________________
૪૦
શ્રી સંગરંગશાળા પંથનો ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર જેવું નથી. (૮૮૨૦) તથા સત્ય પરીક્ષાને નહિ જાણવાથી ચિંતામણિને ફેંકી દેનારા મૂઢપુરુ
ની જેમ મૂઢ માણસે મુશીબતે મળેલા ઉત્તમ બેધિને પણ તૂર્ત તજી દે છે (૮૮૨૧) અને અન્ય વ્યાપારીઓને રન્ને દઈ દીધા પછી વ્યાપારીને પુત્ર જેમ (પુનઃ તે રન્નેને) પામે નહિ, તેમ બેધિથી ભ્રષ્ટ થએલા પુનઃ શોધવા છતાં તેને પામી શકતા નથી. (૮૮૨૨) તે આ પ્રમાણે
૩ બધિદુર્લભતા વિષે વણિપુત્રને પ્રબંધ-મોટા ધનાઢયાથી પૂર્ણ ભરેલા એક મોટા નગરમાં કળાઓમાં કુશળ, ઉત્તમ, પ્રશાન્ત વેષધારી, શિવદત્ત નામે શેઠ રહે છે. (૮૮ર૩) તેને જવર, ભૂત, પિશાચ અને શાકિની વગેરેના ઉપદ્રવને નાશ કરનારાં, પ્રગટ પ્રભાવથી શોભતાં વિવિધ રને છે. (૮૮૨૪) તે રત્નને તે પ્રાણની જેમ અથવા મોટા નિધાનની જેમ સદા સાચવે છે, પોતાના પુત્ર વગેરેને પણ જેમ-તેમ દેખાડતો નથી. (૮૮૨૫) એકદા તે નગરમાં એક ઉત્સવમાં જેને જેટલી કેડી ધન હતું, તે ધનાઢયે તેટલી ચંદ્રતુલ્ય ઉજજવળ ધ્વજાઓ (કેટિધ્વજો) પિતાપિતાની હવેલીની ઉપર ચઢાવી. તેને જોઈને તે શેઠને પુત્રોએ કહ્યું કે- (૮૮૨૬-૨૭) “હે તાત : રત્નને વેચી શે! ધન (રેકર્ડ) કરો ! આ રત્નનું શું કામ છે?કેટિધ્વજાએથી આપણું ઘર પણ શોભાને પામો !” (૮૮૨૮) તેથી રુટ થએલા શેઠે કહ્યું કે-અરે! મારી આગળ ફરી એવું (કદાપિ) બેલશો નહિ! કઈ રીતે પણ હું એ રત્નને વેચીશ નહિ. (૮૮૨૯) પછી એ રીતે પિતાનો નિશ્ચય જાણીને પુત્રોએ મૌન કર્યું અને વિશ્વસ્ત મનવાળો શેડ પણ (એકદા) કાર્યવશ અન્ય ગામે ગયે. (૮૮૩૦) ત્યારે એકાન્ત (પિતાની ગેરહાજરી) જાણીને અન્ય પ્રજનેને (પરિણામ) વિચાર નહિ કરતા પુત્રોએ દર દિશાઓથી આવેલા વ્યાપારીઓને તે રને વેચી દીધાં. (૮૮૩૧) પછી તેના વેચાણથી ઉપજેલી ધનની ઘણું ક્રોડ જેટલી સંખ્યા તેટલા શંખ જેવા ઉજજવળ ધ્વજ પટને ઘર ઉપર ચઢાવ્યા. (૮૮૩૨) પછી કેટલાક કાળે શેઠ આવ્યા અને ઘરને જોઈને સહસા વિસ્મય પામીને પુત્રોને પૂછયું કે-આ શું છે? (૮૮૩૩) તેઓએ સર્વ વૃત્તાન્ત કહ્યો, તેથી અતિ ગાઢ રેષવાળા (શેઠે) ઘણું કઠેર શબ્દોથી ચિરકાળ તેઓને તિરસ્કાય (૮૮૩૪) અને તે રત્નને લઈને મારા ઘરમાં આવશે, એમ કહીને જોરથી ગળે પકડીને પિતાના ઘરમાંથી કાઢી મૂકયા. (૮૮૩૫) પછી તે બિચારા ઘણે કાળ સુધી ભમવા છતાં, દૂર દિશાઓમાં પહેલા તે વ્યાપારીઓની પાસેથી નિચે પિતાનાં રત્નને પુનઃ કેવી રીતે મેળવે? (૮૮૩૬) અથવા કઈ રીતે દેવ વગેરેની સહાયથી તેઓ તે રન્નેને તે મેળવે, પણ નાશ પામેલી અત્યંત દુર્લભધિ તે (પુન:) પ્રાપ્ત ન થાય. (૮૮૩૭)
વળી જ્યારે આ લેક-પરલેકમાં સુખને પામવાનું હોય છે, ત્યારે જ શ્રી જિનકથિત ધર્મને ભાવથી સ્વીકાર થાય છે. (૮૮૩૮) જેમ જેમ દો ઘટે અને જેમ જેમ વિષયોમાં વૈરાગ્ય પ્રગટે, તેમ તેમ જાણવું કે બાધિલાભ નજીક છે. (૮૮૩૯) દુર્ગમ એવી ભવ
