________________
ર૩૮
શ્રી સંગરંગશાળા ગ્રન્થને ગુજરાતી અનુવાદ દ્વાર બીજું શરીરવાળા તે શિષ્ય, બે હાથ સમ્યમ્ ભાલતળે જોડીને, ગુણેથી મહાન ધર્માચાર્ય, ધર્મોપદેશક અને ધર્મના ધવળધેરી (વૃષભ) એવા પિતાના ગુરુને વારંવાર પિતે કરેલી અધર્મકરણીને (અપરાધોને) ખમાવે. (૪ર૭૪-૭૫) વળી (પણ કહે કે-) સંયમને ભાર ધારણ કરવારૂપ ઉજ્વળ ગુણના એક આધાર હે ગુરુદેવ! દીક્ષાદિનથી આજ સુધી હિતોપદેશ આપનારા પણ આપની આજ્ઞાને, અજ્ઞાન તથા પ્રમાદેદેષને વશ પડેલા અમે, જે કઈ વિરાધી હોય, તે સર્વને પણ મન-વચન-કાયાથી ખમાવીએ છીએ. (૪૨૭૬-૭૭) એમ ગુરુએ યથાગ્ય ખામેલા શિષ્યાદિ આનંદના આંસુ વરસાવતા પૃથ્વી સુધી મસ્તક નમાવીને યથાયોગ્ય ખમાવે. (૪ર૭૮) એ પ્રમાણે ક્ષમાપના કરવાથી આત્માની શુદ્ધિ થાય અને બીજા ભાવમાં થોડું પણ વૈરનું કારણ ન રહે. (ર૯) અન્યથા (ક્ષમાપના ન કરવાથી) નયશીલસૂરિની જેમ (કરેલું) જ્ઞાનને અભ્યાસ અને પરોપદેશાદિ ધર્મને વ્યાપાર પણ પરભવે નિષ્ફળ થાય. (૪૨૮૦) તે આ પ્રમાણે
ક્ષમાપના ન કરવા અંગે નયશીલસૂરિને પ્રબંધ-એક મોટા ગચ્છમાં વિશાળ શ્રતજ્ઞાનથી જાણવાયેગ્ય યના જાણ, દૂરથી અન્ય ગચ્છમાંથી આવેલા સાંભ ળવાની ઈચ્છાવાળા શિના સેંકડે સંશને નાશ કરનારા (જ્ઞાની અને ઉપદેશકો, અને બુદ્ધિથી સ્વયં બૃહસ્પતિ જેવા નયશીલ નામના આચાર્ય હતા. માત્ર સુખશીલપણાથી ક્રિયામાં તેઓ તેવા (ઉદ્યમી) ન હતા. (૪૨૮૧-૮૨) તેમને એક શિષ્ય સમ્યજ્ઞાની અને ચારિત્રથી (ક્રિયાથી) પણ યુક્ત હતા, તેથી શાસ્ત્રાર્થમાં વિચક્ષણ લેકે, ઉપયુક્ત મનવાળા (થઈને“તહત્તિ” બોલતા, તેની પાસે શ્રી જિનાગમને સાંભળતા હતા અને “(આ મુનિ) પવિત્ર ચારિત્રવાળા છે–એવું બહુમાન કરતા હતા. (૪૨૮૩-૮૪) એમ કાળ પસાર થતાં (એકા) તે સૂરિએ વિચાર્યું કે-આ ભેળા લેકે મને છોડીને આની સેવા કેમ કરે છે? (૪૨૮૫) અથવા સ્વચ્છેદાચારી આ લોકે ભલે કંઈ પણ કરે, કિન્તુ મેં તે બહુશ્રુત કરેલ પણ, તે રીતે દીક્ષિત કરેલે પણ, તે રીતે પાળેલ પણ તથા મોટા ગુણવાળો બનાવેલ પણ, આ (નિહિણેeતુચ્છ શિષ્ય મને અવગણીને આ રીતે પર્ષદાના ભેદમાં (કીસ) કેમ વર્તન કરે છે? (૪૨૮૬-૮૭) “રાજા જીવતે છતાં છત્રને ભંગ ન કરાય ”એ લોકપ્રવાહને પણ હું માનું છું કે-આ અનાર્યો સાંભળે નથી. (૪૨૮૮) (છતાં) આને હું જે હમણાં ધર્મકથા કરતાં રોકીશ, તે મહામુગ્ધ લેકે મને “મત્સરી છું”—એ માનશે. (૪૨૮) તેથી ભલે કઈ પણ કરે. આવા પ્રકારના છની ઉપેક્ષા કરવી યોગ્ય છે. બીજું કંઈ પણ કરવું તે નિષ્ફળ અને તેના ભક્ત–લેકમાં વિરુદ્ધ છે. (કરલ૦) એમ સંકલેશ વશ થયેલા તેના પ્રત્યે પ્રàષવાળા તે સૂરિ અંતઃકાળે પણ તેની (સાથે) ક્ષમાપના કર્યા વિના મરણને પામ્યા. (૪ર૯૧) પછી સંકલેશદેષથી તે જ વનમાં તે ક્રૂર આત્મા, (સંજ્ઞી=) મનવાળા, (તાવિચ્છ=) તમાલવૃક્ષ જેવો (અતિ કાળે), એ સર્ષ થયે, (૪ર૯૨) પછી કઈ રીતે અહીં-તહીં
