________________
૩૪૮
શ્રી સંગરંગશાળ ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર ચોથું
તંત્રના રહસ્યને જાણનારા પુરૂષને અને વૈદ્યોને પણ બોલાવ્યા. તેઓએ તેણીની ચારેય પ્રકારની (ઔષધોપચારાદિ) ક્રિયા પણ કરી. (૬૨૦૫-૬) પછી પ્રતિકાર (સુધારો) નહિ કરી શકેલા વૈદ્યો વગેરે અટકયા (થાકયા) ત્યારે (કોઈ અન્ય) પાત્રમાં (વ્યક્તિમાં) રહીને (પ્રવેશીને) તે યક્ષે કહ્યું કે-એણીએ સાધુને નિવો છે, તેથી જો (તમે) એને તે સાધુને જ આપો તો છડું, અન્યથા છૂટકારો નથી. તે સાંભળીને “જેમ-તેમ પણ બીચારી છે.”—એમ માનીને રાજાએ તે પણ માન્યું. (૬૨૦૭-૮) પછી સ્વસ્થ શરીરવાળી (થયેલી), સર્વ અલંકારથી ભૂષિત, વિવાહને યોગ્ય સામગ્રીને લઈને તે મારા આડંબરથી આવી અને પગમાં પડીને મુનિને કહ્યું કે-હે ભગવન્ ! મારા ઉપર આ વિષયમાં પ્રસાદ કરો ! સ્વયં પરણવા આવેલી મારા હાથને આપ હાથથી સ્વીકારો. (૬૨૦૯–૧૦) મુનિએ કહ્યું કે-જેઓ સ્ત્રીઓની સાથે બેસવા પણ ઈચ્છતા નથી, તેઓ પિતાના હાથથી સ્ત્રીઓના હાથને કેમ પકડશે? (૬૨૧૧) રૈવેયક દેવની જેમ મુક્તિવધૂમાં રાગી મહામુનિએ દુર્ગતિના કારણભૂત યુવતિઓમાં રાગને કયી રીતે કરે ? (૨૦૧૨) પછી યક્ષ (પ્રતિકાર કરવાની તીવ્ર રેષથી મુનિરૂપને ધારણ કરીને (તેને) પર અને સમગ્ર રાત્રિ સુધી તેણે તેની વિડંબના કરી. (૬૨૧૩) (વિવાહને) સ્વપ્નતુલ્ય માનતી અને શોકથી વ્યાકુળ શરીરવાળી તે પ્રભાતે માતા-પિતાની પાસે ગઈ અને સર્વ વૃત્તાન્ત કહ્યો. (૬૨૧૪) (પછી) આ સ્વરૂપ જાણુને રુદ્રદેવ નામના પુરોહિતે વ્યાકુળ થએલા રાજાને કહ્યું કે-દેવ! આ સાધુની પત્ની છે, (તેથી) તેણે (સાધુએ) તજી દીધેલી તેણીને તમારે બ્રાહ્મણને ભેટ આપવી કલ્પ. રાજાએ તે સ્વીકાર્યું પછી તે રુદ્રદેવને જ તેણીને આપી. (૬૨૧૫-૧૬) હવે તે તેની સાથે વિષયસેવન કરતો કાળ પસાર કરવા લાગ્યા. અન્ય પ્રસંગે તેણે યજ્ઞને પ્રારંભ્યો અને અન્ય દેશોમાંથી વેદના અર્થમાં વિચક્ષણ ઘણા પંડિતો (પાઠક) (ભટ્ટ= ) બ્રાહ્મણ (ચ= ) વિદ્યાથીઓના (ચડયર=) સમૂહ સાથે ત્યાં આવ્યા. (૬૨૧૭-૧૮) પછી તૈયાર થએલા બહુવિધ ભેજનવાળા તે યજ્ઞના વાડામાં તે માતંગમુનિ માસક્ષમણના પારણે ભિક્ષા માટે આવ્યા (૬ર૧૯) અને તપથી સૂકી કાયાવાળા, તુચ્છ (અ૫) ઉપધિવાળા, મેલાઘેલા અને સુફખા (કર્કશ શરીરવાળા) તેને જોઈને વિવિધ પ્રકારે હસતા ધર્મષી તે (ભચટ્ટાર) બ્રાહ્મણ વિદ્યાથીઓ બોલ્યા કેહે પાપી ! તું અહીં કેમ આવ્યો ? હમણાં જ આ સ્થાનેથી શીઘ નીકળ! (૬૨૨૦-૨૧) એ સમયે યક્ષે મુનિના શરીરમાં પ્રવેશીને કહ્યું કે-હું ભિક્ષાથે આવ્યો છું, તેથી બ્રાહ્મી ણાએ સામે કહ્યું કે જ્યાં સુધી બ્રાહ્મણોએ ખાધું નથી અને જ્યાં સુધી પહેલાં અગ્નિમાં નાંખ્યો (અગ્નિદેવને તૃપ્ત કર્યો) નથી, ત્યાં સુધી આ આહાર શુદ્રોને અપાય નહિ. હે સાધુ! તું ચાલ્યો જા ! (૬૨૨૨-૨૩) જેમ રેગ્ય કાળે ઉત્તમ ક્ષેત્રમાં વિધિથી સમ્યગ આવેલું બીજ ફળદાયી બને છે, તેમ પિતૃઓને, બ્રાહ્મણોને અને અગ્નિદેવને આપેલું દાન (ફળે છે.) (૬૨૦) પછી મુનિએ (યક્ષે) તેઓને
