________________
મિથ્યાત્વશલ્ય અને નંદમણિયારને પ્રબંધ
૫૧૩ કરતાં તેઓએ એ પ્રકારના કુવિકલપને (ગુરુને) સમ્યફ કહ્યો નહિ, તેથી ચિરકાળ જિનધર્મને કરીને પણ આપણને પ્રાપ્ત કરાવનારું કર્મ બાંધ્યું. (૨૪૨) પછી આયુષ્ય પૂર્ણ થતાં, તે પાંચેય સર્વાર્થસિદ્ધમાં દેવપણાની ઋદ્ધિને પામીને, તે પછી વજનાભ આ ભારતમાં નાભિના પુત્ર શ્રી કષભનામે (જિન) થયા, બાહુ પણ ચ્યવીને રૂપ વગેરેથી યુક્ત ઝષભને પહેલે પુત્ર ભરત નામે ચક્રી થયે અને સુબાહુ બાહુબલી નામે અતિ બલિષ્ઠ બીજે પુત્ર થયે. ૯૨૪૩-૪૪) બીજા પણ (પીઠ-મહાપીઠ) બંને તેની ઋષભની) બ્રાહ્મી અને સુંદરી નામે પુત્રીઓ થઈ. એમ પૂર્વે મેળવેલ (બાંધેલ) અને (નહિ આલેચવાથી) પુષ્ટ કરેલે માયાશલ્યનો દેશ એ અશુભકારી થયો ૨૪૫) એ પ્રમાણે હે પક! માયાશલ્યને તજીને સમ્યમ્ ઉદ્યમી તું દુર્ગતિમાં જવાના કારણભૂત મિથ્યાત્વશલ્યને પણ તજી દે! (૯૨૪૬)
- ૩. મિથ્યાત્વશલ્ય-મિથ્યાત્વને જ મિથ્યાદર્શનશલ્ય કહ્યું છે અને તે નિપુણ્યક જીવને મિથ્યાત્વમોહનીય કર્મને ઉદય થતાં ૧-બુદ્ધિના ભેદથી, ૨-કુતથિએના પરિચયથી તથા પ્રશંસાથી, અને ૩-અભિનિવેશથી (મિથ્યા આગ્રહથી)-એમ ત્રણ પ્રકારે પ્રગટે છે. (૯૨૪૭-૪૮) આ શલ્યને નહિ તજનારો દાનાદિ ધર્મોમાં રક્ત છતાં મલિન બુદ્ધિથી સમ્યક્ત્વને નાશ કરીને નંદમણિયાર નામના શેઠની જેમ દુર્ગતિમાં જાય છે. ૨૪૯) તે આ પ્રમાણે
મિથ્યાત્વશલ્ય વિષે નંદમણિયારને પ્રબંધ-આ જ જમ્બુદ્વીપમાં, ભરતવર્ષમાં રાજગૃહ નગરમાં, અતુલ બળવાળા શ્રી શ્રેણિક રાજાની ભુજારૂપી પરીઘથી રક્ષા કરાયેલે, કુબેરતુલ્ય ધનવાળે, લેકેને આનંદ આપનાર, રાજાને પણ પૂજનીય અને મણિયારાના વેપારીઓમાં મુખ્ય નદ નામને શેઠ હતા. (૯૨૫૦-૫૧) તે સુરાસુરથી સ્તુતિ કરાતા, જગબંધુ શ્રી વીરજિનને એકદા નગર બહાર ઉદ્યાનમાં પધારેલા સાંભળીને, પ્રગટેલા ભક્તિના સમૂહવાળ, ઘણા પુરુષેના પરિવારથી પરિવરેલે, પગે ચાલતા શીઘ વંદન માટે આવ્યું. (૨૩ર-પ૩) પછી મોટા ગૌરવથી ત્રણ પ્રદક્ષિણપૂર્વક શ્રી જિનેશ્વરને વાંકીને ધર્મશ્રવણ માટે પૃથ્વી ઉપર બેઠો. (૯૨૫૪) ત્યારે ત્રણ ભુવનના એક તિલક અને ધર્મના આવાસભૂત એવા શ્રી વિરપ્રભુએ જીવહિંસાની વિરતિવાળો, અસત્ય અને ચૌર્યકર્મથી સર્વથા મુક્ત, મૈથુનત્યાગની પ્રધાનતાવાળે અને પરિગ્રહરૂપી ગ્રહને વશ કરવામાં સમર્થ, એ સાધુ તથા ગૃહસ્થને ઉચિત (ગ્ય) સુંદર ધર્મને સમ્યક ઉપદે. (૯૨૫૫-૫૬) એને સાંભળીને શુભ બંધને પામેલા નંદમણિયાર શેઠે બારવ્રતથી સંપૂર્ણ ગૃહસ્થધર્મને સ્વીકાર્યો. (૯૫૭) અને પછી પિતાને સંસારથી તર્યાતુલ્ય માનતે તે પ્રભુને ઘણી ભક્તિથી વાંદીને વારંવાર સ્તુતિ કરવા લાગ્યો કે- (૨૫૮).
ભયંકર સંસારમાં પ્રગટતા મહાભયને નાશ કરનારા એવા નિર્મળ ભુજબળવાળા ! ક્રોધ અથવા કલિયુગની મલિનતાને હરણ કરવા માટે પાણીના પ્રવાહતુલ્ય અને ઘણા મોટા ૬૫
