________________
સાધુને વિશિષ્ટ આચાર ધર્મ (અર્થો) પૂછીને અને શ્રાવકવર્ગનું પણ ઔચિત્ય કરીને ઘેર જાય. વિધિપૂર્વક શયન કરે અને દેવ-ગુરુનું સ્મરણ કરે. (૧૫૫૭) ઉત્કૃષ્ટ બ્રહ્મચર્ય પાળે, અથવા મૈથુનનું અમુક વાર વગેરે નિયમપૂર્વક પ્રમાણ કરે. પછી કંદર્પ, (કૌકુચ) વગેરેને તજીને એકાન્ત સ્થળે શયન કરે, (૧૫૫૮) એમ છતાં આકરા મહદયને વશ જે કઈ રીતે અધમ (ગ) કાર્યમાં વતે, તે પણ મોહનો વેગ ( વિકાર) શાન્ત થયા પછી ભાવપૂર્વક આ પ્રમાણે વિચારે. (૧૫૫૯) મેહ દુઃખનું અને સર્વ અનર્થોનું મૂળ છે, એને વશ પડેલા પ્રાણીઓ હિતને અહિત માને છે. (૧૫૬૦) વળી જેને વશ પડેલા મનુષ્ય સ્ત્રીઓનાં અસાર પણ મુખ વગેરેને ચંદ્ર વગેરેની ઉપમા આપે છે. અહા ! તે મોહને ધિક્કાર થાઓ ! (૧૫૬૧) (એમ મેહને ધિક્કારતે તે) સ્ત્રી શરીરના (સ્વત= ) વાસ્તવિક સ્વરૂપનું તે રીતે ચિંતન કરે, કે જે રીતે મેહશત્રુને જીતવાથી સંવેગને આનંદ ઊછળે. (૧૫૬૨) તે આ પ્રમાણે–સ્ત્રીઓનું જે મુખ ચંદ્રની કાન્તિ જેવું મનહર (કહેવાય) છે, તે પણ મેલને કરતાં (ચક્ષુ-કાન-નાક અને મુખ, એ) સાત નાળાંથી યુક્ત છે. (૧૫૬૩) મોટાં અને -ગોળ એવાં સ્તને માંસથી ભરેલા (લેચા) છે, પિટ અશુચિની પેટી છે અને શેષશરીર
પણ માંસ, હાડકાં અને નસ( ની રચના માત્ર છે. ) (૧૫૬૪) વળી શરીર સ્વભાવથી જ દુધવાળું, મેલથી ભરેલું, મલિન અને નાશ પામનારું છે, પ્રકૃતિથી જ અધોગતિનું દ્વાર, ધૃણાજનક અને તિરસ્કરણીય છે. (૧૫૬૫) વળી જે (રમણ =) ગુહ્ય ભાગ, તે પણ અતિ લજજા પમાડનાર અનિષ્ટરૂપ હોવાથી તેને ઢાંકવો પડે છે, છતાં તેમાં જે રાગ કરે તે મનુષ્ય ( અ s ) ખેદની વાત છે કે બીજા કયા નિમિત્તથી વિરાગી થશે? અથવા બીજી કયી વસ્તુમાં રાગ નહિ કરે ! (૧૫૬૬) આવા ગુણ(દોષ) વાળી સ્ત્રીઓના ભોગમાં જેઓ વિરાગી છે; તેઓએ જ નિએ જન્મ, જરા અને મરણને જલાંજલી આપી છે. (૧૫૬૭) એમ જે નિમિત્તથી (જીવનમાં) બાધા (ગુણઘાત) થાય, તેના તે તે પ્રતિપક્ષને પહેલીપાછલી રાત્રિના સમયે સમ્યગૂ વિચારે, બહુ કહેવાથી શું? (૧૫૬૮) શ્રી તીર્થંકરની સેવા, પંચવિધ આચારરૂપી ધનવાળા (પાલક) ગુરુની ભક્તિ, સુવિહિત યતિજનની (સાધુઓની) સેવા, સમાન કે અધિક ગુણની સાથે રહેવું, (૧૫૬૯) નવા નવા ગુણોને મેળવવા, અપૂર્વ અને અપૂર્વતર ( શ્રેષ્ઠાતિશ્રેષ્ઠ અથવા નવા નવા) શ્રુતને અભ્યાસ, અપૂર્વ અર્થનું જ્ઞાન અને નવી નવી હિતશિક્ષા મેળવવી. (૧૫૭૦) સમ્યકત્વગણની વિશુદ્ધિ ( નિમળતા) કરવી, યથાગૃહિત વતેમાં અતિચાર નહિ સેવવા, સ્વીકારેલા ધર્મરૂપી ગુણેનો વિરોધ ન થાય તેવાં ઘરકાર્યો કરવાં. (૧પ૭૧) ધર્મમાં જ ધનની, બુદ્ધિ કરવી, સાધમિકમાં જ ગાઢ રાગ કરવો અને શાસ્ત્રકથિત વિધિના પાલક અતિથિને દાન કર્યા પછી શેષ વધેલું ભોજન કરવું. (૧૫૭૨) આ લેકનાં (લૌકિક) કાર્યોમાં શિથિલતા (અનાદર), પરલકની આરાધનામાં એકરસતા ( આદર), ચારિત્રગુણમાં લાલુપતા, કાપવાદ થાય તેવાં કાર્યોમાં ભીરુતા (૧૫૭૩) અને સંસાર–મોક્ષના વાસ્તવિક ગુણ-દેષની ભાવનાને અનુસરીને પ્રત્યેક પ્રસંગે સમ્યક્રયા પરમ “સંગરસને ” અનુભવ કરે. (૧૫૭૪) સર્વ કાર્યો વિધિપૂર્વક
૧૨
