe / anusvArevAnneT , anuroddhA, anuruddhaH / " samanuvya 0" 5 / 2 / 63 iti ghinaNi anurodhazIlaH anurodhI / kAmAdanyatra rudhAditvAt " rudhAM0" 3 / 4 / 82 iti zne anuruddhe, anuruNaddhi / Nau rodhayati // 1. tulanA, mahAbhASya 8 / 2 / 58, kAzikA 82 / 56 //
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcArya zrI hemacandraviracite [ bhA0 119 " 46 119 budhiM 120 maniMca jJAne' | budhyate / bubudhe / 3|4|67 iti kartaryadyanyAtmanepade te vA Jici taluki ca dIpajana 0 " abodhi; pakSe 44 46 46 66 'ghuDUhUsvAt 0 " 4 | 3 |70 iti sico luki abuddha / anusvArevAnneT, boddhA | 46 jJAnecchA. " 5 / 2 / 92 iti sati ke rAjJAM buddhaH / Nau phalavatkartarya pi gataH " 3 | 3 |95 ityAtmanepadApavAde calyAhArArthe "" 3 / 3 / 108 iti parasmaipade bodhayati padma raviH / "" nAmyupAntya0 5/1154 iti ke budhaH / " ajAte: 0 " 5 / 1 / 154 iti Nini pratibodhazIla: pratibodhI / gabhyAditvAt " vatsryati " 5|3 | 1 sAdhuH / uNAdau " jINazIdI 0 ( u0 261 ) iti kiti ne budhnaH mUlaM rudrazca / yuyuji0 ( u0 277 ) iti kiti Ane budhAnaH sUriH / " kilipili0 " ( u0 608 ) iti au bodhiH- tatvajJAnam / budhRg bodhane [ 11912 ], bodhate, bodhati, abudhat / budha avagamane [ 11968 ], bodhati // " 66 29 230 ] atha nAntAstrayo maniMvarjAH seTazca // " , 64 120 maniMca ' / manyate / manyasyA0 2264 iti atikutsane karmaNi vA caturthyAM na tvA tRNAya manye, na tvA tRNaM manye / anusvArevAnneTU, mantA / " yamirami0 " 42255 iti no luki matvA / jJAnecchA 0 5 / 2 / 92 iti sati te rAjJAM mataH / " manyANNin0 " 5 / 1 / 116 66 "kthaGmA ni0 ' 44 " 3 / 2 / 50 iti puMvace darzanIyamAnI bhAryAyAH / kartuH zU 5|1|117 parata: strI0 " 3 / 2249 iti puMstvApavAde 66 " - paTumAtmAnaM manyate pahuMmanyaH / " khitya 0 " 3 / 2 / 111 iti hUsve parivamanyA, pakSe " asarUpo'pavAde0 5 / 1 / 16 iti Nini paTumAnI / samaja0 5 / 3 99 iti kyapi manyA kRkA TikAsirA / saMjJAyA anyatra striyAM ktau matiH / uNAdau " kIcakapecaka0 " ( u0 33 ) iti ake nipAtanAd menakA | " marmatamAtau ca0 " ( u0 100) iti aGge mataGgaH mAtaGgava hastI 46 / zAzapi0 " ( u0 237 ) iti de mandaH | " " manerudetau cAsyavA0 ( u0 612 ) iti au muniH, meniH saMkalpaH maniH dhUmavartiH bhRmRta0 " ( u0 716 ) iti uH manuH / " manijanibhyAM dhatau ca " ( u0 721 ) iti uH madhu / kRsikami0 " ( u0 773 ) iti tuni mantuH 64 64 1. kRkATikA grIvApazcAdbhAga: ( a. ci. TI. 3 / 250 ) / 06 22 "
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 ] dhAtupArAyaNe diyAdayaH (3) [231 AgaH / " yajizundhi0" ( u0 801) iti yuH manyuH / " as" (u0 952) iti asi manaH / "rudyati0 " ( u0 997 ) iti usi manu: prajApatiH / mAMsam iti tu mAneH " mAvAvadi0 " ( u0 564 ) iti se / maThara ityapi maThateH ' RcchicaTi0 " ( u0 397 ) iti are / manUyi bodhane [ 89 ], manute / maniN stambhe [ 9 / 243], mAnayate, ali mAnaH / / * 121 anic prANane' / anyate / " asyAde0" 41168 iti pUrvasya Atve Ane / anitA, anitaH / NAnto'yamityeke, aNyate, ANe / ana zvasak [2 // 31, 32 ], prANane, aniti, " dvitve'pyantepya 0" 2 / 3 / 81 iti Natve prANiti // '122 janaici prAdurbhAve' / prAdurbhAva: utpattiH / "jA jJA0" 4 / 2 / 104 iti jA''dAze, jAyate / "gamahana0" 4 / 4 / 83 iti alluki jajJe / "dIpajana0" 3 / 4 / 67 iti adyatanyAH kartRvihite te vA jici "na jana" 4 / 3 / 53 iti vRddhayabhAve ajani, pakSe sici ajaniSTa / Nau "kagevanU0" 4 / 2 / 25 iti hasve janayati / "ye navA" 4 / 2 / 62 iti iti kiGati vA Atve jAyate, janyate, jAjAyate, jamanyate / janitA / jo "IgitaH" 3395 iti phalavakartari AtmanepadA'pavAde "calyAhArArthe0" 3 / 3 / 108 iti parasmaipade janayati dharmam / karaNe pani abhijanaH gotram / aidicAt ktayorneTa , "gatyarthAkarmaka0" 5 / 1 / 11 iti vA kartari te "AH khani0" 4 / 2 / 60 iti Atve jAtaH, jAtavAn , pakSe bhAve kte jAtaM caitreNa / sApyAdapi "zliSazIGa" 5 / 19 iti kte anujAto mANavakaH mANavikAm , pakSe karmaNi kte anujAtA mANavikA mANavakena / " bhavyageya." 5 / 117 iti nipAdanAd vA kartari dhyaNi janyaH caitraH, pakSe bhAve janyaM caitreNa / aci jana: / " vanyAG paJcamasya" 4 / 2 / 65 vijAvA / "anojanerDaH" 5 / 1168 syanujaH / " saptamyAH0" 5 / 1 / 169 mandure jAtaH mandurajaH / " ajAteH paJcamyAH" 5 / 1170 muNDajaM bhayam / " kvacit " 5 / 1 / 171 iti De 'anujaH, prajAH, pUrvajaH / "bhrAjyalaM." 5 / 2 / 28 iti iSNau prajaniSNuH / ktau jAtiH / anaTi jAyate asyAmapatyamiti jananI / uNAdau / 1. anUjaH iti mu0||
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 ] AcArya zrI hemacandraviracite [ dhA0 122 "1 66 / sthAti0 " ( u0 109 ) iti iti Te no luki ca jaTA / 66 66 Rzijani0 " Atve jAyA, jaTharam / ( u0 27 ) iti ake janakaH namitani0 " ( u0 139 ) janipaNi0 " ( u0 140 ) iti Te dIrghe ca jANTaH pakSI / ( u0 361 ) iti kiti ye " ye navA " 4|2262 iti vA janyaM raNaH / 46 " jaTharakrakara0 ( u0 403 ) iti are nipAtanAd " padipaThi ( u0 607 ) iti i: janiH utpAdaH / kuvApAji0 ( u0 1 ) iti ugi jAnu, [ sUtre ] jAni iti nirdezAd vRddhiH / manijanibhyAM dhatau ca " ( u0 721 ) iti u:, jatu / kRsi 0 " u0 773 ) iti tuni jantuH / hRSipuSi0 ( u0 797 ) iti Nau innu, janainnuH pitA / " yajizundhi 0 " ( u0 801 ) iti yuH, janyuH janma prANI ca / "janihani 0" ( u0 809 ) iti rau tA''deze ca jatruH vakSoM'sasandhiH / kaminibhyAM brUH ( u0 847 ) jambUH / man " ( u0 911 ) hAta mani janma / " rudyarti 0" ( u0 997 ) iti usi januH, januSI, janma || 46 66 66 37 44 66 atha pAntau // 46 dakana 0 EFE ghe jaghA / 66 66 , dd 46 " bhrAjabhAsa0 '123 dIpaici dIpta' / dIpyate / kartaryadyatanyAste " dIpajana0 " 3 | 4 | 67 iti vA jici taluki ca adIpi, adIpiSTa / didIpe / pau De 4 / 2 / 36 iti vA upAntyasve adIdipat adidIpat / dIpitA / aidicAt ktayorneT dIptaH, dIptavAn / 5/1/54 iti ke dIpaH, pradIpaH / smyajasa0 5 / 2 / 79 iti re dIpanazIlaH dIpraH / " iGito 0 " 5 / 2 / 44 sa ane na piya0 " 5 / 2 / 45 iti niSiddhe " 66 nAmyupAntya0 , 66 64 ' vRni dIpitA / ktau dIptiH // ' 124 piMca aizvarye vA / tapaM dhUpa saMtApe ityasya aizvarye'rthe divAdisvAtmanepadaM ca vA vidhIyate; tapyate, tepe / anusvAreccAbheTU, taptA taptaH; pakSe aizvarye'pi svAditvAt pratapati, pratApa / nandyAdyane pratapanaH / " dviSantapa0 " 5|1|108 iti khe nipAtanAt parantapaH / eke tu ' tarpicU aizvarye ' iti dhAtvantaraM divAdimAhuH / anye tu svAdereva aizvarye saMtApe ca zyA''tmanepade vA icchanti / dramilAstu tapo:' viparyayeNa patiMca aizvarye vA iti peThuH / bhvAdereva patla gatau ityasya aizvarye pakSe divAditvamAtmanepaditvaM ca samuditaM bhavatItyarthaH, patyate, apatiSTa, 1. pato: iti mu0 | nairuktAH patyate ityaizvaryakarmasu paThanti / ( nighaNTu 2 / 21 ) aft. a. ft. 200) il
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 ] dhAtupArAyaNe diSAdayaH (3) [233 patiSyate; pakSe aizvarye'pi mAditvAt patati, laditvAt aparatat , patiSyati aizvaryAdanyatra patati apaptat ityAdyeva bhavati // atha rAntA aSTau seTazca // '125 pUraici ApyAyane' / ApyAyanaM vRddhiH / pUryate / pupUre / " dIpajana0 " 3 / 4 / 67 iti kartari vA mici apUri, apUriSTa / pUritA / edicAt ktayorneT , pUrNaH, pUrNavAn / " No dAntazAnta0 " 4474 iti kte vA nipAtanAt , pUrNaH, pUritaH / "iDitaH0" 5 / / 44 iti ane pUraNazIlaH pUraNaH / "carmodagat" 5 / 4 / 56 iti gami carmapUraM dadAti, udarapUraM bhuGkte / " pRSTimAne Uluk cAsya vA" 5 / 4 / 57 goSpadapUraM vRSTo meghaH, goSpadapram / " UrddhavAt pUH zuSaH" 5 / 4 / 70 UrdhvapUraM pUrNaH / / __ 126 ghUraGa 127 jUraici jarAyAm ' / jarA vayohAniH / ghUryate / jughare / gharitA / aidicAt ktayorneT , "radAda0 " 4 / 2 / 69 iti ktayostasya natve ghUrNaH, ghUrNavAn // - 127 jUraici' / yate / jUritA / aidicAt ktayorneT , jUrNaH, jUNavAn / / * 128 dheraiG 129 gUraici gatau' / dharyate, gUryate / dudhUre, jugUre / dhUritA, gUritA / aiditvAt ktayorneTa , dhUrNaH, dhUrNavAn / gUrNaH, gUrNavAn / "krutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti vipi dhUryate iti dhUH / uNAdau " mudigUribhyAM Tidgajo cAntau " ( u0 404 ) iti are gUrjaraH // 130 zUraici stambhe' / tAlavyAdiH / zUryate / 'zuzarerizara: ' zaraiH [ ] / zaritA / aidicAt ktayorneT , zUrNaH, zUrNavAn / " nAmyupAntya" 5 / 1 / 54 iti ke zUraH // -- 131 tUraici tvarAyAm ' / gatitvarAyamityanye / tUryate / tutUre / tUritA / aiditvAt ktayorneTa , tUrNaH, tUrNavAn / dhyaNi tUryam / " nAmyupAntya0 " 5 / 1154 iti ke tUram / " iGita:0" 5 / 2 / 44 iti ane tUraNazIlaH tUraNaH / uNAdau "kAvAvI." ( u0 634) iti Nau tUrNiH tvarA / ghUrAdayo hiMsAyAM ca, ghUrAdayaH paDapi hiMsAyAM cakArAt yathAyathamukteSu jarAdiSu / tAni eva udAharaNAni // .. 1. asmin sUtre (5456) vA Nam bhavati // 30
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 132'132 cUraici dAhe' / cUryate / cucUre / cUritA / aidicAt ktayorneT , cUrNaH, cUNavAn / uNAdau " kAvAvI0 " ( u0 364 ) iti Nau cUrNiH vRttiH // atha zAntAzcatvAro liziMc varjAH seTazca // - 133 klizica uptaape'| klizyate / 'parArthe klizyataH sataH' [ ] iti tu lakSyam / ciklize / klezitA / " pUklizimyaH0 " 4 / 4 / 45 iti ktavatvAsu veTa, kliSTaH, klizitaH; kliSTavAn , klizitavAn , kliSTvA / "kSudhakliza0 " 4 / 3 / 31 iti kirave klizitvA / "nindahiMsa." 5 / 2 / 68 iti Nake klezakaH / uNAdau " klizaH ke ca" (u0 530) iti ze kezaH / kInAza iti tu " kanerIzcAtaH " ( u0 534 ) iti Aze kanateH / kizora ityapi "koracora0" ( u0 434 ) iti nipAtanAd ore kuzeH / klizaura vibAdhane [ 8150 ], kliznAti // '134 liziMca alpatve ' / lizyate / lilize / anusvArecAnneT , leSTA, liSTaH / " nAnyupAntya0 " 5 / 1 / 54 iti ke lizaH / ghaji lezaH / lizaMt gatau [ 5 / 103 ], lizati // 135 kAzica dIptau / kAzyate / cakAze / kAzitA / kAzitaH / Nau " upAntyasyA0" 4 / 2 / 35 iti have acIkazat / Rdidayamityeke. tanmate husvAbhAve acakAzat / aci " nAminaH kAze" 3 / 2 / 87 iti dIrdhe nIkAzaH, pratIkAzaH / saMkAzaH / ghani avakAzaH, kAza: / uNAdau " vanikaNi" ( u0 162 ) iti The kASTham / kAzRG dIptau [ 11830 ], kAzate || 136 vAzica zabde' / vAzyate, vavAze kAkaH / vAzitA, vAzitam / jau avIvazat / Rdidayamityeke, teSAM ha svAbhAve avavAzat / "kteTa:0" 5 / 3 / 106 iti aH, vAzA / " nAmni puMsi ca" 5 / 3 / 121 iti Nake vAzikA / Nau nandyAdhane vAzanaH / uNAdau "vAzyasi0" (u0 423 ) iti ure vAzuraH / / athobhayapadiSu kAnto'niT ca // '137 zakIMca marSaNe' / marSaNaM kSamA / "IgitaH" 3395 iti phalavakartari Atmanepade zakyate / phalavato'nyatra "zeSAt0" 3 / 3 / 100 iti parasmaipade zakyati / zazAka, azakta, azAkSIt / anusvArebAneTa , zaktA, zaktum , zaktaH, zaktavAn / " zakaH karmaNi" 4473 iti karmaNi kte vA neTa , zakitaH,
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 139 ] dhAtupArAyaNe divAdayaH (3) [ 235 46 zakto vA ghaTaH kartuM caitreNa / sani " 1 rabhalabha0 4 / 1 / 21 iti svarasya itve dvivAbhAve ca zikSate, zikSati | " zakita ki0 " 5 / 1129 iti ye zakyam / aci zakaH / vani zakvA; 46 11 NasvarA0 2|4|4 iti GayAM no ratve ca zakvarI / it zaktiH / bAhulakAt pani zakyate 'anena bhoktum zAkam / zakadhRSa0 54/90 iti tumi zakyate bhoktum / uNAdau " divyavi0 " ( u0 142 ) iti aTe zakaTam / kuzakuza kheroTaH ( u0 160 ) zakoTa : " zakerunta : " ( u0 223 ) zakuntaH / une zakunaH / bhIvRdhi0 ( u0 387 ) ( u0 403 ) iti are karizakara: hastimallaH / iti le zaktaH madhuravAkU | | mRdikandi0 " zakeruntiH " ( u0 666 ) zakuntiH / 44 " bAhuH | " yamyaji0 " ( u0 288 ) iti iti re zakraH / jaThara- krakara0 66 19 66 "" 66 "" 44 ( u0 465 ) iti 46 46 66 / 'kRpizakibhyAmaTi: " ( u0 630 ) zakaTiH zaka Rtu " ( u0 891 ) zakRt / anIdayaM marSaNe zyavikaraNaH, arthAntare tu zranuvikaraNaH svAdipaThita eva ityeke, zakyati mRSyate ityarthaH / puSyAditvAd aGi azakt / marpaNAdanyatra snau zaknoti, ludicvAdaGa azakat / anye tu zaka vibhASito marSaNe iti paThanti vyAcakSate ca marpaNe zaknoteH parasmaipadaM zye vikalpyate / aGi Tau ca zakyate, zakyati, azakIt, azakat, zaktA, zakitA; anyatra zaknoti, azakat, zaktA // atha cAntaH seT ca // 99 dr 99 zAmAzyA0 ( u0 462 ) ale zaktam / zakeruni: " ( u0 684 ) zakuniH / 4 44 ' 138 zucageca pUtibhAve ' / pUtibhAvaH kledaH / giccAt " IgitaH 3|3|95 iti phalavatkartari Atmanepade zucyate / zucyati / Rdicchravi0 3 | 4|65 iti vA aGi azucat, azocIt, azociSTa / zocitA / aidicchAt tayorneT zuktaH, zuktavAn / zuca zoke [ 1199 ], zocati // " atha jAnto'ni ca // " " ' 139 rIMc rAge ' / rajyate, rajyati / rarakhe, rarakSa / anusvAreccAnneT, raGkA, raGkaH / yujabhuja0 " 5 / 2 / 50 iti ghinaNi " akaTUghinozca 0 " 42/50 iti naluki rAgI / ghaJi " bhAvA0 " 5 / 3 / 18 iti naluki rAgaH | AdhAre ghaJi raGgaH / rIM rAge [ 11896 ], rajate, rajati // 1. anena iti bho0 iti mu0 //
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 140atha pAnto'niTa ca // 140 zapIMca Akroze' / zapyate, zapyati / zepe, zazApa / anusvAreccAnneTa , zaptA, zaptvA, zaptaH / ghani zApaH / uNAdau " zAzapi0 " (u0 237) iti de zabdaH / zIM Akroze [ 11916 ], zapate, zapati // ___ atha SAntaH seT ca // 141 mRSIca titikSAyAm ' / titikSA kSamA / mRSyate, mRSyati / phalavakatayapi " paremaSazca" 33104 iti parasmaipade parimRSyati / mamRpe, mamarpa, marSitA / "RttaSa0" 4 / 3 / 24 iti katvo vA kittve mRSitvA, marSinvA / " mRSaH kSAntau" 4 / 3 / 28 iti ktayoH kittvAbhAve marSitaH, marSitavAn , kSAnteH anyatra dhAtUnAmanekArthatvAd bhUSaNAdiSu kittve mRSitaH, mRSitavAn / nandyAdyane marSaNaH / " zAsUyudhi0" 5 / 3 / 141 iti khalapavAde ane duSiNaH / mRSU sahane ca [ 11528 ], marSati / mRSaN kSAntau [ 9 / 354 ], adantaH, mRSayati / mRSiNa titikSAyAm [ 9 / 409 ], "yujAde0 " 3 / 4 / 18 iti vA Nici marpayati, marpate / / __atha hAnto'niTa ca // 142 NahIca bandhane' / "pAThe0 " 2 / 3 / 97 iti ne nahyate, nAti / NopadezatvAd " adurupasargA0 " 2 / 3 / 77 iti Natve praNahyate / "vAvApyo." 3 / 2 / 156 iti pirvA apinAte, pinadyate / nehe, nanAha / anusvArecAmneT , " nahAho." 2 / 1 / 85 iti hasya dhe naddhA, sNnddhH| ghaji saMnAhaH / "nIdAv0" 5 / 2 / 88 iti baTi naddhI / "krutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti kvipi " gatikArakasya0" 3 / 2 / 85 iti dIrgha upanadyate iti upAnat / uNAdau "Rpanahi." (u0 557 ) iti uSe nahuSaH-rAjA / " naherbha ca" (u0 621 ) iti Nid i. nAbhiH / nabha iti tu nabhyateH [" as" ( u0 952) iti ] asi / nakha iti tu nAsya khamasti iti bahuvrIhI nakhAditvAd adabhAve // ityAcAryazrIhemacandraviracite svopajJadhAtupArAyaNe cit divAdigaNaH zyavikaraNaH saMpUrNaH //
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha svAdayaH atha svAdayo varNakrameNa nirdizyante / tatrA'pi prasiyanurodhenA''dau 1 gaTa abhissve'| 'abhiSavaH kledanaM 'saMdhAnAkhyaM, pIDanamanthane vA / "paH so0" 2 / 3 / 98 iti se, gicAt phalavakartari " IgitaH0" 3395 ityAtmanepade, " svAdeH znuH" 3475 iti znau sunute / phalavatonyatra "zeSAt " 3 / 3 / 100 iti parasmaipade " uznoH " 4 / 3 / 2 iti guNe sunoti / " upasargAt sug0" 2 / 3 / 39 iti patve abhiSuNoti; avyavAye'pi abhyaSuNot , 'advitve' ityukteH pUrvasya SatvAbhAve uttarasya tu SopadezatvAt " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti patve abhisuSuve, abhisuSAva / "sugaH syasani" 2 / 3 / 62 iti patvapratiSedhe abhisoSyate; sani vipi abhisumaH / "NistorevA0" 203137 iti niyamAt SatvAbhAve abhisusUpati / "vamyaviti vA" 4 / 2 / 87 iti vA uluki sunvaH, sunuvaH sunmaH, sunumaH / anusvArecAnneT , sotA, sutaH, sutavAn / "dhUgasusto0" 4 / 4 / 85 iti sici iTi asAvIt ; Atmanepade tu iDabhAve asoSTa / "Asuyu0" 5 / 1 / 20 iti yApavAde dhyaNi AsAvyam / "saMcAyyakuNDapAyya." 5 / 122 iti dhyaNi nipAtanAd rAjJA sotavyo rAjA vA sUyate asminniti rAjasUyaH Rtu: / " somAt sugaH" 5 / 1 / 163 iti bhUte kvipi somasut / "suyajovanip" 5 / 1 / 172 sutavAn , sutvA / "NasvarAghoSA." 2 / 4 / 4 iti uyAm no ratve sutvarI / "suga dviSA0" 5 / 2 / 26 iti azi sunvantaH yjmaanaaH| "samiNA0" 5 / 3 / 93 iti kyavapavAda to AsutiH / " samaja0" 5 / 399 iti kyapi sutyA / uNAdau " vicipuSi0" ( u0 22) iti kiti ke sukaH nirAmayaH / " susitanituserdIrghazca vA" ( u0 203) iti kiti te sutaH, sUtaH / " vRtukusubhyo no'ntazca" ( u0 240) iti de sundaH daityaH / " sorU ca" ( u0 263) iti ne sUnA ghAtasthAnam / "svasirasi0" ( u0 269) iti ane savanaH / " yusuku0" (u0 297 ) iti pe Utve ca 1. abhiSayaH snAna miti cAndrAH, dra0 hai. pra. // 2. sandhAna iti athANA, dra0 liM. durgapada0 12 //
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 1 sUpaH / " artIri0" (u0 338) iti me somaH / "Rjyaji0" (u0 388) iti kiti re suraH, surA / suM prasavaizvaryayoH [ 117 ], savati / dhuMk prasavaizvaryayoH [ 2 / 20 ], sauti / TittvaM svAditvajJApanArtha sarvatra jJeyam // athedantAzcatvAro'niTazca // '2 piMguTa bandhane' / " SaH so0" 2 / 3 / 98 iti se sinute, sinoti / popadezatvAd " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti Satve siSye, sipAya / anusvAresvAnneT , setA / " seAse." 4 2073 iti ktayostasya natve sino grAsaH svayameva / " prasitotsukA0 " 222149 iti AdhAre vA tRtIyAyAM kezaiH prasitaH, kezeSu prasitaH / pari-ni-vipUrvasya "sayasitasya " 2347 iti patve pariSitaH, niSitaH, viSitaH; aci pariSayaH, niSayaH, viSayaH / Nake sAyakaH / "dAdhesi0" 5 / 2 / 36 iti rau sayanazIlaH seruH / " nIdAva0 " 5 / 2 / 88 iti traTi setram / uNAdau " susi0" ( u0 203) iti kiti te vA dIrgha ca sItA sasyam , sitaH zuklaH / "servA" (u0 262) iti kiti ne sinaH kAyaH; kittvAbhAve senA / " ciji0" (u0 392) iti re dIrdhe ca sIraM halam / "Rjyaji." (u0 388 ) iti kiti re sIrA / " kRsikammi0" ( u0 773 ) iti tuni setuH // '3 ziMgT nizAne ' / nizAnaM tanUkaraNam / zinute, zinoti / zizye, zizAya / anusvArevAnneTa , zetA, zitaH // '4 DumiMgaTa prakSepaNe' / minute, minoti, praminoti / mimye, mimAya / anusvArevAnneTa , mita: / yabaGiti " migmIgo0" 4 / 2 / 8 iti Atve nimAya, pramAtA; khalacali tu na Atvam , durmayaH, mayaH, pramayaH / sani "mimImA0" 4 / 1 / 20 iti svarasya itvaM dvitvAbhAvazca, pramitsate, pramitsati / vizvAt trimaki mAnena nirvRttaM mitrimam / uNAdau " miga: khalazcaicca" ( u0 497) mekhalA; cAt kale mekalaH RSiH / " mivahi0 " ( u0 726) iti vA Nid uH, mAyuH pittam ; bAhulAkAd na Atvam , mayuH kinnaraH // '5 ciMgada cayane' / cinute, cinoti / " neDamAdA0" 21379 iti neNatve praNicinute / sanparokSayoH "ceH kirvA " 4 / 1 / 36 iti vA kinve cikIpati, cicIpati; cikye, cicye / anusvArecAbheTa , cetA, citaH, Acitam /
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5] dhAtupArAyaNe svAdayaH (4) [239 Nau " cisphuro0" 4 / 2 / 12 iti vA Atve " atirI" 4 / 2 / 21 iti pau uccApayati, uccAyayati / "saMcAyya0" 5 / 1 / 22 iti dhyaNi nipAtanAt saMcAyya: kratuH / "ya ecA." 5 / 1 / 28 iti ye saMceyam anyat / "dhAgyApAyya." 5 / 1 / 24 iti nipAtanAda nikAyyaH nivAsaH, niceyaH anyaH / "paricAyyopacAyyA" 5 / 1 / 25 iti nipAtanAt paricAyyaH agniH; evamupacAyyaH, cityaH / paricayaH, upaceyaH, ceyazcAnyaH / "agnicityA0" 5 / 1 / 37 iti bhAve kyapi nipAtanAd agneH cayanam agnicityA / " agnezveH" 5 / 11164 iti kvipi agnicit / " kamaNyagnyarthe " 5 / 1 / 165 zyena iva cIyate sma zyenacit , sthacakracit / " hastaprApye0 " 5 / 3 / 78 iti alapavAde pani puSyapracAyaH / "citidehA0" 5 / 3 / 79 iti dhani 'AkAyamagni cinvIta', kAyaH, nikAyaH, gomayanikAyaH / " saMghe'nUce " 5 / 3 / 80 sAdhunikAyaH; sodhe tu "yuvarNa0" 5 / 3 / 28 iti ali sUkaranicayaH / striyAM ktau citiH / uNAdau " ciji0" ( u0 392 ) iti re dIghe ca cIram / " cimidi0" ( u0 454 ) iti kiti tre citram , citrA / kecittu cigaNu caye iti curAdau paThanti tasya ca ghaTAditvaM "cisphuronavA" 4 / 2 / 12 iti AtvAbhAvaM cecchanti, tanmate cayayati / Atvamapi anye cApayati / NijabhAve tu cayate, cayati // athodantaH seT ca // '6 dhRgaTa kampane ' / dhUnute, dhUnoti; dudhuve, dudhAva / thavi "skrasRvR0" 4 / 4 / 81 iti iTi dudhavitha / "dhUgauditaH" 4 / 4 / 38 iti veT , dhotA, dhavitA / sici " dhRgasustoH0" 4 / 4 / 85 iti iTi adhAvIt ; Atmanepade tu veTi adhoSTa, adhaviSTa / Nau " dhRganIgo0 " 4 / 2 / 18 iti ne vidhanayati / " lUdhRsU0 " 5 / 2 / 87 iti ine dhUyate'nena iti pavitramityeke / peTatvAt ktayorneTa, avadhRtaH, dhRtaH, dhRtavAn / "yuvarNa0" 5 / 3 / 38 iti ali dhavaH / uNAdau " dhrudhRndi0" ( u0 29) iti kiti ake kSipakAditvAd itvAbhAve dhUvakA AvapanavizeSaH / " vilimili." ( u0 340) iti kiti me dhUmaH / " kRdhUtani0" ( u0 440) iti kiti sare dhUsaraH / udanto'niTa cAyamityanye, dhunute, dhunoti; dhotA, vidhuta: / dhUt vidhUnane [5 / 116 ], dhuvati / dhRgaz kampane [ 8 / 13 ], dhunIte, dhunAti / dhUgaNa kampane [ 9 / 379 ], dhUnayati, NijabhAve dhavate, dhavati / /
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 ] AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 7 atha RdantAstrayo'niTazca // '7 slaeNgTa AcchAdane' / stRNute, stRNoti / "saMyogAd" 4 / 3 / 9 iti guNe tastare, tastaruH / kthe " kyayaGA0 " 4 / 3 / 10 iti guNe AstAryate; yaGi tAstayate / anusvArecAnneTa , stA, vistRtaH / vistIrNa iti tu stRNAteH / / ' 8 kuMgaTa hiMsAyAm ' / kRNute, kRNoti; cakre, cakAra / anusvAreccAnneTa, kartA, kRtaH / DukuMga karaNe [ 11888 ], karoti, karati // ___ 9 gaTa varaNe' / ghRNute, vRNoti, vane, vavAra / thavi "RvR0" 4 / 4 / 80 iti iTi vavasthi / " skrasRvR0" 4 / 4 / 81 ityatra asya varjanAd iDabhAve vavRSa, vama / " vRto navA0" 4 / 4 / 35 iti iTo vA dIrghe prAvaritA, prAvarItA; AziSi sicaparasmaipade ca dIrghAbhAve prAvariSIsTa, prAvariSTAm / " iTU sijAziSo0" 4 / 4 / 36 iti veTi prAvariSTa, prAvarISTa, prAvRtaH prAvaripISTa, prAyaSISTa / sani " idha0 " 4 / 4 / 47 iti veT , vivariSati vivarISati, buvUpati / " RvarNazya0" 4457 iti kiti neTa , vRtvA, vRtaH, vRtavAn / karmaNo'Ni "ghanyupasargasya 0 " 32286 iti bAhulakAd dI kucaM vRNoti kUcavAraH / "varyopasaryA0 " 5 / 1 / 32 iti nipAtanAd ye varyam upeyam cet ; strI varyA, anyastu "dR-vRga" 5 / 1 / 40 iti + pi vRtyaH / bAhulakAd dhyaNi NyantAdvA ye vAryam / "bhRvRji0" 5 / 11112 iti khe pativarA kanyA / "yuvarNa" 5 / 3 / 28 iti ali varaH / " nevuH". 5 / 3 / 74 iti pani nIvAraH brIhiH / " vRgo vastre" 5 / 3 / 52 iti vAli pravaraH, pakSe ghaJi "ghaJyupasargasya 0" 3 / 2186 iti dIghe prAvAraH / uNAdau " vicipuSi0 " ( u0 22 ) iti kiti ke vRkaH / " jukRta 0 " ( u0 173) iti aNDe varaNDa: ikSvAdisaMcayaH / " takaza 0" (u0 187) iti aNe varaNaH vRkSaH / "kAza 0 " (u0 441) iti varaTi varvaraH kuzcitaH kezaH / " vRganakSi0 " ( u0 456 ) iti atre vrtraa| pyantAt " svarebhya0 " ( u0 606) iti au vAri: gajagrahaNagartA, vAri jalam / "ajisthA0" ( u0 768) iti gau varNaH hRdaH / "vAArI" (u0 944) iti nipAtanAt kvipi vAH jalam / varUtha iti tu " javRbhyAmUthaH " (u0 236) iti uthe ghRNAteH / varNa ityapi " iNurvizA0" (u0 182) iti Ne vRNAteH / / E
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 ] dhAtupArAyaNe svAdayaH (1) [241 atha parasmepadiSu idanto'niT ca // 10 hiT gativRdbhagoH' / "zeSAt0 " 3 / 3 / 100 iti parasmaipade hinoti / " adurupasargA0 " 2 / 377 iti Natve prahiNoti / " ar3e hi." 4 / 1 / 34 iti ho ghe prajighAya, sani nidhISati / yaDi jedhIyate, he tu ghA'bhAve prAjIhayat / anusvArevAneTa , hetA, prahitaH / ' sAtiheti0" 5 / 3 / 94 iti ktau nipAtanAd hetiH / aci ali vA hayaH / gaugaditvAd yAM hayI azvA / uNAdau "ghuyuhi0" ( u0 24 ) iti kiti ke hIkaH pakSI / "kSuhibhyAM vA" ( u0 341 ) iti vA kiti me himam , hemam / mani hema / " kRsikammi0" (u0 773 ) iti tuni hetuH / / athodantAvaniTau ca // ___ '11 zrRMT zravaNe' / gatau ityanye / "zrautikavu0 " 4 / 2 / 108 iti zaH, zRNoti / " samogamRcchi0" 3384 inyAtmanepade saMzRNute, karmaNi tu sati parasmaipade saMzRNoti hitam / zuzrAva / " skrasRSa0 " 4 / 4 / 81 ityatra zrovarjanAd iDa mAve zuzrItha / sani " zrudho'nAGa0" 3371 ityAtmanepade zuzrUSate dharmam , Amatestu parasmaipade AzuzrUSati, pratizuzrUSati / "pratyAGaH zruvA" 2 / 2 / 56 iti caturthyA maitrAya pratizRNoti, maitrAya AzRNoti / anusvArevAnnaT , zrotA, zrutaH, zrutavAn / No sani " zru-su-dra0" 4 / 161 iti pUrvasya utaH vetve zizrAvayiSati, zuzrAvayiSati / u " asamAnalope0" 431163 iti sanvabhAve azizravat , azuzravat / " grahAdibhyo " 5 / 1 / 53 iti Nini zrAvI / gaNanipAtanAd husve zravI ityeke / " zrusada0 " 5 / 2 / 1 iti bhUtamAtre vA parokSA zuzrAva, pakSe azrauSIt , azaNot / " tatra vasu0" 5 / 2 / 2 iti kvasau zuzruvAn / vipUrvAt " kSuzrI. " 5 / 3 / 71 iti pani vizrAmaH / "vAdibhyaH" 5 / 3 / 92 iti ktau zrayate'nayA iti zrutiH / karaNe anaTi zravaNaM karNaH / uNAdau " takaza " ( u0 187) iti aNe zravaNaH azvatthaH karNazca / " huyAmA0 " ( u0 451 ) iti tre zrotram / "kAvAvI" ( u0 634) iti Nau zroNiH / " as" ( u0 952 ) iti asi zravaH. vizravAH // '12 duduMTa upatApe' / dunoti, dudAva / anusvAreccAnneT , dotA / "dugo0 " 4 / 2 / 77 iti ktayostasya natve Utve ca danaH, navAn /
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 ] AcAryazrIhemacandra viracite [ dhA0 12" vA jvalAdi0 " 5 / 1 / 62 iti vA Ne dAvaH, pakSe aci davaH / TvivAdathau davathuH / duM gatau [ 1112 ], davati // atha RdantAvaniTau ca // 13 pRT prIto' / pRNoti, papAra / thavi "RtaH" 4 / 479 iti neT , papartha / anusvArecvAnneT , partA, pRtaH / sani pupuurssti| paMka pAlanapUraNayoH [2176], pipati // 14 smRTa pAlane ca' / cakArAt prItau / jIvane'pyanye / smRNoti, sasmAra / anusvAreccAnneTa, smartA, smartum / thavi " RtaH" 4479 iti neT , sasmartha / popAntyo'yamityeke; spRNoti, paspAra, spartA // atha kAntau // 15 zakalaMTa zaktau' / zaknoti, zazAka, zekuH / luditvAdaGi azakat / ye tu zakyate: puSyAditvaM pratipamAH teSAM puSpAditvAdeva aDi siddha ladivamAtmanepade'pi aGartham, tena " kriyAvyatihAre0" 3 / 3 / 23 ityAtmanepade aGi vyatyazakat / anusvAreccAnneTa, zakSyati, zaktaH caitrH| " zakaH karmaNi " 4 / 4 / 73 iti vA neTa, zaktaH zakito vA dharmaH kartuM caitraNa / sani " ramalabha0 " 4 / 1 / 21 iti svarasya i: dvitvAbhAvazca zikSati / "zako jijJAsAyAm " 3 / 3 / 73 iti Atmanepade vidyAH zikSate / " zakitaki0" 5 / 1 / 29 iti ye zakyaH / " zakadhRSa0 " 5 / 4 / 90 iti tumi zaknoti bhoktum / zakIMca marSaNe [ 3137 ], zakyate zakyati // '16 tika, 17 tiga, 18 paghaT hiMsAyAm ' / Adyau Askandane'pi ityeke / tiknoti, titeka, tekitA / " nAmyupAntya0" 5 / 1 / 54 iti ke tikaH / / ___ atha gAntaH seT ca // ___ 17 tiga' / tignoti, titega, tegitA / " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke tigaH // ___ atha ghAntaH seT ca // * 18 SaghaT' / " : so." 21398 iti se sanoti, sasAdha / popadezatvAd "NistorevA0 " 2 // 3 // 37 iti Satve siSAdhayiSati / apopadezo'ya 1. smR prItibalanayoH, balanaM jIvanam (kSI. ta. 128 ) //
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 ] dhAtupArAyaNe svAdayaH (4) [ 243 mityeke, sisAghayiSati / tika-tiga-'caSadha hiMsAyAmityanye peThuH, tighnoti, 'caSaghnoti // atha dhAntAstrayaH // -- 19 rAdhaM 20 sAdhaMTa saMsiddhau' / saMsiddhiH phalasaMpattiH / " yadvIkSye " 2 / 2 / 58 iti caturthI maitrAya gadhnoti / rarAdha / ArarAdhuH gurum / vadhe tu "avitparokSA" 4 / 1 / 23 iti svarasya etve dvitvAbhAve ca pratiredhuH zatrum / anusvArecAnaTa, rAddhA, rAddhaH / sani " rAdhervadhe" 4 / 1 / 22 iti svarasya i: dvitvAbhAvazca, pratiritsAta / vadhAdanyatra ArirAtsati gurum / " grahAdibhyo0 " 5 / 1 / 53 iti Nini aparAdhI, uparAdhI / ghaji rAdhaH / "ghaJyupasargasya." 3 / 2 / 86 iti vA dIrgha anUgadhAH, anurAdhAH / ktau rAddhiH / rAdhaMca vRddhau [ 3613 ], gadhyati // '20 sAdhaMTU ' / sAnoti sasAdha / apopadezatvAt SatvAbhAve sisAtsati, sisAdhayiSati / Sopadezo'yamityeke tanmate " nAmyantasthA0 " 2 / 3.15 iti "NistorevA0 " iti ca Satve siSAtsati, siSAdhayiSati / Nau nandyAdyane sAdhana: / uNAdau " kuvApAji0 " ( u0 1) iti uNi sAdhuH // ___ 21 RbhUTU vRddhau' / Rdhnoti / " RtyA0 " 1 / 2 / 9 ityupasargA'varNasya Ari prAoMti, parAnoMti / " anAto." 4 / 169 iti pUrvasya Atve ne'nte ca Anardha, AndhataH / ardhitA / uditvAt kvi veT , RdbhavA, adhitvA / sani "ivRdha0" 4 / 4 / 47 iti veTa , adidhiSati / "Rdha It " 4 / 1 / 17 dvitvAbhAvazca Irsati / veTatvAt ktayoneMTa , RddhaH, RddhavAn / Rc vRddhau [ 3 / 43 ], RSyati // .. 1. yathA tu kAzakRtsnakAtantravAndrahai mazAkaTAyanaghAtupATheSu pAThastathA tika. tigadhAtvorhi'sArthaH, na tu skandanArtha: / pratIyate kasyacit prAcInazlokabaddhadhAtupAThasthAnukaraNena madhye cakAraH paThita: syAt-STigha Askandane tika, tiga ca Sagha hiNsaayaam| idaM rahasyamaviditvaiva kaizcid vRtikAraizcakArAd AskandanArtho gRhIta: / aparaizca cakAraM Sagha-dhAtunA saMyojya caSagha-dhAtuH svIkRta: / (kSI. ta. Ti. 230) / [3] Sagha iti mu0 // 2. [va]Saghnoti iti mu0 //
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 ] atha pAntau // 4 22 AplRT vyAptau ' / Apnoti Apa / lRdicvAdaGa Apat / anusvAtvAne AtA / gatyarthA 0 " 5 / 1 / 11 iti vA 66 kartari ke prApto dharmam; pakSe karmaNi prApto dharmo'nena bhAve prAptamanena / 4|1|16 iti Ipi dvitvAbhAve ca Ipsati / yapi " vA''pnoH " " AcArya zrI hemacandra viracite [ dhA0 22 " sani jJapyApo0 4 / 3 / 87 iti 44 ( u0 238 ) iti de abdaH / NervA ayi prApayya, prApya / " vyApye ktena: " 22/99 iti karmaNi saptamyAM samAptamanena zrutamiti " iSTAdeH " 7|1|168 ini samAptI zrute / tau prAptiH / uNAdau Apa tRbhrammi0 " ( u0 611 ) iti au apAdeze ca api / ( u0 776 ) iti tuni aptuH kAlaH / " ApospU ca " Alau apAluH vAyuH / " Apo'pU ca 44 66 ( u0 823 ) iti ( u0 861 ) iti tRH, aptA yajJaH / 46 Apa: kvipU hUsvazva ( u0 931 ) iti kvipi Apo jalam / ambha iti " tu " amebhadau cAntau " ( u0 962 ) iti ame: asi || 64 9 " Apas ca 12 ' 23 tRpaT prINane ' | kSumnAditvANNatvAbhAve tRpnoti, tatarpa, tarpitA, tRSitaH / pauca prItau [ 3 / 46 ], tRpyati, tRptaH // atha bhAntaH seT ca // 6 66 64 " 24 dambhU dambhe' | damnoti dadambha | dagbhaH svarasya etve, naluki dvitvAbhAve ca debhatuH / 'the vA dambha | dambhitA / sani " " "" 4 / 1 / 28 iti 4|1|29 debhitha, ivRdha0 4447 iti veTi didambhipatiH pakSe 46 ' dambhodhip dhIp " 4|1|18 na ca dviH, dhipsati, dhIpsati / UdicAt kiMtva veT, dabdhvA dambhitvA vedatvAt tayorneT dabdhaH, dabdhavAn / kvipi padAnte 66 gaDadacAde0 " 2 / 1 / 77 iti Adezvaturthe vidhapU, vidhabU / uNAdau " Rjyaji" 0 ( u0 388 ) iti kiti redaH //
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 ] dhAtupArAyaNe svAdayaH (4) [ 245 atha vAnto seTau ca // '25 kuvuTu hiNsaakrnnyoH'| "zrautikavudhivu0" 4 / 2 / 108 iti krAdeze kRNoti, kRNutaH, kRNvanti / uditvAnne cakRNva, kRNvitA / / 26 dhivuT gatau' / zrINane'pyanye / "zrautikRyudhivu0 " 4 / 2 / 108 iti dhyAdeze ghinoti, dhinutaH, dhinvanti / uditvAnne didhinva, dhinvitA, dhinvitum / ye tu anyairiha aSTau paThitA aDa vyAptI, dagha ghAtane, RkSi-cari-jaridAsa-dru hiMsAyAmiti, udAhRtAzca, aNoti, dadhnoti, RkSNoti / kecitta RkSiM chindanti RNoti, kSiNoti, ciriNoti, jiriNota, iti, te laukikAH iti asmAbhirupekSitAH // atha SAntaH seT ca // * 27 niSAT prAgalbhya' / dhRSNoti, dadharSa, dharSitA / "dhRSazasaH pragalbhe" 4 / 4 / 66 iti ktayoneMTa , dhRSTaH, dhRSTavAn ; jivAdatra " jJAnecchA." 5 / 2 / 92 iti sati ktaH, prAgalbhyArthAdanyatra iTi " na DI." 4 / 3 / 27 iti kivAbhAvAd guNe dharSita:, dharSitavAn / AditvAd " navA bhAvArambhe" 4 / 4 / 72 iti vA neT , dhRSTamanena, dharSitamanena, pradhRSTaH, pradharSitaH / vipi "Rtvija-diza0" 2 / 1161 iti gatve, nirdezAdeva dvitve ca dadhRk / "sigRdhi0 " 5 / 2 / 32 iti knau dharSazIlaH dhRSNuH / " tRSidhRSi0" 5 / 2680 iti najiGi dhRSNak / " zAmU-yudhi0" 5 / 3 / 141 iti khalapavAde'ne durdharSaNaH / " zakadhRSa0" 5 / 4 / 90 iti tumi dhRSNoti gantum / dhRSaNa prasahane [ 9 / 412 ], " yujAde." 3 / 4 / 18 iti vA Nici dharSayati, dharSati / athA''tmanepadinau seTau ca // -- 28 TighiT Askandane' / " Sa: mo0 " 2 / 3 / 98 iti se nimittAbhAvAt Tasya te " iGitaH0 " 3 / 3 / 22 ityAtmanepade stighnute / SopadezatvAd " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti patve tiSTidhe / stedhitA // ' 29 azauTi vyAptau' / saMghAte'pyanye / aznute / " anAto. " 4 / 1 / 69 iti pUrvasya Atve ne'nte ca Anaze / audicAd veTa , aSTA, azitA / mani "RsmipU0 " 4 / 4:88 iti iTi " svarAde0" 4 / 1 / 4 iti dvitIyAM
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 29 zasya dvitve aziziSate / " aTayati" 34 / 10 iti yaGi azAzyate / veTvAt ktayorneT , aSTaH, aSTavAn / uNAdau " kuvApA0" ( u0 1 ) iti uNi AzuH vrIhiH / " idhyazi0" ( u0 77) iti takaki aSTakA pitRdaivatyaM karma / [" azerDit " ( u0 87 ) iti ] azerDiti khe khaM namaH / "azo razvAdo" ( u0 270 ) iti ane razanA / zupUrvasya azupUrvasya vA " zvasurakukundura0 " (u0 426) iti ure nipAtanAt zvasuraH / striyAM " nArIsakhI." 22476 iti nipAtanAd aGi zvazraH / "mIjyaji0" (u0 439) iti sare akSaram / "aznorIccAdeH" ( u0 442) iti varaTi IzvarI / "papyazobhyAM tan" (u0 903) aSTau / " laTikhaTi." ( u0 505) iti ve azvaH / " mAvAvadI" (u0 564 ) iti se akSaH / " azorazvAdiH" ( u0 622) iti NidiH, rAziH / "sadivRti0 " ( u0 680) iti anau azaniH / " azorathAdiH " ( u0 688) iti mau razmiH / "taviGki" ( u0 692) iti rau adhiH / "Siplupi0" ( u0 707) iti siki. akSi / "azeryazvAdiH" ( u0 958) iti asi yazaH / azA bhojane [ 851 ], aznAti // ityAcAryazrIhemacandraviracite svopajJadhAtupArAyaNe TisvAdigaNaH anuvikaraNaH saMpUrNaH / /
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ tudAdayaH (5) atha tudAdayastito varNakrameNa pradarzyante / tatra prasiddhadhanuzeghenA''dau-- " 44 66 iti ze tasya zidavit " 'nyatra " zeSAt " 3 | 3|100 ' 1 tudat vyathane ' / tittvaM tudAditvajJApanArtha sarvatra jJeyam / IditvAt Igita: 3|3|95 iti phalavatkartari Atmanepade tudAdeH zaH 99 3 / 4 / 81 4 | 3 | 20 iti GikhAd guNAbhAve tudate / phalavatoiti parasmaipade tudati, tutude, tutoda / anusvAreccAneTU, totA, tunnaH / nAmyupAntya 0 5 | 1|54 iti ke tudaH / " bahuvidhu0 " 5 / 1 / 124 iti khazi bahuntudaH, vidhuntudaH, aruntudaH, tilantudaH / zatari avarNAdano0 2 / 2 / 115 iti vAntAdeze tudatI tudantI strI kule vA / ajAte: 0 " 5 | 1 | 154 iti Nini zRGkhalatodI | 66 19 19 46 " nIdAvU0 dhArA88 66 iti karaNe Titotram / karaNe ghaJi pratodaH / uNAdau ' tudimidi0 " ( u0 124) iti che tucchaH / " nAmyupAntya 0 ( u0 609) iti ki iH, "tudIvarmatyA 0 " 6 / 3 / 218 iti sUtranirdezAd dIrghe " ito'kUtyarthAt " 2 / 4 / 32 iti GayAM tUdI nAma grAmaH / tudAdiviSi0 " ( u0 5 ) iti ki aH, tudaH / ' nInUrami0 " ( u0 227 ) iti kiti the tuttham / ( u0 273 ) iti kiti ane tudanaH || 66 16 66 " ' tudAdivRji " 64 2 atha jAnto'niT ca // 6 , 66 " 99 2 ajIta pAke ' / grahavazva 0 4|1|84 iti vRti " sasya zaSau" 1 / 3 / 61 iti ze " tRtIyastRtIya0 1 / 3 / 49 iti zasya je bhRJjate, bhRjati / aziti " bhRJjo bharz2a " 4|4|6 iti vA bharjasaMyogAntatvAd " indhya saMyogA0 " 4 / 3 / 21 iti kivAbhAvAd vRdabhAve babharje; pakSe babhraje; babharja, babhraJja / anu 64 19 ivRdha0 4|4|47 iti sani veTi bibharjiSati; svArevAne, bhraSTA, bhaTa, bhRSTaH bhRSTavAn / vibhrajipati vibhrakSati / bharjAdeze pakSe iti Satve bhikSeti / " RvarNa0 " 5 / 1 / 17 iti 4|1|117 iti gatve " tRtIyastRtIya0 1 / 3 / 49 iti sasya datve bhradyaH / bhaH / karmaNo'Ni " 29 'nAmnyuttara 0 3 |2| 107 iti udAdeze udabhraJjaH / bhImAditvAdapAdAne ktau bhRjyate'syAH bhRSTiH / uNAdau " yajasRja0 211187 dhyaNi kesniTa0 " 99 sudhUbhU0 ( u0 274 ) 66 66 dr
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 ] AcArya zrIhemacandraviracite [ dhA0 2 iti vA kiti ane bhRjanaM pAkaH, bhrajanaH pAvakaH / " jibhRmR0 " (u0 447) iti traTi vRddhau ca bhrASTram / " pazibhrasjeH sluk ca" ( u0 731) iti kiduH, bhRguH / "kRSicami0" ( u0 829) iti UH, bhajU: yavavikAraH // atha pAnto'niT ca // ___ '3 kSipIt preraNe' / kSipate, kSipati / phalavakartari AtmanepadApavAde " pratyabhyateH " 3 / 3 / 102 iti parasmaipade pratikSipati, abhikSipati, atikSipati, cikSipe, cikSepa / anusvArevAnneTa , kSeptA, kSipta: / " nAmyupAntya" 5 / 1154 iti ke kSipaH / "sigRdhi0" 5 / 2 / 32 iti kno kSepazIlaH 'kSipnuH / " kSipasTaH" 5 / 2 / 66 iti ghinaNi parikSepI ambhasAm / " vAdezca0 " 5 / 2 / 67 iti Nake parikSepakaH / uNAdau " dhrudhUndi0" ( u0 29) iti kiti ake kSipakaH vAyuH / kSipakAditvAditvAbhAve kSipakA Ayudham / "Rjyaji." ( u0 388 ) iti kiti re kSipram / " kSipeH kit" ( u0 642) iti aNau kSipaNiH hetiH / " kSiperaNuka " ( u0 770 ) kSipaNuH / kSipaMca preraNe [3 // 15 ], kSipyati // - atha zAnto'niT ca // - 4 dizIta atisarjane' / atisarjanaM tyAgaH / dizate, dizati, didize, dideza / anusvAreccAnneTa , deSTA, AdiSTaH; diSTaM daivam / "RtsaMpadA0 " 5 / 3 / 114 iti kvipi " Rtvidiz" 2 / 1 / 69 iti pApavAde ge dizyate sA iti dik / bhidAyaGi dizA / " zvAdibhyaH" 5 / 3 / 92 iti ktau diSTiH vitastiH / " nAmnA grahA." 5 / 4 / 83. iti Nami nAmA''dezaM datte; "tRtIyokta vA" 3 / 1 / 50 iti vA samAsaH, pakSe nAmAni Adezam / uNAdau " vRmithidizibhyastha-ya-TyAzcAntAH" ( u0 601 ) iti . AH, diSTyA AnandoktI nipAtaH // atha SAnto'niT ca // 5. '5 kRSIt vilekhane ' / kRSate, kRSati, cakRSe, cakarSa / " spRzamRza0 " 3 / 4 / 54 iti vA sici "spRzAdi0" 4 / 4 / 112 iti vA akArAnte akrAkSIt ; pakSe " haziTo. " 3 / 4 / 55 iti saki akRkSat / anusvArazcAneTa , RSTA, 1. kSipNuH iti mu0 / 2. loke gophaNi iti liM durga. 45 //
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (5) kI, AkRSTaH / tau kRSTiH / uNAdau " kRSerguNavRddhI ca vA" ( u0 31) iti ake karSaka: kRSakaH, parazuH, kArpakaH, kRSakaH kuttumbii| " pApuli0" ( u0 41 ) iti kiti ike kRSikaH pAmaraH / "ghuvIhvA0" (u0 183) iti kiti Ne kRSNaH / " nAmyupAntya0" ( u0 609) iti kid iH, kRSiH / "kRpacami0" (u0 829) iti UH, karpUH nadI / kRSaM vilekhane [ 11506 ], karSati / / atha mucAdayo'STau / tatrAdyAH paJcA'niTa ubhayapadinazca, trayaH parasmaipadinaH khidivarjAH seTazca / tatra cAntau ___ 6 mucchaMtI mokSaNe' / " mucAdi. " 4 / 4 / 99 iti svarAtpare ne'nte muJcate, muzcati / mumuce, mumoca / luditvAdaGi amucat / Atmanepade tu "dhuDisvAd " 4 / 3 / 70 iti sico luki amukta / anusvArevAbheTa , moktA, muktaH / " avyApyasya." 4 / 1 / 19 iti sani vA moki dvitvAbhAve ca " ekadhAto." 3 / 4 / 86 iti kyasya "bhUSArtha. " 3 / 4 / 93 iti pratiSedhe mokSate vatsaH svayameva; pakSe mumukSate / ghatri nirmokaH / uNAdau " mAvAvadi." ( u0 564) iti se mokSaH / " nAmyupAntya0 " ( u0 609) iti kido muciH, na muzcati, na na muJcati vA namuciH; nakhAditvAt sAdhuH / mUtram iti tu "sUmUkhani0" ( u0 449) iti kiti Ti mavateH // 7 picIt kSaraNe' / "SaH so." 2 / 3 / 98 iti se " mucAdi0" 4 / 4 / 99 iti ne siJcate, siJcati / popadezatvAt " nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti Satve siSice, siSeca / sopasargasya " sthAseni0" 2 // 3 // 40 iti Aderapi sasya patve abhiSiJcati, avyavAye'pi abhyapiJcat , dvitve'pi abhiSiSeca, abhipiSikSati; sopasargAt siJcateH Nau abhyaSISicat / Nyantasya upasargayoge pUrvasya na patvam , abhyasISicat / " hAlipsicaH" 3462 iti aGi asicat / " vA''tmane" 32463 asicata, asikta / " NistorevA0 " 23 / 37 iti niyamAt SatvAbhAve sisikSati / yaGi " sico yaGi" 2 / 3 / 60 iti niSedhe sesicyate, abhisesicyate / anusvAreccAnneTa, sektA, siktaH / " nIdAbU0 " 5 / 2188 iti karaNe traTi sektram / siMha iti tu hiMseH sim ca" (u0 588) iti he hiMseH //
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 ] AcAryazrIhemacandraviraci [ dhA08 atha dAntaH // '8 viddtI laabhe'| " mucAdi0" 4 / 4 / 99 iti ne vindate, vindati / vivide, viveda / " vetteH kit " 3 / 4 / 51 iti parokSAyA vA Am vindaterapi ityeke, tanmate vidAJcakAra, viveda / adyatanyAM ladittvAdaGi avidat ; Atmanepade sico luki avitta / anusvAreccAnneT , vettA, vittaH, vittavAn / " vittam" 4 / 2 / 82 iti nipAtanAnatvAbhAve vittaM dhanaM pratItaM ca / kvasau "gamahana0" 4 / 4 / 83 iti veTi vividivAn , vividvAn / "limpavindaH" 5 / 1160 iti ze vindaH / aNapavAde " nigavAde." 5 / 1 / 61 iti ze govindaH, aravindaH / " yAkto vinda0" 5 / 4 / 55 iti Nami yAvadvedaM bhuGkte // ........ atha pAntau // __ 'luplutI chedane' / mucAditvAnne lumpate, lumpati / lulupe, lulopa / ladiccAdaGi alupat / Atmanepade tu " dhuD0 " 4 / 3 / 70 iti siluki alupta / " gRlupa0 " 3 / 4 / 12 iti. gArthAd yaDi lolupyate / anusvArecAnneT , loptA, luptaH, luptiH / dhaji lopaH / uNAdau " huyAmA0" (u0 451 ) iti / lopatram apahRtaM dravyam // '10 lipIt upadehe ' / upadehaH vRddhiH / mucAditvAnne limpate, limpati / lilipe, lilepa / " hvAlip0 " 3462 iti aGi alipat / " vA''tmane" 3 / 4 / 63 alipata, alipta / anusvArecAnneTa , leptA, liptaH / "limpavindaH" 5 / 1 / 60 iti ze limpaH / "nigavAde0" 5 / 1161 iti ze nilimpA nAma devA: / Nake striyAmApi vile pikA, anulepikA / / atha parasmaipadiSu tAntaH // -- 11 kRtet chedane ' / " zeSAt " 3 / 3 / 100 iti parasmaipade mucAditvAnne kRntati / cakarta, kartitA / sAdau aziti " kRtacUta0" 4 / 4 / 50 iti veTi kasya'ti, kartisyati, cikRtsati, cikartipati / sici tu nityamiTi akartIt / veTtvAt ktayorneT , kRttaH, kRttavAn / aiditvAd yaGlubantAd anekasvarAdapi ktayorneT , carIkRttaH, carIkRttavAn / vipi kRt / nandyAdhane kartanaH / uNAdau " kRtiputi0 " ( u0 76 ) iti kiti tike kRttikA / " kRtyazobhyAM snaka" ( u0 296) kRtsnam / " kRteH kRcchau ca" ( u0 395) iti re krUraH,
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (5) [ 251 kRcchram / " nadIvalla0" ( u0 698) iti arau kartariH / kRtaipa veSTane [ 6 / 18 ], kRNatti // ___ atha dAntaH // "12 khidaMt parighAte' / paritApe ityanye / mucAditvAnne khindati / 'cikheda / anusvArevAnneT , khettA, khinnaH / bhidAyaki khidA / khidic dainye [ 3 / 116 ], khidyate / khidipa dainye [ 6 / 24 ], khinte // atha zAntaH // 13 pizat avayave' / mucAditvAnne piMzati / pipeza, pezitA / uNAdau " pizerAcak " ( u0 116) pizAcaH; prajJAyaNi paizAcaH / "zipizi0" ( u0 212) iti kiti ite pizitam / " pizimithi0 " (u0 290 ) iti kiti une pizunaH / "mRdikandi0" (u0 465) iti ale pezalaH / " kilipili." (u0 608) iti au peziH mAMsalezaH // . vRt mucAdiH / mucAdiH tudAdyantargaNo'STakaH saMpUrNaH // atha prakRtavarNakrameNa idantAzcatvAro'niTazca 14 ri 15 pit gtau'| riyati, rirAya / "yo'nekasvarasya " 2 / 1156 iti yatvasya bahiraGgatvena antaraGge "bhvAdena mino0" 201163 iti dIrghe kartavye asiddhatvAt dIrghAbhAve riryatuH / anusvArenvAnneTa , retA, stiH // __15 pit ' / piyati, pipAya / anusvArenvAnneTa , petA, pitaH / uNAdau "ghuyuhi0" (u0 24) iti ke dIrgha ca pIkaH upasthaH, pika iti tu "pApuli0" ( u0 41 ). iti kiti ike pivateH / / * 16 dhit dhAraNe' / dhiyati, didhAya, diyatuH / anusvArenvAnneT , ghetA, dhitaH // 17 kSit nivAsagatyoH / kSiyati, cikSAya / "yo'nekasvarasya" 2 / 1156 iti yA'pavAde "saMyogAt " 2152 iti iyi cikSiyatuH, cikSiyuH / anusvAreccAnneTa' kSetA, kSitaH grAmaH, kSitamanena / karmabhAvAbhyAmanyatra "kSeH kSI cA0" 4 / 2 / 74 iti ktayostasya natvaM kSeH kSIH ca, kSINaH, kSINavAn / 1. mu0 nAsti //
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 ] AcArya zrIhemacandraviracite [ dhA0 17 " vA''krozadainye " 4 / 2 / 75 kSItA''yuH, kSiNA''yuH, jAlmaH / kSitakaH kSINakaH tapasvI / yapi kSeH kSI [4 / 3 / 89 ] prakSIya, upakSIya / "kSayya-jayyau zaktau" 4 / 3 / 90 iti ye nipAtanAdayi kSetuM zakyaM kSayyam ; zakteranyatra kSeyam / "jINadR-kSi0" 5 / 2 / 72 iti ini kSayazIlaH kSayI / striyAM ktau kSitiH / bhidAyaGi kSiyA / AdhAre " punnAmni" 5 / 3.130 iti ghe kSayaH gRham / uNAdau " atiri0" ( u0 338 ) iti me kSemam / " huyAmA0" (u0 451) iti tre kSetram / kiM kSaye [ 1110 ], kSayati / kSipazu hiMsAyAm [8134 ], kSiNAti // athodantaH seT ca // '18 put preraNe' / "paH so0 " 22398 iti se suvati / popadezatvAd " nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti patve suSAva, suSuvatuH / "upasargAt sug0" 2 // 3 // 39 iti patve AbhaSuvati, avyavAye'pi abhyaSuvat / savitA / kiti " uvarNAt " 4 / 4 / 58 iti ne , sUtaH, sUtavAn , sUtvA / sani " grahaguhazca0 " 4 4 / 59 iti neT , "nnistorevaa023||37 iti niyamAt SatvAbhAve susUpati / " prAtsUjorin " 5 / 2 / 71 prasavazIlaH prasavI / pUDauka prANigarbhavimocane [2249], sUte / pUDauca prANiprasave [3 / 99], sUyate // __ atha Rdanto'niT ca // -- 19 mRt prANatyAge' / " mRyateradyatanyAziSi ca" 3 / 3 / 42 iti Atmanepade "riH zakyA0" 4 / 3 / 110 iti rau " dhAtoriva!" 221150 iti iyi mriyate / " RvarNAt" 4 / 3 / 36 iti sijAziporAtmanepade kittvAd guNAbhAve amRta, mRSISTa; zidAdenyatra " zeSAt0" 3 / 3 / 100 iti parasmaipade mamAra, mamratuH / " hanRtaH0" 4449 iti iTi mariSyati / sani mumUrSati / anusvArenvAnneTa , martA, mRtaH / aci amaraH / abhimaraH tIkSNaH / Nake mArakaH / pani mAraH / uNAdau " adupAntya0 " ( u0 14 ) iti aH, sarUpe ca dve rUpe pUrvasya cA'nte aH, maramaraH anukaraNazabdo'yam / " dRkana0 " ( u0 27) iti ake marakaH / "jupadazavRmRbhyo dvezcAdau" ( u0 47 ) iti Ike mamarIkaH agniH / "bhamanyani0 " ( u0 58) iti Uke marUkaH nirdantebha: / " mRtra
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (4) [253 pibhyAmicaH" ( u0 117) maricam / " mriyaterIcaN" (u0 118) mArIcaH / " lUmro vA" ( u0 202) iti vA kiti te mRtaH, mataH; svArthe ye martyaH / " mRzIpasi." (u0 360) iti tAdau ye matyaH / " jaTharakrakara0" ( u0 4.3) iti are nipAtanAd marmaraH zuSkapattradhvaniH / "mRzvikaNyaNi0" u0 626) iti Icau marIciH / "bhRmRta" (u0 716) iti uH, maruH / " mustyuk0" ( u0 805) mRtyuH / "palimRbhyAmANDukaNDukau" ( u0 767 ) mRkaNDuH RSiH / mani marma / marut iti tu "mra ut" (u0 889) iti mRNAte: uti // atha Rdantau seTau ca // "20 kRta vikSepe' / kirati / " apaskiraH " 3 / 3 / 30 ityAtmanepade " apAccatuSpAt" 4 / 4 / 95 iti ssaTi apaskirate vRSabho hRSTaH, apaskirate kukkuTo bhakSyArthI, apaskirate zvA AzrayArthI / karmakartari " ekadhAtau0 " 3 / 4 / 86 iti jikyAtmanepadeSu prApteSu "bhUSArtha " 3 / 4 / 93 iti kyajyoH pratiSedhe avakirate pAMsuH svayameva / " isijA0" 4 / 4 / 36 iti veTi " vRto navA0 " 4 / 4 / 35 iti veTo dIrghe, anisicaH " RvarNAt " 4 / 3 / 36 iti kilve abAkITa pAMsuH svayameva; pakSe avAkariSTa, avAkarISTa; karitA, karItA / kiti " RvarNa,yU0" 4 / 4 / 57 iti neT , kIrNaH, kIrNavAn , kIrvA / "RsmipU" 4 / 4 / 48 iti sani iTi cikariSati, cikarIpati / asya iTo na dIrgha ityeke / upapUrvasya " upAkiro." 5 / 4 / 72 iti Nami "kiro lavane" 4 / 4 / 93 iti ssaTi ca upaskAraM madrakA lunanti / "pratezca vadheH" 4494 iti ssaTi pratiskIrNam , upaskIrNam ha te vRSala bhUyAt / "skRcchrato." 438 iti guNe " praticaskare nakhaiH " [ zizupAlavadha 1147] / "nAmyupAntya0" 5154 iti ke kiraH sUkaraH / "cau vikiro0 " 4496 iti vA ssaTi viSkiraH, " asoGa0 " 2 / 3 / 48 ityatra patvam , vikirazca pakSI / "yuvarNa" 5 / 3 / 28 iti ali " varcaskA0" 3 / 48 iti nipAtanAd avaskaraH varcaskam / avakaraH anyaH / unnipUrvasya " kiro dhAnye " 5 / 3 / 73 iti ghani utkAraH, nikAraH dhAnyasya / ali utkaraH nikaro'nyasya / uNAdau " RtaSTit " ( u0 9) iti 1. " RtaSTit " [u. 9] iti sUtre mRz hiMsAyAm ityasmAd dhAtoH marmarazabdaH sAdhitaH / /
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 20 aH svarUpe ca dverUpe, karkaraH kSudrAzmA, karkarI glntikaa| " dakanR0 " (u0 27) iti ake karakaH, karakam , karakA ca dhanopalaH / " kiroGko ro lazca vA" ( u0 62), karakaH samudraH, kalaGkaH / "patitami0" (u0 98) iti aGge karaGgaH karmazIlaH / " kUrcacUrcA0 " ( u0 113 ) iti caTi nipAtanAt kUrcam ; kUrcam iva kUrcakaH, kUrcikA iti ca / " kalyavi0" ( u0 114 ) iti ace karacaH dhAnyAvapanam / "kiro lazca vA" (u0 147) iti kiti ATe kilATaH, kirATaH / " 'tRkRSi0 " ( u0 151 ) iti kITe kirITam / "vihaDakahoDa." ( u0 172 ) iti aDe nipAtanAt keraDaH trairAjye rAjA, kroDam aGkaH / " jRkata0 " ( u0 173 ) iti aNDe karaNDaH / " iNurvizA0 " ( u0 182) hAta Ne karNaH / " gapa0" iti kiti aNe kiraNaH / "Rkva0 " ( u0 196) iti uNe karuNA / " kRzasabhya Ura cAntasya" ( u0 298) iti pe kUpaM bhrUmadhyam / " kuzaga0" ( u0 329) iti abhe karabhaH / " kazapa0 " ( u0 418 ) iti Ire karIraH; gaurAditvAd iyAM karIrI / "kRtabhyAmISaH " ( u0 553 ) karISaH / " nAmyupAntya0 " ( u0 609) iti kidiH, kiriH sUkaraH / " kuna Rta ura ca" ( u0 734 ) iti u:, kuruH / kRgaz hiMsAyAm [ 8 / 15 ], kRNIte, kRNAti // ___ 21 gRt nigaraNe' / nigaraNaM bhojanam / " navA svare" 23 / 102 iti vA latve girati, gilati / pratijJAyAM "samaH " 3 / 3 / 66 iti Atmanepade saMgirate / " avAt " 3 / 3 / 67 avagirate / karmakartari " ekadhAtau0" 3 / 4 / 86 iti jikyA''tmanepadeSu prApteSu kirAditvAd "bhUSArtha. " 3 / 4 / 93 iti kyayoH pratiSedhe nigirate grAsaH svayameva / " iT sijA." 44.36 iti veTi " vRto navA0" 4 / 4 / 35 iti veTo dI nyagISTa prAptaH svayameva / nyagariSTa, nyagarISTa svayameva / Nau phalavat kartari "IgitaH" 3395 iti AtmanepadApavAde "calyAhArArtha0" 3 / 3 / 108 iti parasmaipade nigArayati grAsaM cai maitraH / " gRlupa0" 3 / 4 / 12 iti gArthAd yaGi "yo yaDi" 2 / 3 / 101 iti latve nijegilyate / yaGlupi nijAgalIti / "RsmipUGa" 4 / 4 / 48 iti sani iTi jigariSati, jigarISati / asya iTo dIrgha necchantyeke / gariSyati, garISyati / " RvarNazrayU0" 4 / 4 / 57 iti kiti neT, "RlvAde0 " 4 / 2 / 62 iti to natve 1. tRkRpIti iti mu0 //
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ [255 26 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (5) gIrNaH, gIrNavAn / ktau giNiH / gIrvA / " nAmyupAntya0" 5 / 154 iti ke giraH, latve gila: / aNapavAde lihAyaci ajagaraH, odanagaraH / kA'pavAde aci ali vA garaH, latve galaH / " nyudo graH" 5 / 3 / 72 iti pani nigAraH, udgAraH / bAhulakAd ghani Ne vA agAram / uNAdau "RtaSTit " ( u0 9) iti aH sarUpe ca dve rUpe gargaraH rAjarSiH, gargarI mahAkumbhaH / "gamyami0 " (u0 92 ) iti ge gargaH RSiH / " damyami0" ( u0 200) iti te gartaH / " gRdRrami0 " ( u0 327) iti me garbha: / " kazaga0 " (u0 329) iti abhe garamaH garbha eva / " laTikhaTi0" ( u0 505) iti ve garvaH / "prahvAhvA0" ( u0 514) iti ve nipAtanAd grIvA / "nAmyupAntya0" (u0 609) iti kidiH, giriH / "yo mAdirvA" ( u0 890 ) iti uti garut , garmut-hema / gRz zabde [ 8 / 31 ], gRNAti // ___ atha khAntaH seT ca // ' 22 likhat akSaravinyAse' / likhati, lilekha, lekhitA, likhitaH / "nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti kA'pavAde lihAyaci lekhaH, bhidAdinipAtanAdaGi lekhA / karaNA''dhAre "vyaanAt" 5 / 3 / 32 iti ghaji lekhaH / uNAdau " dhrudhUndi0 " ( u0 29) iti kiti ake likhaka: citrakAraH / kuTAdisyamityeke, likhanIyam // ___ atha cAntAH paJca seTazca // . 23 jarca 24 jharcat paribhASaNe' / tarjane'pi ityeke / jarcati, jajarca, jarcitA, jarcitaH // 24 jharcat ' / jharcati, jajharca, jhaciMtA jharcitaH / cAdirayamityeke, carcati; Nake cacikA // '25 tvacat saMvaraNe' / saMvaraNam-AcchAdanam / tvacati, tatvAca, tvacitA / aci tvacaH / vipi sirAmAMsAdi tvacati iti tvak // '26 Rcat stutau / Rcati / " anAto." 4 / 1 / 69 iti pUrvasya Atve ne ca Anarca, AnRcatuH / aciMtA, RcitaH / "RdupAntyAda0 " 5 / 1 / 41 ityatra Rco varjanAd " RvarNa0 " 5 / 1 / 17 iti dhyaNi te seTtvAt
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 26 katvAbhAve aryaH / bAhulakAt kartari karaNe vA "krutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti kvipi Rk / arciH iti tu " ruci0 " ( u0 987) iti isi arceH / / 27 ovaracaut chedane' / dantyopAntyo'yam / " sasya zaSau" 11361 iti ze " grahavazva0" 4 / 1 / 84 iti ravRti vRzcati / vajrazca / saMyogAntatvAd " indhyasaMyogAta" 4 / 3 / 21 iti kittvAbhAvAna ravRt , vavrazcatuH, vanazcuH / auditvAd veT , " saMyogasyAdau0 " 2 / 1188 iti zasya luki " yajasRja0" 2 / 1 / 87 iti casya Satve vraSTA / pakSe vrazcitA / veTatvAt ktayorneT , "mayatyAdyo0" 4 / 270 iti tasya natve "ktAdezoSi" 221161 iti nasyA'siddhatvena sasya luki casya katve ca vRSaNaH, vRSaNavAn / 'aSi' iti vacanAt Satve kartavye natvaM siddhameva iti dhuDabhAvAd " yajasRja0" 21187 iti na patvam / kitva "jutrazca0 " 4 / 4 / 41 iti iTi "ktvA" 4 / 3 / 29 iti kivAbhAvAna vRd , prazcitvA / kvipi mUlavRT / uNAdau " pApuli." ( u0 41) iti kiti ike vRzcikaH / RjiriSi0" (u0 567) iti kiti se vRkSaH // atha chAntAH SaT prachaMvarjAH seTazca // 28 Rchat indriyapralayamUrtibhAvayoH' / indriyANAM pralaye mohe mUrtibhAve ca / gatAvapyanye / " svarebhyaH" 1 / 3 / 30 iti chasya dvitve Rcchati / " samo gamRcchi0 " 33384 iti Atmanepade samRcchate / " gurunAmyAde0" 3148 ityatra Rcho varjanAd AmabhAve " skRcchto0" 43 / 8 iti guNe "anAto." 4 / 1 / 69 iti pUrvasya Atve ne ca AnaI, AnachetuH, AnacrchaH / RcchitA, kricchitaH, RcicchiSati / / '29 vichat gatau' / " svarebhyaH" 113 / 30 iti chasya dvitve "azavi te vA" 3 / 4 / 4 iti vA Aye vicchAyati, vicchati, vicchitA, vicchAyitA / zatari " avarNAdazno0" 2 / 1 / 115 iti vA antAdeze vicchatI, vicchantI strI kule vA / dramilAstu ze nityamAyaM tudAdipAThavalA'cAyavyavAye'pi pakSe'ntAbhAvamicchanti vicchAyantI, vicchAyatI; yathA jugupsate iti sanA vyavadhAne'pi Atmanepadam / viccho naGga [ 5 / 3 / 86 ], viznaH / vichaNa bhAsArthaH, vicchayati // 1. vAy iti mu0||
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (5) '30 uchat vivAse' / vivAsaH atikramaH / " svarebhyaH" 1330 iti chasya dvitve ucchati / " gurunAmyAdeH" 3 / 4 / 48 iti parokSAyA Ami ucchAJcakAra / ucchitA / aiditvAt ktayorneT , " anunAsike ca0 " 4 / 1 / 108 iti chasya ze " yajasRja0" 201187 iti zasya the vyuSTaH, vyuSTavAn ; vyuSTA nADiH, vyuSTaM prAtaH / sani ucicchiSati / chasya dvitve pUrvasya casya tatvaM ca icchantyeke, tanmate uticchipati ityapi; evamanyatrApi / zatari " avarNAdazno." 2 / 1 / 115 iti vAntAdeze ucchatI, ucchantI strI kule vA // 31 michat utkleze' / utklezo bAdhanam / " svarebhyaH" 11330 iti chasya dvinve micchati, mimiccha, micchitA, micchitaH; micchatI, micchantI strI kule vA / picheti dramilAH, 'picchA AcAmaH // 32 uchat uJche' / uJchaH uccayaH / udivAne " tavargasya." 113 / 60 iti nasya je uJchati / " gurunAmyAde:0" 3448 iti parokSAyA Ami uJchAJcakAra / uJchitA / ghani uJchaH / uJchatI, uJchantI strI kule vA // ___ 33 prachat jJIpsAyAm ' / jJIpsA jijJAsA / " svarebhyaH" 133330 iti chasya dvitve " grahavazca0 " 4 / 184 iti vRti pRcchati / "samo gamR0" 3 / 3 / 84 iti Atmanepade saMpRcchate / ApUrvasya "nupracchaH" 3 / 3 / 54 ApRcchate gurum / papraccha / saMyogAntatvAd " indhyasaMyogA0" 4 / 3 / 21 iti kittvAbhAvAnna ravRt , papracchatuH, papracchuH / anusvArevAnneT , praSTA, pRSTaH / "RsmipUGa0 " 4 / 4 / 48 iti iTi "rudavida0" 4 / 3 / 32 iti sanaH kilve pipRcchiSati / " didyud0" 5 / 2 / 83 iti kvipi nipAtanAt praznazIlaH prAT , zabdaprAT / prAvivAko nirNetA / "yajisvapi0" 5 / 3 / 85 iti ne "anunAsike ca" 4 / 1 / 108 iti chasya ze praznaH / midAdyaGi pRcchA / uNAdau " lUdhUpracchibhyaH kit " ( u0 679 ) iti nau pRzniH razmiH // atha jAntAH SaT / / _ '34 ujjat Arjave' / ubjati / "gurunAmyAdeH0" 3448 iti parokSAyA Ami ubjAJcakAra / ubjitA, ubjitaH / "na badanaM0 // 4 / 1 / 5 iti 1. picchA : AcAmaH / (kSI. ta. pR. 236 ) / 2 tuma iti mu0|| 33
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 34 atr pratiSedhAt " svarAdeH 0 " 4|1|4 iti dvitIyAMzasya jereva dvitve ubjijiSati / " bhAvAkartrI : " [ 5|3|18] ghaJi udgAditvAd gatve abhyudgaH samudgaH / AdhAre " 17 vyaJjanAt0 5 / 3 / 132 iti ghaJi nyubjitaH zete asminniti nyubjo roga:, " bhujanyubjaM 0 " 4|1|120 iti nipAtanAdatra na gatvam / ubjatI, ubjantI strI kule vA / oja iti " uperja ca " ( u0 959 ) iti asi uSeH / / 44 46 35 sRjat visarge / sRjati / jikyAtmanepadeSu asarji mAlAM dhArmikaH sRjyate dhArmikaH / karmakartari sRjyate mAlA svayameva, thavi " sRjidRzi0 'a: sRjidRzo0 " 4|4|111 iti svarAtparo iti jasya SaH, sraSTA / asrAkSIt sRSTaH / sRjatI sRjantI strI kule vA / uNAdau " syandisRjibhyAM sindharajau ca " ( u0 717 ) iti uH, rajjuH / / sRjaH zrAhe0 " 3|4|84 iti mAlAM dhArmikaH srakSyate mAlAM asarji mAlA svayameva / sasarja / STha, saptarjitha / anusvAreccAnneT, 4|4|78 iti 66 46 aH, 19 yajasRja0 2 / 1 / 87 " 66 66 rujArthasya 0 " 2|2| 13 iti vA karmaNaH karmatve caurasya rujati roga:, cauraM rujati rogaH | / odiccAt " sUyatyAdyo0 " 4/2/70 iti ' 36 rujat bhaGga ' / " zeSe " 2281 iti SaSThayAM roja / anusvAreccAnneTU, roktA ktayostasya natve " tAdezo'Si " 2 / 1 / 61 iti nasya asiddhatvena ghuTi "caja : 0 " 2|1|86 iti ge rugNa, rugNavAn / kUlAdudujo0 5 / 1 / 122 iti khazi kUlamuddrujaH samudraH / vivapi ' gatikArakasya 0 " 3 285 iti neH dIrghe nIrukU ityeke / 44 padaruja 0 " 5 / 3 / 16 iti kartari ghaJi rogaH / bhidAdyaGi rujA / uNAdau " rukmagrISma0 " ( u0 346 ) iti maki nipAtanAt rukamam || 44 "" 64 4 37 bhujoMt kauTilye ' / bhujati, nibhujati, bubhoja / anusvAreccAnne, bhoktA / odicAt " mutyAdyo0 " 4|2|70 iti tayostasya natve bhugnaH, bhugnavAn / 5/1/54 iti ke bhujaH / nAmyupAntya 0 iti dhyaNi bhogyam / 46 " 46 R0 " 5 / 1 / 17 C 46 'sthAdibhyaH 5 / 3 / 82 iti bhAve ke bhujaH kauTilyam / bhujena gacchati bhujagaH / karaNAdhAre " vyaJjanA " 5 / 3 / 132 iti ghaJi bhogaH sarpakAya: 3 | 3 | 47 " yaH / bhujaMpU pAlanAbhyavahArayoH iti Atmanepade bhuGkte // [6 / 15 ], bhunakti, " jo 1. zeSaSaSThayAM iti mu0 // "
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (5) [ 259 '38 TumasjoMt zuddhau' / zuddhayA snAna 'bruDanaM ca lakSyate / "sasya zau" 1 / 3 / 61 iti ze " tRtIyastRtIya0 " 1 / 3 / 49 iti zasya je majjati, mamajja / anusvArecAnneT , " masjeH saH" 4 / 4 / 110 iti dhuTi sasya natve malA / 'odicAt "sUyatyAyo0" 4 / 2 / 70 iti ktayostasya natve " no vyaJjanasya0" 4 / 2 / 45 iti naluki magnaH, magnavAn / "janazo0" 43323 iti ktvaH vA kitve maktvA, maGktvA / " RvarNa0" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi " te'niTa." 4 / 1 / 111 iti jasya ge " tRtIyastRtIya0" 1 / 3 / 49 iti sasya de madgyaH / aci majjaH / " nAmnyuttarapadasya0 " 312 / 107 iti ude udake majjaH udmjjH| divatvAdathau majjathuH / anaTi majanam / bhidAyaDi majjA / uNAdau "bhRmRtR0" (u0 716) iti uH, udgAditvAt gatve madguH / " ukSitakSi0" (u0 900) iti ani majjA asthisAraH, majjAnau / maJjUSA iti tu moH sautrasya " khaliphAli0" ( u0 560 ) iti USe // '39 jarja 40 jhajhat paribhASaNe' / jarjati, jajarja, jarjitA, jarjitaH, jarjatI, jarjantI strI kule vA // . atha jhAntau seTau ca / ___ '40 jhajhan ' / jharjhati, jajharjha, jhajhitA, jhajhitaH, jhajhatI, jhajhantI strI kule vA / jarjarajhajharau tu japa po " RtaSThit 0 " (u0 9) iti apratyaye sarUpadvitve ca / tarjane'pyayamityanyaH / '41 udjhat utsarge' / dopAntyo'yam / " tavargasya 0 " 113 / 60 iti dasya je ujjhati / "gurunAmyAdeH0" 3 / 4 / 48 iti parokSAyA Ami ujjhAJcakAra / ujjhitA / " na vadanaM0 " 4115 iti dasya pratiSedhAt " svarAdeH0" 43114 iti dvitIyAMzasya jhereva dvitve ujjhijhiSati / "kupyabhidyo." 5 / 1 / 39 iti kyapi nipAtanAd ujjhati udakamiti uddhyo nadaH / kvipi padAnte "padasya " 2 / 1 / 89 iti saMyogAntaluki ut , ud / ujjhatI, ujjhantI strI kule vA // 1. vuDanaM iti mu0 // 2. udi iti mu0 // 3. bhRma iti mu0 //
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 ] AcAryazrI hemacandra viracite [ dhA0 42 artha DAntAzcatvAraH seTazca // ' 42 juDat gatau ' / juDati, jujoDa, joDitA, juDitaH / ghaJi joDaH // ' 43 pRDa 44 mRhat sukhane ' / pRDati, paparDa, parDitA, pRDitaH // 64 4 46 uNAdau 44 mRt' / mRDati, mama, marDitA, mRDitaH / kSudhafklaza0 4 | 3 | 31 iti ktva : kiccAd guNAbhAve mRDitvA / nAmyupAntya0 5 / 1154 iti ke mRDaH tadbhAryA tu " varuNendra0 " 2|4|62 iti GadhAmAnante ca mRDAnI // 6 45 kaDat made' / bhakSaNe ityanye / kaDati, cakADa / aci kaDaH, latve kalaH / kaDitA, kaDitaH, kaDatI, kaDantI strI kule vA / kecittu kuTAditvAcca na vRddhirityAhuH tanmate Nake kaDakaH / ( u0 321 ) iti ambe kaDambaH jAtivizeSaH / iti ame kaDamaH zAliH, latve kalamaH / Are kaDAraH / " vRgnakSi0 " ( u0 456 ) iti atre kaDatram, bhAryA nitambava / bandhivahi0 " ( u0 459 ) iti itre kaDitraM lekhyacarma / kaDerevarAGgarau " ( u0 445 ) kaDevaraM mRtakAyaH, latve kalevaram / kaDaGgaraH busaH / kalaha iti tu kalateH " kRpakaTi 0 " ( u0 589 ) iti ahe / kalirityapi asyaiva " padipaThi0 " ( u0 607 ) iti au // 66 2. u0 347 ) sRpa prathi agyaGgi0 ( u0 66 " 405 ) iti latve kalaM 6. 66 " " kuTAdirayam, 'kukaDI 0 46 99 ( " kulipuli0 " ( u0 476 ) iti kiti Ale mRNAlaM visam // atha NAntA nava seTazca // 6 46 pRt prINane ' / pRNati, paparNa, parNitA, pRNitaH / "nAmyupAntya 0 " 5/1/54 iti ke pRNaH / 46 lokampRNa0 " 3 / 2 / 113 iti nipAtatanAnme'nte lokasya pRNa: lokampRNaH || 6 47 tuNat kauTIlye ' / tuNati tutoNa, toNitA, tuNitaH / uNAdau 46 27 'kuguhu 0 ( u0 170 ) iti 'kiti De tuNDam / bAhulakAnna dIrghaH // 6 48 mRNat hiMsAyAm ' / mRNati, mamarNa, marNitA, mRNitaH / uNAdau , 49 druNat gatikauTilyayozca / cakArAd hiMsAyAm / druNati, dudroNa, droNitA, druNitaH nAbhyupAntya0 " 5 1154 iti ke druNaH / gaurAditvAd druNI / ghaJi droNa: / gaurAditvAd yAM droNI | 64 1. kiDDe iti mu0 //
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55 ] dhAtupArAyaNe tudAdaya (5) [ 261 '50 'puNat zubhe' / zubhaM zubhaviSayA kriyA / puNati, pupoNa, poNitA, pRNitaH / " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke puNaH nipuNaH / uNAdau "sRNIkAstIka0 " ( u0 50 ) iti Ike nipAtanAt puNDarIkam / "kuguhuni0" ( u0 170 ) iti kiti De puNDaH bhinnavarNaH, bAhulakAna dIrghaH / evaM kuNDAdiapi / "Rzijani0" ( u0 361) iti kiti ye puNyam / " khurakSura0" ( u0 396) iti nipAtanAt puNDaH // 51 muNat pratijJAne' / muNati, mumoNa, moNitA, muNitaH / uNAdau "kuguhunI0" (u0 170) iti De muNDaH // '52 kuNat zabdopakaraNayoH ' / kuNati, cukoNa, koNitA, kuNitaH / " nAmyupAntya0 " 5 / 1154 iti ke kuNaH / ghani koNaH / uNAdau "kuguhunI." ( u0 170 ) iti kiti De kuNDam / "bhAjagoNa." 2 / 4 / 30 iti DyAM kuNDI amatram ; kuNDA anyA / "kalyali." (u0 246) iti indaki kuNindaH mlecchaH / " kulipili0" ( u0 476 ) iti kiti Ale kuNAlaM nagaram // '53 ghuNa 54 ghUrNat bhramaNe' / ghuNati, jughoNa, ghoNitA, ghuNita: / " nAmyupAntya 0 " 5 / 1 / 54 iti ke ghuNaH / lihAyaci ghoNA // '54 ghUrNat' / ghUrNati, jughUrNa, ghUrNitA, pUrNitaH; ghUrNatI, ghurNantI strI kule vA / ghuNi pUrNi bhramaNe [ 11708-709 ], ghoNate, ghRNate / atha tAntaH seT ca // '55 cutait hiMsAgranthayoH' / ghRtati, cacarta, cartitA | sAdau 'kRtacUta0" 4 / 4 / 50 iti veTa , caya'ti, cartiSyati, citsati, cicatiSati / asicaH iti vacanAt sici nityamiTi acIt / veTtvAktayorneTa , vRttaH, vRttavAn ; aidicAd yaGlupi anekasvarAdapi ktayoneMTa, carIvRttaH, carIvRttavAn / " RdupAntyAda0" 51141 ityatra cUto varjanAd "RvarNa" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi caya'm // 1. puNa karmaNi zabde ca iti kSIrasvAmI (kSo. ta. pR. 239 ) //
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 56 atha dAntAvaniTau ca // 56 NudaMta preraNe' / " pAThe." 22397 iti Nasya ne nudati / NopadezatvAd " adurupasargA0 " 2377 iti Natve praNudati / nunoda / anusvArevAnneT , nottA / "RhIghrA0" 4 / 2 / 76 iti ktayostasya vA natve nunnaH, nunnavAn ; nuttaH, nuttavAn / "zokApanuda0" 5 / 1143 iti ke nipAtanAt zokApanudaH putraH / ghaji praNodaH nudatI, nudantI strI kule vA / Ididayamityeke, tanmate "IgitaH" 3 / 3 / 95 iti phalavatkartari Atmanepade nudate, nunude / uNAdau " glAnudibhyAM DauH" ( u0 868) nauH // '57 Salat avasAdane / "auti" 4 / 2 / 108 iti sIdAdeze, sIdati, sasAda / laditvAdaGi asadat / popadezatvAd "nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti Satve sipatsati / jvalA dipaThitenaiva siddhe ihA'sya pAThaH "avarNAdazno." 21 / 115 iti vA'ntAdezArthaH, sIdatI, sIdantI strI kule vA / jvalAdipATho'pi " vA jvalAdi0 " 5 / 1 / 62 iti NavikalpArthaH sAdaH, sdH| anusvArevAnneTa, sattA / zalat zAtane iti tu na paThitavya eva, zityAtmanepaditvena zaturabhAve'ntAdezavikalpA'prAptaH, azadat ityAdestu tenaiva siddheH // atha dhAntaH seT ca // '58 vidhat vidhAne ' / vidhati, vivedha, vidhitaH, vidhitavAn / " vo vyaanAdeH0" 4 / 3 / 25 iti kRtvAsano; kitve vidhitvA, vedhitvA; vividhiSati, vivedhiSati / " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke vidhaH / uNAdau "vidhervA " ( u0 972 ) iti vA kiti asi vidhAH, vedhAzca brahmA // atha nAntau seTau ca // * 59 juna 60 zunat gatau' / junati, jujona, jonitA, junitaH // '60 zunat / / zunati, zuzona, zonitA / " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke zunaH vAyuH / uNAdau " kIcakapecaka0 " ( u0 33 ) iti ake nipAtanAt zunakaH // atha pAnto'niT ca // '61 chupet sparza' / chupati, cucchopa / anusvAcAnneT , choptA //
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 ] dhAtupArAyaNe tudAdaya (5) [ 263 atha phAntA nava seTazca // '62 riphat kathana-yuddha-hiMsAdAneSu' / riphati, rirepha, rephitA. riphitaH / nyupAntya iti vyAvRttibalAd " RttapamRSa0" 4 / 3 / 24 iti "vau vyaanAdeH0" 4 / 3 / 25 iti ca vA kivAbhAve "ktvA" 4 / 3 / 29 iti nityamakittve rephitvA / svarAdisyamityeke, Rphati; Nau arphayati // '63 tupha 64 tRmphat tRptau' / " mucAdi0" 4 / 4 / 99 iti ne vidhAnabalAd "no vyaJjanasyA0" 4 / 2 / 45 iti nasyA'luki tRmphati / tatarpha, tarphitA, tRphinvA, tRphitaH / " Rdupaantyaad5|1|41 iti kyapi tRpayaH // '64 tRmphat ' / "no vyaJjanasyA0 " 4 / 2 / 45 iti naluki tRphati / tatampha, tRmphitA, tRphitaH / "RttaSa" 4 / 3 / 24 iti ktvaH vA kilve tRphitvA tRmphitvA / pAntau etau ityanye tRpati; ze naluk ca neSyate tRmpati // '65 Rpha 66 Rmphat hiMsAyAm' / Rphati / " anAto." 41169 iti pUrvasya Atve ne ca Anarpha, AnRphatuH; arpitA, RphitaH / sani apiphipati / " ktvA" 4 / 3 / 29 iti kivAbhAve arphitvA / "RdupAntyAda0" 5 / 1141 iti kyapi RphayaH // '66 Rmphat ' / "no vyaJjanasyA0" 42 / 45 iti naluki RSati / nalopaM necchanti eke, Rmphati / " anAto." 4 / 1 / 61 iti pUrvasya Atve ne ca AnRmpha / RmphitA, RphitaH / "Rttapa0" 4 / 3 / 24 iti ktvaH vA kittve RphitvA, RmphitvA / ikAgepAnyo rAdizvAyamityanya:, tanmate ze nalopAniSTau rimphati, ririm // '67 dapha 68 damphat utkleze' / " mucAdi0 " 4 / 4 / 99 hAta ne damphati / dadarpha, daphitA, dRphitaH / "ktvA" 4 / 3 / 29 iti kivAbhAve darphitvA / 68 damphat ' / "no vyaJjanasyA0 " 4 / 2 / 45 iti naluki daphati / dadRmpha, dRmkitA / " RttRSa 0" 4 / 3 / 24 iti ktvaH vA kinve dRphitvA, dRmphitvA / / '69 gupha 70 gumphat granthane ' / " mucAdi0 " 4499 iti ne gumphati / jugopha, gophitA, guphitaH / "ktvA" 4 / 3 / 29 iti kicAbhAve gophitvA / nyugantya iti vyAvRttibalAd " RttRSa0" 4 / 3 / 24 iti "vau vyaJjanAdeH0" 4 / 3 / 25 iti cAtra vA na kicam //
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 ] AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 70 '70 gumphat / "no vyaJjanasyA0" 4 / 2 / 45 iti naluki guphati / jugumpha, gumphitaa| "RtRSa0" 4 / 3 / 24 iti ktvaH vA kittve guphitvA, gumphitvA // atha bhAntAH SaT seTazca // '71 ubha 72 umbhat pUraNe' / " mucAdi0" 4 / 4 / 99 iti ne umbhati / uvobha, umitA, ubhitaH / " nAmyupAntyaH" 5 / 1154 iti ke ubhau / uNAdau "umedvaitrau ca" (u0 615) iti au dvau, trayaH / / '72 umbhata ' / "no vyaJjanasyA" 445 iti nalaki umati / "gurunAmyAdeH" 3 / 4 / 48 iti parokSAyA Ami umbhAzcakAra / umbhitA, umbhitvA / / _ '73 zubha 74 zummat zobhArthe ' | "mucAdi0" 4499 iti ne zumbhati / zuzobha, azobhIt , zobhitA / " nAmyupAntya0" 5 / 1 / 54 iti ke zubham / bhidAyaki nipAtanAt zobhA / uNAdau "Rjyaji0" ( u0 388.) iti kiti re zubhram / zubhi dIptau [1 / 947 ], zobhate, " yudbhyo'dyatanyAm " 3 / 3 / 44 iti vA Atmanepade azobhiSTaH pakSe " zeSAt // 33100 iti parasmaipade dyutAdyaGi azubhat // '74 zumbhat' / "no vyaJjanasyA0" 4ArA45 iti naluki zubhati / zuzumbha, zumbhitA, zummitvA / zumbha bhASaNe ca [ 11377 ], ityarthabhedAtpAThaH, . zumbhati / bhvAdo sumbha nizumbhanAdyarthoM dantyAdirityeke / '75 daut granthe ' / dabhati, dadarbha, darbhitA / "ktvA" . 4 / 3 / 29 iti kivAbhAvAd guNe damitvo / aiditvAtktayorneT , dRbdhaH, dRbdhavAn / ghani sandarbhaH / uNAdau " dRbhicapeH svarAno'ntazca" ( u0 841) iti UH, dRmbhUH sarpaH // . 76 lubhat vimohane ' / vimohanaM vyAkulIkaraNam / lubhati, lulobha / " sahalubheccha0 " 4 / 4 / 46 iti veTi lobdhA, lobhitA / " lubhyazca: " 4 / 4 / 44 iti ktayoriTi vilumitAH kezAH, vilabhitavAn / dhAtUnAmanekArthatvAd vimohAdanyatra veTatvAnneT , lubdhaH, lubdhavAn / lubhaca gAddharthe [ 3 / 55 ], lubhyati, alubhat / / atha rAntA aSTau seTazca // "77 kurat zabde ' / kurati, cukora, koritA, kuritaH / " kurucchara: " 2 / 166 ityatra kuga eva grahaNAt " bhvAde: " 2 / 1 / 63 iti dIghe kUryate,
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (5) [265 Azipi kuryAt / asyA'pi na dIrgha ityake, kuryAt / uNAdau "mRdhundi0" ( u0 399) iti kiti are kuraraH jalapakSI / "kitikuDikuri0 " (u0 518) iti kiti ave kuravaH vRkSaH // '78 kSurat vikhanane' / kSurati, cukSora, kSoritA / " nAmyupAntya." 5 / 1154 iti ke zuraH // '79 khurat chedane ca' / chedanaM vilekhanam / cakArAt vikhanane / khurati, cukhora, khoritA / " nAmyupAntya" 51154 iti ke khuraH / kroDAditvAd " asahanaJ0 " 2 / 4 / 38 iti uthabhAve kalyANakhurA // '80 ghurat bhImArthazabdayoH' / ghurati, jughora, ghoritA / ghani ghoraH / uNAdau " idudupAntyAbhyAM" (u0 17) iti kidaH, sarUpadvitvaM pUrvasya codantaH, ghurughuraH / " jajala0 " ( u0 18) ityAdi nipAtanAt pUrvasya udabhAve ghughuraH anukaraNazabdau // . '81 purata agragamane' / purati, pupora, poritA, puritaH / "nAmyupAntya." 5 / 1154 iti ke puram / vipi pU: / puruSa iti tu "vidipRbhyAM0" (u0 558) iti kiti uSe pRNAteH / puruH ityapi asyaiva " pRkAhRSi0" (u0 729) iti kiti au // ___'82 murat saMveSTane ' / murati, mumora, moritA, muritaH / "nAmyupAntya." 5 / 1 / 54 iti ke muraH / uNAdau " idudupAntyAbhyAM0" (u0 17) iti kidaH, sarUpadvitvaM pUrvasya codantaH, murumuraH anukaraNazabdaH / "jajala0 " (u0 18) ityAdi nipAtanAt pUrvasya udabhAve mumuraH // 83 sugt aizvaryadIptyoH ' / surati / aSopadezatvAt patvAbhAve susora / Sopadezo'yamityake, tanmate " nAmyantasthA0 " 2 / 3.15 iti Satve supora / soritA / " nAmyupAntya0 " 5 / 1154 iti ke suraH devaH, surA madyam / uNAdau " idudupAntyAbhyAM" ( u0 17) iti kidaH, sarUpadvitvaM pUrvasya codantaH surusuraH anukaraNazabdaH // '84 sphara 85 sphalat sphuraNe' / calane ityeke / spharota, pasphAra, spharitA / aci spharaH / kuTAdirayamityanye, tatpAThavalAca pake vRddhayabhAve spharakaH / dhaji sphAraH // 34
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266] AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 85 atha lAntAstrayodaza seTazca // '85 sphalat' / phalati, pasphAla, sphalitA / Nau kte AsphAlitaH / anaTi AsphAlanam / kuTAdirayamityeke, tatpAThavalAca Nake vRddhayabhAve sphalakaH // ___ 86 kilat zvaitya krIDanayoH' / kilAta, cikela, kelitA, kilitaH / uNAdau "kileH kit" ( u0 575 ) iti Ase kilAsaH sidhmam / kilATa iti tu kiraH " kiro lazca vA" (u0 147) iti AMTe 'kirateH / " idudupAntyAbhyAM0 " ( u0 17) iti kidaH, sarUpadvitvaM pUrvasya cedantaH, kilikila: anukaraNazabdaH / " bahulaM guNavRddhI cAdeH" ( u0 19) iti pUrvasya guNavRddhayozca kelikilaH, kailikilazca hAsazIla: / "kilipili." (u0 608) iti au keliH / / ___ 87 ilat gatisvapnakSepaNeSu' / ilati, iyela, elitA / "nAmyupAntya0" 5 / 1 / 54 iti ke ilA / lihAyaci ghatri vA elaH / striyAm elA / Nau elayati // '88 hilat hAvakaraNe' / hilati, jihela, helitA / Nau aci helA / uNAdau " idudupAntyAbhyAM0" (u0 17) iti kid aH, svarUpadvitvaM pUrvasya cedantaH, hilihilaH anukaraNazabdaH / bahulaM " guNavRddhI cAdeH" (u0 19) helihilaH, hailihilazca vilAsazIlaH // - 89 zila 90 silat uJche' / zilati, zizela, zelitA, zilitaH / " nAmyupAntya0 " 5 / 1154 iti ke zilam / striyAmApi zilA / zeluH iti tu zeteH lau // '90 silat / silati / aSopadezatvAt SatvAbhAve sisela / popadezo'yamityeke, tanmate " nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti Satve siSela / selitA, silitaH / " nAmyupAntya0" 5 / 1 / 54 iti ke silam // 191 tilata snehane' / tilati, titela, telitA / "nAmyupAntya0 " 51 / 54 iti ke tilaH / tilaNa snehane [ 9 / 119 ], telayati / / 92 calata vilasane ' / calati, cacAla, calitA; calatI, calantI strI kule vA / Nau kampane eva ghaTAditvAd hasvAbhAve cAlayatI / cala kampane 1. kilATaH iti mu0 //
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 ] dhAtupArAyaNe tudAdaya: (5) [ 267 [ 11972 ], jvalAditvAd vA Ne cAlaH calaH; zyazavaH 2 / 1 / 116 iti nityamantAdeze calantI strI kule vA Nau ghaTAditvAd hasve calayati / calaN bhRtau [ 9 | 134 ], cAlayati // " 94 vilatvaraNe ' ghaJi Avela: / Nau aci velA 46 4 93 cit vasane ' / cilati, cicela, celitA | liddAdyaci celam || / ' dantyauSThayAdiH / vilati, vivela, velitA / || " " 95 bila bhedane / oSThayAdiH / cilati, bibela, belitA / nAmyupAntya 0 " 5 / 1 / 54 iti ke bilam Avilam / uNAdau "vilibhili0 " ( u0 340 ) iti kiti ne 'vilmaM prakAzam / " nighRSI 0 " iti kiti ve bilvam / vilAla iti tu viDAlasya latve // ( u0 511 ) ' 96 gilat gahane ' / gopadezatvAd "adurupasargA0 " nelitA // " 97 milat zleSaNe Postafa melA || 66 66 " pAThe0 " 2|3|77 iti Nasya natve nilati / 2 / 3 / 67 iti nasya Natve praNilati / ninela, , / milati, mimela, melitA, militaH / atha zAntAH SaDaniTazca // 29 66 aspArkSIt ; haziTo 0 pakSe spraSTA, sparza, spRSTaH / padaruja 0 "spRzo'nudAt 5 / 1 / 149 iti 17 99 ' 98 spRzat saMsparze ' / spRzati, pasparza / iti vA sici " smRzAdi0 19 46 spRzamRza 0 3|4|54 4|4|112 iti vA svarAtparaH a, asprAkSIt, 3|4|55 iti ki aspRkSat / anusvArevAne, 5 / 3 / 16 iti kartari ghaJi sparzaH vyAdhiH / kvipi " Rtvija - dig0 " 2/1/69 iti zasya pApavAde ge ghRtaspRk; udakAttu " karmaNo'Na " 5 / 1172 iti aNi udaka " ( u0 523 ) iti ve pArzvam / parzaH sparzaH / uNAdau " spRzeH zvaH pAr ca iti praH zuH ( u0 825 ) iti zau iti UGi ca pRNAteH // 44 " "6 uto'prANinacA " 2 / 4 / 73 66 1. dantyoM iti mu0 // 2. vilat varaNe, vilmaM prakAzaH iti u. vi. // 3. bilvaH mAlUraH iti u. vi. / mAlUra: zrIphalo bilvaH / ( a. ciM 4 209 ) //
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 99 " 99 ruzaM 100 rizaMva hiMsAyAm ' / ruzati, ruroza / " haziTo." 3 / 4 / 55 iti saki arukSat / anusvArecAnneTa , roSTA, ruSTaH / / 100 rizaMta' / rizati, rireza / " iziTo. " 3 / 4 / 55 iti saki arikSat / anusvArecAnneT , reSTA, riSTaH // '101 vizaMta pravezane' / vizati / "nivizaH" 3 / 3 / 24 iti Atmanepade "vAminivizaH" / / 22 iti AdhArasya karmatve grAmamabhinivizate / viveza / " haziTo. " 3 / 4 / 55 iti saki avikSat / anusvArevAnneT , veSTA, praviSTaH / kvasau " gamahana0" 4483 iti veTi vivizivAn , vivizvAn / "padaruja" 5 / 3 / 16 iti pani vezaH vezyAvATaH / "ajAteH zIle" 5 / 11154 iti Nini saMvezI / " vizapata0" 5 / 4 / 81 iti gami gehAnupravezamAste, gehaM gehamanupravezamAste / uNAdau " vizibhyAM" ( u0 219) iti ante vezantaH palvalam / "viSTapolapa0" ( u0 307) iti. ase nipAtanAt viSTapaM jagat / "vizeripaka" ( u0 309) vizapaH rAziH / " nighRSI." (u0 511) iti kiti ve vizvam // 102 mazaMta Amarzane' / AmarzanaM spazaH / mRzati, parAmRzati, mamarza / " spRzamRza0" 3 / 4 / 54 iti vA sici " spRzAdi0 " 4 / 4 / 112 iti svarAtpare vA ati "anAnAm" 4 / 3 / 45 iti vRddhau amrAkSIt , amArSIt ; pakSe . " haziTo. " 3 / 4 / 55 iti saki amRkSat / anusvArevAnneT , bhraSTA, mI, mRSTaH / "RdupAntyAda0" 5 / 1141 iti kyapi mRzyam / uNAdau "yuyuji0 " ( u0 277 ) iti kiti Ane mRzAnaH // "103 lizaM 104 RSet gatau' / lizati, lileza / " haziTo." 3 / 4 / 55 iti saki alikSat / anusvArecAnneT , leSTA, liSTa: / ghani lezaH / liziMca alpatve [ 33134 ], lizyate / / ___atha SAntAstrayaH seTazca // 104 RSait ' / RSyati / "RtyArupasargasya" 112 / 9 iti Ari prArSati, parArpati / " anAto." 41169 iti pUrvasya Atve ne'nte ca AnarSa, AnRpatuH / arSitA / " ktvA" 4 / 3 / 29 iti 'kivAbhAve aSitvA / aidicAt 1. kittvattvAbhAve iti mu0||
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (5) [269 ktayorneT , RSTaH, RSTavAn / "RdupAntyA0" 5141 iti kyapi RSyaH / upAdau "RSivRSi0" ( u0 321) iti kiti ame RSamaH / "RjiriSi0" (u0 567) iti kiti se RkSaH / " nAmyupAntya0" ( u0 609) iti kidiH, RSiH / " muSi0 " ( u0 651 ) iti kiti tau RSTiH khaDgaH // __105 iSat icchAyAm' / "gamiSadya0 // 4 / 2 / 106 iti che icchati / iyeSa, eSiSyati / tAdau " sahalubhe0" 4446 iti veTi eTA, epitA, iSTvA / "ktvA" 4 / 3 / 29 iti kittvAbhAvAd guNe eSitvA / veTtvAt ktayoneMTa , iSTaH, iSTavAn / " RvarNa0" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi eSyaH / "praSyapaiSyo0" 02 / 14 iti aitve praiSyaH / " vindvicchU0 " 5 / 2 / 34 iti nipAtanAt uH, eSaNazIlaH icchuH / " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke iSaH AzvayujaH / "vAdibhyaH" 5 / 3 / 92 iti to iSyate anayA iti iSTiH / "mRgaye." 5 / 3 / 101 iti nipAtanAt ze icchA / " karaNAdhAre" 5 / 3 / 129 iti anaTi eSaNaH / striyAM gaurAditvAd DyAm eSaNI vaidyazalAkA / "krutsaMpadA0" 5 / 3 / 124 iti vipi iT / uNAdau " iSyazi0 " ( u0 77) iti takaki iSTakA / " masjISya" ( u0 826) iti suki ikSuH / iSaca gatau [3325], anviSyati / izaSa AmIkSNye [ 8152 ], iSNAti // '106 miSat spardhAyAm / miSati, mimeSa, meSitA, unmiSitam / " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke animiSaH devaH / AmiSam / lihAyaci meSaH / ghaJi nimeSaH, unmeSaH // ___ atha hAntAH paJca seTazca // 107 vRhaut udyame' / udyamaH uddharaNam ' / vRhati, varha / audicAta veTa , vahitA, vardI / veTtvAt ktayorneT , vRDhaH, parivRDhaH, vRddhavAn / ghani udvahaH, vrhH| vRha vRddhau [ 11558 ], varhati // '108 tRhau 109 hau 110 stRhau 111 staMhaut hiMsAyAm / tRhati, tatarha / auditvAd veT , atahIt / " haziTo" 3 / 455 iti saki atRkSat / tarhitA, tardA / veTtvAt ktayorneT , AvRDhaH, AtRDhavAn // '109 nuho' / "no vyaJjanasyA0 " 4 / 2 / 45 iti naluki tahati / tataha / audicAd veTU , atuMhIt , atAkSIt / tRhitA, tRNTA / veTtvAt ktayorneT , "no vyaJjanasyA0" 4 / 2 / 45 iti naluki tRDhaH, tavAn /
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 110 ___ 110 stRhau' / stRhati, tastaI / auditvAd veT , stahitA, stardA / veTatvAt ktayoneMTa , stRDhaH, stRDhavAn / Sopadezo'yamityeke, tanmate "NistorevA0" 2 / 3 / 37 iti Satve tiSTarhayiSati // _ '111 stahot' / "no vyaanasyA0" 4 / 2 / 45 iti naluki stRhati tasta'ha / audicAt veT , stUMhitA, stRNDhA / veTatvAt ktayoneMTa , stRDhaH, stRDhavAn / tRhatI, tRhantI strI kule vA / ayamapi popadeza ityanye / tahapU hiMsAyAm [ 6 / 23], " tRhaH znAdI0 " 4 / 3 / 62 iti tRNedi / . atha tudAdyantargaNaH kuTAdiH, tatra prasiddha yanurodhenAdau * 112 kuTat kauTilye' / kuTati / " kuTAdeH0" 4 / 3 / 17 iti GiccAd guNAbhAve kuTitA, kuTitum , kuTitvA / Niti tu GicyAbhAvAd guNe uccukoTa, utkoTayati, utkoTakaH, udakoTi, utkoTaH / "NidvAntyo Na" 4358 aham uccukoTa, NicAbhAve tu GittvAt na guNaH, aham uccukuTa / "nAmyupAntya0" 51154 iti ke kuTaH, utkuTaH / uNAdau " bhujikuti0" (u0 305) iti kiti ape kuTapaH prasthacaturbhAgaH, "RcchicaTi0" ( u0 397) iti are kuTara: markaTaH, bAhulakAt guNe koTaraH chidram / "ghasivazi0" ( u0 419) iti Ire kuTIram / " kalyani0 " ( u0 481 ) iti ile kuTilam / "rucikuTi0" (u0 502) iti malaki kuDramalaH viSNuH mukulaM ca / "kRzakuTi0" (u0 619) iti vA NidiH, koTiH, kuTiH // athodantAvaniTau ca // * 113 guMt purIpotsarge' / guvati, jugAva / anusvAretvAnneT , "kuTAdeH." 4 // 3 // 17 iti GittvAd guNAbhAve gutA, gutam , gutavyam / "sici parasmai0 " 4 / 3 / 44 iti vRddhayabhAve nyugupIt / "dugorU ca" 4 / 277 iti ktayostasya natve gUnaH, gUnavAn / uNAdau " pathayUtha0 " ( u0 231) iti the nipAtanAd gUtham / dIrghAntaH seT cA'yamityanye, tanmate nyaguvIt , guvitA, guvitavyam / guG zabde [ 11591 ], gavate // '114 dhaMt gatisthairyayoH / dhruvati, dudhAva / anusvArevonneTU , "kuTAdeH0" 4 / 3 / 17 iti GittvAd guNAbhAve dhratA / "sici parasmai0" 4444 iti 1. mu0 nAsti //
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (5) [271 vRddhayabhAve adhruSIt / aci dhruvaH / " kutsitA0" 7333 iti kapi dhruvakaH / " gupimithi0" ( u0 483 ) iti ile dhruvilaH RSiH / seT ayamityanye, tanmate nyadhuvIt , dhravitA / kiti " uvarNAta" 4458 iti neTU , dhrutaH / Gitvena kivaM bAdhyate [ nyA0 7 ], iti 'naye dhruvitaH / dhuM sthairye ca [1 / 16], dhravati // athodantau seTau ca // 115 NUna stavane' / "pAThe." 2397 iti ne nuvati, nunAva, nuvitA, nuvitum / NopadezatvAt " adurupasargA" 22377 iti Natve kiti " uvarNAt " 4 / 4 / 58 iti iDamAve praNUtaH, praNUtavAn / anye tu Gitvena kittvasya bAdhanAt iTUpratiSedhaM necchanti; nuvitaH, praNuvitaH / evaM dhuvita iti uttaratrA'pi dRzyam / / '116 dhUta vidhUnane' / dhuvati, dudhAva, dhuvitA, dhuvitavyam / kiti " uvarNAt " 4 / 4 / 58 iti iDabhAve dhUtaH, dhUtavAn / anaTi nidhuvanam / uNAdau " dhrudhUndi0" ( u0 29) iti ake dhuvakaM dhUnanam , dhuvakA AvapanavizeSaH / dhUgT kampane [ 46], dhUnute, dhUnoti / dhUgaz kampane [8 / 13 ], dhunIte, dhunAti / dhUgaNa kampane | 9 / 379 ], "yujAdeH0" 3 / 4 / 18 iti vA Nici dhUnayati, pakSe dhavate, dhavati // ____ atha cAntau seTau ca // '117 kucat saMkocane' / kucati, cukoca / "kuTAdeH0" 4 / 3 / 17 iti DivAd muNAbhAve kucitA, kucitum , saMkucitaH / " nAnyupAntya." 5 / 1 / 54 iti ke kucau / Niti tu GicAbhAve Nau kocayati / ani te seT tvAt katvAbhAve saMkocaH / kuca saMparcanAdau [ 11961], saMkocati // 118 vyacat vyAjIkaraNe' / " vyaco'nasi" 4|1182 iti vRti vicati / " jyAvyevyadhi0 " 4 / 71 iti pUrvasya itve vivyAca / "kuTAde:." 4 / 3 / 17 iti Dive vicitA, vicitum / uNAdau "as" ( u0 952) iti asi svRdabhAve uruvyacAH, pitRvyacAH vRzcikaH // 1. nyAye iti pa0 pratau /
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 ] AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 119 atha jAntaH seT ca // " 44 '199 gujat zabde ' / gujati, jugoja / 99 kuTAde: 0 4 / 3 / 17 iti GiccAd guNAbhAve gujitA, gujitum, gujitaH, agujIt / JNiti tu GiccAbhAvAd guNe agoji, gojayati / guja avyakte zabde [ 1 / 152 ], atha tAntA aSTau seTazca // gojati / / 4 ' 120 ghuTat pratIghAte ' | ghuTati, jughoTa GiccAd guNAbhAve ghuTitA, ghuTitum, ghuTitaH / tikRtau 0 ake ghuTikA gulphAsthi / JNiti tu GiccAbhAvAd guNe aghoTi, ghoTakaH / gAdiH DAntazcAyamityanye, guDati / 4 / 3 / 17 iti " 5 / 1 / 71 iti 66 97 'nAmyupAntya0 5/1/54 iti ke ayoguDaH || / " kuTAde: 0 66 19 ' 121 cuTa 122 chuTa 123 truTat chedane ' / cuTati, cucoTa " kuTAde: 0 4 | 3 | 17 iti GiccAd guNAbhAve cuTitA, cuTitam / JNiti tu GisvAbhAvAd guNe ghaJi coTaH / Nau nandyAdyane uccoTanaH / Nake coTakaH || " 64 4 122 chuTa / chuTati cuccho / kuTAde: 0 " 4 | 3 | 17 iti GiccAd guNAbhAve chuTitA, chuTitum / JNiti tu GiccAbhAvAd guNe acchoTi / bhAve iti ke choTikA / Nau choTayati // 199 66 123 truTat , 19 bhrAsabhlAsa 0 4236 iti vA zye truTyati, truTati, tutroTa | " kuTAde: 0 " 4 | 3 | 17 iti GiccAd guNAbhAve truTitA, truTitum / Niti tu GiccAbhAvAd guNe atroTi, troTakaH, troTayati / uNAdau 66 kilipili0 " ( u0 608 ) iti Nau iH, troTiH // - 6 ' 124 tuTat kalahakarmaNi / tuTati, tutoTa | " kuTAde: 0 " 4 / 3 / 17 iti GiccAd guNAbhAve tuTitA, tuTitum / JNiti tu guNe atoTi / Nake toTakam | uNAdau " nAbhyupAntya 0 ( u0 609 ) iti kid i, tuTiH // , 125 muTat AkSepapramardanayoH ' / muTati, moTa | " kuTAdeH 0 iti GiccAd guNAbhAve mRTitA, muTitum / Niti tu ke AmoTakaH / muTa pramardane [1 / 202] moTati / moTayati // 4 / 3 / 17 guNe amoTi / Nau moTayati / TaNU saMcUrNane [ 9 / 36 ], 46 ' 126 sphuTat vikasane ' / sphuTati, pusphoTa | iti GiccAd guNAbhAve asphuTIt, sphuTitA, sphuTitum / dr " kuTAde: 0 4 / 3 / 17 JNiti tu guNe sphoTaH /
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 273 131 ] dhAtupArAyaNe tudAdaya: ( 5 ) Nau sphoTayati / "nAmyupAntya0 " 5 / 1 / 54 iti ke sphuTa: / sphuTa visaraNe [ 11209], sphoTati, asphuTat, asphoTIt / sphuTi vikasane [ 1669 ], sphoTate // 4 , 127 puTa 128 luThat saMzleSaNe ' / puTati / iti GiccAd guNAbhAve puTitA, puTitum / kuTAde: 0 " 46 4 / 3 / 17 99 nAmyupAntya0 5/1/54 iMti ke puTaH / jAterayAnta 0 " 2|4|54 iti GyAM puTI / JNiti tu guNe ghaJi poTA, aci vA / puTa saMcUrNane bhAsArtho vA [ 9135, 213 ], poTayati // 66 atha ThAntaH seT ca // 66 ' 128 luThat ' / luThati, luloTha / kuTAde: 0 " 4 | 3 | 17 iti GiccAda na guNaH, luThitA, luThitum / JNiti tu guNe aloThi loThayati / DAnto'yamityanye, luDati luloDa, luDitA / luTha upaghAte [ 1 / 220 ], loThati / luThi pratIghAte [ 1942 ], loThate // " atha DAntAzcaturdaza seTazca // 46 ' 129 kruDat ghasane ' / ghasanaM bhakSaNam / ghanatve ityanye, ghanatvaM sAndratvam / kRDati, cakarDa | 'kuTAde: 0 " 4|3|17 iti GittvAd na guNaH, kRDitA, kRDitum / Niti tu guNe akarDi, karDayati // 4 , 66 130 kuData bAlye ca / cakArAd ghasane / kuMDati, cukoDa / "kuTAdeH 0" 4 | 3 | 17 iti GiccAd na guNaH, kuDitA, kuDitum / JNiti tu guNe akoDi, koDayati / uNAdau " patitami0 " ( u0 98 ) iti aGge kuDaGgaH / kitikuDi0 " ( u0 518 ) iti ave kuDavaH mAnam ; latve kulavaH / kuDuGa dAhe [ 1 / 690 ], kuNDate / kuTuNa rakSaNe [ 9 63 ], kuNDayati // 'kuTAde: 0 4 / 3 / 17 iti 44 66 '131 guDat rakSAyAm ' / guDati jugoDa / GiccAd na guNaH, guDitA, guDitum / " nAmyupAntya0 striyAmapi guDA hastisaMnAhaH / gulikA, guDAd vA hUsvArthe kapi yugmam / ghaJi bhUgola: / guDaNU veSTane ca [ 9 64 ], guNDayati // 35 zd " 5|1|54 iti ke guDaH, 19 tikRtau 0 5 / 1 / 71 iti ake latve ca / JNiti tu guNe agoDi / Nake golakaM
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 ] AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 132 66 ' 132 juDat bandhe ' / juDati, jujoDa / kuTAde: 0 " 4|3|17 iti GiccAd na guNaH, juDitA, juDitum / JNiti tu guNe ajoDi, joDayati / juDat [ 542 ], joDitA, joDitum // 64 ' 133 tuDat ' toDane ' | toDanaM bhedaH / tuDati tutoDa / kuTAde: 4 | 3|17 iti GikhAd guNAbhAve tuDitA, tuDitum / JNiti tu guNe atoDi, toDayati / uNAdau " nAmyupAntya0 " ( u0 609 ) iti ki iH, tuDiH // luloDa / ' 134 luDa 135 thuDa thuDati tuthoDa / sthUDati, tusthoDa kuTAde: 0 4 / 3 / 17 iti GiccAd na guNaH, luDitA, luDitum ; thuDitA, thuDitum ; sthuDitA, sthuDitum / JNiti tu guNe aloDi, loDayati; athoDi, thoDayati; asthoDi, sthoDayati / "nAmyupAntya 0" 5|1|54 iti ke sthalaM paTakuTI // 44 0 kuTAde: guNe avoDa, voDayati // 136 sthuDat saMvaraNe' / luDati, 66 / ' 137 vuDat utsarge ca ' / 4 / 3 / 17 iti GiccA " dr dr cakArAt saMvaraNe / vuDati buvoDa | na guNaH, buDitA, buDitum / , 44 * 138 bruDa 139 aDat saMghAte ' / saMvaratho'pyanye / bruti, boDa | aDati, bu / kuTAdeH 0 " 4|3|17 iti GiccAd na guNaH, buDitA, buDi - tum; aDito, aDitum / JNiti tu guNe avoDi, broDayati, abhroDi, bhroDayati // , ' 140 duDa 141 huDa 142 Dat nimajjane ' / duDati dudoDa / huDati juhoDa | truti, tutroDa | " kuTAde: 0 " 4|3|17 iti GiccAd na guNaH, duDitA duDitum ; huDitA, huDitum ; truDitA, truDitum / JNiti tu guNe adoDi, doDayati; ahoDi, hoDayati; atroDi, troDayati / ghaJi doDa:, latve striyAmapi dolA; sts: | uNAdau "nAmyupAntya0 " ( u0 609 ) iti kid i, huDiH / " pRkAhRSi0 " ( u0 729 ) iti ki uH, huDuH meSaH / huDiH saMghAte'pi ityanye // 1 66 atha NAntaH seT ca // 4 143 cuNat chedane ' / cuNati, cucoNa / " kuTAde: 0 " 4 | 3 | 17 iti DimvAd na guNaH, cuNitA, cuNitum / JNiti tu guNe acoNi coNayati // 1. toDate iti mu0 //
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (5) [ 275 atha pAntaH seTa ca // * 144 Dipat kSepe' / Dipati, DiDepa / " kuTAdeH0 " 4 / 3 / 17 iti GivAd na guNaH, DipitA, Dipitum / Niti tu guNe aDepi, Depayati / "Asuyu0" 5 / 1 / 20 iti dhyaNi Depyam / Dipaca kSepe [3 / 53 ], Dipyati, DepitA / DipaNa kSepe [ 9 / 101 ], Depayati / DipiNa saMghAte [9 / 264], Depayate // atha rAntau seTau ca // 145 churat chedane' / churati, cucchora / AziSi " kuruccharaH" 21166 iti dIrghapratiSedhe churyAt / " kuTAdeH0" 4 / 3 / 17 iti GittvAd na guNaH, churitA, churitum , Accharitum / " nAmyupAntya0" 5 / 154 iti ke churaH / "tikRtI" 5 / 1 / 71 iti ake churikA / Niti tu guNe acchori, chorayati / / 146 sphurat sphuraNe' / calane ityanye / sphurati / "nirneH0" 2 / 3 / 53 iti vA Satve niHsphurati, niHsphurati; niSphurati, nisphurati / "ke" 2 / 3 / 54 viSphurati, visphurati / vipUrvAt Nau " cisphuroH0" 4 / 2 / 12 iti vA sandhyakSarasya Atve viSkArayati, viSphorayati, visphArayati, visphorayati / ghani " sphurasphulo" 4 / 2 / 4 iti Atve viSphAraH, visphAraH / Navi pusphora / "kuTAdeH0" 4 / 3 / 17 iti Nito'nyasya DivAd na guNaH, sphuritA, sphuritum , sphuritaH / " nAmyupAntya0" 5 / 1 / 54 iti ke sphuraH, sasphuraH / ktI sphUrtiH // atha lAntaH seT ca // ___147 sphulat saMcaye ca' / cakArAt sphuraNe / calane ityanye / sphulati / " niH0" 2 / 3 / 53 iti vA patve ni: phulati, niHsphulati; niSphulati, nisphulati / " veH" 2 / 3 / 54 viSphulati, visphulati / ghani "sphurasphuloH0" 4 / 2 / 4 iti sandhyakSarasya Atve viSphAlaH, visphAlaH / vipUrvAt Nigi viSpholayati vispholayati / Nito'nyasya " kuTAdeH" 4 / 3 / 17 iti GittvAt na guNaH, sphuliSyati, sphulitaH / uNAdau "sphulikali0" ( u0 102 ) iti iGgaki sphuliGgaH / / atha AtmanepadiSu udanto'niT ca // 148 kuMGa 149 kUGat shbde'| kuvate, cukuve / yaGi cokUyate / " kuTAdeH0 " 4 / 3 / 17 iti Nito'nyasya GiccAd na guNaH, anusvArecAnneT , kutA, kutam , kutaH //
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5) 276 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 149 yAra rahanA. athodantaH seT ca // * 149 kUDt' / kuvate, cukuve / " kuTAdeH0" 3 / 4 / 17 iti Nito'nyasya GittvAd na guNaH, kavitA, kuvitum / kiti " uvarNAt " 4 / 4 / 58 iti neT , kUtaH, kUtavAn , kUtvA, AkRtam // atha rAntaH seT ca // * 150 gurati udyame' | gurate, jugure / " kuTAdeH0 " 3 / 4 / 17 iti GivAd na guNaH, guritA, guritam / aidicAt ktayoneMTa , gUrNaH, gUrNavAn / JNiti tu guNe " vA'paguro Nami" 4 / 2 / 5 iti sandhyakSarasya vA Atve apagAramapagAram , apagoramapagoram / Nau Agorayati / AgUrayati iti tu gUryateH // vRt kuTAdiH / kuTAdiH tudAdyantargaNaH vartitaH saMpUrNa ityarthaH // __ atha prakRtavarNakrameNa RdantAstrayo'niTazca // '151 paMData vyAyAme' / vyAyAma udyogaH / " iDita:" 3 / 3 / 22 iti Atmanepade "riH zakyA0" 4 / 3 / 110 iti rau iyi vyApriyate / vyApapre / anusvAretvAnneTa , partA, partum , vyApRtaH / " hanRtaH0" 4 / 4 / 49 iti iTi vyApariSyate / ghani vyApAraH // * 152 daMDt Adare' / Adriyate, AdateM / anusvArecAnneT , AdartA, AdRtaH, pradataH / " hanRtaH0" 4 / 4 / 49 iti iTi AdariSyate / "RsmipU0" 4 / 4 / 48 iti sani iTi didariSate / " vRg0 " 5 / 1140 iti kyapi AvRtyaH / " purandara0 " 5 / 1 / 114 iti Nau khe nipAtanAt puro dArayati purandaraH zakraH, bhagandaraH roga / " jINa" 5 / 272 iti ini AdarazIlaH AdarI / "yuvarNa0" 5 / 3 / 28 iti ali AdaraH / darbha iti tu " gRdRrami0 " ( u0 327 ) iti me daNAteH / uNAdau " dRmuSi0 " ( u0 651) iti kiti tau dRtiH bhasvA / '153 dhRt sthAne ' / dhAraNe ityanye / dhriyate, dadhe / anusvArecAnneT. dhartA, dhRtaH / " hanRtaH0" 4 / 4 / 49 iti iTi dhariSyate / "RsmipU. " 4 / 4 / 49 iti sani iTi didharipate / "RvarNa0" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi dhAryaH / "nyAyAvAya0 " 5 / 3 / 134 iti AdhAre pani AdhAraH / dhRg dhAraNe [11887], bharate, dharati //
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 ] dhAtupArAyaNe tudAdayaH (5) [ 277 atha jAntAzcatvAraH // * 154 ovijaiti bhayacalanayoH' / udvijate, udvivije / " vijesTi" 4 / 3 / 18 iti iTaH GitvAd na guNaH, udvijitA, udvijitum / aiditvAt ktayoneTa , vignaH, vignavAn ; oditvAt " sUyatyAdi0" 4 / 2 / 70 iti ktayostasya natvam / gau kte udvejita: / " vyaanAd0 " 5 / 3 / 132 iti karaNe ghani vegaH / / 155 olajeDa 156 olasjaiti bIDe' / lajate, leje, lajitA / aidittvAt ktayorneT , oditvAt " sUyatyAdi0 " 41270 iti ktayostasya natve lagnaH, lagnavAn / nAdiH ayamiti 'candraH, nagnaH // '156 olasjaiti' / " sasya zaSau" 11361 iti ze, tasya " tRtIyastRtIya0" 1 / 3 / 49 iti je lajjate, lalajje, lajjitA, lajjitum / aiditvAt ktayorneTa , oditvAt tasya natve "saMyogasyAdau0 " 201688 iti saluki lagnaH, lagnavAn / bhidAyaGi lajjA / uNAdau "lasjISyi." (u0 822 ) iti Alo lajjAlu: / bhvAdau yuktapAThau apyetau prasiddhayanurodhAdiha paThitau // - 157 dhvajit saGge' / "pa: so0" 21398 iti se "svaaca" 2 // 345 iti patve "no vyaJjanasya0" 4 / 2 / 45 iti naluki pariSvajate / parokSAyAM tu AdeH eva patve " svaonavA" 4 / 3 / 22 iti parokSAyA vA kittve pariSasvaje, pariSasvaje / pari-ni-vipUrvasya " stusvaazca0 " // 3 / 49 iti avyavAye vA patve paryapvajata, paryasvajata; nyaSvajata, nyasvajata; vyaSvajata, vyasvajata / anusvAreccAnneTa , svatA, svaGkatum , pariSvaktaH / natrA nirdiSTasya anityatvAd iTi asva aiSTa / " janazo0" 4 / 3 / 23 iti ktvaH vA kilve sktvA, svakRtvA / ghaJi pariSvaGgaH, ktau svaktiH, pariSvaktiH // atha SAntaH seT ca // _ '158 jupaiti prItisevanayoH' / juSate, jujuSe, joSitA, joSitum / aiditvAt ktayorneT , juSTaH, juSTavAn / " dRvRg0 " 5 / 1140 iti kyapi juSyaH / vipi "sajuSaH" 20173 iti nirdezAt sahasya se, sasya rutve sajU: sajuSau / juSaNa paritarkaNe [ 9 / 411], "yujAdeH0" 3 / 4 / 18 iti vA Nici joSayati joSati // ityAcArya zrIhemacandraviracite svopajJadhAtupArAyaNe ticchavikaraNastudAdigaNaH saMpUrNaH / / 1. mudrite cAndradhAtupAThe tu olajI (6100) ityeva paThyate / (kSo. ta. Ti. pR. 235) /
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha rudhAdayaH (6) // atha rudhAdayaH navikaraNA varNakrameNa pradarzyante // - '1 rupI AvaraNe' / AvaraNaM vyApitvam / pitvaM rudhAditvajJApanArtham / IditvAt " IgitaH" 3395 iti phalavakartaryAtmanepade "rudhAM svarAta" 3 / 4 / 82 iti zna " nAstyoH0" 4 / 2 / 90 ityalluki " nAM0" 1 / 3 / 39 iti bahuvacanAd NatvA'pavAde ne runddhe / phalavato'nyatra "zeSAt0 " 3 / 3 / 100 iti parasmaipade ruNaddhi / rurudhe, rurodha / RdivAd " Rdicchavi0" iti vADi arudhat , pakSe sici " vyaJjanAnAm " 4 / 3 / 45 iti vRddhau arautsIt / Atmanepade "dhuDhastrAt" 4 / 3 / 70 iti sijaluki aruddha / karmakartari "rudhaH" 3 / 489 iti jicapratiSedhe aruddha gauH svayameva / " seH suddhAm" 4 / 3 / 79 iti sico luki dho vA rutve ca aruNastvam , aruNat tvam / anusvArecAnneT , roddhA, geddham , ruddhaH / " nAmyupAntya0" 5 / 1 / 54 iti ke rudhaH, prarudhaH / "grahAdibhyo.." 5 / 1153 iti Nini aparodhI, uparodhI / "samanuvyavA" 5 / 2 / 63 iti dhinaNi saMrodhazIlaH saMrodhI, anurodhI / "upapIDa0 " 5 / 4 / 75 iti Nami vrajoparodhaM gAH sAdayati; " tRtIyoktaM vA" 3150 iti vA samAsaH / pakSe brajenoparodham , baje uparodham / uNAdau " zuSISi0" ( u0 416) iti kiti ire rudhiram / / ___ atha cAntAvaniTau ca // .2 ripI virecane ' / virecanaM niHsAraNam / riGkte, riNakti, ririce, rireca / RdivAd vAGi aricat , arekSIt / anusvArevAnneT . rektA, rektum , riktaH / uNAdau " nInUrami0" ( u0 227 ) iti kiti the riktham / ricaNa viyojane ca [9 / 386 ], " yujAdeH0 " 3 / 4 / 18 iti vA Nici recayati, recati // _ '3 vipI pRthagbhAve' / viGkte, vinakti, vivice, viveca / RditvAd vA'Gi avicat , avaikSIt / Atmanepade tu " dhuD0 " 4 / 3 / 70 iti sijaluki avikta / anusvArenvAnneT , vektA, vektum , viviktaH / ghani "kte'niTa:0" 4 / 1 / 111 iti casya ke vivekaH //
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7] dhAtupArAyaNe rudhAdayaH (6) [ 279 atha jAnto'niT ca // '4 yunUMpI yoge' / yuGkte, yunakti, yuyuje, yuyoja / RditvAd vA'Di ayujat , ayokSIt / Atmanepade tu "dhuD" 4 / 3 / 70 iti sijluki ayukta / " utsvarAd" 3 / 3 / 26 ityAtmanepade udyukte, prayuGkte, neha, dvandvaM yajJapAtrANi prayunakti / yajJe yad yajJapAtraM tadviSayasyaiva yujyarthasya varjanAd iha Atmanepadam eva, randhane yajJapAtraM prayukte, yajJe dhanapAtraM prayukte / anusvArevAnneT , yoktA, yoktum , viyuktaH / yujic samAdhau [ 3111 ], yujyate // ___5 bhidaMpI vidAraNe' / bhinte, bhinatti, bibhide, vibheda / RditvAd vADi abhidat , abhaitsIt / Atmanepade tu "dhuDU" 4 / 3 / 70 iti sijluki amitta / anusvAreccAnneT , bhettA, bhettum / "radAda." 4 / 2 / 69 iti ktayostasya natve bhinnaH, bhinnavAn / bhittaM zakalam [ 4 / 2 / 81], minnam anyat / "kupyabhidya." 5 / 1 / 39 iti kyapi nipAtanAd bhinatti kUlAni iti bhidyo nadaH / "karmaNo'Na" 5 / 1172 ityaNi kASThabhedaH / " asarUpo." 5116 iti kvipi kASThabhit / " vetti0 " 5275 iti kiti ghure bhidyate svayameva bhiduraM kASTham / bhidAdhaGi bhidA vidAraNam , bhittiH anyA / uNAdau " kRtiputi" ( u0 76) iti kiti tike mittikA kuDyam / " vihAvizA0" (u0 354 ) iti karmakartari kelimaH, bhidelimaM kASTham / "Rjyaji0" ( u0 388 ) iti kiti re bhidram adaDham / "zupISi0 " ( u0 416) iti kiti ire bhidiraH azaniH / " nAmyupAntya0 " ( u0 609) iti kid :, midiH vajam / / / '6 chidrUpI dvaidhIkaraNe' / advaidhasya pRthaktve / chinte, chinatti, cicchade, ciccheda / RditvAd vA'Di acchidat , acchatsIt / Atmanepade tu "dhuD." 4 / 3 / 70 iti sijluki acchitta / anusvAretvAnneT , chettA, chettum , chinnaH / kvipi rajjucchit / "vetti" 5 / 275 iti kiti ghure chidurA rajjuH / midAdyaGi chidA dvaidhIbhAvaH / chitiH vicchittizcA'myA / uNAdau "Rjyaji." ( u0 388 ) iti kiti re chidram / "zuSISi0" ( u0 416) iti kiti ire chidira: unduraH / chidiraM zastram / " nAmyupAntya0" (u0 609) iti kid i., chidiH chettA parazuzca // 7 kSudrUpI saMpeSe' / kSunne, kSuNatti, cukSude, cukSoda / RditvAd vA'Gi akSudat , akSautsIt / Atmanepade tu " dhuD0" 4 / 3 / 70 iti sijluki akSutta /
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 7anusvArecAnneTa, kSottA, kSottam , kSuNNaH / uNAdau "Rjyaji0" (u0 388) iti kiti re kSudraH // '8 achapI dIptidevanayoH' / vamane'pyanye / chante, chagatti, cacchRde, caccharda, charditA, charditum / RditvAd vA'Gi acchradat , acchIt / Atmanepade tu acchardiSTa / asici sAdau " kRtacUta0' 4 / 4 / 50 iti veT , chadmati, chardiSyati / sici tu nityam iTi acchIt / gau De "RdavarNasya0" 4 // 2 // 37 iti Rto vA Rtve acicchradat , acacchardat / UditvAt ktvi veT , kRtvA, charditvA / veTatvAt ktayorneT , kRSNaH, ghRNmavAn / "Rdupaantyaad|" 5 / 1141 iti kyapi chyam / uNAdau " rucyaci0 " ( u0 989) iti isi chardiH vAntiH // 9 UpI hiMsA'nAdarayoH' / tante, tRNatti, tatRde, tatarda / RdivAd vA'Gi atRdat , atIt / Atmanepade tu atardiSTa / tarditA, taditum / asici sAdau "kRtacata0" 4 / 4 / 50 iti veTa , taya'ti, tardiSyati / sici tu atadIt / aditvAt ktvi veT, tRttvA, tarditvA / veT tvAt ktayorneTa , tRSNaH, SNavAn / uNAdau " padipaThi0" ( u0 607) ityo vitardiH; svArtha ke vitardikA ca vediH // 1 atha parasmaipadiSu cAntAstrayaH seTazca // 10 pRcaiH samparke' / "zeSAt 0 " 3 / 3 / 100 iti parasmaipade pRNakti, paparca, papRcuH / " vyaanAd deH0" 4 / 3 / 78 iti divo luki apRNak / saMpaciMtA / aiditvAt ktayorneT , saMpRktaH, saMpRktavAn / " samaH pRcai 0" 5 / 2 / 56 iti ghinaNi saMparkazIlaH saMparkI / ghani "kte'niTaH0" 4 / 1 / 111 iti ke parkaH / madhunA parkaH madhuparkaH / saMparkaH / pRcaiG saMparcane [ 2.50 ], pRkte / pRcaN saMparcane [ 9 / 385 ], " yujAdeH0 " 3 / 4 / 18 iti vA Nici saMparcayati, saMparcati // ___11 vRcaip varaNe' / vRNakti, vRGgaH, vRzcanti / divi avRNak / vavarca, vavRcuH, vaciMtA / aiditvAt ktayorneT , vRktaH, vRktavAn / ghani "kte'niTaH0" 4 / 1 / 111 iti ke varkaH / jAnto'yamityanye / jAnto'pi varjanArtha ityeke / vRkSanti, vavarja / pati vargaH //
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 ] dhAtupArAyaNe rudhAdayaH (6) '12 taJca 13 taaupU saGkocane' | / ca nakta / divi atanak / tataJca taJcitA taJcitvA / vedatvAt ktayoneMdra, taktaH, taktavAn ( u0 388 ) iti kiti re nyaGkavAditvAt katve tanmate audicyAd veTU, taGktA, taJcitA // 64 66 ktayoneMdra, taktaH, taktavAn / taktvA, takatvA, iTi taJjitvA; rudhAM 0 " 3|4|82 iti UdicAt ktvi veTU, taktvA, naluki 46 / Rjya ji0 " audidaya mityeke, atha jAntAH paJca // 4 13 taaupU ' / tanakti, tataJja / audiccAd veTU, taGkA, tazcitA / vedatvAt " janazo0 4 | 3 | 23 iti tAdeH ktvo vA ki ktvA " 4 / 3 / 29 iti kittvAbhAvAd na no luk / / 44 uNAdau takram / [ 281 ' 14 auM Amardane ' / " bhaje vA 4 | 3 | 45 iti vRddhau abhAbambhajyate / " bhanakti, babhaJja / iti vA naluki abhAji, aJji / 66 vyaJjanAnAm " kSIt / yaGi " japajabha0 4|1|52 iti pUrvasya mau ante anusvAreccAnneT, bhaGkA, bhaktum / oditvAt " sUyasyAdi0 " 4|2|70 iti kyostasya natve bhagnaH, bhagnavAn / " janazo0 4 | 3 | 23 iti tAdeH kkho vA kicce bhaktvA, bhaktvA | bhaJjibhAsi0 " 5|2|74 iti ghure bhaGguraM kASTham / ghaJi bhaGgA dhAnyavizeSaH, bhaGgo'nyaH || " 11 46 ' 15 bhujaMpU pAlanAbhyavahArayoH ' / abhyavahAro bhojanam / bhunakti bhuvam / bhoja / divi anakU / trANAdanyatra bhunajo0 3|3|37 ityAtmanepade haviH bhuGkte / bubhuje bhuta / anusvAreccAnne, bhoktA, bhoktum / gatyarthA 0 " " 46 5|1|11 iti vA kartari ke bhuktaH caitraH annam, pakSe karmaNi bhuktamannaM caitreNa / bhAve bhuktaM caitreNa / Nau " gatibodhA0 " 22225 ityaNikartuH karmatve I hArArtha 0 1 3 | 3 | 108 iti phalavatkartaryapi parasmaipade bhojayati caitraM payo maitraH / calyA " " RRvarNa 0 " 5 / 1 / 17 iti dhyaNi " kte'niTa 0 " 4 / 1 / 111 iti ge bhogyA 66 bhojaH / yujabhuja0 5|2|50 iti niNi bhogI iti a:, bubhukSA | uNAdau " rucibhujibhyAM kiSyaH " 36 19 4 / 2 / 48 bhUH / bhujo bhakSye " 4 / 1 / 117 iti gatvAbhAve bhojyam annam / "vyaJjanAd0 " 5|3|132 iti karaNe ghaJi " bhujanyubjaM " 4 / 1 / 120 iti nipAtanAd bhuja: pANiH, anyatra gatve guNe ca bhogaH ahikAyaH / " lihAdibhyaH " 5 | 1|50 ityaci 46 " / zaMsi0 " 5 / 3 / 105 ( u0 384 ) bhujiSya: 46
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 ] AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 15. dAsaH / " bhujeH kit " ( u0 802) iti yuH bhujyuH RSiH / "vizvAdvidi." (u0 956) ityasi vizvabhojA agniH / bhujota kauTilye [5 / 37], nibhujati // '16 anaup vyakti-mrakSaNa-gatiSu' / vyaktiH prakaTatA, mrakSaNaM ghRtAdisekaH / tatra kevalasya mrakSaNe eva vRttiH, sopasargavizeSasya tu zeSayoriti vivekaH / anakti, vyanakti / " anAto." 41169 iti pUrvasyA''tve ne'nte ca Anaa, AnaatuH / auditvAd veT , ajitA, aGgA / " sico'jeH" 4484 iti iTi AzrIta , AJjiSTAm / "RsmipU0" 4 / 4 / 48 iti sani iTi "na badanaM " 4 / 1 / 5 iti nasya dvitvAbhAve " svarAdeH0" 4114 iti jevitve ajijipati / "janazo0" 4 / 3 / 23 iti vA ktvaH kittve akRtvA, akUtvA, iTi ajitvA / veT tvAt ktayoneMT , aktaH, aktavAn / " kupyabhidya0 " 5 / 1 / 39 iti kyapi nipAtanAd AjyaM ghRtam / saMjJAyA anyatra " RvarNa0" 5 / 1 / 17 iti dhyaNi "kte'niTa0" 4 / 1 / 111 iti ge aGgyam / uNAdau " pATayaaibhyAmali:" ( u0 702 ) aJjaliH / " apheyaveriSThuH" ( u0 764 ) aJjiSThuH bhAnuH / " aJjariSNuH" (u0 771 ) aJjiSNuH tailAdi / " apheyarteH kit" (u0 777) iti tuni aktuH indraH / " asa " (u0 952) ityasi anaH snehaH // 17 ovijai bhayacalanayoH' / vinakti, viktaH, viveja / " vijesTi" 4 / 3 / 18 iti iTo GiccAd na guNaH, udvijitA, udvijitum / aiditvAt ktayorneT / oditvAt "sUyatyAdi0" 4 / 2 / 70 iti ktayostasya natve udvignaH, udvignavAn / ovijeti bhayacalanayoH [5 / 154 ], udvijate // atha tAntaH seTa ca // 18 kRtaipa veSTane' / kRNatti, kRntaH, cakarta, kartitA / sAdau asici "kRtacUta." 4 / 4 / 50 iti veTi kartyati, katiSyati / veTatvAt ktayorneT . kRttaH, kRttavAn / aiditvAd yaGlupi anekasvarAd api ktayorneTa , carIkRttaH, carIkRttavAn / "kvA" 4 / 3 / 29 iti kivAbhAvAd guNe katitvA / sici akartIt / uNAdau " kRtiputi0 " ( u0 76 ) iti kiti tike 'kRttikA / " kRtestarka ca" (u0 723) ityuH, tarkuH sUtraveSTanazalAkA // atha dAntaH seTa ca // 19 undaipa kledane' / unatti / " gurunAmyAdeH " 3 / 4 / 48 iti parokSAyA Ami undAJcakAra / unditA, unditum / sani " na badanaM0" 4 / 1 / 5 1. kRttikA: iti mu0||
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 ] dhAtupArAyaNe ruSAdayaH (6) [ 283 iti nasya dvitvAbhAve " svarAdeH0 " 4114 iti dereva dvitve undidiSati / aiditvAt ktayorneT , " RDI0 " 4 / 2 / 76 iti ktayosyasya vA natve samunnaH, samunnavAn , samuttaH, samuttavAn / " dazanAvoda0" 4 / 2 / 54 iti nipAtanAd ghani abodaH / mani audma, odmanI / uNAdau "dhradhRndi0" ( u0 29) iti kityake udakam / " undainaluk ca" ( u0 271 ) ityane odanaH / " Rjyaji0 " ( u0 388) iti kiti re udraH RSiH / samundanti' ArdIbhavanti velAkAle nadyaH asmAt iti samudraH / indra / iti tu " bhIvRdhi0" ( u0 387) iti re indateH / " mRdhundi0" (u0 399) iti kityare udaram / "vAzyasi0" ( u0 423) ityure unduraH / "Rjiripi." ( u0 567 ) iti kiti se utsaH prasravaNam // __ atha SAntAvaniTau ca // '20 ziSla~p vizeSaNe' / vizeSaNaM guNAntarotpAdanam / zinaSTi, vizinaSTi / kye viziSyate / vizizeSa / laditvAd aGi aziSat / anusvAreccAnneTa , zeSTA, zeSTum , ziSTaH / " RvarNa0 " 5 / 1 / 17 iti ghyaNi vizeSyaH / karmaNi Atmanepade " haziTo0" 3 / 4 / 55 iti saki vyazikSanta / pani vizeSaH / vinayAditvAt svArthe ikaNi vaizeSikaH / ziSaNa asarvopayoge [ 9 / 410], yujAditvAd vA Nici zeSayati / ali vizeSaH / pakSe zeSati / dhani zeSaH / / 21 pillaMpa sNcuurnnne'| "jAsanATa" 2 / 2 / 14 iti vA karmaNaH karmatve. " zeSe" 2 / 281 iti SaSThayAM caurasya pinaSTi, cauraM pinaSTi / hiMsArthAd anyatra dhAnAH pinaSTi / pAntatvAd " akakhAdya0 // 2 // 3180 iti nervA NatvAbhAve pranipinaSTi / pipeSa / laditvAdaGi apiSat / karmaNi Atmanepade "haziTo." 3 / 4 / 55 iti saki apikSanta / anusvArecAneTa , peSTA, peSTum , piSTaH / ghaji niSpeSaH / "zuSkacUrNa" 64 / 60 iti Nami zuSkape pinaSTi / evaM cUrNapeSam , rUkSapeSam / " svasnehanArthAt 0" 5 / 4 / 65 iti Nami tailapeSa pinaSTi / uNAdau " piSeH pipiNyau ca" ( u0 36 ) ityAke pinAkaM rudradhanuH, piNyAkaH tilakhalaH // atha sAntaH seT ca // -- 22 hisu 23 tRhapa hiMsAyAm ' / uditvAd ne hinasti, jihiMsa / divi " vyaanAd deH, " 4 / 3 / 78 iti divo luki sasya datve ca ahinat / 1. ntyI0 iti mu0 //
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 26" seH maddhAM0" 4 / 3 / 79 iti sico luki sasya vA rutve ca ahinaH tvam , ahinat tvam / "hudhuTo0" 4 / 2 / 83 iti hai: dhau " so dhi vA" 4 / 3 / 72 iti so vA luki hindhi, hinddhi / hiMsitA, hiMsitaH / aci hiMsaH / " nindahiMsa0" 5 / 2 / 68 iti Nake hiMsAzIlaH hiMsakaH / " smyajasa0" 5 / 2 / 19 iti re hiMsraH / "kteTo0" 5 / 3 / 106 ityaH, hiMsA / uNAdau "khalihisibhyAmInaH" ( u0 286) hiMsInaH zvApadaH / " kazapR0 " ( u0 418 ) iti Ire hiMsIro hiMsraH / "hiMseH sim ca " ( u0 588 ) iti he. siMhaH // atha hAntaH seT ca // '23 tRhap' / "tRhaH znAdIt " 4362 iti tRNeDhi / divi atNeT / tataI, tarhitA, vRhitaH / tRNam iti tu "bhrUNataNa" ( u0 186) iti nipAtanAd Ne tarateH // ___ atha AtmanepadiSu dAntAvaniTau ca // '24 khidipa dainye ' / idicAd " iGitaH0" 3 / 3 / 22 ityAtmanepade khinte, cikhide / anusvArecAd neT , khettA, khinnaH / sidica dainye [3 / 116], khidyate / khidaMta parighAte [ 5 / 12 ], khindati // 25 vidipa vicAraNe' / vinte, vivide / anusvAreccAnneTa , vettA / "RhI." 4 / 2 / 76 iti ktayostasya vA natve vinaH, vinavAn , vittaH, vittavAn // atha dhAntaH seT ca // * 26 jiindhapi dIptau' / inddhe / "dhuTo dhuTi sve vA" 113148 iti daluki indhe / " jAgrupa0 " 3449 iti parokSAyA vA Ami samidhAMcakre, samIdhe / indhitA / editvAt ktayorneT , jIvAt sati te samiddhaH, samiddhavAn / karmaNo'Ni "bhrASTrAgneH0" 3 / 2 / 114 iti me bhrASTramindhaH, agnimindha: / kvipi agnIt / saMpadAdivivapi samit / " dazanA0" 4 / 2 / 54 iti nipAtanAd no luki ghani edhaH / uNAdau "Rjyaji0 " ( u0 388 ) iti kiti re vIbhraM vimalam / "yendhimyAM0" (u0 968) ityasi, edhAdeze ca edhaH // ityAcAryazrIhemacandraviracite svopajJadhAtupArAyaNe navikaraNaH pid rudhAdigaNaH sampUrNaH //
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha tanAdayaH (7) // atha tanAdaya: uvikaraNA varNakrameNa pradarzyante, tatra ubhayapadiSvAdau nAntAH sapta seTazca // '1 tanUyI vistAre' / yittvaM tanAditvajJApanArtham / IditvAd -- IgitaH " 3 / 3 / 95 iti phalavakartayAtmanepade " kRgatanAdeH0 " 3 / 4 / 83 ityau ca tanute / phalavato'nyatra "zeSAt " 3 / 3 / 100 iti parasmaipade tanoti / "vamyaviti" 4 / 2 / 87 iti vA uto luki tanvaH, tanmaH; tanuvaH, tanumaH / tathAsoH " tanmyo vA0" 4 / 3 / 68 iti vA sijanayoH lup na ceT , atata, ataniSTa, atathAH, ataniSThAH / " tanaH kye" 4 / 2 / 63 iti nasya vA''tve tAyate, tanyate / tene, tatAna, tanitA, tanitavyam / " ibudha0 " 4 / 4 / 47 iti sani veT , "tano vA" 4 / 1 / 105 iti vA dIrgha titAMsati, titaMsati, pakSe titaniSati / UditvAt kvi veTa , " yamirami0" 4 / 2 / 55 iti naluki tatvA; iTi tanitvA / vedatvAt ktayorneTa , tataH, tatavAn / " tanvyadhI0" 5 / 1164 iti Ne tAnaH, avatAnaH, vitAnaH / " tikRtI" 5 / 1171 iti tiki " na tiki0" 4 / 2 / 59 iti dIrghanalukoramAve tantiH tantrIH / vipi "gatikArakasya0" 3 / 2 / 85 iti dIrgha "gamAM0" 4 / 2 / 58 iti naluki parItat / ghani vitAna:, saMtAnaH, ekatAna: / striyAM ktau tati: paGktiH / "yapi" 4 / 2 / 56 iti naluki pratatya, vitatya / uNAdau " susi-tani-tuserdIrghazca vA" ( u0 203) iti vA kiti te tAta: pitA, tataM vAdyavizeSaH / "kRdhUtani0" ( u0 440) iti kiti sare tasaraH kauzeyasUtram , 'tasaraH sUtraveSTanam / sarastu paTTasUtram ityeke / "T" (u0 446) iti vaTi tantraM pradhAnam / " kuguvali0" ( u0 365 ) ityanye tanayaH putraH / "bhRmRta0" ( u0 716 ) ityuH tanuH / " kRsikammi0 " ( u0 773) iti tuni tantuH / " kRSicami0" ( u0 829 ) ityUH, tanUH kAya: / " tanerDauH" ( u0 748) sanvat ca, titauH parivapanam / "taneDva ca" (u0 872) tvak / tokaM tuka iti ca tauteH ke kiki ca / taNDula ityapi taNDeH ule // 1. trasaraH sUtraveSTanam , a. ci. 1577, tasaraH sUtraveSTanam , sarastu paTTasUtram / (kSI. ta. 261) //
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 22 SayI dAne ' / " SaH so0" 2 / 3 / 98 iti se nimittAbhAvAd Nasya ne sanute sanoti / " vyaJjanAde: " 4 / 3 / 47 iti vA'to vRddhau asAnIt , asanIt / " tanmyo vA0" 4 / 368 iti sijnayoH vA lupi "sanastatrA0" 4 / 3 / 69 iti vA''tve asAta, asata, asaniSTa; asAthAH, asathAH, asaniSThAH / sene, sasAna, sanitA, sanitum / " ivRdha0" 4 / 4 / 47 iti sani veTa , "nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti Satve " sani" 4 / 2 / 61 ityAtve siSAsati, pakSe sani SatvabhRte "NistorevA0" 2 / 3 / 37 iti niyamAd na patvam ; sisaniSati / UdicAt vitva veTa , " AH khani0" 4 / 2 / 60 ityAtve sAtvA, pakSe sanitvA / veTatvAt ktayoneMT , sAtaH, sAtavAn / "ye navA" 4 / 2 / 62 ityAtve sAyate, sanyate / "tikRtI0 " 5 / 1 / 71 iti tiki " na tiki0" 4 / 2 / 59 iti dIrghanalugabhAve santiH / " to sana0" 4 / 2 / 64 iti vA''tvanalukoH, sAtiH, satiH / " sAtiheti0" 5 / 3 / 94 iti ktau sAtiH uNAdau " kuvApA0" ( u0 1) ityuNi sAnuH prasthaH / / ___ 3 kSaNUg 4 kSiNUyI hisAyAm ' / " svarNAt " 213 63 iti nasya Natve kSaNute, kSaNoti, cakSaNe, cakSANa / " vyaJjanAdeH " 4 / 3 / 47 iti vA vRddheH "na vijAgR0" 4 / 3 / 49 iti pratiSedhe akSaNIt / kSaNitA / UdicAt ktvi veT , " yamirami0 " 4 / 2 / 55 iti naluki kSatvA, iTi kSaNitvA / veTtvAt / ktayorneT , kSataH, kSatavAn / "na tiki0 " 4 / 2 / 59 iti dIrghanalukoH pratiSedhe "mnAM" 1 / 3 / 39 iti NatvApavAde nasya ne kSaNutAt kSanti: / striyAM ktau kSatiH / / '4 kSiNUyI' / " raghuvarNAt0 " 2 / 3 / 63 iti nasya Ne guNaM necchatyeke; kSiNute, kSiNoti; cikSiNe, cikSeNa, kSeNitA, kSeNitum / UditvAt ktvi veTa , " yamirami0 " 4 / 2 / 55 iti naluki kSitvA / iTi " vo vyaanAdeH " 4 / 3 / 25 iti vA kinve kSiNitvA kSeNitvA / veTtvAt ktayorneTa , kSita:, kSitavAn / "tikRtI0" 5 / 1171 iti tiki " na tiki0 " 4 / 2 / 59 iti dIrghanalukoH abhAve " mnAM0" 113 / 69 iti NatvApavAde nasya ne kSintiH, to kSitiH / amuM na paThantyeke // '5 RNUyI gato' / " raghuvarNAt " 2 / 3 / 63 iti nasya Ne "laghoH0" 4 / 3 / 4 iti guNe aNute, arNoti / " anAto." 4 / 1 / 69 iti pUrvasya Atve ne'nte ca AnRNe, AnarNa / arNitA, arNitum / sani " ayi ra:" 4 / 116
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8] dhAtupArAyaNe tanAdayaH (7) [ 287 iti rasya pratiSedhe " svarAdeH0" 4 / 1 / 4 iti ne: eva dvitve aNiniSati / adicAt ktvi veTa , "yamirami0 " 4 / 2 / 55 iti naluki RtvA / iTi " ktvA" 4 / 3 / 29 iti kivAbhAvAd guNe arNitvA / vedatvAt ktayorneT , RtaH, RtavAn / to RtiH // 6 tRNUyI adane' / adAne ityanye / " rapRvarNAt0 " 2 / 3 / 63 iti nasya Natve taNute, tarNoti, tatRNe, tatarNa, tarNitA, tarNitum / UdicAt ktvi veTa , " yamirami0 " 4 / 2 / 55 iti naluki tRtvA / iTi " ktvA" 4 / 3 / 29 iti kittvAbhAve tarNitvA / veTtvAt ktayorneTa , tRtaH, tRtavAn / "tikRtau0" 5 / 1 / 71 iti tiki "na tiki0" 4 / 2 / 59 iti dIrgha nalukoH abhAve " mnAM0" 1 / 3 / 39 iti NatvApavAde nasya ne tRntiH / ktau tRtiH // '7 ghRNUyI diiptau'| " laghoH" 43 / 4 iti guNe " raghuvarNAta." 2 / 3 / 63 iti nasya Ne ghaNute, parNoti, jaghRNe, jagharNa, gharNitA, gharNitum / adicAt kvi veTa , " yamirami0 " 4 / 2 / 55 iti naluki ghRtvA / iTi " ktvA" 4 / 3 / 29 iti kivAbhAve gharNitvA / veTtvAt ktayorneTa , ghRtaH, ghRtavAn ghRtam / "tikatau0 " 5 / 1171 iti tiki "na tiki0" 4 / 2 / 55 iti dIgha nalukorabhAve "mnAM0" 113 / 39 iti nasya NApavAde ne ghRntiH / NAnto'yamityeke, tanmate " tavargasya 0" 1 / 3 / 60 iti tasya Te ghaNTiH / " nAmyupAntya0" 5 / 1154 iti ke ghRNA / to ghRtiH / uNAdau " nAmyupAntya0" ( u0 609) iti kid iH, ghRNiH / uvikaraNe RNU-tRNU ghRNUdhAtUnAM guNaM necchantyeke; RNute, RNoti; tRNute, tRNoti; ghRNute, ghRNoti / akAropAntyo NAntazcAyamiti zivaH; ghaNoti, jaghANa; ghataH, ghatavAn / tiki ghaNTiH / / - athAtmanepadinau nAntau seTau ca // ___ 8 vayi yAcane ' / idivAd " iGitaH0" 33 22 ityAtmanepade vanute / "anAdezAdeH0" 4 / 1 / 24 iti etvasya " na zasa-dada." 4 / 1 / 30 iti pratiSedhe vavane / vanitA, vanitum / adiccAt ktvi veTa , " yamirami0" 4 / 2 / 55 iti naluki vatvA, iTi vanitvA / veTtvAt ktayorneTa , vataH, ktavAn / Nau "kagevanU0" 4 / 2 / 25 iti hUsve avavanayati, saMvanayati / anupasagasya tu "jvala-bala." 4 / 2 / 33 iti vA hasve vAnayati, vanayati / "tikRtI" 5 / 171 iti tiki " na tiki0" 4 / 2 / 55 iti dIpa nalukoH abhAve vantiH /
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 9najasamAse avantiH rAjA / to patiH / uNAdau "vanikaNi0" ( u0 162) iAta The vaNThaH 'abhiniviSTaH / " panivapibhyAM Nit" (u0 421) iti Ire vAnIraH vetasaH / vaniSThuH iti tu vanipUrvasya tiSThateH kityau / vana pana bhaktI [11329-330 ], vanati // 9 manUyi bodhane' / manute, mene / "tabhyo vA." 4 / 3 / 68 iti nasicoH vA lup, na ceT , amata, amaniSTa, amathAH, amaniSThAH / manitA, manitam / UditvAt vitva veTa , " yamirami0" 4 / 2 / 55 iti naluki ' matvA / iTi manitvA / veTtvAt ktayorneT , mataH, matavAn / maniMca jJAne [3 / 120 ], manyate // ityAcAryazrIhemacandraviracite svopajJadhAtupArAyaNe uvikaraNo yittanAdigaNaH sampUrNaH // 1. anabhini' iti mu0, saM0 pratau ca / ani viSTaH ityuNAdivivaraNe //
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha krayAdayaH (8) // atha krayAdayaH nAvikaraNA varNakrameNa prastUyante, ttraa''dau| '1 DukrIMgz dravyavinimaye' / vinimayaH parivartaH / zivaM krayAditvajJApanArtham / gittvAd " IgitaH " 3 / 3 / 95 iti phalavakartaryAtmanepade "krayAdeH " 32479 iti znA, " eSAmI0" 4 / 2 / 97 iti tasya Itve krINIte / phalavato'nyatra " zeSAt " 3 / 3 / 100 iti parasmaipade, krINAti / "parivyavAt" 3 / 3 / 27 ityAtmanepade parikrINIte, vikrINIte, avakrINIte / "nazcA0" 4 / 2 / 96 iti na Alluki krINanti / "saMyogAt " 2 / 1 / 52 iti iyi cikriye / "nAmino0" 4 / 3 / 51 iti vRddhau cikrAya / "gau krIjI." 4 / 2 / 10 ityAtve krApayati / anusvAreccAnneT , kretA, ketum / " parikrayaNe" zarA67 iti vA caturthI zatAya parikrItaH, pakSe karaNe tRtIyaiva, zatena prikriitH| "krItAt karaNAdeH" 2 / 4 / 44 iti DyAm azvakrItI / "ya ecA." 5 / 1 / 28 iti ye "krayya: krayArthe " 4 / 3 / 91 iti nipAtanAt ayi krayyA gauH, tadarthAdanyatra kreyam / " ninye vyApyAd" 5 / 1 / 159 itIni somavikrayI, nindyAdanyatra, "karmaNo'Na" 5 / 1172 dhAnyavikrAyaH / aci ali ca krayaH / DivacAt trimaki krItrimam / uNAdau "krIkali0" (u0 38) itIke krayikaH kraMtA / " kAvAcI0 " ( u0 634 ) iti No kreNiH krayavizeSaH // athedanto'niT ca // 2 piMgu bandhane' / "paH so0 " 2 / 3 / 98 iti se sinIte, sinAti / popadezaccAd "nAmyantasthA0" 2 / 3 / 15 iti pe siSye, siSAya / "sici parasmai0" 4 / 3 / 44 iti vRddhau asaiSIt / " NistorevA0 " 2 / 3 / 37 iti niyamAt sani na patvam , sisIpati / anusvAreccAnneT setA, setum / " seAse0 " 4 / 2 / 73 iti ktayostasya natve sino grAsaH svayameva / sinotereva natvamityeke, tanmate sito grAsaH svayameva / karmakarturanyatra sitaH pAzena / piMgaTu bandhane [ 4 / 2], sinute, sinoti / / 37
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 290] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 3athedantAstrayo'niTazca // '3 prIMgaza tRptikAntyoH' / kAntiH abhilASaH / prINIte, prINAti / pipriye, piprAya / anusvAreccAnneTa , pretA, pretum , prItaH, prItavAn / Nau "dhUgazrIgoH0" 4 / 2 / 18 iti ne prINayati / " nAmyupAntya" 5 / 154 iti ke priyaH / " sthAdibhyaH" 5 / 3 / 82 iti karmaNi ke priyaH / prIMca prItI [3 / 110 ], prIyate / zrIgaNa tarpaNe [9 / 378 ], " yujAdeH0" 34 / 18 iti vA Nici prINayati, prayate, prayati // '4 zrIMgA pAke' / zrINIte, zrINAti, zizriye, zizrAya / anusvArecAneTa , zretA, zretum , zrItaH, zrItavAn / ktau zrItiH // 5 mIMgaza hiMsAyAm ' / mInIte, mInAti / " adurupasargA0 " 2377 iti Ne pramINAti / ekadezavikRtasyA'nanyatvAt pramINIte / mimye, mamau / yabakiGati "migamIgo0" 4 / 2 / 8 ityAtve pramAya / Nau pramApayati / anusvAreccAnneTa , mAtA, mAsyati khalacali tu nA''tvam , durmayaH / aci ali ca mayaH, pramaya: viGati pramItaH, pramItavAn . pramemIyate / " mimImA0 " 4 / 1 / 20 iti sani svarasyeti dvitvAbhAve ca pramitsate, pramitsati / " zAmrayudhi0" 5 / 3 / 141 iti khalapavAde'ne durmAnam , sumAnam / uNAdau "mImasi0" ( u0 427) ityUre bAhulakAnA''tvam , mayUraH // athodantAvaniTau ca // 6 yuMgaza bandhane' / yunIte, yunAti, yuyuve, yuyAva / anusvAretvAnneT , yotA, yotum , yuyuSati / " ivRdha0" 4 / 4 / 47 iti veTi yiyaviSati / " nIdAv0 " 5 / 2 / 88 iti truTi yotram / yuk mizraNe [ 2222 ], yauti, yavitA / yuNi jugupsAyAm [9 / 237 ], yAvayate // '7 skuMgA aaprvnne'| ApravaNam uddharaNam / " stambhU-stambhU0" 3 / 4 / 78 iti znAH nuzca, skUnIte, skunAti, skunute, skunoti / cuskuve, cuskAva / anusvAretvAnneTa , skotA, skutaH, skutavAn / / ___ athodantau seTau ca // ___8 nUgaza zabde ' / knUnIte, knUnAti, cuknuve, cuknAva, anAvIt / knavitA / kiti " uvarNAt " 4 / 4 / 58 iti neT , knUtaH, knUtavAn , knUtvA //
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 ] dhAtupArAyaNe krayAdayaH (8) 9 hiMsAyAm ' / gatAvityanye / druNIte, druNAti, dudruve, dudrAva, adrAvIt , dravitA, dravitum // atha hAntaH seT ca // 10 grahIza upAdAne' / upAdAnaM svIkAraH / "grahavazca0" 41184 iti vRti gRhIte, gRhNAti, jagRhe, jagrAha / " gRhNo0 " 4 / 4 / 34 iti iTo dIrdhe grahItA, grahItum / "vyaJjanAdeH0" 4 / 3 / 47 iti vA vRddheH "na vijAgR0" 4 / 3 / 49 iti pratiSedhAd agrahIt / "rudavida0" 4332 iti ktvAsanoH kittve gRhItvA / " 'grahaguhazca0 " 4 / 4 / 59 iti sani neTa , jighakSati / bhAvakamaNo: "svaragraha" 3469 iti vA jiTi grAhiNyate, grahISyate, agrAhiSAtAm , agrahISAtAm , grAhiSISTa, grahIpISTa, grAhitA, grahItA / "padAsvairi0" 5 / 1 / 44 iti kyapi pragRhya padam , avagRhya padam ; gRhyakA ime paratantrA ityarthaH / grAmagRhyAH grAmAd bAhyA ityarthaH, pakSye'rjunagRhyAH / "gehe" 5 / 1155 iti ke gRham / "vA jvalAdi0" 5 / 1162 iti Ne grAho jalacaraH, pakSe'ci grahaH sUryAdiH / " grahAdibhyo0 " 51153 iti Nini grAhI / "asarUpo." 5 / 1 / 16 iti Nake grAhakaH / tRci grahItA / " dhanurdaNDa 0" 5 / 1192 ityaNapavAde'ci dhanugrahaH, daNDagrahaH, sarugrahaH ityAdi / " sUtrAd dhAraNe" 5 / 1193 sUtragrahaH, dhAraNAdanyatra "karmaNo'Na" 5 / 1 / 72 ityaNi sUtragrAhaH / " rajaHphale." 5 / 1 / 98 ityau rajograhiH, sUtranipAtanAd etve phalegrahiH, malagrahiH / "sRglahaH0" 5 / 3 / 31 ityali nipAtanAd glahaH akSANAm / " varSa vighne0 " 5 350 iti vAli avagrahaH, pakSe ghaji avagrAhaH / "prAd razmi0" 5 / 3 / 51 iti vA'li pragrahaH, pragrAhaH, rajju: tulAsUtraM ca / utpUrvasya "grahaH " 5 / 3 / 55 iti pani udyAhaH / "nyavAcchApe" 5 / 3 / 56 'nigrAhaH te vRSala bhUyAt ' / evam avagrAha: / "prAllipsAyAm " 5 / 3 / 57 ' pAtrapragrAheNa carati piNDapAtArthI ' / " samo muSTau " 5 / 3 / 58 saMgrAhaH muSTerdADhayam / " yajJe grahaH" 5 / 3 / 65 pUrvaparigrAhaH, uttaraparigrAhaH, vederyajJAGgabhUtAyA grahaNavizeSaH / striyAM ktau " tehAdibhyaH" 4 / 4 / 33 itITi gRhIti:, nigRhItiH / "kRgagraho." 5 / 4 / 61 iti Nami jIvagrAhaM grahItaH / " hastArthAd graha0" 5 / 4 / 66 iti Nami hastena grahaNaM hastagrAhaM gRhNAti / " nAmnA grahA0 " 5 / 4 / 83 iti gami nAmAni grahItvA nAmagrAham , 1. graha gRha iti mu0 // 2. sani veTa ji iti mu0 //
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 10 nAmAni grAham Ahvayati, " tRtIyoktaM vA" 31150 iti vA samAsaH / uNAdau " RmR0 " ( u0 638 ) ityaNau grahaNiH pravAhikA // atha krayAdyantargaNaH vAdiH "khAdehasvaH " 4 / 2 / 105 iti svaprayojanaH pradazyate // tatrodantAstrayaH seTazca // * 11 pUga pavane' / pavanaM zuddhiH / " vAdeH0" 4 / 2 / 105 iti hrasve punIte, punAti / pupuve, pupAva, pavitA, pavitam / kiti " uvarNAt " 4 / 4 / 58 iti neTa , pUtaH, pUtavAn / nAze " pUdivi0" 4 / 2 / 72 iti ktayostasya natve pUnA yavAH, nAzAdanyatra pUtaM dhAnyam / " puva0 " 5 / 2 / 85 iti itre pavitro'rhan / "RSinAmnoH karaNe" 5 / 2 / 86 pavitraH RSiH, pavitraM darbhAdi / "halakroDA." 5 / 2189 iti traTi halamUkasyoH potraM mukhamityarthaH / "nirabheH0" 5 / 3 / 21 iti ghaji niSpAvaH / " na khyApUga0 " 2 / 3 / 90 iti pratiSedhAt " svarAt " 2 / 3 / 85 iti NatvAbhAve'naTi prapavanam , paripavanam / No "Ne " 2 / 388 iti NatvavikalpAbhAve prapAvanam , paripAvanam / uNAdau " hudga0" (u0 863) iti tR: potA Rtvik / "putrAdayaH" ( u0 455 ) iti tre nipAtanAt putraH / pUGa pavane [ 11600 ], pavate / / atha pvAdyantargaNo lvAdiH "RlyAdeH" 4 / 2 / 68 iti natvArthaH prdrshyte|| 12 lUgA chedane' / " vAdeH0" 4 / 2 / 105 iti hasve lunIte, lunAti / luluve, lulAva, lavitA, lavitum / sani " grahaguhazca0 " 4 / 4 / 59 iti neT , lulUpati / Nau sani "ontisthA0 " 4 / 160 iti pUrvasyotaH itve lilAvayiSati / Nau De " asamAnalope0 " 4 / 1 / 63 iti samvacce alIlavat / kiti " uvarNAt" 4 / 4 / 58 iti 'neT , " RlvAdeH0" 4 / 2 / 68 iti ktaktInAM to natve lUnaH, lUnavAn , lUniH / " amRlyo0 " 5 / 1 / 69 ityake sAdhu lunAti lavakaH / "lU-dhU-mU0" 5 / 2 / 87 iti ne lUyate'nena lavitram / " nirabheH0" 5 / 3 / 21 ityalapavAde pani abhilAvaH / uNAdau "dhAlU." ( u0 70 ) ityANake lavANakaH kAlaH / " zIbhI0" ( u0 71.) ityAnake lavAnako dAtram / " lUmro vA" ( u0 202) iti vA kiti te lUtA kSudra 1. veTa iti mu0 //
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 ] dhAtupArAyaNe krayAdayaH (8) [ 293 jantuH, lotaH vastaH / " svarebhya0 " ( u0 606 ) ityau laviH dAtram / 14 " 46 lUdhU0 ( u0 679 ) iti kiti nau lUni lavanaH / man " ( u0 911) iti mani loma | 4 46 " 44 13 thU kampane ' / vAditvAd hUsve dhunIte, dhunAti / dudhuve, dudhAva | dhUmAditaH " 4|4|38 iti ved, dhotA, dhavitA / dhUga sustoH 0 4|4|85 itITi adhAvIt / Nau " dhUgaprIgo0 " 4 / 2 / 18 iti ne vidhUnayati / kiti " varNAt " 4|4|58 iti neT, " RtvAdeH 0 " 42268 iti ktaktInAM to natve dhUnaH dhUnavAn dhUniH / dhUgUdra kampane [ 46 ], dhUnute, dhUnoti / dhUt vidhUnane [ 5116 ], dhavati / dhUgUNa kampane [ 91379 ], yujAdivAd vA Nici dhUnayati, dhavate, dhavati // 66 * atha RdantAstrayaH seTazca // 4 "" 66 iT sijA 19 17 14 svagUzU AcchAdane ' / pvAditvAd hUsve stRNIte, stRNAti / " skU cchato. " 4 338 iti guNe tastare / gavi tastAra | " vRto navA0 4 / 4 / 35 iti vA iTo dIrghe svaritA, starItA; Astaritum AstarItum / ziporAtmane " 4 4 36 iti veTU, AstariSTa, AstarISTa / " RvarNAt " 4 | 3 | 36 iti sicaH kice AstISTa / AstaripISTa, AstIrSISTa / sani " ivRdha0 4|4|147 iti ve, AtistariSati, AtistarISati AvistIrSati / i ." RvarNazri0 4|4|57 iti neTU, "RtvAdeH0 4 2068 iti ktaktInAM to ne AstIrNaH, AstIrNavAn, AstIrNiH / Nau Ge sanvadbhAvApavAde "smRdutvara0 " 4|1|65 iti pUrvasyAtve atastarat / AstAryaH / 4" ajJetraH prastaraH / verazabde 0 5369 iti ghaJa paTasya vistAraH; zabde tu vAkyavistaraH | " chandonAmni " 5|3|70 viSTArapaGkiH / ' vRkSAsanayoH viSTaraH; ubhaya " veH khaH 2 / 3 / 23 iti Satvam / " avAt tRstRbhyAm " 5 / 3 / 133 iti karaNAdhAre ghaJi avastAra: / ali ghe vA staro vastrabhedaH / uNAdau "tRstRtandri0 " ( u0 711 ) iti IH starIH zayyA | starImA prAvAraH || " RRvarNa 0 5 / 1 / 17 iti dhyaNi 5368 ityapavAde ghaJi zaGkhaprastAraH / yajJe tu 66 99 " 46 1. vRkSAsanovi iti mu0, tulanA / 77 " 11 " suhRbhR0 ( u0 918 ) iti Imani
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 15 4 66 4|2|105 iti hUsve kRNIte, 46 19 66 19 15 kRza hiMsAyAm vAdeH0 kRNAti / "skRcchato 0 " 4|3|8 iti guNe cakare, cakAra / vRto navA0 4|4|35 iti iTo vA dIrghe karitA, karItA | sana ivRdha0 veTi cikariSate, cikarISate, cikIrSati / kiti " RvarNazri0 " nedU, RRvAdeH 0 4268 iti ne kIrNaH kIrNavAn kIryate / uNAdau kagaza 0 " ( u0 441 ) iti varaTi karbaro vyAghaH / karbarI bhUmiH / " kRpakaTi0 " ( u0 589 ) ityahe karaho dhAnyAvapanam / hUsvAnto'yamityeke / kRt vikSepe [ 5/20 ], kirati // 46 46 666 294 ] 66 44 I pvAdeH0 '16 vRgUz varaNe ' skRcchato. " 4 | 38 iti guNe 4|4 | 35 iti iTa vA dIrghe varitA, varItA iti neTU, " RtvAde: 0 " 66 iSudha0 4|4|47 iti dr zr " 46 "" " " 4 / 2 / 105 iti hrasve vRNIte, vRNAti / vavare, 46 " vavaruH / vRto navA0 / kiti " RvarNazri0 " 4|4|57 4 / 2268 iti ne varNaH, varNavAn vUrNiH / si vivariSati, vivarIpati, buvRrSati / uNAdau 64 R0 " ( u0 196 ) ityuNe varuNaH; tasya bhAryA " varuNendra0 2462 iti GyAm Ani cAnte varuNAnI / hUsvAnto'yamiti nandI || atha parasmaipadiSu Adanto'niT ca // 64 " : 17 jyAMzu hAnau ' / vayohAnau ityeke / zeSAt 0 parasmaipade jyAvyadha0 4|1|81 iti vRti " 64 " " 99 dIrghamavo 0 vAdeH0 4 / 2 / 105 iti hrasve jinAti 4|1|71 iti pUrvasya itye jijyo / thavi " ' sRjidRzi 0 jijyitha, jijyAtha / anusvArevAnneTU, jyAtA, jyAtum 4 / 2 / 68 iti ne jInaH, jInavAn / striyAM ktimapIcchantyeke, 5 / 3 / 118 iti anau jyAni: / aNapavAde " Ato Do0 " 5 1276 iti brahmajyaH / jyazca yapi " 4|1|76 iti vRdabhAve prajyAya / jina iti tu 66 46 jIN 0 " ( u0 261 ) iti kiti ne jayateH // 4|4|47 iti 4|4|57 iti kIrNiH / kye , / " 3|3|100 iti 4|1|103 iti " jyAvyevyadhi0 " 4|4|78 iti veTi jIvA / " RtvAdeH0 " dd jIniH / "glAhA 0" athedantAzcatvAro'niTazca // 64 '18 rIzU gatireSaNayoH / reSaNaM hiMsA / pvAdeH0 42 105 iti hUveriti / raya / " yo'nekasvarasya " 2|1|56 iti yatvasya bahiraGgatvena
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 ] dhAtupArAyaNe kyAdayaH (8) 66 22 svAdeH0 2 1/63 iti dIrgha mantara riryu: / Nau " atirI0 " 4 / 2 / 21 iti pau " repayati / anusvAreccAT, retA, retum / rINaH, raNavAn, rINi: / 66 [ 295 pratyasiddhatvAt pUrvasya dIrghAbhAve riryatuH, 64 / 44 lolaH "" ' 19 lIMz leSaNe ' " pvAde: 0 " 4 / 2 / 105 iti hUsve linAti, lilAya / Nau " lIlino0 " 3 3 90 ityAtmanepade Atve ca jaTAbhirAlApayate, zyeno vartikAmullApayate / yavakGiti "lIlIno0 " 4 29 iti vA''tve vilAya, vilI / anusvArevAnneT, vilAtA, viletA / 4216 iti le vilAlayati, pakSe " artirI0 " 4 / 2 / 21 iti pau vilApayati / " liyo0 " 4 / 2 / 15 iti ne ghRtaM vilInayati, pakSe "nAmino0 " 4|3|51 iti vRddhau ghRtaM vilAyayati / " RtvAdeH 0 " 4 2268 iti to ne lInaH, lInavAn, lIniH / lIMca leSaNe [ 3|105 ], lIyate / lINa dravIkaraNe [ 92376 ], yujAditvAd vANici ghRtaM vilInayati, vilayati // vAna, 46 puspau " 4 | 3 | 3 iti guNe RtvAdeH0 4 / 2 / 68 iti to ne " ca sravaNe [ 3|104 ], rIyate // 66 " 20 blIMzU varaNe ' / gatAvityanye / vAdeH0 4 / 2 / 105 iti sve niti / vilAya / yA'pavAde " saMyogAt " 2 / 1 / 52 iti iyi viliyatuH, viliyu: / anusvArecAneTU, bletA vletum / " RtvAdeH0 4268 iti to ne vlInaH blInavAn, vlIniH / Nau " artirI0 " 4 / 2 / 21 iti pau " puspau" 4 | 3 | 3 iti guNe vlepayati // " 44 46 66 ' 21 vIM gatau ' / vAde:0 4 / 2 / 105 iti hrasve vinAti, lilvAya / yA'pavAde " saMyogAt " 211152 iti ithi lilviyatuH / anustrArevAneT, lvetA, lvetum / RtvAdeH0 4 / 2 / 68 iti to ne lvIna, lvInavIni: / vAditvamasya necchantyeke, tanmate hUsvAbhAve vInAti / RtvAde: 0 " 4/2/68 iti natvAbhAve lvItaH, lvItavAn lvItiH / lpIMgU 19 zleSaNe ityapyeke paThanti, " vAdeH0 " 4 / 2 / 105 iti hUsve lpinAti / 4. RtvAdeH0 4268 iti to ne lpInaH, lpInavAn, lpIniH // atha RdantA ekAdaza seTazca // " 44 22 kR, 23 mR, 24 zuzu hiMsAyAm ' / pvAdeH0 4 / 2 / 105 iti sve kRNAti / cakAra / " skRcchrato0 " 4|3|8 iti guNe cakaratuH, cakaruH / 19 99 17
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 22 " vRto navA0" 4 / 4 / 35 iti iTo vA dI, karitA, karItA / kiti "RvarNazri0 " 4 / 4 / 57 iti neT , "RlvAdeH0 " 4 / 2 / 68 iti to ne kIrNaH, kIrNavAn , kINiH / " ivRdha0" 4 / 4 / 47 iti sani veT cikariSati, cikarISati, cikIrSati, ubhayapadiSvadhIto'pyayaM phalavakartari parasmaipadArthamiha paThitaH / kRt vikSepe [ 5 / 20 ], kirati // '23 mR' / " pvAdeH0" 4 / 2 / 105 iti hrasve mRNAti / mamAra / " skRcchato." 4 / 3 / 8 iti guNe mamaratuH / "vRto navA0" 4 / 4 / 35 iti iTo vA dIrgha mastiA, marItA / kiti " RvarNazri" 4 / 4 / 57 iti neT , "RlvAde: " 4 / 2 / 68 iti to ne mUrNaH, mUrNavAn , mUrNiH / uNAdau "mra ut" (u0 889) 'marut // '24 zRz' / " pvAdeH " 4 / 2 / 105 iti isve zaNAti / kye zIryate / vizazAra / "RH zUdRpraH " 4 / 4 / 20 vizazratuH, vizazruH; pakSe "skRcchato." 4 / 3 / 8 iti guNe vizazaratuH, vizazaruH / " vRto0" 4 / 4 / 35 iti iTo vA dI vizaritA, vizarItA / kiti "RvarNazri0" 4 / 4 / 57 iti neT , " alvAdeH0" 4 / 2 / 68 iti to ne zIrNaH, zIrNavAn , zINiH / aci zaraH / " zabandeH0" 5 / 235 ityArau zaraNazIlaH zarAru: / " zakama0" 5 / 2 / 40 iti ukaNi vizArukaH / "ghunAmni0" 5 / 3 / 130 iti ghe zRNanti tena zaraH / "zrI vAyu0" 5 / 3 / 20 iti ghaJi zAro vAyuH varNazca; nIzAge himAnilApahaM 'vastram / gaurivAkRtanIzAraH, prAyeNa zizire kRzaH' // uNAdau " kicca" (u0 10) iti kid a dhAtozca sarUpadvitvam , ziziraH / " japaDha0 " ( u0 47 ) itIke dvitve re cA''dau zarzarIkaH krimiH, zarzarIkA mAGgalyAbharaNam / " zRGga" ( u0 96 ) iti ge nipAtanAt zRGgaM viSANam , zAGgaH pkssii| " patitami0 " ( u0 98 ) ityaGge shrnggH| "aniza0" ( u0 145 ) ityATe zarATa: zakuntaH, zRGgATa iti tu " kapATa." ( u0 148) ityATe nipAtanAt zrayateH / " mRjaza0" ( u0 167) ityaThe zaraThaH Ayudham / "jakata0 " ( u0 173 ) ityaNDe zaraNDaH / " tRkaza 0 " ( u0 187 ) ityaNe zaraNaM gRham / "parAt zrI Dit " ( u0 255 ) iti vadhe parazvadhaH / "kRzasabhya 1. uNAdi vivaraNe tu mRta prANatyAge ityasmAd dhAto: 'marut' zabdaH sAdhitaH //
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 ] dhAtupArAyaNe yAdayaH (8) [297 Ura cAntasya" ( u0 298 ) iti pe zUrpo dhAnyapavanabhANDam / "kRzagR0" (u0 329 ) ityame zarabhaH / " artIri0" ( u0 338) iti me zarma sukham / " dhAgrAji0 " ( u0 379 ) ityanye zaraNyaH trAtA / " kRzapa 0" ( u0 418 ) itIre zarIram / " zvasurakukundura0 " ( u0 426 ) ityure nipAtanAt zarkuraH taruNaH / " kuzavRbhyaH karaH" (u0 435) zarkaraH, zarkarA / " kRgaza0 " ( u0 441 ) iti varaTi zarvaro rudraH, zarvaraM tamaH, zarvarI rAtriH / "zrI no'nto hasvazca " ( u0 498 ) iti khale zRGkhalA / " laTikhaTi0 " (u0 505) iti ve zauM rudraH / " zaNAterAva:" (u0 520) zarAkaH / " Rjiza. " ( u0 554 ) iti kitISe zirISaH / " nAmyupAntya0 " ( u0 609) iti kidiH, ziriH hiMsraH / "kuzakuTi0" ( u0 619 ) iti vA NidiH, zAriH yatopakaraNaM-hastiparyANa-zArikA ca / zariH hiMsA / "RddhRmR0" ( u0 635 ) iti kiti Nau zINiH rogaH / "nIsAvR0 " ( u0 687) iti mau zarmiH mRgaH / "kundri0" ( u0 695) iti se nipAtanAt zarAriH Ati: / " zastR0" ( u0 705) iti Giti vo zIviH hiMsraH / "bhRmRta0 " ( u0 716) ityuH, zaruH zaraH hisrazca / " uvarNa0" 7 / 1 / 30 iti ye zarave hitaM zaravyaM vedhyam / "kimaH zrI Nit " ( u0 725) ityuH, kiMzAru: 'dhAnyazUkam / "RtazambhrAdibhyo ro lazca" ( u0 727) zAluH kssaayH| " parAbhyAM zakhanibhyAM Dit " ( u0 724 ) parazuH / zigruH iti tu "zigrugeru0" ( u0 811 ) iti rau nipAtanAt zinoteH / kazerUH ityapi "kAcchIDA DerU:" (u0 851) iti zeteH / " zuda0 " ( u0 894 ) ityadi zarat / "man" (u0 911) iti mani zarma sukham / "mithirakSI0 " ( u0 971 ) iti kityasi ziraH // 25 pRz pAlanapUraNayoH' / " pvAdeH0" 4 / 2 / 105 iti isve pRNAti / papAra / " RH zUdapraH" 4 / 4 / 20 nipapratuH, nipAH; pakSe "skRcchrato." 4 / 3 / 8 iti guNe nipaparatuH, nipaparuH " vRto navA0" 4 / 4 / 35 iti iTo vA dIrdhe paritA, parItA / kiti "RvarNazri0" 4 / 4 / 57 iti neT , " RlvAdeH0" 4 / 2 / 68 ityatra pro varjanAt to natvAbhAveH pUta, pUrtavAn , pUrti: / " Nau dAntazAnta0" 4 / 4 / 74 iti te vA nipAtanamasyA'pItyeke, pUrNaH, pAritaH / asmAdeva 1. dhAnyazUkham iti mu0 // 38
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 ] AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 25 " 44 17 nipAtanAt pUreNa ke pUrNaH pUritaH / vyabhAve tu pUrNa: / " yuvarNa 0 5 / 3 / 28 ityali paraH / uNAdau " pulibhyAM Tit pipU ca pUrvasya ( u0 11 ) viparI vRkSajAtiH / kica " a: sarUpadvitvaM ca purpuraH phenaH / 46 ( u0 64 ( u0 182 ) iti Ne " kRgapR0 " 46 97 bhASA0 296 ) iti pe iti kityaNe puraNaH samudraH / pRthi0 " ( u0 iti kitI purISam / vidipRbhyAM 46 347 ) ityame ' Rjiza 0 64 46 pRkA0 " ( 30 729 ) iti kiduH, puruH mahAn rAjA ca / ( u0 904 ) iti vana parva granthiH / " rudyarti0 " ( u0 997 ) ityasi paruH parva | 66 gapadurvi 0 " ( u0 943 ) iti kvipi pUH purI || " 4 66 10 ) iti ki parNam / ( u0 dd 4 26 buza bharaNe ' / varaNe ityanye / oSTyAdiH / " pvAdeH0 4 / 2 / 105 19 4|3|8 iti guNe babaratuH, babaruH / 11 dIrghe " ivRdha0 45447 66 varitA, barItA / nAmino'niT " 4 | 3 | 33 iti sanaH bubUrSati / kati " RvarNazri0 " iti ve vRNAti / vAra | " skRcchrato 0 vRto navA0 4|4|35 iti iTo vA iti sani veTU, vivariSati, vivarISati / kintve " oSThyAd0 " 4|4|117 ityuri 4|4|57 iti neT, "RtvAde: 0 " 4/2/68 iti to ne bUrNaH, varNavAn, bUrNiH / uNAdau " RtaSTit " ( u0 9 ) ityaH, sarUpadvitvaM ca barbaro mlecchaH ; barbarI kuJcitaH kezaH / " vRvRpR0 " ( u0 709 ) iti nasau varNasiH bhUmiH || bharjane ca ' / bharjanaM pAkaH / cakArAd bharaNe / bhartsane ityanye / vAde: 0 " 4 / 2 / 105 iti hUsve bhRNAti / babhAra / vRto navA0 4|4|35 iti iTo vA dIrghe bharitA, bharItA / ivRdha0 4|4|47 iti sani veTU, bibharipati, bibharIpati, bubhUSati / RvaNazri0 4|4|57 iti neT, bhUrNavAn bhUNiH / uNAdau " RtachadmavAn / bharbharI zrIH / "kicca" 27 bhRgU 46 66 " 66 "" 46 11 kiti " RtvAdeH0 4 / 2 / 68 iti to ne bhUrNaH, STit " ( u0 9 ) ityaH sarUpadvitvaM ca bharbharaH ( u0 10 ) bhurbhuraH saJcayaH || 64 paramaH | ( u0 554 ) 11 ( u0 558 ) iti kityuSe puruSaH / 64 snAmadi 0 " " 4 46 46 " 28 dRz vidAraNe ' / bhaye ityanye / dRNAti / dadAra | 4|4|20 RH zRdRtaH 4 | 3|8 iti guNe vidadaratuH vidadaruH / Nau De pUrvasya sanvabhAvApavAde atve adadarat / " vRto navA0 ( u0 188 ) parpaH plavaH / dadratuH " vAde: 0 " 4 / 2 / 105 iti sve dadru 19 " pakSe "skRcchato 0 " 19 smRtvara0 4|1|65 iti 4 4 35 iti iTo vA
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 30 ] dhAtupArAyaNe krayAdayaH (8) [ 299 dIce daritA, darItA / kiti " RvarNazri0" 4 / 4 / 57 iti neT , "RlyAdeH0" 4 / 2 / 68 iti to ne dIrNaH, dIrNavAn , dINiH / aci daraH / gaurAditvAd yAm darI / uNAdau "kR-vA-pA-ji0 " ( u0 1) ityuNi dAru kASThaM bhavyaM ca / "RtaSTit " ( u0 9) ityaH svarUpadvitvaM ca dardaro vAdyavizeSaH, dadarI sasyaluSTiH / "dakanR0 " ( u0 27) ityake darako bhIruH / " japaDha0 " ( u0 47) iti Ike dvitve re cAdau dardarIkaH vAdinavizeSaH / "duro draH kUTazca dura ca" ( u0 156) durduruTaH durmukhaH; cakArAduTe durdurutto'deshkaalvaadii| Nau "Rkva0 " (u0 196) ityuNe dAruNaH ugraH / " zvazura0" ( u0 426) ityure nipAtanAd daduMra maNDUko meghazca / "laTikhaTi0" ( u0 505) iti ve davaH hiMsraH, darvA janapadaH / " svarebhya i." (u0606) dariH mahAbhidA / " dapavRbhyo viH" ( u0 704) darviH taH / "tRdRbhyAM duH" ( u0 846) dardaH kuSThabhedaH / "zubhaserad" (u0 894) darat kSatriyaH / darado janapadaH / 'darat cepadarthe'vyayam / prAkRte daretyardhAlpe, sa eSa saMskRte kavibhintyA prayuktaH, - daradalitaharidrApiarANyaGgakAni' [viddhazAlabhamikA, 3 / 17] | "dro hambazva" (u0 898) iti sadi daSat zilA / dR bhaye [1 / 1015]. darati / Nau ghaTAditvAd hrasve darayati / dRNAteH dArayati / / '29 jA vayohAnau / " vAdeH0" 4 / 2 / 105 iti hasve jRNAti / jajAra / " skacchato." 4 / 3 / 8 iti guNe jajaratuH, jajaruH / "vRto navA." 4 / 4 / 35 iti iTo vA dIrghe jaritA, jarItA / kiti " RvarNazri." 4457 iti neT , "RtvAdeH" 4 / 2 / 68 iti to ne jIrNaH, jIrNavAn , jINiH / ktvi " javazva0" 4 / 4 / 41 iti iTi jaritvA, jarItvA / japaca jaraSi [32], jIryati / picAdaGi jarA / jaNa vayohAnau [ 91381 ], "yujAdeH0 " 3 / 4 / 18 iti vA Nici jArayati, jarati // _ '30 naza naye' / " vAdeH0" 4 / 2 / 105 iti hUsve nRgAti / nanAra / " skRcchato." 438 iti guNe nanaratuH, nanaruH / kye nIryate / "vRto navA0" 4 / 4 / 35 iti iTo vA dIrSe naritA, narItA / kiti " RvarNazri0" 4 / 4 / 57 iti neT , " RllAde:0" 4 / 2 / 68 iti to ne nIrNaH, nIrNavAn , nINiH / 1. tulanA kSI. ta. pR. 270 / iSadarthe tvavyayaM dezyapadaM ca, (li. Ti. pR. 113) /
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 30 aci naraH / striyAM " nArI-sakhI0" 21476 iti nipAtanAd GyAm nArI / Nau ghaTAditvAd hasve narayati // 31 gaza zabde ' / " pvAdeH" 4 / 2 / 105 iti hasve gRNAti / jagAra / " skRcchrato0" 4 / 3 / 8 iti guNe jajantuH, jajaruH / " vRto navA" 4 / 4 / 35 iti iTo vA dIrgha garitA, griitaa| kiti "RvarNazri" 4457 iti neTa , " RlvAde:0" 4 / 2 / 68 iti to ne gIrNaH, gIrNavAn , gINiH / "yuvarNa0" 5 / 3 / 28 ityali garaH / uNAdau " kuna Rta ura ca" ( u0 734) iti uH, guruH / gRt nigaraNe [ 5 / 21 ], girati // _ '32 Rza gatau' / " vAde:0" 4 / 2 / 105 iti isve RNAti / kye Iryate / Ara, AratuH / " vRto navA0" 4435 iti iTo vA dIpaM aritA, arItA / kiti "RvarNazri0 " 4 / 4 / 57 iti neT , " RlyAdeH0" 4 / 2 / 68 iti to ne samIrNaH, samIrNavAn , samINi: / " ivRdha0 " 4 / 4 / 47 iti sani veTa , aririSati, arirISati / iDabhAvapakSe irAdeze dIrghatve sano dvitve, pUrvasya itve, dvayoH patve ca ISiSati // vRt pvAdiH / lvAdiH / pvAdiAdizca vRt vartitaH, saMpUrNa ityarthaH // atha parasmaipadiSvevA''danto'niT ca / ___ '33 jJAMza avabodhane' / " jA jJA0" 4 / 2 / 104 iti jA''deze jAnAti / phalavakartari "jJo'nupasargAt " 3 / 3 / 96 ityAtmanepade dharma jAnIte / "padAntaragamye vA" 3 / 3 / 99 svAM gAM jAnIte, jAnAti vA / upaptargAttu " zeSAt " 3 / 3 / 100 iti parasmaipade avajAnAsi mAm / "nihnave jJaH " 3 / 3 / 68 zatam apajAnIte / "saMpraterasmRtau" 33169 " samo jJo0" 2 / 2 / 51 iti vyApye vA tRtIyAyAM mAtrA saMjAnIte, mAtaraM saMjAnIte, nityaM zabdaM pratijAnIte / "ananoH sanaH " 33 / 70 dharma jijJAsate / anostu, putram anujijJAsati pAThAya / karmaNyasati jJaH "ajJAne" 2 / 2 / 80 iti karaNe SaSThayAM sarpiSo jAnIte, sarpiSA karaNabhUtena pravartate ityarthaH / jajJe. jajJau / "saMyogAdervA''ziSyaH" 4 / 395 jJeyAt , jJAyAt aGiti tu jJAsISTa / anusvArevAnneTa , jJAtA, jJAtum / " jJAnecchA0" 5 / 2 / 92 iti sati kte jJAta: / Nau " mAraNatoSaNa" 4 / 2 / 30 iti isve saMjJapayati pazum , vijJapayati gurum , jJapayati zastram / anyatra jJApayati / " ivRdha." 4 / 4 / 47 iti sani veda, jijJapayiSati; pakSe
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 ] dhAtupArAyaNe krayAdayaH (8) [ 301 - "jJapyApo0" 4 / 1 / 16 iti dvIpa na ca dviH jhIpsati / " nAmyupAntya0 " 5 / 1 / 54 iti ke jnyH| " upasargAdAto." 5 / 1156 iti De prajJaH / prajJAdyaNi prAjJaH / " prAjjJazca" 5 / 1179 iti De pathiprajJaH / " Nau dAnta0" 4 / 4 / 74 iti ke vA nipAtanAt saMjJaptaH pazuH; pakSe " seTktayoH" 4 / 3 / 84 iti Neluki saMjJapitaH / " upasargAd" 5 / 3 / 110 ityaGi prajJA, upajJA / uNAdau " plujJAyaji0" ( u0 646) iti to jJAtiH bandhuH; jJAyate iti vA striyAM to jJAtiH / jJAnaM jJAtiriti tu nAsti, prasiddhenApahRtatvAt // athedanto'niT ca // '34 kSiSana hiNsaayaam'| kSiNAti. cikSAya / "saMyogAta" 21152 iti yA'pavAde iyi cikSiyataH, cikSiyuH / anusvAreccAnneTa , kSetA, kSetum / sAnubandhatvAt " kSeH kSI cA0" 4 / 2 / 74 iti ktayostasya natvA'bhAve kSyAdezAbhAve ca kSitaH, kSitavAn / picAdaGi kSiyA / "zvAdibhyaH " 5 / 3 / 92 iti to kSitiH / dIrghAnto'yamityeke, kSINAti, kSItaH, kSItavAn / kiM kSaye [1 / 10], kSayati / kSit nivAsagatyoH [ 5 / 17 ], kSiyati // athedantAvaniTau ca // "35 vIM varaNe' / vINAti / pyAdisyamityeke; tanmate " vAdeH " 4 / 2 / 105 iti hasve viNAti / vivAya / yApavAde " saMyogAt" 2152 iti iyi vitriyatuH viviyuH / anusvArevAnneTa , vratA, betum , bItaH, bItavAn , bItiH / uNAdau " biyo hik " ( u0 710 ) vrIhiH // '36 bhrIMza bharaNe' / bhaye ityanye / bhrINAti / vAdirayamityeke, tanmate " vAdeH" 4 / 2 / 105 iti humve bhriNAti / vibhrAya / yA'pavAde "saMyogAt " 2 / 1152 iti iyi vibhriyataH, vibhriyuH| anusvAreccAnneTa , bhratA, bhratum , bhrItaH, zrItavAn , bhrItiH / "yuvarNa0 " 5 / 3 / 28 inyali bhrayaH / / __atha ThAntaH seT ca // '37 heThA bhUtaprAdurbhAve' / bhUtaprAdurbhAvaH atikrAntotpattiH / "tavargasya." 11360 iti nasya Natve hetRNAti / "vyaanAcchanAherAnaH" 3 / 4 / 80 heThAnaH / jiheTha, heThitA, heThitum , heThitaH / heThi vinAdhAyAm [ 1 / 676 ], heThate //
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 38 atha DAntaH seT ca // '38 mRDaza sukhane' / " tavargasya0 // 1 / 3 / 60 iti no Ne mRDaNAti / " vyaJjanAt0 " 3 / 4 / 80 iti znAheH Ane mRDAnaH / mamarDa, marDitA, mRDitaH / " kSudhakliza" 4331 iti ktva: kilve mRDitvA / " nAmyupAntya0" 5 / 1 / 54 iti ke mRDaH / uNAdau "Rcyaji0 " ( u0 48) iti kiti Ike 'mRDIkaH sukhakRt / mRDat sukhane [5 / 44 ], mRDa ti // atha thAntAzcatvAraH seTazca // '39 zranthaz mocanapratiharSayoH' / "no vyaJjanasyA0" 4 / 2 / 45 iti naluki zradhnAti, zrathAna / karmakartari "ekadhAtau0" 3 / 4 / 86 iti jikyAtmanepadeSu prApteSu kirAditvAt "bhUSArtha" 3 / 4 / 93 iti kyaJyorabhAve zrathnIte mAlA svayameva / azranthiSTa mAlA svayameva / zazrantha / " vA anya0" 4 / 127 iti ata aitve, dvitvAbhAve no luki ca aMthatuH, zrethuH, zrethitha; pakSe zazranthatuH, zazranthuH / " skrasRvR0" 4 / 4 / 81 iti iTi zazranthiya / zranthitA, zranthitum , zrathitaH, zrathitavAn / " dazanAvoda0" 4 / 2 / 54 iti nipAtanAd naluki ghani prazrayaH, himazrathaH / " Nivetti0" 5 / 3 / 111 ityane zranthanA / "RttaSa0 " 4 / 3 / 24 iti ktvo vA kittve, zrathitvA, zranthitvA / zrathuG zaithilye [11717], zranthate / zranthaNa sandarbha [9 / 392 ], " yujAdeH " 3 / 4 / 18 iti vA. Nivi zranthayati, zranthati // __40 manthan viloDane ' / madhnAti / ho mathAna / mamantha, manthitA, manthitum , mathitaH, mathitavAn / "RtuSa0" 4 / 3 / 24 iti ktvo vA kilve mathitvA, manthitvA / ghaji manthaH / uNAdau " saMstuspRzimantherAnaH " (30 276) manthAnaH khajakaH / mantha hiMsAsaMklezayoH [ 1 / 292 ], manthati // 41 grantha sandarbha' / sandarbho bandhanam / anAti / hau prathAna / karmakartari " ekadhAtau0" 3486 iti jikyA''tmanepadeSu prApteSu "bhUSArtha." 3 / 4 / 93 iti kyaJyorabhAve granIte mAlA svayameva, agranthiSTa mAlA svayameva / jagrantha / " vA zrantha0 " 4 / 1 / 27 iti ata etve dvitvAbhAve no luki ca grethatuH, grethuH / " skrasRvR0" 4481 iti iTi grethitha; pakSe jagranthatuH, jagranthuH, 1. mRDokam iti uNAdi vivaraNe //
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 ] dhAtupArAyaNe krayAdayaH (8) [ 303 jagranthitha / granthitA, granthitum , grathitaH, grathitavAn / "Rttapa0" 4 / 3 / 24 iti ktvo vA kinve grathitvA, granthitvA / ghabhi granthaH / uNAdau " padipaThi0" ( u0 607) iti iH, granthiH parva / grathuGa kauTilye [ 11718 ], granthate / granthaNa sandarbha [ 9 // 393 ], "yujAdeH0" 3 / 4 / 18 iti vA Nici granthayati, granthati / / '42 kunthaz saGkleze' / zleSaNe ityanye / kuznAti / hau kuthAna / cukuntha, kunthitA, kunthitum , kuthitaH, kuthitavAn / "RttaSa0" 4 / 3 / 24 iti ktvo vA kittve kuthitvA, kunthitvA / ghabhi kunthaH / sthAditvAt ke kuthyate iti kuthaH, kuthA, kuthaM vA varNakambalaH / "kteTo." 5 / 3 / 106 ityaH, kunthA / uNAdau "bhRmRta." ( u0 716) ityuH, kunthuH sUkSmajantuH / "te lugvA" 3 / 2 / 108 ityuttarapadaluki kunthudayAparaH 'kunthubhNgaaNstiirthkrH| kuthu hiMsAsaMklezayoH [ 11288 ], uditvAnne kunthati, kunthyate // __ atha dAntaH seT ca // . '43 mRdaz kSode' / mRdnAti / hau mRdAna / mamarda, marditA, mRditaH / "ajAteH zIle" 5 / 11154 iti Nini nagaramI, prAkAramardI / "kSudhakliza0" 4 / 3 / 31 iti ktvaH kittve mRditvA / " krutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti karmaNi vipi mRd / uNAdau "mRdevo'ntazca vA" ( u0 49) iti Ike mRdvIkA, mRdIkA ca drAkSA / " mRyundi0" ( u0 399) iti kityare mRdaro vyAdhiH / "mRdikandi0 " ( u0 465) ityale mardalo murajaH // atha dhAntau // 44 gudhazu roSe' / gudhnAti / hau gudhAna / jugodha, godhitA, godhitum , gudhitaH / "kSudhaMkliza" 4331 iti ktvaH kilve gudhitvA / "vo vyaJjanAde:." 4 / 3 / 25 iti sano vA kinve jugudhiSati, jugodhipati / bhidAdhaGi godhA / uNAdau "kuthigudherUmaH" (u0 353) godhUmaH / gudhac pariveSTane [ 3312 ], gudhyati / / '45 bandhaMza bandhane' / badhnAti, hau vadhAna / babandha / saMyogAntatvAd " insyasaMyogA0" 4 / 3 / 21 iti kivAbhAve babandhatuH, bbndhuH| anusvAreccAnneT , " gaDadabAde:0" 221177 iti basya me saMbhansyati / saMbandhA, baddhaH / "bandhernAmni" 5 / 4 / 67 iti Nami kukkuTIvandhaM baddhaH / "AdhArAt" 5 / 4 / 68
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 ] cArakapAlaH / hatabandhaM baddhaH / uNAdau " dRkana 0 gaurAditvAdyAm bandhakI pAMsulA bandhakaH / ( u0 157 ) / mRmani0 ( u0 58 ) iti Uke 46 bandheH 19 iti kilyUTe vadhUTI / 64 " dinanagna0 64 ( u0 268 ) iti ne nipAtanAd 'braghnaH raviH / zuSISi0 " ( u0 416 ) iti kiti ire baraH 66 bhRmRta ( u0 716 ) ityuH, bandhuH // / " , AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 45 " ( u0 27 ) ityake bandhakaH 19 atha bhAntAstrayaH seTazca // 4 '46 kSubhaza saMcalane kSumnAdInAm " 2|3|96 iti NatvAbhAve kSumnAti, kSumnItaH, kSumnanti / hau kSubhANa / cukSobha, kSobhitA, " kSubdhavidhi0 " 4|4|70 iti te nipAtanAd ned kSubdhaH kSubhitaH anyaH / kSubhi saJcalane [ 11948 ], kSobhate / kSubhac saJcalane [ 3 / 56 ], kSubhyati / puSyAdyaGi akSubhat // akSobhIt / manthacet, .1 46 46 1. vrano iti mu0 // 6 47 ma 48 tuma adurupasargA0 " 66 hiMsAyAm ' / 'pAThe0 " 2 / 3 / 97 iti No ne namnAti / 2|3|77 iti no Ne praNamnAti / hau nabhAna / nanAbha / " anAdezAde: 0 " 4|1|24 iti ata etve dvitvAbhAve ca nematuH nebhuH / namitA, namitaH // 4 48 tubhazU' / tumnAti, tutobha, tutubhatuH, tutubhuH, tobhitA, tubhitaH / bhi-tubhi hiMsAyAm [ 11949, 950 ], namate, tobhate / gama-tumaca hiMsAyAm [ 3 / 57, 58 ], nabhyati, tubhyati // atha vAntaH seT ca // 4 "" " 49 khavaz zvat' / yathA heThA bhUtaprAdurbhAve tathA'yamapi, varNakramAnuzeghena tu tatraiva na paThitaH / anunAsike ca0 4|1|108 iti va UTi "UTA " 12/13 ityataH vekhaunAti / UTaM, " kho:0 " 4|4|121 iti valukaM ca necchantyeke, tanmate khabUnAti / hau khavAna / cakhAva, khavitA khavitum, vavitvA, khavitaH / kvipi khauH / cAnto'yamityeke, cAntaM dhAtvantaramityanye, tanmate " tavargasya 0 " 1|3|60 iti no jatve khacnAti / hau khacAna / khacitaH khacitavAn, cim //
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 ] dhAtupArAyaNe krayAdayaH (8) [305 atha zAntau seTau ca // '50 klizoz vivAdhane' / " tavargasya0" 03 / 60 iti no asya "na zAt " 113 / 62 ityabhAve kliznAti / ho klizAna / cikleza / audicAd veT , kleSTA, klezitA / ktaktvAsu "pUklizibhyo." 4 / 4 / 45 iti veTi kliSTaH, klizitaH, kliSTavAn , klizitavAn , kliSTvA / "vo vyaanAdeH0" 4 / 3 / 25 iti vikalpApavAde "kSudhakliza" 4 / 3 / 31 iti kilve klizitvA / uNAdau " klizaH ke ca" ( u0 530) iti ze kezaH / klizic upatApe [3 / 133 ], klizyate / klizyati iti tu AtmanepadasyA'nityatvajJApanAt // '51 azaza bhojane' / anAti / hau azAna / Aza, azitA, azitaH / "bhAve cAzitAd" 5 / 1 / 130 iti nirdezAt sApyAdapi kartari kte dIrgha ca ApUrvAdavivakSitakarmaNo vA kte AzitaH tRptaH / " veyivad" 5 / 2 / 3 iti nipAtanAd bhUtamAtre kvasuH na ceTa , nAzIta , anAzvAn / " bhujipati." 5 / 3 / 128 iti karmaNi anaTi azanam / kyani " kSatta0' 4 / 3 / 113 iti nipAtanAd azanAyati bubhukSaH / kSudho'nyatra azanIyati dAtum / uNAdau "iSyazi0" ( u0 77 ) iti takaki aSTakA pitRdevatyaM karma / adhiH iti tu "taviGki" (u0 692 ) iti rau aznoteH / azauTi vyAptI [ 4 / 29 ], aznute / / atha SAntAH sapta seTazca // '52 ipaz AmIkSNye' | AbhIkSNyaM paunaHpunyam / iSNAti / ho iSANa / iyeSa, eSitA, iSitaH, iSitavAn / tAdau "sahalubheccha0 " 4 / 4 / 46 iti iTa vA ato'pItyeke, eSTA, eSitA / veTtvAt ktayoneMT , iSTaH, iSTavAn / iSaca gatI [ 3125 ], anviSyati / iSat icchAyAm [5 / 105 ], icchati, iSTaH // ___ 53 viSaza viprayoge' / viSNAti / hau viSANa / viveSa, veSitA / "vau vyaanAdeH0" 4 / 3 / 25 iti ktvAsanoH vA kittve viSitvA, vepitvA, viviSiSati, viveSiSati / viSitaH / " nAmyupAntya0 " 5 / 154 iti ke viSam / viSU secane [ 11523 ], veSati / viSlaMkI vyAptI [ 2185 ], veviSTe, veveSTi, aviSat / / '54 puSa 55 plupaz snehasecanapUraNeSu' / gruSNAti, hau gruSANa / pupropa, propitA, guSitaH / "krutsaMpadA0" 5 / 3 / 114 iti vipi viT / uNAdau "nighRpI0" (u0 511) iti kiti ve puSvA nivRttiH // 36
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 55'55 pluSam ' / pluSNAti / hau pluSANa / ploSitA / pluSitaH / puSU, pluSa dAhe [ 11532, 533 ], propati, ploSati / pluSaca dAhe [ 3 / 68 ], pluSyati // '56 muSaNa steye ' / muSNAti. hau muSANa / mumoSa, moSitA, muSitaH / "rudavida0" 4 / 3 / 32 iti ktvAsanoH kicce muSitvA, mumuSiSati / uNAdau "vicipuSi0 " ( u0 22) iti kiti ke muSkaH pelam / "murdIrghazca" (u0 43) iti ike mUSikaH, ajAditvAdApi mUSikA // '57 puSaz puSTau' / puSNAti, hau puSANa / pupoSa, poSitA / puSa puSTau [ 11536 ], poSati / pupaMca puSTau [ 3 // 32 ], puSyati, poSTA // '58 kuSaz niSkarSe' / niSkarSaH bahiSkarSaNam / kuSNAti / karmakartari " kuSirajeH0" 3 / 4 / 74 iti vA parasmaipade zye ca kuSyati pAdaH svayameva, pakSe " ekadhAtau0" 3 / 4 / 86 iti kyA''tmanepadayoH kuSyate pAdaH svayameva / ho kuSANa / cukoSa, koSitA / "vo vyaJjanAdeH0" 4 / 3 / 25 iti sano vA kittve cukuSiSati, cukoSiSati / "kSudhakliza0" 4 / 3 / 31 iti ktvaH kinve kuSitvA / niraH parAt " niSkuSaH" 4 / 4 / 39 iti veTa , " haziTo." 3 / 4 / 55 iti saki nirakukSat , pakSe sici nirakopIt / sani nizcukukSati / "upAntye" 4 4 / 44 ityatra kicam nizcukuSiSati / nizcukoSiSati, niSkoTA, niSkoSitA / "ktayoH" 4 / 4 / 40 iti iTi niSkuSitaH, niSkuSitavAn / uNAdau " kuSeH kit " ( u0 80) iti Itake kupItakaH RSiH / " kuServA0 " ( u0 164) iti vA kiti The koSThaH, kuSTham / prakoSThaH doSaH / "piplupi0 " ( u0 707 ) iti siki kukSiH / " sivikuTi." (u0 753) iti kityAko kuSAkuH agniH // atha sAntaH seTa ca // '59 dhrasUna unche' / dhrasnAti / hau dhasAna / dadhrAsa, dhasitA, dhrasitum / adicAt ktvi veTa , dhrastvA, dhasitvA / veTtvAt ktayorneT , dhrastaH, dhrastavAn / dhrasaNa utkSepe [ 9 / 195 ], dhrAsayati // athA''tmanepadI RdantaH seT ca // '60 vRza saMbhaktau' / saMbhaktiH saMsevA / " iGita:0" 3 / 3 / 2 iti Atmanepade " eSAmI0" 4 / 2 / 97 iti Itve vRNIte / vatre / " vRto navA0 "
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 ] dhAtupArAyaNe krayAdayaH (8) [ 307 66 66 " 4 | 3 | 3 3 iti sanaH kirave vuvRrSate / kiti " RvarNazri0" 66 " ,, , 4|4|35 iti iTo vA dIrghe varitA, varItA iTU sijAziSaH 0 " 4|4|36 iti veTi avariSTa, avarISTa; pakSe " RvarNAt " 4 / 3 / 36 iti sicaH kice avRta / variSISTa, pakSe vRSISTa / ivRdha0 4|4|47 iti saniveT, vivariSate, vivarISate; pakSe " nAmino'niT " 4|4|57 iti neTU, vRtaH, vRtavAn vRtvA / ye nipAtanAd varyam upeyam, vAryam anyat / partivarA kanyA / vRbhizci0 5|2|70 'yuvarNa0 " 5 / 3 / 28 ityali varaH / uNAdau dvitve Adau ca re 'varvarIkA sarasvatI / vRDa eNyaH ( u0 382 ) vareNyaH / vRT varaNe [ 49 ], vRNute, vRNoti / vRgaNU AvaraNe [ 9 / 380 ], " yujAde: 0 " 3|4|18 iti vA Nici vArayati pakSe varate, varati // varyopasaryA 0 5 / 1 / 32 iti 5 / 1 / 112 iti khe 46 bhRvRji0 46 " iti TAke varAkaH, varAkI / 46 46 " japada 0 ( u0 47 ) iti Ike da da da 44 44 dr ityAcAryazrIhemacandra viracite svopajJadhAtupArAyaNe nAvikaraNaH zit krayAdigaNaH sampUrNaH || 1. uNAdivivaraNe tu ' bRgT varaNe ' ityasmAd dhAtoH 'varvarIkA zabdaH sAdhitaH //
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 64 " dhAtoranekasvagad0 " " '1 curaNU steye ' / NitraM curAditvajJApanArtham / svArthikatvenAntaraGgatvAd vizeSavidhAnAcca kartrAdikArakApekSatvena bahiraGgebhyaH sAmAnya vihitebhyazca tivAdibhyaH prAgeva " 'curAdibhyo0 3|4|17 iti svArthe Nici, NijantasyApi kriyArthatvAddhAtutve " zeSAt 0 " 3 | 3|100 iti parasmaipade corayati / Nico giccAbhAvAt phalavatkartayatmanepadaM nAsti / candrastu Nicyapi ubhayapaditvamAnAsIt NijvikalpaM 3 | 4|46 iti parokSAyA Ami corayAMcakAra / Nizri0 " 3|4|58 iti Ge acUcurat / corayantaM prAyuGkta iti NijantAt 'prayoktRvyApAre0 " 3 | 4 | 20 iti Nigi " NeraniTi " 4 / 3 / 83 iti Nico lukyapi NijAtyAzrayaNAt samAnalopitvAbhAvAt " upAntyasyA0 42035 iti " laghordIrgho0 " 4|1 / 64 iti pUrvasya dIrghe ca accut / karmakartari ekadhAtau 0 " 3|4|86 iti JikyAtmanepadeSu prApteSu " bhUSArtha * 3 / 4193 iti JikyorabhAve acUcurata gauH svayameva corayate gauH svayameva / Jica eva pratiSedhAJJiTi coriSyate gauH svayameva / corayitA / 'sedUktayoH 4|3|84 iti luki coritaH, coritavAn / aci coraH / gaurAditvAd GathAm corI | prajJAdyaNi cauraH / " Nivetti 0 " 5 / 3 / 111 iti ane coraNA / Nico'nityatvAdabhAve bhidAdinipAtanAdaGi curA | chatrAditvAdaJi curAzIlaH cauraH, "aNatreye 0 " 2|4|20 iti yAm caurI / "yuvarNa 0 " 5|3|28 ityali coraH / 1 66 ca / 46 44 has 66 atha curAdayaH ( 9 ) // atha NitazcurAdayo varNakrameNa prastUyante, tatrAssdau-- 6 d' " , iha paNa - cituprabhRtInAM sanakAra nirdezamakRtvA uditkaraNaM curAdiNico'nityasvajJApakaM na ca ' cintyate ' ityAdau nalopAbhAvArtham ; tato NijlukaH sthAnitvena upAntyatvAbhAvAnnaluko'prasaGgAt tena corati cintati ityAdi siddham / idaM ca jJApakaM, 'ghuSeravizabde " 4 / 4 / 68 iti vizandanapratiSedhaH, ayaM hi vizandane ghuSeriTpratiSedhAbhAvArthaH, sa ca Nico'nityatve'nekasvaratvAdeva siddhaH / tena mahIpAlavacaH zrutvA jughuSuH puSpamANavAH [ pAtaJjala mahAbhASya, 7 / 2 / 23 ] ityapi siddham // "
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 ] dhAtu pArAyaNe curAdayaH (9) [ 309 atha Rdantau // '2 pRNa pUraNe' / svArthe Nici pArayati / kye pAryate / " dhAtoranekasvarAd" 32446 iti Ami pArayAMcakAra / " sAhisAti0" 5 / 1159 iti ze pArayaH / Rdanto'yamityeke / pUMka pAlana pUraNayoH [ 2176 ] pipati / pRGt vyAyAme [ 5 / 151 ], vyApriyate // '3 ghRNa sravaNe' / dhArayati, ghArayAmAsa / dhU secane [ 1 / 20 ], gharati ghRtam / ghR sU AvaraNe iti pUrve peThuH // atha kAntA aSTau // ...4 zvalka 5 valkaNa bhASaNe' / zvalkayati, zvalkayAMcakAra // '5 valkaNa' / valkayati, valkayAMcakAra / ali valkaH tvarutvak / valkalam iti tu valeH kalaki // ... '6 naka 7 dhakkaNa nAzane' / nakkayati, dhakkayati // 8 cakka 9 cukkaN vyathane ' / cakkayati / uNAdau " murala0 " (u0 474) iti nipAtanAdale cakkalam , cakkalakam // ___ '9 cukaNa' / cukkayati / aci ali vA cukaH / cikka iti kauzikaH / cikkasam cikaNam // . 10 TakuNa bandhane ' / uditvAnne Tayati, ali viTaGkaH / "punAmni." 5 / 3 / 130 iti ghe TaGkaH dRSaddAraNaH, anaTi TaGkanam / "Nivetti" 5 / 3 / 111 iti ane TakanA // ____ 11 arkaNa stavane ' / arkayati / aci ali vA arkaH // ___ atha cAntau // 12 piccaNa kuTTane ' / piJcayati / picuH iti tu " parizcAtaH" ( u0 735) iti pace: au rUpam || __ 13 pacuN vistAre' / udittvAnne prapaJcayati, ali prapazcaH / pacuG vyaktIkaraNe [ 11657 ] pazcate / " nAmni puMsi ca" 5 / 3 / 121 iti Nake pazcikA / aci gaurAditvAd DyAm vipazcI / ghani nyakvAditvAt katve paGkaH / /
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 14 - atha chAntaH // '14 mlechaNa mlecchane ' / mlecchanam avyaktA vAk / mlecchayati / mleccha avyaktAyAM vAci [ 11119], mlecchati // atha jAntA ekAdaza // '15 UrjaN balaprANanayoH' / prANanaM jIvanam / Urjayati / "didyud" 5 / 2283 iti kvipi Urcha / "zatsaH" 201190 iti niyamAdatra saMyogAntaluk nAsti / Urga asyAsti iti " UrjA vinvalAvazcAntaH " 7 / 2 / 51 UrjasvI, UrjasvalaH / bhidAdhaGi UrjA / kte Urjitam // '16 tuju 17 pijuNa hiNsaabldaanniketnessu'| niketanaM gRham / uditvAnne tuayati, pinayati / uNAdau "RcchicaTi0" (u0 397) iti are piJjaraH / " piaimajhi0" ( u0 488 ) iti Ule piJjUlaH hastibandhanapAzaH / lujumapyeke peTuH, luJjayati / loka-tarketi daNDake'nayoH punaH pAThaH arthabhedArthaH AtmanepadArthaH sakarmakArthazca, tuJjayate, piJjayate / tuju balane ca [ 11162 ], tuota, pijuki saMparcane [ 2 / 52 ], piGkte / / '18 kSajuN kRcchrajIvane' / uditvAnne kSamayati / kSajuG gatidAnayoH [111001] kSamate / ghaTAditvAd aiNampare Nau vA dIrgha akSAJi, akSaJji / '19 pUjaN pUjAyAm ' / pUjayati / " ya eccA0" 5 / 1 / 28 iti ye pUjyam / Nake pUjakaH / yAjakAditvAt " karmajA tRcA ca" 3183 iti pratiSiddho'pi SaSThIsamAsaH, gurUNAM pUjakaH gurupUjakaH / "jJAnecchA!" 5 / 2 / 92 iti sati te "ktayorasadA." 2 / 2 / 91 ityatra sadarthasya varjanAt pratiSedhAbhAve "kartari" 2 / 2 / 86 iti SaSThayAM rAjJAM pUjitaH / "jJAnecchA 0" 31186 iti pratiSedhAcAtra na SaSThIsamAsa: / " bhISIbhUSi0" 5 / 3 / 109 iti aGi puujaa|| ___'20 gaja 21 mArjaNa zabde' / gAjayati, mArjayati / marcamarjAvapi eke paThanti; marcayati, marjayati, marjitA // 22 tijaNa nizAne ' / tejayati / tejayAmAsa / "Nivetti0 " 5 / 3 / 111 iti ane tejanA / tiji kSamAnizAnayoH [ 16667 ], "guptijo0 // 345 1. ghasvAnta iti mu0||
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [ 311 iti sani titikSate, nizAne tu tejate / uNAdau " as" ( u0 952 ) iti asi tejaH // ___ 23 vaja 24 vrajaNa mArgaNasaMskAragatyoH' / mArgaNaH bANaH, tasya saMskAre gatau ca / mArgasaMskAre'pItyanye / vAjayati, bAjayati / vaja, braja gatI [13136, 137 ], vati, vrajati // ___ '25 rujaN hiMsAyAm ' / rojayati, rojayAMcakAra // - atha TAntAstrayoviMzatiH // "26 naTaNa avasyandane' / avasyandanaM bhraMzaH / " jAsanATa." 2 / 2 / 14 iti karmaNo vA karmatve " zeSe" 2 / 2 / 81 iti SaSThayAM corasyobATayati / Nake nATakam / NaTa nRtau [ 11187], naTati, nato ghaTAditvAd hasve naTayati zAkhAm / nateranyatra ghaTAditvAbhAve nATayati naTam / naDa iti nandI / naDaH nADI, praNAlaH, praNAlI // ' 27 tuTa 28 cuTa 29 cuTu 30 chuTaN chedane' / toTayati, coTayati / udicAnne cuNTayati / choTayati, AcchoTayati / " nAmni puMsi ca" 5 / 3 / 121 iti Nake choTikA,, anaTi AcchoTanam / chuTat chedane [5 / 122 ], chuTati // '31 kuTTaNa kutsane ca' / cakArAt chedane / kuTTayati / " vRbhakSi" 5 / 2 / 70 iti TAke kuTTAkaH, ikSukuTTAkaH, kuTTAkI / ali kuTTaH / ramyAditvAt kartari anaTi kuTTanI / uNAdau " kuTTiveSTi" ( u0 349) iti ime kuTTimaM saMskRtabhUtalam / / '32 puTTa 33 cuTTa 34 SuTTaNa alpiibhaave'| pRTTayati, cuTTayati, "SaH so." 213198 iti se suTTayati / popadezatvAd "NistorevA." 2 // 3 // 37 iti pe suSuTTayiSati / apopadezo'yamanAdarArthazcatyanye; tanmate SatvAbhAve susuTTayiSati // '35 puTa 36 muTaNa saMcUrNane ' / poTayati, aci pottaa| bhAsArthe'pi vakSyate / puTat saMzleSaNe [5 / 127], puTati // ___'36 muTaNa' / moTayati, anaTi moTanam / muTat AkSepapramardanayoH [5 / 125 ], muTati // ___ '37 aTTa 38 smiTaNa anAdare' / aTTayati / ali aTTaH / aci aTTA, aTThAM karoti iti kyaGi aTTAyate / smeTayati / aSopadezatvAt patvAbhAve sismeTayiSati / aTTa alpIbhAve ityeke / /
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - 312] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 39 '39 luNTaNa steye ca' / cakArAdanAdare / luNTayati / " vRGbhakSi0" 5 / 270 iti TAke luNTAkA, luNTAkI / NijabhAve "kteTo" 5 / 3 / 106 ityaH, luNTA // '40 sniTaNa snehane' / sneTayati // '41 ghaTTaNa calane' / ghaTTayati / ali saMghaTTaH / "Nivetti0 " 5 / 3 / 111 ityane ghaTTanA / "puMnAmni" 5 / 3 / 130 iti karaNAdhAre ghe ghaTTaH nadyavataraNasthAnam , aci araghaTTaH / ghaTTi calane [1668 ], ghaTTate / '42 khaTTaNa saMvaraNe' / khaTTayati mukham // ___ '43 SaTTa 44 sphiTaNa hiMsAyAm ' / "pa: so0 " 2 / 3 / 98 iti se saTTayati / popadezatvAd "nnistorevaa023||37 iti Satve siSayiSati / Nake saTTakaH / ayaM baladAnaniketaneSvapi ityanye / spheTayati, Nake spheTakaH "punAmni." 5 / 3 / 130 iti ghe spheTaH saMspheTazca tumulayuddham / sphiTaNa anAdare ityanye / / '45 sphuTuNa parihAse' / uditcAne sphuNTayati / ayaM sphuTaNa ityeke, sphoTayati // '46 kITaNa varNane' / bandhe ityanye / kITayati / aci kITaH // 47 vaTuNa vibhAjane' / udivAne vaNTayati / DAnto'yamityeke, vnnddyti| . aci vaNDa: / vaTu vibhAjane [1 / 205 ], ghaNTati // - 48 ruTaNa rope' / roTayati / aNi grAmaroTaH / ruTu steye [1 / 206], ruSTati // '49 zaTha 50 zvaTha 51 zvaThuNa saMskAragatyoH' / zAThayati / zaTha kaitave ca [11222 ), zaThati / aci zaThaH / zvAThayati // .. ' 51 zvaThuNa' / uditcAnne zvaNThayati // '52 zuThaNa Alasye' / zoThayati / zuTha gatipratIghAte [11223], zoThati // '53 zuThuNa zoSaNe' / udityAne zuNThayati / aci zuNThaH / gaurAditvAd yAm zuSThI / zuTu zoSaNe [ 11226 ], zuNThati // . 54 guThaNa veSTane ' / udivAne guNThayati / " Nivetti0" 5 / 3 / 111 iti ane guNThanA / te avaguNThitaH / /
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 65 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [313 atha DAntAH saptadaza // '55 laDaNa upasevAyAm ' / lADayati / Dasya latve upalAlayati / laDa vilAse [ 1 / 254 ], laDati / jihvonmanthane ghaTAditvAd Nigi husve laDayati // '56 sphuDaN parihAse' / uditvAnne sphuNDayati / Nake sphuNDikA // '57 olaDuNa utkSepe' / udivAnne olaNDayati / " seTaktayoH" 4 / 384 iti Ne ki olaNDita:, olaNDitavAn / odidayamityanye; tanmate laNDayati / NijiToranityatvAt " sUyatyAdi." 4 / 2 / 70 iti ktayostasya natve laNDaNaH, laNDaNavAn / oditkaraNabalAt NijvyavAye'pi natvamityanye; laNDinaH, laNDinavAn / 'laduN api iti cAndrAH; avalandayati uSTram // '58 pIDaNa gahane ' / gahanaM bAdhA / pIDayati / De " bhrAjabhAsa." 4 / 2 / 36 iti vA hasve apIpiDat , apipIDat / " bhISibhUSi0" 5 / 3 / 109 ityatra bahuvacanAdaGi pIDA / avagAhane ityanye / tilapIlakaH // ____ 59 taDaNa AghAte' / tADayati / uNAdau Nico'nityatvAdabhAve "zalibali. " ( u0 34 ) iti Ake taDAkaM saraH / tintiDIka iti tu "sRNIkA." ( u0 50 ) iti Ike nipAtanAt timaH / " taDerAgaH" ( u0 97 ) taDAgaM saraH / " husRruhi0" ( u0 887) iti iti taDit / "kamivami0" (u0 618 ) iti NidiH, tADiH / / / '60 khaDa 61 khaDDuNa bhede' / khADayati // '61 khaDaN' / uditvAnne khaNDayati // '62 kaDuN khaNDane ca' / cakArAd bhede / udivAnne kaNDayati / khuDaN, khaNDane ityeke, khuNDayati, khuNDitaH // '63 kuDuN rakSaNe' / udittvAnne kuNDayati / kuDuG dAhe [11690], kuNDate // '64 guDuN veSTane ca' / cakArAd rakSaNe / uditvAnne guNDayati // ... '65 cuDuNa chedane' / udivAne cuNDayati // 1. tulanA:-cAndrA ladimapyAhuH, (kSI. ta. pR. 280) //
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 66 '66 maDuN bhUSAyAm ' / uditvAnne maNDayati / "bhUSAkrodhArtha0 " 52 / 42 ityane maNDanazIlo maNDanaH / " yuvarNa0" 5 / 3 / 28 ityali maNDaH / "Nivetti" 53 / 111 ityane maNDanA / maDu bhUSAyAm [1 / 231 ], maNDati / maDuG veSTane [ 1692 ], maNDate // '67 bhaDaNa kalyANe' / uditvAnne bhaNDayati / "Nivetti" 5 / 3 / 111 ityane bhaNDanA / dAnto'yamityanye, bhandayati / uNAdau Nico'nityatvAd bhandena luk ca vA (dra0 u0 391) iti raki bhadraM bhandraM ca kalyANam / bhaDuG paribhASaNe [ 11693 ], bhaNDate, maNDaH / 68 piDuNa saMghAte' / uditvAnna piNDayati / piDuGa saMghAte [11684 ], piNDate, piNDaH, piNDI / paDuNa ayamityeke, paNDayati / paDuG gatau [11682], paNDate, paNDitaH, paNDaH, paNDA / / '69 IDaN stutau' / IDayati / IDik stutau [ 2 / 56 ]; ITTe // '70 caDuNU kope' / udivAne caNDayati / aci caNDaH / "na vA zoNAdeH " 2 / 4 / 31 iti vA GyAm caNDI, caNDA / caDuGa kope [ 11697 ], caNDate, caNDAlaH // 71 juDa 72 cUrNa 73 varNaNa preraNe' / preraNaM dalanam / joDayati, latve jolayati / kte joDitam // ___ atha NAntAH SaT // '72 [ cUrNaNa ] ' / cUrNayati / aci cuurnnH| uNAdau " svarebhya0" ( u0 606) iti i., cUrNiH / / '73 [varNaNa ] / varNayati / " Nivetti0 " 5 / 3 / 111 ityane saMvarNanA // '74 cUNa 75 tUNaNa saMkocane ' / cUNayati / " yuvaNa" 5 / 3 / 28 ityali cUNaH / tUNayati / "yuvarNa0" 5 / 3 / 28 ityali tUNaH / uNAdau " jambIrAbhIra0" ( u0 422 ) iti Ire tUNIraH // '76 zraNaNa daane'| zrANayati / "Nivetti" 5 / 3 / 111 ityane vizrANanA / klIve'naTi vizrANanam / "bhISibhUSi0 " 5 / 3 / 109 ityatra bahuvacanAdanApavAde aGi zrANA yavAgUH / "yamo'pariveSaNe0 " 4 / 2 / 29 ityatra Nico
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [ 315 grahaNAd eSu " ghaTAdeH0" 4 / 2 / 24 iti isvo nAsti, Nico'nityatvAdabhAvapakSe tu gigi hasve zraNayati / zraNa dAne [ 111042 ], zraNati // '77 pUNaNa saMghAte' / pUNayati // __ atha tAntAH SaT // ' 78 cituNa smRtyAm ' / uditvAne cintayati / " Nivetti0" 5 / 3 / 111 ityanApavAde " bhISibhUSi0" 5 / 3 / 109 ityaGi cintA / bhISyAdibhyo'nApavAde'pratyaye'pi geluMki bhISAdInAM siddhau avidhAnaM gelako'nityatvajJApanArtham , tena geluMgabhAve " saMyogAt" 2 / 1152 iti iyi cintiyA / tathA na yamena na jAtavedasA, na kubereNa na vajrapANinA / 'madhavo yudhi 'suprakampayA, zvasanenaiva vasundharApate // __ atra suprapUrvAt kampaH khali gelagamAve guNe'yAdeze ca suprakampayA iti siddham / jJApakena ca kvacideva NilugabhAvo jJApyate / AmAdiSu tu sarvatrA'vyabhicArI ayAdeza ityAmanteti vacanam // "79 pusta 80 bustaNa AdarAnAdasyoH' / pustayati / ali pustaM lepyakarma / Nake pustakam / ayaM vandane iti candraH // 80 bustaNa' / bustayati / uNAdau " svarebhya0 " (30 606) iti i., bustiH zuSkulI // 81 mustaNa saMghAte' / mustayati / aci mustA // 82 kRtaNa saMzabdane' / saMzabdanaM khyAtiH / " kRtaH kIrtiH " 4 / 4 / 122 kIrtayati / u " Rda]varNasya " 4 / 2 / 37 iti kIyAdezA'pavAde Rto vA Rti acIkRtat , acIkIrtat / " sAtiheti0" 5 / 3 / 94 iti nipAtanAdanA'pavAde kto kIrtiH / uNAdau " svarebhya" (u0 606) iti i., kItiH / / 1. mAdhavo iti rA0 pratau / 2. suprakamyayAH iti hemahaMsagaNikRte nyAyArthamaJjUSAyAH nyAse (pR. 185 ) // 3. anena sUtreNa tu 'svarAntebhyaH dhAtubhyaH i. pratyayo bhvti| kIrtizabdastu "kilipili."(u0608) ityanena sAdhitaH / /
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcArya zrI hemacandraviracite [ SA0 83 4 83 svarta 84 paNa gatau' / svartayati / aSopadezatvAd " NistorevA 0 " 2|3|37 iti na tvam, sisvartayiSati / Sopadezo'yamiti nandI / "NistorevA 0" 2|3|37 iti Satve siSvartayiSati / ayaM kRcchrajIvane'pItyanye // 1 316 ] atha thAntAzcatvAraH // 4 , 84 paNa ' | udicAne panthayati, paripanthayati // ' 85 zrathaN pratiharSe ' / pratiyatne ityanye / zrAthayati / zratha bandhane ca [ 9 396 ], iti yujAdau paThiSyamANo'pi arthabhedAdiha punaradhItaH / Atmanepade na rUpAnyatvArthamiha pATha ityeke, zrAthayate // ' 86 pRthaNa prakSepaNe ' / parthayati / ayaM parthaNU ityeke, pArthaNa ityanye; tanmate payati, pArthayati // 6 87 prathaNa prakhyAne ' / prakSepaNe ityeke / prAthayati / De " 4 / 1 65 iti sanvadbhAvApavAde pUrvasyAtve apaprathat || dz smRdutvara0 atha dAntAH paJca || " ' 88 chadaNU saMvaraNe ' / chAdayati / Urjane tu ghaTAditvAd hUsve chadayati / Nau " dAntazAnta 0 4|4|74 iti te vA nipAtanAt channaH chAdita: / Nake ucchAdakaH / " karmajA cA ca " 3|1|83 iti pratiSiddho'pi yAjakAditvAt SaSThIsamAsaH; rAjocchAdakaH / kvipi chaderis " 4 / 2 / 23 iti sve tanucchat / karaNAdhAre ' puMnAmni0 5|3|130 iti 4 |2| 34 iti hUsve chadaH, pracchadaH, urazchadaH / uNAdau " iti truTi chattram 1 huyAmA 0 ( u0 451 ) iti 'man " ( u0 911 ) iti mani chadma / " rurUpavi0 " " ekopasargasya0 " TU " ( u0 446 ) . "6 99 tre hUsvAbhAve chAttraH / 44 ( u0 989 ) iti isa chadiH / adanto'pyayamityeke chadayati / chadaNU apavAraNe [ 91398 ], 66 yujAde: 0 " 3 | 4|18 iti vA Nici chAdayati chadati rUpAnyatvArthaM ceha pAThaH, chAdayate; atrA''tmanepadaM siddham || 66 " " 46 ' 89 cudaN saMcodane ' / saMcodanaM nodanam / codayati / ya eccA0 5 / 1 / 28 iti ye codyam / " Nivetti 0 " ityane codanA / bhidAdyaGi nipAtanAt cUDA //
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [317 '90 midaNa snehane' / uditvAne mindayati / aci mindaH kuSThI / TAnto'yamityeke, miNTayati / nAyamudiditi kauzikaH, medayati // "91 gurdaNa niketane' / pUrvaniketane ityeke; pUrvaniketanam Adyo nivAsaH / " mvAdeH " 2 / 1 / 63 iti dIrghe, gUrdayati / gudi krIDAyAm [11734 ], gUrdate // 92 chardaN vamane ' / chardayati / uNAdau " padipaThi0 " (u0 607) iti iH, chardiH; sAntastu "rucyaci0 " ( u0 989) iti isi kRNatteH / iha gardaN zabde ityeke peThuH, gardayati gardabhaH / bhvAdau gardati / ayaM garne ityapare // atha dhAntAH paJca // +93 budhaN hiMsAyAm ' / udivAne bundhayati / ThAnto'yamityanye, buNThayati // '94 vardhaN chedanapUraNayoH' / vardhayati // '95 gardhaN abhikAGkSAyAm ' / gardhayati // '96 bandha 97 badhaNa saMyamane' / bandhayati / bandhaz bandhane [ 8 / 45], badhnAti / / '97 vadhaN' / bAdhayati / De avIvadhat / badhi bandhane [11746], vIbhatsate / / __ atha pAntA aSTau // '98 chapuNa gatau' / udiccAnne champayati // '99 dhapuN kSAntau ' / udicAnne kSampayati // 100 STrapaNa smucchaaye'| "paH so0 " 2 / 398 iti se stUpayati / SopadezatvAt "NistorevA0" 2 / 3 / 37 iti Se tuSTrapayiSati / aopadezo'yamityanye, tustUpayiSati / stupaNa ityeke, stopayati / STrapaca samucchAye [354 ], stUpyati // '101 DipaNa kSepe' / Depayati / DipiN saMghAte [ 9 / 264 ], Depayate // '102 rupaNa vyaktAyAM vAci' / hrApayati //
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 103 '103 Dapu 104 DipuNa saMghAte' / abhimardane ityeke / uditvAnne Dampayati, Dimpayati / bhAntAvetau ityanye; Dambhayati, Dimbhayati / aci DimbhaH // -- 105 zUrpaNa mAne' / tAlavyAdiH / zUrpayati / aci "punAmni0" 5 / 3 / 130 iti karaNe'dhikaraNe vA ghe zUrpaH / / atha bAntA aSTau ..106 zulbaNa sarjane ca' / cakArAnmAne / tAlavyAdiH / zulbayati / aci zulbam // 107 Dabu 108 DibuNa kSepe' / uditvAnne Dambayati, viDambayati / uNAdau " jaThara0" (u0 403 ) ityare ADambaraH // 108 DibuNa' / udivAne Dimbayati / aci Dimbam azastrakalahaH / kecitta damadabhudibhUnapi bhAntAniha adhIyate; dAbhayati, dambhayati, dimbhayati // __109 sambaNa sambandhe' / sambayati / popadezo'yamityanye / "NistorevA." 2 / 3 / 37 iti Satve sipambayiSati / tAlavyAdirayamiti dramilAH / zambayati zambalam / sAmba ityeke, sAmbayati / ali sAmbaH // * 110 kukhuN AcchAdane' / udicAne kumpayati / " bhISibhUSi0 ". 5 / 3 / 109 ityaGi kumbA // '111 lubu 112 tuvuNa ardane ' / udicAne lumbayati / uNAdau "svarebhya." (u0 606) iti i., lumbiH // . -- 112 tuSuNa' / udivAne tumbayati / aci gaurAditvAd GyAm tumbI / " tikRtau0 " 5 / 171 iti ake tumbakaH / tupuN ityapyanye, tumpayati // '113 purbaNa niketane' / "mvAdena mino0 " 2 / 1 / 63 iti dI pUrvayati / aci pUrvaH / pUrva ityamarakoze oSThayAnteSu paThitaH, tat prakRtitvAnurodhAd bAnteSvayamasmAbhirihAdhItaH // atha mAntaH // 114 yamaNa pariveSaNe' / apariveSaNe ityanye / yAmayati atithIMzcandramasaM vA / pariveSaNAdanyatra " yamo'pariveSaNe Nici ca" 412 / 29 iti hasve yamayati / /
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 ] dhAtupArAyaNe curAdaya: ( 9 ) atha yAntaH // " ' 115 vyayaNa kSaye ' / vyAyayati // [ 319 atha rAntAstrayaH // ' 116 yatruNa saMkocane ' / uditvAne yantrayati, niyantrayati / " Nivetti0' 5|3|111 ityane yaMtraNA // ' 117 kudruNa anRtabhASaNe' / udizvAnne kundrayati / Ge acukundrat / gAdimiti anye; gundrA bhadramustA / / ' 118 zvabhraNa gatau ' / zvabhrayati / aci zvabhram // atha lAntAH SoDaza // 119 tila snehane ' / telayati / Nico'nityatvAdabhAve "nAmyupAntya 0" 5|1|54 iti ke tilAH / uNAdau " kIcaka0 " ( u0 33 ) ityake nipAtanAt tilakam / tilat snehane [ 5/91 ], tilati // 6 , 120 jaNU apavAraNe | jAlayati / ke jAlakam / aci jAlam / ayaM lajaNU iti nandI, lAjayati / aci lAjAH / jala ghAtye [ 1973 ], jalati // ' 121 kSaNU zauce ' / zauca zaucakarma / kSAlayati, kSAlitam // 6 122 pulaN samucchrAye ' / polayati / pula mahattve [ 1980 ], polati / tudAdau apyayaM ityeke, pulati // 6 " 123 bila bhede ' / oSThyAdiH / velayati / uNAdau Nico'nityatvAdabhAve " "vilimili 0 ( u0 340 ) iti kiti me vilmaM prakAzam / " nighRSI 0 " ( u0 511 ) iti kiti ve bilvam / bhila iti kauzikaH, bhelayati, bhilmam / bilat bhedane [ 5/95 ], bilati // ' 124 talaNU pratiSThAyAm ' / tAlayati, uttAlayati / aci tAlaH | svArthe ke tAlikA | Nico'nityatvAt talati / aci talam // ' 125 tulaNU unmAne ' / tolayati / " bhISibhUSi0 " 5 / 3 / 109 ityaGi tolA | bAhulakAd " Nivetti0 " 5|3|111 ityane tolanA / Nico'nityatvAda 46 1. bili iti mu0 / uNAdi vivaraNe tu vilatU varaNe, vilmaM prakAzaH //
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 ] AcAryazrI hemacandraviracite [dhA0 125bhAve " nAmyupAntya0 " 5154 iti ke tulaH, Api tulA / midAdyaGi api tulA / tulayati iti tulazabdAd "Nij bahulaM0" 3 / 4 / 42 iti Nici rUpam // ___ 126 dulaNa utkSepe' / dolayati / aci striyAmApi dolA / "seTUktayoH" 4 / 3384 iti Neluki dolitaH / " mISibhUSi0" 5 / 3 / 109 ityaGi dolA / uNAdau Nico'nityatvAdabhAve " nAmyupAntya 0" ( u0 609 ) iti kidiH, duliH kacchapI / andolayatIti tu rUDheH, yathA preDholayati, vIjayati // . 127 bulaNa nimajane' / bolayati, bolitam / anaTi bolanam / Nico'nityatvAd " nAmyupAntya0" 5 / 1 / 54 iti ke bulaH // 128 mUlaNa rohaNe' / mUlayati, aci mUlam / uNAdau " svarebhya" ( u0 606) iti i., mRli: / mula iti nandI, molayati / Nico'nityatvAd " nAmyupAntya0" 5 / 1 / 54 iti ke mulaH / mUla pratiSThAyAm [11427], mUlati // 129 kala 130 kila 131 pilaNa kSepe' / kAlayati gAH / aci kAlayati kSipati sveSu sveSu paryAyAntareSu bhAvAn iti kAlaH / kalaNa saMkhyAnagatyoH [9 / 342 ], adantaH, saGkalayati / ali kalaH / kali zabdasaMkhyAnayoH [ 11814 ], kalate // '130 kila' / kelayati / uNAdau " svarebhyaH" ( u0606) iti i., keliH / kilat zcatyakrIDanayoH [ 5 / 86 ], kilati // * 131 pilaN' / pelayati / aci pelam / pelyante vastrAdIni asyAmiti pAhulakAd anaDapavAdaH, "zaMsipratyayAt " 53 / 105 iti a, bhidAditvAd vAGi pelA / Nico'nityatvAt pilyate // * 132 palaN rakSaNe' / pAlayati / pAla iti candraH, pAlI // 133 ilaNa preraNe' / elayati / " upasargasyAniNa" 112 / 19 iti avarNalope prelayati, parelayati / D aililat , aci elA / ilat gatisvapnakSepaNeSu [5 / 87 ], ilati // 134 calaNa bhRtau' cAlayati / cala kampane [ 11972 ], calati / kampane ghaTAditvAd hasve calayati / calat vilasane [5 / 92], "avarNAdazno0" 2 / 1 / 115 iti zaturvA'ntA''deze calatI calantI strI kule vA //
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 ] dhAtupArAyaNe curAdaya: ( 9 ) atha vAntaH // ' 135 sAntva sAmaprayoge / sAntvayati / apopadezatvAd "NistorevA0 " 2337 iti tvAbhAve sisAntvayiSati / Sopadezo'yamiti eke, siSAntvayiSati / sAma sAntvaprayoge iti candraH, sAmayati / De upAntyasyA0 4 / 2 / 35 iti hrasve asIsamat / sAmaNU sAntvane [ 91329 ], adantaH, asasAmat || 46 44 [ 321 dr atha zAntaH // ' 136 dhUzaNU kAntIkaraNe ' / dhRzayati / dantyAnto'yamityeke, dhUsayati / jaTharakrakara0 ( u0 403 ) ityare dhUsaraH / mUrdhanyA'nto'yamityanye, dhUSayati / " atha SAntAzcatvAraH // " ' 137 zliSaNa zleSaNe ' / zleSayati / zliSTa dAhe | 11531 ], zleSati / SiMca AliGgane [ 3 / 67 ], zliSyati // ' 138 lUSaNa hiMsAyAm ' / lUpayati // ' 139 ruSaNa roSe ' / roSayati / ruSa hiMsAyAm [ 11514 ], roSati / rupaca roSe [ 3 / 72 ] ruSyati // atha sAntAH SaT || ' 141 pasuNU nAsane ' / divAne paMsayati / uNAdau ( u0 718 ) ityau pAMsuH // " , 140 pyuSaNa utsarge ' / pyoSayati / Nico'nityatvAt pupyoSa / pyuSaca vibhAge [ 3 / 73 ], pyuSyati // " paMse dIrghazva 99 66 142 jaNU rakSaNe ' / udivAne jaMsayati / dahuNU ityapyeke, daMhayati // ' 143 puMsaNU abhimardane ' / puMsayati / ke utpuMsitam / uNAdau naJaH puMse: " ( u0 32 ) ityake nakhAditvAd naJo'dabhAve napuMsakam // " | 144 brUsa 145 pisa 146 jasa 147 barhaNU hiMsAyAm ' / brUsayati / pesayati / gatau ayamityeke, baladAnaniketaneSvapItyanye / pitR gatau [ 11546 ], defa / RnubandhatvAd Nau De hUsvAbhAve apipesat / eke tvAhuH nAyam Rdit 41
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 ] AcAryazrIhemacandraviracite [pA0 144 tathA ca Nico'nityatvAt caurAdikenaiva pesati iti prayogasiddhau bhvAdau pATho'syA''tmanepadArthaH, pesate // * 146 jasa' / "jAsanATa0 " 222 / 14 iti karmaNo vA karmatve "zeSe" 2 / 2 / 81 iti SaSThyAM caurasya ujAsayati / / atha hAntau // '147 barhaNa ' / barhayati / vahi prAdhAnye [ 11862 ], 'vaIte // "148 NihaNa snehane' / "paH so." 2398 iti se snehayati / popadezatvAd "NistorevA0 " 2 / 3 / 37 iti patve siSNehayiSati / NihIca prItI [398 ], snihyati // atha kSAntAstrayaH // -- 149 prakSaNa mlecchane' / prakSayati / anaTi prakSaNam / bhvAdau prakSa roSe ityeke, prakSati // 150 bhakSaNa adane' / bhakSayati / Nigi " bhakSehiMsAyAm " 22216 iti aNikartuH karmatve bhakSayati gauH yavAn , bhakSayati gAM yavAn maitraH / atra yavAnAM prasavaprarohadharmatvena cetanatvAd bhakSaNe prANaviyogalakSaNA hiMsA astyeva / hiMsAyA anyatra "gatibodhA. " 22215 iti prAptamapi karmatvaM na bhavatIti "hetukata" 22 / 44 iti kartari tRtIyAyAM bhakSayati piNDI zizunA maitraH, " zIlikAmi0" 5 / 1173 iti aNapavAde Ne mAMsabhakSA strii| "yuvarNa" 5 / 3 / 28 ityali bhakSa: // '151 pakSaNa parigrahe ' / pakSayati / karmaNyaNi pakSaH / / athobhayapadI kSAntaH // '152 lakSIN darzanAGkanayoH' / aGkana cihnam / IdiccAd " IgitaH " 33395 iti phalavatkartaryAtmanepade lakSayate, phalavatojyatra " zeSAt0 " 33100 iti parasmaipade lakSayati / "Nivetti" 5 / 3 / 111 iti ane lakSaNA / " karaNAdhAre" 5 / 3 / 129 ityanaTi lakSaNam / uNAdau " takaza0" (u0 187) ityaNe lakSaNam / " lakSermo'ntazca" (u0 715) iti I:, lakSmIH / lakSiNa Alocane [ 9 / 249 ], arthavizeSe curAdiH, lakSayate //
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 159 ] dhAtupArAyaNe curAdaya: ( 9 ) [ 323 ' ito'rthavizeSe AlakSiNaH' / itaH param arthavizeSe curAdayo lakSiNUparyantAH prastUyante tatrA''dau AdantaH - 66 "" , 46 ' 153 jJANU mAraNAdiniyojaneSu' | mAraNAdayo " mAraNa- toSaNa- nizAne jJazva" 4|2|30 iti sUtroktAH teSu niyojane cArthe / jAnAtizcurAdiH / mAraNe mAraNa 0 4 / 2 / 30 iti sve saMjJapayati pazum toSaNe vijJapayati gurum / AjJapayati, AjJapitaH / sani ivRdha0 " 4|4|47 iti veTU, jijJapayiSati; pakSe " jJapyApa0 4|1|16 iti jJIpi dvitvAbhAve ca jJIpsati / nizAne prajJapayati zastram / niyojane AjJApayati bhRtyam, jJApitaH, jJApitavAn ; atra mAraNAdyarthAbhAvAt svAbhAvaH / uktebhyo'rthebhyo'nyatra na curAdiH iti brUyAditvAt AjAnAti // " znAH, atha udantaH // " / isane ityeke / vyAvayati zarAn sahate ityarthaH / cyavate / / 6 ' 154 cyu sahane anyatra cyuM gatau [ 11594 ], atha UdantaH // | 155 bhrUNU avakalkane ' / avakalkanaM mizrIkaraNam / bhAvayati daghnaudanam / vikalkane iti nandI; bhAvayet brAhmaNaM tapaH / avakalpane ityanye; bhAvayati sAdhuH samayam / bhU sattAyAm [ 11 ], bhavati / prAptau tu bhUGaH 0 3 / 4 / 19 iti vA NiGi bhAvayate, pakSe GiccAd iGitaH 3 / 3 / 22 iti Atmanepade bhate // 66 " 44 97 atha kAntAstrayaH // ' 156 bukkaN bhaSaNe ' / bhASaNe ityeke, AbhASaNe ityanye / bukkayati zvA caurAn | bhaSaNAdanyatra bukka bhASaNe [ 1/54 ], bukkati // * 157 raka 158 laka 159 raMga 160 lagaNU AsvAdane ' / rAkayati, lAkayati | AsAdane ityanye, ArAkayati, AlAkayati dharmam // atha gAntAstrayaH // 6 * 159 raga / rAgayati //
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324 ] AcArya zrImacandraviracite 160 laga | lAgayati / anyatra ra zaGkAyAm [ 1 / 1023], ragati / , 66 ghaTAde: 0 " 4 / 2 / 24 iti sve lage saGge [ 11024 ], lagati / Nigi ragayati, lagayati // dhA0 160 ' 161 liguNU citrIkaraNe ' / udivAne liGgayati zabdam ; strIpuMnapuMsakaliGgaizvitrIkarotItyarthaH / ulliGgayati / aci liGgam / [ 1190 ], liGgati, AliGgati // anyatra ligu gatau atha cAntAstrayaH || 4 162 carca adhyayane ' / carcayati zAstram / " bhISibhUSi0 " 5 / 3 / 109 ityaGi carcA | anyatra carcat paribhASaNe iti kecit ; carcati // 6 163 aJcaNa vizeSaNe ' / vizeSaNam atizayaH / aJcayati artham, vyaktIkarotItyarthaH / anyatra aJca gatau ca [ 1890 ], aJcati // 6 , 164 mucaNU pramocane' | mocayati zarAn / prayojane ityanye, mocayati kuNDale prayojayatItyarthaH / anyatra muci kalkane ityeke, mocate / mucchraMtI mokSaNe [ 56 ], muJcate, muJcati // atha jAntau // ' 165 arjaNU pratiyatne' / pratiyatnaH saMskAraH / arjayati, hiraNyaM nivezayatItyarthaH / De Arjijat / anyatra tu arja sarja arjane [ 1142, 1 / 143 ], arjati // " 166 bhajaNU vizrANane ' / vibhrANanaM vipacanam / bhAjayati, vibhAjayati / aci ali vA bhAja: / striyAM " bhAjagoNa0 " 2|4|30 iti GyAm bhAjI pakvA ced, bhAjA anyA / anyatra tu bhajIM sevAyAm [ 11895 ], bhajate, bhajati // atha dAntAstrayaH // 4 " 27 ) iti ake caTakA / 167 paTa 168 sphuTaN bhede ' / cATayati / anaTi uccATanam / Nico'nitvAt caTati, vicarati / uNAdau " dukanR0 ( u0 sphoTayati, AsphoTayAJcakAra / arthAntare tu sphuTTa visaraNe [ 11209 ], sphoTati sphuTi vikasane [ 1 / 669], sphoTate / sphuTat vikasane [ 5 / 126 ], sphuTati ||
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [ 325 '169 ghaTaNa saMghAte' / ghATayati / anaTi udghATanam / udghATitaH kapATa: / arthAntare tu ghaTiSu ceSTAyAm [ 111000 ], ghaTate / ghaTAditvAd isve ghaTayati / 'hantyarthAtha; ye'nyatra hantyarthI hiMsAH paThyante, te'pyatra curAdau veditavyAH' / hanaMka hiMsAgatyoH [2 / 42 ], ghAtayati / hiMsu tRhapa hiMsAyAm [6 / 22, 23], hiMsayati, tarhayati / tattadgaNapATha-sAmarthyAttu hanti, hinasti, tRNeDhi ityAdayo'pi / anenaiva ca siddhe'nyeSAM hiMsArthAnAM curAdau pAThaH AtmanepadAdigatarUpabhedArthaH // anye tu caTAsphuTau ghaTa ca hantyarthA ityAcaM pAThaM manyante; asyArthaH -caTa ityayaM dhAtuH, ApUrvazca sphuTa iti, ghaTa ityayaM ca trayo'pyete hantyarthA hiMsAH santazcurAdau bhavanti; cATayati, AsphoTayati, ghATayati, hanti ityarthaH / arthAntare tu na curAditvam ; caTati, AsphuTati, ghaTate / apare tvanyathA vyAcakSate; caTAsphuTau AsphuTatyarthe curAdiH, cATayati / ghaTa ca; ayaM ca AmphuTatyarthe curAdiH, ghATayati / anyatra caTati, ghaTate // atha NAntaH // 170 kaNaNa nimIlane' / kANayati cakSuH, aci kANaH / arthAntare tu kaNa zabde [ 11270 ], kaNati / gatau ghaTAditvAd Nigi isve kaNayati / / atha tAntaH // 171 yataNa nikAropaskArayoH' / nikAraH khedanam , yAtayati arim / "Nivetti0" 5 / 3 / 111 ityane yAtanA tIvravyathA / upaskAre yAtayati daridro nAgarasya dhanam / yAtayati 'chidraM rAjA, pracchAdayatItyarthaH / pratiyAtayati, pratibimbayatItyarthaH / arthAntare tu yataiG prayatne [ 11711 ], yatate / nirazca pratidAne, niraH paro yatiH pratidAne'rthe curAdiH, niryAtayati, RNam zodhayatItyarthaH // atha dAntAH SaT // '172 zabdaNa upasargAd bhASA''viSkArayoH' / bhASo bhASaNam / bhASe AviSkAre cArthe zabda ityayaM dhAturupasargAtparaH curAdiH, vizabdayati, prazabdayati / pratizabdayati, pratizrutkAmA''viSkarotItyarthaH / yogavibhAgo'tra iti nandI / zabda 1. cchidraM iti mu0 //
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 ] AcAryazrI hemacandra viracite [ dhA0 172 I upasargAdityekaH, zabda ityayaM ghAturupasargAtparaH curAdiH prazabdayati, vizabdayati / bhASaissfasarrayoH ityaparaH, anupasargArthIyamArambhaH / pUrvastu bhASaNA''viSkArArthaH; zabdayati, vizabdayati / anyastu zabda zabda kriyAyAmityadhIte; zabdayati / 'bhaSa refpa zabda vizeSakriyArUpatvAdatraivAntarbhAvaH, tataH upasargAdAviSkAre iti paThitvA prazandayati, vizandayati ityAviSkAramAtre udAharanti || ' 173 SUdaNU AsravaNe ' / kSaraNe ityeke se sudayati / SopadezatvAt " NistorevA0 " anaTi nisUdanam / arthAntare tu SUdi kSaraNe 5|1|54 iti ke sUdaH // [ 66 / SaH so0 " . 2 / 3 / 98 iti 2/3 | 37 iti patve suSUdayiSati / 11736 ], sUdate / "nAmyupAntya0 " 6 174 AGaH krandaNU sAtatye ' / AGaH paraH kranda ityayaM dhAtuH sAtatye'rthe curAdiH; Akrandayati / ali AkrandaH / arthAntare tu kradu rodanA''hvAnayoH [ 1 / 316 ], Akrandati / * 175 vadaNU AsvAdane ' / saMvaraNe ityanye / 46 SaH so0 " 23198 iti se svAdayati / SopadezatvAd "nAmyantasthA0 " 2 / 3 / 15 iti Satve asivadat / arthAntare tu vadi AsvAdane [ 1729 ], maitrAya svadate dadhi // 4 176 AsvadaH sakarmakAt ' / AGpUrvAt svadateH sakarmakAt Nij bhavati, AsvAdayati yavAgUm / anye tu grasaNU grahaNe [ 91196 ], puSaNa dhAraNe [ 9 / 188], dalaNU vidAraNe [ 9 / 184], loka tarketi bhASArthadaNDakaH, pUgNU ApyAyane [ 9 / 183 ], svadaNU saMvaraNe iti krameNa paThitvA vyAkhyAnti; grasimArabhya AsvadaH svadamabhivApya yo dhAtuH paThitastasmAt sakarmaka kriyAvacanAdeva Nij bhavati / tato'karmakemyo Nico vyAvRttiH // * 177 mudaNU saMsarge ' / modayati saktUn sarpiSA / modayati uSNA apa: zItAbhiradbhiH / ubhayatra saMsRjatItyarthaH / 66 nAmni puMsi ca 5 / 3 / 121 iti ke modakaH / arthAntare tu mudi harSe [ 1 / 726 ], modate // " atha dhAntaH // / prasahanam abhibhavaH / aprasahane ityeke / aprasahanam " RdRvarNasya " 4|2|37 iti guNApavAde Rto vA ' 178 ghaN prasahane ' amarSaH / zardhayati arim / De 1. bhASa iti mu0 pA0 || 1
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [ 327 Rti azIzRdhat , azazardhat / arthAntare tu dhUG zabdakutsAyAm [1958 ], zardhate / zRdhRg unde [ 11910 ], zardhate, zardhati // atha pAntaH // '179 kRpaNa avakalkane ' / avakalkanaM mizrIkaraNaM sAmarthya ca / kalpayati / avakalpane ityanye, kalpayati vRttiM rAjA / candrastu bhUkRSau dvAvapi avakalkane cintane iti vyAkhyat ; saMbhAvayati, avakalpayati / arthAntare tu kRpauG sAmarthya [11959 ], kalpate // atha bhAntaH // 180 jamuNa nAzane' / udittvAne jambhayati / kye jammyate / jabhaN iti candraH / " jamaH svare" 4 / 4 / 100 iti svarAtpare ne jambhayati / arthAntare tu jabhuG gAtravinAme [ 11782] jambhate // atha mAntaH // 181 amaNa roge'| " amo kamyami0" 4 / 2 / 26 ityatra amo varjanAd "yamo'pariveSaNe0" 4 / 2 / 29 ityatra Nico niyamArthatvAd vA hasvAbhAve "rujArthasyA." 2 / 2 / 13 iti vA karmaNaH karmatve zeSaSaSThyAm Amayati caurasya jvaraH / ali AmaH / uNAdau " kuguvali." ( u0 365) ityaye Amayo rogaH / "zvanmAtarizcan' ' ( u0 902) ityani nipAtanAd arIn Amayati iti aryamA . raviH / arthAntare tu ama gatau [ 11392 ], amati / ghani amaH // atha rAntau // 182 caraNa asaMzaye' | vicArayatyarthAn / "Nivetti" 5 / 3 / 111 ityane vicAraNA / anye tu caraNa saMzaye iti paThanti / vicAraNA hi saMzaye sati bhavati iti cAhuH / arthAntare tu cara bhakSaNe ca [ 11410 ], carati // -- 183 pUraNa ApyAyane ' / pUrayati / arthAntare tu pUraici ApyAyane [3125], pUryate // atha lAntaH // ' 184 dalaNa vidAraNe' / dAlayati, dAgyatItyarthaH / arthAntare tu dala triphalA vizaraNe [ 11413-414 ], dalati / Nigi ghaTAditvAd hasve dalayatItyeke / /
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ thA0 185 atha vAntaH // '185 divaNa ardane' / devayati zatrUn / paridevayati, atidevayati / atipUrvAdeva Nic ityeke / arthAntare tu divUca krIDAdau [ 331 ], dIvyati // .atha zAntaH // "186 paza 187 paSaNa bandhane ' / pAzayati pAzaiH azvam / / atha SAntAzcatvAraH // -- 187 paSaNa' / pApayati pAzaiH azvam / dantyAntyo'yamityeke / arthAntare tu paSI bAdhanasparzanayoH iti mUrdhanyAntaH, tAlavyAnto, dantyAntyazca AcAryabhedena; pazate pazati, paSate paSati, pasate pasati / / 188 puSaNa dhAraNe' / poSayati AbharaNam , dhArayatItyarthaH / arthAntare tu puSa puSTau [ 11536 ], poSati / puSaMca puSTau [ 3 / 32 ], puSyati / puSaz puSTau [ 857 ], puSNAti // __ 189 ghuSaNa vizabdane' / vizabdanaM viziSTazabdakaraNaM nAnAzabdanaM vA; ghoSayati, udghoSayati / avizabdane inyeke; apaghoSayati, pApam apahanute ityarthaH / RditkaraNaM curAdiNico'nityatve liGgam , tena " Rdicchvi0 " 34 / 45 iti iti vA'Ggi aghuSat ; pakSe aghoSIt / ghoSati / 'jughuSuH puSpamANavAH' [pAtaala mahAbhASya, 7 / 2 / 23] iti vizabdane'pi bhavanti / nAyam Rdiditi kauzikaH / arthAntare tu ghuSa zabde [ 11497 ], ghoSati / AGaH krande, RndaH sAtatye ityanye / AGaH paro ghuSiH krande'rthe curAdiH bhavati, AghoSayati / "Nivetti" 5 / 3 / 111 ityane AghoSaNA / anye tu AGaH krandaH sAtatye iti paThanti / AGaH parAt krandeH sAtatye'rthe Nij bhavati; Akrandayati nityam , anyatra Akrandati // * 190 bhUSa 191 tasuN alaGkAre' / bhUSayati kanyAm , bhUSa alaGkAre [11537 ], bhUSati // atha sAntAH sapta // * 191 tasuN' / udicAnne taMsayati / " 'nAmni0" 5 / 3 / 130 iti karaNe ghe avataMsaH / tasu alaGkAre [ 11538 ], taMsati //
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [329 192 jasaNa taaddne'| jAsayati / " jAsanATa0 // 2 // 2 // 14 itikarmaNo vA karmatve " zeSe" 22181 iti SaSThyAm caurasya ujAsayati / arthAntare tu jamUca mokSaNe [380 ], jasyati / jasaNa hiMsAyAm | 9 / 146] iti paThito'pyarthabhedAt punaradhItaH // . . 193 saNa vAraNe' / dhAraNe iti nandI / grahaNe ityeke / vAsayati mRgAn , nirAkarotItyarthaH / arthAntare tu saica bhaye [ 3 / 28 ], trasyati, sati // . . 194 vasaNa snehacchedAbaharaNeSu' / snehe vAsayati vasA / chede vAsayati vRkSam / avaharaNe vAsayati arIn , mArayatItyarthaH / arthAntare tu vasaM nivAse [ 11999 ], vasati / vasika AcchAdane [ 2 / 59 ], vaste // . 195 dhrasaNa utkSepe' / unche inyeke / dhrAsayati / arthAntare tu dhravaz uJche [ 859], dhrasnAti / ukArAdI imo ityeke, udhrAsayati, udhrasnAti // -- 196 grasaN grahaNe' / grAsayati phalam / arthAntare tu prasUG adane [ 11854 ], grasate // ___ 197 lasaNa zilpayoge' / lAsayati dAru, bhramAdinA takSNotItyarthaH / arthAntare tu lasa zleSaNakrIDanayoH [11543], lasati / bhvAdau pAThaH zilpayoge'pi NijabhAvArthaH / evamanyatrApi / pAnto'yamityeke', lApayati dAru / anyatra laSI kAntau [ 1 / 927 ], laSati, laSyati / tAlavyAnta iti tu kauzikaH // atha hAntaH // - 198 arhaH pUjAyAm ' / ayati / u Arjihata / "Niveti0" 5 / 3 / 111 ityane arhaNA / arthAntare tu arha pUjAyAm [ 11564 ], arhati // atha kSAntaH // * 199 mokSaNa asane' / mokSayati zarAn / "yuvarNa0 " 5 / 3 / 28 iti ali mokSaH / anyatra mokSati // atha varNakrameNa bhaasaarthaaH| tatra kAntau / / '200 loka, 201 tarka, 202 raghu, 203 laghu, 204 loca, 205 vicha, 206 aju, 207 tuju, 208 piju, 209 laju, 210 luju, 211 bhaju, 1. kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 30, 330) //
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330.] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 212 212 paTa, 213 puTa, 214 luTa, 215 ghaTa, 216 ghaTu, 217 vRta, 218 putha, 219 nada, 220 vRdha, 221 gupa, 222 dhUpa, 223 kupa, 24 cIva, 225 dazu, 226 kuzu, 227 su, 228 pisu, 229 kusu, 230 dasu, 231 barha, 232 ghRhu, 233 valha, 234 ahu, 235 vahu, 236, mahuNa bhAsArthAH / lokayati, vilokayati / RdicAd "upAntyasya0" 4 / 2 / 35 iti hamvAbhAve alulokat / anyatra lokaG darzane [ 11612], lokate // . 201 tarka' / tarkayati / "yuvarNa0 " 5 / 3 / 28 ityali tarkaH, vitarkaH / te tarkitaH / gaNAntareSu apaThitA anyatra daNDake pAThAd dhAtava eveti arthAntare, tarkati // atha 'ghAntau // 202 raghu 203 laghu' / udittvAne ravayati, laGghayati / anyatra raghur3a laghu gatI [ 11637-638 ], raDate, lavate // . . atha cAntaH // 204 loca' / locayati, Alocayati / RditvAd " upAntyasya." 4 / 2 / 35 iti hasvAbhAve alulocat / anyatra loca darzane [ 1646 ], locate // atha chAntaH // 205 vicha' / " svarebhyaH" 113 / 30 iti dvitve vicchayati / anyatra vichata gatI [ 5 / 29 ], " azavi te vA " 3 / 4 / 4 iti vA ye vicchAyati, vicchati // .... atha jAntAH SaD uditazca // '206 aju' / aJjayati / anyatra aauSa vyaktyAdau [ 6 / 16 ], vyanakti // 207 tuju' / tuprayati / tuju balane ca [1162 ], tuati / / . "208 piju' / piayati / anyatra vijuki saMparcane [ 2 / 52], piGkte / / * 209 laju' / lAyati / anyatra laju bhartsane [ 1 / 155 ], lacati // 1. dhAntau iti mu0||
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) '210 luju' / lumayati / anyatra lumati // *211 bhaju / bhakSayati / anyatra bhoMpa Amadane [ 6 / 14 ], bhanakti // atha TAntAH paJca // '212 ptt'| pATayati / anyatra paTa gatau [1 / 195], paTati / paTaN granye [9 / 294 ], adantaH, paTayati // '213 puTa' / poTayati / anyatraM puTana saMzleSaNe [5 / 127], puTati // '214 lutt'| loTayati / anyatra luTi pratIghAte [ 11941], loTate / luTaca viloTane [ 3 / 34], luTyati // '215 ghtt'| ghATayati / anyatra ghaTiSa ceSTAyAm [111000], ghttte| Nigi "ghaTAdeH0" 4 / 2 / 24 iti husve ghaTayati / ghaTaNa saMghAte [9 / 169] iti paThito'pi sakarmakArtham arthavizeSArthaM ca punarihAyamadhItaH // _ '216 ghttu'| udittvAnne ghaNTayati / aci ghaNTA / anyatra ghaNTati // .. isa ruTanaTau TAntau laDutaDau ca DAntau kecidadhIyate / ruTa roTayati / anyatra ruTi pratIpAte [11940 ], roTate / naTa nATayati / anyatra gaTa nRtau [1 / 187], naTati / bhvAdau AtmanepadIti nandI, naTate / laDDu, udicAnne laNDayati / anyatra laNDati / taDa tADayati, anyatra taDati // atha tAntaH // * 217 vRta' / vartayati / anyatra vRtUG vartane [ 11955 ], vartate // . atha thAntaH // 218 putha' / pothayati / anyatra puthac hiMsAyAm [3 / 11 ], puthyati / / atha dAntaH // 219 nada' nAdayati / anyatra gada avyakte zabde [1 / 299], nadati / / atha dhAntaH // ' 220 vRdha' / vardhayati / anyatra vRdhUG vRddhau [ 11957 ], vardhate //
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332] AcAryazrIhemacandraviracite [N0221 % 3D atha pAntAtrayaH // '221 gupa' / gopayati / anyatra gupau rakSaNe [ 1 / 332 ], "gupaudhUpa." 3 / 4 / 1 ityAye gopAyati // ' 222 dhUpa' / dhUpayati / anyatra dhRpa saMtApe [ 11334 ], dhUpAyati // -- 223 kupa' / kopayati / anyatra kupac kroghe [ 3 / 48 ], kupyati // atha vAntaH // * 224 cIva' / cIvayati / anyatra cIg aSIvat [ 11921 ]. cIvate vIvati // atha zAntAvuditau ca // -- 225 dazu' / daMzayati / anyatra daza dazane [ 11496 ], dazati // ' 226 kuzu' / kuMzayati / anyatra kuMzAta // atha sAntAzcatvAra uditazca // '227 prasu' / sayati / anyatra sati // * 228 pisu' / siyati / anyatra siti / / * 229 kusu' / kuMsayati / anyatra kuMsati / / - 230 dasu' / dasayati / anyatra dasati / / atha hAntAH SaT varhavalhau muktvA uditazca // * 231 varha' / vahayati / anyatra vahi prAdhAnye [ 11862 ], vahate // * 232 vRhu' / vRhayati / "Nivetti0 " 53 / 111 ityane vRMhaNA / anyatra vRhu zabde ca [11560 ], vRMhati / / -- 233 valha' / valhayati / anyatra valhi prAdhAnye [ 11863 ], valhate // ' 234 ahu' / aMhayati / anyatra ahuG gatau [ 11858 ], aMhate // :: 235 bahu' / vahayati //
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 333 242 ] dhAtupArAyaNe curAdaya: ( 9 ) ' 236 mahuNU ' / maMhayati / anyatra bahu mahuhU vRddhau [ 1873-874 ], hate maMhate / lokRtadayaH svArthe NicamutpAdayanti mAsArthAzceti pArAyaNam / bhAsayati dizaH, dIpayati, indhayati, prakAzayati / gaNAntarapAThastu eSAmAtmanepadAdikAryArthaH // athAtmanepadinaH tatrodantaH || 64 nepade yAvayate dharma jAlmaH / yukkU mizraNe [ 2 / 22], yauti / yujirayamityeke, yojayati // 237 yuNi jugupsAyAm / idikhAd " iGitaH 0 " 3 / 3 / 22 iti Atmaya eccA0 " 5 / 1 / 28 iti ye yAvyam / anyatra yuMgUsa bandhane [ 826] yunIte, yunAti / atha RdantaH // / vijJApane ityeke / gArayate / anyatra gRt nigaraNe [ 8|31 ] gRNAti / kRNIti candra:, kArayate / kirati // 4 ' 238 guNi vijJAne ' [ 5/21 ], girati / guzU zabde anyatra kRt vikSepe [ 5/20 ], atha cAntaH // 6 239 vazcipU pralambhane ' / pralambhanaM mithyAphalAkhyAnam / vaJcayate / " Nivetti0 " 5 / 3 / 111 ityane vaJcanA | anyatra vaJcU gatau [ 1 106 ], vaJcati / idavAdeva NijantAd Atmanepade siddhe " pralambhe gRdhivacceH " 323389 iti tadvidhAnaM NigantAdphalavatkartrarthamityeke || atha TAntaH // 4 1 240 kuTi pratApane / koTayate, utkoTayate / anyatra kuTat kauTilye [ 5 / 112 ], kuTati // atha dAntau // 6 241 madaNU tRptiyoge ' / tRptizodhane ityanye' / tRpteH zodhanaM saMpattiH / mAdayate / anyatra made harSe [ 3393 ], mAdyati / harSaglapanayoH ghaTAditvAd Nigi sve, madayati // 4 242 vidiNU cetanAkhyAna nivAseSu / vedayate sukham cetayate ityarthaH / Avedayate dharmam, AkhyAtItyarthaH / vedayate gRham nivAsaM karotItyarthaH / | 1. kSIrasvAmI (kSI. sa. pU. 297 ) // d
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 ] AcAryazrImacandraviracite [ bA0 242 vivAde'pyanye, pravedayate vAdinA / anyatra vidak jJAne [ 2141], vetti | vidi sattAyAm [ 3 / 115 ], vidyate / vizraMtI lAbhe vindati / vidipU vicAraNe [ 6 / 25 ], vinte // [ 58 ], vindateM, atha nAntaH / / 6 , 243 mana me / stambho garvaH / mAnayate, vimAnayate vRSalaH; pakSe manati iti candraH / anyatra manic jJAne [ 3|120 ], manyate / manUthi bodhane [ 719 ], manute // atha lAntau // 4 244 bali 245 bhaliNU AbhaNDane ' ' / AbhaNDanaM nirUpaNam / bali: oSThayAdiH, udvAlayate / bhAlayate, nibhAlayate / anyatra vali saMvaraNe [ 11807 ], balate / bhali paribhASaNAdau [ 1 / 812 ], bhalate || atha vAntaH // * 246 diviNU parikrUjane ' / devayati gantrI / anyatra divac krIDAdau [ 31 ] dIvyati // atha SAntaH // " 247 vRSiNa zaktibandhe' / AvarSayate grAmaH, zakti badhnAtItyarthaH / zaktibandhaH prajanAsAmarthyamityanye / varSayate varSadharaH / tavargaturyAdiH ayaM sAmarthya vAraNArtha ityeke, dharSayate arIn / kecidamumuditaM Nico'nityatvArthaM paThanti, tanmate zaktibandhe'pi Nico'bhAvAd AtmanepadAmAce varSati / UdicAt ktvi veTU, vRSTvA varSatvA / arthAntare tu bRSTa secane, varSa 11 . atha sAntaH // 6 66 248 kutsi avakSepe ' / kutsayate / mISibhUSi0 5 / 3 / 109 ityatra bahuvacanAd aGi kutsA | bAhulakAd " Nivetti 0 " 5 / 3 / 111 iti ane kutsanA // 1. Ne iti mu0 // 2. kSIrasvAmI ( kSI.. ta. pR. 296 ) / / 11
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) atha kSAntaH // 4 249 lakSiNa Alocane / lakSaNaM lakSayate / anyatra lakSINU darzanA'GkanayoH [ 9 / 152 ], lakSayati, lakSayate / Nico'nityatvAd lakSate // atha Atmanepadina evArthAntare'pi curAdayaH // atha kAntAstrayaH // ' 250 hiSki 251 kiSkiNu hiMsAyAm ' / hiSkayate / kte hiSkitam / hitam iti tu hikI avyakte zabde [ 11889 ] ityasya // [ 338 , * 251 kiSkiNU ' / kiSkrayate / uNAdau " pRkAhRSi0 iti uH, kiSkuH vitastiH / kiSkindhA iti tu kimapyantardadhAti iti pRSodarAditvAt dadhAteH / / ' 252 niSkriNa parimANe ' / niSkayati / aci niSkaH // 99 ( u0 729 ) atha jAntaH // 253 tarjiNU saMtarjane ' / tarjayate / karaNe'naTi tarjanI / yatu lakSye tarjayati iti parasmaipadaM dRzyate tathA bhartsayati, nizAmayati, bhAlayati, kutsayati, vaJcayati, nivedayatItyAdi; tad bhvAdo rAjaga dumrAji iti punaH bhrAjigrahaNenAsstmanepadasyAnityatvajJApanAt siddham / tarja bhartsane [ 1 / 156 ] tarjati // atha ThAntaH // atha TAntau // 6 254 kUTi apramAde' / ApradAne ityanye kUTayate / ali kUTa: / kUTaNU dAhe [ 9293 ], adantaH kUTayati // 4 255 truTi chedane ' / troTayate rajjum / DAnto'yamityeke, uttroDayate tRNam | truTat chedane [ 5 / 123 ], truTyati truTati / / zaThate / ca zaThaH / 46 6 256 zaThiNa zlAghAyAm ' / Nivetti0 5|3|111 ityane zAThanA / zaTa iti nandI / zala iti kauzikaH / zaTha kaitave ca [ 1 / 222 ], zaThati, zaThaH // 1. durga: (kSI. ta. pR. 295 ) / /
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 ] mAcAryazrohemacandraviracite [ dhA0 257 atha NAntAtrayaH // '257 kUNiNa saMkocane' / kUNayate mukham / ke kUNitaM cakSuH / uNAdau " svarebhya0 " ( u0 606 ) ityo kUNiH // ' 258 tUNiNa pUraNe' / tUNayate / ali tUNaH / uNAdau "jambIrAmIra0" ( u0 422) itIre tUNIraH / tUleti candraH / / ___'259 bhUNiNa AzAyAm ' / AzaGkAyAmityeke, bhrUNayate / ali bhrUNaH // atha tAntau // 260 citiNa saMvedane' / cetayate / aziti viSaye geluMki vyaJjanAntatvAd " iDito." 5 / 2 / 44 ityane cetanAzIla: cetanaH / apratyayApavAde "Nivetti" 5 / 33111 ityane cetanA / " ramyAdibhyaH0" 5 / 3 / 126 iti kartari anaTi cetanaH / citai saMjJAne [ 11278 ], cetati / 261 vasti 262 gandhiN ardane' / vastayate / aci vastaH / uNAdau " svaregya. " ( u0 606 ) ityo vastiH / / atha dhAntaH // .. 262 gandhiNa' / gandhayate / ali gandhaH / anaTi gandhanam / uNAdau " gandherara cAntaH" ( u0 508) iti ve gandharvaH // atha pAntAzcatvAraH // ' 263 Dapi 264 Dipi 265 Dampi 266 Dimpi 267 Dambhi 268 DimbhiNa saMghAte' / DApayate / Depayate / Dampayate / Dimpayate // atha bhAntau // '267 Dambhi' / Dambhayate / / '268 DimbhiNa ' / Dimbhayate / aci DimbhaH // atha mAntAstrayaH // * 269 syamiNa vitarke' / "yamo'pariveSaNe0 " 4 / 2 / 29 ityatra NyadhikAre'pi NigrahaNaM niyamArtham , tena " amokamyami0" 4 / 2 / 26 iti hUsvAbhAve
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ 271 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [ 337 syAmayate / syam zabde [ 11387 ], syamati / Nigi " amo0" 4 / 2 / 26 iti hasve syamayati. // 270 zamiNa aalocne'| zAmayate, vizAmayate / "Nau dAnta." 4 / 4 / 74 iti kte vA nipAtanAt zAntaH, pakSe " seTaktayoH " 4 / 3 / 84 iti orlaka, zAmitaH / zamUca upazame [ 387 ], zAmyati / Nigi "zamo'darzane " 4 / 2 / 28 iti husve zamayati rogam // 271 'kusmiNa kusmayane ' / matidRSTe buddhayutprekSite'rthe ityanye / kutsitaM smayanam , kusmayanam / kusmayate, prakusmayate, Akusmayate / kye kusmyate / " dhAtoranekasvarA0" 3 / 4 / 46 ityAmi kusmayAMcakre / u acukusmata / sani cukusmayiSate / kusmayitA, kusmayitavyam / vipi Niluko "na sandhi0" 74 / 111 iti sthAnitvapratiSedhasya skorlukyabhAvAt sthAnitve " saMyogasyAdau0" 2 / 1 / 88 iti sasya lugabhAve, saMyogAntalope tu Niluko "na sandhi0" 74 / 111 iti sthAnitvapratiSedhAt " padasya " 201189 iti masya luki sukUH sAdhukUH / "Nivetti0" 5 / 3 / 111 ityane kusmanA / kusmayitvA, prakusmya // ___ kupUrveNa smiDaiva kusmayate iti prayogasiddheyartho'yamiti cet , naivam , aniSTApatteH tathA hi, / "gatikvanya0 // 3 // 1 // 42 iti samAsasya nAmnaiva saha vidhAnAt tivAdyantena sahAbhAve "prathamoktaM prAk " 31148 iti prAktvAniyama iti smayateku ityapi syAt , upasargasya ca dhAtoH prAktvaniyamAt kuprasmayate / aDAgamasya ca dhAtvAditvAt koragrataH pAte kvasmayata / kye " dIrghazci0 " 4 / 3 / 108 iti dIrghe kusmIyate / ekasvaratvAcca parokSAyA AmabhAve kusimiye / adyatanyAM sici kvasmeSTa / sani " Rsmi0" 4 / 4 / 48 itITi "NistorevA." 2 / 3 / 37 iti niyamAt SatvAbhAve kusismayiSate / tRci tavye cAnusvArevAdiDabhAve kusmetA, kusmatavyam / vipi " isvasya ta:" 4 / 4 / 113 iti te'nte kummit / " striyAM0" 5 / 3 / 91 bhAvAkoMH ktau kusmitiH / ktvi kusmitya-kuprasmityetyAdIni rUpANi smiGaH prApnuvanti / atha kathaM kusmati iti ? kupUrvAt smayateH "kvacit " 5 / 1 / 171 iti De kusma ivAcaratIti kvipi kriyArthatvAd dhAtutve "zeSAt" 3 / 3 / 100 iti parasmaipade bhaviSyati / kusmanAmnastu NijabAhulakAneSyate // 1. tulanArtha vizeSArtha ca draSTavyA kSI. ta. (pR. 297 ) / 43
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ 338] AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 272 atha rAntAstrayaH // '272 gUriNa udyame' / gUrayate, udgaeNrayate khaDgam / "Nivetti" 5 / 3 / 111 ityane gUraNA, AgUraNA / gUraici gatau [ 3 / 129 ], gUryate // ' 273 tantriNa kuTumbadhAraNe' / kuTumba parivAraH / upalakSaNaM caitat / tantrayate, tantrayAMcakre / aci ali vA tantram / karmaNo'Ni svatantraH / uNAdau " padipaThi0" ( u0 607) ityau tantriH vINAstram / "tRstRtandri0" ( u0 711) iti IH, tantrIH zuSkasnAyuH AlasyaM ca / kuTumba ityapi dhAturiti cAndrAH , kuTumbayate // ' 274 mantriNa guptabhASaNe' / mantrayate / "grahAdibhyo." 5 / 1153 iti Nini mantrI / ali mantraH / uNAdau "padipaThi0" (u0 607) ityo mantriH sacivaH // ___ atha lAntaH // '275 laliNa IpsAyAm ' / lAlayate / aci lAlaH, kutsito lAlaH kulAlaH, karmaNo'Ni kuM lAlayate kulAlaH / "Nivetti" 5 / 3 / 111 ityane lAlanA / Nico'nityatvAd " iDito." 5 / 2 / 44 ityane lAlanAzIlA lalanA / kte lalitaH / lAlA iti tu " bhillAcchamalla. " ( u0 464 ) iti nipAtanAd le lAteH / laDa vilAse | 12254 ], RphiDAditvAd Dasya latve lalati / Nigi jihvonmanthane ghaTAditvAd dRsve lalayati zvA jihvAm / 'galiNa lAvaNe ityapyeke, gAlayase, udgAlayate / gala adane [ 11452 ], galati // atha zAntau // ' 276 spaziNa grahaNazleSaNayoH' / spAzayate / u " smRtRtvara0 " 4 / 1 / 65 iti sanbadbhAvApavAde pUrvasyA'nve apaspazat / "Nau dAntazAnta" 4 / 4 / 74 iti kte vA nipAtanAt spaSTaH, pAzitaH / papI bAdhanasparzanayoH [11926 ], ayaM spazItyeke; spazate, spazati / " vyaJjanAd " [5 / 3 / 132] ghaji spAzaH // 1 mudrite cAndradhAtupAThe 'tatri kuTumbadhAraNe' ityevamekadhAturUpaM sUtraM paThyate, sa cApapAThaH / (kSI. ta. Ti. pR. 293) / tulanA:- kSI. ta. (pR. 293 ) // 2. kSIrasthAbhI, (kSI. ta. pR. 295, pR. 127 ) //
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 ] dhAtupArAyaNe curAdaya: ( 9 ) [ 339 6 277 daMziNU dazane ' / daMzayate / " Nivetti 0 " 5|3|111 ityane dazanA / anaTi daMzanam / dazuNU bhAsArthaH [ 9/225 ], daMzayati / daza dazane [ 1 / 496 ], dazati / dAziNU dAne ityapyeke, dAzayate / dAzRgU dAne [ 11922 ], dAzate, dAzati // atha sAntau || 6 278 daMsi darzane ca 1 cakArAd dazane / sayate / kke daMsitaH / / dasuNa bhAsArthaH [ 9| 230 ], daMsayati, pRSodarAditvAt Te nasyAtve ca dAsI anyatra daMsati || ' 279 bhatsiMNU saMtarjane ' ityane bhartsanA || 1 bhartsayate / " Nivetti0 " atha kSAntaH // " ' 280 yakSiNa pUjAyAm ' / yakSayate / ali yakSaH / uNAdau " sAtman 0 ( u0 916 ) iti mani yakSmA rogaH // AtmanebhASAH || 5 / 3 / 111 itodantAH // 46 44 " ita urdhva yujAdeH prAgadantatvaM dhAtUnAM vidhIyate, tatazca ataH 4382 ityallukaH sthAnitvAd guNavRdvayoH samAnalopitvAcca sanvadbhAvadIrghopAntyahRsvAnAmabhAvaH, yathA sukhayati, racayati; atra ataH 4 | 3 |82 ityallukaH svarAdezatvena pUrvavidhi prati sthAnitvAd guNavRddhadyabhAvaH / araracat asusukhat atra samAnalopitvAd " asamAna lope0 " 4|1|63 iti pUrvasya sanvadbhAvaH, laghordIrgho 0 4 / 1 64 iti dIrghazca na bhavati / asusUcat, atropAntya hUsvAbhAvaH / ' 19 66 " aGkAdInAM tu uktaphalAbhAve'pi pUrvAcAryA nurodhenAdanteSu pATha: / NijabhAve - nekasvaratvAd yaDUnivRtyartha ityeke / dramilAstu evaMprakArANAmactvavidhAnasAmarthyAd allopAbhAvaM manyante, tatazca " JNiti " 4 | 3|50 iti vRddhau pvAgame ca duHkhApayati, lakSApayati, vaNTApayati, raMhApayati, arthApayate satrApayate, garvApayate ityudAharanti / te hi " Niti " 4|3|50 iti vRddhi svaramAtrasyecchanti //
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 ] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 281 . tatra kAntau // * 281 aGkaNa lakSaNe' / aGkayati / sani " svarAde:0" 4 / 1 / 4 iti kedvitve azcikayiSati / anadanta evAyamityeke / akuG lakSaNe [ 11610 ], aGkate // * 282 bleSkaN darzane' / bleSkayati / NijabhAve'pyadantatvArtho'sya pAThaH, tenAnekasvarAd yaG na bhavati / evaM mRtri-rUkSi-gaviprabhRtInAM pAThe prayojanamunneyam ; anadantA evaite' ityeke // atha khAntau // 283 sukha 284 duHkhaNa takriyAyAm ' / sukhanaM duHkhanaM ca takriyA;. sukhayati, asusukhat / aci sukham / duHkhayati / aci duHkham // atha gAntaH // ' 285 aGgaNa padalakSaNayoH' / aGgayati / sani adhigayiSati / asyApi pUrvAcAryAnurodhenA'danteSu pAThaH // / atha ghAntaH // * 286 aghaN pApakaraNe' / adhayati / sani ajighayiSati // atha cAntau // '287 racaNa pratiyatne' / racayati, racayAMcakAra, araracat / "Nivetti0" 5 / 3 / 111 ityane racanA // '288 sUcaNa paizUnye ' / sUcayati / apopadezatvAt SatvAbhAve asusUcat / " aTyati0 " 3 / 4 / 10 iti yaGi somUcyate / 'smiprabhRtibhiH sAhacaryAd ekasvarANAmeva hi SopadezasmRtiH ata eva sUtra-satra-saMgrAma-sAma-samAja-sthUla-stanastena-stoma-sukhAnAmaSopadezatvAt sosUcyate, sisatrayiSate ityAdau na Satvam / Nake sUcakaH / aci sUcaH / gaurAditvAd DyAm sUcayati sUtramArgamiti sUcI / " nAmni pusi ca" 5 / 3 / 121 iti Nake bhIruSThAnAditvAt Satve vicikA / uNAdau " rukmagrISma0 " ( u0 346 ) iti me nipAtanAt sUkSmaH / "putrAdayaH" (u0 455) iti tre nipAtanAt sUtram / " svarebhyaH" (30 605) ityo suuciH|| 1. tulanA:-kSIrataraGgiNI ( pR. 314 ) //
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ 299 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [ 351 atha jAntAzcatvAraH // - 289 bhAjaNa pRthakamaNi' / bhAjayati, vibhAjayati, ababhAjat / kte bhAjitam / ktvo yapi vibhAjya // '290 sabhAjaNa prItisevanayoH' / 'prItidarzanayorityanye / samAjayati / kye sabhAjyate / u asasamAjat / anaTi sabhAjanam // '291 laja 292 lajuNa prakAzane' / lajayati, alalajat // - 292 lajuN' / udivAne lAyati / lajuNa bhAsArthaH [9 / 210 ], laayati / laja-laju bharsane [ 1154-155 ], lajati, laati // atha TAntAH sapta // '293 kUTaNa dAhe ' / aamntrnne'piityeke| kUTayati De acukUTat / aci kUTam // '294 paTa 295 vaTaNa granthe / grantho veSTanam / paTayati rajjum , veSTayatItyarthaH / evaM vaTayati / vibhAjane'pyayamityanye / u apapaTat , avavaTat / paTa gatau [ 11195 ], paTati / paTaNa bhAsArthaH [ 9 / 212 ], pATayati / vaTa veSTane [13176 ], vaTati / Nigi paribhASaNe ghaTAditvAd husve vaTayati / vaTuNa vibhAjane [ 9299 ], vaNTayati // '296 kheTaNa bhakSaNe' / kheTayati / u acikheTat / Nake kheTakaM phalakaH, ali kheTo grAmaH / "Nivetti0" 5 / 3 / 111 ityane AkheTanA / nAyaM kheTaH, kheDa iti devanandI, kheDayati / khiTa uttrAse [11178 ], kheTati, acIkhiTat / / ___ '297 khoTaNa kSepe' / khoTayati / De acukhoTat / ali khoTaH / DAnto'yamiti devanandI, khoDayati / dAnta ityanye, khodayati // '298 puTaNa sNsrge'| puTayati / De 'apupuTat / puTat saMzleSaNe [5 / 127], puTati / puTaNa bhAsArthaH [ 9 / 213], poTayati // '299 vaTuNa vibhAjane ' / udivAne vaNTayati / vaNTApayatItyapyeke / baTu vibhAjane [ 11205], vaNTati // 1. prItidarzane iti kSIrasvAmI, (kSI. ta. pR. 316) // 2. kheDa iti daurgAH, (kSI. ta. pR. 314) // 3. kSIrasvAmI api, (kSI. ta. pR. 314) // 4. a puTat iti mu0 //
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 300 D atha ThAntau // - '300 zaTha 301 zvaThaNa 'samyagabhASaNe' / zaThayati, zvaThayati / De azazaThat , azazvaThat / zaTha kaitave ca [1 / 222 ], zaThati / Nigi zAThayati / zaTha zvaTha caThuNa saMskAragatyoH [ 9 / 49, 50, 51 ], zAThayati, zvAThayati, zvaNThayati / atha DAntaH // '302 daNDaNa daNDanipAtane ' / daNDayati / daNDAde mno Nici daNDayatyAdisiddhau daNDaNaprabhRtInAM pATho yathAbhidhAnaM NicaM vinA'pi prayogArthaH / ata evA'dantatvamapyanekasvarakAryArtha phalavat // atha NAntA aSTau // '303 vraNaNa gAtravicUrNane ' / vraNayati / u avavraNat / aci vraNaH / praNa zabde [ 1 / 262 ], vraNati / Nigi vANayati // . . '304 varNaNa varNakriyAvistAraguNavacaneSu' / varNakriyA varNanaM varNakaraNaM vA / kathAM varNayati, suvarNa varNayati / vistAre varNaneyam / guNavacanaM stutiH zuklAyuktirvA, rAjAnam upavarNayati / "nAmni puMsi ca" 5 / 3 / 121 iti Nake varNakaH // ' '305 parNaNa haritabhAve' / parNayati / aci parNam // 306 karNaNa bhede ' / karNayati, ArNayati / / '307 tUNaNa saMkocane ' / vitUNayati mukham / De vyatutUNat / cUNa tUNaNa saMkocane [ 9 / 74, 75 ], asamAnalopitvAd "upAntyasyA0" 4 / 2 / 35 iti isve atUtuNat // '308 gaNaNa saMkhyAne' / gaNayati / ( " 26 ca gaNaH " 41167 iti pUrvasyA'nve Iti ca ajagaNata , ajIgaNat / Nake gaNakaH / "karmajA tRcA ca" 3 / 1183 iti pratiSiddho'pi " pattisthau0" 331179 iti SaSThIsamAsaH, pattigaNakaH, sthagaNaka: / striyAmApi gaNayati dhanAgamamiti gaNikA / ali gaNaH / "Nivetti0 " 5 / 3 / 111 ityane gaNanA // 1. asamyagbhASaNe iti kSIra0 (kSI ta. pR. 311) // 2. 'Izca gadeg iti mu0 //
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 315 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [ 343 '309 kuNa 310 guNa 311 ketaNa AmantraNe, AmantraNaM gUDhoktiH; kuNayati, guNayani / De acukuNa , ajuguNat / kuNat zabdopakaraNayoH [5 / 52 ], kuNati / Nigi De acUkuNat // atha tAntAstrayaH // '311 ketaNa' / ketayati, saMketayati / De aciketat , kte ketitaH / ktvo yapi saMketya / ayaM nizrAvaNanimantraNayorapItyeke' // '312 pataNa gatau vA ' / vAzabdo NijadantatvayoH yugapadvikalpArthaH, patayati / hu apapatat / "zIzraddhA0" 5 / 2 / 37 iti Alau " AmantA0" 4385 iti Nerayi patanazIlaH, patayAluH, pakSe patati / " vyaanAdeH0" 4378 iti vA vRddhau apAtIt , apatIt / patla. gatau [ 11962 ], patati, apaptat / / '313 vAtaNa gtisukhsevnyoH'| sukhasevanayoH ityeke / vAtayati, De akvAtat / nAyaM vAtaH kintu vA ityeke, vApayati, nirvApya gataH / vAMka gatigandhanayoH [25], vAti // atha thAntau // '314 kathaNa vAkyaprabandhe' / vAkyapratibandhe ityanye / pratibandho vicchedodIraNAt / vadane ityapare / kathayati / D acakathat / Nake kathakaH / " bhISibhUSi0 " 5 / 3 / 109 ityaGi kathA / " punAmni0 " 5 / 3 / 130 ityAdhAre ghe Agatya kathyate'smimiti AskathaH, varcaskAditvAt so'ntaH / ktvo yapi " lagho:0". 4 / 3 / 86 iti perayi saMkathayya / katham acIkathat ? ' bhUridAkSiNyasaMpanna, yacaM sAntvamacIkathaH ' [ ] iti prayogaM dRSTvA ye gaNayateranyasyApi pUrvasya Itvamicchanti, tanmate bhaviSyati, prakRtyantaraM vA'nveSyam // ___315 athaNa daurbalye ' / zrathayati / RphiDAditvAllatve zlathayati / De azazlathat / zrathaNa pratiharSe [ 9 / 85 ], zrAthayati / athaNa bandhane ca [9 / 396], "yujAdeH0 " 34 / 18 iti vA Nici zrAthayati, zrathayati / zrathuGa zaithilye [ 1717 ]. zranthate // 1. vizrAmaNA''mannaNayoriti kSIra0 (kSI. ta. pR. 316) //
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 ] AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 316 atha dAntau // " 316 cheda dvaidhIkaraNe ' / chedayati / Ge avicchedat / kte cheditam / yapi vicchedya // ' 317 gadaNU garje ' / garjo meghazabdaH / gadayati / Ge ajagadat / gada vyaktAyAM vAci [ 1 / 297 ], gadati / Nigi gAdayati / he ajIgadat // atha dhAntaH // ' 318 andhaNU dRSTyupasaMhAre ' / andhayati / sani " iti nasya dvitvapratiSedhAd ghereva dvitve andidhayiSati // na badanaM 0 " 4|115 atha nAntAzcatvAraH // 4 319 stana garje ' / garjo meghazabdaH / stanayati / Ge atastanat / apopadezatvAt tvAbhAve tistanayiSati / uNAdau " hRSipuSi0 " ( u0 397 ) iti itnau stanayitnuH gadayitnuzca meghaH / stana zabde [1 323 ], stanati / Nigi zabdAdanyatra na ghaTAditvam stAnayati // ' 320 dhvanaNU zabde ' / dhvanayati / Ge adadhvanat / dhvana zabde [ 1 325 ], dhvanati / Nigi zabdAdanyatra ghaTAditvAbhAve dhvAnayati // 6 321 stena caurye ' / stenayati / Ge apopadezatvAt patvAbhAve atistenat / aci stenaH // ' 322 UnaN parihANe ' / Unayati / De mA bhavAn Ubhinat / aci H / te nitam // atha pAntAstrayaH // ' 323 kRpaNa daurbalye ' / kRpayati / Ge acakrapat / nandyAditvAdane kRpaNaH / strI cet kRpaNA / mRgayA0 5|3|101 iti nipAtanAd anApavAde'Gi kRpA | 66 " kRpau sAmarthya [1959], kalpate / kRpaNU avakalkane [ 9 / 179 ], kalpayati // 4 324 rUpaNU ' rUpakriyAyAm ' / rUpakriyA rAjamudrAdirUpasya karaNam, rUpayati / Nake rUpakam / ali rUpam / Nivetti0 " 5 / 3 / 111 ityane rUpaNA / rUpapradarzanaM vA rUpakriyA; nirUpayati, nirUpaNA || 66 1. tulanA:- kSIrataraGgiNI pR. 321 //
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ 333 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) ... '325 kSapa 326 lAbhaNa preraNe' / kSapayati / aci kSapA // " atha bhAntaH // - '326 lAbhaNa' / lAbhayati / De alalAbhat / aci ali vA lAbha: / labhaNa' iti sabhyAH ; labhitam , vilabhanA / DulabhiS prAptau [11786 ], labhate / Nigi lambhayati // - atha mAntAH paJca // '327 bhAmaNa krodhe'| bhAmayati / De ababhAmat / mAmi krodhe [11787 ], bhAmate / Nige De avImamaMt // ... '328 gomaNa upalepane' / gomayati bhUmim / De ajugomat / uNAdau " gayahRdaya0" ( u0 370) iti nipAtanAdaye gomayaM gozakRt // '329 sAmaNa sAntvane' / sAntvanaM prINanam / sAmayati, asasAmat / apopadezatvAt patvAbhAve simAmayiSati // '330 zrAmaNa AmantraNe' / zrAmayati / De azazrAmat // '331. stomaNa zlAghAyAm ' / stomayati / De atustomat / ali stomaH / " jyotirAyuAm0 " 2 / 3 / 17 iti Satve aniSTomaH // atha yAntaH // . '332 vyayaNa vittsmutsrge'| vittasamunsargastyAgaH, gatAvityeke / vyayayati / De avavyayat / ali vyayaH / vyayI gatau [ 1918 ], vyayate, vyayati, avyayIt / Nigi vyAyayati / vitta iti dhAtvantaramityeke'; vittayati, vittitaH, vittayitvA // atha rAntAstrayodaza // '333 sUtraNa vimocane ' / vimocanaM mocanAbhAvaH, granthanam iti yAvat / sUtrayati / De asumUtrat / " avyati0 " 3 / 4 / 10 iti yaGi sosUyate / aci stram / " hetutacchIla0" 5 / 1 / 103 ityatra trasya varjanAt karmaNo'Ni sUtrakAraH // 1. tulanA:-kSI. ta. pR. 321, 317 // 2. kSIrasvAmI, (kSI. ta. pR. 321) / ____3. durgAdAsaH (za. ka. pR. 385) //
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346] AcAryazrIhemacandraviracite [dhA0 334 '334 mUtraNa prsvnne'| mUtrayati / De amumUtrat / " avyati0 " 3 / 4 / 10 iti yaGi momUtryate // '335 pAra 336 tIraNa karmasamAptau' / pArayati, apapArat / ali pAram / " sAhisAti" 5 / 159 iti ze pArayaH / te pAritam / "Nivetti" 5 / 3 / 111 ityane pAraNA // '336 tIraNa' / tIrayati / OM atitIrat / aci ali vA tIram // '337 kA 338 gAtraNa shaithilye| katrayati / u acakatrata / kta katritaH / ayaM kaNa ityeke, karbayati, katritam / candrastu kartaNa iti RditaM manyate, kartayati / katthaNa iti devanandI; katthayati // ' 338 gAtraNa' / gAtrayati / De ajagAtrat / / '339 citraNa citrakriyAkadAci dRSTyoH' / citrayati, AlekhyaM karoti, kadAcit pazyati vA ityarthaH / vaicitryakaraNArtho'yaM, na citrakriyArtha ityanye, tanmate citrayati, vaicitryaM saMpAdayati, kadAcit pazyati vetyarthaH / te citritam / "Nivetti0" 5 / 3 / 111 ityane vicitraNA // ' 340 chidraNa bhede ' / chidrayati / u avicchidrat / aci chidram / / . '341 mizraNa saMparcane' / saMparcanaM zleSa: / mizrayati / Dhe amimizrat / aci mizraH // '342 varaNa IpsAyAm ' / varayati kanyAm / avavarat / aci varaH // ' 343 svaraNa AkSepe' / svarayati / asasvarat / AkSepAdanyatra austra zabdopatApayoH [ 1121 ], svarati / Nigi svArayati / ' 344 zAraNa daurbalye ' / tAlavyAdiH, zArayati / De azazArat / zara iti nandI, azazarat // 345 kumAraNa krIDAyAm ' / kumArayati / De acukumArat / aci kumAraH; kutsito mAro'syeti, "kamerata ucca" ( u0 409) ityAre kamatervA / lAnto'yamityeke, kumAlayati // 1. durgaH, (kSI. ta, pR. 318) // 2. kSIrasvAmI, (kSI. ta. pR. 320) /
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ 354 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [347 atha lAntAH pazca // '346 kalaNa saMkhyAnagatyoH' / kalayati / u acakalat / kali zabdasaMkhyAnayoH [11814 ], kalate / Nigi kAlayati / kalaNa kSepe [9 / 346 ], kAlayati gAH // '347 zIlaNa upadhAraNe' / upadhAraNam abhyAsaH paricayo vA, zIlayati / De azizIlat / ali zIlam / zIla samAdhau [11421 ], zIlati / Nigi De 'azIzi (zizI) lat // '348 vela 349 kAlaNa upadeze' / velayati / u avivelat / aci velA / vela calane [11443 ], velati // - '349 kAlaNa' / kAlayati / De acakAlat / kAlopadeza ityarthanirdeza ityeke / '350 palyUlaNa lavanapavanayoH' / palyUlayati kSetraM sabusadhAnyaM vA / ke apapalyUlat / palyUla ityeke / valyUla ityanye / pappUla ityapare // atha zAntaH // ___ '351 aMzaNa samAghAte' / samAdhAno vibhAjanam / aMzayati riktham / ali aMzaH / candro dantyAntamAha, vyasayati, mayUravyaMsakaH // atha SAntAstrayaH // '352 paSaNa anupasargaH' / paSa ityayaM dhAturanupasargo'danto NicamutpAdayati paSayati apapaSat / gatyartho'yamityeke / anupasarga iti kim ? prapaSati / papI bAdhanasparzanayoH [ 11926 ], paSate, papati / paSaNa bandhane [ 9 / 187 ] pApayati / tAlavyAnto'yamityeke, kecittu imaM tAlavyAntamadhItya byAcakSate paza iti dhAtuH arthAnirdezAt bhvAdizcurAdizcAnupasargaH curAdigdantaH, pazayati / anupasarga iti kim ? prapazati / tAlavyAnta eva vA'danta ityanye, pazayati, pAzayati // '353 gaveSaNa mArgaNe' / gaveSayati / De ajagaveSan / anaTi gaveSaNam // '354 mRSaNa kSAntau' / zAntiH titikSA / mRSayati, De amamRSat / anaTi mRSaNam / mRSIca titikSAyAm [ 33141 ], mRSyate, mRSyati, mRSiNa titikSAyAm [9 / 409], " yujAdeH0" 3 / 4 / 18 iti vA Nici marSayati, marSati / / 1. atra tu samAna lopatvAd hUsvo na bhavati / dRzyatAm 339 tame pRSThe 15 tmpNktittH|| 2. tulanA:-kSo. ta pR. 312 //
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 ] atha sAntAstrayaH " 355 rasa AsvAdanasnehanayoH ' / rasayati / Ge ararasat / ali rasaH / uNAdau " khasirasi0 " ( ( u0 269 ) ityane rasanA / rasa zabde [ 1 / 542 ], rasati / Nigi rAsayati / ghaJi rAsaH || 4 356 vAsa upasevAyAm ' / vAsayati / Ge avavAsat / Nake vAsakaH / 'Nivetti 0 " 5|3|111 ityane vAsanA / vasaM nivAse [ 11999 ] vasati / vasik AcchAdane [ 2 / 59 ] vaste | vasa snehAdau [ 9 / 194 ], vAsayati / De avIvasat // 66 AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 355 ' 357 nivAsa AcchAdane ' / nivAsayati / Ge aninivAsat / sani ninivAsayiSati / ktvi nivAsayitvA / vAsaNU upasevAyAm [ 9 / 356 ], nipUrvasya Ge nyavasat / tvayapi nivAsya / / atha hAntAH paJca // " 66 358 cahaNU kalkane ' | kalkanaM dambhaH / cayati / De acacahat / JiNampare Nici cahaNaH zAThaye " 4 | 2|31 iti vA dIrghe acAhi, acahi, cAcAham, cahacaham / " yuvarNa 0 " 5 / 3 / 28 ityali vihaH / caha kalkane [ 1 / 553 ], cahati / Nigi cAhayati / Ge acIcahat // 44 " mahinaM rAjyam, vAstu ' 359 mahaNU pUjAyAm ' / mahayati / Ge amamahat / punnAmni 0 ityAdhAre ghe mahaH utsavaH / gaurAditvAd DyAm mahI / maha pUjAyAm [ 11565), mahati / uNAdau " maherNid vA " ( u0 285 ) iti ine mAhinaM tadeva | zradakSi0 ( u0 373 ) ityAyye iti Nerayi mahayAyyaH azvamedhaH / " mahAvibhyAM Tit " mahiSaH, mahiSI / svarebhya0 " ( u0 606 ) iti i:, mahi: ( u0 884 ) iti katari mahAn // 66 46 19 Amanta0 413385 ( u0 549 ) itISe / "duhivRhi 0 " 66 zz 6 360 raddaNU tyAge ' / rahayati / Ge ararahat / ali virahaH / raha tyAge [ 1 / 554 ], rahati / Nigi rAhayati || r ' 361 rahuNu gatau' / udivAne raMhayati / adantatvabalAd ataH 4 | 3 |82 iti lukaM bAdhitvA anupAntyasyApyato " Niti " 4|3|50 iti vRddhau 64 atirI0 4 / 2 / 21 iti pau hApayati / rahu gatau [ 11555 ] raMhati / / 46. "
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ 367 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [ 349 "362 spRhaNa IpsAyAm ' / " spRheppyaM vA" 2 / 2 / 26 iti vyApyasya vA saMpradAnatve puSpebhyaH spRhayati / akarmakatvAd " gatyarthA0" 5 / 1 / 11 iti kartari te puSpebhyaH spRhito maitraH, pakSe puSpANi spRhayati / karmaNi kte puSpANi spRhitAni maitreNa / apaspRhat / "zIzraddhA0" 5 / 2 / 37 ityAlo " Amanta0" 4 / 3 / 85 iti Nerayi spRhAzIlaH spRhayAluH / "bhISibhUSi0" 5 / 3 / 109 ityaGi spRhA / uNAdau "zrudakSi0" ( u0 373) iti Ayye spRhayAyyaM ghRtam // atha kSAntaH // '363 rUkSaNa pAruSye' / rUkSayati / De arUkSat / aci rUkSaH / anaTi vilakSaNam / ktvo yapi virUkSya // athA'danteSveva kuhaNimabhivyApyA''tmanepadinaH, tatra gAntaH // '364 mRgaNi anvessnne'| idicAd " iGitaH0" 3 / 3 / 22 iti Atmanepade mRgayate / " mRgayecchA0" 5 / 3 / 101 iti ze nipAtanAd mRgayA / kte mRgitam // atha thAntaH // . '365 arthaNi upayAcane ' / arthyte| pUrvAcAryAnurodhAdadanteSvasya pAThaH, evaM satrigorapi / kecittu adantapAThavalAd ato [4 / 3 / 82] lukaM bAdhitvA'nupAntyasyApi "Niti" 4 / 350 iti vRddhau " atirI." 4 / 2 / 21 iti pau arthApayate, satrApayate, garvApayate ityAhuH / De Atithata / sani atithayiSate / kte arthitam / ali arthaH / "Nivetti0" 5 / 3 / 111 ityane prArthanA // atha dAntaH // -- 366 padaNi gatau' / padayate / u apapadat / padiMca gatau [3 / 114], padyate / Nigi upapAdayati // atha mAntaH // '367 saMgrAmaNi yuddhe' / saMgrAmayate zaraH / asaMgrAmayata / sani apopadezatvAt patvAbhAve sisaMgrAmayiSate / ali " pugnAmni" 5 / 3 / 130 iti AdhAre ghe vA saMgrAmaH / ktvi saMgrAmayitvA / ayaM parasmaipadItyeka', saMgrAmayati // 1. kSIrasvAmI, (kSI. ta. pR. 320) /
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35.] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 368 atha rAntAstrayaH // ___ 368 zUra 369 vIraNi vikrAntau' / zUrayate / De azuzUrata' / aci zUraH / zUraici stambhe [ 3 / 130 ], zUryate / Nigi De azuzUrata // '369 vIraNi' / vIrayate / u avivIrata' / aci vIraH / "ya eccA0" 5 / 1 / 28 iti bhAve ye vIryam // '370 satraNi saMdAnakriyAyAm ' / santAnakriyAyAmityeke / satrayate zatrun / De asasatrata' / sani aSopadezatvAt patvAbhAve sisatrayiSate // __ atha lAntaH // '371 sthUlaNi parivahaNe' / parivahaNaM pInatvam / sthUlayate / he atusthUlata' / sani apopadezatvAt SatvAbhAve tusthUlayiSate / aci sthUlaH // atha vAntaH // '372 garvaNi mAne' / garvayate / u ajagarvata / ali garvaH / garva darSe [ 11462 ], garvati // ___ atha hAntau // '373 gRhaNi grahaNe' / gRhayate / u ajagRhata / " zIzraddhA0 " 5 / 2 / 30 ityAlau gRhayAluH / kte gRhitam // ' 374 kuhaNi vismApane' / kuhayate / De acukuhate / Nake kuhakaH / bhidAdhaDi kuhA nAma nadI / "Nivetti0 " 5 / 3 / 111 ityane kuhanA dambhaH / uNAdau " mivami0 " ( u0 51 ) ityuke kuhukam Azcaryam / "pRkAhavi0 " ( u0 729 ) iti kid uH, kuhuH naSTacandrA'mAvAsyA / "nRtizadhi0" ( u0 844) iti kid UH, kuhaH saiva // avasitA adantAH // 1. "t iti mu0 / atra AtmanepadI dhAtuH, parasmaipadinaH rUpaM tu azuddham / / 2. 'sattra saMtAna kriyAyAm' iti kSIrasmAmI, (kSI. ta. pR. 317) // 3. kuhukaH iti mu0 //
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ 379 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) atha vikalpitaNico yujAdayaH // '375 yujaNa saMparcane ' / "yujAdeH0" 3 / 4 / 18 iti vA Nici yojayati, pakSe nyAyyavikaraNaH zava yojati / yujica samAdhau [ 33111 ], yujyate / yunUMpI yoge [ 64 ]; yukta, yunakti / 'iha yujAdInAM niyato NijvikalpaH, curAdInAM tu yathAdarzanaM Nijanitya ityuktameva // atha IdantAstrayaH // '376 lINa dravIkaraNe' / "liyo no'ntaH" 4 / 2 / 15 iti ne'nte ghRtaM vilInayati, pakSe "nAmino0" 4351 iti vRddhau vilAyayati / " lIGlinorvA " 4 / 2 / 9 iti AtvamasyA'pItyeke, tanmate vA''tve " lo laH" 4 / 2 / 16 iti vA le'nte ghRtaM vilAlayati; pakSe " atirI." 4 / 2 / 21 iti pau vilApayati / lIDalinorcA0 " 3390 ityAtmanepadamAtvaM cAsyApi NicyapItyeke, kastvAm ullApayate, AlApayate, apalApayate / NijamAve vilayati, layati / lIMca zleSaNe [3 / 105 ], lIyate / lIMz zleSaNe [ 819], linAti // '377 mINa matau' / matirmananam / gatAvityanye / mAyayati, mayati / mIDc hiMsAyAm [ 33103], mIyate / mIMgza hiMsAyAm [85], mInAti, mInIte // __378 prIgaNa tarpaNe ' / gitvasya NijamAve phalavakartaryAtmanepadArthatvAd gici "dhRgaprIgoH" 4 / 2 / 18 iti ne'nte, "zeSAt" 3 / 3 / 100 iti parasmaipade zrINayati / krathAdereva nAmacchantyeke, tanmate " nAmino0" 4351 iti vRddhau prAyayati', pakSe prayate, prayati / prIMca prItI [ 33110 ], prIyate / zrIMgaza dRptikAntyoH [ 83 ], prINIte, prINAti // atha UdantaH // '379 dhRgaNa kampane' / "dhUgagrIgoH0" 4 / 2 / 18 iti ne dhRnayati / naM necchantyeke dhAvayati', pakSe gitvAt phalavatkartari Atmanepadam / anyatra tu " zeSAt" 33 / 100 iti parasmaipadam , dhavate, dhavati / dhUgaT kampane [46], dhUnute, dhunoti / dhRt vidhUnane [5 / 116 ], dhuvati / dhUgz kampane [ 8113 ], dhunIte, dhunAti // 1. tulanA:-kSo. ta. pR. 305, 308 // 2. kSIrasvAmI, (kSo. ta. pR. 307) //
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ 352 ] AcArya zrI hemacandraviracite [ bA0 380 atha RdantaH // " , 380 vRgUNU AvaraNe ' / vArayati, pakSe giccAt ubhayapade varate, varati / vRT varaNe [ 419] vRNute, vRNoti / vRGzU saMbhaktau [ 8/60 ], vRNIte // atha RdantaH // 4 66 381 jaNU vayohAnau' / jArayati / Nivetti0 5 / 3 / 111 ityane jANA / pakSe jarati / jrIti nandI, jrAyayati, jrayati / jaMbUcU jara si [ 32 ], jIryate / jRzU vayohAnau [ 8|29 ], jRNAti // atha kAntau // 6 " 382 cI 383 zIkaNU AmarSaNe / cIkayati, cIkati // " , ' 383 zIkiH tAlavyAdiH / zIkayati, zIkati / De azIzikat / zI secane [ 1611], zIkate / Nigi De RdivAd hasvAbhAve azizIkat // atha gAntaH // ' 384 mArgaNa anveSaNe ' / mArgapati, mArgati / amArgIt // atha cAntAzcatvAraH // 6 , 385 pRca saMparcane ' / saMparvayati, saMparcati / yaGi parapRcyate / pRcaikU saMparcane [ 2 / 50 ], saMpRkte / pRcaip saMparke [ 6 / 10 ], saMpRNakti // ' 386 sviNU viyojane ca ' / cakArAt saMparcane / recayati, revati / ricaMpI virecane [ 62 ], rikte, riNati // " 387 vacaNU bhASaNe' / saMdezane ityeke / vAcayati vacati / 4|1 / 72 ityatra yaujAdikasyA'grahaNAd vRdabhAve kye vacyate / De vacaM bhASaNe [ 2 / 38 ], vakti / kye ucyate // "yajAdi 0 " avIvacat / 4 388 arciNU pUjAyAm ' / arcayati, pakSe idiccAdAtmanepade zavi arcate / arca pUjAyAm [ 1 / 104 ], arcati // 1. Rdanta iti mu0 // 2 tulanA - candraH saMdeze curAdimAha (kSo ta, pR. 310 ) //
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 395 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) ___ atha jAntau // '389 vRjeN varjane' / varjayati, varjati / aiditvAt ktayoneMT , apavRktaH, apavRktavAn / ghani vargaH / vRjaiki varjane [2153], vRkte // '390 mRjauNa zaucAlaGkArayoH' / " mRjo'sya0 " 4 / 3 / 42 iti vRddhau mArjayati / "Nivetti0" 5 / 3 / 111. ityane mArjanA / kte " seTktayoH" 4 / 3 / 84 iti TuMki mArjitA rasAlA, marjiteti rUDhaH, pakSe mArjati / audicAd veTa mArjitA, mAjhaM / veTtvAt ktayorneT, mRSTaH, mRSTavAn / mRjauk zuddhau [ 2139 ], mASTiM // / atha ThAntaH // '391 kaThuN zoke ' / udivAne kaNThayati, utkaNThati / kaTuG zoke .. [11678 ], kaNThate, utkaNThate // atha thAntAzcatvAraH // ___392 zrantha 393 granthaN sandarbhe ' / sandarbho bandhanam / zranthayati, zranthati / granthayati, granthati / zrathuG zaithilye [ 11717]. shrnthte| grathuG kauTilye [ 1718 ], granthate / zranthA mocanapratiharSayoH [8139 ], athnAti / graMthaza sandarbha [ 8141], prathnAti // '394 kratha 395 ardiN hiMsAyAm ' / krAthayati, caurasya utkrAthayati / Rthati / Rtha hiMsAH [1 / 1045], Nigi ghaTAditvAd esve cauram utkathayati / / atha lAghavArthaM thAntamadhye eva arthAnuguNyena dAntaH // ' 395 ardiNa' / idicAd asya NijabhAve Atmanepade na sArthakatvAd Nici "zeSAt0 " 3 / 3 / 100 iti parasmaipade ardayati / ardte| parasmaipadyayam ityeke, ardati / arda gatiyAcanayo: [1 / 301], ardati / 45
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ = AcAryazrIhemacandraviracite [pA0 396-. ' 396 athaNa bandhane ca' / cakArAd hiMsAyAm / mokSaNe ityeke / zrAthayati, zrathati / ayaM zranthapa hiMsArthaH ityanye, zranthayati, zranthati // atha dAntAzcatvAraH // '397 padiNa bhaassnne'| sandezane ityanye / vAdayati, saMvAdayati / pakSe idivAdAtmanepade vadate / kye vadyate / vada vyaktAyAM vAci [ 11998 ], padati / yajAditvAd yvRti udyate // - '398 chadam apavAraNe' / chAdayati, chadati / chadaNU saMvaraNe [9 / 88 ], . Urjane ghaTAditvAd isve chadayati // __'399 AGaH sadaNa gatau' / AGaH paraH sada ityayaM dhAtuH gatAvarthe yujAdiH, AsAdayati, AsIdati / Asadati ityeke / anusvArecATU ityanye, AsattA, AsAtsIt / AGo'nyatra sIdati, gateranyatra sIdati / palaM vizaraNAdau [ 11966 ], asadat // - 400 mRda sandIpane' / chardayati, chardati / "kRtavRta0" 4 / 4 / 50 ityatra tadasAhacaryeNa rudhAdereva grahaNAt sAdAvivikalpAbhAve chardiSyati / aididayamityeke / "DIyazvi0" 4 / 4 / 61 iti tayorneT kRSNaH, kRSNavAn / UpI dIptidevanayoH [68 ], kRnte, chRNatti // atha dhAntaH // '401 zundhiNa zuddhau' / zundhayati, zundhate / anididityeke, zundhati / te zundhitam / zudhaMca zauce [3 / 40 ], zudhyati // atha nAntau // : 402 tanUrNa zraddhAghAte ' / zraddhopakaraNayoH ityanye / tAnayati, tanati / ktvi aditvAd veT , tAntvA, tanitvA / veTnvAt ktayorneTa , nitAntaH, nitAntavAn / " tanvyadhi0" 5 / 1164 iti Ne tAnaH zraddhAhIno janaH / tayi vistAre
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 409] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) [ 355 [1], tanute, tanoti / te tataH / "upasargAd dairye" upasargapUrvaH tanU dairye'rthe yujAdiH, AtAnayati, vitAnayati, pratAnayati; Atanati, vitanati, pratanati / anyatra tanoti / vana zraddhopahiMsanayoH iti cAndraM pArAyaNam // 403 mAnaNa pUjAyAm / mAnayati, mAnati / ayaM mana ityeke, mAnayati, manati / mAni pUjAyAm [ 1749 ], mImAMsate // atha pAntAstrayaH // '404 tapiNa dAhe' / tApayati, pakSe idicAd Atmanepade tapate / tapaM santApe [ 11333], tapati / tapiMca azcarya vA [ 33124 ], tapyate // . 405 tRpaNa prINane ' / sandIpane ityeke / tarpayati, tarpati / te tRpitam / ayaM cUtaNa dapaNa sandIpane ityeke, cartayati, caitati; darpayati, darpati / dRpauca harSamohanayoH [ 3 / 47 ], dRpyati / tRpauca prItI [ 3 / 46 ], tRpyati / tupaTa prINane [4 / 23], hapnoti // '406 AplaNU lambhane ' / lambhanaM prAptiH / Apayati, Apati / ladicAdaDi Apat / kte Apitam / " vA''moH" 4 / 3 / 87 iti yapi NervAya asyApItyeke, prApayya prApya vA gataH / Apla~Ta vyAptI [ 4 / 22 ], Amoti // atha bhAntaH // 407 dRbhaiNa bhaye' / darbhayati, darbhati / aidicAt ktayoneMTa, dRndhaH, dRbdhavAn / dRbhait granthe [ 575 ], dRbhati / / atha rAntaH // '408 IraNa kSepe' / gatAvityeke / kSepaH preraNam / Irayati, Irati / Irika gatikampanayoH [2 / 57 ], Irte // atha SAntAzcatvAraH // '409 mRSiNa titikSAyAm ' / marSayati, pakSe idicAdAtmanepade marSate / mRdha sahane ca [ 11528 ], marSati / mRSIca titikSAyAm [3 / 141 ], mRSyate, mRSyati / mRSaNa kSAntau [ 9 / 354 ], adantaH, mRSyati / Nico'nityatvAda
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ thA0 409mRSati, adantatvAd na gunnH| arci-adi-zundhi-tapi-vadi-mRSayaH SaDapi parasmaipadina iti bhImasenIyAH // 410 ziSaNa asrvopyoge'| asarvopayogaH anupayuktatvam , zeSayati, zeSati / ziSla~p vizeSaNe [ 6 / 20 ], zinaSTi / vipUrvo'tizaye, atizaya utkarSaH, vipUrvaH ziSiH atizaye yujAdiH, vizeSayati, vizeSati / kye 'vizeSyate / sici vyazeSIt / ziSlup vizeSaNe [ 620 ], vizinaSTi, vyaziSat // . ' 411 juSaNa paritarkaNe' / paritarpaNa ityeke / joSayati, joSati / juSaiti prItisevanayoH [ 5 / 158 ], juSate // * 412 dhRSaNa prasahane' / prasahanam abhibhavaH / varSayati, dharSati / "RdupAntyAd0" 5 / 141 iti kyapi pradhRSyam / Adidayamityeke, tanmate " navA bhAvA''rambhe" 4 / 4 / 72 iti ktayorvA neT, pradhRSTamanena / " na DI0 " 4 / 3 / 27 iti kittvAbhAve pradharSitamanena, pradhRSTaH, pradhRSTavAn , pradharSitaH, pradharSitavAn / niSATa prAgalbhye [ 4 / 27], dhRSNoti // / atha sAntaH // ' 413 hisuNa hiMsAyAm ' / udicAne hiMsayati, hiMsati / hisupu hiMsAyAm [6 / 22 ], hinasti // atha hAntau // '414 garhaNa vinindane' / garhayati, garhati / garhi kutsane [ 11860 ], gahate // ' 415 SahaNa marSaNe' / "paH mo0" 2 / 3 / 98 iti satve sAhayati / 'sahati kalabhebhyaH paribhavam ' ( subhASita0 631) / pahi marSaNe [1 / 990), sahate // 1. vizi iti mu. pA0 //
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ 415 ] dhAtupArAyaNe curAdayaH (9) bahulameta nidarzanam , yadetad bhavatyAdidhAtuparigaNanaM tadAhulyena nidarzanatvena jJeyam / tenA'trApaThitA api klaviprabhRtayo laukikAH, stambhUprabhRtayaH sautrAH, culumpAdayazca vAkyakaraNIyA dhAtava udAhAryAH / vardhate hi dhAtugaNaH, yallakSyam // milantyAzAsu jomUtA, viklavante divi grahAH / upakSapayati prAvRT, kSIyante kAmivigrahAH // ityAdi / musalakSepahuGkAra stobhaiH kalamakhaNDini / kucaviSkambhamuttabhnaniskubhnAtIva te smaraH / / 'nIpAnandolayanneSa, preDDolayati me manaH / pavano vijayannAzA, mamAzAmucculumpati // tAvat kharaH prakharamullalayAMcakAra // (zizupAla0 57) yadvA bhUvAdigaNASTakoktAH svArthaNijantA api bahulaM bhavanti / curAdipAThastu nidarzanArthaH, yadAhuH - nivRttapreSaNAddhAtoH, prAkRtetheM NijiSyate // 'lakSyam : ___ 'rAmo rAjyamakArayan' [ rAmA0 yu0 128 / 105] / akarodityarthaH / rajayati vastram. rajati ityarthaH / medayati kRtyAn , bhinatti ityarthaH / tApayati, vAcayati, vAhayati, ghAtayati; tapati, vakti, vahati, hantItyarthaH / yadvA prayojyavyApAre'pi prayoklavyApArA'nupravezo NigaM vinA'pi buddhayA''ropAd bahulaM bhavati // ' jajAna garbha maghavA' / indraH ajIjanat ityarthaH / 'ekaM dvAdazadhA jjnye'| janitam ityarthaH / SabhihalaiH kRSati, karSayatItyarthaH // 1. nayanAndoM' iti kSI. ta. pR. 322 // 2. vizeSArthinA dra0 bRhavRtti: 3388 // 3. jajAna garbhamahimAnamindraH (atharva0 3 / 10 / 12) iti kSIrataraGgiNyAm [pR. 322] //
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358] AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 415vAnti parNazuSo vAtA, vAnti parNamuco'pare / vAnti parNaruho'pyanye, tato devaH pravarSati / // iti // athavA nAmno "Nija bahulam" 3442 ityeva siddheH tatra sUtracchidrAndhadaNDAdayaH udAharaNArthAH, tenA'danteSu anuktA api bahulaM drssttvyaaH| tena skandha samAhAre, USa churaNe, sphuTa prakaTabhAve, vasaM nivAse ityAdayo'pi bhavanti / tathA ojayati ojaH // 'taDitkhacayatIvAzAH' / pAMsurdizAM mukhmtutthydutthitodreH| [zizupAlavadha, 52] iti // ityAcArya zrIhemacandraviracite svopajJadhAtupArAyaNe :- svArthe Nijanto NiccurAdigaNaH saMpUrNaH // samarthitaM cedaM dhAtupArAyaNamiti // . .. ORM CAMER SRO . . 5 . ... OXNNS ... .. M M. 1. vAnti parNazuSo vAtAstata: prnnmuco'pre| tataH parNaruhaH pazcAt tato devaH pravardhate // uNAdivivaraNa, 20 // 2. pAMzu0 iti kSI. ta. pR. 323 //
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathamaM pariziSTam -- - 'kaNDvAdidhAtavaH // 1 kanDga gAtravinAme kaNDUyati / 2 mahIG vRddhacarcayoH mahIyate / 3 haNIG roSe hRNIyate / 4 mantu roSe vaimanasye ca mantUyati / 5 asu mAnasopatApe asyati / valgu mAdhuryapUjayoH valgUyati / 7-8-9-10 veG lAG veTa lATa dhautye asvapne pUrvabhAve ca veyate, lAyate, veTyati, laavyti| 11 liT alpArthakutsayoH livyati / 12 loT dIptau loyati / 13-14 iraja irasa irSyAyAm irapati irsyti| 15 bhiSNaja upasevAyAm miSNajyati / 16 bhiSaj cikitsAyAma bhiSajyati / 17 urasa aizvarye urasyati / 18 nanda samRddhau nandyati / 19 kuSuma kSepe kuSubhyati / 20 saMbhUyasa prabhUtArthe saMbhUyasyati / 21-22 iyasa isasa IrSyAyAm iyasyati, isasyati / 23 puSpa santoSe puSpati / 24 upasa prabhAtArthe upasyati / 25 reSA citra reSAyati / 26 payas prasave payasyati / 27 velA samayArthe belAyati / 28 caraNa gatau caraNyati / 29 agada auSadhe agavati / 30-31 tirasa taraNa prasiddhau tirasyati, taraNyati / 32 duvasa paritApaparicaraNayoH Tuvasyati / 33 kusuma kSepe kusubhyati / 34-35-36 elA kelA khelA vilAsArthe elAyati kelAyati khelAyati / 37 medhA AzugrahaNe medhAyati / 38 magadha pariveSTane magadhyati / 39 samara yuddhe samayati / 40 sukha sukhIbhavane sukhyati / 41 duHkha dukhIbhavane duHkhyati / 42-43 bhuraNa puraNa gatau bhuraNyati puraNyati / 44 bharaNa dhAraNa-poSaNa-yuddheSu bharaNyati / 45 curaNa cauryacetanayoH curaNyati / 46 iSadha zaradhAraNe iSadhyati / 47-48 tantasa pampasa duHkhArtho tantasyati, pampasyati / 49 gadgada vAkyaskhalane gadgadyate / 50 turaNa svarAyAm turaNyati / 51 sapara pUjAyAm saparyati // 1. iha dhAtupArAyaNe ye kaNDvAdidhAtavaH na saMgRhitAH te granthAtarebhya udRtya atra prdrshynte||
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 360 AcAryazrI hemacandraviracite [ dhA0 354 dvitIyaM pariziSTam 'sautrA dhAtavaH // 1 stambhU stambhe' / stabhnAti stamnoti / ( " stambhU0 3 / 4 / 78 sUtre darzitaH ) || " " " '2 tandrA Alasye' / tandrAti / ( " zIzraddhA 0 " 5 / 2 / 37 sUtre darzitaH ) || 3 fa jJAne' / kayati / ( " janipaNi0 " u0 140 sUtre darzitaH) // ' 4 pati patane' / patayati / ( " zIzraddhA 0 " 5 / 2 / 37 sUtre darzitaH) | '5 gRhI grahaNe' / gRhayati / ( " zIzraddhA 0 "5|2| 37 sUtre darzitaH ) // '6 ciri hiMsAyAm ' / ciriNoti / ( "cireriTo bhU ca " sUtre darzitaH) // u0 149 '7 juM vege' | javati / ( " janipaNi0 " u0 140 sUtre darzitaH) // gatau' / kravate // ' 8 kruDU '9 bhU prAptau ' / bhAvayate bhavate / ( " bhUGaH prAptau NiG " 3 / 4 / 19 sUtre darzitaH) // '10 tarka vicAre ' / tarkati // ' 11 kakka 12 karka hAse / karketi / ( "karkezaruH " u0 813 sUtre darzita: ) / ' 13 sika sevane ' | kati || ("pRSiraaisiki0 " u0 208 sUtre darzitaH) / / ' 14 marka saMpracchane ' / markati / ( " divya vizra0 " 0 142 sUtre darzitaH) // ' 15 cakki bhramaNe ' / caGkate / ( " vAzyasi0 " u0 423 sUtre darzitaH) // ' 16 maki gatau ' / makate / ( " kakimaki0 " u0 245 sUtra darzitaH ) // 1 ' 17 rikhi likhestulyArthe ' / rekhati // ' 18 kage mithaHsaMprahAre' / kagati / ( ' kagevanU0" 4 / 2 / 25 sUtre darzitaH) / / 19 ardha mUlye ' / ardhati | ' 20 marca zabde' | marcayati ( " mI - zali0 " u0 21 sUtre darzitaH) // 1. ida dhAtupArAyaNe ye sautrA dhAtavaH na saMdgRhitA: te granthAntarebhya uddhRtya atra pradazyate //
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 ] dhAtupArAyaNe dvitIyaM pariziSTam '21 mA saundarya c'| cakArAt zabde, maati / ("RcchicaTi0" u0 397 sUtre darzitaH) // '22 paJja rodhe' / pacati / ("RcchicaTi0" u0 397 sUtre darzitaH) / '23 kA zabde' / kAti / ("agyaGi0" u0 405 sUtre darzitaH) / '24 raNTa prANaharaNe' / raNTati / ("koruruNTiraNTibhyaH" 3028 sUtre drshitH)|| '25 ghaTu shbde'| ghaNTati // '26 maTa hAse' / maTati / ("kRpakaTi." u0 589 sne darzitaH) // ' 27 kuTha chedane' / koThati / ("tuSikuThimyAM kit" u0 407 sUtre darzitaH) / '28 kruDa zabda' / kroDati // '29 uDa saMghAte' / oDati / ("uDerupak" u0 311 sUtre darzitaH) / '30 vaDa AgrahaNe' / vaDati ("kRza0" u0 329 sUtre darzitaH) // '31 NaDaN bhraMze' / naDati / ("naDeNit" u0 712 sUtre darzita:) // '32 kiNat zabdagatyoH' / kiNati / ("nighRSI." u0511 sUtre darzitaH) / '33 kuta gumphaprItyoH' / kotati / ("bhujikRti0" u0 305 sUtre drshitH)|| '34 puta gatau / potati / ("kutiputi0" u0 76 sUtre darzitaH) // '35 lata AdAne' / latati / ("kutiputiH" u0 76 sUtre darzitaH) / / '36 sAta sukhe' / sAtati / ("sAhisAti0" 5 / 1159 sUtre darzitaH) / '37 katha vAkyaprabandhe' // '38 uda AghAte' / odati / ("kuTikali0" u0123 sUtre drshitH)|| "39 kSada hiMsAsaMvaraNayoH ' / kSadati / ("huyAmA0" u0 451 sUtre drshitH)|| '40 sunda hiMsAsaundaryayoH' / sundati / ("RcchicaTi0" u0 397 ne darzitaH) // '41 kadi vaiklvychednyoH'| kadate / ( "kadeNid vA" u0 322 sUtre darzitaH) // -- 42 mizrRg meghAhiMsAsaMgameSu' / medhati, medhate //
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryazrIhemacandraviracite [ dhA0 43 - '43 dhanaru dhAnye / dadhanti / ("bhRmR" u0 716 sUtre darzitaH) // '44 ripa kutsAyAm ' / repati // , '45 kapa kampane' / kampati / ( "kaTipaTi0" u0 493 sUtre darzitaH) // '46 kSupa hAse' / kSopati // '47 Tupa saMrambhe' / Topati // '48 bimba dIptau' / vimbati // 49 ribhi 50 stumbhU 51 skambhU stambhe / virebhate, stumnAti, stumnoti, viSkamnAti, viskamnoti // '52 skumbhU visAraNe ca' / viSkamnAti, viskamnoti / ( "stambhU0" 32478 sUtre darzita:) // "53 dama vaJcane / dabhati // '54 Dima hiMsAyAm ' / Demati / ("DimeH kit" u0 356 sUtre drshitH)|| '55 dhama zabde' / dhamati / ("sadivRti0" u0 680 sUtre darzitaH) / '56 pIya pAne' / pIyati / ("khaliphali." u0 560 sUtra darzitaH) / / '57 ura gtau'| orati / (" urerazak" u0 531 sUtre darzita:) / / * 58 tura tvaraNe' / torati // '59 tandri sAdamohayoH / tandrate / ( "tRstR0" u0 711 sUtre darzitaH) / '60 cula pariveSTane' // '61 ula dAhe' / ( "ule." u0 828 matre darzitaH) / '62' lula kampane ' / lulyate / ( "kuliluli0" u0 372 sUtre darzitaH) / / "63 salla gatau' / ("dRka." u0 27 mane darzitaH) / '64 halla ghUrNane' // '..'65 bhilaNa bhede'| bhelayati / ("vilibhili0" u0 340 sUtre darzitaH // '66 dhanva 67 tava gatau' / dhanvati / tavati / ( "ukSitakSi0" u0 900 chatre " tave " u0 550 sUtre ca darzitau) //
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 ] dhAtupArAyaNe dvitIyaM pariziSTam '68 pazI 69 spazI bAdhanagrathanayozca' / "smRdR0" 4 / 1 / 65 sUtre darzitaH) / '70 Rzat gatistutyoH' / Rzati / ("Rzijani0" u0361 sUtre drshitH)|| '71 miSa bhaye' / bheSati / ("miSeH0" u0 131 sUtra darzitaH) / '72 yuSI sevane' / yoSati / (yuSyasi." u0 899 sUtre darzitaH) // '73 lusa hiMsAyAm ' / losati / ( "RSivRSi0" u0 331 sUtre darzitaH) // '74 pasI gatibandhananivAseSu' / pasate / ( "mRzIpasi." u0 360 sUtre darzitaH) // . '75 bhasaka marsanadIptyoH ' / babhasti / ("huyAmA0" u0 451 sUtre drshitH)| '76 luhaM hiMsAmohayoH' / lohati // "77 rihaM hiMsAkatthanAdau // '78 cukSa zauce' / cukSati // '79 cikSi vidyopAdAne' / cikSate //
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIyaM pariziSTam ..laukika-vAkyakaraNIya-AgamikA dhAtavaH // ___ laukikA dhAtavaH // "1 klavi vaiklavye' // '2 vIjaNa vyajane' / ['rAjahaMsairavIjyata' iti prayogAnusAreNa] // '3 hIlaNa nindAyAm // '4 AndolaN 5 hindolaNU 6 prabolaNa. dolane' / [ 'calitaM kaMpitaM dhUtaM vellitAndolite'pi' iti abhidhAna ci0 6.117 prayogAnusAreNa] // ___ '7 ruSaNa rUkSaNavyAptyoH / ' [ 'karIva sontagiri reNu ruSitaH' iti prayogAnusAreNa] // vAkyakaraNIyAH dhAtavaH // .... '1 culumpa chedane' / culumpati // '2 kuca udbhedane' / kucati // [ 'kuJcikAyAM tu kUcikA'] '3 dhaTaNa bandhane' / nirdhATayati // '4 avadhIraNa avajJAyAm' / [ "tana dharmamavadhIraya dhIra] '5 uddhRSat 6 ullakasat ucchvasane / uDupati, ucchvasati / [romodgama udghaSaNamullakasanamityapi a. ci. 2 / 220 ] // . AgamikA dhAtavaH // 1 daTTa AcchAdane' / 2 vikurva vikriyAyAm / '3 kurva krnne'| '4 uSaNa nivaase'| '5 yuI uddharaNe' / 1. iha dhAtupArAyaNe ye laukikA: vAkyakaraNIyA AgamikAzca dhAtaSo na saMgRhitA te granthAntarebhya uddhRtya atra pradarzyante // .
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha pariziSTam _ 'dhAtusUciH akArAdikrameNAtra dhAtupAThaH pradarzyate / sUcakAI gaNasyAdyaM dvitIyaM dhAtusUcakam // dhAtukramAMka dhAtu dhAtukramAMka aJja 206 674 23 ak 1020 aTha aSa agU aDU 2022 257 agha aNa 282. aGka aNTha ata 272 ad SER ana 31 an anta 28 / 308 and andhU aJca. 163 / 1 atra sUcI niranubandhAH dhAtavaH darzitAH, yatra udit dhAtusta svarAt no'ntaH kRtvA darzitaH / yathA dhAtupAThe proktaH 'ahuG gatau' atra aMha 1, 858 iti drshitH||
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha pariziSTam gaNa dhAtukramAMka | dhAtu dhAtukramAMka 407 391 am am Ancha 392 Ap ama Apa 404 ambU As aya arka arca 104 arca 388 42 365 662 309 - 26 564 198 av aza az aS as 222 as 882 as
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUci: dhAtu Ij ID kl- sb- sb- aaa- hphu rgyuu kaa- l- aaa- I Iz u ubh ukh uGga uc ubhch ubhcha ujjha uThU undU ubja ubhU umbhU uS udda gaNa 1 2 9. 2 9 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 . 5 5. 1 1 dhAtukramAMka dhAtu 663 56 69 57 08 0 402 58 505 833 857 589 566 63 88 33 30 32 41 218 19 34 71 72 529 561 Un ,waa waa ,waa ,waa, waa, ,, waa waa UyU Ub UhU Ping Ping Rc Rcch Ra RJja RN Rt RdhU RdhU RphU RmphU RS gaNa U 9 2 1 1 1 Lai 1 2 1 7 1 3 4 5 3 3 RR in [ 367 dhAtukamaki 322 800 15 65 732 470 504 870 26 77 26 28 664 665 287 43 21 65 66 104 32
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 ] [ caturtha pariziSTam dhAtukramAMka dhAtu dhAtukramAMka 1038 170 kaNa kaNa 148 kaNTha 678 675 kaNTha 741 838 687 kaND kaNDa kaNT kattha 711 okha oNa katha olaNDa kan 1006 767 kas 789 kam kam 229 757 kaka karja 144 kakkha karu 1029 306 AAAAAAAAAAAAAAAA ka . kaca 649 ka 814 174 346 kaTa kallU 120 kaz kaD kasa
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusuciH . dhAtu . gaNa dhAtukramAMka | dhAtu - dhAtukramAMka kAG kAmay 130 52 789 1 kAla 224 kAz kAz kAs kuNa kuN kuNd kuNTha kuND kuNDa kuts kuth kira 63 kiTa ra48 or or oram vf m kit. 288 kila kil kiSka kunth 117 48 kITa o 368 91919 kumAra kumba kumba kura m kuz kuk v_m 77 qr / 271 374 l`r .. kuja 149 kUja kuJca kuTa 112 . 240 293 257
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ 370 ] caturtha pariziSTam dhAtukramAMka bhAtu e dhAtukramAMka ) dhAtu 733 Rtha kUla 423 kranda krandra AGa: kranda . oar or orat or v 174 1009 385 A krama kRta. kanya krI krIT kRpa kudha arma kRpaH kRza kruza klath klandU 1046 1008 o ano is waar of or in ais surror and are an aron m klam klid klinda kilandU at m man or kRta kliz kliz klI kleza ke 820 m voo or arono vavaNa kvatha knathA vanasa. knu knUya kamara. anat 406 - 1001 18 2045 . kSA
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 ] dhAtusUciH . [ 371 : dhAtu dhAtukramAMka dhAtukramAMka | dhAtu 2 9 kSapa 325 788 khaja 146 kSam 147 kSam kSampa m... khaJja khana khaT 121 la khaNDa 688 khaND kSi khada 296 khana kharz2a kSiNa kSip kSip kSita 3 307 khaba kSi kharva kSIja 449 kSI khava 6 - khAd khiTU 9 kSudha kSu v9ms or oradurm orm vs or or or oram khida kSubha khuNDa W HD 296 kheTa 803 418 447 kheva kSmAya kSmIla vid zvid vida 300 945 41 28 / khoTa
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ [caturtha pariziSTam dhAtukramAMka dhAtu dhAtukramAMka gAtra 338 khoDU khora khyA gAdha 743 599 gambU gajU FG guNa 308 gaNDU 232 madU 127 mad gandha FE #nnEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE. 262 mam 396 marjA 357 462 27 mala malbha 774 malha 861 gaveSa 22
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUSiH . [373 dhAtu gaNa dhAtukramAMka | dhAtu dhAtukramAMka 165 166 1000 4 m4l m 215 668 216 ghas 544 ghiNNa 705 * gopAya gom 328 goSTa granth ghuT 120 , 718 ghuNa 708 grantha 41 ghuNa granth gras / ghuNNa 706 gram ghuS graha 10 11 126 glas ghaNa 709 glaha 872 ghuNe 708 4 114 glu gle gleba 823 ghuNa ghRNNa 707
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 ] dhAtu dhUS ghA 1 cakaH cak cakAma cakkU cakSa. cabhru caT caN caN caND: caNDa cat caMdra can can candra cap cam. caya car car carc gaNa L 1 1 2 1. 9 1 9 1. & 1 1 dhAtukramAMka dhAtu 534 3 593 629 1019 36 8 63 107 167 272 1040 697 70 899 903 326 1053 313 339 380 795 410 B TFFFFF F F F F F C/ E E E E E E 182 162 calU calU cal cal caha ci ciT cit cint 'cilla cIk cIv cItra Geng cucya cuT cuT cuT cu gaNa 1. 1. 1 1 4 caturtha pariziSTam dhAtukramAMka 358 453 972 1055 92 134 519 928 553 358 917 191 278 260 78 339 93 431 382 921 224 vr 203 121 28 33
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUciH dhAtu . dhAtukramAMka | dhAta dhAtukramAMka 258 929 143 chida o rur. 3. 204 chidra 340 622 cuNT cuNTa cuND cut chaTa .. cud 342 vRd cum 371 chud wor m Vour 2 mr cura culla 23. cUNa . jas vRt ja 33 jaja 670 160 jaTa 181 jan 122 japa Zhi Gong Ding Zhao Ming Gang He He Ming Li Li Li Li Wan 338 379 jambha jabha o r ar ar amr or narra saa jam 382 chad 78 jambha jamma chada cham champa 973 3A 120
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ 376 ] dhAtu jalp jaSa jama jas jas jAgR ji jinbU jim jiS jIv ju jugupsa ju jur3a 'juD juD jut juna ju jubU jUra jU jU jRmbhU ja ww jev gaNa 1 1 3 9 9 2 1 1 1 1 3 4 3 8 9 1 dhAtukramAMka dhAtu 337 509 80 146 192 35 8 487 384 522 465 596 763 93 42 132 71 284 59 baiM 158 411 127 va 517 784 ra 29 381 836 jehU jai jJA jhA jyA jyu jri zvar jval jvala jhaT jham jha jharjha jhaS jhaS a TaGka dl TIka TUvalU Dap Damp gaNa 1 1 1 1 5 jha 1 1 3 Ta 1 1 1 Da 9 caturtha pariziSTam dhAtukramAMka 867 43 33 153 17 595 9 1054 960 1058 182 383 24 40 510 923 3 10 974 633 975 263 103
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusruci: dhAtu Damp Damb DambhU Dip Dip Dip Dip Dim Dimp Dimb DimbhU DI aa Dhauk taMm taMs tak takSU taGka taGga tav ta taJja taTa 48 gaNa 9 9 9 1 3 1 9 1 6 6 1 dhAtukramAMka | dhAtu 265 107 267 53 266 108 268 588 106 627 538 191 51 571 52 144 101 264 104 tap YEEEEEEEE 80 108 12 13 185 taD taND tanU tan tantr tap tap tam tab tarka tarj tarj ta tabU tala tas tAy tik tik Hong Hong tig tij tij tip tim tilU tila til tilla gaNa 9 1 1 3 1 9 1 3 4 1 [ 377 dhAtukramAMka 59 686 402 273 333 20 3o 89 797 201 156 253 305 359 124 81 806 632 16 17 667 22 17 439 91 119 40
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ 378 ] caturtha pariziSTam || dhAtu dhAtukramAMka dhAtukramAMka tIm . 75 336 ra18 tIra tI 468 307 21 131 tuj tujh tuJja .mor tuMha 109 tR 124 tRNa . 27 tRpa m tu tuDa tRpa tRpha tRmpha Cw 343 tuND tuda tupa tupha tu tuma tubh .33 m3ur or 347 250 753 344 rU8 tumpha 246 370 242 tumba tumbU 112 tyaja 172 ghaMs tulU or or ora.om 227 624 314 tuSa tus ap 762 28
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusruciH ghAtu zud truT ghuD trup zuk lumpU trumphU trai trauk tvat tvat tvaGg tvac. tvaca tvara tviS tsar thuD thUrSa daMzU ii, tsh_- lb- l- M- M- daMz daMzU daMs daMs dakSU dakSU da gaNa 1 1 1 5. 1 1 1 1 tha 1 da 1 9 9 9 9 1 1 1 dhAtukramAMka | dhAtu 123 255 142 345 349 346 350 605 68 572 578 91 25 109 1010 930 405 135 ra 496 225 277 230 278 875 1012 96 shraa u lng lng 2 zhaa zl daND dambhU day daridrA dalU dal das dah dA dA dA dAgh dAn dAz dAs dinv div div div diz dih dI dI dIdAMsa dIp du gaNa 3 4 2 1 3 1 s 1 1 1 3 2 3 1 3 ' [ 379 dhAtukramAMka 302. 727 745 88 24 799 34 413 184 82 559 7 12 80 64 914 922 933 486 1 185 246 ra -70 109 .881 914 123 12
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ 380 ] caturtha pariziSTam dhAtu dhAtukramAMka | dhAtu dhAtukramAMka 583 duHkha my in me hiyo .'v lov views dampha dRz 499 1015 28 dhA dhi ghi dhinv drA
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUciH dhAtu dhRS dhUp dhar dhUrva dhRz dhR dhR dhR EEEEEEEEEEEFY dhRj dhRJj dhRS dhRS dhe dhora dhamA dhyai dha dhaN dhras dhas dhAkh dhAta dhrAb dhru dhru dhek dhai dhvaMm dhvaj gaNa 1 9 3 1 1 5 1 P ra 9 1 1 1 8 dhAtukramAMka dhAtu 334 222 128 34 136 602 887 153 130 131 27 412 28 411 4 30 134 135 269 59 195 59 584 699 16 114 615 35 954 132 dhvan dhvaNa dhvan dhvan dhvan dhvAGkSU dhva nakk nadh nakh nakh naT naT nahU nadU nad nandU nabhU nabh nabh nam nay nay narda narda na nal gaNa 1 1. na 1 1 1 9 1 1 1 1 1 [ 381 dhAtukramAMka 133 268 325 2059 320 585 23 6 576 64 65 187 1033 26 299 219 312 949 57 47 388 -794 798 302 303 360 978
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ 382] [ caturtha pariziSTam dhAtu dhAtukramAMka | dhAtu dhAtukramAMka naza nam nah kara nAth nA 747 nAs 850 nincha 484 nis niz nija ni nida nil nivAsa niza AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA 963 494 114 niSa 366 222 748 + 884 420 792 361 842 TA MA MAA AACA 982 30 837 palyul
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUciH ,, . [ 383 dhAtukramAMka dhAtu . gama dhAtukramAMka | dhAtu 829 35 213 5. 218 289 punth 122 piJ piJ piT piTh piND piND puSpa pimva pust pila 600 piza viSa pUNa pis pim pRya 125 283 213 426
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384] caturtha pariziSTam dhAta dhAtukramAMka / dhAtu gaNa dhAtukramAMka puSa protha pliha pla psA 2 . 547 277 805 73 pyu pyuS 1037 414 kara8 983 429 pyusa pyusa pye praccha pratha 873 prasa 295 746
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUciH . [385 dhAtu dhAtukramAMka | dhAtu dhAtukramAMka bandha bhaH bhaja 895 408 bhaj 166 362 bhaJja 147 979 244 1032 264 balU / . bala bhaN bhaND bhaND 744 66 hAla bhandU bil 123 bhatsa 279 376 vIbhets 746 bharbha bharva bhala 812 budha 912 813 khudha budh 119 bhA bhAja 289 bundha bhAm 787 127 bust 80 bhAm bhASa 327 832 bhAs 846 bhikSa 88 bhida 144 282 bleSaka 74
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha pariziSTam dhAtu dhAtukramAMka | dhAtu dhAtukramAMka bhuja bhuja 874 bhaND 236 609 641 bhUja bhRza 170 bhreja aSa maJca bhyas ma bhraMza bhraMza 266 maNTha '677 bhram maNDa 232 bhram maND maND 66 matha bhrasja bhrAja bhrAj bhAs 1048 zrI mana bhreS - 243 manth 291 bhlAs 848 manth 292
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 387 "dhAtu . . gaNa dhAtukramAMka dhAtu dhAtukramAMka mith mantha manda mantra 901 907 mi 40 723 274 409 793 mid mid maya minda marya 456 810 + 1 mala malla mi mi maya 457 480 miSa ma mavya rU42 524 106 399 perc maz 492 maSa 103 mas kama mask masja mImAMz maha mIm mIla 749 395 415 467 mA mA mukS mA muca 749 mAn mAn mAnth 403 167 293 mArga mA muJ muJca 'mun 168 202 mAha mi miccha
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388 ] caturthe pariziSTam dhAtukramAMka dhAtu dhAtukramAMka | dhAtu . E muNa muNTa mRz mRSmRS 102 528 - muND m. 1 354 109 .v muda or me i 232 E ko - methU -- 902 7 meda 908 - musta 909 759 mo FET 1004 mUla 112 glana 236 114 119 mRga mRja 14 mRj mRDa mRNa mada 4 / yaja
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUciH dhAtu gaNa dhAtukramAMka , dhAtu : gaNa dhAtukramAMka yat 711 171 1023 378 yama 114 yantra 637 yas yA 202 287 yAya 211 92 ra12 260 298 yuccha yujU yuja yuja yut 335 712 yudha 785 989 353 yUpa 367 360
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39.] caturtha pariziSTam dhAtu dhAtukramAMka | dhAtu dhAtukramAMka anu-rudh 118 rAgha rAjU rAdha .72 rAs 988 324 rica 27 rica rimb riza 840 ruca 158 laka lakS HIM lakha 6. 1024 ruNT ruSTa kana
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUSiH / [ 391 . gaNa dhAtukramAMka | dhAtu dhAtukramAMka lAbha 326 22 203 laccha 120 134 liya 103 asA 155 291 155 105 2 292 laTa 210 376 103 210 hatto 254 1036 tu 190 tur 941 luT lam 766 220 942 275 128 134 luNTa las 39 lasj 156 225 lunth 220 lAth lapa lAja 157 lAJcha 369
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ 392 ] * [ caturtha pariziSTam dhAtukramAMka dhAtu dhAtukramAMka Entirect 295 214 501 12 vaNa 261 138 205 vaNT vaNTa loka vaNT vaNTha 8i0 loka loc loca vaND 204 vada 238 loSTa vam 328 672 239 van 329 X banda 721 969 ler bakh va 73 vaGga muku ma vaca vaca 231 807 vara (9 valga valma 68. 777 176 1031 valla 808
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusruci: B FFFFFFFFFF dhAtu valha valha vaz vaS vas yas vas vask vastU vahU vA vAGka vAJch vADa vAt vAz vAs vAhU vic viccha viccha vija vij vij viT viD vith vidU 50 gaNa 1 2 1 1 3 6 1 dhAtukramAMka dhAtu 863 233 43 511 999 59 83 194 830 261 996 581 122 701. 313 136 356 868 3 29 205 84 154 27 192 252 714 41 EFFEE vid vidU vidU vidh vindu bilU viz viS viS viS bis + FEKKEEKKEEEEE vI vIbhU vIra vuGga vuD vus vastU vRMha bR vR vRk vRbhU vRc vRj gaNa 3 6 9 1 yr 1 2 8 3 ra 9 4 ra 1 1 6 [ 393 dhAtukramAMka 115 8 25 ra 58 310 94 201 523 raa 53 76 18 779 369 94 137 84 80 560 232 659 9 60 380 620 878 1.1 53
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ caturtha pariziSTam dhAtukramAMka dhAtu dhAtukramAMka | dhAtu 5 bRja 389 vyaya 332 vRt vRt vyaya vye vRta 217 vraja vRdha 957 220 vraNa vRdha vRz 262 303 vraNa vrastha o o o ora ono s m vm su 520 527 jI 27 107 to 992 veNa betha zaMs A-zaMn zak vepa 754 or on mo or vela vella veSTa 348 442 zaca on 648 zaT an ves on 548 rarara veha or a vehalU 437 256 48 r zaNa or 118 1002 zaND on vya vyath vya vyaya 1041 685 967 ar 918 / an
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtutiH dhAtu dhAtukramAMka | dhAtukramAMka zapa 383 140 172 zabda 770 zI zIla zam 7 zama zIla zarba 363 zIzAMs zava zal zuk zala zuc zalbha 772 zun zucy 403 223 493 zaz zaSa 82 226 zas zAkha zuTa zuNTha zuNTha zudh 1 zA zAn zAra 995 344 322 zundhu zundha zAs 947 R A-zAs zi ziz zidhu zubha zumbha zubhbhU zulbU zuSa zi ziTa zil 2 130 ziS ziS ziSa 424 zI zadhU zIka 958
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha pariziSTam dhAtu dhAtukramAMka / dhAtu dhAtukramAMka 178 275 434 zlaGga zo. zlAkha zlAgh zoNa zaur3a pracuta pracyut zmIla prila prila zloka pralANa zrA 1042 zvaJca zraNa zraNa zrath zvada 301 85 ath zvaNTha zvabhra 118 . 150 / zrath anth zranth zranth zrama zvalka zvalla 392 zvasa zvi zrA zcit zvinda 720 zrAm zri zri ziSa SThi SThi | vaSka ,.629
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUciH [ 397 dhAtu gaNa dhAtukramAMka dhAtu dhAtukramAMka 30 367 sAdhu saMgrAma saMstu 40 1027 sAntva sAm saga 329 saga 1028 sa sac 647 138 280 sajja sa siTa sidha 173 320 321 saT 282 sidha sidh simbha sila 42 375 sa sa 25 sad 57 sad. san 330 san * 283 340 290 sapU . samAja sam samba 364 365 sala saprac sas sas 288 333 736 saha
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ 398 ] caturtha pariziSTam dhAtu dhAtukramAMka | dhAtu dhAtukramAMka 400 503 stip stim stIma stu stuca maja mRja mupa 341 / stubha sabha sambha sek 373 636 seva 818 329 so 752 stepa stom 780 skambha sku. sthaga 1029 1030 710 sthaga 1005 skhad skhal staka 448 sthA 2017 sthur3a staka 1018 323 136 371 1043 stana stan stan stan smath snas snA 1049 319 stam sniA 779 stith
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUciH [ 399 dhAtu .. gaNa dhAtukramAMka | dhAtu dhAtukramAMka syama 387 269 snai 49 spanda 724 syam sras sras spada 742 276 sambha spaz spRza 98 ni 371 spRha sphaT 208 sphiT sphAya svaJ 804 209 svad 729 svada svada 176 svan svana 2052 svap svara 343 sphunda sphuND sphura sphul sphUrcha 6 svata svarda 147 127 730 731 svAd svidU svida svinda 720 smi smid smIla smUrcha 128 1014 188 smR smR syandU 217 728
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ 400 ] caturtha pariziSTam dhAtu dhAtukramAMka | dhAtukramAMka han 42 m 394 397 702 has 841 703 N 250 " 18 W 1057 hi haga 1025 hita 889 hiNDa 704 737 hinda hrIccha hiSk 257 1026 has 738 248 24
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ a aMza 1,391 u. 19, 351 aMsa 1,391 u. aMhati 2,42 u. aMhas 1,858 u. aMDita 1,858 aMhni 1,858 u. aktu 6,16 u. akSa 4,29 u. akSadhu 3,1 akSan 1,570 u. akSara 1,5703. 971/4, 29u paJcamaM pariziSTam 'zabdasUciH akSi 1,570 u. / 4,29 u akSitR 1,570 agas 1,139 u. agAdha 1,743 agAra 5, 21 (u.) agni 1,1022 u. agnicit 45 agnicityA 45 agnimindha 6, 26 aniSTut 2,66 agniSToma 9,331 agniSTomayAjin 1991 agnIdh 6,26 agra 1,1022 u. agraNI 1,884 aGka 1,610 aGkati 1,105 u. aGkanA 1,610 aGkura 1,610 u. aGkara 1,610 u. aGka 6, 16 aGga 1,83 aGgamejaya - 1,148, 659 aGgAra 1,83 u. aGguri 1,83. u. aGguli * 1,83 u. 1 atra sucau prathamamaGkaM gaNasUcakaM tataH paraM dhAtucakam | ye zabdA ekAdhikadhAtuSu AyAnti teSAM aGkAni yathAkramam darzitAni / yathA akSara 1,570,971 / ayamartha:- akSarazabdaH 570 tame 971 tame ca prathamagaNadhAtau upalabhyate / ye zabda gaNAntareSu api AyAnti teSAM nirdezArthaM daNDa: / ' nirdiSTaH, yathA aMza 1,391 u. / 9,351 atrAyamarthaH - aMzazabdaH prathamagaNe 391 tame navamagaNe ca 351 tame dhAtau upalabhyate / ye zabdA uNAdisUtreNa sAdhitA uNAdisUtravivaraNe va sAkSAt labdhAH tatra 'u. ' iti nirdezaH kRtaH / ye tu uNAdisUtreNa sAdhitA api vivaraNe na labdhAH tatra '[u.]' iti nirdezaH kRtaH / ye zabdA uNAdisUtreNa na sAdhitAH kintu uNAdi pratyayenA'pi ye siddhiH bhavanti te ( u ) iti saMjJayA nirdiSTA / ye punaH zabdA ekasminneva dhAtu-vivaraNe ekAdhikavAraM sAdhitAH tatra 'ca' iti nirdezaH kRto'sti // 51
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ 402 ] aGgya 6, 16 aGghri 1,639 acitR 1,820 aja 1,139 ajagara 5, 21 ajarya 32 ajavAha 1,996 ajastra 3,80 ajA 1139 ajina 1,139 u. ajira 1,139 u. aJcati 1,105 aJcita 1,105 aJcitR 1,890 aJjali 6,16 u. aJjas 6,96 u. aJjitR 6, 16 aJjiSThu 6,16 u. aJjiSNu 6,16 u. aTana 1,194 ani 1,194 u. aTavi 1,194 u. aTATA 1,194 aTATyA 1,194 aTTa 1,674 / 9,37 aTTA 9,37 aTyA 1,194 aD 1,257 aNa 1,259 aNaka 1,259 ca aNi 1,259 u. aNu 1,259 u. aNuzrU 3,22 aNThita 1,681 aNDa 1,259 u. aNDa 2,49 atasI 1,279 u. ati 1,790 aticArin 1,410 atitR 1,279 atithi 1,279 u. atithivedam 2,41 atidurlambha 1,786 atisulambha 1,786 atIsAra 1,25 atka 1,279 u. ati 1,279 atta 2,1 atri 2,1 u. asmin 2,1 u. atna 1,279 u. atyayin 2,17 atyAya 2,17 atyAsam 3,78 ad 1,257,674 adas 2,1 u. adbhuta 1,1 u. amara 2,1 adri 2,1 u. adhijigamiSitavya 2,46 adhipa 2,9 adhIt 2,46 [ paJcamaM pariziSTam adhIti 2,46 adhISTi 3,25 adhyApaka 2,46 adhyAya 2,46 adhyAyaka 2,46 adhyetR 2,16,46 adhyeman 2,46 adhyeya 2,46 adhyeSaNA 3,25 adhye 2,46 adhvan 2,1 u. adhvara 1,23 anardin 1,303 anas 2,31 u. anAzvas 8,51 anitR 3,121 animiSa 5, 106 anIka 2,31 u. anugAdina 1,297 anuja 3,122 anudha 1,998 anuprapAtam 1,962 anuprapAdam 3, 194 anupravezam 5,101 anubhava 1,1 anuyAja 1,991 anurAdha 4, 19 anuroddhR 3,198 anurodhin 3,118 / 6, 1 anulepikA 5, 10 anuvAka 2,38
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ zavadhiH [103 / anuSTubh 1,781 u. anUcAna 2,38,67 anUtta 2,80. anurAdha 4,19 anehasa 2,42 u0 anokaha 1,1020 u.. anta 1,391 u0 antaka 1,285 antarSaNa 2,42 antardhana 2,42 antarghAta 2,42 antadhi 2,81 antra 1,391 u. anda 1,308 andA 1,308 andU 1,308 andhas 2,1 u. anna 2,1 ca u0, 31 u0 annaprada 1,7 annAda 2,1 anya 2,31 u. anyathAkAram 1,888 amvaya 2,17 anviSya 3,25 anveSaNA 3,25 ap 4,22 u0 apagAram 5,150 apagoram 5,150 apacArin 1,410 apaciti 1,917 apatrapA 1,762 apatraviSNu 1,762 apatrApya 1,762 aparAdhin 4,19 aparodhin 6,1 apalASin 1,927 apayava 2,48 apAlu 4,22. u0 api 4,22 u0 apidhAna 2,81 aptu 4,22 u0 aStR 4,22 u. apsaram 1,25 u. abda 4,22 u. abhicArin 1,410 abhijana 3,122 abhiniSTAna 1,323 abhibhAvin 1,1 abhibhara 5,19 abhirApya 1,335 abhilaSaNa 1,927 abhilApya 1,336 abhilASa 8,12 abhilASa 1,927 abhilASin 1,927 abhilASuka 1,927 abhisArikA 1,25 abhisusas 4,1 abhihava 1,994 abhyamin 1,391 abhyarNa 1,301 abhyaghAtin 2,42 abhyudna 5,37 abhra 1,407 (u.) amita 1,407 ama 1,391 / 9,181 amaka 1,391 . amatra 1,391 u. amara 5,19 (u.) amAvasyA 1,999 amAvAsyA 1,999 amitR 1,391 - amitra 1,391 u. ambA 1,764 (u.) ambala 1,764 u. ambham 1,391 u. 776 u|4,22 u. ambhita 1,776 aya 2,17 ca ayas 2,17 uM. ayuta 2,22 ayoguDa 5,120 / ayodhana 2,42 araghaTTa 1,668 / 9,41 araNi 2,77 u. araNya 2,77 u.. arani 2,77 u. arara 2,77 u. arari 2,77 u. araru 2,77 u. aravinda 5,8 ariMdama 3,88 aritR 8:32 araMtuda 5,1 . |
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404 ] aruNa 2,77 u. arus 2,77 u. arka 1,104 u. / 9,11 a 1,104 arga 1,664 : ardha 1,564 ca (u.) arcA 1,104 acita 1,104 acitR 5, 26 arcis 1,104 u. 15, 26 u. ardhya 1,104 / 5, 26 arjuna 1,142 u. arjunagRhya 8,10 arNas 2,77 u. aNita 7,5 artitR 1,287 a 1,26 / 2,77 azru 2,1 u. artha 2,77 u. 19,365 arthita 9,365 ardha 3,43 / ardhabhAj 1895 ardhitR 3,43 / 4, 21 arpita 5,65 arbha 2,77 u. a 2,77 u. artha 1,26 aryaman 9,181 u. arva 1,476 arvan 277 u. arzas 2,77 u. aSitR 5,104 arhaNA 9, 198 arhat 1,564 ahiM 1,564 alaMkariSNu 1,888 alaka 1,919 u. alakA 1,919 u. alakta 1,919 alam 1,919 alambusA 1,766 u. alarka 1,919 u. alasa 1,543 alAbU 1,766 u, ali 1,919 u. alika 1,919 u. alinda 1,919 u. alIka 1,919 u. alIkA 1,919 u. ava 1,589 avakara 5, 20 avakAza 3,135 avakhyus 2,64 u. avagAha 1,871 avagraha 8,10 avagrAha 8,10 ca avagRhya 8, 10 avavakSas- 2,64 [3.] avacakSus 2,64 u. avaTa 1,489 u. avataMsa .1,238/9,191 (u.) avatara 1,27 paJcamaM pariziSTam avatAna 7,1 avatAra 1,27 avatta 2,80 / 3,5 avadAgha 1,552 avadAha 1,552 avadha 1,998 avanAya 1,884 avani 1,489 u. avanti 7,8 ( u ) avabhRtha 1, 886. u.. 1,1 avazyabhAvya avazyAya 1,606 avasaMcakSus 2,64 u. avasAna- 3,7 avasAya 37 avaskara 9, 20 avastAra 8, 14 avahAra 1,885 1 aghAvana 1,273 avAvarI 1,273 avi 1,489 u., 589 u. avitR 1,489 avina 1,489 u. aviSa 1,489 u. aviSI 1,489 u. avI 1,489 u. avoda 6, 19 avyarthinaM 1,1002 avyathiSa 1,1002 u. avyathiSI 1,1002 u. avyathya 1,1002 avyAthina 1,1002
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH ... avyAthya 1,1002 . azana 8,51 .. . azani 4,29 u. azitR 4,29 / 8,51 . azokaH 1,14 u. azri 1,883 u. / 4,29u. ...: 8,51 u. azva 4,29 u.. azvakrItI 8,1.... azvamedha 1,909 .. azvayuj :3 111 ..... azvasaMkhya 2,13 : - azvasyada 1,956 . . aSita 1,931... aSTakA 1,29 u.18,51 u. aSTan 429 u............ aSTAvaGka 1,106 aSTa: 1,570 / 4,29 asi 3,78. u.asita 1,932 / 3.78 aMsu 3,78 u.. asura 3,78 u. .... asuri 3,78 u.. asUryapazyA 1,495 : asthi 3,78 u.. asthiharaH 1,885 ahan 2,73 u. ahi 1,858 u. AkarSa 1,506 AkaSa 1,507 AkAya 4,5 AkAza 1,830 AkRta 5,149 Akranda 1,316, 1007, 9,174 Akrandana 1,1007 AkrIDin 1243 Akroza. 1,986 Akrozaka 1,986 AkroSTra 1,986 Akha 1,913 .... Akhana 1913 .. Akhanika 1,913 Akhanikavaka 1,913 Akhara : 1,913 - AkhAna. 1,913 :... Akhu 1,913 u.AkhUttha 135 AkheTaka 1,178 AkheTanA 9296 Akhya 2064 AkhyAta 2,13 / Akhyeya 2,64 . Agantu. 1,396 u. . Agama. 1,396 ... Agas 2,17 u.. . AgAmin : 1.396 u. AgaraNA 9,272 AghAtuka 2,42.. AghoSaNA 9,189 AghrA 1,3 Acarya : 1,410 AcAma 1,380 .. AcAmaka 1,380 AcAmya 1,3803 AcArya 1,410 AcikIrSaNi 1,888 u. AcchoTana 9,30 Aji 1,139 Ajya 6,16 ... ADambara 9,107 [u.] ADhya 1,30, 627 u. ADhayaMbhaviSNu 1,1 ADhyaMbhAvuka 1,1 :ANi 1,259 u. . ANuka 1,259 u... ANUkaH 1,259 u. ANDa 1,259 u. ANDU 1,259 u, AtaGka 1,52 - Ati 1,279 u... - Atta 2,80, Atmabhari 1,886 // 2,82 Atman 1,279 u... Adara 5,152 Adarin 5,152 . AdartR 5,152 :AdAyacara 1,410 Adi .2,80 AdiSad. 1,966 AdRtya 5,152 . Adevaka 1,81713,1 Adezam 5,4 /
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ 406 ] AdhAra 1,602 / 5, 153 AdhoraNa 1, 411 AnU 1,123 Ana 2,31 AnAmya 1,388 AnAya 1,884 ApaNa 1,710 ApaNika 1,710 u. Apatika 1,962 u. ApAlya 1,962 Apita 9,406 ApIna 1,805 Apta 4,22 Aplava 1,598 AplAvya 1,598 abilam 5,95 Ama 1,391 / 9,181 Amaya 9, 181 u. AmAd 2,1 AmiSa 5, 106 ( u ) AmoTaka 5,125 AmoTana 1,202 AmnAtha 1,6 Amra 1,391 ( u ) Ayatastu 2,66 AyAmin 1,386 AyAmya 1,386 Ayu 2,17 u. Ayudha 3,117 Ayus 2,17 u. Ayodhana 3,117 arabdha 1,785 Arabhya 1,785 Arambha 1,785 Arambhaka 1,785 ArambhaNa 1,785 Arambham 1,785 Arava 1,599 / 2,27 Areka 1,616 ArekA 1,616 ArakiTa 1,616 Aroha 1,988 Arya 1,26 Alambha 1,786 Alambhaka 1,786 Alambham 1,786 Alambhya 1,786 AlApa 1,336 Ali 1,919 u. Aleha 2,71 Aloka 1,612 Alocana 1,646 AlocanA 2,646 Avasatha 1,999 u. 1,999 u. Avasathya Avidha 3, 14 Avela 5,94 AvyAdha 3,14 AzaMsA 1,853 AzaMsu 1,853 AzAsana 2,60 AzAsitR 2,60 paJcamaM pariziSTam AzAsti 2,60 Azita 8,51 AzitaMbhava 1,1 AzitaM bhavA 1,1 Azisa 2,37,60 Azu 4,29 u Azcarya 1,410 AsanA 2,61 AsAra 1,25 AsAvya 4, 1 AsitR 2,61 Asuti 4,1 Askatha 9,314 AstArya 8,14 AstINi 8,14 AsphAlana 5,85 AsphoTa 1,209 Asya 3,78 ca u. AsyA 2,61 Asrava 1,15. AsrAva 1,15 Ahava 1,994 AhAba 1,994 ahvaya 1,994 AhvAtR 1,994 AhnAya 1994 ho i ikSu 3,25. 15,105 u. ikSukuTTAka 9,31
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH icchA 5,105 icchu 5,105 ijyA 1,991 iJjitR 1,662 iDa 2,56 u. iDA 2,56 ca [ u. ] ita 2,17 itya 2,17 ityA 2,17 itvara 2,17 itvarI 2,17 ina 2,17 u. indana 1,309 indA 1,309 indra 1,309u. / 6,19 u. indhitR 6,26 invikA 1,488. invita 1,488 ibha 2,17 u. iraMmada 3,97 irA 2,17 u. ilA 5,87 iS 5,105 iSa 5,105 iSIkA 1,5057. 833 u. iSu 1,833 u. iSTakA 3,25 u. / 5,105 u. iSTi 1,991 / 3,25 15,105 chr IkSaNa 1,882. IDa 2,56 u. IDA 2,56 ca [ u. ] IDi 2,56 IDya 2,56 ISat 2,17 Ira 2,57 IritR 2,57 IkSman 1,401 IyitR 1,401 In 1,401 Irya 2,57 IrSyA 1,402 IrSyAlu 1,402 u. IDiyaTa 1,402 Iza 2,58 IzA 2,58 IzAna 2,58 ca. u. IzitR 2,58 Izvara 2,58 ( u ) IzvarA 2,58 IzvarI 2,58. / 4,29 u. ISadADhabhava 1,1 ISA 1,505,833 ISIkA 1,505, u. 833 u. Iha 1,857 IhA 1,857 Ihita 1,857 u uktha 2,38 u,67 u. ukSan 1,566 u. ukSitR 1,566 ukhA 1,63,529 u. ukhAsras 1,844, 953 ca ugrapazya 1 495 ucita 3,33 u ucitR 3,33 uccATana 9,167 uccAra 1,410 ucyaiHkAram 1,888 uccATana 1,203 15,121 ucchAdaka 9,88 ucchita 5,30 ucchItha 2,47 u. ucchraya 1,883 ucchrAya 1,883 ujjighra 1,3 ujjhitR 5,41 [ 400 uJcha 5,32 uJchita 5,32 uTha 1,218 uti 1,992 utkaNTha 1,678 utkaNThA 1,678 utkaNThula 1,678 u. utkara 5,20 utkalikA 1,814 u. utkAra 5, 20 utkuTa 5,112 utkoca 1,961 utkoTa 5,112 utkoTaka 5,112
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ 408] paJcamaM pariziSTam utkroza 1,986 udejaya 1,659 utkrozaka 1,986 udgAtR 1,37 u. uttaMsa 1,538 udgAra 5,21 uttaraparigrAha 8,10 udagItha 1,37 uttAnazaya 27 / ugrAha 8,10 utpaciSNu 1,892 udgha 2,42 utpatiSNu 1,962 udghaTTaka 1,668 utpalamAlabhArin 1,886 / udghATana 1,1000 cA9,169 utpazya 1,495 udAsa 1,933 utpAta 1,962 udAsin 1,933 utpiba 1,2 udbAva 1,13 utprekSya 1,882 udreka 1,614 utphulla 1,414 udhama 1,4 utsa 6,19 u. uddhaya 1,28 utsaGga 1,173 uddhca 5,41 .. utsAhin 1,990 ubhAsa 1,846 ud 5,41 udbhAsina 1,846 udaka 6,12 u. udhAva 2,22 udakasparza 5,98 udra 6,19 u. udakta 1,105 udrikta 1,664 ubarha 5,107 udaja 1,139 udvijitR 5,154 / 6,17 udaJcana 1,105 undita 6,19 udabhraja . 5,2 undura 6,19 u. udamaja 5,38 unaya 1,884 udara 6,19 u. unnAmitR 1,1000 / udaraMbhari 1,886 / 2,82 unnAya 1,884 : .. udarapUrama 3,125 unnetR 1884 u. udavAha 1,996 : unmadiSNu 3,93 udAja 1,139 unmAdina 3,93 uditi 1,998 unmuha 3,15 unmeSa 5,106 upakrantR 1,385 upakrama 1,385 upagIti 1,37 upaghAtam 2,42 upacAthya 45 upaceya 45 upajApa 1,338 upajJA 8,33 upadaMza 1,496 upadA 2,80 upadAya 3,101 upadhA 2,81 upaniSad 1,966 upapAduka 3,194 upayama 1,386 upayAma 1,386 uparAdhin 4,19 uparodham 6,1 . uparodhin 6.1 upalaghAtam 2,42 upalabdhi 1,786 upalabhA 1,786 upalambha 1,786 upalambham 1,786 upalambhya 1,786 upazAya 2,47 upasad 1,966 upasara 1,25 upasaryA 1,25 upasAryA 1,25,
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH .. [409 upaskAram 5,20 ulapa 1,807 u, upaskIrNa 5,20 ulUka 1,612 u. upasthAnIya / 1,5 ulkA 1,960 u. upahava . 1,994 ulmuka 1,960 u. upahara 1,994 u. ullAgha 1,643 upAtta 2,80 ullAghavat 1,643 upAdhyAya 2,46 ulba 1,919.u. upAdhyAyA 2,46 ulvaNa 1,261 (u.) upAdhyAyI 2,46 uzana 2,43 u. upAnaha 3,142 uzija 2,43 u. upAvRt 1,955 uzIra 2,43 u. upAsanA 2,61 / uSas 1,529 u. 999 u. upAsti 2,61 uSTra 1,229 u. upeya 3,109 uSNa 1,529 u. upayiSas 2,17 uSNiha 3,98 upti 1,995 uSNihA 3,98 uptima 1,995 unna 1,999 u. ubjita 5,34 ubha. 5,71 ubhayataH spAzA 1,926 ubhitR 5,71 Ucivas 2,67 . umA 1,489 u. umbhitR 5,72 Uti 1,489, 992 ur 1,470 Una 1,489 u.|9, 322 uraga 1,396 Unita 9 / 322 uraNa 1,26 u. Uma 1,481 u. urazchada 9,88 UyitR 1,800 uras 2,77 u. Uru 2,65 u. U 9,15 uhavyavas 5,118 [u.] | Urjasvala 9,15 Urjasvin 9,15 UrjA 9,12 UrNA 2,65 u. UrdI 1,732 UrdhvapUram 3,125 Urdhvazaya 2,47 UrdhvazoSam 3,65 Urmi 2,77 u.. UrvAru 1,470 u. Uvita 1,470 USa 1,504 USaNa 1,504 USara 1,504 ca USman 1,504 (u.) Uha 1,870 UhA 1,870 RkSa 5,104 (u.) Rc 5,26 RcchitR 5,28 RjIka 1,664 u, RjISa 1,664 u. Rju 1,142 u. Rjya 1,664 RJjita 1,665 RNa 1,26 u. Rti 7,5 (u.) / RtIyita 1,287
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ pazcamaM pariziSTam Rtu 2,77 u. / eSaNa ,25 Rtvij 1,991 eSaNA . 5,25. . Rdhya 3,43 eSitR 3,25 ca / 5,105 / Rpaya 5,65 8,52 ca RbhukSin 2,77 u. eSTa 3,25 // 5,10518,52 Rmphita 5,66 eNya 3,25 / 5,105 RSabha. 5,104 u. .. RSi 5,104 u. RSTi 5,104 (u.) oka 3,33 RSya 5,104 okas 3,33 u. ojas 1,529 u.|5,34 u. otu 1,489 u. . eka 2,17 u. otR 1,589 ekakara 1,888 odana 6,19 u. ekatAna 7,1 odanagara 5,21 ejita 1,659 ojhan 6,19 paThitR 1,675 om 1,489 u. eNa 2,17 u. oSadhi 2,81 (u.) eta 2,17 u oSitR 1,529 patR 1,11 / 2,17 / 3,109 / oSTha 1,529 u. edha 1,741 // 6,26 edhas 1,741 u.|6,26 u. edhita 1,741 enas 2,17 u. kaMsa 1,789 u.|2,62 erA 2,17 u. kaMsA 2,62 ervAru 1,470 u. kasita 2,62 ela 5,87 kakita 1,618 elA 5,87 / 9,133 kakkola 1,981 [u.] palita 5,87 kakkhaTa 1,62 u. eSa 3,25 kakkhA 1,62 kakSa 1,507 u. kakSA 1,507 [u.] kaGka 1,622 (u.) . kaGkaNa 1,622 u. kaGkaNIka 1,271 u.. kaGkita 1,622 kaca 1,649 : kacchU 1,507 u. kaJcuka . 1,650 u.. kaJcya 1,650 .. kaTa 1,174 kaTaka 1,174 u. . kaTaprU 1,597 .. kaTamba 1,174 u. kaTi 1,174 u.. kaTIra 1,174 u. kaTu 1,274 kaTura 1,174 u. .. kaTavarI 1,174 u.. kaTha 1,216... kaThAku 1,216 u. kaThina 1,216 u. kaThAra 1,216 u. kaD 1,256 : kaDaka 5,45 kaDaGgara . 5,45 u. . kaDatra 1,1034 u.|5,45 u. kaDama 5,45 u. kaDamba 5,45 u... kaDAra 1,1034 u.|5,153.
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusUciH kaDita 5, 45 kaDitra 5,45 u. kaDevara 5,45 u. kaDDa 1,256 kaDDA 1,256 kaNa 1,270, 1038 kaNikA 1,270 kaNita 1,272 kaNIka 1,270 u. kaNIkA 1,270 u. kaNIci 1,270 u. kaNaka 1,270 u. kaNTaka 1,199 u. kaNTha 1,270 u. kaNDa 1,270 u. 687 kaNDarA 1,687 [3.] kaNDita 1,687 kaNDu 1,687 u. kaNDU 1.507 u. kaNDola 1,687 u. kaNva 1,270 u. katritaH 9,337 katthana 1,719 kathaka 9,314 ( u.) kathA 9,314 kad 1,256. kadA 1,1006 kanaka 1,331 u. kanInikA 1,331 u. kantu 1,789 u. kanda 1,315 ( u. ) kandam 1,1006 kandarA 1,315 [3.] kandA 1,1006 kandu 1,315 u. kanduka 1,315 u. 789 cha. kanyA 1,331 u. kanyAdarzam 1,495 kapATaghAta 2,42 kapATana 2,42 kapi 1,757 u. kapiSThala 1,976 kapola 1,757 u. kaphelu 2,57 u. kabara 1,590 4. 767 u. kabarI 1,590 u. 767 u. kabi 1,767 [u. ] kabitR 1,767 kamaTha 1,789 u. kamana 1,789 ca kamara 1,789 u. kamala 1,789 u. kamitR 1,789 kampana 1,757 kampayA 1,757 kampA 1,757 kampitR 1,757 kampra 1,757 kambala 1,789 u. - kamya 1.789 kamra 1,789 karaka 1888 u. 5,20 u. [ 411 karakA 1,888 u. 15,20u. karaGka 1,888 u. / 5,20 u. karaGga 5,20 u. karaca 5,20 u. karaNi 1,888 u. karaNDa 1,888 u. 15,20 u. karabha 5,20 u. karamba 1,367,765 ca, u., 888 u. karambha 1,777,888 u. karaha 8,15 u. 1,888 u. karAla kari 1,888 u. karitR karizakara 3,137 u. 5,2018, 15, 22 karItR 5,2018, 17, 22 karIra 1,888 u. 5,20 u. karIrI 5,20 karIba 5,20 u. karuNA 5,20 u. kareNu 1,888 u. karka 1,888 u. karkara 5,20 u. karkarI 5,20 u. karNa 5,20 u. karNaveSTaka 1,673 karNejapa 1,338 karNe pitR 1,338 kartana 5,11 kartari 5,11 u. kartitR 5,11 / 6,18
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ paJcamaM pariziSTam - - - katR 1,888148 kaluSa 1,814 u. kardama 1,306 u. kalevara 5,45 u. kardA 1,306 kalka 1,814 u. karpAsa 1,888 u. kalpa 1,959 ca karpUrasphaTA 1,208 kalpitR 1,959 karbaTa 1,355 u. kalptR 1,959 karbara 8,15 u. kalpya 1,959 karbarI 8,15 u. kalmaSa 1,814 u. karbura 1,355 u.,767 u. kalmASa 1,814 u. karmakara 1888 kalmAsa 1,814 u. karmakarI 1,888 kalya 1,814 karman 1,808 u. kalyANakhurA 5,79 karva 1,460 kalyANagudA 1,735 karzitR 3,64 kalyANavAlA 1,807 karSaka 1,506 u.5,5 u.. kalla 1,815 karpU 1,506 u.||5,5 u. kallita 1,815 kallola 1,815 u. kala 1,814 / 5,4519,129 kavaka 2,28 u. kalaGka 1,888u.|5,20 u. kavi 1,690 u. kalatra 1,1034 u.5,45 u. kazA 1,490 kalanA 1,814 kazitR 1,490 kalama 1,814 u.15,45u kazeru 8,24 u. kalala 1,814 u. kazmIra 1,490 u. kalaha 2,42,7315,45 u. kaSa 1,507 kalA 2,894 .. kaSi 1,507 u. kalApaka 1,2 u. kaSIkA 1,507 u. kalAya 1,814 u. kasa 1,987 kali 1,814 u.5,45 u. | kasitR 1,987 kalikA 1,814 ca u. kAka 1,36 u., 618 kalita 1,814 kAkAdana 2,1 . kalila 1814 u. kAkAdanI 2,1 kAGkSa 1,186 kAca 1,649 kAJcana 1,650 u. kAzci 1,650 u. kAzcika 1,650 [u.] kATa 1,174 kANa 1,2702,170 kANuka 1,270 u. kANUka 1,270 u. kANDa 1,270 u. kAtR 1,36 kAnti 1,789 kAndam 1,1006 kAvya 1,767 kAma 1,789 kAmadugha 2,69 kAmana 1,789 kAmanA 1,789 kAmayAna 1,789 kAmayita 1,789 kAmala 1,789 u. kAmuka 1,789 kAmya 1,789 kAya 4,5 kAraNa 1,888 kArA 1,888 kArAla 1,888 u. kAri 1,888 u. kAra 1,888 u.. kArya 1,888 kArSaka 1,506 u. 15,6 u.
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH kAla 1,814 ca / 9,129 / kilAsa 5,86 u. / kuTila 5,112 u. kAlanA 1,814 kilikila 5,86 u. kuTIra 5,112 u. kAli 1,814 [3] kizora 3,133 u. kuTTa 9,31 kAlikA 1,814 . kiSkindha 9,251 kuTTanI 9,31 kAvya 1,769 kuTTAka 9,31 kAza 1,490,830 cA4,135 kITa 9,46 (u.) kuTTAko 9,31 kAzi 1,490 u., 830 u. | kInAza 3,133 u. kuTTima 9,31 u. kAzitR 1,830 / 3,135 / kINi 8,15,22 kuThAra 1,224 u. kASi 1,507 u. kIrti 9,82 ca, u. kuDaGga 5,130 [u.] kASTha 1,830 u.| 3,135u. kIla 1,422 kuDava 5,130 u. kASThabhid 6,5 kIlaka 1,422 kuDitR 5,130 kASThabheda 6,5 kIlana 1,445 kuTmala 5,112 kAsa 1,845,987 kIlA 1,422 kuNa 5,52 kAsA 1,845 kIlAla 1,422 u. kuNAla 5,52 u. kAsita 1,845 kIli 1,422 [u.] 445 || kuNinda 5,52 u. kAsU 1,987 u. kIlitR 1,422 kuNTa 1,201 kiGkara 1,888 kuka 1,619 kuNTha 1,224 u. kiGkarA 1,888 kukUla 2,28 u. kuNDa 1,201,690 / 5,50 kiGkarI 1,888 kukkaTIbandham 8,42 kiMzAra 8,24 u. kukSi 8,58 u. kuNDapAyya 1,2 kikidIvi 3,1 u. kukSimbhari 1,886 / 2,82 | kuNDala 1,690 u. kikhi 1,1021 u. kuc 1,102 kuNDA 1,6905,52 kiGkiNIkA 1,271 Tha. kuca 1,961 / 5,117 kuNDitR 1,690 kiTa 1,177 kucitR 5,117 kuNDI 1,690 / 5,52 kiTI 1,177 kuJcikA 1,102 kutR 5,148 kira 5,20 kuJjara 3,2 u. kutsanA 9,248 kiraNa 5,20 u. kuTa 5,112 kutsA 9,248 kirATa 5,20 u. kuTapa 5,112 u. kutha 8,42 (3.) kiri 5,20 u. kuTara 5,112 [u.] kuthA 8,42 (u.) kirITa 5,20 u. kuTi 5,112 u. kuthuma 3,10 (u.) kilATa 5,20 u. 86 u. kuTitR 5,112 kuntha 8,42
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ 414] pavama pariziSTam kunthA 8,42 kuSAku 8,58 u. kunthitR. 8,42 kuSItaka 8,58 u. kunthu 8,42 ca, u. kuSTha 8,58 u. kunda 1,740 u. kuSThala 1,976 kuSya 1,332 / 3,49 kusita 3,77 u. kumAra 1,789 u.| 9,345 / / kusitAyI 3,77 kusuma 3,77 u. kumAraghAtin 2,42 kusumbha 1,377 (u.) kumArabhRtyA 2,82 kusmanA 9,271 kumuda 1,726 kusmAyitR 9,271 . kumbA 1,368 / 9.110 kusmit 9,271 kurara 5,77 u. kusmiti 9,271 kukha 5,77 u. kusmatavya 9,271 kuru 1,888 u.1 5,20 u. kusmetR 9,271 kurucara. 1,410 kuhaka 9,374 kurucarI 1,410 kuhanA 9,374 kurU 1,888 kuhA 9,374 kurdana 1,149 kuhu 9,374 u. kula 1,981 kuhuka 9,374 u. kulaTA 1,210 u. kuhU 9,374 u. kuladamana 3,88 kRca 1,590 u. kulava 5,130 u. kUcavAra 49 kulAla 1,981 u.9,275 ca kUcI 1,590 u. kulmala 3,60 u. kUja 1,151 kuvala 1,807 (u.) kUjita 1,272 kuvalI 1,807 (u.) kUTa 9,254,293 kuvitR 5,149 kUNi 9,257 [u.] kuza 3,60 (u.) kUpa 1,590 u. kuzala 3,60 u. kUrca 5,20 u. kuzA 3,60 kUrcaka 5,20 u. kuzI 3,60 kUcikA 5,20 u. kUdita 1,733 kUrpa 5,20 u. kUla 1,423 kUlaGkaSA 1,507 kUlamudruja 5,36 kUlamubaha 1,996 kUlitR 1,423 kUvara 1,590 u. kRka 1,888 u. kRkavAku 2,38 u. kRcchra 5,11 u. kRDitR 5,129 kRNvitR 4,25 kRt 5,11 . kRti 1,888 kRttikA 5,11 u.6,18 u. kRtya 1,888 kRtyA 1,888 u. kRtrima 1, 888 . kRtsna 5,11 u. kRpaNa 1,1009 u.9,323 kRpaNA 9.323 kRpA 1,1009 / 9,323 kRpITa 1,959 u. kRmi 1,888 u. kRmuka 1,385 u. kRvi 1,888 u. kRza 3,64 ca (u.) kRzavat 3,64 . kRzAnu 3,64 u. kRSaka 1,506 u.5,5 u. .
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH kRSi 1,506 u. 15,5 u. kRSika 1,506 u. 15,5u. kRSTapacya 1,892 kRSTi 5,5 u0 kRSNa 1,506 u. 15,5.u. kRsara 1,888 u. kekaya 1,917 u. ketakI 1, 286 ketana 1,286 ketu 1,917 u. kepitR 1,755 keraDa 5,20 u. keli 1,445. / 5,86 u. / 9,130 u. kelikila 5,86 u.. kelita 1,445 / 5,86 kevala 1,820 u. keza 3,133. u. / 8,50 u. kailikila 5,86 u.. koka 1,619 ( u0 ) kokitu 1,619 kokila 1,619 u. koca 1,961 kocitR 1,961 koTara 5,112 u. koTi 5,112 u koNa 5,523 koNitR 5,52 koTa 1.590 / 2,28 kotha 3,108. kothitR 3,10 kothUma 3,10 u. kopa 3,48 kopana 3,48 kopiTa 3,48 komala 1,789 u. koritR 5,77 kola 1,981-2 kolita 12,981 koza 3,60 koziTa 3,60 kozI 3,60 koSitR 8,58 koSTha 8,58 u. kositR 3,77 [ kauravya 1,888 ] vanavitR 88 knasitR 3,27 ca. knUSita 1,802 kamara 1,406 Rtu 1,888 u. kadA 1,1007 kandam 1,1007 kandA 1,2007 kapitR 1,1009 krama 1,385 ca kamuka 1,385 u. kraya 8,1 Ryika 81 u. kayyA 8,13 kravyAd 2,1 kravyAda 2,1 kaSTTa 1,506 /5,5 krAntum 1,385 u. krAndam 1,1007. krimi 1,385 u0, 888 u. kriyA 1,888 krIDA 1,243 kItrima 8, 1 kruJc 1,101 kucA 1,101. krudh 3,41 kuza 1,986 kuzvana 1,986 u. krUra 5,11 u. kreNi 8,1 u. kretR 8,1 kreya 81 kroDa 5,20 u. koTa 3.41 krodhana 3,41 kroza 1,986 ca [ 415 kauTu 1,986 u. koSTa 1,986 kauJca 1,101 kladA 1,1008 klandam 1,1008 klandA 1,1008 kalama 3,94 klamitR 3,94 klamana 3,94 klAndam 1,1008 klindita 1,725
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ 416 ] klIba 1,786 klIbA 1,786 klIbitR 1,786 kledu 3,36 u. kleza 1,831 klezaka 3,133 klezA 1,831 klezApaha 2,42 klezitR 1,831 / 3,133 // 8,50 kleSTra 8,50 FaNa 1,271 kvaNita 1 272 kvatha 1,964 kvathitR 1,964 kvANa 1,271 kvAtha 1,964 ca. kvAthikA 1,964 kvelita 1,446 kSa kSakSam 1,1001 kSakSa 1,1001 kSaJjita 1,1001 kSaNita 7,3 kSati 7,3 kSatriyApazada 1,967 kSanti 7,3 kSantu 1,788 / 392 kSapA 9,323 kSam 1,788 u. kSama 3.92 kSamA 1,788 / 3,92 (u.) kSamitR 1,788 / 3,92 kSamin 3,92 kSamya 1,788 kSaya 5,17 kSayina 5, 17 kSamya 5, 17 kSara 1,971 kSarita 1,971 kSava 2,26 kSavathu 2,26 kSavitR 2,26 kSavya 2,26 kSAtram 1,1001 kSAtR 1,42 kSAnti 1,788 / 392 kSAntum 1,788 u. kSAra 1,971 kSArI 1,971 [kSArya 1,971] kSAvya 2,26 kSitaka 5,17 kSitAyus 5,17 kSiti 5,17 / 7,4 / 8,34 kSinti 7,4 kSipa 5, 3 ( u . ) kSipaka 5,3 u. kSipakA 5,3 u. kSipaNi 5,3 u. [ pazcamaM pariziSTam kSipaNu 5,3 u. kSipNu 3,15/5, 3 kSipra 5, 3 u kSiyA 5,17 / 8,34 kSINaka 5,17 kSINAyu 5,17 kSIba. 1,769 zrIbitR 1,769 kSINa 1,10 kSIra 2,1 u. kSIrapANa 1,2 kSIrapAna 1,2 kSut 2,26 kSudra 7,7 u. kSudhU 3,39 kSudhuna 3,39 u. kSubdha 1,948 / 3,56 / 8, 46 kSura 5,78 (u.) bhrUNa 2,26 u.. kSeNitR 7,4 kSetra 1,10 / 5,17 / 8,34 kSetra 5,17 u. kSeptR 3,15 / 5,3 kSema 5,17 u. kSemaGkara 1,888 kSemakAra 1,888 kSemadhRta 1,602 kSeya 5,17 kSeSitR 1,464 / 3,24 zrotR 6,7 kSodhdhR 3,39
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH kSobha 3,56 / 8,46. kSorita 5,78 kSaudhuka 3,39 kSNavitR 2,24 kSmAyitR 1,803 ca kSmIlita 1,418 kSveDa 1,945 veDA 1,300,945 zvettR 1,300 veditR 1,300 / 3.38 kha kha 1,913 / 4,29 u. khakhA 1,62 khaja 1,146 khajAka 1,146 u. khajAkA 1,146 khaJja 1,147 khaJjana 1,147 khaJjarITa 1,147 u. khaTa 1, 186 khaTikA 1,186. khaTI 1,186 khaTvA 1,186 u. khaNDa 1,688 ( u ) khaNDita 1,688 khadA 1,296 khadira 1,296 u. khanaka 1,913 53 khanakI 1,913 khani 1,913 u. khanitR 1,913 khanitra 1,913 kharaNAdina 1,299 kharanAdina 1, 299 kharjU 1,145 u: kharjUra 1,145 u. kharda 1,307 - khardA 1,307 kharba 1,356 kharva 1,461 khala 1, 449 ( u ) khalata 1,449 u. khalati 1,449 u. khali 1,449 u. khalitR 1,449 khalIna 1,449 u. khalva 1,449 u. khalyA 1,449 u. khalvATa 1,449 u. khavitR 8,49 khazaya 2,47 khAja 1,146 khAjya 1,146 khAtR 1,41 khAtra 1,913 u. khAdaka 1,294 khAni 1,913 u. khidA 5,12 khila 1,447 khuNDita 1,689 khura 5,79 ( u ) kheTa 1,178 / 9,296 kheTaka 1,178 / 9,296 [ 417 khettR 3,116 / 5,12 / 6,24 kheya 1,913 khela 1,447 khelA 1,447 khela 1,447 khevitR 1,821 khoTa 9,297 khoDa 1,251 khorA 1,412 khorikA 1,412 khorita 1,412 / 5,79 kholA 1,251 khau 8,49 khyasU 2,64 u. khyAya 2,64 ga 1,396 u. 1,95 gagana gagghA gaGgA 1,396 u. gaja 1,171 gaJjA 1,164 gaDa 1,1034 gaDayanta 1,1034 u.
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ 418] [ pazcamaM pariziSTam gaDayantI 1,1034 u. gaDI 1,1034 gaNa 9,308 gaNaka 9,308 gaNanA 9,308 gaNikA 9,308 gaNDa 1,232, 310 (u.)/ gaNDayanta 1,232 u. gaNDi 1,232 u. gaNDikA 1,232 gatvara 1,396 gada 1,297 gadayitnu 9,319 u gadA 1,297 gadgada 1,297 u. gadha 1,297 gantR 1,396 . gandha 9,262 gandhana 9,262 gandharva 9,262 u. gama 1,396 gamin 1,396 u. gara 5,21 / 8,31 garabha 5,21 u. garitR 8,31 garItR 8,31 garut 5,21 u. garga 5, 1 u. gargara 5,21 u. gargarI 5,21 u. garjita 1,272 gadi 1,860 gardai 1,872 garta 5,21 u. gartR 1,19 gardabha 1,304 u.|9,92 gardA 1,304 gardha 3,44 gardhana 3,44 gardhitR 3,44 garSa 1,357 garbha 5,21 u. garbhUt 5,21 u. garva 1,462 / 5,21 u. / 9,372 garha 1,860 gardA 1,860 garhita 1,860 gala 1,452 galbhitR 1,774 galhita 1,861 gavala 1,591 u. gavAdana 2,1 gaveSaNa 9,353 gavyUti 2,22 gahana 1,939 u. gahara 1,935 u. gADha 1,871 gANDi 1,232 u. gANDiva 1,232 gANDI 1,232 gANDIva 1,232 gAtu 1,37 u. gAtR 1,37, 586 gAtra 1,396 u. gAthaka 1,37 gAthA 1,37 u. gAdhana 1,743 gAdhiH 1,743 u. gAdhitR 1,743 gAntra 1,396 u. gAmuka 1,396 gAyana 1,37 gAyanI 1,37 gAha 1,871 . gAhitR 1,871 gAhI 1,871 gira 5,21 giri 5,21 u. giriza 2,47 girizaya 2,47 gila 5,21 gINi 5,21 / 8,31 guccha 3,12 u. gujitR 5,119 guJjA 1,153 guJjita 1,272 guDa 5,131 (u.) guDA 5,131 (u.) guDitR 5,131 guNazAlin 1,700 guNThanA 9,54 gutR 1,591 / 5,113
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH [419 gutsa 3,12 (u.) guda 1,735 (u.) gundrA 9,117 (u.) gupti 1332,763 gumphitR 5,70 gura 1,481 guritR 5,150 guru 8,31 u. gurupUjaka 9,19 gulikA 5,131 gulpha 1,452 u. guvAka 1,591 u. guvita 5,113 guha 1,932 (u.) guhA 1,936 guhya 1,935 gRDhi 1,935 gRtha 5,113 u. gRraNA 9,272 gRrita 3,129 gUrjara 3,129 u. gardita 1,734 garvitR 1,481 / gRhita 1,935 gRJjana 1,166 u. gRDhi 1,872 gRdigha 3,44 gRdhnu 3,44 gRdhra 3,44 u. gRha 1,872 / 8,10 gRhamedhinU 1,909 gRhayAlu 9,373 gRhA 1,872 gRhita 9,373 gRhIti 8,10 gRhyaka 8,10 gepitR 1,756 geya 1,37 geSitR 1,834 gehAnuprapAdam 3,114 gehAnupravezam 5,101 go 1,396 u. gona 2,42 gocara 1,410 goDa 1,935 gotR 1,591 gotra 1,591 u. goda 2,80 goduha 2,69 godhA 2,81 / 3,1218,44 godhita 3,12 / 8.44 godhUma 3,12 u.18,44 u. gopana 1,763 gopanA 1,332 gopAyA 1,332 gopAyitR 1,332 gopAla 1,982 gopitR 1,332 / 3,49 gopoSam 1,536 / 3,32 gopta 1,332 gopya 1,332 // 3,49 gophitR 5,69 gomaya 9,328 [ u.] gomayanikAya 4,5 goyUti 2,22 goyoga 3,111 golaka 5,131 govinda 58 goSThitR 1,671 goSTha 1,5 goSpadapUram 3,125 goSpadapram 2,14 / 3,125 gosaMkhya 2,64 gosyada 1,956 gojha 1,935 grantha 8,41 granthanA 1,718 granthi 1,718 u. / 8,41 u. prasita 1,854 graha 8,10 grahaNi 8,10 u. grahItR 8,10 ca grAma 1,854 u. grAmagRhya 8,10 grAmaNI 1,884 grAmanAya 1,884 grAmaroTa 9,48 grAmavAsin 1,999 grAmebAsin 1,999 grAvastut 2,66 grAsa 1,854 grAha 8,10 grAhaka 8,10
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ 420 paJcamaM pariziSTam grAham 8,10 grAhita 8,10 grAhin 8,10 grIvA 5,21 u. grISma 1,854 u. glasitR 1,855 glaha 1,872 / 8,10 glahita 1,872 glAdR 1,872 glAtR 1.31 glAni 1,31 glAsa 1,855 glAsnu 1,31 mlAha 1,872 glepitR 1,758 glau 1,31 u. glauca 1,118 ghaNTi 7,7 ghRNTi 77 ghatana 2,42 (u.) ghRNita 1,707 ghana 2,42 ghRta 1,20 u. 7,7 / 9,3 ghanAghana 2,42 dhRtac 1,283 ghargharIkA 1,20 u. ghRtazcyU t 1,283 gharNita 7,7 ghRtaspRz 5,98 dharma 1,20 ghRtasyanda 1,956 gharSitR 1,534 ghRti 77 ghastR. 1,544 dhRnti 7,7 ghasmara. 1,544 ghoTaka 1,939 / 5,120 ghana 1,544 u. ghoNA 1,708 / 5,53 ghATam 1,1000 ghotR 1,592 dhAta 2,42 ghora ,2,42 / 5,80 ghAti 2,42 u. ghoritR 5,80 ghAtya 2,42 ghoSayitnu 1,497 u. ghAsa 1,544 / 2,1 ghrANa 1,3 ghiSNitR 1,705 ghrAta 1,3 dhUSitR 1,843 ghrAya 1,3 ghuTa 1,939 dhvASan 1,708 dhuTikA 1,939 / 5,120 ghuTitR 5,120 ghuNa 1,708 / 5,53 dhuNNitR . 1,706 | GotR 1,593 ghurudhura 5,80 u. ghughura 5,80 [u.] ghUka 1,592 u. ghUrAvan 1,709 cakam 1,621 ghRritR 3,126 cakAsitR 2,36 pUrNita 1,709 / 5,54 / | cakora 1,621 u., 1019 u. ghRNA 1,20 u.| 7,7 cakkala 9,8 [u. dhRNi 1,20 u.|7,7 u. | cakkalaka 9,8 [u.] dhaMsita 1,856 ghaTa 1,1000 ghaTanA 1,1000 ghaTam 1,1000 ghaTA 1,1000 (u.) ghaTiMdhama 1,4 ghaTTa 1,668 / 9,41 ghaTTanA 1,668 / 9,41 ghaTTita 1,668 ghaNTA 9,226 (u.)
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusruciH camasa 3,27 cakra 1,888 u. cakradhara 1,887 ( u.) cakSaNa 2,64 cakSas 2,64 u. cakSitR 2,64 cakSus 2,64 u. caGka 1,107 caGkramaNa 1,385 baJcala 1,107 u. cacA 2,107 ( u.) caJcu 1,107 u. cacura 1,410 caTakA 9,167 [u.] caNaka 1,272 u.,1040 u. vaNa 1,917 u. caNDa 1,697 / 9,70 (u.) caNDAla 1,697 u. / 9,70 caNDi 1,697 caNDI 1,697 / 9,70 catitR 1,899 catura 1,899 u. catura 1,899 u.. catvara 1,899 u. caditR 1,903 candana 1,313 (u.) candanasAra 1,25 candira 1,313 u. candra 1,313 u. candramas 2,15 u. capa 1,339 capaTa 1,339 u. capala 1,339 u. capeTa 1,339 u. camara 1,380 u. camasa 1,380 u. camasI 1,380 u. camU 1,380 u. caya 1,795 cayitR 1,795 vara 1,410 (u.) caraka 1,410 (u.) caraNa 1,490 u. carama 1,410 u. carAcara 1,410 cari 1,410 u. caritR 1,410 caritra 1,410 cariSNu 1,410 carI 1,410 caru 1,410 u. carkarIta 2.45 ( u0 ) carkarIti 2,45 carcA 9,162 carcikA 5,24 cartita 5,55 ca 5,55 carba 1,358 carvaNa 1,358 carman 1,410 u. carmapUram 3,125 carya 1,410 [ 421 caryA 1,410 caviM 1,453 carSaNi 1,506 u. carSaNI 1,506 [u.] cala 1,972 / 5,92 calana 1,972 calAcala 1,972 calita 1,972 / 5,92 Saka 1,519,928 u. caSAla 1,928 u. vaSi 1,519,928 caha 1,553 caham 1,553 / 9,356 cAkam 1,621 cAcala 1,107,972 cANas 1,917 u. cANUra 1,272 u. cApa 1,339 cAmara 1,380 cAya 1,795 cAya 1,917 cAra 1,410 cAri 1,410 u. cAritra 1,410 u. cAru 1,410 u. cArvAka 1,453 u. cArvAghATa 2,42 cAvAghAta 2,42 cAla 1,972 ca / 5,92 cASa 1,228 cAham 1,553 / 9,356
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ 422 ] cikitsya 1,286 cikUNa 99 ( u ) cikkasa 9,9 ciklida 3,36 citra 1,278 citi 4,5 citta 1,278 (u. ) citti 1,278 citra 4, 5 u. citrA 4,5 [ u.] citrita 9,339 cintA 9,78 cintiyA 9,78 cilla 1,431 cIra 4,5 u. cIvara 1,921 u. cIvitR 1,921 cukka 9,9 cukra 1,621 u. cucyita 1,404 cuTitR 5, 121 1,258 cuDDa 1,258 cuNitR 5,143 cuNTana 1,204 cuNDa 1,204 cudra 1,258 cuppa 1,342 u. cupra 1,342 u. curA 9,1 culla 1,430 culli 1,430 u. cullita 1,430 cUDA 9,89 cUNa 9,74 cUritR 3,132 cUrNa 9,72 ghUrNapeSam 6, 21 cUrNi 3,132 u. / 9,72 u. cUrti 1,410 SitR 1,498 ceTaka 1,191 ceTi 1,191 u. cetana cetanA 1,278 / 9,260 cetaya 1,278 1,278 / 9,260 ca. cetas 1,278 u. cetR 4,5 ceya 45 cela 1,444 ca / 5,93 celakanopam 1,802 celita 1,444 / 5,93 ceSTA 1,670 cakIrSita 1,888 coTa 5, 121 coTaka 5,121 codanA 9,89 codya 9,89 copana 1,342 copitR 1,342 cora 9,1 ca (u. ) coraNaM 9,1 paJcamaM pariziSTam corayitR 9, 1 corI 9,1 caura 9,1 ca cauraMkAram 1,888 caurI 9,1 yavana 1,594 cyuti 1,280 [ u.] yotitR 1,280 cha. chagala 3,6 u. chattra 9,88 u. chada 9,88 chadis 9,88 u. chadman 9,88 u. chandas 1,313 u. chardi 9,92 u. charditR 6,8 chardisa 6,8 u. / 9,92 u. chala 3,6 u. chaSitR 1,929 chAga 3,6 u. chAgala 3,6 u. chAtR 3,6 chAtra 9,88 u. chAyA 3,6 u. chitti 6,6 chidA 6, 6 chidi 6,6 u. chidira 6.6 u.
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH [423 chidurA 6,6 chidra 6,6 u.19,340 chinnaruha 1,988 chuTita 5,122 chura 5,145 churikA 5,145 churitR ,145 dha 6,8 chRNNa 9,400 chedita 9 / 316 choTikA 5,122 / 9,30 choptR 5,61 jakSita 2,33 jagat 1,396 ca u. jagdhi 2.1 nadhana 2,42 u. jaghanvat 2,42 jannivasa 2,42 jaGghA 3,122 u. jaJjapUka 1,338 jaTa 1,181 ca jaTA 1,181 / 3,122 u. jaTAyu 2,17 u. jaTAla 1,181 jaTila 1,181 (u.) jaThara 3,122 u. jaDa 1,973 jatu 3,122 u. atru 3,122 u. jana 3,122 janaka 3,122. u. jananI 3,122 janayitnu 3,122 u. janArdana 1,301 jani 3,122 u. janitR 3,122 janus 3,122 u. jantu 3,122 u. . janman 3,122 u. janya 3,122 ca, u. . janyu 3,122 u. . japa 1,338 japitR 1,338 japya 1,338 jabhya 1,379 jambU 3,122 u. jambha 1,379 (u.) jambhaka 1,379 jambhana 1,782 ambhitR 1,379,783 jayanta 1,8 u. jayin 1,8 jayya 1,8 jara 3,2 jarat 3,2 jaratI 3,2 jaranta 3,2 u. jarA 3,218,29 jarAyu 2,17 u. jaritR 3,218,29 jarItR 3,2 / 8,29 acita 5,23 jarjara 3,2 / 5,40 u. jarjarI 3,2 u. janita 3,39 jartR 1,9 nala 1,973 jalaMdhara 1,602 jalAsaha 1,990 jalpa 1,337 jalpAka 1,337 jalpAkI 1,337 java 1,596 javana 1,596 aSita 1,509 jasitR 3,80 jAgarA 2,35 jAgaritR 2, 5 jAgarUka 2,35 jAgaryA 2,35 jAgRvi 2,35 u. jANU 3,122 u. jAti 3,122 . jAtR 1,43 jAnu 3,122 u. jApya 1,338 jAyA 3,122 u jAyAna 2,42 jAyu 18 u.
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ 424 ] jAra 3, 2 jAraNA 9,381 jArabharA 2,82 jAla 1,973 ca / 9,120 jAlaka 9,120 jighra 1,3 jitya 1,8 jityA 1,8 jitvan 1,8 u. jitvarI 1,8 ca u. jina 8,17 u. jivitR 1,487 jiSNu 1,8 jihvA 2,71 u. jIni 8,17 jImUta 1,601 [ u. ] jIra 1,8 u. jIradAnu 1,465 u. jINi 8,29 jIla 1,8 u. jIva 1,465 jIvaka 1,465 jIvagrAham 8, 10 jIvatha 1,465 u. jIvanaza 3,59 jIvanAzam 3,59 jIvanta 1,465 u. jIvantI 1,465 u. jIvAtu 1,465 u. jIvikA 1,465 jIvitR 1,465 jugupsA 1,763 juDitR 5,132 juSya 5,158 juhU 2,72 jU 1,596 jUti 1,596 jUrita 3,127 jUrNi 1,1054 u. jUrti 1,1054 jUSa 1,517 jUSA 1,517 jUSitR 1,517 jRmbha 1,784 jRmbhA 1,784 jRmbhitR 1784 jetR 1,8 jema 1,384 jemana 1,384 jeya 1,8 jeSitR 1,522,836 jehita 1,867 jaivAtRka 1,465 u. joDa 5, 42 joDita 5,42, 132 jotitR 1,713 jotR 1,596 joSitR 5,158 jyAtR 8,17 jyAni 8, 17 jyotiSka 1,937 jyotim 1,713, 937 u. paJcamaM pariziSTam jyotR 1,595 jyontAka 1,595 u. jeTa 1,9 jvaram 1,1054 jvala 1,960 jvalana 1,960 jvalita 1,960 jvAram 1,1054 jvAla 1,960 jvAlA 1,960 jJa jJa 8, 33 jJAti 8,33 ca u. jJAtR 8,33 jJApanA 9,153 jha jhaJjhA 1,383 u. jhaTa 1,182 jhaTA 1,182 jhara 3,3 jhara 3, 3 jharitR 2,3 jharcitR 5,24 jharjhara 3,3 u. 5,40 u. jharjharI 3,3 u. jharjharIka 3,3 u. jharjharIkA 3,3 u.
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH / [4256 jhajhitR 5,40 . jhaSa 1,510,923 . zaSitR 1,510, 923 jhATa 1,182 TaGka 9,10 TaGkana 9,10 TaGkanA 9,10 Tale 1,974 TAla 1,974 TIkA 1,634 ca. TIkitR 1,634 Tekita 1,633 Tvala 1,975 TvAla 1,975 ta: tanti 7,1 tantu 7,1 u. taMsitR 1,538 tantuvAya 1,992 takitR 1,51 tantra 7,1 u. / 9,273 takya 1,51 . tantri 9,273 u. taka 1,108 u. / 6,12 u. | tantrI 9,273 u. takSaka 1,571 . tapana 1,333 takSan 1,571. u.. tapas 1,333 u. takSita 1,571 taptR 1,333,3,124 takSNI 1,571 tapya 1,333 tatR 6,12.. . tama 3,89 . . taJcitR 6,12 ca. tamas 3,89 u.. taJjita 6,13 .. tamasA 3,89 u. .. taTa -1,185 (u.) tamitR 3,89 taTAka 1,185 u. tamin 3,89 taDAka .9,59 u. : : tamI 3,89 taDAga 9,59 u... - tamopaha 2,42 taDit 9,59 u. tayitR 1,797 taNDita 1,686 - taraGga 1,27 u. taNDu 1,686 u... taraNi 1,27 u. taNDula 1,686 u / 7,1 u. taraNDa 1,27 u.. tata 71 u. tari 1,27 u. tati 7,1 taritR 1,27 .. tatvadRzvarI 1,495 tarI 1,27 u. tanaya 7,1 u. tarItR 1,27 tanitavya 7,1 taru 1,27 u. tanita 7,1 taruNa 1,27 u. tanu 7,1 u. tarka 9,201 / / tanucchad 9,88 ta' 6,18 u. tanU 7.1 u. tarjanI 9,253 . DayitR. 3,106 DipitR 5,144 Dimba 9,108 Dimbha 9,104,268. DepitR 3,53 / 5,144 . Depya 3.53 / 5,144 Dhi 1,397 daukita 1,627
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ 426 ] tardR 5,108 tarNitR 7,6 tardA 1,305 tarditR 6,9 tarpitR 3, 46 / 4, 23 ta 3,46 tarphitR 5,63 varSa 1,27 u / 3,69 tarSam 3,69 tarSitR 3,69 tase 1,27 u. tarhitu 5, 108 / 6,23 tala 9, 124 taluna 1,27 u. vaSTa 1,571 tasara 7,1 u. tasitR 3,81 tATaka 1,185 tADagha 2,42 tADaghAta 2,42 tADi 9,59 u. tANDava 1,686 tAta 7,1 u. tAdRkSa 1,495 tAdRz 1,495 tAdRza 1,495 tAdRzI 1,492 tAna 7,1 / 9,402 tAmra 3,89 u. tAyita 1,806 ca. tAyina 1,797,806 tAraka 1,27 tArakA 1,27 tArA 1,27 tArikA 1,27 tArkSya 1,574 tAla 9,124 tAlikA 9,124 tAlu 1,27 u. ti 1,790 tika 4, 16 tiga 4, 17 tigma 1,667 u. titau 7,1 u. tintiDIka 9,59 u. timi 3,17 u, 89 u. timira 3,17 u. tirITa 1,20 u. tiryakkAram 1,888 tila 1,439/5, 99 / 9, 119 tiraMtuda 5, 1 tilaka. 9,119 u. tilapIlaka 958 tillita 1,440 tIkSNa 1,667 u. tI mitR 3,18 tIra 1,27 / 9,336 tIrtha 1,27 u. tIrtha bhartR 1,886 tIvara 1,468 u. tIvitR 1,468 tIvra 1,468 u. paJcamaM pariziSTam tuk 7,1 tuGga 1162 u. tuccha 5,1 u. tuA 1,162 tuJjitA 1,162 tuTi 5,124 [.] tuTitR. 5,124 tuDi 5,133 [.] tuDitR 5,133 tuNDa 1,695 / 5, 47 u. tuNDi 1,695 u. tuNDi 1,695 tuttha 5,1 u. - tuda 5,1 va u. tudana 5,1 u. tundaparimArja 2,39 tundaparimRja 2,39 tumphita 1,348 tumbaka 9,112 . tumbI 1,370 | 9112 tura 1,471 tula 9, 125 tulA 9,125 ca tuSa 3,70 tuSAra 3,70 u. tuSTi 3,70 tuhina 1,562 u. tUka 2,21 u. vaDA 1,245 tUNa 9,75,258 ( 3.) tUNIra 9,75 u. 258 u.
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUdhiH [427 % 3D tUdI 5,1 [u.] tUpa 2,21 u. . khura 3,131 taraNa 3,131 varita 3,131 tUNi 1,1010 u. / 3,131 u. tUrya 3,131 tarvitR 1,471 tUla 1,425 tUli 1,425 tRlikA 1,425 tulita 1,425 tRSA 1,499 taSitR 1,499 taMhitR 5,109 tRkSa 1,574 tRkSita 1,574 tRNa 6,23 u. tegitR 4,17 tejana 1,667 tejanA 9,22 tejanI 1,667 . tejas 1,667 u. / 9,22 u. tepitR 1,750,753 tepta 1,750 temana 3,17 ... temitR 3,17 telina 1,439 / 5,91 tevA 1,816 tevitR 1,816 tailapaSam 6,21 aGkita 1,624 trapA 1,762 prapitR 1,762 . trapu 1,762 u. trapta 1,762 / 3,46 prasara 71 trasitR 3,28 trasnu 3,28 trAtR 1,605 tri 5,79 u. triSTubh 1,781 u. truTitR 5,123 dhuDitR 5,142 troTaka 5,123 troTi 5,123 u. baukitR 1,628 jyUSaNa 1,504 tvakSitR 1,572,578 tvaGga 1,91 tvac 5,25 / 7,1 u. tvaca 5,25 tvacitR 5,25 tvarA 1,1010 tvarita 1,1010 - tvaSTa 1,572,578, u., 930 u. tviS 1,930 tveSTa 1,930 tsaru 1,405 u. tsarugraha 8,10 tRti 6,6 tRnti 6,6 tailasyanda 1,956 toka 2,21 u.| 7,1 u. toTaka 5,124 toNitR 5,47 totR. 2,21 tottR 5,1 totra 5,1 . tobhitR 3.58 // 8,48 tolanA 9,125 tolA 9,125 toSTa 3,70 tosala 1,539 u. tosita 1,539 tyaktR 1,172 tyAga 1,172 tyAgin 1,172 - | tyAjya 1,172 tRpita 9,405 . tRpra 3,46 u. tRpaya 5,63 tRmphitR 5,64 tRS 3,69 tRSA 3,69 tRSNaj 3,69 tRSNA 3,69 ca, u. tekitR 1,632 / 4,16
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ 428 ] tha thuDita 5, 135 thUrvi 1,472 da daMza 1,496 daMzana 9, 277 daMzanA 9,277 daMzI 1,496 daM 1,496 daMSTrA 1,496 dakSa 1,875 dakSam 1,1012 dakSA 1,1012 dakSAyya 1,875 u. dakSiNa 1,875 u. dakSiNA 1,875 u. dakSitR 1,875, 1012 dagdhR 1,552 daNDa 3,88 u. daNDagraha 8, 10 daNDadhAra 1,887 daNDopaghAtam 2,42 datta 1,7 dattrima 2,80 dada 2,80 dadara 2,34 daditR 1, 727 dadha 1,745 / 2,81 dadhi 1,745 u. / 2,81 dadhiti 1,745 vadhRS 4, 27 danta 3,88 u. dandazUka 1,496 dandramaNa 1,393 dabhra 4, 24 u. dama 3,88 damitR 3,88 damin 3,88 damunas 3,88 u. damUnas 3,88 u. dambhitR 4,24 damya 3,88 dayA 1,799 dayAlu 1,799 dayitR 1,799 dayU 3,1 dara 1,1015 18,28 daraka 8,28 u. darada 1,1015 u. / 8,28 u. dari 8,28 u. daritR 8,28 daridra 2,34 daridrANa 2,34 daridrAyaka 2,34 ca darivri 2,34 darI 8,28 darItR 8,28 dardara 8,28 u. dardarI 8,28 u. paJcamaM pariziSTam dardarIka 8,28 u. dardura 8,28 u. daI 2,34 u. / 8,28 u. darpitR 3,47 date 3,47 darphita 5,67 darbha 5,152 u. darbhitR 5,75 darva 8,28 u. davi 8,28 u. darza 1,495 darzanIyamAnin 3,120 darhita 1,556 dala 1,413 dalapa 1,413 u.. dalita 9,413 dalbha 1,413 u. dava 1,12 na / 4,12 davathu 4,12 davitR 3,100 dazan 1,496 u. dazana 1,496 dasitR 3,82 dasyu 3,82 u. dasra 3,82 u. dahana 1,552 u. dAkSam 1,1012 dAgha 1,552 dAtR 1,29 / 2,12,80 / 3,5,101 dAMtra 2,12
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAtusruciH dAna 1,7 dAnu 1,7 u. dAmana 1,604 u dAya 2,80 ca / 4,5, 101 dAyAda 2,80 dAru 1,712,80 18,28u. dAruNa 8,28 u. dAghATa 2,42 dAghAta 2, 42 dAva 1,12 / 4, 12 dAza 1, 922 ( u ) . dAzitR 1,922 dAzvasU 1,922 dAsa 1,933 dAsitR 1,933 dAsI 1,933 / 9, 278 dAhA 1,552 didivi 3,1 u. vidyut 1937 didhiSU 2,81 u. didhISU 2,81 u. dina 3,5 u. dinvita 1,486 dilIpa 1,413 u. div 3,1 u. divan 3,1 u. divaukas 3,33 diz 5,4 dizA 54 diSTi 54 diSTyA 5,4 u. dIkSA 1,881 dIkSita 1,881 ca dIdivi 3,1 u. dIna 3,101 u. dIpa 3, 123 dIpitR 3,123 ca dIpti 3,123 dIpra 3, 123 dINi 8,28 dIvi 3,1 u. duHkha 9,284 ( u. ) duHzAsana 2,37 duHSaMdhi 2,81 duHSUti 2,49 duDita 5, 140 dundubhiveSaNa 1,818 durayana 1,790 durAdayaMbhava 1,1 durdurUTa 8,28 u. durdurUTa 8,28 u. durdharSaNa 4,27 durmaya 44 / 8,5 durmarSaNa 1,528 / 3,141 1 durmAna 85 duryodhana 3,117 durlabha 1,786 durlaya 3,105 durlabha 1,786 dulAyana 1,790 duli 9,126 u. duSpralambha 1,786 duhitR 2,69 u. duhyA 2,69 dUDAza 1,922 dRDhaya 1,30 dUta 3,100 u. dUra 2,17 u. dUrepAku 1,892 dUrvA 1,473 dRrvita 1,473 dUSaNa 3,66 dUSikA 3,66 u. dUSIkA 4,66 u. dRDha 1,557 vRti 5,152 u. dRtihAri 1885 inbhR 5,75 u. dR 3,47 u. [ 429 dRprA 3,47 u. dRbdha 9,407 dRmphita 5,68 dRSat 8,28 u. de 2,70 deya 2,80 / 3,5 deva 3,1 devaka 30 9 devaTa 1,817 u. / 3,1 u. devadarza 1,495 devara 1.817 u. / 3,1 u. devala 1,817 u / 3,1 u. devikA 3,1 (u.) devitR 1,817
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430 ] devI 3,1 devR 3,1 u. deSTR 5,4 dehalI 2,70 u. dogdhR 2,69 doDa 5,140 dotR 1,12 / 4,12 dolA 5,140 | 9,126 va doSTa 3,66 dos 3,88. u. doha 2,69 dohada 2,69 u. dohina 2,69 dohyA 2,69 dhavya 2,19 dhAtR 1,33 cAvya 2,19 ghu 2,19 u. gho 2,19 ca u. dyotana 1,937 coTa 2.19 vrapta 3,47 dramitR 1,393 dramila 1,393 u. drava 1,13 draviNa 1,13 u. dravitR 8, 9 draSTR 1,495 prASita 1,644 drAghiman 1,644 vrAti 1,698 drAtR 1,34 / 2,8 ca vAhita 1,869 dru 1,13 u. drughaNa 2,42 drughana 2,42 druNa 5,49 huNA 1,13 u. DuNI 1,13 / 5,49 druhiNa 3,96 u. breka 1,614 drogTa 3.96 brodR 3,96 droNa 1,13 u. 5,49 droNamAya 1,603 droNitR 5,49 droNI 1.13 u. 15,49 vra 1,13 droha 3,96 drohi 3.96 drohin 3,96 i 1,22 dvAra 1,22 u. dvAra 1,22 (u.). dvi 5,71 u. dvipa 1,2 dviSa 2,68 dviSaMtapa 1,333 dveSa 2,68 dveSin 2,68 dveSTR 2,68 dveSya 2,68 paJcamaM pariziSTam dvahataSam 3,69 dvanyAtyAsam 3,78 dhana 1,324 dhanaJjaya 1.8 dhanita 1,324 dhanurgraha 8, 10 dhanusa 1,324. u. dhanU 1.324 u. dhanvan 1,324, 458 u. dhama 1,4 dhamaka 1,4 u. dhamani 1,4 u. dhaya 1,28 dharaNi 2,602 u. dhartR 1,887 15, 153 dharma 1,602 u. dharmakAmA 1,789 dharmakAmI 1,789 dharmaprada 2,80 dharmazIlA 1, 421 dharSita 4,27 dhava 4,6 dhavitR 4, 6 / 8, 13 dhavitra 4, 6 dhAka 2,81 u. dhANaka 2,81 u. dhAtu 2,81 u. dhAtR 1,282,81
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH . dhvartR 1,23 dhvasti 1,954 dhvAGka 1,585 dhvAnta 1,325 dhAtrI 1,28 dhAnakA 2,81 u. dhAnA 2,81 u. dhAnya 2,81 u. dhAnya vikAya 8,1 dhAma 2,81 u. dhAman 2,81 u. dhAya 1,28 / 2,81 dhArayA 2,81 ghAraya 1,602 . dhArA 1,602 / 2,81 dhAru 1,28 dhArya 5,153 dhAvaka 1,920 dhAvita 1,920 dhikSita 1,877 dhinvita 4,26 dhI 1,30 dhIra 2,81 u. dhIvan 1,30 u. dhIvara 1,30 u. dhukSitR 1,876 dhura 1,474 ca u. dhuvaka 5,116 u. dhuvakA 4,6 u.15,116 u. dhuvitavya 5,116 dhuvitR 5,116 dhUni 8,13 (u.) dhRpAyita 1,334 dhUpitR 1,334 dhUma 4,6 u. dhUra 3,128 dharitR 3,128 dhUrta 1,474 u. dhUSita 1,474 dhUsara 4,3 u.| 9,136 u. dhRti 1,602 dhRSNaj 4,27 . dhRSNu 4,27 dhetR 3,102 / 5,16 dhenu 1,28 u. dheya 2,81 dhotR 4,6 ca / 8,13 dhorita 1,411 dhauti 1,920 dhmAya 1,4 dhyAtR 1,30 dhrasitR 8,59 dhrADita 1,699 dhrAtR 1,32 naMSTa 3,59 nakula 1,981 nakSa 1,576 nakSatra 1,576 u. nakha 1,64 / 3,142 u.. nakhampacA 1,892 nagaraghAta 2,42 nagaraghna 2,42 nagaramardin 8,43 nagna 5,155 (u.) nagnaGkaraNa 1,888 naTa 1,187 (u.) naDa 1,978 9 / 26 nati 1,794 nada 1,299 nadanu 1,299 u. nadI 1,299 nadISaNa 2,6 nadISNAta 2,6 nadIsna 2,6 naLU 3,142 nadhra 3,142 nanAndR 1,312 u. nantR 1,388 dhruva 1,16 / 5,114 dhruvaka 5,114 u.) dhrucita 5114 dhruvila 5,114 u. dhekita 1,615 dhrotR 1,16 dhvaMsa 1,954 dhvaja 1,132 dhvana 1,325 dhvani 1,325 u. dhvanita 1,325
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ 432.] nanda 1,312 nandaka 1,312 nandathu 1,312 nandana 1,312 nandanta 1,312 u. nandantI 1,312 u. nandayanta 1,312 u. nandayitnu 1,312 u nandA 1,312 nandin 1,312 nandI 1,312 napat 2,9 napuMsaka 9,143 u. naptR 1,388 u. nabhas 1,949 u. / 3,142u. nabhitR 3,57 / 8,47 nabhya 3,57 namrAj 1,661 namas 1,388 u. namuci 5,6 [u.] nameru 1,603 u. namra 1,388 naya 1,884 va nayitR 1,794,798 nara 8,30 narita 8.30 narIta 8,30 narta 3,9 nartaka 3,9 nartitR 3.9 nardA 1,304 nala 1,978 nalada 1,978 nalita 1,978 nava 2,23: navan 2,23 u. navitR 2,23 navedas 2,41 [ u. ] naz 3,59 nazitR 3,59 nazvara 3,59 nazvarI 3,59 nasitR 1,851 nahuSa 3,142 u. nAMSTra 3,59 u. nAku 1,388 u. nATaka 1,187 / 9,26 nADighama 1,4 nADI 1,978 / 9,26 (u.) nAtha 1,716 nAthana 1,716 nAthahari 1,885 nAdhitR 1,747 nAnda 1,312 nAndI 1,312 nAbhi 3,142 u. nAmagrAham 8,10 nAman 1,388 u. nAmAdezam 5,4 nAya 1,884 ca. nArI 8,10 nAla - 1,978 [ pacamaM pariziSTam. nAlA 1,978 nAlI 1,978 nAvya 2,23 nAzana 3,59 nAsa 1,851 nAsA 1,850 nAsikA 1,850,851 ca. u. nAsitR 1,850 nisa 2,63 niMsitR 2,63 nisya 2,63 niHSaMdhi 2,81 niHSUti 249. nikaTaM 1,174 nikara 5, 20 nikaSa 1,507 nikaSA 1,207 u. nikAya 45 nikAyya 4,5 nikAra 5,20 niketUna 1,286 nikvaNa 1,271 niktrANa 1,271 nikSitR 1,573 nigada 1,297 nigama 1,396 nigAda 1,297 nigAdya 1,297 nigAra 5, 21 nigRhIti 8,10 nigrAha 8,10
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH [433 nigha 2,42. nighasa 2,1 nighRSva 1,534 u. niceya 45 nija 2,83 nijohava 1,994 niJjita 2,54 nitAnta 9,402 nidAgha 1,552 nidrA 1,34 (u.) nidrAlu 1,34 nidrita 1,34 nidhana 2,81 u. nidhaya 1,28 nidhuvana 5,116 ninada 1,299 ninAda 1,299 nindaka 1,311 nindA 1,311 ninvita 1,484 nipaTha 1,213 nipaThiti 1,293 . nipadyA 3,194 / nipATha 1,213 nipAta 1,962 nipuNa 5,50 nimUlakASam 1,507 nimeSa 5,106 niyama 1,386 niyAma 1,386 niyojya 3,111 nirakSin 1,567 nirayaNa 1,790 nirAkariSNu 1,888 nirupaNA 9,324 nirjhara 3,3 nirmoka 5,6 - nirvANa 2,5 nivRtti 1,955 u. nilaya 3,105 nilayana 1,790 nilimpa 5,10 niza 1,494 nizA 1,494 nizItha 2,47 u. nizumbha 1,377 niSaGga 1,173 niSadyA 1,966 niSadvara 1,966 u. niSaya 4,2 niSAda 1,966 ca. niSAdina 1,966 niSka 9,252 (u.) niSkoSitR 8,58 niSkoSTa 8,58 niSThIvana 3,23 niSThevana 3,23 niSNa 2,6 niSNAta 2,6 niSpAva 1,600 / 8,11 / niSpeSa 6,21 nisarga 3,112 nisadana 9,173 nisvana 1,327 nisvAna 1,327 / nihava 1,994 nihAka 2,73 u. nihAkA 2,73 u. nIkAza 1,830 / 3,135 nItta 2,80 nItha 1,884 u. nIpa 1,884 u. nIra 1,884 u. nIruja 5,36 nINi 8,30 nIla 1,420 nIlaGgu 1,420 u. nIlA 1,420 ca nIlita 1,420 nIlI 1,420 ca nIvAra 4,9 nIvi 1,469 u.|993 u. nIvitR 1,469 nIvRt 1,955 nIvra 1,469 u. nIzAra 8,24 nuti 2,23 nuvitR 3,115 nR 1,884 nRcakSas 2,64 u.
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ 434 ] [ paJcamaM pariziSTam patAkA 1,962 u. pati 1,792 // 2,9 u. pativarA 4,9 / 8,60 patighnI 2,42 patkASin 1,507 pattana 1,962 u. patti , 3,114 u. pattigaNaka 9,306 nRtta 3,9 nRtya 3,9 nRpa 2,9 nRpayAjaka 1,991 nRzaMsa 1,550 netR 2,83 nega 2,83 netR 1,884 (u.) netra 1,884 nedi 1,644 neditR 1,905,906 nepa 1,884 u. nemi 1,884 u. nelita 5,96 neSitR 1,525,837 neSTa 1,837 u., 884 u. nottR 5,56 nau 5,56 u. nti 1,794 nyaku 1,105 u. nyaJcu 1,105 nyAda 2,1 nyAya 2,17 ca nyuja 5,34 nyujita 5,34 paktrima 1,892 pakSa 9,151 (u.) paGka 1,657 / 4,13 (u.) pacA 1,892 pacelima 1,892 u. paJcana 1,157 u. paJcAla 1,657 u. pazcikA 1,657 / 9,13 paTa 1,195 paTacara 1,410 paTala 1,195 u. paTaha 1,195 u.|2,42 paTIra 1,195 u. paTu 1,195 u. paTuMmanya 3,120 paTumAnin 3,120 paTopakarSam 1,506 paTola 1,195 [u.] paTTana 1,195 u. paviMmanyA 3,120 paNAyA 1,710 paNAyitR 1,720 paNitR 1,710 paNDa 1,682 / 9,68 u. paNDA 1,682 / 9,68 paNya 1,710 pata 1,962 pataGga 1,962 u. patatra 1,962 u. patana 1,962 patayAlu 1,962 // 9,312 pattra 1,962 . patsala 1,962 u. patha 1,963 (u.) pathitR 1,963 pathin 1,963 ra. pathiprajJa 8,33 pada 3,114 padana 3,114 padavi 3,114 [u.] padavI 3,114 u. padAji 1,139 u. padAti 1,297 padma 3,114 u.. padra 3,114 u. panasa 1,748 u. pamphula 1,414 payas 1,2 u, 792 u. payaskAma 1,789 payaskAra 1.88 payitR 1,792 payodhas 2,81 u. para 8,25 (u.) pakti 1,892 pakta 1,892
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH parantapa 1,333 / 3,124 parama 8,25 u.. parameSTha 1,5 parameSThin 1,5 u.. parazu 8,24 u. parazvadha 8,24 u. . parANa 2,31 parikRza 3.64 parikzavat 3,64 parikSepaka 5,3 parikSepin 5,3 parikhA 1,913 parigha 2,42 ca parighAtana 2,42 paricakSum 2,64 u. paricaryA 1,410 . paricAyya 4,5 . paricAraka 1,410 paricaya 45 pariNAya 1,884 paritR 8,25 paridAhina 1,552 paridevaka 3,1 paridevin 1,817 paripavana 8,11 paripAvana 8,11 paribhava 1,1 paribhavina 1,1 ca paribhAva 1.1 paribhAvin 1,1 parimala 1,810 / parimArya 2,39 / parimRjya 2,39 parimohin 3,95 parivAdaka 1,998 parivAdin 1,998 parivApa 1,995 parivRDha 1,558,560 pariveSa 2,85 pariveSaka 2,85 parivrajyA 1,137 parivrAj 1,137 parivrAjaka 1,137 parivrAjya 1,137 pariSad 1,842,966 pariSaya 42 pariSTut 2,66 pariSvakti 5,157 pariSvaGga 5,157 parisArin 1,25 parItat 71 parItR 8,25 parItta 3,5 parISTa 325 parut 8,25 u. parka 6,10 parjanya 1,226 u. parDitR 5,43 parNa 8,25 u. / 9,305 parNadhvas 1,954 paNitR 5,46 paDhe 2,76 / 4,13 / 5,151 pardana 1,739 pardita 1,739 paryaGka 1,105 paryAya 2,17 paryaSaNA 3,25 parvata 1.455 u. parvan 8,25 u. pavitR 1,455 parza 5,98 [u.] parSada 1,842 u. parSita 1,528,842 pala 1,982 palala. 1,982 u. palAyita 1,790 palAla 1,982 u. palAzazAtana 1,967 palAzazAtanI 1,967 paligha 2,42 palita 1,982 ca u. palina 1,982 palyaGka 1,105 palli 1,441 u. palbala 1,962 u. pavana 1,600 ca u, / 829 pavi 1,600 u. pavitR 1,600,829 / 8,11 pavitra 1,600 / 8,21 pazu 1,495 u. pazya 1,495 paSitR 1,926 paspasa 1,926
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ paJcamaM pariziSTam pAMsu 9,141 u. pAka 2,9 u. pAkA 2,9 pAkaya 1,892 pAjas 2,9 u. pATala 1,195 u. pAThaka 1,213 pANi 1,710 u. pANiMdhama 1,4 pANigha 2,42 pANighAta 2,42 pANisA 3,112 pANDara 1,682 u. pANDu 1,682 u. pANDura 1,682 pANya 1,710 pAta 1,962 pAtAla 1,962 u. pAti 2,9 u. pAtu 1,2 u. pAtR 1,4712,9 pAtra 2,9 u. pAtrapravAha 8,0 pAtrI 1,2 (u.) pAtha 1,963 pAthas 2,9 pAda 3,114 pAdukA 3,114 pAdU 3,114 u. pApa 2,9 u. pApman 1,962 u. pAman 1,2 u. / 2,9 u. | piNDI 1,684 / 9,68 pAmana 2,9 piNyAka 6,21 u. pAmA 1,2 u. pitu 1,2 u. pAya 1,2 pitR 2,9 u. pAyu. 1,2 u. pitRghAtin 2,42 pAra 2,76 / 9,335 pitRvyacas 5,118 [u.] pAraNA 9,335 pittana. 2,42 . pAraya 2,76 / 9,1,335 pidhAna 2,81 pArzva 598 u. pinAka 6,21 u. pArzvazaya 2,47 pindhita 1,482 pANi 1,526 u., 842 u. pipIlaka 1,419 pAla 1,982 pipIlikA 1,419 (u.) pAlI 9,132 pipparI 8,25 u. pASa 1,926 piba 1,2 pASANa 1,926 u. pizAca 5,13 u.. pika 5,15 u. pizita 5,13 u. piGga 2,52 (u.) pizuna 5,13 u. picu 9,12 u. pisa 1,546 piccha 3,108 u. picchA 5,31 pIka 5,15 u. piJcha 3,108 u. pITha 3,108 u. piJjara 2,52 u. / 9,17 u. pIDA 9,58 piJita 2,52 pItaka 1,2 piz2ala 2,52 u.|9,17 u. pItadru 1,13 u. piTaka 1,183 ca u. pItu 1,2 u. piTAka 1,183 pItha 1,2 u. piThara 1,221 u. pIyu 2,4 u. piThira 1,221,892 u. pIlA 1,419 piNDa 1,684 pIlila 1,419 piNDi 1,684 u. pIlu 3,108 u. piNDitR 1,684 | pIva 1,466
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUSiH .. ... . pIvan 1,607 u. pIvara 1,466 u.,607 u. pIvarI 1,607 pIvA 1,466 pIvita 1,466 puMkhyAti 2,64 . puMkhyAna 2,64 ghum 2,9 u. puTa 5,127 . puTita 5,127 puTI 5,127 puNa 5,50 puNDa 5,50 u. puNDaka 1,299 puNDarIka 1299 u.| purodhas 2,81 u. purpura 8,25 u. pula 1,980 pulaka 1,980 u. pulasti 1,980 u. puli 1,980 [u.] pulika 1,980. u. pulina 1,980 u. pulinda 1,980 u. puSkara 1,536 u. puSkarasad 1,966 puSkala 1,536 u. pUritR 3,125 pUrNa 8,25 ca pUrti 8,25 pUrva 9,113 pUrva 1,454 (u.) pUrvaja 3,122 pUrvaparigrAha 8,10 pUrvasara 1,25 pUrvasarI 1,25 pUrvitR 1,454 pUla 1,426 pUlitR 1,426 pUlI 1,426 pUSan 1,500 u. pUSita 1,500 pRcchA 5,33 pRJjita 2,51 pRNa 5,46 pRthivI 1,1003 u. pRthu 1,1003 u. pRthuka 1,1003 (u.) pRthvIkA 1,1003 [u.] pRdAku 1,739 u. pRzni 5,33 u. pRSa 1,526 pRSat 1,526 u. pRSata 1,526 u. pRSatI 1,526 u. pRSita 1,526 u. pRSTa 1,526 u. pRSNi 1,526 u. puSpapracAya 45 puSpAhara 1,885 puSpitR 3,16 puSya 3,32 pusta 3,75 u. / 9,79 pustaka 3,75 // 9,79 pUga 1,600 u. pUjaka 9,19 pUjA 9,19 pUjArha 1,564 pUjArhA 1,564 pUjya 9,17 pUti 1,801 ca u. pUna 8,11 pUya 1,801 pUyita 1,801 pUyI 1,801 pUraNa 3,125 puNDa 1,299 u.|5,50 u. puNya 1,600 u. / 5,50 u. putra 1,600 u. / 8,11 u. pura 5,81 / 8,25 u. pura 5,81 purandara 5,152 puraHsara 1,25. puraHsarI 1,25 puraNa 8,25 u. purISa 8,25 u. puru 5,81 u.| 8,25 u. puruSa 5,81 u. / 8,25 u. | puruSavAham 1,996 purukhas 2,27 u. puroDAza 1,922
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ 438] pazcama pariziSTam pRSya 1,526 peTaka 1,183 u. peTA 1,183 peDA 1,183 petR 3,108 / 5,15 pela 1,432 // 9,131 pelaka 1,432 pelava 1,432 u. pelA 1,432 / 9,131 pelita 1,432 pevitR 1,824 pezala 5,13 u. pezi 5,13 u. peSTa 6,21 pesita 1,546,547 pesvara 1,546 paizAca 5,13 poTA 5,127 / 9,35 poNitR 5,50 pota 1,600 u. potR 1,600 u. / 8,11 u. potra 1,600 / 8,11 (u.) pothitR 3,11 poritR 5,81 pola 1,980 polita 1,980 poSayitnu 1,536 u. poSita 1,536 / 8,27 poSTa 3,32 / 8,57 posita 3,75 paurNamAsI 3,86 pti 1,792 pyAta 1,607 pyoSitR 3,73 pyosita 3,29,74 prakamana 1,789 prakAmanA 1,789 prakAza 1,830 prakoSTa 8,58 prakranta 1,385 prakrama 1,385 prakvaNa 1,271 prakvANa 1,271 prakSIba 1,769 prakhya 2,64 prakhyAna 2,64 prakhyApanIya 2,64 . pragamana 1,396 pragamanA 1,396 pragalbha 1,774 pragalbhA 1,774 pragIti 1,37 pragRhya 8,10 pragraha 8,10 pragrAha 8,10 praghaNa 2,42 praghasa 2,1 praghANa 2,42 pracchada 9,88 prajaniSNu 3,122 prajavina 1,596 prajA 3,122 prajJa 8,33 prajJAH 8,33 praNava 2,23 praNADikA 1,978 praNAyya 1,884 praNAla 1,978 / 9,26 praNAlikA 1,978 praNAlI 1,978 // 9,26 praNiMsana 2,63 praNiMsanIya 2,63 : praNikSaNa 1,573 praNikSita 1,573 praNidAtR 1,604 praNindana 1,311 praNIla 1,420 praNoda 5,56 pratapana 3,124 prati 1,1003 u. . pratidivan 3,1 u. . pratipada 3,114 pratibodhin 1,968 / 3,119 (u.) pratibhU 1,1 pratizIna 1,606 pratizInavat 1,606 pratizyAya 1,606 pratikaza 1,490 pratiSNAta 2,6 pratiSNAna 2,6 pratiSNikA 2,6 pratiskIrNa 5,20
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH [139 prapAtuka 1,962 prapAvana 8,11 prapsa 2,2 prabhava 1,1 prabhavana 11 pratisna 2,6 pratIkAza 1,830 / 3,135 pratoda 5,1 pratta 2,80 pratti 1,1003 u. pratyaya 2,17 / 3,109 pratyAya 2,17 pratham 1,1003 prathama 1,1003 u. prathA 1,1003 prathitR. 1,2003 pradIpa 3,123 pradAgha 1,644 pradrAva 1,13 pradrAvin 1,13 pradharSita 9,412 pradhi 2,81 pradhRSTa 9,412 pradhRSya 9,412 pranayitR 1,794 pranartana 3,9 pranisana 2,63 praniMsanIya 2,63 pranikSaNa 1,573 pranizcitR 1573 praninandana 1,311 prapaJca 1,657 // 9,13 prapavaNa 1,600 prapavaNIya 1,600 prapavana 8,11 prapA 1,2 prabhA 2,3 prabhAna 2,3 . prabhApanA 2,3 prabhAm 1,787 prabhAva 1,1 prabhAvanA 1,1 prabhu 1,1 prabhRti 2,82 u. pramada 3,93 pramaya 4,48,5 pramA 2,79 pramANa 2,79 pramAtR 4,4 pramAtha 1,965 pramAthin 1,965 pramAda 3,93 pramAdya 3,93 pramiti 2,79 pramIlA 1,415 prameya 2,79 prayAja 1,991 prayamin 1,386 prayAmya 1,386 prayAyin 2,4 prayAsin 3,79 prayojya 3,121 prarudha 6,1 praruha 1,988 praroha 1,988 pralaya 3,105 pralApa 1,336 pralApin 1,336 prava 1,597,992 pravaMga 1,396 pravaka 1,597 pravaga 1,396 pravacanIya 2,38,67 pravaNa 1,261 pravayaNa 1,139 pravara 4,9 pravAcya 2,38,67 pravAN 1,261 pravAvan 1,261 pravAsin 1,999 pravAha 1,996 pravAhaNa 1,996 pravighATayitR 1,1000 ca pravetR 1,139 pravepana 1,754 praveSTa 1,673 pravrajyA 1,137 prazaMsA 1,550 853 prazaMsya 1,550 prazasya 1,550 prazAm 3,87 pazAstR 2,37 prazna 5,33
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ 440] paJcamaM pariziSTam praznatha 1,717 / 8.39 / praznaya 1,883 praSTa 5,33 praSTha 1,5 prasaGgaya 1,173 prasara 1,25 prasava 3,99 prasavin 2,49 prasA 1,1011 prasAra 1,25 prasArin 1,25 prasita 1,1011 prasU 2,49 prasevaka 3,21 praskanda 1,319 praskandana 1,319 (u.) prastAva 2,66 prastumpaka 1,344 prastotR 2,66 prasthampaca 1,892 prasthAyin 1,5 u. prasna 2,6 prasnavitR 2,25 prasnApaka 2,6 prastrAva 1,15 prahi 1,885 u. prahRtti 1,738 / prAkaSika 1,507 u. prAkAramardin 8,43 prAch 5,33 prAjana 1,139 prAjita 1,139 prAjJa 8,33 prAzca 1,105 prAvivAka 5,33 prAN 2.31 prANa 2,31 ca prANita 2,31 prAtR 2,14 . prAtham 1,1003 prApaNika 1,790 u. prApti 4,22 . prArthanA 9,365 prAvarita 4,9 prAvarItR 4,9 prAvAra 4,9 prAvRS 1,527 prAsaGga 1,173 prAsAda 1,966 priya 3,110 / 8,3 ca priyaMvada 1,998 priyekSA 1,882 puSvA 1,532 u. / 8,54 u. prekSA 1,882 protR 1,597 protha 1,597 u. 900 prothitR 1,900 porNavitR 2,65 proNuvitR 2,65 proSita 1,532 / 8,54 plakSa 3,68 u. plava 1,598 / 8,25 (u.) plavI 1,598 plIhan 1,859 (u.) plehita 1,859 plotR 1,598 ploSita 1,533 / 3,68 / 85 psAtR 2,2 psAya 2,2 pse ya 2,2 prekSaNa 1,87 preNvana 1,488 preta 3,110 / 8,3 prenvana 1,488 preSaNa 3,25 praiSa 3,25 preSya 3,25 / 5,105 phakkA 1,50 phakkita 150 phanasa 1,748 u. phala 1,41,4,428,983 phalaka 1,414 ca u. phalahaka 1,414 u. phalita 1,428,983 phalegrahi 8,10 phalepAku 1,892 phalgu 1,414 u. phalguna 1,414 u.
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH phalgunI 1,414 u. phANTa 1,1037 phAla 1,983 phAli 1,414 u. phulla 1,414 429 phullita 1,429 phena 1,804 u. phelA 1,433 phelita 1,433 re baMhita 1,873 badarI 1,295 u. badhaka 1,746 badhira 8, 45 u. bandhaka 8, 45 u. bandhakI 8, 45 bandhu 8, 45 u. bandhUka 8, 45 u. batrita 1,408 babhru 1,886 u, baritR 8, 26 barI 8, 26 barbara 1, 362 u. / 8,26 u. barbarI 1,362 u. / 8,26 u. barDa 1,864 barhaka 1,559 barhata 1,559 56 barhiNa 1,864 ( u. ) 1,864 barhi barhiSprastara 8,14 barhis 1,560 u. bala 1,807 ca 979 balata 1,979 u. balAkA 1,807 u. balita 1,979 balbaja 1,807 u. balvajA 1,807 [u.] balhi 1,865 [u.] balhi 1,865 bahis 1,873 u. bahu 1,873 u. bahuntuda 5, 1 bahula 1,873 u. 2,10 bANa 1,263 ca bAdha 1, 744 bAdhana 1, 744 bAdhA 1, 744 bAdhitR 1,744 bArDa 1,864 bAla 1,807,979 bAlA 1,979 bAlhi 1,865 [ u.] bAlhika 1,865 bAlhIka 1,865 u. bAhu 1, 744 u 873 u. bAhughAta 2, 42 bAhuna 2,42 [ 441 bindu 1,310 u. / 2,41 u. bila 5,95 bilma 5,95 bilva 5,95 u. / 9,123 u. bIjaruhA 1,988 bIjavApa 1,995 bukkA 1,54 budha 1,912,968 / 3,119 (Da.) budhAna 1,968 u. / ... 3,119 ( u.) bughna 3,199 u. bandi 1904 bandhita 1,904 bubhukSA 6,15 bula 9,127 sti 9,80 [ u. ] bUNi 8, 26 bRMhaka 1,560 bRhat 1,560 bRhat 1,558 u. bRhatI 1,558 u. belitR 5,95 bodhR 1,968 / 3,119 bodha 1,912, 968 ca bodhi 3,119 u. bodhitR 1,912, 968 bolana 9, 127 brahmanna 2,42 brahmarti 1,410
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ 442 ] paJcamaM pariziSTam brahmajya 8,17 brahmadviSu 2,68 brahman 1,560 u. brahmabhUya 1,1 brahmavadyA 1,998 brahmahatyA 2,42 brahmahan 2,42 brahmodhA 1,998 prAmaNabruva 2,67 brAhmaNAcchasin 1,550 bhandana 1,722 bhanditR 1,722 bhandra 1,722 u.19,67 u. bhaya 2,74 bhayAnaka 2,74 u. bhara 1,886 / 2,82 bharaTa 1,886 u. bharata 1,886 u. bharathu 2,82 . bharitR 8,27 bharItR 8,27 bharu 1,886 u.. bharga 1,666 (u.) bharpA 5,2 bhajU 1,666 u. 15,2 u. bhartR 1,886 ca u. / 2,82 bhartsanA 9,279 bharbhara 8,27 u. bharI 8,27, u... bharmita 1,376 bharzitR 3.61 bha bhakti 1,825 bhaktR 1,895 bhakSa 9,150 bhaga 1,895 bhagandara 5,152 bhavitR 2,44 bhavin 1,1 bhaviSNu 1,1 bhavya 1,1 / 2,44 bhaSa 1,221 bhaSaka 1,521 bhaSitR. 1,521 bhaSI 1,521 bhA 1,856 / 2,3 bhAga 1,895 bhAgin 1,895 bhAgya 1,895 bhAja 9,166 . bhAjA. 9,166 bhAjI 9,166 bhATaka 1,184 bhATi 1,181 u. bhANa 1,264 . bhANDa 1,693 u., 787 u. ' bhAtR 2,3 . bhAnu 2,3 u. bhAma 1,787 (u.) bhAmitR 1,787 bhAminI 1.787 bhAra 1,886 / 2,82 bhArahAra 1,885 bhArya 1,88642,82 bhAryA 1,886 / 2,82 bhAlu 1,886 u. bhAluka 1,812 u. * bhAlluka 1,813 u. bhaGgA 6,14 bhajya 1,895 bhalita 1,812 bhaTa 1,184 bhalla 1,813 bhaTitra 1,184 u. bhalli 1,813 [u.] bhaTila 1,184 u. bhallitR 1,813 bhaNDa 1,693 / 9,67 (u.) bhallUka 1,813 u. bhaNDanA 1,693 / 9,67 bhava 1,1 (u.). bhaNDitR 1,693 bhavat 2,3 u. bhadanta 1,722 u. bhavatI 2,3 u. bhadra 1,722 u. / 9,67 u. | bhavana - 1,1 u.
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasruci: bhAva 1,1 bhAvina 11 u. bhAvuka 1,1 (u.) bhAvya 1,1 bhASa 1,832 bhASA 1,832 bhASitR 1,832 bhASya 1,832 bhAsu 1,846 12,3 bhAsanta 1,846 u. bhAsayanta 1,846 u. bhAlA 1,846 bhAsitR 1,846 bhAsura 1,846 bhAsvara 1,846 bhikSa 1,880 bhikSA 1,880 bhikSAka 1,880 bhikSAkI 1,880 bhikSAcara 1,410 bhikSitR 1,880 bhikSu 1,880 bhitta 6,5 bhitti 6,5 bhittikA 6,5 u. bhidA 6,5 bhidi 6,9 u. bhidira 65 u. bhidura 6,5 bhidelima 6,5 u. bhidya 6,5 bhitra 6,5 u. bhilma 9, 123 bhI 2,74 bhIti 2,74 bhIru 2,74 bhIruka 2,74 bhIluka 2,74 bhIma 2,74 u. bhISma 2,74 u. bhuja 5,37 ca / 6,15 bhujaga 5,37 bhujiSya 6,15 u. bhujyu 6,15 u. bhuNDa 1,696 bhuNDi 1,696 bhurij 1886 u. bhurbhura 8,27 bhuvana 1,1 u. bhU 1, 1 / 2,44 bhUgola 5,131 bhUta 1,1 u. bhUti 1,1 bhUmi 1,1 u. bhUri 1,1 u. bhRNi 8,27 ( u ) bhUSaNa 1,537 bhUSA 1,537 bhUSitR 1,537 bhraSNu 1,1 bhRgu 1,886 u. / 5,2 u. bhRGgAra 2,82 u. bhRjjana 5,2 u. bhRjya 1,666 [ 443 bhRtaka 2,82 bhRti 2,82 bhRtya 1,886 / 2,82 bhRtrima 2,82 bhRmi 1,970 u. / 3,91 u. bhRza 1,886 u. / 3,61 u. bhRSTi 5, 2 bheka 2,74 u. bhettu 6,5 bhera 2,74 u. bhela 2,74 u. bheSitR 1,924 bhoktR 5,37 / 6,15 bhoga 5,37 / 6,15 bhogina 6, 15 bhogya 5,37 bhogyA 6, 15 bhoja 6, 15 bhojya 6,15 bhyasita 1,852 bhraMza 1,952 bhraMzitR 3,62 ajjana 5,2 u. bhradgya 5,2 bhrama 1,970 / 3,91 bhramara 1,970 u. bhrami 1,970 u. / 3,91 u. bhramitR 1,970 / 3,91 bhramina 3,91
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ 444 ] bhramI 3,91 bhraya 8,36 bhraSTaka 1,952 bhraSTa 1,952 bhraSTa 5,2 bhrAkti 1,661 bhrAz2a 1,894 Aja 1,661,894 ca bhrAjita 1,661,894 bhrAjiSNu 1,661 bhrama 1,970 bhrASTi 1,661 bhraSTra 5,2 u. bhraSTramindha 6,26 bhrATropakarSam 1,506 bhrAsathu 1,847 asitR 1,847 bhriti 8,36 truDita 5,139 bhrU 1,970 u. / 3,91 u. bhrUNa 9, 259 ( u . ) bhrUNahan 2,42 brejita 1,660 tR 8,36 zreSa 1,925 preSitR 1,925 lakSa 1,936 lakSitR 1,936 bhlAsathu 1,848 bhlAsitR 1,848 ma maMhita 1,874 makura 1,609 u. makSa 1,568 makSikA 1568 u. makSitR 1,568 makha 1,67,565 u. magadha 1,85 u. maghavan 1,641 u. maGkaNa 1,609 u. maGkana 1,609 maGkanA 1,609 maGkatR 5,38 mala 1,70 maGga 1,85 maGgala 1,85 u. maGgala 1,85 u. macita 1654 maccha 3,93 u. majja 5,38 majjathu 5,38 majanU 5,38 u. majjana 5, 38 ( u ) majjA 5,38 maJca 1, 110, 656 ( u. ) maJcikA 1,656 maJcitR 1,656 maJcukA 1,656 [ u.] maJjUSA 5,38 u. maTha 1,215 [ paJcamaM pariziSTam maThara 1,215 u. 3,120 u. maNi 1,266 u. maNika 1,266 [u.] maNita 1,272 maNThita 1,677 maNDa 1,692 / 9,66 (u.) maNDaka. 1,692 maNDana 1, 231 ca / 9,66 u. maNDanA 9,66 maNDayanta 1,231 u. maNDayitnu 1,692 maNDala 1,692 u. maNDalI 1,692 maNDa 1,692 maNDUka 1,231 u., 692 u. maNDUra 1,692 u. mataGga 3,120 u. mati 3,120 matsara 3,93 u.. matsI 3,93 matsya 3,93 u. matha 1,965 mathitR 1,965 mathina 1,965 u. mathurA 1,965 u. mada 3,93 madana 3,93 ( u. ) maditR 3,93 madirA 1,723 u. / 3,93 u. maThu 5,38 u.
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH : [445 madgya 5,38 madya 3,93 madra 1,723 u. madhu 3,120 u. madhuparka 6,10 madhya 1,30 (u.) manas 3,120 u. mani 3,120 u. . manitR 7,9 manu 3,120 u.. . manus 3,120 u... manohara 1,885 mantu 3,120 u. mantR 3,120 (u.) mantra 9,274 (u.) mantri 9,274 u. mantrin 9,274 mantha 1,292 / 8,40 manthAna 8,40 u. manthitR 8,40 - manda 1,723 / 3,120 u. | mandara 1,723 u. mandA 1,723. mandAka 1,723 (u.] mandAkinI 1,723 mandAra 1,723 u. mandita 1,723 mandira 1,723 u. manduraja 3,122 mandurA 1,723 u. mandra 1,723 u. manyA 3,120 (u.) / manyu 3,120 u. mabhrata 1,409 maya 1,793|4,4|8,5(u.)| mayita 1,793 mayu 4,4 u. mayUra 2,27 / 8,5 u.... mayUravyaMsaka 9,351 . maraka 5,19 u. . maramara 5,19 u. marica 5,19 u. maritR 8,23 marIci 5,19 u. marItR 8.23 maru 5,19 u. marut 5,19 u. / 8,23 u. | marUka 5,19 u. marjitA 9,388 marjita 9,21 marDitR 5,44 / 8,38 . marNitR 5,48 . mata 5,19 u. . martR 5,19 martya 5,19 ca u. mardala 8,43 u. marditR 8,43 madhita 1,911 marman 5,19 u. marmara 5,19 u. .. marmarIka 5,19 u.. marmAvidh 3,14 marvitR 1,456, 457 marSaNa 3,141 marSitR 1,528 / 3,141 maSTa 5,102 mala 1,810 / 2,39 u. malAhi 8,10 malaya 1,810 u. malita 1,810 malimluca 1,114 malla 1,811 mallaka 1,811 ca u. mallikA 1,811 ca u. mallitR 1,811 mallI 1,811 mavitR 1,601 mavyA 1.399 mazaka 1,492 u. mazitR 1,492 maSita 1,512 masi 3,86 u. maskitR 1,631 masta 3,86 u. mastaka 3,86 (u.) mastu 3.86 u. maha 1,565 / 9,359 mahat 1,565 u., 874 u.| mahayAyya 9,357 mahas 1,565 u. mahArajana 1,896 u. mahi 9,359 [u.]
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ 446 ] pazcama pariziSTam 1.124 mahita 1,565 mArjanA 2,39 / 9,390 / mIDhvas 1,551 mahina 1,565 u.|9,359u. mArjAra 2,39 u. mIna 3,103 u. mahiSa 1,565u.9,359 u. mArjAla 2,39 [u.] mImAMsA 1,749 mahiSI 1,565 u.| mArjitA 2,39 / 9,390 mImitR 1,395 9,359 u. mArjita 2,39 mIlana 1,415 mahI 1,565,874 [u.]| mATTa 2,39 / 9,390 mIlita 1,415 mAlamArin 1,886 mIvitR. 1,467 mAMsa 1,749 u.| 3,120 u. mAlA 1,810 / 2,15 u. | mukura 1,609 u.. mAMsapacana 1.892 mAlUra 1,810 u. mukSitR 1,569 mAMsapAka 1,892 ca mASa 1,512 mukha 1,569 u. mAMsabhakSA 9,150 mAs 3,86 mukhataHkAram 1,888 mAMspacana 1,892 mAsa 2,15 u.| 3,86 muci 5,6 [u.] mAMspAka 1,892 mAha 1,934 muJcitR 1,655 mADhaya 1,30 mAhA 1,934 muJja 1,168 mANava 1,266 u. mAhitR 1,934 muTitR 5,125 mAtaGga 3,120 u. mAhina 1,565 u.| muNThitR 1,679 mAtarizvana 1,997 u. muNDa 1,694 / 5,50 u., mAtulaghAtin 2,42 micchitR 5,31 mAtR 1.603,749 u. 2,15 mitampaca 1,892 muNDaja 3,122 . 2,79 / 3,103 / 8,5 mitra 1.944 u. muNDitR 1,694 mAtrA 2,15 u. mitradruh 3,96 muda 1,726 mAtha 1,965 mitradviS 2,68 mudira 1,726 u, mitrabhU 1,1 . mudga 1,726 u. mAna 1,749 / 3,120 .. mitrazisa 2,37 mudgara 1,726 u. mAnana 1,749 mitrima 4,9 mudgarI 1,726 u. mAyA 1,603 u.| 2,15 u. minda 9,90 mudrA 1,726 u. mAyu 4,4 u. minvita 1,483 muni 3,120 u. mAra 5,19 miza 1,491 . muniprabarha 1,862 mAraka 5,19 mina 9,341 . mura 1,479 mArIca 5.19 u. miha 1,551 mArga 2,39 / mihira 1,551 u...] murumura 5,82 u.. mAdina 3,93 ...
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUSiH [ 447 murmura 5,82 mRkaNDu 5,19 u. mula 9,128 . mRgayA 9,364 muSka 8,56 mRgayu 2,4 u musala 3,85 mRgita 9,364 mustA 3,85 / 9,81 mRjA 2,39 muhuri 3,95 u. .. mRDa 5,44 / 8,38 mRDAnI 5,44 mRDIka 8,38 u. mUka 1,601 u. mRNAla 5,48 u. mUta 1,601 u. mRta 5,19 u. mRtyu 5,19 u. mUrkha 3,95 u. mRd 8,53 mULa 1,126 mRdara 8,43 u. mUrchita 1,126 mRdIkA 1,1004 u.| mRNi 8,23 8,43 u. mUrti 1,126 mRdu 1,1004 u. mRrvA 1,471 - mRdvIkA 1,6004 u.| mRvita 1,479 mUla 1,427,601 u.| mRdha 1,911 9,128 mRzAna 5,102 u. mUlakopadaMzam 1,496 mRzya 5,102 mUlavRzc 5,27 mRSaNa 9,352 mUli 9,128 [u.] mRSodha 1,998 mUlita 1,427 mRSTi 2,39 mUSa 1,502 mekala. 4,4 u. mUSaka 1,502 mekhalA 4,4 u. mUSA 1,502,601 u. megha 1,551 mUSika 1,513 u.| 8,56 u. meghakara 1,888 mUSikA 1,513 / 8,56 meDha 1,551 mUSita 1,502 mUSI 1,502 | metR 3,103 metha 1,901,902 methi 1,901 u. methita 1,901,902 methI 1,901,902 meda 1,944 / 3.37 medas 1,944 u.|3,37 3. meditR 1,907,908 / 3,37 medinI 3,37 medura 1,944 / 3,37 medhA 1,909 medhi 1,909 [u.] medhitR 1,902 / medhya 1,909 menakA 3,120 u. meni 3,120 u. mepitR 1,759 meya 2,78 meru 1,603 u.|2,15 u.| merudRzvana 1,495 melana 1,415 mela 5,97 melitR 5,97 mezitR 1,491 meSa 1,524 / 5,106 (u.) meSitR 1,524 / 5,106 mesara 3,103 u. mehana 1,551 megha 1,551 mokta 5,6 mokSa 5,6 u.| 9,199
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ 448] paJcamaM pariziSTam mIgdhR 3.95 - -- moTana 9.36 . . . moDha 3,95 moNitR 5,51 modaka 1,726 / 9,177 modamAna 1,726 modita 1,726 morita 5,82 moSitR 1,513 / 8,56 mositR 3,85 moha 3,95 mohita 3,95 mau 1,399 mauti 1,399 maurvI 1,479 mrakSaNa 9,149 mradA 1,1004 pradita 1,1004 mraSTa 5,2 mlAtR 1,32 mlAni 1,32 mlAsnu 1,32 mliSTa 1,119 mleccha 1,119 (u.) yajJa 1,991 yajya 1,991 yajvan 1,991 yati 1,386, 711 u. yatita 1,711 yatna 1,711 . yathAkAram 1,888 : yantR 1,386 yantra 1,386 u.. yantraNA 9,116... yabdhR 1,378 yabhya 1,378 yama 1:386 yamaka 1,386 yamala 1,386 u. yamunA 1,386 u. yamya 1,386 yayI 2,4 u. yayu 2,4 u. yava 2,22 yavana 2,22 (u.) yavasa 2,22 u. yavASa 2,22 u.. yavAsa 2,22. u. yavitR 2,2218,6 ... yazas 4,29 u. .. yazaskarI 1,888 ... yaSTi 1,991 u... yAcathu 1,891 yAcitrima 1,891 yAcA 1,891 yAcya 1,891 yAjaka 1,991 yAjya 1,991 yAtanA 9,171 yAtu 2,4 u. . yAtR 1,711 u.2,4 yAtrA 2,4 u.. yAbha 1,378 : yAma 1,386 / 2,4 u. yAman 2,4 u. yAyajUka 1,991 yAyAvara 2,4 . yAyina, 2,4 yAva 2,22 .' yAvaka 2,22 yAvajIvam 1,465 yAvadvedam .5,8 yAvasa 2,22 u. yAvya 2,22 / 9,237 yuga 3,111 yugandhara 1,602 yugma 3, 111 u. yugya 3,111 yu 1,129 yuj 3,111 ca, ... yujAna 3,111 u. . yuJja 3,111 . yudha 3,117 yakSa 9,280 (u.) yakSman 9,280 u. yajus 1,991 u. yasitR 3.79 yAga 1,991
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH [ 449 yuvati 2,22 u. rakSA 1,567 yuvan 2,22 u. rakSitR 1,567 yUkA 2,22 u. raghu 1638 u. yUti 2,22 rakatR 1,896 / 3,139 / / yUtha 2,22 u. raGga 1,78,896 / yUpa 2,22 u. 3,139 (u.) yUSa 1,516 / 2,22 u. raGgya 1,896 yUSA 2,22 ravita 1,637 yUSitR 1,516 racanA 9,287 (u.) yUSI 1,516 rajaka 1,896 yeSitR 1,835 rajata 1,896 u. yoktR 3,111 // 6,4 rajana 1,896 u. yokatra 3,111 rajani 1,896 u. yoga 3,111 rajanI 1,896 yogina 3,111 rajam 1,896 u.. yogya 3,111 rajograhi 8,10 yojana 3,111 . rajju 3,112 u. / 5,35 u. yojanA 3,111 rajjucchid 6,6 yotitR 1,712 raTita 1,211 yotR 2,22 / 8,6 raNa 1,260 ca yotra 8,6 raNana 1,260 yodhR 3,117 raNita 1,272 yoni 2,22 u. ratna 1,989 u. yomi 2,22 u. ratha 1,989 u. yoSA 2,22 u. rathantara 1,27 rathagaNaka 9,308 rathacakracit 45 raMhas 1,555 u. rathAvarta 1,955 rahita 1,555 rada 1,298 rakSas 1,567 u., 989 u. | radana 1,298 ca radhita 3,45 rantR 1,989 rapitR 1,335 rabhas 1,785 u. rabhya 1,785 rama 1,989 ramaNa 1,989 ramaNI 1,989 ramabha 1,989 u. ramA 1,989 ramba 1,367 rambita 1,765 rambha 1,785 rambhA 1,777,785 (u.) rambhitR 1,777 ramya 1,989 rayita 1,796 rava 2,27 ravaNa 1,599 u.2,27 ca u. ravatha 2,27 u. ravi 1,599 u.| 2,27 u. ravitR 2,27 razanA 4,29 u. razmi 4,29 u. rasa 1,542 / 9,355 rasana 1,542 [u.] rasanA 1,542 / 9,355 rasita 1,542 rasnA 1,542 u.,849 u.
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ 450 ] pazcamaM pariziSTama riktha 6,2 u. rikSaNa 1,73 riSva 1,515 u. rINi 8,18 rukma 1,938 u.| rektR 6,2 reritR 1,897 reNu 3,104 u. retas 3,104 u. retR 3,104 / 5,14 / rAkA 2,11 u. rAkSasa 1,567 rAga 1,896 ca / 3,139 rAgin 1,896 / 3.139 rAdhita 1,642 rAjakRtvana 1,888 rAjagha 2,42 rAjan 1,893 u. rAjanya 1,893 u. rAjayudhvan 3,127 rAjasUya 2,49 / 4,1 rAjasnApaka 2,6 rAjAnaka 1,893 u. rAjitR 1,893 rAjocchAdaka 9,88 rAtR 1,38 / 2,11 rAtri 2,11 u. rAddhi 4,19 rAdhR 3,13 / 4,19 rAdha 4,19 rApya 1,332 rAma 1,989 rAmA 1,989 rAzi 4,29 u. rASTra 1,893 u. rAsa 9,355 rAsaka 1,849 rAsabha 1,849 u. rAsnA 1,542 u., 849 u. rukmiNI 1,938 ruci 1,938 u. rucira 1,938 (u.) rucya 1,938 rujA 5,36 ruTa 1,940 ruNTa 1,206 rudra 2,29 ca, u. rudha 6,1 rudhira 6,1 u. rumra 1,989 u. ruru 1,599 u.| 2,27 u. ruvatha 2,27 u. ruS 3,72 ruha 1,988 ruvan 1,988 u. rUkSa 9,363 rUkSapeSam 6,21 rUDhi 1,988 rUpa 9,324 (u.) rUpaka 9,324 rUpaNA 9324 rUpya 3,51 [u.] re 3,104 retodhas 2,81 u. redhivam 3,45 repam 3,104 u. repitR 1,760 . repha 3,104 u. rephitR 5,62 rebhitR 1,775 revatI 1,828 / 3,104 revanta 1,828 u. revA 1,828 revitR 1,828 reSA 1,840 reSita 1,515 840 reSTa 1,515 / 5,100 . raipoSam 1,536 roka 1,938 roktR 5,36 roga 5,36 rocana 1,938 ca, u. rocanA 1,938 ca, u. rocanI 1,938 rociSNu 1,938 rodhim 1,938 u. rocya 1,938
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH [ 451 roDa 1,988 rotR 1,599 / 2,27 roditR 2,29 rodus 2,29 u. rodhR 6,1 ropa 3,5 roSaNa 3,72 roSita 1,514 / 3,72 roSTra 1,514 / 3,72 / 5,99 roha 1,988 rohanta 1,988 u. rohantI 1,988 u. rohi 1,988 u. rohiNa 1,988 [u.] rohiNI 1,988 ca rohit 1,988 u. rohita 1,988 u. rauhiSa 1,988 u. lajjA 5,156 lajAlu 5,156 u. lajitR 5,156 laTa 1,210 laTaka 1,210 laTvA 1,210 u. laDa 1,254 . laDanA 1,254 lapana 1,336 lapitR 1,336 labdhi 1,786 labdhR 1,786 labdhrima 1,786 labhA 1,786 labhya 1,786 lamba 1,766 lambikA 1,766 lambha 1,778 lambham 1,786 lambhitR 1,778 lalanA 9,275 lalita 9 / 275 lalATantapa 1,333 lavaka 8,12 lavANaka 8,12 u. labAnaka 8,12. u. lavi 8,12 u. lavitR 8,12 lavitra 8,12 (u.) lazuna 1,927 u.. laSitR 1,927 lasa 1,543 lasikA 1,543 lasita 1,543 lAMz 1,121 lAdhita 1,643 lAja 1,157 / 9,120 lAJchana 1,121 lATa 1,210 lATaka 1,210 dAtR 2,10 lApya 1,336 lAbha 9,326 lAbham 1,786 lAla 9,275 lAlanA 1,1036 / 9,275 lAlA 1,1036 / 9,275[u.] lAlAMz 1,122 lAlitaka 1,1036 lAsya 1,543 likhaka 5,22 u. likhanIya 5,22 liGga 1,90 / 9,161 (u.) limpa 5,10 liza 3,134 liha 2,71 lIni 8,19 luThitR 5,128 luDitR 5,128,134 luNTa 1,207 luNTA 1,207 / 9,39 luNTAka 1,207 / 9,39 lakSaNa 9,152 ca, u. lakSaNA 9,152 lakSmI 9,152 u. lagna 1,1024 laghu 1,638 u. ladhanIya 1,638 lacitR 1,638 lajitR 5,155
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ paJcamaM pariziSTam luNTAkI 9,39 luNTha 1,225 lupti 5,9 lumbi 1,369 [u.]| loSTita 1,672 loSTu 1,672 (u.) lohita 1,988 (u.) lpIni 8,21 lvIti 8,21 lvIni 8,21 lvetR 8,21 luSa 1,501 lUtA 8,12 u. lUni 8,12 ca, u. lekha 5,20 ca. lekhA 5,22 lekhitR 5,22 leDha 2,71 lepitR 1,761 leptR 5,10 leza 4,134 / 5,103 leSTa 4,134 / 5,103 leha 2,72 lehya 2,71 loka 1,612 lokampRNa 5,46 locaka 1,646 loTita 3.34 lota 8,12 u. lopa 5,9 loptR 5,9 lopatra 5,9 u. lobdhR 3,55 / 5,76 lobhitR 3,55 // 5,76 loman 8,12 u. loSitR 1,501 loSTa 1,672 (u.) vaka 2,38 vaktR 2,38,67 vaktra 2,38 u. vakra 1,106 u.,608 u. vakSas 1,577 u. vaGkatR 1,106,608 vaGkitR 1,608 vakri 1,608 u. vana 1,84 vaDA 1,640 vajita 1,640 vakSas 2,38 u. vajra 1,136 u. vajradhara 1,887 (u.) vaJca 1,106 vaJcatha 1,106 u. vaJcanA 9,239 vaTa 1,176 vaTaka 1,176 baTi 1,176 u. vaTu 1,176 u. vaThara 1,214 u. vaDavA 1,701 u. vaNij 1,720 u. vaNTa 1,205 vaNTha 1,68017,8 u. vaNThitR 1,680 ghaNDa 1,691 / 9,47 (u.) vaNDita 1,691 vati 1,329 / 7,8 vatsa 1,998 u. vatsara 1,999 u. vada 1,998 (u.) vadanya 1,998 vadAmya 1,998 u.. vadAvada 1,998 u. vaditR 1,998 vadha 2,42 vadhaka 2,42 u.. vadhana 2,42 u. vadhi 1,746 u. vadhita 2,42 u. vadhU 1,996 u. vadhUTI 8,45 u. vadhya 2,42 ca u. vana 1,328 vanitR 1,328,329 / 7,8 vaniSThu 7,8 u. vanti 1,329 / 7,8 vandana 1,721 vandanA 1,721
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUdhiH [ 453 varzitR 3,63 varSa 1,227 (u.) varSA 1,527 (u.) varSitR 1,520,527 varSaka 1,527 varNya 1,527 vaha 1,862 15,107 vahita 1,558,559,862 / vandAru 1,721 vareNya 8,60 u. vandi 1,721 u. varka 6,11 vanditR 1721 varkitR 1,620 bandin 1,721 varga 6,11 / 9,389 (u.) dhandI 1,721 varca 1,653 dhapa 1,995 varcas 1,653 u. vapA 1,995 varcita 1,653 / 6,11 vapusa 1,995 u. varjitR 2,53 ghapta 1,995 vardva 5,107 vappa 1,995 u. varNa 4,9 u. vapra . 1,995 u. varNaka 9,304 vama 1,969 varNasaMghATa 2,42 vamathu 1,969 varNasaMghAta 2,42 vamitR 1,969 varNasi 8,26 u. vamin 1,969 vargu 4,9 u. vayas 1,791 u. / 2,18 u. | vartaka 1,955 ca, u. vayitR 1,791 vartakA 1,955 ca, u. vayuna 1,139 u. vartani 1,955 u. vayodhas 2,81 u. varti 1,955 u. vara 4,98,60 / 9,342 (u.) | vartikA 1,955 ca, u. varaNa 4,9 u. vartita 3 / 114 varaNDa 4,9 u. vartikA 1,955 u. varatrA 4,9 u. vartman 1,955 u. varAka 8,60 vardhana 1,957 varAkI 8,60 vardhiSNu 1,957 varAha 2,42 (u.) vadhaM 1,957 u. paritR 8,16,60 vayaM 4,9 / 8,60 varItR 8,16,60 varyA 4,9 varuNa 8,16 u. varvara 4,9 u. varuNAnI 8,16 varvarIkA 8,60 u. varUtha 4,9 u. varza 3,63 vala 1,807 valaya 1,807 u. vali 1,807 u. . valitR 1,807 valIka 1,807 u. valka 1,807 u. / 9,5 valkala 1,807 ca, u. / valga 1,77 valgu 1,807 u. valbha 1,773 valbhita 1,773 valmIka 1,807 u. valla 1,808 vallabha 1,808 u. vallari 1,808 u. ballava 1,808 u. vallA 1,808. valli 1,808 u. vallita 1,808 vallUra 1,808 u. valhita 1,863
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ 454 ] paJcamaM pariziSTam vaza 2,43 (u.) vAgyAma 1,386 vazaMvada 1,998 vAc 2,38,67 vazitR 2,43 vAcaMyama 1,386 vaSitR 1,511 vAcya 2,38,67 vasati 1,999 u. vAja 1,136 basana 2,59 ca. vAJchA 1,122 vasanta 1,999 u. vATa 1,176 vasAti 1,999 u. vATI 1,176 vasi 1,999 u. vADitR 1,701 vasitR 3,83 vADha 1,868 vasu 1,999 u. vANi 1,261 u. vasundharA 1,602 vANija 1,710 basurocis 1,938 u. vANI 1,261 u. vaskRta 1,630 vANTi 1,261 vasta 1,999 u. / 3.83 u. vAta 2,5 u. vAtaghna 2,42 vasti 1,999 u.|2,29 u.|| vAtamaja 1,139 ___3,83 u. / 9,261 u. vAtR 1,48,992 // 2,5 vastu 1,999 u. vAda 1,998 vastR 2,59 / 3,83 vAdi 1,998 u. bastra 2,59 u. vAditra 1,998 u. vasna 1,999 u. vAdya 1,998 vaha 1,996 vAnara 1,329 u. vahAbhraz 2,62 vAnIra 1,329 u. / 7,8 u. vahitra 1,996 u. vApi 1,995 u. vati 1,996 u. vApya 1,995 . vahya 1.996 vAma 1,969 ca / 2,5 u. vAMza 1,122 vAmaka 1,969 vAka 2,38 vAman 2,5 u. vAkya 2,38,67 vAmana 1,969 ca / 2,5 vAkyavistara 8,14 vAmi 1,969 u. vAmI 1,969 vAya 1,992 vAyasa 1,791 u. / 2,18 vAyu 1,48 u.| 2,5 u. vAra 4,9 u. vAri 4,9 u.. vArtAka 1,955 u. vArtAkI 1,955 u. vArtA 1,955 vArya 4,9 / 8,60 vAla 1,701,807 vAladhi 2,81 vAvadUka 1,998 (u.) vAvRtyamAnA 3,113 vAzana 2,43 / 3.136 yAzA 3,136 vAzikA 3,136 vAzita 1,272 vAzitR 3,136 vAzura 3,136 u. . vAsaka 9,356 vAsanA 1,356 . vAsara 1,999 u. vAsas 2,59 u. vAsi 1,999 u. vAsI 1,999 vAstu 1,999 u. vAha 1,996 vAhana 1,996 vAhita 1,868 vAdya 1,996
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH vi 1,992 u. vikatthana 1,719 vikatthin 1,719 vikapita 1,757 vikasuka 1,987 u. vikasvara 1,987 vikASin 1,507 vikAsa 1,845 . vikira 5,20 viklIbA 1,786 vikSAva 2.26 vighana 2,42 vighasa 2,1 vighna 2,42 vicakSaNa 2,61 u. vicakhyus 2,64 u. vicaha 9,358 vicAraNA 9,182 vicitR 5,182 vicitraNA 9,339 'vicchAyitR 5,29 vicchitR 5,29 vicchitti 6,6 vija 284.. vijAvan 3,122 viTa 1,192 viTaGka 9,10 biDAla 1,252 u. vitaNDA 1,686 (u.) vitarka 9,201 vitadi 6,9 [u.] vitardikA 1,305 / 6,9 / vipina 1,754 u. vitastA 3,81 u. vipiba 1,2 vitasti 3,81 ca, u. vipula 1,980 vitAna 7,1 ca vipUya 1,600 vitta 3,115 / 5,8 vipra 2,9 u. vithura 1,715 u. 1002 u. vipuSa 8,54 vid 2,41 vibhA 2,3 vida 2,41 (u.) vibhu 1,1 vidatha. 2,41 u. vibhrAj 1,661 ca vidarbha 4,24 viyama 1,386 vidabhRta 1,886 viyAma 1,386 vidAhin 1,552 viraha 1,554 / 9,360 vidi 2,41 u. virAj 1,893 vidura 2,41 virATa 1,211 (u.) vidyA 2,41 virAva 1,599 vidyut 1,937 viriSdha 1,775 viTAvin 1,13 virukSaNa 9,363 vidvas 2,41 virocana 1,938 u. vidha 2,81 / 3,14 / 5,58 vilagita 1,79 vidhama 1,4 vilabhanA 9,326 vidhas 2,81 u.|5,58 u. vilambikA 1,766 vidhA 2,81 vilAtR 3,105 / 8,19 vidhi 2,81 vilAya 3,105 vidhu 3,14 u. vilAla 5,95 u. vidhuntuda 5,1. vilASin 1,927 vinAzaka 3,59 vilAsa 1,543 vinIya 1,884 vilAsin 1,543 vileta 3,105 / 8,19 vindu 1,310 / 2,41 vilepikA 5,10 vipazcI 9,13 vilma 5,95 u. 19,123 u. viparyaya. 2,17 | vividivasa 2,41. / 58 vinda 5,8
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ pazcama pariziSTama vividvas 2,41 / 5,8 / vidhUcikA 9,288 vivizivaz 5,101 viSkambha 1,780 vivizvaz 5,101 viSkira 5,20 viveka 2,84 / 6.3 viSTapa 5,101 u. vivecana 2,84 viSTambha 1,779 vizada 1,967 viSTara 8,14 vizaritR 8,24 viSTArapaGkita 8,14 vizarIta 8,24 viSThala 1,976 vizasta 1,549 viSNu 2,85 u. vizastR 1,549 u. viSphAra 5,146 vizAya 2,47 viSphAla 5,147 vizAruka 8,24 visa 3,76 (u.) vizipa 5,101 u. visara 1,25 vizeSa 6,20 ca visargin 3,112 vizeSya 6.20 visAra 1,25 vizna 5,29 visArina 1,25 vizrama 3.90 vista 3,76 u. vizrayin 1,883 vistAra 8,14 vizravas 4,11 [u.] visphAra 5,146 vizrANana 9.76 visphAla 5,147 vizrANanA 9,76 visphoTa 1,209 vizrAma 3,90 visrambha 1,951 vizrAva 4,11 vizrambhin 1,951 vizca 5,101 u. vihaGga 1,396 vizvambharA 1,886 / 2,82 vihaGgama 1,396 vizvapsan 2,2 u. vihaga 1,396 vizvabhojas 6,15 u. vihitrima 2,81 viSa 2,85 / 8,53 (u.) / viheThanA 1,676 viSama 1,389 viDvala 1,1056 viSaya 42 vIkSa 1,882 viSAda 1,966 ca vIdhi 1,992 u. vINA 1,898 u. vIta 2,18 vIti 2,18 vItta 1,7 / 2,80 vIghra 6,26 u. vIbhA 1,772 vIbhitR 1,771 vIra 2,139 u. / 9,369 vIrya 9,369 buDita 5,137 . vusa 3,84 varNi 8,16 vRMhaNA 9,232 vRMhita- 1,272 vRMhita 1,560 vRka 1,620 / 4,9 u. vRkya 1,620 vRkSa 1,878 / 5,27 u. vRkSita 1,878 vRti 1,955 u. ... vRtta 1,955 vRtti 1,955 vRtya 4,9 vRtra 1,955 u. vRtravadha 2,42 u. vRtrahan 2,42 vRddhi 1,957 vRntAka 1,955 u. vRntAkI 1,955 u. vRza 3,63 (u.) vRzcika 5,27 u.
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUdhiH [457 vRSa 1,527 vRSadaMza 1,496 vRSan 1,527 u. vRSabha 1,527 u.. vRSala 1,527 u. vRSA 1,527 u. vRSNi 1,527 u. vRSya 1,527 vektR 2,84 / 6,3 vega 2,84 15,154 (u.) :| veTaka 1,192 veNa 1,898 veNi 1,898 u. / 2,18 u. veNikA 1,898 : veNita 1,898 veNu 1,139 u.| 2,18 u. veNNA 1,898 u. vetana 2,18 u. . vetasa 2,18 u. .. vetR 2,18 vettR 3,115 / 5,8 / 6,25 vetra 2,18 u. veda 2,41 ca. vedanA 2,42 vedaya 2,41 vedavid 2,41 vedi 2,41 u. veditR 2,41 vedhas . 2,81 u.|5,58 u. . vena 1,139 u. veni 2,18 u. vyathA 1,1002 vepathu 1,754 vyathita 1,1002 vepitR 1,754 vyadadhR 3,14 vemana 1,992 u. vyadha 3,14 veya 1,992 vyabhicarin 1,410 u. velakA 1,443 vyabhicArin 1,410 ca. velA 1,443 / 5,94 / vyaya 1,918 / 9,332 . 9,348 vyayita 1,918 velita 1,443 / 5,94 / vyalIka 1,919 u.. vellitR 1,442 vyalIkA 1,919 u. veza 5,101 vyavasthA 1,5 vezanta 5,101 u. vyavasthiti 1,5 veSa 2,85 vyAghra 1,3 veSitR 1,523 / 8,53 vyADa 1,253 (u.) veSTaka 1,673 vyAtyukSI 1,566 veSTitR 1,673 vyAtham 1,1002 veSTa 2,85 / 5,101 vyAdha 3,14 veSya 2,85 vyApAra 5,151 vesara 1,139 u. 548 u. | vyAbhASaka 1,832 vesitR 1,548 // 3,76 vyAla 1,253 vehat 1,866 u. vyAhArin 1,885 vehita 1,866 vyuSTa 5,30 vaiyavastha 1,5 vyuSTA 5,30 vaizeSika 6,20 vyeya 1,993 voDha 1,996 vraja 1,137 vositR 3,84 vrajoparodham 6,1 vyaja 1,139 vrajyA 1,137 vyaDa 1,253 vraNa 1,262 / 9,303 vyathana 1,1002 vaghna 8,45 u. vyatham 1,1002 vrazcitR 5,27
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458 ] pazcama pariziSTam vraSTa 5,27 brIDa 3,8 vrIDA 3,8 vrIti 8,35 bIlA 3,8 vrIhi 8,39 u. buDitR 5,138 vrata 3,107 / 8,35 ThalInI 8,20 bletR 8,20 za zaMbhu 1,1 zaMsitR 1,550 zaMstR 1,550 u. zaka 3,137 zakaTa 3,137 u. zakaTi 3,137 u. zakala 3,137 u. zakita 3,137 zakuna 3,137 u. zakuni 3,137 u. zakunta 3,137 u. zakunti 3,137 u. zakRt 3,87 u. 137 u. zakRtkari 1,888 zakoTa 3,137 u. zakti 3,137 zaktR 3,137 ca zakaya 3,137 / 4,15 (u.) | zabda 1,916 u. / 3,140 u. zakra 3,137 u. zabdaprAch 5,33 zakla 3,137 u. zamitR 3,87 zakvan 3,17 (u.) zamin 3,87 zakvarI 3,137 (u.) zamiSThala 1,976 zaGkA 1,617 zambala 9,109 (u.) zaGkita 1,617 zamya 3,87 zuGku 3,87 (u.) zaya 2,47 (u.) . zayata 2,47 u. zaGkalA 1,617 u. zayatha. 2,47 u. . zaGkha 3,83 u. zayana 2,47 zaGkha prastAra 8,14 zayAnaka 2,47 u. zacitR 1,648 zayAlu 2,47 . zacI 1,648 u. zayitR 2,47 zaTa 1,179 zayu 2,47 u. . zaTha 1,222 / zayyA 2,47 9,49,256 (u.) zara 8,24 ca (u.) . zaNDa 1,685 / 3,87 u. zaraGga 8,24 u. zaNDitR 1,685 zaraTha 8,24 u.. zaNDha 3,87 u. zaraNa 8,24 u. zatasU 2,49 zaraNDa 8,24 u. zatru 1,967 u. zaraNya 8,24 u. zatrughna 2,42 zarada 8,24 u. zatruha 2,42 zarabha 8,24 u. zada 1,967 zaratrya 8,24 zadri 1,967 u. zarATa 8,24 u. zapatha 1,916 u. zarAri 8,24 [u.] zaptR 1,916 / 3,140 zarAru 8,24 zapya 1,916 zarAva 8,24 u. zabara 1,14 u. zari 8,24 u. zabala * 1,996 u. zarIra 8,24 u.
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH zaru 8,24 u. zaSita 1,518 zarkara 8,24 [u.] zaSpa 1,518 u. zarkarA 8,24 u. zasitR . 1,549 zarkura 8,24 u. . zastra 1,549,550 u. 853 zardha 1,958 zAka 3,137 zardhanaha 1,958 / 2,73 zAkapaNa 1,710 zardhita 1,910 zAkhA 1,60 / 2,47 u. . zarma 8,24 u. zAkhoTa 1,60 u. zarman 8,24 u. zATa 1,175 zarmi 8,24 u. zATaka 1,175 zarva. 1,478 // 8,24 u. zATI 1,175 zarvara 8,24 u. zATha 9,256 zarvarI 8,24 u. zAThanA 9,256 zarzarIka 8,24 u. zANa 1,1041 (u.) zaharIkA 8,24 u. zAti 3,4 zala 1,809 ca, 984 zAta 3,4 zalabha 1,809 u., 984 u. zAda 1,967 / 3,4 u. zalala 1,809 u. 984 u. zAnta 9,270 zalAkA 1,809 u. 184 u. zAnti 3.87 zalAdu 1,809 u. zApa 1,916 / 3,140 zalAlu 1,809 u. zAmitaH 9,270 zalita 1,809,984 zAya 3,4 zalka 1,809 u., 984 u. zAra 8,24 zalbhA 1,772 zAri 8,24 u. zalbhitR 1,772 zAGga 8,24 u. zalya 1,809 u. 984 u. zAla 1,984 zalyaka 1,809,984 zAlA 1,700,809,984 / zava 1,14,459 zaza 1,493 zAli 1,700 u. 809 u. zazaka 1,493 zazita 1,493 / zAlu 8,24 u. zAlUka 1,700 u. 809 u. 984 u. zAlmali 1,984 u.. zAsita 2,37 zAsti 2,37 zAstR 2,37 u.. zikSaka 1,879 zikSA 1,879 zikSita 1,879 zikhara 1,60 u.|2,47 u. zikhA 2,47 u. zignu 8,24 u. zivANaka 1,97 u. zivAnaka 1,97 u. ziJjita 2,55 ziJjita 2,55 ziJjinI 2,55 ziti 3,4 zithira 1,717 u. zithila 1,717 u. zimbA 1,958 [u.] ziras 1,883 u.|8,24 u. ziri 8,24 u. zirISa 8,24 u. zizira 8,24 u. zila 5,89 zilA 5,89 ziva 2,47 u. zivA 2,47 u. zizu 3,4 u. zizna 2,47 u.
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ 460 ] [paJcamaM pariziSTam ziSa 1,508 ziSTi 2,37 ziSya 2,37 zIkana 1,611 zIkara 1,611 u. zIkA 1,611 zIkita 1,611 zIta 1,606 / 2,47 u. | zItala 2,47 u. zIdhu 2,47 u. zIdhupI 1,2 zIna 1,606 / 2,47 u. zIbhara 1,770 u. zIbhA 1,772 zIbhitR 1,770 zINi 8,24 ca, u. zIvi 8,24 u. zIrSaghAtin 2,42 zIla 1,421 / 2,47 u.|| zunaka 5,60 [u.] zunindhaya 1,28 zunindhayI 1,28 zundhita 9,401 zubha 1,947 / 5,73 zubhra 1,947 u.|5,73 u. zumbhA 1,377 zumbhitR 5,74 zulba 9,106 zulva 1,984 u. zuzruvas 4,11 zuSi 3,65 u. zuSira 3,69 u.. zuSka 3,65 (u.) zuSkapeSam 6,21 zuSkavat 3,65 zuSma 3,65 u. zuSman 3,65 u. zUti 1,997 zUdra 1,967 u. zUra 1,14 u. / 3,130 / 9,368 zUritR 3,130 zUrpa 8,24 u. 9,105 zUla 1,424 zUlita 1,424 / zUSA 1,503 zRGkhalatodina 5,1 zRGkhalA 8,24 u. zRGga 8,24 u. zRGgATa 8,24 u. zRta 1,46,1013 / 2,7 ca zRdhU 1,958 u. zekhara 1,60 u. / 2,47 u. zetR 4,3 zepa 2,47 u. zepas 2,47 u... zepAla 2,47 u. . zepha 2,47 u. zephas 2,47 u. . zeya 2,47 zelitR 5,89 zelu 5,89 u. . zeva 2,47 u. zevala 2,47 u. zevA 2,47 u. zevAla 2,47 u. zeSa 1,508 ca 6,20 (u.) zeSitR 1,508 . zeSTha 1,508 / 6,20 zailUSa 1,421 u. zaivala 2,47 u. zaivAla 2,47 u. zoka 1,99 zokApanuda. 5,56 zocana 1,99 zocitR 3,138 zocis 1,99 u. zocya 1,99 zoNa 1,274 ca. zoNA 1,274 zuka 1,14 u. 53 zukti 1,403 ca zukla 1,53 u. zuGga 3,87 u. zuca 1,99 zuci 1,99 u. zucyitR 1,403 zuNTha 9,53 zuNThi 1,226 u. zuNThI 1,226 / 9,53 zuna 5,60
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH zoNita. 1,274 u. zoNI 1,274 zotR 1,14 zodhR 3,40 zonitR 5,60 zobhana 1,947 ca.. zobhA 1,947 // 5,73 zobhitR 5,73 zoSTa 3,65 zau 1,459 zauDIra 1,233 u. zmazAna 2,47 zmazru 1,883 u. zmIlina 1,416 zyAta 1,606 " zyAma 1,606 u. zyAmAka 1,606 u. zyaita 1,606 u. zyena 1,606 u. zyenacit 4,5 aGkita 1,625 zraddhA 2,81 zraddhAlu 2,81 zranthanA 1,717 / 8,39 zranthi 1,718 u. zranthita 1,717 / 8,39 zramaNa 3,90 zramaNA 3,90 zramitR 3,90 zramin 3,90 zramya 3,90 zraya 1,883 (u) zrayitR 1,883 zravaNa 4,11 ca, u. zravas 4,11 [u.] zradhin 4,11 zrANA 2,7 1.9,76 zrAtR 1,46 / 2,7 zrAya 1,883 zrAvin 4,11 zriSa 1,530 zrI 1,883 zrIti 8,4 zruti 4,11 zrU 3,22 zreNi 1,883 u. zretR 8,4 zrevitR 3,22 zreSitR 1,530 zroNi 1,275 u. / 4,11 u. zroNI 1,275 . zrotR 4,11 zrotra 4,11 u. pralakSNa 3,67 u. pralaGkita 1,626 zlAghA 1,645 plASita 1,645 praleSa 3,67 . zleSita 1,531 zleSTa 1,531 / 3,67 zleSman 1,531 / 3,67 u. zloka 1,613 zlokavaca 2,38 zlokavada 1,998 zlokita 1,613 zvaGka 1,623 zvaGkitR 1,623 zvana 1,997 u. zvapaca 1,892 zvapAka 1,892 zvabhra 9,118 (u.) zvayathu 1,997 zvayita 1,997 zvazura 4,29 u.. zvazru 4,29 zvasita 2,32 zvAvidh 3,14 zvAsa 2,32 zvitra 1,943 u. zveta 1,943 zvetavAlI 1,807 zveya 1,997 SaNDa 1,685 u. SaSa 1,990 u. SThyAta 1,39 SThIvana 1,463 Thevana 1,463 pThevitR 1,463 / 3,23
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ paJcamaM pariziSTama sannAha 3,142 sampada 3,114 samparka 2,50 / 6,10 saGkathayya 9 / 314 saGkarSaNa 1,506 samparkin 2,50 / 6,10 sampacitR 2,50 / 6,10 saGkasuka 1,987 u. sampAti 1,962 u. saGkAsa 1,830 / 3,135 sampIti 1,2 saGghaSa 1,506 sampRcya 2,50 saGketa 1,286 sampradAtR 1,7 saGkoca 1,961 / 5.117 samphala 1,414 saGkocaka 1,102 samphulla 1,414 sakandana 1,316,1007 sambandadhR 8,45 saGkhyAkara 1,888 sambhArya 2,82 saGgrAma 9,365 sambhu 1,1 sayAha 8,10 sambhRtya 2,82 saGghaTTa 9,41 saGkarSaNa 1,534 sammada 3,93 sazcakSya 2,64 saMgrAma 9,367 saJcacakSus 2,64 u. saMyama 1,386 saJcara 1,410 saMyAma 1,386 saJcAyya 45 saMyAva 2,22 saJcArin 1,410 saMyuga 3,111 saMrabhya 1,787 saJcaya 45 saMrAva 1,599 / 2,27 sajvArin 1,1054 saMrodhin 6,1 santAna 7,1 saMlApa 1,336 sandarbha 5,75 saMvanana 1,329 sandAva 1.12 saMvarNanA 9,73 sandrAva 1,13 saMvAdin 1,998 sandhA 2,81 saMvAsin 1,999 sandhi 2,81 saMvezin 5,101 sandhyA 1,30 / 2,81 u. | saMvyAta 1,993 saMvyAhArin 1,885 saMzaya 2,47 saMzitavrata 3,4 saMsargin 3,112 saMsarpA 1,341 saMstava 2,66 saMstitR. 2,40 saMsthA 1,5 saMspheTa 9,44 saMhAra 1,885 saMhita 2,81 saktu 1,647 u. sakthi 1,173 u. sakhi 2,13 u. saGkta 1,173 saciva 1,340 u., 647 u. sajuSa 5,158 saja 1,138 / saTA 1,189 (u.) saTTaka 9,43 sati 1,330 ca / 7,2 sattR 5,57 sattra 1,966 u. satyaGkAra 1,888 sada 1,966 / 5.57 sadas 1,966 u. sadRkSa 1,425 sadRz 1,495 sadRza 1,495 sajhan 1,966 u. | sanita 1,330 / 7,2
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 463 . zabdasUciH santi 1,330 / 7,2 sapitR 1,340 saptan 1,340 u. . sapti 1,340 u. sabrahmacArin 1,410 sabhAjana 9,290 sama 1,389 samakna 1,105 samaja 1,139 samajyA 1,139 samaya 2,17 ca samayA 2,17 u. samardin 1,301 samavasaryA 3,112 samAja 1,139 samAhvaya 1,994 samitR 1,389 samitha 2,17 u. samidh 6,26 samIyivas 2,17 samIraNa 2,57 u. samINi 8,32 samudga 5,34 . samudra 6,19 u. samUlakASam 1,507 samUlaghAtam 2,42 samrAj 1,893 saraka 1,25 ca, u. saraTa 1,25 u. saraD 1,25 u. saraNa 1,25 saraNi 1,25 u. saraNDa 1,25 u. saraNyu 1,25 u. sarayu 1,25 u. sarayU 1,25 u. sarit 1,25 u. sarIsRpa 1,341 (u.) sarjikA 1,143 sarju 1,143 (u.) sartR 1,25 sarpa 1,341 (u.) sarpisa 1,341 u. sartR 1,341 sarva 1,25 u. sarvakaSa 1,507 sarvantapa 1,333 sarvasaha 1,990 sarvavedas 2,41 [u.] sarSapa 1,25 u.. savana 4,1 u. savitR 2,49 / 3,99 // 5,18 savyeSTha 1,5 u. sasita 2,45 sasphura 5,146 sasya 2,45 u. saha 1,990 sahakRtvana 1,888 sahan 1,990 sahayudhvan 3,117 sahas 1,990 u.. sahasAna 1,990 u. sahasra 1,545 u. sahita 2,81 sahita 1,990 sahitra 1,990 sahiSNu 1,990 sahuri 1,990 u. sahya 1,990 (u.) sAnnAyya 1,884 sAti 1,330 ca / 3,7 / 7,2 ca sAta 1,44 / 3,7 sAtman 3,7 u. sAtmya 3,7 sAda 1,966 ca / 5,57 sAdi. 1,966 u. sAdin 1,966 sAdhana 4,20 sAdhu 4,20 u. sAdhukus 9,271 sAdhughu 1,258 sAdhunikAya 45 sAdhupariveSaka 2,85 sAdhvadhyApaka 2,46 sAdhvArambhin 1,785 sAdhvAlambhin 1,786 sAnu 1,330 u. / 7,2 u. sAnti 1,330 sAmaga 1,37 sAmagI 1,37 sAmba 9,109 sAya 3.7 u.
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ 464 ] sAyaka 4, 2 sAra 1,25 sArathi 1,25 u. sArtha 1,25 u. sAla 1,438 sAsnA 2,45 u. sAha 1,990 sAhaya 1,990 sAvas 1,990 siMha 5,7 u. / 6,22 u. siMhavinardin 1,303 sita 4,2 u, / 8,2 sighra 1,321 u. sidhraka 1,329 sina 4,2 ca u. / 8,2 sindhu 1,956 u. simIka 1,387 u. sirA 4,2 u. sila 5,90 sItA 4,2 u. sImika 1,387 u. sIra 4,2 u. sIvana 3,21 suka 4,1 u. sukaTaGkara 1,888 sukanU 1,331 sukAvan 1,331 sukus 1,283 / 9,271 sukRt 1,888 sukha 9,283 ( u ) / sukhavardhana 1957 sugaI 1,860 sugaman 1,860 sugavana 1,860 sudhin 1,707 sudhinAvan 1707 sudhyAvan 1707 sujura 1,475 sujUra 1,1054 sun 1,790 suta 4,1 u. 2,20 u. sutayU 1,816 sutayoman 1816 sutavan 4, 1 sutura 1,471 sute 1,816 sutevana 1,816 sutora 1,471 sutomena 1,471 sutorvan 1,471 sutyA 4,1 sutvan 4, 1 sutvarI 4,1 sudarzana 1,495 sudAna 2,80 sudura 1,473 sudohana 2,69 sughutvan 2,19 sudyovan 2,19 sudviS 2,68 sudhA 1,920 sudhAna 2,81 paJcamaM pariziSTam sudhAvana 1,920 sukSmin 1877 sudhiS. 1,877 sudhukSman 1,876 dhuM 1,876 sudhoman 1920 sudhau 1,920 sunat 1,794 sunaman 1,794 sunavan 1,794 sunas 1,851 sunItha 1,884 u. sunda - 4,1 u. sunman 1794 sunvat 4, 1 sunvan 1794 supaman 1,792 suSman 1792 suprakampayA 9,78 supvan 1,792 suman 1,790 sumarSaNa 1,528 sumAna 8,5 sum 1,480 sumbhana 1,377 suyAman 2,4 suyAvan 1,488 suyut 2,22 suyodhana 3,117 suyoman 2,22
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdaSiH .. [ 465 suyovan 2,22 suyo 2,22 - sura 4,15,83 surA 4,12,83 surApANa 1,2 surApI 1,2 surusura 5,83 u. sulabha 1,786 sulAma 1,786 suvaman 1,791 suvarcalA 1,653 u. sugharcikA 1,653 suvA 1,992 suvAman 1,992 suvAvan 1,992 suSman 1,791 . suzava 1,459 suzavI 1,459 suzAsana 2,37 suzoc . 1,403 suzocman 1,403 suzoccan 1,403 suSandhi 2,81 . suSUti 2,49 suSedha 1,321 suSThe 1,463 suSThayU 1,463 suSThyovana 1,463 susUrman 1,400,579 susUrdhan 1,100 / suha 1,397 | suhar 1,398 suharman 1,398 suharvana 1,398 sU 2,49 . sUkaranicaya 45 sUkSma 9,288 u.. sUca 3,21 u. / 9,288 sUcaka 9,288 mRtri 9,288 [u.] sUcI 3,21 u. / 9,288 sUDhi 1,397 sUt 1,992 sRta 2,20 u. 49 / 4,1 u. sUtaka 2,49 mRtakA 2,49 sUti 2,49 sUtikA 2,49 sUtta 2,80 mRtyA 2,49 sUtra 3,21 u.9,288 u. 333 sUtrakAra 9,333 sUtragraha 8,10 sUtragrAha 8,10 sUtradhAra 1,887 sUtvan 1,992 sUda 1,736 // 9,173 sUdana 1,736 sUdita 1,736 ca sUdI 1,736 san 1,794 sUnA 4,1 u. mRnu 2,49 u. sUpa 2,20 u.| 4,1 u. sUra 2,49 u. sUrata 1,989 u. sUratha 1,989 u. sUrka 1,400 sUkSita 1,579 sUrman 1,579 sUkSyitR 1,400 sUrya 1,25 sUSa 1,503 (u.) sUSitR 1,503 sRSI 1,503 sRgAla 1,25 u. sRNi 1,25 u. mRNIkA 1,25 u. mRtvara 1,25 sRtvarI 1,25 (u.) sRSya . 1,341 sRprA 1,341 u. samara 1,25 sRSTi 3,112 sekita 1,635 sektR 5,7 sektra 5,7 setu 4,2 u. setR 4,2 / 8,2 setra 4,2 sedhR 1,320,321 / 3,42
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ 466 ] paJcamaM pariziSTam sedha 1,321 stanitR 1,323 sedhita 1,321 stabaka 2,66 u. senA 4,2 u. stama 1,390 senAcara 1,410 stamitR 1,390 seru 4,2 stambakari 1,888 selitR 5,90 stambadhana 2,42 sevana 1,818 / 3,21 stambaghna 2,42 sevA 1,819 stambarama 1,989 sevitR 1,818 / 3,21 stambha 1,779 soDha 1,990 stambhitR 1,779 sotR 1,17 / 2,20,49 / / stara 8,14 ___3,99 / 4,1 staritR 8,14 soma 4,1 u. starI 8,14 u. somavikrayin 8,1 starItR 8,14 somasut 4,1 starIman 8,14 soritR 5,83 stardR 5,110 sohita 3,31 startR 4,7 skantu 1,319 starhitR 5,110 skanda 1,319 stava 2,66 (u.) skandha 1,319 u. stImitR 3,20 skandhas 1,319 u. stuti 2,66 skambhita 1,780 stutya 2,66 skunditR 1,740 stUpa 2,66 u. / 3,54 skotR 87 stUpitR 3,54 skhadita 1,1005 stUMhitR 5,111 skhadA 1,1005 stRkSita 1,575 skhala 1,448 stRNDa 5,111 skhalana 1,448 steghitR 4,28 skhalitR 1,448 stena 1,40 u. / 9,321 stana 1,323 stepitR 1,751,752 stanayitnu 9,319 u. stemitR 3,19 stoka 1,658 // 2,66 : stotR 2,66 stotra 2,66 stobha 1,781 / 2,66 stoma 2,66 u. / 9,331 styAtR 1,40 strI 1,40 u. stya nuja 3,122 sthyAkhya 2,13 . sthaNDilazAyin 2,37 sthala 1,5 u. 976 sthalA 1,976 sthalita 1,976 sthalI 1,976 mA sthava 1,5 u. sthavira 1,6 u... sthANu 1,5 u. .. sthAyin 1,5 . sthAyuka 1,5 sthAla 1,5 u. 976 sthAlI 1,5,976 sthAvara 1, sthAsnu 1,5 sthira 1,5 u... stuDitR 5,136 / sthula 5,136 (u.). sthUNA 1,5 u. sthUra 1,5 u... sthUravAku 2,38 u. sthUla 9,371 sthUlapRSatI 1,526 u.
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUciH [ 467 syamitR 1,387 syamIka 1,387 u. syoman 3,21 sraj 3,112 sraSTa 3,112 / 5,35 srasti 1,953 srAtR 1,45 truc 1,15 u. khuti 1,15 truva 1,15 u. snasita .3,26 spraSTa 5,98 snAtR 1,49 / 2,6 sphaTika 1,208 u. . snAyu 1,49 u.|2,6 u... sphara 5,84 snAvan 2,6 u. spharaka 5,84 snih 3,98 spharitR 5,84 snuSA 2,25 u.. sphalaka 5,84 snuhi 3,97 u... sphalitR 5,84 snegdhR 3,98 sphA 1,804 snedR 3,98 sphAyitR 1,804 sneha 3,98 sphAra 1,804 u. / 5,84 snehitR 3,98 sphira 1,804 u. snogdhR 3,97 sphuTa 1,209,669 / 5,126 snoDa 3,97 sphuTitR 5,126 snohita 3,97 sphuNDikA 9,56 spanda 1,724 sphuNDitR 1,669 spandana 1,724 spandita 1,724 sphuritR 5,146 spartR 4,14 sphuliGga 5,147 u. spardha 1,742 sphUrti 1,127 / 5,146 spardhana. 1,742 spheTa 9,44. .. spardhA 1,742 spheTaka 9,44 spardhiSNu 1,742 sphoTa 1,209,669 / 5,126 sparza 5,98 . sphoTita 1,669 spaSTa 9 / 276 smara 1,18 spaSTa 5,98 smartR 1,18 / 4,14 sparza 1,926 smIlitR 1,617 spAza 1,926 / 9,276 smUrchA 1,128 spAzita 9 / 276 smRti 1,18 spRhayAyya 9,362 u. smera 1,587 spRhayAlu 9,362 smetR 1,587 syandana 1,956 u.. rekitR 1,636 srotas 1,15 u. . srotR 1,15 sva 1,790 ca svakti 5,157 svaGkatR 5,157 svat 1,790 svatantra 9,273 svadana 1,729 svana 1,327 svanitR 1,327 svapoSam 1,536 / 3,32 svaptR 2,30 svapna 2.30 (u.) svapnaj 2,30 svaman 1,790 svayambhU 1,1 svara 1,21 svaritR 1,21 svaru 1,21 u.
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ 468 ] paJcamaM pariziSTama hava 1,994 / 2,72 ca havis 2,72 u. havya 2,72 hasa 1,545 u. hasita 1,545 .. svarga 1,21 u. svagamAya 1,994 svartR 1,21 svardita 1,730 svasa 3,78 u. svADhacaMbhava 1,1 svAdu 1,729 u. svAduGkAram 1,888 svAn 1,123 svAna 1,327 svAnta 1,327 svApa 2,30 svitvan 2,17 svanU 1,488 svinoman 1,488 sve 2,17 svettR 3,35 sveda 1,956 svedita 3,35 svena 1,488 sveman 2,17 sbevan 2,17 svairin 2,57 svoman 1,800 hatu 2,42 u. hartR 1,728 hatyA 2,42 hatyAbhUya 1,1 hatha 2,42 u. hadana 1,728 hani 2,42 u. hanu 2,42 u. hantR 2,42 hammitR 1,394 haya 1,397 / 4,10 hayita 1,397 hayI 1,397 / 4,10 hayuSA 1,397 u. hari 1,885 u. hariNa 1,885 u. harit 1,885 u. harita 1.885 u. haricha 1,13 u. hariman 1,885 u. harIman 1,885 hareNu 1,885 u. hartR 1,885 (u.) haryita 1,398 harSayitnu 1,535 u. harSitR 1,535 / 3,71 harSula 1,535 u. / 3,79 u. hastagrAham 8,10 hastabandham 8,45 hastavartam 1,955 hastighAta 2,42 . hastighna 2,42 hasra 1,545 hATaka 1,888 ... hAtR 2,73,78 hAni 2,42 u. 73 hAyana 2,73,78 hAla 1,977 hAlA 1,977 hAvya 2,72 hAsa 1,545 hiMsa 6,22 hiMsaka 6,22 hiMsA 6,22 hiMsita 6,22 hiMsitR 6,22 . hiMsIna 6,22 u. hiMsIra 6,22 u. . . . hiMsra 6,22 hikA 1,889 hikvit 1,889 hiDam 1,1035 va ho haMsa 2,42 u. haTha 2,17 haDi 1,977 [u.] 2,17 halAhala 1,977 hali 1,977 u. / halitR . 1,977
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdasUdhiH hiNDana 1,704 hiNDi 1,704 u. hiNDita 1,704 hindhita 1,485 hima 2,12 u.| himazratha 1,717 / 8,39 hiraNya 1,885 u.. hilihila 5,88 u. hIka 4,10 u. hIDam 1,1035 huri 5,141 [u.) hurita 5,141 huDa 1,985 [u.]| 5,141 [u.] huNDa 1,683 . huNDA 1,683 huNDi 1,683 u. huNDikA 1,683 huNDita 1,683 heThitR 1,676 / 8,37 heDa 1,702 heDam 1,1035 heDita 1,702,1035 heti 2,42 / 4,10 hetu 4,10 u. hetR 4,10 . hema 2,42 u. / 4,10 u. | heman 4,10 u. hemanta 2,42 u. heya 2,78 helA 1,702 / 5,88 helita 5,88 helihila 5,88 u. heSA 1,841 heSita 1,272 heSita 1,841 hailihila 5,88 u. hoDa 1,703 / 5,141 hoDA 1,703 hoDitR 1,703 hotR 2,72 ca, u. hotra 2,72 u. hotrA 2,72 u. homa 2,72 u. | hola 1,985 holita 1,985 hnavya 2,48 hanAvya 2,48 inotR 2,48 hnalita 1,1057 yas 2,73 u. hada 1,737 hasita 1,540 hastra 1,240 u. hAda 1,737 hAditR 1,737 hI 2,75 hrIka 2,75 u. hIku 2,75 u. hrIcchA 1,124 hetR 2,75 heya 2,75 heSA 1,839 heSitR 1,839 halasita 1,541 hlAditR 1,738 lIka 2,75 u. lIku 2,75 u. hartR 1,24 halita 1,1056 dvAya 1,994 ca hRdaya 1,885 u. hadika 1,885 u. hallAsa 1,543
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ SaSThaM pariziSTama granthakArA ime sarve hemAcAryeNa saMsmRtAH / AryAH pR. 59 / paM. 10 devanandI 341 / 18,20 'kaNvaH 3713, 46 / 1, 6605 'dramilaH 35 // 24, 208 / 2, 232 / 26, kauzikaH 102, 28125, 35 / 24, 46 / 13, | 256 / 24, 257 / 10, 318 / 13 53 / 14, 621, 8141, 89 / 11, nandI 122 122, 15418, 216 / 26. 15, 9 / 4, 94 / 15, 96 / 11, 294 / 15, 316 / 2, 319 / 14, 132 / 16, 153 / 3, 184 / 14, 320 / 10, 323 / 16, 325 / 26, 22,309 / 15, 31712,319 / 20, 329 / 5, 331 / 15, 335123, 328 / 17, 329 / 17, 335 // 23 346 / 22, 352 / 6. guptaH 1713 pArAyaNikaH 103 / 2 candraH 45 / 1,5317, 72 / 22, 91 / 9, pUrvAcArya 129 // 5, 135 / 23, 14 / 19, 109 / 6, 109 / 16, 15414, 152 / 1, 161 / 3 277 / 8, 308 / 7, 315115, pUrvaH 38 // 14, 309 / 7, 326 / 2 321 / 4, 327 / 5,33416, 347 / 15, bhImasenIyAH 356 / 2 cAndrAH 53 / 7, 313 / 9, 333 / 12, vAmanaH 10 / 4, 100 / 19, 12815, 338 / 8, vRddhAH 1 / 15, 97 / 20 cArakAH 64 / 10 zivaH 173 / 3, 287 / 21 jayakumAraH 8 / 18 | sabhyAH 199 / 24, 345 / 4 saptamaM pariziSTam AcAryahemacandeNa granthA ullikhitA ime / / amarakozaH 318 / 22 bhASyam 3 / 13, 51 // 17 cAndraM pArAyaNam 355 / 3 vAcakavArtikam 40 / 18, 204 / 9 dhAtupAThaH 36 / 1 pArAyaNam 33312 smRti: 92 / 9 1 kSIrataraGgiNyAM 'kaNva' sthAne kaNTha iti pATha upalabhyate / pR. 24 / 3, 46 / 1, 66 / 5 / / 2 kSIrataraGgiNyAM 'dramila' sthAne dramiDa iti pAThaH dRzyate / pRSTha 22 / 6, 198 / 11, 2074 18, 252 // 6, 236 // 5, .
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTamaM pariziSTam uddhRtagadya-padyAnAM sUciratra pradarzyate / gaNa 10 dhA. 115 152 181 . gaNa 9 dhA. 24 aarekNsNshye'pyaahuH| IkSitavyaM parastrIbhyaH / udayati hi saM... udayati vitatoya... (zizupAla0 4 / 20) unnAmitAkhila... ekaM dvAdazadhA jajJe / ekavacanamutsargaH... etanmandavipakva... (kAvyaprakAza 7 / 142) kamalavanodaghATanaM... (zAraGga paddhati 138)(sUryazataka pralo0 2) kalAM nArghanti... ( mahAbhArata sabhAparva 38 / 36 ) kazcittamanuvartate / (si. he. bR. pR. 3 / 3 / 1) kAyamAnaH siddhonAdi... (kAvyAlaGkAra 5 / 2 / 83) gaurivAkRtanIzAraH... (mahAbhASya 3 / 3 / 21, pR. vR. 5 / 3 / 20) grAmamadya pravekSyAmi... (pA. 6 / 1 / 152 kAzikATIkA) jajAna garbha mghvaa| (tulanA atharSa0 3 / 10 / 12) jAyate asti..... (nirukta 1 / 29) jivAzatAnyu... jughuSuH puSyamANavAH / ( mahAbhASya 7 / 2 / 23, u.vi.20 ) taDitkhacayatIvAzAH / tato vAvRtyamAnA sA / ( bhaTTIkAvya 4 / 28 ) tAM prAtipradi...( vAkyapadIya 31134 ) tAvatkharaH prakhara mullalayAM cakAra / ( zizupAla0 5 / 7) tuityaMhaH... ( kavirahasya pralo0 32 ) daradalitaharidrA... (viddhazAlabhaJjikA 3 / 17) dhAtorarthAntare vRtte... (vAkyapadIya 3 / 7 / 88) dhAtvarthaH kevalaH zuddho... 327 157 328 358 228 gaNa 1 357 15 3118 dhA. 1
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ 472 ] aSTamaM pariziSTam gaNa 10 dhA. 78 gaNa 10 dhA.415 234 2066 ra ra7 152 gaNa 1 na copalebhe... (bhaTTIkAvya 3 / 27) namastuGga zirazcumbi- (harSacarita 1) na yamena na jAtavedasA... nava jvaro lngghniiyH| nipAtazcopasargazca... (gaNaratnamahodadhi pR. 43) nityaM na bhavanaM yasya... ( tantravArtika 2 / 11) nivRttapreSaNAddhAtoH... [si. he. bR. vR. 3 / 3 / 88 ] nIpAnAn dolayanneSaH... parArthe klizyaMta: sataH / pAMsurdizAM mukha... (zizupAla0 5 / 2) pUrvAparIbhUtaM... (nirukta 1 / 1) prakRterguNasammuDhAH... ( bhagavadgItA 3 / 22 ) praticaskare na khaiH / . (zizupAla0 1147 ) pratiravaparipUrNA... a (kavirahasya zlo. 42) prabhavatIti svAmyarthaH... pravighATayitA samu... ( kIrAtA0 2 / 46 ) prAptakramA... (vAkyapadIya 3 / 1 / 35 ) priyaM prothamanuvrajet / ( uddhRtam ane, kai. 2 / 216 ) bhUvAdayo dhAtavaH (pA. 1 / 3 / 1) mahipAla vacaH zrutvA... (mahAbhASya 7 / 2 / 23, u0 vi0 20) mAGgalikatvAt prathamasya... milantyAzAsu jIbhUtA...(zRGgAraprakAze iti puruSakAraH pR. 98) musalakSepahuGkAra.... (uddhRtam anekArtha kai0 3 / 671) methibaddho'pi hi bhrAmyan .. (dra. subhASitaratnAvalI 2958 iti kSI. ta. pR. 125 ) meruM spardhiSNunevAnyo... yadvAyuranviSTamRgaiH.... ( kumArasaMbhava 1 / 15 ) rAjarSikalpo rajayati rAmo rAjyamakArayat / (rAmA0 yuddha 128 // 125 iti kSI, ta. pR. 322) vAnti parNazuSo vAtA:... ( u0 vi020) dhA. 1 0 ra4 gaNa 3 dhA. 26 358
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ uddharaNasUci : pu. .229 59 233 raka 120 56 8 ' 23 356 68 157 .219 5.1 87 60 69. 27 12 4 V 12 17 21 3 ka 15 17 17 viditaM vintervinaM ... zavatirgatikarmA zuzarerizaraH zaraiH / zeSo bhuvaM dhIyate / zrotAramupalabhati zvetaM nIlati marakatakAntyA / saMzayyakarNAdiSu tiSThate yaH / sakarmakA'karmakatvaM ... sajjamAnamakAryeSu / sahati kalabhebhyaH.... sA nityA sA mahAnAtmA... sAvaSTambhanizumbhasumbhana0 [ 473 sukhaM svapiti gaurgaMDI / svAdhIne vibhavetyaho ... hammatiH surASTreSu | heDaH prasAdau prabhoH / ( mahAbhASya 8 / 2 / 58 ) ( mahAbhASya A0 115) mahati kalabhebhyaH paribhavam / ( subhASita. 631 iti kSI. ta. pR. 306 ) ( subhASitA0 631 ) ( vAkyapadIya 3 / 1 / 34 ) ( mAlatimAdhava 5 122 ) ( kirAtA0 3 / 14 ) ( karmayogAmRtataraGgiNI ) ( kA0 nIti 4 / 41 ) ( subhASitAvali - 3236 ) ( mahAbhASya A0 115 )
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ navamaM pariziSTam paraHzatA ye nirviSTA nAmollekhaM binA mtaaH| pRSTha-patyAnusAreNa teSAM sUciH pradarzyate // abhizAyaca kasyAyaM kasmin granthe ca vidyate / nidarzanaM yathAprApta teSAmapi pradarzyate // pRSTha pani kasya mataH kasmin granthe kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 83) anye tu , (kSI. ta. pR. 144) ityeke anye durga (kSI. ta. pR. 32) . kecit vopadeSaH (kavikalpadruma pR. 63) durgaH (kSI.ta.pR. 32) kAzakRtsnaH / (kA. dhA. pR. 8) zrIrasvAmI (kSI. ta. pR. 34) anye pake kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 39) kAzikAkAra (kSI. ta. Ti. pR. 41) pake kecita kSIrasvAmI (lI. ta. pR. 42) bopadevaH (kavika. pR. 85) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 46) kAzakRtsnaH (kA. dhA. pR. 207) anye anyaH kecit anye eke / popadevaH (kavika. pR. 97 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 53) , (kSI. ta. pR. 54) anye pake
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ matAntara sUciH pR. 28 of of 8 29 29 29 30 30 Mmmm 30 31 32 32 32 32 36 37 37 37 38 40 46 50 51 52 .D 23 1 67 16 16 29 12 16 5. 18 14 23 24 2. 13 16 25 x 12 4 19 21 16 6 uu eke anye anye kecit anye eke kecit anye anye eke anye anye anye anye pake anye eke " 19 , yeSAma anye kecit eke kecit eke , kecit kasya mataH [ 475 kasmin granthe kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 55 ) zAkaTAyanaH (mA. dhA. pR. 113 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 55 ) svAmI - kAzyapau ( mA. dhA. pU. kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 114 ) 56 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 57 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pU. 57 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 58 ) durga: (kSI. ta. pR. 59 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 59 ) vopadevaH (kavika. pU. 107 ) 18 ) kAzakRtsnaH (kA. dhA. pR kAzakRtsnaH (kA. dhA. pR. 18 ) vopadevaH (kaSika. pU. 110 ) kAzakRtsnaH (kA. dhA. pU. 18 ) vopadeva: (kavika, pR. 132 ) kAzakRtsnaH (kA. dhA. pR. 161 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 65 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 153 ) vopadevaH (kavika. pU. 175 ) kSIrasvAmI (zrI. ta. pU. 89 )
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ navamaM pariziSTam pR. paM. kasya mataH kasmin granthaH 58. 22 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 84) PM kaizcit kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 86) anyaiH eke anye kecit kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 99) maitreyaH (mA. dhA. pR. 174) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 95) 6711 N0 . kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 93) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 13) eke kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 93) kecita anye anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 27) kSIrasvAmI (kSo. ta. pR. 30) vopadevaH (kavika. pR. 73) durgaH (zrI. ta. pR. 36) eke kSIrasvAmI (zrI. ta. pR. 47) yeSAma anye anye kSIrasvAmI (zrI. ta. pR. 15) eke.
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ matAntaradhiH [477 pR kasya mataH kasmin granthe eke anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 18) anye anye bhojaH (kSI. ta. pR. 14) yeSAm kAzakRtsnaH ( kA.dhA. pR. 64) maitreyaH (dhA. pra. pR. 9) ye tu pANinIyAH ( mahAbhASya 31115) (kSI. ta. pR. 67) [ anye] kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 60 ) kAzakRtsnaH (kA. dhA. pR. 76.) kAzakRtsnaH (kA. dhA. pR. 76) eke anye ye tu ye . 0 104 - 105 - V0. - eke anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 77) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 63) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 91) __durgaH (kSI. ta. pR. 91) candra-durgoM (kSI. ta. pR. 92) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 87) eke pake kecid kazcida 123 ye tu kSIrasvAmI (kSo. ta. pR. 131) pake anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 123)
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ navamaM pariziSTam kasya mata: pake kasmin granthe durgaH (kSI. ta. pR. 124 ) kSIrasvAmI (zrI. ta. pR. 115) kacitta ka 123 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 125) 125 126 anye eke 127 127 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 126) ___, ( , 127) durgaH ( , 158) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 128 ) maitreyaH (dhAtupradIpaH pR. 65) 128 ye tu anye anye 130 230 kaiyaTa-kSIrasvAminI (kSI. ta. pR. 128) Aheta: (kSI. ta. pR. 101) 131 pake eke zrIrasvAmI (kSI. ta. pR. 122) ., (.,, 119.) anye pake 140 anye kSIrasvAmI (zrI. ta. pR. 116) 141 rAka 141 243 anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 117) , ( , 122) bhojaH ( , 194) anye anye anye anye durgaH (kSI..ta. pR. 105) kSIrasvAmI (zrI. ta. pR. 106) maitreyaH (dhA. pra. pR. 57)
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ matAntarasaSi kasya mata: 55 anyaiH kasmin granthe . paJcikA (zrI. ta. pR. 110) ... kSIrasvAmI (zrI. ta. pR. 108) . kaumArAH (kSI. ta. pR. 112) anye kecitu bhojaH (sarasvatIkaNThA. 1 / 1 / 192) 164 anye anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 180) ___ , ( , 180) ye tu eka eke eka anye / 173 anya 174 bhIrasvAmI (kSI. ta. pR. 189) svAmi-sammatAkAra-mojAH (mA..dhA. vR. pR. 368) bhIrasvAmI (kSI. ta. pU. 183) eke yetu anye anye * / kecit .. kAlApaH (mA..dhA. vR. pR. 381) kecit pake pake 184 284 187 sammatAkAraH (mA.dhA. vR. 1335) Atreya-maitra-svAmi-kAzyapAH (mA. dhA. i. 1332) anye 7
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ t.] [ madharma pariziSTam kasya mataH kasmin granthe / * anye vardhamAna-saMmatAkAra-haradatta-gargAdayaH (mA. dhA. vR. pR. 332) vardhamAnAdi (mA. dhA. vR. pR. 332 ) : anye AtreyAdayaH ( mA. dhA. pR. pR. 335) .. 187 yeSAma yeSAma eke 'eke AryaH (mA. thA. . pR. 397) kSIrasvAmI (kSI, te. pR. 194) anyaiH anye 204 kecit 204 205 207 anye kazcittu anye eke pake : Atreya-maitreyI (mA. dhA. vR. pR. 403) svAmi-dhanapAla-zAkaTAyanAH (mA. dhA vR. pR. 407) 208 eke eke 216 218 jinendrabuddhi-vardhamAnau (mA. dhA. vR. pR. 441) anye kAtantra(vyAkaraNa)kAraH (mA. dhA. . pR. 439) candra: candra: kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 217 ) 221 Ar kecitu 224 anye anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 201) __ (kSI. ta. pR. 202) anye - durgAdAsaH (kavikalpa. TI.: . 35)
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ uddharaNasaciH [481 kasyamata:: . kasmin granthe 226 eke 226 durgaH (kSI. ta. pR. 203) 226 227 kazcit eke anye anye kecittu 228 228 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 211) bopadevaH ( kavikalpa, pR. 126 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 207) candraH (cAndra dhAtupATha) vopadevaH ( kavikalpa. pR. 118) eke 232 anye anye 233 234 eke ..." .. 234 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 207 ) " ( , pR. 208 ) ,, ( , pR. 208) durgAdAsaH ( kavikalpa. TI. pR. 60) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 213) 235 239 - 239 239 , 22 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 227 ) anye kecittu . anye pake. anye anye eke anye 241 241 242 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 228 ) . maitreyaH (dhAtupradIpa pR. 103) rakara 242 2kara eke kSIrasvAmI (kSI, ta. pR. 229) 243 243 243 anye eke anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 228 ) 245 245
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ 482 ] pR. 245 250 251 253 254 '' 255 255. 256 257 258 259 260 260 rara 263 263 263 263 264 265. 265 265 265 266 266 270 270 270 271 25 4 4 18 27 17 2 aa w w au 19 21 16 6 19 18 7 ra 6 11 17 19 17 1 22 26 27 3 21 2 6 24 m AUM sthoo lg sthoo, lh shraa sthoo, sthoo lh sthoo, spho, - - bh sthoo, ath sthoo, kecittu eke "" "" "" anye eke kasya mataH 19 anye anye anye [ navamaM pariziSTam kasmin granthe kSIrasvAmI ( zrI. ta. pR. 253 ) ( 29 "" pR. 254 ) vAmanaH ( mA. dhAMH bR. pR. 482 ) durga: (kSI. ta. pR. 236 ) candraH ( cAndra dhAtupATha ) afteeamet (aft. a. g. 280) durga: (kSI. ta. pU. 240) kAzakRtsna: ( kA. dhA. pR. 164 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 245 ) jinendrabuddhi: ( nyAsa bhA. 2 | pR. 485 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 244 ) Atreya - maitreyau ( mA. dhA. vR. pR. 460 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 237 ) ( cAndra dhAtupATha ). candraH "" kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 242 ) durga: ( kSI. ta. pR. 241 ) durga ( kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 246 ) > "" ( d' "" "
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ matAntarasaciH [483 pR. kasya mataH kasmin granthe 275 anye 272 anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 245) 273 anye anye anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 245) 274 274 anye 'agye 2 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 245) 'maitreyaH (mA. dhA. vR. Ti. pR. 477 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 245) AtreyaH (mA. dhA. vR. pR. 477) 276 anya anye 280 anye kSIrasvAmI ( zrI. ta. pR. 260) 0 "A 281 28 Atreya-maitreyau (mA. dhA. vR. pR. 508) zAkaTAyana-kSIrasvAminI ( , ) anye 287 eke 287 281 22 anye 294 . candraH kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 262 ) durgaH ( , , ) devanandI devanandI 294 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 271) 22 295 14 amye candraH 1 'sphura sphuraNe saMcalane dIptau ca " iti maitreyaH ( mA. dhA. vR. Ti. pR. 477 ) 2 'Atreyastu sphura sphuraNe sphula saMcalane' iti papATha (mA. dhA. vR. pR. 477 ) /
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ 484] nadharma pariziSTam kasya mataH / kasmin granthe kSIrasvAmI (kSI, ta. pR. 271) eke 225 207 298 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 269) kAzakRtsnaH ( kA, dhA. pR. 183) anye anye 298 298 anye 301 eke devanandI ... anye 301 anye eke 305 303 anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 274 ) eke " (., pR. 276 ) .304 durgaH... ( , , ) 304 kAzyapaH (mA. dhA. vR. pR. 533) 309 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 281 ) , (.,, pR. 282 ) . " ( , pR. 290) / anye 'maitreyAdayaH (mA. dhA. vR... 546) anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 282 ) 311 312 anye 312 12 anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 283 ) candraH 312 13 kAzakRtsnaH (kA. dhA. pR. 188 ) devanandI 312 15 maitreyaH (mA. dhA. vR. Ti. pR. 549) eke kSIrasvAmI (zrI. ta. pR. 284 ) 1 vaji mArga-saMskArayorgatau ceti maitreyAdayaH / ( mA. dhA. vR. pR. 546 ) . 2 bandhane iti maitreyaH ( mA. dhA. vR. Ti. pR. 549) la anye
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ matAntarasUSiH / pa. kasya mataH kasmin granthe 313 . anye anye 313 313 314 314 durgaH (kSI. ta. pR. 258) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 284 ) anye anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 287 ) maitreyaH ( mA. dhA. pR. pR. 540) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 280. ) .., ( , pR. 281 ) eke anye kAtaMtra: ( kA. dhA. Ti. pR. 194 ) 316 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 291 ) apare 317 anye pake 318 318 anye kecittu ..durgaH (kSI. ta. pR. 292 ) anye 318 318 pake kSIrasvAmI ( zrI. ta. pR. 281 ) durgaH (kSI. ta. pR. 290) anye 31825
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ navamaM pariziSTam pR. kasya mataH kasmin grandhaH kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 285) 312 pake anye durgaH (kSI. ta. pR. 289) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 289) , (kSI. ta. pR. 292) pake 322 321 anye eke 323 323 anye pake kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 298) anye raka 323 324 durgaH (kSI. ta. pR. 303) __mallaH ( A. caM. pR. 41) 324 kecit anye eke anye apare zAkaTAyana-mAdhavau (mA. dhA. vR. pR. 558) . 325 326 326 aparaH anyaH durgaH (kSI. ta. pR. 268) eke anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 305) kSIrasvAmI-dhanapAla-zaukaTAvanAH (mA. dhA. vR. pa.563) 326 paka kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 301) 326 327 anye kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 302) 327
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ matAntara sUciH pR.. 328 328 328 329. 329 329 329 333 333 333 334 * 334 334 335 335 336 337 338 338 339 340 340 phara 341 paM. 14 - 20 S 10 11 16 11 18 23 1 18 19 19 20 18 23 3. 3 6 ka 10 kasmin granthe kAzyapa- maitreyI (mA. dhA.. pU. 558, Ti. ca pR. 558 ) ," anye anye eke eke 29 37 33 " 33 O 39 anye a pake kecit anye eke "" amye pake ==== 37 " "" 23 anye eke kasya mataH kAzyapa- maitrayoM (mA. dhA. bR. pU. 559) kSIrasvAmI (zrI. va. pU. 300 ) kSIrasvAmI (kSI. va. pU. 303 ) " 27 durgAdAsaH (kavikalpama pU. 50 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 296 ) -"" 33 "" [ 487 27 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 295 ) 127 ) 293 ) ( ( durga: ( zrI. ta. pR. 295 ) ,, "
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ 488 ] pRSTha 341 341 341 343 343 343 343 343 343 345 345 346 346 346 347 347 347 347 347 347 347 347 349 349 350 351 351 351 pi 12 20 n w or a 2 w 23 6 11 12 15 16 20 17 19 x v 8 % 2 x x x v o : 2 12 25 10 12 12 12 18 20 20 22 27 6 11 14 anye "" eke "37 " "" anye apare ye eke "" anye eke "" " anye apare eke 93 kecittu anye her eke eke "" " anye kazya mataH [ navamaM pariziSTam kasmin granthe kSIrasvAmI (kSI. ta. pU. 315 ) 311 ) "" 39 kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 321 ) durgAdAsa : ( kavika. pU. 179 ) durga: ( zrI. ta. pR. 318 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 320 ) durgAdAsa : (za. ka. pU. 508 ) daurgA: (kSI. ta. pR. 315 ) kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 320 ) [ kaiyaTa ( mA. dhA. vR. pR. 573 ) ] kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 307 )
Page #533
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizeSaTippaNAni [ 489 pRSTha kasva mata: kasmin granthe 352 323 354 354 354 anye anye durgAdAsaH (za. ka. pR 259) kSIrasvAmI (.kSI.ta.pR.309) eke anye eke eka kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 308) , 309) eke eke kSIrasvAmI (kSI. ta. pR. 307)durgAdAsaH(za. ka. pR.259) eke eke eke kSIrasvAmI (zrI. sa. pR. 308) zAkaTAyana (mA. dhA. pR. 567) 355 356 pake dazamaM pariziSTama vizeSa TippaNAni 1 pR. 34 / paMkti 3, guJjitaM siMhAdau- tulanA, guJjitaM bhramarAdau, gRJcitaM siMhAdau ityAdi / kSI. ta. pR. 69 // 2 41 / 16 stana- "stana-dhvana-svana-syama-pama-TamAH SaD ye bhvAdau vyaJjanAntAH kathitAH santi te SaDapi adantAH iti sabhyAH " / nyAya0 nyA0 pR. 192 // 3 41 / 18 abhiniSTAno-tu0 abhiniHSTAno kSI. ta. pR. 70 // 4 62 / 10 zaza-zazaNa iti ayamadhiko dhAtuH sUryaprajJaptivRttAvukto'sti / nyAya0 nyA0 pR 192 // 5 71 / 14 kalAM-tulanA -mAse mAse hi ye bAlAH kuzAgreNaiva bhuJjate / santuSTopAsakAnAM te kalAM nAInti SoDazIm / yogazAstra svo TIkA pR. 424 // 6 75 / 1 kaTapU-tu0 'kaTapUrnadItAraH' kSI.ta. pR. 146 // 7 79 / 6 ArekaM-tu0 'ArekaM saMzayaM prAhu.' kSI. ta. pR. 28 // 8 83 / 16 AnRo-tu0 AnRje kSI. ta. pR. 36 //
Page #534
--------------------------------------------------------------------------
________________ 490 ] dazamam- pakAdarza pariziSTam 9 87 | 6 caNDI caNDAyA svayaM caNDate sA caNDA, caNDasya strI ( yA strayaM na caNDate ) tu caNDI iti vivekaH / kSI. ta. Ti. pra. 50 // 10 89 / 26 jIvAbhayA- 'kumbhAbhayA' iti kAvyaprakAze pAThaH dRzyate // 11 92 / 9 smRtiH - smRtipadenAtra bhASyamabhidhIyate / tatra cAyaM pAThaH 6 ajadantyaparAH sAdayaH SopadezAH smiG svadi- svidisvaJji-svapayazca sRSi-sRji - stRstyAseTa - sRvarjama (6 / 1 / 64 ) | ajdantyau sAta parau yeSAM te sakArAdayaH sarve copadezA ityartha: ( udyota ) kSI. ta. Ti. pR. 17 // 12 122 / 9 pravighATayitA 'pravighAtayitA sasutpatana' iti kSIrataraGgiNyAMpAThaH (pR. 1904 ) || 13 155 / 19 darada tu0 darad romakadeza. kSI. ta. pU. 110 | dardIstAnanAmnA saMprati prasiddhaH kSI. ta. Ti pR. 110 // 14 184 / 13 ayaM prajair3a- pRcair3a samparkane ityayamaiva mRjaiki iti kauzikaH nyAya0 nyA0 pR. 193 // 15 257 / 10 picheti tu0 'picchat iti dramilA H ' / nyAya0 nyAsa pR. 193 / / 16 310 | 13 AtmanepadArtha:- lokR-tarkadaNDake tu imau ( gaNa 9 / dhA. 207, 208 ) parasmaipadinau dRzyete / pR. 333 / 3 tatra ca gaNAntara pATha stveSAmAtmanepadAdikAryArtha ' iti ca pAThaH // 17 333 | 13 sakarmakArthaH - gaNa 9 / dhA. 215 ghaTa dhAtoH vivaraNe'pi sakarmakArtham ' iti pAThaH / kintu na loka tarkabahiH sthitAH gaNa 9 / 16 tuju 17 pijuN AdayaH akarmakAH / ataH kiM asya ' sakarmakArtha:' iti padasya arthaH ? pR. 326 / 16 AsvadaH sakarmakAt ......anye tu iti kRtvA yo abhiprAyaH pradarzitaH sa kSIrasvAmisammataH kSIrataraGgiNyAM (pR, 304) paTa, puTa....... 'pate sakarmakA bhAsArthA NicamutpAdayanti iti pATha: ' kSIrataraGgiNIkArakSIra svAmiabhiprAyeNa ca loka tarkAdayaH sakarmakA eva cimutpAdayanti / 18 339 / 14 AtmanebhASAH - Atmane bhASetyAtmanepadinAM pUrvAcArya saMjJeyam / dhAtu pradIpa pR. 110 gaNa dhAtu 1 / 589 1 / 750 1 | 992 1 | 993 2 / 18 2 / 42 2 / 45 5 / 114 5 / 157 ekAdazaM pariziSTam uddhRtanyAyasUcizca adhuneha pradarzyate / vArNAt prAkRtaM balIya || AgamazAsanamanityama || vAtprAkRtaM balIya [ nyAya. 44 ] // bahiraGgamitvamantaraGge dIrghesiddham [ nyAya. 20 ] // asiddhaM bahiraGgamantaraGge [ nyAya. 20] / tivA zavA...... [ nyAya. 18 ] // 27 "" 39 Divena kittvaM bAdhyate [ nyAya. 7 ] // natrA nirdiSTasyAnityatvAt // 6
Page #535
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddhi patrakam pati zuddham siddheH khanerarITaH pRSTha 118 pati zIrSaka shuddhm| 888 paTapaTAkaroti smyajasa 14 Diti vau 118 *118 118 113 113 Mus kaMgaTa yAtAyAm ghyaNi yAcyA ghyaNi bhrAtaro dhyaNi ghinaNi ekadhAtI *120 pratizyAyaH avazyAyazca varjAH kaumudyAM zIko Dita vizeSami punnAmni ghe nI ghyaNi (u0 528) iti bhRmRta dvitve asyA'tra pAThaH 'bhASA 115 115 24 121 raGgyaH *121 116 122 bhraMzaH 20 zIrSake 123 197 117 888 gatisaMjJAyAM ghyaNi 123 gaurAditvAda RdittvAd mimede mimedhe RditvAda sUmukhani zAzapIti bhuGkate 124 12 bhuGkte * etad cihnAGkitasthale mudraNavelAyAm sIsakAkSarabhaGgena sAtA azuddhiH, ata: yAsu pratiSu azudbhiH vidyate tatra sNshodhyaa|
Page #536
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddhi patrakam pRSTha 124 *124 paGgiH 25 zuddham / zAzapti neTa cAyaH pRSTha 154 pati 20 zuddham / jIttvAta zaighye 155 126 * kte 127 tveSate vAmanakAvyA dhuteH 156 24 prayuGkte gharbhaH karmakartari ahagIt prayuGkte ityadAdiladittvAdaDi mitvama *131 kidIH, am saMsdhvaMm khaMmadhvaMs veTtvAt *133 *163 163 133 133 vRdabhyaH0 163 164 avakhaMsane sAsyanti m v m4 neTa *134 140 140 *168 140 hUsvAbhAve kutsAdikapi rAsAra evA''luH avau dAdhau dA adhiyanti Nisvam dIrghazcvIya vyAdhi suyomA guDagodhUmaH grahaguha divattvAdathuH 807 svapaH 2 / 3 / 57 ityA ___29 'miha pAThaH na zvijAgR rara jAgaraNazIlo derluki 17. vinduH 169 140 26 neTa 'rabhivarjAH kampane 2cAlazabdA 1ghAtye kSI. ta. pR. ityuNAdivi saMvibhyAm yajAdIvaceH parasmai 616)] prAdU vahaH snehanopahasvAdi kArya . 141 *143 145 ___ 0 147 148 22 - 152 14 176
Page #537
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddhi patrakam [493 pRSTha pati zuddham pRSTha pati uNAdivivaraNe *1926 dArA zAsam 193 tiyA zavA pravRttya 194 "bhAvakarmaNoH" 3468 *194 saptamyAm / sadhno vadheya'Ni ali hetukartRto jehIyate Rdanto'yaM RlvAdeH 177 177 w' kate 194 196 178 kittve auH upasargAdAtaH 178 178 197 hiH , *179 *198 27 179 15 181 . 201 202 202 yajAdivaza vIraNImUlam prAduru upAntyotve Dinirde Ditanirda yad gaNena vi TittvapakSa UrvAdibhyaH UvaMzayaH eccA prANiprasave ktayorneTa 28 206 14 TuDubhaMka vyukta RditvAt "R RditvAt kitvAbhAvAdatra RtaSTit RtaSTit rAdhnoti samRkhani kecittu tarSaH roSaNazIlaH DyAm kritva "IgitaH" 313.95 ktvi yujizundhi ktvi vapi madaicaparyantaM 217 20 217 218 kSumnAdInAm bruvo 191 191 12 26 adhikSAvahi a. dvayukta
Page #538
--------------------------------------------------------------------------
________________ 494] zuddhi patrakam pani pRSTa 219 pati 26 zuddham mAMDaka tijiyujerga *220 15 220 220 zuddham ghinaNartha zamitum vitva no'prazAno inyAm ktvi 227 227 227 220 228 15 7. MC00 W0 veTtvAt 228 ktvi yAM kyabapayAde veTatvAt atha. dAntA yaDi kasipadi zakadhRSa - sahayudhvA rAjayudhvA rudhAditvAt aMnurunche 3 . 2 221 am 221 221 __20 20 221 26 da 221 17 79 stambhe 22 vitva pakSe kvi ducAm husvatve ktvi vaicittye / vaicittyam audittvAta ghatve paradevi RdruheH snugdhaH nAbhyupAntya 234 ra4 27 lUditvAt liziMvarjAH zeke, zazAka zakalama 223 223 235 236 223 kyo abhyaSuNot suyajo vanip siraa|" kRsikami 223 223 223 ghani 25 didISate bahiraGtvAda sthA0 bIDaca 239 zIrSake 239 24 240 . 1 240 3 dhuvakA RdantAtrayo gavarjA'ni Astaryate kyapi ke dIrgha ca hIkaH
Page #539
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddhi patrakam pRSTha __ pati 241 26 spharati 267 241 242 rakara 267 77 28 zuddham kRsikami zvAdibhyaH vyatyazakata 228 pratiritsati RtyAra tabhrami daghnoti zvAdibhyaH *243 P 24 244 19 245 277 bhajjyate itve kaDuGa svadaktuma svaktvA RdittvAd "R RditvAda 277 248 248 249 24 278 278 250 13 vAdibhyaH pAnto kRSicami gRlupa nadIvalli. kSitA''yuH kSI abhivati 251 1 252 . 1 279 kuDyam RditvAda 252 279 252 dve razcAdau RtaSTit 280 *280 tRNNavAn paMca 254 1 . rUpe 280 Rta *281 tanakti *254 254 14 gariSyati RlvAdeH gINiH RtaSTit atanaka kvipi ktayorneTa ityaye MN ityanye 4 kvipi RtaSTit lyayozca kRsikami kSaNoti anusvArettvA sani 289 *260 25
Page #540
--------------------------------------------------------------------------
________________ 496 ] zuddhi patrakam pRSTha pati zuddhama pRSTha pati zuddham 303, 300 292 rara4 *330 332 292 292 293 28. - 28 20 kuMzati 296 * secane [3527) tulanA RSinAmnoH RSiH Rtvika veTa ubhayatra tulanA:- 8 / 3 / 93 pANinIya vyA0 RlvAdeH sRpaprathi RvarNathi saMyogA vAdibhyaH dArUArUka 1cAndrAH 2galiNa 294 338 *298 341 28 *298 25 346 apuTat vizrAmaNe iti cidadRSTyoH paMktitaH acukuhata namicchantyeke Rdanta kampati *308 20 pacuN 310 tuJjati 352 315 376 229 jvara 320 17 zaSkulI parthayati zvaitya paMserdIrghazca zabdaN 476 480 1 1 granthe pR. paM. *325 bhASa | iti zrI dhAtupArAyaNam 10 .