________________
ચોથું મૈથુનવિરમણદ્વાર
૩૭ (સંપૂર્ણ) તેની પરિણતિરૂપે પરિણામ પામ્ય (તન્મય બન્ય) હોય તેમ, તે બોલે છે કે-અહો ! જગતમાં કમળપત્રતુલ્ય નેત્રવાળી યુવતીઓની હંસની ગતિને જીતનારો ગતિને વિલાસ, અહો ! મને હર વાણી અને અર્ધનેત્રથી (પ્રેક્ષણ=) કટાક્ષે ફેંકવાની ચતુરાઈ! અહાહા ! કઈ અતિ પ્રશસ્ત છે. (૫૮૦૩ થી ૫) અહો ! (તેનું) અલ્પ વિકસિત કેરવપુષ્પ જેવું સ્કુરાયમાન દાંતના છેડાવાળું સુખદ હાસ્ય! અહા! સુવર્ણ દડાની જે ઉછળતો સ્થૂલ સ્તનભાગ! અહો! જુઓ, તેનું નાચ કરતી વળિયેનું વિંટણ, પ્રગટ વિકસિત નાભિકમળ અને કંચૂકને તે તેને મેટાઈને મરોડ! (૫૮૦૬-૭) એમાંનું એક એક પણ દુર્લભ છે, તે તેઓના સમૂહનું તે કહેવું જ શું? અથવા સંસારના સારભૂત તે સ્ત્રીઓનું શું વર્ણન થાય ?, કે જેનું ચિંતન (સ્મરણ) પણ શામૂલ્ય, અવલોકન (દર્શન) સહઅમૂલ્ય, ગોષ્ઠી (વાર્તાલાપ) કોટિમૂલ્ય અને અંગને સંજોગ અમૂલ્ય છે. (૫૮૦૮-૯)
એમ તે બીચારો તેની ચિંતા, વિલાપ અને ચેષ્ટાઓથી (મન-વચન-કાયાથી) ઉન્મત્તની જેમ, મૂઈિતની જેમ અને સર્વ ગ્રહથી ચેષ્ટા (ચેતના) નાશ પામી હોય તેમ, દિવસ કે રાત્રિ, તૃષા કે ભૂખ, અરણ્ય કે બીજું (ગ્રામાદિ), સુખ કે દુઃખ, ઠંડી કે ગરમી, ભાગ્ય કે અગ્ય, કંઈ પણ જાણ (સમજતો નથી, કિન્તુ ડાબી હથેળીમાં મુખને છૂપાવીને નિસ્તેજ તે વારંવાર લાંબા નસાસા નાખે છે, પછડાય છે, કંપે છે (અથવા આળોટે છે,) વિલાપ કરે છે, રડે છે, સૂવે છે અને બગાસાં ખાય છે, (૫૮૧૦) થી ૧૨)એમ અનંત ચિંતાની પરંપરાથી ખેદ કરતા કામીના દુર્ગતિને પ્રચાર (વિસ્તાર) કરનારા વિકારોને જોઈને સર્વ પણ મૈથુનને, બુદ્ધિમાને (દ્રવ્યથી) દેવ સંબંધી, મનુષ્ય સંબંધી અને તિર્યંચ સંબંધી, (ક્ષેત્રથી) ઊર્ધ્વ, અધે અને તિછ (ત્રણેય) લેકમાં, (કાળથી) દિવસે અથવા રાત્રે તથા (ભાવથી) રાગ અને દ્વેષથી પણ, મૈથુનદોષનો મોટો સમુહ, મહા પાપ અને સર્વ કષ્ટોનું નિમિત્ત હોવાથી મનથી પણ ઈચ્છવું નહિ. (૫૮૧૩ થી ૧૫) કારણ કે-એને ચિંતવવાથી પ્રાયઃ પર–સ્વસ્ત્રીને ભેગવવાના દેાષ-ગુણોના પક્ષને નહિ જાણતા શ્રેષ્ઠ બુદ્ધિવાળાઓને પણ જંગલી હાથીની જેમ ન રોકાય તે તેને (મૈથુનને) અતિ દઢ અભિલાષ પ્રગટે છે, કારણ કે-જીને સ્વભાવે જ મૈથુનસંશા અતિ મોટી (આકરી) હેય છે. (૫૮૧૬-૧૭) તેનાથી પ્રતિદિન વધતી ઈચ્છારૂપ પવનથી અતિ તેજસ્વી જવાળાવાળો પ્રચંડ કામાગ્નિ કઈ રીતે શાન્ત ન થાય તે રીતે સર્વ શરીરને બાળે છે. (૫૮૧૮) અને તેનાથી બળતો જીવ મનમાં ઉગ્ર સાહસ ધારણ કરીને, પિતાના જીવનની પણ હેડ (બેદરકારી) કરીને, વડીલેની લજજા વગેરેની પણ અવગણના કરીને (પરિણામે) મૈથુનને પણ સેવે છે, તેનાથી આ ભવે-પરભવે ઘણું દો થાય છે, (તેમાં આ ભવે) તે નિત્ય સર્વત્ર શંકાપૂર્વક ભમે છે. (૫૮૧૯-ર૦) પછી કદાપિ કયા પણું લેકે જે તેને (તારી) વ્યભિચાર કરનાર તરીકે જાણે છે,
