________________
સાસુ-વહુ તથા પુત્રીને પ્રબંધ અને મૃષાવાદદ્વારા
૩૧૯ પડછાયે જે તેથી તેણે ઘોડાને વેગથી દેડા, અને તલવારના ઘાને નિષ્ફળ કર્યો. (ઘાથી બ.) (પ૬૫૫) તે ગોકુળમાં પહે, અને ગોકુળના રક્ષકે તેની (વિનય વગેરે) સેવા કરી. પછી (તેઓ) અન્ય અન્ય વાતો કરતા સૂર્યાસ્ત સુધી (ત્યાં) રહા. (૫૬૫૬) થાવર તેને મારવા માટે હણવાના ઉપાયને વિચારે છે અને ચિંતવે છે કેરાત્રિએ આને અવશ્ય મારી નાખીશ. (પ૬પ૭) પછી રાત્રિએ જ્યારે પલંગને ઘરમાં પાથર્યો, ત્યારે મુનિચંદ્ર કહ્યું કે-ઘણું કાળે હું અહીં આવ્યો છું તેથી આને (પલંગને) ગાયોના વાડામાં પાથરો, કે જેથી ત્યાં રહેલે (સૂતેલે હું) સર્વ ગાય-ભેંસેના પ્રત્યેકના સમૂહને સમ્યમ્ જેઉં (જેઈ શકે). (૫૬૫૮-૫૯) પછી નેકલકોએ પલંગને તે જ રીતે (વાડામાં) પાથર્યો. પછી ત્યાં રહ્યો થકે (મુનિચંદ્ર) વિચારે છે કે-હવે હું નેકરની (થાવરની) સંપૂર્ણ પ્રવૃત્તિને આજે જેઉં. (૫૬૬૦) તેને એકલે સૂતેલે જોઈને (અજs) હવે (નિશ્વયણિજજ) નિરપવાદ (અવર્ણવાદ વિના) સુખેથી મારી શકાશે, એમ માનીને થાવર (પણ) મનમાં પ્રસન્ન થયો. (૫૬૬૧) પછી જ્યારે લોકો સૂતા, ત્યારે મુનિચંદ્ર તીણ તલવારને લઈને પિતાના પલંગમાં (ખડી=) લાકડી અને તેની ઉપર (પડપાઉઅં= ) પટનું આચ્છાદન (જેનારને પુરુષ જણાય તે રીતે) ગોઠવીને (ઢાંકીને) તેનું દુષ્ટ આચરણ જેવા અત્યંત સાવધ મનવાળે મૌન કરીને એકાન્તમાં છૂપાઈને રહ્યો. (૫૬૬૨-૬૩) ક્ષણ પછી વિશ્વાસ પામેલા થાવરે આવીને જ્યારે ત્યાં (પલંગમાં) પ્રહાર કર્યો, તે જ વેળાએ મુનિચંદ્ર તલવારથી પ્રહાર કર્યો, (૫૬૬૪) તેથી તે મરણને પામ્યો હવે એ હકીક્તને છુપાવવા માટે સઘળા પશુઓના સમૂહને વાડામાંથી બહાર લાવીને (મુનિચંદ્ર) બોલવા લાગે કે-“હું ! ભાઈઓ! દોડો દોડો! ચોરેએ ગાયનું હરણ કર્યું અને થાવરને મારી નાખ્યો.” તેથી પુરુષ સર્વત્ર દયા. (૫૬૬૫-૬૬)તેઓએ ગાયને પાછી વાળી અને માન્યું કે-ચેરો નાસી ગયા. તે પછી થાવરનું સઘળુંય મૃતકાર્ય કર્યું. (૫૬૬૭) (આ બાજુ) શું થશે?—એમ ચિંતાતુર માતા જ્યારે તેને આવવાના માર્ગને જેતી હતી, ત્યારે મુનિચંદ્ર એક શીઘ્ર ઘેર પહોંચે. (પ૯૬૮) તલવારને ઘરની ખીંટી ઉપર ટીંગાડીને આપેલા આસને બેઠો અને પત્નીએ તેના પગ દેવા માંડયા. (૫૬૬૯) શોકાતુર માતાએ પૂછયું કે-હે પુત્ર! થાવર કયાં ! તેણે કહ્યું કે-માતાજી! મંદ ગતિથી પાછળ આવે છે. (પ૬૭૦) બાદ ભ પામેલી તેણે જ્યારે તલવાર સામે જોયું, ત્યારે રૂધિરની ગંધથી આવતી કીડીઓને જોઈ (પ૬૭૧) અને (સમં= ) સ્થિર દષ્ટિથી જોતી તેણીએ તલવારને પણ લેહીથી ખરડાયેલી જોઈ. આથી પ્રબળ ક્રોધાગ્નિથી બળતા શરીરવાળી તે પાપિણીએ તેને (માનમાંથી) બહાર કાઢીને અદશ્ય શરીરવાળી (ગુપ્ત રહેલી )તેણીએ કોઈ કારણે વ્યાક્ષિત(અન્ય ચિત્ત) બનેલા પુત્રનું મસ્તક તૂર્ત કાપી નાખ્યું. (૫૬૭૨-૭૩) પછી પોતાના પતિને મારવાથી પ્રગટેલા તીવ્ર કોધવાળી તેની પત્નીએ બંધુમતીના દેખતાં સાંબેલાથી સાસુને મારી નાખી (પ૬૭) અને જીવહિંસાથી વિરાગી ચિત્તવાળી તે