________________
૧૭
શ્રી સ`વેગ રંગશાળા ગ્રંથના ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર પહેલ
જેને સૂર્યનાડી ચાલતાં કારણ વિના પણ નિશ્ચે બાહ્ય-અભ્યંતર પદાર્થાંમાં પ્રકૃતિની આવી વિપરીતતા થાય. જેમ કે-સમુદ્રમાં અત્યંત પુર ( ભરતી ) આવતાં તેમાં દિવ્ય ( દૈવી ) શબ્દ સભળાય, ( કોઈના ) આક્રોશના શબ્દો સાંભળીને પ્રસન્ન થાય અને સુખકર ( અથવા મિત્રના ) શબ્દો સાંભળવા છતાં હ` ન થાય, (૩૧૪૭-૪૮) ઘ્રાણેન્દ્રિયપટુ છતાં શ્રૃઝાએલા દીવાની ગંધને જાણી ન શકે, ઉષ્ણમાં શીતળતાની બુદ્ધિ અને શીતળમાં ઉષ્ણતાના ભાસ થાય, (૩૧૪૯) નીલકાન્તિવાળી માખીઓની શ્રેણીઓથી જે (મધપુડાની જેમ સમગ્ર શરીરે ) ઢંકાઇ જાય અને જેનું મન અકસ્માત વિહ્વળ ( એષાકળુ' ) થાય, (૩૧૫૦) ઇત્યાદિ સૂર્ય નાડી ચાલતાં જૈને ખીજે પણ કોઈ પ્રકૃતિના વિપર્યાસ થાય તેનુ અવશ્ય શીઘ્ર મરણ થાય. (૩૧૫૧) એ રીતે ચદ્રનાડી ચાલતાં પણ જો પ્રકૃતિને વિપર્યાસ અનુભવાય. તે નિશ્ચે ઉદ્વેગ, રાગ, શાક, મુખ્ય માણસને ( અથવા માણસને) ભય અને માનહાનિ વગેરે થાય. (૩૧પર)
,
૬. નિમિત્તદ્વાર-નાડીદ્વાર કહ્યું. હવે ‘પૃથ્વીવિકાર ' આદિ આઠ પ્રકારના શ્રેષ્ઠ નિમિત્તદ્વારને પણ સામાન્યથી કહુ છું. (૩૧૫૩) જેને ચાલતાં, ઉભા રહેતાં, બેસતાં કે સૂઈ રહેતાં, નિમિત્ત વિના પણ તે ભૂમિમાં તે તે દુધપણુ કે જ્વાલા દેખાય કે ભૂમિ કાટે, ચૂરાય, (૩૧૫૪) અથવા કરુણ આક્રંદના (રુદનના) શબ્દ સંભળાય, ઈત્યાદિ સડસા ખીન્ને પણ કાઈ ભૂમિવિકાર દેખાય, તે છ માસમાં મરણ થાય. (૩૧૫૫) (પેાતાની નજરની ભ્રમણાથી ) જે ( પર= ) ખીજાના કેશામાં (ન હેાય છતાં ) ધૂમને કે અગ્નિના તણખા જો પ્રગટેલા દેખે, તેા ( જોનારા ) તુ મરે અને કુતરાંઓ હાડકાં કે મૃતકના અવયવને ઘરમાં દાખલ કરે તે ( પણું ) મરણ જાણવુ’. (૩૧૫૬) ( ૢ = ) વળી આ ગ્રંથમાં (દેદા=) પૂર્વ (ઉદ્યતવિહરમાં) રાજાને પણ આરાધક તરીકે ( પાઠાં॰ પલ્લિત્તો=) જણાવ્યા છે, તેથી તેને ઉદ્દેશીને પણ કેટલાક ઉત્પાતાને ક ૩. (૩૧૫૭) જો વાજિંત્રને વગાડયા વિના પણ શબ્દ થાય, અથવા વગાડવા છતાં શબ્દ ન થાય, પાણીમાં અને ( ગુમસ= ) લીલા ફળાના ગ'માં અગ્નિ પ્રગટે કે વિના વાદળે વૃષ્ટિ થાય, તે રાજાનું મરણુ ( જાણવુ' ). (૩૧૫૮) ઈન્દ્રધ્વજની (રાજ્યધ્વજની) ધ્વજા, તારણ (દરવાજાની કમાન), દ્વાર (મહેલના દરવાજે), સ્તંભ કે ઈન્દ્રકીલ ( દરવાજાને અવયવિશેષ ) વગેરે જો સસા ભાંગે−પડે, (તે) તે (પહ્યુ) રાજાનું મરણ જણાવે છે. (૩૧૫૯) જો સુંદર વૃક્ષામાં અકાળે ફૂલ-ફળા પ્રગટેલાં દેખાય અથવા (તે વૃક્ષા ) જ્વાળા અને ધૂમને છેડે ( એવુ' દેખાય ), તેા (ચં=) શીઘ્ર રાજાના વધ જાણવે. (૩૧૬૦) જો વાદળરહિત (નિળ) આકાશમાં રાત્રે કે દિવસે ઈન્દ્રધનુષ્યને દેખે, તા લાંબુ જીવે નહિ, આકાશમાં ગીતના શબ્દો સભળાય તા રાગ અને વાજિંત્રોના શબ્દો સંભળાય તે નિશ્ચે મરણ થાય. (૩૧૬૧) જો પવનની ગતિને અને સ્પશને જાણી શકે નહિ કે વિપરીત જાણે, અથવા એ ચ`દ્રને દેખે, તે તેને મરણની તૈયારીવાળા જાણવા. (૩૧૬૨) ગુદા, તાળુ, છા વગેરેમાં નિમિત્ત વિના અણધાર્યાં ( ુકુન્દુાળ = ) દુષ્ટ રીતે પ્રગટેલા મસાના (ફોડા
