________________
આઠમું દ્વાર–રાજાના અનિયતવિહારના વિધિ
૧૨૩
(૨૧૮૧) કાલાદિ દોષથી આ અનિયતવિહાર (દ્રવ્યથી=) વિચરવારૂપે ન થાય તે પણ ભાવથી નિયમા સંથારો અન્ય સ્થાને કરવા ( બદલવા ), વગેરે પણ ( વિધિ ) કરવા જોઇએ. (૨૧૮૨) એમ પાપમેલને ( ધેાવામાં) જળ સમાન અને પરિકવિધિ વગેરે ચાર મુખ્ય દ્વારાવાળી સવેગર’ગશાળારૂપી આરાધનાના પદર પેટાદ્વારવાળા પ્રથમ દ્વારમાં આ અનિયત વિહાર નામનું સાતમું દ્વાર પૂર્ણ થયુ. (૨૧૮૩-૮૪)
આઠમુ દ્વાર-રાજાના અનિયતવિહારને વિધિ :–ઉપર ગૃહસ્થ અને સાધુ સંબધી અનિયતવિહારની ચર્ચા કહી, હવે એને જ કઈક માત્ર રાજા સંબંધી કહું છું, (૨૧૮૫) કારણ કે-લાંબા કાળના ઘણા પુણ્ય(સુકૃત)ના ભંડાર અને ભાવિ કલ્યાણવા કાઈ જીવ રાજા થઈને પણ અત્યંત પ્રશમ રસવાળા, પરલેાકથી ડરેલા ચિત્તવાળા, વિષયસુખાને સમ્યક્તયા વિષતુલ્ય માનનારા, મેક્ષનાં સુખ( મેળવવા )માં અદ્ધબુદ્ધિ( એકલક્ષ્ય )વાળા, જ્યારે આરાધના કરવા ઈચ્છે, (૨૧૮૬-૮૭) ત્યારે પરદેશમાં જતાં (શત્રુરાજા તરફથી ) વિઘ્નાના સભવ હાવાથી પેાતાના જ દેશમાં જિનબિંબને વંદન કરવા જેટલે તેને અનિયતવિહાર હોય. (૨૧૮૮) તે આ પ્રમાણે-હાથીઓના સમૂહ, ઉદાર ( શ્રેષ્ઠ ) સુભટોના સમૂહ અને ઘેાડા તથા રથના સમૂહથી રિવરેલા પણ તે પરદેશમાં તીર્થંને વાંદવા પ્રયાણ કરે, તે શત્રુરાજા પેાતાના રાજ્યના હરણની શંકા કરીને ગુસ્સે થાય, અથવા તેના દેશને સ્વામીરહિત છે, એમ માની શત્રુરાજા તેનું હરણ કરે. (૨૧૮૯-૯૦) તે કારણે સ્વામિભક્ત, ગુણવાન, શાસ્ત્રના એધમાં કુશળ, પેાતાના તુલ્ય ( રાજ્યને વફાદાર ) એવા મત્રીને રાજ્યના ભાર સોંપીને, જીતવાયોગ્ય વર્ગને જીતીને, દેશને સ્વસ્થ કરીને, મહા ભંડારને સાથે લઈને, પાતપેાતાના કાર્યાંમાં ભક્તિવંત પ્રધાન (ઉત્તમ ) પુરુષોને તે તે કાર્યાંમાં નીમીને, લેાકેાને પીડા (ભય વગેરે ) ન થાય, તેમ રાજા પાતાના દેશમાં જ અતિ શ્રેષ્ઠ પૂજાપૂર્વક જિનમ ંદિરને (અને બિમ્બને) વંદન કરે. (૨૧૯૧ થી ૯૩) વળી ભદ્રિક (દાઘટ્ટ=) હાથીઓના સમૂહથી રાજમાગના વિસ્તારને પણ ભરી દેતા,હુ થી દેષારવ કરતા ઘેાડાઓની કઠોર ખરીએના અવાજથી આકાશને પણ પુરુ' (ગજાવી ) દેતા, પરસ્પર કરાતા (હ=) હાકેાટાના (પેાકાર=) અવાજોથી ઘાર ( ભયજનક ) એવા પદાતિના સમૂહથી ( ચાતરમ્ ) ફેલાયેલા, ઘણાં ઉજ્જવલ છત્રાથી સૂર્યંના કિરણેાના પ્રકાશના વિસ્તારને પણ ઢાંકી દેતા, ( એવા સૈન્ય વગેરેથી પરિવરેલા અને) પોતાના દેશમાં રહેલાં જિનમંદિરોનાં આદરપૂર્વક દન કરતા, તે રાજાને જોઇને કાણુ કેણુ મનુષ્યે ધર્મ પ્રશસાને ન કરે? (૨૧૯૪ થી ૯૬) અથવા ( આવા ) ઉત્તમ મનુષ્યોથી પૂજાયેલા અને (સેમ =) સૌમ્ય ( આનંદદાયક ), એવા જૈન ધને મેાક્ષના એક હેતુભૂત માનીને કોણ એકચિત્તથી ન સ્વીકારે ? (૨૧૯૭) એમ ધમનાં શ્રેષ્ઠ કત્ત બ્યાને પામેàા (કરનારા) મહાત્મા (રાજા) કોઇ વાર જિનકથિત નયથી (જિનવચનાનુસારે ) વિષયેની નિંદા કરે. (૨૧૯૮) કોઈ વાર મહા મુનિઓનાં ચરિત્રને
