________________
૩૦૦
શ્રી સવેગ રંગશાળા ગ્રંથના ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર ત્રીજું
હેાવાથી સઘળા શિષ્યેાને દૂર દેશમાં વિહાર કરાવીને, જઘામળ ક્ષીણ થવાથી એકલા ત્યાં ( સ્થિરવાસ ) રહેલા તે (અણુિં કાપુત્ર ) આચાર્યને રાજમંદિરમાંથી આહાર-પાણી લાવી આપે છે, (૫૩૪૧-૪ર) એ રીતે સમય પસાર કરતાં અત્યંત શુદ્ધ પિરણામવાળી તે સાધ્વી ઘાતીકમાંના નાશ કરીને કેવળજ્ઞાનરૂપ પ્રકાશને પામી. (૫૩૪૩) છતાં “ કેવળી તરીકે પ્રસિદ્ધ નહિ થયેલા કેવળી પૂર્વે પાળતા હાય તે વનપનું ઉલ્લઘન ન કરે ’-એવા આચાર હેાવાથી તે પૂર્વેના ક્રમે ગુરુને અશનાદિ લાવી આપે છે. (૫૩૪૪) એક પ્રસ`ગે શ્લેષ્મથી પીડાતા સૂરિજીને તિક્ત ( કટુ ) ભાજનની ઈચ્છા થતાં, તેણીએ ઉચિત સમયે તે ઈચ્છાને તેવી જ રીતે પૂરી કરવાથી વિસ્મય પામેલા મનવાળા સૂરિજીએ કહ્યુ કે−હે આર્યાં! તેં મારા માસિકને ( ગુપ્તચિંતનને ) કેવી રીતે જાણ્યું ? (૫૩૪૫-૪૬), કે જેથી અતિ દુર્લભ પણ લેાજનને (અકાલપરિહી =) ચેાગ્ય કાળે લાવી આપ્યું? તેણીએ કહ્યું કે- જ્ઞાનથી. ( સૂરિએ પૂછ્યું કે– ) કયા જ્ઞાનથી ? ( તેણીએ કહ્યું કે–) અપ્રતિપાતી જ્ઞાનથી. (૫૩૪૭) તેંથી (સાંભળીને) · ધિક્ ધિક્’ મે' અનાર્ય મહાત્મા ‘ આ' કેવળીની કેવી આશાતના કરી ?–એમ આચાર્ય શેક કરવા લાગ્યા. (૫૩૪૮) ત્યારે હું મુનીશ્વર ! શાક ન કરેા, કારણ કે– કેવળી છે ' એમ જાહેર થયા વિના કેવળી પણ પૂના વ્યવહારને તેાડતા નથી, એમ કહીને તેણીએ ( શેાક કરવાનો) નિષેધ કર્યાં. (૫૩૪૯) અને “ દ્રીકાળ ઉત્તમ ચારિત્રની આરાધના કરવા છતાં શું હું નિર્વાણને પામીશ નહિ ? ” એવા સંશય કરતા આચાર્યને તેણીએ કહ્યુ` કે હે મુનીશ ! નિર્વાણુ માટે સશય કેમ કરે છે ? કારણ કે ગંગા નદીને ઉતરતાં તમે પણ તૂત કક્ષય કરશેા. (૫૩૫૦-૫૧) એમ સાંભળીને સૂરિજી સામા કાંઠે જવાની ઈચ્છાથી નાવમાં બેસીને ગંગાને ઉલ્લંઘવા લાગ્યા. (પ૩પર) પરંતુ કમ દેષથી નાવમાં જ્યાં જ્યાં તે બેસે છે, તે તે નાવડીનેા ભાગ ગંગાના અગાધ પાણીમાં ડૂબે છે. (૫૩૫૩) તેથી ‘ સ`નેા નાશ થશે ’–એવી આશંકા કરીને નિર્યાંમકાએ અણુિં કાપુત્રઆચાય ને નાવડીમાંથી પાણીમાં ફેંકયા. (૫૩૫૪) પછી પરમ પ્રશમરસમાં પરિણત ( નિમગ્ન ), અતિ પ્રસન્ન ચિત્તવૃત્તિવાળા, સ'પૂર્ણતયા સઘળા આશ્રવદ્વારાને રોકનારા, દ્રવ્યથી અને ભાવથી પરમ નિ:સંગતાને (વૈરાગ્યને) પામેલા, અતિ વિશુદ્ધિને પામતા એવા ( તે સૂરિ) સ્થિર શુકલધ્યાન વડે ક`ના ચૂરા કરતા (કેવળી થઈને) જળના સથારામાં રહેલા છતાં સ યેગેાના સપૂર્ણ નિષેધ કરતાં (અયેગીગુણને પામેલા ) તેમને મેાક્ષની પ્રાપ્તિ દ્વારા મનવહિત કા'ની સિદ્ધિ થઇ. (૫૩૫૫ થી ૫૭) એમ જળસ’થારાને સ્મશ્રીને અણુિ કાપુત્રનુ વર્ણન કર્યું અને ત્રસસથારા વિષે ચિલાતીપુત્રનુ દૃષ્ટાન્ત તા (પૂર્વ) કહેલુ' જ છે. (૫૩૫૮) એમ બીજા પણ જે જે સંથારામાં મરણુ વખતે જે જે આત્મા સમભાવથી ઉત્તમ સમાધિને પામે, તે સ તેના સ’થારે જાણવા (૫૩૫૯) એમ સથારામાં રહેલે તે ( ક્ષપક), અનુત્તર ( સર્વ શ્રેષ્ઠ ) એવી તપસમાધિમાં રહીને ઘણા ભવા સુધી પીડનારાં કર્માને તેડતા વિચરે. (કાળ પસાર કરે.) (૫૩૬૦) ચક્રવર્તી ને પશુ તે