________________
૪૦૨
શ્રી સંવેગરંગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર ચોથું જીવને (મજિજઆ= ) શીખંડ વગેરેનું પાન કરાવવા તુલ્ય છે. (૭૨૨૪) જે વિષયોથી કઈ પણ ગુણ (થતો) હોત, તો નિચે શ્રી જિનેશ્વર, ચક્રવતીઓ અને બળદે તે રીતે વિષયસુખને સર્વથા તજીને ધર્મરૂપી આરામમાં રમત નહિ ! (૭૨૨૫) તેથી હે દેવાનુપ્રિય ! તું એ રીતે પ્રયત્નપૂર્વક વિચારીને વિષયના અલ્પ માત્ર સુખને તજી દે અને પ્રશમના અપરિમિત સુખને ભેગવ ! (૭૨૨૬) કારણ કે-પ્રશમનું સુખ કલેશ (કચ્છ) વિના સાધ્ય (અથવા અકલેશનું કારણ), લજજા નહિ પમાડનારું, પરિણામે સુંદર અને આ વિષયસુખ કરતાં અનંતાનંત ગુણિત છે. (૭૨૨૭) તેથી અત્યંત કૃતાર્થ, આ પ્રશમમાં જ ગાઢ રાગી મનવાળા, ધીર અને નિત્ય પરમાર્થના સાધક, તે સાધુઓ જ ધન્ય છે, કે જેઓએ સંસારને સતત મરણના રણરણાટથી (સંતાપથી) ભયંકર જાણીને, વિષ જેવા વિષમ વિષયસુખને અત્યંત તર્યું છે. (૭૨૨૮-૨૯) વિષયની આશાથી બદ્ધ ચિત્તવાળા (જી) વિષયસુખને પામ્યા વિના પણ કંડરિકની જેમ નિયમ ઘેર સંસારમાં ભટકે છે. (૭ર૩૦) તે આ પ્રમાણે
વિષયેચ્છાની ભયંકરતાં વિષે કંડરીકને પ્રબંધ-પુંડરીકિ નગરીમાં પ્રચંડ ભુજાદંડથી શત્રુઓને પરાભવ કરનાર (છતાં) શ્રી જિનેશ્વરના ધર્મમાં એક દઢરાગી પુંડરીક નામે રાજા હતે. (૭૨૩૧) તે મહાત્મા સદ્ગુરુ સમીપે રાજ્યલક્ષમીને વિજળીના ચમકારા જેવી નાશવંત, જીવનને પણ સખ્ત પવનથી અથડાયેલી દીપકની
તિ જેવું અતિ ચપળ અને વિષયસુખને પણ કિપાક ફળની જેમ અંતે સવિશેષ દુઃખદાયી જાણીને, પ્રતિબંધ પામેલે, પ્રવ્રજ્યા કરવાની ઈચ્છાવાળો, અતિ સ્નેહાળ કંડરીક . નામના પોતાના નાના ભાઈને બોલાવીને કહેવા લાગ્યા કે-હે ભાઈ! તું અહીં હાલ રાજ્યલક્ષમીને ભગવ! ભવવાસથી વિરાગી હું હવે પ્રવજ્યાને સ્વીકારીશ. (૭૨૩૨ થી ૩૫) કંડરીકે કહ્યું કે-મહાભાગ! દુર્ગતિનું મૂળ હોવાથી જે તે રાજ્યને છોડીને પ્રત્રજ્યાને સ્વીકારવા ઈચ્છે છે, તો મારે પણ રાજ્યથી શું ? સર્વથા રાગમુક્ત હું ગુરુના ચરણકમળમાં અત્યારે જ શ્રી ભાગવતી દીક્ષાને સ્વીકારીશ. (૭૨૩૬-૩૭) પછી રાજાએ ઘણા પ્રકારના હેતુઓ (યુક્તિઓ) દ્વારા સખ્ત રોક (સમજાવ્ય), છતાં અત્યંત ચંચળતાથી તે આચાર્ય મહારાજ પાસે દીક્ષિત થયે (૭૨૩૮) પછી ગુરૂકુળવાસમાં રહેલે, પુર-આકર વગેરેમાં વિચરતો અને અનુચિત આહારને કારણે શરીરે બીમાર થએલે તે ચિરકાળે પુંડરીકિણ નગરીમાં જ્યારે આવ્યા ત્યારે પુંડરીક રાજાએ વૈદ્યનાં ઔષધે કરવા દ્વારા તેની સેવા કરી. (૭૨૩૯-૪૦) તેથી તે સ્વસ્થ શરીરવાળે થયે, તૌ પણ રસની લાલચથી બીજે વિચારવામાં અનુત્સાહી બનેલા તેને રાજાએ આ પ્રમાણે ઉત્સાહિત કર્યો. (૭૨૪૧) હે મહાયશ! તમે ધન્ય છે, કે જે તપથી શેષેલા શરીરવાળા છતાં વૈરાગી દ્રવ્ય (ક્ષેત્ર) વગેરેમાં નિચે થડા પણ રાગને કરતા નથી. (૭૨૪૨) તમે જ અમારા કુળરૂપી આકાશમાં પૂર્ણિમાના પૂર્ણચંદ્ર છે, કે જેની ઉત્તમ ચારિત્રની પ્રજાના વિસ્તારથી વિશ્વ
