________________
૪૦૮
શ્રી સંવેગરંગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વારા શું તેને આસન આપ્યું અને અગડદત્ત શંકાપૂર્વક બેઠો. (૭૩૩૬ થી ૩૮) પછી તેણીએ પૂર્વે બનાવેલી, મેટી શિલારૂપ યંત્રથી યુક્ત, દિવ્ય એશિકાથી શોભતી, એવી શય્યા (પલંગ) સર્વ આદરથી તૈયાર કરી અને અગડદત્તને કહ્યું કે-મહાભાગ! એમાં ક્ષણવાર વિસામો કરો ! તે તેમાં બેઠે, પણ એમ વિચાર્યું કે-નિચે અહીં રહેવું સારું નથી. રખે ! આ કપટ ન હોય, તેથી આ જાય ત્યાં સુધી જાગતે રહું. (૭૩૩૯ થી ૪૧) પછી ક્ષણવાર ઊભી રહીને યંત્રને (શિલાને) નીચે પાડવા માટે તે (ત્યાંથી નીકળી અને અગડદત્ત પણ શાને છેડીને અન્ય સ્થાને છૂપાયે. (૭૩૪૨) તેણીએ ખીલીને ખેંચી લઈને સહસા તે શિલાને પટકી અને પડેલી તે શિલાથી શય્યા સંપૂર્ણ ભાગી ગઈ (૭૩૪૩) પછી પરમ હર્ષના ઉભરાવાથી વિકસિત ( પ્રસન) હૃદયવાળી તેણીએ કહ્યું કે
હા ! મારા ભાઈનો વિનાશ કરનારે પાપી ઠીક મર્યો !' (૭૩૪૪) (ત્યારે) હા હા ! (દાસીધીએ= ) દાસીપુત્રી ! મને હણનાર કોણ છે?—એમ બોલતા અગડદો દેડીને તેને ચોટલાથી પકડી. (૭૩૪૫) પગમાં પડીને તેણીએ કહ્યું કે-રક્ષા કર ! તેથી તેને છોડી અને રાજાના ચરણમાં (પાસે) લઈ ગયો (૭૩૪૬)તે પછી તેનો સઘળો વૃત્તાન્ત કહ્યો, તેથી પ્રસન્ન થયેલા રાજાએ તેને મેટી આજીવિકા બાંધી આપી અને લોકોએ તેને ઘણે પૂજ્ય ( સકા. ). (૭૩૪૭) પછી સર્વત્ર પ્રગટેલી કીર્તિવાળે તે કાળક્રમે પોતાની નગરીમાં ગયો અને ( ત્યાંના) રાજાએ સત્કારીને પિતાની આજીવિકા (નેકરી) આપી. (૭૩૪૮) એમ જાગવાના અને ઊંઘવાના ગુણદોષને સમ્યફ જાણીને આ ભવ-પરભવના સુખને ઈચ્છત કોણ નિદ્રાનું બહુમાન (પક્ષ) કરે ? (૭૩૪૯) અને વળી રાજસેવા વગેરે ઘણા પ્રકારનાં આ ભવનાં કાર્યો અને સ્વાધ્યાય, ધ્યાન વગેરે પરભવનાં કાર્યોનો (પણ) નિદ્રા ઘાત કરે છે. (૭૩૫૦) શત્રુઓ ઊંઘેલાના છિદ્રને (તકને) પામે છે, કોઈ પ્રસંગે સર્પો કરડે છે, અગ્નિને ગમ્ય (મેગ્ય) બને છે અને મિત્રો વગેરે (સુવી5) “ઉંઘણશી” કહીને હાંસી કરે છે. (૭૩૫૧) અથવા (દોષકર) દેષને કરનારા (ઝેરી) ઉપર (ચંદ્રવા વગેરેમાં) રહેલા (ઘીરેલી વગેરે) જીવેનાં મૂત્રાદિ (ઊંઘેલાના) મુખમાં પડે કે ગાઢ ઊ ઘેલા પ્રમાદીને શુદ્રદેવતા પણ છળે (ઉપદ્રવ કરે). (૭૩૫૨) પુરુષની તે ચતુરાઈ, તે બુદ્ધિનો પ્રકર્ષ અને નિચે તે ઉત્તમ વિજ્ઞાન, સઘળું નિદ્રાથી એકીસાથે જ અવરાઈ જાય છે. (૭૩૫૩)વળી નિદ્રાના અધિકાર જે સર્વ ભાને (અદશ્ય) આવરણ કરનારે બીજો અંધકાર (પણ)નથી, તેથી ધ્યાનમાં વિઘકારી નિદ્રાને સમ્યમ્ વિજય કરે. (૭૩૫૪) કારણ કે-શ્રી જિનેશ્વરે પણ વત્સદેશના રાજાની બહેન જયંતીને કહ્યું હતું કે-ધમીને જાગરિકા અને અધમીને સમતા ( નિદ્રા) શ્રેયસકર છે. સૂતેલાનું જ્ઞાન સૂઈ જાય છે, પ્રમાદીનું જ્ઞાન શંકાવાળું અને ભૂલવાળું બને છે અને જાગતા અપ્રમાદીનું જ્ઞાન સ્થિર અને પરિચિત (દઢ) બને છે. (૭૩૫૫-૫૬) તથા અજગતુલ્ય જે ઊંઘે છે, તેનું અમૃતતુલ્ય શ્રત નાશ પામે
