________________
હુ‘સા-અહિંસાના વિષયમાં સાસુ-વહુ તથા પુત્રીના પ્રબંધ
૩૧૭
નામાં યથાચિંતિત ( ચિંતન માત્રથી ) પ્રાપ્ત થતા સકળ વિષયેાવાળા દેવા થાય છે, (૫૬૧૩-૧૪) અને ત્યાંથી ચવીને પણ અસાધારણ સપત્તિના વિસ્તારથી ઉજવળ યશવાળાં ઉત્તમ કુળામાં જ જન્મે છે. (૫૬૧૫) દયાના પ્રભાવથી તેઓ જગતના સકળ જીવેને સુખ આ નારા, દીર્ધાયુષી, નીરેગી, નિત્ય શાક-સતાપ વિનાના અને કાયકલેશથી રહિત મનુષ્યા થાય છે. તેએ (વિકલાગા=) હીન અંગોવાળા, પાંગળા, (વટભા=) મેાટા પેટવાળા, કૂબડા, ( વામણા= ) ડી'ગણા, લાવણ્યરહિત અને રૂપરહિત થતા નથી. (૫૬૧૬-૧૭) વળી દયાધમને કરવાથી મનુષ્યા સુદર રૂપવાળા, સૌભાગ્યશાળી, મેટા ધનિક, ગુણેાથી મહાન્ અને અસાધારણ બળ, પરાક્રમ અને ગુણરત્નાથી સુશેાજિત શરીરવાળા, માતાપિતા પ્રત્યે પ્રીતિવાળા, અનુરાગી સ્ત્રી-પુત્ર-મિત્રાવાળા અને કુળવૃદ્ધિને કરનારા થાય છે. (૫૬૧૮-૧૯) તેઓને પ્રિય મનુષ્યેાની સાથે વિયેાગ, અપ્રિયને સમાગમ, ભય, માંદગી, મનની અપ્રસન્નતા તથા હાનિ (પદાર્થના નાશ) થતી નથી. એમ પુણ્યાનુ'ધી પુણ્યના પ્રભાવે તેને ખાદ્ય-અભ્ય તરસ ( સંયેગા ) સદાય અનુકૂળ જ પ્રાપ્ત થાય છે. (૫૬૨૦-૨૧) ( દયાળુ ) મનુષ્યા સંપૂર્ણ જૈનધર્મ'ને ( સામગ્રીને ) પામીને અને તેને વિધિપૂર્વક આરાધીને જીવદયાના પારમાર્થિક ફળને પામે છે. (૫૬) .એમ જેના પસાયથી પ્રાણીએ શ્રેષ્ઠ કલ્યાણુની પરપરાને સમ્યક્ પામે છે અને પૂજ્ય મને છે, તે જીવદયા જયન'તી રહેા! (૫૬૨૩) અથવા લૌકિકશાસ્ત્રમાં પણ આ પ્રાણીવધને નિશ્ચે પૂર્વ કહ્યો તેમ ત્યાય તરીકે કહેલેા છે, તે લે કેત્તરશાસ્ત્રમાં પુનઃ શુ ( કહેવુ' ) ? (૫૬૨૪) પ્રાણીવધમાં આસક્તને અને તેની વિરતિવાળાને આ ભવમાં જ દેષ અને લાભ થાય છે. એ ઉભય વિષયમાં પણ સાયુવહુનુ' તથા પુત્રીનુ' દૃષ્ટાન્ત આ પ્રમાણે છે–(૫૬૨૫)
હિંસા-અહિંસાના વિષયમાં સાસુ-વહુ તથા પુત્રીના પ્રબંધ-ઘણાં મનુચૈાવાળા અને ઘણા ધનવાળા, તથા શત્રુસૈન્ય, ચેારા કે મરકીના ભય ( કદાપ્તિ જ્યાં ) જોયા નથી, તે શ'ખપુરનગરમાં મળ નામે રાજા હતેા (૫૬૨૬) તે રાજાને પ્રીતિતુ પાત્ર અને સકળ, ધનવાનેને (પાઠાં॰ વેપારી લેાકને ) માનનીય, એવા સત્ર પ્રસિદ્ધ સાગરદત્ત નામે નગરશેઠ હતા. (૫૬૨૭) તે શેઠને સ'પદા( લક્ષ્મી) નામે સ્ત્રી હતી. તેએને મુનિચંદ્ર નામે પુત્ર, બંધુમતી નામે પુત્રી અને થાવર નામે (ચેડ=) ખાળ નાકર હતા, (૫૬૨૮) તે નગરની નજીકમાં વટપ્રદ નામના પોતાના ગેાકુલમાં જઇને શેઠ પેાતાની ગાયાના સમૂહને સંભાળતા હતા. (૫૬૨૯) દર મહિને (શેઢ) ત્યાંથી ધી-દૂધથી ભરેલાં ગાડાં લાવે છે અને રવજનાને, મિત્રાને તથા દીન-દરિદ્ર મનુષ્યેાને આપે છે. (૫૬૩૦) મધુમતી પણ શ્રી જિનેશ્વરદેવના ધમ ને સાંભળીને હિંસાદિ પાપસ્થાનકાની વિરતિવાળી પ્રશમગુણવાળી શ્રાવિકા થઈ. (૫૬૩૧) પછી જીવનનુ ઈન્દ્રધનુષ્ય જેવુ ચ'ચળપણું હેવાથી, ક્રમશઃ સાગરદત્ત શેઠ કેાઈ એક દિવસે મરણને પામ્યા. (૫૬૩ર) અને નાગરિકો તથા
