________________
૨૧૦
શ્રી સંગ રંગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ: હાર પહેલ સગ વિયેગની સાથે જ જમે (હોય છે, તેમાં શેક કરવાથી શું? (૩૭૮૭) એમ વિચારતે જ્યાં ઠંડા વૃક્ષની છાયા તરફ ગમે ત્યાં વૃક્ષની નીચે રહેલા, મહાસાત્વિક, વિચિત્ર-નયસપ્તભંગીથી યુક્ત દુય એવા સૂત્રોનું શાસ્ત્રનું) પરાવર્તન કરતા, પદાસને બેઠેલા, ધીર અને શાન્ત મનવાળા એવા ચારણમુનિને એય. (૮૮-૮૯) “હે. ભગવત! વિષમ વિષવાળાં સર્પના ઝેરથી વ્યાકુળ. મને આ પ્રસંગે તમે શરણ છે?— એમ કહીને બેભાન તે ત્યાં નીચે પડે. (૩૭૯) તે પછી ઝેરથી બેભાન બનેલા તેને જોઈને તે મહામુનિએ કરુણાથી વિચાર્યું કે અત્યારે શું કરવાયવ્ય છે? (હક) સર્વ છોને આત્મતુલ્ય માનનારા સાધુઓને પાપકામાં રક્ત એવા ગૃહસ્થને ઉપચાર (સેવા)માં વર્તવું ઉચિત નથી. (૩૭૯૨) કારણ કે તેઓની સેવા કરવાથી નિપાપ છવનવાળા (સાધુ) પણ ગૃહસ્થ જે જે પાપસ્થાને સેવે, તેમાં તેના પ્રત્યે રાગરૂપી દોષથી નિમિત્ત) કારણ બને છે. (૩૩) પરંતુ જે ઉપચાર કરાયેલા તે ગૃહસ્થ તુત સંગને તજીને, પ્રવજ્યા સ્વીકારીને, સદ્ધર્મનાં કાર્યોમાં ઉદ્યમ કરે, તે તેઓએ કરેલી નિરા પણ (મુનિને) થાય છે. એમ વિચારતાં તે સાધુનું જમણું નેત્ર સહસા નિમિત્ત વિના જ ફરકવું, (૩૭૯૪-૯૫) તેથી તેને ઉપકાર થવાની સંભાવના કરીને, તેના પગમાં ઉપરના ભાગમાં સૂક્ષ્મ અને વિકારરહિત સપના દેશને જોઈને તે મહામુનિએ ચિંતું કે નહી આ જીવશે, કારણ કે સર્પદંશની આ જગ્યા વિરૂદ્ધ નથી. શાસમાં મસ્ત વગેરેને જ વિરુદ્ધ કહ્યાં છે, (૩૭૬-૭) તે આ પ્રમાણે છે :
દુષ્ટ-અgટે સર્પદંશનું સ્વરૂપ-મરતકમાં, લિંગમાં, લિંબુમાં (હોઠની નીચે), ગળામાં, શંખમાં (નેત્ર અને કાન વચ્ચેનલમણામાં), તલ દામાં જતન ભાગમાં, હેઠમાં, હૃદયમાં, કુટીમાં, નાભિમાં, નાસાપુટ(નાક)માં, હાથ-પગનાં તળીબે, ખભા ઉપર, કાખમાં (બગલની નીચેના ભાગમાં), નેત્રમાં, કપાળમાં, કેશમાં અને સાંધાએના ભાગમાં જે સર્પ કરડે, તે યમના ઘેર જાય. (
૩૮-જો) તથા પંચમી, અષ્ટમી, ષષ્ઠી, નવમી અને ચતુર્દશી એ તિથિએમાં જે સર્પ કરડે, તે ખાડિયા સુધીમાં પણ મરે, પણ આજે તિથિ પણ વિરૂદ્ધ નથી. (૩૮૦૦) નક્ષત્ર પણ મલા, વિશાખા, મૂળ, આલેષા, રોહિણી, આર્તા અને કૃતિકા દષ્ટ છે, તે પણ આ સમયે નથી. (૩૮૦૧) વળી પૂર્વમૂનિઓ સર્પ કરડેલા મનુષ્યને આટલાં અમંગળ કહે છે-શરીરા, લાળ પડવી, બગાસું, નેત્રેની રતાશ, મૂછ, શરીર ભાંગવું, લમણામાં કૃશતા, કાનિ ઘટે, હેડકી અને શરીરની શીતળતા, એ તુત મરણને માટે થાય. (૩૮૦૨-૩) એમાંનું એક પણ અમંગળ દેખાતું નથી, માટે આ ભવ્ય આત્માને -વિષને પ્રતિકાર કરું, કારણ કે-જૈનધર્મ દયાપ્રધાન છે, (૩૮૦) એમ વિચારીને ધ્યાને ની નમાવેલાં સ્થિર નેત્રવાળા, તે મહામુનિ સભ્ય ઉપગપૂર્વક વિશિષ્ટ સૂત્રનું સમરણ કા લાયા. (૩૮૦૫) પછી જ્યારે તે મહાત્માએ શરદચંદ્રની સતત પ્રસરતી પ્રજાની જેમ શોભતી ( ઉજવળ)
