________________
૭૪
શ્રી સવેગર ગશાળા ગ્રંથના ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર ચાથું
હાર્ટને કરડતી, સ્વભાવથી જ કાળા મુખને વિશેષ કાળુ' કરતી અને સ્પષ્ટ અક્ષરેથી મ મદ કઈ ખેલતી, તૂ હાથથી કકણાને ઉતારીને પરણી ન હેાય તેમ તે મુકુદ મંદિરમાંથી નીકળી ગઇ. (૬૭૧૧-૧૨) પછી હૈયામાં ફેલાએલા હાસ્યવાળા ધનરક્ષિત તેને કહ્યું કે-હે મિત્ર! આટલું થવા છતાં તું (કેમ) ક'ઈ ઉત્તરને કરતો ( ખેલતો ) નથી ? (અથવા પાઠાંતર બાલ હવે પછી હુ` શુ` કરુ' ?) ( ૬૭૧૩) તેથી પરમ સંતાપને ધારણ કરતા તેણે સરળતાથી કહ્યું કે-ભાઈ ! હજી પણ શુ ખેલવા જેવું છે ? (૬૭૧૪) તું તારા ઘેર જા, (કારણ કે–) રાક્ષસી જેવી પણ તેણીએ આ પ્રમાણે જેનો પરાભવ કર્યાં, તેમાં મારે હવે જીવવાથી શું? (૬૭૧૫) ધનરક્ષિતે કહ્યું કે-પુરુષના ગુણુ-દેખના જ્ઞાનથી રહિત સ્ત્રીઓ પ્રત્યે મિથ્યા શાકથી સયુ (૬૭૧૬) પછી મુશીબતે ઘેર લાવ્યેા, , પણ રાત્રે નીકળીને તેણે તાપસ મુનિની પાસે દીક્ષા લીધી. (૬૭૧૭) તે અજ્ઞાનતપ કરીને મરેલા દેવપણાને પામ્યા. તે આ વસુદેવ નામે સુંદર રૂપવાળા ધનપતિનો પુત્ર થયા (૬૭૧૮) અને રૂપમદથી અત્યંત ઉન્મત્ત મનવાળા ધનરક્ષિત પણ પરલેાકનાં કાર્યાને (આલેાચના) કર્યા વિના મરીને ચિરકાળ તિય ચ વગેરે ગતિમાં ભમીને, રૂપમથી પ્રગટેલા દેષથી આવાં સવ હીન ( વિકલ ) અંગેા અને લાવણ્યવાળા આ સ્કંદ નામે ઉત્પન્ન થયા. (૬૭૧૯-૨૦) તેથી જે તમે પહેલાં પરમાને પૂછયે, તે આ છે. એમ આને સાંભળીને જે ઉચિત હાય તેને આચરે ! (૬૭૨૧) એમ સાંભળીને ત્યાં ઘણા જીવા પ્રતિબંધ પામ્યા અને તે બંને ધનપતિના પુત્રો પ્રત્રજ્યા સ્વીકારીને મુક્તિને પામ્યા. (૬૭૨૨) એમ રૂપમદથી પ્રગટેલા દેખને અને તેના ત્યાગથી થતા ગુણને જાણીને હું ક્ષપક ! તુ લેશ પણ તેને કરીશ નહિ. (૬૭૨૩) એમ મેં આ ત્રીજુ રૂપમસ્થાનને કઈક જણાવ્યું. હવે ચાથા ખળમદથાનને સક્ષેપથી કહુ છું. (૬૭૨૪)
રૂપ
૪. અનુશાસ્તિના બીજા આઠ મદદ્વારમાં ચેાથી બળમદ-અનિયત પણાથી ક્ષણ વધે અને ક્ષણુ ઘટે, એવું જીવેનું શરીરખળ (અનિત્ય) હેતે છતે કચે। બુદ્ધિ માન્ તેનો મદ કરે ? (૬૭૨૫) તથા પુરુષ પહેલાં ખળવાન અને સપૂ`ગાલ અને લમણાાળા થઇને ભય, રાગ તથા શાકને વશ જ્યારે ક્ષણમાં નિળ થાય છે, તથા નિષ્ફળતાને પામેલે। અતિ શુષ્ક ગાલ અને લમણાવાળેા થઇને પણ ઉપચાર કરવાથી પુનઃ તે પણ જ્યારે મળવાન થાય છે, અને પ્રમળ બળવાળા પણ મનુષ્ય મરણની સામે જ્યારે નિત્ય અત્ય'ત નિખ`ળ છે, ત્યારે મળમદ કરવા કેવી રીતે ચેાગ્ય છે ? (૬૭૨૬ થી ૨૮) સામાન્ય રાજાએ (ન=પાપૂને) બળથી ( ભદ્ર=) શ્રેષ્ઠ હાય છે, તેમજ તેઓથી બળદેવા અને ખળદેવાથી પણ ચક્રવતી એ ( અધિકાધિક ) શ્રેષ્ઠ હોય છે. (૬૭૨૯) તેએથી પણ તીર્થંકરા અનંતમળી હાય છે. એમ નિશ્ચે મળમાં ઉત્તરાત્તર ( બીજા ) અધિક શ્રેષ્ઠ હેાવા છતાં અજ્ઞ આત્માએ (મિથ્યા ) ખળનો ગર્વ કરે છે. (૬૭૩૦) ક્ષયાપશમથી ઉપાજિત (એવા) લેશ ખળથી પણ જે મદ કરે છે, તે મધુદેવ રાજાની જેમ તે ભવે પણ મરણને પામે છે. (૬૭૩૧) તે આ પ્રમાણે
તે
