________________
૪૧૮
શ્રી સંગરંગશાળા ગ્રંથો ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર એવું શકાય, કે જે તેના વિષયભૂત વસ્તુઓમાં કઈ પણ શ્રેષ્ઠતા હોય! જે શ્રેષ્ઠતા નથી, તે એને કરવાથી શું ? (૭૫૧૦) સંસારમાં ઉત્પન્ન થતી વસ્તુઓ, કે જે ક્ષણે ક્ષણે નાશવંત છે, સ્વભાવે જ અસાર છે અને સ્વભાવે જ તુચ્છ છે, તે તેમાં કયી ભલાઈ કહેવી ? (૭૫૧૧) (કારણ કે-) કાયા હાથીના કાન જેવી ચંચળ છે, રૂપ પણ ક્ષણવિનશ્વરસ્વરૂપ છે, યૌવન પણ પરિમિત (કાળનું) છે, લાવણ્ય પરિણામે વૈવણ્યને (કુરૂપતાને) દેનાર છે. (૭૫૧૨) સૌભાગ્ય પણ નિચે નાશ પામે છે, ઈન્દ્રિયે પણ વિકલતાને પામે છે, સરસવ જેટલું પણ સુખ મેરુ પર્વત જેટલા આકરાં દુઃખના સમૂહથી ઘેરાએલું છે, બળ ચપળતાને પામે (નષ્ટ થાય) છે, આ જીવન પણ જળકલેલ જેવું ક્ષણિક છે, પ્રેમ સ્વપ્નતુલ્ય (મિથ્યા) છે અને લક્ષ્મીઓ બધી છાયા જેવી છે, (૭૫૧૩-૧૪)ભેગો ઈન્દ્રધનુષ્ય જેવા ચપળ છે, સઘળાય સગો અગ્નિની શિખાતુલ્ય છે અને બીજી પણ કેઈપણ વસ્તુ તેવી નથી, કે જે સ્વભાવે શાશ્વત હોય! (૭૫૧૫) એ રીતે સઘળી પણ સંસારજન્ય વસ્તુઓમાં સુખને માટે કરાતે પ્રતિબંધ હે સુંદર ! અંતે દુઃખરૂપ બનશે. (૭૫૧૬) વળી તું નિચે સ્વજનની સાથે જન્મ્યો નથી અને તેઓની સાથે મર્યો (મરનારો) પણ નથી. તો હે સુંદર! તેઓની સાથે પણ પ્રતિબંધ કરવાથી સયું. (૭૫૧૭) સંસારસમુદ્રમાં જીવો કર્મરૂપી મેટાં મેજાઓના વેગથી આમતેમ ભટકતા સગ-વિયોગોને પામે છે, તો કોણ કોને સ્વજન છે? (૭૫૧૮) વારંવાર જન્મ-મરણરૂપ આ સંસારમાં ચિરકાળથી ભમતે કોઈ તે જીવ નથી, કે જે પરસ્પર અનેક વાર સ્વજન ન થયો હોય! (૭૫૧૯) જેને છોડીને જવાનું છે, તે વસ્તુ (અ૫ણિજજંગ) આત્મીય (પિતાની) કેમ બને? એમ વિચારીને જ્ઞાની શરીરમાં પણ પ્રતિબંધને તજે છે. (૭૫૦) વિવિધ ઉપચાર (સેવા) કરવા દ્વારા ચિરકાળથી સાચવેલું શરીર પણ જે અંતે વિકારને દેખાડે છે (નાશ પામે છે), તે શેષ પદાર્થોમાં શી આશા? (૭૫૨૧) પ્રતિબંધ બુદ્ધિને હરનાર છે, અત્યંત આકરૂં બંધન છે અને સંસારને (સર્વ દોષને) સમૂહ છે; તેથી હે ધીર! પ્રતિબંધને છેડ! (૭૫૨) પુનઃ હે મહાયશ! જે તે સર્વથા એને છોડવા શક્તિમાન ન હોય, તે અતિ પ્રશસ્ત વસ્તુને વિષે પ્રતિબંધને કર! કારણ કે-તીર્થકરમાં પ્રતિબંધ અને સુવિહિત મુનિજનમાં પ્રતિબંધ, એ આજે (વર્તમાનમાં ) સરાગસંયમવાળા મુનિઓને નિચે પ્રશરત છે. (૭૫૨૩-૨૪) અથવા શિવસુખસાધક ગુણની સાધનામાં હેતુભૂત એવા દ્રવ્યોમાં પણ, શિવસાધક ગુણેની સાધનામાં અનુકૂળ એવા ક્ષેત્રમાં પણ, શિવસાધક ગુણેની સાધનાના અવસરરૂપ કાળમાં પણ અને શિવસાધક ગુણરૂપ ભાવમાં પણ પ્રતિબંધને કર! (૭૫૨૫-૨૬) (તત્ત્વથી તો) આ પ્રશસ્ત પદાર્થો વિષે પ્રતિબંધ કરવો, તેને પણ કેવળજ્ઞાન રૂપી સૂર્યના પ્રકાશને અત્યંત રેકનાર કહ્યો છે. (૭૫૨૭) એથી જ જગદ્ગુરુ શ્રી વિરપ્રભુ વિષે પણ પ્રતિબંધથી બંધાયેલા શ્રી ગૌતમ ચિરકાળ ઉત્તમ ચારિત્રને પાળનારા છતાં કેવલને ન પામ્યા. (૭૫૨૮) એમ જો દેવાનુપ્રિય! આ સંસારમાં જે શુભ
