________________
૩૦૪
શ્રી સંગરંગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર ત્રીજું
વરવાળી (સાઘ) વાણીથી ક્ષેપકને અસમાધિ થાય. (૫૪૦૧) વળી તેને (ક્ષપકને તેલ કે (કસાય= ) કવાથ વગેરેના કોગળા વારંવાર આપવા, કે જેથી જીવા અને કાનનું બળ ટકી રહે અને ઉચ્ચાર સ્પષ્ટ થાય. (અથવા મુખ નિર્મળ રહે.) (૫૪૦૨) એમ ધર્મોપદેશથી મને હર અને સંવેગી એવા મનરૂપી ભમરાને માટે ખીલેલાં પુપિની વનરાજીતુલ્ય સંગરંગશાળા નામની આરાધનાના નવ પટાદ્વારવાળા મમત્વવિચ્છેદ નામના ત્રીજા દ્વારમાં ચોથું નિર્ધામક નામનું પટાદ્વાર કહ્યું (૫૪૦૩-૪) એ પ્રમાણે નિર્યામ કાદિ અનશનની સામગ્રી હોય ત્યારે, આહારત્યાગની (અનશનની) ઈછાવાળા ક્ષેપકનું સર્વ વસ્તુઓમાં નિરીહપણું જાણ્યા પછી અનશન ઉચ્ચરાવવું. તે (નિરીહપણું) (તેને) જનાદિ દેખાડવાથી જાણી શકાય, તેથી હવે તે દર્શનદ્વારને લેશ માત્ર કહું છું. (૫૪૦૫-૬)
પાંચમું દર્શનદ્વાર-તે પછી પ્રતિસમય વધતા ઉત્તમ શુદ્ધ પરિણામવાળે તે મહાત્મા પક, મરૂભૂમિમાં ગરમીથી ત્રાસેલ (મુસાફર) જેમ ઘણાં પાંદડાથી વ્યાપ્ત વૃક્ષને પ્રાપ્ત કરીને, અથવા રોગથી અત્યંત પીડાતો (રોગી) દુઃખને પ્રતિકાર કરનારા વૈદ્યને પામીને જેમ વિનંતી કરે, તેમ નિર્યામકેને પામીને અને ગુરુને ભક્તિપૂર્વક પ્રણામ કરીને, આ પ્રમાણે વિનવે. (૫૪૦૭-૮) હે ભગવંત! દુખે મળે તેવી આ સામગ્રીને મેં મેળવી છે, તેથી હવે મારે કાળ વિલંબ કરો એગ્ય નથી. (૫૪૦૯) કૃપા કરીને (મને અનશનનું દાન કરે. દીર્ધકાળ કાયાની સંલેખન કરનારા મારે હવે આ ભેજનાદિના ઉપભોગથી શું (પ્રયોજન છે )? (૫૪૧૦) તે પછી તેની નિરીહતાને જાણવા માટે ગુરુ, સ્વભાવે જ ઉત્તમ સ્વાદવાળાં, સ્વભાવે જ ચિત્તમાં પ્રસન્નતા પ્રગટ કરનારાં, સ્વભાવે જ સુગંધથી મઘમઘતાં અને સ્વભાવે જ તેને લાલચ પ્રગટાવનારાં, એવાં આહાર વગેરે ઉત્કૃષ્ટ પદાર્થો તેને દેખાડે. (પ૪૧૧-૧૨) એ દેખાડવાથી જેમ કુરર (પક્ષી) ના (કુરર-કુરર ) શબ્દને સાંભળીને માછલાને સમૂહ પ્રગટ થાય (જળમાંથી બહાર આવે છે, તેમ તેના હદયમાં રહેલ સંકલ્પ (ભાવ) નિચે પ્રગટ થાય. (૫૪૧૩) જે (એ રીતે) દ્રવ્યને દેખાયા વિના તેને આહારને ત્રિવિધે ત્યાગ કરાવે, તે (પાછળથી ) કેઈ પ્રકારના ભેજનમાં તે ક્ષેપક ઉત્સુક થાય. (૫૪૧૪) વળી (અનાદિ સેવેલી આહારની સંજ્ઞા પણ એવી છે કે-) પૂર્વે જે ભક્તગી, ગીતાર્થ સારી રીતે ભાવિત (વૈરાગી) અને (શરીરે સ્વસ્થ હોય, તે પણ આહારના (રસાદિ) ધર્મોમાં તૂર્ત ક્ષોભ પામે. (૫૪૧૫) માટે વિવિધ આહારને ઉદ્દેશીને પચ્ચકખાણ કરનારા તેને (પ્રથમ)સઘળાં ઉત્કૃષ્ટ દ્રા દેખાડવાં જોઈએ. (૫૪૧૬) એમ ચાર કષાયના ભયને ભાંગનારી, સંવેગી એવા મનરૂપી ભમરાને માટે ખીલેલા પુપિની વનરાજીતુલ્ય સંગરંગશાળા નામની આરાધનાના નવ પટાદ્વારવાળા ત્રીજા મમત્વવિચછેદ દ્વારમાં પાંચમું દર્શન નામનું પિટાદ્વાર કહ્યું. (૫૪૧૭-૧૮) હવે કમ પ્રાપ્ત હાનિદ્વારની પ્રરૂપણુ વડે દ્રવ્ય દેખાડયા પછી લપકને જે પરિણામ પ્રગટે, તે પરિણામને કહું છું. (૫૪૧૯)