________________
૩૬
શ્રી સંવેગ રંગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ: દ્વાર પહેલું વાળી અને માનવસમૂહને આનંદ પમાડવામાં સમર્થ, એવી વારાંગનાઓએ સર્વ આદરપૂર્વક ઘણા પ્રકારના (કરણ= ) અંગેના મરેડેથી વ્યાપ્ત એવું શ્રેષ્ઠ નૃત્ય કર્યું. (૫૪૦)
એમ પરમ વૈભવ સાથે સમવસરણની ભૂમિએ આવેલે રાજા પાલખીમાંથી ઉતરીને પ્રભુને ત્રણ પ્રદક્ષિણા દઈને, (સ્તુતિ કરવા લાગે કે- ) ભવભયારણ, શિવસુખકારણ, દુર્જય કામદેવને જીતનારા, ઈન્દોથી વંદાયેલા અને સ્તુતિ કરનાર લોક( સમૂહ)નાં પાપને નાશ કરનારા, એવા હે શ્રી વીરજિનેશ્વર ! તમે જયવંતા રહે. (૫૪૧-૫૪૨) એમ સ્તવીને ( પૂ ર= ) ઈશાન ખૂણામાં જઈને રત્નના અલંકાર અને પુપિના સમૂહને શરીર ઉપરથી ઉતાર્યા અને પછી પ્રભુને આ પ્રમાણે વિનંતિ કરી. (૫૪૩)
હે જગદ્ગુરુ ! હે કરુણાનિધિ ! પ્રત્રજ્યારૂપી નૌકાનું દાન કરીને, અનાથ આ મનુષ્યને (મને) હવે આ ભવસમુદ્રથી પાર ઉતારે.” (૫૪૪) રાજાએ જ્યારે એમ કહ્યું, ત્યારે ત્રણ ભુવનમાં એક સૂર્ય એવા પ્રભુએ પિતાના હાથે તેઓને અસંખ્ય દુઃખથી મુક્ત કરવામાં સમર્થ એવી દીક્ષા આપી. (૫૪૫) પછી પ્રભુએ શિખામણ આપી કે
પ્રભુની હિતશિક્ષા –અહો ! આ દીક્ષા તમે મોટા પુણ્યથી પ્રાપ્ત કરી છે, તે કારણે હવેથી પ્રયત્નપૂર્વક પ્રાણિવધ, અસત્ય, અદત્તાદાન, મૈથુન તથા પરિગ્રહના આરંભને ત્રણ યોગ (મન-વચન-કાયા ) અને ત્રણ કરણ( કરવું-કરાવવું–અનુમોદવા)થી યાજજીવ પર્યત અવશ્ય છોડવું જોઈએ (૫૪૬-૫૪૭) અને કર્મના નાશમાં મૂળ કારણ એવા બાર પ્રકારના તાપવિશેષમાં નિત્ય પ્રમાદ તજીને શક્તિ અનુસાર યત્ન કરે જઇએ. (૫૪૮) ધન-ધાન્યાદિ દ્રવ્યમાં, પુર, ખેટ, કર્બટ પ્રમુખ ક્ષેત્રમાં, શરદ વગેરે કાળમાં તથા ઔદયિક વગેરે ભાવમાં થોડો પણ રાગ અથવા ઠેષ મનથી (પણ) કર ગ્ય નથી, કારણ કે-વિસ્તાર પામતા સંસારરૂપી મહાવૃક્ષનું મૂળ એ રાગ-દ્વેષ છે. (૫૪૯–૫૫૦)
એમ ચિરકાળ સુધી શિખવીને પ્રભુએ કનકવતી સાધ્વીને ચંદનબાળાને સેંપી અને મહસેન મુનિને સ્થવિર સાધુઓને સંપ્યા. (૫૫૧) તે પછી તે મહાત્મા (મહુસેન )
વિરેની સમીપે સૂત્ર-અર્થને ભણતા ગામે, આકરે અને નગરેથી ભૂષિત વસુધા ઉપર વિચરે છે. (૫૫૨)
આ બાજુ અન્ય કોઈ દિવસે કેવલી પર્યાયનું પાલન કરીને નાથ (શ્રી વીર પ્રભુ ) પાવાપુરીમાં અચલ અને અનુત્તર એવા (શિવ= ) સુખને (નિર્વાણુને) પામ્યા. (૫૫૩) ત્યારે તે મહસેન મુનિએ આ પ્રમાણે વિચાર્યું. અહા ! કૃતાન્તને કંઈ અસાધ્ય નથી, જેથી તેવા પણ પ્રભુ નશ્વરભાવને પામ્યા. (૫૫૪) જેઓને પાદપીઠ નમતા ઈન્દ્રોના સમૂહના મણિમય મુગટથી ઘસાય છે, જેઓએ ચરણના અગ્રભાગથી દબાવેલા પર્વત વડે ઘર સહિત ધરણીતળ ડોલાવ્યું છે, પૃથ્વીતળને છત્ર અને મેરુને દંડ કરવાનું જેઓમાં શ્રેષ્ઠ સામર્થ્ય છે અને કંકેલીવૃક્ષ વગેરે આઠ શ્રેષ્ઠ પ્રાતિહાર્યોની શોભાએ જે એનું ઐશ્વર્ય