________________
૧૩૬
શ્રી સંવેગરંગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર પહેલું નવા (નિરગી) અંગવાળે કયી રીતે ? (૨૪૨૨) તે પછી તારાચંદ નગરીમાંથી નીકળવાથી માંડીને યાવત્ પ્રભાતે જાગે, ત્યાં સુધીને (પિતા) સર્વ વૃત્તાન્ત તેને કહ્યો. (ર૪ર૩) કુચંદ્ર પણ વેશ્યાની) માતાને સઘળે વ્યતિકર તારાચંદને કહ્યો. તેથી તેને પ્રપંચ જાણીને તારાચંદે વિચાર્યું કે-ર૪ર૪) બોલે બીજું અને કરે બીજુ, સ્નેહરહિત છતાં કપટનેહથી જુએ બીજાને અને રાગ કરે બીજા પ્રતિ, એવી સ્ત્રીઓને ચરિત્રને ધિક્કાર હે ! (૨૪૨૫) ભમરીઓ જેમ મદના લેભે હાથીના ગંડસ્થળને ચૂસે, તેમ ધનના લેભે જેઓ ચંડાળના પણ ગાલને ચૂસે, તે યુવતીઓને સંસારમાં શું નિંદનીય છે? (૨૪૨૬) અથવા પર્વતના શિખરથી પડતી નદીના તરંગે જેવા ચંચળ ચિત્તવાળી, કપટનું ઘર, એવી સ્ત્રીઓને નિચે આ સ્વભાવ જ છે. (૨૪ર૭) એમ વિચારીને તેણે કહ્યું, હે કુરુચંદ્ર! તારે વૃત્તાન્ત કહે, તું અહીં કેમ આવ્યો? અને હવે પછી કયાં ગમન થશે? (૨૪ર૮) અથવા પિતાજી કેવી સ્થિતિમાં છે? સકળ રાજચક(કર્મચારીઓ)નું પણ કુશળ કેવું છે? અને ગામ નગર, દેશ સહિત શ્રાવસ્તી પણ ઘણી સ્વસ્થ (કુશળ) છે? (૨૪ર૯) કુરચંદ્ર કહ્યું, રાજાની આજ્ઞાથી અહીં રનપુરમાં આવ્યો છું અને હવે શ્રાવસ્તીમાં જઈશ. (૨૪૩૦) એક તારા વિરહથી ગાઢ દુઃખી રાજા સિવાય સમગ્ર રાજચક્રનું તથા દેશસહિત નગરીનું પણ કુશળ છે. (૨૪૩૧) જે દિવસે તું નીકળે, તે દિવસથી તને શોધવા માટે રાજાએ સર્વ દિશાએ પુરુષોને મોકલ્યા. (પણ તું ન મળ્યો.) (ર૪૩૨) તેથી હે મહાભાગ! મારું રત્નપુરે આગમન બહુ ફળવાળું થયું, કે જેથી તું મને પુણ્યથી આજે અકલ્પિત (અણધાર્યો) અહીં મળે. (૨૪૩૩)
આ બાજુ મદનમંજુષા જાગીને શયનમાં તારાચંદને નહિ જોતી, તુર્ત હે પ્રિયતમ ! - તું કયાં છે?—એમ બોલતી જ્યારે રડવા લાગી, ત્યારે તેની માતાએ રનના અલંકારને . (સ્વયં) ચેરીને કહ્યું, હે પુત્રી ! (રિશંક) સતત કેમ રડે છે? (૨૪૩૪-૩૫) તેણીએ કહ્યું, માતા ! મારા હૃદયવલભને હું અહીં કયાંય દેખાતી નથી. તે સાંભળીને કપટથી બહાર-અંદર ઘરને જોઈને વ્યાકૂલ (જેવી) (કપટી) માતાએ કહ્યું, તે રત્નને અલંકાર પણ દેખાતું નથી, મને લાગે છે કે–તેને લઈને તે આજે નાસી ગયા છે. (ર૪૩૬-૩૭) અરે પાપિચ્છા! તેનાથી તું ઠીક ચેરાઈ, તું એને યંગ્ય જ છે, કારણ કે- તને વારંવાર વારવા છતાં નિધન-પરદેશી મુસાફરમાં તે રાગ કર્યો. (ર૪૩૮) ઈત્યાદિ કેપટભર્યા વચનના પ્રવાહથી તે પુત્રીને એવી રીતે તિરસ્કારી, કે જેથી ભય પામેલી તેણએ સહસા મૌન સેવ્યું (૨૪૩૯) :
આ બાજુ નાવડી સમુદ્રકાંઠે પહોંચી અને તે નાવડીને છોડીને કુરચંદ સાથે તાર- ચંદ રથમાં બેઠો. (ર૪૪૦) પછી આગળ જતે તે કાળક્રમે જ્યારે શ્રાવસ્તી નગરીની બહાર
પહે, ત્યારે તેનું આગમન જાણુને પિતાએ (રાજાએ) ઘરમાં પ્રવેશ કરાવ્યો. (૨૪૪૧) પૂછવાથી કુમારે પણ પિતાને સર્વ વૃતાન્ત રાજાને કહ્યો. પછી પ્રસન્ન થયેલા
