________________
શ્રી સ’વેગર‘ગશાળા ગ્રંથના ગુજરાતી અનુવાદ : હાર ચાયું
એમ સાંભળીને પરમ હર્ષોંથી પ્રગટેલા શમાંચવાળા રાષિ` મહુસેન મુનિ પગમાં નમીને, મસ્તકે કરકમળને જોડીને, ‘ હે ભગવ ́ત ! હવેથી તમે જે આજ્ઞા કરી તે કરીશ ! ’ –એમ પ્રતિજ્ઞા કરીને ત્યાંથી નીકળ્યા. (૯૮૬૭-૬૮) પછી પૂર્વોક્ત દુષ્કર તપશ્ચર્યાને સવિશેષ કરવાથી દુČળ શરીરવાળા બનેલા પણ તે પૂર્વ વિસ્તારથી કહેલા વિધિથી સમ્યગ્પણે દ્રવ્ય-ભાવસ‘લેખનાને કરીને, ત્યાજ્ય ભાવાના પક્ષ છેાડીને, સવ ઉપાદેય વસ્તુના પક્ષમાં લીન બનેલા પાતે કેટલેક કાળ નિઃસગપણે ( એકાકી ) વિચર્યાં. પછી માંસ, રુધિર વગેરે ( પેાતાના ) શરીરની ધાતુઓના અતિ અપચય (ઘટાડા) અને ગાત્રોની નિખળતાને જોઇને વિચારવા લાગ્યા કે-આજ સુધી મે' મારા ધર્માંચાયે કહેલી વિસ્તૃત આરાધનાને અનુસરીને સઘળાંય ધર્માંકાર્યામાં ઉદ્યમ કર્યાં, ભવ્ય જીવેાને સર્વ પ્રયત્નથી મેાક્ષમાગે જોયા, સૂત્ર-માઁના ચિંતનથી આત્માને પણ સમ્યક્ ભાવિત કર્યાં અને ખીજી પ્રવૃત્તિ છાડીને મળને ગેપળ્યા વિના માટલે કાળ માળ, ગ્લાન વગેરે સાધુનાં કાર્યોંમાં પ્રવૃત્તિ ( વૈયાવચ્ચ ) કરી. (૯૮૬૯ થી ૭૪) હવે ક્ષીણ થએલા નેત્રના તેજવાળા, વચન એલવામાં પણ અસમર્થ અને શરીરની અત્યંત કુશતાથી ચાલવામાં પણુ અશક્ત, એવા મારે સુકૃત્યની આરાધના વિનાના આ નિષ્ફળ જીવિતથી શું ? કારણ કે મુખ્યતયા ધ મેળવાય તેવા શુભ જીવનને (જ્ઞાનીએ ) પ્રશ'સે છે. (૯૮૭૫-૭૬) માટે ધર્માચાય ને પૂછીને અને નિયંત્રણાની વિધિના જાણુ એવા સ્થવિરેને ધર્માંસહાયક બનાવીને પૂર્વ કહેલા વિધિપૂર્વક, જીવવિરાધના રહિત પ્રદેશમાં, શીલાતળને પ્રમાને ભક્તપરિજ્ઞા ( આહારત્યાગ) દ્વારા દેહનેા ત્યાગ કરવા જોઇએ. (૯૮૭૭-૭૮) એમ વિચારીને તે મહાત્મા ધીમી ધીમી ચાલથી શ્રી ગણધરભગવંત પાસે જઈને તેએને પ્રભુમીને કહેવા લાગ્યા કે–(૯૮૭૯) હે ભગવંત! મેં યાવત્ હાડ–ચામ શેષ રહે ત્યાં સુધી યથાશક્તિ છ, અમ વગેરે દુષ્કર તપ વડે આત્માની સ`લેખના કરી. હવે હુ' પુણ્યકાર્યŕમાં અલ્પ માત્ર પણ શક્તિમાન નથી, તેથી હે ભગવંત! હવે તમારી અનુમતિપૂર્વક ગીતાથ સ્થવિરાની નિશ્રામાં એકાન્ત પ્રદેશમાં અનશન કરવાને ઈચ્છુ છુ', કારણ કે-હવે મારી માત્ર આટલી પ્રાર્થના (અભિલાષા) છે. (૯૮૮૦ થી ૯૮૮૨) પછી ભગવાન શ્રી ગૌતમે નિર્મળ કેવળજ્ઞાનરૂપ નેત્રદ્વારા તેની પ્રસ્તુત વિષયની ( અનશનની ) સાધનાને ભાવિ નિવિઘ્ન જાણીને કહ્યું કે હે મહાયશ ! એમ કરેા અને શીઘ્ર નિસ્તારપારક ( સ’સારથી પાર પામનારા) થાએ! ” એમ મહુસેનને અનુમતિ આપી અને સ્થવિરાને આ પ્રમાણે કહ્યું કે-(૯૮૮૩-૮૪) હે મહાનુભાવે ! આ અનશન કર વામાં દૃઢ ઉજમાળ થએલાને, અસહાયને સહાય આપવામાં તત્પર એવા તમે (સહાય કરે), એકાગ્ર મન વડે સમયેાચિત સ` કાર્યાને કરીને, પાસે રહીને, આદરપૂર્વક (તેની) નિર્યામણા કરે। (તારા) ! (૯૮૮૫-૮૬) પછી હર્ષોંથી પૂર્ણ પ્રગટેલા મેાટા રોમાંચવાળા તેએ સઘળાય પેાતાને ભક્તિથી અત્યન્ત કૃતાર્થ માનતા, શ્રી ઇન્દ્રભૂતિની આજ્ઞાને
૪૮
