________________
શ્રી સવગરંગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ ઃ દ્વાર ચોથું નથી. (૮૭૦૯) આ કારણે જ હે ભદ્રક! દેહમાં દુઃખ નિચે મહા ફળરૂપ છે, એમ ચિંતવતા મુનિઓ શીત, તાપ, ભૂખ (વગેરે) વેદનાઓને સમ્યગ સહે છે. (૮૭૧૦) સુલસે કહ્યું કે-જે એમ છે, તે હે ભાઈ! હવે પણ તે મારા શરીરને તું (જાએહિs) પીડા કર, કે જેથી સુખી થાઉં. (૮૭૧૧) દેવે કહ્યું કે-ભાઈ! જીવરહિત તેને પીડવાથી શું ગુણ થાય ? તેથી હવે પૂર્વે કરેલા કર્મને વિશેષતયા સહન કર ! (૮૭૧૨) એમ દુઃખને અશક્ય પ્રતિકાર જાણીને તેને સમજાવીને દેવ સ્વર્ગમાં ગયે અને સુલસ ચિરકાળ નરકમાં રહ્યો. (૮૭૧૩) એમ ક્ષપક ! શરીર, ધન અને સ્વજનેને ભિન્ન સમજીને જીવદયામાં રક્ત તું ધર્મમાં જ ઉદ્યમી બન! (૮૭૧૪)
૬. અશુચિભાવના-(એમ) જે તત્વથી શરીરથી જીવનું અન્યત્વ (ભિન્નતા) છે, તે (વરૂપે) સિદ્ધ અવસ્થાવાળો જીવ દ્રવ્ય-ભાવથી પવિત્ર જ છે. (૮૭૧૫) અન્યથા શરીરથી (જીવ) જે ભિન્ન ન હોય, તે શરીરનું સદાય અશુચિપણું હેવાથી જીવને નિચે દ્રવ્ય અને ભાવથી શુચિપણું કોઈ રીતે ન જ થાય. (૮૭૧૬) પુનઃ તેનું શરીરનું) અશુચિપણું (આ પ્રમાણે છે.) પ્રથમ જ શુક્ર-શોણિતથી ઉત્પત્તિ થવાથી, નિરંતર (માતાના) અપવિત્ર રસના આસ્વાદન દ્વારા નિષ્પત્તિ (નિપજતું) હેવાથી, જરાયુના પડમાં ગાઢ વીંટાવાથી, નિમાર્ગે નિકળવાથી, દુર્ગધવાળા સ્તનનું દૂધ પીવાથી, (પિતાના) અત્યંત દુર્ગધપણાથી, સેકડો રગેની વ્યાકૂળતાથી, નિત્યમેવ વિષ્ટા અને મૂત્રના સંગ્રહથી અને નવ દ્વારમાંથી (સતત) ઝરતી અતિ ઉત્કટ બીભત્સ મલિનતાથી (શરીર અપવિત્ર છે.) (૮૭૧૭ થી ૧૯) અશુચિથી પૃષ્ટ (ભરેલા) ઘડાની જેમ (શરીરને) સમસ્ત તીર્થોનાં સુગંધી જળ વડે, ચાવજ જીવ સુધી (પાઠાંધવણે= ) ધોવા છતાં નિચે થેડી પણ શુદ્ધિને નહિ પામતા, એવા અશુચિમય પણ આ શરીરની (શુચિવાદવાતુલર), પવિત્રતાને પોકારતો જે ભટકે છે, તે શુચિ બ્રાહ્મણની જેમ અનર્થની પરંપરાને પામે છે. (૮૭૨૦-૨૧) તે આ પ્રમાણે
શરીરમાં પવિત્રતાની ભ્રમણ વિષે શૌચવાદી બ્રાહ્મણને પ્રબંધ-એક મોટા નગરમાં વેદ-પુરાણ વગેરે શાસ્ત્રમાં કુશળ બુદ્ધિવાળે, એક બ્રાહ્મણ શૌચવાદથી નગરના સર્વ લોકોને હસતા, કુશ (દર્ભ) વનસ્પતિ અને અક્ષતથી મિશ્ર પાણીથી ભરેલા તાંબાના પાત્રને હાથમાં લઈને, “આ સર્વ અપવિત્ર છે”—એમ માની નગરના માર્ગોમાં (અભેખિતેeતે જળને છાંટતે ભમે છે. (૮૭રર-ર૩) તેણે એકદા વિચાર્યું કેમારે વસતિવાળા પ્રદેશમાં રહેવું યોગ્ય નથી. નિચે અપવિત્ર મનુષ્યના સંગથી દુષિત અહી પવિત્રતા કયાંથી? (૮૭૨૪) તેથી સમુદ્રમાં મનુષ્યો વિનાના કેઈ દ્વીપમાં જઈને શેરડી વગેરેથી પ્રાણપષણ કરતો ત્યાં રહું ! (૮૭૨૫) એમ સંકલ્પ કરીને અન્ય બંદરે જતા વહાણ દ્વારા સમુદ્રને ઉલ્લંઘીને તે ઈલ્સ (શેરડીના) દ્વીપમાં (થકો ) રહ્યો.