________________
શ્રી સ`વેગર ગશાળા ગ્રંથના ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર બીજી
૮. પડિલેહણાદ્વાર-હવે ઉભય પક્ષની પરીક્ષા કરવા છતાં જેના વિના આરાધના ના શી'નુ' કાર્યાં. ભવિષ્યમાં નિર્વિઘ્ન (સિદ્ધ) ન થાય, તે પડિલેહણાને કહું છું. તે પડિલેહણા આ પ્રમાણે થાય. નિશ્ચે અપ્રમત્ત મનવાળા ( ઉત્સાહી ) નિય્યમક આચાય ગુરુપર’પરાથી પ્રાપ્ત થયેલા દિવ્ય નિમિત્ત દ્વારા ઉપસંપન્ન (આવેલા) ક્ષેપકની આરાધનામાં વિક્ષેપ (થશે કે નહિ ? તેનુ )પડિલેહણ (નિશ્ચય ) કરે. (૪૭૫૭ થી ૫૯) તેમાં રાજ્યને, ક્ષેત્રને, અધિપતિને (રાજાદ્દિને ), ગણને અને પેાતાને જોઇને જો તે વિઘ્ન કરે તેવાં ન હેાય, તે ક્ષપકને સ્વીકારે. આ રીતે પડિલેહણા ન કરવાથી'ઘણા દાષા થાય. (૪૭૬૦) અથવા કેઈ બીજા દ્વારા પણ તે ( વાળ =) પરિપૂર્ણ કરે તેવે છે એમ જાણીને તે ચ્છેિ (સ્વીકારે), અન્યથા નહિ જ. તેથી તેના કલ્યાણમાં, કુશળતામાં અને સુકાળમાં (જે ) ( ભાવિ ) વ્યાઘાત ન જાણું, તે સ્વીકારે. (૪૭૬૧) અન્યથા રાજા વગેરેના સ્વરૂપની પડિલેહણા ( જાણકારી ) કર્યા વિના ( સ્વીકારવાથી ) હરિદત્ત મુનિની જેમ આરાધનામાં વિધ્ર પણ આવે. (૪૭૬૨) તે આ પ્રમાણે.
૨૧૬
હરિદત્ત મુનિને પ્રબંધ-શ'ખપુર નગરમાં (સવČત્ર) પ્રસિદ્ધિને પામેલેા, મહા ખળી અને શત્રુસમૂહના વિજેતા શિવભદ્ર નામના રાજા હતા (૪૭૬૩) અને તેને અતિ સંમત ( માન્ય ) એવે। વેદ વગેરે સમસ્ત શાસ્ત્રામાં કુશળ બુદ્ધિવાળા મતિસાગર નામને પુરાહિત હતા. (૪૭૬૪) તેણે રાજાને વિન્નરહિત રાજ્યના સુખ માટે દુર્ગતિના કારણભૂત પણુ યજ્ઞકામાં સતત જોડયો. (૪૭૬૫) તે પછી એક અવસરે ઘણા સાધુએના સમૂહ સાથે ગુણશેખર નામના આચાય નગરની બહાર ઉદ્યાનમાં સમવસર્યા ( પધાર્યાં. ) (૪૭૬૬) તેઓને વાંઢવા નિમિત્તે માલ-વૃદ્ધો સહિત નગરના માણસા મહા વૈભવપૂર્વક વાડુનામાં અને (મ્યાના વગેરે) યાનેામાં બેસીને ત્યાં ગયા. (૪૭૬૭) તે જ સમયે તે જ પુરોહિતની સાથે રાજા પણ નગરની બહારના ભાગમાં ( ત્યાં) ઘેાડાઓને ખેલાવવા લાગ્યા. (૪૭૬૮) પછી કાલાહલથી રાજાએ તે નગરલેાકેાને જતાં અને આવતાં પણ જોઈ ને પૂછ્યું' કે-શું આજે કઈ પણ મહાત્સવ છે ? (૪૭૬૯) કે જેથી આ રીતે પાતાના વૈભવ પ્રમાણે શ્રેષ્ઠ અલ'કારે।થી ભૂષિત શરીરવાળા લે કે યથેચ્છ સત્ર ફરે છે! (૪૭૭૦) ( પછી ) પરિવારના લેાકેાએ તેનું રહસ્ય (કારણ ) કહ્યું. તેથી આશ્ચર્ય પામેલે રાજા તે ઉદ્યાનમાં ગયે। અને આચાય ને વાંઢીને બેઠો. (૪૭૭૧) તે પછી રાજા વગેરે પદાને ઉદ્દેશીને આચાયે` પણ મેઘગર્જના જેવા ગભીર અવાજવાળી વાણીથી ધકથા શરુ કરી. (૪૭૭૨) જેમ કે-હે રાજન ! સઘળા શાસ્ત્રોના રહસ્યભૂત, સર્વ સુખકારી એક જ જીવદયા પ્રશંસા કરવાયેાગ્ય છે. (૪૭૭૩) રાત્રિ વિનાના ચંદ્રની જેમ આ દયા વિનાના ધમ તપ-નિયમના સમૂહથી યુક્ત હાય તે। પણ લેશ પણ ગેભાને ન પામે. (૪૭૭૪) એ દયામાં ર’ગાએલા મનવાળા ગૃહસ્થા પણ દેવલાકમાં ગયા છે અને એનાથી વિમુખ મુનિએ પણ અતિ દુ:ખદાયી નરકને પામ્યા છે. (૪૭૭૫) જે અખૂટ એવા વિશાળ સુખને તથા દીધુ