________________
૪૮૦
શ્રી સવેગ રગશાળા ગ્રંથના ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર ચાથુ‘ વિમુખ બુદ્ધિવાળા, અતિ મેટા. આરભે કરવામાં તત્પર એવા અતિ પ્રસિદ્ધ તાપસ નામે શેઠ હતા. (૮૬૩૪) ઘરની મૂર્છાથી અતિ (ગઢિઓ=) આસક્ત તે મરીને પેાતાના જ ઘરમાં ભૂંડપણે ઉપયે। અને તેને ત્યાં પૂર્વજન્મનું સ્મરણ થયું'. (૮૬૩૫) અન્ય અવસરે તેના પુત્રે તેના જ (પુણ્ય) માટે મેટા આડંબરથી વાર્ષિક ક્રિયાના (મરણતિથિ ઉજવવાને) પ્રારભ કર્યાં (૮૬૩૬) અને સ્વજનાને, બ્રાહ્મણેાને, સંન્યાસીએ વગેરેને નિમત્ર્યા પછી તે નિમિત્તે રસેાઈ કરનારીએ માંસને પકાવ્યુ અને તેને બિલાડા વગેરેએ (હડ =) હરણ (નાશ) કયુ'' (૮૬૩૭) પછી ઘરના માલિકથી ડરેલી તેણીએ (અંતર =) ખીજું માંસ નહિ મળવાથી તે જ ભૂંડને હણ્યા અને તૂત પકાવ્યેા. (૮૬૩૮) ત્યાંથી મરેલા તે પુનઃ તે જ ઘરમાં સર્પ થયા અને રસાઈ કરનારીને દેખવાથી મરણના મહા ભયવશ આ ધ્યાન કરતાં તેને પૂર્વજન્મનુ' સ્મરણુ થયુ'. તે રસેાઈ કરનારી સ્ત્રીએ પણ ( ખેલા=) કાલાહલ કર્યાં (બૂમ મારી), લેકે એકઠા થયા અને તે સાપને હુણ્યા, (૮૬૩૯-૪૦) મરેલા તે સાપ પુનઃ પેાતાના પુત્રના જ પુત્રપણે જન્મ્યા અને પૂર્વજન્મનું સ્મરણુ કરીને આ રીતે વિચારવા લાગ્યા કે-(૮૬૪૧) હું નિજપુત્રને પિતા અને પુત્રવધૂને માતા કેમ કહીશ ? એથી સંકલ્પ કરીને તે મૌનથી રહેવા લાગ્યા. (૮૬૪ર)કાળે કરીને તે કુમારપણાને (યૌવનને) પામ્યા, (ત્યારે) ત્યાં આવેલા વિશિષ્ટ જ્ઞાની ધરથ નામના આચાય બહારના ઉદ્યાનમાં સમવસર્યાં (ઉતર્યાં) અને જ્ઞાનના પ્રકાશથી જેયુ' કે(અહી') કાણુ એધ પામશે ? તે પછી તેએએ તે મૌનવ્રુતીને જ (યેાગ્ય ) જાણ્યા, તેથી એ સાધુઓને તેના પૂભવેના સબધવાળી ગાથા શીખવાડીને બેધ કરવા માટે તેની પાસે માકલ્યા અને તેએએ જઇને નીચેની ગાથા કહી. (૮૬૪૩થી ૪૫)
k
તાવર ! ક્રિમિ(fr)ના મેળથ્થા પવિઞ જ્ઞાનિ' ધર્મ' । . મળિ સૂચરાગ, નાબો પુત્તરન્ન પુત્તો ત્તિ ॥” અર્થાત્-ઢે તાપસ ! આ મૌનવ્રતથી શું ? મરીને ભૂંડ, સ અને પુત્રના પુત્ર થયા છે, એમ જાણીને ધર્મને સ્વીકાર ! (૮૬૪૬)
પછી પેાતાના ભનું વૃત્તાન્ત સાંભળીને મેધ પામેલા તેણે તે જ ક્ષણે સૂરિજી પાસે જઇને શ્રી તીથ કરદેવનેા ધર્મ સ્વીકાર્યાં. (૮૬૪૭) આ વિષયમાં હવે વધુ કહેવાથી સયુ...! જો જીવ ધર્મીને કરશે નહિ, તેા સ'સારમાં આકરાં લાખા દુઃખને પામ્યા છે અને પામશે. (૮૬૪૮) એમ હે ક્ષપક ! મહા દુઃખના હેતુભૂત સ’સારના સદ્ભૂત પદાર્થોની ભાવનામાં તે રીતે ઉદ્યમ કર ! કે જેમ પ્રસ્તુત અને (આરાધનાને) લીલાથી (વિના કષ્ટ) સાધી શકે. (૮૬૪૯) (હવે) આ સંસાર વસ્તુએના અનિત્યપણુાથી અલભ્ય શરણવાળા ( અશરણ્ય ) છે, તે કારણે જ જીવાને એકલાપણુ છે, (૮૬૫૦) તેથી પ્રતિસમય વધતા સ ંવેગવાળા, તું મમતાને છેડીને, હૃદયમાં તત્ત્વને ધારણ કરીને એક ભાવનાને વિચાર ! (૮૬૫૧)