________________
મહુસેન મુનિની કલ્યાણપર પરાનું શ્રી ગૌતમપ્રભુએ કહેલું રહસ્ય
૧૫૩
ધ્યા
કર્મના નાશ કરીને તે કયારે નિર્વાણને પામશે ? તે કહેા! (૯૬૩) પછી ત્રિભુવનરૂપી જીવનમાં પ્રસિદ્ધ યશવાળા એવા શ્રી વીરપ્રભુના પ્રથમ શિષ્ય શ્રી ગૌતમપ્રભુએ કહ્યુ` કેતમે એકાગ્ર મનથી સાંભળેા ! (૯૯૬૪) આરાધનામાં સમ્યક્ સ્થિર ચિત્તવાળા તે મહુસેન મુનિવર, ઇન્દ્રે કરેલી પ્રશ'સાથી કુપિત થએલા દેવે વિઘ્ન કરવા છતાં મેરુની જેમ નથી નિમેષ માત્ર પણ ચલિત થયા વિના કાળ કરીને સર્વા માં દેદ્દીપ્યમાન શરીરવાળા દેવ થયા છે. (૯૬૫-૬૬) આયુષ્ય ક્ષય થતાં ત્યાંથી ચવીને આ જ બુદ્વીપમાં જ્યાં નિરંતર તીથ’'કરા,ચક્રવતી એ અને વાસુદેવે ઉપજે છે,ત્યાં પૂર્વ વિદેહની વિજયમાં,ઈન્દ્રપુરી જેવી મને હર એવી અપરાજિતા નગરીમાં, વૈરીસમૂહને જીતવાથી ફેલાએલી કીતિવાળા, કીર્તિ ધર રાજાની સુખથી ચ`દ્રના ખિમ્મની તુલના કરનારી, (મિમ્મ=) ટી'ડેારા જેવા (રક્ત) હેાઠવાળી વિજયસેના નામની રાણી,તેના ગર્ભમાં ચિરકાળથી ઊગેલા (તેજસ્વી), મુખમાં પેસતા પૂર્ણ ચંદ્રના સ્વપ્રથી સૂચિત તે મહાત્મા પુત્રપણે ઉત્પન્ન થશે (૯૯૬૭ થી ૭૦) અને નવ માસ ઉપરાન્ત સાડા સાત-રાત્રિ-દિવસે ગયા પછી ઉત્તમ નક્ષત્ર, તિથિ અને યાગમાં (સારા મુહૂરો") તેના જન્મ થશે. (૯૯૭૧) અત્યંત પુણ્યના પ્રક થી આકર્ષિત મનવાળા દેવા તેના જન્મસમયે પાસે આવીને સ દિશાઓના વિસ્તારને અત્યંત શાન્ત રજવાળેા (નિમ ળ) તથા પવનને મંદ મટ્ઠ વાતા કરીને અને ચારેય બાજુ લેાકને ક્રીડા કરતા કરીને, નગરીમાં (કુંભગ્ગસા=) કુ'ભજાતિનાં (અથવા કુંભ જેટલાં) (?) શ્રેષ્ઠ રત્નેને વરસાવશે. (૯૭૨-૭૩) પછી (મજંગલમુહલ=) ધવલમ ગળને ગાતી એકઠી થએલી હજારો વારાંગનાએથી મનેાહર, તથા મણિના મને હર અલ’કારેાથી શે।ભતા સ` નાગરીકેાવાળું,નાગરિકાએ કરેલા ઘણા ધનના દાનથી પ્રસન્ન યાચકેાવાળું, યાચકેાથી ગવાતા પ્રગટ ગુણ્ણાના વિસ્તારવાળું, ગુણવિસ્તારના શ્રવણુથી (રભસ=) હર્ષ –ઉત્સુકતાથી આવેલા સામંતાના સમૂહને પ્રસન્ન કરતું, એવુ ઋદ્ધિના માટા સમૂહની વપન (વધામણાં) થશે. (૯૯૭૪ થી ૭૬) પછી ઉચિત સમયે માતાપિતા રત્નાના સમૂહના વરસાદ થવાથી, યથાર્થ એવું તેનું ‘ રત્નાકર ’ નામ સ્થાપન કરશે. (૯૯૭૭) ક્રમશઃ ખાલ્યકાળ વ્યતીત થતાં સમગ્ર શાસ્ત્ર-અને જાણુ, કેટલાક સમાન વયવાળા અને પવિત્ર વૈષવાળા વિદ્વાન ઉત્તમ મિત્રાથી પરિવરેલા, પ્રકૃતિએ જ વિષયના સ'ગથી પરાઙમુખ, સ’સાર પ્રત્યે વિરાગી અને મનેાહર વનપ્રદેશમાં લીલાપૂર્વક કરતા તે રત્નાકર, એક પ્રસંગે નગરની નજીક રહેલા પર્વતની ઝાડીમાં, વિશાળ શિલા ઉપર અણુસણુ સ્વીકારેલા અને પાસે બેઠેલા મુનિવરે જેએને સપૂણ' આદરથી હિતશિક્ષા આપી રહ્યા છે, તેવા વિવિધ તપથી કૃશ શરીરવાળા દમઘાષ નામના મહામુનિને જોશે. (૯૯૭૮ થી ૮૧) તેઓને જોઇને કાંય મેં પશુ આવી અવસ્થાને સ્વયમેવ અનુભવી છે.’એમ ચિ'તન કરતાં, તેને તુર્ત જાતિસ્મરણજ્ઞાન પ્રગટ થશે અને તેના પ્રભાવે પૂભવે અભ્યસ્ત સકળ આરાધનાવિધિના સ્મરણવાળા બુદ્ધિરૂપ નેત્રાથી તે ગૃહવાસને પાશરૂપ, વિષયાને વિષયતુલ્ય, ધનને પણ નાશવ'ત અને સ્નેહીજનના સુખને દુ:ખતુલ્ય જોતા, સવરતિને સ્વીકારવાની ઈચ્છાવાળેા છતાં માતા-પિતાના આદેશથી લગ્નથી વિમુખ (કુમાર રૂપે) પણ કેટલાક વર્ષો ઘરમાં રહેશે. (૯૯૮૨ થી ૮૫) (અને ધાર્મિક જીવનને જીવતા તે કેવા શ્રી
'
90
