________________
સાધ્વીઓને અનુશાસ્તિ તથા વૈયાવચને મહિમા
૨પવું વળી સંવિજ્ઞોની સાથે રહેલે, ધર્મમાં પ્રીતિ વિનાના પણ તથા કાયર પણ પુરૂષ ભાવનાથી ભયથી, માનથી કે લજજાથી પણ ચરણ-કરણમાં (મૂલ-ઉત્તરગુણોમાં) ઉદ્યમ કરે અને જેમ અતિ સુંગધી કર કસ્તુરી સાથે મળવાથી વિશેષ સુંગધી બને તેમ સંવિફા સંવિજ્ઞની સંગતિથી નિયમ સવિશેષ ગુણવાળો બને. (૪૫૩૫-૩૬) લાખ પાસસ્થાએથી પણ એક સુશીલ શ્રેષ્ઠ છે કારણ કે-તેને આશ્રય કરનારાઓનાં જ્ઞાન-દર્શન–ચારિત્ર વૃદ્ધિને પામે છે. (૪૫૩૭) અહીં (સંયમમાં) કુશલે કરેલી પૂજા કરતાં સંયતે કરેલું અપમાન પણ શ્રેષ્ઠ છે. કારણ કે-પહેલાથી (કુશીલથી) શીલને નાશ થાય છે અને ઈતરથી (સંયતથી) શીલને નાશ થતો નથી. (૪૫૩૮) જેમ મેઘના વાદળથી વ્યતરનું (તે જાતિના સર્પનું) શમેલું વિષ કુપિત થાય, તેમ કુશળ પુરૂષોએ ઉપશમાવેલું પણ મુનિઓનું પ્રમાદરૂપી વિષ કુશીલ સંસર્ગરૂપી મેઘના વાદળથી પુનઃ પણ કુપિત થાય છે. (૪પ૩૯) તે કારણે ધર્મમાં પ્રીતિ અને દઢતાવાળા એવા પાપભીરુઓની સાથે સંગતી કરો, કારણ કે–તેના પ્રભાવે ધર્મમાં મંદી આદરવાળો પણ ઉદ્યમી બને છે. કહ્યું છે કે-નવો ધર્મ પામેલાની બુદ્ધિ પ્રાયઃ ધર્મમાં આદર કરતી નથી, પણ જેમ (વૃદ્ધ વૃષભની સાથે) જોડેલો અપલેટ વૃષભ અવ્યાકુળપણે ધુંસરીને વહન કરે છે, તેમ (ન ધમી પણ) વૃદ્ધોની સંગતિથી ધર્મમાં રાગી (સ્થિર) બને છે. (૪૫૫૦-૬૧) શીલગુણથી મહાન એવા પુરુષોની સાથે જે સંસર્ગ કરે છે. ચતુર પુરુષ સાથે સમ્યફ વાતો કરે છે અને નિર્લોભ (નિઃસ્વાર્થ) બુદ્ધિવાળાઓ સાથે પ્રીતિ કરે છે. તે આત્માનું (પિતાનું) હિત કરે છે. (૪૫૪૨) એમ આશ્રય (સંગતિને વશ પુરુષ દેષને અને ગુણને પ્રાપ્ત કરે છે. તેથી પ્રશસ્ત ગુણવાળાને જ આશ્રય જેડ (કરજો) (૪૫૪૩) પ્રશસ્ત ભાવવાળા તમે પરસ્પર કાનને કડવું પણ હિતકર બોલો કારણકે-કટુ ઔષધની જેમ નિચે પરિણામે તે સુંદર (હિતકર) થશે. (૪૫૪૪) પોતાના ગચ્છમાં કે બીજા ગચ્છમાં (ઈની) પરનિદા કરશો નહિ અને સદાય - પૂજ્યોની આશાતનાથી મુક્ત અને પાપભીરુ બનો! (૪૫૪૫) અને વળી આત્માને
સર્વથા પ્રયત્નપૂર્વક તે રીતે સંસ્કારી કરજો કે જે રીતે ગુણથી પ્રગટેલી તમારી કીતિ સર્વત્ર વિસ્તરે (૪૫૪૬) આ સાધુઓ નિર્મળ શીયળવાળા છે. બહુશ્રુત છે, ન્યાયી છે, કોઈને સંતાપ નહિ કરનારા કિયા-ગુણમાં સમ્યક્ સ્થિત (સ્થિર) છે એવી ઉદ્દઘોષણા ધન્ય પુરૂષોની ભમે (ફેલાય) છે (૪૫૪૭) મેં માર્ગના અજાણને માર્ગ દેખાડવામાં રક્ત, ચક્ષુરહિતને ચક્ષુ જેવો, (કર્મ) વ્યાધિથી અતિ પીડાતાને વૈદ્ય જે અસહાયને સહાયક અને સંસારરૂપી ગર્તામાં પડેલાને બહાર કાઢવા માટે) હાથનું આલંબન આપનાર એવા ગુણોથી મહાન ગુરુ તમને આપે છે અને હવે હું (ગચ્છની સંભાળથી સર્વ રીતે મુક્ત થયો છું (૪૫૪૮-૪૯) આ આચાર્યના શ્રેષ્ઠ પાદમૂલને (આશયને) છોડીને તમારે કદાપિ ક્યાંય પણ જવું એગ્ય નથી છતાં આજ્ઞાપાલનમાં રક્ત એવા તમે તેમની આજ્ઞાથી જે કઈ પ્રસંગે કયાંય ગયેલા પણ પુણ્યની ખાણ એવા આ ગુરૂને ભાવથી (હૈયાથી) છોડશો નહિ ! (૪૫૫૦-૫૧) જેમ સુભટો સ્વામિને, અંધ દેરનારને અને મુસાફરો