________________
પરનિંદાના દેશે અને ત્યાગના ગુણે વિષે સતી સુભદ્રાને પ્રબંધ
૩૯ સુભદ્રાએ આ પ્રમાણે કહ્યું કે- (૬૪૧૮) હે દેવ ! દુષ્ટ લકોએ ફેલાવેલી (પાઠાં. પણ મલિન્નર) શાસનની અપભ્રાજનાનો નાશ કરીને શીધ્ર જેમ શાસનની ઘણી
મોટી પ્રભાવના થાય તેમ કરો ! (૬૪૧૯) દેવે એમ કરી શ”—એવું કહીને–સ્વીકારીને તેને આ પ્રમાણે કહ્યું કે-કાલે નગરીના દરવાજાઓનાં સર્વ કમાડેને હું તે રીતે મજબૂત બંધ કરીશ કે કોઈ પણ ઉઘાડી ન શકે અને આકાશમાં રહીને કરીશ કે“(પરં=) અત્યંત શુદ્ધ શીયળવાળી સ્ત્રી ચારણીમાં રાખેલા જળના ચોગળાંથી ત્રણ વાર છાંટીને બંધ કરેલા આ કમાડોને ઉઘાડશે, પણ અન્ય સ્ત્રી નહિ (ઉઘાડે)” તેથી તે કાર્યને નહિ સાધી શકતી અનેક સ્ત્રીઓ જ્યારે અટકે (થાકે), ત્યારે પૂર્વોક્ત વિધિવાળી (મેં કહી તે વિધિથી) તું લીલા માત્રમાં તે ઊઘાડજે, (૬૪૨૦ થી ૨૩) એમ શીખવાડીને તૂર્ત તે દેવ અદશ્ય થયા અને સુભદ્રા પણ કાર્ય સિદ્ધ થયું તેથી પરમ સંતોષને પામી. (૬૪૨૪) પછી જ્યારે પ્રભાત થયું, ત્યારે નગરનાં કમાડો ન ઊઘડવાથી નાગરિકે વ્યાકુળ થયા અને આકાશમાં તે વાણુ પ્રગટી. (૬૪૨૫) ત્યારે રાજાની, સેનાપતિની તથા ઉત્તમ કુળમાં જન્મેલી શીલથી શોભતી સ્ત્રીઓ દ્વારને ઉઘાડવા માટે તૂર્ત આવી, પણ ચારણીમાં પાણી નહિ ટકવાથી ગર્વરહિત થએલી અને કાર્યસિદ્ધિને નહિ કરતી તેણીઓને પાછી ફરેલી જેઈને સર્વ લોકસમૂહ અત્યંત વ્યાકુળ (દુઃખી) થયે. પછી પુનઃ પણ નગરીમાં સર્વત્ર શીલવતી સ્ત્રીની વિશેષતયા શોધ કરી. (૬૪૨૬ થી ૨૮) એ પ્રસંગે સાસુ વગેરેને વિનયપૂર્વક પ્રણામ કરતી સુભદ્રાએ કહ્યું કે-જે તમે અનુજ્ઞા આપો તો હું પણ નગરીનાં દ્વારને ઉઘાડવા જાઉં ! તેથી તેઓ પરસ્પર ગુપ્ત રીતે હસ્ય અને અસૂયાપૂર્વક કહ્યું કેપુત્રી ! સ્વપ્નમાં પણ દેવ નહિ સેવનારી તું જ અતિ પ્રસિદ્ધ મહાસતી છે, તેથી જલદી જા અને સ્વયમેવ પિતાનું વગોવણું કર ! એમાં શું અગ્ય છે? (૪૨૯ થી ૩૧) તેઓએ એમ કહેવા છતાં સુભદ્રા સ્નાન કરીને, સફેદ વોને પહેરીને, ચારણીમાં પાણી ભરીને, લેકથી પૂજાતી અને ભાટ-ચારણે વગેરેથી સ્તુતિ કરાતી, તેણીએ નગરના ત્રણ દરવાજા ઉઘાડીને કહ્યું કે-હવે આ ચોથે દરવાજે શીલથી મારા જેવી જે હોય તે સ્ત્રી (પરં= ) પછી ઉઘાડશે. એમ તેણીએ તેને છોડી દીધું (ન ઊઘાડયું) ત્યારે રાજા વગેરે લોકોએ પૂજેલી તે ઘેર ગઈ. તે પછી તેનાં સાસરિયાને લેકોએ મિથ્યા નિદાકારક માનીને બહુ નિધા. (૬૪૩૨ થી ૩૫) એમ જાણીને હે ક્ષપક! શ્રેષ્ઠ આરાધનામાં એક તત્પર તું પણ ઘણુ સંકટના કારણભૂત પરનિંદાને મનથી પણ કરીશ નહિ.(૬૪૩૬)ષેમ સોળમું પાપસ્થાનક સંક્ષેપથી કહ્યું. હવે માયામૃષાવાદ નામના સત્તરમા પાપસ્થાનકને પણ કહું છું. (૬૪૩૭)
૧૭. અનુશાસ્તિના પહેલા અઢાર પા૫સ્થાનકદ્વારમાં સત્તરમું માયામૃષાપાપસ્થાનક-અત્યંત કલેશના પરિણામમાંથી પ્રગટેલું, માયાથી એટલે કુટિલતાથી યુક્ત એવું માસ એટલે મૃષાવચન, તેને અહીં માયાષ કહ્યું છે. (૬૪૩૮) અને જે કે બીજા અને આઠમા પાપસ્થાનકમાં (આ બન્નેના) ભિન્ન ભિન્ન દેશે વર્ણવીને જણાવ્યું