________________
૩૨૫
અદત્તપ્રહણ અને તેના ત્યાગ વિષે માછલી મંડળીના પ્રબંધ પરધન તજવું. પરધન તજવાથી દુર્ગતિને પણ સર્વથા ત્યાગ થાય છે. (૫૭૬૮) જેમ લોખંડને ગોળો જળમાં બૂડે, તેમ અદત્તાદાનથી ઉપજેલા પાપસમૂહના ભારથી ભારે થયા છતા જીવે નરકમાં પડે છે. (૫૭૬૯) અદત્તાદાનનું આવું ભયંકર વિપાકવાળું ફળ જાણીને આત્મહિતમાં સ્થિર ચિત્તવાળાએ તેની વિરતિ કરવી જોઈએ. (૫૭૭૦)
જે પરધનને લેવાની બુદ્ધિને પણ સર્વથા તજે છે, તે (પૂર્વોક્ત= ) ઉપર કહ્યા તે સર્વદને ડાબા પગથી (અલ્પ પ્રયાસે) ચૂરે છે. (૫૭૭૧) તે ઉપરાંત ઉત્તમ દેવપણું પામે છે અને ત્યાંથી ઉત્તમ કુળમાં મનુષ્યપણું તેમજ શુદ્ધ ધર્મને પામીને આત્મહિતમાં પ્રવતે છે. (૫૭૭૨) મણિ, સુવર્ણ, રત્ન વગેરે ધનના સમૂહથી ભરેલા કુળમાં માનવજન્મને પામેલા એવા ચેરીના ત્યાગની પ્રતિજ્ઞાથી પ્રાપ્ત કરેલા પુણ્યાનુબંધી પુણ્યવાળા ધન્ય પુરુષનું ધન, ગામમાં કે નગરમાં, ક્ષેત્રમાં ખળામાં અથવા અરણ્યમાં, ઘરમાં કે માર્ગમાં (પડયું હેય), જમીનમાં દાટેલું હોય, અથવા જે કઈ રીતે ગુપ્ત રાખ્યું હોય કે પ્રગટ જ મૂકેલું હોય, અથવા એમ જ કયાંય પણ પડ્યું હોય, કયાંય પણ વિસર્યું હેય, અથવા વધારવા(વ્યાજે) મૂકયું હોય અને જો ફેકી પણ દીધું હોય, (તે પણ) તે ધન દિવસે અથવા રાત્રે નાશ પામતું નથી, પણ ઘણું વધે (જ) છે, વધારે શું કહેવું? સચિત્ત અચિત્ત કે મિશ્ર કંઈ પણ (અપદ= ) ધન-ધાન્યાદિ, (દ્વિપદ) મનુષ્યાદિ અથવા (ઉપદ) પશુઓ વગેરે, જેમ-તેમ ક્યાંય પણ પડ્યું હોય, તો પણ તેણે ગ્રહણ કરેલું (તેનું ધન) દેશ, નગર, આકરો અને ગામને ભયંકર નાશ, થવા છતાં કયાંય કંઈ પણું નાશ પામતું નથી. (૫૭૭૩ થી ૭૮) વળી વિના પ્રયત્ન અને ઈચ્છાનુસાર મળેલા ધનને તે સ્વામી અને ભેગી થાય છે તથા તેના અનર્થો ક્ષય પામે છે. (૫૭૭૯) વૃદ્ધાના ઘરમાં ભેજન માટે આવેલી એવી, તેના ઘરના ધનને જોઈને હરણ કરનારી વિલાસીઓની ટોળીની જેમ ત્રીજા પાપસ્થાનકમાં આસક્ત જીવો આ જન્મમાં બંધનાદિ કષ્ટોને પામે છે અને જે તેની વિરતિને કરે છે, તેઓ (પિતાના) શુદ્ધ સ્વભાવથી જ એ ટોળીમાં રહેલા શ્રાવકપુત્રની જેમ કદાપિ દેષના સ્થાનને (દુઃખને) પામતા નથી. (૫૭૮૦-૮૧) તે આ પ્રમાણે
અદાગ્રહણ અને તેના ત્યાગ વિષે માછલી મંડળીના પ્રબંધ-વસંતપુર નગરમાં વસંતસેના નામની વૃદ્ધાએ એક મેટા ઉત્સવમાં નગરના સર્વ જનોને જમાડ્યા. (પ૭૮૨) પછી તે જ નગરમાં રહેનારી એક વિલાસીઓની દુષ્ટ મંડળી હતી, તેણે વૃદ્ધાના ઘરને (ધનને) જેઈને રાત્રિના સમયે લૂંટવા માંડયું. માત્ર તે મંડળીમાં (સાથે) રહેલા પણ શ્રાવકપુત્ર વસુદો ચરી ન જ કરી. (૫૭૮૩-૮૪) તેથી ચાર નહિ, ચેરે નહિ—એમ બોલતી વૃદ્ધાએ પ્રણામ કરવાના બહાને તેને છોડીને (શેષ) ચેરના ચરણોને મોરના પિત્તથી (શરીરજન્ય ધાતુ વિશેષથી?) આંયા (નિશાન કર્યા). (૫૭૮૫) ઘરના ધનને ચારીને તે નીકળ્યા પછી તૂર્ત પ્રભાતે વૃદ્ધાએ તે વૃત્તાન્ત રાજાને કહ્યો. (૫૭૮૬)
