________________
૪૫
ધર્માંપદેશક ગુરુનું સ્વરૂપ
ગુણાને તજતે ( અંતે ) સઘળાય વ્યવહારને (પણ ) તજે. (૮૯૦૬) સુસ્થિર ગુણવાળાનું ( સંવેગીનુ') વચન ઘી-મધથી સિ'ચેલા અગ્નિની જેમ શાલે છે, (જ્યારે ) ગુગ્રુહીનનુ (વચન) તૈલરહિત દીપકની જેમ શૈાભતુ નથી. (૮૯૦૭) ૩, અન્યને સંવેગજનકઆચારમાં વંતે ( સદાચારી) આચારની પ્રરૂપણામાં (અશકિત=) નિઃશંકપણે ખેલી શકે, આચારભ્રષ્ટ ચારિત્રની શુદ્ધ દેશના આપે, એવા એકાન્ત નથી. (વિકલ્પ સમજવે.) (૮૯૦૮) લાા ભવે મળેલા શ્રી જિનવચનને ભાવથી તજતાં જેને દુઃખ ન થયું, તેને ગીન્ન દુઃખી થતાં દુ:ખ (કેમ થાય ?) ન થાય. (૮૯૦૯) જે યથાશકય (આરાધનામાં) ઉદ્યમ કરતા ( હાય તે ખીજાને ) સંવેગ પ્રગટાવે. ૪, મધ્યસ્થ, ૫. કૃતકરણ (દૃઢ અભ્યાસી) અને ૬. ગ્રાહણાકુશળ ( સમજાવવામાં ચતુર )–એ ત્રણેય સામે આવેલા અથીને (શ્રેાતાને) અનુગ્રહ કરે. ૭. પરાપકારમાં રક્ત-ગ્લાનિ પામ્યા વિના ‘વાર’વાર વાચના આપવી ’ વગેરે દ્વારા શિષ્યાને સૂત્ર-અર્થ અતિ સ્થિર-પરિચિત ( દૃઢ ) કરાવે. (૮૯૧૦૧૧) ૮. દૃઢપ્રતિજ્ઞાવાળા-(મિયાણ=) અલ્પ જ્ઞાનવાળાએની સમક્ષ અપવાદને ન આચરે અને ૯. અનુવ્રત -ઘણા પ્રકારના (ભિન્ન ભિન્ન ક્ષયેાપશમવાળા ) શિષ્યાને યથાયેાગ્ય (ઉપદેશાદિ દ્વારા) સન્માર્ગે ચઢાવે. (૮૯૧૨) ૧૦. મતિમાનૢ-નિયમા સધળા ઉત્સગ –અપવાદેશના વિષયને અને વિવિધ મતાની દેશનાને ચેાગ્ય પરિણત, અપરિત કે અતિપરિણત, વગેરે શિષ્યાને જાણે. (૮૯૧૩) ( એ રીતે ઉપદેશકની ચેાગ્યતા જાણવી.) વળી જે પૃથ્વીની જેમ સ સહન કરનારા, મેરુની જેમ અચળ-ધમ માં સ્થિર અને ચંદ્રની જેમ સૌમ્ય લેશ્યાવાળા હાય, તે ધર્મગુરુને (જ્ઞાનીઓ) પ્રશસે છે. (૮૯૧૪) દેશ-કાળના જાણુ, વિવિધ હેતુઓને તથા કારણેાના પ્રકારનેા જાણુ અને સંગ્રહ તથા ઉપગ્રહ ( સહાય) કરવામાં જે કુશળ, તે ધમ ગુરુને (જ્ઞાનીએ ) પ્રશ'સે છે. (૮૯૧૫) લૌકિક, વૈશ્વિક અને લેાકેાત્તર, એવાં અન્યાન્ય શાસ્ત્રોમાં જે લખ્ખા (સ્વયં રહસ્યના જાણુ ) હેાય, તથા ગૃહિતાથ ( બીજાને પૂછીને અર્થ નિણુ ય કરનાર) હાય, તે ધર્મ ગુરુને (જ્ઞાનીઓ) પ્રશસે છે. (૮૯૧૬) ઘણા ભવેામાં (પરિભ્રમણ કરતા ) છત્ર તે તે ક્રિયાઓમાં, કળાઓમાં અને અન્ય ધર્માચરણામાં (તે તે વિષયના જાણુ એવા ) હજારા ધમ ગુરુઓને મેળવે છે, પણ શ્રી જિનકથિત એવા નિગ્રન્થ પ્રવચનમાં (જૈનશાસનમાં) સ'સારથી મુક્ત થવાના માર્ગને જણાવનારા એવા જે ધર્યું. ગુરુ, તે અહી દુર્લભ છે. (૮૯૧૭-૧૮) જેમ એક દીપકથી સા દીપકે થાય અને દીપક પ્રતિપ્રદેશને પ્રકાશે, તેમ દીપક સમાન ધર્મગુરુ પેાતાને અને પરને પ્રકાશ કરે છે. (૮૯૧૯) ધર્મના સમ્યગ્ જાણુ, ધર્મપરાયણ, ધર્મ ને કરનારા અને જીવાને ધમ શાસ્ત્રના અને જણાવનારા, તે સુગુરુ કહેવાય છે, (૮૯૨૦) ચાણાકયનીતિ, પ'ચત'ત્ર અને કામદક નામનું નીતિશાસ્ત્ર, વગેરે રાજ્યનીતિઓનું વ્યાખ્યાન કરનાર ( એવા ગુરુ ) નિશ્ર્ચ જીવાને (અણુંક પએ=) હિત કરનાર નથી. (૮૯૨૧) તથા (અન્ઘક’ડે=) પદાર્થાના ભાવિ સાંધા-મેધાપણાને જણાવનાર અકાડ નામે ગ્રંથ વગેરે યાતિષનેા, તથા મનુષ્યઘેાડા-હાથી(વગેરે)ના વૈદ્યક શાસ્ત્રને અને ધનુર્વેદ તથા ધાતુવંદના, વગેરે ઉપદેશ (સાવવ
